Fokus IT by Smart Media Agency

D I T D O S SI ER WO R DT G EP U BL I C EER D D O O R S M AR T M ED I A EN VALT N I E T O N D ER D E V ER AN T WO O R D EL I J K H EI D VAN D E R ED A C T I E VAN D E S TAN D A AR D

DE WEG NAAR DIGITAAL LEIDERSCHAP

DEC ‘17

DANIELLE JACOBS

De digitalisering is niet te onderschatten

KAREL DEKYVERE

De waarheid? Privacy begint bij onszelf

Artificiële intelligentie Nakende (r)evolutie

Blockchain Ketting naar de toekomst

PETER HINSSEN

‘Het Chinese digitale ecosysteem dat zich momenteel aan het ontwikkelen is, dat is de nieuwe Zijderoute’

Je wil Brussel een stimulans geven? Financiële steun nodig voor je innovatieve projecten? afspraak op www.innoviris.brussels

Lees meer op fokus-online.be #fokusit

EDITORIAL DANIELLE JACOBS

FOKUS-ONLINE.BE

De uitdagingen van digitalisering zijn niet te onderschatten

Veel leesplezier Jeroen Vranken Project Manager

COLOFON  FOKUS-ONLINE.BE

Ooit was IT voornamelijk een technische functie. Ondertussen gaat het om veel meer: uitzoeken hoe technologie het bedrijf vooruit kan brengen, sterke contracten onderhandelen, beantwoorden aan wettelijke vereisten, veiligheid verzekeren… En hoewel de prioriteiten veranderd zijn, zijn ze minstens even belangrijk.

PRODUCTIELEIDER: Ruben Lancksweerdt HOOFDREDACTIE:

TEKST DANIELLE JACOBS, GENERAL MANAGER VAN BELTUG, DE BELGISCHE VERENIGING VAN ICT-BESLISSERS

Astrid Goossens

it de jaarlijkse rondvraag van Beltug naar de prioriteiten van de ICT-beslissers blijkt blockchain de verrassende nieuwkomer. Deze nieuwe technologie zorgt ervoor dat een derde partij niet nodig is om de betrouwbaarheid van een transactie te waarborgen. Weinig bedrijven zijn concreet bezig met het implementeren van deze technologie, maar het potentieel is bekend en IT-beslissers onderzoeken nu hoe deze technologie voor hun bedrijf van nut kan zijn.

OOK MOETEN BEDRIJVEN vanaf volgend jaar aan een nieuwe set regels voldoen, namelijk van de GDPR. Deze Europese General Data Protection Regulation verplicht elke organisatie om zorgvuldig om te gaan met de gegevens van klanten, werknemers en andere mensen en om dit, indien nodig, ook te kunnen aantonen. Het vraagt veel voorbereiding om aan de nieuwe, verregaande eisen te voldoen tegen mei 2018. EEN SNELGROEIEND DEEL van de economie is gebaseerd op data. Data komen voort uit verschillende bronnen, zoals gsm-masten, sensoren, klantengegevens en partnerships, opgezet rond Internet of Things-projecten. Vragen zoals ‘wie is eigenaar van de data?’ en vooral ‘wie verdient eraan?’ moeten van bij het begin de nodige aandacht krijgen. Denk

maar aan het recente nieuws dat ziekenhuizen benaderd worden om hun geaggregeerde patiëntengegevens te verkopen. BEDRIJVEN ZIJN VOLOP op zoek naar een evenwicht tussen een goede beveiliging en een praktische manier van werken. Security staat dus hoog op de agenda.

Een snelgroeiend deel van de economie is gebaseerd op data De verspreiding van bedrijfsinformatie op mobiele toestellen en de aandacht voor cybercrime staan hierin voorop. Zo speelt CEO-fraude nu sterk bij onze leden, waarbij cybercriminelen,

vanuit de identiteit van de CEO, ondernemingen een belangrijke betaling laten uitvoeren naar hun eigen bankrekening. Sensibilisering van de werknemers is hierbij echt nodig, maar ook preventie is belangrijk. En dat vereist tijd en middelen.

TEKST:

TEN SLOTTE VERSCHUIVEN onze ICT-toepassingen en data ook steeds meer van de bedrijfsinfrastructuur naar een Cloud-omgeving, vaak een combinatie van interne en externe oplossingen. Om zulke hybride ICT-omgevingen te beheren, is er niet alleen technische kennis nodig. Ook het juridische aspect, zoals het afsluiten van sterke contracten, het vendor management, het beheer van softwarelicenties, heeft sterk aan belang gewonnen. Kortom, de IT-technologie is in volle evolutie, één die bedrijven niet mogen onderschatten.

Baïdy Ly

LEES MEER...

Ronald Meeus COVERBEELD: Rob Clayton VORMGEVING:

DRUKKERIJ: Corelio SMART MEDIA AGENCY BE Leysstraat 27, 2000 Antwerpen Tel +32 3 289 19 40 meerinfo@smartmediaagency.be redactie@smartmediaagency.be

DIT IS SMART MEDIA Smart Media is een topspeler op het gebied van content marketing en native advertising. Onze campagnes worden zowel digitaal als in belanghebbende kranten

03 Hypergeconnecteerde business vraagt hyperlokale aanpak

verspreid. Onze basisgedachte is een sterke

04 De rasse schreden van artificiële intelligentie

06 Een ketting naar de toekomst

focus op het onderwerp. Door creatieve media-oplossingen helpen we u uw merk versterken en creëren we waarde voor uw

08 Profielinterview: Peter Hinssen

doelgroep. Door kwalitatief hoge content

12 Een nieuwe industriële revolutie 14

Frederic Petitjean

Chronicle: Karel Dekyvere

zorgen wij ervoor dat uw klanten, onze lezers, actie ondernemen.

ADVERTORIAL

De GDPR komt er met rasse schreden aan! Hoe dichter we bij de deadline geraken, hoe meer men zenuwachtig wordt en hoe groter de wildste verhalen over de regelgeving gaan. Maar hoe zie je als organisatie nog het bos door de bomen? Een aantal eenvoudige stappen kunnen u helpen om deze uitdaging aan te gaan. Stap 1: voer een meting uit binnen de organisatie zodat er een zicht komt op wat de prioriteiten zijn om in regel te geraken met de GDPR. Stap 2: zet de prioriteiten van de meting om in een strategie en bepaal hieruit de projecten die nodig zijn om de organisatie om te vormen tot een bedrijf dat GDPR-ready is.

WWW.INFOSENTRY.BE

Stap 3: hou een overzicht over de projecten en stuur bij waar nodig. Met andere woorden zorg ervoor dat er een Privacy Managementorganisatie op poten gezet wordt. Stap 4: controleer of doelstellingen van de GDPR behaald zijn bij het afronden van de projecten en herbegin desnoods terug vanaf stap 1. Infosentry kan u begeleiden om deze nieuwe regelgeving efﬁciënt en pragmatisch toe te passen en u helpen om de GDPR na te komen in uw bedrijf. Infosentry biedt u hulp aan bij elke stap door een reeks van diensten die u toelaten de uitdaging van de aanstormende GDPR snel en correct aan te pakken.

FUJITSU BRAND REPORT

#FOKUSIT

Hypergeconnecteerde business vraagt hyperlokale aanpak Weinig onderwerpen die zo in de belangstelling staan tegenwoordig als het Internet of Things en, daarmee samenhangend, de ‘hyperconnected business’. Maar wat betekent dat nu eigenlijk voor bedrijven? Op welke manier wordt het geïmplementeerd? En hoe zit het met zaken als veiligheid? Siegfried Praille, Solution Design Architect van Fujitsu en Thomas Nagels, Innovation Manager bij Rombit, geven hun visie. TEKST FREDERIC PETITJEAN

ver Internet of Things en de hypergeconnecteerde bedrijven mag dan al heel veel gepraat worden, het is wel degelijk een realiteit en geen fictie meer, zegt Siegfried Praille. “Ik denk wel dat we de hype en het tijdperk van de gadgets nu stilaan voorbij zijn. In bedrijven wordt hier al concreet mee aan de slag gegaan, vaak nog maar als proof of concept, maar je voelt dat de geest er rijp voor is. Kijk bijvoorbeeld naar Industry 4.0 waar veel grote spelers mee bezig zijn.” DE BEWEGING VANUIT Industry 4.0 is er inderdaad, bevestigt ook Thomas Nagels, maar die is voor België toch nog iets minder zichtbaar omdat wij een typisch KMO-land zijn. “Desondanks zie je toch ook hier veel aandacht voor het laten doorstromen van informatie en het decentraliseren van beslissingen. Informatiebronnen worden opengebroken en er wordt nieuwe informatie toegevoegd, dat gaat van “simpele” trackand-trace-toepassingen tot predictive maintenance van machines. Het silo-denken gaat

eruit, organisaties gaan zich veel meer als een netwerkachtig ecosysteem gedragen.” ELKE MARKT IS anders, zegt Praille, voor een grote onderneming als Fujitsu betekent dit dat sommige use cases uit andere landen wel kunnen overgenomen worden, maar dat ze toch telkens opnieuw aangepast moeten worden aan de lokale markt. “Het is zo ook dat Fujitsu en Rombit elkaar gevonden hebben: de eerste levert het brede framework, de tweede past dit via co-creatie aan aan de lokale noden. En dat is een kruisbestuiving die leidt tot wederzijds voordeel.” BIJ DE IMPLEMENTATIE speelt trouwens ook het bedrijf zelf een belangrijke rol, onderstreept Praille, omdat dit best bottomup aangepakt wordt, met ondersteuning van de vloer. “Dat is een zeer belangrijk aspect: hoe kunnen we dit samen vorm geven? Er komt wel wat trial and error bij kijken. Er wordt agile gewerkt: snel schakelen, kijken wat werkt, finetunen en implementeren. Dat betekent ook dat er over change management moet nagedacht worden. Maar

we zien dat als je de mensen er nauw genoeg bij betrekt, ze er zeker wel voor open staan.”

De routine verdwijnt, er komt ruimte voor creatiever werk, maar dat lijkt me alleen maar positief — SIEGFRIED PRAILLE, FUJITSU

OOK NAGELS ZIET die evolutie. “Wij geloven niet in disruptie. Grote veranderingen lokken vaak weerstand uit, terwijl draagvlak net cruciaal is voor succesvolle innovatie. We merken bovendien dat klassieke klant-leverancierrelatie verandert. Alles gaat in dialoog, we dagen mekaar uit en zoeken samen oplossingen. IoT is typisch een kruispunt waar IT en de operationele kant van het bedrijf samenkomen. Bedrijven moeten dus bereid

zijn om hun interne structuren en hun mentaliteit in vraag te stellen. Alleen zo kunnen ze, samen met ons, co-creators worden. Gelukkig zien de meeste ondernemingen daarvan wel snel de winst in.”

