Het succes van
Tinder VULVODYNIE, of pijn bij het vrijen, zit niet tussen je oren
Het verdriet van Vlaanderen: extreemrechts en vrouwenrechten oktober november december verschijnt 4x per jaar
Eigen haard eerst? Op 26 mei beleefden we weer een zwarte zondag. Vlaams Belang boekte toen na enkele magere jaren een grote stemmenwinst. Ook elders zitten extreemrechtse en rechts-populistische partijen in de lift. Dat moet ons – niet in het minst als vrouw – ongerust stemmen. Zo blijkt ook uit het interview met Ciska Hoet en Nan Verbeke, medewerkers van RoSa vzw. Over de racistische standpunten ter rechterzijde is al veel geschreven. Terecht, want deze meningen verdienen fors tegengas. Maar ook de vrouwenrechten liggen bij extreemrechts onder vuur. Niet alleen bij ons trouwens, maar internationaal. Wie wat dieper graaft stoot op tal van vrouwonvriendelijke uitlatingen. De ‘grab them by the pussy’-uitspraak van Donald Trump deed destijds heel wat stof opwaaien. Toch kostte hem dit niet het presidentschap. Dichter bij huis bakte Nederlands politicus Thierry Baudet het even bruin. Hij beweerde dat vrouwen graag ‘overrompeld, overheerst, ja: overmand’ worden, ziet vrouwenemancipatie als de oorzaak van de ‘ondergang’ van Europa en beschouwt abortus als een hoogtepunt van egoïsme. Dries Van Langenhove, posterboy van Vlaams Belang en oprichter van het gefrustreerde-jongensclubje Schild & Vrienden, zal hem niet tegenspreken. Vrouwen aan de haard: dat is nog steeds het ideaalbeeld van extreemrechts. Met wat emancipatorische retoriek wanneer er een hoofddoek of boerkini in het spel is. Hoet en Verbeke noemen dit femonationalisme: vrouwenrechten als stok om andere culturen te slaan. Extreemrechts is een gevaar voor onze samenleving. Voor mannen en vrouwen, autochtonen en allochtonen. We zitten uiteindelijk allemaal in hetzelfde schuitje. En dat kan best zonder uiterst-rechtse kapitein. No pasaran!
Karin Jiroflée voorzitter VIVA-SVV
facebook.com/vivasvv.be www.viva-svv.be viva.svv
2
oktober november december
In dit nummer 02 Edito: Eigen haard eerst? 04 Het verdriet van Vlaanderen: extreemrechts en vrouwenrechten 06 Als een kind niet vanzelf komt 10 Blogpost: De deur 11 Vulvodynie zit niet tussen je oren 14 Het succes van Tinder 17 De goed genoeg-mama’s bestaan 1 jaar 18 Introvert maar niet verlegen. Ben jij zoals Beethoven of David Bowie? 21 Luistertips: podcasts
06
14
18
Vizine: Magazine van VIVA-SVV vzw Nummer 71: Jaargang 19 Contact: Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, 02 515 04 10 e-mail: info@viva-svv.be V.U.: Karin Van Mossevelde Redactie: Sara Van den Broeck, Ann Dewalque, Karla Celis, Lien Willaert, Truus Barremaecker, Marthe, Karin Jiroflée Coördinatie en eindredactie: Sarah Brancart Vormgeving en illustraties: Kevin Hensels Druk: Goekint
Vizine
3
INTERVIEW
Het verdriet van
Vlaanderen extreemrechts en vrouwenrechten
Na de verkiezingen in mei kan niemand er nog omheen: extreemrechts is aan een flinke opmars bezig. Dat die tendens slecht nieuws is voor alle vluchtelingen, migranten en Belgen met een migratieachtergrond, is overduidelijk en onaanvaardbaar. Maar iets dat misschien niet voor iedereen duidelijk is, is dat dat ook slecht nieuws kan betekenen voor vrouwenrechten. Om deze evolutie te kunnen kaderen, en om de druk op vrouwenrechten uit te klaren, spraken we met Ciska Hoet en Nan Verbeke, medewerkers van RoSa vzw, het kenniscentrum voor gender en feminisme. Het Vlaams Belang zal nooit zeggen dat ze feministisch zijn, maar de partij zegt wel dat ze opkomt voor vrouwenrechten. Hoe doet ze dat dan? Ciska: “Voor de verkiezingen hebben we elke partij bevraagd over vrouwenthema’s. Daaruit bleek dat het Vlaams Belang over een aantal van die topics geen standpunt heeft. Na de verkiezingen bleek dat verkozen vrouwen niet gingen meebesturen maar hun plaats afstonden aan de man op de 3de plaats. Dat toont duidelijk aan dat de partij helemaal niet bezorgd is om wat vrouwen willen en waar zij voor staan. Zij hebben ook geen vrouwenbeweging, wat de meeste andere partijen wel hebben.”
zien we ook in Duitsland, of in Frankrijk met Marine Le Pen. Dat zijn dan wel degelijk vrouwen die aan het hoofd staan en politiek gezien kansen krijgen, maar als je dan naar hun standpunten kijkt, is er weinig feministisch aan te zien. Zo ontkennen ze dat er structurele discriminatie bestaat tegen vrouwen. Ze zijn radicaal tegen enige vorm van quota. Ze focussen heel hard op de biologische verschillen tussen mannen en vrouwen. Vaak hebben rechtse partijen ook de mond vol van christelijke waarden. Op zich is dat heel vaag, ze zeggen niets expliciet, maar je merkt wel dat ze er extreem conservatieve waarden mee bedoelen.”
“Wanneer ze vrouwenrechten kunnen inzetten om andere groepen zwart te maken, dan staan ze er opeens wel. Ze doen dat vaak op een heel paternalistische manier, dan zijn zij plotseling de ridder en de beschermer van de arme weerloze vrouw. Dat past allemaal binnen een bredere rechtse ideologie, waarin de droom bestaat om terug te gaan naar een volk dat ooit ‘puur’ was, zonder migranten en met (witte) ‘echte’ mannen en (witte) ‘echte’ vrouwen. Binnen die denktrant blijft de vrouw aan de haard en de man gaat uit werken.”
Ciska: “Veel vrouwen stemmen ook voor rechtse politici, Trump had ook veel vrouwelijke kiezers. En bij ons stemmen er ook vrouwen op het Vlaams Belang. Dat bewijst net dat wij niet in essentie enkel vrouw zijn, maar dat je allerlei redenen kan hebben om op zo’n partij te stemmen. Dat toont aan hoe divers gender is.”
Nan: “Ze noemen dat ook wel femonationalisme, het instrumentaliseren van vrouwenrechten om migranten en moslims te stigmatiseren en hun eigen politieke agenda te promoten. Dat 4
oktober november december
Het Vlaams Belang lijkt veel ‘netter’ geworden. Je zal iemand als Tom Van Grieken niet snel betrappen op een openlijk seksistische of racistische uitspraak. Betekent dat dat ze ook effectief minder seksistisch en racistisch zijn? Ciska: “Vanaf het moment dat je de westerse rechtse families gaat bekijken, dan valt het vrouwonvriendelijke en antifeministische discours op. Ook bij de ‘nettere’ mensen, zoals een Thierry
Baudet, die onlangs nog hele straffe antifeministische en vrouwonvriendelijke uitspraken deed. (n.v.d.r. Baudet schreef een essay waarin hij beweerde dat de bevolkingsafname in Europa te wijten is aan voltijds werkende vrouwen die gelijkheid willen. Ze konden zich beter focussen op een gezin stichten). Nan: “Politici hebben met hun taalgebruik ook een verantwoordelijkheid. Al een aantal jaren is er een toename in een discours dat racisme en haat lijkt te normaliseren, hoe subtiel dat ook gebeurt. We kunnen niet zeggen dat dit rechtstreeks leidt tot aanslagen zoals in Christchurch en el Paso, of de moord op Jo Cox in het verenigd Koninkrijk, maar het kan wel een limaat creëren waar extremisten zich gelimiteerd voelen.” Ciska: “Als je kijkt naar wat er op sociale media allemaal gezegd wordt door partijmandatarissen van het Vlaams Belang valt dat propere masker al snel af. Dries Van Langenhove is het beste voorbeeld. Wanneer je iemand binnenhaalt die bewezen vrouwonvriendelijke uitspraken doet, dan weet je hoe laat het is. Ze zeggen bijvoorbeeld ook dat ze de wetgeving rond het homohuwelijk of abortus niet meer zullen terugschroeven, wat ze vroeger wel zeiden. Maar de abortuswetgeving kan eigenlijk nog veel beter, en aanpassingen in de positieve zin zullen ze zeker niet doen.” Nan: “Ze zeggen wel dat ze niet aan verworven rechten zullen komen, maar je ziet in andere landen dat dat wél gebeurt. Dus ik denk niet dat je er 100% zeker van mag zijn dat er niets daarrond zal gebeuren. Er zijn ook zeer invloedrijke conservatieve christelijke lobbygroepen die weer tegen abortus ingaan in Europa.”
