NOVEMBER DECEMBER 2020
180° ALS JE KIND ONVERWACHTS STERFT
Bond Moyson Oost-Vlaanderen
OP SLEEPTOUW DIETER COPPENS OVER DE WARMSTE WEEK
SOLIDARITEIT HEEFT VEEL GEZICHTEN EEN MAGAZINE VAN
EMO-ETEN: IK VOEL ME SLECHT, DUS IK EET
EDITO
ÉÉN VOOR ALLEN
COLOFON JAARGANG 48 november - december 2020 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Paul Callewaert ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Katrien De Weirdt
Als 2020 ons 1 ding leerde, is het dat we samen sterker zijn dan alleen. Een solidaire houding maakt een wereld van verschil. ‘Wil je snel gaan, ga dan alleen. Wil je ver gaan, ga dan samen.’ Daar zijn wij als ziekenfonds rotsvast van overtuigd. Wat 1 mens kan doen, lijkt soms belachelijk klein. Maar als verschillende mensen het samen doen, is de impact enorm. Tegelijk hoeft solidariteit niet altijd vertaald te worden in een grootse actie. Het zit evenzeer in de kleine gebaren. Van boodschappen doen voor iemand die het huis niet uitkan tot bloed doneren. Solidariteit is ook niet per se een synoniem voor liefdadigheid. Een solidaire actie hoeft niet gekoppeld te zijn aan liefde voor een ander. Dat je de persoon voor wie jij iets betekent, niet eens persoonlijk hoeft te kennen, lees je in de verhalen van 4 warme zielen op pagina 6-10. We hopen je met deze laatste S-magazine van 2020 te inspireren om er te zijn voor elkaar.
HOOFDREDACTEUR Gwen Muylaert WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Sarah Brancart, Arne De Backer, Katrien De Ceunynck, Aline De Meyer, Jotie De Meyer, Anneleen De Sadeleer, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Tom Durinck, Siska Germonpré, Evelyne Hens, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Dimitri Neyt, Carolien Rietjens, Peter Seijnhaeve, Sarah Van Humbeeck, Renée Vansteenwinckel, Pieter Vandenbroucke, Evi Verstraete, Bieke Volcke, Carolien Wouters CONCEPT & REALISATIE HeadOffice ILLUSTRATIES EN FOTOGRAFIE Laura Janssens, Stijn Wils DRUKKERIJ T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter OPLAGE 525 000 exemplaren
CONTACT Vraag of suggestie over S-magazine?
Veel leesplezier!
S-magazine Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel T 02 515 04 61 E s-magazine@socmut.be W www.bondmoyson.be/ s-magazine
TEAM S-MAGAZINE
Vraag over de voordelen of diensten van ons ziekenfonds? T 09 333 55 00 W www.bondmoyson.be/contact
2
INHOUD
EN VERDER
06
04 NIEUWS
SOLIDARITEIT Met z’n allen geven we solidariteit een warm gezicht. Met een klein gebaar maken we een wereld van verschil. Voor geliefden én onbekenden.
13 S-INFO Zorgtechnologie als redder in nood 17 HOEZO Hormoonverstoorders 18 GEZOND Als emoties je doen eten
32
180° Er bestaat niets ergers dan je kind verliezen. Hoe ga je verder met een gat in je hart?
20 S-INFO Van ziekteaangifte tot uitkering 22 TABOE Wat als er geen sociale zekerheid was? 24 VOORDELEN Gewapend tegen de winter
26
OP SLEEPTOUW Dieter Coppens gelooft in De Warmste Week en de goedheid van de mens.
25 DE REKENING VAN Hoeveel kosten heupen knieprotheses? 30 S-INFO Gezond ademen door … bacteriën 34 AGENDA Trek eropuit!
35
DE STOEL Anne Van Lancker wil onze collectieve solidariteit versterken.
14
FRAMILY Als je vrienden ook je familie worden.
3
De redactie van dit nummer werd afgesloten op 13 oktober 2020. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoet komingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Bond Moyson provincie OostVlaanderen. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.
ARBEIDSONGESCHIKT? BRENG JE VAKANTIEATTEST TIJDIG BINNEN Kreeg je eerder dit jaar een vakantieattest van ons ziekenfonds en ben je nog altijd arbeidsongeschikt? Bezorg ons dan zeker je attest ingevuld terug. Laat het invullen door je werkgever of werkloosheidskas, en geef het vóór december af in een van onze kantoren. Alleen zo kunnen we jouw uitkering voor de maand december op tijd betalen. Zonder vakantieattest zijn we wettelijk verplicht om 24 vakantiedagen van je ziekte-uitkering in te houden en krijg je in december 2020 bijna geen uitkering. Wel arbeidsongeschikt, maar geen vakantieattest gekregen? Surf naar www.bondmoyson.be/e-mut en download je vakantieattest.
EEN KLACHT? LAAT HET ONS WETEN Ons ziekenfonds streeft naar een zo goed mogelijke dienstverlening. Loopt er toch iets mis? Of heb je een vraag over je dossier? Bespreek het gerust met een van onze medewerkers. Heb je echter het gevoel dat we een fout maakten? Dan kan je een schriftelijke klacht indienen. Feedback van onze leden is belangrijk voor ons. We kunnen eruit leren. Onze klachtenbemiddelaar onderzoekt je klacht discreet, in alle onafhankelijkheid en objectiviteit. Ze is onpartijdig en respecteert het beroepsgeheim.
BETAAL TIJDIG JE LEDENBIJDRAGE
De klachtenbemiddelaar probeert ervoor te zorgen dat we geen 2 keer dezelfde fout maken. Als een klacht is afgehandeld, doet ze een aanbeveling om de dienstverlening te verbeteren. Soms zorgt 1 klacht ervoor dat we honderden leden beter van dienst kunnen zijn.
Wil je recht hebben op alle voordelen en terugbetalingen van ons ziekenfonds? Betaal dan altijd je ledenbijdrage. Ons ziekenfonds mag je helaas geen terugbetalingen geven als je je bijdrage niet (volledig) betaalde. Dat zegt de wet. Deze regeling geldt voor alle aanvullende voordelen en diensten (geboortevoordelen, reisbijstand Mutas, terug betaling sportabonnement …) en voor alle ziekenfondsen.
Dien je klacht schriftelijk in. Surf naar www.bondmoyson.be/klacht of dien je klacht in via jouw dossier op www.bondmoyson.be/ e-mut. Of stuur een brief naar Bond Moyson, Klachtenbemiddeling, Tramstraat 69, 9052 Zwijnaarde.
Heb je een verzekeringscontract bij ons, zoals KliniPlan of DentaPlan? Én betaalde je je ziekenfondsbijdrage 24 maanden (of langer) niet? Dan zijn we verplicht om je aansluiting bij die verzekering vroegtijdig stop te zetten. Zelfs als je je verzekeringspremie wel betaalde.
Een klacht over onze klachtenbemiddeling? Mail naar klachtenbeheer.300@socmut.be.
Betaal je ledenbijdrage dus zeker op tijd. Zo blijf je recht hebben op al onze voordelen en terugbetalingen.
4
TERUGBETALING KINE? VERGEET JE VOORSCHRIFT NIET Voor bepaalde terugbetalingen is enkel een getuigschrift of factuur van je zorgverlener niet voldoende. Soms heb je ook een voorschrift nodig van je (huis)arts die de behandeling of het hulpmiddel voorschrijft. Vergeet dan niet om ook het originele voorschrift mee te geven aan ons ziekenfonds, samen met de getuigschriften (die je van je arts of zorgverlener krijgt). Op het getuigschrift staat een verwijzing naar het voorschrift. Zo kan ons ziekenfonds nakijken of je recht hebt op de terugbetaling. Zit het voorschrift er niet bij, dan zal je terugbetaling vertraging oplopen. Meestal bevestigt je zorgverlener het voorschrift aan de getuigschriften. En dat mag je zo in een van onze rode brievenbussen stoppen. Twijfel je of een voorschrift noodzakelijk is voor je terugbetaling? Surf naar www.bondmoyson.be of neem contact op via vragen@bondmoyson.be of 09 333 55 00.
CHECK ONZE NIEUWE WEBSITE Begin september ging onze gloednieuwe website online. Hij ziet er nu niet alleen anders uit, we maakten hem ook een stuk gebruiksvriendelijker. We kozen voor een duidelijke structuur, schreven nieuwe teksten en brachten informatie logischer samen. Wil je weten hoeveel een terugbetaling bedraagt? Of vraag je je af wat je moet doen bij een zwangerschap of opname in het ziekenhuis? Op onze website vind je snel een antwoord op al je vragen. Maar onze website is meer dan een bron van informatie. Je kan er ook zelf aan de slag. Wist je dat je er jouw ziekenfondsdossier kan beheren? Of dat je formulieren kan invullen en documenten makkelijk kan downloaden? Ook liefhebbers van (h)eerlijke verhalen worden bediend. Want voortaan lees je er ook onze blogs en artikels. Een bezoekje meer dan waard: www.bondmoyson.be
MAAK ZELF JE AFSPRAAK BIJ JE ZIEKENFONDS Heb je ons nodig? Dan staan we er voor jou. Wist je dat je voortaan via onze website zelf een afspraak kan inplannen met een van onze medewerkers, in het kantoor dat jij kiest? Afhankelijk van het thema kan je met al je vragen terecht bij een ziekenfonds-, zwangerschaps- of pensioenconsulent. Een afspraak maken is makkelijk: in enkele klikken is het geklaard. Nadien krijg je een herinneringsmail met alle info.
Rechtzetting Het artikel over seksuele dienstverlening voor kwetsbare groepen in S-magazine septemberoktober wekte mogelijk de indruk dat sekswerkster Sigrid Schellen werkt tijdens de coronacrisis. Zolang het virus heerst, is ze niet aan de slag. Het interview dateert van voor 13 maart 2020.
5
Een afspraak maken? Vragen over onze verzekeringspakketten, je arbeidsongeschiktheid, je zwangerschapstraject, thuiszorg, een overlijden, je lidmaatschap? Maak een afspraak via www.bondmoyson.be/contact. We blijven ook bereikbaar via vragen@bondmoyson.be en op 09 333 55 00. Je dossier raadplegen kan via www.bondmoyson.be/e-mut.
DOSSIER
Solidariteit: 1 woord, maar eindeloos veel manieren om het vorm te geven. Solidair ben je niet alleen met vrienden en familie, maar ook met mensen die je niet kent. Julie, Taner, Joke en Magalie zetten zich belangeloos in voor anderen. Zowel voor mensen die ze liefhebben als voor mensen die ze nog nooit ontmoet hebben. Omdat ze weten dat hun kleine inspanning een groot verschil maakt.
