Seco edge 2 2013 pl pl hr by Seco Tools

MAGAZYN SECO SECO NR 2.2013

Turbina SGT5-8000H obok osoby o wzroście 180 cm Turbina gazowa Siemens SGT5-8000H Waga ok. 390 ton Średnica 4,9 m Długość 13,1 m Moc wyjściowa 375 MW Sprawność całkowita 40%

SPIN DOKTORZY USPRAWNIONA OBRÓBKA SKRAWANIEM PRZY PRZZ Y PRODUKCJI P TURBIN STRONA STRRONA 14

25 800 1,25 90 17,8k

procent

°C

miliona

procent

kWh

Wzrost przychodów w 2012 r. u hinduskiego specjalistycznego producenta Tushaco Pumps po poprawieniu jakości produkcji.

Temperatura robocza stopów TiAl General Electric przeznaczonych dla lotnictwa.

Kwota w koronach duńskich, jaką corocznie oszczędza producent części Yuksel Turn Tech.

Oszczędność czasu w Siemens dzięki wykorzystaniu frezów HighFeed2.

Moc generowana przez panele słoneczne w zakładzie Seco w Wielkiej Brytanii

STRONA 4

STRONA 8

STRONA 9

STRONA 14

STRONA 19

JAK TO DZIAŁA TURBO HELICAL™

Øod 32 do 80 mm

Głębokość skrawania 0,8–2,0 x D

WYŚRUBUJMY EFEKTY NAJNOWSZYM CZŁONKIEM RODZINY TURBO jest grupa frezów śrubowych przeznaczonych do wybierania kątowego w podzespołach dla lotnictwa. Projektowano je pod kątem obróbki tytanu, ale mogą być stosowane także do innych materiałów. TE KST: Åke R Malm Z DJ ĘCI E: Seco

W TYM NUMERZE

Wyposażony w płytki XO oferuje nieograniczone możliwości obróbki.

Andreas Gross, szef zespołu w berlińskim zakładzie ﬁrmy Siemens zajmującym się produkcją turbin gazowych, ujawnia, jak współpraca z ﬁrmą Seco pozwoliła poprawić wydajność pracy.

Przeczytaj całość na stronach 14-17

Philip Madkins, dyrektor ds. bezpieczeństwa i ochrony środowiska w Seco Tools UK, wyjaśnia, jak kolektory słoneczne pomogły obniżyć rachunki za prąd i emisję gazów cieplarnianych.

Przeczytaj całość na stronie 19

EDGE jest magazynem klientów ﬁrmy Seco Tools wydawanym w 25 językach na całym świecie. Seco Tools AB Marketing Department, 737 82 Fagersta, Sweden. Telefon +46 223-400 00 Faks +46 223-718 60 Internet www.secotools.com Wydawca Hans Hellgren E-mail hans.hellgren@secotools.com

2 edge [2·2013]

Rodzina narzędzi Seco Turbo do frezowania kątowego i śrubowego jest niezwykle wszechstronna i elastyczna. Obejmuje standardowe frezy o średnicach od 10 do 250 milimetrów oraz bogaty wybór płytek o czterech wielkościach. Dzięki temu narzędzia z tej rodziny można stosować na dużych i małych obrabiarkach frezując najróżniejsze materiały o dowolnym przeznaczeniu. Dostępne geometrie i gatunki płytek XO pozwalają używać ich do obróbki właściwie wszystkich materiałów. Istniejące zastosowanie zawsze można zoptymalizować przez odpowiednią kombinację narzędzi. Dotyczy to obróbki zarówno ze słabo, jak i sztywno mocowanymi detalami. Mocowanie Seco Capto jest obecnie oferowane dla frezów z płytkami XO..10, XO..12 i XO..18.

Redaktor naczelna Jennifer Hilliard E-mail jennifer.hilliard@ secotools.com Redakcja i skład Appelberg Publishing Group Kierownik projektu Anders Nordner Redakcja Linas Alsenas Graﬁcy Cecilia Farkas, Johan Nohr Druk Elanders Zdjęcie na okładce Siemens

Materiały redakcyjne zawarte w tej publikacji należą do wydawcy, Seco Tools AB. Artykuły można wykorzystywać do dalszej publikacji bezpłatnie pod warunkiem wskazania Edge jako źródła i powiadomienia redaktora naczelnego. Znaki towarowe i nazwy marek zamieszczone w niniejszej publikacji są prawnie chronione.

W N UMER Z E ARTYKUŁ WSTĘPNY

nr 2.2013

AKTYWNY POPLECZNIK

Jess Fausing od duńskiego producenta toczonych podzespołów Yuksel Turn Tech wykorzystuje cały wachlarz narzędzi Seco, aby osiągnąć efekty oczekiwane przez klientów.

POMPY W AKCJI Innowacje umożliwiły hinduskiemu producentowi pomp, ﬁrmie Tushaco, zdecydowanie zwiększyć przychody.

POD MIKROSKOPEM: PATRICK DE VOS Dyrektor ds. szkoleń technicznych w Seco tym razem w swojej stałej kolumnie omawia geometrie ostrzy.

BRANŻA: ENERGETYKA Nowe głowice frezarskie umożliwiły producentowi turbin gazowych, ﬁrmie Siemens, znaczne obniżenie kosztów w zakładzie w Niemczech.

W PRACY: RĘKA ARTYSTY Antonio Mangas często musi myśleć nieszablonowo na swoim stanowisku programisty w ﬁrmie BOST produkującej narzędzia na zamówienie.

TAJEMNICE ZWYCIĘZCY KONKURSU EUROSKILLS Mathieu Melas opowiada o przynależności do zespołu, który podczas edycji 2012 zwyciężył w kategorii obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie i programowania w CAD.

PORTRET: PARK MAN-GYO Dyrektor ds. wsparcia technicznego w koreańskiej ﬁlii Seco mówi, że kluczowe znaczenie dla skutecznego rozwiązywania problemów klientów ma trafna diagnoza.

TECHNICZNE: PCST Centrum wyrobów z węglików spiekanych (PCST) opracowuje, wytwarza i serwisuje ponad 10 000 różnych narzędzi węglikowych tworzących standardową ofertę Seco.

W SECO CHLUBIMY SIĘ naszą ścisłą współpracą z klientami. Istnieje wiele powodów, dla których ich sukces jest ważny również dla nas. Z jednej strony wpływa to pozytywnie na jakość naszych produktów i świadczonego wsparcia, a z drugiej klienci o rentownej działalności mają większe szanse utrzymania się na rynku w okresach dekoniunktury i adaptacji do zmiennych warunków. Aby pomóc klientom poprawić dochodowość, udostępniamy im usługę analizy wydajności pracy i kosztów (Productivity and Cost Analysis, PCA). To produkt, w który zainwestowaliśmy bardzo dużo na przestrzeni lat. W styczniu 2013 r. usługa została wzbogacona o dodatkowe funkcje sprawozdawcze oraz studia przypadków zastosowań narzędzi do różnych podzespołów. Nawet w tak krótkim okresie pomogła wielu klientom poprawić wydajność pracy. Na przykład pewna duńska ﬁrma oszczędziła 6,66 na każdej sztuce wyrobu wytwarzanego w ilości 25 000 rocznie. Nie zapomnij przeczytać w tym numerze o centrum wyrobów z węglików spiekanych, które rozpoczęło działalność w zeszłym roku. Ideą jego powołania było przyspieszenie dostarczania narzędzi do klientów. Ponadto mamy nadzieję, iż pozwoli zapewnić bezkonkurencyjną jakość wsparcia technicznego naszym klientom.

Hans Hellgren starszy wiceprezes ds. sprzedaży i marketingu edge@secotools.com

Globalna obecność Seco

W tym numerze

Pamiętaj: magazyn Edge możesz czytać na swoim tablecie iPad! secotools.com/edgeipad

edge [2·2013]

ZASTOSOWANIE WY TACZANIE

PRECY POMPO TE KST: R.F.Mamoowala ZDJĘCIE: Naresh Venkat

4 edge [2·2013]

TUSHACO W SKRÓCIE

Tushaco Pumps Pvt. Ltd. ma swoją siedzibę w hinduskim mieście Daman, 180 km od Bombaju. Firma należy do koncernu Colfax. Produkuje ponad 25 różnych wersji specjalistycznych pomp wyporowych. Jest rynkowym liderem w Indiach. Dostarcza systemy pomp klientom z branży energetycznej, produkcji ropy naftowej i gazu, zbrojeniowej, cementowej, chemicznej itp. Z każdym klientem ściśle współpracuje już na etapie planowania, tak aby powstające rozwiązanie dokładnie spełniało jego potrzeby.

