100% Brussels, editie stad Brussel by sp.a Brussel

PB- PP

BELGIE(N) - BELGIQUE

Afgiftekantoor 1099 Brussel X Erkenningsnr.: P802053

GROTER PARK AAN DE NINOOFSEPOORT

Bomen voor Bloemenhof

PASCAL SMET >5

ANS PERSOONS >3

I LOVE MAY

01.05.16 ST-KATELIJNEPLEIN PLACE STE-CATHERINE DIE VERDAMMTE SPIELEREI • COMPAGNIE FORSTITIA • AKRO • KINGS OF POP

TRIMESTRIEEL TIJDSCHRIFT • APR/MEI/JUN AVR/MAI/JUI 2016 • STAD BRUSSEL

APRIL•MEI•JUNI 2016 STAD BRUSSEL

BERT ANCIAUX

In mei start bouw van nieuw gemeenschapscentrum

FRACTIEVOORZITTER SP.A IN DE SENAAT EN HEEMBEKENAAR

HEEMBEEK, ASSEPOESTER VAN BRUSSEL? N

eder-Over-Heembeek maakt sinds 1921 deel uit van de Stad Brussel. Geen romantisch sprookje, eerder een gedwongen huwelijk. En dat hebben de Heembeekenaren geweten: de afgelopen decennia hebben ze weinig liefde gevoeld. Er was geen luisterend oor en te weinig aandacht voor de noden van dit dorp-in-de-stad.

Heembeek heeft nood aan een positief verhaal. Samen met Ans Persoons, met Matson Driesen en de mensen van het Gemeenschapscentrum werken we aan een optimistische kijk op Neder-Over-Heembeek. Een Heembeek waar de mensen weer centraal staan. Waar we de vele scholen met elkaar kunnen verbinden. Waar het kanaal teruggegeven wordt aan de Heembekenaars. Waar de oprukkende stad respectvol omgaat met de oudere bewoners die hun dorp zien verdwijnen. Waar het resterende groen behouden blijft. Waar een nieuwe tram voor een goede en snelle ontsluiting zorgt, waar culturele activiteiten alle kansen krijgen en waar veiligheid een zekerheid wordt.

Heembeek heeft nood aan een positief verhaal, een Heembeek waar mensen centraal staan BERT ANCIAUX FRACTIEVOORZITTER SENAAT EN HEEMBEKENAAR Waar willen we naartoe? Heembeek en Haren verdienen een stad die de belangen van deze bewoners verdedigt bij de luchthaven en de bevoegde overheden. Neder-Over-Heembeek verdient een positieve uitstraling. Met veel respect en inspraak in de wijkontwikkeling. Met een masterplan en visie. Dé vraag moet zijn: waar willen we met zijn allen naartoe? De stad Brussel moet beseffen dat het tijd wordt voor dit toekomstplan. Neder-Over-Heembeek heeft nog altijd vele troeven. Het rijke verenigingsleven is er één van. Er wonen veel jongeren, er zijn zeer veel scholen. Dat zijn enorme kansen om iets mee te doen. Elke samenwerking is nuttig, elk idee welkom. Een stad die haar liefde toont voor Heembeek, dat hebben we nodig.

Er is nog altijd veel ongenoegen bij de mensen. En dat moet veranderen.

n Neder-Over-Heembeek: natuur, dorp en toch ook Brussel. Een heerlijke plek om te vertoeven.

Een uniek stukje Brussel NEDER-OVER-HEEMBEEK n Schepen Ans Per-

soons: ‘Neder-Over-Heembeek is een uniek stukje Brussel. De bewoners voelen zich soms wat in de steek gelaten, maar het stadsbestuur heeft heel wat interessante projecten klaar voor Heembeek.’ WONEN In de buurt van het Peter Benoitplein komen twee nieuwe gebouwen. Ze zijn goed voor 79 nieuwe wooneenheden. Een van de projecten – een huis op de hoek Craetveld en Kruisberg – is een ‘Abbeyfieldhuis’. Er komen 10 wooneenheden. De vzw Abbeyfield is na WO II ontstaan voor vrouwen die hun man in de oorlog verloren. Er werden huizen opgericht waar weduwes samen konden wonen, zodat ze zich minder eenzaam voelden. Danielle Hanssens van Abbeyfield: ‘Vandaag promoot de vzw groepswonen voor actieve senioren van 60+. Ze wonen samen in één wooneenheid, maar ieder krijgt een eigen studio. Daarnaast zijn er gemeenschappelijke delen. Zo brengen we mensen van verschillende leeftijden samen. Ze nemen in groep beslissingen over het huishouden. Dit helpt tegen eenzaamheid en het houdt mensen langer jong en gezond. Momenteel organiseren we infosessies om een groep geïnteresseerden samen te brengen. Meer info over deze infosessies vind je op www.abbeyfield.be/nl. SCHOLEN De stad Brussel plant een volledig nieuw Nederlandstalig scholencomplex in de Mutsaardwijk, op de grens met Heembeek. De Koning Astrid kleuter- en lagere school en de middelbare school Karel Buls verhuizen naar deze site. Er is ook plaats voor een Nederlandstalige crèche. Het is niet zomaar een verhuizing, er is ook plaats voor 287 extra leerlingen (57 kleuters, 136 lagere school, 94 secundair onderwijs). Het eerste deel van de nieuw-

bouw (crèche, kleuter- en lagere school) moet klaar zijn in 2020, het tweede deel (de middelbare school) in 2021. Totale kostenplaatje van deze investering: 26 miljoen euro. MOBILITEIT Neder-Over-Heembeek is door het nieuwe busplan van mobiliteitsminister Pascal Smet veel beter bediend. De verbinding met de Europese wijk is veel verbeterd dankzij de nieuwe lijn 56 (naar Schuman). Je komt nu vanuit Neder-over-Heembeek ook gemakkelijker in het westen van Brussel dankzij de hertekende lijn 53 naar Anderlecht (via Bockstael) en lijn 84 naar Sint-Agatha-Berchem (via Heizel).

