Leen
Dendievel
Ook mannen krijgen borstkanker
MODE EN IDENTITEIT
Liefdesverdriet nog te vaak onderschat © Selina De Maeyer
april mei juni verschijnt 4x per jaar
Zeg niet te gauw, het is weer een vrouw Bij borstkanker denken we onmiddellijk aan vrouwen. Logisch, want deze ziekte treft jaarlijks meer dan 10.000 Belgische dames. Toch krijgen jaarlijks ook een honderdtal mannen deze diagnose. Een vergeten groep, zelfs bij veel dokters en verpleegkundigen.
“Kanker is een vreselijke ziekte. Voor mannen en voor vrouwen.”
Kanker is een vreselijke ziekte. Voor mannen en voor vrouwen. Je hele wereld wordt op zijn kop gezet. Angst, onzekerheid, vaak ingrijpende operaties en zware behandelingen. Het laatste waar je je dan zorgen over zou mogen maken is geld. Daarom wil sp.a, net als de Vlaamse Liga Tegen Kanker, het remgeld tijdens een kankerbehandeling verlagen voor de kleinste inkomens. Met een maximumfactuur van 250 euro in plaats van 450 euro. Zo garanderen we iedereen een betaalbare zorg. Want die is – letterlijk – van levensbelang. Wat wordt het woord van 2019? ‘Klimaatmars’ en ‘klimaatspijbelen’ zijn zeker grote kanshebbers. Het jongerenprotest in ons land trok zelfs internationaal de aandacht. Voor ons allemaal een aansporing om bewuster te leven. Vizine doet graag een duit in het zakje. Met de recepten uit dit magazine kan je immers duurzaam aan de slag. Samen verkleinen we de afvalberg. En het is nog lekker ook. Laat het je smaken. Maar nu eerst veel leesplezier.
Karin Jiroflée voorzitter VIVA-SVV
facebook.com/vivasvv.be www.viva-svv.be viva.svv
2
april mei juni
In dit nummer 02 Edito: Zeg niet te gauw, het is weer een vrouw 04 Liefdesverdriet nog te vaak onderschat 06 Het miskende verdriet van een miskraam 08 Single zijn anno 2019 10 Mannen krijgen ook borstkanker 12 Mode en identiteit 16 Duurzaam koken 18 Onze favoriete films en series onderworpen aan de Bechdeltest 21 Vrijwilliger Renée in de kijker
08
12
16
Vizine: Magazine van VIVA-SVV vzw partner van Socialistische Mutualiteiten Nummer 69: Jaargang 19 Contact: Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, 02 515 04 10 e-mail: info@viva-svv.be V.U.: Karin Van Mossevelde Redactie: Sara Van den Broeck, Sofie De Neve, Carmen Brankaer, Katrien Sergeant, Lilith Roggemans, Marina Breeur, Sarah Brancart, Liesbeth van Pelt, Karin Jiroflée Coördinatie en eindredactie: Sarah Brancart Vormgeving en illustraties: Kevin Hensels Druk: Goekint
Vizine
3
INTERVIEW
Leen
Dendievel Liefdesverdriet nog te vaak onderschat
De meeste mensen krijgen er vroeg of laat wel eens mee te maken: liefdesverdriet. Het is van alle tijden en hartverscheurend. Leen Dendievel, Kaat uit thuis, schreef er een boek over: Hard. Liefde sterft nooit. “Liefdesverdriet wordt vaak afgedaan als iets banaals, terwijl het belangrijk is dat het serieus genomen wordt.” Wat gebeurt er in het lichaam bij iemand die liefdes verdriet heeft? “Het klinkt niet romantisch maar eigenlijk heeft het alles met hormonen te maken. Wanneer iemand liefdesverdriet heeft, steken dezelfde hormonen de kop op dan wanneer die persoon verliefd werd. Alleen doen die hormonen op dat moment andere dingen. Je gaat de persoon nog mooier vinden dan die eigenlijk was, je verbloemt dingen enzovoort. Je creëert een soort blinde vlek.” “Alles wat iemand voelt die liefdesverdriet heeft, start vanboven in het hoofd. Dat is hetzelfde als bij mensen die zeggen dat ze vlinders in hun buik hebben, ook dat zijn signalen die de hersenen uitsturen.”
Hechtingspatronen
“Eigenlijk heeft het allemaal te maken met hoe je je als kind hebt gehecht aan je ouders. Het patroon dat je daar hanteert, daarmee zal je later ook in een relatie stappen. Wat je van een partner verlangt, komt meestal overeen met wat je van je ouders verwachtte en wat je van hen terugkreeg.” “Wanneer je iemand verliest, dan ga je op dezelfde manier reageren. Ofwel reageer je heel vermijdend en denk je dat je het wel alleen aankan ofwel heb je een angstig hechtingspatroon en klamp je je vast aan de persoon die je heeft verlaten, omdat je die zeker niet wil kwijtraken. Als kind kies je je hechtingspatroon niet, alleen kan het wel veranderen als je vrienden of een partner hebt met een veilig hechtingspatroon. Ook door een (eerdere) 4
april mei juni
breuk kan je hechtingspatroon gaan veranderen. Dus het is niet zo dat kinderen die minder gehecht zijn, gedoemd zijn om meer liefdesverdriet te hebben.” In je boek zeg je dat er nog altijd een groot taboe rust op liefdesverdriet. “In onze maatschappij wordt liefdesverdriet inderdaad heel hard onderschat. Het wordt snel onder de mat geveegd. Heel veel mensen reageren met dooddoeners als “Er zijn genoeg vissen in de zee”, ‘Dat gij daar nog altijd mee zit” of “Hij is u niet waard”. Vaak zijn die uitspraken goed bedoeld maar daar is iemand met liefdesverdriet niets mee.” “De intensiteit van liefdesverdriet kan eigenlijk even erg zijn als rouwen om de dood. Het kan er even hard inhakken want er is op dat moment iemand die tegen jou heeft gezegd dat hij of zij jou niet meer wil. Liefdesverdriet gaat natuurlijk over en rouwen om de dood niet, dus dat verlies is op langere termijn natuurlijk erger want dat draag je je hele leven mee. Maar toch mag de intensiteit van liefdesverdriet niet onderschat worden. De maatschappij zou daar meer aandacht voor mogen hebben.” Hoe dan? “Er zou eerst en vooral meer openheid moeten zijn. Ik vind bijvoorbeeld dat mensen met liefdesverdriet een ziektebriefje zouden moeten kunnen indienen op hun werk en thuis zouden moeten kunnen blijven als het echt niet gaat. Liefdesverdriet is echt psychisch leed. Burn-outs worden vandaag de dag, gelukkig, © Selina De Maeyer
“Liefdesverdriet wordt vaak afgedaan als iets banaals, terwijl het belangrijk is dat het serieus genomen wordt.”
