Januari 2018 S-magazine

S magazine januari 2018

gezondheidsmaandblad van de Socialistische Mutualiteiten

EDITIE OOST-VLAANDEREN

1 JANUARI 2018: WAT VERANDERT ER? E-ATTEST: HET DIGITALE DOKTERSBRIEFJE KINDEROBESITAS BELAST 1 OP DE 4 VLAAMSE KINDEREN WERELDWIJD VERZEKERD MET MUTAS

GELUKKIG NIEUWJAAR

ODE AAN DE VLAAMSE KOST

25

januari 2018

Veilig internetten

12

Freddy Noppen

Freddy Noppen zet elke dag een ontbijt, een middagmaal en een avondmaal op tafel voor de 124 bewoners van een zorgcentrum. Makkelijk is anders, want door de aanhoudende besparingen in de zorg moeten wooncentra het stellen met een minimaal voedingsbudget.

Het internet is erg verrijkend.

Toch schuilen er ook risico’s in het gebruik van het internet.

Kinderen botsen er wel eens op informatie die niet geschikt is voor hen. Of zonder er bij na te denken deelt een tiener persoonlijke informatie op sociale media. Het is daarom belangrijk kinderen te leren omgaan met het internet.

Laat je gezondheid niet in rook opgaan

10

Het beste goede voornemen aan het begin van het nieuwe jaar? Stop met roken! Niet-rokende mannen leven gemiddeld 8,8 jaar langer dan dagelijkse rokers, zo blijkt uit een studie van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid.

Niet-rokende vrouwen winnen 5,9 jaar.

Eten op zijn Vlaams. Niemand minder dan literaire legende Louis Paul Boon heeft er ooit een boek over geschreven. Maar wat moeten we verstaan onder Vlaamse kost?

Specialiste kinderobesitas

Prof. Dr. Kim Van Hoorenbeeck werkt als pediater in het AZ Antwerpen en is gespecialiseerd in kinderobesitas.

Volgens haar zijn steeds meer kinderen zwaarder dan gezond is. Niet enkel in het welvarende Westen, maar wereldwijd. In ons land kampt een kwart van de kinderen met overgewicht.

gezondheid

7 Samen zorgen we dat antibiotica blijven werken 10 Stop met roken 14 De specialiste kinderobesitas 35 Vragenlijst over het gebruik van antibiotica

Ode aan de Vlaamse kost

32

14

consument

25 Veilig internetten 26 Ziek of een ongeval in het buitenland?

32 Ode aan de Vlaamse kost 33 Belgisch bier 34 Ik ga naar het ziekenhuis en neem mee …

37 e-Mut, je persoonlijke online ziekenfondsloket 38 De Rodin van België

sociale info

4 Wat verandert er op 1 januari 2018?

30 E-attest: al je vragen beantwoord

en verder...

8 11 12 28

PlusMinus Column Bart Vandormael Freddy Noppen in Close Up Eyecatcher

S magazine januari 2018

gezondheidsmaandblad van de Socialistische Mutualiteiten

EDITIE OOST-VLAANDEREN

1 JANUARI 2018: WAT VERANDERT ER? E-ATTEST: HET DIGITALE DOKTERSBRIEFJE KINDEROBESITAS BELAST 1 OP DE 4 VLAAMSE KINDEREN WERELDWIJD VERZEKERD MET MUTAS

GELUKKIG NIEUWJAAR

ODE AAN DE VLAAMSE KOST

Maandelijks gezondheidsmagazine van de Socialistische Mutualiteiten

Bij je volgende bezoek aan je huisarts, ontvang je misschien geen doktersbriefje meer. Sinds 1 januari kunnen sommige huisartsen namelijk met het e-attest of digitale doktersbriefje werken. Dat betekent dat je niet meer naar een kantoor of brievenbus van ons ziekenfonds hoeft om je doktersbriefje binnen te brengen.

Een nieuw jaar betekent nieuwe regelingen, maar ook nieuwe voordelen en kansen.

Jaargang 46 Januari 2018

Uitgever-Directeur: Paul Callewaert

Hoofdredacteur: Urbain Vandormael urbain.vandormael@socmut.be

Medewerkers aan dit nummer: Lore Abrahams, Carine Algoet, Bram Beeck, Sophie Beyers, Joeri Bouwens, Erik Cajot, Luc Carsauw, Bart Demyttenaere, Mieke De Smet, Katrien De Weirdt, Koen Foubert, Patrick Galloo, Isabel Geenens, Siska Germonpré, Inge Graces, Stefaan Helderweirt, Evelyne Hens, Joris Herregods, Silke Hoefkens, Gwen Muylaert, Guy Peeters, Leen Pollentier, Lieselot Popelier, Carolien Rietjens, Bruno Ruebens, Sabine Schroeten, Rik Thys, Bart Vandormael, Dorien Vandormael, Renée Van der Veken, Priscilla Van Even, Irene Van Humbeeck, Eva Venneman, Daniëlla Verbruggen, Patrick Verertbruggen, Katrien Vervoort en Bieke Volcke.

Adres:

Goed begonnen is half gewonnen We beleven het einde van een tijdperk. Sinds 1 januari kunnen huisartsen ervoor kiezen om niet langer papieren doktersbriefjes uit te schrijven, maar die rechtstreeks – digitaal – naar het ziekenfonds te sturen. Kunnen, want het systeem is vrijwillig. Het e-attest vervangt het papieren doktersbriefje, dat jij dus niet langer hoeft binnen te brengen bij ons ziekenfonds.

Voor de rest verandert er weinig aan je consultatie bij de dokter. Bij een raadpleging of thuisbezoek betaal je zoals gewoonlijk het ereloon en eventuele supplementen aan je arts. In plaats van een doktersbriefje krijg je van je huisarts nu een ontvangstbewijs dat bevestigt dat je e-attest met succes is verzonden. Omdat het digitale doktersbriefje rechtstreeks bij ons ziekenfonds terechtkomt, kunnen we het sneller aan jou terugbetalen. We verwachten dat het e-attest snel ingeburgerd zal raken omdat het gemakkelijker is voor artsen én patiënten.

Door deze nieuwe administratieve afhandeling van het doktersbriefje, krijgen de medewerkers in onze kantoren meer tijd voor persoonlijke dienstverlening op maat van onze leden. Meer tijd om te luisteren, meer tijd om de meest gepaste oplossing te vinden.

De medewerkers in onze kantoren krijgen meer tijd voor persoonlijk contact met de leden

S-magazine, Sint-Jansstraat 32 1000 Brussel Tel. 02 515 05 33 s-magazine@socmut.be www.s-magazine.be

Postrekening: 000-0740065-52 van het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten, Brussel Oplage: 509.000

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

2018 brengt nog meer goed nieuws. Zelfstandigen hebben voortaan al na 14 dagen recht op een uitkering bij arbeidsongeschiktheid. En onze hospitalisatieverzekeringen KliniPlan en KliniPlanPlus beschermen je nu nog beter, ook na je opname in het ziekenhuis.

De nieuwe berekeningswijze van je uitkering bij gedeeltelijke werkhervatting, die de regering aankondigde voor 1 januari, is voorlopig uitgesteld naar 1 april 2018. Voor wie door het nieuwe systeem financieel slechter af is, vechten we momenteel voor een eerlijke oplossing. Dat precies de mensen met de laagste inkomens erop zouden achteruitgaan, is onaanvaardbaar voor ons. Ook op dit vlak nemen we dus onze rol van patiëntenverdediger ter harte.

Wat blijft: een nieuw jaar betekent nieuwe kansen, uitdagingen en strijdpunten. Ook in 2018 willen en zullen alle medewerkers van ons ziekenfonds alles in het werk stellen om je rechten en belangen op het vlak van gezondheid en welzijn veilig te stellen. We blijven bouwen aan een brede en toegankelijke dienstverlening voor elk van onze leden. Iedereen telt mee. Altijd.

Paul Callewaert Algemeen secretaris

3

sociale info

Wat verandert er Een nieuw jaar brengt nieuwe regels. Ons ziekenfonds geeft je een overzicht van de belangrijkste veranderingen op 1 januari 2018.

E-attest, je digitale doktersbriefje Sinds 1 januari kan je huisarts het ‘getuigschrift voor verstrekte hulp’ of doktersbriefje digitaal naar ons ziekenfonds sturen. Dat digitale doktersbriefje heet het e-attest. Je hoeft dan niet meer naar een kantoor of brievenbus van ons ziekenfonds om je doktersbriefje te bezorgen. Ons ziekenfonds stort de terugbetaling automatisch op je rekening.

Wat zijn de voordelen van het e-attest?

• Snel: met het e-attest krijg je je terugbetaling sneller. Zo’n 2 tot 3 werkdagen na de raadpleging bij je huisarts staat het bedrag al op je rekening.

• Gemakkelijk: je hoeft niet meer naar een kantoor of brievenbus van ons ziekenfonds om je doktersbriefje af te geven. Je kan het dus ook niet verliezen of vergeten binnen te brengen.

• Veilig: je huisarts stuurt je gegevens elektronisch en beveiligd naar ons ziekenfonds.

Meer weten over het e-attest? Lees het artikel op pagina 30-31. Of surf naar www.devoorzorg.be/e-attest of www.bondmoyson.be/e-attest.

Zelfstandigen hebben sneller recht op uitkering Het nieuwe jaar brengt goed nieuws voor zelfstandigen. Vanaf 1 januari heb je als zelfstandige sneller recht op een uitkering voor arbeidsongeschiktheid. Werd je vóór 1 januari arbeidsongeschikt als zelfstandige, dan moest je een wachttijd van 28 dagen doorlopen voor je recht had op een uitkering. Sinds 1 januari bedraagt die wachttijd nog maar 14 dagen.

Let op! Dit betekent ook dat je als zelfstandige je arbeidsongeschiktheid sneller moet aangeven bij ons ziekenfonds. Stuur je getuigschrift van arbeidsongeschiktheid binnen 14 dagen na het begin van je ziekte met de post naar ons ziekenfonds. Als we je aangifte te laat ontvangen, dan zijn we verplicht om 10 % van je uitkering in te houden.

Meer weten over de aangifte van je arbeidsongeschiktheid als zelfstandige, werknemer of werkzoekende? Surf naar www.devoorzorg.be/meldjeziekte of www.bondmoyson.be/meldjeziekte.

4 • S-magazine / januari 2018

sociale info

op 1 januari 2018?

Onze hospitalisatieverzekering helpt je ook na je opname Met KliniPlan en KliniPlanPlus biedt ons ziekenfonds je 2 opties aan voor een sterke en betaalbare hospitalisatieverzekering. Je kiest zelf de formule die het best aanleunt bij wat jij wil.

Omdat we goed luisteren naar de vragen en behoeften van onze leden, breiden we vanaf 1 januari 2018 de voorwaarden en terugbetalingen van onze hospitalisatieverzekeringen nog verder uit: • KliniPlan en KliniPlanPlus komen vanaf nu ook tussen in de kosten voor kinesitherapie tot 3 maanden na je opname. Dus ook als je na je hospitalisatie nog kinesitherapie nodig hebt, komt onze hospitalisatieverzekering daarin tussen.

• Het maximumbedrag voor de terugbetaling van alle kosten van vóór of na je ziekenhuisopname wordt opgetrokken naar 500 euro voor KliniPlan en naar 800 euro voor KliniPlanPlus.

Heb je nog geen KliniPlan of KliniPlanPlus? Vraag ernaar in een van onze kantoren of surf naar www.devoorzorg.be/kliniplan of www.bondmoyson.be/kliniplan.

Vlaamse Sociale Bescherming In februari krijg je een brief van onze zorgkas om je jaarlijkse solidaire zorgpremie te betalen. Zo verbeter je de levenskwaliteit van meer dan 300 000 zorgbehoevenden in Vlaanderen.

In 2018 stijgt de zorgpremie met 1 euro. In plaats van 50 euro betaal je vanaf dit jaar 51 euro. Heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming, dan bedraagt je premie vanaf dit jaar 26 euro in plaats van 25 euro.

Ook nieuw vanaf 1 januari 2018: de opschortingsperiode wordt geschrapt. Dat betekent dat je altijd recht hebt op een tegemoetkoming als je zorgbehoevend wordt en voldoet aan de voorwaarden.

Vroeger verloor je gedeeltelijk je recht op een tegemoetkoming als je je zorgpremie niet of te laat betaalde. Toch kan je het best elk jaar je zorgpremie juist betalen. De Vlaamse overheid legt namelijk geldboetes op als je dat niet doet. Je loopt dan het risico op een boete van 250 euro (100 euro bij verhoogde tegemoetkoming).

Meer weten over de zorgkas van ons ziekenfonds en de tegemoetkomingen van de Vlaamse Sociale Bescherming? Surf naar www.devoorzorg.be/zorgkas of www.bondmoyson.be/zorgkas.

januari 2018 / S-magazine •

5

Ledenactie

Korting bij aankoop van een toiletstoel en toiletemmerzakjes

oel Toiletst l de o m Basis aar b g ij r k r ve uro e 5 vanaf 6 s merzakje Toiletem : n e d le Actieprijs doos per 8,10 euro ks 10 van stu

Toiletstoelen en toiletemmerzakjes Voor wie slechter te been is, is een toiletstoel ideaal. Je kan de toiletstoel plaatsen waar je wil. Zo moet je geen lange afstanden afleggen of trappen doen om naar het toilet te gaan.

We hebben modellen zonder en met wielen.

De toiletemmerzakjes vangen urine op een eenvoudig manier op.

• minder schoonmaakwerk • minder lekken en geurtjes • absorbeert tot 600 ml in minder dan 30 seconden • voorkomt verspreiding van infecties

Mediotheek en medishop De VoorZorg Antwerpen T 0800 97 520 | E mediotheek.304@devoorzorg.be W www.devoorzorg.be/mediotheek Zorgba(a)r Limburg T 011 22 44 22 | E info@zorgbaar.be W www.zorgbaar.be Mediotheek Oost-Vlaanderen T 09 333 55 00 (optie2) | E mediotheek.bmovl@bondmoyson.be W www.bondmoyson.be/mediotheek Medishop West-Vlaanderen T 056 230 230 (optie 2) | E medishop.wvl@bondmoyson.be W www.bondmoyson.be/medishop

• gemaakt uit gerecycleerd materiaal De actie loopt van 1 januari t.e.m. 31 januari 2018

6 • S-magazine / januari 2018

SOCMUT_advertentie_toiletstoelen_12-2017.indd 1

07/12/2017 09:30:01

gezondheid

Samen zorgen we dat antibiotica blijven werken Antibiotica kunnen levens redden. Het zijn geneesmiddelen die werken tegen infecties veroorzaakt door bacteriën. Ziekten die vroeger soms fataal waren, zoals een longontsteking, worden nu gelukkig genezen met antibiotica. Maar antibiotica gebruik je niet zomaar. Als we ze verkeerd of te vaak gebruiken, treedt er resistentie op en verliezen ze hun kracht.

Sommige bacteriën houden ons lijf gezond, terwijl andere ons juist ziek maken.

Gelukkig bestaan er geneesmiddelen die bacteriën kunnen doden: antibiotica.

Antibioticaresistentie Antibiotica zijn erg doeltreffend en we

gebruiken ze dus almaar vaker. Jammer genoeg nemen we ze niet altijd zoals het hoort. Misschien ben je ook al eens halverwege de kuur gestopt? Of nam je antibiotica tegen een griepje? Antibiotica verlossen je niet van een verkoudheid of griep; die worden namelijk veroorzaakt door virussen, niet door bacteriën. Bovendien verzwak je

5 tips om antibiotica slim te gebruiken Om ervoor te zorgen dat onze beste antibiotica blijven werken, is het onze verantwoordelijkheid om ze correct en spaarzaam te gebruiken. Dat betekent: alleen wanneer ze echt nodig zijn en altijd volgens het doktersvoorschrift.

Ook jij kan je steentje bijdragen:

deze geneesmiddelen door ze verkeerd te gebruiken.

Bacteriën passen zich namelijk razendsnel aan. Ze vermenigvuldigen zich vlug en geven nieuwe eigenschappen door aan hun talrijke nakomelingen. Omdat we tegenwoordig zo vaak antibiotica gebruiken, zijn de ziektekiemen erin geslaagd om strategieën te ontwikkelen waardoor sommige antibiotica geen vat meer op ze hebben. Dat noemen we antibioticaresistentie.

Doordat sommige bacteriën zich hebben aangepast aan de meest gebruikte antibiotica, zien artsen zich genoodzaakt om andere antibiotica voor te schrijven waartegen de bacteriën nog niet resistent zijn.

Soms zijn die geneesmiddelen minder doeltreffend, soms hebben ze meer bijwerkingen. Bovendien is het lijstje antibiotica niet eindeloos …

1. Neem de tijd om uit te zieken. Gun je lichaam wat rust. Een bacteriële infectie zoals een oorontsteking gaat meestal na enkele dagen uitzieken weer weg.

2. Vraag niet meteen antibiotica aan je arts. Je huisarts weet welke risico’s er aan antibioticagebruik zitten. Soms is geen of een andere behandeling beter.

Hoe draag jij je steentje bij?

3. Gebruik antibiotica níét bij virusinfecties. Antibiotica doden bacteriën. Op virussen hebben ze geen vat. Bij griep en verkoudheid hoef je dus geen antibiotica te nemen.

4. Gebruik geen restjes antibiotica en deel je antibiotica niet met anderen. Om de ziektekiemen volledig te doden, is het belangrijk dat je je antibioticakuur volledig uitneemt volgens doktersadvies.

5. Verminder de kans op infecties door vaccinaties en goede hygiëne.

Was je handen regelmatig, vermijd contact met anderen als je ziek bent en laat je tijdig vaccineren. Zo verspreiden infecties zich niet of minder vlug.

Antibioticaresistentie bestrijden is een zaak van ons allemaal. Ook jij kan helpen. Surf naar antibioticguardian.com/dutch en geef aan hoe jij bijdraagt aan de blijvende kracht van antibiotica. Iedereen die een belofte aflegt mag zichzelf een ‘Antibiotic Guardian’ noemen: een beschermer van goed antibioticagebruik.

januari 2018 / S-magazine •

7

door Urbain Vandormael

PLUSMINUS SLAPEN IS HEILZAAM Wetenschappers buigen zich al langer over de vraag waarom mensen slaap nodig hebben. Tijdens de slaap zijn onze hersenen hard aan het werk: het chemisch afval wordt opgeruimd en het geheugen wordt geordend en vastgelegd voor lange termijn. Sommige functies van de slaap zijn al lang bekend: het lichaam herstelt zich en het immuunsysteem, de weerstand tegen ziektekiemen, gaat erop vooruit. Andere vaststellingen zijn recenter. Zo lijkt het erop dat de hersenen letterlijk worden schoongemaakt tijdens het slapen: chemische stoffen die zich als afval opstapelen terwijl we wakker zijn, worden verwijderd.