Un morceau unique de Bruxelles La ville de Bruxelles a de nombreux projets intéressants pour Neder-Over-Heembeek. En mai, débute la construction du nouveau centre communautaire Pieter & Pauwel. 79 nouveaux logements verront le jour dans les environs de la place Peter Benoit. La ville de Bruxelles planifie également un complexe scolaire néerlandophone totalement neuf dans le quartier Mutsaard, à la limite de Neder-Over-Heembeek. Grâce au nouveau plan directeur Bus du ministre de la Mobilité, Pascal Smet, Neder-Over-Heembeek est beaucoup mieux relié au Quartier européen et à l’Ouest de Bruxelles. À la fin de cette année/ début de l’année prochaine, un nouveau commissariat verra le jour à l’avenue de Versailles, sur le site de Lorebrudat. Il sera ouvert 24h sur 24 et 7 jours sur 7. L’église Saint-Nicolas a été en outre restaurée. Les 29 et 30 avril, le nouveau centre culturel « Utopia » ouvrira ses portes dans l’église Saint-Nicolas.

VEILIGHEID Stad Brussel wil haar politie omvormen tot een echte nabijheidspolitie. In Neder-Over-Heembeek komt een commissariaat aan de Versailleslaan, op de site van Lorebrudat. Het is zeven dagen op zeven, 24 uur op 24 uur open. In juni koopt de stad het gebouw aan, de werken starten in september. Eind dit jaar/begin 2017 wordt het nieuwe commissariaat in gebruik genomen. CULTUUR In mei gaat de bouw van het nieuwe gemeenschapscentrum Pieter en Pauwel van start. Er is ook plaats voor dagverzorging, voor een Lokaal dienstencentrum en de bibliotheek. Bert Anciaux, geestelijke vader van dit project, is heel blij dat zijn droom eindelijk uitkomt. Met projecten als ‘Living en Ville’ tracht Ans Persoons, schepen voor Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum aan te sporen om ‘uit te breken’ en zich voor te bereiden op de verhuizing. En dan is er nog de Sint-Niklaaskerk. Die is nu helemaal gerestaureerd. Op vrijdag 29 en zaterdag 30 april gaat ‘Utopia’, het nieuwe cultuurcentrum in de Sint- Niklaaskerk open. GROEN De stad Brussel is volop bezig met de aanleg van een vernieuwd, biodivers stadsbos in Neder-Over-Heembeek. Oude populieren worden gekapt en interessantere soorten geplant. Van de geplande 15.000 bomen zijn er al 10.000 geplant. Het bos wordt dit jaar afgewerkt. De Betovering, een avontuurlijk parcours voor kinderen, heeft haar speeltuigen duurzaam gemaakt en kon zo haar plek in het bos behouden. Het is de bedoeling om op termijn het bos door te trekken tot aan de Drie Fonteinen in Vilvoorde, waardoor er een grote groene gordel ontstaat.

AVRIL•MAI•JUIN 2015 VILLE DE BRUXELLES

Wijkcontract zorgt voor extra groen en zuurstof in dichtbevolkte buurt

60 bomen voor de Bloemenhofwijk BRUSSEL n Bij het begin van elk wijk-

Le quartier du Jardin aux Fleurs reçoit 60 arbres

contract wordt een grondige analyse gemaakt van wat de buurt écht nodig heeft. In de dichtbevolkte Bloemenhofwijk is er een grote nood aan groen en speelruimte. Met de projecten van het wijkcontract proberen we daar tegemoet aan te komen. De Bloemenhofwijk moet groener en dat is gelukt.

Dans le quartier densément peuplé du Jardin aux Fleurs, il existait un grand besoin d’espaces de verdure et de jeux. Grâce au contrat de quartier, 60 arbres y ont été plantés. Un long travail d’étude a précédé cette opération. Planter des arbres paraît simple, mais il n’en est rien. Par ailleurs, on a choisi différentes espèces. Parfois les arbres sont plantés en rangées, parfois ils sont isolés. D’autres contrats de quartier commenceront également prochainement : il y aura trois nouvelles plaines de jeux autour des habitations sociales des Cinq Blocs. Les travaux au Square Jacques Brel commenceront fin de cette année et le parc Fontainas sera réaménagé en 2017.

Dankzij de projectoproep ‘Aux Arbres Citoyens’ kregen verschillende groene bewonersinitiatieven financiële en praktische ondersteuning van de stad: miniparkjes, collectieve moestuinen, aanleg van bloembakken... l

Daarnaast kregen heel wat huizen in de wijk een klimplant aan de gevel. De afgelopen jaren werden ongeveer 200 klimplanten aangebracht met ondersteuning van het wijkcontract. l

De groene golf in de Bloemenhofwijk werd dus al ingezet, maar nu volgt de kers op de taart: er worden 60 bomen en een haag gepland in de wijk. Dit is een van de grootste boomplantacties in het stadscentrum ooit. l

Een weldoordacht groen web Dit grootschalig boomplantproject heet in het Frans ‘le maillage vert’. In het Nederlands kan je het omschrijven als een groot groen web, met vertakkingen over de ganse wijk. Bomen planten, het lijkt simpel, maar dat is het niet. ‘We hebben ook hier de buurt betrokken bij het project en veel overleg gepleegd

ANS PERSOONS

SCHEPEN IN DE STAD BRUSSEL

e lente is in het land. Tijd voor een grote schoonmaak: ramen lappen, nieuwe plantjes op het terras, de tuin onder handen nemen. Frisse lucht in huis halen. De realiteit van de meeste Brusselaars staat mijlen ver van dit idyllische reclameplaatje. Tuin of terras hebben ze niet. De ramen lappen is zinloos, die zijn meteen weer vuil. Veel frisse lucht valt er hier niet te rapen. Brussel scoort bedroevend slecht in rapporten over de luchtkwaliteit.

Zuurstof en rust Brussels schepen van wijkcontracten Ans Persoons: ‘Er komen 60 bomen in de wijk. Die veranderen niet alleen het uitzicht van de wijk; ze brengen ook rust en zuurstof. Vorige maand verscheen opnieuw een rapport over de slechte luchtkwaliteit van Brussel. Naast radicale mobiliteitskeuzes heeft Brussel ook nood aan meer groen. Bomen verwijderen fijn stof uit de lucht. In de Bloemenhofwijk zetten we op dat vlak een belangrijke stap vooruit.’

het wijkcontract, samen met de technische diensten van de stad en studiebureau Espace-Mobilités.’

n Schepen Ans Persoons plant een boompje met de burgemeester. met de mensen’, voegt Ans er aan toe. ‘Er is ook veel studiewerk aan vooraf gegaan. Waar planten we de bomen het best? Waar moet de stoep verbreed worden? Waar laat de grond nieuwe bomen toe? Waar helpt de boom de verkeerssituatie vooruit (op een plek waar bijvoorbeeld vaak fout geparkeerd wordt)? Een hele puzzel, die gelegd werd door de verantwoordelijke ‘groene ruimte’ van

