Nowy kamieniarz nr 26 by Nowy Kamieniarz

NUM ER

MAJ/CZERWIEC (NR 26) 3/2007 78x72_PL_Kleinanzeige_4c 22.02.2007 9:10 Uhr Seite 1 C

CY CMY

KAMI ENIAR SKA C HORW ACJA BEZPŁATNY - NAKŁAD 5500 Dwumiesięcznik kamieniarski www.nowykamieniarz.pl

Najwyższej jakości zdjęcia na porcelanie i krysztale - kolorowe oraz czarno - białe. Ekskluzywna jakość ceniona na całym świecie. Nowość linia ELIX - CATHERINE

ZDJĘCIA NA KRYSZTALE

www.ceramicarte.it

DODAJ PRESTIŻU SWOIM NAGROBKOM

ZDJĘCIA NA KRYSZTALE

PRZEDSTAWICIEL W POLSCE Małgorzata Subocz ul. Słowiańska 1/6, 58-200 Dzierżoniów, tel. kom.: 604 105 874, 607 744 984 , e-mail: subocz@xl.wp.pl PPHU Gremal ul. Długa 21, 20-346 Lublin, tel./ fax: 081 743 93 18, tel. kom.: 501 612 530, e-mail: info@gremal.lublin.pl, www.gremal.lublin.pl

AUKCJA FIRMY REXGRANIT MAJ/CZERWIEC 2007

PORÓWNANIE LINII POLERSKICH NAJWIĘKSI PRODUCENCI

z Zapraszamy do wzięcia udziału w licytacji bloku granitowego Labrador nordic-pearl. Cenę określają Państwo sami. Proszę przesyłać swoje propozycje do 31 czerwca 2007 r. z dopiskiem REX-MAI/JUNI-AKTION z na adres mailowy: info@rexgranit.de bądź dzwoniąc pod numer telefax +49 33844-54718 z Cena minimalna wynosi 1 euro. Blok zostanie poddany obróbce zgodnie z Państwa życzeniem za dodatkowà opłatą.

A E

AUKCJA FIRMY REXGRANIT MAJ/CZERWIEC 2007

H I

Materia∏: Labrador nordic-pearl Numer bloku: 101 Wymiary: 280 x 150 / 170 x 70 cm Waga: 5,1 to

AUKCJA FIRMY REXGRANIT MAJ 2007

Blok Rosso-Balmoral ze styczniowej akcji trafił do firmy REGLI GEDEON UND SOHN GMBH CH-6493 Hospental z wyniosła 999,99 euro. z

CY CMY

www.ilsegno.it

Ekskluzywna jakoĤă, ceniona na caõym Ĥwiecie od 1935 roku

precyzyjne szczotkowanie mosiħdzu przed naôoĩeniem lakieru zapewnia wyjħtkowy poôysk i dokôadnoĢĂ wykonania odlewów 4 warstwy lakierów bezbarwnych stosowanych przez najbardziej prestiĩowych producentów samochodów gwarantujħ wyjħtkowħ odpornoĢĂ na korozjĽ wysokiej jakoĢci mosiħdz z dodatkiem aluminium, manganu, antymonu oraz innych pierwiastków w odpowiednich proporcjach dodatkowo chroni odlewy przed korozjħ oraz pozwala uzyskaĂ niespotykanħ dotħd w branĩy kolorystykĽ standaryzacja odlewów zapewnia zawsze jednakowħ barwĽ poszczególnych liter i innych wyrobów

Szybki termin realizacji zamówieŁ

Obsôuga klientów w Polsce: PILLA POLSKA SP. Z O.O. ul. Cmentarna 1 - 96-200 Rawa Mazowiecka tel./fax 046 814 30 23 pillapolska@pilla.com

Zamów bezpãatny katalog i cennik

PPHU KAM-DIAM ul. Piastowska 56, 58-240 Piôawa Górna tel./fax. 074 8371292 kamdiam@pro.onet.pl

PPHU GREMAL ul. Dôuga 21 - 20-346 Lublin tel./fax. 081 7439318 info@gremal.lublin.pl

Próbki wyrobów przebadane w laboratorium Polskiej Akademii Nauk. Wyniki badania dostĽpne na polskiej PILLA s.r.l. - Carrè (Vi) Italy - Tel. 0039.0445.890200 - Fax 0039.0445.891988 - www.pilla.com - info@pilla.com stronie www.pilla.com

OD REDAKCJI

# REDAKTOR NACZELNY

# REDAKCJA

Maciej Brzeski

# Nowy Kamieniarz jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. Cały nakład jest bezpłatnie rozsyłany bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej, dystrybutorów bloków, narzędzi oraz chemii kamieniarskiej.

Damian Nowak Agnieszka Środoń Dariusz Wawrzynkiewicz

# Współpraca

Wacław Chrząszczewski Jarosław Mirowski Patrycja Surzyn Mariusz Domaradzki Krzysztof Piotrowski Ryszard Kryza Joanna Tysler Paul Daniel

# KOREKTA Ewa Wozowska

# ADRES REDAKCJI

”nowy Kamieniarz” Krośnieńska 9 60-162 Poznań +48 061 66 29 870 +48 061 66 29 871 +48 061 66 29 870 www.nowykamieniarz.pl redakcja@nowykamieniarz.pl

# WYDAWCA YDAWCA

SKI&VAK PRESSHOUSE Krośnieńska 9 60-162 Poznań +48 061 66 29 870 +48 061 66 29 871 +48 061 66 29 870 www.skivak.com office@skivak.com # DRUK I OPRAWA

DRUKARNIA KAMIENIARSKA www.drukarnia-kamieniarska.pl druk@drukarnia-kamieniarska.pl

# SKŁAD I OPRAWA GRAFICZNA

# Redakcja nie ponosi odpowiedzialności

za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów nie zamówionych.

Jakub Kuczma Szymon Paź

Biorąc pod uwagę niepohamowany popyt na wszelkie materiały budowlane, jaki obserwujemy ostatnio w naszym kraju, należy zadać sobie pytanie jak na tym powinna skorzystać branża kamieniarska? Gospodarka rynkowa to nieustanna zmiana cykli, dekoniunktura, kryzys, bessa zmienia się w koniunkturę, rozwój, hossę. Obecnie mamy do czynienia z tym drugim zestawem pojęć, jednak jest tylko kwestią czasu, kiedy i w jakim stopniu będziemy mieli do czynienia z tym pierwszym. Jak przygotować firmę korzystając z okresu prosperity na nadejście okresu spowolnienia gospodarczego? Na rodzimym rynku kamieniarskim w wielu firmach zdaje się nie występować tego typu myślenie – wydaje się, iż firmy te nastawiają się na co najmniej kilkanaście lat dynamicznego rozwoju. Zaciąga się kredyty, leasinguje sprzęt, rozbudowuje moce produkcyjne. Zlecenia napływają lawinowo, wiec takie działanie jest uzasadnione, ale czy na pewno wszystko jest w porządku? Pojawiają się sygnały o lekkim przegrzaniu objawiającym się większymi niż dotychczas zatorami płatniczymi. Firmy kupują materiały i narzędzia na poczet przyszłych zleceń, których wykonania jeszcze nie zaczęły nawet planować. Można sobie tylko wyobrazić, co stanie się, jeżeli firma straci płynność i nie będzie w stanie wykonywać zleceń na maksymalnych obrotach? W tej sytuacji jak w każdej innej zalecany jest umiar i zdrowy rozsądek. Tylko planowanie przyszłości i określanie racjonalnych celów biznesowych może przynieść pełen sukces, pozwalający przetrwać nawet najcięższe kryzysy. Redakcja „nK” dopinguje branży kamieniarskiej już od ponad czterech lat i jest świadkiem jej dynamicznego rozwoju. Cieszy nas każda informacja o inwestycjach i rozwoju, których na szczęście ostatnio jest bardzo dużo. Obliguje to naszą redakcję do poruszania tematyki związanej z tymi zagadnieniami. W bieżącym numerze można znaleźć u nas spory tekst na temat wielogłowicowych linii polerskich, których sprzedaż w Polsce rozwija się nadzwyczaj dobrze. Jest również okazały tekst Henryka Walendowskiego na temat granitu, głównie złóż ekspolatowanych w Polsce. Jak zwykle opisujemy firmy działające na rynku kamieniarskim. Relację z wizyty u znanego przedsiębiorcy kamieniarskiego przywozi Darek Wawrzynkiewicz. Są również informacje o firmie Globgranit, której rozwój w ostatnich latach budzi uznanie wielu fachowców. „nowy Kamieniarz” stał się członkiem ZDKP, instytucji kontrolującej nakład prasy w Polsce – mamy nadzieję, że to ostatecznie przekona niedowiarków o zasięgu naszej gazety, którą staramy się od lat dostarczać do wszystkich zakładów kamieniarskich w Polsce. Do każdego egzemplarza „nK” dołączamy, w formie wejściówki, zaproszenie na targi Stone+tec. Namawiamy tym samy do skorzystania i odwiedzenia tej wielkiej kamieniarskiej imprezy. Z pozdrowieniami Redakcja

# Alfabetyczny spis reklamodawców

NAKŁAD KONRTOLOWANY 5500 EGZ.

Diplomat Poland

Elmar Service

# NAZWA FIRMY

# STRONA

Eastern Granit

Abra-Marmi

86, 87

EcoPerfekt

113

Alina F.H.

133

EuroArss

138

ArtStone

115

Euro - Granit

126

ArtStone PHU W-wa

Euro Granit Adamus

Atrium Wojciech Czech

Federchemicals

109

Baildonit

Finnstone

Banasiak

132

Fracarolli&Balzan

Beltrami

85, 88

Gestra

Biernacki

GMM

Brachot-Hermant

Graninter Polska

129

Breton

Granit

Caggiati

4, 5

Granity Błyskal

124

Caro

Granmar Kraków

129

Ceramic Arte

Granmar Sutkowski

125

Chin - Ka

Grawis

Daxstone

Gruszecki

137

Deks

134

IGM of Poland

127

Diamant AS

134

Inbra AG

Diamant Boart

138

Incoveca

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

SPIS TREŚCI

RYNEK BUDOWLANY

WYWIAD

Nowinki z rynku inwestycyjnego . . . . . . . . . . . . . . . 12

WYDARZENIA

Mrówka rośnie w siłę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Być dobrym w swoim fachu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 O kłopotach i radościach w kamieniarstwie . . . . . . . . 66

Nowinki z rynku kamieniarskiego . . . . . . . . . . . . . . 16 Szybki rozwój i nowe inwestycje . . . . . . . . . . . . . . . 19 ARCHITEKTURA Meandry kolorów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

TARGI

Norymberga zaprasza na targi . . . . . . . . . . . . . . . . 22 FIRMA W jaskinii smoka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Handlowiec w kamieniarstwie . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Co słychać u braci Słowaków . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Jak odchudzić koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Obsługa elektronarzędzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

TECHNOLOGIE

. . 30 FIRMY KAMIENIARSKIE . . 94 Materiał prosto z Indii . . . . . . . . . . . . . . . . 102 . 104 FELIETON Mozajacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . KAMIEŃ NATURALNY Euro 2012 szansą dla polskiego kamieniarstwa Bardzo dobre polskie granity . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Układ scalony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Szef firmy, czy fałszywy inkasent? . . . . . . . . Linie polerskie wielogłowicowe . . . Obróbka trakowa . . . . . . . . . . . . Pomysł na łatwiejszą pracę . . . . . . Nowy materiał w ofercie Interstone .

. . . .

ZE ŚWIATA

. . . . . 108 . . . .

. . . .

. 112 . 114 . 116 . 118

Wapień - bogactwo Chorwacji . . . . . . . . . . . . . . . . 52 # Alfabetyczny spis reklamodawców Indiastone

128

Prussiani

Ingemar Group

140

R&R Granity

91 74, 139

Interstone

50, 51

Rabiega

128

Italdiamant Poland HED

136

Ravelli

Jędrychowski

Rex Granit

JP Granit

Rodlew

132

K&K Automatic Machines

130

Rogala

Kam-Diam

101

Sancho Stone

Kamieniarstwo Jan Hybiak

131

Santa Margherita

Klinker & Naturstein Kontor

Sears Enterprises

Kluczbud

137

Sever

Kosmolux

Silkam

110

Kremer Polska

135

Simec

Krzemex

103

Skalimex Grantin

127

Lauda Metalplast

Stone+tec

119

Łata Marmury

126

Syntech

Markulak

125

Targi INTERKAMIEŃ Kielce

123

Marmi Corradini

Targi KAMIEŃ 2007 Wrocław

120

Mazurski

137

Targi Lublin

122

MC Diam

59, 135

Targi Xiamen

121

Mec

Tenax

107

Monolit

111

Tepark

136

Monument

131

Thibaut

MP Steneko

Topaz

136

Nekro-Expo Kielce

123

Vezzani

Opal

117

War-Mechan

Pedrini

Warsob

133

Piasmar

Weha Polska

105

Pilla

Wena

Promasz

76, 77

Widuto

98, 99

Promech

130

Wołkiewicz

124

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

RYNEK BUDOWLANY

Nowinki z rynku inwestycyjnego R ZESZÓW: ROZBUDOWA UCZELNI

związku z brakiem odpowiednich pomieszczeń do kształcenia studentów Wyższa Szkoła Administracji i Zarządzania w Rzeszowie postanowiła zainwestować w nowy obiekt edukacyjny. Uczelnia jest obecnie na etapie budowy gmachu, w którym zmieściłyby się dwie duże sale wykładowe, małe sale seminaryjne i pomieszczenia administracyjno-biurowe. Obie sale będą mogły być dzielone na mniejsze, co świetnie się sprawdziło w „starym” obiekcie WSAiZ. Jerzy Żmijowski, jeden z autorów projektu architektonicznego,

świadomie nawiązuje do dotychczasowego wyglądu budynku pod względem elewacji i stylu. Oba obiekty połączone też zostaną szklaną przewiązką. Budynek finansuje uczelnia, jego koszt szacowany jest na 20 mln zł. Powstać ma do

GDY NIA: ROZPOCZĘŁA SIĘ BUDOWA BIUROWCA

Gdyni ruszyła budowa nowoczesnego biurowca, którego inwestorem jest Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA. Obiekt zlokalizowany będzie przy ul. Janka Wiśniewskiego, w sąsiedztwie rozbudowujących się terminali kontenerowych i przyszłego Centrum Logistycznego. Inwestycja zaspokoi rosnący popyt na powierzchnie biurowe w zachodniej części portu. Wykonawca nowoczesnego biurowca - Korporacja Budowlana Doraco już rozpoczął prace budowlane. Zobowiązał się, że do końca września 2008 roku wybuduje obiekt o powierzchni ponad 5 tys. mkw. Będzie się składał się z sześciu kondygnacji. Reprezentacyjny charakter biurowca ma podkreślać szklana elewacja. Klatka schodowa z przeszkloną windą będzie wysunięta poza obrys budynku. Zarówno windy, jak i toalety na

parterze przystosowane zostaną dla potrzeb osób niepełnosprawnych. W budynku ma pracować 330 osób. Przewidziano dla nich 260 miejsc parkingowych. Wjazd na parking zlokalizowany zostanie przy u ulicy Janka Wiśniewskiego, a wyjazd prowadzić będzie do ulicy Kontenerowej. Budowę zaplanowano w dwóch etapach, żeby nie zakłócać pracy najemcom sąsiedniego starego biurowca. Do końca czerwca przyszłego roku zostanie ukończony nowy

końca tego roku, a na początku następnego ma być urządzany. Oprócz sal i pomieszczeń edukacyjnych powstanie również replika sali sądowej - ze stołem sędziowskim, ławą dla prokuratorów, adwokata, miejscem dla świadków i widowni. W budynku obok wyżej wymienionych pomieszczeń będzie też patio, sauna i gabinety lekarskie. Głównym wykonawcą stanu zerowego jest firma Hartbex Rzeszów, reszta firm wykonawczych jest w trakcie wyboru. Budynek będzie miał 2,8 tys. mkw. powierzchni całkowitej i 16 025 m sześc. kubatury. # źródło: „www.gazeta.pl” Zdjęcia: Jerzy Żmijowski

obiekt, a następnie po wyburzeniu starego budynku rozpocznie się budowa parkingu. Cała inwestycja zostanie ukończona we wrześniu przyszłego roku. Władze portu nie wykluczają budowy bliźniaczego budynku. To będzie zależało głównie od zapotrzebowania na lokale biurowe. Okolice modernizowanej teraz ulicy Janka Wiśniewskiego (u zbiegu z trasą Kwiatkowskiego) rozwijają się ostatnio w szybkim tempie. Rok temu powstał tam nowy terminal kontenerowy GCT, wcześniej rozbudowano bazę promową. Rozpoczęcie budowy biurowca jest zapowiedzią kolejnej inwestycji - centrum logistycznego, które kosztem 18 mln euro powstanie na powierzchni 30 hektarów. Mają tam działać podmioty z otoczenia usług portowych: spedytorzy, operatorzy logistyczni, firmy zajmujące się usługami składowymi i obsługą ładunków. # źródło: „Gazeta Wyborcza - Trójmiasto” Zdjęcia: Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

RYNEK BUDOWLANY

HEL: VILLA HEL

sanego kontraktu wynosi prawie12,7 mln zł. Jak zapowiedział inwestor, prace rozpoczną się jeszcze w marcu 2007 roku i potrwają rok. Aby budowa willi mogła ruszyć, Nord Development musiał spełnić wymogi Urzędu Morskiego. Dotyczą one zabezpieczeń przeciw powodzi budynków posadowionych poniżej 2.50 m npm.

Obiekt zaprojektowali architekci Wiesława Martyńska-Ostrowska i Marcin Sienkowski. Na 3,6 tys. mkw. zmieści się 80 apartamentów. Ich metraż będzie różny - od 28 do 70 mkw. Wszystkie lokale będą miały tarasy. Budynek został zaprojektowany w kształcie litery J. # źródło: muratorplus.pl

nieruchomości, będzie to też poważny zastrzyk finansowy dla wspólnot mieszkaniowych. Każda, która chce podnieść estetykę budynku i podwórka, będzie ą już plany, jest wstępna zgoda, a nawet mogła występować do gminy o wypłacenie nadzorca projektu. Brakuje tylko osta- pieniędzy z unijnej puli. tecznej umowy między miastem a urzędem Na konferencji prasowej, która odbyła marszałkowskim. Powoli łódzki magistrat się 26 kwietnia 2007 roku, zaprezentowano rozpoczyna rewitalizację centrum miasta. także jedenaście punktów wchodzących w Rewitalizacja starego centrum Łodzi ma skład projektu. Jako pierwsze rewitalizacji kosztować 132 mln zł. Dofinansowanie z poddane zostaną nieruchomości przy ul. Unii Europejskiej wynosi ponad 75 proc. Sienkiewicza. Później kolejne, m.in. przy ul. Projekt obejmuje 45 ha śródmiejskiej zabu- Piotrkowskiej. Uporządkowany, odnowiony dowy. Za te pieniądze nie tylko miasto ma i ogrodzony będzie też park im. Sienkiewicuporządkować przestrzeń i wyremontować za, a od ul. Nawrot pojawi się pasaż pieszy

dochodzący do parku. Przy samym parku - tereny pod nowe budownictwo. Stworzona zostanie także nowa ulica biegnącą od placu Komuny Paryskiej do ul. Nawrot. Ulica miałaby podzielić ogromny kwartał kamienic między ul. Piotrkowską, Sienkiewicza, Nawrot a pasażem Schillera. Kiedy łodzianie zobaczą pierwsze efekty prac? Najwcześniej w 2008 roku, natomiast cała rewitalizacja śródmieścia potrwa najprawdopodobniej do grudnia 2012 roku. #

illa Hel to pięciokondygnacyjny, elegancki apartamentowiec w Helu. W ostatnich dniach marca 2007 roku rozpoczęły się prace przy budowie tego obiektu Inwestor - Nord Development - Villa Hel sp. z o.o. podpisał umowę na realizację inwestycji z firmą Elektrobudowa SA. Wartość podpi-

ŁÓDŹ: REWITALIZACJA CENTRUM CORAZ BLIŻEJ

źródło: „Gazeta Wyborcza - Łódź” zdjęcia: UM Łódź

TRÓJMIA STO: LOTNISKO PLANUJE DUŻE INWESTYCJE

użytku biurowiec, w którym siedzibę będą powiększenie terminalu pasażerskiego. Ta miały firmy związane z obsługą ruchu cargo. inwestycja może kosztować nawet 7 mln zł. Możliwa będzie też rozbudowa magazynów Także w tym przypadku trzeba będzie ubiecargo, która pochłonie 1,2 mln zł. Te prace gać się o środki unijne. Na razie trzeba wya konferencji prasowej podsumowują- zakończą się prawdopodobnie w czerwcu. konać dokumentację, uzyskać pozwolenia. cej 2006 rok ogłoszono plany inwesty- Jednak to nie wszystkie obiekty, które będą Budowa nowego terminalu rozpocznie się w cyjne Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy. gotowe w 2007 roku. Do tej grupy dołączy 2008 roku i potrwa co najmniej trzy lata. # Wśród nich znalazła się rozbudowa pasa także biuro przepustek SOL, które obecnie startowego oraz dróg kołowania, a także jest przebudowywane. źródło: muratorplus.pl ogłoszenie międzynarodowego konkursu Kolejną propozycją władz lotniska jest źródło: Hochtief Polska sp. z o.o. na nowy terminal pasażerski. Wielkie inwestycje na trójmiejskim lotniPÓŁMASKA OCHRONNA Z DANII sku spowodowane są wzrostem ruchu. W Posiada europejski certyfikat CE ubiegłym roku port lotniczy obsłużył 1 250 000 pasażerów - to absolutny rekord. Liczba ta cały czas rośnie. Dlatego też władze portu ZALETY: ZASTOSOWANIE lotniczego już zaplanowały powiększanie • znikomy opór przy oddychaniu, dzięki W KAMIENIARSTWIE płyty postojowej i rozbudowę świateł naogromnej powierzchni filtrującej • polerowanie i szlifowanie prowadzających. Przedsięwzięcia warte 8,6 • bardzo tanie wymienne filtry w • praca w zapyleniu połączeniu z ich długą żywotnością mln zł mają się rozpocząć wiosną tego roku. • malowanie, lakierowanie czynią maskę najtańszą w użyciu Także w 2007 roku wykonana będzie doku• uciążliwe zapachy • idealnie dopasowuje się do twarzy • kontakt z alergenami mentacja drogi kołowania, drogi patrolowej, • lekkie i wytrzymałe tworzywo stanowiska do odladzania oraz bazy tech• żadna inna półmaska nie daje takiego nicznej. Dokumentacja ta będzie niezbędna Wyłączny importer do Polski: komfortu użytkownikowi Diplomat-Poland Sp z o.o. do ubiegania się o dofinansowanie unijne. 61-655 Poznań; ul Gronowa 85 Za kilka miesięcy zostanie oddany do tel/fax: 061 826 77 25 gsm: 0602 610 618

SZUKAMY NOWYCH DYSTRYBUTORÓW

www.diplomat.com.pl e-mail: info@diplomat.com.pl

DLA WSZYSTKICH, KTÓRZY MYŚLĄ O WYGODZIE, A PRZEDEWSZYSTKIM O BEZPIECZEŃSTWIE 14

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

RYNEK BUDOWLANY

WAR SZ AWA: POCZĄTEK PRAC ROZBIÓRKOWYCH - PIERWSZY ETAP BUDOWY ZŁOTEJ 44

czoraj Orco Property Group rozpoczęło przygotowania do rozbiórki budynku City Center w Warszawie, gdzie powstanie unikalny i luksusowy apartamentowiec – Złota 44 projektu Daniela Libeskinda. Orco Property Group rozpoczyna dekonstrukcję byłego centrum handlowego – budynku City Center. Firma spodziewa się, że prace potrwają 4 do 5 miesięcy. Budowa Złotej 44 ma się rozpocząć w trzecim kwartale 2007 roku i potrwa 28 miesięcy. Pierwsi mieszkańcy Złotej 44 prawdopodob-

nie wprowadzą się w pierwszej połowie 2010 roku. Wyburzenie budynku zostanie przeprowadzone w kolejności odwrotnej do budowy (od dachu do płyty fundamentowej). Złota 44 wykorzysta dwa poziomy podziemne i niektóre elementy konstrukcyjne istniejącego

SZC ZECIN: POWSTANIE CWT

entrum Wysokich Technologii zlokalizowane będzie w śródmieściu, przy ulicy Malczewskiego. Biurowiec powstanie na mocy trójstronnego porozumienia między Prezydentem Szczecina, Echo Investment oraz spółką TietoEnator RTS. Centrum Wysokich Technologii zbuduje będzie w specjalistyczne instalacje i oparty kielecka spółka Echo Investment. Biurowiec na najnowszych rozwiązaniach technoloo powierzchni 10 tys. mkw. wyposażony gicznych. W gmachu będą miały siedzibę

INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE W 2006 ROKU

olska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych oraz Narodowy Bank Polski zaprezentowały pod koniec kwietnia 2007 roku dane na temat wartości inwestycji zagranicznych w ubiegłym roku. Do Polski napłynęło w 2006 roku w wyniku bezpośrednich inwestycji zagranicznych ponad 11 mld euro. Polska wyprzedza pod tym względem pozostałych nowych członków UE. Rok 2006 był wyjątkowo dobry dla inwestycji zagranicznych na całym świecie. W skali globalnej napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych osiągnął 1 bilion 230 mld USD. Według danych Narodowego Banku Polskiego wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce w 2006 roku

wyniosła 11 093 mln euro. Była ona wyższa o 44 proc. w stosunku do roku poprzedniego, w którym wyniosła 7703 mln euro. Pod względem inwestycji zagranicznych Polska wypada najlepiej wśród wszystkich nowych członków Unii Europejskiej. W 2006 roku Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych zamknęła 43 projekty o łącznej wartości 1,1 mld euro. Nowe inwestycje stworzą 15,5 tys. nowych miejsc pracy. Największe z nich to m.in. Bridgestone, Dell, Sharp, Toyota, Toshiba. Najwięksi inwestorzy w przeważającej części pochodzą z Japonii. Warto podkreślić, że wszystkie inwestycje japońskie w roku 2006 zostały wprowadzone do Polski przez PAIiIZ. Dane dotyczące napływu BIZ w 2006 roku wskazują, że największą popularnością wśród inwestorów zagranicznych cieszył się

budynku. Znacznie ograniczy to zakres prac budowlanych i ich wpływ na środowisko. Fundamenty budynku pozostaną nietknięte, będą tylko wzmocnione. Prace przy wyburzeniu City Center prowadzone będą zgodnie z warunkami pozwolenia na rozbiórkę wydanego w dniu 19 lipca 2006 roku oraz zgodnie z wszelkimi odpowiednimi przepisami dotyczącymi wykonywania robót budowlanych. Generalny wykonawca, firma BESIX SA, odpowiedzialna będzie za utrzymanie porządku na placu budowy i terenach przyległych oraz zapewnienie dostępu do budynków sąsiadujących. # Źródło: media.netPR.pl zdjęcia: orcopropertygroup

firmy specjalizujące się w zaawansowanych technologiach informatycznych i telekomunikacyjnych, ze specjalnym uwzględnieniem branży BPO. Pierwszy najemca to firma TietoEnator, dla której zarezerwowano 3 tys. mkw. Biurowiec projektuje gdyńska pracownia Arch-Deco. Echo Investment zapowiada, że budowa obiektu zacznie się jeszcze w 2007 roku. # źródło: muratorplus.pl zdjęcia: Arch-Deco

sektor elektroniczny (11 zamkniętych projektów) oraz motoryzacyjny (8 projektów). Priorytetowymi sektorami na rok 2007 są B+R, centra usług oraz elektronika. PAIiIZ koncentruje się na przyciąganiu inwestorów z krajów grupy G7 oraz z państw o znaczącym potencjale wzrostowym: Brazylii, Rosji, Indii oraz Chin. Najatrakcyjniejsze dla inwestorów okazały się województwa dolnośląskie (12 inwestycji), mazowieckie (9 projektów) oraz kujawsko-pomorskie (5 projektów). Wśród projektów obecnie obsługiwanych przez PAIiIZ najwięcej stanowią inwestycje w centra usług, motoryzację oraz sektor elektroniczny. # źródło: „PAIiIZ” zdjęcia: PAIiIZ

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

WYDARZENIA

Nowinki z rynku kamieniarskiego stały i przywiązany klient, który pozytywnie reaguje na akcje promocyjne i często korzysta z okazji do dobrych zakupów. Firma Interstone dzięki cyklicznej organizacji oraz PATRONAT MEDIALNY NAD IMPREZĄ oryginalnej oprawie dni otwartych zyskała REDAKCJA NOWEGO KAMIEIARZA grono wiernych klientów, którzy regularowy sezon sprzedażowy w kamieniar- nie odwiedzają plac z materiałem nie tylko stwie rozpoczął się tradycyjnie wraz przy okazji promocji związanych z imprezą. z nadejściem wiosny. Jednak rok 2007 jest Celem firmy jest stałe powiększanie tego pod tym względem wyjątkowy, ponieważ grona poprzez uatrakcyjnianie formuły dni trudno mówić o wiośnie, jeśli tak naprawdę otwartych. nie było zimy. Branża zapadła może w lekki W dniach 12-14 kwietnia tego roku impre-

Indiampol, która zajmuje się dystrybucją narzędzi diamentowych oraz zawansowanych technologicznie maszyn dla zakładów kamieniarskich. Według szacunkowych danych organizatora podczas trzech dni otwartych firmę odwiedziło ponad dwieście zakładów kamieniarskich, które dokonywały wielu zakupów. W przypadku tego typu imprez plenerowych niezwykle ważnym czynnikiem jest pogoda, która tym razem sprzyjała organizatorom i nie sprawiła żadnych problemów.

letarg, ale w większym stopniu była to siła przyzwyczajeń niż przymusowe ferie związane z mroźną zimą. Większość firm handlowych notowała zimą dobre wyniki sprzedaży i tym samym wzrosły dochody, przekraczając prognozy budżetowe. W takiej sytuacji łatwiej podejmować decyzje strategiczne i marketingowe, które choć kosztotwórcze, na dłuższym odcinku czasowym przynoszą rewelacyjne efekty. Od kilku lat wiosna w kamieniarstwie obfituje w wiele imprez organizowanych przez firmy handlowe pod hasłem „dni” lub „drzwi otwartych”. Do rangi tradycji urosły te organizowane w podwarszawskiej miejscowości Adamowice przez firmę Interstone. Firma prezentuje nowoczesne i twórcze podejście do kwestii związanych z marketingiem, którego składnikiem jest również aktywne wspieranie sprzedaży. Od dawna wiadomo ze prawdziwym skarbem każdej firmy jest

Bezchmurne niebo i wysoka temperatura tworzyły dogodne warunki do spędzania czasu na oglądaniu i wybieraniu materiałów na placu. Dodatkowym elementem podnoszącym atrakcyjność dni otwartych w Interstone jest jak zawsze wyśmienita kuchnia od roku serwowana w przyfirmowej restauracji Sole. Każdy z odwiedzających w tych dniach firmę mógł liczyć na obfity i profesjonalnie serwowany posiłek. W czasie imprezy prezentowano klientom nowość, która pojawiła się w ofercie firmy. Chodzi o kwarcytowe płyty kamienia, które do tej pory nie były powszechnie dostępne na rynku kamieniarskim. Interstone rozpoczął sprzedaż płyt kwarcowych, produkt w ofercie występuje pod nazwą Silestone. Roczna produkcja płyt wychodząca z fabryk to 5mln mkw. Więcej szczegółów na ten temat prezentujemy w tekście poświęconym

NOWY SEZON PROFESJONALISTÓW W INTERSTONIE

za wkroczyła w nową fazę i zyskała nowy ciekawy wymiar. Przez kilka ostatnich edycji tematem przewodnim imprez była możliwość sprawdzenia swoich umiejętności w jeździe na quadach terenowych. Jednak jak zauważyli organizatorzy klienci przyjeżdżający na dni otwarte głównie w celu zakupienia materiału nie zawsze maja czas na branie udziału w próbach terenowej jazdy. W celu zmiany i uatrakcyjnienia formuły kwietniowe dni otwarte w Interstonie zyskały wymiar dni profesjonalistów. Zaproszeni do udziału w imprezie partnerzy zapewniali przybyłym klientom możliwość zdobycia ciekawej i niezbędnej kamieniarzom wiedzy. Firmy Atlas, Mapei oraz Lauda na zaimprowizowanych stoiskach udzielały fachowych porad i konsultacji z dziedziny montażu kamienia naturalnego. Stoiska ulokowano w namiocie, w którym składowany jest materiał w postaci slabów. Jedną z prezentacji stworzyła firma,

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYDARZENIA

produktowi Silestone. Firma Interstone wprowadzając do oferty obok kamieni naturalnym kamień produkcyjny ma na celu zwiększenie wyboru, jakiego może dokonywać klient. Posuniecie to pozwoliło również na zagospodarowanie nisz, które zaobserwowano na rynku. Chodzi o klientów, którzy szukają kamienia o wysokich parametrach wytrzymałościowych, ale o jednolitej i idealnie powtarzalnej strukturze, którą można pokryć powierzchnię o dowolnych rozmia-

GRANITOWY POMNIK BISKUPA DYMKA W PODPOZNAŃSKIM POŁAJEWIE

edakcja „nowego Kamieniarza” śledzi z zainteresowaniem nowe dzieła utalentowanego rzeźbiarza poznańskiego Andrzeja Biernackiego (p. nr 11/2004 i 18/2006). Dziś przedstawiamy naszym Czytelnikom ukończoną rzeźbę arcybiskupa poznańskiego Walentego Dymka (ur. w 1888 r. w Połajewie, zm. w 1956 r. w Poznaniu), wykonaną w szarym, średnioziarnistym granicie czernickim. Postać arcybiskupa ma wysokość około 3,3 m i ustawiona jest na cokole – bloku granitowym również z Czernicy o wymiarach 145 x 140 x 125 cm. Górna część pastorału została wykonana w

rach. Kolorystyka i faktura płyt kwarcytowych odbiega od tego, co oferuje kamień naturalny, stanowiąc w ten sposób pewne uzupełnienie dla szerokiej oferty slabów. Podsumowanie dni otwartych w firmie Interstone, nad którymi nasza redakcja objęła patronat medialny, wypada bardzo korzystnie. Organizatorzy z satysfakcja zapowiadają kontynuacje spotkań w formule dni otwartych, następna impreza tradycyjnie na jesieni w terminie wrześniowym. #

ANDRZEJ BIERNACKI RZEŹBA FIGURALNA W KAMIENIU posągi, akty, portrety, rzeźba monumentalna

ul. Nowogrodzka 4/1, 61-048 Poznań tel.: 061 879 46 18 kom.: 660 878 113

WYKONUJĘ FIGURY W GRANICIE DO 3M do 50 000 zł

technice płaskorzeźby. Pomnik jest usytuowany na placu przykościelnym, niedaleko kruchty późnobarokowego kościoła parafialnego p.w. św. Michała Archanioła (zbud. 1773 – 1780). Monument przekonywająco komponuje się z otoczeniem. Postać ks. arcybiskupa Walentego Dymka została upamiętniona w 50. rocznicę jego śmierci, z pewnością przyspieszonej przez prześladowania, jakich doznał od Niemców w czasie II wojny światowej i przez Urząd ds. Wyznań w okresie stalinowskim. Panu Andrzejowi Biernackiemu gratulujemy i życzymy dużego zlecenia na monumentalną rzeźbę w granicie – materiale, który ceni sobie ponad wszystkie inne. # (hw)

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYDARZENIA

NOWY SEZON PROFESJONALISTÓW W INTERSTONIE

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYDARZENIA

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

WYDARZENIA

GRANITOWY POMNIK BISKUPA DYMKA W PODPOZNAŃSKIM POŁAJEWIE

ANDRZEJ BIERNACKI RZEŹBA FIGURALNA W KAMIENIU posągi, akty, portrety, rzeźba monumentalna

ul. Nowogrodzka 4/1, 61-048 Poznań tel.: 061 879 46 18 kom.: 660 878 113

WYKONUJĘ FIGURY W GRANICIE DO 3M do 50 000 zł

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYDARZENIA

Szybki rozwój

i nowe inwestycje Globgranit

1986 roku powstał w Piławie Dolnej zakład kamieniarski „Globgranit I” założony przez Kazimierza Sadka z biegiem lat stał się firmą rodzinną ponieważ w roku 1999 powsatała druga firma założona przez syna pana Kazimierza, Marka Sadka „Globgranit II” firmy te ściśle współpracują ze sobą. Zakład nastawiony był i jest do dnia dzisiejszego przede wszystkim na przecieranie oraz przycinanie do odpowiednich wymiarów bloków kamiennych. Bloki dzielone są głównie na płyty do produkcji nagrobków o grubości 5-6 cm Początkowo używano do przecierania traka śrutowego, a w roku 1990 pojawiło się na terenie zakładu pierwsze stanowisko, w którym zainstalowano piłę o średnicy 3m aktualnie na terenie zakładu znajduje się 8 pił tego rodzaju. Zakład dysponuje również jednym trakiem linowym oraz kilkoma maszynami do obróbki i wykańczania nagrobków. Poler jest wykonywany przez trzy-

nastogłowicową maszynę marki BRA. Park maszynowy przedsiębiorstwa jest cały czas rozwijany i rozbudowywany, już na jesieni zakończy się budowa kolejnej hali w której zostaną zainstalowane dwa traki Jumbo Simec. Firma inwestuje również w nową linie polerską, już tego lata trzynastogłowicową maszynę BRA zastąpi nowa dwudziesto głowicowa lina marki Breton. Początkowo większość przecieranych przez firmę bloków pochodziła z okolicznych kopalni z Kośmina, Przedborowa oraz Strzegomia. Aktualnie jednak większość materiałów nie pochodzi już z tych złóż, ich miejsce zajęły materiały sprowadzane z zagranicy, głównie ze Szwecji ale również z Indii oraz z Brazylii. Bloki transportowane są bądź jednym z trzech ciągników ciężarowych należących bezpośrednio do „Globgranitu” bądź przez ciągniki wynajmowane z innych firm.

