september - oktober 2020 S-magazine

SEPTEMBER OKTOBER 2020

EEN MAGAZINE VAN

Ik bes ch

IN HET SPOOR VAN POETSEN IN HET HOLST VAN DE NACHT TABOE HANDICAP EN SEKS? NATUURLIJK!

jou, jij bescher erm

mij mt

De Voorzorg Limburg

LAAT JE NIET UIT JEÂ SLAAP HOUDEN

# v o orelkaar

EDITO

SLAAP ZACHT

COLOFON JAARGANG 48 september - oktober 2020

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Sarah Brancart, Arne De Backer, Katrien De Ceunynck, Aline De Meyer, Jotie De Meyer, Anneleen De Sadeleer, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Tom Durinck, Siska Germonpré, Laura Gielis, Evelyne Hens, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Silvie Mussen, Dimitri Neyt, Carolien Rietjens, Peter Seijnhaeve, Sarah Van Humbeeck, Renée Vansteenwinckel, Pieter Vandenbroucke, Evi Verstraete, Bieke Volcke, Francis Watteeuw, Carolien Wouters

Zo

ko m

e n w e er w

Hopelijk heb je een fijne – al was het misschien geen volledig onbezorgde – zomer achter de rug. De dagen worden stilaan korter en de schemering treedt sneller in.

Eens het donker wordt, ga je in slaapmodus. Je ogen vallen toe, je bed roept. Je lichaam is erop geprogrammeerd, al houden de ontwikkelingen rond corona je weleens uit je slaap. Of misschien droom je net van een wereld waarin je je geen zorgen meer maakt over het virus.

Daarnaast zijn sommigen druk in de weer wanneer de rest knort.

el

!

HOOFDREDACTEUR Gwen Muylaert

and, masker en afst

dgel. han

ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Katrien De Weirdt

Nog ev en

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Paul Callewaert

ILLUSTRATIES EN FOTOGRAFIE Laura Janssens, Stijn Wils

Wat doe je als je de slaap niet kan vatten? En hoe slapen we eigenlijk, samen of apart? Is het ene beter of slechter dan het andere? We duiken samen de nacht in. En hopen op een zorgeloze morgen.

DRUKKERIJ T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter

Veel leesplezier!

CONCEPT & REALISATIE HeadOffice

CONTACT S-magazine Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel T 02 515 04 61 E s-magazine@socmut.be W www.devoorzorg.be/blog

TONY COONEN FEDERAAL SECRETARIS

OPLAGE 525 000 exemplaren De redactie van dit nummer werd afgesloten op 12 augustus 2020.

De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen.

GOED SLAPEN IS GOED VOOR JEZELF ZORGEN. LIG JIJ ERGENS VAN WAKKER? ONZE MEDEWERKERS BIEDEN GRAAG EEN LUISTEREND OOR

De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief.

Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met De Voorzorg provincie Limburg. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.

2

INHOUD

EN VERDER 04 NIEUWS 13 S-INFO De Voorzorg is altijd dichtbij

06

16 S-INFO Micromix ‘on the road’

IEDEREEN SLAAPT ANDERS Een goede nachtrust doet deugd. Ieder heeft zo zijn eigen slaap­ gewoontes. We piepen in de slaapkamer.

17 HOEZO Slaperig rijden?

Levensgevaarlijk 18 GEZOND Daarom blijf je beter weg van slaappillen

26

IN HET SPOOR VAN Een nachtje door met de schoonmaakploeg van het ziekenhuis.

22

21 S-INFO Laat je voeten stralen 25 DE REKENING VAN Hoeveel kost een behandeling voor borstkanker?

29 S-INFO Tips om geldzorgen te verlichten

TABOE Een beperking hoeft je seksleven niet te beperken.

30 VOORDELEN Zorgeloze vakantie 31 S-INFO Jaag je stress­demonen weg 32 TERUG NAAR SCHOOL Als schoolkosten de druppel zijn 34 AGENDA Trek eropuit!

35

DE STOEL #blm schudde Bouba Kalala wakker.

Opgelet: dit S-magazine vertrok voor 1 september naar de drukker.

14

Misschien zijn er

IN DE KIJKER Knippen en plakken in je DNA, kan dat?

intussen enkele coronamaatregelen versoepeld of aangepast.

3

JE MOEDERSCHAPSRUST VERLENGD? Ben je recent bevallen? En was je in de weken daarvoor ziek of in tijdelijke werkloosheid? Dan kan je je moederschapsrust ná de bevalling verlengen. Dat is nieuw.

Wat zijn de voorwaarden?

• Je bent werknemer en je bent sinds de bevalling nog niet opnieuw aan het werk gegaan.

• In de periode vanaf de 6de tot en met de 2de week vóór de bevallingsdatum was je in tijdelijke werkloosheid door overmacht, werkverwijdering of arbeidsongeschiktheid, en dit ten vroegste vanaf 1 maart 2020.

Voldoe je aan de voorwaarden? Je nabevallingsrust mag verlengd worden van 9 weken naar maximaal 14 weken.

Hoe aanvragen? Laat je werkgever weten dat je je nabevallingsrust wil verlengen. En breng ons ziekenfonds zo snel mogelijk op de hoogte. Wij brengen je dossier in orde.

Meer info: www.devoorzorg.be

S-MAGAZINE MEER DIGITAAL EN MINDER OP PAPIER?

NIET LANGER ONBELAST BIJVERDIENEN

Iedereen is anders. Uniek. De ene scrolt het liefst onderweg, de ander ploft graag in de zetel met papier. Jij leest zoals je leeft. En wij gaan mee op jouw ritme. Kies daarom vanaf nu voor de duurzame combinatie: S-magazine elke maand digitaal én 2 keer per jaar op papier (in januari en september).

Je hebt een job of bent met pensioen en wil iets extra verdienen, bijvoorbeeld door bij te klussen in een vereniging of bij je buur. Op je inkomsten (maximaal 6340 euro per jaar) betaal je dan geen belastingen of sociale bijdragen. Dat is de regeling 'onbelast bijverdienen' of 'verenigingswerk', die de overheid 2 jaar geleden in het leven riep. Vanaf 2021 verdwijnt die regeling weer.

Het Grondwettelijk Hof vernietigde dit systeem, omdat het in strijd is met het gelijkheidsbeginsel. Want als je als werknemer of zelfstandige dezelfde activiteiten uitoefent, dan betaal je wél belastingen. Discriminatie, volgens het Hof.

Jouw voordelen: • 1x/maand het digitale S-magazine in je mailbox.

• 2x/jaar het papieren S-magazine in je brievenbus.

• Praktische info, nieuws, tips, inspiratie en verhalen.

• Beter voor het milieu.

Meer digitaal, minder papier.

• Gratis voor leden van ons ziekenfonds.

Je kan onbelast bijverdienen tot en met 31 december 2020. Vanaf 2021 kan je alleen bijklussen via een erkend deeleconomieplatform, met een belastingtarief van 10 %. De regering heeft een voorstel klaar om de regeling opnieuw – aangepast – in te voeren. Het is nog onduidelijk of die wordt goedgekeurd en wanneer ze van start zou gaan.

Schrijf je nu in op www.devoorzorg.be/ ikleesonline. Lees je S-magazine liever 6 keer per jaar op papier en niet digitaal?

Dan hoef je niets te doen.

Nood aan meer informatie rond je pensioen?

Neem contact ook met de pensioenspecialist via 0492 23 18 75 of pensioen@devoorzorg.be.

4

ARBEIDSONGESCHIKT? DENK AAN JE VAKANTIEATTEST Ben je arbeidsongeschikt en bestaat de kans dat je nog ziek bent tot minstens eind dit jaar? Laat dan zo snel mogelijk je vakantieattest invullen en bezorg het aan ons ziekenfonds. Op dit attest vermeldt je werkgever of vakbond op hoeveel dagen betaald verlof je recht hebt. Je spreidt je vakantiedagen het best over verschillende maanden. Zo vermijd je dat je in december al je vakantiedagen in 1 keer moet ‘opnemen’ en dus (bijna) geen uitkering krijgt.

Stop je ingevulde vakantieattest in een van onze brievenbussen of geef het af in een kantoor met ontvangstbalie (zie www.devoorzorg.be/kantoren). Deze regeling geldt alleen voor arbeiders, interimmers en werklozen. Als bediende krijg je je vakantieattest pas in november.

BEDANKT, MANTELZORGER! Zorg jij voor iemand anders, zonder dat je daarvoor vergoed wordt? Dan ben je wellicht mantelzorger. Wat jij doet, vindt Coponcho heel bijzonder. Bij jou staat het zorgen voor iemand anders maar al te vaak centraal.

Daarom hebben wij dit najaar 2 specials voor jou in petto:  We verloten enkele verwengoodiebags.  We nodigen je graag uit op onze infonamiddag: ‘Welke financiële ondersteuning bestaat er inzake mantelzorg?’

Wanneer? 15 oktober (14-16 uur) | Waar? CC Hasselt.

Dit infomoment is gratis. Wij voorzien een lekker kopje koffie/thee. Alle mantelzorgers zijn welkom, je hoeft geen lid te zijn van Coponcho.

Interesse? Stuur dan een mailtje naar limburg@s-plusvzw.be of bevestig telefonisch jouw aanwezigheid op het nummer 011 27 83 00.

NAAR DE SAUNA DENK AAN JE GRIEPVACCIN De winter komt eraan. En die brengt helaas ook de griep mee. Met een griepprik wordt de kans op het virus kleiner. Krijg je het toch, dan is de ziekte milder. Zeker in deze coronatijden is vaccinatie aanbevolen voor risicogroepen en mensen ouder dan 50. Je laten vaccineren doe je het best in oktober of november. Elk jaar opnieuw, want het vaccin beschermt maar voor 1 winter.

Met een voorschrift haal je het vaccin bij de apotheker. Nadien kan een arts of verpleegkundige het plaatsen. Ons ziekenfonds geeft een terugbetaling tot 25 euro per jaar voor erkende vaccins.

Meer info vind je op www.devoorzorg.be/vaccin.

5

Op 1 september 2020 start het nieuwe saunajaar.

Dat wil zeggen dat je weer recht hebt op 10 saunabonnen die je 20 % korting geven in diverse wellnesscentra in Limburg.

Er zijn 3 soorten bonnen: • Rode kortingbon: sauna • Gele kortingbon: sauna en massage • Groene kortingbon: sauna en verzorging Ontdek de nieuwe brochure en vraag je saunabonnen aan op www.devoorzorg.be/ saunabonnen.

DOSSIER EEN KIJKJE IN DE SLAAPKAMER

ALLEEN OF MET 4 IN BED

IEDEREEN SLAAPT ANDERS Niets zo belangrijk voor een gezond lichaam als een goede nachtrust. Daarbij is niet alleen de kwaliteit van je bed belangrijk. “Ook je kamergenoten hebben een invloed op je slaap”, zegt slaapexperte Annelies Smolders.

