kleintje.book Page 1 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
ISSO-kleintje
Individuele centrale verwarmingsinstallaties In woningen
ISBN: 978-90-5044-356-2
kleintje.book Page 3 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
INHOUDSOPGAVE Samenvatting Voorwoord Symbolenlijst Grafische symbolenlijst Begrippenlijst
5 7 9 11 15
1
Programmafase van een project 1.1 Wensen van de opdrachtgever 1.2 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 1.2.1 Thermische isolatie woningen 1.2.2 Luchtdoorlatendheid woning 1.2.3 Ventilatiesystemen 1.2.4 Thermisch comfort 1.2.5 Regeling 1.2.6 CV-temperaturen 1.2.7 Aansluiting op het distributienet voor elektriciteit, gas en warmte 1.2.8 Aansluitvoorwaarden voor elektriciteit, gas en warmte 1.2.9 Meterruimte (wettelijke eisen) 1.2.10 Gastechnische eisen 1.2.11 Opstellingsruimte CV-ketel en warmtepomp 1.2.12 Geluid 1.3 Installatieconcepten en hun eigenschappen 1.3.1 Nieuwbouw (en uitgebreide renovatie) 1.3.2 Bestaande bouw 1.4 PVE en benodigde gegevens
23 23 25 25 26 27 29 32 34 36 36 36 39 39 40 41 41 46 53
2
Ontwerpfase 2.1 Installatieschema's centrale verwarming 2.2 Bepaling vermogensbehoeften vertrekken 2.3 Dimensioneren van het afgiftesysteem 2.3.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 2.3.2 Radiatoren en convectoren 2.3.3 Vloerverwarming en/of wandverwarming 2.3.4 Vloerverwarming met radiatoren en/of convectoren 2.4 Selectie en dimensioneren van distributiesysteem 2.4.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 2.4.2 Afmetingen buizen, fittingen en toepassing 2.4.3 Distributiesysteem radiatoren en convectoren 2.4.4 Distributiesysteem vloerverwarming 2.4.5 Richtwaarden voor het drukverlies van buizen 2.4.6 Isoleren van het distributiesysteem 2.4.7 Thermisch comfort en energiegebruik 2.4.8 Inregelen van de ontwerpvolumestroom 2.4.9 Afkoelen CV-water tijdens transport
ISSO-kleintje
3
55 55 62 64 65 68 81 89 90 90 92 96 99 103 105 106 110 122
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 4 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
2.5
2.6
Selectie en dimensioneren warmtepomp, CV-ketel of aansluiting op warmtenet 2.5.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 2.5.2 Ruimtebeslag en geluid 2.5.3 Benodigd vermogen 2.5.4 Warmtapwater 2.5.5 Hydraulische inpassing Regeling en beveiliging 2.6.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 2.6.2 Regeling CV-ketel 2.6.3 Regeling warmtepomp 2.6.4 Beveiliging
123 123 124 126 127 128 136 136 137 142 143
3
Uitwerkingsfase van een project 3.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 3.2 Materiaal en productselectie
147 147 147
4
Realisatiefase van een project 4.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 4.2 Montage 4.3 Beschermen tegen corrosie 4.4 Inregelen van de volumestromen 4.5 Beproeven en opleveren van de installatie 4.6 Documentatie van de benodigde gegevens 4.7 Opleverings- en beproevingsrapport
149 149 149 154 154 155 155 156
5
Beheerfase van een project 5.1 Wettelijke eisen en kwaliteitseisen 5.2 Periodiek onderhoud 5.3 Klachtenbehandeling
157 157 157 158
Bijlage A U en Rc-waarden bouwkundige constructies
159
Bijlage B Isolatie woning
169
Bijlage C Ventilatiesystemen
173
Bijlage D Testen luchtdoorlatendheid van een woning
177
Bijlage E
Thermografisch onderzoek aan een woning
179
Bijlage F
Checklist aandachtspunten bij verduurzaming en overgang naar een warmtepomp
181
Bijlage G Opleverings- en beproevingsrapport
183
Literatuurlijst
185
ISSO-kleintje
4
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 5 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
SAMENVATTING Het kleintje centrale verwarming is een compacte verzameling van de eisen en middelen voor de realisatie van verwarmingsinstallaties in woningen. De basis voor dit ISSO-kleintje ligt in ISSO-publicatie 50 'Warmwaterverwarmingsinstallaties, uitgangspunten en kwaliteitseisen voor het ontwerp'. Het toepassingsgebied van het kleintje CV omvat: Individuele verwarmingsinstallaties; Warmtepomp, gasgestookte CV-ketel of warmtenet; Nieuwbouw of renovatie. Het kleintje CV is bedoeld voor installatiebedrijven die zich bezighouden met: Advisering over verwarmingsinstallaties; Ontwerp; Montage; Beheer en onderhoud. De 2021 uitgave is bijgewerkt op basis van de laatste ontwikkelingen op het gebied van regelgeving, normen en