Sosyalist İşçi 636

DEVRİMCİ ANTİKAPİTALİST HAFTALIK GAZETE

636

14 Mart 2019 3 TL. sosyalistisci.org

--

-

İSTE İSCİLERİN VE YOKSULLARIN BEKA SORUNU:

-

YÜZDE 60 FAKİRLESTİK! Hayat pahalılığındaki artışa rağmen, ücret düzeyleri 2017 yılında olduğu gibi 2018 yılında da reel olarak sürekli geriliyor. Resmi enflasyonun yüzde 25’lerde açıklandığı, gerçek enflasyonun ise bunun çok daha üzerinde olduğu bir ortamda kamu sektöründe ücretlere ortalama yüzde 10 zam yapıldı, özel sektörde bu zam da yapılmadı.

Merkez Bankası'nın " Ücret Dinamikleri" araştırmasına göre; Türkiye'de 2 milyon 136 bin işçi asgari ücretin altında, 7 milyon 87 bin işçi de asgari ücret seviyesinde bir maaşla geçinmeye çalışıyor. sayfa 9

Krize karşı miting, Aralık 2018

8 MART’TA DÜNYA: SUSMUYORUZ, KADINLAR SOKAKTAYDI! KORKMUYORUZ, İTAAT ETMİYORUZ

-

BÜYÜME DURDU: EKONOMİ CAKILMAK ÜZERE sayfa 3

sayfa 4

sayfa 5

GEZİ, KOMPLO TEORİLERİ, AĞIR SUÇLAMALAR

sayfa 6-7

IRKÇILIĞA HAYIR! GÖÇMENLERLE DAYANIŞMAYA! sayfa 11

2

GERÇEKTEN BİR BEKA SORUNU MU YAŞANIYOR? bu özerk Kürt bölgeleri, Türkiye’nin kendi içinde Kürtlerde ayrılıkçı bir eğilimi güçlendirebilir diye düşünüldü. Kobanê olayları, bu bakış açısıyla devletin Suriye politikasında da genel olarak dış politikada da keskin bir makas değişimine neden oldu.

HDP’nin 7 Haziran seçimlerinde aldığı 6 milyon oy, dış politikadaki makas değişimiyle, iç politikada makas değişiminin paralel bir şekilde ilerlemesine neden oldu ve Kürt sorununda çözüm süreci ortadan kaldırıldı.

Erdoğan ve Devlet Bahçeli’ye

bakılırsa, 31 Mart seçimleri bir ölüm kalım meselesi. 31 Mart seçimlerinde AKP-MHP ittifakına oy verilmemesi, bitmek bilmez beka sorununu çok travmatik bir evreye taşıyacak.

Erdoğan 6 Mart’ta katıldığı bir canlı yayın programında şunları söyledi: "Şu anda bakın kendi kendiyle çelişki içinde olan bir ana muhalefetin başı var. Ülkemizde ve bölgemizde yaşanan hadiseler 31 Mart seçimlerini artık sıradan bir seçim olmaktan çıkarıyor. Şimdi YPG/PYD'yi kalkıp da bu beka sorununun bir tarafı, bir ucu olmaktan eğer göremiyorsa bir ana muhalefetin başı, bu ülkede beka sorunu nedir, bunu tanımlamaktan da uzaktır. (…) Bizim eğer bir Cerablus, bir Afrin operasyonumuz olduysa bunun sebebi o açılan terör koridorunu yani beka sorununu ortadan kaldırmak için biz ne yaptık, yarma harekatı yapıp Zeytin Dalı operasyonuyla bir defa o işi yok etme yoluna gittik.”

Devlet Bahçeli ise aynı sorunu şöyle ifade ediyor: “Türkiye´yi karanlığa itmek istiyorlar. Türkiye köşeye sıkışsın diyorlar. Milli bekamızı hedef alıyorlar. Milli birliğimizi yıkmayı planlıyor. Dünün tekfurları neyse, bugünün işbirlikçileri de aynıdır. Dünün Bizans´ı neyse, bugünün ihanet ortakları tıpatıp aynısıdır. Güney sınırlarımız boyunca terör devleti kurmak için çalışıyorlar.”

Erdoğan’ın da Bahçeli’nin de beka sorunu deyince neyi kastettikleri açıklamalarının içinde gizli. Erdoğan, “bunun sebebi o açılan terör koridorunu yani beka sorununu ortadan kaldırmak için biz ne yaptık” dediğinde, Bahçeli, “Güney sınırlarımız boyunca terör devleti kurmak için çalışıyorlar.” dediğinde, as-

31 Mart seçimlerine günler kaldı

lında üzerinde konuşulan konunun Kürt sorunu olduğu açığa çıkıyor.

Beka kaygısının arkasına gizlenenler Söz konusu beka, varlık/yokluk meselesi olunca, gerisi teferruat oluyor sahiden de. Ölüm/kalım tartışması yapılırken demokrasiden, özgürlüklerden, adaletten, kadın haklarından, işçi haklarından, hukuksuzluklardan, keyfi iktidar tutumlarından, gösteri, düşünce, ifade ve örgütlenme özgürlüğü üzerinde giderek artan baskılardan, hayat pahalılığından, yoksulluktan, son 6 ayda yüzde 40 fakirleşmekten, ekonomik büyüme rakamlarının ekonominin çakılmak üzere olduğunu ortaya serdiğini konuşmaktan

kurtulmuş olunuyor.

Beka meselesi varken elektrik faturasını konuşmanın ne alemi var!

Kadın haklarını, işçi haklarını, yasaklanan grevleri mi konuşacağız! Ölüm kalım mücadelesi verilirken düşünce özgürlüğü mü tartışılır!

Sadece bir dizi gerçeğin üstünü örtmeye yaramıyor beka kaygısını öne sürerek bir seçim kampanyası yapmak, aynı zamanda siyasal kutuplaştırmada benzersiz bir işlev görüyor. Seçim yarışına katılan partilerden iktidara muhalif olanları tek kelimeyle hain ilan etmek çok kolay hale geliyor! Erdoğan aylar önce, AKP il başkanları toplantısında konuşurken “Türkiye'nin kaderi ile

AK Parti'nin kaderi bütünleşmiştir. Biz tökezlersek Türkiye'nin de sıkıntıya düşeceğini hep beraber gördük” dediğinde, hiç kimse beka tartışmasının bu derece ileri taşınacağını öngörememişti.

Bu, beka kaygısını öne sürmenin kutuplaştırıcı işlevi kadar, genel bekayla, yani Türkiye’nin bekasıyla AKP’nin bekasının da ne kadar bir ve aynı şey olarak görüldüğünü kanıtlıyor.

Hem Erdoğan hem de Bahçeli, Kürt sorununda yaşanan gelişmeleri beka sorunu olarak kodluyorlar. Suriye’de bir dizi bölgede üstünlük kuran YPG, özerk alanlar geliştirdikçe, bu hem yüzlerce kilometrelik bir sınırın Kürt hareketinin denetimine girmesi anlamına gelecekti hem de Irak’tan sonra Suriye’de gelişen

Teorik derginizi isteyin!

Aradan geçen yıllar baskı, askeri darbe, OHAL koşulları, emperyalist ülkelerle çelişkilerin derinleşmesi gibi bir dizi gelişmeyle birlikte ilerliyor. Beka sorunu öne sürülerek geliştirilen politikalar, belki gerçeklerin bir süre halı altına süpürülmesine, neden oluyor, belki kutuplaşmanın derinleştirilmesine neden oluyor ama hiçbir sorunu çözmüyor. Giderek, beka sorunu var diye öne sürülen politikalar, kutuplaşmayı geri dönülmez bir şekilde derinleştirirken, kendisi bir beka sorunu üretme makinesine dönüşmeye başlıyor.

Beka kaygısı öne sürülerek üretilen kutuplaştırıcı politikalardan derhal geri dönülmelidir!

Demokratik adımların hızla atılması, diyalog, Kürt sorununda çözüm süreci konusunda girişimlerin başlaması ve sınır ötesinde yaşayan Kürtlerle kardeşçe ilişkilerin geliştirilmesi, yargıda hemen demokratik bir reform adımın atılması bir zorunluluktur. Hükümetin beka sorunu var diyerek ürettiği kutuplaştırıcı siyasal hamlelerin ürünü olan gerçek beka sorununun da çözümü için acilen içine girilmesi gereken sürecin yol haritası bu demokratik adımlardan oluşmaktadır.

Z

YAYINLARI

GÜNDEM

ERDOĞAN KUTUPLAŞTIRARAK OY TOPLAMAK İSTİYOR Son birkaç yıldır, özellikle Gezi direnişinden beri, AKP erken dönemlerinde yaptığı gibi toplumun bütününe seslenmeye çalışan bir siyasi çizgiyi takip etmekten vazgeçti. Erdoğan, toplumdaki %50’ye %50 laik-dindar kutuplaşmasını giderecek değil, tam tersine derinleştirecek söylemler kullanıyor. Böylelikle, dindar kesimde kalan %50’nin maksimum kısmını kendi tabanı olarak bir arada tutmayı hedefliyor. Toplumsal kutuplaşma ve düşmanlık ise umurunda bile değil.

Bunun en iyi ve son örneği, 8 Mart yürüyüşüne katılan kadınların ezanı ıslıklayarak protesto ettikleri yalanı. Fatih Tezcan gibi fanatik AKP’liler bile bunun doğru olmadığını dile getirip Süleyman Özışık gibi yazarlar kadınlardan özür dilerken, hükümet ve Erdoğan bu iddiayı sürdürmekte ısrarcı. Cumhurbaşkanı, mitinglerinde bu görüntüleri izletip, CHP ve HDP öncülüğünde eylem yapanların ezanı ıslıkladığını söyleyerek toplumu kutuplaştırıyor. Erdoğan, “Bunlar hayatında hiç İstiklal Marşı okumamışlardır” diyor, ezana ve bayrağına sahip çıkmayanın “düşman kapıya geldiğinde” direnemeyeceğini söylüyor.

Tayyip Erdoğan ve Süleyman Soylu gibi isimler bir yandan HDP’ye yükleniyor.

Erdoğan seçim mitinglerinde “Tüm Türkiye'ye sesleniyorum. Türkiye'de Kürdistan diye bir bölge var mı?” diyor, HDP’lilere Irak’taki Kürdistan’a gitmelerini tavsiye ediyor. Çözüm süreci zamanlarında, Erdoğan’ın kendisi ulusalcılara karşı Kürdistan kavramının TBMM kayıtlarında bile var olduğunu hatırlatıyordu.

Cumhurbaşkanı aynı zamanda muhalefete “bayrak düşmanları” diyor. Bunun nedeni belirsiz. Ancak yerli-milli hamasete uygun olduğu için AKP-MHP bloku tarafından kullanılmasında sorun yok.

AKP liderliği, HDP’ye yüklenirken, Selahattin Demirtaş’ın ve Sezai Temelli’nin Kürt olmadığını dile getiriyor. Daha önceki dönemlerde Kemal Kılıçdaroğlu’nun Aleviliğini ve “PKK’nin” Zerdüştlüğünü

dillerine dolamışlardı, her tür ırkçı ve mezhepçi propagandayı kendi tabanını sağcı bir siyaset etrafında şekillendirmek ve sıkılaştırmak için kullanıyorlar.

Soğan ve patatesin fiyatlarının yükselmesinden sonra dahi birilerini (üreticileri) “terörist” ilan eden kutuplaştırıcı dil, Millet İttifakı’nın arkasında PKK, FETÖ, Esad ve “üst aklın” olduğunu iddia ediyor. AKP’liler, CHP’nin Uzay Ajansı kurulmasını Anayasa Mahkemesi’ne götürerek engellemeye çalıştığı yalanını yayıyorlar. Türkiye’nin Akdeniz’deki hukuksuz sondaj çalışmalarını öven Cumhurbaşkanı, Rize’deki mitinginde "CHP bu çalışmalardan rahatsız, ya bulurlarsa diyor. Bulursak biz kazanacağız yav. Akdeniz'deki çalışmalarımızdan rahatsız olan kim varsa hepsinin ekmeğine yağ sürdüler. Bu CHP'nin sadece PKK değil, Kıbrıs Rumları'yla aynı yolda yürüdüğünü gösterir” dedi.

AKP, tabanına da korku yayıyor. Erdoğan “Biz tökezlersek Avrupa'dan Amerika'ya kadar tüm Batı'da yükselişe geçen İslam düşmanları adeta zincirlerinden boşalmışa döner” diyor, Süleyman Soylu altında kalmamak için “31 Mart akşamı zayıflarsak, önümüzdeki 4.5 yıl anamızdan emdiğimiz sütü burnumuzdan getirirler” ifadelerini kullanıyor. Hepsinde, sanki AKP çok iyi işler yapıyormuş da emperyalizmi korkutuyormuş gibi bir hava var. Oysa hükümetin tek yaptığı, ABD’nin liderliğindeki Batı emperyalizmiyle Çin-Rusya liderliğindeki Doğu emperyalizmi arasında manevra yaparak, Ortadoğu’daki iç çatışmalarda kendine bir nüfuz alanı oluşturmak.

Bu ayrımcı dil, neyse ki Türkiye halklarını da bıktırmış durumda. Erdoğan’ın 15 Şubat’ta katıldığı ATV ile A Haber ortak yayını, 23 Şubat’taki CNN Türk-Kanal D ortak yayını ve 26 Şubat’taki Star/NTV ortak yayınının hiçbiri yayınlandıkları gecelerde en çok izlenen 20 program arasına giremedi.