Een andere belangrijke vermoedelijke functie is de consolidatie van het geheugen. Nieuwe herinneringen die we tijdens de dag hebben opgedaan, worden overgebracht naar het langetermijngeheugen. Waarschijnlijk gebeurt er bij het opslaan ook een verwerking en selectie: niet alles wordt opgeslagen, maar alleen de belangrijkste dingen.

BELG GEBRUIKT MINDER CASH DAN GEMIDDELDE EUROPEAAN In ons land betalen consumenten 63 % van hun aankopen met cash. In de eurozone ligt dat gemiddelde op 79 %. Er bestaan dus grote verschillen. In Malta (92 %), Griekenland en Cyprus (elk 88 %) gebruiken consumenten het vaakst cash. Ook in Duitsland (80 %) zijn betalingen in cash nog altijd heel populair. In Nederland (45 %), Estland (48 %) en Finland (54 %) gebruiken consumenten relatief weinig cash om hun aankopen te betalen.

Zoals te verwachten, is de waarde van de cashbetalingen gemiddeld kleiner dan de betalingen met een betaalkaart. In ons land zijn betalingen in cash boven 3000 euro verboden. Opvallend is dat mannen relatief meer cash gebruiken als betaalmiddel dan vrouwen.

STEROÏDEN WERKEN AGRESSIEF GEDRAG IN DE HAND Volgens magistraat Francis Clarysse is er bij partnergeweld, verkeersagressie en vechtpartijen vaak een verband met spierversterkende middelen bij de dader. In de Verenigde Staten hebben ze zelfs een naam voor het fenomeen: Roid Rage, een plotse en oncontroleerbare razernij. Jaar na jaar nemen de hormonenspeurders meer spierversterkende dopingproducten in beslag bij invallen in fitnesscentra en bij controles van postpakketten. Die worden vaak besteld bij obscure websites en gefabriceerd in Oost-Europa met ingrediënten uit China.

NIERTRANSPLANTATIES MEER DAN VERDUBBELD IN 10 JAAR TIJD Enkele jaren geleden maakten we in S-magazine een portret van een jong meisje dat sinds haar geboorte aan een ernstige nierziekte leed, waardoor haar bewegingsvrijheid sterk was ingeperkt. In november heeft zij een nier gekregen van haar moeder en gaat het veel beter met haar. Orgaandonatie met een levende donor is de afgelopen 10 jaar met 63,7 % gestegen.

Dat blijkt uit cijfers van Beldonor. Bij nieren zijn vooral de partners en mama’s levende donor. Moeders staan ook het vaakst een stukje lever af.

De wachtlijsten voor een donororgaan zijn lang. Mensen zijn beter geïnformeerd en kiezen daarom bewust voor levende donatie. Je kan perfect leven met één nier. Ook een stukje lever kan je missen: de lever groeit terug aan.

Een bloedband voor orgaandonatie is niet noodzakelijk, er moet wel een match van bloedgroep en weefsel zijn.

MEER STRESS DOOR MINDER WERKEN Werknemers die deeltijds werken, hebben vaker stressgerelateerde klachten dan hun voltijds werkende collega’s. Dat blijkt uit een onderzoek van het Nederlandse Arboned, dat bedrijven bijstaat bij hun preventie- en verzuimbeleid. Van alle kmo-werknemers die door stressgerelateerde klachten afwezig zijn, is 58 % een deeltijdse kracht. In de hele populatie werkt maar 45 % deeltijds. Vooral wie 4/5 werkt, heeft vaker last van stress. Zowel privé als op het werk wordt veel van die mensen verwacht.

KWART PEUTERS SPEELT MEER DAN 3 UUR PER DAG MET TABLET

GENDERNEUTRALE TOILETTEN ZIJN EFFICIËNTER

Steeds meer peuters en kleuters ruilen traditionele kinderspelletjes in tegen filmpjes kijken en ‘swipen’.

De nadelige gevolgen van dit veranderd gedragspatroon zijn nochtans niet min: minder beweging, een gebrekkige motoriek en acuut slaaptekort.

Daarom deze goede raad: stuur je kinderen naar een sportclub of jeugdbeweging, of ga op zoek naar een actieve hobby voor hen. Een totaal verbod op tablets wordt niet aangeraden, omdat tablets hen leren om te gaan met onze moderne samenleving.

Genderneutrale toiletten zorgen niet alleen voor sociale gelijkheid, maar ook voor ruimtebesparing en kortere wachtrijen. Dat hebben onderzoekers van de Universiteit Gent vastgesteld. Het Koninklijk Besluit Arbeidsplaatsen eist 1 toilet per 15 personeelsleden en dat voor elk geslacht apart. Voor grote bedrijven zorgt die regelgeving voor een excessieve overdaad aan toiletten, die potentiële (dure) werkruimte inneemt. De nood aan capaciteit stijgt niet lineair met de grootte van de groep, aldus de onderzoekers.

Zij pleiten voor een nieuwe norm die uitgaat van gemengde toiletten. Voor werkplekken met 5 personeelsleden of minder stellen zij een halvering van het aantal toiletten, van 2 naar 1. Voor werkplekken met 200 personen voorzien zij nog maar 10 toiletten. Genderneutrale toiletten zorgen volgens de onderzoekers bovendien voor kortere wachttijden voor de vrouwelijke personeelsleden.

AANTAL LEEFLONERS STIJGT Het aantal mensen in ons land dat van een leefloon leeft, is in een jaar toegenomen met 12,4 %. In totaal gaat het om 140 500 Belgen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de FOD Maatschappelijke Integratie. In 15 jaar verdubbelde het aantal OCMW-steuntrekkers. De snelle stijging in 2017 is deels te verklaren door een wijziging van de regelgeving, waardoor 5000 niet-erkende vluchtelingen een leefloon ontvangen. Maar ook Belgen komen vaker bij het OCMW terecht. Zij vertegenwoordigen bijna 5 % van de jaargroei. Doordat de toewijzing van werkloosheidsuitkeringen de voorbije jaren strenger werd, belanden mensen sneller bij het OCMW voor een bestaansminimum. Vooral bij jongeren is die verschuiving voelbaar. 1 op de 4 leefloners is jonger dan 25 jaar, terwijl die groep slechts 1/10 van de totale bevolking uitmaakt.

3000 WEBSITES MET NEPGOEDEREN OFFLINE GEHAALD

De Belgische douane heeft in het kader van een internationale Europol-operatie 262 .be- en .eu-websites offline gehaald, waarop namaakproducten werden aangeboden. De FOD Economie haalde het afgelopen jaar meer dan 3000 adressen van het net. Een van de mogelijkheden om na te gaan of je op een betrouwbare site koopt, is de certificatie checken.

Dat kan door op de site op zoek te gaan naar 21 middenveldorganisaties uit Vlaanderen en Nederland bundelen de krachten om de overheid aan te zetten tot een uitbreiding van het statiegeld naar drankflessen en -blikjes. het logo van de certificerende organisatie. Als Bedoeling is om de overheden aan te manen om de retourpremies op drankflessen en -blikjes je daarop klikt, kom je op haar website, waar de te verhogen. Hoe zo’n uitbreiding van het statiegeld er concreet moet uitzien, dat wordt nog betrouwbaarheid wordt bevestigd. onderzocht. Ga je 20 eurocent per blikje extra vragen, om dat daarna te recupereren? Of beloon je de mensen die hun blikje terugbrengen met een klein bedrag? De initiatiefnemers gaan ervan uit dat iets wat geld waard is, niet zomaar op straat belandt.

Tegenkanting is er van de verpakkingsindustrie, warenhuizen en Fost Plus, de organisatie die huishoudelijk afval inzamelt. Volgens hen geldt de blauwe zak als performant systeem om pmd-afval te verzamelen. Statiegeld is volgens hen niet wenselijk of efficiënt.

STATIEGELD MOET ZWERFVUIL INPERKEN

januari 2018 / S-magazine •

9

foto: S-magazine

gezondheid

STOP MET ROKEN

Laat je gezondheid niet in rook opgaan Het beste goede voornemen aan het begin van het nieuwe jaar? Stop met roken! Niet-rokende mannen leven gemiddeld 8,8 jaar langer dan dagelijkse rokers, zo blijkt uit een nieuwe studie van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV).

Niet-rokende vrouwen winnen 5,9 jaar.

Bijna 1 op de 4 Belgen van 15 jaar of ouder rookt. Ondanks de vele sensibiliseringscampagnes en de schrikbeelden op de verpakkingen van de stinkstokken, is het aantal rokers in ons land de voorbije 10 jaar nauwelijks verminderd. Bij mensen uit de laagste sociale klasse, arbeiders en werklozen ligt het aantal rokers hoger dan bij de rest van de bevolking. Ook roken mannen meer dan vrouwen (24 % tegenover 15 %). Het aantal rokers ligt hoger in Brussel (25 %)

Wil jij ook stoppen met roken?l Laat je tegen een voordelig tarief begeleiden door een erkende tabakoloog.

Lees meer op www.bondmoyson.be/terugbetalingen of www.devoorzorg.be/terugbetalingen. Klik door naar ‘Rookstop’.

10 • S-magazine / januari 2018

dan in Wallonië (22 %) en Vlaanderen (17 %). Zowat 17 % van de rokers steekt elke dag sigaretten op, gemiddeld 16 stuks per dag.

Kinderen beschermen Het zijn cijfers die niet bepaald vrolijk stemmen, maar er is ook goed nieuws: een overgrote meerderheid van de rokers is gewonnen voor strengere antitabaksmaatregelen. In de meest recente rookenquête van de Stichting Tegen Kanker geeft 93 % van de ondervraagden te kennen dat roken in de auto met minderjarigen verboden moet worden. Liefst 88 % van de rokers deelt die mening. Bijna 75 % van de rokers zou het erg vinden als hun kinderen zouden roken.

De meesten onder hen zeggen dat ze hun kinderen willen beschermen tegen passief roken. Voorts stemmen 3 op de 4 rokers ermee in dat alle reclame voor tabak op verkoopplaatsen moet verdwijnen. Ruim de helft is voorstander van neutrale sigarettenpakjes, zonder aantrekkelijke kleuren of vermelding van het logo van het merk.

Wachten op een doorbraak Waar wacht de politiek nog op? Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) kondigde onlangs aan dat ze roken in de auto in het bijzijn van kinderen wil verbieden als de federale regering geen initiatief neemt.

Open VLD diende begin 2016 al een wetsvoorstel in voor een rookverbod in de wagen in het bijzijn van kinderen jonger dan 16. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) sprak even later haar steun uit voor het voorstel. Maar … het is nog altijd wachten op een politieke doorbraak! De inzet is nochtans hoog: meeroken is altijd en voor iedereen ongezond, maar met name kinderen zijn extra gevoelig voor tabaksrook.

Roken in de auto veroorzaakt 11 tot 27 keer hogere concentraties aan kankerverwekkende stoffen dan in huis.

Gewonnen jaren De roep om te stoppen met roken mag dus niet verstommen. Dat blijkt ook uit een nieuwe studie van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) over de effecten van roken op de gezondheid. De resultaten van de studie zijn gebaseerd op de gegevens van 30 000 personen, zowel rokers als niet-rokers. De meest opvallende vaststelling van het WIV: niet-rokende mannen leven gemiddeld 8,8 jaar langer dan dagelijkse rokers, nietrokende vrouwen winnen 5,9 jaar.

Minstens even interessant of relevant is dat de WIV-studie een onderscheid maakt tussen leven en overleven.

Wat blijkt: niet-rokers brengen hun ‘gewonnen’ jaren over het algemeen door in goede gezondheid. Roken brengt een groot risico op (al dan niet chronische) ernstige ziekten met zich mee. “Deze ziekten kunnen op hun beurt aanleiding geven tot ‘beperkingen’, met andere woorden tot gezondheidsproblemen die de mobiliteit aantasten alsook het vermogen om bepaalde dagelijkse activiteiten te verrichten, zoals opstaan en naar bed gaan, op een stoel gaan zitten en rechtstaan, zich aan- en uitkleden, handen en gezicht wassen, eten of naar het toilet gaan,” aldus het WIV.

Laat je begeleiden De beste manier om te stoppen met roken? Daar bestaan 1001 theorieën

gezondheid

over, waarvan het succes niet altijd goed te meten valt. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) probeert in zijn nieuwe behandelrichtlijn de juiste weg te wijzen, door te pleiten voor een ‘gedragsmatige’ en nietmedicamenteuze ondersteuning.

Die methode geniet ook de voorkeur van het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ). Het VIGeZ heeft samen met universiteiten, ziekenfondsen, betrokken beroepsgroepen en de sector van de gezondheidspromotie een richtlijn over stoppen met roken opgesteld. Een fragment: “Stoppen op eigen wilskracht is mogelijk. Maar hulp in de vorm van rookstopondersteuning door een tabakoloog werkt beter en is vandaag makkelijk toegankelijk. Welke stopmethode is het meest effectief ? Een combinatie van een vorm van intensieve gedragsmatige begeleiding en ondersteuning met rookstopmedicijnen zorgt voor het meeste kans op stoppen op de lange termijn.”

E-sigaret De Stichting Tegen Kanker spitst zich in haar rookenquête ook toe op het gebruik van de elektronische sigaret.

Bij de laatste meting getuigde 14 % van de ondervraagden ooit een elektronische sigaret te hebben ‘gerookt’.

In 2015 ging het nog slechts om 10 %. Ruim 1/3 van de gebruikers ziet de e-sigaret als een hulpmiddel om te stoppen met roken. Bijna 2/3 van de gebruikers combineert de elektronische sigaret met andere tabaksproducten. Opmerkelijk: meer dan de helft van de ondervraagden denkt dat elektronische sigaretten even schadelijk of nog schadelijker zijn dan sigaretten. Dat terwijl de e-sigaret net als ‘gezond’ alternatief voor de tabakssigaret wordt gepromoot. Het VIGeZ neemt een genuanceerd standpunt ter zake in: “Hoewel ze geen teer, tabak of andere kankerverwekkende stoffen bevatten, kunnen e-sigaretten wel de gezondheid schaden en de drempel naar roken verlagen.” Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) ziet alvast geen plaats voor de e-sigaret in rookstopprogramma’s, vanwege de onzekerheid over de effectiviteit en veiligheid ervan. Elektronisch is dus niet noodzakelijk beter …

BART VANDORMAEL

ts? ie n e t o r g t e h is t a W

n enkele weken gelehe ik en To ij. m n va g Finn (9) houden no haktballetjes, gevolgd ge en e nn Hoera, Roos (11) en pe et m l te n Italiaanse ovenscho , staken ze den verblijdde met ee en roerei daags nadien st rij en kk ba ge et m de wok dat ik voor hen kook. en et e er kk le door varkenshaasje in t he or om me te bedanken vo ant hun uitingen van w r, aa w ht ec een duimpje omhoog , at w e m voor ons.” Het deed r als hij de “Papa, je zorgt goed et mee voor een vade ni lt va et H n. ge da r ars deze rs als Vera Camilla en ge og bl ty au liefde zijn eerder scha be e ng jo deren moet delen met aandacht van zijn kin nzo Knol. games-vloggers als E neel uit te dagen, om io ot em en el ue ct lle te r ik Roos en Finn in het internet. Dan op lt ee sp af l Bij gelegenheid probee ke en et ni ren dat het leven zich gen die 2 domeinen lig d tij ef le hen eraan te herinne n hu p (o ing én hun verstand “wat is volgens jullie g: aa vr de spreek ik hun verbeeld et m ld ee elkaar) aan. Bijvoorb ederlandse professor N de n va b nog redelijk dicht bij he d en le is een vraag die ik ge s ter wereld. Het anter pp ha sc het grote niets?” Het en et w te an je n van de meest brilj een fijn leven hebt en je ls A ?!

Robbert Dijkgraaf, ee ch to , an ga ijn grote niets is dood ei, die analyse van m O s.” et ni t woord van Finn: “Het he in je m voophouden, dan ko begon toen net zijn fa kig uk el G moet daar ineens mee t. op ho ge e heftiger dan ik had zich niet meer waar w j hi e rd ne guitige zoon was iets rin he r te la deon. Een half uur riete serie op Nickelo d. het over hadden geha tn de hand van een ui aa en ts he sc d ei sh en r relativiteit van de m n. Dijkgraaf, directeu ge in dw Ik wilde hem nog de be en nn ku e gaf aaf, maar ik heb m erikaanse Princeton, m A t he eenzetting van Dijkgr in y ud St d n stitute for Advance er de geschiedenis va ov ie ar in van het befaamde In m se n ee ie vis Nederlandse tele van 13,7 miljard jaar de rio pe n een tijd geleden op de ee er ov id re n schiedenis – gesp aande uit 14 boekdele st be ie de kosmos. Om die ge ed op cl cy en n nde ven, toonde hij ee bladzijden van het ei 3 op t – plastisch weer te ge ijn ch rs ve s en atn. De eerste oerm s bestrijkt amper de la en m ne van elk 1000 bladzijde er od m de f, stellen el, aldus Dijkgraa ekdeel. Ja, zo weinig bo e st van het laatste boekde at la t da n va t je laatste bladzijde van 9 en 11 jaar moe n re de kin ste paragraaf van de r aa M . en ote geheel der ding we dus voor in het gr alles zijn! vooral vertellen dat ze

Bart Vandormael Nieuwe vader

januari 2018 / S-magazine •

11

Freddy Noppen

“ Ik kook met hart en ziel”

Freddy Noppen zet elke dag een ontbijt, een middagmaal en een avondmaal op tafel voor de 124 bewoners van het OCMWwoonzorgcentrum Heyvis in Maasmechelen.

Makkelijk is anders, want door de aanhoudende besparingen in de zorg moeten woonzorgcentra in Vlaanderen het stellen met een minimaal voedingsbudget. Daar komt nog bij dat Freddy moet koken voor ‘gasten’ met zeer specifieke wensen, noden en beperkingen. Maar dat maakt zijn werk er niet minder leuk en boeiend op: “Ik probeer alles uit de kast te halen om onze bewoners een lekkere maaltijd voor te schotelen. De lunch en het avondmaal zijn voor velen het hoogtepunt van de dag.”

De chef-kok van een woonzorgcentrum is méér dan een kok. Freddy Noppen, het hoofd van de keuken in het OCMW-woonzorgcentrum Heyvis in Maasmechelen, weet er alles van. “Een restaurant heeft occasionele gasten en vaste klanten, maar ons cliënteel is méér dan vaste klant. Doordat ik elke dag met hen praat, worden sommige bewoners van ons woonzorgcentrum op de duur vrienden of toch goede kennissen. Niettemin moet ik me elke dag opnieuw bewijzen tegenover hen.

