Stojournal 2003 2

Rok VII Nr 2/2003

Czasopismo projektantów, architektów i inwestorów

Sto

Budowaç Êwiadomie.

Naszym zdaniem Wielkie gesty i pedanteria detalu 2-3

System ocieplania dla energetycznych minimalistów Kompaktowe opakowanie 10-11

Ocieplanie szk∏em Wielki ¸uk 4-7

Energetyczna i wizualna przemiana Kolorystyczny tercet 12-13

Budynek produkcyjno-biurowy w Krakowie Wpisany w trójkàt 8-9

Kompleks mieszkalno-us∏ugowy w Sopocie Trzy Gracje 14-15

Po fuzji Sto-ispo Wszystko w jednym r´ku 16

Naszym zdaniem

Wielkie gesty i pedanteria detalu

Istniejà dzia∏ki, które uwa˝ane sà za trudne lub wr´cz niemo˝liwe do zabudowy. Wydaje si´ jednak, ˝e w∏aÊnie takie powierzchnie pociàgajà architektów z hamburskiego biura projektowego BRT Bothe Richter Teherani. Przyk∏adem mo˝e byç biurowiec Berliner Bogen w Hamburgu, który nie tylko znajduje si´ na urbanistycznej „ziemie niczyjej”, lecz zajmuje nawet teoretycznie nieistniejàcà dzia∏k´, po∏o˝onà nad dawnym kana∏em. Dotyczy to tak˝e obiektu Lofthaus am Elbberg, gdzie do dyspozycji projektantów pozostawa∏o tylko 2800 metrów kwadratowych – ma∏y sp∏achetek, na którym BRT zrealizowa∏o niezwyk∏y „kawa∏ek” architektury, owà „dynamicznà rzeêb´”, jak nazwie jà Hadi Teherani – mózg ca∏ego przedsi´wzi´cia. Dworzec kolei ICE frankfurckiego lotniska wznosi si´ z kolei nad torami trasy szybkiego ruchu – niczym d∏ugie cielsko wieloryba. Ci´˝ar konstrukcji dêwigajà tu ukoÊne podpory przypominajàce nogi kulistego statku kosmicznego. Ten sposób przenoszenia obcià˝eƒ zastosowano tak˝e w przypadku konstrukcji biurowca Berliner Bogen, gdzie wszystkie kondygnacje wiszà na pot´˝nych, rozpi´tych nad ca∏oÊcià stalowych ∏ukach, a ca∏kowity ci´˝ar budowli spoczywa ostatecznie na ich fundamentach.

Choç ka˝dy z tych projektów wydaje si´ byç inny, oparty na odmiennych za∏o˝eniach formalnych – wszystkie wykazujà jednà wspólnà cech´: dà˝enie do technicznej i estetycznej perfekcji, po∏àczonej z uzyskaniem ekonomicznego i ekologicznego optimum. W taki sposób funkcjonuje obiekt Berliner Bogen, czy te˝ znajdujàcy si´ w pobli˝u biurowiec Doppel-XX, pozbawiony instalacji klimatyzacyjnej, i to pomimo, a mo˝e w∏aÊnie dzi´ki zastosowaniu ca∏kowicie przeszklonych pow∏ok. Ta wzniesiona w roku 1999 budowla – obiekt najwy˝szego uznania krytyków architektury – oparta jest na rzucie dwu

2

StoJournal 2/2003

wsuni´tych w siebie liter X. Jej osobliwa bry∏a otoczona jest szklanym szeÊcianem, a wewn´trzne przestrzenie, ogrody o wysokoÊci budynku, stanowià klimatycznà ochron´. Na pierwszy rzut oka to gigantyczne marnotrawstwo cennej, mo˝liwej do komercjalizacji powierzchni u˝ytkowej.

Po bli˝szej analizie takie rozwiàzanie okazuje si´ jednak byç wielkà, tak˝e ekonomicznà zaletà. – W porównaniu z dotychczasowymi realizacjami zmniejszyliÊmy, w tym przypadku o po∏ow´, wielkoÊç kosztów eksploatacyjnych – mówi, nie bez dumy, Hadi Teherani. Odkryte betonowe stropy s∏u˝à jako akumulatory ciep∏a, a w przypadku Berliner Bogen sà nawet aktywnie w∏àczone w gospodark´ cieplnà budynku. Dzi´ki naturalnej konwekcji powietrza szklana pow∏oka pozwala nie tylko na oszcz´dnoÊç kosztów klimatyzacji; u∏atwi∏a tak˝e konstrukcj´ elewacji wewn´trznej.

Szk∏o to w∏aÊciwy klucz do sukcesu BRT. W roku 1991 nieznane dotàd biuro projektowe zbudowa∏o w niepozornej dzielnicy Hamburga – Wandsbek, najwi´kszà wówczas w Europie elewacj´ ze szk∏a warstwowego. Dzi´ki nachylonej na zewnàtrz konstrukcji, architekci zamienili istniejàcà hal´ magazynowà w „oszlifowanà, szklanà szkatu∏´ na luksusowe karety” – jak projekt Car&Driver skomentowa∏a Amber Sayah, krytyk architektury ze Stuttgartu. Bardzo szybko ten szklany obiekt zaczà∏ przyciàgaç t∏umy, i to nie tylko kolegów po fachu oraz studentów architektury. W∏aÊnie w Hamburgu ta przeêroczysta budowla wywo∏a∏a wielkie wra˝enie – radykalnie dystansujàc si´ od miejscowej tradycji budowania z ceg∏y. Architekci z BRT wprowadzajà do Hamburga szk∏o. Ciàgle, stale od nowa, i w coraz bardziej spektakularny sposób. Budzàca sensacj´ wielka forma sta∏a si´ póêniej wa˝nym elementem programu