De mensen willen vooral meer groen. Daar komen we aan tegemoet met dit wijkcontract ANS PERSOONS BRUSSELS SCHEPEN

Er is niet gekozen voor één type boom, maar voor een grote variëteit om de biodiversiteit te verhogen: magnolia’s, mispels, lijsterbessen, lindebomen… De kleinere bomen vormen rijen langs de straat, op en langs trottoiruitstulpingen en parkeerplaatsen. De grotere bomen staan op zich: ze worden geplaatst op plekken waar meer ruimte en afstand mogelijk is en markeren zo echt de straat of het plein. Een wijk in verandering Ook enkele andere wijkcontractprojecten zitten in een uitvoerende fase of starten binnenkort: de Dolto-speeltuin is vorig jaar helemaal vernieuwd. Om en rond de sociale woningen van de Vijf Blokken komen drie nieuwe speelpleintjes. Eind dit jaar beginnen de werken aan de Jacques Brel Square en de Grootsermentstraat, om meer plaats te geven aan voetgangers en fietsers. In 2017 wordt het Fontainaspark in een nieuw kleedje gestoken, met meer groen en nieuwe speel- en sportterreinen.

DE BRUSSELSE LENTE Daarom heeft deze stad nood aan radicale mobiliteitskeuzes. Maar ook vergroening kan helpen om de luchtkwaliteit te verbeteren, want bomen verwijderen fijn stof uit de lucht. Ze maken onze stad gezonder. Parken en speeltuintjes hebben nog een andere belangrijke functie: ze bieden ontspanning en verstrooiing aan wie klein woont en geen tuin of terras heeft. Pleiten voor groen is in wezen een sociale strijd. Ons Gewest is heel groen, maar dat groen is erg ongelijk verdeeld. Veel in de bovenstad, weinig in de beneden-

stad. Dat geldt zowel voor parken als voor privétuinen. Of anders gezegd: het is niet in Woluwe of Ukkel dat we extra bomen moeten planten, maar wel in en rond de kanaalzone. Het is precies in deze buurten dat we met de wijkcontracten volop werken aan vergroening. We creëren niet alleen nieuwe parken (zoals het Zennepark in de Masuiwijk en het laatste stuk van het L28 park in Laken), maar knappen ook bestaande parken op (Fontainas). Daarnaast investeren we in pocket parks. Zo hebben we rond de spoorweglijn L50 in Laken

verschillende braakliggende gronden gevonden die nu vaak niet eens zichtbaar zijn, en die we kunnen ombouwen tot vijf gezellige groene buurtplekken met elk een eigen identiteit (sport, kinderen, moestuinen, rust, …). In de Bloemenhofwijk kozen we dan weer voor het massaal planten van bomen. Profiteren van de eerste lentezon op een bankje in het park, je kinderen laten ravotten in het groen, frisse lucht snuiven: het mag geen voorrecht zijn van wie geld heeft. Het is tijd voor verandering, het is tijd voor een Brusselse lente.

APRIL•MEI•JUNI 2016 STAD BRUSSEL

Probleem van pesten wordt strijdpunt de komende jaren voor Fouad Ahidar

n Pestslachtoffers hebben jaren later nog psychische en fysieke klachten.

‘Pesten snijdt diep’ BRUSSEL n Gie Deboutte is al jaren dé

expert als het over pesten gaat. Hij is als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de Universiteit Antwerpen en de UC Leuven-Limburg. Met de vzw Leefsleutels ondersteunt hij scholen in hun acties tegen pesten. Deboutte geeft advies over hoe scholen probleemgedrag kunnen aanpakken en voorkomen. Zijn boek ‘Leven met een pestverleden’ bundelt verhalen van mensen die gepest zijn, maar ook van pesters. Gie Deboutte was samen met zijn Franstalige collega Benoît Galant spreker op een evenement rond pesten in het Brussels parlement, georganiseerd door Fouad Ahidar. Vanaf wanneer kan je over pesten spreken? Jonge kinderen kunnen al eens klagen: ‘ze pesten mij’, maar dan gaat het nog dikwijls over plagen. Oudere kinderen vatten iets beter wat er met pesten wordt bedoeld. Dat kinderen ruziemaken is niet zo verontrustend. Ook plagen is niet erg, zolang het thuishoort in een vriendschappelijke sfeer. Als het de bedoeling is om het slachtoffer te kwetsen, spreken we van pesten. Pestkoppen brengen schade toe aan het slachtoffer. Er is ook een ongelijke machtsbalans. Pestgedrag komt bijna altijd voor in groepsverband. Daarom is het zo verbazend dat het pestgedrag jaren kan duren, voor iemand aan de alarmbel trekt. Er zijn heel veel getuigen en toch durft niemand er iets over te zeggen. Zeker de toeschouwers niet, uit angst dat ze zelf gepest zullen worden. Sommigen zwijgen wellicht ook omdat ze de pestkoppen op een of andere manier hebben gesteund. Ook schuld- en schaamtegevoelens kunnen dus een reden zijn om te zwijgen. Pesten doet echt wel pijn? Pesten snijdt diep. De pijn beperkt zich niet tot het pestmoment zelf, ook jaren later zindert het nog na. Pestpijn gaat vaak gepaard met psychische klachten, laag welbevinden, depressie, eenzaam-

heid, slechte schoolprestaties, angst- en woede-uitbarstingen. Pestslachtoffers leggen moeilijk contact, maken niet zo gemakkelijk vrienden. Kinderen en jongeren die gepest worden, zijn opvallend angstiger en vaker depressief. Sommige kinderen zien het heel zwart in en willen zelfs dood omdat ze geen andere uitweg meer vinden. Minder bekend is dat niet alleen pestkoppen, maar ook gepeste jongeren een groter risico lopen om in de criminaliteit terecht te komen.

