Nr. 1 Jaargang 1
KOM IN APRIL NAAR ONS REBELLE FESTIVAL
Maak je eigen kutcakes REBELLE TUSSEN DE LAKENS LUISTER NAAR ONZE PODCAST OVER SEKS OVERLEVEN IN MENSTRUATIE-ARMOEDE LEES HET VERHAAL VAN MARYAM
EDITO
Huisje, tuintje, glazen tussenwand Gelijkwaardig partnerschap en een evenwichtige taakverdeling: voor heel veel koppels is dat ongetwijfeld de betrachting. Maar zodra er kinderen komen loopt het al te vaak mis. Dan verschuiven goede voornemens geruisloos naar de achtergrond en blijken traditionele rolmodellen een stuk hardnekkiger dan gedacht. Vrouwen worden tegen wil en dank manager én duivel-doet-al in het huishouden. Van bevalling naar val.
KARIN JIROFLÉE Voorzitter Rebelle
Want wie regelt de dokter- of tandartsafspraken van de kinderen? Wie zorgt dat hun brooddoos gevuld is? En wie denkt er aan cadeautjes voor een verjaardagsfeest? 101 kleine dingen slorpen voortdurend alle aandacht op. Maar … niet bij iedereen. De mentale radar van een moeder staat nooit stil, terwijl die van de meeste vaders minder signalen oppikt. Kinderen zijn een gedeelde verantwoordelijkheid, maar in de praktijk schort er iets aan de verdeling. Iedereen kent het glazen plafond. Dat belet vrouwen om door te groeien naar topfuncties in het bedrijfsleven. Gelukkig vertoont dit plafond de laatste jaren steeds meer barsten. In onze huishoudens zijn we nog zo ver niet. Daar houdt een glazen tussenwand mannen en vrouwen keurig op hun eeuwenoude plaats. Misschien moet die wand ook maar eens aan diggelen? Kinderen kunnen je leven ingrijpend veranderen. Daarom ben ik blij dat we met Rebelle de consultatiebureaus terug onder onze vleugels hebben. Want die bureaus doen veel meer dan baby’s meten en wegen. Het zijn plaatsen waar ouders en kinderen thuis kunnen zijn maar waar ook moeilijke onderwerpen aan bod kunnen komen. Onze vrijwilligers zien immers vaak als eerste dat er thuis iets scheef loopt, dat er armoede dreigt of dat ouders te weinig weten over babyverzorging. Met de consultatiebureaus geven we kinderen en ouders nieuwe kansen en verlagen we de drempel naar andere welzijnsdiensten. Daar ben ik iedereen erg erkentelijk voor!
Nummer 1: Jaargang 1 Contact: Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, 02 515 04 10 e-mail: info@rebelle-vzw.be V.U.: Karla Celis Redactie: Sara Van den Broeck, Lien Willaert, Maud Boey, Fien Dewancker, Ellen Vermote, Fien Schepens, Katrien Van Riet, Isa Verlaenen, Jolien L’homme, Jutah Clarys, Tamara Vanparys, Lien Dejaeger, Reine Vanhaeren, Jane Lingier, Wella Vanhoof, Fien Schepens, Ellen Vermote Coördinatie en eindredactie: Sarah Brancart Vormgeving en illustraties: Kevin Hensels Druk: Bredero Graphics RPR: Brussel Ondernemingsnummer: 0412 830 713
2
02 Edito
INHOUD
Huisje, tuintje, glazen tussenwand
Nr. 1 - Jaargang 1
04 Wij bestaan 100 jaar Van SVV naar Rebelle: een eeuw geschiedenis
05 Decibelle
Het sterretje in onze slagzin
06 Lets’s talk about sex baby
Rebelle duikt tussen de lakens
09 (over)leven in
menstruatie-armoede
06
Maryam vertelt haar verhaal
12 Girls Go Boom
Meer vrouwen op en achter het podium
14 Vers van de pers
Fien en Ellen vertellen je meer over onze consultatiebureaus
20 Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet
09
12
De mentale last en de zichtbaarheid van zorg
24 Agenda
Ontdek ons activiteitenaanbod
28 Babbel(s)TOF voor creatieve vingers
Leen en Ria brengen vrouwen samen
30 Zo maak je kutcakes
Free the vulva en maak je eigen kutcakes
20
24
28
30
3
Wij bestaan 100 JAAR! Duizenden sterke vrouwen, honderden initiatieven en één eeuw geschiedenis … Onze vrouwenvereniging heeft sinds 1922 een mooi parcours doorlopen. Maar tijden veranderen. Daarom zijn wij sinds februari 2022 Rebelle.
We durven al eens tegen de stroom ingaan en gedurfde campagnes voeren. Daarnaast organiseren we, samen met onze vrijwilligers, op lokaal niveau activiteiten die een link hebben met deze thema’s. Telkens met een snuifje pit.
We zijn toegankelijk, inclusief en streven naar gelijke kansen voor alle vrouwen in alle aspecten van hun dagelijks leven. Daarvoor schakelen we het volume van de vrouwelijke stem hoger. Of hun protest nu groots of net heel klein is.
Wat doet Rebelle? We kunnen nog altijd niet spreken van echte gendergelijkheid in onze samenleving. Daarom verenigen wij groepen vrouwen die zich inzetten voor verschillende actuele thema’s: seksualiteit, emotionele arbeid, geweld, menstruatiearmoede, de gezondheidskloof, body positivity en ouderschap.
Rebelle bouwt aan een samenleving waar alle vrouwen zich goed in hun vel voelen, en onbeschaamd zichzelf kunnen zijn. We doorbreken taboes. Menstruatie is toch iets doodnormaal? We stellen nieuwe normen op. Want hé, als nieuwe ouder doe jij dat goed! En perfectie bestaat niet bij ons. Elk lijf mag er zijn.
Onze geschiedenis Hoewel we pas sinds februari dit jaar door het leven gaan als Rebelle, zijn we altijd al rebels geweest, zij het dan onder een andere naam. Van 2003 tot 2022 waren we VIVA-SVV, en daarvoor waren we de Socialistische Vooruitziende Vrouwen.
Benieuwd naar een stukje van onze geschiedenis? Ga door onze tijdslijn. 1922 - de Socialistische Vooruitziende Vrouwen/ Femmes Prévoyantes Socialistes In die eerste jaren zetten we ons vooral in voor de ontvoogding van de vrouw en het vergemakkelijken van haar leven. Concreet vertaalde zich dat in onder andere de materiële en wettelijke bescherming van moeder en kind, bescherming tegen ziektes, bescherming van de arbeidster, het opeisen van politieke en burgerrechten, actievoeren tegen oorlog en het oprichten van kinderwerken zoals de weging van baby’s en kindervakanties. 2003 - VIVA - Socialistische Vrouwen Vereniging (VIVA-SVV) Times were a-changing in de jaren 2000, en SVV vond dat het tijd werd om daarin mee te gaan. Een nieuwe naam en nieuwe stijl moest onze vereniging een extra boost geven om te werken aan een verjongd imago, en helpen om onze sterke visie verder bekend te maken. Op 16 november 2003 kreeg SVV de nieuwe naam VIVA - Socialistische Vrouwen Vereniging (VIVA-SVV). VIVA-SVV realiseerde een eigentijds en uitgebreid aanbod rond de pijlers gezondheid en welbevinden, consumeren, cultuur en creativiteit, gelijke kansen, gezin, relaties en opvoeding. 2022 – Rebelle – Vrouwen* die hun wereld veranderen Tijd voor vernieuwing. Tijd voor Rebelle. Rebelle streeft naar gelijke kansen voor alle vrouwen, in alle aspecten van hun dagelijks leven. Als maatschappijkritische vereniging strijden we voor een hedendaags, solidair en inclusief feminisme waar iedereen zich thuis voelt, vrouwen, mannen, rijk, arm, ziek en gezond … Vandaag is de kloof tussen de verschillende genders nog groot. Als vrouwenvereniging doen we er alles aan die te dichten.
4
DECIBELLE
Het sterretje (*) in onze slagzin Misschien is het je al opgevallen: in onze slagzin staat een sterretje: vrouwen* die hun wereld veranderen. Benieuwd waarom? Wel, die keuze past voor ons binnen een poging tot ‘genderinclusief taalgebruik’. Want wanneer we bij Rebelle werken aan gendergelijkheid, doen we dat natuurlijk met en voor iedereen. We willen dat elke collega, vrijwilliger, deelnemer, partner en contactpersoon bij Rebelle zichzelf kan zijn. Daarom letten we op onze woorden. Taal als middel, inclusie als doel Taal is een krachtig middel om te tonen en zelfs te bepalen wie welke plek krijgt op de maatschappelijke ladder. We zijn er ons niet altijd bewust van, maar ons taalgebruik heeft een grote invloed op de houding, het gedrag en de ideeën van mensen en van de samenleving. Woorden kunnen gebruikt worden om anderen uit te sluiten (exclusie), maar gelukkig ook om mensen in een groep op te nemen (inclusie).
Onze doelstellingen? Vrouwen verbinden, gelijke gezondheidskansen voor iedereen creëren, feminisme verspreiden en vrouwen mentaal sterker maken.
Zo weerspiegelt onze taal nog steeds heel erg de heersende binaire manvrouw norm. Toch weten we intussen dat gender (hoe we ons identificeren) een spectrum is, dat uit meer bestaat dan enkel die 2 hokjes. Heel wat mensen, zoals wie queer of non-binair is, voelen zich hier dus niet in thuis. Ook geslacht (biologische kenmerken) valt niet simpelweg in mannen en vrouwen in te delen - denk maar aan mensen die intersekse zijn. Taalkundig wordt wie buiten de norm valt onzichtbaar gemaakt, en dat vergroot ook hun onzichtbaarheid in onze samenleving.
Interesse in het laatste Rebelle-nieuws? Surf naar www.rebelle-vzw.be of volg ons op Facebook en Instagram via @rebellevzw.