Biuro projektowe BRT Architekten Bothe Richter Teherani powsta∏o w 1991 w Hamburgu. Jens Bothe (ur. 1959 w Kirche/Sieg), Kai Richter (ur. 1958 w Cuxhaven) i Hadi Teherani (ur. 1954 w Teheranie), po jednoczesnym ukoƒczeniu studiów na Politechnice w Brunszwiku, pracowali poczàtkowo w renomowanych biurach architektonicz-

nych, mi´dzy innymi u profesora Joachima Schürmanna w Kolonii. W 1991, po udanej realizacji projektu Car&Driver w Hamburgu, ten architektoniczny tercet zdoby∏ nagle mi´dzynarodowà s∏aw´. W Niemczech i za granicà stworzyli wiele znanych projektów: dworzec kolei ICE lotniska we Frankfurcie (1999), biurowiec Doppel-XX

w Hamburgu (1999), budynek prezydium policji w Hamburgu (2000).

Odnosili sukcesy w konkursach, np. na projekt biurowca Swiss Re Monachium (1998) i Docks Prague 8 (2002). Zdobyli Niemieckà Nagrod´ Krytyki 2000, nagrod´ FIABCI Prix d’Excellence 2001 za biurowiec Doppel-XX oraz Niemieckà Nagrod´ Bran˝y Konstrukcji Stalowych (2002) za biurowiec Berliner Bogen.

Liczàce 140 pracowników biuro projektowe BRT koncentruje si´ dzisiaj na innowacyjnych, pod wzgl´dem technologicznym i formalnym, wielkich projektach obiektów biurowych i przemys∏owych, rewitalizacji ca∏ych obszarów miejskich, projektowaniu nowych i modernizacji starych dworców kolejowych. Spe∏nianie

przez BRT najwy˝szych wymagaƒ jest mo˝liwe dzi´ki dok∏adnemu opracowywaniu ekonomicznych rozwiàzaƒ – poczynajàc od logistyki projektu, a koƒczàc na pozornie nieistotnych szczegó∏ach.

dla kolejnych projektów biura, przy czym s∏owo „wielka” nale˝y tutaj rozumieç ca∏kiem dos∏ownie. Zarówno w przypadku budynku-gwiazdy dla prezydium policji w Hamburgu, jak i „latajàcego spodka” – projektu dworca w Dortmundzie, architektoniczne gesty muszà si´ zawsze ze sobà zgadzaç.

Ta forma wywo∏a∏a podzia∏y tak˝e w Êwiecie fachowców. Na tych, którzy z miejsca znaleêli w niej pogoƒ za tanimi efektami i pozosta∏ych, którzy uznali wysoki, innowacyjny potencja∏ prac, okreÊlajàcy na nowo pozycj´ architekta.

Mimo tych wielkich osiàgni´ç architekci z BRT uwa˝ajà siebie po prostu za dostawców kompletnych us∏ug. Dostarczajà przy tym nie tylko czyniàce ogromne wra˝enie, znakomite projekty, lecz tak˝e opracowujà je za pomocà wyrafinowanych narz´dzi szybko i precyzyjnie – co do szczegó∏u.

Pozwala to im podejmowaç si´ nadzoru nad realizacjà w∏asnych projektów, co doceniajà inwestorzy, i czego przejawem jest w∏aÊnie realizacja przez biuro BRT wspomnianych obiektów. Dzi´ki temu mo˝liwy sta∏ si´ szybki rozwój firmy – od 10 pracowników w chwili jej za∏o˝enia, do oko∏o 140 w roku 2002. Za∏o˝yciele biura Bothe Richter Teherani, którzy poznali si´ w czasie studiów u Meinharda von Gerkan na Politechnice w Brunszwiku, mogà prowadziç równoczeÊnie oko∏o 50 projektów. Jest to mo˝liwe dzi´ki zastosowaniu najnowoczeÊniejszego wyposa˝enia technicznego, które od samego poczàtku zastàpi∏o tradycyjny stó∏ kreÊlarski. Dok∏adnie dostosowana do potrzeb technika komputerowa, pozwalajàca temu dynamicznemu zespo∏owi na precyzyjne planowanie, kalkulowanie i projektowanie – stanowi podstaw´ ich szybkiego awansu do grona wielkich biur projektowych.

Fabryka architektury? Nie, w przeciwieƒstwie do architektów, którzy pokrywajà ca∏y kraj swoimi

pozbawionymi wyrazu budynkami, architekci z BRT stale zachwycajà inwestorów nowymi koncepcjami i technologiami. W oczach wielu z nich mo˝e to stanowiç niepotrzebne ryzyko. Zakoƒczone sukcesem starania BRT nale˝y wi´c oceniç w dwójnasób pozytywnie. G∏ównym autorem sukcesów jest Hadi Teherani, który nie tylko wykonuje projekty, lecz tak˝e prowadzi interesy firmy i utrzymuje wszelkie kontakty zewn´trzne. Kai Richter zajmuje si´ z kolei realizacjà pomys∏ów swojego partnera, zaÊ Jens Bothe poÊwi´ca si´ g∏ównie dzia∏aniom administracyjnym. Ten profesjonalny podzia∏ zadaƒ i wzajemna wspó∏praca sà raczej nietypowe dla niemieckich biur architektonicznych.

