D I T D OSS I E R WO R DT G E P U B L I C E E R D D O O R S M A RT M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T WO O R D E L I J K H E I D VA N D E R E DACT I E VA N K N AC K
JAN ‘22
MVO
Pieter De Gryse Elk talent inzetten is een haalbare kaart
Arbeidsmarkt in 2022 Eerder exclusief dan inclusief?
Jean Van Wetter Alle landen zijn in ontwikkeling
Marie Delvaulx
“Als je niet meedoet, val je buiten de boot.”
Lees meer op Fokus-online.be
2 VOORWOORD
FOKUS-ONLINE.BE
4
6
10
18
Pieter De Gryse
Elk talent inzetten is een haalbare kaart Werkgevers smeken om arbeidskrachten en mensen met ‘een afstand tot de arbeidsmarkt’ schreeuwen om een duurzame job. Hoe bouw je de brug tussen die twee groepen? Met een open geest en een specifieke aanpak.
D
e zogenaamde ‘mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt’ vormen een heel diverse groep: mensen met een permanente fysieke en/of mentale beperking, mensen die (tijdelijk) niet aan de slag waren door verslaving of criminaliteit, of door een psychische uitdaging (psychiatrie, depressie), generatie-armen zonder diploma, vluchtelingen die Nederlands leren… Twintig jaar ervaring en vele honderden coachingstrajecten leren ons dat de stelling ‘er is in ons land veel onontgonnen talent’ geen holle frase is. Alleen vergt het ontginnen een specifieke hr-aanpak. Een aanpak die elk bedrijf of organisatie kan aanleren, van groot tot klein. Met de juiste aanpak zien wij dit slagen in bedrijven als Volvo, in stedelijke groendiensten maar evengoed bij de kleine zelfstandige Vespa-dealer. Als je je openstelt om op maat met deze mensen te werken en hen écht een kans te geven, raak je al een eind op weg. Hou vervolgens deze 4 tips voor ogen. Eén. Te veel problemen buiten het werk leiden tot instabiliteit in de job. Zijn er schulden, verslavingen, familiale problemen, huisvestingsproblemen...? Zorg dat je dit weet maar pak het niet zelf aan. Zorg dat je werknemer door sociale specialisten begeleid wordt en dit zelf echt in handen neemt. Twee. Wees aanklampend en oprecht. Stel duidelijke grenzen en pas die consequent toe.
Streef naar een positieve opwaartse spiraal van motivatie en stabiliteit.
Voortdurend een oogje dichtknijpen omdat je ‘sociaal’ en ‘zorgzaam’ bent, is niet de weg naar succes. Zet in op directe feedback, laat je medewerker niet ‘ontsnappen’. Evalueer heel regelmatig. Streef naar een positieve opwaartse spiraal van motivatie en stabiliteit. Drie. Schakel de groep in. Advies en aanmoediging van collega’s werkt veel sterker dan van leidinggevenden. Organiseer formele momenten waarop collega’s met elkaar praten over hoe het loopt op het werk en daarbuiten, vanuit die openfeedbackcultuur. Vier. Zet in op arbeidsattitude en dan pas op kennis en competenties. Zorg eerst dat de basics in orde zijn: op tijd komen, pauzes respecteren, doorwerken, leiding aanvaarden… Bouw dit op door de medewerker eerst in een eenvoudig takenpakket te laten werken, in duo met een ervaren collega. Net zoals bij elke werknemer, is succes niet gegarandeerd. Successen en mislukkingen zullen elkaar afwisselen. Leer bij, pas je aan en geef niet op. Want één geslaagde tewerkstelling van dergelijke werknemer kan je meer voldoening geven dan het financiële succes van alle voorbije kwartalen.
Door Pieter De Gryse, directeur van Groep Weerwerk, dat bedrijven coacht en kansengroepen tewerkstelt
LEES MEER. 4
Staat duurzaam ondernemen gelijk aan duur investeren?
6
MVO als verdienmodel
10
Interview: Marie Delvaulx
16
De arbeidsmarkt in 2022: eerder exclusief dan inclusief?
18
Jean Van Wetter: Alle landen zijn in ontwikkeling
COLOFON. COUNTRY MANAGER
CHRISTIAN NIKUNA PEMBA CREATIVE DIRECTOR
BAÏDY LY EINDREDACTIE
DON VAN DER PUTTEN TEKST
JEROM ROZENDAAL VICTOR PEETERS LAYOUT
DEE BERNAERS COVERBEELD
FREDERIK HAMELYNCK DRUKKERIJ
ROULARTA
SMART MEDIA AGENCY. LEYSSTRAAT 27 2000 ANTWERPEN +32 (0)3 289 19 40 REDACTIE@SMARTMEDIAAGENCY.BE FOKUS-ONLINE.BE
Veel leesplezier!
Clarine Van Elsacker Project Manager
Circulaire toekomst: we kunnen écht samen het verschil maken!
In 2021 werd meer dan eens duidelijk dat het code rood is voor het klimaat. Dat een circulaire economie een groot deel van de oplossing kan zijn, weten we ook al even. Circulariteit is een wereld met gesloten materialenkringlopen, waarin geen afval meer ontstaat en bestaat, een wereld waarin materialen zolang mogelijk hun maximale waarde behouden. Het is één van de manieren om de klimaatnoodsituatie aan te pakken.
Vlaanderen 21% circulair In november 2021 lanceerde Vlaanderen de eerste Monitor Circulaire Economie die meer dan 100 indicatoren over kringlopen in onze economie en de impact op de omgeving bundelt. Volgens die monitor is Vlaanderen 21% circulair. Helemaal niet slecht, maar er is ook nog heel wat werk aan de winkel: we kunnen nog meer gerecycleerde materialen hergebruiken voor het maken van nieuwe producten. Renewi, één van de grote spelers in Europa op vlak van afvalverwerking en de grootste verwerker van bedrijfsafval in België, heeft als purpose ‘de wereld beschermen tegen uitputting van materialen en hulpbronnen door gebruikt materiaal een nieuw leven te geven’. Meer nog, het bedrijf stelt het ambitieuze doel om in 2025 minstens 75 procent van het afval dat binnenkomt te recyclen. Als pure-play recycler heeft Renewi geen verbrandingsovens draaiende te houden en spreekt daarom niet langer over recycling & recovery rate, maar over de recycling rate, die mooi aanduidt wat écht een tweede leven krijgt en de circulaire economie hiermee een flinke boost geeft. Om deze doelstellingen te bereiken zal Renewi technologische en andere expertise nodig hebben en o.a. technisch talent aantrekken. Wettelijke drive Vlaanderen heeft de ambitie om dé circulaire hub van Europa te worden en tegen 2030 volledig circulair te zijn. Mooi, maar ook niet lang meer. We staan op het
midden van het kruispunt van het circulaire verhaal en moeten dit momentum grijpen om écht het verschil te maken. Daarom moeten beleidsmakers, producenten en verwerkers samenwerken. Vlaanderen loopt met de meest recente aanpassing van Vlarema in Europa toch enigszins voorop. De regeling, Vlarema 8, wordt geleidelijk ingevoerd, om vanaf 2023 volledig in te gaan. In Vlaanderen wordt jaarlijks zo’n 1,5 miljoen ton bedrijfsrest afval geproduceerd. Met de nieuwe richtlijn moet dit aantal met minstens vijftien procent worden verminderd. Renewi zal zestig miljoen euro investeren om drie nieuwe sorteerlijnen te bouwen. Als deze straks in gebruik worden genomen, kan er bijna 400.000 ton bedrijfsafval per jaar worden verwerkt én nog belangrijker, vermeden dat 120.000 ton herbruikbaar of recycleerbaar afval wordt verbrand. Sorteren 3.0 Als marktleider neemt Renewi haar verantwoordelijkheid om voorop te lopen. Door niet langer te investeren in verbranden, maar in recycleren en hergebruiken. Daarvoor moet het (na)sorteren steeds beter, geavanceerder en complexer. De nieuwe sorteerlijnen worden slim. Camera’s en infraroodstralen detecteren afval dat nog recycleerbaar of herbruikbaar is. Dat wordt er automatisch uit gehaald. De artificiële intelligentiesoftware met zelflerend algoritme zal het sorteerwerk overnemen. Om dat algoritme te voeden, wordt de informatie minutieus bijgehouden. Met deze data kan Renewi in detail analyseren en meten hoe de samenstelling van afval door de jaren heen evolueert. En aangezien meten
weten is, zal ook deze kennis bijdragen aan een meer circulaire toekomst. Circulaire innovaties Recycling heeft nog ongelofelijk veel groeipotentieel, vooral voor de moeilijker te recycleren stromen, zoals matrassen, bodemassen… Voor die stromen zijn innovaties en nieuwe technologieën onontbeerlijk. Samenwerkingen en/of partnerships in de keten zijn ideaal in deze context. Ketenproblemen vragen om ketenoplossingen. Denk bijvoorbeeld aan VinylPlus® Med (selectieve inzameling en recyclage van niet-risico houdend pvc medisch afval), RetourMatras (ontmantelt matrassen en bereidt de materialen voor op hergebruik). Om andere moeilijk te recycleren stromen zoals vervuilde kunststoffen, biogenen en pvc een tweede leven te geven, zet Renewi ook in op de chemische recyclage van plastics en biogene alternatieven voor fossiele brandstoffen. Duurzame kansen én jobs Deze innovatieve aanpak om de circulaire economie de noodzakelijke duw in de rug te geven -weg van dat midden van het kruispunt- vraagt niet alleen om investeringen in nieuwe installaties, kennis en expertise maar ook in de juiste mensen op de juiste plek. Renewi is dan ook voortdurend op zoek naar vrouwen en mannen die willen bijdragen aan een betere wereld en circulaire duurzame toekomst. careers.renewi.com
4 DUURZAAM ONDERNEMEN
FOKUS-ONLINE.BE
Staat duurzaam ondernemen gelijk aan duur investeren? Het milieu mag niet de dupe worden van winstbejag, duurzaam ondernemen is hier het antwoord op. Helaas wordt duurzaam ondernemen regelmatig geassocieerd met een hoge kostprijs. Is dit terecht? Hilde Hanselaer en Philip Marynissen delen hun expertise.
O
vermatige grondstofwinning put zowel de planeet als de portemonnee van bedrijven uit. Dit kan niet blijven duren. “Bedrijven die niet duurzaam ondernemen zullen irrelevant worden en steeds achterlopen op de concurrentie”, voorspelt Hilde Hanselaer, oprichtster van MVO Advies. “Duurzaam ondernemen is voordelig voor zowel de planeet als de bedrijven zelf. De natuurlijke schaarste van grondstoffen in combinatie met de coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat de grondstofprijzen de pan uit rijzen. Milieubewust handelen voorkomt dat de planeet volledig wordt uitgeput en zorgt er bovenal voor dat bedrijven niet meer volledig afhankelijk zijn van de grondstofprijzen”, zegt Hanselaer. “Volgens berekeningen van het International Resource Panel komt een kwart van de wereldwijde broeikasgasuitstoot voort uit louter de productie van materialen”, haalt Philip Marynissen aan, expert circulaire economie bij VITO. “Het doel van duurzaam ondernemen is om de functionaliteit van producten zo hoog mogelijk te houden zodat we de wegwerpcultuur achter ons kunnen laten. De focus van verkopen moet worden verlegd naar herstellen, aanpassen en het leveren van diensten. Op deze manier zal duurzaam ondernemen zeker winstgevend zijn”, verduidelijkt Marynissen. Duurzaam ondernemen kan overkomen als een intimiderend concept omdat bedrijven niet weten hoe ze eraan moeten beginnen, gelukkig zijn er in de realiteit tal van mogelijkheden. “Op vlak van energie is aangeraden om eerst een energiescan te laten nemen zodat meteen duidelijk wordt waar in het bedrijf de knelpunten zich bevinden. Een voorbeeld dat hierop aansluit
Een goed voorbeeld hiervan is het modebedrijf ‘Studio AMA’ uit Gent. De kledingstukken die ze vervaardigen worden geproduceerd door reststoffen afkomstig van de lokale textielindustrie”, legt Marynissen uit. “Tot slot de productie”, zegt Hanselaer. “Het productieproces is natuurlijk heel erg breed maar om toch een voorbeeld te geven dat voor veel bedrijven relevant is richt ik mij tot de grondstoffen. Wat is de oorsprong van de grondstof, hoe wordt ze verwerkt en zijn er milieuvriendelijke varianten? Drie vragen die zeker de moeite zijn om te stellen. Misschien bevinden er zich wel veel dichterbij goede leveranciers, wat voordelig is voor zowel de transportkosten als het fileprobleem”, haalt Hanselaer aan.