“Vrouwen worden opnieuw in de positie van kinderfabriek geplaatst, de vrouw als ‘voortzetter van de natie’.” Vreemd dat ze het christendom of christelijke waarden uitdragen, en dan zo tekeer gaan tegen de islam. Zijn dat oorspronkelijk niet allebei patriarchale godsdiensten? Ciska: “Goh, een godsdienst wordt altijd ingezet door mensen, dus je kan die zo conservatief of progressief maken als je wil. Maar het klopt dat zij zich nu steeds meer terug beroepen op dat christendom omdat dat wit is, en de islam niet. Zowel bij fanatieke gelovigen als fanatieke rechtse mensen, zie je een heel absolutistisch geheel. God heeft het zo gewild, dus zijn mannen zo en vrouwen zo. ‘Het volk’ wordt even absoluut ingezet, dat ziet er zo uit, handelt zo, heeft die waarden. Het absolute karakter van een godsdienst past heel goed bij een extreemrechtse ideologie.” Nan: “In een veranderende wereld hebben mensen een houvast nodig. Regels opleggen is kenmerkend aan streng nationalisme of een strenge religie.” Ciska: “Het is makkelijker om naar de wereld te kijken in allerlei schema’s, al voel je je dan misschien minder vrij. Als je gelooft dat de waarheid veel meer open ligt, dat mannen en vrouwen heel veel manieren hebben om zichzelf te uiten, dan ontstaat er veel
meer onderhandelingsruimte. Dat is mooi maar dat heeft zijn nadelen. Ik denk dat veel mensen zich veiliger voelen bij een afgelijnd wereldbeeld. ‘Oef oké, die hebben voor mij beslist dat het zo is, dan hoef ik daar zelf geen oplossingen voor te bedenken.’” In hun partijprogramma heeft het Vlaams Belang het over ‘ongezonde geboortecijfers’ van Vlamingen. Dat klinkt alsof we allemaal volop kinderen moeten maken? Nan: “Eigenlijk is dat ook wat ze willen. Dat is de theorie van de omvolking, dat wij (witte vrouwen) voldoende kinderen moeten blijven krijgen om ‘ons volk’ van voortbestaan te verzekeren. Dat zie je ook in Hongarije: ze geven steun aan Hongaarse vrouwen die veel kinderen krijgen, in de VS is dat hetzelfde met Trump die angstbeelden oproept van overrompeld te worden door Latijns-Amerikanen en hun kinderen. Dat is puur racisme.” Ciska: “Je zet vrouwen zo opnieuw in de positie van kinder fabriek, de vrouw als ‘voortzetter van de natie’.” Hoe komt het dat dat overal zo in opmars is, die druk op vrouwenrechten? Ciska: “Na de economische crisissen van de afgelopen jaren is er weer meer onzekerheid. Als het economisch slechter gaat, zijn vrouwen wereldwijd de eerste slachtoffers. Daarnaast vond er in het Westen de voorbije eeuw een hele grote vooruitgang plaats voor vrouwen. Sommige mensen voelen zich daardoor bedreigd, als ze zelf niet in een al te beste positie zitten denken ze misschien ‘Ja maar nu komen er nog meer mensen voor mijn plaats concurreren’.” Nan: “We moeten ook naar onszelf durven te kijken. Binnen het feminisme lag en ligt de nadruk heel hard op meisjes en vrouwen, hun rechten moesten versterkt worden en we wilden een mentaliteitsverandering. Dat was en is nodig, maar we moeten mannen ook betrekken. Voor sommige mannen is hun positie niet meer duidelijk. Dat kan een zekere angst veroorzaken.” Ciska: “Wij willen er echt op hameren dat feminisme er ook voor mannen is, het kan ook voor hen heel bevrijdend zijn. Ze hebben nu misschien meer privileges, maar ze zitten evenzeer in starre hokjes. Boys don’t cry is het bekendste cliché, maar het gaat natuurlijk veel verder dan dat. We denken dat alle mensen er baat bij hebben om zich vrij te voelen, om zich te ontwikkelen op een manier die bij hén past en niet per se bij hun heersende gendernormen.”
Meer lezen? RoSa vzw heeft een bibliotheek vol feministische boeken die je kan uitlenen. Ze hebben ook een aantal werken die focussen op extreemrechts en/of nationalisme. Je kan hun catologus bekijken op www.rosavzw.be of naar de bibliotheek in Brussel gaan (Zennestraat 40, 1000 Brussel).
Ann Dewalque Vizine
5
REPORTAGE
Als een
kind komt
niet vanzelf
6
oktober november december
Als je op een of andere manier bezig bent met zwanger (proberen te) worden, of je maakte een zwangerschapsverlies mee, kan je terecht bij een kinderwensconsulent. We spraken met Chris, zij werkte jarenlang als vroedvrouw en is nu kinderwens- en menopauzeconsulent in het multidisciplinair centrum CURA in Brasschaat. Waarom startte je als kinderwensconsulent? “Vanuit mijn ervaring als vroedvrouw weet ik dat zwanger worden en blijven niet zo evident is. 1 op de 6 koppels in België heeft problemen met zwanger worden en 1 op de 7 maakt een zwangerschapsverlies mee. Als je die cijfers kent, ken je ook meteen mijn motivatie. De problematiek van ongewilde kinderloosheid heeft een diepgaande impact op de vrouw, het koppel, relatie, seksualiteit, werksituatie, sociale omgeving … In de praktijk is er ruimte voor emoties, mensen zijn hier geen nummer maar kunnen zichzelf zijn.” Wat mogen mensen verwachten? “Ik bied mensen tools aan om te leren omgaan met hun kinderwens, ik tracht balans te brengen in draaglast en draagkracht door oefeningen, gesprekstherapie, thuisopdrachten … Dat kunnen ze dan toepassen als ze bijvoorbeeld zitten te wachten in een wachtkamer of bijvoorbeeld slecht nieuws gekregen hebben. Maar info geven rond bijvoorbeeld fertiliteitsbehandelingen, adoptie, pleegouderschap, donorconceptie zit ook in mijn takenpakket.” “Aan de hand van een hulpvraag stellen we een begeleidingstraject op. Al gebeurt het bij kinderwenscliënten regelmatig dat we een traject niet helemaal kunnen volgen zoals we hadden vooropgesteld. Om een voorbeeld te geven, ik werkte met een koppel rond een nieuwe invulling van hun kinderwens. Tot ze terugkwamen en zwanger bleken te zijn. Natuurlijk moet je alles dan omgooien en nieuwe thema’s aanpakken.” Het is niet omdat iemand uiteindelijk zwanger is dat alle zorgen voorbij zijn, bedoel je? “Absoluut niet. Mensen denken vaak ‘Nu heb je wat je zo graag wil, nu moet je wel op een roze wolk zitten’. Maar dat is het niet altijd zo. Mensen blijven met angsten, twijfels en onzekerheid zitten. Ze hebben dikwijls een lange weg afgelegd, dat vergeet je niet zomaar. De begeleiding wordt in zo’n situaties misschien minder intensief, maar kan er soms wel nuttig zijn.” Wordt er makkelijk over een fertiliteitstraject gepraat? “Niet echt, er rust nog een taboe op. Al is er wel een kentering aan de gang. Het wenskoppel kan er wel met mensen uit hun omgeving over praten maar meningen en commentaren kunnen anders en hard zijn. Het is meestal makkelijker om er met iemand over te spreken die verder van hen af staat. Ik hoor ook regelmatig van mensen dat ze vervelende vragen krijgen. Daarom is het belangrijk dat koppels aangeven of en op welke manier ze er over willen praten (grenzen stellen).” “Heterokoppels zetten ondertussen al sneller de stap, holebikoppels of bewust alleenstaande moeders zie ik (voorlopig) minder vaak. Zij komen met heel andere vragen en botsen ook op andere problemen. Homokoppels moeten op zoek naar een draagmoeder of adoptie, dat zijn zeker geen gemakkelijke zaken. Voor praktische info kunnen ze bij mij terecht.” “Eigenlijk probeer ik kinderwensouders te begeleiden in het hele traject. Ik geef ze allerlei informatie en ondersteun ze in het maken van keuzes. Wij zullen dat nooit voor hen doen, maar we bieden wel alle hulp om een weloverwogen en juiste keuze te maken.” Vizine
