BUSINESS
Roger van Boxtel
‘Zorg is meer dan een kostenpost’
Profiel
Van Boxtel waarschuwt voor betaalbaarheid zorg
‘De knop moet om in Den Haag’ TEKST MART RIENSTRA
Ooit wilde hij dokter worden. In plaats daarvan werd Roger van Boxtel politicus en zelfs minister. Bijna tien jaar geleden koos hij toch voor de zorg. Niet als arts, maar als bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Menzis. Vanuit deze positie waarschuwt Van Boxtel voor de betaalbaarheid van de zorg. En hij komt met oplossingen: herverdeling van de zorg, doelmatiger inzet van (innovatieve) middelen en meer eigen verantwoordelijkheid. ‘Maar zolang zorg vooral als kostenpost wordt gezien, houd ik mijn hart vast.’ Het is een dag na de ophef over de suggestie van ziekenhuistopman Herre Kingma en Menzis-bestuurder Bas Leerink om jongeren zelf hun behandeling te laten betalen als ze door overmatig drankgebruik in het ziekenhuis belanden. Roger van Boxtel verbaast zich niet over alle commotie. ‘Het is typisch Nederlands. We richten onze aandacht op details, die we dan bij voorkeur uit hun context halen en opblazen, in plaats van dat we volle kracht vooruit de grote lijnen hervormen.’
Noodklok En juist dat is nodig, vindt de 58-jarige bestuursvoorzitter. Want zonder ingrijpen verdubbelen de huidige zorgkosten van 70 miljard euro binnen vijf tot tien jaar. Daarom is het nu tijd voor ingrijpende keuzes. Anders keert de wal het schip en is zorg straks zo duur dat lang niet iedereen het kan betalen. Daar is volgens Van Boxtel soms nu al sprake van. ‘Wij ontvangen per dag gemiddeld 200 verzoeken om een betalingsregeling van klanten die tijdelijk hun premie of eigen risico niet kunnen afdragen.’ Hoewel Menzis met
II
BUSINESS NATIONAAL
elk van hen een regeling treft, luidt Van Boxtel de noodklok. ‘Inmiddels is dit aantal namelijk al opgelopen tot vele tienduizenden. En dat zal bij collegazorgverzekeraars niet anders zijn.’ De oorzaak voor de toegenomen kosten ligt deels in de vergrijzing. ‘We leven langer en hebben dus ook langer zorg nodig. Bovendien ontstaan de meeste kosten op hogere leeftijd, vooral in de laatste levensjaren. Verder neemt de zorgconsumptie sneller toe dan de kosten per behandeling dalen.’ De verklaring voor dit laatste zit hem volgens Van Boxtel onder meer in de aansturing, de organisatie en de verdeling van zorg, vooral tussen ziekenhuizen, eerstehulpdiensten en huisartsen. Tegelijkertijd heeft het ook te maken met het stijgende aanbod van allerlei nieuwe behandelingen en medicijnen. ‘En dat is weer het resultaat van onderzoek en innovatie en van onze wil om professionele, state of the art zorg te verlenen en – niet te vergeten – te ontvangen. Maar deze vormen van zorg zijn in de regel erg duur. Daarom moet ook de AWBZ naar zijn oorspronkelijke doel worden teruggebracht: langdurige
zorg bieden voor geestelijk en lichamelijk gehandicapten. Andere onderdelen uit de AWBZ moeten meer uit de eigen portemonnee worden betaald; daarvoor kun je gaan zorgsparen.’
Papieren exercitie Er is dus een doeltreffende aanpak nodig om zowel de volumegroei te beperken als de kosten beheersbaar te houden. Maar dat is lastig, weet Van Boxtel. ‘Ook omdat in de sector verschillende actoren actief zijn, van commerciële geneesmiddelenfabrikanten tot zorginstellingen met een semipublieke achtergrond en een reeks van toezichthoudende instellingen.’ Hoewel hij groot voorstander is van adequaat toezicht is deze vorm van controle in de zorg volgens de ex-politicus doorgeslagen. ‘Een kwart van onze arbeidsproductiviteit zit in het maken van
Roger van Boxtel: ‘De tragiek van de zorg is dat het resultaat niet zichtbaar is. Het laat zich moeilijk vertalen in klinkende munt.’
Den Haag. Er moet besef komen dat door zorg mensen beter, sneller en langer actief zijn in het arbeidsproces.’ Bovendien heeft Nederland de unieke kans om uit te groeien tot een kwaliteitsland op het gebied van zorg. ‘De manier waarop wij voor onze bevolking zorgen, wordt wereldwijd gezien als de “hemel op aarde”. Maar om deze in stand te houden, is het noodzakelijk nu te hervormen. Start daarom de discussie vandaag nog!’
E-health
toezichtrapportages. Is dat echt nodig? Wordt het niet tijd dat we iets meer opschuiven van low trust naar high trust?’ Natuurlijk, ook Van Boxtel kent de ontstaansgeschiedenis van het toezichtstelsel. ‘En toch moeten we af van het idee dat elk incident meteen een nieuwe vorm van toezicht oproept. Ook omdat het vaak bij een papieren exercitie blijft en vooral bureaucratie en dus hoge kosten creëert.’ Daarom is hij gecharmeerd van de suggestie van een Groningse zorginstelling die onlangs een pilot lanceerde onder de titel: ‘Zorg zonder regels’. ‘De zorg in Nederland staat vergeleken met de ons omringende landen op een hoog niveau. Natuurlijk worden ook hier fouten gemaakt, dat is helaas menselijk. Maar die los je niet op door overal regels voor te maken. Dit kan, of beter gezegd moet echt minder.’