inzichten. Naast het kleintje centrale verwarming bestaan de volgende kleintjes over verwarmingsinstallaties in woningen gericht op warmtepompinstallaties: Grondgebonden warmtepompinstallaties in woningen; Lucht/waterwarmtepompen in woningen; Hybride warmtepompen. In de ISSO-kleintjes warmtepompen gaan we uit van toegepaste systeemconcepten en installatieconcepten met een warmtepomp. Het zwaartepunt van de informatie in de ISSO-kleintjes warmtepompen ligt bij de opwekkingsinstallatie en de bron. Deze onderdelen behandelen we in dit kleintje beknopt. Voor meer informatie over warmtepompinstallaties voor woningen verwijzen wij u naar de kleintjes warmtepompen en de ISSO-publicaties 72 en 98.
ISSO-kleintje
5
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 6 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
In het kleintje CV geven we per projectfase aan welke wettelijke eisen en kwaliteitseisen van toepassing zijn. Het kleintje gaat uit van negen installatieconcepten en de hierop aansluitende installatieschema's. De concepten behandelen we in de programmafase en de installatieschema's in de ontwerpfase. Vanuit het ontwerp verwijzen we naar de betreffende onderdelen in de installatieschema's. De bedoeling van het kleintje CV is dat de kennis direct toepasbaar is in de verschillende genoemde situaties. Hiervoor bevat het kleintje CV verschillende tabellen en grafieken met richtwaarden. Waar dat mogelijk is en zinvol vervingen we teksten door afbeeldingen. Het kleintje CV behandelt de bouwfysische eigenschappen van de woning en de CV-installatie. Met deze integrale benadering willen we al in de programmafase van een project aandacht besteden aan de bouwfysische kwaliteit van de woning, plaats, ruimte en aansluiting in de meterkast en opstellingsruimte. Dit bepaalt meestal een opdrachtgever, ontwikkelaar en bouwer in de programmafase van een project en moet aansluiten bij de kwaliteitseisen van verwarmingsinstallaties in de ontwerpfase.
ISSO-kleintje
6
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 7 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
VOORWOORD Toepassingsgebied Het kleintje CV is een handleiding voor de installatieontwerper en installatiemonteur van individuele verwarmingsinstallaties in woningen, aangesloten op een CV-ketel, warmtepomp of warmtenet (stads- of blokverwarming). Het kleintje CV geeft op bondige wijze aan welke wettelijke eisen en kwaliteitseisen van toepassing zijn in de verschillende projectfasen van de realisatie van een verwarmingsinstallatie. De kwaliteitseisen zijn afgestemd op de Woningborg en SWK-eisen (voorheen GIWeisen) voor installaties in nieuwbouwwoningen. Om de installatieontwerper te helpen tijdens het overleg met een opdrachtgever bevat het kleintje negen installatieconcepten met hun eigenschappen. Op basis van deze installatieconcepten geven we in de ontwerpfase zes installatieschema's. Tijdens het ontwerp verwijzen we naar de verschillende onderdelen van de installatieschema's. Het kleintje CV is geschikt voor nieuwbouw en renovatieprojecten. Het kleintje CV is gebaseerd op ISSO-publicatie 50 'Warmwaterverwarmingsinstallaties, uitgangspunten en kwaliteitseisen voor het ontwerp'. Leeswijzer De hoofdstukken in het kleintje CV volgen de vijf projectfasen van het Model Kwaliteitssysteem Klimaat installaties: Hoofdstuk 1: Programmafase (vaststellen PvE CV-installatie); Hoofdstuk 2: Ontwerpfase (dimensioneren CV-installatie); Hoofdstuk 3: Uitwerkingsfase (productselectie, bestek); Hoofdstuk 4: Realisatiefase (montage en oplevering); Hoofdstuk 5: Beheerfase (onderhoud, klachtenbehandeling). Elke hoofdstuk begint met de wettelijke eisen en kwaliteitseisen. Vervolgens behandelen we de opeenvolgende activiteiten en de middelen die nodig zijn om aan de eisen te voldoen. Het resultaat van een projectfase is de 'input' voor de volgende fase. Zo is het Programma van Eisen (PvE) de basis voor de ontwerpfase en zijn de resultaten van de ontwerpfase de basis voor productselectie in de uitwerkingsfase, enzovoorts. Het onderscheid tussen nieuwbouw of renovatie bij bestaande bouw behandelen we parallel in de verschillende hoofdstukken. Nieuwbouwwoningen krijgen, met een enkele uitzondering, sinds 1 juli 2018 geen gasaansluiting meer, waardoor verwarming plaatsvindt door een warmtepomp, warmtenet of een andere opwekker.
