Museumnieuws

PB- PP

BELGIE(N) - BELGIQUE

M U S E A

Erkenning: P206749 | Driemaandelijks tijdschrift | afgiftekantoor: 3500 Hasselt 1 Musea Hasselt, Witte Nonnenstraat 19, 3500 Hasselt

H A S S E L T

JANUARI – FEBRUARI – MAART 2019 | JAARGANG 27 | NUMMER 1

2

Expo Door vrouwenhanden gevormd.

Decoraties op Hasseltse keramiek

2

Grote bruikleen aan expo Tussen staf en troon, 1000 jaar Loon

2

Modemuseum Hasselt reikt de Wonder Women Award uit

Expo

Expo ‘Door vrouwenhanden gevormd. Decoraties op Hasseltse keramiek’ 2 februari tot en met 25 mei 2019 in Het Stadsmus

Je hebt ze vast al eens gezien: de vazen met kleurige bloemen van de Hasseltse keramiekfabriek, de Manufacture de Céramiques Décoratives de Hasselt (1885–1954). Ze springen meteen in het oog: grote bloemen in felle kleuren maakten deze gebruiksvoorwerpen tot echte decoratiestukken, geïnspireerd door de art nouveau. Dit product was één van de succesnummers van de keramiekfabriek.

De versieringen waren verfijnd en met veel precisie vastgezet door kleine, fijne vrouwenhanden. Grote mannenhanden kregen dit niet voor elkaar. De dames zorgden ervoor dat elk stuk een klein meesterwerk werd. In deze expo belichten we de technieken die de vrouwen in de fabriek hanteerden.

Eén ervan is de barbotine. Het museum brengt deze productietechniek, waarbij deels handgevormde, deels gegoten klei-elementen op het sierstuk vastgemaakt worden, tot leven. Directeur Ann Delbeke: “In 2017 verwierf Het Stadsmus een vrij omvangrijke verzameling Hasseltse keramiek. Die vormt een mooie aanvulling op de al aanwezige collectie, waarin het aantal sierstukken met barbotine bloemversiering eerder beperkt was. Samen met de Verzamelaarsunie Hasselts Keramiek wilden we deze aanwinst dan ook gebruiken om de techniek, kenmerkend voor de Hasseltse keramiekfabriek, van naderbij te bekijken.”

We bekijken ook andere in Hasselt toegepaste decoratietechnieken, zoals druipglazuur. Daarnaast worden de inspiratiebronnen van de Hasseltse keramiekfabriek onder de loep genomen. De expo vergelijkt de typische, Hasseltse productietechnieken met de vervaardiging van voorwerpen in andere, internationaal bekende, keramiekfabrieken, zoals Massier in Frankrijk.

Naast de expo kan je nog meer van keramiek genieten tijdens enkele interessante randactiviteiten. Op 30 en 31 maart kan je de keramieken vaas van je grootouders laten schatten, een echt stukje Hasselts keramiek kopen of een stuk uit je eigen collectie ruilen tijdens het ruil-, verkoop- en expertiseweekend (in samenwerking met de Verzamelaarsunie Hasselts keramiek). Kinderen kunnen zich tijdens de paasvakantie uitleven met keramiek tijdens de vakantieateliers op 16/17 en 18/19 april. Kom hun creaties bewonderen tijdens Erfgoeddag op 28 april of neem dan deel aan één van onze rondleidingen of andere activiteiten.

Meer info vind je op www.hetstadsmus.be of facebook/hetstadsmus.

1

Leerling-meester-traject

Jenevermuseum start meester-leerling-traject Vanaf 2019 start het Jenevermuseum met een leerling-meester-traject om de 19deeeuwse principes en technieken van het ambachtelijk stoken van jenever en likeur te bewaren en door te geven. Dit wordt mogelijk gemaakt door een beurs die minister van cultuur Sven Gatz begin dit jaar in het leven riep.

Twee dagen per week – en dat gedurende twee jaar – geeft meester-stoker Jan Kempeneers zijn knowhow en ervaring met de authentieke stookapparatuur door aan leerling-stoker Steven Reekmans, die een grote passie voor distillaten heeft. Daarom volgde hij eerst al de cursus ‘Distillateur’ en de verdiepende opleiding ‘Graan distilleren’ bij Syntra. Maar zijn interesse gaat verder: hij wil zich ook bekwamen in het erfgoed van ambachtelijke jenevers en distillaten. Daarom zal hij eerst de meesterstoker observeren en diens kennis registreren, alvorens zelf met de installaties aan de slag te gaan.

