253 300

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

253

อัฐมประพาส พสกราษฎรถวายบังคม พุธยี่สิบพฤศจิกาสองหาหนึ่งเจ็ด พิษณุโลกโชคดีมีมากมาย พระราชทานปริญญาอีกคราครั้ง นอมถวายความภักดียิ่งชีวิต พระดํารัสตรัสสอนนิกรราษฎร การศึกษาสําคัญยิ่งสิ่งเปนไป ผูสําเร็จการศึกษาคือบัณฑิต ปฏิบัติใหงามตามกระบวน ทานจงใชวิชาความสามารถ ใหเหมาะสมนิยมเขาที่เรามี จากวิทยาลัยการศึกษา นามวลีศรีนครินทรวิโรฒ ปจจุบันคือมหาวิทยาลัย อนุสรณจารึกบงทรงคุณคา อนุสาวรียศรีศักดิ์แทนภักดี เปนที่พึ่งศูนยรวมแหงจิตใจ ศาลาเดนกลางนทีศรีจรัส ประดิษฐานปฏิมาคาเทิดทูน

พระเสด็จอีกครั้งดังมาดหมาย ชนถวายการตอนรับประทับใจ พระเมตตาไหลหลั่งยังฝงจิต เหลาบัณฑิตตราตรึงซึ้งทรวงใน อยาประมาทงานการทั้งนอยใหญ สรางชาติไทยวัฒนาสถาพร ควรพินิจใหดีคิดถี่ถวน แลวประมวลสอนตนจนไดดี ทําใหชาติมั่นคงดํารงที่ เปนเครื่องชี้ใหสําเร็จเสร็จปราโมทย กาลตอมาเปลี่ยนชื่อระบือยศ เปนประโยชนตอสถานการวิชา นเรศวร เทิดไทเหนือเกศา เทิดราชามหาราชแหงชาติไทย สถิตที่เดนสงาพาสดใส ชนเวียนไหวรําลึกสํานึกคุณ เทพรัตน เทิดพระนามงามสวยสุนทร ภ.ป.ร. ไอศูรยทรงประทาน ฯ

พิษณุ เมืองพระงาม ประพันธ ถวายพระเกียรติคุณ

254

¾ÃкÒÃÁÕ»¡à¡ÅŒÒÏ ªÒǾÔɳØâÅ¡

¤ÃÑ駷Õè ù

255

¾ÃкÒÃÁÕ»¡à¡ÅŒÒÏ ªÒǾÔɳØâÅ¡ ¤ÃÑ駷Õè ù ÇѹÈØ¡Ã ·Õè ñò ÁÕ¹Ò¤Á ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõñù

256

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก ครั้งที่ ๙ วันศุกรที่ ๑๒ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๑๙ เวลา ๑๐.๔๕ น. พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั และสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินนี าถ เสด็จพระราชดําเนินโดยรถยนตพระที่นั่ง พรอมดวย สมเด็จพระเจาลูกเธอ เจาฟาจุฬาภรณวลัยลักษณ อัครราชกุมารี จากพระตําหนัก ภูพงิ คราชนิเวศน ไปยังสนามบินจังหวัดเชียงใหม เพือ่ ประทับเครือ่ งบินแอฟ โรพระที่นั่งเสด็จฯ ไปทรงประกอบพิธีตัดลูกนิมิตอุโบสถวัดวังทองวราราม อําเภอวังทอง จังหวัด พิษณุโลก ทรงเยี่ยมราษฎรจังหวัดพิษณุโลก และ พระราชทานพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช แกกองบัญชาการผสมพลเรือน ตํารวจ ทหาร ๑๖๑๗ อําเภอหลมสัก จังหวัดเพชรบูรณ เวลา ๑๒.๑๐น. เสด็จฯ ถึงสนามบินจังหวัดพิษณุโลก ณ ที่นั้น พลโทสมศักดิ์ ปญจมานนท แมทัพภาคที่ ๓ เฝาฯ กราบบังคมทูลรายงาน เสร็จแลว พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงตรวจแถว กองเกียรติยศ แลวประทับเฮลิคอปเตอรพระที่นั่ง เสด็จฯ ตอไปเมื่อเวลา ๑๒.๒๕ น. เวลา ๑๒.๓๕ น. เสด็จฯ ถึงสนามเฮลิคอปเตอรโรงเรียนวังทองพิทยาคม ตําบลชัยนาม อําเภอวังทอง แลวประทับรถยนตพระที่นั่ง เสด็จฯ ตอไปยังวัดวังทองวราราม ตําบลวังทอง อําเภอวังทอง ครั้นเสด็จฯ ถึง นายสิทธิเดช นรัตถรักษา ผูวาราชการจังหวัดพิษณุโลก เฝาฯ กราบบังคมทูลรายงาน แลวเสด็จเขา พลับพลาพิธี พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชาพระรัตนตรัย พระราชา คณะประธานสงฆ ถ วายศี ล ผู  ว  า ราชการจั ง หวั ด กราบบั ง คมทู ล ถวายรายงานการสร า งอุ โ บสถ และ ขอพระราชทานเชิ ญ เสด็ จ ฯ ทรงประกอบพิ ธี ตั ด ลู ก นิ มิ ต พระบาทสมเด็ จ พระเจ า อยู  หั ว สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ และ สมเด็จพระเจาลูกเธอ ทรงพระราชดําเนินออกจาก พลับพลาพิธีเสด็จเขาอุโบสถ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงพระสุหราย ทรงเจิม และทรงปดทอง ลูกนิมิต พระสงฆเจริญชัยมงคลคาถา สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ และ สมเด็จพระเจา ลูกเธอทรงปดทองลูกนิมติ เสร็จแลว พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั ทรงตัดลูกนิมติ แลวทรงจุดธูปเทียน เครื่องนมัสการบูชาพระพุทธชินราชจําลองพระพุทธปฏิมาประธานอุโบสถ แลวทรงลงพระปรมาภิไธย และ พระนามาภิไธยในแผนศิลา ในการนี้ พระปลัดทองหลอ จิตฺตมโน เจาอาวาส ถวายพระพุทธรูปบูชา พระพุทธชินราช จําลอง ขนาดหนาตัก ๙ นิ้ว เปยกทองคํา และพระเครื่อง พระกริ่ง พระพุทธชินราช แด พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั จากนัน้ เสด็จฯ ออกจากอุโบสถกลับไปยังหนาพลับพลาพิธี หนาอุโบสถ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงปลูกตนประดูเหลือง แลวเสด็จเขาพลับพลาพิธีทรงประเคนจตุปจจัย ไทยธรรม พระสงฆถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