7
Mijn
kinderwens kan ik niet
definitief afsluiten
Jan wou altijd al kinderen, maar het leven liep anders. Hij vertelt over zijn onvervulde kinderwens. “Op mijn 26ste wist ik heel zeker dat ik kinderen wou. Dat gevoel is sindsdien niet meer weggegaan. ondertussen ben ik 54. Ik ga ervan uit dat het niet meer zal gebeuren en officieel heb ik daar vrede mee. Dat is iets anders dan het definitief uitsluiten. Sommige dagen blijft het moeilijk, andere dagen gaat het goed. Bij het begin van de zomer werd er onder collega’s veel over de rapporten van de kinderen gepraat. Dat zijn zaken die een tijd blijven hangen.” “Soms word ik met de neus op de feiten gedrukt. 20 jaar geleden kreeg ik kanker. Voor de start van de behandeling werd mijn zaad ingevroren. Om de paar jaar krijg ik een brief van het ziekenhuis met de vraag of dit bewaard moet worden. Het is elke keer een confrontatie en een moeilijke vraag. Waarom zou ik hier nog voor betalen? Maar ik doe het telkens opnieuw, anders is het echt voorbij.” Geen taboe “De vraag of iemand kinderen heeft, wordt vaak gesteld. Mijn antwoord is standaard “Nee, jammer genoeg niet”. Daarmee geef ik aan dat ik er gerust over wil praten, het is geen taboe voor mij. Al wordt er zelden verder op ingegaan. Ik ben oprecht geïnteresseerd in de kinderen van mensen uit mijn omgeving. Maar het gebeurt bijna nooit dat iemand aan mij vraagt hoe het nu eigenlijk is om geen kinderen te hebben. Ofwel duurt de interesse een halve minuut, ofwel beginnen mensen terug over hun eigen kinderen te praten, ofwel krijg ik allerlei goede raad. Mensen vertellen bijvoorbeeld soms dat ik blij moet zijn dat ik geen kinderen heb. Dat zijn gevoelloze opmerkingen.” 8
oktober november december
“De fasen in je leven zijn verbonden met de leeftijd van je kinderen. Zij bepalen het ritme van je dag, je week, je jaar. Dat betekent dat je daar tot op zeker hoogte niet over moet nadenken. Als je geen kinderen hebt, moet je heel die weg zelf invullen. Dat is niet altijd gemakkelijk. Al heb je ook de vrijheid van geen kinderen te hebben.” Dochter Julia “In mijn hoofd heb ik een ingebeelde dochter. Ze heet Julia, naar mijn grootmoeder. Als ik een kind had gekregen, zou ik ze in de armen van mijn grootmoeder gelegd hebben en dan was de cirkel rond. Dat idee gaf me altijd een veilig gevoel. Dat is ook wat ik mis, onderdeel zijn van een natuurlijk ritme. Je komt ergens vandaan en wat je hebt gaat ergens naartoe.”
Wil jij vzw Kinderwens een duwtje in de rug geven? Dat kan! Voor de Warmste Week van Studio Brussel maken en verkopen wij vilten kerstdecoratie, ten voordele van Kinderwens vzw. Wil je graag kopen, verkopen of de decoratie mee helpen maken? Surf dan naar www.viva-svv.be voor meer info. Alvast een hele warme dankjewel!
Op vrijdag 29 november organiseren we in samen werking met Kinderwens Expertisenetwerk een panel gesprek rond onvervulde kinderwens op het Festival van de Gelijkheid. We laten ervaringsdeskundigen aan het woord en luis teren naar tips van professionals. Van 16u tot 17u30 is iedereen welkom in zaal Amsab in Gent.
Sara Van den Broeck en Ann Dewalque Vizine
9
BLOG
De
deur
Welke deur kies ik? Vorige keer koos ik de deur rechts in de hoek. Deur nummer 4. Dat liep niet goed af. Misschien kies ik deze keer 1 van de deuren links. De deur in het midden, deur nummer 2. Ja, de deur in het midden. Nummer 2. Misschien is deze vandaag mijn geluksdeur. Hier sta ik dan. De toiletruimte op mijn werk. Zoals elke maand gaat het tussen mij en wat achter elk van deze 4 deuren schuilt. Angst, spanning en bezorgdheid, maar ook hoop. Want deze maand is het anders. Ik nam vakantie, had zo goed als geen stress, nam trouw tarwekiemolie, legde mij een uur na het vrijen met mijn benen in de lucht (in posities die niemand zou volhouden) en deed elke dag een ovulatietest (en kocht zo de halve action leeg). En ik at kilo’s groenten en fruit. Echt, KI-LO’s. Ok, het toilet. Welke van deze 4 deuren brengt mij vandaag mogelijks geluk. Niet de deur in de hoek dus. Die had me vorige keer keihard liggen. Het midden, ja, die in het midden. Ik sluit de deur achter mij en haal diep adem. Vandaag, dag 28, 14 dagen na mijn positieve ovulatietest mag ik vooral geen enkele druppel bloed zien. Neen, Marco, vandaag is het zeker geen rood. Het vandaag zo droog houden als de Atacamawoestijn. Dáár gaan we voor. Ok, de buikpijn waarmee ik deze morgen wakker werd, geeft niet veel hoop. Maar, op de site van 9 maand las ik onder vroege zwangerschapssymptomen dat menstruatiepijn ook gewoon een teken kan zijn dat je zwanger bent. Dus, het hoeft helemaal niet te betekenen dat het weer niets is deze maand. Ook de puistjes en het vettige haar kunnen gewoon bij zwanger zijn horen. En beeldde ik het mij in, of was ik deze morgen echt goed misselijk na het eten van mijn yoghurt met fruit? Terwijl ik nog volop in gedachten verzonken ben en mij nestel op de toiletbril voel ik het druppelen. Neen, het is alweer niet voor deze maand. Ik voel dat ik mijn tranen niet zal kunnen bedwingen als ze mij straks vragen waarom ik er zo beteuterd uitzie. Terwijl ik mijn handen was komt een zwangere collega de ruimte binnen. Toen ik haar deze morgen zag, zag ik hoop in haar ogen. Nu voel ik enkel nog afgunst. “Leuk hoor zwanger zijn, elke seconde naar het toilet moeten lopen”, zegt ze met een zucht. “Dat moet verschrikkelijk zijn”, fluister ik haar met hoge dosis ironie toe. En wanneer ze de deur van toilet 1 achter zich sluit ben ik er zeker van, volgende maand brengt die deur mij het geluk waar ik al jaren op wacht. Hoopvol verlaat ik het toilet. Afgunst en verdriet maken voorzichtig plaats voor een nieuwe kans. Maar nu eerst keihard balen!