Er wordt nu, laag op laag op laag, aan beveiliging geïnstalleerd. Niet alleen om hackers buiten te houden, ook bijvoorbeeld om te zorgen dat je oplossing later nog upgradeable is.”

WANNEER ALLE MACHINES, sensoren, apparaten en netwerken met elkaar verbonden worden, genereren zulke systemen uiteraard gigantische hoeveelheden gegevens. “Daar komen dan smart analytics en artificiële intelligentie om de hoek kijken”, legt Praille uit. “De hoeveelheid data is immers te veel om nog te laten verwerken door mensen. Dat kan je enkel nog behappen door er een slim algoritme op te zetten.”

OM AF TE sluiten: een blik in de toekomst. Hoe zien onze gesprekspartners dit evolueren over vijf of tien jaar? “Automatisering wordt vaak met negatieve zaken als verlies van werkgelegenheid geassocieerd”, zegt Nagels, “maar zo zie ik het niet. Technologie maakt bedrijven concurrentiëler en zal mensen ondersteunen. Op lange termijn gaat dit werkgelegenheid scheppen.”

ZULKE A.I. DRAAGT ook bij tot het beveiligen van het netwerk. Veiligheid is trouwens sowieso een basisprincipe bij het ontwerp van nieuwe systemen. “Vroeger probeerde men vaak zoveel mogelijk features in een oplossing te proppen, security was maar een bijgedachte”, zegt Nagels. “Die tijden zijn voorbij.

“HET WERK ZAL wel veranderen”, pikt Praille in. “De routine verdwijnt, er komt ruimte voor creatiever werk, maar dat lijkt me alleen maar positief. Verder denk ik dat de impact van de digitalisering nog te vaak onderschat wordt: de scope is gigantisch, van industrie over mobiliteit tot zelfs de voedselvoorziening op aarde. Dit verandert alles.”

Fujitsu is het toonaangevende Japanse bedrijf voor informatie- en communicatietechnologie (ICT) en biedt een volledig assortiment technologische producten, oplossingen en diensten. 155.000 Fujitsu-werknemers in meer dan 100 landen ondersteunen klanten, met ongeveer 500 mensen werkzaam in België. Zo zetten we, samen met onze klanten, onze ervaring en de kracht van ICT in om de toekomst van de samenleving vorm te geven. Voor het einde van het fiscale jaar op 31 maart 2017 (TSE: 6702), rapporteerde Fujitsu Limited een geconsolideerde omzet van 4,5 biljoen yen (US $ 40 miljard). In een typisch jaar investeert Fujitsu meer dan US$ 2B in onderzoeks- en ontwikkelingstechnologieën en -diensten en volgt het externe ontwikkelingen en hun toepassing voor klanten op. De resultaten worden opgenomen in Fujitsu’s roadmap, die een spectrum van technologieën en

WWW.FUJITSU.COM/BE/IOT

diensten bestrijkt en hun waarschijnlijke levensduur.

FOCUS ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE

FOKUS-ONLINE.BE

De rasse schreden van artificiële intelligentie Wie de slimme assistent op zijn smartphone raadpleegt, weet al dat artificiële intelligentie veel sneller evolueert dan we vermoeden. Dit terwijl de technologie nog in haar kinderschoenen staat. Waaraan mag je je nog verwachten? TEKST RONALD MEEUS

e verlaat ‘s avonds je kantoor. Wanneer je in de nabijheid van je auto bent, doet de slimme assistent een bericht verschijnen op je smartphone waarop hij de geschatte reistijd en de drukte op de weg meedeelt. Dit is geen sciencefiction maar sinds een jaar of twee een standaardfeature op je smartphone. De ontwikkeling van artificiële intelligentie gaat vandaag enorm snel, beaamt Jonathan Berte, CEO van Robovision, een Belgisch bedrijf dat werkt aan AI-toepassingen voor bedrijven. “Er zijn evoluties – revoluties zelfs – in deep learning die elkaar in ijltempo opvolgen. Het is bovendien iets heel complex, en dus jaagt het heel wat gebruikers schrik aan.” VANUIT DE ZELFLERENDE systemen die vandaag ontwikkeld worden, is het natuurlijk nog een hele stap naar de artificiële intelligentie die we kennen uit sciencefictionfilms zoals 2001: A Space Odyssey. Volgens schattingen van technologiegigant IBM ligt dat moment pas tegen 2030 aan de horizon. Ze maken die inschatting op rekenkundige basis. De ‘hardware’ van een menselijk brein bestaat uit zo’n 85 miljard neuronen. De neurosynaptische chips die tot nu toe konden worden ontwikkeld, bestaan uit enkele miljarden neuronen. Maar reken dat door, en het punt van de zogeheten ‘singulariteit’, waarbij artificiële intelligentie superieur wordt aan de onze, kan nog maar enkele decennia van ons verwijderd liggen.

EEN ARTIFICIEEL INTELLIGENT systeem is echter nog geen artificieel intelligent wezen, zegt Berte. “AI kwijt zich erg goed van één skillset, en kan dat in toenemende mate beter dan een mens. Een eerste stap die nog moet worden genomen, is de groei van de bedrevenheid in één skillset, naar artificial general intelligence, die de allesomvattende intelligentie van de mens evenaart. En dan nog loopt de ontwikkeling van machines naar biomechanische entiteiten veel trager dan bijvoorbeeld de wet van Moore, die de groeisnelheid van computers afmeet. Een robot van nu is op mechanisch vlak niet veel verder geëvolueerd dan de robots van pakweg tien jaar geleden.”

Er zijn revoluties in deep learning die elkaar in ijltempo opvolgen — JONATHAN BERTE

IN DE TUSSENTIJD is er ook nog een heel lange weg te gaan, met veel tussenstappen. Al worden die wel steeds zichtbaarder, zegt Berte. “Binnen een jaar of vijf zul je al enorme vooruitgangen zien in ons dagelijkse leven. In die mate dat het binnen bedrijfsorganisaties onduidelijk wordt wat de meerwaarde van de mens in de toekomst nog is.” De huidige denkjobs, waarvoor een hoger

diploma nodig is, zouden hier weleens sneller kunnen worden overgenomen door AI-toepassingen, dan de jobs die handigheid vereisen. JONATHAN DUPLICY, WETENSCHAPPELIJK adviseur bij het Brusselse wetenschapsinstituut InnovIris, is hier minder bang voor. “Er zal zich wellicht een ‘creatieve destructie’ voordoen. Repetitieve intellectuele jobs zullen verdwijnen. Maar de meeste mensen willen die tòch niet doen. Het wordt voor de overheid een kwestie om mensen op te leiden die door de shift naar AI uit de boot dreigen te vallen. En wat àls we wat minder moeten werken? De economie in haar geheel wordt ook veel productiever door de groei van AI.” HOEWEL AMERIKAANSE EN Chinese giganten, zoals Google en Alibaba, in de snelle evolutie van AItechnologie het merendeel van de kennis naar zich toetrekken, spelen ook Belgische bedrijven en onderzoeksinstellingen een rol. “Een goeie onderzoeker verdient hier namelijk veel meer dan in de academische wereld.” zegt Duplicy. “Binnen Europa, en zeker binnen België, hebben we geen bedrijven van die omvang. Maar toch zie ik nog een duidelijke plaats voor België en Europa binnen het AI-landschap. Op het gebied van academisch onderzoek, uiteraard. Maar ook onze taaldiversiteit kan een troef zijn in het ontwikkelen van natural language processing-toepassingen.”

ML6 WE ARE MACHINE LEARNING EXPERTS ON A MISSION TO EMPOWER BUSINESSES WITH ARTIFICIAL INTELLIGENCE.

ADVERTORIAL

MALAISE IN DE MEETINGROOM Voor veel mensen is het geven van een presentatie sowieso al een bron van stress en nervositeit. Wat dan als de IT-infrastructuur het laat afweten? Wat zijn de gevolgen voor presentator, publiek én business? Het Kortrijkse technologiebedrijf Barco deed er onderzoek naar.

abels die niet passen, netwerken waarop niet kan ingelogd worden, projectoren en schermen die het laten afweten…wie een presentatie geeft, is vaak het slachtoffer van nukkige technologie. Bij Barco wilde men weleens weten welke gevolgen dit heeft op het stressniveau van de presentator, de aandacht van het publiek en, finaal, de bottom line van het bedrijf. “Over dit onderwerp zijn eigenlijk weinig wetenschappelijke studies te vinden”, zegt Lieven Bertier, Head of GTM Strategy & Services Meeting Experience bij Barco. “Daarom hebben we zelf kwantitatief en kwalitatief onderzoek gedaan. Kwantitatief door in het V.K, Frankrijk, de V.S. en Duitsland een duizendtal mensen te ondervragen die regelmatig presentaties geven. Kwalitatief door in Groot-Brittannië stress-experimenten te doen bij een twintigtal mensen die een presentatie moesten geven in technisch moeilijke omstandigheden.” De resultaten zijn op zijn minst opmerkelijk te noemen. Zeven op de tien respondenten zegt gefrustreerd en zelfs boos te worden wanneer er zich technische hiccups voordoen, wat hun credibiliteit als spreker of merkvertegenwoordiger uiteraard onderuithaalt. Meer dan de helft rapporteert tijdverlies, bijna een kwart miste er een deadline mee en twaalf procent geeft zelfs aan dat het bedrijf er zakelijke opportuniteiten mee in de mist zag

gaan. “Ook op de sprekers zelf is het fysieke effect ontegensprekelijk”, zegt Bertier, “de stressniveaus schieten omhoog. Bij een deelnemer zagen we een hartslag van 179 slagen per minuut, alsof hij een marathon aan het lopen was.” Maar ook bij de aanwezigen in de vergadering zorgen technische problemen voor heel wat frustratie. Dat onderzocht Barco in een apart onderzoek. Vier op de tien toehoorders geven aan dat ze de aandacht verliezen en minder voeling hebben met de presentatie als er zaken de mist ingaan. Ongeveer de helft zegt dat onderbrekingen (bijvoorbeeld een IT’er die snel ter hulp moet schieten) nefast zijn voor de aandacht. Gelukkig komt die aandacht ook relatief snel weer terug. Anderzijds geeft zowat 72 procent aan dat het gebruik van video en multimedia hun engagement en interesse verhoogt. Zolang alles maar ordentelijk werkt. De belofte dat technologie ons leven eenvoudiger maakt, is in de vergaderzaal dus nog vaak ver te zoeken. “Eigenlijk zou technologie ervoor moeten zorgen dat onze hartslag net daalt”, zegt Bertier. “Het zou moeten werken zoals een auto, die functioneert in 99.9% van de gevallen feilloos, maar daar zitten we dus nog niet.” Om dat te verhelpen, heeft Barco een reeks USB-dongles gemaakt (die “Clickshare” werd