En rekening houden met hun noden.

Heel wat van onze bejaarden hebben bijvoorbeeld kauw- en slikproblemen.

Dat betekent dat ze enkel gepureerd voedsel binnenkrijgen. Vroeger werden aardappelen, vlees en groente tot één brij geplet, maar daar heb ik verandering in gebracht. In mijn keuken worden alle bestanddelen van een maaltijd afzonderlijk gepureerd. Dat smaakt beter, maar ziet er ook een stuk lekkerder uit op het bord. Eten doe je ook met je ogen.”

Volle melk Naarmate we ouder worden, verliezen we allemaal steeds meer smaakpapillen en proeven we dus niet alles meer even goed. Grijpt Freddy wel eens naar smaakversterkers? “Neen”, stelt hij resoluut. “Daar doen we niet aan mee. Ik ga alleen niet bezuinigen op smaakmakers als boter, room en suiker. In een puree gebruiken we volle

12 • S-magazine / januari 2018

melk, geen halfvolle of magere. Als we pudding maken, verwerken we daar een royale portie suiker in. Waarom zouden we senioren van boven de 80 een lekker hartelijk dessert ontzeggen? Wat bereik je daar nog mee? Een nierpatiënt die geen zout mag eten, daar houden we natuurlijk wel rekening mee, maar ik ben afgestapt van strikte diëten. Enkele jaren geleden heb ik in samenspraak met een diëtist teruggegrepen naar de roots van de Belgische keuken. Traditionele kost, rijkelijk gekruid. Dat slaat enorm aan.

We krijgen veel complimentjes.”

Niet minder, maar méér calorieën Volle melk, room, boter, suiker: het zijn niet meteen basisingrediënten van een gezond dieet. Voor de bewoners van een woonzorgcentrum gelden echter andere regels dan voor de rest van ons. Freddy: “Wij streven niet naar minder calorieën in onze voeding, maar stoppen er net méér calorieën in. In veel rusthuizen lijden bejaarden aan ondervoeding.

Niet omdat ze geen eten krijgen, maar omdat ze simpelweg te weinig eten. Mogelijk heeft dat mede te maken met het feit dat het eten er niet lekker is, daar spreek ik me niet over uit. In ieder geval, wij doen ons uiterste best om lekkere maaltijden te bereiden en waar mogelijk extra calorieën toe te voegen. In tegenstelling tot andere rusthuizen, grijpen wij

niet naar voedingssupplementen uit potjes. Gezonde voeding verdient alle aandacht, maar in een woonzorgcentrum moeten we in de eerste plaats zorgen dat bewoners voldoende voeding binnenkrijgen.”

Traditionele keuken De favorieten van de bewoners van het woonzorgcentrum? Freddy hoeft niet lang na te denken: “Stoverijen, stamppotjes, een koninginnenhapje, frieten … En niet te vergeten: desserts als pudding en rijstpap. Onze bewoners hebben een duidelijke voorliefde voor traditionele – of zeg maar gerust: ouderwetse – gerechten. Gerechten die hen meevoeren naar hun eigen jeugd. Ook pasta valt in de smaak, maar dan wel bij voorkeur een simpele spaghetti, zonder franjes of ongewone smaaktoetsen.”

Hoogtepunt van de dag Smokkelt Freddy wel eens ingrediënten uit exotische oorden in zijn gerechten? “Een curry kan nog net, maar onze bejaarden staan niet echt te springen voor gerechten die ze niet kennen. Elke middag ga ik te rade bij hen: wat vinden jullie lekker, wat vinden jullie niet lekker? Daarnaast hebben we een bewonersraad, die ideeën kan aanreiken over hoe we onze kookstijl kunnen bijsturen. Je moet weten: de lunch en het avondmaal behoren voor heel wat bewoners

Close Up belicht de opmerkelijke persoonlijkheid, de beroepsactiviteit of de sportieve prestaties van een bekende of minder bekende Vlaming.

Foto:

van een woonzorgcentrum tot de hoogtepunten van de dag. Een van de weinige dingen waar ze nog plezier aan beleven! Als het eten tegenvalt, is hun hele dag om zeep. Dan hoor je ze ineens ook klagen over de animatie, over de verpleging … Daarom probeer ik echt alles uit de kast te halen voor onze bewoners.”

Dagelijks budget Een andere uitdaging: koken zonder dat het iets mag kosten. Er zijn verhalen bekend van Vlaamse woonzorgcentra die amper 5 euro per bewoner per dag kunnen besteden aan dagelijkse voeding. Het voedingsbudget in woonzorgcentrum Heyvis bedraagt 12,40 euro per bewoner per dag, maar dan wel inclusief alle personeelskosten. “Die budgettaire beperkingen vormen een constante zorg. Het is niet evident om af en toe een biefstukje op het menu te zetten, maar het lukt wel.” Freddy klaagt niet, ook niet over de strenge voorschriften van het Federaal Voedselagentschap waaraan woonzorgcentra worden onderworpen. “Voor we eten serveren, moeten we de temperatuur ervan meten en registreren. Alles wat we in de koelkast en diepvriezer bewaren, moeten we voorzien van een label, met aanduiding van de bewaringsdatum. Onze keuken moet tiptop zijn op het vlak van hygiëne. We laten die regelmatig desinfecteren. Van al onze gerechten nemen we stalen, die we

voor een periode van 3 weken invriezen. Als een bewoner vermoedt dat hij ziek is geworden na het eten van bedorven voedsel, kunnen we dat laten testen in een lab. De vele regels en controles op de voedselveiligheid brengen een zware administratieve last met zich mee. Maar: ik stoor me daar niet aan. Meer nog, ik vind het goed dat er streng wordt gecontroleerd. Wij houden ons netjes aan de voorschriften en regels. We krijgen dan ook stelselmatig goede beoordelingen van het Federaal Voedselagentschap. Jammer wel dat voor restaurants niet dezelfde hygiënevoorschriften gelden.”

Opvolging verzekerd Freddy kookt naar eigen zeggen “met hart en ziel”. Hij vertrekt elke dag met volle goesting naar zijn werk. “Na mijn legerdienst kreeg ik de aanbieding om voor een week proef te draaien in de keuken van ons woonzorgcentrum, 34 jaar later ben ik hier nog steeds.

Sinds 1990 ben ik chef-kok. Als het van mij afhangt, blijf ik hier tot aan mijn pensioen. Ik heb onze keuken mogen uitbouwen naar mijn eigen smaak en voorkeuren. Recent is ons team versterkt met enkele jonge en zeer gemotiveerde krachten. De opvolging is dus verzekerd! Echt waar, dat maakt me blij. Ik hoop alleen dat de regering niet alle Vlaamse rusthuizen privatiseert, want dan gaan we een onzekere toekomst tegemoet.”

etnet

VRT/K

Afscheid nemen

Ik vind het goed dat er streng wordt gecontroleerd. Jammer dat er voor de restaurants niet dezelfde hygiëne­ voorschriften gelden.

Wanneer de ‘vaste klanten’ van Freddy vertrekken, is het voorgoed. Valt het hem zwaar om telkens opnieuw afscheid te moeten nemen? “Sommige bewoners worden op de duur vrienden, of toch goede kennissen. Als je zo iemand verliest, doet dat pijn. Maar ik ben het gewoon: elk jaar moeten we afscheid nemen van zowat 30 bewoners. Naar hun begrafenis ga ik bewust niét. Dat zou te emotioneel zijn. Het goede nieuws: voor elke bewoner die vertrekt, komt er een nieuweling in de plaats.”

BART VANDORMAEL

Eten met smaak S-Plus beloont 4 rusthuizen Net als woonzorgcentrum Heyvis in Maasmechelen, doen ook andere rusthuizen overal in het land inspanningen om het eten smaakvol en gezellig te maken. S-Plus, onze partnervereniging voor plussers met pit, beloonde 4 van zulke rusthuizen. Zij kregen een jukeboxnamiddag voor de bewoners cadeau: zingen en dansen op muziek van toen.

Door te focussen op de goede voorbeelden, kaart S-Plus ook het probleem van de ondermaatse maaltijden in sommige rusthuizen aan. S-Plus zocht en vond woonzorgcentra die werk maken van de kwaliteit van de voeding en de omkadering van de maaltijden. Meer weten? Lees alle ideeën om van het eetmoment een echt ‘belevingsmoment’ te maken op www.s-plusvzw.be.

januari 2018 / S-magazine •

13

HET LEVEN ZOALS HET IS Deze rubriek belicht de medische en ethische aspecten van het werk van een specialist(e) in het ziekenhuis of een onderzoeks­instelling.

Informatie over de terug­ betaling van de medische ingrepen en status van de specialist krijg je bij je ziekenfonds.

de specialiste kinderobesitas Hoe weet je of je kind te dik is? Wat mag je kind nog eten om op gewicht te blijven? Wat moet je doen om je kind te motiveren om gezonder te eten en meer te bewegen? Vragen waar steeds meer ouders een antwoord op zoeken. Daarom kloppen we aan bij prof. dr. Kim Van Hoorenbeeck, als pediater verbonden aan het Universitair Ziekenhuis Antwerpen en specialiste in kinderobesitas. “Alles hangt af van de motivatie van het kind én zijn ouders.”

Een kwart van de Belgische kinderen kampt met overgewicht. 1 op de 20 vertoont obesitas. We spreken van obesitas als het overgewicht dermate ernstig is dat het als een ziekte wordt beschouwd. Die ziekte lijkt zich trouwens als een epidemie te verspreiden, want steeds meer kinderen zijn zwaarder dan gezond is voor hen. Niet enkel in het welvarende Westen, maar wereldwijd. “Een zorgwekkende trend”, weet prof. dr. Kim Van Hoorenbeeck van het UZA, die zich de voorbije jaren heeft verdiept in de problematiek van kinderobesitas. “Het aantal kinderen met obesitas neemt over de hele wereld toe. Zelfs in arme regio’s in Afrika, waar je het niet zou verwachten.

14 • S-magazine / januari 2018

Volgens een recent rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie is het aantal kinderen met obesitas in Afrika gestegen van 5 miljoen tot 10 miljoen. Dichter bij huis, in Italië, is liefst de helft van de kinderen te zwaar. Niet enkel het aantal kinderen, maar ook de graad van overgewicht neemt toe.”

Tijd om de alarmbel te luiden?

Kim Van Hoorenbeeck: “Het UZA en ook andere ziekenhuizen hebben teams van artsen die zich specifiek toeleggen op de behandeling van kinderobesitas. De Vlaamse scholen hebben zich ertoe

het leven zoals het is

verbonden om tegen het schooljaar 2020-2021 alle frisdranken snoepautomaten te verbannen. Er gebeurt dus wel wat, maar het mag duidelijk zijn dat er nog veel werk is op het vlak van preventie. De overheid mag best wat kloeker optreden in de strijd tegen kinderobesitas. Door alle aandacht in de media merk ik wel dat het probleem makkelijker bespreekbaar is geworden en dat ouders sneller de stap zetten naar professionele hulp. We hebben het voordeel dat de meeste van onze patiënten zeer gemotiveerd zijn, maar het blijft een moeilijke strijd om van overgewicht verlost te geraken.”

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van overgewicht en obesitas bij kinderen?

Kim Van Hoorenbeeck: “Simpel: die kinderen nemen substantieel meer energie op via hun voeding dan ze energie verbranden. Dat creëert een onevenwicht. Bij een kleine minderheid is er ook een medische oorzaak, zoals een hormonale stoornis. Ook erfelijkheid kan meespelen: als 1 van de ouders zwaarlijvig is, hebben hun kinderen een verhoogde kans op overgewicht. Dat gezegd zijnde: zelfs in geval van genetische voorbestemming of een onderliggend medisch probleem zien we dat kinderen pas obesitas ontwikkelen als ze te veel energierijk voedsel eten en te weinig bewegen. Vaak is obesitas het resultaat van een combinatie van factoren. Eventuele genetische aanleg kunnen we niet ongedaan maken, maar aan je levensgewoonten kan je wel werken. Kinderen met aanleg tot overgewicht zullen wellicht altijd een hoger dan gemiddelde BMI hebben, maar dat hoeft op zich niet erg te zijn.”

Meer dan 80 % van de kinderen met overgewicht draagt dit mee als volwassene. Met alle risico’s van dien op het ontwikkelen van ernstige ziekten.

Kim Van Hoorenbeeck: “Klopt. Ze lopen meer risico om diabetes, hart- en vaatziekten, spier- en botaandoeningen en bepaalde vormen van kanker te ontwikkelen. Heel wat kinderen met obesitas vertonen de eerste tekenen van suikerziekte. Ze hebben vaak ook een verhoogde bloeddruk en een hoge cholesterol. Die combinatie kan leiden tot een beschadiging van de bloedvaten. Daar komt nog bij: 1 op de 3 kinderen met obesitas heeft slaapapneu, wat leidt tot chronische vermoeidheid, concentratieproblemen én problemen aan hart en bloedvaten. Kortom, de lichamelijke gevolgen zijn echt niet te onderschatten. Het enige geluk is dat die gevolgen op jonge leeftijd nog omkeerbaar zijn.”

Naast de lichamelijke last is er ook de emotionele kommer. Kinderen durven meedogenloos te zijn voor elkaar.

Kim Van Hoorenbeeck: “De negatieve reacties van leeftijdsgenoten zijn inderdaad nefast voor het zelfbeeld van een kind. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat kinderen met obesitas af te rekenen krijgen met sociale uitsluiting en depressieve gevoelens.”

Hoe kan of moet kinderobesitas worden behandeld?

Kim Van Hoorenbeeck: “Zoals de internationale richtlijnen voorschrijven, gaan we eerst op zoek naar mogelijke onderliggende medische oorzaken. Zoals eerder gezegd is de kans klein dat er een medisch probleem aan de oorsprong ligt van obesitas, maar het zou verkeerd zijn om een behandeling te starten zonder dat we de medische situatie hebben doorgrond. De eigenlijke behandeling bestaat uit een aangepast dieet, het stimuleren van lichaamsbeweging en eventueel psychologische ondersteuning. Een dergelijke behandeling of begeleiding is teamwork. We schakelen een diëtist, een

fysiotherapeut, een kinderarts en een kinderpsycholoog in. Dat team bepaalt in onderling overleg wat de meest doeltreffende aanpak is.”

Werkt dat?

Kim Van Hoorenbeeck: “Met de overgrote meerderheid van de kinderen die wij behandelen, boeken we toch positieve resultaten. Maar: ons succes is afhankelijk van de motivatie van het kind in kwestie én zijn gezin. Als het kind met obesitas er alleen voor staat, wordt het moeilijk. De ouders en broers of zussen moeten ook een inspanning leveren, een gezondere manier van leven aannemen. Het gaat niet op dat een broertje of zusje zonder overgewicht wél mag snoepen en frisdrank mag drinken. Dat is trouwens voor élk kind, ongeacht zijn of haar gewicht, ongezond. Ik zie ook een grotere rol voor de overheid. Het is niet logisch dat mensen een consultatie bij een diëtist volledig uit eigen zak moeten betalen, terwijl een consultatie bij de arts bijna volledig wordt terugbetaald. In de behandeling van overgewicht is de rol van de diëtist misschien zelfs belangrijker dan die van de arts.”

Ons succes is afhankelijk van de motivatie van het kind in kwestie én van het gezin. De ouders, broers en zussen moeten ook een inspanning doen. Het gaat niet op dat een broer of zus zonder overgewicht wel mag snoepen en frisdrank mag drinken.

Gebeurt er eigenlijk veel wetenschappelijk onderzoek naar kinderobesitas?

Of is daar geen nood aan?

Kim Van Hoorenbeeck: “Er wordt internationaal onderzoek gevoerd naar de mogelijkheden van behandelingen met medicijnen. We zoeken ook naarstig naar de meest efficiënte strategieën om gewichtsverlies te promoten en dat gewichtsverlies aan te houden. De toverformule hebben we echter nog niet gevonden. In het Universitair Ziekenhuis Antwerpen hebben we een grote studie lopen, in samenwerking met de faculteit Psychologie van de Universiteit Gent, om na te gaan of we kinderen aan de hand van training van cognitieve functies – de hersenprocessen – kunnen stimuleren om gezonde keuzes te maken en te blijven maken.”

Verschilt de behandeling van overgewicht en obesitas?

Kim Van Hoorenbeeck: “In wezen niet. In beide gevallen leggen we de focus op het promoten van een gezonde levensstijl. Natuurlijk lopen kinderen met obesitas grotere gezondheidsrisico’s. We zien bij veel kinderen met obesitas dat hun lichaam niet meer goed reageert op insuline, het hormoon dat de bloedsuikerspiegel in balans houdt. Dat kan dan weer leiden tot diabetes. Die ongevoeligheid

januari 2018 / S-magazine •

15

het leven zoals het is

voor insuline behandelen we met medicijnen, om de ontwikkeling van diabetes type 2 tegen te gaan.”

Patiënten met morbide obesitas (BMI boven de 40) komen in aanmerking voor zogenaamde bariatrische heelkunde: een gastric bypass (maagomleiding) of sleeve-gastrectomie (gedeeltelijke maagverwijdering). Ook kinderen of adolescenten?

Kim Van Hoorenbeeck: “Wij raden dat niet aan. Tijdens of voor de puberteit is zo een ingreep ronduit gevaarlijk. Na de operatie kunnen er tekorten aan vitaminen of bouwstoffen ontstaan in het lichaam, met mogelijke gevolgen voor de gezondheid. We moeten daar bijzonder voorzichtig mee omspringen. Zeker bij kinderen vertrouwen we op de conventionele methodes om overgewicht aan te pakken: voeding, beweging, een verandering van levensstijl …

Enkel in uitzonderlijke gevallen wordt bariatrische heelkunde in overweging genomen. In België wordt zo een operatie overigens niet terugbetaald. Gelukkig hebben we nog andere opties als het thuis niet lukt met de gangbare aanpak. Kinderen kunnen bijvoorbeeld worden opgenomen in het Zeepreventorium in De Haan, om er een intensief revalidatieprogramma te volgen. Daar komt geen chirurgie bij aan te pas.”

foto's: J. Herregods

Moeten we nog even stilstaan bij de rol van de ouders?

Kim Van Hoorenbeeck: “Zeker. De rol van de ouders is cruciaal.

Als zij de ernst van het probleem niet inzien, geraken we nergens.

Kijk, je kan een kind niet verwijten dat het probeert om aan snoep en frisdrank te geraken. Als ze gewoon zijn om te snoepen en cola te drinken, zullen kinderen daar niet vrijwillig afstand van nemen.

