AOSTA / ENGELBERG / GRINDELWALD MILLAU / HOLLAND www.soulonline.nl
Nummer 3 / Jaargang 4 / 2013 / € 4,95
BP
Inhoud / Colofon
INHOUD
COLOFON
Voorwoord
8
Up/Dates
10
Travelstory: Engelberg
14
Up/Grades Travelstory: Trans—Holland
22 28
Bike to the future LaPierre E:I
34
Travelstory: Grindelwald
38
Sneakpeeks 2014
46
Cube Stereo's @ Biivouac
54
Photo Gallery
58
Minitest: Verstelbare zadelpennen
62
Travelstory: Aosta
74
Soul Media is the proud publisher of:
Bladmanagement Jorik van Mechelen jorik@soulonline.nl Tel: 0031-(0)251-674911
6|SURF magazine Access kiteboard magazine Motion windsurf magazine Taste snowboard magazine UP/DOWN mountainbike magazine Wielrenblad White freeski magazine
Sales Michiel Funke michiel@soulonline.nl Tel: 0031-(0)251-674911 Financiële administratie administratie@soulonline.nl Tel: 0031-(0)251-674911
Hoofdredactie Bas Rotgans bas@firsttracks.nl
Verspreiding Nederland Betapress, Gilze Verspreiding België AMP, Brussel
Uitgevers Arno Weel arno@soulonline.nl Mikel Mac Mootry mikel@soulonline.nl
UP/DOWN Mountainbike Magazine komt in 2013 5x uit. Een abonnement kost € 24,75 of maak gebruik van de abonnee acties in het blad.
Fotoredactie Michiel Rotgans michiel@firsttracks.nl Ontwerp OK200 www.ok200.nl
Abonnementenservice Nederland Soul Media Abonnementen Stetweg 43c 1901 JD Castricum Tel: 0031 –(0)251-252350 Mail: abonnementen@ soulonline.nl
Woord Bas Rotgans Jorik van Mechelen Michiel Rotgans Simon Cauwenberg Ydwer van der Heide
Abonnementenservice België Partner Press Lenniksebaan 451 1070 Brussel Tel: 0032-(0)2-5564140 Fax: 0032-(0)2-5251835 Mail: partnerpress@ ampnet.be
Beeld Bas Rotgans Jorik van Mechelen Michiel Rotgans Oskar Enander Ydwer van der Heide
Je abonnement loopt automatisch door totdat je opzegt. Opzeggingen dienen uitsluitend schriftelijk te gebeuren en 6 weken voor het einde van de abonnementsperiode door ons ontvangen te zijn. Verhuizingen kunnen schriftelijk naar onderstaand adres worden opgestuurd of per email naar abonnementen@ soulonline.nl
AOSTA / ENGELBERG / GRINDELWALD MILLAU / HOLLAND www.soulonline.nl
Nummer 3 / Jaargang 4 / 2013 / € 4,95
Down/Time
82
BP
Coverfoto Michiel Rotgans Rijder Bas van Son
UP/DOWN mountainbike magazine is een uitgave van Soul Media Stetweg 43C 1901 JD Castricum Tel: 0031-(0)251-252350 Fax: 0031-(0)251-674378 Mail: info@soulonline.nl
© Artikelen uit UP/DOWN Mountainbike Magazine mogen alleen met schriftelijke toestemming van de uitgeverij worden overgenomen. Het ongevraagd opsturen van dia’s en/of foto’s (ook digitaal) geschiedt op eigen risico.
6
facebook.com/RoseBikes
ONTWERP JE EIGEN BIKE BEEF CAKE FR 4
De configurator is de handigste tool op de markt waarmee je je fiets vorm kunt geven. Voor elke bike discipline, voor elk detail aan je fiets, de configurator is gewoon geniaal en helpt je je fiets helemaal op jouw wensen af te stemmen. Bobby Root, freeride legende en drievoudig wereldrecordhouder
rose.nl
Travel / Engelberg
ER WAS EENS
14
Up/Down Mountainbike Magazine
IN ENGELBERG tekst en foto's: Michiel Rotgans
Er was eens... Een dorpje hier heel ver vandaan. Het dorpje lag op een hoogvlakte en was omringd door bergtoppen tot wel drieduizend meter hoog. Bij het dorpje ontsprong de rivier de Aa, die richting het zuiden het dal in kabbelde. Het dorpje heette Engelberg. Een legende vertelde dat een engel de stichting van een klooster had bevolen, wat resulteerde in de eerste nederzetting van Engelberg. In de eeuwen die volgden verkreeg het klooster bekendheid tot ver buiten de landsgrenzen van Zwitserland, waardoor het dorp internationaal aanzien kreeg. Genoeg van dit sprookjesachtige gebrabbel. Valt er in dit bergdorp een beetje te mountainbiken?