BÜYÜME DURDU: EKONOMİ ÇAKILMAK ÜZERE Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılına ilişkin büyüme oranlarını açıkladı.

Açıklama içindeki en önemli veri 2018 yılının son çeyreğinde ekonominin yüzde 3 oranında gerilemiş olması. Ekonomi son olarak 15 Temmuz darbe girişiminin yaşandığı 2016 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 1,3 daralmıştı.

Bu daralma şu açıdan da çarpıcı: 2018'de ilk çeyrekte yüzde 7,2 büyüyen ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 5,3 üçüncü çeyrekte ise yüzde 1,6 büyümüştü. Büyümeden söz edilse de ilk çeyrekteki büyüme oranıyla kıyaslandığında üçüncü çeyrekte kelimenin tam anlamıyla bir çakılma yaşandığını görmek mümkün. İstikrarlı bir şekilde daralan bir ekonomiyle karşı karşıyayız.

2019 yılında küçülme sürecek Gazeteci Erdal Sağlam uluslararası kuruluşların büyüme tahminlerini şöyle aktarıyor: “Uluslararası yabancı kuruluşların 2019 yılı Türkiye büyümesi için tahminleri de yüzde -1 ile -2 arasında değişiyor. Bu da en azından 2 veya 3 çeyrek daha büyüme oranlarının eksi çıkması anlamına geliyor. Geçen yılın baz etkisine bakıldığında da bu tahminlerin gerçekleşme ihtimali yüksek görünüyor.”

Türkiye ekonomisi köklü bir kaynak sorununa sahip. Küresel ekonomik şartlar ve Türkiye’deki siyasal gelişmeler bu kaynak sorununun bir kaynak krizine dönüşmesine engel oluyordu. Fakat hem siyasal dengelerde, hükümetin siyasal yönelimindeki değişimle açığa çıkan eksen kayması hem de küresel kapitalizmin kendi sorunlarıyla boğuşması ve bir dizi ülkede Trump gibi, içe kapanmacı otoriter figürlerin iktidara gelmesi kaynak bulmayı zorlaştırıyor. Kaynak ihtiyacının rahat bir şekilde karşılandığı günlerde tüm başarıyı kendi hanesine yazanlar kaynak sorunu geçtiğimiz yıldan beri çarpıcı bir şekilde gündeme geldiğinden beri küresel güçleri suçluyorlar.

Gözleri ekmeğimizde Türkiye kapitalizmi kaynak sorununu borçlarını çevirmek için yeni borçlar bularak ve içerde işçi ve emekçilere aktarılan kaynakları kısıtlayarak çözme şansına sahip. Hükümetin yıllardır en çok övündüğü konulardan birisi olan kişi başına düşen gelirde yaşanan gerileme, kaynak krizini çözmek için işçi ve emekçilere yönelik baskının artacağını gösteriyor. 2018 yılında kişi başına düşen gelir ABD doları cinsinden 9 bin 632 dolar olarak hesaplandı. Kişi başına milli gelir rakamları uzun süreden beri ilk kez 10 bin doların altına indi.

Hakim medyada tek ses

3

Küresel kapitalist odaklar ise kaynaklarını bir ülkeye aktarıp, orada yatırım yapa-

caklarsa, asgari bir istikrar ve hukukun işleyiş mekanizmalarının en azından öngörülebilir olmasını talep ediyorlar.

Türkiye’de partili cumhurbaşkanlığı rejimi öncesi siyasal sistemi zaten uygulamada bozulmuştu, yasama-yargı-yürütme-bürokrasi arasındaki yazılı olan ve olmayan kurallar allak bullak edilmişti, 24 Haziran seçimleriyle birlikte binlerce alışkanlık çöpe atılırken yeni alışkınlıklar inşa edilemediği gibi üretilen alışkanlıklar da alışılamadan çöpe atılıyor.

Yargı alanında yaşanan gelişmeler ise en temel hukuksal hakların dahi öngörülemez garip bir hukuk dışı hukuk anlayışıyla baskı altına alındığını gösteriyor. Ne Avrupa sermayesi ne de diğer ülkelerin sermayesi, demokrasiye özel bir önem verir. Verselerdi AB ülkeleri zirvelerinden birisi onlarca insanı idam eden darbeci Sisi’nin Mısır’ında yapılmazdı. Sermayenin önem verdiği şey yatırımını geçerli kar oranlarıyla geri alıp alamayacağıdır.

Beş yılda 7. Seçimini yaşayan Türkiye bu açıdan güven vermemektedir.

Büyüme rakamlarının ve 2019 tahminlerinin Türkiye’de işçiler ve emekçiler açısından tek bir anlamı var: Kaynak krizinin faturası yoksullara kesilecek. IMF doğrudan müdahale eder ya da etmez, bunu bilmiyoruz ama hem “demokratik” Avrupa hem de küresel sermaye kuruluşları, öngörülebilirlik dışında işçi sınıfının ses çıkartmayacağı, isyan etmeyeceği ve kendisine kesilen faturayı usulca kabulleneceği koşulların da sağlanmasını ister. Özetle, kaynak, ya doğrudan işçilerin ekmeğinden yapılan kesintiyle ya da işçilerin yapılan kesintilere ses çıkartmayacağının, çıkartırsa da susturulacağının garantisiyle bulunabilen sermayenin adıdır. Bu yüzden önümüzdeki dönemde işçilerin farklı sendikalar, dernekler ve konfederasyonlar çatısı altında örgütlenip örgütlenmediğine bakmaksızın birlikte mücadele etmesi her zamankinden daha yaşamsal bir öneme sahip.

4

DÜNYA

8 MART: KADINLAR SOKAKTAYDI

İspanya’daki büyük kadın eylemi

Şili, Meksika, Brezilya, Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Lübnan, Cezayir, Endonezya, Filipinler, Türkiye, Yunanistan, Almanya, İspanya, Bask ve Katalonya, İtalya, İngiltere, Arjantin bu yıl 8 Mart dünya kadınlar gününde kadınların sokağa çıktığı ülkelerden birkaçı.

Dünyanın dört bir yanında grev, yürüyüş, basın açıklaması, toplantı gibi farklı formlarda bir araya gelen kadınlar, son yıllarda yükselen hareketin yadsınamaz gücünü bir kez daha gösterdi. İspanya, Bask ve Katalonya bölgelerindeki grev ve gösteriler bu yılki küresel 8 Mart eylemlerine damgasını vurdu.

Sendikaların yaptığı açıklamaya göre yaklaşık altı milyon işçi “kadınlar durursa dünya durur” çağrısıyla yapılan iki saatlik iş bırakma eylemine katıldı. Çağrıya rahibelerin bile dahil olduğu söyleniyor. Geçen seneyi ikiye katlayarak kadın erkek 350 bin kişinin gösteriye katıldığı Madrid’de metro seferlerinin sadece yüzde 35’i yapılabildi. Barselona’da 250 bin, Sevilla’da 130 bin ve Bilbao’da 120 bin kişi 8 Mart’ta eylemdeydi. Binlerce farklı noktada eylem gerçekleşti.

Yunanistan ve Belçika’da ilk kez ulusal çapta kadın grevi çağrısı yapıldı. Kamu ve özel sektör sendikalarının üç saatlik iş bırakma çağrısı yaptığı Yunanistan’da kadınlar kriz bahanesiyle uygulanan kesinti programlarına tepki göstererek eşit işe eşit ücret talep etti. Fransa’da geçen sene de olduğu gibi kadınlar ücret eşitsizliğine dikkat çekmek için saat 15.40’tan sonra iş bıraktı. Bu saat bir mesai gününde kadınların karşılığı ödenmeyen emeğini sembolize ediyor.

Latin Amerika ve Karayipler’de katı kürtaj yasağının uygulandığı ülkelerden biri olan El Salvador’da da kadınlar sokaktaydı. Kürtaj olduğu için 30 yıl hapis cezasına çarptırılıp ortalama 10 yıldır içeride olan ve 8 Mart’ın hemen arifesinde serbest bırakılan kadınlar da El Salvador’daki yürüyüşteydi.

sız olarak süren kadın hareketine sahip. Hindistan’da kadınlar 2018’de şiddete ve tecavüze karşı defalarca kitlesel eylemler düzenlemişti, İngiltere’nin farklı şehirlerinde yıl boyunca eşit işe eşit ücret talebiyle çok sayıda eylem oldu.

Arjantin’de kürtaj hakkı için çetin bir mücadele sürüyor.

Kısacası 8 Mart tüm dünyadaki kadın hareketi için önemli bir uğraktı, varolan eylemliliğin birikiminin yansıdığı bir gün oldu. Kadınların talepleri ve kitleselliği mücadelenin 8 Mart’la sınırlı olmadığını, Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nden sonra da devam edeceğini gösteriyor.

Sağın saldırısı 8 Mart’la birlikte bir kez daha görünür olan kadın hareketinin sağ muhafazakar odaklar tarafından hedef haline getirilmesi sadece Türkiye’ye mahsus değil. Zaten kadınlar Brezilya’dan ABD’ye, Macaristan’dan Hindistan’a yükselen otoriterizmin hedefinde, tüm bu ülkelerde otoriter sağa karşı mücadelenin en önünde kadın hareketi var. Ancak 8 Mart’ta kadınların gücünün sokağa dökülmesi belli ki sağ odakları epey rahatsız etti. İspanya’da aşırı sağcı Vox ve Hazte Oir gibi gruplar kadın eylemlerini hedef gösteriyor. Aynı şekilde İtalya’da da aşırı sağın kadın düşmanlığı 8 Mart sürecinde bir kez daha görüldü. Liderinin Trump’a hayran olduğunu söylediği aşırı sağcı Kuzey Ligi partisi cinsiyetçi bir bildiri yayınladı. Bildiride kadınların kendi bedenleri üzerindeki tasarruf hakkını savunmanın veya eşcinsel çiftlerin ebeveyn olma hakkını talep etmenin, kadının aile gibi doğal rollerine zarar verdiği söyleniyor.

Yakın zamanda aynı partiden bir meclis üyesi, göçmenler için limanların açılmasını talep eden bir kadın şarkıcıya bacaklarını açmasını söyleyerek cinsiyetçi bir saldırıda bulunmuştu.

Pakistan’da güvenceli iş ve eşit işe eşit ücret talebiyle, Hindistan’da ve Kenya’da kadına yönelik şiddetin son bulması için kadınlar eylemdeydi. Şili’de ücretsiz ve güvenli kürtaj talebi haykırıldı.

Taleplerimiz ortak Neredeyse her ülkede kadınlar cinsel şiddete, tacize, tecavüze, ayrımcılığa karşı sokaktaydı. İngiltere, Belçika veya İspanya gibi Avrupa ülkelerinden Pakistan’a dek her yerde kadınlar kürtaj hakkı, eşit işe eşit ücret, iş güvencesi gibi ortak taleplere sahip. 8 Mart eylemlerinin kitlesel olarak kutlandığı farklı kıtalardan tüm ülkeler, yıl boyunca aralık-

Hindistan’da kadınlar sokakta

Sosyalist İşçi diyor ki 8 MART FEMİNİST GECE YÜRÜYÜŞÜ ÜZERİNE İktidar uzun yıllardır kendi tabanının iç, dış, türlü tehditlerin saldırısı altında olduğunu anlatıp söz konusu tabanı kendi kanatları altında bir arada tutmaya çalışıyor. Devletin, dini ve ulusal kimliğin, değerlerin ve ailenin daimi bir tehdit altında olduğunu, kendisinin de tüm bunların koruyucusu olduğunu anlatıp duruyor. Kuşkusuz bunu yaparken tehdit ilan ettiklerini akıl almaz iftiralarla hedef haline getiriyor. Bu taktiğin türlü versiyonlarını yıllar içerisinde gördük. 8 Mart Feminist Gece Yürüyüşü, hemen seçim arifesinde bu taktiğin malzemesi haline getirilmek isteniyor.

Yerli milli koalisyon, gece yürüyüşünde toplanan on binlerce kadının ezanı protesto ettiği yalanıyla kadınları hedef haline getiriyor. Üstelik bu karalama kampanyasının iktidarın alışageldik kutuplaştırma taktiğinden başka bir anlamı daha var. Bir süredir sistematik olarak kadınların kazanılmış haklarına dönük nefret köpürtülmeye çalışılıyor. Akit adlı yayın organı, eksik de olsa kadınları koruyan içeriğe sahip 6284. sayılı yasaya karşı kampanyanın liderliğini üstleniyor. Nafaka hakkının kaldırılmasını, istismarcılara affı savunuyor.

Hükümet bu kadın düşmanı talepleri ‘değerlendiriyor’, torba yasalarla meclisten geçirmeye çalışıyor. Küresel çapta otoriter sağın el yükselttiği iklimi fırsat bilen Türkiye’deki iktidar da kadınların haklarını törpülemek istiyor. Böylesi siyasi iklimlerde her türlü baskıcı egemen sınıf politikasını piyasaya sürmek daha kolay hale geliyor. Sağ iklimden faydalanan sadece iktidar değil.

Pusuda bekleyen faşist gruplar, iktidarın hedef göstermesinin ardından Taksim’de nefret yürüyüşü yapmak için uygun fırsatı bulduklarını düşündü.

