extra: zestien pagina’s o’neill
5,95 euro | No.2 ‘10
Surfblad voor de lage landen Erik Stoopman, Marokko. Foto: Joey den Beer
6 Surf Mag.
ups and downs thomas koenen Chillen in chili
no.2 2o1o
la vie au
cover-2010_nr2_2.indd 1
07-05-2010 13:58:38
Untitled-1 2
28-02-11 16:16
Untitled-1 3
28-02-11 16:17
Untitled-2 2
28-02-11 16:20
Untitled-2 3
28-02-11 16:20
inhoud P 0 8 I nt r o
P10 G a l ler y Moois uit Holland.
P16 G o d went su r f i n g ... P18 Su r f S cience Lokalisme als economisch systeem.
P 22 L a v ie au M a r oc
Word nu abonnee van 6 surf mag. en profiteer van de Speciale welkomStactieS! Surf naar www.Soulonline.nl of bel met 010-4090099 en Sluit je abonnement af!
Fotograaf Joey den Beer zat afgelopen winter drie maanden in Marokko. Een fotoverslag.
Foto: Joey den Beer
P 3 0 Ch i l len i n Ch i l i Bob van den Hoogenband op avontuur in Chili, het land van de rauwe, ongerepte natuur met lange golven, koud water en harde off shore.
P4 0 Up s a nd D ow n s Thomas Koenen, portret van een surfer.
P46 G a l ler y Moois uit Holland.
P56 C olu m n Frank van de Ruit schijnt zijn licht op de hedendaagse surfscene.
P5 8 Q u i ver H a n s v a n den Br oek Wie rijdt wat in Nederland?
P6 0 Su r f Ba si x s
Het lijfblad voor de eigentijdse man.
Een paar simpele tips maken het verschil.
P62 Vr a a g het de f y sio Knieklachten?
P6 4 T u s s en w a l en s ch ip Thomas van Dijk over avontuur.
P6 6 Pl a n B
Soul Media is the proud publisher of: 6 Surf Mag. Access kiteboard magazine Motion windsurf magazine Taste snowboard magazine White freeski magazine Hoofdredactie Martijn Boot, martijn@soulonline.nl Uitgevers Arno Weel, arno@soulonline.nl Mikel Mac Mootry, mikel@soulonline.nl
Who needs Hossegor? Een Zeeuwse crew in de Vendee.
Eindredactie Alexander van Oosten
P72 L o c a l Her o
Vormgeving en realisatie Tot en met ontwerpen, info@totenmetontwerpen.nl
Belevenissen van Hollands nieuwste held.
P 74 E x it 6
Bladmanagement Michiel Funke, michiel@soulonline.nl Tel. 0031-(0)251-674911
Sales Jochem Laan, jochem@soulonline.nl Jorik van Mechelen, jorik@soulonline.nl Medewerkers Sophie Ooijevaar Willem Rikkelman Thomas de Graaf Thomas van Dijk Sander Pauw (Holani) Frank van de Ruit Tim Binkhorst Kasper Boonstra Mathijs de Vaan Bob van den Hoogenband Hans van den Broek Fotografie Joey den Beer Ray Max Ruben Snitslaar Arthur Lavooy Danny Bastiaanse
Koen Veldman Jan Bijl Alex Buiter Willem de Kam Alexander Klein Bryan Derballa Nisim Aton René Dekker Leonela Andrade Philip Muller Maarten Huisman Gert Jan de Koning Jeff Arnoldus Verspreiding Nederland Betapress, Gilze Verspreiding België AMP, Brussel Abonnementen Abonnementen op de magazines van Soul Media kunnen worden aangevraagd op www.soulonline.nl. 6
Surf Mag. komt in 2010 4 keer uit. Een abonnement kost €23,80 per jaar.
van de abonnementsperiode door ons ontvangen te zijn.
Verhuisberichten kunnen per mail of post naar onderstaand adres:
6 Surf Mag.is een uitgave van Soul Media Postbus 478 1900 AL Castricum tel 0031-(0)251-252350 fax 0031-(0)251-674378 mail info@soulonline.nl
Nederland Soul Media Abonnementen Postbus 63 2900 AB Capelle aan den IJssel Tel: 010-4090099 @mail: abonnementen@soulonline.nl België Partner Press Klein Eilandstraat 1 1070 Brussel Tel. 0032-(0)2-5564140 Fax 0032-(0)2-5251835 @mail : partnerpress@ampnet.be
© Artikelen uit 6 Surf Mag. mogen alleen met schriftelijke toestemming van de hoofdredactie wordenovergenomen. Het ongevraagd opsturenvan dia’s en/of foto’s (ook digitaal) geschiedt op eigen risico.
Je abonnement loopt automatisch door totdat je opzegt. Opzeggingen dienen uitsluitend schriftelijk te gebeuren en 6 weken voor het einde
Inhoud
inhoud1.indd 6
07-05-2010 12:02:19
SURF TILL YOU CAN’T KEEP YOU YOUR U R E YES OPEN. DREA M OF SURFING. THEN SURF SOME MORE. ISLAND PROTEST MAKES TRIPS TO THE SHORE OBSOLETE. PROTEST TO GET THERE. PROTEST.EU
RIDER: MELVIN LIPKE
Protest_Surf6_3_240x220_.indd 1 Untitled-3 1
25-06-2010 13:53:48 28-06-10 09:55
Foto: Willem de Kam
V E RWAC H T I NG Het gonsde al dagen van de geruchten. Hoewel Windguru en Magicseaweed niet wisten te overtuigen, waren de welingelichte bronnen zeker van hun zaak. Uiteraard waren er ook pessimisten, maar die verstomden in de maalstroom van goed nieuws. Er was swell onderweg. Het zou niet zomaar een gemiddeld surfdagje worden. Nee, er was een klassieker in de maak. Op de diverse surffora en het niet meer weg te denken Facebook regende het superlatieven. Woorden als classic, headhigh, offshore, barrels en epic waren niet van de lucht. Ik behoor zelf niet tot de welingelichte bronnen, maar laat me graag meeslepen in de alom heersende juichstemming. Ik had er zelfs mijn wekker voor gezet. Een eerste surfcheck op het internet bracht nog niet de gehoopte overtuiging, maar de geruchtenstroom was zo hardnekkig dat ik wel moest gaan. De boeien liegen tenslotte niet en die 8
intro.indd 8
fladderwind die nu nog schuin uit zee kwam, zou absoluut offshore draaien. Eenmaal op het strand heerste er vooral teleurstelling. Er stond surf, maar het gedroomde scenario met offshore barrels hield geen stand. Misschien lag het aan het getij of moest dat regenfront nog overtrekken, maar de kans dat het daadwerkelijk classic ging worden leek bijzonder gering. De tijd van op goed geluk naar het strand rijden ligt inmiddels ver achter ons. Met een oneindige hoeveelheid informatie tot onze beschikking, genoeg goed ge誰nformeerde experts die hun mening geven en meerdere media om informatie en ervaringen 'realtime' te delen, is het scoren van goede surf een haast wetenschappelijke aangelegenheid geworden. Naast onverwacht goede surfmomenten levert dat ook hooggespannen verwachtingen op. De hoop op goede omstandigheden wordt zodanig vertaald naar concrete
voorspellingen en verwachtingen dat het in de praktijk bijna alleen nog maar tegen kan vallen. Nederland kent zijn goede dagen, zonder meer. Maar wie echt wil genieten van de golven in de Lage Landen onthoudt die ene gouden regel: verwacht niet teveel en het kan alleen maar meevallen. Starend over een verwaaide line-up checkte ik op mijn iPhone nog maar eens het laatste nieuws. Ik voelde me bestolen. Ondanks de niet te ontkennen realiteit wilde ik maar niet geloven dat die klassieke condities niet meer zouden komen. Na nog een halfuur data crunchen en over de zee staren besloot ik, ondanks de wind en het gebrek aan offshore barrels, het er toch maar op te wagen. Het werd een lekkere sessie. Misschien niet de golven waar ik op gehoopt had, maar beter dan verwacht. Martijn Boot
Intro
07-05-2010 11:48:41
Gallery Mo o i s ui t Hol l a n d
10
Gallery
voorjaar_gallery.indd 10
07-05-2010 11:01:46
yannIck de JaGer. sequence: alex Buiter
ray Max
6 Surf Mag.
voorjaar_gallery.indd 11
11
07-05-2010 11:01:50
Mark van Meerkerk. Foto: Koen Veldman Rechts: Pascal van der Mast. Foto: Arthur Lavooy
Koen Veldman
12
Gallery
voorjaar_gallery.indd 12
07-05-2010 11:01:54
6 Surf Mag.
voorjaar_gallery.indd 13
13
07-05-2010 11:01:54
O'Ne i l l Hy pe r f re a k c a m pa i g n
Op vrijdag 11 juni
O z l i n e s S u r fs h o p
komt de Roxy Tour
Ozlines Surfshop heeft zijn deuren geopend onder
naar Vandenberg
de rook van Corus en heeft een van de beste breaks
Surf in Zandvoort.
in de achtertuin. Op het strand van Wijk aan
boardshort van O’Neill is een speciaal
In de winkel
Zee is de kleine winkel verrezen die in bijna alle
computerspel ontwikkeld. Een zogenaamd
kunnen meiden zich professioneel laten stylen.
surfnoden voorziet. Voor boards, wetsuits, leashes,
3d-augmented realityspel waarbij je, zittend voor
Je wordt in de nieuwste trendy kleren van Roxy
wax of vinnen ben je hier aan het juiste adres.
je eigen computer (je moet wel een webcam en
gehesen en krijgt bijpassende make-up waarna er
In de winkel vind je een uitgebreid assortiment
breedbandinternet hebben), zieke barrels kunt
een fotoshoot plaatsvindt. Tevens zijn er op het
aan boards van onder andere Resin8, Town and
scoren. Hou gewoon de Hyprfreak-marker uit
strand surf- en yogalessen waaraan je deel kunt
Country, Sharp Eye, Classic Malibu, Addiction, Sol
de O’Neill advertentie achter in dit blad voor je
nemen. Inschrijven doe je bij Vandenberg Surf op
Life en UWL. Daarnaast is er een ruim aanbod van
webcam en cruisen maar. De game zelf is al super
nummer: 023-5718600.
wetsuits van onder andere Rip Curl en C-Skins.
vet, maar om het allemaal nog net even wat vetter
Ook Dakine en FCS zijn goed vertegenwoordigd. Bij
te maken kun je met de game een trip winnen naar
Ozlines kan je natuurlijk ook terecht voor huur en
de World Cup of Surfing in Hawaii. Surf naar www.
lessen. Meer info: www.ozlines.com.
oneill.com/hyperfreak en win die trip!
Ro x y To u r b ij Va n d e n be r g Surf Zandvoort
O’Ne i l l No r t h S e a Ba t t l e
Ter introductie van de nieuwe Hyperfreak-
Op 29 en 30 mei strijden Nederland en België om de eer en € 650,- aan prijzengeld. Domburg zal het strijdtoneel vormen voor deze battle van de Lage Landen. Jan Sanstra van Sportshop Domburg
De vriendelijke mensen van Protest geven samen met 6 Surf Mag. een aantal mooie boardshorts weg. Met deze boardshort ga je lekker fris de zomer in. Hij is gemaakt van honderd procent polyester en zit super lekker, maar dat kan ook niet anders met zo’n relaxed passend shortje! Wil jij zo’n short winnen? Mail ons wie de winnaar van de februari-editie van het ‘to get there’-fonds van Protest was. Check voor meer info www.protest.eu. Stuur je inzending naar info@soulonline.nl o.v.v. Protest prijsvraag en vergeet niet je maat te vermelden!
S u r fa n d Be a c h C a m p s S u r f ja m
tekent voor de organisatie ter plaatse en staat
SurfandBeachCamps organiseert in de
erom bekend de weergoden op zijn hand te hebben.
herfstvakantie (16 tot en met 23 oktober) samen
Het wordt een pure shortboardcontest met per
met Protest en de HSA de Surfjam in Moliets.
land 24 mannen en acht vrouwen. De wedstrijd
Tijdens de week wordt de NK-finale gesurft en
maakt deel uit van de pas opgerichte Belgian Pro
wordt er goed gefeest met bands, dj’s en barbecues.
Tour, een nieuw klassement dat bestaat uit vier
En er staat een miniramp! Samen met de Belgische
shortboardwedstrijden in België, Nederland en
Surf Federatie organiseert SurfandBeachCamps
Frankrijk. Uiteraard zal na de wedstrijd het bier
ook het BK in Vieux Boucau van 30 oktober tot en
rijkelijk vloeien en kunnen de voetjes van de vloer.
met 6 november. Daarnaast organiseert de BSF
S A IKO
Inschrijven kost € 25,- inclusief eten, drinken,
ook een ‘Pro-tour’ met verschillende contests
Er staat dit jaar weer veel op het surfprogramma
party en een event t-shirt. De Belgen doen dat op
door Europa. Van 21 tot en met 26 augustus is het
van SAIKO. Naast het populaire surfcamp in
www.surfingbelgium.be, de Nederlanders op www.
SurfandBeachCamps host van de Protest Pro in
Zarautz (18+) kan je ook naar het kleinere
hsa.nl. Hier lees je ook of de wedstrijd doorgaat en
Moliets! Meer informatie:
surfcamp in Loredo (20+). Beide camps liggen
wat de voorspellingen zijn.
www.surfandbeachcamps.com.
in Spanje en bieden goede golven op een lekkere beachbreak. Je kan echter ook deelnemen aan
Te s t i n g, t e s t i n g
een aantal avontuurlijke trips. Voor de meer gevorderde surfers is Zuid Afrika of Costa Rica the
Van polyester tot epoxy, van shortboards tot sup’s,
place to be. Sportieve chicks kunnen in Marokko
van fishes tot noseriders en van singlefins tot
surfen tijdens de Girlz Only trips. Voor je eerste
quads, het ideale board vind je door te testen.
surfervaring, het vinden van de ultieme golf en
Stretch, Strive, Surftech en Futurefins stellen je
relaxte accommodaties ben je bij SAIKO aan het
in de gelegenheid zelf materiaal te testen om je
juiste adres. Check www.saiko.com en maak kans
favoriete board of vinset-up te vinden. Je kunt
op een gratis surftrip!
terecht op de volgende data en locaties: 24 mei bij Skyline in Zandvoort strandtent 13, 29 en 30 mei bij Surfers Paradise in Knokke, 5 en 6 juni bij het het MadNes-festival op Ameland en op 19 juni bij Hartbeach in Scheveningen. Neem wel even een identiteitsbewijs mee. Overigens kun je bij de volgende shops het gehele jaar Futerefins testen: Hartbeach Scheveningen, Hightide IJmuiden, www.4surfers.nl en Steve Skateshop Oostende. Wel even € 50,- borg inleveren en legitimatie laten zien.