© Selina De Maeyer
wel ernstig genomen. We moeten beseffen dat liefdesverdriet ook een invloed kan hebben op het menselijke functioneren.“ Rouw “Mensen die liefdesverdriet hebben, hebben tijd nodig om te rouwen. Laat ons daar niet stom over doen, dat is gewoon zo. We moeten altijd maar door en door en door en hebben geen tijd meer om gebeurtenissen te verwerken.” “Terwijl het voor iedereen een voordeel zou zijn, mochten we mensen in het begin wat meer tijd geven om met een bepaalde situatie om te gaan. Geef mensen die zich slecht voelen ruimte en tijd en laat ze ventileren.” Kunnen we er ons tegen wapenen? “Ik denk van niet. Je kan misschien wel leren uit vorig verdriet, kijken hoe je het toen hebt aangepakt en wat je toen heeft geholpen maar elke situatie en elke relatie is anders.” “Je kan uit een jarenlange relatie komen en daar toch relatief makkelijk overheen geraken omdat je bijvoorbeeld tijdens de relatie al afscheid aan het nemen was. Voor hetzelfde geld heb je een vakantielief van een paar weken en ben je daar daarna compleet ondersteboven van.” “Je kan wel denken dat je sneller je moed bijeen zult rapen dan de vorige keer, maar liefdesverdriet valt niet te voorspellen. Je gedachten heb je niet altijd onder controle.”
Welke raad wil je meegeven aan mensen die iemand kennen met liefdesverdriet? “Geef die persoon tijd en forceer hem of haar niet. Als iemand er nood aan heeft om even thuis te cocoonen dan is dat ok. Laat vrienden die liefdesverdriet hebben, weten dat ze bij jou terechtkunnen zodat ze niet dichtklappen uit schrik voor de reacties uit hun omgeving. Want als iemand dichtklapt, dan kan die niet aan het verwerkingsproces beginnen.” “Er moet over gepraat worden, dat is echt heel belangrijk. Maar iemand kiest zelf wanneer Hoewel iedereen er alleen doormoet, is het belangrijk dat mensen weten dat ze er niet alleen voorstaan.”
In HARD doorbreekt Leen Dendievel het taboe dat er nog steeds rond liefdesverdriet hangt. Ze neemt je mee op een tocht door het land der liefde. Ze bekijkt het emotionele en fysieke aspect van een gebroken hart en beantwoordt wat je altijd wilde weten: kan je sterven aan een gebroken hart? Sarah Brancart Vizine
5
OPINIE
Het miskende
verdriet miskraam
van een 6
april ď‚&#x; mei ď‚&#x; juni
© Sven Rammeloo
Al te snel worden troostende woorden gesproken bij een miskraam. “Vaak trekken we aan mensen om ze vooruit te helpen. Met de beste bedoelingen. Maar vaak heeft dat net het omgekeerde effect” zegt psychologe Nina Mouton. “Gras groeit ook niet sneller als je eraan trekt. Integendeel, het breekt.” Het miskende verdriet van een miskraam “’t Is niet goed, ‘t is niet goed” zei de gynaecoloog zeven jaar geleden hoofdschuddend tijdens de 12 weken echo. Het hartje, dat vier weken eerder nog gezond kloppend te zien en te horen was, was een week later gestopt. Een half jaar later kregen we hetzelfde nieuws opnieuw, op net dezelfde manier. Wat er dan gebeurt is iets wat ik bijna niet in woorden kan vatten. Je verliest je verwachting, je verliest je kind, je verliest het broertje of zusje van je al ouder kind. En al te snel worden troostende woorden gesproken. Zo ook tegen één van mijn cliënten die net een miskraam achter de rug had. We stonden de volledige sessie stil rond wat het met haar deed, rond de eenzaamheid hierin, rond hoe ze zich niet erkend voelde in haar verdriet. “De natuur heeft beslist”, “Je bent nog jong”, “Volgende maand kan je alweer opnieuw proberen.” Ze wist dat allemaal zelf, maar wat moet ze ermee? Haar gevoel schreeuwt om aandacht. Want in zo’n periode voel je alleen maar ... En dat kan je verstand niet wegnemen, met geen enkel rationeel argument. De week nadien kwam ze terug; ze had terug energie, kon weer opstaan ‘s ochtends, werken, koken en zorgen voor zichzelf. Ik vroeg haar of ze wist hoe ze haar drive terug gevonden had? “Er had iemand het juiste gewicht gegeven aan mijn miskraam. Het verdriet werd niet weggewimpeld.” Vaak trekken we aan mensen om ze vooruit te helpen. Met de beste bedoelingen. Maar vaak heeft dat net het omgekeerde effect. Jij staat te trekken aan de ene kant en aan de andere kant staat diegene met het verdriet ook te trekken. Ze voelt zich niet erkend in haar verdriet, dus laat ze het nog meer zien of - erger nog - stopt ze het weg omdat ze aanvoelt dat het er niet mag zijn. Ga naast haar staan. Gras groeit ook niet sneller als je eraan trekt. Integendeel, het breekt. Gezinspsychologe Nina Mouton is moeder met vallen en opstaan van Miro (8 jaar) en Loa (5 jaar). Nina Mouton
© Sven Rammeloo
Vizine
7
SINGLES
Mieke
Mievis
Single zijn anno 2019
8
april mei juni
© Xpair, Thomas De Boever
Tik de naam Mieke Mievis in in Google en je krijgt heel wat resultaten. Relatietherapeute, seksuologe … Maar ook singlecoach. Mieke vertelt wat een singlecoach doet en hoe singles in het leven staan.