ISSO-kleintje
7
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 9 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
SYMBOLENLIJST
Ag
gebruiksoppervlak woning
[m2]
Avg
verblijfsgebied oppervlak woning
[m2]
Avr
verblijfsruimteoppervlak woning
[m2]
c
soortelijke warmte CV-water
[J/(kg·K)]
COP
Coëfficiënt Of Performance
[-]
kv
volumestroom door een (in)regelafsluiter bij een drukverschil van 1 bar
[m3/h]
kvs
kv-waarde bij een volledig open inregelafsluiter
[m3/h]
qm
massastroom
[kg/s]
qv
volumestroom
[m3/s]
Rc
warmteweerstand constructie
[(m2·K)/W]
Rh
hydraulische weerstand
[Pa/(m3/s)n]
U
warmtedoorgangscoëfficiënt constructie
[W/(m2·K)]
V
volume
[ m3]
θa
aanvoertemperatuur
[°C]
θr
retourtemperatuur
[°C]
Δθ
temperatuurverschil
[K]
Δp
drukverlies
[Pa]
Δpp
opvoerhoogte van een pomp
[Pa]
η
rendement
[%]
ρ
soortelijke massa CV-water
[kg/m3]
Φ
warmtevermogen
[W]
ISSO-kleintje
9
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 11 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
GRAFISCHE SYMBOLENLIJST
Radiator
Vloerverwarmingsbuis
LT-convector met ventilatoren (optioneel koeling)
Warmteopwekker: CV-ketel, warmtepomp, warmtenet-unit, warmtewisselaar, etc.
Regelafsluiter met servomotor (RA)
Thermostatische regelafsluiter (TRA)
Pomp (CP)
Toerengeregelde pomp (CP)
Inregelafsluiter (IRA) met meetvoorziening
ISSO-kleintje
11
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 12 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
Inregelafsluiter met interne drukverschilregeling en meetvoorziening voor druk, temperatuur en volumestroom Thermostatische regelafsluiter (TRA) met interne drukverschilregeling voor regeling van de temperatuur in een vertrek van een gebouw Handafsluiter Handafsluiter zonder handwiel Terugslagklep Veerbelaste bypassklep Aanvoerleiding CV-water Retourleiding CV-water
Expansievat met membraan
TT
TS
Temperatuurmeter en -omzetter in een signaal voor de automatiseringsinstallatie
Temperatuurmeter en -omzetter in een signaal voor maximale temperatuurbeveiliging
TC Temperatuurregelaar
ISSO-kleintje
12
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 13 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
PT
FT
ISSO-kleintje
Drukmeter en -omzetter in een signaal voor de automatiseringsinstallatie
Volumestroommeter en -omzetter in een signaal voor de automatiseringsinstallatie
13
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 15 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
BEGRIPPENLIJST Aansluitvermogen voor verwarmen Het met de ISSO-publicatie 51 (warmteverliesberekening) berekende aansluitvermogen (vermogensbehoefte) voor verwarmen. Aanvoertemperatuur Temperatuur van het verwarmingsmedium bij uittreden uit een warmteopwekker. Actief regelend luchttoevoerrooster De luchttoevoer naar een ruimte wordt geregeld op basis van bijvoorbeeld CO2-concentratie. De regeling wordt elektrisch gevoed. Basisverwarming Warmtegebruiker, bijvoorbeeld vloerverwarming, geschikt voor het compenseren van het warmteverlies van een vertrek door transmissie of het onderhouden van een constante vloertemperatuur. Belastingduurkromme Het over een jaar naar grootte gesorteerde verband tussen de vermogensbehoefte van een woning voor verwarmen en het aantal uren per jaar dat deze vermogensbehoefte optreedt. Een vermogen van bijvoorbeeld 5 kW wordt 100 uur gevraagd door een woning.