14
Ditjes & datjes
News.indd 14
06-05-2010 13:44:55
In t e r n a t i o n a l Surfing Day
Op 20 juni wordt voor de zevende keer wereldwijd de International Surfi ng
S u r f f i l m fe s t i v a l
Day georganiseerd. Op diverse stranden in Nederland wordt uitgebreid
Stichting Free Your Dreams (F.Y.D.) presenteert
aandacht besteed aan deze dag. Bij strandtent Timboektoe in Wijk aan Zee
deze zomer vier Surf Movie Nights op het strand
verrijst voor één keer een echt surfparadijs waar geïnteresseerden gratis
van Zandvoort. Esther Jacobs van O’Neill en
les (voor beginners) en coaching (voor gevorderden) van Ozlines surfschool kunnen krijgen. Ook Protest
Nancy Wesselsz, eigenaresse van van de populaire
en Surfrider Foundation zijn van de partij en alle fotografen van Klatser zijn aanwezig om hun beste foto’s
beachclub The Spot in Zandvoort hebben beiden
te showen en te verkopen. Verder fi lms, feest en barbecue. Ook op en rond het strand van Scheveningen
hun schouders onder het idee gezet, met als
vinden diverse activiteiten plaats. Soul Surfers Foundation en AlohaSurf organiseren, in samenwerking
resultaat een serie van drie Surf Movie Nights
met surfdorp FAST, Surfles, Yordy's surfshop, Dingdocter, de gemeente Denhaag en Hartbeach op 19 en 20
en een Surf ’n Beach Film Festival waarbij het
juni 2010 het International Surfi ng Day Festival. Het gaat helemaal los met diverse workshops, demo’s,
allemaal gaat om de historie en de lifestyle in
fi lms, muziek, tweedehands markt en nog veel meer. Noemenswaardig is ook de Paddle Round The Buoy: de
de wereld van surfen, windsurfen en kitesurfen.
zeerace voor een betere wereld waarvoor Oxbow riders Jason Polokov, Kai Lenny en Levi Siver de kick-off
Check: www.surffi lmfestival.nl voor de data, het
geven. Check www.6surfmagazine.nl voor meer info en het volledige programma.
volledige programma en het laatste nieuws over het
HERO GO PRO HD
Surf ’n Beach Film Festival 2010. Chris Way van Ozlines deelt de stoke! Foto: Ruben Snitslaar
R i ps t a r
voor de wat gevorderde surfers komt Ripstar dit
S t a ge b ij S o u l Me d i a
Bij Ripstar kunnen surfers van alle niveaus
jaar met 2 surfexperience weken in Biarritz. Van
Per 1 september 2010 zoeken wij iemand die een
terecht. Tijdens het MadNes surf en muziek festival
24 juli tot en met 31 juli en/of 31 juli tot en met 7
commerciële en/of communicatieve opleiding volgt.
op Ameland op 4, 5 en 6 juni kun je een gratis
augustus kun je dit custom surfcamp boeken. Wie
Mocht je in februari 2011 stage moeten lopen dan
surfclinic van Ripstar surfi nstructeurs volgen. Heb
nog meer wil, kan vanaf dit jaar ook een trip naar
kun je ook alvast solliciteren. Heb je affiniteit met
je het surfen dan helemaal te pakken dan kun je je
Jeffrey’s Bay bij Ripstar boeken.
boardsports, en kun je op HBO niveau meedenken
skills veel verder ontwikkelen op het kleinschalige
Check www.ripstar.nl.
en –werken, stuur dan een korte motivatie en CV
surfcamp in L'Amelie Plage in Frankrijk. Speciaal
www.cheapbastardz.nl en www.cleverbabez.nl is een exclusieve online shop en community waar je terecht kunt voor de mooiste spullen tegen een lage prijs. Je vindt er regelmatig driedaagse sales van bekende streetstyle-, surf-, skate-, snow- en lifestyleproducten. De kortingen kunnen oplopen tot wel zeventig procent. Je ontvangt een persoonlijke uitnodiging voor online sales en het lidmaatschap is gratis. Bovendien hanteren ze een 'niet tevreden, geld terug' policy. Schrijf je nu in met deze toegangscode: SOULCB001 en maak kans op een Hero GO PRO HD camera met zuignap voor op je board t.w.v. € 330,-. Onder de vrouwelijke inschrijvingen op Cleverbabez.nl verloten ze ook nog eens een waardebon t.w.v. € 100,-.
naar info@soulonline.nl.
Kom ook naar de Aloha Surfshop @ FAST Surfdorp te Scheveningen
erbaar v e l d a a r r oo huis! n i n alles uit v e g a d 2 werk n e n n i b n e ALOHA, NSP, FCS, ONGETEMD, XCEL, OXBOW, ANGULO, BIC, BILLABONG, NIXON en vele andere topmerken tegen topprijzen!!15 6 Surf Mag.
News.indd 15
06-05-2010 13:45:01
WAAR GAAT DE FILM OVER? “‘God went surfing with the devil’ is een film van de Amerikaanse filmmaker Alexander Klein. De film verhaalt over de pogingen die Surfing4Peace onderneemt om surfboards en andere surfbenodigdheden bij de surfers van de Gaza Surf Club te krijgen. Bij deze onderneming ondervinden zij zware tegenwerking van zowel Hamas als het Israëlische leger. Daarnaast volgt de film jonge Israëli’s, Arabische Israëli’s en Palestijnen die, ondanks het geweld, het conflict ontstijgen door middel van hun passie voor surfen.” KUN JE IETS MEER VERTELLEN OVER DE BETROKKEN PARTIJEN? “Surfing4Peace is in 2007 opgericht door de legendarische surficoon Dorian ‘Doc’ Paskowitz, samen met Arthur Rashkovan, Docs zoon David en Kelly Slater. Het doel van Surfing4Peace is om culturele en politieke barrières tussen surfers in het Midden-Oosten te slechten. Gaza is Palestijns gebied, het ligt in het zuidwesten van Israël en is volledig afgesloten van de rest van de wereld. De Palestijnen schieten raketten naar Israël en de Israëli’s beantwoorden met acties van leger en luchtmacht. Dat is zo’n beetje het beeld van de laatste jaren. De Gaza Surf Club bestaat uit een klein groepje mensen dat, midden in die chaos met beperkte middelen, veel plezier beleeft aan de mooiste sport die er is. Surfing4Peace is hun ‘lifeline’ met de buitenwereld.” IN WELKE ZIN? “De isolatie van Gaza houdt in dat er geen blokje wax het gebied in komt, alleen ‘humanitaire’ noodzakelijkheden als voedsel en medicijnen. En ook dat gaat maar moeizaam. Vervelende situatie, ook voor de surfers van Gaza. Surfing4Peace heeft ondertussen een behoorlijk aantal boards, leashes, rashies en meer artikelen ontvangen uit donaties over de hele wereld, maar deze spullen liggen in Tel Aviv in opslag en komen tot dusver Gaza niet in.”
Op 19 juni, aan de vooravond van International Surfing Day, wordt in samenwerking met de Soul Surfers Foundation de film ‘God went surfing with the devil’ vertoond op een groot openluchtscherm in het surfdorp F.A.S.T. in Scheveningen. Surfer, surfcoach en eigenaar van Dutch Surf Experience René Dekker is sinds twee jaar verbonden aan Surfing4Peace, de organisatie die zich inzet om culturele en politieke barrières te slechten tussen surfers in het Midden-Oosten. Voorafgaand aan deze Europese premiere geeft René een korte persoonlijke inleiding bij deze indrukwekkende surfdocumentaire. Beeld: Alexander Klein, Bryan Derballa, Nisim Aton & René Dekker
16
Israel.indd 16
WAT IS JOUW ROL IN DIT VERHAAL? “Naast mijn werkzaamheden voor Dutch Surf Experience ben ik in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken werkzaam als projectleider op de Westelijke Jordaanoever (Westbank). Daar help ik een aantal Palestijnse gemeenten om hun administratie en daarmee hun bestuur te verstevigen. Ik gebruik mijn contacten met de politiek en met bijvoorbeeld de Verenigde Naties om te zien of we niet op een of andere manier die spullen Gaza in kunnen krijgen. Hoe we dat precies doen laat ik even in het midden omdat daar erg veel improvisatie voor gebruikt wordt en ik daarmee mijn contacten in diskrediet kan brengen. Tot dusver hebben we geen succes, maar ik weet zeker dat het een keer gaat lukken. Als we een 'permit' hebben en Gaza te voet in gaan (wat onder voorwaarden wel eens lukt), nemen we al wel een board mee onder de arm en die ‘vergeten’ we dan per ongeluk weer mee terug te nemen.” HOE KWAM JE BIJ SURFING4PEACE TERECHT? “Wanneer ik na mijn werk tijd over heb ga ik naar Tel Aviv waar je kunt surfen. Er staat niet heel vaak surf maar als het er is, kan het verrassend goed zijn. De Middellandse Zee is redelijk diep vergeleken met de Noordzee en je hebt er reef- en beachbreaks. Tijdens een van die surfuitstapjes kwam ik in contact met Arthur Rashkovan. Hij is een bekende local en bleek een relaxte gozer. Ik crashte regelmatig bij hem op de bank en hij was goed op de hoogte van het nachtleven in
God went surfing with the devil
07-05-2010 11:49:52
Gaza on fire!
René '007' Dekker
Tel Aviv. Hij is echter ook een van de mensen achter Surfing4Peace en vertelde me over de uitdagingen waar ze voor staan.” REDEN GENOEG OM JE DIRECT BIJ HUN AAN TE SLUITEN? “Ik heb een zwak ontwikkeld voor de onvoorstelbare situatie daar. Tel er de liefde voor de surf bij op en dan is het alleen maar logisch dat het zo gelopen is.” OP WELKE MANIER WORDEN JULLIE TEGENGEWERKT? “Moeilijk punt om open te bespreken. Want uiteindelijk hebben we wel groen licht nodig van de Israëlische autoriteiten voor de transporten en kunnen we daar zoals je begrijpt nu ook niet te negatief over zijn. De aanvraagprocedure voor de transporten is eenvoudig; de toestemming krijgen is een heel ander punt. Ook via de contacten bij NGO’s (Non Governmental Organisations), zoals de VN, het Israëlische leger en andere belangrijke partijen, is naast enthousiasme ook veel voorzichtigheid en terughoudendheid te bespeuren. Belangrijke reden voor het hermetisch afsluiten van Gaza is dat de Hamas sinds vier jaar een Israëlische soldaat – Gilat Shalit – gevangen houdt in Gaza. Als deze soldaat zou worden vrijgelaten, dan zal er zeer waarschijnlijk snel een versoepeling van het bestand plaatsvinden en zullen er meer goederen in en uit Gaza getransporteerd kunnen worden.”
"I k ge b r ui k m ij n c o n t a c t e n m e t d e p ol i t i e k e n m e t b ij v o o r be e l d d e Ve re n i g d e Na t i e s o m t e z i e n of we n i e t o p e e n of a n d e re m a n i e r d i e b o a r d s G a z a i n k u n n e n k r ijge n ." WAT HOOP JE DAT DE FILM, EN DE BIJBEHORENDE PUBLICITEIT, VOOR EFFECT HEEFT? “Een goede zaak behoeft sowieso publiciteit. De publieke opinie wordt hier aan alle kanten van het verhaal gemasseerd. In dit geval is het denk ik ook mooi om te zien dat surfers door middel van hun sport en bijbehorende lifestyle iets trachten te doen aan de situatie daar. Sport verbroedert. Surfen in dit geval zeker en op een speciale manier. Het zou mooi zijn als ondanks alle agressie, spanningen en tegenstellingen in de regio er ooit een dag aanbreekt waarbij de Palestijnse en Israëlische surfers samen het water in gaan.” Zaterdag 19 juni in surfdorp F.A.S.T. te Scheveningen. Check www.godwentsurfing.com
6 Surf Mag.
Israel.indd 17
17
07-05-2010 11:49:58
PDATE
en,
line-up. Om ervoor te zorgen dat dit voordeel voor locals niet teniet wordt gedaan door hordes non-locals die verspreid liggen over de volledige line-up, zullen locals meer moeite gaan doen om non-locals uit het water te houden.
ALS ECONOMISCH SYSTEEM Tekst: drs. Mathijs de Vaan
Beeld: Ray Max
De uitkomsten van de studie wijzen erop dat lokalisme meer voorkomt naarmate de kwaliteit van de surfspot beter is. Locals willen het voordeel beschermen dat zij hebben ten opzichte van nietlocals en doen dit door non-locals af te schikken het water in te gaan. Daarnaast stelt professor Kaffi ne dat lokalisme toeneemt wanneer het drukker wordt in het water. Hoe meer non-locals, hoe meer scheldpartijen, lekke banden of misschien zelfs vechtpartijen. Een andere uitkomst van de studie wijst erop dat surfspots waarvoor een fl inke peddelinspanning nodig is, minder lokalisme kennen. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat dit soort spots minder toegankelijk zijn voor beginners. Om zijn beweringen te toetsen gebruikt professor Kaffi ne gegevens van de Amerikaanse website Surfl ine.com over 86 surfspots in Californië tussen de Amerikaans-Mexicaanse grens en Big Sur. Op de website van Surfl ine.com zijn gegevens te vinden over de kwaliteit van de surfspot, de drukte, de kwaliteit van het water, de moeilijkheidsgraad van de golf en de benodigde peddelinspanning om in de line-up te geraken. Met behulp van deze gegevens berekent de professor de relatie tussen de kwaliteit en drukte op een surfspot aan de ene kant en de mate van lokalisme aan de andere kant. Natuurlijk kunnen er bij deze studie een aantal kanttekeningen geplaatst worden. Zo wordt er bijvoorbeeld geen onderscheid gemaakt tussen non-locals die zich netjes aan de surfetiquette houden en zich nederig opstellen en non-locals die dit niet doen. Je zou kunnen redeneren dat de eerste groep minder last heeft van lokalisme dan de tweede groep. Daarnaast wordt er geen rekening gehouden met de hoogte en kwaliteit van de golven. Mogelijk is lokalisme een stuk minder op dagen dat de golven matig of slecht zijn. Ook wordt er niet gekeken naar de verdeling van mannen en vrouwen in het water. Wellicht dat surfspots die relatief veel vrouwelijke surfers in de line-up hebben, minder worden gekenmerkt door lokalisme. Al met al heeft deze studie een aantal interessante uitkomsten voor de Nederlandse surfer. Allereerst verklaart de lage kwaliteit van Nederlandse surfspots misschien waarom je weinig agressief gedrag in het water tegenkomt. De momenten dat er woordenwisselingen of scheldpartijtjes plaatsvinden vallen vaak samen met enorme drukte in het water. Ook voor de reizende surfer heeft deze studie interessante implicaties. Als je niet van agressieve locals houdt, zorg ervoor dat je dan niet op een ‘world class’ spot gaat liggen waar het zwart ziet van de mensen. Vaak zijn er andere, minder bekende spots in de buurt waar je minstens net zoveel
L e k ge s t ok e n
banden, scheldpartijen, agressieve drop-in acties: bijna iedere surfer
heeft het wel eens meegemaakt of er over gehoord. Locals kunnen soms heel ver gaan in het beschermen van ‘hun’ spot en de non-locals zijn hier de dupe van. Waarom vertonen sommige surfers dit gedrag en wie heeft er baat bij? Op deze vragen geeft professor Kaffi ne in het artikel
surfplezier zal beleven. Daarnaast staat een stevige peddelinspanning vaak garant voor minder agressieve locals. Beginners halen in dergelijke omstandigheden waarschijnlijk de line-up niet, waardoor het water bevolkt wordt door surfers die goed kunnen surfen en zich netjes aan de regels houden.
“Quality and the commons: The surf gangs of California” een antwoord. Een van de belangrijkste kenmerken van de meeste surfspots is dat ze openbaar zijn en dus vrij toegankelijk zijn voor iedereen. Hierdoor kan het op sommige spots erg druk worden, wat er toe leidt dat een surfer in het water gemiddeld minder golven pakt. Dit is voornamelijk het geval op ‘world class’ surfspots waar dus niet alleen locals in het water liggen, maar surfers vanuit de hele wereld. Om ervoor te zorgen dat het niet te druk wordt in het water, gebruiken locals allerlei technieken om non-locals weg te houden bij hun spot.
pe d d e l f i t n e s s + s p ot k e u z e + s u r f n i v e a u + k e n n i s v a n s u r fe t i q u e t t e = re s pe c t + m i n d e r h a s sl e + m e e r g ol v e n + m e e r s t ok e
Professor Kaffi ne ziet de stoke die een surfer ontleent aan een surfsessie als een economisch systeem waarin baten en kosten tegen elkaar kunnen worden afgewogen. De baten worden bepaald door de kwaliteit van de surfspot, terwijl de kosten bestaan uit het surfen van minder golven als gevolg van drukte in het water. De baten zijn verschillend voor locals en non-locals omdat locals door bijvoorbeeld expliciete spotkennis beter weten waar ze moeten liggen in de
18
Bron: Kaffine, D.T. (2009) Quality and the commons: The surf gangs of California. Journal of law and economics, Volume 52, Pagina 727 – 743.