Zij neemt de bedgewoonten van 4 slapers onder de loep.

Sarahs kinderen delen een kamer

“OOK IN ONS APPARTEMENT MET 4 KAMERS SLAPEN DE KINDEREN NOG SAMEN”

mama Sarah 37 JAAR

HOUDT VAN NAAIEN, VROEDKUNDE EN NAAR HET PARK GAAN MET DE KINDEREN

“Onze 3 oudste kinderen liggen op 1 kamer en de jongste slaapt bij ons”, zegt Sarah, mama van Ellie (7), Flore (5), Otte (2) en Bas (7 weken). “Dat is vooral om praktische redenen: er zijn maar 2 slaapkamers. In het najaar verhuizen we naar een appartement met 4 kamers, maar zelfs dan zullen de kinderen nog een paar jaar samen slapen. We willen de andere ruimtes gebruiken als logeer- en speelkamer. De kinderen zijn het gewoon om een kamer te delen. Ze sliepen allemaal eerst een jaar of 2 bij ons voor ze naar de gemeenschappelijke kamer verhuisden. Daar hebben ze wel elk hun eigen bed.”

“Soms slapen ze goed, soms hebben ze een moeilijke nacht. Vooral Flore en Otte hebben weleens aandacht nodig. Of ze hebben slecht gedroomd, of ze moeten drinken … Dan maken ze elkaar soms wakker. Ze gaan ook allemaal op een ander uur naar bed, wat de situatie niet helemaal ideaal maakt. Bas slaapt voorlopig bij ons. Ik geef borstvoeding en dat is makkelijker. Ik voed hem al liggend en we vallen meestal samen in slaap. Tom en ik hebben daardoor minder privacy, maar gelukkig worden baby’s niet zo snel wakker. En er zijn andere plaatsen dan een bed hè.” (lacht)

TIP VAN ANNELIES: • “Het beste is natuurlijk om alle kinderen in een aparte kamer te leggen, dan zijn er minder storende factoren. Positief is wel dat samen slapen ook een rustgevend gevoel geeft aan het kind: het ligt niet alleen in een donkere kamer. Stop je het ene kind in als het andere al slaapt, let dan op dat je zo min mogelijk licht en geluid maakt, want dat zijn grote vijanden van slaap.”

• “Als je baby bij jou in bed slaapt, doe dat dan maximaal tot hij/zij 3 maanden is. Anders word je als ouder het mentale slaappilletje van je kind en kan het minder goed inslapen zonder jouw aanwezigheid.”

7

Wie is Annelies Smolders?

Psychologe en slaapspecialiste Annelies Smolders schreef het boek ‘Start to Sleep’, waarin ze uitlegt hoe je zelf je slaapproblemen kan aanpakken. Via haar online slaaptraining ‘start to sleep’ geeft ze ook slaaptherapie aan slechte slapers.

Webinar: slecht geslapen?!

Niet voldoende uitgerust na een nacht slapen? Het beïnvloedt je functioneren de volgende dag en is ... vermoeiend? Ben je een slechte slaper of wil je meer weten over slaap? Neem deel aan de webinar – op pc, tablet of smart­phone – met Annelies Smolders.

Je krijgt er heel wat bruikbare tips.

13 oktober 2020 om 20 uur | Gratis, maar inschrijven is nodig om de link te ontvangen. | Inschrijven? Via www.devoorzorg.be/ webinars

DOSSIER

Carolien en Olivier slapen apart “ONS INTIEME LEVEN? WE HEBBEN EEN GOEDE ZETEL”

Carolien en Olivier 34 EN 48 JAAR

HOUDEN VAN WANDELEN MET HUN HOND OSCAR EN ETENTJES MET VRIENDEN

“Mijn man en ik slapen al 13 jaar apart. Wij zeggen slaapwel in de badkamer”, lacht Carolien.

“Olivier was vroeger dj en daardoor had hij een heel ander slaapritme. Ondertussen draait hij niet meer, maar we zijn wel altijd apart blijven slapen.”

“Daardoor is de kwaliteit van onze nachtrust veel beter”, gaat Olivier verder. “Doordat mijn bioritme na 15 jaar als dj aangetast is, ben ik een moeilijke slaper. Ik woel wat af in bed, maar nu val ik mijn vrouw daar tenminste niet mee lastig.

En omgekeerd maakt zij mij niet wakker als haar wekker ‘s ochtends vroeg afgaat.”

“Maar op vakantie slapen we wél samen, want dan hebben we hetzelfde ritme”, zegt Carolien. “Dan is het eens zo plezant om een bed te delen. Of dit geen gevolgen heeft voor ons intieme leven? Nee, als je goed uitgeslapen bent, heb je sowieso meer aandacht voor elkaar. We hebben ook geen kinderen, dus we hoeven ons niet te beperken tot de slaapkamer. En we hebben een goede zetel.” (lacht) “Ik heb dat nooit als storend ervaren voor onze relatie. Vooral anderen vinden het raar.”

TIP VAN ANNELIES: “Goede slapers kunnen bij iedereen slapen, maar het is niet ongewoon dat koppels apart slapen.

Soms zijn ze zelfs blij dat 1 van de kinderen op kot gaat, zodat er een bed vrijkomt. De redenen zijn divers: snurken, partners die in shiften werken en elkaar niet willen storen … Ook de menopauze kan een rol spelen, want dan heeft de vrouw het meestal veel te warm in bed. Er zijn zelfs koppels die gescheiden slapen, omdat de ene het raam open wil en de andere niet. Sommige echtparen vrezen dan voor hun seksleven, maar als je doodmoe bent, is dat óók het 1ste wat erbij inschiet. Zorg ten minste dat je goed slaapt, dan kan je ‘s ochtends of ‘s avonds nog bij elkaar gaan liggen.”

8

Aïsha slaapt met haar zoontje op de zetel “IK HOOP DAT MIJN ZOONTJE OOIT OP ZIJN EIGEN KAMER SLAAPT” Aïsha doet aan co-sleeping met haar 5-jarige zoontje in de woonkamer. “Ismaël heeft autisme en is vaak wakker ’s nachts. Rond 2-3 uur is hij superactief”, zegt ze. “Voordien sliep ik samen met mijn 3 kinderen. Ismaël wilde bij mij zijn, Ikram (2) kreeg borstvoeding en Ibrahim (8) was bang om alleen te liggen.

Zo belandden we met 4 op 1 kamer. Maar Ibrahims nachtrust werd te hard verstoord. Toen de school zei dat hij overdag moe was en minder presteerde, ging er een alarmbelletje af. Ibrahim is net een pienter en alert kereltje. Sindsdien lig ik op de zetel met Ismaël.”

“Mijn man vindt het niet leuk dat we niet samen in bed liggen. (lacht) Maar hij moet om 4.30 uur op voor het werk, zijn rust is belangrijk. Ook Ibrahim en Ismaël missen elkaar wel. Ik? Tja, er zijn nachten waarin ik maar 2 uur slaap. Ik ben doodop. Op sommige dagen vind ik kracht, en dan zijn er andere …

Mijn reactie- en concentratievermogen lijden eronder. Als ik moe ben, word ik onrustig en angstig. Zelfs wanneer ik eens kan gaan liggen, vind ik geen rust.”

Aïsha 29 JAAR

HOUDT VAN ROMANS LEZEN

9

“Ik hoop dat Ismaël ooit op zijn kamertje slaapt. Maar hij is klein en heeft het moeilijk. Op een dag zal het beter gaan. Nu ben ik er voor hem. Maar als ik in mijn eigen bed zou liggen, zou ik een klik moeten maken.

Zo zonder mijn kleine man.”

TIP VAN ANNELIES: “Wat Aïsha doet, is begrijpelijk. Ze is een té goede ouder, maar deze aanpak is onhoudbaar. Elke mens wordt om het uur kort wakker, maar leert om zichzelf weer in slaap te sussen. Hier weet het kind dat hij net dan aandacht krijgt.

Het klinkt hard, maar iedereen moet in z’n eigen bed. Het is moeilijk, maar als je 10 dagen doorbijt, kan het opgelost zijn.

Schakel eventueel ook hulp in van een professional. Besteed aandacht aan het inslaapmoment en leer je kind doorslapen.

Ja, ook bij een kind met autisme werkt dit. Elk kind dat te weinig slaapt, vertoont trouwens gedragsproblemen. Meer nog, slaaptekort kan een diagnose verergeren.”

DOSSIER

Steve slaapt in de daklozenopvang “IK SLAAP OVERAL EN BEN NIET GEHECHT AAN EEN BED”

Steve 41 JAAR

HOUDT VAN FILMS, MUZIEK EN TIJD DOORBRENGEN MET VRIENDEN

“Ik heb geen vaste verblijfplaats. Door omstandigheden ben ik dakloos”, vertelt Limburger Steve. “Ik heb het geluk gehad dat er een plaats vrijkwam in de langdurige opvang van het CAW in Hasselt. Ik heb een apart kamertje met een bed en ik slaap er uitstekend. Maar eerlijk? Ik slaap overal. Ik hecht niet aan een eigen bed. In het vliegtuig, de auto, de trein ... Ik sluit mijn ogen en ik ben vertrokken. Ik heb geen medicatie of andere middeltjes nodig.”

“Ik heb een tijdje in Portugal gewoond en daar overnachtte ik op straat. Eerst op een bank in het park, maar om 6 uur ‘s ochtends gingen de sproeiers aan. Later sliep ik in het portaal van de bank – met mijn bankkaart kon ik binnen. Het licht bleef aan, maar dat was toch iets comfortabeler. Ik ben nooit bang geweest op straat, omdat ik de andere daklozen kende. Wij hielpen elkaar.”

“Ik heb ondertussen al op 19 verschillende plekken ge­­ woond, nergens heb ik last van slapeloosheid. Ik heb altijd een onzeker bestaan geleid, maar ik lig niet wakker van stress of angst. Zelfs toen ik op straat sliep, wist ik dat alles weer in orde zou komen. Ik heb vertrouwen in het leven, daardoor slaap ik goed, denk ik. (lacht) Hoe ouder ik word, hoe minder slaap ik nodig heb, merk ik. 6 uurtjes zijn genoeg.”

TIP VAN ANNELIES: “Steve is een uitzondering. Mensen die ‘s nachts onbewust waken, omdat ze zich in een onveilige situatie bevinden, zoals daklozen, zijn vaak slechte slapers. Ook mensen bij wie ooit al werd ingebroken of die hun kinderen willen horen thuiskomen van een fuif zijn geoefend in hun waakpatroon. Zij moeten opnieuw leren om hun slaap te verdiepen. Hoe? 1 optie is om tijdelijk zó laat te gaan slapen, dat je als een blok inslaapt en doorslaapt. Na 2 weken conditionering komt de slaap vanzelf.

Oordopjes en een slaapmasker kunnen ook helpen.”