Bas veegt de vloer aan met het worteltapijt.
15
Travel / Trans–Holland
TRANS—HOLLAND DWARS DOOR NEDERLAND
Max Bodifee (Go MTB) en Rob van Rheenen stippelden nauwkeurig een driedaagse route uit waarbij ze de mooiste stukjes en de vetste tracks van Nederland aaneenknoopten tot een serieuze Trans—Holland. Daar wilde UP/DOWN natuurlijk bij zijn! Het is de bedoeling deze route in een klein gezelschap te fietsen, zodat het niveauverschil niet te groot is. Een verslag van de pilot.
28
Up/Down Mountainbike Magazine
tekst en foto's: Ydwer van der Heide
250 KILOMETER ONVERHARD 29
Gear / Bike to the Future
tekst: Bas Rotgans
foto's: Michiel Rotgans
YET... T A H T Y FOR VE IT.” D A E R AREN'TGOING TO LO U O Y E SS “I GUE OUR KIDS AR BUT Y CFLY M Y T — MAR 34
Up/Down Mountainbike Magazine
Laat me iets elektrisch zien in combinatie met mountainbiken en ik verdenk het ervan dat het niet werkt. Want zeg nou zelf: sensoren in je fiets die voelen of jouw vering harder of zachter afgesteld moet worden, dat kan niet werken! Of heeft Lapierre iets door wat wij nog niet begrijpen? We hebben een aantal weken op een Zesty 314 met 'e:i shock' gereden en zijn onder de indruk. Onopvallend en tegelijkertijd effectief.
In het begin lijkt het systeem erg complex. Na enige verdieping blijkt het echter eenvoudig en ingenieus in elkaar te zitten. Het systeem schakelt automatisch de demper van je bike tussen dicht, half-open en open (LOCKED, MEDIUM en OPEN, om in de termen van e:i te blijven). Via drie sensoren, bestaande uit een cadanssensor in je crank, een sensor op je vork die oneffenheden van het terrein voelt en een sensor op je balhoofd die ook dienst doet als houder van het ingebouwde fietscomputer-/ systeemschermpje. Dankzij de losse sensoren zou je in principe alle componenten van je fiets, behalve de achterdemper, kunnen upgraden of vervangen en de sensoren gewoon overzetten. Het systeem heeft 0,1 seconden nodig om via de vork te voelen dat er een klap aankomt en de demper te openen. Praktischer gezegd: tot 36 kilometer per uur reageert de demper snel genoeg van helemaal dicht naar helemaal open om het achterwiel te laten reageren op een klap die het voorwiel registreert. De fietscomputer biedt alle gebruikelijke functies met als toetje dat de huidige stand van je demper ook wordt weergegeven.
35
Via een regelaar op je stuur kan je het systeem handmatig schakelen tussen de standen LOCKED, MEDIUM en OPEN, maar de echte magie gebeurt als je het systeem op een van de vijf AUTO-standen zet. Standaard staat de demper in AUTO-stand op OPEN. Stap op en begin met trappen en de demper sluit zich, zodat je de hoogste efficiëntie hebt om je kracht naar je pedalen te krijgen. Stop je met trappen, maar rolt de fiets vooruit dan opent de demper zich weer. Tijdens rollen heb je er als berijder immers geen behoefte aan de efficiëntie voor het trappen te verhogen, maar wil je gewoon je veerweg gebruiken. Voelen de versnellingsmeters op vork en balhoofd dat je oneffenheden in het terrein raakt terwijl je trapt dan zetten ze de demper, afhankelijk van de grootte van die oneffenheden, half of geheel open. De sensor bovenop het balhoofd 'voelt' ook of de fiets stijgt of afdaalt en beïnvloedt daarmee tevens de beslissing of de demper geheel, half of niet open staat. De aanpassingen aan de demper vinden plaats door middel van een servo die de Monarch-demper bedient. Dit alles wordt gevoed vanuit een batterijunit die ter hoogte van de bidonhouder op de onderbuis zit. Volgens opgave van Lapierre moet de batterij 25 uur mee kunnen. Uit persoonlijke ervaring kunnen we zeggen dat het gebruik tijdens lange weekenden, met tussentijds opladen, geen moment resulteert in een gevoel dat je zonder komt te staan.
