Jaarverslag Stichting Carmelcollege ’09
Drienerparkweg 16 Postbus 864 7550 AW Hengelo (074) 245 55 55 www.carmel.nl
’09 Jaarverslag Stichting Carmelcollege Hengelo, 19 mei 2010
Stichting Carmelcollege - Woord vooraf
Woord vooraf Stichting Carmelcollege staat er goed voor en is een sterke organisatie die op alle niveaus de mogelijkheden heeft om haar ambities te verwezenlijken. Financieel gezond en met de ambitie om hoge kwaliteit te bieden op het gebied van onderwijs, zorg en aandacht. Een verbond van scholen die midden in de samenleving staan, partners van ouders, leerlingen en maatschappelijke instellingen om samen in de lokale of regionale context verantwoordelijkheid te nemen voor de toekomst van onze maatschappij: de jeugd van nu. Een verbond van scholen met grote ruimte voor eigenheid, maar ook met gemeenschappelijke verantwoordelijkheid zonder vrijblijvendheid. Onderling verbonden en betrokken. 2009 is in veel opzichten een mooi jaar geweest. Er zijn concrete stappen gezet om onze aantrekkelijkheid als werkgever te vergroten, onder meer door royaal invulling te geven aan landelijke afspraken rondom loopbaanbeleid en professionalisering. Maar ook door een project op te starten rondom moderne arbeidsverhoudingen: wat mogen we over en weer van elkaar verwachten, hoe scheppen we ruimte om op individueel niveau waardering duidelijker zichtbaar te maken. Aanscherping en concretisering van ons strategisch beleid op stichtingsniveau krijgt in 2010 grote prioriteit. Een scherpere focus op de resultaten en opbrengsten van ons onderwijs is noodzakelijk om onze beloften en ambities waar te maken. Met de betrokkenheid en inzet van al onze medewerkers, ouders, leerlingen en partners gaat dat lukken. We zijn ervan overtuigd en noblesse oblige! Wij spreken onze grote dank en waardering uit aan allen die zich in het afgelopen jaar voor onze leerlingen hebben ingezet.
Hengelo, 19 mei 2010
Romain Rijk Ton Thomassen
3
’09 Jaarverslag
Inhoud Kerngegevens
7
Stichting Carmelcollege: wie zijn wij? 11
4
Verslag Raad van Toezicht
55
Bestuursverslag
63
Carmel: missie, cultuur en onderlinge verbondenheid
65
• Waardegericht leren
65
• De menselijke maat
67
• Ouderparticipatie
67
• Horizontale verantwoording
69
• Instellingen
70
• Goed onderwijsbestuur
De leerling en het leren op een Carmelinstelling
78
• Onderwijs en examenresultaten
79
• Opbrengstenkaart
91
• Aantal leerlingen
93
• Leerlingenzorg
96
• Maatschappelijke stages
98
• Leermiddelen
98
Werkgever- en werknemerschap binnen Carmel
101
• Goed werknemerschap verdient goed werkgeverschap
102
• Personele zaken
103
• Medewerkers in cijfers
104
73
De meerwaarde van Carmel
106
• Overleg met diverse gremia en CvB-vergaderingen
73
• Risicomanagement
106
• Financiën
109
• De beleidsomgeving van de Stichting
75
• Treasury management
109
• Communicatie
77
• Bestuurskosten
120
• Bestuursbureau
121
• Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (Commissie-Don)
123
Toekomstige ontwikkelingen
125
Stichting Carmelcollege - Inhoud
Jaarrekening 2009
129
Grondslagen voor de jaarrekening
130
Geconsolideerde balans
136
Bijlagen
(deel uitmakend van het jaarverslag)
177
1. Gegevens over de rechtspersoon
178
2. Specifieke posten OCW
179
3. Kengetallen financieel
180
4. Enkelvoudige staat van baten en lasten per school
182
5. Kengetallen leerlingen
186
6. Examenresultaten in het schooljaar 2008 - 2009
188
7. Kengetallen personeel
212
8. Personele lasten naar kostendragers
218
9. Specificatie leningen
220
10. Specificatie effecten
221
11. IDU-overzichten instellingen
222
12. Gegevens leden Raad van Toezicht
230
13. Ledenlijst Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad
232
14. Samenstelling directies
233
15. Adreslijst Carmelscholen
235
Geconsolideerde staat van baten en lasten 137 Geconsolideerd kasstroomoverzicht
138
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans
139
Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen
153
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde staat van baten en lasten
154
Enkelvoudige balans
162
Enkelvoudige staat van baten en lasten
163
Toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans en de enkelvoudige staat van baten en lasten
164
Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders
167
Honorarium externe accountant
168
Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT)
169 16. Lijst van veel voorkomende begrippen 240
Overige gegevens
173
Accountantsverklaring
174
Resultaatbestemming
174
Gebeurtenissen na balansdatum
174
17. Lijst van veelgebruikte afkortingen
244
5
’09 Jaarverslag
6
Kerngegevens
7
’09 Jaarverslag
8
Stichting Carmelcollege - Kerngegevens
Kerngegevens
9
’09 Jaarverslag
10
Stichting Carmelcollege: wie zijn wij?
11
’09 Jaarverslag
www.carmel.nl
Stichting Carmelcollege Stichting Carmelcollege bestaat uit 12 instellingen voor bijzonder voortgezet onderwijs in Nederland. Op ruim 50 school locaties wordt een breed onderwijsaanbod verzorgd. Door deze veelheid aan schoollocaties waarborgen onze instellingen een kleinschalige, veilige leeromgeving voor hun leerlingen. In totaal worden ruim 35.000 leerlingen in hun leerproces begeleid door circa 4.200 medewerkers.
12
Verbonden en betrokken
1. De scholen van Stichting Carmelcollege
Stichting Carmelcollege stelt de zorg voor de
bieden kwalitatief hoogwaardig onderwijs
mens (leerlingen en medewerkers) centraal.
in een veilige en tegelijkertijd uitdagende
Niet alleen bij haar primaire taak: het
leeromgeving voor alle leerlingen.
aanbieden van bijzonder voortgezet onderwijs,
2. Het onderwijs biedt leerlingen voldoende
maar ook bij het scheppen van noodzakelijke
perspectief - mede door de aandacht voor
randvoorwaarden voor dat onderwijs.
zingevingsvraagstukken.
Deze zorg biedt ruimte voor en nodigt uit
3. De scholen van de Stichting geven individu-
tot eigen inzet en verantwoordelijkheid
ele leerlingen de mogelijkheid om zeggen-
van onderwijsdeelnemers, medewerkers
schap over en verantwoordelijkheid voor
en schoolleiders, bestuursleden en
hun eigen leerproces te ontwikkelen.
toezichthouders. Zo draagt de zorg voor
4. De Stichting biedt al haar medewerkers
de mens bij aan de grondslag van Stichting
een aan hun professionaliteit appellerende,
Carmelcollege, aan humanisering en
inspirerende leer- en werkomgeving die hun
ontwikkeling van individu en school.
eigen ontwikkeling stimuleert in een werkklimaat van loyaliteit en vertrouwen.
We geven daaraan invulling door intensief
5. De Stichting geeft individuele medewerkers,
bij te dragen aan onderwijsvernieuwing en
de scholen en het bestuursbureau binnen de
waardegericht leren, maar ook door een
noodzakelijke kaders maximale zeggenschap
zorgvuldig en uitgekiend personeelsbeleid.
over en verantwoordelijkheid voor het eigen leer- en ontwikkelingsproces.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Onder Stichting Carmelcollege ressorteren de volgende instellingen:
13
’09 Jaarverslag
14
www.bc-enschede.nl
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Bonhoeffer College
15
Alle ruimte voor ontwikkeling
levert een bijdrage aan de opvoeding van de
Het Bonhoeffer College stelt zich ten doel
leerlingen tot verantwoordelijke volwassenen,
bij zijn taak van onderwijs en opvoeding de
die in staat en bereid zijn hun krachten in te
leerlingen te begeleiden en te stimuleren op
zetten voor een betere samenleving in het
hun weg naar volwassenheid. De leerlingen
licht van christelijke normen en waarden. Het
worden in staat gesteld om aan het eind van
Bonhoeffer College is een interconfessionele
hun schoolperiode over voldoende kennis,
scholengemeenschap met een breed
inzicht en vaardigheden te beschikken.
onderwijsaanbod: gymnasium, atheneum, havo,
Leerlingen dienen daarbij gestimuleerd te
vmbo, lwoo en praktijkonderwijs. Behalve dit
worden om zelf een actieve rol te spelen in het
reguliere onderwijsaanbod biedt het Bonhoeffer
vergaren van kennis, inzicht en vaardigheden.
College nog meer:
Het Bonhoeffer College stelt zich ten doel leerlingen zich maatschappelijk en cultureel
Begaafdheidsprofielschool
te laten vormen op een wijze die past bij
De locatie Van der Waalslaan is een
hun individuele aanleg, belangstelling en
gecertificeerde begaafdheidsprofielschool en
capaciteiten, zodat zij zich optimaal kunnen
biedt hoogbegaafde leerlingen een aangepast
ontwikkelen als medemensen en als mondige,
onderwijsprogramma. In een speciale vwo+klas
kritische en verantwoordelijke burgers van
krijgen leerlingen extra verrijkingsstof
onze samenleving. Het Bonhoeffer College
aangeboden. Ze worden geacht met minder
’09 Jaarverslag
uitleg toe te kunnen en zelfstandiger aan
Vmbo met intensieve
opdrachten te werken.
leerlingenbegeleiding De locatie Lijsterstraat verzorgt maatwerk
Maatwerk
voor vmbo-leerlingen die net een beetje meer
Op de locatie Geessinkweg wordt gewerkt
ondersteuning nodig hebben. De organisatie
volgens het eigen onderwijskundig concept
en de onderwijsprogramma’s zijn hiervoor
“Maatwerk” dat de leerlingen een goede
aangepast. Tevens functioneert de locatie in
aansluiting geeft op het mbo en hbo. Leerlingen
een netwerk van scholen waardoor leerlingen,
bepalen voor een groot deel zelf hoe,
indien nodig, individuele onderwijstrajecten
wanneer en waaraan ze hun tijd besteden.
krijgen aangeboden die leiden naar een
Het onderwijs is niet versnipperd over een
vervolgopleiding en/of een kwalificatie.
groot aantal vakken, docenten en lesuren,
16
maar overzichtelijk gebundeld en geclusterd.
Werkend leren
Onderwijsassistenten hebben een belangrijke
“Leren door doen” is kenmerkend voor het
taak in het primaire proces en nemen een
praktijkonderwijs bij de locatie Vlierstraat.
deel van het werk van de docenten voor
Door in een aantal sectoren (bedrijfsruimten)
hun rekening. Doel van dit alles: actieve,
realistische werksituaties te creëren
gemotiveerde en dus gelukkige en succesvolle
worden leerlingen voorbereid op zelfstandig
leerlingen (en docenten!).
functioneren. Met behulp van een individueel ontwikkelplan wordt in samenspraak met
Technasium
leerling en ouders een onderwijstraject op
De locatie Bruggertstraat is een van de scholen
maat aangeboden.
in Nederland die meedoet aan het technasium. Op het technasium (vwo en havo) staan de
Scholingsboulevard Enschede
bètavakken centraal. Een onderdeel van het
Drie onderwijsinstellingen -Het Stedelijk
technasium is het examenvak Onderzoeken
Lyceum, Bonhoeffer College en het ROC van
en Ontwerpen (O&O). Dit vak kan al gevolgd
Twente- bundelen samen met de gemeente
worden vanaf de eerste klas. Bij O&O wordt
Enschede hun krachten in de geheel nieuwe
per jaar een aantal verschillende projecten
vmbo-/mbo-school. Een groot percentage
doorlopen. Het technasium werkt vooral met
van de scholieren in Enschede gaat naar het
opdrachten die zijn geformuleerd vanuit de
vmbo, om vervolgens door te stromen naar
beroepspraktijk en het hoger onderwijs. Deze
het mbo. Die overstap blijkt vaak erg groot.
opdrachten zijn veelal voor groepjes leerlingen,
De Scholingsboulevard Enschede verkleint de
waardoor het samenwerken in een team
overstap tussen het vmbo en het mbo.
centraal staat.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
17
’09 Jaarverslag
www.carmelcollegesalland.nl
Carmel College Salland
18
Zichtbaar in de regio
onderwijskundige en pedagogische opdracht
Het Carmel College Salland is een brede
van de school. Dit is herkenbaar in een brede
scholengemeenschap voor praktijkonderwijs,
onderwijskundige, culturele en sportieve
vmbo (incl. lwoo), havo, atheneum en
vorming. Het Carmel College Salland ziet
gymnasium die openstaat voor alle leerlingen
de omgeving en externe ontwikkelingen als
binnen de regio. Het is een bijzondere school
uitdagingen en bronnen van inspiratie.
met als basis christelijke waarden, die expliciet aandacht besteedt aan haar grondslag en
Carmel Classes: talentontwikkeling
zingevingvraagstukken.
Naast het reguliere lesprogramma kiezen
Het Carmel College Salland wil een
leerlingen voor één van de ‘Carmel Classes’.
professionele en lerende onderwijsgemeenschap
Leerlingen ontdekken hun talenten en krijgen
zijn. De school wil de talenten van elke leerling
de kans deze nader te ontwikkelen. Leerlingen
en medewerker optimaal ontwikkelen in een
maken een keuze uit vijf classes: Discovery
veilig en inspirerend klimaat en een gezonde
(breed oriëntatieprogramma), Sports & Lifestyle
werkomgeving, met respect voor elkaar en
(sport en een gezonde leefstijl), Art & Music
elkaars eigenheid. Daartoe is er aandacht en
(allerlei facetten van kunst, muziek, zang,
zorg voor heel de mens.
dans, musical en toneel), Science & Technology
Waardevol onderwijs, waarbij het leren van de
(technische creativiteit) en International
leerling centraal staat, vormt de kern van de
(internationale contacten en vreemde talen).
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Fit for Life
Carmel & Topsport
Salland wil de jeugd van 12 tot 23 jaar ‘fit
Het ontwikkelen van talenten staat centraal
for life’ krijgen met een eigentijdse aanpak,
op het Carmel College Salland. Eén van
zodat schoolverlaters beter voorbereid zijn op
de pijlers is sport. Sporters die op hoger
zelfstandig functioneren in de maatschappij
niveau sporten krijgen de mogelijkheid
en de eisen die het vervolgonderwijs en het
om school en sport te combineren. Samen
bedrijfsleven aan hen stelt. Klaar voor het
met de topsportcoördinator wordt gekeken
echte leven, oftewel ‘fit for life’. Hiervoor
naar individuele roosteraanpassingen,
is integratie van sociale competenties in het
verlofregelingen etc. De school ondersteunt
beroepsonderwijs van groot belang. Denk
het Carmel Wielerpark en is medeoprichter
hierbij aan zelfvertrouwen, zelfsturing,
van de Carmel Handbalschool Salland (een
zelfredzaamheid, doorzettingsvermogen,
samenwerking met de Stichting Sporttalent
betrokkenheid, communicatieve vaardigheden,
en Landstede) en biedt handbaltalenten uit
inzet en oplossingsgericht handelen. Dat
de regio Salland de mogelijkheid hun talenten
gebeurt al in het reguliere onderwijs, maar
individueel te ontwikkelen tot nationaal en
wellicht kan het nog beter. Daartoe werkt de
internationaal niveau.
school samen met 14 andere partners (ROC, werkgevers, sport- en cultuurverenigingen,
Universumschool
woningbouwstichting en de gemeente Raalte).
Carmel College Salland is voor de havo-/
Gezamenlijk hebben zij zich ten doel gesteld
vwo-sector een universumschool. Een
de Sallandse jeugd deze competenties mee
universumschool onderscheidt zich van andere
te geven in een project “Fit for Life” door
scholen doordat het extra aandacht geeft aan
aantrekkelijke doorlopende vmbo/mbo-, sport-
het bètaonderwijs.
en cultuurtrajecten te ontwikkelen. Eén van de belangrijkste doelen is bijdragen aan een positieve levensstijl van jongeren.
19
’09 Jaarverslag
20
www.carmelemmen.nl
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Carmelcollege Emmen
21
Kanjers kiezen voor Carmel
Bijzondere opleidingen
Carmelcollege Emmen is een brede
Naast deze ‘traditionele’ opleidingen biedt het
scholengemeenschap met opleidingen vmbo-
Carmelcollege Emmen een aantal bijzondere
beroepsgericht, mavo, havo en atheneum.
stromen en programma’s:
Daarnaast kent de school tweetalig onderwijs (tto) voor havo- en vwo-leerlingen, faciliteiten
• Tweetalig onderwijs (tto)
voor topsportleerlingen (LOOT) en sportklassen
Hierbij volgen leerlingen de helft van de
voor leerlingen van het eerste en tweede
lessen in het Engels. Naast hun havo- of
leerjaar. Het Carmelcollege profileert zich met
atheneumdiploma sluiten zij hun studie af met
maatwerk en bijzondere opleidingen.
het Cambridge-examen (onder supervisie van het Europees Platform) en/of met het
Maatwerk
IB-certificaat Engels (uitgegeven door het IBO
Maatwerk betekent dat het leren van de indivi
in Genève).
duele leerling centraal staat. De school ontwikkelt een concept waarbij iedere leerling een eigen
• LOOT-school
individueel leertraject volgt en zijn eigen leerroute
Het Carmelcollege Emmen heeft de LOOT-
kiest in het tempo dat hij/zij aan kan. Tijdens de
status. Dit betekent dat topsporters de
lessen wordt er ingezet op individuele trajecten op
mogelijkheid hebben om een aangepast
alle niveaus, van vmbo t/m atheneum.
programma te volgen zodat zij hun school
’09 Jaarverslag
opleiding kunnen combineren met hun sport.
Talentencentra
Het Carmelcollege Emmen biedt hierbij
Het Carmelcollege Emmen kent een eigen
onderwijs op maat.
voetbaltalentencentrum waarbij nauw wordt samengewerkt met de KNVB. Het centrum
• De beroepsgerichte leerweg van
22
bestaat uit talentvolle spelers uit de regio
het vmbo is intersectoraal ingericht
die onderwijs volgen op het Carmelcollege
Leerlingen krijgen op het vmbo een brede,
in Emmen. Naast de trainingsmomenten bij
oriënterende opleiding. Daarbij wordt de
de club, krijgen leerlingen onder leiding
opleiding Technologie & Dienstverlening
van bekwame oefenmeesters, een paar
aangeboden waarmee leerlingen (elk op hun
keer per week training op het veld van het
eigen niveau) een voortreffelijke aansluiting
Carmelcollege.
hebben op het mbo.
Daarnaast is er de Carmel Handbalschool
Verder kent de school de vmbo-opleiding Sport,
Drenthe, een door het NHV gecertificeerde
Dienstverlening & Veiligheid, voor een van de
opleiding, waar talentvolle handballers onder
uniformberoepen of voor een beroep in de
een deskundige begeleiding verder aan hun
recreatie of de sport.
ontwikkeling werken. Ook hier staat de combinatie van school en sport centraal.
Kwalitatief sterk Hand in hand met ‘maatwerk’ en ‘bijzonder’
Gewoon leuk
kiest de school er voor om kwalitatief sterk
Naast alle opleidingen en trainingen is er ook
te zijn. Dat betekent aan de ene kant dat de
voldoende ruimte voor andere activiteiten.
school de zaken goed voor elkaar heeft. Verder
Het Carmelcollege Emmen is voor heel veel
wil het Carmelcollege Emmen een school zijn
leerlingen een leuke school waar veel gebeurt,
waar leerlingen meer dan goed presteren en
tijdens de lessen... maar ook daaromheen.
prima resultaten behalen. De school en de leerlingen hebben een sterke ambitie.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
23
’09 Jaarverslag
www.carmelcollegegouda.nl
Carmelcollege Gouda
24
Carmelcollege Gouda is werelds!
in principe uitgaan van positieve intenties.
Het Carmelcollege Gouda is een brede open
De nadruk ligt op het benoemen van positief
katholieke scholengemeenschap. De school
gedrag en van wat goed gaat en niet op wat
gaat ervan uit dat we leven in een pluriforme
fout is en het bestraffen van negatief gedrag.
samenleving, zowel in maatschappelijk,
Het Carmelcollege Gouda heeft een leefklimaat
cultureel als in levensbeschouwelijk opzicht.
dat gekenmerkt wordt door zorg voor elkaar,
De katholieke traditie wordt dan ook respectvol
veiligheid en betrokkenheid. Leerlingen, ouders
met deze werkelijkheid in relatie gebracht.
en medewerkers hebben hierbij allen een
Onze school staat daarom open voor alle
eigen verantwoordelijkheid. Iedereen wordt
ouders, leerlingen en medewerkers die bereid
geacht daadwerkelijk bij te dragen aan het
zijn, vanuit de eigen levensbeschouwelijke
gewenste leefklimaat. Duidelijke grenzen en
achtergronden, onze doelstellingen te
regels leveren een wezenlijke bijdrage aan
onderschrijven.
een schoolklimaat waarbinnen iedereen zich
Het Carmelcollege Gouda gaat uit van een
veilig en op zijn plaats voelt. Tegen gedrag dat
positieve houding ten opzichte van de
geen positieve bijdrage levert en de grenzen
medemens. Hieronder verstaan we dat we
overschrijdt, nemen wij krachtig stelling.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Het onderwijsaanbod bestaat uit:
Cultuur. Tweetalig onderwijs, Universum en Jet Net en de theaterklassen geven de speerpunten
• Mavo, havo, atheneum, gymnasium en
vorm en inhoud, naast de bestaande
tweetalig onderwijs (tto) op de locatie
uitwisselingsprogramma’s en de inzet voor onze
Antoniuscollege Gouda.
zusterschool in Peru. De Meander, werelds en
• Vmbo-t/g/k/b, eventueel met
ondernemend, profileert zich vanaf cursusjaar
leerwegondersteuning en Eerste Opvang
2010-2011 met drie ‘specials’, Football,
Anderstaligen (EOA) op locatie De Meander.
Fashion&Styling en Digi Media; elke leerling
• Brede instroom havo, vwo (eerste
kiest naast het reguliere vmbo programma voor
drie leerjaren) en mavo op de locatie
één van deze specials. Het Antoniuscollege
Antoniuscollege Bodegraven.
Bodegraven, wereldklasse(n), geeft vanuit een specifiek onderwijsconcept (Start@23) invulling
Carmelcollege Gouda wil aantrekkelijk en
aan het centraal stellen van de leerling.
eigentijds onderwijs geven. De drie locaties
Maatwerk en eigen verantwoordelijkheid
profileren zich in het onderwijsaanbod dan ook
zijn trefwoorden in dit concept. Week- en
nadrukkelijk vanuit een specifieke merkbelofte.
maandtaken, korte instructielessen, zelfstandig
Het Antoniuscollege Gouda, werelds en
en individueel werken onder begeleiding van
grensverleggend, heeft als speerpunten
docenten en ict-rijk onderwijs geven invulling
Internationalisering, Wetenschap en Kunst en
aan dit ‘onderwijs op maat’-concept.
25
’09 Jaarverslag
26
www.ettyhillesumlyceum.nl
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Etty Hillesum Lyceum
27
Het Etty Hillesum Lyceum leidt op, begeleidt, daagt uit, overlegt en vernieuwt
Van de leerlingen verwachten we dat ze hun
Het Etty Hillesum Lyceum heeft ongeveer 4600
ondernemende opstelling, weerbaar en kritisch
leerlingen en is een algemeen bijzondere school
gedrag en de motivatie om te leren.
talenten ten volle benutten, ieder op zijn eigen niveau. We vragen een flexibele en
met een breed onderwijsaanbod: gymnasium, atheneum, havo, vmbo en praktijkonderwijs
De verwachtingen over en weer zijn mede
verdeeld over zes scholen. De zes scholen
leidend voor de koers die het Etty Hillesum
hebben elk een onderscheidende positie
Lyceum wil inslaan. In “Koers EHL 2015�
verworven.
staan verantwoordelijkheid, betrokkenheid, vertrouwen en open communicatie centraal.
Onze leerlingen en hun ouders hebben zich uitgesproken over hun hoge verwachtingen.
De nieuwe koers is niet alleen intern gericht
We spannen ons in daaraan te voldoen.
op hoge kwaliteit. Inmiddels zijn we veel
We hebben een duidelijk beeld van die
meer dan voorheen extern gericht. Er zijn
verwachtingen. Ze hebben alles te maken met
vele connecties met allerlei organisaties,
gedegen onderwijskwaliteit, communicatie en
bedrijven en instellingen. Daarmee verruimen
individuele aandacht.
we de mogelijkheden aan zorg, begeleiding en onderwijs.
’09 Jaarverslag
In zeven punten vatten we onze koers samen: 1. Kwalitatief sterk en goed georganiseerd onderwijs We willen dat onze scholen voldoende
buiten de school in het onderwijs, het bedrijfsleven en ouders Ouders zijn onze belangrijkste partners.
uitdaging bieden voor alle leerlingen op alle
De scholen houden het overleg met
niveaus. Specifiek getalenteerde leerlingen
ouders warm en spelen in op gedeelde
krijgen de ruimte. Voor hoger begaafden
verantwoordelijkheid bij de opvoeding. De
ontwikkelen we herkenbare programma’s of
relaties met organisaties, bedrijfsleven en
mogelijkheden.
instellingen in en om Deventer, breiden zich
Op alle niveaus willen we kwalitatief goed onderwijs bieden met kwalitatief goede
de komende jaren uit onder andere door de invoering van de maatschappelijke stages.
docenten. Werving en scholing zijn hierin de
5. Goed werkgeverschap
belangrijkste instrumenten.
De medewerkers maken voor een belangrijk
2. Begeleiding en zorg voor elke leerling die daaraan behoefte heeft
28
4. Samenwerken met partners
Optimale leerlingenzorg staat hoog in ons
deel de scholen. Het is zaak dit kapitaal te bewaken en goed te verzorgen. Personeelsbeleid krijgt daarom meer
vaandel. De zorg wordt in principe op de
aandacht, onder meer door de integraliteit
school, zo dicht mogelijk bij de leerling
van het beleid te bevorderen. De sterke
georganiseerd. Communicatie met ouders
punten van het personeelsbeleid worden
en externe zorgpartners neemt een centrale
behouden of uitgebreid, de zwakke
plaats in. Als voorbereiding op de Wet op de
verbeterd. Voortdurende scholing van
Zorgplicht gaan we verder als koploper op
medewerkers is vanzelfsprekend.
het gebied van Passend Onderwijs.
6. Gastvrij communicatiebeleid
3. Stimuleren van waarden en normen in het
Het Etty Hillesum Lyceum wil open en
onderwijs, binnen en buiten de school
eerlijk communiceren. Zowel intern
Onderwijs zonder waarden en normen is binnen het Etty Hillesum Lyceum onmogelijk. Waarden en normen krijgen binnen en buiten de lessen een gezicht. Het versterken ervan vraagt samenwerking met
als extern wordt gewerkt aan optimale communicatie. 7. Transparant en controleerbaar kwaliteitsbeleid We vinden transparant en controleerbaar
diverse externe partners. Burgerschap, in
kwaliteitsbeleid belangrijk.
de zin van verantwoordelijkheid nemen voor
Kwaliteitsonderzoek zal worden
de omgeving en de mensen daarin, zal de
geĂŻntensiveerd. Dat geldt ook voor de
komende jaren een belangrijk begrip binnen
communicatie erover, zowel intern als
de scholen zijn.
extern.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
29
’09 Jaarverslag
www.hethooghuis.nl
Het Hooghuis
30
Kleurt je leven
van economische waarden. Wij zien markt en
Binnen Het Hooghuis werken we vanuit
geld niet als de enige graadmeters voor de
gezamenlijke waarden aan ontplooiing en
waardebepaling van mensen en dingen. Het
ontwikkeling. Dit doen we met respect voor
Hooghuis zet haar handelen in het perspectief
ieders eigenheid. Iedereen krijgt hier de ruimte
van de dynamiek van de liefde. We willen
om gelukkig te worden.
een school zijn waar mensen ‘liefde doen’, handelen uit liefde en gelukkig zijn. Liefde
Het Hooghuis zet betekenisvolle stappen in
is altijd relationeel en gericht op de ander.
de richting van vraag- en interessegestuurd
De primaire taak van ons onderwijs is gericht
leren binnen de maatschappelijke context. We
op de ontwikkeling van het individu als uniek
doen dit in onderwijskundige, pedagogische
persoon in relatie met de ander. Ons onderwijs
en organisatorische samenhang. We werken in
is gericht op ontmoeting en samenwerking.
teams op coachende, autonome, competente
Niet alleen gericht op kennisoverdracht, maar
en betrokken wijze samen. Bij dit alles zijn we
ook op opvoeding. We kiezen op onze school
ons bewust van onze verantwoordelijkheid voor
nadrukkelijk voor fair onderwijs. Geluk heeft
elkaar en zijn daarop aanspreekbaar.
immers alles te maken met gelukken/slagen. Met doen waar je goed in bent. Op basis
Voor ons als katholieke school mag het
hiervan richten we ons onderwijs/leerproces in
hoogste goed niet liggen in het verlengde
en geven we ons pedagogisch handelen vorm.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Het Hooghuis heeft een katholieke
bedrijfsleven. Het gaat om competentiegericht
onderwijstraditie in Oss e.o. sinds 1907 en heeft
leren, om het creëren van doorlopende
sindsdien ambitieuze onderwijsvernieuwingen
leerlijnen en het stimuleren en ontwikkelen
in gang gezet. Het Hooghuis is een brede
van eigentijdse antwoorden op problemen
scholengemeenschap met alle vmbo-afdelingen
als voortijdige schooluitval. Samenwerking
en leerwegen, havo, atheneum en gymnasium.
tussen beroepsonderwijs, bedrijfsleven,
De school is gehuisvest op acht locaties: zes
sportinstellingen en gemeente is van het
in Oss, één in Heesch en één in Ravenstein.
grootste belang. Initiatiefnemers zijn Het
Vernieuwende inspanningen zijn kenmerkend
Hooghuis, ROC De Leijgraaf, Top Oss (amateurs
voor Het Hooghuis.
en profs) en gemeente Oss.
Universumschool
Gymnasium- en atheneummasterclasses
Vanaf 1 april 2009 mag de locatie Titus
13 (atheneum-) of 14 (gymnasium-) vakken,
Brandsma Lyceum zich een “Universumschool”
waarin extra verdieping plaatsvindt. Een
noemen. Een universumschool onderscheidt
internationale oriëntatie ter voorbereiding op
zich van andere scholen doordat het extra
een stage, studie of carrière in het buitenland.
aandacht geeft aan het bèta-onderwijs.
En masterclasses Versterkt talenonderwijs (Engels en Spaans), waarbij de internationaal
Talentencampus Oss
erkende diploma’s Cambridge certificate
De Talentencampus Oss is een (nieuwbouw-)
(voor Engels) en het DELE-certifcaat (voor
project waarbij nieuwe verbindingen
Spaans) worden behaald. Daarnaast zijn er
worden gelegd tussen onderwijs, sport en
masterclasses Science en Art.
31
’09 Jaarverslag
32
www.maartenscollege.nl
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Maartenscollege
33
Maartenscollege. Verlegt je grenzen, broadens your horizon
Wij stellen alles in het werk om deze visie
Op het Maartenscollege hebben we een
doen we door te zorgen voor:
duidelijke missie:
• Veiligheid in de groep, klas en school;
Het Maartenscollege leidt jonge mensen op tot
• Ontwikkeling van kennis, vaardigheden en
verantwoordelijke wereldburgers, die op een
betekenis te geven in de dagelijkse praktijk. Dit
houding;
creatieve, kritische en zinvolle wijze bijdragen
• Openheid naar de maatschappij;
aan de samenleving waarvan zij deel uitmaken.
• Samenhang in de dingen die we doen; • Kwaliteit: uitstekende prestaties en talent
In onze visie gaat het om het stimuleren van de
stimuleren.
volgende kernwaarden: • Initiatief nemen;
Het Maartenscollege is een interconfessionele
• Succes ervaren;
school in Haren (Gn) voor mavo, havo,
• Respect tonen;
atheneum, gymnasium, tweetalig onderwijs
• Verantwoordelijkheid nemen en
(tto) en Internationaal Onderwijs. Het
verantwoording afleggen.
Maartenscollege onderscheidt zich ten opzichte van andere scholen als volgt:
’09 Jaarverslag
Universumschool
International School Groningen (ISG)
Het Maartenscollege is een universum school,
De ISG is een kleinschalige school voor
die ook meewerkt aan het JetNet programma.
voortgezet onderwijs die lesgeeft aan kinderen
Deze programma’s hebben ertoe geleid dat er
van wie de ouders een korte tijd in Noord-
binnen de school aanzienlijk aantal leerlingen is
Nederland werkzaam zijn (zgn. expats). De
met een N-profiel (NT of NG).
school geeft, door gebruik te maken van de IBO, kwalitatief hoogwaardig les in het Engels.