© Xpair, Thomas
De Boever
““We merken dat singles heel vaak tegen dezelfde dingen aanlopen. Ze vragen zich af hoe ze hun profiel aangenaam maken, wat ze in een 1ste bericht naar iemand moeten schrijven, wie ze best contacteren en wie niet enzovoort. Dat geldt zowel voor mannen als vrouwen, iedereen zit met dezelfde angsten en twijfels. Ik probeer hen door het bos de bomen te laten zien en leg uit hoe ze het kunnen aanpakken. In mijn praktijk zie ik ook singles na een scheiding of na de dood van een partner. Zij stellen zich voornamelijk de vraag of en wanneer ze klaar zijn voor een nieuw relatie.” Wat zeg je aan mensen die moeite hebben om een relatie op te bouwen? “Voor veel mensen geldt dat ze gewoon geen geluk gehad hebben. Maar een minderheid worstelt bijvoorbeeld met bindingsangst. Ze willen, kunnen of durven hun vrijheid niet opgeven. Ik zie ook regelmatig mensen die iedere keer een fout type aantrekken. Zo zijn er mensen die bijvoorbeeld systematisch op narcisten vallen. Vaak zijn narcisten mensen die er staan in het leven, die ondernemend zijn en intelligent. In het begin is dat leuk, maar na een tijdje loopt het fout. Anderen kiezen telkens een partner om voor te zorgen, om te redden. Dat zijn geen evenwichtige relaties. Ik probeer mensen zich bewust te laten worden van die patronen.” “Uiteraard zie ik in mijn praktijk enkel mensen die het moeilijk hebben om alleen te zijn. Wanneer ik rondom mij kijk, merk ik dat het vaak wisselt. Het ene moment vindt een single het goed zoals het is, het volgende moment heeft hij of zij zin om er weer in te vliegen en volop te daten. Maar ik ken ook mensen die geen partner hoeven.” Hoe kijkt de maatschappij naar singles? “Er is een grote evolutie. Vroeger werden singles vaak zielig gevonden omdat veel mensen het typische beeld hadden van de veertiger die nog thuis bij de ouders woont. Maar daar is verandering in gekomen. Er zijn bijvoorbeeld meer alleenstaande vrouwen in vergelijking met vroeger omdat vrouwen de laatste decennia financieel onafhankelijk zijn geworden. Het is ook simpelweg makkelijker geworden om te scheiden.”
“Je merkt dat er onder andere daardoor veel meer singles zijn, 1 700 000 op dit moment. De maatschappij kan dus niet achter blijven en richt zich meer op deze doelgroep. Zo heb je bijvoorbeeld meer en meer maaltijden in de supermarkt voor 1 persoon. Vroeger was hier geen sprake van. Het is geen taboe meer om single te zijn. Het is niet meer raar om te scheiden en een tijd alleen te blijven.” “Toch zijn er nog altijd dingen waar singles op botsen. Een eenpersoonskamer op hotel is in verhouding nog altijd duurder dan een tweepersoonskamer.” Wordt het leven als single soms ook niet geïdealiseerd? Je hoort vaak de term ‘happy single’. “Ik heb niet het idee dat single zijn geromantiseerd wordt. Het is leuk om 1 week op 2 je kinderen niet te hebben en je zin te doen. Maar die andere week moet je ze wel in je eentje opvoeden, dat is zwaar. Bij singles zonder kinderen, merk je dat ze vaak meer werken of meer hobby’s hebben. Maar misschien is dat omdat ze geen zin hebben om een hele avond alleen in de zetel te zitten.” Hoe ga je als single om met lastige reacties uit de omgeving? “Mensen maken die opmerkingen niet met slechte bedoelingen. Je kan er best met wat humor op reageren. Hoogopgeleide single vrouwen krijgen vaak de opmerking dat ze te onafhankelijk zijn en daarom niemand vinden. Dat is absurd. Wie in een relatie zit is ook niet automatisch afhankelijk van zijn partner.” “Ik wil iedereen meegeven om erin te blijven geloven. Het is belangrijk om je geluk niet te laten afhangen van het wel of niet hebben van een partner. Maak je eigen geluk, stel jezelf doelen. Dat maakt je oprecht gelukkig en dat straal je dan weer uit.”
Mieke Mievis probeerde 15 manieren uit om de man van haar leven te vinden. Ze schreef hierover het boek ‘Hart gezocht’, uitgegeven bij Houtekiet.
