maga z in e SEPTEMBER OKTOBER 2019
Bond Moyson West-Vlaanderen
180° STIG BROECKX STAAT ER WEER ZIJ AAN ZIJ DE KRACHT VAN RACE FOR THE CURE
MET DE S VAN STERK! EEN MAGAZINE VAN
LIEFDESVERDRIET, LAAT MAAR TOE
E.R. : P&V Assurances SCRL, Rue Royale 151 à 1210 Bruxelles
DE BESTE MANIER OM DE TOEKOMST VEILIG TE STELLEN, IS DOOR ER SAMEN AAN TE BOUWEN.
DE P&V GROEP IS EEN BELGISCHE COÖPERATIEVE VERZEKERINGSGROEP DIE ZICH INZET VOOR EEN SOLIDAIRE EN DUURZAME MAATSCHAPPIJ
hallo
EDITO
JE BENT STERK GENOEG!
De vakantie ligt stilaan achter ons. De schoolbanken, het werk, sport- en vrijetijdsactiviteiten roepen weer. Sommigen hebben volop energie om er weer in te vliegen, anderen hebben misschien een beetje aanmoediging nodig. Ieder doet het in zijn of haar tempo en met de kracht die er op dat moment is. De ene dag gaat alles je voor de wind, de volgende komt er een uitdaging van jewelste op je pad. Daardoor moet je plots andere keuzes maken. Keuzes die een stevige dosis moed vergen. Sterke keuzes. Zo moesten Yana en Pieter voor gezinsuitbreiding een heel andere weg inslaan dan ze oorspronkelijk dachten (pagina 12). En Tara verloor beide handen en benen door een vreselijke bacterie, maar knokt als geen ander terug (pagina 10). Dat doet ook renner Stig Broeckx, die na een zware val en maandenlange coma weer volop lĂŠĂŠft en toekomstplannen maakt (pagina 30). Maar sterk zijn is niet alleen vechten en de rug rechten. Je bent even sterk als je durft toe te geven dat het wat minder gaat. En de slechtere momenten toelaat. Om er nadien weer te staan, als jij er klaar voor bent. Liefdesverdriet? Je hoeft het niet te verdringen (pagina 24). Neem je tijd om het te verwerken. Of wat dacht je van de Race for the Cure? Geen dag om te rouwen om kanker, maar wel om bij elkaar te komen, elkaar te steunen, er gewoon te zijn voor elkaar (pagina 28). Laten we vooral samen sterk zijn of sterk zijn voor de andere als die dat zelf even niet kan. Veel leesplezier! TEAM S-MAGAZINE
3
Op-Stap-Premie tot â‚Ź 80 korting per jaar!
â‚Ź4
*
korting per dag
Ging je kind deze zomer op sport- of jeugdkamp of naar de speelpleinwerking? Dan betaalt ons ziekenfonds een deel van de kosten terug. Download het terugbetalingsformulier 'Op-Stap-Premie' op www.bondmoyson.be/ledenvoordelen. Laat het invullen door de organisator en bezorg het ons terug.
* Bond Moyson betaalt 50% van de werkelijke kostprijs tot maximaal 4 euro per dag en dit gedurende 20 dagen per jaar voor kinderen tot en met 18 jaar
COLOFON JAARGANG 47 september - oktober 2019 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Paul Callewaert ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Katrien De Weirdt HOOFDREDACTEUR Gwen Muylaert
28 ZIJ AAN ZIJ Lopen voor Race for the Cure. 08 STERKE KEUZES Sommige beslissingen vergen moed. Vraag dat maar aan Yana en Pieter, die kozen voor spermadonatie. En Tara, die terugvecht na amputatie.
30 180° Renner Stig Broeckx vecht sterk terug.
Herfstvakantie met JOETZ
18 S-INFO Ouderschap en seksualiteit
19 HOEZO HPV-vaccin, ook voor jongens
20 GEZOND Hoe scoort je eten?
22 SHOPPING Wie de steunkous past …
35 DE STOEL Schuif je vlees eens aan de kant.
CONCEPT & REALISATIE HeadOffice ILLUSTRATIES EN FOTOGRAFIE Gudrun Makelberge, Stijn Wils
CONTACT S-magazine Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel T 02 515 05 33 E s-magazine@socmut.be W www.bondmoyson.be/blog
23 S-INFO Word jij ons nieuwe zorgmoatje?
24 TABOE Liefdesverdriet? Rouwen mag!
16 IN DE KIJKER Na ziekte in eigen tempo weer aan de slag.
26 S-INFO Borstkanker, maar op en top vrouw
32 AGENDA Trek eropuit
OPLAGE 525 000 exemplaren
34 GETEST App Eerste hulp Rode Kruis
De redactie van dit nummer werd afgesloten op 12 augustus 2019. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Bond Moyson provincie WestVlaanderen. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.
06 NIEUWS 15 S-INFO
WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Sarah Brancart, Arne De Backer, Katrien De Ceunynck, Jotie De Meyer, Tatiana De Puysseleyr, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Tom Durinck, Siska Germonpré, Evelyne Hens, Silke Hoefkens, Bas Maes, Véronique Mertens, Silvie Mussen, Dimitri Neyt, Sarah Pardon, Carolien Rietjens, Peter Seijnhaeve, Sarah Van Humbeeck, Liesbet Van Tendeloo, Pieter Vandenbroucke, Evi Verstraete, Bieke Volcke, Francis Watteeuw, Carolien Wouters
DRUKKERIJ T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter
EN VERDER
inhoud 5
NIEU WS
GA NAAR DE TANDARTS EN BESPAAR Ben jij in 2019 al langsgeweest bij de tandarts? Zo niet, maak dan zeker nog een afspraak vóór het einde van het jaar. Want ga je niet in 2019, dan betaal je in 2020 meer. Voor kinderen tot 18 jaar wordt een consultatie bij een geconven tioneerde tandarts volledig terugbetaald, maar volwassenen moeten een deel uit hun eigen zak betalen. Als je elk jaar op controle gaat, krijg je een lager tarief. Zo betaal je voor sommige behandelingen slechts de helft. Neem contact op met je tandarts en maak nog een afspraak in 2019. Ging je dit jaar al op controle? Je kan het checken via ons internetloket op www.bondmoyson.be/e-mut.
DENK AAN JE GRIEPVACCIN Midden oktober tot midden november is de ideale periode om je te laten vaccineren tegen het griepvirus. Zo ben je gewapend wanneer de griep rond januarifebruari een offensief inzet. Met het vaccin ben je tot 12 maanden beschermd. Haal een voorschrift bij de dokter en koop je vaccin bij de apotheek. Laat het daarna plaatsen door een dokter of thuisverpleegkundige.
GOEDKOPER NAAR JE HUISARTS
Laat je vaccineren als je: ouder bent dan 65 jaar in het 2de of 3de trimester van je zwangerschap zit op het ogenblik van het griepseizoen diabetes of een andere chronische ziekte hebt een verminderde weerstand hebt opgenomen bent in een woonzorgcentrum of ziekenhuis samenwoont met de bovengenoemde risicopersonen of zorgt voor kinderen jonger dan 6 maanden werkt in de gezondheidssector 50+ en gezond bent (bespreek het met je huisarts).
Wist je dat je minder betaalt bij je huisarts als je een globaal medisch dossier (GMD) hebt? Zo’n GMD bevat al je medische gegevens (operaties die je onderging, chronische ziekten, allergieën, lopende behandelingen …). Je huisarts stelt het voor je op en houdt het bij. Een GMD bij je huisarts bespaart je kosten: Je betaalt tot 30 % minder remgeld, dus minder uit eigen zak. Ons ziekenfonds betaalt de kostprijs voor je GMD (30 euro) volledig terug. Ga je bij een specialist? Heb je een GMD en gaf je toestemming om je gegevens online te delen, dan kan de specialist je dossier makkelijk inkijken. Jij bepaalt welke zorgverleners je gegevens mogen inkijken. Dat doe je met de online toepassing MyHealthViewer (www.bondmoyson.be/ myhealthviewer). Om gegevensdeling toe te laten, vink je de geïnformeerde toestemming aan.
Het griepvaccin kost 11 tot 12 euro. Risicogroepen (zwangere vrouwen, mensen met een chronische ziekte of weerstandsproblemen) betalen slechts de helft voor het vaccin. Ben je lid van ons ziekenfonds? Dan krijg je een terugbetaling tot 25 euro per jaar voor erkende vaccins. Meer info: www.bondmoyson.be/vaccin.
6
NIEUW AANBOD SCHOOLWORKSHOPS JOETZ vzw, de jongerenorganisatie van ons ziekenfonds, ontwikkelt innoverende en toegankelijke acties en projecten rond gezondheidsthema’s. Nieuw in het aanbod is de workshop ‘draadloos’. JOETZ komt naar de klas met een interactief pakket en confronteert leerlingen met hun online gedrag en de mogelijke gevolgen. Alle workshops: behandelen leuke actuele thema’s zijn opgemaakt rond 1 of meerdere eindtermen of ontwikkelingsdoelen kosten 2 euro per leerling. Contacteer JOETZ West-Vlaanderen via www.joetz.be, joetz.west@joetz.be of 056 27 47 00.
in vorm
NIEUW: GEZONDHEIDSCOACHES
Wát we moeten doen om gezonder te zijn, weten we allemaal wel. Toch lukt het vaak moeilijk of houden we het niet vol. Een gezondheidscoach helpt je op weg naar een gezonder leven met een samenhangend plan. Een plan op maat van de doelen die jij wil bereiken en op een manier die past in jouw leven. De fit&wel-gezondheidscoach bekijkt alle aspecten van een evenwichtige levensstijl: je voeding, beweging, stressmanagement/ontspanning en slaap. Indien nodig zal de coach je ook doorverwijzen, bijvoorbeeld naar een diëtist of psychotherapeut. Bekijk onze fit&wel-tarieven voor begeleiding door een gezondheidscoach op www.fitenwel.be. Vanaf oktober kan je samen met de fit&wel-coaches aan de slag, om aan een gezondere versie van jezelf te werken.