34
Tto
Ook hierbij wordt als didactische methode het
Een groot onderdeel van het Maartenscollege,
IBMYP programma gehanteerd. Na vijf jaar het
met circa een derde van alle nieuwe
IBMYP programma te hebben gevolgd kunnen
inschrijvingen, is het tto. Het volgen van dit
de leerlingen de laatste twee jaar doorstromen
tweetalig onderwijs is mogelijk voor leerlingen
naar het International Baccalaureate Diploma
van het atheneum en gymnasium. Hierbij wordt
Programme (IBDP). Dit is de enige internationale
gebruik gemaakt van internationale didactiek,
‘pre-university’ opleiding waarmee leerlingen
het Middle Years Programme (MYP).
wereldwijd aan universiteiten kunnen gaan
Het MYP introduceert verschillende mogelijk
studeren.
heden om te leren waarbij de wereldwijde communicatie en het flexibele onderwijs
Culturele activiteiten
programma een wezenlijk verschil vormt met
In de school is een breed aanbod van culturele
het traditionele onderwijs. Het basis idee
activiteiten, hierbij valt te denken aan muziek
van het MYP is een onderwijsprogramma dat
en toneel.
geschikt is voor elke school waar ook ter wereld. Elke school moet daarmee voldoen aan de eisen die het IBO (International Baccalaureate Organisation) stelt. Dit doet het volgens drie idealen: • Intercultural Awareness; interculturele bewustwording; • Holistic Learning; het gehele leren, met de nadruk op persoonlijke ontwikkeling; • Communication; goed kunnen communiceren.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
35
’09 Jaarverslag
www.piusx.nl
Pius X College
36
Missie en identiteit Pius X College
attitudes en kennis die hij op deze wijze opdoet
De visie van het Pius X College kan in
kan hij beter functioneren in vervolgopleiding
5 oneliners samengevat worden:
en beroep en blijft het leren een continu
1. het gaat om jou
proces. Daarbij geven we ook aanvullende en
2. leren doe je overal
vormende bagage mee, zoals zelfstandigheid,
3. ook hier ben je thuis
eigenheid en betrokkenheid.
4. school zijn we samen 5. onderwijs voor deze tijd
We geven waarden en normen door. De leerling leert medeleerlingen en de wereld om hem
We willen de leerling uitdagen om te leren.
heen met respect te benaderen, om mensen in
Om hem samen met medeleerlingen actief
hun waarde te laten. Hij leert keuzes maken
te laten bouwen aan eigen kennis en
en krijgt alle ruimte om zijn persoonlijke
vaardigheden, met het doel de leerling te
vermogens te ontplooien. Ons pedagogisch
vormen en toe te rusten om adequaat te leren.
klimaat, dat inspeelt op de ontwikkeling van
De leerling en zijn leren zijn dan ook het
een schoolkind tot puber en jongvolwassene
uitgangspunt van het leerproces.
sluit daarbij aan.
We zoomen in op zijn interesses, competenties
Onze wortels vinden we in de samenleving van
en persoonlijke drives. Met de vaardigheden,
de katholieke inspiratie.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Van daaruit brengen wij onze leerlingen zorg
Zo scheppen we een schoolklimaat waarin ieder
en respect voor de schepping bij. We leren hem
zich veilig weet. Waarin vertrouwen heerst
opkomen voor anderen. Bij ons is de leerling
en mensen elkaar aanspreken, een school die
uniek. Met medeleerlingen en volwassenen
leerlingen een thuisbasis biedt, waar ze met
maakt hij/zij deel uit van een leefgemeenschap
plezier naar toe gaan en verblijven. De school is
die aandacht heeft voor ieder individu en
dan ook meer dan een leerpraktijk. Het is een
waarden en normen deelt. In dit geheel hebben
plek, waar ook het lesgeven, de ontwikkeling
volwassenen een voorbeeldfunctie als het gaat
van de sociale vaardigheden van de leerlingen
om tolerantie, open attitude, respectvol en
en hun vorming tot verantwoordelijke jonge
zelfverantwoordelijk handelen.
mensen voortdurend onderwerp van gesprek is.
37
’09 Jaarverslag
38
www.canisius.nl
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Sg. St.-Canisius
39 Onze school wil leerlingen en medewerkers
Onze r.k. school heeft als onderwijsinstelling
een uitdagende en innovatieve leer- en
een eigen plaats en taak in de opvoeding van
werkomgeving bieden, die hen stimuleert in
onze leerlingen. Het geven van goed onderwijs
hun ontwikkeling tot een breed georiĂŤnteerde
draagt bij tot het vergaren van kennis en
en zelfstandige persoonlijkheid.
vaardigheden in alle vakken. Van een r.k. school mag daarnaast verwacht worden dat zij de
Onze school wil leerlingen en medewerkers een
waarden en normen van de christelijke traditie
veilige en overzichtelijke leer- en werkomgeving
doorgeeft aan haar leerlingen en daaraan
bieden, waarin tolerantie, zorg en respect voor
concreet gestalte geeft. Tijdens het dagelijkse
elkaar bijdragen aan ieders welbevinden. Onze
schoolleven proberen wij ons op allerlei
school wil leerlingen en medewerkers een op
manieren van deze taak te kwijten.
de samenleving gerichte leer- en werkomgeving bieden, waarin de leerlingen vanuit de katholieke levensvisie en met respect voor andere levensvisies in samenwerking met de ouders bewust worden gemaakt van hun rol als verantwoordelijk burger.
’09 Jaarverslag
40
www.marianum.nl
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
KSG Marianum
41 Het Marianum is een waardengeoriënteerde,
Organisatie
pedagogische en culturele gemeenschap
Essentieel voor het Marianum is de
voor alle vormen van voortgezet onderwijs.
kleinschaligheid, die vormgekregen heeft in
Leerlingen worden opgeleid tot breed
de teamstructuur. Verschillen tussen teams
inzetbare op ontwikkeling gerichte mensen.
en sectoren blijven mogelijk zolang de
Opgeleid om snel, creatief en effectief
hoofdthema’s van beleidsvorming (leerhouding,
oplossingen te vinden. We bieden hoogwaardig
zelfverantwoordelijkheid en menselijke maat)
onderwijs in een veilige en tegelijkertijd
maar overeind blijven. Dat de hoofdthema’s
eigentijdse en uitdagende leeromgeving. Dat
overeind blijven is van belang om de teamleden
gebeurt op basis van waarden uit de Joods-
ook daadwerkelijk de ruimte te geven om
christelijke traditie, verankerd in de katholieke
concreet aan de slag te gaan met participatie
geloofsgemeenschap.
van ouders en leerlingen. Tegelijkertijd is het van groot belang de samenhang tussen
Marianum kiest voor groei in betekenisvolle
de teams en de beide vestigingen goed te
leerlingparticipatie met daarbij een
bewaken.
actieve rol voor ouders, professionele personeelsparticipatie en de best realiseerbare
Cultuur en klimaat
kwaliteit van een op de leerling toegesneden
Cultuur en klimaat bepalen in een niet te
onderwijsaanbod.
onderschatten mate de sfeer binnen de
’09 Jaarverslag
school. Op het Marianum wordt dat zichtbaar
en prettige schoolomgeving waar medewerkers
in kleinschaligheid, waardengerichtheid,
en ouders het de leerlingen mogelijk maken
innovatie, een “klantgerichte” houding, een
hun talenten maximaal te ontwikkelen. Op
veilige en uitdagende leeromgeving, actief
die manier kunnen onze leerlingen uitgroeien
burgerschap en sociale integratie. Maar ook
tot onafhankelijke burgers die zichzelf kunnen
schooltoneel, concerten, sportactiviteiten, de
redden, eigen normen en waarden ontwikkelen,
jaarlijkse personeelsdag, het vieren van jubilea,
verantwoordelijk zijn voor eigen handelen
internationalisering en werkweken dragen
en verantwoordelijkheid nemen voor het
actief bij aan een weldadig schoolklimaat.
functioneren van de gemeenschap waarin zij leven.
Zelfverantwoordelijk leren
42
Vanuit de maatschappij bestaat de wens
Gemeenschapsschool
dat leerlingen over een grote mate van
In 2007 is binnen de locatie Lichtenvoorde
zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid
het Technieklokaal voor de basisscholen van
beschikken als ze de arbeidsmarkt betreden
de gemeente Oost Gelre geopend. Doel is de
en zich maatschappelijk ontwikkelen.
oudste leerlingen van de basisschool actief te
Marianum ziet het als een belangrijke taak die
interesseren voor de wereld van de techniek
zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid
alvorens zij overstappen naar het voortgezet
te bevorderen. Een leerling kan nooit geheel
onderwijs. Op deze manier ontwikkelt
zelfverantwoordelijk zijn voor zijn leerproces,
het Marianum zich steeds meer tot een
maar Marianum werkt vanuit de overtuiging dat
gemeenschapsschool, die haar poorten openzet
elke leerling gedurende zijn onderwijsloopbaan
naar de omgeving.
verder kan en zal groeien. De mate en de aard van die groei is afhankelijk van capaciteiten,
Universumschool
intrinsieke motivatie, leeftijd en leerjaar,
Scholengemeenschap Marianum is een van
niveau van de opleiding en de verblijfsduur
de 35 scholen die is geselecteerd voor het
binnen de school. De ontwikkeling naar
“Universumprogramma”. Binnen dit programma
zelfverantwoordelijk leren wordt stapje voor
worden scholen door de overheid gestimuleerd
stapje doorgevoerd, waarbij de lat steeds een
om zich te profileren op de bètavakken.
stukje hoger komt te liggen.
Deelnemende scholen ontvangen hiervoor subsidie. “Universum” heeft als streven dat er in
Waardengericht onderwijs
2010 15% meer afgestudeerden bètatechniek zijn.
Marianum wil een pedagogische
In het kader hiervan heeft de school een
waardengemeenschap zijn: een professionele
hypermodern bètalab ingericht.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
43
’09 Jaarverslag
www.augustinianum.nl
Sg. Augustinianum
44
Men leert iemand pas echt kennen door vriendschap
Augustijnen in 1898 en is de oudste school
“Het Augustinianum ziet het als zijn primaire
gemoedelijke, vriendelijke sfeer. Die uit
opdracht om aan jonge mensen kennis en vaardig
zich onder andere in de goede persoonlijke
heden op niveau bij te brengen in de breedste zin
begeleiding. De onderwijsresultaten zijn
en zo aan hun vorming, groei naar zelfstandigheid
uitstekend te noemen. Daarnaast is er veel
en verantwoordelijkheid bij te dragen.
aandacht voor vorming op andere gebieden.
Vanuit deze zorg wordt de leerling -als unieke
Zo staat drama als vak op de lessentabel, is er
persoon- serieus genomen, uitgedaagd en
veel ruimte voor sport in het jaarrooster en
begeleid. Op onze kleinschalige school dragen
heeft de muzikale vorming een heel speciale
we samen bij aan een veilige en warme sfeer,
vorm: de school kent tientallen schoolbands die
waarin iedereen zich gekend voelt. We werken
jaarlijks binnen en buiten de school optreden.
van de stad. Sterk punt van de school is de
op een professionele en betrokken manier samen, in open communicatie en op basis van
De school telt momenteel circa 920 leerlingen
respect en vertrouwen.”
die voor de helft uit Eindhoven en voor de andere helft uit de directe omgeving afkomstig
Zo luidt de missie van het Augustinianum in
zijn. Het Augustinianum biedt een gymnasium-,
Eindhoven. De school is opgericht door de
atheneum- en havo-opleiding.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Voor leerlingen die méér willen en een extra
Zo wordt Cambridge Engels ingevoerd en wordt
uitdaging aankunnen is er de gymnasiumbrugklas.
er gewerkt aan mogelijkheden om leerlingen de
Naast de andere vakken wordt hier ook antieke
kans te bieden ook in andere talen certificaten
cultuur en Latijn aangeboden. De school is
te halen die verder gaan dan een havo- of vwo-
Universumschool en heeft in dat kader veel
diploma.
contacten via Jet-Net met bedrijven in de regio
Op de havoafdeling participeert het
die het bètaonderwijs een extra dimensie geven.
Augustinianum in Havisten Competent, een
Voor de komende jaren wordt er meer beleid
landelijk project om havisten competent in het
ontwikkeld om talenten een kans te geven.
hbo te laten starten.
45
’09 Jaarverslag
www.grundel.nl
Sg. De Grundel
46
Goed in ontwikkeling
leerlingbegeleiding en levensbeschouwing.
Sg. De Grundel is een scholengemeenschap
Katholieke en protestants-christelijke
voor gymnasium, havo, atheneum en vmbo
bronnen vormen de leidraad in onderwijs
met lwoo, telt 1.886 leerlingen en ongeveer
en de leerlingenbegeleiding. Leerlingen en
230 medewerkers. De instelling heeft vier
medewerkers vinden bij Sg. De Grundel een
locaties in Hengelo; een Lyceum De Grundel
sfeer van geborgenheid, duidelijkheid en
(gymnasium, havo en atheneum), Parkcollege
betrokkenheid. De didactische werkvormen
(vmbo-onderbouw breed en leerjaren 3,
nodigen de leerling uit tot actief en zelfstandig
4 vmbo-tl), Citycollege (vmbo 3, 4 kb en bb)
leren. Sg. De Grundel wil een school zijn met
en Orthopedagogisch Centrum De Arcade (met
kwaliteit: leerlingen worden aangesproken op
leerjaren 1, 2 vmbo) dat ook in dienst staat
hun eigen niveau en in staat gesteld datgene
van alle scholen voor regulier voortgezet
te bereiken wat binnen hun mogelijkheden
onderwijs in Hengelo. Met Sg. Twickel deelt
ligt. Talent krijgt de ruimte binnen vmbo en
Sg. De Grundel de centrale directie en de
havo/vwo. Voor de echte uitblinkers is er het
centrale dienst.
gymnasium.
Missie en identiteit
Binnen Sg. De Grundel leeft de gedachte dat
De identiteit van sg. De Grundel wordt
leren ook heel goed kan buiten de klas, het
gevormd door de samenhang tussen onderwijs,
leslokaal. Regelmatig trekken de klassen er
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
met hun docenten op uit voor een excursie,
begeleiding en uitstekend onderwijs. Ouder- en
bedrijfsbezoek, of luisteren in de aula naar
leerlingenplatforms op locatie geven de stem
het boeiende verhaal van een gastspreker.
van leerlingen en ouders een plek binnen de
Sg. De Grundel biedt leerlingen goede
organisatie.
47
’09 Jaarverslag
www.sgtwickel.nl
Sg. Twickel
48
Onderwijs altijd dichtbij
is gericht op actieve leerlingen die werken
Sg. Twickel is een scholengemeenschap voor
aan de ontwikkeling van hun zelfstandigheid.
atheneum, havo en vmbo met lwoo, telt zo’n
Maar ook de ontwikkeling van medewerkers
2.300 leerlingen en ruim 300 medewerkers.
is belangrijk. Daarom is er volop ruimte
De instelling heeft vijf locaties; in Hengelo een
voor scholing en creëren we een open en
locatie vmbo-tl en een havo-/vwo-locatie met
stimulerend werkklimaat. Belangrijk speerpunt
onderbouw vmbo-tl, in Delden een locatie voor
is echt samenwerken: in een sfeer van sterke
de leerjaren 1 en 2 vmbo en havo/vwo, in Borne
betrokkenheid tussen docenten, leerlingen en
een locatie voor vwo-bovenbouw en een locatie
ouders.
voor leerjaren 1 en 2 vmbo en havo/vwo. Met
De aanpak binnen Sg. Twickel gaat uit van de
sg. De Grundel in Hengelo deelt Sg. Twickel de
natuurlijke nieuwsgierigheid en creativiteit
centrale directie en de centrale dienst.
van de leerlingen. Docenten stimuleren de leerlingen om te leren, actief te zijn, om
Missie en identiteit
creatief te zijn en het beste uit hen zelf te
Kwaliteit door goede resultaten en eigentijdse
halen. Samenhang in de didactiek en een
onderwijsvormen, optimale ontplooiing van alle
uitdagende leeromgeving moet leerlingen
leerlingen en een persoonlijke benadering staan
prikkelen hun talenten optimaal te ontwikkelen.
centraal. Sg. Twickel wil bij alle leerlingen het
De sfeer van Sg. Twickel wordt door zowel
plezier in leren bevorderen. Het onderwijs
leerlingen als medewerkers omschreven als:
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
‘Hier gebeurt altijd wat’. Van toneelstukken en
aansprekende vakoverstijgende projecten.
concerten tot kunstfestival en aandacht voor
Voor alle leerlingen geldt: ‘Jouw stem télt!’
sportactiviteiten; ieders talent krijgt de ruimte.
Sg. Twickel wil weten wat hun mening is en wat
De atheneum+stroom binnen de locatie Hengelo
hun ideeën zijn.
biedt leergierige leerlingen extra uitdaging met
49
’09 Jaarverslag
www.twentscarmelcollege.nl
Twents Carmel College
50
Vrijheid in verbondenheid
• Onderwijs dichtbij
Het Twents Carmel College wil een
Enerzijds maken we ons hard voor het behoud
onderwijsinstelling zijn die zich inspant om
van onderwijsaanbod in de kleine kernen en
leerlingen en medewerkers het volgende te
de één op één relatie met het basisonderwijs.
bieden:
Anderzijds betekent dit vooral onderwijs op maat voor elk individu als uniek persoon, wat
• Ruimte om te kiezen
leidt tot maatwerk in aanbod en zorg.
We streven naar zelfverantwoordelijkheid bij alle mensen op school: leerlingen en
• Externe gerichtheid
medewerkers. Ruimte om te kiezen en
We leren van de buitenwereld door die
vertrouwen zijn hierbij onontbeerlijk.
wereld de school in te halen. Tegelijkertijd treden wij zelf, leerlingen en medewerkers,
• Wederzijdse betrokkenheid
buiten de schoolmuren en leren van en in die
Naast het individueel leren richten wij ons in
buitenwereld.
het bijzonder op samenwerkend leren en de ontwikkeling van vaardigheden om de zorg
• Maximale ontplooiing voor iedereen
voor leerlingen en voor elkaar waar te maken.
Onze school is een lerende organisatie waar
Dit impliceert dat we respectvol met elkaar
elke medewerker een leven lang leert.
omgaan.
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
We vragen van leerlingen maar ook van elke
Vwo-extra
medewerker blijvende ontwikkeling en groei.
Met ingang van het schooljaar 2010-2011
Het leren van en tussen individuen, het
wordt op alle vier brede instroomlocaties
leren van en tussen teams en het leren van
gestart met vwo-extra onderwijs. De
de organisatie staan centraal. Hierbij wordt
meer getalenteerde leerlingen worden in
uitgegaan van een hoog ambitieniveau waarbij
een aparte setting opgevangen op grond
we streven naar het maximaal haalbare.
van resultaten, een intakegesprek en een specifiek onderzoek vanuit het Centrum
• Hoge verwachtingen
voor Begaafdheidsonderzoek (CBO). Er wordt
Passend bij de individuele kwaliteiten en
gewerkt aan een specifieke leerlijn voor
mogelijkheden spreken we hoge verwachtingen
deze doelgroep, die ook voor de bovenbouw
uit naar onze leerlingen en medewerkers en
wordt ontwikkeld. In regionaal verband
stimuleren wij ontwikkeling van (bijzondere)
wordt samengewerkt binnen de Kenniskring
talenten.
Talentmaximalisatie Twente.
Het Twents Carmel College is een brede
Maatschappelijke stage
scholengemeenschap, die voor noordoost
Op alle locaties wordt in de onderbouw
Twente een breed aanbod voortgezet
ca. 30 klokuren maatschappelijke stage
onderwijs verzorgt: praktijkonderwijs,
in de vorm van naoberschap gerealiseerd
geïntegreerd en breed opgezet vmbo met
(kleinschalig, herkenbaar en goed organiseer
leerwegondersteunend onderwijs, havo
baar). Het accent van de ontwikkeling ligt
en vwo (atheneum en gymnasium). Binnen
nu in het proces van “doortrekken naar
het vmbo wordt in extra-zorg groepen aan
de bovenbouw”, voor vmbo een mogelijke
voormalige VSO-LOMleerlingen onderwijs
integratie met reguliere stages en loopbaan
verzorgd; in het kader van passend onderwijs
oriëntatie-activiteiten en in de bovenbouw
wordt onderzocht om specifieke doelgroepen
havo/vwo geïntegreerd met praktische
binnen ons regulier onderwijs op te nemen.
profieloriëntatie en loopbaanoriëntatie-
Ons beleid is gericht op in kwantitatief opzicht
activiteiten.
verbreding van het onderwijsaanbod (intra- en intersectorale beroepsgerichte programma’s en extra examenvakken) en op een kwalitatieve verbetering waarbij samenwerkend leren, opbrengstgericht onderwijs en talent maximalisatie leidend zijn.
51
’09 Jaarverslag
52
Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?
Organogram Het organogram van Stichting Carmelcollege kan als volgt worden weergegeven:
Raad van toezicht
College van bestuur
Convent van schoolleiders
Bestuursbureau
Controller
Carmelinstellingen (ruim 50 schoollocaties)
GMR
53
’09 Jaarverslag
54
Stichting Carmelcollege
Verslag Raad van Toezicht
55
’09 Jaarverslag
Verslag Raad van Toezicht Samenstelling
Voor nadere gegevens over de leden van
Stichting Carmelcollege is bevoegd gezag van
de Raad van Toezicht, evenals voor een
katholieke, interconfessionele en algemeen
gedetailleerde weergave van hun hoofd- en
bijzondere scholen. Deze samenstelling wordt
nevenactiviteiten, wordt verwezen naar
ook in de Raad van Toezicht (RvT) tot uitdruk-
bijlage 12.
king gebracht. Bij de selectie van nieuwe leden hanteert de Raad het door hem vastge-
Bezetting Raad van Toezicht
stelde document ‘Taak en profiel van de Raad
Mevrouw drs J.M. Bos-Vonk heeft na 3 zittings
van Toezicht’. De Orde der Karmelieten in
periodes van 3 jaar (maximale aantal termijnen
Nederland heeft het recht van voordracht voor
voor benoeming) de Raad van Toezicht
één zetel in de Raad van Toezicht.
verlaten. Mevrouw Bos was lid sinds januari 2001. Tijdens de vergadering van 15 december
56
In het verslagjaar bestond de Raad van Toezicht
2009 is afscheid van haar genomen. Stichting
uit 6 personen. De samenstelling van de RvT
Carmelcollege is mevrouw Bos veel dank
weerspiegelt een brede maatschappelijke ori-
verschuldigd voor haar grote betrokkenheid bij
ëntatie, die verder gaat dan de eigen stichting.
Carmel en haar inbreng in de afgelopen jaren,
De leden van de Raad zijn onafhankelijk. Ze
vooral op het gebied van personeelsbeleid,
hebben geen relatie met enig onderdeel van
beleidsvorming en waardegericht onderwijs.
Stichting Carmelcollege.
Gedurende vele jaren hebben de Raad van Toezicht en het College van Bestuur gebruik
De Raad was in het verslagjaar als volgt
gemaakt van haar kennis en ervaring,
samengesteld:
voor een goede uitoefening van de functie als toezichthouder, maar ook voor de zo
• De heer dr. J.G.F. Veldhuis voorzitter
belangrijke klankbordfunctie.
• De heer prof. dr. C.J. Waaijman
De Raad van Toezicht heeft besloten de heren
plv. voorzitter
Veldhuis en Fisscher, met inachtneming van de
• Mevrouw mr. H.C.M. Boon lid
positieve adviezen van het College van Bestuur,
• Mevrouw drs. J.M. Bos-Vonk
Convent van Schoolleiders en de GMR, te
lid tot 1 januari 2010
herbenoemen voor een derde termijn van drie
• De heer drs. W.G. De Lange RA lid
jaar, tot respectievelijk 01-01-2012 en 01-09-2012.
• De heer prof. dr. ir. O.A.M. Fisscher lid
Stichting Carmelcollege - Raad van Toezicht
Commissies De Raad van Toezicht kent twee commissies: • de Auditcommissie, samengesteld uit 2 leden van de Raad: de heer De Lange (voorzitter) en mevrouw Boon (lid); ten behoeve van het functioneren van deze commissie is er een reglement Auditcommissie Stichting Carmelcollege. • de ‘Commissie Personele Zaken CvB en RvT’, eveneens samengesteld uit leden van de Raad, te weten de heer Veldhuis als voorzitter en de heer Waaijman als lid.
Werkgeversschap In het verslagjaar hebben functionerings gesprekken plaatsgevonden met de individuele
de leden hebben een positief-kritische houding
leden van het CvB. Voorafgaande aan deze
naar elkaar en naar het CvB.
gesprekken heeft een delegatie van de RvT
Een goede kwaliteit van het toezicht houden
gesproken met zowel het dagelijkse bestuur
vraagt, naar de mening van de Raad, meer
van het CvS als met het dagelijkse bestuur
dan het enkel toezien op het handelen van
van de GMR en het managementteam van
het bestuur en de organisatie overeenkomstig
het bestuursbureau. Het betrof evaluatieve
wetgeving en bestaande codes (compliance).
gesprekken over de ervaringen in het werken
Ook het morele karakter van toezichthouders
met het CvB.
is van groot belang. Daarbij kunnen zich soms lastige dilemma’s aan dienen. Waar
Waarborg eigen kwaliteit
toezichthouders verantwoordelijk zijn voor
Op 2 december 2009 heeft de Raad van
toezicht in een grote en complexe organisatie
Toezicht zijn eigen functioneren geëvalueerd
is er altijd een risico dat niet helemaal
tijdens een Beraadsdag. De evaluatie had
helder is wat de gevolgen zijn van de te
betrekking op het samenspel RvT versus
nemen beslissingen. Mede daarom is het van
CvB, de teameffectiviteit van de RvT en de
belang dat het toezicht als een persoonlijke
beoordeling van de individuele leden. In de
verantwoordelijkheid wordt ervaren. Een
huidige samenstelling beschikt de RvT over de
toezichtfunctie behoort alleen te worden
vereiste brede verscheidenheid en expertise.
aanvaard bij voldoende deskundigheid, zowel
De RvT functioneert als een goed team dat de
inhoudelijk als qua bekwaamheid om toezicht
eigen verantwoordelijkheid kent en indien nodig
te houden.
neemt. Binnen de RvT heerst collegialiteit en
57
’09 Jaarverslag
Er behoort ook voldoende tijd en energie
wederzijds begrip. Op een constructief-
aan de toezichtfunctie te kunnen worden
kritische wijze, met een gezonde argwaan
besteed. Op die wijze wordt gestreefd naar een
en met een redelijke gestrengheid, bevraagt
kwalitatief hoogwaardige RvT.
de RvT het CvB. Zowel formeel als informeel
De Raad vindt het zijn taak bijzondere
is er tussen de RvT en het CvB openheid,
aandacht te geven aan spiritualiteit en ethische
wat het klankborden bevordert. Dit geldt in
normen en dat ook te vragen van leraren en
het bijzonder voor het klankborden tussen
leerlingen. De leden van de RvT zijn zich van de
het CvB en de voorzitter van de RvT. De
omschreven morele taken bewust en voldoen
informatieverstrekking van het CvB naar de RvT
daar naar hun oordeel aan.
wordt als goed en voldoende uitvoerig ervaren. Zowel de schriftelijke informatie ten behoeve
In het verslagjaar was geen sprake van
van de vergaderingen als de tussentijdse
frequente afwezigheid van een van de leden bij
mededelingen via de mail helpen de RvT bij het
de vergaderingen.
uitoefenen van zijn functie. De communicatie met het CvB stemt tot tevredenheid. Tussen
58
Relatie tussen bestuur en toezicht
de vergaderingen van de RvT door hebben de
Vastgesteld werd dat er sprake is van een
voorzitter van de RvT en de voorzitter van het
goede formele ĂŠn informele relatie met elkaar,
CvB periodiek overleg met elkaar.
met expliciet afgegrensde en onderscheiden rollen. Er is de afstand, die nodig is voor
Vergaderingen
de toezichthoudende taak, maar ook is er
In 2009 vergaderde de RvT vijf maal, telkens
nabijheid nodig voor de rol van sparringpartner.
in aanwezigheid van het CvB, behalve wanneer
De vergaderingen van de RvT en het CvB
over de beoordeling en/of de beloning van
kenmerken zich door een open dialoog en
individuele leden van het CvB werd gesproken en tijdens een deel van het overleg met de accountants. Zoals in dit verslag bij een aantal onderdelen al vermeld, heeft de RvT naast het overleg met het CvB ook regelmatig contact met andere betrokkenen binnen en buiten de Stichting. Zo hebben leden van de RvT in het verslagjaar de Schoolleidingendag en de bijeenkomst voor de Medezeggenschapsraden bijgewoond. Daarnaast vond op 2 december 2009 een interne Beraadsdag Raad van Toezicht plaats.
Stichting Carmelcollege - Raad van Toezicht
Behalve de kwaliteit van het eigen toezicht
andere kant van het spectrum nog meer
kwamen tijdens deze dag ook andere onder
uitdagingen kunnen worden geconstrueerd:
werpen aan de orde:
profilering van kwaliteit via extra stromen, excellente tracés, bèta labs; stimulering
• Het waarborgen van de identiteit. Dit wordt
van samenwerking met universiteiten;
door de RvT als een van de belangrijkere
bevordering van internationalisering door
taken van toezicht gezien. De identiteit is
deelneming aan prestigieuze programma’s
op voldoende wijze formeel vastgelegd in
in met name de USA, en het verlenen van
de statuten en ook de randvoorwaarden
onderscheidingen en prijzen aan leerlingen
zijn goed geformuleerd. De RvT zal het CvB
en docenten en andere personeelsleden.
blijven stimuleren de identiteit regelmatig op de agenda te plaatsen, opdat deze ook in de
De RvT besprak in zijn vergaderingen de
praktijk gestalte krijgt.
statutair voorgeschreven aangelegenheden,
• Het verkrijgen van informatie. Hier wordt
zoals onderwijsbeleid, innovatie, financiële
door de Raad gezocht naar de balans
zaken, interne ontwikkelingen op organisatie-
tussen afstand en nabijheid. De bestaande
en personeelsgebied. Goedkeuring werd
contacten op de Schoolleidingendag en op
verleend aan de voorgelegde begroting 2010 en
de MR-endag en het uitnodigen van rectoren
de jaarrekening 2008.
in de vergaderingen worden als zeer nuttig gezien. • Het aantal leden van de RvT wil de Raad
De Auditcommissie vergaderde in het verslagjaar tweemaal. In de vergaderingen
op zeven te houden ten einde een brede
kwamen als belangrijkste onderwerpen aan
verscheidenheid en expertise te waarborgen.
de orde: de meerjarenbegroting 2010-2013, de
• Een goede balans tussen het bevorderen
jaarrekening en het accountantsverslag over
van gelijke kansen en van kwaliteit. Met
2008 en het auditplan van de accountant voor
voldoening heeft de Raad van Toezicht
2009. De commissie Personele Zaken besprak
geconstateerd dat binnen de stichting en
met de individuele leden van het CvB hun
haar scholen veel aandacht wordt besteed
functioneren.
aan het realiseren van een dergelijke balans. In lijn met de missie krijgen juist
Behalve deze gebruikelijke onderwerpen heeft
de minder kansrijken extra stimulering.
de RvT in dit verslagjaar nadrukkelijk aandacht
De Raad heeft het College van Bestuur
besteed aan de volgende onderwerpen:
wel de vraag voorgelegd of, mede gelet
• Identiteit en waardegericht onderwijs
op de nog steeds stijgende procentuele
• Scholingsboulevard Enschede
deelneming aan havo en vwo en de hieruit
• Benoeming accountant
ook voortvloeiende toenemende competitie
• Beleggingen
in het onderwijsveld, ook niet aan de
59
’09 Jaarverslag
In de vergaderingen van de RvT is zowel
voorzitterschap van een lid van de RvT
mondeling als schriftelijk uitvoerig
uitvoering gegeven aan het beoordelen van
gerapporteerd over de ontwikkelingen bij
de ingediende offertes en een unaniem
de Scholingsboulevard Enschede. Over de
benoemingsadvies verstrekt. De Raad van
jaren 2008 en 2009 zijn verliezen geleden.
Toezicht heeft vervolgens KPMG benoemd
Het CvB heeft de RvT deelgenoot gemaakt
als accountant voor een periode van vijf jaar
van de discussies die gaande zijn op basis
met ingang van de controle over het nieuwe
van welke onderwijskundige en bestuurlijke
boekjaar.
uitgangspunten de koers van Scholingsboulevard
De RvT is elke vergadering geïnformeerd over
Enschede zal worden bijgesteld.
treasuryzaken en de ontwikkelingen rond de portefeuillebeleggingen in het bijzonder.
Klokkenluiderregeling In 2009 heeft het CvB een reglement klokkenluiderregeling vastgesteld. In de voorbereidende fase is een concept- regeling
60
met de RvT besproken en heeft de RvT zijn opmerkingen hierbij gemaakt Elke vergadering wordt de Raad van Toezicht met een schriftelijke periodieke rapportage uitvoerig geïnformeerd over de belangrijkste onderwerpen, die de bijzondere aandacht van het CvB hebben gevraagd in de voorbije maanden, dan wel de aandacht (nog) vragen. Bij de bespreking van deze rapportage laat de In 2009 heeft een openbare procedure
RvT zich nog aanvullend mondeling informeren
plaatsgevonden voor de dienstverlening
en worden vragen door het CvB beantwoord.
door een externe accountant. De RvT is
Op het einde van de vergaderingen kregen
actief betrokken geweest bij de selectie en
elke keer twee rectoren de gelegenheid de RvT
benoeming van de accountant. Op voorstel
op de hoogte te stellen van de lopende zaken
van de selectieadviescommissie onder
en/of bijzondere ontwikkelingen binnen hun
voorzitterschap van een lid van de RvT heeft
instellingen. De RvT is de rectoren erkentelijk
de Raad de selectiecriteria vastgesteld voor
voor de reële en openhartige informatie. Deze
de Europese aanbesteding. In het verdere
werkwijze zal in 2010 worden gecontinueerd.
traject heeft de gunningscommissie onder
Stichting Carmelcollege - Raad van Toezicht
Honoreringen Raad van Toezicht In de vergadering van 18 maart 2008 heeft de Raad besloten om tweejaarlijks een inflatiecorrectie toe te passen op de honorering en de honorering per 1 januari 2008 te verhogen met 5%. Voor de jaren 2008 en 2009 bedroeg de honorering (inclusief de onkostenvergoeding): • € 475 per maand voor RvT-leden • € 575 per maand voor RvT-leden die deel uitmaken van een commissie • € 735 per maand voor de voorzitter RvT
Hengelo, 19 mei 2010 De Raad van Toezicht, Dr. J.G.F. Veldhuis, voorzitter Mr. H.C.M. Boon Drs. W.G. De Lange RA Prof.dr.ir. O.A.M. Fisscher Prof.dr. C.J. Waaijman (O. Carm.)