„Globgranit” nie pozostaje również obojętny na kwestie ochrony środowiska. W celu odpowiedniego zabezpieczenia i składowanie odpadów powstających przy cięciu wykupił należące do starej cegielni w Ligocie tereny, na którym zgodnie z normami unijnymi, odpady będą składowane, a teren ten zostanie później odpowiednio zalesiony. Rozwijający się dynamicznie przez ponad 20 lat „Globgranit” inwestuje nie tylko w rozwój swojego parku maszynowego ale również w złoża, firma zakupiła niedawno kamieniołom na styku Kośmina i Przedborowa, znajdujące się w tym obszarze miejsce styku dwóch złóż magmowych powoduje, że można tam wydobywać kamienie w dwóch odcieniach z jednej strony zbliżony barwą do złóż znajdujących się w Kośminie, a z drugiej do złóż znajdujących się w Przyborowej. # (bk)

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

WYDARZENIA

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

W ROKU 2007 UKAŻĄ SIĘ CZTERY WYDANIA SPECJALNE NOWEGO KAMIENIARZA: - CIEKAWE ARTYKUŁY, ANALIZY ORAZ RANKINGI PUBLIKOWANE TYLKO NA ŁAMACH WYDAŃ SPECJALNYCH

- DLA WSZYSTKICH PRENUMERATORÓW DODATKOWO PŁYTA DVD Z INTERAKTYWNĄ PREZENTACJĄ WSZYSTKICH CZTERECH WYDAŃ SPECJALNYCH PLUS NIEPUBLIKOWANE DODATKI

- DOSTĘP DO FACHOWEJ WIEDZY ORAZ PORAD SPECJALISTÓW Z DZIEDZINY KAMIENIARSTWA

KOMPLET CZTERECH WYDAŃ SPECJALNYCH 007 C 1/2 00 NR SPE 00 / €5. vat 10. + 0%

a PLN

Cen 007 C 1/2 00 NR SPE 00 / €5. vat 10. + 0%

Cen

a PLN

007 C 1/2 00 €5. NR SPE 00 / vat 10. + 0%

Cen

007 C 1/2 00 NR SPE 00 / €5. vat 10. + 0%

a PLN

T WYCH POOBÓRW GOTO IM WYR

a PLN Cen

ANYYNKU ZMOIZWÓJ R

T OWYCH POOBÓRW GOT IM R WY

T WYCH POOBÓRW GOTO IM WYR

CJAOBNYCH DUKNAGR PERLEOMENTÓW

IRM LIZAOWA F ANRAKETING

C JA DUWK PERLEOMENTÓ

H NYC ROB NAG

CJAOBNYCH DUKNAGR PERLEOMENTÓW

E NIE YCJ BOWA ESZATPOTERGZIOENALNA Y, R INTRW ENDYFIKA

KI BOWAN ROBPOTRZENALNA NTRAEGNDY,FZIKAA REGIO

I ENCNTÓW DUYCELEME PROONTERLZANYCH

IE NIE LOGEBOWAA HNOPOTRZ NALN TTERECNDYY,FZIKAA REGIO

CY SPE

I M DOW BU

C SPE

YCJE EST INW t : ch ma Te aniak szy n i d ię w w wy o ó jw na u r t o b k h gr na

10P ol s

: ch m Te aniak szy n i d ięt o wk ó w wy najw r ob u

ch zy n i Te ania ks d ięt o wk ó w wy najw r ob u h gr a n

10P ol s w

TERAZ TYLKO

49 zł

O STW KAR B O R NAG at :

O ICTW WN O D BU at

D KŁA Y ZA N S E OCZ t NOW : ma

h gr na

c 10P ol s

h m Te aniak szycn i d ięt o wk ó w wy najw r ob u h gr na

10P ol s

+ PŁYTA DVD NA AG GRO OBKA ARS ST TWO O NO N OW WOC CZ ZES SN NY Z ZA AKŁ KŁA AD BU UD DO OW WN NIC CTW WO O INW IN WEST TY YCJJE E

brutto

ZAMÓWIENIA: www.nowykamieniarz.pl/ws e-mail: specjalne@nowykamieniarz.pl tel./fax 061 / 66 29 870 WPŁATY: SKI&VAK PRESSHOUSE, KROŚNIEŃSKA 9, POZNAŃ Lukas Bank: 29 1940 1076 3009 6932 0000 0000

NR SPEC 1/2007 Cena PLN 10.00 / €5.00 + 0% vat

1/2007 NR SPEC / €5.00 10.00 vat + 0%

NR SPEC 1/2007 Cena PLN 10.00 / €5.00 + 0% vat

Cena PLN

ZMIANY RYNKU I ROZWÓJ

IMPORT

WYROBÓW GOTOWYCH

RTGOTOWYCH IMPO OBÓW WYR

ANALIZA

MARKETINGOWA FIRMY

PRODUKCJ A

CJAROBNYCH UK W NAG PROD ENTÓ

ELEMENTÓW NAGROBNYCH

Cena

IMPO RT

WYROB ÓW

ELEM

UWAGA: W tytule przelewu prosimy podać dokładny adres, na który ma zostać dostarczona przesyłka

IE ANIE OGBOW OLTRZE TECHN ONALNA DY, ZAPO A REGI TREN YFIK SPEC

BUDOWNICTWO

PRODUCENCI ELEMENTÓW I MONTERZY BUDOWLANYCH

INWESTYC JE

TRENDY, ZAPOTR SPECYFIKA ZEBOWA REGIONALNA NIE

INWESTYCJE Temat wydania:

ZAKŁAD ZESNY NOWOC at Tem : nia zychi ięks n wyda najw t o w w ó r h u robk g na

10Pols ce w

Temat wydania: największych hurtowni nagrobk ów

w Polsce

najwię h u r kszych tow ni nag

robk ów w Polsc e

NAG ROB KAR STW O

Te wy mat da na ni h jw ięka:

szy

P o a g r ot bokw nchi ls ów ce

PROD UKCJ A

GOT OWYCH

ELEME NTÓ W NAG ROB NYC H

NAGR OBKI

TRE SPE NDY, ZAP CYF IKA OTRZEB REG ION OWAN ALN IE A

NR PLN SPEC 1/2007 10.00 / €5.00 + 0% vat

TARGI

Norymberga

zaprasza na targi Stone+tec 2007

argi Stone+tec (Międzynarodowe Branżowe Targi Kamienia Naturalnego i Obróbki Kamienia Naturalnego), których 15 edycja odbędzie się w dniach 6-9 czerwca 2007 r. w Norymberdze, to największa w Niemczech i czołowa w Europie prezentacja kamienia i elementów związanych z jego przetworzeniem i wykorzystaniem. Nowe technologie i innowacyjne wyroby oferowane będą na Stone+tec 2007 przez ponad 1000 wystawców. Zaprezentują oni najnowsze materiały, narzędzia oraz maszyny, ulepszone technologie dla podniesienia wydajności przy pozyskiwaniu i dalszej obróbce, najnowsze idee związane z kamie-

niem naturalnym. Targi Stone+tec odbywają się w cyklu dwuletnim. Poprzednia edycja tych renomowanych targów w roku 2005 zgromadziła 1058 wystawców z 49 krajów 714 (67%) spoza Niemiec - i ponad 40 000 odwiedzających z 81 krajów. Polską branżę kamieniarską reprezentowało 14 wystawców. Na Stone+tec 2007 w trakcie czterech dni targowych spotkają się producenci i dystrybutorzy z krajów Wschodu i Zachodu. Odwiedzający będą mogli bezpośrednio sprawdzić najnowsze trendy i innowacje w branży kamienia naturalnego, techniki i nagrobków. Wystawcy zaprezentują wszystko w dziedzinie najnowszych ekonomicznych technik produkcji, układania i dyslokacji płyt z kamienia naturalnego, a także elementów budowlanych, m.in. gzymsów i obramowania. Konserwatorzy zabytków znajdą na Stone+tec 2007 szeroką ofertę materiałów i technologii do skutecznego zabezpieczania, konserwacji czy też odtwarzania historycznej substancji budowlanej i rzeźb z kamienia naturalnego w przestrzeni otwartej. Tematowi nagrobków poświęcono na Stone+tec 2007 oddzielną halę wystawową – dla ponad jednej czwartej odwiedzających to istotny powód przyjazdu do Norymbergi. I w tej mierze targi Stone+tec zaprezentują niepowtarzalną ofertę w postaci kamieni naturalnych, liternictwa z brązu, rzeźb i wielu dodatków na potrzeby indywidualnego kształtowania nagrobków. Przejrzysta struktura targów Stone+tec 2007 z podziałem na trzy tematyczne zakresy: kamień naturalny do wnętrz, fasad i na zewnątrz, technika oraz nagrobki i dodatki, ułatwi orientację odwiedzającym. Atrakcyjnie, wszechstronnie i międzynarodowo - tak pod jednym dachem prezentuje się kompletny przegląd oferty branżowej

Stone+tec 2007: kamień naturalny: kamień naturalny do wnętrz, fasad i na zewnątrz we wszystkich rodzajach kamienia i obróbki, mocowanie, pielęgnacja, konserwacja i odnawianie kamienia naturalnego, bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona środowiska, usługi, prasa branżowa, zrzeszenia; technika: maszyny, urządzenia i narzędzia do pozyskiwania kamienia naturalnego, do obróbki kamienia naturalnego, do dyslokacji i układania kamienia naturalnego, do produkcji narzędzi diamentowych, technika wydobywcza, transport, opakowanie; nagrobki i dodatki: kamień naturalny do prac nagrobkowych, sztuka nagrobna, wystrój grobów. Atrakcyjny program dodatkowy targów Stone+tec 2007 przewiduje m.in. Forum Architektury „Kamień Naturalny”, pokaz specjalny: „Nagrobki – warsztat przyszłości”, a także „Nagrobek i jego przemiany – największe wyzwanie dla branży“, seminarium „Układanie i trwałość kamienia naturalnego”, wręczenie nagrody im. Petera Parlera za wyróżniające osiągnięcia rzemiosła w Europie w dziedzinie ochrony zabytków oraz Forum Branży Wystawców „Odnawianie”. Pozostałe informacje na temat tych targów dostępne są pod adresem www.stone-tec.com. # *** Przedstawicielstwo Targów Norymberskich w Polsce, MERITUM SC (tel.: 0 22 828 27 34; meritum@meritum.it.pl) udziela informacji w zakresie wszystkich imprez targowych odbywających się w Centrum Targowym w Norymberdze, udostępnia formularze i inne materiały dla wystawców, sprzedaje karty wstępu na targi i katalogi targowe, organizuje spotkania informacyjne i konferencje prasowe popularyzujące Targi Norymberskie.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TARGI

W jaskini

smoka Targi w Xiamen

egoroczna edycja targów w Xiamen w Chinach była już siódmą edycją. Siła kamieniarstwa chińskiego nie ulega wątpliwości. Żadne wojny z chińskim kamieniem i produktami chińskiego kamieniarstwa raczej nie mają szans powodzenia. A jeśli z czymś nie da się walczyć, to należy to zaakceptować. Warto poznać chińską ofertę, bo to w końcu bardzo ważny konkurent (a być może partner w interesach) na rynku. Tym bardziej że tę prawdę zaakceptowało już wiele innych krajów. Targi w Xiamen rozrastają się z roku na rok. Powodów tego wzrostu jest kilka. Pierwszy z nich to właśnie wspomniane zainteresowanie firm światowych rynkiem chińskim, co jednak nie rzutuje wyłącznie na targi w Xiamen. W końcu w Chinach jest kilka imprez targowych, przykładowo w Pekinie. Xiamen to ważny ośrodek chińskiego przemysłu kamieniarskiego. Wystarczy powiedzieć, że w 2006 roku eksport kamienia przez port w Xiamen miał wartość 2.300 milionów dolarów i stanowił około 60 procent całego eksportu kamienia z Chin. Wielkość eksportu wyniosła 5.85 miliona ton, co stanowiło 32-procentowy wzrost w stosunku do roku 2005. Tegoroczne targi zgromadziły 850 wystawców z 20 krajów i 27 prowincji chińskich. Z wystawców zagranicznych na targi przybyły firmy z Włoch, Turcji, Australii, Hiszpanii, USA, Iranu, Szwecji, Jordanii, Indii, Szwajcarii, Brazylii, Japonii, Egiptu, Norwegii, Izraela, Palestyny, Pakistanu, Finlandii, Portugalii i Wietnamu. W ciągu czterech dni trwania imprezy targi odwiedziło 50 136 zwiedzających (o 18

proc. więcej w stosunku do roku 2006). Do Xiamen zawitało ponad 8 tys. zwiedzających obcokrajowców z 85 krajów świata, czyli o 45 proc. więcej niż w poprzedniej edycji.

Wystawcy rozlokowali się na 60 000 m2 powierzchni wystawienniczej. Wzrost wielkości targów i prognozę na następną edycję we wszystkich aspektach prezentuje tabela:

2006

2007

2008*

42 000

60 000

70 000

550

850

1000

LICZBA ZWIEDZAJĄCYCH

42 500

50 000

LICZBA ZWIEDZAJĄCYCH Z ZAGRANICY

POWIERZCHNIA EKSPOZYCJI (M2) LICZBA WYSTAWCÓW

5500

8000

LICZBA KRAJÓW WYSTAWCÓW ZAGRANICZNYCH

LICZBA KRAJÓW - ZWIEDZAJĄCY

* - prognoza; dane Xiamen Jinhongxin Exhibition Co., Ltd.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TARGI

95 procent wystawców zadeklarowało zainteresowanie udziałem w targach w 2008 roku – a to najlepiej świadczy o imprezie. Targi w Xiamen stają się zatem jednym z ważnych miejsc dla światowego kamieniarstwa. Zadecydował o tym po prostu rynek. Podczas targów odbyło się również kilka konferencji oraz szczyt przemysłu kamieniarskiego Chiny – Japonia. Dla pełni informacji o tych targach warto jeszcze zaprezentować procentowy udział zawodowy zwiedzających.

UDZIA Ł W PROC. ZAKŁADY KAMIENIARSKIE / KOPALNIE

21,78

FIRMY HANDLOWE

28,26

INWESTORZY, GENERALNI WYKONAWCY

11,58

ARCHITEKCI I PROJEKTANCI

2,85

DYSTRYBUTORZY

17,56

PRZEDSTAWICIELE FIRM

6,42

LOGISTYKA

3,51

ZWIĄZKI KAMIENIARSKIE

3,16

INNI

4,88

Jak powiedział Guoxiang Lai, dyrektor generalny organizatora - Xiamen Jinhongxin Exhibition Co. Ltd: “Jesteśmy podekscytowani bardzo dobrą reakcją rynku na nasze targi i z niecierpliwością oczekujemy edycji 2008, która powinna przynieść dalszy rozwój tej imprezy”. Organizatorzy targów w Xiamen już dziś zapraszają na przyszłoroczną edycję, która zaplanowana jest na 6-9 marca 2008 roku. Organizator przypuszcza, że w przyszłorocznej edycji na powiększonej do 70 000 m2 powierzchni wystawić się będzie ponad 1000 firm. Targi w Xiamen okazują się bardzo ciekawą propozycją targową. Dlatego może zamiast narzekać na chińską konkurencję, warto zaplanować sobie wyjazd w przyszłym roku i poznanie chińskiego smoka. # Dariusz Wawrzynkiewicz Xiamen Jinhongxin Exhibition Tel.: +86 592 595 96 16 e-mail: info@stonefair.org.ch info@cxisf.com

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TARGI

Co słychać u braci

Słowaków Stonekomplex w Nitrze

dniach 12-15 kwietnia 2007 w Nitrze (Słowacja) odbyły się Międzynarodowe Targi Kamieniarskie organizowane przez Agrokomplex-Vystavnictvo Nitra. Nitra, licząca 87 tysięcy mieszkańców, leży w nizinnej części Słowacji, około 50 km od Bratysławy. Miasto położone w malowniczej dolinie rzeki Nitra, otoczone przez siedem wzgórz, co pozwala na porównanie z Rzymem, szczyci się historią liczoną od IV-V wieku. Aktualnie Nitra jest centrum przemysłu chemicznego, nowoczesnego rolnictwa i przetwórstwa warzywno-owocowego. Jak przystało na stolicę województwa, posiada dobrą sieć drogową (w budowie nowe odcinki dróg i estakad); wszędzie widoczne nowe obiekty handlowe, przedstawicielstwa firm zachodnich i oczywiście chińskich (m.in. duży dom towarowy z towarami wyłącznie chińskimi). Duże wrażenie robi ogromne centrum wystawiennicze Agrokomplex (największe na Słowacji) rozmieszczone na powierzchni 125 ha, wyposażone w sześć hal wystawowych, rozległe otwarte powierzchnie wystawowe oraz dobrze wyposażone zaplecze logistyczne (zwłaszcza parkingi). Obiekty te, wybudowane jeszcze w czasach czecho-

Martin Cibira prezentujący dokonania słowackiej firmy Vodostaw

Polska była reprezentowana przez niezawodną firmę Caro z Gostynina

słowackiego socjalizmu, są systematycznie modernizowane i utrzymywane w stanie używalności. Wielkość powierzchni wystawowych wymusza wielokierunkowe działania; tylko w kwietniu na terenie centrum odbywały się targi Enviro Nitra – techniki i środków ochrony przestrzeni życiowej, Gardenia Nitra i Bonsai Slovakia – targi ogrodnicze, Domexpo –wszystko dla domu i Mlady Tvorca – wystawa prac uczniów szkół średnich i studentów.

wystawców zagranicznych reprezentowała polska firma Caro z Gostynina oraz mała firma ukraińsko-słowacka handlująca narzędziami i drobnym oprzyrządowaniem. Kamieniarstwo prezentowała również firma produkująca ciekawe w formie grille ogrodowe o konstrukcji kamienno-ceramicznej (patrz zdjęcia). W rejonie Nitry działa kilkanaście zakładów kamieniarskich –głównie nagrobkowych i budowlanych (parapety, stopnie dla odbiorców indywidualnych). Działają one STONEKOMPLEX na rynku wewnętrznym i jeszcze nie widzą Międzynarodowe targi kamienia, kamie- korzyści z prezentowania się na targach niarstwa, wyrobów kamieniarskich i tech- międzynarodowych. O wiele lepiej prezennologii – jak zapisano w katalogu wystawy towały się targi kamieniarskie w Trencinie, o – okazały się najmniej ciekawym elemen- których pisaliśmy w 2005 r. tem wystawy. Przeznaczona na tę działalReasumując, należy życzyć Polsce takich ność hala była prawie pusta. Kamieniarstwo obiektów wystawienniczych jak Agrokomsłowackie reprezentowała tylko jedna firma plex-Nitra, a południowej Słowacji rozwoju kamieniarska Vodostaw ze Zlote Moravce i kamieniarstwa. # jedna prezentująca własnej konstrukcji automaty do piaskowania napisów. Natomiast Wacław Chrząszczewski

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

Linie polerskie

wielogłowicowe Przegląd pięciu największych producentów

Linie polerskie Barsanti Macchines, Breton, Pedrini i Simec - bohaterowie naszego porównania

inie polerskie, szczególnie te wielogłowicowe to temat stosunkowo nowy dla wielu przedsiębiorców kamieniarskich w Polsce. Jeszcze 10 lat temu pracowało w Polsce takich maszyn tylko kilka, w roku 2007 jest ich kilkanaście, a plany zakupowe w tym temacie rozwija kilkanaście kolejnych firm. Poler kamienia naturalnego to bardzo istotny problem dla zakładów kamieniarskich w Polsce, przyjęło się, że płyty nagrobne produkowane przez rodzimych kamieniarzy charakteryzują się najwyższa jakości poleru. Idealną powierzchnię poleru osiągnąć jest trudno i można to robić na kilka różnych sposobów oraz przy użyciu różnych narzędzi i środków. Tym najbardziej zawansowanym technologicznie, najwydajniejszym i najskuteczniejszym urządzeniem jest wielogłowicowa linia polerska, najlepiej nowa i pochodząca od renomowanego producenta. Niestety zawansowanie technologiczne tych maszyn idzie w parze z ich ceną, która wacha się w przypadku 5 głównych producentów od 350 do 700 tys. euro za modele z największą liczbą głowic polerskich. Do niedawna ceny te były nieosiągalne dla kamieniarzy z Polski, jednak rozwój rynku i samych firm spowodował, iż w ostatnich latach pojawiły się perspektywy na sprzedaż takich maszyn w Polsce. Nasza redakcja publikowała już informacje o maszynie 20 głowicowej firmy Barsanti, która w zeszłym sezonie stanęła w firmie, Skamet w Strzegomiu, a w tym roku ruszyła już nowa tego typu maszyna w firmie Rogala z Przyłęku. Kolejna nowa maszyna montowane są właśnie w Piławie, firma Globgranit (Breton).

18- głowicowa maszyna firmy Simec, od czerwca będzie pracować w Bilawie w firmie Sjenitex. Zatem jak pokazują statystyki Polska staje się ważnym rynkiem zbytu dla światowych potentatów w produkcji linii polerskich. Na potrzeby tego artykułu zebraliśmy opinię wielu zainteresowanych tematyką osób i z prostego rachunku wyniknęło, że najlepiej rozpoznawalnymi i mającymi najlepszą opinie są firmy włoskie, a dokładniej to pięć z tych firm. Poniżej prezentujemy kryteria porównawcze linii polerskich pięciu producentów Breton, Simec, Pedrini, Barsanti i Gaspari Menotti. Temat jest niezwykle szeroki i skomplikowany, niestety znajomością i orientacją w tym zakresie może się pochwalić tylko kilka osób w naszym kraju, które jak na ironię dysponują bardzo niewielką ilością czasu. Poniższe dane udało nam się zebrać i przetworzyć przy udziale osób reprezentujących opisanych producentów w Polsce. Zakres informacji i objaśnień mógłby być znacznie większy, jednak zebranie go w całości zapewne zahamowałoby całkowicie możliwość opublikowania tego artykułu. Zatem prezentujemy Państwu wersję, która sygnalizuje i opisuje pewne warianty technicznego funkcjonowania linii polerskich, a wszystkich tych, którzy będą chcieli zadać dodatkowe pytania odsyłamy do producentów i ich przedstawicieli. Sporządziliśmy listę jedenastu kryteriów na które należałoby zwrócić uwagę w trakcie wybierania maszyny do polerowania. Pierwsze kryteria, które naszym zdaniem są istotne dotyczyły rodzajów montowanych głowic oraz mocy napędzających je silników.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

PRODUCENT

KRYTERIUM

GŁOWICE: PRODUCENT, TYP GŁOWICY, CIĘŻAR, ŻYWOTNOŚĆ

GASPARI MENOTTI

GŁOWICA WAHLIWA PRODUKCJI WŁASNEJ, MONTOWANE SĄ WISZĄCE GŁOWICE Z DODATKOWYM NAPĘDEM UCHWYTÓW NA WAGONY POLERSKIE, GŁOWICE WAŻĄ 85 KG

BRETON

MONTOWANE SĄ GŁOWICE O ŚREDNICY ROBOCZEJ Ø 450MM Z SYSTEMEM SG-6 OPATENTOWANE PRZEZ FIRMĘ BRETON. Z ZASTOSOWANIEM REGULOWANYCH UCHWYTÓW NA WAGONY - 5SIX DAJĄCYCH MOŻLIWOŚĆ DOPASOWANIA PRACY DO OKREŚLONYCH WARUNKÓW

BARSANTI MACCHINES

GŁOWICE WŁASNEJ PRODUKCJI: GŁOWICE SZLIFUJĄCE, PLANETARNE – 5 TALERZY GŁOWICE POLERUJĄCE, WAHLIWE –6 SEGMENTÓW, CAŁOŚĆ O ŚREDNICY ROBOCZEJ 470 MM, JEDNAK NA ŻYCZENIE KLIENTA FIRMA MONTUJE RÓWNIEŻ GŁOWICE INNYCH PRODUCENTÓW

SIMEC

MONTOWANE SĄ W ZALEŻNOŚCI OD TYPU MASZYNY DWA RODZAJE GŁOWIC: TESTA ROSSA WAHLIWE Z MONTOWANYMI WAGONAMI LUB TESTA ROSSA Z PLANETARNYM UKŁADEM OBRACAJĄCYCH SIĘ KRĄŻKÓW RÓWNIEŻ Z MOŻLIWOŚCIĄ ZMIANY NACHYLENIA

PEDRINI

PEDRINI ANTISHOCK Z 7 WAHLIWYMI RAMIONAMI DO NARZĘDZI TYPU FICKERT LUB ALTERNATYWNIE - PLANETARNE - PEDRINI AQUILA 160 Z 5 WRZECIONAMI OBROTOWYMI

PRODUCENT GASPARI MENOTTI BRETON BARSANTI MACCHINES SIMEC PEDRINI

KRYTERIUM

MOC SILNIKA NAPĘDU GŁOWICY

11KW Z MOŻLIWOŚCIĄ ROZBUDOWY DO 18.5KW 15KW 15KW W ZALEŻNOŚCI OD RODZAJU MASZYNY OD 15KW DO 22KW 16.5KW

Staraliśmy się także dotrzeć w trakcie pi- • oprogramowanie w języku polskim sania tego artykułu zarówno do posiadaczy • Maszyn Barsanti używa m.in. firma Antolini jak i do dystrybutorów maszyn, każdej z pięKolejną osobą z którą udało się nam pociu wymienionych firm. Skontaktowaliśmy się z Wojciechem Rogalą, który w swoim zakładzie wykorzystuje aktualnie nową maszynę firmy Barsanti: - Ostateczną decyzje co do wyboru maszyny polerskiej podjąłem na targach w Weronie. O moim wyborze zdecydowała wypadkowa trzech najważniejszych czynników • Jakość produktu • Gwarancja producenta • Cena Suma tych trzech czynników okazała się w przypadku maszyny Barsatni najkorzystniejsza ze wszystkich ofert. Zapytaliśmy ponadto dystrybutora tej maszyny Jerzego Panka z firmy GranMar dlaczego jego zdaniem maszyna ta jest najlepsza: - Ponieważ jest to jedyna maszyna na rynku, która posiada seryjnie wszystkie atrybuty, konieczne do prawidłowego funkcjonowania, wprowadzone jako opcja • jest w pełni sterowana komputerowo • ma podczepiane głowice

rozmawiać był Krzysztof Pawlik z firmy JPGranit. W zakładzie JP Granit do polerowania płyt używa się maszyny Firmy Gaspari Menotii:

Głowica polerująca firmy Breton, stosowana w maszynach serii KG

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

PRODUCENT GASPARI MENOTTI BRETON BARSANTI MACCHINES SIMEC PEDRINI PRODUCENT GASPARI MENOTTI BRETON BARSANTI MACCHINES SIMEC PEDRINI

KRYTERIUM

PRĘDKOŚĆ RUCHU TAŚMY

DO 3M/MIN OD 0.8 DO 2.7 M/MIN DO 1,6 M/MIN OD 0.4 DO 2 M/MIN OD 0,3 DO 3 M/MIN

KRYTERIUM

JEDEN MOST CZY DWA

1 1 1-2 1-2 1

Menotti, dr Stefano Simone, który zwrócił uwagę przede wszystkim na solidną konstrukcje maszyny PGM2200. - Jest to maszyna która „została stworzona do tego aby pracować ciężko”. Dużą rolę odgrywa również niska awaryjność maszyn sprzedawanych, zwraca on ponadto uwagę na to iż zostało zastosowanych wiele unowocześnień w tej linii polerskiej a jej cena jest Poza tym skontaktowaliśmy się z wło- niewygórowana w porównaniu do jakości skim przedstawicielem firmy Gaspari linii PGM2200. - Jestem zadowolony z maszyny. Ma ona co prawda już 5 lat, tak że ma prawo momentami zawodzić, ale generalnie jest to dobra maszyna i zarobiła już na siebie. Poza drobnymi przestojami, maszyna pracuje praktycznie cały czas i oprócz nieznacznych awarii związanych ze zużyciem materiału nie ma większych zastrzeżeń co do jej pracy i efektywności.

