Nieuwsbrief Mantelzorg Limburg - januari 2017

Nieuwsbrief

Mantelzorg Steunpunt Mantelzorg, vereniging voor mantelzorgers en gebruikers driemaandelijks tijdschrift | 18e jaargang | Januari 2017

WE WENSEN JOU EEN GELUKKIG 2017!

IN DIT NUMMER 2 Ouderenzorg onder de loep 4 Mantelzorger Lut jongleert met zorg en werk 6 De Vlaamse zorgverzekering, wat is dat?

8 Christiane over het verlies van haar man 9 Mantelzorgers testen zorgapps 10 Sociale info 11 Ontspanning 12 Activiteiten in jouw regio

ONDERZOEK

Gemiddeld

6 uur

Gemiddeld

10per uur week

per week

In 6 op 10 van de gevallen wordt mantelzorg

Gemiddeld al

meer dan 6 jaar

aangevuld en ondersteund door thuiszorg

121 000 voltijdse jobs

Vooral persoonsverzorging en hulp in het huishouden

Vooral zorg voor ouders en

schoonouders Gebruik afhankelijk van zorgbehoefte, al of niet nog zelfstandig wonen en verwantschap.

60 000

Bij personen woont zorgbehoevende in

Voora lg hulp ezelschap b en hu ij verplaa houden, tsinge lp bij a n en fin dministrat ie anciĂŤ n

Laagste inkomens hebben het moeilijk met het betalen van de factuur

Dankzij deze tandem

71 000 rusthuisbedden minder.

2

OUDERENZORG ONDER DE LOEP

Mantelzorg en thuiszorg gaan hand in hand Vlaanderen vergrijst. Vlamingen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Vlaanderen bespaart en zet in op vermaatschappelijking van de zorg. Met dit drieluik in het achterhoofd wilde het Socialistisch Ziekenfonds nagaan hoe een toegankelijke, betaalbare en kwaliteitsvolle ouderenzorg mogelijk is, en vooral hoe de Vlamingen dit zelf zien. Het Socialistisch Ziekenfonds deed een bevraging bij 2.891 personen.

Mantelzorg is de kers op de taart, maar niet de vulling

Mantelzorg is de kers op de taart, niet de vulling Naar de toekomst toe zien de Vlamingen massaal heil in een verdere uitbouw van thuiszorg voor een goede ouderenzorg, maar een verdere uitbreiding van mantelzorg wordt slechts door 20 à 30 procent van de respondenten als oplossing naar voor geschoven.

De ondervraagden staan achter de verplichte zorgverzekering en zijn voorstander voor een tussenkomst in de zorg. Vooral de laagste inkomensgroepen hebben het vandaag moeilijk om de zorg te betalen: een kwart rapporteert moeilijkheden om de thuiszorg te bekostigen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze groep het vaakst een zorgbehoevende oudere laat inwonen. Een ruime meerderheid ziet een belangrijke rol voor het ziekenfonds en dit zowel voor het coördineren van de zorg als voor de controle op de prijs en kwaliteit van het rusthuis en de thuiszorg.

“De Vlamingen zijn realistisch. Ze rekenen op thuiszorg maar als dat niet meer gaat liever naar een rusthuis dan hun kinderen teveel tot last zijn. Ze beamen dat mantelzorg de kers op de taart is, maar niet de vulling.”

Paul Callewaert, algemeen secretaris Socialistische Mutualiteiten Het Socialistisch Ziekenfonds geeft volgende aanbevelingen: • Investeer verder in de ouderenzorg. Zet in op een ondersteunend beleid voor de mantelzorger, breidt thuiszorg uit en flexibiliseer waar mogelijk. Verbeter de financiële toegankelijkheid van de zorg door het instellen van een maximumfactuur voor de zorgkosten. Blijf ook inzetten op een verdere uitbreiding van een menselijk en kwaliteitsvol residentieel aanbod.

• Wees realistisch in de verwachtingen ten opzichte van een verdere vermaatschappelijking van de zorg.

• Zet in op een sterke Vlaamse Sociale Bescherming waar iedereen aan bijdraagt volgens draagkracht en vermogen en waar de tegemoetkomingen zijn afgestemd op de zorgbehoeften.

Wat betekent dit voor mantelzorgers Uit dit onderzoek komen enkele belangrijke knelpunten naar boven.

Steunpunt Mantelzorg blijft ijveren voor een beter mantelzorgbeleid.

Volgende punten staan dan ook hoog op onze agenda: 1. Werk en mantelzorg moet combineerbaar zijn door een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid en een uitbreiding en flexibilisering van verlofstelsels.

2. Administratie moet eenvoudiger.

Door automatische rechtentoekenning, een eenduidige vragenlijst en gedeelde databanken moet dit mogelijk zijn. Één keer je zorgvraag stellen en niet 10 keer je verhaal doen.

3. Meer thuiszorg is meer mantelzorg.

Door te investeren in thuiszorg blijft mantelzorg mogelijk en haalbaar.

4. De rol van het ziekenfonds. Wij geloven in een sterke rol van het ziekenfonds als centraal loket voor alle vragen of spilfiguur om de zorg te organiseren. Bij complexe zorgsituaties kunnen zij de zorg mee coördineren.

Wil je meer weten?

De rapporten alsook een samenvatting ervan zijn beschikbaar op: www.socmut.be/onderzoek www.facebook.com/ ikzorgvooreenander of 02 515 04 42

3

INTERVIEW

Een leven in teken van zorg Een vijfde van alle Vlamingen tussen 45 en 75 jaar oud zorgt voor iemand anders, meestal een ouder of een schoonouder. Zij doen dit gemiddeld 10 uur per week en hebben daarnaast nog vaak (deeltijds) werk. Lut Van Severen (49) is zo’n mantelzorger.

Altijd zorgen Lut werkt als verzorgende, maar ook privé draagt ze veel zorg. “Voor mijn vader doe ik wekelijks de boodschappen”, start Lut haar verhaal. “Ik doe zijn was, zorg voor zijn vervoer en doe de administratie. In het weekend logeer ik bij mijn vader, zodat hij niet alleen is.