We mogen pestgedrag niet negeren en minimaliseren, we moeten aandacht hebben voor alle partijen GIE DEBOUTTE UNIVERSITEIT ANTWERPEN & UC LEUVEN-LIMBURG Wat kan je doen tegen pesten? Als ouder, als medeleerling, als school? Je mag als volwassenen het probleem niet weglachen en minimaliseren. Belangrijk is dat je als volwassene luistert naar het verhaal van de gepeste. Je vermijdt best uitspraken als: ‘Neem zelf initiatief, toon je sterk, laat je niet doen, sla desnoods terug’. Ze hebben allemaal een beschuldigende ondertoon, zo van: ‘Had je maar iets gedaan, dan was het je niet overkomen’. Het is ook heel belang-

rijk dat de gepeste voelt dat hij er niet alleen voor staat. Wetenschappelijk onderzoek over heel de wereld wijst uit dat een gezamenlijke aanpak werkt. Naast informatie en sensibilisering, hebben alle partijen ook nood aan een duidelijke visie, heldere afspraken, goede communicatie en samenwerking. Belangrijk is dat er een sfeer van vertrouwen heerst. Gesprekken aangaan voor de hele klas heeft enkel zin als iedereen, en zeker het slachtoffer, zich daar goed bij voelt. Ook dreigen met straffen brengt een oplossing niet dichterbij. Het doet de spanning alleen maar toenemen. En het slachtoffer voelt zich nog onveiliger. We moeten ook aandacht hebben voor de pester. In welke zin? In het boek ‘Leven met een pestverleden’ staat het verhaal van Joris. Hij heeft jarenlang andere kinderen gepest onder het motto: ‘Liever zij dan ik’. Wat we niet altijd zien, is dat ook pestkoppen heel onzeker zijn en soms zelf ooit gepest zijn. In het geval van Joris komt daar nog bij dat hij in zijn jeugd jarenlang seksueel misbruikt werd. Ook pesters raken verstrikt in de driehoek van pesten, depressie en zelfdoding. Is pesten veranderd de laatste jaren? Met de komst van sociale media, is er meer aandacht voor cyberpesten. Wie in het echte leven gepest wordt, maakt meer kans op cyberpesten. Omdat cyberpestkoppen altijd en overal kunnen toeslaan, is het slachtoffer nergens meer veilig.

PESTEN IS EEN STRIJDPUNT VOOR FOUAD Fouad Ahidar vindt dat pesten altijd onder de aandacht moet blijven. De lezing met twee experts ter zake is een eerste stap naar een daadkrachtig beleid. Fouad Ahidar: ‘We mogen niet aanvaarden dat jongeren en kinderen ongelukkig zijn of

zelfs aan zelfmoord denken omdat ze gepest worden. Voor mij is dit thema een strijdpunt de komende jaren. Ik wil dat er concreet iets gebeurt. We zijn al lang genoeg aan het praten. Het gaat over het welzijn van onze jeugd, binnen én buiten de school.’

Le harcèlement est un fléau Lors d’un événement sur le harcèlement, organisé par Fouad Ahidar (sp.a), les experts Gie Deboutte et Benoît Galand ont donné des conseils sur la manière de réagir au harcèlement. En tant que parent, en tant qu’ami, en tant que professeur ou en tant qu’animateur de jeunes. Car le harcèlement crée des blessures profondes. Des années plus tard, les victimes de harcèlement éprouvent encore des difficultés pour avoir des contacts avec les autres, elles sont souvent dépressives et ont des douleurs physiques et psychiques. Deboutte et Galand sont des experts du domaine depuis de nombreuses années. Gie Deboutte est lié à l’U Antwerpen et à l’UC Leuven-Limbourg. Avec l’asbl Leefsleutels (des clés pour la vie), il soutient les écoles dans leurs actions contre le harcèlement. Benoît Galand est docteur en psychologie et professeur de pédagogie à l’Université catholique de Louvain. Depuis 2010, il étudie l’effet d’un climat scolaire sur le bien-être et le comportement des élèves. En tant qu’adulte, il ne faut pas minimaliser le problème ni se moquer. Il faut être attentif à toutes les parties : la victime du harcèlement naturellement, mais aussi le harceleur. Celui-ci est souvent peu sûr de lui et a été jadis victime de harcèlement. Le harcèlement a souvent lieu en groupe. Il y a beaucoup de témoins et cela dure souvent des années avant qu’une personne ne tire la sonnette d’alarme, souvent par peur d’être soi-même victime de harcèlement. Avec l’arrivée des médias sociaux, on est également plus attentif au cyber-harcèlement. Une personne victime de harcèlement dans la vraie vie, a plus de risques d’être victime de cyber-harcèlement. La victime n’est en sécurité nulle part car les cyber-harceleur peuvent frapper à tout moment et partout. Pour Fouad Ahidar, le harcèlement doit toujours rester au cœur de l’attention. La conférence des deux experts constitue une première étape en vue d’une politique décisive.

AVRIL•MAI•JUIN 2015 VILLE DE BRUXELLES

Heraanleg Ninoofsepoort van start

Bewoners vragen en krijgen een groter park aan de Ninoofsepoort komt binnenkort een nieuwe park. ‘Dit niemandsland moet een plek worden waar mensen kunnen genieten, een ontmoetingsplaats voor alle Brusselaars uit de buurt,’ zegt Brussels minister van Mobiliteit en Openbare Werken Pascal Smet. Braakland wordt speelterrein Afgelopen zomer veranderde de vloer van de oude hangar op de Ninoofsepoort tijdelijk in een publieke ruimte. Kinderen konden er spelen en (leren) fietsen terwijl hun ouders rustig toekeken en een praatje maakten.

n In 2009 keurde de Brusselse regering met sp.a de heraanleg van de Ninoofsepoort goed. Er zou een park komen in deze druk bevolkte buurt. Maar zonder sp.a in de regering bleven de plannen 5 jaar in de kast liggen. Jef Van Damme, buurtbewoner en parlementslid, heeft dat al die tijd aangeklaagd. Sinds sp.a opnieuw in de Brusselse regering zit, met Pascal Smet als minister, gaat het weer vooruit.

MOLENBEEK n In de drukbevolkte wijk

Intussen is de werf met de afbraak van de tweede hangar begonnen en zijn de voorbereidende werken gestart. De werken zullen in totaal twee jaar duren. De publieke ruimte en de verschillende wegen zullen worden heraangelegd. Met het nieuwe park wil Brussel de ruimte rond het kanaal verbeteren en zo fors investeren in de levenskwaliteit in de buurt. Een nog groter park Bij de heraanleg zal het tramtracé langs het nieuwe park lopen, en dus niet meer dwars erdoor zoals in de oorspronkelijke plannen. Door het traject te verplaatsen naar de Ninoofsesteenweg zal het park aanzienlijk groter zijn dan oorspronkelijk was gepland. ‘Het is niet meer dan logisch dat we het tramtracé naast het park leggen, en niet dwars erdoor. Die ingreep zal het park een stuk groter, veiliger en aangenamer maken,’ zegt Pascal Smet. Op vraag van de omwonenden komen de sociale woningen vlak buiten het park te liggen, zodat er meer ruimte voor groen is. De Stad Brussel stelt daarvoor een terrein op haar grondgebied ter beschikking naast ‘Arts & Métiers’. ‘Tijdens een bewonersvergadering is er geluisterd naar vragen en wensen van omwonenden. De Brusselse regering is ingegaan op de vraag van buurtbewoners en vergroot het park,’ zegt Pascal Smet.