61
’09 Jaarverslag
62
Stichting Carmelcollege
Bestuursverslag
63
’09 Jaarverslag
Inleiding Het opstellen van een strategisch beleidskader
In dit bestuursverslag over het jaar 2009 geven
is de primaire verantwoordelijkheid van het
we aan wat de stand van zaken nu is, wat
College van Bestuur (CvB). Dit beleidskader
inmiddels is bereikt en waar nog aan gewerkt
bepaalt in belangrijke mate de agenda van de
moet worden. Wij volgen hiervoor de indeling
Stichting.
van Koers 2013 met de hoofdstukken:
Het CvB heeft in Koers 2013 het strategisch
1. Carmel: missie, cultuur en onderlinge
beleidskader voor de periode 2007 – 2013 vastgelegd. De procesgang die geleid heeft tot dit document is beschreven in Koers 2013. In vier hoofdstukken van Koers 2013 worden de strategische kaders van het betreffende
64
onderwerp beschreven. Elk hoofdstuk met uitzondering van hoofdstuk 4 wordt afgesloten met concrete beleidsvoornemens.
verbondenheid 2. De leerling en het leren op een Carmelinstelling 3. Werkgever- en werknemerschap binnen Carmel 4. De meerwaarde van Carmel
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Carmel: missie, cultuur en onderlinge verbondenheid De concrete beleidsvoornemens, zoals
situatie is bereikt waarin teams en teamleiders
opgenomen in Koers 2013, waren:
overal functioneren zoals bedoeld.
“Het bestuursbesluit inzake levens
Het College van Bestuur stelt zichzelf ook
beschouwelijk en waardegericht onderwijs
concrete doelen: in 2008 een jaarverslag
blijft in de komende jaren kaderstellend. Maar
op stichtingsniveau produceren dat meer is
er is meer nodig: instellingen en daarbinnen
toegesneden op de maatschappelijke gevraagde
teams zullen zich verder moeten bezinnen op
transparantie en dat meer onderwijsprestaties
de waardekant van hun onderwijs en op de
op het overkoepelende niveau van de Stichting
competenties van medewerkers die samen de
laat zien. Onder andere daarmee wil het
waardegemeenschap die elke Carmelschool is,
College van Bestuur een bijdrage leveren aan
moeten vormgeven. De notitie “Waardegericht
de transparantie van de onderwijssector op
leren in Carmelscholen” biedt handreikingen om
landelijk niveau. Ook anderszins zal het College
waardegericht leren inhoud te geven in relatie
van Bestuur de Stichting landelijk blijven
tot intern opleiden, leiderschap, teamvorming
positioneren als een kwaliteitsbewuste en
en ouderbetrokkenheid. School en ouders
innoverende onderwijsgroep, die zich tegelijk
lopen een traject parallel aan de loopbaan
bewust blijft van zijn herkomst en missie.
van het kind. Ouderbetrokkenheid krijgt bij
Tenslotte heeft het College van Bestuur intern
voorkeur vorm op teamniveau, waar immers
huiswerk: verder gaan met de uitzuivering van
het makkelijkst een inhoudsvolle dialoog
rollen binnen de Stichting en de reglementen en
tussen school en ouders mogelijk is. Teams die
statuten waar nodig aanpassen.”
zelf horizontale verantwoording vorm geven, met ouders en omgeving spreken, moeten
Waardegericht leren
hun eigen onderwijs evalueren: dat is een
Het waardegericht leren is een van de
belangrijke beleidsdoelstelling voor de komende
beleidsspeerpunten van de Stichting. In de
jaren. Dat vraagt nog meer scholing voor
statuten benadrukt de Stichting “de zorg voor
teamleiders, vooral op het terrein van gedrag
de mens” centraal te stellen en om bij te
en vaardigheden en daarin zal het College
dragen aan “humanisering en de ontwikkeling
van Bestuur blijven investeren. Ook scholen
van mens en individu”. Overeenkomstige
zullen hun teamstructuur moeten blijven
missies treffen we aan bij onze scholen,
versterken en teams congruenter maken met
die allen méér willen zijn dan instellingen
leerlingengroepen, zodat uiterlijk in 2010 een
die kennis overbrengen en vaardigheden
65
’09 Jaarverslag
aanleren. Wij willen nadrukkelijk ook vormen,
om op elke locatie aandacht te vragen voor de
om onze leerlingen voor te bereiden op hun
concretisering daarvan.
plek in beroep en samenleving. Om ze op te leiden tot kritische burgers met gevoel voor
In het bestuursverslag over 2008 schreven
verantwoordelijkheid.
we dat op het niveau van de Stichting informatie over wat de scholen doen slechts
66
In de afgelopen jaren is er op verschillende
fragmentarisch aanwezig is. “In de komende
manieren aan gewerkt om de waardegerichte
jaren zullen wij instellingen (laten) bezoeken
dimensie van ons Carmelonderwijs onder de
met het doel te praten over de wijze hoe
aandacht te houden en te versterken. Op
invulling wordt gegeven aan het waardegericht
stichtingsniveau zijn de randvoorwaarden al
leren. En hoe kunnen of geven ook anderen dan
enige jaren goed geformuleerd.
de docenten levensbeschouwing daar invulling
Het waardegericht leren begint binnen een
aan. Door participerend onderzoek willen wij
aantal scholen langzaam een plaats te krijgen,
zo een beeld krijgen van de feitelijke situatie
maar heeft tijd nodig om die plaats te krijgen
en achterhalen waar de mensen staan. Een
die het verdient. Daarbij is het van belang
volgende stap is het verbreden ervan binnen
leerlingen, ouders en teams nadrukkelijk te
de instelling. Gebruikmaken van het creatieve
betrekken bij die ontwikkelingen. Op sommige
beginsel van kijken naar en onderzoeken van
scholen leeft het waardegericht leren maar
wat er is. Hierbij zullen we ook aandacht
beperkt en wordt het niet breed gedragen
besteden aan het aspect van borgen. Wie is
binnen de school.
(zijn) de kartrekker(s) en van wie krijgt(en) hij
Ruime aandacht vragen voor zingeving
(zij) ondersteuning.”
vraagstukken en waardegerichtheid gebeurt
Voorbereidingen om deze zaken nu te gaan
niet overal structureel. Het is voor veel
verzamelen, te benoemen en te expliciteren
locaties een ontwikkelpunt qua programma en
zijn getroffen. In 2010 zullen enige instellingen
inhoudelijke afstemming.
bezocht worden om aan ons voornemen uitvoering te geven.
Onze scholen tonen een grote diversiteit en op een aantal scholen gebeurt er meer dan
Voor het verbreden van waardegericht leren
wij denken. Op het Marianum bijvoorbeeld
ontplooit en stimuleert de Stichting diverse
is een nieuw project waardegericht leren in
activiteiten, zoals de jaarlijkse studiedagen
voorbereiding om de indifferente basishouding
en de cursussen die op dit terrein de laatste
ten opzichte van de katholieke identiteit van
jaren binnen de Stichting zijn verzorgd. Een
de school om te buigen tot een fundament van
belangrijke rol hiervoor is weggelegd voor
inspiratie. En Het Hooghuis heeft een notitie
de Carmelwerkgroep Waardegericht leren.
identiteit geschreven en voor één dag per
Evenals in 2009 wordt ook begin 2010 een
week een coördinator identiteit aangesteld
brochure uitgebracht met de best practices,
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
samengesteld uit informatie vanuit onze
gehoord worden. Voor docenten en andere
instellingen.
personeelsleden is het een krachtige motivatie om zich voor leerlingen in te zetten. En voor ouders vergroot het hun betrokkenheid bij en
De menselijke maat
hun inzet voor het schoolleven.
De Stichting geeft onderwijs aan ca. 35.400 leerlingen en telt ca. 4.200 medewerkers. Hoe
Teamstructuur
past dit bij “de menselijke maat” en “de zorg
In het algemeen kunnen we constateren, dat
voor de mens centraal stellen”?
de teamvorming op scholen is voltooid en dat de
Onze instellingen staan midden in de
teamstructuur op de instellingen goed op orde is.
samenleving. Wij hechten veel belang aan
Aandachtspunt voor de komende jaren
contacten met onze belanghebbenden. Al die
is het versterken van de kwaliteit van de
contacten en activiteiten echter draaien om
teamleiders. Teamleiders zijn de sleutels en
hetzelfde doel: onze leerlingen.
katalysatoren voor de onderwijsontwikkeling
Met 52 locaties (gemiddeld dus 680 leerlingen
en de professionalisering van medewerkers en
per locatie) en per locatie meerdere teams
processen. De kwaliteit van onze medewerkers
wordt het onderwijs georganiseerd in kleine
is immers zeer gerelateerd aan de kwaliteit
scholen (de teams).
van onze leidinggevenden. Zo zijn ook voor de
Niet de school als systeem maakt het
teamleiders niet vrijblijvende scholingstrajecten
onderwijs, maar de mensen in de school.
noodzakelijk, die een bijdrage kunnen en
Onderwijs wordt gemaakt door een team van
moeten leveren aan de attitude, vaardigheden
mensen: teamleider, docenten en onderwijs
en instrumentele bagage voor leidinggevenden.
assistenten, die daarbij geholpen worden door
Op diverse instellingen kan de functionele
conciërges, roostermakers, medewerkers van
samenwerking binnen en tussen de teams nog
de administratie e.a., kortweg gezegd het
worden versterkt. De horizontale verantwoording
onderwijsondersteunend personeel.
en het evalueren van het eigen onderwijs staan nog in de kinderschoenen.
Teams vormen de onderwijzende school binnen
Voor de instellingen vragen deze aandachts
de school; de teamleider en de docenten
punten de komende jaren veel zorg en aandacht.
kennen hun leerlingen. Voor veel leerlingen is het feit dat ze persoonlijk worden gekend door docenten een sterke drijfveer om te leren. Als
Ouderparticipatie
zelfstandige persoon te worden herkend, geeft
Wij willen ouders graag betrekken bij de
zelfvertrouwen en het bewustzijn van eigen
ontwikkelingen op onze scholen en ze tijdig
kracht. Beide zijn belangrijke voorwaarden
informeren. De vraag is hoe doe je dat?
om te leren. Maar niet alleen leerlingen
Hoe betrek je de ouders als groep en zeer
hebben baat bij het feit dat ze gezien en
belangrijke belanghebbenden bij de school?
67
’09 Jaarverslag
Is het realistisch om te wensen dat alle ouders
kinderen een optimaal klimaat te bieden voor
bij de school worden betrokken? Onderzoeken
hun ontwikkeling en vorming. Op sommige
wijzen aan, dat dit niet zo is. Een klein
scholen is er sprake van betrokkenheid van
gedeelte is slechts actief. De meerderheid van
ouders op teamniveau. Dit werkt goed voor het
de ouders bereiken we niet met participatie in
proces van wederzijds contact en feedback.
het schoolbeleid en -activiteiten. Dit betekent niet, dat we niet zoeken naar mogelijkheden
Op diverse wijzen wordt vorm gegeven aan de
om ze mee te laten denken en mee te laten
samenwerking tussen scholen en ouders:
werken. In ieder geval zorgen wij ervoor dat
• ouders die actief zijn in verschillende
de juiste informatie beschikbaar is voor ouders
werkgroepen, (thema-avonden, buiten
op het moment dat ze ernaar gaan zoeken. Als
schoolse activiteiten, diploma-uitreiking,
ouders om welke reden dan ook zich willen
open dag, veiligheid van leerlingen in het
verdiepen in een onderwerp en/of actief
68
verkeer en binnen de school, e.d.);
worden, moeten wij ze van de juiste informatie
• praktische hulp;
kunnen voorzien.
• ouderklankbordgroepen communiceren met
De kleinere groep actieve ouders is op
teamleiders over allerlei schoolzaken in het
diverse manieren bij de school betrokken,
team/de afdeling of de schoollocatie;
zoals ouderraden en ouderklankbordgroepen.
• contactouders, die geraadpleegd kunnen
Ouderbetrokkenheid is vooral goed te
worden om informatie te geven over de
organiseren op teamniveau. Bij de teamleider is
school van hun kinderen.
de ouder immers meteen aan het goede adres. Deze schoolleider kent zijn leerlingen en kent
Ook zijn er op scholen de informatieve
de gang van zaken binnen zijn team als geen
ouderavonden voor ouders van één of meer
ander.
klassen, die tot doel hebben informatie te verstrekken en van gedachten te wisselen
Op veel instellingen is de invloed van ouders
over een bepaald thema: de brugklas, de
goed geregeld. Ouders hebben een vaste
pakketkeuze, het examen e.d. De rapport
plaats in de ouderraad, in de MR en als lid
ouderavonden bieden individuele ouders
van klankbordgroepen. Ouders worden actief
de gelegenheid leraren te spreken over het
uitgenodigd en geïnformeerd. Hoe dit per
rapport van hun zoon of dochter. In enkele
instelling is georganiseerd kan per school
scholen worden de rapporten niet meer naar
of instelling verschillend zijn. Onze scholen
het huisadres verstuurd, maar persoonlijk aan
hebben samen met ouders de ouderparticipatie
de ouders verstrekt om op die manier (nog
georganiseerd. Samen hebben ze de structuur
enig) contact met ouders “af te dwingen”. Veel
en organisatie gekozen die hen het beste past,
ouderverenigingen gebruiken ook de website
met het doel de samenwerking tussen school
van de school om informatie te verstrekken
en ouders te bevorderen, om gezamenlijk onze
aan de ouders. Zij zorgen voor plaatsing
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
van de verslagen en maken melding van
“Vensters voor verantwoording” worden via
zaken die spelen binnen de oudervereniging.
de website voor de deelnemende scholen 20
Ook zorgen zij voor werving van nieuwe
prestatie-indicatoren vermeld die vergeleken
ouderverenigingsleden.
worden met landelijke cijfers. Verwacht wordt dat (alle) scholen op deze wijze hun resultaten
In de Interscolaire Oudervereniging
bekend maken en op basis hiervan de dialoog
Carmelscholen (ISOC) zijn alle ouderraden van
met belanghebbenden aan gaan. Ook hebben
de Stichting Carmelcollege verenigd. Er worden
nog niet alle instellingen een zelfevaluatie
ervaringen uitgewisseld en de leden krijgen
uitgevoerd, waarvan de resultaten met
informatie en voorlichting. Gemiddeld worden
belanghebbenden worden besproken.
er drie bijeenkomsten per jaar in Deventer
Kortom de komende jaren zal de horizontale
georganiseerd. Op uitnodiging van de ISOC is
verantwoording nadrukkelijker op de agenda
het CvB voor één of meerdere agendapunten
van de instellingen komen. Participatie aan het
aanwezig om het beleid van de Stichting op die
VO-project “Vensters voor verantwoording” is
onderwerpen toe te lichten.
daarbij voor het CvB vanzelfsprekend.
Zowel Stichting als instellingen zullen altijd op
Het CvB heeft over het jaar 2008 een jaar
zoek moeten blijven naar verbeterpunten voor
verslag geschreven dat als eerste aanzet mag
de betrokkenheid van ouders en leerlingen.
gelden om te komen tot een verantwoording die
Grote betrokkenheid van ouders, niet alleen bij
meer is toegesneden op de maatschappelijke
activiteiten, maar ook bij het meedenken over
gevraagde transparantie en meer onderwijs
ontwikkelingen en het geven van feedback, stellen
prestaties op het overkoepelende niveau van de
onze instellingen en ook het CvB zeer op prijs.
Stichting laat zien. Het CvB is landelijk actief, onder meer door te participeren in het bestuur van de VO-raad (de voorzitter is vice-voorzitter
Horizontale verantwoording
van de VO-raad) en in (ad-hoc) werkgroepen.
Horizontale verantwoording heeft zich deels nog niet ontwikkeld. Met leerlingen en ouders
In 2009 zijn door het CvB gesprekken gevoerd
vindt een dialoog plaats in klankbordgroepen,
met de overlegvergadering en de RvT over de
leerlingenraden, ouderraden, ouderavonden
rollen van de gremia en over mandatering of
e.a. Met andere belanghebbenden vindt dit in
delegatie. Het resultaat uit deze gesprekken
veel mindere mate plaats. Enkele instellingen
was dat de bestaande situatie voldeed en
werken met een omgevingsraad.
geen aanpassing behoefde. In beperkte mate
De Stichting en enkele instellingen zijn actief
werden enige reglementen aangepast (het
betrokken bij het project “Vensters voor
betrof verbeteringen / verduidelijkingen van de
verantwoording” van de VO-raad, dat na een
bestaande situatie). In die zin worden nu ook
pilotfase eind 2010 operationeel wordt. In
wijzigingen van de statuten voorbereid.
69
’09 Jaarverslag
Instellingen
geschreven. Het belangrijkste punt was wel een noodzakelijke cultuurverandering binnen
Algemeen
de school. Nu kunnen we constateren dat
Onze scholen zijn in merendeel stabiele scholen
de urgentie breed gedragen wordt en dat op
met een toereikend beleidsvoerend vermogen
diverse terreinen voortgang is geboekt. Toch
en interne kwaliteitszorg. In het verslagjaar
zal de instelling ook in het komende jaren
vroeg een aantal instellingen extra aandacht
nadrukkelijk op de agenda van het CvB blijven.
van het CvB, soms voor een benoeming van een directielid, soms voor andere organisatorische
Scholingsboulevard Enschede
kwesties. Deze instellingen worden onderstaand
De Scholingsboulevard Enschede is een
kort gememoreerd.
coöperatie, waarin het Bonhoeffer College, het Stedelijk Lyceum en het ROC van Twente deel
Carmelcollege Gouda
nemen. De coöperatie heeft een bestuur en een
In het bestuursverslag van 2008 werd
Raad van Toezicht.
aangegeven dat de instelling op het gebied
70
van profilering, kwaliteit, formatie en
De ontwikkelingen van de Scholingsboulevard
financiën nog een forse slag moet maken en
Enschede (SBE) hebben gedurende het gehele
dat de instelling in de komende jaren nog
jaar steeds zorgen gebracht, hoewel in de loop
zeer forse inspanningen te wachten staat. De
van het jaar ook duidelijk verbeteringen waren te
organisatie is hier volop mee bezig en maakt
constateren op verschillende terreinen. Ook de
korte stapjes vooruit, onder een positieve
pers besteedde regelmatig aandacht aan de SBE.
en toekomstgerichte leiding. De stemming bij het MT is positief en toekomstgericht.
De voor 2009 opgestelde begroting
De aanmeldingen lijken zich te stabiliseren,
gaf een beperkt begroot verlies en de
echter op een te laag niveau. Met de gemeente
liquiditeitsprognoses gaven aan dat SBE in
Bodegraven zijn gesprekken gevoerd over
staat was om dit verlies te financieren. Niets
doordecentralisatie van de huisvestingsgelden
bleek minder waar te zijn. De kwaliteit van de
en nieuwbouw voor de locatie in Bodegraven.
periodieke informatie heeft er toe geleid dat
Wel zijn hier strikte voorwaarden aan
het CvB besloot om vanaf september 2009 de
verbonden. De instelling is voor het CvB nog een
controller van Stichting Carmelcollege actief in
blijvend punt van aandacht en zorg.
te zetten op de SBE. Eind van die maand bleek uit een mede door
Carmelcollege Emmen
hem opgestelde exploitatieprognose dat het
Carmelcollege Emmen stond de afgelopen jaren
jaar 2009 naar verwachting met een verlies
al regelmatig op de agenda van het CvB. In
van circa € 3,3 miljoen zou worden afgesloten.
2008 zijn wij nadrukkelijk met de directie in
Belangrijkste redenen voor dit te verwachten
gesprek geweest en is een revitaliseringsplan
grote verlies waren: achterblijvende
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
leerlingaantallen (door diverse oorzaken),
voor het onderwijs valt direct onder de
te hoge personeelsformatie (tot nu toe
moederscholen. Alle tekorten over de jaren
vrijwel geen afstemming tussen behoefte en
tot en met 2009 zijn of worden door de
feitelijkheid) en een te dure facilitaire opzet
moederscholen betaald naar evenredigheid voor
(gebouwen, inrichting e.d.). Ook kon worden
de verantwoordelijkheid van de tekorten.
gesproken van een te laag kostenbewustzijn
De consequenties van deze besluitvorming
bij het management van SBE. De beperkte
worden nu uitgewerkt.
managementinformatie en de juistheid en tijdigheid van deze informatie waren hiervan
Instelling Hengelo
mede de oorzaak. Ook was duidelijk dat bij
In het voorjaar heeft het CvB de heer Hammink
ongewijzigd beleid in 2010 een verlies van circa
per 1 augustus 2009 benoemd tot lid van
€ 3 miljoen zal worden geleden.
de Centrale Directie in de vacature die was
Bovenstaande verliezen hebben ook tot
ontstaan door de benoeming van de heer Put
acute liquiditeitsproblemen geleid. Een
tot rector van KSG Marianum.
niet onbelangrijk punt in deze moeilijke liquiditeitsfase was de slechte financiële
Nieuwbouw Hengelo/Borne
situatie van het Stedelijk Lyceum.
Na jarenlange discussie en een impasse ten gevolge van de economische crisis is
De inspectie van Onderwijs heeft in de loop
er uiteindelijk een doorbraak bereikt voor
van 2009 de SBE meerdere keren bezocht.
nieuwbouw voor de vmbo-leerlingen. Er
Het laatste inspectierapport was genuanceerd
komt één gebouw in de wijk Medaillon
en gaf duidelijk aan dat op tal van terreinen
voor alle leerlingen van de beroepsgerichte
vooruitgang was geboekt, maar dat er tevens
afdelingen van zowel Twickel/De Grundel als
een fors aantal aandachtspunten ligt, met
de Stichting OSG, alsmede een deel van de
name rond kwaliteitszorg. In de hectiek van
vmbo-t-leerlingen van Twickel. Beide scholen/
de afgelopen periode heeft het SBE-bestuur en
schoolbesturen zullen gaan samenwerken om
management de bewuste keuze gemaakt eerst
een krachtig vmbo in Hengelo neer te zetten,
zorg te dragen voor een goed verloop van de
uitgaande van de eigen verantwoordelijkheid.
dagelijkse gang van zaken (veiligheid, roosters, zorg, lesuitval etc.).
Etty Hillesum Lyceum In 2007 zijn op de locatie Het Vlier aanzienlijke
Op basis van de informatie over onderwijs,
constructieve gebreken geconstateerd. De
financiën en de beheersbaarheid van de
gemeente Deventer wil uitsluitend de kosten
organisatie hebben de partners in de SBE
voor de gevelrenovatie financieren (€ 2,3
besloten tot het reduceren van de coöperatie
miljoen). De kosten voor vervanging van de
tot een voorziening voor huisvesting om
kozijnen, die integraal vervangen dienen te
onderwijs te geven. De verantwoordelijkheid
worden, en overige renovatiekosten komen
71
’09 Jaarverslag
voor rekening van Stichting Carmelcollege.
Veerbeek benoemd tot lid van de Centrale
In november 2008 is goedkeuring verleend
Directie.
voor de uitvoering van het vervangen van de
72
buitengevel inclusief het vervangen van de
Sg. Augustinianum
kozijnen. Het vervangen van de gevel kon
Begin juli heeft het CvB een bijeenkomst
echter niet solitair worden uitgevoerd. De
bijgewoond van de MR en het MT van
slechte staat van de installaties c.q. overige
Sg. Augustinianum. Het bleek helaas nog
voorzieningen, het slechte binnenmilieu en
steeds niet goed te gaan met de onderlinge
het hoge energieverbruik dwongen ons de
communicatie en de noodzakelijke
aangeboden opties integraal uit te voeren.
cultuuromslag. In september heeft het CvB
Uitstel van delen van het project was
een procesbegeleider ingehuurd die gedurende
slechts korte tijd mogelijk gezien de huidige
drie dagen per week tot aan de herfstvakantie
technische staat en deze zou over circa zes
samen met alle betrokkenen de onderlinge
jaar weer voor aanzienlijke overlast zorgen.
verhoudingen en de professionele cultuur heeft
Het was efficiënter en effectiever om in één
geanalyseerd en aanzetten heeft gegeven tot
bouwstroom de genoemde werkzaamheden uit
verandering. Na deze analyse is betreffende
te voeren. De mogelijkheid bestond nu om in te
persoon aangesteld om in de daarop
zetten op duurzaamheid en maximale verlaging
volgende maanden het afgesproken traject te
van de exploitatiekosten op de middellange
begeleiden. Het traject had zowel betrekking
en lange termijn door extra te investeren in
op versterking van de positie van de rector,
aanvullende energiebesparende maatregelen.
het functioneren van de schoolleiding als een
De directie en het CvB hebben besloten tot
team en het veranderen van de cultuur op het
het vervangen van de gebouwgebonden
Augustinianum. Samen met de rector zijn in
installaties (elektriciteits- en warmtenetwerk),
alle teams gesprekken gevoerd om te komen tot
revitalisering van de overige voorzieningen
een meer professionele cultuur. De belangrijke
en het realiseren van energiebesparende
vraag bij deze gesprekken was: wat kan
maatregelen. De totale investering bedraagt
iedereen zelf aan de beoogde veranderingen
€ 14,5 miljoen.
bijdragen? Bij de meeste medewerkers op school is doorgedrongen dat iedereen
Maartenscollege
een bijdrage kan en moet leveren aan de
Het CvB heeft de heer Zipper, die al benoemd
verbeterslag van het Augustinianum. De sfeer
was tot waarnemend rector, met ingang van
is aanmerkelijk verbeterd en de spanning, die
1 augustus 2009 benoemd tot rector van het
intern aanwezig was, is duidelijk afgenomen.
Maartenscollege.
Augustinianum is op de goede weg. Gedurende de laatste maanden van het schooljaar 2009-
Pius X College/Sg. St.-Canisius
2010 zal de focus gericht zijn op de verbetering
Per 1 september 2009 heeft het CvB mevrouw
van een aantal interne processen, waaronder de
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
professionalisering van de MR. Aan het eind van het schooljaar 2009-2010 zal het CvB nog een
Overleg met diverse gremia en CvB-vergaderingen
keer spreken met de MR. Een positieve ontwikkeling laat zich zien met
Gemeenschappelijke
betrekking tot het slepende huisvestingsdossier.
Medezeggenschapsraad
De gemeente Eindhoven heeft een voor
In het verslagjaar heeft het CvB 4 maal
bereidingskrediet beschikbaar gesteld van
vergaderd met de GMR. De vergaderingen
€ 400.000 voor nieuwbouw.
hebben op een constructieve wijze en in een goede sfeer plaatsgevonden.
Het Hooghuis
In de afgelopen periode kwamen als
Aan het eind van het jaar was er sprake van
belangrijkste zaken van overleg aan de orde:
een vertrouwenscrisis binnen Het Hooghuis. Na
• De invoering van de functiemix;
diverse besprekingen is op 31 december 2009
• De klokkenluidersregeling;
overeenstemming bereikt met de voorzitter
• Studiedag gedifferentieerd belonen;
van de Centrale Directie over het neerleggen
• De financiële stukken, zoals het financiële
van zijn functie per 1 januari 2010 en het
beleid van de Stichting, de (meerjaren-)
beëindigen van de arbeidsovereenkomst
begroting 2010-2013, de jaarrekening 2008;
per 1 mei 2010. Het lid CD is belast met de
• Scholing;
waarneming van het voorzitterschap tot de
• Passend onderwijs;
benoeming van een nieuwe voorzitter.
• Voortgang van het project Goed Werknemerschap verdient Goed Werkgeverschap.
Goed onderwijsbestuur De GMR heeft een jaarverslag 2009 opgesteld, Als lid van de VO-raad onderschrijft
waarin informatie wordt verstrekt over de
Stichting Carmelcollege de code “Goed
verrichte werkzaamheden en het functioneren
onderwijsbestuur”, zoals vastgesteld door de
van de Raad.
VO-raad op 27 mei 2008. De Stichting voldoet aan de bepalingen in deze code.
Convent van Schoolleiders Bij de overlegvergaderingen met het CvS zijn behalve de eindverantwoordelijke schoolleiders (de leden van het Convent) ook de leden van de centrale directies aanwezig. In 2009 vonden 4 overlegvergaderingen plaats. De onderwerpen voor deze vergadering worden door het CvB in overleg met het bestuur van het CvS bepaald. De voorbereidingen van de stukken geschiedt
73
’09 Jaarverslag
door het bestuursbureau en/of de controller.
Vergadering van de RvT
Tijdens deze vergaderingen vinden sonderingen
De RvT vergadert in principe vijfmaal per jaar
van nieuwe beleidsvoornemens plaats, komen
in aanwezigheid van het CvB. In 2009 werd
de eerste (uitgewerkte) ideeën ter sprake en
bovendien een Beraadsdag georganiseerd door
worden stukken ter advisering besproken,
en voor de leden van de RvT.
voordat ze in een vergadering van het CvB behandeld worden om daarna als voorgenomen
Overige
bestuursbesluit de besluitvormingsprocedure
Verder neemt het CvB als college of vertegen
in te gaan. Maar ook wordt er gebrainstormd,
woordigd door één van beide leden deel aan
plenair of in discussiegroepen en vindt over en
diverse interne beraden of werkgroepen, zoals:
weer uitwisseling van informatie plaats.
het strategische kernberaad, het onderwijs beraad, het werkgeversberaad, het LTA, de
Managementteam van het
werkgroep leermiddelen en overleg met het
bestuursbureau
bestuur van het CvS.
Het CvB vergadert maandelijks met het
74
managementteam van het bestuursbureau.
Vergaderingen van het CvB
Tijdens deze vergaderingen komen
Met uitzondering van de zomervakantie
meestal onderwerpen ter sprake die in een
vergadert het CvB in principe op elke dinsdag
voorbereidingsfase zijn, of waar het CvB om
van de maand. Maandelijks vindt een formele
uiteenlopende redenen extra aandacht aan
vergadering plaats en een vergadering met
besteedt. Vergaderingen hebben vaak het
het Managementteam van het bestuursbureau.
karakter van een wederzijdse informatie-
Op de overige dinsdagen is er een onderling
uitwisseling en/of voortgangsbespreking.
informeel overleg.
Managementgesprekken met directies van de instellingen Het is gebruikelijk om twee keer per jaar een managementgesprek te voeren met de voltallige directie van een instelling (Centrale directie en locatiedirecteuren). In deze gesprekken komen primair de schriftelijke rapportages aan de orde, zoals die zijn uitgebracht door de directie aan het CvB. De directie stuurt driemaal per jaar een voortgangsrapportage. In het voorjaar maakt ook de jaarrekening van de instelling deel uit van het overleg en in het najaar de (meerjaren-)begroting.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
De beleidsomgeving van de Stichting
goed bestuur en eigenaarschap. De Stichting heeft zich vaak niet herkend in deze beeld vorming, maar heeft wel de gevolgen ervaren.
De invloed van de kredietcrisis op de sector
De doorwerking van de verworvenheden van
onderwijs, uitmondend in maatregelen van
Slash 21 (dit project werd formeel beëindigd in
het kabinet of het ministerie van OCW, is nog
september 2006) is er vrijwel door tot stilstand
onbekend. Of de crisis naast de bedreigingen
gekomen. Alle vergelijkbare projecten in
ook kansen biedt voor de sector is ook nog niet
Nederland die later dan Slash 21 waren gestart,
duidelijk. Wellicht wordt het in de komende
verkeren in zwaar weer.
onzekere tijden weer interessanter om te
De tendens om de grenzen van het oude stelsel
kiezen voor een baan in het onderwijs. In 2009
krampachtig te bewaken en het klimaat om
werd door de Commissie Vermogensbeheer
zoveel mogelijk bij het oude te laten, leidt tot
Onderwijsinstellingen (de Commissie-Don)
risicomijdend gedrag en het meewerken aan de
een rapport uitgebracht over het financiële
landelijke restauratietendens die “uitstel van
beleid van onderwijsinstellingen. Voor onze
keuze” als pedagogisch-didactisch doel verder
reactie op dit rapport verwijzen wij naar
uit het vizier bracht. (Grote) Schoolbesturen
het onderdeel ‘Commissie Vermogensbeheer
zijn veelvuldig voorgesteld als ongecontroleerde
Onderwijsinstellingen’ in het hoofdstuk ‘De
machten die zich vooral zouden laten leiden
meerwaarde van Carmel’, verderop in dit
door bedrijfsmatig denken, verdergaande
bestuursverslag.
bureaucratisering zouden bevorderen en
Verder zijn er ten opzichte van het jaar 2008
onderwijsgelden onterecht zouden oppotten,
geen noemenswaardige wijzigingen opgetreden
eerder dan dat ze gericht zouden zijn op het
wat de beleidsomgeving van de Stichting
verzorgen van goed onderwijs en op het welzijn
betreft. Daarom is de schets die in 2008 werd
van de leraar.
gemaakt hieronder weer opgenomen, en slechts op een enkel punt aangepast.
Soms lijkt het wel of de overheid de autonomie van schoolbesturen wil uithollen en de gedachte
In de externe beleidsomgeving zijn
achter lumpsum bekostiging wil terugnemen.
veranderingen opgetreden die kunnen worden
Zo is in de afgelopen jaren het inspectie
samengevat als een beweging naar minder
toezicht en het toezicht op de examens op een
vertrouwen in besturen en management.
aantal onderdelen strenger geworden, is er ten
De volgende drie aspecten kunnen worden
aanzien van steeds meer zaken een meldings-
genoemd.
of verantwoordingsplicht ingevoerd (voorbeeld:
De beeldvorming ten aanzien van het
signaleringsgrenzen eigen vermogen). Ook de
voortgezet onderwijs is vaak niet positief.
gedetailleerde recente eisen van de Minister
Er is veel kritiek geuit op aspecten als
betreffende de functiemix zijn van invloed op
onderwijsvernieuwingen, onderwijskwaliteit,
de beleidsruimte van de werkgevers.