Dan maak ik ook het eten klaar. Enkele jaren geleden overleed mijn moeder aan kanker, ook voor haar heb ik tot het einde gezorgd.”

Daarnaast staat Lut altijd klaar voor haar buren: “Mijn buren zijn al wat ouder en kunnen dus een helpende hand gebruiken. Voor hen neem ik ook boodschappen mee of bied ik vervoer aan. Ik haal ook hun post uit.”

“Al heel mijn leven zorg ik voor anderen”, gaat Lut verder. “Als kleuter ging ik bij mijn grootmoeder logeren

omdat ze niet alleen wilde zijn. Ook voor mijn vader heb ik van jongs af aan gezorgd tijdens zijn strijd tegen een alcoholverslaving. Mijn moeder is de laatste twintig jaar van haar leven ziek geweest, ook dat bracht veel zorg met zich mee.”

Hulp van anderen “Ik ben enig kind, dus alle zorg komt op mijn schouders. Ik woon alleen en heb geen partner of kinderen. Ik heb nooit tijd gehad voor een gezin. Dat is niet iets dat me ongelukkig maakt.

Gelukkig heb ik veel vrienden waar ik op kan rekenen. En mijn hondje Toby natuurlijk!” lacht Lut.

“Gelukkig begrijpt mijn verantwoordelijke op het werk mijn situatie. Zo kan ik mijn uren aanpassen aan de noden van mijn ouders.”

“De autorit naar mijn vader duurt een half uur, bij pech met het verkeer kan dit oplopen tot een uur voordat ik ter plaatse ben.

Gelukkig krijg ik hulp van anderen”, vervolgt Lut. “De beste vriendin van mijn overleden moeder is een grote steun. Zij woont dicht bij mijn vader en houdt een oogje in het zeil. Ze heeft zelf een sleutel en belt me op als er iets is met mijn vader.

Dat is alvast een hele geruststelling. Daarnaast helpt ze met vervoer of

4

kookt ze voor hem. Ook de gezinszorg komt twee keer per week om te koken of te strijken en de poetsdienst houdt het huis van mijn vader in orde.”

Quality time Als mantelzorg is het niet evident om tijd te maken voor jezelf, daar kan Lut over meespreken. Ze combineert de zorg voor haar vader met een voltijdse job. Haar weken zijn dan ook goed gevuld.

“Elke weekdag sta ik op om 4u30”, vertelt Lut. “Voor ik naar het werk vertrek heb ik al een groot deel van het huishouden gedaan, de hond uitgelaten en mijn vader gebeld. Na het werk doe ik nog huishoudelijk werk thuis. Eén dag per week ontspan ik door met vriendinnen naar de yoga te gaan. Iedere vrijdagmiddag ga ik naar mijn vader om er het hele weekend te blijven en voor hem te zorgen.”

“Gelukkig begrijpt mijn verantwoordelijke op het werk mijn situatie. Zo kan ik mijn uren aanpassen aan de noden van mijn ouders. Ook mijn cliënten zijn erg begripvol, zo kan ik af en toe afspraken verschuiven als dat nodig is. Enkel zo is het me gelukt steeds voltijds te blijven werken”, geeft Lut aan. “Ik vind het ook erg belangrijk dat ik steeds ben blijven werken. Anders staat je hele leven in functie van die ene zieke persoon en beïnvloedt dat sterk je eigen leven. Zo kon mijn moeder op het einde van haar ziekte geen geluid verdragen, dus keek ik ook geen tv meer of zette ik geen radio meer aan. Ze kon ook niet goed meer kauwen, waardoor ik zelf geen pistoletje meer at op zondag. Het is niet goed voor jezelf als je leven helemaal in teken staat van de zorg voor een ander.”

“Een kortere werkdag zou mij helpen, dan zou ik meer tijd hebben voor

INTERVIEW

quality time voor mezelf en voor mijn vader. Ook de verhoogde pensioenleeftijd is een probleem voor mantelzorgers, we moeten steeds meer en langer werken, maar die combinatie met zorg wordt enkel zwaarder. Ik zie me dat niet doen tot 67 jaar. En ook de administratie mag eenvoudiger.

Voor mijn moeder had ik palliatief verlof aangevraagd, maar tegen dat

het allemaal rond was, was ze al overleden.

Een combinatie van draagkracht en loslaten “Het is nodig om een evenwicht te zoeken tussen problemen dragen en dingen loslaten” geeft Lut mee.

“Je mag niet gebukt gaan onder alle zorgen. Het is belangrijk dat je goed

“Je mag niet gebukt gaan onder alle zorgen. Het is belangrijk dat je goed georganiseerd bent en je goed in je vel voelt.”

georganiseerd bent en je goed in je vel voelt. Bij de zorg voor mijn moeder had ik het op het einde van haar leven erg moeilijk: alles staat in teken van de zorg voor iemand die zeer ziek is. Je wordt geleefd in plaats van dat je zelf leeft. Gelukkig heb ik een optimistisch karakter en heb ik leren genieten van de kleine dingen. Ik ben zelf psychisch sterker geworden en kan steeds meer aan. Ik heb leren loslaten en relativeren. Ik maak me niet meer druk in kleine ergernissen, want ik weet nu dat er veel ergere dingen zijn in het leven.”

Tekst: Lilith Roggemans

Een parkeerkaart voor personen met een handicap NU EEN SNELLERE PROCEDURE Met een parkeerkaart voor personen met een handicap kan je parkeren op voorbehouden plaatsen. Dat kan als chauffeur of als passagier. Zowel volwassenen als kinderen kunnen recht hebben op een parkeerkaart. Vanaf 2017 verloopt deze procedure sneller.

Je moet dit namelijk niet meer via het ocmw of de gemeente aanvragen, maar kan dit rechtstreeks via de website www.handicap.belgium.be Wanneer heb je recht op een parkeerkaart?