Mo˝e byç jednak pomys∏em na przysz∏oÊç.

StoJournal 2/2003

3

Prezentacja obiektu

Ocieplanie szk∏em Wielki ¸uk

Tam, gdzie dzisiaj wznosi si´ wysoki na 36 m budynek, przedtem znajdowa∏ si´ zbiornik przeciwpowodziowy. W zamkni´tej formie zosta∏ przeniesiony do jego podziemi

Biurowiec Berliner Bogen, przekrój atrium

Wielu krytyków architektury odnajduje w hamburskim tercecie architektonicznym Bothe, Richter i Teherani sk∏onnoÊç do wielkich, formalnych gestów. To powsta∏e w roku 1991 hamburskie biuro projektuje i realizuje budowle, które robià wra˝enie wielkich rzeêb. Tworzà niezwyk∏e opakowanie dla zwyk∏ego sposobu u˝ytkowania. Jednak ocena pracy tego architektonicznego zespo∏u jedynie pod kàtem wielkoÊci pow∏oki oznacza∏oby pomijanie zawartych wewnàtrz walorów budowli. Wielka pow∏oka stoi bowiem w bezpoÊredniej relacji z koncepcjà wn´trz i funkcjonalnoÊcià szczegó∏ów.

Zrealizowany ostatnio projekt Berliner Bogen, b´dàcy 15. realizacjà hamburskiego biura projektowego, w swojej spektakularnej ∏ukowej formie zbli˝a si´ przede wszystkim do urbanistycznego t∏a. OczywiÊcie przy za∏o˝eniu, ˝e w przypadku Anckelmannsplatz, po∏o˝onego na po∏udniowy wschód tego hanzeatyckiego miasta, przy jego wielkim obcià˝eniu ruchem komunikacyjnym i pozbawionej wyrazu przemys∏owej za-

4

StoJournal 2/2003

budowie – mo˝na w ogóle mówiç o miejskiej przestrzeni. W tym rzeczywiÊcie niezbyt goÊcinnym otoczeniu architekci z BRT postawili bry∏´ biurowca o d∏ugoÊci 140 m, mieszczàcà 1200 miejsc pracy – szklany kad∏ub, pod którego przezroczystà skórà znajduje si´ w∏aÊciwy budynek.

Do momentu rozpocz´cia budowy w 1998 roku, w tym miejscu znajdowa∏y si´ wyloty basenu przeciwpowodziowego, zapewniajàcego minimalizacj´ skutków gwa∏townych morskich przyp∏ywów. Dzia∏ka budowlana, w jej klasycznym rozumieniu, po prostu nie istnia∏a. Z tego powodu architekci mówià w tym przypadku o „budowaniu bez ziemi”. Dla terenów wód powierzchniowych nie by∏o bowiem planu zabudowy.

W tej sytuacji warunki ramowe zosta∏y okreÊlone w Êcis∏ym uzgodnieniu z w∏adzami miasta, które ˝yczy∏y sobie odtworzenia otwartego terenu poprzez przesuni´cie budowli w g∏àb przestrzeni basenu. W zamian za utraconà przestrzeƒ, w drugiej podziemnej kondygnacji umieszczono olbrzymi, zamkni´ty hermetycznie za-

Biurowiec Berliner Bogen, rzut parteru

Zastosowanie termoizolacyjnych p∏yt o ma∏ych formatach, precyzyjny monta˝ i dodatkowe wyrównywanie warstwà tynku – pozwoli∏y na uzyskanie pe∏nej rozmachu formy ∏uku

,

StoJournal 2/2003

5

Prezentacja obiektu

Âciana od strony g∏ównego wejÊcia zaskakuje obserwatora pe∏nym ekspresji ∏ukiem, który, podkreÊlajàc sylwetk´ budowli, nie pe∏ni jednak ˝adnej funkcji noÊnej.

Z tego te˝ powodu ∏uk nie zosta∏ wykonany ze zbrojonego betonu, lecz z drewna, zaÊ dla wyrównania z powierzchnià struktury – odpowiednio ocieplony

sobnik wody zmieszanej, który jest wprawdzie cz´Êcià realizowanego zadania i zrealizowanego obiektu, lecz od strony u˝ytkowej nie ma z budowlà nic wspólnego.

Cz´Êç nadziemna sk∏ada si´ z oÊmiu pe∏nych kondygnacji, które, ze wzgl´du na paraboloidalny przekrój budowli, zw´˝ajà si´ ku górze. Budynek, niczym sp∏ywajàcy mi´kko gigantyczny stwór o b∏´kitno-zielonym po∏ysku, dynamiczny, a jednoczeÊnie uspokajajàcy, ma – mierzàc od szczytu paraboloidalnego ∏uku – 36 m wysokoÊci. Pod szklanà „skórà”, wspierajàcà si´ na 22 skrzy˝owanych parami stalowych ∏ukach, znajduje si´ równie˝ paraboloidalne, ˝elbetowe sklepienie budowli wewn´trznej. Do tych olbrzymich konstrukcji podwieszone sà tak˝e betonowe ∏uki wraz z monolitycznymi betonowymi stropami, pe∏niàcymi rol´ ogrzewanych i sch∏adzanych, masywnych akumulatorów. W ostatecznym efekcie obcià˝enia z budynku przenoszone sà przez podpory stalowych ∏uków, zaÊ bezpoÊrednia strefa brzegu dawnego basenu jest od nich ca∏kowicie wolna.