257

ตอจากนั้น ผูวาราชการจังหวัดพิษณุโลก กราบบังคมทูลเบิกผูมีจิตศรัทธาถวายเงิน โดยเสด็จพระราชกุศล ตามพระราชอัธยาศัย เฝาฯ ทูลเกลาฯ ถวายเงิน ซึง่ ไดพระราชทานเงินจํานวนดังกลาวแกผวู า ราชการจังหวัด พิษณุโลก สําหรับสมทบทุนสรางอุโบสถ ตอจากนั้น เสด็จฯออกจากพลับพลาพิธี ทรงพระราชดําเนินไปยังอุโบสถเกา เสด็จเขาทอด พระเนตรภายในอุโบสถ ในการนี้ไดถวายปจจัย จํานวน ๓๐,๐๐๐ บาท แกวัดสําหรับบูรณะอุโบสถ เพือ่ เปนสถานทีศ่ กึ ษาทางประวัตศิ าสตร จากนัน้ ทรงพระราชดําเนินทรงเยีย่ มราษฎรและลูกเสือชาวบาน ทีเ่ ฝาฯ อยูอ ยางลนหลามภายในบริเวณวัด ไดมพี ระราชปฏิสนั ถาร และพระปฏิสนั ถารอยางใกลชดิ กับราษฎร เหลานั้น ในการนี้ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหแพทยที่ตามเสด็จฯ ทําการตรวจรักษาผูปวยเจ็บ และรับไว เปนคนไขใน พระบรมราชานุเคราะห แลว เสด็จฯโดยรถยนตพระที่นั่งกลับไปยังโรงเรียนวังทองพิทยาคม เพื่อประทับเฮลิคอปเตอรพระที่นั่ง เสด็จฯ ตอไปยังอําเภอหลมสัก เมื่อเวลา ๑๔.๕๕ น.

วัดตลาดชุม เปนวัดโบราณ ที่ปรากฏโบราณสถาน สําคัญคืออุโบสถ หลังเกาทรงโรง เสาไมหนาตาง ชองลมแบบ สถาปตยกรรมสุโขทัยเครื่องบน ประกอบดวย ชอฟา หางหงส บูรณะในสมัยอยุธยา หลวงปู  มี เตชทตฺ โ ต เป น อดี ต เจ า อาวาสที่ บู ร ณปฏิ สั ง ขรณ วั ด ขึ้ น มาใหม จ นรุ  ง เรื อ ง จึ ง เป น ที่ เ คารพ นั บ ถื อ ของประชาชนทั่ ว ไปมาจวบจนป จ จุ บั น ภายหลั ง หลวงพอพันธ สุสโิ ม ไดมาปกครองและเปนเจาคณะแขวงใน ป พ.ศ. ๒๔๘๔ และเปนพระครูสญ ั ญาบัตร ที่ พระครูประพันธ ศี ล คุ ณ รู ป แรกของวั ด ต อ มาได ย  า ยไปจํ า พรรษาที่ วั ด บางสะพาน ในป พ.ศ. ๒๕๑๑ ได เ ปลี่ ย นชื่ อ มาเป น วัดวังทองวราราม ใหสอดคลองกับชื่อของอําเภอวังทองมา จนปจจุบัน