Hemel op aarde Het bovenstaande is geen eis, eerder een advies. Van Boxtel komt wel vaker met prikkelende oplossingen, zoals in zijn vorig jaar verschenen boek: ‘Uitdagingen voor een gezonde zorg’. Daarin stelt hij dat gezondheidszorg niet langer als een kostenpost moet worden gezien, maar als een sector die van groot belang is voor economische groei, werkgelegenheid en innovatie. ‘De tragiek van de zorg is echter dat het resultaat niet zichtbaar is. Het laat zich moeilijk vertalen in klinkende munt. Dus ziet de politiek vooral kosten en geen opbrengsten, terwijl onze hoge arbeidsproductiviteit maar ook de kwaliteit van leven een direct gevolg zijn van onze voortreffelijke zorg.’ Juist hierdoor raakt de discussie over de noodzakelijke aanpassingen van het zorgstelsel in de versukkeling. ‘De knop moet om in
In deze discussie draait het primair om de financiering van de zorg. Indirect gaat het om solidariteit, om rijk en arm, jong en oud, maar ook om gezond en ongezond leven. Daarnaast dreigt een structureel personeelstekort. ‘Ook daarom moeten hulpverleners vooral bezig zijn met zorgtaken, met het welzijn van de patiënt en niet met bureaucratische zaken.’ Een belangrijke ondersteuning daarbij kan komen van eHealth: het toepassen van ICT in de gezondheidszorg. ‘Je kunt online veel onnodige bezoeken aan de huisarts of het ziekenhuis voorkomen. Jonge mensen willen niet anders. Maar in plaats van dat wij dit op grote schaal invoeren, wordt achter de schermen vooral doorgepraat over welk uurtarief hier nu bij hoort.’ Wel waarschuwt Van Boxtel: ‘Als we dergelijke innovaties doorvoeren, moeten we de oude werkwijze laten varen. Een online spreekuur komt in plaats van een bezoek aan de huisarts, niet als aanvulling op. Anders verruim je het aanbod en neemt het volume van de zorg nog verder toe.’ BUSINESS NATIONAAL
III
bedrijfsProfiel
Hagero document en IT oplossingen
Uw printkosten drastisch omlaag Het is de core business van Hagero: het verzorgen van documentoplossingen met printers en programma’s en het ontzorgen van uw organisatie. Kwaliteit, continuïteit en effectiviteit leveren. Een continu proces van documenten verwerken zonder dat u daar omkijken naar heeft. Een niet onbelangrijk bijkomend voordeel van Hagero is dat juist door de beheersing van dat proces ook de printkosten optimaal worden beheerd, zodanig dat u bij Hagero de laagste prijs per afdruk betaalt.
Dat heeft alles te maken met realistisch omgaan met mogelijkheden en het inzichtelijk maken van wat de klant werkelijk afneemt. Nieuwe technieken maken printers betrouwbaarder, minder onderhoudsgevoelig en Hagero heeft zelf een systeem ontwikkeld waarbij het gebruik van elke printer nauwgezet in kaart wordt gebracht: HMS, Hagero Managed Service. Minder storingen, minder tonergebruik, precies weten wat de klant afneemt. Een optelsom die bij Hagero lagere kosten oplevert.
Hans de Zeeuw: Snelle groei gestuurd vanuit een gedegen beleid
All in en vooral flexibele contracten Naast de aanschaf van de machine werkt Hagero met all in contracten waarmee de prijs per print/afdruk wordt bepaald. In die prijs worden essentiële zaken als onderhoud en tonerverbruik verrekend. De moderne techniek helpt door printers te maken die veel minder storingsgevoelig zijn. Dus is minder onderhoud nodig. Daarnaast gaan toners steeds langer mee. Die kostenbesparing rekent Hagero door in de prijs die daarmee dus lager is. Zodra schommelingen in het gebruik (ook bij minder gebruik!) van invloed zijn op de prijs per afdruk wordt dit verrekend en wordt het contract aangepast naar de werkelijk gemaakte kosten.
IV
BUSINESS NATIONAAL
De praktijk leert dat Hagero bij minder gebruik gewoon terugbetaalt. Over 2011 was dat bijna 90.000 euro!
Gedetailleerd inzicht in afname en tonerverbruik Van nog grotere waarde is het van te voren inzichtelijk maken van wat een
printer daadwerkelijk print. Hagero meet als enige de hoeveelheid toner per afdruk, per vel A3 of A4 papier. Op afstand wordt, met HMS, elke afdruk geïnventariseerd en vooral het gebruik van de hoeveelheid toner minutieus in kaart gebracht. Hagero is in staat het gemiddelde
tonerverbruik exact te bepalen en dat levert in vrijwel alle gevallen een besparing op. De gemiddelde tonerdekking per A4-tje is zo’n 7% kleur. Inderdaad, dat is een brief met een full colour logo en zwarte tekst, de meest gangbare print. Dat betekent veel minder tonerverbruik dan bij een 100% dekking.