Surf Science
Science2.indd 18
07-05-2010 11:32:16
PDATE
WORD NU ABONNEE VAN 6 SURF MAG.
EN PROFITEER VAN ÉÉN VAN DE SPECIALE WELKOMSTACTIES!
PROLIMIT WETSUITBAG
Geen verzendkosten, dus helemaal gratis!
P A A R S A N U KS M O D E L " D O N NY " O F " C H I B A G R E E N" (m a a t 41 t / m 4 5) €10 ,- v e r z e n d k o s t e n
Who da man? InvItatIonal Marokko Surfblad voor de lage landen
ST Y L I S H T-S H I R T VA N D A K I N E, G R A T I S B I J J E A B O! M a t e n S t / m X L E x c l . € 3 ,- v e r z e n d k o s t e n .
6 Surf Mag. 5,95 euro | No.1 ‘10
no.1 2o1o
ride the lightning Jord In HawaII
als varkens in de modder Hook-up In nIas
Yannick de Jager Foto: Koen Veldman
SURF NAAR WWW.SOULONLINE.NL OF BEL O1O-4O9OO99 EN SLUIT JE ABONNEMENT AF!
eigenpub.indd 74
07-05-2010 11:53:36
Jimmy Lew is
Pr o t e s t
A l o ha Be an
Maar liefst zeven SUP modellen heeft Jimmy Lewis
De Casanova van Protest is een 'seventies style'
De nieuwste Aloha-telg
voor 2010. De Slice is een 12’6” peddelboard voor
boardshort van honderd procent polyester met een
is speciaal ontwikkeld
lange afstanden. De Striker, een veelzijdig board
relaxte fit. Het toffe aan de short is dat het een
voor kleine tot
voor diverse golven, komt in 9’5” en 8’11”. De hier
oldschool reversible is. Wil het scoren niet lukken?
middelgrote golven en
Ox b ow
afgebeelde Mano combineert het beste van een
No worries, gewoon de short binnenstebuiten
biedt de prestaties van
Oxbow is synoniem voor fashion en kwaliteit.
SUP met shortboard eigenschappen en komt in
draaien voor een nieuwe look. De Casanova van
een shortboard in een
Het stijlvolle merk beschikt over een uitgebreide
10’2”, 9’9”, 9’4” en 9’1”. Check alles op
Protest is voor € 49,95 verkrijgbaar bij de betere
compactere en supersnelle
kledinglijn voor zowel dames als heren. Hier
www.jimmylewis.com.
sportwinkels. Kijk voor de dealerlocator op
shape. Dankzij veel
www.protest.eu.
volume voorin een waar
afgebeeld de B1Romeo, een surfshort voor heren, voorzien van het zogenaamde 'mechanical stretch',
peddelkanon, te surfen
een handige sidepocket en natuurlijk een waxkam.
als trusther of quad. De
In de shop voor € 80,-. Voor alles van Oxbow surf je
Bean komt in 5'6", 5'9", 6'0"
naar: www.oxboworld.com.
en 6'3" vanaf € 499,-. Voor meer informatie surf je naar www.surfindustries. com of download je de volledige catalogus op www.fronttrading.com.
Bic
Pr o L i m i t
Nik e6.0
De nieuwe ACS SUP
De Evo Shorty LA heeft een perfecte pasvorm. Het
We kennen Nike6.0 uiteraard van de hippe
11’4” van Bic is voor de
borstpaneel is gemaakt van mesh-materiaal en
sneakers, maar ze bieden meer dan schoenen
N o r t hc o r e
beginnende tot gemiddelde
zorgt in combinatie met het waterblock vest voor
alleen. Voor de aankomende zomer heeft het
Het Noordzee-surfmerk Northcore maakt
rijder. De uitgekiende
een minimale windchill. Aan de buitenkant van
merk een uitgebreide lijn shorts, shirts, sweaters,
functionele en kwalitatief hoogwaardige
balans tussen volume en
het pak zit Airflex2 neopreen op alle paddle-zones
pants en blouses in diverse kleuren en met
surfaccesoires die scherp geprijsd zijn. De
rocker gecombineerd met
en overige gebieden waar een hoge mate van
strakke prints. Hier afgebeeld The Other One, een
Northcore Changing Mat is zeer robuust,
een klassieke longboard
beweeglijkheid vereist is. De Evo Shorty LA ligt nu
sneldrogende boardshort met een solide styling.
waterproof, lekker groot, handig afsluitbaar
shape laat dit board
in de shops voor € 149,-. Zie alles van Pro Limit op
Check de hele collectie op: www.nike6.com.
door de brede aantrekkoorden en is uitgevoerd
gemakkelijk op vlak water
www.pro-limit.com.
met comfortabele draagbanden. Snel, schoon en
peddelen en in de kleine
zandvrij uit je wetsuit voor maar € 25,95. Check:
golven blijf je in controle
www.northcore-europe.com
en ben je wendbaar. Standaard met grabhandle en deckpad. Prijs board: € 659,-. Prijs peddel: € 75,-. Voor meer info check www.bicsportsurfboards.com.
20
Dingetjes
showroom_01.indd 20
07-05-2010 11:33:17
22
La vie au Maroc
Maroc_Joey3.indd 22
07-05-2010 11:35:05
Nadat ik in 2008 voor het eerst Marokko bezocht, wist ik zeker dat ik er nog een keer voor een langere tijd heen wilde. Om te surfen, maar vooral
1. When in Morocco, do as the Moroccans. 2. Pascal van der Mast kwam eigenlijk een dag te laat. Tijdens zijn trip waren de omstandigheden verre van bijzonder. Gelukkig weet hij ook in minder ideale omstandigheden de barrel nog te vinden. Met Pascal in het water weet je dat het goed komt met de platen. Tamri Plage 3. Marokko, land van de eindeloze rechtse pointbreaks. 4. Tijdens de Kerst had ik de Westlandse WSL crew over de vloer. Echt dikke swell stond er die dag niet, maar na het nodige zoeken en rijden scoorden we uiteindelijk uncrowded surf in een onbekende baai. Erik Ringelberg
om te fotograferen. Met perfecte rechtse pointbreaks, een indrukwekkend landschap en een boeiende cultuur, is Marokko een ideale bestemming voor een surf- en fotografietrip. Zodra ik mijn opleiding aan de HALO in Denhaag had afgerond, stapte ik afgelopen winter in het vliegtuig voor een missie van drie maanden. Tijdens mijn verblijf kreeg ik diverse Hollandse crews over de vloer. Sommige vielen met hun neus in de boter, terwijl andere letterlijk van de regen in de drup terecht kwamen. Met genoeg tijd om handen had ik niet alleen de mogelijkheid om eens wat verder te kijken dan de bekende spots rond Taghazout, ik trok er ook op uit om het ware Marokko te ervaren. Van de uitgestrekte stilte van de Sahara en de schoonheid van de blauwe stad Chefchouene, tot de chaotische drukte van de oude souks.
Tekst & Beeld: Joey den Beer
6 Surf Mag.
Maroc_Joey3.indd 23
23
07-05-2010 11:35:08
La vie au Maroc
5. Tijdens een van de betere swells van het seizoen schoot ik deze plaat van Wouter Muijres, een surfer uit Amstelveen zonder een vaste homebreak. Iemand die je nog niet kent uit de blaadjes met een solid backhand die van chargen houdt. Ik ben blij dat ze er nog zijn. 6. Twee dagen non stop regen zorgde voor onverwachte taferelen. Het kwam de waterkwaliteit in elk geval niet ten goede. 7. Wie niet te beroerd is van de gebaande paden af te wijken kan in Marokko nog perfecte surf met slechts zijn maten vinden. Zon, windstil en cleane barrels. Coverboy Erik Stoopman van het WSL stuntteam.
24
La vie au Maroc
Maroc_Joey3.indd 24
07-05-2010 11:35:10
6 Surf Mag.
Maroc_Joey3.indd 25
25
07-05-2010 11:35:11
26
La vie au Maroc
Maroc_Joey3.indd 26
07-05-2010 11:35:12
8. Tijdens het bezoek van Bruce Boelen en Jord Fortmann zijn we echt gaan searchen. Eerst richting het zuiden en daarna weer langs de kust omhoog. Na een aantal dagen waren Jord en ik goed op elkaar ingespeeld. Hij is een solide longboarder met gevoel voor stijl, de mooie achtergrond en het zonnetje maken het af. 9. WSL lid Kaspar Hamminga, Spot X 10. Pascal van der Mast op safari.
6 Surf Mag.
Maroc_Joey3.indd 27
27
07-05-2010 11:35:16
11. Bruce Boelen, roundhouse cutback op alweer een uncrowded spot. 12. SUV Maroc style met de Sint op de achterbank. 13. Jeff Hogervorst viert de Kerst in stijl met de WSL crew. 14. Een typische dag met weinig swell waarop iedere surfer in de regio richting Tamri Plage vertrekt. Pascal en ik besloten op zoek te gaan. Na dik twee en een half uur rijden richting Essaouira werd ons geduld beloond, lekkere golven en niemand in het water.
28
La vie au Maroc
Maroc_Joey3.indd 28
07-05-2010 11:35:20
6 Surf Mag.
Maroc_Joey3.indd 29
29
07-05-2010 11:35:21
“Chi-chi-chi le-le-le Chile Chile Chile!” Zes trotse Chilenen heffen de nationale supporters-yell aan wanneer ik de grens van Peru naar Chili oversteek. Vijftien jaar geleden las ik voor het eerst een artikel over Chili in een surfmagazine. Sindsdien is het beeld in mijn hoofd ongewijzigd gebleven. Chili, het land van rauwe, woeste en ongerepte natuur met lange en grote golven in koud water vol zeehonden. Het zijn van die beelden die je dagdromend de Nederlandse winter en lange werkdagen helpen doorkomen. Chili ging tot twintig jaar geleden gebukt onder de militaire dictatuur van generaal Pinochet, die pas in 1998 onder huisarrest werd geplaatst. Verder wist ik weinig over het land met 6435 kilometer kustlijn aan de Grote Oceaan. De golven zouden consistent zijn, maar de weersomstandigeheden niet. Met een watertemperatuur van tussen de tien en achttien graden zou het fris worden, maar gelukkig had O’Neill me voorzien van een goede 5/3 Psychowetsuit. Nu nog goede golven! Tekst: Bob van den Hoogenband (O'Neill, RVCA, Finger, Reef) Beeld: Leonela Andrade (tenzij anders vermeld)
30
Chillen in Chile
Chilli_2.indd 30
07-05-2010 11:28:47
V
lak over de grens lag mijn eerste bestemming, het stadje Arica met de befaamde golf ‘El Gringo’. De naam van de golf refereert aan de eerste surfers op deze holle slab. El Gringo is vernoemd naar Amerikaanse surfers, wat gezien de indrukwekkende golf echt geen belediging is. De term ‘gringo’ wordt veel gebruikt in dit deel van de wereld. Het verhaal wil dat Mexicanen de in het groen geklede Amerikaanse militairen hun land uit probeerden te helpen door ‘green go’ te roepen. Door het gebrekkige Engels in de Latijns-Amerikaanse regio verbasterde dit al snel tot ‘gringo’, wat inmiddels synoniem is voor blanke, rijke buitenlander of in mijn geval ‘tut’ of toerist. De komst van de Spanjaarden en andere Europeanen zorgde voor een vermenging van de oorspronkelijke bevolking met de kolonisten. Hierdoor bestaat de huidige bevolking van Chili voor 65 procent uit
Mestiezen, een mix van Spaanse en inheemse roots. Hoewel de Chilenen volharde nationalisten zijn, is het land in grote mate afhankelijk van de export van mineralen naar het buitenland. Westerse inkomsten zorgen hier voor de welvaart en de Chilenen krijgen daarom van school uit een woordje Engels mee. De havenstad Arica dankt haar bestaan aan de export van zilver dat vanuit de zilvermijnen van Potosie in Bolivia wordt aangeleverd. Het stadje is traditioneel van zo’n strategisch belang dat de grensgeschillen met Peru pas in 1929 beslecht zijn. Een Peruaanse vislijn had eerder de vin van mijn board er met plug en al uit getrokken en moest gerepareerd worden. Binnen een half uur stond de lokale shaper van Arica al voor mijn deur. “Yeah man, for twenty luca I’ll fix that today so I can pick you up for a surf in the morning”. Ik had geen idee waar hij het over had met zijn twintig lucas, maar surfen de volgende morgen klonk heel goed na twee weken in het Andesgebergte te hebben rondgedwaald. Ik zei dus ook gelijk
ja en amen (si gracias). Twintig luca bleek 20.000 peso’s te zijn, wat neerkomt op dertig euro, wel redelijk voor een nieuwe plug en de reparatie. De volgende morgen om tien uur stond de shaper met zijn negenjarig zoontje en mijn board voor de deur om te gaan surfen. Voor El Gringo was het al te laat, want de wind komt er vroeg in, maar de beachbreak verderop zou zeker een golf hebben met hoog water. Het zoontje werd bij de pier gedropt waar zijn vriendjes al stonden te wachten om de 2ft golven in te duiken. Samen met een vriend van de shaper reden wij nog twee kilometer verder waar de golven een stuk hoger moesten zijn. Surfen in Chili is de laatste vijftien jaar, net als in Nederland, erg populair geworden. Bij aankomst op de spot stond er dan ook al een heel team van surfers uit Arica op het juiste tij te wachten. We lagen als eerste in het water, maar al snel lagen we met twintig man chaotisch op en over elkaar heen te peddelen. Iedereen leek elkaar te kennen en er werd enthousiast geschreeuwd als iemand een goede golf had. Goede 4ft golven en gezellig lokalisme... Ah, rica Chile! Pullay line-up 6 Surf Mag.
Chilli_2.indd 31
31
07-05-2010 11:28:48
Snap je?
