Jason magazine (1988), jaargang 13 nummer 3

J ason Magazine is een tweemaandelijkse uitgave va n de Stichting J ason , ge r ic ht op jonge ren die zic h inte resseren voor in ternationale politiek. In e lk nummer wo rd t aan de hand van een aantal artikelen getracht een evenwichtig en gevarieerd beeld te geven va n een internationaal politiek v raagstuk. De redactie onthoudt zich h ierbij va n iedere politieke stellingname. Redac tieleden kunn en echter wel op persoon lijke titel een artikel schrijven. Wie wil reageren op in Jason ve rschenen artikelen , of denkt zelf een bijdrage te kunnen leveren, wordt verzocht te schrijven naar: Redactie /secretariaat Jason, Laan van Meerdervoort 96 25 17 AR Den Haag.

T elefoon: 070-605658.

Postgiro: 3561025. Bank: 456855548.

Overname van in Jason Magazine verschenen artikelen kan slechts geschieden in overleg met de redactie.

INHOUDSOPGAVE. VERLAMMEND VERLEDEN HOUDT NOORD-IERLAND DIEP VERDEELD. Historisch overzicht door Sam Muller.

PAG. 2 NOORD-IERLAND ARME UITHOEK VAN EUROPESE GEMEENSCHAP. Economisch beeld van Noord-Ierland door Alex Krijger.

PAG. 6

REDACTIE J ASON-MAGAZINE Hoofdredacteur: Hu ib van Olden.

Hans Paul Andriessen.

Aldrik Gierveld.

Alex Krijger.

Chiel de Leeuw.

Sam Muller.

Eug猫n van de Pas. Gert-J an Stempher.

"ZOLANG ER GEWELD IS BUJVEN DE TROEPEN IN NOORD-IERLAND".

Sam Muller sprak over Noord-Ierland met Brian Bennett, First Secretary van de Ambassade van het Verenigd Koninkrijk in Den Haag.

PAG. 8

DAGELIJKS BESTUU R Voorzitter: H. P . Th . Coebergh .

Vice-voorzitte r: C. K. Weiland.

Secretaris: M. Cantarella.

Penningmeester: G. Vogels.

P ublic Affai rs: G. Frings.

Algemene Zaken: S. Mad un ic.

Fundraiser: P. Krans.

"GEWELD VAN DE IRA VERSTERKT POSITIE VAN DE PROTESTANTEN".

Interview met J . Taylor, lid van het Britse en het Europese Parlement door Alex Krijger.

PAG. 11

ALGE MEE N BESTUU R Mr. F.C.M. Caris.

Mr. P .H. Goedhart.

Drs. M.C.A.M Huisman.

Drs. R. Hillebrand.

Drs. A.M. Knaapen .

F .J . Marcus.

H.C. van Olden.

E.C.H.M. va n de P as.

Drs. A.M. van der Togt.

Drs. J.C. de Vries.

Drs. D. H. Zandee.

RAAD VA N ADVIES Prof. dr. W. Dek ke r, voor zitter.

J. M. Bik. Prof. m r. J .F . Glastra va n Loon.

Drs. G.J .J .M. Hayen .

C. C. va n den Heuvel.

H.A.M. Hoefnagels.

Mr. J .G .N. de Hoop Scheffer.

Drs. W.K. N. Schmelze r.

Prof. dr. A, van Staden.

Prof. dr. H. W. Tromp.

Prof. dr. P .M.E. Volten .

Drs. L . Wecke.

ISSN 016,路8336

"BRITTEN MOETEN GOEDSCffiKs OF KWAADSCHIKS WEG UIT IERLAND".

Antoon Seelen, lid van het Ierland Komitee Nederland, in gesprek met Hans-Paul Andriessen.

PAG. 15 "JONGEREN NAAR NEDERLAND HALEN OM ELKAAR ECHT TE LEREN KENNEN".

Frits Beutick, persvoorlichter Stichting Hulp Noord-Ierland.

Interview door Chiel de Leeuw.

PAG. 18 "HET IS ALTIJD GEOORLOOFD OM RUC-LEDEN DOOD TE SCffiETEN".

Aldrik Gierveld sprak in de Scheveningse gevangenis met Allan Reeve.

PAG. 21

1

God Save lreland!

De laatste maanden is de terreur in Noord-Ierland en ver daar buiten in hevigheid toegenomen. Begin maart dit jaar werden in Gibraltar drie mA-leden door Britse soldaten in koelen bloede doodgeschoten. Op de begrafenis van de slachtoffers pleegde een unionistische gek een aanslag, waarbij drie doden en een aantal gewonden vielen.

Bij de volgende begrafenis nam de mA wraak. Ze vermoordde twee Britse rechercheurs die op het kerkhof aanwezig waren.

Op zondag 1 mei sloeg de IRA nogmaals toe en wel in Limburg. Bij twee aanslagen vonden drie Britse soldaten, die in West-Duitsland gelegerd waren, de dood. Ook nadien is de terreur van angst en dood niet opgehouden.

Het geweld volgt elkaar ook steeds sneller op. De laatste twintig jaar zijn in de strijd om Noord-Ierland al meer dan tweeduizend mensen gesneuveld.

De kloof tussen de katholieke republikeinen, die één verenigd Ierland willen, en de protestante unionisten, die kost wat het kost bij Groot-Brittanië willen blijven, is groot.

Toch lijken de partijen nu, treurend over hun doden, moe van het geweld te worden. Gematigde krachten doen vanaf beide kanten pogingen de kloof te overbruggen. Zo worden er op bescheiden schaal gesprekken gevoerd tussen de gematigde republikeinse Social Democrat Labour Party en de Official Unionist Party over de toekomst van Noord-Ierland. Het grootse manco hierbij is het fundamentele wantrouwen tussen republikeinen en unionisten. Ze lijken in twee verschillende werelden te leven. Het is te hopen dat de terreur eindelijk stopt en dat de leren elkaar de hand reiken.

HANS-PAUL ANDRIESSEN

" I! m y heart could do the thinking and my head begin to feel I would look upon the world anew and know what's truly reaJ"

VAN MORRISON

2

Een verlammend verleden houdt Noord-Ierland diep verdeeld De huidige problemen in- en rondom Noord-Ierland hebben diepe historische wortels. Hoewel een duik in de historie het vinden van een oplossing niet vergemakkelijkt, geeft zij wel een inzicht in de wijze waarop de huidige situatie is ontstaan.

Om te beginnen een aantal korte beschrijvingen van de v erschillende belangengroepen en hun benamingen die de geschledenis van Ierland in een belangrijke mate hebben bepaald.

Ten eerste zijn er de katholieken. Zij vormen de meerderheid van de bevolking van het eiland Ierland.

Daarnaast zijn er de protestanten.

Gezien over het hele eiland vormen zij een minderheid van de bevolking, maar in de zes noordelijkste provin cies, thans Noord -Ierland, vormen zij een meerderheid ten opzichte van de katholieken.

Verder zijn er "de nationalisten", die zich inzetten voor het behoud van een Ierse identiteit. Zij strijden (en hiermee duid ik niet alleen op een gewelddadige strijd) voor ĂŠĂŠn ondeelbaar Ierland, los van het Verenigd Koninkrijk. Deze groep bestaat voornamelijk uit katholieken. Deze groep wordt ook wel aangeduid met de naam "de republikeinen". Het Ierse Republikeinse Leger, de IRA, die vecht voor een socialistische republiek Ierland, valt onder deze groep. Tegenover deze groep staan de unionisten, die vroeger het eiland Ierland en thans in elk geval NoordIerland als onderdeel van het Verenigd Koninkrijk willen behouden.

Deze groep bestaat grotendeels uit protestanten.

De gremen tussen deze groepen zijn zeer diffuus. Een aantal belangen, zo mag duidelijk zijn, loopt over van groep in groep. Maar met deze korte en over-gesimplificeerde beschrijvingen, kunnen wij de Ierse geschiedenis induiken met een grotere kans dat wij er niet in verdrinken.

SCHOTTEN EN IEREN De relatie tussen Ierland en het Verenigd Koninkrijk (Engeland, Schotland en Wales) gaat ver terug in de

Een historisch overzicht van de verhoudingen in Noord-Ierland door Sam Muller, redacteur van Jason Magazine.

Op de muren in Belfast wordt geen geheim gemaakt van de steun van terroristische organisaties aan de IRA.

geschiedenis. Sint Patrick, die het christendom naar Ierland bracht, was afkomstig uit Engeland. Sint Columba, die Schotland het christendom bracht, kwam van Ierland. Op het smalste punt is de zeestraat tussen Schotland en Ierland maar 21 kilometer breed. Het is dan ook niet verwonderlijk dat vele Schotten (vooral in de laat-zestiende eeuw op de vlucht voor godsdienstige vervo.lging in Engeland) naar Ierland emigreerden.

De formele band tussen Ierland en het Verenigd Koninkrijk stamt uit de twaalfde eeuw, bij de Normandische

Invasie van Ierland. In de eeuwen daarna was de Britse invloed van open neergaande lijn. Maar met de erkenning van de Engelse koning Hendrik de Achtste als koning van Ierland in 1541, was de Britse invloed definitief gevestigd. Deze invloed was van oudsher vooral geconcentreerd op Noord-Ierland waar, mede door de Schots-Presbyteriaanse immigranten, de meest anglofiele bevolking leefde.

De Anglo-Ierse overheersing over het eiland Ierland werd in 1690 bevestigd door de overwinning van de (protestantse) koning Willem m van

3

i

wetsontwerpen tot zelfbestuur, de "Home Rule Bills" werden ingediend door de liberalen in het Britse parlement. De eerste, in 1886 ontworpen door de toenmalige ministerpresident Gladstone, was er op gericht om het Ierse volk een zekere mate van wetgevende en uitvoerende onafhankelijkheid te geven. Dit wetsontwerp ondervond echter fel verzet van de zijde van de conservatieven, de unionisten uit Ierland en unionisten onder de liberalen uit Engeland. De tweede wet, die erg leek op de eerste, was niet van erg groot belang.

In 1912 werd de derde "Home Rule Bill" ingediend waarin het Britse parlement de bevoegdheid kreeg om, voordat de wet in werking zou treden, een speciale regeling voor Ulster (een andere benaming van Noord-Ierland) te maken. De inwerkingt.reding van de wet werd uitgesteld totdat de Eerste Wereldoorlog voorbij zou zijn.

Oranjemars in Noord路lerland.

Oranje op de (rooms-katholieke) koning J ames II in de beroemde Slag bij de Boyne. Koning Willem m werd door de protestanten gezien als degene die hen redde van het katholicisme. De kleur oranje is nog onlosmakelijk met hen verbonden.

ACT OF THE UNION

In de loop van de 18e eeuw groeide steeds meer weerstand tegen de invloed die Engeland uitoefende op het bestuur van Ierland. Er ontstond een vreemde alliantie tussen de oorspronkelijk Anglikaanse afstammelingen (o.a. de protestante Schotten) en de katholieken. Met steun van Frankrijk, waar de opstandige geest van de Franse Revolutie rondwaarde, vormden de Ieren onder leiding van Theobald Wolfe Tone "The United Irishmen", en rebelleerden in 1798 tegen het Britse gezag.

De opstand werd onderdrukt en het

Ierse parlement, dat in 1782 autonoom was geworden, werd ontbonden. Het Engelse parlement vaardigde "The Act of the Union" uit en daarmee werd Ierland in het jaar 1800 een onderdeel van het Verenigd Koninkrijk. Nadien hebben protestanten en katholieken in Ierland nooit meer zij aan zij gevochten. De eersten zagen dat hun belangen met behulp van de Engelsen beter behartigd zouden kunnen worden. Na de inlijving bij het Verenigd Koninkrijk kregen de Ieren een aantal zetels in het parlement in Westminster, maar die werden voornamelijk bezet door pro-Engelse protestanten.

Gedurende de negentiende eeuw bleef verzet bestaan tegen de ontbinding van het onafhankelijke Ierse parlement. Deze blijvende onrust en het groeiende Ierse nationalisme dat een eigen Iers parlement eiste, hebben tot gevolg gehad dat er drie

SINNFEIN De steeds sterker wordende roep om zelfbestuur in Ierland leidde in het jaar 1916 tot de Paasopstand: een kleine revolutionaire groep greep de macht over gedeelten van de stad Dublin en proclameerde een republiek. Dit was het begin van een periode die door de Engelsen in die tijd "the 'l'roubles" werd genoemd. De opstand mislukte en werd hard onderdrukt. De leiders werden gel!xecuteerd. Deze executies hadden echter een averechts effect: zij wakkerden het nationalistische verzet alleen maar aan. De algemene verkiezingen van 1918 waren als een gevolg hiervan een daverende overwinning voor de toen net opgerichte Republikeinse Sinn Feinpartij.

Begin 1919 verzamelde de Sinn Fein zich in Dublin en proclameerde zichzelf tot de "Dail Eireann", het parlement van Ierland, met Earnon de Valera, een overlevende van de Paasopstand, als president. Dit parlement bevestigde de in die opstand gedane proclamatie van de republiek en daagde hiermee de Britse Kroon direct uit.