KLEINE INSPANNINGEN, EEN WERELD VANÂ VERSCHIL
Julie steunt ‘Black Lives Matter’ “IK PROBEER MENSEN BEWUST TE MAKEN VAN HUN VOOROORDELEN”
Julie en Valentino
31 JAAR & 35 JAAR HOUDEN VAN DANSEN
8 jaar is Julie uit Antwerpen samen met Valentino, een Nederlander met Antilliaanse roots. 8 jaar ervaart ze van dichtbij hoe racisme nog altijd verweven zit in ons dagelijkse leven en welke impact het heeft op haar partner. Haar sympathie voor de Black Lives Matter (BLM)beweging komt dan ook niet uit de lucht gevallen. “Valentino en ik staan niet mee op de barricades bij protestacties, maar we laten wel onze stem horen wanneer we met racisme worden geconfronteerd. We zien soms een gebrek aan inlevingsvermogen, maar eigenlijk vooral onwetendheid. In zulke situaties proberen we mensen bewust te maken van hun vooroordelen, in de hoop dat ze stilstaan bij hun houding tegenover mensen met een andere huidskleur.” “Vaak hebben ze gewoon niet door dat wat ze zeggen of doen heel kwetsend kan zijn. Je hoort vaak: ‘Ik ben helemaal niet racistisch, maar ...’ Als je die ‘maar’ hoort, wéét je gewoon dat er vooroordelen volgen. Het is niet omdat je een negatieve ervaring hebt gehad met een kleurling, dat elke kleurling ‘slecht’ is. Eigenlijk zouden we geen kleuren mogen zien, geen onderscheid mogen maken. En dat zouden we onze kinderen al vroeg moeten aanleren. Zowel in de opvoeding thuis als op de schoolbanken.” “Ik ben zelf opgegroeid in een multiculturele omgeving. Ik wist dat racisme bestond, maar ik had er nooit rechtstreeks mee te maken. Door mijn relatie met Valentino weet ik dat racisme nog altijd aanwezig is in de maatschappij, want hij krijgt er wel degelijk mee af te rekenen. Soms subtiel, soms heel duidelijk. De oudere dame die haar handtas iets steviger vastgrijpt in de wachtzaal van de dierenarts bijvoorbeeld. Of de ene verkoper in de bandencentrale die naar de andere schreeuwt: ‘Kan iemand die neger even helpen?’” “Maar het kan nog directer. Op onze vorige woonplaats hadden we zelfs regelmatig te maken met pesterijen en vandalisme. Als mensen geen racisme ervaren, gaan ze er vanuit dat het niet bestaat. Het is daarom fijn dat initiatieven als BML de nodige aandacht krijgen. Alles wat kan helpen om racisme herkenbaar te maken en aan te pakken, steunen we ten volle. Hopelijk leidt dat tot een echte mentaliteitswijziging.”
DOSSIER
Taner Ikiz 38 JAAR
HOUDT VAN ZWEMMEN MET DE KINDEREN, SAUNA EN AVONDEN MET VRIENDEN IN DE ‘MANCAVE’
een beenmergpunctie niet ziet zitten, kan je op het laatste moment nog afhaken. Je loopt geen enkel risico door je als donor op te geven.” Voor de ontvanger is het wel een ander verhaal. Want een donor die afzegt, neemt in het slechtste geval een laatste redmiddel weg. Belangrijk dus om goed na te denken voor je hieraan begint!
Taner is stamceldonor “MET SLECHTS EEN KLEIN BEETJE MOEITE KAN JE MENSEN LEVENS REDDEN” ‘Stamceldonatie’, het begrip klinkt enigszins angstaanjagend, maar in werkelijkheid valt het wel mee, vindt Taner uit Heusden-Zolder. Hij gaf zich een jaar geleden op als stamceldonor. Dat betekent dat hij bloed laat afnemen, waaruit later de stamcellen worden gehaald. Iets wat voor alle duidelijkheid niet sowieso gebeurt bij een gewone bloeddonatie. Om opgenomen te worden in de databank als stamceldonor, is 1 bloedstaal al voldoende. Maar Taner gaat ook regelmatig bloed doneren. “Ik las over stamceldonatie en ik vind het een fijne en makkelijke manier om mensen
te helpen”, zegt hij. “Met slechts een klein beetje moeite kan je mensenlevens redden. Het is niet dat ze je vragen om een orgaan af te staan, hé. Voor de bloedafname moet je alleen wat tijd uittrekken.” “Sinds ik mij heb geregistreerd, word ik regelmatig gevraagd voor een bloedafname – al is dat door de coronamaatregelen iets minder. Die bloedstalen worden onderzocht en als er een match is met iemand die stamcellen nodig heeft, neemt het ziekenhuis contact met je op. Ofwel worden je stamcellen uit je bloed gehaald, ofwel volgt er een beenmergpunctie. Ik heb nog geen match gehad, dus die procedure maakte ik nog niet mee.” Een beenmergpunctie is wel niet zo evident. De ingreep is pijnlijk, een ziekenhuisopname is nodig en je kan even niet gaan werken. Maar als je er een leven mee redt, is dat het helemaal waard. Bovendien krijg je altijd de keuze. “Als je
8
“Je weet niet wie je redt, maar dat is niet erg”, gaat Taner verder. “Ik vind het niet belangrijk om te weten wie ik help, wel dát ik help. Ik probeer mijn vriendenkring te overtuigen om mee te gaan. Ik zou graag een keer met onze hele groep gaan bloed geven. Dan kunnen we allemaal naast elkaar zitten en die foto op onze sociale media zetten, en een voorbeeld zijn voor anderen. Voorlopig zien mijn vrienden het helaas niet zitten. Ofwel hebben ze geen tijd, ofwel hebben ze te veel twijfels. Jammer, want je hebt echt niets te verliezen door dit 1 keer te proberen.’
STAMCELDONOR WORDEN? Goed idee, je redt er levens mee! Het Rode Kruis zoekt ook vooral jonge mannen met niet-Europese roots. Meer info: www.stamceldonor.be. Blijf ook bloed doneren! Sinds begin september ging het aantal donoren enorm omlaag. Meer info: www.rodekruis.be.
Joke Van Leeuwen, dichter op eenzame uitvaarten “IK HOEF GEEN DANKBAARHEID. HET IS OOK VOOR MIJ EEN VERRIJKING” “Wij schrijven een persoonlijk gedicht voor mensen die in alle eenzaamheid sterven en dragen het ook voor op hun begrafenis”, zegt schrijfster Joke Van Leeuwen, die het allereerste gedicht schreef voor het project ‘De Eenzame Uitvaart’. Voor JVL, een vrouw met precies dezelfde initialen als zij. “Ons gedicht is een klein monumentje, een soort ritueel voor die mensen. Op die manier is er toch nog iemand die iets voor hen doet. Het geeft hen waardigheid.” ‘De Eenzame Uitvaart’ is een literair en sociaal project voor mensen die tijdens hun leven uit de boot vielen en ook zonder familie of vrienden begraven worden. Maarten Inghels startte het in
2009 met enkele collega-auteurs, vandaag coördineert Yella Arnouts het. Joke: “Frank Starik, die in Amsterdam vormgaf aan eenzame uitvaarten, zei het heel mooi: ‘De dichter kan de vriendschap niet vervangen, maar hij brengt een saluut aan iemand die hij nooit heeft gekend, noch zal leren kennen. De eenzame uitvaart voldoet aan een minimale eis van beschaving. Het maakt ons medeplichtig aan die onopgemerkte levens.’” “Niet makkelijk natuurlijk om te schrijven over iemand van wie je bijna niets weet. Ik probeer wel altijd informatie over hen op te zoeken. Zo was er eens een man van wie ik alleen wist dat hij gek was op baseball. Op internet vond ik een foto van het 1ste Antwerpse baseballteam uit de jaren 30. Het jongetje van 10 jaar dat trots vooraan stond, bleek die man te
Joke Van Leeuwen 68 JAAR
HOUDT VAN REIZEN, LEKKER ETEN IN FIJN GEZELSCHAP, FILMS EN KORIANDER
zijn. Bijzonder toch? En ooit hoorde ik op de begrafenis van een man dat hij verpleger was geweest. Hij had dus zijn hele leven aan het bed van anderen gestaan. Hij had zoveel mensen geholpen en toch moest hij eenzaam sterven …” “Dit is een goede oefening om iets te doen voor anderen zonder er wat voor terug te verwachten. Mijn ouders waren sociaal geëngageerd, ik heb dat met de paplepel meegekregen. Ik heb zulke dingen altijd vanzelfsprekend gevonden. Ik ben bijvoorbeeld ook actief geweest voor Amnesty International en ik heb ooit een gezin Bosnische vluchtelingen bij me thuis opgevangen. En ik hoef daar geen dankbaarheid voor. Ik haal hier zelf ook iets uit, want dit is een enorme verrijking voor mijn leven. Voor mij is het een manier van zin geven. Ik kan het iedereen aanraden.” www.eenzameuitvaart.be
DOSSIER
Magalie schrijft brieven voor Amnesty International Magalie Kisukurume 30 JAAR
HOUDT VAN SURFEN, NIEUWE PLEKKEN ONTDEKKEN, MUZIEK EN AFRIKA
“DIT IS GEEN DRUPPEL OP EEN HETE PLAAT” Brieven schrijven in een digitaal tijdperk lijkt misschien achterhaald, maar volgens Magalie, ‘briefschrijfster’ bij Amnesty International Vlaanderen, leveren haar pennenvruchten wel degelijk resultaat op. “Wij hebben een schrijfgroepje waarmee we elke maand proberen samen te komen om brieven te schrijven voor mensen die opgesloten zitten. Meestal schrijven we 15 tot 20 brieven op een avond en elke maand behandelen we 4 andere cases. Zo hebben we bijvoorbeeld een jongen uit Nigeria vrij gekregen die veroordeeld was tot de doodstraf omdat hij onder andere 3 gsm’s had gestolen. Dankzij onze brieven kreeg hij gratie. Vorig jaar kwam hij naar België en heb ik hem ontmoet. Dat gaf een heel warm gevoel.” “Nog een zaak die me is bijgebleven, is die van Pierre Claver Mbonimpa, een Burundese mensenrechtenactivist. Hij was bezig aan een dossier over de Burundese veiligheidsdiensten toen hij werd opgepakt. Onder alle internationale druk is hij vrijgelaten, maar op een avond werd hij toch neergeschoten. Gelukkig raakte hij uiteindelijk in België om zich te laten verzorgen.” “Die verhalen tonen aan dat onze brieven zeker iets doen. Het is natuurlijk niet 1 brief die het verschil maakt, wel het feit dat we met zovelen van over heel de wereld schrijven. Naar Congo sturen we bijvoorbeeld niet alleen brieven, maar ook mails, omdat de post er veel te lang over doet. De Congolese ministeries veranderen daarom heel vaak van mailadres. Anders worden ze overstelpt met mails. (lacht) Vele kleintjes maken in dit geval dus écht een grote. We doen ook acties via Facebook en Twitter, maar een handgeschreven brief maakt toch nog meer indruk. Een e-mail is gewoon knippen en plakken, hé.” “Word ik door mijn engagement een beter mens? Geen idee. Maar ik voel me wel nuttig. Er schuilt een idealist in mij die de wereld toch een klein beetje wil veranderen. Het kost uiteindelijk geen grote inspanningen. Onze schrijfavonden houden we bijvoorbeeld op café, waar we lachen en kletsen. Ik heb ook niet het gevoel dat dit een druppel op een hete plaat is. We schrijven niet alleen brieven naar overheden, ook naar de gevangenen zelf. En zij hebben ontzettend veel aan onze solidariteitsboodschappen. Zo weten ze dat ze niet vergeten zijn.” www.amnesty-international.be
GEWIKT & GEWOGEN
WE PLUKKEN ALLEMAAL DE VRUCHTEN VAN SOLIDARITEIT Paul : “We worden allemaal beter van solidariteit. Niet alleen de zwakken, de zieken of de armen. Maar elk van ons. Solidariteit maakt onze hele samenleving sterker.”