Het doel van duurzaam ondernemen is om de functionaliteit van producten zo hoog mogelijk te houden zodat we de wegwerpcultuur achter ons kunnen laten. — Philip Marynissen
is het vervangen van halogeenlampen door ledverlichting. Het installeren van een lichtbewegingssensor is zeker ook een goed idee”, zegt Hanselaer. “Zoals bij energie is het ook met je afval mogelijk om in te zetten op duurzaamheid”, zegt Marynissen. “Om te beginnen is het
essentieel om het productieproces zo efficiënt mogelijk op punt te stellen zodat er in de eerste plaats zo min mogelijk afval gecreëerd wordt. Het resterende afval kan op zijn beurt door jezelf of door een ander bedrijf hergebruikt worden als grondstof. Op deze manier krijgt afval waarde.
Kleine aanpassingen kunnen reeds zorgen voor een grote vooruitgang, toch heeft duurzaam ondernemen niet enkel hiermee te maken. “Het grootste potentieel zit vaak in het herdenken van het ontwerp-, productie- en verdienmodel van je bedrijf. Dit is een ingrijpende oefening, maar gelukkig kunnen hier momenteel heel wat organisaties voor aangesproken worden, zoals VITO er een van is”, zegt Marynissen. België bevindt zich in de top van landen op vlak van duurzaam ondernemen. De combinatie van een gunstig beleid, sterke havens en een kwalitatieve scholing maakt van België de ideale biotoop om duurzaam te ondernemen. Hoewel het concept duurzaam ondernemen intimiderend kan overkomen is het voor elk bedrijf, klein en groot, mogelijk kleine aanpassingen door te voeren zonder een enorme kostprijs te betalen. In 2021 is duurzaam ondernemen de norm geworden wanneer je als bedrijf relevant wil blijven. Door Victor Peeters
Analyseer Analyseer Analyseer Analyseer Analyseer Analyseer Analyseer Maak Maak Maak Maak Maak Maak je Maak jejeje jejeje onderneming onderneming onderneming onderneming onderneming onderneming onderneming FUTUREPROOF FUTUREPROOF FUTUREPROOF FUTUREPROOF FUTUREPROOF FUTUREPROOF FUTUREPROOF metmet met met met de met met de de de de de de SUSTATOOL! SUSTATOOL! SUSTATOOL! SUSTATOOL! SUSTATOOL! SUSTATOOL! SUSTATOOL! Wil jij duurzaamheid Wil Wil Wil jij Wil jij Wil jij duurzaamheid Wil duurzaamheid jij duurzaamheid jij Wil duurzaamheid jij duurzaamheid jij duurzaamheid vertalen duurzaamheid vertalen vertalen invertalen je vertalen vertalen organisatie vertalen in vertalen inin je jein je in organisatie organisatie je in organisatie jein of organisatie je organisatie je organisatie organisatie of ofofof ofofof in je jobin inals in je jein je consultant? in job job je in job jein job als je als job als je job consultant? consultant? als als job consultant? als consultant? Schrijf consultant? als consultant? consultant? jeSchrijf Schrijf in Schrijf Schrijf voor Schrijf Schrijf je jeSchrijf je een in inje in je voor voor in je voor inje voor in voor een een in voor een voor een een een een gratis online gratis gratis gratis gratis gratis workshop online online gratis online gratis online online online workshop workshop online workshop op workshop workshop www.sustatool.be. workshop workshop op opop www.sustatool.be. www.sustatool.be. op op www.sustatool.be. op www.sustatool.be. www.sustatool.be. op www.sustatool.be. www.sustatool.be.
Concretiseer Concretiseer Concretiseer Concretiseer Concretiseer Concretiseer Concretiseer
Geef richting Geef Geef Geef Geef Geef richting Geef richting richting richting richting richting
Rapporteer Rapporteer Rapporteer Rapporteer Rapporteer Rapporteer Rapporteer
Voer uit Voer Voer Voer Voer Voer uit Voer uit uit uit uit uit
koploper koploper koploper koploper koploper MVO-opleidingen MVO-opleidingen MVO-opleidingen MVO-opleidingen MVO-opleidingen MVO-opleidingen en MVO-opleidingen MVO-opleidingen MVO-opleidingen en enenen enen enen -masterclasses -masterclasses -masterclasses -masterclasses op -masterclasses -masterclasses maat -masterclasses -masterclasses -masterclasses van op opop maat maat op maat opmaat op op van maat van op van maat maat van maat vanvan vanvan sectorverenigingen, sectorverenigingen, sectorverenigingen, sectorverenigingen, sectorverenigingen, sectorverenigingen, sectorverenigingen, sectorverenigingen, netwerken sectorverenigingen, netwerken netwerken netwerken netwerken netwerken netwerken netwerken netwerken en middenveldorganisaties en enen middenveldorganisaties middenveldorganisaties en middenveldorganisaties enmiddenveldorganisaties en en middenveldorganisaties en middenveldorganisaties middenveldorganisaties middenveldorganisaties
live live live live live live
Gratis MVO-workshops Gratis Gratis Gratis Gratis Gratis MVO-workshops Gratis MVO-workshops MVO-workshops MVO-workshops MVO-workshops MVO-workshops en -masterclasses enen-masterclasses en en -masterclasses en -masterclasses -masterclasses en-masterclasses -masterclasses die jij faciliteert die die die jij die jij die faciliteert jij die jij faciliteert jij faciliteert voor faciliteert jijfaciliteert faciliteert voor voor voor voor voor voor je netwerk. jejenetwerk. jeje netwerk. Vind je netwerk. netwerk. jenetwerk. netwerk. meer Vind Vind Vind Vind info meer Vind meer Vind meer op meer meer info mvovlaanderen.be/koploper-live info meer info info op info op info mvovlaanderen.be/koploper-live op op mvovlaanderen.be/koploper-live op mvovlaanderen.be/koploper-live mvovlaanderen.be/koploper-live opmvovlaanderen.be/koploper-live mvovlaanderen.be/koploper-live
VERWARMINGSFABRIKANT STOPT GASWANDKETELPRODUCTIE
ITHO DAALDEROP WAAGT GROTE GROENE SPRONG Als eerste stookketelfabrikant wereldwijd neemt Itho Daalderop de ingrijpende, maar enige logische beslissing in het licht van de klimaatcrisis: in 2022 stopt de onderneming met de productie van gaswandketels. “Als verwarmingsproducent beschikken wij over een hefboom om de klimaatdoelstellingen te behalen, en die gebruiken we vandaag.”
ZORGEN VOOR HET KLIMAAT
MET HERNIEUWBARE ENERGIE
De gaswandketelproductie is goed voor 30% van hun omzet in België maar Itho Daalderop neemt zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid op, en zet het klimaat 100% voorop. “Een comfortabele en gezonde woon-, werk- en leefomgeving voor iedereen, dat is onze missie. Daar zorgen we voor met onze oplossingen voor verwarming, koeling, warm water en ventilatie. Maar we kunnen ze pas volledig realiseren als we ook zorgen voor het algemeen klimaat”, zegt Lieven Messiaen, CEO van Itho Daalderop Belgium.
Daarom startte Itho Daalderop reeds 20 jaar geleden met de ontwikkeling van warmtepompen als duurzaam alternatief, en bieden ze nu alleen nog deze klimaatneutrale verwarmingsoplossing aan. “We nemen een voortrekkersrol op en hopen dat andere fabrikanten snel volgen, om de verbranding van fossiele brandstoffen tot een minimum te beperken. De warmtepomp moet de evidente keuze worden”, aldus Messiaen.
VOOR EEN DUURZAAM WONINGBESTAND
SLEUTEL VOOR DE TOEKOMST
Zo’n 20% van de CO2-uitstoot in België komt voort uit de verwarming van gebouwen. Door zijn gaswandketelproductie te stoppen, draagt Itho Daalderop bij aan een klimaat- en CO2-neutraal woningbestand tegen 2050, een belangrijke Vlaamse en Europese klimaatdoelstelling.
De verwarmingssector heeft een sleutel in handen om bij te dragen aan een CO2-neutrale wereld. Daarom brengt Itho Daalderop enkel nog duurzame verwarmingstoestellen op de markt. Zodat de komende generaties kunnen genieten van een gezonde planeet.
www.ithodaalderop.be
6 ECONOMIE
FOKUS-ONLINE.BE
MVO als verdienmodel Duurzaam ondernemen zit in de lift. De zoektocht naar klimaatneutraliteit of producten of diensten met een positieve impact leidt tot nieuwe businessmodellen en producten. Bedrijven die niet meedoen, dreigen buiten de boot te vallen.
Nederlandse supermarkt rekent verborgen prijzen aan De Amsterdamse bio-supermarkt De Aanzet rekent vanaf eind vorig jaar ook de verborgen kosten door aan de consument. Onder de noemer ‘true price-principe’ betaalt de klant ook voor klimaat belasting, (grond)-waterverbruik, landgebruik en onderbetaling. Deze verborgen kosten, die in de reguliere retail onbetaald blijven, staan apart vermeld op de kassa bon. Met het surplus willen de eigenaren geld sparen om bij toeleveranciers deze kosten aan te pakken.
Compensatie voor cacaoboeren Chocolademaker Tony’s Chocolonely gaat cacaoboeren in Ivoorkust extra compenseren. Dit naar aanleiding van een sterke prijsdaling van 1788 dollar in 2020-2021 naar 1457 dollar per ton cacao in 2021-2022. Tony’s Chocolonely keert de leveranciers al jaren een extra premie uit om een leefbaar inkomen te halen. Albert Heijn’s Delicata, ALDI en het Duitse JOKOLADE, die volgens de Tony’s-methode produceren, volgen het voorbeeld van Tony’s Chocolonely.
D
e maatschappelijke aandacht voor milieu, klimaat en sociaal welzijn noopt steeds meer bedrijven om de MVO-kaart te trekken. “Vooral de jongere generatie is zich bewuster van het milieu en de maatschappij. Zij laten zich bij hun jobkeuze en productkeuze leiden door de duurzaamheidsdoelstellingen van een bedrijf ”, vertelt Jens De Vos, directeur projecten bij Voka. Hij is ervan overtuigd dat ook de wetgeving duurzaam ondernemerschap op termijn zal afdwingen. “Bedrijven die geen duurzame transitie maken, krijgen het moeilijk.” De werkgeversorganisatie is al 25 jaar bezig met MVO en schakelde vijf jaar geleden een versnelling hoger door haar inspanningen te verbinden aan de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties. De werkgeversorganisatie begeleidt haar leden met het behalen van deze SDG’s en deelt bij welslagen jaarlijks het Voka Charter Duurzaam Ondernemen uit. Nadat een bedrijf drie opeenvolgende jaren het charter behaald heeft en ingezet heeft op alle 17 SDG’s, krijgt hij het VN-duurzaamheidscertificaat SDG Pioneer uitgereikt. Voka heeft samen met UNITAR en CIFAL Flanders de vertaalslag van de SDG’s naar het bedrijfsleven gemaakt. SDG Pioneer wordt gevolgd door het Champion-certificaat en SDG Ambassador is de overtreffende trap. In de laatste fase moeten bedrijven projecten doorvoeren waarbij ook de maatschappelijke impact van het volledige ecosysteem aangepakt wordt. Daarbij gaat men ook leveranciers en klanten houden aan duurzaamheidsprincipes.