Bij Hagero betaalt u de laagste prijs per afdruk
Die besparing projecteert Hagero ook nog eens op de toekomst, dus op de totale looptijd van het contract. Zo profiteren klanten direct van het voordeel dat Hagero hen biedt.
Wilt u ook de laagste prijs voor uw afdrukken? Dan hoeft u bij Hagero slechts te voldoen aan drie voorwaarden: het gaat om nieuwere printers met moderne technieken (bouwjaar niet ouder dan 2010) die tenminste drie maanden worden gemonitord (gratis) met het Hagero HMS systeem en die worden onderhouden door de eigen onderhoudsspecialisten van Hagero. In dat geval garandeert Hagero u de laagste prijs per afdruk.
Hagero is landelijk bereikbaar In de nationale markt van printoplossingen met zowel hardware als software (archiveringssystemen et cetera) neemt Hagero een vooraanstaande positie in. Een positie die is verkregen door een ongekend snelle groei, gestuurd vanuit een gedegen beleid. Als we Hans de Zeeuw, directeur en eigenaar aan het woord laten: ‘Dit hebben we zo gepland: een stevige basis leggen voor de organisatie en dan doorgroeien. Goede afspraken maken met merkfabrikanten als Konica Minolta en Ricoh en belangrijk worden voor hen, betekent dat je net iets meer kunt doen. Dat beetje meer geef je regelrecht aan je klanten om hen direct meerwaarde te bieden in zowel prijs als prestatie. En daar heb je een goede en landelijk bereikbare organisatie voor nodig. Die hebben we opgebouwd door vestigingen te openen in Lelystad en Lemelerveld en vooral door de juiste mensen in dienst te nemen. Specialisten op elk terrein die weten waar het om draait. Zorgen dat wij onze klanten werk uit handen nemen, kwaliteit en betrouwbaarheid leveren en ze gewoon, met alle Rotterdamse nuchterheid in me, de laagste prijs te bieden!’
Hagero sponsort PKC Hagero is zich bewust van haar verantwoordelijkheden. MVO is binnen Hagero geen loze kreet maar een begrip en een uitgangspunt. Daarnaast steunt Hagero verenigingen, zeker als het gaat om jeugdactiviteiten. Zo is Hagero met ingang van dit seizoen hoofdsponsor van PKC, de korfbalvereniging uit Papendrecht met internationale allure. ‘Als sponsor optreden doe je niet zomaar,’ stelt Hans de Zeeuw. ‘Je kiest je doelen zorgvuldig uit en daarbij komen overtuigende argumenten naar voren die geworteld liggen in de mensen van de eigen organisatie. Zo vinden we allemaal het jeugdbeleid van PKC een schoolvoorbeeld.’
Hagero document en IT oplossingen Vestigingen in: Barendrecht - Lelystad - Lemelerveld Zeemanstraat 79, 2991 XR Barendrecht T 088-9007300 M info@hagero.nl I www.hagero.nl BUSINESS NATIONAAL
V
THEMA
Vrouwen aan de top winnen langzaam maar zeker terrein
Glazen plafond aan erosie onderhevig TEKST Paul de gram
‘Als Lehman Brothers Lehman Sisters had geheten, was er misschien geen economische crisis geweest.’ Melanie Schultz van Haegen, minister van Infrastructuur en Milieu, citeerde medio maart bij de uitreiking van de Prix Veuve Cliquot aan Zakenvrouw van het Jaar 2012 Jacqueline Zuidweg met zichtbaar plezier Eurocommissaris Neelie Kroes. Volgens de VVD-bewindsvrouw poneerde Kroes een interessante stelling. Temeer omdat onderzoek uitwijst dat bedrijven met meer vrouwen in de top beter presteren. Is het glazen plafond aan erosie onderhevig?
Nederland telt op het ogenblik bijna 350.000 vrouwelijke ondernemers. Ruim de helft daarvan heeft ambities door te groeien. Steeds meer vrouwen zijn succesvol ondernemer en inspireren andere vrouwen om hun voorbeeld te volgen. Schultz: ‘Onze economie is gebaat bij snelle groeiers met daarin een groter aandeel vrouwen. Gegeven de huidige economische tegenwind hebben we bovendien iedereen nodig om harder tegen de wind in te trappen. Vrouwelijke ondernemers hebben een goede uitgangspositie. Ze zijn hoog opgeleid, innovatief en ambitieus. Elke dag bewijzen vrouwen, dat zakelijk succes en vrouwen net zo goed samen gaan als zakelijk succes en mannen.’ De cijfers spreken vooralsnog in het voordeel van vrouwelijk ondernemerschap. Slechts 15 procent vrouwelijke starters gaat failliet, tegenover 85 procent van hun mannelijke collega’s. Hoewel ze minder winst maken, hebben vrouwelijke ondernemers een langere adem. SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan: ‘Vrouwen bereiden zich beter voor op de markt, zijn kritischer en gaan dus minder snel failliet.’
VI
BUSINESS NATIONAAL
Minister Melanie Schultz van Haegen: ‘Steeds meer vrouwen in de top, maar er is nog een wereld te winnen.’