Puertecillo. Foto: Philip Muller
Na een goed begin waren het de goede surfvoorspellingen voor Iqueque en de slechte bereikbaarheid van Arica’s golven die me snel een paar uur zuidelijker brachten. Iqueque’s golven liggen praktisch in het centrum van de woestijnstad, met ‘Collegio’ als beste barrel. Er zijn ongeveer zes golven makkelijk bereikbaar vanaf de boulevard. Typerend voor 32
de Noord-Chileense golven is dat het allemaal slabs zijn die over de rotsen breken. Er is dus altijd wel iets te vinden waar je rustig een intense golf kunt aanpeddelen. De watertemperatuur in het zomerse Chili bleek mee te vallen. Zes dagen lag ik in 4 tot 6ft golven zonder wind en met een zonnetje. Dankzij mijn veel te warme 5/3 wetsuit had het
iets subtropisch. Vlak voor nieuwjaar dropte de swell, zodat ik ruimte kreeg om een maatje in Val Paraiso op te zoeken. Deze havenstad, met een slechte beachbreak in Vina del Mar, heb ik alleen aangedaan om te verzuipen in het zomerse feestgejubel rondom oud en nieuw. Wie dacht dat Chilenen niet erg Zuid-Amerikaans zijn vergeleken met de rest van het
Chillen in Chile
Chilli_2.indd 32
07-05-2010 11:28:50
continent, moet eens een avondje met ze gaan stappen. Voor je er erg in hebt raak je verwikkeld in een hedonistische vierdaagse van dansen en zuipen, afgeroomd met op het strand je roes uitslapen om in het volgende feest wakker te worden. Nieuwjaar is hier een groot festijn, waarbij het lijkt alsof heel Chili zich verzamelt in Santiago, Valparaiso of Vina del Mar. De vraag is niet naar welk feest je gaat, maar naar welke stad, want het is overal feest. Zelfs in de file van Santiago naar de stranden van Vina en Valpo op oudejaarsdag werden de glazen geheven. Salud! Bij wijze van een verlate nieuwjaarsduik had ik een paar uur ten zuiden van Santiago de opgedane kater in het koude water van Pichilemu gegooid. De voorspellingen gaven 3ft met een kleine periode aan. Mijn eerste golf was echter een 4ft barrel, waarmee de consistentie van Chili definitief bevestigd werd. Tijdens de Nederlandse winter is het zomer, en dus hoogseizoen in Chili. De zomer staat bekend om de dagelijkse zuidenwinden die op de ontelbare linkse pointbreaks aflandige wind produceren. Bijna iedere headland herbergt wel een linkse point achter de kliffen. De bereikbaarheid laat hier en daar wat te wensen over, maar zorgt wel met regelmaat voor lege line-ups met golven van wereldklasse. De winters worden gekenmerkt door hoge golven en gure omstandigheden. Maar neem sowieso genoeg neopreen, oordoppen, guns en/of jetski’s mee, want zelfs in de zomer zijn stevige overhead golven niet vreemd. Pichilemu is de surfhoofdstad van Chili. In het centrum loopt ‘la Puntilla’ vanaf een rotspunt honderden meters over een zandbank de baai in. ‘Infiernillo’, een barrel die breekt over een zandbedekte rotsplaat, ligt daar tien minuten lopen vandaan. Met ook nog de befaamde ‘Punta de Lobos’ op zes kilometer naar het zuiden is surfsucces verzekerd. Ik nam mijn intrek in El Barco, een hostel op een rotspunt met uitzicht over la Puntilla en Infiernillo, dat gerund wordt door een Nederlandse windsurfer. Het bleek een goede uitvalsbasis: snel vanuit het koude water een warme douche inspringen of het gezellige dorpje inlopen. In de vakantieperiodes zijn de Empenada eetschuren de beste ontmoetingspunten om af te spreken voor het kampvuur van die avond. Pichilemu kent naast wat sporadische barretjes drie disco’s waar je tot vier uur ‘s nachts terecht kan. Het goedkopere alternatief, maar minstens net zo leuk, zijn de kampvuren op het strand, waar jongeren met elkaar muziek maken, dansen en zingen tot in de vroege uurtjes. De dapperen onder hen, zij die zich een stuk in de kraag hebben gezopen, kom je vaak bij je dawnpatrol weer tegen met het gezicht in het zand, maar goed gehumeurd. Chilenen drinken, naast veel wijn, massaal het van origine Peruaanse drankje Pisco Sour en eten Empenadas gevuld met kaas, vlees of zeevruchten. Echt Chileens eten is Pastel de Choclo een maïspuree met kip, eieren en olijven en een laagje gecarameliseerde suiker. De aanrader voor een snelle hap is echter Churrasco, een broodje warm
loop naar de top, rot op varkens- of rundvlees met avocado, sla en tomaat. Daarnaast is er Cochalluyo, Chileens zeewier, dat je tijdens het surfen overal tegenkomt. Vooral gevaarlijk bij het uitpeddelen op ‘Las Tetas’, de twee grote borstvormige rotsblokken op de piek van Punta de Lobos. Iedereen die hier verkeerd timed bij het uitpeddelen wordt genadeloos vijf meter over het glibberige zeewier op en tussen de rotsen de impactzone ingetrokken. Gelukkig breekt het zeewier, nadat je er over bent uitgegleden, wel de val op de rotsen. Vooral door dat laatste kreeg de Cochalluyo
6 Surf Mag.
Chilli_2.indd 33
33
07-05-2010 11:28:51
34
Chillen in Chile
Chilli_2.indd 34
07-05-2010 11:28:54
Lekkere barrel op Punta de Lobos
een tweede kans in mijn buik. Maar hoe ze het ook bereidden, het blijft een smakeloze weke substantie die ik liever op de rotsen dan op mijn bord zie. In Pichilemu hoorde ik van de bekende ‘secret’ spot ‘Puertecillo’. Volgens lokale surfshops alleen te bereiken met georganiseerde tours, maar na wat onderzoek bleek de lokale buschauffeur Juan Patricio Diaz Vera zijn Mercedes-bus al twintig jaar, vijf dagen per week van San Antonio naar de top van de klif bij Puertecillo te rijden. Dit was mijn mooiste busreis in Chili. Juan is een trotse Chileen die, tussen het ophalen van boodschappen en het brengen van de post bij bewoners, graag de typisch onbegrijpelijke Chileense woorden nog eens voor je uitlegt. Het verschil tussen de Chileense en Spaanse taal komt overeen met die tussen het Fries en het Nederlands. De meest gebruikte woorden heb ik maar opgeschreven. “Zonder deze
Joint 6 Surf Mag.
Chilli_2.indd 35
35
07-05-2010 11:28:59
Puertecillo. Foto: Philip Muller
woorden zal je ons nooit begrijpen”, verzekerde Juan mij. Eenmaal aangekomen op de top kreeg ik van een van zijn vrienden een lift in een 4x4 jeep, welke me over de steile weg van de klif af en over het strand bij de camping in de baai afzette. Chilenen houden van buiten zijn. Overal waar je heen gaat zie stelletjes en families kamperen en wandelen. Mijn toekomstige buren nodigden me dan ook meteen uit voor een glas wijn en om naast hen te komen staan. Zodra mijn tent echter stond, ben ik eerst mijn wetsuit en daarna het water ingegleden. Nog voordat de eerste set doorkwam werd ik verwelkomd door een salto met schroef van een zeeleeuw, de echte locals. Trots stak deze zijn kop boven water alsof hij applaus verwachtte en liet mij verbouwereerd achter. Op mijn eerste golf werd ik zonder echt iets te doen door de perfect aansluitende secties heen gedreven. Bij de cover-up sectie werd er even gejoeld door een terugpeddelende surfer, die me tijdens het terugpeddelen deed realiseren dat ik tussen de spelende zeeleeuwen onder een vroeg opkomende maan perfecte golven aan het surfen was. Vijf nachten viel ik met mijn mondhoeken achter mijn oren verstopt doodmoe mijn tentje binnen. Deze niet aflatende verkrampte gelaatsuitdrukking stond nog op mijn gezicht gedrukt als ik de volgende morgen vroeg weer opging voor meer van hetzelfde. De verveling en de pijn van die plooi in mijn gezicht sloegen pas toe toen de wind op dag zes draaide en de swell drastisch afnam.
Verwendheid qua surf bracht me ertoe eens een van de vele natuurparken te bezichtigen. Als bij National Geographic aan de buis gekluisterd, plakte ik mijn gezicht tegen de busruit terwijl we ons een weg baanden door de hairpins over de bergen rondom Lake District naar Pucon. Vanuit Pucon kan je skiën, wildwater-raften, een actieve vulkaan beklimmen, vijf natuurgebieden bezoeken of gewoon in een van de meren zwemmen. Ondanks dat het terugpeddelen op de lange pointbreaks me soepel afging, was de berg oplopen met een beetje ijle lucht, net als het natuurschoon, adembenemend. De tientallen watervallen onderweg produceerden zoveel witwater dat ik een bijna sacrale drang naar mijn laatste Chileense surfbestemming kreeg. ‘Buchupureo’ is een hele lange grote mushburger, waarvoor geldt: hoe groter hoe beter. Door wat zandverschuivingen waren dit jaar de golven bij dubbeloverhead nog steeds dik en rommelig. De term 'mucho Buchupureo' was dan ook snel synoniem voor alles wat groot, dik en rommelig was of niet goed werkte. Om de lokale trots hoog te houden werd ik door een paar vriendelijk locals uitgenodigd om de volgende dag mee te gaan naar ‘Pullay’. Het bleek een interessante dagtrip. “Si, si, natuurlijk is er genoeg plaats voor twee personen tussen het meubilair en tig surfplanken. Je moet alleen even deze tien kilo wegende stoel buiten het raampje vasthouden! Tegenliggers? No te preocupes, huevon, we zijn er zo, het is maar twaalf 36
Chillen in Chile
Chilli_2.indd 36
iemand die het niet begrijpt
07-05-2010 11:29:01
Puertecillo. Foto: Philip Muller
Cool! kilometer.” Achteruit kijkend vanuit de afgewerkte als-diemaar-rijdt-mobiel zag ik over de heuvelrug Buchupureo zijn inmiddels typerende 8 tot 10ft werk doen. “Pullay, deze gasten zijn gek”, dacht ik. Chilenen zijn overwegend niet de beste surfers, maar grotere golven zijn ze niet vreemd. Ik met mijn 6’.3-tje wel! Bij de vierde stop, na een begroeting met veertig koeien van de lokale boer, de boodschappen bij de kruidenier en de bezorging van het pakketje bij ome Juan, kon ik eindelijk die achterlijk zware stoel loslaten. Krampachtig stapte ik uit en zag tussen duin en bomen de eerste meevaller. “Zo gek zijn ze toch niet”, dacht ik uitkijkend op een holle vijfhonderd meter
lange, over het zand brekende, dubbeloverhead golf. Zelfs in mijn dromen kon ik niet zo’n mooi gesitueerde golf bedenken. De locals van het meer zuidelijk gelegen Constitucion, die op de zandbank naast de rivier kampeerden, introduceerden me bij de vaste surfcrew. Schijnheilig lachend informeerden ze of ik de volgende dag wat boodschappen en vooral wijn mee wilde nemen van dichtstbijzijnde kruidenier op drie kilometer lopen tussen de koeien. Vanaf het strand was het drie slagen pedellen naar de take-off. Dertig seconden later was je weer aan het teruglopen. Dit herhaalde je tot je op het punt kwam dat je de avondvierdaagse nooit meer zou heroverwegen zolang Pullay er was.
Zes dagen lang hield die swell aan en liftte ik van Buchupureo naar Pullay, waar surfers en golven lang liepen. Daarna had ik nog twee dagen in Curanipe. Tien dagen na mijn vertrek bleek dit het epicentrum van de aardbeving die 8.8 op de schaal van Richter zou meten. Pullay, Puertecillo, Pichelimu en de rest van de kust waren in één klap mucho Buchupureo, welke hetzelfde lot trof. Voor dagen waren ze dakloos, afgesloten van elektriciteit, drinkwater en hulpgoederen. De daarop volgende dagen zijn ze overspoeld door tsunamies die tot Mexico reikten. Gelukkig is het dodental in deze dorpen opmerkelijk laag gebleven. Hopelijk weten al deze hartelijke mensen snel hun mooie langzame levensritme weer op te pakken.
6 Surf Mag.
Chilli_2.indd 37
37
07-05-2010 11:29:02
Ea r dr o p
Van s
Nu eindelijk eenvoudig te verkrijgen in Nederland.
Deze zomer komt Vans met de Authentic Hemp
Eardrop, een zure oordruppel die helpt bij de
Collection. Een klassieke lijn schoenen in
behandeling van zwemmersoor/surfersoor.
pasteltinten uitgevoerd in, je raadt het al, hennep.
Eardrop droogt het achtergebleven vocht in het
De Authentic is verkrijgbaar in diverse kleuren.
gehoorkanaal, desinfecteert, stopt de groei van
Hier afgebeeld de Birch, nu in de betere surf- en
Oakl e y
Rip Curl
bacteriën en herstelt de normaal heersende pH-
skateshops voor € 65,-. Voor meer van Vans surf je
Voor de betere zonnebrillen ben je bij Oakley al
Naast technologisch hoogwaardige wetsuits heeft
waarde (zuurgraad). Voor slechts € 8,95 te koop
naar www.vans.com.
jaren aan het juiste adres. Oakley weet als geen
Rip Curl ook een uitgebreide kledinglijn. Net als
via www.eardrop.eu of informeer bij je lokale shop.
ander hoogwaardige kwaliteit, functionaliteit
bij de wetsuits staan comfort en functionaliteit
en fashion te combineren. Het resultaat is
ook hier hoog in het vaandel. De hier afgebeelde
een uitgebreide lijn zonnebrillen in de meest
Stratosphere combineert flexibele materialen en
uiteenlopende uitvoeringen. Hier afgebeeld de
een duurzame sluiting met een stijlvolle print. Je
Oakley Fuel Cell in brown tortoise. Check alle
vindt de Stratosphere in de betere shops voor € 69,-.
modellen op www.oakley.com.
Check alles van Rip Curl op: www.ripcurl.com.
O ’ N e i ll Bij O’Neill denk je natuurlijk direct aan kwalitatief hoogwaardige wetsuits waarin het altijd zomer is. Maar als het dan echt zomer is hebben ze gelukkig ook een uitgebreide range surfshorts en bikini’s. Hier afgebeeld de White Beaken, een comfortabele boardshort van honderd procent polyester. Hij
A r b o r Sla t e r
ligt nu in de winkel voor € 69,95. Check alles van
Waarschijnlijk het meest wendbare pro-longboard!
O’Neill op www.oneilleurope.com.
Met een Koa-deck van 37” bij 8.75”, een wielbasis
Bi lla b o ng
van 26.30”, de 9” gullwing chargers trucks en de
Net als de wetsuits zijn ook de boardshorts van
65mm/78A Durometer streetseries wielen, een
Billabong technische hoogstandjes. Licht, flexibel
combinatie waar Slater voor zou tekenen. Check
en comfortabel. De Platinum X1 is niet alleen
hem in de betere surf- of skateshop of op
heel stretchy, maar beschikt tevens over een
www.arborcollective.eu.
waterafstotende laag waardoor de short geen water opneemt. De Platinum X1 ligt nu in de winkel voor € 80,-. Check de hele Billabong-lijn op: www.billabong.com.
Dak i n e Bij Dakine ben je aan het juiste adres voor de betere surfaccessoires. De Kainui Team leash is uitgevoerd met double brass swivels en is naast de
38
afgebeelde kleuren verkrijgbaar in zwart, wit en
Tak e O f f s u r f b oa r d s
rasta. De Kainui Team leash ligt in de shops voor
TakeOff surfboards heeft een uitgebreide
€ 26,95. Voor alles van Dakine surf je naar
range met handshaped epoxy surfboards, van
De hier afgebeelde Slymz Mood Indigo van Gravis is
www.dakine.com.
shortboards en retro designs tot mini-mals en
een goed voorbeeld van een classic model sneaker.
longboards. Uit deze quiver kan elke surfer worden
Simpele snit, solide zool en uitgevoerd in canvas
voorzien van een board dat past bij zijn of haar
voor die klassieke look die nooit uit de tijd raakt.
eigen stijl van surfen, of je nu beginner bent of pro.
Je vindt ze in de betere shops voor slechts € 49,95.
Kom alles te weten over TakeOff op
Check de gehele Gravis-collectie op
www.takeoffsurboards.co.uk.
www.gravisfootwear.com.
G r av i s
Dingetjes
showroom_01.indd 38
07-05-2010 11:33:18
Bic Surfset Incl board (7’3’’ of 7’9’’) Quiksilver wetsuit 3/2 Wax en leash van 480,bij ons v.a.