DOE-HET-ZELFMODULE VOOR SLAAPPROBLEMEN Lig je ’s nachts vaak wakker? Je kan je slaapgedrag veranderen. Check de tips en oefeningen in de slaapmodule op www.ikbenik.be.

10

GEWIKT & GEWOGEN

KINDERARMOEDE IS GEEN VER-VAN-MIJN-BEDSHOW Paul : “Armoede is op het verkeerde moment op de verkeerde plaats geboren worden. Daar kiest geen enkel kind voor. Maar wij kunnen wel kiezen om er iets aan te doen.”

Het is maandagavond 31 augustus 2020.

Je ligt in bed met wijd open ogen. Je bent te zenuwachtig om te slapen, want morgen begin je aan het 1ste middelbaar.

101 vragen spoken door je hoofd. Kan je met die kleren naar school? Overleeft je boekentas nóg een schooljaar? Zit er een boterham in je brooddoos, morgen en alle middagen daarna?

Cijfers met een gezicht Het is maandagavond 31 augustus 2020 en er liggen 130 000 kinderen wakker in Vlaanderen. Omdat ze zich zorgen moeten maken om zoiets banaals en belangrijks als geld. Herinner je je de 13-jarige Dylan, voor de zomer in het jeugdjournaal Karrewiet? “Als ik 1 ding kon wensen voor mijn gezin, dan is het iets meer geld.

Ons eten is bijna op”, zei hij. Vlaanderen reageerde geschokt. Terecht. Want hoe valt Dylans verhaal te rijmen met ons welvarend Vlaanderen anno 2020?

Waarom schrikken we eigenlijk? De armoedecijfers zijn al jaren zorgwekkend.

In 2016 beloofde de Vlaamse regering om de kinderarmoede te halveren tegen 2020. Wat blijkt uit de recentste cijfers van Kind en Gezin? Het aantal kinderen dat in

armoede opgroeit, steeg van 12,8 % in 2016 naar 14 % in 2019. Sta even stil bij die cijfers.

In Vlaanderen groeit 1 op de 7 kinderen op in armoede. Dat zijn 3 kinderen per klas.

If not now, when?

Het is maandagavond 31 augustus 2020 en het is me een raadsel hoe politici de slaap kunnen vatten. Waarop wachten ze? Nog een andere definitie, een significanter cijfer, een recenter rapport? Waarom zien we zo makkelijk de noodzaak bij een bedreiging als corona en weigeren we die te zien bij kinderarmoede? Wanneer meten we niet alleen, maar doen we ook iets?

Armoede halveren is mogelijk. Het is een kwestie van politieke wil en maatschappelijke keuzes. Met een eenmalige toeslag komen we er niet. We moeten de strijd op verschillende fronten tegelijk voeren: betaalbare huisvesting, democratisch onderwijs, financiële bescherming bij tegenslag, toegankelijke gezondheidszorg … Investeren in sociale zekerheid is de armoede verkleinen. Laat ons daar werk van maken het komende schooljaar.

Laat het ons slapeloze nachten bezorgen. Zodat alle kinderen op beide oren kunnen slapen.

PAUL CALLEWAERT ALGEMEEN SECRETARIS SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN

11

Een kritische noot, een optimistische boodschap of een duidelijke stelling.

Algemeen secretaris Paul Callewaert werpt een blik op onze samenleving en brengt je graag zijn visie.

E.R. : P&V Assurances SCRL, Rue Royale 151 à 1210 Bruxelles

DE BESTE MANIER OM DE TOEKOMST VEILIG TE STELLEN, IS DOOR ER SAMEN AAN TE BOUWEN.

DE P&V GROEP IS EEN BELGISCHE COÖPERATIEVE VERZEKERINGSGROEP DIE ZICH INZET VOOR EEN SOLIDAIRE EN DUURZAME MAATSCHAPPIJ

S -INFO

FYSIEK EN DIGITAAL DICHTBIJ Een persoonlijke dienstverlening, daar staat De Voorzorg voor. Maar soms is het niet evident om je naar een kantoor te verplaatsen. Om je nog beter van dienst te zijn, helpen we je ook via nieuwe, online contactmogelijkheden.

Ben je slecht ter been? Of toch nog wat ongerust door het coronavirus? Geen probleem, wij zijn er voor jou, ongeacht waar je je bevindt, wie je bent of wat je situatie is. De Voorzorg blijft dichtbij, of dat nu fysiek is of via onze nieuwe digitale wegen. Want ook digitaal sta jij centraal.

• je persoonlijke gegevens, zoals e-mail, telefoon en bankrekeningnummer updaten • veelgebruikte documenten raadplegen • en nog veel meer!

MAAK KENNIS MET E-MUT

CHAT MET EEN MEDEWERKER

Ken jij e-Mut al? Het internetloket van ons ziekenfonds wordt al door heel wat leden gebruikt. Je krijgt er op digitale wijze toegang tot je ziekenfondsdossier en dat van je gezin, voor de personen die op je lidboekje staan. En dat 24 uur op 24, 7 dagen op 7.

Op zoek naar een gebruiksvriendelijke en snelle manier om je vragen te stellen? Tijdens de kantooruren kan je met ons chatten. Surf hiervoor naar www.devoorzorg.be. Er verschijnt een kadertje met ‘Stel vraag via chat’ wanneer er een medewerker beschikbaar is voor een chatsessie.

Handig om even iets te checken of iets snel in orde te brengen, bijvoorbeeld: • je terugbetalingen, uitkeringen en premies bekijken

Surf naar www.devoorzorg.be/e-mut om te starten.

ONLINE EEN AFSPRAAK IN EEN VAN ONZE KANTOREN VASTLEGGEN Natuurlijk ben je ook altijd welkom

13

voor een face-to-facegesprek met een medewerker. Voor een aantal zaken kan je vrij terecht in de kantoren met ontvangstbalie (bijvoorbeeld reisdocumenten, EZVK of roze klevers aanvragen of voor dringende zaken). Met andere, complexere vragen of in de kantoren zonder ontvangstbalie kan je enkel terecht op afspraak. Een afspraak maken kan makkelijk online via www.devoorzorg.be/kantoren.

NOG ALTIJD BEREIKBAAR VIA DE VERTROUWDE KANALEN Uiteraard helpen we je ook nog altijd graag verder via de gekende kanalen. Bel of mail naar het kantoor in je buurt. Je vindt de contactgegevens van alle kantoren op www.devoorzorg.be/kantoren.

IN DE KIJKER CRISPR: EEN KIJKJE IN DE TOEKOMST

Beeld je een wereld in zonder diabetes of obesitas. Sciencefiction? Over 20 jaar kan het weleens werkelijkheid zijn.

Hoe? Door CRISPR (spreek uit: ‘krisper’), een veelbelovende techniek die aanpassingen kan doen in het DNA van alle levende wezens.

14

CRISPR komt uit bacteriën, waar het virussen kapotknipt. Corona is een virus … kunnen we CRISPR dan inzetten in de strijd tegen corona?

Dat onderzoeken wetenschappers inderdaad. Nu al gebruiken ze CRISPR bij coronatests in het labo. Het spoort snel stukjes genetische code van het coronavirus op in menselijke DNAstalen. Zo zien onderzoekers of iemand besmet is. Wie weet kunnen we CRISPR ooit gebruiken om het coronavirus stuk te knippen in menselijke cellen. Maar zo’n medicijn is niet voor morgen …

t z’n allen doo e me r

.

tte n

n s m o n d m a s ke r o

or

al o

en zett

en vo

Oorspronkelijk is CRISPR afkomstig uit bacteriën, die er zich al miljoenen jaren mee verdedigen tegen schadelijke virussen. Pas recent werd ontdekt dat we CRISPR kunnen ‘herprogrammeren’ om gerichte aanpassingen te doen in DNA. In élk levend wezen. Maar tot nu toe bleef het onderzoek beperkt tot bacteriën, planten en dieren. Iedereen wist dat het in theorie kón, niemand paste het toe op mensen.

MEDICIJN TEGEN CORONA?

pze

Eind 2018. De Chinese wetenschapper He Jiankui post een YouTube-filmpje waarin hij vertelt dat dankzij hem de allereerste genetisch gewijzigde baby’s ooit geboren zijn: de tweeling Lulu en Nana. Toen ze enkele cellen groot waren, paste hij een stuk van hun DNA – de bouwstenen van hun lichaam – aan. De meisjes zouden nu immuun zijn voor hiv, het virus dat aids veroorzaakt. Is het echt gelukt? Wat zijn de gevolgen? Da’s nog niet duidelijk.

Wetenschappers wereldwijd schrikken zich rot. Ook het brede publiek fronst bij het experiment. De reden? De technologie die Jiankui gebruikte: CRISPR.

Laten w

KNIPPEN EN PLAKKEN IN JE DNA

TOP VAN DE IJSBERG

GENEZEN OF VERBETEREN

Logisch, het was te vroeg om dat te testen. Het onderzoek zit in de beginfase en op technisch vlak kennen we maar het topje van de ijsberg. Wat zijn de gevolgen van DNA-veranderingen op lange termijn – in de patiënt of in volgende generaties bijvoorbeeld? Ja, genetische aanpassingen komen willekeurig in de natuur voor. Maar dat is een proces van duizenden jaren en elke kleine aanpassing wordt altijd ‘uitgetest’ in de omgeving. Niet te vergelijken met CRISPR, met razendsnelle en doelgerichte aanpassingen in individuen.

Zelfs als we alle kennis in huis hebben, rijzen er ethische vragen. Je kan CRISPR gebruiken om zieke mensen te genezen, maar ook … om gezonde mensen te veranderen of ‘verbeteren’. Voorlopig focust de wetenschap op CRISPR als medicijn.

De Amerikaanse Victoria Gray werd in de zomer van 2019 behandeld met CRISPR. Ze heeft sikkelcelanemie, een erfelijke ziekte die het transport van zuurstof in het bloed verstoort. De ziekte is nu ongeneeslijk. Eén verkeerd gen is de boosdoener.

Onderzoekers gaan na of een ander gen het slechte gen kan vervangen, zodat Gray normaal kan leven.

En we hebben CRISPR nog niet volledig onder controle: soms knipt het stukjes DNA weg die het niet weg mag knippen.

Geen drama bij een bacterie in een proefbuis, maar in mensen kan dat weleens verkeerde gevolgen hebben.

Daarnaast kan je met CRISPR gezonde mensen veranderen. Denk aan uiterlijke kenmerken, zoals oogkleur of lichaams­ lengte. Maar het kan gekker: wat dacht je van intelligentie of seksuele geaardheid?

15

Voor alle duidelijkheid: op dit moment kunnen die aanpassingen nog niet. Van veel eigenschappen weten we zelfs niet welke genen er allemaal bij betrokken zijn.

Het onderzoek richt zich op de aanpassing van één gen, zoals bij sikkelcelanemie.

