Toppturar i Vossafjell

Øyvind Birkeland

Rundt Vangsen, i Indre Hardanger, Raundalen, Vossestrand, Jordalen og Aurland

1

Øyvind Birkeland

TOPPTURAR I

VOSSAFJELL

TOPPTURAR I

VOSSAFJELL

La deg inspirera til nye skieventyr i Vossafjella med denne rikt illustrerte guiden.

Boka skildrar 50 turar på 37 fjell med nedkøyringar av ulik vanske­grad.

Turane er systematiserte etter område, topp og rute. Den gjer deg også ei innføring i grunnleggjande skredkunnskap.

Forfattar Øyvind Birkeland har gått desse fjella opp og ned og på langs sidan han var gutunge og deler gode erfaringar med alle som tenkjer seg til fjells – høgt til fjells!

50 eventyrlege skiturar frå Voss S KA L D

Omslagsfoto:

Ă˜yvind Birkeland Grafisk design:

Grandpeople kart:

Mesterkart Kartgrunnlag: Statens Kartverk NE14256-01032010 Papir:

Materie: Galerie Art Silk 150g Forsats: Citat Returoffset Trykk:

Spindulys Š Skald 2011 Tlf. 57 65 41 55 www.skald.no ISBN 978-82-7959-170-2

5

InnhAld Forord Korleis forstå denne boka Om skredfare Område 1: Rundt Vangsen

6 8 13

20

M y k letveitveten, H orn, Karaldenuten, Grim, Eg g jane, Hermannsnuten, Gråsidetoppen, Lø n aho rgi

Område 2: Indre Hardanger

54

O ks en, Storeflåtten, M idtfjell, Onen, Vassfjør o, Skorafj ellet

Område 3: Raundalen

84

H or ndalsnuten, Ski padalsnuten, S e l dalsnuten, Olsskavlen, M jølfjellet

Område 4: Vossestrand

108

S k r eieggi, Sto ran osi, Kaldanuten, Øvsthusni pa, Brekkeni pa, L arsfonnberget, B j ø rndalskam b en, Finn bunuten

Område 5: Jordalen

142

S ka rsn osi, Vardafjellet, Vassetni pa, F y r esni pa, Øyastølsfjellet, Vetlafjellet

Område 6: Aurland

164

St i gan osi, Blåskavlen, R amnanosi, Tarven

Fridtjof Nansen: På ski over fjellet Turindeks Kjelder

186 190 200

20

Område Rundt Vangsen Dette første kapittelet tek oss til toppane #1

som ligg nærast Voss. Dei ligg i ei vid tolking rundt Vangsen. Vangsen, eller ­Vangsvatnet, som det eigentleg heiter, er vatnet som strekk seg frå Voss sentrum i aust til Bulken i vest. Sommarstid er «rundt Vangsen» ein populær sykkeltur.

Her finn du turar i alle himmelretningar og med stor variasjon.

Gråsida er nordvend, så om du ikkje har noko imot å bera skia eit stykke, kan du her finna linjer langt utpå våren. På Lønahorgi får du hjelp av skiheisane langt oppover fjellet, og på Bordalen finn du to toppar som gir deg fjordutsikt.

21

Overnatting Vossabygda er ein turiststad, så overnattingstilbod er det bra med. Rett ved sentrum finn du fleire hotell og ein vandrarheim.

I Bavallen finn du utleigehytter og leilegheiter. På Bordalen ligg den koselege Rong Fjellstove. Du finn også fleire gardar som tilbyr overnatting med ei litt anna oppleving enn eit vanleg hotellrom. Meir informasjon finn du på www.visitvoss.no.

Andre toppar Fleire toppar enn dei som er tekne med her er interessante for toppturentusiastar. Oppe på Hamlagrø finn du kortare turar både på nord- og sørsida av Hamlagrøvatnet. I Teigdalen og Eksingadalen kan du finna fjell som Blåvasshorgi og Kvitanosi.

Nordvest for Lønahorgi ligg Volafjellet og Tvarafjellet. Turen over Gråsida frå Hodnaberg til Gjelle er ein klassisk fjellskitur.

22

111 112A 111A

112

111b

111

Mykletveitveten 1131 moh.

[mykeltveitvetn]

Med sine lange renner og si særeigne form står Mykletveitveten fram som vulkanen på Voss. Når du ser den frå toppen av Bavallen har den ei karakteristisk form som kan minna mykje om ein vulkan. På klare kveldar kan du sjå lysa heilt ute i Nordsjøen frå toppen av Mykletveitveten.

Du kan gå turen til Mykletveitveten frå Hagen og frå Evanger.