Je kan een parkeerkaart aanvragen als je: • een blijvende invaliditeit hebt van 50% of meer (invaliditeit van de benen) of van 80% of meer (andere invaliditeit) • volledig verlamd bent aan de armen of beide armen werden geamputeerd • gezondheidstoestand je zelfredzaamheid of je mobiliteit vermindert. Als je ouder bent dan 21 jaar: 12 punten of meer (zelfredzaamheid) of minstens 2 punten (mobiliteit). Als je jonger bent dan 21 jaar: 2 punten in de categorie “verplaatsing” of “mobiliteit en verplaatsing”.

Heb jij geen erkenning als persoon met een handicap?

Een erkenning als persoon met een handicap opent veel deuren naar extra tegemoetkomingen en hulpmiddelen. Voldoe je aan de voorwaarden, dan wordt een parkeerkaart toegekend. Vul de vragenlijst in op www.handicap.belgium.be en voeg medische informatie toe. Die kan je opvragen bij je huisarts. Heb je hulp nodig bij het invullen van je aanvraag? Neem contact op met de dienst maatschappelijk werk van jouw ziekenfonds. Deze aanvraag kan tot 4 maanden duren.

Woon je zelfstandig en kreeg je van de adviserend geneesheer het akkoord voor de aanschaf van een rolstoel die voorkomt op een lijst opgesteld door het Riziv? Dan kan je via een verkorte procedure een parkeerkaart aanvragen.

Je ontvangt dan een attest en een aanvraagformulier om de parkeerkaart

aan te vragen. Een bijkomend onderzoek is in dat geval niet nodig.

Hoe verloopt de procedure?

Je dient een aanvraag in via www.handicap.belgium.be/nl/ mijn-rechten/parkeerkaart.

Binnen de 4 weken na een positieve beslissing krijg je de kaart in je brievenbus. Meestal is de kaart levenslang geldig. Let op: in sommige gevallen verandert je zelfredzaamheid en is de kaart tijdelijk geldig. Dan moet je 6 maanden voordat de kaart vervalt een nieuwe aanvraag indienen.

Heb je hulp nodig bij je aanvraag?

Contacteer de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds.

5

VLAAMSE SOCIALE BESCHERMING

De Vlaamse Zorgverzekering:

sociale info

De Vlaamse Zorgverzekering:

130 EURO PER MAAND VOOR MENSEN DIE LANGE TIJD Heb jij rech ZWAAR ZORGBEHOEVEND ZIJN Vlaamse Z

130 euro per maand voor mensen die lange tijd zwaar zorgbehoevend zijn DE VLAAMSE ZORGVERZEKERING IN HET KORT: ANNIE

Om recht te hebben op zwaar zorgbehoevend

Dit kan op verschillend

DE VLAAMSE ZORGVERZEKERING IN HET KORT:

¤

Annie is 85. Ze is niet goed ter been en heeft hulp nodig bij het huishouden. Met de Vlaamse zorgverzekering kan ze die hulp inschakelen. Milan van de dienst voor gezinszorg maakt regelmatig een gezonde maaltijd klaar en helpt in het huishouden. Valérie, de poetsvrouw, komt wekelijks langs. En zo heeft ook haar dochter Eva minder zorgen.

€

Wat? • Een vast maandelijks budget van 130 euro per maand.

Wat? • Om je niet-medische zorgen te betalen als je voor • Een vast maandelijks budget van 130 euro per maand. lange tijdzorgen zwaartezorgbehoevend bent.

• Om je niet-medische betalen als je voor lange Maakt deel uitbent. van het pakket ‘Vlaamse Sociale tijd zwaar• zorgbehoevend • Maakt deel uit van het pakket Sociale Bescherming’, waarin ‘Vlaamse ook andere tegemoetkomingen Bescherming’, waarin ook andere tegemoetkomingen zitten. zitten.

• Je beschikt over

Voor wie?

• forfait B of C van d • 15 punten of meer hulp van derden • verhoogde kinderb • verhoogde kinderb • forfait C op de eva • verblijfsattest van • verblijfsattest van • kine-E-attest*

Voor wie?

• Voor met zware een langdurige * allee • Voor mensen metmensen een langdurige zorgbehoefte.zware zorgbehoefte.

• Die zorgbehoefte moet je kunnen aantonen aan de hand van•bepaalde attesten.

Die zorgbehoefte moet je kunnen aantonen aan de • Geen attest? On • Geen attest? Wij komen bij je langs om te onderzoehand van bepaalde attesten. ken of je in aanmerking komt. Dit noemen we een • Geen attest? Wij komen bij je langs om te onderzoe- Eén van onze medew ‘indicatiestelling’. bij onze Dienst Maat ken of je in aanmerking komt. Dit noemen we een Hoe aanvragen? of vind de contactge ‘indicatiestelling’.

Als je lange tijd veel zorg nodig hebt, dan wordt de zorg al snel • Onze zorgkas helpt je graag verder met al je vragen. www.bondmoyson.b Als onbetaalbaar. je lange tijdDaarom veel zorg hebt,Zorgverzekering. dan wordt de zorg al is er nodig de Vlaamse Met Contacteer henaanvragen? via www.bondmoyson.be/zorgkas of www.bondmoyson.b Hoe sneleen onbetaalbaar.

Daarom ermaand de Vlaamse Zorgverzekering. www.devoorzorg.be/zorgkas. vast bedrag van 130 euroisper kan je bijvoorbeeld • O

nze zorgkas helpt je graag verder met al je vragen. mensen je omgeving hun kan hulp je ofalle • Of spring gewoon even binnen in een kantoor in je buurt.

Metdeeen vast uit bedrag van 130vergoeden euro pervoor maand Contacteer hen via www.bondmoyson.be/zorgkas professionele thuiszorg inschakelen.

Belangrijk: zorg niet-medische kosten betalen.inschakelen. betaald is. Enkel dan of www.devoorzorg.be/zorgkas.

?

?

Wat kan je allemaal doen met die

130 euro?

WAT KAN JE ALLEMAAL DOEN MET DIE

130 euro?

Je kan professionele thuiszorg inschakelen.

Dan komt iemand aan huis om:

o Jeprofessionele woning te poetsen.

Je kan thuiszorg inschakelen. o Klusjes uit te voeren in en rond je woning.