Wanneer we ervoor kiezen ons taalgebruik bewust aan te passen aan de genderdiverse realiteit, tonen we erkenning en respect voor wie niet in de traditionele hokjes past. Zo werken we mee aan een meer inclusieve maatschappij, waar iedereen een volwaardige, gelijkwaardige plek in krijgt en zich gezien voelt voor wie die is. Er zijn verschillende manieren om je taalgebruik inclusiever te maken.
Ons magazine in een nieuw kleedje Bij een nieuwe naam hoort ook een nieuwe stijl. Daarom zit ons magazine vanaf nu, vormelijk, in een nieuw kleedje. Inhoudelijk verandert er niets. We blijven kiezen voor boeiende artikels over de thema’s waar we rond werken, recepten, do it yourself-ideeën enzovoort. Daarnaast vind je verderop in het magazine een greep uit ons regionale activiteiten-aanbod. Rebelle in jouw brievenbus Ons magazine 4 keer per jaar bij jou in de bus? Dat kan voor maar 5 euro per jaar! Abonneer je via www.rebelle-vzw.be of stuur een mailtje met al je gegevens naar info@rebelle-vzw.be en wij maken je abonnement in orde.
Een asterisk in onze slagzin (vrouwen*) We zijn een vrouwenorganisatie. Dat betekent dat het meeste van wat we doen of waar we het over hebben, vooral van toepassing is op de leefwereld van vrouwen (dus mensen die zich als vrouw identificeren). En toch dekt het voor ons niet helemaal de lading van wat we bedoelen als we gewoon ‘vrouw’ schrijven in onze slagzin. Veel thema’s waar we rond werken, raken namelijk een grotere groep mensen. Ondanks de onderlinge verschillen, heeft die groep vaak gelijkaardige ervaringen door de ongelijkheid in onze samenleving. Daarom beslisten we in onze slagzin een sterretje of asterisk (*) bij ‘vrouw’ te plaatsen. Deze keuze was het resultaat van een zoektocht naar de inclusie van een groep met dat gemeenschappelijk kenmerk. Het gebruik van de asterisk stamt uit de computerwereld: daar is het een soort van jokerteken dat een zoekopdracht verbreedt. Naar analogie daarvan, proberen we zo de gedeelde beleving van genderongelijkheid, en vooral de strijd ertegen, alsnog breder te trekken, zonder met een exhaustieve lijst te komen van wie we dan allemaal precies bedoelen. Het is een manier om te refereren naar die diverse genderidentiteiten, zonder daarbij de specifieke focus op vrouwen als onze ‘primaire doelgroep’ te verliezen. De asterisk is dus een uiting van en een permanente herinnering aan die inclusiegedachte. Maar het heeft ook een symbolische betekenis: het is een subtiele uitdrukking van ons oneens zijn met de status quo en het huidige binaire denken over geslacht en gender. We willen er onze solidariteit mee tonen voor al wie zich niet thuisvoelt in één van de traditionele hokjes ‘man’ of ‘vrouw’. Wil je hier graag meer over lezen? Kijk dan eens op de website van Çavaria, de Vlaamse belangenverdediger van LGBTI-mensen en koepel van LGBTI-organisaties: www.cavaria.be. 5
x se LET’S TALK
ABOUT
BABY
Rebelle duikt tussen de lakens en lanceert een podcast over seks en hormonen
6
IS HET NORMAAL DAT IK NIET ONMIDDELLIJK TERUG SEKS WIL NA DE GEBOORTE VAN MIJN KIND? KAN JE ECHT EEN DEPRESSIE KRIJGEN VAN DE PIL? EN WAAROM WAS JE JE VAGINA BEST NIET MET ZEEP? DAT WE NOG NIET ALLES WETEN OVER ONZE VAGINA’S STAAT VAST. OM DE TEKORTEN IN ONZE KENNIS OP TE VULLEN, KOMT REBELLE IN APRIL MET EEN EIGEN PODCAST, GEHOST DOOR NIEMAND MINDER DAN STUBRU-STEM KIRSTEN LEMAIRE. We spraken met Sarah Ahannach, die achter de schermen meewerkte aan de reeks. Als onderzoekster in het Isalaproject is ze dagelijks bezig met pioniersonderzoek rond vaginale gezondheid in Vlaanderen. Over dit topic hoor je meer in de laatste aflevering rond ‘vaginale en hormonale kwalen’. Je reageerde heel enthousiast toen wij jou contacteerden om mee te werken aan de podcast. Vanwaar de interesse? “Ik vond het een hele eer dat jullie aan mij hebben gedacht. Ik was onmiddellijk heel erg geïnteresseerd omdat ik wetenschapscommunicatie heel belangrijk vind! Het belang daarvan werd heel duidelijk tijdens de pandemie. Zowel in mainstream media, maar ook op sociale media wordt vanalles gedeeld en verspreid. Dus ik vind het belangrijk dat we als wetenschappers een stapje dichter komen bij het brede publiek om mensen betrouwbare informatie te bieden.” Je bent onderzoekster bij het Isalaproject van UAntwerpen, leg eens uit wat dit project inhoudt? “Inderdaad, ik heb mee het Isala-project opgestart. Isala is een grootschalig burgerwetenschapsproject, genoemd naar Isala Van Diest, de allereerste vrouwelijke arts in België, en ook activiste en feministe. Onze insteek is niet alleen wetenschappelijk, maar ook activistisch en feministisch. We zoeken graag naar punten in de wetenschap die meer aandacht nodig hebben.“
“Momenteel brengen we het vaginaal microbioom in kaart. Hiermee dragen we bij aan vaginale gezondheid, en vrouwelijke gezondheid in bredere zin. Het microbioom bestaat uit alle micro-organismen in en op het lichaam, en het vaginale microbioom zijn alle organismen in de vagina die invloed hebben op vruchtbaarheid, vaginale gezondheid, het voorkomen van infecties … We weten daar eigenlijk heel weinig over. Heel lang werd gedacht dat het abnormaal was om daar bacteriën te hebben, dat dit betekende dat er zaken uit balans waren.” Wat een toponderzoek! Zoals je zelf ook benoemt, eigenlijk weten we bitter weinig over onze vagina. Dit zorgt voor een kenniskloof. Ken je vagina, ken je anatomie en ook … Ken je hormoonhuishouding! Dit is ook waar de podcast dieper zal op ingaan. Hoe spelen hormonen een rol bij seksualiteit? “Hormonen zijn de core business van ons lichaam. Wij zijn vaak bezig met organen en immuunsystemen, maar denken amper aan het endocriene stelsel, de hormonen dus. Dat is bij iedereen anders en verschilt ook in elke fase van het leven. Je kunt 3 niveaus onderscheiden waarop hormonen fluctueren. Bij elke leeftijd en levensfase (bijvoorbeeld menopauze, puberteit, zwangerschap) komen eigen schommelingen kijken. Ook de maandelijkse menstruatiecyclus heeft een eigen fluctuatie. En zelfs dagelijks zijn er verschillen in hormonen.”
“Heel lang werd er gedacht dat het abnormaal was om vaginale bacteriën te hebben, dat dit betekende dat er zaken uit balans waren”
7
“Hormonen zijn de core business van ons lichaam. We zijn vaak bezig met organen en immuunsystemen, maar staan amper stil bij onze hormoonhuishouding”
Onze hormonen zijn dus constant druk in de weer. En toch is iemand ‘hormonaal’ noemen bijna een verwijt geworden. “We moeten afstappen van het idee dat daar iets mis mee is, dat is gewoon normaal. Het is vooral belangrijk dat we ons hier bewust van zijn, van onze eigen reactie, ons eigen lichaam en dat kunnen plaatsen afhankelijk van de situatie. Er zijn veel verschillende hormonen en die beïnvloeden elkaar allemaal. We zouden daar zoveel podcasts over kunnen maken, dus ik denk dat het goed is dat we hier focussen op de link met seks en daarbij dan nog in verschillende afleveringen verschillende thema’s bespreken. Maar dat is eigenlijk maar een snapshot van wat er is.” “Hormonale anticonceptie is ook een groot topic. Soms wordt er veel te licht over de effecten daarvan op iemands hormonale huishouding en vaginale gezondheid gegaan. Het is nog steeds de gouden standaard en vrouwen worden verwacht de neveneffecten er gewoon bij te pakken. Ook hier ziet men het ‘hormonaal zijn’ als iets slecht, en anticonceptie moet dit dan beter maken. En als het de zaak op andere vlakken slechter maakt, is dat zogezegd niet belangrijk, dat is ‘normaal’. Ik hoop dat de podcast wat bewustwording hierrond zal kunnen creëren. Laat het duidelijk zijn dat ik hormonale anticonceptie niet wil afschrijven, want dit is momenteel de meest effectieve manier om niet zwanger te raken. Er moet gewoon meer duiding komen bij alle verschillende opties die er zijn. Daarnaast zou de wetenschap veel meer op zoek moeten 8
gaan naar alternatieven. Als wij als brede publiek zeggen dat dit geen prioriteit is, blijft de wetenschap gewoon meer Viagra-pillen ontwikkelen (lacht).”
basis. De podcast laat op die manier ruimte om getuigen aan het woord te laten en toch ook in te gaan op wat de wetenschap hierover zegt.”
Hoe zou het komen dat er zoveel taboe bestaat rond hormonen? “Ik denk dat taboe vaak gaat over het idee dat je beter niet over iets praat, terwijl er zovelen met hetzelfde probleem zitten. Hierdoor lijkt het alsof we er helemaal alleen voor staan. Er durven over praten is het begin en we moeten accepteren dat dit deel is van de natuurlijke werking van ons lichaam. We merken bij Isala dat vrouwen steeds meer hun eigen gezondheid in handen nemen. Ze ervaren iets waar ze een grote impact van voelen en waar ze vragen over hebben. Dit kan ervoor zorgen dat zaken uit de taboesfeer gehaald worden. Een wisselwerking met de wetenschap is belangrijk. Het is cruciaal dat wetenschap ook op de hoogte is van waar mensen nood aan hebben in onderzoek. Of dat er net bepaalde zaken worden geduid als die al onderzocht zijn.”