Solidariteit. Er is geen andere waarde die tegelijk zo kostbaar en zo vanzelfsprekend is. Omdat het in onze menselijke natuur zit om vriendelijk te zijn met elkaar, zonder de zekerheid dat we er iets voor in de plaats krijgen. Omdat we intuïtief voelen dat het rechtvaardig is om te delen en te herverdelen. Om te geven volgens eigen vermogen en te krijgen volgens eigen noden. Maar leg solidariteit maar eens uit. Leg maar eens uit wáárom we allemaal gelijkwaardig zijn. Wáárom het logisch is om iedereen toegang te geven tot dezelfde voordelen. Wáárom we inzitten met onze medemens. Wel, we doen een poging. Kijk even mee naar deze 3 werelden: wereld A is ongelijk, wereld B is gelijk en wereld C is solidair. Ik weet alvast in welke wereld ik wil wonen. Jij ook?
Ongelijkheid Iedereen is anders. Daardoor kunnen sommigen appels plukken en anderen niet. Er zijn geen kratten om op te staan. Het is ieder voor zich.
Een kritische noot, een optimistische boodschap of een duidelijke stelling. Algemeen secretaris Paul Callewaert werpt een blik op onze samenleving en brengt je graag zijn visie.
Gelijkheid We doen alsof iedereen hetzelfde is, dus iedereen krijgt hetzelfde aantal kratten. Sommigen kunnen nu bij de appels. Anderen blijven met lege handen achter. Solidariteit Iedereen is anders, maar gelijkwaardig. Iedereen heeft dus evenveel recht op appels en iedereen kán ze zelf plukken. Daarvoor hebben sommigen meer kratten nodig dan anderen. Gelukkig zijn er genoeg appels voor iedereen.
PAUL CALLEWAERT ALGEMEEN SECRETARIS SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN
11
E.R. : P&V Assurances SCRL, Rue Royale 151 à 1210 Bruxelles
DE BESTE MANIER OM DE TOEKOMST VEILIG TE STELLEN, IS DOOR ER SAMEN AAN TE BOUWEN.
DE P&V GROEP IS EEN BELGISCHE COÖPERATIEVE VERZEKERINGSGROEP DIE ZICH INZET VOOR EEN SOLIDAIRE EN DUURZAME MAATSCHAPPIJ
S -INFO
SENIOREN MET SENSOREN Vrijheid blijheid. Zelfstandig gaan en staan. Langer en veiliger thuis wonen. En gerust zijn dat er altijd iemand ‘in de buurt is’. Een redder in nood. Met de nodige zorgtechnologie kan dat.
PERSONENALARMSYSTEEM OF PAS Met een personenalarmsysteem kan je dag en nacht hulp inroepen als dat nodig is. In geval van nood druk je op de knop van de zender en word je automatisch doorverbonden met de alarmcentrale. Zij nemen dan contact op met de opgegeven contactpersonen of hulpdiensten. Er bestaan verschillende soorten PAS’en. Voor wie nog erg actief is en graag naar buiten gaat, is een alarmsysteem in de vorm van een horloge interessant. Het ziet eruit als een smartwatch, een digitaal horloge. Je kan er het uur op aflezen en met 1 druk op de knop hulp inroepen, waar je ook bent. Een geruststelling voor jezelf en voor wie je lief heeft. En het heeft een trackingfunctie. Handig als iemand dwaalgedrag of tekenen van beginnende dementie vertoont. Je kan opzoeken waar hij of zij is.
Voor wie niet meer buiten komt, is een toestel voor binnenshuis met een zender die je rond je hals of pols kan dragen nuttig. Met een druk op de knop kan je praten met de alarmcentrale, die de ernst van de situatie inschat en hulp inroept. Zo voorkom je dat iemand urenlang op hulp moet wachten.
VALALARM MET SOS-KNOP Valpartijen komen regelmatig voor bij oudere mensen. Bij een val stuurt de detector automatisch een alarm naar de centrale, tenzij je het alarm annuleert of opstaat en even blijft staan. Maar je kan er ook gewoon op drukken wanneer je in nood bent.
MEDICATIEALARM De medicatiedispenser of slimme pillendoos helpt je om medicijnen juist en op tijd in te nemen. Je kan de dosissen en het tijdstip zorgvuldig programmeren
13
voor een hele week tot zelfs een maand. Als het tijd is om je medicatie in te nemen, gaat er een alarm af. Automatisch krijg je de juiste pil(len), in de juiste hoeveelheid aangeboden. De medicatiedispenser is gekoppeld aan je personenalarmsysteem en staat in verbinding met de zorgcentrale. Nam je de medicijnen niet? Dan gaat er een alarm af bij de zorgcentrale. Die gaat na of je je medicijnen innam of vergeten bent. Ben je niet oké? Dan nemen ze contact op met je mantelzorger.
ZORGTECHNOLOGIE BINNEN HANDBEREIK Kom langs in een Mediotheek voor alle info en advies over zorgoplossingen. Adressen en info: surf naar www.bondmoyson.be, mail naar mediotheek.bmovl@bondmoyson.be of bel 09 333 55 00 (kies optie 2).
H
IN DE KIJKER ALS VRIENDEN FAMILIE WORDEN
“SOMS WETEN WE NIET MEER WELK KIND VAN WIE IS” Velen hebben vandaag naast hun gezin ook een ‘framily’ gesticht: vrienden met wie je zo’n hechte band hebt opgebouwd dat je ze eigenlijk beschouwt als familie. Freya (37) en Lise (33) weten perfect hoe het traditionele familiegevoel zo kan evolueren.
14
H
Het doorsnee gezin met mama, papa en 2 kinderen is anno 2020 achterhaald. Er zijn eenoudergezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, holebikoppels met kinderen, kinderloze stellen of singles … Kortom, het beeld van het gezin is toe aan een update. Precies wat Generation Y (geboren tussen 1980 en 2000) doet. Zij betrekken meer dan ooit hun vrienden bij hun gezin. Ze creëren een ‘framily’ (samentrekking van ‘friends’ en ‘family’).
GEZIN VAN 10
Hulp inschakelen om je gezinsleven op wieltjes te laten lopen, is niet nieuw. Maar was die rol vroeger duidelijk (of enkel) weggelegd voor familie, dan bouwen gezinnen nu ook op andere fundamenten. Vrienden krijgen een steeds grotere rol. Ze worden even belangrijk als familieleden of soms zelfs belangrijker. Freya (37) en Lise (33) zijn beste vriendinnen. De 2 leerden elkaar kennen aan de schoolpoort, want hun oudste zonen Cis en Mathias zijn 2 handen op 1 buik. “We voelden het: dat klíkt hier”, herinnert Freya zich. “Vreemd, het was meteen heel intens. Dat is het na 7 jaar nog altijd.” “We zien en horen elkaar dagelijks. Ook onze kinderen spelen samen, kibbelen, plagen elkaar … kortom, ze gaan met elkaar om als broers en zussen. Het voelt aan als een gezin van 10: 4 volwassenen en 6 gezamenlijke kinderen, ‘onze’ jongens Cis (10), Mathias (10) en Sep (7), en meisjes Ella (7), Fien (5) en Oona (3)”, zegt Lise.
TRANEN EN SNOTTEBELLEN Generation Y is ambitieus. Ze willen niet het een óf het ander, maar wel het een én het ander. Ze zijn actief en sociaal, en dat willen ze zo houden. En dichte vrienden zijn cruciaal, want het is vaak dankzij de framily dat ze alles geregeld krijgen. “Je holt van hot naar her: je hebt (kleine) kinderen – met hobby’s – een huishouden, een carrière. Een dag is snel te kort! Super als er dan iemand is op wie
je kan leunen. Die je kinderen bijvoorbeeld ophaalt aan de school als jij er niet geraakt. Voor wij het goed en wel doorhadden, wisten we niet meer welk kind van wie was”, lacht Lise.
zomervakanties op elkaar af. “We zorgen ervoor dat we dezelfde 2 weken weg zijn. Stel je voor, wij 2 weken op vakantie en Lises gezin de volgende 2 weken. Elkaar zo lang missen, onmogelijk!”, weet Freya.
Is er eens totale chaos? Geen schaamte: imperfectie hoort erbij. Framily mag dat zien. “Als je met vrienden afspreekt, doe je dat meestal op een goed moment. Je trekt mooie kleren aan, gaat gezellig op restaurant of café … iedereen op z’n best. Maar soms ontploft de boel. Als ik een slechte dag had, kan Freya hier even later staan. Met tranen en snottebellen zit ik dan voor haar. Je treft elkaar op heel intieme momenten”, aldus Lise.
Het is duidelijk. Freya en Lise zijn méér dan vriendinnen. Ze zijn onafscheidelijk. Yin en yang. “We vullen elkaar aan. Lise is de durver, ik de schijtluis. Zij onderneemt snel, ik wacht af. We leren constant van elkaar”, vertelt Freya. “En we houden elkaar in balans. Freya moet me af en toe intomen. Maar we laten elkaar in elkaars waarde”, vult Lise aan.
SAMENWONEN Als 2 hartsvriendinnen zo hecht zijn, dan moeten de andere gezinsleden ‘volgen’. “Tuurlijk volgt de rest, maar we hebben ze niet gedwongen hé”, reageert Freya. “Het is heel natuurlijk gegaan. Als we met de 2 koppels weggaan, beleven we warme, fijne momenten. Een gesprek tussen onze mannen valt ook niet snel stil.”
ALS JE FRAMILY EEN DEEL IS VAN JE DAGELIJKSE LEVEN, DAN STOPT DAT NOOIT “Onze band is van wezenlijk belang voor ons allemaal. Weet je wat we willen? Verhuizen met ons 10 naar een vierkantshoeve. Elk z’n deel en toch dicht bij elkaar”, droomt Lise. “Als Freya’s kinderen over de vloer komen, ben ik zó gelukkig. Ze voelen zich thuis. Ik zie die kindjes doodgraag. Ik weet hoe ze in elkaar zitten, hoe ik ze moet aanpakken. En Freya weet dat van mijn kinderen.”
HET KAN EN MÁG BOTSEN Als je framily een deel is van je dagelijkse leven, dan stopt dat nooit. Zo stemmen de gezinnen van Freya en Lise hun
15
Een familieband krijg je moeilijk stuk. Een framilyband ook niet. “Ik geloof niet dat iets ons kapot krijgt”, zegt Lise. Dat wil niet zeggen dat er nooit woorden vallen. “Uiteraard zijn er weleens akkefietjes. Dat betekent dat je durft te zeggen wat je dwarszit. Dat ik alles kan zeggen tegen Freya is net een geruststelling.” Freya knikt. “Hoe abnormaal zou het zijn als er nooit een scheef woord valt? Niemand is altijd ‘happy happy’. Het botst soms, net zoals bij een koppel.”
