ONTDEK DE GROTE GOEDE VOORNEMENS-BINGO BINNENIN
GENDER EN URBAN PLANNING:
‘Stadsplanning is ook een vrouwenzaak’ januari februari maart verschijnt 4x per jaar
Bouwen aan een betere stad Toen ik in september deelnam aan ‘Women Bike The City’ van zij-kant, viel het me op hoe vrouwen vrijwel ontbreken in de publieke ruimte. Nauwelijks vrouwelijke straatnamen, bitter weinig vrouwen op muurschilderingen, maar ook veel minder vrouwen op de fiets. En dat is helaas geen toeval. Eeuwenlang was het openbaar domein voorbehouden aan mannen. Dames uit de hogere klasse bleven thuis, arbeidersvrouwen kwamen wel buiten maar hadden niets in de pap te brokken. Steden werden ontworpen met een exclusief mannelijke bril. Dat was zo in de 19de eeuw, en eigenlijk is er – alle feministische golven ten spijt - weinig veranderd. Wist je bijvoorbeeld dat tot nu toe alle Vlaamse bouwmeesters mannen waren? Het zet je aan het denken. Het mannelijke overwicht bij stadsplanners vertaalt zich in de aanleg van onze huizen, parken, straten en pleinen. Slecht verlichte openbare plaatsen, woningen die geen rekening houden met veranderlijke gezinssituaties, trottoirs waar je met geen kinderwagen kan passeren: het zijn maar enkele voorbeelden. Zelfs sportvelden zijn echte jongensplekken. Het verklaart mee waarom meisjes veel minder buitenspelen. Zonde toch? Steden kunnen best wat extra vrouwelijk perspectief gebruiken. Meer diversiteit, meer creativiteit en meer veiligheid. Dat komt trouwens iedereen ten goede. In Wenen bewijzen ze nu al dat het kan. Samen scheppen we de stad van de toekomst!
Karin Jiroflée voorzitter VIVA-SVV
facebook.com/vivasvv.be
2
www.viva-svv.be
www.viva-svv.be
viva.svv
viva.svv
januari februari maart
In dit nummer 02 Edito: Bouwen aan een betere stad 04 Gender en urban planning 06 Als je hormonen je parten spelen 10 Huis kopen: net even anders dan een broek uitkiezen 13 Grote Goede Voornemens-bingo 14 Imperfectie is het nieuwe perfect 16 Zorg goed voor jezelf 18 Wat betekent mysogynoir? 20 Een goed slaapritme is het halve werk 22 Vrijwilligers: Help anderen zonder iets terug te verwachten
04
06
10
Vizine: Magazine van VIVA-SVV vzw Nummer 76: Jaargang 20 Contact: Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, 02 515 04 10 e-mail: info@viva-svv.be V.U.: Lilith Roggemans Redactie: Lien Willaert, Ann Dewalque, Karla Celis, Chaima Rabhi, Karin Jiroflée Coördinatie en eindredactie: Sarah Brancart Vormgeving en illustraties: Kevin Hensels Druk: Bredero Graphics RPR: Brussel Ondernemingsnummer: 0412 830 713
Vizine
3
MAATSCHAPPIJ
Stadsplanning is ook een vrouwenzaak
We zijn er ons niet altijd van bewust, maar hoe we ons in de publieke ruimte bewegen en ons erin verplaatsen voor dagdagelijkse activiteiten, wordt grotendeels voor ons bepaald. De inrichting van onze leefomgeving, onze steden, wegen en openbaar vervoer, beïnvloedt namelijk hoe we die ruimte gebruiken. Hoe een park is ingedeeld, stuurt bijvoorbeeld in grote mate wie daar komt en wat mensen er wel of niet doen. En dat kan dan weer een grote invloed hebben op onze bewegingsvrijheid en ons fysiek en mentaal welzijn. Want we zien dat bij stadsplanning meestal niet voldoende rekening wordt gehouden met de noden van vrouwen.
Gender en de publieke ruimte Dat stadsplanning en -ontwikkeling nog steeds vooral vanuit mannelijke bril wordt bekeken, heeft een historisch gegroeide reden. Net zoals zoveel andere rechten was toegang tot de publieke ruimte eeuwenlang voorbehouden aan mannen. Vrouwen uit de hogere klassen werden niet geacht zich op straat te begeven, dus ze bleven thuis en deelden binnenskamers de lakens uit, aan het personeel weliswaar. Arbeidersvrouwen hadden die luxe niet en moesten zich wel verplaatsen, maar vanuit hun lage positie op de sociale ladder konden ze geen zeggenschap uitoefenen op het publieke domein. Dit had tot gevolg dat de inrichting van straten, pleinen, parken en publieke gebouwen in de 19de eeuw volledig werd uitgedacht voor en door mannen. Stedenbouwkundig architect en stadsplanner waren zelfs tot diep in de jaren 1970 bijna uitsluitend mannelijke beroepen, en dus is de stedelijke omgeving en de publieke ruimte waar we vandaag in leven veel beter op de man afgestemd. Door zichzelf als maatstaf voor alles te nemen, hielden deze mannen simpelweg geen rekening met de leefwereld en noden van vrouwen. Dat heeft tot gevolg dat genderverschillen en –ongelijkheden niet alleen worden bevestigd, maar ook nog worden versterkt in de publieke ruimte. Want als je bijvoorbeeld nooit vrouwen ziet op het slecht verlichte stadsplein of op pakweg 4
januari februari maart
een afgelegen fietssnelweg, zal je je daar als vrouw niet meteen welkom (of veilig) voelen, en blijf je er misschien liever weg. Zelfs symbolisch zijn vrouwen nog extreem ondervertegenwoordigd in het straatbeeld: in Vlaamse steden zijn maar liefst 85% van de straten of pleinen die de naam van een persoon dragen, naar een man genoemd. De link tussen gender en de fysieke publieke ruimte werd pas gelegd tijdens de tweede feministische golf in de jaren ’60 tot ’80. Hoewel de gemiddelde moderne urban planner intussen al veel vaker vrouw is, en er steeds meer vrouwen afstuderen in de richtingen architectuur en stedenbouw, wordt stadsplanning en –ontwikkeling nog vaak gedomineerd door witte mannen van middelbare leeftijd. Tot nu toe waren bijvoorbeeld alle 6 Vlaamse bouwmeesters mannen, en ook in Brussel, Gent en Antwerpen kleurt het lijstje van ‘stadsbouwmeesters’ 100% mannelijk. We kunnen niet naast het risico kijken dat we daarmee met een heel eng perspectief op de inrichting van onze steden en publieke ruimte blijven zitten. Wie zorgt ervoor dat de andere 50% gehoord en gezien wordt? Jong geleerd … De genderdiscriminatie in de fysieke publieke ruimte begint al op jonge leeftijd. Expertisecentrum Kind & Samenleving doet elk decennium een groot onderzoek naar het buitenspeelgedrag van kinderen. Buitenspelen in de eigen buurt is van onvervangbare waarde: kinderen gaan op ontdekking in hun buurt en worden uitgedaagd om hun creativiteit en fantasie te gebruiken. Ze ontwikkelen er sociale vaardigheden, leren assertief te zijn en bouwen aan hun zelfvertrouwen. Kinderen die buitenspelen slapen beter, ontwikkelen een sterkere motoriek en fysieke conditie. De resultaten van het onderzoek uit 2019 zijn dan ook schokkend: van elke 100 getelde buitenspelende kinderen waren er maar 37 meisjes. Vooral in de leeftijdscategorieën 9 tot 11 jaar en 12 tot 14 jaar is het genderonevenwicht bijzonder groot: respectievelijk slechts 27% en 34% meisjes. Sportvelden bleken echte ‘jongensplekken’ te zijn: amper 15% van de kinderen daar waren meisjes. Terwijl ze evenveel aan klauteren en klimmen, schommelen en evenwichts-