Z YJ N E WANIE P Przymierzając się do eksportu swoich d wyrobów, hinduski w producent unowocześnił p llinię produkcyjną pod kątem większej p precyzji działania pomp. p

edge [2·2013]

ZASTOSOWANIE WY TACZANIE

„POMPA ŚRUBOWA MUSI DZIAŁAĆ JAK STRZYKAWKA która potrafi podawać ciecz w sposób ciągły, płynnie i bez żadnych skoków,” mówi Akshay Champaneria, dyrektor ds. projektowania, produkcji, inżynierii i projektów w Tushaco Pumps. „Ciągła i płynna praca pompy ma kluczowe znaczenie w branżach takich jak energetyAkshay Champaneria jest ka, wydobycie ropy naftowej i gazu dyrektorem ds. projektooraz okrętownictwo.” wania, produkcji, inżynierii i projektów w Tushaco W 2008 r. producent specjaliPumps. stycznych pomp, firma Tushaco, dostrzegła rosnące możliwości eksportu. Wiedziano jednak, że tradycyjne narzędzia nie zapewnią dokładności niezbędnej przy produkcji tulei — najważniejszego elementu pomp śrubowych, a obróbka ręczna wpłynie negatywnie na jakość i w efekcie na sprzedaż. Nadszedł czas na duży postęp techniczny, na wdrożenie narzędzi i procesów gwarantujących odpowiedni standard produkcji tulei. Dlatego Akshay zwrócił się o pomoc do Seco Tools India. „Chcieliśmy uzyskać precyzję i powtarzalność obróbki oraz wyeliminować zależność od jakości pracy operatora. Można to było osiągnąć przez użycie odpowiednich wytaczadeł w produkcji pomp.” Vidyadhar Kulkarni, regionalny specjalista Seco Tools ds. zastosowań w branży motoryzacyjnej, wymienia przeszkody, na jakie natrafił zespół Seco przy realizacji wyznaczonego zadania: „Musieliśmy dostarczyć długie narzędzia, w których stosunek długości do średnicy wynosił 7. Po drugie, wszystkie otwory musiały być wywiercone i obrabiane jako półotwory, co bardzo zakłócało płynność procesu. Po trzecie, musieliśmy kontrolować tolerancję „h7” odległości między osiami wszystkich trzech głównych otworów, dbając przy tym o wszystkie pozostałe cechy takie jak walcowość, konJignesh Prajapati z Seco przygląda centryczność, równoległość i gładkość powierzchni.” się dokładniej efektom końcowym po trzech etapach obróbki skrawaniem. Obróbka tulei okazała się bardzo skomplikowana. Zespół Seco spędził dużo czasu na hali produkcyjnej

6 edge [2·2013]

Wkracza Seco W pompach śrubowych stosunek długości do średnicy jest szczególnie duży, osiowość precyzyjnie utrzymywana, a wykończenie powierzchni najwyższej jakości. Aby unowocześnić dotychczasowy proces produkcji w Tushaco oparty na tradycyjnych wytaczadłach, ﬁrma Seco dostarczyła kompletny system obróbczy z gotowym całościowym procesem — od obróbki zgrubnej, przez półwykańczającą, aż do końcowej. W systemie są obrabiane wszystkie tuleje do pomp Tushaco.

w Tushaco, aby jak najdokładniej poznać i zrozumieć wymagania techniczne. W rezultacie opracowano rozwiązanie uwzględniające kompletny proces — od obróbki zgrubnej do wykańczającej. „Znalazły się w nim narzędzia do wgłębnego frezowania do zgrubnej i półwykańczającej obróbki otworów oraz opatentowane narzędzie antywibracyjne Seco o nazwie Steadyline do wykańczania,” wyjaśnia Jignesh Prajapati, asystent kierownika ds. sprzedaży w Seco. Firma Tushaco miała jednak pewne obawy dotyczące kosztów nowego rozwiązania. „W kraju o niskich cenach sprzedaży, takim jak Indie, zawsze musimy analizować relacje kosztów do korzyści, aby utrzymać konkurencyjność cen naszych produktów,” mówi Akshay. „Ewentualny wysoki koszt

„CHCIELIŚMY UZYSKAĆ PRECYZJĘ I POWTARZALNOŚĆ OBRÓBKI ORAZ WYELIMINOWAĆ ZALEŻNOŚĆ OD JAKOŚCI PRACY OPERATORA.” początkowy musi być rekompensowany korzyściami takimi jak dłuższy okres przydatności narzędzia do eksploatacji, możliwość różnorodnych zastosowań tego samego narzędzia oraz — co najważniejsze — zupełnym wyeliminowaniem braków produkcyjnych.” Firma Seco otrzymała zamówienie na narzędzia od Tushaco i opracowała proces, który miał zagwarantować osiągnięcie wyznaczonej jakości. Założenie to udało się świetnie zrealizować i firma zdobyła ogromne uznanie w oczach swoich klientów. Tushaco zwiększyło sprzedaż o 25% w 2012 r. „Ostatnio zanotowaliśmy prawdziwy przełom, kiedy nasza firma-matka przyznała nam certyfikat na eksport pomp dwuśrubowych bezpośrednio do klientów w Europie,” opowiada z dumą Akshay. Oczekuje on, że wkrótce firma będzie mogła wejść ze swoimi pompami również na rynki Chin, Malezji, Tajlandii itd.

Lepiej obrobione tuleje Tushaco produkuje m.in. model T3S 52 — pompę hydrodynamiczną z tuleją wykonaną z aluminium klasy LM 13. Tuleja mieści w sobie śruby i działa jak łożysko poprzeczne dla koła zębatego pośredniczącego. OPERACJA: WYTACZANIE

NARZĘDZIE: STEADYLINE STALOWY Średnica obrabianego otworu: 35 x 300 mm (długość) Średnica narzędzia Seco Steadyline do obróbki stali: 50 x 320 (długość) Vc: 120–140 m/min fz: od 0,06 do 0,08 mm/obrót

OPERACJA: WYTACZANIE

NARZĘDZIE: STEADYLINE WĘGLIKOWY Średnica obrabianego otworu: 36 x 323 mm (długość) Średnica chwytu mocującego: 32 x 380 (długość) Vc: 120 m/min fz: od 0,06 do 0,08 mm/obrót

edge [2·2013]

5 I LUSTRACJA: Istockphoto i Johan Nohr

TRENDY W PRODUKCJI SILNIKÓW ODRZUTOWYCH HOWARD WEAVER, kierownik laboratorium zajmującego się odchudzaniem konstrukcji i elementów obrotowych, oraz KEVIN MEYER, główny inżynier/ technolog ds. narzędzi skrawających w dziale lotniczym General Electric, dzielą się swoimi przemyśleniami na temat ogólnych trendów w dziedzinie materiałów na rynku silników odrzutowych.

1. Zużycie paliwa Linie lotnicze na całym świecie muszą dysponować strategiami zapewniającymi długofalową rentowność. Koszty paliwa to często nawet połowa kosztów operacyjnych. Wiele branżowych inicjatyw koncentruje się na kwestiach termodynamiki i technologii materiałów, które bezpośrednio obniżają masę silników lub obniżają zużycie paliwa. Również aplikacje komputerowe mogą zmniejszyć zużycie paliwa, podpowiadając optymalną prędkość i trasę przelotu.

2. Niższa waga Jednym ze sposobów obniżenia masy produktów jest opracowanie mocnych i trwałych materiałów, które jednocześnie są lżejsze. Świetnym przykładem są kompozyty z matrycą ceramiczną (CMC). Mają zaledwie jedną trzecią gęstości stopów aluminiowych, które zastępują w silnikach. Pozwalają nie tylko zmniejszyć zużycie paliwa, ale są także odporne na wysokie temperatury, występujące np. przy przyspieszaniu.

3. Stopy TiAl Jako związek intermetaliczny, TiAl (stop gamma tytanu) ma mocne wiązania międzyatomowe, które sprawiają, iż przypomina związek ceramiczny. Jego relatywną kruchość można zniwelować przez dodanie pierwiastków takich jak niob i chrom. Stopy te są odporne na temperatury do 800 stopni Celsjusza, podczas gdy ich gęstość jest dwukrotnie mniejsza niż gęstość bardziej tradycyjnych stopów niklu.