Een ware burgeroorlog was begonnen. Engelse troepen werden naar Ierland gestuurd om de rebellie te breken. Maar hiermee werd het nationalistische verzet alleen maar aan-

4

de Ierse Republiek is het voor de laatste groep wèl mogelijk gebleken om zich te integreren in een politiek systeem waarbinnen zij een minderheid vormde. Helaas is dit in NoordIerland niet gelukt. De belangen van de nationalisten vonden moeilijk uiting in politieke participatie.

In de jaren 1922-1923 volgde er in de Ierse Vrijstaat een bloedige burgeroorlog tussen de voor- en tegenstanders van het akkoord. De laatsten bleken het sterkst te zijn en de IRA, een tegenstander van het akkoord (waarin zes provincies van Ierland bij het Verenigd Koninkrijk bleven), verloor de strijd en daarmee vele levens.

Veel Noordieren hebben genoeg van het geweld. De wordt echter nog nauwelIjks gehoord.

gewakkerd. De Ierse Vrijwilligers, de militaire tak van de Sinn Fein (later de IRA) leverde regelmatig slag met de Royal Irish Constabulary (de Ierse politiemacht, gesteund door de Britse troepen). De groei van twee volstrekt tegengestelde standpunten ging onverminderd voort, zonder dat beide kampen tot elkaar waren te brengen.

TWEEDELING In 1920 werd er een historische poging gedaan: het Britse parlement nam "The Government of Ireland Act" aan. In deze wet werd de basis gelegd voor de huidige tweedeling van Ierland. Hiervoor was Ierland altijd bestuurd als één staat. (De verkiezingen van 1918 waren hier het laatste voorbeeld van). Mede onder druk van de Noordierse unionisten werden er twee aparte parlementen voor Ierland in het leven geroepen (binnen het Verenigd Koninkrijk: één voor Noord -Ierland en één voor Zuid-Ierland. Een Raad van Ierland zou een schakel moeten vormen tussen de twee parlementen totdat de twee Ierlanden, zoals men toen voorzag, weer samengevoegd zouden worden.

Van de bedoeling van deze wet, het uiteindelijk weer herenigen van de twee Ierlanden, is weinig terecht gekomen. Integendeel, de scheiding van Ierland in twee verschillende

~tem

van degenen die vrede wijlen

politieke eenheden is door deze wet alleen maar versterkt. In Noord-Ierland is de wet uitgevoerd: in 1921 werd er een Noordierse regering en een Noordiers parlement opgericht.

In het zuiden werd de wet echter genegeerd en de vijandigheden gingen gewoon door.

In 1921 sloten Eamon de Valera en Lloyd George, de Britse ministerpresident, een akkoord dat een einde maakte aan de strijd tussen het zuiden van Ierland en de Britse Kroon.

In dit akkoord erkende het Verenigd Koninkrijk de oprichting van de Ierse Vrijstaat, een staat met een eigen regering. Deze onafhankelijkheidsverkrijging gold in beginsel voor het gehele eiland. Noord-Ierland kreeg echter het recht om te kiezen of zij zich bij de Vrijstaat of bij het Verenigd Koninkrijk wilde voegen.

Het is, in het licht van het hiervoor beschrevene, niet verwonderlijk dat zij in 1922 definitief verkoos om een onderdeel van het Verenigd Koninkrijk te blijven.

Na deze roerige tijden waren er twee groepen wier belangen door de regelingen in de verdrukking waren geraakt: de nationalisten in Noord-Ierland wier doel één ondeelbaar Ierland los van het Koninkrijk was, en de unionisten in de Ierse Vrijstaat, voor wie de afscheiding van het Koninkrijk een bittere pil was. In de verdere ontstaansgeschiedenis van

SPRONG NAAR 1937 We maken nu een sprong naar het jaar 1937; het jaar waarin Eamon de Valera, toen minister-president van de Ierse Vrijstaat, een ontwerp voor grondwetswijziging indiende. Dit ontwerp, waarin de Ierse Vrijstaat haar naam veranderde in "Eire", en expliciet opkwam voor haar recht op de zes noordelijke provincies van het eiland, werd aangenomen.

Deze aanspraak van "Eire" op het hele eiland was niet geheel zonder invloed. De unionisten in Noord-Ierland zagen deze aanspraak als een bedreiging van hun positie binnen het Koninkrijk. Zij vreesden in de toekomst een vereniging met Ierland, waarbij zij hun meerderheidspositie zouden verliezen. Hier speelde de religieuze deling tussen de protestanten en de katholieken een belangrijke rol.

In verkiezingen uitte dit gevoel van bedreiging zich in grote overwinningen voor het protestants-unionistische kamp. Een gevolg hiervan was dat de katholieken verder vervreemdden van het Noordierse politieke systeem en hun traditioneel nationalistische aspiraties gericht op één ondeelbaar Ierland versterkten, desnoods met geweld. Een toenemend IRA-geweld vlak na de Tweede Wereldoorlog en in de jaren 19561962 was hiervan een uiting.

Onze duik in en de daarop volgende zwempartij door de troebelige Ierse wateren brengen ons nu in NoordIerland in 1969, het jaar waarin extra Britse troepen naar Ulster werden gestuurd om de "Royal Ulster Contabulary" te helpen in het handhaven

5

Een uitgebrande bus: resuJUlat van een nacht vol geweld in Belfast.

van orde en veiligheid. De redenen die geleid hebben tot het nemen van deze maatregelen, en een aantal gevolgen daarvan, vormen het staartje van dit artikel.

GEWELD LAAIT OP Toenemende beschuldigingen van discriminatie met betrekking tot de verdeling van werk, woongelegenheid en inspraak op lokaal bestuursniveau aan het adres van de unionisten leidden in 1967 tot het oprichten van de Northern Ireland Civil Rights Association. Het jaar daarop volgden marsen voor burgerrechten, die een aantal zeer gewelddadige tegenreacties tot gevolg hadden, vooral gericht op persoon en goed van katholieken en op openbare gelegenheden. De "Royal Ulster Constabulary" bleek niet in staat om het geweld te voorkomen. De IRA ging zich steeds meer opwerpen als de belangenbehartiger van de katholieken. Het nationalisme bloeide op en er begon een duidelijke geweldspiraal te ontstaan. Dit had tot gevolg dat er extra Britse troepen werden ingezet ter versterking van de RUC. Aanvankelijk werden ze verwelkomd door de katholieke gemeenschap, maar dat veranderde door een aantal incidenten waarbij Britse troe-

pen betrokken waren en waardoor bij de katholieken twijfel ontstond over hun onpartijdigheid.

De IRA kon de Britse troepen hierdoor gebruiken als propaganda voor haar strijd tegen de Britse invloed in Noord-Ierland en zo verslechterde de situatie. Openbare orde en veiligheid werden ernstig bedreigd. Een verdere fragmentarisering van partijen en een dalend vertrouwen in de politie als ordehandhaver en de politiek als probleemoplosser was het gevolg.

Om te voorkomen dat de situatie zou verzanden'in een toestand van totale anarchie, besloot de Britse regering in 1972 de verantwoordelijkheid over de openbare orde in Noord-Ierland op zich te nemen. Dit was onacceptabel voor de regering van Noord-Ierland en zij trad dan ook prompt af. Als gevolg hiervan nam de Britse regering in 1973 het gehele bestuur van Noord-Ierland over. Bij deze overname verklaarde zij expliciet dat Noord-Ierland bij het Verenigd Koninkrijk behoorde en dat slechts instemming van ~n meerderheid van het Noordierse voLk in een democratische verkiezing deze status zou kunnen veranderen. In 1973 bleek de meerderheid van het Noordierse volk ervoor deel te blij-

ven uitmaken van het Koninkrijk.

Sinds 1973 is een aantal pogingen gedaan om de als tijdelijke bedoelde overname van het bestuur van Noord-Ierland terug te draaien en een Noordierse volksvertegenwoordiging op te richten, waarin alle partijen konden deelnemen. Dit is tot nu toe niet mogelijk gebleken. Er waren altijd partijen die weigerden om samen met andere partijen in één orgaan zitting te nemen. De versplintering van en de kloof tussen de verschillende belangengroepen. blijkt te groot, om een dergelijk orgaan levensvatbaar te maken.

OPLOSSING ZOEKEN Noord-Ierland zoekt naar een oplossing die aanvaardbaar is voor alle partijen, maar er is één aspect van de Ierse geschiedenis waarvan ik hoop dat het u duidelijk is geworden, dat een politieke oplossing vooralsnog onbereikbaar maakt: De religieuze, culturele en politieke delingen in Noord-Ierland zijn allemaal dezelfde. Dat maakt het werken binnen één democratisch systeem niet gemakkelijk en vergt veel wederzijds begrip van de partijen binnen zo'n systeem. Fouten, gemaakt in het verleden, hebben niet bijgedragen tot het ontstaan van dit begrip.

6

Noord-Ierland arme uithoek van de Europese Gemeenschap Noord-Ierland is veruit het minst welvarende deel van het Verenigd Koninkrijk. De ongwJStige economische situatie blijkt uit de enonne werkloosheid In november 1987 was 17,6 procent van de beroepsbevolking in Ulster zonder werk. Ter vergelijking: in Engeland bedroeg dat percentage 9,5 procent, in Nederland 11,9 procent en in de EG als geheel U 7 procent.

Wat zijn de oorzaken van 'die beroerde situatie? Wat zijn de mogelijkheden om de Noordieren uit de economische malaise te halen? Een korte beschouwing.

Hoewel tachtig procent van de grond wordt gebruikt voor de landbouw, is Noord-Ierland toch sterk geïndustrialiseerd. Noord-Ierland is het belangrijkste gebied voor de kunstvezelproductie en scheepsbouw van het Verenigd Koninkrijk. De overige metaalindustrie is daarnaast een belangrijke werkverschaffer en op de derde plaats komt de voedings- en genotmiddelenindustrie. Toch neemt het aantal arbeidsplaatsen in de industrie af en blijft de export aanzienlijk achter bij de import. De handelspartner van mster is uiteraard Groot-Brittanni1!, tweede is de Ierse Republiek.

Ulster heeft een beperkte hoeveelheid mineralen en energievoorraden. Zowel kolen als olie moeten geïmporteerd worden, hoewel er toch recent onderzoeken hebben plaatsgevonden met het oog op de commerci1!le exploitatie van kolen.

Gelijk de rest van het Verenigd Koninkrijk werd ook Noord-Ierland meegesleurd in de wereldwijde neergang van de economische activiteit.

In een periode van vijf jaar, eindigend in maart 1987 verloor de Noordierse handwerkindustrie 16.750 banen. De laatste maanden is er geen belangrijke verandering in de werkloosheid. De hoge geboortecijfers dragen bij aan een overschot aan arbeid.

INKOMEN Noord-Ierland is niet alleen het armste gebied van het Verenigd Koninkrijk, het is ook één van de armste

Door Alex Krijger, redactielid Jason Magazine.

7

streken van de gehele EG. Als we kijken naar het BNP per capita zien we dat duidelijk geïllustreerd: BNP per hoofd van de bevolking in $ (1986): Luxemburg BRD Nederland Engeland Ulster

$ $ $ $ $

5.920 2.080 10.050 8.920 3.889

Het merendeel van de Noordieren leeft van een laag inkomen en de grote werkloosheid kost een behoorlijk bedrag aan sociale uitkeringen.

Een gemiddelde Noordierse man verdient in een week 182 pond, een gemiddelde inwoner van Groot-Brittannië 208 pond.

De regering in Londen heeft vele maatregelen genomen ten behoeve van Ulster. Steun aan het Noordierse bedrijfsleven vindt plaats onder leiding van de IDB (Industrial Development Board), opgericht in 1982 en de LEDU (Local Enterprise Development Unit), opgericht in 1971. De IDB onderhandelt I geeft steun aan bedrijven met meer dan vijftig man personeel, de LEDU aan die met minder dan vijftig werknemers. De financiële steun kan soms de helft

"Moeders Trots" is de naam van de bakkerij, die onder het oog van Britse militairen brood aan huis bezorgt. De economie van Noord-Ierland is echter niet iets om trots op te zijn.

bedragen van de gehele kapitaalinvestering. Ook wordt veelal geld uitgetrokken ten behoeve van de "Researchand Development". Verder wordt geld uitgetrokken om bedrijven het mogelijk te maken het eigen personeel op te leiden en tenslotte verdwijnen vele subsidies naar bedrijven om aflossingen te betalen en voor het kunnen uitkeren van de lonen ...

Noord-Ierland profiteert van de lage inflatie en van de energiekosten die de laatste tijd minder stijgen als voorheen. Deze factoren, tezamen met de hulp van de Londense regering, helpen de Noordierse industriële en commerciële activiteiten stimul.::ren.

De capabele arbeidsbevolking, het omvangrijke wegennet, de gematigde loonpolitiek en het perfecte systeem van opleiding en jeugdtraining hebben er voor gezorgd dat Noordierland attractief is geworden voor overzeese bedrijven. Het recente succes van een ruimtevaartfirma uit Belfast, die een contract binnerihaalde van circa $ 1.000.000.000, onderstreept de importantie van de geadvanceerde technologie in Noord-Ierland.