10
oktober november december
Marthe
VULVODYNIE
Vulvodynie zit niet
tussen je oren
Naar schatting 8 procent van de vrouwen krijgt er ooit mee te maken: vulvodynie. Nooit van gehoord? Je bent niet de enige. Vrouwen met vulvodynie ervaren chronische, vaak brandende pijn bij het vrijen. Dat de aandoening nog erg weinig bekend is in de medische wereld en daarbuiten, heeft grote gevolgen, zeggen vulva-arts dr. Hans Verstraelen (UZ Gent) en patiënte Delphine. De vulvakliniek van het UZ Gent kan gerust een expertisecentrum genoemd worden als het over vulvodynie gaat. We spraken met dr. Verstraelen, bezieler en draaischijf van het multidisciplinaire team van gynaecologen, bekkenbodemkinesisten en seksuologen. De voorbije jaren heeft het team al honderden, zo niet duizenden vrouwen met vulvodynie behandeld.
Heel typisch is dat de pijn vooral aanwezig is bij het begin van penetratieseks, en soms tot wel dagen na de vrijpartij nazindert. “Bij klinisch onderzoek is er vaak weinig te zien, en dat is meteen het verraderlijke. Vrouwen krijgen daardoor vaak van artsen te horen dat het tussen hun oren zit, of ze worden verkeerdelijk gediagnosticeerd met vaginisme. Daar heeft vulvodynie eigenlijk heel weinig mee te maken”, aldus dr. Verstraelen.
“Pijn bij het vrijen kan heel wat oorzaken hebben, maar vulvodynie is echt wel een strikt gedefinieerde aandoening. De eerste definitie kwam van een Amerikaanse gynaecoloog, dr. Friedrich, eind jaren ’80. We gebruiken bij de diagnose nog altijd zijn criteria: ten eerste ervaart de patiënte branderige pijn bij aanraking, meestal ter hoogte van de ingangszone van de vagina; en ten tweede kan de pijn uitgelokt worden met een test.” De arts raakt daarbij met een vochtig wattenstaafje 6 punten op de pijnlijke zone aan, waarop de patiënte die pijn moet inschalen op een schaal van 0 tot 10.
Traumatische ervaring Dat de aandoening ook bij artsen nog vrij onbekend is, heeft vaak drastische gevolgen voor de patiënten. “Bij mijn eerste seksueel contact, 10 jaar geleden, had ik meteen veel pijn, maar als vrouw hoor je altijd dat dat normaal is”, zegt Delphine. “Toen het na een paar maanden niet beter werd, stapte ik naar mijn gynaecologe. Haar eerste reactie was: “Je hebt een te kleine opening”, en ze stelde me voor om naar een bekkenbodemkinesist te gaan. De arts ging er automatisch van uit dat het gelinkt was aan mijn moeilijke jeugd, ze dacht dat ik daardoor te gespannen was.” Vizine
11
De befaamde ‘wattenstaaftest’ herinnert Delphine zich goed. “Bij mij gaf dat overal 9 of 10 op 10. Ik rolde echt bijna van tafel van de pijn.” En toen vielen een aantal puzzelstukjes in elkaar. “We kregen een vragenlijst, waaronder vragen over tampongebruik. Inderdaad, ik heb nooit tampons kunnen gebruiken.” Een lang behandelingstraject De behandeling van vulvodynie is op 4 pijlers gebaseerd, aldus dr. Verstraelen. “Ten eerste: vulvazorg. Dat betekent zoveel mogelijk irritatie vermijden. Denk maar aan tampons, maandverbanden, alles van chemische intieme hygiëneproducten, maar ook mechanisch, zoals spannende kledij. Daarnaast is het tijdelijk inlassen van een penetratiestop noodzakelijk. We raden aan: blijf intiem, maar mijd pijn. Dat is belangrijk om de vicieuze pain loops te doorbreken, en de situatie wat te ontmijnen.”
“Een patiënt heeft vaak een reeks artsen gezien en te horen gekregen dat het ‘tussen haar oren zit’“ Bij de kinesist maakte Delphine een erg traumatische ervaring mee. “Bij de bekkenbodemspieroefeningen werkte ze met staven. In de eerste sessies bracht ze de kleinere staven bij me in. Maar tijdens de 10de sessie, de laatste van de reeks, was het voor haar de bedoeling dat die grootste staaf erin moest. Het lukte me niet, dus heeft ze die staaf echt bij me naar binnen geramd.” Delphine schreeuwde het uit van de pijn, maar kreeg de boodschap stil te zijn, niet te overdrijven en op haar tanden te bijten. “Ik denk dat ik daar toen ‘ontmaagd’ ben. Eigenlijk is dat bijna verkrachting.”
“Ten tweede: het opstarten van een medicamenteuze behandeling: vaak de combinatie van een crème en een pil. Het principe hierachter is: eerst de pijn bestrijden.” Vulvodynie heeft veel gemeen met neuropathische pijn of zenuwpijn. Dus gebruikt het team zowat dezelfde middelen die in de pijnkliniek gebruikt worden: een bepaalde klasse van antidepressiva en anti-epileptica. Dat stuit soms op weerstand. “Een patiënt heeft vaak een reeks artsen gezien en te horen gekregen dat het ‘tussen haar oren zit’. Als zij vervolgens hoort van mij dat dat niet zo is, maar dan toch een antidepressivum voorgeschreven krijgt … dat ligt erg moeilijk.”
Dit soort horrorverhalen zijn dr. Verstraelen niet vreemd. “Mensen hebben 15, soms 20 artsen of hulpverleners gezien voor ze bij ons terechtkomen. Ze kregen daar te horen dat ze ‘eerst zwanger moeten worden, en het dan zal beteren’, of ‘eens een paar glazen wijn moeten drinken en dan nog eens moeten proberen’. Zulke uitspraken zorgen ervoor dat mensen zich erg onbegrepen voelen, bovenop al de bestaande frustratie.”
“Ten derde worden de patiënten doorverwezen naar een seksuoloog, zodat er rust komt in de relatie. Pas daarna gaan ze tot slot naar de bekkenbodemkinesist. Slechts zelden komt het tot een heelkundige ingreep.”
Wanneer vrouwen uiteindelijk bij het team van dr. Verstraelen terecht komen betekent dat vaak een grote opluchting. “De last die meisjes en vrouwen dragen, is enorm. Ze staan er echt alleen mee. Vaak hoor ik van mijn patiënten dat ze er op een bepaald moment toch met iemand over praatten, en dan bleek dat hun zus of vriendin het ook had.”
“De uitleg die ik kreeg over de behandeling was erg duidelijk”, zegt Delphine. “Alle mogelijke stappen werden overlopen, ik wist dat het trial and error zou worden. Maar door de wattenstaaftest wist ik ook voor het eerst: de oorzaak van mijn probleem is fysiek.” Bij haar hielp de crème niet, maar de pil die ze voorgeschreven kreeg, wel. Toch waren er nare bijwerkingen. “Ik kon niet goed slapen, had enge dromen en ik ben veel bijgekomen. Mijn lijf is erdoor veranderd. Maar ik zou het sowieso opnieuw doen, als het betekent dat ik geen pijn meer heb.”
Dat bevestigt ook Delphine. “5 jaar na de start van mijn probleem, vertelde een vriendin dat ze blijvende pijn had bij het vrijen. Haar ervaring leek op de mijne, en toen vertelde ik haar dat ik hetzelfde had. Zij had intussen een afspraak bij dr. Verstraelen in het UZ Gent. Na die eerste consultatie was ze erg enthousiast over de aanpak, en daarom heb ik ook een afspraak gemaakt.”