We gaan in op de vraag van buurtbewoners en vergroten het park © VZW TOESTAND

PASCAL SMET

Inspraak en betrokkenheid Ook voor het ontwerp en de invulling van het park krijgen huidige en toekomstige bewoners inspraak. Buurtbewoners worden betrokken bij het beheer van het park, waardoor het park een evolutief karakter zal krijgen. Op 14 april vond ook een lichtwandeling plaats in de kanaalzone in kader van het gewestelijk lichtplan. Tijdens deze wandeling werd voor het eerste sa-

men met buurtbewoners nagedacht over hoe verlichting de kanaalzone kan opwaarderen. Er werd gepolst naar ideeën en suggesties over hoe we onze stad kunnen verlichten en haar daardoor mooier en veiliger maken. Het wordt dus geen kant en klare nieuwe zone, maar een nieuwe wijk op maat van haar bewoners. Plaats voor alle weggebruikers Tot slot komt er ook een goede verbinding op het openbaar vervoersnetwerk

Les travaux à la Porte de Ninove ont commencé Les travaux à la Porte de Ninove ont commencé au mois de mars. Un grand parc verra le jour dans ce quartier densément peuplé. Grâce au réaménagement, le « no man’s land » deviendra un endroit où les gens pourront profiter, un lieu de rencontre pour tous les bruxellois du quartier. Les voiries autour de la Porte de Ninove seront également réaménagées.

À la demande des riverains, le parc sera plus grand que prévu initialement. Le tram longera le parc et ne passera plus au travers comme initialement prévu. Ainsi, le parc sera encore plus grand, plus sûr et plus agréable. Pour une meilleure qualité des 107 habitations sociales qui verront le jour, et pour donner encore plus d’espace au parc, les

habitations seront construites en dehors du parc. À cet effet, la Ville de Bruxelles met un terrain à disposition sur son territoire à côté de l’école « Arts & Métiers ». Le Ministre bruxellois de la Mobilité et des Travaux publics est particulièrement heureux que les travaux aient enfin commencé. En 2009, le Gouvernement bruxellois, dont faisait partie le sp.a, a

approuvé le réaménagement. Les années suivantes, sans le sp.a au Gouvernement, les projets sont restés au placard. Jef Van Damme, riverain et député, a dénoncé cette situation pendant tout ce temps. Maintenant que le sp.a fait à nouveau partie du Gouvernement, avec Pascal Smet comme Ministre, les choses progressent à nouveau. Les travaux dureront deux ans.

BRUSSELS MINISTER VAN MOBILITEIT & OPENBARE WERKEN

en de wijk wordt makkelijk en veilig bereikbaar voor fietsers en voetgangers dankzij de afgescheiden fietspaden. Ook de fietspaden op de Kleine ring en de fietsbruggen ter hoogte van het Meiningerhotel en Graaf van Vlaanderen zullen het comfort en de veiligheid voor de zwakke weggebruikers verhogen. Connecting Brussels ‘Ook tijdens een tweede bewonersvergadering begin maart is er geluisterd naar de buurtbewoners. We willen op die manier blijven verder werken om tot een zo goed mogelijk project te komen. We zullen opnieuw leven blazen in deze buurt, investeren in de levenskwaliteit. De nieuwe wijk moet een ontmoetingsplaats zijn voor haar huidige en toekomstige bewoners en voor passanten. Het nieuwe park moet mensen samenbrengen en stadsdelen met elkaar verbinden,’ zegt Pascal Smet. Brussels bouwmeester Kristiaan Borret verwoordde het onlangs mooi in De Morgen: ‘Het nieuwe park wordt een tussensprong tussen wat nu geïsoleerde wijken zijn, en de binnenstad. Zoals bij het hinkstapspringen, eigenlijk.’

APRIL•MEI•JUNI 2016 STAD BRUSSEL

BERT ANCIAUX

CC KOINSKY

FRACTIELEIDER SP.A IN DE SENAAT

n De Vlaamse feestdag wordt in Brussel gevierd met ‘Brussel danst’, een gratis festival met veel dans en livemuziek.

BRUSSEL EN 11 JULI B russel is onze hoofdstad. Hoofdstad van Europa, hoofdstad van België. Maar Brussel is ook de hoofdstad van de Vlaamse Gemeenschap. Vlaanderen en Brussel hebben elkaar nodig. De band tussen beide is noodzakelijk, zowel voor Brussel als voor Vlaanderen. De Vlaamse Gemeenschap zonder haar hoofdstad Brussel, zou de poort op Europa en de wereld verliezen. Brussel is beter bekend dan welke andere stad in Vlaanderen. Brussel is de enige internationale stad van de Vlaamse Gemeenschap. Ze geeft kleur en uitstraling aan Vlaanderen. Maar omgekeerd heeft Brussel ook Vlaanderen nodig. Als Brussel niet de hoofdstad van beide Gemeenschappen kan zijn van ons land, verliest ze zijn bestaansreden. Het moet hoofdstad zijn, veel meer dan een concurrerend gewest. Brussel moet de thuis zijn voor alle Vlamingen en Walen, Brussel moet die interculturele stad zijn, waar alle culturen hun plaats vinden. Brussel is een stad van minderheden, maar de Vlaamse Gemeenschap is er thuis. Zonder die Vlaamse Gemeenschap zou Brussel verworden tot een provinciestadje. Zonder sterke institutionele band tussen Brussel en Vlaanderen valt dit land binnen de kortste keren uiteen. Zonder Vlaamse Gemeenschap, verschraalt Brussel op cultureel, economisch en onderwijsvlak, zullen de

taalwetten binnen de kortste keren sneuvelen en zal er van het Nederlands en van de Vlaamse Gemeenschap binnen Brussel na enige tijd niets overschieten.

