parnianmagazine.com مهاجر مهاجر ایرانیان ایرانیان اجتماعی اجتماعی فرهنگی و فرهنگی و آموزشی، آموزشی، نشریه نشریه کانادا کانادا دالردالر قیمت 5 قیمت 5 ،2012 ،2012 جوالی جوالی ،1391 ،1391 هشتم ،تیر هشتم ،تیر شماره شماره اول،اول، سالسال
1
July 2012 . No 8
parnianmagazine.com
2
8 شماره. 1391 تیر
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
3
parnianmagazine.com
4
8 شماره. 1391 تیر
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
5
parnianmagazine.com
6
8 شماره. 1391 تیر
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 7 فهرست مطالب
شماره آینده پرنیان ،اول سپتامبر 2012 پرنیان تنها برای مشترکان نشریه ارسال میشود .هزینه دریافتی تنها بخشی از هزینه پست است و نشریه برای مشترکان رایگان است .برای آگاهی از جزییات بیشتر به صفحه 49مراجعه کنید.
نشریه آموزشی ،فرهنگی و اجتماعی ایرانیان مهاجر ماهنامه آموزشی ،فرهنگی و اجتماعی ایرانیان مهاجر ایرانیان مهاجر اجتماعی هفتم،فرهنگی و آموزشی، می 2012 اردیبهشت ،1391 نشریهشماره سال اول، دوبی دالر ،در قیمت 5 رایگاندالر کانادا قیمت 5 ،2012 جوالی سال اول ،شماره هشتم ،تیر ،1391
parnianmagazine.com
سال اول ،شماره هفتم تیر ،1391جوالی 2012 توزیع پستی در سراسر کانادا خصوصا در تورنتو ،مونترال ،ونکوور و اتاوا
صفحه 21 صفحه 12
سخنی با خوانندگان 10سخنی با خوانندگان 11پرنیان نو و جامعه همدرد ایرانیان کانادا
گزارش 12دانشجویان ،پیشگام جنبش عظیم ،نوین و بی سابقه اجتماعی کبک 16در یک شب اتفاق افتاد /گزارش وقایع مرتبط با تعطیلی دفتر ویزای سفارت کانادا در تهران 20س��ادات بانو در برابر جیسون کنی /رازها و دروغ های یک تصمیم مدبرانه 21میراثی به قدمت تاریخ /ایرانیان در ROM صفحه 16
صفحه 20
ناشر :شرکت خدمات مهاجرتی کنپارس Canpars Immigration Services Inc. مدیر مسئول :علی مختاری manager@parscanada.com سردبیر :مجید بسطامی editor@parnianmagazine.com جانشین سردبیر :مصطفی مختاری pr@parnianmagazine.com مدیر بازاریابی و توزیع :کامران روزبه ads@parnianmagazine.com گرافیک و صفحهآرایی: محمد خوشکام ،حسین اسماعیلی مدیر فنی سایت نشریه :شهاب مختاری گروه مترجمین و نویسندگان: علی اکبری ،افروز ایزدپناه ،نشاط تهرانی ،فرزاد جواهری ،عبدالرسول دیانی، بهنام راد ،میترا روشن ،وحید طلوعی ،فرحناز سمیعی ،محمد علی شاکرمی، علی شریفیان ،انس��یه غفوریان ،نادیا غیوری ،ساقی مطهری ،وحیدالدین نمازی،یحیینطنزی تلفن و فکس دفتر مونترال: Tel: 1 (514) 903-4726 fax: 1 (514) 439-4726 تلفن دفتر تهران)021( 220-250-84 : تلفن سفارش آگهی: Toronto: 1 (647) 429-1848 Vancouver: 1 (604) 909-3073 Tehran: 0937-358-7244 پست الکترونیکinfo@parnianmagazine.com : وب سایتwww.parnianmagazine.com : پرنیان از دریافت مقاالت و نوشتههای مخاطبان استقبال میکند .مطالب برای انتشار باید در قالب فایل Wordباشد. نقل مطالب نش��ریه با ذکر ماخذ آزاد است .برای نقل مطالب سایت ،به آییننامه مربوطه مراجعه نمایید. استفاده از طرحها و آگهیها بدون اجازه کتبی غیرمجاز بوده و میتواند تبعات حقوقی داشته باشد. پرنی��ان هیچگون��ه مس��ئولیتی در قبال آگه��ی های چاپ ش��ده ندارد. مسئولیت مقاالت منتشر شده با نویسندگان آنها است.
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
8
فهرست مطالب
صفحه 30
صفحه 52
بازار کار
28شبکه س��ازی شغلی از طریق /ACCESآشنایی با ACCES Employmentو خدمات آن در کمک به کاریابی 30قوانی��ن جدی��د و انقالبی محافظ��ه کاران برای دریافت /EIاجبار بی��کاران به انجام هر کار موجود در بازار؟ 31افزای��ش تعداد پرس��تاران در انتاری��و /آماری از موقعیت های شغلی جدید پرستاران در ناحیه یورک 33ساعاتی که متعلق به شما هستند /روش های توافق با کارفرما برای انعطاف در ساعات کاری
گزارش تصویری
36برندگان سومین دوره مسابقه هفت سین مشخص شدند صفحه 36
صفحه 65
صفحه 42
موضوع ماه
41ایرانی ماندن یا کانادایی شدن 42ارزش ه��ای کانادایی و معیارهای دوگانه /نتیجه یک آزمون سرنوشت ساز 44نگاهی به مفاهیم و مراتب « شهروندی» 46نگاهی به منشور حقوق و آزادی های کانادا /با تاکید بر جایگاه مهاجرین نسبت به آن 50نیمی م زترکستان ،نیمی م ز فرغانه /نگاهی به مقوله هویت و تابعیت در ایرانیان مهاجر 52تابعیت مضاعف ایرانیان کانادایی 55کانادا چگونه کانادا ش��د؟ /نماهایی از موزه تاریخ تمدن کانادا
شهر 59آشنایی با محله های مونترال 65کاندونشینی ایرانیان در / New Yorkدر مزایا و معایب زندگی در نورث یورک تورنتو
مالی و اقتصادی
صفحه 76
71آش��نایی ب��ا Credit Scoreو باوره��ای غلط پیرامون آن /چه مواردی بر روی امتیاز اعتباری شما تاثیر مثبت یا منفی دارد 73افزایش بی رویه قیمت مسکن ،آیا بحران نزدیک اس��ت؟ /نگاهی ب��ه بحران های گذش��ته در تورنتو و ونکوور 10 76اش��تباه رایج خری��داران خانه های نو /راه های اجتناب از آنها 78برای یک بازنشستگی خوب به چه میزان دارایی نیاز دارید؟ 81کنتورهای هوشمند هیدروکبک صفحه 44
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 9 فهرست مطالب
خانواده سالم
Page 19
83ازدواج :ح��اال «بعله» نگید ،چی میش��ه؟ /نکاتی درباره انواع زندگی مشترک و مسایل مربوط به آنها 86بچه ها و ترس از ارتباطات اجتماعی 88حاال صدای منو می ش��نوی /نکاتی درباره استفاده کودکان از تلفن همراه 89زمان دوش گرفتن بچه ام فرا رسیده؟
صفحه 101
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
صفحه 83 صفحه 91
صفحه 96
صفحه 86
91گالدیاتوره��ای نوجوان و نمایش های تلویزیونی واقع گرا 86بچه ها و ترس از ارتباطات اجتماعی 93یک شرلوک هلمز مدرن با قدرت تحلیل فروید /با پتریک جین و اعضا CBIدر جستجوی جان سرخ 94بی حوصلگی ه��ای یک فیلمس��از س��الخورده/ نارنجی پوش :فیلم مطرح بهار امسال در تهران 95برگ های برن��ده یک بازیگر ماهر /گپ :یک تاک شوی موفق 96تئاتر دنیای جادویی اوس��ت /درباره سهیل پارسا، آثارش و « هنگامی که حادثه احظار می شود» 101کارت پستال های ایرانی در 65مین دوره جشنواره فیلم کن 104ب��ه رنگارنگی فرهنگ ه��ای ایران زمین /معرفی اجمالی کتاب « افسانه های ایران زمین-خراسان» Iranian Tales 105
Snapshots
صفحه 93 صفحه 94
5 New Parnian for a Sympathetic Community 8 Canadian Values and Double Standards The Result of a Decisive Test 12 Sadat Banoo vs. Jason Kenney The secrets and lies behind an astutely-made decision
2nd Generation
17 Growing up Canadian
Investment
18 Housing Bubbles: True or False
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
10
سخنی با خوانندگان
پرنیان نو
و جامعه همدرد ایرانیان کانادا
در یکسال گذشته جامعه ایرانیان کانادا روزهای نه چندان دلچسبی را پشت س��رگذرانده که مرتبا بر شدت دشواریهایش افزوده شده است .گسترش یافتن انواع تحریمهای بینالمللی مالی و گمرکی علیه شهروندان ایرانی عمال زندگی بسیاری از شهروندان ایرانی-کانادایی را با دش��واریهای فراوانی روبرو ساخته و بر کسب و کار و درآمد بیزینسهای ایرانی یا افرادی که به درآمدهایی در ایران اتکا داشتهاند خصوصا کهنساالن -تاثیر دوچندانی داشته که آثار درازمدت آن درکاهش کیفیت زندگی این افراد و تضعیف این جامعه به مرور و در سالهای آینده بیشتر هویدا خواهد شد .متاسفانه در بسیاری از این تصمیمات دولت محافظهکار کانادا ،که عالقهمند اس��ت در پیروی ت خارجی امریکا ،خود را پیشرو نشان دهد! ،بدون توجه از سیاس�� به تبعات تصمیماتش بر زندگی شهروندان ایرانی-کانادایی کمترین مس��اعدتی برای جبران آثار زیانبار این ن��وع تصمیمات بر زندگی شهروندان این کشور نداشته است و صرفا به بیان عبارات کلیشهای بس��نده کرده است .اما آخرین تصمیم از این سری تصمیمات یعنی تعطیلی بخش ویزای س��فارت کانادا در تهران با هیچ منطقی حتی همان مواردی که ادعای اداره مهاجرت کانادا بوده (کاهش هزینهها) قابل توجیه نیست اما در مقابل ،تاثیر بسیار منفی این رفتار بر زندگی همه ما و عزیزانمان در ایران روشنتر از آن است که نیاز به توضیح داشته باشد .خوشبختانه جامعه ایرانیان کانادا اعم از رسانهها ،انجمنها و چهرههای مطرح و برجسته این جامعه عکسالعمل خوبی در برابر این تصمیم نادرست و ناعادالنه داشتهاند و امید میرود که نتیجه این فعالیتها به اصالح امور و بازگش��ت کارها به مسیر درست منجر شود. اما نتیجه هر چه باشد این نکته واضح است که جامعه بسیار گسترده و پرتعداد ایرانیان کانادا که از نظر متوسط درآمد ،سطح تحصیالت، میزان کارآفرینان ،تعداد اعضای هیات علمی و دهها عامل و پارامتر مهم دیگر در جایگاه بس��یار باالیی از نظ��ر آماری قرار دارد به دلیل فقدان انسجام و هماهنگی الزم توان تاثیرگذاری موثر بر تصمیماتی اینچنینی و دفاع کامل از منافع خود را ندارد؛ که اگر داش��ت اصوال چنین تصمیماتی بدون هماهنگی و مش��اوره ب��ا این جامعه گرفته نمیش��د و ارباب��ان قدرت ه��ر روز تکهای از مناف��ع آن را به یغما
نمیبردن��د و آتش جدیدی در ای��ن خرمن نمیانداختند .چاره تنها در انس��جام اس��ت و انس��جام هم از طریق امر و فرمان و توصیه و خواهش پدید نمیآید .تک تک اعضای این جامعه باید ضرورت آن را حس کنند و برای رسیدن به آن از طریق سازوکارهای دموکراتیک و م��ورد قبول جمعی تالش کنند و راه را آنقدر افتان و خیزان طی کنند تا برپای بایستند .در این صورت جایی برای مشاجرات «پیش از هر گونه اقدامی» چون «این شخص یا این نهاد نماینده ما هست یا نیست »...و دهها نمونه از چنین نزاعهایی که حداقل چهار دهه است در اینجا مانع تشکل و انسجام ما شدهاند باقی نخواهد ماند. پرنیان هم میکوش��د که پا به پای پوستاندازی این جامعه ،در حد توان خود برای تحقق بخشیدن به جامعهای منسجمتر که در آن افراد صداهای همدیگر را بهتر بشنوند ،با مشکالت یکدیگر آشناتر شوند و برای رفع آنها هماهنگتر باشند تالش کند .پرنیان جدید گامی در این جهت است. در ش��ماره گذش��ته به تغییرات نش��ریه در آین��ده پرداختیم و این ش��ماره پرنیان که اکنون در دست شماست نشریهای استمتفاوت با شمارههای پیش��ین با مطالب بیشتر و شکلی متفاوت .اما تفاوت اصلی در چگونگی توزیع پرنیان اس��ت ک��ه راهی متفاوت از آنچه در نش��ریات جامعه ایرانی کانادا مرس��وم است برگزیده به این امید که حاصل زحمات کش��یده شده در اختیار گروه بیشتری از ایرانیان عالقهمند به مطالبش قرار گیرد .این روش تازه توزیع اگر چه در کانادا بسیار مرسوم است اما در جامعه ایرانی ما البته جوان است و چندان شناخته شده نیست. روش توزیع رایگان نش��ریه در فروش��گاهها اگر چه محاسنی دارد ام��ا معایب بزرگی نیز دارد .همه ایرانی��ان به چنین مراکزی رفت و آمد ندارند و بس��یاری از آنان از وجود برخی نش��ریاتی که در این فروش��گاهها توزیع میشوند کامال بیخبرند .از سوی دیگر بخشی از جامعه ایرانی کانادا در ش��هرهای مونترآل ،تورنتو ،ونکوور و اتاوا زندگی نمیکنند و در شهرهایی هستند که در آنها محلی برای گرد آمدن و یا آمد و ش��د متمرکز ایرانیان نیست و عمال با روش توزیع رایگان فروشگاهی این دسته از مخاطبان کامال از دسترس دورند و از دیدن نشریه محروم شدهاند و عمال به جز روش پستی ،راهی برای دسترسی به آنها نیست. هدف داشتن نشریهای وزین است با مطالب مفید و مربوط به شرایط زندگی ما و نیازهای ما در کانادا که میتواند نقطه پیوندی برای جامعه فرهیختهمان باش��د و یاوری برای انس��جام بیشتر ما .تیم کنپارس و پرنیان با تمام وجود در تحقق این هدف میکوش��د اما این کوشش ب��دون حمایت عملی جامعه ایرانی ره به جایی نخواهد برد .پرنیان را به دوستان خود معرفی کنید و اشتراک آن را به آنان که دوستشان دارید هدیه دهید و از این طریق با گس��تردهتر کردن حوزه مخاطبان نشریه ،ما را در تهیه نشریهای پرمحتوا و قوی و رسانهای در خدمت منافع این جامعه یاری کنید . علی مختاری
پرنیان میکوشد که پا به پای پوستاندازی جامعه ایران�ی کانادایی ،در حد ت�وان خود ب�رای تحقق بخش�یدن ب�ه جامع�های منسجمتر که در آن افراد صداهای همدیگر را بهتر بشنوند،بامشکالتیکدیگر آشناتر شوند و برای رفع آنه�ا هماهنگتر باش�ند تالش کند
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 11 سخنی با خوانندگان
تولد و درد تجربه درآمیختگی زایش و درد تجربهای تکرار شده به قامت تاریخ است و نوشونده برای هر مادری به وقت زایمان .شاید به همین دلیل در اسطوره سیمرغ ،تا خاکستری حاصل از خودسوزی نباشد جوجهای از تخم سربرنخواهد داشت .اما الزم نیست مادر یا سیمرغ باشی تا این درد زایش را تجربه کنی .تیم تحریریه پرنیان برای انتشار این شماره که اولین شماره در ش��کل و شمایل جدید است احساس مشابهی را تجربه کرد .دردی که چون با آفرینش همراه است در فرجامش احساس خوشآیندی دارد. شماره هشتم پرنیان با 124صفحه که حجم مطالبش حدود دو برابر شمارههای پیشین است در پیش روی شماس��ت .با بخشهایی متنوعتر و صفحاتی بیشتر برای پرداختن به زوایای گس��تردهتری از موضوع ماه ،با چندین گزارش ،با مطالب تصویریتر ،با بخش فرهنگی- هنری مفصلتر و با صفحات انگلیسی بیشتر .وعده کرده بودیم که پرنیان جدید واقعا جدید و نو باشد و امیدواریم که از نظر شما چنین شده باشد .این همهی آن چیزی نیست که در ایده و نظر داشتهایم اما رسیدن به آن نقطه ،اندکی صبر و حوصله و تالش بیشتر میطلبد و البته استفاده از همفکری شما .جا دارد در اینجا از تک تک نویسندگان ،مترجمان ،عکاسان، بچههای تیم طراحی و صفحهآرایی ،اعضا تیمهای بازاریابی و تبلیغات ،دوستان حوزه توزیع و همه کسانیکه در آمادهسازی این نشریه در فرصتی اندک تالش کردند به سهم خود تشکر کنم .امیدوارم با تداوم اصالحاتی که در نظر داریم بتوانیم کاری هر چه بهتر عرضه کنیم. همانطور که در صفحات بعدی ش��اهد خواهید ب��ود ،گزارشهای متعددی از موضوعات مورد عالقه یا توجه جامعه ایرانی در نشریه انعکاس یافته است .همچنین در بخش «موضوع ماه» هم چون شمارههای گذشته تالش کردهایم که به یکی از موضوعات مهم مرتبط با روز و جامعه ایرانیان کانادا بپردازیم .اگر ش��ما هم موضوعاتی در ذهن دارید که بررسی آنها را مفید به حال جامعه ایرانیان کانادا میدانید آن را با ما درمیان بگذارید تا در تحریریه نشریه آن را بررسی کنیم و در صورت دارا بودن شرایط در دستور کار قرار دهیم. یک��ی از اه��داف اصلی پرنی��ان از روز اول اثبات ای��ن موضوع به جامع��ه ایرانی کانادا و کاناداییهای��ی ک��ه نش��ریه را میبینند ب��وده که این جامعه ت��وان ای��ن را دارد که در حد استانداردهای باالی رسانههای چاپی در کانادا ،محصول ارئه دهد .البته برای دستیابی به این مهم ما هنوز نیازمند همکاری افراد مستعد بیشتری با تحریریه و اصالح روشهای بازاریابی و گس��ترش ارتباط با انجمنها و س��ازمانهای معتبر ایرانی-کانادایی هستیم ،در این زمینه برنامه داریم و آن را دنبال میکنیم .امید که اگر شما هم در هر موردی مرتبط با این زمینهها میتوانید ،ما را یاری دهید. بواسطه تغییر دوره زمانی نشریه از ماهنامه به دوماهنامه نیاز بود که در نوع مطالب تغییراتی اعمال شود و از مطالب کوتاه خبرگونه و وابسته به زمان به سمت مطالبی بلندتر ،تحلیلیتر و کمتر وابسته به وقایع پرتالطم روز حرکت شود تا مجله در زمان مطالعه توسط شما کهنه به نظر نرسد .البته به دالیل فنی ،فاصله تولید مطالب تا توزیع نشریه در این شماره طوالنی خواهد بود و ممکن است بخشی از مطالب برایتان تازگی الزم را نداشته باشند .ما در حال تالش برای رفع تدریجی این مس��ئلهایم و امیدواریم که هر چه س��ریعتر بر این مشکل هم غلبه کنیم. درخواس��ت همیش��گی خانواده پرنیان و ش��رکت کنپارس را تکرار میکنیم که با ما همراه باش��ید .برایمان به آدرس info@parnianmagazine.comایمیل بزنید و نظراتتان را درباره کلیت مجله یا مقاالت آن به اطالع ما برس��انید .اگر مطالب شما قابلیت چاپ داشته باش��ند چنین خواهیم کرد .اگر پرنیان را نشریه مفیدی یافتهاید آن را به دیگران هم معرفی کنید .حمایتهای شما پشتوانه حرکتهای آینده ماست . مجید بسطامی
یک�ی از اه�داف اصل�ی پرنی�ان از روز اول اثب�ات ای�ن موض�وع به جامعه ایرانی کانادا و کاناداییهایی که نش�ریه را میبینند بوده که این جامعه توان این را دارد که در حد استانداردهای باالی رس�انههای چاپی در کانادا ،محصول ارائه دهد
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
12
گزارش
دانشجویان ،پیشگام جنبش عظیم، نوین و بیسابقه اجتماعی کبک
به بهانه اعتراضات دانشجویان به افزایش شهریهها در کبک علیشریفیان
دانش��گاهها و مراکزآموزشی جهان از بدو بوجود آمدن آنها ،در دورههای تاریخی وبه مناس��بتهای مختلف همیشه جایگاه، خاستگاه و آغازگر حرکتها ،تغییرات و جنبشهای ،سیاسی، اجتماعی و دیگرگون کننده بودهاند .دانشجویان نیرویی هستند که به سبب خصوصیاتشان که آگاهی ،دانشوری و حساسیتهای اجتماعی آنها ،همراه با نیرو و شور جوانی است ،همیشه نقشی تعیینکننده در تاریخ تحوالت جوامع داشته و دارند .دانشجویان بعد از عبور جوامع اروپایی از قرون وس��طی ،رسیدن به عصر روشنگری و پدیدار شدن و اهمیت علم و دانش و نقش آن در
روز سهش�نبه 22م�اه مه چند صد هزار نف�ر ،در بزرگترین حرکت «نافرمانی مدنی در تاری�خ کبک و کانادا» و آمریکای ش�مالی ،علیه قانون 78تظاهرات عظیمی در قسمتهای عمده مرکز شهر مونترال برپا کردند
بهبود زندگی انس��ان و از زمانی که درچهار گوشه جهان مراکز آموزشی تشکیل و به مرور توسعه یافتند ،در کنار طبقات دیگر، در جنبشهای اجتماعی نقشی کلیدی داشتهاند .دانشجویان در بس��یاری موارد حتی پیش از طبقات زحمتکش و تحت ستم و دیگ��ر مبارزان با بیعدالتی و ظل��م و دیکتاتوری دولتها و هیئت حاکمه ،حرکات اعتراضی را آغاز کرده و میکنند .عالوه بر اروپا ،در دیگر کش��ورهای جهان هم با رسیدن این کشورها به مدرنیته و عصر تجدد و برپا ش��دن دانش��گاهها ،با تقدم و تاخرهایی تاریخی اما ناگزیر ،دانش��جویان نقش��ی مشابه برای رسیدن به دموکراسی و عدالت اجتماعی داشتهاند. در قرن بیستم و حاال در دهه دوم هزاره سوم ،به سبب گسترش و رش��د علم و دانش ،دانش��گاهها بیش از پیش مراکز و ارکان بنیادی پیشرفتهای مادی و معنوی کشورها شدهاند .به موازات گسترش مراکز آموزشی و افزایش دانشجویان ،نقش آنها هم در تحوالت جوامع پر رنگتر و حیاتیتر شده است .این واقعیت حتی در یک نگاه ،در تحوالت و انقالبهای قرن بیستم و بویژه نیمه دوم قرن گذشته تا به امروز ،بویژه علیه نظام سرمایهداری طماع و لجامگسیخته یا نظامهای واپسگرا ،بخوبی قابل رویت است. دانش��جویان کبک تا پیش از جنب��ش اخیر ،در جریان «انقالب آرام» دهه 60نقش مهمی داش��تهاند .در روز 15اکتبر 1970در رویداد تاریخی بحران اکتبر ،دانش��جویان دانش��گاه مونترال با اعتصاب خود از «جبهه آزدایبخش کبک» FLQحمایت کردند. در سال 1996با اعتصاب و تظاهرات خود در دوران حکومت لوسین بوشار ،نخس��توزیر دولت حزب کبکیها از افزایش ش��هریهها جلوگیری کردن��د .در س��ال 2005در اولین دوره حکوم��ت لیبرالها در دهه اول قرن 21هم با مبارزات خود به مخالفت با طرح دولت ش��اره برای کاهش 103میلیون دالری بودجه وامها و کمکهای دانشجویی پرداختند و دولت را مجبور به عقبنش��ینی کردند .اما اعتصابات دانشگاهها و دانشجویان دانش��گاهها و مراکز آموزش عالی کبک که از ماه فوریه 2012 آغاز شد ،یکی از بزرگترین جنبشهای دانشجویی کبک ،کانادا و حت��ی جهان ت��ا به امروز بوده اس��ت .در کوتاهمدت نتایج و برآمدهای این جنبش بیس��ابقه در تاریخ تحوالت اجتماعی و سیاس��ی کبک و کانادا را شاهد بودهایم و اما این جنبش که در روز سهشنبه 22ماه مه بطور کامل به جنبش اجتماعی همهگیری
parnianmagazine.com June 2012 . No 8 13 گزارش
تبدیل ش��د ،در درازمدت دوران نوینی را در کبک و کانادا رقم خواهد زد. این جنبش تاریخی روز 13فوریه با اعتصاب دانش��جویان دانشکده علوم دانشگاه الوال در اعتراض به تصمیم دولت لیبرال کبک برای افزایش شهریهها آغاز شد .شاره اعالم کرد بر اس��اس طرحی ،شهریه دانش��گاهها در طول پنج سال به میزان 75درصد افزایش خواهد یافت .در تاریخ کبک تا قبل از سال 1960دپارتمان امور اجتماعی با نظارت و مدیریت رهبران کلیسا مسئولیت آموزش و پرورش را به عهده داشته اس��ت« .وزارت آم��وزش و پرورش کب��ک» در دهه 1960 تاسیس شد .در سال ،1968در سالهای «انقالب آرام کبک»، شهریه سالیانه دانشگاههای دولتی کبک 540دالر تعیین شد. این شهریه تا سال 1990ثابت ماند .بعد از این سال ،شهریه به مرور به سه برابر افزایش و به مبلغ 1668دالر بالغ شد .این مبلغ شهریه سالیانه هم بین سالهای 1994تا 2007بدون افزایش ،حفظ شد .اما دولت شاره در سال 2007با تصویب قانونی به مدت پنج س��ال و هر س��ال 500دالر براین مبلغ افزود تا شهریهها به 2168دالر در سال رسید. در ماه فوریه دولت ش��اره اعالم کرد از س��ال جاری تا سال 2017هر س��اله 325دالر به شهریهها میافزاید تا به 3793 دالر در سال برسد .رفته رفته اعتصاب به دانشگاههای دیگر و همینطور کالجها و از جمله ش��ماری از کالجهای دولتی CEGEPرس��ید و روز 23فوریه شمار تظاهرکنندگان به 15هزار نفر رسید .در 22ماه مارس با بیتوجهی دولت به مخالفت دانشجویان ،اعتصابات گستردهتر شد ،دانشجویان مراکز آموزش عالی دیگ��ر ،اعضای 181اتحادیه و انجمن دانشجویی و در راس آنها «دانشگاه کبک درمونترال» (یوکم )UQAMب��ه مخالفت با دولت برخاس��تند و تظاهراتی کمس��ابقه با ش��رکت ح��دود 300هزار نفر برپا ش��د .این تظاهرات در تاریخ جنبشهای اجتماعی کبک و کانادا تنها ب��ا تظاهرات ضد جنگ ،برضد حمله ایاالت متحده آمریکا به رهبری جرج بوش به عراق در س��ال 2003قابل مقایسه بوده است. روز 16آوری��ل بعد از مذاکراتی با نمایندگان دانش��جویان در گامی به پس ،خانم «لین بوشام»Line Beauchamp، وزی��ر وقت آم��وزش و پرورش و معاون ش��اره اعالم کرد
افزایش ش��هریهها در هفت س��ال و به میزان 83درصد ،با احتساب سود بانکی آن ،انجام خواهد شد .این پیشنهاد تقریبا به اتفاق آرای تمامی دانش��جویان انجمنها و اتحادیههای دانش��جویی رد شد .وزیر کابنیه شاره استعفاء داد و حتی از نمایندگی مجلس هم کنارهگیری کرد. روز چهارش��نبه 16ماه مه ،ژان ش��اره ،و خانم Michelle ،Courchesneوزیر جدید آموزش و پرورش کابینهاش، الیح��ه اضط��راری 78را برای ب��ه گفته خودش��ان «مهار خش��ونتها ،کنترل تظاهرات و در پاسخ به نارضایتی مردم از ناامن��ی» تحت عن��وان به اصطالح مقررات و دس��توری برای چگونگی برگزاری تظاهرات دانشجویان و عمال برای پایان دادن به اعتراضات و اعتصابات چند ماهه دانشجویان ب��ه مجلس ارائه کردند .الیحه روز جمع��ه 18ماه مه با 68 رای مواف��ق در مقاب��ل 48رای مخالف به تصویب مجلس رس��ید .لیبرالها در مجلس کبک که 125کرسی دارد ،تنها با دو کرس��ی اضافه بر حداقل الزم ،از اکثریت ش��کنندهای برخوردارن��د 9 .کرس��ی مجل��س خالی اس��ت .الیحه 78 با حمای��ت نمایندگان حزب – س��ازمان سیاس��ی نوبنیاد دستراستی «ائتالف برای آینده کبک» CAQبه تصویب رسید .نمایندگان پارتی کبکوا (حزب کبکیها) و دکتر امیر خدیر تنها نماینده و یکی از دو سخنگوی «حزب همبستگی کبک» به این الیحه رای مخالف دادند. بر حس��ب مفاد اصلی قانون ،78گردهمایی بیش از 49نفر ممنوع و هرنوع گردهمایی و تظاهراتی باید حداقل هشت ساعت قبل از تش��کیل با ذکر علت ،ساعت شروع و اتمام برگزاری به اطالع پلیس رس��یده و با کسب اجازه از پلیس برگزار شود .هر کس که برخالف این قانون عمل کند برای هر بار ،هر روز ش��رکت در همایش و تظاهرات غیرقانونی بی��ن 1000تا 5000هزار دالر جریمه نقدی میش��ود .این جریمه برای دبیران و یا سخنگویان اتحادیهها و انجمنهای دانش��جویی بین 7ت��ا 35هزار دالر و ب��رای اقدام گروهی جمعیته��ا ،اعضای اتحادیه و یا انجمنهای دانش��جویی بی��ن 25تا 125ه��زار دالر خواهد بود .در این قانون که در تاریخ قانونگذاری مجلس ملی کبک بیس��ابقه است ،آمده اگر خالف تکرار ش��ود ،جریمهها دوبرابر خواهند ش��د .از نظر بسیاری از کارشناسان ،از جمله «دانیل تورپ» ،نماینده
س��ابق مجلس کبک ،حقوقدان و کارشناس حقوقی قانون اساسی کانادا ،قانون 78نقض آشکار قانون اساسی و حقوق شهروندی مردم کبک و کانادا و محدود کردن ،تعطیل عملی و لغو حق آزادی بیان است .در الیحه پیشبینی شده که این قانون تا اول ژوییه 2013اعتبار دارد و دولت میتواند پیش از این تاریخ آنرا بر حسب صالحدید خود ،لغو کند. روز سهش��نبه 22ماه مه چند صد ه��زار نفر ،در بزرگترین حرکت «نافرمانی مدنی در تاریخ کبک و کانادا» و آمریکای ش��مالی ،علیه قانون 78تظاهرات عظیمی در قس��متهای عم��ده مرکز ش��هر مونترال برپ��ا کردند .درای��ن تظاهرات مس��المتآمیز ،بنابر تخمینهایی بی��ش از 400هزار نفر که حدودا 24درصد جمعیت ش��هر مونترال اس��ت ،ش��رکت داش��تند .پلیس با حضور س��نگین خود برای جلوگیری از برپایی این تظاهرات به خیابانهای مونترال آمده بود و چند صد نفر را دس��تگیر کرد .گروه اندکی از تظاهرکنندگان در بعضی نقاط ،پنجرههای س��اختمانهای تجاری را شکستند و با آجر و پارهس��نگ به پلیس حمله کردند .در چند نقطه شهر آتشسوزیهایی برپا ش��د .بجز این حوادث پراکنده، تظاهرات با آرامش و مس��المتآمیز برگزار شد .اینبار گروه زی��ادی از اعضای اتحادیه ملی س��ندیکاهای کبک CSN و مردم هم به پش��تیبانی دانش��جویان در این تظاهرات به خیابانها آمدند. با این تظاهرات ،مبارزات دانش��جویی کبک صد روزه و به جنبش نوین اجتماعی کبک تبدیل شد .دیگر تظاهرات علیه افزایش ش��هریهها نبود« .صد روز»ی که کبک و کانادا را به ش��دت تکان داد ،در اوج خود «صد روز»ی شده و میشود که به انقالبی دیگر همانند «انقالب آرام» کبک در سالهای دهه شصت تبدیل ش��ود .اگر آن انقالب ،زمینهساز رشد و بالندگی ناسیونالیسم کبک و برسرکار آمدن اولین دولت ملی کبک شد ،این جنبش انقالبی اما طلیعه تحوالتی به مراتب گستردهتر در صحنه سیاسی کبک و کاناداست. کبک در مقایسه با دیگر استانهای کانادا دارای کمترین میزان شهریه است .اما براساس آمارها 40درصد دانشجویانی که در کبک با خانوادههایشان زندگی نمیکنند ،کمک دانشجویی دریافت نمیکنند 80 .درصد دانشجویان همزمان با تحصیل مجبور به کار کردن هس��تند .بنابر آمارهای سال 2010اداره آمار کانادا ،بطور متوس��ط درآمد ساالنه نیمی از دانشجویان کبک حدود 12هزار و 200دالر در سال است .این به معنی این است که نیمی از دانشجویان این استان در زیر خط فقر زندگی میکنند .میزان درآمد ساالنه نمودار خط فقر در سال 2010در کبک برای هر نفر 16هزار و 320دالر بوده است. یافتههای آماری اداره آمار همچنین نش��ان میدهد که میزان بدهیهای درازمدت دانشجویان که به علت وام گرفتن برای پرداخت شهریههایش��ان اس��ت ،بین 1995تا 2005حدود 200درص��د افزایش داش��ته و از 2005بدین س��و ،براین بدهیها بین 49تا 57افزوده شده است. ای��ن آمار با نگرش��ی تحلیلی این واقعی��ت را بیان میکند ک��ه وضعیت اقتص��ادی کبک و در نتیج��ه زندگی مردم و دانشجویان کبک از لحاظ معیش��تی دشوار ودشوارتر شده و ب��ا اوضاعی ک��ه در جریان بوده و در نه س��ال واندی که از حکوم��ت لیبراله��ا می گذرد ،خیلی بدتر ش��ده و این جنبش ،مبارزاتی بس��یار فراتر از مخالفت با افزایش شهریه دانشگاههاست و آینده سیاس��ی کبک و کانادا را به شکلی بنیادی دگرگون خواهد کرد.
parnianmagazine.com
14
8 شماره. 1391 تیر
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
15
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
16
گزارش
در یک شب اتفاق افتاد
گزارش وقایع مرتبط با تعطیلی دفتر ویزای سفارت کانادا در تهران
انسیه غفوریان /مجید بسطامی
اعتراض ایرانیان به وزیر مهاجرت .عکس از علی محمدی
خبر بسیار شوکآور و تعجببرانگیز بود« .بخش ویزای سفارت کانادا در تهران به منظور کاهش هزینهها تعطیل شد ».توضیحاتی ساده از سوی سفارتخانه مربوطه و همچنین سایت اداره مهاجرت که بعدا به دفعات توسط وزیر و سایر همکارانش تکرار شد آنچنان با بدیهیات و مقدمات ضروری چنین تصمیمی در تضاد بود که تنها یک نتیجهگیری میتوانست داشته باشد :هرج و مرج فراوان و فقدان مدیریت آیندهنگرانه در اتخاذ این تصمیم .پیگیریهای بعدی و تناقضات آشکار و فراوان در کالم پاسخگویان به پرسشهای اعتراضآمیز جامعه ایرانیان این گمان را قویتر کرد که گویا پیش از آن با هیچیک از گروهها ،افراد و انجمنهای مرتبط با ایرانیان و حتی اعضا سفارتخانه در تهران رایزنی و مشاورهای صورت نگرفته و اندازه مشاوره و رایزنی درباره چنین تصمیم مهمی که بر زندگی اعضا یکی از تامینکنندگان اصلی مهاجر به کانادا تاثیر مستقیم و طوالنی خواهد داشت از ابعاد دیوارهای دفتر وزیر فراتر نرفته است. شاید تنها حسن این اتفاق برای جامعه ایرانیان کانادا این باشد که باالخره بر سر یک درد مشترک که میتوان بر اساس آن همفریاد شد به توافق رسیدهاند! اما سوال اینجاست که آیا اعضا این جامعه به حدی از آمادگی ذهنی-رفتاری دست یافتهاند که برای انجام یک اقدام مشترک براساس منافع مشترک دست بزنند؟ آینده نشان خواهد داد. در این گزارش که تالش کرده برشهای مهمی از وقایع مرتبط را تا پایان ماه می 2012دربرداشته باشد از جزییات بیشتری آگاه خواهید شد.
تعطیلی بخش صدور ویزا در سفارت کانادا در تهران
سفارت کانادا در تهران روز یکشنبه ۱۰اردیبهشت ماه سال ( 1391مصادف ب��ا ۳۰آوریل )2012اعالم کرد که بخش صدور ویزای این س��فارتخانه به منظ��ور کاهش هزینهها تعطیل ش��ده است .این سفارتخانه با انتشار بیانیهای اذعان داش��ت که از این پس خدمات مربوط به صدور ویزا برای ایرانیان در شهر آنکارا در ترکیه انجام خواهد شد. در بيانيه س��فارت كانادا آمده است« :اين تصميم از سوی دپارتمان شهروندی و مهاجرت كانادا گرفته شده كه معموالً در جس��توجوی راههايي براي انجام كارآمدتر خدمات اس��ت ».در اين بيانيه همچنين با اظهار اينكه چنين كاری «غير معمول نيس��ت» ،اعالم شده است که سيستم جديد كامپيوتری به ماموران ويزا در سراسر جهان اجازه میدهد تا
حجم كار خود را تقسيم كنند. در صورت برقراری تماس با این سفارتخانه گفته میشود که بخش ویزای این سفارتخانه بسته شده و دیگر درخواست صدور ویزا در این سفارتخانه پذیرفته نمیشود. در این اطالعیه عنوان ش��ده است که وزارت مهاجرت و ش��هروندی کانادا این تصمیم را در راس��تای سیاستهای افزایش بهرهوری دفاتر ویزا اتخاذ کرده اس��ت و در همین ارتباط دفاتر ویزای کانادا در آلمان (برلین) ،ژاپن (توکیو)، و مالزی (کواالالمپور) را نیز بس��ته اس��ت .پی��ش از این پروندههای مهاجران کانادا نیز در پی اختاللها و آشوبهای اخیر در سوریه ،از آنجا به آنکارا انتقال داده شد و این کار، منجر به کند شدن روند مهاجرت ایرانیان شده و مهاجران کانادا را بیش از پیش در انتظاری طوالنیتر از قبل قرار داد.
از ای��نرو انتظار م��یرود که روند بررس��ی ویزای موقت (توریستی ،آموزشی وکاری) کانادا در مورد ایرانیان که در این سفارت انجام میشد دچار تاخیرهای طوالنیتری شود. با این حال کس��ری نجاتی ،س��خنگوی وزارت مهاجرت کانادا به بیبیسی فارسی گفت که با این کار ،روند بررسی درخواست ویزای ایرانیان با استفاده از سیستمی سراسری س��ریعتر از گذشته میشود .به گفته ایش��ان ،اکثر ایرانیان متقاضی ویزای کانادا نیاز به سفر به ترکیه نخواهند داشت و میتوانند مدارک خود را با پست به آنکارا بفرستند و نتیجه را با پس��ت دریافت کنند .وی همچنین اعالم کرد که دفتر بررسی درخواستهای ویزای کانادا در آنکارا یکی از دفاتر بزرگی است که برای این منظور دایر شده و درخواستهای ویزا از اروپای شرقی هم در این دفتر بررسی میشود.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 17 گزارش انتقادات و عکسالعملهای ایرانیان مقیم کانادا
بیانیه کنگره ایرانیان کانادا
به دنبال تعطیل شدن بخش ویزای سفارت کانادا در تهران، کنگره ایرانیان کانادا بیانیه زیر را صادر کرد:
اعتراض ایرانیان به وزیر مهاجرت .عکس از علی محمدی
تصمی��م اداره مهاج��رت بازخوردهای فراوان��ی در جامعه ایرانیان کانادا داشت که به برخی از آنها در اینجا اشاره شده است. نامه اعتراضی و گفتگوی تلفنی دکتر رضا مریدی با جیسن کنی به دنبال اعالم تعطیلی ویزای سفارت کانادا در تهران ،یکی از اولین عکسالعملها توس��ط دکت��ر رضا مریدی نماینده ایرانیاالصل مجل��س انتاریو اتفاق افت��اد .دکتر مریدی در نامهای به جیسن کنی ،وزیر مهاجرت از وی خواست که در مورد تصمیم به بستن بخش ویزای سفارت کانادا در تهران تجدید نظر کند. او در این نامه توضیح داده اس��ت که این کار دشواریهای بس��یار زیادی برای اعضا خانواده ایرانیان س��اکن در کانادا که قصد دیدار از عزیزانش��ان را دارن��د ایجاد خواهد کرد و درست نیس��ت که با چنین تصمیماتی بر مشکالت این افراد افزوده ش��ود .وی از دولت خواست ه بود که اگر هدف صرفهجویی در هزینههاس��ت ،این کار را در مواردی انجام دهند که منجر به ایجاد مش��کالت و دردس��ر با این شدت برای انسانها نشود. به دنبال این نامه ،وزیر مهاجرت ابراز تمایل کرد تا در یک گفتگوی تلفنی به نکات مطرح ش��ده بپردازد و از ابهامات بکاهد .آقای مریدی در این گفتگو به مشکالت مختلفی که ایرانیان در نتیجه این تعطیلی باید با آن مواجه شوند پرداخته و ب��ه توضیحات وزی��ر که تکرار هم��ان ادعاهای اطالعیه س��فارت وس��خنگوی وزارتخانه بوده گوش سپرده و البته پاسخ داده است. برای مثال ،دکتر مریدی به موضوع پرداختها اشاره میکند و اینکه به دلیل مشکالت عدیدهای که هماکنون در سیستم ت پول با ارزهای دیگر وجود دارد بانک��ی ایران برای پرداخ این کار دش��واریهای زیادی برای ایرانیان پدید میآورد و حداقل وضع به گونهای باش��د که همچون گذش��ته امکان پرداخت هزینهها در داخل ایران و به ریال مقدور باشد .آقای کنی گفتهاند که این موضوع را بررسی خواهند کرد. همچنین درباره موضوع مهم انتقال پاس��پورتها به آنکارا و مش��کالتی که در زمینه ارسال پستی مدارکی از این قبیل در ای��ران وجود دارد ک��ه حضور ایرانی��ان در آنکارا برای دریافت ویزا را ضروری میس��ازد آقای مریدی به تفصیل درب��اره محدودیتهای این زمینه و تفاوت م��ورد ایران با درخواستهایی که مثال افراد در داخل اروپا یا امریکا انجام میدهن��د و همه آنها از طریق پس��تی قابل انجام اس��ت به آقای کنی توضیح میدهند و به نظر میرس��د وزیر از این موضوع اطالع نداشتهاند .درخواست دکتر مریدی این بوده که پاسپورت افراد در مرحله صدور ویزا از طریق دفتر تهران جمعآوری و از طریق پست دیپلماتیک برای دفاتر مربوطه ارس��ال شده و مجددا در دفتر تهران تحویل داده شود .آقای کنی گفتهاند که در مورد محدودیتهای موجود بررس��ی و تحقیق خواهند کرد و در مورد عملی بودن یا نبودن پیشنهاد آقای مریدی نیاز به بررسی بیشتری دارند.
«کنگ��ره ایرانیان کانادا از تعطیل ش��دن بخش ویزای دولت کانادا در تهران مطلع می باش��د .کنگ��ره ایرانیان کانادا برای درک بهتر پیامدهای منفی این تعطیلی ،در حال مش��اوره با کارشناس��ان مهاجرت ،اعضای کامیونیتی و دولت (کانادا) می باشد. ما قوی ًا معتقدیم که چنین تصمیماتی از س��وی دولت کانادا ک��ه بر ایرانی – کانادایی ها و اقوام آنها اثر می گذارد ،می باید پس از مشورت مقتضی با کامیونیتی ایرانی – کانادایی اتخاذ شود .ما همچنین معتقدیم که تصمیمات دولت کانادا نباید س��ختی های غیر ضروری بر ایرانی هایی که خواهان دیدار اقوام خود و یا مهاجرت به کانادا هستند تحمیل کند». الزم به ذکر است که کنگره ایرانیان کانادا روز هشتم می2012 نامهای در همین ارتباط به جیسون کنی نوشت .متن این نامه که رونوش��تی از ان برای وزیر خارجه ارس��ال شده به طور خالصه به شرح زیر است: جناب وزیر کنی عزیز، من این نام��ه را از طرف هیئت مدیره کنگره ایرانیان کانادا، س��ازمانی که به دنبال ترویج منافع کاناداییهای ایرانیتبار اس��ت به شما مینویس��م .ش��ما قبال در تاریخ اول مارس ۲۰۱۲لطف کرده و ب��ا اعضای قبلی هیئت مدیره مالقات کرده بودید. اخیرا توجه ما به این جلب ش��ده اس��ت ک��ه بخش ویزا و مهاجرت س��فارت کانادا در ایران (دفتر ویزا) بس��ته ش��ده اس��ت ...این تصمیم ممکن است س��ختی قابل توجهی را به خانوادهها و دوستانش��ان که مای��ل به دیدار آنها در کانادا هستند ،تحمیل کند. در زی��ر من برخی از نگرانیهای جامعه ایرانی -کانادایی را ک��ه در هفتههای اخیر برای ما بیان کردهاند خالصه میکنم. ما خوشحال خواهیم شد تا برای پیدا کردن راهحلهایی برای رفع این نگرانیها و کاهش هرگونه اثرات منفی بر روی جامعه ایرانی -کانادایی با شما و کارکنان شما همکاری کنیم. ( )1حتی قبل از بسته شدن دفتر ویزا ،ایرانیان متقاضی ویزای وزارت مهاج�رت و ش�هروندی کان�ادا ای�ن موقت ب��ه کانادا ،مجبور به تحمل تاخیره��ای قابل توجه و تصمیم را در راس�تای سیاس�تهای افزایش کالفه کنن��دهای در پ��ردازش درخواس��تهای ویزای خود میشدند .اعضای جامعه ما نگران آن هستند که بسته شدن بهرهوری دفاتر ویزا اتخاذ کرده است
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
18
گزارش
دفت��ر صدور ویزا و انتقال مس��ئولیت آن به دفتر آنکارا (دفت��ری ک��ه در حال حاضر مس��ئول تقاضاه��ا از ترکیه، آذربایجان ،گرجستان ،و ترکمنستان است) این تاخیرها را به طور قابل مالحظهای باز هم بیشتر خواهد کرد. ( )2تا آنجا که ما میدانیم ،ویزای ده ساله معروف به “سوپر ویزا” که به تازگی جهت استفاده پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگها معرفی شده ویزای موقت محسوب میشود. معرفی چنین سوپرویزایی ،به تعداد متقاضیان ویزای موقت که باید به دفتر آنکارا مراجعه کنند باز هم بیشتر میافزاید. آنچه مشکل را بدتر میکند اینست که تا آنجا که ما میدانیم، سوپر ویزاها فقط برای مدت اعتبار گذرنامه متقاضی اعطا میشوند .از آنجا که ایرانیان باید گذرنامههایشان را هر پنج سال یکبار تمدید یا تجدید کنند ،بنابراین الزم میشود که برای دریافت هر سوپرویزا دو بار درخواست ویزا به عمل آید .بس��یاری از اعضای جامعه این نگرانی را ابراز کردهاند ک��ه افزایش در تعداد متقاضیان وی��زای موقت به غیر قابل مدیریت شدن زمان انتظار ویزا برای پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگشان منجر شود. ( )3بسیاری از ایرانی -کاناداییها نگران این هستند که برای گروههای خاصی از متقاضیان ویزای موقت ،ممکن اس��ت الزم باش��د که برای مصاحبه و دریافت ویزا به آنکارا سفر کنن��د .این امر هزینهها و زحمتهای قابل توجهی را برای متقاضیان ایرانی ویزا به ب��ار خواهد آورد .جامعه همچنان نگران آن است که هر بار اضافی که بر دوش مردم ایران قرار داده شود ممکن است به سیاست اعالم شده از سوی کانادا مبنی بر حمایت از خواستههای مردم ایران برای دموکراسی، حقوق بشر ،آزادی و حکومت قانون ،آسیب برساند. من مش��تاقانه منتظر دریافت پاسخ ش��ما در اولین فرصت مناس��ب هس��تم .اعضای کنگره ایرانیان کانادا خوش��حال خواهند بود تا با شما و یا کارکنانتان در مورد یافتن راهحلها نسبت به نگرانیهای جامعه ایرانی – کانادایی که به اجمال در باال آمده است ،بیشتر صحبت کنند. با احترام ،دکتر فرخ زندی /رئيس کنگره ایرانیان کانادا انتقاد مطبوعات ایرانی و کانادایی از بسته شدن دفتر ویزا در تهران
آقای حسن زرهی ،سردبیر پرسابقه هفتهنامه شهروند کانادا در یادداشت سردبیری این نشریه بیان میکند: «از روز یکشنبه 29اپریل که خبر انتقال بخش خدمات ویزای سفارت کانادا در تهران به آنکارا منتشر شده است ،ایرانیان در ایران و سراس��ر جهان و بویژه ایرانیان کانادا دچار شوک و حیرت ش��دهاند .انگار دولت آقایهارپر و بویژه وزارت مهاجرت او و آقای جیس��ون کنی دس��ت از شوکه کردن مردم ایران برنمیدارند .ضرورت عاجل این است که جامعه ایرانی همصدا از دولت بخواهد که در اقدامات و تحریمها، منافع ایرانیان کانادا را در نظر داشته باشد .خوشبختانه در این
مورد دکتر رضا مریدی نماینده ایرانی تبار مجلس انتاریو طی نامهای به آقای جیس��ون کنی وزیر مهاجرت و شهروندی مراتب نگرانی خود و نیز جامعه ایرانی را ابراز کرده است. و نی��ز کنگره ایرانیان کانادا ک��ه همین آخر هفته انتخابات ساالنهاش را برگزار کرد ،طی نامهای اعالم کرده در این زمینه مش��غول مذاکره و مشاوره با دولت و کارشناسان مهاجرت اس��ت .این گونه به نظر میرسد که ایرانیان با هر عقیده و س��لیقه و نظر و فک��ری دارند خود را ب��رای یک حرکت هماهنگ و جمعی آماده میکنند تا درخواس��ت خود را با صدایی رسا و توانمند به گوش مسئوالن امر برسانند. درخواست دیگرم از شخصیتهای ایرانی محبوب حزب محافظهکار همچون مایکل پارس��ا است که به عنوان یک ایرانی تبار ورای مس��ائل حزبی به جامعه ایرانی و منافع آن عالقه نشان دهند و این مشکالت را با دولت ،بویژه وزارت مهاجرت مطرح کنند تا ش��اید موثر افتد و گرهی از کالف سردرگم کنونی گشوده شود». در همین ارتباط آقای محس��ن تقوی سردبیر هفتهنام سالم تورنتو مین��گارد« :کانادایی های ایرانی تبار دچار مش��کل تازه ای شده اند .تا همین اواخر اگر می خواستند به آمریکا سفر کنند ،به احتمال زیاد می باید تش��ریفات عبور از مرز را با پر کردن چندین و چند صفحه پرسشنامه و سؤال و جواب های مفصل ،که معموالً چند س��اعت طول می کش��ید طی کنند. و حاال ،اقوام و بس��تگان آنها که س��اکن ایران هستند ،برای دریافت ویزای توریس��تی به کانادا باید به ترکیه سفر کنند. سفر به ترکیه ،هم زحمت دارد و هم هزینه .وزارت مهاجرت و ش��هروندی کان��ادا علت تعطیلی دفتر وی��زا و مهاجرت در ته��ران را ،صرفه جوی��ی در هزینه ها اعالم کرده اس��ت. کس��ی با صرفه جویی مخالف نیس��ت ،ولی باید دید آیا با تعطیلی این دفتر ،اقتصاد کانادا بهره خواهد برد یا زیان؟ حداقل 200هزار تن از کانادایی ها از تبار ایرانی هستند .آنها در ایران دارای خویش��ان و وابستگان هستند .چندین هزار نفر از این اقوام و بس��تگان در هر س��ال با دریافت ویزای کانادا ،به کانادا سفر کرده و ضمن دیدار با عزیزان خود ،مبالغ قابل توجهی به اقتصاد کانادا پول تزریق می کنند .مسلم ًا با
انتقال امور ویزا به آنکارا ،تعداد زیادی از این افراد از س��فر به کانادا منصرف می ش��وند .این یعنی میلیون ها دالر زیان برای اقتصاد کش��ور .از سوی دیگر ،ارزش های کانادایی در این میان نادیده گرفته می شوند .ایرانی تباران نیز نظیر بقیه کانادایی ها به ارزش های خانوادگی پایبند هستند». در هر دو نش��ریه ب��ه مخاطبان درباره نحوه رس��اندن پیام اعت��راض به گ��وش اعضا ح��زب محافظ��هکار خصوصا نمایندگانی از مجلس فدرال که حوزههای ایرانینش��ین را نمایندگی میکنند توصیههایی ش��ده اس��ت .عالوه بر این دو نش��ریه مطرح جامعه ایرانیان تورنتو ،س��ایر نش��ریات فارس��یزبان هم کم یا بیش به این موضوع پرداختهاند و یا اعتراضات مربوطه را منعکس کردهاند. در همین ارتباط هفتهنامه سالم تورنتو به عکسالعملهای س��ه نش��ریه کانادایی در همین ارتباط میپردازد .روزنامه پراوینس ( Provinceچاپ بریتیش کلمبیا) در گزارش��ی که عبارت «بستن دفاتر ویزا به اقتصاد ما لطمه می زند» را بر پیشانی خود دارد مینویسد« :این تعطیلی ها بسیار بیشتر از صرفه جویی هایی که انتظار می رود ،برای کانادا هزینه خواهد داشت». این گزارش به تاثیرات اقتصادی ناشی از حضور دانشجویان بینالملل��ی در ب��ازار کار کان��ادا میپ��ردازد و تصمیمات مشابهی که کش��ورهایی نظیر اس��ترالیا را با دشواریهای اقتصادی مواجه س��اخته و آنها را به تجدیدنظر واداشته را یادآوری میکند .این گزارش در پایان از دولت فدرال کانادا می خواه��د که در تصمیم خود مبنی بر تعطیل کردن دفاتر مذکور ،تجدید نظر کند. دومین نش��ریه روزنامه گلوباندمیل اس��ت که اساس��ا ادعاه��ای وزارتخانه در مورد بهتر و موثرتر ش��دن کارها را رد میکن��د و آنها را به س��خره میگی��رد و در نهایت روزنامه Embassyچاپ اتاوا که با هوشنگ حسنیاری از اساتید کالج نظامی سلطنتی کانادا گفتگو کرده به تشریح مش��کالت و دردس��رهای مختلفی که این تصمیم برای جامع��ه ایرانیان کانادا و خویشاوندانش��ان در ایران پدید میآورد پرداخته است.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 19 گزارش مکاتبه پرنیان با مسئوالن مربوطه
در همی��ن ارتباط با تع��دادی از نمایندگان مجلس فدرال ک��ه ایرانیان در حوزههای آنها اکثریت دارند مکاتبه ش��د و نهایتا مس��یر پیگیریها به آقای رم��ی الریویر Remi ،Lariviereمسئول ارتباطات با مطبوعات کانادا در اداره مهاجرت خاتمه یافت .ترجمه پاسخ ایشان به پرسشهای مطرح ش��ده که به زبان فرانس��ه ب��وده در اینجا انعکاس مییابد. متن مکاتبه نشریه با نمایندگان و آقای رمی الریویر Remi Lariviere همانط��ور که اط�لاع دارید ،اداره مهاج��رت کانادا اخیرا تع��دادی از دفات��ر صدور وی��زا در س��فارتخانههای این کشور در سایر نقاط جهان از جمله در تهران (ایران) را با هدف کاهش هزینهها تعطیل کرده اس��ت .این اقدام سبب گس��ترش نگرانی و اعتراض شدید ش��هروندان ایرانی- کانادایی که به دلیل مقررات میان دو کش��ور و اختالفات عدیده میان دولتها ،هر س��اله مجبور هستند برای اعضا خانوادههای خود خصوصا والدین ،تقاضای ویزا کنند شده اس��ت .به همین دلیل ،نش��ریه پرنیان که در سراسر کانادا خصوصا 4شهر اصلی تورنتو ،مونترال ،ونکوور و اتاوا در میان جامعه ایرانیان توزیع میشود و وبسایت آنهم در همه جهان مخاطب دارد در شماره آینده خود به صورت ویژه ب��ه این موضوع خواهد پرداخت .با توجه به اینکه جامعه ایرانیان در حوزه انتخابیه شما حضور قابل مالحظهای دارد پرسشهای زیر با شما در میان گذاشته شده تا نظرات شما به طور مستقیم به اطالع رایدهندگان حوزه انتخابی شما برسد .از اینکه به پرنیان در اطالعرسانی موثر به شهروندان ایرانی-کانادایی یاری میرسانید سپاسگزاریم. پرس��ش اول :با توجه به اینکه هر س��ال بی��ش از 7هزار ویزای موقت در دفتر تهران صادر میشده و چندین برابر این تعداد درخواست به این دفتر میرسیده که همگی آنها هزینههای مربوطه را پرداخت میکردند و اساسا این دفتر یکی از پرکارترین و پردرآمدترین دفاتر صدور ویزا بوده که توجیه «کاهش هزینهها» در مورد آن صدق نمیکند ،به نظر شما چه دلیل یا دالیلی دیگری سبب تعطیلی این دفتر شده اس��ت؟ آیا در این تصمیمگیری به تبعات منفی این اقدام بر شهروندان ایرانی-کانادایی توجه کافی شده است؟ انتق��ال خدم��ات ویزا از ته��ران به آن��کارا از مدتها پیش برنامهری��زی ش��ده بود .دفت��ر آنکارا هم از قبل مس��ئول رس��یدگی به درخواستهای اقامت دائمی ایرانیان شده بود. درخواس��تهای ویزای موقت هم که پیش از این در تهران بررسی میشد ،به دفتر آنکارا فرستاده شد و بررسی آنها از سر گرفته شد .متقاضیان مجبور به ارائه درخواست جدید یا پرداخت هزینههای اضافی نیستند. اداره مهاجرت و ش��هروندی کانادا نیز در تمام کش��ورها، دفتر یا ادارهای ندارد بنابراین تمامی متقاضیان از سراس��ر دنی��ا همانن��د ایرانیان ،زمان ارس��ال درخواستش��ان ،باید هزینههای الزم را پرداخت کنند. پرس��ش دوم :از آنجا که بر اس��اس مقررات ایران ،ارسال پاسپورت از طریق پست امکانپذیر نیست و بنابر اطالعیه دفت��ر صدور ویزا در آنکارا (که مس��ئولیت صدور ویزای موقت برای ایرانیان را برعهده گرفته است) ،متقاضیان برای
دریافت ویزا باید مس��تقیما به ای��ن دفتر مراجعه کنند که چنین کاری برای هزاران متقاضی پرسن و سال (والدین) بس��یار دشوار و پرهزینه اس��ت ،اداره مهاجرت کانادا چه تدابیری برای حل این مشکالت اندیشیده است؟ متقاضیان ویزای کانادا نباید پاسپورت خود را با مدارکشان ارسال کنند .دفتر صدور ویزا در آنکارا به محض اینکه ویزا آماده شد با آنها تماس میگیرد تا متقاضیان اقدامات الزم را جهت ارائه پاسپورتشان انجام دهند. متقاضی��ان وی��زا از ای��ران نی��ز همچون متقاضی��ان تمام کشورهایی که در آنجا دفتر ویزای کانادا وجود ندارد ،باید از ارسال پاسپورت خودشان به دفتر ویزای مربوطه اطمینان حاصل کنند .الزم نیست که شخصا به صورت حضوری جهت ارائه پاسپورتشان مراجعه کنند .میتوانند پاسپورت خودشان را پست کنند و فقط از رسیدن پاسپورت به آنجا اطمینان حاصل کنند. پرسش س��وم :با توجه به اقدامات متعدد دولت کانادا در حوزههای مهاجرتی و مالی در یک س��ال اخیر که به بهانه مح��دود کردن دولت ایران ،عمال فقط به مجازات ایرانیان ساکن کانادا انجامیده است ،شما به عنوان نماینده حوزهای که ایرانیان زیادی در آن س��اکن هستند چه پیشنهاداتی به سازمانهای دولتی ارائه کرده یا خواهید کرد که نتیجه آن کاهش فش��ار به ایرانیان ساکن کانادا یا اعضا خانواده آنها در ایران باشد؟ آخرین س��ری تحریمها ،ایرانیان س��اکن ایران را ش��امل میشود با این حال امکان دارد که ایرانیان در سایر نقاط هم تحت تاثیر این تحریمات قرار بگیرند .تمام ایرانیانی که در خارج از ایران زندگی میکنند میتوانند با موسسات مالی خویش تماس بگیرند ت��ا از انجام یا عدم انجام معامالت مال��ی در آن کش��ور اطمینان حاصل کنن��د و ببینند آیا آن موسسه نیز مورد تحریم قرار گرفته است یا خیر. توضیح پرنیان :خواننده سطور باال و پاسخهای نماینده اداره مهاجرت به راحتی میتواند قضاوت کند که پاس��خدهنده تا چه میزان بر موضوع احاطه و اش��راف داش��ته و چقدر در مورد مش��کالتی که تصمیم این اداره برای بخش قابل توجهی از ایرانیان متقاضی دریافت ویزای کانادا خصوصا کهنساالن پدید خواهد آورد احساس همدردی و مسئولیت میکند. و اعتراضها ادامه دارد...