Danokomt iemand aan huis om: Boodschappen te doen. o Warme maaltijden te bereiden.

• Je woning te poetsen.

• Klusjes uit te voeren in en rond je woning.

• Boodschappen te doen.

• Warme maaltijden en te medisch bereiden.

Je kan hulpmiddelen materiaal huren of aankopen.

o Een rolstoel, looprek of driewieler. o Een personenalarmsysteem. o Een aerosoltoestel.

Je kan hulpmiddelen medisch materiaal o Een handgreep voor en de badkamer.

huren of aankopen.

• Een rolstoel, looprek of driewieler.

• Een personenalarmsysteem.

• Een aerosoltoestel.

• Een handgreep voor de badkamer.

34 • S-magazine / oktober 2016

6

!

• Of spring gewoon even binnen in een kantoor in je buurt.

Nog vragen over d

Wij helpen je graag m Contacteer hen onli kantoor in je buurt.

Je kan de mensen uit je omgeving vergoeden voor hun hulp. o Een vrijwilliger ergens naartoe Je kandie dejemensen uit jebrengt. omgeving vergoeden o Een buur die boodschappen voor je doet. voor hun hulp. o Een vriend die je helpt met je administratie. o Een zoon of dochter die voor jou wast en strijkt.

• Een vrijwilliger die je ergens naartoe brengt.

• Een buur die boodschappen voor je doet.

• Een vriend die je helpt met je administratie.

• Een zoon of dochter die voor jou wast en strijkt.

Je kan je dagopvang of verblijfskosten

in een rusthuis betalen.

De Vlaam

De Vlaamse Zorgverzekerin voor mensen die door zie

Om dit mogelijk te maken recht hebben op een verh

In het jaar dat je 26 word zorgkas zorgt dat je op tijd

Je kan je dagopvang of verblijfskosten een woonzorgcentrum betalen.

Goed ominte weten!

Woon je (binnenkort) in een erkend woonzorgcentrum?

Ook dan kan je een tegemoetkoming uit de Vlaamse Zorgverzekering krijgen. De sociale dienst van het woonzorgcentrum kan je in dat geval helpen met de aanvraag.

Je kan bij hen terecht voor jouw bijdrage of jouw lidm

Alle informatie over de Vla of www.devoorzorg.be/zo

Goed om te weten!

Woon je (binnenkort) in een erkend woonzorgcentrum? Ook dan kan je een tegemoetkoming uit de Vlaamse Zorgverzekering krijgen. De sociale dienst van het woonzorgcentrum kan je in dat geval helpen met de aanvraag.

VLAAMSE SOCIALE BESCHERMING

HEB JIJ RECHT OP EEN TEGEMOETKOMING UIT DE VLAAMSE ZORGVERZEKERING? Om recht te hebben op een tegemoetkoming uit de Vlaamse Zorgverzekering, moet je kunnen aantonen dat je langdurig zwaar zorgbehoevend bent.

Dit kan op verschillende manieren.

• Je beschikt over één van volgende attesten: • forfait B of C van de thuisverpleging • 1 5 punten of meer op de medisch-sociale schaal voor recht op de integratietegemoetkoming, hulp aan bejaarden en hulp van derden • v erhoogde kinderbijslag op basis van minstens 66% handicap én 7 punten of meer, voor attesten afgeleverd voor 1 mei 2003 • verhoogde kinderbijslag op basis van 18 punten of meer, voor attesten geleverd na 1 mei 2003 • forfait C op de evaluatieschaal voor aanvraag om tegemoetkoming in een verzorgingsinstelling • verblijfsattest van een rustoord of rust- en verzorgingstehuis • verblijfsattest van een psychiatrisch verzorgingstehuis • kine-E-attest* * alleen geldig als je al 3 jaar een positieve beslissing hebt gekregen op basis van een indicatiestelling met de BEL-schaal.

• Heb je nog geen attest? Vraag dit nu aan!

Een medewerker komt bij jou aan huis om je situatie in te schatten. Je kan hiervoor terecht bij de Dienst Maatschappelijk Werk (DMW) van je ziekenfonds.

Meer info: www.bondmoyson.be/dmw of www.devoorzorg.be/dmw Maak een afspraak : via het plaatselijk kantoor van je ziekenfonds of telefoneer naar: • West-Vlaanderen tel. 056 230 230 • Oost-Vlaanderen tel. 09 333 55 00 • Antwerpen tel. 015 28 04 55 • Limburg tel. 011 24 99 11 • Vlaams-Brabant tel. 02 546 15 12

!

Belangrijk: zorg ervoor dat je bent aangesloten bij de zorgkas van je ziekenfonds en dat je jaarlijkse bijdrage betaald is. Enkel dan kan je een beroep doen op de Vlaamse Zorgverzekering!

DE VLAAMSE SOCIALE BESCHERMING De Vlaamse Zorgverzekering maakt deel uit van de Vlaamse Sociale Bescherming. Dit is een pakket van tegemoetkomingen voor mensen die door ziekte, ouderdom of handicap een lange tijd zwaar zorgbehoevend zijn.

Om dit mogelijk te maken betaalt elke inwoner van Vlaanderen jaarlijks een bijdrage van 50 euro (25 euro voor mensen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming op 1 januari van het voorgaande jaar). In het jaar dat je 26 wordt, word je automatisch uitgenodigd om je aan te sluiten bij de zorgkas van je ziekenfonds. De zorgkas zorgt dat je op tijd je tegemoetkoming krijgt (als je er recht op hebt). Je kan bij hen terecht voor al jouw vragen over de verschillende tegemoetkomingen binnen de Vlaamse Sociale Bescherming, jouw bijdrage of jouw lidmaatschap.

Let op: in Brussel kan je kiezen of je je aansluit. Enkel wanneer je bijdraagt kan je een beroep doen op de Vlaamse Zorgverzekering!

Alle informatie over de Vlaamse Sociale Bescherming en alle tegemoetkomingen lees je op www.bondmoyson.be/ zorgkas of www.devoorzorg.be/zorgkas. Daar kan je ook de brochure ‘Vlaamse Sociale Bescherming’ rustig nalezen of aanvragen via 02 515 04 42.