7
VFG: OOK VOOR INVALIDEN EN LANGDURIG ZIEKEN Invalide worden heeft een grote impact op je leven. VFG staat je hierin bij. Volg de infosessies ‘Wegwijs in sociale wetgeving voor invaliden’. Hoe wordt mijn invaliditeit bepaald? Mag ik bijverdienen als invalide? Op welke fiscale en/of sociale voordelen heb ik recht? Veel vragen waarmee je geconfronteerd wordt tijdens de overgang van primaire arbeidsongeschiktheid (het 1ste jaar) naar invaliditeit. VFG maakt je tijdens deze sessies wegwijs in de wetgeving en het doolhof van de sociale en fiscale voordelen. We organiseren ook groepen voor invaliden. Wens je regelmatig samen te komen met andere invaliden op basis van een gemeenschappelijke hobby of interesse? Geef een seintje en we proberen ook in jouw buurt een groep op te richten. Infosessies: 21 oktober in Bond Moyson, Zilverstraat 43, Brugge | 22 oktober in het Moysoncentrum, President Kennedypark 2, Kortrijk. We starten telkens om 14 uur en eindigen rond 16.30 uur Info en inschrijven? Deelnemen is gratis, maar om praktische redenen vragen we om in te schrijven via 050 44 79 53 of w-vl@vfg.be.
DOSSIER YANA, PIETER EN TARA LATEN ZICH NIET DOEN
ZIJ KIEZEN OM DOOR TE GAAN 8
LINKS Tara > lees pagina 10 RECHTS Yana en Pieter > lees pagina 12
Soms loopt het leven niet zoals je het in gedachten had. Sommige dromen moet je opbergen, sommige wegen moet je noodgedwongen aanpassen. Yana en Pieter gingen resoluut voor een gezin, ook al zijn de kindjes genetisch niet van hen beiden. Tara verloor haar handen en benen, maar bereikte net een nieuwe mijlpaal. 9
DOSSIER
Eind vorig jaar, tussen kerst en nieuw, voelde Tara zich plots onwel. Een vleesetende bacterie zou voorgoed een einde maken aan haar zorgeloze leven. Maar Tara vocht terug, en hoe.
H
“Het was 28 december – die datum vergeet ik nooit meer – toen ik plots veel pijn kreeg in mijn onderrug”, steekt Tara van wal. In de spoedafdeling van het lokale ziekenhuis wordt bloed getrokken en worden foto’s genomen, en Tara keert met pijnmedicatie terug naar huis. De volgende nacht verergert haar situatie en een ambulance brengt haar opnieuw naar het ziekenhuis. Nierfalen, denken de artsen, en Tara wordt in een kunstmatige slaap gebracht. 2 dagen later krijgt haar familie het harde verdict: een vleesetende bacterie blijkt Tara’s lichaam op een erg agressieve wijze aan te vallen.
OVERLEVEN Tara’s nicht Jena maakt de daaropvolgende weken vanop de 1ste rij mee. “Het was vreselijk. We zagen Tara’s armen en benen letterlijk zwart worden. Niemand kon zeggen of ze het zou overleven.” Tara wordt pas enkele weken later wakker. De bacterie had haar hersenen niet aangetast, zo bleek, maar had wel zoveel schade aangericht dat een deel van haar armen en benen geamputeerd moest worden. Jena: “We wisten meteen dat er een loodzware periode van herstel zou aanbreken. Niet alleen emotioneel en fysiek, maar ook financieel. Tara verloor in 1 klap haar job, haar huis moest aangepast worden én we zouden op termijn peperdure prothesen moeten aankopen.”
Tara De Bolle 34 JAAR MAMA VAN EMMA (6) EN PLUSMAMA VAN DYLAN (13) HOUDT VAN CHOCOMOUSSE
van 13. Voor hen en mijn man moest ik me sterk houden.” Sindsdien revalideert Tara van maandag tot vrijdag in Gent en komt ze tijdens het weekend naar huis. “Ik leef van dag tot dag. Vorig weekend kon ik, dankzij een hulpstuk, voor het eerst schrijven. 6 pagina’s heb ik meteen volgeschreven, zo blij was ik.”
MIJN DOEL? MIJN DOCHTER ZELF NAAR HET 1STE LEERJAAR BRENGEN. ZELFSTANDIGHEID VERLIEZEN Maar er zijn uiteraard ook moeilijke momenten. Tara: “Je zelfstandigheid verliezen, dat is het ergste. Ik krijg thuis hulp van een verpleegster, maar het blijft slikken wanneer je voor bijna álles hulp nodig hebt. Ik kan niet alleen een bad nemen of de was doen, en als ik iets laat vallen, dan moet ik ofwel iemand roepen ofwel moet ik het gewoon laten liggen. Voorlopig zit ik in een elektrische rolstoel en op termijn zijn er nog heel wat aanpassingen nodig in het huis. Eigenlijk moet zowat alles aangepast worden, van de voordeur tot de badkamer en de slaapkamer, die naar beneden moet verhuizen.”
TERUGVECHTEN
BENEFIETWEEKEND
Ondanks de nieuwe opdoffer vertrekt Tara midden maart naar het revalidatiecentrum van UZ Gent, waar ze met een intensief dagprogramma start. “Ik was eerder pessimistisch van aard vóór mijn ziekte, maar toch vond ik vrij snel de energie om terug te vechten. Ik had een gezin om voor te zorgen. Ik ben mama van een dochter van 6 en een pluszoon
“Al vrij snel waren we ons ervan bewust dat er veel geld nodig zou zijn. Geld dat er niet meteen was. We hadden ondertussen ook te horen gekregen dat Tara geen baat had bij mechanische prothesen, maar elektronische prothesen nodig zou hebben. Alleen wist de dokter ons tegelijk te vertellen dat 1 beenprothese, zonder knie, al
10
VLEESETENDE BACTERIE, WAT IS HET? De bacterie Streptococcus pyogenes (wetenschappelijke naam) is eigenlijk een gewone bacterie die zich op onze huid en vooral in onze keel bevindt. Ze kan banale aandoeningen veroorzaken, zoals keelpijn, waarover je je geen zorgen hoeft te maken. Maar als de bacterie binnendringt via een wond(je) op de huid, kan ze ontaarden en zorgen voor een ernstige infectie. Dan spreek je van de vleesetende bacterie. Patiënten met de bacterie krijgen enorm veel pijn, beginnen zich ziek te voelen en krijgen koorts. Dat komt doordat het onderliggende weefsel hard wordt aangetast en zelfs na een tijdje afsterft. De huid kleurt blauw of zwart. Het enige wat artsen kunnen doen, is het geïnfecteerde weefsel wegsnijden. De vleesetende bacterie is moeilijk anders te stoppen. Antibiotica kunnen ook helpen, maar in de 1ste uren zijn die niet levensreddend.
gauw 27 000 euro zou kosten en niet terugbetaald zou worden. Dat was slikken. En dus hebben we vzw Hart voor Tara opgericht om geld in het laatje te krijgen”, vertelt Jena. Met resultaat, trouwens. Een benefietverkoop van paaseitjes leverde 46 000 euro op en een weekend met onder meer een quiz, optredens en een kindernamiddag een fikse extra som. Tara kwam tijdens dat weekend 2 keer goeiedag zeggen. “Toen ik al die mensen zag, waaronder vroegere klasgenoten, buren en collega’s, heb ik toch een traantje gelaten”, vertelt Tara. “Het verhaal van een jonge mama met 2 opgroeiende kinderen die van de ene op de andere dag haar armen en benen verliest, raakt mensen”, voegt Jena eraan toe. “Ook omdat zo’n vleesetende bacterie iedereen kan treffen.”
MIJLPAAL 1 september wordt voor Tara een belangrijke mijlpaal. “Mijn dochter gaat dit jaar naar het 1ste leerjaar en is mijn doel om haar zelf te brengen naar de grote school. En dat zal me lukken.” Tara’s revalidatie is voorlopig ‘gepland’ tot eind februari 2020, als alles volgens plan verloopt. “Ik heb er goeie moed in”, besluit ze. “En ja, een heerlijke chocomousse van mijn nichtje Jena, als ik in het weekend naar huis kom, helpt daarbij.” (lacht). www.hartvoortara.be
vechtlust 11
DOSSIER
16 en 17 waren ze toen ze elkaars hart stalen. 17 jaar later vormen Yana en Pieter samen met hun 2 kindjes een prachtig gezin. Al liep dat niet van een leien dakje. Het koppel wist al op jonge leeftijd dat ze een alternatieve weg moesten kiezen.
P
Pieters moeder kreeg tijdens haar zwangerschap een zware koortsaanval. De dokter diende een koortswerend middel toe, maar dat had een invloed op haar ongeboren baby. “Ik produceer geen zaadcellen”, legt Pieter uit. “Al tijdens mijn jeugd wist ik dat. Ik onderging behandelingen, maar die hielpen niet.”
MOEILIJKE AVOND “In het begin van onze relatie wist ik er niets van. Pas toen we enkele jaren samen waren, heeft Pieter het me verteld. Aanvankelijk was het een schok”, pikt Yana in. “Er zijn best wat tranen gevloeid.” Voor Pieter was het minstens even zwaar. “Als je zo jong bent, praat je niet meteen over een gezin. Maar al gauw voelden we dat het goed zat en dat we kindjes wilden. Ik had enorm veel schrik om Yana in te lichten. Stel dat ze me zou verlaten … Voor die bewuste avond liet ik nog een spermaonderzoek doen, om te zien of er echt geen zaadcellen waren. Dat gesprek was een van de moeilijkste dingen die ik ooit heb moeten doen.”
VERWERKINGSPROCES AL DOORGEMAAKT In 2009 ondergaat Pieter een behandeling met inspuitingen om zijn lichaam toch aan te sporen om zaadcellen aan te maken. Helaas zonder resultaat. Er volgen heel wat gesprekken. Om de teleurstelling te verwerken, elkaar te troosten en de knoop door te hakken: kiezen voor een spermadonor. “Het is altijd mijn 1ste keuze geweest”, weet Pieter. “Ik voelde al van in mijn puberteit dat papa worden op een natuurlijke manier niet zou lukken. Toen we ‘ja’ zeiden tegen sperma donatie had ik mijn verwerkingsproces al doorgemaakt. Veel vroeger dan Yana. Zij moest alles nog een plaats geven na de mislukte poging om zaadcellen te produceren.”
