April 2018 S-magazine

S magazine april 2018

gezondheidsmaandblad van de Socialistische Mutualiteiten

EDITIE OOST-VLAANDEREN

HOREN WORDT GOEDKOPER NIEUW WAPEN TEGEN KANKER BUITEN SPELEN, BETER SPELEN

ELK KIND OP VAKANTIE

RESTJES VAN DE PAASHAAS

april 2018

4

12

Horen wordt een beetje goedkoper

De 4-jarige Noah is bijna volledig doof. Toen Noah’s ouders het prijskaartje van zijn hoortoestel zagen, trokken ze aan de alarmbel. Ons ziekenfonds pikte de vraag op en pleitte voor een betere terugbetaling.

36

Stilaan weer aan het werk, tijdens je ziekte Tijdens je ziekte opnieuw deeltijds aan de slag gaan? Dat kan. In een gedeeltelijke werkhervatting behoud je altijd een deel van je uitkering. Maar let op, sinds 1 april zijn er nieuwe regels.

De dementiespecialist Tegen 2050 zullen meer dan 130 miljoen mensen wereldwijd aan dementie lijden. Een medicijn is nog lang niet in zicht, maar hoe gaan we intussen om met de steeds groter wordende groep personen met dementie? Professor Chantal Van Audenhove leidt ons rond in de wondere maar wrede wereld van dementie.

Leven met Duchenne Tuur (6) heeft de ziekte van Duchenne, een zeldzame aandoening die uiteindelijk dodelijk is. Toch laten mama Wendy en papa Tim zich niet uit het lood slaan: “Het heeft geen zin om in een hoekje te zitten huilen. We moeten onze moed bijeenschrapen en ons inzetten voor andere patiënten.”

Elk kind heeft recht op vakantie Ook als je inkomen beperkt is, kan je je kind vakantie geven. Onze jongerenvereniging JOETZ en het Steunpunt Vakantieparticipatie slaan de handen in elkaar om elk kind een onvergetelijke én betaalbare vakantie te bezorgen.

30

14 sociale info

gezondheid 10 14 25 34

Veilig zwanger zonder voedselinfectie De dementiespecialist Elke dag is buitenspeeldag 10 000-stappenclash tussen steden en gemeenten

consument

6 Bijt je tanden niet stuk op je tandartsfactuur 27 Hoera, vakantie! Ook als je voor iemand zorgt 30 Wat als een weekje weg te duur is?

32 De restjes van de paashaas 33 Opgepast met energiedrankjes 35 Innovatie 38 Keizer Claus

4 Horen wordt een beetje goedkoper 36 Gedeeltelijke werkhervatting: verandert jouw uitkering?

en verder...

8 PlusMinus 11 Column Bart Vandormael 12 Wendy en Tim, ouders van Duchenne-patiënt Tuur in Close Up 28 Eyecatcher

S magazine april 2018

gezondheidsmaandblad van de Socialistische Mutualiteiten EDITIE LIMBURG

Coverfoto: Lorenzo Frison

HOREN WORDT GOEDKOPER NIEUW WAPEN TEGEN KANKER BUITEN SPELEN, BETER SPELEN

ELK KIND OP VAKANTIE

RESTJES VAN DE PAASHAAS

Maandelijks gezondheidsmagazine van de Socialistische Mutualiteiten Jaargang 46 April 2018

Uitgever-Directeur: Paul Callewaert

Hoofdredacteur: Katrien De Weirdt

Eindredacteur: Gwen Muylaert

Medewerkers aan dit nummer: Lore Abrahams, Bram Beeck, Sophie Beyers, Joeri Bouwens, Katrien De Ceunynck, Bart Demyttenaere, Mieke De Smet, Koen Foubert, Siska Germonpré, Stefaan Helderweirt, Evelyne Hens, Joris Herregods, Silke Hoefkens, Silvie Mussen, Dimitri Neyt, Lieselot Popelier, Carolien Rietjens, Peter Seijnhaeve, Rik Thys, Bart Vandormael, Dorien Vandormael, Urbain Vandormael, Renée Van der Veken, Irene Van Humbeeck, Daniëlla Verbruggen, Evi Verstraete, Katrien Vervoort en Bieke Volcke.

Adres: S-magazine Sint-Jansstraat 32 1000 Brussel T 02 515 05 33 E s-magazine@socmut.be W www.s-magazine.be

Samen kunnen we meer, samen zijn we sterker.

Solidariteit vormt de basis van een warme samenleving, omdat ze uit het hart van de mensen komt. En omdat ze gebaseerd is op principes die voor ons essentieel zijn: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, en iedereen heeft recht op hulp bij tegenslag of moeilijkheden in het leven, zoals ziekte of zorgbehoevendheid.

Zorgen voor elkaar, dat doen we samen Met een sensibiliseringscampagne wil de Vlaamse regering de bevolking overtuigen van de noodzaak en voordelen van de Vlaamse sociale bescherming (VSB). Dit appel aan solidariteit geniet de steun van ons ziekenfonds vanuit de overtuiging dat solidariteit de maïzena is voor onze verzorgingsstaat en dus voor onze vooruitgang.

De Vlaamse sociale bescherming bouwt verder op de zorgverzekering, die in 2001 in het leven geroepen werd. Ze geeft mensen die gedurende een langere periode veel zorg nodig hebben een zorgbudget, waarmee ze de kosten van thuiszorg of een woonzorgcentrum kunnen betalen. De Vlaamse sociale bescherming staat voor collectieve solidariteit.

Ze is complementair aan de federale sociale zekerheid, waarvan de ziekteverzekering een wezenlijk onderdeel is. Ze is een monument, solidariteit, en de verdediging ervan behoort tot de corebusiness van ons ziekenfonds. Wij gaan voor het recht op toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen. Denk aan de terugbetaling van doktersbriefjes, ziekenhuisrekeningen, medicatie en andere ziektekosten.

Die worden betaald met de sociale bijdragen van iedereen.

Zonder die vorm van solidariteit zouden de hoge kosten, bijvoorbeeld voor een kankerbehandeling, de opvolging van zeldzame ziektes of mensen met een chronische ziekte, niet kunnen gedragen worden door de individuele patiënt. Het algemeen belang van de sociale zekerheid kan zo voor iedereen al snel eigenbelang worden.

“Samen kunnen we meer, samen zijn we sterker”

Naast de structurele solidariteit bestaan er ontelbare hartverwarmende initiatieven van individuele solidariteit die applaus en respect verdienen. De media staan er vol van. Vaak neemt die individuele solidariteit een meer georganiseerde vorm aan, denk aan de Warmste Week of geldinzamelacties voor een goed doel.

Postrekening: 000-0740065-52 van het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten, Brussel Oplage: 509.000

Of het nu gaat om collectieve of individuele solidariteit, één zaak staat vast: samen kunnen we meer, samen zijn we sterker. Solidariteit vormt de basis van een warme samenleving, omdat ze uit het hart van de mensen komt. Maar ook uit hun portemonnee. Want solidariteit is ook betalen voor anderen. Solidariteit is de olie voor duurzame vooruitgang en zorgt op de lange termijn voor welvaart en welzijn voor iedereen.

Zorgen voor elkaar, dat doen we samen. Als iedereen dat aanvaardt, mag dat straks hopelijk nog wat meer kosten. Leve de sociale zekerheid. Wie haar wil ondergraven, graaft zijn eigen graf.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

Paul Callewaert Algemeen secretaris

3

sociale info

Horen wordt een beetje goed Hogere terugbetaling voor botverankerd hoortoestel met beengeleiding Noah (4) uit Stabroek lijdt aan een zeldzaam syndroom, waardoor hij bijna volledig doof is. Zonder hoortoestel pikt hij alleen luid lawaai op, zoals een vliegtuigmotor.

Met een botverankerd hoortoestel kan hij normaal horen en spreken. Maar zo’n hoortoestel is duur. Toen mama Kathleen en papa Joris het prijskaartje van enkele duizenden euro’s onder ogen kregen, trokken ze aan de alarmbel.

Kathleen: “We beseffen maar al te goed dat wij nog bij de gelukkigen horen die dit kunnen betalen. Maar wat als ouders het geld niet hebben om zo’n hoortoestel voor hun kind te kopen? Dan krijg je schrijnende toestanden”.

Geen contact Noah heeft een verlies van 70 decibel en hoort dus bijna niets. “Toen Noah pas

geboren was, voelde ik meteen dat er iets niet klopte”, zegt Kathleen. “Ik kon geen contact met hem maken. Hij reageerde helemaal anders dan ons eerste kindje, zijn oudere zus.”

Noah was 3 maanden oud toen officieel werd vastgesteld dat hij niet hoorde. “Dat was bij de gehoortest van Kind & Gezin. Zij verwezen ons door naar het UZ Antwerpen.

Er volgde een reeks onderzoeken en

“ Verschil van 1500 euro” Mathias Neelen werkt op de Studiedienst van ons ziekenfonds. Hij verdiepte zich in de complexe wereld van de botverankerde hoortoestellen en ijverde mee voor een betere terugbetaling.

“Ongeveer een jaar geleden kwam de situatie van Noah ons ter ore”, vertelt Mathias. “Noah’s ouders klaagden de torenhoge kostprijs aan van het botverankerd hoortoestel dat hun zoontje nodig had. Volledig terecht. Voor zo’n toestel moet je al snel 2000 tot 3000 euro neertellen, terwijl het voor kinderen onmisbaar is voor een normale taal- en spraakontwikkeling. Als ziekenfonds wilden we mee onze schouders zetten onder betaalbare hoortoestellen.”

Geen extra budget

“Om een concreet voorstel te kunnen uitwerken, ben ik gaan praten met 2 professoren van het UZ Antwerpen, die ook Noah behandelen, en met een producent van dit type hoortoestel. In eerste instantie wilden we een volledige terugbetaling. We hebben hiervoor extra budget aan Minister De Block gevraagd, maar daar vingen we bot.”

“Ik heb de hoge kostprijs dan aangekaart op ons overleg met de audiciens. Uiteindelijk hebben wij samen met de audiciens binnen het bestaande budget 371 000 euro vrijgemaakt voor een betere terugbetaling. Voor kinderen betekent dat een verschil van meer dan 1500 euro.”

Wachten op de wet

In ons land zouden naar schatting 300 mensen per jaar baat hebben bij een botverankerd hoortoestel. Op de hogere terugbetaling moeten zij wel nog enkele maanden wachten. “Ons voorstel is begin dit jaar goedgekeurd door de ziekenfondsen, de zorgverleners en de overheid. Nu moet het nog in een wet gegoten worden. Ik verwacht dat die wet van kracht wordt net vóór of net na de zomer. Vanaf dan geniet je als patiënt een hogere terugbetaling.”

Of Mathias blij is met het resultaat? “Dit is zonder twijfel een grote stap in de goede richting. We hebben hard ons best gedaan voor een betere terugbetaling voor botverankerde hoortoestellen, en binnenkort komt die er ook. Maar een hoortoestel is nog altijd niet goedkoop. De komende jaren blijven we dan ook pleiten voor een nog betere terugbetaling. We roepen de producenten van de hoortoestellen ook op om hun prijzen te verlagen. Zo kunnen we elkaar tegemoet treden.”

gesprekken met specialisten. Uiteindelijk bleek dat Noah niet hoort omdat zijn gehoorgangetjes gesloten zijn. Maar binnen in zijn oren werkt alles wel normaal.”

Dubbele klap “Te horen krijgen dat je kind doof is, is een zware klap”, gaat Kathleen verder.

“Gelukkig kregen we onmiddellijk ook het nieuws dat er iets aan te doen viel. Met een botverankerd hoortoestel met beengeleiding zou Noah kunnen horen.”

“We waren heel content dat er een oplossing was, totdat we het prijskaartje zagen.

We zijn toen heel hard geschrokken. Het ging om verschillende duizenden euro’s die niet terugbetaald werden. Terwijl zo’n botverankerd hoortoestel de enige mogelijke oplossing is voor Noah. Door zijn specifieke aandoening zouden een cochleair implantaat of een klassiek hoorapparaat geen enkele zin hebben.”

Oneerlijke situatie “Dat we als ouders zo’n hoog bedrag uit eigen zak moesten betalen, vonden we frappant. Horen is een recht, geen luxeproduct. Zo’n botverankerd hoortoestel is vaak de enige manier waarop die kinderen zich volledig kunnen integreren in de maatschappij.”

“We zijn vertrokken vanuit dat gevoel van verontwaardiging om de kwestie aan te kaarten. Eerst hebben we zelf contact opgenomen met het kabinet van Minister De Block. Maar we hebben eigenlijk nooit antwoord gekregen op onze brieven en mails. Dan zijn we maar op zoek gegaan naar andere wegen. Via-via zijn we uiteindelijk bij Mathias terechtgekomen, die er direct mee aan de slag is gegaan” (zie kaderstuk).

Metamorfose Toen Noah 4 maanden oud was, kreeg hij zijn eerste hoortoestel. “Ik vergeet nooit het moment waarop hij voor het eerst hoorde.

Zijn ogen gingen letterlijk en figuurlijk open. Noah werd gewoon een ander kind!

Opeens kon hij écht deelnemen aan ons gezinsleven en begon hij ook te brabbelen.”

Voorlopig draagt Noah een softband rond

4 • S-magazine / april 2018

koper

zijn hoofdje. Dat is een elastische band met een plastic plaatje waarop de geluidsprocessor wordt vastgeklikt. “Het implantaat voor het botverankerd hoortoestel mag pas vanaf de leeftijd van 5 jaar geplaatst worden”, legt Kathleen uit. “In tussentijd is de softband een prima oplossing. Hij stelde Noah de afgelopen jaren in staat om gesproken taal op te vangen en om zelf te leren spreken.”

Hoorvolle toekomst “Momenteel bereiden we de ingreep voor waarbij Noah echte implantaten zal krijgen. Die operatie is gepland in september, want dan is Noah 5 jaar. Hij kan dan ook een microfoontje krijgen. Ideaal voor wanneer hij naar de lagere school zal gaan. Zo kan hij

zelfs in een rumoerige klas toch nog verstaan wat de leerkracht zegt. We merken dat dat nu niet altijd lukt.”

En wat met het prijskaartje? “Wij hebben het geluk dat onze hospitalisatieverzekering de implantaten eenmalig volledig terugbetaalt, als onderdeel van de operatie. Maar over 5 jaar zal Noah sowieso nieuwe apparaatjes nodig hebben. Ook al blijf ik erbij dat een volledige terugbetaling een recht zou moeten zijn, het extra bedrag van 1500 euro is al een grote hulp. Voor ons en voor andere gezinnen.”

GWEN MUYLAERT

Hoe werkt een botverankerd hoortoestel?

Geluid laat de lucht trillen. Als je normaal hoort, dan vang je die luchttrillingen op met je oorschelp. Je oorschelp en gehoorgang (samen het buitenoor) geven het geluid door aan je trommelvlies, dat de toegangspoort is naar je middenoor en daarna naar je binnenoor. Zo neem je geluid waar.

Bij sommige mensen werken het middenoor en het binnenoor normaal, maar zit de gehoorgang verstopt of werkt hij niet. De trillingen in de lucht kunnen dan niet via de gewone weg binnenkomen. Voor hen kan een botverankerd hoortoestel met beengeleiding (bekend onder de merknamen Baha of Ponto) een oplossing zijn.

Zo’n hoortoestel is eigenlijk een kleine omweg voor de gehoorgang. Het zorgt ervoor dat de geluidstrillingen niet via de lucht, maar via het bot van de schedel doorgegeven worden aan het middenoor en het binnenoor. Zo kan je weer normaal horen.

Foto: J.

s

Herregod

Hoeveel betaal je voor een botverankerd hoortoestel?

Kostprijs van een botverankerd hoortoestel met beengeleiding voor kinderen (-18 jaar) 1ste toestel

5-jaarlijkse hernieuwing

Kostprijs

3542 euro

3542 euro

Je krijgt terugbetaald

1260 euro 2769 euro

1260 euro 2221 euro

Je betaalt zelf

2282 euro 773 euro

2282 euro 1321 euro

(goedkoopste toestel op de markt)

• De bedragen in deze tabel gelden alleen voor een monofoon botverankerd hoortoestel voor kinderen jonger dan 18 jaar. Voor volwassenen en voor een stereofoon toestel is de terugbetaling anders. Neem contact op met ons ziekenfonds voor meer informatie over de terugbetaling in jouw situatie.

• De kostprijs van een botverankerd hoortoestel kan variëren van ongeveer 3500 euro tot meer dan 5000 euro, afhankelijk van het merk en type. De vermelde kostprijs geldt voor het goedkoopste botverankerd hoortoestel dat momenteel op de markt is.

• De nieuwe terugbetalingsregeling zal over enkele maanden van kracht zijn. De exacte startdatum is nog niet bekend en is afhankelijk van de publicatiedatum van het Koninklijk Besluit.

KOPPELSTUK De geluidsprocessor zit aan de buitenkant van de schedel. Hij zet het geluid uit de omgeving om in trillingen die via het bot geleid worden.

Middenoor Binnenoor

Hoe werkt een botverankerd De schroef gaat het schedelbot en dient hoortoestel?

De door geluidsprocessor als trommelvlies. zet geluid om in mechanische trillingen. Die worden via het implantaat aan het slakkenhuis Het implantaat zit aan de binnenkant van de in hetschedel. binnenoor Het geeftdoorgegeven. de trillingen door aan het binnenoor (slakkenhuis).

Slakkenhuis GVA Infografiek

Buitenoor

april 2018 / S-magazine •

5

consument

Bijt je tanden niet stuk op je tandartsfactuur Verzeker je gebit met DentaPlan “Mijn eerste implantaat en kroon kostten me 10 jaar geleden samen 3000 euro. Veel geld, als je het mij vraagt. Vooral als de wettelijke ziekteverzekering amper iets terugbetaalt. Met mijn DentaPlan zijn zulke kosten verleden tijd en kan ik mijn spaargeld uitgeven aan wat ik echt wil. Een snoepreisje naar Sicilië. Of een etentje bij sterrenrestaurant Hof van Cleve.” - Hilde

“Ik heb nu bijna 3 jaar DentaPlan en ben heel tevreden. Met mijn tandproblemen en genetische aanleg voor parodontitis (tandvleesontsteking) dacht ik al veel langer aan een tandverzekering, maar bijna alle tandverzekeringen sloten vooraf bestaande aandoeningen uit. Zo zou meer dan de helft van mijn tandproblemen niet terugbetaald worden. Prijs-kwaliteit vond ik een tandverzekering dan te duur, waardoor ik er toen geen heb genomen. Met DentaPlan is het gelukkig anders. Je voorgeschiedenis en bestaande medische toestand spelen geen enkele rol.”

Wachttijd

Niet iedereen heeft van nature het perfecte gebit. Sommige behandelingen zorgen voor een serieuze aanslag op je portemonnee.

Denk maar aan kronen, bruggen, implantaten, een beugel … Hilde (52) kan hierover meespreken. Van kinds af aan sukkelt ze met haar tanden.

“Ik ben van 1966 en een kind van mijn tijd.

Tandzorg kreeg toen nog niet dezelfde aandacht als nu. Bij ons thuis lagen er maar 1 of 2 tandenborstels in de badkamer, terwijl we met 4 waren. Poetsen, als we dat al deden, gebeurde oppervlakkig. Snel over de voorste tanden en klaar!”

“Toen ik een jaar of 10 was, hoorde ik voor het eerst over tandverzorging. Er vond op school een actie plaats met ‘Jo Caramel’, een personage met vieze, slechte tanden. Pas daarna heb ik thuis een persoonlijke tandenborstel opgeëist en ben ik goed beginnen poetsen. Jammer genoeg was het al te laat.”

6 maanden

• Preventieve tandzorg (tandproblemen voorkomen) • Curatieve tandzorg (tandproblemen herstellen) • Parodontologie (tandvleesaandoeningen)

12 maanden

• Orthodontie (blokjes en beugels) • Tandimplantaten (nieuwe tandwortels) • Tandprothesen (een nieuw gebit)

“Ook de wachttijd bij DentaPlan valt zeer goed mee. Bij de meeste tandverzekeringen moet je een jaar wachten voor standaard tandzorg, maar bij DentaPlan is dat maar een half jaar. Het eerste jaar dat ik DentaPlan had, heb ik enkel het hoogstnoodzakelijke laten doen.