Travel / Grindelwald
ALLE Rechtdoor op dezelfde trail, linksaf het bos in of rechtsaf de dubbeltrack op. Hier in deze Zwitserse vallei kan je met geen mogelijkheid de verkeerde kant op gaan. Het maakt hier allemaal niets uit: “Alle trails leiden naar Grindelwald.� tekst en foto's: Michiel Rotgans
Jorik kan kiezen uit twee smaken trail en neemt de minst geprepareerde.
LEIDEN 38
Up/Down Mountainbike Magazine
TRAILS
NAAR GRINDELWALD 39
EnduroEnduroracerij racerij en enhet hetwielwielmatencircus, matencircus, misschien misschienwel wel de deduidelijkste duidelijkste samenvatting samenvattingvan van negentig negentigprocent procentvan van het hetproductnieuws productnieuwsdat datwe we voorbij voorbijzien zienkomen. komen.Maar Maarals als jejeeven evenverder verdergraaft, graaft,zie ziejeje meer. meer.We Wezien ziende deopkomst opkomstvan van 1x11 1x11aandrijflijnen, aandrijflijnen,waarbij waarbijeen een enkele enkelefiets fietszelfs zelfszover zovergaat gaatdat dat er erhelemaal helemaalgeen geenvoorderailleur voorderailleur meer meergemonteerd gemonteerdkan kanworden. worden. Dit Ditgeeft geeftde deontwerpers ontwerpersveel veel vrijheid vrijheidom omde deseatstays seatstayskorter korter te tehouden houdenen enveel veelspeelsheid speelsheid te tebewaren. bewaren.Een Eenhele helecategorie categorie waar waardit ditjaar jaarvéél véélleuke leukedingen dingen gaan gaangebeuren gebeuren--zeker zekervoor voor Nederlandse Nederlandsebikers bikersdie dieéén één fiets fietszoeken zoekenom omalles allesmee meete te doen doen--isisdie dievan vande de110-120 110-120 millimeter millimeterfull-suspensions full-suspensionsop op grote grotewielen. wielen.De DeSpecialized Specialized Camber Camberen enCamber CamberEVO, EVO, Lapierre LapierreZesty ZestyTrail, Trail,Trek TrekFuel Fuel EX, EX,Pyga PygaOneTen29, OneTen29,Cube CubeAMS AMS 120, 120,het hetblijken blijkenextreem extreemallallround roundzijnde zijndefietsen. fietsen.Leuk Leukvoor voor rondjes rondjesop opde devaderlandse vaderlandse routes routesén énprima primafietsen fietsenom omop op grotere groterebergen bergenmee meete teraggen. raggen. Kortom, Kortom,2014 2014wordt wordteen eengoed goed jaar jaarvoor voorbikers! bikers!
SC HW AL BE
SN EA KP EE KS
Gear Gear//Sneakpeaks Sneakpeaks
De DeThunder ThunderBurt Burtisiseen eenloeisnelle loeisnelle semi-slick semi-slickcrosscountryband crosscountrybandwaarvan waarvan het hetbandprofiel bandprofieltussen tussende deFurious FuriousFred Fred enende deRacing RacingRalph Ralphininzit. zit.Weinig Weiniggrip, grip,maar maar ook ookerg ergweinig weinigrolweerstand rolweerstanddus. dus.De De26” 26”versie versie isis370 370gram gramenende de29” 29”versie versie410 410gram. gram.Dankzij Dankzij het hetronde rondeprofiel profielenende devele velekleine kleinevlakke vlakkenoppen noppenop op het hetloopvlak, loopvlak,rijdt rijdthet heterg ergsoepel. soepel.De Degrotere groterenoppen noppen aan aande dezijkant zijkantzorgen zorgenvoor voorwat watextra extragrip gripininde debocht. bocht.Het Het besloten beslotentestrondje testrondjedat datwe wereden redenwas wasop opsommige sommigeplekken plekken erg ergmodderig modderigenenmet metveel veelboomwortels boomwortelsbezaaid, bezaaid,toch tochhad hadde de band bandeigenlijk eigenlijknog nogopvallend opvallendveel veelgrip. grip.Echt