12
DE DONOR? EEN OPLUCHTING Het blijft een sterke keuze: gaan voor een kindje dat genetisch niet het jouwe is. “Nochtans was het voor mij vanzelfsprekend. Ik beschouw het niet echt als een moedige keuze. Ik heb me ook nooit afgevraagd of ik mijn kinderen minder graag of anders zou zien, omdat ik ze niet zelf heb verwekt. Het zijn gewoon míjn kinderen”, benadrukt Pieter. “Ik ben iemand die naar oplossingen zoekt. De optie van een spermadonor was een opluchting. We konden kinderen krijgen. Punt. Ik heb het altijd gezien als iets positiefs. Ik vond de zwangerschap even spannend als elke andere papa. En ik kan me niet voorstellen dat de geboorte van mijn kinderen mooier zou geweest zijn, als ze genetisch van mij waren. Bovendien geef ik ze waarden en normen mee, dus ze dragen een groot stuk van mij in zich.”
LANG LEVE IVF Yana en Pieter starten met 6 inseminatiepogingen (zaad wordt in de baarmoeder gebracht), maar die blijken onsuccesvol. “Na de 2de poging had ik écht het gevoel dat ik zwanger was. Ik leefde op een roze wolk. Toen een bloedonderzoek uitwees dat ik toch geen kindje droeg, viel ik in een zwart gat. Na de 6 pogingen konden we kiezen tussen 3 nieuwe inseminaties of ivf (proefbuisbevruchting). We twijfelden geen seconde”, lacht Yana. “Uit de pick-up (verzamelen van de eicellen) kwamen 13 eicellen, waarvan na de bevruchting 5 topembryo’s overbleven. Uit het 1ste dat werd teruggeplaatst, is Anna geboren. Het proces dat voorafgaat is wel niet te onderschatten. Ik hield een dagboek bij. Dat kan ik later delen met de kindjes. Er staat precies in hoe ik alles beleefde, hoe Pieter ermee omging.”
NIET VEEL TIJD MEER Meer dan 3 jaar nadat ze Anna verwelkomen, beslist het koppel om te gaan voor een 2de kindje.
positieve keuze
Yana en Pieter (fictieve namen) IK HEB ME NOOIT AFGEVRAAGD OF IK MIJN KINDEREN MINDER GRAAG ZOU ZIEN, OMDAT IK ZE NIET ZELF HEB VERWEKT Nochtans dachten ze dat dat er niet meer zou komen. “Ik had al een soort rouwproces afgesloten: het zou bij 1 kindje blijven. Toen Pieter toch over een 2de sprak, moest ik nadenken of ík het nog wilde. Bovendien konden we niet meer treuzelen, want de embryo’s blijven maar 5 jaar bewaard. Was het niet gelukt met de overige 4 embryo’s, dan hadden we het hele proces niet overgedaan. Maar bij de terugplaatsing van het 3de embryo, was ik zwanger van Mauro.”
EERLIJK EN OPEN In België is de identiteit van de donor goed beschermd. Pieters kinderen kunnen niet achterhalen wie hun genetische vader is. “Dat vind ik heel belangrijk. Ik zou het erg vinden mochten mijn kinderen hem willen ontmoeten. Je kiest de donor ook niet zelf. Het ziekenhuis zoekt in de spermabank op basis van je profiel de beste match.” Toch zijn Yana en Pieter heel open en eerlijk over de manier waarop de kinderen er gekomen zijn. “We lopen er niet mee te koop, maar hebben er geen probleem mee om het te zeggen tegen de mensen bij wie we ons comfortabel voelen. Ook de kinderen weten het. Soms ben ik wel bang voor hun mogelijke reactie als ze ouder zijn. Ik verwacht ooit een opmerking als ‘wat heb jij te zeggen, je bent mijn papa toch niet’. Dat zal aankomen. Maar ook dan zal ik een oplossing vinden.”
13
33 EN 35 JAAR HOUDEN VAN (UITSTAPJES MET) HUN KINDJES MAURO (3) EN ANNA (7), EN EEN GOEDE FILM
DOSSIER
Hoe sterk van jou! Wees sterk. Sterkte. Het zijn woorden die Yana en Pieter en Tara al vaker hebben gehoord. Wat zij meemaken en de keuzes die ze daardoor moeten maken zijn allesbehalve gemakkelijk. Ze geven aan dat het soms hard op de tanden bijten is. Dat er vaak verdriet bij komt kijken. Dát durven is minstens even sterk. “Het leven werpt sommige mensen onvoorstelbaar harde uitdagingen voor de voeten. De weg die Tara aflegt na een vreselijke beproeving vergt meer doorzettingsvermogen dan velen ooit aan de dag zullen moeten leggen. Maar ze zet door, stap voor stap, van doel naar doel. Ze kiest voor het leven, maar laat ook de moeilijke momenten toe. Want die maken er onvermijdelijk deel van uit.” In de huidige maatschappij moet alles beter, harder, sneller, sterker … “Inderdaad. ‘Stilstaan is achteruitgaan’, dat is zowat het hedendaagse motto. De druk van het werk, gezin, het sociale netwerk … wordt alsmaar groter. We moeten presteren en verdienen. We moeten er elke dag staan. Een tegenslag? Achter je laten en hop, de dag nadien er weer tegenaan gaan. Want de wereld wacht niet. Alleen … maakt die ingesteldheid ons bestaan nog wel leefbaar?” Moeten mensen per se altijd sterk zijn? “Sterk zijn is iets positiefs. Het zorgt ervoor dat je overeind blijft bij tegenslag en miserie. Er zijn verschillende vormen van sterk zijn. Rechtkrabbelen en verder gaan na een moeilijke periode is zeker sterk. Maar een sprong wagen en durven falen getuigt ook van een stevige portie moed en kracht. Of je fierheid aan de kant schuiven en om hulp vragen. Sterk zijn is ook loslaten. Of durven tegen de stroom ingaan. Kortom, je kan op vele manieren tonen dat je sterk bent. Zolang het echt is, zolang je niet ‘doet alsof’, zal het helpen.” Een ander pad kiezen vergt evenveel moed. “Absoluut. Het is niet altijd evident om nieuwe horizonten op te zoeken of een
andere weg in te slaan. Soms bepaalt het leven dat je een keuze moet maken waaraan je vooraf nooit gedacht had. Of die je in 1ste instantie eigenlijk niet wil maken. Maar je moet. Gewoon omdat bepaalde zaken niet meer mogelijk zijn: fysiek, emotioneel, sociaal, financieel. Omgaan met (grote) veranderingen vraagt heel wat draagkracht, flexibiliteit en aanpassingsvermogen. Maar je kan én mag altijd zelf bepalen waar je heen wil. Kies je ervoor om er vol voor te gaan? Top. Kies je om te breken met een vastgeroeste gewoonte? Respect. Of wil je even op de pauzeknop drukken en de zaken op een rijtje zetten? Even goed. Voor al deze sterke mensen doe ik mijn hoedje af. Respect voor hun wilskracht, incasseringsen doorzettingsvermogen. Maar evenzeer voor wie berust en ondergaat, als dat hun wens is. Toegeven vergt soms meer moed dan vechten.” Hoe kan je werken aan dat zelfbeschikkingsrecht? “Met onze sensibiliseringscampagne ‘Ik ben ik, gewoon mezelf’ (www.ikbenik.be) benadrukken we dat je uit moet gaan van je eigen kracht en kunnen. Wat jij aankan, is goed genoeg. Laat niemand voor jou bepalen hoe je in het leven staat. Het belangrijkste is dat je jezelf aanvaardt. Bekijk jezelf met de nodige mildheid, want niemand is perfect. We vergeten al te vaak lief te zijn voor onszelf. Ontdek de kracht van positief denken. Een veerkrachtige attitude heelt je lichaam en geest.”
PAUL CALLEWAERT ALGEMEEN SECRETARIS SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN
14
STERK ZIJN IS OOK JEZELF AANVAARDEN ZOALS JE BENT
Kom je mee herfstgriezelen met Joetz? Verkleed je je graag in enge outfits? Griezel je als de beste? Kom dan mee op herfstkamp met JOETZ. Alle kampen bezoeken ook het pretpark Bellewaerde dat voor de gelegenheid verandert in een feestcocktail van angstwekkende attracties en schrikwekkende Halloween Specials.
Schrijf ! snel in
Wanneer: herfstvakantie Meer info en inschrijven: www.joetz.be Verschillende kampen voor kinderen van 4 tot 15 jaar Locatie: ‘t Lotegat, Zonnebeke T 056 27 47 00 | E joetz.west@joetz.be | W www.joetz.be 15
M
IN DE KIJKER WEER AAN DE SLAG: GEDEELTELIJKE WERKHERVATTING
Ziek? Da’s niet uitgeteld Na ziekte weer aan het werk gaan is niet altijd gemakkelijk. Toch kan het positief verlopen als je je gesteund voelt en als je het in je eigen tempo kan doen. Verzorgster Hilde (54) ging na een diabetesdiagnose opnieuw aan de slag via gedeeltelijke werkhervatting. 16
M
“Mijn gezondheidsproblemen begonnen in 2012, toen ik voltijds werkte”, vertelt Hilde. “Ik kon niet meer zoveel en was snel moe. Blijkbaar had ik diabetes en plots moest ik 4 keer per dag insuline spuiten. Ik kreeg het ene probleem na het andere als gevolg van mijn diabetes. Ik kon niet lang meer stappen en ik bleek allerlei vernauwingen te hebben. Ik had een ontsteking aan mijn teen, waarvoor verschillende ingrepen nodig waren. Ik had last van een geknelde zenuw in mijn rechterpols. Opnieuw een operatie. Ik ging weer voltijds werken, maar ik voelde snel dat het niet lukte.”