Pas nadat mijn wachttijd van een jaar voorbij was, ben ik met complexere ingrepen aan mijn gebit gestart.”

“Ik heb de voorbije jaren al van alles aan mijn tanden laten doen.

Vooral omdat het moest, maar ook omdat het met DentaPlan financieel gewoon veel makkelijker is. Zo ben ik geopereerd aan parodontitis (tandvleesontsteking). Onderaan trekt mijn tandvlees volledig weg, waardoor er al een heel stuk van de wortels van mijn onderste tanden bloot ligt. Vanuit de wettelijke ziekteverzekering wordt hier maar

Enkele ingrepen die Hilde liet uitvoeren Aandoening

Totaal bedrag ingreep

Wettelijke tegemoetkoming

Met DentaPlan betaalt Hilde zelf nog …

Operatie parodontitis

285,00 euro

93,05 euro

191,95 euro

19,19 euro

Beugel

165,00 euro

33,00 euro

132,00 euro

52,80 euro

Stifttand

750,00 euro

112,50 euro

637,50 euro

37,50 euro

6 • S-magazine / april 2018

weinig voor terugbetaald. Mijn operatie kostte 285 euro.

Dankzij DentaPlan heb ik 90 % terugbetaald gekregen. En dat voor een bijdrage van nog geen 19 euro per maand.”

“Wat ik zo interessant vind aan DentaPlan, is dat de preventie 100 % wordt terugbetaald. Ik ben zeer gevoelig voor de ontwikkeling van tandsteen. Dus ik laat 2, 3, tot zelfs 4 keer per jaar tandsteen verwijderen, want het wordt volledig terugbetaald door DentaPlan.”

EVI VERSTRAETE

Hoeveel krijg je van DentaPlan terugbetaald?

Preventief gedrag

Geen preventief gedrag

Preventieve tandzorg

100 %

100 %

Curatieve tandzorg

90 %

50 %

Parodontologie

90 %

50 %

Orthodontie

60 %

60 %

Tandimplantaten

80 %

50 %

Tandprothesen

80 %

50 %

Doe je aan preventie?

TIP! Dan krijg je meer terug!

Ga regelmatig naar de tandarts. Zo kan de tandarts tijdig tandproblemen opsporen en voorkomen dat ze erger worden. Bovendien krijg je een hogere terugbetaling bij DentaPlan als je vorig jaar naar de tandarts bent geweest.

DentaPlan, de tandverzekering van ons ziekenfonds + Lage premies

Voor alle leeftijden. Volwassenen zijn verzekerd vanaf 6,67 euro per maand. Kinderen vanaf 1,36 euro. Van 0 tot 3 jaar gratis.

+ Hoge terugbetalingen

Voor je beugel, tandimplantaten en andere tandzorgen. Tot 1246,91 euro per jaar per persoon.

+ Iedereen kan zich verzekeren

DentaPlan sluit niemand uit op basis van medische voorgeschiedenis.

+ Gratis vanaf het 3de kind

Al 2 kinderen verzekerd bij DentaPlan? Dan is je 3de kind gratis.

+ Geen leeftijdsbeperking

Je premie berekenen of meer info? Surf snel naar

www.dentaplan.be.

Ouder dan 65 jaar? Ook dan kan je aansluiten bij DentaPlan.

april 2018 / S-magazine •

7

door Urbain Vandormael

PLUSMINUS IN MINDER DAN 2 UUR NAAR LONDEN MET EUROSTAR Sinds 4 april rijdt de Eurostar in 1 uur en 52 minuten van Brussel naar Londen, de terugreis verloopt nog 4 minuten sneller. Je moet dan wel een ticket kopen voor een van de 2 treinen die tussen Amsterdam en Londen (en vice versa) sporen. De klassieke Eurostar-treinen tussen Brussel en Londen via Rijsel blijven er ruim 2 uur over doen.

34 % MINDER ROETUITSTOOT DANKZIJ LAGE-EMISSIEZONE Door de lage-emissiezone in Antwerpen is de roetuitstoot er vorig jaar met 34 % gedaald. Dat blijkt uit een studie van Transport & Mobility Leuven en de Vlaamse Instelling voor Technologisch onderzoek (VITO). Het gaat hier om berekeningen van de uitstoot en niet om de effectieve luchtkwaliteit.

Door de lage-emissiezone mogen sterk vervuilende auto’s de stad niet meer in en hebben heel wat Antwerpenaars een nieuwe(re) en minder vervuilende auto gekocht.

NOG MAAR 15 % WERKT IN HET ZWART In het Westen wordt steeds minder zwartgewerkt.

In 15 jaar is de zwarte economie met 1/3 gekrompen. In ons land gaat het om een daling van 21,4 % naar 15,4 %. Alleen in de Zuid-Europese landen Portugal, Spanje, Italië en Griekenland zou het aandeel van de zwarte economie nog groter zijn dan in ons land.

1 OP DE 5 BRUSSELAARS MIJDT OPENBAAR VERVOER De herinnering aan de terroristische aanslagen in de luchthaven van Zaventem en in de Brusselse metro blijft voortleven in de geesten van de Brusselaars. 1 op de 4 mijdt drukke plaatsen en 1 op de 5 maakt geen gebruik meer van het openbaar vervoer. Dat blijkt uit interviews van onderzoekers van de VUB en ULB met 526 individuele burgers thuis en 51 representatieve groepen over de vragen ‘Hoe beleven Brusselaars hun stad en hoe hecht is de sociale cohesie er nog?’.

Het goede nieuws is dat de Brusselaars nog altijd trots zijn op hun stad. Niemand voelt er zich vreemdeling, want bijna iedereen komt van elders. Het is een stad op mensenmaat, al voelen de meeste mensen zich meer thuis in hun wijk of deelgemeente.

BELG PESSIMISTISCH OVER TOEKOMST JONGEREN De Belgen zijn minder optimistisch over de toekomst van hun kinderen dan over hun eigen perspectieven. Dat blijkt uit een bevraging van het EU-agentschap Eurofound. De studie vergelijkt hoe in de verschillende landen de levenskwaliteit wordt beoordeeld. De meeste optimisten zijn te vinden in Zweden (85 %), Denemarken (84 %), Ierland en Finland (81 %).

In ons land zijn er dat 62 %. De Grieken zijn met 31 % het minst optimistisch van heel de EU. In 12 landen zijn de ondervraagden pessimistischer voor hun kinderen dan voor zichzelf. In België denkt 48 % dat hun kinderen het beter zullen hebben, amper meer dan in Italië (41 %) en Frankrijk (42 %).

8 • S-magazine / april 2018

AANTAL SCHOOLVERLATERS ZONDER DIPLOMA OPNIEUW IN DE LIFT Het aantal jongeren dat de schoolbanken zonder diploma verlaat, stijgt opnieuw.

Volgens minister Crevits heeft dat te maken met de aantrekkende arbeidsmarkt. Jongeren met een problematische schoolloopbaan zien een job vaak als een vluchtweg, om niet langer naar school te hoeven. Nochtans blijft een diploma een belangrijke hefboom voor werk.

De grootste groep schoolverlaters zit in het (deeltijds) beroepsonderwijs. De kans om vroegtijdig het onderwijs te verlaten ligt in het deeltijds beroepsonderwijs ruim 20 keer hoger dan in het algemeen secundair onderwijs. Er zijn ook een aantal voorspellende indicatoren voor vroegtijdig schoolverlaten.

Zittenblijven is er een van. Van jongeren die meer dan 2 keer hun jaar hebben overgedaan, trekt bijna de helft de schoolpoort achter zich dicht zonder diploma. Ook de thuistaal speelt een rol. Bijna 1/4 van de jongeren die thuis geen Nederlands spreken, verlaat de schoolbanken zonder diploma. Veel van die jongeren wonen in de stad. Daar is de schooluitval groter dan op het platteland.

SNELLE ELEKTRISCHE BEDRIJFSFIETS FISCAAL VOLLEDIG VRIJGESTELD Werknemers die een snelle elektrische fiets of speed pedelec van hun werkgever krijgen, moeten geen socialezekerheidsbijdragen meer betalen op het privégebruik. Ook de fietsvergoeding is vrijgesteld. Wie met zo’n speed pedelec naar het werk rijdt, kan van zijn werkgever een fietsvergoeding krijgen van 0,23 euro per kilometer.

TIP!

Welke rechten en plichten heb je als fietser op een gewone fiets, elektrische fiets of speed pedelec? Het antwoord vind je in onze gratis brochure ‘Iedereen veilig op weg’. Download ze of vraag een exemplaar op www.vfg.be/iedereen-veilig-op-weg of www.s-plusvzw.be/iedereen-veilig-op-weg.

BTW-VERLAGING VOOR MAANDVERBAND EN TAMPONS De btw op maandverbanden, tampons en inlegkruisjes is verlaagd van 21 % naar 6 %. Daardoor worden die producten goedkoper. Met de tariefverlaging volgt België onze buurlanden.

SPEELGOED BEVAT NOG VAAK HORMOON­ VERSTOORDERS In maar liefst 20 % van het speelgoed dat door het Europese Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) werd onderzocht, troffen de onderzoekers ftalaten aan. Dat zijn chemische stoffen die gebruikt worden om plastic soepel te maken en die schadelijk zijn voor onze gezondheid. Ftalaten zijn hormoonverstoorders en kunnen bijvoorbeeld de ontwikkeling van kinderen verstoren. Ze komen makkelijk los uit de producten waarin ze verwerkt zijn.

1 OP DE 10 WITTE KASSA’S NIET GEACTIVEERD Bij zowat 5000 controles in 2017 in horecazaken met een witte kassa bleek 12 % van die kassa’s niet geactiveerd zoals het hoort. Dat meldt de Federale overheidsdienst Financiën.

In bijna 6 % werd een niet-geregistreerde kassa aangetroffen. Volgens de sectorvereniging Belgian Restaurant Association (BRA) is 2 jaar na de invoering van het systeem 80 % van alle restaurants met een witte kassa uitgerust, maar die zijn lang niet allemaal aangesloten. april 2018 / S-magazine •

9

foto: S-magazine

gezondheid

misselijkheid, hoofdpijn, rugpijn, diarree, braken en lage buikpijn. Die symptomen doen in eerste instantie denken aan een griepachtige aandoening. Dat maakt een juiste diagnose er niet eenvoudiger op. De bacterie kan enkel worden opgespoord door een analyse van bloed, hersenvloeistof of vruchtwater. Een behandeling van de infectie gebeurt door de toediening van antibiotica via een infuus, gedurende 2 tot 3 weken, afhankelijk van de ernst van de infectie. Bij patiënten zonder klachten hoeft de aandoening niet te worden behandeld.

Geen paniek

VEILIG ZWANGER ZONDER VOEDSELINFECTIE Het aantal voedselinfecties bij ouderen en zwangere vrouwen door toedoen van de Listeria-bacterie is de voorbije jaren beduidend gestegen. De kans op besmetting blijft klein, maar de gevolgen kunnen dramatisch zijn, vooral voor de foetus in je buik.

Het is een gemeen beestje, de Listeriabacterie. Zo gemeen zelfs dat de EFSA, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid, er ons extra voor wil waarschuwen. Uit een nieuw onderzoek van de EFSA blijkt namelijk dat het aantal gevallen van Listeriainfecties in de periode van 2008 tot 2015 gevoelig is toegenomen. De waarschuwing van de EFSA is vooral gericht tot ouderen en zwangere vrouwen. Ouderen en mensen met een fel verzwakt afweersysteem kunnen aan de Listeria-bacterie een bloedvergiftiging,

ZWANGER? DOE JE VOORDEEL Verwacht je een kindje? Als lid van ons ziekenfonds heb je recht op tal van voordelen, diensten en terugbetalingen. Doe je voordeel op www.bondmoyson.be/geboortevoordeel of www.devoorzorg.be/geboortevoordeel.

10 • S-magazine / april 2018

hersenvliesontsteking, een maagdarminfectie of een ontsteking aan de binnenwand van het hart overhouden.

Bij zwangere vrouwen kan een infectie zelfs leiden tot een miskraam of vroeggeboorte.

Gekoelde voedingswaren De Listeria-bacterie houdt zich vooral op in gekoelde kant-en-klare voedingsproducten zoals zachte kaas, gerookte vis en voorverpakte salades, die worden geconsumeerd zonder eerst te worden opgewarmd. Het probleem is dat die gekoelde producten niet altijd koel genoeg worden bewaard. In meer dan een derde van de gevallen treedt de besmetting op door voedsel dat wordt bewaard op 5 °C of meer, aldus de EFSA. Bij een temperatuur van 4 °C in de koelkast is het risico op besmetting 3 keer kleiner dan bij 7 °C.

Symptomen Hoe herken je een Listeria-besmetting?

De symptomen tijdens een zwangerschap zijn eerder vaag: koorts (tot 40 °C), futloosheid, verminderde eetlust,

Voor een goed begrip: er is absoluut geen reden tot paniek. In België blijft het aantal besmettingen met de Listeriabacterie voorlopig beperkt tot minder dan 100 per jaar. Gezonde volwassenen blijven zelfs volledig buiten schot. Maar voorkomen is altijd beter dan genezen, redeneert de EFSA, zeker omdat de gevolgen van de besmetting zo dramatisch kunnen zijn. De bacterie eist elk jaar wel een reeks doden, vooral ouderen met een verminderde weerstand.

Minstens even erg is dat zwangere vrouwen hun ongeboren baby kunnen verliezen door een besmetting.

Gebruikerstips Wat kan je doen om de Listeria-bacterie op afstand te houden? Het Nederlandse Voedingscentrum, dat consumenten en professionals objectieve en wetenschappelijk onderbouwde informatie over gezonde voeding verstrekt, heeft een lijstje met aanbevelingen opgesteld.

“Zet voedingsmiddelen die gebruikt zijn bijvoorbeeld tijdens het ontbijt of de lunch direct terug in de koelkast, zeker als het gaat om bederfelijke producten zoals vis en vlees(waren).

Sommige vleeswaren voor op brood zijn erg lang houdbaar, maar na het openen van de verpakking kun je deze vleeswaren best binnen 4 dagen opeten.

Zorg dat de koelkast goed ingedeeld is: zet alles wat eerst op moet vooraan en controleer regelmatig of er producten in staan die niet meer houdbaar zijn. Voor vleeswaren, gekoelde paté, salades en kant-en-klaarmaaltijden geldt: bewaar ze niet te lang. Dek je eten goed af als je het terug in de koelkast zet. Verhit gerechten door en door: Listeria overleeft hoge temperaturen boven de 70 °C niet.” Diverse gezondheidsinstanties

gezondheid

raden aan om je handen te wassen voor elke maaltijd en na elk contact met groente, fruit en rauw vlees. En niet te vergeten: mijd bepaalde voedingsmiddelen zoals rauwe dierlijke producten (waaronder filet americain en ossenworst), rauwe melk en zachte kazen op basis van rauwe melk, gekoelde gerookte zalm of paling en rauwe kiemgroente zoals sojascheuten.

Cijfers op de draaiknop Een temperatuur van 4 °C of 7 °C in de koelkast, het kan een wereld van verschil maken. Maar hoe weet je hoe koel het daar precies is? De nieuwste modellen zijn voorzien van een digitaal display waarop je de binnentemperatuur kan aflezen en die temperatuur eventueel kan bijstellen. De meeste koelkasten moeten het echter doen met een ouderwetse draaiknop met verschillende standen die geen enkele indicatie geven van de precieze temperatuur. De cijfers op de draaiknop komen inderdaad niét overeen met de graden Celsius in de koelkast. Een bijkomende ‘complicatie’ is dat de temperatuur mee afhangt van hoezeer de koelkast is gevuld. Als je op veilig wil spelen, draai je de knop best helemaal open. Om echt alle twijfel uit de weg te ruimen, kan je een koelkastthermometer kopen. Als je zwanger bent, is dat misschien wel een nuttige aankoop. Ook een proper toilet kan helpen om gespaard te blijven van de Listeria-bacterie. Daarom doe je er goed aan om je toilet regelmatig te kuisen (zowel de deurklink en kraan als de bril en toiletpot) en om de paar dagen de handdoek te verversen of te vervangen door doekjes voor eenmalig gebruik.

Van moeder op kind Tot slot nog een woordje duiding afkomstig van het Nederlandse Gezondheidsnet: “Besmetting van mens tot mens komt zelden voor. Een uitzondering hierop is de overdracht van moeder naar kind. Een vrouw kan tijdens de zwangerschap of bij geboorte het kind besmetten. Gemiddeld zitten er 2 tot 4 weken tussen besmetting en de verschijnselen, maar dit kan variëren van enkele dagen tot enkele maanden. Bij mensen die genezen van de infectie kan de Listeria-bacterie nog enkele maanden aanwezig zijn in de ontlasting.”

r ie ld e f f u n k n e e n a v Afscheid knufliet, het grote pluchen

ippo scheid genomen van H elde. Nu ja, plechtig: ze af ig ht ec pl s pa zo t ef Roos (11) he levensjaar het bed de en niet meer naar omgee rst ee ar ha ds sin al eft er sindsdi feldier waarmee ze van haar kamer en he Mijn echtgenote heeft de arme ek ho n ee in l fe uf kn deren. legde haar , dat is voor kleine kin enkele troostende woorden toegeier ld fe uf kn n ee t an W keken. id, hem nkbaar zijn omdat hem over zijn bol geaa Hippoliet opgeraapt, ggestopt in een lade. Ooit zal Roos ons da t, heeft 35 jaar we Ber fluisterd en hem veilig uil hebben gegooid. Mijn eigen knuffelbeer, en handbereik, op nn isv we hem niet bij het hu tijd een warm plekje in mijn hart. Hij ligt bi al g no g’ na onze ‘scheidin s bed. een verhoogje naast on kant uffel – Hans – aan de iten kn n zij en ad er stb va (9) straks even pas de ogen slu Ik vraag me af of Finn aag zijn ze onafscheidelijk. Finn wil in bed n rondslingeren, nd late zal schuiven. Tot op va houdt. Overdag kan hij hem her en der ddy. Je zou veren bu nd als hij Hans in zijn ha r ’s avonds kan hij niet zonder zijn pluchen te dragen voor aa zorg op het vervelende af, m jaren heen wel geleerd heeft om een beetje nn voor het slade wachten dat hij door minder waar. Het gebeurt regelmatig dat Fi als hij straks aan s is t voor zijn knuffel, maar niet Hans. Dat belooft wa ts op school aankomt ar na en ek zo af t oe m pengaan het hele huis niet verbazen dat hij op een dag blootsvoe : hij zal er geen me euws liefjes begint! Het zou zijn schoenen aan te trekken. Het goede ni eten. verg omdat hij vergeten is om uden, want een dag later is hij alles alweer ho nachtmerries aan over nog risch moment in haar n, sto hi w eu ni n ee op t kan herinnere ens al volop voor Roos bereidt zich trouw een middelbare school. Voor zover ik me da en me simpelweg voor e. Mijn ouders deeld uz ke jonge leven: de keuze én gé k lij en eig n re te stellen. Niet zo jeugdja was die keuze in mijn je. En dat deed ik dan maar, zonder vragen scholen bezocht, e ga mee: naar die school ringen hebben we al verschillende middelbar isteren en rondkijlu nd bij Roos! Op haar aa ter maar toch zeer aandachtig heeft staan n toe: ik ga er nog ch aa waar ze een beetje schu n voorkeur gevormd, maar voegde er toch voor- en nadelen jkt el ee ken. Ze had zich al sn ai, wat kan dat kind nadenken! Ze vergeli am wat over nadenken. En het bestaan had opgemerkt. ns waarvan ik nog niet ee nnaast het regulier lesse en ng rli lee en ed bi len vroeger: alle scho f leuker te maken.