Graag ClickShare zelf uitproberen in je bedrijf? Schrijf je dan in voor een gratis vier weken trial. Surf naar trynow.barco.com of scan de QR code om te registreren.

gedoopt) die de sprekers op hun laptop kunnen aansluiten en die, via een aparte wifi-verbinding, draadloos connecteren met het scherm of de projector. Op die manier hoeft de presentator niet meer wakker te liggen van kabelsalade, nukkige netwerken of incompatibele producten en wordt al veel stress de wereld uit geholpen. Van de Clickshare - kostprijs: vanaf 1.000 euro - gingen er al zo’n driehonderdduizend stuks de deur uit. Zeker nu de BYOD-trend (Bring Your Own Device) zich doorzet, verwacht Barco dat het daar niet bij zal blijven. Werknemers kunnen via de Clickshare immers ook perfect hun eigen slim device mee naar de vergaderzaal brengen en gebruiken als presentatietool. Dit soort innovatie moet uiteindelijk de vergaderzaal zoals we die nu kennen helemaal “disrupten”, zegt Bertier, en uitmonden in een vergaderzaal van de toekomst. “Je komt binnen en sensoren in de kamer merken je aanwezig op: meteen springt de verlichting aan en wordt de projector of het scherm aangeschakeld en in de juiste modus gezet. Ook alle audiovisuele hulpmiddelen gaan aan en worden juist afgesteld. Als het moet, bijvoorbeeld als de zon in de kamer schijnt, schuiven ook de gordijnen automatisch dicht. De kamer is zelfs zo intelligent dat ze patronen herkent en zich daaraan automatisch aanpast. En alles zonder dat de gebruiker iets moet aanleren of installeren.”

UITGELICHT BLOCKCHAIN

FOKUS-ONLINE.BE

3 VRAGEN AAN...

DIETER DERAMOUDT ORACLE

Grote IT-leveranciers als Oracle staan al met één voet in de toekomst, waar AI, Blockchain en andere nieuwe technologieën de plak zwaaien: ze moeten een lichtend pad uitzetten voor hun klanten. Maar volgens Dieter Deramoudt, senior manager sales consulting voor België, is dat een heel natuurlijk proces. Hoe ingrijpend zal AI zijn op de manier waarop bedrijven en organisaties werken in de nabije toekomst? “Die toekomst is al bezig: heel wat ondernemingen bouwen machine learning-technologie in hun bedrijfsprocessen in. De analytische mogelijkheden daarvan beïnvloeden de taken waarvoor momenteel menselijk kapitaal wordt ingezet. Jobs met heel herkenbare patronen kunnen nu efficiënter worden uitgevoerd door AI, en dat geeft een shockeffect. Het is een uitdaging voor bedrijven om hun medewerkers op te leiden naar taken waar ze als mens een meerwaarde hebben. Door inzicht te geven in die patronen, bijvoorbeeld.”

Wat is de precieze meerwaarde die Blockchain met zich meebrengt voor bedrijven?

“In bedrijfsprocessen met veel tussenpartijen die allemaal een intermediaire functie hebben, kan Blockchain een veel efficiënter alternatief zijn. Het is een heel specifieke en unieke technologie, die op zich erg eenvoudige processen gewoon bulletproof maakt. En waardoor bedrijven meer en meer de middle man kunnen uitschakelen.”

Hoe illustreert u aan uw klanten wat voor een impact deze, voor velen amorfe, technologiën zullen hebben?

“Dat is iets wat we gewoon al dertig jaar doen. We vertrekken vanuit de bedrijfsprocessen van onze klant, die natuurlijk evolueren en waarbij we constant met hen meedenken. Binnen dat proces krijgen we de technologie makkelijk uitgelegd. We verkopen AI, Blockchain, Big Data en andere technologieën niet als losstaande producten. Ze passen in een strategie die relevant is voor de klant.”

Een ketting naar de toekomst

De voorstanders spreken van een onwaarschijnlijke revolutie die de manier waarop we zakendoen helemaal op zijn kop zal zetten. De criticasters gewagen van een hype die even snel zal verdwijnen als ze de kop opstak. Maar wat is de blockchain nu eigenlijk? En hoe gaan we er mee te maken krijgen? TEKST FREDERIC PETITJEAN

et oplossen van een gebrek aan vertrouwen. Zo omschrijft Roderik van der Veer van de Leuvense start-up SettleMint, de blockchain. “Traditioneel werkte de mensheid altijd met tussenpersonen om een gebrek aan vertrouwen tussen partijen op te lossen”, zegt hij. “Denk bijvoorbeeld aan een notaris of een bank. Met de blockchain worden die tussenpersonen overbodig. Elke transactie wordt bijgehouden in een soort grootboek. Dat grootboek zit niet bij één partij, maar zit bij iedereen, het is gedecentraliseerd. En het mooie is: je kunt er onmogelijk mee knoeien, want dan heeft elke partij dat meteen in de gaten.” Van elke transactie wordt immers een cryptografische handtekening gemaakt, een zogenaamde hash. Het is een unieke vingerafdruk, want zodra je één letter of getal van de transactie verandert, verandert ook de hash. DE BEKENDSTE EXPONENT van de blockchain is waarschijnlijk de bitcoin, de bekende digitale munt. Maar de bitcoin is nog maar een eerste rudimentair voorbeeld van waartoe de blockchain in staat is, zegt Van der Veer. Hij geeft een aandelentransactie als voorbeeld. Als je online aandelen koopt, lijkt het alsof die meteen in jouw account staan. Maar eigenlijk duurt het tot 48 uur voor ze echt van jou zijn. “Bij zo’n transactie zijn gemiddeld dertien bedrijven betrokken. Dat is allemaal overhead, die hebben allemaal een eigen boekhouding. Dat betekent dertien keer kans op fouten. Bij een blockchain duurt het één

seconde voor de aandelen van jou zijn en komen er geen tussenpartijen bij kijken. Wat natuurlijk ook de kosten van zo’n transactie verwaarloosbaar maakt.”

zullen zelf meer controle krijgen over data, transacties en contracten. Er is dan ook een echte explosie van startups die er zich op gegooid hebben, ook buiten de financiële wereld.”

OOK THIERRY MORTIER, partner bij consultant EY, ziet de interesse voor de blockchain bij ondernemingen hand over hand toenemen. “Dit gaat een duidelijke shift in ownership meebrengen. Centrale autoriteiten gaan aan belang inboeten ten voordele van het individu”, zegt hij. “Individuen

NESTLÉ EN UNILEVER werken bijvoorbeeld samen om via de blockchain de veiligheid te garanderen van de voedingsproducten die ze maken. De Antwerpse haven zet de technologie in om containeroverslag te beveiligen. De New Yorkse start-up Mediachain, eigendom van Spotify,

Met de blockchain kan je onmogelijk knoeien, want dat heeft elke partij meteen in de gaten — RODERIK VAN DER VEER

ontwikkelde een systeem om bands rechtstreeks uit te betalen, telkens als iemand een nummer van hen digitaal aankoopt. “EY IS BIJVOORBEELD betrokken bij een project waarbij mensen rechtstreeks zonne-energie kunnen ruilen met hun buren”, zegt Mortier, “zonder tussenkomst van de klassieke nutsbedrijven. In Australië en Brooklyn lopen al de eerste proefprojecten.” VOOR PARTIJEN ZOALS banken, overheden en notarissen, wordt dat natuurlijk een serieuze aanpassing. Hoe moeten zij reageren? “Ik zie vooral defensiestrategieën opduiken”, zegt Mortier. “Veel grote ondernemingen proberen zelf blockchaindiensten op te zetten, sommige zelfs in consortia. Dat zorgt natuurlijk voor een spanningsveld, want het hele idee van de blockchain staat haaks op het hebben van een centrale partij die de zaken aanstuurt.” BLOCKCHAIN HEEFT DUS helemaal de wind in de zeilen. En het is daarom dubbel jammer dat er relatief weinig Belgische spelers bij betrokken zijn. Mortier: “Er zijn natuurlijk wel wat start-ups en universiteiten mee bezig en ook Imec werkt aan technologie, maar als je dat vergelijkt met wat er bijvoorbeeld in Dubai, Berlijn en Wenen gebeurt, dan is er toch een duidelijk schaalverschil.” Deze drie regio’s stellen de blockchain tot absolute prioriteit. Dan zou België toch nog wel een tandje kunnen bijsteken.

ADVERTORIAL

Microtron: IOT-partner voor beginners en gevorderden Hoe begin je als bedrijf aan een IoT-avontuur? Door een goede technische partner te zoeken. Microtron uit Mechelen heeft zowel de apparatuur als de kennis in huis om die rol op te nemen. “Microtron is van huis uit een IT-hardwaredistributeur voor de industriële markt”, zegt sales manager Alfred Cuyt. “Onze hardwareleveranciers richten zich meer en meer op de IoT-markt, zodat dit ook van ons nu de nodige aandacht krijgt. Dat gaat dan bijvoorbeeld over gateways en modules, maar ook over software als Microsoft Azure, een cloud-oplossing die als het ware de lijm vormt tussen de verschillende stukken hardware.” Een zo’n leverancier die er al ver mee staat, is het Taiwanese Advantech, zegt Cuyt. Zij leveren voor pakweg 1.500 euro een complete IoT-starterskit. “Daarvoor krijg je een box pc met Celeron-processor, Wifi-module en de nodige software om Azure aan te spreken. Prima om als bedrijf de mogelijkheden van IoT te onderzoeken.” Maar de drive naar IoT komt niet alleen vanuit de hardware-leveranciers, zegt accountmanager Matthias Van der Auwera. Ook klanten zelf zijn vragende partij. “Klanten komen meer en meer naar ons toe met typische vragen over automatisering, track and trace en monitoring. Ze willen bijvoorbeeld de status van hun machines kennen via gemakkelijk te gebruik-

en dashboards. Soms zoeken ze hardware om eigen oplossingen uit te dokteren en daar kunnen wij dan bij helpen. Zo ontwikkelde een van onze klanten een systeem met detectielussen in het wegdek om verkeersstromen op de autosnelweg te monitoren.” “Deze sector staat op het punt staat te exploderen”, zegt Cuyt. “Er wordt al jaren over gepraat, maar nu wordt alles snel concreet. Meer en meer fabrikanten interesseren er zich voor en er komen veel oplossingen op de markt. Bovendien staat alles wat met smart analytics en big data te maken heeft sowieso in de belangstelling. Bedrijven zijn ook meer bereid om hun eigen netwerk aan het internet te koppelen. We zien het ook bij ons: het aantal sensoren dat we kunnen leveren om pakweg vibraties, temperatuur of vochtigheid van machines te meten, stijgt enorm. Die sensoren sturen hun data via wifi door, maar ook via LoRa en Sigfox, netwerken die door Proximus en Engie worden uitgerold voor specifieke IoT-oplossingen.” “Je merkt het ook bij overheden”, pikt Van der Auwera in. “Grote steden als Leuven én kleine gemeenten als Bonheiden willen graag smart worden. Soms stoten ze nog op praktische problemen. Ze willen graag sensoren in hun vuilbakken, maar daar is dan geen stroom voorzien en batterijen zijn lastig om te managen. Over zulke projecten denken wij graag mee.”