258

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระเจา ลูกเธอ เจาฟาจุฬาภรณวลัยลักษณ อัครราชกุมารี เสด็จพระราชดําเนินโดยเฮลิคอปเตอรพระที่นั่งจาก สนามบินพิษณุโลก ถึง สนามโรงเรียนวังทองพิทยาคม อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก ณ ที่นั้น นายสิทธิเดช นรัตถรักษา ผูวาราชการจังหวัดพิษณุโลก นายอําเภอวังทอง และ อาจารยใหญ โรงเรียน วังทองพิทยาคม เฝาฯ รับเสด็จฯ แลวเสด็จขึ้นประทับรถยนตพระที่นั่ง ไปยังวัดวังทองวราราม

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

259

เปนการเสด็จพระราชดําเนินประทับรอยพระบาทไวเหนือแผนดินอําเภอวังทอง เปนครั้งที่ ๒

260

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

261

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงพระสุหราย ทรงเจิม ทรงปดทอง และ ทรงตัดลูกนิมิตอุโบสถ วัดวังทองวราราม (ตลาดชุม) เปน หลังแรก หลังเดียว ในสังฆมณฑลพิษณุโลก พลตํารวจตรีวสิษฐ เดชกุญชร หัวหนานายตํารวจประจําราชสํานัก ในขณะนั้นดําเนินการ เรื่องขอพระราชทานกราบบังคมทูล เชิ ญ เสด็ จ ฯ นายไชยยงค เมฆจํ า เริ ญ และภรรยา ห อ งเสื้ อ อลงกรณ กรุ ง เทพฯ ซึ่ ง ได รั บ พระมหากรุณาธิคุณ ในการตัดฉลองพระองคถวายฯ ประสานงานในการกราบบังคมทูลฯ พระกรุณาฯนับ เปนพระมหากรุณาธิคุณอยางหาที่สุดมิได ขอนอมสํานึกในพระเมตตาคุณ ดวยเศียรเกลา ฯ ตลอดไป

262

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงลงพระปรมาภิไธย บนแผนศิลา

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงลงพระนามาภิไธย บนแผนศิลา

263

264

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระปรมาภิไธย และพระนามาภิไธย พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ และ สมเด็จพระเจาลูกเธอฯ เชิญติดไวที่ผนังดานใน แผนศิลาภายในอุโบสถ วัดวังทองวราราม อยางงดงามสมพระเกียรติคุณ

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

แผนศิลาจารึกพระราชกรณียกิจ ฉบับป พ.ศ. ๒๕๑๘ ถึง ๑๙ หนา ๑๔๗ ถึง ๑๔๘ วันศุกรที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๑๙ เสด็จพระราชดําเนิน วัดวังทองวราราม ที่ผนังอุโบสถ วัดวังทองวราราม

265

266

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

แผนศิลา จารึก ประวัติการกอสรางอุโบสถ และการพระราชทาน แบบหนาบันอุโบสถ อันประกอบดวยพระปรมาภิไธยยอ ภ.ป.ร. และ พระคาถาบาลี พรอมคําแปล ที่เชิญติดไวที่ผนังดานในอุโบสถวัดวังทองวราราม อยาง สงางามสมพระเกียรติคุณ

ชาวอําเภอวังทอง พรอมใจกัน ตั้งชื่อ ถนนที่เสด็จพระราชดําเนิน ในครั้งนั้น วา ถนนราชดําเนิน ถวายพระเกียรติคุณ

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

267

พระพุทธชินราช ขนาดบูชา ๙ นิ้ว เนื้อโลหะ วัดวังทองวราราม พ.ศ. ๒๕๑๘ ขนาดบูชา ๙ นิ้ว เปยกทองคํา หนัก ๙ บาท พระกริ่ง ชัยวัฒนพระพุทธชินราช เนื้อทองคํา เนื้อเงิน เนื้อนวโลหะ และเหรียญพระพุทธชินราช พระปลัดทองหลอ จิตฺตมโน เจาอาวาสวัดวังทองวราราม ทูลเกลา ฯ ถวาย พระบาทสมเด็จ พระเจาอยูหัว ในครั้งเสด็จฯ ทรงตัดหวายลูกนิมิตอุโบสถวัดวังทองวราราม พระบูชาพระพุทธชินราช ฐานหนาแกะจารึก วา “ทีร่ ะลึกวันเสด็จพระราชดําเนินทรง ตัดลูกนิมติ วัดวังทองวราม พิษณุโลก” ฐาน หลังติด ตราวัดวังทองวรารามรูปเสมา พ.ศ. ๒๕๑๘ และ ดานบนเปนอกเลาพระพุทธชินราช อยูใน กรอบรูปทรงระฆัง