Een groot verschil met aan om de schooltijd wat boeiender en/o maakte ik een ), gen’ pakket extra ‘uitdagin je bevattelijk te maken voor Roos (en mezelf ol 2 heeft er 10. ho beet Om dat concept een heeft 3 extra uitdagingen in zijn aanbod, sc ant vind dan ss 1 re ol te optelsommetje: scho maar ik heb liever 3 uitdagingen die ik in spiegeling tegenover ja, Bedenking van Roos: mdat ik daar niet meteen een intelligente be O 10 die me niet boeien. sloten r be kon stellen, heb ik maa laten te je et om haar nog een be nadenken.

Bart Vandormael Nieuwe vader

BART VANDORMAEL april 2018 / S-magazine •

11

“Tuur beseft dat hij niet is zoals andere kinderen”

Wendy en Tim,

ouders van Duchenne-patiënt Tuur

“In onze ogen is Tuur geboren, gestorven en dan opnieuw geboren.” Tuur Hellinckx (6 jaar) heeft de ziekte van Duchenne, een zeldzame aandoening waarbij de spiersterkte geleidelijk aan afneemt door een gebrek aan het eiwit dystrofine. De ziekte tast alle spieractiviteiten aan: lopen, slikken … en uiteindelijk zelfs ademhalen. Duchenne-patiënten hebben een gemiddelde levensverwachting van 30 jaar, maar Tuurs ouders Wendy en Tim laten zich niet uit het lood slaan door dat sombere vooruitzicht. “Het heeft geen zin om in een hoekje te gaan zitten huilen. We moeten onze moed bijeenschrapen en ons inzetten voor andere patiënten.”

Wendy en Tim waren er snel bij. Gewoonlijk treden de eerste zichtbare symptomen van de ziekte van Duchenne pas op tussen de leeftijd van 3 en 5 jaar, maar bij Tuur werd de diagnose al veel vroeger gesteld.

Toevallig, omdat hij met een hersenvliesontsteking in het ziekenhuis was beland. “De artsen ontdekten toen dat Tuur verhoogde CK-waarden had in zijn bloed. Zoiets hebben jij of ik alleen als we bijvoorbeeld heel zwaar gesport hebben”, legt Wendy uit. “Maar bij Tuur bleven die waarden hoog, een indicatie dat hij een stofwisselings- of spierziekte had ontwikkeld. Hij was amper 5 maanden oud toen we wisten hoe laat het was.”

Hoe gingen jullie om met die diagnose?

Tim: “Vrij gelaten. We kregen de boodschap tijdens een gewone consultatie in het ziekenhuis. We waren een beetje aangeslagen, een beetje woedend ook, maar we hebben snel de draad terug opgepikt. We hebben ons meteen geïnformeerd over welke gevolgen de ziekte met zich meebrengt. We hebben hulp gezocht.

Onze aandacht gevestigd op onze zoon. Vooral niet het hoofd laten zakken. Achteraf gezien leefden we die

12 • S-magazine / april 2018

eerste maanden na de diagnose op automatische piloot. Tot we goed en wel beseften wat er aan de hand was. Toen hebben we alsnog een klop gekregen. Daar valt niet aan te ontkomen, vrees ik.”

Het emotioneel herstel, voor zover dat woord hier van toepassing is, verliep traag.

Wendy: “We hebben veel gehad aan de psychologische hulp die we hebben gekregen. Tot op vandaag hebben we daar baat bij. Al heeft het wel maanden geduurd vooraleer we die hulp vonden. We hebben uit eerste hand mogen ervaren dat de toegang tot psychologische hulp in ons land bar slecht georganiseerd is. Als je vandaag nood hebt aan hulp, mag je al blij zijn als er over 2 of 3 maanden iemand naar je luistert. Je komt op een wachtlijst terecht, ongeacht de ernst van je situatie of nood.”

Hoe gaat Tuur zelf door het leven?

Tim: “Positief. Hij is nog net te jong om precies te weten wat er aan de hand is, maar hij weet wel dat hij over afzienbare tijd in een rolstoel zal belanden. Wij zijn daar open en eerlijk in, we verbergen niets voor hem.

Hij beseft dat hij niet is zoals andere kinderen. Terwijl al zijn leeftijdsgenootjes fysiek vooruitgang maken, geldt dat niet voor hem. ‘Dat komt omdat ik minder sterke spieren heb’, zegt hij dan. Dat is ook de uitleg die zijn klasgenootjes hebben gekregen.

En we moeten zeggen: die gaan daar

op een bewonderenswaardig positieve manier mee om. Ze bieden spontaan hulp aan, staan altijd voor hem klaar. Tuur wordt totaal niet gepest op school.”

Wendy: “Elke stap vooruit vieren we als een kleine overwinning. Zo heeft Tuur leren fietsen, tegen de verwachtingen van de academici van het UZ Leuven in. Het ging allemaal heel moeilijk, maar het is hem toch gelukt. Daar is hij trots op. Hij is nu volop bezig om te leren zwemmen.

Dat verloopt opnieuw veel trager dan bij andere kinderen, maar hij geeft de moed niet op.”

Tuur krijgt GON-begeleiding in het kader van geïntegreerd onderwijs. Wat houdt dat in?

Tim: “Hij krijgt anderhalf uur per week specifieke begeleiding van een leerkracht die is opgeleid om met kinderen zoals Tuur om te gaan.

Zijn GON-juf testte vorig jaar met hem allerlei potloden en stiften uit om zijn schrijfmotoriek te ondersteunen. In de klas staat er een Tripp Trapp, een aangepaste stoel voor een betere zithouding. De school beschikt ook over een aangepast toilet. In de turnles kreeg Tuur vroeger ondersteuning van de zorgjuf, maar dat hoeft niet meer. Op schooluitstap mag hij zijn loopfiets meenemen. We vragen geen voorkeursbehandeling, we zoeken gewoon naar de beste manier om hem te ondersteunen zodat hij kan meedoen met zijn leeftijdgenootjes.”

Close Up belicht de opmerkelijke persoonlijkheid, de beroepsactiviteit of de sportieve prestaties van een bekende of minder bekende Vlaming.

Jullie hebben thuis allerlei aanpassingen moeten laten doen. Een moeilijke opgave?

Tim: “Als ouders moeten we altijd 5 stappen vooruit denken. Tuur zal in de toekomst een rolstoel nodig hebben. Daarom hebben we ervoor gekozen om een terras zonder niveauverschil aan te leggen en werken we met hellende vlakken.”

Wendy: “’s Nachts slaapt Tuur met spalken (beenbeugels). Dat hebben we moeten uitleggen aan zijn grote broer, Lowie (8). Die vroeg waarom hij dat niet kreeg! Ook warmte maakt een groot verschil uit voor de spieren. In de winter draagt Tuur daarom thermisch ondergoed. Een tip die we hebben meegekregen van het UZ Leuven. We kunnen aan de dokters daar alle mogelijke vragen stellen.”

Tim: “Al hebben we toch zelf onze weg moeten zoeken in het hulp- en zorgaanbod. We hebben ons in de materie verdiept en we hebben alle mogelijkheden tot hulp en terugbetaling onderzocht. Ik kan me voorstellen dat voor veel mensen de drempel net te hoog ligt om zelf naar hulp te zoeken. Voor die mensen zou het nuttig zijn als er een instantie is die zich hun lot ter harte neemt.”

Jullie steunen het Duchenne Parent Project, een vereniging van en voor ouders van kinderen met Duchenne. Een organisatie die waardevol werk verricht?

Tim: “Zeker. Ze biedt voornamelijk financiële steun aan waardevol wetenschappelijk onderzoek. De

organisatie beschikt over een medisch team dat uitzoekt welke onderzoeksgroepen mogelijk een opening hebben gevonden naar de ontwikkeling van een nieuwe behandeling of een medicijn. Samen met de sportclub Omnisport Eeksken in Opwijk organiseren we elk jaar een winterhappening voor Music for Life. Dat is intussen een begrip geworden in de buurt. Er heerst een gevoel van samenhorigheid en dat doet deugd. Het geld dat we met de winterhappening inzamelen, gaat naar het Duchenne Parent Project. Via de winterhappening proberen we mensen ook te sensibiliseren. Stel dat we zo Marc Coucke

kunnen strikken om het onderzoek te sponsoren. Dat zou geweldig nieuws zijn!“

Tuur kan fietsen en leert nu zwemmen.

Elke stap vooruit is een kleine overwinning.

• Zorg jij voor een ander? Dan zorgt Steunpunt Mantelzorg voor jou! Word gratis lid en ontvang onze driemaandelijkse nieuwsbrief. Of vraag de gratis brochure ‘Wegwijs in mantelzorg’. Contact: steunpunt.mantelzorg@socmut.be of 02 515 04 42.

• Ben je chronisch ziek? Ons ziekenfonds geeft je een overzicht van de diensten en terugbetalingen die nuttig zijn voor jou als langdurig zieke. Bekijk ons aanbod op www.bondmoyson.be/langdurigziek of www.devoorzorg.be/langdurigziek. Of download of bestel er de gratis brochure ‘Wegwijs voor chronisch zieken’.

• Ben of ken jij iemand met een zeldzame ziekte, zoals de ziekte van Duchenne? En woon je in de Euregio Maas-Rijn (onder andere Limburg)? Neem dan deel aan EMRaDi, een uniek onderzoek naar het dagelijkse leven met een zeldzame ziekte. Meer info op www.emradi.eu/nl.

Hebben jullie hoop op een behandeling?

Tim: “Hoop hebben we zeker. Meer nog, we zijn ervan overtuigd dat Duchenne op termijn een chronische niet-dodelijke ziekte wordt. De vraag is alleen wanneer er een doeltreffende behandeling komt. Zal Tuur dat moment nog meemaken? Daar ziet het niet naar uit, als ik eerlijk ben. Maar het heeft geen zin om in een hoekje te gaan zitten huilen. We moeten onze moed bijeenschrapen en ons inzetten voor het lot van andere en toekomstige patiënten. Als wij niets doen, zal het alleen maar langer duren vooraleer het leven van patiënten zoals Tuur kan worden gered.”

Tot slot: nog tips voor andere ouders?

Wendy: “Denk vooral niet dat je alles in je eentje aankan. Na de diagnose ben ik beginnen werken, werken, werken. Met als resultaat dat ik keihard tegen de muur ben gelopen. Voor mij helpt het om met anderen te praten.”

Tim: “Het helpt ook om ouders in een gelijkaardige situatie op te zoeken. Wij krijgen veel steun van onze vrienden, familie, de buurt, de sportvereniging en de school. Die steun heb je nodig.”

BART VANDORMAEL EN SARAH PARDON april 2018 / S-magazine •

13

ods

rreg

. He

:J Foto

HET LEVEN ZOALS HET IS Deze rubriek belicht de medische en ethische aspecten van het werk van een specialist(e). Informatie over de terug­betaling van de medische ingrepen en status van de specialist krijg je bij ons ziekenfonds.

de dementiespecialist Tegen 2050 zullen naar verwachting meer dan 130 miljoen mensen wereldwijd aan dementie lijden. De Wereldgezondheidsorganisatie beschouwt de ouderdomsaandoening als een van de belangrijkste bedreigingen voor de levenskwaliteit in onze samenleving. Een medicijn is nog lang niet in zicht, maar hoe gaan we intussen om met de steeds groter wordende groep personen met dementie? Chantal Van Audenhove, directeur van het zorgonderzoekscentrum LUCAS en professor aan de KU Leuven, leidt ons rond in de wondere maar ook wrede wereld van dementie.

Het nieuws sloeg in als een bom: farmaceuticagigant Pfizer heeft onlangs beslist om te stoppen met de ontwikkeling van geneesmiddelen tegen alzheimer, want die zijn niet winstgevend. Politici en andere belanghebbenden reageerden afwijzend, omdat Pfizer zijn winstbejag laat primeren op het maatschappelijk belang. Chantal Van Audenhove, die al jaren onderzoek voert naar de zorgnoden van personen met dementie, nuanceert: “Pfizer is een bedrijf dat medicijnen op de markt brengt. Een van de wereldleiders in die branche.

Het feit dat zij nu afhaken, geeft aan dat het onderzoek naar dementie en alzheimer nog niet ver genoeg gevorderd is om een medicijn te

14 • S-magazine / april 2018

kunnen opleveren. We moeten nog verder zoeken naar de oorzaken van dementie en naar de manier waarop de ziekte tot stand komt.

Dat is op zich wel een ontluisterende vaststelling.”

Dat onderzoek loopt immers al tientallen jaren, niet?

Chantal Van Audenhove: “Ja, maar blijkbaar is dementie toch een complexer ziektebeeld dan we altijd hebben gedacht. Onderzoekers tonen zich over het algemeen zeer optimistisch over elk nieuw spoor dat ze ontdekken, maar die hoop moet vaak plaats maken voor realiteitszin. Het zal nog even duren voor we een doeltreffende

egods foto: J. Herr

het leven zoals het is

behandeling hebben. De beslissing van Pfizer betekent echter niet dat het onderzoek naar dementie stilvalt. Het is aan de overheid en de universiteiten die door de overheid worden gefinancierd om nu een tandje bij te steken.”

Hebben Pfizer en andere farmaceuticabedrijven er niet alle belang bij om te blijven investeren in dementie en alzheimer? Ze kunnen miljarden verdienen aan een medicijn, want de ‘afzetmarkt’ is gigantisch!

Chantal Van Audenhove: “De industrie werkt intensief samen met de wetenschap in de zoektocht naar een doorbraak. Ik ben er gerust in dat die samenwerking zal worden verdergezet. Het punt is: we hebben vandaag geen enkele indicatie dat er op korte termijn een doeltreffend medicijn komt. De kloof tussen de vooruitgang van het wetenschappelijk onderzoek en de ontwikkeling van een geneesmiddel is daarvoor nog te groot.”

Als menswetenschapper bestudeert u dementie vanuit het perspectief van de patiënt. Waar legt u zich specifiek op toe?

Chantal Van Audenhove: “Ik verdiep me vooral in de psychosociale dimensie van dementie. Hoe kunnen we de diagnose van dementie op een zachte en menselijke manier overbrengen? Wat houdt goede zorg voor iemand met dementie in? Hoe bewaken we de kwaliteit van leven van patiënten? Hoe maken we het onderwerp van een mogelijk levenseinde bespreekbaar? Hoe ondersteunen we mantelzorgers en mensen uit de naaste omgeving? Ik voer al 25 jaar onderzoek in die domeinen.”

Met succes?

Chantal Van Audenhove: “De woonzorg is enorm verbeterd. Vanuit het onderzoekscentrum LUCAS, dat ik leid, hebben we het concept van kleinschalig genormaliseerd wonen geïntroduceerd. Mensen met dementie die naar een woonzorgcentrum verhuizen, voelen zich meteen een stuk beter als we daar een omgeving creëren die zo veel mogelijk lijkt op hun thuisomgeving. We moeten te allen koste vermijden dat we personen met dementie in een ziekenhuisomgeving onderbrengen. Een concrete uitdaging is dan: het evenwicht vinden tussen veiligheid en vrijheid. Als je de voordeur laat openstaan, loop je het risico dat bewoners verloren lopen in de stad. Dat is geen optie. Maar als je deuren op slot zet, voelen ze zich vaak onrustig en angstig. Dat vermindert hun kwaliteit van leven. Er bestaat geen toverformule voor goede zorg, maar we hebben wel enkele succesingrediënten geïdentificeerd: gepersonaliseerde zorg in kleine groepjes, een zorgomgeving die open staat voor de omgeving en waarin ook de kinderen en kleinkinderen zich thuis voelen, respectvolle bejegening, maar ook verse warme maaltijden … Een positieve sfeer en een vertrouwde omgeving, daar draait het om.”

Heeft het professioneel zorgpersoneel die les begrepen?

Chantal Van Audenhove: “Zeker. Een belangrijke les is geweest: we mogen personen met dementie niet behandelen als kleine kinderen.

Ook al kunnen ze zich niet meer adequaat uitdrukken in woorden en taal, het zijn geen kleuters. Het kwetst hen wanneer ze worden betutteld. Vaak is dat goed bedoeld, maar het heeft een tegenovergesteld effect. Woonzorgcentra hebben geleerd dat ze activiteiten moeten organiseren voor volwassenen, niet voor kinderen. Ook het

beleid volgt. Ik stel vast dat de principes van kwaliteitsvolle zorg een plaats hebben gekregen in het dementieplan van de Vlaamse overheid en ook uitgedragen worden door de expertisecentra in ons land.

Vooral de financiering schiet nog tekort. De zorgsector staat onder enorme druk. De omkadering en het personeelsbestand zijn zwaar ontoereikend om alle zorgbehoevende personen met dementie te kunnen helpen. Wat me brengt tot een van de grootste uitdagingen in onze sector: hoe kunnen we voldoende personeel aantrekken om zorg te dragen voor mensen met dementie?”

Die uitdaging wordt alleen maar groter, want de dementiestatistieken wijzen steil naar boven. Volstaat het om meer geld in de zorgsector te pompen?

Chantal Van Audenhove: “Ik maak me geen illusies: het zal niet eenvoudig zijn om extra middelen te vinden. Maar feit blijft: goede zorg kost geld. Als het budget niet verhoogt, zullen we moeten zoeken naar manieren om de beschikbare middelen beter te verdelen.

Los van de financiële beperkingen, moeten we ook gewoon meer aandacht hebben voor de mensen die instaan voor de zorg, vaak mantelzorgers. De meeste mensen met dementie wonen thuis. Ze gaan pas naar een woonzorgcentrum in de laatste fase van hun ziekte.

We mogen personen met dementie niet behandelen als kleine kinderen.

Ook al kunnen ze zich niet meer adequaat uitdrukken, het zijn geen kleuters.

Personen met dementie verblijven gemiddeld ongeveer 2 jaar in een woonzorgcentrum. De laatste maanden van hun leven. Daar gaat echter een lang traject van thuiszorg aan vooraf. Een traject waarin mantelzorgers best wat ondersteuning kunnen gebruiken. De eerste fase van dementie gaat gepaard met vertwijfeling en onrust. Eens de diagnose is gesteld, volgt een proces van verlies en rouw en acceptatie. Je kan je wel inbeelden dat het niet makkelijk is om samen te leven met iemand die alles vergeet. Dan is de vraag: hoe moet je die persoon daarop wijzen? En wanneer? Iemand met beginnende dementie kan nog met de wagen rijden, maar op welk moment beslis je om dat recht te ontnemen? Zeer gevoelige kwesties! En het wordt er niet makkelijker op: zodra je je hebt aangepast aan een nieuwe fase in het ziekteproces, breekt er weer een volgende fase aan. Je bent nooit klaar met een persoon met dementie.”

U pleit voor ‘onderhandelde zorg’. Wat houdt dat in?

Chantal Van Audenhove: “Goede zorg is gepersonaliseerde zorg. De invulling daarvan verschilt van persoon tot persoon. Bij dementie is er geen uitzicht op genezing, maar we moeten er wel naar streven om zo lang mogelijk een zo hoog mogelijke levenskwaliteit te behouden.

Als een persoon met dementie blij wordt door in de tuin te werken, moeten we daar maximaal op inspelen. Een moeilijke oefening,

april 2018 / S-magazine •

15

het leven zoals het is

hoor. Het is niet omdat iemand vroeger graag en veel las, dat je hem een dienst bewijst door hem boeken aan te reiken. Als lezen steeds moeilijker gaat, maak je hem alleen maar triest en ongelukkig met een boek. Maar misschien haalt hij wel genot uit een bezoek aan een museum. Aan de zorgverleners om dat te achterhalen.”

In een vergevorderde fase van dementie zijn patiënten niet meer in staat om hun wensen en voorkeuren kenbaar te maken. Wat dan?

Chantal Van Audenhove: “Het is onze taak om die wensen en voorkeuren tijdig te achterhalen. Hoe vroeger, hoe liever. We mogen niet wachten tot het te laat is.”

Waar ziet u, ongeacht alle nieuwe inzichten en verwezenlijkingen, nog ruimte voor verbetering in de zorg voor personen met dementie?