NIET BETALEN BIJ ZIEKTE Hildes werkgever stelde voor om te beginnen werken via gedeeltelijke werkhervatting. Daar ging ze enthousiast op in. Ze is haar werkgever dankbaar, omdat die het mogelijk maakt voor haar om nog professioneel actief te blijven. “Soms weet ik pas ’s ochtends dat ik me niet goed voel, wat niet evident is in de zorgsector. Gelukkig zijn mijn baas en collega’s erg begripvol. Het ‘zwaarste’ werk moet ik niet meer doen en ik sta niet meer op kraamzorg. Omdat ik soms geen gevoel meer heb in mijn hand, is het niet veilig dat ik nog met baby’tjes werk. Omdat ik gedeeltelijk het werk hervatte, moet mijn baas me niet betalen als ik ziek ben. Daardoor is de drempel lager, anders zou ik soms niet durven zeggen dat het eigenlijk niet gaat.”
IETS BETEKENEN Hildes aanvraag voor gedeeltelijke werkhervatting werd net weer goedgekeurd voor 2 jaar. “Het is altijd spannend afwachten. Toch voel ik dat ik niet meer voltijds
kan werken. Ik vind dit een heel zinvol systeem”, zegt ze. “Het is voor mij de best mogelijke oplossing. Als ik ’s ochtends gewerkt heb, voel ik vaak dat ik ’s middags op ben. Ik kan niet meer wat ik vroeger kon. Maar ik heb het gevoel dat ik nog iets kan betekenen voor de samenleving.”
ZORG EERST VOOR JEZELF, DAN PAS KAN JE VOOR ANDEREN ZORGEN ZORG EERST VOOR JEZELF En de toekomst? “Ik leef altijd op hoop. Ik weet dat ik nog gezondheidsproblemen zal hebben, maar zolang het kan, blijf ik dit werk doen. Verzorgen zit in mijn bloed: ik wil bij mensen zijn en helpen. Het is een roeping.” Aan mensen in een gelijkaardige situatie geeft Hilde het volgende advies: “Probeer opnieuw deeltijds te starten. Je kan nog mee in de maatschappij en je zorgt tegelijk voor je lichaam. Zorg eerst voor jezelf, dan pas kan je voor anderen zorgen.”
RE-INTEGRATIE EN GEDEELTELIJKE WERKHERVATTING: WAT HOUDT HET IN? Als je goed herstelt van een ziekte of letsel, komt er misschien een moment dat je opnieuw (deeltijds) aan de slag wil. Dat kan! Dankzij gedeeltelijke werkhervatting, ook wel ‘medisch deeltijds’ of ‘progressief werken’ genoemd. Daarnaast behoort ook een re-integratietraject tot de mogelijkheden. Gedeeltelijke werkhervatting Je bent ziek gevallen en ontvangt een ziekteuitkering. Maar je voelt je weer iets beter en zou graag opnieuw werk verzetten. Dan kan je een gedeeltelijke werkhervatting aanvragen. Tijdens je werkhervatting combineer je je loon met een uitkering. Je uitkering wordt
17
aangepast op basis van het aantal uren dat je werkt ten opzichte van een voltijdse job bij je werkgever. Werk je 1 dag per week of minder (niet meer dan 20 % van een voltijdse baan), dan behoud je je volledige uitkering. Minstens 1 dag vóór je begint, moet je een aanvraag doen bij de adviserend-arts van ons ziekenfonds. Je hoeft niet te wachten op zijn goedkeuring, maar mag meteen beginnen. Als hij toch niet akkoord gaat met je werkhervatting, moet je natuurlijk wel onmiddellijk stoppen. Zelfstandig? Ook dan is gedeeltelijke werkhervatting mogelijk. Neem wel vooraf contact op met de adviserend-arts! Je hebt namelijk een uitdrukkelijke toestemming nodig. Re-integratietraject Naast gedeeltelijke werkhervatting bestaat het re-integratietraject. Dat geldt voor iedere zieke werknemer en werkzoekende. Na 2 maanden ziekte krijg je een vragenlijst over je gezondheid, loopbaan en plannen. Op basis van je antwoorden onderzoekt de adviserend-arts of en wanneer je weer aan de slag kan. Soms stelt die vast dat je verder moet herstellen, maar in andere gevallen is aangepast werk en een gedeeltelijke werkhervatting mogelijk. Papierwinkel Ons ziekenfonds wil patiënten helpen om de draad op te pikken na een ziekte of ongeval. Jammer genoeg maakt de overheid het er niet makkelijker op. Dat vertelt Paul Callewaert, algemeen secretaris van ons ziekenfonds. “Opnieuw gaan werken is al een uitdaging, en dan komt er nog een stroom documenten op je af. Ons ziekenfonds pleit voor gerichte vragenlijsten, persoonlijke begeleiding en minder paperassen. Met minder administratie wordt het makkelijker voor mensen die weer aan het werk willen en krijgen adviserend-artsen meer tijd om persoonlijk te adviseren.”
WEER AAN DE SLAG Arbeidsongeschikt betekent niet per se uitgeteld. Ontdek al je opties voor deeltijds werk, vrijwilligerswerk en herscholing in onze gratis Wegwijs-brochure ‘Weer aan de slag’. Haal je exemplaar in een kantoor of download het op www.bondmoyson.be/tijdensjeziekte.
S -INFO
VANAVOND WEL, SCHAT Kaat Bollen is seksuologe, psychologe en mama van een tweeling. Ze werd bekend toen haar ‘schaamhaarthesis’ uitgebreid werd besproken in een populaire tv-quiz. Ze schrijft en regisseert, maar ontvangt ook talloze koppels in groepspraktijk ‘De Meiboom’. Kaat Bollen, seksuologe, psychologe en mama
Speelt bij jullie niet de hoofdpijn voor spelbreker, maar wel de kinderen? Ze zijn voor dag en dauw wakker en overdag zijn ze 1 brok energie. En jij hebt als partner ’s ochtends geen tijd en ’s avonds ben je misschien te moe. Ben je meer papa en mama dan man en vrouw? Gaan jullie gesprekken vooral over wie de kinderen van school haalt of wie het flesje geeft? Net zoals veel ouders ondervinden jullie dat het dus niet evident is om tijd voor elkaar te maken, laat staan van elkaar te genieten zonder gestoord te worden.
WORKSHOP OUDERSCHAP EN SEKSUALITEIT MET KAAT BOLLEN Datum: 10 oktober 2019, start om 19.30 uur Locatie: De Mozaïek, Overleiestraat 15a, Kortrijk Prijs: 7,50 euro Inschrijven: 050 44 79 42 of viva.wvl@viva-svv.be
Zin om de romantiek een handje te helpen? Seksuologe Kaat Bollen, zelf mama van een tweeling, geeft tips hoe je als ouder je relatie nieuw leven kan inblazen en van elkaar kan genieten tijdens gestolen momenten.
18
HOEZO
HOEZO
JONGENS KRIJGEN NU OOK EEN VACCIN TEGEN HPV?
Voorkomen is beter dan genezen. Meisjes worden al langer gevaccineerd tegen het besmettelijke HPV. Vanaf het schooljaar 2019-2020 krijgen ook de jongens in het 1ste middelbaar automatisch een HPV-vaccin.
Hoe werken de vaccins? Jongeren in het 1ste middelbaar hebben 2 vaccins nodig, met een tussenpauze van 6 maanden. Je krijgt de inentingen van een arts van het CLB, op school of tijdens onderzoek op het CLB. Voor alle duidelijkheid: het vaccin beschermt je enkel tegen bepaalde types van HPV. Op andere soa’s zoals hiv, chlamydia of hepatitis B heeft het geen effect. Veilig vrijen blijft dus hoe dan ook de boodschap.
Wat is HPV? Hoe raak je besmet? Ooit gehoord van HPV? Van alle seksueel overdraagbare aandoeningen is het Humaan Papillomavirus een van de meest besmettelijke. Naar schatting 80 % van de mensen die seksueel actief zijn, komt ermee in aanraking. Dat mag je letterlijk nemen, want behalve door te vrijen, kan je een infectie ook overdragen via je handen, mond of de delen die niet bedekt zijn door een condoom. Een condoom gebruiken, is dus niet genoeg om je tegen het virus te beschermen. Het komt bovendien het meest voor bij jongere mannen en vrouwen. Je lichaam is doorgaans in staat om zelf het virus uit te schakelen. Toch is het een goed idee om je te laten vaccineren, want HPV heeft kwalijke kantjes.
Kan ik me als jongen/man ook laten vaccineren als ik ouder ben? Dat kan zeker. Je bespreekt het best met je dokter welk HPV-vaccin het meest geschikt is voor jou. Je kan het vaccin dan gewoon kopen in de apotheek. Als je het 1ste middelbaar al achter de rug hebt, krijg je het nog niet terugbetaald en het is niet goedkoop (tussen 69 en 135 euro per dosis, afhankelijk van het vaccin). Hou er ook rekening mee dat je 3 dosissen nodig hebt, als je ouder bent dan 15 jaar.
19
Waarom moeten jongens nu ook een vaccin krijgen? Tot nu toe kregen enkel meisjes een vaccin, omdat HPV de oorzaak is van baarmoederhalskanker. Daar zijn jongens uiteraard niet gevoelig voor. Maar als jongen kan je het virus wel krijgen en doorgeven. Bij jongens en mannen kan HPV bovendien andere kankers veroorzaken, aan de penis, de anus en de hoofd/ halsregio. Het is dus hoe dan ook een goed idee om jongens te vaccineren in het 1ste middelbaar, voor ze seksueel actief worden. Dan heeft het vaccin een maximaal effect. Net als bij de meisjes is die inenting volledig gratis vanaf het schooljaar 2019-2020.
TERUGBETALING VACCINATIE Als lid van ons ziekenfonds krijg je tot 25 euro per jaar terugbetaald voor erkende vaccins. Vraag je apotheker om een attest en bezorg het aan ons ziekenfonds. www.bondmoyson.be/ vaccin
GEZOND
A C BD
DE NUTRI-SCORE: 1STE HULP BIJ GEZOND ETEN
Gezond eten is belangrijk. Maar hoe weet je of de producten die je in de winkel vindt gezond zijn? Met de Nutri-Score kom je al een heel eind. Gemakkelijk te lezen en niet mis te verstaan.
Wat is de Nutri-Score?