Behalve producten met een duurzaam signatuur, zoals de repen van Tony’s Chocolonely, kan MVO ook resulteren in nieuwe businessmodellen. Een voorbeeld is bijvoorbeeld ETAP Lighting uit Malle. Dat bedrijf ontwikkelde enkele jaren geleden het product LaaS, ‘Light as a Service’. Bedrijven kopen daarmee niet langer armaturen en lichtinstallaties, maar zij nemen licht af als een dienst. ETAP blijft eigenaar van het materiaal en zorgt gedurende de looptijd van het contract dat de verlichting optimaal werkt. De circulariteit van het systeem staat in dit concept centraal, de natuurlijke grondstoffen worden gerecycleerd waardoor de impact op het milieu beperkt wordt. “We beschikken over de kennis, de middelen en de marktkanalen om het product een tweede, derde leven te geven”, verklaart ETAP.
Bedrijven die geen duurzame transitie maken, krijgen het moeilijk. — Jens De Vos
Er zijn dus verschillende gradaties in MVO. Hoog aan het mondiale MVO-firmament staat Tony’s Chocolonely. Het bedrijf pretendeert slaafvrije chocolade te maken door hun cacaoproducenten een eerlijke vergoeding te bieden voor hun werk. Zo heeft het een positieve impact op de maatschappij in Ivoorkust. Alhoewel dit aanvankelijk tot duurdere chocolade kan leiden, kan men
op termijn de concurrentie in prijs naar de kroon stoten, aldus De Vos. “Door de producten beter te betalen, zorgen zij voor duurzaamheid in de breedste zin van het woord en kunnen ze mogelijk de middelen vrijmaken voor een efficiëntere productie.” Volgens hem is het zeker niet gezegd dat MVO leidt tot duurdere producten. “Neem een investering in zonnepanelen. Dat is goed voor het milieu en verdient zich op termijn terug.”
Bedrijven die van deze dienst gebruikmaken en zodoende duurzamer ondernemen, hoeven niet per se duurder uit te zijn. ETAP wijst op de energie-efficiëntie van zijn producten. Een nieuwe verlichtingsinstallatie gaat gepaard met een daling in energieverbruik. “Meestal zal deze besparing opwegen tegen de vaste vergoeding voor de verlichting”, klinkt het. De Vos noemt nog het voorbeeld van Nnof, uit Vilvoorde, dat kantoorinrichtingen verzorgt. Recent is het gestart met het recyclen van gebruikte kantoormeubilair. Ook daar is een stijgende vraag naar. Door Jerom Rozendaal
Hoe GoodPlanet duurzaamheid toegankelijk maakt
Duurzaamheid: je zou denken dat iedereen ondertussen wel weet wat het betekent. Toch blijkt dat niet zo. Daar weet GoodPlanet, die al 25 jaar duurzaamheidseducatie en -coaching doet, alles van. Bedrijven zoeken vaak naar de juiste informatie en formats om concreet, positief en actiegericht aan duurzaamheidsambities te werken. Dat is nu net de specialiteit van GoodPlanet! Kristina Heck, directeur van de bedrijvenwerking Sustainable Solutions van GoodPlanet en Jorine Vermeer, coördinator van het duurzaamheidslabel Green Key leggen ons uit hoe.
GoodPlanet helpt bedrijven concreet, positief en actiegericht Kristina: ‘Het grote doel van GoodPlanet is om de maatschappij steeds duurzamer te maken door mensen positief te inspireren. We richten breed, op drie doelgroepen: schoolgaande jeugd, volwassenen in hun dagelijks leven en bedrijven en hun werknemers. Onze kracht zit op het terrein: in concrete workshops, coachings en acties leren we uiteraard waarom bepaald gedrag veranderen de planeet ten goede zal komen, maar vooral tonen we dàt en hoe het concreet kan. Door met al deze doelgroepen te werken willen we bereiken dat zowel kinderen in de klas of collega’s op de werkvloer de ervaringen en informatie die ze bij GoodPlanet bijleren meenemen in hun privéleven.” Teambuilding: Goed voor de groep en de omgeving GoodPlanet wil zoveel mogelijk drempels om duurzamer te leven en ondernemen wegnemen. Workshops op de werkvloer en teambuildings zijn daarbij een heel concrete eerste stap. “Door beleving maken we bij GoodPlanet duurzaamheid toegankelijk en laten we de MVO-strategie leven bij alle werknemers”, bevestigt Kristina Heck . “Drie voorbeelden uit ons ruime aanbod van duurzame teambuildings: Domaine de Graux is een eco-boerderij waar klimaat- en natuurvriendelijke voedselproductie- en consumptie centraal staan. Het Bellenbos, dat staat voor natuurvrijwilligerswerk, outdoor workshops en buiten koken. Nog een optie is de ‘waste challenge’ in het Antwerpse Stormkop, waar je samen met je team de oevers van de Schelde onder handen neemt en het opgeviste afval gebruikt voor creatieve expressie, gevolgd door een zero-afval workshop”, verduidelijkt Heck. “Corona en het daarbij horende thuiswerken maken teambuilding nog belangrijker dan vroeger”, zegt
Heck. “Teambuildings versterken de groepsdynamiek, omdat de deelnemers samen streven naar het behalen van een doel, waardoor iedereen zich voor 100% geeft. Elke Goodplanet-teambuilding heeft drie vaste elementen: Eerst en vooral moeten de deelnemers een leuke tijd beleven. Ten tweede dragen ze een steentje bij aan een betere wereld. Tenslotte moeten deelnemers ook iets nieuws leren over duurzaamheid en getriggerd worden om de opgedane informatie niet enkel op het werk maar ook thuis toe te passen.”
Marie-Aimee Musanase, coördinator Human Resources bij het European Youth Forum, getuigt na een teambuilding met onder andere een kookworkshop, een ‘bos-challenge’ en een vrijwilligersactiviteit waarbij samen met de schoolkinderen een speelplaats werd vergroend: ‘‘Mijn collega’s en ik vonden de teambuilding echt geweldig! Ze voelden zich nuttig terwijl ze plezier hadden en veel over de natuur leerden. Ik beveel ze absoluut aan!” Green Key: Duurzaamheid in de toeristische sector In haar werking naar bedrijven coördineert GoodPlanet ook enkele internationale duurzaamheidslabels,
Kristina Heck
Jorine Vermeer
waaronder Green Key. Wanneer bedrijven niet goed weten wat duurzaamheid betekent in een toeristische context, kan de drempel om duurzaam te ondernemen groot zijn. Dankzij Green Key kunnen bedrijven -van een kleine B&B tot een groot hotelinspiratie opdoen en de duurzame weg inslaan, zoals bijvoorbeeld kiezen voor biologische producten of lokale ecologisch geteelde voeding, het stimuleren van duurzame vervoersmiddelen… Jorine Vermeer, projectmanager bij GoodPlanet: “Green Key biedt een overzichtelijk kader voor duurzaam ondernemen waarop bedrijven zich kunnen baseren om zelf duurzame initiatieven te nemen. Bedrijven en organisaties in de toeristische sector kunnen het Green Key-label enkel krijgen wanneer ze voldoen aan alle criteria van het label. Het geeft toeristen de zekerheid dat duurzaamheidscriteria worden toegepast.’ Is zo’n label ook vanuit commercieel oogpunt interessant? Jorine: ‘Jazeker. Wij merken de laatste jaren dat consumenten steeds meer belang hechten aan ondernemingen die duurzaam te werk gaan en ze trouwens ook verkiezen boven niet-duurzame. In België kregen al 246 toeristische bedrijven en organisaties het prestigieuze Green Key label.” Een nieuw jaar en dus ook nieuwe voornemens. Kristina Heck besluit: “Wat we altijd al deden was de winst die we maken met onze bedrijvenwerking investeren in onze projecten in scholen. Daarnaast merken we duidelijk dat het sociale aspect van duurzaamheid alsmaar belangrijker wordt. Daarom gaan we ons in 2022 in het bijzonder toespitsen op projecten die gericht zijn op maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Ga je als bedrijf met GoodPlanet in zee, draag je hieraan bij. Prachtig, toch?’
We zorgen voor een duurzame kringloopbenadering van alle schakels in de waterketen We leven in een waterschaarse regio en worden steeds harder geconfronteerd met de gevolgen en de uitdagingen van de klimaatverandering. Als waterketenbedrijf zoekt De Watergroep naar creatieve manieren om daarmee om te gaan. “We zetten volop in op innovatie en samenwerking om te komen tot een duurzame en klimaatrobuuste watervoorziening”, vertelt Hans Goossens, directeur-generaal bij De Watergroep. De Watergroep is het grootste drinkwaterbedrijf in Vlaanderen. 1.600 medewerkers zijn dagelijks in de weer om via een netwerk van meer dan 34.000 kilometer leidingen water te leveren aan 177 gemeenten gespreid over West- en Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Limburg. Zo bedient De Watergroep ruim 3,3 miljoen klanten en honderden bedrijven. De historische missie - het leveren van kwaliteitsvol drinkwater tegen een correcte prijs - blijft ook in 2022 nog steeds relevant. “Daarnaast zorgen wij via een duurzame kringloopbenadering voor een economisch en ecologisch verantwoord beheer van alle schakels in deze waterketen”, vertelt Hans Goossens, directeur-generaal bij De Watergroep. Omgaan met extremen Een klimaatrobuuste watervoorziening is cruciaal om het hoofd te bieden aan de hedendaagse klimaatvraagstukken. Hans Goossens benadrukt:
Hans Goossens directeur-generaal
“Onze watervoorziening moet kunnen omgaan met extremen. Enerzijds heb je bij lange periodes van droogte, vaak gecombineerd met hitte, aanzienlijke voorraden grond- en oppervlaktewater nodig. We zetten hiervoor in op een diversiteit van bronnen, gecombineerd met voldoende productie- en opslagcapaciteit. Anderzijds zijn er de periodes van korte maar hevige regenval, zelfs ‘waterbommen’, waarmee we in de zomer van vorig jaar geconfronteerd werden. Waterinfiltratie is misschien geen taak van de waterbedrijven op zich, maar we denken wel mee over mogelijkheden om lokaal zo efficiënt mogelijk water op te slaan of te infiltreren. Er ligt veel werk op de plank om tot een klimaatrobuuste watervoorziening te komen, maar met de juiste structurele aanpak, een goed assetmanagement en nauwe samenwerking zetten we stappen in de goede richting.” Reststromen krijgen tweede leven Door in te zetten op circulaire toepassingen voor reststromen uit de drinkwaterproductie beperkt De Watergroep de afvalberg tot een minimum en draagt ze bij aan een duurzame waterketen. Benjamin Hermans, procesingenieur bij De Watergroep legt uit: “Bij de drinkwaterbehandeling komen
verschillende reststoffen vrij die nog heel goed bruikbaar zijn voor andere toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan ijzerslib dat we overhouden bij de behandeling van grondwater en kalkkorrels die we bekomen door water te ontharden.” En het inzetten van kalkkorrels als reststof bleef niet onopgemerkt. De Watergroep werd in 2021 bekroond met een gouden cradle-to-cradle certificaat voor de circulaire inzet van kalkkorrels als reststof. Hermans: “Door drinkwater centraal te ontharden, gaan huishoudtoestellen en kranen langer mee. Bij die waterontharding halen we de aanwezige kalk uit het drinkwater in de vorm van kalkkorrels. Deze kalkkorrels gooien we niet weg, maar verhandelen we om er onder andere composietmaterialen of bodemisolatie van te maken.” Innovatie en samenwerking Om te komen tot een duurzame en klimaatrobuuste watervoorziening zijn innovatie en samenwerking cruciaal. “Samen met zowel binnen- als buitenlandse onderzoeksinstellingen en waterbedrijven zoeken we naar innovatieve oplossingen voor het nijpend watertekort, zoals het hergebruik van water en de ontwikkeling van alternatieve waterbronnen. Alleen door de handen in elkaar te slaan, kunnen we deze uitdaging aan”, besluit Hans Goossens.