PRODUCENT

KRYTERIUM

Trzpień obrotowy firmy Breton, stosowany w maszynach serii KG

PROWADNICE RUCHU MOSTU

GASPARI MENOTTI

MOST JEST WYPOSAŻONY W REGULOWANE LISTWY PRACUJĄCE NA ROLKACH ZANURZONYCH W OLEJU, ROLKI TE ZNAJDUJĄ SIĘ W WYMIENIALNYCH PROWADNICACH. PRZECIWSTAWNE PROWADNICE POZWALAJĄ UNIKNĄĆ NIE POŻĄDANYCH RUCHÓW

BRETON

MOST SPOCZYWA NA DWÓCH RAMIONACH WYKONANYCH ZE STALI, PORUSZA SIĘ NA NICH WZDŁUŻ LISTEW WYKONANYCH Z HARTOWANEJ STALI, NA WAŁKACH O DUŻEJ ŚREDNICY ZANURZONYCH W OLEJU. CAŁOŚĆ SYSTEMU PRZESUWAJĄCEGO CHRONIONA JEST SYSTEMEM ZAMKÓW ZE STALI NIERDZEWNEJ

BARSANTI MACCHINES

PRZESUWA SIĘ NA DWÓCH BOCZNYCH LISTWACH NAPĘDOWYCH Z PROWADNICAMI TYPU ŚLIZG PO KULACH SAMOCZYNNIE WYBIERAJĄCYCH LUZY

SIMEC PEDRINI PRODUCENT GASPARI MENOTTI BRETON

STOSUJE SIĘ ROZWIĄZANIE OPARTE NA WAŁKACH ZANURZONYCH W OLEJU ROLKI ZE STALI HARTOWANEJ W KAPELI OLEJOWEJ

KRYTERIUM

NAPĘD MOSTU

MOST JEST NAPĘDZANY SILNIKIEM O MOCY 15KW PRZY UŻYCIU DWÓCH ZĘBATEK MOST ZASILANY JEST DWOMA SILNIKAMI O MOCY 7.5KW KAŻDY

BARSANTI MACCHINES

MOST JEST NAPĘDZANY DWOMA SILNIKAMI O MOCY 4KW, ZASILANIE FALOWNIKOWE, ORAZ BOCZNE LISTWY NAPĘDOWE Z PROWADNICAMI TYPU ŚLIZG PO KULACH SAMOCZYNNIE WYBIERAJĄCYMI LUZY

SIMEC

MOST JEST NAPĘDZANY W ZALEŻNOŚCI OD ILOŚCI GŁOWIC POLERUJĄCYCH, DO 10 JEDNYM SILNIKIEM LUB POWYŻEJ 10 DWOMA SILNIKAMI – 2 SILNIKI I DWA KOŁA ZĘBATE PO KAŻDEJ ZE STRON ZAPEWNIAJĄ RÓWNOMIERNE ROZŁOŻENIE SIŁ PRACY MOSTU

PEDRINI

ZASTOSOWANO ZUPEŁNIE ODRĘBNY SYSTEM OPARTY NA PASACH ZĘBATYCH „ GEARLESS” JEST TO OPATENTOWANE PRZEZ FIRMĘ ROZWIĄZANIE. KAŻDY Z PASÓW JEST NAPĘDZANY OSOBNYM SILNIKIEM nowy Kamieniarz

www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

TECHNOLOGIE

PRODUCENT GASPARI MENOTTI BRETON

KRYTERIUM

PRĘDKOŚĆ RUCHU MOSTU, PROGRAMOWANIE RUCHÓW MOSTU

MAKSYMALNA PRĘDKOŚĆ MOSTU SIĘGA 60M/MIN, JEST ON PROGRAMOWANY PRZEZ FALOWNIK 60 M/MIN

BARSANTI MACCHINES

POSIADA KOMPLETNE PROGRAMOWANIE RUCHÓW MOSTU PRZEZ KOMPUTER KONTROLUJĄCY: AMPLITUDY OSCYLACJI MOSTU, POZYCJE POSTOJOWE OSI MOSTU NP. DO WYMIANY KAMIENI ŚCIERNYCH, KONTROLUJE RÓWNIEŻ PRĘDKOŚĆ MAKSYMALNĄ PRZESUWU MOSTU, WARTOŚCI I TRAJEKTORIE PRZYSPIESZEŃ I OPÓŹNIEŃ RUCHU MOSTU, NIESTETY NIE UDAŁO SIĘ DOTRZEĆ DO INFORMACJI NA TEMAT JEGO MAKSYMALNEJ PRĘDKOŚCI

SIMEC

DO 60M/MIN CHOCIAŻ WERSJA PODSTAWOWA DYSPONUJE SILNIKIEM UMOŻLIWIAJĄCYM OSIĄGNIĘCIE PRĘDKOŚCI 40M/MIN – PROGRAMOWANIE RUCHU MOSTU ZA POMOCĄ FALOWNIKA

PEDRINI

60 M/MIN, SYSTEM PROGRAMOWANIA UMOŻLIWIA: USTALANIE CZASU ZATRZYMANIA GŁOWIC NA KRAWĘDZIACH BOCZNYCH, PODWÓJNE PRZEJŚCIE NA KRAWĘDZI BOCZNEJ, USTALANIE MAKSYMALNEGO WYSUNIĘCIA NARZĘDZIA POZA KRAWĘDŹ BOCZNĄ, SPOWALNIANIE PRĘDKOŚCI PASA W ZALEŻNOŚCI OD ILOŚCI GŁOWIC ZE ZUŻYTYMI NARZĘDZIAMI, ZATRZYMANIE PASA BLISKO KRAWĘDZI PRZEDNIEJ I AUTOMATYCZNY POWRÓT DO CYKLU, USTALANIE ODLEGŁOŚCI POMIĘDZY PŁYTAMI, FUNKCJA OMIJANIA USZKODZONYCH FRAGMENTÓW PŁYTY, USTAWIANIE KOREKCJI NA EWENTUALNE PRZESUWANIE SIĘ PŁYTY PO PASIE

Udało nam się także otrzymać informacje z firmy Sjenitex, która właśnie uruchamia maszynę firmy Simec. Jacek Słociński: - Zdecydowaliśmy się na tą maszynę ponieważ to renomowana firma, która ma duże doświadczenie w produkcji linii polerskich. Konstrukcja maszyny składa się z dwóch niezależnych suportów co jest droższym ale sprawdzającym się rozwiązaniem.

- Linie polerskie firmy SIMEC to jedno z najlepszych rozwiązań technicznych dostępnych na rynku. Cechują się szczególnie mocną budową, mogą być wykonane z jednym lub dwoma mostami. Podwójny system napędu mostu zapewnia wyjątkowo płynny ruch i gwarantuje doskonały poler. Unikalne, opatentowane głowice wahliwe ze skośnie położonymi osiami wahania, gwarantują znacznie lepszy poler (segmenty polerskie kreślą na płytach elipSkontaktowaliśmy się również z dystry- sy nie koła) przy większej szybkości zbierania butorem linii polerskiej firmy Simec, An- materiału. Dzięki takiemu rozwiązaniu linia drzejem Bukalskim, który w kilku zdaniach polerska z mniejszą ilością głowic zapewnia opowiedział nam o tej właśnie linii: taką samą wydajność i jakość poleru jak linie

PRODUCENT

KRYTERIUM

polerskie innych firm z większą ilością głowic. Linie polerskie firmy Simec mogą pracować zarówno z głowicami wahliwymi, z głowicami planetarnymi jak i unikalnymi głowicami radialnymi pracującymi ściernicami walcowymi przeznaczonymi do zbierania dużego naddatku (kalibrowanie płyt). Specjalny, komputerowy system sterowania zapewnia zarówno właściwą pracę poszczególnych podzespołów maszyny jak, kontrolę pracy i rejestrację zużycia segmentów i wszelkich zdarzeń. Maszyny firmy Simec to także doskonały kompromis między najwyższą jakością pracy a racjonalną ceną.

CZYTNIK KSZTAŁTU PŁYTY

GASPARI MENOTTI

STOSUJE ROZWIĄZANIE KTÓRE JEST POŁĄCZENIEM TRZECH SYSTEMÓW POMIAROWYCH: ROLKI WYPOSAŻONEJ W CZUJNIK SŁUŻĄCY DO POMIARU DŁUGOŚCI, KURTYNĘ FOTOKOMÓRKOWĄ ZŁOŻONĄ Z 61 FOTOKOMÓREK DO ODCZYTYWANIA KSZTAŁTU PŁYTY ORAZ ULTRASONICZNEGO SONARU SŁUŻĄCEGO DO ODCZYTU GRUBOŚCI PŁYTY

BRETON

WYKORZYSTUJE TUTAJ OPTYCZNY CZUJNIK, KTÓRY ZAPAMIĘTUJE KSZTAŁT PŁYTY W ROZDZIELCZOŚCI 10X10MM ORAZ SONAR KTÓRY ODCZYTUJE I ZAPAMIĘTUJE GRUBOŚĆ PŁYTY. OBYDWA TE SYSTEMY PRACUJĄ BEZ KONTAKTU Z MATERIAŁEM

BARSANTI MACCHINES

DWA RODZAJE ROZWIĄZAŃ JEDEN Z NICH OPARTY O ANALIZĘ DOTYKOWĄ PRZY UŻYCIU 50 MIKRO-WYŁĄCZNIKÓW ORAZ SYSTEM BEZDOTYKOWY WYKORZYSTUJĄCY SONAR, OBA TE SYSTEMY SĄ SPLECIONE Z PROGRAMEM ZAPAMIĘTUJĄCYM I PRZETWARZAJĄCYM DANE

SIMEC

FOTOKOMÓRKOWY SYSTEM ODCZYTU KSZTAŁTU PŁYT JEST RÓWNIEŻ STOSOWANY PRZEZ FIRMĘ SIMEC PRZY CZYM ROZDZIELCZOŚĆ TYCH FOTOKOMÓREK WYNOSI 20X35MM

PEDRINI

ZASTOSOWAŁA SKANERY BEZDOTYKOWE KSZTAŁTU I WYSOKOŚCI ZINTEGROWANE Z BARDZO ROZBUDOWANYM PROGRAMEM STERUJĄCYM POZWALAJĄCYM NA POLEROWANIE NIEREGULARNYCH PŁYTY

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

PRODUCENT GASPARI MENOTTI BRETON

KRYTERIUM

DOCISK GŁOWICY

ODPOWIEDNI NACISK NA ŚRODEK JEST UZYSKIWANY DZIĘKI PRACY DWÓCH PNEUMATYCZNYCH CYLINDRÓW, MOC NACISKU MOŻE BYĆ REGULOWANA INDYWIDUALNIE DLA KAŻDEJ POJEDYNCZEJ GŁOWICY, MOŻNA RÓWNIEŻ ZAMONTOWAĆ LICZNIK NACISKU. SYSTEM TEN POZWALA REGULOWAĆ NACISK W OBU KIERUNKACH ( W GÓRĘ I W DÓŁ) UZYSKUJE SIĘ W TEN SPOSÓB LŻEJSZE MUŚNIĘCIE NA PŁYCIE STOSUJE SYSTEM POZWALAJĄCY NA MONITOROWANIE NA EKRANIE KOMPUTERA KAŻDEJ GŁOWICY Z OSOBNA

BARSANTI MACCHINES

DOCISKANE SĄ PNEUMATYCZNIE, PRZY POMOCY DWÓCH SIŁOWNIKÓW NA KAŻDEJ GŁOWICY, POSIADAJĄ ONE PROGRAMOWANĄ REGULACJE ORAZ KONTR-DOCISK, DODATKOWO FIRMA BARSANTI OPATENTOWAŁA SYSTEM PODWIESZANIA GŁOWIC NA ZADANEJ WYSOKOŚCI (5-10MM) NAD PŁYTĄ, TAKIE ROZWIĄZANIE POZWALA OGRANICZYĆ PIONOWE RUCHY MARTWE GŁOWICY

SIMEC

NACISK GŁOWIC DOPASOWYWANY JEST PRZY UŻYCIU RĘCZNEGO SYSTEMU STERUJĄCEGO PNEUMATYCZNYMI DOCISKAMI, ZAKRES DOCISKU WYNOSI OD 0 DO 6 BARÓW – MOŻLIWA JEST REGULACJA CIŚNIENIEM I PRZECIWCIŚNIENIEM

PEDRINI

RUCH PIONOWY REALIZOWANY ZA POMOCĄ SYSTEMU PNEUMATYCZNEGO Z USTAWIALNYM CIŚNIENIEM I PRZECIWCIŚNIENIEM. ZESPÓŁ WRZECIONA ROTOR W JEDNEJ OBUDOWIE Z PRZENIESIENIEM NAPĘDU I KONTROLĄ CIŚNIENIA Jeśli natomiast chodzi o maszyny produkowane przez firmę Breton skontaktowaliśmy się z Grzegorzem Sadkiem z firmy Globgranit. Już niebawem w firmie stanie nowa maszyna Bretona. - Zdecydowałem się na maszynę firmy Breton ponieważ jest ona tzw. „Mercedesem” wśród linii polerskich. W trakcie poszukiwania linii odwiedziłem wiele firm i zakładów i moim zdaniem maszyna z Bretona jest najbardziej zaawansowaną technologicznie linią polerską. Dzięki temu będę mógł również podnieść standard usług polerskich świadczonych przez Globgranit.

U gry: głowice polerujące serii Testarossa firmy Simec Na dole: głowica prepolerująca firmy Pedrini stosowana w maszynach Galaxy B200GV

- Maszyny firmy Breton cechuje wręcz niesamowita wytrzymałość materiałowa dzięki czemu mogą one pracować nieraz dwadzieścia cztery godziny na dobę i służyć właścicielowi ,nieprzerwanie bez większych usterek, wiele lat. Niestety ich cena jest odrobinę wyższa niż pozostałych wymienianych maszyn, ale poniesione w ten sposób koszty zwracają się bardzo szybko. - W ten sposób wypowiada się o maszynach firmy Breton dystrybutor. Udało nam się skontaktować z przedstawicielem firmy Pedrini, Tomaszem Rogalą, który mówi: - Maszyna, w której zastosowano szereg nowoczesnych rozwiązań takich, jak wrzeciona robocze typu ROTOR pozwalające na idealne ustawienie środka ciężkości mostu, napęd mostu GEARLESS, którego elementy znajdują się poza komorą roboczą (czyli poza strefą silnego zabrudzenia), nowoczesne sterowanie z ekranem dotykowym całkowicie przetłumaczone na język polski, głowice wahliwe na 7 segmentów oraz szafa elektryczna

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

PRODUCENT

KRYTERIUM

RODZAJ REGULACJI PODNOSZENIA/OPUSZCZANIA GŁOWIC NA KRAWĘDZI PŁYT

GASPARI MENOTTI

REGULACJA JEST KOORDYNOWANA PRZY UŻYCIU PLC (PROGRAMMABLE LOGIC CONTROLLER), ISTNIEJE RÓWNIEŻ MOŻLIWOŚĆ ZAINSTALOWANIA SPECJALNEGO URZĄDZENIA KTÓRE SKRÓCI CZAS RUCHU ORAZ ZWIĘKSZY JEGO DOKŁADNOŚĆ

BRETON

SYSTEM PODNOSZENIA I OPUSZCZANIA GŁOWIC OPARTY JEST NA DWÓCH WYWAŻONYCH TŁOKACH DODATKOWO ZABEZPIECZANYCH, LICZNIKI SŁUŻĄCE DO POZIOMOWANIA NACISKU KAŻDEJ GŁOWICY SĄ UMIESZCZONE NA TRZPIENIU GŁOWICY, SYSTEM TEN ZAPEWNIA SZYBKIE I SPRAWNE PODNOSZENIE GŁOWICY NA NIEWIELKIE WYSOKOŚCI CO W EFEKCIE UMOŻLIWIA DOKŁADNIEJSZE POLEROWANIE PRZY WIĘKSZEJ PRĘDKOŚCI

BARSANTI MACCHINES

SYSTEM REGULUJĄCY UMOŻLIWIA ZBLIŻENIA DO KRAWĘDZI PŁYTY O DOWOLNYM PROFILU ODCZYTANYM PRZEZ CZYTNIK, ORAZ ZBLIŻENIE KAŻDEJ KRAWĘDZI NIEZALEŻNIE (PRZEDNIA/TYLNIA/LEWA/PRAWA), ZBLIŻENIE MOŻE BYĆ ZEWNĘTRZNE LUB WEWNĘTRZNE, DAJE RÓWNIEŻ MOŻLIWOŚĆ ELIMINACJI Z OBRABIANEJ POWIERZCHNI DOWOLNYCH OBSZARÓW (NP. USZKODZONYCH)

SIMEC

PLC (PROGRAMMABLE LOGIC CONTROLLER) KONTROLUJE CYLINDER PNEUMATYCZNY, ZAMONTOWANYM NA WRZECIONIE OBRACAJĄCYM GŁOWICE, SYSTEM KONTROLUJE NACISK KAŻDEGO WRZECIONA OSOBNO

PEDRINI

POSIADA WŁASNY SYSTEM „ROTOR”, GŁOWICA OSADZONA JEST NA MONOLITYCZNYM WRZECIONIE KONTROLOWANYM PRZY POMOCY LICZNIKA NACISKU, GŁOWICE WYPOSAŻONO RÓWNIEŻ W ŁATWE DO OBSŁUGI URZĄDZENIE KTÓRE UMOŻLIWIA ODPOWIEDNIE WYPOŚRODKOWANIE SIŁY NACISKU, DZIĘKI TAKIEMU ROZWIĄZANIU MASZYNA ZUŻYWA MNIEJSZĄ ILOŚĆ MATERIAŁÓW POLERUJĄCYCH BEZ OBNIŻANIA JAKOŚCI POLEROWANIA

PRODUCENT

KRYTERIUM

SYSTEM CHŁODZENIA WODĄ

GASPARI MENOTTI

ZAZWYCZAJ STOSUJE ROZWIĄZANIE JEDNO OBIEGOWEGO SYSTEM CYRKULACJI, ALE NA ŻYCZENIE KLIENTA MOŻNA RÓWNIEŻ ZAMONTOWAĆ SYSTEM PODWÓJNY UMOŻLIWIAJĄCY WYKORZYSTANIE CZYSTEJ WODY

BRETON

KAŻDA Z GŁOWIC ZAOPATRYWANA JEST W WODĘ PRZEZ WIELKO PRZEKROJOWĄ RURĘ PCV. WODA Z GŁÓWNEJ RURY SPŁYWA W DÓŁ W SZYBIE WRZECIONA NA KTÓRYM ZAMONTOWANA JEST GŁOWICA DZIĘKI TAKIEMU ROZWIĄZANIU, KIEDY MASZYNA JEST ZATRZYMANA CAŁA WODA ODPŁYWA Z SYSTEMU TYLKO POD WPŁYWEM GRAWITACJI, POMAGA TO RÓWNIEŻ UNIKNĄĆ POWSTAWANIA ZATORÓW W RURACH DOPROWADZAJĄCYCH WODĘ

BARSANTI MACCHINES

ZASTOSOWANO RURY PCV O DUŻYM PRZEKROJU, W ZALEŻNOŚCI OD ZAPOTRZEBOWANIA STOSUJE SIĘ ROZWIĄZANIA JEDNO LUB DWU OBIEGOWE

SIMEC

ZASTOSOWANO SYSTEM ROZGAŁĘZIONYCH RUR DOSTARCZAJĄCYCH WODĘ DO GŁOWIC, SYSTEM TEN JEST W TYM PRZYPADKU PODWÓJNY: ODDZIELNY DLA GŁOWIC ROZPOCZYNAJĄCYCH POLEROWANIE (WODA Z RECYCLINGU) ORAZ ODDZIELNY DLA GŁOWIC WYKAŃCZAJĄCYCH (WODA CZYSTA)

PEDRINI

ZASTOSOWANY SYSTEM OPARTY NA RURACH ZE STALI NIERDZEWNEJ ZAMONTOWANYCH W TAKI SPOSÓB ABY ŁATWO BYŁO JE ZDEMONTOWAĆ W CELU OKRESOWEGO CZYSZCZENIA stojąca obok maszyny. To niektóre zalety linii polerskiej produkowanej przez firmę Pedrini.

Linia polerująca wielogłowicowa firmy Barsanti Macchines

W naszym artykule staraliśmy się przedstawić najważniejsze naszym zdaniem aspekty i kryteria na które należałoby zwrócić uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczącej wyboru linii polerskiej. Na pewno nie udało nam się ująć wszystkich dotyczących linii polerskich zagadnień, ale starliśmy się w miarę obiektywnie przedstawić pięć cieszących się największym powodzeniem linii. Mamy również nadzieje że przygotowane przez nas zestawienie chociaż trochę rozjaśni i może w przyszłości ułatwi decyzje dotyczącą wyboru linii polerskiej. # Za pomoc w przygotowaniu materiału szczególne podziękowania dla Pana Andrzeja Bukalskiego.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

KAMIEŃ NATURALNY

Bardzo dobre

polskie granity O złozach krajowych

o ogólnych uwagach o granitach, zamieszczonych w poprzednim (25.) numerze nK wydaje się stosowne poznanie własnego, krajowego podwórka od strony złożowej. Zmiana granic Polski, a nawet istotne zmniejszenie powierzchni kraju, nie spowodowały znaczących strat w krajowych zasobach granitów. Musieliśmy oddać, co prawda, bogate złoża wołyńskiego zagłębia granitowego z kilkunastoma czynnymi w 1939 roku kamieniołomami, lecz zyskaliśmy Dolny Śląsk z równie bogatymi i jakościowo bardzo dobrymi złożami.

CIOS W GRANITACH Zasadniczą rolę przy eksploatacji granitów odgrywają naturalne spękania ciosowe (cios to naturalna zdolność dzielenia się skał według pewnego, zwykle prawidłowego układu spękań). Cecha ta powoduje, że granit można wydobywać w postaci prostopadłościennych bloków. Rozkład spękań ciosowych był badany po raz pierwszy w masywie strzegomskim przez słynnego geologa niemieckiego, Hansa Cloosa (1922). W granitach dolnośląskich wyróżniane są następujące rodzaje ciosu: - cios tensyjny (system Q - poprzeczny, tzw. od czoła), pionowy lub zbliżony do pionowego, o kierunku NW-SE. Charakteryzuje się dobrze widocznymi, rozwartymi szczelinami, zmineralizowanymi często kwarcem lub pirytem; - cios kompresyjny (system S - podłużny, tzw. po chodzie), pionowy lub zbliżony do pionowego, prostopadły do systemu Q. Płaszczyzny spękań są mało widoczne, nierówne. Jest to kierunek naturalnej podzielności, ujawniającej się przy uderzeniu;

Wydobycie bloków w kamieniołomie w Morowie koło Strzegomia

- cios pokładowy (system L – podstawowy), poziomy, równoległy do obecnej morfologii masywu granitowego. Gęstość ciosu pokładowego związana jest z wtórnymi procesami wietrzenia i odprężania się skały. Zmienność grubości ławic poziomych generalnie zmniejsza się z głębokością i jest ważnym czynnikiem przy projektowaniu optymalnej głębokości kamieniołomów. Inne ciosy, np. diagonalny, występują stosunkowo rzadko i zwykle nie mają istotnego wpływu na eksploatację.

GRANITY DOLNOŚLĄSKIE Na obszarze Dolnego Śląska znajduje się kil-

ka masywów (plutonów) granitowych, związanych z orogenezą waryscyjską (hercyńską). Na szczególną uwagę zasługują znane powszechnie granitowe masywy Strzegomia i Sobótki, Strzelina i Karkonoszy. Mniejsze znaczenie mają granitoidy izerskie (rumburskie i zawidowskie), „syenity” niemczańskie, granity Kudowy, granitoidy masywu kłodzko-złotostockiego oraz granitoidy jawornickie i bialskie w Masywie Śnieżnika.

MASYW STRZEGOM - SOBÓTKA Masyw ten usytuowany jest na przedpolu Sudetów Środkowych. Na podstawie wierceń i badań geofizycznych określono jego zasięg

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

Cmentarz komunalny w Opolu

KAMIEŃ NATURALNY

Złoże w Strzeblowie koło Strzegomia, w tle szczyt Ślęży; obok - granit strzegomski

Złoże w Kośminie, dzielnicy Piławy Górnej; obok - syenit Kośmin

Występowanie granitów na Dolnym Śląsku (wg S. Kozłowskiego) 1 – granit, 2 – granit pod małym nadkładem, 3 – przypuszczalna granica masywów, 4 – złoża zarejestrowane, 5 – złoża udokumentowane

Złoże w Szklarskiej Porębie Hucie; obok - granit karkonoski

Najgłębsza kopalnia granitu w Polsce, w Strzelinie; obok - granit strzeliński

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

KAMIEŃ NATURALNY

i częściowe przykrycie luźnymi utworami kenozoiku. Na podstawie szczegółowych badań petrograficznych w masywie Strzegom–Sobótka zostały wyodrębnione trzy dominujące odmiany granitów: - granit monzonitowy odznaczający się równorzędną ilością plagioklazów w stosunku do skalenia potasowego oraz umiarkowaną zawartością kwarcu (granit strzegomski), występujący w północno-zachodniej części masywu; - granit alkaliczny z przejściem do monzonitowego, dwułyszczykowy (granit wierzbnicki), występujący w środkowej części masywu; - granodioryt biotytowy (granit strzeblowski) występujący w południowo-wschodniej części masywu. Lokalnie występują niewielkie ilości innych odmian petrograficznych: ciemny, drobnoziarnisty tonalit z Łazan koło Żarowa oraz drobnoziarnisty granit monzonitowy z Zimnika. W brzeżnej strefie koło Sobótki spotykamy białawy, skaolinizowany granit, wykorzystywany jako surowiec ceramiczny. Wiek granitu określony w badaniach izotopowych jest zróżnicowany i wynosi ok. 280 mln lat dla monzogranitu strzegomskiego i ok. 325 mln lat dla granitu dwułyszczykowego ze środkowej części masywu. Daty te wypadają na górny karbon i pogranicze dolnego permu. Zmienność granitu jest na ogół wyraźna, stąd właściwości techniczne wykazują też pewne zróżnicowanie. Jako materiał budowlany granit wykazuje doskonałe właściwości techniczne, chemiczne oraz ceniony jest za walory estetyczne. Daje się doskonale szlifo-

wać i polerować. Jest odporny na mróz i wietrzenie, ma dużą wytrzymałość na ściskanie i małą ścieralność. Znajduje szerokie zastosowanie we wszystkich dziedzinach budownictwa monumentalnego, mostowego, drogowego i wodnego. Sprawdza się jako materiał konstrukcyjny w budownictwie inżynieryjnym, na pomniki, materiał okładzinowy, bruki, kostkę drogową, krawężniki, kamienie geodezyjne, płyty chodnikowe, podłogowe, stopnie. Z odpadów produkuje się tłucznie i grysy w różnych granulacjach. Rozpoznano przeszło 50 złóż a zasoby powinny wystarczyć na kilkaset lat. Masyw Strzegom - Sobótka jest najważniejszym obszarem wydobycia skał granitowych w Polsce, a miasto Strzegom jest nazywane granitową stolicą Polski. Na północno-zachodnich stokach Ślęży zachowały się prehistoryczne kamieniołomy a w ich pobliżu znajduje się kilkanaście prasłowiańskich kultowych niezwykłych rzeźb z granitów sobótczańskich (człowiek trzymający rybę, niedźwiedzie, mnich, grzyb i in.). Ślady zastosowania granitów strzegomskich sięgają XIII wieku (gotycki kościół w Strzegomiu z lat 1253-1380). Poniżej przykłady obiektów, w których zastosowano granity strzegomskie: Wrocław - Politechnika, gimnazjum elżbietańskie, most Grunwaldzki, Dyrekcja Kolei, Dworzec Główny; Poznań - katedra, zamek cesarski (Dom Kultury „Zamek”), Muzeum Narodowe, Teatr Wielki, Port Lotniczy na Ławicy; Warszawa - gmach Hipoteki, Pałac Kultury i Nauki, gmach Ministerstwa Górnictwa, Dworzec Centralny, różne stacje metra, trzon Kolumny Zygmunta; Szczecin - mosty i wybrzeża portowe, gmach Urzędu Wojewódzkiego; Gdańsk - Port Północny, pomnik na Westerplatte, Po-

Granit strzegomski wykazuje doskonałe właściwości technicze, chemiczne i jest ceniony za walory estetyczne

Kamieniołom w Kostrzy w masywie Strzegom-Sobótka

litechnika Gdańska; Kraków - Akademia Górniczo-Hutnicza, Port Lotniczy w Balicach, perony Dworca Głównego. Ponadto granity strzegomskie wykorzystano w różnych budowach w Olsztynie, Bydgoszczy, Nakle, Toruniu, Ostródzie, Inowrocławiu, Obornikach, Głogowie, Ścinawie, Legnicy, Zgorzelcu, Brzegu, Miliczu, Nysie, Częstochowie, Katowicach, Chorzowie i in. Poza granicami kraju, wymienić należy Berlin ( katedra, most Liebknechta, Czerwony Ratusz, pałac Prezydencki Reichstagu, pomnik Siegessaule), śluzy w Belgii i Holandii, gmachy w Dreźnie, Lipsku, Bremie, Lubece, Frankfurcie, Taurogach, Buenos Aires, posadzkę lotniska w Dusseldorfie, umocnienia wyspy Helgoland i wiele innych budowli, pomników i nagrobków na terenie całej Europy.

MASYWY STRZELINA I ŻULOWEJ W dawniejszej literaturze granitoidy ze wschodniej części bloku przedsudeckiego łączono pod wspólną nazwą masywu Strzelin–Żulowa, ale nazwa ta nie jest właściwa, ponieważ granitoidy nie tworzą tu zwartego większego masywu, tylko stosunkowo niewielkie izolowane intruzje. Granity odsłaniają się w północnej części w okolicach Strzelina lecz już część środkowa tego regionu jest przy-

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

PRZEDSIĘBI PRZEDSI ĘBIORS ĘBI ORSTWO ORS TWO PRZEDSIĘBIORSTWO KAMIEN KAM IENIAR IEN IARSKI IAR SKIE SKI E KAMIENIARSKIE

Jarosaw Biernacki SIERADZ ul. Paszkiewicza 54 tel./fax: 043 822 3325; tel.: 043 826 0568 www.grawis.pl grawis@poczta.onet.pl

PâYTY GRANITOWE BOGATY WYBÓR * NISKIE CENY * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Acapulco Red * Afrykan Red * Amadeus * Assoluto Black * Azul Noche * Balmoral PG super * Baltic Brown * Baltic Green * Blanco Salinas * Blues in the night * Bohus Grey * Bohus Red * Carmen Red * Castania * Cremamar * Eagle Blue * Giallo California * Giallo SF Real * Giallo Veneziano BZ * Gris Perla * Grissal * Hallandia * Hassan Green * Hawaian Gold *

Himalayan Blue Manica Black Impala Impala Marikana Indian Black Indian Juparana Juparana Dourado Kapustin Kashmir Gold Kashmir White Kuru Grey Lablador Lavender Blue Madura Gold Mondariz Montana Green Moon White Multicolor Green Multicolor Red (Wenezuela) Multicolor Red (Indie) Nero Angola New Sunny Gold Olive Green Orion

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Paradiso PG Black Raw Silk Rhino Black Rosa Porrino Salmon Tropical Samoa Star Galaxy Star Ruby Strzeblów Summer White Szwed Szwed Zielony Tokowski Tranas Tropical Green Vanga Verde Bahia Verde Eucalipto Verde San Francisco Vernitz Tropical White Palmas ...oraz marmury

*grubości budowlane i nagrobkowe* *usługowe cięcie bloków granitowych trakami oraz linami* *usługowe polerowanie płyt, żywicowanie,płomieniowanie i szczotkowanie* w w w. g raw i s. p l

KAMIEŃ NATURALNY

kryta młodszymi osadami. Część południowa (okolice Otmuchowa, Nadziejowa i Jarnołtowa) łączy się na terenie Czech z wychodniami granitu na Pogórzu Żulowskim. W rejonie Strzelina wyróżnia się 3 odmiany skał granitowych: 1 – granit strzeliński, drobnoziarnisty, barwy jasnoszarej do szarawej z lekko niebieskawym odcieniem; 2 – granit strzeliński średnioziarnisty, o barwie jasnoszarej i wyraźnie grubszym ziarnie; 3 – drobnoziarnisty dwułyszczykowy granit z Nowego Kościoła, o zabarwieniu białoszarym z odcieniem jasnobeżowym. Ponadto w towarzystwie granitów występuje kilka odmian skał gnejsowych. Oprócz wymienionych odmian zdarzają się skały różniące się od opisanych, np. ciemniejsze granity monzonitowe i granodioryty z Nadziejowa i Maciejowic. Wiek granitów masywu Strzelina jest przedmiotem kontrowersji. Najstarsze odmiany oznaczono metodami izotopowymi na ok. 347 – 330 mln lat, ale główne odmiany mogą mieć wieki znacznie młodsze, ok. 290 mln lat. W Strzelinie znajduje się najgłębszy w Polsce kamieniołom granitu, liczący ponad 100 metrów głębokości, 650 m długości i ok. 300 metrów szerokości. Eksploatację ułatwia dość regularny przebieg szczelin ciosowych w korzystnych, dużych odstępach. Tylko w niektórych miejscach cios jest nieregularny. W okresie największej koniunktury pracowało tu ok. 1200 osób a produkcja roczna przekraczała 100 000 ton kostki drogowej różnych rodzajów. Granit strzeliński miał i ma również zastosowanie w architekturze i nagrobkarstwie. Właściwości techniczne granitu strzelińskiego są bardzo dobre lub doskonałe. Charakterystyczna jest mała ścieralność, dzięki której granit jest stosowany jako kamień brukowy, płyty chodnikowe, stopnie i krawężniki. Odpady są łamane na tłuczeń lub grys drogowy lub kolejowy. Inne kamieniołomy, eksploatowane od dawna w okolicach Strzelina, znajdują się w Mikoszowie, Gębczycach, Łomach k/Nysy, Maciejowicach, Kamiennej Górze, Nieradowicach, Starowicach, Radziejowie, Górce Sobockiej. Do najstarszych obiektów zbudowanych z granitów strzelińskich należą: rotunda św. Prokopa w Strzelinie (XII wiek), kolegiata w Trzebnicy (XIII wiek) i kościół w Górce Sobockiej. W okresie gotyckim stosowany był jako surowiec

Eksploatacja granitu wg spękań ciosowych, Strzelin

kamieniarski na gzymsy, wsporniki, zworniki sklepień itp. Te elementy architektoniczne widzimy w kościołach we Wrocławiu, Karczowie, Prusach, Grodkowie i Otmuchowie. W XVII wieku granit strzeliński był głównym materiałem miejskich murów obronnych. Kostkę granitową z masywu Strzelina sprowadzono do Krakowa w roku 1835 i wybrukowano ulicę Floriańską. W Berlinie wykonano kolumny w budynku Deutsche Bank oraz schody i posadzki w Reichstagu. Dużych ilości granitu strzelińskiego użyto do budowy Portu Północnego w Gdańsku oraz w wielu polskich miastach na budowę ulic.