Nie wszystkie obcià˝enia przeno-

6

StoJournal 2/2003

szone sà jednak w taki sposób.

Cztery pionowe rdzenie skonstruowano jako niezale˝ne, samonoÊne bry∏y. Ich ci´˝ar opiera si´ na elementach kondygnacji podziemnych, wraz z wannà basenu. Dzi´ki temu bez dodatkowego balastu jest ona zabezpieczona przed wyporem wód gruntowych – w sytuacji gdy zbiornik znajduje si´ siedem metrów poni˝ej ich poziomu.

Szczegó∏y tego rozwiàzania sà w znacznym stopniu niedost´pne oczom obserwatora. Mo˝e on jednak z zachwytem oglàdaç inny element budowli: szeÊç wielkich, zimowych ogrodów. Umieszczone symetrycznie wzd∏u˝ pod∏u˝nych skrzyde∏ budynku, ukszta∏towane sà pod szklanà pow∏okà w formie wyci´ç na pe∏nej jego wysokoÊci.

Tworzà je wielkie, wype∏nione roÊlinnoÊcià puste przestrzenie, s∏u˝àce jako bufory klimatyczne, zapewniajàce przy tym naturalne oÊwietlenie i wentylacj´ pomieszczeƒ biurowych. Wsz´dzie tam, gdzie usytuowane sà trapezowe ogrody zimowe – kondygnacje „uskakujà” do ty∏u. Tworzy to „grzebieniowaty” rzut budowli.

Pionowe elewacje wewn´trzne rozmieszczone sà na przemian

22 skrzy˝owane parami stalowe ∏uki, poza zewn´trznà pow∏okà, podtrzymujà tak˝e ˝elbetowà kopu∏´ – przenoszàc wszystkie obcià˝enia. Betonowe ∏uki, pod którymi znajdujà si´ powierzchnie biurowe, ocieplone sà systemem StoTherm Cell

Biurowiec Berliner Bogen wyró˝nia si´ poÊród chaotycznej zabudowy Anckelmannsplatz. Pod swojà niezwyk∏à, szklanà pow∏okà kryje 1200 komfortowych miejsc pracy

biuro

Za wielkimi bramami z boku szklanego kad∏uba usytu∏owano – na pe∏nà wysokoÊç budynku – ogrody zimowe biuro

biuro

biuro

atrium

parking

1 kond. podziemna zbiornik wody zmieszanej przekrój

widok

Biurowiec Berliner Bogen, przekrój/widok.

Podwieszona elewacja atrium

z elewacjami ∏ukowymi, si´gajàcymi prawie do wysokoÊci szklanej pow∏oki.

Dla zapewnienia optymalnego oÊwietlenia pionowe elewacje ogrodów zimowych zosta∏y ca∏kowicie przeszklone, przy czym ze wzgl´du na obejmujàce wszystko szklane pow∏oki, zrezygnowano z termicznego izolowania okien.

Dla spe∏nienia wymogów przeciwpo˝arowych, wystajàce fragmenty stropów ocieplono potrójnà warstwà p∏yt z we∏ny mineralnej.

Dla unikni´cia nagrzewania od zewnàtrz, powierzchnia betonowych ∏uków pokryta jest tak˝e pow∏okà izolacyjnà. W tym przypadku zastosowano jednak nie p∏yty z we∏ny mineralnej, jakie wyst´pujà zwykle na zaokràglonych elewacjach, lecz p∏yty ze sztywnej pianki mineralnej StoTherm Cell. Wynika to z koniecznoÊci spe∏nienia dodatkowego, bardzo nietypowego wymogu: ∏uki tworzà jednoczeÊnie Êcian´ i dach, ich powierzchnia musi wi´c umo˝liwiaç przemieszczanie si´ specjalnie skonstruowanych, ruchomych drabinek konserwacyjnych, umo˝liwiajàcych mycie

szklanej pow∏oki od wewnàtrz.

Wymaga∏o to zastosowania systemu ocieplajàcego z powierzchnià o wysokiej wytrzyma∏oÊci na Êciskanie i o du˝ej odpornoÊci mechanicznej. Takie w∏aÊciwoÊci zapewniajà tylko p∏yty z pianki mineralnej. Dla dopasowania tego nieodkszta∏calnego materia∏u do ∏agodnych krzywizn ∏uków, zastosowano p∏yty o ma∏ych formatach i dodatkowà, precyzyjnà niwelacj´ nierównoÊci – na etapie nak∏adania masy klejàcej i tynku. Tak˝e w strefie oparcia skrajnych ∏uków, architektonicznà koncepcj´ wspomog∏y umiej´tnoÊci wykonawcze i technologia materia∏owa. Te wysuni´te na zewnàtrz fragmenty konstrukcji, przy swojej trójwymiarowoÊci, ukszta∏towane zosta∏y w formie ciàg∏ej, gladkiej powierzchni – za pomocà p∏yt izolacyjnych i warstwy tynku.

Detale, które wspó∏tworzà wyglàd biurowca, sà charakterystyczne dla stylu biura BRT. Obiekt Berliner Bogen uzyska∏ ju˝ Niemieckà Nagrod´ Bran˝y Konstrukcji Stalowych 2002.