De pijn werd inderdaad minder, de scores op de wattenstaaftest gingen na een jaar naar 3 à 4. En toen mocht ze naar de bekkenbodemkinesiste: “Het verschil met de andere kinesiste was fenomenaal. Bie mat met een sonde de spierkracht van mijn bekkenbodem. Die moest ik aan de hand van oefeningen leren ontspannen en opspannen, waarbij ik alles kon volgen op een
12
oktober november december
monitor. Ondertussen praatten we over mijn relatie.” Naar een seksuoloog ging Delphine niet, maar Bie nam die rol als het ware op: “Ze hielp me de fun weer in seks te krijgen, ze focuste op hoe je als koppel weer een stukje verbinding terugvindt. Ze gaf tips over hoe we met de druk konden omgaan, en over het probleem konden praten.” Partners De rol en reactie van een eventuele partner, vormt een belangrijk aspect in de manier waarop vulvodyniepatiënten hun aandoening ervaren. “Mijn patiënten voelen zich vaak tekortschieten als vrouw, als sekspartner, als romantische partner. Ze hebben schrik dat hun partner hen gaat verlaten. Het is een heel zwaar traject, en vraagt veel geduld van alle betrokken partijen.” Delphine denkt dat ze de impact ervan op haar toenmalige partner onderschat heeft: “Op zich is hij er heel goed mee omgegaan. Hij legde nooit druk op mij, is altijd heel begripvol geweest. Maar hij heeft nooit echt gepraat over wat het met hem deed, ik denk om mij te beschermen. Hij had al bedpartners gehad voor mij, maar omdat ik helemaal geen ervaring had met penetratieseks, heb ik toen niet goed kunnen inschatten dat dat toch wel een groot gemis was voor hem. Ik besefte dat pas toen het uiteindelijk lukte bij mij.”
Glamourseks Dr. Verstraelen kaart aan dat échte, menselijke seksualiteit te weinig aandacht krijgt in onze maatschappij. “Als je naar televisie kijkt of een magazine openslaat, dan is seks alomtegenwoordig. Maar toch vooral glamourseks. En artsen zien seksualiteit bij patiënten dan weer als een luxeprobleem. Het maakt nochtans deel uit van hun levenskwaliteit.” Ook op vlak van onderzoek komt er niet veel schot in de zaak. “Het is paradoxaal genoeg compleet onsexy om onderzoek te doen naar seksualiteit. Tenzij er een commerciële insteek is, zoals bij Viagra.” Delphine klaagt daarbij ook de dubbele standaard aan op vlak van gender: “Kijk maar eens hoe mannen met erectiestoornissen benaderd worden. Hoewel dat zeker ook voor een deel psychologisch is of kan zijn, wordt bij hen wel direct het fysieke, mechanische op de voorgrond gesteld. Terwijl er bij vrouwen eigenlijk meteen wordt van uit gegaan dat het sowieso een mentaal probleem is.”
“Ik denk dat ik het best van al mijn vriendinnen mijn lichaam ken“ Toch heeft het verhaal voor haar een silver lining gekregen. “Ik denk dat ik het best van al mijn vriendinnen mijn lichaam ken. Ik ben heel open over seks, waarschijnlijk omdat ik dat heb moéten leren. Ik besef dat seks een waardevol deel van het leven is. We hebben allemaal het recht om dat op een fijne en pijnvrije manier te beleven.” Beide vriendinnen zijn grotendeels genezen van de vulvodynie, maar het blijft opletten. “Ik weet dat we allebei nog altijd een beetje pijn hebben net voor onze menstruatie start. Je neuronen zijn dan gevoeliger, en in maandverband zitten onnatuurlijke stoffen die irriteren. Ik heb ook last van vrijen met een condoom.” Baas over je lichaam Delphine vindt dat meisjes en jonge vrouwen beter geïnformeerd moeten worden over gezonde seksualiteitsbeleving. Huisartsen spelen daar een belangrijke rol in, door zelf proactief hierover het gesprek aan te gaan met hun patiënten. Zelf moeten we volgens Delphine vooral onthouden dat we altijd baas blijven over ons eigen lichaam. “Je moet iets niet zomaar laten gebeuren, omdat het zogezegd moet. Ook hulpverleners moeten jouw grenzen respecteren. Je hebt het recht om van elke behandeling te weten en te begrijpen wat er gebeurt, en je moet er zelf bewust voor kiezen. Ook al geven ze je het gevoel dat ze het beter weten; zij voelen niet wat jij voelt. Als het voor jou niet lijkt te kloppen, dan is dat waarschijnlijk ook zo.”
Lien Willaert Vizine
13
INTERVIEW
Het succes van
Tinder
We noemen het een dating app, maar de meeste mensen op Tinder zijn enkel op zoek naar losse seksuele contacten. Of niet? Wij vroegen het aan onderzoekster Elisabeth Timmermans.
“Tinder heeft lang een slechte reputatie gehad. Het werd gezien als een hookup app. Nochtans is het seksuele motief een van de minst genoemde in mijn onderzoek. De meeste mensen gebruiken Tinder als een vorm van entertainment of uit nieuwsgierigheid.” Geen blauwtje lopen “Eigenlijk verschilt online daten niet zo erg van offline daten. Enkel in de 1ste fase bij het swipen is dat het geval. Als je iemand op café ontmoet, bestaat de kans dat je een blauwtje loopt. De persoon in kwestie heeft al een partner of is niet geïnteresseerd. Door te swipen bescherm je jezelf tegen die afwijzing. Maar nadien zijn de on- en offlinewereld sterk met elkaar verweven. Heb je iemand in real life leren kennen, dan ga je ook de hele tijd berichten sturen en via sociale media informatie opzoeken.” “Er zijn wel andere risico’s aan verbonden. Je gaat ervan uit dat wie op Tinder zit vrijgezel is. Dat blijkt niet altijd het geval. Mensen kunnen zich online ook anders voordoen dan ze in werkelijkheid zijn. Zulke zaken kunnen voor teleurstelling zorgen.” “De app zorgt er ook voor dat je toegang hebt tot een grote poule potentiële partners. Je kan met verschillende mensen tegelijk chatten of daten. Daardoor creëer je een andere manier van omgaan met elkaar. De kans dat je het netjes afhandelt, is kleiner dan bij offline daten. En dan gebeurt het dat mensen iemand ghosten. Dat betekent dat ze zonder verdere uitleg niets meer van zich laten horen.” Achterliggende algoritmes “Tinder is één van de best verdienende apps, terwijl ze veel minder gebruikers heeft dan bijvoorbeeld Netflix of Spotify. De verklaring hiervoor zijn de achterliggende algoritmes. Tinder werkt met aantrekkelijkheidsscores. Die zijn gebaseerd op hoe vaak mensen jouw profiel naar links of rechts swipen. Het algoritme zorgt ervoor dat je de 1ste dagen heel aantrekkelijke profielen te zien krijgt. Maar hoe langer je Tinder gebruikt, hoe minder dit 14
oktober november december
het geval is. Ze proberen je op die manier te laten betalen om interessante profielen te zien te krijgen.” Meer macht voor vrouwen “Zowel online als offline, nemen mannen meestal het initiatief. Dat was vaak een nadeel bij traditionele dating websites. Vrouwen kregen berichten van mannen waar ze helemaal niet in geïnteresseerd waren. Tinder heeft dit opgelost door ervoor te zorgen dat er een match moet zijn alvorens je een gesprek kan starten. Voor vrouwen werd het op dat moment interessanter. Ze kunnen zelf bepalen wie hen contacteert.” “Vrouwen zijn bij het swipen best kritisch. Ze bekijken de foto’s en lezen de tekst. Als ze echt geïnteresseerd zijn, gaan ze soms op Facebook of Instagram op zoek naar meer informatie. Terwijl mannen vaak enkel naar de profielfoto kijken. Bovendien moeten zij, doordat vrouwen kritisch zijn, meer rechts swipen om kans te maken op een match. Als gevolg gaan mannen pas echt selecteren op het moment dat ze een match hebben. Dan gaan ze het hele profiel bekijken en bepalen of ze de persoon interessant vinden.” Een nieuw taboe “Over het algemeen wordt er niet raar meer opgekeken van relaties die via Tinder ontstaan. Maar sommige koppels vinden het niet romantisch om te vertellen dat ze elkaar via een dating app leerden kennen. Ze passen hun verhaal lichtjes aan. Leerden ze elkaar via Tinder op een festival kennen, dan zullen ze het stukje van Tinder laten vallen en enkel over het festival vertellen.” “Het taboe is ondertussen niet meer dat je een datingapp gebruikt, maar wel dat je het doet om een partner te vinden. Voor sommige mensen lijkt dat te betekenen dat ze heel erg op zoek waren en het te hard wilden. Dat stigma moeten we nog doorbreken.”
“Vrouwen kregen berichten van mannen waar ze helemaal niet in geïnteresseerd waren. Tinder heeft dit opgelost door er voor te zorgen dat er een match moet zijn alvorens je een gesprek kan starten.”