GEEN GREINTJE JALOEZIE BIJ DE FAMILIE Vrienden betrekken in je gezinsleven betekent niet dat de ‘echte’ familie naar de achtergrond verschuift. Heel wat jonge ouders kiezen vrienden als meter of peter voor hun kroost, om te tonen dat ze bij het gezin horen. Grootouders, broers en zussen verdwijnen daarom niet. Zij hebben al een duidelijke plek: oma en opa, nonkel en tante. “Freya’s kinderen komen geregeld mee naar mijn ouders. Mijn kinderen noemen Freya’s ouders dan weer ma’ke en pa’ke. Ma’ke was een tijd geleden erg ziek. Wel, dat snijdt in mijn hart. Maar er is totaal geen jaloezie bij de grootouders”, vertelt Lise. Freya: “Mijn ouders zeggen vaak dat zij álle kinderen kunnen opvangen als het nodig is. Het is vanzelf gegroeid.”
- 20 %
Promo geldig van 1 november 2020 tot en met 31 december 2020*
REVILAX HET ULTIEME ZITCOMFORT Het antwoord op elke behoefte, met zowel standaardzetels als zetels op maat.
Medilax
Zetels op maat • Persoonlijk advies aan huis door een ervaringsdeskundige • Je kiest zelf: stof, kunstleder of echt leder. Ook afwasbare bekledingen of urinebestendige en brandvertragende stoffen zijn mogelijk. • Zitfunctie, ligfunctie, uitstapfunctie, kantelfunctie met elektrische bediening.
-20%
• Afwerking naar keuze: pootjes, wieltjes …
Comfortlax Standaardzetels
• Relax met uitstaphulp. • Je kan voetensteun en rug afzonderlijk bedienen. • Beschikbaar in verschillende kleuren.
€ 1424 €
1139
* enkel voor leden van Bond Moyson Oost-Vlaanderen
Interesse?
T 09 333 55 00 E mediotheek.bmovl@bondmoyson.be Of kom langs in de mediotheek in je buurt.
HOEZO
SOMS RAKEN JE HORMONEN WAT IN DE WAR? Hormonen, je lichaam zit er vol van. Onzichtbare chemische stoffen die belangrijk zijn voor je groei, vruchtbaarheid, immuniteit, humeur … Sommige stoffen in onze directe omgeving kunnen de boel ontregelen: hormoonverstoorders.
Wat zijn hormoonverstoorders? Het zijn chemische stoffen van buiten je lichaam die de normale werking van hormonen kunnen verstoren. Ze zitten vaak in verpakkingen, textiel, schoonmaak- en cosmetische producten … Via de adem, huid en etenswaren komen ze in je lichaam. Hormonen geven belangrijke informatie door in je lichaam en hormoonverstoorders saboteren dat proces, op verschillende mogelijke manieren: • Ze bootsen hormonen na: je lichaam krijgt verkeerde signalen of hormonen worden geblokkeerd in hun werk. • Ze verhinderen hormoontransport door je bloedbaan: de hormoonconcentratie in het bloed raakt verstoord. • Ze ontregelen de aanmaak- en afbraakprocessen van hormonen.
Zijn hormoonverstoorders gevaarlijk? Moeilijke vraag: we weten er het fijne (nog) niet van. Van heel wat chemische stoffen wordt nog volop onderzocht wat de effecten op lange termijn zijn. Sommige worden gelinkt aan klachten als onvruchtbaarheid, zwaarlijvigheid, diabetes, stoornissen in de hersenontwikkeling … Geen goed nieuws, maar niet iedereen is er even gevoelig voor. Vooral zwangere vrouwen en kleine kinderen moeten opletten. Bij volwassenen zou het effect weer verdwijnen als je niet meer in contact komt met de stof. Alle chemische stoffen vermijden? Onbegonnen werk en dat hoeft niet. Het kan geen kwaad om voorzichtig te zijn als je dat wil, maar paniek is niet nodig.
17
Hoe vermijd je hormoonverstoorders? De belangrijkste boodschap: als je ze makkelijk kan vermijden, doe dat dan. Enkele tips: • Ventileer en verlucht elke dag – zet het raam open. Zeker als je poetst. • Gebruik poetsmiddelen zonder parfum, kleurstoffen of oplos middelen. Kies voor ecolabels of natuurlijke middeltjes (citroensap, azijn …). • Gebruik zo weinig mogelijk plastic verpakkingen of opbergpotjes. Ga liever voor glas. Spoel groenten en fruit goed af. • Kijk verzorgingsproducten (zeep, shampoo, deodorant) na. Vermijd parabenen, ftalaten of afkortingen als BzBP, DEP en DMP. • Wol, linnen en katoen zijn beter dan synthetische stoffen. Was nieuwe kleren en lakens voor gebruik.
BYE BYE, HORMOON VERSTOORDERS Meer tips om hormoonverstorende stoffen in je omgeving te beperken? Kijk op www.bondmoyson.be/ blog.
GEZOND ETEN ALS EEN VALS WARM DEKEN
Na een stressvolle dag op het werk, bij een gebroken hart, voor een moeilijk examen of bij het overlijden van een dierbare. Zowat iedereen heeft op een emotioneel lastig moment al eens troost gezocht in een zoute knabbel of een zoete zonde. Maar wanneer wordt emotioneel eten problematisch?
Als emoties doen eten
Niet vreemd dat eten helpt om moeilijke momenten te doorspartelen. Weet je nog hoe je als kind getroost werd met iets lekkers? Een snoepje of ijsje deed een pijntje vergeten. Het troostende effect wordt ons aangeleerd.
GEEN CONTROLE Trees Peersman, diëtiste gespecialiseerd in emo-eten, ziet mensen vluchten in eten. “Bepaalde voedingsmiddelen veroorzaken euforie of zelfs een kort dopamineshot. Je krijgt een goed gevoel. Geen probleem zolang het niet te vaak gebeurt. Maar als het herhaaldelijk voorkomt en als je geen controle meer hebt over wat je eet, gaat het verkeerd”, weet ze. Een appel of slaatje omarmt je niet op dezelfde troostende manier als snoep. Is emo-eten ongezond eten? “Een emo-eter gaat vooral voor zoet of zout, suiker- en vetrijke dingen. Sommige mensen denken dat ze iets ‘gezonds’ kiezen: rijstwafels of druiven bijvoorbeeld. Maar in volle emotie 2 kilo druiven naar binnen werken, is niet per se beter. Het gaat niet om wát je eet,
wel om wáárom je het eet. Een pak rijstkoeken opsmikkelen is ook een vlucht.”
REPTIELENBREIN NEEMT OVER “Je hebt verschillende soorten breinen: het rationele, het emotionele en het reptielenbrein. Bij mensen die gevoelig(er) zijn en een rijker emotioneel leven hebben, wordt het emotionele brein makkelijk overprikkeld. Dan wordt het reptielenbrein – het oerinstinct – geactiveerd en treed je in een vluchtmodus. Het gaat niet meer: je moet eten”, legt Trees uit. “Mensen zeggen: ‘bijt op je tanden’ of ‘eet dat gewoon niet’. Maar het is geen kwestie van karakter tonen. Op het moment dat het te veel wordt, neemt het reptielenbrein over. Op scans zie je dat trouwens: het rationele deel van de hersenen is niet actief. Het reptielenbrein is sterk, als een beest dat overneemt. Het is moeilijk om het gevecht te winnen. Nadien, als de ratio weer actief is, komen de schuldgevoelens boven.”
TRIGGERS OPSPOREN Emo-eten zorgt even voor geluk, maar op
18
DRANG OM TE EMO-ETEN? AFLEIDING IS DE SLEUTEL
EEN TELEFOONTJE NAAR EEN VRIEND(IN)
Laat dat malse witte broodje links liggen. Je bestie heeft ongetwijfdeld veel meer troostende kracht.
EEN DEUGDDOEND BAD NEMEN Een geurig bad, niks dan warmte en comfort. Je eigen wellness, daar kan geen krokant gebakken spek tegenop.
EEN BLOKJE OMLOPEN
Lach gerust, maar ‘say no cheese’. Laat de prachtige natuur je omarmen tijdens een wandeling.
EMO-ETEN IS GÉÉN KWESTIE VAN EEN GEBREK AAN KARAKTER
EMO-ETER ANJA: “LANGE TIJD ONTKEND” Sinds haar jeugd kampt Anja (48) met emo-eten. “De kleinste tegenslag en ik greep naar iets zoets. Mijn grootste triggers? Het overlijden van mijn vader. Ook werkstress en ‘lastige’ tieners thuis deden me eten.” Anja besefte dat eten een vlucht was. “Maar ik heb het lang ontkend. Het gaf voldoening en ik had geen medische problemen.” Tot ze 117 kilo woog en het risico liep op diabetes. Ze gooide het roer om. “Ik bande alle zoetigheid uit de kasten. Als ik de drang voel om te snoepen, zoek ik afleiding. Vroeger at ik tijdens een pauze een reep chocolade, nu loop ik een blokje om. En ik compenseer mijn zin in snacks met sport: 3 keer per week fitness ik.”
Vaak is er meer dan 1 trigger. En je moet ze allemaal ontleden. Ik breng eerst de negatieve gevolgen in kaart. Welke effecten belemmeren je? Dan pols ik naar het gevoel dat je ervaart als je eet. Rust? Euforie? Beloning? Met andere woorden, wat is je behoefte? Ten slotte zoeken we naar een andere manier om dat te bereiken, zónder te eten.” “In de praktijk laat ik mensen gebruik maken van een ‘food-and-moodboekje’. Het helpt om aan de slag te gaan met je gevoelens. Voel je de drang om te emoeten, dan is het belangrijk om afleiding te zoeken en een alternatief te bedenken voor eten”, zegt Trees.
MET VALLEN EN OPSTAAN
“Post-its met boodschappen uithangen, helpt ook. Zoals Trees’ quote ‘Wat zou je NU kunnen doen, in plaats van te eten, om dat vervelende gevoel kwijt te raken?’. Onnozel in de ogen van anderen, maar ik maak er de klik door.”
Emo-eten aanpakken is een proces van lange adem, benadrukt ze. “Ik start met een pakket van 6 consultaties, maar het is moeilijk om er een termijn op te plakken. Sommigen kunnen na een paar weken verder, bij anderen kan het maanden tot een jaar duren.”
lange termijn heeft het negatieve gevolgen. “Die beperken zich niet tot gewichts problemen”, verzekert Trees. “Slaap- en spijsverteringsproblemen, een gebrek aan energie, weinig zelfvertrouwen, schaamte … gevolgen die je uiterlijk niet ziet, maar die doorwegen.”
“Het is een verhaal van vallen en opstaan. Net omdat het een onbewust proces is, kan je het niet zomaar uitschakelen. Mensen die hervallen hebben het gevoel dat al het werk voor niks was. Niet waar. Hervalmomenten zijn leermomenten. Je kan de draad sneller oppikken. De inzichten die je verworven hebt, zijn niet weg.”