Obiekt: Berliner Bogen, Hamburg Projekt: budowa biurowca Lokalizacja: Anckelmannsplatz 1, Hamburg Inwestor: Becken Investitionen & Vermögensverwaltung, Hamburg Projekt architektoniczny: BRT Bothe Richter Teherani, Hamburg Wykonawca: Seifert + Prasse GmbH, Schneeberg Produkty Sto: StoTherm Cell StoTherm Mineral StoMiral Zdj´cia: Dieter Hergeth

StoJournal 2/2003

7

Prezentacja obiektu

Budynek produkcyjno-biurowy w Krakowie Wpisany w trójkàt

Budynek zosta∏ zbudowany na trojkàtnej, opadajàcej dzia∏ce

Oddany do u˝ytku wiosnà 2001 roku budynek siedziby firmy Pfaffenhain Polska zbudowany zosta∏ na trójkàtnej, liczàcej zaledwie 2186 m2 dzia∏ce w krakowskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Ów trójkàtny kszta∏t ∏agodnie opadajàcej dzia∏ki, po∏o˝onej na skarpie ruchliwej alei Bora-Komorowskiego, jak równie˝ charakter firmy, zajmujàcej si´ produkcjà i instalowaniem zamków obs∏ugiwanych za pomocà centralnych kluczy, mia∏ zasadniczy wp∏yw na architektoniczny kszta∏t obiektu zaprojektowanego przez Studio S – Biuro Architektoniczne Micha∏ Szymanowski z Krakowa.

Ta nieszablonowa budowla, zaliczana do najbardziej udanych w Krakowie, sk∏ada si´ z dwóch ustawionych prostopadle skrzyde∏. Skrzyd∏o pó∏nocne mieÊci cz´Êç produkcyjnà, magazynowà, pomieszczenia spedycji oraz zaplecze socjalne za∏ogi. Skrzyd∏o wschodnie to pomieszczenia biurowe i konferencyjno-szkoleniowe. Jego dach znajduje si´ nieco poni˝ej dachu skrzyd∏a pó∏nocnego. Natomiast poziom posadzki obni˝a si´ w poszczególnych pomieszczeniach – w Êlad za opadajàcym na po∏udnie terenem.

W rezultacie przy zachowaniu

8

StoJournal 2/2003

sta∏ego poziomu sufitów poszczególnych pomieszczeƒ – ich wysokoÊç roÊnie.

Skrzyd∏a budynku ustawione sà równolegle do kraw´dzi dzia∏ki. Na jej trzeciej kraw´dzi zbudowano cz´Êciowo a˝urowy mur, ∏àczàcy si´ ze Êcianami szczytowymi obu skrzyde∏. Oddziela on dziedziniec budynku od biegnàcej obok uliczki Skar˝yƒskiego.

Bardzo interesujàco przedstawiajà si´ Êciany zewn´trzne obu skrzyde∏ budynku, zakomponowane kwadratami niewielkich okienek i wype∏nionych luksferami otworów, a zwieƒczone bardzo starannie ukszta∏towanymi, owalnymi okapami. Te ostatnie maja istotny wp∏yw na architektonicznà bry∏´ budowli.

Budynek jest doskona∏à wizytówkà zarówno architekta, jak i inwestora. Architektowi projektujàcemu siedzib´ firmy zajmujàcej si´ produkcjà elementów ochrony obiektów, uda∏o si´ w bardzo ambitnej i zarazem funkcjonalnej formie budowli – nieco kojarzàcej si´ z obronnà twierdzà – wyraziç t´ jej specjalnoÊç.

Ambitna architektura siedziby Pfaffenhain znalaz∏a uznanie zarówno w oczach specjalistów, jak i szerszej publicznoÊci. Mi´-

Widok budowli z ulicy Skar˝yƒskiego

dzy innymi obiekt zosta∏ uznany przez Oddzia∏ Krakowski SARP Projektem Roku 2000, a w konkursie ogólnopolskim Zarzàdu G∏ównego SARP uzyska∏ wyró˝nienie II stopnia.

Obiekt: Budynek produkcyjno-biurowy, Kraków Projekt: budowa siedziby firmy Pfaffenhain Polska Inwestor: Pfaffenhain Polska, Kraków Projekt architektoniczny: Studio S-Biuro Architektoniczne Micha∏ Szymanowski, Kraków Wykonawca: „Kartex”, Kraków System ocieplajàcy: StoTherm Vario

Starannie ukszta∏towane, owalne okapy majà istotny wp∏yw na architektonicznà bry∏´ budowli

Produkty Sto: StoCryl GW 100 StoCryl V 400

Zbudowany z surowego betonu, cz´Êciowo a˝urowy mur przydaje klimatu obronnej twierdzy

Wewn´trzny dziedziniec siedziby Pfaffenhain Polska

Rozmowa z architektem Micha∏em Szymanowskim – Czy projektowanie siedziby firmy Pfaffenhain Polska by∏o zadaniem trudnym?

– Wbrew pozorom, z im trudniejszymi uwarunkowaniami lokalizacyjnymi mamy do czynienia, tym projektowanie architektoniczne staje si´ ∏atwiejsze. Bo trudny teren, agresywne otoczenie, czy problemy komunikacyjne – prowokujà do dzia∏aƒ nieszablonowych, rodzàcych szans´ ciekawych rozwiàzaƒ. Fakt, ˝e dzia∏ka, na której mia∏em zaprojektowaç budynek dla firmy zajmujàcej si´ produkcjà i instalowaniem systemów zabezpieczenia dost´pu, posiada kszta∏t opadajàcego trój-

kàta, wtulonego w rozwidlenie dwu ulic, z których jedna – o du˝ym nat´˝eniu ruchu ko∏owego – znacznie góruje nad jej terenem, w sposób oczywisty nasuwa∏ myÊl, ˝e przysz∏y niewysoki budynek b´dzie widziany przede wszystkim z góry. W tej sytuacji jego dach nabra∏ zasadniczego znaczenia, sta∏ si´ jakby g∏ównà elewacjà.