Dit traject past perfect in de visie en de ambities van het Jenevermuseum, dat de komende jaren resoluut de kaart trekt van het immaterieel erfgoed en het vakmanschap van het stoken. Het samenvallen van deze toekomstvisie van het museum, de lancering van de oproep van de minister en de interesse van Steven Reekmans bieden een geweldige opportuniteit. Niet alleen voor het museum en zijn stoomstookinstallatie, maar voor iedereen met interesse in ons jenevererfgoed.

Prijsuitreiking

Modemuseum Hasselt reikt de Wonder Women Award uit Op maandag 10 december maakte Modemuseum Hasselt de winnares van de Wonder Women Award bekend.

Deze bijzondere award voor vrouwelijke, beloftevolle ontwerpers wordt uitgereikt in het kader van ‘Schoppenvrouw’, een unieke muzikale performance die Modemuseum Hasselt en B-Classic samen produceren voor de tentoonstelling ‘Wonder Women’ (van 13 tot en met 15 september 2019 in Modemuseum Hasselt). De succesvolle en internationaal geroemde mezzosopraan Ekaterina Levental voert dan vijf iconische vrouwen en evenveel eigenschappen op. Om deze metamorfoses kracht bij te zetten, gingen we op zoek naar vrouwelijk modetalent dat voor ieder personage een kledingstuk of accessoire kon ontwerpen.

Schoppenvrouw wordt opgevoerd op 24 mei in Modemuseum Hasselt en gaat daarrna op tournee door België en Nederland.

Een professionele jury koos de winnares van de hoofdprijs. Het werd Amber Willemztijn. Zij werd verkozen op basis van haar talent, de kracht van haar ontwerp en de aansluiting ervan bij de visie van de muzikale performance.

Met de prijs kan zij de kledingstukken en accessoires voor Schoppenvrouw uitvoeren. Daarnaast reizen haar stukken samen met de performance rond.

Maar ook het publiek had een stem! Via een verkiezing op Facebook, werd de winnaar van de publieksprijs van vzw Vrienden van het Modemuseum Hasselt, uitgereikt aan Nicky Myny.

Amber Willemztijn © Louise te Poele

Kinderen in de musea

Vakantieateliers in de musea Ook in het nieuwe jaar kan je weer in de musea terecht voor verrassende vakantieateliers.

Zoals steeds combineren we een tof museumbezoek met heel veel creatieve opdrachten.

Waar heb jij zin in? Teken je graag op gezichten of speel je liever een superheld? Of allebei?

Schrijf je dan snel in!

KROKUSVAK ANTIE:

PAASVAK ANTIE:

Tekenen op gezichten

Klei, keramiek en kryptoniet

Dat make-up niet enkel voor vrouwen is, wordt steeds duidelijker. Luxemerken brengen tegenwoordig aparte collecties uit voor mannen, maar op de catwalk zien we dit fenomeen al veel langer. Een modeshow biedt ruimte voor experiment, wat zich vertaalt in artistieke visagie, zoals bij Walter Van Beirendonck (foto). Dit toont dat make-up méér is dan een vleugje mascara en dat je van het gezicht een kunstwerk kan maken.

MMH organiseert daarom tijdens de krokusvakantie ateliers voor kinderen en jongeren in het kader van de expo Backstage/Frontstage. Jongens en meisjes tussen 6 en 15 gaan aan de slag met borstels, sponzen en potloden. Niet op papier, wel op het gezicht.

Buiten de lijntjes kleuren mag.

Rol je mouwen op en beweeg je vingers.

Want in dit atelier gaan we experimenteel aan de slag met klei, verf en… kryptoniet!

We vliegen door de expo’s in het Modemuseum en Het Stadsmus en redden ondertussen ook nog even de wereld. Wedden dat we daarna genoeg ideeën hebben om onze eigen keramieken superheldencreatie te maken?

Praktisch • dinsdag 5 maart 2019 (6 tot 9-jarigen) • woensdag 6 maart 2019 (10 tot 12-jarigen) • donderdag 7 maart 2019 (13 tot 15-jarigen) • 10 tot 16 uur • Prijs: € 10 per dag • Inschrijven via modemuseum.educatie@hasselt.be

Kom onze creaties bewonderen tijdens een mini expo in Het Stadsmus tijdens Erfgoeddag op 28 april.