Sara Van den Broeck Vizine
9
INTERVIEW
mannen borstkanker Ook
krijgen
10
april mei juni
uwens
© Emma La
© Sophie Degro
otte
Elk jaar krijgen iets meer dan 10 000 Belgische vrouwen de diagnose borstkanker. Daarmee is het de meest voor komende vorm van kanker bij vrouwen. Hun persoonlijke verhalen kennen we via onze vrienden en familie of dankzij persoonlijke getuigenissen in weekbladen en op televisie. Maar ook ongeveer 100 Belgische mannen krijgen elk jaar te horen dat ze borstkanker hebben. Hun ervaringen blijven nog te veel onder de radar. Bij Kris (59) werd 9 jaar geleden borstkanker vastgesteld. Het zette zijn leven op zijn kop. Kris kwam er voor het eerst mee in aanraking toen bij zijn broer de diagnose van borstkanker werd vastgesteld. Later zal ook bij zijn zus borstkanker vastgesteld worden. In 2010 kwam hij zelf in aanraking met de ziekte. Hij voelde een gezwel aan zijn rechterborst en na heel wat onderzoeken en een punctie viel ook bij hem het verdict. Hij liet zijn borst amputeren, onderging de nodige chemosessies en volgde nog een behandeling met bestralingen. Vandaag is hij fysiek genezen, maar de ziekte laat hem niet los. Hoe heeft deze ziekte je leven veranderd? “Na mijn ziekte heb ik de kans gekregen om in een uitstapregeling te stappen op het werk. Dat maakt dat ik nu tijd heb voor andere dingen in mijn leven. Ik heb een vrij leven waar ik van geniet, ik speel saxofoon en ik engageer me voor het Zorghuis Oostende en de vzw Borstkankerman. Met deze vzw willen we de mensen attent maken op het feit dat borstkanker ook mannen kan treffen. We brengen ook lotgenoten samen. Het is louterend om met andere mannen te kunnen praten over wat de ziekte met ons deed.” Wat is het grootste verschil tussen borstkanker voor vrouwen en voor mannen? “Het grootste verschil is dat vrouwen zich bewust zijn dat ze de ziekte kunnen krijgen en mannen meestal niet. Dat geldt ook voor de medische wereld. Dokters hebben veel ervaring met borstkanker, maar niet bij mannen. Zo kijkt het verplegend personeel soms raar op als ze een mammografie moeten uitvoeren bij een man. Ze kunnen soms ook niet op vragen antwoorden omdat ze er nog nooit mee geconfronteerd werden. Meer aandacht voor de ziekte bij mannen in de opleiding van artsen en verpleegkundigen zou hier al kunnen helpen. Vrouwen krijgen gemiddeld ook borstkanker op een jongere leeftijd dan mannen en hun overlevingskansen zijn groter.”
Jullie familie is belast met een genetische variant van de ziekte. Praten jullie er vaak over? “Na mijn diagnose is heel de familie naar de specialist ‘erfelijkheid’ gegaan in Leuven. Daar kregen we samen uitleg over de ziekte en de genetische component ervan. Daarna werd er bij iedereen bloed genomen om te kijken aan wie de genen zijn doorgegeven. 6 weken nadien kreeg iedereen, één voor één, het resultaat te horen. Dat was het spannendste moment uit m’n leven!” Hoe kijk jij naar de toekomst na je ziekte? “Ik ben genezen van borstkanker, maar het laat me nooit echt los. Ik kom uit een gezin met 7 kinderen. Na onderzoek bleek dat meerderen onder ons genetisch belast zijn. Toen mijn broer overleed aan de ziekte zeiden de dokters dat ze nog geen man hadden behandeld die de ziekte had overleefd. Dat maakt de angst op herval groter.” “Ik probeer hoop en vertrouwen te hebben voor de toekomst, dat is mijn overlevingsstrategie. Maar ik weet dat ik door mijn genetische afwijking een verhoogd risico heb op verschillende soorten kankers. Het goede is dat door mijn ziekteverleden ik elk half jaar op controle ga. Ik word goed opgevolgd, dat is positief.”
Borstkankerman is een vzw die mannen die geconfronteerd werden met borstkanker samenbrengt. Lotgenoten luisteren er naar elkaar, geven elkaar raad en doen leuke activiteiten samen. Daarnaast wil vzw Borstkankerman de Belgische bevolking sensibiliseren over het bestaan van de ziekte. Hoe beter de ziekte bekend is, hoe sneller hulp gezocht wordt en hoe meer kans er is op een goede afloop. Meer info vind je op: www.borstkankerman.be www.facebook.com/borstkankerman
Lilith Roggemans
Vizine
11
MODE EN IDENTITEIT
“Het is vermoeiend
om de hele tijd beoordeeld te worden. Daarom is er een trend naar simplificatie.”
12
april mei juni
Mode &
identiteit
Toen Aurélie jaren geleden een vakantiejob deed in een chique opticien, viel het haar op dat bijna geen enkele bril goed zat op gezichten van mensen met Aziatische en Afrikaanse roots. Die ontdekking, dat brillen blijkbaar ontworpen werden voor witte gezichten en witte neuzen, deed haar nadenken over de macht van mode. Intussen is Aurélie Van de Peer uitgegroeid tot een ware modewetenschapper. We vragen haar wat mode doet met mensen. En waarom mensen toch die neiging hebben om andere mensen te veroordelen op basis van hun uiterlijk.