7

INTERVIEW

Christiane vertelt over het verlies van haar man Christiane (57) is een toegewijde vrouw en moeder uit Sint-Pieters Leeuw. Ze werkt halftijds bij het OCMW en halftijds in een centrum voor kinderen met leermoeilijkheden. Enkele jaren was Christiane ook mantelzorger voor haar zieke partner Frans. Ook haar zoon leid aan een zeldzame ziekte.

“Af en toe had ik een sprankeltje hoop dat hij zich zou bedenken, maar zijn beslissing stond vast”, deelt Christiane.

“Het fysiek lijden van Frans was ondraaglijk geworden. Toen begon ik al afscheid van hem te nemen.”

“Frans was 25 jaar ouder dan ik”, vertelt Christiane. “Hij had een chronische darmaandoening en we moesten regelmatig naar het ziekenhuis. De dagelijkse lavementen zorgden bovendien voor pijnlijke buikkrampen. Op termijn begon Frans ook psychisch af te zien.

Door zijn zorgafhankelijkheid werd hij zeer angstig. Als ik bijvoorbeeld 10 min te laat thuis kwam van mijn werk, sloeg hij in paniek. Hij was bang dat hem iets zou overkomen als ik er op dat moment niet was voor hem.”

“Frans wou niet dat ik mijn job volledig stopzette,” vervolgt Christiane, “hoewel ik dat even heb overwogen.

Ik wou er zijn voor hem, elke minuut van de dag. In 2015 is h ij een paar keer naar het ziekenhuis geweest, op de afdeling geriatrie. Hij vond het heel confronterend en wou niet dat al die zorg op mijn schouders zou terechtkomen.

Sindsdien is hij enorm achteruitgegaan.

Hij kon niet meer genieten.”

“Ik vind euthanasie hard, maar toch is het ook mooi. Je kan de laatste weken zo intens afscheid nemen van elkaar”, gaat Christiane verder. “Toen het zover was en de dokter hem in slaap deed, wist ik dat hij eindelijk gelukkig was.”

Verdergaan Christiane probeert sterk te blijven aangezien ze nu, samen met haar

schoondochter, mantelzorger is voor haar zoon Eduard.

“Mantelzorg is fantastisch maar je mag je daar niet in verliezen. Ik ben blij dat ik mijn job niet heb opgegeven, hoe graag ik Frans ook zag. Ik kon me aan mijn job en mijn collega’s optrekken en ik heb toch ook hard gewerkt om mijn diploma te behalen. Af en toe krijg ik tijdens mijn werk voor het ocmw vragen over euthanasie. Dat blijft heel confronterend voor mij. Toch geeft het me voldoening als ik iemand heb geholpen!”, besluit Christiane.

Tekst: Liliana Nikolovaa

Het verlies van een dierbaar persoon is niet gemakkelijk. Het lijkt wel alsof je geen tijd hebt om het overlijden te verwerken, want je moet de begrafenisondernemer bellen, tientallen personen verwittigen en een veelvoud aan formulieren ondertekenen.

Dankzij de brochure Wegwijs bij een overlijden krijg je antwoord op de meest gestelde vragen: • praktische regelingen onmiddellijk na het overlijden • financiële en administratieve formaliteiten • rechten binnen de Sociale Zekerheid • diverse formaliteiten • maatregelen ten aanzien van de kinderen rouwverwerking

Wegwijs

bij een Overlijden

Alles over wat je onmiddellijk moet doen na een overlijden, wie je moet verwittigen en bij wie je terecht kan met vragen

400319-SOC-WEGWIJS-Overlijden-Antw.indd 1

Aanvraag voor euthanasie Frans begon stilaan te informeren naar euthanasie, hij praatte daar voortdurend over met Christiane en de behandelende artsen.

8

22/08/16 11:48

Je vindt de brochure op www.bondmoyson.be/mantelzorg-publicaties of www.devoorzorg.be/mantelzorg-publicaties. Of bestel jouw gratis exemplaar via 02 515 04 42.

SOCIALE INFO

Mantelzorgers testen uit ZORG APPS In een digitale wereld bestaan er ook voor mantelzorgers handige instrumenten om de zorg te vergemakkelijken. Wij vroegen twee mantelzorgers om een kalender app te testen, een digitale manier om met andere mantelzorgers afspraken te maken.

Sofie heeft een grote hechte familie met haar oma als spilfiguur. Toen haar oma haar arm brak had zij naast verpleegkundige zorg ook hulp nodig voor vervoer en ondersteuning. Omdat zij alleen in een verlaten huis woont, werd beslist dat er ook elke avond iemand bij oma kwam inslapen. Om dit allemaal georganiseerd te krijgen met 20 neven, nichten, nonkels en tantes, gebruikten ze de Nettie app.

Katelijn zorgt samen met haar twee zussen en oom voor haar moeder. Als mantelzorgers ondersteunen ze de administratie, gaan ze mee naar afspraken en maken ze af en toe een wandelingetje of uitstap. Samen met de andere mantelzorgers en haar moeder testte Katelijn de app Fello.

Voordelen: Ê Het is een simpele app, niet te veel poespas en duidelijk Ê Er is zowel een app als pc versie voor mensen die geen smartphone hebben Ê Dankzij de meldingen weet je wanneer er iets verandert Ê De optie ‘Wie is erbij?’ waarbij je kan aanduiden ‘hier mag’ of ‘hier moet’ iemand bij zijn Nadelen: – Deze app kan je niet linken met je eigen agenda zodat je al je afspraken in één ogenblik ziet – Er is geen aparte takenlijst, zodat je een ‘te doen’ lijstje kan bijhouden – De datumprikker om in groep naar een geschikte datum te zoeken, werkt niet CONCLUSIE: “In onze situatie is de app geen grote meerwaarde”, legt Katelijn uit. “Mijn moeder regelt veel van haar zorg zelf en zal zelf iemand opbellen als ze hulp nodig heeft. Als die persoon niet kan, belt ze gewoon naar iemand anders. De app lijkt me wel nuttig voor zware zorgsituaties waarbij de zorgvrager zelf dingen vergeet of de zorg niet meer zelf kan organiseren. Ik ga dit zeker onthouden voor de toekomst.”