BEZINT EER GE BEGINT De meeste mensen zeggen ‘ja’ om CRISPR in te zetten om levensbedreigende erfelijke aandoeningen te genezen – áls er vooraf genoeg onderzoek gedaan is, zodat alles veilig verloopt. Voor andere kenmerken is het antwoord minder eenduidig.

De grens tussen ‘genezing’ en ‘verbetering’ is vaag, dat maakt het er niet makkelijker op.

Wat met doofheid of autisme? Verminderen die de levenskwaliteit drastisch? Of zijn het gewoon kenmerken van een individu, net als haarkleur? Wie beslist welke eigenschappen we aanpassen en welke we zo laten? En lopen we als samenleving zo niet het risico om onze diversiteit te verliezen?

De toekomst van CRISPR is hoopvol, als we er verstandig mee omgaan.

Bronnen: ‘De geknipte genen. Hoe CRISPR onze toekomst zal herschrijven en waarom iedereen dat moet weten’, Hetty Helsmoortel, Borgerhoff & Lamberigts, 2020. | ‘Virussen de wereld uit helpen door in je DNA te knippen: CRISPR uitgelegd’, VRT NWS, 22 mei 2020, www.vrt.be/vrtnws/ nl/2020/05/18/virussen-de-wereld-uit-helpen-doorin-je-dna-te-knippen-crispr/

WIN HET BOEK ‘DE GEKNIPTE GENEN’ Reis door de wereld van de genetica: van basisbegrippen tot concrete CRISPR-toepassingen bij planten, dieren en mensen. Helder en met de nodige humor. Wij geven 3 boeken weg van Hetty Helsmoortel. Eentje winnen? Stuur ten laatste op 30 september 2020 een mailtje naar s-magazine@socmut.be.

S -INFO

Micromix ‘on the road’ laat mensen met een beperking veilig genieten van spetterende optredens van Yves Segers, Gene Thomas en Sam Gooris in het comfort van hun eigen voorziening of huiskamer. Ambiance!

MICROMIX ‘ON THE ROAD’ Met het oog op het coronavirus nam VFG, de vereniging voor personen met een beperking, de moeilijke, maar weloverwogen beslissing om dit jaar geen fysieke Micromix te laten doorgaan.

Toch wil VFG mensen blijven verbinden en samenbrengen. Dus lanceert de vereniging een volwaardig alternatief.

MICROMIX ‘ON THE ROAD’!

Als jij niet naar Micromix kan komen, dan komt Micromix toch gewoon naar jou! VFG brengt het podium naar de voorzieningen, met een strikte naleving van de nodige maatregelen. Zo kan iedereen genieten van een optreden aan huis.

Ook het playback- en freepodiumgedeelte

maakt deel uit van het nieuwe concept.

Ingeschreven acts mogen VFG namelijk tot 8 september een filmpje van hun act bezorgen. Zo maken zij kans op een exclusief optreden van Yves Segers, Gene Thomas of Sam Gooris.

VOLG HET CONCERT ONLINE Voor voorzieningen waar de artiesten niet ter plaatse kunnen optreden en alle andere leden of geïnteresseerden is er ook een gratis livestream via Facebook.

Zo kan iedereen veilig meegenieten van de optredens en een feestje bouwen.

Volg de livestream op 21 oktober vanaf 10.30 tot 15.30 uur via www.facebook.com/vfg.limburg.

WEDSTRIJD Win het ‘Gene Thomas komt naar uw kot’-tuinconcert voor 28 personen!

Vul al je gegevens in op de onderstaande strook en stuur dit voor 14 oktober per post naar VFG Limburg, Guffenslaan 38A, 3500 Hasselt. Of stuur je antwoorden per mail naar limburg@vfg.be. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de livestream na het laatste optreden.

Meer info en voorwaarden over de wedstrijd: www.micromix.be.

MEER INFO? VFG Limburg, Guffenslaan 38A, 3500 Hasselt. www.vfg.be en www.devoorzorg.be/blog, limburg@vfg.be of 011 27 85 00.

Wedstrijdvraag: Hoeveel personen zullen op 21 oktober de livestream van Micromix ‘On The Road’ via Facebook volgen om 13.30 uur?

Je gegevens Naam + voornaam: .............................................................................................................................................................

..........................................................................................

Postcode + gemeente: ......................................................................................................................................................

Schiftingsvraag: Hoeveel personen nemen deel aan deze wedstrijd? ..........................................................................................

Straat + huisnr: . ....................................................................................................................................................................

Geboortedatum: ……... /……... / …………........ Tel. of gsm: . ...................................................................................

E-mail: . .....................................................................................................................................................................................

Ja, ik wil op de hoogte gehouden worden van alle activiteiten en acties van VFG via e-mail

Opgelet: alleen volledig ingevulde strookjes nemen deel aan de wedstrijd. Meer info en voorwaarden over de wedstrijd: www.micromix.be

HOEZO

SLAPERIG RIJDEN IS LEVENSGEVAARLIJK?

Dronken rijden, dat is een totale no-go.

Dat weet je intussen.

Maar wist je dat ook vermoeid achter het stuur kruipen absoluut geen goed idee is?

Wat is het gevaar van slaperig rijden?

Simpel: microslaapjes. Je dommelt heel kort – 1 tot 4 seconden – in bij een monotone activiteit, zoals rijden. Uiterst gevaarlijk.

Slaperigheid is een van de 5 grootste risicofactoren in het verkeer. 10 tot 20 % van alle ongevallen is te wijten aan vermoeid rijden – op autosnelwegen zelfs tot 30 %. Het risico op een ongeval wordt 4 tot 6 keer groter als je slaperig rijdt.

Slaperigheid is de onderschatte ‘killer’ in het verkeer.

Wat is het effect van slaperig rijden?

Je kan het vergelijken met het effect van alcohol.

• Je wordt minder aandachtig.

• Koers houden en tussen de rijvaklijnen blijven, is moeilijker.

• Je reactietijd en reflexen vertragen.

• Je kijkt minder in je spiegels.

• Nachtje zonder slaap?

Da’s te vergelijken met 0,9 tot 1,0 promille in je bloed.

Slaap je gedurende enkele dagen maar 5 uur per nacht? Dan heb je 6 keer meer kans op een ongeval in vergelijking met iemand die 8 uur per nacht haalt!

Wat zijn signalen van vermoeidheid?

Een microslaapje kan je over­ vallen, maar er zijn enkele duidelijke signalen die je waarschuwen: • met de ogen knipperen, dichtvallende oogleden of net een starende blik • concentratieverlies of onsamen­hangende gedachten • veel geeuwen • last hebben om een constante snelheid aan te houden of om op je rijvak te blijven • vaker aan je gezicht komen • gaten in je geheugen (bijvoorbeeld verder zitten in het traject dan je dacht) • knikkebollen (laatste stap voor je in slaap valt).

Hoe ga je om met vermoeidheid achter het stuur?

Als de vermoeidheid toeslaat, is de gouden regel: stoppen met rijden. Er zijn dan maar 2 dingen die écht helpen: cafeïne, dus een kop koffie, en een powernap van 15 tot 20 minuten. Of je wisselt van chauffeur als je kan. Een taxi of iemand bellen die je kan komen halen, is ook een optie. De volumeknop van de radio volledig opendraaien, rijden met het raam open voor frisse lucht … het kan je even alerter maken, maar het effect is kortstondig.

Helpt een vermoeidheidsdetector?

Er komen auto’s op de markt met ingebouwde toestellen die waarschuwen als je slaperig wordt.

Die lijken te werken. Er bestaan ook draagbare (en goedkopere) toestelletjes, maar die zijn niet efficiënt. Een studie van VIAS (het vroegere Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid) toont aan dat ze je niet beter bewust maken van je vermoeidheidstoestand.

Mensen negeren het toestel vaak, omdat ze het niet eens zijn met de waarschuwing. Probeer dus vooral zelf goed de signalen van slaperigheid op te merken.

HOE VERMIJDEN DAT JE SLAPERIG WORDT? Lange rit voor de boeg? Neem dan je voorzorgsmaatregelen.

Lees alle extra tips op www.devoorzorg.be/blog.

17

GEZOND WAAROM SLAAPMEDICATIE GEEN GOED IDEE IS

1 slaappil is er 1 te veel De cijfers liegen er niet om: 1 op de 5 Vlamingen slikt slaappillen. Slapen we zo slecht? Waarom grijpen we naar drastische middelen? En waarom zijn die allesbehalve goed voor onze gezondheid? We zoeken het uit met slaapexpert Johan Verbraecken (UZA).

“Er is natuurlijk ook occasioneel ge­ bruik, maar zeker 10 % van de bevolking gebruikt toch regelmatig slaapmedicatie.

Dat blijft een absurd hoog cijfer”, weet Johan Verbraecken, hoofd van het slaapcentrum van het Universitair Zieken­huis Antwerpen.

HOE KOMT DAT? Slaappillen krijg je enkel op voorschrift.

“Geen verwijt aan huisartsen, vaak ís er een indicatie voor slaapmedicatie voor kortdurend gebruik. Dan spreken we over enkele dagen tot een week, om een moeilijke periode te overbruggen. Maar als het helpt, zijn mensen geneigd om het te blijven nemen”, zegt Verbraecken.

“Mensen dénken dat ze goed slapen met medicatie, terwijl de slaapkwaliteit totaal niet denderend is. Maar het is een snelle en makkelijke oplossing: de pil biedt instant slaap. Het probleem anders aanpakken, vraagt meer moeite en tijd.”

DE 3 VALKUILEN Van slaappillen blijf je het liefst zo ver mogelijk weg. Om de eenvoudige reden dat ze gepaard gaan met stevige risico’s.

1. Verslaving loert Voor je het weet, beheerst de slaappil je leven. “Bij 20 % van de mensen die gedurende 3 weken slaappillen gebruiken, treedt al gewenning op. Je moet steeds meer nemen voor eenzelfde effect. Van de patiënten die de medicatie langer nemen (6 weken en meer), is de meerderheid echt verslaafd. Probeer je te stoppen, dan krijg je een zware opflakkering van het slaapprobleem. Meer nog, het lijkt erger dan ooit. Teruggrijpen naar medicatie is heel aanlokkelijk. De vicieuze cirkel start.”

“De gekende Z-geneesmiddelen, zoals Zolpidem bijvoorbeeld, werken kortdurend en helpen bij een inslaapprobleem.

Na enkele uren zijn ze uitgewerkt. Dat wil

niet zeggen dat ze totaal onschuldig zijn: ook aan Z-drugs kan je verslaafd geraken.”

Het grootste gevaar zijn de benzodiazepines, die berucht zijn om hun bijwerkingen. “Het zijn zowel lang- als kortwerkende middelen. Sommige werken extreem lang door, waardoor het geneesmiddel een lang ‘half leven’ leidt.

Ja, sommige middelen werken tot meerdere dagen na.”