MASYW KARKONOSZY Nieznacznie większa część masywu znajduje się w Czechach a ok. 40 proc. (460 km2) powierzchni w granicach Polski. Jest on równoleżnikowo wydłużony i stanowi największą intruzję granitów dolnośląskich, o długości ponad 60 km i szerokości dochodzącej do 20 km. Pluton powstał w okresie karbonu, co potwierdziły datowania izotopowe wieku tej skały ok. 310-327 mln lat). Najbardziej typową skałą dla masywu Karkonoszy jest granit porfirowaty o zabarwieniu różowo-szarym, odsłaniający się w kamieniołomach koło Szklarskiej Poręby. Charakterystyczne są duże kryształy różowych skaleni potasowych, jak gdyby porozrzucane w ziarnistej masie skalnej. Drugą odmianą petrograficzną jest granit równoziarnisty. Ten typ granitu spotykamy na głównym grzbiecie Karkonoszy i w części Rudaw Janowickich. Odsłania się w licznych, malowniczych skałkach. Jest jednolity pod względem składu mineralnego i chemicznego. W większości granit ten występuje na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego i dlatego nie może być tam eksploatowany. Trzecią, najmniej

rozpowszechnioną odmianą jest tzw. granit granofirowy (granofir to nazwa drobnych, pismowych przerostów kwarcowo-skaleniowych) . Występuje przede wszystkim w północnej i północno-wschodniej części masywu. W niektórych partiach odmiana ta jest gruboziarnista. Ciekawostką petrograficzną występującą w okolicach Jeleniej Góry jest bardzo rzadka odmiana granitu nazwana granitem kulistym. Krystalizacja składników z magmy nie była równomierna, lecz skupiała się wokół centrów, które rozszerzały się promieniście lub sferoidalnie we wszystkich kierunkach. Eksploatowana była głównie porfirowata odmiana granitu karkonoskiego (kamieniołomy Czerwony Potok, Wiciarka, Michałowice). Dziś granity średnio- i równoziarniste wydobywa kamieniołom w Szklarskiej Porębie Hucie. Na terenie Czech czynne są kamieniołomy granitu karkonoskiego w okolicach Liberca. Granity karkonoskie wykorzystuje się w budownictwie na okładziny zewnętrzne i wewnętrzne. Wykonuje się z nich także pomniki, nagrobki, posadzki i stopnie. Wypolerowane granity karkonoskie odznaczają się wysokimi walorami dekoracyjnymi. Za najpiękniejszą odmianę uważa się materiał z Michałowic, gdzie różowe skalenie osiągają wielkość kilkunastu centymetrów. Właściwości techniczne są korzystne, choć ustępują nieco szarym granitom okolic Strzegomia i Strzelina. Doskonale się szlifują i przyjmują poler. Na przełomie XIX i XX wieku wykonano z granitów karkonoskich niektóre mosty w Berlinie i Wrocławiu, wystrój metra w Berlinie, nieistniejącą dziś Szkołę Realną w Poznaniu i Południowoamerykański Bank w Buenos Aires. Po II wojnie światowej eksploatacja w Karkonoszach była dość intensywna, zwłaszcza przed ustanowieniem Karkonoskiego Parku

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

KAMIEŃ NATURALNY

Narodowego (1959). Oto lista przykładowych obiektów z granitami karkonoskimi: Pałac Kultury i Nauki i Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa w Warszawie, Pałac Młodzieży w Katowicach, pomnik Powstańców Śląskich na Górze św. Anny, dwór Artusa i Zbrojownia w Gdańsku, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Pawilon Budownictwa na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich.

GRANITOIDY NIEMCZAŃSKIE Skały te znane są pod nazwą „syenitów” niemczańskich. Największe rozprzestrzenienie mają szare, średnioziarniste, porfirowate granodioryty wydobywane w Kośminie oraz drobnoziarniste i bezkierunkowe, prawie czarne syenodioryty eksploatowane w Przedborowej. Syenit z Kośmina według klasyfikacji petrograficznej jest granodiorytem. Obie odmiany dobrze przyjmują poler i po obróbce przedstawiają wartościowy materiał dekoracyjny. Jest to materiał na cokoły, schody, płyty posadzkowe i okładzinowe zewnętrzne i wewnętrzne, pomniki i nagrobki. Kamień eksploatowany jest systemem stokowym. Wydobycie większych bloków jest trudne stąd znaczna część urobku przeznaczona jest na kamień łamany i drobniejsze kruszywa. Badania wykazały, że syenodioryt z Przedborowej w postaci kruszywa 5-8 mm zastępuje a nawet przewyższa materiał bazaltowy. Syenity niemczańskie były wydobywane od dawna, o czym świadczą liczne stare wyrobiska.

W latach siedemdziesiątych ub. wieku syenity zastosowano m.in. w Katowicach (hol dworca PKP), Wrocławiu (poczta w Rynku), Warszawie (hol dworca Centralnego), Poznaniu (przejście podziemne przy dworcu PKS), Krakowie (Szpital Specjalistyczny im. J. Dietla).

GRANIT KUDOWSKI Na niewielkim obszarze masywu Kudowy występują granity monzonitowe, granodioryty, tonality oraz granity alkaliczne. Rozpoznane są dwa złoża: Kudowa–Chołogierki i Lewin Kłodzki, których łączne zasoby wynoszą ponad 4 mln ton. Granitoidy kudowskie należy zaliczyć do materiałów ozdobnych. Nie dysponujemy badaniami technicznymi. Ze względu na charakter uzdrowiskowy regionu i obecność źródeł mineralnych, nie należy traktować tych złóż jako perspektywiczne.

GRANITOIDY KŁODZKO-ZŁOTOSTOCKIE Występują one w zwartym masywie, odsłaniającym się na powierzchni ok. 120 km2 pomiędzy Kłodzkiem, Złotym Stokiem i Ołdrzychowicami. Charakteryzują się znaczną zmiennością składu mineralnego i chemicznego, a także zmiennością strukturalną. Podstawową odmianą wśród skał masywu są ciemnoszare, średnioziarniste, niekiedy porfirowate granodioryty. Znaczna liczba nieczynnych kamieniołomów świadczy o intensywnej eksploatacji w niezbyt odległym czasie. Dokumentacje złóż Chwalisław, Gajek-Zamczysko i Rogówka potwierdziły przydatność surowca

Przykadowe zastosowanie syenitów niemczańskich: nagrobek - syenit „Kośmin”, krzyż - syenit „Przedborowa”

do produkcji brukowca, krawężników, kamienia łamanego, tłucznia, klińca, grysów, kamienia budowlanego a także częściowo bloków.

GRANITOIDY JAWORNICKIE I TONALITY BIALSKIE Granitoidy jawornickie występują w postaci żył wśród skał metamorficznych okolic Złotego Stoku. Po polskiej stronie największa żyła ma 11 km długości i około 0,8 km szerokości. Ciągnie się od wsi Radochowice przez Orłowiec po miejscowość Bila Voda po stronie czeskiej. Wśród szarych granitoidów o strukturze drobno- i gruboziarnistej, możemy wyróżnić tonality, granodioryty i monzonity kwarcowe. Koło Orłowca znajdują się dwa małe nieczynne kamieniołomy, z których materiał był wykorzystywany na lokalne potrzeby budownictwa drogowego w postaci brukowca, kamienia łamanego i tłucznia. Tonality bialskie tworzą wychodnię o szerokości około 1 km, wydłużoną w kierunku NE-SW, w obrębie łupków metamorficznych i amfibolitów tzw. strefy Stareho Mesta, po wschodniej stronie Masywu Śnieżnika. Długość tej wychodni na terytorium Polski, w rejonie zwanym „workiem bialskim”, wynosi zaledwie ok. 2,5 km, pozostała część przechodzi na teren Czech. Skały te występują na terenach bardzo atrakcyjnych turystycznie, zatem ich eksploatacja jest mało realna.

GRANITOIDY GÓR IZERSKICH I ICH POGÓRZA W Górach Izerskich i na ich pogórzu występuje duża ilość skał granitoidowych, wieku przeważnie wczesnopaleozoicznego (ok. 500 mln lat), w różnym stopniu zdeformowanych i przeobrażonych. Ich tekstury są zróżnicowane od średnio- i gruboziarnistych, bezkierunkowych (granity izerskie i rumburskie – z charakterystycznym niebieskawym kwarcem), przez pośrednie granitognejsy, do silnie kierunkowych i oczkowych gnejsów izerskich. W przeszłości skały te były eksploatowane głównie na lokalne potrzeby budowlane i drogowe. W zachodniej części regionu, w okolicach Zgorzelca i Zawidowa występują tzw. granodioryty zawidowskie. Mają one barwę ciemnoszarą z odcieniem zielonawym. Dawniej produkowano z nich kostkę brukową, tłuczeń, krawężniki a także płyty chodnikowe i elewacyjne. Tereny wystąpień tych skał należy traktować perspektywicznie.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

KAMIEŃ NATURALNY

Mapa masywu tatrzańskiego (wg Bac-Moszaszwili i in.). Znakiem „+” zakreślono zakres występowania granitoidów tatrzańskich

GRANITY TATRZAŃSKIE Trzon krystaliczny Tatr to obszar, w którym dominują granity i w nich wypreparowane są najwyższe szczyty: Gerlach, Łomnica, Rysy. Granit tworzy także wyspy w Tatrach Zachodnich (Kasprowy, Czuba Goryczkowa, szczyt Małołączniaka). Mimo wielu datowań wieku granitów tatrzańskich dane nie są jednoznaczne. Przyjmuje się ich wiek w przedziale czasowym od karbonu po perm. Typowe granity tatrzańskie mają zabarwienie szare, często z wyraźnie zielonawym odcieniem. Przeważa struktura drobno- i średnioziarnista. W niektórych miejscach występują granity porfirowate z dużymi kryształami skalenia potasowego, zwykle zabarwionego różowo, a także białawe odmiany granitu alkalicznego. Własności techniczne skał granitowych Tatr są dosyć dobre. Znacznie lepsze są odmiany bogatsze w skaleń potasowy, uboższe w biotyt. Mimo, że należą do niewątpliwie dekoracyjnych odmian granitów, nie mogą być eksploatowane ze względu na występowanie w obrębie Tatrzańskiego Parku Narodowego utworzonego w roku 1937. W okresie dwudziestolecia międzywojennego trwała niewyobrażalna hossa na kamień drogowy. Ambicją odrodzonego państwa było maksymalne wykorzystanie możliwości w kraju. Oto co można przeczytać w styczniowym numerze „Echa Powszechnej Wystawy Krajowej” z roku 1928: „Ostatnio miasto Poznań uczyniło poważne zamówienie na materiał pod budowę dróg w związku z Powszechną Wystawą Krajową w r. 1929. Przedsiębiorstwo kamieniołomów przeistoczyło się niedawno w wielkie towarzystwo przemysłowe. Dnia 8 października 1927 podpisany został przed notariuszem Ludwikiem Cichowiczem w Poznaniu akt spółki pod firmą „Kamieniołomy Tatrzańskie” Fundacja Zakłady Kórnickie i Henryk Kiejnowski Sp. z o. o. z kapitałem zakładowym

zł. 1.000.000,- wpłaconym w całości przy podpisaniu…”. W innym miejscu „Echa” czytamy: „Dzięki inwestycjom dużego kapitału poczynionym przez zaszczytnie znanego przemysłowca p. Henryka Kiejnowskiego, kamieniołomy tatrzańskie obecnie już wykazują produkcję około 100 ton szlachetnie obrobionego materiału dziennie, przeprowadzone zaś na iście amerykańską modłę adaptacje zezwolą już w r. 1928 na potrójną co najmniej wydajność”. Granitową kostkę brukową wykonywano jednak nie w czynnym wówczas kamieniołomie „Pod Capkami” lecz w dość prymitywnych warunkach w dolinie Rybiego Potoku. Hossa nie trwała jednak długo, gdyż przeważyły względy ekologiczne: bezwzględna ochrona unikalnego krajobrazu tatrzańskiego. Tatrzańskie bruki poznańskich ulic zostały już dawno zalane asfaltem, a chyba tylko ulica Pamiątkowa w dzielnicy Wilda jest jeszcze świadkiem opisanej historii. Na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego ustawiono wielki głaz tatrzański upamiętniający niezwykłego obrońcę i miłośnika Tatr, ówczes-

nego właściciela dóbr kórnickich – hr. Władysława Zamoyskiego (1853 – 1924). Wykupił on znaczne obszary granitowych Tatr w rejonie Morskiego Oka i po wygranym procesie w Grazu przyłączył je do Polski. Do niedawna jedyną możliwością pozyskania granitowego surowca Tatr są żwirowiska Dunajca, Białki i Popradu. Głazy, otoczaki i żwiry były szeroko wykorzystywane przy budowie domów, głównie na podmurówki. To właśnie pięknie wkomponowane w podmurówki otoczaki doprowadziły do powstania specyficznej cechy architektury, typowej tylko dla polskiego Podhala. W architekturze Krakowa granit tatrzański ma niewielkie zastosowanie. Można spotkać otoczaki w oblicowaniach fundamentów budynków, podmurówkach i ogrodzeniach. Dwa miliony (!) otoczaków można podziwiać na elewacji nowohuckiej Arki Pana – pierwszego kościoła w dzielnicy, która miała być twierdzą ateizmu. Niewątpliwie największym blokiem granitu tatrzańskiego jest w Krakowie wielki głaz o wadze 26 ton, pochodzący z doliny Białej Wody niedaleko Łysej Polany. Stanowi on zaledwie ćwierć ogromnego, przywleczonego przez górski lodowiec eratyku, a jedna z jego ścian nosi ślady tego transportu. Monolit postawiono na Błoniach w miejscu, gdzie w czasie kolejnych pielgrzymek papieża Jana Pawła II wznoszony był ołtarz. Inny, metrowej średnicy głaz tatrzański z żyłami pegmatytowymi, znajduje się na szczycie kopca Tadeusza Kościuszki wtoczony tam w roku 1860.

Jeden z nielicznych zachowanych przykładów zastosowania granitów tatrzańskich: ulica Pamiątkowa w Poznaniu

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

KAMIEŃ NATURALNY

Rozmieszczenie skał plutonicznych i wulkanicznych w podłożu północno-wschodniej Polski (na podstawie prac O. Juskowiaka i W. Ryki) A – granitoidy, B – sjenity, C – anortozyty i noryty, D – gabra, E - bazalty Obok: Przekrój geologiczny Gołdap k. Suwałk – Tłuszcz k. Warszawy, literą „A” oznaczono wyniesienie mazursko-suwalskie, znakami „+” oznaczono granitoidy

GRANITY PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ POLSKI Wiercenia wykonane do połowy lat siedemdziesiątych osiągnęły podłoże krystaliczne północno-wschodniej Polski, co pozwoliło na poznanie prekambryjskich skał granitoidowych. Wyodrębnia się trzy granitoidowe intruzje: suwalską, kętrzyńską i chorzelską. Skały budujące te intruzje mają różne struktury a także różny skład mineralny od granitów alkalicznych po granodioryty. Magmowe podłoże występuje na stosunkowo niewielkiej głębokości. Od około 400 m w okolicy Białegostoku łagodnie obniża się ku zachodowi na głębokość około 1300 m w okolicy Ostrowi Mazowieckiej. Czerwony granit mikroklinowy nawiercony został na głębokości 1290 m w pobliżu Ostrowi Mazowieckiej. Struktura mozaikowa utworzona jest z ziaren o wielkości do 8 mm. Skała ta składa się z kwarcu, skaleni potasowych i plagioklazu a także z nielicznych blaszek biotytu i amfibolu. Granity monzonitowe i granodioryty napotkano w wierceniu w Wisznicach koło Białej Podlaskiej. Przeważają tu ciemnoszare, gruboziarniste odmiany zawierające duże, czerwone i jasne skalenie przy nieznacznym udziale minerałów ciemnych. Inne granitoidy nawiercono w Gołdapi i Krasnopolu. Są to skały gruboziarniste, porfirowate o szarym zabarwieniu. Spotyka się duże okazy czerwonego skalenia. Innymi skałami magmowymi północno-wschodniej Polski, stwierdzonymi w rdzeniach wiertniczych,

są sjenity, monzonity, gabra, anortozyty i bazalty. Oczywiście, ze względu na dużą głębokość zalegania, skały krystaliczne podłoża północno-wschodniej Polski, nie mogą być eksploatowane.

GŁAZY NARZUTOWE Opisy wystąpień granitów w Polsce nie byłyby pełne, gdyby nie uwzględnić głazów narzutowych czyli eratyków. Są to „goście z Północy” przywleczeni przez lądolód skandynawski w okresie plejstoceńskim. Wśród nich jest wiele granitów, granodiorytów, syenitów, granitognejsów, gnejsów, itp., pochodzących z terenu Szwecji, Finlandii i dna Bałtyku. Występują w dużych ilościach na północnych i środkowych terenach Polski. Głazy narzutowe mają różne wymiary, od drobnych okruchów do olbrzymów o objętości nawet kilkuset metrów sześciennych. Skała oderwana od podłoża działaniem lodu przybiera na ogół postać zaokrąglonych otoczaków. Duże głazy polodowcowe stanowią chronione obiekty przyrody nieożywionej jeśli spełniają pewne warunki. Zarejestrowano ok. 2000 głazów, z czego 600 uznano za pomniki przyrody nieożywionej, prawnie chronione. Znaczne ilości głazów pozyskano przy okazji udostępniania złóż węgla brunatnego w okolicach Konina i Bełchatowa. Od początków chrześcijaństwa w Polsce wykorzystywano głazy w budownictwie, szczególnie sakralnym. Najliczniejsze przykłady

można podziwiać na Pomorzu, Warmii, Mazurach i w Wielkopolsce. Współcześnie również korzysta się z tego unikalnego i fascynującego materiału, szczególnie w nagrobkarstwie, wystroju parków, upamiętnianiu historii. Niewiarygodnie wielką ilość głazów narzutowych zagospodarowano na terenie sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Licheniu koło Konina, a przykładem godnym naśladowania jest wyjątkowa troska o głazy, jaką nietrudno zauważyć będąc w Warszawie (Muzeum Ziemi, Biblioteka Narodowa, Służew, nekropolie). # Ryszard Kryza, Henryk Walendowski zdjęcia: Ryszard Kryza, Agnieszka Środoń, K. Jurewicz, Szymon Paź ŹRÓDŁA: Borkowska M.: Petrografia granitu Karkonoszy. Geologia Sudetica 2, 1966 Hermann O.: Gesteine fur Architektur und Skulptur. Berlin 1914 Dziedzic K., Kozłowski S., Majerowicz A., Sawicki L.: Surowce Mineralne Dolnego Śląska. Ossolineum - Wrocław 1979 Kozłowski S.: Surowce skalne Polski. Wydawnictwa Geologiczne Warszawa 1986 Majerowicz A.: Masyw granitowy Strzegom-Sobótka. Geologia Sudetica 6, 1972 Oberc-Dziedzic T.: Pozycja geologiczna granitoidów strzelińskich. Acta Univ. Wratislaviensis 1739, 1995 Rajchel J.: Kamienny Kraków. Spojrzenie geologa. Akademia Górniczo-Hutnicza. Kraków 2004

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

ZE ŚWIATA

Wapień - skarb Chorwacji Kamieniarstwo na Bałkanach

ezzaprawowe ściany kamienne i groby przykryte kamiennymi płytami na terytorium obecnej Chorwacji można przypisać Iliryjczykom z czasów prehistorycznych. Z czasem na ziemie chorwackie dotarli Grecy, wprowadzając około 600 roku p.n.e. rzeźbiarstwo. Rzymianie zaczęli wydobywać kamień w Chorwacji jeszcze przed narodzinami Chrystusa. Amfiteatr w Puli w Istrii został zbudowany za życia Jezusa Chrystusa. Pozostałości wspaniałego przykładu użycia kamienia w okresie rzymskim możemy nadal podziwiać w pałacu Dioklecjana niedaleko Splitu, wybudowanym między 300 a 400 r. n.e. z białych wapieni z wyspy Brac i okolic Seget niedaleko Trogiru na Wybrzeżu Dalmatyńskim. Kamieniołom wapienia Vinkuaran (Cava Romana) na południu Puli dostarczał kamienia do budowy rzymskiego amfiteatru. Kamieniołom innego wapienia Kirmenjak w Orserze w Istrii był czynny w 568 roku n.e., gdy powstawały budynki w Wenecji. Ten twardy kamień był używany przez wieki do budowy fundamentów dla prawie wszystkich weneckich zabytków. Wszystko to dzięki jego bardzo dobrym właściwościom fizycznym i mechanicznym, a szczególnie - odporności na słoną wodę. Do dnia dzisiejszego jest on stosowany w pracach renowacyjnych w Wenecji. Wspaniałą katedrę w Trogirze zbudowano w XIII wieku, używając kamienia z kamieniołomów Seget. W gotyckiej architekturze w kontynentalnej części Chorwacji, na przykład katedrze Świętego Stefana w Zagrzebiu, głównie stosowano wapienie litotamniowe (powstałe z krasnorostów), wydobywane w południowo-zachodnich zboczach górskiego masywu Medvednicy. Słynne mury obronne Dubrownika były

Widok ogólny kamieniołomu firmy Jadrankamen na wyspie Brac

budowane od XIV do XVI wieku przy użyciu białych wapieni z kamieniołomów Karcula. Pomimo trwającego kilka miesięcy bombardowania miasta na przełomie 1991 i 1992 roku mury były uszkodzone tylko w niewielkim stopniu i od tamtego czasu zostały już odrestaurowane. Podejrzewa się, że kolumny Białego Domu w Waszyngtonie wzniesiono w 1824 roku z wapienia Veselje Unito z wyspy Brac. Ogromnych ilości wapieni Seget użyto do budowy memoriału Vimy Ridge (pamięci Kanadyjczyków zabitych podczas I wojny światowej) w Arras w północnej Francji, powstałego między 1925 a 1936 rokiem. W dzisiejszych czasach mieszane miejscowe wapienie są coraz częściej zastępowane importowanymi marmurami i granitami z całego świata.

PRZEMYSŁ OBECNIE Obecnie w Chorwacji jest dopuszczonych do eksploatacji 99 złóż, na których zazwy-

czaj znajduje się jeden lub dwa kamieniołomy. Wydobyciem zajmuje się około 50 firm, zarejestrowanych jako zakłady górnicze albo indywidualni rzemieślnicy. Według danych Ministerstwa Ekonomii, Pracy i Przedsiębiorczości, zasoby kamienia naturalnego w Chorwacji szacowane są na 20 milionów m sześc. W 1997 złoża oszacowano na 3,5 miliona m sześc. Trudno oszacować udziały w rynku obecnej w branży szarej strefy. Bieżące wydobycie surowych bloków kamiennych w Chorwacji to około 220 000 ton (85 000 m sześc. rocznie). Krajowa produkcja płyt i paneli to około 1-1,2 miliona m sześc. Eksport skał węglanowych stopniowo wzrasta i wkrótce osiągnie wartość 15 mln dolarów rocznie. Eksport skał krzemionkowych jest szacowany na ok. 250 tys. dolarów . Tymczasem warość importu np. granitu wynosi ok. 5 milionów dolarów, a marmuru – ok. 750 tys. dolarów.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

czącą wartość kulturalną i ekonomiczną. cie diabazów, szczególnie gruboziarnistych Określanie i odkrywanie pierwotnego typu (dolerytów), dawniej używanych w budowkamienia jest istotną częścią renowacji. nictwie. Obecnie ich rolę przejęły importowane granity.

LOKALIZACJA ŹRÓDEŁ Handlowe złoża dekoracyjnych wapieni EDUKACJA I TRENING W Chorwacji kamieniarze kształceni są znajdują się głównie na wybrzeżach Chorwacji, w środkowej i południowej Dalmacji, na różnych poziomach. Na poziomie akadeszczególnie na wyspach Brac, Hvar i Korcula, mickim wydobycia i inżynierii geologicznej a także na obszarach Lika i Velebit. Na pół- kształci się na Uniwersytecie w Zagrzebiu, nocy poważne zasoby znajdują się w Istrii. na Wydziale Górnictwa, Geologii i Inżynierii Jest to charakterystyczny wapień jurajski, Naftowej. Bardzo istotna w procesie kształkredowy i z okresu paleogenu. W środkowej cenia jest sieć placówek na poziomie szkoły części Chorwacji, od Gorskiego Kotaru aż po średniej w Varazdinie, Zagrzebiu, i Pusisce Zagorje, wzgórza Moslaviny i góry Slawonii, na wyspie Brac. W renomowanej na skalę złoża wapienia naturalnego są znikome, co europejską szkole w Pusisce umiejętności jest geologicznie niezrozumiałe. Występują rzeźbiarskich i procesów przetwarzania katam węglany są z różnych okresów - triasu, mienia uczy się w sposób tradycyjny. dolnej jury, górnej kredy, miocenu i innych. Obecnie wydobycie prowadzi się spora- GŁÓWNI PRODUCENCI dycznie, a uzyskany kamień wykorzystuje W Chorwacji ponad 90 proc. produkcji susię do restauracji zabytków i prac konserwacyjnych. Częściej zamiast cegieł stosuje rowych bloków znajduje się w czterech firsię kamień budowlany, wykorzystywany w mach - Kamen, Jadrankamen, PGM Ragusa i Gric 3 Ltd. budowie domów, ogrodzeń oraz dróg. Kolumny z Rosso Dalmatia w kościele Gospa Sinjska Złoża skał magmowych w Chorwacji są PRZYSZŁOŚĆ znikome, a eksploatacji nie prowadzi się z Kamen Większość chorwackich firm branży ka- powodów ekonomicznych. Próby wzno- Trg Slobode 2, 52000 Pazin mieniarskiej wykazuje wielkie zaintereso- wienia wydobycia zakończono na początku www.kamen-pazin.hr wanie wzrostem produkcji i obróbki kamie- wojny domowej w 1991 roku. Dotyczy to e-mail: kamen-pazin@.hr nia na potrzeby budownictwa krajowego i lokalnych granitów, gnejsów i łupków ila- tel.: +385 52 624 242 eksportu. stych. Na potrzeby prac konserwatorskich fax: +385 52 624 441 Obecnie w Chorwacji wydano ponad 70 prowadzi się w niewielkim zakresie wydoby- Kamen wydobywa 10 różnych rodzajów pozwoleń na eksploatację nowych złóż. Podziemne wydobycie w kamieniołomie Kanfanar należącym do Kamen Pazin Spośród 50 firm, które otrzymały koncesje, ponad 30 interesuje się wydobyciem kamienia z nowych złóż w nieokreślonej przyszłości. Szacuje się, że małych firm zajmujących się obróbką kamienia, w szczególności nagrobkarstwem, jest ponad 600. Zazwyczaj znajdują się one w pobliżu miast, w niektórych pracuje nawet 40 osób. Biorąc pod uwagę geologię, zapasy, potencjał sprzedaży na rynku krajowym i zagranicznych slabów, bloków i gotowych produktów, kamień naturalny reprezentuje bardzo ważne źródło kopalin niemetalurgicznych teraz i dla przyszłych pokoleń. Obecnie to 22 proc. całkowitej wartości rynku surowców mineralnych w Chorwacji. Liczne kamieniołomy powinny być gotowe dostarczyć surowiec na naprawę, odnowienie i prace konserwcyjne niesamowitego dziedzictwa narodowego, które ma zna-

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

Wykaz kamieni wydobywanych na terenie Chorwacji

NAZWA KAMIENIA (TRADYCYJNA NAZWA)

RODZINA PETROLOGICZNA

TYPOWY KOLOR

MIEJSCE POCHODZENIA

ADRIA GRIGIO MACHIATO

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

SZARY NAKRAPIANY

SIVAC (PUCISCA, WYSPA BRAC)

ADRIA GRIGIO UNITO

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

SZARY

MILOVICA (SPLITSKA, WYSPA BRAC)

ADRIA GRIGIO VENATO

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

SZARY Z CIEMNOSZARYMI ŻYŁKAMI

SIVAC (PUCISCA, WYSPA BRAC)

ALKASIN

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWOCZEWONAWY

RADOSICI (SINJ, DALMACJA)

DOLIT

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWOSZARY

DOLIT (DONJI DOLAC, DALMACJA)

DRACEVICA

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

ŻÓŁTAWY

DRACEVICA (NEREZISCA, WYSPA BRAC)

FANTAZIJA

WAPIEŃ BREKCJOWY

SZARY

FANTAZIJA (DONJI DOLAC, DALMACJA)

GROZNJAN

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWY

GROZNJAN (BUJE, ISTRIA)

ISTRANKA

WAPIEŃ

BRĄZOWAWY

ISTRANKA (LUPOGLAV, ISTRIA)

JADRAN ZELENI

WAPIEŃ

ZIELONKAWOSZARY

PUTISICI (DONJI DOLAC, DALMACJA)

KANFANAR

WAPIEŃ

ŻÓŁTY

KANFANAR (KANFANAR, ISTRIA)

KIRMENJAK

WAPIEŃ

OD KOŚCI SŁONIOWEJ DO SZAREGO

KIRMENJAK (VRSAR, ISTRIA)

LUCIJA

WAPIEŃ

SZARY, CIEMNOSZARY

LUCIJA (BUJE, ISTRIA)

MARICI

ZLEPIENIEC WAPIENNY

RÓŻOWAWOSZARAWY

MARICI (OBROVAC, DALMACJA)

MULTIKOLOR

ZLEPIENIEC WAPIENNY

SZARY, MIESZANY

RADOSICI (SINJ, DALMACJA)

NEGRIS FIORITA

WAPIEŃ

CZARNY Z BIAŁYMI MUSZLAMI

TRILJ (SINJ, DALMACJA)

OKLAD

DOLOMIT BREKCYJNY

SZARY

OKLAD (SELCE, WYSPA BRAC)

PLANIK

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWOSZARY

PLANIK (LUPOGLAV, ISTRIA)

PLANO

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWY

PLANO (TROGIR, DALMACJA)

RASOTICA

WAPIEŃ

BRĄZOWY

ZAGANJ DOLAC (SUMARTIN, WYSPA BRAC)

RASOTICA-C

WAPIEŃ

BRĄZOWY

ZAGANJ DOLAC (SUMARTIN, WYSPA BRAC)

ROMANOVAC

WAPIEŃ BREKCJOWY

CZERWONY, SZARAWY

ROMANOVAC (OBROVAC, DALMACJA)

ROSALIT

ZLEPIENIEC WAPIENNY

ZARÓŻOWIONY, RÓŻOWY

PAKOVO SELO (DRNIS, DALMACJA)

SAN ANTONIO

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWY

HUMAC (LUMBARDA, WYSPA KORCULA)

SAN GIORGIO-E

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

SZARAWY

GLAVE (SELCA, WYSPA BRAC)

SAN GIORGIO-W

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

SZARAWY

GLAVE (SELCA, WYSPA BRAC)

SEGET

WAPIEŃ

BIAŁY

SEGET (TROGIR, DALMACJA)

SELINA

WAPIEŃ

ŻÓŁTY

SELINA (LOVREC, ISTRIA)

VALTURA FIORITO

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWY

VALTURA (PULA, ISTRIA)

VALTURA UNITO

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWY

VALTURA (PULA, ISTRIA)

VESELJE FIORITO

WAPIEŃ

BIAŁAWY

PUNTA (PUCISCA, WYSPA BRAC)

VESELJE UNITO

WAPIEŃ

BIAŁAWY

PUNTA (PUCISCA, WYSPA BRAC)

VESELJE UNITO A

WAPIEŃ

BIAŁAWY

KUPINOVA (PUCISCA, WYSPA BRAC)

VINICIT

WAPIEŃ

SZARY

VINICA (VARAZDIN, ZAGORJE)

VINKURAN FIORITO

WAPIEŃ

BIAŁY

VINKURAN (PULA, ISTRIA)

VINKURAN STATUARIO

WAPIEŃ

BIAŁY

VINKURAN (PULA, ISTRIA)

VISOCANI

WAPIEŃ

BIAŁAWOŻÓŁTAWY

VISOCANI (DUBROWNIK, DALMACJA)

VRNIK

WAPIEŃ

BIAŁAWOŻÓŁTAWY

VRNIK (WYSPA VRNIK)

VRSINE

WAPIEŃ

ŻÓŁTAWY

VRSINE (TROGIR, DALMACJA)