Kadın hareketi OHAL dönemi dahil olmak üzere, Türkiye’de son yıllarda kitlesel olarak sokağa çıkabilme becerisini ve gücünü gösterebilen yegane hareket. Gece yürüyüşünü hedef haline getirenler kadın hareketinin bu gücünü, sokakta kalan tek kitlesel mobilizasyonu kırmak istiyor. Bir yandan seçim öncesi kutuplaştırmayı derinleştirirken, diğer yandan muhalefetin elindeki önemli mevzilerden bir tanesini baskılamaya çalışıyor.

Böylece hem kalan müstesna sokak gücünü yok etmeyi hem de kadın düşmanı politikaları kolaylıkla uygulamayı hedefliyor.

Ancak kadın hareketinin ve taleplerinin meşruiyeti iktidarın işinin o kadar kolay olmadığını gösteriyor. Erdoğan, Bahçeli ve hükümet sözcüsü Ömer Çelik, ‘ezan protesto edildi’ iddiasından geri adım atmazken iktidar bloğunun farklı aktörleri bu iddianın yalan olduğunu kabul etmek zorunda kaldı.

Birbirinden farklı yaşta, inançta, görüşte on binlerce kadın, haklarını savunmak için ıslığıyla, çığlığıyla, kahkahasıyla, sloganıyla, her yıl olduğu gibi muazzam bir gürültüyle Taksim’deydi. Ezan protesto etmek için değil yürüyüşümüzü yapmak için oradaydık. 16 yıldır o caddede yapılan yürüyüş bu kez polis tarafından engellenmeseydi belki de o saatte gösteri çoktan bitmiş olacaktı. İktidara ve medyasına bakan bir kadın o gece başka bir gezegende olduğunu sanabilir. Çünkü polisin iki koldan yolu kapatarak binlerce kadını sıkıştırmasından, izdihamdan, meşru taleplerin şiddetle karşılanmasından, gazdan etkilenmiş kadınların öfkesi karşısında sırıtan polislerden, müdahaleden etkilenen çocuklardan bahseden yok. Bizim 8 Martımız özgürlük sloganlarının atıldığı harika bir eylemdi, yürüyebilseydik daha tatlı olurdu. Polis müdahalesi bile ne kadar haklı ve güçlü olduğumuz gerçeğini bize unutturmayı, tadımızı kaçırmayı başaramadı. Kadın hareketi Türkiye’deki kutuplaşmayı aşmanın yolunu defalarca gösterdi. Yalanlarınızla bizi o kutuplaşmanın malzemesi yapamazsınız.

RÖPORTAJ

5

8 MART’A KATILAN KADINLAR ANLATIYOR:

SUSMUYORUZ KORKMUYORUZ İTAAT ETMİYORUZ!

8 Mart 2019, Taksim

Dünyanın dört bin yanında, Türkiye’nin onlarca kentin-

de milyonlarca kadın 8 Mart’ta eylemde, sokaklardaydı.

1910’da Alman Sosyal Demokrat Partisi üyesi, devrimci sosyalist Clara Zetkin’in önerisiyle kabul edilen Uluslararası Kadın Günü’nün 8 Mart olmasının nedeni de kadınların mücadelesine dayanıyor. 1908’de New York’ta işçi kadınların “oy verme hakkı, daha iyi ücret ve yaşamaya değer bir hayat” talepleriyle yaptığı kitlesel eylemin tarihiydi 8 Mart.

1910’dan bugüne her gün işyerinde, evde, okulda, ailede, siyasette kadınları ikinci cins olarak gören erkek egemen anlayışa, kapitalist sisteme karşı verilen özgürlük ve eşitlik mücadelesinin simgeleşen tarihidir 8 Mart.

Bugün kapitalizmin çoklu krizi ile birlikte zorlu mücadelelerle kazandığımız haklarımız bir bir elimizden alınmaya çalışılıyor. Şimdiye kadar kazandığımız haklarımızı korunmanın kendisi bugün yeni bir mücadele alanı haline geldi. İstanbul’da düzenlenen ve binlerce kadının büyük bir coşku ile katıldığı 17. Feminist Gece Yürüyüşü “kadınlar ezanı protesto ettiler” iddiası ile gölgelenmeye ve düşmanlaştırılmaya çalışılıyor. Yürümemize izin vermeyen, yolları barikatlarla kesen, gaz sıkan, 8 Mart’ı engellemek isteyen polislerdi protesto edilen, ezan değil! Hakikat budur, başka bir hakikat icat etmek isteyenlere izin vermeyeceğiz. İşte bizim 8 Martı’mız: “Gelsin koca, gelsin devlet, gelsin cop (gaz), inadına isyan, inadına özgürlük!” Önce polis barikatlarıyla engellendik. Ara sokaklardan gelerek binlerce kadın olduk. Yaşadıklarımıza ve yaşananlara isyan etmek için sokaktaydık. Kapitalizmin bize sunduklarına karşı öfkeliydik. Bizi koyduğu yere öfkeliydik.

8 Mart’ın en önemli yanı katılmcı kadınların çeşitliliği ve kararlılığıydı.

Yürümek istiyorduk. Polis barikatları açmıyordu. Bir buçuk saat boyunca coşkulu bir şekilde eylem sürdü. Sonra polis gaz attı ve bizi sıkıştırdı. Kol kola girerek, birbirimizi ezmemeye çalışıyorduk. Gazdan nefes almaya çalışıyorduk. Astım hastası arkadaşlara yol açmaya çalışıyorduk.

Bizim için dünya değişmedi. Hâlâ öldürülüyoruz, işten çıkarılıyoruz. Başka bir dünya için ses çıkarmaya, ıslık çalmaya devam edeceğiz. Kimse çarpıtmasın, haklarımızı istiyoruz.

Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz!

(Aynur/İstanbul) *** İzmir’de yürüyüşe Antikapitalist Kadınlar olarak “Öldü-

ren gelenek istemiyoruz”, “Kadınların bedeni savaş alanı değildir”, “Cinsel, ulusal, sınıfsal sömürüye son” ve “Tecavüzün, cinayetin gerekçesi olmaz #ŞuleÇetİçinAdalet” pankartlarıyla katıldık.

Bu yıl da alanları boş bırakmadık, buradayız ve asla vazgeçmiyoruz demek için yüzlerce kadın İzmir’de 8 Mart’ta bir araya geldi. Birlikte olmanın, inancımızın, umudumuzun, gücümüzün farkındalığı ve mutluluğuyla, bizleri asla yıldıramayacaklarının en güzel mesajını bir kez daha alanlarda verdik. Karanlığı aydınlatmanın, tehditlere, baskılara başkaldırmak olduğunu çok iyi biliyoruz ve mücadelemizin sonuna kadar arkasında olacağımızı bir kez daha haykırıyoruz. Yaşasın kadın mücadelesi. “ (Alemşah/İzmir) *** 8 Mart gece yürüyüşlerinde, kadınlar evde aşina oldukları ortamda yaşarken sadece kapıyı açıp dışarı çıkmıyor. Kamusal alanda bir araya gelip ayrı ayrı yaşadıkları ayrımcılıklara karşı, haklarının akıllı, cesur ve eğlenceli savunuculuğunu yapıyor, alanlarına sahip çıkıyor ve gündemi belirlemeye çalışıyorlar. 2019 8 Mart’ında Taksim meydanının yanı sıra başka şehirlerde alanlarda toplaşan kadınlar özellikle içinde bulunduğumuz neoliberal ekonomik koşulların yarattığı krizde öncelikle kendilerini vuran olumsuz koşulların farkındaydı. ‘Şartsız şurtsuz kadro istiyoruz,’ ‘eşit işe eşit ücret’, ‘bir de kreş hem de beleş’, ‘çok güzelse gel kendin çalış’ ya da cinsiyetçiliğe karşı ‘nafakayı, boşanmayı değil şiddeti engelle’ gibi sloganlar yazılı dövizler vardı.

Kadınların yaşam ve özgürlük haklarını; politik ve kültürel arenada katılımcı olma haklarını elde ederek insan gibi yaşamak için verdikleri savaş sürüyor ve bu bazen amansız bir savaş.

Görünebilir olmanın ve konuşabilmenin mümkün olmadığı yerde hayatta kalmak, onurlu ve özgür olmak mümkün değil.

la özgürlük isteyen kadınların bir araya geldiği bir 8 Mart gecesiydi.

Eski usül pankart ve sloganlara inat rengarenk pankartlar ve 8 Mart sembolleriyle, gülümseten ‘’Bak bu da çok iyiymiş!’’dedirten, neredeyse her kadının elinde bulunan yaratıcı dövizler ve hiç susmayan coşkulu sloganlarla söyleyecek çok sözü olan kadınların gecesiydi.

9 Martı solcu ağabeylerin döviz eleştirme günü ilan eden kadınların, ‘’Helal size’’ veya ‘’Kurtaracaksa kadınlar kurtaracak bizi’’ şeklindeki erkek argümanlarına bile artık tahammül edemeyen kadınların gecesiydi.

Birlikte güçlü olduğumuzu hissettiren, dünyayı yerinden oynatabileceğimize inandıran, güven veren bir 8 Mart’tı.

(Ebru/İstanbul) *** Bu yılki 8 Mart gece yürüyüşüne giderken yalnız olmayacağımızı bilerek Taksim’e gitmek çok büyük bir güven veriyordu bana. Dünyanın çeşitli yerlerinde kadınların özgürlükleri için sokağa çıkacağını bilmek de öyle. Taksim’in tüm ara sokakları kapanmış halde, çok küçük bir alanda yürümek için mücadele vermiş olsak da eril devletin biber gazına, plastik mermisine karşı kol kola, omuz omuza mücadele etmek, kadınların birlikte nasıl güçlü olabildiğini gösteren bir dayanışma örneği. Birbirini tanımayan kadınların, birbirlerini nasıl koruduklarına ve kolladıklarına tanıklık ettik yine. Mükemmel zihinlerin ürünü olan pankartlar gördük, keyiflendik, tanımadığımız kadınlarla fotoğraf çektirdik, birbirimizden güç aldık. “Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz” sadece lafta olan bir slogan değil, korkmadığımızı ve susmayacağımızı birbirimizden aldığımız güç ile kanıtladık diğerlerine. Alana tek başıma girdiğimde, ailemden kadınlara ya da arkadaşlarıma henüz ulaşamamışken kendimi asla yalnız hissetmedim, tüm o kadınlar sayesinde. Mücadelemizi bu kadar değerli kılan şey de bu. Yalnız olmadığını bilmek güzel şey.

(Dila/İstanbul)

(Sibel/İstanbul)

***

***

Ankara’da kadınlar gündüz ve gece yürüyüşlerinde Sakarya Meydanı’nda bir araya geldi. Yorgun hissettiğim bu günlerde canım kadınları, dostlarımı görmek ve her yerden kadın kahkahaları duymak beni çok iyi hissettirdi. Sloganlar, pankartlar her sene olduğu gibi hem güldürdü hem düşündürdü Ankara’da. En çok dillere dolanan ve coşkuyla atılan sloganlardan “Götümüz başımız ayrı oynuyor” favorimdi.

Kadınlar neşesiyle, sesiyle, sözüyle baharı getirdi.

Kadın cinayetlerine, tacize, adil olmayan çalışma koşullarına, ev işlerinin yüküne, termik santrallere, zeytinliklerin kesilmesine karşı çıkan, hayatın her alanında mücadele eden kadınların ; ritm aleti çalıp dans ettikleri, zıpladıkları, ojeli tırnaklarıyla polis barikatı zorladıkları, polisin iki taraftan sıkıştırmasına rağmen sağduyulu davranıp yanındakinin koluna girip sakince alanı boşalttıkları, ara sokaklarda eylemi sürdürdükleri itaat etmeyen, daha faz-

(Merve/Ankara)

6 GÜNDEM DAVANIN KRONOLOJİSİ 16 kişi hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis istenen "Gezi iddianamesi", 2013'te sonradan FETÖ/PDY soruşturmalarında adı geçecek savcı ve polisler tarafından başlatıldı. n 15 Haziran 2013 günü, Gezi Parkı'nda direniş sürerken, Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'nın, İstanbul Kaçakçılık ve Organize Şube'ye gönderdiği yazıda "uluslararası aktörlerden destek alan şahıslar" tarafından olayın büyütüldüğü iddiası, sosyal medyadan yapılan alıntılarla birlikte yer aldı. Aynı günün ilerleyen saatlerinde park, polis zoruyla boşaltıldı. n Gezi soruşturması 20 Haziran 2013'te, savcı Muammer Akkaş tarafından açıldı.