وبس��ایت کنپارس در خبری با تیتر «دی��دار اعتراضآمیز ایرانی��ان با وزیر مهاجرت و ش��هروندی کانادا» که به نقل از یک منبع اینترنتی منتش��ر ک��رده آورده اس��ت« :جمع��ی از ایرانیان س��اکن ریچموندهیل در پنجش��نبه 24میبا حضور اعتراضی در برنامهای که آقای جیسن کنی حضور داشت او را وادار به پاس��خگویی کردند .گزارش علی محمدی که در صفحه فیسبوک «ایرانیان تورنتو» انعکاس یافته میگوید: روز پنجشنبه 24ماه می ،مهمانی نماینده مجلس فدرال از شهر ریچموندهیل با حضور وزیر مهاجرت و شهروندی کانادا آقای جیسن کنی از ساعت شش بعداز ظهر برگزار شد. جمعی از ایرانیان مقیم کانادا دراعتراض به بس��ته ش��دن
بخش کنس��ولی و ویزای س��فارت کانادا در ایران ،قبل از ش��روع برنامه در مح��ل برنامه (هتل ش��رایتون در تقاطع HWY7و خیابان لزلی شهر ریچموندهیل) ضمن حمل پرچم کانادا و ایران و پالکاردهایی با متون اعتراض به بسته شدن بخش ویزای سفارت کانادا در تهران حاضر شدند. پ��س از اینکه حض��ور اعت��راض کنندگان م��ورد توجه برگزارکنن��دگان برنام��ه و مهمانان ق��رار گرفت ،حدود ساعت 6.45تیم همراه وزیر مهاجرت پس از هماهنگی با اعتراضکنندگان ،گفتگو با آقای وزیر را ترتیب دادند تا به پرسشها از زبان آقای کنی پاسخ داده شود. ب��ا حضور وزی��ر مهاج��رت و توضیحات اولیه ایش��ان، سواالتی توس��ط جمع ایرانیان مطرح و به آنها پاسخ داده شد .وزیر علت اصلی بسته شدن بخش کنسولی و ویزای س��فارت کانادا در تهران را مشکل شدن عملیات کنسولی در ته��ران ذکر کرده و خاطرنش��ان ش��دند که عواملی که نمیتوان��د در م��ورد آنها صحبت کن��د ،در چند ماه اخیر معضالتی برای صدور ویزا در تهران ایجاد کرده است و به محض اینکه مشکالت مرتفع شود امکان بازگشائی بخش کنسولی وجود دارد. آقای وزیر همچنین قول حضور در یک جلس��ه در سالن ش��هرداری را با حضور تمامی طیفهای مختلف جامعه ایرانی را داد تا به س��واالت آنها پاسخ دهد .همچنین قرار ش��د آقای کس��ری نجاتی که هماهنگی این مذاکره را با آقای وزیر تس��هیل کرده بود ،هفته دیگر برای هماهنگی جلسه با حضور وزیر مهاجرت و اعضای جامعه ایرانی در سالن شهرداری با همکاری نمایندگان ایرانیان اقدام نماید. کسری نجاتی همچنین با ذکر مش��کل ارسال گذرنامهها به کش��ور ترکیه ،اعالم کرد ک��ه وزارت مهاجرت بدنبال یک شرکت معتبر برای ارسال مطمئن گذرنامهها به کشور ترکیه و برگشت آنها میباشد». همچنین منابع غیررسمی خبر دادهاند که برخی از ایرانیان دارای نفوذ در حزب محافظهکار نظیر خانم نازنین افشین جم ،همس��ر وزیر دفاع کانادا ت�لاش میکنند تا مقامات اداره مهاجرت را نس��بت به تبع��ات منفی این تصمیم بر زندگی ایرانیان که نتیجه آن عالوه بر مسائل انسانی ،منجر به دلخوری اعضا این جامعه از حزب محافظهکار خواهد شد آگاه س��اخته تا برای انجام تغییرات موثر و نه مبهم و خوشخیاالنه اقدام کنند. باید دید آیا ایرانیان این بار با مقاومت و پرسشگری خود میتوانند به نفع تمامیت این جامعه اقدام کنند .
ای�ن تعطیلی ه�ا بس�یار بیش�تر از صرفه جویی هایی که انتظار می رود، برای کانادا هزینه خواهد داشت
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
20
گزارش
ساداتبانو در برابرجیسنکنی
رازها و دروغهای یک تصمیم مدبرانه مجیدبسطامی
امسال برای خیلی از ایرانیان نظیر ساداتبانو شادی «روز م��ادر» دوچندان بود؛ همزمان ش��دن تقریبی این روز در تقوی��م ایران (ش��نبه دوازده می) و کان��ادا ( 13می) که با شیرینزبانیهای نوه کوچک ساداتبانو از هزاران کیلومتر آنورتر تکمیل ش��ده بود و میتوانس��ت سراسر خنده و خاطره باشد .اما چنین نبود و مکالمه میان او و تنها دخترش که قرار اس��ت در نیمههای تابستان دومین فرزندش را به دنیا بیاورد این روزها به غیر از آه و گریه محتوای دیگری نداشته است .یک هفته قبل از آن بود که پستچی بسته بزرگ مدارکی را که او به سفارت کانادا در تهران تحویل داده بود بازگرداند درحالی که فقط فیش پرداختها برداشته شده بود؛ بی هیچ پاس��خی ،بی هیچ توضیحی ،بی هیچ نشانی از احترام به متقاضی .وقتی دلنگران و سراسیمه با پاهای دردآل��ود از ورم مفاصل خود را از میان ترافیک س��نگین خیابانهای پایتخت به س��فارتخانه کانادا در تهران رساند با مش��اهده صف معترضان دریاف��ت که در این نگرانی و تشویش و این حس بالتکلیفی و تحقیرشدگی تنها نیست و همدرد بس��یار دارد .وقتی با اصرار و پافش��اری باالخره توانست راهی به درون سفارت بیابد پاسخهایی هماهنگ شده و بدون هرگونه احساس شنید« :همه درخواستها به آنکارا رفته ،زمان اعالم نتایج معلوم نیست ،منتظر بمانید». ساداتبانو اهل ماهواره و خبر و اینجور چیزها نیست اما از س��ر پیگیری این موضوع االن مدتهاست که فهمیده یک ایرانی در کانادا نماینده مجلس اس��ت و یا یک کسی در وزارتخانهای که ویزا میدهند فارس��ی حرف میزند و اسمش نجاتیست اما این یکی هم چیزی به غیر از آنچه در س��فارت به او گفته بودهان��د نگفته و همانها را تکرار کرده .زمان به سرعت میگذرد و ساداتبانو نگران است ک��ه نکند زمان زایمان دخترش برس��د و او آنجا پیش��ش نباش��د« .دخترم با یک بچه ،دست تنها ،بی یار و یاور چه کند در اون دیار غربت؟» توجیه اصلی« :ایران شبیه چند کشور دیگر است».
وزیر و سایر همکارانش در وزارتخانه تاکنون بارها تاکید کردهان��د که این تصمیم فقط مخت��ص دفتر تهران نبوده
آی�ا انجمنه�ا و معتمدی�ن جامع�ه ایران�ی فق�ط در زم�ان انتخابات و گرفت�ن عکسهای ی�ادگاری برای آقای کنی اعتبار و رسمیت دارند و در بقیه ایام مزاحم هستند؟ و در تع��دادی دیگر از کش��ورها از جمله آلمان و ژاپن هم اتفاق افتاده اس��ت .آیا چنین توضیحی به درک بهتر مسئله کمک میکند؟ آیا مقایسه ایران با پنج کشور دیگر درست است؟ اجازه دهید ب��ا بحث جایگاه ایران در میان کش��ورهای تامینکنن��ده مهاجر (از طریق دریافت ویزای اقامت دائم کان��ادا) آغاز کنیم .این جایگاه از ای��ن نظر اهمیت دارد ک��ه در واقع بخش ویزای س��فارت کان��ادا در تهران در عین اینکه در حال ارائه س��رویس به دهها هزار متقاضی دریافت ویزای موقت بوده در واقع به صورت غیرمستقیم در حال ارائه سرویس به هزاران شهروند ایرانی-کانادایی مالیاتدهنده هم بوده اس��ت .ش��هروندانی که آمارها و بررس��یها نش��ان میدهد از جایگاه قابل توجهی از نظر فعالیته��ای اقتص��ادی ،کارآفرینی و س��رمایهگذاری و حضور در عرصههای آموزشی و آکادمیک برخوردارند. براساس آمار اداره مهاجرت ،در حالی که هر ساله حدود 250ه��زار دریافت کننده ویزای اقام��ت دائم از حدود 200کش��ور دنیا ب��ه عنوان مهاجر ت��ازهوارد پا به خاک کان��ادا میگذارند مبدا بیش از 50درصد آنها یکی از ده کشور اول تامین کننده مهاجران به کاناداست که جایگاه ایران در میان آنها در س��ال ،2010هفتم بوده اس��ت .در سه دهه اخیر ایران همواره جایگاهی بین ششم تا نهم در این فهرس��ت داشته است به این معنا که جامعه مهاجران ایرانی یکی از روبهرش��دترین جوامع مهاجرتی در کانادا بوده که هنوز نیازهای فراوانی برای اس��تقرار یافتن دارد و یکی از آنه��ا تامین نیازهای عاطفی این افراد از طریق گردهمایی با اعضای��ی از خانواده حداقل در ماههایی از س��ال اس��ت .نیازی که در مورد ایرانیان مستلزم دریافت ویزاست. حال بای��د ببینیم وضعیت دفاتر ص��دور ویزا در این ده کشور اصلی چگونه است .با یک بررسی سریع مشخص میشود که در میان این ده کشور (به ترتیب فیلیپین ،هند، چین ،انگلس��تان ،امریکا ،فرانسه ،ایران ،امارات ،مراکش و کره در س��ال ،)2010ایران تنها کشوریست که اداره مهاج��رت کانادا در آن هیچ نوع دفتر صدور ویزا اعم از دائم یا موقت ندارد درحالی که در برخی از این کشورها گاه تا 5دفتر هم فعال اس��ت و در همه آنها حداقل یک دفتر که ارائه دهنده خدم��ات کامل ( full servicesبه معنای انواع ویزاهای دائم و موقت) باشد حضور دارد. خود همین مورد به تنهایی نشان میدهد که مقایسه ایران ب��ا مثال ژاپن یا آلمان چقدر گمراهکننده اس��ت و بدور از کنه واقعیت اس��ت و وقتی وبسایت رسمی این اداره ادعا میکن��د که «انتق��ال خدمات ویزایی از ی��ک دفتر ویزا به جای دیگر غیرمعمول نیست ».در عین اینکه دروغ نگفته بنا نداشته که راست بگوید!
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 21 گزارش
مقایس��ه ایران ب��ا ژاپن و آلم��ان و...از دو منظر دیگر هم قابل نقد اس��ت .اول اینکه این کش��ورها سالهاست که دیگ��ر تامینکننده قابل توجهی ب��رای نیازهای مهاجرتی کانادا نیس��تند و اگر هم کس��ی از آنها به کانادا مهاجرت کن��د ،اقوامش برای مس��افرت به کان��ادا نیازمند دریافت ویزا نیستند و دوم اینکه اگر نیازمند ویزا هم باشند ،برای ارسال پاسپورت به یک دفتر دیگر و دریافت ویزا از طریق پست دشواری چندانی ندارند .موردی که درباره ایرانیان بس��یار دشوار اس��ت و قاعدتا نیاز به مسافرت پرهزینه و پرزحم��ت به آنکاراس��ت و یکی از موارد ج��دی انتقاد گروهها و انجمنهای ایرانی به این تصمیم اداره مهاجرت بوده است. میتوان به این موارد دشواریهای دیگری نظیر پرداخت هزین��ه صدور ویزا به ارزهای خارج��ی را اضافه کرد که خصوصا برای والدین و کهنس��االن بس��یار دشوار است. گویا مسئوالن اداره مهاجرت فراموش کردهاند خود کانادا از مجموعه کشورهاییس��ت که سیس��تم بانکی ایران را به ط��ور تمام و کمال تحریم کرده و حاال از ش��هروندان ایرانی میخواهد که هزینههای مورد نیاز را از طریق همان سیس��تم تحریم شده پرداخت کنند[ .توضیح :خوشبختانه برای این مورد تمهیدی اندیش��یده ش��ده اس��ت البته اگر تحریمهای احتمالی جدید آن را مختل نکند]. آی��ا هیچکدام از آن 5کش��ور مورد اش��اره یک��ی از این مشخصات را دارا هستند؟ پرسش کلیدی :آیا این روش بهترین شیوه مدیریت این تصمیم بود؟
آق��ای کنی اخیرا و در توجیه دالی��ل حذف 280هزار پرون��ده نیروی متخصص فدرال قبل از فوریه 2008از س��ومدیریت دولتهای قبلی در برنامههای مهاجرتی و هزینههایی که چنی��ن تصمیماتی هم به جامعه کانادا و هم خود آنها وارد میس��ازد سخن گفتهاند .واژهای که ایش��ان در توصیف این وضعیت ب��ه عملکرد «دیگران» نس��بت میدهند «س��ومدیریت» اس��ت .معموال ایشان فرام��وش میکند که االن 6س��ال اس��ت دولت مطبوع ایشان مدیریت کشور و سیستم مهاجرت آن را برعهده داشته اس��ت و ایشان بعد از تصویب سی 50-حتی در همان دولت اقلیت محافظهکار هم آنقدر قدرت داشته که توانس��ته بزرگترین انباش��ت پروندهه��ا در تاریخ مهاج��رت کانادا (از نظر ط��ول زمان ایجاد انباش��ت) را در فاصل��ه 2س��ال پدی��د آورد و برنامههای زندگی بیش از 150هزار نف��ر را با قولهای تحقق پیدا نکرده مختل کند .اگر قرار باشد همین تصمیم ایشان در مورد تعطیلی بخش ویزای س��فارت کانادا در تهران را مالک تمایز مدیریت درست از س��ومدیریت قرار دهیم خود ب��هق��درکاف��یگوی��اخواه��دب��ود. هم در وبس��ایت س��فارت و هم در نامه بخش رسانهای این اداره به پرنیان ،اش��اره شده است که «این تصمیم از مدتها قبل گرفته ش��ده بوده اس��ت ».سوال اینجاست ک��ه چط��ور در چنین حالت��ی حداقل اطالع��ات درباره مش��کالتی که این تصمیم پدید خواهد آورد گردآوری نش��ده اس��ت؟ چط��ور دفتر ویزای ورش��و ک��ه وظیفه رسیدگی به پروندههای نیروی متخصص فدرال در مورد
ایرانیان را بر عه��ده دارد بعد از اجرای این تصمیم یک ماه تمام نمیدانس��ته چگونه پاس��پورت ایرانیان را برای درج وی��زا دریافت کند؟ (تنها به این دلیل که س��فارت لهس��تان در تهران به ایرانیان ویزا نمیداده که آنها برای دریافت ویزای کانادا به ورشو سفر کنند!) در این فاصله طوالنی ادعایی ،آیا نمیش��د با تع��دادی از اعضا بانفوذ و معتب��ر جامعه ایرانی (حت��ی از میان طرفداران حزب محافظهکار) مشورت کرد؟ آیا این افراد و انجمنها فقط در زم��ان انتخابات و گرفتن عکسه��ای یادگاری برای آقای کنی اعتبار و رس��میت دارند و در بقیه ایام مزاحم «مدیریت» صحیح هستند؟ اصوال در حالی که هنوز الیحه بودجه به رای گذاشته نشده بوده چه اصراری بر اجرای س��ریع این تصمیم بوده اس��ت؟ آیا نمیشد این تصمیم به تدریج اجرایی ش��ود؟ یعنی برای درخواس��تهای تا قب��ل از ماه می ،بخش ویزای س��فارت کان��ادا در تهران به فعالی��ت خود ادامه م��یداد و فقط درخواس��تهای جدید به آنکارا ارس��ال میش��د؛ تا هم در آستانه فصل تابس��تان ،روند صدور ویزا متوقف نش��ود و افرادی که مدتهاست منتظر ماندهاند دچار بالتکلیفی نشوند و هم این فرصت در اختیار اداره مهاجرت باشد که مشکالت اجرایی انتقال درخواس��تهای جدید به آنکارا را با صبر و حوصل��ه و بدون ایجاد اخالل در کارها مرتفع س��ازد و ...اینها و دهها راهحل دیگر میتوانس��ت در این زمینه انتخاب ش��ود اما مشکل اینجاست که همه اینها از ذهن بیمار و فاقد قدرت مدیریت ما ناشی میشوند؛ مدیریت درس��ت همان کاریس��ت که آق��ای کن��ی و همکاران ایشان در 6-5س��ال گذشته در اداره مهاجرت کانادا در حال انجام آن هس��تند و نتیج��هاش توقف تقریبا تمامی برنامههای مهاجرتی اعم از نیروی متخصص ،کارافرینی، س��رمایهگذاری ،...حذف غیراخالقی پروندههای حدود 280ه��زار متقاضی در نوبت ،بالتکلیفی سهس��اله 130 هزار متقاضی از فهرس��ت اول مشاغل نیروی متخصص ف��درال ( )MI1که وع��ده 6ماه دریافت ک��رده بودند، توقف برنامه اسپانسرش��یپ والدین ،آمار بس��یار باالی مردودی در تقاضاهای سوپرویزا به رغم تبلیغات فراوان و هزینه گزاف و ...بوده اس��ت .آری! مدیریت یعنی هر آنچه ایشان میکند. همزبانی در فقدان همدلی
س��اداتبانو از ای��ن آم��ار و ارق��ام و غوغاه��ا چی��زی س��ردرنمیآورد .او هر روز منتظر دریافت نامهایست که به او اجازه دهد دوران بس��یار دشوار زایمان تنها دخترش را در کنار او باشد .دختری که هیچکس را در کانادا ندارد. این دردیست که مدیران مجرد اداره مهاجرت یا آنها که همه اقوامشان در کنار آنها زندگی میکنند قادر به درکش نیستند و به همین دلیل پاسخهای کلیشهای و منولوگشان فاقد هر نوع حس انساندوس��تانهای است که آرامشی در دل ساداتبانوها پدید آورد حتی اگر از دهان سخنگوی فارس��یزبان اداره مهاجرت ش��نیده شود .س��اداتبانو به همزبانی نیاز ندارد ،او به همدلی نیاز دارد. [این مطلب در شش��م جون ن��گارش یافته و امید میرود تا زمان توزیع نش��ریه ،این مشکالت به شکلی رفع شده باشند ].
در می�ان ده کش�ور اول تامین کننده مهاجر به کان�ادا ،ایران تنها کشوریس�ت که اداره مهاج�رت کانادا در آن هیچ نوع دفتر صدور وی�زا اعم از دائم یا موقت ندارد درحالی که در برخ�ی از این کش�ورها گاه تا 5دفتر هم فعال است
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
22
ع
کس نمای بیرونی ROMاز پیمان
میراثی به
قـدمت تاریخ ایرانیان در ROM
گزارش فرحناز سمیعی از برگزاری روز میراث فرهنگی ایران در موزه سلطنتیانتاریو عکسها از پیمان ،NEWINDOWآیدین نبوتی
آدالر ،عکس از آیدین
هنگامی که دوک کانانت فرماندار کانادا در س��اعت س��ه بعد از ظهر روز 19 مارس س��ال 1914درهای موزه س��لطنتی انتاری��و ) )ROMرا به روی عموم میگش��ود ،هرگز تصورش را هم نمیکرد که قریب به صد سال بعد فرزندان یکی از کهنترین تمدنهای بش��ری ،روز میراث فرهنگیش��ان را در این موزه جش��ن خواهند گرفت .بیست و ششم ماه میامس��ال برای دومین بار جامعه ایرانیان مقیم تورنتو روز میراث فرهنگی ایران را دراین موزه برگزار کردند. تاریخ رسمی مهاجرت ایرانیان به کانادا اندکی بیش از سی سال است .اتفاقات
و ح��وادث گوناگونی که طی این س��ه ده��ه در ای��ران رخ داده ،از انقالب و جنگ گرفته تا درگیریهای سیاس��ی و فرار مغزها و عدم ثبات اقتصادی برای س��رمایه گذاریهای کالن ،باعث پدید آمدن طیفهای گوناگونی از ایرانیان با خاستگاههای متفاوت اجتماعی ،سیاسی و فرهنگی درکانادا شده است .جماعتی که به رغم تمامی تفاوتها تحت لوای یک نام قرار میگیرند؛ مهاجران ایرانی. گردآمدن هنرمندان مختلف ایرانی زیر سقف موزه رام شاید محکی باشد برای آنکه باور کنیم ایرانیها نیز میتوانند کار گروهی انجام دهند.
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
24
گزارش
داوطلبان ،عکس از آیدین جیسن کنی ،عکس از پیمان
از دکتر مری��دی میخواهم چند دقیقهای وق��ت گف��ت و گ��و به م��ن بده��د ،با خوشرویی میپذیرد و در برابر کارهای اس��تاد علیجانپور میایستد و در پاسخ به این س��وال که با توجه به نزدیک ش��دن ب��ه اول جوالی (زمان توزیع این ش��ماره پرنیان) و روز کانادا چه پیامی برای ایرانیان مهاجر س��اکن کانادا دارد ،میگوید« :من اوال امیدوارم که مردم ما بیشتر سعی کنند فرهنگ غنی ما را بشناسند و این فرهنگ را نشان دهند تا جامعه کانادا ببیند چیزی که دولت جمهوری اسالمی از مردم ایران نشان میدهد ،واقعیت مردم ایران نیست. از س��ویی هم پیام من برای تمام ایرانی- کاناداییها این اس��ت ک��ه ایرانی بودن را کسی از ما نمیتواند بگیرد .ما ایرانی زاده شدهایم و ایرانی میمانیم .اما باید کوشش کنیم کانادایی ش��دن را ی��اد بگیریم .فقط داشتن پاس��پورت کانادایی ما را کانادایی نمیکند بلکه باید سعی کنیم رفتارهایمان را تغییر بدهیم و این چالش��ی اس��ت که همیشه و تا آخرعمر با ماست.
دکتر مریدی ،عکس از آیدین
یک هفته پیش از برگزاری این مراسم بیش از چهل داوطلب از م��رد و زن گرفته تا نوجوان و جوان و میانسال درموزه جمع شده بودند تا با فضای موزه، وظایفشان ونحوه اجرای برنامه آشنا شوند .همه شاد و پر از انرژی بودند .هدف یکی بود؛ برگزاری این مراسم به بهترین شکل ممکن برای نشان دادن غنای فرهنگی جامعه ایرانی به کاناداییها وشاید هم آش��نایی بیشتر نسل دوم مهاجران ایرانی با فرهنگ سرزمین اجدادیشان. تنها دو روز پیش از برگزاری این مراس��م اعضای اصل��ی گروه و مس��ئوالن گروهه��ای مختلف در رس��تورانی ایرانی گرد هم آمدند ت��ا ریز برنامهها و آخری��ن هماهنگیه��ا را انجام دهن��د .با بهنام اصفهانیزاده مدیر اجرایی “تورانتو ایرانینز” گفت و گوی کوتاهی داشتم .او میگوید سال قبل یکی از دوستانی که در موزه داوطلب هستند با من تماس گرفتن��د و گفتن��د که کامیونیتیه��ای دیگر چنین برنام��های دارند ،چرا ما نداریم .بررس��یهای اولیه را کردیم و جلس��های با مسئوالن موزه داشتیم و به این نتیجه رس��یدیم که میتوانی��م این کار را انجام دهی��م .س��ال اول هنرمندانی مثل خان��م لطفی و آقای رضانی��ا کامال داوطلبانه با ما همکاری کردند که بس��یارهم خوب بود .امسال چهل و چهار نفر هنرمند داریم که با ما همکاری میکنند .حدود پنجاه داوطلب داریم و نوزده نفر گروه کمیته برنامهریزی هستند .از چگونگی تامین منابع مالی میپرسم و در پاسخ میگوید که بخشی از هزینهها را اسپانسرها که همگی ایرانی هس��تند تامی��ن کردند .همچنین دول��ت فدرال نیز کمک مالی ک��رد و موزه هم که تمامی امکان��ات و کارمندانش را برای این روز در اختیارگذاشته است .همچنین از حمایتهایی که از طرف رسانهها شده یاد میکند و میگوید « :جامعه خوبی داریم ولی خوب ،هنوز به همکاری کردن با گروهای غیرانتفاعی خیلی عادت نداریم اما داریم یاد میگیریم .مطمئنم سال آینده بهتر خواهد شد».
در فرص��ت کوتاهی ک��ه پیدا ک��ردم از جیس��ون کنی پرسیدم به نظر شما وجود چنین رویدادی درتورنتو چه اثری در نگاه کاناداییها نسبت به جامعه مهاجر ایرانی خواهد داشت؟ اوپاسخ میدهد که مردم ایران از نظر فرهنگی بسیار غنی هستند و البته یکی از موفق ترین گروههای مهاجر کانادا و به نظرم امثال این رویداد میتواند روابط بین کاناداییها و ایرانیها را بیشتر و محکمتر کند.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 25 گزارش
ژیان قمیشی ،عکس از پیمان
بیست وششم می؛ روز موعود
الدن لطف��ی مس��ئول و هماهنگکننده گروههای رقص است و در اواخر برنامه ب��ا او که تمام روز مش��غول رفت و آمد میان محل اجرای رقصها بود و خودش نیز رقصی را اجرا کرد به صحبتی کوتاه مینشینم .میگوید امسال برنامهها از سال قبل متنوعتر بوده و جمعیت هم بیشتراز سال قبل بود .اما با تمام اینها معتقد است که برنامهریزی مدیران اجرایی به نحوی بوده که کارها از قبل تنظیم ش��ده بود و نیاز به صرف انرژی خیلی زیادی در این روز نبوده است.
رق��ص ساش��ار ظریف بس��یار خاص، تکنیکی و زیبا بود .دراین رقص تکنفره که با همنوازی سنتور انجام شد ،میتوان گفت که با هر ضربه مضراب به سیمهای س��نتور ،بخش��ی از بدن ساش��ار هم به ارتعاش میآمد .او ه��م زمان میخواند، میرقصید و حتا گاه با بشکن و ضربات پا ایجاد ریتم و موسیقی میکرد.
الدن لطفی ،عکس از آیدین عکس از پیمان
ساعت از ده ونیم صبح گذشته وکم کم جمعیت که تقریبا تمامی آنها ایرانی هس��تند وارد سالن اصلی میش��وند .همه در تکاپویند که برنامهها س��ر وقت انجام شود .قرار است جیسون کنی، وزیر مهاجرت و ش��هروندی ب��ه نمایندگی از طرف دولت برای افتتاح رسمی مراسم و بازدید ازبخش مرب��وط به ایران به م��وزه بیاید .موزه سلطنتی با داش��تن بیش از شش میلیون قطعه هنری ارزشمند و چهل گالری و مجموعههایی متنوع از تاریخ طبیعی و فرهنگ جهان از شهرتی بینالمللی برخوردار است .در این میان ،قسمت مربوط به ایران که درطبقه سوم موزه قرار گرفته با داشتن اشیای نفیس از سنگنوشتههای گرانبها گرفته تا سفالینههای دوران ساسانی و اشکانی و برگهای دستنویس شاهنامهای چندصدساله یک��ی از باارزشترین گنجینههای این موزه را تش��کیل میده��د .دن رحیمی مع��اون بخش توس��عه گالریهای موزه به هم��راه دکتر رضا مریدی نماین��ده پارلمان و گروهی از مدعوین به بازدید از بخش ایران میپردازند. در س��الن اصلی جمعیت بیشتر ش��ده و تمام صندلیه��ای رو ب��ه روی صحنه پرش��ده .دن رحیمی به عنوان اولین سخنران به روی صحنه رفت .سخنانش را با خوشامدگویی به حضار و تمجید از فرهنگ غنی ایران و اینکه این بخش یکی از قویترین وغنیترین بخشهای مربوط به خاورمیانه در موزه اس��ت آغاز کرد و سپس از جیسون کنی به عنوان سخنران بعدی دعوت کرد تا پشت تریبون برود. شروع صحبتهای کنی با گفتن سالم به
فرصتی دس��ت میدهد تا با ژیان قمیش��ی گپ کوتاهی بزنم .من فارس��ی سوال میکنم اما او راحتتراس��ت که انگلیسی جواب بدهد .میپرسم« :به عنوان کسی که با جامعه رس��انهای کانادا در ارتباط هستید ،نظر آنها را نسبت به جامعه ایرانی چطور ارزیابی میکنید؟» میگوید« :هنوزهم س��وتفاهمهای زیادی در باره اینکه واقعا ما ایرانیها که هستیم در امریکای شمالی وجود دارد .البته این برمیگردد به سرفصل خبرهایی که در باره رژیم حاکم در ایران وجود دارد و مسائل مربوط به انرژی هستهای و تنشهایی که حرفهای آقای احمدی نژاد ایجاد میکند .اما فکر میکنم با توجه به افزایش جمعیت مهاجران ایرانی درکانادا شرایط بهتر شده .البته مهم است که جامعه ایرانی هم بتواند این پیام را که ما واقعا چگونه مردمی هستیم برساند .رویدادهایی مثل تیرگان یا بنیاد پریا و یا همین روز میراث فرهنگی خیلی مهم است». میگویم« :به نظرم ش��ما آدم ش��وخطبعی هس��تید .اگر بخواهید کاریکاتوری از رفتارهای ما ایرانیها را بگویید چیست؟» میخن��دد و میگوید« :اوه خیل��ی چیزها! اما مثال یکیش اینک��ه ایرانیها خیلی دوس��ت دارند بگویند ما س��فید هستیم .درست است که ما از نژاد آریایی هستیم اما خوب بیشتر ایرانیها خیلی سفید نیستند .مادر عزیز من در تمام طول عمرم به من میگفت :چرا رفتی توی آفتاب ،بیا اینور سیاه میشی! (این جمله آخر را به فارسی میگوید)».
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
26
گزارش
مری فغانی ،عکس از آیدین
دکتر کیل ،باستانشناس که قبل از دهه هفتاد می�لادی س��الهایی را درایران گذرانده از قلعه یزدگرد در حاشیه جاده منتهی به عراق میگوید.
دکتر کیل ،عکس از آیدین
عکس از آیدین
فارس��ی جو خوش��ایندی را ایجاد کرد و ضمن ارزشمند ،کهن ،غنی و بسیار هنرمندانه خواندن تمدن و فرهن��گ ایران تاکید کرد« :ما میخواهی��م نش��ان دهیم که جامع��ه ایرانی با آنچه دولت ایران ،امروز نش��ان میدهد معرفی نمیشود بلکه با فرهنگ و تاریخ باشکوه خود که از آن متاثر است شناخته میشود». سپس دکتر رضا مریدی پشت میکروفون قرار گرفت و بعد از تش��کر از وزی��ر و قدردانی از برگزارکنن��دگان ایرانی مراس��م و داوطلبان و هنرمندان به نمایندگی از طرف نخس��توزیر انتاریو دالتون مک گینت��ی ،متن پیام او را که با تبریک حضور ایرانیان در موزه رام آغاز ش��ده بود خواند .در ادامه پیام خود ،مکگینتی با ذکر اینکه اهال��ی انتاریو از هر اقدامی که نش��انگر فرهنگ باش��د خوشحال میش��وند از جامعه ایرانی و تمام کس��انی که دراین رویداد کمک کردهاند تش��کر کرده و با اب��راز احترام پیامش را به پایان رس��انده بود .دکتر مریدی س��پس با اهدای لوح تقدیری به محمد شیخاالسالمی و بهنام اصفهانیزاده ،مدیران و بنیانگذاران گروه "تورانتو ایرانینز" تشکر کرد. محمد شیخاالسالمی نیز طی سخنان کوتاهی با اش��اره به اینکه جامعه ایرانی با برگزاری چنین روزی گام بس��یار بزرگ��ی را در نش��ان دادن غنای فرهنگی خود برداشته از مسئوالن موزه، هنرمن��دان و داوطلب��ان و همینطورحامیان این رویداد تشکر کرد. آخرین سخنران این مراسم محمد اسالمی بود که از طرف بنیاد سیروس به عنوان اصلیترین حامی این رویداد پشت تریبون رفت و ضمن
به همت سرپنجههای صبور و هنرمند م��ری فغانی و عش��ق سرش��ارش به گنجینهه��ای وط��ن ،پازل ه��زار تکه کتیب��های کهن مرمت ش��ده که امروز زینتبخش گوشهای از موزه سلطنتی انتاریو است.
با تمام مش��کالتاش و با آنکه درگیر اجرای تئاتری در بنیاد پریاس��ت ،آمده تا دی��ناش را به این روی��داد فرهنگی ادا کند .میگوید طی بیس��ت و هشت س��الی که دراینجا زندگ��ی کرده هرگز گم��ان نمیکرده ش��اهد چنی��ن اتفاقی در کانادا باش��د .به مس��ئوالن موزه و به برگزارکنندگان تبریک میگوید .او سهیل پارساست.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 27 گزارش
رق��ص زیبای گ��روه آفتاب ب��ا آهنگ غوغ��ای رض��ا رویگری ،نمایش��ی از شیدایی و سرگشتگی است.
گروه آفتاب ،عکس از آیدین رقص کردی ،عکس از آیدین
عکس از پیمان
دکتر مریدی ،عکس از پیمان
تقدیر از بانیان این امر فرهنگی آن را گامی درجهت آش��نا ک��ردن نس��ل دوم مهاج��ران ایرانی ب��ا ارزشهای فرهنگ خودش��ان دانست و با تشکر از حضور جیسون کنی اظهار امی��دواری کرد که ب��ه زودی بخش ویزای س��فارت کانادا درتهران مجددا آغاز به کار کند .این س��خنان او با تش��ویق ش��دید حاضران ایرانی رو به رو ش��د .البته او تاکید کرد که موقعیت سیاسی دولت کانادا را درک میکند و نمیخواهد ضربهای به آن بخورد اما یادآوری کرد که فشار عمده چنین تصمیمی مستقیما بر مردم ایران وارد میشود. و سرانجام نوبت به ژیان قمیشی رسید .مجری برنامه مطرح Qدر رادی��و و تلویزیون .CBCژیان که تاکنون عناوین و جوای��ز متعدد فرهنگی و هنری کانادا را به دس��ت آورده از جمله به عنوان برترین شخصیت رس��انهای سال 2009از س��وی مجله NOWبرگزیده شده دراین مراسم به عنوان مجری و معرف گروههای هنری حضور داش��ت .با آنکه به قول خودش فارسیاش زیاد خوب نیست اما هر بار که روی صحنه میرفت با همان چند کلمه فارس��ی با همه شوخی میکرد و ثابت کرد که شایسته لقبی که به او داده شده هست. اجرای گروههای مختلف رقص و موسیقی در صحنه اصلی، در محوطه گنبد اروپایی و سالن آمفیتئاتر تا ساعت پنج بعد از ظهرادامه داشت .
شبکهسازیشغلی از طریق ACCES آش�نایی با ACCES Employmentو خدمات آن در کمک به کاریابی
محمدعلیشاکرمی
به نظر نگارنده عدم برخورداری از شبکه ارتباطات اجتماعی در کشور جدید از مهمترین چالشهای پیش روی 250هزار تازهواردیست که هر ساله به کانادا مهاجرت مینمایند .اغلب افراد ،پیش از ورود به کانادا دارای ارتباطات گستردهای با افراد از طیفهای مختلف بودهاند که این شبکه از طرق مختلف و در زمانهای مختلف سنی افراد شکل گرفته است؛ دوستیها و آشناییهایی که حاصل سالهای تحصیل در مدرسه و دانشگاه ،دوران خدمت سربازی (البته برای آقایان) ،کار در شرکتها و سازمانهای متفاوت و همچنین شامل افراد فامیل و خانواده و حتی همسایگان بوده و کمک بسیار زیادی به افراد جهت یافتن شغلی مناسب میکرده است .این همان چیزی است که مهاجرین تازهوارد به کانادا از آن برخوردار نیستند ،بنابراین انجام اقدامات موثر و الزم و همچنین در نظر گرفتن پارامتر زمان از مواردی هستند که میبایست توسط مهاجرین برای گذر از این مانع در نظر گرفته شود تا به هدف اصلی که همانا ساختن آیندهای بهتر و روشنتر است ،برسند.
شرکت در دورههایی که توسط سازمان ACCES Employmentبرگزار میگردد در شکل دادن به این شبکه ارتباطات اجتماعی کمک شایانی مینماید .حضور افرادی از رش��تهها و صنایع مختلف در این س��ازمان بعنوان راهنما و مربی باعث گسترش شبکه ارتباطات فرد تازهوارد و همینطور شناسایی افراد شاغل در زمینه شغلی مربوطه میگردد .فرد راهنما ) (Mentorعموم ًا خود در همان رشته مشغول به فعالیت بوده و دارای ارتباطات زیادی با دیگر افراد در آن رشته شغلی میباشند .آنها پس از بررسی قابلیتها و مهارتهای فرد شرکتکننده در دوره و به تناسب زمینه تحصیلی ،میزان س��ابقه کاری و سطح زبان فرد نس��بت به معرفی وی به شرکتهای مختلف جهت دریافت موافقت برای کار داوطلبانه در آنها و همچنین معرفی س��مینارها و اتفاقات مرتبط با آن رشته به متقاضی اقدام میکنند .بطور کلی ،راهنمایان اطالعات مورد نیاز و الزامات ورود به بازار کار کانادا در هر رش��ته را در اختیار فرد مهاجر متقاضی کار قرار میدهند .بطور مثال در بعضی از رشتهها افراد فقط به تایید مدارک اخذ شده از کشور خودشان نیاز دارند تا قادر به کار در کانادا باشند و در برخی از موارد دریافت مدرکی کانادایی (از کالج و یا دانشگاه) در آن رشته جهت ورود شخص به بازار کار کانادا حیاتی است .البته در نهایت این تجربه کار کانادایی است که بعنوان شرطی مهم از طرف کارفرمایان پیش روی جویندگان کار قرار میگیرد. در این مورد هم راهنمایان با توجه به ارتباطات گستردهشان در یافتن شغلی داوطلبانه و معرفی و ارجاع فرد متقاضی به شرکتهای مختلف کانادایی ) (Placementبسیار مفید و موثر میباش��ند .باید در نظر داشت که این سازمان ،برنامههای مختلفی برای افراد با زمینههای ش��غلی در رش��تههای مختلف به جهت کمک ب��ه هر یک از آنها در ورودش��ان به بازار کار کانادا تدارک دیده اس��ت .این برنامهها شامل افراد با سابقه کاری در رشتههای کامپیوتر ،خدمات بانکی و مالی ،خدمات مشتریان (Customer ) ،Serviceف��روش و بازاریاب��ی ،فنآوری اطالعات ) ،(ITمنابع انس��انی ) (HRو پزشکی میگردد. البت��ه در کنار برنامهه��ای ،Mentoringکارگاههایی دیگر نیز برگزار میگردند که ب��ه فرد در جهت ارتقای مهارتهای مورد نیاز خود برای ورود به بازار کار کانادایی یاری میرساند .کارگاههای جستجوی موثر شغل ،ارتقاء توانایهای مصاحبه و افزایش مهارتهای رزومهنویسی از این دست میباشند که البته همگی با نگاهی به بهبود سطح زبان بعنوان عاملی تعیینکننده برای افراد جوینده کار دنبال میشوند.
برنام� ه ) (STARTجهت کمک به بانوانی که ب�ه هر دلیل بیکار بوده و به دنبال کار هس�تند جه�ت ورود آنها ب�ه بازار کار ت�دارک دیده شده است parnianmagazine.com
در تمامی دفاتر این سازمان نیز امکانات ارتباطی از قبیل دسترسی به کامپیوتر ،اینترنت، تلفن و فاکس موجود و در اختیار افراد میباشند. ضمن ًا برنامهای ) (STARTجهت کمک به بانوانی که به هر دلیل بیکار بوده (مهاجرت، بیکاری بعد از زایمان ،تعدیل شده از محل کار قبلی )...و به دنبال کار میباشند نیز جهت ورود آنها به بازار کار تدارک دیده شده که به باال بردن دانش کامپیوتری ،سطح زبان ،مهارتهای شغلی ،قابلیتهای ارتباطی و همچنین ارتقای سطح اعتماد به نفس آنها کمک و آنها را با معرفی تکنیکها و اس��تراتژیهای موثر جستجوی شغل آشنا مینماید. بطور کلی هدف از برگزاری این دورهها کمک به مهاجرین در جهت ارائه و نمایش قابلیتها و مهارتهایشان به کارفرمایان کانادایی بوده و اینکه چطور در بازار عرضه و تقاضای نیروی انسانی ،خود را به بهترین نحو و باالترین قیمت به کارفرمایان متقاضی نیروی کار عرضه نمایند. ب��رای دریافت اطالعات بیش��تر در خص��وص برنامهها ،محل برگ��زاری کالسها و همچنین ش��رایط پذی��رش در دورهه��ای مذک��ور میتوانید به س��ایت www. accesemployment.caمراجعه نمایید .
ش�رکت در دورههای�ی ک�ه توس�ط س�ازمان ACCES Employmentبرگ�زار میگ�ردد در شکل دادن به این شبکه ارتباطات اجتماعی کمک شایانی مینماید
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
30
بازار کار
قوانین جدید و انقالبی محافظهکاران برای دریافت EI اجبار بیکاران به انجام هر کار موجود در بازار؟
حتی تصورش هم س�خت اس�ت که در این کشور کسانی باشند که هر کاری بکنند برای اینکه بیکار بمانند .این معضلی است که حتما باید برای آن چارهای بیندیشیم
دول��ت محافظ��هکار کان��ادا در نظ��ر دارد تا با ایج��اد تغییراتی در قوانی��ن موج��ود بیم��ه بی��کاری EI ( EIمخف��ف عبارت Employment Insuranceاس��ت ک��ه ترجم��ه آن ب��ه فارس��ی بیمه اشتغال اس��ت اما از آنجا که عبارت بیمه بیکاری در فارسی بیشتر متداول اس��ت از این معادل در ترجمه EIاس��تفاده شده اس��ت -م) ،روند بازگشت بیکاران به بازار کار را تسریع نماید .بر اس��اس این تغییرات قوانین سختگیرانهتری در م��ورد دریافتکنندگان EIوضع خواهد ش��د که نش��ان خواهد داد آنها چه مشاغلی را باید بپذیرند. خانم دایان فینلی ،وزیر منابع انس��انی ،به زودی و پس از چندین هفته بحث و بررسی در این زمینه الیحه تغییرات مورد نظر را ارائه خواهد نمود (زمان اطالعرسانی-اواخر ماه می) .در این الیحه به وزیر اجازه داده خواهد ش��د تا با اس��تفاده از اختیارات و قدرت خ��ود تعریف تازهای از «اشتغال مناسب» ارائه نماید .این تعریف شامل مشاغلی با درآمد پایینتر و یا حتی کامال متفاوت با ش��غل قبلی فرد بیکار شده نیز میگردد. قوانی��ن جدید EIجایگزین قوانین قدیمی آن میش��وند که غالبا نیز با زبانی س��وبژکتیو و سلیقهای بیان شدهاند .از این پس با کس��انی که برای اولین بار اس��ت که از مزایای
EIاس��تفاده میکنند یا کسانی که پیشتر نیز از این مزایا استفاده کردهاند ،به شکل متفاوتی برخورد خواهد شد .در شکل جدید گروه دوم باید در جستجوهای خود برای کار به دنبال یافتن مشاغل با درآمد کمتر نیز باشند. خانم الیس��ن کویین ،س��خنگوی خانم وزیر ،اعالم نمود ک��ه خانم وزیر به زودی در یک کنفرانس خبری خواهند گف��ت که انتظارات دول��ت از کاناداییهایی که از مزایای بیمه بیکاری اس��تفاده میکنند چیس��ت و در این نشست «جزئیات زیادی در این خصوص مطرح خواهد شد ».بعد از این که مس��ائل مالی مربوط ب��ه این مورد در تاریخ 26 ایپری��ل در الیجه بودجه ارائه ش��د ،این کنفرانس خبری در واقع ،نخس��تین بار خواهد بود که در آن به جزئیات و مسائل فنی آن نیز پرداخته خواهد شد. در الیح��ه بودج��ه معروف ب��ه C-38و در بخش قانون بیمه بی��کاری ،آن بخش که در آن به دریافتکنندگان EI اجازه داده ش��ده بود که اگر ش��غل موج��ودی را به دلیل درآمد پایینتر یا شرایط پایینتر آن نسبت به کار قبلیاشان نامناسب تش��خیص میدهند میتوانند به آن کار مشغول نش��وند ،حذف شده اس��ت .همچنین این الیحه به وزیر منابع انسانی این قدرت و اختیار را میدهد تا در هر زمان که الزم شد و بدون نیاز به کسب تایید مجلس قوانینی در این زمینه تصویب نماید. پس از اعالم تغییرات جدید اعمال شده در قوانین مربوط به بیمه بیکاری ،این نخس��تین ب��ار خواهد بود که پس از بی��ش از یک ده��ه تغییرات مهمی در ای��ن قوانین اعمال میش��ود .در س��ال ،2001دولت لیبرال وقت در چندین مورد تغییراتی درقوانین EIاعمال نمود که بسیاری از آنها
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 31 بازار کار
نیز تغییرات جنجالبرانگیزی بود که از سال 1996به اجرا درآمده بودند. برای مثال در س��ال 2001و بر اساس تغییرات گفتهشده، یکی از قوانین س��فت و س��خت موجود ،که اجرای آن از س��ال 1996آغاز ش��ده بود ،لغو شد .بر اساس این قانون باید از میزان EIدریافتی کس��انی که برای چندمین بار از این مزایا استفاده میکردند تا 5درصد کاسته میشد. به اعتق��اد آقای چارل��ز کرتویل ،از کارشناس��ان حوزه مطالعات بازار و رئیس موسس��ه Atlantic Institute for Market Studiesدر ش��هر هلیفک��س ،تغییرات اعمال ش��ده توس��ط دولت در زمینه قوانین EIبیشتر از آنکه کارفرمایان را مد نظر داش��ته باشد ،کارکنان را نشانه گرفته اس��ت .وی در اینباره میگوید« :این قوانین کامال کارکن��ان را نش��انه گرفتهاند و باید بگویم که ش��خصا از شنیدن آنها کمی عصبانی شدم .این قوانین به خوبی نشان میدهند که در روند سیاس��ت چه کس��انی دارای قدرت هستند و چه کسانی فاقد آنند». او معتقد اس��ت که دولت باید هم از کارفرمایان و هم از کارکنانی که مکررا از مزایای EIاستفاده میکنند بخواهد ک��ه حق بیمه بیش��تری برای EIبپردازن��د .همچنین وی عالقهمند اس��ت که کش��ور کانادا در مناطق اقتصادی 58 گانه خود از قوانین EIیکس��ان استفاده نکند اما به اعتقاد وی هیچ یک از این دو مورد از جمله مواردی نیس��ت که در تغییرات دولت به آن اشاره شده باشد. روس��ای اتحادیهها اینگونه استدالل میکنند که تغییرات EIدر کن��ار تمدی��د برنام��ه ورود نیروه��ای کار موقت خارجی به کش��ور ،تالشی اس��ت از سوی دولت مرکزی برای کمک به کارفرمایان در زمینه کاس��تن از هزینههای نیروی کار. اما آق��ای دان کل��ی ،معاون ارش��د فدراس��یون کانادایی بیزینسهای مس��تقل ،با درستی این حرف مخالف است. وی میگوید« :واقعیت این اس��ت که هیچ کارفرمایی که عقل درستی داش��ته باشد تا زمانی که نیروی محلی آماده به کار وجود داش��ته باش��د ،تمایلی ندارد از نیروهای کار خارجی و موقت استفاده کند ».وی ابراز امیدواری نموده که دولت بس��یاری از قوانین س��وبژکتیو و س��لیقهای EI را با قوانین ش��فافتر جایگزین کند تا از سوءاس��تفادهها جلوگیری شود .وی میگوید« :برای متوسط کاناداییهایی که در طول عمر خود یک یا دو بار بیکار ش��ده و به EI وابسته شده و از آن استفاده کرده باشند ،حتی تصورش هم س��خت است که در این کشور کسانی باشند که هر کاری بکنند برای اینکه بیکار بمانند .این معضلی است که حتما باید برای آن چارهای بیندیشیم». در نقطه مقابل هم آقای کن گورجتی ،رئیس کنگره نیروی کار کانادا ،معتقد اس��ت که دولت بای��د بخش مربوط به اصالح��ات EIرا از الیح��ه بودجه حذف کند و آن را به شکل مستقل بررس��ی نماید .به گفته وی کارفرمایان باید در قبال تغییرات قوانین EIو حرکت آنها به سمت قوانینی که به راحتی دچار تغییرات ناگهانی میشوند موضعگیری نمایند .وی میگوید« :این امر سبب میشود تا افراد دیگر نتوانن��د با اطمینان خاطر برای زندگ��ی خود برنامهریزی کنند و برای آینده خود تصمیم بگیرند ».
افزایش تعداد پرستاران در انتاریو
آماری از موقعیتهای شغلی جدید پرستاران در ناحیه یورک
دولت استان انتاریو در نظر دارد تا برای آسایش خاطر بیشتر ساکنان این استان به تقویت هرچه بیشتر سیستم بهداشت استان انتاریو اقدام نماید و پرستاران بیشتری استخدام نماید که 65پست جدید پرستاری مربوط به بیمارستانهای استان خواهد بود. به این ترتیب 900موقعیت ش��غلی پرستاری جدید در بیمارستانهای استان ،در بخش بهداشت مقدماتی و پرستاری در خانه و کامیونیتیها ایجاد خواهد شد .از جمله مواردی که در شبکه بهداشت ادغام مرکزی محلی یا Central Local Health Integration Networkایجاد خواهد ش��د میتوان به نمونههای زیر اشاره کرد: 20پرستار برای مراقبتهای طوالنی در خانه از افرادی که دارای رفتارهای پیچیده و چالشی هستند 5پرستار از راه دور یا telemedicineکه از بیماران در مناطق دورافتاده مراقبت میکنند و این در حالی است که خود این پرستاران از طریق ارتباطات ویدئویی از راهنماییهای متخصصان برخوردار میشوند 8پرس��تار برای کار در مدارس به منظور شناس��ایی و یا ارائه خدمات بهداش��تی الزم به دانشآموزان دارای مشکالت ذهنی یا دارای مشکالت ناشی از اعتیاد 4پرستار برای ارائه خدمات الزم به بیماران غیراورژانسی آمبوالنسها در بخش ERبیمارستانها 4پرستار کمک برای دستیاری در بخش جراحی و دیگر اتاقهای جراحی 3پرستار برای سرکشی به بیماران نیازمند مراقبتهای طوالنی در منزل تا به این ترتیب آنان از نیاز به مراجعه به بخش اورژانس بیمارستانها بی نیاز شوند 2پرستار برای شناسایی و کمک به نوجوانان و جوانانی که در مراحل اولیه جنون تشخیص داده شدهاند 2پرستار برای کمک به افرادی که مشکالت تغذیهای دارند 1پرستار برای کمک به بیماران سرطانی در دوران تشخیص بیماری آنان ایجاد موقعیتهای ش��غلی بیشتر برای پرس��تاران به منظور ارائه خدمات بهداشتی بیشتر و در زمان و مکان مناسب تر همواره یکی از شعارهای دولت دالتون مکگینتی در برنامه Action Plan for Healthبوده و از سال 2003به این سو نیز تالش در راستای تحقق آن ادامه داشته شده است. برخی نکات در حال حاضر در استان انتاریو 126هزار و 573پرستار به کار مشغول هستند که این تعداد 15هزار نفر بیشتر از تعداد پرستاران در سال 2003است. بیش از دو سوم پرستاران در استان انتاریو به کار تماموقت مشغول هستند که این میزان نسبت به پرستاران شاغل تماموقت در سال 2003به این سو 33درصد افزایش داشته است .
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 33 بازار کار
ساعاتی که متعلق به شما هستند
روشهای توافق با کارفرما برای انعطاف در ساعات کاری
شیندا دزیل -ماهنامه تودی پرندز /برگردان ساقی مطهری
خانم لی ان بودز ،تقریب ًا متقاعد ش��ده بود که باید کارش را رها کند چراکه پس��ر 7س��الهاش ،دانیل ،از بیماری اوتیسم رنج میبرد و با توجه به اینکه کالس دوم را با عدم موفقیت پش��ت سر گذاشته بود او تصمیم داش��ت دانیل را در خانه آم��وزش دهد .برای بودز تصور این که بعنوان مدیر ارش��د ارتباطات ش��رکت دیلویت تورنتو کار بکند و همزمان هم معلم تماموقت پس��رش در خانه باشد ،بسیار دشوار بود .از آن س��ختتر تصور این مس��ئله بود که محل کارش با این س��ناریو موافقت نماید بخصوص اینکه رییس او بهتازگی عوض شده بود. بودز میگوید« :اولین مالقاتمان تقریب ًا فقط به این گذشت که من مسائلم را مطرح کنم ،اینکه دلم میخواست کارم را حفظ کنم ولی از طرفی نمیدانستم که چگونه بین کارم و زندگی خصوصیام هماهنگی ایجاد کنم .در نهایت رییسم گفت« :ما یک راهی پیدا خواهیم کرد ».باالخره من 15سال بود که آنجا کار میکردم و او نمیخواست مرا از دست بدهد ».البته این داستان مربوط به 7سال قبل و دو رییس پیشین وی میباشد. از آن زم��ان تاکنون بودز از منزل کار میکند و دانیل هم که اکنون 14سال دارد همچنان در خانه مشغول تحصیل است. او میگوید« :من یاد گرفتم که هرگز فرض را بر این نگذارم که دیگران نمیتوانند دوست من باشند». گرچه وضعیت خانم بودز حالتی افراطی از این قضیه است، اما همه چیز حاکی از آن است که کارفرمایان کانادایی در این مورد منعطفتر ش��ده و به سمتی میروند که از آنها بعنوان شرکتهای خانوادهدوس��ت و یا شرکتهای کار -زندگی خصوصی نام برده میش��ود .در کانادا ،موسسات مختلفی مث��ل "بنیاد کار و خان��وادۀ کان��ادا" (Work & Family ) Foundation Canadaب��ه آدرس وبس��ایت www. workfamilyfoundation.orgوج��ود دارن��د که در این زمینه مشغول انجام تحقیقات بوده و با ارائه راهکارهایی
ب��رای کارمندان و خدمات برای کارفرمای��ان ،در پی ایجاد فرمولهایی هس��تند که به ش��رکتها جهت نگهداش��تن نیروهای قدیمی و ایجاد جذابیت بیش��تر برای نسل جدید کارمندان یاری میرسانند. در ضم��ن “برنام��ه کارفرمایان حامی خان��واده برتر کانادا” ) (Canada’s Top Family Friendly Employers به آدرس اینترنتی www.canadatop100.com/family به شناسایی ش��رکتهایی میپردازد که ارائهدهنده ساعات کار شناور ،هفتههای کاری فش��رده (برای مثال 40ساعت کار در 4روز) ،تقس��یم زمانی یک کار ،امکان انجام کار از منزل و دیگر سناریوهایی که به والدین کارمند کمک میکند، میباشند. اغلب در ش��غلهای اداری در مقایسه با کار در کارخانهها، فروشگاهها و مشاغل شیفتی انعطاف بیشتری در ساعات کار وجود دارد .خانم نورا اس��پینکز ،مدیر ارشد اجرایی انستیتو خان��واده ونیئر میگوید« :اگ��ر در خط تولید کارخانهای که ساعت 8:30صبح شروع بکار میکند ،مشغول بکار هستید باید س��ر همان ساعت مقرر س��ر کار خود حاضر باشید و این فرصت که بگویید آیا من میتوانم س��اعت 9:15بیایم وجود نخواهد داش��ت .در عین حال ،ما ش��اهد هستیم که حتی در کارخانجات تولیدی و صنایع س��نگین مثل نفت و گاز نیز گرچه انعطافپذیری در ساعات کار روزانه مشاهده نمیش��ود ولی این امر در م��ورد تمامی روزهای ماه صادق نیس��ت .بعنوان مثال در برخی ش��رکتهای فع��ال در امر استخراج معادن ،کارکنان 3هفته را در سایت پروژه مشغول بکار و 3هفته را در منزل به استراحت میپردازند .در مدت زمانی که ش��اغالن دور از خانواده مشغول بکارند با استفاده از سیستم ویدئوکنفرانس (جلساتی که افراد شرکتکننده در آن در فواصل دور از هم ،با اس��تفاده از تجهیزات تصویری وش��نیداری در ارتباطند) حتی امکان ای��ن را دارند که
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
34
بازار کار
قصه شب هنگام از این طریق برای فرزندانشان از راه دور ّ بگویند .حتی فروش��گاهها هم که در ط��ول تاریخ از طرف کارمندانشان جهت انعطاف بیشتر تحت فشار بودهاند در این جهت در حال تغییر مس��یر هستند .اسپینکز میگوید« :آنها این امکان را برای کارمندانش��ان فراهم کردهاند تا از طریق برنامههای آنالین نه فقط جدول زمان کارشان را چک کنند بلکه بتوانند شیفتهای کاریاشان را تغییر دهند .در واقع ،به این میگویند انطباق با مشتری». طبق گفتهه��ای پَت کتِپو خالق س��ایت workoptions. ،comوبسایتی که به والدین شاغل کمک میکند تا در محل کار فعلیشان راحتتر بتوانند در مورد تغییر و جابجا کردن س��اعات کار مذاکره کنند ،اینگونه توافقات عموما بین فرد شاغل و مدیر مستقیمش نهایی میشود و «همینجاست که موفقیت اتفاق میافتد ،برخالف روال معمول در آن شرکت ی آن موضوع». یا پیشینه تاریخ اگر شما قصد دارید در این زمینه به مدیرتان نزدیک شوید چند راهکار زیر پیشنهاد میگردد: قدم اول -موقعیتسازی:
اسپینکز میگوید« :از قسمت منابع انسانی شرکت در مورد سیاستها و برنامههای مد ّون موجود در این زمینه که احیان ًا تاکنون استفاده نشده اطالعات بگیرید ،اگر نه ،از همکارانتان س��ئوال کنید که آیا هیچ نمونه مشابهی قب ً ال وجود داشته یا نه؟» او همچنین میافزاید« :ش��رکتهای دیگر با زمینههای ش��غلی مش��ابه را نیز چک کنید .ممکن است شرکت شما سیاست خاصی در این زمینه نداشته باشد ولی یک شرکت مشابه دیگری درست در انتهای همان خیابان تمامی قوانین مربوط به شناور بودن ساعات کار را دارا باشد ».در این زمینه میتوان به س��ایت دفتر مدیر ارشد منابع انسانی خزانهداری دول��ت کان��ادا(Office of the Chief Human ) Resources Officerبه آدرس www.tbs-sct.gc.ca مراجعه وتمام مطالعات و تحقیقات انجام شده در این زمینه را دانل��ود نم��ود .در صورت لزوم از کلید واژه کاخ س��فید ) (White Houseاس��تفاده نمایی��د ».وی میگوید« :من خودم این گزارش را خصوص ًا برای مدیران ارش��د اجرایی که هنوز از سیاس��تهای مورد اشاره پیروی نمیکنند پیدا کردم» و با اش��اره به گزارش ساالنۀ دفتر ریاست جمهوری آمری��کا ،2010بن��ام(Work-Life Balance and the ) Economics of Workplace Flexibilityمعتق��د اس��ت که «این گزارش بعنوان بهترین س��ند در دس��ترس، پیشنهاد میکند که تشویق شرکتهای بیشتری برای پیروی و اجرای سیاس��تهای انعطافپذیری در ساعات کار این قابلیت را دارد که سبب افزایش بهرهوری ،دلگرمی کارکنان و منافع اقتصادی شود. همانط��ور که او تاکید میکند« :اگر مش��اورین اقتصادی رئیس جمهور ای��ن روش را توصیه میکنندنمیتوان آن را مهمل دانس��ت ی��ا اجرای آن را فقط ب��ه کارمندان زن محدود نمود».