ZECEVO

WAPIEŃ DOLOMITYCZNY

SZARAWY

ZECEVO (SELCA, WYSPA BRAC)

kamienia naturalnego, głównie w Istrii i częściowo na południu Dalmacji. Produkty, przede wszystkim płyty i panele, są sprzedawane na obszarze całego kraju i za granicą. Roczna produkcja firmy to około 60 tys. ton (dane za 2006). Jadrankamen 21412 Pucisca www.jadrankamen.hr e-mail : info@jadrankamen.hr tel.: +385 21 633 304, +385 21 344 500 fax: +385 21 633 188 Podobnie jak Kamen Jadrankamen wydobywa 10 rodzajów kamienia. W produkcji dominują slaby i panele sprzedawane zarówno w kraju, jak i za granicą. PGM Ragusa Obala Stjepana Radica 25, 20000 Dubrovnik www.pgm-ragusa.hr e-mail: pgm-ragusa@du.htnet.hr tel.: +385 20 356 534 fax: +385 20 356 516. PGM wydobywa surowe bryły, produkuje płyty i płytki oraz kostki brukowe. Gric 3 Karinska cesta 20, 23420 Benkovac www.gric-3.hr e-mail gric3@gric-3.hr tel.: +395 23 681 373 fax +385 23 684 405 Firma znana również jako Kamen Benkovac, wydobywa bryły, przetwarza i produkuje płytki z kamienia naturalnego, na które wzrasta zapotrzebowanie na rynku zagranicznym. Niedaleko firmy znajduje się również 10 mniejszych przedsiębiorstw produkujących i przetwarzających wapienie z okresu paleogenu. Sprega Smiljanićeva 2, 21000 Split www.sprega-split.com e-mail: sprega@st.t-com.hr tel.: +385 21 460 011 fax: +385 21 461 016 To konsorcjum czterech mniejszych firm prywatnych - Kavadur, Pasarin, Adriakamen i Silit. Roczna sprzedaż kamienia to około 6250- 7500 ton. Szczegóły można znaleźć na stronie internetowej.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

Ostatnio opublikowano nowy atlas górniczy, który zawiera listę wszystkich firm kraju posiadających kamieniołomy i wydobywających bloki kamienia naturalnego. W atlasie można znaleźć nazwy firm, adresy, kody pocztowe, numery telefonów i faksów, nazwiska dyrektorów, nazwy rejonów i obszarów wydobywania. Wydawcą jest Springer Business Media Croatia Inc., Bosutska 9, Zagreb, Croatia, tel.: +385 1 63 11 800, fax: +385 1 63 11 810. Najważniejsze chorwackie kamienie naturalne są zarejestrowane według Natural Stone Denomination Criteria HRN EN 12440 2001. Ten standard to jedna z europejskich norm dotyczących produktów z kamienia naturalnego, zawierająca terminologię, metody testowania i określająca standardy produktów. Oprócz kamieni umieszczonych w powyższej tabelce jest jeszcze 25 rodzajów naturalnego kamienia, które nie zostały tu wymienione. Większość z nich jest podobna do tych na liście. Niektóre z nich, bardzo atrakcyjne wizualnie, są wydobywane w małych ilościach. Jednym z tej różnorodności jest Rosso Dalmatia z okolic Drnis,

Budynek Banca Lombarda we włoskiej Bresci, którego fasada wykonana została z wapienia Kanfanar

na północy Siberniku. Jest to czerwonawy, stylowy wapień zawierający skamieniałości jednokomórkowych otwornic (foraminifera), przypominający wyglądem i właściwościami wapień brekcyjny. Niektóre spękania przecinające jednorodne bryły wymagają żywicowania, po czym znajdują zastosowanie w wystroju wnętrz. Po zakończeniu

procesu koncesyjnego ruszają tam trzy kamieniołomy. # Raport prof. dr hab. Ivana Tomasica z Wydziału Górnictwa, Geologii i Inżynierii Naftowej Uniwersytetu w Zagrzebiu; opracowanie: Paul Daniel; tłumaczenie Alicja Komorowska

DAXSTONE - KRZYSZTOF KOPYCZYŃSKI 513 086 376 daxstone@wp.pl

SKŁAD LOKÓW W

SKŁAD BLOKÓW W HRUBIESZOWIE

TOKOWSKI ELITA KAPUŚCIŃSKI KARMIN ORZECHOWSKI MULTICOLOR GREY QUEEN

SKŁAD BLOKÓW W PSZCZÓŁKACH

PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY 665 140 680 PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY 513 086 376

BALTIC GREEN VANGA AURORA EVELL BLACK HIBINITIS MAHOGANY

SKŁAD BLOKÓW

POSIADAMY RÓWNIEŻ OFERTĘ PŁYT POLEROWANYCH 5 i 6 cm

MONTANA GREEN BALTIC GREEN VERDE BAHIA

IMPALA OLIV GREEN ORION

LABRADOR STAR GATE RED ACAPULCO

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYWIAD

Mrówka

rośnie w siłę

Rozmowa z Tomaszem Kowalczykiem – właścicielem firmy Formyca z Torunia

Nowy Kamieniarz: Jak zbudować firmę taką jak Formyca w 2 lata? Tomasz Kowalczyk: To w sumie nie jest trudne… Ale to tajemnica.

najętych pomieszczeniach. Powierzchnia biurowa wynosiła 12m2, a hala produkcyjna miała 80m2. Wraz ze wzrostem produkcji robiło się tam coraz ciaśniej. Niedawno zakupiliśmy nowe budynki, gdzie Zacznę może inaczej. Skąd pomysł na fir- przenosimy się z całą naszą działalnością. mę kamieniarską? Całkowita powierzchnia biurowa nowej sieNie jesteśmy firmą kamieniarską. Raczej pro- dziby będzie od wynosić 600m2, a produkdukcyjną. Może i używamy podobnych ma- cja będzie się odbywała w hali 2000m2. szyn co kamieniarze, ale filozofia działania Do produkcji będziemy używać włoskich jest zupełnie inna. A pomysł na biznes wziął maszyn, na które dostaliśmy dofinansowasię jak to pewnie często w takich przypad- nie z Unii. kach bywa z chęci zrobienia czegoś. Z chęci zrobienia pieniędzy. Jak udało się to osiągnąć w tak krótkim

Już w nowym biurze - Tomasz Kowalczyk

Czy od początku nastawiony był pan na budowlankę? Tak. I to w jej ściśle określony segment. Produkujemy prawie wyłącznie parapety i elementy schodów. I tylko z konglomeratu. W przeważającej większości. Drugi rok istnienia uczcicie już w nowej siedzibie. W końcu! Do tej pory firma działała w wy-

Jest wiele różnych czynników. Oczywiście nie mogę panu zdradzić wszystkich. Ale postanowiliśmy postawić na łatwą dostępność produktów. Jeszcze na studiach w ramach zaliczenia z marketingu dostaliśmy w grupie za zadanie zbadanie i opisanie wypranego rynku produktów. Postanowiliśmy zbadać rynek wykańczania mieszkań kamieniem. Z badań przez nas przeprowadzonych wynikało, że klienci częściej kupowaliby płytki, schody czy parapety z kamienia gdyby byłoby one bardziej dostępne. Znalazłem takie rozwiązania w procesie produkcji i kanały dystrybucji. które pozwalają dostarczyć za-

Nowa siedziba przy ul. Hebanowej 18b w Toruniu

czasie? W nazwę (formyca [łac.]: mrówka przyp. Red.) wpisaną mamy zasadę działania. Z uporem realizujemy zamierzone cele, nie przerywamy tego co robimy. Stawiamy poprzeczkę bardzo wysoko, ustalamy wyśrubowane targety i wszyscy zmierzamy do ich osiągnięcia. Jak dotąd się udaje. W ciągu roku podwoiliśmy swoją produkcję. Podobny rezultat chcemy osiągnąć w tym roku.

mówiony produkt w ciągu dwóch dni w każde miejsce w Polsce. Jakie są plany na przyszłość? Ciągły i nieprzerwany rozwój. Musimy zbudować taką pozycję, by nic nie mogło zachwiać firmą. Dziękuję za rozmowę. Rozmowiał Maciej Brzeski 26.02.2006

Co w takim razie jest źródłem sukcesu?

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

Lustro ci to mĂłwi.

. nite a r . llanti nella lucidatura d u ai rmo nitietge. nzyi peifĂšebktriprzy polerowaniu marmeulrm graneitug.rTaTnito rgbgrlreaan& o i a & z m e a l s t & h b h s r p . i heerreeTisihsnenoroebbis oalarble resajle eattayeytrotowpapoyolilistsohhpmm eetnttteoerrbww Le p N

Ask the mirror. www.breton.it

Breton S.p.A. - via Garibaldi, 27 31030 Castello di Godego (TV) Italy tel. +39 0423 7691 - fax +39 0423 769600 e-mail: info@breton.it

BRT 2004661 M&G Nowy.indd 1

4-05-2007 15:06:35

WYWIAD

Być dobrym w swoim fachu Fotoceramika w wykonaniu Opala

irma OPAL powstała w 1995r. i jest obecnie największym wykonawcą fotoceramiki w Polsce i jedną z największych firm europejskich tej branży. Wykonuje fotografie na porcelanie, szkle i krysztale w ponad 400 różnych kształtach i formatach na najwyższym światowym poziomie. Wieloletnie doświadczenie w wykonywaniu kolorowych zdjęć na porcelanie, stabilna, wysoko wykształcona kadra oraz stała kontrola jakości pozwala utrzymywać i rozwijać usługi na najwyższym poziomie. W chwili obecnej OPAL współpracuje z ponad 3000 firm w Polsce i za granicą. Zapraszamy na rozmowę z prezesem firmy OPAL panem Robertem Pisulą.

nK: Początki firmy na pewno łączą się z jakąś historią? R.P.: Moja zainteresowanie fotografią zaowocowało założeniem przeze mnie, jeszcze w czasie studiów, zakładu fotograficznego, który dobrze funkcjonował przez kilka lat. Później zmieniłem branżę, a fotografowanie pozostało tylko moim hobby. Sytuacja zmieniła się, gdy dotarło do mnie, że wszędzie, w kinie, telewizji, w tym czasie również w prasie codziennej, odchodzi się od zdjęć czarno-białych na rzecz koloru. A dlaczego nie w fotoceramice? Odpowiedź była jedna, nie da się. Koniec XX wieku i nie da się zrobić barwnego zdjęcia na porcelanie?! Postanowiłem spróbować. Wyglądało to tak, że zatrudniłem pracownika tylko po to, żeby wprowadzał w życie pomysły, które przychodziły mi do głowy, a sam zajmowałem się codziennym prowadzeniem innej firmy. Trwało to blisko rok, bez gwarancji sukcesu,

Robert Pisula założyciel i Prezes firmy OPAL

aż wreszcie zaczęły pojawiać się zadowalające efekty i pierwsza w polska kolorowa fotografia na porcelanie zadebiutowała w roku 1995.

je się również w branży jubilerskiej, gdzie oprawia się w platynę, złoto lub srebro fotoceramiki niewielkich rozmiarów. Ten sposób wykorzystania jest jednak w kamieniarstwie nieznany. Najmniejsze medaliony mają Jak Pan myśli, dlaczego właśnie w kamie- średnicę zaledwie 9mm, mieszczą się wiec niarstwie fotoceramika cieszy się takim po- z powodzeniem na opuszku palca. W przywodzeniem? padku ceramik wielkogabarytowych, jako Jest to na pewno związane z długą tradycją jedyna firma w Polsce i jedna z nielicznych umieszczania na nagrobkach wizerunków w Europie oferujemy rozmiary nawet 50 cm osób zmarłych. Praktykowano to już w XIX x 70 cm., W tym przypadku ograniczeniem w. co do dziś widoczne jest na niektórych nie jest sama technika, a możliwość uzyskacmentarzach. A technika fotografii na por- nia formatu ceramiki, a także trudność w jej celanie jest jak dotąd jedynym trwałym spo- wypaleniu. sobem uwiecznienia zdjęcia osoby zmarłej, wytrzymującym zmienne i trudne warunki Z tego, co mi wiadomo jesteście najlepszyatmosferyczne. Technikę tę wykorzystu- mi specjalistami w swojej branży, pierwszą

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYWIAD

OPAL jako jedyny w Polsce przebadał zdjęcia na porcelanie w Instytucie Szkła i Ceramiki w Warszawie i wszystkie próby wytrzymałości: nasiąkliwość, mrozoodporność, odporność barwną, zmiany pod wpływem światła w stu procentach zostały pomyślnie przebyte. Zdjęcia są wypalane w bardzo wysokiej temperaturze, dzięki czemu zdobienie porcelany jest trwałe.

w Polsce firmą, która wprowadziła kolorowe fotografie na porcelanie? Teraz wydaje się to być standardem ale jeszcze kilka lat temu wykonywało się tylko fotografie czarno-białe oraz w odcieniu sepii. Wyjątkowo duży postęp udało się uzyskać dzięki zastosowaniu komputerowej obróbki zdjęć. Każdy klient, który przesyła nam zdjęcie może liczyć, że jego jakość będzie utrzymana, a w przypadku kiedy jest to konieczne będzie na pewno poprawiona. Można tu zastosować różne techniki retuszu komputerowego, fotomontażu, itp.. Możliwa jest zmiana tła, ubioru oraz dołożenie dodatkowych elementów lub osób

Orginalna, mobilna prezentacja firmy na ostatnich targach Kamień 2006 we Wrocławiu - przyciągała wzrok zwiedzających

do zdjęcia. Ponadto istnieje możliwość poprawy jakości nadsyłanych zdjęć przez zwiększenie nasycenia barw, zbalansowanie bieli, perfekcyjny retusz uszkodzeń. Mamy wysoce wykwalifikowaną, doświadczoną kadrę plastyków, która jest w stanie w profesjonalny sposób zrealizować najróżniejsze pomysły klientów. Na komputerze potrafią zrobić wszystko, ograniczeniem jest tylko wyobraźnia. Dobrze wykonana fotografia komponuje się z pomnikiem, upiększa go.

Szeroka oferta stale dostępna klientom to jedna z tajemnic sucesu firmy

Ostatnimi czasy na rynku polskim pojawiły się firmy włoskie, jaki ma Pan stosunek to tych konkurentów? Jestem przekonany, że my dla nich jesteśmy większą konkurencją niż oni dla nas. Rynek polski ma swoją specyfikę, którą doskonale rozpoznaliśmy i dzięki temu trudno jest im z nami konkurować. Mogę wymienić kilka podstawowych czynników, które stanowią o naszej przewadze, głównie są to: tańsza niż we Włoszech stawka roboczogodziny, co pozwala utrzymać ceny na niskim, nieosiągalnym przez Włochów poziomie; czas wykonania i przesłania gotowego wyrobu jest nieporównywalnie krótszy w naszej firmie, choćby dlatego, że mamy siedzibę i produkcję w Lublinie. Większość zleceń wykonujemy w ciągu 3-4 dni, a maksymalny termin wykonania to 10 dni roboczych. Nie wspomnę już o łatwości kontaktu, wyjaśnieniu wątpliwości lub zmianie zamówienia. A co, jeśli fotoceramikę trzeba odesłać do poprawy...? U nas kamieniarz robi to u źródła, bez pośredników. Dodatkowo dajemy klientom coś, czego nikt inny nie oferuje, jest to gwarancja satysfakcji, jakiej udzielamy na nasze usługi. Polega ona na tym, że jeśli odbiorca nie jest w pełni usatysfakcjonowany z naszej pracy może porcelankę zwrócić, a my odeślemy 100% jej wartości. Jest to nie tylko pewność najwyższej jakości dla klientów ale także mobilizacja dla nas aby każde zlecenie potraktować z należytą uwagą. Żadna zagraniczna ani polska firma tego nie robi i to też przyczynia się do naszej pozycji lide-

ra. Przy czym nie ograniczamy się tylko do rynku polskiego. Skutecznie konkurujemy na rynku europejskim, gdzie jesteśmy jedną z największych firm branży fotografii na porcelanie. Mamy stałych odbiorców w Niemczech, Szwecji, Irlandii, Słowacji, Czechach, Rosji, Białorusi i na Ukrainie. Zdjęcia z Opala zdobią pomniki w USA, Kanadzie, Belgii, Meksyku, Australii. W najbliższym czasie będziemy wystawiać się na targach kamieniarskich Stone+tec w Norymberdze, co mam nadzieję przyczyni się do dalszego rozwoju na rynku europejskim. Od ponad dziesięciu lat staramy się podchodzić do naszych odbiorców z dużym szacunkiem, profesjonalnie i musze przyznać, że to procentuje rozwojem firmy. Oferta firmy jest niezwykle bogata. Jest tam mnóstwo opcji do wyboru, czy to nie stanowi problemu? Rzeczywiście nasz cennik w tej chwili mieści się na 16 stronach, a nowy katalog to już 40to stronicowa książeczka – jednak to bogactwo wyboru jest naszym atutem a nie przeszkodą. Są oczywiście klienci, którzy szukają prostych i szybkich rozwiązań. Pomyśleliśmy też o nich i stworzyliśmy siostrzaną firmę o nazwie TOPAZ, która jest odpowiednikiem tanich linii lotniczych w świecie fotoceramiki. Oferuje ona ograniczony, prosty i przede wszystkim bardzo tani wyrób, co stanowi dogodne rozwiązanie dla wielu klientów. Życzymy firmie dalszych sukcesów i dziękujemy za rozmowę.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYWIAD

O kłopotach i radościach w kamieniarstwie Rozmowa z Ryszardem Jędrychowskim

nowy Kamieniarz: Jakie były początki firmy? Ryszard Jędrychowski: Kiedyś w tym samym miejscu prowadziłem zupełnie inny biznes. To były kurniki. Ale to bardzo trudny biznes. I kiedy lekarz powiedział mi, że albo zdrowie, albo hodowla, to zdecydowałem się na zmianę branży. Padło na kamieniarstwo, bo wydawało mi się, że to dużo łatwiejsze. Jak wiesz, to nie do końca prawda, no ale wszedłem w kamieniarski biznes i tak zostało. Zakład kamieniarski powstał w 1990 roku w tym miejscu, w którym jest obecnie. Szczególnie w latach 2000-2001 robienie interesów na kamieniu okazało się trudniejsze. Wcześniejsze lata były dobre – rynek nie był tak nasycony i działanie było łatwiejsze, potem pojawiło się dużo konkurencji, kamieniem zaczęto handlować wszędzie i przez to utrzymanie się na rynku stało się coraz trudniejsze. Początki to była głównie obróbka kieleckich marmurów i pińczowskich wapieni. Pierwsze maszyny były wykonane we własnym zakresie. Sporą pomocą służył mi wtedy mechanik, który odszedł z firmy Wekom II pana Wiąckiewicza i podjął pracę w moim zakładzie. To był bardzo zdolny człowiek, który potrafił zaprojektować taką maszynę i rozrysować. I te maszyny działały. Były proste, ale można było pracować. Takie były te początki – działałem wtedy z Januszem Paduchem z Opoczna. Główny segment produkcji to była łupanka i inne elementy z piaskowca. Potem zacząłem importować slaby z Włoch – głównie Carrarę. Jak widzisz, mój zakład od początku zajmował się budowlanką. Wtedy budowało się sporo kościołów

Ryszard Jędrychowski wraz z synem na dziedzińcu zakadu w Jędrzejowie w województwie świętokrzyskim

i było tam sporo możliwości realizacji kamieniarskich. W sumie zrobiłem kilkanaście dużych całościowych zleceń w kościołach. Kilkadziesiąt ołtarzy i kilkadziesiąt prezbiteriów. To były dobre zlecenia, płacone w terminie. Sporym sukcesem dla firmy było wejście w granity. Pierwsze narzędzia do granitu kupiłem na targach w Pradze w 1991 roku, na które pojechałem z panem Zadrożnym. Tu w promieniu kilkudziesięciu kilometrów nikt nie obrabiał granitu, więc miałem spory rynek. Skoro o tym mówisz – to jak przebiegało usprzętowienie zakładu? Jak to zwykle bywa, nie działo się nic nagle. Aktualny stan sprzętowy zakładu to wynik kolejnych inwestycji.

W 1995 i 1996 roku pojawiły się u mnie dwa Diakersy, których projekty dostałem od pana Sobańskiego z kopalni Kośmin. W sumie miałem wtedy piłę 1500, 1200 i 750, jakieś dwie kolankówki, no i traka (trochę lepszego, niż te, które wtedy pracowały w Strzegomiu, bo był na wahaczu, a nie na linach). W 1998 roku w moim zakładzie pojawiły się pierwsze włoskie maszyny – to były maszyny Euromac do boczków, ćwierćwałków i półwałków. W 1999 roku kupiłem jeszcze piłę 3500 z Techmoru. W 2000 roku zakupiłem GMM Tecna z kopiałem oraz dwie boczkarki Commandulli System 180. Rok później dokupiłem jeszcze jedną maszynę GMM Tecna i zainwestowałem w nowoczesny automat polerski Thibaut T500.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

litox

Ewolucja żeliwnych pił mostowych - Żeliwna piła mostowa nowej generacji Głowica obrotowa 3600 Głowica uchylna 900

Gravellona Macchine Marmo S.p.A. Via Nuova, 155 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it; www.gmm.it

58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 5, tel. 0603 891 257, 0604 07 87 31, fax: 074 855 03 93 e-mail: euroarss@epf.pl

WYWIAD

Na pewnym etapie rozwoju postanowiłem rozdzielić w produkcji realizację nagrobków od budowlanki, dlatego dokupiłem jeszcze jednego GMM Brio z obrotową głowicą piły oraz duży kombajn do obróbki boczków Commandulli Synthesis, który jest w stanie obrobić kilkaset metrów boczka w ciągu jednej zmiany. Wymogi ochrony środowiska podyktowały zakup oczyszczalni. Mamy dużą włoską Fraccaroli & Balzan, która sprawdza się doskonale. Są oczywiście cztery samochody do rozwożenia produkcji, no i cztery wózki widłowe. Jak z kupowaniem materiału? Jeśli chodzi o kupowanie kamienia, to istnieje problem jakości tego, co można kupić w Polsce. W znacznym stopniu są to materiały z Brazylii czy Indii trafiające do Polski przez port w Antwerpii. Niestety wydaje mi się, że materiał jest tam przebierany, sortowany, najlepszy trafia do krajów zachodniej Europy – my nie mamy zbyt dobrej pozycji. Pewnie powodem są ceny, ale na to nie ma sposobu. Bo ceny zakupu wpływają na ceny produktu końcowego, a tu oczekiwane są możliwie najniższe kwoty. Po pierwszej selekcji w Antwerpii materiał trafia do Polski. Tu też pierwszeństwo wyboru mają najwięksi odbiorcy i firmy zlokalizowane bliżej portu, których przedstawiciele są w stanie pojechać i wybrać materiał osobiście. W rezultacie w ofercie dla firm Nowoczesny park maszynowy - to jedyna metoda na przyszłość

Lepsze maszyny to wydajność i jakość

średnich i mniejszych zostaje materiał raczej kiepski, przebrany. Cały ten system sprzedaży jest bardzo korzystny dla firm handlujących – one mają się chyba nieźle. Gorzej to niestety wygląda u producentów takich jak ja. Ostatnie wyniki cięcia zakupionego materiału to dość przykre doświadczenia i tak bywa bardzo często. Problem polega na tym, że my kupując materiał, kupujemy hurt. Takich zakupów nie można sprawdzić w takim zakresie jak nasze produkty, gdy odbierają je klienci końcowi. Dlatego tak mocno musimy walczyć o jak najlepszy materiał i jak najlepsze

warunki reklamacji. Dość specjalną produkcją jest produkcja nagrobków. Wielu kamieniarzy żywicuje materiał. Niestety w naszym klimacie przy wielokrotnych znacznych skokach temperatury to żywicowanie niewiele daje, szczególnie przy większych wadach materiału. Dlatego ja staram się realizować nagrobki z materiału na tyle dobrego, aby nie wymagał żywicowania, a jeśli jest taka konieczność, to żywicujemy głównie po to, by wydobyć kolor z kamienia. Nie chcę, aby moi klienci musieli przychodzić z reklamacjami. Ponieważ produkuję coraz więcej, to przy problemach z dostępem do dobrego materiału blocznego od jakiegoś czasu posiłkuję się importem slabów. Z tym że kupuję sam w krajach, z których materiał pochodzi. We Włoszech kupuję obecnie głównie konglomeraty, rosa betę i rosa porinio. Czy w twoim zakładzie można znaleźć chiński kamień lub gotowe produkty z Chin? Chiński kamień jest w moim zakładzie w bardzo małych ilościach - są to slaby nagrobkowe (grube) w jednym, dwu rodzajach. Używam też trochę chińskiego granitu w wersji płomieniowanej (wyłącznie ze względu na cenę). Nagrobków chińskich gotowych nie mam. Mam sporo ludzi, nieźle usprzętowiony zakład i chińskie produkty gotowe z kolorowych materiałów, sprzedawane po dumpingowych cenach, rujnowałyby moją produkcję, więc będę się przed nimi wzbraniał do końca. Poza tym klienci, którzy do

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYWIAD

nas trafiają, wolą mieć większy wybór i możliwość realizacji własnych projektów. Pracujesz w obu segmentach rynku - budowlanym i nagrobków. Jakie są proporcje? Obecnie 40 procent produkcji to produkcja budowlana. Pozostała część to nagrobki. Jednak rynek budowlany przyszłościowo wydaje się bardziej atrakcyjny, więc staramy się zwiększać udział budowlanki w naszej produkcji. Czy w segmencie budowlanym realizujesz jakieś prace na dużych obiektach? Duże budowy to bardzo specyficzny segment rynku kamieniarskiego. Niestety działają tu nieformalne zależności, układy i bardzo trudno znaleźć sobie miejsce. Oczywiście próbuję, ale to trudne. Przygotowuję wyceny kolejnych robót i czekam, kiedy i moja firma (mająca przecież odpowiednie możliwości przerobowe) zacznie dostarczać kamień na takie obiekty. Moje możliwości produkcyjne są duże. Jestem w stanie w ciągu roku wyprodukować 9000 mb parapetów i to tylko na jedną zmianę – a przecież mógłbym pracować na dwie zmiany i produkować 20 000 mb. Dlatego promocja kamienia jest dla mnie i takich zakładów jak mój bardzo ważna. Przecież faktyczna cena parapetu kamiennego jest często niższa niż plastikowych i nie ma Indywidualny, nowatorski nagrobek

narzuconych przez producenta wymiarów. Tylko niestety nadal powszechna wiedza o tym jest bardzo słaba. Co do dużych realizacji, to jak mówiłem, sprawa jest dość trudna. Te zamówienia realizowane są w oparciu o specyficznego rodzaju drabinkę. Zasadnicze zlecenia na całe obiekty decydują się tak naprawdę wśród najważniejszych ludzi w polityce i biznesie. Potem na kolejnych szczeblach w dół również umiejscowieni są ludzie z koneksjami. Wreszcie na samym dole podwykonawcy tacy jak ja. Nieszczęście polega na tym, że na tych ostatnich szczeblach zwykle brakuje już pieniędzy. Zarabiają ci wyżej. Przykładowo w styczniu próbowałem podjąć się realizacji dużej budowy. Okazało się, że zaprojektowano posadzkę z czarnego materiału chińskiego (nie podając, jakiego) z płyt 3centymetrowych o wymiarach 80 x 130 cm (obciążenie stropu wyniesie niemal 100 ton) i terminem wykonania 1 maja! Ten projekt wykonano w najnowszym autocadzie, więc najprawdopodobniej materiał był już przywieziony z Chin, a budowa ustawiana pod konkretnego wykonawcę. Ale ciągle próbuję – może w końcu system budowy dużych obiektów stanie się bardziej przejrzysty i uczciwy. Na stan obecny atrakcyjniejsze dla mnie jest realizowanie budów prywatnych – to są od początku do końca uczciwe roboty. Ostatnio pojawia się jednak kolejny nieoczekiwany problem –zarobkowych wyjazdów zagranicznych najlepszych ludzi do pracy w zakładzie oraz do prac montażowych. Ci, którzy pozostali, domagają się coraz wyższych wynagrodzeń, a cena finalnego wyrobu ciągle maleje.

Nagrobek gen. Stanisława Skalskiego, asa myślistwa podczas II Wojny Światowej, twórcy „Cyrku Sklaskiego”

Działam na dość sporym obszarze – Kraków, Kielce, Radom, Nowy Sącz, nawet Warszawa. Przyjąłem zasadę, że na montaże jeździmy do ok. 200 km. Najbardziej cieszą mnie te nagrobki nietypowe, robione na specjalne zamówienie. Mogę pochwalić się kilkoma pięknymi realizacjami, na przykład nagrobkiem gen. Stanisława Skalskiego, znanego pilota RAF-u, czy też nagrobkiem dla biskupa w bazylice w Limanowej. Te najciekawsze projekty to efekt współpracy z rzeźbiarzem prof. Czesławem Dźwigajem z ASP Kraków. Nawet w przeciętnych nagrobkach staramy się o urozmaicenie i różnorodność. Do takich zamówień mamy świetnego rzeźbiarza zatrudnionego u nas na etacie. Dzięki temu możemy nawet przeciętnemu klientowi zaproponować coś interesującego.

A jak praca na rynku nagrobków? Z roku na rok jest trudniej. Jak powiedziałem wcześniej, ceny spadają i to w sumie w nieuzasadniony sposób. Jeśli załóżmy sprzedaję nagrobek za 5 tysięcy złotych (bo trzeba pamiętać, że mój zakład jest w rejonie, w którym nie sprzedaje się nagrobków typu 3,3 m2, tylko duże, w których zużywam 7 m2, a bywa, że kilkanaście). Kupujący sprzedaje go za 5300, to zysk jest tak minimalny, Dziękuję za rozmowę i życzę dalszego rozże cały biznes traci sens. Żeby dla mnie cały woju. interes był opłacalny, muszę produkować spore ilości. W zeszłym roku wyprodukowaRozmawiał Dariusz Wawzynkiewicz łem około tysiąca nagrobków i to w moim rejonie, gdzie nagrobki są duże.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

www.mecs.it

irma “MEC” jest czołowym przedsiębiorstwem zajmującym się projektowaniem, produkcją, serwisem technicznym maszyn, instalacji i linii, również automatycznych, do rozłupywania kamienia naturalnego oraz betonu. Firma MEC produkuje maszyny całkowicie we własnym zakresie przy zastosowaniu najwyższej jakości maszyn i urządzeń, co wpływa na ciągły wzrost sprzedaży produktów w ponad 30 krajach. Ekipa techniczna przywiązuje szczególną uwagę do wymagań klientów, profesjonalnie i szybko rozwiązuje wszelkie problemy i udziela odpowiedzi na pytania.

zastosowaniu filozofii przemysłowej, która całkowicie nastawiona jest na jakość, bezpieczeństwo i ochronę środowiska. Oferowana jest pełna gama produktów cenionych za swoją solidność i wytrzymałość.

C E

MEC to profesjonalizm i wydajność do Państwa dyspozycji w bezpośrednim rozwiązywaniu wszelkich problemów związanych z rozłupywaniem kamienia.

szystkie maszyny firmy Mec odznaczają się wysoką jakością, niezawodnością i wydajnością przede wszystkim dzięki

M MEC snc SCURELLE (TN) ITALIA - Loc. ENSEGUA, 7 Z.I. Tel: 0039 0461780166 Fax:0039 0461780164-782774 e-mail: mecsnc@trentino.net www.mecs.it

DYSTRYBUTOR NA POLSKĘ SYNTECH 28-400 PIŃCZÓW ul. Nowowiejska 52 Tel/Fax: +48 41 357 74 56 Tel: +48 41 357 61 54 e-mail: lupiarki@interia.pl Tel. Kom +48 602 705 711

ARCHITEKTURA

Meandry

kolorów Dobór kamienia

tóż z Państwa lubi fizykę? Nauka o przyrodzie w najszerszym tego słowa znaczeniu. Gdyby wrócić pamięcią do lat szkolnych, zapewne niejednej osobie grymas pojawiłby się na twarzy. Liczne teorie, które na pamięć znać każdy musiał, obliczenia na dziwnych wzorach, których nie do końca się rozumiało i doświadczenia, które większość osób ciekawiły, rozwiewając wątpliwości. Gdy pewnego dnia w naszych rękach znalazło się oszlifowane szkiełko, nie tylko zrozumieliśmy, czym jest widmo, lecz jak dla samego Newtona: „była to zrazu bardzo przyjemna rozrywka – oglądać wytworzone przez pryzmat żywe i soczyste barwy”. Dopiero pryzmat, dzięki któremu światło białe uległo rozproszeniu, pozwolił na przybliżenie zjawiska od wieków znanego pod postacią tęczy. Piękno tego zjawiska zostało odkryte, choć nadal nie do końca. Dzięki doświadczeniom niezliczone barwy świata po latach znalazły wytłumaczenie. Czym naprawdę jest barwa - potocznie kolor - i jak ją odbierać? Jednoznacznej, krótkiej odpowiedzi nie można udzielić. Wrażenie psychofizjologiczne, jakim jest barwa, powstaje w części mózgu po odebraniu przez siatkówkę oka i przetworzeniu światła przez kilka milionów receptorów barwoczułych. Widmo optyczne powstające po rozszczepieniu światła białego składa się z siedmiu barw: czerwonej (780-620 nm), pomarańczowej (620-585 nm), żółtej (585575 nm), zielonej (575-500 nm), niebieskiej (500-445 nm), indygo – ciemnoniebieskiej (445-425 nm), fioletu (425-380 nm). Pozostałe barwy powstają przez zmianę natężenia i proporcji fal.