2. De kater Net zoals bij alcohol kan je bij slaapmedicatie opstaan met een kater. “De stof zit nog in je bloed tijdens de ochtenduren en er kunnen neveneffecten optreden, zoals motorische problemen, concentratiestoornissen … Dat noemen we de ‘hangover’: het product werkt niet alleen ’s nachts, maar ook overdag. Niet de bedoeling, en het houdt risico’s in.

Thuis, onderweg en op het werk heb je meer kans op een ongeval.”

1/5

VLAMINGEN SLIKT SLAAPPILLEN

10 %

VAN DE BEVOLKING GEBRUIKT REGELMATIG SLAAPMEDICATIE

20 %

VAN DE MENSEN DIE GEDURENDE 3 WEKEN SLAAPPILLEN NEMEN, ONDERVINDT GEWENNING

“Daarnaast werken benzo’s spierverslappend. Ook de keelspieren ontspannen, waardoor de keelholte vernauwt. Dat kan leiden tot slaapapneu: de luchtwegen worden afgesloten en het inademen wordt belemmerd. Dit effect is individueel en dosisafhankelijk, maar met slaappillen loop je gemiddeld gezien een verhoogde kans op apneu.”

3. Moeilijk afkickproces Stoppen? De afkickverschijnselen zijn niet min. De slapeloosheid komt terug, maar er is ook neerslachtigheid of depressie, algemene malaise, rillingen, koortsig gevoel, verwardheid … “Afkicken van slaapmiddelen is zowat het moeilijkste wat er is. Zelf stoppen vergt enorm veel karakter. Een minderheid kan dat.

Zelfs een afbouwschema gaat vaak nog te snel. Als je stopt, moet je een periode van maanden tellen. En pas op, na anderhalf jaar hervalt ongeveer de helft.”

ALTERNATIEVEN Slaap je slecht en wil je het verhelpen?

Probeer eerst gezonde alternatieven.

• Ontspanningsoefeningen: mindfulness, yoga, ademhalingsoefeningen …

• Ga voor een gezonde levensstijl. Eet gezond, beweeg, ga naar buiten …

• Zorg voor een goede slaaphygiëne.

Bouw vaste gewoontes op en besteed aandacht aan een regelmatig slaap­ patroon – op een vast tijdstip gaan slapen en opstaan.

• Lig je langer dan 20 minuten wakker?

Sta op, ontspan en kruip weer in bed als je slaperig bent. Herhaal indien nodig.

Raakte je verslaafd aan slaapmiddelen, dan is ontwennen de juiste stap. “In het slaapcentrum werken we met cognitieve gedragstherapie. Gedurende het hele traject verminderen we geleidelijk de slaapmiddelen. 85 % van de patiënten stopt succesvol”, benadrukt Verbraecken.

SLAAP ZACHT: PAK DE VERBORGEN SLAAPVERSTOORDERS AAN We beseffen vaak niet dat bepaalde eet- en drinkgewoontes onze slaap slechter maken.

Let op met cafeïne: we zitten massaal aan de koffie en cola. Dat zijn cafeïne­ bommetjes. Niet erg als het niet ’s avonds is, denk je? Fout! Vanaf 2 eenheden per dag kan je slaap verstoord geraken. Lees wel: kán. Cafeïne heeft niet bij iedereen dat effect. Denk je gezonder af te zijn met cola light/zero?

Mis! Die dranken bevatten zo'n 50 % meer cafeïne dan gewone cola.

Alcohol opzij: alcohol misleidt. Het maakt je rustiger en je valt makkelijker in slaap. Maar na enkele uren is het kalmerende effect uitgewerkt en daarna werkt alcohol vaak activerend. Je slaap is verstoord, je slaapt niet goed door en ontwaakt. Zo kan het zijn dat je om 5 uur klaarwakker naar het plafond staart.

Liever vroeg dan laat: eten ’s avonds laat? Geen goed idee. Als je gaat slapen, is je spijsvertering nog volop aan de gang. Je zou van minder wakker liggen.

Mijd suikers: meer bepaald snelwerkende suikers. Ook al merk je het niet meteen, ze hebben een effect op je slaapkwaliteit.

Ontdek nog tal van tips voor een goede slaaphygiëne op www.devoorzorg.be/blog.

START TO SLEEP Een goede nachtrust is heilig. Bekijk de video met Start to sleep-advies van experte Annelies Smolders op www.devoorzorg.be/blog

Sissel dorsaback nu aan â‚Ź 70 i.p.v. â‚Ź 85

ACTIE De zit- en rugsteun van Sissel zorgt

voor een ergonomische zitpositie en voorkomt zo rugklachten.

Geldig van 1 september 2020 tot en met 15 oktober 2020

Voorgevormd houten frame met kussen uit vinylschuim Ondersteunt de hele wervelkolom Past in iedere zetel of stoel. Glijdt niet weg Afneembare hoes, eenvoudig te reinigen Verstelbare lendensteun (optioneel) Ook voor ondersteuning bij revalidatie van rugproblemen Afmetingen zitgedeelte: 44 x 37 x 3,5 cm (l x b x h) Afmetingen rugleuning: 31 x 50 cm (l x b)

Ga naar www.zorgbaar.be of bel 011 22 44 22

S -INFO

Heb jij weleens last van verkleurde teennagels, eelt of andere voetproblemen?

Ontdek onze tips voor gezonde en verzorgde voeten.

ZO VERZORG JE JE VOETEN 8 TIPS VOOR MOOIE EN GEZONDE VOETEN 1 Koop de juiste maat van schoenen. Je moet je tenen op en neer én heen en weer kunnen bewegen.

2 Ga voor schoenen zonder hak of met een hak van maximaal 5 centimeter.

3 Draag schoenen die gemaakt zijn van goed ventilerend of ademend materiaal.

4 Wissel vaak van schoenen, zodat ze de kans krijgen om tussen het dragen door goed te verluchten. Dat geldt zeker voor sportschoenen.

5 Nieuwe schoenen? Maak er niet meteen een lange wandeling mee, maar laat je voeten wennen aan het nieuwe schoeisel.

6 Knip je nagels recht af. Knip je de hoekjes af, dan groeien ze makkelijker in.

7 Trek elke dag verse kousen of sokken aan. Liefst uit katoen.

8 Was je voeten dagelijks en droog ze goed af, ook tussen de tenen. Gebruik je een voedende crème tegen droge huid, breng die dan niet aan tussen de tenen.

Daar moet de huid droog blijven.

ZO BEHANDEL JE VOETPROBLEMEN Schimmelnagels Een schimmeldodend middel kan (met wat geduld) soelaas bieden. Is minder dan de helft van de nagel aangetast, dan kan een voetverzorger dit gedeelte weghalen. Is je hele nagel aangetast, dan kan je huisarts een geneesmiddel voorschrijven.

NIEUWE SCHOENEN? MAAK ER NIET METEEN EEN LANGE WANDELING MEE Wratten Snijd nooit in de wrat. Op die manier kan het virus verspreiden en krijg je meer wratten. Steekt de wrat uit, dan kan je ze aanstippen met een middel uit de apotheek. Zit de wrat op je voetzool, dan laat je ze het best bevriezen bij een dokter.

21

Blaren Het is verleidelijk om blaren kapot te prikken, maar zo kunnen ze ontsteken.

Is de blaar erg pijnlijk, dan kan je ze eventueel goed schoonmaken en doorprikken met een ontsmette naald.

Eelt, likdoorns en eksterogen Een dunne eeltlaag kan je zelf behandelen met puimsteen. Een dikke laag eelt, eksterogen of likdoorns laat je beter over aan professionele handen.

Meer tips over voetverzorging? Neem een kijkje op www.apothekendevoorzorg.be/ nl/gezondheidstips.

TERUGBETALING PEDICURE Laat je voeten verzorgen door een door De Voorzorg erkende pedicure en krijg 2 keer per jaar een terugbetaling van 6,20 euro.

Meer info? www.devoorzorg.be/ pedicure of 011 24 99 11.

TABOE SEKS BIJ KWETSBARE GROEPEN EN SEKSUELE DIENSTVERLENING

Voor mensen met een handicap of kwetsbare ouderen is seks gauw een drempel. Of erger: iets waarop ze denken geen recht te hebben. Seksuele dienstverlening kan soelaas bieden, al blijft het (te) vaak onder de radar.

Zonde, vindt sekswerkster Sigrid.

HANDICAP OF HANDICAP OFOUDERDOM? OUDERDOM? GEEN STREEP GEEN STREEPDOOR DOOR

© Carmen De Vos

22

S

S

Seksualiteit bij mensen uit kwetsbare groepen blijft nog te vaak een taboe. Nochtans verschilt hun nood aan seksualiteit niet van die van andere mensen. Dat bewijzen de cijfers (Aditi vzw): in een jaar tijd steeg het aantal aanvragen voor seksuele dienstverlening met 20 %.

STAP DURVEN TE ZETTEN “Zeker 1 op de 10 van mijn klanten behoort tot een kwetsbare groep”, weet sekswerkster Sigrid Schellen (33). “Ik zie ook een evolutie sinds ik seksuele dienstverlening probeer te normaliseren door er open over te zijn. Mensen durven meer de stap te zetten en contact met me te zoeken.”

“Vooral mensen met een fysieke handicap of ouderen bereiken me. Iemand met een mentale handicap zie ik zelden. Ik pas er ook mee op. Je loopt snel het risico om meer schade toe te brengen dan goed te doen. Ik ben niet geschoold om specifieke problematieken te begrijpen. Die mensen zijn beter af bij de medewerkers van een vzw als Aditi.”

KLEINZOON HELPT OPA VAN 87 Dat seksuele dienstverlening zo’n taboe is, zit Sigrid hoog. “Waarom hebben we de neiging om die mensen zo te betuttelen? Nergens voor nodig. Het zijn mensen van vlees en bloed, met dezelfde gevoelens als jij en ik. Maar om de een of andere reden hebben we het moeilijk om te aanvaarden dat ze evenzeer verlangen naar seks en liefde”, zegt ze.

“Ik had ooit een klant van 87 jaar. Zijn kleinzoon had hem mijn nummer gegeven. Geweldig toch!

Het zijn niet de sekswerkers of de mensen uit een kwetsbare groep die het taboe in stand houden, wel de buitenwereld. Ik heb niet het gevoel dat ik zomaar een geil fantasietje verkoop. Ik geef iets wat voor íedereen belangrijk is.”

ADITI VZW HELPT BIJ SEKSUELE DIENSTVERLENING Wat is seksuele dienstverlening?

Het is onder­ steuning bij intieme of seksuele vragen/ noden van mensen met een handicap en kwetsbare ouderen.

Aditi vzw helpt met professioneel opgeleide mede­ werkers. Mensen met een fysieke of mentale handicap, kwetsbare ouderen of personen met een psychische kwetsbaarheid kunnen er terecht met vragen over seksualiteit en intimiteit. Na je aanvraag volgt een intakegesprek, daarna word je doorverwezen naar een seksuele dienst­ verlener, een (relatie-) therapeut of een andere hulpverlener.