75
’09 Jaarverslag
De recente aandacht voor het lerarentekort
Een laatste ontwikkeling die hier vermelding
heeft uiteraard ook veel positieve kanten
verdient is het ontstaan en groeien van
(structureel meer budget voor het onderwijs),
allerlei pseudo-bestuurlijke structuren om
maar de eraan gekoppelde voorschriften
schoolbesturen heen: regionale arrangementen,
over de volumepercentages (LB-, LC- en LD-
planningsconvenanten, rechtspersonen
docenten) zijn ingrijpend.
in het kader van extra leerlingenzorg, arbeidstoeleiding, achterstandenbeleid en
De derde waarneembare ontwikkeling is
passend onderwijs. Deze structuren zorgen
dat de overheid steeds vaker handelt vanuit
vaak voor onvermijdbare overhead en dus
de aanname dat het onderwijs alleen kan
kosten. Bovendien is het besluitvormingstraject
verbeteren als ouders en leraren ten opzichte
vaak ondoorzichtig.
van het schoolbestuur in een sterkere
76
positie worden gebracht. Men verwacht veel
Samengevat: de externe beleidsomgeving van
van een beleidsinstrument als horizontale
de Stichting is in de afgelopen jaren complexer
verantwoording, versterkt de positie van de
en moeilijker beĂŻnvloedbaar geworden als
medezeggenschapspartijen en benadrukt de
gevolg van enerzijds het publieke debat (met
professionele autonomie van leraren.
bijbehorende vaak negatieve beeldvorming) en anderzijds een toename van het aantal actoren
De oprichting van de VO-raad in 2006, bedoeld
op landelijk en regionaal niveau. Van het CvB
om de positie van de werkgevers in het voortÂ
vraagt dit heel goede bestuurlijke antennes,
gezet onderwijs juist ten opzichte van de
het bevorderen van een meer uniform
overheid en de vakcentrales te versterken,
Stichtingsgeluid en meer aandacht voor public
heeft -geconfronteerd met bovenstaande
affairs.
ontwikkelingen- gelukkig voor steeds meer eenheid in het veld kunnen zorgen. Langzaam maar zeker wordt de VO-raad erkend als primaire spreekbuis van de besturen in de richting van politiek en overheid.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Communicatie
Intern 5 keer per jaar ontvangen alle medewerkers
Extern
Carmel Actueel met mededelingen van
Voor de informatieverstrekking naar derden
organisatorische en inhoudelijke aard, nieuws
maken wij gebruik van diverse informatie足
vanuit projecten en uitwerkingen van beleid.
middelen.
Gemiddeld 1 keer per 3 weken ontvangen
Het jaarverslag in het kader van de verticale
de schoolleiders (eindverantwoordelijke
verantwoording naar het Ministerie van OCW.
schoolleiders, locatieleiders en teamleiders)
Het publieksvriendelijke jaarverslag met tekst
Management Informatie. Behalve de zaken zoals
en cijfers voor de horizontale verantwoording
vermeld bij Carmel Actueel, bevat Management
op stichtingsniveau wordt verspreid onder de
Info ook onderwerpen van bestuurlijk-juridische
eigen bestuursorganen, de schoolleidingen, alle
aard.
locaties en externe relaties.
Via Carmel Intranet is voor alle medewerkers
Het strategisch beleidsplan heeft dezelfde
informatie beschikbaar over regelgeving,
groep geadresseerden als het publieks足
modellen, handleidingen, werkgeverszaken etc.
vriendelijke jaarverslag. Het Carmel Magazine verschijnt 4 keer per jaar. Behalve inhoudelijke onderwerpen over zaken waar de Stichting zich mee bezig houdt, bevat het nieuws uit instellingen en human interest over Carmelmedewerkers. Het blad wordt voornamelijk gestuurd aan alle medewerkers en externe relaties.
77
’09 Jaarverslag
De leerling en het leren op een Carmelinstelling
78
De concrete beleidsvoornemens, zoals
Overigens geldt leerlingenzorg niet alleen voor
opgenomen in Koers 2013, waren:
moeilijk lerende leerlingen, maar evenzeer
“Als we willen dat de kwaliteit van
voor hoog- of anders begaafden voor wie
Carmelscholen door ouders en leerlingen overal
Carmelscholen ook een uitdagende en rijke
erkend wordt, dan moeten we zorgen dat we bij
leeromgeving moeten bieden.
externe kwaliteitsmetingen (door inspectie of in
Tweetalig onderwijs, versterkt bèta-onderwijs
de media) steeds bovengemiddeld scoren. Is dat
of meer internationale oriëntatie zijn
een enkele keer op onderdelen niet het geval,
daartoe goede mogelijkheden die binnen
dan zal het College van Bestuur de schoolleider
Carmel verder kunnen worden uitgebouwd.
steeds opdragen daar gericht en snel aandacht
In maatschappelijke stages ziet het College
aan te besteden. Eveneens vraagt het College
van Bestuur een mogelijkheid om het
van Bestuur de schoolleiders in hun schriftelijk
Carmelonderwijs voor leerlingen juist van die
rapportages voortaan de kengetallen over het
breed vormende component te voorzien die ons
primaire proces standaard op te nemen. De
dichter brengt bij de missie van de Stichting.
invoering van een nieuw leerlingvolgsysteem
Het College van Bestuur vraagt de schoolleiders
binnen Carmel maakt dat ook mogelijk.
stappen te zetten om zulke maatschappelijke
Los van eventuele invoering van de wettelijke
stages voor leerlingen mogelijk te maken,
zorgplicht, blijft Carmel handelen vanuit het
ook als onderdeel van “leren in levensechte
principe dat voor elke eenmaal geaccepteerde
contexten”. De mogelijkheid om (een deel
leerling een juiste en haalbare leerroute wordt
van) de toekomstige leermiddelen in eigen
gevonden. Lukt dat niet binnen de Stichting,
beheer en gezamenlijk te ontwikkelen, wordt
dan achten we ons ook nu al verantwoordelijk
door College van Bestuur en Convent van
voor een goed vervolg elders. Om dit te kunnen
Schoolleiders onderzocht. Het oogmerk daarbij
waarmaken, blijven we kennis en expertise
is niet om Carmelonderwijs te uniformeren,
binnen de Stichting inzake leerlingenzorg en
maar om verzamelingen van digitaal materiaal
zorgarrangementen uitbreiden. Het College
aan scholen ter beschikking te stellen, zodat
van Bestuur zal vormen van samenwerking met
daaruit eigen keuzes kunnen worden gemaakt.
instellingen voor jeugdzorg onderzoeken en de
Nieuwe financieringsvormen nodigen juist een
vraag beantwoorden hoe Carmel daaraan de
grote stichting als Carmel uit om op dit vlak
komende jaren uitbreiding kan geven.
innovatief te denken.”
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Onderwijs- en examenresultaten De examenresultaten in het schooljaar 2008/2009 waren voor de Stichting als geheel:
In vergelijking met het schooljaar 2007/2008 zijn de examenresultaten minder geworden. De volgende verschillen(in procentpunten) zijn gerealiseerd: Geslaagden
08/09
07/08
verschil
vmbo
96.0%
97.1%
- 1.1
havo
94.7%
96.8%
- 2.1
vwo
97.1%
98,2%
- 1.1
Examenresultaten schooljaar 2008/2009
managementgesprekken in het voorjaar 2010
In het beleid van de Stichting staat de kwaliteit
zal dit onderwerp uitvoerig worden besproken.
van het onderwijs centraal, waarvoor het CvB de
Onderstaand zijn conclusies opgenomen
eindverantwoordelijkheid draagt. Als Stichting
naar aanleiding van de examenresultaten en
pretenderen we goed onderwijs te geven, maar
de percentielscores. Aan het eind van deze
als we scherp kijken naar de onderwijsresultaten
conclusies is beknopt weergegeven hoe scholen
van nogal wat locaties, dan scoren we helaas
in december 2009 gereageerd hebben op de
zeker niet bovengemiddeld. En soms ver onder
examenresultaten. De percentielscores waren bij
het gemiddelde.
de schoolleiders toen niet bekend.
Dit is een niet acceptabele situatie. De focus
In bijlage 6 zijn de examenresultaten in het
kan, mag en moet scherper, niet in de laatste
schooljaar 2008-2009 opgenomen. De cijfers
plaats rond de opbrengsten van het primaire
zijn afkomstig van Onderwijs in cijfers, DUO en
proces. De eindverantwoordelijke schoolleiders
kwamen pas beschikbaar op 20 april 2010. Als
is gevraagd om de eindexamencijfers SE en CE te
bestuurlijke informatie komen deze gegevens
analyseren en waar nodig maatregelen te nemen
veel te laat beschikbaar. Het nieuwe schooljaar,
gericht op verbetering van de resultaten. In de
2009-2010, loopt al op zijn eind.
79
’09 Jaarverslag
De examenresultaten van het vmbo
Carmel College Salland
In de overzichten zijn 13 brede scholen
De gewogen gemiddelde percentielscores van 4.0
opgenomen. Op basis van de totaal resultaten
(SE) en 3.0 (CE) voor alle vakken worden in het
per school (gebaseerd op een gewogen
bijzonder beïnvloed door de lagere scores op het
gemiddelde) moeten we constateren, dat
vak Duits (SE: 2) en de vakken Aardrijkskunde
slechts 4 scholen, te weten Carmel College
(CE: 2), Engels (CE: 1) en Frans (CE: 2).
Salland, Het Hooghuis, Pius X College en Twents
Bij de vakken Frans, Maatschappijleer en
Carmel College zowel voor het SE als het CE
Nederlands zijn de verschillen tussen de cijfers
percentielscores hebben gerealiseerd tussen
SE en CE respectievelijk -0.6, -1.2 en -0.6.
3.0 en 4.0. Met andere woorden een gemiddeld
Bij het vak Maatschappijleer is het landelijke
tot net bovengemiddeld resultaat. 2 scholen,
verschil tussen SE en CE overigens -0.7 (Carmel
Sg. St.-Canisius en Sg. Twickel hebben een
College Salland: -1.2).
percentielscore van respectievelijk 3,2 en 3,5
80
behaald op het CE, maar behalen op het SE
Carmelcollege Emmen
een percentielscore van 2,2 respectievelijk
De gewogen gemiddelde percentielscores van
2,8. De overige 8 scholen hebben een resultaat
2.9 (SE) en 2.4 (CE) voor alle vakken worden in
onder het landelijke gemiddelde. De verschillen
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
tussen de cijfers SE en CE variëren van 0,0 tot
op de vakken Aardrijkskunde (SE: 1 en CE: 1),
-0,4 (cijfer CE lager).
Frans (SE: 1), Economie (CE: 1), Engels (CE: 2) en Natuur- & Scheikunde (CE: 1).
De examenresultaten van het vmbo
Bij de vakken Aardrijkskunde, Economie,
per school en per vak
Frans, Natuur- & Scheikunde en Nederlands zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE
Bonhoeffer College
respectievelijk -0.6, -0.7, +1.1, -0.7 en -0.6.
De gewogen gemiddelde percentielscores van 2.5 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken worden in
Carmelcollege Gouda
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
De gewogen gemiddelde percentielscores van
op de vakken Maatschappijleer (SE: 2 en
2.5 (SE) en 2.3 (CE) voor alle vakken worden in
CE: 2), Nederlands (SE: 2), Wiskunde (SE: 2),
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
Economie (CE: 2), en Natuur- & Scheikunde
op de vakken Aardrijkskunde (zowel SE als
(CE: 2). Bij de vakken Economie en
CE: 2), Natuur- & Scheikunde (SE: 2 en CE: 1),
Maatschappijleer is het verschil tussen de
Wiskunde (SE: 1 en CE: 2) en de vakken Biologie
cijfers SE en CE respectievelijk -0.6 en -0.8.
(CE: 2), Frans (SE: 2) en Nederlands (CE: 2). Bij
Bij het vak Maatschappijleer is het landelijke
zowel Biologie als Nederlands is het verschil
verschil tussen SE en CE overigens -0.7
tussen de cijfers SE en CE -0.6.
(Bonhoeffer College: -0.8).
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Etty Hillesum Lyceum
de vakken Duits, Frans en Nederlands is de
De gewogen gemiddelde percentielscores van
percentielscore 2 (SE). De overige 3 vakken
1.7 (SE) en 2.9 (CE) voor alle vakken worden in
hebben een percentielscore van 1 (SE).
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
Wat het CE betreft heeft het vak Nederlands
bij het SE op 8 van de 10 vakken.
een score van 1 (CE). De vakken Economie en
Alleen voor de vakken Frans en Maatschappij
Wiskunde 2 (CE). De vakken Aardrijkskunde en
leer is de percentielscore 3 (SE). Voor de
Engels hebben een score van respectievelijk
vakken Engels en Natuur- & Scheikunde is de
4 en 5 (CE). De overige 4 vakken hebben een
percentielscore 2 (SE). De overige 6 vakken
score van 3 (CE). Bij het vak Nederlands is het
hebben een percentielscore van 1 (SE).
verschil tussen de cijfers SE en CE -0.7.
Wat het CE betreft heeft het vak Biologie een 1 (CE). De vakken Aardrijkskunde en Economie
Pius X College
4 (CE). De overige 7 vakken hebben een score
De gewogen gemiddelde percentielscores
van 3 (CE). Bij de vakken Duits, Economie en
van 3.1 (SE) en 3.0 (CE) voor alle vakken
Maatschappijleer zijn de verschillen tussen
zijn gemiddeld. Voor het vak Biologie is de
de cijfers SE en CE respectievelijk +0.8, +0.6
percentielscore 2 (SE) en 2 (CE). De vakken
en -0.7. Bij het vak Maatschappijleer is het
Natuur- & Scheikunde en Nederlands hebben
landelijke verschil eveneens -0.7.
voor het SE een score van respectievelijk 2 en 1. Het verschil tussen de gemiddelde cijfers
Het Hooghuis
SE en CE bedroeg bij Frans -0.7. Bij het vak
De gewogen gemiddelde percentielscores
Maatschappijleer is het verschil -0.4 tegenover
van 3.7 (SE) en 3.4 (CE) voor alle vakken zijn
het landelijke cijfer -0.7.
bovengemiddeld. Alleen voor het vak Frans is de percentielscore 4 (SE) en 1 (CE). Het
Sg. St.-Canisius
deelnamepercentage bedroeg hier 2. Het
De gewogen gemiddelde percentielscores van
verschil tussen de gemiddelde cijfers SE en CE
2.2 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken worden in
bedroeg bij Frans -1.5.
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores bij het SE op 5 van de 9 vakken. Voor de vakken
Maartenscollege
Duits, Frans en Nederlands is de score 2 (SE).
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De vakken Engels en wiskunde hebben een
2.2 (SE) en 2.8 (CE) voor alle vakken worden in
score van 1 (SE). Bij het CE heeft het vak Engels
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
een score van 2. De overige vakken hebben
bij het SE op 6 van de 9 vakken, en bij CE bij
3 of hoger bij het CE (het vak Duits een score
3 van de 9 vakken.
van 5). Het verschil tussen de gemiddelde
Alleen voor de vakken Engels, Natuur- &
cijfers SE en CE bedroeg bij Duits +0.8
Scheikunde en Wiskunde zijn de percentiel scores respectievelijk 4, 3 en 3 (SE). Voor
81
’09 Jaarverslag
KSG Marianum
Twents Carmel College
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De gewogen gemiddelde percentielscores
3.1 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden
van 3.2 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken
in het bijzonder beïnvloed door de lagere
zijn bovengemiddeld. Alleen voor het vak
scores bij het CE op 4 van de 8 vakken. Voor de
Aardrijkskunde zijn de percentielscores 2(SE) en
vakken Economie, Engels, Maatschappijleer en
2 (CE). Het deelnamepercentage bedroeg hier
Nederlands is de score 2 (CE). Bij het SE scoren
12. Het verschil tussen de gemiddelde cijfers
Economie en Maatschappijleer ook 2 (SE). Bij
SE en CE bedroeg bij Maatschappijleer -1.1
de vakken Maatschappijleer en Nederlands zijn
(landelijke cijfer -0.7).
de verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE en CE respectievelijk -0.8 en -0.7 (De landelijke
De examenresultaten van havo
verschillen zijn -0.7 en -0.4).
In de overzichten zijn 14 brede scholen opgenomen. Op basis van de totaal resultaten
82
Sg. De Grundel
per school (gebaseerd op een gewogen
De gewogen gemiddelde percentielscores van
gemiddelde) moeten we constateren, dat
2.0 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden
slechts 3 scholen, te weten Carmelcollege
in het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
Emmen, Maartenscollege en Twents Carmel
bij het SE voor de vakken Biologie
College zowel voor het SE als het CE
(SE: 2), Maatschappijleer (SE: 1), Nederlands
percentielscores hebben gerealiseerd tussen
(SE: 1) en Wiskunde (SE;2) en wat CE betreft
3.1 en 3.8. Met andere woorden een gemiddeld
voor de vakken Aardrijkskunde (CE: 2) en
tot net bovengemiddeld resultaat. 4 scholen,
Nederlands (CE: 1). Bij het vak Aardrijkskunde is
Carmel College Salland, Etty Hillesum Lyceum,
het verschil tussen de gemiddelde cijfers SE en
Sg. Augustinianum en Sg. Twickel hebben
CE -0.8 (landelijke verschil -0.3).
percentielscores van respectievelijk 3.4, 3.2, 3.3 en 3.3 behaald op het CE, maar behalen
Sg. Twickel
op het SE percentielscores van respectievelijk
De gewogen gemiddelde percentielscores
2.9, 2.8, 2.6 en 2.7. Drie scholen, Het Hooghuis,
van 2.8 (SE) en 3.5 (CE) voor alle vakken
Pius X College en Sg. De Grundel behalen
worden in het bijzonder beïnvloed door
percentielscores van respectievelijk 3.1,
de lagere scores bij het SE voor de vakken
3.1 en 3.3 op het SE, maar behalen op CE
Engels (SE: 2) en Nederlands (SE: 2). Bij het
respectievelijk 2.8, 2.8 en 2.7. De overige
CE is voor het vak Frans de score 2 (CE). Bij
4 scholen hebben een resultaat onder het
de vakken Aardrijkskunde en Frans zijn de
landelijke gemiddelde. De verschillen tussen de
verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE
cijfers SE en CE variëren van +0.1 tot -0.4.
en CE respectievelijk -0.7 en -0.8 (landelijke verschillen respectievelijk -0.3 en -0.4).
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
De examenresultaten van het havo
Carmelcollege Gouda
per school en per vak
De gewogen gemiddelde percentielscores van 2.7 (SE) en 2.4 (CE) voor alle vakken worden in
Bonhoeffer College
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores op
De gewogen gemiddelde percentielscores van
de vakken Aardrijkskunde (zowel SE als CE: 1),
2.9 (SE) en 2.9 (CE) voor alle vakken worden in
Biologie (SE: 1 en CE: 2), Culturele en Kunstzinnige
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
vorming (CE: 2), Economie (zowel SE als CE: 1),
op de vakken Engels (SE: 1), Frans (SE: 2) en
Geschiedenis (CE: 2), Management & Organisatie
Maatschappijleer (SE: 1) en Maatschappijleer
(CE: 2) en Wiskunde A (CE: 1). De verschillen
(CE: 1) en Management & Organisatie (CE: 2).
tussen de cijfers SE en CE zijn voor de volgende
Bij de vakken Maatschappijleer en Nederlands
vakken groot: Aardrijkskunde (-0.6), Culturele en
zijn de verschillen tussen de cijfers SE en
Kunstzinnige vorming (-0.8), Duits (-0.6), Frans
CE respectievelijk -1.1 en -0.6 (landelijke
(-0.7), Natuurkunde (-0.6) en Wiskunde A (-1.0).
verschillen zijn respectievelijk -0.5 en-0.5). Etty Hillesum Lyceum Carmel College Salland
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De gewogen gemiddelde percentielscores van
2.8 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken worden in
2.9 (SE) en 3.4(CE) voor alle vakken worden in
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores bij
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
het SE voor de vakken Culturele en Kunstzinnige
op de vakken Aardrijkskunde (SE: 2), Engels
vorming (SE: 2), Frans (SE: 2), Management &
(SE: 2) en Management & Organisatie (SE: 2). Bij
Organisatie (SE: 2) en Scheikunde (SE: 1). Bij de
de vakken Culturele en Kunstzinnige vorming,
vakken Management & Organisatie en Wiskunde
Duits, Management & Organisatie en Wiskunde
A zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE
A zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE
respectievelijk +0.9 en +0.6.
respectievelijk -0.8, -0.6, +1.1 en +0.9. Het Hooghuis Carmelcollege Emmen
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De gewogen gemiddelde percentielscores van
3.1 (SE) en 2.8 (CE) voor alle vakken worden in
3.2 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken zijn net
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
bovengemiddeld. Lagere scores zijn er voor de
bij de vakken Aardrijkskunde (SE: 2), Duits (SE:
vakken Culturele en Kunstzinnige vorming
1) en Economie (SE: 2), evenals voor de vakken
(SE: 1), Frans (SE: 2 en CE: 1) en Natuurkunde
Biologie (CE: 2), Engels (CE: 2), Geschiedenis
(CE: 2). Bij de vakken Engels, Frans en Wiskunde
(CE: 2) Natuurkunde (CE: 2), Scheikunde (CE: 1)
A zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE
en Wiskunde A (CE: 2). Bij de volgende vakken
respectievelijk -0.7, -0.7, en +0.7.
zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE groot: Biologie (-0.7), Economie (+0.6), Engels (-0.6), Geschiedenis (-0.8) en Scheikunde (-0.8).
83
’09 Jaarverslag
Maartenscollege
KSG Marianum
De gewogen gemiddelde percentielscores
De gewogen gemiddelde percentielscores van
van 3.4 (SE) en 3.8 (CE) zijn bovengemiddeld.
2.9 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden
Lagere scores zijn er voor de vakken
in het bijzonder beïnvloed door de lagere
Aardrijkskunde (SE: 2), Biologie (SE: 1) en
scores bij de vakken Culturele en Kunstzinnige
Management & Organisatie (SE: 1). Bij de
vorming (CE: 2), Engels (SE: 1 en CE: 2), Frans
volgende vakken zijn de verschillen tussen de
(SE: 2), Management & Organisatie (SE: 2) en
cijfers SE en CE groot: Biologie (+0.6), Engels
Nederlands (CE: 1). Bij de vakken Culturele en
(-0.7), Frans (-0.6), Management & Organisatie
Kunstzinnige vorming, Duits en Nederlands zijn
(+0.8) en Nederlands (-0.6).
de verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE en CE respectievelijk -1.0, -1.1 en -0.9.
Pius X College
84
De gewogen gemiddelde percentielscores van
Sg. Augustinianum
3.1 (SE) en 2.8 (CE) voor alle vakken worden in
De gewogen gemiddelde percentielscores van
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
2.6 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken worden
bij de vakken Aardrijkskunde (SE;2 en CE: 1),
in het bijzonder beïnvloed door de lagere
Economie (SE: 1) Engels (CE: 1), Nederlands
scores bij de vakken Aardrijkskunde (CE: 1),
(SE: 2) en Wiskunde A (CE: 2). Bij de volgende
Engels (SE: 2), Geschiedenis (SE: 2 en CE: 1),
vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE
Management & Organisatie (SE: 1), Natuurkunde
en CE groot: Aardrijkskunde (-0.8), Culturele
(SE: 1), Nederlands (SE: 1), Scheikunde (SE: 1)
en Kunstzinnige vorming (-1.0), Economie
en Wiskunde A (CE: 2). Bij de volgende vakken
(+0.8), Engels (-0.7), Geschiedenis (+0.6) en
zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE
Management & Organisatie (-0.8).
groot: Aardrijkskunde (-1.4), Duits (-0.7), Engels (+0.7), Natuurkunde (+0.6) en Scheikunde (+0.7).
Sg. St.-Canisius De gewogen gemiddelde percentielscores van
Sg. De Grundel
2.6 (SE) en 2.9 (CE) voor alle vakken worden in
De gewogen gemiddelde percentielscores van
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
3.3 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken worden in
bij de vakken Economie (SE: 1), Engels (CE:
het bijzonder beïnvloed door de lagere scores
1), Frans (SE: 1), Management en Organisatie
bij de vakken Economie (CE: 1), Engels (SE: 2
(SE: 2) en Wiskunde A (SE: 2). Bij de volgende
en CE: 1), Frans (CE;2), Geschiedenis (CE: 2) en
vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE
Management & Organisatie (SE: 1 en CE: 2). Bij
en CE groot: Economie (+0.7), Engels (-0.8),
de volgende vakken zijn de verschillen tussen
Geschiedenis (+0.6), Management & Organisatie
de cijfers SE en CE groot: Aardrijkskunde (-0.7),
(+0.7), Nederlands (-0.6) en Wiskunde A (+0.7).
Culturele en Kunstzinnige vorming (-0.8), Duits (-0.7), Economie (-0.6), Frans (-0.6), Nederlands (-0.6) en Wiskunde A (+0.6).
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Sg. Twickel
op het SE percentielscores van respectievelijk
De gewogen gemiddelde percentielscores van
2.8, 2.8, 2.6 en 2.7. KSG Marianum behaalt een
2.7 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken worden in
percentielscore van 3.1 op het SE, maar behaalt
het bijzonder be誰nvloed door de lagere scores
op CE 2.6. De overige scholen 4 scholen hebben
bij het SE voor de vakken Aardrijkskunde
een resultaat onder het landelijke gemiddelde.
(SE: 1), Biologie (SE: 1), Culturele en
De verschillen tussen de cijfers SE en CE
Kunstzinnige vorming (SE: 2), Frans (SE: 1),
varieert van -0.2 tot -0.9.
Natuurkunde (SE: 2) en Wiskunde B (SE;1). De verschillen tussen de gemiddelde cijfers
De examenresultaten van het vwo
SE en CE bij Natuurkunde en Wiskunde B zijn
per school en per vak
respectievelijk +1.0 en +0.7. Bonhoeffer College Twents Carmel College
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De gewogen gemiddelde percentielscores
3.1 (SE) en 3.0 (CE) zijn gemiddeld. Voor het
van 3.1 (SE) en 3.6 (CE) voor alle vakken
vak Latijn is de percentielscore 2 voor SE.
zijn bovengemiddeld. Alleen voor het vak
Bij de volgende vakken zijn de verschillen
Aardrijkskunde bij het SE is de percentielscore
tussen de cijfers SE en CE groot: Duits (-0.8),
2. Bij de volgende vakken zijn de verschillen
Engels (-0.7), Geschiedenis (-0.6), Grieks
tussen de cijfers SE en CE groot: Economie
(-0.6), Maatschappijleer (-0.7), Management &
(+0.8), Frans (-0.6), Wiskunde A (+0.8) en
Organisatie (-0.7) en Natuurkunde (-0.7).
Wiskunde B (+0.7). Carmel College Salland
De examenresultaten van het vwo
De gewogen gemiddelde percentielscores van
In de overzichten zijn 14 brede scholen
2.5 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken worden
opgenomen. Op basis van de totaal resultaten
met name be誰nvloed door de lagere scores op
per school (gebaseerd op een gewogen
de vakken Economie (SE: 2), Engels (CE: 1),
gemiddelde) moeten we constateren, dat
Frans (SE: 1), Geschiedenis (SE: 1), Grieks
slechts 4 scholen, te weten Bonhoeffer College,
(zowel SE als CE 2), Latijn (CE: 2), Management
Carmelcollege Emmen, Etty Hillesum Lyceum
& Organisatie (SE: 1) en Nederlands (CE: 2). Bij
en Sg. Augustinianum zowel voor het SE als
de volgende vakken zijn de verschillen tussen
het CE percentielscores hebben gerealiseerd
de cijfers SE en CE groot: Duits (-0.6), Economie
tussen 3.0 en 3.6. Met andere woorden een
(+0.6), Engels (-0.9), Grieks (-0.9), Latijn
gemiddeld tot net bovengemiddeld resultaat.
(-1.1), Nederlands (-0.7), Wiskunde A (-0.7) en
Vier scholen, Het Hooghuis, Maartenscollege,
Wiskunde B (-0.6).
Pius X College en Sg. Twickel hebben percentielscores van respectievelijk 3.2, 3.4, 3.3 en 3.4 behaald op het CE, maar behalen
85
’09 Jaarverslag
Carmelcollege Emmen
Het Hooghuis
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De gewogen gemiddelde percentielscores van
3.6 (SE) en 3.5 (CE) voor alle vakken zijn net
2.8 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken worden
bovengemiddeld. Lagere scores zijn er voor de
met name beïnvloed door de lagere scores bij
vakken Scheikunde (SE: 1) en Natuurkunde
de vakken Aardrijkskunde (SE: 1), Economie
(CE: 2). Bij de volgende vakken zijn de
(SE: 1) en Wiskunde A (SE: 2). Bij de volgende
verschillen tussen de cijfers SE en CE groot:
vakken zijn de verschillen tussen de cijfers
Duits (-0.6), Economie (-0.6), Engels (-0.8),
SE en CE groot: Aardrijkskunde (+0.8), Engels
Geschiedenis (-1.3 en Natuurkunde (-0.8).
(-0.8), Geschiedenis (-0.7), Latijn (-1.0),
Het CvB constateert dat de scherpere focus
Management & Organisatie (-0.6), Scheikunde
op de examenresultaten (naar aanleiding van
(-0.6) en Wiskunde B (-1.1).
kritische opmerkingen van de Inspectie), snel tot resultaat leidt.
Maartenscollege De gewogen gemiddelde percentielscores van
86
Carmelcollege Gouda
2.8 (SE) en 3.4 (CE) voor alle vakken worden
De gewogen gemiddelde percentielscores
met name beïnvloed door de lagere scores
van 2.6 (SE) en vooral 1.8 (CE) zijn slecht.
bij de vakken Aardrijkskunde (SE: 2), Biologie
Met uitzondering van het vak Latijn hebben
(CE: 2), Geschiedenis (SE: 2), Management &
alle vakken of voor SE of voor CE een
Organisatie (zowel SE als CE: 1), Natuurkunde
percentielscore lager dan 3. Van 15 vakken
(SE: 1) en Wiskunde B (SE: 2). Bij de volgende
hebben 8 vakken voor het CE een score van 1,
vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE
en twee vakken een score van 2. Bij 10 van de
en CE groot: Biologie (-0.6), Engels (-0.7), Grieks
15 vakken zijn de verschillen van de gemiddelde
(+0.7), en Management & Organisatie (-0.8).
cijfers tussen SE en CE kleiner dan -0.5 of groter dan +0.5. Het grootste verschil is voor het vak
Pius X College
Grieks (-3.0).
De gewogen gemiddelde percentielscores van 2.6 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken worden
Etty Hillesum Lyceum
met name beïnvloed door de lagere scores
De gewogen gemiddelde percentielscores van
bij de vakken Aardrijkskunde (SE: 2 en CE: 2),
3.3 (SE) en 3.2 (CE) zijn net bovengemiddeld.
Economie (SE: 1 en CE: 2), Geschiedenis (SE: 2),
Alleen het vak Aardrijkskunde heeft voor het
Grieks (SE: 2), Latijn (CE: 2), Nederlands (SE: 1)
SE een percentielscore 2. Bij de vakken Duits,
en Scheikunde (SE: 2). Bij de volgende vakken
Geschiedenis en Natuurkunde zijn de verschillen
zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE
tussen de cijfers SE en CE respectievelijk -0.9,
groot: Aardrijkskunde (-0.7), Frans (-0.8), Grieks
-1.0 en -0.7.
(+0.8), en Latijn (-1.1).
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Sg. St.-Canisius
Sg. De Grundel
De gewogen gemiddelde percentielscores
De gewogen gemiddelde percentielscores
van 2.3 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken
van 2.8 (SE) en 2.2 (CE) voor alle vakken zijn
ligt beneden het gemiddelde. Bij 8 van de
slecht. Slechts bij 5 van de 16 vakken zijn de
13 vakken is voor SE de percentielscore 2.
percentielscores bij SE en CE 3 of 4. Bij
Voor CE zijn de percentielscores slecht bij
11 vakken zijn de percentielscores of bij SE of
Economie (CE: 2), Engels (CE: 1), Frans (CE:
bij CE lager dan 3. Voor CE zijn van de 8 laag
2), en Nederlands (CE: 1). Bij de volgende
scorende vakken 5 vakken met een score van
vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE
1. Bij 10 van de 16 vakken zijn de verschillen
en CE groot: Duits (-0.8), Engels (-1.0), Frans
tussen de cijfers SE en CE groot en variëren van
(-0.9), Nederlands (-0.7), Wiskunde A (+0.6) en
-0.7 tot -1.6.
Wiskunde B (+0.6). Sg. Twickel KSG Marianum
De gewogen gemiddelde percentielscores van
De gewogen gemiddelde percentielscores van
2.7 (SE) en 3.4 (CE) voor alle vakken worden
3.1 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden
met name beïnvloed door de lagere scores bij
met name beïnvloed door de lagere scores voor
het SE voor de vakken Aardrijkskunde
CE bij de vakken Economie (CE: 2), Engels (CE:
(SE: 2), Biologie (SE: 2 en CE: 2), Engels (SE: 2),
2), Natuurkunde (CE: 2), Nederlands (CE: 1) en
Frans (SE: 2), Natuurkunde (SE: 2), Scheikunde
Wiskunde B (CE: 2). Bij 9 van de 15 vakken zijn
(CE: 1) en Wiskunde B (SE: 2). De verschillen
de verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE
tussen de gemiddelde cijfers SE en CE zijn
en CE groot en variëren van -0.6 tot -1.3.
bij de volgende vakken groot Geschiedenis (-0.9), Maatschappijleer (-0.8), Management &
Sg. Augustinianum
Organisatie (-0.6) en Scheikunde (-1.1).