Telefon dinleme emirlerini veren Akkaş, daha sonra 17/25 Aralık soruşturmalarından açığa alındı. FETÖ soruşturmasından kaçan savcı firari durumda. n Gezi'yi Osman Kavala'nın organize ettiği, Mehmet Ali Alabora'nın tiyatro aracılığıyla halkı galeyana getirdiği suçlamalarını içeren fezleke, FETÖ soruşturmasından tutuklanan Kaçakçılık ve Organize Şube (KOM) Müdürü Nazmi Ardıç tarafından hazırlandı. Nazmi Ardıç da 17/25 Aralık yolsuzluk soruşturmasında yer aldığı için açığa alınmıştı ve FETÖ/PDY üyeliğinden tutuklu yargılanıyor. n Sırbistan’daki Otpor ile Gezi arasındaki bağı kuran “analiz raporu” ise yine FETÖ soruşturmasından tutuklanan ve ceza alan eski KOM müdürü Mehmet Yeşilkaya tarafından yazılmış. Rapor temel unsur olarak iddianamede yer alırken, imzası bulunan hapisteki emniyet müdürünün adı konulmadı. n Ardıç’ın fezlekesine dayanarak, Akkaş’ın 2014 yılında açtığı ilk Gezi Parkı davası, Gülenci savcı ve polislerin tasfiyesinden sonra 2015 yılında beraatla sonuçlandı. n 2016 yılında soruşturma tekrar canlandırılmış. Bugün karşımıza 657 sayfayla çıkan iddianame Fettullahçı savcı ve polislerin dosyasından alınan iddia, delil ve suçlamaları içeriyor. İddianamede yeni olansa 3 tanık ifadesi. Bunlardan ilki Gezi'nin arkasında Osman Kavala ve George Soros olduğunu iddia eden eski TKP üyesi emekli asker Murat Papuç'un ifadesi. Diğer iki ifadenin sahibi eski polisler ise FETÖ'den yargılanıyor. n 'İyi ama bu soruşturmayı FETÖ'cüler yapmış' olası itirazlarına karşı iddianamenin sonuna şöyle bir paragraf konulmuş: “İddianamemizin tanzim edildiği dönemde şüpheliler, şüpheliler vekilleri ve bazı basın organlarında bu soruşturma evrakı ile ilgili olarak olayların yaşandığı dönemde devlet birimleri içerisine kanser hücresi gibi sızmış olan FETÖ/PDY silahlı terör örgütü militanı oldukları daha sonrasında tespit olunan şahıslar tarafından bu soruşturmanın başlatıldığı ve yönlendirildiği yönünde bir kısım iddialar ileri sürülmüşse de Cumhuriyet Başsavcılığımızın soruşturma safahatı sonunda ve özellikle 2016 yılı sonrasında soruşturmaya konu tüm delillerin ve özellikle de tapelerin tamamının yeniden kıymetlendirilmesinin yaptırıldığı, bu nedenle de iddia edildiğinin aksine dosyanın dış etkilerden ve bahsi geçen örgüt militanlarının dosya üzerindeki tüm etkilerinin ortadan kaldırıldığı hususunun da izahı zaruret arz etmiştir” deniyor. "Ortadan kaldırıldı" deniyor fakat Gezi'nin önceden organize edildiği iddiası delilsiz bir şekilde ortada duruyor. Delil olarak sunulan telefon dinlemelerinin en erkeni 30 Mayıs 2013 tarihli, yani Gezi protestolarının başında. Dinlemeler Kasım 2013'e kadar sürmüş. "Gezi'yi Anadolu'ya yaymak, derinleştirme" suçlaması böyle bir olay gerçekleşmediği için temelsizliğini koruyor.

'Gezi'yi paralel yapı kışkırttı' iddiası n Hükümetin sert müdahalesine dair tartışmalar sırasında gündeme getirilmiş ve AKP'ye yakın basın kuruluşlarında olayların “FETÖcü emniyet mensupları” tarafından yapılan orantısız şiddet-çadır yakma gibi provokatif kararlarla büyütüldüğü fikri işlenmişti. Gezi'den altı yıl sonra başlatılan son soruşturmanın iddianamesi, medyadan yaptığı alıntılarla Gülenci polislerin yaptıklarını aktarırken, bunlar hakkında hiçbir suçlama ve soruşturmayı içermiyor.

GEZİ, KOMPLO TEORİLE VOLKAN AKYILDIRIM

Toplumsal patlamalar, milyonlarca insanın katıldığı protesto eylemleri, siyasi iktidarlar tarafından çoğu zaman "kökü dışarıda" olmakla suçlanır. Kendi yarattıkları sorunların üzerini böylece örterken, kendiliğinden harekete geçmiş kitlelerin eylemini bölmek, bastırmak, bozguna uğratmak, karalayarak hafızalardan silmek isterler.

Gezi Parkı eylemlerinden altı yıl sonra açılan yeni dava, yönetenlerin siyasi ve ideolojik "hesaplaşması" olduğu kadar, temel siyaset yapma tarzları haline gelen kutuplaştırma için de bir malzeme.

Osman Kavala, Yiğit Aksakoğlu ve 14 kişi hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis istenen davanın 657 sayfalık iddianamesine göre, her görüşten milyonlarca kişinin katıldığı Gezi protestoları dış güçler tarafından planlanmış bir "kalkışma", bir "terör organizasyonu."

Hiç kimsenin beklemediği bir şekilde gelişen Gezi protestolarının, George Soros ve Sırbistan'daki Otpor örgütüne bağlı olarak önceden planlandığı, kışkırtıldığı ve büyütüldüğü ileri sürülüyor.

Türkiye tarihinin en büyük toplumsal patlaması olan Gezi Parkı protestosunun, Türkiye hükümetini devirmek isteyen dış güçlerin işi olduğu iddia ediliyor.

Ulusalcılar üretti, AKP sahiplendi Gezi'nin ilk günlerinde önce bazı ulusalcılar, protestocu gençleri "Sorosçu" olarak damgalamıştı. İktidar medyası kısa sürede ulusalcılar tarafından kurgulanan bu senaryoları keşfetti ve protestoculara karşı karalama kampanyasında kullandı.

Barışçıl eylemcilere biber gazlı sert müdahale

Siyasi iktidar ise "faiz lobisi", "üst akıl" gibi sıfatlarla "dış güçler" ve "işbirlikçiler" suçlamalarına başlamıştı. Barışçıl kitleleri darbecilikle suçlayarak devam

Gezi Parkı’nda ağaç kesimin karşı mücadele

ettiler. Bugün ise Gezi'nin yanına ordu tarafından yapılmış 27 Mayıs 1960 darbesinin adı sıkıştırılıyor ve eylemlerin George Soros ve çeşitli dış güçler tarafından AKP hükümetini devirmek için planlanmış bir komplo olduğu ilan ediliyor. İktidar, hakim medya ve Gezi'yi karalamaya çalışanların elbirliğiyle oluşurduğu resmi anlatı ağır suçlamalara dönüştü.

Toplumsal patlamalar önceden planlanamaz. Gezi, siyasi iktidarın otoriter ve neoliberal bir dizi uygulamasına biriken tepkinin kendiliğinden bir şekilde açığa çıkmasıydı.

Yeni kuşakların isyanı 28 Mayıs 2013 günü Gezi Parkı'na AVM inşaatı için makinalar girdiğinde, az sayıda aktivist buna engel olmak için harekete geçti.

Ağaç kesimi ve yıkımı durdurmak isteyen aktivistlere polis gaz bombalarıyla saldırdı. Ertesi gün çok sayıda insan parkta nöbete katıldı.

30 Mayıs günü bir şenliğe dönüşen eyleme gaz bombası atıldı ve buldozerler çalıştırıldı. Sabaha karşı polis baskın yaparak protestocuları darp etti. 31 Mayıs günü ağaçların kesimini durdurmak isteyenler gaz

bombaları ve tazyikli suyla karşılandı. 100'den fazla kişi yaralandı. 1 Haziran'da ağaçları korumak isteyenlere uygulanan polis şiddetine karşı çok sayıda kişi İstanbul ve başka şehirlerde sokağa çıktı.

Gezi Parkı eylemlerinin büyümesinin sebebi barışçıl ve Gezi Parkı'nın park olarak kalması gibi haklı bir gerekçeye dayalı eyleme yapılan sert polis müdahalesiydi. Çoğu 15-25 yaş arasındaki, hayatında ilk defa eyleme katılan gençleri, Gezi Parkı protestolarına sahip çıkmaya iten sebepler üniversite sınav sorularının çalınması, kürtaj hakkının kısıtlanması, alkol yasakları, doğanın yıkımı, şehirlerin betonlaştırılması, tarihi ve kültürel varlıkların dev şirketler lehine ortadan kaldırılması, otoriter tutumlar ve toplumsal gösterilere karşı artan polis şiddettiydi.

Hayatları boyunca AKP'den başka bir yönetim görmeyen yeni kuşaklar için Gezi Parkı'ndaki barışçıl protestoculara uygulanan polis şiddeti ve iktidarın tavrı, öfke birikiminin açığa çıkmasına yol açtı.

Toplumsal patlamayı hazırlayan bir dizi sebebe rağmen hiç kimse Gezi'de

olacakları önceden öngörmedi. Öngöremezdi çünkü Gezi, özgürlük isteyen bir kuşağın kendiliğinden isyanıdır. Yönetenlerin uygulamaları ve göstericilere karşı tutumu, büyük bir toplumsal patlamaya sebep olmuştur.

Göstericilerin talebi Bir kitle hareketi olan Gezi'de de her türden muhalif yer aldı. Fakat protestoların ortak talebi, Gezi Parkı'nın Park olarak kalmasıdır.

Sonradan FETÖ sanığı olacak İstanbul Valisi ve emniyet müdürlerinin istifası, göstericilere karşı yoğun olarak kullanılan gaz bombalarının durdurulması diğer ortak taleplerdi.

28 Mayıs'ta başlayan ve 15 Haziran 2013'te polis baskınıyla bitirilen Gezi protestoları sonucu park, park olarak kaldı. Arkasından gelişen bir dizi protestoya rağmen, Gezi ana talebini kazandıktan sonra devletin baskısıyla birlikte sona erdi.

Gezi bir ayaklanma ya da kalkışma değil, kendiliğinden bir harekettir. Demokratik, barışçıl protesto hakkının kullanılmasıdır. Gezi sonrası park forumlarında yoğun tartışmalar ve öneriler dile getirilse de iddia-

GÜNDEM 7

ERİ, AĞIR SUÇLAMALAR için yürüttüğü mücadelelerin, başında bir Yahudi'nin olduğu gizli bir organizasyon tarafından yönetildiği iddiası var. Bu pek eski bir antikomünist propaganda.

Yönetenler, antisemitizmle, hakkındaki iddiaların aksini kanıtlayamayacak sahte "düşmanlar" yaratarak, gerçekteki kapitalist egemenlik ilişkilerinin üstünü örtmek ister.

namede ileri sürüldüğü gibi mücadele "yayılmamış", "derinleşmemiştir."

arasında Gezi'de çadırları yaktıran, gençleri tekmeletenler de vardı.

Hakikate rağmen, Osman Kavala ve Yiğit Aksakoğlu, biten Gezi direnişini yaymak, büyütmek ve derinleştirmekle suçlanıyor.

Gezi protestolarına katılanlar ise 15 Temmuz'da darbe yapmaya kalkanlara 2013'te de karşıydı.

Gezi darbelere karşıydı Gezi'ye katılanlar gerek parkta yapılan konuşma ve açıklamalarda, gerekse Gezi sonrası park forumlarda darbeleri ve darbecileri kınamıştı.

Darbe, 15 Temmuz 2016'da çok başka bir yerden, AKP'nin devletteki ortağı Gülenci askerler ve bürokratlardan geldi. Bunların

Protestoların dünyayla bağı Sivil toplum projelerini fonlayan iş adamı George Soros doğduğu Macaristan'da, ABD ve Türkiye'de baş düşman ilan ediliyor. Büyük toplumsal hareketler birer komplo olarak gösteriliyor.

Davayı şekillendiren ideolojinin özünde, milyonlarca insanın ekmek, sosyal adalet, haysiyet ve özgürlük

Gezi davasının mahkemece kabul edilen iddianamesine göre Gezi, 2012 yılında Mısır'da planlanmış. 2001'de Sırbistan'da Miloseviç yönetimine karşı mücadele eden gençlik örgütü Otpor'un liderleri ayaklanma eğitimi vermiş.

Bu, başta "İslami demokrasiye yöneldiği" için olumlu olan Arap Baharı'nın bir takım dış güçler tarafından Türkiye'de AKP hükümetinin devrilmesine çevrilmiş.

Buna gösterilen kanıtlar ise bir kaç kişi tarafından çekilen Youtube videoları, bazı sosyal medya hesapları, bolca iktidar medyası haberi.

2010 yılı sonunda Tunus'ta başlayan, 2011'de Mısır'da baskıcı yönetime son vererek tüm Arap coğrafyasına yayılan, aynı anda ABD'de ve İspanya'da destek protestolarına sebep olan, 2012 yılı boyunca bir çok başka ülkeye yayılan eylemler, baskıcı yönetimlere ve giderek kapitalizme karşı toplumsal protestolardır.

YİĞİT'İN SUÇU ŞİDDET KARŞITI OLMAK! Gezi iddianamesinde hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis istenenlerden biri de üç aydan fazladır hapiste, tek başına bir hücrede tutulan Yiğit Aksakoğlu. İddianameye göre sivil toplum çalışanı Yiğit Aksakoğlu'nun suçu şiddetsizliği savunmak. Şiddetsizliği savunuyor, fakat anayasal düzeni zorla değiştirmekle itham ediliyor.

Forumlarda moderatörlük

yapmak, sivil itaatsizlik üzerine eğitim vermek, yurtdışından eğitimci davet etmek gibi sivil toplum faaliyetleri ağır birer suç gibi sunuluyor.

da ağır ithamlar var fakat delil yok suç yok.