375,Prolimit Surfset Incl. Board (7’2’’) Storm wetsuit 5/3 Boardbag Wax en leash van 742,-
399,bij ons
www.VANDENBERGSURF.nl Kernweg 1 - 1627 LC Hoorn - 0229 219913
Passage 36 - 40 - 2042 KV Zandvoort - 023 5718600
T HOM A S
KOE N E N
Portret van een surfer T h o m a s K o e n e n (4 8) i s e e n v a n d e s u r f p i o n i e r s v a n N e d e r l a n d . Va n a f z i j n eerste golf is hij gegrepen door het surfvirus. Thomas is een intense kerel die volle bak door het leven gaat. Een leven dat gekenmerkt wordt door ups en downs, maar waar surfen als een rode draad doorheen loopt. Hij was succesvol ondernemer in de surf branche, voorzitter van de HSA, surfte op de mooiste plekken, maar maakte ook fouten en verloor alles in een faillissement. Thomas is een man met passie, een echte surfer in hart en niere n. Ik zocht he m op in zijn 'Keahana Conce pt' fabr iek in ’s Gravenzande waar hij sinds twee jaar shapers de mogelijkheid biedt met de nieuwste generatie epoxy boards de Europese markt te veroveren. Tekst: Martijn Boot
Koenen.indd 40
Beeld: Jan Bijl (tenzij anders vermeld)
07-05-2010 11:21:41
Koenen.indd 41
07-05-2010 11:21:43
HOOKED Thomas is direct gefascineerd door het surfen, maar zit de meeste tijd in het koude Holland, waar, zo denkt hij dan althans, niet te surfen valt. Bij gebrek aan surfmogelijkheden stort hij zich op het skateboarden. “Ik was waarschijnlijk een van de eerste skaters in Nederland. Het was ’75 of ’76 en skateboarden bestond feitelijk nog niet in Nederland. Voor ik het wist was ik een soort van pro skater. Ik deed allerlei wedstrijden en demo’s in Europa, werd een paar keer Nederlands kampioen en verdiende zelfs wat centen.” Hoewel Thomas en zijn broer Maarten in de ban van het skaten zijn, wil het surfen ze maar niet loslaten. Tot hun verrassing blijkt er echter ook in Nederland gesurft te worden. “ Via via hoorden we dat er in Scheveningen enkele gasten waren die surften. Het bleken Go Klap, Arie Verbaan, Albert van Garderen, Jaap van der Toorn en Hans Schotten te zijn. Zodra ik dat wist, ben ik naar Go gegaan om van mijn met skaten verdiende centen een singlefin en een wetsuit te kopen. Zonder enig idee van hoe of wat begonnen we met surfen. In eerste instantie gingen we gewoon peddelen. En altijd met snoeiharde wind en chaos want we hadden geen idee dat je juist de volgende dag kans op goede golven had haha...” Niet lang nadat de broers voor het eerst de Noordzeegolven trotseren, druppelen ook de verhalen over het surfmekka Biarritz binnen. De jongens aarzelen geen moment en vanaf dat ogenblik vormt surfen een rode draad in het leven van Thomas. “Eigenlijk vanaf het eerste moment dat ik een golf reed, was ik verkocht. In Nederland deden we onze eerste pogingen, maar in Frankrijk kreeg ik de smaak echt te pakken. Leren surfen in die tijd was lastig. Echt goede voorbeelden hadden we niet. Surffilms zagen we pas voor het eerst in Biarritz en met het materiaal van dat moment moest je het zelf maar uitvogelen. Met de singlefins kwam je niet veel verder dan staan en misschien een bottomturn. Pas met de komst van de twinfins leerden we bochten maken. Tegenwoordig gaan die kids gelijk aan de airs en dat soort dingen, maar in die tijd duurde het zoveel langer om de basis onder de knie te krijgen.” NAAR HOLLAND Tot zijn achttiende reist Thomas heen en weer tussen Nederland en Liberia. Een onhandige actie zorgt er echter voor dat hij vanaf zijn achttiende permanent in Nederland terecht komt. “Ik rookte graag een jointje. Het waren de jaren zeventig, iedereen rookte eigenlijk wiet in Liberia, maar ik wilde het dus ook meenemen naar Nederland. Op een dag had ik wat ingeslagen voor mijn trip naar Nederland, maar werd ik gepakt in een motel in Afrika. In die tijd was het allemaal nog niet
42
zo strikt als nu. Ik wist wel dat het niet legaal was, maar aangezien iedereen het rookte had ik er verder niet echt over nagedacht. Hoe dan ook, ik had een probleem. Aangezien mijn pa nogal een hoge pief was, werd de zaak redelijk elegant opgelost. Het had verder geen juridische gevolgen, maar ik moest wel mijn koffers pakken. Sindsdien ben ik er ook nooit meer terug geweest. Kort daarna brak ook de oorlog uit dus wat dat betreft was terugkeren sowieso geen optie.” Eenmaal permanent in Nederland gaat hij naar de havo. Uiteindelijk weet hij zijn school af te maken, maar wel met de nodige vertraging omdat hij vaak voor lange tijd van huis is. “Ik voelde me toch nooit helemaal thuis in Nederland en was ook bezig met dingen waarmee de meeste mensen niet bezig waren. Skaten en surfen was mijn passie. Door het skaten, en later het surfen, kwam ik veel in het buitenland. Ik ontmoette interessante mensen en bleef soms maanden ergens plakken. Mijn moeder steunde me gelukkig in mijn lifestyle en ik was altijd een beetje aan het rommelen om aan mijn geld te komen.”
Cotillo, Fuerteventura 2005. Foto: Ray Max
homas is geboren in Liberia, West-Afrika. Voor zijn geboorte verlaten zijn ouders Indonesië en zijn vader gaat in Liberia aan de slag in de weg- en waterbouw. Tot zijn twaalfde leeft Thomas permanent in Afrika, een mooie omgeving om op te groeien. In de jaren die volgen pendelt Thomas heen en weer tussen Liberia en een internaat in de buurt van Amersfoort. Het internaat is wel even wennen voor het jongetje dat gewend is aan het vrije bestaan in de tropen. Op zijn veertiende begint hij, in Liberia, met skateboarden. Dat skaten en surfen in elkaars verlengde liggen, weet hij op dat moment nog niet. “Een Braziliaans vriendje van me vertelde me op een geven moment over surfen. Hij zei dat je alle shit die je op een skateboard kon doen, nog veel vetter kon doen op de golven. In die tijd zaten er veel Amerikanen in Liberia, waar je geweldige golven hebt. We ontdekten dat een aantal van die gasten ook daadwerkelijk surfboards had. Zo kreeg ik voor het eerst de smaak te pakken.”
Thomas Koenen
Koenen.indd 42
07-05-2010 11:21:44
Cotillo, Fuerteventura 2005. Foto: Ray Max
Keahana Concept fabriek, ’s Gravenzande 2010
GET A LIFE Vanaf zijn achttiende tot zijn drieëntwintigste is Thomas veel onderweg. Surfen, skaten, reizen, het is een groot avontuur. Uiteindelijk komt echter het moment om echt wat met zijn leven te gaan doen. “Ik was vijf jaar lang on the road geweest en had een hoop meegemaakt, goede en slechte dingen. Terug in Nederland had ik werkelijk geen idee wat ik kon of wilde doen, maar er moest wel wat gebeuren. ” De herinnering aan een ontmoeting jaren terug in Spanje, brengt hem uiteindelijk op een idee om het over een andere boeg te gooien. “Een aantal jaar daarvoor was ik gaan surfen op Puta Roca. Eigenwijs als ik was had ik het advies om er pas na hoog water in te gaan in de wind geslagen. Eenmaal uitgesurft, was het vol vloed en onmogelijk om aan de kant te komen. Ik besloot de twee kilometer naar Zumaia te peddelen en terug te liften. Ik werd opgepikt door een Duitser in een vette camper. Toen hij hoorde dat ik uit Nederland kwam gaf hij me de tip om in de fietsenhandel te gaan. Ik weet nog dat ik dacht: 'Wat lul je nou met je fietsen?' Maar ondertussen reed hij wel in een vette camper, dus hij deed iets goed.”
Eigenlijk wil Thomas niets liever dan ‘iets’ met surfen doen, maar hij realiseert zich dat zoiets in Nederland nauwelijks mogelijk is. In zijn zoektocht naar handel blijkt de tip van de Duitser uiteindelijk goud waard. “Een vriend van me, eigenlijk een soort stiefvader, vroeg me wat ik nou wilde doen met mijn leven. Op dat moment herinnerde ik me die Duitser. In Californië had ik voor het eerst beachcruisers gezien. Het was dan misschien geen surfgear, maar de lifestyle had er wel wat van weg. Fuck it, dacht ik, ik word fietsenboer. Met behulp van die vriend heb ik een container beachcruisers naar Nederland gehaald en begon ik het bedrijf California Image. Het ging als een speer. Zeker door de komst van de mountainbike ging het van niets naar vijf miljoen gulden in vijf jaar tijd.” HOUSE OF LIFESTYLE Tegen alle verwachtingen in is hij ineens een succesvolle fietsenboer, maar dat is nooit het doel geweest. Met de tijd weet hij echter ook merken als Rusty, Victorywetsuits, Oakley en Rainbow Sandals binnen te halen. Via een omweg is het dan toch gelukt om in de surfhandel terecht te komen. De zaken gaan zo goed dat hij besluit de fietstak te verkopen. Achteraf gezien zakelijk misschien niet de beste beslissing, maar de passie voor surfen weegt zwaarder. Met een groothandel in een goed pakket surfmerken begint Thomas uiteindelijk in 1995 House of Lifestyle in Amsterdam. “Die winkel ontstond door de overstock die ik van winkeliers
“I k w a s v ij f ja a r l a n g o n t h e r o a d ge we e s t en had een hoop m e e ge m a a k t , g o e d e e n sl e c h t e d i n ge n . Te r u g i n Ne d e rl a n d h a d i k we rk el ijk ge e n i d e e w a t i k k o n of w i l d e d o e n , m a a r e r m o e s t we l w a t ge be u re n .”
6 Surf Mag.
Koenen.indd 43
43
07-05-2010 11:21:48
La Piste, Frankrijk najaar 2008
k a n d e n k i k n i e t s a n d e r s . D a t s u r fe n i s m ij n pa s s i e e n w a t i k o ok d o e , i k v a l e r a l t ijd we e r o p t e r u g.� 44
Thomas Koenen
Koenen.indd 44
07-05-2010 11:21:50
terugkreeg. Ik dacht: 'Wat moet ik met die spullen?' Uiteindelijk besloot ik dan maar zelf een winkel te openen om te bewijzen dat het gewoon goed spul is dat prima te verkopen is.” Terwijl de winkel lekker draait, neemt ook de groothandel een vlucht. Snowboarden is met een opmars bezig en Thomas doet goede zaken. De zaken gaan zelfs zo goed dat hij in 2000 besluit een vestiging in Scheveningen te openen. HSA Hoewel van nature niet echt het verenigingstype, is Thomas altijd nadrukkelijk betrokken geweest bij de Nederlandse surfscene. Als sponsor van diverse talenten en evenementen, als deelnemer aan wedstrijden en vanaf 2000 zelfs als voorzitter van de HSA. Min of meer per toeval eigenlijk. “Ik heb het altijd leuk gevonden om aan wedstrijden deel te nemen. Ik deed af en toe ook met Europese wedstrijden mee en ben meerdere keren met het Nederlands team op stap geweest. Bij een van die landenwedstrijden op de Canarische Eilanden ben ik zelfs nog een keer vijfde bij de Masters (35+ ) geworden. Eind jaren negentig was er van de HSA echter weinig meer over. Het was op sterven na dood, wat ik eigenlijk heel zonde vond. Op dat moment was ik vanuit de House of Lifestyle bezig om een wedstrijd in Marokko te organiseren. We kregen daar de royal treatment, maar dat had wellicht ook te maken het met feit dat ik me als de voorzitter van de Holland Surfing Association had voorgedaan haha... Dat was allemaal bluf, dus het leek me wel verstanding om daar toch wat meer werk van te maken. Uiteindelijk werd ik daadwerkelijk voorzitter en heb ik samen met onder andere Frank Reef en nog wat jongens de HSA nieuw leven in weten te blazen. We kregen weer aansluiting bij de Europese bond en ook het nationale wedstrijdcircuit kwam weer van de grond.” FAILLIET Het lijkt Thomas voor de wind te gaan. De zaken gaan goed en dankzij zijn vele contacten over de hele wereld is hij veel in het buitenland. “Mijn leven draaide natuurlijk om de business maar in de praktijk betekende dat vooral heel veel surfen, snowboarden en feesten. Ik zat maanden in Californië, Brazilië, surfte op J-Bay, Indo en kwam nog altijd veel in Frankrijk en Spanje.” Met voldoende poen in zijn zak en een natuurlijke aanleg voor een intense manier leven verliest hij echter langzaam de grip. “Als ik niet zou surfen, had het allemaal een stuk slechter met me kunnen aflopen. Doordat ik nog altijd regelmatig ging surfen had ik een ontsnapping aan het wereldje van dat feesten, drank, drugs en vrouwen. Wanneer je de ambitie hebt om serieuze golven te surfen, word je met je neus op de feiten gedrukt. Surfen was een reality check. Als het uit de hand begon te lopen met het feesten was er altijd weer de zee die me op mijn plek zette. Dat gold overigens niet alleen voor mij. Ook vrienden die helemaal naar de klote aan het gaan waren trapte ik mijn bus in voor een surftrip. De fysieke inspanning die surfen van je vergt is wat dat betreft echt een stok achter de deur. Het houdt je nog enigszins in balans.” De afleiding die Thomas in het buitenland en tijdens al zijn avonturen vindt, betekent uiteindelijk wel de ondergang van zijn bedrijf. “Nadat ik in Scheveningen begonnen was, verloor ik het overzicht. De business gleed langzaam uit mijn handen. Achteraf kan je wel stellen dat ik teveel op andere mensen heb vertrouwd om het in goede banen te leiden.” Hij besluit zijn winkel in Scheveningen te sluiten en focust zich volledig op Amsterdam. Hoewel hij het tij in eerste instantie lijkt te keren, blijkt het toch te laat. In 2005 wordt hij failliet verklaard. “Ik was ineens alles kwijt, maar dan ook echt alles. Ik had geen bedrijf meer, geen winkels, geen huis, geen cent te makken en mijn lifestyle liep uit de hand. Inmiddels had ik ook een zoontje
gekregen. Micah was nog een reden om het roer om te gooien. Ik was er klaar mee.” BACK TO THE ROOTS Bij gebrek aan geld besluit hij een pand aan de boulevard in Scheveningen te kraken. Hij mag dan wel niets hebben, zijn uitzicht is top en hij surft weer volop. “Ik zat vooral uit het raam naar de zee te staren. Het voordeel was dat ik alle swell die er stond mee pakte. Ik heb mooie herinneringen aan die sessies bij de Keizerstraat. Hoewel ik niks had - ik kreeg letterlijk tassen met boodschappen van vrienden om de week door te komen - realiseerde ik me dat ik toch niet te klagen had. Ik was gezond, had een geweldige zoon en echte vrienden die me steunden.” De periode van bezinning leidt uiteindelijk, tegen alle verwachtingen in, toch weer tot een missie in de surfbranche. “Ik kan denk ik niets anders. Dat surfen is mijn passie en wat ik ook doe, ik val er altijd weer op terug.” Zonder geld en zonder een duidelijk idee van wat de toekomst moet brengen, krijgt hij een e-mail van een vriend uit Brazilië. Hij weet van de moeilijke situatie waarin Thomas zit en heeft een suggestie. “Hij mailde me met de vraag of ik Keahana Concept surfboards wilde gaan verkopen in Europa. Het was echter het laatste waar ik op zat te wachten. Ik was wel klaar met die handel. Toen ik het mailtje een paar keer had gelezen werd mijn interesse echter gewekt. Het ging niet zomaar om surfboards maar om een nieuw en revolutionair proces van surfboards fabriceren(zie 6 nummer 4 2009). Met de val van Clarkfoam was er ruimte voor nieuwe ideeën en dit leek een te goede kans om te laten liggen. Ik ging me erin verdiepen en werd steeds enthousiaster. Een vriend van me, Marco van Veen, wilde me wel helpen. Als ik met een contract zou thuiskomen om de Europese markt te gaan doen, zou hij me helpen met het opstarten. Marco had er, net als ik, weinig vertrouwen in dat het zou lukken, maar ik ben direct naar Brazilië gevlogen.” KEAHANA CONCEPT De uitvinder van Keahana Concept is in eerste instantie niet bijster enthousiast. Hoe gaat iemand nou vanuit Nederland de Europese markt veroveren? Thomas weet hem echter te overtuigen en in 2007 heeft hij het felbegeerde contract. Inmiddels is er een goed uitgeruste fabriek in ’s Gravenzande en zijn er veelbelovende contacten met een aantal grote spelers. Toch gaat het langzamer dan verwacht. “Ik dacht echt dat er genoeg animo zou zijn voor iets nieuws, maar de markt blijkt toch behoorlijk conservatief. In eerste instantie dacht ik wel even in een maand of vijf dit van de grond te krijgen, maar die verwachting heb ik bij moeten stellen. We gaan nu ons derde jaar in en ik heb mezelf vijf jaar gegeven om het van de grond te krijgen. De boards zijn super, maar het kost nu eenmaal tijd om mensen over de streep te trekken en bekende shapers aan je te binden.” PASSIE Desondanks is Thomas positief over de toekomst. Hij surft niet meer zoveel als hij zou willen, maar de passie is er niet minder om. “Ik wil dit uitbouwen tot een succes en daar werk ik keihard voor. Ik ben ook niet te beroerd om af en toe hard te buffelen in een staalfabriek, maar ik geloof in dit product.” En als het niet gaat zoals hij wil? “Ik zie het wel. Uiteindelijk komt er altijd iets op je pad dat goed voor je is. Een ding weet ik zeker, surfen blijft de rode draad. Sinds die eerste ervaringen in Liberia heb ik daar nooit aan getwijfeld. Surfen is mijn passie en ik dank God elke dag dat ik er nog ben om daar van te genieten.” www.keahana.eu