TWEESTRIJD Wanneer we Noord-Ierland puur economisch bekijken, komen we toch ook hierbij weer terug op de strijd tussen protestanten en katholiekeri. Want ofschoon in 1976 religieuze discriminatie verboden werd, blijft de ongelijkwaardigheid bestaan. Het werkloosheidscijfer onder katholieken was in 1985 nog twee maal zo hoog als dat onder protestanten.

De regering in Londen heeft veel initiatieven ontplooid om hieraan een einde te maken. De "Fair Employment Agency" is zo'n initiatief. Deze wet registreert en behandelt klachten van gediscrimineerde werknemers.

Noord-Ierland heeft nog een lange weg te gaan en de rivaliserende partijen zouden, hoe belerend dit ook moge klinken, er beter aan doen de malaise te bestrijden in plaats van elkaar!

8

"Zolang er geweld is blijven de troepen in Noord-Ierland" De tijden dat je zomaar een ambassade kon binnenlopen zijn

voorbij. Zo ook bij de Britse ambassade. Een video-cameraziet mij voor de deur staan, en zonder dat ik hoef te bellen gaat de deur met een zoem van zijn slot af. Achter wat vermoedelijk

Sam Muller, redactielid van Jason Magazine, sprak over Noord-Ierland met Brian Bennett, First Secretary van de Ambassade van het Verenigd Koninkrijk in Den Haag.

een kogelvrije glazen wand is, zit een portier. Of ik even wil wachten. Van een mevrouw die wel voorbij de wand mag, wordt de tas nauwkeurig onderzocht Korte tijd later zitten Bennet en ik in de bibliotheek van de ambassade. Niet alle vragen worden volledig beantwoord. Misschien dat dat iets te maken heeft met de IRA-aanslagen in Limburg, die zeer recent hebben plaatsgevonden.

Jason: Sinds 1973 zijn er vele pogingen gedaan om een politieke oplossing te vinden voor de kwestie Noord-Ierland. De laatste van deze pogingen was de Noordierse Assemblé. (The Northern Ireland Assembly: een in 1982 opgerichte orgaan met als doel het doen van voorstellen over hoe het best een Noordiers bestuur gevormd kan worden dat op voldoende steun van de bevolking kan rekenen, red.). De fragmentEtie van partijen was echter altijd van dien aard, dat er geen gemeenschappelijke regeling uit voort kon komen.

Er zijn altijd partijen die zich niet aan een getroffen regeling gebonden achten. Gegeven deze feiten: Wat zijn de kansen dat er ooit een politieke oplossing voor Noord-Ierland komt?

Bennet: "In 1973 nam de regering het bestuur van Noord-Ierland over na een ernstige verslechtering van de veiligheidssituatie. Sindsdien heeft de regering continu geprobeerd om een einde te maken aan de onrust. Er is een groep mensen die het eiland Ierland graag willen zien als één verenigd en onafhankelijk land. De Sinn Fein bijvoorbeeld streeft naar een socialistische republiek van al de 32 provincies van Ierland. De absolute meerderheid van Noord-Ierland wil echter dat de zes provincies van Noord-Ierland bij Groot-Brittannië blijven.

Deze scherpe scheiding in politieke doelen komt bijna precies overeen

Premier Thatcher tJjdens een toespraak in het Europees Parlement, die werd verstoord door dominee Jan Paisley. Hij maakte zijn afkeer duidelijk van het Brits-Ierse akkoord over Noord-Ierland.

met de religieuze scheiding in Noord -Ier land en gaat ver terug in de geschiedenis. De regering in Londen zal zich, ondanks de moeilijkheden, blijven inzetten voor een politieke oplossing van het probleem.

Het politieke scenario wordt echter zwaar overschaduwd door de vastberadenheid waarmee de IRA en een kleinere groep, de INLA, hun politieke doelen door geweld en terrorisme willen bereiken. De regering zal al-

les blijven doen om deze plaag van terrorisme uit te roeien en de mensen de kans te geven om hun toekomst te bepalen zonder angst of geweld".

GEEN VOORWAARDEN

Stelt de regering nog bepaalde voorwaarden aan een oplossing?

Bennet: "Neen, wij stellen geen speciale voorwaarden, alleen deze, en

9

die moet absoluut vervuld worden: de oplossing moet acceptabel zijn voor beide partijen in Noord-Ierland".

Het Brits-Ierse Akkoord heeft gezorgd voor beter con Uict tussen de Britse en de Ierse regering. Toch zijn er ook hier weer partijen die zich niet kunnen vinden in deze regeling. De Unionisten verzetten zich hevig tegen dit akkoord. Is dit niet weer een bewijs dat een regeling waarin alle partijen zich kunnen vinden niet te maken is? Zou het niet mogelijk zijn om een onpartijdige derde, die voor alle partijen accepUibel is, een akkoord te laten maken? Hierbij denk ik aan bijvoorbeeld de Europese Gemeenschap. Zou die niet kunnen bemiddelen?

Bennet: "In het Anglo-Ierse Akkoord bevestigen de Britse regering en de regering van de Ierse Republiek nogmaals dat elke verandering in de status van Noord-Ierland alleen teweeg kan worden gebracht door een wilsbesluit van de meerderheid van het Noordierse volk. In dit akkoord werd ook een Intergouvernementele Conferentie opgezet, waarin de Ierse regering meningen kan aandragen en voorstellen kan doen betreffende een groot scala van Noordierse problemen. Hier zijn de Unionisten het niet mee eens. Zij vrezen dat door deze regeling de Republiek veel invloed zal krijgen in Noordierse zaken. De Unionisten moeten ervan doordrongen worden dat dit niet zo is. Dit kan alleen door praktische resultaten die de Conferentie bereikt.

Hieruit blijkt weer dat het wantrouwen tussen de verschillende groeperingen erg groot is, en hoe snel dat een genomen initiatief kan ondermijnen. Het wederzijds wantrouwen is heel erg diep geworteld en het opbouwen van een wederzijds vertrouwen zal dan ook een heel erg lang proces zijn.

Met betrekking tot het idee om een derde partij te laten bemiddelen in het conflict, wil ik twee aspecten duidelijk onderscheiden. Aan de ene kant is er het terrorisme dat door de IRA en anderen wordt bedreven.

Dat is een internationaal probleem, waarbij de Britse regering alles doet om internationale samenwerking te

Verdriet staat te lezen op de gezichten van deze Britse militairen, wier collega's bi; de IRA -aanslagen in Noord-Limburg om het leven kwamen.

bevorderen in de bestrijding ervan.

Aan de andere kant heb je het probleem van de politieke oplossing voor het Noordierse probleem. Dit is iets waarover alleen het Noordierse volk zich kan uitspreken via de normale democratische structuren. Het is een interne kwestie, waarin geen inmenging van buitenaf past".

In 1983 lieten de vier grootste partijen van de Ierse Republiek een rapport hetlich t zien, waarin mogelijke oplossingen voor de problemen rond Noord-Ierland werden voorgesteld.

De enige politieke partijen die aan dit initiatief mochten deelnemen waren partijen die geweld als middel om hun doelen te bereiken afkeurden.

In het rapport wordt veel van het Britse beleid gezien als "crisis management" met als netto effect het verder uit elkaar drijven van de betrokken partijen. Wat is uw reactie op dit oordeel over hetgevoerde Britse beleid?Heeft dit rapport enige invloed gehad op het Britse beleid van nu?

Bennet: "Ik ben hier niet geheel bekend mee. Het lijkt mij alleen beter om de situatie niet te zien als een crisissituatie, omdat dan het gevaar bestaat dat mensen een gehaast korte-termijnbeleid gaan voeren. Het is beter om te praten van een ernstig lange-termijnprobleem, dat met veel begrip en wederzijds begrijpen moet worden opgelost. Er zijn hele banale verschillen tussen de twee groepen

in Noord-Ierland. Het beleid van de Britse regering is er, in tegenstelling wat u beweert, op gericht om begrip te kweken voor elkaars standpunten.

Er wordt veel gedaan, bijvoorbeeld bij kinderen op scholen, om het ontstaan van vooroordelen in de kiem te smoren en om normale verhoudingen tussen mensen te bevorderen, ongeacht hun politieke of godsdienstige achtergronden of overtuigingen. Resultaten van dit beleid bereik je niet in ĂŠĂŠn week of een jaar; er zal lang aan gewerkt moeten worden".

VERTROUWEN Het Britse beleid ten aanzien van terrorisme is er mede op gericht om het vertrouwen in de politie en het leger te herstellen. In hoeverre slaagt men hierin?Heeft de schietpartij, die onlangs plaatsvond in Gibraltar, niet veel van de eventueel met dit beleid bereikte doelen tenietgedaan?

Bennet: "Het toegenomen vertrouwen in en de steun voor de veiligheidstroepen laten duidelijk zien hoe succesvol deze troepen zijn geweest en in alle waarschijnlijkheid in de toekomst zullen zijn in het bewaren van de vrede en het bestrijden van geweld. Cijfers tonen duidelijk aan dat het niveau van geweld nu veel lager ligt dan in de begin van de jaren zeventig. Dit succes reflecteert duidelijk in de houding van de bevolking ten opzichte van de veiligheidstroepen. Hierbij moet ik wel de kant-

10

--

Geweld in de straten van Belfast.

tekening maken dat het het allermooiste zou zijn, als die troepen helemaal niet nodig zouden zijn.

Ik ga niet in op de schietpartij in Gibraltar maar ik wil wel de volgende vraag stellen: wat zouden de gevolgen zijn geweest als de IRA-mensen niet waren aangehouden en de bom, die ze hadden geplaatst, gewoon was afgegaan?

Zolang er het geweld in Noord-Ierland voortduurt, zullen de Veiligheidstroepen er blijven".

Zijn de recente aanvallen van de IRA op het Europese vasteland een bewijs van een zich wijzigende IRA strategie?

Bennet: "Dit is niet de eerste keer dat de IRA aanslagen op het vasteland pleegt, hoewel IRA-activiteiten meestal beperkt blijven tot NoordIerland. Meer kan ik hier niet over zeggen".

Kunt u een indruk geven van de veiligheidsmaatregelen die er naar aan-

leiding van de aanslagen in Europa zijn genomen?

Bennet: "Veiligheidsmaatregelen zijn te allen tijde van kracht; niet alleen na aanslagen als deze. Het is echter wel zo dat alle genomen maatregelen na een aanval als deze weer eens worden nagelopen en eventueel herzien. Minister van defensie Younger heeft de veiligheidsmaatregelen voor Britse militairen in Duitsland laten verscherpen na aanvallen in Limburg. Ook hier kan ik niet verder op ingaan".

In een informatieboekje over NoordIerland dat ik van uw ambassade toegestuurd heb gekregen r.,Northern Ireland, a Brief Survey'; red.) viel het me op dat sterke nadruk wordt gelegd op het feit dat er in NoordIerland niemand van vrijheid beroofd kan worden zonder daartoe veroordeeld te zijn in een eerlijk proces. En dat de behandeling van gevangenen in Noord-Ierland goed is.

Er zijn in het verleden duidelijk beschuldigingen gedaan aan de Britse regering, die deze beweringen tegenspreken. Impliceert de inhoud van

het boekje niet een schuldgevoel bij de Britse regering?

Bennet: "Noord-Ierland is een gedeelte van het Britse Koninkrijk. Zoals u'weet dragen politieagenten in het Britse Koninkrijk geen vuurwapens. Maar in sommige gedeelten van Noord-Ierland ziet men soms gewapende soldaten op straat. Hierover hebben wij geen schuldgevoel.

Eerder een gevoel van spijt dat in een democratische samenleving dergelijke maatregelen nodig zijn om de beginselen van diezelfde democratie te beschermen. De Veiligheidstroepen in Noord-Ierland zijn er om alle burgers te beschermen en om de orde te handhaven.

Er zijn geen politieke gevangenen.

Een ieder die er van wordt verdacht een strafbaar feit te hebben begaan, en hier valt terrorisme ook onder, heeft recht op een eerlijk proces. De bevoegdheden tot het in bewaring stellen van verdachten zijn wel verruimd tot 48 uur. Dat is nodig gebleken in verband met de ernst van de veiligheidsproblemen".

11

"Geweld van de IRA versterkt positie van de protestanten" John Taylor is een van de drie Noordierse afgevaardigden in het Europees Parlement. Hij is Noordier in hart en nieren en heeft Ulster de laatst roerige decennia meegemaakt. Exminister van justitie is hij ook, ex-lid van het tegenwoordig ontbonden parlement van Noord-Ierland en hwdig lid van het House of Commons, als één van de 17 representanten van het Noordierse volk. Een zeer opvallende wtspraak tijdens het interview met Jason Magazine: "De IRA versterkt de positie van de protestanten".

Interview met J. Taylor, lid van het Britse en het Europese Parlement door Alex Krijger, redacteur van Jason Magazine.