ADVERTORIAL

Consultancy

Research partnership

Computing time

Training

Het Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) is een virtueel centrum voor zowel academici als de industrie. Het wordt door het FWO, in samenwerking met de vijf Vlaamse universitaire associaties, beheerd.

www.vscentrum.be

PROFIELINTERVIEW PETER HINSSEN

FOKUS-ONLINE.BE

‘Artificial intelligence maakt menselijk contact alleen maar belangrijker’ Praat een uur met Peter Hinssen en je bent weer mee met nieuwe technologische ontwikkelingen als AI en Blockchain. En, belangrijker, wat hun maatschappelijke impact wordt. “We staan voor een even ingrijpende verandering als tijdens de industriële revolutie.” TEKST RONALD MEEUS BEELD ROB CLAYTON

én tafeltje verder in de bar van het Amsterdamse Apollo Hotel stokt het gesprek. Een van de twee heren die zonet nog in een bevlogen conversatie verwikkeld waren, spitst zijn oren om mee te luisteren naar Peter Hinssen’s bevlogen verhalen. Het volgende uur zullen heel wat nieuwe technologieën over de tong gaan, waarvan de doorbraak maar net voorbij de horizon ligt, zoals AI, Blockchain en robotica. En weinigen kunnen daar met zoveel panache over vertellen als Hinssen, een serial entrepreneur en tech-goeroe die met zijn jongste bedrijf, Nexxworks, grotere bedrijven helpt om weer de agiliteit van een start-up te krijgen. “Niet door middel van traditionele consulting, maar door hen te inspireren”, zegt Hinssen. “We nemen hen vaak mee naar Silicon Valley om te tonen wat er binnenkort op ons radarscherm komt. Ook kijken we meer en meer naar Azië, waar de snelheid van nieuwe digitale ontwikkelingen vandaag echt duizelingwekkend is. Tencent, Alibaba, Baidu... het Chinese digitale ecosysteem dat zich momenteel aan het ontwikkelen is, ook in Afrika en Oost-Europa, dat is de nieuwe Zijderoute. Wanneer we dat niet zien, lopen we hier in Europa een enorm risico.”

Wat kunnen we doen om weer mee te zijn? “De digitalisering is nog maar de eerste veldslag. AI, Blockchain, AR, VR, 3D-printing, Industry 4.0: we hebben de oorlog nog niet verloren. Maar we gaan wel serieus uit onze

pijp moeten komen. Ook op het gebied van artificiële intelligentie lopen we al een achterstand op. We hadden enkele jaren geleden bijvoorbeeld een zeer sterke AI-speler, het Britse DeepMind, maar die is ondertussen overgenomen door Google. Het is tijd om in Europa aan soul searching te doen: waarom heeft dat bedrijf niet besloten om zelf uit te groeien tot een wereldspeler? Maar als je nog maar twee jaar bezig bent, en Google komt aanzetten met een cheque van 400 miljoen Britse pond... heel verleidelijk natuurlijk.”

De digitalisering is nog maar de eerste veldslag: we hebben de oorlog nog niet verloren Het lijkt me moeilijk om uit te leggen hoe ingrijpend de maatschappelijke invloed van AI wordt. “We staan er niet bij stil dat we constant platformen gebruiken die iedere dag slimmer en beter worden gemaakt door algoritmen die onze data gebruiken, zoals Google Maps en Waze. Diezelfde technologie gaan we nu toepassen op andere domeinen. Voor mensen die met gegevens werken, bestaat de kans dat er in de komende jaren een algoritme opdoemt dat hun job veel beter kan doen. Dit is bijna gegarandeerd. En door de opkomst van robotica, die wordt versterkt door de groei in AI,

zie je dat ook al in jobs die om geschoolde handenarbeid draaien. De meest geavanceerde bricklaying robot legt al vijfduizend bakstenen per dag. Dat is een productiviteit die je als metselaar nooit kunt evenaren.”

Zorg, creativiteit, technologie en vakwerk: zitten daar de jobs waarin de mens wel nog een verschil zal blijven maken? “Computers zullen veel kunnen, en de vraag zal zijn: wat doe je als mens daarbovenop? We moeten nadenken over wat we kunnen veranderen in ons onderwijssysteem, want dat is ons onvoldoende aan het voorbereiden op die omslag. We leiden nog teveel mensen op om dingen te reproduceren. In een wereld waarin technologie normaal wordt, zal alles wat met menselijk contact en creativiteit te maken heeft een enorme meerwaarde krijgen.”

Hoe gaan we de impact van AI op de huidige jobs opvangen? “Laat ons eerlijk zijn: heel wat mensen zitten vandaag te diep in de comfortzone van hun job, en vragen zich niet meer af of hetgene wat ze doen nog wel een meerwaarde heeft. Wel, de technologie gaat ons maatschappelijk weefsel zo ingrijpend veranderen dat mensen misschien wel meer ruimte krijgen om na te denken over waar hun passie ligt. Want daarin zit ook die creativiteit en meerwaarde, in wat ze vandaag nà hun werkuren doen. We moeten die omslag misschien niet zien als een bedreiging, maar als een golden opportunity.”

PETER HINSSEN PROFIELINTERVIEW

#FOKUSIT

Blockchain kan hetzelfde doen wat het World Wide Web 25 jaar geleden deed voor businessto-consumer-handel en content, maar dan voor business-to-business en transacties Hoe gaat een maatschappij diegenen opvangen die uit de boot vallen? Moet er meer worden ingezet op onderwijs? Moet er een universeel inkomen in het leven worden geroepen? “Voor dat soort vraagstukken hadden we vroeger politici. Maar die doen de job jammer genoeg niet meer. Tijdens de industriële revolutie zag je in Duitsland hoe het aandeel werkkrachten in de agrarische sector terugging van 75 procent naar 18 procent. Kun je je voorstellen wat voor een maatschappelijke omschakeling dat moet geweest zijn? In die periode hebben we een aantal dingen uitgevonden om dat te begeleiden: vakbonden, politieke partijen... Maar nu moet die oefening opnieuw worden gemaakt, want we staan voor een even ingrijpende verandering. Er komt een herverkaveling van ons sociaaleconomisch weefsel aan. Denken dat de dingen die we hebben uitgevonden voor de vorige revolutie ook wel voor de volgende zullen werken, dat is fout volgens mij.”

Misschien moeten we de AI-revolutie niet zien als een bedreiging, maar als een golden opportunity

Iets dichter bij huis: blockchain. Wat zullen we daaraan hebben op korte termijn? “Ik ben bijzonder enthousiast over blockchain. The Economist verwoordde het prachtig: het is een trust machine. Dat is wat het internet nodig had, eigenlijk. We gaan er nu gewoon creatieve oplossingen rond moeten bedenken. Blockchain heeft de capaciteit om hetzelfde te doen wat het World Wide Web 25 jaar geleden deed voor business-toconsumer-handel en content, maar

Wat heeft u het afgelopen jaar nog oprecht verrast? “De overname van de Amerikaanse winkelketen Whole Foods door Amazon. Een bedrijf dat zijn kennis van data en algoritmes toepast op de echte wereld: voor veel mensen in de retail is dat een enorme wake-up call, want de digitale wereld dient zich ineens, voor iedereen, aan in ons dagelijkse leven buitenshuis. Het gaat de vraag alleen nog maar scherper stellen: wat doe je als bedrijf dat je uniek maakt, zodat je kunt overleven in een wereld waarin alle macht bij die platformbedrijven ligt?”

SMART FACT Wat als u geen ondernemer geworden was? “Dan was ik heel graag schrijnwerker geworden. Ik ben heel graag met hout bezig en ik ben soms jaloers op mijn schoonbroer die schrijnwerker is, omdat die dingen maakt, met zijn handen. Dat vind ik fantastisch. Ik ben een grote doe-het-zelver: in juli en augustus reis ik niet, dan doe ik niets liever dan dingen in elkaar steken op mijn boerderij.”

Optimaliseer de klantenservice met chatbots en machine learning klant, ook medewerkers op de klantenservice ervaren de chatbots als iets positief. Zo hebben ze meer tijd om aandacht te besteden aan de vragen waar chatbots geen antwoord op kunnen geven. Machine learning zorgt zo voor een efficiëntere bedrijfsvoering. Autonomous Database Machine learning vraagt veel van onderliggende IT-systemen. Daarom lanceert Oracle de Autonomous Database Cloud, ’s werelds eerste

Jan Ronsse

Managing Director Oracle België en Luxembourg

3 VRAGEN AAN...

MICHEL NICOLAI

dan voor business-to-business en transacties. Afspraken, contracten, blockchain kan daar een speciale rol in spelen. Vooral in situaties waarin het geen zin heeft om alles in één centraal punt te plaatsen. Het is absurd dat Uber mijn kredietkaartgegevens op zijn servers heeft staan, waar ze vervolgens kunnen worden gehackt.”