Frå Hagen startar du på 390 moh. og kan spenna på deg skia ved bilen. Evanger ligg lågare, så det kan henda du må bera skia det fyrste stykket. Med fjellski er Mykletveitveten ein flott skitur frå Skirstølen langs vegen mot Hamlagrø.

1.1.1 Hagen Mykletveitveten frå Hagen er mange ­Vossingar sin favorittur. Den har ei passe krevjande opp­ stigning og strålande skikøyring.

!

Evanger

(

(

!

! !

!

i

!

"

da

!

#

"

"

<

< "

Kvilekvålstølen

,<

Geitlesåsen

Jenstræet Solarås

Hy lja

#

sl i i

Mykletveitstølen Nyestølen

" "

"

"

"

Øvre Skjervo

707

Liatræet Mer

"

!

Haugen Hosåsåsen Hosås " " "

"

<

"

274

""

"

"

"

"

"

259

Hosåstjørni Fossen

Korahaugen Skyljehovden 407

, ,, < < , , # , < == # , = " , < << < rovi

Svanga

"

"

"

"

!

"

"

!

!

!

!

!

!

!

!

"

!

" "

!

700

"

! !

!

"

!

!

"

!

810

Skåpet

!

1131

#

Vardeggi

!

!

"

"

"

!

770

585

Hovden Vassgjeli ! !

"

"

"

" "

Svangastølen

" "

"" " " " "" "

"

!

<< <

""

!

"

"

Brattabø

"

"

Køyr frå Voss på E16 i retning Bergen. På Bulken (ved vestenden av Vangsvatnet) svingar du av til høgre og kryssar elva over ei bru. Etter brua held du til høgre i neste kryss. Du er no på vegen mot Hamlagrø. Følg denne til du får skilta avkøyring mot Hyljarås på høgre hand. Ta av her og følg vegen ned bakken og over brua, og sving deretter til høgre. 500 meter seinare skal du halda til venstre opp ein bakke, før det igjen går nedover nokre svingar. Etter gode 2 km deler vegen seg i to, og du skal halda venstre. Ved garden Hagen er det mogleg å parkera, men ikkje gjer det utan å spørja om lov. Parker eventuelt før du kjem inn på den private vegen. "

Oppturen startar nokre meter langs vegen før du etter brua tek til høgre opp i skogen og innover ein dal. På eit punkt må du igjen kryssa elva for så å leggja kursen mot ryggen som kjem i nord austleg retning frå toppen. Følg ryggen til topps. Ved høgd 840 meter over havet møter du eit bratt heng som ligg rett over ei terrengfelle. Ved utrygge forhold bør du passera dette i ei sørleg vending og ikkje bli freista til å gå ut mot nordvest, der det kan ligga ein ustabil skavle.

<

"

" "

!

"

#

"

Leiti Hotten

" " " " " " " "

!

"

"

"

"

Trænsstølen

! ! !

"

" "

"

!

" " "

"

"

"

"

111A

<<

"

!

!

Mykletveitveten

"

!

"

112

!

,

!

!

e

Storhaugen

"

!

Sa g

"

!

elv i

!

!

!

H al le n

869

"

"

"

"

Stølseggi

"

"

!

"

! !

Geitle

!

kesg

" "

!

! !

i grov hols Ras

rå

Øyjordi

Geitle " "" Saghauge n Nedre Skjervo " Hosåsnovi "

"

Skorvestølen

Kvilekvål

"

"

"

Kyrkjeteigen

628

Hyljarås

"

"

Kalvhagen

lvi Stølse

en

" "

Novi

Orreleiken

!

us t

!

Geitalii Ta u g a f j e l l e t Skarahaugen 476 t 737 Skjerveggi e Svangar Skylje " a k " s " tjørni Fletane la e B DannemannsFridosen Vetarinden Køyto Hagen " Vossedalstølen botnen 111 Trænsli i Hagastølen relv er Skjeldal 561 Middagsknolten Vardabrekka Tv " " " 842 111b Tuftarhaugen Træn 112A 748

Hå rb

"

!

!

!

"

!

Skorvevatnet

"

"

""

VoBjørgås ss o

"

"

480

Grautaleitet

"

< # 23 << < << < , < << =. < 481

Skorve

""

Skorvene

!

Hernesløkene

"

Kor en

e H

695

"

E16

"

"

Mykkeltveit "

sse

r

"

len

n Ve e tle sh stø o lse rg Vo lvi

!

591

"

"

" " "

Tv er re lvi

#

"

"

!

!

"

""

(

Vo ss ed als elv i

(

len da na r jø Hernestunnelen Hernesåsen T Holemarki

+, ====.= =$1= ,= = = = / = = = <

Naustviki

"

Ha ga gro vi

"

"

nd sli i

== "

Merk esgro vi

"

Sn øb a

(

(

" ""

(

"

(

< <= =<<

Hernes

"

"

"

!