Bio Bakkerij De Trog trekt al jaar en dag de duurzame kaart De Ieperse Bio Bakkerij De Trog staat voor pure ambacht waar vakbekwame bakkers dag in dag uit heerlijk biologisch brood op tafel toveren. Niet alleen de pure grondstoffen en hun pure bakkersambacht, maar ook een stevige portie duurzaamheid met focus op de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) zit er bij De Trog als het ware ingebakken. Sinds 1970 houdt Bio Bakkerij De Trog vast aan haar vier pijlers: biologische grondstoffen, tijd, huisbereide natuurdesem en ambachtelijk karakter. Pijlers die hen elke dag opnieuw richting geven én verder inspireren. Pijlers waarin ook ons team van gedreven medewerkers hun ziel kunnen leggen. “De aarde heeft ons heel wat te bieden”, stelt bezieler Hendrik Durnez. “Nét daarom doet de bakkerij
detrog.be
niets liever dan verder bouwen op de pure en voedzame grondstoffen die de natuur hen aanreikt. Ook de huisbereide natuurdesem die al meer dan 40 jaar aansterkt in aroma, is daar het ultieme bewijs van.” Inzetten op minder C02 Bio Bakkerij kiest resoluut voor een CO2-neutrale bedrijfsomgeving en slaagt erin om haar CO2-uitstoot van 1372 ton te neutraliseren. Een uitzonderlijke prestatie die bekroond werd met het CO2-neutraal label dat De Trog als eerste Belgische Bakkerij kon bemachtigen. “Een groot aandeel van het opmerkelijke resultaat vindt zijn oorsprong in de groene energie die er centraal staat. Zo investeerde De Trog onder andere in zonnepanelen en wordt de restwarmte van de ovens gerecupereerd dankzij vernieuwende tech-
nieken”, vertelt Durnez. De natuurlijke bronnen zomaar uitputten, daar steekt Bio Bakkerij De Trog graag een stokje voor. “We geven ons hemelwater een volledig nieuwe missie in de sanitaire ruimten van het bedrijf en hopen in de toekomst nog verdere stappen te zetten. Dankzij een groter opvangoppervlak en een waterzuiveringsinstallatie zullen we hemelwater moeiteloos inzetten in onze productie.” Ook biodiversiteit staat met stip op nummer één. “Moeder Natuur moet immers haar gang kunnen gaan, en dat proberen we elke dag opnieuw aan te moedigen. Dankzij hun voorkeur voor biologische teelt zeggen ze vaarwel tegen chemische mest- en sproeistoffen en krijgt bodemuitputting geen kans. Onze wereld moet immers nog lang meegaan en de volgende generaties ondersteunen.”
Protime: ‘a great place to work’
“We zoeken en vinden goeie mensen en proberen die ook te houden” “Onze medewerkers zijn onze ambassadeurs” Protime biedt HR-oplossingen op maat aan en schuift bewust mee met de noden van de maatschappij en de economie. Thuiswerk bijvoorbeeld vraagt een andere aanpak naar opvolging en tijdsregistratie toe. “Wat de tijdsregistratie betreft zijn we marktleider en werken we met verschillende follow up systemen die het voor werkgevers vergemakkelijken om hun personeel te coachen en te sturen”, vertelt Jonas Van Herck, people & culture manager Protime. “Wij willen onze mensen inzicht geven in hun eigen tijd om een mooie work-life balans te creëren en het ownership te geven van hun werktijd. Onze software rond tijdregistratie gebruiken we dus zelf als een soort van hartslagmeter om te zien hoe het gaat met onze medewerkers. We hopen daar ook andere bedrijven mee de inspireren.” “Onze cultuur is vooral gebaseerd op ‘Camaraderie’ en ‘Engagement’” We want you Protime is groeiende. Dat bewijzen de verschillende vacatures die open staan. “We zijn op zoek naar 75 medewerkers”, bevestigt Van Herck. “Medewerkers in alle rangen. We kijken onder meer uit naar developers, consultants, interfacers, customer care medewerkers, accountmanagers en ook versterking voor de ondersteunende diensten. Al onze vacatures vind je uitgebreid op onze website.” Van Herck
geeft echter mee dat werken bij Protime één is, maar het allerbelangrijkst is dat mensen zich goed voelen op de werkvloer. “Welbevinden is essentieel. We zoeken en vinden goeie mensen en proberen die ook te houden om mee te bouwen aan ons verhaal. Protime is ‘a great place to work’. Wij geloven echt dat als je duurzaam wil groeien als organisatie, je dat doet door je mensen te laten groeien. Dat is een belofte die we willen maken. Bij Protime zijn we ontzettend trots dat we ons al negen jaar ‘a great place to work’ kunnen noemen. Als je ons vraagt waarom we dit zijn, dan is het antwoord dat we dit te danken hebben aan onze bedrijfscultuur. Die cultuur is een mix van overtuigingen en waarden die je terug kan vinden bij onze Protimers. Als we hier de belangrijkste elementen naar voren moeten schuiven uit de mix die ons het meeste typeren, dan komen we snel terecht bij kameraadschap, engagement en trots.” “Als mensen onderling een sterke band opbouwen dan zien wij dat ze voor elkaar door het vuur gaan” Employer branding “Je merkt dat onze cultuur vooral is gebaseerd op 'camaraderie' en 'engagement' om zo dan de mooiste emotie te ervaren die je kan vinden op de werkvloer: trots. Het creëren van een fantastische werkomgeving is ondertussen verankerd in onze strategie en is een continu project geworden waarin we allemaal een rol te spelen hebben. Wij geloven dat het ons anders en uniek maakt en het is bewezen dat het de beste voorwaarde is om duurzame groei te brengen. Groei voor ons bedrijf en groei voor elke Protimer. Voor ons is het een gevalideerde manier om onze cultuur
van camaraderie, betrokkenheid en trots te vieren. Dat uit zich ook in onze employer brand waar we best trots op zijn. Onze medewerkers zijn onze ambassadeurs. Als zij onze positieve boodschap uitdragen naar andere potentiële medewerkers, vrienden of kennissen, dan is dit erg interessant voor onze verdere groei, want zij zorgen ervoor dat we vaker mensen vinden die ook in onze cultuur passen. En dan begin je een versterkend effect te krijgen. “Welbevinden is essentieel.” Camaraderie “Wat ons nog het meeste zal typeren is 'camaraderie' of de band en het kameraadschap tussen Protimers. Dit zie je ook steeds terugkomen als we vragen aan onze collega's wat werken bij ons zo uniek maakt. We geloven dat je een connectie kan hebben met je collega's die eerder naar vrienden of zelfs familie aanleunt. Als mensen onderling een sterke band opbouwen dan zien wij dat ze voor elkaar door het vuur gaan. Het maakt dat mensen met veel zin komen werken, en dat heeft ook een erg positief effect op de resultaten van onze teams en de ganse organisatie. Daarnaast hangt onze cultuur ook op aan een sterk engagement vanuit onze Protimers. We willen dat mensen zoveel mogelijk de handschoen opnemen en meebouwen aan ons bedrijf. We geloven oprecht dat in elke persoon een ondernemer zit. In elke persoon schuilt een verlangen om iets mee op te bouwen, om ideeën om te zetten in werkelijkheid. En dit 'entrepreneurship' willen we ook tot leven zien komen in het bedrijf. Want iedereen kan vanuit zijn eigen rol initiatief nemen en zo de schouders zetten onder verbeteringen, vernieuwingen of nieuwe ideeën.”
Werken bij Protime? link.protime.eu/jobs
10 INTERVIEW
FOKUS-ONLINE.BE
Marie Delvaulx
Maatschappelijk verantwoord ondernemen maakt snelle opmars
Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) staat bij steeds meer bedrijven en organisaties hoog op de agenda. Marie Delvaulx, directrice van het Belgische duurzaamheidsnetwerk The Shift, vertelt hoe duurzaamheid allesomvattend is.
Door Jerom Rozendaal Beeld Frederik Hamelynck
#FOKUSMVO
INTERVIEW 11
W
at is Maatschappelijk verant woord ondernemen? “Bij MVO is winstgevendheid niet langer heiligmakend, maar staat de impact op de maatschappij centraal. Dat geldt overigens niet alleen op gebied van milieu, maar ook op sociaal-economisch vlak zoals gendergelijkheid, multiculturele diversiteit of het verminderen van economische ongelijkheid. Dit vergt een mentaliteitsverandering. Een bedrijf moet niet langer de beste van de wereld willen zijn, maar de beste vóór de wereld.” Hoe ver staat het met de mentaliteits verandering? “MVO staat bij steeds meer bedrijven hoog op de agenda. Waar het vroeger alleen over losse projecten ging, maakt MVO tegenwoordig steeds meer integraal onderdeel uit van het beleid. Dat is ook de kern: het moet in alle geledingen van een organisatie terugkomen.”
Onderzoeken tonen aan dat meer diversiteit op de werkvloer leidt tot meer creativiteit en innovatie.
MVO kan op termijn bepalend zijn voor je concurrentiepositie of het aantrekken van talenten. Wat is de rol van The Shift in de duurzaamheidstransitie? “The Shift is een Belgische netwerkorganisatie die partijen bijeenbrengt op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wij verenigen nu zo’n 520 bedrijven, non-profitorganisaties, overheidsinstellingen en academici, en wij organiseren workshops rond bepaalde thema’s en brengen de juiste organisaties en bedrijven bij elkaar om informatie uit te wisselen én te laten samenwerken aan een duurzamere economie en samenleving.” Kun je daarvan een voorbeeld geven? “Een jaar geleden lanceerden we, samen met WWF België, de Belgian Alliance for Climate Action (BACA). We stelden vast dat veel bedrijven klimaatdoelstellingen vastlegden, maar dat een toetsing aan het internationale klimaat-akkoord van Parijs ontbrak. De organisaties die deel uitmaken van de alliantie engageren zich door aan te sluiten bij het Science Based Targets-initiatief. Hiermee onderbouwen ze op een wetenschappelijke manier hun klimaatdoelstellingen, die ook worden opgevolgd door het SBT-i.” Doet België het goed op het gebied van duurzaamheid? “Als we naar de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties kijken, scoort België 5e van de 193 landen. Als we echter de spillover-index meerekenen, dus de impact van België op andere landen, dan staat België op de 147e plaats.” Kun je dit nader uitleggen? “In België gemaakte en verkochte producten en diensten hebben ook een impact op andere landen. De spillover-index neemt jouw impact in de hele, wereldwijde supplychain met zich mee. Neem bijvoorbeeld de impact van cacao op de maatschappij in het land van productie, of die van bananen. MVO betekent dat je ook naar de indirecte impact kijkt.”
