IN DE BOEKENKAST

Compassievolle communicatie

Een neuropsychologische benadering

Andrew Newberg en Mart Robert Waldman

Uitgeverij Ten Have ISBN 9789025909178

Recensie door: Ria Teeuw

In iedere editie bespreken we vakgerelateerde boeken; van net uitgekomen boeken tot klassiekers die in iedere boekenkast horen te staan.

Compassievolle communicatie

Een neuropsychologische benadering

Een boektitel die doet denken aan ‘geweldloze communicatie’ van Marshall Rosenberg. Hoewel er zeker raakvlakken zijn, is dit toch een andere benadering van het onderwerp. De schrijvers ontwikkelden op basis van hersen- en psychologisch onderzoek twaalf praktische communicatietechnieken die helpen om beter te communiceren, zowel privé als zakelijk. Heel verrassend zijn die echter niet. Zo adviseren ze dat je je tijdens het gesprek ontspant, dat je positief bent, aandachtig naar de ander luistert, waardering uitspreekt en langzaam en met een warme stem praat. Dat moet bevorderen dat je spreekt vanuit een innerlijke staat van intens bewustzijn en diepe kalmte. Het vergroot ook het vermogen om lichaamstaal te doorgronden en te begrijpen.

Newberg is hersenwetenschapper en onderzoeksdirecteur van het centrum voor integrale geneeskunde aan de Thomas Jefferson University in Philadelphia. Waldman is psycholoog en mede-oprichter van het Center for Spirituality and the Mind aan de University of Pennsylvania. Hun visie komt deels vanuit de positieve psychologie, waarbij ze schrijven dat als we taal inzetten bij het nadenken over positieve gevoelens en emoties, we ons algehele gevoel van welbevinden kunnen vergroten en de werking van onze hersenen verbeteren. Met positieve woorden en gedachten kunnen we beter omgaan met de talloze problemen die we in ons leven tegenkomen. Het leven krijgt daardoor een prettiger draai. Daar staat tegenover dat zelfs de meest subtiele vormen van negativisme een relatie kunnen verzuren.

De schrijvers dringen erop aan om je hersenen nieuwe manieren van denken, spreken en luisteren voor te schotelen omdat er op die manier nieuwe neurale circuits worden gevormd. Ze leggen uit dat als je de klank of intonatie van woorden verandert, de betekenis daarvan ook anders overkomt. Het is goed rekening te houden met het feit dat mensen verschillend kunnen reageren op hetzelfde woord of eenzelfde zin. Hun interpretatie is afhankelijk van hun cultuur of de ervaringen die ze in hun jeugd hebben opgedaan. De schrijvers adviseren: ‘Bestudeer de gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal en stembuigingen van de ander en spiegel die om neurale resonantie te verkrijgen.’ ‘Maar,’ zo waarschuwen ze elders in het boek, ‘de enige emotie die je onder geen beding moet spiegelen, is de boosheid van de ander. Is de ander kwaad, richt dan je aandacht naar binnen en probeer zo ontspannen en rustig mogelijk te blijven. Neem zo nodig een time-out om later het gesprek weer op te pakken met een positievere toon. Wat wel een relatief nieuwe invalshoek op communicatie geeft, is nadenken en aandacht geven aan je diepste waarden en die bevestigen.’

Volgens Newberg en Waldman verbeter je zo de gezondheid van je hersenen, bescherm je jezelf tegen een burn-out op het werk, verminder je de neigingen om te blijven malen over mislukkingen en zal je minder snel en minder defensief reageren als iemand je confronteert met ongemakkelijke informatie. Een boek dat zeker verschillende interessante weetjes en tips aanreikt, maar daarnaast ook een aantal open deuren intrapt.