Chantal Van Audenhove: “Goede zorg is de taak van velen. Dat vereist samenwerking, over sectoren heen, in multidisciplinaire netwerken.

Om te voorkomen dat we dubbel werk doen en veel tijd en energie verspillen. Hoe kunnen we de zorg efficiënt én menswaardig organiseren, met maximale waarborg voor de levenskwaliteit? Daar hebben we nog veel werk te verzetten.”

foto: J. Herregods

Weten we intussen wat de precieze oorzaken van dementie en alzheimer zijn?

Chantal Van Audenhove: “We weten veel, maar zeker nog niet alles.

Dementie is in de eerste plaats gekoppeld aan leeftijd. Het risico op dementie neemt significant toe vanaf de leeftijd van 60 à 65 jaar.

Slechts 1 % van alle 60-jarigen lijdt aan dementie, maar op de leeftijd van 85 treft de aandoening 1 op de 4 mensen. Boven de 95 jaar gaat het zelfs om 1 op de 2 vrouwen en 1 op de 3 mannen. We weten voorts dat vrouwen meer gevaar lopen dan mannen. Ook erfelijkheid speelt een rol: als je beide ouders zijn getroffen, is de kans groot dat jou hetzelfde zal overkomen. Naast die primaire oorzaken, waar je zelf niets aan kan veranderen, zijn er ook factoren die je wél in de hand hebt. We hebben sterke aanwijzingen dat goede bloedvaten en een gezond voedingspatroon beschermen tegen dementie. Obesitas is een risicofactor omdat het kan leiden tot diabetes, een aandoening die de

16 • S-magazine / april 2018

Het is niet makkelijk om samen te leven met iemand die alles vergeet. Hoe moet je hem daarop wijzen?

En wanneer?

bloedvaten aantast. Moge het een waarschuwing zijn. Want we eten ongezond, we drinken te veel alcohol en we bewegen onvoldoende.”

Bent u voorstander van genetische tests om dementie op te sporen?

Chantal Van Audenhove: “Een lastige vraag. Moeten we mensen de mogelijkheid geven om te achterhalen wat hun risico op dementie is? We hebben de vraag gesteld aan een groep mantelzorgers, mensen die vertrouwd zijn met de problematiek. We hebben ons oor ook te luisteren gelegd bij artsen, ethici, verpleegkundigen en andere zorgspecialisten. Hun oordeel luidt: zolang we enkel een kans kunnen voorspellen, zonder dat we zekerheid kunnen bieden, creëren we vooral onzekerheid en twijfel. Anders gezegd: de genetische tests voor dementie doen vandaag meer kwaad dan goed. Als je ondanks die bezwaren toch een genetisch onderzoek wil, vind ik het belangrijk dat je op voorhand zorgvuldig wordt ingelicht over de waarde en betrouwbaarheid ervan.”

Een persoonlijke vraag om mee af te sluiten: waarom hebt u er destijds voor gekozen om u te specialiseren in de zorg voor personen met dementie?

Chantal Van Audenhove: “Dat is toevallig gekomen. Hoewel, misschien ook niet. Mijn interesse ging uit naar onderzoek dat praktische toepassingen oplevert, dat een verschil kan maken op het terrein. Het is mooi om je bevindingen te kunnen publiceren in wetenschappelijke tijdschriften, maar ik wil ook het resultaat van mijn onderzoek zien. Toen ik in 1992 aan de slag ging bij LUCAS, dat onder meer gespecialiseerd is in onderzoek naar integrale zorg en zorg voor ouderen, heb ik mij toegelegd op kleinschalig genormaliseerd wonen.

De realisatie van nieuwe en aangepaste woonvormen voor personen met dementie kunnen onderbouwen met wetenschappelijke kennis, beschouw ik als een enorme verwezenlijking. Ik ben dus blij met de keuze die ik destijds heb gemaakt.”

BART VANDORMAEL

MEER WETEN OVER DEMENTIE? • Kom langs op een van de activiteiten van onze mantelzorgvereniging. Je krijgt er tips over hoe je kan omgaan met dementie. Ontdek onze activiteiten op www.s-plusvzw.be/mantelzorg/activiteiten. Of vraag je gratis exemplaar van de brochure ‘Wegwijs in dementie’. Surf naar www.s-plusvzw.be/mantelzorg of contacteer ons op mantelzorg@s-plusvzw.be of 02 515 02 63.

• Ook onze Dienst Maatschappelijk Werk (DMW) staat voor je klaar. Al onze maatschappelijk werkers zijn deskundig opgeleid om om te gaan met personen met dementie, hun mantelzorger(s) en hun specifieke vragen en noden. Deze dienstverlening is altijd gratis. Meer info op www.bondmoyson.be/dmw of www.devoorzorg.be/dmw.

Of neem contact op met ons ziekenfonds.

Bespaar op je gezondheidsuitgaven Hoe vaak je naar de huisarts, tandarts of apotheker moet, heb je niet in de hand. Toch kan je tot een derde op je gezondheidsuitgaven besparen door de juiste keuzes te maken. Bond Moyson geeft vijf gouden tips.

Kies voor een geconventioneerde arts Bij sommige dokters betaal je meer dan bij andere. Hoe dat komt? Geconventioneerde zorgverleners houden zich aan de officiële tarieven die met de ziekenfondsen zijn overeengekomen. Een niet-geconventioneerde zorgverlener mag zijn honorarium zelf bepalen en dus meer vragen. Vraag daarom best bij het maken van je afspraak of jouw arts of specialist de tarieven respecteert of niet. Is jouw zorgverlener geconventioneerd? Kijk het na via www.bondmoyson.be/opzoeken.

heel wat voordelen op. De uitwisseling van je gegevens en doorverwijzing naar andere zorgverleners verloopt vlotter, je vermijdt nutteloze of dubbele onderzoeken en je huisarts krijgt een volledig beeld van je gezondheidstoestand.

Efficiënter voor de gezondheidszorg en dat willen we aanmoedigen. Daarom betaal je 30 % minder bij de huisarts als je een globaal medisch dossier hebt.

Kies voor generische geneesmiddelen

Kies voor een globaal medisch dossier (GMD)

Generische geneesmiddelen zijn goedkopere kopieën van de originele merkgeneesmiddelen. Ze bevatten dezelfde werkzame stof en zijn dus even doeltreffend. Vraag daarom bij de apotheker voor een geneesmiddel zonder voorschrift steeds het generisch alternatief.

Voor geneesmiddelen met voorschrift moet je zelf aan je arts vragen om de generische versie voor te schrijven, want de apotheker moet in dit geval afleveren wat er op het voorschrift staat.

Laat bij je huisarts een globaal medisch dossier opmaken. Je huisarts houdt hierin al jouw medische gegevens bij. Dat levert

Vind het goedkoopste geneesmiddel via www.bondmoyson.be/geneesmiddel of via de app.

Informeer vooraf bij je ziekenfonds Alternatieve behandeling of ziekenhuisopname gepland? Op reis met een ziekte?

Medische hulpmaterialen nodig? Andere vragen? Informeer steeds vooraf bij je ziekenfonds en vermijd onnodige kosten. Bond Moyson staat voor je klaar met deskundig advies, onderzoekt waarop je recht hebt en gaat na welke aanvullende voordelen jij nog kan krijgen.

Laat je ziekenhuisfactuur nakijken door ons Het gebeurt soms dat ziekenhuizen prestaties aanrekenen terwijl het niet mag. De wetgeving rond de tarieven van medische prestaties is immers complex. Als er iets niet duidelijk is, of wanneer je twijfelt aan de juistheid van je factuur kijken wij die graag voor jou na.

Een vraag? Vind het antwoord op www.bondmoyson.be, mail naar vragen@bondmoyson.be of bel ons op 09 333 55 00. april 2018 / S-magazine •

17

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

SPROKKELS

Vanaf 6 februari konden huisartsen starten met het e-attest ter vervanging van een papieren doktersbriefje. Nog voor het eind van de maand hadden al ruim 1050 artsen bijna 50 000 elektronische doktersbriefjes doorgestuurd naar de ziekenfondsen.

In maart bekampten meer dan 100 medewerkers van Bond Moyson Oost-Vlaanderen elkaar in een heuse stappencompetitie. 1/3 van de bevolking blijkt immers de nieuwe aanbevelingen rond bewegen van het Vlaams Instituut Gezond Leven niet te halen.

Markeer 18 april in de agenda van je kinderen, dan vindt de 11e buitenspeeldag plaats.

Vorig jaar waren er liefst 411 activiteiten in 243 gemeenten. Volg JOETZ Oost-Vlaanderen op facebook voor meer info.

Week van de valpreventie: blijf in beweging, doe het veilig!

Frans, 75 jaar, is uitgegleden en gevallen toen hij op zijn kousen iets uit de keuken wilde halen. Hij is opgenomen in het ziekenhuis met een gebroken schouder. Er staat hem een lange revalidatie te wachten. Frans is niet de enige. Eén op drie 65-plussers valt minstens één keer per jaar. En wist je dat ouderen 10 keer meer kans hebben om op spoed te belanden als gevolg van een val dan na een verkeersongeval?

Gelukkig kan je heel wat doen om het risico op zo’n val te verkleinen. Begin er vandaag nog aan! Dit zijn de belangrijkste tips: ✔ Blijf in beweging ✔ Ga voor een veilig huis ✔ Kies veilige schoenen en zorg voor je voeten ✔ Draag zorg voor je ogen ✔ Voorkom duizeligheid bij het rechtstaan ✔ Let op met medicijnen ✔ Eet evenwichtig en gezond Heb je moeite met je evenwicht? Heb je angst om te vallen? Ben je onlangs gevallen? Vraag dan advies aan je huisarts. Meer tips en informatie vind je op www.valpreventie.be.

Bond Moyson contacteren?

Zoek je kantoor via www.bondmoyson.be 09 333 55 00

@ vragen@bondmoyson.be e-Mut Beheer je ziekenfondszaken via ons internetloket: www.bondmoyson.be/e-mut Stuur post naar Bond Moyson Oost-Vlaanderen Tramstraat 69, 9052 Zwijnaarde

18 • S-magazine / april 2018

Bond Moyson volgen?

S-magazine heeft een beperkt aantal pagina’s.

Meer nieuws krijgen over je ziekenfonds, zorg en gezondheid? www.bondmoyson.be abonneer je op onze nieuwsbrief via www.bondmoyson.be/ovl/nieuwsbrieven @bondmoysonovl www.facebook.com/BondMoyson

foto: Gino Van Lancker

Dat kan tellen …

Van Droomfabriek tot Hartenwens: live in Laarne met Guido Belcanto In de jaren ’90 zag Edith van Moerkerke (85) haar droom werkelijkheid worden toen ze samen met haar idool Guido Belcanto mocht zingen in het tv-programma de Droomfabriek. Sinds kort verblijft ze in woonzorgcentrum Larenshof in Laarne.

Met verbazing zag ze onlangs haar ultieme wens voor de tweede maal in vervulling gaan. Want plots zwaaiden de klapdeuren open en schreed Belcanto met gitaar om de nek het woonzorgcentrum binnen. Met evenveel vuur als destijds op de nationale tv, ging zij met haar idool in duet voor een enthousiast publiek van medebewoners en familie. Opnieuw beleefde Edith de mooiste dag van haar leven.

Geen droom is te gek voor Hartenwens, een project van S-Plus, de seniorenvereniging van Bond Moyson.

HPV-vaccin werkt goed Het humaan papillomavirus (HPV) is een van de meest besmettelijke seksueel overdraagbare aandoeningen. Maar er is goed nieuws: de vaccins tegen het HPV-virus werken en blijven werken. Na een studie waarin wetenschappers de werking van het HPV-vaccin 12 jaar lang hebben opgevolgd, blijkt dat vrouwen een complete bescherming genieten tegen de voorloperletsels van baarmoederhalskanker veroorzaakt door de kankerverwekkende types HPV16 en HPV18.

Gezien het risico op baarmoederhalskanker worden meisjes al gratis gevaccineerd via de overheid. Maar de Hoge Gezondheidsraad adviseert om ook jongens te vaccineren, want drie op de tien HPVgerelateerde kankers ontstaan bij mannen.

Daarom krijg je sinds januari bij Bond Moyson een tussenkomst in de kostprijs van het HPV-vaccin voor jongens tussen 12 en 13 jaar oud.

Het traject van een doktersbriefje

Bond Moyson Oost-Vlaanderen Nieuw: e-attest

Je huisarts stuurt het digitaal doktersbriefje elektronisch naar je ziekenfonds.

✓gemakkelijk ✓veilig ✓snel Voorzie je doktersbriefje van een ziekenfondsklever en steek het in een omslag van Bond Moyson

WEETJE: de overgang naar het e-attest verloopt geleidelijk, de meeste huisartsen gebruiken nog het papieren doktersbriefje.

TIP! Steek het in een rode Bond Moysonbrievenbus.

Geen bus van bpost.

Onze bussen worden dagelijks geleegd.

Check of je getuigschrift volledig is: ✓ gegevens en handtekening arts? ✓ datum? ✓ het betaalde bedrag? ✓ nomenclatuurcode (6 cijfers per code)? ✓ is je naam correct?

-> indien niet helemaal in orde, contacteer je arts om aan te passen, steeds mét datum en paraaf arts!

-> indien een van die zaken ontbreekt, moeten we de arts aanschrijven en kan het tot 3 weken duren eer je een betaling ontvangt.

WEETJE Afhankelijk van de prestatie op je getuigschrift, gebeurt de verwerking manueel of via scanning.

OF

Twee briefjes samen bezorgd, maar niet gelijktijdig terugbetaald? Dat kan: bv. huisarts (scanning) + kinesist (manuele verwerking, duurt langer).

Maximum 5 werkdagen Max 5 werkdagen na indienen, staat het geld op je rekening.

Tenzij het attest foutief is ingevuld, dan brengen wij jou op de hoogte.

april 2018 / S-magazine •

19

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

JURIMUT

Hoe houd ik alle informatie bij die mijn arts mij geeft?

Ik heb binnenkort een gesprek met de oncoloog. Ik weet dat dit een moeilijk gesprek zal worden. Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik alle informatie die mijn arts mij bezorgt, zo goed mogelijk bijhoud?

Je arts is verplicht om je zoveel mogelijk informatie te geven, ook als die niet prettig om te horen is. Zo moet je arts je niet alleen de diagnose vertellen, maar ook de mogelijke behandelingen, eventuele complicaties van die behandelingen, tegenaanwijzingen, bijwerkingen en risico’s.

Ook het prijskaartje van de behandeling moet de arts in detail met jou bespreken.

Dat is inderdaad heel wat, zeker als de inhoud van het gesprek niet positief is voor jou als patiënt. Zo’n massa informatie of moeilijke informatie kan overrompelend zijn, en het is dan ook niet altijd evident om je alles achteraf nog te herinneren.

Informatie van de arts onthouden: 4 tips

Hoe kan je de informatie die je arts je geeft zo goed mogelijk onthouden of bijhouden? We zetten de mogelijkheden op een rijtje.

1 Je arts moet je in eerste instantie alle infor-

matie mondeling geven. Maar hij kan je ook gerust documenten of brochures meegeven.

Zo kan je de informatie thuis in alle rust nalezen.

2 Je kan ook aan iemand die je vertrouwt vragen om met je mee te gaan naar de raadpleging bij de arts. Als patiënt heb je het recht om een vertrouwenspersoon mee te nemen. De arts mag zich hier niet tegen verzetten.

3 Steeds vaker wordt het gesprek opgenomen.

Let op, dat kan alleen als zowel je arts als jijzelf hiervoor uitdrukkelijk hun akkoord geven. Het voordeel voor jou als patiënt is dat je het volledige gesprek achteraf in alle rust opnieuw kan beluisteren. Maar ook voor je arts heeft dat een voordeel: zo kan hij bijvoorbeeld aantonen dat hij zijn verplichting is nagekomen om je alle informatie te geven.

4 Stel gerust ook zelf vragen aan je arts. Gebruikt de arts woorden die je niet begrijpt? Vraag dan om ze uit te leggen. Als patiënt kan je eigenlijk alleen maar je toestemming geven voor een behandeling als je vindt dat je daarvoor alle nodige informatie gekregen hebt.

Gun je lichaam meer comfort TEMPUR vormt zich naar de contouren van je lichaam.

15 % extra korting op TEMPUR hoofdkussens, matrassen, bedbodems en fietszadelkussens.* Bv. hoofdkussen Ombracio: 162,57 euro nu 124 euro

Meer info: 09 333 55 00 of mediotheek.bmovl@bondmoyson.be www.bondmoyson.be Actie geldig tot en met 30 april 2018 in de mediotheken van Bond Moyson Oost-Vlaanderen.

Niet cumuleerbaar met andere acties. * uitsluitend voor leden van Bond Moyson Oost-Vlaanderen.

20 • S-magazine / april 2018

Ken jij je patiëntenrechten?

Iedereen is wel eens patiënt. En iedereen heeft patiëntenrechten. Dat zijn 8 rechten die jou als patiënt beschermen en die je altijd kan opeisen. Ontdek ze allemaal op www.bondmoyson.be/patientenrechten.

Of neem contact op met ons ziekenfonds.

Wij helpen je graag verder.

Praten met je arts

Praten met je arts is enorm belangrijk voor een juiste diagnose en een goede behandeling. Wil je meer tips om het gesprek met je arts goed voor te bereiden? Surf dan naar www.bondmoyson.be. Zoek op ‘Praten met je dokter’.

Heb je hierover nog vragen of wil je zelf ook een vraag stellen aan JuriMut? Bel dan naar het nummer 09 333 52 00 of e-mail naar jurimut.bmovl@bondmoyson.be.

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

GAS EN GROENE STROOM De hoge energiefacturen beu? SamenSterker organiseert tweemaal per jaar een groepsaankoop gas en/of groene stroom. Deze acties vinden plaats in mei en november. Meedoen kan jouw elektriciteits- en/of gasfactuur serieus doen dalen!

Iedereen kan inschrijven tot en met 8 mei 2018. De veiling vindt plaats op 9 mei 2018. Vanaf 25 mei 2018 ontvangt u van ons per e-mail of post het aanbod berekend voor uw verbruik. Tot 25 juni 2018 heeft u de tijd om het aanbod te accepteren.

Inschrijven is volledig vrijblijvend. Indien je wenst over te stappen, regelen wij al jouw papierwerk.

Kijk op onze website voor meer info of om in te schrijven.

www.samensterker.be

IN GROEP KOPEN WERKT SamenSterker Oost-Vlaanderen  0477 90 60 78  ovlsamensterker@icloud.com

Daarom kozen zij voor Bond Moyson Thuishulp

papa Peter:

“ Mijn grootmoeder overtuigd om poetshulp te nemen.”

“Mijn grootmoeder Bea is altijd een fiere dame geweest: nooit om hulp gevraagd, wilde niemand tot last zijn. Toen mijn grootvader overleed, bleef ze zelfs in hun bungalow wonen, want ze hadden er zo hard voor gewerkt. Na haar 88ste verjaardag gaf ze uiteindelijk toe dat het schoonmaken te zwaar werd. En nu krijgt ze hulp van Fadwa en Peter van Bond Moyson Thuishulp voor hulp in het huishouden en met de tuin.”

opa Rudy:

“ Samen genieten van het leven, in ons eigen huis.”

“Lucienne en ik hebben altijd hard gewerkt.

Eindelijk konden we genieten van ons pensioen. Maar met die extra jaartjes op onze teller, ging alles toch wat minder vlot. En onze kinderen hebben zelf ook een drukke agenda.

Dankzij Marc van vzw Thuishulp, krijgen we nu op maandag en op donderdag wat hulp met de boodschappen, het koken, …”

mama Elke:

“ Qualitytime met mijn gezin dankzij onze huishoudhulp!”