“Van nature delen we anderen op in groepen. We identificeren ons sneller met mensen die er hetzelfde uitzien en denken. Wie anders is, vinden we vaak niet de moeite waard om te leren kennen. Uit eigen ervaring weet ik dat het niet gemakkelijk is om voorbij dat uiterlijk te kijken. Ik heb bijvoorbeeld vrienden die er nogal snobistisch en klassiek uitzien. Ik heb echt moeite moeten doen om mijn eerste indruk van hen te overwinnen.” “Dat beoordelen en ‘lezen’ van elkaars uiterlijk begint al in de babytijd. Overal – dus thuis, in de crèche, voor tv – krijgt een kind impliciete boodschappen over wat gepaste kledij is en wat niet. Denk bijvoorbeeld aan een communiefeest. Wanneer jullie daar samen naartoe gaan, zal je kind zien dat jij je opkleedt en niet in je joggingpak gaat, zal het te horen krijgen dat hij zijn kleren niet vuil mag maken enzovoort. Kinderen pikken zulke signalen razendsnel op.” Meningen spuwen “Tot zover onze menselijke natuur. Wat echter eigen is aan onze tijd, is dat we steeds harder oordelen over andermans uiterlijk. We leven in een samenleving waarin iedereen de hele tijd meningen spuwt over van alles en nog wat. Iemand die geen mening heeft, is zogezegd niet kritisch.” “Hoewel mannen ook meer en meer op hun uiterlijk beoordeeld worden, kan je niet ontkennen dat vrouwen nog steeds het hardst worden beoordeeld. Dat zie je goed in de politiek. Mannelijke politici kunnen wegkomen met de mottigste patattenzakken van kostuums, omdat het in de eerste plaats gaat om wat ze te vertellen hebben. Maar bij een vrouwelijke politica vragen analisten zich af wat ze wilde zeggen met dat knalrode kleedje. Neem nu Maggie De Block. De kritiek die zij over zich heen kreeg was niet te vergelijken met de kritiek die Bart De Wever ten deel viel toen hij nog zwaar was. En dat is echt omdat Maggie een vrouw is.” © Sarah Van Looy
Vizine
13
Macht “Mensen oordelen dus op basis van uiterlijk. Dat we dat ooit de wereld kunnen uithelpen, is een illusie. Kleding en mode zijn te zeer een cultureel machtsmiddel. Mijn leerlingen gingen eens op uitstap naar de rechtbank en toen ik hen vroeg hoe het geweest was, vertelden ze over een vrouw die zich moest verdedigen en daarvoor een legging had aangetrokken. Ze vonden die vrouw echt marginaal, waren verbouwereerd en veroordelend. Ik maakte mijn leerlingen duidelijk dat dàt culturele macht is: met hun kennis van wat in een bepaalde situatie ongepaste kledij is, plaatsen zij deze vrouw ‘lager’ in de sociale pikorde.” Bouwvakkersreet “Mensen plaatsen andere mensen in een hokje van de samen leving op basis van hun uiterlijk. Zien we een man met bouwvakkersreet aan een toog zitten, dan vinden we dat meestal marginaal. Zien we een man in een chic pak, dan denken we dat hij een rijke zakenman is. Met alle gevolgen vandien.” “Maar het wordt steeds moeilijker om iemands uiterlijk te lezen. Vroeger, in de middeleeuwen, was het enkel de toplaag van de adel toegestaan om bepaalde stoffen en kleuren te dragen. Er stonden boetes en lijfstraffen op het overtreden van deze kledingwetten door lagere klassen. Nu kunnen mensen dragen wat ze willen. Dus je hebt meer culturele kennis nodig om kledij te lezen én correct in te zetten.” “Ik gebruik graag de bekende Adidas-slippers als voorbeeld. Veel mensen zien dat als schoeisel voor marginalen waar je absoluut niet buiten mee mag gezien worden. Maar sinds enkele jaren dragen jonge, creatieve, stedelijke mensen ze met witte sokken en krijgen ze ook een heel andere betekenis.” 14
april mei juni
“Een ander voorbeeld: ik heb leerlingen uit de gegoede middenklasse die gratis reclame T-shirts dragen. Hiermee verheffen ze kleding die anderen lelijk vinden, tot iets esthetisch en onderscheiden ze zich van de anderen. Ook zij zijn niet marginaal of arm.” Kleur bekennen “Mensen die met mode bezig zijn voelen die toenemende complexiteit. En ze zijn het beu. Het is vermoeiend om de hele tijd beoordeeld te worden. Daarom is er een trend naar simplificatie. Wereldwijd dragen meer en meer mensen sneakers, jeansbroeken en eenvoudige truien. Al laat de mode-industrie jou ook daarin niet toe om neutraal te zijn. Want koop je een jeans van een hip merk, dan is het oké. Maar koop je die bij Zeeman, dan ben je niet oké. Dat is de ironie van het verhaal. Je kan er nooit aan ontsnappen. Je bekent altijd kleur.” Mode-wetenschapper Aurélie Vandepeer: • maakte een doctoraat over de geschiedenis en culturele relevantie van modejournalistiek • schrijft regelmatig kritische stukken voor Charlie Magazine • geeft les aan jongeren op een modeacademie.
Uitgetest Klopt het dat we mensen opdelen in vakjes op basis van hun uiterlijk? In navolging van ons gesprek met Aurélie Van de Peer namen we de proef op de som en legden we enkele foto’s voor aan een testpubliek. Lees hieronder hun reacties.
Katrien (42): “Dit lijkt iemand met een lagere sociaal-economische status. Daarnaast denk ik ook dat het een vlotte persoon is die zich niet aantrekt wat de anderen van haar denken.” Marina (60): “Volgens mij is dit een marginaal iemand. Ze is dik, maar lijkt zich dat niet aan te trekken.” Siel (24): ”Deze vrouw lijkt mij een onzeker type die niet goed in haar vel zit. Daardoor weet ze niet goed hoe ze zorg moet dragen voor haar lichaam en welke kledij haar staat.” Luk (42): “Volgens mij is dit een vrouw die problemen heeft en in armoede leeft. Dit heeft allerlei gevolgen, zoals slechte voeding en geen gepaste kleding kunnen aanschaffen.”
Katrien: “Dit vind ik een bizar persoon. Hij ziet er alternatief uit en lijkt into flowerpower.” Marina: “Volgens mij is dit een travestiet of een transgender die al in transitie is.” Siel: “Dit lijkt mij een dromerige en creatieve man. Hij vindt het belangrijk om zichzelf uit te drukken. Ik zie hem zo al rondlopen op een festival als Couleur Café.” Luk: “Deze man is ruimdenkend. Het lijkt mij geen homo, maar eerder iemand die nog zoekend is naar zichzelf in termen van geslacht.”