5 Vermogen in kW
Het gearceerde oppervlak komt overeen met de energiebehoefte van een woning in bijvoorbeeld kW.h.
100 Uren per jaar
Het oppervlak onder de zogenoemd jaar belastingduurkromme (JBDK) komt overeen met de energiebehoefte voor verwarmen.
ISSO-kleintje
15
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 16 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
Bivalent warmtepompsysteem Combinatie van warmtepomp(en) en één of meer andere warmteopwekkers, zoals gasgestookte of elektrische bijstook. De bijstook kan in het warmtepomptoestel zijn geïntegreerd of apart voorkomen. Bedrijfswijze Monovalent: warmtepomp (of CV-ketel) levert 100% van het benodigde aansluitvermogen en 100% van de benodigde warmte zonder additionele verwarming; Bivalent parallelbedrijf: warmtepomp levert altijd een bepaald basisvermogen, aangevuld door additionele verwarming. De warmtepomp en additionele verwarming leveren samen (simultaan) het totale benodigde vermogen; Bivalent alternatief bedrijf: de warmtepomp levert warmte tot een bepaalde minimale luchttemperatuur, bepaalde watertemperatuur of een combinatie van beide (COP). Bij een lagere luchttemperatuur, respectievelijk hogere watertemperatuur, schakelt de warmtepomp uit en levert de additionele verwarming het volledige vermogen en de warmtevraag. Additionele verwarming moet 100% van het benodigde vermogen kunnen leveren. Bijna energieneutraal gebouw (BENG) Energieprestatie- en energiebehoefte-indicatoren conform de NTA8800. In Nederland bepalen we vanaf 2021 de energieprestatie voor bijna energieneutrale gebouwen aan de hand van drie eisen: 1. De maximale energiebehoefte in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar; 2. Het maximale primair fossiel energiegebruik, eveneens in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar; 3. Het minimale aandeel hernieuwbare energie in procenten. Binnencondities (Ontwerp)binnentemperatuur, luchtsnelheid en (relatieve) vochtigheid. Buitencondities (Ontwerp)buitenluchttemperatuur, relatieve vochtigheid en windsnelheid. Centrale verwarming distributiesysteem Distributiesysteem bedoeld om verwarmd water voor klimaatinstallaties te transporteren. De temperatuur van het aanvoerwater bevindt zich tussen 90 °C en 30 °C, die van het retourwater tussen 70 °C en 20 °C. Convector Warmtegebruiker die de warmte vooral convectief aan een ruimte afgeeft.
ISSO-kleintje
16
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 17 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
Coëfficiënt of Performance (COP) Verhouding tussen het nuttig geleverde warmtepompvermogen en het daarvoor benodigde aandrijfvermogen onder bepaalde condities, inclusief hulpenergie voor het bedrijven van de warmtepompfunctie en exclusief het vermogen van de overige hulpapparatuur.
