DISIDENT I BORAC ZA DEMOKRATIJU BORISLAV PEKI]

(PODGORICA, 4. FEBRUAR 1930. –LONDON, 2. JUL 1992.)

Borislav Peki} je bio srpski i jugoslovenski dramski pisac, romansijer, filmski scenarista i akademik. Smatra se jednim od najzna~ajnijih srpskih kwi`evnika 20. veka. Bio je politi~ki disident i demokrata. Iako je prvi roman objavio tek u 35. godini, Peki} je ostao zapam}en po romanu „Zlatno runo“ koji se ~esto poredi sa najzna~ajnijim delima svetske kwi`evnosti.

Dobitnik je brojnih nagrada i priznawa. Najpoznatija dela Borislava Peki}a su „Besnilo“, „Zlatno runo“, „Kako upokojiti vampira“, „Odbrana i posledwi dani“, „Vreme ~uda“ i „Atlantida“. Bio je dopisni ~lan Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU). Film „Dan ~etrnaesti“ je ra|en prema filmskom scenariju Borislava Peki}a, a predstavqen je na Kanskom filmskom festivalu, 1961. godine. Peki}eva dela prevedena su na osamnaest svetskih jezika. Primio je brojne nagrade i priznawa u toku svoje karijere, te stekao slavu i popularnost. Zajedno sa trinaest intelektualaca obnovio je rad Demokratske stranke.

Detiwstvo I Mladost

Borislav Peki} se rodio u Podgorici, ali je od ro|ewa do 1941. godine sa porodicom `iveo u Be~eju, Mrkowi} Gradu, Cetiwu i Kninu. ^esto su se selili zbog o~eve karijere. Wegov otac, Vojislav D. Peki} je bio dr`avni ~inovnik. Kada je po~eo Drugi svetski rat porodica je proterana u Srbiju od strane italijanskih okupatora. Jedno vreme su `iveli u ju`nom Banatu, a od 1945. godine u Beogradu. Budu}i da se sa porodicom mnogo puta selio, Borislav je u~estalo mewao i {kole. Po dolasku u Beograd poha|ao je Tre}u mu{ku gimnaziju. Maturirao je 1948. godine, a iste godine je bio i uhap{en. Uhap{en je 7. novembra 1948. godine jer je bio ~lan ilegalne studentsko-gimnazijske organizacije „Savez demokratske omladine Jugoslavije“.

Na prvostepenom Okru`nom sudu osu|en je u maju iste godine na kaznu zatvora u trajawu od 10 godina. Vrhovni sud mu je naredne godine pove}ao kaznu na ukupno 15 godina zatvora, zajedno sa prisilnim radom i odre|enim brojem godina gubitka gra|anskih prava, nakon {to bi odslu`io kaznu. Kaznu je izdr`avao u Kazneno-popravnom domu „Ni{“ i Kazneno-popravnom domu „Sremska Mitrovica“. Pomilovan je nakon pet godina, ta~nije 1953. godine. U periodu od 1954. do 1958. godine u Beogradu je studirao eksperimentalnu psihologiju na Filozofskom fakultetu. Wegova supruga zvala se Qiqana Gli{i} i bila je in`ewerka arhitekture. Qiqana je bila sestri~ina doktora Milana Stojadinovi}a. Ven~ali su se 1958. godine. Slede}e godine dobili su }erku Aleksandru.

U to vreme Peki} je po~eo sa pisawem filmskih scenarija. Dvadesetak filmskih scenarija napisao je za razne filmske ku}e u Jugoslaviji.

KARIJERA PISCA

Peki} je tokom boravka u zatvoru dobio razne ideje za pisawe svojih dela, koje je kasnije razvijao u svojim romanima. Peki}ev prvi roman „Vreme ~uda“ objavqen je