8 edge [2·2012]

4. Łatwość naprawy Uziemione samoloty przynoszą liniom lotniczym straty w postaci mniejszych zysków i niemożności wywiązania się ze zobowiązań wobec klientów, dlatego łatwość napraw to bardzo ważna kwestia. GE standardowo podporządkowuje się terminom wyznaczanym przez klientów. W 2012 r. 97% napraw została wykonana o czasie. Aby uniknąć ewentualnych problemów z zaopatrzeniem w części zamienne, staramy się przewidywać, którzy klienci będą musieli odwiedzić warsztat w następnym roku i które podzespoły należy zamówić. Jednocześnie chcemy też mieć jak najniższe koszty utrzymywania zapasów, dlatego prognozy popytu muszą być jak najdokładniejsze. Mamy cały dział zajmujący się naprawą podzespołów, co jest tańsze niż produkowanie ich od zera. „Materiały do ponownego wykorzystania” pozyskujemy z silników wycofanych z eksploatacji, w razie potrzeby wykonując potrzebne regeneracje. W przypadku silnika odwiedzającego warsztat po raz ostatni przed wycofaniem z użytku zamontowanie tańszych części oznacza duże oszczędności.

5. Produkcja addytywna Obecnie „produkcja addytywna” (znana bardziej pod nazwą „drukowania 3D”) ma ograniczony zakres zastosowań, ograniczoną liczbę dostępnych stopów oraz ograniczoną szybkość i wydajność budowania części. GE oczekuje jednak, że w najbliższych latach wzrośnie liczba używanych stopów i poprawi się efektywność procesu. Dzięki tej technologii GE może tworzyć projekty niemożliwe do zrealizowania tradycyjnymi metodami obróbki. Produkcja addytywna pozwala ograniczyć liczbę używanych części, ponieważ zespoły można zastąpić pojedynczymi elementami. Umożliwi ona także wprowadzenie nowych konstrukcji, które dzięki niższej masie zmniejszą zużycie paliwa. Zmniejszenie liczby etapów produkcji obniży ponadto koszty wyrobu części.

M ATERI A Ł ZE STALI NIERDZEWNEJ

ŻYCIE TOCZY SIĘ W NOWYM KIERUNKU Duński producent mosiężnych części Yuksel Turn Tech poszerza ofertę o podzespoły ze stali nierdzewnej. TE KST: Lars Österlind ZDJĘCIE: Svante Örnberg

Więcej ilustracji z zakładu produkcyjnego Yuksel Turn Tech można obejrzeć w aplikacji Edge na tablecie iPad. secotools.com/edgeipad

MATER I A Ł ZE STALI NIERDZEWNEJ

System Seco PCA umożliwia szczegółową analizę redukcji kosztów.

PODWYKONAWCA YUKSEL TURN TECH dostarcza toczone podzespoły, takie jak złącza kabli i węży, przedsiębiorstwom z wielu branż. Najwięksi odbiorcy to telekomunikacja, motoryzacja i producenci systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych (HVAC). Hala produkcyjna o powierzchni 4500 metrów kwadratowych jest ulokowana w streﬁe przemysłowej na terenie miejscowości Kvistgård w Danii. W hali zamontowano wysoce zautomatyzowane maszyny, sześć robotów — w tym największy w Danii — oraz 27 obrabiarek sterowanych numerycznie (CNC). Corocznie zakład wytwarza miliony niewielkich elementów, zużywając ok. 2000 ton mosiądzu. Od ponad 10 lat Yuksel zaopatruje jednego ze swoich najważniejszych klientów, Danfoss Semco, w trzy rodzaje dysz do zraszaczy wykonanych z mosiądzu oraz dyszę ze stali nierdzewnej, którą kupowano z zewnątrz. Firma Danfoss Semco, założona pierwotnie w celu produkowania instalacji morskich i przybrzeżnych, obecnie widzi duży potencjał na rynku lądowego sprzętu przeciwpożarowego. Niektóre środowiska, np. w ubojniach, są jednak zbyt uciążliwe dla mosiądzu, ze względu na dużą zawartość amoniaku w powietrzu. W 2012 r. ﬁrma Yuksel zdobyła 3-letni kontrakt na dostarczanie do Danfoss Semco dwóch dysz mosiężnych oraz jednej dyszy ze stali nierdzewnej.

DYSZA DE-LUGE OBRABIARKA CNC: Okuma MacTurn 250-W ZESTAW NARZĘDZI: Zestaw składa się z 13 różnych narzędzi, w tym wiertła, system Jetstream Tooling® oraz narzędzia do gwintowania, frezowania i toczenia wielokierunkowego. Na obrabiarce można stosować do 52 różnych narzędzi. PRODUKT: Dysza do zraszaczy De-Luge ze stali nierdzewnej 316 do systemów przeciwpożarowych pracujących pod ciśnieniem 80–100 barów WOLUMEN: Do 40 000 dysz rocznie ZASTOSOWANIA: Maszynownie na statkach wycieczkowych, w podziemnych stacjach kolejowych, kuchniach restauracyjnych, ubojniach.

10 edge [2·2012]

Dyrektor produkcji w Yuksel Turn Tech, Kenth Wrist-Jensen, zawsze wybiera najwyższą jakość, a priorytetem jest dla niego wydajność pracy.

Warunkiem było zainwestowanie w nowy sprzęt. Aby zaspokoić rosnący popyt, należało podjąć wewnętrzną produkcję również wersji ze stali nierdzewnej. Dyrektor produkcji w Yuksel, Kenth Wrist-Jensen, zaczął się rozglądać za najlepszymi urządzeniami i narzędziami. Jak wyjaśnia: „Zawsze wybieramy najlepszą jakość, czy dotyczy to mosiądzu, stali, narzędzi czy obrabiarek.” „Jeśli narzędzie kosztuje 90 euro i pozwala wyprodukować 2 miliony części rocznie, nie ma sensu kupować narzędzia za 70 euro, które wystarczy tylko na 1,2 miliona części.” Nazwa Seco pojawiła się wśród rekomendacji dotyczących narzędzi, mających służyć do obróbki części ze stali nierdzewnej. „Przygotowaliśmy kompletny projekt MRT-CET (narzędzia do konkretnych maszyn i obróbki konkretnych części), z kalkulacjami czasu i zestawem proponowanych narzędzi”, wyjaśnia konsultant techniczny Michael Mellerup z Seco Tools Denmark. Analiza wykazała ogromne zalety zakupu obrabiarki z narzędziami w celu samodzielnego produkowania dysz ze stali nierdzewnej. W grudniu 2012 r. do zakładu dotarła obrabiarka CNC Okuma MacTurn 250-W. W ciągu kilku tygodni została skonﬁgurowana i przygotowana do pracy.

Jess Fausing, operator obrabiarek CNC w Yuksel Turn Tech, pracuje najlepszymi dostÄ&#x2122;pnymi narzÄ&#x2122;dziami.

MATER I A Ł ZE STALI NIERDZEWNEJ

Yuksel Turn Tech Założona w 1969 r. przez tureckiego inżyniera Yüksela Caglara. Od 2001 r. należy do Mortena Bengtssona. Yuksel Turn Tech zatrudnia 30 osób. Roczny obrót ﬁrmy wynosi 40 mln koron duńskich. Specjalizuje się w produkcji i montażu metalowych części w dużych i małych seriach.

Firma zaopatruje podmioty z branży motoryzacyjnej, telekomunikacyjnej, elektronicznej, klimatyzacyjnej i pożarniczej w części wykonane na automatycznych obrabiarkach. Większość to elementy mosiężne, ale rośnie udział produktów ze stali nierdzewnej. Dla samej branży telekomunikacyjnej wytwarza corocznie 18 milionów części.

„Największe doświadczenie mamy w produkcji długich serii, gdzie potraﬁmy wykonać jedną część co trzy sekundy”, mówi Wrist-Jensen. „Tutaj sytuacja jest zupełnie inna. W tej maszynie na każdą część potrzebujemy trzech minut.” Firma Seco dostarczyła też nową, udoskonaloną wersję systemu analizy wydajności pracy i kosztów (PCA), który pomaga na bieżąco optymalizować produkcję. Po kilku pierwszych tygodniach obliczenia pokazały, że oszczędności sięgną 1,25 mln koron duńskich rocznie. Wrist-Jensen dodaje, że system pozwala odpowiedzieć na kilka ważnych pytań: „Gdzie występują wąskie gardła? Ile części możemy wyprodukować w ciągu 24 godzin? Jak możemy jeszcze bardziej poprawić jakość?” Jednym z przykładów jest zużycie cieczy chłodząco-smarującej. „Dzięki stosowaniu czystej cieczy chłodząco-smarującej zamiast tradycyjnej wodnej emulsji obniżyliśmy koszty jednej części o 50%,” mówi Wrist-Jensen. Kolejna zmiana to udoskonalenie sposobu transportowania rur mosiężnych i stalowych z magazynu na halę produkcyjną. „Zamiast wózka hydraulicznego, który mógłby powodować zarysowania metalu, używamy teraz żurawia hydraulicznego z miękkim zawiesiem,” wyjaśnia Wrist-Jensen. Przed kryzysem z 2008 r. 60% produkcji Yuksel było kierowane do przemysłu motoryzacyjnego. Zmieniło się to błyskawicznie. Poszukując nowych rynków, ﬁrma w ciągu ostatnich 3 lat dużo zainwestowała w modernizację swoich zdolności produkcyjnych. Wrist-Jensen stwierdza: „W przyszłości będziemy wykonywać krótsze serie i znacznie więcej części ze stali nierdzewnej.”