Hoe kun je als Belgisch bedrijf iets doen aan je globale impact? “Het start bij het bewustzijn dat je grondstoffen uit andere landen komen en daar een impact hebben op de maatschappij. Vervolgens kun je gaan kijken of er een andere sourcing mogelijk is, dichterbij bijvoorbeeld. Een andere stap is te bekijken of je de maatschappelijke impact van de grondstoffenproductie kunt aanpakken in het land van herkomst.” Heb je daar een voorbeeld van? “Sommige grondstoffen kun je niet in België produceren, zoals cacao of bananen. Samen met verschillende organisaties en experten lanceerde The Shift het ‘Beyond Chocolate’-project in 2018. Vandaag bevat dit meer dan 60 bedrijven en organisaties die samenwerken om de cacaoketen te verduurzamen. Dat betekent onder andere geen ontbossing en een correct loon voor de cacaotelers.” Kost MVO altijd geld? En maakt het consumentenprijzen altijd duurder? “Dat hoeft niet per definitie. Maatregelen die bijvoorbeeld leiden tot een verminderd waterverbruik of een verhoogde energie-efficiëntie zijn goed voor het klimaat, maar kunnen zeker op termijn ook een kostenreductie tot gevolg hebben. Bovendien kan MVO bepalend zijn voor je concurrentiepositie of het aantrekken van talenten en is het in dat opzicht zeker een investering in de toekomst.” Hoe bedoel je dat? “Als je niet mee bent in het verhaal van duurzaamheid zul je op termijn buiten de boot vallen. We moeten met zijn allen iets doen om de klimaatcrisis een halt toe te roepen. Consumenten zijn zich hiervan steeds meer bewust en zullen kiezen voor producten of diensten van een bedrijf dat aan MVO doet. Ook ligt een verstrenging van de regelgeving voor de hand om duurzaamheid af te dwingen. Daarnaast krijg je op termijn geen toegang tot financiering als je niet duurzaam onderneemt.” En hoe zit dat met sociale maatregelen zoals inclusiviteit op de werkvloer? “Ook in dit geval sluit duurzaamheid in de vorm van diversiteit en inclusie betere financiële resultaten niet uit. Onderzoeken tonen aan dat meer diversiteit op de werkvloer leidt tot meer creativiteit en innovatie.”
Wat is de impact geweest van corona op MVO? “Groot. Mensen zijn tijdens de lockdown bij zichzelf te rade gegaan en essentiële vragen borrelden op: wat is mijn rol op deze aarde? Hoe kan ik met mijn werk een impact hebben op de maatschappij? Het milieu en het klimaat staan prominenter op de agenda. Er is daarnaast ook wel een grote digitale kloof ontstaan. Telewerken is plots gedeeltelijk gewenst of zelfs verplicht, maar dat is niet voor iedereen even gemakkelijk. Je gezinssituatie, de infrastructuur, de ruimte die je beschikbaar hebt en toegang tot een netwerk zijn maar een paar voorbeelden die telewerken soms enorm uitdagend maken. Ook voor studenten is dit een heel grote verandering. Digitale inclusie is een onderwerp waarop bedrijven en organisaties vandaag en naar de toekomst toe aandachtig zullen moeten zijn. Een aantal van onze leden gaat hier al zeer intensief mee aan de slag.” Wat doen jullie zelf aan duurzaamheid? “Bij alles wat we zelf doen houden we rekening met duurzaamheid. Recent zijn we overgestapt naar een ander kantoor en hebben we bewust gekozen voor een BREEAM-gecertificeerd gebouw. Ons team komt per fiets of met het openbaar vervoer naar het werk en als we events organiseren serveren we vegetarische en lokale hapjes en drankjes. We maken ook werk van eigen Science Based Targets om onze uitstoot af te stemmen op de internationale richtlijnen.”
121 ondernemingen VN-duurzaamheidscertificaat 121 Vlaamse bedrijven ontvingen dit najaar het VN-duurzaamheidscertificaat. Het betreft een certificaat van UNITAR, een instelling van de VN die ondernemingen beloont die zich engageren om de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) te behalen. Een gedeelte van de bedrijven kreeg het certificaat vorig jaar al, maar toen kon de formele uitreiking wegens corona niet doorgaan.
Smart Fact. Naar wie kijk je op? ”Ik heb grote bewondering voor mensen die het openlijk oneens durven te zijn, ook al zijn ze vaak in de minderheid. Wij hebben uitdagers nodig die weigeren de status quo te aanvaarden en die met hart en ziel voor hun idealen opkomen. Of het nu is door middel van demonstraties of socialmediaberichten. Ik bewonder hun veerkracht en moed om zoveel weerstand te bieden. We hebben ze nodig om een verschil te kunnen maken!”
Eerste Belgische thee in de supermarktschappen De eerste made-in-Belgium thee ligt in de supermarkschappen. Delhaize had dit najaar de primeur. De theebladen worden geteeld door een Belgische teler uit Loenhout waarna ze enkele kilometers verderop in het Nederlandse Zundert tot thee verwerkt worden. LocalTea, zoals de theemaker heet, wil op deze manier de traditionele lange theeketen doorbreken en de belasting op het milieu terugschroeven.
Zoals elke ouder, zijn ook wij verantwoordelijk Mustela maakt deel uit van het Frans en familiaal bedrijf, Laboratoires Expanscience, dat veilige verzorgingsproducten van natuurlijke oorsprong vervaardigt voor baby’s en kinderen en dat vanaf de geboorte, maar ook voor het hele gezin gedurende het volledige leven. Zeventig jaar later is de brandende ambitie van Mustela nog altijd dezelfde: ouders op weg helpen met professionele verzorgingsproducten die heel dicht bij de natuur staan. Mustela benadrukt het feit dat ouders op het bedrijf kunnen rekenen en zich geen zorgen meer hoeven te maken over uitslag bij elke luierwissel, te hard badwater, wondjes, zonnebescherming, rode vlekken die jeuken en kleintjes die moeite hebben om in te slapen. Maar er is meer dan enkel produceren en verkopen. Het huidige duurzaamheidsklimaat zorgt ervoor dat iedereen een verantwoordelijkheid heeft voor onze planeet, van klein tot groot.
hun omvorming en verwerking in onze producten. We werken hand in hand samen met landbouwers, lokale overheden, agronomen en andere belangrijke spelers in de sector.”
“Zoals elke ouder, zijn ook wij verantwoordelijk”, klinkt het bij Mustela. “Wij zetten ons al lang in om de impact van onze producten op mens en milieu te minimaliseren en om projecten te ondersteunen die de kwaliteit van het leven voor kinderen verbeteren. En onze engagementen zijn net zo ambitieus.”
B-Corp gecertificeerd De Laboratoires Expanscience zijn trots om sinds april 2018 deel uit te maken van de B-Corp gemeenschap, en dit als eerste Frans dermo-cosmetisch merk dat het B Corp-certificaat behaalde. “B-Corp is een internationaal en veeleisend label toegekend aan bedrijven die een drievoudige economische-, sociale- en milieuprestatie vertonen en die hun activiteit uitoefenen met een positieve impact op de maatschappij en het milieu.
De beste ingrediënten uit de plantenwereld Tal van projecten en engagementen zetten het duurzaamheidsbeleid van Mustela dag in dag uit in de verf. “Sinds onze oprichting kiezen we voor de beste ingrediënten uit de plantenwereld, waarbij we de voorkeur geven aan biologisch, terwijl we de veiligheid van onze producten garanderen met een veeleisend formuleringscharter. Met verantwoorde bevoorradingsketens is het onze doelstelling om de traceerbaarheid van onze actieve bestanddelen van plantaardige oorsprong zo goed mogelijk te controleren, vanaf de teelt en de oogst tot aan
www.mustela.be
Alles uit grondstoffen halen Verkwisting van grondstoffen blijft een doorn in het oog. “Bij Mustela proberen we echt alles uit grondstoffen te halen. Voor onze Multifunctionele Balsem bijvoorbeeld verwerken we avocado's, die bedoeld zijn om te worden weggegooid, tot cosmetische bestanddelen. De hele avocado (en zelfs de pit) wordt zo omgevormd tot olie, suikers en polyfenolen die je terugvindt in deze balsem. We maken gebruik van specifieke technologieën met respect voor Mens en milieu. Het resultaat is een romige textuur die smelt op de huid en daarbij alle droge zones van gezicht en lichaam voedt en herstelt.”
COP 25 was het perfecte kader voor Mustela en meer dan 500 andere B Corp gecertificeerde bedrijven en merken om een ambitieus engagement aan te gaan om de ecologische transitie te versnellen: het bereiken van koolstofneutraliteit tegen 2030. Deze belofte vertegenwoordigt de breedste en meest ambitieuze klimaatactie die door een wereldwijde groep van bedrijven werd ondernomen.”
Honderd procent groene energie Productie vraagt echter ook energie. En energieverbruik is niet altijd positief als we denken aan duurzaamheid en circulariteit, maar ook daarop wordt geanticipeerd: “Sinds 2018, kopen we alleen nog honderd procent groene elektriciteit die afkomstig is van hernieuwbare energiebronnen – windenergie of waterkracht - voor onze productievestiging gevestigd in Frankrijk. Voor honderd procent van de elektriciteit die door de productiesite van Expanscience wordt verbruikt, wordt honderd procent hernieuwbare elektriciteit van Franse oorsprong in het netwerk geïnjecteerd.” Volop de kaart van duurzaamheid Niets moet worden weggegooid. Dat moet de gedachte worden voor de komende jaren. “Dat je van plastic afval hippe designspullen kan maken, bewijst Mustela België met duurzame kinderstoelen en neushoornlampjes. “Daarvoor werkten we samen met het trendsettende Belgische label ecoBirdy®. Met hun upcycling-actie tonen de initiatiefnemers andermaal hun engagement voor een circulaire economie. Mustela schenkt de exclusieve collectie aan enkele Belgische goede doelen die zich inzetten voor kinderen, zoals Villa Rozerood en SOS Kinderdorpen. Mustela steunt deze twee initiatieven al jaren structureel, via materiële en financiële donaties maar ook door letterlijk de handen uit de mouwen te steken. Zo gingen de Belgische Mustela-medewerkers de woonkamer van het Simbahuis verven en de tuin van Villa Rozerood opknappen.” Het mag duidelijk zijn dat Mustela de handen ineenslaat om de komende decennia niet alleen de verantwoordelijk te nemen voor onze kinderen, maar ook voor onze planeet, de bevolking en onze toekomst.
Wij geloven dat het belangrijkste pakje in de wereld
het pakje is dat jij verwacht.
14 BRAND REPORT • AGEAS
FOKUS-ONLINE.BE
The New Way of Working is een win-win De term is misschien misleidend, want ‘The New Way of Working’ (NWOW) is anno 2022 niet echt nieuw meer. Hoewel we al enkele jaren naar een flexibelere manier van werken evolueren, heeft de corona crisis het topic wel met stip op nummer één op de agenda gezet.