" "

<

"

" "

= <, "

999

Kreklinganosi

Heggjanuten

93

Hegg

" "

"

"

,, < " =<<= <,. , =

"

"

675

"

Ospehaugen

""

"" " "

Vetla Hegg "

"

"

Voll

"

(

(

"

"

"

"

" " " " "

?

(

(

"

321b

(

(

Vetlaheggstølen

"

"

R

A

"

U

N

D A

L

E

N

Høghaug 694 321a

Sve

dalen

#

Myse

de ne

1167

Tung321 efjellet

n Skorafjellet

Trollabotnen Rastaklov 1360

Skipadalsnuten uten 1496 moh.

" Seldalsn 1548

[ski padalsnutn]

1576

Olsskavlen

en

ld

al

"

Når du står på Horndalsnuten er det nærast umogleg ikkje å leggja merke til det fengslande synet av Skipadalsnuten sin nordvest1212 flanke. Denne er ei skimessig nyting og gjer Skipadalsnuten til eit supert toppturfjell.

"

Se

Skipadalsnuten er topp nummer to på Raundalseggi frå vest.

Vestre- som endar bratt ned i skaret mot Den har ein lang topprygg 1327 botnen Seldalsnuten.

Stav aska Turen dinrsnu til Skipadalsnuten gjer du frå den same starten som ten 1349 til Horndalsnuten. Traseen er den same heilt inn til stølen i ­Horndalen. Det er også mogleg å gå frå Reimegrend.

1258

!

",

Nutefjellet

s va Sta t re

ka

Fogerbrekkeberget

Nuten

! "

Liasete

!

støl

" "

en

! !

Espeland

kk abe

Hag

Gunnarhaug

99

Mange linjeval i Trollabotnen.

3.3.1 Voll Ruta frå Voll tek deg igjennom den fascinerande Mysedalen. Inst inne dukkar Trollabotnen opp med sine frekke linjer.

Køyr frå Voss mot Mjølfjell. Like etter Reimegrend kjem du til Voll. 700 meter etter Voll er det ein parkeringsplass på høgre side av vegen. Parker her og betal den vesle avgifta for parkering.

Alternativt kan du ta toget til Voll.

Oppturen startar med kryssing av Bergensbanen som det kanskje farlegaste momentet på turen. Følg med på varsellyset om det kjem tog. Merk deg at om lyset er sløkt, er tog venta. Etter Bergensbanen er passert kryssar du brua og gir deg i kast med motbakken. Hald ei opning i skogen i sør-sørvestleg retning. Sikt deg inn vest for Tungefjellet slik at du kjem inn i Mysedalen. Der Mysedalen svingar mot sørvest tek du til på eit bratt parti som tek deg opp på ein rygg. Denne ryggen fører opp til Rastaklov. Frå Rastaklov følgjer du ein ny rygg i sørvestleg retning opp til toppen.

631

631a 631b

Ramnanosi 1421 moh.

[ra bnanåsi]

Ramnanosi har ein markant profil og framstår som ein gedigen bauta der den ligg 1400 meter over bygda Flåm. Fjellet er eit luftig utsiktspunkt, og turen til topps går gjennom eit idyllisk landskap.

Ramnanosi er eit ustabilt fjell, det kan du lett sjå sommarstid ved store steinblokker under toppen. Det du ikkje kan sjå er eit område nord for toppen som ein er redd for at kan rasa ut og skapa ei stor flodbølgje i fjorden. Ver varsam med å gå for langt frampå kanten av Ramnanosi, då du kan stå på ustabile blokker.

Brøyting av vegen opp til geitegarden i Ryali gjer dette til eit ideelt startpunkt for ein topptur til Ramnanosi via Gudmedalen.

177

Øyvind Birkeland

Rundt Vangsen, i Indre Hardanger, Raundalen, Vossestrand, Jordalen og Aurland

1

Øyvind Birkeland

TOPPTURAR I

VOSSAFJELL

TOPPTURAR I

VOSSAFJELL

La deg inspirera til nye skieventyr i Vossafjella med denne rikt illustrerte guiden.

Boka skildrar 50 turar på 37 fjell med nedkøyringar av ulik vanske­grad.

Turane er systematiserte etter område, topp og rute. Den gjer deg også ei innføring i grunnleggjande skredkunnskap.

Forfattar Øyvind Birkeland har gått desse fjella opp og ned og på langs sidan han var gutunge og deler gode erfaringar med alle som tenkjer seg til fjells – høgt til fjells!

50 eventyrlege skiturar frå Voss S KA L D