5 minute read
BIJ HELDERE HEMEL
Minke Koks (1979) heeft haar eigen therapiepraktijk voor rouw, verlies, zingeving en groei. Daar ontvangt ze cliënten die na hun verlies een nieuwe balans proberen te vinden. Haar keuze om met name met verlieservaringen te werken, ontstond nadat zij zelf in 2009 werd geconfronteerd met schildklierkanker. Pas dertig jaar oud en net een paar maanden moeder van dochter Eva, dacht ze dat ze zou komen te overlijden. Tien jaar na de diagnose besluit ze een boek te schrijven over haar weg voor, tijdens én na de kanker. Hoe gek zou het zijn als we doen alsof er niets aan de hand is? Aan de ene kant wil ik gewoon Kerst kunnen vieren. Gewoon gezellig, spelletjes doen en lekker veel eten. Zoals altijd. Maar ja, het zou zomaar kunnen dat dit mijn laatste Kerst is. Ik weet niet wat me te wachten staat en dat maakt alles heel onheilspellend. Ik voel niks. Ik heb nergens last van. Toch voelt deze werkelijkheid als een loerend roofdier, geduldig wachtend tot het ineens kan toeslaan.
Ik kijk om me heen. We zijn samen. De lekkernijen, de wijn en mijn vaders zelfgemaakte kroketten staan op tafel. ‘Foute’ kerstmuziek galmt door de boxen. Mijn schoonzus Kerry zingt luidkeels mee met het liedje van Paul McCartney en mijn broer schenkt haar glas nog eens bij. Ik besluit mee te zingen en ach, wat kan me het ook schelen; ik sta op en begin te dansen. Mama danst mee want wij zijn toch wel de beste dansers van ons gezin, vindt ze. Dus ze laat even zien hoe het moet.
Eva ligt inmiddels in haar logeerbedje in oma’s hobbykamer. Ze was uitgeput en tevreden in slaap gevallen en lijkt zich niet te storen aan de gezelligheid beneden. Nou, ondanks alle ellende hebben we toch nog een fijne traditionele Kerstavond samen. En ik? Ik dans alsof het mijn laatste Kerst is.
Domme pech? Daar dans ik dan door de kamer. In de bloei van mijn leven. Net mijn therapiepraktijk opgezet en mama geworden van onze vrolijke dochter Eva. En dan kanker… Hoe heeft het zo fout kunnen gaan? Wat heb ik gedaan? De ziekte over me afgeroepen? Die vraag heeft me zo beziggehouden. Wat is het nut geweest?
Artsen spreken van domme pech. Ze benoemen het niet als genetische belasting op dat gen dat familiaire schildklierkanker veroorzaakt. Ja pech, zo voelde ik het. Waarom overkomt het mij? Mijn leven staat on hold vanaf het moment dat de endocrinoloog een ‘doodvonnis’ over me uitspreekt. Dan kun je maar één ding doen: overleven. Met die houding door de hele medische molen heen. Zorgen dat je weer beter wordt.
Moeder Het is zo’n heftige tijd. Ik, net moeder, wil genieten onze dochter en van mijn werk als therapeut. Dat gaat niet. Alle aandacht is voor het lichaam. Het ergste vind ik dat ik niet de moeder kan zijn die ik zo graag wil zijn. Eva moet me telkens missen omdat de medische molen maar blijft doordraaien. En als het eindelijk voorbij is, blijk ik te kampen met een angststoornis als gevolg van een enorme fout van mijn arts.
Alle ballen in de lucht Medische complicaties, lompheid van sommige artsen en een traumatische ervaring maken het er niet beter op. Ik kan alleen maar overleven. Tegelijkertijd gaat het gewone leven door. Sterker nog: ik zet een tandje bij en houd alle mogelijke ballen in de lucht. Flinke Minke zal wel even laten zien hoe je kanker de baas wordt én hoe je moeder, echtgenote, vriendin, dochter, therapeut, klassenouder en vrijwilliger tegelijkertijd kunt zijn. Dat gaat even goed, maar niet voor lang. Ik krijg er een complicatie bij: Ik raak overspannen en totaal uitgeblust. Ik kan niet meer verder, hoe graag ik het ook wil. Het gaat niet meer. Dit is het moment dat ik besef ik hoeveel geweld ik mezelf aandoe.
Van flink naar kwetsbaar De nood is hoog. Het roer moet om! Ik grijp alles aan om weer beter te worden. Dat is ook het moment dat ik ontvankelijk word voor therapie. Mijn psycholoog is de eerste persoon die hardop zegt hoe gevoelig ik ben. Ik schrik me wezenloos, want mijn, tot dan toe, zorgvuldig opgebouwde dekmantel, werkt dus niet.
Langzaamaan ontdek ik het gelijk van mijn psychologe. Ik ben gevoelig en deed al die tijd alsof ik dat niet ben. Mijn acties kwamen totaal niet overeen met wie ik in werkelijkheid ben. Pas vanaf het moment dat ik voor een eerlijke relatie met mezelf kies, gaat het bergopwaarts. Ik verachtte mijn lichaam. Het had me in de steek gelaten door ziek te worden! Dat was mijn oorspronkelijk gedachte. Nu besef ik dat ik het in de steek heb gelaten. Ik luisterde niet naar wat mijn lijf me te vertellen had en ging door met sociaal wenselijk zijn. Ik ging over mijn eigen grenzen en stond dat ook anderen toe.
Wake-up-call Het nut van kanker? Midden in de storm kon ik daar niet mee bezig zijn. Pas voorbij de hectiek kwam er ruimte om te reflecteren op wat er was gebeurd. De crisis leidde een verandering in. Er was voor mijn gevoel ook geen weg meer terug. Die enorme existentiële wake-up-call heeft me uitgedaagd om anders naar mezelf te kijken. Eerlijker, milder en daardoor liefdevoller.
Boek Over mijn tijd voor, tijdens en na de kanker heb ik een boek geschreven. De diagnose ligt nu elf jaar achter me en pas nu heb ik het gevoel dat ik eerlijk naar dat proces en mezelf kan kijken. Zien welke betekenis het voor me heeft. Het resultaat is een indringend, intiem en waargebeurd verhaal over vechten en overleven. Over wanhoop en kracht. Over vallen en weer opstaan, nog krachtiger dan voorheen! Het is mijn verhaal voorbij de kanker.
Bij heldere hemel is sinds 31 maart 2021 verkrijgbaar online en in de boekhandels. Een deel van de opbrengst komt ten goede aan Schildklier Organisatie Nederland.