KiedyÊ by∏o tutaj lotnisko. To zadecydowa∏o o kszta∏cie dachów, które stanowià jednolite, blaszane tafle, bez choçby jednego komina wentylacyjnego. I to si´ sprawdzi∏o: dwa g∏adkie „skrzyd∏a” dachów hali produkcyjnej i cz´Êci administracyjnej sà doskonale widoczne z okien przeje˝d˝ajàcych samochodów.

– Ale te kominy wentylacyjne trzeba by∏o gdzieÊ ulokowaç...

– Jak ju˝ wspomnia∏em, projekt budynku zamówi∏a na swà siedzib´ firma wytwarzajàca systemy zabezpieczenia dost´pu.

W oczywisty sposób musia∏o to znaleêç wyraz w kszta∏cie budowli. Dlatego te˝ nast´pnym za∏o˝eniem projektowym by∏o, by znajdujàca si´ pod owymi „skrzyd∏ami” dachów budowla mia∏a coÊ z klimatu obronnej twierdzy.

W∏aÊnie dlatego zewn´trzne Êciany budynku, o masywnym wyglà-

dzie przebijajà – niczym otwory strzelnicze – niewielkie okienka i wype∏nione luksferami otwory, jak równie˝ interesujàce pana kominki wentylacyjne – wyprowadzone nast´pnie poza lini´ okapu. Temu samemu celowi podporzàdkowana jest równie˝ forma betonowego muru od ulicy Skar˝yƒskiego.

– Czy taka koncepcja architektoniczna odpowiada∏a inwestorowi?

– W zupe∏noÊci. Zresztà swoje koncepcje projektowe przedstawi∏y inwestorowi trzy inne pracownie projektowe. Pan Jerzy Malec, kierujàcy firmà Pfaffenhain Polska jest inwestorem o jakim marzy ka˝dy architekt. Potrafi doceniç indywidualne cechy projektu, nawet jeÊli jego realizacja wymaga nieco wi´kszych nak∏adów.

– Ten zaprojektowany przez pana obiekt budzi uznanie nie tylko Êrodowiska architektów, lecz równie˝ producentów materia∏ów budowlanych. Jakie znaczenie majà dla pana w∏aÊciwoÊci proponowanych do zastosowania materia∏ów budowlanych?

– JakoÊç i stabilnoÊç materia∏ów budowlanych, jakie bior´ pod uwag´ przyst´pujàc do projektowania obiektu, ma dla mnie podstawowe znaczenie. Wyznaj´ zasad´ zupe∏nej szczeroÊci w pokazywaniu tworzywa z którego zbudowana jest Êciana, mniej lub

bardziej skomplikowana konstrukcja hali, czy betonowy mur – jak ten zamykajàcy wewn´trzny dziedziniec budynku Pfaffenhain.

W tym konkretnym przypadku zale˝a∏o mi, by z jednej strony pokazaç surowà faktur´ betonu, z drugiej zaÊ nadaç mu lekkie zabarwienie – nie zamazujàc jednak czytelnoÊci owej faktury. Nie mogàc – ze wzgl´dów technicznych – uzyskaç zabarwienia betonu w masie, postanowiliÊmy barwiç powierzchni´ muru poprzez naniesienie warstwy transparentnej. By∏o z tym sporo k∏opotu, dopiero zastosowanie specjalnej p∏ynnej pow∏oki, produkowanej przez firm´ Sto, szcz´Êliwie zakoƒczy∏o spraw´. I to na d∏ugie lata, bo – wiem to z wieloletniej praktyki – materia∏y tej marki nale˝à do najbardziej pewnych, nie mówiàc o innych ich walorach, takich jak odpornoÊç na korozj´ biologicznà, czy solidnoÊç elementów systemów ociepleniowych. Oddzielnà, lecz bardzo istotnà cechà tej firmy jest gotowoÊç do aktywnej wspó∏pracy w rozwiàzywaniu nawet najbardziej nietypowych i trudnych problemów materia∏owo-wykonawczych – ju˝ w fazie realizacji projektu.

– Dzi´kuj´ za rozmow´.

Rozmawia∏: Teodor Wernicki

StoJournal 2/2003

9

Ocieplanie domów

System ociepleniowy dla energetycznych minimalistów Kompaktowe opakowanie

WÊród fachowców panuje daleko idàca jednoÊç: przysz∏oÊç budownictwa stanowià domy pasywne, obni˝ajàce zapotrzebowanie na ciep∏o grzewcze do minimalnych wartoÊci. Ich roczne zapotrzebowanie na ciep∏o mo˝e wynosiç maksymalnie 15 kWh na metr kwadratowy powierzchni mieszkalnej.

Podstawà ka˝dego domu pasywnego jest zastosowanie odnawialnych êróde∏ energii, pasywne wykorzystanie energii s∏onecznej, a przede wszystkim minimalizacja strat ciep∏a. Jeszcze przed kilku laty pozbawiony ogrzewania dom pasywny, jako budowla eksperymentalna, by∏ raczej wyÊmiewany. Od tego czasu powsta∏o jednak w Niemczech tysiàce takich energetycznych „cacek”, b´dàcych dowodem, ˝e minimalne zapotrzebowanie energetyczne wcale nie musi iÊç w parze z ograniczeniem komfortu. Technika domowa i systemy ociepleniowe uznane sà dzisiaj za ca∏kowicie sprawdzone i nie zmienia tej oceny koniecznoÊç znajdowania

nowych, specyficznych rozwiàzaƒ szczegó∏ów. Na budowie nie jest to przecie˝ niczym nadzwyczajnym.