Katrien: “Dit is een alternatief iemand die niet zo aanspreekbaar is. Toch schrikt hij mij niet af. Het is een man met een sterke eigen identiteit.” Marina: “Volgens mij is dit een hardrocker, eerder een agressief type. Hij is extravagant en wil graag opvallen.” Siel: “Ik denk dat dit een stoer iemand is met een peperkoeken hart en een warme stem. Zo zie ik hem eerder een spin buitenzetten dan doodtrappen.” Luk: “Dit is een hippe kerel. Ik schrijf hem een job als barbier toe. Het lijkt iemand die zijn kantoorleven beu was en nu vooral zijn eigen zin wil doen, in alle aspecten.”
Carmen Brankaer en Sofie De Neve Vizine
15
RECEPT
Duurzaam
koken
Jaarlijks gooien we per Vlaming zo’n 300 kilo bruikbare voeding bij het afval. Nochtans is er veel meer eetbaar dan we denken. Hoe spring je creatief om met (groente)afval?
Algemene tips
• Plaats een plastic zak in de vriezer en verzamel hierin je groenteafval. Denk aan het uiteinde van wortel, prei, lente-uitjes, aubergine of courgette. Gebruik ook bladeren van bloemkool, stukjes selder of de schillen van wortelen of asperges. Al deze groenten zijn perfect om een bouillon mee te maken als basis voor soepen. Zorg dat alles gewassen is, gooi in een kookpot, vul aan met water en kook het geheel 1 uur Je kan verse kruiden en look toevoegen als extra smaakmakers. Na het koken, zeef je de bouillon en gooi je de groenten weg, ze hebben nu alle voedingsstoffen afgegeven.
• Oud brood? Dit kan je gebruiken om wentelteefjes of brood pudding mee te maken. Of maak er zelf chapelure mee. Tevens ideaal als basis voor onderstaande broodsalade. • Oude koekjes vormen samen met wat boter een ideale taartbodem. • Een koelkast vol restjes? Maak quiche, er zijn oneindig veel mogelijkheden om te combineren.
• Bloemkool en broccoli lenen zich integraal voor soep. Je hoeft van deze groenten (bijna) niets weg te gooien. Spoel schoon, snijd fijn en gebruik zowel de roosjes, de bladeren als de steel (verwijder hier wel de taaie onderkant en schil de steel) voor je (room)soep. • Het loof van radijzen, rapen, rode biet, jonge wortelen, rammenas, koolrabi en venkel is perfect eetbaar. Gebruik het in soepen, in stamppot of als basis voor zelfgemaakte pesto. • Rijp fruit leent zich ideaal om smoothies of milkshakes mee te maken. Van heel rijpe bessen of appels maak je crumble.
Pesto
van raapstelen
Stappen • Rooster de pijnboompitten of walnoten tot ze geuren en licht verkleuren. • Maal ze met de raapstelen, knoflook, zout, witte wijnazijn in een foodprocessor. Vijzelen kan natuurlijk ook. • Voeg een scheut olie toe, plus een handvol van de kaas. Roer beetje bij beetje meer olijfolie erdoor tot je een smeuïge massa hebt. Wat zijn raapstelen? Eigenlijk zijn raapstelen de jonge plantjes van meirapen/koolrapen/ Chinese kool. Doordat je ze dicht op elkaar zaait ontwikkelen ze geen knollen maar oogst je de jonge groene blaadjes.
Ingrediënten • 30 g pijnboompitten of walnoten • 200 g raapstelen* (andere smakelijke bladgroenten als zevenblad rucola of uiteraard basilicum kunnen ook) • theelepel witte wijnazijn • mespunt zout • scheut olijfolie en teen knoflook • handvol Pecorino, Parmezaanse of oude kaas Bron: www.biobudget.nl
16
april mei juni
Pilav
met loof allerhande
Stappen
Ingrediënten (4 à 6 personen)
• Smelt de helft van de boter in een grote gietijzeren kookpot die je goed kunt afdekken. Fruit de ui zacht, in zo’n 10 minuten. Als je ook steeltjes van groenten gebruikt, zorg dan dat die heel fijn gehakt zijn en roer ze door de ui. Laat alles nog eens 10 minuten garen. Draai daarna het vuur open, voeg de blaadjes toe – eerst de stevigste en pas op het eind de anderen – en blijf roeren tot alle blaadjes geslonken zijn en het vrijgekomen vocht is verdampt.
• 200 g witte basmatirijst, die je meteen laat weken in een kom lauw water
• Giet de rijst af in een zeef en spoel hem nog even. Voeg hem toe aan de groenten, strooi er wat peper op en giet er de hete bouillon op. Breng alles aan de kook, roer het nog een keer door, dek daarna de pan goed af en zet hem voor 12 minuten op een heel laag vuur.
• 1 ui, fijngesnipperd
• Smelt de resterende boter in een klein pannetje en bak de nootjes al roerend tot ze beginnen te bruinen. • Doe de noten en de kruiden bij de rijst (die intussen 12 minuten geprutteld heeft), zonder te roeren. Dek de pot weer af. Haal hem na 5 minuten van het vuur. Schep met een vork alles om. Leg een schone vaatdoek op de pot en leg daar het deksel op. Laat de pilav minstens 20 minuten zo staan.