Is het iets sporadisch, dan kan je het zelf aanpakken. Is het een diepgeworteld probleem, dan los je dat niet in 1-2-3 op. “Meestal heb je professionele hulp nodig om te graven naar de onderliggende triggers. Zolang je geen inzicht ontwikkelt in het probleem, bots je altijd op een muur en herval je in hetzelfde slechte patroon.”
AFLEIDING ZOEKEN Een standaard stappenplan bestaat niet. “De oorzaak is voor iedereen anders.
19
DIËTIST TERUGBETAALD Op zoek naar voedingsadvies? Of wil je op een verantwoorde manier afvallen of bijkomen? Doe een beroep op een van onze erkende diëtisten. Als lid van ons ziekenfonds geniet je een voordeeltarief. Meer info: www.bondmoyson.be/ dieetadvies.
S -INFO
Als je ziek wordt en niet kan gaan werken, krijg je van ons ziekenfonds een ziekte-uitkering. Op voorwaarde dat je je arbeids ongeschiktheid tijdig meldt. Hoe zit dat juist met die aangifte en uitkering?
VAN ZIEKTEAANGIFTE TOT UITKERING LAAT ONS WETEN DAT JE ZIEK BENT Kan je niet gaan werken of stempelen, dan moet je dat laten weten aan je ziekenfonds met het getuigschrift van arbeidsongeschiktheid, ook ‘vertrouwelijk’ genoemd. Je laat het invullen door je dokter en je verstuurt dit met de post. De poststempel is het bewijs dat je de aangifte tijdig opstuurde.
arbeidsongeschiktheid onder contract staat als arbeider, moet je ons binnen 14 dagen je ziekteaangifte bezorgen. Als bediende moet dat binnen 28 dagen en als werkzoekende binnen 48 uur. Zelfstandigen moeten binnen de week aangifte doen (maximaal 7 kalenderdagen na de begindatum, 1ste dag niet inbegrepen).
Of geef je getuigschrift af in een van onze kantoren. Je krijgt dan een ontvangstbewijs. Door de coronacrisis mag je ook (tijdelijk) je aangifte online doen via www.bondmoyson.be of ze bezorgen via mail. Zonder je aangifte weten we niet dat je ziek bent en krijg je geen ziekte-uitkering.
Als zelfstandige begint je ziekteperiode op de dag van ondertekening door je dokter. Ben je interimmer of ken je je statuut niet? Dan bezorg je ons je aangifte het best binnen 48 uur.
HOE SNELLER, HOE BETER Hoe sneller je aangifte doet, hoe sneller je dossier wordt opgestart. Als je bij aanvang van je
20
Opgelet: elk herval en elke verlenging moet je binnen 48 uur aangeven, ongeacht je statuut. Het getuigschrift van arbeidsongeschiktheid vind je op www.bondmoyson.be.
ERKENNING ARBEIDSONGESCHIKTHEID Als onze adviserend-arts je getuigschrift ontvangt, controleert hij of je aangifte voldoet aan de voorwaarden om arbeidsongeschikt erkend te zijn. We bezorgen je dan documenten die je ons ingevuld moet terugbezorgen. Wij vragen ook aan je werkgever en/of werklozenkas om ons de nodige (loon)gegevens te bezorgen. Eens we alle documenten hebben, starten we met de berekening van je uitkering. Je hebt pas recht op een uitkering als je al een tijd aan het werk bent of op een andere manier gerechtigd bent. Voor arbeidsongeschiktheid is de wachttijd 1 jaar, voor moederschapsrust, geboorteverlof of als zelfstandige is dat 6 maanden. Je moet dus een minimum aantal gewerkte of gelijkgestelde dagen/uren kunnen bewijzen. We krijgen automatisch de nodige gegevens van de Kruispuntbank en/of werklozenkas om dat te controleren.
HOE SNELLER JE AANGIFTE DOET, HOE SNELLER JE DOSSIER WORDT OPGESTART
2 KEER ZIEK IN 14 DAGEN? Doe voor elke ziekteperiode een ziekteaangifte bij ons ziekenfonds. Dat is verplicht door de overheid. Is je 2de ziekte een nieuwe aandoening? Als werknemer heb je dan opnieuw recht op je gewaarborgde loon, wat altijd hoger ligt dan een uitkering. De dag waarop je eerst ziek werd, beschouwt je ziekenfonds als start datum die je verdere uitkering bepaalt. Die datum geldt als basis om je loon te bepalen waarop je uitkering wordt berekend en als startdatum van je invaliditeit als je langer dan een jaar ziek blijft.
OPZIJLEGGEN VOOR DE BELASTINGEN Tijdens het 1ste jaar wordt er 11,11 % bedrijfsvoorheffing ingehouden. Na een jaar (invaliditeit) wordt er géén bedrijfsvoorheffing meer ingehouden. Als je in een kalenderjaar zowel periodes van ziekte als werk hebt, dan is de voorheffing eigenlijk te laag en mag je het volgende jaar dus op een hoge belastingaanslag rekenen. Zet dus zelf wat opzij of doe aan voorafbetalingen.
OP CONTROLE Nodigt de adviserend-arts van ons ziekenfonds je uit voor een medisch onderzoek? Breng zoveel mogelijk medische documenten mee: radiografieën, voorgeschreven geneesmiddelen, de uitleg van je huisarts ... De arts bekijkt dan of je nog arbeidsongeschikt bent. Kom je niet op verplichte controle? Dan moeten we je uitkering stopzetten. Pas als je toch nog op controle gaat bij de adviserend-arts en hij je verder arbeidsongeschikt verklaart, betalen wij opnieuw je uitkering uit. Kan je om medische redenen niet naar de controle komen? Bezorg ons vooraf een attest van je behandelend arts.
HOUD DE EINDDATUM VAN JE ZIEKTEAANGIFTE IN HET OOG Kan je meteen na je einddatum weer aan het werk, dan hoef je je ziekenfonds niet te verwittigen. Blijf je langer ziek dan de verwachte einddatum? Laat je arts een nieuw getuigschrift van arbeidsongeschiktheid invullen en stuur het binnen 48 uur naar ons ziekenfonds.
OM DE 14 DAGEN UITBETAALD Tijdens het 1ste ziektejaar wordt je uitkering voor arbeidsongeschiktheid om de 14 dagen uitbetaald. De exacte data en betaalkalender vind je op www.bondmoyson.be. Bezorg je gsm-nummer aan je ziekenfonds, dan krijg je een sms als we je uitkering betalen.
Kan je vroeger weer aan de slag? Vul het formulier ‘bewijs van arbeidshervatting’ in en bezorg het ons zo snel mogelijk terug.
UITKERING VOOR 6 WERKDAGEN PER WEEK Je uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid worden altijd berekend en betaald op basis van een week met 6 werkdagen. Ook als je altijd 5 dagen per week gewerkt hebt, ontvang je dus voor 6 dagen per week een uitkering. Je ontvangt 60 % van je brutoloon. Dit bedrag is geplafonneerd (maximumbedrag), maar kan na 6 maanden ook worden opgetrokken (minimumbedrag).
MEER INFO? Op www.bondmoyson.be vind je heel wat info over ziekte-uitkeringen, de betaaldata en de wetgeving.
21
TABOE WAT ALS ER GEEN SOCIALE ZEKERHEID WAS?
een Je wordt ziek, maar valt niet zonder inkomen. In het ziekenhuis betaalt je ziekenfonds 90 % van de kosten. Het lijkt normaal. Toch zitten er gaten in onze sociale zekerheid. Een benefiet organiseren om je dokterskosten te betalen? Nee, da’s niet normaal.
of je
EMPATHIE EN SOLIDARITEIT 14 jaar geleden sloten 3 radiopresentatoren zich een week lang op in een glazen huis. Luisteraars kwamen in warme sjaals plaatjes aanvragen. Hun centen gingen naar de strijd tegen landmijnen. Het succes was ongezien. De eindstand: bijna 3 miljoen euro. Bij de meest recente Warmste Week brachten we samen 17,5 miljoen euro in het laatje. Een vloedgolf aan solidariteit. Of is het empathie? In zijn boekje ‘Het empathisch teveel’ maakt filosoof Ignaas Devisch het onderscheid tussen empathie en solidariteit. Empathie is: je inleven. Omdat we kunnen meevoelen met de slachtoffers van landmijnen, werd die 1ste Music for Life zo’n succes. Empathie is heel mooi. Toch hebben we naast empathie ook solidariteit nodig. Solidariteit is geven naar eigen vermogen en terugkrijgen wanneer je het nodig hebt. Je hoeft de mensen die geholpen worden niet eens te kennen. Want de dag dat jij hulp nodig hebt, is diezelfde solidariteit er voor jou.
ONZE SOLIDARITEIT IS UNIEK Terwijl we opkijken van de miljoenen die tijdens de Warmste Week worden opgehaald, vinden we
die andere solidariteit in onze samenleving doodnormaal. In dit land worden we beschermd door de sociale zekerheid. Solidariteit op grote schaal. We dragen er allemaal aan bij, via een belasting op onze inkomsten, en krijgen ervan terug wanneer we het nodig hebben. 1,8 miljoen Belgen krijgen een pensioen na een lange loopbaan. Mensen zonder werk, zieken, pas bevallen moeders … allemaal krijgen ze hulp. Jawel, 11 miljoen Belgen gaan naar de dokter, grotendeels betaald met solidariteit. Die solidariteit ontstond beetje bij beetje. 150 jaar geleden richtten werkmensen de 1ste mutualiteiten en hulpkassen op. Met algemene stakingen eisten en kregen ze betere
Kan je je een toekomst voorstellen waarin we altijd een beroep moeten doen op crowdfunding (geld inzamelen via het internet)? Een benefietactie voor elke kankerpatiënt? Wie veel vrienden heeft, geraakt misschien aan de centen, maar niet iedereen zal succes oogsten. En wat als jouw geneesmiddel of behandeling ettelijke miljoenen kost? De gaten in ons vangnet maken duidelijk waarom we niet alleen op empathie kunnen teren, maar vooral meer solidariteit nodig hebben.
GATEN IN SOCIAAL VANGNET Pascal Debruyne kent de gaten in ons vangnet. Hij stond mee aan de wieg van het ‘Gents solidariteitsfonds voor moeilijke tijden’. In volle lockdown bereidde die organisatie maaltijden, verdeelde ze winkelbonnen en deelde ze basispakketten uit. “Plots schoven er dubbel zoveel mensen aan voor hulp”, vertelt Pascal. “Mensen zonder huis, interimmers zonder inkomen, gezinnen zonder computer voor schoolwerk. Daarom gingen verschillende verenigingen samenwerken en richtten we het solidariteitsfonds op.” De Gentenaars toonden zich van hun meest empathische kant en schonken intussen al 140 000 euro. Gedreven vrijwilligers gingen aan de slag en blijven bezig.
VERDER GAAN DAN LIEFDADIGHEID
WAT ALS JOUW GENEES MIDDEL OF BEHANDELING ETTELIJKE MILJOENEN KOST?
bescherming. Na WO II werd al die solidariteit wettelijk vastgelegd. In 2020 viert de federale sociale zekerheid haar 75ste verjaardag.