Echteen eengoede goedeband bandvoor voor Nederlandse Nederlandserijders rijdersdie diehet hetallersnelste allersnelstewillen willenzijn zijnop opeen eenrondje. rondje.Het Het liefst liefstmet metdroge drogeondergrond, ondergrond,maar maareen eenregenbui regenbuiofofmodderplasje modderplasjekan kanhijhij best bestaan. aan.Voorlopig Voorlopigalleen alleeninin2.10 2.10breedte. breedte. Voor Voorde deenduro-racers enduro-racerskomt komtSchwalbe Schwalbeook ookmet meteen eenvoorvoor-enenachterachterband-combinatie, band-combinatie,alalnoemen noemenzezehet hetniet nietofficieel officieelzo. zo.De DeRock RockRazor Razorisis een eenhard hardrollende rollendeband, band,die diejejeachter achtermonteert monteertop opparcoursen parcoursendie diedroog droog enenharder harderzijn. zijn.Het Hetprofiel profiellijkt lijktwel weleen eenbeetje beetjeop opThunder ThunderBurt Burtmaar maardan dan een eenvariant variantaan aande deanabolen, anabolen,voorzien voorzienvan vaneen eenrelatief relatiefvlak vlakloopvlak loopvlakmet met veel veelkleine kleinestevige stevigenoppen noppenvoor vooreen eensnelle snelleacceleratie acceleratieenenaan aande debuitenbuitenkant kantdikke dikkedownhill-noppen downhill-noppenvoor vooroptimale optimalegrip gripals alsjejejejefiets fietsplat platininde de bocht bochtlegt. legt.Muddy MuddyMary MaryenenBig BigBetty Bettymaken makenplaats plaatsvoor voorMagic MagicMary. Mary.De De Magic MagicMary Maryisisde denieuwe nieuweallround allrounddownhill-band, downhill-band,een eenzogenaamde zogenaamdeinterintermediate, mediate,waarmee waarmeejejeeigenlijk eigenlijkaltijd altijdwel welgoed goedzit. zit.ErErzitten zittentwee tweebrede brede channels channelsaan aande deranden randenvan vanhet hetloopvlak, loopvlak,om omalle allevastklevende vastklevendemodder modder sneller snellertetelossen. lossen.De Dedikke dikkezijnoppen zijnoppenzorgen zorgenvoor voorvéél véélgrip gripininde debochten. bochten. Deze Dezeband bandisisverkrijgbaar verkrijgbaarininalle allewielmaten wielmatenmet metde debandbreedte bandbreedtevan van 2,35. 2,35.Meest Meestopvallend opvallendisiseigenlijk eigenlijknog nogdat datdeze dezeband bandten tenopzichte opzichtevan van de deRock RockRazor Razoralalwel welals als29 29inch-versie inch-versieverkrijgbaar verkrijgbaarisismet methet hetSuper Super Gravity-karkas. Gravity-karkas. Dit Ditaanbod aanbodsluit sluitperfect perfectaan aanbijbijwat watde decombinatie combinatievoor voorsnelle snelleenduroenduroracers racerslijkt lijktteteworden: worden:een eendikke dikkedownhill-achtige downhill-achtigeband, band,zoals zoalsde deHans Hans Dampf Dampfofofde denieuwe nieuweMagic MagicMary Maryals alsvoorband voorbandeneneen eenrelatief relatiefsnelle snelleband band met metdikke dikkezijnoppen zijnoppenals alsde deRock RockRazor Razorachter. achter.Het Hetvorig vorigjaar jaarvoor voorhet het eerst eerstgeïntroduceerde geïntroduceerdeSuper SuperGravity-karkas Gravity-karkaswordt wordtnu nude destandaard standaardininde de hele heleGravity-lijn. Gravity-lijn.De DeRock RockRazor RazorenenHans HansDampf Dampfzijn zijnmet metdit dittype typekarkas karkas verkrijgbaar verkrijgbaarinin26 26enen27,5 27,5inch, inch,voorlopig voorlopigalleen alleenininhet hetmeest meestallround allround zijne zijnecompound compoundmedium mediumTrailStar. TrailStar.
