ISSO-instructieboek IBnv
Noodverlichting
978-90-5044-252-7
INHOUDSOPGAVE
1
Inleiding 1.1 Het instructieboek 1.2 Wat is noodverlichting 1.3 Doel 1.4 Leerwijzer
2
Wetten, Normen en Aanbevelingen 2.1 Wetten 2.1.1 Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht 2.1.2 Bouwbesluit 2.1.3 Arbeidsomstandighedenwet 2.1.4 Wet hygiĂŤne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (WHVBZ) 2.2 Normen 2.2.1 Algemeen 2.2.2 Normen die betrekking hebben op noodverlichting 2.3 Aanbevelingen 2.3.1 Algemeen 2.3.2 ISSO-publicaties 2.3.3 NVBR Hoofdstuk 11 2.3.4 NVFN 2.4 Vragen en opdrachten
3
5 5 5 6 6 7 7 7 8 10 11 11 11 13 15 15 15 17 17 17
Projecteren volgens de wetgeving 3.1 Het Bouwbesluit 3.1.1 Aansturingstabel 6.1 3.1.2 Artikel 6.3: Noodverlichting 3.1.3 De Projectering 3.1.4 Afstandstabellen 3.1.5 Nieuwbouw en bestaande bouw 3.1.6 Vluchtrouteaanduidingen 3.2 Arbeidsomstandighedenwetgeving 3.2.1 Arbowet 3.2.2 Arbobesluit 3.2.3 Arbeidsomstandighedenregeling (Arboregeling) 3.3 Wet hygiĂŤne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (WHVBZ) 3.4 Vragen en opdrachten 3.5 Casus
19 19 19 21 21 37 40 40 53 53 53 57
4
Projecteren volgens de normen 4.1 NEN-EN 1838:2013 4.1.1 Termen en definities 4.1.2 Nieuwe termen 4.2 NEN 1010 4.3 NEN 2443 4.4 Vragen en opdrachten
69 69 69 70 86 89 90
5
Uitvoeringsvormen 5.1 Keuze van uitvoeringsvorm 5.2 Centrale Systemen 5.2.1 Kenmerken van centrale systemen 5.3 Decentrale systemen 5.3.1 Decentrale noodverlichtingsarmaturen 5.3.2 Decentrale noodunits 5.4 Vragen en opdrachten
ISSO-instructieboek IBnv
3
58 59 59
91 91 93 94 99 99 101 105
Noodverlichting
6
Lichtkennis 6.1 Zichtbaar licht 6.1.1 Verblinding 6.1.2 Reflectiefactoren 6.2 Waarnemingspsychologie 6.2.1 Gebruikerspsychologie 6.3 Lichttechnische begrippen 6.3.1 Lichtsterkte, I eenheid: candela [cd] 6.3.2 Lichtstroom, Ό eenheid: lumen [lm] 6.3.3 Verlichtingssterkte, E eenheid: lux [lx] 6.3.4 Luminantie, L eenheid: [cd/m2] 6.3.5 Lichtrendement, Ρ eenheid: [lm/W] 6.3.6 Behoudfactor d [0 tot 1] 6.4 Vragen en opdrachten
107 107 108 109 111 112 113 113 115 117 120 122 123 125
7
Onderhoud en Inspectie 7.1 Onderhoud 7.1.1 Algemeen 7.1.2 Logboek 7.1.3 Onderhoudswerkzaamheden 7.2 Inspectie 7.2.1 Algemeen 7.2.2 Visuele inspectie, testen en meten 7.2.3 Voldoet wel/voldoet niet 7.3 Vragen en opdrachten
127 127 127 127 129 133 133 134 137 137
Bijlage A
Leerdoelen en Eindtermen van de cursus Noodverlichtingsdeskundige
139
Bijlage B
Begripsbepalingen Bouwbesluit 2012
146
Bijlage C
Gebruiksfuncties
149
Bijlage D
Bouwbesluit artikel 2.102 t/m 2.106 en 2.113
155
Bijlage E
Informatie uit de NEN 3011
160
Bijlage F
Informatie uit de NEN-EN-ISO 7010:2012
161
Bijlage G
Arbowet
164
Bijlage H
NEN 1010
165
Bijlage I
Lichtkennis
174
Bijlage J
Beoordelingscriteria noodverlichtingsarmaturen conform NEN-EN-IEC 60598-2-22
177
Nummerlijst t.b.v. Logboek
180
Bijlage K
ISSO-instructieboek IBnv
4
Noodverlichting
1
INLEIDING
1.1
HET INSTRUCTIEBOEK
Voor je ligt het instructieboek noodverlichtingsdeskundige 2013. Dit instructieboek is bedoeld om te gebruiken in de opleiding tot noodverlichtingsdeskundige. Om het certificaat 'noodverlichtingsdeskundige' te behalen dien je een onafhankelijk examen af te leggen. De onderwijsprogrammering en examinering van de opleiding tot noodverlichtingsdeskundige is op het WEB-niveau 4 (Wet Educatie en Beroepsonderwijs). De Leerdoelen en Eindtermen van de cursus Noodverlichtingsdeskundige vind je in Bijlage A achter in dit boek. Na het behalen