Op 11 juli, de officiële feestdag van de Vlaamse Gemeenschap, moet die Vlaamse Gemeenschap mét haar Parlement en haar regering feesten in haar hoofdstad. Uiteraard moet dit gebeuren in het stadhuis van Brussel. Het is een uiting van verbondenheid. Het is een uiting van wederzijdse interesse en respect. De officiële 11-juli-viering is op haar plaats in het stadhuis van Brussel.

11 juli moet op het Brusselse stadhuis gevierd worden. Daar kan geen discussie over bestaan En toch meenden de Vlaamse regering en N-VA als grootste Vlaamse rege ringspartij dat het beter zou zijn om die viering niet in het stadhuis te laten plaatsvinden. Een misser van formaat. Een uiting van desinteresse in onze stad. Officieel ging het zogezegd om het té politiek gekleurde welkomstwoordje van onze schepen van Nederlandstalige aangelegenheden Ans

Persoons. Maar eigenlijk wil N-VA af van de band met Brussel. Zonder Brussel is een onafhankelijk Vlaanderen dichtbij. Mét Brussel zal de Vlaamse Gemeenschap altijd binnen een of ander Belgisch verband blijven. Door haar ondoordachte en roekeloze eis om 11 juli niet langer te vieren in het Brussels stadhuis, speelt N-VA in de kaart van die Franstaligen die Brussel als een onafhankelijk Gewest zien zonder banden met beide Gemeenschappen. Zij die Brussel willen zien verworden tot een ééntalig francofone stad, zonder respect voor het Nederlands, zonder respect voor de vele culturen die Brussel rijk is. sp.a blijft voorstander van de 11-juliviering op het stadhuis. Ans Persoons zal, met respect voor die Vlaamse Gemeenschap, iedereen welkom heten in Brussel. Ze zal wijzen op de troeven van onze stad. Ze zal wijzen op de interculturele toekomst van onze stad. De liefde tussen beiden moet opnieuw sterker. Als Brussel respect opbrengt voor de naleving van de taalwetten en voor de rol die de Vlaamse en Franstalige Gemeenschappen kunnen spelen in het tweetalig gebied Brussel, dan zijn we al een hele stap verder. Dan vinden de Vlaamse separatisten ook geen enkele steun bij de Vlaamse bevolking. Beiden hebben dus een opdracht. Het is van wezenlijk belang voor de bevolking in heel de Vlaamse Gemeenschap, inclusief Brussel.

11 juillet à Bruxelles Bruxelles est notre capitale. Capitale de l’Europe, capitale de la Belgique. Mais Bruxelles est aussi la capitale de la Communauté flamande. La Flandre et Bruxelles ont besoin l’une de l’autre. Le lien entre les deux est nécessaire, tant pour Bruxelles que pour la Flandre. Le 11 juillet, la fête officielle de la Communauté flamande, cette Communauté flamande et son Parlement et Gouvernement doit faire la fête dans sa capitale. Évidemment, ceci doit avoir lieu à l’hôtel de ville de Bruxelles. C’est un signe de cohésion. C’est un signe d’intérêt et de respect mutuel. La fête officielle du 11 juillet est à sa place à l’hôtel de ville de Bruxelles. Et pourtant, le Gouvernement flamand et la N-VA comme principal parti du Gouvernement flamand estimaient qu’il était préférable de ne pas célébrer cette fête à l’hôtel de ville. Une erreur de format. Un signe de désintérêt dans notre ville. Le sp.a reste partisan de célébrer le 11 juillet à l’hôtel de ville. Par respect pour cette Communauté flamande, Ans Persoons accueillera tout le monde à Bruxelles. Elle mettra en évidence les atouts de notre ville. Elle mettra en évidence l’avenir interculturel de notre ville.

AVRIL•MAI•JUIN 2015 VILLE DE BRUXELLES

Voortaan kosteloos solliciteren bij gemeenten en OCMW’s

‘Solliciteren is een recht’ BRUSSEL n ‘Solliciteren moet gratis zijn,

die er wonen. Het is goed om mensen aan te trekken die voeling hebben met hun stad omdat ze er niet alleen werken maar ook wonen. Die mensen hebben een direct belang in het welvaren van hun stad. Zeker hen moet je aanmoedigen om zich kandidaat te stellen, niet afremmen.’

althans dat zou het moeten zijn,’ zegt Elke Roex. Ze diende een wetsvoorstel in over het verbod om kosten aan te rekenen aan mensen die willen solliciteren bij lokale overheden en OCMW’s’. Als je wil solliciteren bij het OCMW van Etterbeek of Ukkel moeten je betalen. Als je laaggeschoold bent, betaal je 5 tot 15 euro per sollicitatie. Elke Roex: ‘Een gemotiveerde werkzoekende stuurt al gauw twintig sollicitaties per maand. Als iedere werkgever daarvoor 10 euro vraagt, kom je gemakkelijk aan 200 euro per maand. Niet evident voor iemand die geen inkomen heeft en op zoek is naar werk.’ In de privésector is het anders. Zowel werkgevers als werknemers begrijpen dat geld vragen om te solliciteren een drempel is om kandidaten aan te trekken. Daar bestaat het verbod om kosten aan te rekenen voor een sollicitatie al een hele tijd. Elke Roex: ‘Openbare diensten moeten

Zich kandidaat stellen voor een job is een recht en moet gratis zijn ELKE ROEX BRUSSELS PARLEMENTSLID & SCHEPEN IN ANDERLECHT dat voorbeeld volgen. Wie geïnteresseerd is, moet kunnen solliciteren. Brussel kampt met hoge werkloosheidscijfers. Dus moeten we er alles aan doen om Brusselaars aan de slag te krijgen. Een financiële drempel inbouwen: dat is kansen afnemen. Bovendien moet een overheid zoals een gemeente of een OCMW een weerspiegeling zijn van de mensen

Poser gratuitement sa candidature Elke Roex a introduit une proposition de loi visant à interdire l’imputation de frais aux personnes qui veulent poser leur candidature auprès des pouvoirs locaux et des CPAS.

Een strategische kwestie Meer Brusselaars aan het werk krijgen binnen de eigen diensten is een element uit de strategie 2025 van de Brusselse regering. Dat vergt een gezamenlijke aanpak: er voor zorgen dat er genoeg jongeren aan de slag kunnen in overheidsdiensten, opleidingen op de werkvloer voorzien, werkzoekenden stimuleren om de tweede landstaal te leren en werk maken van het valideren van Elders Verworven Competenties. Daar hoort ook bij dat solliciteren gratis moet zijn.