Het is belangrijk dat hun ouders een oogje in het zeil houden en hen niet in verleiding brengen door frisdrank in huis te halen. Ouders moeten het goede voorbeeld geven. Niets is zo storend als ouders die hun kind frisdrank ontzeggen, maar ondertussen wel zelf cola

Eet met hele gezin samen aan tafel, liefst op vaste tijdstippen.

Sla het ontbijt nooit over. Water vormt de basis van een gezond voedingspatroon

blijven drinken. Ze moeten ook tonen dat gezond eten en drinken prettig is. Gezonde voeding mag geen straf zijn. Idem dito voor lichaamsbeweging. De beste manier om overgewicht tegen te gaan, is het probleem op een positieve manier aan te pakken.”

Bestaan er nog misverstanden over de oorzaken en ernst van obesitas?

Kim Van Hoorenbeeck: “Absoluut. Neem nu fruitsap: veel mensen gaan er ten onrechte van uit dat dat een gezonde drankkeuze is.

Fruitsap bevat wel vruchtenextracten, maar ook een hoge dosis suiker. En dat is een dikmaker. Ook al die drankjes in de supermarkt met extra vitamines geven een misleidende indruk. Ze bevatten minstens evenveel calorieën als frisdrank. Wat het er niet bepaald makkelijker op maakt voor mensen die gezond willen eten en drinken, is de invloed van de vele gezondheidsgoeroes die op gepaste tijden in de media verschijnen met bedenkelijke dieetformules. Diëten die vaak niet zijn afgestemd op kinderen in ontwikkeling.”

Heeft u enkele huis-, tuin- en keukentips om kinderen te vrijwaren van overgewicht?

Kim Van Hoorenbeeck: “Maak van eten een gezinsactiviteit. Eet met het hele gezin samen aan tafel, liefst op vaste tijdstippen. Sla het ontbijt nooit over. Voorzie een gezond tussendoortje: niet te zoet, niet te vet. Betrek je kinderen bij het bereiden van een maaltijd: vraag dat ze helpen bij het koken. Op die manier kweek je een gezonde relatie met eten. Zorg er ook voor dat je kinderen voldoende water drinken. Water vormt de basis van een gezond voedingspatroon.

En natuurlijk: zet je kinderen aan tot lichaamsbeweging en doe zelf ook mee, als het even kan.”

Een persoonlijke vraag om mee af te sluiten: waarom heeft u er destijds voor gekozen om u te specialiseren in kindergeneeskunde en meer bepaald kinderobesitas?

Kim Van Hoorenbeeck: “Een kinderarts volgt patiënten gedurende een cruciale fase in hun leven. Dat vind ik bijzonder boeiend, de evolutie van pasgeboren baby tot volwassen persoon. Mijn interesse voor kinderobesitas komt voor een stuk voort uit … mijn rechtvaardigheidsgevoel. Ik verklaar me nader: kinderen met overgewicht en obesitas dragen al te vaak een brandmerk, omdat ze het probleem zogezegd zelf gezocht hebben. Het is hun eigen schuld, luidt het dan.

En ook: ze moeten maar wat minder eten. Sorry, maar zo simpel is het dus niet. Als je zulke kinderen verlost van hun stigma, zie je ze echt openbloeien. Ze krijgen meer kansen, ze hebben meer vrienden.

Het doet me enorm veel deugd om daar toe te kunnen bijdragen.”

BART VANDORMAEL Op zoek naar professioneel voedings- en dieetadvies tegen een voordelig tarief? Dat vind je bij ons ziekenfonds.

Meer info op www.devoorzorg.be/dieetdienst of www.bondmoyson.be/dieetdienst.

16 • S-magazine / januari 2018

Ga voor een

GEZOND 2018

5voornemens haalbare Gezonde goede voornemens maken is één ding, ze waarmaken iets helemaal anders. Zo houdt slechts 12 % het vol. Maar dat is buiten je ziekenfonds gerekend. Want samen met ons liggen je slaagkansen een pak hoger!

1. Beweeg vaker Lijkt elke dag 30 minuten bewegen voor jou onmogelijk? Sta je al te hijgen wanneer je de trap genomen hebt? Ga langs bij een beweegcoach of personal trainer van Bond Moyson en word snel fitter! Meer hierover op p 22. Om je te motiveren betalen we bovendien een deel van je lidgeld van de sport- of fitnessclub terug. Of waarom niet wat vaker met de fiets naar het werk of de bakker gaan?

2. Verander slechte gewoontes Gezonder en bewuster eten met de voedingsdriehoek in het achterhoofd? Een paar kilootjes voorgoed kwijtraken? Onze diëtisten staan je bij met deskundig advies, lekkere receptjes en een goede dosis motivatie.

Meer op bondmoyson.be/fit. Onze tips en recepten vind je alvast op lekkernormaal.be of via de app.

Stoppen met roken? Ga langs bij onze tabakoloog of laat je helpen via een cursus ‘rookstop in groep’. Vragen over de e-sigaret? Wij organiseren een infosessie, meer op p 23.

3. Minder stressen, meer ontspannen De vakantie is voorbij. Ben je de rust in je hoofd alweer kwijt? Onze gezondheidspartner Fit&Well2DAY helpt je ze terug te vinden met cursussen selfcoaching, mindfulness, yoga-initiaties en meer. Of misschien helpt een voetmassage, pedicure of behandeling bij de kanker beauty of hair professional je wel te ontspannen.

Meer op www.bondmoyson.be/fit.

4. Kom vaker buiten Meer dan 300 lokale werkingen van S-Plus, VIVA-SVV en VFG staan garant voor een

gevarieerd en boeiend verenigingsleven.

Naast wekelijkse ontmoetingen, organiseren ze infosessies en workshops rond diverse gezondheidsthema’s. Ontdek hun aanbod op www.viva-svv.be, www.s-plusvzw.be, www.vfg.be of vraag een brochure aan.

Weinig vrije tijd? Doe een beroep op onze poetshulp met dienstencheques. Lees meer op www.bondmoyson.be/thuishulp.

5. Doe iets voor anderen Dagelijks zijn er via ons ziekenfonds 9000 vrijwilligers in de weer over heel Vlaanderen. Ze organiseren activiteiten, begeleiden personen met een handicap, wegen en meten de kindjes in het consultatiebureau, vervoeren naar het ziekenhuis en zoveel meer. Wat wil jij doen? Ontdek het op www.bondmoyson.be/vrijwilligerswerk. januari 2018 / S-magazine •

17

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

SPROKKELS Op skivakantie?

Vermijd een lawine aan rekeningen Voor een klein deel van de skiërs en snowboarders eindigt hun vakantie in het ziekenhuis. Kom jij in die situatie terecht? Neem dan meteen contact op met Mutas, de centrale van de ziekenfondsen. Dat kan 24 uur per dag via 0032 2 272 08 80. Dit telefoonnummer staat ook op de keerzijde van je Europese ziekteverzekeringskaart. Meer over Mutas lees je op www.bondmoyson.be/opreis.

Maar voorkomen is beter dan genezen. Heel wat ski-ongevallen zijn immers het gevolg van te weinig fysieke voorbereiding. Check daarom de beweegtips ‘voorbereiden op skiën’ op www.bondmoyson.be.

Dat kan tellen Het aantal afspraken bij de gezondheidsprofessionals van Fit&Well2DAY - zoals dieetadvies, pedicure, beweegcoach, … - blijft stijgen. Voor 2017 werden eind dat jaar al meer dan 10 000 afspraken genoteerd. Het totaal sinds de opstart bedroeg bijna 25 000 afspraken.

Verschillende doktersattesten samen bezorgd, maar niet gelijktijdig terugbetaald?

Krijg een terugbetaling van DentaPlan Heb jij onze tandverzekering DentaPlan en ben je onlangs naar de tandarts geweest?

Dan kan je na afloop van je wachttijd een terugbetaling krijgen. Om je tegemoetkoming aan te vragen bezorg je ons het formulier 'Tegemoetkoming van onze tandverzekering' samen met je getuigschrift van de tandarts. Dat formulier vind je op www.bondmoyson.be/dentaplan onder ‘Terugbetalingen’. Je vindt er ook de bedragen die je jaarlijks kan terugkrijgen en een overzicht van alle tandverzorging waarvoor DentaPlan een terugbetaling voorziet.

Nog geen tandverzekering? Krijg tot 1246,96 euro per jaar en per persoon terugbetaald voor tandzorg, meer info op www.dentaplan.be.

Breng je gelijktijdig twee attesten voor geneeskundige verstrekking binnen voor terugbetaling?

Hou er dan rekening mee dat die niet noodzakelijk gelijktijdig terugbetaald zullen worden. De verwerkingsmethode en bijgevolg ook de betalingstermijn voor de terugbetaling van je attesten varieert naargelang het soort geneeskundige verstrekking je kreeg. Eenvoudige prestaties zoals een bezoek aan de huisarts, worden via een scansysteem verwerkt. Prestaties kinesitherapie of andere prestaties waarvoor we een extra controle moeten doen om het aantal prestaties na te gaan, worden manueel verwerkt door onze medewerkers, waardoor de betalingstermijn langer is. De betaling op je rekening gebeurt ook per getuigschrift, breng je drie getuigschriften binnen dan zijn er dus drie aparte betalingen.

Vernieuwd kantoor Ninove lokte honderden nieuwsgierigen Bond Moyson contacteren?

Zoek je kantoor via www.bondmoyson.be 09 333 55 00

@ vragen@bondmoyson.be e-Mut Beheer je ziekenfondszaken via ons internetloket: www.bondmoyson.be/e-mut Stuur post naar Bond Moyson Oost-Vlaanderen Tramstraat 69, 9052 Zwijnaarde

18 • S-magazine / januari 2018

Bond Moyson volgen?

S-magazine heeft een beperkt aantal pagina’s.

Meer nieuws krijgen over je ziekenfonds, zorg en gezondheid? www.bondmoyson.be abonneer je op onze nieuwsbrief via www.bondmoyson.be/ovl/nieuwsbrieven @bondmoysonovl www.facebook.com/BondMoyson

Eind vorig jaar vernieuwden we ons fullservicekantoor in Ninove. Meer dan 200 leden maar ook niet-leden kwamen tijdens de officiële opening een kijkje nemen.

Op sommige momenten stonden de nieuwsgierigen letterlijk tot buiten aan te schuiven. We soigneerden onze bezoekers met gezonde 'Lekker Normaal'-hapjes, gratis handmassages en gehoortests. Dat leverde alleen maar positieve reacties op.

Twee sympathieke leden kwamen zelfs een bosje bloemen overhandigen voor het nieuwe kantoor.

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

MAZOUT www.samensterker.be/oost-vlaanderen SamenSterker organiseert 3 x per jaar een groepsaankoop mazout. Deze acties vinden plaats in februari, mei en oktober. Hoe meer mensen er intekenen, hoe meer stookolie we kunnen bestellen en hoe scherper de prijs per liter. Door deel te nemen aan een groepsaankoop bespaar je dus op je factuur. Onze vorige groepsaankopen mazout leverden voor een afname van 1.250 liter een besparing op van 130 euro!

Onze eerstvolgende groepsaankoop mazout is gepland op 7 februari 2018. De minimumafname bedraagt 500 liter. Intekenen kan tot en met 5 februari 2018: • •

via onze website www.samensterker.be/oost-vlaanderen door te bellen naar Brent Meuleman - 0478 39 72 29

IN GROEP KOPEN WERKT SamenSterker Oost-Vlaanderen  0477 90 60 78  ovlsamensterker@icloud.com

Mentale moeilijkheden?

Bij Bond Moyson sta je er niet alleen voor

■

Terugbetalingen: voor kinderen, jongeren én volwassenen

■

Dienstverlening: op consultatie bij de eerstelijnspsycholoog, relatie- en gezinstherapeut of kinder- en jongerenpsycholoog van Fit&Well2DAY aan voordelige tarieven. www.bondmoyson.be/gezondegeest

Ad A5 psychotherapie2.indd 1

28/11/17 13:13

januari 2018 / S-magazine •

19

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

actieprijs voor leden:

€ 60* € 93

Goede voornemens?

De Omron BF214 is geen gewone weegschaal. Behalve je gewicht berekent deze lichaamsanalyseweegschaal ook je vetpercentage, skelet- en spiermassa én je BMI. Dit toestel is klinisch gevalideerd.

Meer info: 09 333 55 00 of mediotheek.bmovl@bondmoyson.be www.bondmoyson.be Actie geldig tot en met 31 januari 2018 in de mediotheken van Bond Moyson Oost-Vlaanderen.

Niet cumuleerbaar met andere acties. *Uitsluitend voor leden van Bond Moyson Oost-Vlaanderen.

JURIMUT

Wat als mijn dokter een medische fout maakt?

Ik werd onlangs geopereerd aan mijn rug. Na de operatie ging het niet beter en had ik ondraaglijk veel pijn, waardoor ik opnieuw voor een lange periode in het ziekenhuis werd opgenomen. Na onderzoek bleek dat niet al het operatiemateriaal uit mijn lichaam werd verwijderd.

Wat kan ik doen?

Als patiënt heb je recht op kwaliteitsvolle zorg. Dat betekent dat de zorgverlener die jou behandelt of verzorgt altijd de plicht heeft om zorgvuldig te werk te gaan en geen beroepsfouten te maken. Hij moet ook op de hoogte zijn van de nieuwste technieken en moet ze, indien nodig, kunnen toepassen.

Heb je na een medische ingreep het gevoel dat er iets fout liep? Dan moet je 3 dingen kunnen aantonen: dat er een fout gebeurd is, dat je schade hebt geleden én dat de fout de oorzaak is van de schade die je opliep.

20 • S-magazine / januari 2018

Waar kan ik hiervoor terecht?

Bespreek je probleem in de eerste plaats met je behandelend arts, om tot een minnelijke oplossing te komen. Ligt dat te moeilijk? Neem dan contact op met de Ombudsdienst van het ziekenhuis. Je kan aan de behandeld arts vragen of hij een verzekering heeft of een andere vorm van bescherming voor beroepsaansprakelijkheid. Je arts moet je deze gegevens bezorgen. Je kan je schadegeval dan aangeven bij die verzekeraar.

Je kan ook naar de rechtbank gaan.

Bij een gerechtelijke procedure vraag je aan de rechtbank om je dossier te analyseren. Als er voldoende bewijs is voor de fout, dan kan de rechtbank je zorgverlener verplichten om de schade te vergoeden.

Sinds de oprichting van het Fonds voor Medische Ongevallen, kan je als slachtoffer van een medisch schadegeval ook hier terecht voor een schadevergoeding. Voor medi-

sche ongevallen die na 2 april 2010 gebeurden, geeft het Fonds advies over de eventuele aansprakelijkheid van een zorgverlener en over de ernst van de schade. Voor ongevallen zonder aansprakelijkheid die een bepaalde ernstgraad bereiken, kan het Fonds de schade vergoeden.

Hiervoor moet wel aan een aantal voorwaarden voldaan zijn.

Welke procedure moet ik kiezen?

Elke procedure heeft, afhankelijk van de aard van het medisch ongeval, zijn voor- en nadelen. Denk maar aan de kostprijs, de duur van de procedure, de bewijslast … De volledige beoordeling van het schadegeval kan lang aanslepen. Het is belangrijk om alle kosten die het gevolg zijn van de medische fout en alle medische verslagen goed bij te houden. Als blijkt dat je recht hebt op een schadevergoeding, dan moet je bewijzen kunnen voorleggen van je kosten.

Ons ziekenfonds helpt je

Denk je dat je het slachtoffer bent van een medisch ongeval? Dan kan je ook bij ons ziekenfonds terecht.

Op basis van de gegevens die je ons bezorgt, onderzoeken we of het inderdaad om een medische fout gaat en zoeken we samen met jou naar een oplossing.

Meer info?

• Ken je je rechten als patiënt?

Ontdek ze alle 8 op www.bondmoyson.be/ patientenrechten.

• Binnenkort naar het ziekenhuis?

Meld je opname nu al aan ons ziekenfonds en lees onze 10 tips. Surf naar www.meldjeopname.be.

Heb je hierover nog vragen of wil je zelf ook een vraag stellen aan JuriMut? Bel dan naar het nummer 09 333 52 00 of e-mail naar jurimut.bmovl@bondmoyson.be.

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

Bond Moyson betaalt consultaties over seksualiteit en intimiteit terug Bond Moyson Oost-Vlaanderen betaalt vanaf 1 januari 2018 als eerste consultaties over seksualiteit en intimiteit terug aan personen met een beperking en kwetsbare ouderen. “We willen het thema uit de taboesfeer en hechten veel belang aan het gegeven van seksualiteit voor mensen met een beperking en ouderen. We vinden seksualiteit en intimiteit een basisrecht en willen het dan ook ondersteunen”, zegt Sarah Willockx, provinciaal secretaris van Bond Moyson.

“Gezondheid is meer dan niet ziek zijn, maar gaat ook over je goed in je vel voelen, ook op seksueel gebied.” De consultaties worden georganiseerd door vzw Aditi.

‘Thuis’ doorbreekt taboe Het thema intimiteit en seksualiteit bij personen met een handicap kwam onlangs volop aan bod in de één-soap Thuis, waardoor het onderwerp in Vlaanderen aan het grote publiek werd voorgesteld.

Aditi vzw is een advies- en informatiecentrum waar personen met een beperking, kwetsbare senioren en personen met een psychische kwetsbaarheid maar ook hun netwerk zoals familie, zorgprofessionelen, begeleiders, ... terecht kunnen met al hun vragen over seksualiteit en intimiteit. Coördinator Miek Scheepers: “Wij begeleiden onder andere individuele personen met een beperking en ouderen bij al hun vragen over seksualiteit en bij hun zoektocht naar seksualiteit en intimiteitsbeleving. Een consult is

“ De terugbetaling werkt drempelverlagend en dat is voor de bewuste doelgroepen noodzakelijk.”

Miek Scheepers, vzw Aditi

“ We willen bijdragen tot de levenskwaliteit van mensen met een beperking en van kwetsbare ouderen.”

Sarah Willockx, Bond Moyson een gesprek waarin we vooral luisteren naar het persoonlijk verhaal. Vanuit dat verhaal en de vragen die er zijn geven we informatie en advies of gaan we samen op zoek naar praktische mogelijkheden en oplossingen.”

De vragen die cliënten stellen zijn zeer divers zegt Scheepers: “Dat kan gaan over pret- en hulpmiddelen, maar ook over het verdere verloop van een relatie nadat een partner een handicap verworven heeft of vragen over genderidentiteit.” Na het gesprek kan een doorverwijzing volgen naar andere diensten en partners in het netwerk van Aditi vzw. Een seksuele dienstverlening is maar één van de mogelijkheden.