Gezi Parkı eylemlerini "organize etmek, Anadolu'ya yaymakla, derinleştirmekle" suçlananan Yiğit'in telefon dinleme delilleri direniş bittikten sonra başlıyor. Gezi Anadolu'ya yayılmadığı gibi derinleşmedi. Aksakoğlu hakkın-

Haksız suçlamalarla hapiste tutulan Yiğit Aksakoğlu'na özgürlük!

Şiddetsiz eylem, toplantı düzenlemek, düşünce ve ifade özgürlüğünün parçası olarak birer haktır.

Dayanışma ve davanın takibi için: www.yigitaksakoglu.com twitter.com/hadigelyigit facebook.com/Hadigelyigit

Bir çok yerde yönetenler, protestocuların taleplerini yerine getirmek yerine onları rakip ve düşman devletlerin "ajanı" olmakla suçlamıştır. Trump'ın kendisini protesto edenlere, bunun için para dağıtıldığı yalanı gibi.

Gezi'nin dünyayla bir bağı varsa bu şimdiki kuşakların daha fazla özgürlük, daha iyi bir yaşam isteğinin burada da açığa çıkmış olmasıdır. Yönetenler ise bu taleplere karşılık vermek yerine, talep edenleri düşman ilan edip olduğu gibi yönetmeye devam etmek, kutuplaştırmayı her seferinde yeniden üreterek buradan oy alma yöntemini tercih ediyor.

Bu tercihin sebeplerinden biri Gezi Parkı protestolarının ilk günlerinde AKP'li gençlerin de parkta yer almış olması, bir çok AKP'linin Gezi Parkı'na devlet yaklaşımını eleştirmesidir. İçinde işçilerin ve yoksulların da bulunduğu kendi seçmenleriyle karşı karşıya gelebileceği korkusu ile kutuplaştırmaya başvurdular.

Gezi'den sonra türlü türlü konularda bu devam etti. Çünkü laik-dindar olarak bölünmüş bir toplumda, kutuplaştırma politikaları oy konsolidasyonlarına yarıyor.

Bir diğer sebep ise Gezi ile birlikte AKP iktidarının aşağıdan sarsılmış olması.

Bu dava böyle gitmez Yeni Gezi davasında 16 kişi, iddianamede uzun bir listeyle yer alan Türkiye'nin bir çok ilindeki yüzlerce olaydan sorumlu tutuluyor.

Fakat buna dair somut hiçbir kanıt yok. Bolca komplo teorisi ve haksız suçlama var.

Osman Kavala serbest bırakılmalıdır.

Yiğit Aksakoğlu serbest bırakılmalıdır.

Haksız suçlamalar geri çekilmelidir. Bir çok dedikodu ve lafı temel alan bu suçlamalar, masa başında resmi tarih yazanları zor duruma düşürecek.

GÖRÜŞ Roni Margulies

YA MİLLİYETÇİLİK, YA MİLLİYETÇİLİK Kapı çaldı, açtım, başörtülü bir kadınla iri yarı bir herif. Ellerinde naylon torbalar, çiçekler filan. Herif elindeki torbalardan birini bana uzatarak, “Ben MHP belediye meclisi adayınız bilmem kim, hanımefendi de AKP adayınız bilmem kim” dedi.

Aklıma son günlerde okuduğum bir iki gazete haberi geldi: “Erdoğan, konuşmasında terörle mücadele konusunda kararlı olduklarını belirtip ‘Tek millet, tek bayrak, tek devlet, tek vatan’ dedi, önce ‘bozkurt’ işareti yaptı, ardından da ‘rabia’ işareti.”

“Trabzon Şalpazarı’nın MHP’li belediye başkan adayı Refik Kurukız, AK Parti’nin aday tanıtım toplantısına katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan ‘Bozkurt’ işareti yapmak için izin istedi. Erdoğan, ‘Hadi yap bakalım’ deyince, ‘Bozkurt’ işareti yaptı.”

“Milliyetçi camianın önde gelen sanatçılarından olan Arif Nazım, Cumhurbaşkanı Erdoğan için ‘Memleket Adam’ isimli bir şarkı besteledi. Söz ve müziği Arif Nazım’a ait olan şiir için özel bir klip de hazırlandı.”

AKP sayesinde, MHP bir yandan devlet kademelerine 1970’lerdeki Milliyetçi Cephe hükümetleri döneminden beri hiç olmadığı ölçüde kadrolarını doldururken, bir yandan da önümüzdeki yerel seçimlerde bir dizi belediyede söz sahibi olacak.

AKP ile MHP’nin ‘Tek millet, tek bayrak, tek devlet, tek vatan’ konusunda, devletin bekasını her şeyin önüne koymak ve Suriye’de bir Kürt oluşumunu engellemek konularında yüzde yüz aynı olduklarını biliyoruz.

Peki, bu ittifak karşısında muhalefet ne yapıyor?

Kılıçdaroğlu şöyle demiş mesela: “Ülkücü kardeşlerime sözüm var. Ülkücü kardeşlerimin bayrak sevgisi, vatan sevgisi, insan sevgisi benim gönlümde, yüreğimde de aynen vardır. Bizim sevgimiz vatan sevgisi, bayrak sevgisi, insan sevgisidir. O nedenle ülkücü kardeşlerim bilsinler, onlara hiçbir sözüm yok, benim başımın üstünde yerleri var.” “Ülkücü kardeşleri” ne düşünür, bilmem, ama AKP MHP’yi belediyelere taşırken, Kılıçdaroğlu İYİ Parti’yi taşıyacak.

Bölünmüş olan faşist partinin bir kanadını AKP yükseltirken, diğer kanadını ana “muhalefet” partisi yükseltiyor.

Ve bu arada HDP ve bazı sol partiler çareyi, kurtuluşu, çözümü bu muhalefet partisini desteklemekte ve hatta bu partiden aday olmakta buluyor.

Dolayısıyla seçmenin önüne hiçbir alternatif konmamış oluyor. Ya milliyetçiliğe oy verecek, ya milliyetçiliğe.

Ya faşist partinin bir kanadıyla ittifak yapanlara, ya diğer kanadıyla yapanlara.

Belli ki, amaç sadece AKP’yi zayıflatmak. Hayatta başka amacımız kalmamış.

Peki, ama bu kadar çekingen davranmaya ne gerek var yahu? Kürt siyasetini, solu filan dağıtalım, hepimiz CHP’ye girelim, olsun bitsin!

8 YORUM

HAYDİ GÖÇMENLERLE DAYANIŞMAYA! YILDIZ ÖNEN

oluşturmaya çalışıyoruz.

Her yıl Birleşmiş Milletler’in Uluslararası Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Günü olan 21 Mart’ta dünyada bir dizi etkinlik düzenleniyor. 21 Mart, 1960’da Güney Afrika’daki Sharpeville’de Apartheid yasalarına karşı düzenlenen barışçıl gösteride polisin ateş açması sonucu ölen 69 kişiyi anmak için seçilmiş bir gün. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme, 21 Aralık 1965'te kabul edildi ve 4 Ocak 1969'da yürürlüğe girdi.

Ne yapmak istiyoruz? Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de sıradanlaşan ırkçılığı teşhir etmek ve geriletmek istiyoruz.

Ancak bu sözleşme, ırkçılığın ortadan kaldırılmasını sağlayamadı.

Göç, ırkçılık ve sağcılık En son göç dalgası 2000’lerde Afganistan, Irak, Yemen, Libya, Suriye’deki savaşların sonucunda oluştu. 2015 yılında Avrupa’ya kaçan göçmenlerin Macaristan sınırında engellenmesi ırkçılık karşıtı gösterilere dönüştü. O dönemde iki fotoğraf belleklerimize kazındı. Macaristanlı bir muhabirin bir göçmene çelme takması ve Bodrum’da karaya vuran Alan Kürdi’nin fotoğrafı.

Bu göç dalgası, hiç ilgisi olmamasına rağmen, 2008 ekonomik krizi ile birleştirildi. Bu iki ayrı olayın birlikteymiş hissi veya propagandası, ırkçılığı ve sağcı politikaları güçlendirdi.

Dünyada yükselen sağ dalganın kendini meşrulaştırmak için kullandığı en büyük taktik, başta Suriye’deki savaştan kaçanlar olmak üzere, göçmenleri hedef göstererek ırkçılığı körüklemek ve geniş kitlelerin çökmekte olan neoliberalizme karşı öfkesini sisteme değil de göçmenlere yöneltmesini sağlamak oldu.

Dünyanın her yerinde göçmen karşıtı argümanlar aynı: İşlerimizi çalıyorlar, medeniyetten uzaklar, yüksek sesle konuşuyorlar, ülkelerinde savaşmak yerine “ülkemizde” keyif çatıyorlar, istisnasız hepsi cihatçılar, potansiyel bombacılar!

Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocuklar

Göçmen düşmanı önyargılar Türkiye toplumunda da mültecilere dönük önyargılar çok yaygın. Türkiye’deki kutuplaşmayı aşıp, siyasal alanının pek çok kesimini birleştiren neredeyse tek bir olgu var: Mülteci düşmanlığı.

Geçen sene İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nce yapılan ‘Türkiye’de Kutuplaşmanın Boyutları’ başlıklı araştırmanın sonuçlarına göre ‘Suriyeliler evlerine gönderilmeli mi?’ sorusuna ‘Evet’ yanıtı veren AKP’lilerin oranı yüzde 83.2, CHP’lilerin yüzde 92.8, HDP’lilerin yüzde 75, MHP’lilerin ise yüzde 88. Yani "bu dünya, bu ülke hepimizin ve birlikte yaşayabiliriz" diyen hiçbir ana akım politik odak yok maalesef.

Sağcı ve “solcu” göçmen karşıtları Avrupa’daki ırkçı hareketlere karşı, mültecilerle dayanışmayı örgütleyen hareketler de oluşmaya başladı. Örneğin İngiltere’de 2018 yılında çeşitli politik, sivil, yardımsever organizasyonların ve sendikaların örgütlediği 30 bin kişi sokağa çıktı.

Ekim 2018’de Berlin’de yaklaşık 242 bin kişi sokağa çıktı. Kasım 2018’de Roma’da binlerce insan ‘Siyah hayatlar önemlidir’ ve ‘sınırları açın’ sloganlarıyla sokağa çıktı.

Ancak sağcı hükümetler hâlâ ırkçı politikalarından vazgeçmiyorlar. En son Avusturya'da koalisyon hükümetinin aşırı sağcı kanadından İçişleri Bakanı

Herbert Kickl, mültecilere yönelik uygulanması planlanan düzenlemeleri basın toplantısıyla duyurdu. Kickl, 1 Mart itibarıyla iltica başvurusunda bulunmuş ancak henüz mülteci statüsü elde edememiş kişilerin kaldığı yurtlarda belirli saatler arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacağını, mültecilerin 22:00 ila 06:00 saatleri arasında söz konusu merkezlerde bulunmak zorunda olduğunu söyledi.

Göçmen veya mülteci karşıtlığının sadece aşırı sağ ile sınırlı kaldığını sanmayalım. Solun dünyadaki en önemli isimlerinden Slavoj Žižek de bir süredir “Mülteciler hoşgeldiniz” pankartı açan Avrupalı solcuları “iki yüzlü sol liberallikle” itham ediyor.

Yalana dayalı propaganda Türkiye’de Suriyeliler için özellikle siyasetçilerin ve medyanın katkısıyla yalanlarla örülü bir tablo çiziliyor. Irkçı fikirler milyonların kafasında birden şekillenmiyor. Geniş bir kesim tarafından kararlı ve sürekli bir şekilde dillendiriliyor. Örneğin, ana muhalefet partisi CHP, bulduğu her fırsatta Suriyelileri hedefe koyuyor. Meclisin küçük ırkçı partisi İyi Parti’nin temel politikası Suriyeli düşmanlığı. Demokrasi saflarında olduğu zannedilen İsmail Saymaz gibi gazeteciler, Suriyeli nüfus yüzünden demografinin değiştiğini ve devletin buna müdahale etmesini salık veren, açıkça Suriyelileri hedefe koyan fikirleri dolaşımda tutuyor. Aydın Selcen, Gazete Duvar’daki

yazısında Suriyeliler yüzünden başımıza gelenlerin yeni bir veçhesine dikkatimizi çekiyor.

Selcen, yılbaşında Suriyelilere gösterilen yaygın ayrımcı tepkiye muhalif saflardan gelen tepkiyi -her ne kadar bu tepkiler cılız da olsa- zararlı görmüş olacak ki tüm muhalifleri uyarıyor: “İşiniz Suriyelilere üzülmeye kaldı”.

Medyada ise mülteciler ya mağdur ya da suçlu. Mültecilerin yaşadığı sorunları kimse görmeye çalışmıyor. Hrant Dink Vakfı'ndan Funda Tekin, “Suriyeliler medyada sıklıkla suçla ilişkilendiriliyor. Onun dışında, daha çok sayıyla nitelendirmeler yapılarak homojen bir grup olarak temsil ediliyorlar. Aslında onların birey olarak varlıklarını ve farklılıklarını göz ardı eden, topyekûn aynı gruptan bahsediyormuş gibi söylemler var” diyor.

Yoksulluğun, doların yükselmesinin, patlayan bombaların, kadınların tacize uğramalarının, öldürülmelerinin, bulaşıcı hastalıkların, Türkiye medyasının çok sevdiği tabirle “gerginliğin” sorumlusu hep Suriyeliler. Öyle ya, Suriyeliler, Türkiye’ye gelmeden önce bizler buralarda huzurlu, kutuplaşmamış, imtiyazsız, sınıfsız kaynaşmış bir kitle olarak şen şakrak yaşıyorduk.