Czynniki, które wpływają na odbiór barwy, to głównie skład widmowy promieniowania świetlnego – fale, ilość energii świetlnej –oraz to, o czym często zapominamy, czyli obecność innych barw w polu widzenia – indukcja przestrzenna. Barwa zależy także od naszego zdrowia, samopoczucia czy też nastroju i doświadczeń. Należy więc dodać, że barwa jest wrażeniem subiektywnym. Pamiętajmy również, że jak wszystko, co materialne, kamień odbija światło bądź pochłania je, dlatego jego barwa jest zależna również od struktury i faktury.

Aby dokładnie poznać zagadnienie barwy i wykorzystywać ją w sposób właściwy w pracy z kamieniem czy też we wnętrzu, należy być po trosze fizykiem, biologiem i psychologiem. Na szczęście pomocna jest nasza intuicja. Właściwie dobrana barwa np. farby znajdującej się na ścianie może poprzez oddziaływanie na barwę danego kamienia podkreślić, zmienić jego odcień, jasność (kontrast/jaskrawość) czy też nasycenie. Dlaczego tak się dzieje? Należy tu wyjaśnić pojęcie indukcji przestrzennej. W siatkówce

Różne faktury tego samego kamienia: od lewje Kashmir White polerowany, satynowy i szlifoany

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

ARCHITEKTURA

Granity prosto z Indii Golden Oak

Star Galaxy Extra

Indian Juaparana, onyks i Verde Eucalipto na różnobarwnym tle

Shivakashi Gold

RR GRANITY Andrzej Rogóż, Ryszard Rodkiewicz Spółka Jawna

58-150 Strzegom, ul. Olszowa 69 tel./fax +48 74 85 16 650 58-150 Strzegom, ul. Ceglana 15 tel./fax +48 74 85 55 909 Punkty sprzedaży:

Ełk, ul. Mickiewicza 38a, kom. 691 782 773 Sufczyn k. Brzeska, trasa A-4, kom. 604 178 957 Lubień Kujawski, trasa A-1, kom. 600 193 161 e-mail: rrgranity@rrgranity.pl

70 rodzajów płyt z granitu i marmuru w stałej ofercie

ludzkiego oka są trzy rodzaje czopków służących jako analizatory światła (oddzielnie dany czopek wywołuje wrażenie jednej barwy – czerwonej, zielonej bądź niebieskiej, wspólne wrażenie trzech czopków nazywamy barwą wypadkową). Czopki łączą się ze sobą przez komórki poprzeczne; wzajemne impulsy i pobudzenia powodują indukcję przestrzenną, która bezpośrednio wpływa na wrażenie barwy. Wykorzystując tę wiedzę, możemy tworzyć miliony wrażeń barwnych – barw, które trudno będzie nazwać. Dzięki takiemu zabiegowi żyły znajdujące się w kamieniu, przerosty o innej barwie aniżeli tło, można wydobyć na pierwszy plan bądź odwrotnie, a także podkreślić całą płytę. Niestety, nie da się jednoznacznie opisać, jaki kamień z jaką barwą w parze najlepiej będzie wyglądał. Nie ma dwóch takich samych kamieni, a jedna barwa może mieć różne oblicza zależnie od światła. Będzie to zawsze subiektywna ocena. Dlatego też należy pamiętać o trzech cechach barwy – odcieniu, nasyceniu i jasności, które możemy zmieniać za pomocą barw o innych wartościach oraz symboliki kolorów.

Barwa działa na naszą podświadomość, wynika to z bezpośredniego kojarzenia z daną sytuacją - czarna rozpacz, przedmiotem, owocem - cytrynowa żółć, osobą oraz emocjami nam towarzyszącymi - patrzeć przez różowe okulary etc. Lekceważąc potęgę barwy, jesteśmy nieświadomi wpływu, jaki na nas wywiera. Najlepszym przykładem są restauracje typu fast food czy też wszelakiego rodzaju biura obsługi klienta, gdzie każdy element jest dokładnie przemyślany, a barwa odpowiednio dobrana. Zakorzenione w naszej kulturze barwy, do których przypisywane są odpowiednie symbole, od lat niezmiennie wykorzystywane są do manipulowania człowiekiem, łagodniej mówiąc oddziaływania na psychikę człowieka w różnych celach. Absurdalne byłoby twierdzenie, że tak nie jest. Zapewne każdy z nas ma swe ulubione barwy, w których towarzystwie czuje się lepiej, bądź takie, które drażnią, wzbudzają w nas niemiłe uczucia, a to już jest mały dowód, że za ich pomocą można wywierać na nas wpływ. # Katarzyna Bereda

Kupuj na swoją korzyść! nowy Kamieniarz

www.rrgranity.pl 74

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

ARCHITEKTURA

Dobierając barwę kamienia, należy brać pod uwagę sugestie klienta, a także dowiedzieć się czegoś o nim samym oraz o miejscu, w którym kamień będzie się znajdował. Ułatwi to nam dobór odpowiedniego materiału.

iała barwa od pokoleń oznacza wiarę, czystość oraz niewinność, a także spokój, wieczność i lekkość. Kojarzyć się może nam także z chłodem oraz niezależnością, idealna barwa dla miejsca pracy umysłowej, w jej towarzystwie łatwiej złapać oddech. (Od lewej: Bianco Thassos, Bianco Carrara, Bianco Cristal)

towarzystwie barwy czerwonej zawsze mamy więcej energii, jesteśmy niespokojni, serce bije mocniej, kolor miłości, wzbudza namiętność. Może także kojarzyć nam się z krwią, wojną i agresją. Warto więc kamieni o barwie czerwonej używać w miejscach, które mają pobudzać w bardziej agresywny sposób. (Od lewej: Multicolor Red, Balmoral ,Eagle Red)

zarny kojarzyć się nam może ze śmiercią, żałobą, negacją czy też rezygnacją oraz tęsknotą za miłością. Niemniej jednak jest to także barwa powagi i dostojeństwa oraz koncentrowania się na sobie. Najbardziej znanym miejscem wykładanym czarnym kamieniem jest salon kąpielowy. Od kilku lat odważniej używamy we wnętrzach barwy czarnej, odbiegając od kanonów tradycyjnej symboliki religijnej. (Od lewej: Impala, Emerald Black, Nero Zimbabwe)

rązowa to barwa ziemi, naturalna i ciepła, kojarzona zazwyczaj z osobami dojrzałymi. Dzięki niej odczuwamy stabilizację, poczucie bezpieczeństwa i spokój. Barwa perfekcjonistów. Idealna do miejsc mających na celu wyciszenie i ucieczkę od życia codziennego, np. niewielkich lokali gastronomicznych czy też zacisznych miejsc prywatnych. (Od lewej: Baltic Brown, Portoro Classico, Amarello Gold)

asne odcienie brązu, jak beż czy też piaskowy, poprzez trendy w minionych latach stały się bardzo popularne, są barwami uniwersalnymi, klasycznymi. Wynika to z kojarzenia tych odcieni z naturą i lekkością. Mogą się nam kojarzyć ze swobodą i wolnością, a także wzmagają pewność siebie czy też zaufanie.

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

ARCHITEKTURA

arwa szara uspokaja, wprowadza nas w bardziej tajemniczy świat. Można powiedzieć, że jest to neutralna barwa osób bardziej nieśmiałych, która nie oddziałuje w sposób agresywny. Idealna do miejsc publicznych czy też wnętrz pracy. (od lewej: Kinawa, Strzegom Morów, Silver Clouds)

ółty oznacza moc podtrzymywania życia, sławę i ciepło. Symbolizuje także potrzebę kontaktu z innymi osobami oraz lęk i zazdrość. Jest to barwa działania, dążenia do celu i władzy. Ze względu na pobudzanie systemu nerwowego do wysiłku jest idealną do wnętrz, gdzie pośpiech nie jest obcy. (od lewej: Juaparana Dorado, Traverten Yellow, Madura Gold)

óżowy jest kolorem wrażliwości, delikatności oraz przyjaźni. Jest to barwa lat dziecięcych. Od lat kojarzony jest z dziewczęcością, czułością, subtelnością oraz ukojeniem. Mężczyźni stronią od tej barwy. Współgra z barwą szarą. (od lewej: Rosa Corallo, Indian Juaparana, Rose Tea)

ranat, czyli barwa zasad i dyscypliny, pomaga w pracy. Kojarzona z mistycyzmem, tęsknotą, wprowadzająca w melancholię. Kamieni o tym zabarwieniu warto używać we wnętrzach biurowych czy też publicznych, gdzie priorytetem jest odpowiedzialność za dokonywane wybory. Idealnie współgra z zielenią czy też jaśniejszymi odcieniami brązów. (od lewej: Azul Bahia, Solidate, Rustenbuild)

omarańczowy - barwa żywotności, spontaniczności oraz pozytywnego nastawienia. Ciepła, pełna energii i szczęścia. Kojarzona z owocami, zachodem słońca i latem. Idealna do wnętrz mających na celu wzbudzać radość i poczucie euforii. (od lewej: Onyx Eubea, Rosa Norvegia, Travertino Gallio)

ielony to od dawna symbol nadziei, młodości czy też nawet raju w krajach muzułmańskich. Jest barwą natury budzącej się do życia, która pomaga nam uspokoić wewnętrzny chaos czy też złagodzić dolegliwości związane z narządem wzroku. Używając kamieni o zielonej barwie, pomożemy odzyskać spokój oraz zwalczyć poczucie strachu. (od lewej: Vert Maritaca, Verde Eucalipto, Green Bamboo)

Używając odpowiednich zestawień barw kamieni w mozaikach, dekorze czy też posadzkach etc. jesteśmy w stanie stworzyć ciekawy plastycznie oraz przemawiający do nas element wnętrza. Zachęcam serdecznie do zgłębienia tematu psychofizjologii oraz częstszej analizy otaczających nas barw. (Katarzyna Bereda)

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

1-09-2006

17:39

Pagina 1

www.progress.bg.it

Pag_pubb_XB_06_polacco.qxd

Teorema

wygodnie • prosto • szybko: Teorema XE Wasz nowy sposób pracy. Gama maszyn CNC Ravelli bezustannie ewoluuje. Obecnie

dostępne są modele do każdego typu obróbki i dostosowane do każdej planowanej przez Was inwestycji. Prosty w Teorema B 4 osie

obsłudze panel sterowania w maszynach serii Teorema umożliwia pełne wykorzystanie możliwości oferowanych przez najbardziej zaawansowane technologie obróbki marmuru, granitu i kamienia. Bezwzględna precyzja, pełna

Teorema B 5 osie

Teorema B 6 osie

niezawodność i niskie koszty użytkowania całkowicie zmienią Waszą pracę. Na lepsze, oczywiście. Robert Walczak biuro: ul.Antenowa 8 p.5, 04-656 Warszawa - tel./fax 022 6133911 tel.kom. 0606 624354 - Robert Walczak, tel.kom. 0500 103273 - Daniel Pampuch e-mail:indiampol@poczta.onet.pl 24060 Entratico (Bg) Italia - Viale E. Mattei, 17 Te l . + 3 9 0 3 5 9 4 3 4 0 1 - F a x . + 3 9 0 3 5 9 4 4 1 5 1

i n f o @ r a v e l l i . i t - w w w. r a v e l l i . i t

obróbka marmuru, kamienia, granitu.

FIRMA

Motywowanie

handlowca Zarządzanie personelem

strukturze współczesnej firmy bardzo ważną rolę odgrywają handlowcy. I nie ma znaczenia, co mają sprzedawać. Ponieważ ich rola jest tak ważna, rodzi się pytanie, jak motywować ich do pracy, jak panować nad ich działaniami. Bywa często tak, że nawet najlepsi handlowcy tracą motywację. Nadchodzi dzień, gdy na kolejny plan sprzedaży reagują stwierdzeniem: tego się nie da zrobić. Gorzej, że jeśli pracujemy z grupą sprzedawców, często po takim załamaniu, ten dotychczas najlepszy handlowiec staje się negatywnym liderem w grupie. Warto szczególną uwagę zwracać właśnie na najlepszych handlowców, tych mających najlepsze wyniki, najdłuższy czas pracy i będących autorytetami w grupie. Jeśli im spada motywacja – to najprawdopodobniej dzieje się tak również z innymi. Powodów spadku motywacji jest bardzo dużo. Część oczywiście jest zależna od rynku, na którym działają, ale jest też grupa czynników, które mają źródło wewnątrz firmy. Badania naukowe stwierdzają, że około 60 procent handlowców jako najbardziej demotywujący element wewnątrz firmy wskazuje relacje z przełożonym. Jak można zatem zbudować dobry system motywacyjny utrzymujący motywację stale na wysokim poziomie? Trzeba pamiętać, że obserwuje się wśród handlowców zjawisko „wypalania się”. Zbudowanie dobrego systemu to duża sztuka.

SZKOLENIE Handlowców trzeba szkolić – bez wiedzy o technikach sprzedaży mogą posługiwać się wyłącznie intuicją, która na pewnym poziomie ich rozwoju nie pozwala na dalszy wzrost efektów – a to jeden z elementów demotywujących. Wysyłając handlowca do klienta, w pewnym sensie wysyłamy go na wojnę – wojnę psycho-

logiczną. Handlowiec jest bardzo narażony na manipulację ze strony kontrahenta. Jedną z najczęściej stosowanych technik manipulacji jest tzw. pozorna walka. Klient negocjuje ostro i na pierwszym planie przedstawia wymogi drugoplanowe – np. szybkiej realizacji zamówienia. Robi to tylko po to, aby w końcu ustąpić, bardzo to podkreślając i oczekując w zamian jakichś ustępstw ze strony handlowca. Buduje w ten sposób w naszym handlowcu przekonanie, że już coś wygrał i łatwiej godzi się na ustępstwa w znacznie poważniejszych sprawach – np. terminu płatności czy ceny. Jak uodpornić naszego przedstawiciela na takie działanie? Najważniejsze jest, aby do rozmów z klientem był przygotowany. Musi wiedzieć dwie rzeczy: - jakie są spodziewane oczekiwania klienta (bo jeśli kontrahent będzie na początek negocjował jakieś elementy inne, to powinien poczuć, że coś jest nie tak), - jakie ma do dyspozycji warunki brzegowe (co ułatwia ocenę wartości składanych przez partnera propozycji). Może posłużyć się wtedy tzw. techniką św. Mikołaja, która polega na zmuszeniu drugiej strony do precyzyjnego określenia swoich oczekiwań i warunków. Po podaniu warunków stwierdza, że nie wszystkie da się zrealizować i prosi o podanie tych najważniejszych lub o ustawienie ich w kolejności ważności. Poważnym problemem w pracy z przedstawicielami handlowymi jest zjawisko, kiedy handlowiec już na starcie negocjacji daje klientowi maksymalne rabaty, aby łatwo doprowadzić do sprzedaży. To wynik dążenia do sprzedaży za wszelką cenę. Ale takie działanie uniemożliwia lub znacznie utrudnia sprzedawcy dalszą pracę z klientem. Przy następnej sprzedaży nie będzie bowiem już mógł nic więcej zaoferować. I to rodzi frustrację i zniechęca.

Drugim elementem frustrującym sprzedawcę jest niewątpliwie typowe hasło klienta „nie jestem zainteresowany”. Trzeba wytłumaczyć handlowcom, że takie stwierdzenie nie musi być informacją o braku zainteresowania klienta. To w znacznej części działanie obronne i nie ma nic wspólnego z ofertą. Każdy handlowiec musi traktować takie stwierdzenie jako odpowiedź: „nie widzę w pana ofercie swojego interesu”, a to już przecież zupełnie coś innego. Wynika z niego to, że nie można w tym momencie próbować przekonywać klienta wprost. Np. można zapytać: „co musiałbym zmienić w ofercie, aby był pan zainteresowany?”. To tylko kilka przykładów zagadnień z umiejętności sprzedaży, które nasz handlowiec powinien mieć. Ale są chyba dobrym przykładem konieczności ich szkolenia. Poza wiedzą o technikach prowadzenia negocjacji ważne jest, abyśmy zdali sobie sprawę, w jaki sposób każdy nasz handlowiec działa. Bo metod jest kilka. Część handlowców uzyskuje dobre wyniki dzięki silnej osobowości. Inni opierają się na bardzo dobrym poznaniu klienta, jego oczekiwań i słabości. Są i tacy, którzy budują bardzo osobiste relacje z klientami. Pracujący dobrze handlowiec to czysty zysk – ale pamiętajmy też, że to zarazem ryzyko, zwłaszcza w handlu typu b2b. W końcu jeśli jego relacje z klientami są bardzo dobre – jego odejście z pracy może mocno odbić się na obrotach i efektywności sprzedaży. Część firm chcąc zachować bezpieczeństwo, do obsługi kluczowych klientów kieruje np. dwóch sprzedawców.

SYSTEM WYNAGRODZEŃ Podstawowym problemem pracy z handlowcami jest system wynagradzania. Dla każdego pracownika w gruncie rzeczy istnieją dwa parametry finansowe zarobków:

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

T500

TC04 Numeric

T818 Access

T108S V4

www.thibaut.fr

MC DIAM sp. z o.o. PL 02-668 WARSZAWA, Al. Lotnikow 12 e-mail : a.bukalski@mcdiam.com.pl fax : (+48.15) 832.17.25 mobile : +48.601.944.227

Machines & solutions pour profiler, découper et polir tous matériaux Machines & solutions for stone processing Avenue de Bischwiller - B.P.88000 - 14508 VIRE CEDEX - FRANCE Tél. : + 33 (0) 231 666 800 - Fax : + 33 (0) 231 677 528 - E-mail : thibaut@thibaut.fr

FIRMA

- pierwszy to poziom dochodów pozwalający na utrzymanie się finansowe na dotychczasowym poziomie. Drugi to poziom osobistego sukcesu finansowego. - ten drugi element w przypadku handlowców najlepiej jeśli w ich opinii nie ma kresu. Zbudowanie systemu wynagradzania handlowców, w którym istniej granica zarobku, to duży błąd. Również zatrudnienie handlowca, który na starcie określa, ile chciałby zarobić. Istnieją firmy, w których wynagrodzenie handlowca to czysta prowizja ze sprzedaży. Taki system jest bardzo motywujący, ale musimy sobie uświadomić że nasz handlowiec żyje w ciągłym stresie trudnych negocjacji i dokładanie mu stresu walki o osiągnięcie koniecznych do życia osobistych dochodów może być psychologicznie zbyt trudne na dłuższą metę. Praca w takim systemie, jak stwierdzono, powoduje o połowę szybsze „wypalenie się”. Pamiętajmy, że na rezultat pracy handlowca wpływ ma również rynek. Dlatego powinniśmy zapewnić mu część stałą wynagrodzenia. Zdaniem Eli Jonesa z Uniwersytetu w Houston: „To, kim handlowcy muszą stać się dziś, daleko wykracza poza zwykłą rolę sprzedawcy”. Współcześni sprzedawcy to raczej menedżerowie zarządzający relacjami z klientami. Ta metamorfoza trwa już od ponad dekady. „Firmy zdają sobie sprawę, że utrzymanie dotychczasowych klientów jest o wiele korzystniejsze niż poszukiwanie nowych” - mówi Mike Ahearne z Uniwersytetu w Connecticut.

Niektóre firmy zaczęły więc wynagradzać handlowców nie tylko stosownie do obrotu, ale również wysiłku włożonego w budowanie relacji klienta z firmą. Doszliśmy zatem do ustalenia, że handlowiec powinien mieć część stałą dochodów oraz część zależną od jego zaangażowania. Te dwa składniki powinny pokrywać jego potrzeby podstawowe. Prowizja ze sprzedaży to powinien być już składnik nazwany wcześniej składnikiem osobistego sukcesu finansowego. Ponieważ rynek jest coraz trudniejszy, handlowcy mają tendencję do przyznawania maksymalnych rabatów, dlatego część firm decyduje się na płacenie prowizji od zysku. To jest oczywiście jakaś metoda, ale też niesie pewne ryzyko. Handlowiec w tym momencie może zbyt mocno dążąc do osiągnięcia maksymalnego zysku, podbijać cenę maksymalnie, szczególnie jeśli ma spore umiejętności sprzedażowe. To może spowodować powstanie opinii o firmie, że jest droga. Część firm ustala prowizję progresywną, czyli rosnącą wraz z obrotami. Ustalane są zwykle pewne progi. Tu też czasem popełniane są błędy. Jeśli kolejne progi są zbyt trudne do osiągnięcia, handlowiec obiera je jako nierealne i traci motywację. Warto ustalając je, sprawdzić, jak dotychczas przebiegały przyrosty obrotów i ustalić je na takim poziomie, aby przy utrzymaniu dynamiki wzrostu sprzedaży handlowiec mógł je osiągać w przeciągu kilku miesięcy. Nie dłużej niż rok. Zarobki handlowców musimy analizować również w kontekście rynku pracy. Jeśli mamy dobrego handlowca, a zarabiającego poniżej warunków rynkowych, to wcześniej czy później da się podkupić, być może nawet przez konkurencję. Tracimy wtedy zwykle nie tylko pracownika, ale również pewną część klientów.

INNE ELEMENTY MOTYWACYJNE Zarobki to oczywiście podstawowy środek motywacyjny, ale są również inne. Wielu menedżerów uważa, że takim elementem jest wyposażenie pracownika w środki pracy na dobrym poziomie. Nie jest to do końca prawda. Te elementy są ważne przy zatrudnieniu, ale po roku ich użytkownik przyzwyczaja się i jedyny efekt jest taki, że stają się argumentem wyłącznie przy próbie podebrania pracownika przez inną firmę. Natomiast każdy pracownik oczekuje pochwał i doceniania. Jeśli jest wyłącznie strofowany, to traci motywację niezależnie nawet od efektów finansowych. Prawie w każdym człowieku jest chęć konkurowania z innymi. Trzeba to wykorzystywać i demonstrować pracownikom, że Kowalski w ostatnim okresie uzyskał najwyższe efekty. Jeśli nie stać nas na dodatkowe konkretne nagrody finansowe, to lepiej najlepszego obdarowywać okresowo upominkami. Konkretne przedmioty w tym wypadku działają lepiej niż skromne uznanie finansowe, szczególnie jeśli potrafimy trafić w potrzeby konkretnej osoby. No i nie zapominajmy o rozmawianiu z naszymi pracownikami – zainteresowaniu ich problemami, pasjami. To buduje dobre relacje wewnątrz firmy. Zawsze mówiłem, że handlowiec musi się zmagać z rynkiem – tam prowadzi swoją wojnę. Jeśli dodatkowo musi zmagać się z własną firmą i szefem, to szansa na utratę motywacji rośnie gwałtownie. # Dariusz Wawrzynkiewicz

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

Mini - kruszarka do łamania ( kruszenia ) kamiania naturalnego ( marmur, granit, piaskowiec )

Materiał wejściowy max. 15 x 25 cm Wydajność do 5t/h Produkt końcowy - kruszywo 0 - 40 mm S Y NTE NTECH 2 8 - 40 28 4 0 0 P iiń ń c z ó w, u l . Nowo ul Nowowiejska 52 t e l . / fax tel f a x + 4 8 4 1 3 5 7 7 4 56 t e l . +4 tel +48 41 357 61 54 e - m ai e-m a i l: l : t e n a x @ i n t e r i a . pl w w w. te tenax.info.pl

Via Ospedaletto, 113 37026 Pescantina (Verona) - Włochy tel. (39) 045 67 67 309 fax. (39) 045 67 67 410 info@fraccarolibalzan.it

Dystrybucja i serwis w Polsce: SYNTECH 28-400 Pińczów, ul. Nowowiejska 52 tel./fax +48 41 357 74 56, tel. +48 41 357 61 54 e-mail: tenax@interia.pl www.tenax.info.pl

Profesionalne oczyszczalnie wody dla zakładów kamieniarskich

FIRMA

Jak odchudzić

koszty

Oszczędności w firmie

ecyzje dotyczące struktury i rodzajów finansowania spełniają strategiczny rolę w zarządzaniu firmą. Na rozczłonkowanym rynku kamieniarskim, na którym dochodzi do przepychanek cenowych, a za firmami nie zawsze stoi odpowiednie zaplecze kapitałowe, zachodzi konieczność prowadzenia biznesu w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystywać wszystkie możliwości oszczędzania, jakie stwarza prawo. Wielu przedsiębiorców jest przekonanych, że już zredukowali swoje koszty do minimum. A jeśli konieczne są kolejne cięcia, to najczęściej pierwszą myślą jest redukcja etatów pracowniczych. Takie pomysły w dobie problemów z kadrą nie wydają się zbyt rozsądne. W tym tekście pokażemy kilka pozaprodukcyjnych obszarów w firmie, na których można zaoszczędzić.

ULGA ZA ZŁE DŁUGI Kontrahent nie zapłacił za fakturę? To żadna nowość w tej branży. Zatory płatnicze to plaga branży kamieniarskiej, którą dodatkowo obciążają absurdalne przepisy podatkowe. Od każdej wystawionej faktury sprzedawca nie dość, że musi zapłacić VAT i nie jest w stanie go odzyskać, to jeszcze nie może zaliczyć tej kwoty do kosztów uzyskania przychodu. Tymczasem nierzetelny nabywca, który nie płaci za towar, który de facto już posiada, może odzyskać podatek naliczony. To jeden z paradoksów w polskich przepisach podatkowych. Naprawia go, wprowadzona dwa lata temu, ulga za złe długi. Co ona w praktyce oznacza dla podatników? Ci, którzy nie otrzymali zapłaty za towar czy usługę, mogą wpisać takie długi na listę wierzytelności nieściągalnych i poinformo-

wać o tym fiskusa. W rezultacie otrzymają zwrot VAT, który musieli odprowadzić po wystawieniu faktury za nieudane transakcje. Jednocześnie informują o tym fakcie kontrahenta, który traci wtedy prawo odliczenia podatku z nieuregulowanych faktur i musi zapłacić go do urzędu skarbowego. Aby skorzystać z prawa do dokonania korekty podatku VAT, trzeba mieć możliwość odpisania wierzytelności jako nieściągalnych, a tym samym zaliczenia ich w koszty uzyskania przychodów. Co wtedy, gdy skruszony dłużnik będzie chciał „odkręcić” całą sprawę i ureguluje zaległą fakturę? W takiej sytuacji podatnik musi zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. Jeśli podatnik dokonuje korekty podatku należnego z powodu wierzytelności nieściągalnych, musi zawiadomić o tym fakcie skarbówkę oraz podać właściwą kwotę, o którą pomniejsza ogólną kwotę podatku należnego wykazanego w deklaracji podatkowej. W ciągu 7 dni od daty dokonania korekty musi również poinformować o tym dłużnika. Kopia zawiadomienia jest następnie przesyłana do właściwego dla wierzyciela urzędu skarbowego. Procedura ta obowiązuje również dłużnika, który musi dokonać korekty podatku naliczonego, wynikającego z nieuregulowanych przez niego faktur, poprzez korektę deklaracji VAT za okres, w którym dokonał odliczenia podatku naliczonego lub otrzymał fakturę. Jeśli następnie ureguluje należność za fakturę, ma prawo do powiększenia kwoty podatku naliczonego o podatek wynikający z zapłaconej faktury – w rozliczeniu za okres, w którym uregulował należność. Nie wszystkim jednak przysługuje prawo do dokonania korekty podatku należnego

wynikającego z nieuregulowanych faktur VAT. Jeśli między wierzycielem a dłużnikiem zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowe, majątkowe lub wynikające ze stosunku pracy, nie będą mogli skorzystać z ulgi za złe długi.

KOSZTY PRACOWNICZE Każdy nowy pracownik to spory koszt w strukturze finansowej firmy. Można go jednak zredukować, zatrudniając osobę bezrobotną. Pracodawca może wówczas uzyskać refundację kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska, pod warunkiem, że zatrudni osobę bezrobotną na okres co najmniej 12 miesięcy w pełnym wymiarze czasu pracy, a stanowisko pracy zostanie utrzymane przez 2 lata w małych i średnich firmach oraz przez 3 lata w dużych firmach. Pracodawcy najbardziej opłaca się zatrudnić bezrobotnego na minimum rok. Po takim okresie firma może wystąpić o zwrot wydatków poniesionych na ubezpieczenie społeczne. Maksymalna kwota refundacji wynosi trzykrotność minimalnego wynagrodzenia. Zatrudniający osobę niepełnosprawną przedsiębiorca może liczyć na zwrot kosztów poniesionych na wynagrodzenia, ubezpieczenie społeczne, przystosowanie stanowiska pracy, szkolenia. Pewne oszczędności można również uzyskać, zatrudniając pracowników młodocianych i stażystów. W pierwszym przypadku można liczyć na rekompensatę wydatków poniesionych na wynagrodzenia. Przyjmując do pracy stażystę skierowanego z urzędu pracy, przedsiębiorca nie wypłaca pracownikowi pensji, koszty te ponosi urząd pracy, pod warunkiem, że po stażu pracodawca zatrudni stażystę na okres ustalony z urzędem pracy.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

FIRMA

LEASING DLA OSZCZĘDNYCH Chcąc szybko sfinansować inwestycje, wiele firm decyduje się na leasing. Dzięki temu nabywają środek trwały przy minimalnym wkładzie własnym. Z drugiej jednak strony leasing może być droższy od kredytu bankowego. Jaki rodzaj leasingu wybrać, aby firma osiągnęła maksymalne korzyści, w tym korzyści podatkowe? Zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem wydatków, których ustawy nie uznają za koszty. Do nich zaliczają się wydatki na spłatę określonej w umowie wartości przedmiotu leasingu, jeżeli rzecz tę lub prawo zgodnie z odrębnymi przepisami zalicza się do składników majątku leasingobiorcy, a taka sytuacja zachodzi w przypadku leasingu finansowego, gdy przedmiot leasingu zalicza się do składników majątku leasingobiorcy. W praktyce firma ma możliwość wyboru jednego z dwóch głównych rodzajów leasingu: finansowego lub operacyjnego. Pierwszy ma miejsce, gdy okres użytkowania urządzenia przez leasingobiorcę zbliża się do granic fizycznego zużycia przedmiotu. Staje się on faktycznie składnikiem majątku leasingobiorcy i jest przez niego amortyzowany. Stwarza to możliwość amortyzacji przedmiotu leasingu od podstawy opodatkowania leasingobiorcy. Leasing operacyjny obejmuje urządzenia do wykonania określonego zadania. Główna różnica między nimi to odmienne korzyści podatkowe. Jeżeli firma zdecyduje się na leasing finansowy, maszyna, która będzie przedmiotem leasingu, znajdzie się w ewidencji środków trwałych, co uprawni przedsiębiorcę do dokonywania odpisów amortyzacyjnych obniżających podstawę opodatkowania. Leasing finansowy traktowany jest jako dostawa towarów, stąd też VAT płacony jest z góry, a jedynie część odsetkowa raty leasingowej stanowi koszt uzyskania przychodu. Leasing finansowy jest odpowiedni dla firm większych, prowadzących pełną księgowość, ponieważ takie firmy nie odpisują jednorazowo kosztów zakupu, ale odpisują je w postaci rat amortyzacyjnych. Jeśli firma jest przedsiębiorstwem prowadzącym księgowość uproszczoną,

powinna wybrać drugą opcję - leasing operacyjny, ponieważ w tym wypadku koszt uzyskania przychodów firmy powiększony zostanie o płacone co miesiąc raty leasingowe. Przedmiot leasingu z punktu widzenia prawa podatkowego będzie znajdował się poza ewidencją środków trwałych leasingobiorcy. Podobnie jak w przypadku leasingu finansowego VAT należny leasingobiorcy pomniejszony zostanie o VAT z comiesięcznych rat leasingowych. Aby osiągnąć maksymalne korzyli z wyboru leasingodawcy, trzeba poznać całkowity koszt leasingu, na który składają się nie tylko raty i opłata wstępna. Pełny koszt to także prowizje, opłaty manipulacyjne, wartość wykupu oraz koszt ubezpieczenia. Należy się również dowiedzieć, czy i na jaki okres można zawiesić spłatę rat leasingowych, a także poznać sposób zabezpieczenia umowy leasingowej. Z reguły pierwsza wpłata to koszt w wysokości 10 – 40 proc. wartości sprzętu – w tej kwocie zawarta jest opłata manipulacyjna. Wpłata ta jest dla leasingobiorcy w całości kosztem uzyskania przychodu. Po stronie leasingobiorcy pozostaje ubezpieczenie sprzętu na cały okres trwania umowy.