“Naast werken en huishouden was er amper tijd over om gewoon eens te genieten, samen met mijn gezin. Tijd voor een gezelschapsspelletje was er niet. Tot ik de schoonmaak en de strijk toevertrouwde aan Emma, een huishoudhulp van vzw Thuishulp. Wat was het lang geleden dat ik nog eens Monopoly heb kunnen spelen. ;-)”

Wil jij ook een beroep doen op onze diensten? Of ken je iemand die wel een handje hulp kan gebruiken? Contacteer ons via 09 333 55 00, optie 2 of mail naar thuishulp.bmovl@bondmoyson.be. Kriebelt het om zelf aan de slag te gaan in de zorg? Check onze vacatures op www.werkenbijbondmoyson.be. april 2018 / S-magazine •

21

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

Iedereen naar de personal trainer!

Samen sporten onder begeleiding van een personal trainer, enkel voor celebrities en rijke mensen? Nee hoor, bij Fit&Well2DAY, de gezondheidspartner van Bond Moyson, is een personal trainer betaalbaar en toegankelijk. Zo helpt je ziekenfonds jou fitter worden en/of gezond blijven.

Foto: Jan Darthet

Iets voor jou?

Coach Matthias De Vusscher, 30j, Eeklo

✔ Je conditiepeil is ondermaats omwille van gezondheidsproblemen zoals overgewicht, kankerherstel, ademhalingsproblemen, … ?

“Vanuit mijn ervaring als ergotherapeut ben ik gewend om oefeningen aan te passen naar ieders mogelijkheden. Zo zoeken we samen naar het juiste oefenniveau om jou fitter te maken.

Het geeft me een enorme voldoening om als coach te helpen om stap voor stap persoonlijke grenzen te verleggen en de springplank te kunnen zijn naar een betere gezondheid.”

✔ Je bent een jonge mama die terug in vorm wil geraken? ✔ Je komt nauwelijks toe aan bewegen of sporten in je dagelijkse leven?

Maak kennis met jouw personal trainer!

TIP!

Matthias: “Je hebt altijd wel iets anders te doen, maar toch mag je niet vergeten te bewegen. Je zal het je later niet beklagen!”

Foto: Jan Darthet

Coach Morgan Lanssens, 27j, Wetteren

“Mijn job voelt niet aan als werken! Ik ben graag onder de mensen. Mensen laten bewegen zonder dat het een last hoeft te zijn, daarvoor doe ik het.

Naast personal trainer ben ik ook diëtiste en diabeteseducator. De positieve vibes en het vertrouwen dat ik krijg, stimuleren me om mezelf verder te ontplooien en bij te scholen als professional.”

TIP! Carl: “Kies iets van beweging wat je graag doet, want plezante dingen zijn gemakkelijker vol te houden.”

Coach Tom den Breeker, 25j, Zottegem, Sint-Niklaas en Gent

“Als personal trainer wil ik mensen helpen hun fysieke doelen te bereiken.

Maakt niet uit of dit nu fitter worden, lichaamshouding verbeteren, spiermassa opbouwen of gewoon ontstressen is. Ik investeer heel veel tijd en moeite in het individualiseren van trainingen en trainingsschema’s. Iedereen verdient het om zijn of haar doelstellingen op een correcte manier te behalen.”

TIP! Foto: Jan Darthet

TIP!

22 • S-magazine / februari 2018

“Het is heel fijn om te zien hoe de deelnemers er iedere week naar uitkijken om samen te komen bewegen. Dat ze plezier beleven aan sporten, is voor mij dan ook prioritair. En dan komt al de rest vanzelf: een betere conditie, gewichtsverlies, kortom beter in je vel zitten, mentaal én fysiek. ‘Een gezonde geest in een gezond lichaam’, dat is mijn filosofie.”

Foto: Thomas Sweertvaegher

We werken met een team van deskundige, gediplomeerde trainers. Ze begeleiden jou met de uiterste zorg en met oog voor jouw specifieke achtergrond en mogelijkheden.

Morgan: “Beperk je niet tot enkel een sportieve hobby 1 keer per week.

Probeer eens staand te bellen of te computeren, zet extra stappen door verder van de ingang te parkeren, …”

Coach Carl Vansynghel, 46j, Dendermonde en Aalst

Tom: “Kies geen groots doel, maar iets dat haalbaar en realistisch is op korte termijn. Zo word je al snel beloond voor je inspanningen en krijg je veel voldoening.”

ACTIVITEITENKALENDER Gezond

Wel in je Pel Infoavond gezondheidskamp – Fit&Well2DAY / JOETZ Gezonde voeding? Dat is toch niet lekker!

Bewegen? Dat is toch stom!” Klinkt bekend in de oren? Speciaal voor kinderen met overgewicht organiseren we deze zomer van 15 t.e.m.

20 juli het kamp ‘Wel in je pel!’ in Sint-Niklaas.

Tijdens onze gratis infoavond zullen JOETZ en onze gezondheidsprofessionals nieuwsgierige ouders meer uitleg geven over dit nieuwe kampconcept.

Voor wie? Voor ouders van kinderen tussen 6 en 12 met overgewicht Waar en wanneer? Leopold II-laan 20, SintNiklaas, woensdag 25 april om 19u Prijs? gratis, inschrijven verplicht Meer weten of inschrijven?

W www.bondmoyson.be/fit, T 09 333 57 22

Lekker Normaal met diabetes Kookworkshop – Fit&Well2DAY Een gezond eetpatroon is voor een diabetespatient cruciaal. Kom samen met lotgenoten en onze diëtiste koken en ontdek dat gezond en diabetesvriendelijk eten niet saai of moeilijk hoeft te zijn.

Ontdek dit en tal van tips tijdens deze kookworkshop van 3 lessen.

Voor wie? Iedereen met diabetes, of wie kookt voor mensen met diabetes Waar en wanneer?

Aalst, Geraardsbergsestraat 69: maandag 30.04, 14.05 en 28.05 om 19u Gent, Vrijdagmarkt 10: vrijdag 18.05, 25.05 en 01.06 om 13.30u Sint-Niklaas, Sint-Carolusschool: dinsdag 15.05, 22.05 en 29.05 om 19u Prijs? 70 euro voor leden Bond Moyson, 85 euro voor niet-leden, 40 euro voor leden met verhoogde tegemoetkoming.

Meer weten? Inschrijven?

W www.bondmoyson.be/fit, E fit@bondmoyson.be, T 09 333 55 00 (optie 2)

Michaelina: Antwerp baroque 2018 Tentoonstelling – VIVA-SVV De tentoonstelling Michaelina toont het uitzonderlijke talent van een kunstenares die groot werd in een periode waarin vrouwelijke artiesten zeldzaam waren. Michaelina Woutier (1614-1689) was een tijdgenote van Rubens. Ze onderscheidde zich van haar vrouwelijke collega’s door de genres waarop ze zich toegespitst heeft. Ze waagde zich aan historiestukken op groot formaat, een uitdaging die zelfs veel mannelijke schilders niet aangingen. Een Dolle Mina avant la lettre; een dame om ú tegen te zeggen.

Wanneer? zaterdag 9 juni, 10.30u Waar? Rubenshuis, Wapper 9-11, Antwerpen Prijs? € 16 (toegang + gids ) Meer weten? W www.viva-svv.be, T 09 333 58 05 of E o-vl@viva-svv.be

Sporten & bewegen

Lekker Normaal met de voedingsdriehoek Kookworkshop – Fit&Well2DAY De nieuwe voedingsdriehoek raadt ons aan om meer plantaardig te eten. Het is niet alleen gezonder voor ons, het is ook beter voor onze planeet.

Maar wat wil dat dan zeggen? Deze kookworkshop bestaat uit drie lessen waarin je leert werken met peulvruchten, linzen en andere voedzame vegetarische alternatieven.

Voor wie? Voor iedereen die gezonde kookinspiratie wil opdoen Waar en wanneer?

• Aalst, Geraardsbergsestraat 69: woensdag 18.04, 25.04 en 02.05 om 19u • Gent, Vrijdagmarkt 10: woensdag 25.04, 02.05 en 09.05 om 19u • Geraardsbergen, Vredestraat 41: maandag 07.05, 04.06 en 18.06 om 19u • Sint-Niklaas, Sint-Carolusschool: donderdag 19.04, 26.04 en 03.05 om 19u Prijs? 70 euro voor leden Bond Moyson, 85 euro voor niet-leden, 40 euro voor leden met verhoogde tegemoetkoming.

Meer weten?

Inschrijven? W www.bondmoyson.be/fit, E fit@bondmoyson.be, T 09 333 55 00 (optie 2)

Op stap

Coöperatie: wat, waarom en hoe?

Lezing – VIVA-SVV Groepstraining: Start To Move Lessenreeks – Fit&Well2DAY Onder professionele begeleiding van de personal trainer ga je in een klein groepje aan de slag. Je doorloopt een gevarieerd oefentraject waarin je zowel aan conditie werkt, als ook kracht en bewegingsvrijheid aan bod komen. Een Activity Tracker helpt je tijdens het traject om je vorderingen in kaart te brengen en je dagelijkse beweging op te bouwen. Fun en plezier staan centraal, je motiveert elkaar om vol te houden en het is nóg goedkoper dan individuele training!

Voor wie? Voor iedereen die graag fitter wil worden met een trainingsschema op maat Waar en wanneer? Op verschillende locaties in Oost-Vlaanderen. Voor de exacte locaties, data en uren surf je naar www.bondmoyson.be/fit Prijs? Het traject van 6 sessies van 60 minuten kost 70 euro voor leden Bond Moyson of 105 euro voor niet-leden Meer weten of inschrijven?

W www.bondmoyson.be/fit, T 09 333 57 22

De coöperatie is een Britse uitvinding. In 1760 werden reeds coöperatieve meelfabrieken geopend. De arbeiders waren eigenaren van de fabriek en konden niet alleen meel maar ook brood, boter en zelfs thee en suiker van de fabriek kopen. Een halve eeuw later maakte het idee van de coöperatieve gemeenschappen plaats voor coöperatieve winkels.

In België, met Gent als pionier, moet het ontstaan van de coöperatie vooral gezien worden als antwoord op de enorme armoede bij de meeste arbeiders. Sedert 2010 wint het idee opnieuw terrein. Waarom? Voor wie? Onder welke vorm?

Wat heeft de coöperatie vandaag te bieden? Geert Van Goethem, directeur Amsab - ISG neemt het historische luik op zich en Peter Bosmans, directeur Febecoop buigt zich over het actuele luik. Een kritische kijk op wat was en is.

Wanneer? Donderdag 7 juni, 19.30u Waar? Amsab – ISG, Bagattenstraat 174, Gent Prijs? € 3 Meer weten? W www.viva-svv.be, T 09 333 58 05 of E o-vl@viva-svv.be april 2018 / S-magazine •

23

ACTIVITEITENKALENDER Vakantie

#JOETZiserookvoordekleinsten De ideale ‘test-vakantie’ voor je kleuter – JOETZ

Kortrijk – Over Leie & vlas Daguitstap – S-Plus Kortrijk, centrumstad in het zuiden van WestVlaanderen en gelegen aan de rivier de Leie, is vele dingen tegelijk. Groeningestad, hart van de Leiestreek, elegant shopparadijs, gevarieerde cultuurleverancier, zuiderse terrasjesstek, vlascentrum met wereldfaam, stad van innovatie, creatie en design … en nog zoveel meer. Kortom, hoog tijd om Kortrijk zelf te beleven! We laten ons door de gids onderdompelen in een verhaal over vlas in Texture, het museum over Leie en Vlas. Hier maken we kennis met de revolutionaire ontwikkeling die de vlasnijverheid in de streek teweeg heeft gebracht.

Daarna brengen we een bezoek aan Libeco-Lagae, de grootste vlasweverij van België en sinds 2006 erkend als Hofleverancier. Inbegrepen: bus, koffie, gids, toegang museum, driegangenlunch, bedrijfsbezoek met gids.

Wanneer? Donderdag 17, 24 of 31 mei 2018 Waar? Kortrijk Prijs? € 60; sterprijs voor leden Bond Moyson € 57,50 Meer weten? W www.s-plusvzw.be, T 09 333 57 75 of E o-vl@s-plusvzw.be

S-Sport // Recreas www.s-sportrecreas.be o-vl@s-sportrecreas.be 09 333 57 83 VIVA-SVV www.viva-svv.be o-vl@viva-svv.be 09 333 58 08

#WelkomBijJOETZ ‘Test-vakantie’ voor nieuwe gezichten en oude bekenden! – JOETZ Je moet van elke vakantie ten volle genieten!

Dat beseffen we bij JOETZ maar al te goed en daarom organiseren we ook tijdens deze korte vakantie een zalig kamp. Geen tablets, geen smartphones, gewoon spelen! En wees er maar zeker van, je gaat je geen moment vervelen.

Wanneer? Donderdag 10 mei tot en met zaterdag 12 mei 2018 Waar? De Stobbe in Merelbeke Leeftijd? van 6 t.e.m. 12 jaar Prijs? Basisprijs* € 100, Bond Moyson ledenprijs** € 25 Meer weten? W www.joetz.be, T 09 333 57 74 E joetz.oost@joetz.be

S-Plus www.s-plusvzw.be o-vl@s-plusvzw.be 09 333 57 76 JOETZ www.joetz.be joetz.oost@joetz.be 09 333 57 74

UITKERINGEN ARBEIDSONGESCHIKTHEID

Het is niet gemakkelijk om je jongste spruit ergens achter te laten. Daarom maakt JOETZ de stap voor jou en je kapoen iets kleiner. Tijdens deze korte vakantie zorgen onze supermonitoren voor toffe spelletjes, knappe knutselwerkjes én vangen ze de kleine traantjes op. Zo beleven de kleinsten een supervakantie en kunnen de mama’s en papa’s hen met een gerust hart op kamp laten gaan.

Wanneer? van donderdag 8 mei t.e.m. zaterdag 12 mei 2018 Waar? De Stobbe in Merelbeke Leeftijd? van 3 t.e.m 5 jaar Prijs? Basisprijs* € 100, Bond Moyson ledenprijs** € 25 Meer weten? W www.joetz.be, T 09 333 57 74 of E joetz.oost@joetz.be * Prijs onder voorbehoud ** Leden van Bond Moyson Oost-Vlaanderen kunnen een tussenkomst van de aanvullende verzekering krijgen. Die tussenkomst wordt rechtstreeks verrekend op de basisprijs en is enkel van toepassing op de vakanties van JOETZ OostVlaanderen.

Fit&Well2DAY www.bondmoyson.be/fit fit@bondmoyson.be 09 333 57 22 VFG-JONG www.vfg-jong.be o-vl@vfg-jong.be 09 333 57 50

VFG www.vfg.be o-vl@vfg.be 09 333 58 02

SMS-SERVICE UITKERINGEN

Heb je in april 2018 recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering door ziekte en/of moederschapsrust?

Dan ontvang je: • het eerste deel vermoedelijk 20 april 2018 op je rekening • het tweede deel vermoedelijk 3 mei 2018 op je rekening

Krijg je een uitkering? Dan stuurt Bond Moyson je een sms wanneer het bedrag gestort is. Wil je meer weten? Raadpleeg jouw dossier via www.bondmoyson.be/e-mut.

INVALIDITEIT

Krijg jij wel een uitkering maar geen sms? Twijfel je of we je meest recente contactgegevens hebben? Geef je gegevens dan door via www.bondmoyson.be/update. Je dossier is dan weer actueel.

Je invaliditeitsuitkering van april staat vermoedelijk 2 mei op je rekening.

24 • S-magazine / april 2018

Proficiat! en Gregory Van Rossen uit St-LievensGeert Heungens uit Zele, Christel Caron u Gino Vits uit Adegem, Sabine De Beule een winnen een Bongobon: David Gezels Volgende leden hebben hun gegevens ge

foto: S-magazine

webnanny

ELKE DAG IS BUITENSPEELDAG Het is traditie geworden: de eerste woensdag na de paasvakantie is het buitenspeeldag. Dit jaar is dat op woensdag 18 april. Veel steden en gemeenten organiseren op deze dag gratis buitenactiviteiten voor kinderen en jongeren. Dus: televisie uit en op stap!

Eigenlijk kan elke dag een buitenspeeldag zijn.

Zomer of winter, er valt altijd iets te beleven in de grote, wijde wereld. Kinderen zitten vol energie en hebben nood aan beweging. Slecht weer hoeft de pret niet te bederven zolang je kind gepaste kledij draagt. Niets is plezanter dan met laarzen en een paraplu in de regenplassen springen. Inspiratie nodig? We sommen enkele leuke buitenspelletjes en -activiteiten op.

Op avontuur in de natuur • Maak een wandeling in het park of het bos.

Kies een gezellig plekje uit om jullie zelfgemaakte picknick (boterhammen met het

Nóg meer buiten spelen?

favoriete beleg, zelfgemaakte koekjes …) op te eten en de pret kan niet op.

• Maak van de wandeling een heuse zoektocht.

Bedenk een paar leuke opdrachten die de kinderen naar de schat leiden. De verrassing zal groot zijn wanneer ze een verstopte doos vinden met daarin iets leuks of lekkers.

• Ga op sprokkeltocht en verzamel buiten leuke dingetjes. Je kan de leukste dingen maken met dennenappels, bladeren, takken, schors …

Samen een ‘onkruidboeket’ plukken, is ook altijd leuk.

• Plant samen dingetjes in de tuin. Zaaien, spitten, putten maken ... Tip: hoe meer er in de modder geploeterd mag worden, hoe leuker!

De leukste spelletjes voor kinderen van 2 tot 6 jaar • Met een hoes- of tafellaken kan je veel plezier beleven. Houd met 2 personen de uiteinden van het laken vast en wapper het omhoog.

Laat de kinderen onder het laken lopen. Laat het laken eventjes op de grond vallen en doe

• Ontdek op www.buitenspeeldag.be welke activiteiten er op 18 april plaatsvinden in jouw buurt.

• Op zoek naar meer buitenactiviteiten? Laat je inspireren op www.bondmoyson.be/webnanny of www.devoorzorg.be/webnanny.

• Bezorg je kind een onvergetelijke speelervaring met onze jongerenorganisatie JOETZ. Bekijk het vakantieaanbod op www.joetz.be.

het dan weer omhoog. Plezier verzekerd! Je kan ook kleine ballen op het laken leggen.

Schud ze samen heen en weer. Hoelang kunnen de ballen op het laken blijven?

• Vang de wind! Laat jouw kind ‘vliegeren’ met een plastic zak: loop heen en weer en probeer de wind te vangen in de zak. Wie weet is er nadien minder wind?

• Zet 5 emmers of manden neer op de grond.

Ieder kind mag 5 ballen in de emmers proberen te gooien. Wie heeft er het meeste ballen raak kunnen gooien?

De leukste spelletjes voor kinderen van 7 tot 12 jaar • Bouw een kamp of snoezelruimte. Gebruik daarvoor oude lakens, kussens, wasspelden, dekens, knuffels of ander materiaal. Of maak een kamp met takken, grote kartonnen dozen, oude meubels ... Waarom niet eens een nachtje kamperen in de tuin?

• Flessenvoetbal. Voor dit spel heb je een voetbal nodig en een plastic fles die tot de helft gevuld is met water voor elke deelnemer. Om de beurt probeer je de fles van de tegenstander omver te schoppen totdat de fles helemaal leeg is.

• Bingo met tennisballen. Speel dit spel met een groepje kinderen. Schrijf op elke tennisbal een nummer. Ieder kind krijgt een bal met een nummer erop en moet dit onthouden.

Eén persoon verzamelt de ballen en gooit ze weg. Wie het eerste zijn eigen bal heeft, roept ‘bingo!’.

• Geef je kind een bak met stoepkrijt en laat het de mooiste, gekste en meest creatieve tekeningen maken. Met stoepkrijt kan je ook een parcours of hinkelspel uittekenen, waardoor er weer een nieuw spel ontstaat.

ELLEN VANHOLST

WEBNANNY GEEFT OPVOEDINGSADVIES Op onze website vind je nog veel meer opvoedingsadvies voor je baby, peuter en kleuter. Je kan er ook altijd een vraag stellen aan onze webnanny die je advies geeft per e-mail.

Surf naar: • www.bondmoyson.be/webnanny • www.devoorzorg.be/webnanny

april 2018 / S-magazine •

25

E.R. : P&V Assurances SCRL, Rue Royale 151 à 1210 Bruxelles

DE BESTE MANIER OM DE TOEKOMST VEILIG TE STELLEN, IS DOOR ER SAMEN AAN TE BOUWEN.