De gewogen gemiddelde percentielscores van 3.4 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken
Twents Carmel College
liggen net bovengemiddeld. Bij SE worden de
De gewogen gemiddelde percentielscores
percentielscores met name beïnvloed door
van 2.9 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken zijn
de lagere scores bij de vakken Economie
beneden het gemiddelde en worden met name
(SE: 2), Grieks (SE: 2) en Scheikunde (SE: 1).
beïnvloed door lagere scores bij de vakken
Bij de volgende vakken zijn de verschillen
Biologie (CE: 2), Engels (CE: 2), Geschiedenis
tussen de cijfers SE en CE groot: Frans (-0.7),
(CE: 2), Management & Organisatie (CE: 1) en
Geschiedenis (-1.0), Grieks (+1.0) en Nederlands
Nederlands (zowel SE als CE 2). Bij de volgende
(-0.8).
vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE groot: Biologie (-0.7), Duits (-0.8), Engels (-0.6), Geschiedenis (-1.0), Grieks (-0.6), Latijn (-0.9) en Nederlands (-0.6).
87
’09 Jaarverslag
Ingezette verbeteracties
Het Hooghuis
Welke acties hebben instellingen genomen naar
De locaties hebben een analyse uitgevoerd. In
aanleiding van de examenresultaten?
het bijzonder voor de locatie Ravenstein is een gedegen plan van aanpak gemaakt gericht op
Bonhoeffer College
resultaatverbetering.
In de managementcontracten met de locatie directeuren zijn afspraken gemaakt gericht op
Maartenscollege
de verbetering van de resultaten.
Een analyse van de cijfers heeft plaatsgevonden. Waar nodig leidt dit tot gerichte actie.
Carmel College Salland De instelling heeft een grondige analyse
Pius X College
uitgevoerd. Door de sectorleiding zijn
Per vak worden de cijfers van de afgelopen
gesprekken gevoerd met sectie(leider)s om
3 jaar geanalyseerd en waar opportuun worden
de verschillen te benoemen, te zoeken naar
afspraken gemaakt ter verbetering.
verklaringen en aanpassingen om verschillen tot
88
aanvaardbare proporties terug te brengen.
Sg. St.-Canisius De locatiedirecteuren hebben inmiddels alle
Carmelcollege Emmen
cijfers SE en CE per vak van de afgelopen 5 jaar
De analyses van de verschillen zijn per vak
verzameld en intern vindt een analyse plaats,
uitgewerkt. Gerichte actie ter verbetering was
waarop gericht actie zal plaatsvinden waar dit
al gaande.
opportuun is.
Carmelcollege Gouda
KSG Marianum
De instelling heeft een grondige analyse
Voor de locatie Lichtenvoorde (vmbo) zijn
gemaakt over de afgelopen jaren. De analyses
grondige analyses gemaakt en zijn maatregelen
en heroriëntatie leiden in maart 2010 tot
genomen ter verbetering van de resultaten.
een plan van aanpak. De doelstellingen voor slagingspercentages zijn duidelijk en liggen
Sg. Augustinianum
voor havo en vwo fors boven de behaalde
De analyse van de verschillen heeft
slagingspercentages.
plaatsgevonden.
Etty Hillesum Lyceum
Twents Carmel College
Op het vmbo worden gesprekken gevoerd met
Gedegen analyses zijn voor handen. De
secties, teams en individuele docenten gericht op
instelling wil met opbrengstgericht onderwijs
het verbeteren van de resultaten. Wat havo en
bovengemiddeld scoren, hetgeen zich vertaalt
vwo betreft zijn de resultaten goed in beeld en
in CE-cijfers die allen boven het landelijk
geanalyseerd. Waar nodig zijn verbeterprogramma’s
gemiddelde liggen.
afgesproken met de docenten.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
De doorstroomcijfers waren als volgt:
De gegevens inzake instroom, doorstroom en uitstroom van leerlingen kunnen als volgt worden weergegeven:
IDU (In-, Door- en Uitstroomgegevens van leerlingen) Stichting Carmelcollege (exclusief PRO-leerlingen)
89
’09 Jaarverslag
Voor de toelichting op dit overzicht wordt verwezen naar hetgeen is vermeld in bijlage 11 van dit jaarverslag. Het aantal bevorderde leerlingen per leerjaar is met uitzondering van havo-4 afgenomen ten opzichte van de doorstroompercentages van het schooljaar 2007/2008. Het meest opvallende is de lagere doorstroom van vwo-5. Hier is sprake van een verschil van 4.7 procentpunt. Opvallend blijft ook het hoge percentage niet bevorderde leerlingen van havo-4. De onderstaande tabel geeft de verschillen in procentpunten weer.
Bevorderden
90
08/09
07/08
verschil
leerjaar 1
97.8%
98.1%
0.3
leerjaar 2
96.0%
96.5%
0.5
vmbo-3
94.8%
95.7%
0.9
havo-3
91.4%
92.9%
1.5
vwo-3
97.6%
98.0%
0.4
havo-4
85.9%
85.5%
0.4
vwo-4
90.7%
91.4%
-0.7
vwo-5
90.2%
94.9%
-4.7
Uit het IDU-overzicht blijkt een totale uitstroom Overig 31 juli 2009 van 1.185 leerlingen. Deze leerlingen vertrokken om uiteenlopende redenen. Vertrokken per einde schooljaar 2008-2009 in verband met: Andere school/opleiding Buitenland
812 34
Verhuizing
53
Opleiding afgebroken
23
Werken, einde uitwisseling, jeugdinrichting
12
Overig
39
Onbekend
212 1.185
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Opbrengstenkaart
91
’09 Jaarverslag
Uit voorgaand overzicht blijkt dat de Inspectie
Van KSG Marianum heeft de locatie
aan 4 locaties het oordeel zwak heeft gegeven.
Lichtenvoorde het oordeel zwak gekregen. Ook
Carmelcollege Emmen heeft voor het vwo
hier is een plan van aanpak opgesteld. Uit de
dit oordeel gekregen. De instelling heeft een
analyse van de cijfers blijkt een stijging van
gedegen plan van aanpak opgesteld om dit
de resultaten. Het is wel noodzakelijk deze
resultaat te verbeteren en werkt hard aan de
trend vast te houden. Ook hier zal het CvB de
uitvoering van het plan. De examenresultaten
ontwikkelingen volgen.
waren in ieder geval bemoedigend. De percentielscores waren voor SE: 3.6 en voor
De Scholingsboulevard Enschede, waarin
CE: 3.5. Een bovengemiddeld resultaat. De
het Bonhoeffer College participeert, heeft
verwachting is, dat een volgend oordeel weer
zowel voor vmbo-bb als vmbo-kb het oordeel
voldoende zal zijn.
onvoldoende gekregen. Het Inspectierapport was genuanceerd en
92
De locatie De Boerhaave van het Etty Hillesum
gaf duidelijk aan dat op tal van terreinen
Lyceum heeft het oordeel zwak gekregen voor
vooruitgang was geboekt, maar dat er tevens
zowel havo als vwo. Het CvB heeft met de
een fors aantal aandachtspunten ligt, met
eindverantwoordelijk schoolleider afspraken
name rond kwaliteitszorg. In de hectiek van de
gemaakt voor een plan van aanpak dat
afgelopen periode is het voor het bestuur SBE
vervolgens met de inspectie is doorgesproken.
en management een bewuste keuze geweest eerst zorg te dragen voor een goed verloop
Ook de locatie Ravenstein van het Hooghuis
van de dagelijkse gang van zaken (veiligheid,
heeft het oordeel zwak gekregen. Ravenstein
roosters, zorg, lesuitval etc.).
heeft een uitvoerige analyse gemaakt op basis waarvan een plan van aanpak is gemaakt. Het CvB zal de ontwikkelingen volgen.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Aantal leerlingen
93
’09 Jaarverslag
Het aantal leerlingen nam af met 22 tot 35.369, een niet noemenswaardige wijziging. Op de meeste scholen was sprake van een geringe toename. Op 5 scholen nam het aantal leerlingen af, te weten: • Bonhoeffer College, een daling van 71 leerlingen (1.8% lager dan in 2008); • Carmelcollege Emmen, een daling van 107 leerlingen (9.0% lager dan in 2008);
94
• Carmelcollege Gouda, een daling van 116 leerlingen (7.3% lager dan in 2008); • Maartenscollege, een daling van 39 leerlingen (2.5% lager dan in 2008); • Sg. Twickel, een daling van 69 leerlingen, (2.9% lager dan in 2008).
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
De belangrijkste verschillen ten opzichte van 2008 betreffen:
Minder leerlingen basisvorming lwoo
- 123
vmbo overig
- 341
lyceum
- 1.048
- 1.512
Meer leerlingen basisvorming overig vmbo lwoo havo
127 68 328
gymnasium
97
atheneum
791
tweetalig onderwijs
3
internationale school
2
praktijkonderwijs
28
vavo
46
1.490
- 22
95
’09 Jaarverslag
Leerlingenzorg
De ontwikkeling van de leerlingenzorg zal, ook nu de toekomst van Passend Onderwijs onzeker
Het CvB heeft ten behoeve van het
is geworden, een belangrijk speerpunt zijn de
stichtingsbeleid in het najaar van 2009 op het
komende jaren.
Etty Hillesum Lyceum een onderzoek laten uitvoeren naar de effecten en opbrengsten
Het uitdagen van begaafde leerlingen en
van leerwegondersteuning. De resultaten van
leerlingen die meer willen is onderkend, maar
dit onderzoek bieden vele aanknoping- en
de onderwerpen excelleren, aandacht voor
aandachtspunten. Er zal veel gedaan moeten
talent en talentoptimalisatie staan in het
worden aan de verdere professionalisering
algemeen nog in de kinderschoenen. Er zal
van de docenten. Zeker nu duidelijk wordt
meer aandacht moeten worden besteed aan de
dat de middelen voor het speciaal onderwijs
talentontwikkeling van leerlingen.
beperkt zullen gaan worden, zullen zij beter
96
toegerust moeten zijn op leerlingen die nu
Ten aanzien van het aantal zorgleerlingen kan
aangewezen zullen zijn op speciaal onderwijs.
het volgende overzicht worden gegeven:
Daarnaast is een belangrijk aandachtspunt de positiebepaling van teamleider en
Zorgleerlingen (lwoo + pro)
zorgcoĂśrdinator. Het rapport zal in 2010 met
1-10-2005
5.346
de eindverantwoordelijke schoolleiders worden
1-10-2006
5.763
16%
besproken.
1-10-2007
6.128
17%
1-10-2008
6.174
17%
1-10-2009
6.147
17%
De leerlingenzorg bij de instellingen is op een goed niveau. Diverse instellingen hebben met andere scholen plannen opgesteld om tot een samenhangend beleid te komen. Hier en daar zijn met samenwerkingsverbanden reboundvoorzieningen ontstaan.
15%
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
97
’09 Jaarverslag
Maatschappelijke stages
instellingen zeer belangrijk wordt gevonden. Een aantal instellingen gaf bovendien aan
Diverse instellingen zijn bezig met de
dat de levering beter was dan voorgaande
voorbereidingen van de maatschappelijke
jaren. Ook vier instellingen met een intern
stages. Sommige zijn in de fase van opbouw,
boekenfonds hebben aangegeven dat de
andere in de fase van implementatie.
levering van de boeken nog nooit zo goed is geweest als in het afgelopen jaar. Het was nog strakker georganiseerd dan andere jaren.
Leermiddelen
• De gemiddelde pakketprijs per leerling (vergoeding € 321,50) van onze Stichting ligt op
98
Met ingang van het schooljaar 2009/2010
€ 278,31. De verklaring hiervoor is dat wij een
hebben onze leerlingen hun leerboeken
zeer gunstige prijs hebben gecontracteerd,
van Van Dijk Educatie ontvangen. Dat is het
zowel op het intern als extern boekenfonds.
resultaat van de Europese aanbesteding van
Het huurpercentage voor het extern boeken
leermiddelen die op 13 januari 2009 met succes
fonds ligt met 35% op een gemiddeld laag
is afgerond. De Adviescommissie Europees
niveau ten opzichte van huurpercentages die
aanbesteden heeft in de periode van oktober
worden berekend binnen andere instellingen
2009- december 2009 de daadwerkelijke
uit het voortgezet onderwijs.
levering van de boeken door Van Dijk
• Van Dijk Educatie kan terugkijken op
Educatie, geëvalueerd. Voor deze evaluatie
een goed jaar. De instellingen hebben
heeft de commissie vragenlijsten verstuurd
volgens Van Dijk Educatie allemaal goed
aan alle boekenfondscoördinatoren van de
meegewerkt en dit heeft er onder andere
instellingen. Daarnaast heeft de commissie in
voor gezorgd dat de juiste leermiddelen op
samenwerking met Van Dijk Educatie regionale
de juiste plaats en tijd geleverd zijn. Ook de
evaluatiebijeenkomsten georganiseerd voor
retourzending bij foutief bestelde boeken
zowel de schoolleiders als de boekenfonds
verliep probleemloos.
coördinatoren. Uit deze evaluatie zijn de volgende conclusies getrokken:
• Volgens van Dijk heeft onze Stichting een goed bestek geleverd in verhouding tot andere bestekken. Goed betekent onder andere een
• Van Dijk heeft aangegeven dat de levering
concreet programma van eisen en wensen en
van de boeken voor het extern boekenfonds
een heldere scheiding tussen de percelen van
en intern boekenfonds uiterlijk in week 0
een intern en extern boekenfonds.
op ongeveer 98% lag. Een nog niet eerder
• Door één instelling is aangegeven dat er
bereikt percentage. De tijdige Europese
een goede overeenkomst is gesloten over
aanbesteding heeft hiertoe bijgedragen.
de overname van de boeken. Dit betrof een
Leerlingen hebben de leermiddelen gekregen
instelling die van een extern boekenfonds
op het afgesproken moment, wat door de
over is gegaan naar een intern boekenfonds.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Behalve conclusies heeft de evaluatie ook
schooljaar 2008-2009 zijn uitgevoerd. Het
een aantal aanbevelingen opgeleverd. Deels
doel van de bijeenkomst in november was het
hebben deze aanbevelingen betrekking
verkennen van beelden en opvattingen om
op verbeterpunten in de logistiek,
aan de hand daarvan richting te geven aan
gebruikersvriendelijkheid van software en
beleidsontwikkeling. Daarnaast verwachtte de
koppelingen tussen computersystemen.
werkgroep dat deze externe partijen op basis
Afspraken hierover zijn gemaakt. Maar ook
van een vooraf verstrekte casusbeschrijving van
zijn door Van Dijk adviezen verstrekt die
onze Stichting:
betrekking hebben op de efficiency bij het gebruik van leermiddelen, de financiële en administratieve verwerking en het faciliteren van boekenfondscoördinatoren.
• advies zouden geven over leermiddelenbeleid binnen de Stichting; • richtlijnen zouden aanbieden; • zouden meedenken vanuit verschillende
Zowel de Europese aanbesteding als de
invalshoeken en zouden reflecteren op onze
uitvoering van de gesloten overeenkomst door
specifieke situatie.
Van Dijk Educatie en onze instellingen stemmen tot tevredenheid.
Tegelijkertijd heeft in november 2009 voor het eerst binnen de Stichting een ict-conferentie
Toekomstig beleid leermiddelen
plaatsgevonden. De werkgroep leermiddelen
Inmiddels is in het schooljaar 2008-2009 de
werd gevraagd hieraan een bijdrage te leveren.
Europese aanbesteding van leermiddelen
Deze ict-conferentie heeft de werkgroep
(het korte termijnperspectief) voor alle
leermiddelen als een kans opgepakt om mensen
leerlingen binnen de Stichting Carmelcollege
vanuit het primaire proces mee te laten denken
afgerond en kan de focus gelegd worden op
over ons langere termijnperspectief. Daarvoor
het lange termijnperspectief. Om te werken
heeft de werkgroep leermiddelen besloten
aan dit lange termijnperspectief, is door
om niet alleen aan de externe partijen tijdens
de werkgroep leermiddelen in november
de verkenmiddag de casusbeschrijving van
2009 een verkenmiddag georganiseerd.
onze Stichting voor te leggen, maar ook aan
Verschillende externe partijen (Kennisnet,
de deelnemers van de ict-conferentie om op
SLO en Microweb Edu) zijn ingegaan op een
deze manier inzicht te krijgen wat er binnen
aantal Carmelspecifieke vraagstukken. Deze
de instellingen speelt, maar ook waar de
vragen kwamen voort uit discussies tijdens
behoeften en wensen liggen ten aanzien van
de overlegvergaderingen met de centrale
het leermiddelenbeleid binnen de Stichting.
directies en het CvB, uit de bijeenkomsten van de werkgroep leermiddelen, maar ook uit de resultaten van een inventarisatie en een verdiepend onderzoek, die beide in het
99
’09 Jaarverslag
Zowel uit de verkenmiddag als de ict-
Deze gemeenschappelijke uitgangspunten
conferentie zijn de volgende gemeen
sluiten aan bij de conclusies uit de eerder
schappelijke uitgangspunten naar voren
gedane inventarisatie en het verdiepend
gekomen:
onderzoek, die beide in het schooljaar 2008-2009 zijn uitgevoerd. Aan deze gezamen
• professionele autonomie bij docent;
lijke uitgangspunten kunnen de volgende
• arrangeren in plaats van ontwikkelen;
onderzoeksresultaten toegevoegd worden:
• aansluiting landelijke open leermiddelenbank; • geen Carmelbreed leermateriaal; wel een open Carmeldatabank;
• Er wordt tot nu toe nog weinig lesmateriaal in de Elo gezet; • Bij de ontwikkeling van eigen materiaal
• gebruik van e-books/e-readers;
werken docenten het meest samen met een
• behoefte aan deskundigheidsbevordering;
systeembeheerder/ict-medewerker.
• een faciliterende rol voor de
100
Stichting wat betreft financiën,
In de loop van 2010 zullen deze gemeen
organisatie, netwerkmakelaar en
schappelijke uitgangspunten onderwerp van
deskundigheidsbevordering;
gesprek zijn tijdens de overlegvergaderingen
• gebruik maken van externe deskundigen.
van CvB met de centrale directies.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Werkgever- en werknemerschap binnen Carmel De concrete beleidsvoornemens, zoals
• bevorderen dat instellingen op
opgenomen in Koers 2013, waren:
onderwijskundige gronden een aantrekkelijk
“Om de goede naam die Carmel als werkgever
functiebouwwerk over de volle breedte
heeft te behouden en te versterken, zal het
realiseren;
College van Bestuur de volgende stappen zetten: • een project inrichten dat gericht is op de
• bevorderen dat het traject naar een breed toegankelijke LC-functie een vervolg krijgt op LD-niveau.
inhoud van het begrip professionaliteit
Tenslotte vraagt het College van Bestuur de
en een andere invulling van de relatie
instellingen verder te gaan met het opzetten of
werknemer werkgever. De uitkomst dient een
uitbouwen van een interne opleidingsstructuur
bijdrage te leveren aan de Carmel corporate
ten behoeve van nieuwe en zittende docenten.”
identity en aan de aantrekkelijkheid van Carmel als werkgever. Daarnaast moet dit project een bijdrage kunnen leveren aan de discussies met betrekking tot een professioneel statuut; • een project inrichten om de mogelijkheden van beloningsdifferentiatie nader te onderzoeken, criteria te ontwikkelen en te bekijken op welke wijze voldoende middelen hiervoor kunnen worden vrijgemaakt;
101
’09 Jaarverslag
Goed werknemerschap verdient goed werkgeverschap
weerslag gevonden in een boekje, dat aan alle medewerkers is verstuurd. Het boekje vormt de basis om met medewerkers een dialoog te
Met dit project is de Stichting een zoektocht
starten, zowel met onderwijzend als onderwijs
gestart naar volwassen arbeidsverhoudingen.
ondersteunend personeel. Het doel van de
De aantrekkingskracht van een baan in het
dialoog is om de werkelijkheid met elkaar
onderwijs kan hiermee worden vergroot.
te verhelderen en is een hulpmiddel bij het
Volwassen arbeidsverhoudingen vind je in
zoeken naar volwassen arbeidsverhoudingen.
de visie van de Stichting alleen met elkaar,
Volwassen arbeidsverhoudingen bestaan niet
door samen na te denken hoe het anders en
uit een cafetariamodel, waarbij werknemers
beter kan. Voor alle medewerkers én in nauwe
hun arbeidsvoorwaardenpakket (deels) zelf
samenwerking met elkaar.
kunnen samenstellen. Ook worden volwassen arbeidsverhoudingen uiteindelijk niet ingevuld
102
De naam van het project “Goed werknemer
door betere voorwaarden voor scholing of
schap verdient goed werkgeverschap” (GWGW)
doorgroei in salaris. Dit zijn verbeteringen,
drukt expliciet een ruilverhouding uit: de
veranderingen van de eerste orde. Een echte
Stichting Carmelcollege geeft veel, maar
transformatie in het denken over de verhouding
verwacht hiervoor ook veel terug. Op dit
tussen werkgever en werknemer is hiermee
moment vraagt ze vooral om de ontwikkeling
echter niet bereikt. Een transformatie betekent
van een professionele visie op de vraag hoe we
een perspectief- of paradigmawisseling. Een
het onderwijs kwalitatief goed kunnen houden,
paradigma is bijvoorbeeld dat het management
gelet op de veranderende omstandigheden op
uiteindelijk toch bepaalt hoe het er in een
de arbeidsmarkt. Deze visie vormt de basis
school aan toegaat (vanuit een machtspositie).
om het werken in het onderwijs voor huidige
Een paradigmawisseling is dat onderwijsmensen
en toekomstige werknemers aantrekkelijk
zelf verantwoordelijkheid nemen voor de
te houden. Het begint met het zoeken naar
inhoudelijke inrichting van het onderwijs,
condities waarin goede werknemers behouden
waarbij het management verantwoordelijkheid
kunnen worden. En waarmee zij ambassadeurs
neemt om dit binnen kaders te faciliteren: een
kunnen worden voor het werven van nieuwe
gedeelde verantwoordelijkheid gebaseerd op
collega’s. Het eindigt met verbeterde
samenwerking en vertrouwen en een leerling-
opbrengsten van het onderwijs.
gerichte oriëntatie. Geen geringe uitdaging
In het afgelopen jaar heeft het projectteam
dus, zo’n dialoog. Maar we komen zo wel steeds
sessies georganiseerd met medewerkers,
een stapje verder in de kennis over het thema
leidinggevenden, bestuurders en
goed werkgeverschap. Op basis hiervan kunnen
wetenschappers. De samenvatting van wat het
experimenten worden gestart, waarvoor
projectteam heeft meegekregen heeft zijn
wetenschappelijke begeleiding is gezocht.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Wat gebeurt er al om het docentschap
Personele zaken
aantrekkelijk te maken? De Stichting heeft voortvarend een nieuw
In het voorjaar 2010 zal het nieuwe functieboek
loopbaanbeleid vastgesteld, dat docenten veel
onderwijs ondersteunend personeel worden
kansen biedt om versneld binnen hun schaal
vastgesteld. Hierdoor wordt de mogelijkheid
tredeverhogingen te realiseren (verkorting van
gecreëerd om ook voor deze categorie mede
de carrièrelijnen). Ook is het mogelijk geworden
werkers werk te gaan maken van loopbaan
om zowel door middel van een vakspecifieke
beleid en het ontwikkelen van professiona
verdieping als een pedagogische specialisatie
liseringstrajecten.
(opleiding, onderzoek, werkervaring) een hogere schaal te bereiken. Voor docenten die
De focus op de complete gesprekkencyclus
zich willen ontwikkelen is het salarisperspectief
is versterkt. Binnen veel instellingen
concreet fors verbeterd.
worden op het gebied van voeren van
De Stichting heeft meegewerkt aan het
beoordelingsgesprekken scholingstrajecten door
onderzoek “Plezier in Werk”van het Titus
leidinggevenden gevolgd.
Brandsma Instituut, onderdeel van de Radboud Universiteit Nijmegen. Het onderzoek is gericht
Er is de afgelopen periode aandacht
op welke factoren een belangrijke invloed
geweest voor het beleidsthema “belonings
hebben op een positieve arbeidsbeleving
differentiatie”, maar er is nog weinig voortgang
van werknemers. De resultaten wijzen uit
geboekt.
dat onderwijsmensen hun bijdrage aan de toekomst van de leerlingen –en via hen aan
De deelnemers aan de overlegvergadering,
de maatschappij- als een belangrijk zingevend
te weten de centrale directies, het
element beschouwen. Echte onderwijsmensen
managementteam van het bestuursbureau, de
geven les omdat het hun aard is. Als de
controller en het CvB volgen een betekenisvol
condities minder worden willen ze dit blijven
professionaliseringstraject in de vorm van zes
doen, omdat zij hierin een weg zien om
tweedaagse masterclasses bij TiasNimbas.
betekenis te geven aan hun eigen leven. Dit
Een werkgroep heeft een voorstel voor
kan worden beschouwd als een opbrengst uit
Management Development voor de leden van
werk. Wat dit precies betekent voor beloning,
tweede en derde managementlaag binnen de
waardering en goed werkgeverschap moet nog
Carmel ontwikkeld. In de loop van 2010 zal op
nader worden uitgediept.
basis hiervan een besluit worden genomen.
103
’09 Jaarverslag
Medewerkers in cijfers
terwijl het aantal LC-docenten met 350 fte is gestegen tot 679 (29% van het totaal). Uit deze
Het aantal personeelsleden in fte is licht
ontwikkeling blijkt dat het opleidingsbeleid
gestegen met 25 fte tot 3.477 fte per
van de stichting daadwerkelijk leidt tot een
31 december 2009. In aantallen medewerkers
verhoging van het gemiddelde functieniveau
is eveneens sprake van een lichte stijging met
van het onderwijzend personeel. Het aantal
19 tot 4.212 medewerkers.
LD-docenten is met 12 fte gedaald tot 329. Deze
Het percentage medewerkers in vaste dienst
daling kan worden toegeschreven aan natuurlijk
bedraagt 89%. Van het percentage medewerkers
verloop van docenten die gebruik maken van de
in tijdelijke dienst (11%) is 77% werkzaam
FPU-regeling danwel met pensioen gaan.
binnen het OP en 23% binnen het OOP. Het aantal fte docenten is in 2009 afgenomen
104
Het percentage 1e graads bevoegde docenten
met 27, terwijl het aantal onderwijsassistenten
is afgenomen van 42% tot 40%. Het percentage
is toegenomen met 15 (beiden gebaseerd op
2e graads bevoegde docenten nam toe van 51%
het gemiddelde van het kalenderjaar).
tot 53%. Het percentage onbevoegde docenten
Het ziekteverzuimpercentage is afgenomen
bleef op 7%.
van 6,0% tot 5,6%. De verhoudingen directie, OP en OOP zijn
In het verslagjaar is het aantal LB-docenten met
hetzelfde gebleven ten opzichte van 2008.
322 fte gedaald tot 1.357 (57% van het totaal),
De toename van het aantal fte vond plaats
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
105
bij de directie met 4 fte, het OP met 16 fte
Ook bij directie en OOP is de toename het saldo
en het OOP met 6 fte. Het verschil met de
van mutaties in tijdelijk en vast dienstverband,
totale toename van 25 fte en deze specificatie
zij het dat de toename daar betrekking heeft
wordt veroorzaakt, omdat in dit jaarverslag
op medewerkers met een vast dienstverband.
is afgerond op hele getallen. Bij het OP is het aantal fte met een tijdelijk dienstverband
Voor meer informatie verwijzen wij naar de
toegenomen met 36 en is het aantal fte met
verschillende grafieken en tabellen die zijn
een vast dienstverband afgenomen met 20 fte.
opgenomen in bijlage 7.
’09 Jaarverslag
De meerwaarde van Carmel Risicomanagement
Het proces op zich is eenvoudig en is gebaseerd op de Demming cirkel: plan – do – check – act.
106
Vanaf 2008 werkt de Stichting aan risico
Lastiger is het om dit proces consequent uit te
management met het doel te komen tot een
voeren zonder dat het als een bureaucratisch
adequaat en effectief risicomanagementproces.
proces wordt ervaren. De nadruk mag daarom
Zowel instellingen als de Stichting hebben de
niet te veel komen te liggen op het naleven
risico’s die het behalen van onze doelstellingen
van regels. Bij een aantal instellingen wordt
bedreigen, geïdentificeerd. Ook de huidige
de uitvoering van risicomanagement gezien
beheersmaatregelen zijn in kaart gebracht,
als een verplichting, dus uitvoering geven
de effectiviteit hiervan zal worden bepaald
aan van bovenaf opgelegde regels, al of niet
en eventuele aanvullende maatregelen
veroorzaakt ter bepaling van het noodzakelijke
zullen in kaart worden gebracht. We streven
weerstandsvermogen. Bij deze instellingen
naar een integrale benadering van het
moet nog een cultuurverandering plaatsvinden.
risicomanagement door eindverantwoordelijke
Het hogere management zal zich meer in het
schoolleiders te adviseren aan de top van
onderwerp moeten verdiepen. Overigens vraagt
de organisatie een functionaris ermee te
het aandacht om dit risicomanagementproces
belasten, die zich toelegt op de verschillende
in te bedden in de normale bedrijfscyclus
soorten risico’s. Risicomanagement mag
(planning & control), en niet zoals nu gebeurd is
niet worden gezien als een ondersteunende
in een apart traject.
functie, het moet op het juiste niveau in de organisatie verankerd worden. Belangrijk is
De aanpak tot nu toe is vooral geweest om
dat directies bij belangrijke beleidsplannen
vanuit de belangrijkste processen de risico’s
expliciet naar de risico’s kijken. Of dit in alle
en beheersmaatregelen in kaart te brengen
gevallen al gebeurt is de vraag. Belangrijker
(bottom-up). Vervolgens is ook vanuit de
is dat we stappen zetten op dit gebied. In de
doelstellingen (top-down) gekeken naar de
managementgesprekken van mei 2009 is aan
risico’s. Door de integrale verantwoordelijkheid
de directies gevraagd om in de loop van het
hoog in de top van de instellingen neer te
jaar voor een aantal gesignaleerde risico’s
leggen en aandacht te vragen voor vroegtijdige
maatregelen te bedenken om het risico te
signalering van risico’s zal deze benadering (top
reduceren.
down) de komende jaren nog verder worden uitgevoerd.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
We willen het risicoprofiel voor elke instelling definiëren, bepalen welke risico’s we willen accepteren, welke we willen reduceren en welke we willen vermijden. De eindverantwoordelijke schoolleider moet dit profiel opstellen, rekening houdend met de
Top-10 risico’s die blijken uit de inventarisaties: 1. Wijziging in wet- en regelgeving (onvoorspelbare overheid). 2. Stijging van het gebruik door medewerkers van de Bapo-regeling. 3. Niet of in onvoldoende mate kunnen
strategische doelstellingen van de instelling.
inspelen op de afnemende behoefte aan
Kansen en risico’s zijn in dit geval de kanten
personeel.
van dezelfde medaille (bijvoorbeeld bij een dalend leerlingenaantal het tweetalig onderwijs
4. Niet goed functionerende medewerkers en MT-leden.
Engels op starten). Ook de wisselwerking van
5. Daling van leerlingenaantallen.
risico’s die elkaar kunnen versterken, vraagt om
6. Aannemen van niet gebudgetteerd
een grondige analyse.
personeel. 7. Projectkosten hoger dan begroot.
Belangrijk echter is ook het besef, dat een
8. Scholingsboulevard Enschede.
risicoloze maatschappij niet bestaat. Met een
9. Doordecentralisatie van huisvestingsgelden
goede risicoanalyse kunnen we proberen de kans op risico’s zo klein mogelijk te maken.
naar scholen. 10. Achterstallig onderhoud.
Pretenderen dat een risico nooit voorkomt kunnen we niet. Onzekerheid en twijfel in een
Sommige van de top-10 risico’s die door de
besluitvormingstraject verhogen overigens
instellingen zijn opgevoerd hebben te maken
de kwaliteit van de besluitvorming, juist
met het feit dat kennelijk de interne beheersing
omdat over de onzekerheden en twijfels
van de processen nog verbeterd kan en moet
gediscussieerd wordt. Ook een reden om je
worden. Dit leidt dan tot een vermindering van
bewust te zijn van risicomanagement.
deze risico’s.