268

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

269

พระพุทธชินราช จําลอง ลงรักปดทอง และ คูหาพระประธาน ไมสักทองแกะสลักลงรักปดทอง

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั ประทับยืนทอดพระเนตรพระพุทธชินราชจําลองพระพุทธปฏิมากร ประธานอุ โ บสถ ทรงรั บ สั่ ง ชื่ น ชมว า “ที่ นี้ ป ระชาชนมากจริ ง ๆ ดั ง ปรากฏในพระราชกรณี ย กิ จ หน า ๑๔๘ / ๒๕๑๙ ว า ทรงพระราชดํ า เนิ น เยี่ ย มประชาชนและลู ก เสื อ ชาวบ า นที่ เ ฝ า ฯ อยู  อยางลนหลามภายในบริเวณวัด

270

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

นายไชยยงค เมฆจําเริญ หองเสือ้ อลงกรณ ไดเลาไวในบันทึกวา “นางสายบัว พงษพนั ธ ชาววังทอง ผูทูลเกลา ฯ ถวายเงินโดยเสด็จพระราชกุศล ในครั้งเสด็จฯทรงตัดหวายลูกนิมิตอุโบสถวัดวังทองวรารามได เขารับพระราชทานธงประจํารุน ลูกเสือชาวบานจาก พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั ทีส่ นามหนาศาลากลาง จังหวัดพิษณุโลก ในวันที่ ๒๘ มิถนุ ายน ๒๕๑๙ พระองคทรงจําคุณนาสายบัวได ทรงตรัสกับคุณนาสายบัว วา “อุโบสถ และคูหาพระประธานวัดวังทองงดงามมาก” ยังความปลาบปลื้มปติยินดีแกพสกนิกรชาว อําเภอวังทองเปนลนพน ขอนอมสํานึกในพระมหากรุณาธิคุณ ดวยเศียรเกลา ฯ ตลอดไป

คูหาพระประธาน พระพุทธชินราชจําลอง วัดวังทองวราราม ไมสัก จําหลัก ลงรักปดทอง งดงามยิ่ง

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

271

นายไชยยงค เมฆจําเริญ หองเสื้ออลงกรณ กรุงเทพ ฯ นางสายบัว พงษพันธ ทูลเกลาฯ ถวายเงินโดยเสด็จพระราชกุศล

ราษฎรที่มาเฝา ฯ ทูลเกลา ฯ ถวายพวงมาลัยพระกรและสิ่งของ และเฝา ฯชื่นชมพระบารมีกันเปนจํานานมาก

272

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

นายไชยยงค เมฆจําเริญ หองเสือ้ อลงกรณ ไดเลาไวในบันทึกวา “นางสายบัว พงษพนั ธ ชาววังทอง ผูทูลเกลา ฯ ถวายเงินโดยเสด็จพระราชกุศล ในครั้งเสด็จฯทรงตัดหวายลูกนิมิตอุโบสถวัดวังทองวรารามได เขารับพระราชทานธงประจํารุน ลูกเสือชาวบานจาก พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั ทีส่ นามหนาศาลากลาง จังหวัดพิษณุโลก ในวันที่ ๒๘ มิถนุ ายน ๒๕๑๙ พระองคทรงจําคุณนาสายบัวได ทรงตรัสกับคุณนาสายบัว วา “อุโบสถ และคูหาพระประธานวัดวังทองงดงามมาก” ยังความปลาบปลื้มปติยินดีแกพสกนิกรชาว อําเภอวังทองเปนลนพน ขอนอมสํานึกในพระมหากรุณาธิคุณ ดวยเศียรเกลา ฯ ตลอดไป

คูหาพระประธาน พระพุทธชินราชจําลอง วัดวังทองวราราม ไมสัก จําหลัก ลงรักปดทอง งดงามยิ่ง

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

273

นายไชยยงค เมฆจําเริญ หองเสื้ออลงกรณ กรุงเทพ ฯ นางสายบัว พงษพันธ ทูลเกลาฯ ถวายเงินโดยเสด็จพระราชกุศล

ราษฎรที่มาเฝา ฯ ทูลเกลา ฯ ถวายพวงมาลัยพระกรและสิ่งของ และเฝา ฯชื่นชมพระบารมีกันเปนจํานานมาก

274

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงปลูก ตนประดูเหลือง ที่หนาอุโบสถวัดวังทองวราราม

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

275

276

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระกริ่งพระพุทธชินราช วันเสด็จพระราชดําเนิน ทรงตัดลูกนิมิต วัดวังทองวราราม พิษณุโลก พ.ศ. ๒๕๑๘ เนื้อทองคํา เนื้อเงิน เนื้อนวโลหะ ทูลเกลาฯ ถวาย ฯ

พระพุทธชินราช ทีร่ ะลึกสรางพระประธานและอุโบสถวัดวังทองวราราม พ.ศ. ๒๕๑๔ ( รุน แรก ) ฝมอื ชาง บรรพรต เคลือบแกว ฐานหนาปายโลหะ ลงชาดแดง ฐานหลังติดตรา อกเลาพระพุทธชินราช และ ตรารูปเสมา วัดวังทองวราราม สราง ขนาด ๕ และ ๙ นิ้ว โลหะขัดเงา ลงรักปดทอง และ สามกษัตริย (เทดินไทย)