Ochrona klimatu, d∏ugoterminowe dzia∏ania i rachunek amortyzacyjny sà dobrze znanymi poj´ciami, zarówno dla inwestora tego konkretnego domu paƒstwa Spohn, jak i biura architektonicznego Brümmer z Bad Arolsen, którego projektanci ju˝ od dawna nosili si´ z zamiarem stworzenia pokazowego, wzorcowego domu pasywnego. Zainteresowani takim rozwiàzaniem inwestorzy natrafili wi´c u nich na szeroko otwarte drzwi.

Efektem wykonanych prac jest liczàca 168 m2 powierzchnia mieszkalna o kubaturze 807 m3 – zamkni´tych szczelnà pow∏okà, pozwalajàcà na jedynie minimalne ubytki ciep∏a. Niezb´dne powierzchnie sk∏adowe umieszczono obok gara˝u, gdy˝ budynek nie posiada piwnicy. Z tego te˝ powodu p∏yta pod∏ogowa zosta∏a ocieplona w szczególnie staranny sposób. Pierwszà u∏o˝onà na gruncie warstw´ stanowi wytrzy-

ma∏a na Êciskanie izolacja termiczna o gruboÊci 15 cm. Na niej u∏o˝ona jest przek∏adka z folii, p∏yta ˝elbetowa o gruboÊci 20 cm, kolejna termoizolacja o gruboÊci 10 cm z powlekanego aluminiowà folià poliuretanu, nast´pnie warstwa t∏umiàcego odg∏osy kroków styropianu, zaÊ na wierzchu – jastrych anhydrytowy. Wszystkie te warstwy tworzà przegrod´, o wspó∏czynniku U równym 0,114 W/m2K. W przypadku jednospadowego dachu z okapem o szerokoÊci 80 cm, architekci musieli opracowaç specjalnà, podwójnà konstrukcj´. Chodzi∏o o wykluczenie mo˝liwoÊci powstawania mostków termicznych w miejscach przejÊç belek noÊnych. Belki dolnej warstwy konstrukcji koƒczà si´ w p∏aszczyênie Êciany zewn´trznej, du˝y wysi´g okapu zapewniajà dopiero wykonane na wierzchu belki dodatkowe. Zastosowana izolacja termiczna i wiatroizolacja ze specjalnej p∏yty drewnopochodnej pozwala na uzyskanie wspó∏czynnika U, równego 0,0904W/m2K. Niezwykle d∏ugie, wynoszàce

Szczególnej uwagi wymaga∏o zamocowanie zewn´trznego oÊwietlenia oraz przejÊcie elementów komina przez Êcian´

Wszystkie ramy okienne zosta∏y od góry i z boków przykryte (w 70 proc.) warstwà ocieplajàcà, co wyklucza tworzenie si´ w oÊcie˝nicach mostków cieplnych

Staranne ukszta∏towanie naro˝ników systemu ociepleniowego

Obiekt: dom jednorodzinny, Bad Arolsen Projekt: budowa domu pasywnego Inwestorzy: Silke i Jens Spohn, Bad Arlosen Projekt architektoniczny: Brümmer, Bad Arolsen Wykonawca: Malerbetrieb K.-H. Göbel, Twistetal–Elleringhausen Us∏ugi Sto: StoDesign StoSilo Produkty Sto: StoTherm Classic Sto-Armierungsputz Stolit K StoNivellit StoColor Maxicryl Zdj´cia: Stefan Falk

10

StoJournal 2/2003

Na masywnej Êcianie z pustaków ceramicznych u∏o˝ono p∏yty styropianowe o gruboÊci 30 cm – jako warstw´ termoizolacyjnà systemu StoTherm Classic

a˝ 110 cm wsporniki, sà konsekwencjà zastosowania szerokiego okapu dachowego oraz elewacyjnej warstwy termoizolacji o gruboÊci 30 cm. Âciana zewn´trzna, o gruboÊci 20 cm, wykonana zosta∏a w tradycyjny sposób z wielkoformatowych pustaków ceramicznych, umo˝liwiajàcych racjonalne wykonanie prac murarskich. Na Êcianach wewn´trznych zastosowano tynk wapienno-gipsowy, a od zewnàtrz – system ociepleniowy StoTherm Classic z mechanicznym nak∏adaniem tynku zbrojàcego. Âciana zewn´trzna charakteryzuje si´ wspó∏czynnikiem U o wartoÊci 0,109W/m2K. OÊcie˝nice potrójnie szklonych okien z tworzywa sztucznego zosta∏y w 70 proc. pokryte warstwà ocieplajàcà, zaÊ w dolnej cz´Êci opatrzone profilem odwadniajàcym. Ich ∏àczny wspó∏czynnik U wynosi 0,76W/m2K. Ocieplenie i styki przy oknach wykonano zgodnie z wypróbowanymi standardami. Poza tym nale˝a∏o w szczególny sposób uwzgl´dniç takie szczegó∏y, jak monta˝ elementów oÊwietlenia