Je kent het fenomeen. Je gaat naar de winkel om inkopen te doen en je bent vastberaden om gezonde producten te kiezen. Alleen: hoe begin je daaraan? Vooral bij bewerkte en samengestelde producten is het een lastige vraag. Om je te helpen, vind je op de verpakking van sommige producten een Nutri-Score.
Het systeem klasseert voedingsmiddelen in 5 categorieën, van gezonde producten met een hoge voedingswaarde (de A-score) tot producten die je het best zo weinig mogelijk eet of drinkt (de E-score). Elke categorie heeft een eigen kleur, van donkergroen (beste score) tot rood (slechtste score). Net zoals de verkeerslichten dus. Let wel:
20
fabrikanten zijn niet verplicht om de Nutri-Score te vermelden.
Hoe wordt de Nutri-Score berekend? Het systeem is gebaseerd op een simpel idee: het neemt 100 gram van een voedingsmiddel zoals het verkocht wordt en weegt de goede inhoud (vezels, eiwitten, vitaminen, mineralen, fruit, groenten, peulvruchten, noten …) af tegenover de slechte elementen (verzadigde vetten, suiker, zout). Elk onderdeel krijgt een cijfer. Als je de som maakt, kom je uit bij een getal dat de algemene voedingswaarde aangeeft. Dat getal tussen -15 en +40 is de Nutri-Score. Vergis je niet: een score onder 0 is juist goed, want het betekent dat het product meer goede dan slechte elementen bevat.
5 TIPS OM GEZOND TE ETEN
E
1. Eet bij voorkeur plantaardig (groenten, fruit, aardappelen, volkorenbrood, volkoren pasta …). 2. Eet nu en dan een vlees vervanger (quorn, soja, noten, peulvruchten) in plaats van vlees of vis. 3. Beperk sterk bewerkte voedingsmiddelen zoals pizza, frieten, chips, gehakt … 4. Let op hoeveel je eet en verspil geen voeding. 5. Drink water. Hoeveel? Volwassenen drinken het best 1,5 liter per dag.
EEN PAAR VOORBEELDEN … • Vers fruit en groenten: die scoren altijd A, zelfs relatief calorierijke avocado’s. • Zalm: verse zalm (score A) is beter dan gerookte zalm (score D), omdat er veel minder zout in zit. • Melkdessert: rijstpap op basis van magere melk (score B) is beter dan een dessert op basis van room of mascarpone (score D tot E). • Brood: bruin brood (score A) bevat meer vezels en eiwitten en is dus per definitie beter dan wit brood (score B). • Kaas: beter mozzarella (score C) dan schimmelkazen zoals roquefort (score E).
Welke Nutri-Scores bestaan er? A: -15 tot -1 punten, donkergroen B: 0 tot 2 punten, lichtgroen C: 3 tot 10 punten, geel D: 11 tot 18 punten, oranje E: 19 tot 40 punten, rood
Is het beter om enkel producten met Nutri-Score A te eten? Nee. De Nutri-Score is vooral interessant om gelijkaardige producten met elkaar te vergelijken. Diepvriesfrietjes zijn bijvoorbeeld niet gezonder dan sardines, ook al scoort het 1ste een A en het 2de een D. Het is ook niet beter om Coca-Cola Zero (score B) te drinken dan olijfolie (score D) te gebruiken. De Nutri-Score geeft in een oogopslag informatie over de voedingswaarde van elk afzonderlijk product. Hoe vaak en hoe veel je iets eet of drinkt, is even belangrijk. Hoe de rest van je maaltijd eruitziet ook. Daar kan de Nutri-Score je niet bij helpen. Ze houdt ook geen rekening met hoe je het product bereidt. Als je de frietketel bovenhaalt om de diepvriesfrietjes klaar te maken en er ook nog eens zout op strooit, blijft er van dat ‘gezond’ maar weinig over. Om gezond te eten, houd je beter de voedingsdriehoek in gedachten en zorg je voor voldoende variatie.
Wat is het nut van de Nutri-Score? De Nutri-Score heeft een dubbel voordeel. Aan de ene kant kunnen we dankzij het systeem makkelijker gezonde keuzes maken in de winkel. Het is ook bewezen dat consumenten meer nadenken over wat ze eten en sneller naar gezondere voeding grijpen als er een Nutri-Score op staat. Daarnaast motiveert het systeem de fabrikanten ook om producten te ontwikkelen die beter scoren (minder zout, minder suiker, meer volle granen …). Ook goed om te weten: goedkopere producten zijn niet per definitie slechter dan duurdere.
VOORDELIG VOEDINGSADVIES LEKKERE RECEPTEN
Zwaarlijvigheid, voedselallergie of eetstoornis? Laat je bij Bond Moyson adviseren en begeleiden door een erkende diëtist(e). Je krijgt 50 % van de kosten voor consultaties terugbetaald tot een maximum van 250 euro. Meer info: www.bondmoyson.be/ledenvoordelen.
Gezond koken hoeft niet moeilijk te zijn. Je hebt er niet eens veel tijd, inspiratie of ingrediënten voor nodig. Op www.lekkernormaal.be vind je gezonde gerechten die je in een handomdraai op tafel krijgt.
21
SHOPPING
CHECK JE MAAT Het is belangrijk om altijd de juiste maat van kousen te dragen. Ze moeten aangepast zijn aan jouw beenlengte en -omvang.
25%
KORTING*
BEETJE HULP Er bestaan hulpmiddelen om je compressiekousen makkelijker aan te trekken.
S VAN STEUNKOUSEN Venotrain staat garant voor een uitgebreid assortiment compressiekousen van hoge kwaliteit. Ze zitten net zo comfortabel als een modekous én verzorgen je benen tegelijkertijd goed.
TOP EFFECT De steunkousen hebben een optimaal therapeutisch effect als je ze onmiddellijk na het opstaan aantrekt.
De therapeutische steunkousen oefenen druk uit op je benen en geven extra steun. De druk stimuleert de bloedsomloop en voorkomt of vermindert zwelling. De kousen zijn gemaakt van ademend materiaal en zijn daardoor erg huidvriendelijk.
*Enkel voor leden van Bond Moyson West-Vlaanderen
Ze zijn verkrijgbaar in verschillende lengtes, drukklassen, met open of gesloten teen, en kunnen ook op maat gemaakt worden. Van 1 september tot en met 31 oktober geniet je 25 % korting bij aankoop van Venotrain-steunkousen.
22
PROFESSIONELE BEGELEIDING Kom langs in een Medishop in je buurt om je professioneel te laten begeleiden. Meer info: 056 230 230 (optie 2) of medishop.wvl@bondmoyson.be.
S -INFO
WORD WORD JIJJIJ ONS HETNIEUWE NIEUWE ZORGMOATJE? ZORGMOATJE VAN S-PLUS? ACTIVITEITEN NAJAAR 2019 1 Herfstwandeling Wanneer: woensdag 18 september van 14 tot 16 uur Waar: afspraak aan startpunt, gemeentepark Zwevegem (La Mairie). Voor wie: mantelzorger en persoon met dementie. (Bij regenweer voorzien we een vervangactiviteit.) 2 Wellnessactiviteit: gelaatsverzorging Wanneer: woensdag 6 november van 14 tot 16 uur Waar: Doorniksesteenweg 220, Kortrijk. Voor wie: mantelzorger en persoon met dementie.
Zorg jij voor iemand met dementie? Of heb je zelf de diagnose dementie gekregen? Heb je nood aan een ontspannende activiteit of een gezellige babbel? Dan zijn de zorgmoatjes van S-Plus misschien wel iets voor jou. Dementie is niet niks. De diagnose heeft vaak ingrijpende gevolgen voor de relatie tussen de persoon met dementie en de mantelzorger. Toch is het belangrijk om ook samen te genieten en te ontspannen. Zorgmoatjes organiseren activiteiten die je hiermee kunnen helpen. Als persoon met dementie wil je het gevoel hebben dat je er nog bij hoort en kan deelnemen aan een vrijetijdsaanbod op maat. Dit probeert S-Plus te realiseren met hun zorgmoatjes. Zij ondersteunen en begeleiden de activiteiten.
23
3 Mantelzorgcafé ‘Zorg voor jezelf’ Wanneer: woensdag 20 november van 14 tot 16 uur Waar: de Foyer Theater centrum, Otegemstraat 18, Zwevegem. Voor wie: mantelzorger.
DEELNEMEN OF ZORGMOATJE WORDEN Voel jij je geroepen om zorgmoatje te worden of deel te nemen aan een activiteit? Inschrijven en meer informatie bij Patrick De Buyck, debuyck.patrick@skynet.be of 0472 30 37 91.
TABOE
ROUW MAAR
Liefdesverdriet. Je hart ligt aan diggelen, de wereld mag verdwijnen. Maar niet te lang, je moet er snel weer staan. Waarom eigenlijk? Leen Dendievel pleit voor meer tijd om te rouwen na een gebroken hart.
De meesten kennen haar als Kaat uit de Eénserie ‘Thuis’, maar Leen Dendievel is ook assistent in de psychologie. Ze boog zich over het fenomeen liefdesverdriet. In haar boek ‘Hard’ gaat ze geen taboe uit de weg. Want liefdesverdriet is écht. En het is vooral iets wat er mág zijn.
WAT IS LIEFDESVERDRIET? Liefdesverdriet voel je wanneer je partner, die je graag ziet, je verlaat. “Dat kan zowel bij iemand die kiest om bij je weg te gaan als bij iemand die je verliest aan de dood. Beide vormen van liefdesverdriet zijn erg, maar het verdriet om iemand die een relatie verbreekt, gaat over. Verdriet om de dood heelt, maar verdwijnt nooit volledig”, vertelt Leen. “Liefdesverdriet is niet enkel gereserveerd voor degene die verlaten wordt. Ook de persoon die de keuze maakt om uit een relatie te stappen, kan enorm afzien.” ‘Op een bepaalde manier is een breuk in een relatie emotioneel soms kwetsender dan het verliezen van iemand door de dood’, zei psychiater Dirk De Wachter ooit. “Absoluut!”, beaamt Leen. “Het gevoel op dát moment kan veel erger zijn.
