Zo begin je als kmo aan MVO

Is het nog verantwoord om te ondernemen zonder aandacht te hebben voor mens, milieu en maatschappij? Diezelfde maatschappij schrééuwt van niet. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is het antwoord, en het is niet enkel weggelegd voor de grote bedrijven. Hilde Hanselaer, MVO-consulent, legt uit hoe je als kmo een degelijk MVO-beleid kunt uitwerken.

1) Optimaliseren van het afvalbeleid.

“Het sorteren van afval is een kleine moeite met een grote impact op het milieu. Sorteer papier, plastic en restafval steeds afzonderlijk en breng gebruikte batterijen naar een inzamelpunt. Probeer ook vaker te werken met materialen die langer gebruikt kunnen worden zodat de afvalberg kleiner wordt. Investeren in kwalitatief betere producten zal ervoor zorgen dat de afvalkosten dalen. Daarnaast is het interessant om te kijken of de afvalstoffen van het bedrijf misschien gebruikt kunnen worden als grondstof voor een ander bedrijf. Op deze manier is het zelfs mogelijk om winst te maken door slim om te gaan met afval.”

“Maatschappelijk verantwoord ondernemen houdt ook in dat alle verschillende doelgroepen in de samenleving positief gestimuleerd worden. Daarom is het noodzakelijk om met een open blik mensen aan te werven en niet te vervallen in vooroordelen. Verbreek de genderongelijkheid, sta open voor andere culturen en geloofsovertuigingen en geef ook mensen met een mentale of fysieke beperking een kans. Het is niet enkel de juiste weg, er zijn ook voordelen voor het bedrijf zelf. Wanneer de medewerkers een goede weerspiegeling van de samenleving zijn, zullen zij ertoe bijdragen dat het bedrijf de juiste kennis bezit om een divers publiek aan te spreken.” “Meten is weten, daarom is het zeker de moeite om het energieverbruik van het bedrijf te laten vaststellen door een energiespecialist. Aan de hand van deze analyse wordt meteen duidelijk welke plaatsen te veel onnodige energie verbruiken en hoe dit kan worden aangepakt. Vervang bijvoorbeeld hallogeenlampen door ledverlichting, want dit verbruikt veel minder. Wil je vervolgens beter isoleren en tegelijkertijd goed doen voor de natuur, dan is de aanleg van een groendak de ideale oplossing. Daarbovenop zorgt het groendak voor een mooie aankleding, met eindeloze mogelijkheden. Het is zelfs mogelijk om er een moestuin van te maken.”

“Via de online BIODIVA-scan, opgesteld door de provincie Antwerpen in samenwerking met Strategische Projectenorganisatie Kempen, LV Consult en KBC, krijg je een beter inzicht in hoe je je als mens en als bedrijf beter kunt inzetten om een gezonde biodiversiteit te verkrijgen. Je hoeft niet per se bomen beginnen planten in het regenwoud om een positieve impact te creëren op het milieu, het kan ook binnen je eigen leefwereld. Aan de hand van een vragenlijst zal meteen duidelijk worden waar het bedrijf nog tekortschiet en hoe dit kan aangepakt worden.” “Voor vrachtwagenchauffeurs is een cursus ecodriving reeds verplicht, maar de voordelen zijn talrijk voor alle voertuigen. Om ecologisch te rijden, kijk je eerst welke route het kortste is zodat je geen onnodige brandstof verbruikt. Controleer tijdig de bandenluchtdruk, want banden met een te lage luchtdruk verouderen sneller en verbruiken meer brandstof. Een mobiliteitsplan opstellen is ook nooit een slecht idee. Neem hierin op hoe het transport door dorpskernen en tijdens de drukste piekmomenten vermeden kan worden. Bekijk tot slot wat de carpoolmogelijkheden in het bedrijf zijn zodat niet alle werknemers afzonderlijk met de auto naar het werk moeten komen. Voordelig voor het milieu en de sfeer.”

“Toch nog te weinig inspiratie? Zoek dan eens de 17 duurzaamheidsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties op. Zij vormen een gids over hoe je duurzaam kunt ondernemen. Het actieplan moet de aanzet geven om bewuster om te gaan met de aarde en haar bewoners en bevat 17 doelstellingen en 169 subdoelstellingen. Aan informatie dus geen gebrek. Voorbeelden van onderwerpen die behandeld worden: betaalbare en zuivere energie, proper waterbeleid, vechten tegen ongelijkheid… Aan de hand van deze doelstellingen is het mogelijk om een eigen actieplan voor het bedrijf op te stellen.”

2) Vaststellen van het energieverbruik. 3) Ecodriving.

4) Inclusie op de werkvloer. 5) Doe een BIODIVA-scan. 6) Check de 17 SDG’s.

De verlichting van morgen is circulair

Verlichting heeft nog heel wat marge om milieuvriendelijker te worden. Niet alleen in het energieverbruik, maar ook in de gebruikte materialen van de armaturen en de recycleerbaarheid en herstelbaarheid daarvan.

Hoe maak je verlichting circulair? Hoe zorg je ervoor dat de voetafdruk van je verlichtingsproducten zo laag mogelijk is, zonder te besparen op comfort en kwaliteit? Bij de Belgische verlichtingsproducent ETAP Lighting International wordt er elke dag over die vraag nagedacht, zegt CEO Dominiek Plancke. En er is geen eenduidig antwoord, want het is een kwestie van verschillende factoren.