12 edge [2·2013]

1 250 000 DKK ok. 170 000 EUR

Kwota oszczędzona przez Yuksel Turn Tech dzięki korzystaniu z narzędzia Seco do analizy wydajności pracy i kosztów (PCA).

POD M IKROSKOPEM GEOMETRIA OSTRZA

Kąt natarcia Patrick de Vos, dyrektor ds. szkoleń technicznych w grupie Seco Tools, wyjaśnia wpływ różnych geometrii ostrza na przebieg obróbki skrawaniem. CO MAMY NA MYŚLI, kiedy mówimy o dobrej geometrii ostrza? Geometria ostrza to zbiór właściwości geometrycznych narzędzia skrawającego, które decydują o trwałości, powstawaniu i usuwaniu wiórów, stabilności oraz bezpieczeństwie narzędzia. Zasadniczo dobra geometria ostrza to taka, przy której wióry są poprawnie formowane bez przykładania nadmiernej siły. Właściwości krawędzi skrawającej zależą w pierwszym rzędzie od gatunku użytego węglika, a następnie od geometrii krawędzi. Obie cechy trzeba dobrać odpowiednio do rodzaju wykonywanej operacji. Dobrym praktycznym sposobem oceny geometrii ostrza jest przyjrzenie się formowaniu wiórów podczas skrawania. Idealne wióry nie są za długie ani za krótkie i zwijają się w spiralę. W poprawnym procesie skrawania następuje sprawne formowanie Geometria powierzchni styku

Geometria łamania wiórów Geometria krawędzi skrawającej

i odprowadzanie wiórów. O tym decyduje podstawowa geometria narzędzia skrawającego, tzn. sposób osadzenia krawędzi skrawającej w oprawce narzędziowej lub głowicy frezarskiej. Geometria dodatnia (w połączeniu z płaską powierzchnią natarcia) ogranicza siły skrawania i emisję ciepła. Niestety, wióry są wtedy dłuższe i spada wytrzymałość mechaniczna krawędzi skrawającej. Geometria ujemna zwiększa wytrzymałość krawędzi i daje krótsze wióry, ale także powoduje wzrost sił skrawania i ilości powstającego ciepła. Faktyczna geometria ostrza istnieje na samej krawędzi. W jej skład wchodzą trzy elementy: geometria krawędzi skrawającej (obróbka lub przygotowanie krawędzi), geometria powierzchni styku oraz geometria łamania wiórów (geometria powierzchni natarcia). Istnieją trzy podstawowe rodzaje geometrii krawędzi skrawającej: ostra, zaokrąglona i fazowana. Ostra krawędź skrawająca zmniejsza siły skrawania, ogranicza tendencję do powstawania narostów na krawędzi i zwiększa trwałość narzędzia, jednak jest mniej stabilna. Geometria powierzchni styku to strefa przejścia między geometrią krawędzi skrawającej a geometrią łamania wiórów. Dodatnie geometrie powierzchni styku skutkują niższą

temperaturą skrawania, wolniejszym zużyciem ostrza, szybszym skrawaniem, mniejszą strefą maksymalnego ciśnienia i mniejszymi siłami skrawania. Wady to silniejsze naprzemienne efekty naprężania i rozciągania oraz zwiększone ryzyko wykruszania się krawędzi skrawającej. Geometria krawędzi skrawającej i geometria powierzchnia styku wspólnie decydują o trwałości krawędzi skrawającej. Aby jak najlepiej wykorzystać cechy geometrii krawędzi skrawającej i powierzchni styku, prędkość posuwu powinna przekraczać wielkość tych geometrii. Faktyczny przebieg procesu formowania wiórów zależy od geometrii łamania wiórów. Geometrie dobrze łamiące wióry formują je z chwilą powstania, następnie deformują, i łamią na krótkie odcinki. Wadą takiej geometrii jest skupienie dużych sił w krawędzi, co zmniejsza jej trwałość. W geometrii o łagodnym łamaniu, wióry odłamują się po osiągnięciu większej długości. Tutaj krawędź skrawająca jest narażona na mniejsze siły, a więc dłużej pozostaje użyteczna. Geometrie o łamaniu średnim to wariant pośredni między tymi dwiema skrajnościami. Patrick de Vos, patrick.de.vos@secotools.com

WIĘCEJ INFORMACJI w programach edukacyjnych STEP Seco — www.secotools.se/step

edge [2·2013]

BRANŻA E NE R GE T Y KA

Siemens SGT5-8000H to najmocniejsza turbina gazowa na świecie.

SKRAWAN Więcej ilustracji z wydziału produkcyjnego Siemens można obejrzeć w aplikacji Edge na tablecie iPad. secotools.com/edgeipad

NIE CZASU Now głowice Nowe frezars frezarskie pomogły ﬁrmie Siemens Siem w Niemczech oszczędzić mnóstwo czasu produkcji turbin przy pr gazowych do elektrowni gazowyc całym świecie. na ca TE KST: Nigel JJ. Luhman ZDJĘCIA: Siemens Markus Altmann iM

BRANŻA E NE R GE T Y KA

Siemens w skrócie Berliński zakład firmy Siemens, produkujący turbiny gazowe, dostarcza wysokowydajne ekologiczne turbiny dla elektrowni. Najnowszy produkt w rodzinie — model SGT5-8000H — wyznacza ogólnoświatowy wzorzec w dziedzinie niskiej uciążliwości dla środowiska. Turbina ma rekordową moc wyjściową 375 megawatów, jednak zintegrowanie jej w cyklu łączonym z turbiną parową pozwala zwiększyć sprawność zamiany paliwa w energię elektryczną do ponad 60%. W porównaniu z najpopularniejszymi turbinami używanymi obecnie oznacza to zmniejszenie emisji CO2 o 43 tys. ton rocznie. Pomimo swoich ogromnych rozmiarów i masy turbiny gazowe wymagają najwyższej precyzji montażu przy użyciu bardzo zaawansowanych technik. Na przykład sam wirnik to wieloelementowy podzespół często osiągający masę 100 ton. W trakcie pracy obraca się z prędkością 50 obrotów na sekundę — z końcówkami łopatek oddalonymi zaledwie o kilka milimetrów od obudowy. Podczas montażu ułamki milimetrów decydują, czy turbina będzie działała optymalnie po docelowym zainstalowaniu w elektrowni. Jedna turbina gazowa ma ok. 2400 łopatek. W trakcie pracy każda łopatka podlega skrajnym obciążeniom. Na przykład temperatura wewnątrz turbiny podczas spalania gazu sięga czasami 1500°C. Łopatki są w stanie wytrzymywać te ekstremalne warunki dzięki nowatorskiej technice produkcji, która pozwala uzyskać doskonałe chłodzenie powietrzem. Andreas Gross dołączył do firmy Siemens w 1978 r. Obecnie jest szefem zespołu zajmującego się produkcją mniejszych elementów, w tym frezowaniem wsporników łożysk na obrabiarkach CNC. Seco Tools zaopatruje firmę Siemens od dziesięcioleci. Dyrektor ds. technicznych w Seco Steffen Köckeritz oraz sprzedawca Bernd Scheunemann ściśle współpracują z Andreasem i jego zespołem, służąc na bieżąco wszelkim potrzebnym wsparciem. „Jeśli mamy problem z frezowaniem, wystarczy tylko zadzwonić do p. Scheunemanna,” wyjaśnia Andreas. „Jeżeli nie ma go akurat w zakładzie, za chwilę się pojawi. Zawsze potrafią znaleźć rozwiązanie.” Najnowszym przykładem rozwiązania będącego efektem współpracy między oboma firmami jest wdrożenie nowych głowic frezarskich. Bernd Scheunemann, który doradza firmie Siemens od 20 lat, dostrzegł potencjał zoptymalizowania procesu frezowania wsporników dzięki zastosowaniu