Naar welke aflevering kijk je het meeste uit? ”De 5de aflevering gaat over mijn expertiseveld dus hier kijk ik inhoudelijk het meeste naar uit. Vanuit mijn eigen interesse kijk ik enorm uit naar de aflevering rond ‘anticonceptie en seks’, maar zeker ook naar die over ‘seks en cyclus’. Deze topics leven heel erg en hebben dagelijks impact op mensen. Momenteel is hier zoveel informatie rond.”
Dit toont ook aan, zoals je in het begin zei, dat het dichten van de kloof tussen wetenschap en het publiek in ieders belang is. Denk je dat een podcast hier een goed medium voor is? “Kirsten creëert een open, veilige omgeving waar ze inpikt op verhalen en getuigenissen. In die verhalen kunnen anderen zich ook herkennen. Of meer te weten komen over anderen hun ervaring. Hierbij wordt ook ruimte gemaakt voor de wetenschappelijke
“Soms lijkt het alsof iedereen een eigen instagrampagina heeft waarop ze info delen en consultant zijn in iets, waardoor je op den duur niet meer weet waar te beginnen om alle standpunten te kunnen begrijpen.” Inderdaad, en laat dat nu net zijn wat het hele opzet van de podcast is!
Benieuwd naar Rebelle tussen de lakens? Luister vanaf 23 april via je favoriete podcastapp, en volg onze website en sociale media voor updates.
(OVER)LEVEN IN MENSTRUATIE-ARMOEDE
EEN ONDERZOEK VAN CARITAS VLAANDEREN TOONT AAN DAT 12% VAN VLAAMSE VROUWEN TUSSEN 12 EN 25 JAAR WEL EENS GEEN GELD HEEFT OM MENSTRUATIEPRODUCTEN TE KOPEN. MENSTRUATIE-ARMOEDE HEEFT VAAK VERSTREKKENDE GEVOLGEN. 9
Volgens cijfergegevens van het Belgische Statistiekbureau hebben Belgische vrouwen meer kans op armoede dan mannen. Vrouwen die in armoede leven, hebben vaak een tekort aan middelen om menstruatieproducten te kopen, een beperkte kennis over menstruatie en weinig toegang tot sanitaire voorzieningen. Omgekeerd kan menstruatie-armoede ook armoede in stand houden. Het kan er namelijk voor zorgen dat vrouwen afwezig zijn op het werk of bij opleidingen en heeft het een negatieve impact hebben op hun mentale en fysieke gezondheid, huisvesting, vrijetijdsbesteding, sociale contacten, inkomen, promotiekansen enzovoort.
MARYAM VERTELT ONS HOE HET IS OM IN MENSTRUATIE-ARMOEDE TE LEVEN. Hoe ervaarde je je eerste menstruatie? “Ik herinner mij dat ik heel onwetend was toen ik ze voor het eerst kreeg. Ik leefde toen bij mijn moeder, maar ze had mij niet voorbereid en ze had mij nog nooit op voorhand iets gezegd. Nu is dat geen taboe meer, maar toen ik jong was wel. Toen ik mijn moeder over het bloed vertelde, gaf ze mij herbruikbare maandverbanden. Toen ik haar vroeg wat er gebeurde en of ik alle dagen in mijn leven zou bloeden, begon ze te lachen. Ze zei dat het een paar dagen later over zou zijn. Ze zei ook nog dat wanneer iemand de eerste keer menstrueert een meisje een vrouw wordt en dat het vanaf dan iedere maand zou gebeuren. Dat was het. Ik nam het op dat moment nog niet serieus. Ik dacht dat het wel voorbij zou gaan. Nu ik hier op terugkijk, vind ik de hele situatie heel grappig.” Welke menstruatieproducten gebruik je meestal en welke gebruik je het liefst? “Wanneer ik thuis ben, gebruik ik herbruikbare producten. Ik vind dat ideaal wanneer ik niets te doen heb. Als ik naar buiten ga, is het moeilijker om die te gebruiken. Ik moet dan een zakje meenemen om ze bij te houden 10
en te wassen. Daarom gebruik ik tijdens de week wegwerpproducten. Het is dus afhankelijk van de context.” “Nu heb ik een verblijfsvergunning. Daarvoor was ik dakloos. Wanneer je dakloos bent, kan je geen herbruikbare producten gebruiken.Je hebt daar geen infrastructuur voor. Je hebt niets. Dus je gebruikt wegwerpproducten. Ik ben mij er wel bewust van dat dat vervuilend is, maar op zulke momenten kan het niet anders.” Praat je over je menstruatie met anderen? “Als ik bij andere vrouwen ben van mijn cultuur, dan praat ik er wel eens over. Met andere mensen niet. Vaak gaat het over de pijn, over hoe moeilijk het is om maandverbanden te vinden, waar je de goedkoopste maandverbanden kan kopen, hoe we kunnen berekenen niet zwanger te worden aan de hand van onze regels. Het is fijn om het daar af en toe over te kunnen hebben.” “Ik praat daar alleen met vrouwen over. Het is geen onderwerp waarover mannen kunnen meepraten. Zij hebben hun regels niet. Ze kunnen niet weten hoe het is voor vrouwen.
Ik praat erover met andere vrouwen zodat ze mij technieken kunnen leren om pijn te verzachten. Wij geven elkaar tips over kersenpitkussens enzovoort. Ik zou niet weten hoe mannen mij hiermee kunnen helpen.” Hoe voel je je tijdens je menstruatie? “Heel slecht. Zodra ik merk dat ze gaan beginnen, begin ik pijnstillers te nemen. Het is nog steeds even erg als vroeger. Ik dacht dat het na 3 kinderen wel zou verbeteren, maar het verandert niet. Daar maak ik me af en toe wel ongerust over.” “Ik voel mij ook zenuwachtig als ik mijn regels heb, omdat ik me niet goed in mijn vel voel. Je hebt pijn en altijd schrik dat je gaat doorbloeden enzovoort. Dat maakt me nerveus. Wanneer ik kledij aanheb die aangepast is, zoals een jeans, dan ben ik gerust, maar wanneer ik dingen zoals dit (wijst naar haar kleed) aanheb, doe ik een lange jas aan om me te bedekken.” Wat miste je tijdens je menstruatie toen je dakloos was? “Menstruatieproducten en medicijnen tegen de pijn. Ik gebruikte toiletpapier als vervanging voor maandverband. Ik
mijn omgeving. De meeste hadden dezelfde nood als ik. Aan wie moest ik het vragen? Ik kon het vragen aan mensen van het Rode Kruis of Samusocial, maar mensen in hetzelfde schuitje als ik konden me enkel vertellen wat zij deden of waar ze naartoe gingen voor hulp.” “Ze vertelden me naar welke supermarkten ik moest gaan en dat ik bij Pigment en BruZelle maandverbanden kon krijgen. Het Rode Kruis gaf mij ook maandverbanden. Nu, zij deelden uit wat ze voorhanden hadden en dat was vaak slechts één formaat. Dat werkt jammer genoeg niet voor iedereen. Voor mij waren ze vaak te dun.” “Ik heb ook al een aantal keer menstruatieproducten moeten vragen aan iemand die ik ken, omdat ik ze zelf niet kon betalen. Ik had toen geen stabiel leven en was vaak niet voorbereid op mijn menstruatie. Ik vond dat gênant maar bijna alle vrouwen zijn bereid om je te helpen als je het vraagt. Vrouwen zijn heel solidair als het op menstruatie aankomt.” bloed heel veel, dus moet dat elk uur vervangen. Het volstond niet, maar ik had niets anders en moest het ermee doen.”
Wil je zelf ook mensen die in menstruatie-armoede leven helpen of wil je iets doen rond dit thema? Rebelle heeft heel wat acties en activiteiten lopen waaraan je kan deelnemen.
“Ik heb altijd geprobeerd mijn plan te trekken. Voor mijn verblijfsvergunning in orde was, had ik andere zorgen. Nog grotere. Alle documenten in orde brengen, was op dat moment belangrijker voor mij. Wanneer je je gedurende een lange tijd in zo ‘n situatie bevindt, wordt dat (lees: menstruatie-armoede) bijna normaal. Het bracht me veel verdriet en schaamte dat ik me geen producten kon veroorloven en dat ik toiletpapier moest gebruiken, maar ik kon me er niet op focussen.” “Ik vind dat we menstruatieproducten gratis moeten maken voor vrouwen. Het is echt niet voor iedereen evident om die aan te kopen, dus ik kan het alleen maar toejuichen dat er meer en meer organisaties zijn die de producten aanbieden en rond menstruatie-armoede werken. Er is al meer bewustzijn rond, dat is positief. Wanneer ik nu een openbaar toilet bezoek, vind ik er vaker producten terug. Een aantal jaar geleden was dat nog niet zo.” Kreeg je toen steun van anderen? “Ik kreeg geen hulp van kennissen in
Zijn er grote verschillen tussen België en je herkomstland wanneer het gaat over menstruatie? “Ik denk dat in de Europese cultuur mensen meer open zijn. Het is veel gemakkelijker om erover te praten. Er zit wel veel verschil in de producten. Vroeger gebruikten vrouwen in mijn cultuur veel herbruikbare producten en heel weinig wegwerpproducten. Ook luiers voor baby’s waren herbruikbaar. In mijn herkomstland gebruiken wij ook geen tampons, terwijl veel vrouwen die hier wel gebruiken. Vrouwen binnen mijn cultuur kennen dat vaak niet goed en denken dat het pijn doet. Ik gebruik wel vaak een tampon, samen met een maandverband. Ik wil graag nog eens benadrukken dat ik vind dat het voor alle vrouwen makkelijker zou moeten zijn om aan menstruatieproducten te geraken. Het is een grote zorg voor veel vrouwen. Aanspraak kunnen maken op goedkopere of gratis producten, zou een recht voor iedereen moeten zijn.”