Bijdragen aan levenskwaliteit Ziekenfonds Bond Moyson Oost-Vlaanderen voorziet sinds 1 januari 2018 voor de

consultaties een terugbetaling. Provinciaal Secretaris Sarah Willockx: “We vinden dat seksualiteit en intimiteitsbeleving ook voor deze doelgroepen een basisrecht is en dat zij daarvan dreigen uitgesloten te worden zonder gepaste ondersteuning. We willen bijdragen tot de levenskwaliteit. Voor alle duidelijkheid: we geven een terugbetaling voor de gesprekken met Aditi vzw, niet voor diensten van seksuele dienstverleners.”

Een consult kost sinds 1 januari 90 euro, vervoerskosten inbegrepen. Leden van het ziekenfonds met een beperking of uit de groep van kwetsbare ouderen die vandaag nog geen steun krijgen via andere kanalen zoals het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap of stelsels als persoonsvolgende financiering (PVF) of rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) krijgen van Bond Moyson Oost-Vlaanderen 40 euro terugbetaald.

Sarah Willockx hoopt met dit initiatief ook andere instanties te inspireren: “We proberen de drempel te verlagen en willen zo een signaal geven. Via VFG, onze vereniging voor personen met een handicap doen we vandaag al aan belangenbehartiging en willen we dit thema verder mee ondersteunen.”

NIEUW IN 2018?

ontdek alles over onze nieuwe en verbeterde voordelen en terugbetalingen op www.bondmoyson.be. januari 2018 / S-magazine •

21

Foto: J. Darthet

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

Blijf bewegen, ook in de winter

De korte, donkere, koude winterdagen geven je niet meteen zin om naar buiten te gaan en in beweging te komen. Onze motivatie is een beetje zoek, en we settelen ons liever gezellig in onze warme zetel onder een dekentje. De gloednieuwe bewegingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven is nochtans duidelijk: ga élke dag voor een gezonde mix tussen zitten, staan en bewegen. Winter of niet. Met onze tips lukt het zeker.

TIP1

Blijf niet zitten

Wist je dat je lichaam in pauzemodus gaat als je langer dan een half uur stilzit? Onderbreek daarom je zittende periode elke 30 minuten: sta op en strek even je benen! Deze kleine moeite levert jou een mooi gezondheidsvoordeel op.

TIP2

De beweegcoach en de personal trainer van Fit&Well2DAY staan klaar om je te helpen jouw doelen te bereiken! ➜ Nood aan een extra dosis motivatie? Onze beweegcoach maakt samen met jou een haalbaar beweeg- en sportschema dat past bij je werkschema, gezin, interesses en levensstijl en supportert mee op weg naar je doel! ➜ Of is een concreet oefenschema en professionele begeleiding om te bewegen op je eigen tempo meer iets voor jou? Start nu met onze personal trainer alleen of in een kleine groepje tijdens de ‘Start to move’-groepstrainingen.

PRAKTISCH Sport en beweeg de hele winter

Het is aangeraden om dagelijks 30 minuutjes te bewegen en een uurtje per week intensiever te sporten. Een frisse neus halen tijdens een winterwandeling, op de hometrainer naar je favoriete tv-programma kijken, trappenlopen in je eigen huis, een boost op wintersportvakantie, een fitnessabonnement, … Terwijl je de verworven feestkilootjes te lijf gaat, versla je in een klap ook de winterblues!

TIP3

Kies voor een coach of trainer

Kies een doel

Laat je goede voornemens niet in de kou staan, en maak een afspraak met jezelf om een stapje in de gezonde richting te zetten.

Kies een concreet doel en weet dat letterlijk elke stap telt!

Waar? Aalst (nieuw), Dendermonde, Gent, Sint-Niklaas, Wetteren en Zottegem Tarieven? ➜ Beweegcoach: • 1ste consult (60 minuten, anamnese): 35 euro (niet-leden 48 euro) • 2de consult (45 minuten, beweegplan): 20 euro (niet-leden 36 euro) • Opvolgsessie (30 minuten): 14 euro (niet-leden 24 euro) ➜ Personal trainer: • Individuele training: Telkens sessies van 60 minuten: 35 euro (leden Bond Moyson), 48 euro (niet-leden) • Groepstraining ‘Start to move’: Zie p 23 Een afspraak maken?

Ga naar een kantoor, mail fit@bondmoyson.be en vermeld je rijksregisternummer of bel naar 09 333 55 00 (optie 2).

Meer info op www.bondmoyson.be/fit.

22 • S-magazine / januari 2018

ACTIVITEITENKALENDER Gezond Groepstraining: Start To Move Lessenreeks – Fit&Well2DAY

Foto: J. Darthet

Onder professionele begeleiding van de personal trainer ga je in een klein groepje aan de slag. Je doorloopt een gevarieerd oefentraject waarin je zowel je conditie opbouwt, als aan kracht en bewegingsvrijheid werkt. Een Activity Tracker helpt je tijdens het traject om je vorderingen in kaart te brengen en je dagelijkse beweging op te bouwen. Fun en plezier staan centraal, je motiveert elkaar om vol te houden en het is nóg goedkoper!

Voor wie? Voor iedereen die graag fitter wil worden met een trainingsschema op maat Waar en wanneer? Traject van 6 sessies van 60 minuten; Startdata: • Gent Vrijdagmarkt – vanaf woensdag 17.01.2018, 14-15u • Dendermonde – vanaf donderdag 18.01.2017, 19-20u • Sint-Niklaas – vanaf vrijdag 19.01.2018, 14-15u • Wetteren – vanaf zaterdag 20.01.2018, 9-10u • Aalst (NIEUW) – vanaf woensdag 17.01.2018, 19-20u • Zottegem – vanaf zaterdag 27.01.2018, 10-11u Prijs? 6 sessies van 60 minuten: 70 euro (leden Bond Moyson), 105 euro (niet-leden) Meer weten of inschrijven?

W www.bondmoyson.be/fit, T 09 333 57 22

De e-sigaret. Het ultieme middel om te stoppen met roken?

Infosessie – Fit&Well2DAY Wat is een e-sigaret precies? En wat is het verschil met een Shisha-pen? Is dat nu allemaal zo gezond, die dampen met smaakjes? Bevat het evenveel nicotine? Kunnen we met een e-sigaret stoppen met roken of zet het mensen net aan om meer te gaan roken? Onze tabakologe legt het klaar en duidelijk voor je uit op onze infosessie. Je komt er ook te weten wat een tabakologe voor jou kan

betekenen in je rookstopproces, hoe het zit met de terugbetalingen van medicatie en welke andere rookstopmanieren er bestaan.

Voor wie? rokers en/of partners welkom Waar en wanneer? woensdag 28 februari om 19u, Gent Prijs? 3 euro voor leden, 5 euro voor niet-leden Meer weten of inschrijven?

W www.bondmoyson.be/fit, T 09 333 57 22

Op stap

VALENTIJNSFUIF Fuif – VFG Na een zeer geslaagde 5de editie met meer dan honderd liefdevolle dansers organiseert VFG Oost-Vlaanderen ook dit jaar een valentijnsfuif.

Het concept blijft hetzelfde: een mooi versierde zaal, een lekkere en zelfgemaakte lunch vergezeld van onze ‘love cocktail’, een tof gadget om mee naar huis te nemen en héél veel dansplaatjes. Ieders favoriete liedje komt dan ook zeker aan bod tijdens de fuif!

Wanneer? 13 februari 2018 Waar? Feestzaal Bevegemse Vijvers, Zottegem Prijs? inkom fuif en gadget 5 euro; inkom fuif, gadget, lunch en drankje 10 euro Meer weten?

W www.vfg.be T 09 333 58 04 E o-vl@vfg.be

LIEFDE IN TIJDEN VAN ANGST Bleri Lleshi Lezing – S-Plus Bang om niet rond te komen, bang om te falen, bang voor aanslagen, bang om alleen te zijn, bang om samen te gaan wonen, bang voor verandering, bang voor morgen? We leven in een angstsamenleving. Filosoof Bleri Lleshi ziet maar één oplossing: de Liefde. Niet de romantische of peperkoeken versies uit tvprogramma’s, literatuur of filmwereld, maar wel de liefde die ons laat bloeien en groeien, en ons samenbrengt. Alleen heeft die, net zoals een boom, stevige wortels nodig: in gezinnen, onderwijs, middenveld, media en politiek. Liefde in tijden van angst is een prikkelend essay dat, zoals het een straatfilosoof betaamt, vertrekt vanuit de dagelijkse verhalen van gewone mensen. Over solidariteit, spiritualiteit en de noodzaak van een liefdessamenleving. Broodnodig in tijden van angst.

Bleri Lleshi is politiek filosoof, jongerenwerker in Brussel, docent aan UCLL, documentairemaker, DJ en auteur van verschillende boeken zoals de bestsellers ‘De neoliberale strafstaat’ (2014) en natuurlijk ‘Liefde in tijden van angst’ (2016).

Wanneer? 19 februari 2018 om 14u Waar? Bond Moyson Dendermonde; Noordlaan 19, 9200 Dendermonde Prijs? 8 euro Meer weten?

T 09 333 57 76 of E o-vl@s-plusvzw.be

LICHTFESTIVAL GENT Themawandeling met gids –VIVA-SVV Tijdens het Lichtfestival licht de stad op met het werk van internationale lichtkunstenaars.

De Gentse nachten vormen het decor voor verrassend spektakel, ingenieuze installaties, spectaculaire performances en evenementen met licht. Je leert er de historische plekken en monumenten op een andere manier kennen.

Het Lichtfestival zet het Gentse lichtplan, dat internationaal bekroond werd, letterlijk in de schijnwerpers en laat je kennis maken met de unieke charme van Gent na zonsondergang.

Deze wandeling zal je heel lang bijblijven.

Wanneer? Donderdag 1 februari, 19.30u Waar? Centrum Gent Prijs? 7 euro Meer weten?

T 09 333 58 05 of E o-vl@viva-svv.be

januari 2018 / S-magazine •

23

ACTIVITEITENKALENDER Vorming

Vakantie STOBBE-SPEL(EN) Vakantie – VFG-Jong Of je nu graag in het bos kampen maakt of liever binnen aan de slag gaat met knutselmateriaal, deze week is er voor élke speelvogel wat wils! Onze monitoren hebben hard gewerkt aan een leuk programma vol gevarieerde spelletjes en activiteiten zodat jij je geen seconde hoeft te vervelen. Lekkere dessertjes bereiden, prachtige kunstwerkjes maken of een zot spel spelen? Tijdens deze week kan het allemaal!

Wanneer? 11 februari t.e.m. 16 februari 2018 Waar? De Stobbe, Merelbeke Prijs? Basisprijs 350 euro, Bond Moysonledenprijs* 200 euro Meer weten? T 09 333 57 74 of E o-vl@vfg-jong.be

WEGWIJS MET SMARTPHONE & TABLET Vorming – S-Plus Hoe kies je uit tientallen modellen welke smartphone of tablet het best bij jou past? Wat is het verschil tussen een smartphone en een tablet? Wat zijn de mogelijkheden van zo’n toestel en waar moet je voor oppassen? Hoe kan je ‘swipen’ en ‘sharen’? Hoe maak je selfies met je kleinkinderen en vrienden via facebook? Tijdens deze opleiding krijg je op al je vragen een antwoord en kom je alles te weten over smartphones en tablets. Deze vorming is zowel geschikt voor mensen zonder toestel als voor mensen die vragen hebben over het gebruik van hun toestel. Tijdens de vorming geven we advies bij het kiezen, stellen we het gebruik van de leukste apps voor, staan we stil bij mobiel internet en wifi en hebben we het over privacy en veiligheid. Daarnaast is er ook tijd voorzien om in te gaan op al je vragen. Breng dus zeker je toestel(len) en vragen mee, dan gaan we er samen mee aan de slag.

Wanneer? 27 februari 2018 om 14u Waar? Moyson Centrum, Tramstraat 69, 9052 Zwijnaarde Prijs? 5 euro Meer weten? T 09 333 57 76 of E o-vl@s-plusvzw.be

S-Sport // Recreas www.s-sportrecreas.be o-vl@s-sportrecreas.be 09 333 57 83 VIVA-SVV www.viva-svv.be o-vl@viva-svv.be 09 333 58 08

VERRAS MET WINTERGROENTEN Kookworkshop – VIVA-SVV Wintergroenten associëren we spontaan met stoofpotjes, maaltijdsoepen, ovenschotels en stamppot. Of we dromen weg naar oma’s keuken en de spruitjes met spek, de savooistamppot met braadworst, de rode kool met appeltjes en een snuifje suiker.

Leuk dat we dit ook kunnen doorgeven aan onze kinderen en kleinkinderen maar ook fijn om andere en gedurfde combinaties met die groenten uit te proberen.

Ga je met ons de uitdaging aan? Zeker weten dat onze alternatieve recepten bij je huisgenoten in de smaak zullen vallen.

Wanneer? Zaterdag 17 februari 2018, 10u Waar? Leskeuken Bond Moyson, Vrijdagmarkt 10, Gent Prijs? 3 euro, de ingrediënten worden ter plaatse verrekend Meer weten? T 09 333 58 05 of E o-vl@viva-svv.be

BASISCURSUS KROKUS Monitorenopleiding – JOETZ Je bent 15 jaar of ouder bij aanvang van de cursus?

Je bent dolenthousiast om met kinderen te werken? Je beschikt over een gezonde dosis inzet en engagement of je bent gewoon op zoek naar een creatieve uitlaatklep? Dan ben jij de SUPERmonitor die we zoeken. Word monitor bij JOETZ vzw Oost-Vlaanderen en beleef de tijd van je leven!

Tijdens onze basiscursus starten we vanaf nul en spitsen we ons gedurende één week toe op alle ditjes en datjes van het monitor-zijn.

Wanneer? 11 februari t.e.m. 16 februari 2017 Waar? Heywijck, Sint-Niklaas Prijs? Basisprijs 200 euro, Bond Moyson ledenprijs* 100 euro Meer weten?

T 09 333 57 74 of E joetz.oost@joetz.be

* Leden van Bond Moyson Oost-Vlaanderen, die 2 jaar aansluitend in regel zijn met hun ziekenfondsbijdrage, genieten een tussenkomst van de aanvullende verzekering.

S-Plus www.s-plusvzw.be o-vl@s-plusvzw.be 09 333 57 76 JOETZ www.joetz.be joetz.oost@joetz.be 09 333 57 74

Fit&Well2DAY www.bondmoyson.be/fit fit@bondmoyson.be 09 333 57 22 VFG-JONG www.vfg-jong.be o-vl@vfg-jong.be 09 333 57 50

VFG www.vfg.be o-vl@vfg.be 09 333 58 02

SMS-SERVICE UITKERINGEN Krijg je een uitkering? Dan stuurt Bond Moyson je een sms wanneer het bedrag gestort is. Wil je meer weten? Raadpleeg jouw dossier via www.bondmoyson.be/e-mut.

Krijg jij wel een uitkering maar geen sms? Twijfel je of we je meest recente contactgegevens hebben? Geef je gegevens dan door via www.bondmoyson.be/update. Je dossier is dan weer actueel.

24 • S-magazine / januari 2018

webnanny

foto: S-magazine

VEILIG INTERNETTEN

Het internet is niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. Via onze computer, tablet of smartphone zijn we altijd en overal verbonden met het internet. Ook jonge kinderen zijn al snel actief op het wereldwijde web. Ze kijken filmpjes, communiceren met vrienden, zoeken informatie op voor hun spreekbeurt, spelen games, luisteren muziek …

Het internet is erg verrijkend. Toch schuilen er ook risico’s in het gebruik van het internet.

Kinderen botsen wel eens op informatie die niet geschikt is voor hen. Of zonder er bij na te denken deelt je tiener persoonlijke informatie op sociale media. Ga regelmatig een gesprek aan over zijn ervaringen op internet.

Het is belangrijk dat je kind de mogelijke valkuilen en gevaren van het internet kent. Wij geven alvast enkele aandachtspunten mee.

Niet alles is waar Maak je kind duidelijk dat het niet alles moet geloven wat het ziet of leest op het net. Er circuleert erg veel niet-gecontroleerde en onjuiste informatie op websites. De websites zien er in de eerste plaats misschien mooi en betrouwbaar uit, maar zijn het daarom niet.

Het vraagt soms een beetje ervaring en kennis om te achterhalen of je bron betrouwbaar

is. Help je kind daarom om een onderscheid te maken tussen betrouwbare en minder betrouwbare websites. Leer het om de gevonden informatie te vergelijken met informatie op andere websites.

Deel niet alles op sociale media Is je kind al actief op sociale media? Leer het dan om heel bewust om te springen met de informatie die het deelt over zichzelf en zijn omgeving. Zoek samen met je kind uit hoe je de privacy-instellingen veilig instelt, zodat er geen informatie openbaar gedeeld kan worden. Leer ook aan om selectief te zijn in Facebook-vrienden en volgers. Wanneer je kind pas begint met sociale media, voegt het best alleen personen toe die het in het echte leven kent. Zo vermijd je dat personen misbruik kunnen maken van persoonlijke informatie.

Verdachte mails en veilige paswoorden Leer je kind voorzichtig om te gaan met e-mails van onbekenden. Het kan gaan om ongewenste reclame, maar het kunnen ook nepmails zijn. Ze kunnen links bevatten die naar nepwebsites leiden. Vaak zijn ze bedoeld om informatie te verkrijgen, die later frauduleus of crimineel kan gebruikt worden.

Ziet je kind iets vreemds op internet, wordt je kind aangesproken op geldzaken of gevraagd om paswoorden te delen? Geef mee dat het hier niet op mag ingaan en dat het nooit een paswoord mag delen. Paswoorden zijn altijd geheim. Je deelt ze niet, zelfs niet met je beste vrienden. Moedig je kind ook aan om een sterk wachtwoord te gebruiken. Een sterk wachtwoord is een combinatie van cijfers, letters en tekens, en bestaat uit minstens 12 karakters.

Laat je kind daarnaast weten dat het verdachte zaken altijd kan melden aan jou of aan een andere volwassene.

Bron: Child Focus (www.childfocus.be) VALERIE DE COEN

WEBNANNY GEEFT OPVOEDINGSADVIES Op onze website vind je nog veel meer opvoedingsadvies voor je baby, peuter en kleuter. Je kan er ook altijd een vraag stellen aan onze webnanny die je advies geeft per e-mail.

Surf naar: • www.bondmoyson.be/webnanny • www.devoorzorg.be/webnanny

januari 2018 / S-magazine •

25

vakantie

Ziek of een ongeval in het Met de reisbijstand van ons ziekenfonds ben je Jouw Mutas-voordelen: • Reis zonder zorgen binnen en (ver) buiten Europa • Geniet van wereldwijde medische bijstand en repatriëring naar België.