Merkezi Brüksel’de bulunan Uluslararası Kriz Grubu (ICG) adlı bağımsız düşünce kuruluşu, yayınladığı bir raporda Türkiye’de yaşayan Suriyelilere dönük tepkilerin 2016’ya kıyasla üç kat arttığını söylüyor. Artan olaylar neticesinde 2017 yılında 24 Suriyeli sığınmacı öldürüldü. Rapor, bu toplumsal tedirginliklerin azaltılması için Türkiye’de devletin daha etkin önlemler alması gerektiğini söylüyor.

Türkiye’de Suriyeli düşmanlığının temellerinden biri, işgücüne katılım, kamu hizmetleri ve yardımlardan sığınmacıların sınırsız yararlandığı fikri. Bu fikirler defalarca yanlışlanmasına rağmen, sürümü en yüksek ırkçı fikirler olarak karşımıza çıkıyor. Çoğu kulaktan dolma bu ırkçı fikirler, genellikle yerellerdeki gerginliklere zemin hazırlıyor ve kıtalar hâlinde Suriyelilere saldırmanın gerekçesini oluşturuyor. Gerçekte sığınmacıların önemli bir kesimi işsiz, iş sahibi olanlar da kayıt dışı sektörde kölelik koşullarında hayatlarını sürdürüyor. Çok küçük bir kesimin kendi ticari işletmeleri (7 bin) var.

Ana talebimiz tüm göçmenlere mültecilik hakkı tanınması.

Türkiye uluslararası sözleşmeye coğrafi çekince koydu, sadece Avrupa’dan gelenleri mülteci olarak kabul edeceğini açıkladı.

Suriyelilere ise geçici korunma hakkı verilmiş durumda. Suriyeliler son derece savunmasız durumdalar.

Hepimiz göçmeniz!

Mülteci hakkının kazanılması için atacağımız her adım ırkçılığı geriletmek için bir rol oynayacak.

Biz www.gocmeniz.org sitesi etrafında bir araya gelen aktivistler bir süredir Suriyeli göçmenlere yönelik ırkçı saldırılara karşı bir dayanışma hareketini

Çalışmalarımızı www.gocmeniz. org adresinden takip edebilirsiniz. 16 Mart’ta tüm dünya ile birlikte göçmenlerle dayanışmak için sokağa bekliyoruz.

EMEK GÜNDEMİ

ÜCRETLERİN ALIM GÜCÜ YARI YARIYA DÜŞTÜ

9

MÜCADELENİN İÇİNDEN Faruk Sevim

GEZİ İDDİANAMESİ İŞÇİ SINIFINA SALDIRIDIR Gezi Direnişi yıllar sonra yeniden gündem oldu. Gezi’nin bir kutuplaştırma aracı olarak iktidar için değeri bir kez daha ortaya çıktı. İktidarın düşman yaratma stratejisine bu defa yargı da dahil oldu. Gezi olayları gündemleştirildi, iddianame kabul edilip kovuşturma başlatıldı.

Geziye katılan milyonlarca kişi arasından seçilen 16 kişinin ortak özelliği bir siyasi örgüte bağlı olmamaları. İddianamede Gezi Direnişini düzenlemekten dolayı adı geçen Osman Kavala, Anadolu Kültür’ün kurucusu ve 18 aydır hapiste. Bir diğer tutuklu sanık Yiğit Aksakoğlu, Bilgi Üniversitesi’nde Sivil Toplum Kuruluşları (STK) Eğitim ve Araştırma biriminde çalışıyor.

Aksakoğlu’nun faaliyet alanı, şiddetsiz eylem biçimleri, sivil toplum organizasyonları, kolaylaştırıcılık, belge ve bilgi analizi. Tutuksuz yargılanmasına devam edilecek diğer 14 sanık da, ya bir STK yöneticisi, ya da çalışanı. Tümü için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası isteniyor.

Gezi iddianamesinde hedef alınan tüm bu kişilerin ortak özelliği, daha demokratik ve özgür bir Türkiye için barışçı, şiddet içermeyen eylemler yapmak, yapılmasını önermek.

Meyve ve sebze fiyatlarındaki tırmanış sürüyor

Başta temel gıda harcama-

ları olmak üzere pek çok ürün ve hizmette alım gücü ciddi oranda azaldı. Her 100 ürünün 86’sında alım gücü kaybı var. Gıda fiyatlarındaki alım gücü kaybı ortalama yüzde 60 düzeyinde.

2017 yılının şubat ayı ile 2019 yılının şubat ayı karşılaştırdığımızda asgari ücretlinin alım gücünün 389 üründen 334’ü karşısında azaldığını görüyoruz. Bu kayıp kimi temel harcama kalemlerinde ciddi boyutta. Ücretlilerin alım gücü kaybı yaşadığı ürünlerin başında soğan geliyor, ücretlinin alım gücü kaybı soğanda yüzde 62. Asgari ücretli, iki yıl önce alabildiği soğan miktarının bugün ancak

yüzde 38’ini alabiliyor. Söz konusu dönemde patatesteki alım gücü kaybı da yüzde 52 ile dikkat çekiyor.

Domates için ise alım gücü kaybı yüzde 42.

Gıda ürünleri dışında da pek çok üründe ciddi kayıplar yaşıyoruz. Asgari ücretlinin yüksek düzeyde alım gücü kaybı yaşandığı bazı ürünler şöyle: Fırın (yüzde 38), okul defteri (yüzde 36), kalem (yüzde 35), masa (yüzde 34), kömür (yüzde 32), buzdolabı (yüzde 31), televizyon (yüzde 28), halı (yüzde 26), doğum ücreti (yüzde 23), su (yüzde 18).

Benzer alım gücü kaybı ulaşımda, konut giderlerinde, sağlık ve eğitimde de ya-

İŞYERLERİNDEN MÜCADELE HABERLERİ n Flormar direnişi 297. gününde işveren tarafından yapılan teklifin kabul edilmesi üzerine sona erdi. İşçilerin kararlılığı 16 maaşlık tazminatı kazandırdı, ancak sendikalı olarak işe geri dönüş talebi anlaşmada yer almadı. n İstanbul’un Silivri ilçesinde bulunan ve 300 işçinin çalıştığı Kale Kayış fabrikasında 100 işçi, kötü çalışma koşullarına, düşük

şanıyor. Petrol fiyatlarına gelen zamlar ulaşım harcamalarını son iki yılda yüzde 55 pahalılaştırdı. Doğal gaz zamları, konutlardaki elektrik ve ısınma giderlerini artırdı. Sağlık ve eğitime peş peşe zamlar yapılıyor, alt gelir grupları için hayat pahalılığı, geçim sıkıntısı üst boyutlara ulaşmakta.

Bu olumsuzluklara bir de işsizlik eklendiğinde vatandaş için gelişmeler tam bir çıkmaz ve kısır döngü Hayat pahalılığındaki artışa rağmen, ücret düzeyleri 2017 yılında olduğu gibi 2018 yılında da reel olarak sürekli geriliyor. Resmi enflasyonun yüzde 25’lerde açıklandığı, gerçek enflasyonun ise bunun çok daha

ücretlere, işçi sağlığı, iş güvenliği önlemlerinin yetersizliğine ve sendikalaşma nedeniyle artan baskılara karşı 6 Mart’ta direnişe geçti. n İstanbul'da Maltepe Belediyesi bünyesinde çalışan DİSK'e bağlı işçiler, sözleşmeden doğan haklarını alamadıkları gerekçesiyle eylem yaptı. n Antep Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Zümrüt Gıda fabrikasında kriz bahanesiyle üretim durdurularak hiçbir hakları verilmeden kapı

üzerinde olduğu bir ortamda kamu sektöründe ücretlere ortalama yüzde 10 zam yapıldı, özel sektörde bu zam da yapılmadı.

Merkez Bankası'nın " Ücret Dinamikleri" araştırmasına göre; Türkiye'de 2 milyon 136 bin işçi asgari ücretin altında, 7 milyon 87 bin işçi de asgari ücret seviyesinde bir maaşla geçinmeye çalışıyor.

Son iki yılda ücretlilerin yaşadığı alım gücü kaybını gidermek için asgari ücretin en az yüzde 50 artırılması, 3000 TL olması gerekiyor.

Sendikalar ücretlerdeki bu kayıpları gidermek için sokağa çıkmak zorunda.

önüne konulan işçiler, fabrika önünde direnişe geçti. n DİSK’e bağlı Dev Turizm-İş sendikasında örgütlenen, Karabağlar Belediyesi’ne bağlı Karabağlar Spor Tesisleri’nde çalışan 20 işçinin 22 Şubat’ta başlattığı grev sürüyor. n Birleşik Metal-İş üyesi ZF Lemförder işçileri, toplu sözleşme taleplerinin kabul edilmemesi üzerine grev kararı aldı. n Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) İstanbul Şubeler Platformu, KHK'larla

Hükümetlere karşı barışçı, şiddet içermeyen eylemler yapmak, bu eylemleri düzenlemek için örgütlenmek önemli bir insan hakkıdır. En son 1998 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen ve tüm üye ülkelerin uymakla yükümlü olduğu İnsan Hakları Savunucularına dair Beyanname’de bu açıkça belirtilir.

Gezi iddianamesi ile barışçı, şiddet içermeyen eylemler yapmak, yapılması için örgütlenmek, cezalandırılmak istenmektedir. Gezi parkının park olarak kalmasını savunan, bunun için sokağa çıkanlar suçlu ilan edilmektedir. Bu çok tehlikeli bir yoldur.

Türkiye işçi sınıfı tarihi pek çok barışçı, şiddet içermeyen eylem biçimleri ile doludur. Sürekli yapılmakta olan grevler, direnişler, basın açıklamaları, mitingler, 1991 Zonguldak Madencileri yürüyüşü, 90’lı ve 2000’li yıllarda memur sendikalarının yaptığı hak arama eylemleri, işçilerin kendi haklarını savunmak için yaptıkları barışçı eylemlerdir. Bu yönüyle Gezi iddianamesi esasında işçi sınıfına gözdağı veriyor. İşçi sendikaları Gezi davasının temelinin boş olduğu yönünde bir kampanya başlatmalıdır. Tersi durumda, her büyük işçi mitingi sonrası benzer suçlamalar gündeme gelebilir. Gezi’de Osman Kavalaların, Yiğitlerin maruz kaldığı suçlamalar, mitinglerden sonra sendika yöneticilerinin, sendika emekçilerinin muhatap kaldığı suçlamalara dönüşebilir.

ihraç edilen üyelerinin işlerine iade edilmesi talebiyle Şişli’de basın açıklaması yaptı. n Balıkesir’deki bir AVM inşaatında çalışan İnşaat-İş sendikası üyesi 18 işçinin, ödenmeyen ücretleri için şirketin Beykoz’daki binası önünde direnişe geçeceklerini açıklamalarının üzerine maaşları yatırıldı. n Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Şişli Şubesi, Hamidiye Etfal Hastanesi’nde basın açıklaması yaparak döner sermaye payının emekçilere da-

ğıtımındaki adaletsizliğe tepki gösterdi. n Antep 4. Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Canan Tekstil’de işçiler iş bırakınca istedikleri zammı elde ettiler. n Aras Kargo’da patron ile dört yıldır örgütlenme mücadelesi yürüterek yetki alan Türk-İş/ TÜMTİS arasında yürütülen ve 6 bin işçiyi kapsayan toplu sözleşme görüşmeleri anlaşmayla sonuçlandı. İşçiler birçok kazanım elde etti.

10

TARTIŞMA

HDP’NİN SEÇİM TAKTİĞİ DOĞRU MU?

TOPLANTI DUYURULARI Şişli 15 Mart (19:00) Yokoluş İsyanı, öğrenci grevleri ve iklim hareketi Konuşmacı: Nuran Yüce 22 Mart (19:00) Sosyal hareketlerin kendiliğinden karakteri Konuşmacı: Volkan Akyıldırım 29 Mart (19:00) Dünün distopyaları, bugünün gerçekleri mi?

Konuşmacı: Kutlukhan Kutlu Adres: Nakiye Elgün Sok. No: 32/3, İkbal Apt. Osmanbey İletişim: 05556372450

Kadıköy 14 Mart (19:00) Sosyal hareketlerin kendiliğinden karakteri

HDP Eş Başkanları Sezai Temelli ve Pervin Buldan

HDP, Türkiye’de açık ara en fazla siyasi baskıya maruz kalan siyasi parti. AKP-MHP ittifakının bütün seçim kampanyası HDP’yi karalamak ve diğer “muhalefet” partilerini de HDP ile ilişkili göstermek üzerine kurulu. AKP bunu yaparken faşist partiden kopan İP ile ittifak yapan CHP ise HDP ile ilişkili görülmemek için elinden geleni yapıyor. Hâl böyleyken HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin “Kürdistan’da biz kazanacağız. Batıda da AK Parti ve MHP’ye kaybettireceğiz” açıklaması ve cezaevinde bulunan eski Eş Genel Başkan Selahattin Demirtaş’ın “İktidarı ve devleti zorbalıkla, hukuk dışılıkla elde tutmaya çalışan bir gücü sınırlama, geriletme adına sistem içi başka güçlere dolaylı olarak imkân yaratmak bu dönem için doğru ve uygun bir taktik hamledir” açıklamalarını tartışmaya açmak gerekiyor.