Gemengde teams Onderzoek toont aan dat bedrijven met meer vrouwen in de top het beter doen dan andere. Gemengde teams boeken een hogere omzet en meer winst. Het stimuleren van vrouwelijk leiderschap is volgens Schultz van Haegen dus aan-
toonbaar goed voor de economische kracht van Nederland. ‘Maar’, weet de minister, ‘er is nog een wereld te winnen’. In de recente publicatie Toptelling staat dat het aandeel vrouwen in de top van organisaties weliswaar gestaag maar
langzaam groeit. Bij de 500 grootste bedrijven in Nederland zitten 4 procent vrouwen in raden van bestuur; in de raden van commissarissen is dat bijna 9 procent. Tien jaar geleden waren deze cijfers respectievelijk bijna 1 procent en 4,4 procent. ‘Het gaat dus beter, we zitten boven het Europese gemiddelde. Maar het houdt nog niet over,’ meent
Vooral in de boardrooms zijn vrouwen nog een zeldzaamheid
Schultz van Haegen. ‘Vooral in de boardrooms, waar de belangrijkste beslissingen worden genomen, zijn vrouwen nog een zeldzaamheid. Het streefcijfer is 40 procent in 2020. Maar in het huidige tempo halen dat we dat pas over 40 jaar.’
Geen quota Aad Veenman, voormalig presidentdirecteur NS, is voorzitter van de onafhankelijke Commissie Monitoring Talent naar de Top. Hij schat dat nog tien jaar nodig is om 30 procent vrouwen in de raden van bestuur te krijgen. Maar het ‘versneld ophalen’ door quota is geen oplossing, betoogt hij in een interview met Forum. ‘Dan vis je in één keer
Jacqueline Zuidweg, Zakenvrouw van het Jaar 2012: ‘Als vrouwen prioriteiten stellen en goed plannen, is in Nederland veel mogelijk.’
VII
THEMA
de hele kweekvijver leeg en heb je daarna een probleem.’ Tellingen aan de top zijn interessant, meent Veenman, maar de bewegingen eronder zijn boeiender. ‘Het ongeduld van de politiek die alles binnen de eigen regeerperiode geregeld wil zien, is daar niet echt behulpzaam bij. Daarnaast wil je als vrouw ook niet op excuusposities terecht komen. Je zult maar slachtoffer worden van quota.’
In de etalage Schultz van Haegen, zelf rolmodel, vindt het belangrijk uit te dragen dat de aanwezigheid van vakvrouwen aan het hoofd van een onderneming, in de boardroom of als manager leidt tot betere bedrijfsresultaten. ‘Vrouwelijke rolmodellen fungeren als hefboom voor meer vrouwen aan de top of als zelfstandig ondernemer. We moeten laten zien waar topvrouwen en zakenvrouwen toe in staat zijn. Dat steeds meer vrouwen een bedrijf beginnen en succesvol een bedrijf kunnen leiden. Geslaagde vrouwen in de etalage zetten, helpt vrouwen over de drempel om een eigen bedrijf te beginnen,’ aldus de minister.
Heldere keuzes Zakenvrouw 2012 Jacqueline Zuidweg, directeur van Zuidweg & Partners, geldt als succesvol onderneemster. Begonnen als eenmanszaak in 1994 runt zij nu een bedrijf met 90 personeelsleden, verspreid over diverse regiokantoren in heel Nederland. Zuidweg & Partners, met als thuisbasis Hilversum, is gespecialiseerd in schuldhulpverlening aan (ex-)zelfstandige ondernemers in het mkb. ‘Vrouwen kunnen er zelf veel aan doen om het glazen plafond te doorbreken. Om te beginnen door heldere keuzes te maken,’ vindt Zuidweg, die kwaliteit prefereert boven huidskleur, sexe, afkomst, religie, jong of oud. ‘Je kunt de traditionele man-vrouwverhoudingen in gezin en samenleving niet van het ene op het andere moment loslaten. We zijn een calvinistisch land. Mijn ouders functioneerden in een heel ander rollenpatroon dan mijn man en ik. En de generatie na ons doet het weer anders. Je kunt veranderingen stimuleren, maar het begint bij de jeugd en scholing.’
VIII
BUSINESS NATIONAAL
Voorzitter Aad Veenman van de Commissie Monitoring overhandigt zijn jongste rapport aan premier Mark Rutte. ‘Je wilt als vrouw niet op excuusposities terecht komen.’
Tussen de oren Zuidweg zegt opvallend genoeg alleen door vrouwen te worden gevraagd hoe ze werk en gezinsleven combineert met echtgenoot en dochters van zes en tien. ‘Mannen vragen zich dat niet af. Het zit bij vrouwen dus tussen de oren. Maar als ze prioriteiten stellen en goed plannen, is veel mogelijk. Vrouwen moeten ook ophouden elkaar te veroordelen. Als een vrouw zonder ambitie kiest voor het gezin en haar man heeft een goede baan, vind ik dat prima.’ Sporten is voor Zuidweg als topvrouw naar eigen zeggen een must. ‘Een gezonde geest in een gezond lichaam. Daar geloof ik in. Ik heb het nodig tweemaal per week mijn hoofd leeg te maken. De wereld kan vergaan, maar ik sta in de sportschool.’