Risicomanagement moet bijdragen aan de doelstellingen van onze Stichting en onze
Gezamenlijk vertegenwoordigen de top-10
instellingen. Rekening houdend met de
risico’s 60% van het benodigd risicovermogen,
strategische doelen van de instellingen,
dat voor de Stichting op grond van de
betekent het te allen tijde beheerst risico’s
inventarisaties en zonder onderstaande
nemen.
overwegingen, geraamd is op € 20 miljoen. Risicomanagement kan leiden tot het gevoel dat alle risico’s tot een juist bedrag zijn ingedekt
107
’09 Jaarverslag
en kan daarmee leiden tot een besteding van
gedaald, de werkloosheid zal stijgen, zware
het gehele vermogen dat boven dit bedrag
monetaire maatregelen zijn op komst, wat
uitkomt. De ontwikkelingen in de afgelopen
vaak leidt tot inflatie. Staten (bijvoorbeeld
jaren van de kredietcrisis hebben laten zien dat
Griekenland) staan op het randje van
risicomanagement nog in de kinderschoenen staat.
faillissement. Aflossingen aan banken door die
Alertheid blijft derhalve noodzakelijk. De
staten zijn onzeker. Indien de aflossingen niet
volledigheid van de risico’s inschatten is
plaatsvinden komen banken weer in financiële
onmogelijk, gewoon omdat zich gebeurtenissen
problemen, en dient zich wellicht weer een
kunnen voordoen waar geen mens zich nu een
kredietcrisis aan, en zullen overheden weer
voorstelling van kan maken. Dit is inherent
ingrijpen. Wat te denken van de effecten van
aan onze samenleving. Dit geldt ook voor de
deze dreigingen op de financiële markten.
operationele risico’s die betrekking hebben
Koersen zullen dalen (waardevermindering
op en voortkomen uit systemen, processen en
financiële vaste activa) etc.
mensen. De Nederlandse overheid gaat de komende
108
Vanwege bovenstaande overwegingen voegt het
jaren fors bezuinigen. De gevolgen hiervan
CvB aan de top-10 toe de grote onzekerheden
zullen vele mensen en organisaties lange
als gevolg van de kredietcrisis. Te denken valt
tijd raken. Zo is het onvoorspelbaar hoe de
bijvoorbeeld aan waardevermindering van
investeringen door het bedrijfsleven zich
financiële activa als gevolg van kredietcrisis
zullen ontwikkelen ondanks het feit dat de
door bijvoorbeeld het omvallen van financiële
aandelenmarkten zich langzaam lijken te
dienstverleners (denk aan DSB in Nederland),
herstellen. Het CvB vindt het wenselijk te
of de tegoeden bij de banken (denk aan
zorgen voor financiële buffers. Recent werd
debiteurenrisico zoals banken dat hanteren).
bekend, dat de lumpsumvergoeding voor
Een maand voor de val van Lehman Brothers
2010 niet verhoogd zal worden. Voor het
werd nog een single A-rating verstrekt door
kalenderjaar 2010 betekent dit een verlaging
de ratingbureaus. Te denken is ook aan de
van het exploitatieresultaat met € 1,5 miljoen.
grote financiële steun van de overheid aan de financiële sector. De gevolgen van de
Risicovermogen € 30 miljoen
kredietcrisis, de problemen, actueel, potentieel
Rekening houdend met de kredietcrisis, de
en verbeeld, zijn zo wijd verspreid, dat de
meest recente ontwikkelingen in verschillende
meeste mensen niet weten (en waarschijnlijk
Europese landen, en met de nog onbekende,
niet willen weten) wat de uiteindelijke impact
maar ongetwijfeld grote gevolgen stelt het CvB
van de crisis zal zijn. De pensioenfondsen
het risicovermogen op € 30 miljoen.
staan onder grote druk, huizenprijzen zijn fors
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Financiën
rekening-courantschuld aan de Stichting betalen hierover geen rente. De van banken ontvangen
Financieel beleid
renten en de rendementen van de beleggingen
De Stichting beschikt over een geformaliseerd
vloeien terug naar de overige instellingen.
financieel beleid, waarin de uitgangspunten en de kaders rondom financiële sturing en
Het financieel beleid van Stichting
beheersing zijn vastgelegd. Bij de uitvoering
Carmelcollege voorziet ook in een regeling
van dit beleid is uiteraard een centrale rol
voor ‘solidariteitsbijdragen’. In uitzonderlijke
weggelegd voor de onderwijskundige visie en
situaties kan het College van Bestuur besluiten
doelstellingen; het financiële beleid is slechts
om bepaalde instellingsgerelateerde kosten
ondersteunend daaraan.
bovenschools te dragen.
Uitgangspunt bij het financieel beleid is het
Treasury management
‘resultaatverantwoordelijk management’ van de
Het beleggingsbeleid van Stichting Carmelcollege
schoolleidingen en van het management van het
is vastgelegd in het treasurystatuut en voldoet
bestuursbureau. De instellingen worden via BRIN-
aan de voorschriften van het Ministerie van
bekostiging gefinancierd. Het bestuursbureau
OCW. Reeds jaren is het beleid gericht op het
en de centrale fondsen en activiteiten worden
beleggen in effecten met een laag risico.
gefinancierd door een afdracht door de instellingen van een deel van de OCW-baten.
Meerjarenraming
Via de centrale fondsen en activiteiten worden
De begroting van elk volgend kalenderjaar
diverse risico’s en verantwoordelijkheden
maakt deel uit van een jaarlijks bijgestelde
gezamenlijk, bovenschools afgedekt. De
meerjarenraming die zich uitstrekt over vier
instellingen worden financieel én administratief
kalenderjaren. In deze meerjarenraming wordt
als zelfstandige onderwijsinstellingen gezien
zowel op stichtingsniveau als per afzonderlijke
met een eigen balans en resultatenrekening.
instelling inzage gegeven in de verwachte
De instellingen beschikken derhalve ook over
meerjarige exploitatie. Daarnaast wordt
een ‘eigen’ Eigen vermogen, dat uitsluitend na
hierin aandacht besteed aan de meerjaren
instemming van het CvB ter beschikking staat
investeringsbegroting, de ontwikkelingen van het
van de betrokken instelling. Er is geen sprake
eigen vermogen en de effecten van de geplande
van het opvangen van tekorten van de ene
bedrijfsvoering op de liquiditeitspositie. Tevens
instelling ten laste van het eigen vermogen
wordt op instellingsniveau aandacht besteed aan
van een andere instelling dan wel ten laste van
een beperkt aantal concrete actiepunten voor
bovenschools eigen vermogen.
het komende jaar, zowel in beleidsmatige als in financiële zin. Het streven is er niet opgericht
Het beheer van liquide middelen en beleggingen
om elk jaar een exploitatieoverschot te creëren.
geschiedt op stichtingsniveau. Instellingen met een
De “foto” van de vier jaren moet een gezond
109
’09 Jaarverslag
financieel beeld laten zien op de aspecten
van het bestuursbureau frequent inzicht in
exploitatie, balans en weerstandsvermogen per
hun financiële stand van zaken en tevens de
instelling. Deze financiële planning moet mede
mogelijkheid om waar nodig bij te sturen.
leiden tot een adequate sturing op instellings
Bapo-voorziening
niveau, en daarmee op stichtingsniveau.
In 2009 en 2010 is, evenals in 2008, op
110
Planning & Controlcyclus
ministerieel niveau intensief overleg gevoerd
Voor de financiële beheersing gebruiken wij
over de wijze van verwerking van de bapo-
de jaarlijkse Planning & Controlcyclus, waarin
verplichtingen in de jaarrekeningen, in relatie
opgenomen strategiebepaling, meerjarenraming,
tot het gestelde in RJ 660. Gegeven het feit
begroting, realisatie en rapportage. Deze
dat dit overleg tot nu toe niet heeft geleid tot
cyclus wordt zowel op stichtingsniveau als op
gewijzigd beleid, is in de jaarrekeningen 2009 de
het niveau van de individuele instellingen,
verwerkingswijze niet veranderd. Dit houdt in
het bestuursbureau en de centrale fondsen en
dat op grond van de brief van het Ministerie van
activiteiten toegepast.
OCW d.d. 26 februari 2009, kenmerk AD/104458
De ontwikkelingen van de exploitatie worden
en de Regeling OCW d.d. 28 april 2009 met
per instelling (en in een aantal gevallen
kenmerk VO/FBI-2009/107875, voor de bepaling
per locatie binnen een instelling) en op
van de voorziening voor toekomstige Bapo
stichtingsniveau maandelijks gevolgd door
wordt uitgegaan van de systematiek die in de
budget bewakingsoverzichten en per vier
jaarrekening van 2008 en 2007 werd gehanteerd.
maanden door management rapportages.
Hieronder een kort overzicht van wat de
In de managementrapportages worden
consequenties zijn voor het eigen vermogen
belangrijke verschillen geanalyseerd en wordt
van de Stichting bij het volledig toepassen van
een (bijgestelde) prognose van het te verwachten
de RJ 660 met het wel én niet rekening houden
exploitatieresultaat op jaarbasis vermeld. Op deze
met toekomstige baten.
wijze hebben schoolleiders en het management
Dotatie aan Bapo-voorziening
Eigen vermogen na dotatie
in € 1.000
in € 1.000
Wel rekening houdend met toekomstige baten
10.524
50.050
Geen rekening houdend met toekomstige baten
72.783
-/-12.208
Overigens dient opgemerkt te worden dat de
absoluut niet kostendekkend is. De feitelijke
Bapo-vergoeding die door het Ministerie van
kosten inzake Bapo bedroegen in het
OCW aan VO-instellingen worden uitgekeerd
verslagjaar circa € 7,2 miljoen,
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
(2008: circa € 6,6 miljoen), hetgeen ruim 70%
Vanuit het risicomanagement/project is
hoger is dan de 2% (circa € 4,2 miljoen) die door
recent bepaald dat de minimale omvang van
het Ministerie wordt aangeduid als zijnde de in
het eigen vermogen € 30,0 miljoen dient te
de lumpsumvergoeding opgenomen component
bedragen. Rekening houdend met de begrote
inzake Bapo-kosten.
exploitatieresultaten 2010-2013 ad 2,2 miljoen, betekent dit dat er binnen het eigen vermogen
Ontwikkeling eigen vermogen
een bestedingsruimte van circa € 32,8 miljoen
Zoals hierboven bij het onderwerp Bapo-
bestaat. Hierbij gaan wij ervan uit dat de Bapo-
voorziening is beschreven, kan het eigen
verplichtingen in de toekomst als periodekosten
vermogen extreem variëren al naar gelang het
worden behandeld.
wel of niet toepassen van RJ 660 op dit punt. Het CvB heeft enkele nog niet uitgewerkte en Daarnaast is in het verslagjaar het eigen
nog niet besproken ideeën voor het aanwenden
vermogen van de Stichting aan het begin van
van deze bestedingsruimte. Ook schoolleiders
2009 éénmalig met € 2,8 miljoen verhoogd
zullen hun wensen hebben. Daarnaast heeft de
ten gevolge van een stelselwijziging, waarbij
VO-raad een Investeringsagenda opgesteld voor
de aanschaf van boeken voortaan niet meer
de komende jaren. Uitvoering geven aan deze
rechtstreeks in de exploitatierekening wordt
Investeringsagenda zal leiden tot een duidelijke
verwerkt, maar als voorraad op de balans
verlaging van het eigen vermogen. Het komende
wordt gezet en naar rato van de verwachte
jaar zullen concrete bestedingsplannen worden
gebruiksduur ten laste van het resultaat wordt
opgesteld, die naar verwachting zullen leiden
gebracht.
tot verdere kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Uiteraard zal daarbij een inschatting
Doordat tenslotte in 2009 het opgetreden
moeten worden gemaakt van het effect van
exploitatieverlies ten laste van het eigen
de overheidsbezuinigingen en zal het gevolg
vermogen is gebracht, bedraagt het
voor de liquiditeitspositie goed in kaart moeten
geconsolideerde eigen vermogen van de
worden gebracht, alvorens tot feitelijke
Stichting ultimo 2009 € 60,6 miljoen.
besteding kan worden overgegaan.
111
’09 Jaarverslag
Financiële situatie per 31 december 2009 De geconsolideerde balans van de Stichting kan als volgt worden samengevat:
112
De toename van de materiële vaste activa is
De afname van de financiële vaste activa houdt
het gevolg van bouwkundige investeringen
verband met de verkoop en uitloting van een
in een groot aantal gebouwen. Enerzijds is
aantal beleggingen (totaal € 4,3 miljoen), die ten
er sprake van grootschalige renovatie en
dele wordt gecompenseerd met een koersstijging
bouwkundige aanpassingen ter verlenging
van de ultimo verslagjaar nog in portefeuille
van de onderwijskundige en economische
zijnde beleggingen (totaal € 1,9 miljoen).
levensduur; anderzijds is er sprake van nieuwbouwtrajecten, waarbij door de Stichting
De nieuwe post voorraden is het gevolg van
eigen middelen worden toegevoegd aan de
de reeds genoemde stelselwijziging, waarbij
door de gemeenten ter beschikking gestelde
ingaande 2009 de aanschaf van leer- en
nieuwbouwbudgetten.
werkboeken als voorraad wordt gezien.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
De daling van de liquide middelen met
jaar is € 6,2 miljoen meer geïnvesteerd in
€ 6,9 miljoen wordt grotendeels veroorzaakt
materiële vaste activa dan aan afschrijvingen
door het hoge investeringsniveau; in het verslag
is vrijgemaakt.
De liquiditeitspositie kan als volgt worden weergegeven:
113
Hieruit blijkt dat de liquiditeitspositie
dit lage percentage geen bedreiging voor
(quick ratio) lager is dan 1,0, hetgeen betekent
de continuïteit van de organisatie. Voor een
dat er sprake is van een relatief beperkte
gedetailleerd inzicht in het verloop van de
liquiditeit. Gezien de huidige aard en omvang
liquide middelen wordt verwezen naar het in de
van de beleggingen (€ 22,0 miljoen) vormt
jaarrekening opgenomen kasstroomoverzicht.
Het verloop van het eigen vermogen is als volgt (in € 1.000):
’09 Jaarverslag
Het eigen vermogen kan ultimo 2009 als volgt worden gespecificeerd (in â‚Ź 1.000):
Voor een nadere toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de in de jaarÂrekening opgenomen toelichting.
114
Gang van zaken gedurende het verslagjaar De geconsolideerde staat van baten en lasten over 2009 kan als volgt worden samengevat:
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Over 2009 werd een negatief resultaat behaald
kunnen worden gerekend. Door deze posten
van € 4.270.000 (vorig jaar negatief € 666.000),
buiten beschouwing te laten, ontstaat een
terwijl een verlies van € 249.000 was begroot.
beter beeld van het resultaat voortvloeiend uit de feitelijke bedrijfsactiviteiten. Onderstaand
In het exploitatieresultaat 2009 zijn enkele
is dit genormaliseerde resultaat nader
omvangrijke bijzondere posten opgenomen,
gespecificeerd (in € 1.000):
die niet tot het normale operationele resultaat
115
Het genormaliseerde geconsolideerde resultaat
inkomsten ten dele pas laat in het jaar door
komt, rekening houdend met bovengenoemde
het Ministerie van OCW definitief worden
bijzondere posten, derhalve uit op € 2.136.000
vastgesteld, is Stichting Carmelcollege niet in
positief (2008: € 4.881.000 positief), zijnde
staat het uitgavenpatroon hier volledig op aan
circa 0,8% van de totale baten (2008: 1,9%). Dit
te passen, waardoor het hierboven genoemde
positieve resultaat wordt met name veroorzaakt
positieve exploitatieresultaat op de normale
door het feit dat de OCW-inkomsten hoger
bedrijfsvoering is ontstaan.
uitkwamen dan was voorzien. Doordat deze
’09 Jaarverslag
Het verschil tussen begroting 2009 en de uiteindelijke realisatie kan op hoofdlijnen als volgt worden toegelicht:
116
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Het gerealiseerd exploitatieresultaat kan worden onderverdeeld in drie parten, te weten (in € 1.000): resultaat van de onderwijsinstellingen bovenschools resultaat resultaat geconsolideerde partijen
1.708 -6.538 560
- 4.270
Resultaat van de onderwijsinstellingen
onderhoud, schoonmaak en energie hebben
Het exploitatieresultaat van de gezamenlijke
in 2009 een forse stijging gekend. Ook de
onderwijsinstellingen bedroeg in 2009
overige kosten lagen circa € 3 miljoen boven
€ 1.708.000, terwijl een negatief resultaat was
de begroting, hetgeen met name veroorzaakt
begroot van € 396.000. Deze positieve afwijking
is door additionele aanschaf van kleine
vind met name haar oorsprong in het feit dat de
inventaris en apparatuur (circa € 1 miljoen),
Carmelinstellingen voor 2009 een voorzichtige
alsmede een bijdrage in de exploitatie-
begroting hebben opgesteld.
verliezen van de Scholingsboulevard Enschede
Als gevolg van de kredietcrisis is bij het
(circa € 1,4 miljoen).
opstellen van de begroting 2009 voorzichtig heidshalve uitgegaan van een beperkte stijging
Per saldo kan worden geconcludeerd dat
van de Rijksbijdragen en een daling van de
de Carmelinstellingen ten gevolge van een
overige inkomsten. In de loop van 2009 werd
voorzichtige exploitatiebegroting in staat zijn
duidelijk dat de onderwijssector minder hard
gebleken het moeilijk voorspelbare jaar 2009 af
werd getroffen door de bezuinigingen dan werd
te sluiten met een positief exploitatieresultaat
gevreesd, waardoor de totale baten circa 7,25%
ter grootte van € 1,7 miljoen, zijnde 0,6% van
(€ 18,8 miljoen) hoger zijn uitgekomen dan was
de totale baten.
begroot. Van deze stijging komt circa 3% voort uit de verhoging van de van het Ministerie van
Bovenschools exploitatieresultaat 2009
OCW ontvangen personele lumpsum.
Carmelinstellingen dragen een vooraf overeen gekomen deel van de door het Ministerie
De hoger dan begrote baten hebben vervolgens
van OCW toegekende lumpsumbekostiging
geleid tot een hoger uitgavenpatroon. De
af aan een bovenschoolse fondsenstructuur,
loonkosten van het eigen personeel kwamen
‘Centrale Fondsen en Activiteiten’ genaamd.
4,9% hoger uit dan begroot (€ 9,9 miljoen);
De afdrachtpercentages zijn daarbij gebaseerd
daarnaast zijn de loonkosten derden circa
op de verwachte kosten van de bovenschools
€ 2,1 miljoen boven de begroting uitgekomen.
te dekken kosten en risico’s. De hoogte van de
De huisvestingslasten zijn € 2 miljoen hoger
afdrachtpercentages wordt periodiek bepaald.
dan begroot; met name de kosten van
117
’09 Jaarverslag
Vanuit de afdrachten door Carmelinstellingen worden bovenschools de volgende instellingsgerelateerde lasten gefinancierd: Huisvestingsfonds:
kosten van technisch buitenonderhoud gebouwen
Sociaal vereveningsfonds: kosten van eigen risicodragerschap WGA-WIA, WAO, ziektevervanging en wachtgeld (werkloosheid), alsmede collectieve IPAP-verzekering Egalisatiefonds: kosten voor Bapo, jubileumuitkeringen, ouderschapsverlof, overlijdensuitkeringen, wervingskosten en personele mobiliteit ICT-fonds: kosten inzake Vocus (leerlingenregistratie- en leerlingenvolgsysteem), intranet, tokens (beveiliging) en bovenschoolse ict-ontwikkeling Bestuursfonds: bovenschoolse projecten (waaronder Goed Werkgeverschap en Personeels Registratie Systeem) en innovatietrajecten Solidariteitskosten: instellingsgerelateerde kosten, welke onder specifieke voorwaarden bovenschools worden gedragen
118
Vanuit de afdrachtpercentages worden daarnaast de volgende stichtinggerelateerde kosten betaald: Bestuurskosten: Raad van Toezicht, Convent van Schoolleiders, College van Bestuur, Controller en GMR Bestuursbureau: Financiële administratie, Personeels- en Salarisadministratie, Planning & Control, Huisvesting, PR en Communicatie, ICT, Bestuurssecretariaat, alsmede Advies en Support Onroerende zaken:
kosten van bovenschools onroerend goed
De koersresultaten van de gezamenlijke beleggingsportefeuille van de Carmelinstellingen en de ‘Centrale fondsen en activiteiten’ worden eveneens verantwoord in het bovenschoolse exploitatieresultaat.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
In onderstaand overzicht wordt de financiële uitwerking in 2009 van de bovenschoolse exploitatierekening nader gespecificeerd.
119
Het negatieve resultaat van het Huisvestingsfonds
lijke kostenbesparing. De kosten van ziekte
wordt veroorzaakt door een extra dotatie aan
vervanging en werkloosheid ontwikkelen zich
de voorziening buitenonderhoud ad € 7.968.000,
daarbij gunstiger dan was begroot, terwijl de
die grotendeels het gevolg is van het feit dat de
kosten van WGA in 2009, ten gevolge van een
renovatie van een aantal onderwijsgebouwen
verhoogde instroom, hoger lagen dan begroot.
duurder is uitgevallen dan gepland dan wel eerder plaatsvindt dan was gepland.
Het negatieve exploitatieresultaat van het Egalisatiefonds wordt grotendeels veroorzaakt
Het positieve exploitatieresultaat van het
door een toenemend gebruik van medewerkers
Vereveningsfonds Sociale Zekerheid toont
van lopende Bapo-rechten; de inzet van de
aan dat, ten opzichte van de oorspronkelijke
in het verleden opgebouwde rechten wegens
externe kosten bij herverzekering, het eigen
spaar-bapo bleef in het verslagjaar echter
risicodragerschap leidt tot een aanzien
achter bij de begroting.
’09 Jaarverslag
Het exploitatietekort in het ICT-fonds houdt,
De koersresultaten van de beleggingen vinden
evenals in 2008, verband met de versnelde
hun oorsprong in de toegenomen beurswaarde
afschrijving van het leerling-registratiepakket
van de aangehouden beleggingsportefeuille,
‘Vocus’; hiertoe is in het voorjaar van 2009
die niet was begroot vanwege de onvoorspel
besloten in verband met de toen aangekondigde
baarheid van het koersverloop.
samenwerking tussen de producent van het pakket (Topicus) met het softwarebedrijf Simac.
Bestuurskosten Instellingen droegen 0,3 % van hun personele
120
De positieve exploitatie-uitkomst van het
lumpsumvergoeding en 1,2 % van hun
bestuursfonds houdt verband met het feit
materiële lumpsumvergoeding af aan het
dat de kosten van de projecten ‘Goed
bestuursapparaat. Vanuit deze afdracht werden
Werkgeverschap’, ‘Management Development’
de salarissen van de twee leden van het
en ‘Employee Benefits’ in het verslagjaar lager
College van Bestuur betaald, maar ook onder
lagen dan begroot. Voor het project ‘Goed
andere de kosten van de Raad van Toezicht, de
Werkgeverschap’ is daarbij sprake van een
Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad,
langere opstartfase van het project; de overige
het Convent van Schoolleiders en de controller.
projecten bleken te ruim begroot. De bijdragen aan de bestuurskosten en de De solidariteitskosten kwamen lager uit dan
overige inkomsten bedroegen in 2009 totaal
begroot, doordat er slechts beperkt gebruik is
€ 926.000; de totale lasten bedroegen €
gemaakt van de post ‘onvoorzien’ en doordat
1.135.000. Dit leidde tot een exploitatietekort
bij één van de Carmelinstellingen het geplande
van € 209.000, terwijl een tekort van € 76.000
revitaliseringstraject een langere doorlooptijd
was begroot. De overschrijding van de begroting
kent dan was gepland, waardoor de kosten
houdt verband met een aantal incidentele
deels in 2010 zullen vallen.
uitgaven, waarvoor niet was begroot.
De hogere kosten van het Bestuur houden
De salariskosten, inclusief werkgeverslasten
verband met hogere externe advieskosten,
voor de leden van het huidige College van
almede deelname aan niet-begrote projecten,
Bestuur bedroegen in 2009: € 150.000 voor de
waaronder het Solar-Challenge project.
voorzitter en € 137.000 voor het lid.
De exploitatie van de onroerende zaken komt voort uit de aankoop in 2009 van het klooster van de Orde der Karmelieten; dit klooster zal worden ingezet ten behoeve van de huisvesting van één van de Carmelinstellingen.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Bestuursbureau
van de Stichting zijn vastgesteld. De geldsomzet waarover (de voorzitter van) het MT uiteindelijk
Algemeen
de resultaatverantwoordelijke is bedraagt
Het bestuursbureau in Hengelo is het centrale
€ 5.008.000; de totale kosten bedroegen in het
dienstverlenende orgaan van Stichting
verslagjaar € 4.910.000. De begroting van het
Carmelcollege. Het ressorteert rechtstreeks
bestuursbureau maakt deel uit van die van de
onder de verantwoordelijkheid van het
Stichting, zoals ook zijn jaarlijkse afrekening.
College van Bestuur, dat overigens in het
Sturing op realisatie van vastgesteld en
bestuursbureau zetelt. In het bestuursbureau
goedgekeurd beleid vindt (onder meer) plaats
werken in totaal ca. 65 mensen.
aan de hand van budgetbewakingsoverzichten en managementrapportages.
Managementteam Het bestuursbureau, ‘het bureau’ in de
Organisatie
Carmelvolksmond, wordt als resultaat
De organisatie van het bureau valt uiteen in
verantwoordelijke eenheid geleid door een
twee hoofddomeinen: Service & Beheer en
managementteam van twee personen, een
Advies & Support en een aantal – zo we noemen
lid en een voorzitter. Aan de hand van een
- stafeenheden.
meerjarenbegroting, uitgewerkt naar inhoud van dienstverlening in samenhang met formatie
Service en Beheer
en financiën, legt het managementteam
Het domein Service & Beheer, waar tweederde
periodiek in managementgesprekken verant
van de bureauformatie terug te vinden is, richt
woording af aan het College van Bestuur.
zich op het geheel aan beheer en administratie. Hieronder wordt de maandelijkse verwerking
Instandhouding via afdracht
van salarissen én het digitaal verwerken van
Het bureau wordt in stand gehouden door de
de integrale factuurstroom voor alle scholen
scholen. Zij dragen vanuit hun normatieve
van de Stichting. Daarnaast richt Service &
lumpsumvergoeding 4 % van hun materiële
Beheer zich vooral op de voorbereiding op de
vergoeding en 1,8 % (met ingang van het
financiële jaarverslaglegging, de verwerking en
begrotingsjaar 2011 te verlagen tot 1,7%) van
toepassing van regelgeving op het brede terrein
hun personele vergoeding ten behoeve van
van personeelsbeheer en sociale zekerheid én
het bureau af. De uiteindelijke vergoeding
de ondersteuning van scholen (schoolleiders,
geldt voor het bureau als lumpsum. De
medewerkers) over het gehele werkgebied.
vergoeding is bedoeld om het geheel van
Elke instelling heeft in Service & Beheer vaste
interne bedrijfsvoering en de dienstverlening
en direct toegankelijke accountmedewerkers.
te financieren. Voor het bureau gelden de
Vanuit Service & Beheer wordt verder een
beleidskaders rond begroten, realiseren en
terreinendienst in stand gehouden.
verantwoorden zoals ze ook voor de instellingen
121
’09 Jaarverslag
Advies en Support
het geheel aan ambtelijk secretariaat voor het
In het domein Advies en Support opereren
College en de verwante bestuursorganen onder
beleidsadviseurs. Zij adviseren het College van
directe aansturing van de voorzitter MT.
Bestuur en de scholen van de Stichting op voor hen relevante beleidszaken, maar in ieder geval
Dienstverlening
op gebied van P&O/HRM, Onderwijsorganisatie,
De dienstverlening van het bestuursbureau
Juridische zaken (inclusief griffie
ondersteunt de collectieve ambitie van de
klachtenregelingen) en Bestuur en Management.
Stichting, zoals deze door het College van
De advisering naar de scholen is tweedelijns,
Bestuur in samenspraak met het Convent
hetgeen wil zeggen dat ze complementair moet
van Schoolleiders en de Gemeenschappelijke
zijn aan de behoeften en eigen redzaamheid
Medezeggenschapsraad is vastgesteld. Ze
van de scholen.
brengt ze ten uitvoer en draagt bij aan het afleggen van verantwoording daarover (intern
122
Bureauleiding
en extern). Binnen financiële kaders geeft
De domeinen Service en Beheer en Advies en
het bestuursbureau vorm aan eigen R&D en
Support worden elk geleid door een teamleider.
productontwikkeling, overigens veelal in
Met het managementteam vormen deze
nauwe samenspraak met c.q. op verzoek
het managementoverleg. Dit overleg komt
van de scholen (verenigd in het Convent
tweewekelijks bijeen. Één keer in formele
van Schoolleiders) en/of het College van
vergadersetting, bedoeld ter voorbereiding
Bestuur zelf. Actuele voorbeelden daarvan
van Collegevergaderingen en daaraan
zijn de inrichting van het beleidsterrein
verwant overleg en ter afdoening van interne
Huisvesting in een ‘stafafdeling’ (gericht
beslissingen. De andere keer om in meer
op onderhoudsplanning, gebouwenplanning
informele setting onderwerpen van allerlei aard
en beleidsontwikkeling), digitale
met wat meer diepgang te kunnen bespreken.
factuurverwerking, werving en selectie, loopbaanbeleid voor docenten (op basis van
Stafeenheden
het Convenant Leerkracht), aanbesteding van
Rechtstreeks onder het managementteam
leermiddelen, arbo en accountancy.
ressorteren vijf kleinere (in de wandelgang zogeheten) ‘stafafdelingen’: ICT, Concern communicatie, Planning en Control, Huisvesting en Bestuurssecretariaat. Vanuit deze staf afdelingen worden het College van Bestuur en de scholen bediend met meer specialistische advisering op de relevante deelterreinen. Het bestuurssecretariaat neemt in dat opzicht een bijzondere positie in: deze afdeling verzorgt
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (Commissie-Don)
gerekend, niet delen. Het wel of niet tot het eigen vermogen rekenen van voorzieningen is van grote invloed op de solvabiliteitsratio’s. Zoals bekend zijn deze voor banken belangrijk
De Commissie signaleert een aantal
bij hun risicoinschatting en is vaak de
mogelijkheden voor verbetering:
opslagfactor op de rente afhankelijk van deze ratio.
Versterking financieel beleid:
Wij vinden een risicobuffer van 5% te laag en
1. Meerjarige begrotingen (maatwerk)
verwijzen naar de paragraaf risicomanagement
2. Risico-analyses en hierop afgestemde
in dit jaarverslag. Het is vreemd te moeten
financiële buffer (maatwerk) 3. Risicobuffer 5% (grote VO-instellingen) voldoende
constateren dat de commissie stelt dat alle VO-scholen eenzelfde risicoprofiel hebben. Hoe anders is de standaard van 5% te verklaren.
4. Betere benutting vreemd vermogen
Niets is minder waar. In het collectief dragen
5. Meer financiële deskundigheid bij
van risico’s buiten de Stichting zien wij niets.
instellingen 6. Collectief dragen van risico’s
Uiteraard dragen we als Stichting gezamenlijk de risico’s van onze instellingen. Om als VOsector bijvoorbeeld gezamenlijk de risico’s
Met uitzondering van punt 3 –een risicobuffer
te dragen, kan onbedoeld uitnodigen tot
van 5% (grote VO-instellingen) is voldoende- en
ongewenst gedrag van individuele besturen.
met punt 6 –collectief dragen van risico’szijn wij het eens met de commissie om het
Versterking van het
financiële beleid binnen de VO-sector in het
beoordelingsinstrumentarium:
algemeen te versterken.
De commissie introduceert de kapitalisatie
De Stichting werkt al jaren met
factor als kengetal en stelt voor het kengetal
meerjarenbegrotingen en voert een actief
weerstandsvermogen niet meer te gebruiken.
risicomanagement. De noodzaak tot meer financiële deskundigheid onderstrepen wij
Wij zijn van mening dat alle kengetallen die
van harte en praktiseren wij. De financiële
nuttig kunnen zijn bij het voeren van het
deskundigheid is de laatste jaren zowel op
financiële beleid gebruikt mogen en kunnen
instellingsniveau, als op het niveau van de
worden. Bij de waarde van elk kengetal kunnen
Stichting toegenomen.
kritische opmerkingen worden geplaatst. Een
Ook met punt 4, een betere benutting van
te rigide sturen op de kapitalisatiefactor is niet
vreemd vermogen, zijn wij het eens. De
goed. Dit kengetal zegt ook niet zo veel en
visie van banken is echter bepalend. Zo
moet tenminste verder ontwikkeld worden. Bij
zullen banken de zienswijze van Don, dat de
het beoordelen van het kengetal rentabiliteit
voorzieningen tot het eigen vermogen worden
met de grenswaardes 0% en 5% moet naar
123
’09 Jaarverslag
onze mening niet alleen en/of te star gekeken
Aanbevelingen inzake het beleid
worden naar het verslagjaar, maar dient de blik
van OCW:
gericht te zijn op de meerjarige rentabiliteit.
De commissie bepleit een aantal maatregelen,
Bij de beoordeling van solvabiliteitsratio’s
zoals het wegnemen van belemmeringen om
is rekening te houden met het wel of niet
vreemd vermogen aan te trekken, vroegtijdig
aanwezig zijn van eigen gebouwen.
en helder zijn over de Rijksbijdrage, minder beperkingen op de besteding van de middelen
Aanbevelingen inzake toezicht:
en doordecentralisatie. Het CvB is het van harte
De commissie ziet hier een taak voor de
eens met deze aanbevelingen.
Inspectie, die toezicht moet houden op de doelmatigheid van het financiĂŤle beleid. Het CvB deelt deze opvatting niet. Het is de verantwoordelijkheid van het bestuur van de school. Interne toezichthouders moeten in staat zijn om zich een oordeel te vormen over dit
124
aspect en zo nodig maatregelen te nemen ten aanzien van de bestuurders.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Toekomstige ontwikkelingen Een nieuw of bijgesteld strategisch plan
de wereld van 1950. Daar hebben we best wel
Het afgelopen jaar zijn er met enige regelmaat
beelden bij, maar het blijft nog wat vaag.
discussies gevoerd over de wenselijkheid
We spreken over hoogwaardig en betekenis
en noodzakelijkheid van aanscherping en
vol onderwijs en de leerling als de maat
actualisering van onze strategische beleidsnota,
der dingen. De naam Carmel als garantie
Koers 2013, en een gewenste nadere profilering
voor kwaliteit van onderwijs en zorg.
van onze Stichting. Die discussie vindt zijn
Carmel als garantie voor scholen die boven
legitimatie in de afspraak die we in Koers
gemiddeld scoren. Immers, bij ons zijn de
2013 zelf hebben gemaakt. In 2010 zullen we
randvoorwaarden gemiddeld zodanig, dat we
die Koers, het richtinggevende strategische
het beter zouden moeten kunnen doen dan heel
document op stichtingsniveau, gaan bijstellen
veel andere scholen. Noblesse oblige!
en actualiseren. Omdat tijden, accenten en
Het zijn mooie woorden, maar te weinig
inzichten veranderen. Maar bijstelling en
expliciet geformuleerd in termen van
actualisering is ook gewenst, zo constateert
doelstellingen en te bereiken prestaties. We
het CvB, omdat we als Stichting zelf ook
hebben op het terrein van onderwijs weinig,
veranderen. Gesprekken tussen CvB en in eerste
(te) weinig geëxpliciteerde gemeenschappelijke
instantie de eindverantwoordelijk schoolleiders
opvattingen op het niveau van de Stichting.
hebben in positieve zin vaak een andere inhoud
Begrijpelijk in het licht van de historie van
en toon dan een paar jaar geleden. We zijn ook
Carmel -onderwijs is van de scholen en niet
zelf toe aan een vervolgstap. Koers 2013 is nog
van de Stichting of het CvB- maar tijden
steeds een mooi en waardevol document, maar
veranderen. Het is wenselijk een stap te
het is in een aantal opzichten ook wel een erg
zetten naar een strategisch document dat
voorzichtig document.
meer houvast biedt om te sturen en te meten,
Koers 2013 geeft vooral richting aan, stelt
centraal maar ook en vooral onderling. De
thema’s centraal, inspireert op basis van een
focus kan, mag en moet scherper, niet in de
gedeelde analyse en wil bijdragen aan de
laatste plaats rond de opbrengsten van het
verbetering van het onderwijs, onze kerntaak.
primaire proces. Natuurlijk is onderwijs meer
Er staan in Koers 2013 mooie passages over
dan rekenen en taal. Als Carmel hebben we de
leren in een veranderende wereld, in een
neiging het vooral over de kwaliteit met een
internationale context, vol ict en technologie,
grote K te hebben, de zorg, betrokkenheid,
kortom we zijn het er over eens dat we opleiden
aandacht voor iedere mens en heel de mens.
voor de wereld van 2050, zonder dat we precies
Dat is heel goed en dat moeten we vooral
weten hoe die er uit zal zien, en niet langer voor
blijven doen. Het raakt aan onze kernwaarden.