HDP’nin batıda 7 büyükşehirde aday çıkarmama kararı iki sebepten dolayı yanlış. Bunlardan birincisi sağ bir bloğa verilen üstü kapalı destek. Selahattin Demirtaş, her ne kadar “Biz CHP veya başka partiye oy verin demiyoruz” dese de AKP-MHP bloğu karşısında ‘demokrasi güçleri’ sözleri CHP adaylarına işaret ediyor. CHP’nin tüm kritik dönemeçlerde aldığı

İKTİDARIN “HDP KARŞITI” SEÇİM KAMPANYASI Yerel seçimleri, beka yani varlık yokluk mücadelesi olarak ele alan AKP-MHP ittifakı, kampanyalarının merkezine HDP karşıtlığını yerleştirmiş durumda.

Cumhurbaşkanı Erdoğan her AKP mitinginde HDP Eş Başkanı Sezai Temelli’nin görüntülerini izletiyor. İstanbul Beylükdüzü’nde Temelli’nin konuşmalarını izlettikten sonra şunları söyledi: “Bu adam Sezai Temelli denilen adam, temelsiz, bu adam Kürt de değil ama benim Kürt kardeşlerimi istismar ediyor. Sen Kürdistan’ı çok seviyorsan Irak’ın kuzeyinde Kürdistan bölgesi var. Buyur git o Kürdistan’a.” İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise İzmir’de yaptığı konuşmada “O Pervin Buldan denilen kadın böyle yumuşak görünür ama zehirli di-

Konuşmacı: Volkan Akyıldırım

tavırlar düşünüldüğünde bu tavrı anlamak zor. Tüm savaş tezkerelerine ve dokunulmazlıkların kaldırılmasına oy vermiş, AKP ile milliyetçilik yarıştıran, muhalefetini Suriyeli mültecilere düşmanlık ve çözüm süreci karşıtlığı üzerinden kuran bir partinin adaylarına daha önce HDP’ye, dolayısıyla barışa, özgürlüğe ve demokrasiye oy vermiş insanlar neden oy versinler? Ancak CHP’ye verilen desteğin daha vahim bir boyutu var: CHP sadece CHP’den ibaret değil, MHP’den kopan Meral Akşener’in İP’i ile ittifak hâlinde. Bu parti faşist bir gelenekten gelenler tarafından oluşturulan ırkçı bir parti.

Kemal Kılıçdaroğlu, yıllardır olduğu gibi, “hepsini sevdiğini” söylediği, ülkücülerle ittifak kurarak onların meşrulaşmasına zemin hazırlıyor ve ne yazık ki HDP seçim taktiğiyle, bu sağcılığın karşısında sol bir alternatifin oluşmasının zeminini hazırlayamıyor. Bu ittifak pek çok şehirde İP üyesi ırkçıları ve faşistleri aday gösterirken, Ankara’da “Benim geldiğim yer belli” diyen eski MHP’li Mansur Yavaş’ı CHP adayı yapıyor. Yani Türkiye’nin ana akım politikasında bir tarafta AKP ile ittifak yapan MHP, diğer tarafta CHP ile ittifak yapan İP’in olduğu, sağın en ırkçı figürlerinin politikaya aktif bir etkide liyle beraber bu seçimde ‘40 yıllık mücadelemizi taçlandırmak için sandığa gideceğiz” demişti.

Milliyetçilik etrafında AKP ve MHP seçmenlerini konsolide etmek isterken, CHP ve İP seçmenlerini de etkilemeye çalışıyorlar. HDP’nin Batı’da aday göstermemesi ve seçmenlerini CHP’ye oy vermekte serbest bırakmasını kullanarak, CHP-İP ittifakının bir “terör ittifakı” olduğu fikrini işliyorlar. Buradaki bir amaç da Akşener’in İP’inin önünü kesmek, ülkücü oyların MHP’de toplanması.

Muhalefetin tutumu Kendilerinin en az rakipleri kadar milliyetçi olduğunu savunan CHP ve İP, iktidarın “HDP karşıtı” kampanyasına yanıt verebiliyor mu?

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bu polemiğe katılmazken, mitinglerde şöyle şeyler söylüyor: “Ben bütün ülkücüleri seviyorum. Ülkücülük ne demektir? Bir insanın ülküsü kadar değerli bir şey olabilir mi? Vatan ülküsü,

bulunabildiği iki sağcı blok var ve HDP seçim taktiğiyle bu iki bloktan birini desteklemiş oluyor.

22 Mart (19:00) Otoriter sağın yükselişi ve direniş

İkincisi hata ise 2014 seçimlerinde “Tatava yapma, bas geç” tavrında ortaya çıkan AKP’ye karşı her türlü gücü veya ittifakı desteklemenin kazandıracağı görüşü. Bu, Türkiye’deki kutuplaşmayı olduğu gibi kabul eden ve AKP’nin ancak AKP karşıtı tüm güçler yan yana getirilirse yenilebileceğini savunan bir tavır. Ancak her seferinde kendinden çok emin çıksa da, bugüne kadar sayısız defa yanlışlanmış ve AKP’nin yenilmesini engelleyen bir tavır. HDP, batıda aday çıkarmama tavrıyla aslında daha önceden kendisine karşı söylenmiş “Tatava yapma, bas geç” tavrını güçlendiriyor.

Adres: Serasker Cad. Nergiz Apt. No:88-90 Kat 3 Kadıköy İletişim: 05334479709

HDP, elbette kayyum atanan şehirlerde meşru belediye başkanlarını seçtirmeyi amaçlayarak asıl tabanına sahip çıkıyor ancak 7 Haziran 2015’ten beri Türkiye politikasının en önemli noktasında olan bir parti için mevcut seçim taktiği sol bir alternatifin oluşmasına da, AKP-MHP’nin geriletilmesine de yaramıyor. bayrak ülküsü, insan sevgisi, bütün herkesi kucaklamak.” İktidarın 6 milyon HDP seçmenini “terörist” olarak görüğünü söyleyen İP lideri Meral Akşener ise “eğer böyleyse gereğini yapın” dedi.

Akşener, faili meçhullerle anılan 1990’ların İçişleri Bakanı olarak “terörle mücadeledeki” rolünü hatırlatarak “gereğini yapın” diyor.

Erdoğan, “HDP seçmenleri değil seçtikleri terörist” diyerek Akşener’i yalancılıkla suçladı.

Cumhurbaşkanı’na hakaret davası açtı ve şöyle dedi: “Birileri şuan cezaevinde süre dolduruyor aynı yola sen de düşebilirsin. Neden? Cumhurbaşkanı’na iftira atamazsın. Hanımefendinin kaçacak deliği de yok. Çünkü o milletvekili de değil. Onunla hemen hesaplaşacağız. Onun hesabı ağır olacak.” İktidar, rakip iki milliyetçi partiyi milliyetçilikle vuruyor. CHP ve İP ittifakı ise sağcılığı sebebiyle bu sert saldırıya yanıt üretemiyor.

Konuşmacı: Ferda Keskin

Fatih 15 Mart (19:00) Sosyal hareketlerin kendiliğinden karakteri Konuşmacı: Yıldız Önen 22 Mart (19:00) Kürt sorunu: Bir adım ileri, iki adım geri Konuşmacı: Şenol Karakaş Adres: Kemer Cafe (eski Ehibbâ) Zeyrek Mah. Haydar Bey Cad. No: 31 - Fatih İletişim: 05547307216

Ankara 16 Mart (15:00) Tüm göçmenlere özgürlük!

Konuşmacılar: Ezgi Koman Hakan Ataman Can Irmak Özinanır Adres: Chile Minor Coffee&Book – Remzi Oğuz Arık Mah. Paris Cad. 49/B Çankaya İletişim: 0 535 8842122

İzmir 16 Mart (16:00) Hepimiz göçmeniz, ırkçılığa hayır Konuşmacılar: Nursen Aslan Deysem Siti Fırat Ali Adres: Karakedi Kültür Merkezi 1462. Sokak No:20/1 Alsancak İletişim: 0 507 3044567

Tekirdağ 16 Mart (14:00) Irkçılığa karşı mücadelede insan kalma sorumluluğu Konuşmacılar: Hasan Fehmi Özer Hasan Uyar İsmail Karaavcı Adres: Ertuğrul Mah. Demir Sok. No:51, D.3 Süleymanpaşa İletişim: 0 533 2334150

AKTİVİZM

“IRKÇILIĞA KARŞI EZİLENLERİN DAYANIŞMASINI BÜYÜTECEĞİZ”

Geçen yıl Londra’da yapılan büyük yürüyüş

“Hepimiz Göçmeniz – Irkçılığa Hayır” kampanyası aktivisti Ozan Tekin’e, 16 Mart küresel etkinliklerini sorduk.

16 Mart’ta İstanbul, Ankara, İzmir ve Tekirdağ’da etkinlikler düzenliyorsunuz. Eylemler bir çok ülkede olacak değil mi?

Mülteci “krizinin” patlak verdiği son birkaç yılda, dünyanın çeşitli yerlerinde, 21 Mart’a en yakın olan hafta sonunda yükselen ırkçılığa karşı eylemler yapılıyor. Biz de bu hareketin bir parçası olarak iki yıldır uluslararası ırkçılık karşıtlarıyla aynı anda, Türkiye’de mülte-

cilere yönelen ırkçılığa karşı işler örgütlüyoruz.

Bu sene dünya çapında nasıl etkinlikler olacak?

En az 22 ülkede, en az 42 şehirde eylemler düzenlenecek.

Etkinlikleri koordine eden web sitesi worldagainstracism.org.

Brezilya’dan Güney Kore’ye, İngiltere’den ABD’ye, Türkiye’den Yunanistan’a çok geniş bir coğrafyadan bahsediyoruz.

Bu ülkeler, göç akınının yaşandığı yerler. Ve hepsinde sağcılar, milliyetçiler, ırkçılar göçmenleri hedef alıyor.

ABD’de Trump, Meksika sını-

“SAĞA KAYIŞ VE IRKÇILIK KÜRESEL BİR MESELE” “Hepimiz Göçmeniz – Irkçılığa Hayır” kampanyasından Deniz Güngören’e 16 Mart eylemlerinin neden önemi olduğunu sorduk.

Muazzam sağcılaşan bir siyasi ortamdayız. Önümüzde yerel seçimler var fakat sağcı partilerden gösterilen solcu adayları konuşmak zorunda bırakılıyoruz. Senelerdir hiçbir engel tanımadan sokakta muhalefete devam edebilen tek güç olan kadın hareketinin dahi bu seneki 8 Mart yürüyüşü "ezanı ıslıkladılar" türünden iftira dolu saldırılarla engellendi.

Tüm bu ortamda hükümete sağdan muhalefet edenler ise sürekli Suriyelileri hedefe koyan ırkçı hezeyanlar üzerinden siyaset yapıyor. Böylesi bir muhalefet herhangi bir değişim getirmek bir yana dursun, hükümetin bekasının sigortası

rına göçmenlere karşı duvar örüyor. Ancak orda ırkçılık karşıtları da var ve New York ile Washington’da ırkçı kapitalist başkana “dur” diyecekler.

Brezilya’da Bolsonaro’ya karşı sokakta olacağız. Avrupa, dünyanın en zengin bölgesi. Hükümetler birkaç milyon mültecinin koca kıtaya gelmemesi için yapmadıklarını bırakmıyorlar.

Limanlarını kapatıyor, duvarlar örüyorlar. Biz yükselen otoriterliğe ve ırkçı sağa karşı, işçi sınıfının ve ezilenlerin sesini örgütlüyoruz.

Neyi hedefliyorsunuz?

Geçtiğimiz yıl içerisinde Ber-

gibi çalışıyor.

Türkiye’de dört milyon Suriyeli yaşıyor, bu pek çok Avrupa ülkesinin toplam nüfusundan fazla. Bu insanlar senelerdir burada çalışıyor ve üretiyor üstelik bunu çok ucuza yapıyorlar. Dört milyon insanın hiçbir iş güvencesi olmadığı gibi hiçbir siyasi gücü de yok, yani yaşadıkları ve çalıştıkları yerin nasıl olması gerektiğine dair hiçbir söz hakları yok. Dahası, kendilerine yönelik saldırılara cevap verme şansları da yok.

Kültürel kutuplaşma üzerine kurulu bugünün siyasi kampları arasındaki çekişme hiçbir değişim vâdetmiyor. Aralarındaki denge değişse bile aynı neo-liberal ve sağcı politikaların başka tarz bıyıklı adamlar tarafından yürütülmesinden başka bir anlama gelmeyecek.

Milyonlarca Suriyeliye altın bilezik muamelesi yapan hükümet ve mikrop gibi gören muhalefetin tümüyle dışında, Su-

lin’de ve Londra’da 250’şer bine yakın kişi, ırkçılığa karşı sokağa çıktılar. Brezilya’dan ABD’ye her yerde direnenler var. Yunanistan’da ırkçılık karşıtı hareket çok güçlü ve ciddi bir Nazi partisiyle mücadele ediyor. Biz ırkçılığın işçi sınıfını böldüğünü söylüyoruz. Sıradan insanlar, kendi sorunlarına ancak birleşirlerse çözümler üretebilirler. Bu yüzden, çağrımızda da denildiği gibi, aşırı sağın ve otoriterleşmenin endişe veren yükselişine karşı biz çoğunluğuz. Ve daha geniş hareketler inşa ederek, ırkçıları ve sağcı hükümetleri susturmalıyız.