Ben jij overtuigd?

Download de apps via www.getfello.nl of www.nettie.nu of je google play store.

Voordelen: Ê De app is heel eenvoudig en laagdrempelig in gebruik Ê Iedereen kan een afspraak of zorgtaak toevoegen, deze update wordt dan naar alle groepsleden gestuurd Ê Een smartphone of tablet is altijd binnen handbereik, daardoor gaat afspraken maken snel en praktisch Ê Deze app vervangt vele omslachtige mails en telefoons Ê Iedereen voelt zich aangesproken om een handje toe te steken als er een nieuwe taak binnenkomt Ê Als één van de mantelzorgers een bepaalde zorgtaak op zich neemt, komt die taak automatisch in het gedeelde overzicht terecht Ê Je vindt alle zorgtaken terug in een overzichtelijke gemeenschappelijke zorgagenda Ê Iedereen kijkt mee of alles goed georganiseerd is, dat stelt gerust Ê De zorg wordt beter verdeeld én de coördinatie komt niet telkens bij dezelfde persoon terecht Ê De app geeft structuur en maakt het mogelijk om op een ‘goed moment’ op bezoek te gaan Ê De zorgbehoevende kan zijn/haar leven leiden zoals tevoren omdat alles goed gepland wordt Nadelen: – De opstart is eventjes wennen voor mensen die nog niet vertrouwd zijn met apps.

– Maar geen nood. Er is ook een pc-versie – De zorgvrager kan dit als een vervelende controle ervaren CONCLUSIE: “Deze app is echt super voor meer dan twee mensen die op een simpele manier de zorg voor iemand willen organiseren en verdelen. Het is vooral handig voor zorgtaken die geen vaste uitvoerder of tijdstip kennen. Na het herstel van mijn oma’s arm werd de Nettie niet meer gebruikt. Maar ik mis het eigenlijk. Ik weet nu ook niet meer wie wanneer bij oma is. Dat was superhandig. Van zodra er weer zorg voor oma zou nodig zijn, gaan wij Nettie zeker opnieuw gebruiken”, aldus Sofie.

9

SOCIALE INFO

S-Sport / Recreas DE NIEUWE MULTISPORTFEDERATIE VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP EN ACTIEVE 50-PLUSSERS! Sluit je aan bij één van de 340 sportclubs. Je vindt er zeker een sport die bij je past. Naast wandelen, fietsen, zwemmen, dansen en voetballen kan je er terecht voor minder gekende sporten zoals boccia en krolf.

Iedereen beweegt mee. Altijd.

S-Sport // Recreas wil zoveel mogelijk mensen op een gezonde manier laten bewegen. Geen scherpe competitie maar een recreatief aanbod voor iedereen, waar spelplezier centraal staat.

Word vrijwilliger S-Sport // Recreas sportclubs zijn steeds op zoek naar helpende handen. Wil jij je passie voor sport overbrengen?

Dan ben jij de geknipte kandidaat!

Vind het aanbod op www.s-sportrecreas.be.

S-Sport // Recreas wil in de toekomst ook andere doelgroepen bereiken. Start je zelf graag een club op of heb je een lumineus idee? Geef een seintje via info@s-sportrecreas.be of 02 515 02 54.

Mantelzorger? Laat de zorg niet ontsporen Als mantelzorger zorg je op regelmatige basis voor een familielid, een buur of een vriend die ondersteuning nodig heeft. Zorgen in een langdurige en complexe zorgsituatie is niet altijd evident. We spreken van ontspoorde zorg wanneer de zorg niet verloopt zoals het hoort.

“Ellen verzorgt haar schoonvader. Hij staat erg wankel op zijn benen. Ze helpt hem om zich te verplaatsen. Ellen moet stevig aan hem trekken om hem van zijn bed op een stoel te krijgen of in de douche. Haar schoonvader houdt er blauwe plekken aan over. Ellen heeft nooit echt geleerd hoe ze iemand moet tillen.”

In 75% van de gevallen is ouderenmis(be)handeling het gevolg van ontspoorde (mantel)zorg. Hier komt meestal geen kwade wil bij kijken maar zowel mantelzorger als zorgvrager zijn slachtoffer van de situatie.

SIS-kaart verdwijnt GEBRUIK JE IDENTITEITSKAART BIJ DE APOTHEKER Vanaf 1 januari 2017 is je SIS-kaart niet meer geldig. Vanaf dan gebruik je bij de apotheker, bij de dokter of in het ziekenhuis je elektronische identiteitskaart (eID). Je gegevens worden automatische bijgewerkt.

Je hoeft dus nooit meer naar het ziekenfondskantoor om je kaart te laten bijwerken én je hoeft alvast één kaart minder in je portefeuille te bewaren.

10

Meer info?

In de brochure ‘Mantelzorger? Laat de zorg niet ontsporen’ lees je wat mogelijke signalen van ontspoorde zorg kunnen zijn, krijg je concrete voorbeelden over de grens tussen goede mantelzorg en mis(be)handeling en geven we je tips om het zorgen draaglijker te maken.

Bestel de brochure via T 02 5 5 02 63, mantelzorg@s-plusvzw.be of download ze op www.devoorzorg.be/mantelzorg-publicaties of www.bondmoyson.be/mantelzorg-publicaties of www.fsmb.be/publicaties-omtrent-mantelzorg

Wat als ik geen eID heb?

Als je geen recht hebt op een eID, dan krijg je gratis een isi+-kaart van je ziekenfonds. Die gebruik je bij de apotheker, de dokter of in het ziekenhuis, net zoals een eID. • Kinderen jonger dan 12 jaar krijgen automatisch een isi+-kaart, die geldig blijft tot ze 12 jaar worden. Je kan ook een Kids-ID aanvragen bij de gemeente. Opgelet, een Kids-ID is niet gratis, is maar 3 jaar geldig en is alleen verplicht als je kind naar het

buitenland reist.