125
’09 Jaarverslag
Maar anno 2010 gaat het ook om hele andere
Evaluatie besturingsfilosofie
basale zaken als gemiddelde eindexamencijfers,
De besturingsfilosofie Resultaat Verantwoorde
verschil SO-CE en rendementen. De uitdaging
lijk Management, die 2001 werd ingevoerd, zal
zit hem vooral in het vinden van de juiste
in 2010 worden geëvalueerd. Deze besturings
balans tussen een scherpere focus op primaire
filosofie stelt iedereen in de organisatie
opbrengsten enerzijds en zorg en kansen geven
verantwoordelijk en geeft verantwoordelijkheid
aan de andere kant. Een balans tussen ruimte
voor het behalen van vooraf gestelde doelen.
geven binnen kaders en grenzen stellen. Zonder
Deze filosofie sluit goed aan bij het werken met
grenzen is ruimte vooral leegte.
professionals en hun verantwoordelijkheden.
Talentoptimalisatie, professionalisering,
Het mag er echter niet toe leiden, dat het leidt
scholing en verantwoording zijn thema’s die
tot territoriumafbakening.
in de komende jaren nadrukkelijker aandacht
126
vragen en krijgen. Op basis van te formuleren
Personeelsinformatiesysteem
gemeenschappelijke opvattingen en concrete
In 2010 zal de Stichting overgaan tot de
doelstellingen, prestaties en budgetten. Ook
Europese aanbesteding van een personeels
op het niveau van de Stichting. “Als succes
informatiesysteem.
niet wordt gedefinieerd, kunnen we niet goed sturen op passend gedrag en wordt
Management control
aansturing richtingloos” (Rob Vinke, HRM voor
De vorig jaar al aangekondigde stappen
de toekomst). We hebben voor onze Koers
om te komen tot een volwaardig systeem
scherpere doelstellingen nodig om in de goede
van management control zullen in 2010
richting in beweging te komen.
worden voortgezet. De noodzaak hiertoe is meer dan duidelijk als we kijken naar onze
Investeringsagenda VO-raad
onderwijsprestaties. Het systeem moet zowel
De door de VO-raad in maart 2010 gepresen
onze professionals als hun leidinggevenden
teerde Investeringsagenda 2011 – 2015, Ruimte
ten dienste staan om die onderwijsprestaties
voor ieders talent, zal in 2010 op de agenda
te leveren, die van onze Stichting verwacht
van het CvB en de overlegvergadering komen.
worden.
Deze Investeringsagenda is het antwoord van de VO-raad op de vraag hoe Nederland haar beschikbare talenten nog beter kan benutten. Ook bij de ontwikkeling van een nieuw strategisch plan zal deze Investeringsagenda een bijdrage kunnen en moeten leveren.
Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag
Begroting 2010
127
Tot slot Wij spreken onze dank uit aan iedereen, die in
staat zullen zijn de kwaliteit van ons onderwijs
welke hoedanigheid dan ook betrokken is bij
weer een stap in de goede richting te brengen.
Stichting Carmelcollege: de leerling, de ouder,
Dat zijn wij aan elkaar verplicht!
het lid van de medezeggenschapsraad, de medewerker en de directeur. Kortom iedereen
Hengelo, 19 mei 2010
hartelijk dank voor zijn of haar bijdrage aan de
Het College van Bestuur,
prestaties van de Stichting in 2009. Wij rekenen
Mr. drs. R.W.J. Rijk (voorzitter)
erop, dat wij in 2010 met uw steun en inzet in
A.G.M. Thomassen RA
’09 Jaarverslag
128
Stichting Carmelcollege
Jaarrekening 2009
129
’09 Jaarverslag
Grondslagen voor de jaarrekening Algemeen
De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaat
De jaarrekening wordt opgesteld op basis van
bepaling zijn gebaseerd op historische kosten.
de grondslagen zoals opgenomen in boek 2, titel
130
9 van het Burgerlijk Wetboek en de adviezen
De opstelling van de jaarrekening vereist dat
van de Raad voor de Jaarverslaggeving, zoals
het management oordelen vormt en schattingen
vastgelegd in de Richtlijn Jaarverslaggeving
en veronderstellingen maakt die van invloed
onderwijsinstellingen (RJ 660), met
zijn op de toepassing van grondslagen en
uitzondering van de bepaling van de
de gerapporteerde waarde van activa en
voorziening voor Bapo-verplichtingen. Op grond
verplichtingen, en van baten en lasten. De
van de brief van het Ministerie van OCW d.d.
daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken
26 februari 2009, kenmerk AD/104458 en de
van deze schattingen. De schattingen en
Regeling OCW d.d. 28 april 2009 met kenmerk
onderliggende veronderstellingen worden
VO/FBI-2009/107875, is voor de bepaling van de
voortdurend beoordeeld. Herzieningen van
voorziening voor toekomstige Bapo uitgegaan
schattingen worden opgenomen in de periode
van de systematiek die in de jaarrekening van
waarin de schatting wordt herzien en in
2007 werd gehanteerd. In dit kader verwijzen
toekomstige perioden waarvoor de herziening
wij tevens naar hetgeen is vermeld bij de niet uit
gevolgen heeft.
de balans blijkende rechten en verplichtingen. De jaarrekening is met ingang van 2009
Consolidatie
opgesteld in duizenden euro’s, wat steeds is aangegeven in de kop van de betreffende
De geconsolideerde jaarrekening omvat
tabellen. Tengevolge hiervan kunnen in
de financiële gegevens van de organisatie
de specificaties die in de jaarrekening
en haar groepsmaatschappijen en andere
zijn opgenomen en in de bijlagen
rechtspersonen waarop overheersende
afrondingsverschillen optreden. Dit leidt
zeggenschap kan worden uitgeoefend
ertoe dat tellingen in deze specificaties en
danwel waarover de centrale leiding bestaat.
bijlagen mogelijk geringe verschillen zullen
Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen
vertonen. In diverse tekstuele toelichtingen
waarin de organisatie een meerderheidsbelang
en in enkele tabellen worden nog bedragen in
heeft, of waarin op een andere wijze een
Euro’s vermeld, wat steeds zichtbaar is door
beleidsbepalende invloed kan worden
gebruikmaking van het €-teken.
uitgeoefend.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
In de geconsolideerde jaarrekening zijn de
zouden deze uitgaven volledig ten laste van de
onderlinge schulden, vorderingen en transacties
exploitatierekening zijn gebracht. Gegeven de
geëlimineerd, evenals de binnen de groep
stelselwijziging heeft in 2009 ten laste van de
gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen
exploitatie een afschrijving van € 1.156.000 op
zijn integraal geconsolideerd, waarbij het
de benaderde beginvoorraad plaatsgevonden,
minderheidsbelang van derden afzonderlijk tot
alsmede een afschrijving van € 1.603.000 op de
uitdrukking is gebracht.
in 2009 aangeschafte boeken.
In de geconsolideerde jaarrekening zijn,
Deze stelselwijziging is, conform hetgeen
naast de financiële gegevens van Stichting
gesteld in RJ 140.211, per 1 januari 2009 op
Carmelcollege, tevens de financiële gegevens
prospectieve wijze ingevoerd. Over 2008 en
van de verbonden partijen Stichting tot Steun
voorgaande jaren is geen voorraadadministratie
aan het Voortgezet Onderwijs en Stichting
bijgehouden, waardoor het resultaatseffect van
Huisvesting Internationaal Onderwijs Noord
2008 redelijkerwijs niet kan worden berekend.
Nederland opgenomen. Nadere gegevens over deze verbonden partijen
Waardering van activa en passiva
staan vermeld in het hoofdstuk ‘Toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans
De activa en de passiva worden opgenomen tegen
en de enkelvoudige staat van baten en lasten’.
nominale waarde, tenzij anders is vermeld.
Stelselwijziging
Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaar deerd tegen aanschafwaarde verminderd
In verband met het feit dat ingaande 2009 de
met afschrijvingen, bepaald op basis van de
leermiddelen niet meer aan ouders in rekening
verwachte economische levensduur.
mogen worden gebracht, worden door Stichting Carmelcollege met ingang van 1 januari 2009 de
Materiële vaste activa
boeken op de balans geactiveerd en naar rato
De materiële vaste activa worden gewaardeerd
van de verwachte levensduur ten laste van de
tegen aanschafwaarde verminderd met
staat van baten en lasten gebracht. In het kader
afschrijvingen, bepaald op basis van de
van een goede matching van baten en lasten
verwachte economische levensduur. Indien
is daarbij de benaderde beginvoorraad op 1
de investering gefinancierd is met door de
januari 2009 ad € 2.771.000 ten gunste van het
gemeenten gegarandeerde leningen, vindt
eigen vermogen geactiveerd. In het verslagjaar
afschrijving plaats op basis van de annuïteit die
2009 is voor een totaalbedrag van € 3.013.000
overeenkomt met de duur van de aangetrokken
aan boeken aangeschaft; in het oude stelsel
leningen. De afschrijvingen vinden dan plaats
131
’09 Jaarverslag
in hetzelfde tempo als de aflossingen op de
bijkomende kosten, zoals invoerrechten,
aangetrokken leningen.
transportkosten en andere kosten die direct kunnen worden toegerekend aan de verwerving
De investeringen in schoolgebouwen, nood
van voorraden. Bij de waardering van de
lokalen e.d. worden op de balans opgenomen
voorraden wordt rekening gehouden met
voor zover deze uit eigen middelen zijn
de eventueel op balansdatum opgetreden
gerealiseerd en het economisch claimrecht bij
waardeverminderingen.
het bevoegd gezag ligt. Op deze gebouwen wordt lineair afgeschreven.
Vorderingen Indien noodzakelijk wordt op de vorderingen
De investeringsgrens voor inventaris en appara
een voorziening voor oninbaarheid in mindering
tuur bedraagt € 2.500. Items met een lagere
gebracht.
aanschafwaarde worden rechtstreeks als last in de staat van baten en lasten verantwoord.
De vordering op het Ministerie van OCW inzake de op balansdatum nog te ontvangen
132
Financiële vaste activa
bekostiging voor overlopende ABP-premie,
De onder de financiële vaste activa
loonheffing en vakantietoeslag is op nihil
opgenomen effecten zijn beleggingen op lange
gewaardeerd.
termijn. Deze worden gewaardeerd tegen de aankoopwaarde of lagere beurswaarde.
Eigen vermogen
De eventuele afwaardering naar lagere
Onder het eigen vermogen worden de
beurswaarde geschiedt daarbij op totaalniveau.
algemene reserves, de bestemmingsreserves en de bestemmingsfondsen gepresenteerd. De
De aard van de beleggingen en de daarmee
algemene reserve bestaat uit de reserves die
verbonden risico’s zijn in overeenstemming met
ter vrije beschikking staan van het Bestuur.
het treasurystatuut dat voldoet aan de ter zake
Indien een beperktere bestedingsmogelijkheid
geldende voorschriften van het Ministerie van
door de organisatie is aangebracht, dan is
OCW.
het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve.
De langlopende leningen worden opgenomen
Indien de beperktere bestedingsmogelijkheid
tegen nominale waarde onder aftrek van
door derden is aangebracht, dan wordt dit deel
noodzakelijk geachte waardeverminderingen.
aangemerkt als bestemmingsfonds.
Voorraden
Voorts is binnen het eigen vermogen een
De voorraden leermiddelen worden
onderscheid gemaakt naar publieke en private
gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De
middelen.
verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Voorzieningen
Voorziening Bapo
Onder de voorzieningen worden de personele
Deze voorziening is gevormd voor toekomstige
voorzieningen en de overige voorzieningen
verplichtingen uit hoofde van spaar-Bapo
gepresenteerd. Tenzij anders aangegeven
(bevordering arbeidsparticipatie ouderen).
worden de voorzieningen opgenomen tegen
De op balansdatum berekende voorziening
de nominale waarde. Toevoegingen aan
betreft 65% van de maximale kosten van de
voorzieningen vinden plaats ten laste van
per deze datum opgebouwde rechten. Dit
de staat van baten en lasten. Uitgaven
percentage is gebaseerd op het feitelijke
vinden rechtstreeks plaats ten laste van de
gebruik van de regeling. Gegeven het feit dat in
voorzieningen.
de komende jaren (als onderdeel van de door OCW jaarlijks betaalbaar gestelde personele
Een voorziening in verband met verplichtingen
lumpsumbedragen) een vergoeding voor de
als bedoeld in artikel 2:374 lid 1, eerste volzin
Bapo-kosten wordt ontvangen, wordt voor de
BW wordt uitsluitend opgenomen indien op de
nรก balansdatum op te bouwen Bapo-rechten
balansdatum aan de volgende voorwaarden
geen voorziening gevormd; deze kosten worden
wordt voldaan:
verantwoord in het jaar van opname.
a. de rechtspersoon heeft een verplichting (in rechte afdwingbaar of feitelijk); b. het is waarschijnlijk dat voor de afwikkeling
Voorziening jubilea Voor de verplichtingen uit hoofde van
van die verplichting een uitstroom van
ambtsjubilea en bestuursjubilea is een
middelen noodzakelijk is; en
voorziening gevormd, waarbij rekening is
c. er kan een betrouwbare schatting worden gemaakt van de omvang van de verplichting.
gehouden met de kans op voortijdig vertrek. De voorziening is berekend op basis van de nominale waarde, vanuit de veronderstelling
Onderhoudsvoorzieningen
dat een eventuele verlaging bij berekening
Uitzondering op voorgaande voorwaarden
op basis van de contante waarde wordt
betreft de egalisatievoorziening voor groot
gecompenseerd door het effect van
onderhoud. De toevoegingen aan deze
toekomstige salarisstijgingen.
voorziening zijn bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud
Voorzieningen WGA, wachtgeld en WAO
en de periode die telkens tussen de
In het kader van het eigenrisicodragerschap van
werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt,
Stichting Carmelcollege zijn per balansdatum
gebaseerd op een meerjarenonderhoudsplan
voorzieningen getroffen voor de feitelijk
inzake planmatig binnen- en buitenonderhoud.
bestaande uitkeringsverplichtingen aan medewerkers van de Stichting inzake WGA, wachtgeld en WAO.
133
’09 Jaarverslag
Langlopende schulden
Bepaling van het exploitatiesaldo
Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend.
De baten en lasten worden toegerekend aan
Het aflossingsbedrag van het lopende jaar wordt
het boekjaar waarop ze betrekking hebben.
onder de kortlopende schulden opgenomen.
Verliezen worden genomen op het moment dat
Schulden worden gewaardeerd tegen de reële
deze voorzienbaar zijn.
waarde. Pensioenkosten
Kortlopende schulden
De pensioenregeling van de Stichting Bedrijfs
Schulden met een op balansdatum resterende
pensioenfonds ABP is een zogenoemde
looptijd van ten hoogste één jaar worden
toegezegde pensioenregeling. Stichting
aangeduid als kortlopend. Schulden worden
Carmelcollege betaalt een jaarlijks vast te
niet gesaldeerd met activa. Schulden worden
stellen premie aan het fonds en er bestaat
gewaardeerd tegen de reële waarde.
geen verplichting tot het betalen van aanvullende bijdragen indien er sprake is
134
Overlopende passiva betreffen
van een tekort bij het fonds anders dan een
vooruitontvangen bedragen (waaronder
hogere toekomstige premie. Het actuariële
geoormerkte bijdragen) en nog te betalen
risico, inclusief het beleggersrisico, ligt niet
bedragen terzake van lasten die aan een
bij Stichting Carmelcollege. De indexatie van
verstreken periode zijn toegekend. Van
pensioenen is, zowel formeel als feitelijk,
bedragen die voor meerdere jaren beschikbaar
voorwaardelijk en is afhankelijk van of er
zijn gesteld, wordt het nog niet bestede
voldoende middelen in het pensioenfonds zijn.
gedeelte op deze post aangehouden. Vrijval
Stichting Carmelcollege is niet verplicht bij
ten gunste van de staat van baten en lasten
te betalen voor indexatie van de uitkeringen.
geschiedt naar rato van de besteding.
Indien een overschot of tekort in het fonds van invloed is op de toekomstige door Stichting
De onder de kortlopende schulden opgenomen
Carmelcollege te betalen premies, informeert
post vooruit ontvangen investeringssubsidies
het ABP Stichting Carmelcollege door middel
wordt gevormd uit specifieke subsidies,
van kwartaalberichten, het jaarverslag en
tot het bedrag van de met deze middelen
de jaarlijkse bekendmaking van premies en
bekostigde materiële vaste activa. Gelijktijdig
franchises. De mogelijke gevolgen voor Stichting
met de afschrijving op deze activa wordt
Carmelcollege zijn niet anders dan een
een evenredig deel van de vooruit ontvangen
verlaging of een verhoging van toekomstig te
investeringssubsidies ten gunste van de staat
betalen premies. De feitelijke premieverhoging
van baten en lasten gebracht.
of -verlaging voor Stichting Carmelcollege kan
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
ook be誰nvloed worden door een wijziging in de pensioenbijdrage die bij de werknemer ge誰nd wordt. Gezien het bovenstaande is deze pensioenregeling in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
135
’09 Jaarverslag
Geconsolideerde balans (na resultaatbestemming)
136
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Geconsolideerde staat van baten en lasten
137
’09 Jaarverslag
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
138
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans Immateriële vaste activa
139
De immateriële vaste activa hebben betrekking op bijdragen aan verbonden partijen in de bouwkosten van een tweetal onderwijsgebouwen, die door Stichting Carmelcollege zijn betaald, waarvan het juridisch en economisch eigendom niet bij het bevoegd gezag ligt. Gegeven het feit dat de Stichting, als tegenprestatie voor deze bijdragen, een langjarig gebruiksrecht voor deze gebouwen heeft, zijn deze bijdragen verantwoord onder de immateriële vaste activa. De onderstaande afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: Rechten en vergunningen
10-20
jaar
’09 Jaarverslag
Materiële vaste activa
140
De materiële vaste activa van de geconsolideerde partijen betreffen de gebouwen van het Bestuursbureau en de Terreinendienst, een aantal van het Ministerie van OCW overgenomen sportvelden, alsmede het gebouw en het terrein van de International School van het Maartenscollege te Haren. De boekwaarde ultimo 2009 betreft € 340.000 gebouwen en € 992.000 terreinen (ultimo 2008: € 371.000 gebouwen en € 992.000 terreinen).
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
De onderstaande afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: Gebouwen Terreinvoorzieningen Audiovisuele apparatuur Computerapparatuur Gereedschap, machines en leermiddelen Meubilair
30-40 jaar 10 jaar 10-15 jaar 3-5 jaar 5-20 jaar 10-40 jaar
141 De WOZ-waarde is hoger dan de boekwaarde omdat: - deze waarde is gebaseerd op door gemeenten vastgestelde actuele waarde (geen rekening houdend met afschrijvingen); - deze waarde tevens betrekking heeft op gebouwdelen die niet zijn geactiveerd, omdat het economisch claimrecht van deze gebouwdelen bij de gemeenten ligt. De totale verzekerde waarde van de gebouwen is bij de Stichting niet in detail bekend, gegeven het feit dat het economische eigendom van vrijwel alle gebouwen in handen is van diverse gemeenten.
’09 Jaarverslag
FinanciĂŤle vaste activa
142
De in 2008 verstrekte langlopende lening betreft een renteloze lening aan de Scholingsboulevard Enschede wegens inrichting van de onderwijspanden. Voor deze lening zijn nog geen definitieve aflossingstermijnen overeengekomen.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Voorraden
Met ingang van 1 januari 2009 heeft een stelselwijziging plaatsgevonden door leerboeken op te nemen onder de activa en deze af te schrijven in het aantal jaren dat de instelling aangeeft als gebruiksduur (0–6 jaar). De voorraad per 31 december 2009 betreft de boekwaarde van de leerboeken die tot en met 2009 zijn aangeschaft. De waarde van de voorraden met een levensduur langer dan 1 jaar bedraagt ultimo 2009 ₏ 1.545.000.
143
’09 Jaarverslag
Vorderingen
144 De vorderingen hebben allen een verwachte looptijd korter dan 1 jaar. Ministerie OCW Ten aanzien van de vordering op het Ministerie van OCW wordt verwezen naar hetgeen gesteld is in het hoofdstuk ‘Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen’. Leerlingen Deze vordering heeft betrekking op de ouderbijdragen voor het lopende schooljaar. Gemeenten Dit betreft met name vorderingen op gemeenten inzake onderhoud, aanpassing of nieuwbouw van gebouwen.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Overige vorderingen/overlopende activa
145
De leningen inzake vruchtgebruik betreffen aan derden verstrekte leningen in het kader van een tweetal sale and lease-back-overeenkomsten die betrekking hebben op de inrichting van een tweetal onderwijsgebouwen in Gouda en Deventer. Tegenover deze vorderingen staan huurverplichtingen tot een bedrag van â‚Ź 401.000. De huurverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Geconsolideerde partijen De vorderingen van geconsolideerde partijen betreffen ultimo 2009 nog te ontvangen bankrente en couponrente op beleggingen, alsmede nog te ontvangen huuropbrengsten (ultimo 2008: idem).
’09 Jaarverslag
Liquide middelen
146
De liquide middelen staan ter vrije beschikking en zijn direct opeisbaar.
Eigen vermogen
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Het verloop van het eigen vermogen is als volgt:
147
Het eigen vermogen is bestemd voor het afdekken van toekomstige risico’s in de (financiële) bedrijfsvoering. Om zicht te krijgen op de omvang van deze risico’s is de Stichting in 2008 in het kader van het project ‘Risicomanagement’ gestart met een risico-inventarisatie. Rekening houdend met de kredietcrisis, de meest recente ontwikkelingen in verschillende Europese landen en met de nog onbekende, maar ongetwijfeld grote gevolgen stelt het CvB het risicovermogen op € 30.0 miljoen. Op basis van de intern opgestelde meerjarenbegroting wordt voor de periode 2010 t/m 2013 een positief exploitatieresultaat van circa € 2,2 miljoen verwacht. Het eigen vermogen van de geconsolideerde partijen (ultimo 2009 negatief € 672.000, zijnde het eigen vermogen van Stichting tot Steun aan het Voortgezet Onderwijs) betreft een privaatrechtelijke bestemmingsreserve, die besteed dient te worden conform de statuten van de betrokken rechtspersoon. Ten aanzien van de hoogte van het eigen vermogen per 31 december 2009 verwijzen wij u tevens naar hetgeen is vermeld onder het hoofdstuk ‘Niet uit de balans blijkende verplichtingen’, onderdeel van de Richtlijn Jaarverslaggeving Onderwijsinstellingen (RJ 660).
’09 Jaarverslag
Voorzieningen
Personeelsvoorzieningen
148
Het kortlopende deel (0–1 jaar) van de personele voorzieningen bedraagt ongeveer € 2,1 miljoen. Onderhoudsvoorzieningen
De voorziening voor buitenonderhoud is geheel als kortlopend (0–1 jaar) te beschouwen. Van de voorziening voor binnenonderhoud is circa € 2,9 miljoen kortlopend (0–1 jaar).
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Langlopende schulden
De Rijksgegarandeerde leningen hebben betrekking op oorspronkelijk door het Ministerie van OCW gegarandeerde geldleningen ten behoeve van het stichten van schoolaccommodaties. De aflossing en rente van deze leningen worden volledig door het Ministerie vergoed. De aflossingsverplichting voor het komende jaar is verantwoord onder de kortlopende schulden. De langlopende schulden zijn nader gespecificeerd in bijlage 9.
149
’09 Jaarverslag
Kortlopende schulden
150
De vooruit ontvangen ouderbijdragen hebben betrekking op doelbijdragen, excursies en overige ouderbijdragen, die op schooljaarbasis worden geĂŻncasseerd. Met ingang van 2009 worden geen boekengelden meer in rekening gebracht. Het te betalen vruchtgebruik betreft huurverplichtingen uit hoofde van een tweetal sale and leaseback-overeenkomsten. Tegenover deze schuld staan vorderingen tot een bedrag 310.000 wegens aan derden verstrekte leningen. Deze vorderingen zijn verantwoord onder de overige vorderingen en overlopende activa.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
De overige kortlopende schulden van de geconsolideerde partijen hebben voor â‚Ź 6.982.000 (ultimo 2008: â‚Ź 12.303.000) betrekking op spaargelden van personeelsleden van Stichting Carmelcollege; het resterende bedrag betreft overlopende passiva. In onderstaand overzicht zijn de besteding van de door OCW verstrekte bekostigingsbedragen, alsmede de ultimo 2009 nog te besteden OCW-bijdragen, weergegeven.
151
De in dit overzicht opgenomen omschrijvingen zijn conform de door het Ministerie van OCW bij de subsidiebetalingen gehanteerde benamingen. 2. Het resterende bedrag inzake zij-instromers ad â‚Ź 125.000 betreft een feitelijke terugbetalingsverplichting aan het Ministerie van OCW. 1.
’09 Jaarverslag
Het verloop van de reeds bestede investeringssubsidies OCW is als volgt:
152
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Rechten Ultimo 2009 heeft Stichting Carmelcollege een vordering op het Ministerie van OCW ten bedrage van € 16,0 miljoen (ultimo 2008: € 15,3 miljoen), die in de jaarrekening is gewaardeerd op nihil. Deze vordering heeft betrekking op de op jaarlijks per balansdatum nog te ontvangen bekostiging voor de betaling van de ABP-premie, de loonheffing over de maand december en de opgebouwde vakantieuitkering over de periode juni tot en met december.
Verplichtingen De jaarlijkse verplichting voor lopende contracten bedraagt ca. € 25,9 miljoen. Daarnaast is voor lopende bouwprojecten ca. € 21,8 miljoen aan verplichtingen aangegaan. Deze bouwprojecten worden ten dele bekostigd door de betrokken gemeenten. Ten behoeve van de verbonden partij Coöperatie Scholingsboulevard Enschede is door Stichting Carmelcollege verklaard dat zij gedurende het kalenderjaar 2010 haar aandeel in de exploitatietekorten zal vergoeden. Verwacht wordt dat deze vergoeding circa € 750.000 zal bedragen.
Lopende bezwaarprocedures Er lopen bezwaarprocedures wegens: • niet-gehonoreerde aangiften omzetbelasting • ESF-subsidies projectjaar 2004-2006
Invoering Richtlijn Jaarverslaggeving Onderwijsinstellingen (RJ 660) Per 1 januari 2008 is nieuwe regelgeving inzake verslaglegging van kracht geworden (Richtlijn Jaarverslaggeving 660). Deze regelgeving schrijft voor dat ter zake van de voorziening voor toekomstige Bapo-verplichtingen een voorziening dient te worden gevormd conform hetgeen is vastgelegd in RJ 271. Voor Stichting Carmelcollege betekent dit ultimo 2009 een verhoging van deze voorziening met een bedrag van € 72,8 miljoen. Indien rekening wordt gehouden met de contante waarde van 2% van de toekomstige personele lumpsumvergoeding ad € 62,3 miljoen, dient ultimo 2009 aan de voorziening een bedrag ad € 10,5 miljoen te worden toegevoegd. Op grond van de bij de grondslagen voor de jaarrekening genoemde ministeriële regeling is deze verhoging van de Bapo-voorziening niet verwerkt in de balans van de Stichting; de toekomstige Bapo-lasten worden in het jaar van optreden ten laste van de exploitatie gebracht.
153
’09 Jaarverslag
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde staat van baten en lasten Baten Rijksbijdragen
154
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
MateriĂŤle normvergoeding:
Overige subsidies OCW:
155
De forse toename van de overige subsidies wordt met name veroorzaakt door vergoeding voor leermiddelen (ruim â‚Ź 11 miljoen) die met ingang van 2009 in de normvergoeding is opgenomen.
Overige overheidsbijdragen
’09 Jaarverslag
Overige baten
156
De ouderbijdragen zijn € 2,7 mln. lager ten opzichte van 2008. Doordat de leerboeken niet meer bij de ouders in rekening worden gebracht, is de bijdrage ca. € 3,8 mln. lager (de bijdrage van ouders bij scholen met een intern boekenfonds). Tegelijkertijd zien we dat scholen meer bij ouders in rekening hebben gebracht voor de overige zaken, zoals schoolreizen en excursies. In de ‘overige inkomsten’ is een grote diversiteit aan baten opgenomen. De grootste verschillen ten opzichte van 2008 zijn: Niet-bestede gelden in de Carmelprojecten
€ 759.000
Regionaal Zorgbudget en Reboundvoorziening
€ 646.000
Vergoedingen in verband met de lerarenbeurs
€ 556.000
Platform bèta-techniek
€ 396.000
Afwikkeling kosten ama’s (ROC Aventus)
€ 205.000
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Lasten Personele lasten
157
De stijging van de loonkosten volgens Edukaat (het salarisberekeningssysteem) in 2009 wordt grotendeels veroorzaakt door meerkosten wegens CAO-aanpassingen; daarnaast is de gemiddelde formatieomvang in 2009 (3.370 fte) ten opzichte van 2008 licht gestegen (3.359 fte) en zijn de Bapokosten in het verslagjaar toegenomen. De dotaties aan de personele voorzieningen liggen circa â‚Ź 1,7 miljoen boven de begroting, hetgeen met name veroorzaakt wordt door hoger instroom in de WGA, waarvoor Stichting Carmelcollege eigen risicodrager is, alsmede door een lagere vrijval van de voorziening voor spaar-Bapo, omdat er minder uren zijn opgenomen dan werd verwacht. De kosten voor wachtgeld zijn echter lager dan begroot, doordat het formatiebeleid van Stichting Carmelcollege leidt tot een kostenniveau dat aanzienlijk lager ligt dan het landelijk gemiddelde.
’09 Jaarverslag
Afschrijvingen
158
De hogere afschrijvingskosten van inventaris en apparatuur houden met name verband met de versnelde afschrijving van de software voor leerlingenregistratie. De afschrijvingskosten van de geconsolideerde partijen betreft de afschrijving van het pand van het Bestuursbureau.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Huisvestingslasten
159
De hoge dotatie aan de onderhoudsvoorziening in 2009 houdt verband met het feit dat voor diverse schoolgebouwen renovatietrajecten zijn ingezet, die slechts ten dele in de onderhoudsplanning waren opgenomen.
’09 Jaarverslag
Overige lasten
160
De stijging van de post les- en verbruiksmateriaal met circa € 6,1 miljoen ten opzichte van voorgaand jaar, houdt verband met het feit dat ingaande 2009 de leermiddelen niet meer aan ouders kunnen worden doorbelast. Met ingang van 2009 worden de kosten van alle leermiddelen in de exploitatie opgenomen, waar in de jaren daarvoor de baten en lasten van de externe boekenfondsen buiten de administratie bleven. Tegenover deze kostenstijging staat een vergoeding van het Ministerie van OCW. De stijging van de post diversen wordt grotendeels veroorzaakt door de bijdrage aan het exploitatietekort 2009 van Coöperatie Scholingsboulevard Enschede ad € 1.350.000.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Financieel resultaat
161
Het ongerealiseerde koersresultaat beleggingen houdt verband met het feit dat op balansdatum de marktwaarde van de beleggingen hoger ligt dan het jaar daarvoor. De beleggingen in Lehman Brothers zijn vanwege het faillissement van deze bankinstelling gewaardeerd op nihil.
’09 Jaarverslag
Enkelvoudige balans
162
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Enkelvoudige staat van baten en lasten
163
’09 Jaarverslag
Toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans en de enkelvoudige staat van baten en lasten Voor de toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans en de enkelvoudige staat van baten en lasten wordt, met uitzondering van het onderstaande, verwezen naar hetgeen is vermeld bij de toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten.
Overzicht verbonden partijen
164
Beslissende zeggenschap Naam:
Stichting tot Steun aan het Voortgezet Onderwijs
Juridische vorm:
Stichting
Statutaire zetel:
Hengelo
Code activiteiten:
3/4 (onroerende zaken/overig)
Eigen vermogen 31 december 2009: -/- € 672.000 Exploitatiesaldo 2009:
€ 560.000
Omzet 2009:
€ 221.000
Verklaring art. 2:403 BW:
nee
Consolidatie:
ja
De hoofdactiviteit van de Stichting tot Steun aan het Voortgezet Onderwijs is het beheren van de spaargelden van het personeel van Stichting Carmelcollege. Daarnaast beheert de Stichting enkele sportvelden en de panden van het bestuursbureau en de Terreinendienst van Stichting Carmelcollege. Het bestuur van deze Stichting bestaat uit de leden van het College van Bestuur alsmede een vanuit de personeelsgeleding van de GMR afgevaardigde medewerker van Stichting Carmelcollege.
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Naam: Stichting Huisvesting Internationaal Onderwijs Noord Nederland Juridische vorm:
Stichting
Statutaire zetel:
Groningen
Code activiteiten:
3 (onroerende zaken)
Eigen vermogen 31 december 2009: € nihil Exploitatiesaldo 2009:
€ nihil
Omzet 2009:
€ 7.000
Verklaring art. 2:403 BW:
nee
Consolidatie:
ja
De activiteiten van de Stichting Huisvesting Internationaal Onderwijs Noord Nederland betreffen het behartigen van internationaal onderwijs. In dit kader beheert de Stichting een pand in Haren dat ter beschikking is gesteld aan de International School het Maartenscollege. Het bestuur van deze Stichting wordt gevormd door het College van Bestuur van Stichting Carmelcollege.