COP
Qgeleverd warmtevermogen Ebenodigd elektrisch vermogen
Toelichting: Fabrikanten vermelden de COP in hun specificaties. Bij lucht/waterwarmtepompen met buitenlucht als energiebron is dit veelal bij een buitentemperatuur van 7 °C en een aanvoertemperatuur van 35 °C (A7/W35). Bij bodemgebonden warmtepompen is dit veelal bij een bodemtemperatuur van 0 °C (en/of 5 °C) en een aanvoertemperatuur van 35 °C (B0/W35 en/of B5/W35). Bij bodemgebonden warmtepompen is dit veelal bij een bodemtemperatuur van 0 °C (en/of 5 °C) en een aanvoertemperatuur van 35 °C (B0/W35 en/of B5/W35). Deellast Bedrijfssituatie tussen vollast en nullast. Dynamisch inregelen Manier van inregelen waarbij we gebruik maken van (in)regelcomponenten met een interne voorziening die ervoor zorgt dat bij drukveranderingen in het systeem de ingestelde hoeveelheid water die door de voorziening stroomt niet verandert. Energieprestatiecoëfficiënt (EPC) Maat voor de energetische prestatie van een gebouw of een gedeelte van een gebouw inclusief de gebouwinstallaties bij een genormeerd gebruikersgedrag, in overeenstemming met NEN 7120. De EPC-eis was geldig voor bouwaanvragen tot eind 2020. Per 2021 is de NEN 7120 (en daarmee de EPC ) vervangen door NTA 8800 en BENG. Gebruiksfunctie (volgens Bouwbesluit) De gedeelten van een of meer bouwwerken op een perceel of standplaats, die dezelfde gebruiksbestemming hebben en samen een gebruikseenheid vormen. Gelijkwaardigheidsverklaring Het Bouwbesluit stelt eisen met betrekking tot gezondheid, veiligheid en energie. In NEN-normen staan bepalingsmethoden om aan de eisen te voldoen. Van deze bepalingsmethoden mag je afwijken als je gelijkwaardigheid met betrekking tot de eis kan aantonen. Men noemt dit dan een gelijkwaardigheidsverklaring. In principe moeten ISSO-kleintje
17
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 18 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
burgemeester en wethouders van een gemeente een gelijkwaardigheidsverklaring goedkeuren. Bijvoorbeeld een adviesbureau kan een gelijkwaardigheidsverklaring opstellen. Zie ook kwaliteitsverklaring. Hoofdverwarming Warmteafgiftesysteem dat het grootste deel van de warmtebehoefte in een vertrek levert. Hogetemperatuurverwarming Een verwarmingssysteem met een gemiddelde mediumtemperatuur (= gemiddelde van aanvoer- en retourtemperatuur) van 50 °C of hoger. Hybride warmtepompsysteem Een gecombineerd verwarmingsapparaat bestaande uit een lucht/waterwarmtepomp en een ander verwarmingsapparaat, meestal in de vorm van een gasgestookte CV-ketel. Infiltratie (ongecontroleerde ventilatie) Lucht die een woning of woongebouw binnenkomt via naden, kieren en andere lekken in een bouwkundige constructie door (wind)druk- en temperatuurverschillen. Infiltratie is ongecontroleerd en niet regelbaar. Inregelafsluiter (IRA) Afsluiter voor het handmatig instellen van de ontwerpvolumestromen met of zonder voorziening voor het meten van de volumestroom. Inregelen Instellen van de ontwerpvolumestromen. kv-waarde Volumestroom in m3/h van water met een temperatuur van 5 tot 30 °C bij een drukverschil van 1 bar over een inregelafsluiter waarbij de klep in een willekeurige stand staat. kvs-waarde Volumestroom in m3/h van water met een temperatuur van 5 tot 30 °C bij een drukverschil van 1 bar over een volledig open regelafsluiter Koudebrug Gedeelte van een woningconstructie met een grotere warmtestroom dan de aansluitende constructie.
ISSO-kleintje
18
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 19 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
Kwaliteitsverklaring Hiermee verklaart een leverancier/producent dat een product voldoet aan bepaalde kwaliteitsspecificaties. Deze kwaliteitsspecificaties kunnen in een BRL zijn vastgelegd en door een onafhankelijk instituut worden getoetst. Onder kwaliteitsverklaringen vallen CE, attest, productcertificaat en procescertificaat. Lagetemperatuurverwarming Een verwarmingssysteem met een gemiddelde mediumtemperatuur (= gemiddelde van aanvoer- en retourtemperatuur) waarbij 35 °C < T < 50 °C. Onbenoemde ruimte Ruimte die meestal niet voldoet aan de eisen voor een verblijfsruimte (te laag, te klein, te donker) maar waarvan men soms wel nuttig gebruik kan maken. Ontwerpcondities Binnen- en buitencondities die als basis voor het ontwerp van een centrale verwarming dienen. Ontwerpvolumestroom De door de ontwerper bepaalde volumestroom waarmee hij de ontwerpvermogens realiseert. Ontwerptemperatuur De door de ontwerper in overleg met de opdrachtgever bepaalde temperaturen waarbij hij de ontwerpvermogens van de installatie realiseert. Ontwerpvermogen Vereist waterzijdig vermogen onder ontwerpcondities. Optimaliserende regeling Een optimaliserende regeling corrigeert aan de hand van een zelflerend programma het moment van opwarmen. Dit voorkomt het te vroeg of te laat realiseren van de dagtemperatuur. Opwekker Toestel voor productie van warmte en/of koude: individuele warmtepomp, CV-ketel of afleverset.