Oyster

Innowacyjny pomys∏ Beltrami Beltralinea StoneSkin- ci´te z kraw´dzi slabów paski o gr 1-3 cm po∏àczone za pomocà ˝ywicy poliestrowej w elementy 60/15 cm. Nowy produkt

FAKTORING – SPOSÓB NA GOTÓWKĘ? Faktoring to coraz popularniejszy sposób nie tyle na oszczędności, ile na utrzymanie płynności finansowej. Niestety często jest tak, że nie każda wystawiona faktura gwarantuje przypływ gotówki. Zanim klient ureguluje należność, firma już czyni kolejne wydatki, które ma zamiar sfinansować z pieniędzy z wystawionej, a nieopłaconej jeszcze faktury. Gdy lista dłużników rośnie, a termin spłaty oddala się w czasie, firmowy rachunek zaczyna świecić pustkami, gdyż drobni przedsiębiorcy rzadko mogą sobie pozwolić na stworzenie rezerwy finansowej, przeznaczonej na czarną godzinę. Problemy z utrzymaniem płynności finansowej zakłady kamieniarskie mają zazwyczaj po okresie zimowego zastoju. Częstą praktyką na początku sezonu jest pobieranie towaru „na krechę”. W starciu z nierzetelnymi kontrahentami asekuracją może okazać się faktoring. Jak on funkcjonuje? W skrócie wygląda to tak, że wyspecjalizowany pośrednik, czyli factor (najczęściej są to banki komercyjne) „kupu-

Ardesia Nera

Everest Green

Oriental Basalt

Maurya Gold

Oyster

Sunrise

Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 e-mail : info@beltrami.pl

www.beltrami.pl nowy Kamieniarz

www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

Woodstone Wengé

WOODSTONE

Woodstone Imperial

Woodstone Red

Woodstone Wengé

Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 e-mail : info@beltrami.pl

www.beltrami.pl 88

je” od przedsiębiorcy jego nieprzeterminowane wierzytelności pieniężne, czyli to, co są mu winni odbiorcy z tytułu sprzedaży. Sprzedawca przekazuje faktorowi kopie faktur i gotówkę dostaje od ręki – standardowo 80 proc. wartości transakcji. Pozostałe 20 proc. faktor wypłaca, kiedy odzyska należność za wystawioną fakturę. Koszt umowy faktoringu to prowizje i odsetki od wypłaconych przez faktora zaliczek. Łącznie mogą one sięgnąć kilku procent wartości faktury, ale dla każdej umowy cena ustalana jest indywidualnie. Przy factoringu nie jest wymagana ani zgoda, ani zawiadomienie dłużnika o dokonanej zmianie wierzyciela. Usługi faktoringu nie należy jednak mylić z wykupem długów. Jego przedmiotem są bowiem wierzytelności, które dopiero będą wymagalne (po upływie ustalonego przez kontrahentów terminu), a więc jeszcze nieprzeterminowane. Wykup długów jest domeną firm zajmujących się obrotem wierzytelnościami, które, przejmując wymagalne już wierzytelności, potrącają od kilku do kilkunastu i więcej procent (w zależności od ryzyka związanego z dochodzeniem należności). Dla kogo faktoring? Z usługi mogą skorzystać wszystkie podmioty gospodarcze, o ile sprzedaż realizowana jest na warunkach odroczonej płatności. Dlatego zwykle dotyczy to obrotów ze stałymi klientami, a nie pojedynczych transakcji. W praktyce korzystają z niej głównie małe i średnie przedsiębiorstwa, bo to one najczęściej cierpią na niedobór gotówki. Poza tym jest on łatwiej osiągalny niż kredyt, gdyż nie są wymagane zabezpieczenia, np. w formie nieruchomości. Dzięki faktoringowi sprzedawca może uniknąć standardowego już, trzymiesięcznego okresu oczekiwania na spłatę faktury. To ważne, bo coraz częściej firmy, aby zdobyć nowych partnerów, udzielają im kredytu kupieckiego, czyli przedłużają terminy płatności. Z drugiej strony same mają zobowiązania do spłacenia - w ten sposób narażają się na utratę płynności finansowej. W firmach kamieniarskich, w których sprzedaż charakteryzuje się dużą sezonowością, faktoring może być szczególnie przydatny. Kumulacja obrotu w krótkim okresie i możliwość otrzymania zapłaty dopiero po pewnym czasie prowadzi do szybkiego wyczerpania kapitału obrotowego. Nadwerężona

w takim przypadku płynność kapitałowa firmy poprawi się, gdy zobowiązania finansowe przejmie na siebie faktor. Co się stanie, jeśli dłużnik jednak nie zapłaci? Przy faktoringu pełnym to faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności odbiorców, co w praktyce oznacza kupno wierzytelności przez faktora. Daje więc pewność, że wypłacone przedsiębiorcy środki nie zostaną cofnięte w razie problemów z wyegzekwowaniem zapłaty od odbiorców. Niekiedy jednak faktor uchyla się od przejęcia pełnego ryzyka wypłacalności dłużnika. Zawierana jest wtedy umowa, w której ustalone są dla dłużnika tzw. kwoty najwyższe, do których przejęte jest ryzyko wypłacalności faktora. Z kolei faktoring niepełny, tzw. z regresem, ma charakter umowy pożyczki między przedsiębiorstwem a faktorem, a wierzytelność staje się zabezpieczeniem tej pożyczki (w aspekcie prawnym nie jest to jednak pożyczka, a faktoring). W tym przypadku ryzyko wypłacalności dłużnika nie przechodzi na faktora. Faktor jedynie warunkowo nabywa wierzytelność, która w razie niewypłacalności dłużnika jest ponownie przeniesiona na przedsiębiorstwo, a przedsiębiorstwo zobowiązane jest do zwrotu wypłaconej przez faktora zaliczki. Wcześniej jednak faktor podejmuje próby ściągnięcia wierzytelności we własnym imieniu, ale na rachunek przedsiębiorstwa. W Polsce ten typ faktoringu jest obecnie najbardziej popularny. Faktoring okazuje się również przydatny dla firm osiągających obroty w handlu zagranicznym. Pomaga uniknąć problemów związanych z niekorzystnymi wahaniami kursów walut, część faktorów udziela też bezpłatnych gwarancji dla polskich importerów. To pomaga przy negocjowaniu dłuższych terminów płatności czy lepszych cen. Faktoring nie rozwiązuje jednak wszystkich problemów finansowych firmy. Może się zdarzyć sytuacja, że kontrahent nie zapłaci należności, a firma będzie musiała zwrócić faktorowi już wypłaconą zaliczkę. Tak jak to jest w przypadku faktoringu z regresem. Nawet w przypadku, gdy faktor bierze na siebie całe ryzyko, będzie mógł zażądać od firmy pieniędzy - tak będzie np., jeśli okaże się, że sprzedała ona wadliwy towar lub nie zrealizowała zamówienia. # Agnieszka Środoń

nowy Kamieniarz

Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

1PMFSLB EP HSBOJUV NPE /1 39 .BT[ZOB EP QPMFSPXBOJB QÂ&#x2019;ZU HSBOJUPXZDI X LPNQMFDJF [ SPCPUFN [BÂ&#x2019;BEVOLPXZN J XZÂ&#x2019;BEVOLPXZN 3"1*% BVUPNBUZD[OZN VS[Å&#x2022;E[FOJFN EP OBLÂ&#x2019;BEBOJB XPTLV J BVUPNBUZD[OZN TZTUFNFN VLÂ&#x2019;BEBOJB QS[FLÂ&#x2019;BEFL [ GPMJJ

4*.&$ 450/& 130$&44*/( 1-"/54 www.simec.it

1PMFSLB /1 39 4*.&$ KBLPÅ¾Å&#x2014; X[CVE[BKÅ&#x2022;DB [BDIXZU 0CTFSXPXBOJF QSBDZ QPMFSLJ EP QÂ&#x2019;ZU HSBOJUPXZDI 4*.&$ /1 39 KFTU EPQSBXEZ OJFQPXUBS[BMOZN QS[FÆ&#x2019;ZDJFN $JDIB QSBDB QÂ&#x2019;ZOOPÅ¾Å&#x2014; SVDIÃ&#x2DC;X QSÅ¢ELPÅ¾Å&#x2014; TLÂ&#x2019;BEBKÅ&#x2022; TJÅ¢ X TVNJF OB KFEZOÅ&#x2022; X TXPJN SPE[BKV KBLPÅ¾Å&#x2014; LUÃ&#x2DC;SB VNPÆ&#x2019;MJXJB PTJÅ&#x2022;HOJÅ¢DJF NBLTZNBMOFK XZEBKOPÅ¾DJ QS[Z OBKXZÆ&#x2019;T[FK KBLPÅ¾DJ QPMFSPXBOJB PD[FLJXBOFK E[JÅ¾ OB SZOLV 1SPEVLPXBOB KFTU POB X LJMLV XFSTKBDI o [ KFEOZN NPTUFN J HÂ&#x2019;PXJDBNJ D[Z UFÆ&#x2019; [ EXPNB NPTUBNJ J EP HÂ&#x2019;PXJDBNJ +FTU UP NBT[ZOB LUÃ&#x2DC;SB XZ[OBD[B BVUFOUZD[OZ QVOLU PEOJFTJFOJB QPE X[HMÅ¢EFN OJF[BXPEOPÅ¾DJ J USXBÂ&#x2019;PÅ¾DJ ,BÆ&#x2019;EZ [BQSPKFLUPXBOZ EFUBM LBÆ&#x2019;EZ [BTUPTPXBOZ X LPOTUSVLDKJ FMFNFOU UP XZOJL TUBSBOOJF EPLPOBOFHP XZCPSV 5P LPOJFD[OPÅ¾Å&#x2014; [BQFXOJFOJB DJÅ&#x2022;HÂ&#x2019;FHP USZCV QSBDZ NBT[ZOZ /1 39 X EÂ&#x2019;VHJN PLSFTJF FLTQMPBUBDKJ ,POTUSVLDKB NBT[ZOZ [F TUBMPXZN Â&#x2019;PÆ&#x2019;FN P XZTPLJFK XZUS[ZNBÂ&#x2019;PÅ¾DJ TQFDKBMOZNJ QSPXBEOJDBNJ OBQÅ¢EFN LBÆ&#x2019;EFHP NPTUV [B QPNPDÅ&#x2022; TJMOJLÃ&#x2DC;X TUFSPXBOZDI GBMPXOJLBNJ SFHVMBDKB OBDJTLV SPCPD[FHP JOEZXJEVBMOB EMB LBÆ&#x2019;EFHP XS[FDJPOB %PTUÅ¢QOB KFTU XFSTKB NBT[ZOZ XZQPTBÆ&#x2019;POFK X QVMQJU TUFSPXOJD[Z [ FLSBOFN EPUZLPXZN PQDKB DP VNPÆ&#x2019;MJXJB QFÂ&#x2019;OJFKT[F XZLPS[ZTUBOJF QPUÅ¢Æ&#x2019;OFK FMFLUSPOJLJ TUBOPXJÅ&#x2022;DFK TZTUFN TUFSPXBOJB VS[Å&#x2022;E[FOJB 5F DFDIZ UP KFEZOJF LJMLB [ DBÂ&#x2019;FHP T[FSFHV TLÂ&#x2019;BEBKÅ&#x2022;DZDI TJÅ¢ OB QS[ZTÂ&#x2019;PXJPXÅ&#x2022; KBLPÅ¾Å&#x2014; XZSPCÃ&#x2DC;X 4*.&$ ;FTUBXJFOJF UFK NBT[ZOZ X MJOJÅ¢ QSPEVLDZKOÅ&#x2022; [ JOOZNJ NBT[ZOBNJ 4*.&$ QS[ZLÂ&#x2019;BEPXP [ BVUPNBUZD[OZNJ NBT[ZOBNJ EP OBLÂ&#x2019;BEBOJB XPTLV J VLÂ&#x2019;BEBOJB QS[FLÂ&#x2019;BEFL [ GPMJJ D[Z UFÆ&#x2019; VS[Å&#x2022;E[FOJBNJ EP [BÂ&#x2019;BEPXZXBOJB J XZÂ&#x2019;BEPXZXBOJB QÂ&#x2019;ZU 3"1*% VNPÆ&#x2019;MJXJB V[ZTLBOJF OJF[XZLMF T[ZCLJFHP SZUNV QS[FNJFT[D[BOJB QÂ&#x2019;ZU J FMJNJOVKF XT[FMLJF QS[FTUPKF .$ %*". TQ [ P P "M -PUOJLPX 8"34;"8" UFM GBY XXX NDEJBN DPN QM o FNBJM NDEJBN!NDEJBN DPN QM

'SF[BSLB NPTUPXB 3*7&3 $/ .BT[ZOB TUFSPXBOB OVNFSZD[OJF [F TUFSPXBOJFN X PTJBDI J NPÆ&#x2019;MJXPÅ¾DJÅ&#x2022; QPDIZMBOJB [BSÃ&#x2DC;XOP XS[FDJPOB KBL J UBSD[Z EJBNFOUPXFK KFTU EPQSBXEZ VOJXFSTBMOB J OJF[XZLMF QSÅ¢ELB $BÂ&#x2019;Z XBDIMBS[ GSF[FSFL NPTUPXZDI 4*.&$ NPÆ&#x2019;OB PCFKS[FÅ&#x2014; OB TUSPOJF JOUFSOFUPXFK XXX TJNFD JU

5IF 2VBMJUZ 4UBS 7JB & 'FSNJ $BTUFMMP EJ (PEFHP 57 *5"-: 5FM 3 " 'BY 8FC TJUF www.simec.it & NBJM JOGP!TJNFD JU

FIRMA

Obsługa elektronarzędzi BHP część 3.

ardzo często stosowane są (szczególnie przy pracach mniej dokładnych), narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym nazywane elektronarzędziami. Należą do nich między innymi: - szlifierki i polerki tarczowe - wiertarki - strugarki do drewna - wkrętaki - pilarki nożowe i tarczowe itd. Ze względu na różnorodność elektronarzędzi podstawowym źródłem informacji dotyczących bezpieczeństwa są instrukcje obsługi dostarczane przez producenta wraz z elektronarzędziem. Dla zapewnienia bezpieczeństwa w trakcie użytkowania elektronarzędzi należy spełnić podstawowe wymogi: 1. dbać, aby prace związane z podłączeniem, badaniem, konserwacją, naprawą narzędzi wykonywane były przez pracowników posiadających wymagane dodatkowe kwalifikacje (uprawnienia SEP); 2. nie udostępniać narzędzi pracownikom, którzy nie znają zasad obsługi, użytkowania narzędzi oraz instrukcji obsługi; 3. przed rozpoczęciem pracy sprawdzić optycznie stan obudowy izolacyjnej narzędzia; 4. po zakończeniu pracy wyłączyć urządzenie z sieci i zabezpieczyć przed przypadkowym włączeniem. Użytkując elektronarzędzia, możemy być narażeni na działanie czynników szkodliwych, takich jak: zapylenie, hałas, urazy mechaniczne. Właściwa ochrona przed działaniem tych czynników uchroni nas przed szkodliwymi skutkami zdrowotnymi. Do podstawowych środków ochrony osobistej należą ochronniki słuchu (zatyczki lub nauszniki), maski i półmaski przeciwpyłowe

oraz okulary ochronne. Należy pamiętać, aby ochrony były właściwie dobrane, szczególnie półmaski przeciwpyłowe. W zależności od rodzaju zapylenia przy obrabianym materiale półmaski powinny chronić nas skutecznie, np. przy obróbce kamienia, gdzie zawartość krzemionki jest wysoka, powinna być stosowana półmaska typu PP3. Warto również pamiętać o skutecznej ochronie oczu przez stosowanie okularów ochronnych. W chwili obecnej na rynku można kupić różne rodzaje środków ochrony, różnej klasy i w różnej cenie. Pamiętajmy jednak o tym, aby ochrony były właściwie dobrane do występujących zagrożeń. Przy zakupie w firmie specjalistycznej zapytajmy, czy sprzęt, który chcemy kupić, nadaje się do prac, przy których ma być stosowany. Pamiętajmy również, że środki ochrony osobistej podlegają certyfikacji i na każdym wyrobie powinien być znak CE. Duże znaczenie dla bezpiecznego użytkowania elektronarzędzia ma zapoznanie się z instrukcją obsługi (dla narzędzi wprowadzanych na rynek polski instrukcja powinna być w języku polskim). W zależności od sposobu użytkowania elektronarzędzia dzieli się na kategorie: I kategoria - elektronarzędzia eksploatowane dorywczo, kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany, nie zwracane do wypożyczalni, II kategoria - elektronarzędzia eksploatowane często w ciągu jednej zmiany, które nie są zwracane do wypożyczalni, III kategoria - elektronarzędzia eksploatowane w sposób ciągły na więcej niż jednej zmianie zainstalowane na stałe, np. wiertarki (wymagana jest instrukcja bezpieczeństwa).

OBOWIĄZKIEM DOZORU JEST: 1. Prowadzenie regularnych badań kontrolnych elektronarzędzi w eksploatacji zgodnie z postanowieniami instrukcji. 2. Zapewnienie użytkownikowi elektronarzędzia pełnego bezpieczeństwa przed porażeniem elektrycznym lub urazami mechanicznymi. 3. Zapoznanie użytkownika z: - instrukcją obsługi dołączoną do elektronarzędzia, - postanowieniami niniejszej instrukcji w zakresie wymaganych badań kontrolnych, - podstawowymi środkami ochron osobistych przy posługiwaniu się elektronarzędziami.

ORGANIZACJA SYSTEMU BADAŃ KONTROLNYCH (MOŻNA ZLECIĆ UPOWAŻNIONYM DO TEGO FIRMOM) Dysponent elektronarzędzia (wypożyczalnia) ma obowiązek prowadzić badania kontrolne elektronarzędzi. W tym celu należy: 1. Sklasyfikować eksploatowane elektronarzędzia z uwzględnieniem stanowisk pracy wg kategorii użytkowania. 2. Założyć do każdego elektronarzędzia kartotekę, w której będą terminy badań kontrolnych, ich wyniki oraz termin następnych badań 3. Zorganizować i wyposażyć w niezbędne pomoce i aparaturę stanowisko do badań kontrolnych. 4. Wyznaczyć i upoważnić pracowników mających odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia badań kontrolnych. 5. Wyznaczyć pracowników do prowadzenia fachowego instruktażu z zakresu obsługi i konserwacji elektronarzędzi.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

Prussiani Engineering PRODUCENT CENTRÓW OBRÓBCZYCH I MASZYN DO CIĘCIA WODĄ

Upewnij się, że Twoje nowe Centrum Obróbcze będzie miało odpowiednie rozwiązania techniczne

Wrzeciono robocze z napędem pośrednim przez pasek: szczególnie przydatne przy pracy w granicie

GOLDEN GOL

ENERGIA B SCONTORNATA Precyzyjne prowadnice linearne i śruby kulkowe na wszystkich osiach

RIO PLUS Elementy wycięte na RIO PLUS

PRUSSIANI ENGINEERING Via Serio, 34 24021 Albino Bergamo (BG), Italia tel: 0039 035 77 39 91 fax: 0039 035 77 43 34

Wyłącznym przedstawicielem PRUSSIANI ENGINEERING w Polsce jest Tomasz Rogala TGR sp. z o.o. ul.Wałbrzyska 38, 58-160 Świebodzice tel. 0746666654, fax 074 6666656 info@tgr.pl www.tgr.pl

FIRMA

ORGANIZACJA BADAŃ RODZAJE BADAŃ 1.Badania bieżące - należy wykonywać każdorazowo przed wydaniem elektronarzędzia do eksploatacji i po jego zwrocie do wypożyczalni oraz w przypadku elektronarzędzi zaliczanych do II i III kategorii użytkowania - przed rozpoczęciem pracy na danej zmianie. 2.Badania okresowe - co 6 miesięcy dla elektronarzędzi zaliczanych do I kategorii użytkowania, - co 4 miesiące dla elektronarzędzi zaliczanych do II kategorii użytkowania, - co 2 miesiące dla elektronarzędzi zaliczanych do III kategorii użytkowania, - po każdej sytuacji mogącej mieć wpływ na bezpieczeństwo użytkowania elektronarzędzia (upadek, zawilgocenie itp.).

OPIS BADAŃ WYKONYWANYCH PRZEZ PRACOWNIKA PRZED UŻYCIEM NARZĘDZIA 1. Oględziny zewnętrzne - polegają na sprawdzeniu, czy: - elektronarzędzie dostarczono do badań w stanie wyczyszczonym, - elektronarzędzie jest kompletne i ma czytelną tabliczkę znamionową, - elementy obudowy zewnętrznej i rękojeści nie są uszkodzone, - wtyczka nie jest uszkodzona oraz czy odpowiada wymaganiom w części dotyczącej parametrów znamionowych elektronarzędzia, - przewód przyłączeniowy jest zabezpieczony przed wyrwaniem z wtyczki i elektronarzędzia oraz czy nie ma uszkodzonej izolacji, - odgiętka nie jest uszkodzona, prawidłowo osadzona i nie wysuwa się z obudowy, - dostępne zewnętrzne osłony, nakrętki, kapturki szczotkotrzymaczy są kompletne i nie są poluzowane i uszkodzone, - działanie elementów sterujących jest prawidłowe i czy elementy te nie są uszkodzone (przyciski, pokrętła itp.), - uchwyty i zaciski narzędzi roboczych są kompletne i nie wykazują uszkodzeń, - osłony narzędzi są kompletne, - nie ma wycieków smaru wskazujących na uszkodzenie uszczelnień.

Przeprowadza się w okresie gwarancyjnym w zakresie nie naruszającym warunków gwarancji lub po okresie gwarancyjnym; polega on na częściowym zdemontowaniu elektronarzędzia i po sprawdzeniu czy: - odciężka przewodu jest prawidłowo przymocowana, - żyły przewodu przyłączeniowego i ochronnego są dobrze podłączone, - osprzęt elektryczny jest prawidłowo umieszczony i zamocowany, - przewody połączeń wewnętrznych są prawidłowo rozmieszczone, - silnik nie jest nadmiernie zabrudzony i czy nie ma zabrudzenia smarem, - iskrzenie na komutatorze nie jest nadmierne, - szczotki nie są zużyte, - sprężyny szczotek są prawidłowo założone i odpowiednio je dociskają, - nie ma śladów wskazujących na nieprawidłową pracę elektronarzędzia, - łożyska nie są uszkodzone i nasmarowane.

SPRAWDZENIE OBWODU OCHRONNEGO Przeprowadza się przez: - oględziny długości żył przewodu przyłączeniowego między zaciskami a odciążką (długość żył powinna być taka, aby przy wysunięciu się przewodu przyłączeniowego z odciążki żyły przewodzące prąd naprężyły się wcześniej niż żyła ochronna), - pomiar spadku napięcia między stykiem ochronnym wtyczki a badaną dostępną

częścią metalową elektronarzędzia przy zasilaniu prądem przemiennym nie przekraczającym 12 V, jednak nie mniejszym niż 25 A.

SPRAWDZENIE BIEGU JAŁOWEGO Polega na włączeniu elektronarzędzia do sieci i jego zasilaniu napięciem znamionowym przez 5-10 sekund. W tym czasie należy zwrócić uwagę na: - natychmiastowy rozruch, - równomierną pracę. Wynik badań należy uznać za pozytywny, jeżeli badane elektronarzędzie przejdzie z wynikiem dodatnim wszystkie badania. Jeżeli wynik badań kontrolnych uznany będzie za ujemny, elektronarzędzie należy przekazać do naprawy do punktu naprawczego wytypowanego przez dysponenta lub serwisu zalecanego przez producenta. W trakcie użytkowania elektronarzędzi kategorycznie zabrania się: - wykonywania jakichkolwiek prac naprawczych przez osoby nieuprawnione - podłączenia narzędzi do sieci w sposób inny jak za pomocą wtyczek stanowiących fabryczne wyposażenie narzędzi - wykonywania przedłużeń inaczej jak za pomocą fabrycznie wykonanych przedłużaczy - zasilania elektronarzędzi w miejscach zagrożenia w sposób inny jak przez transformator separujący - ostępowania niezgodnie z instrukcją. # Bogusław Wąsik

DEMONTAŻ I OGLĘDZINY WEWNĘTRZNE – WYKONUJE OSOBA POSIADAJĄCA WŁAŚCIWE UPRAWNIENIA

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIA

Obróbka

trakowa Od bloku do płyty

amień występuje wszędzie, mimo że nie wszędzie występuje w sposób widoczny i sprzyjający jego wykorzystaniu. Żyjemy bowiem na cienkiej kamiennej skorupie kontynentalnej pokrywającej ziemski glob. Średnia grubość tej skorupy wynosi 35 km, grubość części oceanicznej zaledwie 7 km. W skład części kontynentalnej wchodzą głównie granit, granodioryt i dioryt. Pozostałe skały powstały z produktów erozji skał magmowych lub osadzania się związków wapieniowo-magnezowych. Obróbka kamienia była jedną z pierwszych czynności, jakie musiał opanować człowiek pierwotny: od wykucia wejścia do jaskini, wydobycia kamienia do budowy domów czy wykonania krzemiennych noży lub grotów strzał. O wykorzystaniu kamienia do celów użytkowych od co najmniej 10 tysięcy lat świadczą imponujące wielkością i konstrukcją egipskie piramidy, pozostałości budowli Inków i Azteków w centralnej i południowej Ameryce, fantastyczne budowle kamienne w Indiach i Kambodży. Większość tych obiektów była wykonana z kamienia na drodze obróbki ręcznej przez tysiące niewolników, z których wyodrębniła się grupa wysoko cenionych rzemieślników. To oni, ulepszając sposoby obróbki i narzędzia, umożliwili wykonanie obiektów kamiennych, które przetrwały do chwili obecnej. Świadczą one nie tylko pomysłowości i sprawności techniczno-organizacyjnej wykonawców, lecz pokazują trwałość tworzywa, jakim jest kamień. Współczesna obróbka kamienia reali-

zowana za pomocą wysoko wydajnych i precyzyjnych obrabiarek umożliwia wykonanie nawet najbardziej skomplikowanych elementów z najtrudniej obrabialnych materiałów kamiennych. Należy jednak pamiętać, że nasi poprzednicy w branży już ponad cztery tysiące lat temu stosowali podobne metody obróbki i przypuszczalnie podobne narzędzia. Aby nie być gołosłownym, na rys. 1. pokazuję ślady narzędzi na elementach kamiennych zabudowanych wewnątrz piramidy Cheopsa (około 2500 r. p.n.e.). Widać wyraźnie ślady piłowania bazaltu piłami trakowymi i piaskiem, przecinania granitu tarczą lub liną, wyraźne ślady obróbki tokarskiej w diorycie i wapieniu. Najciekawszą i dla mnie szokującą wzmianką w pracy W.M. Petriego była informacja, że przy wierceniu w twardym granicie wiertłem o średnicy 10 cm uzyskano szybkość wiercenia 2,5 cm na jeden obrót wiertła, o czym świadczy spiralny ślad na ścianie otworu. Współczesne wiertła widiowe czy diamentowe nawet nie zbliżają się do tej wartości. Przy okazji nie wiemy, jakie rodzaje napędu narzędzi stosowano wewnątrz piramidy (wtedy przypuszczalnie nie były znane elektronarzędzia Boscha?!).

ZAŁOŻENIA CYKLU Rozmowy z kolegami z branży: właścicielami czy szefami zakładów kamieniarskich mogłyby mnie przekonać, że każdy z nich o obróbce kamienia wie absolutnie wszystko. Dopiero pogłębienie tematu wykazuje, że posiadana wiedza jest doskonała, lecz

wystarczająca jedynie do prowadzenia lokalnej działalności. Dokształcanie, czytanie czasopism lub książek fachowych – to niestety rzadkość. Niechęć do wiedzy cechuje również młode pokolenie, które nie garnie się do nielicznych szkół kamieniarskich. Celem artykułów jest przedstawienie lub przypomnienie podstawowych sposobów mechanicznej obróbki kamienia, która to wiedza podawana systematycznie, lecz w mniejszych ilościach może łatwiej dotrzeć do zainteresowanych. Będzie w tym niewielka lecz niezbędna dawka teorii, która uzupełniona o praktyczne doświadczenie warsztatowe winna umożliwić dalszą bardziej skuteczną pracę. Systematyczny opis wielu metod obróbki, obrabiarek i narzędzi, z którymi mogą się zetknąć Czytelnicy w dobie zakupów dokonywanych za własne lub unijne środki, może ułatwić decyzje inwestycyjne. Cykl będzie obejmował wszystkie czynności obróbcze od momentu dostarczenia bloku do zakładu do ekspedycji gotowego wyrobu. Rozpoczynamy od obróbki trakowej (piłowanie, rozcinanie bloków) przez obróbkę wymiarowo-kształtową (rozcinanie, obcinanie, frezowanie płyt) do obróbki fakturalnej (szlifowanie, polerowanie, groszkowanie, płomieniowanie). Nie zapomnimy o specjalnych rodzajach obróbki, jak toczenie, wiercenie i produkcja elementów łupanych. Niech symbolem cyklu będą figury wycięte z płyt metodą hydrodynamiczną (Water Jet) wchodzącą obecnie na polski rynek kamieniarski.

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIA

producentów traków i narzędzi trakowych. Istnieje wiele odmian i rozwiązań konstrukcyjnych traków, można jednak wyodrębnić podstawowe rodzaje i odmiany.

ślady piłowania piłą pracującą piaskiem lub korundem

ślady tarczy lub liny

przekrój przewiertu i rdzenia z wiertła rurowego

TT TRAKI TARCZOWE TRAKI CIĘGNOWE TL TRAKI LINOWE TK TRAKI ŁAŃCUCHOWE TG TRAKI PASOWE

ślad tarczy tnącej lub obróbki tokarskiej

ślad obróbki tokarskiej w twardym diorycie Rys. 1. Ślady tajemniczych narzędzi na kamiennych elementach piramidy Cheopsa na szkicach angielskiego archeologa W.M.Petriego wykonanych ok.1830 r podczas oględzin piramidy

OBRÓBKA TRAKOWA Obróbka trakowa to zespół czynności umożliwiających uzyskanie z bloku kamienia elementów płytowych, przydatnych do dalszej obróbki. Uzyskanie cienkich płyt z bloków np. długości 3 m, wysokości i szerokości 1,5 m z materiałów twardych (granit) i /lub ściernych (twardy piaskowiec) od strony technicznej jest procesem trudnym; tej operacji nie może wykonać żadna obrabiarka stosowana w najbardziej zaawansowanej dziedzinie współczesnego przemysłu metalowego. Operację tę realizuje cała gama dużych i ciężkich obrabiarek nazywanych trakami. TRAK DO KAMIENIA to obrabiarka do wycinania płyt lub pasków bezpośrednio z bloku. W pracy traków wykorzystuje się różnego rodzaju metody i narzędzia. Metody te wypracowane przez kilka tysięcy lat sprowadzają się do ścierania kamienia za pomocą materiałów ściernych podawanych pod gładkie piły lub zawartych w segmentach mocowanych do brzeszczotów pił lub tarcz tnących. Sposób piłowania oraz rodzaj narzędzia zostały dobrane doświadczalnie do wybranych rodzajów kamienia i są systematycznie ulepszane przez kolejne pokolenia

T TRAKI

TP TRAKI PIŁOWE TPW TRAKI PIŁOWE WAHADŁOWE TPP TRAKI PIŁOWE DIAMENTOWE

TRAKI PIŁOWE Traki piłowe stanowią podstawową grupę traków umożliwiającą wysoko wydajny i najtańszy sposób produkcji płyt z bloków. Narzędziem (które nadaje nazwę temu rodzajowi traka) jest piła wykonana z cienkiego (4-6 mm) płaskownika stalowego, poruszająca się ruchem posuwisto-zwrotnym. W przypadku traków wahadłowych (TPw) pod piły podawany jest piasek stalowy, który dostaje się pod krawędzie tnące pił dzięki ruchowi unoszenia/opuszczania piły. Ruch ten jest wymuszany przy każdym skoku ramy przez zespół wahaczy, na których zawieszona jest rama piłowa.

Schemat kinematyczny na rys. 2. pokazuje, w jaki sposób ruch obrotowy silnika napędowego zamieniany jest na ruch posuwisto-zwrotny ramy piłowej. Zmianę tę powoduje układ korbowo-wodzikowy stosowany m.in. w silnikach samochodowych, a używany w Chinach już w 2500 r. p.n.e. (!) do napędu młynów i kuźni. Redukcja obrotów silnika następuje na przekładni pasowej, której większe koło pasowe (o średnicy dochodzącej w dużych trakach do 4500 mm) pełni równocześnie rolę koła zamachowego ułatwiającego nawroty ramy. Na wykorbieniu wału korbowego mocowana jest obrotowo końcówka długiego korbowodu, którego drugi koniec podłączony jest do zaczepu ramy piłowej. Zawieszenie ramy na wahaczach powoduje podnoszenie i opuszczanie ramy z piłami przy każdym skoku ramy.

NARZĘDZIA TRAKOWE, CZYLI PIŁY Gładkie piły trakowe wykonywane są z walcowanych płaskowników stalowych grubości od 4 do 5-6 mm. Włoscy producenci pił do produkcji brzeszczotów stosują płaskowniki o przekrojach 100 x 4, 100 x 4,2, 120 x 4,2 i 127/130 x 4,2–5 mm. Do marmuru stosowana jest stal o wytrzymałości 77/80 kG/mm2, do granitu – 75-85 i 80-90 kG/mm2. Produkowane są specjalne rodzaje pił z

Rys. 2. Schemat kinematyczny wielopiłowego traka wahadłowego (TPw)

WAHACZ

PRZYSTAWKA KORBOWA

BLOK

RAMA PIŁOWA

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

P.W.P.U.H. “GRANIT” Adam Grabowski ul. Unii Europejskiej 17, 86-050 Solec Kujawski tel.: +48 52 387 64 10, fax: +48 52 387 64 11 e-mail: granit@granit.pl, www.granit.pl

Piły trakowe – zarówno gładkie, jak diamentowe – ze względu na małą sztywność muszą być mocno napięte w ramie piłowej, aby podczas piłowania z odpowiednią siłą docisnąć do kamienia luźne ziarna ścierne lub segmenty diamentowe. Stosowane są dwie podstawowe metody napinania pił: mechaniczna – napinanie za pomocą klinów lub śrub oraz hydrauliczna – napinanie za pomocą hydraulicznych napinaczy pił. Na rys.5 pokazany jest przekrój belek nośnych ramy piłowej między którymi przechodzi uchwyt piłowy.Uchwyt ten łączy się z piłą za pomocą bolca ,z drugiej strony jest napinany za pomocą stalowego klina opierajacego się o boczne powierzchnie belek. Przez wbijanie klina w kierunku pionowym uzyskuje się poziomą siłę napinającą piłę. Prawidłowe napięcie wszystkich pił jest warunkiem otrzymania równo przetartych płyt bez konieczności zatrzymywania pił w połowie bloku, co najczęściej kończy się zniszczeniem materiału. Podstawowym mankamentem tego typu napinania jest możliwość luzowania się klinów lub pojedynczych pił w trakcie piłowania. Niedogodności te eliminują napinacze hydraulicz-

Rys. 4. Podstawowe rodzaje gładkich pił trakowych stosowanych do traków wahadłowych według PN-70/M-02810

nawalcowanymi rowkami prostymi lub skośnymi na bocznych powierzchniach płyt lub piły otworowe z nawierconymi otworami przelotowymi (patrz rys. 4). Zmiany te mają na celu ułatwienie spływu ziaren piasku stalowego pod krawędź piły oraz równomierne ich rozłożenie na długości piły.