• Krijg onmiddellijk hulp en advies in het buitenland met 1 telefoontje naar de alarmcentrale.

E n dat allemaal zonder extra verzekeringspremie!

Want als lid van De Voorzorg of Bond Moyson is de bijstand inbegrepen in je ziekenfondsbijdrage.

Vergeet deze dus niet te betalen.

De alarmcentrale is dag en nacht bereikbaar.

T 0032 2 272 08 80 26 • S-magazine / januari 2018

Goed verzekerd naar het buitenland, waar ook ter wereld.

Mutas komt tussen bij:

• e en dringende en niet geplande ziekenhuisopname • een dringende raadpleging bij een zorgverstrekker • de aankoop van geneesmiddelen, voorgeschreven door een buitenlandse arts • vervoer met een ambulance • een repatriëring (georganiseerd door Mutas) • een repatriëring bij een overlijden of een begrafenis ter plaatse (met akkoord van Mutas).

Vertrek je op vakantie?

Neem dan altijd het nummer van de alarmcentrale van Mutas mee (0032 2 272 08 80).

Sla het op in je gsm, zo heb je het altijd bij de hand. Afhankelijk van het land waar je naartoe reist, heb je extra documenten nodig. Je vindt een volledig overzicht in de tabel.

In bepaalde situaties komt Mutas niet tussen in de kosten. Bijvoorbeeld als je reist naar landen met een negatief reisadvies, als je zonder toestemming in een eenpersoonskamer verblijft …

Alle voorwaarden en het overzicht van gedekte en niet-gedekte kosten vind je op www.devoorzorg.be./mutas of www.bondmoyson.be/mutas.

Meer informatie en reisdocumenten aanvragen?

• Surf naar www.devoorzorg.be/mutas of www.bondmoyson.be/mutas.

•O f kom lang in een ziekenfondskantoor in je buurt.

vakantie

buitenland? e Vraag dez ten minstens n e docum voor je 14 dagen an via onze vertrek a f in een van website otoren. onze kan

wereldwijd verzekerd!

Franchise Heb je onze medische bijstand nodig, dan dien je zelf enkel in te staan voor een beperkte franchise.

Het bedrag van de franchise is afhankelijk van je reisbestemming.

Hoeveel bedraagt de franchise?

Welke verzekerings­ documenten neem je mee?

Verzorging zonder ziekenhuis­ opname

Verzorging met ziekenhuis­ opname

Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Kroatië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden, Zwitserland

• Europese ziekteverzekeringskaart

50 euro

100 euro

Albanië, Algerije, Bosnië-Herzegovina, Macedonië, Marokko, Montenegro, Servië, Tunesië, Turkije

• Specifiek verdragsdocument

50 euro

100 euro

Andorra, Egypte, Israël, Jordanië, Kosovo, Libanon, Libië, Monaco, Palestina, San Marino, Syrië, Vaticaanstad

• Telefoonnummer Mutas

50 euro

100 euro

Andere reisbestemmingen (niet opgesomd hierboven)

• Telefoonnummer Mutas*

100 euro

250 euro

Je reist naar

• Telefoonnummer Mutas

• Telefoonnummer Mutas

* Reis je naar Cuba of Rusland? Vraag een attest aan voor je visum. Reis je naar Australië? Neem je Europese zieketeverzekeringskaart mee. De kaart is ook hier geldig.

januari 2018 / S-magazine •

27

BRITSE STEDEN GEEN CULTURELE HOOFDSTAD MEER In Groot-Brittannië is er opschudding ontstaan omdat de Europese Commissie heeft laten weten dat Britse steden geen culturele hoofdstad van Europa meer kunnen worden, zodra Groot-Brittannië uit de EU stapt. In Londen wordt verwezen naar landen zoals Noorwegen, Turkije en IJsland, die geen EU-lidstaat zijn maar toch culturele hoofdsteden tellen. De EU heeft daarop geantwoord dat er “enkel uitzonderingen worden gemaakt voor kandidaat-lidstaten en leden van de Europese Economische Ruimte”.

HOMOMANNEN BEGINNEN LATER AAN SEKS Jonge homomannen hebben gemiddeld tussen 18 en 19 jaar voor het eerst geslachtsgemeenschap.

Dat betekent dat ze er later aan beginnen dan heteromannen (tussen 17 en 18 jaar), zo blijkt uit een onderzoek van de vakgroep Experimenteel-klinische en Gezondheidspsychologie van de Universiteit Gent. Uit de resultaten leren we bovendien dat de 1ste sekspartner van een homoseksuele man vaak ouder is. In bijna een kwart van de gevallen was die minstens 5 jaar ouder dan hijzelf. “Misschien zoeken jonge homomannen steun en seksuele informatie bij oudere partners, omdat ze die elders niet vinden,” is te lezen..

BIJNA 18 000 TIENERS IN ONS LAND SLIKKEN ANTIDEPRESSIVA 17 600 Belgische jongeren tussen 11 en 20 jaar slikten vorig jaar antidepressiva. Bij jongeren van 11 tot 15 jaar bedroeg de stijging tegenover het jaar voordien maar liefst 8,6 %. Volgens kinderpsychiaters heeft dat te maken met de toegenomen druk op de kinderen. De wetenschap waarschuwt dat je kinderen en jongeren niet als volwassenen mag behandelen. Bij 11- tot 15-jarigen spelen hormonen een grote rol én zijn de hersenen nog in volle ontwikkeling. Een antidepressivum mag enkel worden voorgeschreven in combinatie met een therapie. Een behandeling met alleen medicatie is niet ethisch. Nochtans is dat vaak het geval.

Slechts 1 op de 4 jongeren die antidepressiva krijgen voorgeschreven door hun huisarts of psychiater, combineert dat met psychotherapie. Dat zegt Jan Van Speybroeck van de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid.

SLECHTGEZINDE WERKNEMERS WERKEN HARDER Hoe gelukkiger werknemers zijn, hoe meer werk ze verzetten? Volgens een studie van de Northwestern University klopt dat niet. Althans niet in een callcenter. Werknemers daar die zichzelf 1 punt meer geven op een gelukschaal van 1 (gefrustreerd) tot 5 (onstopbaar) doen minder telefoontjes, laten mensen langer aan de lijn hangen en scoren lager op klanttevredenheid.

De verklaring? Wie beter gezind is, is vaker afgeleid en staat ook vaker met een collega te kletsen. Toch pleiten de onderzoekers er niet voor om werknemers bewust het leven zuur te maken.

HEBBEN GROOTOUDERS SCHULD AAN OBESITAS BIJ HUN KLEINKINDEREN? Te veel verwennerij, te grote porties en te weinig beweging. Dat leidt al snel tot overgewicht bij kinderen. In veel gevallen bedoelen oma en opa het goed, maar hun gedrag heeft vaak een negatief effect op de gezondheid van hun kleinkinderen.

De waarschuwing komt van de Universiteit van Glasgow in Schotland. Wetenschappers daar analyseerden de resultaten van meer dan 50 studies uit 18 landen, waaronder Nederland.

Hun conclusie? Zonder dat te willen, hebben grootouders waarschijnlijk een negatieve invloed op het gewicht en voedingspatroon van hun kleinkinderen. Daar zijn 3 oorzaken voor: oma en opa verwennen graag met zoetigheid, doen kinderen vaker dan nodig hun bord leeg eten en zorgen onvoldoende voor beweging. Overgewicht en een ongezond levenspatroon vergroten de kans op allerlei ziektes. Bovendien blijven de slechte gewoontes die we als kind oppikken, vaak lang hangen.

Meer weten over obesitas bij kinderen? Lees het interview met de specialiste op pagina 14-16.

28 • S-magazine / januari 2018

foto’s: S-magazine

EYECATCHER

door Urbain Vandormael

126 DEELNEMERS VOOR SCHRIJFWEDSTRIJD IMPERFECT De eerste editie van de schrijfwedstrijd imPerfect is een succes. De wedstijd is een initiatief van VFG, onze vereniging voor personen met een handicap, en Creatief Schrijven. Maar liefst 126 deelnemers stuurden een tekst in over de schoonheid van imperfectie.

Onder de deelnemers ook 34 personen met een handicap, zoals bijvoorbeeld Didier uit Gent. Dichter Didier heeft een verstandelijke handicap. Dit gedicht rolde uit zijn pen:

Perfect

WIN!

talenten perfect zelf groeien gelukkig zijn niet volmaakt de wereld draait perfect: zijn wie ik ben.

MELDPUNT VOOR FRAUDE EN VERSPILLING IN DE GEZONDHEIDSZORG Op vraag van de overheid richten alle ziekenfondsen een meldpunt fraude op. Je kan hierbij terecht om gevallen van misbruik of verspilling in de gezondheidszorg aan te geven. Zo kan je melding maken van iemand die getuigschriften vervalst, een zorgverstrekker die meer zorg toedient en voorschrijft dan nodig is, of een instelling die zorg factureert die niet echt werd toegediend. Het meldpunt behandelt fraude en verspilling in de gezondheidszorg, geen fraude met uitkeringen.

Hoe meld je misbruik of verspilling?

Je kan ons ziekenfonds op 2 manieren op de hoogte brengen: • Maak melding op www.bondmoyson.be/meldpunt of www.devoorzorg.be/meldpunt.

• Breng een brief binnen of leg een verklaring af in een van onze kantoren.

Wat doet ons ziekenfonds met je melding?

Ons ziekenfonds onderzoekt alle meldingen. Een onderzoek kan leiden tot een terugvordering van de vergoedingen, gerechtelijke stappen of een sanctie van de overheid.

Om de privacy van alle betrokken partijen te beschermen, kunnen we je niet inlichten over het verloop of de uitkomst van het onderzoek.

(Didier Peleman, 2017)

Wil jij kans maken op een exclusieve linnen zak met een van de winnende gedichten erop? Wij geven 10 exemplaren weg. Surf naar www.vfg.be/imperfect en waag je kans.

DEELTIJDS WERKEN BLIJFT VROUWENZAAK Vrouwen gaan vaker deeltijds aan de slag als er kinderen komen. Bij mannen is dat eerder het omgekeerde. Het verschil in arbeidsregime tussen mannen en vrouwen begint al vroeg. Ook als er nog geen kinderen zijn. 26 % van de kinderloze vrouwen tussen 25 en 49 jaar werkt deeltijds, tegenover slechts 7 % van de mannen. Zodra er kinderen zijn, wordt het verschil nog veel groter. Bij een 1ste kind gaat 38 % van de vrouwen deeltijds werken, bij een 2de kind wordt dat 47 %. Met 3 of meer kinderen is 52 % van de vrouwen deeltijds aan de slag. Bij mannen heeft deeltijds werken weinig te maken met de komst van kinderen. België zit in de top 5 van landen waar het verschil tussen mannen en vrouwen het grootste is, samen met Oostenrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De absolute kampioen deeltijds werken, is Nederland.

Met Superpapa ijvert onze vrouwenvereniging VIVA-SVV voor een betere verdeling van de gezinstaken tussen mannen en vrouwen. Meer info vind je op www.superpapa.be.

UITKERING BIJ GEDEELTELIJKE WERKHERVATTING: NIEUWE BEREKENING VANAF 1 APRIL 2018 Een gedeeltelijke werkhervatting is een goede manier om langzaamaan weer gewoon te raken aan het werkritme na een periode van arbeidsongeschiktheid. Het betekent dat je deeltijds werkt en deeltijds arbeidsongeschikt bent.

Je krijgt dus zowel een loon als een uitkering.

Binnenkort verandert dit systeem: je uitkering bij gedeeltelijke werkhervatting wordt dan op een andere manier berekend. Zoals je in de vorige S-magazine (december) kon lezen, kondigde de regering aan dat die nieuwe regeling op 1 januari 2018 zou starten. De startdatum is nu uitgesteld naar 1 april 2018.

Wat betekent dit voor de berekening van je uitkering bij gedeeltelijke werkhervatting?

• Tot en met 31 maart 2018 houden we rekening met je loon. Vanaf 1 april 2018 kijken we naar het aantal gepresteerde uren in je gedeeltelijke werkhervatting. Werk je 1 dag per week of minder? Dan behoud je je volledige uitkering.

Werk je meer dan 1 dag per week? Dan houden we een deel van je uitkering af.

• Werk je vandaag al in het systeem van gedeeltelijke werkhervatting? Dan wordt je uitkering ten laatste op 1 juli 2018 op de nieuwe manier berekend.

Ons ziekenfonds brengt je hierover tijdig op de hoogte.

• In het nieuwe systeem krijg je voor maximaal 2 jaar een toestemming voor gedeeltelijke werkhervatting. Heb je nu al een toestemming voor een langere periode? Dan krijg je tijdig een uitnodiging van de adviserend-arts van ons ziekenfonds.

Meer weten over gedeeltelijke werkhervatting? Surf naar www.devoorzorg.be/tijdensjeziekte of www.bondmoyson.be/tijdensjeziekte.

Klik door naar ‘Gedeeltelijke werkhervatting’. Vanaf 1 april vind je hier meer informatie over de nieuwe regeling. januari 2018 / S-magazine •

29

sociale info

E-attest: al je vragen beantwoord Het digitale doktersbriefje Wanneer je de volgende keer op consultatie gaat bij je huisarts, ontvang je misschien geen doktersbriefje meer. Sinds 1 januari werken sommige huisartsen namelijk met het e-attest of digitale doktersbriefje. Dat betekent dat je niet meer naar een kantoor of brievenbus van ons ziekenfonds hoeft om je doktersbriefje binnen te brengen. Welke voordelen biedt zo’n e-attest en wat verandert er concreet voor jou?

2018 is het jaar van het digitale doktersbriefje. Sinds 1 januari kunnen huisartsen ervoor kiezen om niet langer papieren doktersbriefjes uit te schrijven, maar ze rechtstreeks – digitaal – naar het ziekenfonds te sturen. Kunnen, want het systeem is vrijwillig. We verwachten dat het e-attest snel ingeburgerd zal raken omdat het gemakkelijker is voor artsen én patiënten.

Voordelen van het digitale doktersbriefje • Snel: met het e-attest krijg je je doktersconsultatie sneller terugbetaald. Gemiddeld 2 tot 3 werkdagen na de raadpleging staat het geld al op je rekening.

• Makkelijk: je hoeft je doktersbriefjes niet langer af te leveren in een brievenbus of kantoor van ons ziekenfonds. Je kan ze dus ook niet verliezen of vergeten.

• Veilig: je huisarts verstuurt je gegevens via een beveiligde internetverbinding naar ons ziekenfonds.

30 • S-magazine / januari 2018

Hoe werkt het?

Tenzij je recht hebt op de derdebetalersregeling, ben je vertrouwd met het doktersbriefje. Bij een consultatie bij je huisarts krijg je normaal gezien een ‘getuigschrift voor verstrekte hulp’, een doktersbriefje dus. Dat getuigschrift moet je zelf aan ons ziekenfonds bezorgen, ofwel in een kantoor, ofwel in een van onze brievenbussen. Na ontvangst controleren we je doktersbriefje en geven we jou een terugbetaling.

Vanaf 1 januari kunnen huisartsen van start gaan met het e-attest. Het e-attest vervangt het papieren doktersbriefje, dat jij dus niet langer moet binnenbrengen bij ons ziekenfonds. Aan je consultatie bij de dokter verandert op zich weinig. Bij een raadpleging of thuisbezoek betaal je zoals gewoonlijk het ereloon en eventuele supplementen aan je arts.

Wat wél verandert: in plaats van jou een getuigschrift mee te geven, verstuurt je huisarts het getuigschrift met een druk op een toets en via een beveiligde verbinding naar ons ziekenfonds. Onze software controleert meteen of de belangrijkste gegevens kloppen. In plaats van

een doktersbriefje krijg je van je huisarts een ontvangstbewijs dat bevestigt dat je e-attest met succes is verzonden.

Omdat het digitale doktersbriefje rechtstreeks bij ons ziekenfonds terechtkomt, kunnen we het sneller aan jou terugbetalen. Als alles in orde is, staat het bedrag 2 of 3 werkdagen na de raadpleging al op je rekening. Hou er wel rekening mee dat de overdracht van de ene naar de andere bank soms wat tijd in beslag neemt en dat terugbetalingen wat langer op zich laten wachten bij feestdagen.

Waarvoor dient het ontvangstbewijs?

Hou het ontvangstbewijs dat je van je huisarts krijgt goed bij. Geef het niet af aan ons ziekenfonds. Dit documentje is jouw betalingsbewijs en het bewijs dat ons ziekenfonds jouw elektronisch getuigschrift goed en wel heeft ontvangen. Op het briefje staat onder andere hoeveel je aan je huisarts hebt betaald.

Er staat bovendien een uniek referentienummer op waarmee je je terugbetaling kan opvolgen. Via e-Mut, je persoonlijke online ziekenfondsloket, zie je makkelijk en snel wat de status is van je e-attest: is je terugbetaling nog in verwerking of is het geld al onderweg? Net zoals je met een bank-app kan checken hoeveel er op je rekening staat, zie je in e-Mut altijd de laatste stand van zaken van je terugbetalingen en uitkeringen.

Derdebetalersregeling Heb je recht op de derdebetalersregeling, bijvoorbeeld omdat je een verhoogde tegemoetkoming hebt? Dan verandert er voor jou niets met de komst van het e-attest. Bij de derdebetalersregeling betaalt ons ziekenfonds je arts rechtstreeks, zodat jij alleen je persoonlijke aandeel van de kosten aan je arts moet betalen.

Meer info over de derdebetalersregeling vind je op www.devoorzorg.be/derdebetaler of www.bondmoyson.be/derdebetaler.

sociale info

Ben je nog niet vertrouwd met de mogelijkheden van e-Mut? Op pagina 37 van deze S-magazine ontdek je er alles over.

Ook op www.devoorzorg.be/e-mut of www.bondmoyson.be/e-mut lees je hoe je met e-Mut van start gaat, welke documenten en uitbetalingen je er kan raadplegen, enzovoort.

Een probleem met de terugbetaling?

Wanneer de huisarts je e-attest naar ons ziekenfonds stuurt, gebeurt er een eerste automatische controle. Heeft je arts een foutje gemaakt, dan ziet hij dat meteen en kan hij het nog tijdens je consultatie rechtzetten.

Sommige problemen worden pas opgespoord wanneer we jouw doktersbriefje in detail controleren. Misschien ontbreekt je rekeningnummer in ons dossier en kunnen we de terugbetaling dus niet

uitvoeren. Ook als je niet in orde bent met het ziekenfonds, kunnen we de betaling niet meteen uitvoeren. In dat geval krijg je een brief en nodigen we je uit om langs te komen in een van onze kantoren.

Nieuw rekeningnummer?