16 edge [2·2013]

Berliński zakład Siemens, produkujący turbiny gazowe, zatrudnia 3500 osób z 46 krajów. Pierwszą turbinę gazową dla elektrowni dostarczono w 1972 r. Od tego czasu wyprodukowano ponad 800 turbin dla klientów w ponad 60 państwach. Turbiny te są przeznaczone do generowania prądu o częstotliwościach 50 i 60 Hz i mocy od 113 do 375 MW. Poza produkcją w zakładzie przeprowadza się także próbne rozruchy turbin i ich podzespołów. Ponadto ulokowano tu całodobowe centrum wsparcia technicznego dla użytkowników już zainstalowanych turbin.

frezów Seco HighFeed2. Zamiast wybierać materiał głęboko, frezy te łączą płytsze wybieranie z dużym posuwem na ząb. Efektem jest szybsze usuwanie materiału niż w dotychczasowym systemie. Ponadto, siły skrawania są skierowane osiowo w stronę wrzeciona maszyny, zmniejszając drgania narzędzia i w efekcie zwiększając jego żywotność. Metoda zapewnia najwyższy poziom dokładności, zgodnie z wymaganiami ﬁrmy Siemens. Od czasu wprowadzenia w zakładzie Siemens na początku 2012 r., frezy HighFeed2 pozwoliły skrócić czas obróbki nawet o 90%. Dzięki temu Siemens może produkować więcej podzespołów

Z lewej: Bernd Scheunemann, Seco Tools. Z prawej: Andreas Gross, Siemens

„Oczywiście oczekiwaliśmy oszczędności, jednak nie spodziewaliśmy się aż takiej ich skali.” Andreas Gross, Siemens

Frezowanie z dużymi posuwami Podczas montażu ułamki milimetrów mogą decydować o sprawności eksploatacyjnej turbiny gazowej.

na każdej obrabiarce CNC, co poprawia rentowność inwestycji. „Oczywiście oczekiwaliśmy oszczędności,” mówi Andreas Gross. „Nie spodziewaliśmy się aż takiej ich skali.” W przypadku frezowania gniazd turbin nowa metoda szybkiego posuwu pozwoliła skrócić czas obróbki z 90 minut do niecałych 10. Ponieważ każda turbina ma nawet osiem takich gniazd, skrócenie łącznego czasu produkcji turbiny jest wyraźnie odczuwalne. Andreas Gross jest pewien, że współpraca ﬁrm Siemens i Seco przyniesie kolejne rozwiązania optymalizacyjne również w przyszłości.

Frezowanie z dużymi posuwami pozwala przyspieszyć obróbkę skrawaniem nawet 3-krotnie w stosunku do konwencjonalnych metod. Zamiast głębokiego wcinania się w materiał w procesie zastosowano maksymalna głębokość skrawania wynoszącą 2 milimetry w połączeniu z większą prędkością posuwu. Efektem jest szybsze usuwanie materiału niż w metodzie tradycyjnej — nawet do 1000 cm3 na minutę. W metodzie tej są wykorzystywane niewielkie kąty przystawienia. Pozwala to uzyskać minimalne promieniowe, a maksymalne osiowe siły skrawania, co znacznie obniża ryzyko drgań i stabilizuje cały proces obróbki. Pomimo że jest to metoda obróbki zgrubnej, niewielkie głębokości skrawania skutkują kształtem zbliżonym do docelowego, co eliminuje konieczność obróbki półwykańczającej.

edge [2·2013]

W PRACY

ZDJĘCIE: Diego Vivanco

DOPASOWANE do potrzeb KONKRETNYCH KLIENTÓW W hiszpańskim mieście Asteasu programista Antonio Mangas musi być bardzo pomysłowy, aby tworzyć indywidualne projekty obrabiarek dla klientów na całym świecie.

Antonio Mangas Trigo Wiek: 53 Zawód: Technik aplikacji i programowania Pracodawca: BOST Machine Tool Company Lokalizacja: Przemysłowe miasteczko Asteasu w Hiszpanii Rodzina: Żona i dwóch synów Zainteresowania: Antonio uprawia silvestrismo. To wielowiekowa tradycja łapania i hodowli ptaków śpiewających znana w regionie Morza Śródziemnego.

18 edge [2·2012]

Elastyczny łańcuch dostaw

Seco oferuje bogaty wybór technologii frezowania do obróbki zgrubnej, półwykańczającej i wykańczającej. Od dwóch lat Seco dostarcza ﬁrmie BOST specjalnie zaprojektowane frezy tarczowe, przeznaczone do zaawansowanych pionowych wielofunkcyjnych obrabiarek CNC.

MOJE ŻYCIE JEST ZWIĄZANE z obrabiarkami od lat 80-tych, gdy zaliczyłem na uniwersytecie kurs sterowania numerycznego. W BOST pracuję od ponad 24 lat. Projektujemy i budujemy na zamówienie maszyny do obróbki skrawaniem. Przygotowujemy gotowe kompletne rozwiązania dopasowanie do konkretnych wymagań klientów. Wśród naszych produktów są m.in. tokarki, specjalne maszyny do obróbki zgrubnej, wały korbowe, wytaczadła hydrostatyczne i stoły obrotowe dla przedsiębiorstw z różnych branż na całym świecie. Zajmuję się ustalaniem kodu źródłowego i cech maszyn, których będą potrzebowali nasi klienci w celu uzyskania najlepszych efektów obróbki części w jak najkrótszym czasie. Klientom oferujemy także doradztwo techniczne i dotyczące oprogramowania obrabiarek CNC. To bardzo twórcza praca: codziennie stykam się z czymś nowym. Nasze maszyny wyposażamy w narzędzia Seco. Gdy zaprojektujemy maszynę i koncepcję jej działania, kontaktujemy się z Seco. Oni przygotowują narzędzia pod nasze konkretne pomysły. Zrealizowaliśmy wiele ciekawych projektów przy dużym wsparciu Seco. Wykorzystujemy na przykład ich antywibracyjne oprawki narzędziowe Steadyline i specjalistyczne frezy monolityczne Jabro w produkcji maszyn do obróbki precyzyjnej, frezarek wałów korbowych i tokarek karuzelowych. Niektóre rozwiązania Seco wdrożyliśmy nawet wewnętrznie w ﬁrmie. Jeśli mój klient potrzebuje narzędzia, Seco dostarczy je bardzo szybko — w razie potrzeby modyﬁkując nawet standardową ofertę katalogową.”

EKOLOGIA

PERSPEKTYWY

TE KST: Daniel Dasey I LUSTRACJA: Prince Hat/Agent Molly & Co

Nowy zakład Seco w Wielkiej Brytanii wyposażono w wydajny system kolektorów słonecznych, które pozwalają obniżyć koszty prądu i ograniczyć emisję CO2. GDY BRYTYJSKA FILIA przeniosła się w 2012 r. do nowocześniejszego budynku w Alcester w hrabstwie Warwickshire, zadbano o jak największą ekologiczność nowej placówki. Zamontowano m.in. bezwodne pisuary, centralne systemy chłodzenia i supernowoczesne systemy klimatyzacji. Najbardziej ambitnym rozwiązaniem był ogromny zestaw paneli słonecznych na dachu budynku, który stwarzał perspektywę obniżenia emisji gazów cieplarnianych i ograniczenia wysokości rachunków energię. Philip Madkins, dyrektor ds. bezpieczeństwa i ochrony środowiska w brytyjskiej ﬁlii Seco, wspomina, że po raz pierwszy zwrócono uwagę na prądotwórcze kolektory słoneczne już kilka lat wcześniej, ale ich sprawność została nisko oceniona. „Zastanawialiśmy się nad panelami słonecznymi dla naszego starego zakładu 8 lat temu, ale były one mało wydajne,” wyjaśnia Philip. „Jednak obecne kolektory to

zupełnie inna historia. Dzisiaj jeden panel potrafi tyle samo, co 10-15 paneli dziesięć lat temu. Po sprawdzeniu różnych dostępnych opcji zlecono montaż instalacji brytyjskiej firmie Sanctus Energy. Rozwiązanie składa się z 200 paneli słonecznych Sanyo mogących generować moc maksymalną 50 kW. Pomimo często zachmurzonego nieba w Alcester system codziennie jest w stanie generować energię. „Nawet kiedy nie ma słońca, wytwarzamy od 12 do 20 kWh energii dziennie”, mówi Philip. „W słoneczne dni sięgamy 80.” Dalej wyjaśnia, że system, który zaczął działać w lipcu roku 2012 r., tylko do końca grudnia wytworzył 17 800 kWh energii. W efekcie powinien obniżyć emisję CO2 o 21 ton rocznie, przynosząc wymierne oszczędności finansowe. „Wygrywamy pod każdym względem.” Wspomina, że koszt instalacji w kwocie 117 000 funtów brytyjskich został pokryty z funduszu ekologicznego Seco. Brytyjska filia