DE P&V GROEP IS EEN BELGISCHE COÖPERATIEVE VERZEKERINGSGROEP DIE ZICH INZET VOOR EEN SOLIDAIRE EN DUURZAME MAATSCHAPPIJ

sociale info

Hoera, vakantie!

Ook als je voor iemand zorgt Zorg jij voor je partner die langdurig ziek is, je broer die een handicap heeft of je moeder die moeilijk te been is? Op vakantie gaan is dan niet altijd evident. S-Plus Mantelzorg en ons ziekenfonds slaan de handen in elkaar om jou als mantelzorger én de persoon voor wie je zorgt een zorgeloze vakantie te geven. En dat kan een hele verademing zijn, zo ondervond ook Mady, die vorig jaar meeging op mantelzorgvakantie.

Even uitblazen en je batterijen weer opladen is noodzakelijk als je langdurig voor iemand zorgt. Daar kan ook Mady (67) uit Sint-Gillis-Waas van meespreken, die voor haar man Gabriel (72) zorgt. Hij lijdt aan dementie, zij staat dag en nacht klaar om hem te ondersteunen. Het koppel ging in september vorig jaar voor het eerst mee op mantelzorgvakantie naar Blankenberge.

“Het deed echt deugd om er even tussenuit te zijn”, vertelt Mady. “Mijn man heeft alzheimerdementie. Hij houdt zich van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat bezig met woordzoekers oplossen. Altijd heeft hij dat puzzelboekje bij zich. Het was voor mij een opluchting om eens in een andere omgeving te verblijven.”

“ Het deed echt deugd om er even tussenuit te zijn” – mantelzorger Mady Op vakantie gaan was de laatste jaren dan ook niet vanzelfsprekend. “We hebben dat wel geprobeerd, maar het ging gewoon niet.

Een paar jaar geleden zijn we naar Spanje gegaan, maar ik was toen blij dat ik terug thuis was. Mijn man heeft constant begeleiding nodig, en dat is gewoon niet mogelijk op een gewone vakantie.”

De mantelzorgvakantie kwam dus als geroepen. “Ik ben heel content dat ik meegegaan ben. Het eten was lekker en iedereen was heel vriendelijk, zowel de begeleiders als de medewerkers van het hotel. Ook het contact met de andere deelnemers verliep aangenaam. Er werden ook toffe activiteiten georganiseerd.

Ik herinner me ons uitstapje naar Sea Life, de wandeling op het strand, de dansavond en de bingoavond. Ik zou het iedereen willen aanraden!”

En Gabriel? “Mijn man had niet altijd goesting om mee te doen met de activiteiten, maar dat was geen probleem. Hij kon dan bij de vrijwilligers blijven, terwijl ik er even uit was.

Dat is eigenlijk heel goed verlopen, mijn man heeft daar niet moeilijk over gedaan.”

Of ze zich dit jaar opnieuw inschrijft? Mady is enthousiast, maar staat met beide voeten op de grond. “Ik zou heel graag nog eens meegaan. Maar dat hangt natuurlijk af van

de gezondheid van mijn man. Zo’n 2 weken geleden moest ik nog de ambulance bellen.

Zijn bloeddruk was veel te laag, waardoor hij enkele dagen in het ziekenhuis moest blijven.”

Intussen geniet Mady nog na. “Een van de vrijwilligers maakte een dvd met alle foto’s erop. Die kregen we achteraf thuisgestuurd.

Een mooie herinnering aan een geslaagde vakantie!”

GWEN MUYLAERT

Zorg jij voor een dierbare en wil je er samen tussenuit?

Vakanties in groep • Mantelzorgvakantie voor personen met dementie - Van maandag 17 september tot en met vrijdag 21 september 2018.

- Floreal Club, Blankenberge.

- Als lid van ons ziekenfonds betaal je 216 euro in volpension.

• Dompel je onder in de Kempische folklore - Van dinsdag 31 juli tot en met maandag 6 augustus 2018.

- Zorgcentrum Aquamarijn, Kasterlee.

- Als lid van ons ziekenfonds betaal je 285 euro in volpension.

• Verwenweekend in de rustige Kempen - Van maandag 24 september tot en met vrijdag 28 september 2018.

- Zorgcentrum Aquamarijn, Kasterlee.

- Als lid van ons ziekenfonds betaal je 255 euro in volpension.

Meer info of inschrijven?

T 02 515 18 94 E mantelzorg@s-plusvzw.be W www.s-plusvzw.be/mantelzorg

Individuele vakantie • Geniet van de Belgische kust - Periode te kiezen tussen 1 oktober 2018 en 31 maart 2019.

- Herstelverblijf Duneroze, De Haan.

- Tweepersoonskamer: 75 euro per nacht. Eenpersoonskamer: 85 euro per nacht.

Meer info of inschrijven?

T 050 43 30 00 E opname@duneroze.be W www.duneroze.be

april 2018 / S-magazine •

27

EYECATCHER Wanneer doe je het als ouder ‘goed genoeg’? Een vraag waar veel mama’s en papa’s mee worstelen. De samenleving legt de lat hoog, maar ook ouders stellen vaak hoge eisen aan zichzelf. Ze willen de perfecte moeder/vader, collega, partner en vriend(in) zijn, ook al zit het leven vol onverwachte gebeurtenissen en hindernissen.

Onze vrouwenvereniging VIVA-SVV stelt dit onrealistische beeld van de ‘perfecte ouder’ in vraag. Ze wil levensechte verhalen publiceren op haar blog. Daarom is VIVA-SVV op zoek naar bloggers! Heb jij kinderen en wil je hier graag af en toe iets over schrijven? Stuur dan vóór 1 mei een mailtje naar sofie.deneve@viva-svv.be waarin je jezelf voorstelt en laat weten waarover je graag wil schrijven. Wie weet nodigt VIVA-SVV je uit voor een kort kennismakingsgesprek. Artikels schrijven kan op flexibele basis. Per gepubliceerd bericht krijg je een vergoeding van 10 euro.

Meer info? Bel naar 02 515 04 10 of mail naar sofie.deneve@viva-svv.be. Of ontdek het volledige aanbod van VIVA-SVV op www.viva-svv.be.

VERGEET JE ZORGPREMIE 2018 NIET TE BETALEN Alle Vlamingen betalen vanaf het jaar dat ze 26 worden een zorgpremie voor de Vlaamse sociale bescherming. Dit is verplicht door de Vlaamse overheid. Met het geld van de zorgpremies kunnen zwaar zorgbehoevende mensen, personen met een handicap of ouderen een budget krijgen om hun zorg te betalen. Jouw premie wordt dus goed besteed.

De zorgpremie bedraagt 51 euro (of 26 euro voor wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming op 1 januari 2017).

Ben je aangesloten bij de zorgkas van ons ziekenfonds? Dan kreeg je in februari een brief om jouw zorgpremie te betalen (tenzij je jaarlijks betaalt via domiciliëring). Betaalde je je premie nog niet? Doe dat dan zeker vóór 30 april 2018. Want als je niet of te laat betaalt, loop je het risico op een boete.

Kan je de zorgpremie niet betalen? Neem dan zeker contact op met het OCMW. Zij kunnen je helpen bij de betaling, maar ze zijn niet verplicht.

Alle informatie over de zorgkas en de Vlaamse sociale bescherming vind je op www.bondmoyson.be/zorgkas of www.devoorzorg.be/zorgkas.

KLOPT DE UITKERING OP JE BELASTINGAANGIFTE? Elk jaar voor het begin van de zomervakantie moet je je belastingaangifte invullen. Gelukkig wordt almaar meer informatie vooraf ingevuld voor jou. Dat spaart je werk uit. Je doet er wel nog altijd goed aan om je vooraf ingevulde belastingaangifte na te kijken.

Krijg je een ziekte-uitkering? Om na te gaan of je maandelijkse uitkeringen correct zijn opgenomen in de belastingaangifte, maken we elk jaar een ‘attest van vervangingsinkomen’ voor jou. Dit fiscale attest kan je makkelijk raadplegen in ons internetloket e-Mut. Gebruik het om je aangifte te controleren. Je hoeft het attest niet mee op te sturen met je belastingaangifte.

Raadpleeg je documenten op www.bondmoyson.be/e-mut of www.devoorzorg.be/e-mut.

PERSOON MET EEN HANDICAP EN ZIN IN VAKANTIE? Heb je een handicap en droom je van een buitenlandse vakantie in leuk gezelschap? Bij VFG, onze vereniging voor personen met een handicap, kan je terecht voor toegankelijke reizen. Wat dacht je van volgende smaakmakers?

Hongaarse natuur en cultuur 15-24 juni 2018

Hongarije heeft veel te bieden. De ongerepte natuur nodigt uit tot actieve bezigheden: wandelen, fietsen, paardrijden, golfen. Hou je van oude volksverhalen, folklore en culturele evenementen? Ben je te vinden voor

28 • S-magazine / april 2018

een bezoek aan het Balatonmeer of de prachtige hoofdstad Boedapest met haar aloude thermische baden en statige gebouwen? We maken er samen een geanimeerde reis van!

Kreta op zijn best - 22-29 september 2018

Een bezoek aan Heraklion met zijn vele terrassen en pleintjes, zijn kleurrijke markt en mooie haven? Een uitstap naar de opgravingen van Knossos? Een wandeltocht door de Samariakloof? Een bezoek aan Leprozeneiland Spinalonga?

Kreta heeft veel prachtige vakantietroeven. Aan jou de keuze!

Meer weten over deze en andere reizen?

Surf naar www.vfg.be/reizen (kies eerst je regio). Je vindt er het reisprogramma, de reisdata, de prijzen en hoe je kan inschrijven.

foto’s: S-magazine

GEZOCHT: BLOGGENDE OUDERS

door Urbain Vandormael

VERGRIJZING STABILISEERT PAS IN 2040 De vergrijzing, waarbij er steeds meer ouderen komen ten opzichte van het aantal werkenden, zal nog toenemen tot 2040. Daarna zal ze stabiel blijven door de geleidelijke uitdoving van het babyboomeffect. Dat blijkt uit een demografische projectie van het Federaal Planbureau.

Volgens de prognoses zal het aantal inwoners in ons land in 2070 oplopen tot zo’n 13,4 miljoen. Momenteel telt de Belgische bevolking één 67-plusser voor elke 4 personen tussen 18 en 66 jaar.

HANDIWEB VERHUIST NAAR MYHANDICAP Bij de FOD Sociale Zekerheid kan je als persoon met een handicap verschillende financiële tegemoetkomingen en sociale voordelen aanvragen. Het gaat onder meer over de inkomensvervangende tegemoetkoming, verhoogde kinderbijslag en een speciale parkeerkaart. Je kan de aanvragen hiervoor zelf doen met je identiteitskaart op de website van MyHandicap.

Voor een overzicht van je huidige rechten en aanvragen moest je tot voor kort naar de andere website, Handiweb. Op 26 maart kwam hier verandering in. Voortaan vind je alles eenvoudig terug op 1 plaats: MyHandicap. Er zijn ook enkele verbeteringen voorzien en de komende maanden kunnen nog een aantal andere zaken veranderen.

Wil je laten onderzoeken waar jij recht op hebt of wil je hulp bij je aanvraag? Neem dan contact op met de Dienst Maatschappelijk Werk (sociale dienst) van ons ziekenfonds. Maak een afspraak of vraag om een huisbezoek. Deze dienstverlening is altijd gratis. Vind de contactgegevens van de Dienst Maatschappelijk Werk in jouw buurt op www.devoorzorg.be/dmw of www.bondmoyson.be/dmw.

Meer informatie voor personen met een handicap? Op www.devoorzorg.be/handicap of www.bondmoyson.be/handicap vind je alle informatie over je rechten, mogelijk hulp en tegemoetkomingen voor personen met een handicap gebundeld terug.

SMARTPHONEVERKOOP GAAT ACHTERUIT Volgens marktonderzoeker Gartner werden in het 4de kwartaal van 2017 wereldwijd zo’n 408 miljoen smartphones verkocht. Dat is 5,6 % minder dan in dezelfde periode in 2016. Volgens de marktonderzoeker is dat de eerste daling sinds het begin van de metingen in 2014.

Samsung en Apple verkochten in het laatste kwartaal van 2017 respectievelijk 3,6 % en 5 % minder smartphones. De Chinese producenten – Huawei en Xiaomi – boekten nog wel vooruitgang. Volgens Gartner kopen de consumenten hoe langer hoe meer hoogwaardige toestellen die langer meegaan, waardoor de vervangingscyclus wordt verlengd.

VLAMING WACHT OM WONING TE KOPEN De aangekondigde hervorming van de registratierechten zet kandidaat-kopers ertoe aan hun plannen uit te stellen. Dat zegt de notarisfederatie. Het algemene tarief daalt van 10 % naar 7 % op de aankoop van een woning. De bestaande regeling voor het zogenoemde klein beschrijf wordt afgeschaft.

Daardoor wordt een deel van de woningen met een laag kadastraal inkomen straks zwaarder belast.

IS WANDELEN GEZONDER DAN LOPEN? Wie stevig doorstapt, activeert zowat alle spieren zonder dat het lichaam zwaar wordt belast. Tijdens het wandelen zal je hartslag ook niet zo sterk stijgen als bij het lopen. Om vetten te verbranden, mag je niet trainen in hoge hartslagen.

Vandaar dat stevig wandelen gezonder is dan lopen. Zelfs voor wie last heeft van hartritmestoornissen is wandelen een gezonde lichaamsoefening.

april 2018 / S-magazine •

29

joetz

Wat als een weekje weg te duur is?

Steunpunt Vakantieparticipatie maakt vakanties betaalbaar voor iedereen Als je inkomen beperkt is, dan sta je vaak voor lastige keuzes.

Eens op vakantie gaan is meestal een van de eerste dingen die je van je lijstje moet schrappen. Dat is jammer, want iedereen heeft recht op vakantie! Wist je dat ontspanning en vrije tijd zelfs opgenomen zijn in de ‘Universele verklaring van de Rechten van de Mens’?

Het Steunpunt Vakantieparticipatie (SVP) gelooft rotsvast in de positieve effecten van vakantie.

Hun doel? Zoveel mogelijk mensen laten genieten van een dagje uit, een weekendje weg of een langere vakantie. En dat tegen een voordelig tarief. Seppe Dams van het Steunpunt Vakantieparticipatie vertelt ons hoe het werkt.

Wat doet het Steunpunt Vakantieparticipatie?

Seppe Dams: “Het Steunpunt Vakantieparticipatie bestaat sinds 2001 en is uniek in de wereld. Wij vinden dat elke Vlaming recht heeft op vakantie. Om dat ook te kunnen verwezenlijken, brengen we toeristische ondernemers, lokale overheden en sociale organisaties in contact met vakantiegangers met een laag inkomen.

Ze vinden elkaar in het netwerk ‘Iedereen verdient vakantie’.”

Aan hoeveel mensen kunnen jullie een vakantie aanbieden?

“Er is geen vastgelegd aantal plaatsen.

Afgelopen jaar slaagden onze partners erin om 157 018 Vlamingen en Brusselaars een vakantie voor een sociaal tarief te bezorgen. Sommige vakantieorganisaties die lid zijn van het netwerk ‘Iedereen verdient vakantie’ bieden enkele gratis plaatsen per jaar, andere geven het hele jaar door een korting.”

Wie mag er allemaal mee op vakantie?

Test je recht Bekijk of je met jouw inkomen in aanmerking komt voor tal van vakantiekortingen. Het loont de moeite om dit voor jezelf na te gaan!

Je gezin bestaat uit …

Je verdient maximaal … (netto-inkomen per maand)

Wie behoort tot je gezin? Je gezin bestaat uit alle personen die officieel op hetzelfde adres gedomicilieerd zijn. Ze kunnen familie van elkaar zijn, of niet.

Hoe bepaal je je inkomen? Tel hiervoor al je netto-inkomsten per maand bij elkaar op.

Denk aan lonen, uitkeringen, pensioenen, kindergeld …

Alleenstaande (je woont alleen)

1115,00 euro

2 personen ouder dan 14 jaar

1672,50 euro

2 personen ouder dan 14 jaar + 1 kind jonger dan 14 jaar

2007,00 euro

2 personen ouder dan 14 jaar + 2 kinderen jonger dan 14 jaar

2341,50 euro

2 personen ouder dan 14 jaar + 3 kinderen jonger dan 14 jaar

2676,00 euro

1 persoon ouder dan 14 jaar + 1 kind jonger dan 14 jaar

1449,50 euro

1 persoon ouder dan 14 jaar + 2 kinderen jonger dan 14 jaar

1784,00 euro

Meer gezinsleden?

• Per extra gezinslid ouder dan 14 jaar, mag je 557,50 euro optellen bij de bovenstaande maximumbedragen.

• Per extra gezinslid jonger dan 14 jaar, mag je 324,50 euro optellen bij de bovenstaande maximumbedragen.

30 • S-magazine / april 2018

Welke documenten heb je nodig?

• Bewijs je inkomen met een aanslagbiljet van de belastingen of een attest van schuldbemiddeling.

Of toon aan dat je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. Dat zie je op je roze klevers van het ziekenfonds. Links onderaan staat een code van 2 keer 3 cijfers. Is het laatste cijfer een 1, dan heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming (bijvoorbeeld 101/101 of 111/111 of 121/121 of …).

Of toon aan dat je het kansentarief geniet. Bezorg ons het nummer van de UiTPAS van jezelf en je andere gezinsleden.

• Bewijs je gezinssamenstelling met een document van gezinssamenstelling. Vraag dit bij de gemeente.

Fo t

o: L. F

ris

on

joetz

“We richten ons in de eerste plaats op mensen die het financieel moeilijk hebben. Iedereen met een inkomen onder de armoedenorm (zie kaderstuk) heeft recht op de kortingen. Maar op vakantie gaan kan ook om een andere reden niet vanzelfsprekend zijn, bijvoorbeeld voor mensen met een handicap. Voor deze mensen werken we op maat. Via ons platform ‘Durf te vragen’ proberen we vakantiegangers met een specifieke vraag te matchen met vakantieaanbieders.

Wat voor vakanties kan je boeken?

“Ons aanbod is heel breed. Het varieert van een daguitstap naar een museum tot een volledig georganiseerde reis. Of je kan ook zelf je programma samenstellen in een van de vakantieverblijven. Ten slotte zijn er ook georganiseerde reizen voor kinderen en jongeren of families.

De meeste vakanties vinden plaats in Vlaanderen of Brussel.”

PETER SEIJNHAEVE

Op vakantie met JOETZ … hoe blijft het betaalbaar?

JOETZ biedt elk jaar 150 verschillende vakanties voor kinderen en jongeren.

Van minstens 30 JOETZ-vakanties per jaar ligt het inschrijvingsgeld lager dan 15 % van het wettelijke maandelijkse leefloon voor een gezin met gezinslast.

Als lid van Bond Moyson of De Voorzorg krijg je sowieso een korting op je inschrijvingsgeld, ongeacht je inkomen.

Kan je het inschrijvingsgeld voor een JOETZ-vakantie niet in 1 keer betalen? Dan stellen we graag samen met jou een afbetalingsplan op.

JOETZ werkt samen met het Steunpunt Vakantieparticipatie en andere sociale organisaties om vakanties voor iedereen betaalbaar te maken.

Minstens 60 vakantieplaatsen per jaar zijn voorbehouden voor het Steunpunt Vakantieparticipatie.

Contact Heb je zin om met je gezin op vakantie te gaan en ligt je inkomen onder het plafondbedrag? Neem dan contact op met: • een sociale organisatie in je buurt die samenwerkt met het Steunpunt Vakantieparticipatie, bijvoorbeeld een OCMW, CAW of een Vereniging waar armen het woord nemen • of een ‘Rap Op Stap’-kantoor in je buurt • of rechtstreeks met het Steunpunt Vakantieparticipatie.