• Heb je geen eID, maar heb je wel recht op de Belgische sociale zekerheid (bijvoorbeeld als grensarbeider), dan kan je ook een isi+-kaart krijgen. Vraag de kaart aan bij je ziekenfonds.

Heb je medicatie nodig voor je kind, je partner of een ander familielid? Neem dan zijn/haar eID, isi+-kaart, Kids-ID of een klever van je ziekenfonds mee naar de apotheek.

Meer info?

Surf naar www.bondmoyson.be/eID of www.devoorzorg.be/eID. Of ga langs in een ziekenfondskantoor in je buurt.

ONTSPANNING

Woordzoeker Kruiswoord Kruiswoord

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de Breng de letters uit de genummerdeoplossingsbalk. vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

HORIZONTAAL

HORIZONTAAL

1 in de1 in eigen woning 5 serie 9 wintersportartikel 12 ongeveer 14 niet-gouvernementele de eigen woning 5 serie 9 wintersportartikel 12 ongeveer 14 niet-gouvernementele organisatie (afk.)

15 vetpuistje 16 koordans 19 in orde 21 aanmoedigingsorganisatie (afk.)

15 vetpuistje 16 koordans17 hondenras 17 hondenras 19 in orde 21 aanmoedigingskreet 22 anno Domini (afk.)

23 taart 25 holte dearm arm27 geplaag 27 geplaag 29 uiting van verkreet 22 anno Domini (afk.)

23 taart 25 holteonder onder de 29 uiting van verkoudheid 31 buisverlichting 33 Franslidwoord lidwoord 34 praalziek 34 praalziek 35 knieviool 37 richting in dein de koudheid 31 buisverlichting 33 Frans 35 knieviool 37 richting kunst 39 Hare Majesteit 40 of iets dergelijks41 en 41 en anderen 43 trekgat in zeein zee kunst 39 Hare Majesteit 40 of iets dergelijks anderen42 geboren 42 geboren 43 trekgat 45 insect 46 lage vrouwenstem 47 id est48 wijfjesschaap 48 wijfjesschaap 49 onderofficier (afk.)

50 herfst45 insect 46 lage vrouwenstem 47 id est 49 onderofficier (afk.)

50 herfst52 stevig 54 plaats in Duitsland 55 tijdelijk gebruik 56 vanaf 57 plaats in Egypte bloembloem 52 stevig 54 plaats in Duitsland 55 tijdelijk gebruik 56 vanaf 57 plaats in Egypte 58 zeer aangenaam 59 hoofdstad van Bulgarije 61 vlegel 63 gij 64 ribbenstoot 65 wat be58 zeertreft aangenaam 59 hoofdstad van Bulgarije 61 vlegel 63 gij 64 ribbenstoot 65 wat be67 onderwijs 68 nachtroofvogel 69 zienswijze 70 vochtig 72 stormloop 73 vaatwerk treft 67 onderwijs 69 zienswijze 70 vochtig 72 stormloop 73 vaatwerk 74 iemand die68 nachtroofvogel omlaag gaat 75 kledingmaat.

74 iemand die omlaag gaat 75 kledingmaat.

VERTICAAL 2 waakzaamheid VERTICAAL

38

33

43 48

47

37 52

2939 34

38

52

64

44

69

46

61

52

30

41

73

75

62

66

63

67 59

70

69

58 72

61

65

63

55 68

71

60 74

64

51

67

57 70

73 59

50

62

5466

65

56

36

58

49

71

68 17

4

51

71

72

74

75

PAGINA 5

Colofon Deze nieuwsbrief is de driemaandelijkse infokrant voor mantelzorgers en gebruikers die aangesloten zijn bij Steunpunt Mantelzorg.

Redactie: Julie Minnaert, Lilith Roggemans, Liliana Nikolova, Annelies Veys, Jannie Hespel en Dorien Vandormael Eindredactie: Dorien Vandormael

51

O N A F G O E D I G

PAGINA 2 Feestdis feestdis

S K I C N E H U P E L L M M B A E A A L T T E R O D E L I G G E U I L U N R G E

E

4

K S O A K E O K S S T G A O I D U G A S N M Z A K E L E S U R L A

E L L M M B A E A A L T T E R O D E L I G G E U I L U N R G E

17

R E E N G G O A K N I E D E L H M I M O O A K E U E Z R E A L A T L E R

K S T G A I D G A S M Z A E L S R L A

71

S B D O E B L IJ A M U O I K S I A Q U N D A

feestdis

K O I E S E L M O M U O O K E N E Z R E K L E T U E R

M A A T R E G E L

59

E

2

A D feestdis G E B A G E S O L N E L E IJ D D A D A H G E B M U I I E O O I F L I N K A T V A S U S O F I A P O R Q U A I D E E N A K A N D A L

I E P 41

T H U O N R E I A D G E S E L D A G E B I E F L I T V S O P O R I D E K A N

Oplossing

E E K S S K N G O A C N 30U O K52E H K O K S E L I E S T L E L G A M B M O I D E M U G A L O O A S T E K E N M O D E Z Z A L I R E K E L G K LS E SS KU II T UA CR NU EN O E RE LHA UR PG K

PAGINA 4 In het voorjaar bloeit het fluitenkruid in de bermen.

T H U I S R O N G B R E I D O G A D G E B A G E S O L N E L E IJ D D A D A H G E B M U I I E O O I F L I N K A T V A S U S O F I A T H U PI OS R RQ EU EA I D EBE A O N G NN G L R E I K AD NO GD A O

Van maandag en donderdag kan je ons telefonisch bereiken tussen 8 en 12 uur en tussen 13 en 16 uur.

Op vrijdag zijn we er tussen 8 en 12 uur. Uiteraard kan je ons 24 op 24 uur, 7 dagen op 7 contacteren via e-mail of via onze website.

We proberen je zo spoedig mogelijk een antwoord terug te sturen. Tot slot kan je ons ook per fax bereiken op het nummer 02 515 03 08.

