IK HEB EEN BANKREKENING WAAR MIJN PARTNER NIETS VAN WEET EN NOG VEEL MEER VERRASSENDE UITKOMSTEN VAN DE GOOISCH ENQUÊTE ‘GELDGEHEIMEN’
Geld waar je partner niets van weet, stiekem iets kopen, liegen over de prijs, ruzie over geld? ‘t Komt allemaal nóg vaker voor dan je zou denken. In deze GOOISCH zet redacteur Renate Tromp, zelf ervaringsdeskundige, alle enquête-uitslagen op een rij! ONDERZOEK: BUREAU MYSTERY GUEST. TEKST: RENATE TROMP. BEELD: OA SHUTTERSTOCK
20
020-024 geldgeheimen5_KR.indd 20
22-08-12 10:04
020-024 geldgeheimen5_KR.indd 21
22-08-12 10:04
GOOISCH ENQUÊTE ‘GELDGEHEIMEN’
IN ZO’N BEETJE ELKE STRAAT WOONT WEL EEN VROUW DIE VANWEGE HET GELD BIJ HAAR MAN BLIJFT
Soms lacht het leven je toe. Ik vond mooie, goed zittende, makkelijk te combineren enkellaarsjes die bestand zijn tegen het Hollandse klimaat. En het wordt nog beter: ik vond een tweede paar mooie, goed zittende, makkelijk te combineren enkellaarsjes die bestand zijn tegen het Hollandse klimaat! In één winkel. Wat een geluk. Natuurlijk, het leven is keuzes maken, maar in dit geval zou het erg dom zijn om een van beide paren te laten staan. Dus kocht ik ze allebei en was dolgelukkig. Voor even. Want de tas met laarzen was wel erg groot en opvallend. Wat een pech dat juist vandaag manlief het nieuwe werken in de praktijk bracht en thuis in zijn kantoortje zat met uitzicht op straat! Dit kreeg ik natuurlijk nooit ongezien het huis in. In een stil straatje haalde ik snel de laarsjes uit hun immense dozen en propte ze met enige compassie voor het maagdelijke leer in mijn handtas. Schielijk om me heen kijkend, stampte ik de dozen zo zacht mogelijk plat en vulde een complete openbare vuilnisbak. Getverderrie. Was ik net zo blij met mijn doortastende optreden ten aanzien van mijn schoeisel problematiek, stond ik hier nu als een halve gare mijn daden te camoufleren.
‘HET VERBAAST MIJ NIET’
22
020-024 geldgeheimen5_KR.indd 22
‘Geld is een gevaarlijk goedje. Binnen relaties zijn geldgeheimen eerder regel dan uitzondering!’ Dit is de verrassende conclusie naar aanleiding van eigen onderzoek dat GOOISCH deed onder hoog opgeleide, werkende mannen en vrouwen. Wat blijkt? Als het om geld gaat, doen we dingen stiekem en liegen we dat het gedrukt staat. Vrouwen hebben daar zeker een handje van, ahum, maar vergis je niet: de kans is groot dat ook jouw man spullen koopt zonder dat jij dat weet. Of halve waarheden vertelt over de prijs die hij betaalde voor de zoveelste gadget die hij echt MOET hebben om gelukkig
22-08-12 10:04
te zijn. We leggen de uitkomsten voor aan onderzoeksjournalist in geldzaken, Erica Verdegaal, schrijfster van onder andere de boeken ‘Samen rijk worden’ en ‘Goed met geld. Hoe financiële opvoeding loont’. Erica: “Dat vrouwen – nog meer dan mannen – serieuze geldgeheimen hebben voor hun partner, verbaast mij allerminst.” Goddank. “Maar het is een slechte zaak. Het kan een bom zijn onder je relatie.”