otrzymuje od rządu brytyjskiego refundację ekologiczną za każdy kilowat energii wyprodukowanej przez nowy system. Spadły rachunki za prąd, a w okresach niższego natężenia produkcji (na przykład w weekendy) moc kolektorów słonecznych przekracza własne zapotrzebowanie zakładu. W związku z tym pojawiła się możliwość zarabiania na eksporcie prądu. Philip oblicza, że instalacja powinna się zwrócić w okresie od 8 do 12 lat, zależnie od faktycznej sprawności paneli. Na koniec 25-letniego okresu eksploatacji ﬁrma powinna zarobić na czysto 381 000 funtów. „Wygląda to naprawdę obiecująco. Nie mamy żadnych problemów z panelami ani przetwornikami. Wszystko po prostu świetnie działa.” Philips Madkins uważa, iż wszystkie ﬁrmy, nawet te zlokalizowane w miejscach o małej liczbie dni słonecznych, powinny się znów przyjrzeć technologii kolektorów słonecznych. edge [2·2013]

CNCIDOL

TE KST: Anna McQueen

ZDJĘCIE: Dieter Telemans

Edge rozmawia z Mathieu Melasem, członkiem belgijskiego zespołu, który zwyciężył w kategorii obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie i programowania w CAD (CNC Machining and CAD) podczas turnieju Euroskills w 2012 r.

20 edge [2·2013]

EUROSKILLS TO ORGANIZOWANA CO DWA LATA IMPREZA, której celem jest ogólnoeuropejskie promowa-

nie roli wysokich umiejętności i dużej wiedzy teoretycznej w zawodach technicznych. Edycja 2012, która odbyła się na terenie toru wyścigowego Spa-Francorchamps w Belgii, przyciągnęła ponad 400 uczestników z 24 krajów. Rywalizowali oni w sześciu kategoriach: sztuki wizualne i moda (Creative Arts & Fashion), transport i logistyka (Transportation & Logistics), produkcja i inżynieria (Manufacturing & Engineering Technology), informatyka i komunikacja (Information

Osobisty trener. Michael Robas (z lewej) pracuje jako nauczyciel w centrum kształcenia TECHNOFUTUR Industrie. Bardzo skutecznie pomagał Mathieu Melasowi podczas całego konkursu Euroskills 2012.

EURO-SKILLS 2014

& Communication Technology), usługi społecznościowe, osobiste i hotelarskie (Social, Personal & Hospitality Services) oraz budownictwo (Construction & Building). Kategorię CNC/CAD wygrał zespół Belgów Mathieu Melasa (CNC) i Guillaume'a Biseta (CAD). W tamtym czasie Mathieu uczestniczył w kursie organizowanym przez centrum kształcenia TECHNOFUTUR Industrie w Gosselies. „Byłem bezrobotny i, chcąc znaleźć pracę, musiałem podnieść swoje kwaliﬁkacje,” wyjaśnia. „Kilka tygodni później kolega powiedział mi, że bierze

KIEDY Październik, 1–4, 2014 r. GDZIE Lille Grand Palais, Lille, Francja PO CO Promowanie wysokich umiejętności i dużej wiedzy teoretycznej w zawodach technicznych WIĘCEJ euroskills.org

udział w konkursie Euroskills, i zachęcał do tego również mnie.” Do konkursu zgłosiło się dwunastu kursantów z TECHNOFUTUR. Wszyscy zostali poddani serii testów kwalifikacyjnych: pisemnemu, z zakresu znajomości oprogramowania CAD/CAM Mastercam oraz praktycznemu, w którym z jednolitego bloku musieli wyfrezować część — przy użyciu narzędzi dostarczonych przez Seco. Po morderczej wewnętrznej rozgrywce pozostał jeden zwycięzca, który udał się do Spa: Mathieu Melas. JAK WSPOMINA MATHIEU, największym przeciwnikiem w trakcie konkursu był zegar: „Mieliśmy ustaloną ilość czasu na programowanie w Mastercam i pracę przy obrabiarce. Nawet jak skończyliśmy wcześniej programowanie, nie mogliśmy wcześniej rozpocząć części praktycznej.” Mathieu był dość pewny swoich umiejętności. Zdobył nawet brązowy medal w rywalizacji indywidualnej za część praktyczną. „Pierwsze miejsce w turnieju zespołowym naprawdę nas zaskoczyło,” opowiada Mathieu. Po konkursie pojawił się nagle popyt na umiejętności Mathieu i zgłosiła się do niego belgijska firma inżynieryjna. Po pewnym czasie Mathieu dostał jeszcze lepiej płatną ofertę operatora frezarki w Luksemburgu. Alain Stas, dyrektor w TECHNOFUTUR Industrie, mówi: „Konkurs Euroskills to doskonała okazja dla osób takich jak Mathieu na zdobycie doświadczenia, poprawę umiejętności i często zdobycie pracy. Naszym finalnym celem jest pomoc kursantom w znalezieniu zatrudnienia. Euroskills może służyć jako prawdziwa trampolina do wejścia na rynek pracy.” Organizatorzy konkursu Euroskills zaproponowali również Alanowi stanowisko opiekuna praktycznej części obsługi obrabiarek. W organizacji warsztatu uczestniczyli znakomici partnerzy: Seco i Mitutoyo jako dostawcy narzędzi, Buhlmann i Huron jako dostawcy maszyn oraz Meca-consult i Mastercam jako dostawcy oprogramowania CAM. „Współpraca ta okazała się bardzo owocna dla TECHNOFUTUR Industrie, ponieważ pozwoliła nam zacieśnić relacje z czołowymi przedstawicielami branży.” W trakcie trzydniowej edycji 2012 turniej Euroskills odwiedziło ponad 50 tys. gości. „To doskonały sposób przyciągnięcia młodych ludzi do przemysłu,” cieszy się Alan. „Liczba osób zainteresowanych taką pracą ciągle maleje. Euroskills pomaga poprawić wizerunek branży obróbki skrawaniem i stwarza zachęcają wizję dla młodych ludzi. Jestem dumny ze swoich kursantów i tego, jak sobie poradzili.” „Konkursy takie jak Euroskills to świetna idea. Dla mnie najciekawszy był etap samych przygotowań, gdy poznałem pozostałych kandydatów i cały zespół,” mówi Mathieu. „Prawdę mówiąc pod koniec roku jadę na konkurs Worldskills do Niemiec. Wygranie Euroskills narobiło mi apetytu na rywalizację!” edge [2·2013]

PORTRET PARK MAN-GYO TE KST: Jane Wong ZDJĘCIE: Qilai Shen

Precyzyjna analiza Park Man-gyo, dyrektor ds. wsparcia technicznego w południowokoreańskiej ﬁlii Seco, zawsze mówi, że kluczem do wyleczenia problemów klientów jest właściwa diagnoza.