6 Surf Mag.
Koenen.indd 45
45
07-05-2010 11:21:51
Gallery Mo o i s ui t Hol l a n d
MIchael schMItZ. Foto: ruben snitslaar
46
Gallery
voorjaar_gallery.indd 46
07-05-2010 12:21:41
yannIck de JaGer. Foto: Jan Bijl
koen veldman
alex Buiter
alex Buiter
6 Surf Mag.
voorjaar_gallery.indd 47
47
07-05-2010 12:21:45
Pascal van der Mast. Foto: arthur lavooy
48
Onder: yannIck de JaGer. Foto: koen veldman
Gallery
voorjaar_gallery.indd 48
07-05-2010 12:21:49
6 Surf Mag. 49 Thomas de Jong. Foto: Gert Jan de Koning
voorjaar_gallery.indd 49
07-05-2010 12:21:51
ray Max
klaas van hUlZen Foto: ray Max 50
Gallery
voorjaar_gallery.indd 50
07-05-2010 12:21:55
6 Surf Mag.
voorjaar_gallery.indd 51
51
07-05-2010 12:21:58
52
Gallery
voorjaar_gallery.indd 52
07-05-2010 12:22:01
vlIeland. Foto: Jeff arnoldus
koen verver. Foto: koen veldman
MarIJn BoUWMeester. sequence: danny Bastiaanse
6 Surf Mag.
voorjaar_gallery.indd 53
53
07-05-2010 12:22:04
steF Bakker. Foto: ruben snitslaar de noord. Foto: ray Max
54
Gallery
voorjaar_gallery.indd 54
07-05-2010 12:22:08
PDATE Michael Schmitz. Vroeguh wassut beetuh Foto: Maarten Huisman
VROEGER Als surfer van de oude stempel met een redelijk historisch besef kan ik genieten van alles wat met ‘oldschool’ surfen te maken heeft. Mijn verzameling historische surfboeken mag er dan ook wezen, net als mijn kleine, maar mooie collectie retro-boards uit die goeie ouwe tijd. Ook verslind ik nog steeds iedere twee maanden de Surfers Journal, waarin ik altijd met weemoed lees over de tijden dat surfen nog een sport was voor ‘real watermen’. Surfers waren destijds megafitte sportmannen die zowat op het strand leefden en dag in dag uit bezig waren met alle vormen van surfen, afgewisseld met wat tijdverdrijf tussen de sessies door. Nee, dan is het nu toch wel even anders, zelfs de grootste lulhannes kan op zijn kantoor een sms'je krijgen om te weten hoe laat en waar hij moet zijn als het weer eens zogenaamd los gaat. Hoezo, vroeger was alles beter? Wie destijds zijn mannetje niet stond en geen controle had over zijn board mocht na iedere hoge set naar binnen zwemmen om zijn board op te halen. Leashes waren er nog niet en als ze er waren was het vooral een bewijs van controle wanneer je zonder surfte. Dus toen ik er vorig seizoen op het strand pas achter kwam dat ik mijn leash vergeten was, waande ik mezelf eventjes terug in de tijd. 56
Omdat het lekker weer was, waren er veel strandgasten en ik zou ze wel even laten zien dat ik ook zonder leash controle over mijn longboard had. Na een half uurtje heerlijk gesurft te hebben, kwam de befaamde golf van de dag door, met mijn naam erop. Na een heerlijke drop met een klassieke dropknee turn wandelde ik rustig richting de neus. Eenmaal op de neus van mijn board bleef ik net iets te lang nagenieten en voordat ik het doorhad kantelde het board voorover. Toen ik boven kwam zag ik dat de golf hem had meegenomen. Zwemmend probeerde ik het board nog in te halen, maar helaas... het kwaad was al geschied. Mijn 10ft. longboard was overdwars de drukke shorebreak in gedenderd en had op een haar na een kind geraakt.
Hoe z o, v r oe ge r w a s a l l e s be t e r? Waar ik mezelf redelijk stoer vond toen ik het water in ging, vond ik mezelf een enorme loser toen ik er weer uit kwam. Het liefst wilde ik verrot gescholden worden, maar in plaats daarvan vroeg de vader van het jochie me of mijn plank nog heel was en waarom ik hem niet vastgehouden had. Zonder te weten dat er zoiets bestaat als een leash, nam hij het me totaal niet kwalijk dat ik zijn zoon in gevaar had gebracht. Met een groot schuldgevoel en een nog grotere opluchting bekommerde ik me om het geschrokken mannetje. Waarschijnlijk besefte zowel hij als zijn vader niet wat voor schade mijn board had kunnen aanrichten. Eens te meer besefte ik dat surfen zonder leash echt niet meer van deze tijd is. Waarschijnlijk was vroeger toch niet alles beter. Frank van de Ruit
Column
Fruit3.indd 56
07-05-2010 11:58:51
IN DE SOUL SHOP KUN JE DE NIEUWSTE FILMS, BOEKEN, KLEDING EN ACCESSOIRES BESTELLEN. 1. THE DRIFTER € 25,99 2. MODERN COLLECTIVE € 3O,99 3. DEAR AND YONDER € 25,99 4. BELIEVE € 9,99 5. 11O% SURFING TECHNIQUES VOL. 2 € 19,99 6. LOLIPOP: MADE IN CARIBEAN € 19,99 7. LONGER (LONGBOARD) € 9,99 8. LOST PROPHETS € 3O,99 9. A SEA FOR YOURSELF (CLASSIC) € 9,99
STORT HET GEVRAAGDE BEDRAG OP REKENINGNUMMER 47.63.63.667 (VOOR BELGIË 736.OOO65O7.72) T.N.V. SOUL MEDIA TE CASTRICUM O.V.V. SOUL SHOP EN VERMELD DE TITEL VAN DE BESTELLING DIE JE THUISGESTUURD WILT KRIJGEN. JE KUNT OOK NAAR WWW.SOULONLINE.NL GAAN EN DAAR DE GOEDJES BESTELLEN. ALLE PRIJZEN ZIJN INCLUSIEF DE VERZENDKOSTEN! LET OP NIET ABONNEES BETALEN € 5,- MEER OP DE GENOEMDE PRIJZEN!
1O. BRA BOYS € 24,99
1. DIGITAL HERO 3 GO PRO POLS WATERCAMERA VAN € 169,95 VOOR € 99,95
1. THE STORMRIDER GUIDE THE WORLD € 39,95
65
2. NORTHCORE KEYPOD € 34,95
2. THE STORMRIDER GUIDE EUROPE € 44,95
3. SLOSH NATURAL WETSUIT SHAMPOO CLEANER € 11,95
3. THE SURFING MANUAL € 38,95
4. DING ALL REPAIR KITS (EPOXY OF POLYESTER) € 22,95
5. ATC2K ACTION CAM VAN € 149,95 VOOR € 99,95 (EXLCUSIEF HELM)
4. WAVEFINDER INDONESIA € 17,95
5. WAVEFINDER AUSTRALIA € 17,95
Soulshop
soulshop.indd 65
07-05-2010 12:06:02
Foto: Joey den Beer
H A N S VA N DEN BROEK 184 cm. | 67 kg. | 31 jaar N E W P O R T E R 9 ’ 9 S Q U A R E T A I L U I T 19 6 3
Dit board kwam mijn maatje Kim tegen in een tweedehandswinkel in het oosten van het land. Niet bepaald een toegankelijk board, maar één met super down-the-line snelheid! Geen rails, geen rocker, geen leashplug, en bijna vier inch dik.
A B E Z A T 5 ’11 X 18 ” 3 /4 X 2 ”1 / 2 W I L LY P E T E R S
Hoewel ik er nog niet op gesurft heb, zijn mijn verwachtingen hooggespannen. Een hybride die het midden houdt tussen een performance shortboard en een vlakke-golven-board met brede tail. Ik verwacht acceleratie op vlakke golven, zonder al te veel in te hoeven leveren op de wendbaarheid van rail tot rail. Ik loop regelmatig bij Ruben Mook of Abezat binnen om te zien wat het nieuwste van het nieuwste is. Bovendien ben ik een voorstander van lokaal gemaakte boards, door shapers die daadwerkelijk surfen in onze golven. SOPR A A N U K ELELE
M O O K T W I N K E E L 5 ’ 6 X 2 0 ”1 / 2 X 2 ”1 / 8
In Nederland geshaped door Ruben Mook. Het board is super licht, heeft een piepschuim kern, 'core cell' rails en is gelamineerd met balsa en epoxy. Duurzaamheid is het sleutelwoord, op zo’n board kun je rustig vijf tot tien jaar surfen. De single concave en brede neus zorgen voor super down-the-line snelheid op vlakke golven en de lage rails geven het board wendbaarheid die ik bij veel fishes met dikke boxy rails erg mis. Ik sleep deze al acht jaar overal mee naar toe en het is mijn meest gebruikte board. 58
Ideale reispartner: stop je zo in je tas, en perfect om tussen surfsessies je tijd te killen, waar je ook bent! Klein instrumentje met grootse uitstraling. C S H K E A H A N A 6 ’ 2 X 18 ” 5 / 8 X 2 ” 3 / 8 S Q U A S H T A I L
Dit board heeft net als z’n shaper Christian Budroe verschillende persoonlijkheden. Ik ben er nog steeds niet uit (voor zover ik daar wat van kan vinden) of ik epoxy performance-boards wel echt vind werken. Soms heb ik supersessies op dit board, soms kom ik amper vooruit. Hoewel
ze erg licht zijn wil je geen gat in je Keahana, want repareren is een hel! A L A I A Z E L F B O U W 6 ’4 X 15 ” ¾ X 1” 2 / 5
Een Alaia bouwen is echt te gek. Als je op zo’n ding down-theline probeert te gaan en je krijgt een beetje snelheid, word je overweldigd door een gevoel dat niet te evenaren valt. Het idee dat je je op dezelfde manier voortbeweegt zoals de eerste surfers dat deden maakt het een ervaring op zich. Het hout (paulownia) waar dit board van gemaakt is, is licht en groeit supersnel. Dit is zo’n beetje het groenste surfboard waar je op kunt surfen. Deze zomer ga ik uit hetzelfde hout nog handplanes maken om te bodysurfen, ben benieuwd! B O B P E A R S O N 9 ’ 8 X 2 4 ” X 2 ” 7/ 8 C J N E L S O N M O D E L
Wat een vliegdekschip. Een echte traditionele noserider, maar dan helemaal gestript van alle ballast. Dit board heeft maar één doel, en dat is op de neus hangen zo lang als de golf het toelaat (meestal kukel ik er voor die tijd al vanaf). Vooral tijdens die zuidwest-dagen op Scheveningen heb ik als goofyfooter de grootste lol met dit board. Al moet je wel opletten dat je nog golven overlaat voor mensen op korte(re) boards.
Quiver
Quiver_HANS.indd 58
07-05-2010 11:52:29
Word nu abonnee van 6 surf mag. en profiteer van ĂŠĂŠn van de speciale welkomstacties! check pagina 19 of surf naar www.soulonline.nl
ad63.indd 18
06-05-2010 13:42:42
lees de zee Wanneer je de eerste pogingen in het schuim achter de rug hebt, wordt het tijd om cleane, ongebroken golven te lijf te gaan. En daar kom je direct voor de eerste uitdaging te staan: achterin komen. Terwijl je ervaren surfers links en rechts voorbij ziet schieten heb je zelf soms het idee dat je geen meter vooruit komt. Wat is nu de truc? Water zoekt altijd de weg van de minste weerstand. Op ondiepe plekken in de zee (zandbanken) breken de golven als eerste, en spoelt het water richting het strand. Het zoekt vervolgens een weg naar de dieper gelegen gebieden tussen de zandbanken (muien), en stroomt het daar weer richting zee. Als je probeert achter de branding te komen kun je het beste niet op de zandbank beginnen. Je hebt dan de stroming tegen, en ook nog eens de golven waar je onderdoor moet. Beter is het om een mui te zoeken (die bevinden zich altijd tussen de zandbanken) en daar uit te peddelen. Een mui herken je aan een rommelige stroom, het is vaak donkerder van kleur en er breken geen golven.
Leren surfen is een hele opgave, maar ook een investering die een leven lang meegaat. Om de beginselen onder de knie te krijgen is het raadzaam om les te nemen bij een erkende surfschool. Ongeacht het aantal lessen dat je volgt, echt leren surfen is een kwestie van veel doen. Wie denkt het snel te leren omdat hij bijvoorbeeld goed kan snowboarden komt vaak bedrogen uit. Surfen is een unieke bezigheid, in een altijd veranderende omgeving. Als gezegd gaat er niets boven uren maken in het water, maar een aantal bruikbare tips maakt het verschil. Tekst: Hans van den Broek (www.surfles.nl)
Beeld: Joey den Beer
Peddelen
Een goed deel van je surfsessie zul je kwijt zijn aan peddelen, de basisbeweging van de sport. Een goede peddeltechniek maakt een wereld van verschil. Wie goed kan peddelen, pakt meer golven en wordt minder snel moe. Het begint met goed op je board liggen. Oftewel: je wilt zoveel mogelijk gebruik maken van het drijfvermogen van je board en met zo min mogelijk weerstand door het water gaan. Op beginnerboards betekent dit meestal dat je met je voeten de achterkant van het board moet voelen. De punt van je board komt dan net een beetje het water uit, de rest van je board ligt parallel aan het water. Peddelen is een beweging die op te delen is in vier fases. Het begint met de insteek. Steek je arm zover mogelijk naar voren, zonder je schouders te ver mee te laten reiken. Steek je duim eerst in het water met je handpalm naar buiten. Vervolgens trek je je in het water gestoken hand langs je board, waarbij je een beetje een bochtje maakt naar buiten. Je pakt zo elke keer een beetje ‘vers’ water en haalt dus meer rendement uit je slag. Zie het als een halve cirkel van je insteek tot onder je board. Op ongeveer borsthoogte is je handpalm naar je toe gericht en begint de duw. Vanonder je borst maak je de slag af, waarbij je met je handpalm naar boven eindigt. De hele beweging maak je in een soort ‘S’. Op dit moment steek je de andere arm weer ver in het water. Haal je eerst arm laag over het water terug in plaats van in een grote boog, dit bespaart aanzienlijk veel energie.