Meer info: www.aditivzw.be.

sekswerker – maar het grootste deel van de tijd gaat naar gezellig samenzitten, knuffelen en lief zijn.”

“Ik merk dat zij meer tijd en kwaliteit willen. Ze vertellen hun verhaal, maar willen er ook geen uur over palaveren. Vooral bij ouderen zie ik hoe buitengesloten ze zich voelen. Het zijn net die klanten die achteraf helemaal openbloeien. Hun zelfvertrouwen krijgt een boost. Ik situeer mijn job op dat moment veel meer in de zorgsector dan in de erotische sector. Ik draag bij aan het feit dat mensen zich – al is het maar even – beter voelen.”

WARE LIEFDE VAN 1 UUR Pakt Sigrid een kwetsbare klant ‘anders’ aan?

“Absoluut niet, dat is een regel. Ik luister natuurlijk. Is iemand vanaf z’n middel verlamd, dan werkt het anders. Ik laat die persoon uitleggen wat belangrijk is, wat wérkt. Daarna doe ik wat ik gewoonlijk doe. Het gaat mij om de persoon. De handicap of leeftijd is bijzaak.”

IK VERKOOP NIET ZOMAAR EEN GEIL FANTASIETJE. IK GEEF IETS WAT VOOR ÍEDEREEN BELANGRIJK IS Bestaat het risico dat mensen die minder toegang hebben tot seksualiteit sneller gevoelens ontwikkelen voor haar? “Dat ligt aan de persoon, niet aan de kwetsbaarheid. Ja, soms zijn ze na die 1ste keer verliefd. Maar da’s meer een bevlieging, die overgaat. Ik ben de ‘ware liefde van 1 uur’. En ik maak duidelijke afspraken, net zoals bij andere klanten. Blijven de gevoelens bestaan, dan kunnen we elkaar niet meer zien.”

PRAAT EN INFORMEER OPENBLOEIEN

Er is werk aan de winkel, besluit Sigrid. “Er zouden gerust meer campagnes mogen komen.

Informeer mensen in zorginstellingen bijvoorbeeld. En school het personeel. Laat kwetsbare mensen erover praten, laat ze zeggen waarnaar ze verlangen. Het zou tot veel minder frustratie of schaamte leiden.”

“We moeten er geen doekjes om winden. Voor deze mensen is het moeilijker om een partner te vinden”, gaat Sigrid verder. “Maar ook zij hebben huidhonger. Ook zij willen affectie. Denk je dat seks de essentie is als ze bij me komen? Mis! Het maakt deel uit van wat ik aanbied – anders ga je niet naar een

23

1+1 Gratis ĂŠn gratis oogmeting

Heb je graag een reservebril in huis of wissel je graag af?

Koop dan nu een montuur van minimum 59 euro met ontspiegelde kunststofglazen en krijg er een gratis tweede bril bovenop!

Niet meer zeker van je sterkte? Maak dan nu een afspraak voor een gratis oogmeting door onze gediplomeerde opticiens.

Geldig van 1 september 2020 tot en met 31 oktober 2020 in de winkels en op de website. Voorwaarden in de winkel. Raadpleeg alle filialen en openingsuren en maak een afspraak via Brilbaar.be of bel 011 29 50 20.

HOEVEEL KOSTTE RITA’S BEHANDELING VOOR BORSTKANKER?

€ 34 819,45

Rita

53 JAAR HERSTELT VAN BORSTKANKER

- € 21 659,12

(terugbetaling wettelijke ziekteverzekering)

€ 13 160,33

(zelf betaald: 2415,31 remgeld + 10 745,02 supplementen)

September 2017, Rita’s 1ste onderzoek.

De diagnose: borstkanker.

Na een hobbelparcours met 8 operaties – “de 1ste liep al mis” – gaat het opnieuw de goede richting uit. Ze is weer fit en energiek.

Maar aan haar behandeling en borstreconstructie hangt een prijskaartje.

3 TIPS OM JE REKENING TE DRUKKEN: 1. Kies een tweepersoonskamer, dan zijn supplementen verboden.

HOE WORDT DE KOSTPRIJS BEPAALD? Naast medicijnen en materiaal worden vooral erelonen aangerekend. Die betaalt je ziekenfonds grotendeels terug, jij betaalt wel het remgeld.

2. Neem een hospitalisatieverzekering, vóór ooit een diagnose valt. Die betaalt remgelden en soms ook je supplementen terug.

Met onze KliniPlanPlus had Rita een tussenkomst van 12 856,75 euro gekregen en had ze zelf maar 303,58 euro moeten betalen.

De supplementen worden niet terugbetaald.

3. Kies je een borstreconstructie met eigen weefsel Omdat Rita op een eenpersoonskamer lag, liepen de (methode DIEP-flap)? Ga naar een ziekenhuis dat supplementen op tot bijna 11 000 euro. “Ik had niet gedacht de afgesproken tarieven respecteert. Zie dat het zo duur zou zijn”, vertelt ze. “De kankerdiagnose is de lijst op www.devoorzorg.be/ al zo’n shock, maar dan begint de loodzware behandeling. borstreconstructie.

Ik heb zoveel pijn gehad dat ik flauwviel. En door een infectie ging ik vaker onder het mes dan voorzien.”

Rita had een borstreconstructie met eigen weefsel. Een dure ingreep. “Een urenlange operatie met een anesthesist en verschillende chirurgen, dat telt door.”

de rekening van

(totale factuur voor onderzoeken, chirurgie, medicatie, borstreconstructie …)

* KliniPlan en KliniPlanPlus zijn hospitalisatieverzekeringen die aangeboden worden door De Voorzorg Limburg, verzekeringsagent van VMOB SoHo. De algemene voorwaarden KliniPlan en KliniPlanPlus hebben voorrang op de bepalingen in dit artikel. ** Voorbeeld berekend op basis van de hospitalisatiefacturen. Er werd geen rekening gehouden met een vergoeding voor de ambulante zorgen waarop leden met een ernstige ziekte recht hebben.

25

DOSSIER

IN HET SPOOR VAN ...

DE NACHTPLOEG VAN DE SCHOONMAAK IN HET ZIEKENHUIS

26

Sai en haar team maken zich klaar voor hun nachtshift (v.l.n.r.: Sai, Leen, Erna en Veerle) Anja is al in het OK (2de foto links bovenaan)

Een ziekenhuis slaapt nooit.

Ook ’s nachts is het zorgpersoneel op de been. Bevallingen, operaties, verpleging … alles gaat door. En vergeet niet: er wordt ook gepoetst. Een shift in het kielzog van de nachtraven van de schoonmaakdienst van het UZ Leuven.

21.00 uur

Een laatste sip koffie en Erna, Leen, Veerle en verantwoordelijke Sai vertrekken naar hun poetsplek. “De nachtploeg bestaat nog maar 2 jaar. Voordien maakten de ochtendshift en late shift ‘onze plekken’ schoon.

Vooral voor consultatieruimtes is het handiger om dat ’s nachts te doen”, vertelt Sai. Alle medewerkers van de nacht komen van de ochtendshift. “De nacht is zoveel beter!”, benadrukt Erna. “Een ochtendshift start om 5 uur. Dan gaat je wekker af in het holst van de nacht. Vreselijk”, zegt Leen. “Nog een voordeel als je start om 21 uur: je kan je niet overslapen”, lacht Sai.

23.00 uur

Op de nierdialyse is er over­dag te veel gaande om te poetsen. Maar hier komen zeer kwetsbare patiënten, dus alles moet altijd kraaknet zijn. “Het is van dat”, weerklinkt Erna’s stem vanachter de hoek. Op de deur van een onderzoeksbox hangt een A4 waarop staat dat er de voorbije 24 uur een vermoedelijke COVID-patiënt binnenkwam.

LEVE MARC VAN RANST! De 1ste coronagolf gunde het ziekenhuis geen seconde rust. Ook de schoonmaakdienst niet. “Ik poetste met een collega op 1 nacht 69 ‘COVID-boxen’ op spoed”, herinnert Anja zich. “Na elke patiënt reinigen met interieurreiniger en daarna in een 2de beweging met een chlooroplossing.” De schoonmaakploeg was dan ook enorm blij met de persoonlijke bedankingsvideo van Marc Van Ranst. “Super dat hij dat gedaan heeft”, knikken Sai en haar team. “Deed ons veel deugd. En een opsteker voor de moeilijke periode die er misschien weer zit aan te komen.”

toen ook overal ingeschakeld.” Sai knikt. “Maar we zijn erdoor gekomen, met klasse teamwork.

Niemand van ons raakte besmet.” Leen voelde zich op het werk zelfs veiliger dan in de winkel, zegt ze, voor ze de onderzoekskamer onder handen neemt.

00.00 uur

Tijd voor de … euh lunch? “Je kan je moeilijk voorstellen dat je rond middernacht een maaltijd naar binnen speelt hé? Geloof me, je doet dat. Ik eet ’s ochtends niet, wel ’s middags, ’s avonds en ’s nachts”, legt Erna uit. De sfeer onder de collega’s is gezellig. “Veel minder stress ’s nachts, al mag je niet bang zijn in je eentje. Want je hoort hier en daar weleens een geluid dat je niet kan thuisbrengen”, knipoogt Veerle. “Maar er loopt niemand in de weg, niemand leidt je af of belemmert je werk.”

Een halfuurtje pauze. Anja vertrekt naar het operatiekwartier (OKA). Zij maakt deel uit van de ploeg die instaat voor de schoonmaak van de operatiezalen, intensieve zorgen en spoedgevallen. ’s Nachts daar niet poetsen? Ondenkbaar.

“Toch denken velen dat ‘die van de nachtshift’ een luxeleven leiden”, weet Anja. “Alsof wij de hele tijd koffieklets houden. Tuurlijk zijn er rustigere momenten, dat heb je toch bij elke job?”

Leen weet wat haar te doen staat. Extra beschermende kledij aantrekken, de chlooroplossing aanmaken. “Mijn duikbril op, ik kan naar binnen”, glimlacht ze. “Dit is niets vergeleken met de helse periode tussen maart en juni. We werden

27

IN HET SPOOR VAN

Leen ervaart het net zo. “Het is doorwerken om alles rond te krijgen. Bovendien moeten wij soms inspringen in het bevallingskwartier als het daar te druk is. Of als Anja dringend nodig is op het OKA. Dat krijgt altijd voorrang.”

00.30 uur

Sai gaat “nog een wasje draaien”. Wasmachines om u tegen te zeggen in het ziekenhuis. “Wij doen ’s nachts onze eigen was. Altijd onder het wakende oog van onze krekel, Japie”, lacht ze. Pardon? “Luister eens goed.”

En ja … er weerklinkt het getsjirp van welgeteld 1 krekel. Al jaren, weet Sai te vertellen.