oefeningen doen als jongens, nemen meisjes veel minder deel aan spelletjes die aan een set regels gebonden zijn. Ze vertonen vaker ‘sociaal spel’ in kleinere groepjes. Meisjes hebben dus veel diversere, meer gemengde recreatiezones nodig waarvan de functie niet op voorhand strikt afgebakend is. Toch tonen studies aan dat de budgetten voor de inrichting van speelplekken in de openbare ruimte nog steeds grotendeels naar voetbalpleintjes, basketbalvelden en skateparken gaan. Planners gaan er verkeerdelijk van uit dat ze ‘neutrale speelplekken’ ontwerpen, terwijl ze in werkelijkheid onze leefomgeving zo inrichten dat die ongeveer de helft van de potentiële gebruikers al bij voorbaat uitsluit. Deze eerste kennismaking van kinderen met de publieke ruimte is bepalend voor de plaats die ze zichzelf daarin zullen geven: worden ze gezien als actieve of passieve gebruiker? Krijgen ze een centrale plek, of bewegen ze in de marge? Wie bepaalt er de spelregels? De vrouwvriendelijke stad Het is duidelijk: de inrichting van publieke ruimte is nooit neutraal. Om de ongelijkheid in stadsplanning aan te pakken, moet bij alle interventies in de publieke ruimte actief nagedacht worden over de impact ervan op zowel mannen als vrouwen. Dat is gender mainstreaming. Door een inclusief perspectief te hanteren, bouwen we aan een betere stad voor iedereen. De stad Wenen is een echte pionier op dat vlak en zet deze strategie al jarenlang in bij het ontwerpen en inrichten van de stad. Gender wordt er doorheen het hele proces in rekening gebracht. Het resultaat? Een stadslandschap waar iedereen baat bij heeft: parken en pleinen worden strategisch verlicht; sociale woningen zijn flexibel ontworpen voor diverse gezinssituaties; de trottoirs zijn breder voor ouders met kinderwagens, mensen met een beperking en ouderen; oversteekplaatsen zijn beschermd; en voetgangers krijgen een centrale plek in het mobiliteitsbeleid. Daarnaast bleek uit een onderzoek van Garance vzw in Brussel dat vrouwen vragen naar een betere ‘leesbaarheid’ van de openbare ruimte: duidelijke straatnamen,
wegwijsborden naar herkenbare plaatsen, heldere signalisatie in ondergrondse parkings en metrostations, en transparante bus- en tramhokjes. Net als het wegwerken van donkere, gesloten plekken, draagt dat bij tot een groter gevoel van veiligheid. Ook de toegankelijkheid van de publieke ruimte hoort bij een inclusief beleid: vlotte bereikbaarheid met het openbaar vervoer op alle tijdstippen van de dag en aanwezigheid van openbare toiletten voor mannen én vrouwen maken daar deel van uit. In steden zien we de laatste jaren ook steeds meer burgerinitiatieven ontstaan: mensen komen zelf op voor hun noden op vlak van mobiliteit en inrichting van de publieke ruimte. En dat werpt z’n vruchten af. Dankzij de campagne ‘Meer vrouw op straat’, getrokken door radio- en tv-presentatrice Sofie Lemaire, verschenen wel 141 nieuwe vrouwennamen op de een of de andere manier in het straatbeeld van 8 Vlaamse steden. En ‘Picnic The Streets’, een burgercollectief, bezet sinds 2012 symbolische plaatsen in steden om er meer leefbaarheid en levenskwaliteit te eisen. Zo lagen ze aan de basis van het ontstaan van de 50 hectare grote voetgangerszone in hartje Brussel. Kortom, het levert op om je stem te laten horen. En er is goed nieuws, want nu participatie het nieuwe buzzword is voor urban planners en besluitvormers, kan je ook als individu wegen op de planningsprocessen en de uiteindelijke beslissingen. In de onderzoeksfase van stedenbouwkundige projecten wordt nu vrij standaard tenminste de mening gevraagd van buurtbewoners, vaak via enquêtes, discussiemomenten, focusgroepen en ronde tafelgesprekken. Het besef groeit stilaan op alle niveaus dat het bij stedelijke planning van vitaal belang is om met de verschillende prioriteiten van verschillende mensen rekening te houden, als we ongelijkheden willen bestrijden in plaats van ze te versterken. We moeten dus elke kans grijpen om mee te werken aan een betere, meer gendergelijke inrichting van de publieke ruimte. Want die behoort ons uiteindelijk allemaal evenveel toe: jong of oud, wit of zwart, rijk of arm, man of vrouw. Lien Willaert Vizine
5
GEZONDHEID
ALS JE HORMONEN JE PARTEN SPELEN “Last van je hormonen, zeker?” Een boutade met nogal seksistische ondertoon die elke vrouw wel al eens heeft mogen aanhoren. Maar soms kunnen je hormonen je het leven echt knap lastig maken. Toch vinden hormoongerelateerde klachten nog al te vaak weinig of geen gehoor. Artsen nemen ze niet altijd even serieus, door eeuwenoud cultureel ingebakken seksisme in de medische wetenschap, en omdat de symptomen niet altijd specifiek te plaatsen zijn. Vaak kiezen zorgverstrekkers voor de meest voor de hand liggende oplossing en schrijven simpelweg de pil voor om je geslachtshormonen te ‘reguleren’ (lees: lam te leggen). Hoewel dat in sommige situaties voor verlichting kan zorgen, neemt het de onderliggende oorzaak van het probleem vaak niet weg en kunnen de kwalen later terug de kop op steken. Een mens zou voor minder prikkelbaar worden. Goed geïnformeerde keuzes maken over je eigen gezondheid is van levensbelang. Daarom gaan we hier in op 3 veel voorkomende aandoeningen die in grote mate door geslachtshormonen bepaald of beïnvloed worden, en jammer genoeg vaak lang onder de radar blijven. Herken je hierin jouw situatie? Laat je dan vooral niet afschepen: neem geen genoegen met “dat is normaal”, als dat zo niet aanvoelt. PCOS PCOS of het polycystisch ovariumsyndroom is een van de meest voorkomende hormonale stoornissen bij vrouwen: maar liefst 5 tot 10% van de vrouwen van ‘vruchtbare leeftijd’ zou hieraan lijden. Het is niet zeker waarom iemand PCOS krijgt, maar vermoedelijk is er een grote genetische factor. Als je moeder of zus het heeft, bestaat de kans dat jij het ook ontwikkelt. Overgewicht speelt ook een rol. Tot slot is er ook een link met insuline: meer dan de helft van de vrouwen met PCOS is minder gevoelig voor dit hormoon, dat onze bloedsuikerspiegel reguleert. Dit zijn de meest voorkomende symptomen: • Je hebt te veel mannelijke hormonen of androgenen in je bloed. Dat kan zich uiten in acne en een vettige huid, overmatige lichaamsbeharing, uitval van je hoofdhaar, moeilijk gewicht kunnen verliezen en een verhoogd insulinegehalte in je bloed. • Het onevenwicht in je hormonale balans verstoort het groeiproces van de follikels in je eierstokken. Daardoor heb je een erg onregelmatige of zelfs geen eisprong. Dat merk je aan je lange en onregelmatige menstruele cycli, of soms het volledig wegblijven van je regels. 6
januari februari maart
• Er zitten cystes in je eierstokken. Vandaar komt ook de naam: poly- (= veel) cystisch ovarium (= eierstok) syndroom. Ze ontstaan wanneer in je eierstokken een aantal follikels tegelijk rijpen, maar in tegenstelling tot een ‘normale’ cyclus er niet één follikel dominant wordt en tot eisprong komt. Al die onderontwikkelde follikels blijven achter en vormen kleine cystes.
De oorzaak is niet helemaal bekend, maar het lijkt erop dat ook endometriose genetisch bepaald is.
Het is belangrijk te weten dat deze symptomen door hormonale anticonceptiemiddelen onderdrukt worden, omdat die de hormonenbalans overnemen en de eisprong onderdrukken. Vaak komen vrouwen dus pas te weten dat ze PCOS hebben als ze zwanger willen worden en stoppen met de pil of wanneer ze hun hormoonspiraaltje laten wegnemen. Jammer genoeg zijn er enkele serieuze gevolgen voor vrouwen met een kinderwens: het is moeilijker om zwanger te worden omdat je minder of niet ovuleert. Daarnaast wordt PCOS ook gelinkt aan een verhoogd risico op miskraam en zwangerschapscomplicaties zoals zwangerschapsdiabetes.
Het is niet fijn om de diagnose van PCOS te krijgen, en al zeker niet op het moment dat je zwanger wil worden. Toch zijn er een aantal stappen die je in samenwerking met je arts kunt ondernemen. De behandeling zal sterk afhangen van jouw specifieke symptomen en de intensiteit ervan. Ze werken namelijk sterk op elkaar in en moeten als een geheel bekeken en behandeld worden.
De mate en de manier van uiten varieert erg van patiënt tot patiënt en kan ook veranderen doorheen de tijd. Om de diagnose te stellen, zal de arts een bloedtest en een (vaginaal) echografisch onderzoek moeten doen. Daarnaast zal het verloop van je menstruele cycli een belangrijke indicator vormen: hoe (on)regelmatig of lang zijn ze? Het is daarom goed om je cyclus een aantal maanden lang bij te houden, bijvoorbeeld aan de hand van een app of door op je kalender aan te duiden op welke dagen je menstrueert.