„UWAŻAM, ŻE najlepsze relacje między klientem a dostawcą są wtedy, gdy obie strony nawzajem się szanują,” mówi Park Man-gyo z Seco. „Wtedy nie ma przegranych, wszyscy wygrywają.” Park odpowiada za cały obszar wsparcia technicznego w kraju, co oznacza, że musi znaleźć rozwiązanie w bardzo wielu kłopotliwych sytuacjach. „Gdy stykam się z jakimś problemem, zaczynam od wnikliwej analizy i ustalenia jego źródeł. Następnie wspólnie z pracownikami szukamy możliwości naprawy lub wprowadzenia odpowiednich ulepszeń. Wreszcie wypracowane rozwiązanie jest przekazywane wszystkim zainteresowanym osobom, tak aby problem więcej nie wystąpił.” Jako przykład Park podaje, że lekarz nie będzie w stanie zapisać właściwej terapii pacjentowi, jeśli ten nie wyjaśni szczegółowo swoich ﬁzycznych problemów. „Podobnie dostawca może zaoferować najlepsze produkty i rozwiązania tylko wtedy, gdy klient czytelnie przedstawi mu swoją sytuację i wyzwania.” ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW KLIENTÓW nie zawsze jest łatwe. Park ma bogate doświadczenie

22 edge [2·2013]

Korea Południowa należy do światowej czołówki w branżach elektroniki, motoryzacji, telekomunikacji i budowy statków.

w przemyśle metalowym. Od 14 lat pracuje w Seco, a wcześniej przez 14 lat był projektantem narzędzi i kierownikiem w segmencie obrabiarek u Korea Tungsten — producenta maszyn do obróbki skrawaniem, który później zmienił nazwę na TaeguTec. Park zauważył, że najlepszym podejściem w trudnych sytuacjach jest pełna przejrzystość i empatia: „Staram się uzyskać jak najwięcej informacji od klienta. Jeśli to nasza wina, oczywiście przepraszam. Jeśli natomiast kryzysowa sytuacja jest spowodowana

niedopatrzeniem klienta, pokazuję mu odpowiedni dokument z systemu pomocy i cierpliwie wyjaśniam kwestię. Zawsze staram się patrzeć z perspektywy klienta. Łatwo mi go wtedy zrozumieć.” Zdaniem Parka do problemów trzeba podchodzić z pozytywnym nastawieniem, ale jednocześnie ostrożnie, kładąc duży nacisk na odpowiedzialność. Park nigdy nie zostawia niedokończonej pracy, ponieważ nie jest w stanie skupić się wtedy na następnym zadaniu. Lubi delegować obowiązki, a podczas analizowania sytuacji zachowuje otwarty umysł, elastyczność i gotowość do wypróbowania nowych pomysłów. W dzisiejszych czasach technologia zmienia się bardzo szybko. Park przewiduje duże zmiany na swoim stanowisku i w całej branży. „Moim zdaniem będzie potrzebne zupełnie nowe oprogramowanie dla nadchodzącej nowej ery w branży obróbki skrawaniem. Akcenty przeniosą się ze sprzętu właśnie na oprogramowanie. Będziemy pobierać z Internetu aplikacje z ustawieniami narzędzi obróbki skrawaniem i wszelkie inne programy, bez problemu nadążając w ten sposób za najnowszą wiedzą techniczną.”

Zawsze staram się patrzeć z perspektywy klienta. Łatwo mi go wtedy zrozumieć.”

PARK MAN-GYO

Wiek: 52 Stanowisko: Dyrektor ds. wsparcia technicznego dla działów CET, CT i produkcji w Seco Tools w Korei Południowej Wykształcenie: Tytuł magistra na wydziale mechanicznym Kyungpook National University w Korei Południowej Kariera: Projektant narzędzi i kierownik w segmencie obrabiarek w Korea Tungsten w latach 1984–1998; w 1999 r.

dołączył do Seco Tools Korea na stanowisku dyrektora ds. technicznych Rodzina: Żona Lee Young-ju, nauczycielka w szkole podstawowej; córka Park So-yeon, która studiuje sztukę zachodnioeuropejską i jednocześnie pracuje jako sekretarka w Hyundai; syn Park Cho-ho, sierżant w armii południowokoreańskiej Zainteresowania: Wspinaczka, pływanie.

edge [2·2013]

SPECJALISTYCZNA WIEDZA O NARZĘDZIACH Z WĘGLIKÓW SPIEKANYCH Klient

PRODUKCJA

Badania i rozwój

Sprzedaż PCST

SZYBSZE PRACE

BADAWCZO-ROZWOJOWE Centrum wyrobów z węglików spiekanych (PCST) opracowuje, produkuje i serwisuje ponad 10 000 różnych narzędzi węglikowych, tworzących standardową ofertę Seco. Swoją działalnością wydatnie pomaga klientom nadążać za najnowszymi rozwiązaniami technicznymi.

TE KST: Åke R Malm ILUSTRACJA: Johan Nohr

arzędzia z węglików spiekanych mogą służyć do frezowania, wiercenia i gwintowania w najróżniejszych zastosowaniach: od implantów dentystycznych, przez łopatki turbin lotniczych, do korbowodów w silnikach spalinowych. Postęp techniczny wymaga ciągłego udoskonalania narzędzi, dlatego w Seco powołaliśmy centrum wyrobów z węglików spiekanych (Product Centre Solid Tools, PCST). „Centrum PCST pozwala nam działać szybciej w obszarach produkcji, badań i rozwoju oraz marketingu, a efekcie lepiej służyć naszym klientom,” wyjaśnia dyrektor ds. marketingu Johan Lahiri. Standardowa oferta Seco obejmuje ok. 10 000 różnych narzędzi węglikowych, w związku z czym liczba możliwych kombinacji i zastosowań jest praktycznie nieograniczona. Nowe trendy w obróbce skrawaniem cały czas zmieniają krajobraz branży, dlatego większość niezależnych ﬁrm ma problemy z bieżącym śledzeniem wszystkich nowości. Tu wkracza centrum PCST. „Naszym celem nie jest po prostu sprzedawanie większej ilości narzędzi. Chcemy pomagać klientom osiągać rynkowy sukces dzięki rozwiązaniom dopasowanym specjalnie do ich potrzeb.”, mówi Johan. „To sytuacja korzystna dla wszystkich stron, a kluczem jest znajomość specyﬁki konkretnych zastosowań.” Dobierając narzędzia węglikowe trzeba uwzględnić wiele czynników. Na przykład zwiększenie stopnia au-

24 edge [2·2013]

tomatyzacji produkcji wymaga wysokiej niezawodności narzędzi i przewidywalnego okresu ich trwałości. „Jeśli ustawisz obrabiarkę do nienadzorowanej produkcji na noc, a po godzinie narzędzie ulegnie awarii, masz kryzysową sytuację. Dlatego jest absolutnie konieczne, aby dostarczane przez nas narzędzia miały dokładnie takie parametry eksploatacyjne i jakościowe, jakie deklarujemy”, wyjaśnia Johan. Centrum PCST pomaga udzielić właśnie takiej gwarancji. Branże motoryzacyjna i lotnicza toczą ciągłą walkę o kilogramy, tak aby ich wyroby były jak najbardziej paliwooszczędne. „Upowszechnia się stosowanie materiałów trudnych w obróbce, takich jak superstopy, związki ceramiczne i kompozyty, które są lekkie i bardzo mocne,” mówi Johan. „Stale opracowujemy nowe narzędzia z powłokami i geometriami przeznaczonymi do obróbki takich materiałów.” Jednocześnie kształty obrabianych elementów stają się coraz bardziej skomplikowane, a tolerancje coraz mniejsze. Narzędzia węglikowe można projektować tak, aby dokładnie spełniały te wymagania. W obróbce skrawaniem trzeba obecnie także uwzględniać kwestię ochrony środowiska. Liczy się ona już na etapie strategii obróbki: chłodzenie cieczą jest zastępowane chłodzeniem powietrznym. Kolejny aspekt to elastyczność. Jeden typ narzędzia może być używany do różnych zastosowań i materiałów. Jest to szczególnie ważne dla ﬁrm świadczących usługi ogólne, które otrzymują zlecenia produkcji niewielkich serii z krótkimi terminami. Bardzo ważne jest wreszcie posiadanie poprawnych i aktualnych danych. W branży produkcyjnej oznacza to konieczność szybkiego dostępu do dynamicznych danych o skrawaniu. Najlepiej, aby takie informacje można było pobierać z Internetu. „Mamy aplikację o nazwie 'solid quote'. Użytkownicy mogą w niej samodzielnie wprowadzać parametry w celu sprawdzenia, których narzędzi powinni użyć, ile one kosztują i na kiedy mogą być dostarczone.”, opisuje Johan.

Centrum wyrobów z węglików spiekanych (PCST) Seco rozpoczęło działalność w 2012 r. Jego zadaniem jest uspójnienie wewnętrznych procesów w celu skrócenia czasu realizacji zamówień i dostarczania lepiej dobranych narzędzi. Pomaga ono także poprawić jakość wyrobów, zoptymalizować ofertę i zapewnić najlepsze możliwe wsparcie klientom. Centrala PCST mieści się w holenderskim mieście Lottum. Całe centrum zatrudnia 320 osób. Funkcje związane z pracami badawczo-rozwojowymi, opracowywaniem produktów i produkcją rozproszono po różnych ośrodkach według kryterium zastosowań. Zakład w Lottum razem z oddziałem Seco w amerykańskim Reynoldsville zajmuje się frezowaniem. Systemy wiercenia ulokowano w Norrköping, a gwintowania w Fagersta. Oba miasta są w Szwecji. Ważną częścią działalności jest też regeneracja używanych narzędzi. Wsparcie sprzedaży jest realizowane z centrali oraz przez lokalnych specjalistów ds. konkretnych zastosowań.