24
Maar liefdesverdriet wordt onderschat. Er is altijd een (drog)reden om je snel te moeten herpakken. Bij een liefdesbreuk krijg je de tijd niet om te rouwen. Mensen vinden snel dat je ‘zaagt’. Bovendien is een liefdesbreuk een persoonlijke aanslag op je zijn. Iemand wíl niet meer bij jou zijn – en misschien zelfs wel bij een ander. Als de dood iemand wegrukt, heb je niet het gevoel dat het aan jou ligt.”
LIEFDE VERLIEZEN = ROUWEN Een gebroken hart kan weer gezond worden, maar je moet door een rouwproces. “Hetzelfde geldt bij een overlijden. Je moet 5 fases doorlopen: ontkenning, woede, onderhandeling, depressie en acceptatie. Een rouwproces is heel individueel, dus de volgorde van de fases kan verschillen. Maar je moet ze álle 5 door. Denk je dat je ervan af bent na fase 4, dan heb je het mis. De 5de fase volgt ooit nog wel. Een rouwproces moet je afsluiten. Waarom duurt liefdesverdriet soms zo lang? Precies omdat mensen het proces nog niet hebben afgerond”, weet Leen. Hoe lang het duurt om liefdesverdriet te verwerken, kan
niemand zeggen. “Voldoende tijd nemen is belangrijk. Ga het rouwproces bewust aan en negeer je verdriet niet. Dat geldt ook voor je omgeving. Maar daar speelt net een deel van het taboe. Je krijgt niet altijd de ruimte om door het rouwproces te gaan. Onze maatschappij laat je niet toe om die tijd te nemen. Afwezig zijn op het werk door liefdesverdriet? Dat wordt niet echt aanvaard.” “Nog een reden waarom het zo’n lastig onderwerp is om over te praten? Als je zelf niet midden in dat verdriet zit, is het moeilijk om het je écht in te beelden. Je hebt al liefdesverdriet meegemaakt, maar je vergeet de zwaarte na een tijdje. Bovendien kunnen mensen niet goed om met verdriet. Terwijl je vaak enkel moet luisteren en niet per se iets moet zeggen.”
bouwd en intieme dingen hebt gedeeld. En dat wordt weggerukt. Dat is een trauma”, knikt Leen. Liefdesverdriet voel je in heel je lijf. Niet alleen mentaal. “Je kan ziek zijn door liefdesverdriet. Of je voelt je hart letterlijk verkrampen. Er bestaat wel degelijk zoiets als het gebroken-hartsyndroom. Je hart loopt een trauma op. Je hebt soms zelfs het gevoel dat je een hartaanval krijgt. Na een aantal uur herstelt het hart zich, dus haast niemand sterft eraan. Tenzij je een heel zwak hart hebt of je jezelf niet goed verzorgt – je slaapt niet meer, eet of drinkt niet meer … Neem de man die zijn vrouw en kind verloor bij de aanslagen in Nice in 2016. Hij kon het niet meer opbrengen om voor zichzelf te zorgen. Hij stierf in juni … van verdriet.”
LOVESICK Mensen zeggen vaak ‘ik ben een deel van mezelf kwijt’. “Het is alsof je een arm of been kwijt bent. Je voelt een soort van fantoompijn. Je bent iemand verloren die deel heeft uitgemaakt van je leven, met wie je herinneringen hebt opge-
‘Hard. Liefde sterft nooit’, Leen Dendievel, Uitgeverij Horizon.
25
Leen Dendievel, actrice, auteur en assistent in de psychologie
S -INFO
ALTIJD OP EN TOP VROUW
Oktober is wereldwijd de maand van de strijd tegen borstkanker. Heel wat mensen kennen wel iemand in hun omgeving die ermee geconfronteerd wordt. Je weer mooi en vrouwelijk voelen is een belangrijke stap in het genezingsproces. Borstkanker is en zal altijd een ingrijpende en emotionele gebeurtenis blijven. Veel vrouwen vrezen na een volledige mastectomie of een borstbesparende operatie geen aantrekkelijke lingerie meer te kunnen dragen. Niets is minder waar. Onze consulenten aan huis Sofie en Jeanique geven je persoonlijk advies en begeleiden je bij het kiezen van individueel aangepaste protheselingerie. “Voor ons staat de klant centraal. Wij doen er alles aan om elke vrouw met borstkanker zich opnieuw ‘vrouw’ te laten voelen. En waar kan dit beter dan in de eigen, vertrouwde omgeving?”, vertelt Sofie.
PASSEN IN ALLE RUST “Wij komen aan huis en informeren over de verschillende soorten aangepaste lingerie. Prothesebeha’s zijn niet alleen functioneel en comfortabel, maar ook heel modieus en elegant. Ze hebben specifieke eigenschappen zoals een hoger sluitende decolleté, bredere schouderbandjes
26
Jeanique (links) en Sofie (rechts)
voor voldoende steun, zachte materialen voor een hoog draagcomfort … Jeanique: “Wij brengen verschillende modellen mee die je thuis in alle rust kan passen. Samen kiezen we de meest geschikte lingerie waarin de klant zich comfortabel voelt. Naast protheselingerie hebben we een ruim assortiment aan aangepaste badmode, zoals prothesebadpakken, -tankini’s, -bikini’s, en sjaaltjes/mutsjes (Rosette La Vedette). Ook bij de keuze van een sjaaltje of muts staan wij de klant namelijk bij. Rosette La Vedette heeft een kleurrijk en kwalitatief aanbod dat werd ontwikkeld door een ervaringsdeskundige.”
RAADPLEEG ONZE CONSULENTEN Maak een afspraak met onze specialisten via bandagist.medishop@bondmoyson.be of 056 230 230 (optie 2). Of kom langs in onze Medishops.
GEEN TABOES BIJ EEN KANKER BEAUTY PARTNER
Kanker zet je hele leven op z’n kop. Gelukkig kijkt de medische wereld vandaag verder dan alleen naar je ziekte. Het innerlijke en uiterlijke welbevinden staat meer dan ooit voorop. Maar de drempel om een schoonheidsinstituut binnen te stappen ligt nog hoog. ‘Hoe leg ik uit dat mijn huid heel broos is?’ en ‘Wat moeten ze niet denken als ik mijn pruik afzet?’ … Maar ook de schoonheidsspecialiste heeft vaak schrik om iets verkeerds te doen.
KANKER BEAUTY PARTNER
% 20
KORTING
Van 1 september 2019 tem 31 oktober 2019 bieden we 20 % korting op alle protheselingerie (niet op de badmode) en mutsjes van Rosette La Vedette. Enkel geldig voor de leden van Bond Moyson West-Vlaanderen
Sinds enkele jaren bestaat er voor schoonheidsspecialistes een opleiding tot Kanker Beauty Professional, ontwikkeld om beter te kunnen inspelen op de leefwereld en noden van mensen met kanker. Schoonheidsspecialiste en medisch pedicure Camille Cobbe uit Roeselare volgde de opleiding bij IFPC (Institute For Professional Care). “Ik wilde meer doen dan beauty & glamour”, vertelt Camille. “Toen ik 9 was, kreeg mijn moeder kanker. Ik zag welke impact de ziekte heeft op een moeder en een vrouw. De opleiding was een logische stap. We kregen les van artsen en professionals en leerden over het ziektebeeld, de nevenwerkingen en behandelingen. Maar ook over ziektebeleving, ‘moeilijke’ gesprekken, afscheid nemen ... En natuurlijk was er veel aandacht voor make-up, productgebruik, behandelingen, manicure ... Na de theorie volgde een stage in het ziekenhuis.”
SOORTEN BEHANDELINGEN De meeste klanten komen bij Camille voor een gelaatsverzorging (1 uur) of herbalan-
27
ceringsmassage (20 minuten tot een uur). “Kenmerkend bij die massage zijn de lichte bewegingen op de huid, zonder druk uit te oefenen. Gelaat, rug, armen, handen, benen, voeten, borstkas en/of buik masseren? De klant kiest waar hij of zij zich comfortabel bij voelt”, legt Camille uit. “Mensen vertellen achteraf vaak dat hun geest lichter en rustiger is. Tijdens de massage honderduit vertellen? Dat kan. De ogen sluiten en genieten? Dat kan ook.”
IN GOEDE HANDEN Marie Devriendt (44) liet zich al enkele keren verwennen met een gezichtsbehandeling. “Chemotherapie maakte mijn huid, vooral in mijn gezicht, kwetsbaar. Toevallig kwam ik tijdens een lezing Camille op het spoor”, vertelt Marie. “Bij Kanker Beauty Professionals ben je letterlijk en figuurlijk in goede handen. Zo gebruiken ze enkel producten die specifiek voor mijn huidproblematiek ontwikkeld zijn. Ik vind het belangrijk om goed voor de dag te komen. Mezelf in de watten laten leggen, is daar een belangrijk onderdeel van. Dat het mensen zijn die ook begrijpen wat je doormaakte, is mooi meegenomen.”
KORTING VOOR LEDEN Bij een Kanker Beauty-partner kan je terecht voor een gelaatsverzorging, ontspannende massage of manicure op jouw maat. Leden van Bond Moyson krijgen een mooie korting. Ontdek meer info op www.fitenwel.be/partners.
DUBBELINTERVIEW OP 29 SEPTEMBER 2019 VINDT RACE FOR THE CURE PLAATS IN ANTWERPEN EN BRUSSEL. HET EVENT STEUNT DE STRIJD TEGEN BORSTKANKER. LOTGENOTE HEIDI EN SYMPATHISANTE RANI WETEN DAT LOPEN HET VERSCHIL MAAKT.
ZIJ AAN ZIJ
Lotgenote
Heidi, oprichtster en voorzitster van Think Pink, kreeg in 2000 schildklierkanker, met uitzaaiingen naar de lymfe. “Ik begon mijn bucketlist af te werken. Ik wilde iets doen om lotgenoten te helpen. Zo ontstond Think Pink.”