• Aanpassingen in je voeding en levensstijl kunnen je al een eind vooruit helpen. Regelmatige lichaamsbeweging en een gezond, gevarieerd en kleurrijk eetpatroon worden sterk aangeraden. • Voor de huid- en haargerelateerde symptomen (overmatige lichaamsbeharing, acne en hoofdhaaruitval) kan je arts medicijnen voorschrijven die enerzijds de productie van androgenen verhinderen en anderzijds de werking ervan verminderen. • Als je menstruatie lang uitblijft, kan het zinvol zijn om minstens 4 keer per jaar een bloeding op te wekken zodat het baarmoederslijmvlies wordt afgestoten. Meestal kan dat met de anticonceptiepil. Jammer genoeg heeft die ook soms andere bijwerkingen. • Probeer je zwanger te worden? Dan is een afspraak met een fertiliteitsarts aangewezen. Mogelijke behandelingen bij PCOS zijn: ovulatie-inductie (het stimuleren van de eierstok en het opwekken van de eisprong), in-vitrofertilisatie (ivf) of een kijkoperatie aan de eierstokken. Endometriose Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat erg lijkt op het baarmoederslijmvlies (het ‘endometrium’) zich buiten de baarmoeder in je lichaam bevindt. Dat is meestal in de bekkenzone van je buikholte: op of rond de voortplantingsorganen (buitenkant of spierwand van de baarmoeder, eileiders, eierstokken), op je buikvlies, blaas, urineleiders of darmen. In zeldzame gevallen worden deze cellen op de longen, in de navel of elders in het lichaam teruggevonden. Deze ‘endometriosehaarden’ ondergaan elke maand dezelfde hormonale cyclus als het echte baarmoederslijmvlies: het weefsel wordt opgebouwd, afgebroken en uitgestoten als bloed. Alleen kan dit bloed en weefsel, in tegenstelling tot het ‘normale’ menstruatiebloed, nergens heen. Het blijft ter plekke en zorgt voor ontstekingen, wat een immuunrespons op gang brengt, en uiteindelijk letsels, verklevingen en littekens veroorzaakt. Vizine
7
De typische symptomen zijn: • chronische pijn in het bekkengebied en de onderbuik, meestal voor, tijdens en/of na de menstruatie. Je kunt bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebben die zo pijnlijk zijn dat je, met pijnstillers, alsnog één of meerdere dagen in bed moeten blijven. • buik- en rugpijn die kan uitstralen naar de bovenbenen, pijn tijdens penetratieseks, pijn tijdens de ontlasting en/of het plassen; • hevige, langdurige menstruatiebloedingen; • (extreme) vermoeidheid, waarschijnlijk door de chronische ontstekingen. Endometriose (kort: ‘endo’) komt voor bij naar schatting 1 op de 10 vrouwen in de vruchtbare leeftijd. De oorzaak is niet helemaal bekend, maar het lijkt erop dat ook endometriose genetisch bepaald is. Helaas duurt het vaak lang voordat de juiste diagnose wordt gesteld, waardoor de schade ernstig wordt. We gaan er nog steeds verkeerdelijk van uit dat pijn tijdens je regels ‘normaal’ is. Bovendien kunnen de klachten erg verschillen per vrouw, en vaak heeft de locatie van de endometriose een invloed op de mate waarin je klachten ervaart. Zo kunnen milde endometriosehaarden achter de baarmoeder misschien ergere pijn veroorzaken dan grotere endometriomen op de eierstokken. Voor heel wat vrouwen met endometriose lukt het niet om spontaan zwanger te worden. Dat is vaak de aanleiding voor het raadplegen van een arts, waar ze voor het eerst te horen krijgen dat ze misschien aan ‘endo’ lijden. Bij maar liefst 50% van de vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen wordt endometriose gevonden. 8
januari februari maart
Bij vermoeden van endometriose zal een arts meestal eerst een gynaecologische echografie en een MRI-scan laten uitvoeren. Maar om definitief de diagnose te kunnen stellen is een laparoscopie of kijkoperatie nodig. Daarna kan er een behandelplan opgesteld worden. Goed nieuws voor ongeveer een derde van de vrouwen, want bij hen geneest ‘endo’ spontaan. Bij de andere patiënten blijven de klachten stabiel of verergeren ze nog. • De arts kan geneesmiddelen voorschrijven, jammer genoeg enkel als symptoombestrijding: om de pijn te verlichten (ontstekingsremmers en pijnstillers) of de hormonale cyclus te onderdrukken door de werking van de eierstokken stil te leggen (bijvoorbeeld anticonceptiepil, hormonenspiraal of hormoneninjecties). De endometriose zal evenwel niet verdwijnen. • Daarom wordt bij patiënten met een zwangerschapswens meestal beslist om via een laparoscopie de endometriosehaarden en -letsels heelkundig te verwijderen en verklevingen los te maken. Daarna verbetert de pijn meestal aanzienlijk en verhoogt ook de kans op zwangerschap. • Bij vrouwen die geen kinderwens meer hebben en moeilijk te behandelen pijn ervaren, is de last resort ingreep een ovariëctomie of het verwijderen van de eierstokken. Die kunnen het ‘endo’-weefsel dan niet langer hormonaal stimuleren. Eventueel kan, in extreme gevallen en als de haarden zich daar situeren, ook de baarmoeder worden verwijderd. • Bij de meeste vrouwen verdwijnen de endometrioseklachten volledig na de menopauze.
Er is niet echt een behandeling voorhanden. Naast pijnstillers voor de fysieke klachten, ligt de taak vaak bij de patiënten en hun omgeving om hun PMS op te vangen en een manier te vinden om er mee om te gaan. Toch blijkt uit onderzoek dat regelmatig sporten helpt, net als stressmanagement en ontspanningstechnieken. Ook een gezond voedingspatroon draagt bij tot verlichting van de symptomen. Heel wat vrouwen zweren bij het supplement Vitex Agnus Castus, gemaakt van de bessen van de medicinale plant monnikspeper. PMDD (premenstrueel dysfoor syndroom) is een extreme vorm van PMS. Het is sinds 2013 erkend als psychische stoornis. Symptomen zijn: • spier- en/of gewrichtspijn; • extreme stemmingswisselingen en/of agressie; • angsten en/of paniekaanvallen; • depressie en/of zelfmoordgedachten; • extreme vermoeidheid en/of slapeloosheid.
PMS en PMDD Iedereen kent wel iemand die last heeft van PMS-symptomen (premenstrueel syndroom), of je herkent het misschien bij jezelf. Maar ondanks dat het een van de meest besproken hormonale problemen is, weet de medische wereld nog altijd niet helemaal wat er precies van te denken of mee aan te vangen. PMS is het optreden van fysieke en mentale klachten in de tweede helft van de menstruele cyclus (de ‘luteale fase’), die weer verdwijnen bij het begin van de menstruatie. Na een periode van minimum een week zonder klachten komen ze volgens een cyclisch patroon telkens weer terug. Niet zelden worden PMS-symptomen erger met ouder worden. Ze beginnen vaak pas na je dertigste en/of na het krijgen van kinderen, en eindigen in de regel met de menopauze. PMS omvat een lange lijst aan mogelijke symptomen: • acne; • hoofdpijn of migraine; • krampen, constipatie of diarree; • opgeblazen gevoel en/of misselijkheid; • gevoelige tot pijnlijke en/of gezwollen borsten; • vermoeidheid en/of slapeloosheid; • stemmingswisselingen en/of prikkelbaarheid. De diagnose is niet via bloedonderzoek vast te stellen. Vrouwen met PMS hebben geen andere hormonensamenstelling dan vrouwen zonder klachten. Ook een lichamelijk of gynaecologisch onderzoek is meestal niet zinvol. De belangrijkste factor is het cyclische patroon waarin de symptomen optreden. Daarvoor is het dus nuttig (of zelfs nodig) om een kalender of dagboek bij te houden.
De klachten zijn zo erg dat ze je verhinderen in je normale dagelijkse activiteiten zoals werk, school, sociale activiteiten of relaties. Door het cyclische patroon van de symptomen wordt PMDD vaak verkeerd gediagnosticeerd als een bipolaire stoornis. PMDD wordt wel geassocieerd met een groter risico op postnatale depressie en zelfmoord. Naar schatting 3 tot 8% van de vrouwen lijdt eraan. De hormonale veranderingen tijdens de menstruatiecyclus lijken een grote rol te spelen. Ook de schommelingen in de serotoninespiegel in de hersenen tijdens de maandelijkse cyclus worden aan PMDD gelinkt. Sommige vrouwen zijn mogelijk veel gevoeliger voor deze veranderingen, en onderzoek suggereert dat dat genetisch bepaald is. PMDD kan zo ernstig zijn dat je levensstijl aanpassen en pijnstilling (cf. PMS) je niet voldoende helpen. Dan kan je met je arts best toch de behandelingsopties eens bespreken: • Je arts kan je een type antidepressivum (een ‘SSRI’) voorschrijven die de serotoninespiegel in de hersenen beïnvloedt en verandert. Die moet je misschien alleen voor de duur van de klachten innemen. Volg steeds het medisch advies! • Hormonale anticonceptie is een mogelijkheid omdat dit de hormoonschommelingen platlegt: denk aan de pil, een hormonenspiraaltje of progesteronpreparaten. • Om je te helpen de psychische symptomen te beheersen, kun je overwegen een therapeut te raadplegen. Cognitieve gedragstherapie wordt bijvoorbeeld aangeraden. • Hoera, want er is betere hulp onderweg. Sepranolone, het allereerste medicijn dat zich specifiek op PMDD richt, wordt nu breed getest. Het zou tegen 2024 of 2025 beschikbaar kunnen zijn. Lien Willaert Vizine
9
MAATSCHAPPIJ
Huis
kopen?