Schwalbe SchwalbeThunder ThunderBurt Burt
Schwalbe SchwalbeRock RockRazor Razor
Schwalbe SchwalbeMagic MagicMarry Marry
46 46
LA PI ER RE
Up/Down Mountainbike Magazine
DE EVOLUTIE VAN TWEE KLASSIEKERS: ZESTY EN SPICY
Het grote nieuws bij Lapierre is de overstap van de populaire en uitmuntende trailbike Zesty (140mm) en endurobike Spicy (160mm) op 27,5 inch wielen. Beide fietsen maken daarbij gebruik van hetzelfde frame met 150 millimeter veerweg. Meest interessante ontwerpverschuiving is dat Lapierre de bovenbuizen verlengt in alle modellen - voor meer stabiliteit – en dat meteen combineert met korte stuurpennen, daar houden wij van! Teamrijder en legende Nico Voullioz racete afgelopen jaar op een Large Spicy en is nu terug naar een Medium. De Zesty krijgt de naam Zesty AM, want er komt ook nog een Zesty Trail bij. Dit kleine broertje (of is hij groter?) heeft 29" wielen en de veerweg is gekrompen tot 120 millimeter. De reacties op het 'e:i shock'-systeem zijn zó positief (zie onder andere ons verhaal verder in dit nummer), dat Lapierre heeft besloten de duurste modellen uit de zeer uitgebreide range standaard te voorzien van dit systeem. Bij lager geprijsde modellen is het nog steeds als optie leverbaar. De Spicy was al een van de beste endurofietsen die je kon kopen, maar hij wordt nog duidelijker naar downhill getuned voor betere prestaties als enduro-racer. Hij wordt wat slacker dankzij het gebruik van een langere vork en krijgt meer compressiedemping, waarmee de bike grotere brokken beter weg moet kunnen slikken. Afhankelijk van hoe hoog je kijkt, in de prijslijst zijn er uitvoeringen die geheel uit Supreme 6 Alloy worden opgetrokken, modellen waarbij de voorste framedriehoek van carbon is en modellen waarbij de staande achtervork ook nog van carbon is. Bij alle modellen is de liggende achtervork van Supreme 6, ter voorkoming van schade. Verder hebben de fietsen mooie detailoplossingen: een achterste remklauw die in de achtervork ligt, een hele nette geïntegreerde bashgaud onder de bottombracket bij de carbon-modellen en kabelgeleiding die je naar eigen voorkeur door of buiten het frame langs kan leiden.
Eenmaal op de berg vielen vooral de enorme rust én de speelsheid van de Spicy op. Het blijft een magistrale fiets waar iemand (lees: Nico) heel erg veel tijd in heeft gestopt om 'm zo getuned te krijgen. Alle onderdelenkeuzes kloppen, de fiets past als een maatpak en boezemt de rijder veel vertrouwen in. Alle hoeken zijn precies goed en hij rijdt als een beest. Controle, stuurgedrag, alles lijkt te kloppen. Dit moet een van de allersnelste fietsen in dit segment zijn. De Zesty AM die we daarna rijden staat op 2.25 Nobby Nics. De fiets verdient, zeker hier in de bergen, een band die meer aankan. Ondanks niet passend rubber, voel je dat het de fiets ontbreekt aan ballen, iets wat de Spicy juist zo verschrikkelijk goed maakt. Als we wisselen naar de Zesty Trail, valt het misschien nog meer op. Wat een fiets is dit! Een heerlijk scheurijzer. De grotere efficiëntie, die de Zesty AM zou moeten hebben ten opzichte van de Spicy, komt in deze fiets daadwerkelijk tot zijn recht! En hij staat op dezelfde Nobby Nics, weliswaar in een 29'er uitvoering, maar toch. De Zesty Trail is loeisnel, rijdt lichtvoetig en speels, accelereert de bocht uit en zou van deze bikes onze eerste keuze als allround trailbike zijn. Ben je op zoek naar iets dikkers, dan is de Spicy een van de allerbeste endurobikes die te koop is. Je zou 'm rechtstreeks uit de doos kunnen racen. Maar wat maakt dat dan van de Zesty AM? Hij valt met twee van die sublieme broertjes eigenlijk een beetje tussen wal en schip en wordt daarmee een beetje verdrongen naar een plekje op de reservebank.
Lapierre Zesty Carbon Alu Ei
Lapierre Team Spicy Carbon Ei
47
Travel / Millau
tekst: Bas Rotgans
foto's: Michiel Rotgans, Antoine Bussier
ENDURO IN STEREO EEN TEAM–ENDURO, LEUKER DAN IN JE EENTJE!
These Stereo's go to 11!
54
Up/Down Mountainbike Magazine
This one time, at bike camp…
Meedoen aan een Frans enduro-evenement blijft een mooie uitdaging. Op een paar kromme Engelse zinnen uit Google Translate na is alleen al de Franstalige website een groot mysterie. Het inschrijfformulier en de briefing over wat je kan verwachten ook. Kortom, we weten dat er wordt verwacht dat we met zijn tweeën racen in 'teamverband' en dat er wordt geslapen in zogenaamde bivaks, een spartaans onderkomen bovenop de berg. O, en het evenement duurt drie dagen, we moeten ons op donderdagmiddag melden op een parkeerplaats aan de rand van het Zuid-Franse Millau. Omdat we in teamverband gaan rijden, lenen we twee identieke Cube Stereo's. Identiek? Bijna identiek. Alleen de wielmaat verschilt van de Stereo Super HPC SL, een 29'er met 140 millimeter veerweg versus een 27,5'er met 160 millimeter. Wij zijn benieuwd hoeveel je merkt van de verschillen en of de grotere wielmaat de 20 millimeter verschil in veerweg compenseert.