“Als je verlichting circulair wilt maken, moet je in de eerste plaats een product met een lange levensduur maken”, zegt hij. “Natuurlijk gebruiken we ledverlichting, maar de ene led is de andere niet. In de verlichtingswereld spreken we van een behoudfactor, die het lichtbehoud van een lichtbron aangeeft. De gemiddelde waarde bij 50.000 branduren is 70%, wat dus betekent dat je 30% van je licht kwijt bent. Sommige producenten proberen dat op te vangen door de leds op te drijven en er meer energie in te steken om dat verlies te compenseren. Maar dat gaat dan ten koste van het energieverbruik en dus ook de CO2-uitstoot. Een ETAP-armatuur is meestal wat duurder in aankoop, maar heeft een behoudfactor van 97%, wat betekent dat je maar 3% van het licht kwijt bent.”

“Wat circulaire verlichting betreft, begint alles in de designfase van een armatuur”, zegt Plancke. “Circulariteit zit ingebouwd in je ontwerp. Daar leg je al het fundament voor een maximaal nuttige levensduur van je armatuur. Daarnaast zoeken we steeds naar opportuniteiten om het gebruik van natuurlijke grondstoffen te beperken. Zo zijn we recent voor één reeks overgeschakeld naar het gebruik van 100% gerecycleerd polycarbonaat. Producten kun je ook zo ontwerpen dat ze heel gemakkelijk onderhouden en hersteld kunnen worden. Wij zijn zelfs begonnen met het verkopen van ‘refurbished’ producten: die herstellen we volledig en kijken we na om dan terug op de markt te brengen, een beetje zoals dat ook met tweedehands iPhones gebeurt. Uit bijvoorbeeld een oude ‘fluo armatuur’ halen we de tl-lamp en de optiek eruit en vervangen we dat door een ledmodule. Op die manier krijgt dat armatuur een tweede leven en moet het niet volledig weggegooid worden. Ik geloof absoluut dat we op die manier een zeer grote impact kunnen maken. Als we de doelstellingen van de Green Deal willen halen, mogen we ons niet enkel focussen op nieuwbouw. Renovatie van wat we hebben is minstens zo belangrijk.”

ETAP kwam recent ook met een nieuw concept op de proppen: ‘Circular Light as a Service’ (C-LaaS). Daarbij wordt het eenmalig verkopen van armaturen vervangen door een abonnement. Voor een bepaalde vergoeding zorgen zij ervoor dat gebouwen verlicht worden. Ook in deze aanpak heeft circulariteit en het groene denken een prominente plaats, aldus Plancke. “Wij ontwerpen, financieren, installeren en regelen heel de verlichting en zorgen ook voor het onderhoud. Dat zorgt er al voor dat alle motivatie om een goed product af te leveren bij de fabrikant zit, omdat de armatuur ons eigendom blijft. Wij ‘verhuren’ als het ware. De circulariteit zit op het eind van het contract, want dan heeft de klant namelijk verschillende opties. Ofwel verlengt die het contract en gaan we gewoon verder, ofwel koopt de klant de installatie, met of zonder onderhoud. Trekt de klant uit het gebouw, kunnen we ofwel alles on site refurbishen of we halen de installatie weg en refurbishen die in de fabriek, voor een nieuwe of bestaande klant. Ten slotte kan de installatie ook gerecycleerd worden. Dat doen we dan volgens de strenge WEEE-normen, voor Waste Electric and Electronic Equipment.”

“C-LaaS is een work in progress”, zegt Plancke. “Nog niet elk van de 6500 referenties in de ETAP-catalogus is er al klaar voor. Maar zo kunnen we de levensduur van onze armaturen enorm opschroeven en voor een tweede en zelfs derde levenscyclus gaan. Dat zijn markten die zelfs nog niet bestaan.”

Als we de doelstellingen van de Green Deal willen halen, mogen we ons niet enkel focussen op nieuwbouw. Renovatie van wat we hebben is minstens zo belangrijk.

ETAP was betrokken bij de vernieuwing van de verlichting in een Brusselse Steinerschool. De school is volledig gebouwd met materiaal dat gerecycleerd werd uit de afgebroken WTC-torens aan het Noordstation. Zowel de deuren als het sanitair en de verlichting hing ooit in die torens. De school deed dit uit zorg voor het milieu, alleen was de kwaliteit van die oude verlichting niet bepaald om over naar huis te schrijven. De armaturen werden daarop door ETAP ‘gerefurbished’ met de nieuwste materialen en volgens de nieuwste technieken. Het resultaat: een dubbel zo hoge lichtopbrengst aan 67% meer energie-efficiëntie. Meer licht voor minder energie. Bovendien werd zo 61% staal en 80% verf bij de productie bespaard. “Zo’n aanpak is perfect voor renovatieprojecten”, zegt Plancke.

ETAP Lighting International werd in 1949 opgericht en is vandaag een belangrijke speler in de Europese markt voor energiezuinige en comfortabele verlichtingsoplossingen. ETAP ontwikkelt, produceert, installeert, financiert en onderhoudt armaturen en systemen voor verlichting en noodverlichting voor elke professionele omgeving: kantoren, industriële gebouwen, zorginstellingen, onderwijsinstellingen, enz… Alle producten worden lokaal ontwikkeld en geproduceerd in Malle. Dit maakt het mogelijk snel in te spelen op specifieke wensen en omstandigheden. ETAP heeft een sterke reputatie in maatwerk en het upgraden van bestaande verlichtingsinstallaties.