Net even anders dan een broek uitkiezen
Vlamingen hebben een baksteen in hun maag. De cijfers liegen er niet om, 72% van de huishoudens zijn eigenaar van de woning waarin ze leven. Hoewel er een groot verschil is tussen de verschillende inkomenscategorieën. 9 op de 10 van de 20% rijkste Belgen zijn eigenaar van hun woning. Maar ook in de groep met de laagste inkomens zijn nog steeds de helft van de huishoudens in het bezit van de eigendomsakte van hun woning of appartement. Toch gaat de zoektocht naar de juiste woonplek niet altijd over een leien dakje. Hoge prijzen, concurrentie en nieuwe verkoopsmanieren steken soms een stok in de wielen. Bijna alle geïnterviewden hebben wel eens een traantje gelaten tijdens de zoektocht. We vroegen onze collega’s hun ervaringen te delen en zochten daarna ook een notaris op om nuttige tips te verzamelen.
Ann (25)
Zonder hulp van onze ouders was het een ander verhaal geweest!
Ann (25) en Levi (26) woonden 2 jaar samen in een appartement in Mechelen. De centrale ligging van de Dijlestad en het comfort van in een stad te wonen, wilden ze niet opgeven. Het was niet gemakkelijk om iets te vinden binnen hun budget én waar ze wilden omdat hun criteria populair zijn bij veel jonge mensen. Maar het is hen gelukt. Ze vonden een huis met tuin, binnen hun budget en in de herfst van 2020 kon het jonge koppel verhuizen. Ann en Levi vonden een instapklare woning, maar tijdens hun 10
januari februari maart
zoektocht gingen ze ook kijken naar huizen waar nog wel wat werk aan was. De verkopers gingen soms wel licht over de noodzakelijke werken en zinnen als “Je kan er gewoon nog een verdieping opzetten” waren niet echt geruststellend voor dit jonge koppel. “We zijn blij dat we dit huis vonden en geen echte verbouwingen moeten doen. Altijd overal in de rommel zitten en alle zorgen die verbouwingen met zich meebrengen, daar zat ik niet echt op te wachten”, vertelt Ann. Dat ze het huis überhaupt dat van hen mogen noemen, is puur geluk. Met 3 geïnteresseerde kopers die allemaal hetzelfde bod uitbrachten, kozen de verkopers Ann en Levi uit. “Had dit huis via een makelaar te koop gestaan, dan hadden we waarschijnlijk tegen elkaar moeten opbieden. Ons bod was meteen ook ons maximum budget dus ruimte om meer te bieden was er voor ons niet.” Doordat Ann en Levi snel doorhadden dat er meer en meer mensen niet meer verkopen via een makelaar, zochten ze vooral via de grote
immobiliën apps. Daarnaast gingen ze ook wandelen in hun favoriete wijken en als er ergens iets te koop stond, belden ze meteen. Dat was ook nodig want ook in Mechelen gaat het soms snel. “Omdat mijn papa aannemer is, wilden we graag dat hij mee ging kijken naar potentiële kanshebbers. Maar nadat we een keer telefoon kregen van een verkoper dat het huis verkocht was terwijl mijn vader hier net was aangekomen, zijn we daarmee gestopt. Hij moest telkens uit Limburg komen, dus dat ging niet meer”, zegt Ann. Ann en Levi begonnen geïnformeerd aan hun zoektocht. “Wij hadden een videocall met een medewerker van Immotheker Finotheker en dat heeft ons echt geholpen. Ik had geen flauw idee hoe leningen werken, wat registratiekosten waren of wat die rentevoet betekende. Er is ook een verschil tussen een lening voor een woning en een lening voor renovatiewerken en dat hebben ze ons toen erg goed uitgelegd. Ik ben echt blij dat we dat deden.” De medewerker berekende ook hoeveel Ann en Levi konden lenen. Na hun aankoop zijn ze wel bij verschillende banken langsgegaan. “We dachten dat het beter was om het zo te doen zodat we de banken misschien tegen elkaar konden uitspelen. Uiteindelijk hebben we onze bank ingeruild voor een andere omdat de voorwaarden daar de beter waren.” De rompslomp namen ze er graag bij.
Sara (35)
Ik kreeg meer dan ik verwachtte.
Na jaren co-housen met vrienden was Sara klaar voor een eigen stek. Ze wilde graag in Leuven blijven wonen maar was bang ze daar enkel een krot kon betalen. Door de financiële steun van haar ouders, heeft Sara toch een appartement kunnen kopen dat meer dan voldoet aan haar wensen. “Ik was ervan overtuigd dat ik nooit iets met meer dan één slaapkamer kon betalen, laat staan met een balkon”, zegt Sara. “Dat ik dit appartement vond met 2 slaapkamers en terras was dan ook een zeer aangename verrassing”, gaat ze verder. Sara was goed voorbereid voor ze aan haar zoektocht begon. Ze wist wat ze kon lenen en schreef zich in op nieuwsbrieven van makelaars. Ze keek er ook naar uit want binnenkijken in de huiskamers van andere mensen is wel spannend.
Het jonge koppel kocht hun huis in volle coronatijdperk waardoor hun eerste contacten met de notaris niet zo vlot verliepen. Zij wisten niet wat van hen verwacht werd en de notaris wist niet dat zij niet goed op de hoogte waren van de te volgen procedures. Dat zorgde hier en daar voor misverstanden en ergernissen aan beide kanten. Pas nadat ze elkaar echt ontmoetten kwam de uitwisseling van informatie echt op gang. “Toen hebben we wel echt een goede uitleg gekregen hoor, daarna wisten we wel wat we nog moesten doen en waar we ons aan konden verwachten”, zegt Ann.
“Ik vertelde aan iedereen die het wilde horen dat ik op zoek was zodat ik misschien tips uit eerste hand kon krijgen. Uiteindelijk vond ik mijn appartement gewoon via een immobiliën-website.”
“Al bij al viel onze zoektocht goed mee. We hebben slechts een stuk of 6 huizen gezien en dankzij de hulp van onze ouders hebben we binnen ons budget toch een mooie stek gevonden”, besluit Ann.
Het systeem is een bron van frustratie voor Sara. “Je moet op 20 minuten beslissen of je iets wel of niet koopt, even bedenktijd of een 2de bezoek zit er meestal niet in.” De verkopers van het appartement van Sara hebben na de bezoekdag alle geïnteresseerden bijeen gebracht in een café. “Toen zat ik daar alleen en moest ik, net zoals alle andere aanwezigen, op een briefje schrijven hoeveel ik wilde geven. De hoogste bieder, ik dus, kreeg het appartement. Hoewel ik heel blij was, volgde nadien dan toch nog een kleine frustratie toen ik hoorde dat ik 5000 euro lager had kunnen bieden. Veel geld voor een jonge alleenstaande vrouw!”
Tip van Ann: Informeer voor je begint te zoeken goed wat je kan lenen, dat bespaart je veel frustraties over onbetaalbare huizen. En durf vragen te stellen aan bankmedewerkers of de notaris zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Hoewel ze nu heel blij is, heeft ze toch tranen gelaten tijdens haar zoektocht. “Ik zou voor een 2de keer gaan kijken naar een heel leuk appartement. Ik wilde iemand meenemen omdat ik er zelf niet zo veel van ken en graag advies kreeg. 10 minuten voordien kreeg ik telefoon dat het verkocht was. De teleurstelling was echt heel groot toen.”