DAG 1 STAGE 1
STAGE 3
De start van de stage is een kleine klim gevolgd door wat snel zigzag-werk en daarna een lange afdaling met medium-krappe haarspeldbochten. We rijden - letterlijk - door de ruïne van een oud kasteel en over ernstig overgroeide trails naar beneden. Net als we in ons ritme komen, begeeft de band van de 27,5'er het en - "rijden we door, repareren we hier?" - strompelen we de stage uit. Ondanks de pech zit de sfeer er meteen goed in: wat is het leuk om met zijn tweeën te rijden!
Het begin van de stage is trappen geblazen, het middenstuk volgt over een glooiende rots die bijna als een rivier naar beneden golft, het heeft een klein beetje geregend en op sommige plaatsen is de rots verraderlijk glad. Als 'achterste' hoef ik niet de lijn te zoeken, maar rijd ik gewoon achter Michiel aan. Michiel gokt verkeerd en klapt hard onderuit. Ik schiet langs 'm en wacht verderop, samen rijden we de stage uit. In de laatste rockgarden pakken de grote wielen nog snel even de voorsprong. Maar overall was de 29'er hier ook sneller.
29 - 1 : 27,5 - 0 door pech
STAGE 2 Zigzaggend knallen we langs een steile wand naar beneden. De krappe haarspeldbochten zijn allemaal te rijden met de 29'er, maar Michiel is er sneller vandoor op zijn 27,5'er. Af en toe staat hij even te wachten. Het is wel duidelijk wie er op deze stage in het voordeel is. Op een paar moeilijke steile stukjes naar beneden voel ik wel de enorme reserve die je krijgt doordat je meer 'tussen' de wielen zit, dan erop. Een prachtige stage en de omgeving is meer dan de moeite waard. 29 - 1 : 27,5 – 1 door de haarspeldbochten
55
29 - 2 : 27,5 – 1 voordeel in rockgardens en op de 'steenrivier'
STAGE 4 Het is einde van de dag en het relatief kort nachtje in de tent begint zijn tol te eisen. Het begin van de stage is vlak en er moet veel worden getrapt. Daarna wordt het smaller en technischer met veel stof, boomwortels en letterlijk één haarspeldbocht van betekenis die ik met onvoldoende energie instuur, waardoor ik blijf hangen. Michiel rijdt me voorbij en ik eindig de stage een beetje chagrijnig (vooral op mezelf omdat ik harder had moeten trainen). 29 - 2 : 27,5 - 2 haarspeldbocht
Minitest / Verstelbare Zadelpennen
DROP IT
tekst en foto's: Bas en Michiel Rotgans
Verstelbare zadelpennen, ook wel bekend als 'dropper seatposts', zijn een hot topic in het mountainbiken. Met ĂŠĂŠn druk op de knop gaat je zadel omhoog en omlaag als een bureaustoel. EĂŠnmaal geprobeerd wil je nooit meer zonder. Wat is er nu zo baanbrekend aan?
De korte variant van het antwoord op deze vraag: 'de pennen zijn relevanter dan ooit.' En dit heeft weer te maken met dat steeds meer mountainbikes een superbreed inzetbereik hebben en zowel geschikt zijn om lang mee te klimmen als heftig af te dalen. Door een verstelbare zadelpen aan je fiets toe te voegen, maak je van je crosscountry-achtige klimfiets met een enkele duimbeweging een bijna volwaardig downhillbeest. Werd dit enkele jaren geleden nog gezien als een onzinnige gadget, inmiddels is de dropper-seatpost niet meer weg te denken op serieuze trail-, allmountainen endurofietsen. Sterker nog, ook in andere disciplines zijn de eerste pennen al gesignaleerd. Zo beginnen crosscountryrijders het nut (lees: de tijdswinst) er van in te zien op de
steeds meer technisch wordende parcoursen en tijdens de wereldbekerwedstrijd downhill in Pietermaritzburg gebruikten downhillers er eentje om harder te trappen op de vlakke stukken. Het is simpel, bij lange klimmetjes ben je sterker met je zadel in een hoge stand en bij technische afdaling moet je je kont kunnen bewegen staand op de trappers, een hoog zadel belemmert je dan alleen maar. De laatste drie jaar hebben we menig persoon geadviseerd over de aanschaf van een pen en steeds kwamen deze mensen superblij terug van een trip naar de bergen. Zo blij dat ze hem zelfs in Nederland op hun fiets gemonteerd hielden, al was het alleen maar om die fiets makkelijk in en uit de auto te hijsen. Daarom een tussenstand van de meest voorkomende pennen anno 2013.