Johan Lahiri, dyrektor ds. marketingu w centrum Product Centre Solid Tools

Więcej informacji o produktach Seco edgeupdate.com

W SKRÓCIE TE KST: Åke R Malm

ROWKI NA CHŁODNO Każda płytka ma 4 krawędzie z łamaczami wiórów MC i jest mocowana za pomocą jednej śruby.

X4 TO NOWO OPRACOWANE NARZĘDZIE z wymiennymi płytkami do rowkowania i przecinania. Nadaje się również do toczenia, proﬁlowania i toczenia poprzecznego. Każda płytka ma 4 krawędzie z łamaczami wiórów MC. Oprawka zapewnia sztywne mocowanie za pomocą jednej śruby, która jest umieszczona w oprawce, zwiększając bezpieczeństwo operacji wymiany płytki. Rodzina produktów X4 obejmuje płytki o geometrii neutralnej i nachylonej, szerokościach od 0,5 do 3 mm i głębokości skrawania do 6,5. Oprawki wyposażono w system Jetstream Tooling® Duo zapewniający skuteczny obieg chłodziwa pod niskim i wysokim ciśnieniem.

edge [2·2013]

W S KR Ó C I E

Również jako zestaw narzędzi

TP1030 Nowoczesny, przyjazny środowisku gatunek cermetu zapewnia doskonałą jakość wykończenia powierzchni elementów ze stali zwykłych i nierdzewnych.

ŁAMACZ WIÓRÓW M6 Łamacz wiórów M6 z geometrią wiper umożliwia bardzo szybki posuw przy obróbce. Narzędzie zapewnia świetną wydajność pracy, wysoką jakość obróbki i skuteczną kontrolę nad wiórami.

TULEJA ZACISKOWA HP Precyzyjne tuleje zaciskowe z rodziny EPB 5672, teraz dostępne również w rozmiarze ER HP 11 do obróbki niewielkich części, łączą wysoką precyzję mocowania (brak bicia) z dużą zdolnością przenoszenia momentu obrotowego. Nadają się także do systemów obróbki z dużą wydajnością.

OPRAWKI SHRINKFIT Z BLOKADĄ SAFE-LOCK™ Oprawki EPB 5600 Safe-Lock™ Shrinkﬁt łączą w sobie system zabezpieczający przed niezamierzonym wyciągnięciem narzędzia, z mocowaniem typu Shrinkﬁt. Umożliwia to bardziej intensywne skrawanie i jednocześnie zapobiega przypadkowemu wysunięciu się narzędzia.

TH1000 I TH1500 Gatunki TH1000 i TH1500 w sposób unikatowy łączą ekstremalną odporność na ścieranie z twardością krawędzi.

CS100 CS100 to materiał ceramiczny typu Sialon. Oferuje świetną odporność na ścieranie i twardość w obróbce żaroodpornych superstopów niklowych (HSRA).

26 edge [2·2013]

Nie ma żelaza? Nie ma problemu RODZINA WĘGLIKOWYCH FREZÓW WALCOWO-CZOŁOWYCH JABRO-SOLID2 została poszerzona o serię JS400 przeznaczoną do obróbki materiałów nieżelaznych. Frezy te bazują na cieszących się zasłużoną sławą frezach JS500 przeznaczonych do obróbki stali, stali nierdzewnej i żeliwa. JS400 zaprojektowano do skrawania aluminium i tworzyw sztucznych. Frezy JS412 i JS413 wyróżniają się łatwością obsługi. Przeznaczono je do obrabiarek o małych prędkościach obrotowych lub niskim momencie obrotowym, spotykanych zazwyczaj w mniejszych warsztatach. JS452 i JS453 to wysokiej klasy narzędzia do szybkiej obróbki, adresowane do dostawców 1. i 2. rzędu. Tego rodzaju użytkownicy oczekują najwyższej niezawodności i wydajności, co oznacza konieczność idealnego usuwania wiórów przez cały okres pracy. Dlatego frez JS450 wyposażono w specjalnie ukształtowane i rozstawione rowki, które optymalizują odprowadzanie wiórów od głównej strefy skrawania. Nowe frezy JS400 zastąpią Jabro-VHM J40, J99 i J93, oferując nawet o 30% szybsze skrawanie materiału i trwałość narzędzia.

fazo a do ędzi wnoz r a , en eró Now mają ni strzy łkę o ia ywan e podzia kać opt ni ys nia r z e e u i z m la końc zwa y o w p co ość ą jak maln zchni. r e i pow

NARZĘDZIA DO FAZOWANIA JABROTM SOLID2 DWA NOWE NARZĘDZIA DO FAZOWANIA pojawiły się w serii narzędzi węglikowych Jabro-Solid2 JS500. Frezy JS506 i JS509 są dostępne w wersjach o nachyleniu 90 i 60 stopni. Wysokiej jakości węglik spiekany połączono ze sprawdzoną powłoką SIRON-A, uzyskując w efekcie doskonałą żywotność narzędzia. Zastosowano też nierównomierną podziałkę ostrzy, co zapobiega drganiom i zapewnia lepszą jakość wykończenia powierzchni obrabianego elementu. Frezy JS506 i JS509 nadają się do materiałów spotykanych w segmencie ogólnych usług obróbki skrawaniem. Stanowią cenny dodatek do rodziny produktów Seco Jabro.

System SECO JETSTREAM TOOLING® poprawia wydajność pracy i kontrolę nad wiórami, dzięki precyzyjnie kierowanym strumieniom chłodziwa podawanego z wylotów umieszczonych tuż za strefą skrawania. Nowa generacja produktów w tej rodzinie narzędzi do toczenia została wyposażona w opracowany przez Seco system oprawek typu P. Zastępuje on dotychczasowy system z mocowaniem mimośrodowym. Zastosowanie uchwytu typu P zapewnia sztywniejsze mocowanie płytki oraz większą powtarzalność przy wymianie płytki. Większa sztywność pozwala na zwiększenie głębokości skrawania i szybszy posuw, a także poprawia jakość uzyskiwanych części. Oprócz standardowego doprowadzenia chłodziwa dla obróbki wykańczającej i średniozgrubnej opracowaliśmy specjalne rozwiązanie do obróbki zgrubnej. Oprawki typu P współpracują również z systemem chłodzenia Jetstream Tooling® Duo, w którym dodatkowy strumień chłodziwa jest doprowadzany do powierzchni przyłożenia. Strumień ten pozwala zwiększyć trwałość narzędzia o kolejne 10%, a także poprawia jakość wykończenia podzespołu. Wszystkie oprawki w nowej generacji narzędzi Jetstream Tooling® są przystosowane do płytek o geometrii ujemnej oraz dostępne w wersjach z chwytami Seco-Capto.

SZTYWNOŚĆ PODCZAS TOCZENIA

edge [2·2013]

Skuter śnieżny z zestawem turbo od MCXpress potrzebował 660 stóp (201,17 metra) do osiągnięcia prędkości 189 km/h.

4,91 s Skuterowi śnieżnemu z zestawem turbodoładowania MCXpress pokonanie odległości 500 stóp (152,4 metra) na trawie zajęło 4,91 sekundy.

Czas i jakość Do obrabiania aluminiowych części MCXpress wykorzystuje narzędzia Turbo10, SecoJabro J40 i Seco Feedmax. Wybrano produkty Seco, ponieważ pozwalają one skrócić czas obróbki i uzyskać wyższej jakości produkt końcowy.

ÓJ Y TW Ś, AB aY D E KI yk l n CI SIĘ motoc omyśl Z YŁO E Ż NY lub R ta k , p i A l ś I M e J N o? chać ER Ś urbod . SKUT otraﬁł odje w zestaw t s e r Xp s ęp go my MC owaprawd osażeniem r ﬁ j e i d zk ła yp nad w ia od szwed w y turbodo eżnych, a n t ni a s ś e w w z o ó ład uter ukuje k d s o o r d ych p Firma nek w tórny ów terenow y d r z a n ia n az poja yk li or motoc h. kow yc i uży t

270 Dzięki zestawowi turbo od MCXpress moc skutera śnieżnego Yamaha Nytro FX rośnie ze standardowych 130 KM do imponujących 270 KM.

PROPOZYCJE? Wytwarzasz atrakcyjne produkty, korzystając z narzędzi Seco? Napisz do nas na adres edge@secotools.com. 02897530 ST20136413

ZDJĘCIE: VISUALCOMMUNICATIONS/GETTY IMAGES

189 km/h