Praktisch • 16 – 17 april: 6 tot 9-jarigen • 18 – 19 april: 10 tot 12-jarigen • 10 tot 16 uur • Prijs: € 20 voor 2 dagen (je brengt zelf een eigen lunchpakket en drankje mee) • Brengen en ophalen in Modemuseum • Inschrijven via modemuseum.educatie@hasselt.be

© Marleen Daniëls

2

Collectie

Hoogdravende ridders en spraakmakende barden: de graven van Loon en de Europese literatuur ‘Welkom in een vergeten land. Het land van Loon. Een land van zwaanridders en gifmengers, dichters, helden en heiligen. Een land van noeste werkers, van goede steden en torenburchten, van trotse prelaten en levende doden.’ (uit de catalogus van de tentoonstelling) In de Landcommanderij Alden Biesen loopt momenteel de prestigieuze tentoonstelling Tussen staf en troon. 1000 jaar Loon. Het graafschap Loon, dat ongeveer overeenkomt met het huidige Limburg, hoorde van 1018 tot 1795 bij het Heilig Roomse Rijk en kende een andere geschiedenis dan de rest van Vlaanderen. In de meeste geschiedenisboeken wordt

Tijdens onze KEIK (Kunst en Erfgoed in de Kijker) op 9 februari 2019 om 15 uur in Het Stadsmus kom je meer te weten over het graafschap Loon. Dr. Jan Vaes, de curator van de tentoonstelling, geeft uitleg over de buitenlandse politiek van de graven van Loon en de Loonse invloed op de Europese literatuur.

geen woord gerept over dit Limburgse verleden. De tentoonstelling biedt een antwoord op deze lacune.

46 objecten uit Het Stadsmus verhuisden tijdelijk naar Alden Biesen, waaronder de 13de -eeuwse torenmonstrans uit Herkenrode. Dit topstuk kreeg een ereplaats op de expo: ze komt goed tot haar recht in haar eigen zaal ‘de staf der stilte’, omringd door portretten van abdissen van Herkenrode. Het is voor het eerst dat deze portretten, die het museum de afgelopen jaren verzamelde, samen tentoongesteld zijn.

Ook andere objecten spelen een rol, zoals het schilderij waarop het perron op de Grote Markt prijkt, symbool van de

Luikse heerschappij. De Luikse prins-bisschop was van 1361 tot 1795 tegelijkertijd de graaf van Loon. Verder toont de expo het uithangteken De helm, dat symbool staat voor de Loonse rechtspraak, het uithangteken In den Boschwaegen, verbonden aan de Loonse economie en de 16 de eeuwse kraag van de prins van de Roode Roos, de Hasseltse rederijkerskamer, toonbeeld van het culturele leven.

Deze en nog veel meer collectiestukken zijn tot en met 10 maart 2019 te zien in de landcommanderij Alden Biesen.

Meer info: www. http://1000jaarloon.be

Collectie

Baanaffiche voor Hertekamp: een mooi staaltje van collectiemobiliteit tussen Nederland en België Het Nederlandse Nationaal Jenevermuseum in Schiedam schonk het Hasseltse Jenevermuseum een bijzondere affiche: het baanaffiche voor Hertekamp Schiedam van stokerij Bruggeman in Gent. Het affiche werd in 1948 ontworpen door de Belgische graficus Pol Debaise. Het stuk paste – net omdat het een affiche over een Belgisch product is – niet langer in het Schiedamse verzamelbeleid.

Voor het Jenevermuseum in Hasselt is het affiche des te interessanter omdat het om een affiche gaat die wel

beschreven staat in het standaardwerk van Karl Scheerlinck uit 2016 over Belgische jenever- en likeuraffiches, maar waarvan tot dan toe geen fysiek exemplaar gekend was. Wel was het affiche gekend door foto’s van straatbeelden en ontwerpen voor kalenders voor Bruggeman uit de jaren 1950-1960. Het beeld van de stoere, gespierde Schiedamse matroos vind je ook terug op emailplaten, reclamebordjes en speelkaarten.

Affiche ‘Hertekamp Schiedam’, ontworpen door Pol Debaise voor stokerij Bruggeman (Gent), 1948

3

Korte berichten

De geschiedenis van de oude gevangenis

© Annemie America

Karin De Greeve, voorzitster van de vzw Vrienden van Het Stadsmus, schreef een mooie publicatie getiteld “Hoe een oude gevangenis een open huis werd. Een korte geschiedenis van de Oude Gevangenis”. Waarom werd ze precies op die plaats gebouwd, hoe verliep het dagelijks leven, wat gebeurde er tijdens WO I en WO II en hoe zat dat eigenlijk met die ontsnappingspogingen?

Dit boeiende boek kan je kopen bij de dienst Toerisme voor € 8

Nieuw voor groepen: WORKSHOP ‘MAAK JE EIGEN GRAANJENEVER’

© Jenevermuseum

Duur: circa. 2 uur Maximum 20 deelnemers (van 18 jaar of ouder!) per workshop Prijs overdag: € 25 p.p. met een minimum van € 250 per groep (inclusief museumtoegang, begeleiding, grond­ stoffen en materialen) Prijs ’s avonds (vanaf 16.15u): € 30 p.p. met een mini­ mum van € 300 per groep (inclusief museumtoegang, begeleiding, grondstoffen en materialen) Reserveren (min. 14 dagen op voorhand): jenever­ museum@hasselt.be of +32 11 23 98 60

Hoe maakt u het?