© Carmen De Vos
Vizine
15
Getuigenissen Eline (32): “Ik installeerde Tinder om nieuwe mensen te leren kennen. In het echte leven blijf je vastzitten in je bestaande vriendenkring. Ik swipe veel ‘nee’ en vraag me soms af of het fout is om iemand op basis van een foto in een hokje te duwen. Maar dat is nu eenmaal hoe Tinder werkt.” “Ongeveer 1 keer per maand spreek ik met iemand nieuw af. Het geeft me het gevoel dat ik iets onderneem. Meestal stel ik voor om koffie te gaan drinken. Dat is laagdrempeliger dan ’s avonds af te spreken. En je kan makkelijker een excuus verzinnen om te vertrekken, bijvoorbeeld om boodschappen te doen. Tot nu toe is er geen relatie uit gekomen, maar wel leuke vriendschappen.” Desiree (28): “Vriendinnen vertelden mij hoe leuk swipen was. Ik vond het een vleeskeuring. Maar na een avond Tinderen voor een vriendin, merkte ik dat ik er plezier in had en installeerde ik de app zelf. Ik was sceptisch, maar toch nieuwsgierig.” “Ik merkte dat het swipen een verslavend effect had. Wanneer er een match was, voelde ik telkens blijdschap. Als er al een gesprek volgde, kapte ik het soms na een paar minuten af omdat de man enkel uit was op seks. Andere keren kon ik dagen aan een stuk met iemand chatten. Soms kwam er opeens geen respons meer, zelf maakte ik me daar ook wel eens schuldig aan. Tijdens de 2 jaar dat ik op Tinder zat, ben ik verschillende keren gestopt met de app. Maar de succesverhalen uit mijn omgeving overhaalden me iedere keer opnieuw.” “Na verloop van tijd ging ik serieuzer te werk. Ik zette een tekstje op mijn profiel en begon selectiever te swipen. Een aantal dates volgden. Het waren zeker niet altijd succesverhalen, maar wel allemaal oprechte mensen die mij wouden leren kennen. Heel wat uren chatten en een aantal mislukte dates later, swipete ik mijn huidige partner naar rechts. Hoewel ons 1ste gesprek geen succes was, volgde nadien dagenlang chatten. Vaak tot diep in de nacht. Na 2 weken besloten we af te spreken en het klikte. Nu 4 jaar later hebben we ons 1ste kindje samen.”
Do’s (en don’ts) voor Tindergebruikers • De foto is heel belangrijk. Op basis daarvan proberen mensen informatie te weten te komen. Vertel met beelden over jezelf. Heb je een bepaalde hobby, gebruik daar een foto van. • Vermijd groepsfoto’s. Mensen gaan er automatisch van uit dat je de minst aantrekkelijke persoon op de foto bent. Bovendien moet je je afvragen of de anderen het oké vinden om op een dating app te staan. Een foto met kinderen hoort al helemaal niet thuis op Tinder. Je weet niet wie naar de foto’s kijkt of wat ermee gebeurt. • Uit beelden kan je niet alles afleiden, daarom is een tekstje aan te raden. Het kan zorgen voor meer matches. Bovendien kan het een gespreksopener zijn. Stel in je voorstelling een vraag of doe een voorstel voor een 1ste date. Zo vermijd je saaie standaard gesprekken.
13 redenen om te tinderen • • • • • • • • • • • • •
tijdverdrijf nieuwsgierigheid vriendschap liefde ego boost afleiding leren flirten mensen met dezelfde seksuele oriëntatie vinden druk van vrienden/familie in contact komen met locals op reis casual seks ex-lief vergeten erbij willen horen
Dominique (59): “Sinds 3 jaar gebruik ik dating apps en ik heb het er helemaal mee gehad. Veel matches verdwijnen. Op Tinder ben je met een klik weg en dat maakt het duidelijk makkelijker om foert te zeggen. Of mannen zijn enkel op zoek naar seks. Vroeger zou ik daar misschien in meegegaan zijn, maar nu niet meer.” “Toch blijf ik swipen op lege momenten. Maar het is niet meer om iemand te vinden. Al weet je natuurlijk nooit. Ik hoor regelmatig verhalen van koppels die elkaar via een app leerden kennen. Als ik de kans heb, spreek ik af met mannen. Maar ik heb het gevoel dat het steeds moeilijker wordt om mensen uit de zetel krijgt. Als 1ste date ga ik vaak naar de sauna. Gedurfd, maar je merkt dat je zo snel op je gemak bent bij elkaar. Ik heb er nooit slechte ervaringen mee gehad.”
Elisabeth Timmermans schreef het boek ‘Liefde in tijden van Tinder. De impact van sociale media op onze relaties’. Uitgegeven bij Lannoo.
Sara Van den Broeck 16
oktober november december
© Carmen De Vos
VRIJWILLIGERS
‘De goed genoeg-mama’s’
bestaan
1
jaar!
Een jaar terug bundelden enkele mama’s in Brugge de krachten. Ze konden zich helemaal terugvinden in onze campagne rond goed genoeg-ouderschap en doopten hun groepje schoolpoortmama’s om tot de ‘goed genoeg-mama’s’. Sindsdien organiseren ze activiteiten samen. Wij gingen langs bij Krista, Claire, Nadja, Vicky, Päivi en Mieke voor een gesprek. Waarom komen jullie graag samen met de ‘goed genoeg-mama’s’? “We kunnen heel veel delen in ons groepje, ook onze zorgen en bekommernissen. We herkennen ons in elkaars verhalen. We ontdekken dankzij elkaar dingen die we op ons eentje niet zouden vinden en proberen samen activiteiten uit met onze kinderen waar we op ons eentje minder toe geneigd zouden zijn.”
geslaagde culturele uitstap: we boekten een gids om de Kunsttriënnale in Brugge op kindermaat te bezoeken. En we vulden een volledige treinwagon met ouders en kinderen om naar ‘Train World’ te gaan kijken in Brussel. Die laatste activiteit was wel een beetje druk, dat merkten we omdat mensen spontaan een andere treinwagon opzochten toen wij aan boord stapten (gelach).”
“Vóór de opstart van ons groepje hadden we wel contact aan de schoolpoort, maar dit bleef meestal beperkt tot 5 minuutjes. We werden er voortdurend onderbroken en probeerden tijdens ons gesprek ook onze kinderen in de gaten te houden. Dankzij de opstart van ons groepje, spreken we nu ook apart af, en kunnen we dit contact uitdiepen.”
“Nu staat er een activiteit op het programma enkel voor de mama’s. Soms heeft iemand ook een spontaan idee en laat die dat weten in onze WhatsAppgroep: “Wij gaan morgen kubben in het park, wie komt er met ons mee?” We proberen dit ook tijdig te laten weten aan het secretariaat zodat we verzekerd zijn.”
“We zijn allemaal ouders van een kindje uit het 1ste leerjaar. We blijven sowieso vaak samen een beetje plakken aan de schoolpoort. Dat is soms een beetje verwarrend voor de persoon die toezicht houdt op de speelplaats. “Moet jij niet naar de opvang?” vroeg een leerkracht onlangs aan één van onze kindjes. “Maar nee, mijn mama staat daar nog te praten”, antwoordde mijn dochter toen (algemeen gelach). Wat zijn de tofste activiteiten die jullie al gedaan hebben? “Eigenlijk zijn alle activiteiten al tof geweest. Bij de start van de zomervakantie hielden we een picknick in het bos, en eind augustus zijn we naar ‘de Sierk’ gegaan in De Haan. We deden ook een
Hoe proberen jullie nieuwe mama’s te betrekken bij jullie groepje? “Als initiatiefnemende mama’s hebben we een klein WhatsApp-groepje waarin we ideeën bespreken. Als andere mama’s een idee oke vinden, sturen we het door naar de ‘grote’ WhatsApp-groep. Die bestaat uit alle ouders van kinderen van het 1ste leerjaar van onze school. We proberen de ‘grote’ WhatsApp-groep ook steeds te verruimen met ouders van buiten de school en promotie te maken via mond-tot-mond reclame. Onlangs kwam er een nieuw gezin in onze gemeente wonen. De kinderen gaan naar een andere school, maar nemen toch deel aan onze activiteiten. De mama vertelde dat onze groep haar hielp om te integreren in de gemeente. Dat is fijn om te horen!”