• Doneer menstruatiemateriaal in een van onze boxen. Voor up-to-date informatie over alle locaties, bezoek je best onze website www.rebelle-vzw.be. • Wil je liever aan de slag met naald en draad? Je kan in onze naaicafé’s wasbare maandverbanden maken voor jezelf of voor iemand anders. Neem een kijkje op onze website voor meer informatie. • Rebelle ontwierp samen met BruZelle een educatief pakket ‘(even) Waardig menstrueren’. Hiermee kan je vrouwen (en menstruerende personen) informeren over menstruatieproducten en de menstruatiecyclus en kan je menstruatiemythes aanpakken. Wil je dit pakket graag ontlenen voor jouw groep of organisatie? Neem gerust contact op met jouw regio voor alle praktische info.
•
Caritas Vlaanderen (2020). Dubbel taboe: Menstruatie-armoede in Vlaanderen. Geraadpleegd op: https://caritasvlaanderen.be/sites/default/files/inline-files/Caritas_rapport_Menstruatiearmoede_0.pdf
•
Statbel (2020). Materiële en sociale deprivatie. Geraadpleegd op: https://statbel.fgov.be/nl/themas/huishoudens/ armoede-en-levensomstandigheden/materiele-en-sociale-deprivatie#news
11
GIRLS GO
BOOM
12
Traditioneel zijn er op het einde van het jaar muzieklijsten waarop het publiek kan stemmen. Opvallend is dat er weinig vrouwen in die lijst voorkomen. De campagne ‘Nooit meer een Tietloze’ van Rosa vzw, kaartte dit probleem op een ludieke manier aan. We spraken met Laura die werkt bij Girls Go BOOM, een Gents feministisch collectief dat de muziekwereld diverser wilt maken. Hun hoofddoel: veilige ruimtes creëren waar vrouwen en trans personen kunnen experimenteren met muziek. Met hun clubhuis in Gent richtten ze een plek op waar gelijkgestemden kunnen samenkomen om verbinding te vinden. Meer vrouwen op het podium “Lindsi (de oprichtster van GBB alsook Laura’s zus n.v.d.r.) ging vaak naar concerten en merkte dat deze ruimtes vaak door mannen gedomineerd werden. Mannen op het podium, mannen achter de schermen, mannen achter de bar, mannen in het publiek … Ze vroeg zich af waarom er zo weinig vrouwen in bands speelden. Er zijn toch heel veel vrouwen die ook van muziek houden, waarom voelt dat niet zo? Omdat er geen organisatie was die concerten organiseerde die naar FLINTA* personen gericht zijn, werd dit een project van mijn zus, Juliana en Jessica.”
“Het belangrijkste voor ons is dat vrouwen en trans personen zich veilig voelen en ruimte krijgen om zichzelf te zijn. Feminisme geeft er natuurlijk ook een beetje het rebelse aspect aan, het vechten tegen het patriarchaat. We komen op voor de FLINTA* personen. Boos zijn is oké. Je hebt het volste recht om boos te zijn in een wereld waar iedereen zegt dat je lief moet zijn en glimlachen. Dit is de boodschap die Girls Go BOOM wilt uitdragen. Het helpt om de juiste mensen aan te trekken. Wie helemaal niet geïnteresseerd is in feminisme of de strijd niet steunt, zal ook minder snel bij ons binnenkomen.”
“We zijn concerten beginnen organiseren en hiermee hebben we wat naam gemaakt. Dit alles met als doel dat vrouwen meer gehoord worden muzikaal. Op het podium, maar ook achter de schermen. We zijn begonnen met punk, maar breiden nu verder uit naar alles wat mensen willen brengen op een podium.”
IEDEREEN verdient een stem Girls Go BOOM wil FLINTA* personen inspireren om ruimte op te eisen. Ze willen hen meer zien in de menigte (zonder lastiggevallen te worden) en achter de schermen. Ze willen bouwen aan een platform waar ze kunnen groeien. En dit niet alleen via muziek. “In ons clubhuis is er is een repetitieruimte, omdat we niet enkel bands een podium willen geven, we willen ook bands creëren en een plek zijn waar bands kunnen ontstaan. Met Girls Go BOOM zetten we, naast het platform dat we aanbieden, ook in op educatie over hoe je een band vormt en managet, hoe je een instrument gebruikt … Ik denk dat wij in België hier wel de enige in zijn.”
“Toen ik zelf jong was, wilde ik graag zangeres worden. Vaak was dit de enige plaats in een band die voor vrouwen weggelegd was. Ik dacht er nooit aan om te drummen of een ander instrument te spelen. Als ik de Linda Lindas (een feministische punkband n.v.d.r.) gehad had toen ik klein was, zou ik er misschien wel meer in geloofd hebben. Ik geloof er meer en meer in, maar blijf toch onzeker. Dat is wat we proberen te veranderen met Girls Go BOOM. We willen vrouwen echt de boodschap geven dat ze het kunnen.”
Girls to the front Met een uitgesproken feministische en inclusieve missie biedt Girls Go BOOM een alternatief voor iedereen die wilt experimenteren, proberen of organiseren, maar zich in mainstream kringen niet thuis voelt.
“Muziek brengt mensen samen, maar we willen vrouwen en trans personen ook samenbrengen op andere vlakken. We willen een safe space bieden voor mensen die zich in andere ruimtes niet thuis voelen. Bij ons kan iedereen binnenkomen zonder hen te veroordelen. Kom naar ons, lees een boek, babbel, drink wat thee, zaag over je familie … (lacht). Zo zijn er heel wat clubjes ontstaan: een boekenclub, fotoclub, schrijfclub. Op woensdagen en zondagen zijn we gewoon open.”
“Het is oké om boos te zijn, je hebt het volste recht om boos te zijn in een wereld waar iedereen zegt dat je lief moet zijn en moet glimlachen” “Er is nu ook een vrijwilliger begonnen met een toolbox om over mentale gezondheid en gevoelens te praten. Daarnaast gaan er ook veel DIY-workshops door. En vanaf februari zijn er weer ‘start your band’-workshops voor mensen die een instrument willen leren spelen.” De naam FLINTA* ontlenen wij aan de Berlijnse queerscene. FLINTA* betekent: Female, Lesbian, Intersex, Trans en Agender. De * staat voor iedereen die in geen van voornoemde categorieën past, maar toch structureel onderdrukt wordt in de cispatriarchale samenleving waar we allemaal in leven. De term cisgender wordt gebruikt voor iemand van wie de genderidentiteit overeenkomt met het geboortegeslacht. De term wordt doorgaans gebruikt als de tegenhanger van transgender, waarbij het geboortegeslacht en de genderidentiteit niet overeenkomen. Meer informatie op www.girlsgoboom.com.
13
VERS VAN DE PERS Sinds april 2020 maakt de preventieve gezinsondersteuning deel uit van Rebelle. Het vernieuwde magazine is de uitgelezen kans om een tipje van de sluier te lichten op deze boeiende werking. Ellen en Fien zijn allebei coördinator van de consultatiebureaus in Oost-Vlaanderen. Wat doen zij precies? En waarom doen ze dat met zoveel goesting? Ze vertellen het jullie met plezier! Nieuw leven “De consultatiebureaus concentreren zich op de doelgroep baby’s en peuters van 0 tot 3 jaar en hun ouders en/of opvoeders. Hierdoor worden we betrokken in die allereerste en zo belangrijke en wonderlijke fase in het opgroeien, een fase die ons persoonlijk ook heel erg boeit. Een fase vol met nieuwe ontdekkingen en veel warmte. Die positieve vibe maakt het voor ons fijn werken.” “Onze missie luidt ‘op een kwalitatieve manier consultaties organiseren zodat toegankelijke preventieve zorg voor alle Oost-Vlaamse kindjes wordt gegarandeerd’ en daar gaan we volledig voor.” “Als coördinatoren doen we dit voornamelijk achter de schermen. Zelf hebben we geen rechtstreeks contact met de gezinnen. Onze vrijwilligers staan, samen met de verpleegkundige en arts van Kind en Gezin, paraat voor de schermen in een van onze 16 consultatiebureaus in Oost-Vlaanderen. Gezinnen komen er op afspraak en worden door onze vrijwilligers met een glimlach onthaald. Daarna gaan ze langs bij de verpleegkundige of arts die de groei en ontwikkeling van het kind opvolgen, de nodige vaccinaties geven en de opvoeders bijstaan met raad en advies.” 14
Samen “We hebben door onze werking heel wat samenwerkingsverbanden. Eén van de belangrijkste is die met Kind en Gezin. We proberen het lokaal team van elk consultatiebureau (voornamelijk de artsen en verpleegkundigen) zo goed mogelijk te ondersteunen. De verpleegkundige belt ons bijvoorbeeld om te overleggen wanneer er een extra consultatie kan worden ingepland of op een overleg bekijken we samen hoe het consultatiebureau draait, aan de hand van de bezettingscijfers en de uitgevoerde consultmomenten. Een goede samenwerking is de basis van een goed consultatiebureau.” “Samen met de arts en de verpleegkundige vormt de vrijwillige onthaalmedewerker een hecht team. Die aanwezigheid van de vrijwilliger is broodnodig om de consultaties in goede banen te leiden, dat bleek tijdens de pandemie eens te meer.” Onze gouden vrijwilligers “Onze vrijwilligers zorgen voor een warm onthaal van ouders en kinderen, zij zijn het eerste aanspreekpunt en dus ook het gezicht van het consultatiebureau. Daarnaast wegen en meten ze de kinderen en beheren ze de wachtruimte.”