Sara is heel blij met haar appartement. Ze is terecht fier dat ze helemaal in haar eentje de beslissing heeft kunnen nemen zonder overleg of hulp van een partner. En beslissen is niet gemakkelijk want je weet nooit wat er morgen te koop wordt aangeboden. “Ik ben nog altijd Immoweb-verslaafd. Op een verloren moment surf ik nog altijd graag door het aanbod maar nog nooit heb ik spijt gehad van mijn aankoop”, lacht Sara. “Ik heb dan ook een beter appartementdan wat ik dacht te kunnen vinden. Mijn eisen waren in het begin heel laag, dus de uitkomst is echt heel goed.” Vizine
11
Sara heeft na haar aankoop niet aan ‘bankshoppen’ gedaan en heeft het voorstel van haar eigen bank aanvaard. Ze heeft de notaris van de verkopers overgenomen. “Goh, ik heb gewoon mijn vertrouwen gegeven want ik kende er niets van. Bij de notaris begreep ik ook niet alles maar ik heb gewoon getekend. Ik ga ervan uit dat zij hun werk doen en alles beter weten dan ik.” Tip van Sara: Laat je niet opjagen door makelaars. Altijd is er nog wel een andere geïnteresseerde die voor de 2de keer komt kijken. Uiteindelijk vind je toch iets dat aan je wensen voldoet.
“Uiteindelijk heb ik een fantastische stek gevonden, net over het kanaal in Laken. 10 minuten fietsen en ik sta in het centrum. Hier heb ik voor dezelfde prijs van een klein appartementje in het centrum een ruime woonruimte met kelder, fietsenberging én een autostaanplaats. Met Thurn & Taxis om de hoek is dit een wijk met veel nieuwe initiatieven waar ik me al snel thuis voelde.” Tip van Karla: Download de apps van de grote immo-zoekmachines op je gsm. Eens je al je zoekcriteria hebt ingegeven en het bestaande aanbod kent, hoef je daarna enkel de nieuwe advertenties te bekijken zonder telkens door het hele aanbod te moeten scrollen. Je kan ook de nieuwe aanbiedingen dagelijks per mail ontvangen. Gemakkelijk en snel.
Tips van de notaris:
Een nieuwe levensfase: het ideale moment voor een nieuwe woning in een nieuwe stad
1.
Laat je begeleiden door iemand met technische kennis om de gebeurde renovaties te beoordelen of de nog uit te voeren renovaties in te schatten.
2.
Koop onder de opschortende voorwaarde dat je een krediet kan bekomen. Zo ben je zeker dat er geen kosten zijn als de bank je toch geen lening geeft.
3.
Teken geen contract dat niet door de notaris werd nagekeken. Elke partij kan een eigen notaris kiezen zonder dat dit de kosten verhoogt.
4.
Laat meerdere banken een offerte maken. Hou daarbij rekening met minder opvallende kosten zoals premies van verzekeringen. Het is ook goedkoper als je bank bereid is om slechts voor een deel van je lening een hypotheek te nemen en voor het andere deel een hypotheekbelofte (hypothecair mandaat). Vraag je bank om meer uitleg.
5.
Huis gevonden? Neem direct een notaris onder de arm. Hij zal kosteloos antwoorden op jouw vragen zodat je goed weet waar je voor staat en wat van jou verwacht wordt. Laat een prognose maken van alle kosten en van alle mogelijke verminderingen van registratierechten.
6.
Koop een huis waarin je je goed voelt en be happy!
54)
Karla (
Karla zocht een nieuwe woning nadat haar kinderen het huis verlieten. Al jaren droomde ze ervan naar Brussel te verhuizen en nu leek haar het ideale moment. In eerste instantie zocht ze enkel binnen de vijfhoek, het echte centrum dus. De prijzen en de snelheid waaraan de appartementen verkocht werden in het historische centrum deden haar al gauw het zoekgebied uitbreiden. “In eerste instantie keek ik alleen maar naar appartementen in het centrum. Hoewel ik soms echt leuke, betaalbare woningen vond, deed snelheid me vaak de das om. Je gaat een appartement bezoeken, rijdt naar huis, onderweg overdenk je wat je net zag, eenmaal thuis bel je met een bod. Te laat, ondertussen verkocht. Dat gebeurde niet 1 of 2 keer maar verschillende keren, telkens een teleurstelling”, vertelt Karla. Niet alleen de snelheid was een probleem. Ook het steeds meer aan populariteit winnende systeem van bieden onder gesloten omslag, maakte een definitieve koop moeilijk. Met dit systeem verkoopt de eigenaar niet via een makelaar. “Fantastisch, dacht ik, geen extra percenten voor een makelaar, dat kan alleen in mijn voordeel spelen.” Niets bleek minder waar. De verkoper organiseert 1 of 2 kijkdagen waarna alle geïnteresseerden één bod mogen uitbrengen. Als je overboden wordt, ben je de pineut. “De verkoper mag je niet laten opbieden want dan zou hij of zij een soort openbare verkoop organiseren wat verboden is”, gaat Karla verder. “Je hebt dus geen kans om je bod te verhogen en moet ineens tot het uiterste gaan. Ik heb geweend toen ik zo naast mijn droomappartement greep.”
12
januari februari maart
Karla Celis
Grote Goede Voornemens-Bingo Januari is dé maand waarin iedereen zijn of haar goede voornemens bovenhaalt en plechtig aan zichzelf belooft het dit jaar beter te doen. Ondertussen kan je zelf waarschijnlijk al de voornemens van iedereen rondom je voorspellen, of heb je al 20 keer dezelfde commentaar moeten aanhoren. Maak deze periode wat leuker door alle clichés op deze bingo aan te duiden! En hé, het is oké als je sommige uitspraken zelf ook al deed ;)
GROTE GOEDE VOORNEMENS-BINGO “Zou je geen lief op je voornemens-lijst zetten?”
Ik stop voor altijd met roken.
Die ene ‘ik– maak-nooit-voornemens-persoon’ herhaalt dat tot in den treure
Minder schermtijd
2021 wordt nu écht mijn jaar!
Vanaf morgen ga ik minder drinken.
BONUS Dit jaar ga ik 3x per week sporten.
“Dit jaar mogen we niet kussen, spijtig hé! (vettige knipoog)”
Ik begin wel terug in februari.
Weg met de chips en koekjes, ik ga gezond eten!
Je voornemens aanpassen na week 1
‘Inspirerende’ lijstjes op Instagram
Ik ga meer op mijn geld letten, en flink sparen.
Minder werken, meer me-time
Jouw resultaat delen? Doe dat dan onder de hashtags #vivasvv #voornemensbingo, dan vinden wij je foto terug! Vizine
13
BODY POSITIVITY
Imperfectie is het nieuwe
perfect
© Sara Bomans
14
januari februari maart
Op Internationale Vrouwendag (8 maart) lanceren wij onze campagne rond Body Positivity opnieuw. Vorig jaar strooide corona roet in het eten en belandde de campagne in de schuif. Maar uitstel betekent geen afstel. Integendeel, we gaan er keihard tegenaan. Want voor ons is het belangrijk dat we ons goed voelen in ons vel. De druk die we ervaren vanuit de (sociale) media om een perfect lichaam te hebben is groot. Voor ons is elk lichaam perfect zolang de eigenaar er zich goed in voelt. Want je lichaam is jouw eigendom waarover niemand anders uitspraken hoeft te doen.
Wat doen we concreet?
Lezingen Sabine Peeters Dit voorjaar plannen we lezingen met Sabine Peeters. Sabine is professioneel visagiste en creatief freelancer in de modesector, maar je kent haar misschien ook van haar body positivity-activisme. Sabine is namelijk een fervent voorvechtster van een gezonder en positiever lichaamsbeeld, en ze onderbouwt die boodschap door haar persoonlijke ervaring met eetstoornissen te delen met haar publiek. Op de blog ‘Spiegel aan de Wand’ en in het boek met de klinkende titel ‘Lief voor mijn lijf’, bindt Sabine de kat de bel aan over het heersende schoonheidsextremisme in de modewereld en op sociale media. Ze tracht de enge invulling van het begrip ‘schoonheid’ te doorbreken. Ze maakt er dan ook haar missie van om met (jonge) vrouwen te praten over body image. Tijdens de interactieve lezingen leert Sabine ons met mildheid naar onszelf en ons lijf kijken en verlegt ze de focus van hoe je lijf eruit ziet naar wat je met je lijf kan doen. Stickeractie: ‘Dan is mijn gat maar te dik in deze rok’ We steken jonge vrouwen een hart onder de riem met onze stickers die we zoveel mogelijk willen verspreiden in de pashokjes van winkels. De jonge cartooniste Chrostin liet haar creativiteit de vrije loop met een leuke tekening als resultaat. Wil jij helpen verspreiden? Geef ons een seintje via info@viva-svv.be. Freeme dansworkshops We smijten ook ons eigen lichaam in de strijd. Vrouwen oud of jong, in alle maten en vormen, met of zonder ervaring krijgen de kans om voluit vrij te bewegen onder de professionele begeleiding van Valentina Nigro van Compagnie NOI. Aan de hand van 3 workshops leer je je grenzen te verleggen en te bewegen op de manier die jij fijn vindt, niet gehinderd door dansnormen, lenigheid of talent. De enige vereiste is dat je het graag doet. En als je na die 3 workshops nog zin hebt om verder te dansen, dan kan je meestappen in het vervolgtraject waar je in nog eens 7 workshops toewerkt naar een voorstelling. Je krijgt dan de kans om samen met andere vrouwen uit heel Vlaanderen op te treden op het VIVA-SVV-feest ter ere van ons 100-jarig bestaan in 2022. Meer info op www.viva-svv.be. Goed Genoeg – Lijfboek Last but not least stellen we met gepaste trots ons 2de boek in de reeks Goed Genoeg voor. Na het Goed Genoeg - Ouderschapsboek, is er nu het Goed Genoeg - Lijfboek. We nemen je mee doorheen de verschillende levensfases en de lichamelijke kenmerken die daar aan verbonden zijn. Naast boeiende weetjes en concrete tips, staat ook dit boek vol met grappen die de heersende mentaliteit over het perfecte lichaam onderuithalen. Een heerlijk boek om je te ontspannen en je beter thuis te voelen in je eigen lichaam.