ADVERTORIAL

Bedrijven krijgen veel klantvragen die ze makkelijk kunnen onderverdelen in een beperkt aantal categorieën. Vaak zijn die vragen makkelijk en snel te beantwoorden, maar daar kruipt wel steeds meer menselijke tijd in. Daarom maakt machine learning de laatste tijd zo’n opmars. Zelflerende chatbots zijn perfect in staat om veel klantvragen meteen te beantwoorden. Niet alleen zorgt een snel, automatisch, maar toch persoonlijk antwoord voor minder frustratie bij de

autonome database in de cloud die zorgt voor een revolutie op het vlak van databeheer. De volledig geautomatiseerde databasekan zichzelf upgraden, patchen, continu optimaliseren, van extra rekenkracht voorzien en weer afstoten, en dat met 99,995 procent uptime. Bovendien is er op elk niveau een ingebouwde automatisering voor de onderhoudstaken. Zo kunnen bedrijven met vertrouwen machine learning en chatbots inzetten.

ZYXEL COMMUNICATIONS. Er is een hoop kritiek op de GDPR: bedrijven voelen zich erdoor in een strop gewrongen. Is dat terecht? “Ja en nee. Ik kan me voorstellen dat bedrijven het een zware ingreep vinden om zich te schikken naar de nieuwe regels. Maar klanten zijn er wel heel blij mee. En heel wat bedrijven hebben een dubbele pet op: als klant bij hun leveranciers hebben ze misschien wel nood aan bescherming, terwijl ze die naar hun eigen klanten toe net moeten garanderen. Er is een spanningsveld ontstaan.”

Welke rol kan hardware spelen in het beter, transparanter en veiliger omgaan met klantengegevens? “Een belangrijk element in de GDPR is natuurlijk dat er een stevige muur moet worden gebouwd tussen de bedrijfssystemen en het internet, zodat die gegevens niet op straat komen te liggen. Die hebben we bij ZyXEL, met routers en firewalls. Maar binnenin die producten zit er ook een oplossing die het verkeer, dat er wel moet worden doorgelaten, monitort.”

Zal privacy by design vanaf nu een belangrijkere rol spelen in het leveren van IT-oplossingen? “Tot nu toe konden persoonsgegevens erg makkelijk tussen twee aan elkaar gelinkte computersystemen worden doorgegeven, en dat gaat nu niet meer. Er moet vanaf nu bij de bouw van die systemen al worden nagedacht over hoe de gegevens die ze opslaan zullen worden beschermd. Er moeten op zijn minst oplossingen in het midden ervan zijn die de nodige waarborgen geven.”

ADVERTORIAL

“Mens en machine gaan hand in hand” Het concept artificiële intelligentie bestaat al sinds de jaren vijftig. Hoe komt het dat de echte doorbraak dan nu pas is gekomen? En wat kan AI betekenen voor een onderneming? Managing director Jeroen Van Godtsenhoven en Customer Solution Manager Michel Philippens van het softwarebedrijf SAS geven tekst en uitleg. Van HAL 9000 uit 2001: A Space Odyssey over de Klingons uit Battlestar Galactica tot The Terminator. Machines die eigenhandig beslissingen nemen, over “intelligentie” beschikken en haast menselijke trekjes hebben, spreken al decennialang tot de verbeelding. Toch is het pas sinds enkele jaren dat er echte doorbraken zijn op dit gebied en dat de werkelijkheid de fictie begint in te halen. “Het is vooral de grote vooruitgang op het gebied van rekenkracht en opslagcapaciteit die ervoor gezorgd hebben dat AI werkelijkheid wordt”, zegt Van Godtsenhoven. “Bovendien zijn we nu pas in staat om, via sensoren bijvoorbeeld, de nodige data bijeen te harken die nodig is om zulke systemen te voeden. AI heeft decennialang een winterslaap gehouden en is nu pas ontwaakt, nu veel meer mensen en bedrijven er zich mee gaan bezighouden.” Op die manier is AI een volgende stap geworden in de manier waarop IT mensen ondersteunt, aldus Van Godtsenhoven. “Eerst had je pure productiviteitstools, genre Word en Excel. Daarna volgden de meer operationele tools, zoals ERPsystemen. De big data-platformen waren de volgende stap en die maakten de weg vrij naar echte analytics zoals we die nu kennen.” Machine Learning

komen, maar dat je algoritmes gaat inzetten die in data bepaalde patronen kunnen herkennen”, legt Philippens uit. “Die data kan bijvoorbeeld foto’s zijn of een bepaald gedrag of pakweg kredietscores. Als je de machine genoeg data geeft, zal hij op basis daarvan voorspellingen doen. Als je bijvoorbeeld een computer “voedt” met vijfduizend foto’s van honden, zal hij op de vijfduizendeneenste foto een hond kunnen herkennen. Het systeem zal al zijn opgeslagen parameters gaan vergelijken tot hij met een vrij grote zekerheid de hond eruit kan pikken. Deep learning is een voortzetting van machine learning. Daarbij werk je niet met pakweg honderd of duizend parameters, maar met miljoenen parameters. Het is dus nog exponentieel complexer. Aan de basis van zelfrijdende auto’s liggen bijvoorbeeld deap learning-technologiëen.” Zelfrijdende auto’s zijn een fantastische toepassing van AI, maar er zijn nu ook al meer basale zaken mee mogelijk waar bedrijven vandaag al de vruchten van kunnen plukken. “Het toekennen van kredietscores bijvoorbeeld”, zegt Philippens. “Als je dat manueel moet doen voor vijfduizend dossiers…daar is een mens een maand mee bezig. Geef de data aan een machine en die klaart de klus in een fractie van de tijd. Of zorgen dat supermarkten op het juiste ogenblik een bepaald product bestellen in de juiste hoeveelheid. De computer houdt rekening met alle mogelijke parameters (verkoopgegevens, promoties, tijd van het jaar, historische weerdata, consumentenvoorkeuren,…) om de ideale bestelling te plaatsen en overschotten te vermijden. Of websurfers aanbiedingen geven exact op het moment dat ze er meest voor open staan. Het aantal toepassingen is eindeloos.”

Een van de basistechnieken om een AI-systeem op poten te zetten, heet “machine learning”. “Het idee is dat je een machine niet programmeert om stap voor stap tot een bepaald resultaat te

Jeroen van Godtsenhoven

Michel Philippens

Auto kan niet schaken Als machines almaar slimmer worden, moeten we dan niet vrezen dat ze ons ooit gaan overklassen en dat de mens de overbodige schakel in de ketting wordt? Philippens ligt er niet van wakker. “Ondanks de hype is AI nog zeer narrow”, zegt hij. “Er zijn heel slimme toepassingen mogelijk, maar in zéér specifieke gebieden. Vraag aan een systeem in een zelfrijdende auto niet om een potje schaak te spelen, want dat kan hij totaal niet. Het schrikbeeld van Terminators die door de straten lopen, is dus nog heel ver weg.” “Ik denk ook niet dat dat de focus is”, pikt Van Godtsenhoven in. “AI is bedoeld om de menselijke intelligentie te versterken. Mens en machine gaan hand in hand en versterken elkaar, maar de machines zijn er niet om de mens te vervangen. Wel om hem zo goed mogelijk te helpen en hem suggesties te geven om de kwaliteit van zijn werk, de opbrengst en de toegevoegde waarde ervan zo hoog mogelijk te maken. Dat gezegd zijnde: de impact ervan mag je niet onderschatten, die zal gigantisch zijn. De digitale disruptie zoals we die tot nog toe hebben gekend was nog maar een voorproevertje.”

SAS is als spin-off van de North Carolina State University sinds 1976 bezig met innovatieve analytics, business intelligence en data management software en is marktleider in zijn toepassingsgebieden. Het bedrijf heeft klanten in zowel de industrie, farma, finance, de dienstensector als de overheid. In België werken ruim 150 mensen voor SAS en groeit de omzet jaarlijks met dubbele cijfers. Wereldwijd groeit de omzet onafgebroken sinds 1976 en telt SAS meer dan 14.000 werknemers. Wenst u meer informatie: surf naar www.sas.com/belux, bel 02/766.07.00 of e-mail: info@sbx.sas.com

ADVERTORIAL

“De enige zekerheid op dit moment, is dat alles onzeker is” Het zijn woelige tijden. De digitale disruptie zet complete sectoren op z’n kop, zelfs CEO’s hebben moeite om te volgen. Wat moeten bedrijven doen? Zichzelf in vraag stellen en durven opnieuw uit te vinden, zeggen Jo Caudron en Dado Van Peteghem van het management consulting bureau Duval Union Consulting. De muzieksector, de media, de hotels, de taxi’s, de retail,…weinig sectoren waar de digitalisering nog niet keihard heeft toegeslagen. “CEO’s beseffen dat we in een tijdperk leven waarin hetgeen dat altijd al gewerkt heeft, niet meer werkt”, zegt Jo Caudron. “Hun manier van denken over de toekomst is niet meer de juiste. Hun klassieke businessplan klopt niet meer, want achter elke hoek staat misschien een startup of een Amazon om de kaas van het brood te eten. De enige zekerheid op dit moment, is dat alles onzeker is. Tot vijf jaar geleden konden ze nog zeggen: ’t zal wel meevallen. Nu niet meer.”

Hier als bedrijfsleider mee omgaan, vraagt moed, durf en doorzettingsvermogen, zegt Van Peteghem. “De eerste stap is: beseffen dat digitaal je wereld gaat impacteren. Je geest openzetten om te zien wat er aan de hand is, of het nu gaat over apps, webplatformen, subscription-formules, mobility,… Daarna moet je gaan onderzoeken: welke gevolgen heeft dit voor mij en hoe zal mijn business er over vijf of tien jaar uitzien? Dat is het begin van een strategie die je daarna in concrete plannen kan omzetten.” DNA op de schop In een tweede fase moet je je organisatie stap voor stap veranderen en alles in vraag te stellen. “Dat kan soms zelfs leiden tot compleet nieuwe businessmodellen”, zegt Caudron. “Of dat gevestigde bedrijven met een lange geschiedenis zich plots als snelle startups gaan gedragen. Deze tweede fase is vaak nog moeilijker dan de eerste. Omdat je niet alleen moet observeren en aanpassen, maar vaak ook je hele DNA, je hele bedrijfscultuur op de schop moet nemen. Dat is een veel minder tastbaar, maar wel een zeer belangrijk gegeven. Zo’n mindset als bij een startup creëer je niet van de ene dag op de andere.”