Jason: Mr. Taylor, zoals met veel zaken in de wereld hebben wij aangaande Ulster het idee dat wij op het continent een gekleurde en dus niet geheeljuiste beeldvorming hebben van de situatie aldaar. Wat is er in uw land, waar u een voorman bent van de grootste partij, de UUP (Ulster Unionist Party) nu exact aan de hand?

de twee rivaliserende partijen. De SDLP weigert zelfs enige coöperatie in een Noordiers parlement of enig ander democratisch gekozen vergadering, uit angst voor de IRA. De SDLP laat zich dus volledig onderdrukken door Sinn Fein en de IRA. Mag ik hieraan toevoegen dat de media op het continent het conflict verkeerd weergeven. In IDster is géén strijd tussen protestanten en rooms-katholieken: het is een strijd tussen de Ierse bevolkingsgroep en de Britse. Het bewijs hiervoor is dat niet zeventig procent van de Noordierse bevolking protestant is, wat je zou verwachten, maar slechts zestig procent. Met andere woorden: 25 procent van de Noordierse katholieken stemt pro-Brits! De UUP en de Alliance Party profiteren hiervan".

Taylor: "Het probleem is in feite uiterst eenvoudig en daarom begrijp ik ook niet waarom mensen altijd zo verwarrend doen. Het is een strijd tussen de meerderheid van NoordIerland, die Brits is, en een minderheid, die Iers is. Een conflict tussen zeventig procent en dertig procent van onze bevolking. Die dertig procent leren willen uit het Verenigd Koninkrijk en aaneensluiting bij de Ierse Republiek. Die dertig procent leren in Ulster zijn verdeeld in twee kampen.

Enerzijds heb je de SDLP (Social Democratie Labour party), die twee derde van het Ierse electoraat in Noord-Ierland achter zich heeft.

Deze SDLP wil een aaneensluiting van Ulster bij Ierland, conform democratische beginselen. Een derde van het Ierse electoraat in Ulster stemt Sinn Fein, de politieke vleugel van de IRA. Deze Sinn Fein is bereid met gebruik van geweld één ondeelbaar Ierland te bewerkstelligen. Het probleem in Ulster spitst zich dus toe op tien procent van de gehele bevolking, die het geweld niet afzweren.

Hier ligt het probleem, het essenti!!le

GEEN EIGEN PARLEMENT Op dit moment bestaat er geen autonoom Noordiers parlement, hoe ervaart u dit?

ParJemenlarii!r John TayJor.

probleem! Vanwege het terrorisme in Ulster van de IRA wordt samenwerking tussen mijn partij en de SDLP geblokkeerd; samenwerking tussen de grootste twee fracties van

Taylor: "De enige plaats waar Noordieren in het Verenmigd Koninkrijk worden vertegenwoordigd is Westminster, het Lagerhuis. In het House of Commons heeft Noord-Ierland zeventien zetels, waarvan mijn partij er negen bezit; de DUP (Democratie Unionist Party) van Ds. Paisley drie; een onafhankelijke partij een; de SDLP drie en Sinn Fein ook een.

Het Noordierse volk heeft dus geen eigen parlement, dat is als gevolg van de gewelddadigheden in 1972 opgeheven. De IRA had voor de onrust

12

Dominee PaisJey, volgens TayJor een ,Jonkie" in de Noordierse politiek.

gezorgd, met als gevolg dat de SDLPfractie uit pure angst de volksvergadering verliet en deze vervolgens in elkaar klapte. Vanaf 1972 is NoordIerland dus geheel overgeleverd aan de wensen van Londen".

Wat doet Sinn Fein in het Lagerhuis?

Taylor: "Niets. De zetel is altijd leeg.

De vertegenwoordiger van Sinn Fein weigerde namelijk bij toetreding loyaliteit aan de koningin te betuigen en nam vervolgens zijn zetel niet aan".

Wat is het verschil tussen uw partij en die van Ds. Paisley?

Taylor: "Paisley is nu leider van de DUF. Hoewel hij al vele partijen heeft gevormd, is hij een jonkie op het politieke toneel van Ulster. In de jaren zestig kwam Paisley pas naar voren, iets wat vaak wordt vergeten.

Twee grote verschillen bestaan er tussen de DUP en de UUP. Ten eerste is mijn partij veel ouder dan de DUF, ten tweede is mijn partij, hoe-

wel volledig pro-Brits, niet volkomen protestant. Mijn partij prefereert een politiek boven een religieus imago".

DOMINEE PAISLEY

Hoe komt het dan dat Paisley de eerste persoon is die bij eenieder die niet op de Britse eilanden woont te binnen schiet, als men denkt aan Ulster?

Taylor: "Dat is de tragiek van de huidige samenleving. Diegene die de meest extreme dingen doet of zegt, komt op de beeldbuis en verwerft bekendheid. Dit gaat volledig op voor het geval Paisley".

Met andere woorden: ook in Ulster zelf is Paisley een extremist?

Taylor: "Juist ja".

Waarom stemmen dan toch zoveel protestan tse arbeiders op hem?

Taylor: "Uit angst hun baan te verliezen ten koste van de katholieken. Zo-

als hun voorvaderen na 1920 de toen net uitgeroepen Ierse Republiek moesten.verlaten en hun baan opgeven, vrezen de protestantse arbeiders dat zij bij een aaneensluiting van Ulster bij de Republiek hetzelfde zouden moeten doen. Vandaar dat extremisme onder de protestantse "workingclass".

Waarom dan toch 25 procent van de katholieke stemmen naar de proBrits partijen?

Taylor: "Deze mensen begrijpen de realiteit. Noord-Ierland staat er economisch gezien niet best voor, maar in vergelijking tot de Republiek doen we het helemaal zo gek nog niet.

Deze Ierse katholieken in Ulster vrezen werkloosheid bij een hereni. ging".

Doen trouwens alle Noordieren er niet beter aan eerst naar de economie te kijken in plaats van de rivaal te bestrijden?

13

IRA -leden brengen een saluut aan omgekomen mede-strijders.

.Taylor: "Dat is een goede vraag.

Wanneer er een nationalistische politieke beweging bestaat, komt de economie altijd op het tweede plan. Drie kwart van de Ieren in Ulster stemt om emotionele redenen, één kwart stemt voor de economie. Het idiote van Ierland is echter dat de Ierse Nationalisten van de jaren twintig in Ierland snel daarna en masse naar de VS zijn vertrokken en naar Engeland, het land dat zij zo sterk bestreden hadden. Dit beseffen de protestanten in Ulster maar al te goed; aaneensluiting bij de Republiek zou armoede en werkloosheid betekenen en dan spreek ik nog niet eens over de moeilijkheden wanneer Ulster gelijk Ierland voor een eigen defensie zou moeten gaan zorgen".

EUROPA 1992 Vreest u 1992, de open grenzen?

Taylor: "Nee, geheel niet. De grenzen tussen Ulster en de Republiek zijn opener dan waar dan ook in Europa",

Ik geef u twee mogelijke oplossingen voor Noord-Ierland, wilt u elk van commentaar voorzien? Een: Het Britse leger moet ogenblikkelijk Ulster verlaten.

Taylor: "Absoluut ondenkbaar! Ons

leger, want dat is het, zou ons land moeten verlaten? Dat kan het niet eens, want ons leger bestaat voor het grootste gedeelte uit mensen van Ulster zelf! Deze mensen zouden dan hun eigen land moeten verlaten?

Uw redenering volgende, moet het Aglo-Irish Agreement de IRA hoop hebben gegeven. Begrijpt Mrs. Thatcher dit dan niet?

Taylor: "Ik denk het wel, maar Thatcher blijft Thatcher. Zij zal nooit op De tweede mogelijkheid: De cameen beslissing terugkomen. Ik kan u pagne tegen de para-militaire organi- trouwens twee bewijzen geven dat saties moet gerntensiveerd worden.

Thatcher er fout aan heeft gedaan het akkoord te sluiten. Het eerste is Taylor: "Ja, intensivering is noodzade enorme nederlaag die zij vorig jaar kelijk omdat de IRA er constant op geleden heeft bij de verkiezingen in gewezen moet worden dat zij kansSchotland. De half miljoen Britse loos en onacceptabel is. Elke verslap- Noordieren in Schotland hebben zich ping van onze kant (de Britse), geeft in 1987 en masse tegen haar gekeerd. de IRA weer moed. En dáár.zit ook Ten tweede: tot zeer recent gold Sir het probleem. Londen heeft al te Geoffrey Howe als de opvolger van vaak toegegeven aan de IRA. Het Mrs. Thatcher, totdat Howe onlangs hoogtepunt hiervan was ongetwijfeld het akkoord openlijk verwierp. Thathet "Anglo-Irish Agreement" van cher, die door president Reagen november 1985. In alle opzichten is enorm gepushed is het akkoord te dit akkoord verwerpelijk. De Repusluiten, staat nu alleen omdat onbliek Ierland krijgt zeggenschap in langs ook Dublin zich van het akUlster. En wat nog het meest afschu- koord gedistanti!!erd heeft. De feiten welijke is: Londen neemt definitief staan er: het terrorisme is na het sluide regering van Noord-Ierland over. ten van het akkoord enorm toegenoMet andere woorden: Ulster is door men. De IRA iets toegeven is het behet Anglo-Irish Agreement parlegin van steeds meer concessies doen. mentsloos geworden. Het akkoord Londen weet gewoon niet hoe met werkt dus contra-productief. De terroristen om te gaan.

Noordierse bevolking ziet dat haar Ik kan u echter ook iets komisch aanleiders niets te vertellen hebben, ook gaande de IRA vertellen. De IRA niet in Londen in het Lagerhuis. De versterkt de positie van de protestandemocratie wordt dus behoorlijk ten in Ulster!! Elke Britse Noordier aangetast" . die het slachtoffer wordt van terro-

14 AMBULANCE

Slachtoffers van een IRA-aanslag in Grool-Brittannie worden met grote spoed naar het ziekenhuis afgevoerd.

risme van de IRA krijgt geld uit Londen om zich te kunnen herstellen. Zo ging vorig jaar vijfhonderd miljoen pond voor deze doeleinden extra naar Ulster. Hiervan konden heel wat mooie nieuwe huizen, winkels, gebouwen en dergelijke worden herbouwd. Wat echter onacceptabel blijft zijn de weerzinwekkende moordpartijen van de IRA".

VSENULSTER Wat heeft president Reagan te maken met Noord-Ierland?

Taylor: "In de Verenigde Staten wonen maar liefst veertig miljoen Ieren.

Deze mensen die hun afkomst zeer hoog houden zijn politiek een factor van groot belang in de States. Niet voor niets heeft Dukakis in zijn campagne voor een ondeelbaar Ierland gepleit! Daarom zijn wij pro-Britse Noordieren uitermate teleurgesteld in de Amerikanen".

Zoals u het ziet staat u als meerderheid van de bevolking in Wster er veel slechter voor dan de Ierse minderheid.

Taylor: "Dat is iets wat helaas te weinig internationaal wordt beseft."

Wat ziet u als een oplossing?

Taylor: "Ten eerste moet Noord-Ierland weer gewoon een eigen parlement krijgen. Hoewel dit een mooi plan lijkt, blijkt het onrealiseerbaar zolang er terroristisch verzet bestaat.

Dus moet Londen voor eens en altijd de IRA duidelijk maken dat zij nimmer zal zegevieren. Ten derde: in Noord-Ierland moet een nog beter veiligheidssysteem komen. Zodra de Noord-Ieren dan beseffen dat het gew eid zal verliezen, kan er weer voorzichtig een begin worden gemaakt met herstel van de democratie. Voor deze plannen moet er echter wel aan een tweetal voorwaarden worden voldaan. Ten eerste moet Ulster hoe dan ook in het Verenigd Koninkrijk blijven. Ten tweede moeten de twee partijen die door de IRA uit elkaar zijn gedreven weer tot een dialoog komen. Katholieken en protestanten moeten weer gaan praten".

Hoe moet dat parlement er gaan uitzien?

Taylor: "Net zoals het hier bij de Europese Gemeenschap is opgebouwd.

Ieder departement heeft een soort ministerraad. De voorzitters van die raden moeten uit zoveel mogelijk verschillende partijen komen".

En de relatie met de Ierse Republiek?

Taylor: "Hoewel de Ieren een compleet ander volk zijn ben ik voorstander van nauwe banden met Eire, de republiek Ierland".

Gelooft u in de toekomst?

Taylor: "Ja en ik denk dat er ooit ook vrede komt, want men is in fister het vechten meer dan zat!

Mr. John Taylor, een democraat en optimist neemt afscheid, terwijl de Europese Vlag (opnieuw) voor de ruiten van zijn kamer waait. Hij vertelt dat hij in 1989 afscheid zal nemen van het Europees Parlement. Hij wil zich in het Lagerhuis weer volkomen gaan richten op zijn zaak: fister!

15

"Britten moeten goedschiks of kwaadschiks weg uit Ierland" ,.Al twintig jaar woedt in een uithoek van West-Europa een oorlog. Al die tijd heeft Groot-BrittanniĂŞ dit afgedaan als een intern conflict. Aanslagen in Gibraltar en Limburg tonen andermaal het intemationale karakter van de oorlog...". Dat is de mening van Antoon Seelen van het Ierland Komitee Nederland. Hij betreurt de doden die bij de aanslagen van de IRA vallen, maar ziet geen andere weg naar een oplossing voor het conflict. ..De Britten moeten Ierland verlaten en als dit niet goedschiks kan, dan moeten ze het maar voelen".