• Woon jij in Brugge en wil je deelnemen aan de activiteiten van de goed genoeg-mama’s? Dan brengen wij jou graag in contact met Krista die je toevoegt aan het WhatsApp-groepje. • Zin om net als deze groep mama’s een groepje op te richten met jouw vriendinnen? We geven jou graag een duwtje in de rug, met een goede verzekering, promotionele en financiële ondersteuning en tips voor activiteiten. • Wil jij meer te weten komen over de campagne rond goed genoeg-ouderschap? Vraag het gratis ‘goed genoeg-boekje’ aan op het secretariaat, of organiseer met jouw vriendinnen een avond rond goed genoeg-ouderschap met gratis begeleiding van ons gespreksspel. • Contacteer ons via viva.wvl@viva-svv.be of 050 44 79 41. We helpen je graag verder. Truus Barremaecker Vizine
17
INTROVERSIE
18
oktober november december
Introvert maar niet
verlegen
Ben jij zoals Beethoven of David Bowie?
“Zij is zo verlegen, echt een introvert iemand.” We horen het vaak, verlegen en introvert in één zin. Nochtans is het niet hetzelfde. Het verschil zit hem niet in sociale vaardigheden maar in het omgaan en verwerken van energie. Extroverten halen hun energie uit hun omgeving, introverten vinden die in zichzelf.
Veel grote geesten uit onze geschiedenis waren introvert. Beethoven, Freud, Bill Gates, Darwin, Dickens, Einstein maar ook J.K. Rowling of David Bowie waren niet bepaald extravert. Innovatief en creatief waren ze wel. Zonder deze introverten hadden we geen symfonieën, geen zwaartekrachttheorie, geen E=mc2, geen Harry Potter en geen Ziggy Stardust. Wat is introversie? Carl Jung was de eerste om een onderscheid te maken tussen intro- en extravert. Hij benadrukte dat niemand 100% het ene of het andere is en lanceerde dan ook de term ambivert. Later onderzoek toonde aan dat de verschillen tussen introverte en extroverte mensen waarneembaar zijn in het brein. Zo wordt het brein van introverte mensen sneller gestimuleerd. In grote groepen worden de prikkels al gauw overweldigend. Toch zijn introverten graag onder de mensen. Ze hebben gewoon meer me-time nodig om op tijd en stond weer op te laden. Adam Grant, onderzoeker aan de universiteit van Harvard, benadrukt hoe je introversie als een kracht kan zien. Door je terug te trekken uit de groep, krijg je tijd om creatief en bewust te reflecteren en zo een waarde voor jezelf te creëren. Wanneer je dan terug keert naar de groep, kan je die waarde aan de groep toevoegen. Een meerwaarde is als kunst, gecreëerd in afzondering, tentoongesteld als het werk af is. En introverte mensen willen vooral een meerwaarde zijn. Ook de informatieverwerking in de hersenen loopt anders bij introverte mensen dan bij extraverte mensen. In tegenstelling tot extraverte mensen die informatie oppervlakkiger en vooral via de zintuigen opnemen, verwerken introverte mensen alle prikkels op een veel dieper niveau waardoor ze sneller verzadigd zijn. Introverte mensen willen vaak plannen, herinneren en problemen oplossen. Daardoor zijn ze meestal geen grote fan van verassingsfeestjes, thrillers of spannende, avontuurlijke uitjes.
Introverte mensen praten even graag als anderen. Wat ze niet graag doen is met iedereen keuvelen over koetjes en kalfjes. Ze zoeken het juiste moment om met de juiste persoon te praten en een meerwaarde te zijn tijdens het gesprek. Deze eigenschap maakt van hen, tegen alle verwachtingen in, betere netwerkers dan extraverte mensen. Die laatsten gaan voor kwantiteit terwijl introverte mensen gaan voor kwalitatieve, waardevolle contacten. Introvert, niet onbekwaam of abnormaal Introverte kinderen krijgen vaak de boodschap dat ze extravert moeten worden waardoor ze miskend worden in hun zijn. Groepssporten, jeugdbeweging, klasactiviteiten … worden beschouwd als waardevol voor elk kind. Voor introverte kinderen zijn zulke groepsbijeenkomsten moeilijk en vermoeiend. Kinderen duidelijk maken dat het ok is om zichzelf even terug te trekken, tijd te nemen vooraleer zichzelf te uiten of vrijetijds bestedingen te kiezen die hen de ruimte geven om rust te nemen, is hierbij een belangrijke boodschap. Op de werkvloer trekken extraverten gemakkelijker de aandacht. Ze praten vlotter voor groepen en over hun verwezen lijkingen, voeren het hoge woord tijdens vergaderingen en geven spontaan hun mening. Introverte mensen moeten soms wat langer zoeken naar hun woorden en zullen het gesprek niet gemakkelijk onderbreken om hun mening te ventileren. Daardoor worden hun capaciteiten vaak onderschat. Nochtans hebben introverten veel waardevolle kwaliteiten zoals onder andere doorzettingsvermogen, creativiteit, loyaliteit en zelfstandig werken. Op het internet vind je verschillende sites waar je kan testen hoe jij scoort op de intoversieschaal. Scoor je hoog? Zorg er dan voor dat je grenzen trekt zodat je voldoende tijd kan nemen om je even terug te trekken, na te denken en weer op te laden. Zo maak je van je introversie een duidelijke meerwaarde.
Vizine
19
Getuigenis: Ingrid 48, leerkracht “Ik had een fout idee over wat introversie eigenlijk is. Nu weet ik dat introversie niet hetzelfde is als verlegenheid maar gaat over wat je energie geeft en wat je uitput.” “Niet dat ik doodmoe word van in groep te zijn, ik heb gewoon vaak niet de behoefte om deel te nemen aan het gesprek. Ik voel me daar ook niet slecht over want ik ben er meestal wel graag bij. Ik luister, maar spreek niet gauw omdat ik dan het gevoel heb dat alle aandacht op mij gericht is en daar voel ik me niet prettig bij. Wanneer alle ogen op mij gericht zijn, dan kan ik moeilijk nog spontaan zijn.” “Er zijn wel momenten dat ik liever zou hebben dat het stil is. Tijdens het werk bijvoorbeeld, of als we met vrienden mijn slaapkamer schilderen, dan heb ik graag dat iedereen zwijgt. In de auto merk ik dat ook, ik geniet dan liever van de stilte en verdwijn dan graag een beetje in mijn hoofd.” “Soms ben ik natuurlijk verplicht te spreken in groep. Ik geef les en in vergaderingen of klassenraden moet ik mijn ervaringen wel delen. Omdat ik al 20 jaar op dezelfde school werk, voel ik me wel thuis in de groep, wat het makkelijker maakt.” “Ik vind het mijn plicht om mijn leerlingen goed te beoordelen en te verdedigen als dat nodig is. Maar mocht ik morgen in een nieuwe school starten, dan zou ik waarschijnlijk vaker zwijgen en het mijne ervan denken om er dan na de vergadering iemand met een gelijkaardig idee over aan te spreken zodat mijn mening toch niet helemaal verloren gaat.”
Introvert? Benadruk je sterktes. • • • • • •
Je hebt een groot concentratievermogen. Je werkt doelmatig. Je kan goed luisteren. Observeren is je 2de natuur. Jouw beslissingen zijn doordacht. Je hebt altijd een plan B.