DE VALKUILEN VAN CROWDFUNDING Toch vallen er nog mensen uit de boot. Het vangnet vangt niet iedereen op. Zo worden sommige medische kosten niet of onvoldoende terugbetaald, of zijn ze gewoon onbetaalbaar als je weinig spaargeld hebt. Heidi den Hollander (52) leeft al haar hele leven in armoede en is nu in behandeling voor kanker. Zij moest vrienden en familie om giften vragen.1 Dat probeerde ook Natalie Verrie (29), maar corona stak daar een stokje voor. Door de lockdown kwam haar actie niet van de grond.2
Wie zijn deze mensen zonder sociale zekerheid? “In onze steden leven duizenden mensen in de schaduw”, weet Pascal. “Velen zijn migranten zonder geldig verblijfsstatuut. Ze komen nipt rond met een combinatie van formeel en informeel werk. Hun huur krijgen ze maar net betaald. Deze mensen grijpen naast een leefloon of het recht op gezondheidszorg.” Valt hun werk weg, dan ook hun laatste vangnet. Dat is waarom het solidariteitsfonds basisvoorzieningen aanbiedt. “Mensen kunnen uit de miserie geraken, maar dan mogen ze geen honger lijden.” De volgende stap is administratieve hulp, bijvoorbeeld om een leefloon, verblijfsstatuut of vrijwillige terugkeer te regelen. Empathie is de drijvende kracht, maar het doel van dit initiatief is een zo groot mogelijke solidariteit. Het fonds ijvert nu voor meer structurele hulp. “We moeten verder gaan dan liefdadigheid”, besluit Pascal. ‘Ik hoop dat de solidariteit deze crisis overleeft’, Gazet van Antwerpen, 4 april 2020. 2 ‘Ik hou dit niet lang meer vol’, Het Laatste Nieuws, 19 augustus 2020. 1
VOOR JOU
GEWAPEND DE WINTER TEGEMOET
2,25
Winterprik op komst? Laat je prikken, het griepvaccin beschermt jou en je kroost. Heb je onverwacht opvang nodig voor een ziek kindje? Dan springt de service ‘thuisoppas zieke kinderen’ in de bres.
euro* per uur
tot
voor tijdelijke zorg van een kinderverzorgster
KINDJE ZIEK? MET EEN GERUST HART NAAR HET WERK
25
euro per jaar
voor erkende vaccins
ERKEND VACCIN NODIG? KRIJG GELD TERUG
Een kinderverzorgster neemt tijdelijk de zorg voor je kindje over. Ze dient voorgeschreven medicatie toe, bereidt maaltijden, helpt met het aan- en uitkleden, houdt je kindje gezelschap en stopt het in bed. De service thuisoppas zieke kinderen is er voor kinderen tot 12 jaar.
Het griepvaccin kost 16,46 euro. Risicogroepen, zoals zwangere vrouwen, mensen met een chronische ziekte of weerstandsproblemen, betalen slechts 4,08 euro voor het vaccin. Ben je lid van ons ziekenfonds? Dan krijg je een terugbetaling. Niet enkel voor het griepvaccin trouwens, maar voor alle erkende vaccins.
*na tussenkomst van ons ziekenfonds
voordelen 24
ONTDEK MEER VOORDELEN Meer info over onze voordelen vind je op www.bondmoyson.be/terugbetalingen.
HOEVEEL KOSTTEN CAROLA’S 2 KNIEPROTHESEN?
€ 1656,94 zelf betaald
Carola de Meirleir
EN HAAR 2 HEUPPROTHESEN?
€ 11 798,49 (totale factuur) - € 10 318,13 (terugbetaling)
54 JAAR KREEG EEN DUBBELE KNIE- ÉN HEUPPROTHESE
€ 1480,36 zelf betaald
2 knieprothesen, 2 heupprothesen, een operatie aan de polsen … Carola’s medische geschiedenis is complex. Het skelet van een 80-plusser heeft ze, aldus haar dokters. Pijn is een constante in haar leven. “Mijn motto: ‘No pain no gain’. Beland ik in een rolstoel, dan nog maak ik er het beste van”, vertelt ze. Daarvoor kan ze rekenen op haar partner en dochter, en veel veerkracht en positiviteit.
KIES VOOR EEN TWEEPERSOONSKAMER “Ik heb bewust gekozen voor een tweepersoonskamer”, zegt Carola. Daardoor betaalde ze op het einde van de rit – voor 4 zware operaties en alles wat erbij komt kijken – ‘maar’ 3000 euro uit eigen zak. Da’s nog altijd veel geld, maar een pak minder dan in een eenpersoonskamer. Hoe komt dat? In een eenpersoonskamer krijg je kamer- en ereloonsupplementen aangerekend, waardoor je rekening de hoogte in schiet. In een tweepersoonskamer zijn die supplementen verboden.
HOEVEEL BETAAL JE GEMIDDELD ZELF? Knieprothese
€ 887 in tweepersoonskamer € 3721 in eenpersoonskamer Heupprothese
€ 911 in tweepersoonskamer € 3681 in eenpersoonskamer Wie een verhoogde tegemoetkoming heeft, betaalt telkens iets minder.
Onze tip? Kies op het opnameformulier altijd voor een twee- of meerpersoonskamer. Dan betaal jij enkel het remgeld, je persoonlijke aandeel. Ben je graag extra beschermd tegen hoge ziekenhuiskosten? Sluit je aan bij KliniPlan of KliniPlanPlus* (www.kliniplan.be).
de rekening van
€ 13 312,88 (totale factuur) - € 11 655,94 (terugbetaling)
* KliniPlan en KliniPlanPlus zijn hospitalisatieverzekeringen die aangeboden worden door Bond Moyson Oost-Vlaanderen, verzekeringsagent van VMOB SoHo. De algemene voorwaarden KliniPlan en KliniPlanPlus hebben voorrang op de bepalingen in dit artikel.
25
OP SLEEPTOUW DIETER COPPENS WIL HET HELE JAAR DOOR SOLIDARITEIT
“DOWN THE ROAD MAAKTE VAN MIJ EEN ANDER MENS” Binnenkort trekt Dieter Coppens voor het 4de seizoen van het Eén-programma ‘Down the Road’ naar Fins Lapland, samen met de reisgenoten van de 1ste reeks. Tegelijk steunt hij De Warmste Week. Dit jaar focust de eindejaarsactie van de VRT niet op geld inzamelen, wel op elkaar rechtstreeks helpen. “Mensen helpen en graag zien: dát is uiteindelijk de essentie.”
J
Je zet je schouders onder De Warmste Week. Dit jaar heeft de actie een duidelijke boodschap: ‘zet je in voor wie het nodig heeft’. Iets voor jou? “Absoluut. Anderen helpen zonder er iets voor terug te krijgen … het blijft iets moois, toch? Tijdens de vorige edities van De Warmste Week liftte ik met Kevin uit ‘Down the Road’ 2 jaar op rij van de koudste naar de warmste plek in Europa voor het goede doel. Ik had toen al het gevoel: ‘we zorgen nu heel hard voor elkaar, maar waarom kunnen we dat niet doortrekken naar de rest van het jaar?’ En dat is nu het geval. Ik ben dus fan! Hopelijk voelen veel Vlamingen zich aangesproken om mee te doen.”
©VRT
Heb je zelf ervaring met vrijwilligerswerk? “Voor Natuurpunt heb ik me al een paar keer geëngageerd. Meehelpen om een stuk natuurgebied te maaien of om er de exotische planten uit te halen bijvoorbeeld. En vorig jaar deed ik samen met mijn broers mee aan Expeditie Natuurpunt, om geld in te zamelen voor een bepaald natuurgebied. De natuur, en bij uitbreiding onze planeet, zijn me erg dierbaar. Die kunnen niet genoeg beschermd worden.”
ER IS GEEN WAARDEVOLLER CADEAU DAN EEN OPRECHTE ‘DANKJEWEL’ VAN IEMAND TE KRIJGEN
©VRT
©VRT
Je bent ambassadeur van Mei Plasticvrij, dat oproept om plastic zoveel mogelijk uit ons leven te bannen. Dit jaar zette je hele gezin zich in voor het initiatief? “Klopt. Het was in volle lockdown, waardoor we ons extra konden focussen. Een voorbeeldje? We hebben samen shampoo uit onze badkamer gebannen. We wasten ons haar gewoon met water. Een leuk experiment was dat. (lacht) Na 7 maanden is mijn vrouw opnieuw gezwicht, voor een plasticvrije shampoo weliswaar. Maar voorlopig houd ik vol. Wat met een kort kopje wel wat makkelijker is, moet ik bekennen.”
Zijn we met z’n allen solidair genoeg met de natuur? Leven we voldoende milieubewust? “Naar mijn gevoel nog niet genoeg, nee. Zorg dragen voor elkaar is één zaak, maar onder solidariteit valt ook zorg dragen voor onze planeet. Alleen blijft het voor heel wat mensen nog een ver-van-mijn-bedshow. Door corona raakte het hele milieuverhaal zelfs een beetje op de achtergrond, terwijl het – laat ons eerlijk zijn – allemaal samenhangt. Wij mensen vreten onze planeet
©VRT
OP SLEEPTOUW DOSSIER
DE WARMSTE WEEK Het vuur van solidariteit dat dit ‘coronajaar’ ontstond brandend houden. Dát wil De Warmste Week 2020 doen. Door met iedereen én de vele goede doelen een nieuwe weg in te slaan. Voor al die mensen die we te vaak vergeten in de samenleving en die onze steun en aandacht verdienen, vraagt De Warmste Week om concreet het verschil te maken. Door je rechtstreeks voor deze mensen in te zetten of hen te helpen. Dit jaar is het niet je geld, maar net jíj die telt.
op. Het wordt hoog tijd dat we beseffen dat we ons eigen nest, want dat is het leefmilieu, stilaan aan het kapotmaken zijn. Daarom is het zo belangrijk om beter zorg te dragen voor onszelf én onze planeet. Het ene is niet los te koppelen van het andere.”
De Warmste Week gaat op zoek naar honderden straffe initiatieven om elkaar te helpen, en duizenden mensen om die samen waar te maken. www.dewarmsteweek.be
gebouwd. Ik herinner me dat het soms voor een klein prijsje of zelfs gratis werd verhuurd aan wie nood had aan een weekendje weg. Maar ook het omgekeerde zag ik gebeuren: hoe bijvoorbeeld patiënten voor mijn vader iets deden, als dank voor wat hij voor hen had betekend. Ik heb gezien hoe je goed kan zijn voor iemand anders, die op zijn beurt goed is voor jou. En hoe daardoor een warmere samenleving ontstaat. Dat kreeg ik van thuis mee en probeer ik ook aan onze eigen kinderen mee te geven.”
IK GELOOF IN DE GOEDHEID VAN DE MENS Een filosofie die ook je alom gelauwerde reeks ‘Down the Road’ kenmerkt? “Eerlijk? Al na de opname van de 1ste reeks in 2018 kwam ik thuis en had ik echt het gevoel dat mijn leven definitief veranderd was. In ‘Down the Road’ wordt de mens – figuurlijk – in zijn blootje gezet, zonder ballast, zonder ‘omdat het zo hoort’. Dat die puurheid zo gewaardeerd wordt, doet me geloven in de goedheid van de mens.”