165 Overige verbonden partijen Naam:
Stichting Facilitair Beheer Van Renneslaan
Juridische vorm:
Stichting
Statutaire zetel:
Almelo
Code activiteiten:
3 (onroerende zaken)
Stichting Carmelcollege neemt voor 50% deel in het bestuur van deze Stichting, die tot doel heeft het mogelijk maken van het verzorgen van vmbo-onderwijs op rooms-katholieke en protestantschristelijke grondslag, alsmede het bevorderen van de samenwerking tussen Stichting Carmelcollege en Stichting voor Protestants Christelijk Onderwijs voor Almelo en Omgeving. Ter realisering van deze doelen exploiteert deze Stichting een in eigendom van de Gemeente Almelo gebouwd schoolgebouw, waarin door beide genoemde stichtingen onderwijsactiviteiten worden uitgevoerd.
’09 Jaarverslag
Naam:
Coöperatie Scholingsboulevard Enschede
Juridische vorm:
Coöperatie
Statutaire zetel:
Enschede
Code activiteiten:
3/4 (onroerende zaken/overig)
De Coöperatie Scholingsboulevard Enschede betreft een samenwerkingsverband tussen ROC van Twente, de openbare scholengemeenschap Het Stedelijk Lyceum en Stichting Carmelcollege. In dit samenwerkingsverband is per 1 augustus 2008 gestart met een gecombineerde vmbo-/mboschool in Enschede, waarbinnen leerlingen van de bovenbouw van het vmbo en leerlingen van het mbo, niveau 1 en 2, onderwijs volgen.
166
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders De beloning van bestuurders en toezichthouders over 2009 kan als volgt worden gespecificeerd:
167
De beloning van voormalige leden van het College van Bestuur betreft de uitbetaling van Bapo- en vakantierechten, waarvoor in voorgaande jaren reeds reserveringen ten laste van de exploitatierekening zijn gebracht.
’09 Jaarverslag
Honorarium externe accountant In het boekjaar zijn de volgende honoraria van KPMG Accountants N.V. (2008: Deloitte Accountants B.V.) ten laste gebracht van de rechtspersoon en de geconsolideerde partijen, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW:
168
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) In het verslagjaar zijn geen functionarissen geweest die een beloning hebben ontvangen boven het grensbedrag in het kader van de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (â‚Ź 188.000).
169
’09 Jaarverslag
Ondertekening Dit jaarverslag is op 18 mei 2010 door het College van Bestuur vastgesteld.
Mr. drs. R.W.J. Rijk (voorzitter)
A.G.M. Thomassen RA
170 Op 19 mei 2010 is dit jaarverslag goedgekeurd door de Raad van Toezicht.
Dr. J.F.G. Veldhuis (voorzitter)
Mr. H.C.M. Boon
Prof. dr. ir. O.A.M. Fisscher
Drs. W.G. de Lange RA
Prof. dr. C.J. Waaijman (O. Carm.)
Stichting Carmelcollege - Jaarrekening
171
’09 Jaarverslag
172
Stichting Carmelcollege
Overige gegevens
173
’09 Jaarverslag
Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Carmelcollege te Hengelo bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2009 en de geconsolideerde en enkelvoudige staat van baten en lasten over 2009 met de toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het College van Bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (WJZ/2007/50507). Tevens is het College van Bestuur van de stichting verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen.
174
Deze verantwoordelijkheden omvatten onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 18, derde lid van het Bekostigingsbesluit W.V.O. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht waaronder het Onderwijscontroleprotocol OCW 2009. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat alsmede het voor de naleving van de betreffende wet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet
Stichting Carmelcollege - Overige gegevens
tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het College van Bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Carmelcollege per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (WJZ/2007/50507). Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2009 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in het Controleprotocol OCW 2009 opgenomen relevante wet- en regelgeving, zoals opgenomen in paragraaf 2.2.2. referentiekader. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Enschede, 19 mei 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V. Drs. J.F.G. Morsink RA
Resultaatbestemming Het resultaat 2009 van Stichting Carmelcollege (enkelvoudig) ad negatief € 4.831.000 is ten laste van de algemene reserve van de Stichting gebracht; het resultaat 2009 van de geconsolideerde partijen ad. € 560.000 is toegevoegd aan de privaatrechtelijke bestemmingsreserve geconsolideerde verbonden partijen (zie ook de toelichting op het eigen vermogen).
Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen ná balansdatum voorgedaan, die aanleiding geven tot het wijzigen van de jaarrekening.
175
’09 Jaarverslag
176
Stichting Carmelcollege
Bijlagen (deel uitmakend van het jaarverslag)
177
’09 Jaarverslag
1. Gegevens over de rechtspersoon Naam: Stichting Carmelcollege Adres: Drienerparkweg 16 Postcode/plaats: 7552 EB Hengelo Postadres: Postbus 864 7550 AW Hengelo Telefoon: 074-2455555 Fax: 074-2430244 E-mail: info@carmel.nl Internetsite: www.carmel.nl Bestuursnummer: 35647
178
Contactpersoon: K. van der Velden RA (Controller) Telefoon: 074-2455555 Fax: 074-2430244 E-mail: v.d.velden@carmel.nl
In deze jaarrekening is de exploitatie opgenomen van de volgende scholen:
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
2. Specifieke posten OCW Vordering Ministerie OCW De vordering op het Ministerie van OCW wegens de ultimo boekjaar nog te ontvangen vergoedingen voor loonheffing/premie ABP over december en de overlopende vakantieuitkeringen van het personeel is met ingang van 2006 gewaardeerd op nihil. De nominale waarde van deze vordering bedraagt ultimo 2009 â‚Ź 16 miljoen (ultimo 2008: â‚Ź 15,3 miljoen).
Overlopende passiva Ministerie OCW Voor een specificatie van de overlopende passiva ter zake van het Ministerie van OCW wordt verwezen naar het bij de toelichting op de kortlopende schulden opgenomen overzicht.
179
’09 Jaarverslag
3. Kengetallen financieel
180
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
181
’09 Jaarverslag
4. Enkelvoudige staat van baten en lasten per school
182
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
183
’09 Jaarverslag
184
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
185
’09 Jaarverslag
5. Kengetallen leerlingen
186
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
187
’09 Jaarverslag
6. Examenresultaten in het schooljaar 2008 - 2009 Bron: Onderwijs in Cijfers, DUO Onderstaand overzicht toont de examenresultaten voor vmbo, havo en vwo over het laatste school jaar van de meest voorkomende examenvakken, alfabetisch gerangschikt. Van de school wordt per examenvak het gemiddeld cijfer van het schoolexamen (SE) en centraal schriftelijk examen (CE) weergegeven. Vervolgens zijn de percentielscores aangegeven met de cijfers 1 t/m 5 voor zowel het schoolexamen als het centraal schriftelijk examen. Percentielscores Een percentielscore geeft aan hoeveel procent van de scholen een hoger gemiddeld cijfer voor het
188
schoolonderzoek respectievelijk centraal schriftelijk examen heeft. De percentielscores worden weergegeven met de cijfers 1 t/m 5 voor zowel het school als centraal schriftelijk. percentielscore
omschrijving
cijfer 1
90% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer
cijfer 2
75-90% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer
cijfer 3
25-75% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer
cijfer 4
10-25% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer
cijfer 5
minder dan 10% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer
Deze indeling is overgenomen van de inspectie. Er is echter een belangrijk verschil: de inspectie gebruikt een gewogen vergelijking waarin rekening is gehouden met verschillende kenmerken van de leerlingenpopulatie (op basis van een regressieanalyse). DUO beschikt niet over die procedure en kan alleen een absolute vergelijking maken.
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
189
’09 Jaarverslag
190
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
191
’09 Jaarverslag
192
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
193
’09 Jaarverslag
194
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
195
’09 Jaarverslag
196
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
197
’09 Jaarverslag
198
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
199
’09 Jaarverslag
200
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
201
’09 Jaarverslag
202
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
203
’09 Jaarverslag
204
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
205
’09 Jaarverslag
206
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
207
’09 Jaarverslag
208
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
209
’09 Jaarverslag
210
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
211
’09 Jaarverslag
7. Kengetallen personeel
212
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
213
’09 Jaarverslag
214
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
215
’09 Jaarverslag
216
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
217
’09 Jaarverslag
8. Personele lasten naar kostendragers
218
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
De personele lasten van 2009 zijn in het onderstaande overzicht uitgesplitst naar schoolniveau.
219
’09 Jaarverslag
9. Specificatie leningen
220
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
10. Specificatie effecten
221
’09 Jaarverslag
11. IDU-overzichten instellingen Toelichting op het IDU-overzicht Ad. A Hier staan de leerlingen die bij de instelling staan ingeschreven volgens de telling van 1 oktober 2008, onderverdeeld in leerjaren en studierichtingen. Ad. B Hierin worden de mutaties weergegeven tijdens het schooljaar: - de interne overplaatsing van leerlingen. - de tussentijdse in- en uitstroom: leerlingen die tijdens het schooljaar komen van of vertrekken naar een andere school.
222
Ad. C In dit deel van het overzicht staat aangegeven hoeveel leerlingen een examen hebben afgelegd met een positief en met een negatief resultaat. In de kolom ‘overig’ staat de in- en uitstroom aan het einde van het schooljaar in de overige leerjaren. Ad. D In de ‘doorstroom met diploma’ wordt het aantal geslaagde leerlingen aangegeven dat binnen de instelling een vervolgopleiding gaat volgen. Ad. E en G In deze kolommen staan de leerlingenaantallen aan het einde van het schooljaar 2008-2009 die ook in het volgende schooljaar binnen de instelling lessen volgen. Hierin is de nieuwe instroom per 1 augustus 2009 níet opgenomen, waardoor dit aantal lager is dan het feitelijke aantal leerlingen bij aanvang van het nieuwe schooljaar. Ad. F Hierin staat het leerjaar en studierichting waarin de leerlingen van kolom E staan ingeschreven voor het schooljaar 2009-2010. Ook hierin is de nieuwe instroom per 1 augustus 2009 niet opgenomen.
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
223
’09 Jaarverslag
224
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
225
’09 Jaarverslag
226
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
227
’09 Jaarverslag
228
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
229
’09 Jaarverslag
12. Gegevens leden Raad van Toezicht Gegevens leden Raad van Toezicht Stichting Carmelcollege
Naam
Benoeming
Hoofdfunctie
Nevenfuncties
drs. J.G.F. Veldhuis (1938)
Januari 2003, herbenoemd in 2009 (aftredend in 2012 en niet herbenoembaar)
Voormalig voorzitter College van Bestuur van de Universiteit Utrecht (1986-2003)
• Voorzitter bestuur van: Stichting Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) – Utrecht; Nederlands Genootschap Internationale Zaken (NGIZ), afd. Utrecht • Lid bestuur van Algemeen Bestuur NGIZ Den Haag • Voorzitter RvT Diakonessen (zieken)huis Utrecht-Zeist-Doorn • Plv. voorzitter RvT (NUFFIC), Den Haag • Lid RvT van: Roosevelt Study Centre (RSC), Middelburg; KPC-Groep, Den Bosch • Lid Commissie van Advies (NIOD), Amsterdam • Lid Commissie Evaluatie Koninklijke Academie van Wetenschappen (KNAW), Den Haag/Amsterdam
Maart 2008 (aftredend in 2011 en herbenoembaar)
• Wetenschappelijk medewerker Titus Brandsma Instituut • Lid Alg. Bestuur Nederlandse Karmelieten • Emeritus hoogleraar Spiritualiteit Radboud Universiteit, Nijmegen
• Lid bestuur Stichting Titus Brandsma Memorial • Lid bestuur Stichting Vrienden Titus Brandsma • Honorary President Spirituality Association South Africa • Lid wetenschappelijke adviesorganen
Voorzitter, Voorzitter Commissie Personele Zaken
230
prof. dr. C.J. Waaijman (1942) Plaatsvervangend voorzitter, Lid Commissie Personele Zaken
drs. J.M. Bos-Vonk (1945)
Januari 2001, afgetreden in 2010
mr. H.C.M. Boon (1947) Lid Auditcommissie
Juni 2004, herbenoemd in 2007 (aftredend in 2010 en herbenoembaar)
Voormalig advocaat, thans rechter Arrondissementsrechtbank Zutphen
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
Naam
Benoeming
Hoofdfunctie
Nevenfuncties
prof. dr. ir. O.A.M. Fisscher (1947)
September 2003, herbenoemd in 2009 (aftredend in 2012 en niet herbenoembaar)
Hoogleraar Organisatiekunde en Bedrijfsethiek Universiteit Twente
• Lid RvC SOWECO NV • Lid RvC Bouwconsulting Twente BV • Vicevoorzitter RvC Woningcorporatie De Woonplaats • Lid bestuur SIOO
drs. W.G. De Lange RA (1947)
December 2001, herbenoemd in 2007, (aftredend in 2010 en niet herbenoembaar)
• Voormalig lid RvB van een accountantsmaatschap • Adviseur van accountants kantoren
• Lid RvC Rabobank Centraal-Twente • Lid Raad van Advies Novigo Accountantsadviseurs BV, Almelo • Teamleider Commissie Kwaliteits onderzoek Koninklijk NIVRA • Examinator Koninklijk NIVRA
Voorzitter Auditcommissie
231
’09 Jaarverslag
13. Ledenlijst Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad
232
Carmelinstelling
Geleding personeel
Sg. De Grundel
Dhr. F. Draaijer
Sg. Twickel
Dhr. F. Karperien
Carmelcollege Emmen
Mw. D. Schipper-Bartol
Carmel College Salland
Dhr. L. Bakkenes
Geleding ouders/leerlingen
Dhr. P. Goossens
Mw. M. van der Wilt (tot sept. 2009)
Mw. E. Brinkhuis (vanaf sept. 2009)
Sg. Augustinianum
Dhr. S. Junges (tot sept. 2009)
Dhr. C. van Boort
Mw. A. van Rheden (vanaf sept. 2009)
Carmelcollege Gouda Dhr. J. Benjamens (vz.) KSG Marianum
Dhr. F. Gierveld (vanaf juni 2009)
Dhr. H. Paf (vanaf september 2009)
Twents Carmel College
Dhr. J. Nijhuis
Etty Hillesum Lyceum
Dhr. P. van Grevenhof (lid DB)
Het Hooghuis
Dhr. A. Kooi (tot september 2009)
Dhr. T. Siebers (vanaf oktober 2009)
Bonhoeffer College
Dhr. F. Rohaan
Pius X College
Dhr. H. van Orsouw
Mw. E. Bussmann
Dhr. R. Dijkhof
Dhr. J. Eshuis
Sg. St.-Canisius Dhr. H. Nieuwland Dhr. J. ter Halle (tot sept. 2009) Maartenscollege Dhr. D. Rietveld (secr.) Dhr. A. Ferf Bestuursbureau
Mw. H. Wijma-Nijenhuis (vanaf juni 2009)
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
14. Samenstelling directies
233
’09 Jaarverslag
234
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
15. Adreslijst Carmelscholen Bonhoeffer College (Centrale Directie) Vlierstraat 77/Postbus 3081
Leerlingen: 3.886
7544 GG/7500 DB Enschede
Medewerkers: 483
Tel: 053-7512000
Brinnummer: 17VN
Fax: 053-7512009 Website: www.bc-enschede.nl Vestiging: Lijsterstraat 117
Enschede
Vestiging: Bruggertstraat 60
Enschede
Vestiging: Geessinkweg 100
Enschede
Vestiging: Van der Waalslaan 35
Enschede
Vestiging: Vlierstraat (pro)
Enschede
Vestiging: Scholingsboulevard, Wethouder Beversstraat 165
Enschede
Vestiging: Scholingsboulevard, Wethouder Beversstraat 195
Enschede
Vestiging: Scholingsboulevard, Boddenkampsingel 80
Enschede
Carmel College Salland Florens Radewijnsstraat 6/Postbus 87
Leerlingen: 2.961
8101 BW/8100 AB Raalte
Medewerkers: 326
Tel: 0572-348500
Brinnummer: 04OY
Fax: 0572-348502 Website: www.carmelcollegesalland.nl Vestiging: Zwolsestraat 57
Raalte
Vestiging: Hofstedelaan 4
Raalte
Vestiging: Florens Radewijnsstraat 6
Raalte
Carmelcollege Emmen Wendeling 59
Leerlingen: 1.191
7824 TB Emmen
Medewerkers: 133
Tel: 0591-622870
Brinnummer: 00PF
Fax: 0591-628614 Website: www.carmelemmen.nl
235
’09 Jaarverslag
Etty Hillesum Lyceum (Centrale Directie) Postbus 199
Leerlingen: 4.691
7400 AD Deventer
Medewerkers: 521
Laan van Borgele 60
Brinnummer: 01VJ
7415 DJ Deventer Tel: 0570-504700 Fax: 0570-504710 Website: www.ettyhillesumlyceum.nl Vestiging: De Keurkamp, Keurkampstraat 1
Deventer
Vestiging: Het Stormink, Storminkstraat 1
Deventer
Vestiging: Het Vlier, Het Vlier 1
Deventer
Vestiging: De Boerhaave, De Boerhaave 1
Deventer
Vestiging: Arkelstein, Arkelstein 8
Deventer
Vestiging: Het Slatink, LebuĂŻnuslaan 1
Deventer
Het Hooghuis (Centrale Directie)
236
Nieuwe Hescheweg 11/Postbus 384
Leerlingen: 4.334
5342 EB/5340 AJ Oss
Medewerkers: 567
Tel: 0412-658303
Brinnummer: 19XH
Fax: 0412-638933 Website: www.hethooghuis.nl Vestiging: Oss-West, Verdistraat 75
Oss
Vestiging: Oss-Centrum, Koornstraat 12
Oss
Vestiging: Ravenstein, Middingstraat 1
Ravenstein
Vestiging: Heesch, postbus 35
Heesch
Vestiging: Den Bongerd, Staringstraat 4 (lwoo)
Oss
Vestiging: Oss-Zuid, De Ruivert 5
Oss
Vestiging: TBL, Molenstraat 30
Oss
Vestiging: De Singel, Kap. Nausstraat 2 (pro)
Oss
Maartenscollege Hemmenlaan 2/Postbus 6105
Leerlingen: 1.505
9751 NS Haren/9702 HC Groningen
Medewerkers: 173
Tel: 050-5375200
Brinnummer: 01UH
Fax: 050-5343245 Website: www.maartenscollege.nl Vestiging: Hemmenlaan 2
Haren
Vestiging: Rijksstraatweg 24 (International School)
Haren
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
KSG Marianum D. Hooijmansingel 1/Postbus 35
Leerlingen: 1.939
7141 EA/7140 AA Groenlo
Medewerkers: 218
Tel: 0544-477070
Brinnummer: 02QN
Fax: 0544-477050 Website: www.marianum.nl Vestiging: De R. v. Heeckerenstraat 2
Lichtenvoorde
Vestiging: D. Hooijmansingel 1
Groenlo
Carmel College Gouda Groen van Prinsterersingel 49
Leerlingen: 1.477
2805 TD Gouda
Medewerkers: 189
Tel: 0182-513822
Brinnummer: 02LG
Fax: 0182-527922 Website: www.carmelcollegegouda.nl Vestiging: John Mottstraat 2-4
Gouda
Vestiging: Groen van Prinsterersingel 49
Gouda
Vestiging: W. de Zwijgerstraat 9
Bodegraven
Sg. Augustinianum V. Wassenhovestraat 26
Leerlingen: 921
5613 LL Eindhoven
Medewerkers: 95
Tel: 040-2111069
Brinnummer: 01FY
Fax: 040-2127120 Website: www.augustinianum.nl
237
’09 Jaarverslag
Centrale Directie Sg. Twickel/Sg. De Grundel Oude Hengeloseweg 123/Postbus 853 7622 HS Borne/7550 AW Hengelo
Sg. Twickel Woolderesweg 130
Leerlingen: 2.296
7555 LC Hengelo
Medewerkers: 270
Tel: 074-2555333
Brinnummer: 19HG
Fax: 074-2555332 Website: www.sgtwickel.nl
238
Vestiging: Woolderesweg 130
Hengelo
Vestiging: P. Krugerstraat 49
Hengelo
Vestiging: Oude Hengeloseweg 123
Borne
Vestiging: Woolderweg 108
Borne
Vestiging: Schoppenstede 19
Delden
Sg. De Grundel Grundellaan 36
Leerlingen: 1.886
7552 ED Hengelo
Medewerkers: 220
Tel: 074-2457777
Brinnummer: 18CR
Fax: 074-2457733 Website: www.grundel.nl Vestiging: Grundellaan 36
Hengelo
Vestiging: Deurningerstraat 67
Hengelo
Vestiging: Bataafse Kamp 6-7
Hengelo
Vestiging: Sportlaan Driene 6-I
Hengelo
Centrale Directie Pius X College/Sg. St.-Canisius C. Franckstraat 6/Postbus 411 7604 JG/7600 AK Almelo Tel: 0546-535626 Fax: 0546-535629
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
Pius X College Postbus 411
Leerlingen: 1.423
7600 AK Almelo
Medewerkers: 169
Tel: 0546-535626
Brinnummer: 02EK
Fax: 0546-812704 Website: www.piusx.nl Vestiging: Catharina van Renneslaan 35
Almelo
Vestiging: Aalderinkshoek, CĂŠsar Franckstraat 4
Almelo
Vestiging: Graaf Ottostraat 48
Rijssen
Sg. St.-Canisius Postbus 453
Leerlingen: 1.965
7600 AL Almelo
Medewerkers: 234
Tel: 0546-535626
Brinnummer: 16VI
Fax: 0546-488477 Website: www.canisius.nl
239 Vestiging: Slot 31
Almelo
Vestiging: Huyerenseweg 1
Tubbergen
Twents Carmel College Potskampstraat 2/Postbus 220
Leerlingen: 4.991
7573 CC/7570 AE Oldenzaal
Medewerkers: 554
Tel: 0541-572372
Brinnummer: 05AV
Fax: 0541-572379 Website: www.twentscarmelcollege.nl Vestiging: Leliestraat 1 (pro)
Oldenzaal
Vestiging: Oranjestraat 23
Denekamp
Vestiging: Oranjestraat 2
Losser
Vestiging: Thijlaan 30
Oldenzaal
Vestiging: Potskampstraat 2
Oldenzaal
Vestiging: Lyceumstraat 36
Oldenzaal
’09 Jaarverslag
16. Lijst van veel voorkomende begrippen A atheneum Zesjarige opleiding voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo)
B
zonder de klassieke talen Grieks en Latijn (voor 12 – 18 jarigen.
Basisvorming Het programma voor de eerste 2 a 3 jaren van het voortgezet onderwijs (van vmbo tot gymnasium).
Basisberoepsgerichte leerweg Leerweg binnen het vmbo met de meeste praktijkelementen. Hierna kunnen leerlingen doorstromen naar mbo-opleidingen op niveau 2.
Begaafdheidsprofielschool
Een school voor voortgezet onderwijs, met een aangepast onderwijsprogramma voor leerlingen die hoogbegaafd zijn; de school is gecertificeerd.
Bestuursbureau Het centrale dienstverlenende orgaan van Stichting Carmelcollege. Bètalab Dé werkplek waar leerlingen onderwezen worden in de vakken natuurkunde, scheikunde en biologie, waar ook vakoverschrijdende
240
opdrachten kunnen worden uitgevoerd.
Bèta-onderwijs Extra aandacht wordt besteed aan de exacte vakken B-/K-leerwegen Basisberoepsgerichte en Kaderberoepsgerichte leerwegen in het vmbo. Bovenbouw De bovenbouw is de algemene benaming voor het derde en vierde leerjaar van het vmbo, de vierde en vijfde klassen van de havo, en de vierde, vijfde en zesde klassen van het vwo.
Brinnummer Het Ministerie heeft aan alle onderwijsinstellingen een Brin-nummer
C Convent van Schoolleiders
toegekend (Brin: basisregistratie instellingen). Groep bestaande uit voorzitters van centrale directies en rectoren van instellingen met adviesrecht.
Cultuurprofielschool
School die ervoor kiest de vrije ruimte te gebruiken door zich te profileren op het gebied van kunst en cultuur.
Curriculum Het geheel van cursussen/programma’s en de inhoud ervan, die
D
leerlingen op hun school krijgen aangeboden.
Doorstroom De weg die leerlingen tijdens hun schoolcarrière binnen een school
E
afleggen.
Eerste Opvang Anderstaligen Via een aangepast onderwijsaanbod wordt geprobeerd anderstalige leer plichtige leerlingen zo snel mogelijk de Nederlandse taal te leren om hen vervolgens toe te leiden naar reguliere onderwijstrajecten en/of werk.
Enkelvoudige jaarrekening
In de enkelvoudige jaarrekening zijn alleen de financiële gegevens van Stichting Carmelcollege opgenomen, zonder de financiële gegevens van
F
verbonden partijen.
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
G Geconsolideerde jaarrekening
In de geconsolideerd jaarrekening zijn, naast de financiële gegevens van Stichting Carmelcollege, tevens de financiële gegevens van verbonden partijen opgenomen.
Gemengde leerweg
Leerweg binnen het vmbo met een combinatie tussen theorie en praktijk. Bereidt leerlingen voor op mbo-opleidingen op niveau 3 en 4.
Goed werknemerschap verdient Project waarin de Stichting zoekt naar volwassen arbeidsverhoudingen, goed werkgeverschap (GWGW) om zo de aantrekkingskracht van een baan in het onderwijs te vergroten. Volwassen arbeidsverhoudingen vind je in de visie van de Stichting alleen met elkaar, door samen na te denken hoe het anders en beter kan. Voor alle medewerkers én in nauwe samenwerking met elkaar.
gymnasium
H havo
Zesjarige opleiding voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) met de klassieke talen Grieks en Latijn (voor 12 – 18 jarigen). Hoger algemeen voortgezet onderwijs, het op één na hoogste niveau binnen het voortgezet onderwijs. Opleiding duurt vijf jaar. Het is algemeen vormend (theoretisch) en geen beroepsopleiding; het havodiploma is een startkwalificatie en is vooral bedoeld als voorbereiding op het hbo (hoger beroepsonderwijs)
Hoogbegaafdheidsprofielschool
Zie begaafdheidsprofielschool
Instelling
Aanduiding van een organisatie-eenheid, bestaande uit een of twee
I
brede scholengemeenschappen, binnen Stichting Carmelcollege.
Instroom Het geheel van het aantal personen dat een nieuwe opleiding begint en daarom wordt geteld.
Intersectoraal Internationale school
Zie vmbo intersectoraal. School die een programma heeft dat vooral is gericht op het onderwijsstelsel en de wettelijke voorschriften van een ander land dan
J K
Nederland. Wordt voornamelijk bezocht door buitenlandse leerlingen.
Kaderberoepsgerichte leerweg Leerweg binnen het vmbo voor praktisch ingestelde leerlingen. Bereidt
L
leerlingen voor op mbo-opleidingen op niveau 3 en 4.
Leerweg ondersteunend onderwijs Onderwijs in de leerwegen van het vmbo met extra zorg en begeleiding.
LOOT-school
Landelijk overleg onderwijs en topsport-school. Een school voor voortgezet onderwijs die toptalenten in sport ondersteunt om hun schoolcarrière met hun topsport te combineren.
Lyceum School voor voortgezet onderwijs waar voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) en hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) gevolgd kan worden (voor 12- tot 18-jarigen)
241
’09 Jaarverslag
M Maatwerk
Eigen onderwijskundig concept van de locatie Geessinkweg, dat leerlingen een goede aansluiting geeft op het mbo en hbo.
mavo Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs. Tegenwoordig de
N O O. Carm. Onderbouw
theoretische leerweg van het vmbo of vmbo-t genoemd.
Orde der Karmelieten De onderbouw is de algemene benaming voor het eerste en tweede leerjaar van het vmbo, de eerste, de tweede en derde klassen van de havo, en de eerste, tweede en derde klassen van het vwo.
Onderwijsondersteunend personeel Personeel niet behorend tot de functiecategorieën directie en onderwijzend personeel; voorbeelden administratief medewerker, conciërge, onderwijsassistent, technisch assistent etc.
Opbrengstenkaart
P
Kaart die aangeeft hoe een Vo-school in een bepaald jaar presteert in vergelijking met landelijke gemiddelden.
Praktijkonderwijs Verzorgt onderwijs voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 20 jaar die op grond van hun capaciteiten niet in staat zijn om een diploma van
242
het vmbo te behalen. Een leerling kan worden toegelaten op grond van een beschikking van een regionale Verwijzingscommissie (RVC). Het praktijkonderwijs heeft als doel leerlingen voor te bereiden op een zo
Q R Rugzakje
S
zelfstandig mogelijk functioneren in de samenleving.
Leerling gebonden financiering voor leerlingen met een handicap binnen het reguliere onderwijs.
Scholingsboulevard Enschede Vmbo/mbo-school, waar drie onderwijsinstellingen hun krachten hebben gebundeld: het Stedelijk Lyceum, Bonhoeffer College en het ROC van Twente, samen met de gemeente Enschede.
Solvabiliteit Verhouding tussen het eigen vermogen en vreemd vermogen op de balans.
Slash@21 Was voor een projectperiode van vier jaar een onderbouwschool voor voortgezet onderwijs waar volgens een geheel nieuw onderwijskundig concept werd lesgegeven. Zo was het traditionele vakkenpakket verlaten voor vakoverstijgend in twee –nu inmiddels veel voorkomendehoofdstromen: Mens & Maatschappij en Mens & Natuur. (KSG Marianum).
Start@23 Onderwijsconcept op de locatie Bodegraven, met zelfstandig en individueel werken door leerlingen gedurende de helft van de wekelijkse schooltijd in aanwezigheid van een docent.
Startkwalificatie
Het in de ogen van de Nederlandse overheid minimale onderwijsniveau dat nodig is om kans te maken op duurzaam geschoold werk in Nederland.
Stichting Carmelcollege - Bijlagen
T Technasium
Onderwijsstroom voor havo en vwo, waarin de bėta-vakken centraal staan en met het examenvak Onderzoeken en Ontwerpen.
Theoretische leerweg
Leerweg binnen het vmbo voor theoretisch ingestelde leerlingen. Bereidt leerlingen voor op mbo-opleidinge op niveau 3 en 4.
Tweede fase Tweetalig onderwijs
Synoniem van bovenbouw voor havo en vwo Tweetalig onderwijs (tto) houdt in dat bij niet talenvakken, als bijvoorbeeld geschiedenis en biologie, een andere taal dan de
U Uitstroom
moedertaal als instructie- en communicatietaal wordt gebruikt. Het geheel van het aantal personen dat op een bepaald tijdstip een bepaalde fase van onderwijs verlaat, al of niet met een diploma.
Universumschool
V vavo
Een universumschool onderscheidt zich van andere scholen doordat het extra aandacht geeft aan het bèta-onderwijs Voortgezet algemeen volwassenen onderwijs. Officieel kent de Vavo een minimumleeftijdsgrens van 18 jaar, maar in de praktijk maken ook 16- en 17-jarigen (drop-outs) gebruik van scholen voor volwassenenonderwijs om alsnog een vmbo-diploma te behalen.
vm2 Tijdelijke regeling subsidiëring experimentele leergang vmbo-mbo2 2008-2010.
vmbo
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. Is ontstaan uit de samenvoeging van vbo en mavo en sommige vormen van voortgezet speciaal onderwijs. Bestaat uit 4 leerwegen: theoretisch, gemengd, kaderberoepsgericht en basisberoepsgericht.
vmbo intersectoraal
vmbo intersectoraal betreft die beroepsgerichte programma’s, waarbij in het niet-doorstroom relevante deel van het programma van de vier leerwegen onderdelen van de sectoren Techniek, Zorg en Welzijn en Economie in samenhang worden aangeboden.
Voortgezet onderwijs
Onderwijs dat volgt op basisonderwijs. Bestaat uit het praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo.
vwo
W Weerstandsvermogen
X Y Z
Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs, bestaande uit atheneum en gymnasium. Het vermogen om tegenvallers te kunnen opvangen; het eigen vermogen in verhouding tot de totale baten (inclusief rentebaten).
243
’09 Jaarverslag
17. Lijst van veelgebruikte afkortingen
244
Bapo BRIN CvB CMR DMR Eoa Fte OCW FPU GMR havo hbo HRM ICT Idu-gegevens I.S. KBVO LB LC LD Lj LOOT LTA lwoo mavo mbo Mln. NKO OOP OP P&O pro ROC Sg. Tto vavo vmbo vwo
Bevordering arbeidsparticipatie ouderen Basisregistratie instellingen College van Bestuur Centrale medezeggenschapsraad Deel medezeggenschapsraad Eerste opvang anderstaligen Full time equivalent Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Flexibel pensioen en uittreden Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad Hoger algemeen vormend onderwijs Hoger beroepsonderwijs Human resource management Informatie- en communicatietechnologie In-, door- en uitstroomgegevens Internationale school Bond katholiek beroeps- en voortgezet onderwijs salarisschaal LB voor docenten salarisschaal LC voor docenten salarisschaal LD voor docenten Leerjaar Landelijk overleg onderwijs en topsport Langetermijnagenda Leerwegondersteunend onderwijs Middelbaar algemeen vormend onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs Miljoen Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders Onderwijsondersteunend personeel Onderwijsgevend personeel Personeel en organisatie Praktijkonderwijs Regionaal opleidingencentrum Scholengemeenschap Tweetalig onderwijs Volwassenen algemeen vormend onderwijs Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs
Jaarverslag Stichting Carmelcollege ’09
Drienerparkweg 16 Postbus 864 7550 AW Hengelo (074) 245 55 55 www.carmel.nl
’09 Jaarverslag Stichting Carmelcollege Hengelo, 19 mei 2010