V
olgens Eddy Debrulle, Ageas Group HR Director, moet de NWOW ondersteund worden door een weldoordacht en holistisch beleid, zodat het zowel voor de werkgever als de werknemers een win-winsituatie wordt. “We bewegen immers naar een hybride vorm van werken waarbij de werkomgeving en het privéleven steeds meer met elkaar verweven zijn. Wanneer je hier als werkgever op een authentieke manier op inzet, kan het resulteren in een betere worklifebalance, grotere medewerkerstevredenheid en sterke bedrijfsresultaten.” Zoals veel andere bedrijven evolueerde ook Ageas al enkele jaren in de richting van deze NWOW. Toch creëerde de coronacrisis een acceleratie-effect. “Gelukkig hadden we de krijtlijnen reeds vóór de crisis uitgetekend, wat ons toeliet snel te schakelen”, zegt Debrulle. “Zo hadden we al een policy rond thuiswerk en was ‘the future of working’ in 2019 al een van vier grote ontwikkelingsprojecten binnen ons hr-plan.” The New Way of Working is een ruim begrip dat verschillende elementen groepeert. Volgens Debrulle gaat de migratie naar nieuwe manieren van werken niet enkel over veranderingen in werkplek of technologie. “Het is een fundamentele verandering met vele implicaties: menselijk, sociaal, technologisch en praktisch. Toen COVID-19 uitbrak, hebben we onmiddellijk met verschillende departementen – waaronder IT, communicatie en hr – bekeken hoe we principes van de NWOW konden definiëren op een manier die past binnen de bedrijfscultuur en hoe we
De NWOW-visie moet een bedrijfsbrede ingesteldheid zijn, zo creëer je een omgeving waarin medewerkers zich betrokken voelen bij de organisatie en zich bewust zijn van hun rol en impact. tegelijkertijd rekening konden houden met de diversiteit van onze werknemers.” Om de gezondheid van de medewerkers te garanderen, konden bedrijven het afgelopen jaar niet anders dan overschakelen op thuiswerk. Toch is Debrulle overtuigd dat 100 procent telewerk niet optimaal is. “Een hybride structuur waarbij je tegemoet kunt komen aan individuele voorkeuren en werkvereisten beantwoordt beter aan de verwachtingen. Medewerkers moeten zich immers verbonden kunnen voelen met de cultuur en hun collega’s. We nemen onze mission statement ‘Supporter of your life’ dan ook ter harte, ook naar onze werknemers toe. Connectie blijft daarbij cruciaal.” “Remote working was enkel mogelijk door digitale innovatie en connectie, waar we vanaf dag één op hebben ingezet”, gaat Debrulle verder. “Door Q&A-sessies en teaminitiatieven rond sporten en bewegen via onze socialemediaplatformen kon de voeling met medewerkers behouden blijven. Daardoor konden we ook de continuïteit en kwaliteit
van onze dienstverlening naar onze klanten toe waarborgen.” Debrulle geeft aan dat Ageas uit deze periode lessen wil trekken. “Een organisatie kan maar futureproof zijn als het veerkrachtig is en zich snel kan aanpassen aan soms onverwachte maatschappelijke en economische veranderingen.” Maar eenvoudig is het niet, dat weet ook Debrulle. “Achter deze transitie gaat immers een heel changetraject schuil dat bedrijven ertoe verplicht hun volledige structuur, strategie en cultuur te herdenken. Hiervoor heb je input nodig van managers, leidinggevenden en werknemers. Ik gebruik graag de analogie met hard- en software om na te denken over de implementatie”, zegt hij. “Hardware gaat over de praktische aspecten zoals kantoorruimte, home offices en de digitale tools. We willen medewerkers een plek bieden waar ze graag werken en productief kunnen zijn en willen daarbij maximaal rekening houden met aspecten zoals de invulling van de werkruimte en ergonomie. Software zijn de soft skills die nodig zijn om slimmer te werken. Dat gaat onder meer over het optimaal gebruiken van
Ageas telt meer dan 40.000 medewerkers in Europa en Azië. Ageas is een wereldspeler op vlak van verzekeringen en biedt producten aan op maat van particulieren en bedrijven. Ze hebben een uitgebreid gamma van verzekeringsproducten die klanten helpen om op elk moment in hun leven risico’s te beperken die verbonden zijn aan eigendom, ongevallen, leven en pensioen. Hun mission statement, ‘Supporter of your life’, uit zich niet enkel in hun dienstvaardige houding naar klanten toe, maar wordt ook weerspiegeld in de manier waarop Ageas omgaat met zijn medewerkers.
digitale toepassingen. De Ageas Academy, een internationaal leerplatform, helpt bij de ontwikkeling van deze kennis en vaardigheden en heeft mede dankzij de volledige omschakeling naar online zijn bereik qua deelnemers duidelijk uitgebreid.” Natuurlijk is ook leadership enorm belangrijk bij de transitie naar de NWOW, zegt Debrulle. “Hoewel de typische control and command- benadering al niet meer bestond, evolueren we nog meer naar een flexibel kader waarin het werk op zich minder gereguleerd is. We coachen onze leidinggevenden zodat ze kunnen meebouwen aan een cultuur van vertrouwen, waarbij de focus verlegd wordt van de traditionele beoordeling op basis van aanwezigheid naar output en resultaten.” Waarden, strategische keuzes en KPI’s zijn heel transparant aanwezig en vertalen strategische doelstellingen naar individuele objectieven. “Op die manier voelen medewerkers zich betrokken bij de organisatie en zijn ze zich bewust van hun rol en impact in het Ageas-verhaal. Zo kan de NWOW niet alleen zorgen voor jobtevredenheid en retentie, maar ook bijdragen aan organisatorische groei.”
Eddy Debrulle HR Director
Hoe voedingsproducent Vandemoortele een duurzaam HR-beleid installeerde De medewerkers van een onderneming zorgen dat het bedrijf zijn doelstellingen kan halen, maar tegelijkertijd heeft het bedrijf ook morele verplichtingen naar zijn personeel toe. Die eenvoudige stelling vormt voor voedingsproducent Vandemoortele de basis voor zijn duurzaam HR-beleid. Chief HR Officer Marc Croonen legt uit. “People 4 Growth & Growth 4 People”, zo heet de strategie die Vandemoortele opstelde en waarin de basis van zijn HR-beleid gelegd wordt. “Bedrijven hebben ambities en doelstellingen op economisch, ecologisch en sociaal vlak en zetten, op een gebalanceerde manier, hun mensen in om die doelstellingen te bereiken”, legt Marc uit. “Dat is het People 4 Growth-luik. Tegelijk heeft het bedrijf ook een verantwoordelijkheid tegenover zijn mensen: Growth 4 People. Kort door de bocht: mensen werken voor ons, maar wij moeten hen ook ruimte geven om hun eigen doelstellingen te bereiken. En daarnaast mogen we het bredere, algemeen maatschappelijke plaatje niet uit het oog verliezen.” De “People 4 Growth & Growth 4 People”-aanpak steunt op verschillende uitgangspunten, zegt Marc. “Het streven om een duurzaam bedrijf te zijn is er daar één van. Als voedingsbedrijf hebben we aandacht voor een goede balans tussen smaak en gezondheid van onze producten. Daarnaast is er de zorg voor onze planeet en zetten we wij bijvoorbeeld in op duurzame verpakkingen en willen we zo veel mogelijk ecologisch verantwoorde grondstoffen aankopen. En tot
vandemoortele.com
slot hebben we ook een sociaal commitment. We waken erover dat onze medewerkers in een veilige omgeving kunnen werken, dat onze werkvloer inclusief is en een correcte weerspiegeling vormt van de maatschappelijke realiteit. Een belangrijke ambitie is dat we mensen gelukkig willen zien in hun werk. Door hen een boeiende en zinvolle job aan te bieden, maar ook door hen groeikansen te geven en hen te laten uitgroeien tot leiders. Heeft iemand die ambitie niet? Prima, je kunt evengoed binnen het bedrijf switchen op hetzelfde niveau. Het is bij ons perfect mogelijk dat iemand van sales na enkele jaren marketing gaat doen, of dat een operator een job in onderhoud uitvoert. Als vierde pijler zijn er ook de correcte werkomstandigheden bij onze leveranciers en partners. Ook die moeten voor ons aan onze verwachtingen en standaarden voldoen.” 3P, belangrijk voor medewerker en sollicitant Deze aanpak heeft de accenten voor het HR-departement veranderd, zegt Marc. “Vroeger was HR de afdeling die zorgde dat iedereen op tijd en correct betaald werd. Later werden we ook een strategische partner van de business. Vandaag zijn we een schakel geworden in het duurzaam beleid van een bedrijf door het partnership van Vandemoortele met en voor de medewerkers te versterken. Die maatschappelijke rol is veel belangrijker geworden, zeker jonge mensen verwachten van hun werkgever dat die rol expliciet opgenomen wordt. Voor veel afgestudeerden en werkzoekenden is “People, Planet, Profit” een belang-
rijk criterium geworden in de keuze voor een werkgever. Wij willen die profielen ook graag, net omdat we die ambitie zelf zo rigoureus onderschrijven.” Marc geeft nog een voorbeeld waarop deze duurzame aanpak tot uiting komt bij Vandemoortele. “Ons nieuwe hoofdkwartier in Gent is gebouwd met deze duurzame filosofie in het achterhoofd: een aangenaam, licht en open gebouw, met zowel landschapsbureaus als concentratieruimtes en coffee corners die een soort Starbucks-gevoel uitademen en waar mensen makkelijk connecteren. Elke verwijzing naar hiërarchie is er uitgehaald. Het doel is een vrije, inclusieve, motiverende werkomgeving te bieden. En tegelijk zit de duurzaamheid zit hem ook in de manier waarop gebouwd werd: het kantoorgebouw is energieneutraal en elke balk en wand heeft een ID-kaart en kan gerecycleerd worden.” People 4 Growth & Growth 4 People : onderdeel van de bedrijfsvoering De komende jaren zal de maatschappelijke trend van duurzaam samenwerken alleen maar versterken, zegt Marc. “Je voelt dat die beweging in onze samenleving is ingezet en alleen maar zal versnellen. Dit is een aandachtspunt voor alle ondernemingen. Aan ons dus om dit te ondersteunen en mee vorm te geven binnen onze eigen organisatie. Mensen helpen groeien en hen de juiste tools aanreiken om hun persoonlijke doelstellingen te behalen zal gewoonweg een onderdeel worden van goede bedrijfsvoering.”
16 EXPERTPANEL • INCLUSIVITEIT OP DE ARBEIDSMARKT
FOKUS-ONLINE.BE
De arbeidsmarkt in 2022: eerder exclusief dan inclusief? Hoe inclusief is de arbeidsmarkt in 2021? Waar bevinden zich de grootste problemen en hoe pakken we ze aan? Christil Asamoah, Michael Raets en Sarah Vansteenkiste schetsen voor ons een beeld.
Christil Asamoah
Michaël Raets
Onderwijsassistent Team Gelijkheid VUB
Sarah Vansteenkiste
HR Consultant Unique
Coördinator Steunpunt Werk KU Leuven
Hoe inclusief is de arbeidsmarkt? “Spijtig genoeg worden de woorden inclusie en arbeidsmarkt niet vaak verenigd. De huidige arbeidsmarkt is verre van inclusief. Wel merk ik op dat de focus op dit onderwerp de laatste jaren steeds groter geworden is. Belangrijk om op te merken is dat er niet maar één arbeidsmarkt bestaat waar de regels en normen hetzelfde zijn, per sector verschillen de regels, net als de toegankelijkheid. De creatieve sector is een voorbeeld van een sector waar men mensen met zeer verschillende profielen en achtergronden kan terugvinden. Sectoren waar profielen met een hogere scholing verwacht worden hebben nog steeds te kampen met het cliché van de witte ervaren man.”
“Een voorbeeld over een vrouw met een hoofddoek geeft meteen weer hoe ‘inclusief ’ de arbeidsmarkt in werkelijkheid is. De visuele bevestiging van haar geloofsovertuiging zorgde ervoor dat ze door veel bedrijven niet eens in overweging werd genomen. Wanneer ze toch succesvol door de eerste sollicitatieronde raakte, was haar hoofddoek telkens een punt van discussie dat leidde tot de stopzetting van de sollicitatie. Er zijn uitzonderingen, maar in de meeste gevallen heersen er nog zeer veel vooroordelen ten opzichte van minderheden op de arbeidsmarkt. Het gevolg is dat de kansen van een zeer groot deel van de bevolking hierdoor erg gelimiteerd geraakt tijdens hun zoektocht naar werk.”