Si vous posez votre candidature auprès du CPAS d’Etterbeek ou d’Uccle, vous devez payer. En tant que profil peu qualifié, vous payez de 5 à 15 euros par candidature, ce qui monte facilement à 200 euros par mois. Dans le secteur privé, les employeurs ne demandent pas d’argent pour poser sa candidature. Pour Elke Roex, les services publics doivent suivre cet exemple. Bruxelles est confrontée à un niveau élevé de chômage, donc nous devons mettre tout en œuvre pour permettre aux Bruxellois de se mettre au travail. Il s’agit également d’un élément important de la stratégie 2025 du Gouvernement bruxellois.

Elke: ‘Maar dat betekent niet het einde voor de werking van vzw Toestand. Het wijkcontract loopt tot 2020. Toestand vzw gaat dan ook op zoek naar een nieuwe tijdelijke locatie.’

Paspartoe: de nieuwe cultuurwaardebon BRUSSEL n De Paspartoe, de vroegere

Paspartoe : le nouveau chèque culture

cultuurwaardebon wordt vereenvoudigd en bekender gemaakt bij het publiek. Jef Van Damme diende daarvoor in de Vlaamse Gemeenschapscommissie een resolutie in.

Daarom moet het systeem gebruiksvriendelijker en de voordelen eenvoudiger.’

Majorité et opposition sont d’accord avec la proposition de Jef Van Damme de rendre Paspartoe plus accessible au public et aux organisations. Même les gens qui n’ont pas l’habitude de se rendre à un concert ou dans un musée, doivent avoir cette opportunité. C’est à cela que sert Paspartoe, l’ancien chèque culture. Et cela fonctionne bien. Il ressort d’une évaluation demandée par le Ministre Pascal Smet (sp.a) que deux tiers des chèques sont utilisés par des personnes en situation de pauvreté. C’est une bonne nouvelle : Paspartoe va aux personnes qui peuvent en faire usage. Malgré tout, certaines choses peuvent être améliorées, d’où les adaptations proposées.

Welkom op meer plekken met je pasje Met de Paspartoe kan je punten sparen aan de spaarzuil of balie van deelnemende organisaties. De gespaarde punten kan je omruilen voor een voordeel naar keuze (zoals een drankje na een voorstelling). Vandaag wordt het puntensysteem nauwelijks gebruikt. Daarom moet ook het aanbod breder, met meer vrijetijdsorganisaties die de pas aanvaarden.

Tout d’abord, Paspartoe doit être plus facile à utiliser pour ces groupes. À côté de cela, plus d’organisations doivent accepter le chèque. À présent, vous pouvez épargner des points que vous pouvez échanger contre une boisson, par exemple, après une représentation. Le système de points est trop peu utilisé et cela est dû partiellement au fait que trop peu d’organisations accepte le chèque.

Eén pasje voor Vlaanderen en Brussel De Paspartoe is het Brusselse broertje van de UiTPAS, die in Vlaanderen wordt gebruikt. Beide passen zijn ontwikkeld door Cultuurnet Vlaanderen. Maak ze compatibel, zodat je de Paspartoe in heel Vlaanderen kunt gebruiken en iemand met een UiTPAS ook in Brussel terecht kan. Op termijn moet het één pas worden. Brussel is toch geen eiland? www.paspartoebrussel.be

Enfin, il faut qu’un seul chèque voie le jour pour la Flandre et Bruxelles. Le Paspartoe est le petit frère bruxellois de l’UiTPAS en Flandre. Les deux chèques ont été développés par Cultuurnet Flandre. Il est dès lors logique de les rendre compatibles, afin que Paspartoe puisse être utilisé dans toute la Flandre et que les flamands puissent venir assister à des événements à Bruxelles avec leur UiTPAS.

Iedereen heeft zo nu en dan nood aan ontspanning. Brussel heeft een rijk aanbod van vrijetijdsactiviteiten, maar ze vinden niet altijd een publiek. Ergens naar toe gaan kost geld. Soms zijn er ook andere drempels. Niet naar een klassiek concert durven gaan, omdat je niet weet wanneer je mag applaudisseren… De Paspartoe probeert daar iets aan te doen. Het pasje is een voordelenprogramma voor de gebruiker van vrijetijdsinitiatieven (zoals een concert, museum- of bibliotheekbezoek). Mensen in armoede moeten minder betalen. De Paspartoe werd in 2015 voor het eerst geëvalueerd, in opdracht van Minister Pascal Smet (sp.a). Tweederde van de afgeleverde vrijetijdspassen zijn voor mensen in armoede. Op zich goed nieuws: de Paspartoe komt terecht bij een publiek dat ze goed kan gebruiken. Niettemin is de Paspartoe nog te weinig gekend. Voor groepen is het systeem te complex. Makkelijker te gebruiken voor groepen De Paspartoe wordt weinig gebruikt voor groepsactiviteiten, terwijl ze net daar grote impact kan hebben. Jef: ‘Voor culturele activiteiten zoals tentoonstellingen zijn er vaak onzichtbare drempels. ‘Ik ken er niks van’. Of: ‘Ik voel me er niet op mijn gemak.’ In groep durven mensen meer.

Jef Van Damme: ‘Alle partijen zijn het er over eens dat de Paspartoe beter en anders moet. Nu is er over de partijgrenzen heen ook een akkoord over de belangrijkste aanpassingen. Dat is een goede zaak. Zo gaat het immers vooruit.’

n Alle partijen zijn het erover eens dat de Paspartoe te weinig bekend is bij het grote publiek.

Dankzij de nieuwe Paspartoe kunnen meer mensen genieten van cultuur en kunst JEF VAN DAMME FRACTIEVOORZITTER IN HET BRUSSELS PARLEMENT

APRIL•MEI•JUNI 2016 STAD BRUSSEL

AGENDA

100% BRUSSELEIR

01.05.16 SINT-KATELIJNEPLEIN

JEF LASEUR

I LOVE MAY Feest van de arbeid, met brunch en stadsfestival. Ontbijt van sp.a en Curieus Evere in Everna, Sint-Vincentius straat 30, 8:30 uur - 11 uur. Brunch en speeches, Randstad, Hoveniersstraat in Molenbeek, 11 uur. Vanaf 15 uur: Optredens Die verdammte spielerei, Compagnie Forstitia, Akro, Kings of Pop. Kinderanimatie voorzien.