Z

.

ntsmetten 100 % ij o

Anja wordt intussen naar het bevallingskwartier geroepen. “Ik heb meer moeite met bevallingsruimtes”, geeft ze toe. “Er hangt toch altijd een andere geur. Echt, geef me liever een ‘vuile operatiezaal.”

2.30 uur

Leen en Erna poetsen de boxen waar dagelijks mensen aan de nierdialyse liggen. “Minder spannend dan op het OK … tot het hier overstroomt”, grinnikt Erna. “Rond 1 uur beginnen de machines te spoelen. Het kan gebeuren dat een darm springt. Dan staat alles blank, alsof je een kraan openzet.” Als dat het geval is,

vergaat hen het lachen wel. Want er is niemand anders dan zij om de boel op te kuisen.

Leen: “Elke week gebeurt er iets. Of er ontploft een zak met zout, of er komt een darm los.” “En het water uit de dialysemachines is 90 °C, lekker warm. Tegenvaller hoor”, weet Sai. Ze zet de radio een tikkeltje luider. “Maar overdag kan je niet staan shaken en zingen tijdens het werk hé!”

4.00 uur

Veerle staat al uren als enige op dienst Oogziekten. “Ik sta ‘los’, zoals dat heet.

Vandaag poets ik hier, morgen ga ik naar het oncologisch dagcentrum”, zegt ze. “Elke dag een vaste dienst? Dat zou niets voor mij zijn. Ik houd van de afwisseling.” Wordt een shift van 8 uur dan niet eenzaam? “Daar heb ik geen last van. Zo kan ik tenminste goed doorwerken. En we zien mekaar wel tijdens het eten.”

5.00 uur

Het werk zit erop. “Zo’n nacht vliegt voorbij, elke keer weer”, zegt Sai. “Tot straks hé, dames! Tot morgen, dat zeggen we hier nooit.”

28

i

g be

en d

zi

“Je moet soms je verstand op 0 zetten. En wat humor toelaten. Je ziet alles: van uitwerpselen tot …

Weet je wat het ergste is? Als ze wachten met het telefoontje naar de schoonmaakdienst. Dan is alles lekker aangekoekt. Bloed kuist niet makkelijk op hoor. Hoera voor zuurstofwater”, vertelt Sai.

L a at

Een operatiekamer van het G-team (de afdeling waar traumapatiënten worden geopereerd) heeft een ‘tussenbeurt’ nodig.

Neem dat maar letterlijk: schoonmaken tussen 2 operaties door – tussen patiënt 1 en 2 zit amper 10 minuten tijd. Dan zie je weleens minder smakelijke taferelen? “Bij zware gevallen moeten we tijdens de operatie al een tussenbeurt doen. Dat kan er bloederig bijliggen … Ik heb het dan even moeilijk, maar het hoort bij de job”, zegt Anja.

n t!

1.30 uur

at j i j o o k v e r s t a n d

S -INFO

3 TIPS BIJ FINANCIËLE KOPZORGEN TIPS BIJ GELDZORGEN 1. VERKEN JE RECHTEN Ga na of je door een daling in je inkomen in aanmerking komt voor steun, bijvoorbeeld via het OCMW. Komt door de coronacrisis de betaling van je woonkrediet in het gedrang? Bel de bank om te vragen wat je mogelijkheden zijn. Heb je als huurder problemen om je huur te betalen? Weet dat sommige verhuurders bereid zijn om zich soepel op te stellen.

In de nasleep van de coronacrisis kampen heel wat mensen met financiële problemen. Ontdek enkele tips om de druk te verlichten en kom te weten waar je terechtkan voor hulp.

Puzzelen om de eindjes aan elkaar te knopen en constant keuzes moeten maken, het heeft een grote impact op iemands leven.

Stress is een belangrijk gevolg. Heb je financiële problemen?

De Sociale dienst van De Voorzorg begeleidt jou. Dat gebeurt vaak in samenwerking met het CAW (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk).

2. KIJK BREED Kijk met een brede blik naar het probleem.

Financiële hulp is meer dan het maken van een overzicht en afbetaalplan. Samen met jou zoeken we naar een goede oplossing waarbij we rekening houden met de impact van beslissingen op jouw leven, maar ook dat van je partner of kinderen.

3. ZOEK HULP Zit je in de problemen en geraak je er niet meteen zelf uit? Aarzel niet om hulp te zoeken.

Instanties zoals de Sociale dienst van De Voorzorg en het CAW zijn er om samen met jou je noden te bespreken en op zoek te gaan naar gepaste oplossingen. Ook in tijden van corona blijven ze bereikbaar.

OOK KWETSBAAR OP ANDERE VLAKKEN Financiële moeilijkheden hebben vaak ook een invloed op andere aspecten van je algemene welzijn. Wie weinig middelen heeft, ervaart drempels in het vinden van een opleiding, job of woning.

Het is dus belangrijk om financiële problemen aan te pakken.

De volgende tips helpen je alvast op weg, maar je bent ook altijd welkom bij de Sociale dienst van De Voorzorg of bij het CAW voor hulp en begeleiding.

29

FINANCIËLE PROBLEMEN? BLIJF ER NIET ALLEEN MEE ZITTEN Bel naar 011 22 44 22 en maak een afspraak met onze Sociale dienst of bel naar het CAW op het nummer 0800 135 00.

VOOR JOU

VOORDELIG OP VAKANTIE Of je nu kiest voor een vakantie in eigen land, net over de grens of verder weg, wij helpen jou op weg naar een zorgeloze vakantie.

45-55

euro terugbetaald om de 3 jaar op brilmonturen, brillenglazen en lenzen

TUSSENKOMST (ZONNE)BRILLEN & LENZEN Leden van De Voorzorg die geen recht hebben op een wettelijke tussenkomst via het RIZIV krijgen een tussenkomst van 45 euro (of 55 euro tot 19 jaar) om de 3 jaar bij de aankoop van een (zonne)bril of lenzen op sterkte. Om de tussenkomst te ontvangen, bezorg je de factuur aan ons ziekenfonds.

25

inbegrepen in je ledenbijdrage Reisbijstand Mutas van De Voorzorg

WERELDWIJD VERZEKERD Reisbijstand Mutas van De Voorzorg beschermt je tegen dringende medische kosten in alle landen waar een positief reisadvies geldt op het moment van je vertrek. Als gevolg van het coronavirus worden de reisadviezen regelmatig bijgewerkt. Bekijk de laatste adviezen op www.diplomatie.belgium.be/nl.

euro terugbetaald per jaar voor reisvaccins

REISVACCINS VOOR EEN PRIKJE De Voorzorg betaalt tot 25 euro per jaar terug voor erkende vaccins.

Vraag je apotheker om een attest wanneer je je vaccin afhaalt, of neem een blanco attest mee als je naar een vaccinatiecentrum gaat.

De lijst met erkende vaccins bekijken of een blanco attest afdrukken kan op www.devoorzorg.be/vaccin.

Neem contact op met Mutas binnen 48 uur bij hospitalisatie of als je slachtoffer bent van een ongeval in het buitenland.

Lees meer op www.devoorzorg.be/mutas.

TIP: VRAAG JE REISDOCUMENTEN ONLINE AAN Voor bepaalde bestemmingen heb je reisdocumenten nodig.

Vraag ze ten laatste 14 dagen voor je vertrek aan via www.devoorzorg.be/reisdocumenten. We sturen je documenten op via de post.

Opgelet: dit S-magazine vertrok voor 1 september naar de drukker. Misschien zijn er intussen enkele

voordelen coronamaatregelen versoepeld of aangepast.

Zorg ervoor dat je tijdig je ledenbijdrage betaalt. Ons ziekenfonds mag je volgens de wet geen voordelen meer geven als je niet in orde bent met je ledenbijdrage. Ook uitbetalingen via onze verzekeringen KliniPlan(Plus), DentaPlan en ViviPlan kunnen niet zonder die betaling. Deze wet geldt voor alle ziekenfondsen en voor alle terugbetalingen vanuit de aanvullende verzekering.

30

ALLES OVER ONZE VOORDELEN Meer weten over onze voordelen en terugbetalingen? Neem contact met ons op via info@devoorzorg.be of 011 24 99 11.

S -INFO

VOORDELIG WERKEN AAN ZELFONTPLOOIING Pak je stressduivels aan, word assertiever of kom weer in balans met jezelf dankzij de betaalbare zelfontplooiingslessen van VIVA-SVV. Ontdek alvast enkele reeksen.

ASSERTIVITEITSTRAINING Leer beter communiceren en bouw je zelfvertrouwen op met deze lessenreeks.

Tijdens de cursus leer je je gedachten, gevoelens en overtuiging op een positieve manier uitdrukken. Je leert ‘nee’ te zeggen en je grenzen te stellen met tal van praktische, snel toepasbare tips.

We werken aan verbale én non-verbale communicatie. Zo ga je naar huis met een gezonde dosis zelfbewustzijn en zelfvertrouwen.

NIEUW: 2 korte lessen waarin je met tips en tools aan de slag gaat die je nadien makkelijk zelf kan toepassen.

6 en 20 oktober 2020 | 19.30 - 21.30 uur | Cultuurcentrum Casino, Varenstraat 22a, 3530 Houthalen-Helchteren | 32 euro

ZELFZORG BIJ STRESS Overbelast raken door stress, het kan iedereen overkomen. De stress sluipt stilletjes in je lichaam en geest, en verstoort het gevoel van welzijn. Heb jij ook nood om je stressduivels aan te pakken? In deze dynamische cursus proberen we inzicht te krijgen in wat jouw energiegevers en -vreters zijn. We staan stil bij je kwaliteiten en valkuilen. We zetten lichaam en geest in beweging door theorie af te wisselen met oefeningen. Na deze cursus kan je aan de slag met de verworven handvaten om vitaler in het leven te staan.

NIEUW: 2 korte lessen waarin je met tips en tools aan de slag gaat die je nadien makkelijk zelf kan toepassen.

12 en 19 november 2020 | 19.15 - 21.15 uur | Cultuurcentrum Casino, Varenstraat 22a, 3530 Houthalen-Helchteren | 32 euro

Opgelet: alle data en activiteiten zijn onder voorbehoud. Mogelijk moeten we sommige activiteiten aanpassen, annuleren of uitstellen door de coronacrisis.

Twijfel je? Bel of mail ons, wij helpen je zo goed mogelijk verder. limburg@viva-svv.be, 011 27 85 10

31

JIN SHIN JYUTSU Jin Shin Jyutsu is een Japanse, helende behandelingsmethode die gebruikmaakt van 'veiligheidsenergiesloten' langs de energiebanen in ons lichaam.

Door een bepaalde combinatie van zachte aanrakingen met de handen op het aangeklede lichaam wordt het lichaam geestelijk, fysiek en spiritueel weer in balans gebracht. Jin Shin Jyutsu is een krachtig gereedschap dat voor iedereen beschikbaar is.