7 STERFGEVALLEN PER DAG De vzw organiseert elk jaar 3 edities van Race for the Cure (Antwerpen, Brussel en Namen). “Het is een wereldwijd evenement voor mensen met borstkanker. Die dag vieren we wie er nog is en herdenken we wie er niet meer is.” “In België krijg je veel kansen als je er snel bij bent. Toch sterven hier elke dag 7 lotgenoten. Onbegrijpelijk. We leven in een luxeland waar preventie voorop staat, waar mensen weten dat borstkanker de meest voorkomende kanker is bij vrouwen. Meer nog: België is wereldkampioen. Nergens ter wereld krijgen meer mensen borstkanker.”
OVERWINNING
Heidi Vansevenant
Race for the Cure is een positief evenement. “Een feest waar lotgenoten centraal staan. Je herkent ze aan de roze T-shirts. Mensen die steunen dragen een wit T-shirt (team captains dragen een blauw T-shirt). Je kan een parcours wandelen of lopen. 3 kilometer wandelen lijkt misschien weinig, maar ik weet dat dat een enorme overwinning kan zijn als je in behandeling of herstellende bent.”
57 JAAR HOUDT VAN WANDELEN, FIETSEN EN REIZEN
HET VERSCHIL MAKEN “Omringd worden door al die witte T-shirts doet deugd. Vorig jaar sprak ik met een lotgenote van 62 jaar. Ze was enorm trots dat ze 6 kilometer had gelopen. Helaas kreeg ik 2 weken geleden haar doodsbrief. Na haar begrafenis stuurde haar man me een foto van haar urne met daaronder haar Think Pink T-shirt. Ik huil soms aan mijn bureau, maar op zo’n moment besef ik: Think Pink kan het verschil maken.” Dat verschil maken ook de deelnemers. “Emotionele steun is ontzettend belangrijk voor lotgenoten. Veel mensen vechten momenteel tegen borstkanker. De solidariteit die ze voelen op zo’n dag, is onbetaalbaar.”
28
Deelneemster
Rani loopt dit jaar met VIVA-SVV vzw voor de 3de keer mee met Race for the Cure. “We willen vrouwen laten zien dat ze niet alleen staan in hun strijd. We vinden het belangrijk dat lotgenoten weten dat ze zoals altijd bij ons terecht kunnen”, vertelt ze.
STEUN VOOR EEN COLLEGA Rani en haar collega’s bij de vrouwenorganisatie hebben nog een andere reden om deel te nemen. “We hebben een collega die jammer genoeg zelf al jaren tegen borstkanker vecht. We wilden haar een hart onder de riem steken. Het is de 1ste keer dat ik het van dichtbij meemaak en het raakt me heel erg.”
HET IS EEN DAG OM TE VIEREN, NIET OM TE ROUWEN ROZE OMRINGD DOOR WIT De 1ste keer dat Rani deelnam aan Race for the Cure was ze zenuwachtig. “Ik dacht dat het een triest evenement ging zijn, want borstkanker blijft een zwaar onderwerp. Maar het was echt een feest. Aangrijpend en inspirerend tegelijk. Ik herinner me dat ik even wat hoger ging staan om een foto te nemen. Ik zag een prachtig schouwspel: overal roze T-shirts, omringd door een groep witte T-shirts om hen aan te moedigen. Het is een dag om te vieren, niet om te rouwen.”
WARM EN ENERGIEK Het jaar erna nodigde ze haar familie uit. “Iedereen zei meteen ja. Het is zo’n warm en energiek evenement, dat iedereen het wil steunen.” Vooral de deelname van haar zusjes van 2 en 4 jaar betekende veel. “Ze vroegen zich af waarom sommige mensen roze T-shirts droegen en sommige witte. Ik heb het hen uitgelegd. We durven vaak niet over kanker praten met kinderen, waardoor het iets engs en onvatbaars wordt. Maar het hoeft niet altijd negatief te zijn, we moeten dat taboe doorbreken.”
Rani Smismans
24 JAAR HOUDT VAN CREATIEF BEZIG ZIJN EN DE NATUUR
KRIJG JE GRATIS TICKET S-Sport//Recreas en ons ziekenfonds geven samen 1000 gratis tickets weg voor de Race for the Cure® Antwerpen en Brussel. Nog niets te doen op zondag 29 september 2019? Steun Think Pink en loop ook mee! Reserveer je gratis ticket(s) op www.s-sportrecreas.be/raceforthecure.
29
180° STIG BROECKX KLIMT UIT DIEP DAL
ZE DACHTEN DAT IK EEN KASPLANTJE ZOU BLIJVEN
H
Wielrenner Stig Broeckx kwam 3 jaar geleden zwaar ten val tijdens de Ronde van België. Lange tijd zag het er niet goed uit. Maar hij liet zich niet kennen: hij begon aan een indrukwekkende revalidatie en vandaag verbaast hij nog elke dag met zijn vooruitgang.
Hij was profwielrenner bij Lotto-Soudal. Die dag, 28 mei 2016, stond de Ronde van België op het programma maar hij zou de eindmeet niet halen. 2 motoren gaan onderuit en nemen een groot deel van de renners mee in hun val. Stig blijkt het zwaarste slachtoffer te zijn. “Brute pech, achteraf gezien. Gelukkig heb ik snel de kracht gevonden om terug te vechten.”
30 KILO KWIJT De kaarten lagen nochtans niet gunstig. Stig wordt na het ongeluk met een traumahelikopter naar het ziekenhuis in Aken gebracht. Hij blijkt 2 hersenbloedingen te hebben en wordt meteen geopereerd. Daarna belandt hij in een diepe coma, die 6,5 maanden zou duren. “Ze dachten dat ik een kasplantje zou blijven, mocht ik het overleven”, vertelt hij. “Ik was 30 kilo verloren, stel je voor. Ik herinner me vooral dat ik een reuzehonger had, toen ik wakker werd. Op een gegeven moment ben ik zelfs naar de ijskast gekropen om een kiwi te kunnen eten.”
30
KLEINE STAPPEN Bijna onmiddellijk na zijn ontwaken start Stig met een doorgedreven revalidatie. De aard van het beestje. “Als profrenner had ik een duidelijk schema en leefde ik van training naar koers, en omgekeerd. Die mentaliteit ben ik gelukkig niet verloren. Ook tijdens mijn revalidatie heb ik altijd van doel naar doel gewerkt. Zolang ik maar het gevoel heb dat ik vooruit ga, ook al gaat het vaak om heel kleine stappen.” En dat is haast letterlijk te nemen. Weinig mensen geloofden er nog in dat Stig ooit terug zou kunnen stappen en toch is hem dat intussen wél gelukt.
EIGEN POTJE KOKEN “Ik vergelijk mezelf graag met een baby. Die moet ook van 0 beginnen. Voor mij voelt dat precies hetzelfde. Ik heb opnieuw moeten leren om mezelf aan te kleden, mijn tanden te poetsen, te praten, te stappen … Ik rijd ondertussen met een auto met – voorlopig – beperkte snelheid en kan ook weer fietsen. Heerlijk voelt dat om mijn
Stig Broeckx
29 JAAR EX-WIELRENNER, HOUDT VAN BOSWANDELINGEN
herstel. En er is niemand die zoveel geduld met me heeft gehad als mijn moeke. Zij verdient echt een standbeeld.”
ACHTERSTE VAN EEN KOE “Mentaal ben ik nog altijd de Stig van vroeger, een doorzetter. Maar ik heb de afgelopen jaren ook veel geleerd. Dat ik me gelukkig mag prijzen met zoveel mensen rond mij die me helpen en motiveren. En dat kleine dingen een mens écht gelukkig kunnen maken. Zo kan ik heel hard genieten van een lange boswandeling. En heb ik ontdekt wat voor een mooi dier een koe is. Ook al staat ze altijd met haar achterste naar je toe.” (lacht)
MENSEN COACHEN DIE IETS GELIJKAARDIGS HEBBEN MEEGEMAAKT, DAT ZIE IK WEL ZITTEN COACH zelfstandigheid stilaan te herwinnen. Onlangs ben ik er ook in geslaagd om mijn eigen potje te koken. Het zijn telkens stappen die me veel moed geven om verder te gaan. Maar ik werk er ook voor, bijna elke dag. Ik ben een trouwe klant in revalidatiecentrum Overpelt.”
STANDBEELD Enkele maanden voor het ongeluk had Stig een huis gekocht, maar hij was daar amper geweest door zijn drukke agenda. Vandaag woont hij er opnieuw, ook al gaat hij nog vaak langs bij zijn ouders om er onder meer aan te schuiven aan tafel. “Mijn ouders zijn superbelangrijk bij mijn
31
Tot slot: hoe hij zijn toekomst ziet? “Ik wil verder revalideren, maar stap per stap, het hoeft niet snel-snel. En misschien wil ik later wel mensen coachen die iets gelijkaardigs hebben meegemaakt. Dan zou ik hen zeggen om niet op te geven. En dat het leven te kort is om te blijven hangen in het verleden.”
HULP BIJ JE THUIS Kan je extra hulp gebruiken? Onze thuiszorgdiensten staan voor je klaar. Ontdek de mogelijkheden op www.bondmoyson.be/thuiszorg.
AGENDA
WANDELING MET SCHAPENHERDERIN
VOOR GEZINNEN
VOOR OUDERS
WANDELING MET SCHAPENHERDERIN Ga mee op stap met herderin Leen en haar kudde schapen door het bos. Tijdens de wandeling kom je veel te weten over het herdersberoep.
IK HEB EEN DRUK KIND Veel ouders bevinden zich in een grijze zone: het drukke gedrag van hun kind loopt soms de spuigaten uit, maar er is twijfel over de diagnose. ADHD of (net) niet? Een druk kind vraagt een bijzondere manier van opvoeden. In deze lezing verduidelijkt kindertherapeut Ilse Dewitte het verschil tussen een kind dat druk ‘doet’ en een kind dat
28 september | 10 uur Wandeling duurt 2 uur | Drongengoedhoeve, Ursel | 10 euro, gratis voor kinderen jonger dan 12 Info: viva.wvl@viva-svv.be of 050 44 79 42.
32
druk ‘is’. Ze geeft praktische tips voor (groot)ouders, leerkrachten en opvoeders. 3 oktober | 19.30 uur Arhus, De Munt 8, Roeselare 7 oktober | 19.30 uur Wijkcentrum Xaverianen, Xaverianenstraat 1, Sint-Michiels 5 euro leden Bond Moyson en CM, 10 euro niet-leden, 2,50 euro leden met verhoogde tegemoetkoming of vrijetijdspas | Info: www.bondmoyson.be/drukkind.