Leestips
Sophia Dembling: De kracht van stille mensen. A.W. Bruna uitgevers, 192p. ISBN9789400506220
Susan Cain: Stil. De kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen. De arbeiderspers, 392p. ISBN 9789029589550
“In groepen waar ik helemaal thuis ben, denk maar aan familiefeestjes, ben ik meestal ook redelijk stil maar soms kan ik ook uitbundig zijn. Dan krijg ik wel al eens een opmerking als “Amai, zo veel praat vandaag”. Het valt dan blijkbaar wel op want ik krijg zelden een opmerking als ik stil ben. Tenzij ik héél stil ben, dan wel.” “Verrassingsfeestjes of uitstapjes daar heb ik niet zulke problemen mee, toch niet met mensen die ik ken. Al is het soms wel moeilijk om de juiste houding aan te nemen. Mensen bij me thuis uitnodigen, vind ik veel moeilijker. Ik doe het niet vaak en wanneer ik het toch doe, wil ik dat alles perfect is.” “Wat ik het belangrijkste vind, is dat mijn stil zijn aanvaard wordt. Dat niemand mij probeert te forceren. De zin “Vertel eens iets” vind ik vreselijk, dan klap ik helemaal dicht. Ik zal wel vertellen wanneer ik daar behoefte aan heb en wanneer ik vind dat het belangrijk genoeg is om mijn verhaal te delen. Trouwens, mijn vriendinnen die kennen me niet anders en aanvaarden mij sowieso voor wie ik ben. Dus nee, voor mij is mijn introversie geen onoverkomelijk probleem maar gewoon een deel(tje) van mijn persoonlijkheid.” 20 oktober november december
Karla Celis
LUISTERTIPS
Onze favoriete
luistertips Podcasts kan je overal luisteren. Terwijl je sport, in de zetel, op vakantie ... Wij geven je enkele van onze favoriete tips! Dipsaus
Dipsaus is een podcast ‘door en voor vrouwen van kleur en iedereen die geïnteresseerd is in een ander geluid’. De Nederlandse Anousha, Ebissé en Mariam hebben het telkens over een thema op het kruispunt van gender en diversiteit. Ze houden gebeurtenissen uit de actualiteit tegen het licht en stellen alledaags racisme, seksisme en homofobie op kritische en humoristische manier aan de kaak. Niet iedereen zal houden van hun met Engels doorspekte tirades over privilege en macht, maar wie wél geïnteresseerd is in de stem van vrouwen van kleur in een witte wereld, moet bij Dipsaus zijn.
Terrible, thanks for asking (TTFA)
Steevast “Prima” antwoorden op de vraag “Hoe gaat het?”, terwijl je eigenlijk het omgekeerde wil uitroepen. Herkenbaar? Deze podcast doet dat niét, en dat verklaart meteen de naam: je krijg het eerlijke antwoord: “Terrible, thanks for asking”. Nora vertelt verhalen van verlies in de breedste zin van het woord. Ze verloor zelf haar man aan een hersen tumor, en vertelt vaak vanuit die eigen ervaring. Maar evengoed kan het gaan over een vrouw wiens ex haar naaktfoto’s online gooide, en hoe ze zo het zeggenschap over haar eigen lichaam verloor. Soms grappig, soms intriest, vaak aandoenlijk, altijd prachtig.
Where should we begin?
Deze is er eentje voor de curieuzeneuzen: we mogen schaamteloos als een vlieg op de muur meeluisteren met celebrity relatietherapeute Esther Perel tijdens échte therapiesessies met koppels. Op onnavolgbare manier ontrafelt ze in een met Frans doorspekt Engels het probleem waar deze koppels mee zitten, en geeft als alwetende verteller extra informatie tussen de opnamefragmenten door. Wij zitten met veel ongeduld te wachten op het 3de seizoen. Vizine
21
Heerlijke hoorspelen
De Heerlijke Hoorspelen van Het Geluidshuis is een absolute aanrader! Dit is geen podcast maar een reeks luisterboeken. Bekende en minder bekende sprookjes worden in een nieuw jasje gestoken. Door de gelaagde humor zijn ze zowel voor kinderen als volwassenen hilarisch. En bovendien is het een uitdaging om alle bekende stemmen die de revue passeren te herkennen. Tom Van Dyck, Tine Embrechts, Wim Opbrouck, Koen De Graeve en Barbara Sarafian namen in het verleden al personages voor hun rekening. Ook heel geschikt tijdens lange autoritten. Je kinderen zullen nog nooit zo stil en aandachtig op de achterbank gezeten hebben.
TED talks daily
Voor wie een breed interesseveld maar weinig tijd heeft, zijn de TED talks daily heel geschikt. 5 keer per week verschijnt er een nieuwe aflevering. Die duurt nooit langer dan 20 minuten. Elk mogelijk onderwerp komt aan bod: burn-out, e-sigaretten, democratie, genetische aandoeningen, Brexit … Telkens uitgelegd door een expert binnen het thema.
Vuile lakens
Een podcast over seksualiteit, lichamen en vrouwelijkheid. En geen taboe blijft onbesproken. Heleen Debruyne en Anaïs Van Ertvelde gaan in hun podcast dieper in op thema’s als schaamhaar, de menstruatiecup en de knip bij een bevalling. In afleveringen van zo’n 15 à 30 minuten, leer je heel veel bij zonder dat je het merkt. Voor wie maar niet genoeg krijgt, is er ook het Vuile lakens-boek.
Les couilles sur la table
Eéntje voor de hardcore (Franssprekende) ‘nieuwe generatie’ feministen onder ons. Victoire graaft samen met haar gasten namelijk in de diepte naar wat het vandaag betekent om man te zijn: mythes, beeldvorming en sociale constructies die gelinkt zijn aan mannelijkheid. Voor wie op zoek is naar een eerder complexe en intellectuele benadering. “Parce qu’on ne naît pas homme, on le devient.”
Heavyweight
Jonathan helpt in zijn hartverwarmende show mensen die met onopgeloste issues zitten. Een vervreemde broer, een verloren bijzonder voorwerp, een onuitgesproken liefdesverklaring, een kind dat ter adoptie is afgestaan enzovoort. In elke aflevering gaan ze samen terug naar dat ene cruciale moment dat alles veranderde, en proberen het dan recht te zetten. Deze podcast met hilarische intro’s blinkt echt uit in authenticiteit en toont de grappige kleine kantjes van mensen zoals jij en ik. Heb jij nog een niet te missen podcast-tip? Laat het ons weten via www.viva-svv.be. 22 oktober november december
KUSTPROMOTIE 2019
Vanaf .* .p 166 euro p • 2 nachten halfpension met ontbijtbuffet • halfpension • gratis gebruik van het zwembad • Minigolf inbegrepen.
Nieuw
Wij bieden u 91 moderne kamers en 36 appartementen die uitgerust zijn met alle modern comfort.
f minigol
*standaardkamer
Domein Westhoek nodigt je uit voor een heerlijk verblijf aan zee met het gezin of onder vrienden. • 4 nachten met ontbijtbuffet • 4 culinaire maaltijden + fles wijn
Indian summer 20/10 € 288 p.p.*
Domein Westhoek
Kwaliteit in toerisme Noordzeedreef 6-8, 8670 Oostduinkerke Tel 058 22 41 00 - Fax 058 22 41 99 info@domein-westhoek.be www.domein-westhoek.be
Ingrediënten (4 personen)
• pompoen: 750 g • sperziebonen: 200 g • selder: 2 (stengel) • wortel: 1 • tomaat: 1 (blik, gepeld)
Stoofpotje met pompoen
• room: 125 ml (soja) • Indiase curry: 2 eetlepel • teen look: 1 • olijfolie
Stappen
• komijn
• Snij de groenten in blokjes. Verhit de olie in een grote stoofpot.
• peper
• Bak de ui met wortel enkele minuten al omscheppend. Voeg de geperste look, selder, pompoen en sperziebonen toe en laat enkele minuten meestoven.
• zout
• Roer de currypasta erdoor en doe de tomaten erbij. Stoof alles samen afgedekt in 20-30 minuten beetgaar. • Roer dan de (soja) room erdoor en verwarm het geheel nog enkele minuten door. Kruid bij naar smaak met komijn, peper en zout. • Lekker met rijst, couscous of Turks brood.
Tip! Op zoek naar meer inspiratie? Surf naar www.lekkernormaal.be.
Vizine 23
Zelfliefde is … iets minder filters en véél meer jezelf. Want perfectie is passé, wees gewoon wie je bent. Hoe zit jij in je vel? Doe de test en train je mentale fitheid op www.ikbenik.be