Karla Celis Vizine
15
ZELFZORG
Zorg goed voor
jezelf
Zelfzorg, #selfcare, #me-time, je wordt tegenwoordig om de oren geslagen met deze termen. Vaak staan ze als onderschrift bij een foto van iemand in bad, met een gezichtsmaskertje op. Zelfzorg is, zoals het woord wel verklapt, zorgen voor jezelf. Zorgen voor jezelf is meer dan een maskertje opdoen, en zelfs meer dan gezond eten of sporten. Er zijn namelijk tal van verschillende soorten zelfzorg die je kan toepassen om je eigen leven aangenamer te maken. Fysieke zelfzorg De meest duidelijke vorm van zelfzorg. Jezelf eens trakteren op een taartje, een extra lang bad nemen of een wellness boeken met een vriendin. Dit zijn allemaal voorbeelden die te maken hebben met je fysieke beleving. Emotionele zelfzorg Start je dag met positieve affirmaties. Enkele voorbeelden zijn ‘Ik ben genoeg’, ‘Ik ben het waard’ of ‘Ik verdien het’. Het voelt een beetje raar in het begin, maar wanneer je er een gewoonte van maakt, zullen deze affirmaties ingebed zijn en zal je ze ook echt geloven. Waar wacht je nog op? Sociale zelfzorg Wanneer het even niet lukt, is het belangrijk dat je de stap naar hulp durft zetten. Je moet niet alles op je eentje doen. De kleerkast die je zonet hebt gekocht moet je dus niet alleen in elkaar zetten. Vraag een familielid, een vriend(in) of de buurvrouw. Naast hulp accepteren is het even belangrijk bij sociale zelfzorg om te zorgen voor anderen. Geef eens een compliment aan de vrouw die elke ochtend met je wacht aan de bushalte. Je maakt gegarandeerd haar dag! Intellectuele zelfzorg Daag jezelf uit op intellectueel gebied. Lees een nieuw boek of bekijk eens een nuttige documentaire. Kortom: leer iets bij en hou je hersenen in vorm. Spirituele zelfzorg Mediteren is de laatste jaren heel hip geworden, alleen is het niet voor iedereen weggelegd. Je kan jezelf ook spiritueel verzorgen door de rust op te zoeken. Zoek uit wat jou tot rust brengt. Is het kaarsjes aandoen en een boek lezen of is het een wandeling door het bos en stilstaan bij het leven? Je kan beginnen met 3 zaken op te schrijven waar je dankbaar voor bent: 1. ........................................................................................................................................................................................................................................ 2. ........................................................................................................................................................................................................................................ 3. ........................................................................................................................................................................................................................................ 16
januari februari maart
We hebben een paar situaties bedacht die je kan tegenkomen, met wat tips om ermee om te gaan. Situatie 1: Je bent alleenstaande. Je werk stapelt zich op, er moet eigenlijk nog van alles in je huishouden gebeuren en je moet voor je kinderen zorgen. Zelfzorg? Haha, wie heeft daar tijd voor? Zelfzorg kan op momenten als deze ook betekenen dat je om hulp vraagt. Op je werk kan je met je baas of collega’s praten om aan te geven dat het even te veel is. In je huishouden kan je misschien iets uitbesteden als je daar de middelen voor hebt (zoals een poetshulp of eten aan huis laten leveren). Anders kan je aan vrienden of familie vragen om je even uit de nood te helpen. Misschien willen je ouders wel een dagje op de kinderen passen, terwijl jij en een vriend(in) de zaken in je huishouden aanpakken. Of misschien wil er iemand in je familie even overnemen in het huis, terwijl je een speelafspraak houdt met de kinderen. Zij spelen en zijn bezig, jij hebt even tijd om rustig met je vriend(in) te babbelen. Durf te vragen, de mensen die je graag zien zijn sowieso bereid om mee te denken over wat je kan helpen (Andersom geldt dat ook: zie je dat het niet lukt? Bied eens spontaan aan om ergens mee te helpen).
Situatie 2: Je werkt al sinds maart van thuis. Je wil je echter niet afsluiten van de wereld, dus je volgt het nieuws en sociale media op de voet. Het zijn verwarrende tijden, en er is veel gebeurd in de afgelopen maanden. Je hebt het gevoel dat je hoofd constant vol zit, je voelt je nooit echt ontspannen alhoewel je elke avond bewust tijd maakt om wat te Netflixen in de zetel. Het is in deze tijden sowieso moeilijker voor iedereen om zich even comfortabel en ontspannen te voelen als voor het coronavirus, het is dus niet heel vreemd dat je je zo voelt. Maar misschien kan je nu wel de tijd nemen om te ontdekken wat jou écht ontspant. Veel mensen denken daarbij aan chillen in de zetel, maar dat hoeft niet zo te zijn. Het kan helpen om terug te denken aan wat je als kind heel graag deed. Was dat tekenen, zingen, dansen, in de bossen spelen? Probeer dat dan eens opnieuw, ook al ben je er volgens jou niet ‘goed’ in. Het doel is om iets te vinden dat je blij maakt, je hoeft de resultaten niet met de wereld te delen als je dat niet wil.
Situatie 3:Je werkt al wekenlang aan dat ene belangrijke project op het werk en het is eindelijk tijd voor de feestelijke lancering. Op die dag, tien minuten voor de start, vraagt je collega waar de catering blijft. Plots besef je dat je de catering volledig vergeten bent. De dag gaat voorbij maar jij kan jezelf niet vergeten voor die grote fout die je hebt gemaakt. Hoe kan je vriendelijk zijn voor jezelf nadat je een fout hebt gemaakt? Iedereen maakt wel eens fouten. Wanneer dit gebeurt, is het belangrijkste dat je nadenkt wat die fout je heeft geleerd. Wat leert die fout over de persoon die je wil zijn? Het is dan oké dat je je slecht voelt, maar doe dat met mate. Je kan je beter focussen op de toekomst dan steeds in het verleden te kijken. Je kan beter je fout accepteren en vooruit kijken en daarbij is jezelf vergeven een cruciale stap.
Situatie 5: Je merkt dat de vriendin die je al jaren kent eigenlijk geen goede invloed op je heeft. Steeds wanneer jullie elkaar zien blijf je met een slecht gevoel achter. Met wie je je omringt, is van groot belang voor hoe je je voelt. Sommige types mensen kan je best vermijden. De manipulator: hij/zij respecteert je grenzen niet en geeft je vaak het gevoel van angst en twijfel. Ze willen steeds controle hebben over anderen omdat ze geen controle over zichzelf hebben. De roddelaar: je hebt niets aan een gesprek dat gaat over het neerhalen van een ander persoon. Investeer je tijd wijselijk en praat over ideeën en niet mensen. Wees attent voor iemand die het steeds heeft over de andere. De narcist: de narcist vraagt niet hoe het met je gaat. In tegendeel heel het gesprek gaat over zichzelf. Je kan je best omringen met mensen die geïnteresseerd zijn in je welzijn.
Situatie 6: Je voelt je vaak somber, hebt geen fut om iets te doen. Je bent vaak overspannen en je weet niet hoe je tot rust moet komen. Je las al tal van ‘zelfzorg’-artikels, maar eerlijk gezegd geven ze je meer stress dan iets anders. Soms zijn alle zelfzorgtips van de wereld gewoon niet genoeg. Soms kan je jezelf niet beter doen voelen, en heb je daar hulp bij nodig. Dat is helemaal oké. Uiteindelijk is hulp zoeken en aanvaarden net de ultieme vorm van zelfzorg. Als het niet gaat, en je komt er zelf niet bovenop, moet je je daar zeker niet extra schuldig of slecht door voelen. Misschien is het dan tijd om naar professionele hulp te zoeken. Een therapeut of psycholoog kan je mogelijk wel verder helpen. De zoektocht naar iemand waar je je comfortabel bij voelt is niet altijd makkelijk, maar wel heel belangrijk. Als je geen klik voelt met je hulpverlener mag je dat zeker aangeven en het bij iemand anders proberen. Meer info kan je vinden op www.geestelijkgezondvlaanderen.be, voor dringende gesprekken kan je bellen naar 106 of surfen naar www.tele-onthaal.be. Ann Dewalque en Chaima Rabhi Vizine
17
MAATSCHAPPIJ
Wat betekent misogynoir?