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

277

พระพุทธชินราช จําลอง รุนทูลเกลา ฯ วัดวังทองวราราม พระพุทธชินราช ขนาดบูชา ๙ นิ้ว โลหะเปยกทองคํา แบบโบราณ นําทองคําแทง หนัก ๙ บาท มาตะไบ ใหเปนผงทองคํา ผสมหมักกับนํา้ ประสานจนไดที่ จึงนําไปทาจนทัว่ ทีอ่ งคพระ แลวใชไฟพนใหทองละลาย ติดกับเนื้อองคพระ เปนเนื้อเดียวกัน ซึ่งมีความหนาถึง ๑ มิลลิเมตร แตโบราณนิยมเรียกวา “ เปยกทอง” ซึ่งเปน คนละกรรมวิธีกับเทคนิคสมัยปจจุบัน คือ ชุบกะไลทอง หลอโดย ชางบรรพรต เคลือบแกว นครปฐม ชางผูถวายงาน หลอ พระพุทธรูปประทานพร ภ.ป.ร. (กฐินตน ) วัดเทวสังฆราม จังหวัดกาญจนบุรี และ พระพุทธชินราช จําลอง พระพุทธปฏิมากรประธานอุโบสถวัดวังทองวราราม ซึ่งคุณหญิงขนิษฐา สาลีรัฐวิภาค เปนเจาภาพหลอในป พ.ศ. ๒๕๑๔ สวนพระกริ่งพระพุทธชินราช เนื้อทองคํา เงิน นวโลหะ โดยสุดยอดประติมากรเอกแหงสยามในยุคนี้ คือ ชางเกษม มงคลเจริญ เปนผูแกะพิมพและเปนชางหลอ

ข อ ความจารึ ก ที่ ฐ านหน า และตราวัดวังทอง อกเลา พ.ศ. ๒๕๑๘ รูปทรงระฆัง ที่ฐานหลัง พระพุทธชินราช เปยกทองคําทูลเกลาฯ ถวาย

278

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระราชอนุสรณสถานเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว เสด็จพระราชดําเนินปฏิบัติ กรณียกิจ ในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ จังหวัดพิษณุโลก จัดสราง มหามณฑปที่ประดิษฐาน ตราเฉลิมพระเกียรติ ฯ เคียงคู อุโบสถ แหงความสามัคคี วัดวังทองวราราม

พระครูประพันธศลี คุณ (หลวงพอพันธ สุสโิ ม) อดีตเจาอาวาสวัดวังทองวราราม (ตลาดชุม) และอดีตเจา คณะอําเภอวังทอง พ.ศ. ๒๔๘๔ - พ.ศ. ๒๕๐๓ กอนยายไปจําพรรษาที่วัดบางสะพาน จนละสังขารแตไมเนาสลาย มาเกือบ ๕๐ ป พระเกจิอาจารยผูอธิษฐานจิตปลุกเสก พระพุทธชินราช วัดวังทองวราราม ทั้งสองรุน

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

279

อุโบสถ หลังเกา ทรงโรง เสาศิลาแลง ลายรดนํ้า สมัยสุโขทัยตอนปลาย – อยุธยาตอนตน วัดวังทองวราราม (ตลาดชุม)

อุ โ บสถเก า วั ด วั ง ทองวราราม ทรงโรง สุ โ ขทั ย ตอนปลาย - อยุ ธ ยาตอนต น หลั ง เก า วัดวังทอง วราราม พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จฯ ทอด พระเนตร โบราณวัตถุ ภายในอุโบสถโดยที่ทางวัดไมไดเตรียมการไวแตประการใด ทรงทราบจากคํากราบ บังคมทูล เกีย่ วกับอุโบสถเกา จึงเสด็จฯทอดพระเนตร ทรงถวายปจจัย ๓๐,๐๐๐ บาท สําหรับบูรณะอุโบสถ เพือ่ เปนสถานที่ ศึกษาประวัติศาสตร ชาวอําเภอวังทอง ไดซอมแซมปฏิสังขรณ อุโบสถเกา ตามพระราชดําริ เสร็จ เมื่อวันที่ ๙ เมษายน ๒๕๑๙ นับเปนพระมหากรุณาธิคุณอยางหาที่สุดมิได ขอนอมสํานึกในพระเมตตาคุณ ดวยเศียรเกลา ฯ ตลอดไป