قدم دوم -نگارش یک درخواست رسمی:
کتپو میگوید« :اگرچه انگیزه ش��خصی در میان است ولی نح��وه ارائه آن به مدی��ر مربوطه باید کام� ً لا جنبه تجاری داشته باشد ،تشریح اینکه کار چگونه انجام میگیرد و اینکه کارفرما چه س��ودی از این ماجرا میبرد و بعد آنرا بصورت مکتوب درآورید ».جیس��ون جنارو ،نمونهای از این دست اس��ت که درخواس��ت خود را بصورت کتب��ی درآورده و تسلیم سرپرستش در وزارت دادگستری انتاریو کرده است. همسرش در انتظار پنجمین فرزندشان است و جیسون قصد دارد که به او در منزل بیشتر کمک کند .گرچه او حق استفاده از 4ماه مرخصی را داراس��ت ول��ی در آن زمان او دقیق ًا در میان��ه انجام پروژه طراحی مجدد وبس��ایت وزارتخانه بود. بنابراین درخواس��ت خود را به ای��ن صورت که دو ماه اول را در مرخصی بگذراند و دو ماه بعد را منحصرا ً از خانه کار کند ،مطرح نمود .بعد از آن س��ه روز از هفته را در اداره کار کند و دو روز باقیمانده را از سیس��تم ارتباط دوربرد استفاده نمای��د و از منزل کارهای��ش را انجام دهد .او تمام جزئیات کار را نیز نوش��ته بود :س��اعات و روزهای کاری ،انتظارات کارفرما از او برای انجام کارها ،نحوه اس��تفاده از تجهیزات، روش ارتباط و مکالمات با ش��رکت ،زمان پاسخ به ایمیلها و نامهها و همچنین برنامه پشتیبانی برای مواردیکه مشکلی پیش بیاید .او از مدیرش خواست که قبل از هر چیز ،زمانی را جهت آزمودن و ارزیابی این پیش��نهاد اختصاص داده تا بتوان آنرا در مقیاس��ی کوچک ،اجرایی و در مورد نتایج آن بحث و گفتگو نمایند .تعجبی نداشت ،پیشنهاد جیسون تایید ش��د و نفع آن برای هر دو طرف به اثبات رس��ید .جیسون میگوید« :م��ن کلی وقت با دختر کوچولوی عزیزم و بقیه خان��وادهام صرف کردم در حالیکه تمامی کارها نیز بموقع انجام ش��دند ».البته او جایزهای هم برای طراحی وبس��ایت وزارتخان��ه دریافت نمود .وی هماکنون در بخش ارتباطات رسانهای جدید در وزارتخانه و بطور تماموقت مشغول بکار است .جیسون معتقد است «این مورد فقط به موقعیتهای شغلی جدید محدود نمیش��ود .همه کارمندان میتوانند با بررسی وضعیتشان این پیش��نهاد را مطرح نمایند .البته این قان��ون در مورد بعضی از مش��اغل صدق نمیکند ».مثال در اینجا یک نمونه از این نوع مشاغل مطرح شده است. بیمارستانها :در خط مقدم؟ عموم ًا بیمارستانها از اینکه به پرستاران تماموقت خود بعد از بچهدارش��دن اجازه کم کردن ساعت کارشان را میدهند به خود میبالند .اما استثنائاتی هم برای آن دسته از پرستاران ک��ه از روی عالق��ه یا به اجبار مایل به حفظ س��اعات کار خود هستند ،وجود دارد .سندی لی کرستون ،پرستار ساکن هالیفکس و صاحب دو پس��ر معتقد است که نگهداری از بچهها مس��ئلهای بسیار مهم اس��ت .او میگوید« :چه کسی میخواهد 12ساعت از بچههای شما نگهداری کند؟ برای پرس��تاران این موضوع مثل کارمندان اداری نیس��ت که اگر مجبور ش��وند بتوانند برای یکساعت بچهشان را با خود به اداره ببرند».
برای جودی لیتل ،پرس��تار ساکن ادمونتون که هماکنون در مرخصی زایمان بسر میبرد و با وجود یک بچه 4ساله در خانه و در حالیکه شوهرش نیز بصورت شیفتی کار میکند، بازگشت بکار ولو شغل نیمهوقت ،جرات زیادی میخواهد و راحت نیس��ت .او میگوید :نمیخواهم دوباره از سطوح پایین و بطور نیمهوقت ش��روع کنم و تم��ام موقعیتها و مزایای شغل کنونیام را از دست بدهم .جودی قصد دارد با مدیرش که او نیز یک مادر است صحبت کند تا در صورت امکان در شیفت شب بیمارستان در روزهایی که شوهرش کار نمیکند ،مشغول بکار شود. قدم سوم -متقاعد ساختن همکاران:
بودز در تمام مدتی که در منزل مش��غول آموزش به پسرش بوده در محیط کار از حمایتهای همکارانش نیز برخوردار بوده است ،گرچه او می گوید« :من همیشه سعی میکنم از کسانی که با کنایه مثال میگویند ،اوه ،من فکر کنم هنوز پیژامه به تن داری یا شرط میبندم االن تو حیاط پشتی خانه هستی و ی��ا خوش بحالت که میتونی از خانه کار کنی ،فرارکنم». بودز بطور رسمی هر سهشنبه در دفترکار خود حضور داشته و در تمام این مدت سعی کرده در تمامی جلسات و وقایع اجتماعی اداره حضور داشته باشد و هرگز توافقاتش با اداره را از همکارانش پنهان نکرده .او میگوید« :با این سیاس��ت، همه میدانند که من کجا و مشغول انجام چه کاری هستم». اس��پینکز ،آخرین قسمت پیشنهادش را به عدم برانگیخته کردن حس حس��ادت هم��کاران اختص��اص میدهد .او میگوید« :س��عی کنید جمعهها را بعن��وان روزی که قرار اس��ت در منزل بمانی��د انتخاب نکنید .اگر هر پنجش��نبه بگویید :خداحافظ ،آخر هفته خوبی داشته باشید! آنها این حس را خواهند داشت که یک روز کامل را باید بیشتر از شما کار کنند و این را بیانصافی قلمداد میکنند ».پیشنهاد او این است که دوشنبهها را برای مرخصی انتخاب کنید. «اینجوری همکارانتان تا متوجه عدم حضور ش��ما شوند ظه��ر ش��ده و بعد فقط ی��ک نصفه روز میماند تا ش��ما برگردید ».
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
36
گزارش تصویری
برندگان سومین دوره مسابقه هفتسین مشخص شدند سومین دوره مسابقه هفتسین کنپارس در نوروز امسال ( )1391با موفقیت پشت سر گذاشته شد .شرکت در این مسابقه کمکم به یک برنامه پیوسته و جذاب برای بسیاری از جوانان و عالقهمندان به حفظ ارزشها و سنتهای ملی تبدیل شده است و امسال تعداد خیلی بیشتری در آن شرکت کردند و رقابت بسیار فشردهتر از سال گذشته بود. مس��ابقه در دو مرحله اصلی انجام ش��د .ابتدا عالقهمندان شرکت در مسابقه باید به تعدادی پرس��ش که همگی درباره آیینهای نوروزی بود پاس��خ میدادند و سپس از میان این افراد ،کس��انیکه بیشترین پاسخهای درست را داده بودند به مرحله دوم راه مییافتند .در این مرحله ش��رکتکنندگان باید حداقل سه عکس از سفره هفتسین چیده شده از زوایای مختلف به همراه یک متن توصیفی در مورد این فعالیت ارسال میکردند که همه اینها در سایت مسابقه برای مخاطبان منتشر شد و سفرهها به داوری عمومی گذاش��ته شد .در نهایت 14سفره برتر بر اساس آرا عمومی انتخاب شدند و هفت نفر از داوران مردمی که به قید قرعه انتخاب ش��ده بودند نیز به عنوان منتخبان داوری معرفی شدند.
اسامی برندگان مسابقه به قرار زیر است: اسامی برندگان
مريم انوري
رتبه سفره برگزیده شده 1
آرش صدیق
2
مجید شماعیزاده
4
نازیال خوشنیت آرام
6
صديقه انوري تفتي
8
وحید اسکندری
10
سینا هاشمی
كامليا خوشنود
هاجر کالهدوزان فرناز رستمیزاده
مهسا یزدانی
3 5 7 9
11
عشرت گلچین
12
حسين فالح حسيني
14
سمیرا فاضلی
13
مشارکت در یک برنامه جذاب و نشاط آور گفت و گوی آرزو فاطمی با مریم انوری رتبه نخست سومین مسابقه هفتسین کنپارس
رتبه اول ،مریم انوری رتبه دوم ،آرش صدیق
لطفأ خودتان را برای مخاطبان ما بیشتر معرفی کنید؟ مریم انوری ،متولد ،1366دانشجوی کارشناسی ارشد معماری یزد، یزدی هستیم و ساکن یزد. چه شد که شما در یزد ،از برگزاری مسابقه 7سین در کنپارس مطلع شدید و در آن شرکت کردید؟ س��ال گذشته خواهرم توس��ط یکی از دوستانش ،که از طری��ق کنپارس برای مهاجرت اق��دام کرده بود ،از برگزاری این مس��ابقه مطلع ش��د ،و شرکت هم کرد. چون داور نمونه ش��د ،در جش��ن 7سین پارسال هم شرکت کردیم ،که تجربه بسیار خوبی بود. پس ش��ما در جشن پارسال ش��رکت کردید ،نظرتان راجع به جشن چه بود؟ برنامه خیلی خیلی خوبی بود .فضای شاد ،صمیمانه و بسیار جذابی ط آفرین، را ایج��اد کرده بودن��د .به نظرم اینجور برنامههای نش��ا تأثیرات مثبت و مهمی از نظر اجتماعی دارد. چطور در مسابقه شرکت کردید؟ سایت را دیدم و مطالعه کردم .عکس و مدارکی که خواسته بودند، ارس��ال کردم .و زمان عید که فرصت خیلی خوبی بود7 ،سین را با حوصله آماده کردم ،چون رشته خودم معماری بود ،حالت سنتی به کارم دادم ،و اینطور شد که برنده شدم. چه کسانی در آمادهسازی این سفره 7سین به شما کمک کردند؟
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 37 گزارش تصویری
راس��تش این ماجرای مس��ابقه ،در ما هیجانی ایجاد کرده بود که تقریبأ به جز من و خواهرم، خیلی از اقوام و دیگر دوستانمان هم ،که از طریق ما مطلع شده بودند ،در آن شرکت کردند. مس��ابقه فقط از جهت جایزهاش اهمیت نداشت ،بلکه چون در زمان بسیار خوب تعطیالت ط آوری بود ،همگی با بود و همگی فرصت داش��تیم و از طرفی موضوع بسیار جذاب و نشا حوصله و یک سرزندگی خاصی این کار را انجام میدادیم ،که جدأ برایم خاطره شده است. من و خواهرم هرکدام جداگانه یک 7س��ین درس��ت کردیم ،و برای این��کار یادم میآید که مشورت میگرفتیم ،در اینترنت شکلهای متفاوت را سرچ میکردیم و خیلی با جدیت این کار را انجام میدادیم. فکر میکردی برنده بشوی؟ نظر خانوادهات در این باره چه بود؟ راستش اصال فکرش را نمیکردم ،من حتی فرصت نکردم در داوری شرکت کنم .خانوادهام میگفتند عجب خوششانس��ی هس��تی تو .و خواهرم هم میگفت 7سین من بهتر بوده ،تو خوششانستر بودی ،البته به شوخی میگفت .خیلی خوشحال شدم که برنده شدم .خوب این یک چیز س��لیقهای و کامال نسبی است دیگر .تعداد مردمی که کار من را دوست داشتند بیشتر بوده وگرنه کارهای دیگر هم زیبا بودند. با کنپارس آشنایی دارید؟ آقای مختاری را میشناسید؟ راس��تش متأسفانه نه .من ایشان را نمیشناس��م ،و آشنایی من با کنپارس هم ،در طول همین پروسه اتفاق افتاد. قصد مهاجرت به کانادا یا کشور دیگری را ندارید؟ البته در جامعه ما گاهی به ذهن هر جوانی خطور میکند ،من هم همینطور .اما تاکنون تصمیم جدی در این باره نگرفتهام و چنین قصدی ندارم. حرف آخر؟ من از همه کس��انی که در برگزاری برنامه 7س��ین شرکت داشتند و از همه مسئولین کنپارس تشکر میکنم؛ نه صرفأ بخاطر برگزاری یک مسابقه ،بلکه بخاطر احیاء سنت زیبای ایرانی و فضای پر از نشاط و شادمانی که بوجود آوردند .
رتبه سوم ،سینا هاشمی رتبه چهارم ،مجید شماعی زاده
رتبه پنجم ،کاملیا خوشنود
رتبه هفتم ،هاجر کالهدوزان
رتبه ششم ،نازیال خوش نیت آرام
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
38
گزارش تصویری
رتبه نهم ،فرناز رستمی زاده
رتبه هشتم ،صدیقه انوری تفتی
رتبه دهم ،وحید اسکندری
رتبه یازدهم ،مهسا یزدانی
رتبه سیزدهم ،سمیرا فاضلی
رتبه دوازدهم ،عشرت گلچین
رتبه چهاردهم ،حسین فالح حسینی
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
39
برای دریافت پستی پرنیان همین امروز اقدام کنید پرنیان جدید در 120صفحه گالسه رنگی با مطالب جذاب و متنوع هر دو ماه یکبار منتشر میشود. در هر کجای کانادا که زندگی میکنید ،میتوانید پرنیان را از طریق پست دریافت کنید .تنها کافیست که فرم اشتراک زیر (یا کپی آن) را تکمیل کرده و به آدرس اعالم شده ارسال نمایید و یا آسانتر از این ،به صفحه مربوط به اشتراک نشریه در وبسایت آن به آدرس زیر رفته و فرم را در آنجا تکمیل کنید: http://www.parnianmagazine.com/subscribe/ شما میتوانید یک نسخه رایگان از نشریه را دریافت کرده و در صورت عالقه برای 6شماره بعدی مشترک شوید و یا از همان ابتدا مشترک شده و 7شماره ( 6شماره اشتراک به همراه یک شماره رایگان هدیه کنپارس) دریافت کنید .یادآوری میشود که هزینه دریافتی برای اشتراک نشریه تنها مربوط به هزینههای ارسال پستی است و وجهی بابت خود نشریه از شما دریافت نمیشود. با اشتراک ماهنامه پرنیان پ رن ی ا گیرید؛ ی م تحویل خود كار محل يا منزل در انتشار از پس بالفاصله و • مجله را بهطور منظم نتن ه ا ب ه ص و • آرشیو شما تکمیل و بدون نقص میماند؛ رت پست ی ت و ز ی شوید؛ ی م مند ه بهر مشترکین برای کنپارس مهاجرتی شرکت فرهنگی های ه برنام در شده • از تخفیفها و امتیازات در نظر گرفته ع می شود • به ماهنامه خود کمک میکنید تا بهتر به شما خدمات ارائه دهد. با تکمیل و ارسال فرم زیر شما میتوانید یک نسخه رایگان نشریه را به عنوان نمونه دریافت کنید یا آن را مشترک شده و 6+1نسخه دریافت کنید. (برای تکمیل فرم به صورت آنالین میتوانید به تارنمای نشریه به آدرس www.parnianmagazine.comمراجعه نمایید). مبلغ پرداختی برای 6+1شماره مجله 18دالر کانادا ( +مالیات) میباشد.
فرم اشتراک مجله پرنیان
مجله پرنیان در کانادا به صورت رایگان در اختیار عالقه مندان قرار می گرد و هزینه دریافتی صرفا بابت بسته بندی ،حمل و هزینه پستی آن می باشد .برای دریافت رایگان دو شماره مجله فقط کافیست فرم زیر را تکمیل و برای ما ارسال کنید.
اشتراک جدید
تمدید اشتراک
شماره اشتراک قبلی
متقاضی : مشخصات تمدید اشتراک جدید اشتراک نام(.............................................................. : )Name مشخصات متقاضی : .......................................................................................................................................................................................................................................... .نام خانوادگی(......................................................... :)Surname نام(.............................................................. : )Name آدرس: شماره اشتراک قبلی .نام خانوادگی(......................................................... :)Surname
استان/ایالت( ......................................................... : )Province شهر(............................................................... :)City آدرس.......................................................................................................................................................................................................................................... : تلفن(............................................................................ :)Phone کد پستی(...................................... :)Postal Code استان/ایالت( ......................................................... : )Province شهر(............................................................... :)City رايانامه(......................................................................... : )Email نمابر(................................................................. : )Fax تلفن(............................................................................ :)Phone کد پستی(...................................... :)Postal Code بگیرم تصمیم اشتراک مورد در تا کنم دریافت نمونه خواهم ابتدا یک شماره رایگان برای می رايانامه(......................................................................... : )Email ................................................................. نمابر(: )Fax روش های پرداخت :شماره رایگان برای نمونه دریافت کنم تا در مورد اشتراک تصمیم بگیرم میخواهم ابتدا یک
پرداخت بوسیله چک یا مانی اوردر در وجه مجله پرنیان: روش های پرداخت: Enclosed is a check or money order for $.................................................... payable to Parnian Magazine . پرداخت بوسیله چک یا مانی اوردر در وجه مجله پرنیان: پرداخت بوسیله کارت اعتباری: Enclosed is a check or money order for $.................................................... payable to Parnian Magazine . Please bill my: VISA MasterCard |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__| Card number: پرداخت بوسیله کارت اعتباری: |__|__|__| Expiration Date Month: |__|__| Year: |__|__| Security Code: Amount $ .................................................... Signature of Please bill my: VISA MasterCard |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__| Card number: Cardholder .................................................... |__|__|__| Expiration Date Month: |__|__| Year: |__|__| Security Code: Amount $ .................................................... Signature of
Cardholder ....................................................
ایرانی ماندن یا کانادایی شدن؟
یک آزمون ،یک مراسم قسم یاد کردن و خواندن سرود ملی کانادا؛ آیا پذیرش حقوق و تکالیف یک ملیت جدید به همین آسانی است؟ آیا کاناداییشدن تنها در دریافت کارت شهروندی و پاسپورت کانادایی خالصه شده است؟ در موضوع ماه این شماره به همین مباحث میپردازیم .اینکه ارزشهای کانادایی چیست و ما چگونه میتوانیم شهروندان واقعی این وطن جدید باشیم. parnianmagazine.com
سوگند شهروندی کانادا سوگند یاد میکنم که نسبت به ملکه کانادا ،مکله الیزابت دوم و وارثان و جانش��نیان وی وفادار باشم و با وفاداری تمام به قوانین کانادا پایبند بمانم و به عنوان یک شهروند کانادایی وظایف خود را بهدرستی انجام دهم.
I swear (or affirm) that I will be faithful and bear true allegiance to Her Majesty Queen Elizabeth II, Queen of Canada, Her Heirs and Successors, and that I will faithfully observe the laws of Canada and fulfil my duties as a Canadian citizen
سرود ملی کانادا اوه کانادا خانه و سرزمین من عشق راستین به میهن در تمام فرزندان تو جاری است !O Canada با قلبهایی روشن بالندگی تو را به نظاره مینشینیم !Our home and native land ای سرزمین قدرتمند و آزاد شمالی! True patriot love in all thy sons command. اوه کانادا ،ما پاسدار تو خواهیم بود With glowing hearts we see thee rise, خداوند سرزمین ما را آزاد و باشکوه (سربلند) داراد! !The True North strong and free اوه کانادا ،ما پاسدار تو خواهیم بود From far and wide, اوه کانادا ،ما پاسدار تو خواهیم بود O Canada, we stand on guard for thee. !God keep our land glorious and free O Canada, we stand on guard for thee. O Canada, we stand on guard for thee.
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
42
موضوع ماه
ارزشهای کانادایی و معیارهای دوگانه نتیجه یک آزمون سرنوشتساز
مجیدبسطامی
فالس��فه علم چون کارل پاپر Popperدر بررس��ی صدق نظریههای علمی از آزمونهای خاصی سخن میگویند که آنه��ا را آزمونهای فیصلهبخش Crucial Experiment مینامند .این آزمونها محکهای بسیار جدی برای ادعاهایی که نظریه علمی مطرح میکنند هستند و اگر نظریه نتواند از پس آنها برآید مردود (یا به تعبیر دیگران ،تضعیف) میشود. چنی��ن تعابیری بیش��تر در مورد نظریهه��ای علوم تجربی مصداق دارد اما ش��اید در ارزیابیهای اجتماعی-سیاس��ی هم بت��وان از چنین مواردی کمک گرفت .نکته این اس��ت که آیا گذرگاههای دش��واری برای بررسی ادعاهای فراگیر و ارزشهای تبلیغ شده در مورد یک کشور وجود دارد .آیا میتوان از آزمونهای فیصلهبخش��ی سخن گفت که نشان میدهند ادعاهای ما در مورد پیروی از ارزشهای کانادایی تا چه میزان صادق هستند؟ عمر خضر در برابر لرد کنراد بلک
آی�ا ای�ن درس�ت اس�ت ک�ه اگ�ر ای�ن ف�رد در دوران نوجوان�ی رفت�ار جنایتکاران�های مرتک�ب شده باید از حداقل حقوق قانونی خود به عنوان یک ش�هروند کانادایی محروم شود فقط چون در خانواده ی�ک مس�لمان افراط�ی خاورمیانهای تربیت شده؟
در ماهه��ای آغازین س��ال 2012دو واقعه با فاصله بس��یار کوتاه��ی از هم ترکیب��ی را پدید آوردند ک��ه میتوان آن را آزمونی فیصهبخش برای ارزیابی عملکرد سیاس��تمداران، رسانهها ،روش��نفکران و افکار عمومی کانادا در برابر آنچه ارزشهای کانادایی میخوانیم و به آنها باور داریم دانست. مخاطبانی که اخبار معمول رسانههای کانادا را دنبال میکنند با هر دو چهره که در تمام 6-5س��ال گذشته مرتبا در صدر اخبار کانادا حضور داشتهاند به قدر کفایت آشنا هستند. عمر احمد خضر Omar Ahmed Khadrمتولد سپتامبر 1986تورنتوی کانادا و ش��هروند این کشور از خانوادهای با ریشه پاکستانی است .به دلیل تعلقات فکری و مذهبی خانواده خصوصا پدر ،آموزشهای مداوم عقیدتی و رزمی دیده و در نوجوانی به پیکارجویان طالبانی پیوسته است .در 15سالگی توس��ط قوای امریکا در افغانستان بازداشت میشود و از آن تاریخ تا به امروز در زندان اس��ت .با اینکه در توافق اولیه او برای همکاری با دادگاه ،بازگشت به کانادا بعد از یک دوره زمانی حضور در زندان شرط بوده ،با اینکه گزارشهایی دال بر (نوعی) شکنجه او توسط نیروهای امنیتی امریکا در زندان موجود اس��ت ،با اینکه تمامی گزارشهای زندان حاکی از حسن رفتار اوست ،با اینکه در این ایام به تحصیالت خود ادامه داده و تالش کرده باپش��تکار چه��رهای مثبت از خود نش��ان دهد ،با اینکه در زمان حضور در نیروهای افغانی از نظر قوانین بینالمللی کودک محسوب میشده ،با اینکه در تمامی دعواهای حقوقی بر علیه دولت محافظهکار کانادا به دلیل تعلل از بازگردادن این ش��هروند کانادایی به کشورش، دولت شکست خورده است اما باز هم به هر روش ممکن تالش میش��ود تا با کاغذبازیهای اداری از بازگشت او به
کشور و گذراندن باقیمانده دوران محکومیتش در کانادا که میتواند با پیگیری پروندههای حقوقی علیه رفتار امریکاییان در زندان توام ش��ود جلوگیری کنند .کارشناسان میگویند ارادهای قوی برای عدم بازگش��ت وی به کش��ور در دولت کانادا وجود دارد که از طرف این دولت هم انکار نمیشود. موضع دولت این است که خضر یک جنایتکار جنگیست و کانادا عالقهای به حضور او در کشور ندارد .خضر از زمان بازداشت تاکنون همیشه در زندان بوده و اگر بتواند از زندان گوانتانامو بی Guantanamo Bayخالص شود آخرین شهروند غربیست که این مکان را ترک میکند. در نقطه مقابل ،غول س��ابق رسانهای جهان ،لرد کنراد مافت بلک Conrad Moffat Blackمتولد 1944مونترال کانادا، یکی از متنفذترین چهرههای سیاسی ،اجتماعی ،رسانهای این کشور که به دلیل اتهامات متعدد مالی و کالهبرداری در امریکا محکوم شد قرار دارد .او از حضور یک تیم بسیار قدرتمند از وکالی شناخته شده بهره برد تا اتهاماتش به حداقل برسد، منه��ای زمانهایی ک��ه در این فاصله خ��ارج از زندان بوده شرایط زندانش هم با مورد خضر قابل مقایسه نیست و نهایتا با تایید اداره مهاجرت کانادا در 4می 2012با مجوز اقامت یکساله وارد کانادا شد و به خانوادهاش در تورنتو پیوست. علت دریافت اقامت یکساله این بود که وی در سال 2001 تابعیت کانادایی خود را لغو کرده بود و به همین دلیل نیازمند دریاف��ت چنین مجوزی بود تا دوره زمانی برای بازگرداندن ش��هروندی کاناداییاش طی شود .به گفته احزاب مخالف مجوز صادر شده برای وی از نظر زمان معمول برای بررسی و صدور چنین مجوزهایی یکی از سریعترین موارد در تاریخ فعالیتهای اداره مهاجرت بوده است .وزیر مهاجرت صدور آن را به نظر کارشناس��ان این اداره مرب��وط میداند و خود بلک هم ه��ر نوع البی برای چنین ام��ری را رد میکند اما سرعت خارج از معمول بررسی پرونده و دفاعیات بسیار تند و تیز جیسن کنی ،وزیر امور مهاجرت و شهروندی کانادا در ب��اره این اقدام در برابر اعتراض احزاب رقیب ،این گمان را تقویت کرده است که کار صدور این مجوز با تاکید مقامات ارشد وزارتخانه و به احتمال خیلی قوی خود شخص وزیر انجام گرفته باشد. چرا این تقابل میتواند یک محک ارزشمند باشد؟
ش��اید این پرسش مطرح شود که مقایسه این دو و انتخاب این تقابل به عنوان یک آزمون فیصلهبخش انتخاب درستی نیس��ت .به هر حال عمر خضر به ارتکاب جنایاتی اعتراف کرده اس��ت .خدمات کنراد بلک هم خصوصا در گسترش رس��انهها و ترویج آزادی عقاید و بیان -که ش��اید خودش یکی از قربانیان آن بوده -قابل چشمپوشی نیست .آیا چنین
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 43 موضوع ماه
گوی�ا فرام�وش کردهای�م این س�ربازان کانادای�ی برای پاسداری از همین ارزشها جان خود را از دست دادهاند مقایس��های به تطهیر یا کم اهمیت شمردن جنایتهای یک اس�لامگرای افراطی منجر نخواهد شد؟ نکته در اینجاست که در اینجا قصد داوری حقوقی یا اخالقی درباره عملکرد این دو نفر را نداریم .این موردیس��ت که نظامهای قضایی کانادا و ش��خصیتهای حقیقی و حقوق��ی اعم از احزاب، روشنفکران و رسانهها مدام در حال بازتولید آن هستند .قصه این اس��ت که ببینیم آیا رفتاری که با این دو خصوصا با نفر اول انجام شده و میشود بر ارزشهایی که ما باور به آنها را ادعا میکنیم منطبق هستند یا نه. عملکردها و عکسالعملها
عملک��رد ح��زب محافظ��ه کار در قالب دولت کان��ادا در سطور پیشین توصیف شد .مقاومتی تا سرحد دریافت رای محکومیت از عالیترین نهادهای قضایی کانادا در برابر یکی و تعجیل و ش��تابزدگی برای دیگ��ری NDP .به عنوان حزب مخالف در مجلس فدرال بر سر دومی مانور تبلیغاتی خوبی کرد و با مقایس��ه پرونده کن��راد بلد با گری فریدمن (سیاهپوس��تی که درخواستش برای دریافت اقامت کانادا به دلیل انجام جرمی در دهه 60از سوی اداره مهاجرت کانادا مردود اعالم ش��ده بود) به وجود اس��تانداردهای دوگانه در این اداره اعتراض کرد که با پاس��خ خارج از قاعده جیس��ن کنی مواجه شد؛ زمانیکه به دلیل عصبانیت ،گری فریدمن را ی��ک پلیسک��ش cop killerخطاب ک��رد درحالیکه میدانیم وی چنین اتهامی نداشته است .اما این حزب هم بر روی درخواست قانونی عمر خضر تاکید زیادی نکرد چون احتماال افکار عمومی کانادا را در این ماجرا چندان حمایتگر نمیدانست .چگونه میتوان از حقوق قانونی فردی دفاع کرد که در لشکر تروریستهای بینالمللی حضور داشته است آنهم در کانادایی که هنوز اشکهای خانوادههای داغدارش در جنگ با تروریسم در افغانستان برگونه بازماندگان روان است؟ اما آیا چنین استداللی برای کنارکشیدن از وظایف انسانی- اجتماعی کانادایی بودن کفایت میکند؟ گویا فراموش کردهایم این سربازان کانادایی برای پاسداری از همین ارزشها جان خود را از دست دادهاند .آنها با نیرویی جنگیدند که نوجوانان نابالغ شستش��وی مغزی شده را به ماشینهای کشتار تبدیل میکردند؛ آنها به افغانستان رفتند تا بساط این نوع رفتارها را برچینند پس قاعدتا نمیتوان به بهانه پاسداشت خون و یاد آنها رفتارهایی مشابه با همان افکار و عقاید را ترویج کرد. رس��انههای کانادای��ی هم عمدتا ضمن پایین نگاه داش��تن ص��دای خود در مورد رفتاری که با خضر میش��ود و حتی دف��اع تلویحی از رفتار دولت در برابر آن ،پوش��ش ویژهای برای بازگش��ت افتخارآمیز لرد بلک به کشوری که 11سال
پیش از این ،ش��هروندیاش را ب��رای دریافت عضویت در مجلس اعیان انگلستان British House of Lordsملغی کرده بود اختصاص دادند با نمایش صحنههای زیبای حضور بلک در میان خان��واده و آرامش و راحتی بعدی؛ یک پایان هالیوودی برای حدود 5سال رسوایی حقوقی-رسانهای. اما برجستهترین و قابل توجهترین عکسالعملها را شخصا در گفتهه��ای م��ارک اس��تاین Mark Steynدر برنام��ه Power and Politicsش��بکه CBCیافت��م ک��ه بدون هرگونه تعارف��ی ،میگوید اینکه خضر را در زمان اقدامات جنایتکارانهاش یک کودک-سرباز child solderبدانیم بر اس��اس «استانداردهای کانادایی» است و نه عقاید والدینش که او را فرد بالغی میدانستهاند و به این کارها واداشتهاند و بنابراین اگر کسی هم این وسط مقصر باشد والدینش هستند و ای��ن ربطی به دولت و ملت کانادا ن��دارد که به این بهانه بخواهد به خضر اجازه ورود به کانادا را بدهد. اینجا مقدمات آزمون فیصلهبخش کامل میشود! به این نحوه استدالل توجه کنید .اگر همین عمر خضر االن در زندان یکی از دولتهای دیکتاتور خاورمیانه زندانی بود و بنابه جرمی مثال قتل یا تجاوز برایش حکم اعدام یا شالق صادر شده بود به احتمال زیاد کسانی چون استاین به کمپینی میپیوستند که هدفش فش��ار به آن دولت برای حذف آن مجازات بود .در آن مورد فرضی ،آقای استاین دیگر اعتقاد نمیداشت که این پسرک بنا به «استانداردهای کانادا» کودک است و بنابر قوانین آن کشور خاورمیانهای که افراد 15ساله را بالغ میداند نباید به حکم مورد نظر اعتراض کرد .اگر این 15ساله فرضی تابعیت دوگانه هم میداش��ت و متولد کانادا ه��م میبود که ماجرا ش��کل دیگری میگرفت و چنان مجازاتی در حکم تجاوز به حقوق رعیای ملکه به حساب میآمد و میشد به واسطه آن مجازاتهای سنگینی برای عامالن اقدام برعلیه او در نظر گرف��ت اما حاال که یک پای کار خود کاناداس��ت و دادگاه عالی کانادا به نفع متهم حکم داده میتوان زیر همه چیز زد و حتی تسری دادن محتوای منشور حقوق و آزادیهای کانادا به سایر قوانین دیگر و تصمیمات دولتی را بیمعنا دانست. آیا این درست اس��ت که اگر این فرد در دوران نوجوانی رفتار جنایتکارانهای مرتکب شده باید از حداقل حقوق قانونی خود به عنوان یک ش��هروند کانادایی محروم شود فقط چون در خانواده یک مس��لمان افراطی خاورمیانهای تربیت ش��ده و آن دیگ��ری که آزادان��ه و در زمان خیلی بزرگس��الگی تابعی��ت کانادایی خود را ه��م ترک کرده با آغوش باز پذیرایی ش��ود فقط چون یک لرد سفیدپوست انگلیسی است؟ ش��ما قضاوت کنید نتیجه این آزمون فیصهبخش چه بوده است .
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
44
موضوع ماه
نگاهی به مفاهیم و مراتب
«شهروندی» دکتر وحید طلوعی
برای بس��یاری از ما کانادایی ش��دن و کانادایی بودن در گرفتن پاسپورت کانادا خالصه می شود و گمان می کنیم که با این کار خودمان یا خانواده مان را از ش��رایطی که به سبب آن مهاجرت کرده ایم ،به شهروندی ( )citizenshipجامعه ای رسانده ایم که فرصت های بیشتری در اختیارمان می گذارد و در آن سر به کار خویش خواهیم داشت .اما آیا واقعا شهروندی کانادا ،و اصوال شهروندی ،در همین خالصه می شود؟ آیا شهروندی با گرفتن پاسپورت و آنچه که به آن اعطای تابعیت ()naturalization نام داده اند پایان می-یابد؟ به نظر میرسد که فرایند اخذ تابعیت، که برای آن در کانادا 1095روز اقامت در چهار س��ال زمان به همراه گذراندن امتحان و ش��رکت در مراس��م سوگند ،در نظر گرفته ان��د ابعاد دیگری نیز دارد .اگر ش��هروندی با حس تعلق همراه نباش��د و بر زندگی اجتماعی ما اثر نگذارد ،اگر دانش ما را در زمینه سازوکارهای سیاسی و اجتماعی جامعه ای که بدان پیوس��ته ایم باال نبرد و منجر به گونه ای از عمل فردی و جمعی در ما نشود کامل نیست .به نظر می رسد باید بتوانیم در دوره ای که برای اخذ شهروندی آماده می شویم با ارزش هایی که بر مبنای آن شهروندی کانادا شکل گرفته است آشنا شویم و بر مبنای آن ارزش ها ،از جمله حقوق بشر و دموکراسی چندحزبی و نقش قانون و پذیرش تنوع فرهنگی ،به مفاهیمی چون همبستگی اجتماعی و مسئولیت پذیری و تاثیرگذاری بپردازیم .به این ترتیب شهروندی فقط فرایندی فردی نیست ،بلکه نیازمند پذیرش گونه ای دانش و عمل است که بر پایه ارزش-هایی خاص در جامعه شکل گرفته اند .لحظه ای بیندیشیم اگر تابعیتی که برای کسب آن کوشیده ایم منحصر به عملی فردی نباشد ،چه باید کرد. معانی و ابعاد مختلف شهروندی
شهروندی مفهومی چندمعنا و مناقشه برانگیز است و بنابراین بر اساس زمینه بحث ،معانی متفاوت می پذیرد ،اما شاید بتوان این تعریف را پذیرفت که «شهروند کسی است که با دیگرانی که با ایشان در حق و تکلیف مشترک است زندگی می کند». ریش��ه مفهومی که امروز از آن به ش��هروند یاد می کنیم به واژه ای التین می رسد که به افراد عضو دولتش��هر های باستان اطالق می-ش��د .این واژه خود به مفهومی یونانی برمی گردد که ارسطو در سیاس��ت آن را به کار برد تا کس��ی را با آن معرفی کند که در شهر زندگی و در فرایندهایی جمعی برای قانون گذاری و قانون پذیری مشارکت می کند .بنابراین ،شهروندی از این دیدگاه با اجتماعی که دولت مش��خصه آن است و نیز ،با مشارکت شناخته می شود و به همین سبب ،شهروند اصوال موجودی سیاسی است .این همان عنصری که باعث می شود ما نیز اکنون شهروندشدن را با کسب حق رای بشناسیم .اما برای استفاده از این حق ،شهروندان می-بایست در مباحثات سیاسی شرکت کنند ،به اجتماعات محلی بپیوندند و دریابند که در زندگی سیاسی اجتماعی تاثیرگذارند .همین مفاهیم بوده است که از زمان یونان باستان به دوره مدرن منتقل شده است و بخش مهمی از حاکمیت سیاسی را در قالب شهروندی سامان داده است .دولت ها اعطای حق شهروندی را به افرادی خاص محدود می کنند و در مقابل نیز در قبال شهروندان خود وظایفی به عهده می گیرند. با این همه ،این مفهوم فقط در ابعاد سیاسی خود محدود نمانده است .شهروندان کانادا ،که کشوری با بیشترین تنوع فرهنگی است مثال ،اکنون در برابر این پرسش قرار دارند که کانادایی بودن چه نسبتی با هویت ایشان دارد .آیا ما بعد از در دست داشتن پاسپورت کانادا خود را کانادایی می دانیم یا هنوز ایرانیانی هس��تیم با یک پاس��پورت دیگر؟ و البته اگر پاسخ این باشد که در این کشور هویت های چندگانه بر اس��اس عالیق چندفرهنگی امری پذیرفته ش��ده است ،سوال بعدی این خواهد بود که چگونه می توان این هویت های چندگانه را در کنار هم قرار داد ،بی آنکه مناقشه ای حاصل شود. در کنار درکی که از هویت خود بر اساس تابعیت برای فرد پیدا می شود ،باید به حس دیگری نیز اشاره کرد که هم پیوند با این ادراک است :تعلق اجتماعی .بسیاری از افراد در جامعه کانادا در بین
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 45 موضوع ماه
آیا ما بعد از در دس�ت داشتن پاسپورت کانادا خود را کانادایی می دانیم یا هنوز ایرانیانی هستیم با یک پاسپورت دیگر؟
جامعه قومی خود می مانن��د و از ارتباط با جامعه بزرگ تر میزبان سر باز می زنند .ماندن در حیطه آشنای جامعه خودی، هرچند حس امنیت را برای فرد به همراه دارد ،ولی احساس تعلق به جامعه را در فرد ایجاد نمی کند که در اصل پایه ای برای همبستگی اجتماعی هم هس��ت .به اعتباری ،یکی از دالیل اعطای شهروندی از س��وی دولت هایی چون کانادا این اس��ت که صورتی از پیون��د اجتماعی در بین افرادی از ملیت های متفاوت ش��کل گیرد؛ در اینجاست که صورت سیاسی شهروندی با صورت اجتماعی آن پیوند می خورد. از ای��ن رو بای��د متوجه بود که ش��هروندی ه��م به معنای وضعیتی حقوقی اس��ت که از رابطه بی��ن دولت (به معنای عام و نه هیات وزیران) و فرد بر مبنای پذیرش ملیت شکل می گیرد و در این حالت مبتنی است بر فراهم آوردن حقوق و آزادی های فردی از س��وی دول��ت و پذیرش وظایف و مس��ئولیت ها در قبال دولت از سوی فرد .همچنین در کنار این وضعیت حقوقی ،ش��هروندی مفهومی اجتماعی است و بر حس تعلق به جامعه ،هویت ،وابس��تگی فرد به دولتی خاص و به همین طریق وابس��تگی به اجتماعات محلی بر اس��اس پیوندهای بین فردی مبتنی اس��ت .با این توصیف شاید بتوان ابعاد متفاوت شهروندی را به این ترتیب برشمرد: بعد سیاس��ی که مشتمل بر مشارکت سیاسی در فرایندهای تصمیم گی��ری و مداخله در تصمیمات سیاس��ی از طریق تمرین قدرت اس��ت و آن را به ش��کل توان حق رای برای برگزیدن نمایندگانی که بر سرنوش��ت خود فرد و دیگران اثرگذارند می توان دی��د؛ بعد حقوقی که احترام به قانون و پذیرش حق و تکلیف ش��هروندی را در بر می گیرد و این بخش در اصل همان است که فرد را به دولت متصل می کند و به واسطه آن است که فرد می پذیرد دولت در ازای اعطای ش��هروندی بر او قانون اعمال کند؛ بعد فرهنگی که ش��امل پذیرش تنوع ،ارزش های اساس��ی دموکراس��ی ،اش��تراک تاریخی و میراث فرهنگی و مشارکت در روابط بینافرهنگی است؛ بعد اقتصادی -اجتماعی که به صورت خاص شامل مبارزه برعلیه اشکال طرد اجتماعی ،توجه به اشکال جدید و توسعه اجتماعات و مشارکت در امور اجتماعی است .به این ترتیب ،شهروندی را میباید نوعی پیوند اجتماعی دانست که اتفاقا بر مبنای یکسانی نیست ،بلکه شامل توانمندسازی، مشارکت مدنی و مسئولیت پذیری است .اما چگونه می باید در این امور سهیم شد؟ مراتب شهروندی
پاسخ در این است که خود مفهوم شهروندی مراتب متفاوتی دارد .ش��اید بتوان به س��ه طریق ش��هروندی را دسته بندی کرد .یکی ش��هروندی متکی بر فردیت است که درآن فقط به دنبال برخورداری از حقوق فردی ش��هروندی است و به همین سبب هم به صورتی فردی در برابر تبعات اجتماعی
شهروندی اش مسئولیت می پذیرد .در این حالت فرد از آنچه که هس��ت شادمان است و دولت نیز با آموزش ارزش ها و قواعد زندگی اجتماعی فرد را برای پذیرش مسئولیت هایش آماده می کند. در حال��ت دوم ش��هروند ف��ردی مشارکت جوس��ت که س��اختارهای مشارکتی و حقوقی را به کار می گیرد .در این حالت ش��هروند در گروه یا گروه هایی عضویت دارد و به ص��ورت فعال در س��اختارهایی که جامع��ه برایش فراهم کرده است فعالیت می کند .این شهروند از فرصت هایی که پی��ش می آید بهره می برد تا در عرض��ه خدمات و طرح و برنامه ریزی برای این خدم��ات مداخله کند و بر آنها تاثیر بگذارد .در این حالت ف��رد تالش می کند از وضع موجود به وضعیت بهتری برسد ،ولی می داند که این امر به صورتی فردی ممکن نیست و برای همین به دنبال ایجاد اجتماعاتی اس��ت که در آنها ،به شکل گروهی به دنبال منافع بیشتری برای افراد باشد. صورت دیگر ش��هروندی اس��ت که در سطحی منتقدانه و مجهز به تفکر انتقادی مسئولیت مداخله در امور اجتماعی و سیاسی را میپذیرد و به همین سبب ،در مسایلی مانند عدالت اجتماعی و برابری سیاسی درگیر می شود .دراین حالت ،در جوامع دموکراتیک ،ش��هروند رفیق منتقد قدرت سیاس��ی اس��ت و در درون گروه ی��ا گروه هایی فعاالنه روابط نابرابر قدرت را به پرسش می-گیرد ،همبستگی اجتماعی را تقویت می کند و می کوش��د در سطح منطقه ای و جهانی تاثیرگذار باش��د .این شهروند فعال است که با تکیه بر دانش خود در زمینه سازوکارهای دولت و امکاناتی که قانون در اختیارش می گذارد رفته رفته زمینه های تغییر را به نفع خود و اجتماع قومی اش فراهم می آورد .اگر قرار باش��د در جامعه ای مثل کانادا رابطه ای بین افراد برقرار شود که مبنای آن دیگر خون و رابطه خویش��ی یا خاک و زاده ش��دن در سرزمینی معین نباش��د و افراد فقط بر اساس قانونی در کنار هم قرار گیرند که افراد دیگر ساخته اند ،این امکان همیشه هست که بتوان در آن برای ایجاد بهترین حالت تغییر داد .نکته دراین است که برای این امر نباید فقط به فرد متکی بود ،بلکه باید دوگانه حق و وظیفه را امری جمعی دانست .جمعی دانستن سبب می شود که افرادی با منافع مشترک در کنار هم گرد آیند و برای بیشینه کردن منافع خود اقدام کنند .برای این منظور ،باید مشارکت فعال افراد را در اجتماعات محلی و قومی تقویت کرد ،با کمک ایجاد عالقه در افراد دیگر ،پیش��ینه نامطلوب احتمالی از مشارکت های سیاس��ی و اجتماعی را از خاطر ایشان سترد ،به تقویت زبان و تحصیالت افراد پرداخت ،به همبستگی داخلی گروه ها در اجتماعات کمک کرد ،از کمک دوستان و خانواده و شبکه های اجتماعی در کنار رسانه های قومی بهره گرفت و شهروندی را به آموزشی تبدیل کرد که شاید در هر روز از عمر بدان نیازمند باشیم .
نکته دراین اس�ت که نباید فقط به فرد متکی بود ،بلکه باید دوگانه حق و وظیفه را امری جمعی دانست.
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
46
موضوع ماه
نگاهی به منشور حقوق و آزادیهای کانادا
با تاکید بر جایگاه مهاجرین نسبت به آن
دکتر وحیدالدین نمازی
در روز 17آوریل 1982ملکه الیزابت دوم با امضای قانون��ی در اتاوا به قدرت پارلمان بریتانیا در اصالح قانونگذاری کانادا پایان میدهد .بدین ترتیب کانادا حاکم بر قانونگذاری خویش میگردد .از مهمترین ویژگیهای این قانون ،درج منشور حقوق و آزادیها در سیستم قانونگذاری کانادا میباشد که بموجب آن حقوق و آزادی کانادائی��ان که پایههای آزادی و دموکراس��ی است در ورای س��ایر قوانین واقع شده ومبنایی جهت قانونگذاری میگردند .در این مقاله س��عی خواهد ش��د به اختصار وقایعی که منجر به شکلگیری این قانون گردید بررسی شده و نکاتی نظیر مواضع کبک و س��ایر استانها ،تاثیر منشور بر درخواس��ت مامن پناهندگان و حقوق مهاجرین و اقلیتهای قومی و نژادی و نیز بعضی نقدهای عنوان شده مورد بحث قرار گیرند. تاریخچه
قاضی براین دیکس��ون برای درج منشور حقوق و آزادیها در قانونگذاری سوابقی عنوان میکند که از آن جمله میتوان به تصویب معاهده آمریکای شمالی بریتانیا در س��ال ،1867اع�لام بیانیه جهانی حقوق در س��ال 1948پس از جنگ جهانی دوم و س��ایر
پیماننامهها اشاره نمود .همچنین مبنای بسیاری از حقوق و آزادیهای مندرج در منشور به مجموعهای از قوانین کانادایی و سوابق حقوقی برمیگردد که در سال 1960تحت بیانیه حقوق کانادا در دوره دولت جان دیفن بیکر توس��ط پارلم��ان کانادا به تصویب رس��یده و هنوز هم مورد اعتبار است .در عین حال ضعف این بیانیه در این بود که فراگیری آن تنها در سطح دولت فدرال بوده و میتوانست نظیر هر قانون دیگری با اکثریتی هر چن��د اندک مورد تغییر واقع شود .بعالوه شامل بس��یاری از موارد تصریح شده در منش��ور از قبیل حق رای ،آزادی رفت و آمد در داخل کانادا و دوزبانه بودن رسمی کشور نمیگردید. با وجود چنین زمینه تاریخی ،ضرورت بازنگری در حقوق کانادائیها و در قدرت قانونگذاری ایش��ان س��بب میش��ود که در س��ال 1967دادستان وقت بنام پیر الیوت ترودوبه یک اس��تاد حقوق بنام باری استریر ماموریت بدهد تا امکان تدوین منشوری که دربرگیرنده حقوق شهروندان باشد را بررسی نماید. این فرد ضمن مش��ورت ب��ا جمعی از متخصصین حقوقی و از جمله والتر تارنوپولس��کی گزارش��ی ارائه مینماید که بعدها بس��یاری از توصیههای وی نظیر حقوق زبانی و محدودیتهای اجرای حقوق در منشور گنجانده میش��وند .در سال 1968باری اس��تریر به عنوان مدیر بخش حق��وق قانونگذاری دفتر مش��اوره خاص و در س��ال 1974به س��مت قائم مقام معاون وزیر دادگس��تری منصوب شده و در تمامی این س��الها نقشی مهم در تدوین منشور ایفا مینماید .در این ضمن ،ترودو با بدست آوردن رهبری حزب لیبرال و نخستوزیری کانادا در سال ،1968خواست منشور حقوق قانونگذاری را دنبال نموده و در این راستا ،اگر چه مذاکرات دولت فدرال با اس��تانها منجر به خلق منشور ویکتوریا در سال
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 47 موضوع ماه
درتفسیرمنشور،دادگاهعالیکانادا ازه�ر دو تفاس�یر قانونگ�ذاری ای�االت متح�ده و دادگاه حقوق بشر اروپا بهرهمند میگردد
1971میگردد ،اما هیچوقت به تصویب نمیرسد. در س��ال ،1970دادگاه عال��ی کانادا ب��ا اتکا بر بیانیه حقوق کانادا و در تصمیمی مشهور به درایبونز رای بر بیاعتباری بعضی از موارد قانون مربوط به سرخپوستان که آنه��ا را تبعیضآمیز تلقی مینمای��د ،میدهد .این تصمیم از این جهت اهمیت دارد که یکی از نخستین دفعاتیس��ت که این دادگاه ب��ا اتکا به مندرجات یک قانون ،قانون��ی دیگررا بیاعتبار اع�لام مینماید ،در حالیکه این اقدام پس از تصویب منش��ور به رویهای معمول تبدیل میگردد .پیش از تصمیم درایبونز ،تنها در صورتیکه اختالف نظری بین دولتهای اس��تان و فدرال واقع میش��د ،دادگاهها اقدام به نقض قوانین میکردند .نکته قابل توجه دیگر اینکه تا زمان اجرای منشور کانادا ،حداقل هش��ت استان قوانین مربوط به حمایت حقوق سیاس��ی و آزادیها را تصویب نموده بودند .دراین خصوص ،اس��تان ساسکاچوان در سال 1943پیشقراول شده و سایر استانها بدین ترتیب وی را دنبال نمودند :انتاریو در س��ال ،1962نوول اکوس در س��ال ،1963آلبرتا در س��ال ،1966نیوبرانزویک در س��ال ،1967جزیره پرنس ادوارد در سال ،1968 ترنوو در س��ال ،1969بریتیشکلمبیا در سال ،1969 منیتوبا در سال 1970و کبک در سال .1975 در ای��ن حال ،ت��رودو ب��ر تالش��ش در بازگرداندن قانونگذاری به کانادا افزوده و در طول رفراندم جدائی کبک در سال 1980متعهد به تغییر شرائط میگردد در صورتیکه رای نه پیروز شود .در دوم اکتبر،1980 ترودو در پیامی تلویزیونی به مردم از خواستهاش از پارلمان انگلستان مبنی بر بازگرداندن قانونگذاری به کانادا سخن میگوید بنحویکه در برگیرنده منش��وری از حقوق باشد که بتواند آزادیهای بنیادی، حقوق دموکراتیک ،زبانی ،قضائی، ح��ق رفت و آم��د و براب��ری را تضمین نماید .هر چند این اقدام مورد نوعی استقبال عمومی قرار میگی��رد ،اما مس��ئوالن اس��تانها بدلیل محدود نمودن اختیاراتشان مخالف��ت میکنن��د .در حالیکه هشت استان مخالفت مینمایند، سه استان کبک ،ترنوو و منیتوبا از دادگاه اس��تیناف خواهان بررسی مشروعیت این اقدام میش��وند .با توجه به ناهمگونی پاس��خها ،مراتب به دادگاه عالی ارجاع می شود .بعالوه ،ترودو با تشکیل کمیت��های از س��ناتورها و نمایندگان جهت بررس��ی عمیقتر منشور پیشنهادی و طرح بازگشت قانونگذاری
موافقت میکند .در طول این جلسات ،برخالف نظر حزب محافظهکار پیشرو ،قدرت محافظت از منشوربه جای پارلمان به قضات سپرده میشود .همچنین موارد دیگری هم به منشور افزوده میشوند که از جمله آنها میتوان به حق برابری معلولین ،تضمینهای بیش��تر برای برابری زن و مرد و ش��ناخت چندفرهنگیبودن کانادا اشاره نمود. در 28س��پتامبر ،1981دادگاه عال��ی حکم میکند که توافق استانها جهت اصالح قانونگذاری الزام قانونی نداشته حتی اگر بر روی قدرت استانها تاثیربگذارد (با نظر مخالف دو قاضی) ،و اینکه بنا بر قراردادی جاری، اتاوا الزم اس��ت رضایت اس��تانها جهت درخواست اصالح قانونگذاری را بدس��ت آورد (با نظر مخالف س��ه قاضی) ،در این خصوص الزم اس��ت که اجماع کافی بین استانها موجود باشد .بدین ترتیب ،ترودو به اجبار میپذیرد که دولتها از بعضی الزاماتشان تخطی ی که نمایند .این توافق در 5نوامبر 1981طی جلس��ها به شب کاردهای بلند معروف است صورت پذیرفته و اس��تانها به اس��تثنای کبک موافق��ت میکنند تا از اقدامات دولت فدرال پشتیبانی نموده و درج اصالحیه و منشور حقوق در قانونگذاری را بپذیرند .بدینگونه، در روز 17آوری��ل 1982قانون قانونگذاری 1982به توشیح ملکه الیزابت دوم رسیده و منشور حقوق رسما در قانونگذاری قید میگردد. موضع کبک
از آن چه که گذش��ت مشخص میش��ود که کبک از منش��ور و قانون 1982کانادا پش��تیبانی بعمل نیاورد. این ع��دم هم��کاری را ع��دهای به موضع سیاس��ی اس��تقاللطلبانه حزب کبکی ک��ه در آن مقطع قدرت دولت اس��تان را در اختیار داش��ت مرب��وط نمودهاند. رن��ه لوک ،نخس��توزیرآن دوره کبک طی فرمانی که در 25نوامب��ر 1981صادر مینمای��د دالیل خود را از امتناع به پیوستن به اصالح قانونگذاری کانادا اینگونه اعالم مینماید« :اگر از این اقدام حمایت ش��ود ،تاثیر آن بطور کلی آن خواهد بود که قدرت و حقوق کبک و مجلس ملی آن ب��دون رضایتش کاهش مییابد .از آنجا که همیشه مشخص شده که اصالحی از این نوع بدون جلب رضایت کبک میسر نمیباشد ،کبک مصمم اس��ت که مخالفت خویش را با راه حل ارائه شده در تاریخ 18نوامبر توسط وزیر دادگستری فدرال به مجمع نمایندگان رسما اعالم نماید ».بعالوه کبک با حق رفت وآمد و آموزش به زبان اقلیت نیز مخالفت مینماید .با این حال ،نظر به شمولیت کبک در قانونگذاری کانادا، حقوق مندرج در منشور شامل کبک نیز خواهند شد. در اینجا قابل ذکر است که به نظر رند دیک ،بعضی از متخصصین معتقدند که درج بند 23در منشور که
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
48
موضوع ماه
ح��ق آموزش به زبان اقلیت را تضمین میکند تنها بخش��ی از منش��ور بود که ترودو واقع��ا بر آن اهتمام میورزید .در واقع ،بدلیل بند مربوط به حق رفت وآمد و حق زبان است که کانادائیهای فرانسهزبان میتوانند در سراس��رکانادا ت��ردد نموده و از خدم��ات دولتی و آموزشی به زبان خویش بهرهمند گردند.
بلک��ه قوانین مربوط��ه هم در جهت ب��رآورده نمودن نظر دادگاه اصالح میگردن��د .عالوه بر آنچه که ذکر ش��د ،مهاجرین و اقلیتهای قومی ،زبانی و نژادی نیز درمقاطعی که خود را قربانی اشکال گوناگون تبعیض ببینند ،با اس��تناد به حقوق مندرج در منشور میتوانند خواستار رس��یدگی به حقوق فردی و جمعی تضییع شدهاشان شوند.
از ابت��دای دهه ،80گزارشهایی در ارتباط با مس��ئله متقاضیان پناهندگی در داخل منتشر میگردید .با این حال ،قضاوت��ی که در تاریخ 4آوریل 1985توس��ط دادگاه عالی کانادا در مورد این گروه صورت میگیرد به شکل نقطه عطفی درباره حقوق پناهندگان و مهاجرین درمیآید .بنابر این رای که به تصمیم س��ینگ معروف میگ��ردد ،بند 7منش��ور حقوق و آزادیه��ای کانادا دربرگیرنده کلیه اشخاصی میشود که در کانادا حضور داشته باشند .این بند منشور تصریح میکند که تمامی افراد حق زندگی ،آزادی و بهرهگیری از امنیت را دارند و به این حقوق نمیتوانند نائل گردند مگر در انطباق با اصل بنیادین عدالت .مطابق نظر اکثریت قضات دادگاه، از تصریح این بند منشور بر کلیه افراد اینچنین استنباط میش��ود که تمامی افرادیکه در کانادا حاضر باش��ند مشمول قانون کانادا میشوند .بدینگونه هر انسانی که حضور فیزیکی در کانادا پیدا نماید ،حق این را خواهد داشت که دالیل حضورش بدون توجه به هزینه مالی
شباهتها و نقدها
تاثیر منشور بر حقوق مهاجرین و پناهندگان
برخالف منشور حقوق و آزادیهای افراد کبک و پیماننامه بینالمللی حقوق اقتص�ادی ،منش�ور حقوق کانادا چی�ز زیادی در خصوص حق�وق اقتصادی و اجتماعی عنوان ننموده است
یا تاخیر جریان رسیدگی شنیده شود .همچنین ،دادگاه عالی با استناد به بند 55قانون مهاجرت سال 1976که مطابق آن پناهنده حق دارد به کشوری که در آن زندگی یا آزادیش مورد تهدید قرار میگیرد بازفرستاده نشود نتیجهگیری میکند که این حق پناهنده مربوط به مورد امنیت افراد میش��ود که در بند 7منشور حقوق بدان تصریح شده است .در واقع ،تصمیم سینگ با استناد به حقوق اشخاص در منشور حقوق ،راه را نه تنها برای شنیدن درخواست متقاضیان پناهندگی هموار میکند،
منش��ور حقوق کان��ادا از جهاتی به کنوانس��یون اروپا ش��باهت دارد شاید بدان دلیل که هر دو الهام گرفته از اعالمیه جهانی حقوق بش��ر میباشند .از طرف دیگر، منشور تحت تاثیر اعالمیه حقوق امریکا نیز قرار گرفته است .به همین دلیل ،در تفس��یر منشور ،دادگاه عالی کانادا ازهر دو تفاس��یر قانونگ��ذاری ایاالت متحده و دادگاه حقوق بش��ر اروپا بهرهمند میگردد .همچنین، آزادی بیان در بند 2منشور اهمیت بیشتری در مقایسه با اصالحیه قانونگ��ذاری امری��کا مییابد .برخالف امریکا ،دادگاه عالی کان��ادا بر بعضی از محدودیتها تاکید م��یورزد بطوریکه ب��رای مثال ممنوعیتهای اعمال ش��ده بر مطبوعات ،آنها را از ذکر نام بزهکاران جوان باز میدارد .همینطور برخالف منش��ور حقوق و آزادیهای افراد کبک و پیماننامه بینالمللی حقوق اقتصادی ،منشور حقوق کانادا چیز زیادی در خصوص حقوق اقتصادی و اجتماعی عنوان ننموده و نیازمند به تفسیراز سایر حقوق ذکر شده میباشد. اما در خصوص نقدهای ارائه ش��ده بر منش��ور ،تنها به مقاله اخیر ژان-فیلیپ ال .ریس��ی اش��اره میشود. وی به س��ابقه قضاوت قض��ات در کان��ادا همچون سایر مستعمرههای قدیمی بریتانیا اشاره مینماید که بر اس��اس حقوق عمومی بیشتر متکی بر نوعی رویه قضای��ی ب��وده تا بر متن��ی خاص .به نظ��ر وی ،نهاد حکوم��ت تنها نهادیس��ت که خط��ری واقعی برای حقوق و آزادیها محس��وب میش��ود .در حقیقت، تصری��ح به آزادیهای فردی اهمیت��ی ندارند چرا که طبیعتا در جامعه موجودند ،پس تنها کافیس��ت که از تعدی حکومت به آن ممانعت کرد. نتیجه
با درج منش��ور حق��وق و آزادیه��ا در قانونگذاری کانادا ،پیر الیوت ترودو در رویای کشوری بود که همه کانادائیان به ارزشهای برابری و آزادی شناسایی شوند. با وجود تالش بزرگ پیشتازان ،ادامه راه باقیست .