24.05.16 - 19:30 CENTRE COMMUNAUTAIRE MARITIME JIJ MAAKT MORGEN: HET ONDERWIJS VAN DE TOEKOMST

Zo lang ik kan, blijf ik trommelen Jef trommelt al sinds hij 6 is. 70 is hij er ondertussen. Zoals elk jaar speelt hij met de Retroband op 1 mei. En zijn vrouw? Die speelt op de grote trom. In ’68 trouwden ze. Zijn echtgenote kwam uit Opwijk, hij uit Vilvoorde. Molenbeek lag dichtbij haar werk en het zijne. Dus verhuisde het koppel naar Molenbeek en is er nooit weggegaan. Jef: ‘Mijn broer is twee jaar ouder dan ik. Hij speelde accordeon en mijn pa kocht voor mij een drumstel. Ik heb drie jaar solfège gevolgd, maar trommelen

leerde ik in de praktijk. Met mijn broer ging ik zaterdag en zondag spelen in de cafeetjes rond de Gare du Midi. We verdienden er een cent mee. Ik werd er gespot en toen ik wat ouder was mocht ik meespelen in balorkestjes. Ik heb in veel verschillende orkestjes gespeeld. In de jaren 60 en 70 waren balorkesten een vaste waarde op dansavonden. Op mijn 16de stond ik voor het eerst op het grote podium. Zingen en gitaar spelen deed ik ook. De nummers uit het begin van Will Tura’s carrière zoals

Onderwijs zou dé manier moeten zijn om kinderen en jongeren de kans te geven zich te ontwikkelen en hun dromen waar te maken. Hoe maken we werk van meer gelijke kansen op school? Praat mee met Caroline Gennez, Fouad Ahidar en Jef Van Damme. Vandenboogaerdestraat 93, Sint-Jans-Molenbeek.

29.05.16 - 18:00 SINT-NIKLAASKERK UTOPIA Feestelijke opening van ‘Utopia’, het nieuwe culturele centrum in de Sint-Niklaaskerk, Neder-Over-Heembeek

‘ik ben zo eenzaam zonder jou’, die zong ik graag. Maar toen kwamen de disk jockeys. En toen was het gedaan.’

het Koninklijk Paleis op 21 juli én op 1 mei. Jef: ‘Wij spelen overal graag. Soms met zes, dan met zeven. De optocht van 1 mei is het hoogtepunt Een goei djoef van het jaar. Sinds een jaar of zeven speelt mijn vrouw op het juiste ook mee. De grote trom moment, dat uit onze band viel weg. En had mijn vrouw mijn vrouw had gevoel snel geleerd voor ritme. Een goei djoef op het juiste moment, dat Vandaag vind je de Retrohad ze snel geleerd. We band op braderies, brocanworden natuurlijk alletes en kermissen van Oosmaal een dagje ouder. En tende tot Aarlen. Maar ook opvolging voor de bandlein Brussel is de band graag den is er niet meteen. Dat van de partij: tijdens de 20 is spijtig. Maar zo lang we kilometer van Brussel, aan kunnen, blijven we spelen.’

03.06.16 BEURSSCHOUWBURG

VOLTA: NACHT VAN DE TOEKOMST De Nacht van de Toekomst, stadsfestival in de Beursschouwburg laat zich inspireren door stedelijkheid. Voorprogramma met 100% jong talent dat de stad in woord en beeld giet. Organisatie: Curieus. August Ortsstraat, 20-28, Brussel

30.06.16 - 11:00-19:00 SINT-NIKLAASKERK UTOPIA Ontdekkingsdagen voor de hele familie.

OVER BRUSSEL, KEULEN EN BEIEREN... I

n Brussel zijn na de Eerste Wereldoorlog alle plaatsen straatnamen veranderd die verwezen naar Duitsland. In de Radstraat bij het Rouppeplein is de impasse die Duitsersgang heette een Bevrijdingsgang. Haren kreeg een Verdun straat, niet omdat het enige band heeft met deze Franse stad, maar omdat er in de slag van Verdun in 1916 onwaarschijnlijk veel doden vielen. Voor de oorlog was de Verdunstraat een stuk van de

Oude Keulse Baan, net zoals de Marnestraat in Evere ...

STRAATNAMEN WORDEN NIET LUKRAAK GEKOZEN. VAAK ZIT ER EEN HELE GESCHIEDENIS ACHTER.GRAAG LICHTEN WE DE BETEKENIS VAN EEN BRUSSELSE STRAATNAAM TOE

geweld, Verdun, de Marnevallei, Aarschot, maar ook Dinant (-plein en -straat), De beroemde Aarschotstraat Barchon (bij Luik), Pasin Schaarbeek, sendale, het heette vroeger Houthulstbos, RUE DE Keulenstraat. Ieper, DiksmuiZe zullen in de (allemaal in Keulen waarde omgeving schijnlijk niet van het Klein rouwig zijn om Kasteeltje) ... STRAAT de naamsverandering ... Maar nu Brussel de feitelijke hoofdstad Terecht heeft men na 1918 van Europa is, zou het zich willen verwijzen naar de toch ook moeten herinneren slachtoffers van het oorlogsdat het met Centraal-Europa

COLOGNE KEULEN

en met Duitsland niet alleen slechte ervaringen heeft gehad. Daarom is het goed dat het voorpleintje voor de Miniemenkerk recent de naam van Maximiliaan van Beieren kreeg, de verlichte landvoogd die in 1700 de eerste steen heeft gelegd voor de huidige Miniemenkerk. De brave man probeerde destijds de moderne stedenbouw in Brussel in te voeren, maar is daar toen niet in geslaagd door het verzet van de conservatieve lokale elites.

100% BRUSSELS

is een trimestriële uitgave van sp.a Brussel une édition trimestriëlle de sp.a Bruxelles Verantwoordelijke uitgever - Editeur responsable sp.a Brussel - Hannelore Goeman, Grasmarkt 105/37 1000 Brussel Werkten mee aan dit nummer - Collaborateurs Bart De Troy, Hannelore Goeman, Jurgen Rogiers, Katelijne Goris, Valérie Mertens, Sandra Noben, Willem Stevens, Saskia Vanderstichelen, Mieke Van Dessel e.a. Contact Wil u reageren op een artikel uit deze publicatie? Wil u deze uitgave niet meer ontvangen? Of wil u lid worden van sp.a? Voulez-vous réagir à cet article? Vous ne voulez plus recevoir cette édition? Ou voulez-vous devenir membre du sp.a? sp.a Brussel Grasmarkt 105/37 1000 Brussel 100procentbrussels@s-p-a.be 02 549 66 55