280

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

อุโบสถโบราณ ทรงโรงไมมีหนาตาง มีชองลม เฉกเชนสถาปตยกรรมสุโขทัย เสาศิลาแลงทรงกลมถือปูน ยอดเสาเปนบัวหงายลงรักลายรดนํ้าหาหอง เครื่องบนเปนไมประกอบดวย ชอฟา ใบระกา หางหงส คาดวาบูรณะ ในสมัยอยุธยา ใบเสมาศิลา ประดิษฐานพระพุทธรูปโบราณ ซึ่ง สมเด็จพระมหาสมณเจากรมพระยาวชิรญาณ วโรรส สมเด็จพระสังฆราชพระองคที่ ๑๐ แหงกรุงรัตนโกสินทร (พระเจาลูกยาเธอพระองคเจามนุษยนาคมานพ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหัว กับ เจาจอมมารดาแพ ธรรมสโรช พ.ศ.๒๔๐๓) ทรงถวายการบูรณะในคราว เสด็จทอดพระเนตรอุโบสถเกาวัดตลาดชุม เมือ่ วันที่ ๓ มีนาคม ๒๔๕๗ ดังปรากฏความ ตอนหนึ่ง ในระยะทางสมเดจพระมหาสมณเจาเสดจตรวจการคณะสงฆ ในมณฑลฝายเหนือ พ.ศ. ๒๔๕๗ (ตอนที่ ๘ ) วา “...เสด็จทอดพระเนตรพระเกาที่โรงนาอุโบสถ พระพุทธรูปองคหนึ่งนาตักราว ๓ ศอกงามมาก ควรจะเปนพระประธานได แตองคชํารุดมาก โปรดใหบูรณะขึ้น แลใหตั้งไวในอุโบสถ คาซอมแซมเทาไร จะประทานเปนสวนพระองค เพือ่ เปนทีร่ ลึกในการไดเสดจถึงอําเภอนี้ พระพุทธรูปองคนเี้ ดิมวาอยูท เี่ ขาสมอแคลง พระครูอนุโยคศาสนกิจ (รอด ) เปนผูเ ชิญมาฯ...” และ หลวงพอเพชร พระพุทธรูปเชียงแสนสิงหหนึง่ และ พระพุทธ รูปศิลา (ทวารวดี ชลอมาจากเขาสมอแคลง) หลังอุโบสถเกาเปน เนินอิฐซากเจดียโบราณ๒๓

อิฐมีตราแปดเหลี่ยมรูปสัตว ตางๆ ประทับกดไวจํานวนมาก อาทิ ตรางู พญานาค และ เหราฯลฯ

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

ชาวอําเภอวังทอง นั่งเฝาฯรับเสด็จฯดวยความเปนระเบียบเรียบรอย มากมายลนหลาม ภายในบริเวณวัดวังทองวราราม

281

282

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

ทรงเยี่ยมราษฎรที่มาเฝา ฯ ทูลละอองธุลีพระบาท รับเสด็จ ฯ กันมากมายลนหลามในบริเวณวัดวังทองวราราม

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

283

284

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

ทยฺยชาติยา สามคฺคิยํ สติสฺชานเน โภชิสิยํ รกฺขนฺติ คนชาติไทย จะรักษาความเปนไทยอยูได ดวยมีสติสํานึก อยูใน ความสามัคคี ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทาน แบบหนาบัน ประกอบดวย อักษรพระปรมาภิไธยยอ ภ.ป.ร. พระคาถาบาลี และคําแปล พระราชทาน ประดิษฐานหนาบันอุโบสถ วัดวังทองวราราม พิษณุโลก หลวงวิศาลศิลปกรรม ออกแบบภวาย

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

285

นวมประพาส เหลาราษฎรเกษมศรี สองพันหารอยสิบเกาเชาผุดผอง พระภูมินทรพรอมองคราชินี พระเสด็จเมืองสองแควแลรุงโรจน ชาววังทองไดรองรับบาทบวร วัดวังทองวรารามงามสถาน งานตัดหวายลูกนิมิตประสิทธี พระราชทาน ภ.ป.ร. กอประดิษฐ มีอักษรจารึกเตือนประชา เปนคําสอนเตือนใจไทยทั้งชาติ สามัคคีดีเลิศเกิดคุณใหญ ทรงปลูกตนประดูเหลืองเนื่องโอกาส ตนไมงามอรามหลาพายืนชนม จึงเสด็จโบสถเกาตามเลาขาน สามหมื่นบาทพระราชทานตามครรลอง ทรงเยี่ยมเยียนประชาชนลนขนัด เพื่อเฝาชมบารมีองคราชา

ที่สิบสองมีนาคมสมดิถี อีกเจาฟาพระนามมีจุฬาภรณ ฟามาโปรดหมูสุโขสโมสร เกียรติขจรพระบุญญาบารมี พระภูบาลบําเพ็ญบุญหนุนดีถี เปนศักดิ์ศรีวังทองผองนภา ลายวิจิตรหนาบันทรงคุณคา จงรักษาสามัคคีดีชาติไทย อยาประมาทจงรักษาพาผองใส องคจอมไตรตรัสวาเลิศประเสริฐคน อนุสรณพระประพาสราชกุศล เปนมงคลรมเงาชาววังทอง ทอดพระเนตรพระประธานงามผุดผอง ซื้อสิ่งของซอมโบสถใหมใหงามตา แนนลานวัดชายหญิงทั่วทิศา เปนบุญตาพาใจไดสําราญ ฯ