MAAK JE EIGEN HERFSTKAARS In deze workshop giet je op een ambachtelijke manier jouw kaars of boetseer je een uniek ontwerp in kaarsenvet. Liefhebbers kunnen een sfeervolle dennenof kaneelgeur toevoegen. Na de workshop (3 uur) trek je huiswaarts met minstens 5 kleine, zelfgemaakte kaarsen.
VOOR PLUSSERS MUSICAL EN CONCERTAANBOD S-PLUS Kom tijdens de herfst met ons genieten van een swingende musical of een fantastisch concert. We hebben voor elk wat wils.
ANNIE In november kan je je laten innemen door de betoverende stem van het meisje met de rosse krullen in de musical ‘Annie’. 17 november | 15 uur Kursaal Oostende ticket 1ste categorie 49 euro (i.p.v. 59) voor leden S-Plus. Kleinkinderen tot 16 jaar kunnen mee aan de ledenprijs. +12 euro niet-leden Inschrijven: 056 23 03 92 (regio Kortrijk) of 050 44 79 52 (regio Brugge).
SIMON & GARFUNKEL The Simon & Garfunkel Story vertelt het ongelooflijke verhaal van 2 jongens uit Queens (New York) die uitgroeiden tot een van de succesvolste duo’s uit de moderne muziekgeschiedenis. Hun rustige en mild kritische muziek scoorde hoog in de hitparades.
PIAF De jonge Franse Anne Carrere brengt met “PIAF! Le Spectacle” de mooiste muzikale hommage ooit over het leven en werk van de legendarische zangeres Edith Piaf. In een origineel Frans decor en met projectie van unieke foto’s van Piaf.
7 december | 20 uur | Kursaal Oostende | ticket 1ste categorie 32 euro (i.p.v. 40) voor leden S-Plus. +5 euro niet-leden | Inschrijven: 056 23 03 92 (regio Kortrijk) of 050 44 79 52 (regio Brugge).
14 december | 20 uur | Kursaal Oostende | ticket 1ste categorie 49 euro (i.p.v. 59), inclusief busvervoer 62 euro leden S-Plus. +12 euro niet-leden | Busvervoer opstapplaatsen in Ieper, Menen en Kortrijk | Inschrijvingen: 056 23 03 92 (regio Kortijk) of 050 44 79 52 (regio Brugge).
THE BARRY WHITE EXPERIENCE The Barry White Experience, met zanger Eric Conley, brengt een hommage aan het Amerikaanse soul-icoon. Zijn stem lijkt als 2 druppels water op die van Barry White. Een 18-koppig internationaal orkest en danseressen maken het plaatje af. 21 december | 20 uur | Kursaal Oostende | ticket 1ste categorie 46 euro (i.p.v. 58) voor leden S-Plus. +12 euro niet-leden | Inschrijven: 056 23 03 92 (regio Kortrijk) of 050 44 79 52 (regio Brugge).
17 oktober | 18.30 uur Kaarsenhof, Landsmanstraat 15, 8750 Zwevezele | 10 euro Info: www.viva-svv.be, viva.wvl@viva-svv.be of 050 44 79 42.
MAAK JE EIGEN DEKENTJE EN TOILETZAK Wilde je altijd al eens aan de slag met een naaimachine? Dan is deze lessenreeks iets voor jou. Je maakt kennis met de belangrijkste technieken van het naaien en leert alles over de benodigdheden, verschillende soorten stof ... 7, 14 en 21 november | Stof op zolder, Iepersestraat 199, 8800 Roeselare | 90 euro voor 3 lessen | Info: www.viva-svv.be, viva.wvl@viva-svv.be of 050 44 79 42.
Ontdek nog meer activiteiten op www.s-blog.be/agenda
33
DIGITA AL EEN INNOVATIEVE TOEPASSING ONDER DE LOEP
Weet jij wat je moet doen als iemand in je buurt een hartstilstand krijgt? Of zijn enkel verzwikt? Het Rode Kruis heeft de perfecte oplossing: een gratis app die duidelijk uitlegt hoe je hulp kan bieden.
GETEST EERSTE HULP - RODE KRUIS: DE APP DIE LEVENS KAN REDDEN
HOE ONTDEKT? Een paar jaar geleden kreeg de vader van mijn beste vriendin een beroerte tijdens een familiefeest. Ze vertelde me dat ze zich compleet hulpeloos voelde. Ik nam me voor om een opleiding 1ste hulp te volgen, maar het is er nooit van gekomen. Toen ik in de krant las dat het Rode Kruis een app heeft die uitlegt hoe je 1ste hulp moet bieden, heb ik hem meteen gedownload.
QUOTERING: PRIJS: GRATIS DOELGROEP: IEDEREEN CATEGORIE: GEZONDHEID
Proefkonijn Jolien 46 JAAR LERARES LAGER ONDERWIJS EN FERVENTE LEZER
WAAROM IS DE APP BELANGRIJK? Ik moet er niet aan denken dat iemand zou sterven omdat ik niet weet hoe ik kan helpen. Met de Eerste Hulp-app sta ik veel sterker. De app bevat trouwens ook een kaartje met de plaatsen waar ik in mijn buurt een AED-toestel vind, zodat ik iemand met hartfalen op tijd een stroomstoot kan geven. Daardoor is de kans dat hij of zij het overleeft immens veel groter.
EENVOUDIG TE GEBRUIKEN? De app zit simpel in elkaar. Het gedeelte ‘Doe’ geeft korte instructies bij alle mogelijke soorten ongevallen, licht of zwaar. Zo weet je wat je al kan doen, nadat je het noodnummer 112 gebeld hebt. Het gedeelte ‘Leer’ staat vol informatie die je om het even wanneer kan lezen. Achtergrondkennis is altijd meegenomen.
RED LEVENS, DOWNLOAD DE APP Weet je dat 80 % van de Vlamingen niets doet wanneer vlak naast hen iemand een hartstilstand krijgt? Nochtans overkomt het gemiddeld 30 mensen per dag buiten het ziekenhuis. De gratis nieuwe Eerste Hulp-app geeft duidelijke uitleg en stopt je een onschatbare levenslijn in handen. Download hem!
34
DE STOEL EEN VISIE DIE ZIT
LAAT JE VLEES EENS STAAN
DE GROOTSTE MISVATTING OVER VLEES ETEN IS DAT HET ALLES OF NIETS MOET ZIJN
“Eet jij elke dag vlees? Je bent niet alleen: Vlamingen eten gemiddeld 115 gram vlees per dag. Dat is ongeveer het gewicht van een braadworst en eigenlijk te veel om gezond te zijn.” “Veel hangt af van het soort vlees dat je eet. Vlamingen zijn dol op charcuterie: 1 op de 6 eet het elke dag. Maar wie dagelijks meer dan 50 gram bewerkt vlees eet, of zo’n 3 sneetjes, heeft een verhoogd risico op darmkanker, beroerte en diabetes type 2. Ook te veel rood vlees eten van bijvoorbeeld rund, varken of schaap, kan ongezond zijn.” “Maar dat wil niet zeggen dat je vlees volledig van je menu moet schrappen. De grootste misvatting over vleesconsumptie is dat het alles of niets moet zijn: je bent ofwel een verstokte dagelijkse vleeseter ofwel een vegetariër. Het is al oké als je niet elke dag vlees eet of maar bij 1 maaltijd per dag. Kleinere porties en variatie zorgen voor een gezonde balans.” “Bovendien kan je nieuwe gerechten ontdekken. Je kan vlees afwisselen met vis, peulvruchten of vleesvervangers zoals tofoe. Je hoeft daarvoor niet aan smaak in te boeten: vleesloze maaltijden zijn ook heerlijk. Zelf ben ik verzot op risotto met groene asperges of erwtjes, en chili sin carne met kidneybonen.” “Naast de voordelen voor je gezondheid, is minder vlees eten ook goed voor het milieu. Vlees heeft een grote impact. Ga voor minder, maar beter vlees. Koop bijvoorbeeld af en toe lokaal vlees, in plaats van elke dag goedkoper vlees te eten. Voor je portemonnee blijft het hetzelfde, maar het is beter van kwaliteit, beter voor het milieu, en garandeert een eerlijke prijs voor de boer en meer dierenwelzijn.” Heb je zin om wat vaker zonder vlees te koken, maar weet je niet goed hoe? Doe inspiratie op via www.lekkernormaal.be, en ontdek makkelijke en vooral lekkere vegetarische recepten!
LOES NEVEN SENIOR STAFMEDEWERKER BIJ VLAAMS INSTITUUT GEZOND LEVEN WWW.GEZONDLEVEN.BE
tot ziens 35
TWEEMAANDELIJKS MAGAZINE I SEPTEMBER - OKTOBER 2019 I GENT X I P919595 EXP. SELECT MAIL, BRUGSTRAAT 182, 9880 AALTER
PB- PP B-04596 B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE
- 20 %
Promo geldig van 1 september 2019 tot en met 31 oktober 2019*
REVILAX HET ULTIEME ZITCOMFORT Het antwoord op elke behoefte, met zowel standaardzetels als zetels op maat.
Medilax
Zetels op maat
• Persoonlijk advies aan huis door een eer ervaringsdeskundige • Je kiest zelf: stof, kunstleder of echt leder. Ook afwasbare bekledingen of urinebestendige en brandvertragende stoffen zijn mogelijk. • Zitfunctie, ligfunctie, uitstapfunctie, kantelfunctie met elektrische bediening.
Comfortlax
-20%
• Afwerking naar keuze: pootjes, wieltjes …
Standaardzetels
• Relax met uitstaphulp. • Je kan voetensteun en rug afzonderlijk bedienen. • Beschikbaar in verschillende kleuren.
€ 1424 €
1139
* enkel voor leden van Bond Moyson West-Vlaanderen
Interesse?
T 056 230 230 (optie 2) E medishop.wvl@bondmoyson.be Of kom langs in een Medishop in je buurt.