62
Up/Down Mountainbike Magazine
STUKJE GESCHIEDENIS Paul Turner, de oud-eigenaar van RockShox, begon nadat hij het merk had verkocht zijn eigen fietsmerk Maverick. Omdat hij verstand had van glijdende onderdelen en afdichtingen had hij de perfecte kennis om de eerste pen te maken, genaamd de Speedball. Maverick gaf later het ontwerp in licentie aan Crankbrothers die het verkocht als de Joplin. De Joplin had een hoop aanhangers, maar het was ook deels een drama: als er op een gegeven moment iets kapot ging kon je service verlenen tot je erbij neer viel, maar het was moeilijk de pen weer te reanimeren. Anno 2013 zijn er zo'n tien fabrikanten die pennen aanbieden en er komen er meer en meer bij. HOE WERKT ZO’N DING NU EIGENLIJK? Dat vroegen we aan onze favoriete Belgische bike-ingenieur Simon Cauwenbergh: "Denk even terug aan hoe je het zonder dropper zou doen. Je maakt de snelsluiting aan je zadelpen los, verstelt de hoogte van je zadel en maakt hem dan weer vast. Ongeacht of je je zadelpositie verhoogt of verlaagt heb je dus een blokkeringsmechanisme nodig, zoals je snelsluiting. Verder wil je natuurlijk niet stoppen met rijden om te verstellen, dus je hebt iets nodig om de zadelpen naar beneden te duwen, je gewicht en iets dat hem terug naar boven duwt, een veer. In de meeste gevallen werkt deze op lucht. Verder wil je natuurlijk niet dat je zadel alle kanten op draait, deze moet netjes met z’n neus naar voren blijven wijzen. Dus je hebt ook een geleidingssysteem nodig. Als laatste moet al die techniek ook beschermd worden tegen alle vuiligheid waar jij je fiets door ragt, waarvoor we nog enkele pakkingen (seals) toevoegen en we hebben alle elementen voor een dropper!" REMOTE VERSUS NON-REMOTE? Koop je een zadelpen, ga er dan voor eentje met een afstandsbediening op het stuur en niet een hendel onder je zadel. Als het bedieningsgemak toeneemt gebruik je hem veel meer, zelfs onder wat ruigere omstandigheden. En dit is nu net die meerwaarde die je van zo'n upgrade verwacht. Weet je nog dat de shifters van een racefiets vroeger op het frame zaten gemonteerd? Er is een reden dat dat niet meer het geval is. KABELBEVESTING Bij de pennen in onze test zie je drie opties wat betreft de bevestiging van de kabel aan de pen. De meest bekende, die aan de zadelklem. Gemakkelijk te produceren voor fabrikanten. Alleen zit je met een bewegende kabel die kan gaan klapperen tegen je frame tijdens het rijden en een extra lus wanneer het zadel in de onderste stand staat. Inmiddels is dit niet meer de mooiste optie omdat er pennen zijn die een bevestiging hebben halverwege op de behuizing van de pen, zo groeit je kabel niet als
63
je zadel zakt. De allermooiste bevestiging is de interne kabelvoering zoals bij de Reverb Stealth of KS LEV Integra, alleen moet je frame daar wel geschikt voor zijn en kan het – afhankelijk van het systeem - het nodige geklooi opleveren bij onderhoud en demontage van je zadelpen. TRAVEL 125 millimeter lijkt de standaard en de meeste pennen zijn daarop gebaseerd. Sinds een jaar zijn er ook pennen met 150 millimeter voor de wat grotere mountainbikers of mensen die graag hun zadel erg laag hebben bij het afdalen. 100 millimeter vinden we net te weinig. Overigens, we hebben een prototype van een specifiek carbon crosscountry-model van KindShock voorbij zien komen en die had slechts 60 millimeter. Kennelijk hebben xcracers minder nodig, want travel komt ook bij deze producten met gewichttoename. DIAMETERS In mountainbikeland is er een wirwar aan zadelpendiameters ontstaan. We weten dat BBB een standaard pen aanbiedt in maar liefst 30(!) verschillende diameters. Gelukkig is het nog niet zo erg en zijn we over het algemeen beperkt tot de 30.9 en 31.6 standaard. De kleine 27.2 diameter is een maat die we wel eens tegenkomen bij oudere, stalen of titanium frames. X-Fusion en Kindshock maken hier droppers voor, helaas maar in 100mm travel want ze