GOEDE BAZEN Vrouwen zijn goede bazen, blijkt uit onderzoek. Ze zijn effectiever omdat zij democratischer leiding geven. Vrouwen geven werknemers een stem bij belangrijke beslissingen en zijn beter in het ontwikkelen van persoonlijke banden met hun werknemers en tussen hun werknemers dan mannen. In bedrijven waar vrouwen op managementposities werken, is bovendien de communicatie tussen de top en de werknemers beter. Volgens onderzoeker Eduardo Melero van de Universidad Carlos III de Madrid leidt dit tot meer weldoordachte beslissingen en voelen werknemers zich meer gewaardeerd, doordat zij een bijdrage leveren aan de beslissingen binnen het bedrijf.
NA VIJF STAPPEN EEN SPRONG MAKEN ... Saltatie betekent “sprongsgewijze verbetering”. Het doel van Saltatie Investments is om bedrijven te helpen een sprong voorwaarts te maken. Wij willen alleen worden betaald nadat wij hebben “geleverd”: d.w.z. nadat onze prestaties hebben bijgedragen aan het resultaat dat van tevoren is overeengekomen. Saltatie Investments richt zich op de meeste bedrijfstakken in de onderstaande sectoren. •Zakelijke dienstverlening • Zorgconcepten • Handel • Vrijetijdsconcepten • ICT • Maakindustrie
Neem alvast een aanloop en kijk op Jeroen de Bruijn
SAL 001 Adv Saltatie Regiobusiness.indd 2
Gijsbert van den Brink
WWW.SALTATIE.NL
en beslis daarna of u de sprong wilt maken...
19-12-11 13:43
BUSINESS
Roger van Boxtel
‘Zorg is meer dan een kostenpost’ BusinessNationaal2.indd 1
10-04-12 09:27
l i T e r aT U U r HET EINDE VAN DE PRIVACY
INSPIRATIEMANAGEMENT Door Tiny Kanters
DENKEN ALS EEN GENERAAL Door Michiel Janzen
Door Adjiedj Bakas Adjiedj Bakas is al jarenlang de bekendste trendwatcher van Nederland. In zijn meest recente boek staat de toekomst – of beter gezegd het einde – van onze privacy centraal. Iedereen die op internet actief is, laat sporen na. Bij 400 miljoen Europeanen zijn dat er al 50 miljard en dit aantal groeit elke seconde. Deze data bevatten cruciale informatie die door koppeling nog verder in waarde toeneemt. Daarom wordt het verbinden van data via algoritmen en business analytics volgens Bakas een megatrend. Hij verwacht dat bedrijven in de toekomst vooral fuseren om hun data te kunnen bundelen en zo consumenten nog gerichter te kunnen bedienen – of verleiden. Het beveiligen van alle digitale informatie en communicatie krijgt steeds meer prioriteit. Internetbeveiliging is de sector van de toekomst. Verdient een 17-jarige hacker straks meer dan een 50-jarige bankier?
Passie en bezieling vormen de kracht van veel succesvolle ondernemers. Ultieme voorbeelden als Steve Jobs en Richard Branson gaven met hun innerlijke drijfveren ideeën vorm en maakten ambities waar. Niet iedereen kan – of wil – zich spiegelen aan deze iconen, maar het bewust omgaan met inspiratie zal veel mensen verder helpen. Volgens Kanters zijn drijfveren, passie en talent veel belangrijker dan kennis en vaardigheden. Iedereen creëert zijn eigen realiteit. Inzicht in hoe dat proces verloopt, zorgt ervoor dat je inspiratie kunt managen. Weet je wat je authentieke kracht is dan kan deze gericht worden ingezet, met als resultaat meer succes en geluk in leven en werk. Het boek van Kanters biedt daartoe handvatten, oefeningen en tests. 256 pag. ISBN 978-90-5871-579-1. Thema. € 29,95.
350 pag. ISBN 978-90-5594-858-1. Scriptum. € 22,50.
Krijgskunst en management hebben tal van overeenkomsten. In trainingen en literatuur komt de parallel tussen beide onderwerpen dan ook regelmatig aan bod. Denken als een generaal geeft inzicht in de strategie, tactiek en successen van beroemde legeraanvoerders. Zij waren de topmanagers van hun tijd, aldus Michiel Janzen. Hij beschrijft onder meer het zelfvertrouwen van Julius Caesar, het empathisch leiderschap van Alexander de Grote en het geloof in eigen kunnen van de Amerikaanse generaal Douglas MacArthur. Uiteraard ontbreekt ook Napoleon niet. De kleine keizer regeerde bijna twintig jaar over grote delen van Europa en heeft tot vandaag de dag impact op onze samenleving. Als veldheer toonde hij zich bij herhaling een genie in het misleiden van zijn tegenstanders. 256 pag. ISBN 978-94-6126-027-7. Haystack. € 19,95.
APPLE Door Adam Lashinsky Apple is de heilige graal, het grote voorbeeld voor veel ondernemers. Het waarschijnlijk meest succesvolle bedrijf ter wereld weet al decennialang een cultstatus rond zichzelf en haar producten te creëren. Forbes-redacteur Adam Lashinsky biedt een kijkje in de fascinerende keuken van Apple. Hoe krijgt het bedrijf het voor elkaar om jaar na jaar te blijven innoveren? Op welke manier gaat Apple om met werknemers en leveranciers? Hoe wordt gerapporteerd, welke leiderschaps- en organisatiemodellen worden gebruikt? Ook maakt Lashinsky duidelijk hoe Apple zich voorbereidde op het tijdperk na het overlijden van oprichter en inspirator Steve Jobs, die vorig jaar werd opgevolgd door Tim Cook. 240 pag. ISBN 978-90-0030-900-9. Spectrum. € 19,99.