Het Ierland Komitee Nederland voelt zich nauw verbonden met de republikeinse, katholieke beweging in Noord-Ierland. Men onderhoudt goede contacten met de radicale republikeinen van de Sinn Fein, de politieke arm van de IRA. De imperialistische Britten moeten hem smeren uit Noord-Ierland en er moet een herenigd en socialistisch Ierland komen, aldus het Kornitee.

Deze kleine en armlastige club geeft zes maal per jaar het Ierland Bulletin uit en organiseert af en toe acties. De laatste tijd is onder meer gedemonstreerd tegen het gebruik van de plastic kogel en tegen het martelen van gevangenen. Het Komitee vindt dat er in de media een verkeerd beeld wordt gegeven van de situatie in Noord-Ierland.

Seelen: "Dit komt omdat veeljournalisten op de persberichten van het Britse leger of van de politie afgaan.

Deze berichten zijn vaak onjuist.

Daarnaast is er sprake van calamiteiten-verslaggeving. Zodra er doden vallen komt Noord-Ierland in de krant. Maar aan de alledaagse werkelijkheid van het leven in NoordIerland wordt geen aandacht geschonken. Er blijft bij de krantelezer dan ook een vreemd beeld hangen: Katholieken en protestanten schieten elkaar overhoop en de goedwillende Britten proberen de twee partijen te scheiden.

Dat beeld klopt niet. De rampzalige toestand van de economie en de extreem hoge werkloosheid blijven ongenoemd, terwijl het land duidelijk

Interview van Hans-Paul Andriessen met Antoon Seelen, lid van het Ierland Komitee Nederland.

De schizofrenie van Ulster in beeld gebracht. Vrouwen op weg naar hun werk passeren

uiterst gespannen militairen met het geweer in de aanslag.

de trekken van een Derde Wereldland vertoont. Ook de repressie, die dagelijks door het Britse leger en door de politie uitgeoefend wordt, blijft buiten beeld".

SCHERPSCHUTTERS Seelen: "De nationalistische gemeenschap in Belfast wordt nauwgezet in

de gaten gehouden. Continu hangt er een Britse helikopter boven de katholieke wijken in de lucht, die iedere beweging registreert. Om de wijken heen liggen grote forten, van waaruit videocamera's de mensen bespieden. Onheilspellend langzaam rijden er landrovers van het Britse leger door de straten van Belfast met

16

Noord-Ierland zegt, aldus dit spandoek , "nee" tegen het Anglo-Ierse akkoord.

daarin twee soldaten met het geweer in aanslag. De radioapparatuur in de wagen stoort de televisie. 's Avonds is Belfast fel rood verlicht. Dat is gedaan omdat scherpschutters dan minder goed kunnen mikken.

De Britten maken ook van allerlei intimidatie-middelen gebruik om de angst er bij de bevolking in te jagen.

Zo kun je elk moment van de dag door een soldaat staande worden gehouden, die je dan vraagt wie je bent en waar je naar toe gaat. Soms houden ze je zonder reden een of twee dagen vast. Niemand weet dan waar je bent gebleven. Deze intimidatiepraktijken vinden stelselmatig plaats".

Seelen: "Het Ierland Komitee Nederland voelt zich nauw verbonden met de verdrukte republikeinen en steunt hun streven naar een Verenigd Ierland. We onderhouden goede contacten met de Sinn Fein. Ieder jaar worden we op hun partijcongres uitgenodigd. De Sinn Fein wil dat de Britten zo spoedig mogelijk uit Noord-Ierland vertrekken. Momenteel is die partij druk bezig zich als een respectabele gesprekspartner naar voren te schuiven. De Sinn Fein doet mee aan verkiezingen en heeft zelfs enkele zetels gewonnen. Ze wil namelijk voor vol aangezien worden en ook betrokken worden bij de eerste voorzichtige onderhandelingen tussen republikeinen en unionisten over de toekomst van Noord-Ierland.

Vooralsnog is dit niet gelukt. De Sinn Fein heeft toch haar naam, haar tra-

ditie en haar band met de IRA tegen zich. Ik denk dat de Sinn Fein langs de legale politieke kanalen waarschijnlijk weinig zal bereiken. Daar trekken de Britten zich niets van aan. Zij luisteren alleen maar naar geweld. Pas dan zijn ze bereid aan de onderhandelingstafel te gaan zitten en concessies te doen".

MINDERHEID

Jason: Waarom is er langs democratische weg geen oplossing mogelijk voor het conflict?

Seelen: "Wat de zaak zo complex maakt is dat de republikeinen in Noord-Ierland in de minderheid zijn.

Deze minderheid is echter gekunsteld. In 1921 werd Ierland verdeeld in de onafhankelijke Republiek Ierland en Noord-Ierland, dat een provincie van Groot-Brittannie bleef.

De grens werd zo getrokken, dat er in Ulster een protestantse meerderheid was. Maar zelfs binnen Ulster werden de kiesdistricten zo ingedeeld, dat de unionistische politici sowieso de meerderheid behalen. In een stad als Derry bijvoorbeeld is de meerderheid van de bevolking katholiek. Toch bestaat de gemeenteraad voor meer dan de helft uit protestanten. De katholieken stellen dat zij in Ierland in de meerderheid zijn en willen hereniging met de Republiek. De protestanten daarentegen zijn als de dood vooor een Verenigd Ierland. Dan raken ze namelijk hun machtspositie, die ze sinds 1921 heb-

ben, kwijt".

Seelen: "Protestanten zijn in NoordIerland veel beter af dan katholieken. Ze hebben betere banen, hogere opleidingen, betere woningen en zijn minder snel werkloos. De werkloosheid onder katholieken is tweemaal zo groot als onder protestanten. De protestanten hebben van Groot-Brittannie de onvoorwaardelijke garantie gekregen dat Noord-Ierland deel van Groot-Brittannie blijft, zolang de meerderheid van de bevolking dit wil. Maar door het Anglo-Ierse akkoord van enkele jaren geleden is deze garantie niet meer zo onvoorwaardelijk als voorheen. Bij dit verdrag krijgt de Republiek Ierland enige invloed op de gang van zaken in Noord-Ierland. Zo is er afgesproken dat er periodiek overleg plaats vindt tussen politici uit beide landen over de toekomst van Noord-Ierland. De unionisten zijn hierover furieus. Zij zien dit als het begin van het einde.

Groot-Brittannie doet Noord-Ierland in de uitverkoop aan de Republiek".

RADELOOSHEID Seelen: "Massaal zijn de unionisten tegen dit verdrag in actie gekomen.

Echter zonder enig succes. En ze weten nu bij God niet meer wat ze moeten doen. Je ziet zelfs dat ze schoorvoetend met de republikeinse partijen contacten aanknopen. Met name met de Social Democrat Labour Party (SDLP). Dit is verre weg de groootste partij aan republikeinse zijde. Zij zweert elke vorm van

17

Een voorbijganger haalt kinderen uit de buurt van een brandende auto.

geweld af en heeft gematigde doelstellingen. Hierdoor is ze voor unionisten met hangen en wurgen acceptabel. En ze moeten wel. Samenwerking met de SDLP is voor de unionisten het minste van de kwaden. De Sinn Fein wordt als onacceptabel beschouwd vanwege hun gewapende strijd. Toch vind ik dat ze ook bij die gesprekken betrokken moet worden. De Sinn Fein representeert een mening en dient mede te bepalen hoe Ierland eruit komt te zien".

Verwacht u dat de Britten zich op korte termijn zullen terugtrekken?

Seelen: "Nu is Thatcher aan het bewind. Zij tolereert geen enkele ondermijning van het Britse, noch van haar eigen gezag. Zie de Falklandoorlog. Daar werd over een paar rotsen met enkele schaapjes erop een oorlog gevoerd. Ierland is al 800 jaar een kolonie van Engeland. Dat geeft ze niet zomaar op. Ik verwacht dat er onder een Labour-regering meer mogelijkheden zijn dan onder de Conservatieven. Rond 1980 is er enige hoop geweest dat de Britten zich terug zouden trekken. Rhodesi!! werd toen het onafhankelijke Zimbabwe' met Mugabe en N'Komo als leiders. Voordien werden deze twee door de Britten nog als terroristen gezien, maar men ging uiteindelijk wel met ze aan de onderhandelingstafel zitten. Dit heeft niet tot een deuk in het Britse prestige in de wereld geleid. Maar als de Britten uit Noord-Ierland gaan, zal dit als een nederlaag voor de Britten en als een

overwinning voor de IRA worden uitgelegd.

Uit recente opiniepeilingen blijkt dat de meerderheid van de Britten vindt dat de Britse troepen uit Noord-Ierland teruggetrokken moeten worden. "Dat hoeft ons geen doden meer te kosten. Laat de Ieren hun eigen boontjes maar doppen". Wil er een begin van een oplossing komen, dan moet de Britse regering zeggen wanneer ze haar troepen terugtrekt.

Er moet een duidelijke tijdslimiet zijn. Hierna moeten de Ieren het verder zelf maar uit vissen. Zo worden ze wel gedwongen een oplossing te zoeken. Moet Noord-Ierland onafhankelijk worden, zoals in unionistische kringen wel eens geopperd wordt? Moet Noord-Ierland binnen het Gemenebest een soort zelfbestuur krijgen? Moet het een onderdeel worden van een Verenigd Ierland? Moet Noord-Ierland een aparte status krijgen, die door de VN gegarandeerd wordt? Dat soort vragen worden dan re!!el. Dan moeten de unionisten maar kijken wat ze willen . Wat is het minste kwaad? Een burgeroorlog zal te allen tijden vermeden die nen te worden. Zowel de unionisten als de Sinn Fein beseffen

dit", IRA-AANSLAGEN

Uit publicaties van uw komitee begrijp ik dat u de aanslagen van de IRA niet afkeurt. Tellen mensenlevens niet mee?

Seelen: "Er is in Noord-Ierland een oorlog aan de gang. In een oorlog ge-

beuren soms dingen die niet goed te keuren of goed te praten zijn. De Britse aanwezigheid in Noord-Ierland is onterecht. Het is een van de laatste bolwerken van hun koloniaal verleden. De Britten moeten weg en daar vecht de IRA voor.

De IRA wil met de aanslagen Limburg zeggen: Zolang jullie Britten in Noord-Ierland zitten, zal het vaker gebeuren dat jonge Britten van waar ook ter wereld in een doodskist thuiskomen. Daarbij komt dat doden die op het continent of in England vallen enorm veel publiciteit opleveren. Veel meer dan in Noord-Ierland. Die komen in een drieregelig berichtje op pagina vijf, als het al de krant haalt. Wat nog wel eens vergeten wordt is dat alle Britse legeronderdelen sowieso een half jaar in Noord-Ierland door brengen. Er zitten daar continu 10.000 soldaten, die om het half jaar afgewisseld worden.

Alle Britse militairen zijn dus in Noord-Ierland geweest of gaan er naar toe. Ook die jongens die in West-Duitsland gelegerd waren en bij de aanslagen in Limburg zijn omgekomen. In de Bondsrepubliek worden de jongens zelfs voorbereid op hun verblijf in Ierland. Er zijn daar complete Ierse stadswijken nagebouwd met graffiti en alles erop en eraan. Daar krijgen de soldaten een training in relbestrijding en wat er in d e praktijk bij komt kijken. Het geweid van de IRA is dus niet zinloos.

Al blijft het natuurlijk tragisch dat zoiets gebeurt".

18

"Jongeren naar Nederland halen om elkaar echt te leren kennen" De sterk verdeelde samenleving van Noord-Ierland is de

oorzaak van alle problemen. Dit is één van de uitgangspunten van de Stichting Hulp Noord-Ierland Hoe deze stichting hier iets aan probeert te doen vertelt Frits Beutick. Een kaart van Belfast die hij aan de muur achter zijn bureau heeft hangen, verduidelijkt veel van de situatie in Noord-Ierland Het is een kaart zoals die door het Britse leger gebruikt wordt. De protestantse woonwijken zijn oranje gekleurd en de katholieke wijken groen. De scheiding tussen oranje en groen is niet alleen een scheiding op papier. Zij bestaat ook in werkelijkheid Op vele plaatsen maken prikkeldraad en barricades het bijna onmogelijk voor katholieken en protestanten elkaar te ontmoeten.

Het leven van de meeste bewoners van Belfast speelt zich grotendeels binnen de eigen wijk af. Begrip voor diegenen aan de andere kant van de barricades is daardoor moeilijk op te brengen. De kleur groen, de kleur van de Ierse Republiek, en de kleur oranje, de kleur van Willem m (stadhouder van Holland, lid van het huis van Oranje) die in 1688 samen met de protestantse krachten in Engeland de katholieken versloeg bij de Ierse rivier de Boyne, symboliseren de tegengestelde idealen in de verschillende wijken.

De Stichting Hulp Noord-Ierland wil proberen het begrip tussen de verschillende bevolkingsgroepen te vergroten om zo de kwaliteit van de samenleving in Noord-Ierland te verbeteren. Zij doet dit door groepen jongeren, zowel katholieken als protestanten, voor drie weken naar Nederland te halen en met elkaar kennis te laten maken.