W www.iedereenverdientvakantie.be E vakantieparticipatie@toerismevlaanderen.be T 02 504 03 91 of 1700 (gratis)

“ Elk kind en elke jongere moet voor ons op vakantie kunnen. Op kamp gaan met je vrienden is voor veel kinderen en jongeren het hoogtepunt van het jaar en ze kijken er echt naar uit. JOETZ vindt het daarom belangrijk dat iedereen mee op kamp kan. De kostprijs mag er niet voor zorgen dat sommige kinderen en jongeren uit de boot vallen.”

Tine Soens – Voorzitter JOETZ vzw

Met JOETZ kan elk kind op vakantie Ook onze jongerenorganisatie JOETZ vzw wil dat elk kind op vakantie kan. JOETZ werkt dan ook samen met het Steunpunt Vakantieparticipatie om kinderen en jongeren uit gezinnen die het niet zo breed hebben een onvergetelijke vakantie te bezorgen.

All-in voor minder dan 50 euro per week JOETZ reserveert elk jaar minstens 60 plaatsen tegen een lager tarief op haar vakanties.

Kom je in aanmerking via het Steunpunt Vakantieparticipatie? Dan geef je je kind een hele week vakantie voor maximaal 7,50 euro per dag of minder dan 50 euro per week. Alle maaltijden, alle activiteiten en het verblijf zijn inbegrepen. Het verschil legt JOETZ bij. Want iedereen telt mee. Altijd.

BOEK NU JE VAKANTIE Boek nog snel een te gekke vakantie voor je (klein)kind! Bekijk het volledige aanbod op www.joetz.be.

april 2018 / S-magazine •

31

DE RESTJES VAN DE

WEET WAT

je eet

foto’s: S-magazine

PAASHAAS

Heeft de paashaas weer enkele kilo’s overschot aan chocolade achtergelaten? De verleiding is groot om al dat zoetgoed zomaar op te smikkelen, maar je kan er ook verstandig mee omgaan. Dat betekent: gezond en met mate.

Hoe gezond of ongezond is chocolade?

Een pertinente vraag, waar echter tegenstrijdige theorieën over bestaan. Maar vooraleer we er een gefundeerd antwoord op kunnen bieden, moeten we ons eerst de vraag stellen: wat is chocolade? Het ene stukje lekkers is namelijk het andere niet! Het hoofdingrediënt van pure chocolade is cacaopoeder, dat een hoge dosis antioxidanten bevat. Die antioxidanten hebben verschillende gunstige invloeden op onze gezondheid. Melkchocolade verschilt van pure chocolade doordat een deel van de cacaopoeder wordt vervangen door melkpoeder. Minder cacaopoeder, minder antioxidanten. In witte chocolade zit zelfs totaal geen cacaopoeder, maar enkel cacaoboter, suiker en melkpoeder. Als je verantwoord wil genieten van chocolade, moet je dus eerst weten welke soort je precies in huis hebt.

Verzadigde vetten Cacaopoeder is zoals gezegd rijk aan antioxidanten. Om daar enig voordeel

Kook jij al Lekker Normaal?

Gezond eten, lastig? Integendeel! Op de website, blog en app van Lekker Normaal vind je massa’s inspiratie om met weinig tijd en normale ingrediënten perfect gezond te koken. Ontdek onze recepten op www.lekkernormaal.be of www.facebook.be/lekkernormaal. Of download de gratis app voor Android en iOS.

uit te halen, moet je wel dagelijks meer dan 200 milligram van die antioxidanten binnenkrijgen, wat neerkomt op een stuk van 10 gram bittere chocolade of chocolade gemaakt van rauwe cacao.

Uit vergelijkend onderzoek tussen mensen die chocolade eten en anderen die het niet eten, is gebleken dat de eerste groep minder risico loopt op hart- en vaatziekten. Het is echter bijzonder riskant om die resultaten voor waarheid aan te nemen, al was het maar omdat chocolade ook veel verzadigde vetten bevat, die het cholesterolgehalte in het bloed doen stijgen en zo het risico op hart- en vaatziekten net verhogen. Daarnaast zijn de effecten op hart- en vaatziekten op langere termijn onvoldoende onderzocht.

geluksgevoel. Maar laat die volgende reep toch maar liggen, want de doses van die gelukhormonen in chocolade zijn verwaarloosbaar klein. Dat geldt eveneens voor de dosis THC, het werkzame component van cannabis, in chocolade.

Vooraleer je echt gelukkig (of high) kan worden van chocolade, moet je zoveel repen eten dat je kreunt van de buikpijn.

En je jezelf een ongeval schrikt wanneer je op de weegschaal gaat staan.

Ongezondheidseffect

Wat ons meteen brengt tot het enige ‘gezondheidseffect’ dat wél ontegensprekelijk bewezen is: van chocolade kan je dik worden! Zeker als het deel uitmaakt van je dagelijks dieet. Een reep Meer buikpijn dan geluk van 75 gram bevat 400 tot 450 calorieën (kcal), ongeveer evenveel als 3 belegde Chocolade maakt je boterhammen. Zelfs als chocolade je enige zoete gelukkig. Dat is althans zonde is, mag je niet meer wat verstokte liefhebAls je dan een halve reep per bers beweren of menen verantwoord dag eten om je gewicht te ervaren. Hun goed wil genieten gevoel wordt toegeschrein balans te houden. Wat van chocolade, dan weer niét klopt, is ven aan de aanwezigheid in chocolade van fenylde stelling dat je puistmoet je eerst ethylamine, een stof die jes krijgt van chocolade. weten welke ons lichaam aanmaakt als stusoort je precies Wetenschappelijke we verliefd zijn. Maar voor dies hebben geen direct in huis hebt. je begint te zweven: de verband gevonden tussen het eten van chocolade en meeste fenylethylamine in chocolade bereikt nooit de frequentie of ernst van onze hersenen. Ook andere stoffen in acne. Toch 1 stukje goed nieuws … chocolade, zoals serotonine, geven een boost aan ons Gezonde smaakmaker

SSUCCPETEN RECE

• Chocolade crackers (Thehealthyeverafter.be) • Glutenvrije chocoladerollade (Weekend.Knack.be) • Nougat-ijs met chocolade (Libelle-lekker.be) • Aardbeien met een chocoladelaagje (Flair.be) • Quinoa-ontbijt met chocolade en banaan (Bijzondersuiker.nl) • Veganistische chocoladecake (Allrecipes.nl)

Oké, maar wat gedaan met je paasoverschotten? Etaleer ze vooral niet in een schotel op de tafel voor de tv! Verwerk ze liever in gezondere recepten als chocolade crackers, een quinoa-ontbijt met chocolade en banaan of chocoladetaart met rode biet. Wil je er toch van kunnen snoepen, maak dan marshmallowspiesjes met chocolade, Napolitaanse buches of Nougat-ijs met chocolade. Je kan ook creatief te werk gaan en stukjes chocolade als smaakmaker verwerken in chili con carne. Geniet, maar wel met mate!

BART VANDORMAEL

32 • S-magazine / april 2018

WEET WAT JE

DRINKT

foto's: S-magazine

Verbod op verkoop

OPGEPAST MET

ENERGIEDRANKJES Een versnelde hartslag (25 %), slaapproblemen (24 %), hoofdpijn (18 %), misselijkheid en/of diarree (5 %), een epilepsieaanval (0,2 %): de resultaten van een nieuw Noord-Amerikaans onderzoek over de gezondheidseffecten van energy drinks laten niets aan onduidelijkheid over. De zorgwekkende cijfers van de Universiteit van Waterloo (Ontario), gepubliceerd in het medische vakblad Canadian Medical Association Journal, tonen – nogmaals – aan dat energiedrankjes ernstige gezondheidsschade kunnen toebrengen.

Liefst de helft van de zowat 2000 ondervraagde jongeren tussen 12 en 24 jaar vertoonde klachten na het drinken van energy drinks met cafeine. Alsof dat nog niet erg genoeg is, vertoonden veel jongeren al gezondheidsschade na 1 enkele consumptie.

De onderzoekers schrijven de effecten niet volledig toe aan cafeïne, omdat er nog andere oppeppende stoffen in energiedrankjes zitten. En voor de goede orde: het is niet geheel duidelijk of deze klachten louter te wijten zijn aan energiedrankjes, aangezien heel wat jongeren ze mengen met alcohol. Maar dat gezegd: hoeveel bewijs heb je nodig?

Overdosis cafeïne De nieuwe cijfers zijn confronterend,

maar ze hoeven niet echt te verbazen.

Zeker niet als je weet dat een energiedrankje van 25 centiliter gemiddeld 80 mg cafeïne meedraagt. Een volwassen persoon van 60 kg mag niet meer dan 320 mg cafeïne per dag opnemen om gezond te blijven. Dat komt overeen met 4 kopjes koffie per dag. Bij een hogere consumptie kunnen ernstige lichamelijke problemen optreden, zoals een hoge bloeddruk, hartkloppingen en slapeloosheid. Een overdosis cafeïne verhoogt bovendien het risico op de ziekte van Parkinson. Ook rillingen en duizeligheid behoren tot de mogelijke klachten.

8 suikerklontjes Bijkomende bewijslast: een energiedrankblikje van 25 centiliter bevat zowat 8 suikerklontjes, wat overeenkomt met een dosis van 35 gram.

Een volwassene hoort per dag niet meer dan 25 gram aan toegevoegde suikers op te nemen, oftewel 1 flesje frisdrank of fruitsap van 250 centiliter. Een overmatige inname van suiker kan leiden tot overgewicht en diabetes type 2. Sommige producenten van energiedrankjes proberen het suikergehalte in hun brouwsels te verdoezelen door er namen als sucrose, fructose of glucose op te plakken, maar laat je niet beetnemen: het is suiker.

De auteurs van de Canadese studie pleiten voor een beperking van de verkoop aan minderjarigen en voor duidelijke waarschuwingen op de verpakking. Ze scharen zich daarmee achter het advies van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde voor een verbod op de verkoop van energiedrankjes aan jongeren onder de 18 jaar. “Als jongeren met vermoeidheid, rusteloosheid of hartritmestoornissen in onze spreekkamers belanden, halen we ze soms door de medische molen om de oorzaak te achterhalen. Zonder iets concreets te vinden.

Maar we merken dat energiedrankjes steeds vaker de boosdoener zijn”, aldus de Nederlandse kinderarts Brita de Jong-Van Kempen. Het voormalige Belgisch Onderzoeksen Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) ijverde zelfs voor een verbod op de verkoop aan minderjarigen onder de 16 jaar. Het OIVO wilde ook dat de reclame voor energiedrankjes aan dezelfde regels wordt onderworpen als de reclame voor alcohol. Maar dat is tot op heden dode letter.

Liefst de helft van de jongeren die energiedrankjes met cafeïne nuttigen, houdt daar gezondheidsklachten aan over. Vaak zelfs Verboden vrucht al na 1 enkele consumptie.

Belgisch minister van VolksWat opnieuw gezondheid Maggie De Block gelooft niet in het nut van een verbod op de vraag energiedrankjes onder de 18 jaar. Ze opwerpt: wijst op de verantwoordelijkheid van ouders om hun kinderen te wijzen moet de op de gevaren van energiedrankverkoop aan jes. Ze kijkt ook in de richting van minderjarigen sportverenigingen en scholen, die volgens haar jongeren kunnen/moeaan banden ten sensibiliseren via bijvoorbeeld worden een gezond voedingsbeleid en lessen over gezonde voeding. De Block gelegd?

vreest dat een verbod er enkel voor zou zorgen dat energiedrankjes een verboden vrucht worden voor jongeren. En dus alleen maar lekkerder.

BART VANDORMAEL april 2018 / S-magazine •

33

gezondheid

10 000­stappenclash tussen steden en gemeenten Klaar om mee te bewegen?

Stap jij van 1 tot 31 mei mee virtueel de wereld rond? Tijdens de stappenclash nemen Vlaamse steden en gemeenten het tegen elkaar op. De stad of gemeente die na 1 maand de meeste stappen heeft gezet, mag zichzelf een jaar lang ‘de actiefste stad of gemeente van Vlaanderen’ noemen.

10 000 stappen voor je gezondheid Elke dag 10 000 stappen zetten (of 8000 stappen voor 65-plussers) is een eenvoudige en goedkope manier om meer te bewegen. Het maakt je ook gezonder

dan personen die dit daggemiddelde niet behalen. En het leukste aan stappen? Je kan het altijd en overal doen: thuis, op het werk, tijdens je vrije tijd …

10 000 stappen lijkt veel, maar de Vlaming zet er gemiddeld al 6000 per dag. Door een halfuurtje extra te bewegen haal je eenvoudig de grens van 10 000 stappen.

Stap jouw stad of gemeente naar de overwinning Ga naar www.10000stappen.be om deel te nemen. Maak een profiel aan, registreer je stappen op de website en misschien wordt jouw gemeente de ‘actiefste stad of gemeente van Vlaanderen’. Let the battle begin!

Stappenteller Met een stappenteller is je dagelijkse activiteit bijhouden kinderspel. Het toestelletje telt jouw stappen en maakt het handig om na te gaan of je wel 10 000 stappen zet per dag. Het opent je ogen wanneer je te weinig beweegt en motiveert je om meer te doen.

MIEKE DE SMET

TIPS OM JOUW DOEL VAN 10 000 STAPPEN TE BEREIKEN 1. Ga te voet naar de winkel.

2. Stap één halte vroeger af van de bus/tram.

3. Gebruik de trap in plaats van de lift.

4. Maak een wandeling tijdens je middagpauze.

5. Speel samen met je (klein)kinderen.

6. Laat je op sleeptouw nemen door je hond.

15 % korting op stappentellers

De medische shops van De Voorzorg en Bond Moyson hebben verschillende stappentellers in hun aanbod. Als lid van ons ziekenfonds krijg je het hele jaar door 10 % korting op de publieksprijs van ons aanbod stappentellers. Van 1 tot en met 30 april 2018 doen we daar een schepje bovenop: als lid van ons ziekenfonds krijg je dan in totaal 15 % korting. Zo ben je optimaal voorbereid op de 10 000-stappenclash!

Meereen Vind infomedische shop in jouw buurt:

Antwerpen (ook webshop): www.devoorzorg.be/mediotheek Xxx Limburg (ook webshop): www.zorgbaar.be Oost-Vlaanderen: www.bondmoyson.be/mediotheek West-Vlaanderen: www.bondmoyson.be/medishop

34 • S-magazine / april 2018

consument

Innovatie

INNOVATIE

Zorgrobot, elektronisch voorschrift of gezondheidsapp, ons ziekenfonds evolueert mee.

Deze rubriek belicht een nieuwe technologie of digitale ontwikkeling in de gezondheidswereld. Je huisarts of apotheker blijven nog altijd de betrouwbaarste raadgever.

Immunotherapie Het nieuwste wapen in de strijd tegen kanker Na de radiotherapie, chemotherapie en hormoontherapie is er nu een nieuw wapen in onze strijd tegen kanker: immunotherapie. Sinds ongeveer 2 jaar zijn enkele geneesmiddelen binnen de categorie immunotherapie terugbetaald, voor onder andere longtumoren en huidtumoren (melanomen).

Een vaccin tegen kanker?

Niet alleen sommige kankerpatiënten hebben baat bij immunotherapie. De bekendste vorm van immunotherapie bij de mens is vaccinatie.

Als je een vaccin toegediend krijgt, dan wordt je eigen afweersysteem gestimuleerd. Zo kan je lichaam later zelf afrekenen met eventuele indringers, zoals virussen en bacteriën.

Een kankerbehandeling is natuurlijk geen vaccin, maar het principe is hetzelfde. Bij immunotherapie wordt je eigen afweersysteem op die manier gestimuleerd dat het uiteindelijk in staat is om ‘vreemde’ cellen (zoals kankercellen) aan te vallen en te vernietigen.

Hevige strijd Bij immunotherapie krijg je antilichamen toegediend die bepaalde structuren in de wand van de kankercellen gaan tegenwerken. Die

antistoffen binden zich aan de structuur van de kankercellen, waardoor onze eigen immuuncellen de ‘gemarkeerde’ cellen kunnen uitschakelen of vernietigen.

Een eenvoudige uitleg voor een hevige strijd.

Want helaas geven kankercellen zich niet zo gemakkelijk gewonnen. Ze zijn namelijk in staat om zich te ‘camoufleren’ voor ons afweersysteem. Aan immunotherapie ging dan ook jarenlang onderzoek vooraf, vooraleer er doeltreffende geneesmiddelen op de markt kwamen.

het meest baat hebben bij dit soort therapie, zodat iedereen de meest doeltreffende behandeling krijgt.

De strijd tegen kanker is dus nog lang niet gewonnen. Intussen kunnen we wel al meer patiënten met kanker behandelen en zien de langetermijneffecten van immunotherapie er positief uit. Toch zijn er nog steeds patiënten bij wie geen enkele therapie aanslaat. De zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen zetten we dus naarstig voort.

BART DEMYTTENAERE

Bijwerkingen Immunotherapie heeft tal van voordelen, maar ook enkele bijwerkingen. Die zijn vaak het gevolg van een reactie van het afweersysteem tegen de ‘normale’, gezonde cellen in ons lichaam. Ze kunnen variëren van vermoeidheid en jeuk tot diarree en misselijkheid. Maar in het algemeen heeft immunotherapie minder (hevige) bijwerkingen dan de klassieke chemotherapie en is ze vaak veel doeltreffender.

Niet voor iedereen Hoewel immunotherapie voor sommige mensen hoopvolle vooruitzichten geeft, slaat ze niet bij iedereen aan. Momenteel staan we voor de uitdaging om te ontdekken welke patiënten

Meer weten?

• Meer info over immunotherapie? Surf naar www.kanker.be. Klik door naar ‘Alles over kanker’ > ‘Behandelingen’ > ‘Immunotherapie’.

• Wil je weten wat ons ziekenfonds voor jou als kankerpatiënt doet?

Surf naar www.bondmoyson.be of www.devoorzorg.be. Of neem contact met ons op.

april 2018 / S-magazine •

35

sociale info

Gedeeltelijke werkhervatting: verandert jouw uitkering?

Tijdens je ziekte opnieuw deeltijds aan de slag gaan: dat is gedeeltelijke werkhervatting in het kort. Je gaat weer aan het werk op het ritme van je lichaam en geest én je behoudt je uitkering, of ten minste een deel ervan. Een ideale oplossing voor wie aan de betere hand is en opnieuw de voldoening wil van een goede job, fijne collega’s … Overweeg je een gedeeltelijke werkhervatting? Of ben je al aan de slag? Vanaf 1 april 2018 veranderen er enkele zaken waarvan je zeker op de hoogte moet zijn.

Wat is een gedeeltelijke werkhervatting?

Wie arbeidsongeschikt is, kan tijdens zijn periode van arbeidsongeschiktheid beetje bij beetje weer aan de slag. Dat heet gedeeltelijke werkhervatting – soms ook ‘medisch deeltijds’ genoemd. Je kan je oude werk deeltijds hervatten, je kan aangepast werk doen en je kan zelfs ander werk doen bij een andere werkgever of als zelfstandige.

Je moet wel altijd de toestemming vragen van de adviserend-arts vóór je ermee begint. Als je het niet op voorhand aanvraagt, dan kan je een deel van je ziekte-uitkering of zelfs je erkenning van arbeidsongeschiktheid verliezen. Stel daarom altijd de vraag aan je adviserendarts vóór je effectief begint te werken.

Geef in je aanvraag aan hoeveel uur je wil werken, bij welke werkgever en in welk uurrooster. Je overlegt dus het best eerst met je werkgever om te kijken wat er mogelijk is binnen het bedrijf. Je aanvraagformulier kan je afhalen in een van onze kantoren of downloaden op onze website.

Zodra je je aanvraag hebt verstuurd, mag je deeltijds beginnen te werken. Je mag, maar je hoeft niet te wachten op de goedkeuring van de adviserend-arts.

Toelating voor maximaal 2 jaar Gedeeltelijke werkhervatting is al jaren een handige optie voor mensen die ziek zijn maar langzamerhand weer aan de slag willen. Het systeem blijft, maar op 1 april 2018 veranderen er 2 belangrijke zaken: de looptijd van je toelating en de berekening van je uitkering.