“De Belgische arbeidsmarkt kan zeker inclusiever. Wanneer we kijken naar de arbeidsdeelname is het duidelijk dat de meest kwetsbare groepen, zoals vrouwen, kortgeschoolden, 55-plussers, mensen met een buitenlandse origine en mensen met een beperking, minder vertegenwoordigd zijn op de arbeidsmarkt. Hoewel de kloof tussen mannen en vrouwen stilaan kleiner begint te worden heerst er nog een grote ongelijkheid bij de verschillende groepen. Zeker bij kruisingen van kwetsbare groepen, zoals een kortgeschoolde vrouw met buitenlandse origine, zien we dat vooral deze mensen moeilijk de toegang vinden tot de arbeidsmarkt.”
Waar bevinden zich de grootste knelpunten? “Het grootste probleem bevindt zich in de structurele ongelijkheid waar de samenleving mee te kampen heeft. Deze ongelijkheid zet zich dan ook gewoon door op de arbeidsmarkt. Ten tweede is er een verschil tussen het probleem erkennen en er effectief iets aan doen. Veel vooroordelen zijn bij elke persoon onbewust aanwezig. Bijvoorbeeld als het hr-team van een bedrijf zich openlijk inzet voor inclusie, wil dat niet meteen zeggen dat deze inclusie ook verwezenlijkt wordt. We moeten ons meer bewust worden van deze interne vooroordelen doormiddel van reflectieve oefeningen waardoor we ons bewustzijn op dit vlak verruimen. Enkel op deze manier kunnen we de grond van het probleem aanpakken.”
“Helaas staat niet iedereen open voor diversiteit. Hier valt op dat vooral oudere generaties minder open-minded zijn. Afkomst en geloofsovertuiging vormen nog steeds in veel gevallen een struikelblok. Bijvoorbeeld: tijdens het voorleggen van vier geschikte kandidaten voor een studentenjob koos het bedrijf specifiek de sollicitant met een inheemse naam. Dit kan toeval zijn, maar de kans is groot dat deze keuze heel doelgericht was. Gelukkig zijn hier ook oplossingen voor. Bij Unique stellen we kandidaten blind voor aan bedrijven. Op deze manier wordt enkel gekeken naar de kwaliteiten van de kandidaten en niet naar hun naam of afkomst.”
“Er bevinden zich verschillende drempels op veel domeinen. Bij vrouwen met een migratieachtergrond bijvoorbeeld kunnen we vanaf de kleuterklas al vaststellen dat zij minder participeren. Ze lopen zo meteen een taal- en schoolachterstand op die in veel gevallen blijven voorduren tijdens de hele schoolcarrière. In het secundair onderwijs worden deze leerlingen vaak doorverwezen naar richtingen waar de kansen kleiner zijn dat ze na het middelbaar verder zullen studeren. Een tweede drempel zijn de financiële problemen waar veel gezinnen mee te kampen hebben. Bijvoorbeeld het vinden van betaalbare kinderopvang die ook afgestemd is op de werkuren, is niet altijd een evidentie.”
Wat zijn de vooruitzichten voor de Belgische arbeidsmarkt? “Ik ben zelf optimistisch ingesteld en dat tracht ik ook te zijn over dit onderwerp. In de toekomst zal de arbeidsmarkt steeds inclusiever worden, maar het is een erg traag proces. Gelukkig komt de problematiek steeds meer in de schijnwerpers, mede door artikels als dit. Tot slot wil ik nog meegeven dat we niet mogen opgeven of ontmoedigd geraken. Het is steeds nodig om je als persoon te kunnen onderscheiden op basis van verworven kwaliteiten en niet op basis van andere verschillen zoals geslacht of afkomst. Laat je na tegenslagen dus niet ontmoedigen en blijf ervoor gaan. Verruim je kennis en skills zodat bedrijven uiteindelijk zullen beseffen dat het geen optie is om je niet aan te nemen.”
“Qua diversiteit zie ik vooral bij de jongere generaties een vooruitgang. Deze jonge mensen zijn opgegroeid in een globale maatschappij waar superdiversiteit de norm geworden is. Klaslokalen en vriendengroepen zijn daardoor al van nature divers samengesteld. De evolutie naar een divers samengesteld bedrijf vormt voor deze groep dus geen probleem. Om de normalisering van diversiteit door te trekken moeten we ons vooral focussen op de verbinding tussen de generaties. Bedrijven kunnen niet enkel bestaan uit jonge mensen, we hebben ook de ervaring van anciens nodig. Daarom is het essentieel om de vooroordelen te laten vallen en de communicatie met elkaar aan te gaan.”
“Op bepaalde vlakken doen zich al verbeteringen voor, vooral de tewerkstelling van vrouwen en 55-plussers is aan een opmars bezig. Toch bevinden er zich nog veel kloven op de arbeidsmarkt. Stilaan komt er verbetering, maar het is een zeer trage evolutie. Het doel is om minstens 80 procent van de actieve bevolking aan het werk te zetten. Momenteel beschikken we over een zeer krappe arbeidsmarkt, wat inhoudt dat er per vacature erg weinig kandidaten zijn. Er moet minder gefocust worden op het ‘ideale werknemersprofiel’ en meer op verandering, want talent kan men overal vinden. Wij allemaal hebben nood aan een inclusieve samenleving, ook op de arbeidsmarkt.” Door Victor Peeters
#FOKUSMVO
UZ BRUSSEL • BRAND REPORT 17
Zorg dragen voor het zorgpersoneel Het applaus mag dan wel uitgedoofd zijn, toch blijft de zorgsector het hoofd bieden aan de crisis. Geen enkele branche heeft zo snel moeten schakelen en zich zo vaak moeten aanpassen aan de veranderende omstandigheden. Dat was ook op vlak van hr een hele uitdaging.
J
an Van Raes, hr-directeur van het Universitair Ziekenhuis Brussel, getuigt over een turbulent jaar waarbij de veerkracht van het personeel als nooit tevoren op de proef werd gesteld. Het ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel telt bijna 4000 medewerkers. Een hele uitdaging dus om de performantie en het welbevinden van het personeel te kunnen blijven garanderen onder deze uitzonderlijke omstandigheden. Een bijzonder intensief jaar dus, “maar gelukkig hebben we voorbereidingen kunnen treffen voordat het virus bij ons toesloeg”, aldus Van Raes. “Door het internationale karakter van de pandemie was de urgentie en draagkracht groot. Dankzij de beelden uit Italië konden we tijdig anticiperen.” De aanpassingen en het tempo waren niet te onderschatten, maar in de zorg was er wel een concreet doel. “Terwijl veel sectoren werden stilgelegd, konden zorgmedewerkers een cruciale functie vervullen. Vaak is niets mogen of kunnen doen nog erger”, zegt Van Raes.
De kracht van de dienstverlening ligt nergens zo hard in handen van het personeel als in een ziekenhuis. UZ Brussel moest zijn beleid regelmatig bijstellen om in te spelen op de veranderende omstandigheden. “Overleg en open communicatie naar het personeel toe hebben ervoor gezorgd dat we wendbaar konden blijven inspelen op de veranderingen. We zijn steeds transparant geweest over bijvoorbeeld schaarste op het vlak van beschermingsmateriaal, het aantal beschikbare bedden, de opbouw of afbraak van afdelingen of vaccindistributie naar woonzorgcentra. De CEO heeft het personeel bijna dagelijks toegesproken via streaming, wat de draagkracht en betrokkenheid zeker heeft bevorderd.” Ook veerkracht vormde een belangrijke factor voor het welbevinden van medewerkers in deze veeleisende omstandigheden. “We waren reeds voor de crisis overtuigd van de meerwaarde van een geïntegreerd welzijnsbeleid. Door corona is het belang ervan wel extra duidelijk geworden,
waardoor we er de laatste paar maanden actief op hebben ingezet. Daarnaast hebben we ook extra geïnvesteerd in psychologische ondersteuning. Medewerkers hebben vaak snel moeten switchen tussen afdelingen. Sommige zorgverleners werden daardoor plots geconfronteerd met overlijdens, terwijl dat in hun normale functie niet het geval was. Om met deze confronterende situaties om te gaan is ondersteuning geen luxe, maar een noodzaak.” De omstandigheden hebben ook een aantal tekorten aan specifieke profielen blootgelegd. “In het bijzonder technisch geschoolde verpleegkundigen”, zegt Van Raes. “We hebben hier enerzijds op ingespeeld door heel gericht te rekruteren en anderzijds door opleidingspakketten op maat van de knelpunten en de medewerkers te organiseren. We hebben daarbij voornamelijk ingezet op digitale leermogelijkheden die tot stand kwamen door een nauwe samenwerking tussen de betrokken departementen en ondersteunende diensten.”
Ook vermoeidheid kan een grote impact hebben op de kwaliteit van de zorg. “Om de performantie van de medewerkers te kunnen waarborgen, hebben we door een uitgekiende personeelsplanning getracht om rusttijden te maximaliseren en thuiswerk te optimaliseren. In de eerste golf was er veel appreciatie van buitenaf en kregen we vaak chocolade en andere attenties toegestuurd. Dat hebben we vanaf de tweede golf intern proberen op te vangen. De medewerkers zijn het kloppende hart van de zorg, daarom willen we ook na de crisis verrassingsmomenten of themadagen blijven organiseren om onze appreciatie te tonen”, besluit Van Raes.
Jan Van Raes hr-directeur
Het UZ Brussel is een universitair ziekenhuis. Het werd in 1977 opgericht in de schoot van de Vrije Universiteit Brussel en maakt er integraal deel van uit. Het UZ Brussel streeft op regionaal, nationaal en internationaal vlak naar een totaalaanbod van erkende gezondheidsdiensten van de hoogste kwaliteit. Dat omvat zowel basisgeneeskundige zorg als innovatieve spitstechnologie.
Gaëlle Vandermeulen
Angélique Heusicom
Barbara Lonfils
Een blik achter de schermen bij de FOD Volksgezondheid Om de gezondheid van de bevolking te verzekeren werken er elke dag honderden mensen achter de schermen bij de FOD Volksgezondheid. In het bekomen van een gezonde maatschappij richt de FOD Volksgezondheid zich op vier pijlers: de mensen, de dieren, de planten en het milieu. Deze ruime bevoegdheden zorgen ervoor dat de FOD Volks gezondheid beschikt over een erg gevarieerd en ruim takenpakket. Enkele voorbeelden zijn: werken aan het milieubeleid, financieren van de ziekenhuiszorg en controle uit oefenen op het naleven van de coronamaatregels. Daarbovenop werkt de FOD Volksgezondheid ook aan verschillende projecten, waaronder het AMR project.