SAMENLEVING Frits Beurtick: "In onze statuten staat het omschreven als samenlevingsopbouw in Noord-Ierland in heel brede zin. Toen we net begonnen, nu zo'n dertien jaar geleden, is er ook wel geéxperimenteerd met andere dingen. We hebben niet alleen kinderen hierheen gehaald maar ook groepen bejaarden, omdat die in de Noordier-

Interview door ehiel de Leeuw, redacteur van Jason Magazine, met Frits BeutJck, persvoorlichter Stichting Hulp Noord-Ierland.

groep wordt ook geconfronteerd met een uitzichtloze toekomst. De werkloosheidspercentages zijn zeer hoog.

Het alternatief is op straat hangen en in contact komen met paramilitaire clubs, daarin iets WOrden, zich belangrijk voelen en steeds verder gaan. Dat begint met op de uitkijk staan en voordat je het weet lopen ze met een geweer in hun handen. Dan is het einde zoek.

Kinderen tegen geweld. In Nederland leren zij dat kinderen met een ander geloof ook leuke kinderen zlïn.

se samenleving een vrij belangrijke rol vervullen als hoofd van de familie. We hebben ook kleuters hier gehad.

Op een gegeven moment kom je op het feit terecht dat veel van de rotzooi in Noord-Ierland wordt veroorzaakt door jongeren tussen zestien en achttien jaar. Dat is de groep die niets anders heeft meegemaakt dan straatgevechten, rellen en andere toestanden. Zij hebben in feite hun hele leven de kans niet gehad om met de andere kant kennis te maken. Deze

Daarom vinden we de groep tussen dertien jaar, als ze zich bewust worden van hun uitzichtloze situatie, en achttien jaar het belangrijkste.

Deze groep laten we naar Nederland komen. Stel datje die hele groep zou kunnen coveren. Ik denk dat je dan de voornaamste kern van alle onlusten eruit haalt. Wij zijn echter een vrij kleine organisatie en kunnen onmogelijk die hele groep bereiken".

OPRICHTING Bet begin van de geweldgolf in Noord-Ierland ligt in de tweede helft van de jaren zestig. Een beweging voor gelijke burgerrechten, waarvan zowel katholieken als protestanten lid waren, hield vreedzame demonstraties. Kleine groepen radicale protestanten verstoorden deze demonstraties omdat zij bang waren dat hun bevoorrechte positie aangetast zou worden. Zij vielen de katholieke wij-

19

Voor het instandhouden van de organisatie is jaarlijks veel geld nodig, welgeteld 60.000 gulden. Het blijkt steeds moeilijker te worden om dit bedrag elk weer bij elkaar te krijgen.

Beutick: "De overheid geeft geen enkele subsidie en het donateursbestand vergrijst sterk. We zijn wel bezig bedrijven voor ons werk te interesseren, maar je merkt heel sterk dat bedrijven terugschrikken zo gauw ze de naam Noord-Ierland horen. Zeker nu na de aanslagen in Nieuw-Bergen en Roermond. E茅n keer reageerde men als volgt: "Stichting Hulp Noord-Ierland moeten we daar geld aan geven. Gaan ze daar wapens van kopen of zo?" Dat was een reactie na een aanvraag, die vergezeld was gegaan van alle informatie en van een doortimmerde financiele verantwoording. Men is gefixeerd op het verband tussen Noord-Ierland en geweld".

Een werkgroep die een groep kinderen wil ontvangen draait zelf op voor de kosten, zo'n 30.000 gulden voor een groep vari dertig kinderen. Dit geld wordt bijeengebracht via rommelmarkten, collectes, schenkingen en dergelijke.

Beutick: "We zitten met het probleem dat het financieel moeilijk gaat, terwijl anderzijds de spanning in Noord-Ierland, ik kom er net vandaan, weer enorm toeneemt. Daardoor neemt in Noord-Ierland de belangstelling voor ons werk sterk toe, met name in de jeugdc1ubs. De vraag neemt toe, de m0l/,elijkheden nemen af. Dat is moeilijk '.

schijn van partijdigheid moet vermeden worden. Beutick benadrukt dit verscheidene malen tijdens het gesprek. De stichting heeft geen enkele binding met welke politieke partij of kerk dan ook. Ook contacten met orgarusaties als Ierland Komitee Nederland, die immers duidelijk partij kiest in het conflict, worden zorgvuldig vermeden. In de beginjaren had men echter wel te maken met achterdocht van de kant van zowel de katholieke als de protestante organisaties in Noord-Ierland.

Beurtick: "Dat ligt tegenwoordig wat anders dan vroeger. Als je nu kijkt naar wat er in Noord-Ierland gebeurt, dan zijn wij niet meer de enige die dit werk doen. In Duitsland is een vrij grote ploeg bezig die ook tracht vredeswerk voor Noord-Ierland op te zetten. Ook in de Verenigde Staten en in Zweden begint het zo langzamerhand van de grond te komen.

Het idee dat jongeren uit Noord-Ierland ergens anders heengaan, wordt steeds meer geaccepteerd".

"Toen we daar begonnen was het iets volkomen nieuws. De meeste mensen met wie je te maken kreeg, waren nog nooit buiten hun eigen stad geweest. Buitenlanders waren totaal vreemd. Ze wisten ook niet wat hen in het buitenland te wachten stond.

Mensen met hoge posities in de organisaties daar hebben een paar keer hun eigen kinderen meegestuurd.

Gedeeltelijk uit angst dat andere kinderen in Nederland gehersenspoeld zouden worden.

Ik herinner me een groep die in 1976 in Nieuw-Vennep was. Daar was een zoontje bij van meneer Cahill, de toenmalige stafchef van de IRA en een zoontje van meneer Mc Allister, die was toen iets hoogs bij de UVF (Ulster Volunteer Force). Die twee jongens kwamen er aan met een air van "wij zijn de grote jongens en niemand doet ons wat". We konden niets doen, dus ze zijn gewoon meegeweest. Wat ik tot mijn eigen verbazing zag was dat die twee jongens, die in het begin niet veel van elkaar moesten hebben, na enige weken heel leuk met elkaar omgingen.

POUTIEK Bij het werk van een organisatie als Stichting Hulp Noord-Ierland is het noodzakelijk dat men zich strikt neutraal opstelt in het conflict. Iedere

ZUSTERORGANISATIE De keuze van de kinderen uit NoordIerland die in aanmerking komen voor een verblijf in Nederland gebeurt in samenwerking met "Con-

Kinderen in Noord路lerland groeien op in een sfeer van angst en geweld. Op weg naar school passeren zij zwaar bewapende militairen.

ken binnen en oefenden daar een ware terreur uit.

Als reactie richtten de katholieken de IRA (Irish Republican Army) opnieuw op. De IRA had in de jaren 1919-1921 met succes gevochten voor een onafhankelijke Ierse Republiek.

De provincie Ulster, waar veel protestanten wonen, maak geen deel uit van die republiek.

Al gauw bleek dat de nieuw opgerichte IRA niet alleen bedoeld was om de katholieken te beschermen, maar dat zij tevens streefde naar aansluiting van Ulster bij de Ierse Republiek. Een spiraal van geweld was ingezet.

Beutick: "In 1972 was het het ergste in Noord-Ierland. Dat is te zien aan de aantallen aanslagen en slachtoffers. Noord-Ierland was toen wereldnieuws. De Nederlandse Protestantenbond is toen begonnen met katholieke en protestantse kinderen naar Nederland te halen. Alleen had de bond de naam en het imago niet mee.

De entree in katholieke wijken was zeer moeilijk. Desondanks zijn er in 1972 en 1973 al een aantal ontvangsten geweest. Om de entree wat gemakkelijker te maken werd besloten om in combinatie met een katholieke organisatie, Terre des Hommes, een onafhankelijke stichting rond Noord-Ierland op te zetten. Dat gebeurde in 1974".

FINANC~N

De Stichting Hulp Noord-Ierland is een overkoepelend orgaan voor een flink aantal plaatselijke werkgroepen, die de eigenlijke opvang in Nederland verzorgen. Afgezien van een part-time bureausecretaris zijn alle medewerkers van zowel de stichting als van de plaatselijke werkgroepen vrijwilligers.

20

Waar zij ook spelen; kinderen in de Noordierse steden kunnen vrijwel nooit om de "oorlog" heen.

nection Europe", een zusterorganisatie in Belfast.

Beutick: "Tot ongeveer vijf jaar geleden werkten we zelf in Noord-Ierland. Dat ging via een coördinator.

Deze woonde in Nederland en ging een aantal keren per jaar naar Noord-Ierland toe. Hij legde de contacten. Een totaal overzicht is op deze wijze erg moeilijk. Je loopt ook het gevaar dat je belazerd wordt, dat de kinderen die het het meeste nodig hebben buiten de boot vallen. Toen hoorden een aantal jeugdwerkers en mensen uit het onderwijs in Belfast van dit project. Zij zijn toen een zusterorganisatie begonnen: "Connection Europe". Deze organisatie heeft een eigen bestuur, een eigen werkwijze en beschikt over veel betere contacten".

Getracht wordt kinderen naar Nederland te halen die het zwaarst geleden hebben onder het geweld.

Meestal zijn dat kinderen uit de mindere delen van Belfast. Een groep bestaat altijd uit kinderen uit een katholieke wijk en kinderen uit een protestante wijk. Ieder jaar ontvangen verscheidene plaatselijke werkgroepen in Nederland zo'n groep kinderen, meestal tussen de twintig en dertig personen groot. De kinderen worden ondergebracht bij gastgezinnen. Elk gastgezin krijgt één protestants kind en één katholiek kind te logeren. Bij voorkeur slapen ze samen op dezelfde kamer. Op deze wijze zijn de afgelopen dertien jaar ongeveer 4000 kinderen uit NoordIerland naar Nederland gekomen, 3800 daarvan kwamen uit Belfast.

ALLES ALLANG ZAT Het komt maar zelden voor dat ouders geen toestemming geven voor de vakantie in Nederland.

Beutick: "Ik denk dat dat komt doordat in feite maar een heel klein deel

van de bevolking zich bezig houdt qlet echte gewelddadigheid. Het merendeel zijn gewone mensen met een gezin. Die zijn alles allang zat. Zij grijpen iedere kans om hun kinderen een tijdje uit de rotzooi te krijgen met beide handen aan".

De plaatselijke werkgroepen verzorgen zelf een programma voor de groep kinderen die zij ontvangen.

Eén van de vier jeugdleiders uit Noord-Ierland die de groepen gewoonlijk begeleiden komt van te voren naar Nederland om het programma te bespreken. De programma's zijn nogal intensief en de nadruk ligt vooral op gemeenschappelijke activiteiten.

Beutick: "Je dropt katholieken en protestanten samen in een polder, je geeft ze wat stokken en touwen die ze nodig hebben om de sloten over te komen, en vervolgens moeten ze maar zien hoe ze bij de afgesproken plek komen. Alleen door samenwerking kunnen ze er komen. Als je elf Noordierse jongens tegen een Nederlands team laat voetballen dan vergeten ze de onderlinge verschillen, dan ontstaat er zoiets als wij NoordIeren moeten winnen van die buitenlanders".

In de beginjaren liep het, door gebrek aan kennis, wel eens een enkele keer mis met de activiteiten.

Beutick: "Ik herinner me dat we op de slotavond van een kamp in Sassenheim in 1979 een groot kampvuur hadden gemaakt. Er was niet aan gedacht dat kampvuren in Noord-Ierland een politieke betekenis hebben.

Met zogenaamde "Bonfires" herden ken de protestanten de "Battle of the Boyne" en de katholieken gebruiken ze bij een jaarlijkse demonstratie tegen de Britse overheersing. Enfin, bij het zien van de kampvuren begonnen beide groepen kinderen hun eigen strijdliederen te zingen. Dat hebben we toen snel afgekapt".

RESULTATEN Na drie weken in Nederland te zijn geweest gaan de kinderen weer terug naar Noord-Ierland, ieder naar hun eigen wijk. Om enige blijvende werking van hun ervaringen uit te laten gaan is het noodzakelijk, dat er in Noord-Ierland voor een vervolg gezorgd wordt. Connection Europe verzorgt dit in samenwerking met de jeugdleiders uit de buurtclubs.

Beutick: "Zij hebben een heel programma opgezet. In de beginfase was het heel moeilijk de kinderen als ze hier geweest waren in Noord-Ierland weer bij elkaar te krijgen. Dat stuit op allerlei barricades en toestanden.

Nu worden er steeds meer contacten gelegd tussen protestantse en katholieke wijken. De kinderen komen bij elkaar, voor ze naar Nederland toegaan. Dat was voorheen ook ondenkbaar. Als ze hier geweest zijn gaan ze daar mee door. Met busjes worden de kinderen regelmatig bij elkaar gebracht. Het is belangrijk om de hier opgedane ervaring in Noord-Ierland door te laten leven".

Concrete resultaten van het werk van de Stichting Hulp Noord-Ierland zijn heel moeilijk te meten. Tot dusverre is daar ook nooit uitgebreid onderzoek naar verricht.