Brain, body & heart “Digitale transformatie vergt verandering op alle niveaus bij bedrijven”, zegt Van Peteghem. “We werken op het niveau van brain (anders leren observeren, denken en plannen), de body (nieuwe digitale eigenschappen en vaardigheden aanleren om de dingen anders te kunnen doen) en heart (nieuwe cultuur om anders te zijn).” Het is in elk geval niet te laat als bedrijven nu gaan reageren, meent Caudron. “Er is nog geen reden tot paniek. Maar je kan het je niet meer veroorloven om achterover te leunen. Het mag gerust in kleine stappen gaan, maar het is wel belangrijk dat je stilaan snelheid maakt.” Duval Union Consulting werkt als management consulting-bureau voor klanten als Colruyt, Sanoma en Schoenen Torfs. Het bedrijf opende dit jaar een vestiging in Dubai, waar Chalhoub, marktleider voor de distributie en verkoop van luxemerken in het Midden-Oosten, een klant is. Voor 2018 wordt de blik op de Nederlandse en Scandinavische markt gericht. Meer informatie: www.duvalunionconsulting.com

Jo Caudron & Dado Van Peteghem Duval Union Consulting

LINDEMANS WIND OF CHANCE

DE BIJENKORF APPLE WATCH

FULL SERVICE USER EXPERIENCE AGENCY

SEGWAY B2B & B2C PLATFORM

ALÈS FULL SERVICE

WOLFORD E-COMMERCE

JAEGER LECOULTRE AUGMENTED REALITY EXPERIENCE

www.emakina.be - think@emakina.com - 02/400 40 00

EMAKINA_AD_STANDARD.indd 1

The Internet plays a massive role in the way our societies are evolving. It changes the way we interact, deeply impacts global and local economies, has digitised the media and changed the communication landscape forever. In this Digital Age, consumers have taken back the reins of power and gained an influence they never had before: they take brands as their own, and can make or unmake them. In the face of this, brands need to turn to a new type of marketing agencies. The agencies that understand this new world were born with the Web: they are Digital Natives, fluent in its languages and ways of thinking. Agencies like Emakina, that grew up with the Internet. We continually adapt our services to the latest technologies, we employ only the most talented and creative people, constantly feeding them with stimulating challenges. We fight alongside our clients to create real connections with today’s consumers, offering them unique and memorable experiences that bond users to our clients’ brands.

18/12/2017 13:42

EXPERTPANEL INDUSTRIE 4.0

FOKUS-ONLINE.BE

Een nieuwe industriële revolutie

Het stoomtijdperk, de lopende band en de microchip hebben elk ooit een industriële revolutie in gang gezet en nu mogen we ons stilaan opmaken voor ‘Industry 4.0’. Wat gaat dit teweegbrengen? Hoe zal dit de productieomgeving veranderen? En wat brengt de toekomst? Drie experts zetten er hun tanden in. TEKST FREDERIC PETITJEAN

PAUL PEETERS

Lead Expert & Made Different program manager Agoria

ARNOLD DE PLOEY

Expert Director Digital Workplace Devoteam

STIJN VAN UYTFANGHE Functional Lead Reditech Group

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van Business Proces Automation en Industrie 4.0?

“In Industry 4.0 kunnen alle actoren uit het productieproces met elkaar communiceren: mensen, objecten en machines. De half afgewerkte producten zeggen zelf tegen een machine wat er verder met hen moet gebeuren. Een operator meldt zich aan bij een assemblagestation en de machine zal automatisch de tafelhoogte aanpassen. Op het scherm komen werkinstructies te staan, op maat van de bediener. Producten en machines geven zelf aan wanneer ze onderhoud nodig hebben. Mensen uit de productie zullen ook, samen met de designer, steeds vaker bij het digitaal simuleren van nieuwe bestel- en productieprocessen betrokken worden, maar ook toeleveranciers en zelfs consumenten zullen die rol toebedeeld krijgen.”

“Industrie 4.0 gaat over het digitaliseren van informatiestromen. Binnen bedrijven zullen eilandjes als het ERP-systeem, SAP of andere, het warehouse en de monitoring van de machines (MES) real time en bi-directioneel met elkaar connecteren. Ook afdelingen als engineering, productie, marketing zullen end-to-end gaan werken, als één digitale ketting. Maar ook over de bedrijven heen worden fabrikant, eindklant en toeleverancier verbonden. De hele value chain haakt op elkaar in, met informatieportalen, waar elke betrokken persoon zijn informatie op het juiste moment krijgt en doorstuurt. Alle informatie die vroeger werd onderhandeld, uitgeprint, opgestuurd en teruggestuurd, is daar nu beschikbaar.”

“De technologie verbetert en wordt krachtiger. Zo wordt het niet enkel mogelijk machines met elkaar te laten praten, maar ook met software, afdelingen en zelfs klanten en toeleveranciers. De big data die daarbij ontstaan, geven nieuwe inzichten om de processen te verbeteren. Die inzichten slaan niet alleen op de productie, maar ook bijvoorbeeld op klantengedrag of onderzoek en ontwikkeling. Uiteindelijk moet dit leiden tot een snellere, efficiëntere, kwaliteitsvollere productie, die bedrijven een voorsprong geeft op de concurrenten. Een kortere levertermijn biedt een concurrentievoordeel tegenover de lage loonlanden. De technologische evolutie maakt ook dat we vandaag al inzetten op cobots (collaborative robots, red.), VR en modulaire en flexibele productiesystemen.”

Wat is de impact op het productieproces?

“Bedrijven zullen hun klanten een veel grotere variëteit aan producten kunnen aanbieden die toch op een industrieel efficiënte manier gemaakt worden. Wil je een nieuwe keuken met een rode ladeschuif met gouden grepen en afgewerkt met een groen biesje? Dat zal perfect mogelijk zijn in de fabriek van de toekomst en bovendien aan een competitieve prijs. Bijna alles wordt maatwerk. Voor een product in productie gaat, wordt het eerst volledig virtueel in 3D gebouwd, zodat men geen proefproducties moet opzetten. Alle waste en overhead wordt geknipt. In de productie zal men ook veel sneller fouten kunnen opsporen, zelfs per geproduceerd object, door bijvoorbeeld camerainspectie en artificiële intelligentie.”

“Vooreerst stijgt de kwaliteit omdat de productie veel beter en in real time opgevolgd en bijgestuurd kan worden. Maar meer nog verloopt de ganse productieplanning – en uitvoering – flexibeler, slimmer, aan lagere kost en met kortere doorlooptijden. Dit biedt onze Europese bedrijven een concurrentieel voordeel en de opportuniteit voor nieuwe, lokaal verankerde businessmodellen die gebaseerd zijn op maatwerk en on demand-productie. Een product dat goed verkoopt op de Europese markt kan door de winkels automatisch bijbesteld worden bij zijn Europese leverancier om twee weken later in de winkels te liggen. Daar kan de productie in China, die acht weken bootreis verwijderd ligt, niet mee concurreren.”

“De vraag naar snelheids- en efficiëntiewinsten speelt al langer in de industrie, maar krijgt door de technologische vooruitgang een boost. Producten zullen zo sneller op de markt komen, aan een betere prijs en hogere kwaliteit. Machines zullen zelf aangeven wanneer ze onderhoud nodig hebben. Inzichten in planning en capaciteit laten de verkoopafdeling toe om nauwkeurigere beloften te maken aan de klant. Grondstofverliezen en energiekosten dalen. Lot size oneproductie wordt mogelijk, al zal dat natuurlijk niet voor elk soort bedrijf spelen. Er komen ook veel diepere inzichten in de prestaties van de fabriek. En ook voor de machinebouwers zelf is deze beweging natuurlijk een enorme opportuniteit. ”

Wat brengt de toekomst?

“Meer lokale en toch industriële productie, volledig op maat van de klant. Bedrijven moeten wel samen de technologie omarmen en implementeren. Dit helemaal alleen implementeren, zal voor velen te hoog gegrepen zijn. Verder komen er nog veel meer digitaal gekoppelde productconfiguratiemodules en augmented reality in de productie. Een schrijnwerker configureert on-line een keukenlade, er wordt automatisch een offerte voor gemaakt, die – eens geaccepteerd – meteen doorgestuurd wordt naar de machine die een signaal krijgt om ze te bouwen. Het werk zal veranderen: repetitief werk verdwijnt ten voordele van creatieve taken. Op voorwaarde dat de werknemer van morgen bereid is om die nieuwe rollen aan te leren.”

“Automatisering wordt vaak geassocieerd met banenverlies, maar ik denk – en de eerste cijfers bewijzen het – dat Industrie 4.0 op termijn méér jobs zal creëren. Het biedt een differentiator die niet gemakkelijk te kopiëren valt, omdat het lokaal verankerd is. Het zal wel ander werk zijn dan mensen gewend zijn, maar ook aangenamer en interessanter werk. Doordat digitalisatie ervoor zorgt dat informatie automatisch de juiste mensen op het juiste moment bereikt, is er meer tijd om creatief te werken. Het oude systeem dreef heel erg op hiërarchie en controle. Industrie 4.0 gaat meer over open modellen, community en samenwerking. Ideeën worden niet meer exclusief van boven opgelegd, maar ontstaan ook op de werkvloer zelf.”

“Vandaag zien we vooral automatisatie op het vlak van businessprocessen, al vindt dat ook stilaan zijn weg naar de bedrijfsprocessen. Deze trend zal zich doorzetten naar het ontwikkelen van software en machines. Waar vandaag vrij klassiek wordt geprogrammeerd, zullen de toepassingen van morgen meer automatisch gebouwd worden. De programmeur zal veel minder bezig zijn met bulkwerk, maar kan zich focussen op de specifieke klantlogica en complexiteit. Daarnaast zien we ook een trend naar het inzetten van VR bij de simulatie van productieprocessen in de ontwikkelfase van nieuwe machines, fabrieken en software. Deze technologie zal ook gebruikt worden in het ontwikkelen van nieuwe producten bij onze klanten.”