60
Basixs
basics.indd 60
07-05-2010 11:59:41
Turtle-roll
Hoe goed je timing ook is, je komt uiteindelijk een golf tegen waar je niet overheen komt. Laat in elk geval nooit zomaar je board schieten want dit is bijzonder link voor degene die achter je peddelt. Wanneer je niet meer over de golf heen kunt, zul je er onderdoor moeten. Met een klein board kun je ducken, maar waarschijnlijk zul je op een flinke deur liggen en moet je kiezen voor de zogenaamde ‘turtle-roll’. Je benadert de golf bij voorkeur met een beetje snelheid. Vlak voor je bij de golf bent, pak je je board stevig bij de rail op borsthoogte. Draai je board om zodat je onder je board komt te ‘hangen’, maar houd het board wel dicht tegen je aan. Houd de punt van je board laag zodat het water over je board kan stromen. Blijf rustig en laat de golf zijn werk doen. Zodra je voelt dat de ergste turbulentie voorbij is, draai je het board weer om in de normale positie en peddel je verder. Rollen met een groot board is feitelijk de enige manier om onder een (gebroken) golf door te komen. Geoefende longboards kunnen zelfs met een grote plank ducken, maar als niet-geoefende surfer zul je het in deze fase hier mee moeten doen. De turtle-roll is een vermoeiende beweging, maar met het nodige oefenen wordt ook dit een vloeiende beweging.
Pronen
Je hebt zorgvuldig gekeken waar je het best uit kunt peddelen en weet inmiddels hoe je moet peddelen. Desondanks zal je op weg naar de line-up golven tegen gaan komen. Er zijn twee mogelijkheden om met die obstakels om te gaan, er overheen of er onderdoor. In het geval van lage en/of ongebroken golven kun je er vrij eenvoudig overheen. Deze handeling wordt ook wel ‘pronen’ genoemd. Het werkt als volgt. Maak snelheid en pak de zijkanten van je board op borsthoogte vast. Druk je op met een holle rug, maar houd je knieën op je board. Laat de punt van je board over de golf glijden en veer in met je armen. Zodra de golf onder je door is breng je je gewicht naar voren. Op die manier glijd je aan de achterkant van de golf naar beneden en kun je weer volle bak gaan peddelen.
Gefeliciteerd, je ligt in de line-up. Nu is het vooral zaak om goed op te letten dat je andere surfers niet in de weg ligt en kun je op zoek naar je eerste echte golf. Kies in het begin bij voorkeur een plek waar weinig tot geen andere surfers liggen. Op die manier ben je geen gevaar voor anderen en heb je volop de ruimte om je eerste echte take-offs onder de knie te krijgen.
6 Surf Mag.
basics.indd 61
61
07-05-2010 11:59:46
Bij een verkeerde draai, een ruk aan je been door je leash of bijvoorbeeld een sketchy landing na een air of fl oater, kunnen elk van deze structuren beschadigd raken. Voor alle verrekkingen en verdraaiingen geldt het zogenaamde PRICEprincipe. PRICE staat voor: Protectie van de beschadigde delen, Rust, IJs (geen raketje, maar koelen tegen de zwelling), Compressie door een drukverband, Elevatie van het geblesseerde lichaamsdeel. Wanneer de pijn afneemt en je weer enigszins kunt bewegen kan je voorzichtig (met wat steun) proberen te lopen. Hou wel in de gaten dat je niets forceert.
ngen Deze oefeni mogen geen pijn doen!
Quadriceps coördinatie Ga op een vlakke ondergrond zitten en span de voorzijde van je bovenbeen aan zonder dat de achterkant (hamstrings) actief worden. Duw je knieholte in de grond en strek de knie. Drie
Een verdraaide knie kan verdomd veel pijn doen, in de meeste gevallen ben je echter weer snel hersteld. Is dat niet het
tot vijf maal per dag tien keer tien seconden aanspannen.
geval en denk je aan ernstiger letsel dan moet je een expert de schade op laten nemen. De EHBO is goed om mogelijke breuken op te sporen, maar voor vermoedelijk letsel aan de banden of de meniscus kan je het beste een fysiotherapeut of een orthopeed inschakelen. De eerste fase van het herstel is gericht op het doen afnemen van de zwelling en het verbeteren van de beweeglijkheid, dit kan bijvoorbeeld door rustig te gaan wandelen of fi etsen. Het gevolg van vocht in je knie is een snelle afname van de kracht in je beenspieren. Om je hier tegen te wapenen kun je voorzichtig beginnen met coördinatieoefeningen. Span bijvoorbeeld tien maal tien seconden je bovenbeen aan met een gestrekte knie. Als de pijn het toelaat en de spiercontrole verbetert, kan je starten met stabiliteitsoefeningen zoals op één been staan. De laatste stap naar een volledig herstel is een krachtrevalidatieprogramma. Wanneer je weer probleemloos draaibewegingen kunt maken en je explosieve kracht terugkeert, kun je weer veilig aan de bak met het boosten van dikke airs. De peddelconditie kan je natuurlijk al die tijd op peil houden, maar dat kan je beter doen op een dag zonder golven, in verband met de verleiding om Misschien nog wel erger dan helemaal geen golven, is aan
toch een ritje te maken en je knie weer te blesseren.
de kant zitten met een blessure terwijl je maten de ene na de andere goede golf scoren. Hoewel surfen een relatief veilige
Voorkomen is zoals altijd beter dan genezen. Kracht en
sport is, vergt het veel van je lichaam. Vooral wanneer je met
fl exibiliteit van je onderstel zijn natuurlijk essentieel, maar uit
je neus in de boter valt en dagen achtereen lange sessies
onderzoek en ervaring blijkt dat een goede core stabiliteit
surft, kunnen kleine pijntjes structurele blessures worden.
veel ellende kan voorkomen. Een goede core stabiliteit vergt
Fysiotherapeut Tim Binkhorst geeft tips om snel van je klachten
inzet en discipline. Kijk voor de eerste 'level core stability'
af te komen, of beter nog, ze te voorkomen.
training op www.fl owfysio.com. Een goede waxjob kan je ook
One leg squat Ga op het geblesseerde been staan en maak een kwart hurkbeweging, waarbij de knie in een rechte lijn beweegt en niet zwabbert. Vanaf de zijkant gezien mag de knie niet voor de tenen uitkomen. Drie maal een setje van vijftien keer.
uit de ziekenboeg houden, vrij veel surfers glijden met hun voorste voet uit en verrekken hun binnenband of scheuren een Wanneer je holle golven surft, of je aan progressieve moves als
meniscus, zonde! Hiernaast vind je een aantal oefeningen die je
airs, fl oaters en rotaties waagt, krijgen je schokdempers het
geblesseerde knie weer een beetje op gang helpen. Voor een
zwaar te verduren. Je knieën kunnen veel hebben, maar als
specifi ek trainingsprogramma neem je het beste contact op
de belasting te hoog wordt kunnen er nare en soms langdurige
met je fysiotherapeut.
blessures ontstaan. Anatomisch gezien bestaat de knie uit
Good morning
vier botstukken: het dijbeen (femur), knieschijf (patella), scheenbeen (tibia) en kuitbeen (fi bula). Op de plaatsen waar
Buig met gestrekte benen
de botstukken elkaar raken, beschermt een laag kraakbeen de uiteinden en dit zorgt voor een nagenoeg wrijvingsloos scharnier. De botstukken worden bij elkaar gehouden door de binnen-, buiten- en de beruchte kruisbanden die rotaties stabiliseren. Een binnen- en een buitenmeniscus smeren en stabiliseren het gewricht en dempen de impact erop.
62
vanuit de heupen naar voren. Tim Binkhorst is als fysiotherapeut en trainer aan de HSA verbonden. Bij zowel de junioren als de senioren behandelt hij fysieke klachten en zorgt hij ervoor dat de surfers topfit en pijnvrij aan de start verschijnen. Sinds kort is hij een eigen praktijk begonnen die zich specifiek richt op de behandeling en revalidatie van surfers, motorcrossers, snow-, wake-, kite- en skateboarders. www.flowfysio.com
Let op: zowel de benen als de rug blijven gestrekt. Drie maal een setje van vijftien keer.
Vraag het de fysio
fysio2.indd 62
07-05-2010 12:00:40
Surfblad voor de lage landen
intervie renZ vanw: Baalen
6 Surf Mag .
rondje triPPen texel in eigen lan d Scoren nog noowaS it Zo makke lijk!
Ziek Pe ru! Niels Musscho ot. Foto: Jan Bijl
no.3 2oo9 4,95 euro
| No.3 ‘09
KORTINGEN VOOR 6|SURF MAGAZINE ABONNEES BIJ EEN ABONNEMENT OP 6|SURF MAGAZINE WORD JE AUTOMATISCH LID VAN SOUL. DIT BETEKENT DAT JE EEN SOUL MEMBERCARD KRIJGT THUISGESTUURD, WAARMEE JE BINNEN NO TIME JE ABONNEMENT TERUG KUNT VERDIENEN!
KIJK SNEL VOOR EEN ACTIE BIJ JOU IN DE BUURT OF GA NAAR WWW.SOULONLINE.NL!
20% korting op de gehele kleding collectie met uitzondering van aanbiedingen
€10,- korting op een verzekering bij Sportzeker. Ga naar www.sportzeker.nl/soulmedia
Op de site van Freecom (www.freecom.nl) krijg je 20% korting op een ToughDrive (Sport) externe hardeschijf. Vermeld six als kortingscode.
Van den Berg Kernweg 1 1627 Hoorn (industrieterrein HN80) T. 0229 219 913 www.vandenbergsurf.nl
Sportzeker T. 030 271 78 94 www.sportzeker.nl
Freecom Technologies BV T. 070 336 76 00 www.freecom.nl
Als abonnee krijg je natuurlijk ook korting bij onze E-shop. Per artikel krijg je €5,- korting. Ga naar www.soulonline.nl
30% korting op een wetsuit bij aankoop van een surfboard
Op vertoon van pas, bij aankoop in O’Neill Shop (Rotterdam & Amsterdam) een O’Neill Cold Water Classics DVD en 2010 O’Neill Imagebook.
Soul Media www.soulonline.nl
Hightide Surfshop Trompstraat 21 1971 AA IJmuiden T. 0255 512 494 www.hightidesurfshop.nl
O’Neill Kalverstraat 134 1012 XD Amsterdam www.oneill.nl
Passage 36-40 2042KV Zandvoort T. 023 578 600
Lijnbaan 63 3012 EL Rotterdam
De acties kunnen tussentijds gewijzigd worden.
Tekst: Thomas van Dijk
Een surfer is prooi van het avontuur. In burgerlijk vaarwater ben je als surfer het meest kwetsbaar. Er hoeft zich maar een quasi-surfavontuur aan te dienen, of je bent je vinnen al aan het afschroeven om toe te geven aan de overmacht van de surfdrift. Want zodra de mogelijkheid er ligt, is het een kwestie van gaan of niet gaan. Niet gaan leidt tot onrustige waanbeelden en obsessieve nieuwsgierigheid van hoe de golven zouden zijn geweest, gepaard met spijt en woede als je de burgerlijke vlag weer uithangt maandagochtend om acht uur. Wel gaan kan alles in de war brengen, dingen op het spel zetten, maar eenmaal in het water doe je niets anders dan gewoon lekker surfen. 64
Ilustratie: Holani
De drang naar avontuur en reizen is onlosmakelijk verbonden met de surfer. We kunnen er niets aan doen. Sorry werkgevers, sorry familie, vrienden en alle mensen waarmee afspraken spaak lopen. Soms moet het gewoon. Even ertussenuit. Het avontuur sluipt er tussenin, tussendoor, tussenbeide. Het avontuur vindt zijn weg wel en het is niet altijd de weg van de minste weerstand. Zo heeft het avontuur al talloze surfers naar de verste uithoeken van onze ronde wereld doen drijven, en voor vele verhalen gezorgd waar menig ander surfer bij de gedachten alleen al het schuim op zijn mond van krijgt.
De losbollige avonturiers die voor een prikkie een stukje land in Costa Rica op de kop hebben getikt zijn hier een goed voorbeeld van. Ik kan me voorstellen hoe dat is gegaan (mede omdat ze het me verteld hebben). Een groep Rotterdammers was in Costa Rica op surftrip toen ze toevallig een bordje ‘te koop’ tegen kwamen. Nu bleek het ook zo te zijn dat weer wat andere vrienden ook op diezelfde plek geweest waren. Dat was al voldoende om niet meer in het toeval te geloven. En zo had het avontuur ze samen. Eenentwintig surfers in het nauw gedreven, veel meer hoefde er niet te gebeuren. Ze hebben elkaar meegesleept in een enthousiasme dat tot aan Nederland reikte. En zo zijn er nu al meer dan tien jaar eenentwintig gelukkige kleingrondbezitters, voor altijd aan het avontuur verbonden. De avontuurgeest kent verschillende gedaantes en doet de surfer soms denken dat het niet alleen om het surfen gaat. Een vaak voorkomende gedaante is de morele dekmantel waar het avontuur surfers aanzet tot vrijwilligerswerk op een plek waar toevallig waanzinnig mooie golven zijn. Zo wordt Mischa Timmer ertoe gezet om kunst in te zamelen, te verkopen, en daarvan in Afrika een surfschool op te zetten, Sabine Wensink zet een stichting op voor surfles aan Peruaanse kids, en Rodney Westerlaken moet
Tussen wal en schip
Thomas1.indd 64
07-05-2010 11:56:51
naar Bali om daar een vergelijkbaar moreel project op te zetten. Het kan je echter ook gebeuren dat je vanuit Australië ineens in Wijk aan Zee belandt en een surfschool begint. Deze merkwaardige, op het eerste gezicht paradoxale, gedaante van het avontuur overkwam Chris Way. Een andere wat losbandige gedaante overkomt Harm Jan Smulders als hij een enkeltje Senegal koopt en wel ziet waar het strandt. In welke gedaante dan ook, surfers worden soms voorgoed uit hun vaderland verdreven, driftig op zoek naar exotische plekken en mooie golven. Het is niet verwonderlijk dat surfers door het avontuur gelokt worden, door het onbekende. Surfen zelf belichaamt namelijk het omgaan met onbekende situaties. Het veel gebezigde ‘elke golf is anders’-gezegde onderstreept dit eens temeer. Waar je ook gaat surfen, je weet nooit wat je te wachten staat. Deze onzekerheid betekent dat er een risico is. Als er een risico is, is er avontuur en dat maakt dat surfers ervoor gaan. Een tentje opzetten om met frisse tegenzin ’s ochtends vroeg het eerste licht mee te pakken, 500 meter peddelen om naar die betere break voorbij de punt te komen, door een bos lopen op hoop van zegen, rotsklimmen, riflopen, zandhappen,
het hoort er allemaal gewoon bij. Dat surfers ontberingen vanzelfsprekend over hebben voor een sessie, maakt dat het avontuur er direct aan verbonden is. Het sneller lopen en het halsreikende uitzien over de duintop kan je niet tegenhouden zodra er golven in de buurt zijn. Maar wat surfers zo aan het avontuur bindt is niet alleen het risico, of het gegeven dat je voor een surfsessie meer over moet hebben dan voor een rondje snelwandelen in het park. Het zit hem in de kracht van het moment. Het moment waarin je even opgaat, waarin je niet meer aan de rest denkt. De rest, alles van vorige week, alle gedachtes en ideeën die onophoudelijk in je hoofd rondspoken, bestaan even niet meer. Er is alleen het moment. Iedereen heeft een manier om zich even te laten gaan, om te ontsnappen aan al die gedachtes, woorden en betekenissen. Gebruikelijke uitlaatkleppen zijn muziek, sport en dans. Dierenporno is een voorbeeld van een ongebruikelijke uitlaatklep. Het idee van een uitlaatklep is dat het geen doel heeft. Als muziek maken een doel zou hebben, bijvoorbeeld het afronden van een nummer, dan zouden de snelste spelers de beste zijn. Bij surfen word je echter nog meer in het moment gezogen dan bij de gemiddelde uitlaatklep. Want bij surfen verandert de
speelplaats continu, je hebt er geen controle over en wordt gedwongen in het nu te zijn. Als je ergens anders met je hoofd zit, kom je voor nare verrassingen te staan. Een lip in je smoel is niet ondenkbaar. In het moment opgaan is wat veel meditatiegoeroes vertalen als ‘in het nu zijn’. Dit is wat meditatie probeert te faciliteren. Het probeert je doelloos jezelf te laten vinden, en je los te koppelen van betekenissen en ideeën van de wereld om je heen die zich in je hoofd als gedachtes en stemmetjes projecteren. Meditatie is de ontdekking dat het leven zich altijd in het plotselinge moment voltrekt, zonder ergens naar toe te gaan of vandaan te komen. Tijdens surfen ervaar je niets anders dan plotselinge momenten, het doel is het ervaren van deze momenten zelf. En ook tijdens een surftrip is de reis vaak al een doel op zich, waar het beleven van het avontuur leuker is dan ergens precies dan en dan uit te komen. Het 'nu' wordt zo beleefd middels het surfavontuur. Het gaat om het moment, het nu, zonder er een naam of betekenis aan te geven. Het nu dobbert dus daar waar geen doel is, tussen wal en schip, waar alleen maar golven zijn om te beleven. Een surfer wil daar maar al te graag belanden.