Erfgoeddag 2019

© Annemie America

Eerst ingewijd worden in de geheimen van de jeneverproductie en daarna je eigen ruik- en proeftalent uitdagen om een heerlijke traditionele graanjenever te maken? Het kan in het Jenevermuseum. Onder deskundige begeleiding ga je aan de slag met graanalcohol, moutwijn en verschillende vruchten- en kruidenaroma’s. Uiteraard neem je een flesje (10 cl) met je eigen graanjenever mee naar huis!

Op 28 april staat de Erfgoeddag in Vlaanderen in het teken van vakmanschap. Ideaal voor het Jenevermuseum waar vakmanschap een van de speerpunten van de werking is. Je kan de meester-stoker aan het werk zien, een handje toesteken bij het opzetten van het graanbeslag of de fijnstook, de magie aanschouwen van het distilleren van jeneverbes… Neem deel aan een workshop waarin je je eigen graanjenever maakt. Doe een beroep op je smaakpapillen en bepaal mee de smaak van de volgende belegen graanjenever van het museum.

Even voorstellen…

© Lore Motten

Hey, ik ben Danny, de nieuwe medewerker van Team Publiek. Vanaf nu neem ik de participatieve trajecten van de musea voor mijn rekening.

Op dit moment zet ik bijvoorbeeld mijn tanden in de coördinatie van de Erfgoeddag op zondag 28 april 2019. Verder ondersteun ik de projecten van het team vanuit mijn ervaring in communicatie, vormgeving en online media. Heb je een vraag of voorstel? Contacteer me gerust via danny.vandegenachte@hasselt.be

Praktische info Jenevermuseum, Witte Nonnenstraat 19, 3500 Hasselt, Tel 011 23 98 60, e-mail: jenevermuseum@hasselt.be, www.jenevermuseum.be Het Stadsmus, Guido Gezellestraat 2, 3500 Hasselt, Tel 011 23 98 90, e-mail: hetstadsmus@hasselt.be, www.hetstadsmus.be Modemuseum, Gasthuisstraat 11, 3500 Hasselt, Tel 011 23 96 21, e-mail: modemuseum@hasselt.be, www.modemuseumhasselt.be Vragen over het tijdschrift Museumnieuws?

Contacteer Musea Hasselt (tine.rock@hasselt.be of 011 23 98 55)

Colofon f o t o ’s redac tie eindredac tie

4

oktober – november – december 2014

Agenda 2019 januari – februari – maart

v r ag e n?

Annemie America, Marleen Daniëls, Roland Hermans, Het Stadsmus, Jenevermuseum, Modemuseum Hasselt Karolien De Clippel, Joanie Dehullu, Davy Jacobs, Joke Smets, Danny Van De Genachte, An Van Hertum, Veronique Van Nierop Margot Lemoine, Joke Smets Contacteer Musea Hasselt (tine.rock@hasselt.be of 011 23 98 55) Wil je Museumnieuws blijven ontvangen, verkies je de digitale versie of wil je je graag uitschrijven? Neem contact met tine.rock@hasselt.be

Tentoonstellingen

Activiteiten

Expo ‘Jenever op doek’ Jenevermuseum | € 7* Tot en met 6 januari 2019

Geleid bezoek aan de beiaardtoren Van 5 januari 2019 tot 7 december 2019 | € 4*

Expo ‘Door vrouwenhanden gevormd.

Barbotine op Hasseltse Belle Epoque keramiek’ Het Stadsmus | gratis Vanaf 2 februari tot en met 26 mei 2019 Expo ‘Backstage/Frontstage’ Modemuseum Hasselt | € 8* Tot en met 9 maart 2019

Ruil-verkoop- expertiseweekend Hasselts keramiek Stadsmus | gratis 30 en 31 maart 2019

Vakantiekampen Krokusvakantie: tekenen op gezichten dinsdag 5 maart 2019 (6 tot 9-jarigen) woensdag 6 maart 2019 (10 tot 12-jarigen) donderdag 7 maart 2019 (13 tot 15-jarigen) 10 tot 16 uur € 10 per dag Paasvakantie: Klei, keramiek en kryptoniet 16 – 17 april: 6 tot 9-jarigen 18 – 19 april: 10 tot 12-jarigen 10 tot 16 uur € 20 voor 2 dagen (je brengt zelf een eigen lunchpakket en drankje mee)

* Er zijn verschillende kortingen. Kijk daarvoor op de websites van de musea. www.hetstadsmus.be / www.jenevermuseum.be / www.modemuseumhasselt.be