ADVERTORIAL

GDPR: meer dan een buzzword Bescherming en beveiliging van kritische data en ondersteunende technologie: als het niet al belangrijk was, is dat het wel geworden. Want de snelheid en adoptiegraad van nieuwe technologieën bieden weliswaar nieuwe kansen voor bedrijven en burgers, maar brengen ook risico’s met zich mee. Vandaar het belang van GDPR, oftewel Global Data Protection Regulation.

ankzij ontwikkelingen in Big Data, Cloud en Internet of Things (IoT) wordt veel meer informatie worden verzameld, verwerkt en gedeeld, maar hoe moet de juistheid, betrouwbaarheid en veiligheid van die gegevens worden georganiseerd en beheerd? Welke gegevens worden verwerkt en waar zijn ze? Hoe houden we ze kwalitatief? Wie kan ze inzien of wijzigen? Allemaal essentiële vragen, die ook de wetgever beantwoord wil zien. Daarom ontwikkelde de EU met Global Data Protection Regulation (of Algemene Verordening Gegevensbescherming) nieuwe uniforme wetgeving. Die harmoniseert de nationale wetgevingen, geeft nieuwe rechten aan burgers (o.a. recht op informatie, correctie, verwijdering ...) en legt verplichtingen op aan bedrijven die persoonsgegevens verwerken in de breedste zin. “Zo goed als élk bedrijf dat actief is in de EU, wordt door GDPR geraakt”, aldus Wouter Janssen, partner bij axl &

trax NV, een Belgische dienstverlener gespecialiseerd in informatiebeveiliging in SAP-systemen. “Een bedrijf dat nu nog niet werkt aan GDPR compliance, kan hier maar beter snel mee starten, want de tijd tikt: op 25 mei 2018 loopt de tweejarige overgangsperiode af en zal GDPR kunnen worden afgedwongen. Het is dus veel meer dan een buzzword: er zijn zware sancties voor bedrijven die zich niet aan de regels houden, om nog te zwijgen van de imagoschade moest bij een incident blijken dat er onvoldoende werk is gemaakt van compliance.” GDPR brengt voor bedrijven heel wat verantwoordelijkheden met zich mee: alle verwerkte persoonsgegevens in kaart brengen, de hoeveelheid persoons-gerelateerde gegevens minimaliseren en niet onnodig verzamelen/bewaren, processen organiseren om aanvragen van burgers correct en efficiënt te verwerken… “Dit stelt nieuwe uitdagingen”, gaat Wouter Janssen verder. “Waar bedrijven vroeger focusten op integriteit

en beschikbaarheid van informatie, moeten ze nu ook voluit inzetten op vertrouwelijkheid: beperkte toegang tot persoons-gerelateerde gegevens, maatregelen tegen ongeautoriseerde disclosure of datalekken, periodieke controle op de maatregel-effectiviteit, noem maar op. Een GDPR-project is nodig om de juiste stappen op dat vlak te bepalen en te zetten.” “We zien bij veel bedrijven initiatieven om de GDPR-wetgeving om te zetten in beleid, maar nog lang niet bij allemaal. Soms spelen onwetendheid of een afwachtende houding een rol. Toch is het nodig om de handen multidisciplinair uit de mouwen te steken met actoren uit de domeinen van legal, compliance, business, IT en information security … Besluit? De wereld zal niet vergaan op 25 mei 2018. Maar de spelregels voor omgang met persoonsgegevens zijn vanaf dat moment echter definitief veranderd en moéten worden toegepast.”

Wouter Janssen is partner bij de firma axl & trax NV, een Belgische dienstverlener gespecialiseerd in informatiebeveiliging in SAP-systemen. Ze levert implementatie- en advisory-diensten met specialisten op het gebied van SAP security en GRC in binnen- en buitenland.

ADVERTORIAL

Van product naar solution naar co-creation Om Lord of the Rings te citeren: “The world is changing”. Iedereen is het er over eens dat onze manier van werken en zakendoen door de digitale ontwikkelingen drastisch verandert. Ook communicatie heeft hierdoor een grondige metamorfose doorgemaakt (en is daar nog steeds mee bezig). Wat bij dit alles opvalt, is dat we meer en meer opschuiven richting value cocreation. De bedrijfswereld heeft de laatste jaren een opmerkelijke shift doorgemaakt: waar tot pakweg tien jaar geleden het product met zijn features centraal stond in het businessverhaal, schoof dat meer en meer op richting solution selling: de klant had een probleem, aan het bedrijf om met een oplossing op maat te komen. Vandaag zitten we in nog een volgende fase: value cocreation, waarbij geen product of oplossing meer wordt aangeboden, maar een manier om de doelen van de klant (mee) te helpen verwezenlijken, waarbij verschillende specialisten de handen in elkaar slaan – omdat één bedrijf vandaag niet meer in staat is om, gelet op de complexiteit en razendsnelle evolutie van de technologie, hét antwoord te bieden. En om die mogelijk te maken, zijn ook nieuwe tools nodig om eﬃciënt te communiceren. Want door deze fo-

cusshift in business – van product naar value cocreation – volstaat de productgebaseerde manier van weleer (via telefooncentrales met one-on-one gesprekken) niet langer. Net zo min als uniﬁed communication-platformen (bijvoorbeeld chatapplicaties), die vooral gericht zijn op bedrijfsinterne communicatie, waar value cocreation het veel ruimer ziet. “Wat we nodig hebben, zijn cloud based solutions, die alles bieden om op een ﬂexibele, dynamische, veilige, creatieve en brede manier te communiceren”, aldus Alexander Janssens, Head of Group Cloud Propositions van Damovo Corporate, specialist in communicatie en netwerktechnologie die telecomservices in grote bedrijven implementeert en servicet. “Zodat er een soort van ecosysteemcommunicatie ontstaat, waarbij snel kan worden geschakeld tussen bedrijven en partners onderling én waarbij via IoT ook met apparaten kan worden gecommuniceerd.” “Bijkomend voordeel: de cloud is ook de ideale manier om klanten te ontzorgen. Alle tools worden immers in een extern datacenter gegroepeerd, waar updates en upgrades automatisch gebeuren en waar veel meer features aanwezig zijn dan de klant bedrijfsintern kan realiseren. Cloud so-

lutions ontzorgen de klant dus wezenlijk. ”Pay-as-you-use” modellen zorgen er ook voor dat men enkel betaalt voor wat men daadwerkelijk gebruikt. Zo levert de stap naar Value cocreation niet enkel betere resultaten maar ook een rechtstreekse kost-optimisatie.” De allernieuwste cloud gebaseerde communicatieplatformen doen ook veel meer dan mensen met elkaar verbinden. Zo integreren en automatiseren cloud toepassingen gebaseerd op Mitel (een partner van Damovo) naadloos IoT apparaten in het communicatieplatform . Een recente ontwikkeling is HubOne, een communicatieoplossing waarbij bijvoorbeeld een AED-deﬁbrilator in een luchthaven via IoT bij gebruik onmiddellijk en aantal processen activeert, dienstverleners in de nabijheid een bericht stuurt met de exacte locatie alsook de hulpdiensten verwittigd, om zo snel en eﬃciënt mogelijk hulp te bieden. Bedrijven die de vruchten willen plukken van die value cocreation, moeten in hun digitale strategie focussen op die shift naar de cloud. Maar wel doordacht, in de zin van: begeleid door specialisten. Zodat de bedrijfsprocessen en het interne ecosysteem tijdens die overgang gestroomlijnd blijven en niet in het gedrang komen.

Alexander Janssens Head of Group Cloud Propositions Damovo Corporate

CHRONICLE KAREL DEKYVERE

FOKUS-ONLINE.BE

De waarheid? Privacy begint bij onszelf Deelnemen aan het privacydebat, is als op zoek gaan naar hooiin een naaldberg. Vrij snel heb je door dat je beter handschoenen had aangedaan. Onze persoonlijke informatie is tegenwoordig overal aanwezig. De vraag is dan vooral hoe daarmee om te gaan. TEKST KAREL DEKYVERE, INFORMATION SECURITY OFFICER BIJ MICROSOFT

e bezorgheid over onze persoonlijke informatie is een oud zeer. In de jaren tachtig kwamen de eerste getrouwheidskaarten. De wereld was in shock. Warenhuizen kregen inzicht in je aankopen en koopgedrag kon makkelijker gestuurd worden. De eerste scheurtjes in onze privacy waren een feit, en – bijna – niemand lag er wakker van. HET DEBAT IS opnieuw actueel geworden omdat Europa ons de GDPR heeft gegeven. In kranten verschenen verhalen over hoge kosten voor je bakker om de hoek, omdat hij met zijn broodkaart nu ook GDPR-klaar moet zijn. GDPR is er niet gekomen om de lokale kruideniers de das om te doen. Dus, bakker Jos, blijf doorgaan want mijn broodkaart is bijna vol. BIG DATA IS waar het echt om draait. In een wereld waar er iedere minuut 150 miljoen e-mails, 350.000 Tweets, 250.000 facebook posts en 2.4 miljoen Google-zoekopdrachten zijn*, is het privacydebat heel andere koek. Met deze overvloed aan gegevens kunnen organisaties heel diep in je ziel kijken. In het beste geval gebruiken ze die data om je gerichte reclame te sturen. Andere scenario’s zijn voer voor doemdenkers. EEN VRAAG DIE we ons echt moeten stellen, is wie we toegang geven

tot wat, en waarom. De nood hieraan werd pijnlijk duidelijk tijdens de Amerikaanse hoorzitting over mogelijke inmenging bij de Amerikaanse verkiezingen, waar een bepaald bedrijf niet had opgemerkt dat politieke advertenties, betaald in Roebels, misschien niet helemaal koosjer waren. De wereld heeft dus nood aan overeenkomsten om ofwel de datastromen te beperken, ofwel de toegang ertoe beter te beheren. Het tweede staat de evolutie het minst in de weg, en zal het wellicht halen. OF JE NU een bedrijf vertegenwoordigt of een dagelijkse internetgebruiker bent, er zijn een aantal dingen die je kunt doen. En dat hoeft geen rocket science te zijn. Eerst en vooral: meten is weten. Stel een inventaris op van alle persoonlijke (klanten)data die je hebt. Ik beloof je nu al verrassende resultaten. In tweede instantie kun je al die gegevens best ook even opruimen. Dingen die je niet meer nodig hebt of die outdated zijn, gaan er beter uit. Tenslotte kun je die data gaan centraliseren en er een goeie toegangsbeveiliging op toepassen, voor jezelf en voor anderen. MET EEN BEETJE gezond verstand geraak je dus al heel ver, met of zonder nieuwe regelgeving. * data #GartnerSYM

Met deze overvloed aan online gegevens kunnen organisaties heel diep in je ziel kijken