Lopende projecten De groeiende antimicrobiële resistentie bij de bevolking, veroorzaakt door het overmatig gebruiken van antibiotica, is een ernstig probleem. “Het AMR-project is een erg belangrijk en grootschalig project. Ten eerste moeten we het gebruik van medicatie limiteren tot het strikt noodzakelijke en ten tweede moeten we er voor zorgen dat mensen en dieren minder snel geïnfecteerd raken. Dit kunnen we bereiken door de leefomgeving zo gezond mogelijk te maken. Het is ook belangrijk om mensen bewust te maken van deze problematiek. Ter aanleiding hiervan werd er van 18 tot 24 november een grootschalige AMR campagne georganiseerd”, zegt Gaëlle Vandermeulen. Een tweede project van de FOD Volksgezondheid richt zich op de ongelijkheid in de toegang tot gezondheid. “In dit project trachten we te achterhalen welke sociale ongelijkheden er voor zorgen
dat niet iedereen dezelfde kans krijgt om een gezond leven te leiden. We zien dit ook bij de coronacrisis. Andere leefmilieus hebben een verschillend effect op de gezondheid van de plaatselijke inwoners, daarom is het essentieel om deze problematieken in kaart te brengen zodat er oplossingen gecreëerd kunnen worden”, haalt Gaëlle Vandermeulen aan. Gezonde werksfeer Om belangrijke projecten tot een goed einde te brengen is een gezonde werksfeer essentieel. “Iedereen moet zich bij de FOD persoonlijk en professioneel kunnen ontwikkelen, daarom is het essentieel om met elkaar in dialoog te gaan en te luisteren naar de noden en zorgen van de werknemers”, haalt Angélique Heusicom aan. De corona crisis verhoogde deze noden. “Door het frequent thuiswerken kunnen mensen zich na een tijd geïsoleerd en eenzaam
voelen. Sterke communicatie en opvolging van de werknemers is daarom essentieel. Eerst en vooral zijn de collega’s onderling elkaars coach, maar wanneer dit niet voldoet kan iedereen rekenen op onze interne coach”, zegt Barbara Lonfils. Bij de FOD Volksgezondheid staat het welzijn van de bevolking en haar werknemers op de eerste plaats. De interne veelzijdigheid aan mensen en functies maakt dat zo goed als elke werkdag uniek is. “Omdat de FOD over zo veel verschillende projecten handelt is geen elke dag hetzelfde en dat is juist wat werken bij de FOD Volksgezondheid zo boeiend maakt”, zegt Gaëlle Vandermeulen. Elke dag zetten de medewerkers van de FOD Volksgezondheid zich in om van de maatschappij een betere en gezondere plaats te maken. Samenwerken over de verschillende niveaus heen maakt het mogelijk om van dit streefdoel steeds meer een realiteit te maken.
18 NAWOORD
FOKUS-ONLINE.BE
Jean Van Wetter
Alle landen zijn in ontwikkeling De Belgische ontwikkelingssamenwerking wil de levensomstandigheden van de bevolking in de partnerlanden verbeteren en de armoede en de ongelijkheid uitbannen, om zo duurzame menselijke ontwikkeling tot stand te brengen.
D
e duurzame ontwikkelingsdoelstellingen zijn universeel en gelden voor alle landen in de wereld. De mondiale uitdagingen zijn ook universeel. Klimaatverandering, vrede en veiligheid, sociale en economische ongelijkheid, verstedelijking, migratie... Het zijn stuk voor stuk grensoverschrijdende problemen die een internationale aanpak vragen. Daarom is internationale solidariteit een noodzaak. En die solidariteit is geen eenrichtingsverkeer, want ze vertaalt zich niet alleen in geldstromen (van rijke landen naar minder rijke landen), maar ze krijgt ook concreet vorm in professionele partnerschappen, netwerken, in de uitwisseling van ervaring, knowhow en ideeën, niet alleen tussen publieke partners, maar ook met sociale en private partners, die elk hun unieke expertise hebben. Echte duurzame ontwikkeling is een gezamenlijke inspanning. Op gelijke voet samenwerken met de overheden, de burgers en de private sector in de partnerlanden is een conditio sine qua non om duurzame maatschappelijke verandering tot stand te brengen. Het zijn dergelijke partnerschappen tussen overheden, onderzoekscentra en de bedrijfswereld die wij faciliteren en die het mogelijk maken dat in Senegal nu werk wordt gemaakt van de lokale productie van vaccins. Enabel werkt ook samen met de Belgische overheidsdiensten om hun expertise te benutten
voor de programma’s in de partnerlanden. In totaal hebben wij meer dan 60 partnerschapsovereenkomsten gesloten met overheidsinstellingen: financiën, burgerlijke stand, politie, onderwijs, gezondheidszorg, enz. Daar ben ik heel trots op. Want zo kunnen we niet alleen het beste van de Belgische publieke expertise aanbieden, maar ook duurzame partnerschappen tot stand brengen. Zo kunnen we nog meer vertrouwen tussen België en onze partnerlanden opbouwen.
Echte duurzame ontwikkeling is een gezamenlijke inspanning.
Enabel, het Belgische ontwikkelingsagentschap, voert de Belgische gouvernementele samenwerking uit, de samenwerking van staat tot staat. Het agentschap werkt ook voor andere nationale en internationale opdrachtgevers, waaronder de Europese Unie. Enabel reikt oplossingen aan om dringende mondiale uitdagingen aan te pakken - klimaatverandering, verstedelijking, menselijke mobiliteit, vrede en veiligheid, economische en sociale ongelijkheid - en om wereldburgerschap te bevorderen. Enabel heeft 1900 medewerkers en beheert 150 projecten in een twintigtal landen, in België, Afrika en het Midden-Oosten.
Door Jean Van Wetter, algemeen directeur van Enabel
Ecologie en de fun-factor verenigen De marsrichting is duidelijk. Zelfs in het topsegment is de “elektrificatie” van de automobiel een hot topic geworden. Erik Michiels, Managing Director van Porsche, Bentley, Lamborghini Antwerpen en Porsche in Mechelen, geeft tekst en uitleg. De era van de elektrificatie is nu echt aangebroken, zelfs in de hoogste regionen van de automarkt. “Dat het net Porsche is dat veel tijd en moeite in EV’s steekt hoeft nochtans niet te verbazen”, zegt Erik. “Het merk was een van de eersten om EV’s te ontwikkelen, in het Porsche-museum in Stuttgart zijn de bewijzen daarvan te bewonderen. De Cayenne en de Panamera waren ook zo ongeveer de eerste wagens in het topsegment met een hybride aandrijving. Dat we nu met de Taycan scoren, is dus geen toeval. Porsche heeft die kennis in huis.” Nu de overheid zijn fiscaal beleid voor bedrijfswagens helemaal op elektrische wagens toespitst, zal die trend allicht ook nog versnellen, zegt Erik. “Er wordt natuurlijk ook nog wel onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld synthetische brandstoffen of waterstof, maar de dominante technologie voor de komende jaren zal allicht elektrificatie zijn, dat is duidelijk. De strategie van de Volkswagengroep (waartoe onze merken behoren) gaat dan ook vooral die richting uit. We moeten natuurlijk, als we de CO2-normen van Europa willen halen. Ook Bentley en Lamborghini zijn er bijvoorbeeld volop mee bezig. Zo is er al een hybride versie van de Bentayga, komt er zeer spoedig een hybride versie van de Flying Spur en ook de rest van het gamma wordt de komende jaren stap voor stap geëlektrificeerd.” Classics Erik wijst trouwens op nog een interessante factor die maakt dat Porsche en ecologie zeker met elkaar samengaan. “Ongeveer zeven op de tien van alle Porsches die ooit gebouwd zijn, rijden nog steeds rond. Er zijn niet veel merken die dat percentage halen. Dat wil dus zeggen dat de auto’s niét op de afvalberg of de schroothoop zijn terechtgekomen. Ook dat is ecologisch bewustzijn. Ik hoop trouwens ook dat we dat cijfer in de toekomst blijven halen en dat we de historiek van het merk levend kunnen houden. Niet alleen voor Porsche, ook voor onze andere merken. Neem nu bijvoorbeeld een Lamborghini Countach. Dat is toch een iconische wagen… die spirit, die beleving, die heritage dragen zo hard bij aan de identiteit van het merk. Dat mag niet verloren gaan.”
misschien zelfs een klein beetje dankzij, corona. “Ik denk dat daar twee grote factoren in meespelen”, legt Erik uit. “Enerzijds is er natuurlijk de lage rentevoet. Als mensen hun centen op een bankrekening laten staan, verliezen ze geld, want de inflatie is hoger dan de rente. Consumenten zijn al wat sneller geneigd om dat geld te gebruiken om, bijvoorbeeld, een mooie auto te kopen. Een tweede belangrijke reden is dat mensen, door alles wat er gebeurd is, meer en meer beseffen dat ze af en toe ook eens mogen genieten van het leven. Dat belevingen belangrijk zijn. Carpe diem, pluk de dag, is een belangrijke slogan geworden. Je moet geen jaren wachten om jezelf eens te verwennen, dat mag gerust ook vandaag. Het hele luxesegment heeft daarvan kunnen profiteren, je merkt dat ook aan de enorme boom van andere luxeproducten de laatste jaren, zoals bijvoorbeeld zwembaden. Wijzelf merken het eveneens aan de verkoop van ons iconisch topmodel de Porsche 911. Dat is nu een model dat niet in een hybride of elektrische versie bestaat, maar die verkoop loopt enorm goed. De fun, het rijplezier en de beleving spelen daarbij een grote rol.” Belevingen Porsche Antwerpen is al vijf jaar lang de grootste Porsche-concessiehouder van het land. Hoe heeft het bedrijf die ereplaats kunnen bereiken? “De basics moeten natuurlijk goed zitten”, zegt Erik. “Een eersteklas service, klantvriendelijkheid, bekwame medewerkers,… dat is het Olympisch minimum. Maar daarnaast proberen wij voor onze klanten ook iets extra te creëren en dan kom ik terug op die beleving die tegenwoordig zo belangrijk is geworden. Het verhaal stopt niet als een klant hier een auto heeft gekocht en de garage uitrijdt. Gedurende de hele levensduur van die wagen willen wij onze klanten toegang geven tot evenementen die ze individueel allicht niet hadden kunnen regelen.” Erik geeft een voorbeeld: “Wij gaan bijvoorbeeld geregeld met klanten op racecircuits rijden. Dat is al geweldig leuk, maar het kan nog straffer. Binnenkort gaan we met 90 klanten op ijs rijden in Finland. Dat is een reis die van begin tot einde tot in de puntjes geregeld is. Klanten beleven een unieke ervaring en delen die graag met hun vrienden. We steken hier veel tijd en energie in, maar voor ons is dat uitstekende marketing. Die funfactor van de auto moeten we zien in stand te houden, elektrificatie of niet.” Erik Michiels
Wat de concessies in Antwerpen en Mechelen zelf betreft, deze hebben, commercieel gezien, een van hun beste jaren ooit achter de rug. Ondanks, of
Managing Director
Bentley Antwerp
Lamborghini Antwerp
Porsche Centre Antwerpen
Porsche Centre Mechelen
Autolei 330
Autolei 330
Uilenbaan 200 B
Blokhuisstraat 47 P
2160 Wommelgem
2160 Wommelgem
2160 Wommelgem
2800 Mechelen
info@pca.porsche.be
info@pcm.porsche.be
info@lamborghini-antwerp.be info@bentley-antwerp.beLAMBORGHINI ANTWERP
Porsche Centre Antwerpen
Samen op weg naar duurzame mobiliteit Als aanbieder van zakelijke mobiliteitsoplossingen begeleidt Alphabet u in al uw mobiliteitskeuzes. Van de vergroening van uw wagenpark met ons eMobility aanbod van AlphaElectric, over flexibele en kortetermijnmobiliteitsoplossingen van AlphaRent tot het mobiliteitsbudget via de Alphabet Mobility App. Telkens afgestemd op de noden van uw bedrijf en uw bestuurders. We staan u graag bij om uw wagenpark in de gekozen richting verder te laten evolueren of om het opnieuw te analyseren om nieuwe wegen in te slaan. Dit alles in een vertrouwensrelatie waarin we onze expertise met u delen en een sterk partnerschap met u aangaan om mobiliteit voor u zo gemakkelijk en toegankelijk mogelijk te maken. “Your mobility. Made Easy.”
Benieuwd hoe we dit doen? Neem vrijblijvend contact op met ons via www.alphabet.be
Alphabet_duurzaam_FleetBE_252x365_nl.indd 1
08/12/2021 16:41