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
50
موضوع ماه
نیمیم ز ترکستان نیمیم ز فرغانه
نگاه�ی ب�ه مقول�ه هوی�ت و تابعیت در ایرانیان مهاجر
میترا روشن
«من بیست سالم بود که به کانادا آمدم .االن پنجاه سال دارم. میپرس��ید خودم را کجایی میدانم؟ جوابش سخت است. مثل اینکه بپرس��ید مادرتان را بیش��تر دوست دارید یا زنتان را! دو تا دل دارم و دو دلداده ...با کاناداییها ایرانی هس��تم. خوب اینجا خارج از کشور اولین سوالی که هر کس از شما می پرسد این است که از کجا میآیید .به قول دانیل الفلور نویسنده هاییتیتبار محبوب ،اینجا میگوید« :وقتی میپرسند از کجا میآیی همیش��ه جواب میدهم از دستشویی!» اینجا خودتان هم بخواهید فراموش کنید دیگران نمیگذارند! در ضمن که زادگاه آدم فراموشش��دنی نیس��ت .مخصوصا ما ایرانیه��ا که چیزهای منحصر به فردی داریم ،مثل معرفت ایرانی ،یا تاریخ چند هزار سالهاش...خوب کانادا فقط چند صد س��ال تاریخ دارد ولی در عوض چیزهای خوبی دارد. همی��ن آزادیاش ،حاال هی��چ کاری هم نمیکنیها ،یعنی از بس کار میکنی دیگر وقت نمیماند از آزادی استفاده کنی. ب��ا اینحال اینجا حق انتخ��اب داری و این خودش خیلی است .دیگر ،عدالت اجتماعی اینجا را دوست دارم .درست اس��ت که اینجا هم دارا و ندار دارد ولی فقیرترینش��ان هم بخورونمیری برای زندگی دارند و سقفی باال سرشان است و بانک مواد غذایی هس��ت که خوراک و سبزی رایگان به فقرا میده��د .ایران ما از کانادا بیش��تر درآمد دارد ولی چه فایده که یکی دارد میترکد و یکی توی خیابان از گرسنگی ضعف میکند... اگر بپرسید کجا میخواهم زندگی کنم؟ آنجا که دلم خوش باش��د! ولی بین خودمان ،اینجا ،با وجود همه مشکالتش، احس��اس آرامش و امنیت بیشتری میکنم .آخر ایران دیگر غریب��م .در مدتی که نبودم ای��ران تغییر کرده ،من هم تغییر کردهام .در ایران به من به چش��م یک مریخی نگاه میکنند و اینجا هم ما را ب��ا عربها یکی میدانند! خودمان هم که مهاجری��م و آواره دو دنیا! هرجا برویم در حاش��یه جامعه
حاال میگویید ایران امپراطوری ب�وده و کان�ادا مس�تعمره اس�ت؟ خوب که چی؟!
هس��تیم و جذب نمیش��ویم .باور میکنید که من از وقتی از ای��ران مهاج��رت ک��ردهام دیگر زمی��ن را زیرپایم حس نمیکنم؟» ... اینه��ا را کیوان میگوید که به نظ��ر خودش هویتی ایرانی- کانادایی دارد .اینکه آزادفکر اس��ت و س��اده و بیشیلهپیله زندگی میکند ،مثل بولدوزر کار میکند ،و س��الی یکبار به تعطیالت میرود از جنبه کاناداییاش است .ولی در ضمن زندگی را جدی گرفته ،با پش��تکار زندگیاش را س��اخته، عارف اس��ت و موالنا میخواند ،اینه��ا را مدیون خصلت ایرانیاش میداند. ولی ملیحه مثل او فکر نمیکند .اوخودش را کامال کانادایی میدان��د و اصال آمده تا ایران را فرام��وش کند .او حتی به پسرش فارسی یاد نداده است« :من در ایران تلخترین دوران عم��رم را گذران��دم .به جرم زن ب��ودن بدترین توهینها را ش��نیدم .در خیابان اذیتم کردند ،در خان��ه وادار به ازدواجم کردند؛ ش��وهر معتادی که م��یزد و دادگاهی که به زن حق طالق نمیداد...خیلی ممنون از این تاریخ و تمدن و کشور قش��نگ ولی همه پیش��کش خودتان .جایی که برای یک گیالس شراب که دکترهای اینجا میگویند بخورید خاصیت دارد ،آنجا دستگیر کنند و شالق بزنند و یا برای یک رابطه جنس��ی که اصال به آنها مربوط هم نیست زنان و جوانان را اعدام و سنگسار میکنند ،من عالقهای ندارم پایم را بگذارم. اص�لا آنجا کاری ندارم .به بچهام هم گفتم ایران را فراموش کن .کشور ما اینجاست و باید سعی کنیم همین جا به جایی
برس��یم و میرس��یم .همین االن کار و درآمد خوب دارم و میتوانم ش��رافتمندانه زندگی خودم و بچهام را تامین کنم. ایران بودم میشد؟ یک روز خوش برایم نمیگذاشتند ،من اینجا سه سال ولفر گرفتم (کمک هزینه دولتی برای کسانیکه درآمدشان زیر خط فقر است) بعد که زبان یاد گرفتم و دوره تخصصی کوتاهی دیدم [مشغول به کار شدم] و االن دهسال اس��ت کار میکنم .مثل یک انسان آزاد زندگی میکنم .حق انتخاب رنگ لباسم را دارم...،حاال میگویید ایران امپراطوری بوده و کانادا مس��تعمره است؟ خوب که چی؟! باز دم ملکه انگلی��س گرم که این امکان را ب��رای زنانی مثل من بوجود آورد که روی پای خودش��ان بایس��تند و تنهایی بچهشان را بزرگ کنند». مریم اما اصال تحمل ش��نیدن حرف هویت��ی غیر از ایرانی را ن��دارد« :ایرانی رنگ خ��ود را به همه جا میزند که رنگ نمیگیرد .اصال حیف ایران نیست؟! آدم باید افتخار کند که مال آنجاست .من که اگر صد سال هم بمانم باز ایرانی هستم. مگر کانادا غیر از ولفر و پاس��پورت و پنشن (حقوق ماهانه س��المندان) چیز دیگری هم دارد؟ آب و هوایش که قطب اس��ت .بهداشت عمومیاش هم که تعریفی ندارد ،این همه مالیات میدهیم و باز برای دوا و دکتر باید برویم ایران .کشور خودمان خانه داریم ب��ه چه بزرگی ،فامیلها هفتهای یکبار میهمانی دارند و خوش دنیا را میگذرانند ،اینجا ما باید توی
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 51 موضوع ماه
ما همه ش�هروندان جهان هس�تیم و االن دیگ�ر ب�ا ای�ن تکنولوژیه�ای جدید و اینترنت و ماهواره از همه جا خبر داریم و کم و بیش مثل هم فکر میکنیم
دو تا اتاق فکسنی تاریک زندگی کنیم و تمام آخر هفته را کار کنیم و نه کاری که قبال برای خودمان در آن کس��ی بودیم بلکه هرکار س��طح پایینی که بشود .به خودم دلداری میدهم که عیب ندارد. اگر از اس��ب افتادهایم از اصل که نباید بیفتیم .هویت دوگانه یعنی چی؟ ما فقط دلخوشیمان همان هویت سابق و اصل و نسبمان است». کیوان و ملیحه و مریم فقط س��ه نمونه از چهار میلیون ایرانیان خارج از کشور هس��تند .تک تک این جمعیت هویت ترکیبی خاص خود را دارند. هویت یعنی شما
دکتر احمد اشرف در تعریف و تحلیل از هویت مینویسد: «هویت وجود و هس��تی فرد است و روی دیگر آن ،غیر و بیگانگان است .یعنی هویت من در مواجه با دیگری است که نمایان میشود .این منش و روش و مجموعه خصوصیات فردی و اجتماعی که شما را از دیگری متمایز میکند ،هویت است که ریشههای مختلف دارد ،چند الیهای است و عوامل بس��یار مانند تاریخ ،زمان ،مکان ،خانواده ،خاطرات ،محیط، شکس��تها و موفقیتها در آن تاثی��ر میگذراند ،این نوع آگاهی از هس��تی خود و دیگ��ری ،میتواند در عرصههای گوناگون قومی ،ملی ،مذهبی ،جنس��یتی و ...خود را نمایان کند و باعث همبستگی اجتماعی شود ...ولی در سادهترین مفه��وم ،هویت یعنی تعریف م��ا از خود و تعریف دیگری از ما. هوی��ت یکپارچه و ش��کل گرفته ف��رد در مهاجرت تغییر میکند .نحوه مقابله با بحرانها در هرشخص متفاوت است ولی بحران و شوک فرهنگی مهاجرت میتواند به سالمتی و تعادل فکری فرد آس��یبهای ج��دی و درازمدت بزند. موفقیت مهاجر بس��تگی به چگونگی هماهنگی یا مقابله با تغییرات همه جانبهای دارد که در مس��یر س��فر و ادغام در محیط جدید باید انجام دهد و هویت جدیدی که برای خود
میسازد .هویتی که آسان به دست نمیآید». دکت��ر بیوک محمدی پس از مطالعه و تحقیق در دانش��گاه سیمون فریزر کانادا کتاب زندگانی ایرانیان در کانادا را تالیف کرده ک��ه در آن از بزرگترین دغدغهه��ای فکری ایرانیان میگوید .او در کنار پیدا کردن ش��غل و امور مالی ،مس��ائل اجتماعی ،فرهنگی و خانوادگ��ی و تعارضات فرهنگی ،به نوس��ان بین هویت ایرانی و کانادایی اشاره دارد و در تاکید برشناخت مساله هویت میگوید« :اینکه فرد خود را شهروند جامع��های بداند ک��ه در آن زندگی میکند و یا چقدر به آن احس��اس وابستگی کند ،در نگرش او به محیط و زندگی و اطرافیان و آیندهاش اثر میگذارد». آنچ��ه مجموعه تغیی��رات جغرافیایی ،فرهنگ��ی ،عاطفی، اجتماعی ،کاری و ...در فرد باقی میگذراند ،هویتی التقاطی ی��ا منش جدیدی برای ف��رد مهاجر اس��ت .هویتی با یک قطببندی دوگانه گریز ناپذیر .جالب اینجاست بدانید که این پدیدهای امروزی نیست و در دیوان شمس که نگارندهاش به ترکیه مهاجرت کرده بوده دقیقا به هویت دوگانه اشاره دارد: ...گفتم ز کجایی تو تسخر زد و گفت ای جان نیمیم ز ترکستان ،نیمیم ز فرغانه نیمیم ز آب و گل ،نیمیم ز جان و دل نیمیم لب دریا ،نیمی همه دردانه ش��اید بتوان دنیای مهاجر را به نوعی شیزوفرنی تشبیه کرد. مغز دوپارهای که همزمان در دو دنیا زندگی میکند .انگار دو روح در یک بدن .کلود که بیست سال پیش از فرانسه به کبک مهاجرت کرده است میگوید« :انگار اینجا هستی و نیستی، میفهمی و نمیفهمی ،عقلت میگوید واقعیت را قبول کن! تو اینجایی ،و قلبت میگوید نه! حواست جای دیگر است؛ هر کدام از این جاها هم باشی فرق نمیکند ،همیشه یک چیز مهم کم اس��ت و احساس خوشبختی نمیکنی .خوشبختی مهاجر بستگی به هارمونی این دوگانگی دارد .به تعادل بین دو دنی��ا ،همچنین باید هویت جدیدی بس��ازد که از هردو جهان تغذیه شود». می�لاد ،ارمنی ایران اس��ت و در ج��واب تجربه مهاجرتش میگوی��د« :اول اینکه من قبل از اینک��ه اینجا بیایم هویت دوگانه داشتم ،حاال با کانادا حساب میشود هویت سهگانه؟!
در ضمن که چند سال را در یکی دو کشور امریکای التین و اروپا زندگی کردهام .االن دهسال است تورنتو هستم که اصال باف��ت جمعیتش با بقیه جاها فرق دارد .اکثریت مهاجرند و کاناداییها جزو اقلیتها به شمار میآیند .در جوامعی مثل ما که چندفرهنگی هستند دیگر مسئله هویت اهمیت چندانی ندارد .هرکس از یک جایی آمده و معلوم هم نیس��ت اینجا بماند .در واقع ،ما همه شهروندان جهان هستیم و االن دیگر با این تکنولوژیهای جدید و اینترنت و ماهواره از همه جا خبر داریم و کم و بیش مثل هم فکر میکنیم». احساس عاطفی مهاجر به کشور میزبان
و باالخره نقش کش��ور میزبان را در بوجود آوردن احساس عاطفی در مهاجران نباید نادیده گرفت .کلود که س��ی سال پیش از فرانس��ه به کبک مهاجرت کرده است میگوید که وقتی مبارزات عدالتخواهانه دانش��جویان و مردم کبک را میبیند بیش از همیش��ه خود را کبکی میداند« :من در کنار این مردم دالورم که ش��اد و خندان به خیابانها میریزند تا بیاعتنا به خشونت پلیس ،حقوق اقتصادی یا اجتماعیشان را مطالبه کنند ».ولی مسعود تجربه تلخی دارد .او میگوید: «از اول که اینجا آمدم نس��بتا خوشم آمد .ولی بعد که دیدم مهاجرها و مخصوصا پناهندهها اینجا چقدر بدبختی میکشند تا کارت اقامت و س��یتیزنی و پاسپورتشان را بگیرند توی ذوقم خورد .کسی را میشناسم پنج سال است دارد هرروز صندوق پستیاش را به امید جواب اداره مهاجرت بازمیکند؛ خود من هفت سال است دارم مثل اسیر زندگی میکنم .یک کنس��رت ایرانی نمیروم از ترس اینکه دعوا شود و کارم به پلیس بکشد و دیگر به من سیتیزنی ندهند .یک مسافرت جرات نمیکنم بروم .مادرم را نمیتوانم برای یکماه به خرج خودم دعوت کنم ...امثال من هزاران نفرند .برخی افسردگی میگیرند یا معتاد میشوند ...تکلیف خودشان را نمیدانند... اینها باعث میش��ود که دیگر آن احس��اس تعلق را به یک کشور پیدا نکنید .گاهی آنقدر عصبانی میشوم که میگویم اصال از خیر همه چیز بگذرم .ولی بعد فکر میکنم که هر جا بخواهم بروم پاسپورت میخواهم »...
هوی�ت دوگان�ه یعن�ی چ�ی؟ م�ا فق�ط دلخوشیمان همان هویت سابق و اصل و نسبمان است
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
52
موضوع ماه
تابعیت مضاعف ایرانیان کانادایی دکتر عبدالرسول دیانی وکیل پایه یک دادگستری و استاد دانشگاه در ایران
؟ یک�ی از ع�وارض عم�ده پدی�ده تابعی�ت مضاعف ،ایجاد تقابل میان دولتهای متبوع شخص است و این امر با نظم بینالمللی و به ویژه از جهت تقسیم جغرافیایی اشخاص میان دولتها ناسازگار است
یکیاز مباحث کلیدی و تقریب ًا جدید از لحاظ کاربرد درعلم حقوق مسئلۀ تابعیت میباشد .در دوران قدیم به اندازه کنونی به این مسئله توجه نمیشد؛ ولیدرقرون اخیربهخاطر رشد تکنولوژیهای ارتباطی ،هواپیما ،کشتی ،خودرو ،قطار و سایر وسایل ارتباطی ،فاصله بینکشورهای دوردستکاهش یافته و مس��ئله تابعیت به شکل جدیتر مطرح شده هرچند هنوز دولتها به نتیجه واحدی دربارۀ تابعیت نرسیدهاند و در جایی که پدیده دوتابعیتی و یا چندتابعیتی پیش میآید مشکل در شکل حادتری بروز پیدا میکند. البت��ه در یک مورد اتفاق نظر بین دولتها وج��ود دارد و آن اینکه همانطور که باید تالش کرد که هیچکس بدون تابعیت (آپاترید) نباشد ،از افراد دو یا چندتابعیتی نیز جلوگیری بعمل آید .مشکل افراد بدون تابعیت اینست که از حمایت سیاسی، حقوقی و ...کشورها و دولتها بینصیب خواهن د بود و داشتن چند تابعیت نیز غیرطبیعیاست .زیرا عادالنه نیست که یک نفر از مزایای چند تابعیت بهرهمندشود .لذا نظامهای سیاسی و حقوقی دنیا تالش میکنند تا از گسترش تابعیت مضاعف جلوگیری کنند؛ زیرا تابعیت واحد باعث مش��خص شدن ط بینالملل تکلیف صاحب آن در داخل نظام سیاسی و رواب شده و فرد از حمایت مستمر و بیقید و شرط دولت متبوعش برخوردار خواهد ش��د؛ ول��ی در تابعیت مضاعف اینگونه افراد دارای وضعیت ثابت و متعادل نیستند ،و چه بسا منافع اینگونه اشخاص در رقابتهای سیاسی و اختالفات بین المللیقربانی شود.
در ای��ن تحقیق نگاهی اجمالی به مقولۀ تابعیت در قوانین ایران و کانادا داش��ته و بخصوص به مزایا و معایب تابعیت مضاعف برای افراد دوتابعیتی اشاره خواهیم کرد. مفهوم تابعیت مضاعف
تابعیت مضاعف بدین معناس��تکه شخصی در یک زمان، دارای تابعیت دو کش��ور متفاوت باشد .بنابراین ،این فرد به علت دارا بودن تابعیت کشورهای متعدد ،الجرم دارای منافع و مضراتی خواهد بود. کشور فدرال کانادا به طرق مختلف (استانی و دولت فدرال) مهاج��ر و تبعه میپذیرند .کانادا در اعطاء تابعیت خود دنبال اهداف خاصی اس��ت؛ یک��ی از این اه��داف جمعآوری و سازماندهی نخبگان جهان س��وم برای توسعه و شکوفایی کاناداست .گفته ش��ده که ایران بیشترین مهاجران تحصیل کرده جهان را به خود اختصاص داده است. با توجه به اینکه در امر پذیرش تابعیت و یا رد آن ،دولت ها تصمیمگیرنده نهایی هستند و در اعطاء و یا عدم اعطای تابعیت جدید به یک فرد (غیر از افراد کش��ور خود) مختار میباش��ند ،تابعیت جزء اعمال حاکمیت یک دولت به شمار میرود و از مسائل اساسی یک مملکت بوده و نشانۀ استقالل و حاکمیت یک ملت است .لذا میتوان آنرا در حد یک رابطۀ سیاسی و معنوی که شخص را به دولت معینی مرتبط میسازد تعریف نمود .با این حساب تابعیت اساس ًا نوعی تقسیمبندی سیاس��ی-حقوقی و نه جغرافیایی بین افراد است ،اگرچه با جغرافیای زندگی فرد و اقامتگاه نیز ارتباط دارد. بدیهی است برای تحقق تابعیت وجود دو عنصر «دولت» و «تبعه» ضروری است. اصول اساسی تابعیت مبتنی بر 3اصل است :اوال اینکه داشتن یک تابعیت برای هر فرد الزم اس��ت ،ثانی ًا اینکه کس��ی که دارای بیش از یک تابعیت اس��ت وضع غیرعادی دارد .زیرا تابعیت منشاء حق و تکلیف میباشد و آن وقت از یک طرف برخورداری از حقوق و مزایای اتباع دو دولت ظالمانه بوده و از طرف دیگر بسیار دشوار است که شخصی بتواند تمام تکالیف خود را نسبت به دو دولت ایفا نمایند ،مخصوص ًا اگر تکلیف خدمت نظام وظیفه ،پرداخت مالیات و ش��رکت در جنگ باشد .و ثالث ًا اینکه این تابعیت امر همیشگی نیست و
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 53 موضوع ماه
ممکن است به دالئلی شخص نخواهد در تابعیت یک کشور بماند .اما وضعیت غیرعادی کسی که تابعیت مضاعف دارد به این دلیل اس��ت که داشتن تابعیت مضاعف سبب ایجاد تقابل و تضاد میان دولتهای متبوع شخص میشود و این امر با نظم بینالمللی به ویژه از حیث تقسیم جغرافیایی اشخاص میان دولتها ناسازگار است و نیز دولتها درباره آندسته از اتباع خود که دارای تابعیت دولت دیگر نیز میباشند ،نمیتوانند نظر مساعد داشتهباشند و هر دولت از دید قواعد بینالمللی مجاز است تابعیت خارجی این گونه اتباع خود را نادیده بگیرد و آنها را فقط تبعه خود بداند. اما اینکه چرا این وضعیت غیرعادی پیش میآید ،ریش��ه در عوامل متعدد دارد .اولین دلیل به اختالف طرز تفکر دولتها درباره تحصیل تابعیت برمیگردد .یعنی هر دولتی با توجه به مصالح خود ،سیس��تم خاک یا خون و یا ترکیبی از آنها را اعمال میکند .همچنین ممکن اس��ت ش��خص با حفظ تابعیت قدیمش تابعیت جدید به دستآورد .اشغال نظامی و ازدواج زن با یک تبعه بیگانه ،ممکن است از عوامل بروز تابعیت مضاعف باشند. یکی از ع��وارض تابعیت مضاع��ف «دوگانگی فرهنگی» بی��ن اف��راد دارای تابعیت مضاعف اس��ت و بعض ًا این امر موجب میش��ود که چنین افرادی در راه مانده و از یار رانده تلقی بش��وند .به عنوان مثال تع��دادی از ایرانیان مهاجر که با کولهبار فرهنگی و هویت ایرانی-اس�لامی کش��ور خود ب��ه کانادا مهاجرت کردهاند و ب��ر اثر اختالف فرهنگها و برخورد ناگریز آنها با یکدیگر ،به ناچار در حاش��یه جامعه میزبان خانه کرده ،روزگار میگذرانند .و یا پس از گذراندن سالیانی چند در غربت و فاصله گرفتن از رسمهای نیاکان و نپذیرفتن بیچون و چرای فرهنگ و رسوم بیگانه ،از یار مانده و به دلدار نرسیده شدهاند و اگر به میهن بازگشتهاند بر اثر جدایی از معیارهای پیشین همچنان حاشیهنشین باقی ماندهاند و در بازگشت دوباره به غربت غرب هم ،همچنان س��رگردان به سر میبرند .این امر موجب شده که شکلهای جدیدی از شهروندی (که مقوله تابعیت را کمرنگ میکند) در حال ش��کلگیری و رشد باشد است که هر چند ناقص و مورد بحث هس��تند ،ولی به خودی خود ،از امکان ظهور «تعلق فراملی» و پدیده «جهانی ش��دن» خبر میدهند و این امر در ایدئولوژی اس�لامی در قالب «امت واحده جهانی» بیانگر تمایل روزافزون به گستره جهانی و جهان بدون مرز، نژاد ،قومیت ،رنگ و ...دارد ،لذا تابعیت در این تفکر دارای اولویت نیست ،بلکه عقیده یا وحدت منافع جهانی وجهۀ همت تابعین میباشد. منافع و مشکالت تابعیت مضاعف
عمده مشکل تابعیت مضاعف ممکن است در زمانی بروز کند که رابطه تابعیت باعث میشود فرد از «حمایت سیاسی» دول متبوع خود برخوردا ر گردد .حمایتی که یک کش��ور میتواند به ش��خص ارائه ده��د ،میتواند به صورت مداخله به نف��ع فرد در صورت اختالف با کش��ور دیگر ،تأمین از طریق معاهدات ،جلوگیری از دخالت دیگر کش��ورها در زندگی روزمره ش��خص و ...باشد .این حمایت در برخی مواقع قابل تحقق نیس��ت بخصوص در جایی که اختالف
بین دو کشوری بروز پیدا کند که شخص از تابعیت هر دو برخوردار اس��ت .مثال بارز این مسئله در مورد خانم زهرا کاظمی بروز کرد که منجر به تیرگی روابط دو کش��ور نیز گردید .یعنی حمایت سیاسی دولت کانادا از تبعه خود یعنی زهرا کاظمی و عدم پذیرش مطالبات دولت کانادا از سوی دولت ایران به این دلیل که کاظمی را تبعه خود تلقی میکرد موجب بروز مشکالتی در روابط دو کشور گردید. با این حساب یکی از عوارض عمده پدیده تابعیت مضاعف ایجاد تقابل میان دولتهای متبوع ش��خص است و این امر با نظ��م بینالمللی و به ویژه از جهت تقس��یم جغرافیایی اشخاص میان دولتها ناسازگار است و نیز دولتها درباره آن دسته از اتباع خود که دارای تابعیت دولت دیگر نیز میباشند، نمیتوانند نظر مساعد داشته باشند و هر دولت از دید قواعد بینالملل مجاز اس��ت تابعیت خارجی اینگونه اتباع خود را نادیده بگیرد و آنها را فقط تبعه خود بداند .نتیجه همینگونه قواعد اس��ت که چنین اتباعی نمیتوانند از حمایت سیاسی دولتهای متبوع خود در برابر یکدیگر بهرهمند باشند. بع�لاوه از عوارض دیگر تابعیت مضاعف این اس��ت که بسیار دشوار است که شخص بتواند تمام تکالیف خود را نسبت به دو دولت ایفاء نماید؛ مخصوص ًا اگر این تکلیف همانطور که اشاره شد در موضوعات مهمی چون خدمت نظام وظیفه ،پرداخت مالیات یا اطاعت از قوانین آمره باشد پ��س این نوع تابعیت نه تنها در حقوق داخلی باعث بروز مشکالتی میگردد بلکه در سطح بینالملل نیز مشکالتی را در بردارد. بنابراین هر چند مسئله تابعیت مضاعف میتواند جذاب باشد و ب��ه افراد برای برخورداری از حقوق و مزایای اتباع دو یا چند دولت حق انتخاب اعط��اء نماید( .مثال در مورد اخذ ویزا و پاس��پورت برای کسب رفتار بهتر یا کسب امتیازاتی ناشی از تعارض قوانین داخلی و )...اما واقعیت این است که مسئله تابعیت مضاعف باعث ایجاد اشکاالتی در سطح بینالملل میگردد و این اش��کاالت هنگامی پدیدار میگردند که موضوع در یک دعوی بینالمللی مطرح شود .در چنین موردی قاض��ی بینالمللی وظیف��ه دارد جری��ان دعوی را براساس یک تابعیت هدایت کرده و اظهار نظر نماید .چرا که عدم مقابله با این معضل ،پیدایش تقلب نسبت به قانون و امکان سوءاستفاده تبعه از قوانین کشورها را فراهم میآورد. بدی��ن صورت که تبعه مضاعف با سوءاس��تفاده از حقوق خویش ممکن است مرتکب کالهبرداری نیز بشود .مضاف بر این ،وی با بازی کردن به اصطالح بر س��ر دو میز ،یعنی برخورداری از مزایای یک تبعه معمولی و نیز منتفع ش��دن از حمایت سیاسی یک کشور خارجی ،تدریج ًا خود را در طبقهای جدا از اتباع معمولی جای میدهد و این برخالف اصل اساسی تساوی افراد است که معموالً در قوانین اساسی ذکر میشود. با توج��ه به ب��روز مش��کالت فوقالذک��ر در مواقعی که برخ��ورداری از دو تابعی��ت بوجود م��یآورد ،حقوقدانان راهحلهای متفاوتی را برای حل مش��کالت ناشی از تابعیت مضاع��ف پیشبینی کردهان��د .گروهی ب��ه نظریۀ «ترجیح تابعیت» متمایل شدهاند مثالً آندره آقاسی تنیسباز معروف آمریکایی طبق قانون ایران تبعه ایران محسوب می شود
از ع�وارض دیگر تابعیت مضاعف این اس�ت که بس�یار دشوار است که شخص بتواند تمام تکالیف خود را نسبت به دو دولت ایفاء نماید
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
54
موضوع ماه
و طبع ًا در ب��دو ورود به ایران از وی مطالبه جواز ایرانی نمیش��ود و به اس��تناد همان گذرنامۀ ایرانیاش حق ورود به کشور خود را مثل همه ایرانیان دیگر دارد .حال باید در مواقع اختالف در تابعیت از ایشان سئوال شود بین دو کشور ایران و آمریکا کدام را ب ه عنوان کشور متبوع خود برمیگزیند و یا به عبارت بهتر ایشان خود را کجایی میداند .پس مالک اول برای حل تعارض تابعیت ،سئوال از خود فرد دارای تابعیت است. سیستم فوق در مورد قراردادهای فیمابین فرانسه و انگلیس، راجع به اهالی کش��ور (جزایر مالتا) که ساکن تونس بودند انتخاب گردید ،با این تفاوت که سیستم خاک را از نسل سوم به کار میبردند و در نس��ل اول و دوم سیستم خون انتخاب بکار میرفت .اما ایتالیاییها در قرارداد خود با فرانسه ،راجع به اتباع ایتالیایی که ساکن تونس بودند ،این قاعده را نپذیرفتند. نظریه دوم نظریه تابعیت موثر و یا فعال است که منظور از آن، تابعیتی است که قاضی از بین چند تابعیت شخص ،انتخاب میکند و مالک انتخاب را قانون حاکم قرار میدهد .کش��ف تابعیت موثر به تعیین درجه تعلق ش��خص به تابعیتهای قابل استناد به او بستگی دارد .بدین معنی که باید دید خود او در اجرای حقوق و وظایف خود ،کدام یک از آنها را بیشتر ترجی��ح میدهد .عوامل موثر در تعیین تابعیت موثر یا فعال را میتوان در تعیین محل س��کونت دائمی ،اقامتگاه شخص، زبان ،تابعیت همسر ،گذرنامه ،تعیین مرکز مهم امور ،عالیق شخصی و ...دانست. در مقابل تابعیت موثر یا فعال ،تابعیت غیرفعال یا ساختگی قرار دارد .تابعیت غیرفعال یا ساختگی به این معنا است که اگر دولتی در اعمال صالحیت خود در مورد اعطای تابعیت سوءاستفاده کرده و تابعیت خود را به منظورهای خاص به فرد یا افرادی بدهد که با او دلبستگی واقعی و عملی ندارد، مرتکب سوءاستفاده از حق شده و چنین تابعیتی در روابط ط بینالملل آن دسته بینالمللی قابل استناد نیست .پس در رواب از تابعیتها معتبرند که بین تابع و متبوع یک دلبستگی حقیقی و عملی موجود باش��د .بنابراین ،در مواردی که ش��خصی دارای تابعیت مضاعف است باید تابعیت موثر ،واقعی ،فعال و عملی شخص را کشف کرد. این راهحل در ماده( )3اساسنامه دیوان داوری الهه نیز پیش بینی شده است ...« ،کسی که ممکن است تبعه بیش از یک دولت محس��وب شود ،تبعه کشوری محسوب خواهد شد که معموال در آنجا حقوق مدنی و سیاس��ی خود را به موقع
اجرا میگذارد». یک پیوند واقعی پیوندی اس�ت بنابراین در تابعیت موثر یا فعال ،مفهومی موجود است که به موجب آن باید یک پیوند واقعی بین ش��خص یا موجود و که در آن تابعیت ،حقیقی و موثر کشوری که شخص تابعیت آن را ادعا میکند ،وجود داشته باشد و نه مصلحتی
باش��د؛ یک پیوند واقعی (که تعلق موثر یا تابعیت موثر نیز نامیده میش��ود) ،پیوندی است که در آن تابعیت ،حقیقی و موثر باشد و نه مصلحتی. باالخره نظریه سومی برای حل مسئله پیشبینی شده است به این عنوان که کسب تابعیت جدید منوط به لغو تابعیت قدیم اس��ت .در این نظریه به یک معنا راهحل ارائه نمیشود بلکه صورت مسئله پاک میشود .یعنی اساسا بروز مسئله تابعیت مضاعف را در نطفه خفه میکند. در پایان باید گفت تاکنون راهحل مناسب و کاملی که مورد اتفاق جامعه بینالملل باش��د ،پدید نیامده اس��ت ،هر چند ص کنفرانس حقوق بینالملل سازمانهای بینالمللی به خصو خصوصی الهه و سایر س��ازمانهای مرتبط جهانی تالش کردهاند از طریق وضع قوانین و مقررات مناس��ب در قالب قواعد و مقررات بینالمللی اقدام الزم و موثری را انجام دهند ک��ه بتوانند به راهحل واحد و جامع برس��ند و از این رهرو مش��کالت افرادی نظیر ایرانیان کان��ادا که بنابر آخرین غیر رسمی ،بیش از 300/000نفرند را حل کنند. در ش��ماره آینده در خصوص مقایس��ه مقررات مربوط به تابعی��ت مضاعف در حق��وق ایران و کان��دا مطالبی را پی خواهیم گرفت. آدرس دفتر در تهران :تهران میدان پونک ،مجتمع تجاری- اداری بوس��تان ،واح��د 760اداری تلف��ن 44498149و ،44498148 موبایل ایران098-9121215015 : آدرس ای-میل: adn64@yahoo.com تلفن موبایل کانادا 0015145776772 :
کانادا چگونه کانادا شد؟
نماهایی از موزه تاریخ تمدن کانادا
parnianmagazine.com
موزهها یک��ی از بهترین مکانه��ا ب��رای یادگی��ری و شناخت پدیدهها هستند .اگر هدفمان آش��نایی با تاری��خ ش��کلگیری و تغییرات و تحوالت کاناداست یکی از بهترین مکانها موزه [تاریخ] تمدن کانادا Canadian Museum of Civilizationدر منطقه کبکی شهر اتاوا (گتینو) درست آنسوی رودخانهای است که در س��مت دیگرش عمارت عظیم پارلمان کانادا قرار دارد .با این حساب اولین منظره آنسوی رودخانه از سمت پارلمانهیل ،موزه تمدن است و برعکس؛ و این عجیب نیست اگر فرض کنیم که بزرگترین دستاورد تمدنی ساکنان این سرزمین ،دستیابی به حاکمیتیست که دموکراسی و رای شهروندانش در آن سخن آخر باشد. فطبق��ه به معرفی جزییات زندگی و اب��زارآالت زندگی و هنری آنها اختصاص یافته .در سطح دوم (طبقه همکف) ،نمایشگاههای اختصاصی و فصلی قرار دارند با س��الن نمایش آیمک��س و دو تاالر مهم :یکی موزه پست و دیگری موزه کودکان که اگر فرزند خردسالی دارید
باید حداقل 4-3ساعت برای این تاالر وقت بگذارید .اینجا ترکیبی از آموزش و س��رگرمی ،نه فقط درباره کانادا که در باره تعداد بسیار زیادی از مشاغل ،کشورها و فرهنگها فرزندانتان را مش��غول خواهد ک��رد و آنها میتوانند صفحات پاس��پورت اختصاصی خود را چند ساعته با انواع مهرها پر کنند! در س��طح سوم ،مفیدترین و ش��اید زیباترین بخش موزه قرار گرفت��ه که م��روری جامع از مهمترین وقای��ع تاریخی کانادا و سیر پیشرفت تمدنی این کشور در سرتاسر استانهای آن را با دست و دل بازی تمام در اختیار بازدیدکنندگان قرار میدهد .و نهایتا در سطح چهارم تاالر آشنایی با مشاهیر کانادا اعم از اولین ماجراجویان ،شخصیتهای سیاسی و هنری و نظایر اینها قرار گرفته است .در همه این تاالرها حجم عمدهای از اطالعات به ص��ورت مکتوب یا در قالب فیلم ،ص��دا و تصویر به دو زبان رسمی کشور در اختیار ش��ما قرار میگیرد .اگر تصمیم دارید به اتاوا سفری داشته باشید ،برای بازدید کامل از این موزه 7-6 ساعتی وقت اختصاص دهید .
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
58
مالی و اقتصادی
در پرنیان تالش داریم تا شما را با شهرهای مختلف کانادا ،خصوصا محلههایی که ایرانیان کانادا در آن تمرکز بیشتری دارند آشنا کنیم .اگر شما از ساکنان همین شهر اما در محالت دیگر آن هستید از این طریق میتوانید از شهر خود اطالعات بیشتری به دست آورید و اگر از ساکنان شهرهای دیگر کانادا هستید ،اینجا فرصت دارید تا با آن شهرها بیشتر آشنا شوید .شاید دیرزمانی نپاید که خود ساکن این شهر جدید شوید. اگر عالقهمندید تا در این معرفیها راهنمای دیگران باشید مطالب خود را در معرفی شهر و محله خودتان برای ما ارسال کنید .خصوصا اگر ساکن شهرهایی چون ادمونتون ،کلگری ،وینیپگ و نظایر اینها هستید که کمتر در میان جامعه ایرانیان شناخته شده هستند .همچنین معرفی محلههای ونکوور و حومه میتواند برای ساکنان شرق کانادا بسیار مفید باشد و بالعکس .منتظر دریافت مطالب شما که به آدرس @info parnianmagazine.comارسال میکنید هستیم. parnianmagazine.com
آشنایی با محلههای مونترال نشاط تهرانی
در این مقاله سعی داریم شما را با شمای کلی شهر مونترال آشنا کنیم تا شاید برای انتخاب بهترین منطقه برای سکونت در ماهها و یا سالهای اولیه اقامتتان یاریتان کرده باشیم. شهر مونترال بزرگترین شهر استان کبک ،دومین شهر بزرگ کانادا بعد از تورنتو و هفتمین شهر بزرگ امریکای شمالی است. بنابر آخرین سرشماری اعالم شده در فوریه 2011مونترال بزرگ با جمعیت بالغ بر 3.860.000به عنوان دومین شهر پرجمعیت کانادا شناخته شدهاست که نزدیک به دو میلیون نفر از این جمعیت در جزیره مونترال ساکن هستند. جزیره مونترال که بخش اصلی شهر را تشکیل میدهد شبیه یک بوم رنگ است که از شمال شرقی به جنوب غربی امتداد یافته است .این جزیره با دو رود عظیم سن لورن St.Laurentو رود اتاوا احاطه شده است .در اطراف جزیره مونترال حدود 75 جزیره کوچک و بزرگ وجود دارد که در مجموع مونترال بزرگ را تشکیل میهند .حالت جزیرهای شهر مونترال عامل
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
60
شهر
مهمی در شرایط و مشخصات این شهر به شمار میرود که در ادامه توضیح داده میشود. اغلب ش��هرهای امریکای شمالی که دارای بافتی یکسان و یکنواخت هستند که معموال متشکل از مرکز شهر Down Townبا ساختمانهای بلند تجاری و اداری و مناطق اطراف با ترکیبی از ساختمانهای چند طبقه مسکونی ،کاندومینیوم و منازل مس��کونی مجزا و بعضی مراکز صنعتی است .شهر مونترال از این نظر با سایر شهرهای امریکای شمالی تفاوت اساسی دارد .دلیل این تفاوت قدمت بیشتر شهر ،مشخصات جغرافیایی و ش��کل جزی��رهای آن و تفاوتهای فرهنگی س��اکنین اولیه این شهر است که متش��کل از فرانسویها و انگلیسیها بودهاند .به همین دلیل انتخاب مهم مناسب برای زندگی در این شهر نسبت به سایر شهرهای امریکای شمالی به مراتب سختتر است. در مجموع شهر مونترال از دو قسمت شرقی و غربی تشکیل شده است که قسمت ش��رقی به قسمت فرانسوینشین و قس��مت شرقی به قسمت انگلیسینشین شهرت دارد .البته همان طور که میدانید حدود 59درصد از س��اکنین ش��هر مونترال فرانسهزبان Francophoneهستند (این اصطالح به کسانی اطالق میشود که در خانه به زبان فرانسه صحبت میکنند) و حدود 20درصد Anglophoneهستند (یعنی در خانه انگلیس��ی صحبت میکنند) و باقی اختصاص دارد به Allophoneها یا کسانی که به زبانی غیر از این دو در خان��ه صحبت میکنند .البته طبق آمار س��ال 2006بیش از نیمی از جمعیت مونترال میتوانند به هر دو زبان انگلیسی و فرانسه صحبت کنند .در سالهای اخیر جمعیت انگلیسیزبان شهر مونترال و بخصوص جمعیت کسانی که به هر دو زبان فرانسه و انگلیس��ی مسلط هستند افزایش محسوس داشته است. این تقسیمبندی نه تنها درباره زبان که درباره بافت فرهنگی و هویت شهر مونترال نیز صدق میکند به طوری که بافت ظاه��ری و معماری مناطق ش��رقی و غربی ش��هر مونترال تفاوتهای اساس��ی دارد .مناطق شرقی و مرکزی مونترال که قدیمیتر نیز هس��ت حال و هوای اروپایی دارد .بیش��تر جاذبههای توریستی ،مراکز فرهنگی ،تفریحی و تاریخی شهر در این منطقه قرارگرفته اس��ت و حتی اغلب دانش��گاهها و کالجهای مهم شهر مونترال در این محدوده واقع شده است. مناطق غربی شهر مونترال بیشتر مراکز صنعتی مانند صنایع داروسازی و ش��رکتهای بزرگ نرمافزار را در خود جای داده اس��ت .بافت غربی مونترال جدیدتر و مدرنتر اس��ت و شباهت زیادی به سایر ش��هرهای آمریکای شمالی دارد. البته این تقس��یم بندی بسیار کلی است و به عنوان مثال در قسمتهای شرقی و مرکزی شهر مناطق انگلیسینشین دیده میش��ود همان طور که در غرب نیز بعضی مناطق قدیمی شبیه به بافت اروپایی شرق مونترال یافت میشود. منطق��ه منحصر به فرد دیگری که در ش��هر مونترال وجود دارد بن��در قدیمی ی��ا Old Portیا مونت��رال قدیم Old Montrealاس��ت .این منطقه قدیمیترین منطقه ش��هر مونترال ،اس��تان کبک و کشور کانادا است .این منطقه بسیار زیبا مرکز فرهنگی و تفریحی ش��هر است که در مجاورت
قسمت مدرن مرکز شهر یا Down Townقرارگرفته وهر س��ال بخصوص در فصل تابستان با فضای دلپذیر و زیبا و بافت معماری منحصر به فرد همچنین برنامههای فرهنگی و فس��تیوالهای بینالمللی معروف خود ،پذیرای میلیونها توریست از قس��متهای مختلف امریکای شمالی و سایر نقاط دنیا است. موقعیت خاص مونترال ش��هر مونترال که در جنوب غربی اس��تان کبک قرار گرفته اس��ت موقعیت جغرافیایی بسیار خوبی نسبت به شهرهای مهم اطراف دارد و در فاصله اندکی از ش��هرهایی چون اتاوا (پایتخت) ،تورنتو (مهمترین شهر استان انتاریو) ،کبکسیتی (مرکز اس��تان کبک) و شهرهای امریکایی چون بوستون و نیویورکسیتی واقع است. یکی از مش��خصات این ش��هر داشتن پس��تی و بلندی در قس��متهای مرکزی و ش��رقی و وجود تپههایی است که یکی از آنها یعنی تپه مونترویال در واقع محل ورود اولین مهاجرین به کانادا اس��ت و احتماال نام ش��هر نیز از این تپه گرفته ش��ده اس��ت .از آنجایی که مونترال در امتداد شمال ش��رقی به جنوب غربی گسترش یافته اس��ت خیابانهای اصلی شهر و مهمترین خیابان آن «شربروک» در امتداد شرق به غرب قرارگرفته است و چون چنانکه گفتیم شهر مونترال به شکل یک بومرنگ است خیابانهای شرقی -غربی نسبت به خیابانهای شمالی -جنوبی طول بیشتری دارند .مهمترین خیابان شمالی-جنوبی شهر مونترال خیابان سنتلورن است که در واقع نقطه صفر و مرز شرق و غرب مونترال محسوب میشود. وجود این پس��تی و بلندیها در ش��هر و نیز بافت ناهمگن و ترکیب��ی از قدی��م و جدید ب��ودن اتوبانه��ا و خیابانها باعث میش��ود بخصوص در مناطق شرقی و مرکزی شهر، جهتیابی و پیداکردن نشانی برای تازهواردین مشکل باشد. به خاطر همین است که ش��هر مونترال برای تازهمهاجرین در مقایس��ه با شهری مانند تورنتو که بافتی بسیار همگن با خیابانهای موازی و تابلوهایی بزرگ و خوانا با اس��مهایی آسان و گاه آشنا و جغرافیایی دشتمانند یا مسطح و هموار دارد شهر سختی به نظر میرسد و از این نظر بیشتر میتوان آن را با شهری مانند تهران مقایسه کرد. در ش��هر مونترال خیابانهای بس��یاری یافت میشوند که مسیری منحنی دارند و در بعضی از قسمتها شرق به غرب و از قسمتی دیگر شمال به جنوب امتداد یافتهاند .محلهها و خیابانهای فرعی طرحهایی البیرنت مانند دارند ،شاید برای اینکه رانندگان خیابانهای اصلی نتوانند برای میانبر زدن و فرار از ترافیک سنگین در ساعات شلوغ روز از خیابانهای فرعی استفاده کرده و امنیت و آرامش خانههای شخصی را بر هم بزنند به همین دلیل توصیه میش��ود در ماههای اولیه اقامت خود در صورتی که با مسیرها ،آشنایی کافی ندارید به فکر کوتاه کردن راه و پیچیدن در فرعیها نیافتید که ممکن است از کیلومترها دورتر سر در بیاورید! از طرف دیگر ش��هر مونترال و استان کبک شاید تنها شهر سرتاس��ر کانادا و امریکای شمالی است که تابلوها و عالئم
راهنمایی و رانندگی در آن به زبان فرانس��ه است .یعنی در حالی که شما در کشوری مانند فرانسه بر روی تابلوی توقف کلمه STOPرا میبینید در ش��هر مونترال با تابلوهایی رو به رو میشوید که کلمه ARRETبر آن نقش بسته است. خواندن نامهای ناآشنا در شهری جدید حتی به زبانی که با آن آشنا هستید به اندازه کافی مشکل است از این روست که برای تازهواردین به مونترال حتی کس��انی که با زبان فرانسه آشنا هستند مواجهه با این تابلوها و تلفظ اسامی و به خاطر س��پردن آنها گاهی شاق و خس��ته کننده به نظر میرسد و اصوال عادت به بافت ش��هر و آمد و شد در خیابانها چه با ماشین شخصی و چه با وسایط نقلیه عمومی بخش مهمی از تطاب��ق با محیط جدید برای مهاجرین به ش��مار میرود. مثال مدتی طول میکشد تا بدانید Cul-de-Sacنام خیابان نیس��ت بلکه عالمتی اس��ت به معنی خیابان بنبست! یا در جزیره مونترال برخالف سایر شهرهای امریکای شمالی (غیر از نیویورک) گردش به راست در زمانی که چراغ قرمز است ممنوع است .به خاطر همین به تازهواردین توصیه میشود در روزهای قبل از ورود به ش��هر با نگاهی به نقشه شهر و خیابانهای اصل��ی آن برای خود کمی آمادگی ذهنی ایجاد کنند. البت��ه امروز وجود جهتیاب یا Navigatorیا مراجعه به سایتهایی مانند Googlemap.caیا MapQuest.ca پیداکردن نش��انیهای جدید را برای همگان بسیار آسانتر کردهاس��ت .در عین حال یکی از محاس��ن بافت ش��هری مونترال در داش��تن اتوبانها و ش��اهراههای متعدد و بسیار کارآمد اس��ت که به روانی ترافیک در این شهر بسیار کمک میکن��د .از طرف دیگر ش��هر مونترال یک��ی از قویترین، س��ریعترین و گستردهترین شبکههای حمل و نقل عمومی را دربین ش��هرهای آمریکای ش��مالی دارد به همین دلیل با این که هزینه داشتن ماشین در شهر مونترال بسیار پایینتر از شهرهای دیگر است به تازهواردین توصیه میشود تا وقتی آشنایی کافی با ش��هر پیدا نکردهاند از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده کنند . ادامه دارد...
parnianmagazine.com
62
8 شماره. 1391 تیر
آگهی
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
63
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 65 شهر
کاندونشینی ایرانیان در North York
ث یورک تورنتو در مزایا و معایب زندگی در نور مجیدبسطامی
برای بسیاری از ایرانیان ،اسم تورنتو با اسم نورث یورک North Yorkپیوند جداییناپذیری پیدا ی از تازهواردان قبل از کرده اس��ت و دیدهام خیل آمدن به کانادا با این اسم یا اسامی نزدیک و مرتبط با آن مثل «یانگ Yongeو شپرد ،»Sheppard «یان��گ و فین��چ »Finchو «بیوی��و Bayview و ش��پرد» آش��نا و حتی مانوس میشوند و مثال میدانند که اصال یک پالزا به نام پالزای ایرانیان در ای��ن منطقه وج��ود دارد .هماکنون این منطقه دارای جمعیت بسیار باالیی از ایرانیان تازهوارد یا قدیمی است و یکی از مهمترین جاذبههای شهر برای اقامت ایرانیان مهاجران .این موضوع دالیلی دارد که در ادامه خواهد آمد. نگارن��ده در گذش��ته در م��وارد متع��ددی در س��مینارها ،گفتگوهای چند نفره یا حتی مطالب و مقاالت به ای��ن موضوع پرداخته که (حداقل) زندگی در منطقه کاندونش��ین این ناحیه را برای ایرانی��ان خصوصا ت��ازهواردان چندان مناس��ب نمیدان��د .دالی��ل این امر ه��م در میانه بحثها مطرح شده و هم در چند پست وبالگ نویسنده منتش��ر شده که با اس��تقبال خیلی زیاد مخاطبان روبرو شده اس��ت بنابراین آن دالیل با ویرایشی مختصر در اینجا بازنشر میشود تا هم معرف یک منطقه ایرانینشین خیلی مشهور در کانادا از منظر نویسنده باشد و هم آغازگر بحثهای تکمیلی و چه بسا مخالف برای دقیقتر شدن موضوع .این نوشته در شماره آینده ادامه خواهد یافت.
مقدمه ضروری
قب��ل از ورود به بحث اصلی چند نکته نی��از به یادآوری دارند: ث یورک بسیار وسیعتر از آن چند عبارت اول ،ناحیه نور بیان ش��ده در باال (یانگ و ش��پرد و )...است .اینکه چرا عنوان این ناحیه نورثیورک (با ترجمه تحتالفظی یورک ش��مالی) اس��ت بماند برای فرصتی دیگر اما فعال باید به خاطر داشته باشیم که وسعت این ناحیه که یکی از نواحی گسترده شهر تورنتو محسوب میشود بسیار زیاد است و ایرانیان تنها در چند نقطه در آن تمرکز بسیار باالیی دارند که مهمترینش در همین فاصله بین خیابان فینچ تا شپرد (دو خیابان شرقی-غربی موازی هم که عمود بر خیابان یانگ قرار دارند) و در اطراف خیابان یانگ خصوصا بین یانگ و بیویو است .البته گسترش فعالیتهای تجاری ایرانیان از فینچ به س��مت ش��مال گذر میکند و تا استیلز Steeles (خیابانی که مرز ش��مالی شهر تورنتو محسوب میشود)
ادام��ه مییابد اما بحث اصلی م��ن در اینجا درباره منطقه مسکونی در فاصله بین فینچ و شپرد است و امیدوارم این همه تکرار اسامی خیابانها شما را گیج نکرده باشد. منطقهای که از آن صحبت میکنیم یکی از مهمترین مراکز س��اخت و س��از کاندو در تورنتو و کاناداست و شهرت آن از این نظر حتی در کل امریکای ش��مالی زبانزد است. هماکنون دهها پروژه جدید کاندوسازی در آن در مراحل مختلف طراحی و س��اخت قرار دارد و در دهه گذش��ته و خصوصا 5س��ال اخیر به یکی از محبوبترین مکانها برای ایرانیان تازهوارد با خصوصیتهای متفاوت نس��بت به ایرانیان قبلتر تبدیل شده و سوی اصلی بحث من هم در همین ارتباط اس��ت .در واقع تمرکز این بحث بر روی کاندونشینی در این منطقه خاص است .سایر نقاط نورث یورک و ایرانیانی که در آنها سکنی میگزینند مشخصات متفاوتی دارند که بحث دیگری را میطلبد. دوم ،منظور من از بحث فعلی ،اقامت دائم (باالتر از 6ماه)
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
66
شهر
از جهات بس�یار این منطق�ه و امکانات آن ایرانی�ان را ب�ه یاد تهران میان�دازد ،البته یک تهران مرتب و منظم و پاکیزه
در این منطقه اس��ت .ش��خصا بنا ب��ه دالیلی که در البالی این بحث مطرح خواهد شد اقامت موقت (زیر س��ه ماه) در این منطقه را ب��رای برخی از ایرانیان مفید میدانم. س��وم ،این بحثها در عین اینکه ب��ر مبنای اقامه دلیل و اس��تدال ل قرار گرفته و حاصل چندین س��ال مراوده و مش��اهده و بررس��ی حال و روز افراد ساکن در این منطقه است اما به هر حال خالی از جنبههای سلیقهای و شخصی نیس��ت .پس بدیهی است اگر نظر دیگران خصوصا آنها که س��اکن این منطقه هستند در مواردی مخالف باش��د و به همین دلیل زندگی در این مکان را دلپذیر و مفید یافته باش��ند .خواننده میتواند با بررسی همه جوانب ،بس��ته ب��ه موقعیت و ش��رایط ،در مورد خودش تصمیم بگیرد. مزایای زندگی در منطقه مورد اشاره
اگر با ایرانیانی که در این ناحیه زندگی میکنند برخورد داشته باش��ید احتماال برخی از دالیل را از زبان آنها در مورد مزایای زندگی آنجا خواهید شنید .تالش میکنم تا در اینجا س��نگ تمام بگذارم و نکتهای را در مزایای زندگی در این منطقه از قلم نیاندازم: استانداردهای زندگی :فرم و امکانات داخل ساختمان و همچنینآپارتمانهامعموالمیتواندایرانیانسختگیری را که نگران حفظ استانداردهای زندگی خود هستند و در میان تازهواردان 3-2سال اخیر تعدادشان کم نیست راضی کند .البته همه آپارتمانها به یک نس��بت در این زمینه موفق نیستند. تنوع آپارتمانه��ا :در ادامه نکته قب��ل ،در این منطقه هم تنوع س��اختمانها با امکانات مش��ترک (اس��تخر، س��الن ورزش ،سالن نمایش )...زیاد است و هم در هر س��اختمان ،طیف گستردهای از آپارتمانها اعم از بچلر یا اس��تودیو ،یک خوابه کوچک (جونیور) ،یک خوابه بزرگ ،دوخوابه ،سهخوابه (و حتی بیشتر) پنتهاوس و ...وجود دارد که امکان انتخاب را فراهم میآورد. شباهت به یک تهران خوب :از جهات بسیار این منطقه
و امکانات آن ایرانیان را به یاد تهران میاندازد ،البته یک تهران مرتب و منظم و پاکیزه؛ با توجه به س��اختارهای بسیار متفاوت مناطق شهری تورنتو نسبت به تهران ،این شباهت برای برخی ارزشمند است. دسترس��ی به مترو و سیس��تم حمل و نقل عمومی: سیس��تم مت��روی تورنتو (ک��ه البته ب��ه آن subway میگویند) به خوبی مونترال نیست و دسترسی آن بسیار محدودتر اس��ت .منطقه مورد اش��اره بر روی دو خط از این مترو قرار دارد که از این نظر حس��ن اس��ت .دو ایس��تگاه بسیار مهم مترو یعنی ایستگاه فینچ و ایستگاه شپرد به همراه چند ایستگاه فرعیتر در این منطقه قرار دارند .همچنین در این ایستگاهها خصوصا ایستگاه فینچ، طیف گستردهای از خطوط اتوبوسرانی گذر میکنند .به اینها اضافه کنید ترمینال بزرگ اتوبوسرانی ناحیه یورک (ناحیه بزرگ شمال شهر تورنتو) را در ایستگاه فینچ. وج��ود می��دان مللس��تمن :Mel Lastmanیکی از بهتری��ن فضاه��ای ش��هری تورنتو ب��رای برگزاری انواع جش��نها و برنامههای تفریحی در فضای باز که خصوصا ب��ه ایرانیان کمک کرده ت��ا برنامههایی چون جشن چهارشنبهسوری را با دغدغه کمتری برگزار کنند. دسترسی سریع به بزرگراه :401مهمترین اتوبان تورنتو و ب��ه روایتی کانادا یعنی اتوبان ش��رقی-غربی 401در دس��ترس شماست و برای رس��یدن به اتوبان شمالی- جنوبی ( 404که به س��مت جن��وب ،دا ن ولی پارکوی DVPخوانده میشود) هم دشواری زیادی ندارید. دسترس��ی به دهها فروش��گاه و رس��توران ایرانی یا بیزینسهای کانادایی با کارمندان ایرانی :شما در این منطقه اصال احساس نمیکنید که به زبان انگلیسی نیازی دارید چون تقریبا هر سرویس یا کاال یا متخصصی که نیاز داشته باشید ،به زبان فارسی در دسترس شما خواهد بود. شباهت زیاد افراد در کنار هم :در این منطقه احساس غربت نمیکنید .عالوه بر اینکه تعداد زیادی از ایرانیان تازهوارد در نزدیکی شما (ش��اید در واحدهای کناری طبقه ش��ما!) حضور دارند بلکه همس��ایگان دیگر هم
شباهتهای فراوانی به ش��ما دارند و عموما مهاجران تازهوارد چینی یا روس یا اکراینی یا ...هستند .کسانیکه کمتر ممکن است شما را به دلیل رنگ پوست ،یا باورها یا مس��ائلی از این دس��ت از خود برانند و یا برای نوع انگلیسی حرف زدن شما سرشان را تکان دهند! دسترسی سریع و آسان به اکثر مراکز دولتی ضروری برای ت��ازهواردان :از آموزش زبان تا کاریابی ،دریافت کارت بیمه و دهها سرویس خدماتی دیگر به تازهواردان در این منطقه یافت میشود. کتابخانه تورنتو :کتابخانههای عمومی بهشت مهاجران تازهوارد هستند و دومین شعبه از نظر بزرگی و اهمیت از میان 99شعبه کتابخانه عمومی تورنتو در این منطقه قرار دارد .بهخاطر داش��ته باش��ید که کتابخانه عمومی تورنتو بعد از کتابخانه عمومی نیویورک ،گستردهترین سیستم کتابخانههای عمومی در تمامی امریکای شمالی را داراست. خوب! به گمانم کافی باش��د .قطعا مزایای دیگری هم وج��ود دارد اما همینها باید کفایتکند .به نظر خیلی عالی میرسد ،نه؟ به هیچوجه این طور نیست .چرا؟ برخی معایب زندگی در این منطقه
ام��ا بپردازیم به مش��کالت و جنبههای منفی .همه این مش��کالت و معضالت از یک طیف و دس��ته نیستند، برخی محس��وسترند و برخی نیاز به تحلیل و گفت و گوی بیشتر دارند و اصوال برخی از آنها تا افراد برای مدتی در کانادا زندگی نکرده باش��ند چندان قابل فهم نخواهند بود .همچنین وضعیت مالی ،میزان تسلط افراد ب��ه مهارتهای زبانی و همچنین بچهدار بودن یا نبودن اف��راد در اینکه چقدر ای��ن معایب در زندگی آنها موثر باشد یا نه اهمیت خواهد داشت .سعی میکنم از موارد س��ادهتر و محس��وستر آغاز کنم تا بعد به موارد کمی پیچیدهتربرسیم. بخش عمدهای از معایب بزرگ این منطقه دقیقا همان چیزهاییس��ت که به عنوان مزایای آن نام برده میشود و فقط کافیست که زاویه دید را تغییر دهیم .پس باید فهرس��ت مزایا را دوباره مرور کنیم و نگاه دقیقتری به این بهاصطالح مزایا بیندازیم. مثال اینکه در این منطقه شما نیاز زیادی به زبان انگلیسی احس��اس نمیکنید و تقریبا هر جا که بروید میتوانید مس��تقیما یا با اندکی صبر و پیگیری با یک فارسیزبان مش��کل خود را ح��ل کنید برای یک تازهوارد از س��م شاهکبری هم مهلکتر اس��ت .تازهواردان حتی آنها که
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 67 شهر
«اینجا ش�بیه یک تهران تمیز اس�ت» چرا باید حسن به حس�اب آید؟ مگر «ته�ران بودن» محل�های چه مزیتی است که حاال تمیز بودن یا نبودنش اهمیت داشته باشد؟ آیلتس 6و نیم و 7هم دارند عموما در مواجهه اولیه با زبان روزمره غیرملموس دچار نوعی شوک میشوند. برخی که اعتماد به نفس بیش��تری دارن��د این دوره را سریعتر طی میکنند (کسانی را دیدهام که این احساس ناخوش��ایند در آنها به یک هفته نکش��یده اس��ت) و برخی طوالنیتر .اما بدترین درمان این اس��ت که فرد تازهوارد بتواند مس��ائل عادی زندگی را بدون مراجعه به دان��ش و تواناییهای زبان جدی��د حل کند .چنین فردی خیل��ی دیرتر وارد فاز زندگ��ی طبیعی و موفق در جامعه جدید میش��ود .تکلیف اف��رادی از خانواده (عموما همس��ران متقاضیان اصلی) که معموال ضعف زبانی بیش��تری دارند هم که روش��ن است و مشاهده افرادی که بعد از 10س��ال زندگی در اینگونه مناطق هنوز قادر نیس��تند مسائل سادهای را در مواجهه با یک خدماتدهنده غیرفارس��یزبان حل کنن��د یا کماکان دنبال اش��تغال در بیزینسه��ای ایرانی میگردند اصال عجیب نیست .کمترین تاثیر زندگی در محیطهایی که مهاجران تازهوارد در آن زیاد نیس��تند ،تمرین انگلیسی درست در محیطهای واقعی است و هر چقدر چگالی افرادی که انگلیسی ،زبان اول آنهاست بیشتر باشد ،این محیطها آموزشگاههای بهتری برای فراگیری و افزایش مهارتهای زبانی هستند. گاهی برخی دوستان میگویند ما سعی میکنیم که اگر به جایی مثل بانک رفتیم از کمک ایرانیان استفاده نکنیم. بدیهیس��ت که این موضوع چندان دست شما نیست چ��ون به طور طبیعی ش��اغالن در این محیطها ایرانی هستند و تعدد شرکتها و خدماتدهندگان فارسیزبان در این منطقه عمدتا به ش��ما اج��ازه انتخاب دیگری نمیده��د خصوصا که ش��ما به عنوان یک ت��ازهوارد، اطالعات زیادی هم در مورد تنوع فرصتها و امکانات ندارید و طبیعیست که ناخوادآگاه به سمت چیزهایی که استرس و فشار روانی کمتری به شما وارد میآورند متمایل شوید غافل از اینکه به مرور این به یک عادت و تمایل درازمدت تبدیل خواهد ش��د؛ کما اینکه برای بسیاری چنین شده است .تازه اگر قرار بر این است که جلوی خودمان را بگیریم و تا آنجا که میش��ود سراغ فارس��یزبانان نرویم چه دلیلی دارد که این موضوع را حسن زندگی در این منطقه بدانیم؟ مورد مشهور دیگر که خدا میداند تاکنون چند نفر آن را به من گفتهاند« :اینجا ش��بیه یک تهران تمیز است» چرا باید حس��ن به حس��اب آید؟ مگر «تهران بودن» محلهای چه مزیتی است که حاال تمیز بودن یا نبودنش
اهمیت داشته باش��د؟ واقعا تهران امروز با این اوضاع آب و هوایی و هزاران جور معضل و دردسر در کسی حس نوستالوژیک هم پدید میآورد؟ اگر تنها خاطره ما از تهران ،مربوط به حداقل 30سال پیش باشد شاید بتوان با چنین حس تعلقخاطری همذاتپنداری کرد اما تهران این س��الها؟ به قول دوستان کاناداییgive me !a break منظور کس��انی که این منطق��ه را از نظر جغرافیایی به تهران شبیه میکنند فشرده بودن ساختمانها نسبت به نقاط دیگر شهر و وجود تعداد زیادی آپارتمان بلندمرتبه و نظایر اینهاست .خوب! من معتقدم بخشی از روحیات ناآرام ،آش��فته ،افس��رده و همیشه در چالش ما به دلیل زندگی در همین نوع محیط شهریست؛ یعنی زندگی در فضاهای بس��ته و کوچک که در جلوی چش��م ما فقط بتون و فش��ردگی و تحرک نامتوازن جریان داشته است .شخصا معتقدم خیلی از آنها که در این محیطها احس��اس خوبی دارند به این دلیل است که فرصت و امکان تجربه زندگی طوالنی در محیطهای دیگر شهری با خیابانهای بزرگ و خلوت ،ساختمانهای یک و دو طبقه با حیاط و فضای سبز زیاد ،سکوتی که فقط صدای پرندگان یا چمنزن همسایه ممکن است آن را بشکند و نظای��ر اینها را به خود ندادهاند تا دریابند بعد از 3-2 سال زندگی در این مناطق ،بازگشت به آن آپارتمانهای بلندمرتبه «تهرانمانند» چقدر دش��وار و زجرآور است.