ADVERTORIAL

HOE CISCO DE VEILIGHEID VAN UW DATA VERZEKERT

“IT SECURITY HEEFT EEN HOLISTISCHE AANPAK NODIG” Het zijn drukke tijden op de IT-afdelingen van bedrijven. In mei gaat de nieuwe GDPR-richtlijn in voege en tegelijkertijd zijn er de nooit aflatende pogingen van cybercriminelen om IT-systemen binnen te dringen. Hoe kan een bedrijf als Cisco zijn klanten helpen met deze uitdagingen? Cyber Security specialist Jürgen Verniest en general manager Arnaud Spirlet van Cisco BeLux geven tekst en uitleg. Minder dan een half jaar en dan moeten alle bedrijven in Europa aan de General Data Protection Regulation (GDPR) voldoen. En de uitdaging is niet min. “Veel ondernemingen worstelen er mee”, zegt Jürgen Verniest. “Ze stellen zich vaak dezelfde vragen: waar zitten mijn data verspreid? Wat voor data heb ik allemaal, hoe heb ik klantendata bekomen? Hoe is alles geclassificeerd? Hoe kan ik binnen 72 uur een security breach rapporteren? Dikwijls weten bedrijven zelfs niet eens dat ze een risico lopen. En dit zijn bovendien heel pertinente vragen: tegen mei 2018 moeten die beantwoord zijn.” Het zijn pertinente vragen en potentieel ook zeer dure vragen, legt Arnaud Spirlet uit. “De boetes die voorzien zijn bij niet-naleving van GDRP zijn niet mals en kunnen oplopen tot vier procent van de totale groepsomzet. Voor grote, internationale bedrijven loopt dat gemakkelijk in de miljoenen euro’s.” ANALYSES EN ROAD MAPS Om ondernemingen bij deze problematiek te helpen, heeft Cisco een reeks diensten klaargestoomd. Een eerste stap is een korte termijn-analyse die aanduidt wat er nodig is om op tijd compliant te geraken. “Voor klanten die verder willen gaan, kunnen we ook heel specifieke road maps opstellen die duidelijk aangeven welke stappen genomen moeten worden en hoe dat moet gebeuren”, zegt Verniest. “Welke prioriteiten moeten ze stellen? Hoe best de data behandelen? Hoe kunnen ze best hun netwerk segmenteren?” Zaken als access management, log monitoring en data masking komen dan in beeld, maar ook technologieën als Cisco Cloudlock. Met Cloudlock is

Arnaud Spirlet

General Manager

het bijvoorbeeld perfect mogelijk om documenten die gedeeld worden via Cloud applicaties (Cisco Spark, Box,…) te scannen zodat deze met label “Internal Only” automatisch worden verwijderd en de gebruiker een foutboodschap krijgt. TWINTIG MILJARD PER DAG Een andere belangrijke aanpak is Cisco’s Application Centric Infrastructure. Hierbij wordt de netwerkinfrastructuur zo gesegmenteerd dat bepaalde applicaties slechts voor bepaalde gebruikers beschikbaar zijn. Is er onverhoopt toch een data breach, dan wordt zo voorkomen dat het hele datacenter op straat ligt. Een sterke pijler waarop Cisco’s veiligheidsstrategie rust, is ongetwijfeld Talos, het cyber intelligence platform van het bedrijf waar zo’n 300 researchers, o.a. ook vanuit Luxemburg, constant de nieuwste digitale bedreigingen opsporen en binnenhalen om te onderzoeken. “De hoeveelheid threats die we er blokkeren, is hallucinant”, zegt Verniest, “gemiddeld zo’n twintig miljard per dag. Om een idee te geven: Google verwerkt wereldwijd ongeveer 4,5 miljard search requests per dag.” Om zulke aantallen nog te behappen moet er gebruikgemaakt worden van artificiële intelligentie, zegt Spirlet, met mensen alleen lukt dit niet meer. En ook de kracht van de cloud is hier onmisbaar. “Wanneer we bijvoorbeeld een zero day attack ontdekken, is de tijd die we nodig hebben om software een update te geven, cruciaal. Vroeger ging dat door patches en software-updates naar klanten te sturen en dan maar te hopen dat ze die snel zouden installeren.

Jürgen Verniest Security Specialist

Tegenwoordig pushen we zelf updates naar de cloud. Op die manier zijn de gebruikers meestal al beschermd voor er onheil kan aangericht worden.” Case in point: Wannacry. Cisco was al twee maanden voor de beruchte ransomware aan het oppervlak kwam op de hoogte dat er een backdoor was in het Microsoft Windows OS die potentieel misbruikt kon worden. Daardoor had het bedrijf alle tijd om zijn applicaties adequaat te beschermen en te patchen. Met Cisco Umbrella, de DNS en proxy gateway, wordt communicatie met command en control servers voorkomen, waardoor malware niet wordt geïnstalleerd en de verspreiding ervan wordt voorkomen. Dat gebeurt evengoed op pc’s als op mobiele toestellen als iPads. “Net dat soort apparaten worden vaak door het upper management gebruikt en bevatten dus dikwijls gevoelige informatie”, zegt Verniest. “Met onze aanpak worden ze beschermd, ook op vakantie of aan de andere kant van de wereld.” LAAG OP LAAG OP LAAG Samengevat: security vereist tegenwoordig een globale aanpak. “De tijd dat je een firewall installeerde en kon achteroverleunen, is voorbij”, zegt Spirlet. “Security moet holistisch aangepakt worden, van de end user tot de cloud-infrastructuur. Er is niet één silver bullet. Je hebt laag op laag op laag nodig, alleen zo is je data optimaal beschermd.”

Wilt u weten wat Cisco kan betekenen voor de ITsecurity in ùw bedrijf? Of wilt u meer informatie over de GDPR-services? Email dan jvernies@cisco.com.

Cisco Belgium | De Kleetlaan, 6A, B-1831 Diegem, Belgium

ADVERTORIAL

Sogeti en IBM Watson QRadar Advisor, voortrekker in cyber security. Met de GDPR in aantocht in 2018, wordt cyberbeveiliging van toenemend belang voor bedrijven. Sogeti werkte samen met IBM en ontwikkelde een nieuwe, en momenteel de enige, oplossing in gegevensbescherming, namelijk IBM Watson QRadar Advisor. Vincent Laurens, Vice President en Practice Executive van de Cybersecurity Unit van Sogeti, legt uit. Waarom is gegevensbescherming zo belangrijk? “Alles wat ik de afgelopen 20 jaar heb gezien, is onbenullig vergeleken met wat er de komende vijf jaar zal gebeuren. We zien in deze technologische (r)evolutie dat cyberbeveiliging zeker een hot topic is. Dit leidt tot 3 trends. Ten eerste moeten bedrijven die worden aangevallen, meer bescherming inzetten. Ten tweede, wanneer organisaties meer cyberaanvallen ondervinden, lopen ze ook meer gevaar op een ‘lek’. Deze kan belangrijke informatie, intellectueel eigendom, of persoonlijke gegevens bevatten... Daarom is een betere veiligheid een absolute noodzaak. Om ervoor te zorgen dat deze mogelijke bedreigingen onder controle zijn, worden overal ter wereld steeds meer reguleringen op het gebied van cyberbeveiliging en gegevensbescherming toegepast, zoals bijvoorbeeld de GDPR. Dit leidt tot een derde tendens: wanneer een bedrijf steeds vaker wordt aangevallen, moet het in staat kunnen zijn om zoveel mogelijk informatie te verzamelen over wat er gebeurt in termen van aanvallen, trends en gegevensbescherming.” Op welke manier kan artificiële intelligentie een meerwaarde hebben in cyberbeveiliging?

Vincent Laurens Vice President en Practice Executive van de Cybersecurity Unit, Sogeti

“We hebben meer data die beter beschermd moeten worden. Maar het 'menselijk brein' is niet in staat om alle gegevens op tijd te verwerken en te analyseren om een aanval te voorkomen. Het kan dus zeker wat hulp gebruiken. In de wereld die we vandaag zien en het tempo waarin cyberbeveiliging evolueert, kunnen kunstmatige intelligentie en cognitieve mechanismen, zoals Watson, meer informatie correleren dan het menselijk brein ooit zal kunnen.” Hoe stimuleert Sogeti’s partnerschap met IBM deze behoefte aan bescherming? “Om optimaal gebruik te kunnen maken van AI, heb je technologie nodig die in staat is om gigantisch veel gegevens te verwerken. Dit is waar het bij Watson om draait. Sogeti heeft al vele jaren een partnerschap met IBM. En toen IBM begon na te denken over het inzetten van AI voor cyberbeveiliging, waren we de geprefereerde bètagebruiker voor deze oplossing. Dit betekende een win-winsituatie voor beide partijen. Daarnaast was het interessant voor ons om deel uit te maken van het proces waarbij deze AI-engine werd aangepast aan cyberbeveiliging. Onze professionele oplossingen en expertise op het gebied van beveiliging waren een hefboom voor IBM’s technologie, waarbij wij in staat waren onze klanten een betere analyse van mogelijke bedreigingen aan te bieden. Tot nu toe zijn er zelfs geen concurrenten, die eenzelfde oplossing bieden.” Hoe werkt Watson, en hoe wordt de oplossing ingezet voor gegevensbescherming? Het werkt via een cognitieve engine die verbonden

is met een corpus, wat een gigantische hoeveelheid data is, gestructureerd - zoals een bestand - of ongestructureerd - zoals een video. De cognitieve motor is verbonden met een AI-brein dat gestelde vragen verbindt met de voor hem beschikbare content, waaruit hij informatie kan halen. Om dit te gebruiken in cyberbeveiliging, heb je software of hardware nodig, zoals SIEM, die deze informatie uit de omgeving van de klant kan halen. Deze informatie pusht dan metadata naar Watson en Watson stuurt de resultaten terug. Zijn er concrete voorbeelden van hoe Watson gegevens beschermt? “Er zijn 2 belangrijke voordelen bij het gebruik van kunstmatige intelligentie in cyberbeveiliging. Ten eerste is de mogelijkheid om false positives te detecteren. Beveiligingsanalisten ontvangen veel meldingen, waarvan sommige echte aanvallen zijn en sommige gewoon 'ruis'. Het gebruik van cognitieve engines bij het lezen van het aantal valse positieven, kan hun ‘ontmaskering’ versnellen. Een ander voordeel heeft te maken met de detectie van 'exotische' bedreigingen. Bij sommige klanten zagen we bijvoorbeeld aanvalspatronen die niet gerelateerd waren aan bekende of gepubliceerde aanvallen. We hebben deze aanval gedetecteerd terwijl deze live plaatsvond in de omgeving van een klant en merkten dat Watson 50% sneller was in het detecteren van de aanval. Dit betekent dat moderne cyberbeveiliging zoals Watson meer gegevens kan verzamelen en ze sneller kan analyseren om tijdig de resultaten te kunnen leveren, zodat bedrijven steeds kunnen voldoen aan de (toekomstige) regels voor gegevensbescherming.”