ISSO-kleintje
19
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 20 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
Programma van eisen Document dat de behoeften, eisen, wensen en verwachtingen van de opdrachtgever en de toekomstige gebruikers verwoordt. Het dient als communicatiemiddel tussen opdrachtgever en ontwerpende partijen, via een samenhangend geheel van activiteiten, gericht op het eenduidig en volledig verzamelen, bewerken, evalueren en overdragen van informatie op basis van uitgangspunten en voorwaarden. Radiator Warmtegebruiker die de warmte door straling en convectie aan een ruimte afgeeft. Regelafsluiter (RA) Corrigerend orgaan in een hydraulische schakeling dat daarmee een volumestroom beïnvloedt. Retourtemperatuur Temperatuur van het CV-water bij het intreden in de warmteopwekker (eerste warmteopwekker bij bivalent systeem) of bij uittreden van een radiator/convector of vloerverwarmingsbuis. Statisch inregelen Manier van inregelen waarbij men de hoeveelheid water door het verwarmingslichaam instelt bij vollast. Hierbij is geen interne voorziening in de inregelafsluiter aanwezig, die zorgt dat de hoeveelheid water door het verwarmingslichaam onafhankelijk is van drukverschillen die ontstaan in deellastsituaties. Volumestromen variëren onder invloed van drukverschillen. Stooklijn Een ingesteld verband tussen de buitenluchttemperatuur en de CV-aanvoertemperatuur. Temperatuurmethode Procedure voor het instellen dan wel controleren van de ontwerpvolumestromen, waarbij men het verschil meet tussen de intrede- en uittredetempratuurtemperatuur van het afgiftelichaam (bijvoorbeeld een radiator). Thermostatische regelafsluiter TRA Regelafsluiter met hierop aangebracht de regelaar voor de vertrektemperatuur. TRA's voorzien van een statische of dynamische inregelvoorziening kunnen we ook gebruiken om de ontwerpvolumestromen in te stellen.
ISSO-kleintje
20
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 21 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
TOjuli Indicator voor verlaging van het risico op oververhitting (temperatuuroverschrijding) in een woning. Directe zonintreding heeft een grote invloed op oververhitting bij nieuwbouwwoningen. Dit kan in de zomer problemen opleveren. Hogere binnentemperaturen leiden tot overlast. Verblijfsgebied Besloten ruimte, bestaande uit één of meer ruimten die op dezelfde bouwlaag liggen en aan elkaar grenzen. Die ruimten zijn geen toilet- of badruimte, technische ruimte, verkeersruimte of meterruimte. Verblijfsruimte Besloten ruimte voor het verblijven van mensen waaraan eisen zijn gesteld voor verwarming lichttoetreding, bereikbaarheid, ventilatie, afmetingen, en dergelijke. Verkeersruimte Ruimte bestemd voor het bereiken van een andere ruimte. Een ruimte in een verblijfsgebied, een toiletruimte, een badruimte of een technische ruimte is geen verkeersruimte. Vloer-/wandverwarming Stralingsverwarming waarbij de warmtegebruiker bestaat uit de verwarmde vloer/ wand van een vertrek. Vollast Bedrijfssituatie van een hydraulische schakeling waarbij de ontwerpvermogens worden gerealiseerd. Voorinstelmethode Instellen van de ontwerpvolumestromen op basis van een drukverliesberekening of warmteverliesberekening. Warmtepomp Warmteopwekker die warmte van een laag temperatuurniveau op een voor verwarming bruikbaar hoger temperatuurniveau brengt. Warmtenet Externe warmtelevering via een ondergronds of bovengronds warmwaterleidingnet voor stads- of blokverwarming. Warmtewisselaar Apparaat waarin warmteoverdracht plaatsvindt tussen twee media in gescheiden circuits.
ISSO-kleintje
21
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
kleintje.book Page 22 Thursday, February 24, 2022 2:38 PM
Warmwaterverwarmingsinstallatie Centrale verwarming met warm water als verwarmingsmedium. Winddrukgeregeld rooster Ventilatie toevoerrooster met een voorziening (klep) die ervoor zorgt dat het rooster, ongeacht de winddruk op het rooster, een nagenoeg constante luchtvolumestroom doorlaat. ZLTV Zeer lagetemperatuurverwarming. Verwarming waarbij de gemiddelde mediumtemperatuur 30 °C of lager is.
ISSO-kleintje
22
Individuele centrale verwarmingsinstallaties