BUSINESS NATIONAAL
XI
trends
Dynamische economie vereist flexibele arbeidsmarkt
Naar een nieuw evenwicht TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE RAYMOND DE VRIES
Weinigen kennen de Nederlandse arbeidsmarkt zo door en door als Aart van der Gaag. Zijn werkzame leven speelt zich af op het snijvlak van vraag en aanbod van arbeid. ‘We moeten af van de gedachte dat de flexibilisering in Nederland is doorgeslagen,’ stelt de ABU-directeur, die pleit voor een pakket maatregelen dat zorgt voor nieuw evenwicht op de arbeidsmarkt. ‘Er moeten nu knopen worden doorgehakt.’
De Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) bestond in 2011 vijftig jaar. ‘Uitzenden had vroeger een slechte naam en werd door het grote publiek vooral geassocieerd met koppelbazen,’ blikt Van der Gaag terug. ‘In deze pioniersfase ontstond bij de oprichters van bonafide uitzendbureaus de behoefte aan een kwaliteitslabel en een spreekbuis naar de politiek. Dat leidde tot oprichting van de ABU.’
Klok teruggedraaid Gaandeweg verwierf de uitzendbranche een gewaardeerde positie in de maatschappij. Van der Gaag heeft echter regelmatig het gevoel dat de klok wordt teruggedraaid. ‘Na het begin van de crisis hebben vakbonden en sommige politici een discussie op gang gebracht over het vermeende feit dat de flexibilisering in ons land op hol is geslagen. Het lijkt er af en toe op dat de uitzendbranche haar plek opnieuw moet bevechten. Daarmee wordt de rol die uitzenden speelt in de Nederlandse economie zeer tekortgedaan. Zo zijn wij voor velen een opstap naar werk. Bij 30 tot 40% van alle uitzendkrachten gaat het om de doelgroepen langdurig werklozen, ouderen, allochtonen en gedeeltelijk gehandicapten die opnieuw instromen in het arbeidsproces.’
XII
BUSINESS NATIONAAL
Penetratiegraad stabiel Van der Gaag benadrukt ook dat de flexibele arbeidsmarkt uit veel meer bestaat dan uitzenden alleen. ‘Denk aan de sterk groeiende groep zzp’ers, maar vooral aan medewerkers met tijdelijke contracten. De afgelopen vijftien jaar
Aart van der Gaag: ‘De discussie over flexibiliteit moet tot de juiste proporties worden teruggebracht.’
was onze penetratiegraad stabiel. Deze bedraagt gemiddeld zo’n drie procent, waarmee uitzenden maar tien procent uitmaakt van de totale flexibiliteit. Maar omdat andere vormen van flexibel werk niet of nauwelijks georganiseerd zijn, komt kritiek vaak alleen op ons bordje
terecht. Ik ben dan ook groot voorstander van een brede vertegenwoordiging van de flexmarkt in een overkoepelende organisatie.’
Kortste herstel ooit De uitzendbranche wordt wel de barometer van de economie genoemd. ‘Al is deze rol minder evident, we zijn nog altijd een belangrijke voorspeller van de economische ontwikkeling. Als het slechter gaat, worden uitzendkrachten vaak als eerste afgestoten. Trekt de economie aan dan huren veel bedrijven uitzendkrachten in, om pas bij aanhoudende groei mensen in vaste dienst te nemen.’ Na een dip door de crisis liet het aantal uitzenduren begin 2010 weer een stijging zien. In de tweede helft van het jaar 2011 nam de groei echter af en begin dit jaar was met een daling van gemiddeld vijf procent weer sprake van een negatief saldo. ‘Deze herstelperiode is met 21 maanden de kortste ooit. Een bewijs dat de wereldmarkt en onze economie veel volatieler zijn geworden.’
Uit het zuiden Voor de vooruitzichten van de uitzendbranche zelf zijn de landen ten zuiden van Nederland een belangrijke indicator.
‘In Frankrijk en België is de trend in onze sector het eerst zichtbaar. Dan volgen Brabant en Limburg, daarna de rest van Nederland. In de zuidelijke gebieden maken vooral industriële en technische bedrijven gebruik van uitzendkrachten. Krijgen dergelijke bedrijven een grote opdracht dan zijn direct extra handen nodig. Zij reageren het snelst op de economische ontwikkeling.’ De daling van de uitzenduren in de
Herstelperiode is met 21 maanden de kortste ooit
zuidelijke landen stemt dus weinig hoopvol. ‘Maar het goede nieuws is dat de economie in Amerika al geruime tijd aantrekt. En de ervaring leert dat daarna ook wij weer de weg omhoog vinden.’ Tot een concrete prognose laat de ABU-directeur zich niet verleiden. ‘Wel vermoed ik dat deze periode van krimp van korte duur zal zijn.’