W następnym artykule cyklu zajmiemy się m.in. piaskiem stalowym, automatycznymi podawaczami masy trącej oraz ciekawymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi traków piłowych.

PIŁA

mgr inż. Wacław Chrząszczewski wastone@op.pl

UCHWYT PIŁY

Fot. 3: Wielopiłowe traki wahadłowe (TPw) włoskiej firmy BRA. Widoczne wahacze przednie oraz zawieszona na nich rama piłowa z hydraulicznymi napinaczami pił

ne stanowiące standartowe wyposażenie współczesnych traków wahadłowych i diamentowych (patrz fot. 3). Istnieje wiele rozwiązań konstrukcyjnych napinaczy hydraulicznych, lecz działają one na zasadzie przedstawionej na rys. 6. Komora ciśnieniowa napinacza napełniana jest gęstym środkiem smarnym; pod jego ciśnieniem tłoczki wysuwają się na zewnątrz i zmniejsza się objętość elastycznego akumulatora napełnionego gazem. W przypadku gdy jedna z pił wydłuży się, jej tłoczek wyrówna różnicę napięcia, korzystając z energii rozprężania akumulatora. Zamiast akumulatorów gazowych stosowane są pompki ręczne lub mechaniczne utrzymujące stałe ciśnienie w komorze ciśnieniowej. #

MOCOWANIE I NAPINANIE PIŁ

Rys.5. Schemat klinowego napiniania pił Rys.6..Zasada działania hydraulicznego napinacza pił trakowych

BELKA RAMY

TOCZEK

TŁOCZEK PIŁOWY

KLIN

AKUMULATOR

KOMORA CIŚNIENIOWA

M 100

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

Nowy materiał

w ofercie

Interstone Silestone®

ilestone® to nowość w asortymencie firmie Interstone. Silestone® jest kwarcogranitem odpornym na ścieralność, łatwym w obróbce i bardzo mało nasiąkliwym, twardszym od granitu. Gama kolorystyczna jest niespotykana w naturze. Silestone® to unikatowy kamień wyprodukowany z najlepszych jakościowo składników z zastosowaniem najnowszych rozwiązań technologicznych. Silestone® składa się aż w 94% z naturalnych kwarców, przez co jest bardzo odporny na zarysowania. Dodatkowym atutem tego materiału jest aktywny środek bakteriobójczy Microban® wbudowany w całą jego strukturę. Silestone® to materiał polecany do wnętrz. Świetnie nadaje się na blaty kuchenne oraz łazienkowe. Osłona antybakteryjna Microban® hamuje rozprzestrzenianie się potencjalnie groźnych bakterii, takich jak salmonella, które powodują zatrucia pokarmowe. Microban® jest równomiernie rozmieszczo- Nie można jej zetrzeć ani zmyć, dzięki cze- antybakteryjną Microban® przechodzą niena na całej grubości blatu, co gwarantuje mu blat chroniony jest przez cały okres jego zależne mikrobiologiczne testy laboratoochronę nawet trudno dostępnych miejsc. użytkowania. Wszystkie produkty z osłoną ryjne, by zagwarantować ich skuteczność i

104

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WEHA Sp. z o.o. , 58 -150 Strzegom ul.Armii Krajowej 31 tel. 074/8553251 fax 074/8554691 www.weha.pl weha@weha.pl

Wszystko do obróbki kamienia

Do budowlanki Papiery szlifierskie HERMES ▲ 125 mm, na rzep ziarno 40, 60 - 1,35 brutto od 80 do 1200 - 1,10 brutto przy 2500 sztuk - RABAT 10% !!! 5000 sztuk - RABAT 13% !!!

Listwy wzmacniające do blatów ▲ 30 mb (1 x 30 mb) - 218 zł ▲ 150 mb (5 x 30 mb) - 175 zł ▲ 300 mb (10 x 30 mb) - 145 zł

Podciśnieniowa łapa do przenoszenia płytek przy montażu PORTER ▲ średnica 200 mm ▲ ciężar 1,4 kg cena 500 zł brutto

Możliwość przenoszenia blatów o różnych kształtach POLYP KĄT ▲ dł. 214 cm, ▲ ciężar 18 kg cena 2480 zł brutto

System przenoszenia wyciętych blatów POLYP ▲ dł 214 cm ▲ ciężar 18 kg cena 1400 zł brutto

Do nagrobków Segmenty magnezytowe 100 mm SF (jaskółczy ogon) ▲ wysokość 39 mm ▲ ziarno: od 24 do: 220 – 7 zł brutto 320 – 8 zł brutto 4/600, 5/1000 – 10,50 zł brutto poler GR – 28 zł brutto

Dla literników WSH 116 znakomity, sprawdzony młotek ▲ zasilany powietrzem, zarówno do kucia liter jak i groszkowania, rzeźbienia, ryflowania do każdego zakupionego młotka cena 1401 zł brutto 5 sztuk dłut bezpośrednich (4, 6, 8, 10, 12)

ZŁOTO 23 ¾ karat ▲ 1 paczka (12 książeczek) - 76 zł za książkę ▲ 3 paczki (36 książeczek) - 70 zł za książeczkę ▲ 5 paczek (60 książeczek) - 63 zł za książeczkę

Folia do piaskowania APRATEC ▲ szerokość - 620 mm ▲ długość w rolce - 25 mb ▲ grubość - 0,30 mm 1 rolka - 305 zł brutto 5 rolek - 268 zł brutto 10 rolek - 250 zł brutto

Oferta ważna przy zamówieniu do końca lipca 2007!!!

TECHNOLOGIE

PRZYBLIŻONA WAGA PŁYT GRUBOŚĆ W CM

bezpieczeństwo. Powyższe próbki zostały przetestowane pod kątem zabezpieczenia przeciwko bakteriom. Na próbce po prawej – bez osłony Microban® - bakterie rozprzestrzeniły się szybko. Próbka po lewej stronie - wyprodukowana z osłoną antybakteryjną, zredukowała obecność bakterii wokół produktu. Blaty Silestone® wykonane są z nieporowatego kwarcu, który jest z natury łatwy do czyszczenia. Obecnie to jedyne kwarcowe powierzchnie z wbudowaną osłoną Microban®. Silestone® to materiał zachowujący cechy prawdziwego kamienia – jest naturalnie zimny w dotyku.

106

W magazynie firmy Interstone możemy znaleźć Silestone® w płytach polerowanych oraz antykowanych 300 x 138 cm grubości 1,2; 2; 3 cm oraz płytkach 60 x 40 x 1,2 cm; 30 x 30 x 1,2 cm; 60 x 60 x 1,2 cm; 45 x 45 x 1,2 cm. Do cięcia Silestone® polecane są takie same piły jak do cięcia granitu. Boczki należy obrabiać na mokro. Materiał można dodatkowo wypiaskować. Do montażu elementów wykonanych z Silestone® polecane są silikony i kleje z osłoną antybakteryjną Microban®. Silestone® jest odporny na wszelkiego rodzaju zabrudzenia. Rozlany sok, olej, kawa czy herbata nie pozostawiają na nim żadnych plam. Do czyszczenia po-

WAGA W KG/ M2

1,2

wierzchni Silestone® polecany jest Cif. Silestone posiada bardzo bogatą gamę kolorystyczną. Kwarc pozwala na uzyskanie świetlistych drobin w strukturze Silestone®. Jest to efekt, który posiada zaledwie kilka naturalnych kamieni. Gama Silestone® pozwala na wybór odpowiedniego stylu oraz tekstury, które odpowiednio podkreślą rodzaj wnętrza. Wszystkie informacje na temat Silestone® dostępne są na stronie www.silestone.com.pl Dodatkowe zapytania można kierować na email: silestone@silestone.com.pl

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

SYNTETYK 28-400 Pińczów, ul. Nowowiejska 52 tel./fax +48 41 357 74 56, tel. +48 41 357 61 54 e-mail: tenax@interia.pl www.tenax.info.pl

KLEJE - Poliestrowe kleje, szpachle używane do każdego rodzaju kamienia. W ofercie posiadamy kleje o różnej gęstości i kolorystyce. - Epoksydowe, mrozoodporne o wysokiej wytrzymałości

PRODUKTY SPECJALNE - Impregnaty (również do piaskowca) - Preparaty do eliminacji defektów powierzchniowych - Środki do nadania efektu postarzania oraz mokrego kamienia - Produkty do ożywiania poleru i koloru - Woski - Antygraffiti

FINEGRAIN Najnowszej generacji, niezawodne narzędzia syntetyczno-diamentowe do szlifowania i polerowania granitu i marmuru. Nowość na rynku - wagony finegrain przeznaczone do bardzo twardych granitów oferują bardzo dobrą jakość poleru.

UZNANA MARKA - NIEZAWODNE PRODUKTY

FIRMY KAMIENIARSKIE

Materiał

prosto z Indii Nowy skład slabów w Polsce

zjawisku pomijania pośredników w handlu kamieniem pisaliśmy już sporo. Zarówno brazylijskie, jak i indyjskie firmy już od kilku dobrych lat usprzętowiły się i kraje te przestały być źródłem wyłącznie surowca. Powstało w tych krajach wiele zakładów ulokowanych w pobliżu rejonów wydobycia, które zainwestowały sporo kapitału, aby produkowane przez nie zarówno półprodukty (slaby), jak i gotowe wyroby nie ustępowały w niczym tym produkowanym w tradycyjnych krajach obróbki. Nic w tym dziwnego – w końcu podstawową zasadą logistyki jest upraszczanie i skracanie dróg zaopatrzenia, a w konsekwencji niższe ceny. Pierwszym kierunkiem ich działania były oczywiście Stany Zjednoczone. Magazyn slabów w idyjskiej siedzibie firmy Sears Ale rozwój dyktuje poszukiwanie nowych kierunków eksportu. Z tego powodu zaintestworzyła w Polsce swoją firmę handlową. szawie. To właśnie w warszawskiej filii poresowano się również Europą Wschodnią. Przykładem takiego działania jest firma Firma ulokowała się w Zgierzu koło Łodzi, a wstaje skład. Aktualnie dopływają kolejne Sears, która w listopadzie ubiegłego roku już po kilku miesiącach powstała filia w War- transporty materiału. Aby przybliżyć nową firmę, trzeba napisać kilka słów o jej podstawie, czyli macierzystej firmie w Indiach. Prezes firmy Purshottam Sharmazano i jej wiceprezes - Arun Sharma Firma Sears powstała w 1993 roku. Nie posiada co prawda własnych złóż, ale ulokowana jest w ich pobliżu i zatrudniając specjalistów geologów, jest w stanie zapewnić sobie do produkcji materiał bardzo dobrej jakości. Już w początkowym okresie postawiono na urządzenia techniczne najwyższej klasy. Obecnie proces produkcji slabów jest realizowany w następującym trybie. Bloki, wybierane w kopalniach przez geologa z dużym doświadczeniem, po przewiezieniu do zakładu, trafiają do formatowania linówką firmy Candiani, a następnie do cięcia realizowanego na trakach Gasparii Menotti. Następny krok w produkcji to polerowa-

108

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

FIRMY KAMIENIARSKIE

Sekcje cięcia (Gaspari Menotti), żywicowania i polerowania (Breton) w indyjskiej siedzibie firmy

nie i żywicowanie na linii Bretona. Linia umożliwia prowadzenie procesu równocześnie na 40 slabach. Później slaby są automatycznie podawane na 21-głowicową polerkę Bretona, po polerowaniu poddawane są wnikliwej kontroli jakości i dopiero wtedy przygotowywane do wysyłki. Poza slabami firma oferuje również płytkę modularną i gotowe nagrobki. Firma posiada w ofercie 79 rodzajów materiałów. Wśród nich zarówno te znane i cenione w Polsce, jak i inne, mniej znane polskim zakładom. Firma zatrudnia 150 pracowników i posiada certyfikat ISO 9001-2000, co jest gwarancją powtarzalności jakościowej produkowanych towarów. Obecna wielkość produkcji Sears to 140-150 kontenerów miesięcznie, ale możliwości produkcyjne sięgają 200 kontenerów. Indyjska firma eksportuje swoje produkty do takich krajów, jak USA, Kanada, Niemcy, Austria i Irlandia. Obecnie również do Polski. Myślę, że ze względu na opisane zalety warto sprawdzić propozycje cenową, jakościową i asortymentową nowej na naszym rynku firmy. Z jej ofertą można się będzie również zapoznać na targach w Norymberdze, gdzie Sears będzie miał swoje stoisko, na które serdecznie zaprasza (Hall 5 Stand 427). # Dariusz Wawrzynkiewicz

110

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

FELIETON

MOZAJACZ, „Z pola walki”część 2.

spominałem już o kłopotach z określeniem nazw kamieni. To nie tylko mój kłopot. Kiedyś klient przez telefon zapytał mnie, co bym mu doradził jasnego na podłogę, powiedziałem crema marfil (bo to akurat pamiętałem). On, że właśnie szuka w katalogu, ale mam jemu opowiedzieć coś o tym kamieniu. Powiadam: proszę sobie wyobrazić, że crema marfil to tak, jakby pan rozgniótł płatki róż na kości słoniowej A on po chwili (pewnie znalazł już właściwe foto) odburknął: - Panie, przecie to, k… (piii), żółte jest! I gadaj tu z facetem poetycko o kolorach. Pewnie szkocki przepis na mozaikę zaczyna się od słów: „idź, pożycz kilka kamieni”, ale ja zdobywam materiał dla swoich potrzeb na wiele sposobów. Czasami udaje mi się pozyskać kamień przez efekt „dwa razy zdziwienie”. Po deklaracji, że chcę kupić kamień, idę w kierunku odpadów, co wywołuje pierwsze zdziwienie, a następnie biorę do ręki kawałek wielkości kartki papieru i mówię, że to bardzo dużo materiału… jak dla mnie. Efekt „dwa razy zdziwienie” często wystarczy, bym mógł zapakować do auta tyle „liści”, ile udźwignę. Wracam do Judyty. Na marmurowe ciało Judyty, aby dodać jej powabu, nałożyłem koszulkę wykonaną z Bizaccy - (słynna włoska szklana mozaika). Oczywiście odpowiednio przycinając kwadraciki. Twarz Holofernesa, nasączona ekstraktem z herbaty dla opalenizny, została tylko trochę przeze mnie potraktowana za pomocą szlifierki kątowej, aby uzyskać bardziej wojowniczy wygląd, a już całkowicie nie miałem litości co do miejsc, gdzie miały znajdować się włosy wodza, albowiem musiałem zrobić wiele górek, zagłębień i zarysowań w celu wykonania zmierzwionej fryzury. Na tak przygotowanym podłożu przymocowałem włosy z czarnego kamienia – widziałem na targach kamieniarskich jego reklamę, wyglądał jak… Bydgoszcz nocą (ja jestem z Torunia). Impala czy coś… Po dwóch miesiącach tej zabawy w układanie około 60 tys.

kawałków zapakowałem Judytę, płyty z naklejoną mozaiką i w drogę pod Gdańsk. W poprzednim artykule opis twórczego procesu zakończyłem na akcie obcięcia głowy Judycie (bo projektant stwierdził „coś mi ta głowa Judyty nie pasuje”). Straciłem głowę… trzeba zrobić nową. Po kilkudziesięciu rozmowach telefonicznych co i jak, po stukrotnych zapewnieniach, że pan rzeźbiarz już wie, o co chodzi, po przesłaniu nowej głowy kurierem… użyłem słów powszechnie uznanych za obraźliwe i bynajmniej nie było to słowo „komunista”. Gdy już jechałem nocą na południe Polski, to pomyślałem sobie, co ja powiem i czy zdążę się wytłumaczyć gdyby w razie kontroli policjant zapytał: „Co pan przewozi?”. Co ja powiem, że dwie głowy kobiece?! Powrót na drugi koniec Polski był jednak szczęśliwy i po kilku zabiegach (klej + szlifowanie w namiocie foliowym) zamaskowaliśmy „ranę” biżuterią zrobioną z agatu i szklanej wstążeczki, wisiorek ten dobrze się komponuje z agatowymi klipsami – prawda? To, że projektantowi jeszcze „wisiała lampka”*, to już drobiazg. Na kolanach dokleiłem kilkadziesiąt kamieni tła „rozmywającej się w ciemności nocy szaty kobiety”, zasłoniłem przy okazji tło lampki. Wydrapaliśmy w piaskowcu relief na kolumnie i wokół mozaiki, co pozwoliło zgrabnie zamknąć – powiem po mozaikarsku – całość przedstawienia. # *„Wisiała lampka” powstało po stwierdzeniu projektanta, że jemu ta lampa oliwna, która według jego projektu miała być na tle murów miasta, teraz nie ma „zaczepienia”. Pracownia Mozaiki Antycznej www.mozaiki.info 0-602 241 998

Waldemar Miłek 112

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

FELIETON

Euro 2012 szansą dla polskiego kamieniarstwa!

„J

eeeeeest! - punktualnie o 11.45 sala ratusza miejskiego w Cardiff eksplodowała polsko-ukraińską radością. Sekundy wcześniej prezydent UEFA Michel Platini uśmiechnął się i wyciągnął z koperty kartkę z napisem „Poland and Ukraine”. Nie zdążył już powiedzieć nic więcej, bo kilkadziesiąt osób z polskoukraińskiego sztabu poderwało się do góry, zaczęto wiwatować, ktoś wskoczył na krzesło, wszyscy rzucali się sobie w ramiona, gratulowali sobie akredytowani w Cardiff polscy dziennikarze, politycy, a przed ratuszem w Cardiff grupka polskich fanów, która dowiedziała się o decyzji od kamerzystów TVN 24, odśpiewała »Polska, białoczerwoni!«”. „Dlaczego wygraliśmy? Czemu działaczom UEFA nie przeszkadzały zapyziałe lotniska, dziurawe drogi, brak hoteli, autostrad i 1900 km odległości z Gdańska do Doniecka? - Uwierzyli nam, uwierzyli, że jesteśmy w stanie wszystko zmienić. To najważniejszy dzień w naszej historii, od dziś Polska i Ukraina zaczną wielką transformację, to już nie będą te same kraje co kiedyś - powiedział Hrihorij Surkis, szef ukraińskiej federacji”. „Myśląc o tych 37 mld euro, które właściwie zainwestowane (właśnie-właściwie!) zmodernizują drogi, koleje i infrastrukturę sportową, a które to pewnie przez wiele lat byłyby takimi, jakie są teraz, aż cieplej robi się na sercu. To także szereg innych, często niewymiernych finansowo korzyści, jak wzrost turystyki, poprawa wizerunku kraju na arenie międzynarodowej czy przysłowiowe pokazanie, że „Polak potrafi”. Nie da się ukryć, to jedna z tych imprez, na której organizacji zarabia się dużo, bardzo dużo”. Jak wynika z powyższych przytoczeń, od teraz Polsce zostało pięć lat na przygotowania. Już niedługo, bo pięć lat to bardzo krótki okres, dowiemy się, czy podołaliśmy, bo taka szansa dla nas Polaków może się już nigdy nie powtórzyć. Bo organizacja mistrzostw Europy w piłce nożnej to dla Polski prawdziwa szansa na integrację z Europą. Ponad głowami polityków, ponad historią. Kilkaset tysięcy Europejczyków, którzy nas odwiedzą, dowie się, że Polska to nie prowincja. Na trwałe możemy zaistnieć w świadomości Europy jako kraj cywilizowany, prawdziwy członek UE, a nie jako biedny kuzyn Zachodu. To szansa nie do przecenienia. I nawet 10-procentowy wzrost gospodarczy ani piąta kryształowa kula dla Adama Małysza nie zrobią dla Polski tyle, ile te mistrzostwa mogą nam dać. Oczywiście o ile tę szansę wykorzystamy. No i nareszcie zagramy na mistrzostwach Europy!

Od teraz czeka nas bardzo wiele pracy, a mianowicie: stadiony odpowiadające standardom światowym, infrastruktura sportowa, transportowa, turystyczna, rozbudowa i modernizacja infrastruktury miast. To wielkie wyzwanie powinno pobudzić wyobraźnię Polaków nie tylko z miast organizatorów, ale również z miast sąsiednich. W Internecie można już przeczytać, jak wiele miast chce gościć reprezentacje krajów, które będą grały w Euro 2012. Miasta te wystąpiły już w tej sprawie z oficjalnym pismem do ministra sportu. W każdym z tych miast brakuje hoteli albo nie są one utrzymane na wymaganym poziomie. Myślę, że o hotele nie ma się co martwić, zbudują je koncerny, których nie trzeba będzie zapewne długo zachęcać do rozbudowy swojej bazy na tak prestiżową imprezę. W każdym z tych miast brakuje również odpowiednich nawierzchni, które w najbliższym czasie przejdą gruntowne remonty. Chodniki będą powstawać z płyt granitowych uzupełnionych kostką, nawierzchnie na placach wokół zabytkowych budynków również, tak by sprawiały wrażenie reprezentacyjnych. Kolejna sprawa to stadiony. Jak wiemy, musi powstać pięć wielkich stadionów, a te stadiony, które są, trzeba wyremontować i rozbudować. Powstanie mnóstwo nowych dróg, w końcu doczekamy się kolejnych autostrad! Aby podołać wszystkim zamierzeniom, które przyniosło dla nas wygranie Euro 2012, kamieniołomy i zakłady przeróbki w całej Polsce muszą pracować pełną parą. Już przed wybraniem nas na gospodarza Euro 2012 był niedosyt kostki granitowej na polskim i zagraniczny rynku. Ale nie tylko kostka granitowa będzie potrzebna w przygotowaniach kraju na przyjęcie zagranicznych gości. Firmy budowlane mają wielkie szanse na bezprecedensowe kontrakty, a co za tym idzie, kamieniołomy i firmy przerabiające kamień naturalny z tego względu będą miały nieustający zbyt na kostkę, krawężniki, płyty posadzkowe i elewacyjne, parapety i wiele innej wyszukanej galanterii kamiennej. Równie dobrze będzie się sprzedawał kamień ogrodowy, gdyż każdy hotel będzie chciał wykazać się szczególnym wystrojem otoczenia. Będzie potrzeba różnego rodzaju materiału kamiennego na ścieżki, alejki ogrodowe, podjazdy dla samochodów. Architekci będą mieli spore pole do popisu, gdyż materiały, którymi wyłoży się nawierzchnie ogrodowe, powinny współgrać z elewacjami domu, tarasem i ogrodzeniem. Dom i ogród stanowią bowiem spójną całość. Czego więc można Państwu na koniec życzyć? Chyba tego, aby żniwa, na jakie zanosi się przez najbliższe pięć lat, trwały o wiele, wiele dłużej i aby kamień naturalny królował już na wieki w światowej architekturze! #

Patrycja hałdys 114

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

FELIETON

Szef firmy, czy fałszywy inkasent?

odzienne zmagania ze zwykłymi życiowymi problemami prowokują mnie do przemyśleń bardziej ogólnych, a dotyczących pewnych osiągnięć cywilizacji zachodniej, w jakiej przyszło nam żyć. Na przestrzeni wieków powstała i rozwinęła się demokracja i sądownictwo, i często w ich ocenie posługujemy się porównaniami, zapominając, że to w gruncie rzeczy ten sam system. Argument podstawowy jego wdrażania jest taki, że jeśli tamte kraje rozwijały się lepiej od nas, to widocznie to są najlepsze rozwiązania. Przy takiej argumentacji zapominamy często o skutkach negatywnych tych przyjętych przez cywilizację zachodnią systemów. Chociażby ogromnej skali przestępczości. W rozwiązaniach prawnych nie bierze się pod uwagę specyfiki własnego kraju, zjawisk społecznych i innych lokalnych uwarunkowań, a przede wszystkim możliwości wprowadzania lepszych rozwiązań. Szczególnie dotkliwie odczuwamy takie rozwiązania, które są na dodatek kiepsko realizowane. Ten może nieco zbyt ogólnikowy wstęp napisałem, chcąc mocno skrytykować idee i praktykę wynalazku prawnego nazywającego się „sądy gospodarcze”. Wielokrotnie zastanawiałem się na powodami istnienia takiego tworu i doszedłem do wniosku, że jest sporo zagadnień, dla rozwiązywania których taki organizm ma rację bytu. Niestety przyjęto zasadę, że w zasadzie każda sprawa dotycząca firmy podlega pod jego jurysdykcję. Boli fakt, że sprawy w sądzie gospodarczym w opinii społecznej mają zupełnie inny wydźwięk, niż te w zwykłym sądownictwie. Jeśli drobny złodziejaszek ukradnie w sklepie parę skarpetek lub puszkę piwa, jest sądzony jako złodziej, skazywany na więzienie, i społeczeństwo traktuje go jak złodzieja. Gdy udający inkasenta oszust wyłudza od emerytów pieniądze, jest sądzony jako oszust, trafia również za kratki i ludzie mówią o nim oszust. W biznesie jest zupełnie inaczej. Jeśli firma z premedytacją nie płaci należności innej firmie, to sprawa trafia do sądu gospodarczego, który po procesie (często długoletnim) nakazuje zapłatę należności z odsetkami. Skrajnie zły wyrok to co najwyżej ogłoszenie upadłości firmy i od niedawna ewentualny zakaz prowadzenia działalności. A przecież firma to w większości przypadków konkretny właściciel lub właściciele. To oni nie płacą swoich należności. W

gruncie rzeczy kradną lub wyłudzają towar lub usługi. Rozumiem, jeśli brak zapłaty lub jej ogromne opóźnienie wynika ze sporu dotyczącego realizacji umowy, np. złej jakości usługi czy wady towaru. To faktycznie sprawa sporu i powinna być rozpatrywana przez sąd gospodarczy. W takim wypadku nie powiem o dłużniku nic złego, o ile jego zastrzeżenia nie są wymyślone w celu nierozliczenia się z partnerem. Inaczej myślę o właścicielach firm, które wzięły towar lub skorzystały z usługi, nie składają żadnych zastrzeżeń, i nie płacą. Taki proceder powinny rozpatrywać nie sądy gospodarcze, tylko sądy powszechne, gdyż owo działanie nie jest działalnością gospodarczą, tylko zwykłym oszustwem (wyłudzeniem). Właściciel firmy, która tak działa, powinien być traktowany jak przebrany za inkasenta złodziej i skazywany na więzienie. Może wtedy nie mielibyśmy tylu problemów z prowadzeniem normalnych interesów. Sprawy w sądach gospodarczych ciągną się miesiącami, często latami, potem trafiają do komornika, który też nie załatwia ich natychmiast. W rezultacie niepłacenie i sądowe ściąganie należnych pieniędzy staje się elementem przepływu należności. Można zgadywać, ilu po Polsce krążyłoby fałszywych inkasentów, gdyby ich sprawy rozpatrywałyby sądy gospodarcze, a jedyną karą byłoby orzeczenie o zapłaceniu tego, co się wyłudziło (z odsetkami) lub co najwyżej zakaz udawania inkasenta przez lat pięć. Piszę ten felieton nie tylko z powodów obserwacji rynku kamieniarskiego, na którym niepłacenie stało się standardem. To również problem mój osobisty. Wśród moich klientów, niestety, też są fałszywi inkasenci. Opowiadają bajki o problemach i braku możliwości zapłaty. Często mówią jutro, pojutrze – a mijają miesiące. Ale jakoś trudno mi uwierzyć, że jednej z największych na rynku firm nie stać na zapłacenie czterech tysięcy złotych, liczącego się producenta na mniej niż 2000, a innego „biznesmena” na 500 zł! Te długi mają już blisko rok. Ludzie, którzy nie zapłacili takich rachunków, pewnie podobne kwoty wydają miesięcznie na paliwo do swojego auta. Pozdrawiam swoich i czytelników fałszywych inkasentów. To, co robicie, to nie biznes, tylko zwykłe złodziejstwo. Kiedyś nadejdzie dzień, gdy prawda o tym, kim jesteście, wyjdzie na jaw i mam nadzieję, że w końcu wszyscy zrozumieją, że należy was oceniać po prostu jak pospolitych przestępców. #

DAREK WAWRZYNKIEWICZ 118

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

www.stone-tec.com

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

123

GRANITY BŁYSKAL JANUSZ BŁYSKAL

Tniemy kamień

«z sercem» sercem» NOWA JAKOŚĆ! NOWE MOŻLIWOŚCI!

Nowe kształty i formy w materiałach kamiennych i innych, łączenie materiałów – kamień, drewno, metal, szkło. Szerokie możliwości z wykorzystaniem ćwierćwałków, półwałków przy produkcji blatów, schodów, parapetów, kominków i wielu innych.

NOWE MASZYNY; WATERJET; CENTRUM NUMERYCZNE CNC GRANITY BŁYSKAL: 06-500 Mława, Parcele Łomskie 17 - tel.fax: 023 654 60 11, 654 66 69 Punkty Handlowe: Bydgoszcz - ul. Grunwaldzka 229 - tel/fax: 052 581 23 53 Elbląg ul.Dębowa 1C, tel/fax: 055 235 35 11

124

www.granity-blyskal.pl biuro@ granity-blyskal.pl

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

wwww.marmur-plytki.pl

POLSKI I CHIŃSKI KAMIEŃ

POSIADAMY DUŻY WYBÓR CHIŃSKICH GRANITÓW

SPECJALIZUJEMY SPECJ ALIZUJEMY SIĘ W POLSKIM KAMIENIU MORAWICA, BOLECHOWICE-NOWINY, DĘBNIK, CREMA POSIADAMY NOWOCZESNY PARK MASZYNOWY

Podłęże 48, 28-400 Pińczów • tel./fax (041) 357 61 46 • 358 91 89 •kom: 0604 086 867 • 0602 443 674

126

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

Odział Żabów 1c 74-200 Przyrzyce tel. +48 91 563 06 37 fax +48 91 563 02 81

IGM OF POLAND sp. z o.o.

HURTOWNIA PâYT I PâYTEK MARMURY, GRANITY, ONYXY, TRAWERTNY Błonie k. Wrocławia, ul Miękińska 3, tel. 071 317 88 50, fax 071 317 86 30

DAINO W CIĄGŁEJ SPRZEDAŻY

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

127

128

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

129

130

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

131

132

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

133

Narzędzia doskonałe

N o segmwe ce n e y n Now tów!! e piły ! !!!

ul. Sowińskiego 9 60-282 Poznań www.diamantas.pl tel./ fax: +48 61 868 33 95 gsm: +48 602 767 993 e-mail: a.sumik@diamantas.pl

BEZPOŚREDNI IMPORTER NARZĘDZI DIAMENTOWYCH RZEPY: 50, 100, 200, 400, 800, 1500, 3000, BUFF

Rzep do szlifowania - cena szt. 16,- ZŁ - komplet. 130,- ZŁ

W SPRZEDAŻY POSIADAMY TAKŻE: - FREZY - SEGMENTY ŚCIERNE - WIERTŁA - CHEMIA - MATERIAŁY Z BRĄZU FIRMY „LORENZI” - ELEKTRONARZĘDZIA

PIŁA 400 CICHA H 15 - 451 ZŁ H 18 - 533 ZŁ

PIŁA 230 TURBO

82 ZŁ

DEKS Zduny, ul. Sulmierzycka 38a tel/fax: 062 721 57 63 GSM: 604 439 150 134

Leszno, ul. Pankiewicza 1 tel: 065 520 26 78 GSM: 601 575 579

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

135

NOWE SEGMENTY ITALDIAMANT TOWER DO SZYBKIEGO CIÄ&#x2DC;CIA

136

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

nowy Kamieniarz www.nowykamieniarz.pl

Maj/Czerwiec | NR 25 | 2/2007

137

Globalne doświadczenie lokalne działanie

Globalne doświadczenie lokalne działanie S10 CUT UZNANA JAKOŚĆ CAŁKIEM NOWA CENA Ponad 70 letnie doświadczenie firmy Diamant-Boart z obróbką różnego rodzaju kamieni z całego świata zaowocowało stworzeniem całkowicie nowej serii pił tarczowych. s10cut zaprojektowano w szczególności do pracy na maszynach o niskiej mocy silników i cięcia kamieni o różnej twardości i strukturze. s10cut zapewnia to czego oczekuje każdy użytkownik - wysoką jakość cięcia, wydajność i niezawodność narzędzia.

138

Husqvarna Poland sp. z o.o. ul.Wysockiego 15 B, 03-371 Warszawa

tel. 0516 058 558, fax: 022 330 96 35 www.diamant-boart.com

nowy Kamieniarz Maj/Czerwiec | NR 26 | 3/2007

www.nowykamieniarz.pl

WYDANIE

SPECJALNE

STRONA 20

NAGROBKARSTWO

BUDOWNICTWO

NOWECZESNY ZAKŁAD

INWESTYCJE

STRONA 20 WYDANIE

SPECJALNE