23 APRIL 2022
REBELLE FESTIVAL
vrouwen* die hun wereld veranderen
Op 23 april vieren we onze 100ste verjaardag! PROGRAMMA Auditorium
Verheug je alvast op het evenement en plan je bezoek met het overzicht. Je kan het zelfs uitscheuren en meenemen. (Al zullen we ter plekke zeker voldoende programmaboekjes hebben, dus geen nood als je het vergeet). PRAKTISCH zaterdag 23 april 2022 De deuren openen om 12:30 en sluiten om 21 uur. Locatie: Congrescentrum Lamot Haverwerf 2800 Mechelen Tickets: kosten 5 euro en zijn te koop via www.rebelle-vzw.be. Je kan vooraf inschrijven voor bepaalde lezingen of workshops als je zeker wil zijn van een plaatsje, maar dat is niet noodzakelijk. We voorzien sowieso voldoende plaats voor last minute-beslissers. Kleine veranderingen in het programma zijn nog mogelijk. Check www.rebelle-vzw.be voor de meest up-to-date info.
12:30
MechelenScala Centraal Deuren open
Dijlezaal
13:00 13:30
TED-Talk: seksueel geweld Door Liesbet Stevens
14:00 14:30 15:00
TED-Talk: genderidentiteit Door Uwi Van Hauwermeiren
TED-Talk Doorlopend bar en markt
15:30 16:00 16:30 17:00
Body Positive dansworkshop Door Valentina Nigro
Body positive in bed Panelgesprek over schaamlipcorrecties & seksualiteit
Slam poetry door Hind Eljadid
100 jaar vrouwen die hun wereld veranderden Expo
Body Positive Dansworkshop Door Valentina Nigro
17:30 18:00 18:30
Minder werken = meer gelijkheid thuis?
Theater Zeggedis
Panelgesprek over arbeidsduurverkorting en een gelijkere verdeling van emotionele arbeid
19:00 19:30 20:00
Concert Pardon Service
PROGRAMMA Alcazar 12:30
Beethovenkelder Deuren open
Herten Aas
Begijnenzolder
13:00 13:30 14:00 14:30 15:00 15:30 16:00
Workshop textiel (doorlopend) Tapijt knopen door Silke Rys Creatief met textiel door Bazarts
Weerbaarheid & zelfverdediging Family Justice centre
16:30 17:00 17:30 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00
Weerbaarheid & zelfverdediging Family Justice centre
Workshop tekenen & schilderen (doorlopend) Intuïtief schilderen door Bazarts
Weerbaarheid & zelfverdediging Family Justice centre
Yoga WAVE Safe space waar we taboes doorbreken, openheid stimuleren en je gewoon heerlijk jezelf kan zijn.
Yoga
Plattegrond Lamot
PLAN +6
Begijnenzolder
+5
Beethovenkelder Herten Aas
Auditorium
Alcazar
+4
+3
Scala
+2 +1
Inkombalie
Dijlezaal
+0
Mechelen-Centraal
“Ze zorgen ervoor dat de kindjes op het juiste moment op de juiste plek zijn, drogen eventuele traantjes nadat een prik werd gezet en stimuleren gesprekken tussen ouders in de wachtruimte.” “Ons vrijwilligersbeleid vormt een groot en belangrijk deel van ons takenpakket: vrijwilligers aanwerven, begeleiden en coachen. Persoonlijk contact en een vertrouwensband zijn voor ons de draaischijf van dat hele beleid. We willen onze vrijwilligers echt kennen en we willen naar hen luisteren. Wanneer iemand bijvoorbeeld een tijdje uit is na een operatie, zullen we altijd informeren hoe het gaat. Een mooie handgeschreven kaart mag natuurlijk ook niet ontbreken. We stellen ons ook open op. Toen Ellen bijvoorbeeld vorig jaar beviel van haar dochter, bezorgen we aan al onze vrijwilligers het fijne nieuws met bijhorende foto!” “Waardering is ook een van onze speerpunten. Jaarlijks organiseren we een provinciale vrijwilligersdag. Op deze dag geven we onze vrijwilligers inhoudelijk wat stof tot nadenken door het geven van een vorming en zetten we hen natuurlijk ook in de bloemetjes. We nemen op deze dag echt tijd voor hen en tetteren de hele dag door met hen, zalig voor hen én voor ons!” “Door in gesprek te gaan over het belang van hun rol als goede gastvrouw of -heer nemen we onze vrijwilligers ook mee in onze misse. Tijdens onze overlegmomenten, die we ongeveer 3 keer per jaar organiseren met het voltallige team, wisselen we ook regelmatig van gedachten en brainstormen we bijvoorbeeld samen over de herinrichting van de wachtruimte.” “We staan open voor iedereen, eender welke achtergrond: gepensioneerden, huisvrouwen of werkenden die er graag iets bij nemen, mensen die niet (meer) werken, mensen die nog maar net in ons land verblijven ... Vrijwilligerswerk biedt elke vrijwilliger namelijk op een andere manier zin en wij zijn blij dat we daarvan deel kunnen uitmaken!” Elke dag een verrassing “Naast het begeleiden van de vrijwilligers zijn we als organisatie ook verantwoordelijk voor de huisvesting en infrastructuur en voor logistiek en materiaal. Dit gaat van de locatiejacht over het vastvijzen van een tafelwieltje tot het bestellen van een nieuwe speelmat en het leveren van medisch materiaal zoals tongspatels en adrenaline. Ons takenpakket is zeer gevarieerd en daar houden we van. Al die kleine praktische dingen maar ook het beleid en alle theorie, het maakt elke dag anders.” “Niets is ons te ingewikkeld! We zijn meesters in problemen oplossen. Leesbril gevallen tijdens de consultatie? Geen probleem, wij regelen dat met de verzekering! Verwarming defect? Geen probleem, de technische dienst komt eraan! Het is niet altijd gemakkelijk, maar we zorgen altijd zo snel mogelijk voor een oplossing.” Meer dan alleen consulten “Een consultatiebureau is voor ons meer dan enkel op-
“Persoonlijk contact en een vertrouwensband zijn voor ons de draaischijf van dat hele beleid” voedingsadvies en medische opvolging. Het is voor ons ook een plaats waar ouders en opvoeders zich veilig kunnen voelen, waar ze leuke babbels hebben, waar ze erkenning vinden bij elkaar en waar hun kindjes veilig kunnen spelen en ontdekken.” “We gaan altijd op zoek naar boeiende samenwerkingen en projecten. We werken bijvoorbeeld samen met de gemeente en de lokale bibliotheek en bieden in het consultatiebureau boekjes aan om voorlezen aan de allerkleinsten te stimuleren. We geven aandacht aan vroegtijdige mondzorg, helpen mensen om tijdig in te schrijven op school, nemen deel aan een project rond meertaligheid in de vroege kinderjaren, fungeren als verzamel- en verdeelpunt voor luiers …” “Meer en meer huizen we samen met andere welzijnsdiensten, vaak in een sociaal huis of een huis van het kind. Een win-win voor iedereen. Als consultatiebureau bereiken we namelijk meer dan 90% van de nieuwe ouders. Voor veel van die ouders ligt de drempel om een beroep te doen op andere diensten vaak al een stuk lager wanneer ze het gebouw al kennen of tijdens de consultatie doorverwezen worden naar een andere dienst in het gebouw. Denk maar aan ruilwinkels voor speelgoed en babyspullen, de sociale huisvestingsdienst, een oudergroep …” “Samenwerken met de Huizen van het Kind of andere lokale overlegorganen is voor ons ook een verrijking. Het geeft ons een beeld van wat er lokaal leeft. Dat gaat dan bijvoorbeeld over lokaal georganiseerde kinderopvang, activiteiten vanuit de jeugdraad, samenwerkingen met schoolprojecten, ontmoetingsactiviteiten voor gezinnen met jonge kinderen … Het voedt ons inhoudelijk en het verbreedt ons denkkader, zo blijven we bijleren en bijsturen. Op onze beurt is het voor ons ook een kans om onze expertise te delen en mee te wegen op het beleid. Zo denken we bijvoorbeeld mee na over hoe een gemeente zo kindvriendelijk mogelijk kan worden, over wat wij als organisatie hierin kunnen betekenen en we kunnen goede voorbeelden en ideeën uit andere gemeentes aan tafel brengen.” Teamwork makes the dream work “Ons team is klein maar zeer hecht, we kunnen voor 200% op elkaar rekenen. Omdat we elk verantwoordelijk zijn voor het reilen en zeilen van onze eigen regio’s kunnen we heel zelfstandig werken, maar we kunnen ook een beroep doen op elkaar als we vastlopen. We kennen elkaar door en door. Er zijn dagen dat we het uitproesten van het lachen en dagen op het scherp van de snee, maar wanneer we ’s avonds naar huis gaan beseffen we heel goed hoe uniek en fijn onze samenwerking is. En er is nog zo veel te bespreken, we zeggen altijd dat we eens samen op vakantie zouden moeten gaan, misschien raken we dan eens uitgepraat!” 19
© SASKIA VAN OSNABRUGGE
IK ZIE, IK ZIE, WAT JIJ NIET ZIET: OVER DE MENTALE LAST EN DE ZICHTBAARHEID VAN ZORG Ik kon mijn vinger er niet op leggen. Sinds we een baby hadden bekroop mij steeds vaker een ongemakkelijk gevoel. Náást de gelukzaligheid die onze dochter aanwakkerde en de liefde die groeide voor mijn partner Samuel in zijn nieuwe rol als vader, groeide ook de lijst van verantwoordelijkheden die komt kijken bij het hebben van een kersvers gezin. Ik had sterk het idee dat Samuel die lijst niet zag of wilde zien. Onvrede, woede en zelfs wrok aan mijn kant waren het gevolg: zo hadden we het niet afgesproken. We waren 3 jaar samen en hadden een kind gewild. Nu was zij er en had ik het gevoel dat ik in de rol van gezinsmanager werd geduwd. Tot haar komst hadden we geen discussies over de verdeling van onze tijd en aandacht voor werk, huishouden, ons sociale leven of elkaar. Samuel is culinair ondernemer en ik was destijds nog in dienst als projectleider emancipatie en participatie bij een bureau voor sociale innovatie. We deden 20