18
januari februari maart
Wat betekent misogynoir? Misschien kun je het al afleiden uit het woord, dat een samentrekking is van misogynie (vrouwenhaat) en noir (zwart). Misogynoir is een specifieke vorm van discriminatie gericht op zwarte vrouwen: een giftige cocktail van seksisme en racisme, die helaas nog al te vaak opduikt. De term werd in 2008 bedacht door de Afro-Amerikaanse feministe Moya Bailey. Zij benadrukt dat geïnternaliseerd misogynoir in bijna iedereen zit, niet enkel bij mannen of witte mensen. Dat komt omdat in de media zwarte vrouwen nog steeds heel stereotiep worden afgebeeld. Een van de meest voorkomende stereotypen is dat van de boze (sterke) zwarte vrouw. Het stereotype van de boze (sterke) zwarte vrouw is zo schadelijk omdat het ontmenselijkt. Volgens dat stereotype zijn zwarte vrouwen o.a. agressief, hard, en tonen ze hun emoties (behalve boosheid) niet. Het laat zwarte vrouwen niet toe om als een volledig mens gezien te worden, met individuele kenmerken en gevoelens. Negatieve framing Ook in België komt misogynoir voor, van opmerkingen op straat tot framing in kranten. Afgelopen zomer werd journaliste Sabrine Ingabire het mikpunt van misogynoire haat. Ze gaf een interview aan De Morgen waarin ze een aantal uitspraken deed die uit hun context gerukt werden en als sensationele kop boven het interview gebruikt werden. Ingabire gaf nochtans duidelijk op voorhand aan dat ze die framing niet wilde. Het resultaat was dat Ingabire’s inbox volstroomde met racistische berichten, doods- en verkrachtingsbedreigingen. Als witte vrouwen of zwarte mannen soortgelijke uitspraken doen, is die framing en gigantische backlash er niet. Een ander bekend voorbeeld is Serena Williams: een ongelofelijk getalenteerde tennisster, maar als zwarte vrouw die zich smijt in haar sport meermaals uitgemaakt voor ‘gorilla’: te mannelijk, te agressief, te … Zij moet opboksen tegen verwijten die haar witte collega’s niet of nauwelijks te horen krijgen. Herken schadelijke stereotypen De aanwezigheid van mondige zwarte vrouwen in de media wordt hen niet in dank afgenomen. Het wordt in onze maatschappij nog steeds niet geaccepteerd dat zwarte vrouwen kritisch zijn, hun stem gebruiken, voor de dingen opkomen die ze belangrijk vinden. Zwarte vrouwen ‘moeten hun plaats kennen’, blijkbaar. Hoeveel misogynoir voorkomt, toont een onderzoek van Amnesty International uit 2018 aan. Dat onderzoek ging na hoe vrouwen op Twitter benaderd worden. Hun bevindingen toonden aan dat 1 op de 14 tweets naar vrouwelijke journalisten als intimidatie beschouwd kunnen worden. Zwarte vrouwen hebben 84% meer kans dan witte vrouwen om beledigende of vijandige tweets te ontvangen. Bailey zegt dat mediageletterdheid een belangrijke factor is in het herkennen en stoppen van misogynoir. De manier waarop zwarte vrouwen in beeld gebracht worden is van belang, zowel voor de mentale als zelfs fysieke gezondheid van zwarte vrouwen. Wees je dus bewust van misogynoire stereotypen, want hun schadelijk effect is niet te onderschatten.
Ann Dewalque Vizine
19
GEZONDHEID
Een goed slaapritme is het halve werk
Slapen is net zoals eten en drinken een noodzakelijke behoefte om te kunnen overleven. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een goede slaapgewoonte bijdraagt tot een betere levenskwaliteit. Tijdens het slapen gebeurt er heel wat met ons lichaam. De pupillen worden kleiner en de hartslag vertraagt. Bij een goede slaapgewoonte daalt het stressniveau. Voor mensen die overdag veel stress ervaren geldt dit niet. Dit heeft als gevolg dat ze ’s nachts piekeren waardoor hun stressniveau niet daalt. Tijdens de slaapcyclus onderscheiden we 4 fasen. Je doorloopt die cyclus zo’n 4 tot 6 keer tijdens elke nacht. Binnen de cyclus zelf is er nog een verdere opdeling tussen non-REM slaap en REM-slaap. Waarbij REM staat voor Rapid Eye Movement of ook wel eens de droomslaap genoemd. 20 januari februari maart
Fase 1
Fase 4
Fase 2
Fase 3
In fase 1 (de sluimerfase) bevind je je tussen de fase van wakker zijn en slapen. Je ogen vallen toe en uiteindelijk val je in slaap. In fase 2 (de lichte slaap) begint de slaap. Je kan nog wel makkelijk wakker gemaakt worden. Fase 3 (de diepe slaap) kenmerkt zich door de ademhaling en de hartslag die zijn laagste niveau van de slaap heeft bereikt. Deze fase heb je nodig om fysiek te herstellen. Ten slotte volgt de vierde en laatste fase ook wel de droomslaap genoemd.
Slaapstoornissen Wanneer je je overdag moe voelt, weinig energie hebt of je je moeilijk kan concentreren kan dat zijn omdat je regelmatig niet goed slaapt. Als dat minstens een maand aanhoudt, dan spreken we van een slaapstoornis. Er bestaan verschillende soorten slaapstoornissen. Een voorbeeld hiervan is insomnie of ook wel slapeloosheid genoemd. Die stoornis kenmerkt zich door het moeilijk inslapen, het wakker worden in de nacht of te vroeg ontwaken. Bij het tegenoverstelde, namelijk hypersomnie, slaap je net te veel. Zowel ’s nachts als overdag. Een andere stoornis is narcolepsie waarbij mensen overdag plots in slaap vallen. Ook nachtmerries, bepaalde medicatie of drugs en bepaalde psychiatrische problemen zoals een depressie, kunnen leiden tot slaapstoornissen. De oorzaak van een slaapstoornis kan heel verschillend zijn. Een naderende deadline, je zorgen maken over de schoolprestaties van je kind, relatieproblemen met je partner ... Het zijn maar enkele voorbeelden. Als je hierover vaak piekert, zorgt dat ervoor dat je lichaam geen rust kent en dus heel moeilijk in slaap zal vallen. Ook is het belangrijk om je eetgewoontes onder de loep te nemen. Eten vlak voor je gaat slapen zorgt ervoor dat je lichaam bezig is met de vertering. Cafeïne of te veel zout of suiker eten, is niet bevorderlijk voor de nachtrust. Ten slotte speelt leeftijd ook een rol. Pubers hebben over het algemeen meer slaap nodig dan oudere mensen. Die laatste groep slaapt ook minder diep, wat ook kan zorgen voor een verstoord slaapritme. Tips tegen slaapstoornissen • Het helpt om altijd op vaste tijdsstippen naar bed te gaan en op te staan. Je mag in het weekend wat langer slapen maar beperk dit zodat je slaapritme niet verstoord raakt. • Je slaapkamer moet een oase van rust zijn. Vermijd een te warme of een drukke slaapkamer. In je slaapkamer hoor je vooral te rusten. • Probeer niet met piekergedachten naar bed te gaan. Indien ze toch naar boven komen, schrijf ze dan van je af. Leg een schriftje en een pen op je nachttafel waarin je je gedachten kunt neerschrijven.