• 400 ml kokend hete bouillon • 75 g boter • 400 g loof van groenten, gewassen en in lintjes gesneden • zout en peper • 75 g pistachenoten, grof gehakt (alternatief: amandelen) • 15 g fijngehakte muntblaadjes • 15 g peterselieblaadjes, fijngehakt • 15 g gehakte dille Bron: www.jongesla.com Katrien Sergeant Vizine
17
UITGETEST
18
april mei juni
Onze favoriete films en series onderworpen aan de Bechdeltest Denk eens terug aan de laatste film die je gezien hebt en probeer vervolgens eens te denken aan een conversatie tussen 2 vrouwelijke personages. Opgelet, het gesprek mag niet gaan over de mannen in de film. De test die je net deed, heet de Bechdeltest. Het is een steekproef die nagaat hoe vrouwen aan bod komen in films. De test werd bedacht in 1985 door striptekenaar Alison Bechdel, die in een cartoon haar ergernis uitte over hoe weinig vrouwen ze op het witte scherm zag. De test is simpel en bestaat uit 3 vragen: 1. Zijn er meer dan 2 vrouwelijke personages in de film met een naam? 2. Praten zij met elkaar? 3. Als zij praten, praten ze dan over iets anders dan de mannen in de film? Wij deden de test met onze favoriete films!
Vizine
19
Sara (Slumdog Millionaire)
Of ‘Slumdog Millionaire’ slaagt voor de Bechdeltest? Daar kan ik kort in zijn, nee. In de film komen slechts 2 vrouwelijke personages voor. Een van hen, de moeder van het hoofdpersonage, sterft in het 1ste half uur. Bovendien komen we nooit haar naam te weten. Nadien verschijnt Latika in het verhaal. Maar ook zij praat enkel met mannelijke personages. De vrouwen in ‘Slumdog millionaire’ blijven beperkt tot de typisch vrouwelijke rollen, de moeder en de love interest. Aan hun karakter of hun eigen verhaal wordt weinig aandacht besteed. ‘Slumdog Millionaire’ won 8 Oscars, maar is grandioos gebuisd voor de Bechdeltest.
Sarah ( l’Auberge Espagnole)
Voor deze test haalde ik graag nog eens een van mijn favoriete films vanonder het stof, namelijk l’Auberge Espagnole. Met veel enthousiasme – en ook enig weemoed omdat deze film me doet terugdenken aan eerdere Erasmustijden – begon ik eraan. 2 of meer vrouwen: check! Op het kot waar Xavier een jaar van zijn leven doorbrengt, woont een bonte mix mannen en vrouwen. De vrouwen zijn dan wel in de minderheid, ze praten zeker en vast over meer dan hun mannelijke huisgenoten of andere mannen. Toch laat de film niet allemaal sterke vrouwelijke karakters zien. Zo zijn het bijvoorbeeld standaard de vrouwen die het appartement kuisen. Zeg nu zelf? In een huis met 8 bewoners zou een beurtrol niet misstaan. Martine, het (ex)-liefje van Xavier, blijft gebroken achter nadat hij beslist om naar Barcelona te gaan. Eens hij daar is, belt ze hem om de haverklap kwaad of verdrietig op. Ook Ann-Sophie, de vrouw van Jean-Michel, stelt zich het grootste deel van de film onderdanig op aan haar man. Ze wast, kuist en kookt … en dat alles wanneer Jean-Michel het nodig vindt. Hoewel dat, na een misstap met Xavier, even lijkt te veranderen vervallen ze daarna snel terug in oude gewoontes. Hoewel de film de Bechdeltest doorstaat, kan het dus op veel vlakken toch beter.
Marina (Money Monster)
Money Monster is een thriller van een vrouwelijke regisseur (Jodie Foster). De film gaar over een tv-presentator (Georges Clooney) die financieel advies geeft en gegijzeld wordt door een man die veel geld verloor. In totaal spelen er 7 vrouwelijke actrices mee. Julia Roberts speelt het vrouwelijke hoofdpersonage en voert vooral gesprekken met Georges Clooney. Maar de gesproken rollen worden vooral vervuld door de mannelijke acteurs met uitzondering van Julia Roberts en Caitriona Balfe die hier wel een aandeel in hebben. De vrouwelijke actrices hebben een ondergeschikte rol aan de man in de film. In deze film, die anderhalf uur duurt, is er slechts 1 kort moment waarop 2 vrouwelijke actrices een gesprek hebben met elkaar dat niet gaat over een man. Deze film is dan ook niet echt geslaagd voor de Bechdeltest.
Katrien (You’re not you)
Toegegeven ik heb bewust gezocht tussen het aanbod films op Netflix, maar ‘You’re not you’ is geslaagd voor de Bechdeltest. De 2 hoofdpersonages worden immers vertolkt door vrouwen. Kate (Hilary Swank) lijdt aan ALS, een ongeneselijke spierziekte, en Bec (Emmy Rossum) wordt haar verzorgster. Ook al gaan hun gesprekken met regelmaat over mannen, hebben ze het in meerdere dialogen ook over de ziekte van Kate en de wil om te sterven. Jammer genoeg zijn de personages wel erg cliché: een man die beslissingen neemt voor zijn vrouw en een losbollige vrouw die naarmate de film vordert de ideale verzorgster wordt. Het kan dus nog vaak beter! Welke film slaagt volgens jou zeker voor de test? Laat het ons weten via info@viva-svv.be. Sarah Brancart 20 april mei juni
VRIJWILLIGERS
Renée,
fantastisch wat jij doet
Chris (50) kreeg 2 jaar geleden de yogakriebels te pakken. Sindsdien is zij wekelijks in Pelt te vinden in de yogales van Renée (65). Wij spraken met Chris en Renée. Meteen wordt duidelijk dat de yogalessen veel effect op Chris hebben. “Niet enkel de relaxatiemomenten trekken me aan, maar ook de eenvoudige rek- en stretchoefeningen. Ideaal om mijn algemene lichaamswerking te stimuleren. Die wekelijkse yogales is een moment om echt tot rust te komen. Het zorgt er daarnaast ook voor dat ik soepel blijf. Na de les ben ik helemaal ontspannen. De dag erop gaat dat ontspannen gevoel weg door de rush van het leven, maar de diepe uitwerking van yoga blijft langer.” Ze raadt yoga dan ook echt aan iedereen aan. Iedere yogales wordt op dezelfde manier opgebouwd. De deelnemers plaatsen zich op hun matje in een halve cirkel rond Renée. Zodra het grote licht uitgaat start de les en volgt iedereen aandachtig. Dat het licht uitgaat, vindt Chris helemaal niet erg: “Het bevordert de ontspanning en zorgt ervoor dat ik me minder bekeken voel door anderen, want sommige oefeningen vragen soms om wat rare poses.” Tijdens de les hoor je enkel Renée haar stem, ze zorgt echt voor een ontspannen gevoel en geeft de nodige richtlijnen. Kan iemand een oefening niet meedoen door bijvoorbeeld medische redenen, dan zorgt ze voor aangepaste oefeningen en tips.”