البته ش��اید زندگی در این نوع محیطها برای افراد زیر 25سال که دنبال تحرک ،دسترسی سریع و فعالیتهای تفریحی شبانه هستند جذابتر باشد اما وقتی سن از 30 میگذرد و بچه وارد زندگی میشود ،به نظرم سکون، آرامش و چشمانداز زیبای محیط بیرونی ،تاثیر زیادی بر سالمت فکری و روحی ،که خصوصا مهاجران تازهوارد ب��رای طی کردن دوره درمان! به آن نیازمندند ،خواهند داشت. اما حسن بسیار مشهور دیگر یعنی «همه آدمها شبیه هم، مهاجران تازهوارد هستند و از این نظر احساس غربت نمیکنیم» خیلی بیش از اینکه حسن باشد ایراد است. همانطور که پیشتر بارها گفت ه و نوشتهام ما مهاجران از کش��ورهایی نظیر ایران و چین و هند و روس��یه و اکراین به دلیل س��الها زندگ��ی در محیطهای با انواع محرومیتهای فرهنگی ،اجتماعی ،سیاسی و نظایر اینها از عادات و خلقیات بس��یار منفی آکندهایم که خواسته یا ناخواس��ته و دانسته یا ندانس��ته تا عمق شخصیت ما نفوذ کرده اس��ت .متاسفانه (به نظر من) ایرانیها از ای��ن نظر اوضاعی به مراتب بدتر از بقیه دارند .معتقدم بخش��ی از علل مهاجرت در میان بس��یاری از ما ،فرار از این نوع آفات است درحالیکه حتی سالمترین ماها همچنان به برخی یا بس��یاری از ای��ن آفات آلودهایم و خالصی از آنها به زمان بسیار زیادی نیازمند است؛ البته اگر اصوال درمانپذیر باش��ند .اشتباه است اگر فکر
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
68
شهر
اینکه در این منطقه ش�ما نیاز زیادی به زبان انگلیس�ی احس�اس نمیکنی�د ...ب�رای یک تازهوارد از سم شاهکبری هم مهلکتر است کنیم ما به کانادا مهاجرت میکنیم تا فقط به کشوری که سطح باالتری از تکنولوژی در آن در جریان است یا آزادیهای سیاسی-اجتماعی بیشتری دارد رفته باشیم. از این نظر ش��اید انتخابهای ارزانتر و کمدردسرتری وجود داشته باشد .به هر حال اگر هدف این است که در محیطی زندگی کنیم که سالمتی و پیشرفت بیشتری در آن احساس کنیم ،حضور در محیطهایی که افراد شبیه م��ا در آن اکثریت دارند یک خطای فاحش اس��ت .در اینجا منظور محالتیست که تمرکز تازهواردان (افرادی با کمتر از س��ه تا پنج سال اقامت در کانادا) بسیار است و منطقه مورد بحث ما یکی از مثالهای بارز از این نظر اس��ت .ش��ما تنها با گذراندن یک نیمروز در این ناحیه بس��یاری از عادات و روحیات آش��نا و دردآور به ارث رس��یده از تربیت در محیطهای قبلی را در برخوردها، رانندگی ،گفتگوهای زنانه ،لباس و پوشش و آرایش و نظایر اینها به روشنی میبینید .بدتر اینکه این فراوانی بر روی کیفیت سرویسهای دریافتی هم اثر میگذارد که در مباحث بعدی به آن خواهم پرداخت. بخش مهمتری که شما را آزار خواهد داد و ممکن است در ماههای اول به دلیل درگیریهای ذهنی اولیه متوجه آن نش��وید اما بعدا چون خورهای روز و ش��ب آزارتان خواهد داد این است که میبینید همین ارتباطات تو در تو س��بب میشود چشم و همچش��میها اوج بگیرد و بسیاری از گفتارهای روزمره خصوصا میان خانمها (لطفا بنده را متهم نکنید که در مورد خانمها افکار کلیش��های دارم!) درباره ابعاد و دکوراسیون آپارتمان ،مدل ماشین، آخرین مدهای لباس و آرایش ،درآمد همسران ،سفرهای آتی به نقاط دیگر کشور یا کوبا و مکزیک و نظایر اینها باش��د .از آنجا که در 3-2س��ال اخی��ر موج عظیمی از ایرانیانی که با پولهای زیاد به کانادا آمدهاند یا درآمد آنها از خارج از کاناداست و چه بسا نانآور خانواده اصال در ایران به کسب و کار مشغول است و بقیه اعضا خانواده
تنها در حال خرج کردن هس��تند بسیار زیاد شده است، این نوع اخالق هم رشد و گسترش زیادی یافته است. انسان هم به طور معمول نمیتواند در این بازیها نیفتد و یا باید خودش را از تک و تا نیندازد و همرنگ جماعت شود و یا همان کاری را بکند که برخی از ایرانیان انجام میدهند یعنی قطع ارتباط با همه اطرافیان در این مناطق؛ «موس��ی به دین خود ،عیسی به دین خود ».خوب! اگر قرار اس��ت این طور ش��ود چه دلیلی داشت که از ابتدا اینجا را برای زندگی انتخاب کنیم؟ یعنی حسن زندگی با آدمهای شبیه ما وقتی قرار نیست با این «شبیهها» تعامل و آمد و شد داشته باشیم در چیست؟ ای کاش این ماجرای نزدیکی با افراد مش��ابه خصوصا ایرانی��ان ت��ازهوارد ب��ه همینجا ختم میش��د .یکی از بزرگترین آفته��ای این نزدیکی خصوصا در فضای 3-2سال اخیر ،فشار روانی بیشتر برای ورود به بازار کار است .فرض کنید شما مدیر میانی یک شرکت مهندسی در ای��ران بودهاید و االن در یکی از همین آپارتمانهای خوش��گل که «استاندارد زندگی آن شبیه ایران است» و تعداد قابل توجهی هم از عزیزان ایرانی شبیه شما در آن اسکان دارند 5-4 ،ماهی است که اسکان یافت ه و خوب! از جیب خوردهاید و حساب بانکی هم مرتبا کاهش یافته و شما هم بنا به دالیل مختلف نتوانستهاید کار مورد نظر خود را پیدا کنید .ب��ا همه تالشها و صرفهجوییهای متناس��ب با زندگی در این منطق��ه ،هنوز چیزی حدود 3500دالر هزینهه��ای ماهانه شماس��ت که از کیس��ه میرود .به این جمعبندی میرسید که شما و خانم باید هر طور ش��ده به «کارهای برای بقا» مش��غول شوید و اتفاقا االن در همین کافیشاپها یا فروشگاههای اطراف تعدادی تابلوی Help Wantedنصب ش��ده است. چقدر احتمال میدهید که برای این مشاغل به سرعت تقاض��ا دهید؟ اگر به فرض چنی��ن کاری هم کردید و پذیرفته هم ش��دید چقدر آمادگی روحی دارید که این
کارها را آغاز کنید و ادامه دهید تا فرصت برنامه اصلی زندگیاتان برس��د؟ آیا همسر شما هم چنین آمادگیای دارد؟ اگر شما یا ایشان مجبور باشید در فروشگاهی کار کنید ک��ه هر روز خانم مد روزپ��وش واحد مجاور که مرتبا درباره اینکه «چقدر آپارتمان سهخوابهاش در اینجا نسبت به آنچه در الهیه داشت ه کوچک و بیکیفیت است» گالی��ه دارد ،به آن س��ر میزند چه احساس��ی خواهید داش��ت؟ اینها قصه نیست و موارد نادر هم نیست و هر روز در اطراف خود ش��اهد آن هس��تیم .به همین دلیل است که به تجربه دیدهام ایرانیانی که در ابتدای ورود در چنین مناطقی زندگی میکنند خیلی دیرتر از کسانیکه مناطق دیگری از ش��هر را برای زندگی انتخاب میکنند وارد س��یکل زندگی و کسب و کار کانادایی میشوند و احتماال خیلی دیرتر هم مسیر موفقیت را طی میکنند. این دوس��تان معموال در این مناطق منتظر معجزهای که یا نمیرس��د یا خیلی دیر میرسد میمانند و در نتیجه مجبور به تصمیماتی میش��وند که نیاز به تحلیل مجزا دارد. این بحث بس��یار طوالنی شد اما گفتنیها بسیار است. اجازه دهید آن را در نوبتی دیگر دنبال کنیم .
شما تنها با گذراندن یک نیمروز در این ناحیه بسیاری از عادات و روحیات آش�نا و دردآور به ارث رس�یده از تربیت در محیطهای قبلی را در برخوردها ،رانندگی، گفتگوهای زنانه ،لباس و پوشش و آرایش و نظایر اینها به روشنی میبینید
parnianmagazine.com
70
8 شماره. 1391 تیر
آشنایی با Credit Score و باورهای غلط پیرامون آن چه مواردی بر روی امتیاز اعتباری شما تاثیر مثبت یا منفی دارد
علی اکبری
parnianmagazine.com
اگر در کانادا کارت اعتب��اری ) (credit cardدارید و یا ی وام گرفتهاید شما نیز دارای تا به حال از موسس��ات مال “سابقه اعتباری» یا همان Credit Historyهستید. داشتن سابقه اعتباری درخشان اهمیت بسیار زیادی دارد. ی که سابقه اعتباری مناسبی نداشته باشد با مشکالت شخص متعددی مواجه خواهد شد .این مشکالت هنگام دریافت وام ،اقدام جهت خرید مسکن یا خرید اتومبیل به صورت قس��طی ،دریافت کردیت کارت ،یافتن نرخ مناسب برای ی مشاغل ی بیمهها ،اجاره کردن خانه ،اقدام برای بعض بعض و حتی خرید خط تلفن همراه بروز میکند. سابقه اعتباری هر شخص در عددی به نام “امتیاز اعتباری» یا همان Credit Scoreخالصه میشود .امتیاز اعتباری عددی اس��ت بین ۳۰۰تا ۹۰۰و طبیعت ًا هر چه این عدد به ۹۰۰نزدیکتر باشد نشانه سالمتر بودن سابقه اعتباری ی محسوب شده و ش��خص است .امتیاز فراتر از ۷۵۰عال ی است. امتیاز بیشتر از ۸۵۰به ندرت قابل دسترس ی مس��ئول ثبت و بهروزرسانی در کانادا دو موسسه اصل س��ابقه اعتباری اشخاص هس��تند که به آنها اصطالحا «موسسه ثبت اعتبار» یا Credit Bureauگفته میشود. این دو موسسه عبارتند از TransUnionو. Equifax با مراجعه به وبسایت هر کدام از این دو موسسه میتوانید از امتیاز اعتباری خود به صورت آنالین مطلع شوید .اکثر
ی از جمله بانکها و شرکتهای کردیت موسس��ات مال کارت ،و در ضم��ن ش��رکتهای آب ،برق ،گاز ،تلفن و اینترنت میزان بده��ی و نحوه پرداخت قبضهایتان را به طور ماهیانه به این دو موسسه گزارش میکنند. از آنجا که فرمول محاسبه امتیاز اعتباری بسیار پیچیده بوده ی بس��یاری از افراد و در اختی��ار همگان قرار ندارد ،آگاه در ای��ن زمینه پایین بوده و نظریات و توصیههای فراوانی پیرامون این مطلب از آنها ش��نیده میشود که متأسفانه ی خواهیم بسیاری از آنها غلط است .در زیر با هم نگاه داش��ت به چند ن��وع از رایجترین س��واالت ،ابهامات و ش��ایعات در زمینه Credit Historyیا همان س��ابقه اعتباری : آیا چک کردن credit scoreبه امتیازم لطمه میزند؟ بله و خیر .اگر تمایل دارید از امتیاز اعتباری خود با خبر شوید میتوانید با خیال راحت این کار را انجام دهید .چک کردن امتیاز توسط خود شخص هیچ تأثیری روی امتیاز اعتباری ندارد .حتی اگر شخص هر روز امتیاز خود را چک کند. اما اگر این ش��خص برای گرفت��ن کردیت کارت ،ظرف ی (معموال ۶ماه) سراغ شرکتهای متعددی مدت کوتاه رفت��ه و به هر کدام از آنها اجازه دهد تا امتیاز او را چک کنند ،به امتیاز وی لطمه وارد خواهد ش��د .این قاعده در مورد اقدام کردن برای وام مس��کن ،وام دانشجویی یا وام
اتومبیل صادق نیست .چرا که ماهیت اقدام برای این وامها ایجاب میکند تا ش��خص به سراغ شرکتهای مختلف رفته تا بتواند وامی متناس��ب با ش��رایط خود را پیدا کند. ی درس��ت خواهد بود که تمامی البته این اس��تثنا نیز زمان استعالمها ظرف مدت ۳۰روز انجام شوند. آیا افزایش درامد شخص ،امتیاز او را باال میبرد؟ خیر! امتیاز اعتباری به درامد شخص بستگی ندارد. ی امتیاز اعتباری را آیا افزایش مبلغ موجودِ در حساب بانک ی هیچ افزایش میدهد؟ خیر .مبلغ موجود در حساب بانک ی به امتیاز اعتباری ندارد. ارتباط آیا پرداخت بدهیه��ا بالفاصله امتیاز اعتباری را افزایش میدهد؟ بلی و خیر .اگر چه پرداخت بدهیها به افزایش امتیاز اعتباری کمک ش��ایانی مینماید ،اما معموال ترمیم یو خسارتهای وارد شده به امتیاز اعتباری به زمان طوالن ی موارد به ۶سال زمان نیاز دارد .به عبارت حتی در بعض دیگ��ر اگرچه پرداخت بدهیها اولین و مهمترین اقدامی اس��ت که هر ش��خص برای بهبود س��ابقه اعتباری خود میتواند انجام دهد ،اما این اقدام بالفاصله اثر بخش نبوده و نتایج مطلوب آن در طول زمان به ثمر مینشیند. امتناع از پرداخت بدهی تا چند س��ال روی سابقه اعتباری من تاثیر میگذارد؟ چنانچه شما به شرکتی که به «موسسات ثبت اعتبار» گزارش میدهد ،بدهی پرداخت نشده دارید
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
72
مالی و اقتصادی
و یا بدهی ش��ما به collection agencyواگذار شده ی قرار میگیرد است ،سابقه شما ۳تا ۷سال تحت تاثیر منف (که در اکثر موارد همان ۷س��ال است) .پس از گذشت این زمان ،عدم پرداخت ش��ما تأثیری روی سابقه اعتباری شما نخواهد داشت. آیا تسویه کامل کردیت کارت یا الین-اف-کردیت و بستن آن به افزایش امتیاز اعتباری کمک میکند؟ .خیر .این مورد ی از رایجترین شایعات در دنیای کردیت است .پرداخت یک
چک کردن امتیاز توس�ط خود ش�خص هیچ تأثیری روی امتیاز اعتباری ندارد .حتی اگر شخص هر روز امتیاز خود را چک کند داشتن فقط یک نوع اعتبار (مثال داشتن چند نوع کردیت کارت بدون داشتن انواع دیگر حسابهای اعتباری یا وام) تاثیر مساعدی روی این امتیاز نمیگذارد
کامل کردیت کارت یا الین-اف-کردیت و بستن آن معموال به جای افزایش امتیاز ،آن را کاهش میدهد .مخصوصا اگر ی که آن را بستید باال بوده و یا س��قف اعتبار کارت یا حساب ی بوده باشد .به خاطر بسپارید که این کارت یا حساب قدیم باز کردن حس��اب کردیت کارت و یا حسابهای اعتباری مانند یا الین-اف-کردیت و بستن آنها ،هر دو به امتیاز شما لطمه میزنند .بر این اساس هر گاه به شما پیشنهاد باز کردن حساب اعتباری شد ،قبل از اقدام کردن ،در مورد آن به خوبی ی با فکر کنید .در ضمن توجه داشته باشید که حساب بانک حساب اعتباری تفاوت دارند .شما میتوانید حساب بانکی ی روی امتیاز خ��ود را هر زمان که اراده کنید بدون تاثیر منف اعتباریببندید. آیا داش��تن کردیت کارتهای متعدد ،امتیاز اعتباری من را ی نمیکند شما ۳کارت اعتباری کاهش میدهد؟ خیر! فرق دارید و یا ۳۰تا .مطلبی که اهمیت دارد این اس��ت که چه مبلغی از اعتبارتان را استفاده کردهاید (بدهی دارید). آیا خرید اتومبیل یا اجناس به صورت financeروی امتیاز اعتباری تاثیر دارد؟ بلی .خرید اجناس به صورتfinance در واقع نوعی وام یا بدهی محسوب میشود .هر چه مجموع مقدار وامهای شخص (یا بدهی او) بیشتر باشد امتیاز اعتباری وی بیشتر کاهش مییابد. آی��ا داش��تن الین-اف-کردی��ت امتیاز اعتب��اری را کاهش میده��د؟ بلی و خیر .چنانچه ش��خص همه اعتبار موجود در الین-اف-کردیت خود را مصرف کند (بدهکار ش��ود) ی که اگر الین-اف-کردیت امتیاز وی کاهش مییابد .در حال ی مصرف شده باشد و یا دست نخورده شخص به مقدار کم ی آن کمتر و یا هیچ خواهد بود. ی بماند تاثیر منف باق آیا بهتر نیس��ت ش��خص قبض کردی��ت کارت خود را به طور کامل پرداخت نکن��د و در عوض فقط minimum paymentآن را بپ��ردازد تا امتیاز او به مرور زمان افزایش
ی از رایجترین یابد؟ کامال غلط! متاس��فانه این باور غلط یک شایعات در مورد کردیت است .پرداخت نکردن کامل قبض ی به افزایش امتیاز شما نمیکند، کردیت کارت ،نه تنها کمک ی شدن بلکه با پرداخت سود اضافی و غیر ضروری به خال جیب شما نیز کمک میکند. امتیاز اعتباری من پایین است و هیچ مؤسسهای به من وام نمیدهد .چگونه میتوانم امتیاز اعتباریام را در این حالت باال ببرم؟ این مشکل بین تازهواردین در کانادا یا کسانی که به ی که ی دارند بسیار رایج است .راه حل علت بدهی امتیاز پایین وجود دارد این است که میتوانید برایSecured Credit Cardاق��دام کنید .به این ترتیب بانک مبلغی را که ش��ما تعیین میکنید به عنوان وثیقه در حسابتان بلوکه میکند و به همان مقدار روی کردیت کارت به شما کردیت میدهد .به این صورت شما صاحب کردیت شدهاید و از این لحظه با پرداخت به موقع قبضهای کردیت کارتتان به تدریج امتیاز اعتباری خود را باال میبرید .در نهایت پس از گذشت یک ی در سابقه اعتباریتان وجود یا دو س��ال اگر مشکل جدید نداشته باشد ،معموال بانک مبلغ بلوکه شده را آزاد میکند و شما میتوانید کماکان از کردیت کارتتان استفاده نمایید. من تصمیم دارم به خاطر کمک به دوستم جهت دریافت وام با او همامضا ) (co-signerش��وم .آیا چنانچه دوست من بدهی خود را به موقع پرداخت نکند روی س��ابق ه اعتباری من هم تاثیر دارد؟ بله .همامضا شدن با شخصی دیگر جهت دریافت اعتبار یا وام نه تنها روی س��ابقه اعتباری شما تاثیر میگ��ذارد ،بلکه در صورت ع��دم پرداخت به موقع بدهی توسط دوس��تتان ،ش��ما نیز جهت پرداخت بدهی مسئول هستید .به همین جهت بسیار مهم است تا قبل از شراکت با دوستانتان جهت دریافت وام ،همه جوانب آن را بسنجید. نتیجه :با توجه به اهمیت زیاد امتیاز اعتباری برای اشخاص که در ابتدای این مقاله ذکر ش��د ،ش��رط عقل حکم میکند که هر ش��خص نهایت تالش خود را جهت باال بردن امتیاز ی از اعتب��اری خود به عمل بیاورد .عالوه بر رعایت و آگاه نکات باال ،ش��ما با عمل به نکات زیر میتوانید به افزایش امتیاز اعتباری خود کمک کنید: ۱.با توجه به اینکه احتمال پیش��امد اش��تباه در ثبت سابقه اعتباری هر ش��خص وجود دارد ،بهتر اس��ت هر ش��خص ی یک بار امتیاز اعتباری خود را چک کند و در حداقل س��ال صورت وجود اشتباه آن را به سرعت گزارش کند. ۲.کردیت کارت و حسابهای اعتباری خود را تسویه کنید اما آنها را نبندید (مگر اینکه مجبور شوید .در این صورت، اول از بستن کارتها یا حسابهای جدیدتر شروع کنید). وجود اعتبار دست نخورده در سابقه شما از دید موسسات ی نش��انه برنامهریزی صحیح و کنترل شما روی مسایل مال مالیتان میباشد. ۳.داشتن انواع مختلف حسابهای اعتباری از جمله کردیت کارت ،الین-اف-کردیت و وام اتومبیل میتواند به باال بردن امتیاز اعتباری کمک کند .داش��تن فقط یک نوع اعتبار (مثال داش��تن چند نوع کردیت کارت بدون داش��تن انواع دیگر حس��ابهای اعتباری یا وام) تاثیر مساعدی روی این امتیاز نمیگذارد.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 73 مالی و اقتصادی
افزایش بیرویه قیمتمسکن، آیا بحران نزدیک است؟
بازار مسکن روز به روز داغتر میشود .تا اواخرایپریل به سختی میشد یک خانه مناسب در بازار امالک پیدا کرد .بیشتر خانهها یا از نوامبر سال قبل باقی مانده بودند که صاحبانشان نتوانسته بودند آنها را به فروش برسانند یا اینکه خانهها کامال ً از فرم خارج بودند و نیاز به تعمیرات اساسی داشتند و صاحبانشان ترجیح داده بودند که خانهها را با شرایط موجود بفروشند. اما حاال در اواخر ماه میبازار مسکن کوالک میکند .هفته به هفته خانههای بیشتری برای فروش وارد بازار میشوند و ظرف کمتر از یک هفته بفروش میرسند .بطور معمول یک خانه روز چهارش��نبه وارد بازار میشود ،خریدارها میتوانند خانه را در آخر هفته بازدید کنند ،صاحبخانه پیشنهاد قیمتها را تا آخر وقت دوشنبه قبول میکند و روز سهشنبه خانه بفروش رفته است .غیر ممکن به نظر میرسد ولی کامال ًواقعیت دارد. (قسمت دوم) در صورتیکه تمایل دارید در فصل تابستان تعمیراتی در داخل خانه خود انجام دهید تا به ارزش خانه افزوده ش��ود یا تمایل دارید که به ترکیب خانه دس��ت بزنید و طرح مورد عالقه خود را پیاده کنید ،بهتر است که در آخر هفتهها به منازلی که در همسایگیتان برای فروش قرار داده شدهاند سری بزنید و ببینید که آنها چطورترکیب خانه را عوض کردهاند. این بازدیدها به شما ایده میدهد که چه تغیراتی مناسب و چه تغیراتی نامناسب میباشند و فراموش نکنید که حتما ً دوربین به همراه داشته باشید و عکس تهیه کنید و اگر صاحبان بهنام راد خانه هم حضور داشتند ،میتوانید در مورد تعمیرات و تغییرات سؤال کنید و من مطمئن هستم که آنها با عالقه زیاد تمام داستان را برای شما تعریف خواهند کرد .حتم ًا این کار را انجام دهید ،هم فال است هم تماشا و فراموش نکنید که تجربه این بازدیدها را با من هم در میان بگذارید ،خوشحال میشوم که از شما ایمیل ( )Emailدریافت کنم. حاال که بازار مسکن بسیار داغ است و خانهها با سرعت بفروش میرسند ،آیا این به این معنا است که دیگر خطری و بحرانی بازار مسکن را تهدید نمیکند و دیگر لزومی ندارد که نگران باشیم .
نگاهی به بحرانهای گذشته مسکن در تورنتو و ونکوور
ی کنید هرگز تمام اعتبار موجود در کردیت کارت یا الین-اف-کردیت خود ۴.سع را استفاده نکنید .استفاده کمتر از %۳۰از اعتبار خود ایدهآلترین حالت ،جهت باال نگاه داشتن امتیاز اعتباری شخص است .به عنوان مثال اگر کردیت کارتی دارید که ی کنید هر ماه بیش از ۳۰۰دالر از آن برداشت اعتبار آن ۱۰۰۰دالر میباش��د ،س��ع نکنید .چنانچه بیش از ۳۰۰دالر از اعتبار خود استفاده کردید حتما پس از دریافت قبض کردیت کارت ،همه بدهی خود را تسویه کنید تا امتیاز شما در حد مطلوب ی بماند. باق ی که به هر دلیلی ۵.هرگز اجازه ندهید پرداخت قبضهایتان عقب بیفتد .در صورت قادر نیستید قبضی را پرداخت کنید بالفاصله با شرکتی که به آن بدهی دارید تماس بگیرید و دلیل عدم پرداخت را با آنها در میان بگذارید .اکثر شرکتها جهت رفاه حال شما تسهیالتی قائل میشوند. ۶.هرگ��ز اجازه ندهید بدهی عقب افتاده ش��ما به دس��تcollection agency ی که س��پرده شود .مهم نیست که قرض ش��ما ۱۰دالر یا ۱۰،۰۰۰دالر است .زمان قبض شما به collection agencyسپرده شد امتیاز اعتباری شما به شدت آسیب خواهد دید. ۷.بسیاری از کردیت کارتها به صاحبان آن اجازه میدهند تا از سقف اعتباری خود ی میتواند ی که ۱۰۰۰دالر کردیت کارت دارد گاه باالتر بروند .به عنوان مثال شخص با کارت خود ۱۲۰۰دالر خرید کند .شرکتهای اعتباری جهت رفاه حال مشتریان ی دارند قرار میدهند .چنانچه خود ،این امکان را در اختیار مشتریانی که سابقه خوب از سقف اعتباری خود بیشتر خرج کردید بالفاصله اقدام به پرداخت آن مقدار اضافه نمایید .چرا که فراتر رفتن از سقف مبلغ کردیت کارت ،تاثیر نامطلوبی روی امتیاز شما خواهد گذشت. به امید کسب امتیازات هر چه باالتر برای همه شما
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
74
مالی و اقتصادی
در انتهای سال ،1993قیمت مسکن در تورنتو معادل 30درصد کاهش یافت در مقاله قبل به پارامترهایی که در قیمت مس��کن تأثیرگذار هستند اشاره کردیم. )Gross Domestic Product(GDPکه معادل وقت و انرژی است که صرف تولید یک محصول میشود منهای مواد اولیه مصرفی ،مانند وقت و انرژی که یک نانوا صرف تهی��ه ن��ان از آرد میکند GDP .رابطه مس��تقیم با درآمد افراد جامع��ه دارد .درآمد باالترمعادل افزایش قدرت خرید خریداران مسکن و آن هم باعث افزایش رقابت بیشتر برای خرید خانههای بهتر در محلههای بهتر شهر میشود که در نهایت باعث افزایش قیمت مسکن میگردد. تورم که ناش��ی از افزایش قیمت محص��والت در یک بازه زمانی اس��ت دیگر پارامتر تاثیرگذار است و به دو صورت خود را نش��ان میدهد .صورت مثبت ،آن است که افزایش تورم ناش��ی از افزایش GDPو افزایش درآمد خریداران و افزایش قدرت مالی آنها میشود و صورت منفی ،آن است که افزایش تورم ناشی از کاهش مواد اولیه مصرفی باشد که باعث میشود صاحبان صنعت دستمزدهای خود را افزایش دهند تا بتوانند مواد اولیه مصرفی را با قیمت بیش��تری تهیه کنند و افزایش دستمزدها باعث افزایش قیمت مسکن بطور کاذب و بیروی��ه میگردد که در نهایت باعث فلج ش��دن اقتصاد جامعه میشود. نرخ مهاجرت دیگر پارامتری است که هر سال رو به افزایش و معادل نرخ تقاضا برای مسکن است .در صورتیکه عرضه
و تقاضا با هم برابری نکنند ،تقاضای بیش��تر باعث افزایش قیمتها میگردد. ن��رخ پائین بهره وام بانکی دیگر پارامتری اس��ت که باعث افزایش تع��داد وام بگیرها و افزای��ش کاذب قدرت خرید خریداران مس��کن و افزایش تمایل خری��داران برای خرید خانههای بزرگتر (که خارج از توانایی مالی آنها است) و آنهم باعث افزایش رقابت در بازار و افزایش قیمتها میگردد. حال که میدانیم چه پارامترهایی بر افزایش نرخ مسکن تأثیر میگذارند ،سؤال این است که آیا در گذشته بحران مسکن در کانادا اتفاق افتاده است یا خیر. سابقه بحران مسکن در انتاریو
تا به حال س��ه بار بحران مسکن در داخل کانادا اتفاق افتاده است 1981 ،ونکوور 1989 ،تورنتو و 1994ونکوور. بحران مسکن در تورنتو در میان این سه از همه حادتر بوده و بحرانی است که همه به خوبی به خاطر میآورند .آن بحران از س��ال 1985آغاز و در س��ال 1989به اوج خود رسید و در س��ال 1994بطور کامل از بین رفت .در 1985متوس��ط قیمت مس��کن در تورنتو 95000دالر بود و در انتهای سال 1989این عدد ب��ه 260000دالر افزایش پیدا کرد که نرخ این افزایش معادل 274درصد در طی چهار س��ال میباشد در حالیک��ه بطور نرمال این افزایش باید مع��ادل 20تا 25 درصد میبود. GDPدر طی سالهای 1987و 1988افزایش قابل توجهی داشت ولی نرخ افزایشش در سال بحران و سالهای پس از آن در 1990و 1991رشد قابل توجهی نداشت. نرخ بیکاری در 1985ش��روع به کاهش کرد و این کاهش در ژانویه 1989به پائینترین مقدار خود رس��ید ولی بعد از
بحران تا سال 1994به سرعت رو به افزایش گذاشت .نرخ مهاجرت به استان انتاریو در خالل سالهای 1985و 1986 افزایش چشمگیری معادل 70درصد داشت و بعداز بحران ب��ه ارقام 9و 4درصد در س��الهای 1990و 1991کاهش پیدا کرد. نرخ بهره وام بانکی در چهار سال از 1985تا 1989رشدی معادل 12درصد داشته و یک سال بعد در 1990به رقم 14 درصد افزایش پیدا کرد که تیر خالصی برای بحران مسکن بود. در اینجا الزم اس��ت که به یک پارامتر دیگر هم اشاره کنیم و آن ق��درت پرداخت صاحبان مس��کن میباش��د .قدرت پرداخت نشانگر میزان درصد درآمد صاحبان منازل است که صرف پرداخت بهره وام بانکی ،مالیات خانه ،هزینههای آب و برق و گاز و هزینه نگهداری خانه میگردد. در س��ال 1985قدرت پرداخت صاحبان منازل 35درصد بوده و در س��ال 1989در زمان بحران تا 55درصد افزایش یافته بود که این رقم در طی سه دهه قبل بیسابقه بوده است. همان طور که مشاهده میش��ود ،افزایش نرخ مهاجرت به اس��تان انتاریو در سال 1986باعث افزایش نرخ تقاضا برای مس��کن گردیده و به طبع ،باعث افزایش ساخت و ساز در تورنتو شده بود تا پاسخگوی تقاضا باشد و از طرفی افزایش GDPو کاهش نرخ بیکاری نش��انه افزایش قدرت خرید خریداران و افزایش رقابت در بازار مسکن و به طبع ،افزایش بیش��تر قیمتها گردیده بود .بانکها برای مقابله با افزایش بیروی��ه قیمتها تصمیم به افزایش نرخ به��ره وام بانکی گرفتند و در طی چهارسال نرخ بهره وام بانکی را با سرعت به رقم 12درصد افزایش دادند. در 1989بازار مسکن با بحرانی مواجه شد که در آن صاحبان
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 75 مالی و اقتصادی
منازل قدرت پرداخت وام مسکن را نداشتند و مهاجرین قدرت خرید مسکن را نداشتند و سازندگان منازل هم به علت عدم فروش خانههای نوساز قدرت پرداخت بدهی خود به بانک را نداشتند و همه اینها منجر به بحرانی وسیع در بازار مسکن تورنتو گردید و چهار سال طول کشید تا بازار مسکن توانست از بحران خارج شود .جالب است بدانید که در انتهای سال ،1993قیمت مسکن در تورنتو معادل 30درصد کاهش یافت که هنوز معادل افزایش 100درصد قیمت مسکن در طی 9سال از رقم 95000دالر در سال 1985بود .البته این به شرطی بود که صاحبان منازل توانسته بودند بدون از دست دادن منزلشان از بحران خارج شوند. در خالل بحران در سال ،1989قیمت آپارتمانهای مسکونی مقداربیشتری کاهش درمقابل منازل ت وساز آپارتمانهای مسکونی هم در مرکز شهر تورنتو اتفاق مسکونی داشته است والبته بیشتر ساخ افتاده بود. بحران مسکن در ونکوور
اما بحران 1994ونکوور یک اتفاق کامال مجزا از بحران تورنتو بود و البته نمیتوان آن را یک بحران خطاب کرد و باید گفت که در واقع یک اصالحگری در نرخ مسکن ونکوور بوده است. نرخ بیکاری تقریب ًا در حوالی سال 1994رقم ثابتی را در ونکوور داشت اما نرخ مهاجرت به ونکوور در سال 1994افزایش چشمگیری یافت که علت اصلی رشد شدید قیمتها بود؛ ولی نرخ بهره وام بانکی بطورمداوم درحال کاهش بود که این کاهش ناشی از بحران 1989در تورنتو بود .در واقع، بانکها پس از بحران ش��روع به کاهش نرخ بهره کرده بودند و همین نرخ پائین بهره بانکی عامل اصلی بود که بحرانی مشابه بحران تورنتو در ونکوور اتفاق نیافتد. بعد از اصالح قیمتها در ونکوور در سال ،1994قیمت منازل مسکونی کاهشی معادل 16درصد داشتند. حال که ما دالیل بحران در س��ال 1989در تورنتو را مطالعه و بررسی کردیم ،در مقاله بعد به بازار فعلی مسکن نگاهی میکنیم تا ببینیم آیا نشانههایی از بحران در این بازار وجود دارد یا خیر و در صورتیکه بحرانی اتفاق بیافتد چکار بکنیم تا بحران را با کمترین ضرر ممکن پشت سر بگذاریم. behnam.rad@sigmarealty.ca
تا به حال سه بار بحران مسکن در داخل کانادا اتفاق افتاده است 1981 ،ونکوور 1989 ،تورنتو و 1994ونکوور
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
10
76
مالی و اقتصادی
اشتباه رایج خریداران خانههای نو (قسمت دوم)
راههای اجتناب از آنها رومانا کینگ /ماهنامه MoneySense
چرا همیشه باید در مورد Show homeها یا نمایش خانههای مدل یک کمپانی محتاط بود؟ اگر خانهای که خریدید (پیشخرید) به موقع آماده نشد چه باید بکنید؟ چطور در هزینههای ارتق��ای وضعی��ت خانه صرفهجوی��ی کنید؟ چطور خانه را با قیمت کمتری بخرید؟ اینها و چندین سوال دیگر که باید در زمان پیشخرید خانههای نو به آنها توجه کرد در این سلس��له مقاالت پاسخ داده شدهاند .به دو اشتباه اول در شماره گذشته پرداخته شده ،اینک چهار خطای معمول دیگر(به منظور حفظ حریم خصوصی افراد ،اسامی برخی از افراد در مطلب اصلی به درخواست آنها تغییر کرده است).
اشتباه شماره 3 آنه�ا ق�رارداد خ�ود را بدون نظ�ارت وکیل تنظیممیکنند
فرقی نمیکند که قصد خرید چه خانهای را داشته باشید ،چه یک خانه ویالیی مس��تقل چه یک کاندو ،قرارداد خرید در واقع مدرکی رسمیاست که مشخص میسازد چه چیزی قرار است به دست بیاورید و با چه شرایطی آن را خریدهاید. یک قرارداد معموال پر اس��ت از جزئیات و موارد حقوقی و اگر شما بدون حضور یک نماینده حقوقی آن را امضا کنید، ای��ن خطر وجود دارد که درگیر اصطالحاتی ش��وید که به درستی معنای آنها را نفهمیدهاید یا با آنها موافق نبودهاید .به اعتقاد آقای روماک نکته مهمتر این اس��ت که ممکن است قرارداد مذکور هرگونه امکان مذاکره مجدد را از شما سلب کرده باشد. او میگوید«:اگر در هنگام عقد قرارداد از مش��اوره حقوقی برخودار نباشید ،ممکن است در نهایت در حیاط خانهای که تحویل میگیرید یک جعبه تقسیم برق باشد که ندانید باید با آن چه کرد و یا بدون توجه به نقشه ارائه شده ،گاراژ خانهاتان در کناری نداش��ته باشد .این احتمال هست که برخی موارد جایگزین شوند و یا مواردی به خانه کم یا اضافه شوند که در آینده تاثیر منفی روی ارزش خانه شما بگذارند». وقتی قصد خرید کان��دو دارید ،صرفنظر از اینکه در چه استانی زندگی میکنید ،احتمال دارد که از یک فرصت تا 10 روزه برای فسخ قرارداد یا در اصطالح انگلیسی cool off برخوردار باشید که این فرصت به شما این امکان را میدهد که با پرداخت 800تا 1000دالر به یک وکیل از او بخواهید تا پس از امضای قرارداد دقیقا مفاد آن را مطالعه کند .در این صورت چنانچه از موردی خوشتان نیامد میتوانید قرارداد را فسخ کنید. متاسفانه در مورد خانههای با مکلیت قطعی یا Freehold چنین زمانی وجود ندارد و خیلی از سازندگان خانهها از شما میخواهند که همانجا قرارداد را به صورت قطعی امضا کنید تا از فروش خانه خود به شما و بسیاری موارد دیگر اطمینان خاطر پیدا کنند .س��عی کنید از چنین موقعیتی تا حد امکان اجتناب کنید اما اگر مجبور شدید ،حداقل تالش کنید بندی را به قرارداد اضافه کنید که بر مبنای آن ش��ما قطعی ش��دن قرارداد را مشروط و منوط به تایید وکیل خود کرده باشید. شلدون س��یلورمن ،وکیل امالک در اینباره میگوید« :این روزها اغلب فروشندگان قبل از قطعی شدن قرارداد ،فرصتی دو روزه به خریدار میدهند تا بتواند از مشاورههای حقوقی الزم در مورد قرارداد استفاده کند».
ی�ک ق�رارداد معم�وال پر اس�ت از جزئی�ات و موارد حقوقی و اگر شما بدون حضور یک نماینده حقوقی آن را امض�ا کنی�د ،این خطر وج�ود دارد که درگیر اصطالحات�ی ش�وید ک�ه ب�ه درس�تی معنای آنه�ا را نفهمیدهاید یا با آنها موافق نبودهاید
اشتباه شماره 4 آنها زحمت بازرسی خانه را به خود نمیدهند
در مراحل خرید یک خانه ،دو مقطع مهم هست که شما باید طی آن خانه مورد نظر خود را خوب بازرس��ی کنید .اولین بار مرحله بازرس��ی پیش از تحویل است که در مورد همه خانههای نو تحت گارانتی یک اجبار اس��ت .این بازرس��ی همراه با فروشنده و مدت زمان کوتاهی قبل از خرید رسمی خانه توس��ط شما انجام میش��ود .دومین بازرسی هم باید زمانی انجام ش��ود که حدود یک م��اه تا پایان دوره گارانتی خانه ش��ما باقی مانده است .در استان انتاریو اولین گارانتی معم��وال در طوالنیترین حال��ت 12ماه بعد از تملک خانه ش کلمبیا این توسط شما به پایان میرسد و در استان بریتی مدت 24ماه است. معموال در بازرسی مرحله قبل از تحویل الزم نیست که شما برای بازرسی از حضور بازرسان حرفهای استفاده کنید اما به گفته آقای سیلورمن «ممکن است از یک دوست ،که از کار ساخت و ساز سررشته بیشتری دارد ،بخواهید که شما را در این جلسه همراهی کند .زیرا اگر در همین جلسه نتوانید همه معایب و کاستیهای ساختمان را مشخص و مکتوب کنید، سازنده اجباری برای برطرفکردن آنها نخواهد داشت». ام��ا بهکارگیری یک بازرس حرفهای برای دومین بازرس��ی یعنی بازرسی یک ماه پیش از پایان گارانتی ساختمان ،یک ضرورت حتمی اس��ت .در مدت این دوازده ماه ،منزل شما ه��ر چهار فصل را تجربه کرده اس��ت که ای��ن مدت برای مشخص شدن کاستیها و نقائص بزرگ احتمالی موجود در آن کافی بوده و هنوز شما میتوانید در مدت زمان باقیمانده از گارانتی منزلتان ،که هم معضالت مالی و هم مش��کالت ساختاری منزل را پوشش میدهند ،آنها را برطرف کنید.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 77 مالی و اقتصادی
تا همین اواخر اگر خانهای که پیشخرید ک�رده بودید در زمان تعهد ش�ده حاضر نمیشد ،این موضوع فقط و فقط مشکل شما بود
اشتباه شماره 5 آنها بدون هیچ اعتراضی تاخیر را میپذیرند
بهکارگی�ری یک ب�ازرس حرفهای برای دومی�ن بازرس�ی یعنی بازرس�ی یک ماه پی�ش از پای�ان گارانتی س�اختمان ،یک ضرورت حتمی است
شاید باور نکنید اما تا همین اواخر اگر خانهای که پیشخرید کرده بودید در زمان تعهد شده حاضر نمیشد ،این موضوع فقط و فقط مش��کل ش��ما بود .آق��ای روم��اک میگوید: «سازندگان در آن زمان هیچ الزامی نداشتند که دلیل موجهی برای تاخیرهای خود ارائه کنند .اما از پنج سال پیش که یکی از خریداران کاندو در تورنتو به نام کیت مارکی تصمیم یک کمپانی بیمه به نام ،Tarionکه مسئول حمایت از حقوق خریداران مسکن در انتاریو است ،را به چالش حقوقی کشید این وضع تغییر کرد. در سال ،2001مارکی در منطقه مرکزشهر یا داونتاون تورنتو در یک برج در حال ساخت ،کاندویی خرید که قرار بود به زودی آماده شود .بر طبق قرارداد مکتوب مقرر شده بود که کاندو در تاریخ 30نوامبر س��ال 2002به وی تحویل شود. اما با نزدیک ش��دن تاریخ مذکور کمپانی س��ازنده نامههای متعددی برای مارکی ارس��ال کرد که در آن خبر از تاخیر در تحویل داده میش��د .به این ترتیب تاریخ مالکیت مارکی بر ساختمان شش بار عقب افتاد و او تا هشت ماه بعد از تاریخ اولیه ذکر شده برای تملک ساختمان نتوانست به خانه خود نقل مکان کند. او از کمپانی س��ازنده خواس��ت تا برای جب��ران ضررهای حاص��ل از این تاخیر ،مبل��غ 5هزار دالر ب��ه وی بپردازد. اما س��ازنده امتناع کرد ،پرونده ب��ه دادگاه رفت و مارکی در شکایت خود پیروز ش��د .شرکت Trionتقاضای تجدید نظ��ر در حکم دادگاه را نمود اما در س��ال ،2006مارکی نه تنها 5هزار دالر غرامت خود را دریافت کرد بلکه حدود 9 هزار دالر دیگر نیز به عن��وان ضرر و زیان به وی پرداخت شد .همین پرونده باعث شد تا از آن پس کمپانی Trionو دیگر برنامههای استانی در زمینه گارانتیها با موضوع تاخیر سازندگان به شکل متفاوت و جدیتری برخورد کنند. سیلورمن میگوید« :در حال حاضر قانون در این زمینه کامال روشن اس��ت و در یک قرارداد خرید باید تاریخهای دقیق مشخص شده باشد .اگر کمپانی سازنده نتواند این تاریخها را رعایت کند و نیاز به زمان بیش��تر داش��ته باشد ،خریدار میتواند ب��ا وی موافقت کند یا تقاضای غرامت نماید و یا خیلی س��اده از خرید خود انصراف دهد ».توصیه سیلورمن این است که در هر صورت هرگاه در جریان تاخیر در یکی از تاریخهای مهم کار قرار گرفتید ،بهتر اس��ت از مش��اوره حقوقی کارشناسان استفاده کنید.
اشتباه شماره 6 فراموش میکنند که قرار اس�ت تا مدتی در جایی زندگی کنند که هنوز درگیر س�اخت و ساز است
همه کس��انی که تصمیم به خرید خانه یا کاندوی تازهساز میگیرند باید این نکته را در نظر داشته باشند که قرار است ب��رای مدتی به جایی نقل مکان کنن��د که احتماال همچنان کار س��اخت و س��از در آن جریان دارد .برای مثال یکی از خوانندگان ما که وارد فاز اول تکمیل شده از یک مجموعه کاندوی سه فازی ش��ده بود ،آن روزها را اینطور به خاطر میآورد« :خیلی پرسرو صداست ،همه جا پر از خاک است و کیفیت هوا هم که بسیار بد است .حتی بهترین فرنیسها (سیستم گرمایش و سرمایش) هم نمیتوانند از پس این همه غبار بربیایند .به همه اینها این را هم اضافه کنید که کل منطقه ب��رای مدتی طوالنی از هیچ ن��وع زیبایی بصری برخوردار نیست و راههای تردد هم تا مدتی بسته به فازی که کارگران در آن مشغول کار هستند مدام باز و بسته میشوند و خالصه همهچیز برای یک مدت طوالنی اعصابخوردی مهیاست». برخی دیگر هم مثل آقای جیسن ساکسون هستند که خود را از نظر ذهنی برای زندگی در یک محیط پر از ساخت و ساز آماده کرده و به این ترتیب حتی میتوانند این موضوع را به نوعی سرگرمی برای خود بدل کنند .آقای ساکسون میگوید: «میش��ود کمی نمک به این همه گ��رد و غبار اضافه کرد و تازه دیدن ساختمانهای درحال پیشرفت و اتمام خیلی هم جالب اس��ت ».در حقیقت فقط دو روز بود که ساکسون و همسایگانش واقعا احس��اس ناراحتی داشتند .ساکسون به یاد میآورد« :و آن هم زمانی بود که کمپانی سازنده تابلوی نهاییش��دن را سر خیابان ما نصب کردند و دیگر هیچ کس نه میتوانس��ت در آن تردد کند و نه ماشینش را پارک کند. به این ترتیب خیلی از همس��ایهها مجبور بودند از الی گل و خاکی که سرتاس��ر خیابان را پوش��انده بودند ،بپرند و به خانههای خود برسند ». ادامه دارد...
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
78
مالی و اقتصادی
برای یک بازنشستگی خوب به چه میزان دارایی نیاز دارید؟ دیوید استن/Canadian Business-برگردان نادیا غیوری
ک میلی��ون دالر نیاز ندارید .این هم به احتمال زیاد به ی راهی ساده برای یافتن عدد جادویی شما. این احتمال هست که این روزها شما بیشتر از همیشه نگران ی باشید .با کافی بودن مقدار پولتان برای دوران بازنشس��تگ توجه به عدم ثبات موجود در اقتصاد ،بازار سهام ،هزینههای مس��کن ،حقوق بازنشس��تگی و نرخ بهره ،خیلی از ما این روزها از خودمان در مورد هدفهایمان در زمان بازنشستگی س��وال میکنیم .این روزها حتی س��ن مرسوم بازنشستگی هم تغییر کرده .حاال دیگر بازنشس��تگی اجباری در سن 65 سالگی یک موضوع قدیمی ش��ده و حتی دولت هم اخیرا زمان پرداخت حقوق بازنشستگی یاOld Age Security یا OASبه افراد را به 67سالگی آنها موکول کرده است. عمر ما طوالنیتر و طوالنیتر شده و پولمان باید بیشتر از قبل دوام بیاورد .حتی ش��اید به شما گفته باشند که برای داشتن یک دوران بازنشستگی خوب و راحت داراییاتان باید هفت رقمی باشد .حاال سوال این است که واقعا چقدر پول برای این دوره الزم است؟ رس��یدن به یک رقم مش��خص کمی خستهکننده است .هر کدام از ما شرایط مالی خاصی داریم پس در نتیجه نمیتوان یک رقم مشخص را برای همه افراد پیشنهاد کرد .خیلی از بازنشستهها میتوانند با داشتن چند صد هزار دالر به دوران بازنشس��تگی راحت و مطلوبشان دست پیدا کنند .بقیه هم ممکن است رقمهای خیلی باالتری را مدنظر داشته باشند. نکته مثبت اینجاست که رسیدن به یک رقم مناسب برای بازنشستگی هر فرد چندان هم غیرممکن نیست .برای این کار دو مرحل��ه وج��ود دارد :اول این ک��ه باید ببینید بعد از رسیدن به دوران بازنشستگی هر سال باید چقدر از پسانداز ی��ا اندوخت��ه خود که در اصط�لاح ب��ه آن nest eggهم میگویند برداشت کنید و دوم اینکه باید ببینید بزرگی این nest eggبرای آن دوره خاص از زندگی ش��ما باید چقدر باش��د؟ شما با استفاده از راهنماهایی که بر مبنای تحقیقات تنظیم شدهاند ،خیلی راحت و سریع میتوانید این محاسبه را انج��ام دهید .ما حتی در جدولی که در ادامه خواهید دید خالصهای از نتایج را نیز برای شما آوردهایم. در این محاسبات ما سن بازنشستگی را 65سالگی در نظر گرفتهایم .حاال چرا به جای 67س��ال همان 65سال؟ چون تا همین اواخر سن 65سالگی برای بازنشستگی در بسیاری از مشاغل نوعی سن استاندارد بود و این سن زمانی بود که خیلی از کاناداییها آغاز به دریافت مزایای دولتی این دوران میکردند .این درس��ت که کاناداییهای جوانتر حاال دیگر باید به سن باالتری برای دریافت مزایای سالخوردگی فکر کنند اما به هر حال همچنان متوسط سن بازنشستگی در این کشور 62س��ال است .گرچه کسانی که در حال حاضر در س��نین 40س��الگی و یا اوایل 50سالگی هستند ،انتظارات و توقعاتش��ان را در مورد زمان��ی که بتوانند مبلغ الزم برای بازنشستگی را پرداخت کنند ،پایینتر آوردهاند اما به هر حال هنوز هم واقعیت س��ن بازنشستگی 65سالگی است نه 62 سالگی.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 79 مالی و اقتصادی حفظ سبک زندگی یا life Style
برای ش��روع باید ابتدا به این ذهنیت نسبتا مشخص برسید که در دوره بازنشس��تگی خود هر س��ال به چه مقدار پول نیاز دارید .به احتمال زیاد دوست دارید همان سبک زندگی که در طول دوران اش��تغال خود داشتهاید یا به عبارت دیگر «همان اس��تانداردی که به آن عادت کردهاید» را حفظ کنید. خوش��بختانه خواهید دید که حفظ همان سبک زندگی در دوران بازنشستگی برایتان خیلی ارزانتر از قبل تمام خواهد شد .علت اصلی هم این خواهد بود که بسیاری از هزینههای مرب��وط به دوره میان��ه زندگی در ای��ن دوران دیگر وجود نخواهند داشت :از جمله مبالغ گزاف وام مسکن ،هزینههای بزرگک��ردن بچهها (و کمک برای تامین هزینه تحصیالت دانش��گاهی آن��ان) ،هزینههای حمل و نق��ل و لباس برای محل کار ،کس��ر ارقام مربوط به ( EIهزینه بیمه اشتغال) و ( CPPبیمه بازنشس��تگی کانادا) از رقم پرداختی به حقوق ش��ما و باالخره ب��ار مالی حاصل از پسانداز ب��رای دوران بازنشس��تگی .زمانی که بازنشسته ش��دهاید در حالیکه وام خانهاتان پرداخت شده و احتماال فرزندانتان نیز از نظر مالی مستقل شدهاند ،دیگر میتوانید این هزینهها را از هزینههای دوران بازنشس��تگی خود کم کنی��د و در نتیجه تغییری در سبک زندگیاتان ایجاد نش��ود .در ضمن در این زمان شما با درآمد بسیار کمتری که دارید مالیات بر درآمد کمتری هم خواهی��د پرداخت و عالوه ب��ر آن از امکان معافیت مالیاتی برای سالمندان هم برخوردار میشوید .برای سالخوردگانی که نتوانستهاند یک خانه داشته باشند که وام آن تسویه شده و هرگز فرزندی هم نداش��تهاند ،کار کمی سختتر است. این افراد در حقیقت هیچوقت با هزینههای وام مس��کن و بزرگ کردن فرزند درگیر نبودهاند بنابراین حاال کمتر خرج کردن برای آنها میتواند کمی مش��کلآفرین باش��د و تاثیر مشخصتری در زندگیاشان داشته باشد. برای اینکه ببینید میزان هزینههای س��االنه ش��ما در دوران بازنشستگی چقدر است ،میتوانید کار را با محاسبه مقدار
درصدی از درآمد دوران کاریاتان که الزم است جایگزینی ب��رای آن پیدا کنید ،آغاز نمایید .با وجودی که بس��یاری از مش��اوران مالی معتقدند که میزان این جایگزینی حدود 70 درصد یا بیشتر است اما تحقیقات نشان دادهاند که خیلی از زوجها با یک جایگزین 50تا 60درصدی نیز توانس��تهاند بهراحت��ی در این دوران زندگی کنند .بعضیها هم با رقمی خیل��ی کمتر از این میتوانند زندگ��ی کنند .برای مثال یک زوج بریتیشکلمبیایی وقتی هر دو در سنین 50سالگی بودند بازنشس��ته شدند .هر دوی آنها با درآمدهای باال و در حوزه تکنولوژی صنعتی به کار مش��غول بودن��د .در حال حاضر درآمد ساالنه آنها 40هزار دالر در سال است و از راحتیهای نس��بی یک زندگی متوسط برخوردارند .از جمله یک خانه سهخوابه در محلهای خوب دارند که وام آن پرداخت شده، ماشین دارند و به تعطیالت هم میروند. رقم واقعی هزینهها را در نظر بگیرید
برای این که بتوانید تخمین دقیقتری بزنید ،باید مقدار دقیق پول��ی را که ص��رف میکنید در نظر بگیری��د .اگر تا دوران بازنشستگیاتان سالهای زیادی باقی مانده و تصور روشنی از سبک زندگی مورد نظر خود در دوران بازنشستگی ندارید، این کار تا حدی برای شما دشوار خواهد بود .در این مورد اداره آم��ار کانادا با ارائه دادههایی در مورد هزینههای واقعی که سالمندان صرف زندگی خود میکنند ،به کمک میآید. بر اساس نظرسنجی انجام شده در این مورد در سال 2009 با نام ، Survey of Household Spendingمتوس��ط averageهزینهکرد س��االنه زوجهای س��المند 54هزار و 100دالر است و این در حالی است که میانه medianاین هزینهکرد برای زوجهای س��المند تنها 39هزار و 400دالر است .بر اساس این آمارها و نیز گفتگوهایی که با سالمندان و مشاوران مالی آنها انجام شده ،تقریبا میتوان به این نتیجه رس��ید که مخارج ساالنه یک زوج سالمند طبقه متوسط در حدود 40هزار تا 60هزار دالر اس��ت و یک زوج از طبقه
باالتر برای هزینههای دوران بازنشستگی خود ساالنه به 60تا 70هزار دالر نیاز دارند .در همه این محاسبات فرض بر این بوده که این زوجها وام مسکن خود را تسویه کرده باشند. تنها سرکردن!