Beutick: "We willen al heel lang een onderzoek naar hoe het verder gaat met de kinderen die hier geweest zijn. Iemand van de universiteit van Ulster wil dat wel uitvoeren alleen de man heeft geen tijd. De laatste jaren hebben we wel wat meer inzicht gekregen. Soms is geen enkele invloed aantoonbaar. Ik word in Noord-Ierland wel eens begroet door jongetjes die in Nederland geweest zijn en die niets met die ervaring gedaan hebben. Soms krijgen we brieven van kinderen die tijden geleden overgekomen zijn en nu pas doorhebben hoeveel het voor hun betekend heeft.

Vorig jaar was ik in Belfast bij een katholieke demonstratie die rechtstreeks op de televisie werd uitgezonden. Omdat het een gigantische troep werd, besloot ik samen met een Duitse journaliste iets in een kroeg in een protestantse wijk te gaan drinken.

Als er iets in de katholieke wijken te doen is dan is het in de protestantse wijken zeer rustig en andersom is dat ook het geval. Op een gegeven moment stond er een boom van een kerel achter me die zijn hand op mijn schouder legde en zei: "Hoe gaat het?" 0 mijn God dacht ik, ik stond bij die katholieke demonstratie en ze kunnen me op tv gezien hebben. Ik zeg goed, dank u. Hij zegt: "Jij bent toçh Frits? Ik was in 1979 in Sassenheim. Dat had jij toen georganiseerd.

Dat is mijn vrouw nu" en hij wees naar een katholiek meisje, dat hij daar had leren kennen".

21

"Het is altijd geoorloofd om RUC-leden dood te schieten" Alan Reeve, in 1948 in een voorstad van Londen geboren, zit al sinds 1962 steeds opnieuw in de gevangenis. In 1981 vluchtte hij naar Amsterdam waar hij een jaar later, bij zijn aanhouding, een agent doodschoot. Daarvoor kreeg hij een straf van vijftien jaar. In de gevangenis zette hij zijn studie politieke wetenschappen voort. Hij is medeoprichter van de Dissident Caucus, een vereniging van politiek actieve langgestraften, en correspondeert in dit verband met onder anderen gedetineerde leden van de RAF en de IRA Hij benadrukt nooit officiĂŞle banden te hebben gehad met de mA, maar sympathiseert met hunstrijd.

Interview m et Allan Reeve door Aldrik Gierveld, redactielid van Jason Magazine.

Jason: U schreef in onze voorafgaande briefwisseling onder meer dat u "armed propaganda byany oppressed people" zult steunen. Welke criteria legt u aan om te bepalen of er sprake is van onderdrukking?

Reeve: "Dat kan ik niet bepalen. In principe moet ieder volk over zijn eigen lot beslissen. Het volk bepaalt zelf wel of zij wel of niet wordt onderdrukt. Dat staat voorop. Maar daarnaast moet je ook kijken naar de politieke verhoudingen, waarbij ik denk dat vooral de klasseverhoudingen doorslaggevend zijn. Ook door een klasse-analyse kun je concluderen dat de Noordierse bevolking onderdrukt wordt".

Is gewapend verzet altijd geoorloofd, ook als de onderdrukking minimaal is?

Reeve: "De mensen moeten zelf bepalen wat ze doen, ze moeten hun eigen taktiek bepalen. Mensen hebben het recht geweld te gebruiken als ze achter worden gesteld. Ze mogen ook geweldloos blijven, die keuze is helemaal aan hen".

Maar magje willekeurig mensen doden voor je politieke ideeĂŤn?

Reeve: "Willekeurig geweld is nooit toegestaan ... ".

Maar de vele Britse soldaten, de

Het wrak van de door de IRA opgeblazen auto in het Limburgse Nieuw-Bergen.

agenten van de Royal Wster Constabulary...?

Reeve: "Iemand van de RUC doodschieten is altijd geoorloofd! Willekeur is niet geoorloofd, maar wel tegen de vertegenwoordigers van de staat, omdat zij nu juist als drager van het geweldsmonopolie willekeurig hun geweld gebruiken tegen de bevolking. De verzetsbewegingen daarentegen zijn bijna altijd Consequent in hun strijd. De Britse soldaten die naar Noord-Ierland komen weten wat hen daar te wachten staat.

Ze hebben een keus. In Zweden wo-

nen meer dan tweehonderd Britse soldaten die gevlucht zijn, omdat ze naar Noord-Ierland zouden worden gestuurd. Vergelijk hen maar met de Amerikaanse soldaten die naar Canada vluchtten toen ze naar Vietnam moesten. Soldaten die gaan, gaan vrijwillig en worden zo partij in het conflict. Burgers zijn in principe geen doelwit, maar de Engelsen kunnen zich niet achter hun burgers verschuilen. Als je zelf oorlog kiest, moet je bereid zijn de gevolgen te dragen".

Is gewapend verzet wel effectief? De sluipschutter die een tegenstander

22

Allan Reeve op een archieffoto uit 1982.

dood schiet kan toch niet serieus menen dat daarmee zijn politieke doelen dichterbij komen?Daarbij komt dat elk geweld toch nieuw geweld oproept? Oog om oog, fEnd om fEnd? Reeve: "Je moet je goed realiseren dat er een burgeroorlog gaande is. In een oorlog gebeuren vreselijke dingen. Maar je kunt geen acceptabele oorlog voeren, als je deze koloniale macht wilt bestrijden. De strijd gaat in de eerste plaats tegen het Engelse leger, "the RUC" en tegen "the Prison Service"; tegen het gewapende deel van de staat en tegen de rechters en de ambtenaren, het ongewapende deel van het staatsapparaat. In de tweede plaats richt de strijd zich tegen de politici, Engelse ambtenaren en de zakenmensen (denk aan de ontvoering in 1975 van de AKZO-directeur Herrema) die de koloniale macht ondersteunen".

KOLONIAAL BEWIND Waar ligt volgens u de grens tussen binnenlands bestuur en koloniaal bewind?

Reeve: "Die vraag is moeilijk direct te beantwoorden. Ook hier zal de mening van de bevolking doorslaggevend zijn. Als ik naar de Friezen hier in Nederland kijk, dan lijkt mij dat meer een burenruzie. In het geval van Ierland zijn de volksidentiteit en de geschiedenis bepalend bij de beoordeling van de koloniale overheersing. Je kunt de Ierse problemen niet begrijpen als je niet de geschiedenis van het land kent. De Engelsen en de Ieren strijden al eeuwen met elkaar, dat gaat terug tot de burgeroorlogen en de heerschappij van Cromwell in de zeventiende eeuw.

Cromwell nam de grond af van de verslagen Ierse katholieken die in opstand waren. Hij gaf die grond aan met name protestante Schotten, die hem in de strijd hadden geholpen.

Ierse opstanden zijn er alle eeuwen door geweest en ze zijn niet zo zeer godsdienstig geïnspireerd als wel nationalistisch. In 1798 was het nota bene een protestant, Wolf Tone, die een groepering "The United Irishmen" opricht. Ook de protestanten verzetten zich tegen de Engelse onderdrukking. Via de "Home Rule Party" en de oprichting van "Sinn Féin" (betekenis "wij alleen") volgde de bekende paasopstand van 1916, die door de Engelsen werd platgeslagen. En de burgeroorlog van 1920 tot 1922 leidde uiteindelijk tot de oprichting van de Ierse Republiek in het zuiden en de zes afgescheiden counties in het noorden, die Noord-Ierland vormden".

Noord-Ierland is onder direct Brits bestuur geplaatst. Hoe werkt dit in de praktijk? Heeft het Noordierse parlement bijvoorbeeld nog enige zeggenschap of wordt Tom King, de minister voor Noord-Ierland uit Thatchers kabinet, alleen door het parlement van Westminster gecont.roleerd?

Reeve: "Ach, Noord-Ierland is een politiestaat en Tom King is niet meer dan een soort commissaris. Hij heeft geen echte macht. Macht heeft het leger, dat beslist alles".

Is een land nog democratisch te regeren als de bevolking zo verdeeld is als in Noord-Ierland? Men zou kunnen stellen dat elk meerderheidtr besluit een protesfEnts besluit is en welhaast per definitie negatief voor de katholieke minderheid. Kan, met andere woorden, een regering die zich t.racht te legitimeren door te verwijzen naar de democratisch genomen beslissingen, zich ooit geloofwaardig maken tegenover deze minderheid?

Reeve: "Nog afgezien van de vraag of het parlement zou werken met een vaste protestantse meerderheid, moet je vaststellen dat de Engelsen überhaupt geen parlement willen.

Een parlement vinden ze veel te gevaarlijk. Het enige wat de Britten be-

zig houdt, is hoe ze het land kunnen beheersen. Oppervlakkig bekeken lijkt Noord-Ierland heel rustig. Er wonen aardige mensen en zeker op het platteland gebeurt er weinig. Met helikopters beheersen ze dat wel.

Maar in de grote steden krijgen de Engelsen geen voet aan de grond.

Daarom hebben ze die gigantische politiemacht. Deze grote politie- en legermacht kost jaarlijks ruim een miljard pond. Het gros daarvan betalen de Ieren zelf via de belastingen.

Je moet altijd je eigen kogels beta-

len".

In de Ierse Republiek is het altijd een groot st.rijdpun t geweest of men zich wel of niet moet inmengen in de Noordierse kwestie. Welke posities kan men in deze onderscheiden?

Reeve: "Er is geen verschil in positie tussen de politieke partijen onderling, maar wel tussen de politieke partijen en de bevolking. De twee belangrijkste nationale partijen in Eire zijn de Fianna Fáil en de Fine Gael. Fianna Fáil is wat meer links republikeins en wil onderhandelen, onderhandelen, onderhandelen. De Fine Gael is wat rechtser republikeins en wil wachten, wachten, wachten. Het komt op hetzelfde neer. De bevolking van Ierland wil eenheid. Niet omdat ze katholiek zijn, maar omdat ze Ier zijn. Ze hebben ook geen vertrouwen in de politieke partijen. Ze voelen zich door

hen verraden".

BUITEN DE BOOT Het verdrag dat Groot-Brittannii! en Ierland twee jaar geleden sloten had tot doel dat de beide landen beter zouden samenwerken en dat de Ierse Republiek ook bet.rokken zou worden bij de wijze waarop Ulster wordt bestuurd. Hoe beoordeelt U dit verdrag?

Reeve: "Dat verdrag is een teken van de algemene fascistische ontwikkeling in Europa. Europa moet toch één worden. Dan kan Ierland niet buiten de boot vallen, dan moet het zich aanpassen. Er moet een goed investeringsklimaat komen, de binding met de Europese Gemeenschap moet worden versterkt.

I've to say tbis in English. Since the Marshall Plan the political systems in

23

Kinderen in Belfast; baldadigheid of verzet tegen de Britse ordetroepen.

Europe tend towards a centralistic policyand centralistic economic development. Brief: A tendency towards economie oligopoly and political oligarchy. This williead to a fascist structure.

Daarom zal er ook wel een uitleveringsverdrag met Engeland komen.

Het probleem dat kan ontstaan voor de Ierse regering is dat de rechters niet precies doen wat zij wil, door het verdrag bijvoorbeeld ongrondwettig te verklaren".

Een belangrijke wortel van het Noordierse probleem is de verschrikkelijke economische en sociale situatie (werkloosheid, woningnood), vooral ook omdat deze tegenstelling parallel loopt met de scheiding protestMltl katholiek. Kan het conflict wellicht verzacht worden als de sociaal-economische positie van de bevolking zou verbeteren?

Reeve: "Mensen zijn soms gemakkelijker te winnen voor een godsdienstig ideaal dan voor een sociaaleconomisch probleem. Ook hier is de geschiedenis van belang. De Engelse wetgeving van de vorige eeuw had veel weg van die van de huidige Israelische wetgeving, waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen joden en Palestijnen. Het erfrecht voor de katholieke Ieren bepaalde dat alle kinderen recht hebben op de grond van de vader, terwijl bij de protestanten alleen de oudste zoon de grond kreeg. Dat leidde bij de katholieken tot versnippering van het land, zodat het niet meer rendabel kon worden bewerkt. De overige zonen van de protestanten kregen werk in de opkomende industrie in Noord-Ierland. Men nam alleen En-

gelse en protestantse arbeiders aan in de fabrieken, omdat zij gehoorzamer zouden zijn. De katholieken waren in de ogen van de fabrikanten niet netjes en niet te vertrouwen. Dit soort geïnstitutionaliseerde haat is vandaag de dag nog net zo sterk aanwezig. De katholieken zijn altijd achtergesteld. Ik weet niet meer wie het gezegd heeft, maar dit citaat is in dit verband erg toepasselijk: The trouble with the Irish is that they never know when they are beaten. Even when they are killed!"

GEEN ECHTE PARTIJ

Welke andere doelen, naast de vereniging van heel Ierland, heeft Sinn Féin en welke bevolkingsgroepen steunen haar met name? En wat is haar verhouding tot de IRA? Reeve: "Sinn Féin heeft meer aanhangers dan alle politieke partijen in heel Groot-Brittannië bij elkaar, als je alle niet-Ierse steungevers erbij telt. Sinn Féin heeft weliswaar een formele structuur met een centraal en lokale besturen, leden en kranten.