Lieve madam
Chris omschrijft Renée als een ‘hele lieve madam en vlotte babbelaar’.“Renée zorgt ervoor dat ze iedereen meetrekt. Ze is zeer enthousiast over yoga en weet, door haar uitgebreide kennis, echt wat ze doet.” Chris heeft bewondering voor wat Renée op haar 65ste nog allemaal kan met haar lichaam. “Als ik zie hoe Renée zich met die oefeningen letterlijk dubbel plooit, hoe diep ze kan buigen, hoe gemakkelijk zij met haar handen tot aan de grond komt, terwijl ik niet verder dan mijn knieën geraak … Dat is echt verbazingwekkend. Ik wil haar dan ook oprecht bedanken.”
Renée aan het woord
“Sinds een viertal jaar geef ik yogales voor de Voorzorg. Yoga is voor mij meer dan alleen rust vinden. Het is zeer bevorderlijk voor de gezondheid en heeft een preventieve werking bij het voorkomen van ziektes, stress en andere problemen. Ik moest dan ook niet lang twijfelen toen ze me de vraag stelden om deze lessen te geven. Dit doe ik als vrijwilliger.” “Aangezien het een onderdeel van de yogafilosofie is om dienstbaar te zijn en te geven wat je kan geven, past dit vrijwilligerswerk volledig binnen mijn levensopvatting. Lesgeven is een fijne manier om met yoga bezig te blijven. Ik haal er zelf veel uit, zowel lichamelijk als mentaal. Zeker met groepen die al langer naar de les komen, is het net alsof je samen een wandeling maakt, en de ervaringen deelt met elkaar.”
Liesbeth van Pelt Vizine
21
E.R. : P&V Assurances SCRL, Rue Royale 151 à 1210 Bruxelles
DE BESTE MANIER OM DE TOEKOMST VEILIG TE STELLEN, IS DOOR ER SAMEN AAN TE BOUWEN.
DE P&V GROEP IS EEN BELGISCHE COÖPERATIEVE VERZEKERINGSGROEP DIE ZICH INZET VOOR EEN SOLIDAIRE EN DUURZAME MAATSCHAPPIJ
22 april mei juni
KUSTPROMOTIE 2019
Vanaf .* .p 160 euro p • 2 nachten halfpension met ontbijtbuffet • halfpension • gratis gebruik van het zwembad • Minigolf inbegrepen.
Nieuw
Wij bieden je 91 moderne kamers en 36 appartementen die uitgerust zijn met alle modern comfort.
f minigol
*standaardkamer
Domein Westhoek nodigt je uit voor een heerlijk verblijf aan zee met het gezin of onder vrienden. • 2 nachten met ontbijtbuffet • Op vrijdag & zaterdag culinair diner
Noordzeeweekend 21/06 -23/06 € 205 p.p .*
Domein Westhoek vzw
Centrum voor sociaal toerisme Noordzeedreef 6-8, 8670 Oostduinkerke Tel 058 22 41 00 - Fax 058 22 41 99 info@domein-westhoek.be www.domein-westhoek.be
Deel je ervaring over vruchtbaarheidsproblemen Binnenkort starten we op onze website een reeks over vruchtbaarheidsproblemen. Met eerlijke, herkenbare verhalen willen we koppels en hun omgeving sterker maken en steunen. Kreeg jij of iemand in je omgeving te maken met vruchtbaarheidsproblemen en wil je je verhaal delen? Dan ben jij de persoon die wij zoeken. Je kan ervoor kiezen om voor ons te bloggen. • Je kiest zelf over welke aspecten van vruchtbaarheidsproblemen je schrijft. • Je verplaatst je eenmalig naar Brussel voor een redactievergadering. • Je schrijft ongeveer 1 keer per maand en je krijgt een vrijwilligersvergoeding. Heb je liever dat wij je getuigenis filmen? Dat kan ook. • Je praat over welke reacties je in je omgeving kreeg (zowel positieve als negatieve). Mensen uit je omgeving die willen meewerken, zijn zeker welkom. • Opnames vinden plaats in je buurt. • Je krijgt een vrijwilligersvergoeding. Interesse? Stuur voor 1 juni een mail naar sara.vandenbroeck@viva-svv.be. Indien je ervoor kiest om te bloggen, schrijf alvast een kort blogbericht. Voor meer informatie bel 02 515 17 25. Lees andere blogberichten op www.viva-svv.be.
Vizine 23
Yep, je batterijen zijn soms helemaal leeg. Begrijpelijk, want elke dag het beste van jezelf geven is vermoeiend. Leg de lat gerust wat lager. Doe de test en train je mentale fitheid op www.ikbenik.be.