Wat dan weer in het voordeel speelt van De Warmste Week? “Dat hoop ik heel hard. Er is geen waardevoller cadeau dan een oprechte ‘dankjewel’ van iemand te krijgen.” Het 4de seizoen van ‘Down the Road’ start op Eén op zondag 22 november 2020.
Je belangeloos inzetten voor iets of iemand, kreeg je dat van thuis mee? “Eigenlijk wel. Ik heb erg vrijgevige ouders. Mijn vader was huisarts en mijn moeder psychologe. Beroepshalve waren ze altijd bezig met en voor andere mensen. Van hen heb ik geleerd om te delen met anderen die het misschien minder goed hebben. We hebben ooit met het hele gezin een huisje in de Ardennen
HELP ELKAAR EEN HANDJE! Wil jij je net zoals Dieter inzetten voor iemand anders? Zet een actie op poten en registreer ze op www.dewarmsteweek.be. Of help een initiatief dat al gelanceerd is.
28
Online en makkelijk
e-Mut
,
het internetloket van Bond Moyson
Dankzij het vernieuwde internetloket e-Mut regel je al je ziekenfondszaken zonder je te verplaatsen of rekening te houden met openingsuren. • • • •
Je terugbetalingen, uitkeringen en voordelen in 1 oogopslag Altijd toegang tot jouw dossier Makkelijk inloggen 100 % veilig
Surf naar www.bondmoyson.be/e-mut..
S -INFO
Sommige werkplekken kampen met een onzichtbare vijand: een gebrekkige luchtkwaliteit. Eén van de nieuwste snufjes om dat te verhelpen? ‘Goede bacteriën’. We kloppen aan bij Lode Godderis, professor Arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven en hoofd van het research-departement bij IDEWE (preventie en welzijn op het werk).
MEER ADEMRUIMTE DOOR GOEDE BACTERIËN? Eerst en vooral, kan ik op kantoor besmet raken met het coronavirus, ook al hou ik voldoende afstand van mijn collega’s? “Naast de gewone overdracht is er inderdaad een kleine kans dat het virus wordt doorgegeven via kleine aerosoldruppeltjes. Die kunnen langere tijd in een kantoor rondzweven. Het risico beperk je door de ventilatie waarbij de binnenlucht wordt hergebruikt zoveel mogelijk uit te schakelen. Maak maximaal gebruik van natuurlijke verluchting en probeer het aantal collega’s in dezelfde kantoorruimte te beperken.”
Welk effect heeft een gebrekkige luchtkwaliteit op de gezondheid van een werknemer?
OP LANGE TERMIJN KUNNEN OPPER VLAKKIGE KLACHTEN EVENTUEEL LEIDEN TOT ZIEKTE OF AFWEZIGHEID
“In 1ste instantie heeft het een negatieve impact op het concentratievermogen. In 2de instantie is ook
30
sprake van zogenaamde ‘vage klachten’. Dan denken we bijvoorbeeld aan hoofdpijn, droge ogen, vermoeidheid, geïrriteerde slijmvliezen. Die klachten hebben natuurlijk ook een invloed op je concentratie.” “Op lange termijn kunnen oppervlakkige klachten eventueel leiden tot ziekte of afwezigheid. Of de werknemer gaat op zoek naar een andere job. Een werkgever heeft er dus alle belang bij om te zorgen voor een goede en gezonde werkomgeving.”
Heel wat mensen mochten al de lucht opsnuiven in verschillende kantoren, van aftands tot splinternieuw. De luchtkwaliteit in 1 hypermodern passiefgebouw was met voorsprong de slechtste, merkten wij. Hoe kan dat?
CORONAPREVENTIE OP KANTOOR: VERLUCHTEN OF VENTILEREN?
“Om zoveel mogelijk energie te besparen, worden gebouwen vandaag helemaal afgedicht. Buitenlucht kan niet langer rechtstreeks binnen via ramen of kieren. Daarom worden automatische ventilatiesystemen en sensoren geïnstalleerd, die heel precies moeten afgesteld worden. Men vergeet soms dat zo’n ventilatie een regelmatige check-up en een bijhorend onderhoud vraagt.” “Het aantal keer dat de lucht in een ruimte wordt ververst, is van cruciaal belang. Als dat cijfer te laag is, kan er inderdaad concentratie verlies of hoofdpijn optreden …”
Professor Godderis: “De Wereld gezondheids organisatie (WHO) raadt aan om ventilatiesystemen die binnenlucht hergebruiken zoveel mogelijk uit te schakelen. Of om het systeem in te stellen op de aanvoer van 100 % verse lucht. Dat is minder energiezuinig, maar het beperkt wel het risico op besmetting via rondzwevende aerosoldeeltjes. Voorzie minstens 40 m3/u verse lucht per aanwezige persoon. En ventileer indien nodig extra door ramen of deuren te openen.”
“Wat ook bijdraagt tot de ontevredenheid over passiefgebouwen: de werknemer verliest een stukje autonomie over de eigen werksituatie. Hij of zij kan niet langer zelf de temperatuur of luchtvochtigheid bepalen, door bijvoorbeeld een raam te openen. Dat kan tot frustratie leiden.”
Gelukkig bestaan er vandaag ‘goede bacteriën’ die de luchtkwaliteit op een natuurlijke manier verbeteren. Hoe werkt dat? 31
“In waterzuiveringsinstallaties worden natuurlijke bacteriën al heel lang op grote schaal gebruikt. Met succes. Voor het optimaliseren van de luchtkwaliteit gebruikt een groeiend aantal kantoorgebouwen vandaag gekweekte bacteriën, die verstoven worden via het ventilatiesysteem. De technologie is dus al beschikbaar, ze is betaalbaar, en er is een stijgende vraag naar. En wie het gebruikt, is over het algemeen tevreden.”
IN WATERZUIVERINGS INSTALLATIES WORDEN NATUURLIJKE BACTERIËN AL HEEL LANG OP GROTE SCHAAL GEBRUIKT. MET SUCCES Terecht? “Er zijn alvast goede aanwijzingen dat bacteriën werken bij het wegnemen van hinderlijke geurtjes. Het is een veelbelovende technologie, maar het is nog te vroeg om te zeggen dat bacteriën 100 % zeker de luchtkwaliteit verbeteren.” “In ons labo doen we wetenschappelijk onderzoek naar het effect van dit soort bacteriën op verschillende parameters die de luchtkwaliteit gaan bepalen. Zo meten we onder meer de concentraties CO2, oplosmiddelen, fijn stof en organische componenten in de lucht. Dat onderzoek levert gemengde resultaten op. Voor sommige stoffen zien we inderdaad een daling wanneer ze worden blootgesteld aan de bacteriën. Dat is het geval voor fijn stof of organische stoffen. Bij de andere schadelijke stoffen is er weinig of geen impact.” “Het is een moeilijke oefening. Als de laboomgeving te steriel is, kunnen de bacteriën namelijk niet naar behoren werken. Maar er is wel degelijk potentieel én er steekt een logisch mechanisme achter.”
180° ALS JE JE KIND VERLIEST
WEES NIET BANG OM JE VERDRIET TE TONEN Het is het ergste wat een ouder kan overkomen: een kind verliezen. Voor alleenstaande mama Ann (43) slaat het noodlot toe in mei vorig jaar, wanneer haar zoon Andres (9) plots overlijdt.
SLECHT LOT “Zaterdag moest ik werken en bleef Andres bij mijn moeder”, blikt Ann terug. “Overdag belde ze: Andres voelde zich niet goed. Hij klaagde over hevige hoofdpijn en buikpijn en moest overgeven. Griep, dachten we. Mijn zus bracht hem die namiddag naar huis. Ik gaf hem wat siroop tegen de pijn, waste hem en stopte hem in bed.” De volgende ochtend gaat Ann al vroeg in Andres’ kamer kijken. “Andres snurkte doorgaans, maar die ochtend schrok ik van een ander geluid: een zware, reutelende ademhaling … en plots helemaal niets meer. Ik vloog naar hem toe, maar kreeg hem niet wakker. Hij voelde zó zwaar.” Ann
32
belt meteen 112 en probeert Andres te reanimeren. “Uiteindelijk slaagden de ambulanciers erin om een zwakke hartslag op te wekken en reden we in allerijl naar het ziekenhuis.” Daar volgt een dag vol bange uren en af en toe een sprankeltje hoop. “De specialisten vermoedden dat
VERDRIET SLIJT, ZEGGEN ZE. ZELF VIND IK DAT HET ERGER WORDT, OMDAT IK VERDERAF STA VAN DE LAATSTE HERINNERINGEN
ROUWEXPERT MANU KEIRSE: “ANDERS VASTHOUDEN”
Ann Schockaert 43 JAAR HOUDT VAN FILM, MUZIEK, WANDELEN EN REIZEN
er iets mis was in de hersenen, maar de precieze oorzaak vonden ze niet.” Er wordt een hersenscan genomen en Andres wordt geopereerd. Na afloop brengt de neurochirurg het verpletterende verdict: Andres heeft geen kans op overleven. Hij overlijdt maandagochtend 6 mei 2019 aan een hersenbloeding, als gevolg van een aneurysma – zo blijkt later uit de autopsie. Een zwakke plek in een bloedvatwand, een slecht lot uit de loterij.
SCHULDVRAAG Anns wereld en die van haar familie staat stil. Naast ongeloof en onmetelijk verdriet, steekt nog een ander gevoel de kop op. “Mijn moeder, mijn zus en ik: we voelden ons schuldig. Mijn moeder was verpleegster en had niets gemerkt. Mijn zus had onderweg naar huis nog getwijfeld om naar Spoed te rijden. En ik was ’s avonds bij Andres. Ik heb me er toen geen vragen bij gesteld, maar hij gedroeg zich ongewoon. Zelfs als hij zich slecht voelde, vertelde Andres altijd. Die avond was hij zo stil.”
“De dood van een kind ‘verwerk’ je niet. Daarom spreek ik niet over rouwverwerking, maar wel over het verlies overleven”, zegt psycholoog en rouwspecialist Manu Keirse. “Het verdriet en verlies gaat altijd met je mee, als je schaduw. Op het ene moment zie je je schaduw languit voor je, op het andere moment zie je hem bijna of helemaal niet. En dan plots duikt hij weer op. Zeg tegen een ouder van een overleden kind daarom nooit iets als ‘je moet hem/haar leren loslaten’. Natúúrlijk moet je je kind niet loslaten, je moet het enkel anders leren vasthouden. In de herinnering in plaats van in de buitenwereld.” Meer weten over het moeilijke rouwproces bij de (plotse) dood van een kind? Lees het volledige interview met Manu Keirse op www.bondmoyson.be/ blog. Boektip: 'Helpen bij verlies en verdriet' (2017) door Manu Keirse.
naar huis gestuurd. En ’s nachts was het al te laat, toen gleed hij al zachtjes in coma. Een aneurysma is aangeboren en kan op elke leeftijd tot uiting komen: 2 maanden of 70 jaar … Dat weet niemand. Het is gewoon brute pech.” “Ik apprecieer hoe respectvol het UZ Antwerpen is omgegaan met Andres. Mijn moeder en ik mochten de hele zondagnacht bij hem op Intensieve Zorgen blijven. Meteen na zijn dood stond het Berrefonds klaar met een koffertje om herinneringen te bewaren. En exact een jaar later kreeg ik een herdenkingskaartje. Chic dat het ziekenhuis daar tijd voor maakte, in volle coronacrisis.”