36 • S-magazine / april 2018

In het verleden zette de adviserend-arts niet altijd een einddatum op de toelating gedeeltelijke werkhervatting. Hij kan namelijk niet altijd inschatten hoe je ziekte zal evolueren en hoe een gedeeltelijke werkhervatting bijdraagt aan je herstel.

Vanaf nu geeft de adviserend-arts een toelating voor maximaal 2 jaar. Je gedeeltelijke werkhervatting kan en mag langer duren dan 2 jaar, maar dan moet je wel een nieuwe toelating krijgen. Bij sommige aandoeningen is een gedeeltelijke werkhervatting misschien zelfs de enige mogelijkheid om actief te blijven op de arbeidsmarkt.

Het wordt in de nieuwe regeling dus belangrijk om zelf in het oog te houden tot wanneer je toestemming loopt en om zelf tijdig – indien nodig – een nieuwe aanvraag in te dienen vóór je vorige toelating eindigt.

Doe je dat niet en blijf je toch doorwerken, dan kan je je uitkering verliezen.

Begon je vóór 1 april 2018 al aan een gedeeltelijke werkhervatting? Dan heb je misschien een toestemming voor langer dan 2 jaar of zelfs zonder einddatum. Om ook jouw toestemming een einddatum van maximaal 2 jaar te geven, zal de adviserendarts je vóór 1 april 2019 uitnodigen voor een controle.

Nieuwe berekening van je uitkering Het voordeel van een gedeeltelijke werkhervatting is dat je je uitkering volledig of deels behoudt. Tot nu bepaalde het inkomen dat je ontving voor je gedeeltelijke werkhervatting welk percentage van je uitkering werd afgehouden. Hoe hoger je loon, hoe lager je uitkering.

Vanaf 1 april 2018 bepaalt het aantal uren

dat je presteert in je gedeeltelijke werkhervatting in verhouding tot een voltijdse werknemer, welk percentage van je uitkering wordt afgehouden. Met andere woorden: je uitkering wordt niet berekend op basis van hoeveel je verdient, maar op basis van hoeveel uren je werkt.

Werk je méér uren per week dan 20 % van een voltijdse betrekking, dan wordt je uitkering verminderd met het percentage dat die 20 % overschrijdt. Als je niet méér dan 20 % werkt, dan kan je je uitkering zonder meer combineren met je loon uit de gedeeltelijke werkhervatting.

Concreet?

Een voorbeeld: in het bedrijf van Andreas is een voltijdse betrekking 38 uur per week. Zelf werkte Andreas 4/5 voor hij ziek werd. Tijdens zijn ziekte gaat hij – met de toestemming van de adviserend-arts – halftijds weer aan de slag in een gedeeltelijke werkhervatting.

Zijn uitkering? Die wordt berekend op basis van hoeveel uur Andreas nu werkt.

Hoeveel uur hij daarvoor werkte, doet er niet meer toe. We vergelijken nu een voltijds contract van 38 uur met de 19 uur per week die Andreas nu wil werken. Omdat de hervatting van Andreas 50 % van een voltijds contract bedraagt, wordt zijn uitkering verminderd met 30 %. Er is namelijk een vrijstelling van 20 %.

Nieuw vanaf 1 april 2018

Werk je 1 dag per week of minder?

Dan behoud je je volledige uitkering.

Werk je meer dan 1 dag per week?

Dan wordt een deel van je uitkering afgehouden.

Reëel gewerkte uren In deze berekening bekijkt ons ziekenfonds jouw reëel gewerkte uren. Die geeft je werkgever of zijn sociaal secretariaat aan ons door. We gaan je uitkering dus niet zomaar verminderen met het (theoretisch) aantal uren waarvoor je een toelating kreeg.

In veel situaties stemmen de reëel gewerkte uren en de uren op je toestemming overeen. Een verschil van maximaal 10 % is geen enkel probleem. Is het verschil groter dan 10 %, dan berekenen we op basis van de feitelijke uren. Het kan bijvoorbeeld dat je enkele dagen ziek of gewettigd afwezig was. Afhankelijk van je uurrooster en je situatie, is het dan best mogelijk dat ons ziekenfonds jou en/of je werkgever extra informatie vraagt.

We ontvangen namelijk alleen het aantal gewerkte uren en weten niet altijd op welke dagen die uren normaal gepresteerd zouden moeten zijn.

Breng ons ziekenfonds op de hoogte Hoe sneller ons ziekenfonds op de hoogte is van een verandering aan je gedeeltelijke

werkhervatting, hoe beter we hierop kunnen inspelen. Geef ons een seintje in deze situaties: • Je werkt even niet, bijvoorbeeld door volledige ziekte.

• Het aantal voorziene uren is te zwaar voor je gezondheid en je wil graag minder uren werken.

• Je wil méér werken dan momenteel toegestaan. Je hebt hiervoor een nieuwe toestemming nodig van de adviserend-arts. Als je meer werkt zonder toestemming, moeten we het aantal te veel gepresteerde dagen terugvorderen. In het slechtste geval verlies je je ziekte-erkenning.

kan ook je zelfstandig bijberoep opnieuw opnemen. Vanaf 1 april 2018 geldt voor jou dan dezelfde berekeningswijze als voor zelfstandigen die het werk gedeeltelijk hervatten.

Je vindt de juiste formulieren op onze website of in een van onze kantoren.

Dat betekent: • De eerste 6 maanden combineer je je uitkering zonder meer met je inkomen.

• Vanaf de 7de maand wordt je uitkering met 10 % verminderd. Er wordt geen rekening gehouden met het inkomen uit je zelfstandige activiteit.

• Vanaf het 4de jaar houden we rekening met je beroepsinkomen. Afhankelijk van je feitelijke inkomen blijft je uitkering geheel behouden, wordt ze verminderd of wordt ze volledig geschorst.

Werken als zelfstandige in hoofd- of bijberoep

Wat als je nu al medisch deeltijds werkt?

Ook als je vóór je ziek werd in dienst was als werknemer, dan kan je het werk gedeeltelijk hervatten als zelfstandige. Je

Als je vanaf 1 april 2018 een aanvraag voor gedeeltelijke werkhervatting doet, dan gelden voor jou meteen de nieuwe regels.

Wat als je vóór 1 april 2018 al gestart bent met een gedeeltelijke werkhervatting?

• Van 1 april tot en met 30 juni 2018 bekijken we welke regeling het voordeligst is voor jou. Zolang de oude regeling voordeliger is, betalen we je volgens die regeling. Is de nieuwe voordeliger, dan stap je meteen over.

• Vanaf 1 juli 2018 wordt iedereen betaald volgens de nieuwe methode.

Benieuwd naar je nieuwe uitkering? Op www.bondmoyson.be/simulatie of www.devoorzorg.be/simulatie krijg je een schatting van het nieuwe bedrag van je uitkering bij gedeeltelijke werkhervatting. Je kan ook makkelijk zien hoeveel je zou ontvangen als je bijvoorbeeld een uur meer of minder wil werken.

Vragen? Surf naar www.bondmoyson.be/tijdensjeziekte of www.devoorzorg.be/tijdensjeziekte. Klik door naar ‘Gedeeltelijke werk­ hervatting’. Of neem contact op met ons ziekenfonds.

ANTHONY VAN DEN LANGENBERGH EN DIMITRI NEYT april 2018 / S-magazine •

37

cultuur

KEIZER CLAUS Op 19 maart 2018 was het precies 10 jaar geleden dat Hugo Claus door euthanasie overleed. Meteen een gelegenheid om de Keizer der Vlaamse Letteren met tal van activiteiten te herdenken. In het Paleis voor Schone Kunsten brengt Claus’ vriend Marc Didden een mooie hommage aan de schrijver, kunstenaar, theaterman en filmmaker.

tegen censuur na zijn veroordeling voor openbare zedenschennis toen hij in het toneelstuk Masscheroen 3 naakte mannen had laten opdraven. In het Palais voor Schone Kunsten riep Claus op om het fascisme te lijf te gaan met naaktheid!

Rebel

© Roland Minnaert

Hugo Claus, Zonder titel, zonder datum, Maurice Verbaet Art Center, Antwerpen

Ever Meulen, Keizer Hugo Claus, 1984. Eerst gepubliceerd in Vrij Nederland.

Courtesy de kunstenaar

We kennen Hugo Claus vooral als schrijver. Zijn epos Het verdriet van België behoort tot het collectieve geheugen van de Vlaming, en werd trouwens ook vertaald in meer dan 20 talen, waaronder het Chinees.

Maar Claus was meer dan een schrijver. Zijn eerste droom was om acteur te worden “en hij is dat, volgens sommigen, wellicht ook zijn leven lang een beetje geweest”, schrijft Marc Didden in de bezoekersgids die de tentoonstelling begeleidt. Toen zijn eerste vrouw, de actrice Elly Overzier, hem mee naar Cinecittà in Rome troonde, raakte hij nog meer gefacsineerd door de 7de kunst. Film en

theater waren – dixit Didden – “aardige redmiddelen voor een auteur die te lang vastgevezen zat op de stoel bij zijn werktafel. Hoe iemand die van nature een einzelgänger was op filmsets en in repetitiezalen vanzelf wel sociaal moest worden”.

Censuur De tentoonstelling in het Paleis voor Schone Kunsten, met liefde, Con Amore samengesteld door Marc Didden, toont ons Hugo Claus in al zijn facetten, als kunstenaar, als mens. Het is geen tentoonstelling over, maar voor vriend Hugo, zegt Didden. Het Paleis voor Schone Kunsten, kortweg Bozar, betekende ook een mijlpaal voor Claus als ontluikend kunstenaar.

Hij hield er zijn eerste tentoonstelling van beeldend werk in 1959, hij nam er deel aan het legendarische Poëzie in het Paleis en hij leidde er in mei 68 – jawel – een protestavond

Marc Didden noemt Claus een ‘rebel zonder kousen’, in het Frans ‘rebelle sans bretelles’. Claus was een geëngageerd schrijver en een geëngageerd mens. “Hij was geen bommengooier, maar provoceerde graag met de pen.”

Provoceren deed hij ook met de tekenpen. Dat kan je onder meer zien in de Maurice Verbaet Gallery in Knokke waar onder de titel Hugo Claus, Het plezier van België, erotisch werk van de meester wordt getoond.

Maar bovenal zal Claus bekend blijven voor zijn roman Het Verdriet van België, waarin hij een weinig fraai beeld schetst van het vertroebelde Vlaanderen voor, tijdens en na WOII. Het Letterenhuis in Antwerpen, dat het Clausarchief bewaart, brengt hommage aan de schrijver met een tentoonstelling waarvan de titel – ‘Achter vele maskers’ – ontleend is aan een citaat van Claus: “Ik leef achter vele maskers. Daarachter schuilt alles wat je maar kan invullen aan schaamte, kwetsbaarheid en verdriet”.

HENRI LENS

• Hugo Claus, Con Amore. Tot 27 mei in het Paleis voor Schone Kunsten (Bozar), Brussel. Open van dinsdag tot en met zondag van 10 tot 18 uur (donderdag tot 21 uur). Info: www.bozar.be.

• Hugo Claus, Achter vele maskers. Tot 1 juli in het Letterenhuis, Antwerpen.

Open dinsdag, woensdag, donderdag, zaterdag van 10 tot 17 uur.

Info: www.letterenhuis.be/nl/claus2018.

• Het Hugo Verbaet Center organiseert een dubbeltentoonstelling, Hugo Claus. Works on paper in Antwerpen en Het plezier van België in Knokke.

Info: www.verbaet.com.

38 • S-magazine / april 2018

NOORWEGEN, RONDREIS EN CRUISE

G R O E P S R E I Z E N

CYPRUS, PAPHOS

All-in

14 juni en 11 oktober, 11 dagen (10 nachten)

Het Eiland van Aphrodite, de godin van liefde en schoonheid, ligt op het kruispunt tussen oost en west. Een waar toeristisch juweel met rijke cultuur, natuur en heel wat goed bewaarde archeologische schatten.

Hotel St. George**** is gelegen in een mooie groene tuin, direct aan zee in Chlorakas. Enkele kilometers van de pittoreske haven van Paphos. Restaurants (maaltijden in buffetvorm en à-la-cartemogelijkheid) & bars, coffeshop. Gratis ligzetels en parasols aan het zwembad. Overdekt zwembad (9-19u.). Gratis: 2 tennisterreinen (verhuur van materiaal), (beach)volley, pingpong, aerobic, fitness, sauna, stoombad, bubbelbad, animatieprogramma overdag en ’s avonds. Alle kamers beschikken over badkamer (douche in bad), centrale airco, telefoon, wifi (gratis), satelliet-tv (flatscreen), koelkast, koffie- en theefaciliteiten, safe (gratis) en balkon of terras.

Prijs per persoon in tweepersoonskamer: 1357 euro Toeslag eenpersoonkamer: 153 euro

GRIEKENLAND, CORFU, DASSIA

All-in

Afreis 21 september, 11 dagen/10 nachten

Dassia, 12 km van Corfu-stad, een door veel groen omgeven dorpje met typisch Griekse sfeer. Het kleine centrum herbergt verschillende bars, restaurants en winkeltjes.

Hotel Elea Beach**** in 2017 volledig vernieuwd!

Griekse gastvrijheid, uitstekende service, vriendelijk personeel en gemoedelijke sfeer zorgen voor een ontspannen verblijf. Directe toegang tot het strand.

Hoofdrestaurant (buffet), a-la-cartemaaltijden in de taverne, 2x/week Grieks buffet, bar, poolbar, ligzetels gratis aan het zwembad en het strand. Kamers met badkamer, airco, telefoon, wifi (gratis), satelliet-tv, koelkast, safe (betalend) en balkon. All in: ontbijt, middag- en avondmaal in buffetvorm, snacks, lokale wijn, lokaal bier, water en fruitsap tijdens de maaltijden, selectie van lokale dranken.

Reissom per persoon in tweepersoonskamer (minimum 25 deelnemers): 885 euro Toeslag eenpersoonskamer: 126 euro

PORTUGAL, MADEIRA

2 september 8 dagen (7 nachten)

26 augustus, 11 dagen (10 nachten) Unieke combinatie van autocarreis met cruise van Color Line en Hurtigruten, uitgelezen hotels met panoramische uitzicht over de fjorden, meren en bergen, centraal gelegen hotels in Bergen en Oslo.

Reissom per persoon in tweepersoonshut/kamer: 1899 euro. Toeslag single hotel/boot: 699 euro.

Uitgebreid programma op verzoek.

KROATIË

All-in

22 september 2018, 8 dagen (7 nachten) HOTEL SENTIDO KAKTUS RESORT**** is prachtig gelegen aan de Adriatische kust, omgeven door groene vegetatie van dennenbomen en olijfbomen, met Lekkere keuken en comfortabele, modern ingerichte kamers en goede service.

Prijs per persoon in tweepersoonskamer: 825 euro, toeslag eenpersoonskamer: 156 euro.

BULGARIJE, GOUDKUST, VARNA

All-in

7 september en 15 september 11 dagen (10 nachten) Bulgarije is een veelzijdige bestemming met prachtige natuur en rijke folklore. Een ideale vakantiebestemming ook dankzij het aangename klimaat.

Hotel Atlas**** vanuit het hotel bereik je het strand en het levendige centrum met bars en restaurants na enkele minuten wandelen, 350 m van het strand en van het levendige centrum van Golden Sands. Prijs per persoon (minimum 25 deelnemers): 7 september: 699 euro en 15 september: 795 euro; Geen singletoeslag voor beperkt aantal kamers.

All-in

Dit charmant eiland van vulkanische oorsprong is gekend om zijn unieke bloemen- en plantenweelde, een waar paradijs voor wandelaars.

Hotel Vila Galé Santa Cruz**** is een prachtig hotel met een rustige ligging aan de oceaan. Nabij het gezellige centrum van Santa Cruz. Het is er aangenaam kuieren op de kleine wandelpromenade met winkeltjes, restaurants en terrasjes. Er is een buffetrestaurant met mooi terras waar men onder de stralende zon kan genieten van het uitgebreide buffet. In het hoofdgebouw met 4 verdiepingen en 4 liften zijn er 3 bars en een à la carte restaurant. Zonneterras met ligbedden, pararols en handdoeken aan het zwembad. Ruime, moderne kamers met alle comfort en balkon.

Prijs per persoon in tweepersoonskamer (minimum 25 deelnemers): 950 euro toeslag eenpersoonskamer: 245 euro

Inbegrepen voor alle vliegtuigreizen: chartervlucht heen en terug • transfer naar hotel en terug • luchthaventaksen • brandstoftoeslag • reisleider gedurende het ganse verblijf • bagage- en annuleringsverzekering in geval van ziekte • verblijf volgens aangegeven formule • verzekering financieel onvermogen • BTW.

Info en inschrijvingen: www.azura-travel.com of groepsreizen@azura-travel.com of 03 755 47 42 Azura Groepsreizen een organisatie van Global Contacts nv • Tulpenstraat 19, 9100 Sint-Niklaas • Ondernemingsnummer BE 0448 402 294 • Global Contacts lic. A5239 is verzekerd tegen financieel onvermogen bij de V.S.R., de Vlaamse Solidariteit Reisgelden, een afdeling van de VVR/VVRO.

BULGARIJE, NESSEBAR

All-in

15 september, 11 dagen (10 nachten) All-iNessebar is een levendig vakantieoord met verschillende baaien en zandstranden. Hotel Sol Nessebar Bay Resort & Aquapark ****ligt aan het zandstrand op 2,5 km van de oude binnenstad van Nessebar. Prijs per persoon in tweepersoonskamer: 875 euro. Toeslag eenpersoonskamer: 170 euro.

ALBANIË, EUROPA’S LAATSTE GEHEIM ONTSLUIERD… 16 mei, 6 juni, 26 september en 3 oktober: 8 dagen/7 nachten.

Unieke rondreis in dit even verrassend als boeiend land. Half pension 899 euro per persoon op basis van tweepersoonskamer, toeslag eenpersoonskamer: 120 euro. Rechtstreekse vlucht vanuit Brussel, Nederlandstalige begeleiding, lokale gids.

Uitgebreid programma op verzoek.

Het prijskaartje van mijn tanden?

ar Betaalbaij dankz n la DentaP

S-magazine - Maandblad van de Socialistische Mutualiteiten nr. 441 - april 2018 - Verantwoordelijke uitgever: P. Callewaert Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel

DentaPlan Lage premies, hoge terugbetalingen Lage premies Voor alle leeftijden. Volwassenen zijn verzekerd vanaf 6,67 euro per maand. Kinderen vanaf 1,36 euro. Van 0 tot 3 jaar gratis.

Hoge terugbetalingen Voor je beugel, tandimplantaten en andere tandzorgen. Tot 1246 euro per jaar per persoon.

Iedereen kan zich verzekeren DentaPlan sluit niemand uit op basis van medische voorgeschiedenis.

Gratis vanaf het 3de kind Al 2 kinderen verzekerd bij DentaPlan?

Dan is je 3de kind gratis.

Geen leeftijdsbeperking Ouder dan 65 jaar?

Ook dan kan je aansluiten bij DentaPlan.

Al een tandverzekering?

Stap makkelijk over. Je blijft verzekerd en we nemen je opgebouwde rechten over.

Bereken nu je premie of sluit aan op:

www.dentaplan.be

DentaPlan is een verzekering van Bond Moyson Oost-Vlaanderen, verzekeringsagent erkend onder nr. 3010 voor de VMOB SOHO. DentaPlan is onderworpen aan het Belgisch recht. De algemene voorwaarden en gedetailleerde informatie over DentaPlan zijn terug te vinden op onze website www. bondmoyson.be/dentaplan. Indien u een klacht wenst te formuleren, kan u zich wenden tot de VMOB SOHO, Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, via e-mail klachten.VMOBSOHO@socmut.be of bij de Ombudsman van de Verzekeringen, De Meeรปssquare 35, 1000 Brussel, e-mail info@ombudsman.as.