30 september, 7, 14 en 28 oktober | 19.30 - 21 uur | Cultuurcentrum Casino, Varenstraat 22a, 3530 HouthalenHelchteren | 40 euro

MEEDOEN? Schrijf je in via www.viva-svv.be.

Tip: door het coronavirus zijn we nog volop bezig met de organisatie van meer zelfontplooiingsreeksen. Voor het volledige, actuele aanbod kan je altijd terecht op www.viva-svv.be.

TERUG 180° NA AR SCHOOL SCHOOLKOSTEN ZIJN VOOR VEEL GEZINNEN TE ZWAAR

V

ALS DE SCHOOL TE DUUR IS Schoolgaande kinderen kosten geld. Dat weet elke ouder. Maar dat die schoolkosten voor veel gezinnen ook (te) zwaar zijn, zeggen we liever niet luidop.

Of weten we misschien gewoon niet. “Elke rekening is puzzelen om er te geraken”, getuigt Veerle.

32

Veerle (54) is een alleenstaande mama met 2 dochters, Margot (12) en Manon (19). “Ongeveer 20 jaar geleden raakte ik door een scheiding in schuldbemiddeling”, steekt ze van wal. “We waren aan het verbouwen en de kosten waren hoger dan we hadden ingeschat. Toen we het huis moesten verkopen, gaapte er een financiële put.”

Veerle slaagt erin om de put te dichten, maar wanneer ze later een nieuwe (LAT-)relatie aangaat en zwanger wordt, gaat het opnieuw mis. “We verhuisden naar een goedkope huurwoning, maar omdat ik geen reserve had om de waarborg en verhuiskosten te betalen, moest ik opnieuw een lening aangaan. Geen goede beslissing, bleek achteraf, maar ik had geen keuze.”

SOS SCHULDEN OP SCHOOL “Maximumfactuur voor het middelbaar onderwijs?”

Johan Van Biesen, voorzitter SOS Schulden op School: “1 op de 7 gezinnen heeft het moeilijk om de schoolrekeningen te betalen. Problemen met schoolkosten kunnen uitsluiting van kinderen en jongeren in de hand werken. Om dat te vermijden, proberen wij zoveel mogelijk te sensibiliseren met lezingen, workshops, begeleidingstrajecten …

In het basisonderwijs wordt al met een maximumfactuur gewerkt, maar in het middelbaar onderwijs helaas nog niet. Er is nog werk aan de winkel.”

BOVEN WATER MET BUDGETBEHEER

PANIEKAANVAL

“Als invalide krijg ik wel een uitkering, maar daarvan bleef na het betalen van de huur, vaste onkosten en schoolkosten letterlijk 0 euro over.

Leven deden we van het kindergeld.”

Ondanks het budgetbeheer blijft het tellen en rekenen, elke dag opnieuw. “Als mijn dochter op maandag 1 euro moet meenemen voor een schoolactiviteit, dan kan ik die soms niet geven. Omdat ik die euro nodig heb om een brood te kopen en pas op maandag mijn leefgeld krijg”, zegt Veerle.

Veerles relatie sneuvelt en de rekeningen blijven zich opstapelen. Ze belandt in een diepe depressie. Wanneer ze na een paar maanden herstelt, zet ze zelf de stap naar budgetbeheer. “Ja, vrijwillig. Om weer boven water te geraken. Sindsdien krijgen we elke week een vast bedrag als leefgeld.

Dat helpt om te weerstaan aan de verleiding om nieuwe schoenen of kleren voor de kinderen te kopen als de oude nog niet helemaal versleten zijn. Die hulp was alleszins enorm welkom.”

MIJN DOCHER KREEG OP SCHOOL OOIT GEEN SOEP, OMDAT EEN FACTUUR VAN 7 EURO NOG NIET BETAALD WAS

Meer info: www.schuldenopschool.be

Ook de coronacrisis zet het gezin extra onder druk. “Mijn jongste dochter heeft geen eigen computer. Tijdens de lockdown kon ze wel mijn tablet gebruiken voor de lessen en haar schoolwerk, maar praktisch was dat niet.

Mijn oudste dochter heeft een paar keer een paniekaanval gehad. Ze had schrik dat ze door corona haar jaar niet zou halen en zag haar kansen om verder te studeren verdwijnen. Een jaar dubbelen én verder studeren is voor ons financieel niet haalbaar. Gelukkig was ze geslaagd en kan ze starten met haar verdere studie Grafiek en Tekenkunst aan LUCA Gent.”

GEPEST Veerles situatie is geen uitzondering. ‘SOS Schulden op School’ (zie kader) maakt scholen bewust van de financiële druk die ouders vaak door (school)rekeningen ervaren.

“Alleen bestaat daar veel schaamte over. Ook mijn oudste dochter bepaalt heel selectief aan wie ze het vertelt. En mijn jongste kreeg op school ooit geen soep, omdat een factuur van 7 euro nog niet betaald was.”

Over haar eigen toekomst blijft Veerle voorzichtig. “Ik weet perfect wat het goedkoopste is in welke supermarkt en waar er promoties zijn. Nog voor ik aan de kassa sta, weet ik hoeveel ik moet betalen. En we hebben nog altijd een budgetmeter. Maar ik blijf knokken. Ik hoop dat we de komende studiejaren zonder al te veel kleerscheuren doorkomen en dat mijn kinderen het ooit beter zullen hebben.”

33

25 OKTOBER 2020

21 NOVEMBER 2020

Kanne

Hasselt

VOOR PLUSSERS MET PIT

VOOR JONGE

OP WANDEL IN LIMBURG Bekend om zijn pittoreske dorpjes, forten en kastelen en een uitzonderlijke natuur: Kanne weet je vast te charmeren.

Start om 10 uur | Samenkomst: Statieplein Kanne | Gratis voor S-Plus of S-Sport// Recreas-leden. Anders eenmalig 15 euro voor alle wandelingen.

Inschrijven is niet nodig, we zien je daar.

DANSLIEFHEBBERS (12+) STUDIO VIBEZ: WORKSHOP AFRO Ontdek Afrikaanse dans en laat je helemaal gaan op de muziek!

Voor beginners en gevorderden.

13.30 uur (beginners) 15.30 uur (gevorderden) | De Serre, Hasselt | Prijs: 7 euro | Info en inschrijven: www.vibez.be/studio-vibez

Opgelet: alle data en activiteiten zijn onder voorbehoud.

Mogelijk moeten we sommige activiteiten annuleren of uitstellen door de coronacrisis. Twijfel je? Bel of mail ons, wij helpen je zo goed mogelijk verder.

ONTDEK NOG MEER ACTIVITEITEN: www.s-blog.be/agenda

VANAF 8 SEPTEMBER, MEERDERE REEKSEN

21 OKTOBER

Houthalen & Alken

Diverse voorzieningen & in jouw huiskamer

VOOR ZIJ DIE

VOOR PERSONEN

GRAAG KOKKERELLEN

MET EEN BEPERKING

VIVA CULINAIR Altijd al de echte geheimen willen kennen van de Italiaanse, Spaanse, Turkse of Marokkaanse keuken? Dan is VIVA Culinair iets voor jou!

MICROMIX ON THE ROAD Micromix ‘on the road’ laat mensen met een beperking op een veilige manier genieten van spetterende optredens van Yves Segers, Gene Thomas en Sam Gooris in het comfort van hun eigen voorziening of huiskamer.

Ambiance verzekerd!

19 - 22 uur | CC Casino, Varenstraat 22a, Houthalen of GC d’Erckenteel, Parkstraat z/n, Alken-Terkoest | 48 euro voor 4 lessen (of 36 euro voor 3 lessen ‘Desserten maken’), ingrediënten inbegrepen | Info of inschrijven: www.viva-svv.be

10.30 - 15.30 uur | Livestream via www.facebook.com/ vfg.limburg/ | Info: www.micromix.be

34

DE STOEL EEN VISIE DIE ZIT

JAMMER DAT IK MIJN AFRIKAANSE ROOTS ZO LANG HEB WEGGEDRUKT “Ik heb een Vlaamse moeder en een Congolese vader, die sinds mijn 12de uit beeld is. Sindsdien heb ik de keuze gemaakt om Vlaming te zijn. Om erbij te horen, vermoed ik. Mijn zus Zoë en ik groeiden op in Londerzeel en op school waren wij de enigen met een donkere huidskleur.”

“De Black Lives Matter-beweging heeft me behoorlijk wakker geschud. Pas nu ben ik me meer bewust beginnen worden van mijn Afrikaanse roots. Ik ben er als een gek over beginnen lezen. Mijn zus is een ideale coach.

Zij studeerde over gender en diversiteit en was al in Afrika. Ik niet. Voorlopig is dat nog te vroeg, voel ik.”

“Ik zit in heel wat online groepen van ‘mixed races’ en ik merk dat ik niet de enige ben die tijdelijk een kant koos. Jammer dat mensen – zoals ik destijds – zo’n keuze blijkbaar vooral maken om zich beter te voelen, om geaccepteerd te worden. Toen ik in juni op de Black Lives Matter-manifestatie rondliep, had ik voor het eerst het gevoel niet op te vallen. Iedereen had er hetzelfde haar! Terwijl mijn vrienden altijd zeggen: ‘Als we je niet vinden op een feestje, dan zoeken we je haar.’” (lacht)

‘BLACK LIVES MATTER’ SCHUDDE ME BEHOORLIJK WAKKER

“Eerlijk? Ik vind het jammer dat ik mijn roots zo lang heb weggedrukt. Ik ben 23, het is nog niet te laat, maar ik sta voor een serieuze inhaalbeweging. Tegelijk besef ik meer dan ooit dat racisme diep ingebakken zit in ons systeem. Als je ziet hoe mensen met een andere huidskleur het moeilijk hebben om een huurhuis te krijgen of, ondanks hun hoge diploma, tevreden moeten zijn met een job die ze minder graag doen. Dan weet je: er is nog werk aan de winkel. Ik wil ‘iets’ doen met mijn huidige gevoel, maar ben nog aan het uitzoeken wát precies. De zoektocht is alleszins gestart.”

BOUBA KALALA (23) DEED IN 2017 MEE AAN DE MOL EN PRESENTEERT OP STUBRU ‘BELLEN MET BOUBA’.

35

TWEEMAANDELIJKS MAGAZINE I SEPTEMBER - OKTOBER 2020 I GENT X I P919594 EXP. SELECT MAIL, BRUGSTRAAT 182, 9880 AALTER

PB- PP B-04596 B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE

Na Schooltijd Leren • Wil het studeren niet vlotten?

• Problemen met huiswerk maken?

• Moeite met plannen?

Onze professionele leerkrachten begeleiden leerlingen van het 5de of 6de leerjaar en 1ste of 2de middelbaar.

Meer info: Prijs: 1 euro per sessie W www.devoorzorg.be/nsl E linda.comhair@devoorzorg.be (met vermelding van gewenste locatie) T 011 37 12 00 of 011 24 99 11