van het certificaat Noodverlichtingsdeskundige word je als deskundige opgenomen in het landelijk kwaliteitsregister QBISnl. Deze vernieuwde uitgave 2013 is volledig herzien en verwijst naar de laatste uitgaven van de relevante regelgeving en normen. Op het moment van het verschijnen van dit Instructieboek is NEN 6088 ingetrokkken. Deze norm is op dit moment nog wel aangewezen in het Bouwbesluit. Dit Instructieboek gaat al van de nieuwe situatie uit dat, in plaats van NEN 6088, NEN-EN-ISO 7010:2012 en NEN 3011 van toepassing worden verklaard. 1.2
WAT IS NOODVERLICHTING
Noodverlichting is de verzamelnaam voor verschillende soorten verlichting die beschikbaar zijn wanneer de netspanning voor de normale verlichting in gebreke blijft, of bij calamiteiten bewust wordt uitgezet. Noodverlichting kan dan voor voldoende verlichting zorgen, om mensen in staat te stellen om zich te kunnen oriĂŤnteren tijdens het vluchten, om een bepaalde handeling af te kunnen sluiten, om hulp te kunnen bieden of een storing te kunnen herstellen. Maar noodverlichting kan ook meehelpen om te voorkomen dat er paniek ontstaat bij het uitvallen van de normale verlichting. Zo heeft noodverlichting vele toepassingen. Wat kenmerkend is voor noodverlichting is dat het gevoed wordt door een bron die onafhankelijk is van de bron die de normale verlichting voedt.
ISSO-instructieboek IBnv
5
Noodverlichting
1.3
DOEL
Het doel van het instructieboek is het bij elkaar brengen, ontrafelen en leren toepassen van alle relevante wet- en regelgeving die bij het projecteren, installeren, inspecteren en onderhouden van noodverlichting nodig is. Het gaat hierbij specifiek om noodverlichting in en aan de in het Bouwbesluit genoemde bouwwerken. Het doel van de persoonscertificatie is om de deskundigheid en vakbekwaamheid met betrekking tot noodverlichting zichtbaar te maken en te waarborgen. 1.4
LEERWIJZER
Elk hoofdstuk heeft dezelfde opbouw met de volgende elementen: 1. Inleiding; 2. Doelstelling; 3. Tekst; 4. Beheersingstoets. Om de leerstof goed tot je te nemen wordt aangeraden steeds de volgende punten te doorlopen: 1. Controleer of je de volgende leermiddelen bij je hebt: boek, liniaal of geodriehoek, pen, een blauw en een rood potlood/pen/stift, aantekenpapier en een rekenmachine; 2. Als je lessen volgt, bestudeer thuis de leerstof die behandeld is in de les; 3. Lees bij het bestuderen van een hoofdstuk altijd eerst de doelstelling door. De doelstelling geeft namelijk aan wat belangrijk is in de leerstof; 4. Maak na het bestuderen van de leerstof vervolgens de opdrachten. Ook als de opdrachten al in de les zijn behandeld wordt aangeraden deze, zonder gebruik te maken van de antwoorden van de cursusleider, nogmaals te maken; 5. Als je het hele hoofdstuk bestudeerd hebt maak dan een samenvatting van het hoofdstuk. Verwerk ook de vragen met antwoorden in je samenvatting; 6. Raadpleeg regelmatig de termen, begrippen en definities die zijn opgenomen in de woordenlijst achterin het boek. Als je dezelfde 'taal' spreekt zul je de stof makkelijker en sneller begrijpen; 7. Tijdens de lessen wordt gebruik gemaakt van NEN normen. Veel van de inhoud van deze normen is opgenomen in de tekst en de bijlagen van dit boek. Het is wettelijk niet toegestaan om de volledige tekst uit een norm in een cursusboek op te nemen. Indien je de volledige tekst van de normen tot je beschikking wilt hebben tijdens de lessen dien je daar zelf voor te zorgen.
ISSO-instructieboek IBnv
6
Noodverlichting