leuke dingen en ik deed iets meer in het huishouden, maar hij kookte fantastisch en dat maakte veel goed. Vanaf de geboorte van Ayla begon de scheefgroei: als vanzelfsprekend nam ik het leeuwendeel van de zorgtaken op me, terwijl hij meer dan voltijds doorwerkte. Maar ik werkte na het zwangerschapsverlof ook weer en bleef toch degene die het fijnmazige web van zorgtaken als fundament van ons familieleven thuis managede. Spitsuur Voordat de baby kwam hadden wij gerekend op een gelijkwaardig partnerschap en ouderschap: we zouden allebei zorgdragen voor het betaalde werk buitenshuis én het onbetaalde werk thuis. Moest ik nu echt een lijstje gaan maken met de punten die ieder van ons opnam? Ook zonder dat lijstje wist ik zeker dat het scheef zat, maar ik kon de woorden niet vinden om dat duidelijk te maken en
tot een betere verdeling te komen. Vastbesloten om dit probleem op te lossen, begon voor mij een persoonlijke en professionele zoektocht naar de oorzaken van de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op het gebied van zorg en werk in de samenleving. Ik sprak ervaringsdeskundigen, wetenschappers en feministen, en discussieerde aan de eettafel, met resultaat, over al mijn nieuwe inzichten. Inmiddels was ik omgeschoold tot coach en zag ik in mijn praktijk dagelijks hoe belangrijk het is om vraagstukken over gelijkwaardig partnerschap, de werk-zorgverdeling en het goedhouden van de liefde in het spitsuur van het leven te adresseren. Meer dan een 3de van de relaties strandt en uit eigen ervaring wist ik dat goede communicatie over deze onderwerpen essentieel is om dat te voorkomen. Emotioneel management 2 jaar duurde het voordat ik de woorden vond om de overuren die mijn hoofd draaide als gedoodverfde Chef Zorg & Huishouden bespreekbaar te maken. In 2018, het 2de jaar van ons ouderschap, leerde ik over het concept emotional labour. Die term werd in de jaren ‘80 bedacht door socioloog Arlie Hochschild. Expert op het gebied van de werk-zorgverdeling en schrijfster van The Second Shift, over de ‘2de dienst’ die voor buitenshuis werkende vrouwen zou beginnen ná hun betaalde werk: thuis, tussen de stapels was en huiswerk van de kinderen die gedurende de dag op haar hadden gewacht. Emotiewerk verwees in de theorie van Hochschild oorspronkelijk naar het moeten managen van de eigen emoties bij het uitvoeren van dienstgerichte beroepen. Denk aan een verpleegkundige die zelf fysieke klachten heeft, maar zich toch dienstbaar moet opstellen voor haar patiënten, of een leerkracht die zich ongeacht problemen in de privésfeer vrolijk en opgeruimd gedraagt in de klas. Via Engelstalige artikelen, boeken en podcasts van vrouwelijke makers over emotional labour, werd het concept uitgebreid naar het huiselijk domein en zo bereikte het ook mijn biotoop. Voor ons was dat het begin van een kleine revolutie.
“De basis op orde hebben geeft ruimte voor vrijheid, plezier en dromen over de toekomst. Het zichtbaar maken van dat wat vanzelfsprekend lijkt en onzichtbaar is, is daarbij een onmisbare stap”
Zichtbaarheid Want ik was dus niet gek én ik was niet de enige vrouw die zeker wist dat er iets niet in de haak was met die taakverdeling tussen ons. Er was wel degelijk sprake van een onevenredige verdeling maar we konden het niet zien of vastpakken. Nieuwe oppas nodig? Kind bijna klaar voor de basisschool? Uit de kleren gegroeid? Mijn mentale radar ging vanzelf draaien als zich een zorgvraag voordeed en ik was Samuel steeds 10 stappen voor. Al het vooruitkijken, bedenken, aanvoelen, aansluiten en plannen voor onze 3-eenheid gebeurde in mijn hoofd. Dat was de mentale last die ik droeg, emotiewerk is daar onderdeel van. Het zorgwerk dat ik deed was niet alleen onzichtbaar, ik voelde mijzelf onzichtbaar als ik het deed en het niet werd opgemerkt. Terug naar de haard Een volgende doorbraak in mijn inzichten over de verdeling van zorg en arbeid viel samen met de eerste lockdown na het uitbreken van de coronapandemie. Als vanzelf verschoof mijn betaalde baan naar de marges en nam Samuel met dat van hem de keukentafel in beslag. De pandemie legde de scheve verdeling van arbeid en zorg bloot en er ontstond hernieuwde interesse voor het onderwerp. Volgens onderzoek van de Vrije Universiteit van Brussel besteedden mannen in 2020, het jaar van de eerste lockdowns, gemiddeld 168 minuten per dag aan het huishouden en hun vrouwelijke partners 204 minuten, terwijl beiden aanzienlijk meer uur thuis waren. Verder, stelden de onderzoekers vast, besteedden mannen sinds 2013 maar 6 minuten méér aan zorg en huishouden in dat eerste jaar van de pandemie. ‘Corona duwt vrouwen terug naar de haard’, kopte De Standaard naar aanleiding van onderzoek van de Verenigde Naties. Ja, mannen zijn sinds de jaren ‘60 iets meer gaan doen in zorg en huishouden, maar het gaat ‘in het tempo van een slak’, zoals de Nederlandse oud-politica en feministe Hedy d’Ancona beaamde toen ik haar sprak voor mijn boek. Natuurtalent De werk-zorgverdeling tussen mannen en vrouwen in heteroseksuele relaties bleek oneindig veel complexer dan ik dacht. De huiselijke dynamiek waarin wij voortploeterden om de organisatie van ons gezin en de kwaliteit van onze relatie te verbeteren, stond onder invloed van externe 21
factoren waar we ons niet bewust van waren. Eeuwenoude man-vrouwverhoudingen, patronen en verwachtingen van wat elke sekse ‘hoort’ te doen in een mensenleven, achtervolgden ook ons in dit moderne tijdperk – ons progressieve zelfbeeld ten spijt. In onderzoeken naar de emancipatie in het gezin, kwam ik ook steeds opnieuw de overtuiging tegen dat, of het nu gaat om fysieke zorgtaken of de mentale en emotionele zorg die hoort bij het runnen van een gezin, vrouwen van nature een groter talent hebben voor die taken. Daarvoor is overigens geen enkel bewijs, drukte een hersenwetenschapper mij op het hart. Toch is de (al dan niet expliciete) overtuiging nog steeds dat moeders de belangrijkste, beste en primaire verzorgers van hun kind en huishouden zijn, terwijl vaders zorgen voor brood op de plank. Het aloude kostwinnersideaal voor mannen gaat hand in hand met de moederschapsideologie. Zelfs mensen zonder kinderen en stellen van gelijk geslacht krijgen te maken met stereotiepe denkbeelden over hoe het zou moeten zijn. Glazen tussenwand Waarom hadden zo weinig mensen het hierover? Wij waren zeker niet de enigen die worstelden met de rolverdeling. Slechts een kwart van alle aanstaande ouders bespreekt hoe zij zorg en arbeid na de geboorte van een kind gaan verdelen, terwijl meer dan de helft een gelijkwaardig ouderschap ambieert. Niet verrassend dat het ook slechts een kwart van de stellen lukt om dat te realiseren. De glazen tussenwand, het idee dat er tussen mannen en vrouwen in heteroseksuele relaties een onzichtbare scheiding is die ieder keurig in haar zorgdomein of zijn kostwinnerspositie houdt, lijkt net als het glazen plafond moeilijk te doorbreken.
In voor- en tegenspoed (maar alleen als jij de afwas doet) Handboek voor een nieuwe rolverdeling Ragna Heidweiller & Samuel Levie Nijgh& Van Ditmar, 25 euro In ‘In voor- en tegenspoed’ deelt Ragna haar professionele expertise en haar persoonlijke zoektocht met haar partner Samuel naar gelijkwaardige relatie en een betere balans in hun gezinsleven. Dit boek laat het verband zien tussen de ongelijke taakverdeling thuis en de maatschappelijke ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op het gebied van arbeid en zorg. We lazen het boek en schreven een recensie. Die vind je op www.rebelle-vzw.be.
22
Een veelvoorkomende misvatting is dat deze verdeling een persoonlijke en ‘vrije’ keuze is, uniek voor elke relatie. In werkelijkheid worden die keuzes beïnvloed door de manier waarop de samenleving is georganiseerd, het overheidsbeleid op het gebied van werk en zorg, sociale normen, de conditionering van mannen en vrouwen, onze rolmodellen en de stereotypen die we hebben geïnternaliseerd. Hoe geboorteverlof, ouderschapsverlof, kinderopvang en schooltijden geregeld zijn, bepaalt in grote mate hoe mensen hun privéleven inrichten. Het persoonlijke is nog altijd politiek, alleen beseffen individuele stellen dat maar in beperkte mate én wordt een diepgaand gesprek als overbodig of zelfs gezeur ervaren. Een leven delen Fysieke en emotionele zorg vormt het fundament van ons bestaan. Gezeur is het in elk geval niet, maar als je samen een leven deelt is het wel een gedeelde verantwoordelijkheid. Wat ik heb geleerd in 5 jaar onderzoek naar dit onderwerp is dat het serieus nemen en bespreken van zorg en arbeid noodzakelijk is voor elk stel dat een huishouden deelt, het raakt aan alle aspecten van een leven samen. De basis op orde hebben geeft ruimte voor vrijheid, plezier en dromen over de toekomst. Het zichtbaar maken van dat wat vanzelfsprekend lijkt en onzichtbaar is, is daarbij een onmisbare stap. Dus toch op z’n minst zo’n takenlijstje maken, allebei en daar eens uitgebreid over in gesprek gaan. Ragna Heidweiller
Wil je meer weten? Binnenkort organiseren we lezingen over emotionele arbeid. Meer info daarover vind je, samen met de data en locaties, op www.rebelle-vzw.be. Daarnaast ontwikkelden we een weekplanner die mensen helpt stilstaan bij de onzichtbare to do’s in het huishouden. Je kan hiermee niet enkel taken inplannen, je vindt er ook tips en weetjes om de emotionele arbeid beter te verdelen of er alvast over na te denken. Wij geven 10 exemplaren van de weekplanner weg. Heb je interesse? Stuur een mail met jouw gegevens naar info@rebelle-vzw.be.