79 % VERTELT NIET ALLES Niemand zal ontkennen dat geld belangrijk is. Er openlijk over praten is echter nog altijd een taboe. Recent onderzoek van het Nibud bevestigt dit beeld: ruim de helft van alle Nederlanders praat niet graag over geld. Zelfs binnen een relatie wordt dit onderwerp veelal onbesproken gelaten. In de helft van alle conflicten over geld is ‘het bestedingspatroon van de partner’ de reden. Het onderwerp omzeilen kan echter tot ernstige conflicten en zelfs scheiding leiden. Erica: “En niets is zo slecht voor je bankrekening als een scheiding door opgelopen wantrouwen bijvoorbeeld over geld.” Uit ons onderzoek blijkt in ieder geval dat man en vrouw verschillend omgaan met geldzaken en we op z’n zachtst gezegd niet altijd even eerlijk zijn over onze persoonlijke P&L. Zo geeft 13% van de vrouwen aan een geheim spaarpotje te hebben. 5% heeft zelfs een geheime bankrekening en maar liefst 79% (t.o.v. 4% van de mannen!) zegt wel eens geld van haar ouders te hebben gekregen zonder dit aan haar partner te vertellen. En last but not least: het onderzoek onthult dat in zo’n beetje elke straat in Nederland wel een vrouw woont die puur vanwege het geld bij haar man blijft. Moneywise Erica schokt dit alles niet: “In Nederland hebben mannen over het algemeen een groter verdienvermogen en zijn helaas maar weinig vrouwen financieel onafhankelijk. Vrouwen zorgen daarom vaker voor een geheim potje, bijvoorbeeld door huishoudgeld te sparen of door geld van ouders achter te houden.” Trouwen in gemeenschap van goederen is de standaard, dus denken we dat het ‘normaal’ is om alles te delen, aldus Erica. Als dat niet goed voelt, maar nooit aan de keukentafel ter sprake komt, gaan mensen blijkbaar andere manieren zoeken. Erica: “En dat verklaart de geheime spaarvarkentjes die vrouwen – en mannen in mindere mate – er soms op na houden. Omdat de man verreweg het meeste geld verdient, vinden vrouwen dat ze zich dat best wel kunnen veroorloven. En als je het mij vraagt: ze hebben gelijk.”
‘IK KREEG AL 50.000 EURO’ Frederique van Dam (46) herkent dit beeld en wil er best iets over zeggen. Frederique: “Toen Arnold en ik een samenlevingscontract opstelden bij de notaris begon die vriendelijke man over het vermogen van mijn ouders. Dat was tussen ons nog nooit ter sprake gekomen. Uit het niets zei ik dat mijn ouders nooit belastingvrij schonken of schuldverklaringen hadden gedaan, maar dat is niet waar. Ik heb al regelmatig geld van mijn ouders gekregen, inmiddels al bijna 50.000 euro. Na mijn uitspraak kon ik natuurlijk niet meer terug; bovendien vind ik ook dat dit geld van mij is. Inmiddels weet Arnold dat ik dit spaarpotje voor hem verzwegen
020-024 geldgeheimen5_KR.indd 23
heb. Hij zegt dat hij er niets mee te maken wil hebben, maar in ruzies brengt hij steeds weer ter sprake dat ik hierover gelogen heb.” Toch adviseert Erica met klem geldkwesties van groot – wat doen we met mijn erfenis? – tot klein – hoe duur mag de kapper zijn? – eerlijk te bespreken. Geheimen kunnen uitkomen, met alle gevolgen vandien. Erica: “Naast verschillen in verdiensten zien we traditionele verschillen in de manier waarop mannen en vrouwen omgaan met geld. Uit diverse onderzoeken, van onder andere TNS Nipo en het Nibud blijkt dat mannen geld veel belangrijker vinden dan vrouwen. Ze zijn financieel zelfverzekerder en actiever.” Ook ons eigen onderzoek toont aan dat mannen veel beter weten wat ze zelf verdienen, wat hun partner verdient, wat ze op hun bankrekening hebben staan en wat ze uitgeven. Vrouwen hebben dit alles minder scherp in beeld. Ondanks hun financiële achterstand zijn vrouwen toch vaak beter in beleggen; hun risicomijdende gedrag levert op de beurs vaak meer op. Wel zijn vrouwen vaker koopverslaafd.