Evolutie In de huidige dynamische economie is een flexibele arbeidsmarkt van groot belang. Een vaste baan als grootste goed, zoals de vakbonden en sommige politieke partijen voorstaan, past volgens Van der Gaag niet meer in het tijdsbeeld. ‘Daarmee gaan zij voorbij aan de evolutie die de arbeidsmarkt en medewerkers in tal van opzichten hebben doorgemaakt. Kijk je naar de ontwikkeling van de werkloosheid dan is Nederland relatief ongeschonden uit de crisis gekomen. Dat is mede te danken aan de flexibiliteit van onze arbeidsmarkt. Voor de uitzendbranche een slechte zaak want onze omzetten liepen sterk terug, maar dat is nu eenmaal inherent aan een flexibele schil.’ Volgens de criticasters zijn er grote groepen werknemers aan de onderkant van de arbeidsmarkt die alleen maar
JUISTE PROPORTIES Bij de ABU zijn ruim 440 bureaus aangesloten. Zij zijn jaarlijks goed voor bijna 300 miljoen uitzenduren, helpen 735.000 mensen aan de slag en vervullen 1,4 miljoen tijdelijke banen. Aart van der Gaag is sinds 2000 directeur van de ABU. Eerder was hij directeur van een arbeidsbureau, gaf leiding aan Uitzendbureau Start en was CEO van de Nederlandse holding van Vedior. Hoe ziet de actuele to-do lijst van de ABUtopman eruit? ‘Er moet snel een nieuwe cao komen die zorgt voor meer ordening in de branche. Anders krijgen malafide ondernemers weer de ruimte. Ook de gevolgen van de nieuwe wetgeving rond ziekte zijn een belangrijk thema voor onze leden. Verder moet de discussie over flexibiliteit tot de juiste proporties worden teruggebracht. We moeten niet denken dat we doorgeslagen zijn in Nederland.’
flexbanen vervullen. De ABU heeft deze ontwikkeling door een aantal onderzoeken in kaart gebracht, het meest recent samen met de vakbonden. ‘Gedacht werd dat het om honderdduizenden mensen zou gaan, maar het aantal blijkt zeer beperkt. Afhankelijk van de definitie kom je uit op 8.000 tot maximaal 20.000 mensen die langer in flexibel werk blijven “hangen” dan wenselijk is. Ik denk echter dat een groot deel hiervan zonder flexbanen werkloos zouden zijn.’
Weerbaar Bij een eerder onderzoek volgden CWI en ABU 1,2 miljoen mensen gedurende langere tijd. ‘De helft hiervan kwam rechtstreeks bij een bedrijf in dienst, de andere helft via een uitzendbureau. Drie jaar later was van de eerste groep nog 66% aan het werk, bij de uitzendkrachten lag dat op 62%. Een miniem verschil dus. Verder bleek de werkloosheidsduur van “onze” mensen korter; zij vonden BUSINESS NATIONAAL
XIII
Trends
sneller ander werk.’ Een relevant gegeven, stelt Van der Gaag. ‘Iemand die zich flexibel opstelt, heeft meer kans om weer aan het werk te komen dan een werknemer die twintig jaar dezelfde baan vervult. Uit cijfers van het UWV blijkt dat 30% van de werklozen via een uitzendbaan terugkeert op de arbeidsmarkt. Ook zorgt uitzenden voor 70% van de intersectorale mobiliteit. Uitzendkrachten switchen makkelijker naar een andere bedrijfstak of functie. Ze zijn op meerdere plekken inzetbaar en daardoor weerbaar op de arbeidsmarkt.’
markt. ‘Ook moeten we er rekening mee houden dat een groot deel van de 200.000 Polen teruggaat naar hun eigen land als de economische situatie daar verbetert. Onze arbeidsparticipatie – met 77% het hoogst van de EU – zal dus verder moeten stijgen. Er wordt relatief veel in deeltijd gewerkt, maar vaak met een klein aantal uren; daar is ook nog winst te halen. Ook moeten we zorgen dat oudere medewerkers langer aan het werk blijven. Ouderen die buiten de boot vallen, komen vaak nauwelijks weer aan de slag. De overheid zou met fiscale maatregelen voor een stimulans kunnen zorgen en zo werkgevers over de drempel helpen. Dergelijke maatregelen zorgen voor een nieuw evenwicht op de arbeidsmarkt waarbij meer mensen bijdragen aan de economie. Het zijn veelal maatregelen die pas over enige tijd effect hebben, maar wel cruciaal zijn. Daarom moeten nu knopen worden doorgehakt.’
sen die langs de kant staan een fors aantal bemiddelbaar of bemiddelbaar te maken is. Daarvoor is een pakket maatregelen nodig waarmee je die mensen ondersteunt en schoolt, maar ook activerend en dwingend optreedt. Het kan niet zo zijn dat passend werk wordt geweigerd zonder dat daar sancties tegenover staan. Verder kan de duur van de WW worden teruggebracht. Met drie jaar en twee maanden is die het langst van heel Europa. Ook zou ik de WW deels privatiseren, bijvoorbeeld door bedrijven verantwoordelijk te maken voor het eerste halfjaar. Dergelijke maatregelen brengen het overheidstekort omlaag. Datzelfde geldt voor een privatisering van de ziektewet. In onze sector blijkt dat zowel effectiever als op termijn goedkoper.’