Kom naar onze comedyshow met
Bert Gabriëls
Bert Gabriëls en Rebelle slaan de handen in elkaar voor een comedyshow over vaderschap. Kom in de stemming voor Vaderdag met een avond vol humor, zelfrelativering en goed gezelschap. Op zaterdag 4 juni kan je terecht in de Concertstudio in Kortrijk. Op donderdag 9 juni in GC De Wildeman in Herent. De show start telkens om 20 uur. Achteraf krijg je een leuke goodiebag mee naar huis. Wij vroegen Bert wat hij het mooiste vindt aan vader zijn. “Je doet het niet, je bent het. Dat is er heel speciaal aan. Vanaf de geboorte van je kinderen ben je plots iets anders dan voordien, of meer dan voordien. Dat is heel knap, je kan je dat op voorhand niet voorstellen. Het is het mooiste en tegelijk het raarste aan papa zijn.” Voor meer informatie over de shows en tickets, surf naar www.rebelle-vzw.be.
23
AGENDA
24
LIMBURG PAARDenKRACHT
In dit project combineren we de therapeutische kracht van de natuur en het paard met sociaal engagement. We nodigen jouw gezin uit om een aantal sessies hippotherapie te volgen samen met een gezin uit het asielcentrum van Houthalen-Helchteren. Waar: Houthalen: Capaco vzw, Linzenstraat 3 Wanneer: zondag 15 – 22 – 29 mei en 5 juni 2022, van 10 tot 12 uur Prijs: 80 euro per gezin voor een reeks van 4 workshops
De Rode Draad
Ga je graag zelf aan de slag met naald en draad, maar heb je weinig zin om er in je eentje aan te beginnen? Kom dan naar ons naaicafé! Van prille beginnelingen tot de ervaren naaister, onze lesgever begeleidt iedereen op maat! (2)wekelijks in Hasselt, Sint-Truiden, Tongeren en Bilzen.
Yoga
Yoga is een ideaal middel om te onthaasten, je stressniveau te verminderen én het werkt helend voor lichaam en geest.
(uit)houdingstraining
Zien we je terug op de mat?
Tijdens een uithoudingstraining train je in een kleine groep. Iedereen oefent op zijn eigen tempo want de coach stemt de oefeningen af op ieders niveau. Waar: Diepenbeek, Steenblookstraat 51 Wanneer: vanaf maandag 2 mei, van 19.30 tot 20.30 uur Prijs: 80 euro voor een reeks van 8 lessen
Pilates
Rebelle Culinair
We bieden yoga aan op 9 locaties: Beringen, Hasselt, Helchteren, Lanklaar, Lommel, Maaseik, Neeroeteren, Pelt en Sint Truiden. Onze lessen zijn voor iedereen toegankelijk.
Pilates is een rustige work-out om je lichaam te verstevigen. Het is bewust bewegen, met controle en beheersing, met een specifieke ademhaling en vloeiende bewegingen. Waar: Zonhoven, Kleine Hemmenweg 4 Wanneer: vanaf maandag 10 mei, van 19.30 tot 20.30 uur Prijs: 64 euro voor een reeks van 8 lessen
Hou jij van lekker kokkerellen in authentieke en gezellige sfeer? Wil je graag kennis maken met de échte wereldkeuken? Onze lesgevers delen graag hun kookgeheimen met jou! Waar: Houthalen-Helchteren, Varenstraat 22a Wanneer: vanaf dinsdag 26 april, van 19 tot 22 uur Prijs: 36 euro voor een reeks van 3 lessen
25
ANTWERPEN Workshop menstruatiecyclus als kracht
Tijdens deze workshop vertelt Magali Thomassen, van Moving Magic, je meer over je menstruatiecyclus. Je maakt kennis met de verschillende fasen tijdens je cyclus. Je gaat naar huis met handvaten om in je dagelijks leven bewuster om te gaan met je menstruatiecyclus. Waar: Antwerpen: Zaal zolder, Stadsmagazijn Antwerpen, Keistraat 7 Wanneer: donderdag 5 mei 2022 van 19.30 tot 21.30 uur Prijs: 8 euro
Dagje Amsterdam
Een vrouwenwandeling, fascinerende musea, een ruim aanbod aan winkels, opmerkelijke coffeeshops … Jij vult je dag zelf in. Wij zorgen voor het busvervoer en een aantal toeristische tips. Waar: Antwerpen: P&R Olympiade, Populierenlaan 2 Wanneer: zaterdag 28 mei 2022 van 07.30 tot 21.30 uur Prijs: 30 euro
26
Verbindend communiceren met andere opvoeders Online via Zoom
OOST- VLAANDEREN
Tijdens deze online vorming krijg je tips en tricks om op een eerlijke manier in gesprek te gaan met andere opvoeders. Wanneer: donderdag 19 mei 2022 van 20 tot 21.30 uur Waar: online via zoom Prijs: gratis
In de cursus ‘Boost je gezondheid’ leer je gezondere voedings- en leefgewoontes. Acht weken lang werken we anderhalf uur samen in een kleine groep (6 à 10 personen) aan jouw gezondere keuzes en levensstijl. Met begeleiding van een diëtiste. Waar: Aalst, Dendermonde, Gent Vanaf: vanaf 19, 22 en 25 april, ‘s avonds Prijs: vanaf 90 euro* leden, 160 euro voor niet-leden Bond Moyson (8 sessies van 90 minuten)
Hoe ga je met je moeder, ex-partner of schoonvader in gesprek over de opvoeding van jouw kind zonder dat er ruzie van komt?
Infosessies Samen Zwanger
Benieuwd hoeveel weken je bij je kleine spruit kan thuisblijven en hoeveel uitkering je krijgt? Voorkom je graag onverwachte kosten? Wil je alles weten over onze voordelen en diensten die voor je klaarstaan? Volg een infosessie in je buurt of vanuit je luie zetel. Waar en wanneer? • zaterdag 9 april 2022, Well2DAY Heist-op-den-Berg • zaterdag 23 april 2022, Ziekenfondskantoor Mol • zaterdag 14 mei 2022, Well2DAY Herentals • zaterdag 4 juni 2022, Well2DAY Antwerpen • zaterdag 11 juni 2022, Ziekenfondskantoor Mechelen telkens van 10 tot 13 uur • donderdag 2 juni 2022 van 19 tot 20 uur (webinar). Prijs: gratis
Boost je gezondheid
Wil je graag bewuster eten en leven? Gezondere keuzes maken in de winkel? Meer ontdekken over het belang van bewegen, slapen en stress?
Infosessies Samen Zwanger
Zwanger? Proficiat! Tijd om de nodige administratie in orde te brengen en belangrijke keuzes te maken. We hebben het ook over nieuwe gevoelens en verwachtingen bij de komst van een kindje. Tijdens deze digitale infosessie (webinar) krijg je alle info die voor aanstaande ouders belangrijk is. Volg het webinar gemakkelijk van thuis uit en zet je to-dolijstje op punt. Waar en wanneer? Online infosessie, mee te volgen op je pc, smartphone of tablet, dinsdag 10 mei 2022 van 20 tot 21 uur Prijs? gratis
BRABANT Lezing Rika Ponnet op 12 mei in Halle De voorbije jaren is er veel aandacht geweest voor een eerlijke(re) taakverdeling binnen koppels. Maar de kleine to do’s die eindeloos in je hoofd rondspoken, zijn vaak moeilijker te bepalen en dus ook moeilijker te verdelen. Deze taken hebben een naam, emotionele arbeid. Kom naar onze lezing met relatie-experte Rika Ponnet en kom er meer over te weten.
Naaicafé’s in Leuven
Familie happening Haacht + XS-festival in Halle
In het kader van de Week van de Groeilamp zullen wij aanwezig zijn op de familiehappening in Haacht en het XS-festival in Halle op 15mei. Op deze opvoedingsevenementen in samenwerking met Huizen van het Kind proberen wij op een ludieke manier ‘goed genoeg-ouderschap’ bij iedereen bekend te maken. Benieuwd? Kom zeker eens langs!
Kom een namiddag samen naaien! We leren hoe we wasbaar maandverband kunnen maken en ook hoe we het dan later wassen en kunnen hergebruiken. Nog geen of maar een beetje ervaring in het naaien? Geen probleem! Voor starters voorzien we stukjes stof die worden omgetoverd tot zakjes voor de vzw BruZelle. Opgepast: het aantal plaatsen is beperkt
WEST- VLAANDEREN Maak je eigen body positivity-mug
Wij vrouwen zijn mooi, helemaal zoals we zijn. Dit is een boodschap waar de jonge Brugse keramiste Lore van Eleonora Ceramics helemaal van doordrongen is. Lore maakt kunstige keramieken kopjes, waarbij ze zich laat inspireren door de vormen en kleuren van de mensen rond zich. De kopjes, met perfect imperfecte borsten en piemels, heet ze body positivity mugs. Het zijn stuk voor stuk kunstwerkjes. We bieden je de kans om zelf ook zo’n kopje te maken. Tijdens de workshop krijg je een gratis exemplaar van het ‘goed genoeg-lijfboek’ en hoor je waarom Lore het zo belangrijk vindt om te doen wat ze doet. Waar: Burg 4 – 8000 Brugge Wanneer: zaterdag 15 mei 2022 van 14 tot 16 uur Kostprijs: 50 euro per persoon
Meer info en inschrijven voor deze activiteiten via www.rebelle-vzw.be. 27
BABBEL(S)TOF VOOR CREATIEVE VINGERS
Vorig jaar werkten we met enkele vrijwilligers een concept uit voor creatieve vingers. Dat kreeg de naam Babbel(s)Tof. Een toffe babbelplaats om te experimenteren met materialen en (naai) technieken. Leen belde ons en vertelde ons dat zij die formule van losse creatieve workshops best zag zitten. Ook Ria had zin om mee in het project te stappen. Babbelen, creatief bezig zijn en ondertussen leren van mekaar. Door hun enthousiasme ging de bal aan het rollen. 28
Leen “Het is een fijne ervaring om alle deelneemsters met hun eigen creatieve bloementaart naar huis te zien gaan. Iedere taart was mooi én anders, even uniek als elke deelneemster als het ware!”