اگر در دوران بازنشستگی خود مجرد باشید ،باید انتظار این را داشته باشید که هزینههای سرانهاتان از یک عضو از یک زوج بازنشسته با سبک زندگی مشابه شما بیشتر باشد .علت اصلی هم این اس��ت که هزینههایی چون مسکن ،حمل و نقل ،غذا و مس��افرت بین زوجها تقس��یم و در نتیجه کمتر میش��ود .آقای مالکوم همیلتون ،یکی از کارشناسان حوزه بازنشس��تگی و ش��رکای ش��رکت مش��اورهای Mercer Human Resourceتخمی��ن میزند که هزینههای یک فرد تنها در دوران بازنشستگی احتماال 70درصد یک زوج بازنشسته با سبک زندگی مشابه است .یکی از راههای تخمین هزینههای زندگی برای افراد سالخورده مجرد این است که ارقام هزینههای یک زوج بازنشس��ته را در نظر بگیرند و از فرمول 70درصدی پیشنهادی آقای همیلتون استفاده کنند .به این ترتیب هزینههای زندگی دو نفر بازنشسته مجرد یکی از طبقه متوسط و دیگری از طبقه باالتر به ترتیب 28تا 42هزار دالر و 42هزار تا 49هزار دالر خواهد شد. بعد از این که میزان هزینههای زندگی دوران بازنشستگی را محاس��به نمودید ،باید میزان سهمی از این هزینهها را که از طریق مزایای دولتی تامین میشود مشخص کنید .احتماال مبلغ حاص��ل از دو پرداخت دولت��ی CPPو OASرقم بدی نخواهد بود اما بدون شک این پول نمیتواند همه
تقریب�ا عده کمی از کاناداییها هس�تند که میتوانن�د از حداکث�ر رقم CPPاس�تفاده کنند
برای بازنشستگی در 65سالگی به چه میزان پول نیاز دارید؟
زوج
گام اول :اندوخته شما باید چه میزان از هزینههایتان را تامین کند؟
مجرد
طبقه متوسط 60 – 40 :هزار دالر در دوران بازنشستگی هزینه ساالنه شما چقدر است؟ طبقه متوسط به باال 70-60 :هزار دالر
طبقه متوسط 42 -28 :هزار دالر طبقه متوسط به باال 49 -42 :هزار دالر
چه مقدار از این هزینه از طریق مزایای دولتی تامین معموال حدود 30هزار دالر (اگر هر دوی شما سابقه کاری طوالنی با حقوق حداقل متوسط داشته باشید) میشود؟
معموال حدود 15هزار دالر (اگر شما سابقه کاری طوالنی با حقوق حداقل متوسط داشته باشید)
حساب کنید :چه میزان از هزینههایتان را باید خودتان تامین کنید؟
طبقه متوسط 30 -10 :هزار دالر طبقه متوسط به باال 40 – 30 :هزار دالر
طبقه متوسط 27 -13 :هزار دالر طبقه متوسط به باال 34 – 27 :هزار دالر
گام دوم :با توجه به برنامههای هزینهسازتان ،میزان اندوخته شما باید چقدر باشد؟ اندوخته شما با توجه به هزینههای شما باید چقدر باشد؟
25برابر هزینه ساالنه
25برابر هزینه ساالنه
حساب کنید :اندوختهای که به آن نیاز دارید چقدر است؟
طبقه متوسط 750 – 250 :هزار دالر طبقه متوسط به باال 750 :هزار – 1میلیون دالر
طبقه متوسط 675 – 325 :هزار دالر طبقه متوسط به باال 850 – 675 :هزار دالر
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
80
مالی و اقتصادی
اگ�ر در دوران بازنشس�تگی خود مجرد باش�ید ،باید انتظار این را داش�ته باشید که هزینههای سرانهاتان از یک عضو از یک زوج بازنشسته با سبک زندگی مشابه شما بیشتر باشد هزینههای زندگی شما را پوشش دهد و فاصلهای در این بین وجود خواهد داشت که قاعدتا باید از طریق پساندازهای خودتان تامین ش��ود .اگر بخواهید از سن 65سالگی از این مزایا استفاده کنید ،ساالنه مبلغ 6هزار و 481هزار دالر بابت OASو 11هزار و 840دالر بابت CPPدریافت خواهید ک��رد که در نهایت مجموع این رق��م میتواند تا 18هزار و 321دالر بالغ ش��ود ( .طرح دولت برای پرداخت OASاز 67س��الگی به جای 65سالگی شامل حال متولدین بعد از ماه مارچ 1958خواهد شد[ ).توضیح پرنیان :رقم OASبه مدت زمان کانادایی بودن شما بستگی دارد و برای مهاجران ممکن است این رقم کمتر از متولدین کانادا شود]. زم��ان پرداخت مزایای CPPبه ش��ما هم ب��ه مدت زمان مشارکت ش��ما و کارفرمایتان ،میزان و زمان آغاز پرداخت شما بستگی دارد .تقریبا عده کمی از کاناداییها هستند که میتوانند از حداکثر رقم CPPاس��تفاده کنند (اصوال فقط کس��انی شامل این موضوع میش��وند که حدود 40سال با یک درآمد متوس��ط یا باالتر کار کرده باش��ند و قبل از 65 سالگی هم آغاز به استفاده از این مزایا نکنند) .برای رسیدن به یک رقم نسبتا دقیق و چنانچه شرایط الزم برای استفاده از حداکثر مزایای CPPرا ندارید ،بهتر است به 15هزار دالر مجموع مزایای دولتی فکر کنید .اگر مدت زمان کوتاهتری کار کردهاید یا رقم دستمزدتان پایینتر از متوسط بوده باید برای این منظور رقم کمتری را در نظر بگیرید. بعد از کس��ر رقمی که احتماال از دول��ت دریافت خواهید کرد ،دیگ��ر باقی هزینههایتان را بای��د از اندوخته یا همان nest eggخ��ود تامین کنی��د .این موضوع را با این فرض میگوییم که شما هیچ درآمدی حاصل از Pension plan یا بیمههای بازنشستگی نداشته باش��ید .زوجی که به طور متوسط برای هزینههای زندگیاشان به ساالنه 40هزار دالر نیاز دارند احتماال فقط میتوانند 10هزار دالر آن را از طریق پساندازشان تامین کنند .اما اگر شما و همسرتان بخواهید ساالنه 70هزار دالر هزینه کنید ،شاید مجبور شوید این رقم را تا 40هزار دالر افزایش دهید .مجردها هم ممکن است به س��الی 13هزار تا 34هزار دالر از پسانداز خود نیاز داشته باش��ند .اما حاال ببینیم nest eggش��ما باید چقدر باشد تا بتوانید این کار را بکنید؟ چقدر باید برداشت کنید؟
تحقیق��ات متعددی که از مدتها قبل انجام ش��ده نش��ان
میدهد اگر ش��ما بخواهید در س��ن 65سالگی بازنشسته شوید ،برای اینکه با خطر کمی در زمینه کمبود پول مواجه ش��وید ،باید هر س��اله 4درصد از اندوخته خود (به اضافه میزان نرخ تورم) برداش��ت کنید .فرض بر این گرفته ش��ده که شما در یک س��هام متوازن balanced stockو اوراق قرضه سرمایهگذاری کرده باشید و برگشتی عاید شما شود. (متاسفانه نمیتوانید میزان ارزش معادل خانهاتان را در این بین به حساب بیاورید ).به عبارت دیگر میزان اندوختهاتان باید 25برابر میزان برداشت ساالنه شما باشد. خیلی از افراد از این که میبینند مقدار برداشت ساالنهاشان باید اینقدر کم باشد تعجب میکنند .توجه داشته باشید این رقم با رعایت این نکته در نظر گرفته شده که شما مدتی طوالنی عمر کنید و تازه میزان درآمدتان از سرمایهگذاریهایی هم که انجام دادهاید بسیار اندک باشد .البته احتمال اینکه شرایط به گونهای دیگر پیش برود و شما در زمان مرگ خود سرمایه قابل توجهی هم به جا بگذارید ،کم نیست اما به هر حال بهتر است که ما در کار خود بدترین سناریوی ممکن را در نظر بگیریم .با در نظر گرفتن عدد 25میتوانید مقدار اندوختهای را که باید در سن 65سالگی داشته باشید محاسبه کنید. از آنجا که در اغلب ش��رایط برداش��ت 4درصدی از میزان اندوختهات��ان کفایت میکند ،احتمال کمی هم هس��ت که این رقم کافی نباش��د .به همین دلیل ب��رای اطمینان خاطر بیش��تر میتوانید این رقم را به 3.5درصد کاهش دهید (که معنای آن این است که اندوخته اصلی شما باید 28.5برابر میزان برداشت ساالنهاتان باشد .).اگر سپردهگذاریهایتان با مشکل روبهرو شود هم چارهای نیست جز این که از میزان برداش��ت خود کم کنید .در صورتیکه همه کارها به شکل وحشتناکی بد پیش بروند ،بد نیست که یک برنامه حمایتی یا Backup planهم داشته باشید که برای مثال میتوان به استفاده از ارزش معادل یا equityخانهاتان که وام آن را تس��ویه کردهاید ،اشاره کرد .اگر در دورههای پایانی زندگی خود از نظر مالی با مضیقه مواجه شدید ،اما همچنان دوست داشتید که در خانه خود بمانید ،میتوانید از یک خط اعتباری یا line of creditکه بانک بر مبنای ارزش خانهاتان به شما میدهد یا یک وام مسکن معکوس یا reverse mortgage استفاده کنید (وامی که بانک به افراد سالمند ،که وام مسکن خود را تسویه کرده باشند ،میدهد و البته در نهایت هم بسته به میزان وام و پس از فوت دریافتکننده وام ،بخش یا تمامی خانه را تملک میکند .م) خیل��ی از کاناداییها هم ترجیح
میدهند که با فروش خانه خود هزینههای نقل مکان به یک خانه سالمندان را تامین کنند. آیا میتوانید زودتر از 65سالگی بازنشسته شوید؟
اگر بخواهید زودتر از رس��یدن به سن 65سالگی بازنشسته شوید ،وضع چگونه خواهد بود؟ مشخص است که در این صورت به میزان اندوخته یا nest eggبیشتری نیاز خواهید داشت .زیرا در این صورت هم باید برای مدت زمان بیشتری از اندوخته خود برداش��ت کنید و هم مدت طوالنیتری تا زمان فرارسیدن دریافت مزایای دولتیاتان منتظر بمانید .برای این که بتوانید زودتر بازنشس��ته ش��وید ،باید به ازای تعداد س��الهایی که قصد ای��ن کار را دارید مجم��وع هزینههای س��االنه خود را به رقم اندوختهای که برای بازنشستگی در 65سالگی نیاز دارید اضافه کنید .مثال اگر بگوییم که برای بازنشس��ته شدن در 65سالگی به 500هزار دالر نیاز دارید و هزینه ساالنهاتان هم 50هزار دالر است و قصد هم دارید که در 62سالگی بازنشسته شوید ،بنا بر این باید به ازای این سه سال 150هزار دالر به رقم قبلی اضافه کنید و در نهایت اندوختهای معادل 650هزار دالر داش��ته باش��ید .میتوانید برای تامین هزینههای ناشی از بازنشستگی زودتر ،استفاده از مزایای CPPخود را نیز زودتر و با نرخ پایینتری آغاز کنید .در نتیجه بعد از 65سالگی هم برای جبران مبلغی که دریافت نمودهاید از میزان CPPپرداختی به ش��ما کاس��ته خواهد شد .برای این که نخواهید خود را درگیر محاسبات دشوار CPPدر این حالت نمایید ،شاید راه بهتر این باشد که برای دریافت CPPخود تا 65سالگی صبر کنید. نکته مهم این است که میزان اندوخته شما بستگی مستقیم به میزان هزینههای شما دارد .هزینههای یک زوج از طبقه متوس��ط که در سن 65سالگی بازنشسته شوند ،میتواند بین 250هزار تا 750هزار دالر متفاوت باش��د و این رقم برای یک فرد مجرد بین 325تا 675هزار دالر در نوسان است .طبیعتا هزینههای یک زوج از طبقه باالتر هم بیشتر از این خواهد بود .اگر اجرای برنامههای پرهزینه و گرانی را در نظ��ر دارید ،باید آنها را هم حس��اب کنید و همین امر ممکن اس��ت ش��ما را به این نتیجه برساند که به یک اندوخته هفت رقمی نیاز دارید .مثل همیش��ه در اینگونه موارد ش��اید ش��ما اندوختهای به آن بزرگ��ی را بخواهید اما لزوما برای بازنشس��ته ش��دن به اندوخته میلیونی نیاز نخواهید داشت .
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 81 مالی و اقتصادی
کنتورهایهوشمندهیدروکبک
افروز ایزدپناه
ی از جدیدترین پروژههای در این نوش��تار به توصیف یک�� ش��رکت هیدروکبک میپردازیم .دلی��ل انتخاب این پروژه در میان دهها پروژهه��ای در حال اجرا و یا پروژههای آتی هیدروکبک ،آش��نا س��اختن مخاطبان با سیستم کنتور برق هوشمند است. کنتور برق هوشمند
ی است که مصرف برق را کنتور هوشمند یک کنتور الکتریک ی یک ساعته و یا کمتر ثبت کرده و اطالعات در فواصل زمان ثب��ت ش��ده را حداقل یکب��ار در روز به سیس��تم مرکزی برای نظارت و صدور صورتحس��اب ارسال میکند .کنتور هوشمند پیشرفته AMIقادر به ارتباط دوجانبه میان کنتور نصب ش��ده در اماکن و سیس��تم مرکزی است .بر خالف کنتور مغناطیسی ،کنتور هوشمند میتواند دادهها جمعآوری ش��ده را تجزیه و تحلیل ک��رده و از آنها یک گزارش تهیه کن��د که این گزارشگیری در جای��ی غیر از محل کنتورها انجام میگیرد که اصطالحا فراهم کردن گزارش از راه دور نامیده میش��ود .در مقام مقایسه ،تاکنون حدود 4.7میلیون کنتور هوشمند در انتاریو و 400هزار مورد در بریتیشکلمبیا نصب شده است. شرکت هیدروکبک به منظور افزایش دقت در اندازهگیری و اطمینان از حفظ بهتر منابع انرژی پروژهای جدید را به اجرا درآورد .بر این اس��اس ،هیدروکبک تصمیم به آمادهسازی زیرساختهای اندازهگیری پیشرفته AMIگرفت که برای اج��رای آن به نصب حدود 4میلی��ون کنتور ( 3.8مورد) تا سال 2017نیاز است .این کنتورها قادر به خواندن از راه دور هستند .این سیس��تم راهحل جامعی برای در اختیار داشتن دادههای مصرف مشتریان و ارتباط آنها به سیستم پرداخت ش��رکت هیدروکبک است .سیس��ت م AMIقابل اطمینان بودن دادهها ،امنیت آنها و س��ازگاری کامل دس��تگاهها را با استانداردهای بینالمللی تضمین کرده است. دس��تاندرکاران این ش��رکت اعالم کردند که یک قرارداد ی Landist+Gyr ۳۵۰میلیون دالری را با ش��رکت جهان به منظور دس��تیابی به زیرساختهای اندازهگیری پیشرفته ) (AMIو کنتورهای برق متناسب با آن منعقد کردهاند .این ی از پروژه بزرگترین استقرار کنتور هوشمند در کانادا و یک بزرگترین آنها در آمریکای شمالی است و جای کنتورهای ی را در منازل ،اماکن تجاری و مراکز صنعتی الکترومغناطیس در اس��تان کبک خواهد گرفت .با توجه به بحث توس��عه
پای��دار ،هیدروکبک بطور م��داوم به دنب��ال راههایی برای دستیابی و بهینهسازی بهرهبرداری از سیستم انرژی خود به بهترین شکل ممکن از تولید تا مصرف برق است. نصب و راهاندازی کنتورهای هوشمند
ی در ش��رکت هیدروکبک در حال اجرای س ه پروژه آزمایش س�� ه منطقه در اس��تان از ژوئن ۲۰۱۱تا ماه می ،۲۰۱۲قبل از اس��تقرار این سیستم در سراسر کبک است .پروژه اصلی که ش��امل نصب کنتور هوشمند در سراسر منطقه مونترال میباشد در سالجاری انجام میشود. مزایای سیستم هوشمند این سیس��تم قادر به ثبت اطالع��ات در زمان واقعی(Real ) ،Timeقابلیت آگاه ش��دن از قطع برق از راه دور و رفع نواقص و انجام خدمات الزم بوده و همچنین قدرت نظارت بر کیفیت را دارد .کنتور هوشمند ،جایگزین کمهزینهای برای ی در سطح و مقیاس گسترده با توجه به فواصل مکانی و زمان تنوع مشتریان اعم از مسکونی ،تجاری و صنعتی در مقایسه ی محس��وب میشود .وجود با کنتورهای الکترومغناطیس�� ی امکان انطباق مقدار مصرف و مقدار تولید چنین سیستم از یک جهت ،و هزینه و یا صورتحساب بر اساس مصرف ی را از جهت دیگر فراهم میکند .کنتور هوشمند یک واقع ابزار مفید اس��ت که امکان مدیریت بهتر در مصرف انرژی برق را به مصرفکننده میدهد. ی دیگر از مزایائ این سیس��تم ،کاهش انتش��ار گازهای یک گلخانهای است .بدلیل اینکه مصرف برق و خواندن کنتورها بدون مراجعه به محل و از راه دور انجام میشود ،در نتیجه، نیاز به فرس��تادن افرادی برای خواندن کنتورها نیست .طبق بررس��یهای انجام شده همین موضوع کاهش حدود ۴۰۰ وس��یله نقلیه را در خیابانها در بر خواهد داشت .همچنین این امر موجب کاهش حدود ۱۶۰۰تن دیاکسید کربن در سال خواهد بود و در نتیجه نقش بسزایی در حفاظت محیط زیست ایفا میکند. شبکهای که بین تجهیزات اندازهگیری ،جمعآوری و توزیع ی به این اطالعات و اطالعات وجود دارد ،همچنین دسترس مشاهده مقدار مصرف توسط مشتری ،موجب جلوگیری از افزایش هزینه مصرف از طریق تغییر شیوه الگوی مصرف خواهد ش��د .مقدار مص��رف و ارائه اطالع��ات کلیدی به مصرفکننده کمک میکند که میزان مصرف و هزینه برق را خود مدیریت کند.
نگرانیهای مطرح شده عمده نگرانیهای مربوط به نصب کنتور هوشمند مربوط به هزینه ،سالمت ،و تجاوز به حریم خصوصی افراد میباشد. معموالً نصب این سیس��تم برای مشتریان هزینههایی در بر خواهد داشت .امکان نیاز به خرید تجهیزات و لوازم خانگی که قابلیت انطباق با این سیس��تم جدید را داش��ته باشند در نتیجه بار مالی اضافی برای مشتریان خواهد دارد .همچنین ارتقأء تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری باعث افزایش هزینه برای مشتریان میشود. نگرانی دیگر درارتباط با انتش��ار ام��واج رادیوئی از کنتورها اس��ت که افزایش بیش از حد اس��تاندارد این امواج میتواند س��بب آسیب رسیدن به س�لامت انس��ان و جانداران دیگر باش��د .البته هیدروکبک در پروژههای آزمایشی ،میزان انرژی منتشرشده از این کنتورها را در حد استاندارد اعالم کرده است. س��ومین نگرانی همانطور که ذکر ش��د مرب��وط به تجاوز ب��ه حریم حقوقی مش��تریان اس��ت ،که در اینج��ا منظور جمعآوری اطالعات دقیق از مشتریان و امکان دسترسی و ی بدون آگاهی به اشتراکگذاری اطالعات تفصیلی شخص و یا خواست مشتریان از طریق ابزار و دستگاهها میباشد. چگونه دادهها از کنتور به سیس��تم صورتحساب ارسال میشود؟ ی در ثبت مصرف برق مش��تریان بازی هر کنتور نقش فعال میکند .بدین ترتیب که دادهها از یک کنتور به کنتور دیگر ارس��ال ش��ده ،تا زمانیکه این دادهها به مس��یریاب برسد. مس��یریاب دادهها را به یک مسیریاب دیگر و یا مستقیم به محل جمعآوری دادهها ارسال میکند .قسمت جمعآوری دادهه��ا ،اطالعات را به راس سیس��تم و در اصل به انتهای سیستم میرساند .از آنجا دادهها به سیستم مدیریت دادهها ارسال میشوند .سپس انبار عظیم دادهها به سیستم پرداخت هیدروکبک متصل میگردد. محاسبه مصرف برای محاسبه مصرف برق ،هیدروکبک میزان مصرف قبلی را از میزان مصرف فعلی کم میکند و اختالف آنها را در ۱۰ ضرب میکند. برای مثال: اگر مصرف ب��رق در زمان حاضر ۷۵۲۳و مصرف برق در دوره قبل ۷۳۰۰باشد ،تفاوت بین این دو ۲۲۳است که در ۱۰ضرب میش��ود که برابر است با .۲۲۳۰این عدد مقدار KWHاست که در صورتحساب قید میشود .
ازدواج :حاال “بعله” نگید ،چی میشه؟
نکاتی درباره انواع زندگی مشترک و مسایل مربوط به آنها مهتات تِ کا/Newcomer -برگردان ساقی مطهری
parnianmagazine.com
اولین باری که واژۀ “شریک” ) (Partnerرا از بانوی بسیار نازنین��ی که در مورد ش��ریک زندگیش ب��رای من تعریف میکرد ،ش��نیدم ،جا خوردم و بفکر ف��رو رفتم درحالیکه او همچنان داش��ت ادامه میداد .از مضمون صحبتهایش ِ دوس��ت پسر یا شوهر دریافتم که پارتنر یک چیزی ش��بیه است .خیلی کنجکاو بودم که بدانم چرا او همسرش را با این القاب خطاب نمیکند .ی��ک مرد در زندگی زن چه چیزی میتواند باشد؟ یا دوست پسر یا شوهر .درست میگویم؟ از خودم پرسیدم ،اگر او منظورش از پارتنر همان دوست پسر است یعنی آنها رابطهشان خیلی جدیست؟ و اگر منظورش شوهرش است که خیلی نامهربانانه و سردمآبانه است که او را پارتنر خطاب میکند .این مدل کاربرد واژهها بیش از حد رسمی بنظر میرس��ید ولی من دوست داشتم ازش سئوال کنم .افسوس ،این حس فضولی تازهواردیام با تردید بسیار در حال وول خوردن بود اما اگر چنین پرسش��ی در فرهنگ کانادایی مورد خیلی شخصیای باشد چه؟
بعد از چند س��الی زندگی در کان��ادا ،فهمیدم آن خانم نه س��رد و نه نامهربان بود و آن مرد هم لزوم ٌا نباید دوس��ت پسر یا شوهر خطاب میشد .باالخره دریافتم که او در یک وضعیت پیوند غیررس��می Common-law union با ش��ریک زندگیاش قرار داش��ت و آن آقا هم همس��ر غیررس��میاش common-law partnerمحس��وب میشد. در فرهن��گ من و برخالف فرهنگ کانادایی ،نمیتوان یک پیوند غیر رس��می را در مالءعام فاش نمود .دقیق ًا ش��بیه به بس��یاری از فرهنگهای غیر غربی ،این موضوع در بسیاری از موارد غیر قابل قبول است .مطالعه انجام شده توسط اداره آمار کانادا در سال 2003حاکی بر آن است که در بسیاری از کشورهای غربی که افزایش فردگرایی و کاهش التزام رسمی به مذهب بصورت هنجار درآمدهاند ،احتماال پیوندهای غیر رس��می بیشتر مورد قبول واقع میشوند .من هم معتقدم که واقعیت همین است .
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
84
خانواده سالم
ش�باهتهای ازدواج رس�می و پیون�د غیر رس�می از منظر حقوقی:
پیون�د غیر رس�می معم�و ً ال بعنوان یک ن�وع پیوند خصوصی و بدون تش�ریفات بین دو نف�ر و با رضایت کامل شناخته میشود
پیوند غیر رسمی چیست؟ پیوند غیر رسمی معموالً بعنوان یک نوع پیوند خصوصی و بدون تشریفات بین دو نفر و با رضایت کامل شناخته میشود. در عین حال ،مالکوم سی کرونبی در کتابش " قانون خانواده کان��ادا" ) (Canadian Family Lawمیگوی��د« :طرفین (ش��رکای این نوع پیوند) حقیقتا طوری رفتار میکنند ،حتی ب��ا یکدیگر ،گویی که واقعا ازدواج کردهاند ،بطوریکه حتی در کامیونیتی خودشان دیگران فرض را بر این میگذارند که آنه��ا واقعا ازدواج کردهاند .اما در واقع ،صرفنظر از اینکه چه مدت است با هم زندگی میکنند و یا چند بچه دارند ازدواج رسمیای بین شان صورت نگرفته است». گ��زل بتنکورت ،وکیل خان��واده در تورنتو ،میگوید« :مردم همیشه در مورد پیوند غیر رسمی دچار سر در گمی میشوند و من فکر میکنم دولت باید در این مورد کاری انجام دهد، چرا که در مواردی دولت ش��ما را بعنوان شریک پیوند غیر رسمی به رسمیت میشناس��د و به طبع آن دارای حقوق و تکالیفی میش��وید اما در مواردی دیگر ،بعنوان همس��ر غیر رس��می از هیچگونه حقوقی برخوردار نیستید ».او توضیح میدهد که زمانی که صحبت از مالیات بر درآمد میشود از نظر دولت همس��ران غیر رسمی با همسران رسمی تفاوتی ندارند؛ این مساله زمانی که پای حمایتهای ناشی از ازدواج به میان میآید کمی متفاوت و وقتی صحبت از تقسیم اموال میشود کامال متفاوت میشود.
مح��ل اقامت اصلی خانواده (ملک��ی که در هنگام فروش، نیازی به پرداخت مالیات بر روی ارزش افزودهاش نیست). بتنکورت میگوید« :همسران غیر رسمی نیز مانند همسران رسمی میتوانند یک محل اقامت اصلی داشته باشند». به فرزندی پذیرفتن فرزند .بر اساس قوانین ایالت بریتیش کلمبیا در هر دو نوع ازدواج رس��می و غیر رسمی ،زوجین میتوانند برای فرزندخواندگی و پذیرفتن سرپرس��تی بچه اقدام نمایند. حمایته��ای مال��ی و پرداخت هزینهه��ای فرزند .وقتی صحب��ت از حمایت از فرزند به میان میآید همس��ران غیر رسمی همان الزامات زوجین رسمی را نسبت به فرزندانشان دارا میباش��ند .بر اساس قوانین ایالت بریتیش کلمبیا ،وقتی زوجین از هم جدا میش��وند ،یکی از آنها ملزم به پرداخت هزینهه��ای مربوط به نیازهای روزان��ه فرزندان به طرفی که حضانت بچهها و وظیفه نگه��داری از آنها را برعهده دارد، میگردد. در عین حال ،علیرغم همه ش��باهتها ،پیوند غیر رس��می دقیقا شبیه ازدواج س��نتی نیست .مطالعه بعمل آمده توسط اداره آمار کانادا در س��ال 1997نش��ان میدهد که در خیلی از اس��تانها ،با اینکه حقوق قانونی و الزامات حمایتی برای زوجین ازدواجهای غیر رسمی وضع شدهاند اما هنوز بطور قابل توجهای با آندسته از قوانینی که برای افراد متاهل وجود دارند ،متفاوتند .این گزارش همچنین اشاره میکند که سیستم قضایی فقط زمان بروز اختالفات درگیر خواهد شد و نه در شروع و شکلگیری رابطه. تفاوتهای ازدواج رسمی و پیوند غیر رسمی:
براس��اس قوانین ایالت بریتیش کلمبیا« ،پیوند غیر رسمی به محض اینکه طرفین به ادامه زندگی با یکدیگر خاتمه دهند، پایان میپذیرد و نیازی به گرفتن طالق نیست». داراییها .طب��ق قانون خانواده اس��تان انتاریو ،زوجین غیر رسمی در زمان جدایی از یکدیگر و برخالف آنچه در مورد زوجین رسمی صادق است از هیچگونه حقوقی در خصوص داراییهای��ی که هر یک از آنها در زمان زندگی مش��ترک با خود آوردهاند ،برخوردار نخواهند بود .آنها حتی حق تقسیم افزای��ش ارزش این داراییها را نیز ندارند و ارزش افزوده و خود دارایی به شخصی تعلق میگیرد که دارایی بنامش است. محل سکونت زوجین .بتنکورت میگوید« :وقتی که نوبت به تقس��یم ملک میرس��د تفاوت فاحشی بچشم میخورد. برای مثال اگر خانه محل سکونتتان بنام شما باشد شریک
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 85 خانواده سالم
زندگیتان هیچ حقی نس��بت به آن ن��دارد هرچند که در ازدواج رس��می (س��نتی) حتی اگر خانه به نام ش��ما هم باشد بعد از طالق به صورت اتوماتیک بین دو نفر تقسیم میشود». حمایت مالی .وقتی ازدواج غیر رس��می پایان مییابد نیز طرفین ممکن اس��ت بش��رط دارا بودن شرایطی وهمانند متاهلین رس��می نسبت به دریافت حمایتهای زناشویی (نفقه) برخوردار باشند .طبق قوانین استان بریتیش کلمبیا ،در صورتی قرار صادره از دادگاه مبنی بر دریافت حمایتهای ازدواج (نفقه) شامل حالتان میشود که حداقل دو سال از زندگی مش��ترکتان گذشته باشد (این زمان در استانهای مختلف کمی متفاوت است). بتنکورت معتقد است که از زاویه قانونی ،پیامدهای مربوط به موضوعاتی چون مرگ یا ط�لاق برای آنان که ازدواج رسمی کردهاند نسبت به پیوندهای غیر رسمی ارزانتر و آسانتر انجام میشود گرچه اکثر مردم برخالف این فکر میکنند .بر اس��اس مطالعات انجام شده توسط اداره آمار کانادا ،در کل ،ش��رکای غیر رس��می در موارد اختالف و وقتی پای به رسمیت شناختن حقوقشان توسط دادگاه به میان میآید نسبت به همسران قانونی با مشکالت بیشتری دست به گریبانند. برای محافظت از خود به چه راهکارهایی نیاز دارید؟
بتنک��ورت میگوی��د در این ن��وع از زندگی مش��ترک، تصمیمات گرفته ش��ده دقیقا مثل کسانیست که ازدواج رس��می کردهاند ،فکر میکنید تنها تفاوت در پولی است که شما برای مراس��م عروسی هزینه نکردهاید اما ده سال بعد ش��ما از هم جدا میشوید و بعد آنجاست که عبرت میگیری��د و میگویید« :اوه ،لعنتی! من هیچ حقی از خانه ندارم چون به اس��م من نیس��ت .من هیچ حقی از حقوق بازنشستگی ش��ریکم ندارم ،من میتوانستم از مقرریای که در طول زندگی مش��ترکمان در حال انباشت بوده در صورتی که ازدواج رسمی کرده بودیم ،استفاده کنم .هیچ دخ��ل و تصرف��ی در ( RRSPنوع دیگری از مس��تمری بازنشس��تگی) او ندارم در صورتی که اگر ازدواج رسمی کرده بودیم داشتم». چگونه میتوان از این پیشامدهای ناخوشایند جلوگیری نمود؟
حقوق و تکالیف خود را بدانید.
یکی از کارهایی که میتوانید قبل از ورود به این نوع رابطه برای محافظت از خود انجام دهید تحقیق و بررس��ی در مورد حقوق و تکالیفتان است .طبق توصیههای بتنکورت «به نظر من واقع ًا مهم اس��ت که بدانیم قانون چیست .اگر من باش��م وقتی را صرف مالق��ات با وکیلم میکنم تا در خصوص حقوق و تکالیف خود اطالعاتی کسب کنم ،چرا که این قضیه دوطرفه است .طرفین در عین اینکه از حقوقی برخوردار میباشند نسبت به یکدیگر نیز تکالیفی برعهده دارند ،بنابراین ش��ما خواهید فهمید که کجا ایستادهاید و چطور از خودتان محافظت نمایید». یک قرارداد زندگی شراکتی تنظیم کنید.
او همچنی��ن توصیه میکند ک��ه افراد با امض��ای قرارداد «زندگی ش��راکتی» س��طح انتظارات طرفین را مشخص نمایند ،زیرا حتی در صورتیکه هر کدام از طرفین مایل به خاتمه این رابطه بصورتی متفاوت از دیگری باشند ،داشتن یک قرارداد به کاهش هزینههای جدایی کمک میکند. طبق قانون خانواده انتاریو «یک قرارداد زندگی ش��راکتی میتواند شامل موافقتها و هماهنگیهای انجام شده در خصوص مسائل مالی و خانوادگی که مورد قبول طرفین اس��ت ،باشد .این قرارداد میتواند مشخصکننده مالکیت داراییه��ای خریداری ش��ده در زمان زندگی مش��ترک زوجی��ن ،میزان نفقه پرداختی بعد از زمان جدایی و نحوه تقسیم داراییها باشد .همچنین میتواند بگوید چه کسی بعد از جدایی میبایست خانه را ترک کند». بله ،داش��تن قرارداد زندگی ش��راکتی و دانستن حقوق و تکالیف بسیار مهم است ،اما سئوال اینجاست که زمانی که ش��ما در ابتدای ورود به یک رابطه عاشقانه هستید چطور موضوعاتی که اینطور شروع میشوند« :در صورت جدایی یا مرگ» را بکار برید و در موردشان صحبت کنید. دیده ش��دن منافع طرفین ،کمک شایانی در شکل دادن به این موضوع میکند .ب��ه اعتقاد بتنکورت« ،در صورتیکه اتفاقی برای شما بیافتد ،شما نمیخواهید که برای شریک زندگیتان مش��کلی پیش آید .بنابراین اگر از این زاویه به صورت مس��ئله بنگرید صد البته که راضی نخواهید بود برای کس��ی که عاشقش هستید بعد از شما مشکلی پیش بیاید». هرچند جمله «درصورت جدایی یا مرگ» که قبال اش��اره شد ،نامانوس است ،ولی قرارداد زندگی شراکتی به پایان ناخوشایند رابطه کمی سهولت میبخشد .
شرکای غیر رسمی در موارد اختالف و وقت�ی پ�ای به رس�میت ش�ناختن حقوقش�ان توس�ط دادگاه به میان میآید نسبت به همس�ران قانونی با مشکالت بیشتری دست به گریبانند
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
86
خانواده سالم
بچهها و ترس از ارتباطات اجتماعی برگردان ساقی مطهری
دختر دوس��اله و نیم من برای رفتن به مهمانی دوستش هیجان زده ش��ده بود .او در بستهبندی کادو کمکم کرد و دستهگل صورتیای را که خودش برای تولد دوستش انتخاب کرده بود در دس��ت داش��ت .وقتی به مهمانی رس��یدیم ،بچهها در زمین بازی حیاط پشتی جمع شده بودند و پدر و مادرهایشان هم در تراس نشسته بودند و مش��غول خوردن نوشیدنیهایشان بودند .همینطور که مشغول تماش��ای دخترم بودم که به بچهها نزدیک میش��د صدای دختر بچهای حدودا پنجساله را شنیدم که به دخترم میگفت که او نمیتواند وارد جمعش��ان شود و آنها نمیخواهند که با وی بازی کنند .همزمان با محو شدن خنده از لبان دخترم ،دستهگل هم از دستش به کناری افتاد .در آن لحظه واقعا دوس��ت داشتم که به وسط چمنها پریده و با چند جمله آبدار حالشان را جا بیاورم و بعد دخترم را بغل بگیرم و از آنجا به سرزمینی جادویی که هیچکس نتواند اینطور اذیتش کند ببرم .اما بجای اینکار یک کاپ کیک برداشتم و نگرانیم از بابت اینکه او هرگز نمیتواند دوس��تی پی��دا کند را در خود پنهان کردم و مشغول خوردن شدم. به عقیدۀ خان��م آیلین کندی مور ،روانش��ناس و یکی از نویس��ندگان کتاب «چگونه والدینی هوش��مند برای دلبندان هوشمند خود باشید» (Smart Parents for ) ،Smart Kidsشنیدن جملۀ «هیچکس منو دوس��ت نداره» از یک بچ��ه ،قلب هر آدمی را تقریب� ًا تمام�ی پ�در و مادره�ا در م�ورد بعضی از بدرد م��یآورد .او ضمن ًا معتقد جوانب زندگی اجتماعی فرزندانشان نگرانند است که تقریب ًا همه بچهها یک جورایی با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند .وقتی مسئله مراقبت از فرزن��دان در مقابل خطرات و آس��یبهای فیزیکی به می��ان میآید قوانین کام ً ال تعریف ش��دهای در این زمینه وجود دارد .بعنوان مثال ،قوانین مربوط بهنگام رد ش��دن از خیابان ،بستن کمربند ایمنی در داخل ماشین و یا اجتناب از فرو کردن ک تیز داخل پریز برق ،اما کمک کردن به اش��یا فلزی نو فرزندان در یافتن مسیر مناس��ب در خیابانهای شلوغ تعامالت اجتماعی برای همه اف��راد درگیر در خانواده گیجکننده است. تقریب ًا تمامی پ��در و مادرها در مورد بعضی از جوانب
زندگی اجتماعی فرزندانشان نگرانند .سئواالتی از قبیل اینکه آیا فرزند من میتواند در مدرس��ه دوس��ت پیدا کند؟ آیا مردم فکر میکنن��د که رفتارهای او عجیب و غریب است؟ آیا دختر یا پسر من که در کودکی قادر به برقراری ارتباط با هم سن و سالهای خودش نیست در سنین باالتر میتواند ارتباط با جنس مخالف را مدیریت نماید؟ ذهن اغلب والدین را به خود مشغول میکنند. خان��م کندی مور معتقد اس��ت که نگران��ی بچهها در خص��وص موضوع دوس��تیابی از حدود س��ن هفت س��الگی و زمانی که آنه��ا وارد مرحلهای از رش��د که بشدت قضاوتمحور است میشوند ،آغاز میگردد که البته اضطراب و دلواپس��ی والدین ،به پایین آمدن سن نگرانی در کودکان دامن میزند. چن��د ماهی از مهدک��ودک رفتن ویل ،پس��ر مارتا اور نگذش��ته بود که از مادرش برای ش��رکت در جلسهای در خصوص «نگرانیهای ارتباط جمعی» دعوت بعمل آمد .ماجرا از این قرار بود که ویل چهارس��اله در مقابل هم سن و سالهایش که برای برداشتن کتاب و اسباب بازیهای��ش هج��وم میآوردند خود را کنار کش��یده، حتی به قاپیده ش��دن اشیای در دستش توسط آنها هم، اعتراضی نمیکرد .خانم اور میگوید« :او آنقدر با ادب و با مالحظه است که من برایش حتی زمانی که بزرگتر هم شود نگران هستم .خواهرزاده من هم بشدت تحت زورگویی قرار میگرفت و مش��اهده این وضع بس��یار وحش��تناک بود ».اما اور که اکنون ساکن ونکوور است مطمئن نبود که راه حل درست چیست؟ کارکن��ان مهدک��ودک معتق��د بودند چنانچ��ه ویل یاد بگی��رد که در اغلب موارد از کلم��ات «نه» و «مال منه» اس��تفاده نماید اوضاع بهتر خواهد ش��د ،اما مادرش به تغیی��ر این خصلت فرزندش خیلی مش��تاق نبود .او با تعجب میگفت« :پس یعنی ما قراراست کاری کنیم که او سلطهجو و خودخواهتر شود؟» خان��م مور معتقد اس��ت که عدم پذی��رش فرزندان در اجتماع میتواند روحیه مادهش��یر وجود هر کس��ی را بیدار کند اما مهم این است که در این زمینه به صورت افراطی عمل نکند .او میگوید« :قدم اول این اس��ت که یک نفس عمیق بکشید .از آنجا که احساسات در بچهها بس��رعت تغییر میکند تعجبی ندارد اگر روزی پسرتان به خانه بیاید و بگوید که از دوس��تش اس��توارت متنفر
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 87 خانواده سالم
اس��ت اما هفته بعد آنها بهترین دوست هم باش��ند ».وی توصیه میکند: «چنانچه والدین به وجود یک مشکل مستمر پی بردند ،در ابتدا باید تمامی جوانب و فاکتورها را بسنجند .رفتارهای متقابل کودک را با سایر کودکان زی��ر نظر گرفته ،یا با معلمش صحبت کنند .معلمان ،منابع خوبی در این زمینه هستند و اغلب به اینکه آیا این مسائل عادی و گذرا هستند یا جدی و واقعی ،کام ً ال واقفند». خانم مور برای تمام خانوادههایی که کودکانش��ان در سن مدرسه هستند و برای حل این مس��ائل دنبال راه حل میگردند یک س��ئوال اس��تاندارد برای س��نجش وضعیت مطرح میکند« :آیا فرزند ش��ما در هنگام صرف نهار کس��ی را دارد که بنش��ینند و با هم صحبت کنند؟» او میگوید« :اگر یک دوس��تی دوطرفه وجود داشته باش��د احتمال اینکه فرزند شما مورد زورگویی واقع ش��ود کمتر خواهد ش��د و اوضاع رو به بهبودی خواهد گذاشت .اگر مسئله زورگویی ( )Bullyingاتفاق میافتد اولیای مدرسه بهتر است که گوش بهزنگ و مراقب باشند». البت��ه درمواقعی رفتارهای جزئی و ظاهرا ً بیاهمیت سرمنش��اء بس��یاری از گرهه��ا در زندگ��ی اجتماعی خواه��د بود که میتوان ب��ه تدریج و با هدایت و راهنمایی والدین و در قالب تمرین و بازیهای کودکانه اقدام به اصالح آنها نمود .بعنوان مثال ،تعداد زیادی از بچههای کمرو و خجالتی در ارتباط برقرارکردن با دیگران دچار مش��کل میباش��ند؛ آنها سرشان را پایی��ن انداخته و برای معرفی خود مِن مِن میکنن��د ،رفتاری که به زعم دیگر بچهها بعنوان عدم تمایل به برقراری ارتباط تفس��یر میگردد .خانم مور میگوید« :والدین بهتر اس��ت به طور خصوصی به فرزندانش��ان در نحوۀ برقراری ارتباط چشمی ،لبخند زدن ،بلند و واضح صحبت کردن و استفاده از اسامی افراد کمک نمایند ».او اضافه میکند« :بر روی شخصیت فرزندانتان کار کنید نه بر علیه آن». آقای دارن ژوزف ،پدر چه��ار فرزند ،اهل تورنتو نگرانیهایش در مورد س��ه فرزند بزرگترش که اکنون 19 ،22و 16س��اله هس��تند را زمانی که کوچک بودند به خاطر میآورد .گزارش رسمیای در خصوص کمرویی یا ضعف در حفظ دوس��تان وجود نداش��ت ول��ی او همچنان نگران بعد اجتماعی زندگی آنها بود .او میگوید« :اینکه بخواهی فرزندانت همیش��ه احساس شایس��تگی و مورد توجه و محبت قرارگرفتن داشته باشند یک مس��ئله کام ً ال حمایتی است .من همیشه نگران این بودم که بچهها آنها را مس��خره کنند و یا رفتاری کنند که آنها در مورد آنچه که هستند احساس ناامنی نمایند ».او اغلب دوست داشت میتوانست جایش را با آنها عوض
نگران�ی بچهه�ا در خص�وص موض�وع دوس�تیابی از حدود س�ن هفت سالگی و زمانی ک�ه آنها وارد مرحلهای از رش�د که بشدت قضاوتمحور اس�ت میشوند ،آغاز میگردد
کند ولی مواظب بود خودش را درگیر این مسائل نکند. ژوزف نمیخواس��ت فرزندان��ش ب��ه دلیل داش��تن پدر مغ��رور و ازخودراضی احس��اس بیگانگی نمایند یا مورد تمسخر واقع ش��وند .از طرف��ی نگرانیهای او در م��ورد کوچکترین فرزندش یعنی ایندیای سهساله ،کمترشده و معتقد است که قطع ًا در مورد تصمیمات او عقب میایستد و خودش را قاطی نمیکند چون احساس میکند او اعتمادبهنفس الزم برای تصمیمگیری را داراس��ت. لورنس جی کوهن ،روانشناس و نویسنده کتاب )(Playful Parenting میگوید والدین نباید نگران این قضیه باش��ند که در صورت قرارگرفتن در این ش��رایط انجام چه کاری دقیق ًا صحیح است بلکه باید روی گوش دادن تمرکز نمایند .مهم این است که به فرزندانتان اختیارعمل و قدرت بدهید .بهتر است والدین از فرزندشان بپرسند که آیا در این زمینه سعی و تالشی کرده است؟ آیا نتیجهای هم گرفته است؟ در آینده چه کار دیگری میتواند انجام دهد؟ آنه��ا میتوانند با ترتیب دادن نوع درس��تی از م��راودات اجتماعی که با عالیق ،ظرفیت و سطح مهارت اجتماعی بچه همخوانی داشته باشد به او کمک کنند .فرزند خود را در معرض انواع مختلف موقعیتهای اجتماعی قرار دهید .بعضیها بازیهای از پیش برنامهریزیش��ده و تنها با یک نفر را دوس��ت دارند ،در حالیکه بعضی دیگر قرارهای بازی کوتاهمدتتر را ترجیح میدهند و در واقع ،زمان بیشتری نیاز دارند تا به اصطالح یخشون باز ش��ود و برخی بچهها هم سرش��ت انزواطلبی دارن��د اما بههیچوجه احس��اس تکافتادگی نمیکنند .او میگوید« :بچهها به همدلی ما احتیاج دارند اما همچنین باید توجه داشت که احساسات شخصی خودمان را با احساسات آنها قاطی نکنیم». پس ش��اید بهتر باش��د که من نیز به دلواپس��یهای خ��ود در رابطه با روابط اجتماع��ی دختر کوچولوم خاتمه بدهم و در عوض یک درس از او فرابگی��رم .هنوز یک هفته از ب��ه بازینگرفتنش در مهمانی تولد دوس��تش نگذش��ته بود که از بازی با همان گروه از بچهها مش��عوف ب��ود .او همه حقارتهای اجتماعی اون روز مهمانی را فراموش کرده بود در حالیکه من هنوز داش��تم برای آن دخترک پنجساله نقشه انتقام میکش��یدم.
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
88
خانواده سالم
حاال صدای منو میشنوی؟
نکاتی درباره استفاده کودکان از تلفن همراه
ماهنامه /Today’s Parentsبرگردان نادیا غیوری
بچههای امروز خیلی س��ریع کار کردن ب��ا ابزارهای جدید را یاد میگیرند .اما داشتن این مهارتها با مسئولیتپذیری یکسان نیست.
دختر بچه هفت سالهای به نام سرنا تلفن همراه دارد .سیجی ،مادر سرنا ،به این دلیل که از تنها منتظرماندن دخترش برای سرویس مدرسه در انتهای یک خیابان پررفت و آمد روستایی نگران بوده ،این خط تلفن prepaidیا اعتباری را برای دخترش خریده است .در ضمن سرنا عالقه زیادی به دوچرخهسواری با یکی از بچههای همسایه دارد .سیجی میگوید« :شاید من به عنوان یک مادر کمی زیاد فکر و خیال کنم اما فکر نمیکنم داشتن یک تلفن همراه ارزانقیمت برای استفاده دخترم در مواقع اضطراری چندان ضرری داشته باشد ».سرنا فقط یکبار که که سرویس مدرسه او را زودتر از موعد به مقصد رسانده و پیاده کرده و او آنجا تنها مانده بوده ،از تلفنش استفاده کرده است. خیلی از بچهها هم جدای از دالیل کامال کاربردی فقط به این دلیل که تلفن همراه باعث سرگرمی است ،آن را میخواهند .تلفن همراه بین خیلی از دوقلوها هم خیلی پرطرفدار است تا حدی که خیلی از مدارس داشتن آن را منع کردهاند .البته خیلی از خواهر و برادرها در مدارس ابتدایی ابزارهای شخصی خودشان را میخواهند که ترجیحا هم باید اسمارتفونی باشد که کلی هم گیم یا بازی داشته باشد ،بشود با آن تکست فرستاد و البته یک کیس قش��نگ هم داشته باشد یا این که یک تلفن رنگی تاشو ناز باشد. پیش��نهاد خانم جودی آرنال، نویسنده کتاب Plugged- ،In Parentingکه کتابی اس��ت آموزش��ی در مورد چگونگ��ی ارتب��اط با نس��ل دیجیتالی ،این اس��ت ک��ه ت��ا حد امکان زمان دادن تلفن ش��خصی ب��ه بچهه��ا را عقب بیندازی��د .زیرا از آنجا که بچهه��ا در این س��نین واقعا کمتر زمانی هس��ت که تنها بمانند ،نیاز مبرمی ه��م به تلف��ن ندارند .وی میگوید« :به دالیل مختلف اقتصادی و اجتماعی بهتر است که صبر کنیم ».و در ادامه توضیح
میدهد که همانطور که والدین وابسته به اسمارتفون خوب میدانند ،تلفنهای هوش��مند هم میتوانند مثل بازیهای ویدئویی یا تماش��ای زی��اد تلویزیون، استفادهکنندگانشان را از دنیای اطراف منفک کنند. وقتی تصمیم گرفتید که وقت خریدن تلفن همراه برای فرزندتان رسیده ،یکی از مدلهای طراحی شده برای بچهها را برای او بخرید که خیلی زیبا هستند و روی آنها امکانات کنترلی زیادی هم برای والدین در نظر گرفته شده است .برای بچههای فراموشکار ،یک تلفن ارزان با مقدار از پیش تعیینشده برای دقایق قابل اس��تفاده یا یک پلن خانوادگی عاقالنهتر اس��ت .آرنال میگوید« :بچههای زیر هشت سال خیلی چیز گم میکنند .آنها همانطور که چکمهها و دستکشهایشان را گ م میکنند ،میتوانند تلفن همراهشان را هم بهراحتی گم کنند». آموزش نحوه اس��تفاده مسئوالنه از تلفن همراه مثل زمان مناسب حرف زدن با تلفن یا تکس��ت فرس��تادن در جمع هم خیلی مهم است( .البته بهترین راه این است که خود شما با رفتار مناسبتان الگوی خوبی برای فرزندتان باشید ).حتما فرزندتان را از هزینه دقیق تلفن کردن و تکست فرستادنش مطلع کنید .اگر تلفنی که به وی دادهاید از نوع اس��مارتفون است ،شاید بخواهید بعضی از امکانات موج��ود روی آن از جمله دسترس��ی به اینترنت و ایمی��ل را غیر فعال کنید یا همینطور در مورد iPodها که این روزها خیلی از بچهها بدون داشتن هیچ پلن خاصی میتوانند از امکانات اینترنت WiFiموجود استفاده کنند .نکته دیگری که آرنال پیش��نهاد میکند این است که هر از گاه تلفن فرزندان خود را بررسی کنید تا از احتمال درگیری آنها با مسائلی چون Cyberbullyingو یا دریافت تکستهای آزاردهنده باخبر شوید. و یک نکته تکمیلی پرس��ش :ما فرزند هفتس��اله خود را به روزی یک س��اعت ب��ازی ویدئویی (آنهم بازیهای غیرخشن بعد از تمام کردن تکالیف مدرسه) محدود کردهایم. ام��ا والدین دیگری را میشناس��یم که قانون ما را قب��ول ندارند و بازی را برای فرزندشان به هفتهای یک ساعت محدود نمودهاند .آیا روزی یک ساعت بازی خیلی زیاد است؟ پاس��خ :در مورد زمان تماشا یا بازی قانون مش��خصی وجود ندارد .کار شما درس��ت اس��ت چون هم تمام کردن تکلیف را شرط قرار داده و هم بازیهای خش��ن (که سبب پرخاش��گری کودک میش��وند) را ممنوع کردهاید .اگر این ترتیب برای شما کارساز بوده ،پس آن را ادامه دهید و به اصطالح سری را که درد نمیکند دستمال نبندید .در ضمن در مورد بازیهایی که دوست دارد با او حرف بزنید .به این ترتیب متوجه میشوید که دوستانش چه بازیهای دیگری را به او معرفی کردهاند .اگر در تمرکز کردن مش��کل دارد و یا بیش از حد به بازیکردن وابس��ته شده است ،ش��اید وقت آن شده باشد که کمی او را از این نظر محدود کنید .
آموزش نحوه استفاده مسئوالنه از تلفن همراه مثل زمان مناسب حرف زدن با تلفن یا تکست فرستادن در جمع هم خیلی مهم است
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 89 خانواده سالم
زمان دوش گرفتن بچهام فرا رسیده؟
برگردان نادیا غیوری
وقتی بچهها بزرگ میش��وند ،شاید کمکم بتوانند برای حمامکردن بهجای اس��تفاده از وان ،خودشان به تنهایی دوش بگیرن��د .ببینیم چطور باید ب��رای این تغییر آماده شویم.
ب��رای خانم کندیس دریکس ،که مادر دو دختر ش��ش و هفت س��اله اس��ت ،فقط دو کار مانده که کامال انجام آنه��ا را هم به خود بچهه��ا واگذار کند و آن حمام آخر ش��ب بچهها قبل از خوابیدن است .او میگوید« :دیگر میخواستم خودشان این کار را انجام دهند و من موقع حمامکردنشان حضور نداشته باشم». البت��ه خیلی از بچههای ششس��اله هس��تند که ش��اید نخواهند یا نتوانند خودشان به تنهایی از پس حمامکردن بربیایند چون در مجموع آن را یک کار ترسناک میدانند. خانم جینی فالنگن معتقد اس��ت که حتی در این سنین هم دمای ب��االی آب و خطر لیز خ��ودن بچهها وجود دارد .وی میگوید« :زم��ان حمامکردن از آن زمانهایی اس��ت که حتما باید مراقب بچهها بود ،هرچند س��ن و سال مشخصی هم برای این موضوع وجود ندارد .ممکن اس��ت گاهی یک بچه کالس سومی بتواند آب حمام را خودش تنظیم کند اما امکان ندارد که بخواهید یک بچه کالس اولی این کار را خودش انجام دهد». ش گرفتن بچهها در حقیقت برای تعیین زمان شروع دو یک عدد جادویی وجود ن��دارد .عادتهای خانوادگی و میزان لذتی که بچهها از بازی با اسباببازیهایش��ان ی آنها در حم��ام میبرند ،میتواند در تعیین زمان آمادگ موثر باش��د .این زمان میتواند حتی تا نه یا ده س��الگی هم طول بکش��د .پزش��ک اطفال دیگری به نام سانجیو لوترا نیز معتقد است که زمان آمادگی یک بچه برای این موضوع به این بستگی دارد که والدین از چه سنی او را مستقیما مسئول بهداشت شخصیاش بکنند .در هرحال دوش گرفتن همراه با والدین هم میتواند نقشی در این زمینه داشته باشد .توصیه او این است که والدین کار را با نظارت بر بچه به هن��گام دوش گرفتن آغاز کنند .به این ترتیب که ابتدا درجه آب را برای وی تنظیم کنند و مطمئن شوند که او خود را خوب تمیز کرده است .وی میگوید« :ابتدا این کارها را بکنید و کمی بعد از آن هم خودبهخود موقع حمامگرفتن مستقل بچه فرا میرسد».
بعضی از بچهها کال نس��بت به آب و دوش گرفتن تنها حساستر هستند .در مورد بچههای در سن بلوغ حمام کردن در شستن سرسری ،پاک کردن چرکهای ظاهری و بهجا آوردن مناسبات روزمره خالصه میشود اما خانم فالنگن معتقد است که نباید موضوع را به همین شکل رها کرد .قانون مش��خصی در مورد تعداد دفعات حمام کردن بچهها وجود ندارد اما آنها باید بیاموزند که با آب احساس راحتی کنند .وی میگوید« :طبیعتا دفعات حمام کردن در تابس��تان بیشتر از زمس��تان خواهد بود چون بچهها بیش��تر در خارج از خانه هستند .بهطور متوسط هر س��ه یا چهار روز یکبار حمام کردن مناسب به نظر میرسد مگر اینکه قبل از این مدت میزان کثیفیاشان از حد متعارف گذشته باشد». طبیعی است که در دوران کودکی همه بچهها تا حدی از حمام کردن امتناع میکنند .خانم دریکس میگوید« :مثال بچههای من اصال دلشان نمیخواهد از کاری که مشغول به آن هس��تند دس��ت بردارند ».پس او موضوع نتیجه و پ��اداش را به می��ان آورده و میگوید« :م��ن هم به آنها میگویم که تا دوش نگیرند خبری از تلویزیون و بازی نیست ».به اعتقاد لوترا یک معنای دیگر این موضوع هم این است که ش��اید والدین کمی بیش از حد بچهها را برای رس��یدن به مرحله رعایت مستقل بهداشت فردی تحت فش��ار قرار میدهند و بهتر است نظارت بیشتری روی این موضوع داشته باشند یا حتی همچنان به بچهها اجازه بدهند که از وان برای حمام کردن اس��تفاده کنند. وی میگوید« :شاید بد نباشد که برای مدت بیشتری با این موضوع درگیر باشید». در نهایت اگر فرزند شما هنوز دوش گرفتن را دوست ندارد ،الزم نیس��ت او را مجبور کنی��د .بگذارید در وان ب��ازی کند ت��ا آرام آرام به آن مرحله برس��د .البته خانم دریکس باالخره متوجه شد که نباید در این مورد زیادی ی وقتها دخترهایم سختگیر باشد .وی میگوید« :بعض آنقدر هم که باید موهایشان را تمیز نمیشویند هرچند با لیف زدن مش��کلی ندارن��د ».و با خنده ادامه میدهد: «حتی وقتی که به کمپ رفته بودند ،آنقدر سرگرم شده بودند که اص�لا به دوش گرفتن و حمام رفتن فکر هم نکردند ».