Maar daar heeft nooit het accent op gelegen. Sinn Féin is geen echte partij, het is een kleur, een gevoel, een idee. Het Ierse politieke denken richt zich heel sterk op wat er in de buurt leeft. Je zou het anarchistisch kunnen noemen. Op het lokale niveau is Sinn Féin heel sterk, maar op nationaal niveau maakt ze geen vuist. Uitgangspunt is altijd geweest dat men het hele maatschappelijke leven doordringt, in de culturele organisaties infiltreert en dat nadruk wordt gelegd op dat wat de Ieren samenbindt. De vertegenwoordigers van de partij wijken ook meestal af van wat

er aan de basis van Sinn Féin leeft.

Hierdoor is de partij in vele richtingen uiteen gevallen. Je hebt de Official Sinn Féin en de door deze partij gesteunde Official IRA, die erg formeel marxistisch georiënteerd zijn.

Daarnaast de Provisional Sinn Féin met de Provisional IA. En dan is er nog de Irish Republican Socialist Party, die banden heeft met de Irish National Liberation Army. De "Officials" hebben officieel in 1972 de wapens neergelegd en daarom worden de "Provisionals" als de ware Sinn Féin en IRA gezien. Zij werden aan het begin van de jaren zeventig de bewakers van de straat, de verdedigers van de buurt, de helden. De "Officials" richten zieh meer op revolutionaire strijd in de Ierse Republiek.

De IRSP is eveneens links socialistisch en met de INLA zet ook zij de strijd gewapend voort. Kortom; Sinn Féin moet je niet zo zeer zien als een politieke partij, maar als een gemeenschappelijk idee, een paraplu".

Hoe komt de IRA aan zijn geld? Onlangs heeft James Adams een boek geschreven getiteld;" The financing of terror'; waarin hij onder meer stelt dat jaarlijks 250.000 dollar uit de kas van de EG bestemd voor landbouwondersteuning via fraude wegvloeit naar de IRA. Is dit een uitzondering of regel?

Reeve: "De IRA wordt massaal door de bevolking gesteund. Veel geld komt binnen via collectes in de buurt. De mensen dragen vrijwillig hieraan bij. De Engelse kranten doen soms voorkomen of dit geld wordt afgedwongen, maar dat is onzin. Veel geld komt ook uit de Verenigde

24

Staten. Wapens krijgt men veelal uit Libie, hetgeen Gaddafi zelf heeft toegegeven. En er wordt natuurlijk veel gepikt van de Engelse bezettingsmacht", OVERAL IN EUROPA De recente gewelddadigheden (Enniskillen, de begrafenismoorden, Roermond) hebben de Iers-Britse samenwerking alleen maar versterkt, dat kan toch niet de bedoeling van de IRA zijn?

Reeve: "Dat laat de IRA koud. De IRA weet dat de samenwerking tussen de regering van de Ierse Republiek en Groot-Brittannie gewoon doorgaat. Afgezien van de "lipservice" als de Engelsen in Gibraltar een aantal IRA-mensen vermoorden, zal de houding van de Ierse regering toch niet veranderen. De IRA voert zijn eigen strijd en heeft er voor gekozen de intensiteit van het conflict met de koloniale macht verder te vergroten. Roermond heeft daarom ook niet zoveel met Gibraltar te maken; het geeft alleen maar aan dat de strijd overal in Europa wordt opgevoerd",

Hoe zijn de protestanten in NoordIerland georganiseerd?

Reeve: "De protestanten hebben ook hun politieke partijen en geheime vechtorganisaties; de UDF, de UDA noem ze maar op. Maar in wezen vecht het Britse leger en de RUC een belangrijk deel van de strijd voor de protestanten. Zij pikken trouwens ook wapens en munitie van de Engelsen, dat doen ze net zo als de IRA".

Wat is de lange-termijn doelstelling van de Britse regering ten aanzien van Noord-Ierland en wat wil de Ierse regering?

Reeve: "Ik vermoed dat Ierland en Groot-Brittannie een geheim akkoord hebben gesloten dat er uiteindelijk toe moet leiden, dat de Britten hun soldaten uit Noord-Ierland terug trekken. De Ieren zelf zouden dan daar voor "lawand order" moeten gaan zorgen. De Britten zijn namelijk bang dat het conflict uiteindelijk over zal slaan naar Engeland zelf.

Marx heeft het al gezegd: "Ireland is the key to the British revolution".

Een van de meest gruwelijke beelden uit Noord-Ierland van de afgelopen jaren. Britse militairen zijn per ongeluk ingereden op een katholieke begrafenisstoet en worden door een woedende menigte gelyncht.

V oor de revolutionaire strijd in de grote Engelse steden van de zwarten en kleurJjngen is Noord-Ierland het grote voorbeeld. Het kost de Engelsen daarbij enorm veel geld. Alleen zoeken ze nog naar een manier om zonder gezichtsverlies Noord-Ierland te kunnen verlaten. Waarschijnlijk zijn daar tegelijkertijd twee dingen voor nodig. Aan de ene kant moeten ze dan de IRA een grote slag kunnen toebrengen, dat op een soort definitieve overwinning van de IRA lijkt.

Aan de andere kant moeten ze de IRA de mogelijkheid geven een flinke aanslag te plegen, zodat het prestige van de IRA niet geheel geschonden blijft".

Wanneer zouden de gematigde krachten in Noord-Ierland de overhand kunnen krijgen? In Spaans Baskenland, waar de situatie ookjarenlang hopeloos leek, krijgen gematigde groepen steeds meer mensen achter zich. Is dat in Noord-Ierland onmogelijk?

Reeve: "Ik ben daar voor Ierland erg sceptisch over. De geschiedenis heeft, zoals ik al zei, een soort geïnstitutionaliseerde haat gecreêerd. Er is geen vertrouwen. Een weg terug lijkt mij erg moeilijk, het zal waarschijnlijk niet lukken, vooral omdat de Britten hun houding niet veranderen".

Zijn er andere oplossingen?

DIALOOG VEREIST Een oplossing van het conflict vereist ten minste een dialoog tussen de vechtende partijen. Hoe komt het dat im·tiatieven daartoe, bijvoorbeeld van de Nobelprijswinnaars Corrigan en Williams, op niets zijn uitgelopen?

Reeve: "Corrigan en Williams waren naïeve idioten, die door de Britten handig zijn gebruikt om hun aanwezigheid in Noord-Ierland nog eens te rechtvaardigen. Op lokaal niveau, in de buurten, is er wel samenwerking, maar op nationaal niveau is er geen vertrouwen. Dat is de grote moeilijkheid in Ierland. Experimenten.met een proportionele democratie zijn op niets uitgelopen. Het probleem zit niet in de godsdienstige tegenstellingen. Gewone protestanten en katholieken werken wel samen, als ze elkaar maar kennen".

Reeve: "De enige oplossing die er is, is een verenigd en socialistisch Ierland, met een radicaal, gedecentraliseerd bestuur. De Ieren willen autonomie, zonder inmenging van de Britten of de Europese Gemeenschap".

Maar waarom kiezen de Ieren dan niet een regering die dat bewerkstelligt?

Reeve: "Ja, dat is vreemd. Er is vaak een verschil tussen willen en doen.

Dat ligt aan het nogal anarchistische politieke denken van de Ieren. Alle revoluties zijn gemaakt door minderheden, maar dat wil niet zeggen dat deze minderheden geen steun hadden van de meerderheid. Zo is ook met Ierland het geval".

WAT IS JASON Jason is in 1975 opgericht door een aantal jongeren om te voorzien in een duidelijke behoefte van jongeren aan evenwichtige informatie over internationale vraagstukken. Jason is niet gebonden aan enige politieke partij en heeft geen levensbeschouwelijke grondslag.

J ason informeert op twee manieren.

Ten eerste door de uitgifte van dit blad, dat eens per twee maanden verschijnt. In elk nummer staat een internationaal-politiek thema centraal. Recente thema's waren China, vluchtelingen, internationale wapenhandel en buitenlandse correspondenten in Nederland.

Voor nadere informatie kun je ook de volgende contactpersonen bellen: Amsterdam: Madeleine de Bree 020-837104.

Delft: Steven Kroon, 015-126765.

Den Helder: Allard Wagemaker.

02230-32519.

Den Helder: Pieter Blank, 02230-31224.

Eindhoven: Robert van den Heuvel, 040-833147.

Groningen: Patricia Alma.

050-146348.

Leiden: Henri-Paul Schreinemachers, 071-120236.

Ten tweede informeert Jason door het organiseren van tal van activiteiten, zoals conferenties, debatten, lezingen, studiedagen, simulatiespelen, uitwisselingen en de buitenland-borrel.

Utrecht: Yvonne Abrahamsen, 030-430897.

De activiteiten van J ason hebben veel belangstelling gekregen van jongeren, maar ook van de nationale en regionale pers.

Tilburg: Hakky Raymakers, 013-433200.

Voor wie een meer compleet overzicht wenst van de activiteiten van Jason ligt op het secretariaat van Jason informatie-materiaal gereed.

Utrecht: Petra van Hilst, 030-733327.

Nijmegen: Bart Driessen, 080-241051.

Nijenrode: Jan Hein Alfrink.

03462-65857.

r--------------------------------------------------------------------------88 /3

Ik abonneer mij hierbij op Jason Magazine en ontvang tegen betaling van f 30.- zes nummers in de komende twaalf maanden.

Naam: ..... ......... .... .. .. ............ , ........... ... ..... ...... .......... ....... .. ... ...... .

Adres: Postcode/Woonplaats: ... ..... .. .. ............................. ........................... .

Telefoon: .................................................................................... .

(U wordt verzocht te wachten met betaling totdat u een acceptgirokaart wordt toegezonden)

INDEXJASON 1987 87/ 4. Internationale wapenhandel: veel geld weinig rincipes.

g

ert-Jan Stempher:

Interview: Interview: Interview: Interview:

In de wapenhandel gaan zaken boven principes.

Nederland ~aat bij aanschaf van materiaal

niet over éen nacht ijs.

"Wapenhandel de hardste handel die er bestaat".

"Voor de kleine handelaren valt er niet veel meer te ve rd ienen".

"Nederlandse wapenindustrie moet niet nog groter worden".

87 /5. Berlijn: Voor eens en altijd verdeeld?

Willem Melching: Interview: Dick KoJster: Maar/en Huyink: ChieJ de Leeuw:

Berlijn van hoofdstad tot zone-stad: 1937-1987.

"Cultuurexport geen smeermiddel".

Duitse rol in Europa: frontèn brug tussen Oost en West.

Duits vraagstuk is primair een liberaliseringsprobleem.

"De Muur is geen hindernis voor onze wil om één stad te zijn".

87 / 6. VAN ONZE CORRESPONDENT IN ...

Inlerview H. v.d Broek: "Erg blij dat er een doorbraak is".

Interview Philip Freriks:"Enorme luxe om correspondent te zijn".

Interview Peter Bock: "Nederland is eigenlijk mijn hobby" .

Interview Haye ThonJ.1s:"Groot-Brittannië is niet Europees".

Interview Sergei "Perestrojka? Benny Hill op Russische tv!"

MeJnikov: Interview Joop van Os: " Ik snoepte het nieuws voor ieders neus weg". interview SyJvain " Nederland is journalistieke goudmijn ".

Ephimenco:

88/1. INF-AKKOORD: GESCHIEDENIS VAN DE TOEKOMST.

INF-akkoord: triomf, nederlaag, misverstand of echt keerpunt?

IntervÎew Siccama: "INF-akkoord is ronduit slecht en brengt Europa in gevaar".

Prof Yuri Davydov: Het INF-verdrag nu en in de toekomst.

M. Faber en G. Berkhof:Het succes van de vredesbeweging en Reagan als een ..super-Faber".

Interview prof. Lammers: "INF -akkoord is een resultaat van interne zwakte van Amerika".

Toch nog een toekomst voor de Europese Drs. R. Vierhout: Defensie Gemeenschap?

Dr. Hylke Tromp:

88/2. Milieu en de verdrukking.

Ad Melkert: (interview) Dhr. Berent: (interview)

"Elke menselijke activiteit aanslag op milieu".

Mr. S. Lederer: (interview)

"Beter milieu-onderwijs noodzaak voor Europa".

J. van Huizen: (interview)

"Groter milieu-bewustzijn gevolg acties Greenpeace"

"Milieuwetgeving EG mag wel strenger worden" .

Prof. Th.G. Drupsteen: "Op het terrein van milieurecht nog veel te doen".

HallS Schmit: (interview)

"Toekomstbeeld Nederland: sinaasappelbomen in polder.

SJ. Tromp:

Milieuvervuiling heeft ingrijpende medische gevolgen.

Dr. A. Wiggers: (interview)

"Bedrijven hebben heden wel degelijk oog voor milieu".

M. Kraanen en A. Knjger:

Reportage over Hoechst: bedrijven, overheid en milieu.

,-----------------------------------_ . _-------------------------------~-----,

Kan ongefr. verzonden worden.

JASON ANTWOORDNUMMER 2187 2501 WBDENHAAG