32

41

45

60

53

41

55

57

48

31

51

54

43

36

46

50

40

32

26

35

49

39

56 59

35

45

21

31

40

30

44

53

42 47

25

15

895 436 712 564 283 971 357 649 128

42

24

34

37 28

20

30

11

374 192 658 729 415 836 261 587 943

27

26

19

10

21

25

29

9

20

24

18

3323

22

19

14

17

28

15

8

PAGINA 7 zomerhuis

27

7

18

13

23

22

6

261 857 439 318 796 542 984 123 675

17

12

14

5

OSM ERU IZH ZMR SHI UOE MIS HUZ REO

13

4

IRU HZM EOS OSH UME RIZ ZHR SEO MUI

3

EZH SOI UMR IEU ZRO MHS OUE RIM HSZ

12

6

2 16

16

Sint-Jansstraat 32-38 1000 Brussel ( 02 515 04 42 steunpunt.mantelzorg@socmut.be www.steunpuntmantelzorg.be

3 eenkleurig 4 achtervoegsel 6 plus 7 ik (Latijn) 8 vruchtvlees v.d. klap-

pernoot 9 schavuit 10 jonge4 achtervoegsel vent 11 olm 13 bestuurbare slee 16 modegril 17 duinvallei 2 waakzaamheid 3 eenkleurig 6 plus 7 ik (Latijn) 8 vruchtvlees v.d. klap18 Indiaas staatsman 20 Europees Kampioenschap 23 zonder 24 eerste17 duinvallei beginsel pernoot 9 schavuit 10 jonge vent 11 olm 13 bestuurbare sleefouten 16 modegril 26 grote plaats 28 morsdoekje 30 oude lengtemaat 32 regeling 35 enorm groot 36 krenking 18 Indiaas staatsman 20 Europees Kampioenschap 23 zonder fouten 24 eerste beginsel 37 part 38 razernij 40 Open Universiteit 42 donatie 44 bolgewas 45 wijnsoort 46 koraalei26 grote plaats 28 morsdoekje 30 oude lengtemaat 35 enorm groot 36 krenking land 48 onvoltooid 49 geelbruin 51 nauw 53 van bep.32 regeling materiaal 54 uitroep van pijn 57 Fins 37 partheteluchtbad 38 razernij 40 Open Universiteit 42 donatie 44 bolgewas 45 wijnsoort 46 koraalei58 telwoord 59 reinigingsmiddel 60 intelligentiequotiënt 62 biljartstok land 48 onvoltooid 49 geelbruin 51 nauw 53 van bep. materiaal 54 uitroep van pijn 57 Fins 64 snavelbeet 66 paling 68 tijdmaat 71 overdreven 72 rondhout. heteluchtbad 58 telwoord 60 intelligentiequotiënt 1 2 359 reinigingsmiddel 4 5 6 7 8 9 10 1162 biljartstok 64 snavelbeet 66 paling 68 tijdmaat 71 overdreven 72 rondhout.

1

Steunpunt Mantelzorg vzw

Vormgeving en druk: Artoos Verantwoordelijke uitgever: Karin Van Mossevelde

53520-1408-1013

11

AGENDA LIMBURG

Infosessie S-Plus Mantelzorg

Familiegroep jongdementie Overpelt

Wegwijs in Mantelzorg

Bijeenkomst voor mantelzorgers van mensen met dementie op jonge leeftijd uit de regio Noord-Limburg.

Mantelzorgers vervullen een zeer belangrijke rol in onze samenleving.

Mantelzorgers informeren over hun rechten, de zorgverzekering, bestaande premies en tegemoetkomingen is dan ook belangrijk. Deze informatie geven we dan ook mee tijdens onze vorming. Ook staan we graag stil bij de erkenning en ondersteuning die mantelzorgers verdienen.

Wanneer: 23 mei 2017, 20-22u Waar: WZC Immaculata, Dorpsstraat 58, Overpelt Meer info: jongdementieoverpelt@alzheimerliga.be

Wanneer: 21 februari 2017, 19u Waar: Dienstencentrum Perron-Oost, Kastanjestraat 7A, Houthalen-Helchteren Meer info: stan.stevens@houthalen-helchteren.be of 011 49 23 12

Winterwandeling S-Plus Winterwandeling As met proevertjes

Dit jaar gaan we wandelen in de bossen van As. Vanaf onze ontmoetingsplaats aan het Heiderbos ontdekken we via twee afstanden de bossen tussen As en de mijnterril van Waterschei. Het Heiderbos is de enige heideplek in Vlaanderen waar de jeneverbes nog voorkomt. De bossen en de terril zijn in deze tijd van het jaar sprookjesachtig en avontuurlijk.

Natuurlijk verzorgt S-Plus, naar goede gewoonte, de innerlijke mens bij start en aankomst. Onderweg voorzien we ook iets lekkers. Schrijf nu in voor deze unieke wandelervaring! De voorbije jaren hadden we telkens meer dan 100 deelnemers.

Wanneer: 7 februari 2017, 13u Waar: het Heiderbos, As Meer info: Prijs: 8 euro leden De Voorzorg; 11 euro niet-leden De Voorzorg Inbegrepen: winterhapjes - Jenevertje onderweg - glühwein wandelbegeleiding Extra info: Keuze in afstanden: 5 km of 10 km. Start wandeling om 13u30. Einde van de activiteit om 17u. Zorg voor aangepast schoeisel en kledij.

Samen naar Blankenberge van 15 tot 19 mei 2017

Aangepaste midweek voor zorgvrager en mantelzorger Geniet van een deugddoende vakantie en tal van activiteiten samen of apart, aangepast aan jullie specifieke behoeften. Wij voorzien onder andere reisbegeleiding en elementaire zorg. Na inschrijving volgt er een persoonlijk gesprek ter voorbereiding van de uitstap. € 375 leden De Voorzorg | € 495 niet-leden De Voorzorg | Toeslag single 50 euro Meer info en inschrijven S-Plus Limburg Guffenslaan 38a | 3500 Hasselt T 011 27 83 00 E s-pluslimburg@devoorzorg.be W www.s-plusvzw.be/mantelzorg

SPLUS_A4_flyer_mantelzorgvakantie.indd 1

12

9/11/16 09:04