ش گرفتن برای تعیین زمان ش�روع دو بچهه�ا یک عدد جادویی وجود ندارد. عادتهای خانوادگی و میزان لذتی که بچهها از بازی با اسباببازیهایش�ان در حمام میبرند ،میتواند در تعیین زمان ی آنها موثر باشد آمادگ
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
90
مالی و اقتصادی
گالدیاتورهای نوجوان و نمایشهای تلویزیونی واقعگرا مجیدبسطامی
هانگرگیمز (رقابتهایگرسنگی) The Hunger Games
بر اس�اس اولین قس�مت از یک س�هگانه ،نوشته سوزان کالینز
کارگردان :گری راس
بازیگران:جنیفرالرنس،وسینتلی،استنلیتوچی
داس��تان :س��الهای دور در آینده و پ��س از یک جنگ بزرگ میان دولت مرکزی و شورش��یان .امریکای شمالی به کش��وری یکپارچه به نام پنم Panemتبدیل شده که حکومتی اقتدارگرا در پایتخ��ت آن کپیتول Capitolبر سراسر آن فرمانروایی میکند .پنم به 12منطقه مجزا تقسیم شده که اکثر آنها را مردمانی فقیر تشکیل میدهند به غیر از 3منطقه خیلی ثروتمند .هر سال به میمنت پیروزی کپیتول بر شورش��یان ،مس��ابقاتی با عنوان هانگرگیمز با حضور 24نوجوان 12تا 18س��اله 12 ،دختر و 12پس��ر که هر زوج از ی��ک ناحیه به قید قرعه انتخاب ش��دهاند برگزار میشود .شرکت کنندگان در مسابقه در برابر صدها دوربین تلویزیون��ی و میلیونها بیننده در تمام 12منطقه ،در چند روز تا سر حد مرگ با یکدیگر مبارزه میکنند تا یک نفر زنده بماند و برنده مس��ابقه شود .کتنیس دختری 16ساله از ناحیه 12که پس از مرگ پدر در معدن ذغالسنگ ،از طریق شکار غیرقانونی امورات مادر و خواهر 12سالهاش را میگذراند باور نمیکند که از میان صدها نام در گلدان ریخته شده ،قرعه به نام خواهر عزیزش پریم درآید به همین دلیل برای اولین بار در تاریخ 74ساله این رقابتها در ناحیه ،12داوطلب میشود تا به جای خواهرش به پیشواز مرگ برود .در میان پسرها ،پیتا نوجوانی همسن و سال کتنیس، پسر نانوای محله که سالها پیش با زیرکی جان کتنیس را از گرسنگی نجات داده و به همین دلیل کتنیس همیشه خود را مدیون او میداند انتخاب میشود .تقریبا هیچ امیدی به اینکه این دو بتوانند در میان رقبای قدرتمند و تعلیم دیدهای از نواحی ثروتمند پیروز ش��وند وجود ندارد .اما درست در شب قبل از مسابقه و در میان مصاحبههای تلویزیونی ش��رکتکنندگان ،پیتا اعتراف میکند که همیش��ه عاشق کتنیس بوده اگرچه او هیچگاه به وی محل نمیگذاش��ته اس��ت .این ماجرای عاشقانه به س��رعت در میان رسانهها و افکار عمومی متموالن پایتختنش��ین موثر میافتد .آیا عشق میتواند برای اولین بار به این رقابتهای خونآلود جلوهای تازه ببخشد؟
parnianmagazine.com
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
92
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
هانگرگیم را باید یک پدیده در بهار امسال دانست که با جابجا کردن چند رکورد ،اکران فصل داغ امریکای شمالی را اندکی به جلو آورد و ظرفیت آن را دارد که هر دو قس��مت بعدی را به بالکباسترهای مهمی تبدیل کند .عالوه بر اینکه بعد از مدتها ش��اهد بالکباس��تری بودیم که مخاطبان و منتقدان تقریبا به یک نسبت از آن استقبال کردهاند و البته با Avengersاین رویه ادامه یافته است. در زمان مطالعه کتاب اول از این س��هگانه (یعنی Hunger Catching Fire ،Gamesو )Mockingjayبه شدت به یاد سهگانه خاطرهساز (حداقل برای نسل ما) مرحوم جان کریستوفر (کریستوفر سموئل یود) یعنی مجموعه سهپایهها افتادم .قصه هانگرگیمز شباهتهای انکارناپذیری خصوصا با قصه دوم از آن مجموعه یعنی «شهر طال و سرب» دارد .در هر دو ،رقابت بین نوجوانان برای ورود به سرزمین اربابها محور قصه اس��ت و در هر دو بحث رسانهها و تاثیر آن بر مخاطبان اهمیت چشمگیر دارد .البته قصه کریستوفر درباره این است که رس��انهها چگونه فکر و ذهن مردم را تسخیر میکنند و آنها را از اندیشه مبارزه و طغیان بازمیدارند و در قصه خانم کالینز ،رسانهها با درگیر کردن عاطفی مردمی که عموما در فقر ،تنگدستی و گرسنگی غرق شدهاند و تخلیه اندک میل به سرکشی و نافرمانی ،آنها را به تداوم بردگی و شبیهس��ازی خود با قهرمان موفق و ثروتمند نهایی هدایت میکنند .اما رس��انه ب��رده رام نیس��ت و گاه برعکس عمل میکن��د و در اینجا هم رفتار نامتع��ارف کتنیس و پیتا ورق را برمیگرداند. البته قصه هانگرگیمز در همان قالب کهنهشده باقی نمیماند بلکه بس��یار امروزی اس��ت .نویس��نده در چند مصاحبه به تاثیرگی��ری از مواردی چون نب��رد گالدیاتورها در طراحی
قصه اش��اره کرده است .در اینجا میبینیم که شکل نوینی از ای��ن نوع نبرد با زیرکی با عناصر معاصری چون برنامههای تلویزیون��ی واقعنم��ا reality showsو روش انتخ��اب، تبلیغات و جلوهگری مسابقههای عامهپسند زنجیرهای چون American Idolی��ا So You Think You Can Danceو نظایر آنها ادغام ش��ده تا نش��ان دهد که چطور اربابان رس��انهای این دوره با برگزاری مس��ابقاتی که در آن نوجوانان باید تا سرحد نهایت (حذف شدن-شکست روحی و فکری) برای خشنودی مخاطب و جلب نظر اسپانسرها با یکدیگر رقابت کنند در واقع در حال بازتولید همان رویکرد دوران باس��تان هستند یعنی دریدن یکدیگر برای خشنودی طبقه فرادست یا تحمیق طبقه فرودست. همین وجه انتقادی قصهها آنهم در ش��رایطی که همزمان با انتشار این سهگانه ،جنبشهایی چون تسخیر والاستریت در مقابله با تحمیق رسانهای «رویای امریکایی» در جریان است این مجموعه را برجستهتر کرده و به فیلم و کتابها هویت مستقلی بخشیده است .شاید بهترین بخش این جنبه انتقادی به ماجرای رومانتیکی مربوط شود که در کتاب میان کتنیس و پیتا پدید میآید که برای یکی (پیتا) واقعی و دومی (کتنیس) تا حدودی نمایشی اس��ت و کتنیس تنها آن را به این دلیل پی��ش میبرد که مربیاش« ،هیمیچ» ب��ه او تاکید کرده «این ماجرا در میان مخاطبان و اسپانسرها خریدار دارد» درست به همان طریقی که مشاوران برنامههای تلویزیونی در امریکای شمالی چنین نمایشهای مهوعی را مثال در میانه مسابقات انتخاب بهترین رقصنده امریکایی توصیه میکنند تا در جهت تحمیق مخاطب ،سنگ تمام بگذارند. چالش اصلی کارگردان تبدیل روایت اول ش��خص از زبان کتنیس به روایت سوم شخص در فیلم است .بخش عمدهای
از آنچه در کتاب در جریان اس��ت چالشهای فراوان ذهنی و عاطفی کتنیس است؛ در مقابل ،او از بسیاری از ماجراهای پش��ت پرده و وقایع مهم خبر ن��دارد و تنها بعد از مواجهه با نتیجه و تاثیر آنها بر اس��اس حدس و گمان یا اطالعات بعدی به نکتهای میرس��د .فیلم برای اینک��ه بتواند در این جابجایی راوی ،موفق شود سری هم به دو جلد بعدی زده و تالش کرده برای برخی شخصیتهای حاشیهای نظیر مدیر مس��ابقات فرصت و مجال بیشتری اختصاص دهد و و در مقاب��ل برخی دیگر را کمرنگ ی��ا حذف کند .نتیجه نهایی موفقیتآمیز بوده و اکثر کس��انیکه بعد از مطالعه داس��تان، فیلم را دیدهاند منهای بعضی جزییات ،آن را تایید کردهاند. البته دوربین روی دس��ت و شیوه مستندگونه در قاببندی، تدوین و روایت قصه هم که تا حدودی با نمونههای معمول فیلمهای علمی-خیالی مشابه تفاوت دارد به نزدیکتر شدن مخاطب به قهرمان قصه کمک کرده است. چند اوج خیلی مهم در کتاب هس��ت که برگرداندن آنها در فیلم جنبه کلیدی داشته مثل اولین حضور کتنیس و پیتا در میان ش��علههای آتش ،س��کانس تیراندازی کتنیس در برابر گروه مش��اوران و داوران مس��ابقه ،اعتراف عاش��قانه پیتا و مهمتر و کلیدیترین فصل همه سه کتاب یعنی نحوه مرگ «رو» دختر 12س��اله از منطق��ه ( 11که برای کتنیس حکم خواه��رش پریم را پیدا کرده) و با الالیی خواندن کتنیس بر س��ر جنازهاش همراه است (در اهمیت این سکانس همین بس که از دو س��ال پیش به این س��و ،عالقهمندان به قصه، دهه��ا ویدیوی آماتوری در بازس��ازی آن تولید کردهاند!) و کارگ��ردان در پرداخت همه این س��کانسها کم یا بیش با سربلندی بیرون آمده است؛ البته در مقایسه با کتاب و انتظار احتمالی مخاطب ،برخی قویتر شدهاند و برخی نه اما مهم این اس��ت که در همه آنها خصوصا سکانس احتضار «رو» فیلم توانسته بر اساس فرمولهای ژانر ،نقطه اوجهای قصه را بسازد و آن را به خوبی به فصل بعد منتقل کند. انتخ��اب بازیگ��ران یکی دیگ��ر از نقاط قوت فیلم اس��ت خصوصا در مورد انتخاب جنیفر الرنس ،وودی هارلسون در نقش «هیمیچ» ،دانلد ساترلند در نقش «رییسجمهور اسنو» و استنلی توچی در نقش مجری برنامهها که در هر سه مورد به این نقشها بعد بسیار زیادی بخشیدهاند خصوصا که بسته به همان نیازهای روایتی ،حضور این نقشها در فیلمنامه نسبت به قصه (در کتاب اول) محسوستر است. با همه اینها به نظر میرسد که فیلم میتوانست بهتر از اینها باش��د .برخی جزییات در رابطه پیچیده مابین کتنیس و پیتا حذف ش��ده یا به سرعت گذر شده و یک سوم پایانی فیلم ش��اید به دلیل نگرانی از طوالنی شدن آن خیلی سریعتر از آنچه انتظار میرود طی میشود و همین سبب شده احساس کتنیس نس��بت به پیتا و دیگران ب��رای مخاطب آن طور که باید و شاید تبیین نشود که زحمت آن بر دوش قسمتهای بعدی افتاده است. یادآوری :این نوشتار با اختالفاتی ،پیشتر در ماهنامه سینمایی 24منتشر شده است .
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 93 فرهنگ ،هنر و سرگرمی
منتالیست
)(The Mentalist
پدیدآورنده :برونو هلر کارگردان :کریس النگ، دیوید ناتر بازیگ�ران :س�ایمن بیک�ر ،رابین تانی ،تی�م کنگ ،اوی�ن یئومن، آماندا رایتی هفدهم م��ی ،2012عالقهمندان به یکی از متفاوتترین قهرمانان حلکننده معماهای پلیس��ی و جنایی ب��ا چهارمین س��ری از مجموع��ه تلویزیونی پربینن��ده و محبوب خ��ود خداحافظ��ی موقتی کردن��د تا 23 سپتامبر .2012وقتی در سپتامبر 2008اولین قسمت از مجموعه منتالیست Mentalist از طریق ش��بکه CBSروی آنتن رفت (در کانادا از )CTVش��اید کمتر کسی انتظار داشت قهرمان عجیب و غریب آن ،پتریک جی��ن ( Patrick Janeبا بازی هنرپیش��ه استرالیایی ،سایمون بیکر) به چنین محبوبیتی دس��ت یابد .اما بیشک موفقیت سریال را باید بیش از همه مدیون خالق و نویس��نده یهودیاالص��ل آن ،برون��و هل��ر Bruno ( Hellerهمچنین نویسنده مجموعه موفق روم )Romeدانس��ت که این شخصیت جذاب و داس��تانهای گرم و سرگرمکننده مرتبط با وی را پدید آورده اس��ت .هلر در مس��یر نوآورانهاش در خلق سه چیز بسیار موفق بوده اس��ت :ش��خصیت اصلی ،تیم همکاران و شخصیت ضدقهرمان قصه.
دیگر هستند (چو ،ریگزبی و ونپلت) بازمیگردد. برخالفمعمولسریالهایپلیسی-معمایی(نظیر موارد مشهوری چون پوآرو یا کلمبو) همه اعضا این تیم در پیشبرد ماجراها اهمیت و نقش دارند و خالقان آثار ،زمان زیادی را صرف معرفی آنها و بیان روابطشان با یکدیگر ،دغدغهها و مشکالت و گذش��ته آنها کرده و بخشی از جذابیت چهار فصل س��ریال (از 2008تا کنون) به دلیل همین آشنایی تدریجی مخاطب با پیشینه همه آنها بوده است .خصوصا ماجرای طوالنی عشق و عاشقی ریگزبی و ونپلت که به دلیل مقررات س��فت و س��خت CBIبه س��رانجام خاصی هم نرسیده است و البته همواره در کش و قوس است .بدون چنین پتانسیل قوی بعید بود سریال تا این میزان موفقیتآمیزباشد. اما س��ومین عام��ل مه��م جذابیت س��ریال به شخصیت پیچیده نقش منفی آن یعنی جان سرخ Red Johnبازمیگردد .یعنی تنها کسی که در تمام 94قس��مت گذش��ته حتی یک بار به طور دقیق به نمایش درنیامده اما س��ایهاش همیشه بر ماجراها و رفتار ش��خصیتهای اصلی و فرعی سنگینی کرده است .رد جان یک قاتل بالفطره یا سریالی Serial Killerاست که چند سال قبل، همسر و دختر پتریک جین را به دلیل بیحرمتی وی در یک برنامه تلویزیونی نسبت به خودش، به قتل رسانده اس��ت .همین اتفاق سبب ایجاد تحول در پتریک و میل شدید او به انتقامگرفتن شده است و اصال دلیل پیوستنش به CBIهمین بوده است .این دو نفر یعنی پتریک و رد جان به خوبی از پس هم برمیآیند و آنچنان فکر و ذکر همدیگر را به خودشان مش��غول کردهاند که به نظر میرسد جهان یکی بدون دیگری غیرممکن باشد .همین سبب شده تا ترکیبی از حس عالقه، نفرت ،انتقام و احترام میان آن دو شکل بگیرد که خودش به بروز اتفاقات مختلف منجر ش��ده و موتور حرکت بسیاری از قسمتهای مجموعه بوده است. در پای��ان فصل س��وم چنی��ن به نظر میرس��ید که پتریک باالخره موفق ش��ده تا رد جان را به هالکت برساند اما بعدا درمییابیم که همگی اشتباه کردهایم .البته در کنار این تقابل محوری که در بسیاری از قسمت ها نمود دارد ،هر قسمت داس��تان مستقل خود را دارد که همیشه با کشف یک جنازه آغاز میش��ود و نهایتا هم با شناسایی قاتل پایان میپذیرد و کلیشهها و الگوهای مرسوم فیلمهای معمایی کم یا بیش از این بخش قصهها پیگیری میشوند. ب��ه هر حال باید حداقل تا پایان س��ری پنجم این س��ریال منتظر بمانیم تا دریابیم باالخره رد جان به سزای جنایتهای بیشمارش (که براساس محاسبه پتریک تاکنون به 28مورد بالغ شده) میرسد یا نه اما بعید است با این میزان استقبال از سریال تا مدتها چنین اتفاقی بیافتد!
یک شرلوک هلمز مدرن با قدرت تحلیل فروید
منتالیست درباره چیست؟ منتالیست یکی از نمونههای س��ریالهای پلیسی-معمایی تلویزیونیست که به اندازه تاریخچه خود تلویزیون قدمت دارند .ش��خصیت محوری و قهرمان قصه ،پتریک جین که پیش��تر یک غیبگو یا واسطه روحانی psychicبوده (که البته خودش به چنین پدی��دهای اعتقاد ندارد و غیبگویی را کالهب��رداری میداند!) حاال به عنوان مش��اور ویژه با یک تی��م عالیرتب��ه از مام��وران ویژه پلیس در گ��روه CBIیا ( California Bureau of Investigationدای��ره تحقیق��ات کالیفرنیا که البته یک اداره خیالیس��ت و چنین سازمانی وجود خارجی ندارد) همکاری میکند .این گروه که مش��ابه FBIاما در ایالت کالیفرنیا است معموال بر روی پروندههای قتلهای خاص و متفاوت کار میکنند و پتریک جین با اس��تفاده از تواناییهایی چون مش��اهدهگری دقیق، قدرت تحلیل باال ،روانشناسی ،هیپنوتیزم و حتی جیببری
با پتریک جین و اعضا CBI در جستجوی جان سرخ مجیدبسطامی
و تردستی (که به دلیل سابقه طوالنی کار او از دوره کودکی در یک س��یرک به ارمغان رس��یده) به CBIدر حل معماها کم��ک میکند و در اکثر مواقع ،این اوس��ت که قاتل اصلی را شناسایی کرده و پرونده را میبندد .با این حال رفتارهای عجیب و غریب جین خصوصا بیتوجهی به موقعیتهای اجتماعی آدم های روبرو (که بعضا افراد بسیار متنفذ و مهمی هستند) و عدم پایبندی او به استفاده از روشهای صد در صد قانونی سبب میش��ود که عموما برای سایر اعضا تیم خصوصا رییس گروه ،تریسا لیسبن مشکالتی فراهم آید. قطعا بخش مهمی از موفقیت سریال به نحوه شخصیتپردازی و قصهگویی درباره سایر اعضا تیم که غیر از تریسا ،سه نفر
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
94
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
بيحوصلگيهاييك فيلمسازسالخورده نارنجیپ�وش :فیلم مط�رح بهار امسال در تهران يحيينطنزي
نارنجیپوش
کارگردان :داریوش مهرجویی
بازیگران :حامد بهداد ،لیال حاتمی ،میترا حجار
هم ه چيز از دردسرهاي اكران سنتوري شروع شد .داريوش مهرجويي با يك كارنام ه پربار در فيلمسازي و ساخت فيلمهاي ماندگاري مثل گاو ،اجارهنش��ينها ،هامون و ليال به تغيير مسيري خودخواسته تن داد و به ساخت فيلمهايي متفاوت روي آورد .طهران تهران و آسمان محبوب محصول مستقيم اين تغيير مسير بودند و اتهامهاي زيادي را متوجه سازندهي كهنهكار و اس مورسمدار خود كردند .اكران نارنجيپوش در بهار امس��ال بيشتر از گذش��ته به اين اتهامها دامن زد و نام داريوش مهرجويي را بيش از گذشته بر سر زبانها انداخت. گروه��ي رويكرد جديد مهرجويي در فيلمهاي اخيرش ،به خصوص نارنجيپ��وش ،را تداوم رويكرد هنرمندان ه او در فيلمهاي سابقش دانستند و گروهي هم از در مخالفت وارد شدند و منكر وجود ارزشهاي سينمايي در چنين فيلمهايي ش��دند .دو طرف هم داليل خودشان را داشتند و همچنان سفت و سخت بر سر مواضعشان ايستادهاند. مهرجوييدرنارنجيپوشداستانيكعكاسجوانبهنامحامد آبان را تعريف ميكند كه با خواندن كتابي درباره فنگشويي به ايده آن عالقمند ميشود و در تحولي سريع تصميم ميگيرد زندگ��ي خود را وقف تميز ك��ردن اطرافش كند .اين عكاس جوان با بازي حامد بهداد تحت تاثير آموزههاي فنگشويي با پاكيزگي محيط و چينش اسباب و اثاثيه به نوعي آرامش ذهني ميرسد .او ابتدا از محل كار و زندگياش شروع ميكند و بعد از چندين و چند ساعت رفت و روب و بشور و بساب ،روانه
خيابانهاي تهران ميشود و با بهتن كردن لباس نارنجي رفتگرها و به دست گرفتن جاروي بزرگ آنها به قول خود مهرجويي از ش��هر «آش��غالزدايي» ميكند .اما هرچقدر در تميز كردن ش م��يرود در روابط خانوادگياش گرفتار محيط اطرافش پي پسرفت ميشود و مشكالتي جدي با همسرش پيدا ميكند. از همين خالصه داستان كوتاه ميتوان به تفاوتها پي برد. اينب��ار با فيلمي از مهرجويي مواجهيم كه نه مثل هامون و درخ��ت گالبي حرف بحثبرانگيزي براي گفتن دارد و نه مثل اجارهنشينها و ليال مضمون ساده خود را با ظرافتهاي روايي و س��اختاري به نمايش ميگذارد (حتي ديالوگهاي آن هم ديگر مانند پري و سارا حسابشده و دقيق نيستند). ي ِناشي از سالخوردي در سكانسهاي نشانههاي بيحوصلگ فيل��م نمود زيادي دارند و مخاطبي كه فارغ از نا م و نش��ان مهرجويي فقط به دنبال تماش��اي يك فيلم خوب است را س��رخورده و مايوس ميكند .به دليل همين بيحوصلگي است كه فيلمس��از وقت زيادي را صرف تحول شخصيت اصلياش نميكند و ديالوگهايي سرهمبندي شده در باب حفاظت از محيط زيست و پاكيزگي زمين را در دهان او قرار ميدهد .كساني كه نارنجيپوش و چهره جديد مهرجويي در اين فيلم را دوست دارند منكر اين اشكاالت نيستند اما به داليل ديگري براي ارزشگذاري به فيلم متوسل ميشوند. از ديد آنها در لحن سرخوشان ه مهرجويي در نارنجيپوش نوعي رويكرد حكيمانه و اس��تادانه نسبت به جهان وجود دارد كه بر اساس آن مضامين سادهاي مثل حفاظت از محيط زيست هم به اندازه مفاهيم فلسفي ارزشمند هستند. گروه��ي ديگر مهرجويي را مروج نوع��ي رويكرد نئوپاپ در فيلمس��ازي ميدانند كه رعاي��ت نك��ردن قواعد و
ي ِناشي از سالخوردي در سكانسهاي فيلم نمود نشانههاي بيحوصلگ زيادي دارند گروهي ديگر مهرجويي را مروج نوعي رويكرد نئوپاپ در فيلمسازي ميدانند كه رعايت نكردن قواعد و قوانين كارگرداني يكي از اصول اولي ه آن محسوب ميشود
قوانين كارگرداني يكي از اصول اولي ه آن محسوب ميشود. گروهي هم نارنجيپوش را يك اثر ابسورد معرفي ميكنند كه در ظاهر حرف مهمي براي گفتن ندارد اما در باطن تاثير زيادي بر مخاطب ميگذارد .اين مدافعان در يك چيز با هم مشترك هستند :در ناديده گرفتن خصوصيات آشكار فيلم و متوسل شدن به توجيهات حاشيهاي براي ارزشمند جلوه دادن جديدترين فيلم داريوش مهرجويي .خود مهرجويي در مصاحبههاي متعدد خود در زمان اكران فيلم هوشمندي به خرج داد و به اين تعابير و تفاسير با شدت هر چه تمام دامن زد .براي اينكه خيلي ه��م پرمدعا جلوه نكند بحث از بين رفتن نسل فيلمسازان بزرگ تاريخ سينما را پيش كشيد و از كوچك و حقير شدن كليت سينما در جهان گفت .غافل از اينكه پيدا نشدن مؤلفهاي بزرگ در سينماي اين روزها دنيا منافاتي با توليد فيلمهاي خوب نداشته و هنوز هم فيلمسازان پرش��ماري وجود دارند كه با ص��رف حوصله و خالقيت فيلمهاي سرگرمكننده و ماندگار ميسازند و مخاطبان خود روانه خانههايشان ميكنند؛ حوصله را از سالن سينما راضي مهرجويي ِاين سالها مثل اكثر فيلمسازان و خالقيتي كه در همسن و سالش كمرنگ ش��ده و بر كيفيت فيلمهايي مثل نارنجيپوش تاثير مستقيمي گذاشتهاند. اكران نارنجيپوش در سينماهاي تهران اگر به رونق سالنهاي س��ينما كمك چندان نكرد بحثهاي انتقادي مفيدي را در فضاي رسانهاي ايران به راه انداخت .شايد نارنجيپوش را دوس��ت نداشته باشيم اما دليل نميشود از سازندهاش كه با ساخت فيلم در ده ه هشتم زندگي بهانهاي براي اين بحثها جور كرده تشكر نكنيم .
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 95 فرهنگ ،هنر و سرگرمی
برگهای برنده یک بازیگر ماهر
گپ :یک تاکشوی موفق يحيينطنزي
گپ
کارگردان :رامبد جوان
اجرا :رامد جوان ،سحر دولتشاهی گ��پ برگ برندههاي زيادي دارد .از يك طرف در زماني از شبكه آيفيلم پخش ميشود كه سريا ل يا برنام ه بحثبرانگيزي روي آنتن ديگر شبكههاي تلويزيوني نميرود .واقعيت اين اس��ت كه بعد از كورس سريالهاي نوروزي كه تعدادي از برنامه چندان قابل آنها با اس��تقبال خوبي هم مواجه ش��دند توجهي در شبكههاي تلويزيوني ایران پخش نشد كه مردم را مشتاق تماشاي خود كند و در ميان آنها موجي از محبوبيت به راه بيندازد .در اواسط بهار برنامههاي جنجالييي مثل نود و هفت هم به پخش خود خاتمه دادند و كنداكتور شبكههاي تلويزيوني يكباره خالي ماند .نزديكشدن به پخش مستقيم مسابقات فوتبال جام ملتهاي اروپا هم مزيد بر علت شد تا شبكهها حاضر نشوند برنامههاي ويژه و پرهزين ه خود را در ت و خرداد پخش كنند و براي رسيدن زمان مناسب ارديبهش تا تيرماه منتظر بمانند .در چنين شرايطي برنام ه گپ به دليل موضوع حساس��يتبرانگيزش خيلي زود مورد توجه قرار گرفت و تا حدي خبرساز شد .اين وضعيت براي برنامهاي كه نه در ش��بكههاي معمولي بلكه در يكي از ش��بكههاي ديجيتال صدا و س��يما پخش ميشود قطعا يك امتياز ويژه محسوب ميشود.
اما ب��رگ برندههاي گپ ب��ه اين نكته مح��دود نماند .اين برنام��ه كه با اج��راي رامبد جوان و با همكاري همس��رش سحر دولتشاهي اجرا ميشود به سراغ زندگي خصوصي هنرمندان رفته اس��ت تا به كنجكاويهاي مردم درباره آنها رابطه مردم با هنرمندان و نحوه مواجهه پاسخ دهد .بررسي آنه��ا با يكديگر در جامعه ،ايده مح��وري رامبد جوان براي ساخت اين برنام ه گفتوگومحور است .در سه قسمت اول برنام ه چهرههاي شناختهشدهاي مثل اشكان خطيبي ،مهدي فخيمزاده و سيامك انصاري همصحبت رامبد جوان شدهاند و عالوه بر توضيح خصوصيات اخالقيشان از انتظاراتشان از مردم گفتهاند .در برنامههاي بعدي هم قرار اس��ت كساني مثل رضا عطاران و مريال زارعي مقابل دوربين قرار بگيرند و از رابطهشان با طرفدارانشان بگويند. رامبد جوان در گپ از يك سوژه زرد و دستماليشده استفاده خالقانه ميبرد و آن را به يكي از عوامل جذابيت برنامهاش تبدي��ل ميكند .پي ب��ردن به زندگي خصوص��ي هنرمندان هميش��ه موضوع كنجكاويبرانگيزي بوده اس��ت؛ آنهم در جامع��هاي مثل ايران كه پرس و جوه��اي خالهزنكي هنوز هم در ميان مردم رواج دارد و اس��باب تفريح برخي از آنها محسوب ميشود .به همين دليل وقتي مهمانان حاضر در گپ احساسات شخصي خود را تا حد ممكن عريان براي رامبد جوان تعريف ميكنند س��رگرمي سالم و البته بامزهاي براي مخاطبان به وجود ميآورند كه تماشاي آن خستهكننده به نظر نميرسد .خصوصا وقتي بازيگران مطرح تلويزيون و سينما از ترسشان از تنهايي ،مرگ، پيري و حت��ي ارتفاع ،پرده برميدارند و تصوير نسبتا دقيقي از چهره حقيقي خود ارائه ميدهن��د .با اين حال
تصويري كه رامبد جوان از طرفداران خود در قس��مت اول اين برنام ه ارائه ميداد با اعتراضهايي همراه شد و شايعاتي مبن��ي بر توقيف برنامه به راه انداخت .به دليل همين حرف و حديثها بود كه برنامه برخالف پيشبيني تهيهكنندگان از پخش شبانه محروم ماند و به پخش هفتگي رضايت داد. س��م مهلك چني��ن برنامههاي��ي مصنوعي به نظ��ر آمدن گفتوگوه��ا و حرفهاي رد و بدل ش��ده ميان مهمانان و ميزبان است .رامبد جوان براي فرار از اين آسيب از فضاي خشك و رسمي برنامههاي گفتوگومحور فاصله گرفته تا صميميت ميان او و هنرمندان انتخابي به آن س��وي دوربين هم منتقل شود و بينندگان تحت تاثير بيشتري قرار بگيرند. او از اس��تفاده از دوربين خانگي هراس��ي ندارد و از اينكه عوامل پشت صحنه داخل كادر بيايند نميترسد .حتي گهگاه خودش از آنها ميخواهد وارد كادر ش��وند و در حالي كه مهمان برنامه مش��غول صحبت اس��ت ميكروفونيقهاي او را تنظي��م كنند تا صدايش به خوبي ضبط ش��ود! از مهدي فخي��مزاده ميخواهد با لباس كارات��ه از مقابل دوربين كاتا اجرا كند ،از س��يامك انصاري ميخواهد اطالعاتش درباره فرش را لو بدهد و رضا عطاران را با چهار دوربين در بازار تهران رها ميكند و مي��ان نماها كات نميزند .بگذريم كه گاهي به شعارهاي كليشههاي رو ميآورد و توي ذوق بيننده ميزند .مثل س��كانس تكرار شوندهي آخر هر برنام ه كه از هر هنرمند ميخواهد يك نهال بكارد و مردم را تشويق كند به جاي درختها برج نكارند .با اين حال گپ با محاسني که به معايبش ميچربند يك گام مثبت براي تجرب ه ش��يوه متفاوتي از برنامهسازي در شبكههاي تلويزيوني ايران است. فقط حيف كه به جاي شبكههاي پرمخاطب از شبكههاي آيفيلم پخش ميش��ود و آنطور كه بايد و شايد به حقش نميرسد .
اين برنامه به س�راغ زندگي خصوصي هنرمندان رفته است تا به كنجكاويهاي مردم دربار ه آنها پاسخ دهد
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
96
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
تئاتر
دنیای جادویی اوست
درباره سهیل پارسا ،آثارش و «هنگامی که حادثه احظار میشود»
گفتگو و گزارش :فرحناز سمیعی /عکسها :زهرا سالکی
رو به روی من مردی نشسته که شهرتاش در عرصه تئاتر کانادا زبانزد است .مردی که با مهاجرت نه تنها خودش را نباخت که حتا به فرهنگ و هنر سرزمین مادریاش هم جانی تازه بخشید در وطن تازه .کسی که جوانیاش در بحران سالهای انقالب 1357شکل گرفت و از دانشکده هنرهای زیبای دانش��گاه تهران با کولهباری از خاطرات و توشهای ازآموزههایش از استادانی چون بهرام بیضایی، راهی س��فر ش��د و حاال 28سال است که ساکن کاناداست .درآغاز گفت و گویمان کمی محتاط است .از خودش میگوید و اینکه فعالیت هنریاش را از ایران شروع کرده و با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همکاری میکرده .سال چهارم دانشگاه بوده که انقالب فرهنگی درهای دانشگاه را به روی او هم مثل خیلیهای دیگر میبندد .میگوید نمیخواستم ایران را ترک کنم اما شرایط به گونهای بود که دیگر نمیتوانستم تحمل کنم .میخواستم هنرمند باشم و کارم رادنبال کنم.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 97 فرهنگ ،هنر و سرگرمی
مهاج�رت دوره زیبای�ی در زندگ�یام ب�وده ام�ا من بیش�تر فراگیریاش را دوست داشتم
از گذشته و آغازها
سهیل پارسا درسال 1982به شکل غیرقانونی از ایران خارج میشود. دو س��الی را در دبی و هند میگذراند تا س��رانجام با همسرو فرزند خردسالش به کانادا میرسد .به دانشگاه یورک میرود و دوباره شروع به خواندن تئاتر میکند ،همان که همیش��ه عش��قاش بوده و به قول خودش دنیای جادویی اوس��ت .بع��د از فارغالتحصیلی و در 1985 کمپانی خودش را به همراه دوست وهمکارش پیتر فاربریج تاسیس میکن��د به نام "مدرن تایمز" که تا ام��روز بیش از 35اجرای ملی و بینالمللی و تولید مشترک با کشورهای دیگر داشته است. خودش میگوید از سال 89کارهای مختلفی تولید کردهایم که همه به زبان انگلیسی اجرا شده و کارهایی است که من به آنها عالقه داشتهام. مانند کارهای کالسیک جهان ،مثل شکسپیر و نویسندههای معروف و شناختهشده اروپایی و البته چند کار هم از نمایشنامهنویسان معتبر ایرانی ترجمه ،اقتباس و اجرا کردهام. از این میان پنج کار متعلق به اس��تادش بیضایی بوده؛ مرگ یزدگرد، س��لندر ،آرش ،پنجمین سفر سندباد و چهار صندوق .او همچنین از غالمحسین ساعدی ،عباس نعلبندیان و محمد رحمانیان هم تک آثاری را به اجرا درآورده که همگی به زبان انگلیسی ترجمه و اقتباس شدهاند 95 .درصد مخاطبان او انگلیسیزبان هستند گرچه به قول او طی 5سال گذشته ،نسل دوم ایرانیان مهاجر که در کانادا بزرگ شدهاند حساسیت بیشتری نسبت به کارهایش نشان میدهند. دراین باره او میگوید« :فکر میکنم مسئلهش��ان مسئله هویت است. وقت��ی یک دفعه میبینند یک ایرانی "درانتظار گودو" را از س��اموئل بک��ت کار میکن��د و در مطبوعات نقده��ا را میخوانند و میبینند که موفق اس��ت برایشان جالب اس��ت .اینجا بچهها در مدرسه این نمایشنامه را میخوانند و بعضیهایشان میگویند وقتی میدیدیم که این نمایش روی صحنه رفته و یک اس��م ایرانی به عنوان کارگردان آمده ،کنجکاو میشدیم و بعد میآمدند ببینند چه خبراست( ».لبخندی تمام صورتاش را پر کرده) بیست و سه سال پیش زمانی که فعالیت حرفهایاش را آغاز میکند دوران بسیار سختی را میگذراند تا بتواند جای خودش را در فضای پررقابت فرهنگی هنری این کش��ور باز کند .سیس��تمی که به اعتقاد پارسا و خیلیهای دیگر بس��یار بیرحم و سختگیر است .اما با این وجود او میمان��د و مقاومت میکند و آنقدر واقعبین بوده که بداند فقط به این دلیل که او از دانشگاه تهران آمده همه درها به رویش باز نمیشود .پس با تالش فراوان شایستگیهایش را نمایان میکند و به اینجا میرس��د که امروز کمپانی او یکی از ده کمپانی شناخته شده و مطرح تئاتر کاناداست. به خنده میگوید« :راس��تش من پوست کلفتی داشتم اما خوشحالم. خوب! س��بک کاری من خیلی متفاوت است .حتا با کارگردانهای کانادایی هم فرق دارد .نمیدانم شاید ادغامی از خیلی چیزهاست که از ایران میآید .میدانی ،من هیچوقت لباس ایرانی تن هنرپیشههایم نکردهام یا رقص سنتی و این کارها را نکردهام اما کسانی که کار مرا دنب��ال میکنند میفهمند که کارهای من خیلی گرایشهای آوانگارد
دارد و البته خود من هم به تئاتر آوانگارد غرب گرایش دارم .مهاجرت دوره زیبایی در زندگیام بوده اما من بیش��تر فراگیریاش را دوست داش��تم .با حرفهایهای تئاتر در این کش��ور کار کردم ،هنرپیشههای حرفهای ،طراحهای حرفهای و در نتیجه از آنها آموختم .این نبود که من به عنوان نابغه آمدم .هدف من یادگیری بود و آمیختگی با دنیای فرهنگی و هنری این کشور و حاال خوشحالم که با تمام چالشهایی که داشتم و البته هنوز هم دارم ،موفق شدم و جا افتادم». او معتقد اس��ت در دنیای امروز که با ش��تاب به س��مت تکنولوژی دیجیتال پیش میرود ،هنرمند بودن یک چالش بزرگ است .به قول او با این تکنیکها همه میتوانند ادیت کنند و تکنسینهای خوبی هم هستند اما هنرمند واقعی کم است. ریشهها و شاخهها
میپرس��م بعد از حدود 30س��ال مهاجرت اکنون خودتان را چقدر کانادایی و چق��در ایرانی میدانید؟ کمی مکث میکند و نگاهش به نقطهای در فضا لحظهای گره میخورد و بعد آرام میگوید« :س��وال خوبی اس��ت .میدانی مشکلی که نسل ما دارد ،کسانی که تقریبا سه دهه اس��ت مهاجرت کردهایم ،این اس��ت که همیش��ه روی مرز دو فرهنگ راه میرویم .ریشهها درایران است .ریشههای فرهنگی که من خیلی دوستشان دارم و درواقع منبع الهام من است .حتا وقتی شکسپیر کار میکنم ،خیام منبع الهام من است و شاید هم همین است که بعد متفاوتی به کار من میدهد؛ اینکه من روی شانههای غولهای بزرگی ایس��تادهام که کاناداییها آن را ندارند و البته اشکالی هم ندارد چون کشوری هستند که 150سال قدمت دارد .من عمیقا به فرهنگ ایرانی عشق میورزم و دوستش دارم اما چیزی که کشف کردهام این است؛ من شهروند جهانم اما ریشههایم در ایران است .من از فردوسی و عمر خیام و موالنا و حافظ تاثیر میگیرم .میدانی ،مثل یک انرژی است که همیشه با توست و خودت هم نمیدانی کجا و چه وقت میآید که به تو کمک کند .نگاهی به تو داده که نمیتوانی شرحی بر آن بدهی. این عمیقا با من است». حاال انگار آن انرژی در او نمایان میش��ود .با ش��وق ادامه میدهد و از این میگوید که چگونه حافظ و موالنا و خیام باعث ش��دند
به بچهها میگویم باید تماش�اچی را درگیر کنید .وقتی درگیرش کردید میتوانید فلسفیترین ،سیاسیترین و روشنفکریترین حرفها را برایش بزنید
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
98
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
ای�ن بخش�ی از تاریخ ماس�ت که مدام تکرار ش�د .زدیم و کشتیم و همه چی�ز را از بین بردیم و هنوز هم در همان دایره بسته ماندهایم
که او هنرمندهای غرب را ،شکسپیر را، کارگردانان بزرگ س��ینما و تئاتر جهان را و حتا نقاشان بزرگ دنیا را بهتر بفهمد .وقتی میگوید همانقدر حافظ و موالنا را دوست دارد که مارکز کلمبیایی را ،برق چشمهایش آن را تایید میکند .او به عنوان یک هنرمند معتقد است که همه نوابغ دنیا به هم شبیهند حتا با قرنها فاصله زمانی ،چرا که همه یک حرف دارند .همه به دنبال حقیقت هستند ،به دنبال راستی و به دنبال انسانیت .مهاجرت به او نگاه فراملیتی داده است. در حالی که میخن��دد میگوید« :نمیدانم چرا س��والت را آنقدر پیچان��دم .بله ،برای من ریش��ه آنجاست ولی در ضمن شاخهها گسترده ش��ده ،به خانههای همسایه رفته و به کش��ورهای دیگر ،اما هروقت که خودم را ب��ه عنوان یک انس��ان گم میکنم و گیج میش��وم که چه میخواهم و کجا هس��تم، دوب��اره برمیگ��ردم ب��ه آن ریش��هها و باز مطمئن میشوم که به کجا میخواهم بروم. خالصه سعی میکنم ادغامی از خوبیهای فرهنگهای مختلف باشم». اصالتهای کیمیاشده
کانادا سرزمین مهاجران است .گروههایی که با ریشههای فرهنگی و اجتماعی گوناگون گردهم آمدهاند .از سهیل پارسا میپرسم به نظر شما این چندگانگی فرهنگی تاثیری در آینده فرهنگی کانادا خواهد داشت؟ باورش این اس��ت که هر ک��س به اینج��ا میآید، ریشههایش را قطع نمیکند .چمدانی از فکر و اندیش��ه را هم با خودش میآورد که البته بس��تگی دارد آن فکر و اندیشه در سرزمین خودش و با فرهنگ خودش چقدر آمیخته است. کمی جدیتر شده و میگوید« :ببین ،بگذار از خودمان بگوییم .یک ایرانی که ش��املو را میشناس��د و س��تایش میکند یا از شعر
فروغ و سهراب یا شعرای کالسیک ما لذت میب��رد ،وقتی به اینجا میرس��د حتما نگاه خاص��ی را هم همراه خودش میآورد .البته درمورد مردمی که ما در این کشور داریم یا آنچه من درسال 2002درایران دیدم ،به نظرم دیگر تجلی زیبایی فلسفه و اندیشه شاعران ما در زندگی اکثریت بزرگی از ایرانیان دیده نمیش��ود ».با اندوهی که ازصدایش آشکار اس��ت ادامه میدهد« :من وقتی میشنوم در برج میالد بستنی 40هزار تومانی با گرد طال فروخته میشود ،اش��ک به چشمم میآید. واقعا به کجا رسیدهایم؟ به نظرم گناه کسی که آن را میخرد بیشتراز فروشنده است .ما به کجا رس��یدهایم ؟ کجاست تجلی حافظ ؟ کجاس��ت آن معنویت شرق؟ جمعبندی نمیکنم که بگویم همه ملت ما این هستند اما متاسفانه مثل هر کشور دیگری ما هم درگیر مادیات ش��دهایم .دیگر مطمئن نیس��تم که چقدر فرهنگ عمیق ما در زندگی مردم هم تجلی میکند .فقط فریاد زدن که؛ فردوسی، حافظ ،کفایت نمیکند .من دیدهام آدمهایی را که حافظ زرکوب در خانهش��ان دارند اما حتا یک بیتاش را هم نمیشناسند». به باور او کسانی که با اندیشه و فکر میآیند و فرهن��گ ای��ران برآنها اثر گذاش��ته کامال متفاوتند و هنگامی که به اینجا میرسند تغییر را با خودشان میآورند .فرقی نمیکند ،حتا اگر دکتر و مهندس هم باشند دیگر فقط به این فکر نمیکنند که پولی بسازند و بروند. میگوید خوشحال است که هنوز هم افرادی هستند که زیبایی معنویت و فرهنگ ایرانی در زندگی روزمرهش��ان متجلی است اما او هم میداند که آنها دراقلیت هستند و باز هم تاکید میکند که ای��ن فقط مختص جامعه ایرانی نیست و اضافه میکند« :واقعیت این اس��ت که همیشه فرهیختگان در همه جای دنیا دراقلیت هستند».
دیدگاه میزبان درباره فرهنگ مهاجران
از مهاجرت گس��ترده و رس��می ایرانیان به کان��ادا کمی بیش از س��ه ده��ه نمیگذرد ام��ا درهمین مدت کوتاه ه��م ایرانیان یکی ازموفقتری��ن جوامع مهاجر کان��ادا بودهاند ک��ه البته موفقی��ت اقتصادیش��ان اولین و چشمگیرترین است .از پارسا به عنوان کسی که طی سالها کارحرفهای ،ارتباطی تنگاتنگ با جامعه فرهنگی کانادا داشته میپرسم نگاه آنها را به فرهنگ جامعه مهاجرایرانی چگونه ارزیابی میکند؟ دس��تش را حائل چانهاش میکند وپس از مکثی کوت��اه میگوید« :دید آنها زیاد مثبت نیست .نه تنها نسبت به ایرانیها بلکه نسبت به همه مهاجران .میگویند اینجا کش��وری چندملیتی است .شما محله خودتان را دارید، موسیقی خودتان را گوش میدهید و اصال هم گرایشی ندارند که مثال به یک کنسرت ایرانی بیایند .اما خوب اگر خودستایی نباشد نمیتوانم کتمان کنم که فرهنگ ایرانی را تا آنجا که از دس��تم برمیآمده در میان جامعه فرهیخته و اهل فرهنگ کانادا مطرح کردهام واین افتخاررا داشتهام که هفت کار ایرانی را ترجمه و اجرا کنم». میان حرفاش م��یدوم و میگویم« :دقیقا منظ��ورم همین ب��ود ،وقتی که بخش��ی از فرهن��گ ایرانی به زبان��ی درمیآید که یک کانادای��ی آن را درک میکن��د ،آن وقت چه نظری دارد؟» لبخندی در نگاهش میدود و چش��مهایش را کمی بازتر میکند و ادامه میدهد« :خیلی متفاوت است .خیلی .من پنج کار از بیضایی ترجم��ه و اجرا کردهام و امروز بس��یاری از افراد جامعه تئاتری و س��ینمایی کانادا بهرام بیضایی را میشناس��ند و برایش��ان جالب است .میگویند نگاه فرهنگی شما براساس ای��ن نمایشهای��ی که م��ا دیدهای��م عمیقا انسانگرایانه است و با آنچه ما از تلویزیون و
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 99 فرهنگ ،هنر و سرگرمی
CNNمیبینیم تضاد دارد .مثال در آرش بیضایی که بسیارهم با آرش کسرایی متفاوت است ،میبینید که چقدرزیبا در مورد هویت انسانی حرف میزند وبه شدت ضد جنگ است .آرش قربانی سیاست است. حتا مسئله ملیگرایی کور هم در آرش بیضایی زیر سوال میرود .و این آرش را بیضایی در 22سالگی نوشته است!» همه آرشهای جهانوطن
آرش جزو تولیدات استثنایی کمپانی "مدرن تایمز" است که بعد از اجرای انگلیسی به زبانهای اسپانیایی و بوسنیایی نیز ترجمه و اجرا شده است .این نمایش در س��ال 2002در جشنواره تئاتر فجر در تهران هم به نمایش درمیآید و به گفته پارسا همه تعجب کرده بودند که نقش آرش ما را یک هنرپیش��ه انگلیس��ی ایفا میکند! اینکه آرش از سوی مخاطبان بینالمللی به راحتی پذیرفته میش��ود ش��اید دوعلت اساسی داش��ته باش��د که اولی برمیگردد ب��ه نگاه بیضایی و جهانبینی خاص او و دیگری ش��یوه پارس��ا در تطابق این نمایشها با ذائقه و فرهنگ مخاطباناش. خودش میگوید وقتی کار را برای کارگردانان هنری تئاترهای کشورهای دیگر میفرستادیم همه میگفتند این در مورد ماست .در مورد کشور و مردم ماست. این درد ماست. آرش فقط در تورنتو سه بار اجرا شده و هر بار هم سه تا چهارهفته روی صحنه بوده است .پارسا میگوید: «من همیش��ه برای اجرای جدید برمیگردم مجددا نمایش را نگاه میکنم وآن را تمیز میکنم وتغییراتی را که الزم باش��د میدهم .در سال 2010که آخرین اجرای آرش را طی سه هفته داشتیم تمام بلیطها به ف��روش رفت .خارج از ای��ران همه فکر میکنند ما فرهنگ زنستیز داریم .در حالی که چنین چیزی در فرهنگ ما وجود ندارد .در ش��رایط امروز ایران بله، این مسئله وجود دارد ولی در عمق ،جوهر فرهنگ ما زنس��تیز نیست .در ش��اهنامه ،زنستیزی وجود ندارد .ما در زبان فارس��ی تفکیک جنسیتی نداریم و «او» به کار میبری��م .من برای زن احترام خاصی قائلم .در اجراهای کوبا و کلمبیا و بوسنی و آخرین ورژن من در اینجا ،نقش آرش مرا یک زن بازی کرد. ایرانیها اول همه میگفتند چرا؟! اما وقتی میدیدند، مسئله برایشان حل میشد .چون در اسطوره جنسیت اصال مفهوم ندارد .آرش یک اسم است .شخصیتی که بیضایی از او ارائه میدهد خیلی پذیرنده اس��ت، پس چرا یک زن نباشد؟ اتفاقا این بعد بسیار زیبایی به کار داد .میش��ل؛ خانمی که درتورنتو نقش را کار کرد ،دو رگه کانادایی-سرخپوست است .او میگفت این آرش با فرهنگ او هم ارتباط برقرار کرده». به حرفهایش که ادامه میدهد بیشتر به نوع نگاه و اندیش��هاش نسبت به زنان و مصائب و مسائل شان نزدیک میش��وم .میگوید« :در سال 2002نمایشی را نوش��تم و تولید کردم به نام "دختران شهرزاد" که از هزار و یک ش��ب ما میآید .من پنج هنرپیشه زن
داش��تم که در یک دیوانهخانه حبس بودند و هویت خودش��ان را گم کرده بودند .ای��ن دیوانهخانه ازلی وابدی بود ،یعنی تاریخی نداشت .گذشتگان این زنان یعنی مادران و خواهران این زنان داستانهایشان را روی دیوار نوش��ته بودند وایده این بود که این زنان هر شب میرفتند و یکی از این داستانها را انتخاب میکردن��د ونق��ش را بازی میکردند .هنرپیش��هها صرب ،هندی ،کلمبیایی ،سرخپوس��ت کانادایی و یهودی کانادایی بودند .یکی از این قصهها هم مربوط به یک ش��خصیت زن ایرانی به نام طاهره قرةالعین بود». ب��ه عنوان یک کارگ��ردان ایرانی-کانادایی ،س��هیل پارسا میداند که انتخاب متن و انتخاب نقش برای هنرپیشهها چقدر مهم است زیرا او به شدت زیر نظر اس��ت ( البته به قول خودش از نوع خوبش) .همه میخواهند بدانند نگاه بعدی او چیست و در نتیجه او سعی کرده به نوعی و در حد توانش سفیر فرهنگی جامعه ایرانی هم باش��د .با شوخطبعی و اندکی هم رضایت میگوید« :فک��ر میکنم کمی تغییر هم به وجود آوردهام». مخاطبان ایرانی و تئاترگریزی
میگوی��م در همه جای دنیا مخاطب تئاتر خاصتر اس��ت و شاید بتوان گفت فرهنگیتر و فرهیختهتر، اینجا وضعیت چطور است به خصوص در جامعه ایرانیان؟ مکثی میکند و میگوید« :س��خت اس��ت بگوی��م .مثال در اروپا تئاتر مفه��وم ویژه خودش را دارد .آلمان فرهنگش فرهنگ تئاتر است یا فرانسه و انگلیس به نوعی همین طور .اما با تمام اینها تئاتر یک هنرخاص است و هنری است که یک مقدار زحمت میخواهد ودرضمن تئاتر حرفهای هم گران است. البته من کمی هم تئاتریها را مقصر میدانم که سعی نمیکنند مخاطب را جذب کنند .ولی خوب مشکل تئاترنرفتن ایرانیها را یک مش��کل فرهنگی عمیق میدانم .فرهنگ آن در کش��ور م��ا مثل اروپا وجود نداشته؛ وقتی هم که آمده یا آنقدر به آن طرف رفته ک��ه به ابتذال افتاده و یا آنقدر روش��نفکری بوده که غیرقابل فهم ش��ده .در نوامبر ب��رای بار دوم حالج
من به صحنه رفت .حالج یک کار فلس��فی اس��ت ولی من حداقل چیزی داش��تم ارائه بدهم که بدون آنتراکت ،یک ساعت و چهل دقیقه تماشاچی را نگه دارم و به قول مدیرصحنه من از 3000تماشاچی که طی سه هفته اجرا آمدند فقط یکی دو نفر وسط اجرا س��الن را ترک کردند ».صدایش آرام میشود وادامه میدهد« :مشکل من با تئاتر روشنفکری همین است. باید پیچیدهترین کار تئاتری هم جذابیت داشته باشد. همین ح��اال در کاری که از ادغام ش��عرهای فروغ و ش��املو میکنیم به بچهها میگویم باید تماشاچی را درگی��ر کنی��د .وقتی درگیرش کردی��د میتوانید فلس��فیترین ،سیاس��یترین و روش��نفکریترین حرفها را برایش بزنید .س��وال سختی کردی ،این درد دلم است». او همچنین در مورد س��ازمانی میگوید که مسئول تهیه گزارش ساالنه در مورد هنرهای نمایشی است و اینکه براساس آمار این سازمان در سال 2011تنها در تورنتو با سه و نیم میلیون نفر جمعیت فقط برای هنرهای نمایشی که شامل تئاتر ،اپرا و رقص است، حدودهجده میلیون بلیط فروخته شده است. درآمیختن فروغ و شاملو
کارگردانی که دو بار نامش در فهرست نهایی جایزه "س��یمونویچ" که یک��ی از معتبرتری��ن جوایزتئاتر کاناداس��ت به ثبت رس��یده و باره��ا جوایز معتبر کانادایی را به عنوان کارگردان و نمایشنامهنویس از آن خ��ود کرده ،میخواهد برای اولین بار اثری را به زبان فارسی اجرا کند ،با تلفیقی از شعرهای فروغ و شاملو .از او میپرسم چرا فروغ؟ چرا شاملو؟ میگوید« :آنها دو تا از بهترینهای ما هس��تند و به اعتقاد م��ن دو تا از معترضترین ش��اعران معاصر ما .حدود س��ه س��ال پیش تجربهای داشتم درمورد زندگی فروغ به ش��کل چندزبانه ،ایتالیایی ،فارسی، یونان��ی و اس��پانیایی .صحنه با ص��دای تصادف و مرگ فروغ آغاز میش��د و با گوری که س��اخته از کتابهای فروغ بود .من آن تجربه را خیلی دوست داشتم اما احساس کردم در جشنواره تیرگان گم شد. وقتی آقای تبریزی پیش��نهاد حض��وردر پریا و
در اسطوره جنسیت اصال مفهوم ن�دارد .آرش ی�ک اس�م اس�ت. ش�خصیتی که بیضایی از او ارائه میده�د خیلی پذیرنده اس�ت، پس چرا یک زن نباشد؟
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
100
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
برگزاری کالس برای بچههای ایرانی را مطرح کردند ،استقبال کردم و به بچهها گفتم هر کدام یک ش��عر از فروغ یک شعر از شاملو بیاورند و به عنوان متن شروع کردیم به کار روی آن .گفتم باید با مفهوم ارتباط انسانی برقرار کنید وآن را بفهمید .تو اگر آن را حس کنی من هم حس میکنم .خوب این شد سکوی پرتابی برای تدریس و استفاده از فیزیک بدن وشروع کردیم». میگوی��د« :همه را برایت نمیگویم اما صحن��ه اول صدای باد اس��ت و گروهی از آدمها که در باد میآیند و صدای کندن قبر و اینجاست که شعر شاملو میآید که به نوعی ستایش مردگان است .در خلوت روشن با تو گریستم برای خاطر زندگان /زیرا که مردگان این سال عاشقترین زندگان بودند ».سکوت میکند و دوباره ادامه میدهد« :نمایش از اینجا شروع میشود .قتلعامی اتفاق افتاده اس��ت .حاال این میتواند در تاریخ ما هر کش��تاری باش��د ،از مشروطه گرفته تا 28مرداد یا انقالب 57یا کردستان یا کشتارهای سال .67من آن را باز گذاشتهام و بعد شعر فروغ میآید؛ "چرا نگاه نکردم /چرا نگاه نکردم /تمام لحظات سعادت میدانستند که دستهای تو "...با دستهایش صحنههایی را در فضا ترسیم میکند و تکههایی از شعرها را برایم میخواند من بیش از پیش مشتاق دیدار نمایش شدهام «.آرام نفسی میکشد و میگوید« :این بخشی از تاریخ ماست که مدام تکرار شد .زدیم و کشتیم و همه چیز را از بین بردیم و هنوز هم در همان دایره بسته ماندهایم». گفت و گویمان تقریبا به انتها رسیده و آخرین سوالم این است که به عنوان کسی که س��الها دراین کشورفعالیت حرفهای در زمینه فرهنگ داش��تهاید ،پیش��نهادتان برای تغییر نگاه فرهنگی جامعهمهاجرایرانی-کاناداییچیست؟ کمی تامل میکن��د و بعد میگوید« :فکر میکنم جامعه مهاجر ایرانی موفقیت اقتصادی عظیمی دارد .ازنظر سیاسی هم با داشتن دو نماینده در پارلمان درحال جاافتادن است .اما تعداد محدودی از ثروتمندان ما هس��تند که درک میکنند باید از فرهنگ و هنر حمایت کرد .من همیشه میگویم اگر میخواهید به عنوان ایرانی فرهنگ خود را در این کش��ور مطرح کنید باید مدلتان جامعه یهودی اینجا باش��د .آنها نه تنها در سیاس��ت و اقتصاد بلکه در فرهنگ و هنر هم دس��ت انداختهاند 90 .درصد کارگردانهای هنری گروههای حرفهای ،یهودیها هس��تند .من مطمئن نیستم جوانانی که میخواهند وارد این سیستم بیرحم فرهنگی هنری که هنوز هم به سختی مهاجران را راه میدهد بشوند ،بتوانند دوام بیاورند .من فقط آرزویم این است که جامعه تجار ایرانی این کار را انجام دهند ».
من مطمئن نیس�تم جوانانی ک�ه میخواهن�د وارد ای�ن سیس�تم بیرح�م فرهنگ�ی هنری که هنوز هم به سختی مهاج�ران را راه میده�د بشوند ،بتوانند دوام بیاورند
هم صدایی فروغ و شاملو
هنگامی که حادثه احظار میشود
بیس��ت و هفتم ماه میاست و در س��الن انتظارساختمان جدید "بنیاد پریا" که چند هفتهای بیش��تر از تاسیس رسمی آن نمیگ��ذرد جمعیتی به انتظار ایس��تادهاند تا برای دیدن س��ومین و آخرین اجرای کاری تجربی از س��هیل پارسا و گروه هنرجویان ایرانیاش به آمفیتئاتر بروند .درهای سالن نمایش باز میش��ود و با آنکه صندلیها ش��ماره ندارند اما همه آرام وارد میش��وند وجایی مینش��ینند .سالن پر شده و چند نفری هم روی زمین جلوی ردیف اول نشس��تهاند. چراغها خاموش میشود و گروه نمایش وارد میشوند .سایه بازیگ��ران بر دیوار که درهالهای ازنور زرد و س��رخ احاطه ش��ده فضا را وهمآلودترکرده .بازیگران برهنهپا با لباسهای ساده س��یاه ،صدای باد ،کندن قبر و شعر شاملو؛ در خلوت روش��ن با تو گریس��تم /...به تکرار .و بعد ش��عری از فروغ درپاسخ که؛ چرانگاه نکردم /چرا نگاه نکردم /تمام لحظات س��عادت میدانستند که دستهای تو ویران خواهد شد /و من نگاه نکردم ...هر بار از دهان یکی قطعهای از ش��عر رها میشود .صدای باد ،طبل ،و حسی که کم کم از بازیگران به تماشاچیان منتقل میشود؛ سرگشتگی ،ترس و امید واهی به ماهی یا خورشیدی خیالی و هشداری با شعری از شاملو که؛ مس��تید و منگ جماعت /و باز تکههای شعر و دستهای خالی و حرکاتی که با رهبری پارس��ا هر بار جان میگیرد و بعد کم کم مسخ میشوی .واژه ها درهم تنیده و تبدیل به یک صدا ش��ده .جماعت به امیدی واهی دل خوش کرده .کسی میآید /کسی میآید /کسی که مثل هیچ کس نیست....و باز بیاعتنایی به هشدار ش��اعر ...و بعد از سرخوشی کوتاهی، لهیب سرخ شالق و س��تم .اما جماعت همچنان ایستاده و تاب میآورد تا طلوع خورشید و این کالم که؛ دستهایم را در باغچه خواهم کاشت /سبز خواهد شد /سبز خواهد شد.... همه ان��گار در مروری بر زندگ��ی و روزگار خویشاند .یا اش��ک میریزند یا ل��ب میگزند .بر دیواره س��فید صحنه ی کند؛ مردگان این تصاویری و نوایی مالیم که انگار نجوا م سالها عاشقترین زندگان بودند. نمایش تمام ش��ده .همه تماشاچیان ایس��تادهاند و بیوقفه دست میزنند .رو به روی من مردی ایستاده است که جامعه ایرانی-کانادایی به او میبالد .