‘HET GEEFT ME EEN RUSTIG GEVOEL ALS IK IETS NIEUWS HEB OM AAN TE TREKKEN’ Janneke Witten (36): “Als ik heel eerlijk ben, droom ik er soms van dat mijn man me verlaat vanwege mijn shopverslaving. Hoe vaak we daar geen ruzie over hebben. Steeds als hij het zat is en mijn creditcard laat blokkeren, vind ik wel weer een manier om een nieuwe kaart te regelen. Ik koop van alles. Veel kleding voor de kinderen, lingerie, natuurlijk mooie outfits voor mezelf en het liefst meteen bijpassende schoenen en een tas. Het geeft me een rustig gevoel als we uit gaan en ik iets nieuws heb om aan te trekken. Daarnaast ga ik elke week naar de kapper om mijn haar te laten föhnen voor het weekend en heb ik recent opnieuw voor 600 euro botox laten spuiten. Mijn man beweert dat we mijn uitgavenpatroon, zo’n 1500 euro per maand alleen aan shoppen, niet kunnen volhouden. Volgens mij zegt hij dat vooral om erger te voorkomen. Maar zoals ik al zei, ik droom er steeds vaker van
23
22-08-12 10:05
GOOISCH ENQUÊTE ‘GELDGEHEIMEN’
IK ZAG MIJN MOEDER VROEGER AL TASSEN VERSTOPPEN ACHTER IN HAAR KLEDINGKAST
dat hij het zat is en me verlaat. Niet vanwege een andere vrouw, maar vanwege mijn uitdijende walk-in closet.” Ellen de Bonte (42): “Als kind zag ik mijn moeder al tassen verstoppen achter in haar kledingkast. Als ze maanden later het destijds gekochte jurkje aan had en mijn vader vroeg of het nieuw was, kon ze naar waarheid antwoorden dat ze het al maanden in de kast had liggen. Ik vergoelijkte haar bedriegerij met het argument dat zij zelf geen geld verdiende en bang was voor de reactie van mijn vader. Dat zou mij nooit gebeuren. En dat klopt. Ik verdien, ook nu ik zelf kinderen heb, een aardig deel van het gezinsinkomen. Toch doe ik hetzelfde als mijn moeder. Ik koop zonder blikken of blozen voor een paar duizend euro aan kleding als ik een weekendje in Parijs ben met een vriendin. Maar bij thuiskomst gaat de koffer naar boven en verdwijnen de aanwinsten voorlopig uit het zicht.”
MEER MANNEN DAN VROUWEN MAKEN RUZIE
24
020-024 geldgeheimen5_KR.indd 24
De meeste ruzies over geld gaan dus over te dure en/of onnodige aankopen van de ander. Het liegen over de prijs of spullen verbergen die je net gekocht hebt, het is voor velen herkenbaar gedrag. Erica: “Dat doen we omdat we geld hebben uitgegeven dat bedoeld was voor het huishouden en we bang zijn voor de reactie van onze partner. Dat kun je oplossen door wel een gezamenlijke rekening te hebben voor de grote uitgaven zoals de hypotheek en de boodschappen en daarnaast een eigen rekening met geld dat je kan uitgeven zoals je dat wenst.” Dat in ons onderzoek meer mannen dan vrouwen aangeven soms ruzie te hebben over geld verklaart Erica met het bekende: wie betaalt, bepaalt. “Aangezien mannen zoals gezegd nog altijd het grootste deel van het inkomen binnen brengen zien ze dure uitgaven die niet zijn overlegd toch als een onrechtmatige daad.”
22-08-12 10:05