“Leen maakte haar debuut in het begeleiden van bloementaarten maken. Een primeur! Via onze partnerorganisatie S-Plus, kwamen we terecht bij Deena, een vrijwillige lesgever, die we inschakelden voor enkele workshops. Ria zag het wel zitten om een etui-tasje te maken en de groep te begeleiden. Als doorwinterde vrijwilliger kent zij immers de kneepjes van het vak en is ze actief op allerlei vlakken. Samen met andere vrijwilligers gingen ze aan de slag. Ook al zaten we in die moeilijke lockdownperiode, we hielden er de moed in. Figuurlijk staken we de koppen bij elkaar om uiteindelijk tot een leuk resultaat te komen. Leen ontpopte zich als grafisch vormgever en ontwierp een leuk logo. Het programma werd opgemaakt op basis van onze interesses. Hetgeen je doet, moet plezierig zijn en geen verplichting.” Ontmoetingsmoment “In de zomer ontmoetten we elkaar in levende lijve in het park in Deurne. Het was heel fijn. Toevallig was het een prachtige avond. Digitale meetings zijn prima als het niet anders kan, maar je merkt toch duidelijk het verschil als je mekaar live ziet. Rebelle trakteerde op een drankje en de verdere praktische afspraken werden gemaakt. Ondertussen verdeelden we flyers zodat de deelnemers nog extra promo konden maken bij vrienden en kennissen.”
D-Day “In september 2021 was het dan eindelijk zover. Na een mooie voorbereiding gingen we van start met Babbelstof. Materialen, tafels, stoelen werden ontsmet. Tafels werden uit elkaar geschoven (1,5 meter), iedereen ontsmette zijn handen en droeg een mondmasker. Na de eerste workshop met de deelnemers was het ijs gebroken.” “Er volgde maandelijks een workshop op donderdagavond. Soms was het rustig. Andere momenten werd er volop gelachen en gebabbeld. Ook de deelnemers kregen inspraak. Samen met hen werden thema’s naar voor gebracht. Dit vormde de basis van de nieuwe reeks Babbelstof.” “Ondertussen maakten we kennis met Frayde, een toffe madam uit de buurt, die enthousiast reageerde op de vrijwilligersvacature. Ook zij stort zich nu met overgave op deze nieuwe uitdaging.” “Via Babbelstof of andere activiteiten willen we mensen samenbrengen, een plaats creëren waar taboes doorbroken worden, openheid gestimuleerd wordt en je gewoon jezelf kan zijn. We komen maandelijks samen om (creatieve) ervaringen te delen en bij te leren.”
Al gehoord van Visible Mending? Deze techniek is een ode aan imperfectie en spoort aan om de dingen die je bezit zolang mogelijk te koesteren. Je verbergt de imperfecties van een kledingstuk niet. Een foutje in een broek, jas of sok maak je op deze manier nog leuker en unieker. TIP! Met wat gekleurd garen maak je van die gatentrui al snel een kunstwerkje.
Frayde “Op Babbelstof was ik eigenlijk al jaren aan het wachten. Eindelijk een groep leuke vrouwen in mijn buurt, waarbij ik mij van mijn creatiefste kant kan tonen, ik helemaal mezelf kan zijn en ik nieuwe mensen leer kennen.” Ria “Een lach of gemeende dankjewel … Daar doe je het voor als vrijwilliger. Mijn drijfveer als vrijwilliger is nog altijd, vrouwen bewust maken dat ook zij rechten hebben. Daarom zijn projecten zoals Babbelstof zo belangrijk, en wil ik daar als vrijwilliger mijn steentje bijdragen. En ook ik leer nog altijd bij, je leert zoveel culturen kennen.”
Ook zin om vrijwilliger te worden? Wil je ook het hoofd leegmaken, elkaar inspireren, dingen delen, ideeën spuien en vooral samen plezier hebben? Of heb je een tof idee, dat we samen kunnen uitwerken? Laat het ons weten en we bekijken het samen. Meer info: www.rebelle-vzw.be
29
Zo maak je
KUTCAKES!
Omdat ze zo gehuld zijn in stilzwijgen, weten de meesten onder ons bijzonder weinig over deze eigen geslachtsdelen. We hebben vaak geen idee van de enorme diversiteit aan soorten, kleuren en maten waarin vulva’s komen. Velen denken daarom dat ze er niet ‘normaal’ uitzien en voelen zich soms jarenlang niet goed in hun vel. Dat vinden wij niet oké. Wij willen komaf maken met het taboe en de onzekerheid. Wij willen realistische beelden. Wij zeggen: free the vulva! En omdat we geen zure feministen zijn, vind je hier een recept voor heerlijke, zoete kutcakes. Werken aan gendergelijkheid was nog nooit zo plezant.
Benodigdheden • Mengkom, weegschaal, cakevormpjes, een mixer, een deegrol, een glas, een scherp mesje • Rebels enthousiasme
Ingrediënten (12 cupcakes)
Geen talent voor bakken? Koop dan een mix voor cupcakes (bv. in de supermarkt). Volg de stappen op de verpakking.
Vulva’s. In de volksmond beter bekend als vagina’s, of onder hun talrijke pseudoniemen: spleetje, foef, flamoes, poes. We praten er niet genoeg over. En we krijgen ze eigenlijk ook niet vaak in volle glorie te zien, tenzij misschien in een ‘opgekuiste’ barbie-versie: haarloos, zonder uitstekende flapjes of enig zichtbaar onderdeel. Piemels vind je in de gemiddelde grootstad zowat overal in graffiti op muren, bushokjes en straatinrichting allerhande. MAAR VULVA’S? Schaamte! Schande! 30
Feeling brave? Maak je deeg lekker zelf! Dan heb je het volgende nodig: • 180 gram zelfrijzende bloem • 180 gram ongezoute echte boter • 135 gram kristalsuiker • een zakje vanillesuiker of 1 el vanille-extract • eventueel: 4 el cacaopoeder • 4 eieren • snuifje zout
STAPPENPLAN Cupcakes • Verwarm de oven voor op 175°C (boven- en onderwarmte). • Mix de boter, suiker en vanillesuiker in een kom tot een romig beslag. Voeg de eieren een voor een toe, blijf mengen tot ze zijn opgenomen en je een zachte crème krijgt. • Voeg nu de droge ingrediënten beetje bij beetje toe: de zelfrijzende bloem en een snuifje zout. Mix op een lage snelheid tot ze goed zijn gemengd. Voor chocolade cupcakes voeg je nu ook het cacaopoeder toe. • Verdeel het beslag over de cupcakevormpjes, bijvoorbeeld met een ijsschep, tot ze voor ongeveer ¾de gevuld zijn. Ze zullen nog rijzen. Bak de cupcakes 20 minuten af, en laat ze daarna minimum 45 minuten afkoelen voor je aan de versiering begint.
Versiering • Als de cupcakes zijn afgekoeld, kun je beginnen decoreren. Besmeer de bovenkant met chocoladepasta. Witte choco kan je op voorhand kleuren (bv. roze) met een paar druppels (rode) kleurstof. Dat is je basislaag, strijk die mooi glad. Wees gerust, hierna mag het messy worden. • Nu ga je met de fondant aan de slag. Rol de fondant uit met de deegrol tot 3-4 mm dikte. Met het glas steek je cirkels uit ter grootte van de cupcakes. Snijd de cirkels in de helft in 2 met een scherp mes. Proficiat, je hebt grote schaamlippen gemaakt! Schik ze op de cupcake met een opening in de vorm van een vulva, en druk goed aan. • De kleine schaamlippen kan je uit snijrestjes maken, die je eventueel nog wat donkerder maakt met kleurstof. Drapeer ze aan de binnenkant van de grote lippen. Maak verschillende vulva’s in allerlei vormen. Inspiratie nodig? Zoek op Instagram naar @the.vulva.gallery. • Vanaf hier moet je je verbeelding gebruiken. Denk: een rood besje als het topje van de clitoris, hagelslag als schaamhaar, confituur als menstruatiebloed … Go wild!
Afbeeldingen: • http://zeitclites.com/how-tomake-vagina-cupcakes/ • https://www.youtube.com/ watch?v=0XsfTfFydOU (Viva la Vulva van merk Nana)
Trots op het resultaat? Stuur ons je foto’s via info@rebelle-vzw.be.
31
Ben jij een rebel(le) op reis? Gelukkig ben je verzekerd tegen medische kosten in het buitenland! Onverwachts ziek of een ongeval op reis? Dankzij onze gratis reisbijstand Mutas ben je verzekerd tegen medische kosten in het buitenland*. Meer info: Bond Moyson Oost-Vlaanderen & West-Vlaanderen: www.bondmoyson.be/mutas De VoorZorg Antwerpen & De Voorzorg Limburg: www.devoorzorg.be/mutas FSMB: www.fsmb.be/mutas
* Leden van Bond Moyson & De Voorzorg zijn wereldwijd verzekerd tegen medische kosten.