کارتپستالهای ایرانی در 65مین دوره جشنواره فیلم کن
جش��نواره 65کن در می 2012همچون چند سال اخیر اس��تقبال زی��ادی از فیلمهای ایران��ی نکرد و عمال ج��ز یک فیلم (یک خانواده محترم) س��اخته مس��عود بخش��ی ،فیلم بلند دیگری از ای��ران در آن حضور نداش��ت .با این حال دو اتفاق دیگر ارتباط این جش��نواره با ای��ران را تقویت کرد .اولی حضور آخرین س��اخته عباس کیارستمی با عنوان «همچون یک عاشق» فیلمبرداری شده در ژاپن بود و دیگری حضور لیال حاتمی به عنوان معرفی کننده برنده یکی از مهمترین جوایز جشنواره .در این صفحات مرور کوتاهی داریم بر حضور ایران و ایرانی در کن .2012
parnianmagazine.com
102
8 شماره. 1391 تیر
هنر و سرگرمی،فرهنگ
همچون یک عاشق
Like Someone in Love عباس کیارستمی:نویسنده و کارگردان فیلم به رابطه یک دختر دانشجو (که به خاطر. از منظر سه آدم کامال متفاوت است،«همچون یک عاشق» نیز فیلمی درباره عشق از طرف. پر کند،نیاز مالیاش خودفروشی میکند) و یک استاد پیر دانشگاه میپردازد که میخواهد تنهایی شبانهاش را با زنی .دیگر او دوست پسری دارد که دیوانهوار عاشق اوست و از بیاعتناییاش به تنگ آمده و با او در کشمکش است از، اثر برجستهای نباشد اما همه نشانههای سینمای کیارستمی، شاید در مقایسه با کارهای دیگر کیارستمی،همچون یک عاشق به عالوه نگاه فلسفی.سادگی طرح و نقطهگذاری در روایت گرفته تا ریتم درونی آرام و پرهیز از دراماتیک شدن را در خود دارد .کیارستمی به زندگی و نسبیگرایی او نیز در سرتاسر فیلم جاری است کیارستمی فضاهای داخلی کافه و آپارتمان پیرمرد را خیلی خوب درآورده و با تم موسیقی “االفیتزجرالد” که عنوان فیلم از آن . دنیای متفاوت آدمهای عاشق فیلم را به خوبی به هم ربط داده است،گرفته شده بیبیسی فارسی/پرویز جاهد
After deconstructing a would-be romance in the Tuscany-set “Certified Copy”, Iranian auteur Abbas Kiarostami takes another trip abroad to explore the depths of unrequited desire in the Japanese drama, “Like Someone in Love”. However, this being a Kiarostami movie, the “Like” part of the title (taken from the widely covered jazz standard) is to be taken quite literally here, and this enchanting affair (of sorts) between a retired professor and a gorgeous young call girl is never exactly what it seems. Upscale art houses and admirers of the Palme d’Or laureate will be the major clients of this tenderhearted and melancholic work, provided its intentions are not lost in translation. Where all the role-playing ultimately leads is surprising to say the least, and viewers familiar with Kiarostami’s typically serene dramas will have another thing coming to them. Whether such a denouement ultimately convinces is another matter, and while it certainly represents an intriguing change of pace for the filmmaker, it takes things so far as to make one wonder whether the means entirely justify the ends here. Editing by the director’s son, Bahman Kiarostami, allows the performances to play out in uninterrupted takes, and the three principals -- especially Okuno, who provides a deliciously deadpan mix of reverie and wisdom -- acquit themselves extremely well. If the subtlety of the direction recalls the late work of Yasujiro Ozu (to whom this movie can in some ways be considered a homage), Kiarostami still manages to pull the “slow cinema” rug out from under us by literary ending things with a bang. Jordan Mintzer/ Hollywood Reporter
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 103 هنر و سرگرمی،فرهنگ
یک خانواده محترم
A Respectable Family مسعود بخشی:نویسنده و کارگردان فيلم از امروز میآغازد و لحظهای را ترسيم میکند که يک استاد دانشگاه پس از بيست و دوسال به در دانشگاه با او مخالفت،کشور بازگشته و با مشکالتی روبروست؛ او نمیتواند مجوز کتابش را بگيرد . پاسپورتاش را پس بگيرد- به دليل مشکالت سربازی-میکنند و نمیتواند برای خروج از کشور يک حاجی محتکر از-فيلم با روحيه خسته شخصيت اصلی پيش میرود در حالی که پدرش اما قصه بيشتر از جايی شکل. در بيمارستان در حال مرگ است-زمان جنگ و يک ميلياردر فعلی میگيرد که برادر ناتنی اين استاد دانشگاه قصد دارد برای کسب کامل ثروت حاجی که در ميانه . او را از سر راه بردارد و در اين راه از نفوذ پسرش در نيروهای امنيتی استفاده میکند،فيلم میميرد اجتماعی/ تجربهای است خواه ناخواه سياسی،»تجربه مسعود بخشی پس از فيلم «تهران انار ندارد از خالل داستانگويی قصد دارد با فلشبکهای متعدد به دوران کودکی شخصيت که در اين راه با آن که اين فلشبکها از قدرت. به نحوی تمام اين س��الها را مرور کند،اصلی و زمان جنگ اما خاطرات زيادی را از يک نسل زنده میکند؛ نسلی که زير،تصويری چندانی برخوردار نيست بار صدای آژير خطر و «حاجی»هايی که در تعاونیها و خواربارفروشیها با احتکار مواد مورد نياز . رشد کرد و زجر کشيد، به مالاندوزی مشغول بودند،مردم رادیوفردا/محمد عبدی
An artfully woven political indictment whose convictions far outweigh its emotional thrust, the Iranian drama A Respectable Family (Yek khanevadeh-e mohtaram) explores the dirty dealings of a corrupt clan from the early years of the Revolution up through the present day. Meticulously structured but never quite as harrowing as its subject matter, this feature debut from documentary filmmaker Massoud Bakhshi (Teheran Has No More Pomegranates) should continue its fest run following a Directors’ Fortnight bow, with Euro and niche distribution its best bet. Bakhshi ultimately attempts to tell several interlocking stories in his intricately crafted scenario, and A Respectable Family is at once a portrait of a son’s reckoning with his old man’s sordid past, a tale of financial deviance and wartime profiteering, and a more global condemnation of the political quagmire that is modern-day Iran. Although such ambitions wind up preventing the film from delivering the kind of dramatic knock-out blow of A Separation, there’s a similar underlying feeling of hopelessness in Arash’s efforts to wrestle with his family and the establishment, a sense that the game has been rigged from the get-go. Capturing the Tehran and Shiraz locations with realistic verve, cinematographer Mahdi Jafari (We Are All Fine) depicts a menacing world of drab apartments, underlit offices and constant traffic jams where power is wielded in the most basic daily interactions. Disturbing archive footage from the Iran-Iraq conflict is skillfully mixed into the action, turning Arash’s distant memories into living historic nightmares. Jordan Mintzer/ Hollywood Reporter
parnianmagazine.com تیر . 1391شماره8
104
فرهنگ ،هنر و سرگرمی
ن زمین به رنگارنگی فرهنگهای ایرا
معرفی اجمالی کتاب «افسانههای ایران زمین – خراسان» دکتر محسن حافظیان
کار فرهنگی در مهاجرت ،آن جایی که فرهنگ مهاجران در بیرون از خاک زیست -بو َمش باید زنده بماند ،کار دوچندان سختتری از تولید آن در س��رزمین خاستگاه هر فرهنگی است .در جریان دش��واریهای گوناگون ماهها و سالهای نخستین مهاجرت ،از س��ویی تولید و یا مصرف فرآوردۀ فرهنگی ب��ه گونهای کاری تجملی ،پرهزینه و بیس��ود جلوه میکند و از دیگر سو ،سطح خواس��تهها و انتظارات از کارهای فرهنگی را پایین میآورد .در چنین بافتی ،یک تولید فرهنگی در خور ،مشکالت درخور توجه خود را هم دارد. ی ساژ» ،امسال در در بخش فعالیتهای انتشاراتی سازمان «مولت روز نخس��ت نوروز ،کتاب «افسانههای خراس��ان» -به دو زبان فارس��ی و انگلیس��ی -را به چاپ رساندیم .این کتاب نخستین عنوان از یک مجموعه 12جلدی است به نام «افسانههای ایران زمین» .محتوای این مجموعه بخشی از افسانههای مردمانی است که در اس��تانهای گوناگون ایران امروزی و آن کش��ورهایی که با ما ریش��ههای تاریخی و فرهنگی مشترکی دارند (افغانستان و تاجیکستان) زندگی میکنند .درونمایههای مشترک فرهنگی را در همین اندک افسانههایی که تا کنون گردآوری کردهایم به خوبی میت��وان دید و میبینیم که چگونه هربار ،از گروهی به گروهی دیگر از مردمان بنا به دادهای فرهنگی و زبانی ویژۀ هر منطقه ،به رنگ و چهرۀ نوی دیده میش��وند .شمار دوازدهگانۀ عنوانهای این کت��اب را هم از دوازده ماه خورش��یدی گرفتهایم که با این رنگارنگی و دگرگونیهای ماههای یک س��ال هماهنگی داشته باشد .میدانیم که ش��مارۀ دوازده در مشرق زمین و به ویژه نزد ایرانیان همواره یکی از شمارگان آیینی و مقدس بوده است. از سه سال پیش که با همکاران و دوستانمان بنای انجام این کار را گذاش��تیم ،روند کاریمان این بوده است که از منابع معتبری برای گزینش افسانهها بهره بگیریم .این منابع یا کتابهایی است که بنا به افس��انههای این یا آن منطقه به چاپ رس��یده است و یا مجموعههای گردآوریشدۀ کسانی است که مستقیما از افراد بومی ش��نیدهاند و ثبت کردهاند .برای نمونه ،منبع افس��انههای برگزیدۀ کتاب «افسانههای خراسان» مجموعهای 15جلدی بوده است که به دست آقای حمیدرضا خزاعی در ایران ،در انتشارات «ماه جان» به نام افسانههای خراسان ،به تفکیک شهرها ،به چاپ رسیده بود .ایشان با گشادهدستی اجازۀ برداشت از آن مجموعه را به ما داد که 12افسانۀ کتاب حاضر بخشی از همان کار بزرگ است .کار بعدی ما بازنویسی افسانههای برگزیده بوده است که گاه ،با دقت و وس��واس شایستۀ بس��یار ،به خودِ گویش محلی ثبت و چاپ ش��ده بود .این کار را هم برای گسترده کردن گروه خوانندگان مورد نظر انجام دادیم .گام بعدی هم ترجمۀ متون به انگلیسی و کارهای ویرایشی آن بوده است .اضافه کنم که متون ترجمه شده گزیدۀ خود دوستان همکار و مترجم بوده است.
مخاطبی��ن مورد نظر ای��ن کتاب و دیگ��ر عنوانهای مجموعۀ «افسانههای ایران زمین» در آینده ،اساسا نوجوانان و جوانان نسل دوم مهاجرانند .مهاجران نس��ل نخست ،به هر دلیل و علتی که ایران را ترک کرده باش��ند ،طبیعتا توانایی خواندن متون فارسی را به خوبی خوب دارند و این س��الهای اخیر هم دسترسی کم و بیش آس��انی به کتابهای فارسیزبان در خارج از کشور پیدا کردهاند .اما وضعیت نسل دومیها وضعیت دیگری است .نزد این گروه ،زندگی کردن و درس خواندن در محیطهای انگلیسیزبان (و یا فرانسهزبان) زبان مادری را در بیرون از خانه کامال به حاشیه میراند و سرانجام میشود زبان گفتگو با دیگر دوستان ایرانی و زبان گفتگو در برگزاری آیینها و جشنها .بگذریم از آن که در درون خانه هم ،به مانند اکثر رسانههای ایرانی ،واژگان انگلیسی و فرانس��ه یکی در میان جا را ب��ر واژگان زبان مادری مهاجران تنگ میکند .با چنین زمینهای ،این افسانهها را دوزبانه نشر دادیم که اگر خوب نش��ناختن زبان نوشتاری مادری راه را بر شناخت افس��انههای ملی میبندد ،برگردان آن به انگلیسی یا فرانسه راه کوتاهی را بر این گنجینه ،چونان یکی از ش��اکلههای فرهنگی، بگشاید. ناگفته هم نگذارم که این افس��انههای که��ن ملیمان میتوانند سرچش��مههای ن��اب خالقیتهای هن��ری ،تئاتر ،س��ینما،... ، هنرمندان ما در خارج از کشور باشد .مگر این نیست که فیلمهای موفق��ی چون «هری پاتر» و «ارباب حلقهها» از بنمایۀ برخی از افسانههای مردمیشان برگرفته شدهاند؟ در حال حاضر ب��ا همکاران دو گروه جداگان��ه ،کار گرداوری، ویرای��ش متون و ترجم��ۀ کتابهای «افس��انههای مازندران» و «افسانههای آذربایجان» را آغاز کردهایم .همکاری اکثر دوستان با این طرح ،همکاریای داوطلبانه بوده است و از سر مهر به سرزمین مادری و باور به ضرورت تولید مجموعهای با این خصوصیات. جا دارد که هم از همکاران خوبم سپاسگزاری کنم و هم از سوی گ��روه کاریمان بگوی��م که با آغوش ب��از از هر گونه همکاری در زمینۀ گردآوری افس��انههای اس��تانهای ایران و افغانستان و تاجیکستان ،معرفی منابع معتبر ،ترجمۀ متون و پخش و معرفی کتب و پشتیبانی مالی ،از سوی همۀ فرهنگدوستان و سازمانهای فرهنگی استقبال میکنیم .همۀ کتابخانهها و مراکز فرهنگی ایرانی، افغانس��تانی و تاجیکی در کانادا میتوانند با ما تماس بگیرند تا نسخهای از این کتاب را رایگان برایشان ارسال کنیم. با این باور که نگاهبانی از فرهنگ و زبان (و یا زبانهای) مردمان، پیش و بیش از همه کار خود آنهاست ،بردن بار سنگین تولید این مجموعه را با ش��مار اندکی از دوستان ایرانی بر دوش گرفتهایم و امید داریم که در هر گامی از گامهای بعدی پرشمارتر باشیم. www.multissage.ca Directmultis@gmail.com
همکاری اکثر دوستان با این طرح، همکاریای داوطلبانه بوده اس�ت و از س�ر مهر به سرزمین مادری و باور به ضرورت تولید مجموعهای با این خصوصیات
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 105 هنر و سرگرمی،فرهنگ
Iranian Tales
ش�مار دوازدهگانۀ عنوانهای این کتاب را هم از دوازده ماه خورشیدی گرفتهایم ک�ه با ای�ن رنگارنگ�ی و دگرگونیهای ماههای یک سال هماهنگی داشته باشد
Yusef Amiri
Tales constitute an important part of culture for any nation. As time goes on, some of these tales are codified and collected as songs and stories and end up forming the written culture. This, however, is only the tip of the iceberg as most tales are handed down orally among generations. Tales usually represent archetypes of the collective unconscious of people, and are thus manifested as stories. Characters in these tales are broader versions of these archetypes in order to allow them to fit certain roles in various stories. These characters represent positive and negative values such as love, purity, truth, beauty, chivalry, and dishonesty. Dialects represent linguistic heritage and preserve a common background, and so do tales in preserving cultural values and history. Our age, despite being called the age of communication, information, and globalization, is basically an American animated story that is replacing the tales of other nations. Now children all over the world are learning about the stories of Snow White, Cinderella, Rapunzel, and others instead of their own national and traditional tales, especially in Iran where we have native counterparts to such stories (like Māh-Pishāni, Dokhtar-e Chel-Gaz Mu or The Girl with Forty-Ell Hair). Collecting and documenting such local and traditional tales are a cultural must; the same way collecting and documenting local dialects are an important cultural task. Despite the economical pressure and lack of general attention to such tasks, some people remain who care enough to spend from their own pockets, life, and energy to collect and publish local tales. Consider, for example, Mr. Hamid-
Reza Khazai, a person who visited many villages and towns in Khorasan Province of Iran in 1990’s and recorded tales told by elderly people in those regions and published the result in 15 volumes with notes about the dialectal materials. There are similar efforts by other Iranians from other provinces. Multissage Inc in Montreal has started a project to publish bilingual books (Persian/English or Persian/French) of Iranian tales based on the tales published in Iran. The purpose is to familiarize immigrant Iranians, especially ones in the second generation, as well as non-Iranians with various Iranian tales. The collection called ‘Iranian Tales’ is expected to have 12 volumes, a number considered sacred in Iranian culture and history. Ten of the volumes would be based on tales from present-day Iran like Kurdistan, Azarbaijan, Guilan, Mazandaran, and so on. The two other would be based on tales from Afghanistan, Tajikistan, and Central Asia, historically part of the Greater Iran. The first volume based on the tales from Khorasan (or Xorāsān) was published in March 2012. It contains 12 stories and has two versions in the book: the Persian version of the book is based on Khazai’s work, rewritten in standard Persian (from the local dialect) and the English version of the book is the work of a team of translators. Canada, being a country with increasing number of immigrants and a place where different cultures meet and interact, is an important place to present such works with a two-fold purpose: informing other nations about Iran’s culture and keeping the cultural ties between Iranian immigrants and their ancestral land.
parnianmagazine.com
19 8 شماره. 1391 تیر Investment
power which eventually causes the increase in the prices. Now that we know what parameters affect housing prices, the question is if there have been any housing bubbles in Canada before. To answer your question, there have been three housing bubbles in Canada before: Vancouver 1981, Toronto 1989, and Vancouver 1994. The housing bubble in Toronto is the one that had a big effect on the economy, and is thus the one that everybody remembers and talks about. It started in 1985 and reached its peak in 1989 until it finally started fading away in 1994. The housing prices ramped up in 1985. For two years prior to 1985, the average price of a house in the GTA was $95000. By the end of 1989, this price had become close to $260000; an almost 274% increase in four years while it should have normally been a 20% to 25% increase. GDP had a significant increase in 1987 and 1988 prior to the crash, but the rate decreased heavily from 1990 to 1992. The rate of unemployment started decreasing from 1985 and hit its lowest rate in January 1989. It wasn’t until after the bubble that it started going up, till around January 1994. The rate of immigration in Ontario had greatly increased to 70% from 1985 to 1986, but started to drop down to 9% and 4% in 1990 and 1991. The mortgage rate experienced a huge increase in four years and reached 12.7% during 1989. One year later, in 1990, it had
reached 14%, thus finalizing the crash in the housing market in Toronto. There is one more indicator that is worth mentioning here and that is the Affordability Indicator. The Affordability Indicator is the share of average household income which goes towards mortgage principals and interests, property taxes, and utilities for the average priced home. This indicator started at 35% in 1986 and reached close to 55% by 1989, which has been the highest rate in past two decades. As you can see, the increase in the rate of immigration to Ontario in 1986 increased the demand for new houses. Housing builders started to build more houses to respond to the demand, but because of the growth in GDP and increase in rate of employment, home buyers started to compete for buying houses in better neighborhood which eventually drove the prices even higher. In order to dampen the increase in prices, banks increased the mortgage rate aggressively in four years, up to 12%, which lowered the affordability of the home buyers. The home owners couldn’t afford paying the mortgage of their homes, and the immigrants couldn’t afford buying new houses. This led to home builders becoming unable to afford paying their debts to the bank since nobody was buying the newly built houses, and all of these factors together ended up crashing the housing market in 1989 in Toronto. It took 4 years for the housing market to recover from this crash.
It is interesting to know that by the end of 1993, the housing prices in Toronto dropped by an average of 30% which meant a 100% increase in 9 years, from $95000 in 1985. It is also interesting to know that condominium prices experienced a significant drop after the crash in 1989 in comparison to single homes because most of the activities and most of the newly built houses were in the condominium market. The 1994 housing bubble in Vancouver however, was a completely a separate incident from what happened in Toronto as it wasn’t quite a bubble, but more like a correction. The unemployment rate was fairly stable in Vancouver of 1994 but the increase in rate of immigration from 1994 to 1996 caused an increase in prices. The interest rates however, were also going down after what happened in Toronto in 1989 and the rates were fairly low in 1994 thus leading to the main reason that a crash like the one in Toronto didn’t happen in Vancouver. The housing prices dropped, by 16% on average, in Vancouver. Now that we know what has previously occurred in the housing markets, we can now look at the current market and see whether the same symptoms and triggers are happening during the current housing market. In our next article, we will focus on the current housing market and discuss what we can do to get through a housing bubble, in the case that another bubble develops in today’s market. Real Estate Investor behnam.rad@sigmarealty.ca
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 Investment
18
Housing Bubbles: True or False? (Part 2) Behnam Rad
The housing market is becoming hotter and hotter these days. Up to four weeks ago, you could hardly find any decent homes on the market. The houses which were showing up on the market were either leftovers from November of last year, or were the houses in which no tenants resided and had been recently renovated. Now however, the market is booming! More and more houses are showing up on the market everyday and most of them are sold and gone within a week. It has become normal to have the house listed on Wednesday, have an open house over the weekend, and have the owners accept offers by Monday evening; seriously, it is unbelievable. By the way, if you are planning to renovate your house this summer to either add value to the property or just for the sake of renovating the house, it would be a good idea to attend an open houses in your neighborhood on the weekends between 2-4 PM in order to get an idea of what works and what doesn’t. Take your camera with you and take pictures, and if by any chance the owners are present, don’t be shy to ask them how they renovated because there are always stories behind each renovation and owners will be happy to share it with you. Try it, it will be fun and you won’t be disappointed. In fact, I would like to hear from you as well so please share it with me by sending me an email! If the market is booming and most of the houses are sold in less than a week, does that mean that we are safe from housing bubbles? Does this mean that there is nothing to be worried about and that a housing bubble is not going to happen? In the previous article, I discussed various parameters which can affect the housing market. GDP (Gross Domestic Product), which is the time and effort you put into making something out of raw material, has direct relation with income. Higher incomes allow for higher buying powers, which create competition
in moving to better neighborhood, therefore leading to increases in the prices of properties. Inflation, the increase of prices in goods and services over a period of time, can present itself as either a Demand-Pull inflation or Cost-Push inflation. In Demand-Pull inflation, prices go up because of an increase in GDP and increases in buying power, while in Cost-Push inflation, prices go up because of decreases in the supply of raw materials which cause businesses to buy raw material with higher prices and charge more for their services thus creating a ripple effect in the economy. The latter one is very destructive. Immigration, which is equal to demand, is increasing year after year. If supply can’t meet the demand, there will be an increase in the prices for sure. Low mortgage rates increase the number of borrowers, increase the borrowers’ buying power, and increase their desire for buying bigger houses beyond their affordability
parnianmagazine.com
17 8 شماره. 1391 تیر 2nd Generation
Growing up Canadian Pouneh Vaziri
With so much multiculturalism and diversity in Canada, it is evident that the concept of immigration is not a new one to Canadians. Simply looking out at one’s community will show great diversity, with different people from all over the world now calling Canada their home. Because of the demand, Canada offers many services for helping newcomers adjust and settle in. Although great focus has been placed on helping immigrants with the initial challenges of migrating however, hardly any focus has been shined on the new challenges that arise in regards to raising a new generation of children in Canada. The troubles that second generation Canadians experience are things that appear to be merely accepted rather than acknowledged and addressed. For people emigrating from Iran, it’s important to remember that no matter how open-minded you think you are, coming from a Middle Eastern background will inevitably play a significant role in your life and thus the life of any children .you choose to raise in the new country Different mindsets and cultural values will no doubt affect how your children are raised, and it is important to be empathetic and considerate of these differences. The interesting thing about being raised as a second generation Canadian is that in most cases the children understand where their parents are coming from, but the parents cannot fathom how their children could have such different views and opinions. Chances are that these differences will be less prominent when the children are young, but will become more and more obvious as the kids age, especially in the difficult teenage years, which come with enough problems without the addition of !cultural differences One mistake that many parents make is trying to force their children to adopt a first generation mindset despite living in a different country. The reason that I call this specific move a mistake is that in such
forceful cases the children will respond second generation children. The pressures in one of two ways: whether they will to date within the community and to please miraculously adopt the older generation your parents by having a typical wedding mindset or begin hiding certain things are immense, which is extremely ironic in order to not displease their parents. In considering how multicultural Canada is! cases where the children try to balance In this case, Ali is faced with the dilemma between the two, the children will, without of having to choose between his family’s a doubt, be causing stresses and pressures decision and approval of his relationship on themselves in an effort to please their over his personal choice to date the young parents while living in a society that girl that he is dating. Continuing to date her contradicts their parents’ mentality on could result in lies and more fighting within .various things his family, but ending his relationship with Let’s, for example, consider a case that I her is not something that he is ready to do. have seen all too often in Canada: immigrant Even if Ali’s relationship does not result in children dating people from different races. marriage in the long run, the important part Consider the case of a 19 year-old young of the story is that the mindset his parents man, who we will call “Ali”, who has been possess will continue to follow Ali along living in Canada for 11 years with his parents. all his relationships in the future, and there At 19 years-old, Ali meets a young girl from will always be problems between them if his university with whom he has developed a . the girl he sees is not Persian strong interest in. They have similar hobbies, As a first generation parent, it is extremely are studying the same program, and have important to try to stay open-minded and to create a relationship with your child that similar goals and dreams. It isn’t long before would allow for open communication. It Ali decides to pursue a relationship with her. might be easy convincing your young child Ali’s parents begin questioning who he has to do something, but as high school and been talking on the phone with late at night, eventually university/college roll around, why he has been going out so much, and why such conversations can begin to become the he has been acting so secretive around them. center of attention, causing great stress and Eventually, Ali makes a move towards doing .problems for all the family members what he has been dreading for so long: telling The following articles to come will his Persian parents that he is seeing a non- focus on various issues faced by IranianPersian, and in fact, non-Middle Eastern girl. Canadian children today, including At first Ali’s parents accept his relationship friendship choices, education, shopping, but make jokes about the fact that she is not as well as problems associated with Persian. Over time, the jokes persist and Ali relationships. It is apparent that there is no becomes more and more frustrated by them easy answer to such problems, especially constantly making negative comments. He if both sides have such strong stances. The continues to date his girlfriend, and their purpose of these articles however, is to relationship starts to become more serious. try to help educate the older generations Seeing Ali’s relationship become much more on the pressures that second generation than a “fling”; Ali’s mom eventually gets into Iranian-Canadians face. Only through this a huge fight with Ali and tells him to stop outlet can we hope to create some more wasting his time on someone that he is not room for empathy and compassion from our parents regarding a second-generation going to marry anyway. life in Canada. Now this case might seem drastic for some, but it is something that is very relatable to
parnianmagazine.com
15 8 شماره. 1391 تیر Snapshots
Teenage Gladiators and Reality TV Shows About The Hunger Games those who have been waiting for such a long time would not be forced to suffer. At the same time, the immigration office would have had the time to patiently resolve the execution problems of the transfer of new requests to Ankara, without any disruption in the processes. This is only one of many solutions which could have been used, but the problem is that the solutions that are actually used generally come from our naïve and incomplete minds without any managerial skills. Management is exactly what Mr. Kenney and his colleagues have been doing in the last 5-6 years in the Canadian immigration office, the results of which have been the disruption of almost all Federal immigration programs. Other consequences of Mr. Kenney’s team include the immoral deletion of files of about 280,000 waiting applicants, suspension of 130,000 applicants who had been promised to get a visa within 6 months, and the termination of parent sponsorship programs. What great managemental skills. A common language, but no sympathy and understanding Sadat Banoo does not understand these statistics, figures, and all this fuss. Every day she is waiting for a letter allowing her to be with her only daughter during the difficult days of giving birth, while she is all alone and pregnant in a foreign country. This is a problem that the managers of the immigration offices and those whose relatives live near them, are unable to understand. This is why their cliché, monologue answers lack any humanitarian feelings to even help calm down people like Sadat Banoo. Sadat Banoo does not need somebody who can speak the same language as her; she needs somebody who can understand and sympathize with her.
Majid Bastami
When reading the first book of the Hunger Games trilogy, I was reminded of the memorable trilogy by the late John Christopher (Christopher Samuel Youd), titled “Tripods”. The story of the Hunger Games has undeniable similarities to that of the second part of the trilogy, entitled “The City of Gold and Lead”. In both stories, the plot revolves around the idea of competition among teenagers to enter the land of the lords. Both stories also focus on the media and what effects it could have on an audience. Christopher’s story however, shows how the media conquer peoples’ minds and prevent them from thinking about battles and uprisings. In contrast, in Mrs. Collins’s story, the media leads people who are commonly drowned in poverty and hunger, to continue acting as slaves and to imitate the ultimately successful and rich hero, thus slowly taking out the little tendency in them to riot. But the people are not always tame slaves and sometimes do the opposite; here the unconventional behavior of Katniss and Peeta changes everything! The story of the Hunger Games however, does not remain in the same old fashioned format. In all essence, it is evidently a very modern story. During a few interviews, the author pointed out how the effect of various things, such as gladiator battles, played roles in the development of the story. Here we can easily see how a new form of this old barbaric battle has been effectively incorporated with contemporary elements such as reality TV shows. In fact, the story was intricate enough to include other 21st century touches, as seen through modern day selection procedures as well as the advertising of popular contest series such as “American Idol” and “So You Think You Can Dance”. Emphasis was placed on how media lords are in fact reproducing the same approach as in the ancient days, in order to make the upper class happy and content while keeping the lower class in the dark as fools. This was well depicted through contests in which teenagers had to compete with each other to the ultimate level in order to please and entertain the audience and to attract the attention of sponsors.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 14 Snapshots
Are You OK Mr. Director?
About Dariush Mehrjouyi’s latest film, “The man in orange” Yahya Natanzi
All the troubles and controversy initially started with the public showing of the movie “Santoori”. With a rich background in filmmaking and directing of memorable films such as “The cow”, “The tenants”, “Hamoon”, and “Leyla”, Dariush Mehrjouyi intentionally made a change in the style of his films and began creating movies very different to his usual artistic approach. “Tehran, Tehran” and “Beloved Sky” are the direct results of this change, and have caused many accusations to be made about this experienced and famous filmmaker. The public display of “The man in orange” this spring resulted in even more accusations than before, and made Mehrjouyi much more well-known in the community. Some people have called Mehrjouyi’s new approach in his recent films, especially “The man in orange”, a continuation of the artistic approach displayed in his previous films, while others objected, denying any cinematic value in such films. The two sides had their own reasons and are still emphasizing their stands.
Credit Score and myths pertaining to it What factors have a positive or negative effect on your credit score? Ali Akbari
If you possess a credit card in Canada or have received loans from financial institutions, you have what is known as “credit history”. Credit history is incredibly important and it is vital to ensure that you have a clear credit history. People with inadequate credit histories can face serious problems. These problems will show up every time they receive a loan, try to buy a house or a car, get a credit card, or even buy a telephone. The credit history of each person is summarized into a number called a “credit score”. Your credit score is a number between 300 and 900. The closer your credit score is to 900, the clearer and better your credit history. A score higher than 750 is considered excellent and a score higher than 850 is rarely reached.
Does Mr. Kenney care about these people and associations only during electoral campaigns? do obtain a visa, they do not have any difficulty in sending their passports to other offices and receiving their visas through mail. Iranians however, face a huge problem in this regard. They have to travel a costly and difficult trip to Ankara, only to face more dilemmas once they are there. Further difficulties and problems are added to the situation as Iranians are forced to pay the visa issuance fee in foreign currencies. It seems that the immigration office officials have forgotten that Canada is one of the countries that boycotted the Iranian banking system, only to require Iranian citizens to pay the necessary fees through the same boycotted system. This problem now fixed temporarily but with any new development in international or western countries sanctions against Iran, it is very possible this temporarily solution would not be useful. Do you see any similarity between Iran and the other five countries? Was this the best way to manage this decision? Justifying the deletion of 280,000 federally skilled worker files before February 2008, Mr. Kenney recently discussed the mismanagement of the previous governments in immigration programs and the expenses such decisions could inflict on the current Canadian society. The term that he used to refer to the performance of “others” in this situation was “mismanagement”. Apparently Mr. Kenney has forgotten that his administration has been managing the country and its immigration system for six years. After ratifying C-50, even in the minority conservative government, he possessed enough power
and authority to make the biggest piling of files in the history of immigration to Canada in two years, as well as to disrupt the lives of more than 150,000 people with his unfulfilled promises. Now, let’s come back again the decision of closing the Canada visa office in Tehran. Both in the website of the embassy and in a letter from the media section of the office to Parnian, it has been pointed out that “this decision had been made a long time ago.” The question is: how come no information has been gathered about the problems this decision will cause in the future? How is it possible that the CIC experts have been working on this issue for long time and none of them had any idea about the limitations of delivering official documents in Iran? If they knew, how come Canada visa office in Warsaw, which is in charge of processing the federal skilled workers files about Iranians hasn’t known for a month how to get Iranians’ passport to insert visa? (just simply because the Polish embassy in Tehran did not give visa to Iranians to go to Warsaw so they could not show up in Canada embassy to get the visa!). During this “long time”, wasn’t it possible to consult with a number of influential and reputable members of the Iranian community? Does Mr. Kenney care about these people and associations only during electoral campaigns? In fact, what was the motive to quickly enforce this decision, when the budget bill had not been voted yet? Couldn’t this decision be enforced gradually? That is, the visa office in Tehran could have continued its activities for the requests sent before the month of May, and only sent the new requests to Ankara. This way, on the threshold of summer, the process of issuing visas would not be stopped and
parnianmagazine.com
13 8 شماره. 1391 تیر Snapshots
According to statistics from the immigration office, around 250,000 people, from about 200 countries, receive permanent residence visas every year and set foot on Canadian soil as newcomer immigrants. More than fifty percent of these people are from the top ten countries providing immigrants to Canada, out of which Iran ranked seventh in 2010. Iran has continued to rank between six and nine on this list within the last three decades. This means that the Iranian immigrants’ community is one of the largest immigrating communities in Canada, and thus also possesses many needs. One of these needs includes the fulfillment of emotional needs, through reunions with family members, which would require the attainment of a Canadian visa. Now let’s take a look at the deal with the visa-issuing offices of the other nine countries. A quick investigation reveals that among these ten countries (Philippines, India, China, United Kingdom, United States, France, Iran, United Arab Emirates, Morocco, and Korea), Iran is the only country in which the Canadian immigration office does not have a visa-issuing office, whether permanent or temporary. In some of these other countries, there are up to five active offices, with at least one office that provides full services (i.e. permanent and temporary visas) in all of the listed countries. This, in itself, reveals just how misleading and unfair it is to compare Iran to another country, such as Japan or Germany. Comparing Iran to other countries is also inappropriate due to two other reasons. Firstly, the listed countries are not significant providers of immigrants to Canada anymore, and if anyone from them immigrates to Canada, his/her relatives are not required to receive a visa to visit Canada. Even if they
Job Networking via ACCES
ACCES Employment and its services Ali Shakarami
Participating in courses held by the ACCES Employment organization can significantly help to establish a social communication network. The presence of people from various fields and industries as guides and mentors expands the communication network of newcomers, as well as identifies people working in the corresponding field of work. The mentors generally work in the same field and have a wide communication network with other people in that field of work. After examining the qualifications and skills of the participants in the course, as well as their work experience and language skills, the mentors help to introduce them to various companies in order to receive consent from those companies to allow the mentees to work voluntarily within their businesses, as well as attend seminars and events pertaining to the field of study. Generally the mentors help to provide the immigrants looking for jobs with the required information and requirements to enter the Canadian labor market. For example, certain fields of work only demand that individuals approve or validate their homeland degrees in order to work in Canada, while in other fields, it is essential to obtain a Canadian degree in order to enter the Canadian labor market. Of course, like always, work experience in Canada is an important requirement by the employers and an important prerequisite for job seekers.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 12 Snapshots
Sadat Banoo vs. Jason Kenney
The secrets and lies behind an astutely-made decision Majid Bastami
It happened overnight Ensieh Ghafourian / Majid Bastami
A report about the events relating to the closure of the Canadian embassy’s visa office in Tehran. The news came as a shock: “The visa office of the Canadian embassy in Tehran closes in order to cut expenses.” The simple explanations from the embassy and the immigration office, which were later frequently repeated by the minister and his colleagues, were so contradictory to the evident matters and the required preliminaries of such a decision, which could have had only one conclusion: abundant chaos and lack of prophetic management in making this decision. Subsequent follow-ups and evident and abundant contradictions in what the people responding to the protesting questions by the Iranian society said strengthened the assumption that no groups, people, or associations related to Iranians, and even the members of the embassy in Tehran, had been consulted. To add to that, it is evident that the extent of a consultation about such an important decision, which will have a long and direct effect on the lives of the members of one of the main suppliers of immigrants to Canada, did not go beyond the walls of the minister’s office. Maybe the only advantage of this event for the Iranian community in Canada is that they finally have a common problem about which they can protest! But the question still remains: are the members of this community mentally and behaviorally ready to take place in a joint effort based on their common interests? Only the future will show.
This year, for many of Iranians like Sadat Banoo, the joy and happiness of “Mother’s day” was doubled. The rarity of this day (May 13th) being so close to the day in the Iranian calendar (May 12th) really helped to make this day extra special and complete. Sadat Banoo thought of the sweet chattering of her little grandchild from thousands of kilometers away and felt content with the thought of laughter and good memories. The feeling didn’t last long however, as the conversation between her and her daughter, who is due to give birth around midsummer, was full of sighs and cries. Just a week before Mother’s Day, the postman returned a big parcel of documents that she had submitted to the Canadian embassy in Tehran; without any payment slips, response, explanation, or respect to the applicant. It wasn’t until she went through the heavy traffic of Tehran, worried, anxious, and in pain because of her arthritis, that she finally reached the Canadian embassy in Tehran, only to find a long queue of people protesting about the same problem that she was suffering from. Sadat found out that she was not the only one suffering from the same worries, anxiety, and feelings of humiliation, and that many others were also facing the same dilemma. After so much persistence, when she finally entered the embassy, the only responses she was given were predetermined responses without any feelings of remorse or empathy: “all requests were sent to Ankara; it is not clear when the results will be disclosed; just wait”. Sadat Banoo does not possess a satellite receiver in her house, nor does she listen to the news. Since following up with this problem however, she discovered that there is an Iranian working as a member of parliament in Canada. She also learned of someone in the visaissuing ministry who could speak Farsi, named Nejati. Even Nejati however, had nothing else to say other than what had been told in the embassy. Time passes quickly, and Sadat is afraid that she will miss her daughter’s second birth. “What will my daughter do in a foreign country, alone, without any help?” asks Sadat. The main reasoning: “Iran is only one of many countries” The minister and his colleagues in the ministry have frequently emphasized that this decision was not only made for the Tehran office, but that the same has happened in other countries such as Germany and Japan. Does this explanation help us to better understand or comprehend the problem? Is it appropriate to compare Iran to five other countries? Let’s start with discussing Iran’s position among immigrant-supplying countries (through getting a Canadian permanent residence visa). Iran’s position is extremely important as the Canadian embassy visa office in Tehran is serving tens of thousands of applicants for a temporary visa and at the same time, is indirectly, serving thousands of tax-paying Iranian-Canadian citizens. These citizens, according to statistics, have a significant position in terms of economic activities, entrepreneurship, investment, and participation in educational and academic fields.
parnianmagazine.com
11 8 شماره. 1391 تیر Snapshots
A look at the Canadian Charter of Rights and Freedom Dr. Vahid Namazi, PhD
Here it seems that the whole analysis of crucial experiments has been driven to completion! Please pay close attention to Mr. Steyn’s argument: for a few minutes, suppose 15 year old Omar Khadr was a prisoner of a given Middle Eastern dictatorship and orders had been issued for his execution due to a crime such as murder or assault. In this case, that was not odd if we saw Mr. Steyn would have probably joined a campaign with the intention of pushing the given government to eliminate that penalty. In this case, the people in campaign would not have thought that the boy was only a child based on “Canadian Standards” and because according to laws of that Middle Eastern country in which 15 year-old individuals are considered mature, the order was not contestable. If this 15 year old Khadr had a dual citizenship and was born in Canada, the story would have been entirely different. The punishment would probably have been viewed as a kind of invasion of the Queen’s belongs and heavy penalties could have been asked against the other government. But now, when one of the conducting parties is Canada, and despite the Supreme Court of Canada’s verdict in favor of the accused, it is possible to ignore everything? Even disregard the priority of the contents of the Canadian Charter of Rights and Freedom over other regulations and decisions made by the government? Is it fair to allow one who committed criminal actions when he was a child to be deprived from his rights as a Canadian citizen, just because he was brought up in an extremist Muslim family? While the other one, definitely a white British lord, has been given the warmest welcome? You can judge what the result of this crucial experiment has been.
On April 17th of 1982, Queen Elizabeth II put an end to the British parliament power by amending the Canadian legislation and signing a law in Ottawa. Based on this law, Canada is able to determine its own legislation. One of the most important characteristics of this law is the inclusion of the charter of rights and freedom in the Canadian legislative system, according to which, the rights and freedom of Canadians, which are the bases of freedom and democracy, are beyond other laws and are the bases for legislation. In this article, we will try to briefly investigate the events leading to the formation of this law and discuss several issues such as the views of Quebec and other provinces, the effect of the charter on the request for the haven by refugees, and the rights of immigrants, tribal, and racial minorities.
Lake of Balance between Two Worlds
A look into the identity and nationality of Iranian immigrants A report by Mitra Roshan
We may compare the immigrant world as a version of schizophrenia; a two-part brain which lives simultaneously in two worlds, as if two souls reside in a single body. Claude, who emigrated from France to Quebec 20 years ago, states: “As if you are here and you are not, you understand and you don’t; your brain tells you to accept the reality! You are here, but your heart says no! You think about somewhere else; no matter where you are, there is always something important missing and you do not feel happy. The happiness of an immigrant depends on the harmony between these two worlds, on a balance between the two worlds…” Mitra Roshan has talked to many immigrants in order to learn about what they had initially expected from citizenship of a new country and how similar their expectations were to their realities.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 10 Snapshots
A Canadian Citizen: on Paper or in Soul
A look at the concepts and levels of “citizenship”
Is it fair to allow one who committed criminal actions when he was a child to be deprived from his rights as a Canadian citizen, just because he was brought up in an extremist Muslim family?
Dr. Vahid Tolooei, PhD
For many of us, becoming a Canadian and living as a Canadian merely means just receiving a Canadian passport, and we assume that in doing so we have taken ourselves or our families away from the situations which we had worked so hard to escape from. Situations from which we have immigrated away from, in order to live in a society where more opportunities are provided and a more peaceful lifestyle is offered. But does possessing a Canadian citizenship or citizenships in general only mean that? Do citizenships end after receiving a passport, after what is called naturalization? It seems that the process of naturalization, for which Canada requires us to stay for 1095 days during a four year period as well as to pass some exams and to participate in the oath-taking ceremonies, possesses some other deeper aspects and dimensions. The citizenship is not complete unless it is accompanied by the feeling of belonging; until it influences our social life, enhances our knowledge about the political and social mechanisms of the society to which we have joined, and unless it leads us to a certain kind of individual and group behavior.
crimes while Conrad Black’s services to Canadians, specifically in developing the media and promoting freedom of speech in which he, himself could be one of the victims, cannot be ignored. Doesn’t this comparison assist in purifying the extremist Islamist and making his crimes appear less important? The point here is not to legally or ethically judge the actions of these two individuals. Those are still active issues which are constantly followed by Canadian judiciary systems, the parties, intellectuals and the media. The point here is to assess whether the treatment of these two individuals, Khadr in particular, has been receiving the conformed values that we all believe in.
Actions and Reactions
The actions of the conservative party as the government of Canada has been the strong persistence to get the conviction order from the Supreme Court of Canada for one individual and for the expediency of the other. The opposing NDP party has performed a strong protest against Conrad Black’s case in Parliament and questioned the double standards of the CIC by comparing the Black case with Gary Freedman’s. Gary Freedman is a black US citizen whose application for immigration to Canada was rejected due to his criminal record in the 60’s. Mr. Mulcair’s comparison encountered the irrelevant response by Jason Kenney; he angrily called Gary Freedman a cop killer, while stating that he is not. The NDP party however, preferred not to focus on Omar Khadr’s request as the party did not find enough public support for him. How is it possible, for a political party, to defend an individual who was among the troops of
international terrorists, while in Canada there are still so many families who are mourning for their loved ones who died in the war against terrorists in Afghanistan? Is it acceptable, indeed, to ignore the humanitarian and social duties of being a Canadian citizen? It seems that we have forgotten that these soldiers have lost their lives to protect these very core values. They fought against the enemy who brainwashed the immature children and turned them into killing machines. They went to Afghanistan to put an end to such behavior. Canadian media has mostly been keeping its voice down regarding the way Khadr is being treated, and even implicitly defended the State. The media has also specified a distinctive coverage of Lord Black’s proud return to Canada, a person who refused his Canadian citizenship 11 years ago to become a member of the British House of Lords. His return to Canada is pictured by beautiful images of his presence among his families and friends, peace and comfort, and a Hollywood ending to a five year legal and media scandal. The most dominating and notable reaction I personally noticed was on the Power and Politics program of the CBS network. Mark Steyn, famous Canadian writer and journalist, assertively stated that considering Kahdr a child soldier at the time of his criminal actions is only a “Canadian Standard”. Khadr’s past behavior reflects the belief of his parents who had known him as a mature man and had made him to do such things. So if anybody is guilty, it would be his parents and it is not the government of Canada’s job to accept Khadr’s return to Canada.
parnianmagazine.com
9 8 شماره. 1391 تیر Snapshots
Iranians at ROM
Iranian Cultural Heritage Day at the Royal Ontario Museum Farahnaz Samii
It seems that we have forgotten that these soldiers have lost their lives to protect these very core values despite the fact that there is evidence indicating he was (kind of) tortured by the American Security Force in the prison, Khadr’s return to Canada is being held up. All of the prison reports show that he has been well-behaved in prison and has been continuing his education and attempting to keep a positive attitude. Although based on international laws he was a minor at the time of his presence in the Afghan military, and despite the failure of the State in all legal disputes against the Conservative government of Canada for the reason of not returning this Canadian citizen to his country, all possible efforts and officials are being employed to obstruct his return to the country. It is evident that they do not want him to spend the rest of his sentence in Canada as it could lead to the legal prosecution of the misbehavior by Americans during his time in American prisons. According to experts, there is a strong will to hold up his return to the country and it is not being denied by the Canadian government either. The government holds the view that Khadr is a war criminal and Canada is not willing to tolerate his presence in the country. Since the time of his arrest, Khadr has been in Guantanamo Bay Prison. In the case that he is released, he would be the last western citizen to leave that place. On the opposite side is Lord Conrad Moffat Black, the previous world media giant, who was born in 1944 in Montreal. He used to be one of the most influential political, social and media features of this country. He was
also convicted of three counts of fraud and one count of obstruction of justice in a US court. Retaining a powerful team of lawyers, his charges reduced to the minimum. Eventually by the approval of Immigration Canada, he was granted a one-year resident permit and was allowed to enter Canada and thus rejoined his family in Toronto on May 4, 2012. The reason for issuing such permission was that he refused his Canadian citizenship in 2001 and therefore needed to wait a period of time in order to be eligible to re-applying for a Canadian citizenship. Based on the opposite parties’ allegation, the processing time for examining and issuing the permission was one the shortest in the history of Immigration of Canada. The minister of immigration states that the decision was merely made by the bureaucrats and denies any political concerns regarding the case. In addition, Black denies any kind of a lobbying act. The unusual speed of the issuance of the permission however, as well as Minister Kenney’s aggressive response to the opposition party leader, Tom Mulcair, empowered the assumption that the issuance was strongly supported by the minister office.
How can this comparison be a valuable criterion?
Perhaps this question is raised between the comparisons of these two issues and whether or not selecting them as crucial experiments is an accurate choice. Omar Khadr however, confessed to some serious
When Duke Conant, the governor of Canada, opened the Royal Ontario Museum to the public on March 19th of 1914, he couldn’t possibly imagine that around a hundred years later, the people of one the most ancient civilizations of the world would celebrate their cultural heritage day at the museum. This year, on May 26th, the Iranians living in Toronto celebrated this day in the museum for the second time in a row. Iranians’ immigration to Canada formally dates back to about thirty years ago. Various events and incidents have occurred during these past three decades in Iran. From the Revolution and war to political conflicts, brain drain, and economic instability, all of these events have led to a wide range of Iranians with different social, political, and cultural origins in Canada; a society which, despite all differences, has a single name: Iranian immigrants. One week before the ROM ceremony, more than 40 volunteers, consisting of men and women from a wide range of age groups, gathered in the museum in order to familiarize themselves with the environment, their responsibilities, and how to perform each program. The whole room was buzzing; everybody was happy and energetic. They had a common goal: to hold the ceremony in the best ossible way in order to show the cultural richness of the Iranian society to Canadians, and to possibly even familiarize the second generation of Iranian immigrants with their ancestors’ culture.
parnianmagazine.com July 2012 . No 8 8 Snapshots
Canadian Values and Double Standards
The Result of a Decisive Test Majid Bastami
Dual citizenship of Iranian Canadians Dr. Abdolrasoul Dayyani, PhD
One key issue, which is almost new in terms of its application in law, is the issue of citizenship. The issue of citizenship has almost been neglected in the past, but has gained a lot more attention in the recent century due to the continuous growth of technology and different means of communication. These advances have allowed us to reduce the distance between far away countries and have thus allowed the issue of citizenship to be more seriously considered. The problems stem from the fact that governments have not yet reached an agreement on the issue, which becomes even more serious in the case of double-citizenships or multi-citizenships. The governments however, do have a consensus over one factor: that efforts must be made to ensure that nobody is without a citizenship (apartheid), and that double-citizenships or multi-citizenships should be prevented. The problem with not having a citizenship is that most people without citizenships are deprived of political, legal, and social support of their countries and governments. In contrast, it is also unfair to possess multiple citizenships as it is not fair for a person to enjoy all the advantages of possessing citizenships to multiple countries. The political and legal systems of the world try to prevent the proliferation of double-citizenship, as only a single-citizenship clarifies the situation of a person within a political system and its international relations. A single citizenship will also allow that person to enjoy continuous support of his/her government. In the case of double citizenships however, the people do not have a stable balanced situation in a political context. This could then lead to their interests becoming sacrificed in political competitions and international conflicts.
In evaluating the truth of scientific theories, philosophers of science, such as Karl Popper, speak of particular tests called Crucial Experiments. These types of experiments are serious criteria for a scientific theory in which if failed (or weakened), they cannot explain the results of the experiments. Uses for experiments such as these are mostly true for experimental sciences. However, it is nevertheless possible to employ them as a support in social-political evaluations as well. It is questionable whether there are suitable situations to examine the comprehensive claims and promoted values of this country. Is it possible to employ crucial experiments to ascertain the truthfulness of our claims regarding conforming Canadian values?
Omar Khadr vs. Lord Conrad Black
In the early months of 2012, two events took place during a short interval of time and created a combination that could be considered a crucial experiment to evaluate the actions of Canadian politicians, media, intellectuals, and public opinion regarding the so-called values we believe in. For most Canadians, the two icons are very familiar; they have both been in the top headlines during the last 5-6 years. Omar Ahmad Khadr, born in September 1986 in Toronto, Canada, is a Canadian citizen from a noble Pakistani family. Due to his family’s spiritual and religious beliefs, his father’s in particular, he had been brought up exposed to constant ideological and combat trainings. He eventually joined the Taliban Militants during his adolescence. He was arrested at the age of 15 by American troops in Afghanistan and has been in prison ever since. Although it was a condition in his plea guilty agreement to return to Canada after spending a certain period of time in the US prisons and
parnianmagazine.com
7 8 شماره. 1391 تیر Snapshots
community should feel the need to have unity and to try to have it through democratically accepted mechanisms, and to stumble until they could stand on their own feet. Parnian tries to do its best to keep up with the growth of this community to materialize a more unified society in which people listen to each other better, know more about the problems of each other, and solve their problems more effectively and with more coordination. The new Parnian is a step towards this goal. In the last Parnian volume, we talked about the idea of future changes. The volume you are reading now is a different magazine with much more material and a complete different format. The main difference is visible through how Parnian is distributed: a different distribution than what is common in the magazines of the Iranian community in Canada. This is all part of an effort to make Parnian available to a larger group of Iranians interested in the subject. This new distribution method, although common in Canada, is still very fresh in our Iranian community and not well known. Although free distribution has allowed Parnian to be a success so far, free distribution of magazines in stores also has a number of disadvantages. Not all Iranians shop at these stores and many of them do not even know about the magazines that are distributed in these stores. In addition, many Iranians do not live in Montreal, Toronto, Vancouver, or Ottawa and thus do not live in a city where a centralized gathering of Iranians is readily available. Therefore, if free distribution in stores was the only method of distribution used, a large group of audience would be out of reach of our magazines and deprived of its important content. Our goal is to have a prestigious magazine with lots of useful material and articles pertaining to our life style and needs in Canada. This can be a linking point for our academic community and a step forward in making us more united. Canpars and the Parnian team do their best to fulfill this goal, but this endeavor will not yield any results without practical support from the Iranian community. Please introduce Parnian to your friends, and give its subscription as a gift to whomever you love. By expanding the number of readers of the magazine, you can help us in preparing a prestigious and informative press magazine to the best interest of this community. Ali Mokhtari
His Magical World of Theater Soheil Parsa’s Life and Career Interview and report by: Farahnaz Samii
Parnian tries to do its best to keep up with the growth of this community to materialize a more unified society
In 1982, Soheil Parsa illegally left Iran in search for something more. He lived in Dubai and India for two years before immigrating to Canada with his wife and young child. He attended York University where he continued his studies in theater, which according to him is his life’s passion. Parsa even went so far as to call it his magical world. Upon graduating, Parsa co-founded his own company with his good friend and colleague, Peter Farbridge. The company, called “Modern Times”, has had more than 35 national, as well as international, performances and joint productions with other countries to date. Five of these works have belonged to his master, Beyzayi: “The death of Yazdgerd”, “Selandar”, “Arash”, “Sindbad’s Fifth Journey”, and “Four Boxes”. He has also performed single works by artists such as Gholam Hosseyn Saedi, Abbass Nalbandian, and Mohammad Rahmanian. All of these works have also been translated into English as 95 percent of Parsa’s audience is English speaking. According to Parsa however, the second generation of Iranian immigrants who grew up in Canada have been more sensitive to his work in the last five years. I questioned him about his theater work choices. I asked him: why Forough? Why shamloo? He answered: “They are two of our best poets, and in my opinion, two of our most protesting contemporary poets. About three years ago, I had a multi-language performance about Forough’s life, in Italian, Farsi, Greek, and Spanish. The performance started with a crash and Forough’s death, and a grave built from her books. I liked that experience very much, but I felt that it was overlooked in the Tirgan Festival. When Mr. Tabrizi suggested that I take part in Paria and hold classes for Iranian children, I welcomed the idea and asked my students to bring in a poem from Forough and another one from Shamloo. I told them to establish a human relation with the concept of the poem and to understand it to the best of their abilities. I told them that if they can feel the connection, that I can also feel it as well. Well, that turned into a jumping platform for my teaching, and so we started.”
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
119
parnianmagazine.com
5 8 شماره. 1391 تیر
A Magazine for Iranian Immigrants A Magazine for Iranian Immigrants
Volume 1, Number 8, July 2012
فرهنگی و اجتماعی ایرانیان مهاجر،ماهنامه آموزشی
2012 ژانویه،1390 دی، شماره پنجم،سال اول
اجتماع�ی فرهنگ�ی ،آموزش�ی ماهنام�ه ایرانیانومهاجر فرهنگی و ،آموزشی ماهنامه اجتماع�ی اجتماعی و فرهنگ�ی ،آموزش�ی ماهنام�ه
2011 دسامبر،1390 آذر،چهارم شماره ،اول سال مهاجرمهاجر ایرانیان ایرانیان 2011 اکتبراکتبر ،1390 مهر،دوم ،سال اول 2011 ،1390 شماره مهر ،شماره دوم ،سال اول
Snapshots
New Parnian
for a Sympathetic Community
Volume 1, Number 8, July 2012 Distributed across Canada by mail mostly in Toronto, Montreal, Vancouver and Ottawa.
Publisher: Canpars Immigration Services Inc. Manager: Ali Mokhtari manager@parscanada.com Editor-in-Chief: Majid Bastami editor@parnianmagazine.com Deputy Editor: Mostafa Mokhtari pr@parnianmagazine.com Director, marketing and distribution: Kamran Rouzbeh ads@parnianmagazine.com Graphic and Layout: Mohammad Khoshkam, Hossein Esmaeili Persian to English translator: Mahdi Fallah, Naghmeh Sarvaran (Article: "Canadian Values and Double Standards") English editor: Pouneh Vaziri Contributors: Ali Akbari , Abdolrasoul Dayyani, Afrooz Izadpanah, Farzad Javaheri, Ensieh Ghafourian, Nadia Ghayouri, saghi Motahari ،Vahid Namazi, Yahya Natanzi, Ben Rad, Mitra Roshan, Farahnaz Samii, Ali Shakarami, Ali Sharifian, Neshat Tehrani, Vahid Tolooei Address: 1980 Sherbrooke W, Suite#900 Montreal, Quebec, Canada, H3H1E8 Tel: 1 (514) 903-4726 Fax: 1 (514) 439-4726 Toronto: 1 (647) 429-1848 Vancouver: 1 (604) 909-3073 Email: info@parnianmagazine.com Web site: www.parnianmagazine.com CanPars Immigration Services, Inc. is a registered company in Canada and Quebec. Canpars offers full immigration services to its clients from around the world. The present director of the company is Ali Mokhtari, who is a member of the Tehran Bar association, a member of the Canadian Society of Immigration Consultants (CSIC), and a member of the Immigration Consultants of Canada Regulatory Council (ICCRC).
In the last year, the Iranian community in Canada has experienced many not-so pleasant days as the severity of problems for the Iranian community continues to gradually increase. The expansion of various international sanctions on finance and customs against Iranian citizens has made the lives of many Iranian-Canadians even more difficult, and has had double the effect on the businesses and incomes of Iranians. This has had a particularly strong effect on people who rely on their incomes from Iran, especially the retired. The long term effects of such stresses will be shown through the reduction in the quality of life of these people and the gradual weakness of the community in the years to come. Unfortunately, in making these decisions, the Canadian conservative government, which is interested in depicting itself as a strong leader by following the policies of the USA, has not tried to help make up for
some of the harmful consequences of such decisions on the citizens of the country. The latest of these decisions, that is the closing of the Canadian embassy’s visa office in Tehran, is not justifiable with any logic of thought; even by the same reasons that the Canadian immigration office claimed (i.e. cutting of expenses). On the other hand however, the negative effects of such a decision on our lives and those of our beloved ones in Iran are too important to be ignored. Fortunately, the Iranian community in Canada, including media, associations, and outstanding figures of the community, have reacted well to this improper and unjust decision. Hopefully their activities will help to fix the problem, as well as help to lead future affairs in a proper direction. No matter what the results are however, such cases have shown that the widely populated and diverse Iranian community in Canada, which possesses statistically high status in terms of the average income, education, the number of entrepreneurs, the number of faculty members, and tens of other important factors and parameters, does not have the capability to efficiently influence such political decisions or to even defend itself. It is evident that a lack of required coordination and unity is the cause, and that if the community possessed this ability, such decisions would not be made without coordination and consultation with the community. The solution is only unity and unity will not be reached through order, advice, and begging. Every single member of this
parnianmagazine.com July 2012 . No 8
121
parnianmagazine.com
A Magazine for Iranian Immigrants/ July 2012
1391 تیر/نشریه جامعه ایرانیان کانادایی
A Magazine A Magazine for Iranian for Iranian Immigrants Immigrants
VolumeVolume 1, Number 1, Number 8, July8,2012 July 2012
124
8 شماره. 1391 تیر