BLIJF PROBEREN Ann gaat door een loodzwaar rouwproces. Ook na anderhalf jaar is het verdriet vers. “Ken je de film ‘Groundhog Day’? Een journalist is gedoemd om telkens opnieuw dezelfde dag te beleven. Zo voel ik me. Hoe verschillend elke dag ook is, ’s avonds kom ik thuis en is alles weer hetzelfde als de dag ervoor. Andres was alles wat ik had. En nu is hij er niet meer. Elke dag opnieuw.” Wat haar de kracht geeft om door te gaan? “Mijn warme familie”, zegt Ann beslist. “Maar ook bij mijn lieve huisgenoot en de ouders van Andres’ 2 beste vriendjes vind ik steun. En mijn werk. Ik ben zelfstandige, dus het werk stopt nooit. Bezig blijven helpt om mijn gedachten te verzetten.” Of ze raad heeft voor ouders die een kind verliezen? “Wees jezelf en doe waar jij je het beste bij voelt. Zoek de kleine geluksmomentjes. Wees niet bang om hulp te vragen of om je verdriet te tonen. Heb je eens een dag geen zin om uit bed te komen? Doe dat dan niet. Maar probeer, da’s het enige. Probeer door te gaan. Wat kan je anders?”
KLOP AAN BIJ EEN PSYCHOLOOG
Met vragen en twijfels kan de familie gelukkig bij de chirurg terecht. “Hij verzekerde ons dat niemand het had kunnen voorkomen. Waren we die zaterdag met Andres’ klachten naar Spoed gegaan, dan hadden ze ons met een pijnstiller
Je krijgt een terugbetaling bij de psychologen van Bond Moyson of bij een andere erkende psycholoog. Meer op www.bondmoyson.be/ psychologische-begeleiding.
33
18 NOVEMBER EN 2 DECEMBER
6 DECEMBER
Erpe-Mere en online infosessie
Zottegem
VOOR WIE MET PENSIOEN
VOOR LEDEN VAN S-PLUS
GAAT (OF AL IS) MET PENSIOEN – LEVENSWEETJES DOOR LUC VAN DE VEN Je pensioen is een mijlpaal in je leven. Aan de hand van boeiende anekdotes vertelt Luc Van de Ven, met veel kwinkslagen, wat mensen in deze levensfase ervaren. Het leven zoals het is … met pensioen.
www.bondmoyson.be/ activiteiten
14 uur | Gemeentelijk Ontmoetingscentrum, Nieuwstraat 13, 9420 Mere | Online infosessie bij je thuis mee te volgen | gratis | Info en inschrijven: www.bondmoyson.be/webinars of 09 333 57 22
VANAF 4 NOVEMBER
8 NOVEMBER
TOT 31 DECEMBER
Aalst, Gent, Sint-Niklaas, online
Sint-Niklaas
16 kantoren van Bond Moyson
VOOR OUDERS,
VOOR IEDEREEN
VOOR IEDEREEN
GENIETEN KAN ZO … Nog geen plannen voor zondag 8 november? Een glas bubbels, lekkere hapjes en fluweelzachte muziek voeren je weg naar het eiland van je dromen. Trakteer jezelf, vriend of vriendin op ons heerlijke aperitiefconcert met optreden van SAFRAN.
VOETENMAAND BIJ PEDICURE EN PODOLOOG Tijdens de maand december kan je bij onze pedicures terecht voor een zalige voetmassage voor slechts 10 euro. Bij onze podologen kan je dan weer langsgaan voor een gratis kennismaking of advies van 15 minuten.
GROOTOUDERS, BABYSITTERS, MONITOREN … EHBO EN REANIMATIE BIJ BABY’S EN KLEUTERS Wil je voorbereid zijn op kleine en grote ongelukjes? In deze 2 workshops kom je te weten wat je moet doen – of misschien beter niet doet – bij verslikkingen, (brand)wonden, valpartijen, insectenbeten … Reanimatie: 4 (Aalst) en 26 november (Sint-Niklaas) | EHBO: 17 (webinar) en 23 november (Gent) | 19.30 tot 21.30 uur (webinar om 20 uur) | Bond Moysonkantoren of online bij jou thuis mee te volgen | 10 euro leden, 5 euro leden met verhoogde tegemoetkoming, 20 euro niet-leden Bond Moyson | Info en inschrijven (verplicht): www.bondmoyson.be/ehbo-bijkinderen of 09 333 57 22
11 uur | Zaal Familia, Truweelstraat 138, Sint-Niklaas | 10 euro (alles inbegrepen) | Info: o-vl@viva-svv.be of 09 333 58 08
Op afspraak | Van Aalst tot Zottegem | 10 euro (voetmassage) of gratis (kennismaking of advies) | Info en inschrijven: www.bondmoyson.be/afspraakgezondheidscoach of 09 333 57 22
Opgelet: alle data en activiteiten zijn onder voorbehoud. Mogelijk moeten we sommige activiteiten annuleren of uitstellen door de coronacrisis. Twijfel je? Bel of mail ons, wij helpen je zo goed mogelijk verder.
34
14.45 uur | Feestzaal Bevegemse Vijvers, Bevegemse Vijvers 1, 9620 Zottegem | 5 euro | busvervoer mogelijk aan 12 euro/ persoon | Info en inschrijven (verplicht): o-vl@s-plusvzw.be of 09 333 57 76
©Jan Darthet
ONTDEK NOG MEER ACTIVITEITEN:
OPENING WERKINGSJAAR 2021 Feestelijke opening van het werkingsjaar 2021. We dienen het jaarprogramma van 2021 op.
14 DECEMBER TOT 8 JANUARI Sint-Niklaas
VOOR ROKERS GROEPSBEGELEIDING STOPPEN MET ROKEN Jij wil stoppen met roken? Slimme beslissing! Maar makkelijk is het niet. Onze tabacoloog zoekt voor jou de beste strategie uit en begeleidt je stap voor stap naar een rookvrij leven. Voor een zeer voordelig tarief, 2 maal per week gedurende 4 weken en je bent rookvrij in 2021! 19 tot 20.30 uur | Bond Moysonkantoor, Leopold II Laan 20, 9100 Sint-Niklaas | 38 euro leden, 24 euro leden met verhoogde tegemoetkoming of jonger dan 20 jaar, 48 euro niet-leden | Info en inschrijven (verplicht): www.bondmoyson.be/ groepscursus-samen-stoppenmet-roken of 09 333 57 22
DE STOEL EEN VISIE DIE ZIT
SAMEN KOMAF MAKEN MET ARMOEDE? HET KÁN!
GROEIENDE ONGELIJKHEID IS ONAANVAARDBAAR “Je kan zeggen dat mensen in armoede als een kanarie in een koolmijn zijn: als het slecht gaat, zijn zij de 1ste slachtoffers. Corona heeft de zwaktes in onze samenleving blootgelegd. Mensen met een onzeker arbeidscontract vielen meteen door de gaten in het vangnet. Wat als je geen degelijk huis had om in te blijven? Wat als je al eenzaam en kwetsbaar was? Al deze mensen kregen het plots nóg moeilijker.” “We kunnen het ons niet veroorloven dat onze sociale zekerheid afbrokkelt. Onze collectieve, georganiseerde solidariteit moet juist versterkt worden. Samen met de armoedeorganisaties hebben we bij Decenniumdoelen daarom 20 werken geformuleerd: 20 maatregelen waarmee we samen komaf kunnen maken met armoede. Het kán, dat is het punt. Het is perfect haalbaar.” “Verlaag de laagste drempel van de maximumfactuur bijvoorbeeld, zodat de armste gezinnen sneller een terugbetaling krijgen van hun medische kosten. Veralgemeen de derdebetalersregeling, zodat ze niet de volledige kostprijs op tafel moeten leggen. Maak wijkgezondheidscentra toegankelijker voor meer mensen.” “Natuurlijk kost armoede oplossen geld. Maar er ís rijkdom in onze samenleving. Voor mij is het onaanvaardbaar dat de allerrijksten rijker worden, terwijl de gewone mensen het almaar moeilijker krijgen. De ongelijkheid groeit en dat is een probleem. De beste manier om armoede te bestrijden is door grote rijkdom aan te pakken. Zelfs Paul De Grauwe, toch een liberaal econoom, zegt dat we een belasting op grote vermogens nodig hebben. Goed!” Ons ziekenfonds is 1 van de 13 organisaties die onder de naam Decenniumdoelen samenwerken om komaf te maken met armoede. Meer weten? Neem een kijkje op www.komafmetarmoede.be.
ANNE VAN LANCKER VOORZITTER DECENNIUMDOELEN
35
TWEEMAANDELIJKS MAGAZINE I NOVEMBER - DECEMBER 2020 I GENT X I P919593 EXP. SELECT MAIL, BRUGSTRAAT 182, 9880 AALTER
PB- PP B-04596 B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE
Het prijskaartje van mijn tanden? DentaPlan
Lage premies, hoge terugbetalingen Lage premies
Voor alle leeftijden. Volwassenen zijn verzekerd vanaf 7,31 euro per maand. Kinderen vanaf 1,48 euro. Van 0 tot 3 jaar gratis.
Hoge terugbetalingen
Voor je beugel, tandimplantaten en andere tandzorgen. Tot 1367,36 euro per jaar per persoon.
Iedereen kan zich verzekeren
DentaPlan sluit niemand uit op basis van medische voorgeschiedenis.
Gratis vanaf het 3de kind
Al 2 kinderen verzekerd bij DentaPlan? Dan is je 3de kind gratis.
Geen leeftijdsbeperking
Ouder dan 65 jaar? Ook dan kan je aansluiten bij DentaPlan.
Al een tandverzekering? Stap makkelijk over. Je blijft verzekerd en we nemen je opgebouwde rechten over.
DentaPlan is een verzekering van de VMOB SOHO, verzekeringsmaatschappij toegelaten onder het nr. 350/01 om de tak 2 “ziekte” uit te oefenen. DentaPlan is onderworpen aan het Belgisch recht. De algemene voorwaarden en gedetailleerde informatie over DentaPlan zijn terug te vinden op onze website www.bondmoyson.be/DentaPlan. Indien u een klacht wenst te formuleren, kan u zich wenden tot de VMOB SOHO, Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, via e-mail klachten.VMOBSOHO@socmut.be of bij de Ombudsman van de Verzekeringen, De Meeûssquare 35, 1000 Brussel, e-mail info@ombudsman.as.
Betaalbaar dankzij DentaPlan
Bereken nu je premie of sluit aan op:
www.dentaplan.be