Om je e-attest zo vlot mogelijk uit te betalen, hebben we jouw gegevens nodig. Heb je een nieuw rekeningnummer? Of hebben we jouw rekeningnummer nog niet? Geef het dan door aan ons ziekenfonds. Op www.devoorzorg.be/rekeningnummer of www.bondmoyson.be/rekeningnummer lees je hoe je dat doet. Goed om te weten: je kan je rekeningnummer ook makkelijk invullen of aanpassen via e-Mut.

Volg je e-attest op in e-Mut Naast de datum en de kostprijs van je raadpleging, kan je in e-Mut de status van je e-attest raadplegen. Er zijn 5 mogelijke statussen:

Geen e-attest voor jou?

Je huisarts kiest zelf of hij het e-attest gebruikt of niet. Veel dokters zien er de voordelen van in en stappen dus mee in het nieuwe systeem. Anderen hebben nog niet de juiste software om e-attesten op te maken en te versturen. Van hen krijg je dus nog altijd een traditioneel papieren doktersbriefje dat je bij ons ziekenfonds moet binnenbrengen voor een terugbetaling.

Wat brengt de toekomst?

Verschillende terugbetalingen, zoals de derdebetalersregeling, verlopen al een tijdje via elektronische weg. We verwachten dat in de loop van 2018 almaar meer huisartsen zullen overstappen op het e-attest. Momenteel is het systeem voorbehouden voor huisartsen, maar later zou het ook uitgebreid worden naar tandartsen, specialisten en andere zorgverleners.

We houden je op de hoogte!

• E-attest ontvangen: ons ziekenfonds ontving je e-attest en zal het verder verwerken.

• In verwerking: ons ziekenfonds controleert je e-attest.

• Een bijkomende actie is nodig: tijdens de controle is gebleken dat de terugbetaling nog niet uitgevoerd kan worden. In e-Mut kan je zien wat jij zelf kan doen of ons ziekenfonds voor jou zal doen. Je krijgt hier ook een brief over.

• Betaald: de terugbetaling is uitgevoerd. Je ziet ook de betalingsreferentie en datum van betaling.

• Geweigerd: we kunnen het e-attest niet terugbetalen. Onze medewerkers leggen je in een brief uit wat het probleem precies is.

Meer weten over het e-attest?

Surf naar www.devoorzorg.be/e-attest of www.bondmoyson.be/e-attest. Of kom langs in een van onze kantoren in je buurt.

januari 2018 / S-magazine •

31

WEET WAT

ODE AAN DE

VLAAMSE KOST

foto’s: S-magazine

je eet

Na de gastronomische overdaad tijdens de eindejaarsfeesten, leren we weer genoegen nemen met onze dagelijkse kost. Maar dat is hoegenaamd geen straf, want de Belgische keuken telt tal van overheerlijke klassiekers. Proef je even mee?

‘Eten op zijn Vlaams’. Niemand minder dan literaire legende Louis Paul Boon heeft er ooit een verzameling cursiefjes over geschreven, verschenen in het socialistische Gentse dagblad ‘Vooruit’. In die cursiefjes, later gebundeld in een boek (en nog steeds verkrijgbaar), verklaart Boon zijn liefde aan de Vlaamse volkskeuken, met gerechten als paling in het groen, zwarte worst met rode kool en stinkkaas met hete koffie. Ten tijde van Boon, in het midden van de vorige eeuw, kende men in de Vlaamse huishoudens nog geen sushi, curry en paella. De dagelijkse kost van de modale arbeider bestond uit een donkere boterham met spekvet (of reuzel) als ontbijt, aardappelen met kool en worst of spek als middagmaal en ’s avonds pap (en/ of de restjes van overdag).

Bizarre logica SSUCCPETEN E REC

Als we nog verder in de geschiedenis van de kookkunst duiken, komen we

• Bloemkool in melksaus • Lichte en snelle vol-au-vent • Gegratineerde asperges met ham in witbier • Lichte witloof met kaas en hesp • Quiche met rode kool en worst • Stoemp met bloemkool en kip

32 • S-magazine / januari 2018

onherroepelijk terecht op het domein zelfs serveert in zijn restaurant in van de … religie. In de middeleeu- Hollywood. Overheerlijk, maar wel wen werd de kwaliteit van voedsel een caloriebom. Koninginnehapje? gemeten op basis van de afstand tot Njam, maar het duurt enorm lang om God. Volgens die bizarre logica gold het zelf klaar te maken. Asperges op gevogelte als de absolute top, ter- zijn Vlaams? Niet het juiste seizoen. wijl groente als minderwaardig werd Een persoonlijke favoriet is balletjes beschouwd. Wortels en knollen ston- in tomatensaus. Lekker goedkoop, den helemaal onderaan de culinaire lekker normaal. Geliefd bij jong en ladder, omdat die gewassen onder oud. En ook nog eens gezond, als je de grond groeien. De arme bevolking ze bereidt zoals het hoort, met ui, selat dus over het algemeen gezonder der, wortel, look, rozemarijn, dragon, dan de rijke klasse. Alleen waren de salie, tijm, laurier en chilipeper. Het levensomstandigheden niet van die hoofdingrediënt, de tomaat, is een aard dat een gezonde echte gezondmaker. De rode groentesoort bevat voeding een uitzicht vitamine B en C, alsook beloofde op een lanDe ultieme ger leven. Bijkomende de mineralen kalium, Vlaamse pech was dat de meeste kalk, fosfor en magnegroentesoorten weinig sium. Het aanwezige klassieker is smaak hadden, omdat een krachtige chocomousse. lycopeen, simpele arbeiders geen antioxidant, beschermt Overheerlijk, geld hadden voor de ons een beetje tegen kanker en hartziekten. nodige kruiding. De maar wel een Hoe roder de tomaten, bourgeoisie gebruikte caloriebom. hoe meer lycopeen ze dan weer kruiden in aan boord hebben. overmaat, omdat die als een statussymbool werden beschouwd. Op een rijke- Giftige sierplant lijk gevulde feestdis verspreidden de gerechten een bedwelmende geur De tomaat behoort tot de populairste van gember, kaneel, kruidnagel, groentesoorten in onze keuken, maar kardemom, foelie, peper, saffraan was aanvankelijk vooral bekend als en nootmuskaat. Jammer genoeg giftige sierplant. Pas rond 1750 ontwerd er niet altijd even vakkundig dekte men in Italië en Frankrijk dat de gekruid en zat de smaak dus lang aantrekkelijk ogende vrucht ook eetniet altijd raak. De populaire theorie baar was. De eerste tomaten, geteeld dat keukenprinsen en -prinsessen in in het Andesgebergte in Peru, waren de middeleeuwen veel scherpe spece- kleine vruchten. Dankzij moderne rijen gebruikten om de wakke smaak kweektechnieken zijn ze door de van half bedorven vlees te verdoeze- eeuwen heen uitgegroeid tot stevige len, klopt niet helemaal. Hoewel men roodborstigen. Volgens historici is destijds nog geen koelkasten had om hun smaak in de loop der tijden wat voedselwaren te bewaren, kon men de zwakker geworden door de industriahoudbaarheidsdatum ervan wel ver- lisering van de groenteteelt, maar dat lengen door te pekelen. verlies in kwaliteit wordt ruimschoots goedgemaakt door de winst in kwanGeliefd bij jong en oud titeit. Smakelijk!

De ultieme Vlaamse klassieker …

Chocomousse? Zo Vlaams, dat celebrity-kok Eddie Kerkhofs het dessert

BART VANDORMAEL

WEET WAT JE

DRINKT Franse scheikundige Louis Pasteur, die in 1870 de werking van biergist ontdekte en daarmee de aanzet gaf tot het brouwen van pils. Die beweging werd versneld door de vondst van de Deense bioloog Emil Christian Hansen, die gistcellen wist op te kweken door suiker toe te voegen. Leuk weetje: van 1879 tot 1909 was Hansen directeur van de fysiologische afdeling van brouwerij Carlsberg.

BELGISCH BIER foto's: S-magazine

Een zegen

1364 geldt als het geboortejaar van de Belgische biercultuur. De Duitse keizer Karel IV vaardigde in dat gezegende jaar een nieuwe brouwwet uit, de Novus Modus Fermentandi Cervisiam, die het gebruik van hop verplichtte om het bierbrouwen naar een hoger niveau te tillen. Tot die tijd brachten brouwers hun geestrijk vocht op smaak met gruut of gruit, een kruidenmengsel op basis van salie, rozemarijn, duizendblad, laurier, jeneverbes, karwijzaad, anijs en dennenhars. Hop voegde echter een flinke scheut extra smaak toe.

Het gekende conserveringsmiddel zorgde er bovendien voor dat het bier minder snel zuur werd.

Met dank aan de monniken De wet van Karel IV was van toepassing in het Heilig Roomse Rijk der Duitse Natiën, waartoe onder andere Brabant en Rijks-Vlaanderen – de regio ten oosten van de Schelde – behoorden. In het toenmalige Vlaanderen – de regio ten westen van de Schelde – bleef het gruitrecht overeind. Onder impuls van de kloosters en abdijen in onze contreien won hop evenwel steeds meer aan terrein. Abdijen waren vrijgesteld van de verplichting om gruit te kopen en schakelden snel over naar hop. Ze speelden een sleutelrol in de ontwikkeling van de Belgische biercultuur.

Hun alibi: omdat het water destijds krioelde van de ziektekiemen, was het toegestaan om in beperkte mate bier te nuttigen. In Zuid-Europa legden monniken zich hoofdzakelijk toe op wijnbouw, maar het klimaat in onze streek liet dat niet toe.

Franse Revolutie Tijdens de Franse Revolutie (17891794) werden de abdijen op droog zaad gezet. Keizer Jozef II verbood hen in 1783 om nog langer bier te brouwen, omdat ze concurrentieel nadeel berokkenden aan de ‘seculiere’ brouwerijen. Meer nog, heel wat abdijen met bijbehorende brouwerijen werden vernield. De monniken lieten zich echter niet kisten. Maar daarover dadelijk meer.

Want eerst nog een woordje over de

De Belgische biercultuur behoort sinds kort tot het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de UNESCO. De meeste landgenoten kunnen die onderscheiding ongetwijfeld wel smaken, maar hoe is het zover kunnen komen?

Het succes van bier bereikte zijn hoogtepunt aan het begin van de 20ste eeuw. Ons land telde toen ruim 3000 brouwerijen en 200 000 cafés.

Het aantal – voornamelijk familiale – brouwerijen halveerde tijdens de Eerste Wereldoorlog, doordat koperen ketels en andere materialen massaal werden opgevorderd door de Duitse bezetter. Veel van de overblijvers moesten tijdens de economische crisis van de jaren 30 en de Tweede Wereldoorlog alsnog de deuren sluiten. Enkel de grote brouwerijen wisten te overleven, wat leidde tot een verschraling van het aanbod. Dat veranderde in de jaren 80, toen de Britse biergoeroe Michael Jackson de loftrompet blies over de Belgische bieren en er steeds meer belangstelling kwam voor authentieke speciaalbieren. Her en der doken lokale familiale brouwerijen op en ook abdijbieren kenden een heropleving. Hop, daar zijn de monniken weer. Een zegen voor de Belgische biercultuur!

BART VANDORMAEL

Tournée Minérale: een maand zonder alcohol België is dan wel een bierland, maar kan jij aan de verleiding weerstaan? Doe mee met Tournée Minérale en zeg in februari ‘nee’ tegen alcohol. Meer dan 120 000 Belgen schreven zich vorig jaar in voor de eerste editie. Reden genoeg voor de DrugLijn en Stichting tegen Kanker om daar een vervolg aan te breien. Want door een maand de alcohol af te zweren, krijgt je lichaam de tijd om te recupereren. En daar zijn voordelen aan verbonden: sommige mensen slapen beter, anderen hebben meer energie, je werkt ermee aan een gezonder gewicht … Kortom, je voelt je beter in je vel.

Uit onderzoek blijkt dat 9 op de 10 deelnemers van vorig jaar minstens 1 van die voordelen heeft ondervonden. Ga dus zelf de uitdaging aan. Je zal zien: je hebt geen alcohol nodig om je te amuseren. Meer info op www.tourneeminerale.be.

januari 2018 / S-magazine •

33

sociale info

Ik ga naar het ziekenhuis en neem mee …

Hoeveel vertrouwen je ook hebt in de geneeskunde, de kans is klein dat je gráág naar het ziekenhuis gaat. Je maakt je op dat moment namelijk zorgen om jouw gezondheid of die van je kind, partner, ouder … En alsof dat nog niet genoeg is, moet je je bij een ziekenhuisopname over heel wat praktische zaken bekommeren. Ons ziekenfonds helpt je graag om de juiste spullen in te pakken voor je ziekenhuisverblijf.

Belangrijke documenten Moet je één dag naar het ziekenhuis voor een operatie? Of worden jij of je kind verschillende dagen opgenomen? Neem dan zeker de identiteitskaart of isi+-kaart mee, een bankkaart en enkele roze klevers van ons ziekenfonds. Denk ook aan een getuigschrift van arbeidsongeschiktheid, als je een tijdje niet kan gaan werken. Heb je een hospitalisatieverzekering? Neem dan het aangifteformulier voor je verzekering mee en laat het invullen door je behandelende arts. Het kan verder handig zijn om de telefoonnummers van een contactpersoon en van de belangrijkste zorgverleners (specialist, huisarts, verpleegkundige …) bij de hand te hebben.

Ontving je vooraf medische documenten van je arts, dan breng je die het best mee.

Ook je bloedgroepkaart, eventuele allergie- of dieetvoorschriften en een lijstje van de geneesmiddelen die je neemt kunnen van pas komen. Vraag je arts gerust op voorhand hoe je je kan voorbereiden en wat je zeker niet mag vergeten. Uiteraard

hangt dit samen met de reden en duur van je ziekenhuisopname.

veel mensen zijn een bril, leesbril, lenzen of hoorapparaat ook onmisbaar.

Kleren en toilettas

De tijd aangenaam verdrijven

Draag gemakkelijke kleding op de dag van je opname. De ideale outfit zit comfortabel en is makkelijk aan en uit te trekken.

Duurt je opname langer dan een dag en moet je in het ziekenhuis overnachten, dan pak je het best wat extra kleren in.

Denk zeker aan schoon ondergoed, een pyjama en pantoffels. Bereid ook een toilettas voor met de belangrijkste spullen om jezelf te verzorgen: tandpasta, tandenborstel, douchegel, shampoo, deodorant, scheerspullen, haarborstel, nagelschaartje, maandverband of tampons … Voor

Vul je tas verder met spullen om de tijd aangenaam door te brengen. Na een operatie of een intensief onderzoek wil (en moet) je het wellicht wat rustig aan doen, en zit je dus goed met tijdschriften, puzzelboeken, je laptop of tablet, schrijfgerei, een kaartspel, een handwerkje …

Je staat wellicht niet te popelen om je te laten opnemen in het ziekenhuis, maar met de juiste spullen in je tas kan je er alsnog een aangenaam moment van maken – en kan je je eindelijk eens aan dat boek zetten dat al maanden op je nachttafeltje ligt?

Checklist ziekenhuisopname Tas gepakt? Da’s alvast één zorg minder. Maar heb je ook aan deze voorbereidingen gedacht?

1. Breng ons ziekenfonds vooraf op de hoogte op www.meldjeopname.be.

Meld je opname Breng ons ziekenfonds vooraf op de hoogte op www.meldjeopname.be. Of kom langs in een van onze kantoren in je buurt. Dat levert je 3 voordelen op:

Je kan besparen op je ziekenhuisfactuur.

Je hoeft je niet druk te maken om de papierwinkel.

Je regelt al meteen de poetshulp, thuiszorg, rolstoel … voor na je ziekenhuisverblijf.

34 • S-magazine / januari 2018

2. Vraag vooraf aan het ziekenhuis een schatting van de kostprijs van de ingreep en van eventuele extra kosten tijdens je verblijf (telefoon, internet …).

Sommige ziekenhuizen vermelden dit ook op hun website. De gemiddelde kostprijs van de meest voorkomende ingrepen kan je raadplegen op www.bondmoyson.be/kost-ingreep of www.devoorzorg.be/kost-ingreep.

3. Beslis of je in een een- of meerpersoonskamer wil verblijven. Die keuze moet je aanduiden op het opnameformulier, dat je in het ziekenhuis krijgt. Let op, in een eenpersoonskamer betaal je kamer- en ereloonsupplementen bovenop de wettelijk vastgelegde prijs.

4. Ten slotte: meld je ziekenhuisopname tijdig aan je werkgever of werkloosheidskas.

Bekijk de volledige checklist op www.meldjeopname.be.

✁

enquête

Vragenlijst over het gebruik van

ANTIBIOTICA Ons ziekenfonds wil graag weten hoe jij naar het gebruik van antibiotica kijkt. Doe mee aan de bevraging en maak kans op een verwenarrangement voor 2 personen ter waarde van 79,90 euro.

Hoe deelnemen?

1. Kruis bij elke vraag het antwoord van je keuze aan.

2. Plak een roze klever op de vragenlijst als je aan de wedstrijd wil deelnemen.

3. Stuur deze vragenlijst vóór 1 februari 2018 terug naar Dienst Gezondheidsbevordering, Socialistische Mutualiteiten, Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel.

Je kan de vragenlijst ook online invullen op www.devoorzorg.be/enquete www.bondmoyson.be/enquete

1. Je bent: □  Man

 Vrouw

2. Je leeftijd is: □  5-29 jaar

 30-44 jaar

 45-60 jaar

 61 jaar of ouder

3. Wat is het hoogste diploma dat je behaalde? □  □  □  □ 

Lager onderwijs Lager middelbaar onderwijs Middelbaar onderwijs Hoger onderwijs (hogeschool of universiteit)

4. Ik woon in: □  □  □  □  □  □  □ 

Brussels Hoofdstedelijk Gewest Provincie Antwerpen Provincie Limburg Provincie Oost-Vlaanderen Provincie Vlaams-Brabant Provincie West-Vlaanderen Andere

5. Is deze stelling juist of fout volgens jou?

Antibiotica doden virussen. □  Juist  Fout  Ik weet het niet

Antibiotica werken tegen de griep.  Juist  Fout  Ik weet het niet

Antibiotica werken tegen verkoudheid. □  Juist  Fout  Ik weet het niet

Je mag stoppen met antibiotica als je je beter voelt.  Juist  Fout  Ik weet het niet

Antibiotica hebben geen bijwerkingen. □  Juist  Fout  Ik weet het niet

Door te veel gebruik is er risico dat antibiotica niet meer werken.  Juist  Fout  Ik weet het niet

Antibioticagebruik bij dieren voor menselijke consumptie is gevaarlijk voor de mens. □  Juist  Fout  Ik weet het niet

>>>

januari 2018 / S-magazine •

35

✁

enquête

6. Heb je de afgelopen 12 maanden antibiotica genomen? □  □ 

Ja Neen

Indien ja, waarom? □  Griep □  Bronchitis □  Verkoudheid □  Keelpijn

 Urineweginfectie  Koorts  Huidinfectie  Wondinfectie

 Longontsteking  Diarree  Andere

7. Heb je in het verleden zelf antibiotica gevraagd aan een arts?  Ja □  Ik kreeg de antibiotica voorgeschreven van de arts. □  Ik kreeg de antibiotica niet voorgeschreven van de arts omdat het volgens hem/haar niet nodig was.