6 Surf Mag.
Thomas1.indd 65
65
07-05-2010 11:56:53
Kasper Boonstra
W ho needs Hossegor
Tekst: Kasper Boonstra
Beeld: Danny Bastiaanse
Frankrijk, altijd maar Frankrijk. Wie op zoek is naar een beetje serieuze surf kan er niet omheen. Het is nu eenmaal de dichtstbijzijnde locatie met goede golven voor ons surfers van de Lage Landen. De pelgrimstocht richting Biarritz en Hossegor is een verplicht nummer voor elk zichzelf respecterende Hollandse surfer. Maar Frankrijk is meer dan Les Landes. Met goede golven in het vooruitzicht besloot een groepje Domburg-locals eens wat anders te proberen. De keuze viel op het Noord-Franse Vendee, een regio met meer variatie aan breaks en bovendien legere line-ups dan het geijkte Zuid-Frankrijk.
66
rijdagmiddag krijg ik op mijn werk een telefoontje. Het is mijn surfmaatje Olof ‘Slachter’ Sinke. Hij heeft zojuist de voorspellingen voor Frankrijk gecheckt en weet het zeker: het gaat af! De hoogste tijd voor een hit and run. Ik hoef niet lang na te denken en ben erbij. Na nog wat heen en weer bellen, afspraken verzetten en
excuses verzinnen richting de baas is ook vriend en fotograaf Danny ‘Spons’ Bastiaanse van de partij. De volgende dag graai ik mijn spullen bij elkaar: surfboards, extra wetsuit voor als het stiekem toch wat kouder is dan verwacht, en als altijd wat pakken lekkere koffie, want die hebben ze niet in Frankrijk. Diezelfde nacht sta ik opgewonden uit mijn keukenraam te staren in afwachting van Olof. Een uur later dan gepland rolt hij eindelijk mijn straat in. Weer eens wat anders We zijn er nog niet over uit waar de reis heen zal gaan, maar de voorspellingen voor heel Frankrijk zien er veelbelovend uit. Dinsdag 1,8 meter met 16 seconden, zonnig met een zuchtje offshore wind en vijf donkere sterren op Magicseaweed. iPhones worden gecheckt, Wannasurf wordt doorgespit en de Stormriders Guide biedt uitkomst. Op het punt waar de autoroute opsplitst in een weg naar Noord- en
PLan B
vendee.indd 66
07-05-2010 11:39:16
Bud Bud
één naar Zuid-Frankrijk, valt de beslissing. We gaan richting Les Sables d’Ollone, met spots als de pointbreak La Sauzaie en de barrelende beachbreak Bud Bud. Het is een gok, maar weer eens wat anders dan het voor ons overbekende zuiden. De rit zal in totaal maar zo'n acht uur in beslag nemen, vier uur minder dan naar Hossegor. Terwijl Danny als een opgekrulde kater op de achterbank ligt te pitten, proberen Olof en ik de geheimen van het navigatiesysteem te ontrafelen. Het succes van een roadtrip valt of staat met een bijrijder die bij kennis blijft en bovendien nog wat te melden heeft. Olof blijkt een goeie. Onze conversaties gaan over (in chronologische volgorde): trips, geloofsovertuigingen, vrouwen, seks, het heelal, piramides, complottheorieën, stilte, opnieuw vrouwen en relaties. Tijd voor een pitstop. Na een dieet van ranzige koffie en wegrestaurantvoedsel vervolgen we onze weg richting Les Dunes waar Olof een goed adresje weet. Eerste sessie Bij aankomst schijnt de zon al, de vlaggen hangen stil en de spanning is voelbaar. Wanneer we bij Les Dunes over de duinen stormen worden we getrakteerd op een lege line-up met overhead surf. Les Dunes staat bekend als een longboardspot en
Wa ar de aut oro ut e o ps plit st in ee n weg n a ar Noord- e n Zui d-Frankr ijk , valt de besli ss in g. We ga an r ichtin g Les Sables d’Ollone, met s pot s als de pointbreak La Sauzaie en de barrelende beachbreak Bud Bud. het ziet er ook redelijk mellow uit. We besluiten eerst accommodatie te regelen en daarna La Sauzaie en Sauveterre te gaan checken. Het adresje van Olof blijkt een misser, maar binnen vijf minuten hebben we een hotel gevonden waar de vriendelijke eigenaar ons een chille studio toewijst en ons ook nog eens een dikke korting geeft. Met de efficiëntie van een legerdivisie ruimen we de auto leeg en prepareren onze boards voor een eerste Vendee-sessie. La Sauzaie loopt nog niet dus we knallen gelijk door naar Sauveterre. Sauveterre is gelegen in een loofbos met een parking waar het ‘s zomers volgens mij een waar circus moet zijn. Een paar vriendelijke locals zijn niet te beroerd om ons te vertellen waar we exact moeten zijn. Het is even inkomen na zo’n lange rit en maanden surfen op Nederlandse slop, maar na een half uurtje zitten we er helemaal in en hebben we de spot door. De beachbreak begint steeds beter te lopen en we hebben een super begin van onze
6 Surf Mag.
vendee.indd 67
67
07-05-2010 11:39:19
Het is opvallend rustig in deze regio. De line-ups zijn bijna leeg en regelmatig verdubbelen we de crowd wanneer we met zijn drieën uitpeddelen.
La Sauzaie
trip met lange ritten die uitlopen in een holle shorebreak. Na deze sessie rijden we snel door naar St. Gilles Croix de Vie om daar nog een sessie te doen voordat het veel te snel alweer donker wordt. Het weer is geweldig en de golven zijn nu al erg goed terwijl dit toch één van de mindere dagen zou zijn. En het is ondanks dat het weekend is opvallend rustig. De paar locals die er in liggen zijn bovendien bijzonder relaxed. Na een goeie pizza van een halve meter doorsnede in de lokale pizzeria glijden we rond een uur of acht in een diepe coma. Veelzijdig Vendee Het is opvallend rustig in deze regio. De line-ups zijn bijna leeg en regelmatig verdubbelen we de crowd wanneer we met zijn drieën uitpeddelen. De surfers die erin liggen zijn allemaal super chill, ze lachen, maken een praatje en geven je echt het gevoel dat je welkom bent. Het gemiddelde surfniveau is bovendien een stuk minder hoog dan in Zuid-Frankrijk, wat meer golven voor ons betekent. De Vendee is in alles anders dan Les Landes. Het landschap is afwisselend, met mooi Franse dorpjes, volop cultuur en schitterende natuur. Het belangrijkste voor ons is echter de grote variatie aan breaks waar je hier uit kunt kiezen. Heftige beachbreak barrels op Bud Bud, lange reefbreaks en uitgestrekte stranden met meerdere goede peaks op Sauveterre en Les Dunes, de mega lange pointbreak van La Tranche sur Mer en als klap op de vuurpijl de superspot La Sauzaie, bekend van de vele WQSwedstrijden. Voor de liefhebbers van het meer stadse gevoel is er bovendien nog de bruisende boulevard van Les Sables d’Olonne, een soort Biarritz-achtig stadje, met nog verrassende goede golven. We surfen voornamelijk op Bud Bud, Sauveterre en La Sauzaie. Bud Bud is een krachtige beachbreak met stevige barrels die op een goede dag zeker niet onder doet voor Hossegor. We hebben hier een aantal goede sessies met heftige barrels, gemene wipe-outs en gebroken leashes. Er zijn meerdere peaks en als je even goed kijkt in plaats van je als een schaap bij de menigte te voegen, kun je vaak een peak helemaal alleen voor jou en je vrienden hebben. Bovendien een erg goede spot om 68
foto’s te schieten omdat de golven lekker dicht op de kant breken. La Sauzaie is al jaren een spot op de WQS. Geen wonder, het is net een arena waar je vanaf een soort verhoging de surf kunt checken, het ligt middenin een dorpje en er is volop parkeergelegenheid. De golf loopt op een met wier begroeid rif, heeft meerdere peaks met barrelsecties, holle insides en mooie wanden. Lekker veelzijdig dus en een topspot om te surfen. Als de golven wat hoger zijn is het alleen lastig wegkomen uit de impactzone en doe je er soms beter aan over de rotsen eruit te klimmen en naar de channel terug te lopen. Sauveterre is ook al zo veelzijdig. De spot bestaat uit twee goede reefbreaks, een hele lange Lafitenia-achtige en nog een iets heftigere, maar wel iets kortere rechtse, en meerdere beachbreaks. Sauveterre houdt flinke bakken en door de verschillende spots loopt er op elk getij wel iets. Hier scoren we een paar keer lange, cleane, Indo-achtige lijnen met slechts een handjevol anderen. Het is een flink eind peddelen
PLan B
vendee.indd 68
07-05-2010 11:39:21
Chris van der Draai
6 Surf Mag.
vendee.indd 69
69
07-05-2010 11:39:22
Kasper Boonstra
Bud Bud is een krachtige beachbreak met stevige barrels die op ee n goed e d a g zek e r ni et o n d e r d oet voor Hossegor. We h ebbe n hier een aantal goede sessies met heftige barrels, gemene wipe-outs en gebroken leashes. 70
PLan B
vendee.indd 70
07-05-2010 11:39:23
tussen het rif door, maar wanneer je eenmaal met droog haar achterin ligt, is het de moeite zeker waard. Lekkere sleur De voorspellingen komen meer dan uit en het duurt dan ook niet lang om in die heerlijke sleur terecht te komen. Elke dag vroeg opstaan, tot de conclusie komen dat het wederom windstil en zonnig is, ontbijtje, spots checken, lange ochtendsessie, lunchen in de zon en dan weer surfen tot de zon ondergaat. De dagen eindigen standaard met een flink avondmaal en koude pils om vervolgens compleet uitgeput al vroeg weer out te gaan met de wetenschap dat het morgen weer raak is. Soms kan het leven zo simpel zijn. De laatste drie dagen worden we vergezeld door nog eens vier maten uit Vlissingen. De dag dat ze arriveren is de swell voor het eerst wat minder. Typisch geval van: you should have been here yesterday. Dat neemt niet weg dat er nog prima te surfen is en met zeven Hollanders in het water voelt het haast als thuis. We wisselen elkaar af met fotograferen, wat ook Danny de mogelijkheid geeft zijn spons uit te laten.
Na nog eens één van onze beste sessies op La Sazuzaie is het alweer de laatste avond van de trip. We besluiten de sleur te doorbreken en ons in het nachtleven te storten. Na een veel te kleine maaltijd in een quasi-chique restaurant, waar we vooral heel moeilijk aangekeken worden door de deftige gasten, lopen we even langs de surfshop. De mannen in de shop raden ons aan ‘Sloop Cafe’ te checken voordat we naar een club gaan. We worden echter gewaarschuwd, Sloop kan nogal tam zijn en de vrouwen zijn er ook niet al te fraai. Sloop blijkt inderdaad bevolkt door saaie stelletjes en lelijke wijven en is bovendien zo verlicht dat je zou denken dat het afgelopen was en ze het licht al aan hebben gedaan. In mijn beste Frans vraag ik of er misschien een club is waar wat meer leven in zit. We worden op pad gestuurd met een routebeschrijving op een bierviltje en belanden na 1,5 kilometer lopen in een vette club waar helaas alleen proppers en (overgeprijsd) bier stelende oude vrouwen in leren broeken zijn. Al met al toch een enerverende avond en na een lange wandeling vallen we in een diepe slaap.
Who needs Hossegor? De laatste dag is als een kers op de taart, een sessie in cleane dikke barrels op Bud Bud. Een geweldige afsluiter van een topweek met alleen maar goede golven, lekker weer, mooie natuur, aardige mensen en een geheel nieuwe beleving van surfen in Frankrijk. Een van de beste trips die ik gemaakt heb. We zijn het er allemaal over eens dat we dit veel vaker gaan doen en Hossegor toch minder vaak als bestemming gaan kiezen. Olof rijdt de terugreis in een keer door. Als we bijna thuis zijn en ik wakker wordt na kort te zijn ingedut, hoop ik stiekem dat ik droom en dat we op de andere weghelft zitten en deze geweldige ervaring nog moet gaan beginnen. De Vendee is een echte aanrader. Dichterbij dan Les Landes, goede golven, lege line-ups, vriendelijke locals en voor de echte liefhebbers zelfs nog een ouderwets nachtleven. Who needs Hossegor?
Olof Sinke
6 Surf Mag.
vendee.indd 71
71
07-05-2010 11:39:26
72
strip.indd 72
Local Hero
07-05-2010 11:55:32
PDATE VOLGEND NUMMER ROADTRIP DOOR NIEUW ZEELAND Yannick de Jager. Foto: Jan Bijl
BEN JE NOG GEEN LID? SURF NAAR WWW.SOULONLINE.NL OF BEL O1O-4O9OO99 EN MELD JE AAN EN PROFITEER VAN DE SPECIALE WELKOMSTACTIES! 74
Uit.indd 74
Next time Bru!
06-05-2010 17:38:15
Untitled-3 1
01-03-2010 10:02:35
Untitled-2 1
22-04-2010 16:09:24