krijgen de techniek niet verwerkt in de kleinere behuizing. Sommige merken als Cube (enkele modellen), Scott (in ieder geval de oudere Ransom) en Liteville kiezen voor oversized tubing en gaan voor 34.9. De Reverb is sinds kort in 34.9 te verkrijgen maar je kan ook gewoon een zogenaamde shim (een opvulstuk) gebruiken om van bijvoorbeeld 30.9 naar 34.9 te gaan. Grote merken die 30.9 aanhangen zijn Specialized, Merida en Scott, voor 31.6 zijn dat Trek, Rose, Canyon, Cube en Lapierre maar een merk als Canyon doet weer beide. Kortom altijd goed checken voor je een pen wil aanschaffen. Voorheen was het niet echt mogelijk om het kleine stukje van 30.9 naar 31.6 te overbruggen met een shim, maar we hebben er één gevonden van www.problemsolversbike.com. We hebben hem niet getest maar in dat geval zou je voor de 30.9 kunnen gaan. Deze dekt negentig procent van alle frames. SERVICE? Een dropperpost is net als een voorvork of demper, een bewegend onderdeel dat te maken krijgt met vuil en vroeg of laat onderhouden moet worden om goed te functioneren. Vroeger gingen de pennen na één weekje vakantie al kapot, dat is bij de huidige pennen gelukkig al een stuk verbeterd. Bepaalde merken hebben hun pen zo ontworpen dat je de service gemakkelijk zelf kan doen, andere merken hebben juist een gesloten systeem gemaakt waar je
maar beter van af kan blijven. Voor elk merk geldt, vroeg of laat moet de dropperpost voor een grote beurt terug naar het desbetreffende servicecentrum. WELKE HEBBEN WE NIET GETEST? In Nederland is de éne pen is wat makkelijker te verkrijgen dan de andere. We hadden graag nog meer pennen willen proberen, maar om de een of andere reden lukte het niet altijd. Thomson heeft iets voor ons in petto, maar of het zich nog in de testfase bevindt of dat het product simpelweg nog niet verkrijgbaar is, is ons niet helemaal duidelijk geworden. Volgens de geruchten moet het een pen worden die zeer weinig servicebeurten nodig heeft. Een nieuw klein merkje dat Blackx heet heeft een dropper genaamd de Jewel. De Nederlandse importeur had zijn importschap gelijk maar weer opgezegd nadat elke verkochte pen met problemen weer terugkwam. Een afrader dus. Zo weten we via via dat Giant een prima pen in huis heeft, alleen hebben we hier helaas geen testmodel van kunnen lenen. En dan is er nog de aloude Gravity Dropper. Een oer-spartaans ontwerp dat schijnbaar niet kapot te krijgen is en extreem simpel te onderhouden is. Alleen in performance loopt deze zwaar achter op de rest van het huidige aanbod, maar dat is als vloeken in een kerk voor de aanhangers die er bij zweren, zeker als je bij veel andere pennen ziet dat service de grootste uitdaging vormt.
Met je zadel naar beneden kom je over de meest technische stukken heen.
Travel / Aosta
A O S T A Simon Cauwenbergh op een sneeuwvrije trail in het hooggebergte van de Aostavallei, check de sneeuwgrens aan de overkant.
74
Up/Down Mountainbike Magazine
D E A C H T E R K A N T V A N D E M O N T B L A N C 75
Up/Down Mountainbike Magazine
WORD ABONNEE VAN UP/DOWN MOUNTAINBIKE MAGAZINE Als je nu abonnee wordt van UP/DOWN ontvang je voor € 24,75 het magazine 5x per jaar, en één van deze vette welkomstcadeaus! 5 x Up/Down + Crankbrothers multi-17 tool
5 x Up/Down + Knog Milkman slot
5 x Up/Down + Duursport Energy pack
*winkelwaarde € 27,90
*winkelwaarde €21,90
*winkelwaarde €12,97
5 x Up/Down + Muc-Off Cleaning pack
5 x Up/Down + Lizzard skin handvatten
5 x Up/Down + Pedro's pro brush kit
*winkelwaarde €20,95
*winkelwaarde €24,90
*winkelwaarde €23,90
Om abonnee te worden surf je naar www.mountainbikemagazine.nl of bel met 0251-252350. Prijzen zijn inclusief verzend en administratiekosten. Een abonnement kost €24,75 per jaar. Voor deze actie zijn de algemene voorwaarden van Soul Media actief.
27
BEN JE AL ABONNEE? Speciaal voor onze trouwe abonnees zijn deze producten ook beschikbaar op www.soulwebshop.nl tegen een zeer scherpe prijs.