พิษณุ เมืองพระงาม ประพันธ ถวายพระเกียรติคุณ

286

¾ÃкÒÃÁÕ»¡à¡ÅŒÒÏ ªÒǾÔɳØâÅ¡

¤ÃÑ駷Õè ñð

287

¾ÃкÒÃÁÕ»¡à¡ÅŒÒÏ ªÒǾÔɳØâÅ¡ ¤ÃÑ駷Õè ñð ÇѹÈØ¡Ã ·Õè ññ ÁԶعÒ¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõñù

288

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก ครั้งที่ ๑๐ วันศุกรที่ ๑๑ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๑๙ เวลา ๑๑.๑๕ น. พระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั และสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินนี าถ เสด็จพระราชดําเนินโดยรถยนตพระทีน่ งั่ พรอมดวย สมเด็จพระเจาลูกเธอทัง้ สองพระองค จากพระตําหนัก จิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต ไปยังกองบัญชาการกองทัพอากาศ ดอนเมือง กรุงเทพฯ เพื่อประทับเครื่อง บิ น แอฟโร พระที่ นั่ ง เสด็ จ ฯ ไปทรงเยี่ ย มหน ว ยทหารขนาดเล็ ก ของกองทั พ ภาค ๓ ส ว นหน า ณ คายสฤษดิ์เสนา อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก เวลา ๑๑.๕๐ น. เสด็จฯ ถึงสนามบินพิษณุโลก ทรงพระราชปฏิสันถารกับ รองแมทัพภาค ๓ ผูวาราชการจังหวัดพิษณุโลก ขาราชการ และผูที่มาเฝาฯ แลวประทับเฮลิคอปเตอรพระที่นั่ง เสด็จฯ เมื่อ เวลา ๑๓.๐๐ น. ถึงสนามบินคายสฤษดิ์เสนา อําเภอวังทอง เมื่อเวลา ๑๓.๒๐ น. ณ ที่นั้น พลโทสมศักดิ์ ปญจมานนท แมทัพกองทัพภาค ๓ พันเอกพิจิตร กุลละวณิชย หัวหนายุทธการกองทัพภาค ๓ สวนหนา พันโทมนัส คลายมณี ผูบังคับการคายสฤษดิ์เสนา เฝาฯ กราบบังคมทูลถวายงาน แลว พระบาทสมเด็จ พระเจาอยูหัว พระราชทานพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช และสิ่งของตางๆ อาทิ อาหาร กระปอง เครื่องเวชภัณฑ ใหกับผูแทนหนวยทหารขนาดเล็กของกองทัพภาค ๓ สวนหนา จากนั้น เสด็จฯ ไป ยังสนามยิงปน เพือ่ ทอดพระเนตรการปฏิบตั งิ านของชุดกูภ ยั และชุดปฏิบตั กิ ารตางๆ ของกองทัพภาค ๓ สวน หนา ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ และ สมเด็จพระเจาลูกเธอทัง้ สองพระองค ไดมพ ี ระราชปฏิสนั ถาร และพระปฏิสนั ถารกับขาราชการ ทหาร เกี่ยวกับการปฏิบัติงาน สมควรแกเวลา จึงประทับเฮลิคอปเตอรพระที่นั่ง เมื่อเวลา ๑๗.๓๐ น. กลับยังสนาม บินจังหวัดพิษณุโลกเพื่อประทับเครื่องบินแอฟโรพระที่นั่ง เสด็จพระราชดําเนินกลับกรุงเทพมหานคร ถึง พระตําหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อเวลา ๑๙.๕๐ น.

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

289

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว และ สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ พรอมดวย สมเด็จพระเจาลูกเธอทั้งสองพระองค เสด็จ ฯ โดยเฮลิคอปเตอรพระที่นั่ง ถึง สนามบิน คายสฤษดิ์เสนา อําเภอวังทอง วันศุกรที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๑๙ พันโทมนัส คลายมณี ผูบังคับการกองพันรบพิเศษ (พลรม) กราบบังคมทูลถวายรายงานฯ “ยุทธศาสตรพัฒนา” กอใหเกิด โครงการหมูบานรักไทย ตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ

290

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงมีพระราชปฎิสันถารกับ พันเอก(พิเศษ )พิจิตร กุลละวณิชย

สมเด็จพระเจาลูกเธอเจาฟาสิรินธรเทพรัตนฯ ราชสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย และ สมเด็จพระเจาลูกเธอ เจาฟาจุฬาภรณวลัยลักษณ อัครราชกุมารี ทรงมีพระราชปฎิสันถารกับ ทหาร กองบังคับการรบพิเศษ (พลรม) คายสฤษดิ์เสนา อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

291

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงถวายพวงมาลัย และสักการะพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

292

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว และสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ พรอมดวยสมเด็จพระเจาลูกเธอ ฯ ทั้งสองพระองค เสด็จพระราชดําเนินทรงพระราชทานพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ประจําคายสฤษดิเ์ สนา และ พระราชทาน เหรียญสมเด็จพระนเรศวรมหาราช – พระไพรีพนิ าศ และสิ่งของตางๆ อาทิ อาหาร กระปอง เครื่องเวชภัณฑ ใหกับผูแทนหนวยทหารขนาดเล็กของ กองทัพภาค ๓ สวนหนา ที่ กองพันรบพิเศษ (พลรม) คายสฤษดิ์เสนา (กอตั้ง พ.ศ.๒๕๐๖) อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว พระราชทาน สิ่งของและเวชภัณฑ แก พันเอก (พิเศษ) พิจิตร กุลละวณิชย และ พันโทมนัส คลายมณี