Ondersteunen en activeren Die arbeidsmarkt is een belangrijk onderwerp tijdens de onderhandelingen tussen de kabinetspartijen en PVV die ten tijde van dit interview nog in volle gang waren. Welke prioriteiten zou Van der Gaag stellen? ‘Ik onderschrijf de stelling dat van de 1,5 miljoen men-
Knopen doorhakken Al lijkt het op dit moment moeilijk voor te stellen, de vergrijzing zal onherroepelijk leiden tot een tekort op de arbeids-
Uitzendmarkt groeicijfer gewerkte uren 20 10
10
9 5
%0
-8
-13
-6
1
2
3
6
8 5
10
12
10
12
10 8
7
6
6
2
-1
2
3
2
4 1
-1
-5
-5
-10
-20
2010
XIV
BUSINESS NATIONAAL
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 1 2011
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 1 2012
2
bedrijfsProfiel
Vertaalbureau The Company Translations
Uw partner voor alle talen wereldwijd Wat is er in het buitenland te koop? Grensoverschrijdende activiteiten en internationale handel nemen gestaag toe. En mede sinds het ontstaan van internet, doet men net zo makkelijk zaken met Zuid-Amerika, Hongarije, China of Rusland. Om goed met elkaar te communiceren kunt u de hulp inschakelen van een professioneel vertaalbureau. The Company Translations biedt alle talen en taalcombinaties wereldwijd. Tijden veranderen. Inspelen op de huidige economische omstandigheden vraagt om een zeer professionele creatieve aanpak. Internet geeft ons toegang tot de wereldeconomie. Daarom heeft The Company wereldwijde contacten met vertalers gelegd voor het maken van de juiste match tussen uw tekst en de daarvoor benodigde kennis van de vertaler. Kennis, vakmanschap en uiterst scherpe tarieven zijn synoniem voor onze organisatie. De medewerkers van The Company Translations zijn dan ook verheugd dat zij van de vele nationale en internationale opdrachtgevers het vertrouwen heeft om hun vertaalwerk te mogen verzorgen. Onze opdrachtgevers variëren van overheidsinstellingen, multinationals tot eenmansbedrijven en alles wat daar binnen valt. De onderwerpen zijn zeer uiteenlopend en variëren van chemisch, technisch, juridisch tot handleidingen, reclameteksten of bouwbestekken. Hoewel alle documenten uiterst discreet behandeld worden is het overigens geen enkel probleem een geheimhoudingsverklaring te tekenen voor aan te leveren stukken.
Meer winst door scherpe inkoop The Company Translations is zich er terdege van bewust dat scherpe inkoop
leidt tot meer winst voor een onderneming. ‘En daar ligt mede onze kracht’, vertelt Gerda Voorn, oprichtster van The Company Translations. Met meer dan zeventien jaar ervaring in het vak kent zij het klappen van de zweep en is het team nu 4 man/vrouw sterk. ‘Vertaalwerk heeft bijna altijd haast. Bedrijven willen door kunnen gaan met hun “handel” want elke dag is er weer een verder.’ Als allround vertaalbureau wordt samengewerkt met een groot aantal (native) vertalers waarbij het belangrijk is de juiste match te maken tussen tekst en vertaler. Niet iedereen heeft verstand van een technische handleiding of een juridische tekst. En dan is het ook weer afhankelijk in welke taal. Alle vertalers waarmee samengewerkt wordt zijn HBO of Universitair afgestudeerd en hebben een bewezen staat van dienst op het vertaalvlak.
HET ONDERSCHEIDEND VERMOGEN • Alle talen wereldwijd • Werkt met meer dan 300 (native) vakbekwame vertalers en tolken • Zeer scherpe tarieven • Jaarcontracten • Juiste match tussen tekst en vertaler • Reeds 17 jaar ervaring • Zeer klantgerichte flexibele instelling • Leveren van benodigde apparatuur, zoals tolkencabines, headsets en versterker • Hoge kwaliteitseisen • Speciale aanbiedingen • Persoonlijke kennismaking is mogelijk • Frisse, vernieuwende vlotte werkwijze • Tekstproductie/Correctie
Internet The Company Translations heeft een fraai vormgegeven website waar uitgebreide informatie op staat. Via deze website kunt u ook offertes opvragen voor het vertalen van uw documenten alsook de tarieven bekijken.
The Company Translations Postbus 257, 8530 AG LEMMER T 0514 – 560166 M info@companytranslations.nl I www.companytranslations.nl
BUSINESS NATIONAAL
XV
We vinden altijd de optimale klimaatoplossing Overal waar mensen werken willen we het klimaat naar onze hand zetten. Dit bepaalt immers sterk ons gevoel van welbevinden. En dat kan. Met airconditioning zijn we in staat om ons eigen binnenklimaat te creëren. Lekker warm voor de één. Heerlijk koel voor de ander. Carrier is ‘s werelds grootste klimaatexpert. Als uitvinders van de airconditioning zijn we altijd een stap verder in technologie, om u in iedere situatie de optimale oplossing te bieden. Dus, voor élke klimaatoplossing: turn to the experts. Carrier Airconditioning. Do you turn? T (071) 341 71 11, www.carrier.nl/klimaatoplossingen