Birleşirsek kazanırız!

riyelilerle dayanışmayı ve onların eşit yurttaşlar haline gelmelerini merkezine koyan, özgürlükçü ve ırkçılık karşıtı bir hareket bu iki kampa sıkışmış insanlara bir alternatif tahayyülü vermedikçe altında kaldığımız baskı azalmayacak.

Ayrıca sağa kayış ve ırkçılık su götürmez biçimde küresel bir mesele. 16 Mart ise tüm dünyada ırkçılık karşıtlarının, taleplerini en güçlü biçimde dile getirdiği bir uluslararası dayanışma ve eylem günü.

Türkiye’de sıkışmışlık ve izole olmuşluk duygusu çok yaygın, bu yüzden meselenin uluslararası karakteri sıklıkla gözden kaçıyor. Bu yüzden yalnızca Suriyelilerle dayanışmak için değil, üzerimizdeki ölü toprağını silkelemeye başlamak ve tüm dünyada değişim isteyen, ırkçılığa geçit vermemeye kararlı milyonların parçası olduğumuzu hatırlamak açısından da 16 Mart’ın ses getirmesi çok önemli.

11

IRKÇI SALDIRILARA KARŞI DİRENİŞİ ÖRGÜTLEYECEK SİYASİ BİR ODAK YOK “Hepimiz Göçmeniz – Irkçılığa Hayır” kampanyası aktivisti Sibel Erduman’a 16 Mart eyleminin önemini sorduk Hepimizin bildiği gibi ırk denilen bir şey yoktur ve köle ticaretiyle servetin batıya akmasından sonraki zaman sürecinde gelişen kapitalist dönemde oluşmuş ve sömürü mekanizmasının doğalmış gibi işletilmesine olanak vermiştir. Fakat ırk ayrımcılığı günümüzde de hiç olmadığı kadar önemli bir durum olarak kendisini gösteriyor.

Dünyadaki gittikçe yükselen aşırı sağın kendisine zemin bulmasına yarayan ırk ayrımcılığı küresel ekonomik kriz ve göç dalgasıyla güçlendi. Ve iklim değişikliği ve kaynak paylaşımı için çıkan savaşlar olduğu sürece de kriz ve göç artarak devam edecektir.

Devam edecektir çünkü tüm dünyada tek ekonomik düzen var o da kapitalizm.

Kendisini eşitliksizler ve ayrımcılık üzerine inşa eden kapitalizm göçmen sorununun da göçmen düşmanlığının da kökenidir. Avrupa devamlı göç alan bir yer ama göçmenlere yönelik yapılan ırkçılığa karşı da bir direniş hareketi var. İlk defa kendi sınırları dışında Suriye’den gelenlere kapılarını açan Türkiye’de Suriyelilere yönelik gittikçe artan ırkçı saldırılara karşı direnişi örgütleyecek siyasi bir odak yok. Suriyelilere yardım yapan pek çok birey ve stk mevcut o anlamda insani açıdan kayıtsızlık söz konusu değil ama siyasi kayıtsızlık söz konusu olan. Muhalefet de üstelik bu ayrımcılığı bırakın eleştirip tavır almayı Suriyelileri evlerine gönderme konusunda iktidarla yarışıyor. O anlamda Hepimiz Göçmeniz kampanyası siyasi düzeyde yapılan ayrımcılığın ırkçılık boyutunun açığa çıkarılması ve somut olarak göçmenlerin burada kalma koşullarını kolaylaştıracak “Mültecilik hakkının” tanınması talebiyle yola koyuldu. Türkiye’de Avrupa’da olduğu kadar göçmenler üzerinden kendini gösteren aşırı sağ akımlar yok denilebilir ama unutmayalım Avrupa’daki en büyük ırkçı parti Türkiye’de. Ve Suriyelilere yapılan saldırılar oldukça organize bir şekilde gerçekleşiyor. Bu organizasyonun da bu kadar büyük ırkçı bir partiye sahip bu ülkede bazı kızgın halk kitlelerinin kendiliğinden bir hareketi olma ihtimali düşük.

Dolayısıyla bizim de Suriyelilerin burada kalma haklarını savunarak başlattığımız bu kampanya ırkçılığa genel olarak karşı bir odak oluşturmak derdinde. Gelin siz de katılın, göçmenlerle birlikte dayanışalım.

DEVRİMCİ ANTİKAPİTALİST HAFTALIK GAZETE

Z Yayıncılık ve Tanıtım Hizmetleri Ltd. Şti. • Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Meltem Oral • Adres: Serasker caddesi, Nergis Apt, No:88, Kat: 3, Kadıköy, İstanbul • Baskı: Akademi Matbaacılık: Davutpaşa Cad. Güven Sanayi Sitesi, C Blok, No: 230, Topkapı/Istanbul - Tel: 0212 493 24 67-68-69 Yerel süreli yayın, haftada bir yayınlanır • www.sosyalistisci.org

-

KÜRESEL CATISMALAR VE KRİZLER ARTIYOR

ÖZDEŞ ÖZBAY

yor.

Geçtiğimiz haftalarda Hindistan ve Pa-

Dünya ekonomisindeki kötüye gidiş ve Brezilya, Hindistan, Pakistan, ABD, Rusya, İran, Çin gibi dünyanın en büyük ekonomik ve askeri güçlerinin sağcı ve aşırı sağcı hükümetler tarafından yönetilmesi büyük tehlike barındırıyor.

kistan arasında yaşanan askeri çatışmalar tüm dünyayı tedirgin etti. Ancak son yıllarda buna benzer birçok krize şahit olmuştuk. Katar krizi, Kore krizi, onlarca yıldır süren İsrail-Filistin çatışmaları ilk akla gelenler. Bu krizlerin ve çatışmaların en büyükleri bugün hâlâ devam ediyor.

Afganistan’da ABD işgalinden beri sürmekte olan iç savaşta toplamda 2 milyona yakın insanın öldüğü söyleniyor. 2019’un ilk iki ayında bile 2 bine yakın ölüm yaşandı. ABD işgalinden önce de Rusya tarafından işgal edilen ülke on yıllardır savaş ve açlıkla boğuşuyor. İki ülke için de stratejik bir konumda olması nedeniyle savaş bitecek gibi durmuyor.

Afganistan’dan sonra en fazla ölümün yaşandığı çatışmalar Suriye ve Yemen’de oldu. İki ülkede de iç savaş devam ediyor.

Bu ülkelerdeki savaşlara “vekâlet savaşları” denmesinin nedeni yine arka planda ABD ve Rusya emperyalizminin savaşan taraflara destek veriyor olmaları.

En son Hindistan ve Pakistan orduları arasında yaşanan çatışmalar ise iç savaşların ötesine geçen en ciddi çatışmalardı. Nükleer silah sahibi iki ülkenin ordularının bu şekilde karşı karşıya gelmesi tüm dünyayı ayağı kaldırdı. Grevler ve kadın eylemle-

MARKSİST SÖZLÜK SOSYALİZM İşçi sınıfı hareketinin çeşitli dönemeçlerinde devrimciler kendilerine sosyalist demeyi tercih etmişlerdir. 19. yüzyılda Karl Marx ve Friedrich Engels, kendilerini komünist olarak tanımlamışlar, daha sonra bu terim sosyalizme dönüşmüş ve Almanya’da Sosyal Demokrat Parti’nin kuruluşuyla beraber tüm dünyadaki sosyalistlere, sosyal demokrat adı verilmeye başlanmıştır. Daha sonra sosyal demokrat partilerin I. Dünya Savaşı’nda işçi hareke-

Hindistan-Pakistan sınırı

riyle sarsılan Hindistan’ın aşırı sağcı hükümeti Nisan’da yapılacak seçimler öncesi militarizmi ve milliyetçiliği yükselterek gerileyen prestijini toparlamayı umuyor.

Ancak bu çatışmanın arkasında da iki küresel emperyalist devlet var. Çin son yıllarda Pakistan’a milyarlarca dolarlık yatırım yaptı, binlerce kilometre demiryolu döşedi. Öbür tarafta Hindistan, ABD ile yakın ilişkiler içerisinde ve Çin-Hindistan sınırı da iki ülke arasında sürmekte olan bir sorun.

Bunlar dışında sıcak çatışmalara dönmese de Kuzey Kore ve Güney Kore arasında geçen yıl nükleer tehditlere varan bir gerilim yaşanmıştı. Bu iki ülkenin arka planında da ABD ve Çin rekabeti var. Trump her ne

tine ihanet etmesi, Bolşevikler ve onların öncülüğünde kurulan III. Enternasyonal’e bağlı örgütleri tekrar komünizm sözcüğünü kullanmaya itmiştir. Ancak kısa bir süre sonra Stalinizm’in yükselişi ile dünyadaki komünist partileri bürokrasi iktidarının savunucuları hâline gelmiş ve devrimci Marksistlerin büyük birçoğu kendisini sosyalist olarak tanımlamaya başlamışlardır.

Sosyalizmin tarihi Marx ve Engels’ten de öncesine dayanır. Onlardan önce ütopik sosyalistler, kapitalizmin eleştirisine başlamış daha iyi bir dünyanın nasıl olması gerektiği üzerine düşünmüşlerdir. Ancak ütopik sosyalistlerin anlayışları işçi sınıfını pasif bir güç olarak konumlandırmakta ve onların kendi eylemini yok saymaktaydı.

Marx ve Engels bu anlayışla hesaplaşarak sosyalizmin ancak işçi sınıfının ken-

kadar Kuzey Kore başkanı ile görüşmeler gerçekleştirmiş olsa da henüz çözüm bulunmuş değil.

Bunlar dışında, Trump’ın açıkça tehdit ettiği ve bir darbe girişiminin yaşandığı Venezuela’da bir ABD işgali gündeme gelebilir.

Ekonomik kriz ve mücadeleler 2018’in son aylarında Çin’in ekonomik büyümesi son yılların en düşük seviyesine geriledi. İtalya ekonomisi resesyona girdi. ABD ekonomisi durgunluğa girdi. İMF Başkanı 2019 için “fırtınaya hazır olun” dedi. Türkiye, Venezuela vb. ülkelerde de farklı düzeylerde ekonomik krizler yaşanı-

di eylemi olabileceğini tartıştılar. İşte bu, sosyalizmin en temel ilkesidir. Sosyalizm, işçi sınıfının kendini özgürleştirme eyleminin adı, işçi sınıfının iktidarıdır yani ancak aşağıdan bir eylem olarak ortaya çıkabilir.

Sosyalizm konusunda büyük bir tartışma SSCB, Doğu Almanya, Küba, Çin gibi rejimlerin sosyalist olarak tanımlanıp tanımlanamayacağı konusunda yaşanmıştır.

Solun bir kısmı devlet mülkiyetini sosyalizmin yeterli koşulu olarak görürken Tony Cliff öncülüğündeki sosyalistler, işçi sınıfının kendi eylemi ve iktidarı olmadan sosyalizm olamayacağını savunmuş ve bu rejimlerin devlet kapitalisti olduklarını söylemiştir. SSCB ve Doğu Almanya bizzat işçilerin eylemiyle yıkılmıştır.

Ancak bu sağcı dalgaya karşı hemen her ülkede işçiler direniyor. Hindistan’da on milyonlarca işçi geçtiğimiz aylarda grev örgütlediler. Çin’de grevler ve öğrenci eylemleri yaşanmaya devam ediyor. ABD’de başkanlık adaylığını açıklayan ‘sosyalist’ aday Sanders ve Kongre’ye seçilen sosyalistler işçilerden ve gençlerden büyük destek görüyor. Brezilya’da Bolsonaro’ya karşı daha ilk günden yüzbinlerce işçi sokağa indi. İran’da 2018 kitlesel ayaklanmalarla geçti. 8 Mart’ta tüm dünyada milyonlarca kadın cinsiyetçiliğe ve savaşlara karşı sokaktaydı.

Küresel militarizme karşı verilmesi gereken mücadele tüm ülkelerdeki işçi mücadelelerinin kendi ülkelerinin silahlanmasına ve savaş politikalarına karşı çıkmasından geçiyor. Yeni bir küresel krizden söz edilirken devletlerin askeri harcamalarını düşürmek gerekiyor. Bu bütçelerin sosyal harcamalara aktarılmasını talep etmek hem uluslararası işçi hareketinin çıkarları açısından hem de küresel barış açısından çok önemli.

Devrimci Marksistler açısından tek ülkede sosyalizm mümkün değildir. Sosyalizm ancak bir dünya sistemi olarak ortaya çıkabilir. Bununla beraber sosyalizm, komünizme giden bir evredir. Sosyalizmde bir önceki toplumun çelişkileri tümüyle yok olmamıştır, zaten tam da bu sebeple işçi sınıfı kendisini bir egemen sınıf yani devlet olarak örgütlemek zorundadır. Bu evrede işçi sınıfı iktidarı ele geçirdiğinde sömürünün maddi temelini parçaladığı ve bu yolla kendisini bir yarı-sınıf hâline getirdiği için tüm dünyada proletaryanın iktidarı ile işçi devleti de sönümlenmeye başlayacaktır. Komünizm ise devletin sönümlendiği aşamaya verilen isimdir.

Can Irmak Özinanır