GETUIGENISSEN Sarah (34): “Ik merkte dat ik de stress vanop het werk vaak meenam naar bed. Ik probeerde mijn gedachten af te remmen, maar dat lukte niet altijd. Het gevolg was dat ik uren lag te woelen in bed. En ook dat gaf me stress. Schrik dat ik de volgende ochtend niet fit zou zijn op het werk.” “Ik las hier en daar wat artikels over hoe je je hoofd kan leegmaken voor het slapengaan. Ik merkte dat ik mijn lichaam indirect moest voorbereiden op rust. Ik werd rustig door bijvoorbeeld een bad te nemen of een boek te lezen. Ik probeer nu mijn gsm-gebruik te beperken en heb mijn werkmail verwijderd van mijn gsm. Dat heeft me echt geholpen.” Karima (25): “Jarenlang ondervond ik, hoewel dat ik op tijd ging slapen, dat ik ’s morgens nooit uitgeslapen was. Het leek alsof ik bijna niet had geslapen. Het duurde even voor dat ik te weten kwam dat ik aan slaapapneu leed. Mijn partner merkte ‘s nachts op dat ik soms stopte met ademhalen. Na een bezoek aan de huisarts werd het voor mij allemaal een stuk duidelijker. Door mijn korte ademonderbrekingen werd ik steeds wakker en dat zorgde ervoor dat ik ’s morgens altijd moe was. Met de hulp van mijn dokter heb ik uiteindelijk mijn slaapritme kunnen herstellen.” Abdellah (29): “Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan mijn verstoord slaapritme. Wanneer er veel werk is, gebeurt het al wel eens dat ik taken niet heb kunnen uitvoeren zoals ik zou willen. Andere redenen zijn onvoldoende fysiek uitgeput zijn of omgevingsfactoren die me storen. Die laatste twee oorzaken zijn makkelijk te verhelpen en zorgen er ook voor dat ik een betere nachtrust heb.” Tiago (46): “Ik heb het de laatste jaren zeer moeilijk gehad. Na een stukgelopen relatie en mijn ontslag zag ik het even niet zitten. Ik isoleerde mezelf en kwam terecht in een vicieuze cirkel. Mijn depressie had op verschillende vlakken invloed, ook op mijn slaapritme. Ik zocht professionele hulp en daardoor gaat het de goede richting uit.”
• Vermijd gsm-gebruik of het gebruik van andere schermtoestellen vlak voor je gaat slapen. Om tot rust te komen lees je beter een ontspannend boek. • Indien je een lange tijd wakker ligt, forceer dan de slaap niet. Als je na 30 minuten nog altijd wakker ligt in bed, sta dan op en houd je rustig bezig. Daarna probeer je opnieuw de slaap te vatten. • Als je ervan overtuigd bent dat je slaapprobleem ernstig is, ga dan langs bij je huisarts. Die kan dan verder onderzoeken wat de oorzaak is van je slaapprobleem en zorgen voor de juiste behandeling.
Chaima Rabhi Vizine
21
VRIJWILLIGERS
Wil je gelukkig worden? Help dan anderen zonder iets terug te verwachten De coronacrisis zorgde niet enkel voor droevig nieuws. Integendeel de solidariteit onder de mensen steeg. Mensen staken de handen uit de mouwen om hun medeburgers te helpen. Ook Carolyne deed dit. Door de coronacrisis kon ze tijdelijk haar eigen beroep niet uitvoeren en wou ze haar vrije tijd nuttig besteden als vrijwilligster in één van de consultatiebureaus van VIVA-SVV. Waarom ben je gestart als vrijwilliger? “Door de coronacrisis werd ik parttime tewerkgesteld en had ik dus plots meer vrije tijd. Die tijd wou ik gebruiken om de maatschappij te helpen. Een vriendin informeerde mij dat zo voor het consultatiebureau iemand zochten voor 3 maanden dus ik greep mijn kans. Ik heb hiervoor nooit vrijwilligerswerk gedaan in België maar wel in Brazilië, mijn land van herkomst. Toen ik nog in Brazilië verbleef bezochten mijn familie en ik de favelas om voedsel, dekens enzovoort uit te delen. We wouden de mensen die het moeilijk hadden helpen. In Brazilië zijn de mensen meer geneigd om elkaar te helpen. Er heerst meer armoede dan in België en al op jonge leeftijd besefte ik hoe goed ik het had. Met die gedachte vertrokken mijn familie en ik richting de favelas.” Wat waren je taken in het consultatiebureau in Hasselt? “Mijn taken bestonden voornamelijk uit het verwelkomen van de ouders. Door de coronacrisis mocht ik de baby’s niet wegen en meten, maar het sociale aspect is even belangrijk. Ik stelde de ouders op hun gemak door met hen een babbeltje te slaan en vooral door positief te zijn. Door een gesprek aan te gaan hadden ze het gevoel dat ze er niet alleen voor stonden. Zowel de ouders als de verpleegkundigen als de artsen waren dankbaar. Dat geeft je een goed gevoel. Spijtig genoeg heb ik minder tijd nu ik terug voltijds aan de slag ben. Maar het gevoel van dankbaarheid kan ik niet zomaar loslaten. Het voelde goed aan andere te helpen dus besloot ik hier verder mee te gaan.” Wat bedoel je? “Ik bied in bijberoep Shiatsu-therapie aan mensen die het emotioneel heel zwaar hebben. Mensen die op fysiek vlak gezond zijn maar belemmerd zijn door onverwerkte emoties. Samen met een psycholoog bieden we een holistische genezing. Dat wil zeggen dat we ons samen toeleggen op heel het levensaspect van de mens. Zij focust zich op het psychologische, terwijl ik me focus op het lichamelijke. Beiden staan in verbinding met elkaar dus het is niet verwonderlijk dat mensen met psychologische problemen, lichamelijke klachten hebben. We zijn te veel van ons gevoel gescheiden en dat zorgt voor het ontstaan van ziektes.” Hoe zou jij anderen overtuigen om vrijwilliger te worden? “Vrijwilligerswerk zorgt ervoor dat ik mijn meerwaarde in de maatschappij kan aantonen. Door telkens nieuwe mensen te leren kennen, ontdek ik zoveel nieuwe verhalen. Dat zorgt ervoor dat ik beter kan relativeren. Het maakt je sterker als mens. Iedereen wil gelukkig zijn, maar niet iedereen vindt geluk. Dat is triestig. Ik ben ervan overtuigd dat geluk niet in materiële zaken ligt, maar vanbinnen. Wanneer je iets geeft vanuit je hart en niets terug verwacht dan ben je gelukkig.”
Lieve vrijwilligers Het zijn speciale tijden, dat is niets nieuws. De laatste maanden werden we geconfronteerd met heel wat triestig nieuws maar door die donkere wolken heen scheen ook de zon. Solidariteit groeide exponentieel. Nieuwe vrijwilligers die bereid waren om de handen uit de mouwen te steken, ervaren vrijwilligers die des te meer het gevoel hadden om medeburgers te helpen ... Wij zijn dan ook enorm trots op jullie. Door goede en slechte tijden stonden jullie steeds klaar. Een welgemeende dankjewel voor alles wat jullie doen! Chaima Rabhi 22 januari februari maart
Wil jij ons magazine in je brievenbus ontvangen?
Als je bevalli ng de roze wolk grijs kleurt GENDER IN TIJDEN VAN CORO NA: LAAT VROUW EN NIET STIKKE N
Dat kan! Voor 5 euro per jaar ontvang je Vizine 4 keer per jaar. Staycatio n: vakantie in eigen land
Interesse? Stuur een mailtje naar info@viva-svv.be met je gegevens en wij brengen het voor jou in orde.
juli augustus september verschijnt 4x per jaar
Spannend in de slaapkam er BREEK DE
Pot it like it
januari febru ari maar verschijnt t 4x per jaar
DOMEIN WESTHOEK Uitzonderlijk aanbod Kamer 50 % !
REGE
LS: WAAROM PRATEN OVER MENST RUATIE ZO BELANGR IJK IS
’s hot
Winterpromotie: 19 Februari tot 29 maart 2021 • 4 nachten met ontbijtbuffet • Halfpension • Aankomstdag naar keuze • Gratis gebruik van het zwembad • Geen suppl. single in standaardkamer
Domein Westhoek nodigt je uit voor een heerlijk verblijf aan zee met het gezin of onder vrienden. Standaard (max.2 pers.)
Comfort (max.2pers.)
Luxe + (max.3 pers.)
Prestige (max. 4 pers)
Kind < 12 jaar
€ 242 p.p Suppl.single € 0
€ 247 p.p. Suppl.single € 28
€ 252 p.p. Suppl.single € 28
€ 257 p.p. Suppl.single € 28
€ 40
Domein Westhoek vzw
Centrum voor sociaal toerisme Noordzeedreef 6-8, 8670 Oostduinkerke Tel 058 22 41 00 Fax 058 22 41 99 info@domein-westhoek.be www.domein-westhoek.be Vizine 23
Laat je tanden zien!
Ga elk jaar op controle bij de tandarts. Wie elk jaar gaat, betaalt minder. Maar door corona was het in 2020 heel druk bij de tandartsen en kon je soms zelfs geen afspraak meer maken. Wie in 2019 op controle ging, maar niet in 2020, betaalt dit jaar toch nog het laagste tarief. Maar dan moet je dit jaar zeker een afspraak maken bij je tandarts, ook al heb je geen klachten!
Bel je tandarts vandaag nog op, en leg een afspraak vast. Je tanden zullen je bedanken!