293

294

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ พรอมดวย สมเด็จพระเจาลูกเธอ ฯ ทั้งสองพระองค เสด็จฯ ไปยังสนามยิงปน เพื่อทอดพระเนตรการปฏิบัติงานของชุดกูภัย และชุดปฏิบัติการตางๆ

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

295

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว และสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระแสงปน คายสฤษดิ์เสนา อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก วันศุกรที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๑๙

296

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

พระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช (พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว พระราชทาน) และ ศาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราช คายสฤษดิ์เสนา (กรมรบพิเศษที่ ๔) อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

297

สมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จแทนพระองคฯ พรอม สมเด็จพระเจาลูกเธอเจาฟาสิรินธรเทพรัตนฯ ราชสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย เสด็จฯ ไปทรงเททองหลอ พระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ณ วัดบวรนิเวศวิหาร กรุงเทพฯ วันที่ ๑๗ เมษายน ๒๕๑๘ และ ทรงเสด็จ ฯ ประกอบ พิธีมังคลาภิเษกพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเปนการสวนพระองค เมื่อ วันที่ ๘ พฤศจิกายน ๒๕๑๘

พระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระราชทานประจํา คายทหารรบพิเศษ และ เหรียญสมเด็จพระนเรศวรมหาราช – พระไพรีพินาศ หรือนิยมเรียกวา “เหรียญกําลังแผนดิน” มี ๒ พิมพ คือ เหรียญทรงรูปไข และเหรียญทรงเสมา ทรงสรางพระราชทานแจกใหแกกําลังพลทหาร นายภาวาส บุญนาค รองราชเลขาธิการ ผูรับสนองงานในการจัดสราง เหรียญกําลังแผนดิน

298

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดําเนินเยี่ยม คายสฤษดิ์เสนา อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก พลโทสมศักดิ์ ปญจมานนท แมทัพภาคที่ ๓ นายชาญ กาญจนาคพันธ ผูวาราชการจังหวัดพิษณุโลก และผูบังคับการกรมรบพิเศษที่ ๔ (พลรม) คายสฤษดิ์เสนา ถวายการรับเสด็จ ฯ

พระบารมีปกเกลาฯ ชาวพิษณุโลก

299

ทสมประพาส พลราษฎรชุลีกร ศุกรสิบเอ็ดมิถุนาสองหาสองเกา เสด็จพิษณุโลกโชคลือนาม คายสฤษดิ์เสนาปาภูเขา ปกปองภัยอริรายไมอาทร พระเสด็จสูคายหมายเยี่ยมชม พระราชทานมิ่งขวัญกําลังใจ ทรงอัญเชิญบรมรูปนเรศวร พระราชทานประทับคายใหยลยิน ดวยเดชะบารมีพระนเรศวร พระปกปองผองชาติประชาชน แมวันวานจะผานไปหลายรอยป รําลึกถึงดวยจิตกตัญู แมองคพระภูมิพลก็ทรงยุทธ นั่นคือความยากจนของประชา ทั้งดินฟาอากาศพระปราชญเปรื่อง เพื่อชวยเหลือประชาชนพนรําพัน สมดังพระปฐมโองการตรัส ครองแผนดินโดยธรรมอันอําไพ

องคจอมเจาภูมินทรปนสยาม ทุกเขตคามรวมใจถวายพระพร ทหารเขารักษาปาสิงขร ราษฎรรมเย็นเปนสุขใจ เหลาทหารตางภิรมยสมสุกใส พระเมตตายิ่งใหญในแผนดิน สิ่งคูควรศักดิ์สิทธิ์เปนนิจสิน ทําลายสิ้นเภทภัยในสากล สุดวิเศษบุญญาพาเลิศลน ชาติจึงพนผองภัยไรศัตรู ประชาชียังทูนเทิดเฝาเชิดชู ใหโลกรูวาคนไทยใจภักดี ฯ รบมิหยุดกับขาศึกที่หาญกลา ใชปญญายุทธศาตรเขาฟาดฟน นามกระเดื่องนักประดิษฐคิดรังสรรค ไทยสุขสันตเพราะพอหลวงเฝาหวงใย พระดํารัสประกาศิตลิขิตไว เพื่อประโยชนสุขยิ่งใหญใหปวงชน ฯ

พิษณุ เมืองพระงาม ประพันธ ถวายพระเกียรติคุณ

300

¾ÃкÒÃÁÕ»¡à¡ÅŒÒÏ ªÒǾÔɳØâÅ¡

¤ÃÑ駷Õè ññ