Waarom vroeg je antibiotica?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .



Neen

8. Heeft je arts je ooit al meteen een 2de verpakking antibiotica voorgeschreven? □  □ 

Ja Neen

9. Wanneer de verpakking van de antibiotica niet helemaal is opgebruikt, bewaar je deze dan voor een andere keer? □  Ja □  Ik bewaar de rest voor een andere keer. □  Neen

 Ik gooi het weg.

 Ik breng het restje naar de apotheker.

10. Moeten er meer maatregelen komen om het antibioticagebruik te verminderen? □  Ja

 We moeten meer tijd nemen om uit te zieken in plaats van telkens medicatie te nemen.

 Antibiotica moeten duurder worden voor de patiënt.

 Artsen moeten duidelijker durven optreden tegen patiënten die vragen naar antibiotica.

 Artsen moeten eerst goedkope en meer gerichte antibiotica voorschrijven alvorens ze naar duurdere en nieuwere middelen grijpen.

 Apothekers moeten antibiotica op maat van de patiënt kunnen geven in plaats van een standaardverpakking.

 De overheid moet de arts belonen als hij/zij enkel antibiotica voorschrijft wanneer het nodig is volgens de medische richtlijnen.

 De overheid moet de arts bestraffen als hij/zij onnodig antibiotica voorschrijft.

 De overheid moet farmaceutische bedrijven verbieden om bij artsen te lobbyen om veel antibiotica voor te schrijven.

 De overheid moet de farmaceutische bedrijven aanzetten om nieuwe antibiotica te ontwikkelen.

 De overheid moet strengere regels invoeren voor de veeteelt inzake antibiotica. □  Neen

11. Heb je weet van campagnes van de overheid om het gebruik van antibiotica te verminderen? □  □ 

Ja Neen

Disclaimer Deze enquête peilt naar meningen over antibiotica. De ontvangen informatie wordt niet gebruikt voor commerciële doelen. We geven geen gegevens door aan derde partijen. De resultaten van het onderzoek dienen voor intern gebruik en zullen anoniem verwerkt en gepubliceerd worden. Als je vragen hebt, dan kan je contact opnemen met gezondmail@socmut.be.

36 • S-magazine / januari 2018

consument

Innovatie

INNOVATIE

Zorgrobot, elektronisch voorschrift of gezondheidsapp, ons ziekenfonds evolueert mee.

Deze rubriek belicht een nieuwe technologie of digitale ontwikkeling in de gezondheidswereld. Je huisarts of apotheker blijven nog altijd de betrouwbaarste raadgever.

e-Mut, je persoonlijke online ziekenfondsloket Je ziekenfondszaken snel en eenvoudig regelen, van thuis uit? Dat kan met e-Mut, je persoonlijke online ziekenfondsloket. Ken jij alle mogelijkheden van e-Mut al?

Wat kan je doen in e-Mut? In e-Mut heb je toegang tot je eigen gegevens en die van alle personen op je lidboekje. Wat kan je allemaal doen?

• Bekijk het overzicht van alle terugbetalingen en uitkeringen die je ontving. Je ziet ook meer details, zoals de naam van je dokter, de datum, het terugbetaalde bedrag …

• Kijk je persoonlijke gegevens na. Heb je bijvoorbeeld een nieuw rekeningnummer of e-mailadres? Pas je gegevens dan zelf aan.

• Roze klevers of omslagen van ons ziekenfonds nodig? Bestel ze met één druk op de knop.

• Kijk na of je in orde bent met je bijdrage voor het ziekenfonds, KliniPlan(Plus) of DentaPlan.

• Volg je maximumfactuur op. Als je jaarlijkse uitgaven voor gezondheidszorg hoger zijn dan een bepaald plafond, dan betaalt ons ziekenfonds jou automatisch het verschil terug.

Nieuw: volg je e-attest op in e-Mut Nieuw vanaf 1 januari 2018: volg je e-attest of digitale doktersbriefje op in e-Mut. Snel, gemakkelijk en veilig.

Lees meer over het e-attest op pagina 30-31 van deze S-magazine of surf naar www.bondmoyson.be/e-attest of www.devoorzorg.be/e-attest.

• Heb je een Globaal Medisch Dossier (GMD)? Dan zie je welke huisarts je dossier beheert en tot wanneer het geldig is.

• Doe je aan Jongerensparen? Volg dan op hoeveel je al gespaard hebt.

• …

Ontdek alle mogelijkheden van e-Mut op www.bondmoyson.be/e-mut of www.devoorzorg.be/e-mut.

Hoe meld je je aan in e-Mut? Log je voor de 1ste keer in? Dat kan op verschillende manieren: • Surf naar www.bondmoyson.be/e-mut of www.devoorzorg.be/e-mut. Kies een van deze

mogelijkheden om in te loggen: - met je eID, pincode en kaartlezer - of met een sms-code - of met een beveiligingscode via een mobiele app - of met je token van de overheid.

• Of kom langs in een van onze kantoren in je buurt. Breng je eID en pincode mee, die hebben we nodig om je account in e-Mut aan te maken.

Zodra je de 1ste keer ingelogd bent, kies je zelf het wachtwoord waarmee je daarna kan inloggen. Vanaf dan surf je gewoon naar www.bondmoyson.be/e-mut of www.devoorzorg.be/e-mut en log je in met je rijksregisternummer en je zelfgekozen wachtwoord.

Waarom e-Mut? 3 leden vertellen Florence: “Ik maak altijd een foto van mijn doktersbriefjes voor ik ze met de post opstuur naar mijn ziekenfonds. Zodra de terugbetaling in e-Mut verschijnt, ben ik zeker dat dat doktersbriefje goed is aangekomen en verwijder ik de foto. Zo volg ik al mijn terugbetalingen makkelijk op.”

Mieke: “Vroeger durfde ik mijn jaarlijkse controle bij de tandarts wel eens te vergeten. Nu word ik eraan herinnerd door de Mondzorgpas in e-Mut. En tijdens mijn zwangerschapsverlof volgde ik mijn uitkeringen op in e-Mut. Handig om het overzicht te bewaren.”

Bas: “Ik kijk af en toe na of alles in orde is voor mezelf en mijn gezinsleden. Heb ik de bijdrage wel betaald voor KliniPlanPlus en DentaPlan, worden de terugbetalingen op het juiste rekeningnummer gestort, welke terugbetalingen heb ik al gekregen …? Al die informatie vind ik snel terug in e-Mut.”

januari 2018 / S-magazine •

37

cultuur

DE RODIN VAN BELGIË Helmond is best een ommetje waard. Amper een uurtje rijden van Antwerpen vind je dit fijne stadje, met als belangrijkste troeven: zijn prachtige middeleeuwse waterburcht en zijn Kunsthal. Daar heeft nu een bijzondere tentoonstelling plaats over de Belgische kunstenaar Constantin Meunier die de arbeider in al zijn glorie schilderde en beeldhouwde.

Constantin Meunier, Le laboureur (De ploeger), 1896, collectie Museum Helmond.

Het cabaret. Mijnwerkers in café.

Belfius Art Collection. © fotograaf Vincent Everarts.

Het kasteel van Helmond, beslist een bezoek waard.

Constantin Meunier (18311905) wordt wel eens de Rodin van België genoemd.

Toen de Brusselse auteur Camille Lemonnier hem vroeg zijn boek La Belgique met gravures te illustreren, ging Meunier zijn inspiratie halen in de staalfabrieken van Cockerill, in de kristalfabriek van Val Saint-Lambert en in de steenkoolmijnen van de Borinage. Meunier had Borinage zijn roeping gevonden en stopte meteen met het uitbeelden van historische en religieuze thema’s.

Pamflettaire kunst

Vincent van Gogh

Het beeld van de zwoegende arbeider liet hem niet meer los en het zou zijn hele verdere leven het hoofdthema van zijn kunst worden. Aanvankelijk in schilderijen, vervolgens in zeer expressieve sculpturen beeldde hij de ellendige werkomstandigheden van het werkvolk uit, maar hij gaf ook uiting aan zijn bewondering voor de werkende mens. Zo bracht hij onder meer de tragedie van de mijn La Boule in beeld, waar in 1887 meer dan 100 mijnwerkers de dood vonden door het grauwvuur. Zijn kunst kreeg een uitermate pamflettair karakter.

Vincent van Gogh, die in de periode 1878-80 als predikant aan de slag was in de Borinage en ook wat tekende, was diep onder de indruk van het werk van Constantin Meunier. In een brief aan zijn broer Theo schrijft hij: “Een man die superieur aan mij is, Meunier, heeft schilderijen gemaakt van de vrouwen die de mijnkarren duwen in de Borinage en de mijnwerkers die naar de mijn gaan en van de fabrieken met hun rode daken en zwarte schoorstenen tegen een verfijnde grijze lucht – allemaal zaken waarvan ik gedroomd heb om te doen…”.

Tal van kunstenaars lieten zich door Meunier inspireren, zoals blijkt uit de tentoonstelling. Meunier maakte school met zijn realistische kunst, wat onder meer blijkt uit werk van onze landgenoot Eugène Van Mieghem.

Heel wat Nederlandse kunstenaars reisden trouwens in de voetsporen van

Meunier naar de Borinage. Het baanbrekend werk van Meunier sloeg in als een bom, in zoverre dat hij tot in de VS gevraagd werd om zijn werk te tonen.

Monument van der Arbeid Meuniers kunst bereikt een hoogtepunt wanneer hij in 1889 het monumentale Monument van de Arbeid realiseert dat opgesteld staat aan de Van Praetbrug in Brussel, een ode aan de arbeid en aan de arbeider. De tentoonstelling in Helmond geeft een heel mooi beeld van een uitzonderlijk artiest die zijn kunst een boodschap meegaf. Wie zich meer wil verdiepen in deze boeiende figuur kan ook terecht in het Constantin Meuniermuseum dat gevestigd is in de vroegere atelierwoning van de kunstenaar in Elsene. Het museum draagt overigens als ondertitel ‘The Art of Labour & the Labour of Art’.

HENRI LENS

Kunsthal Helmond, Kasteelplein 1 - Helmond. Constantin Meunier. Ode aan de arbeider. Tot 4 maart 2018, open dinsdag tot vrijdag 10-17 uur, zaterdag en zondag 12-17 uur. www.museumhelmond.nl.

Constantin Meuniermuseum, Abdijstraat 59, Elsene. Open van dinsdag tot vrijdag, 10-12 uur en 12.45-17 uur. info@fine-arts-museum.be.

38 • S-magazine / januari 2018

SPANJE, TENERIFE G R O E P S R E I Z E N

GRIEKENLAND, RHODOS 4 mei, 10 dagen (9 nachten)

9 maart (10 dagen/9 nachten Genieten van de winterzon op Tenerife in Hotel Labranda Isla Bonita**** ligging en ongedwongen sfeer, in combinatie met de goede prijs/kwaliteitverhouding zorgen voor een aangenaam verblijf.

Prijs per persoon (minimum 25 deelnemers): standaardkamer: 1035 euro, superior kamer: 1089 euro, eenpersoonskamer: 1295 euro

All-in

Rhodos is een van de mooiste en zonnigste Griekse eilanden.

Het biedt alles wat je van een vakantiebestemming verlangt: een groenblauwe zee met prachtige zand- en rotsstranden, aangename temperaturen en een uitgebreide toeristische infrastructuur.

Hotel Rhodos Horizon Resort **** is volledig gerenoveerd en ligt op slechts een boogscheut van het strand, dat je kan bereiken via een tunnel, ook het levendige stadscentrum is vlakbij. Binnenshuis wordt de rust bewaard, want het hotel ontvangt enkel gasten vanaf 16 jaar. Wifi (gratis) in een deel van het resort, hoofdrestaurant, à-la-carterestaurant-Bar, pool/snackbar, beachbar, 3 zoetwaterzwembaden, zonneterras. Gratis ligzetels en parasols aan het zwembad en het strand, gratis handdoekenservice. Alle kamers beschikken over badkamer, individuele airco, telefoon, wifi (gratis), satelliet-tv, minibar (gratis), safe (gratis) en balkon.

Prijs per persoon (minimum 25 deelnemers): Afreis 2 mei: tweepersoonskamer: 960 euro, toeslag eenpersoonskamer: 195 euro

TUNESIË, PORT EL KANTAOUI 24 mei, 11 dagen (10 nachten) 30 september, 12 dagen (11 nachten)

BULGARIJE, NESSEBAR

All-in

FRANKRIJK Autocarreis langs de Kastelen van de Loire 19 mei , 3 dagen (2 nachten) Elegantie en glorie zijn de sleutelwoorden voor een beschrijving van de vallei van de Loire. Op het programma staan bezoeken aan enkele van de meest gerenommeerde kastelen: Chambord, Amboise, Chenonceau en Blois. Maar ook genot van lekkere wijnen en de vermaarde Franse gastronomie staan op het menu.

Reissom per persoon in tweepersoonskamer (min 25 deelnemers): 460 Euro. Toeslag eenpersoonskamer: 70 euro

All-in

Turgutreis is een pittoreske kuststad die tal van uitgestrekte stranden, winkeltjes en restaurants herbergt.

Hotel La Blanche***** is een uitstekend hotel met een rustige ligging direct aan het strand. Hier geniet je van bijzonder gevarieerde buffetten en uitstekende à-la-cartemaaltijden met mediterrane, Aziatische en Turkse specialiteiten. Op 800 m van het centrum van Turgutreis. Op 16 km van het centrum van Bodrum. Amfitheater. Schoonheidssalon. Kapsalon. Wasservice. Roomservice (24/24u.) Wifi (gratis) in het hele resort.

Hoofdrestaurant met terras, 4 à-la-carterestaurants: mediterrane, Aziatisch, Turkse en Italiaanse specialiteiten. Snack-/poolbar.

Verschillende bars. Zoetwaterzwembad, gratis ligzetels en parasols aan het zwembad en het strand. Gratis handdoekenservice.

Overdekt zwembad. Betalend: tennis met verlichting, biljart, spacentrum met o.a. massage en peeling. Alle kamers beschikken over badkamer, centrale airco, telefoon, wifi (gratis), satelliet-tv, minibar (gratis), safe (gratis), balkon en lateraal zeezicht.

Reserveer voor 28 februari 2018: -100 euro vroegboekvoordeel per persoon!

Prijs per persoon (minimum 25 deelnemers): Afreis 7 mei: tweepersoonskamer: 985 euro, geen toeslag eenpersoonskamer Afreis 8 oktober: tweepersoonskamer: 945 euro, geen toeslag eenpersoonskamer Inbegrepen voor alle vliegtuigreizen: chartervlucht heen en terug • transfer naar hotel en terug • luchthaventaksen • brandstoftoeslag • reisleider gedurende het ganse verblijf • bagage- en annuleringsverzekering in geval van ziekte • verblijf volgens aangegeven formule • verzekering financieel onvermogen • BTW.

Info en inschrijvingen: www.azura-travel.com of groepsreizen@azura-travel.com of 03 755 47 42 Azura Groepsreizen een organisatie van Global Contacts nv • Heihoekstraat 114, 9100 Sint-Niklaas • Ondernemingsnummer BE 0448 402 294 • Global Contacts lic. A5239 is verzekerd tegen financieel onvermogen bij de V.S.R., de Vlaamse Solidariteit Reisgelden, een afdeling van de VVR/VVRO.

BESTELBON BROCHURE 2018

✁

7 mei en 8 oktober, 11 dagen (10 nachten)

All-in

12 mei en 15 september, 11 dagen (10 nachten) Nessebar is een levendig vakantieoord met verschillende baaien en zandstranden. Hotel Sol Nessebar Bay Resort**** aan het zandstrand op 2,5 km van de oude binnenstad van Nessebar, voorzien van alle faciliteiten. Alle kamers hebben een balkon of terras en de meeste bieden uitzicht op het zwembad en het strand.

Prijs per persoon: 12 mei: 750 euro, toeslag eenpersoonskamer: 100 euro. 15 september: 875 euro, toeslag eenpersoonskamer: 170 euro.

Port El Kantaoui is een mooi vakantieoord op 8 km van Sousse.

HOTEL LTI Bellevue Park**** ligt er rustig in het midden van een grote tuin en is een uitstekende uitvalsbasis voor uitstappen. Alles is voorhanden om vakantie te vieren: Tunesisch themarestaurant, bar met panoramisch zicht, bar met barbecue, bij het zwembad. Arabisch café. Zoetwaterzwembad, zonneterras, gratis ligzetels en parasols aan het zwembad en het strand.

Gratis handdoekenservice. Overdekt zwembad met bubbelbad. Wellnesscentrum met hamam, sauna, massage. Alle kamers beschikken over badkamer , centrale airco, telefoon, wifi (gratis), satelliet-tv, kleine koelkast, safe (gratis) en balkon of terras.

Reserveer voor 28 februari 2018: -200 euro vroegboekvoordeel per persoon!

Prijs per persoon (minimum 25 deelnemers): Afreis 24 mei: tweepersoonskamer: 1080 euro, toeslag eenpersoonskamer: 210 euro Afreis 30 september: tweepersoonskamer: 1245 euro, toeslag eenpersoonskamer: 275 euro

TURKIJE, BODRUM

All-in

 Ik wens vrijblijvend de brochure 2018 te ontvangen (verschijnt half januari).

Naam en voornaam: ............................................................... .................................................................................................................

Adres: ................................................................................................ .................................................................................................................

Tel./gsm: .........................................................................................

E-mail: ..............................................................................................

Bon zenden aan Azura Groepsreizen, Heihoekstraat 114, 9100 Sint-Niklaas of bestellen via azura@skynet.be.

Met Bond Moyson ben je wereldwijd verzekerd.

www.wereldwijdverzekerd.be

Voor onze leden gaan we ver, heel ver.

Want de reisverzekering van Bond Moyson is inbegrepen in je lidmaatschap en verzekert je voor medische kosten in het buitenland. En dat wereldwijd.

S-magazine - Maandblad van de Socialistische Mutualiteiten nr. 438 - januari 2018 - Verantwoordelijke uitgever: P. Callewaert Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel

Kaak ontwricht aan een XXL-hamburger in New York?