P∏yty ocieplajàce oÊcie˝nice okienne zosta∏y przygotowane bardzo starannie

zewn´trznego, skrzynek na listy, czy rur spustowych. Bazujàc na palecie produktów Sto, architekci, firma wykonawcza i specjalista Sto – wspólnie opracowali rozwiàzania tych detali. Dla wykluczenia mostków termicznych i zapewnienia szczelnoÊci powietrznej wszystkie styki p∏yt izolacji termicznej zosta∏y wype∏nione piankà uszczelniajàcà. Dowodu szczelnoÊci dostarczy∏ test ciÊnieniowy, wykonany po na∏o˝eniu warstwy zbrojàcej. Wyposa˝enie techniczne domu obej-

muje obowiàzkowe w tym przypadku urzàdzenie nawiewne i wywiewne z wymiennikiem ciep∏a, kana∏ ziemny do podgrzewania pobieranego z zewnàtrz powietrza oraz kolektory rur pró˝niowych na elewacji po∏udniowej. Opalany drzewnym granulatem piec zapewnia pokrycie szczytowego zapotrzebowania na ciep∏à wod´ i ogrzewanie, oczywiÊcie bez emisji dwutlenku w´gla.

Ten kompaktowy dom mieszkalny odró˝nia si´ od sàsiadujà-

Szeroki okap dachu by∏ pomys∏em inwestora i wymaga∏ termicznego odizolowania konstrukcji dachu poprzez zastosowanie podwójnej konstrukcji noÊnej

Dzi´ki starannemu projektowaniu i wykonawstwu, dom pasywny zosta∏ na zakoƒczenie „opakowany” w sposób optymalny. Pow∏oka wierzchnia z bardzo odpornego i wytrzyma∏ego, barwionego w masie tynku Stolit, mimo wysokiej przepuszczalnoÊci pary wodnej, zapewnia idealnà ochron´ przed dzia∏aniem czynników atmosferycznych. Zapewnia tak˝e interesujàcà faktur´ elewacji

cych, powsta∏ych na dawnym terenie przemys∏owym w centrum Bad Arolsen. Nie tylko swà koncepcj´ energetycznà. Jego widocznà, charakterystycznà cechà jest tak˝e jednospadowy dach i Êwie˝a kolorystyka elewacji w odcieniach ˝ó∏ci i fioletu.

StoJournal 2/2003

11

Ocieplanie domów

Energetyczna i wizualna przemiana Kolorystyczny tercet

Po kompleksowej modernizacji po∏o˝ony na zboczu kompleks mieszkalny wyró˝nia si´ intensywnà, trójbarwnà kolorystykà

12

StoJournal 2/2003

Kompleks mieszkalny „Am Rappenstein”, bezbarwny, z wadliwie wykonanà attykà i niedostatecznà izolacyjnoÊcià termicznà, stanowi∏ przez lata sta∏y element krajobrazu po∏udniowobadeƒskiego Laufenburga. Sytuacja uleg∏a jednak zasadniczej zmianie. Ten wielocz´Êciowy obiekt uzyska∏ nie tylko ró˝nobarwny wyglàd, lecz tak˝e nowoczesne w∏aÊciwoÊci energetyczne i nowà form´ dachu. Najkrócej mówiàc: nowy, korzystny wizerunek.

Inwestor od samego poczàtku za∏o˝y∏ koniecznoÊç przemiany niepozornego bloku mieszkalnego na zwracajàcy powszechnà uwag´ zespó∏ mieszkalny. Intensywne kolory w tym konkretnym przypadku potwierdzajà odnowienie, modernizacj´, popraw´

jakoÊci mieszkaƒ i optymalnie ocieplonà elewacj´. Rozwiàzane zosta∏y przy tym problemy wilgotnoÊciowe, wyst´pujàce w górnej cz´Êci elewacji. Wynika∏y one z braku okapu i nieodpowiedniego ukszta∏towania attyki. Znacznie lepszà ochron´ zapewnia wystajàca poza elewacj´, pokryta blachà konstrukcja ze stali. Ze swojà ciemnoszarà pow∏okà o stalowym po∏ysku – zamyka elewacj´ od góry w bardzo wyraêny sposób.

Ni˝ej, w niezwyk∏ej dla architektury intensywnoÊci i zestawieniu, swe dynamiczne oddzia∏ywanie wywierajà trzy kolory – pomaraƒcz, fiolet i zieleƒ. Towarzyszà im usytuowane na wysokoÊci okien pasy kwadratów, otaczajàce elewacj´ dooko∏a – wraz ze swoimi metalicznie po∏yskujàcy-

mi powierzchniami, wzbogacajàcymi ubogie w otwory Êciany szczytowe. Siatka kwadratów ró˝ni si´ od pozosta∏ych cz´Êci elewacji kolorem i fakturà. Zacierane na g∏adko oraz surowe, pokryte tynkiem organicznym – tworzà dwie p∏aszczyzny i majà dwa metaliczne, rozmieszczone w uk∏adzie przekàtnym, odcienie. Odcienie szaroÊci pokrywajà balustrady i tylnie Êcianki balkonów, tworzàc optyczne strefy wypoczynku wewnàtrz tego bardzo dobrze ocenianego przez mieszkaƒców kolorystycznego tercetu.

Wystajàca, pokryta blachà stalowa konstrukcja rozwiàzuje problem braku okapów dachowych w sposób równie estetyczny, co funkcjonalny. Zmniejsza tak˝e zagro˝enie wilgocià, a w konsekwencji rozwojem alg i grzybów

Obok kontrastu powierzchni z surowego tynku i g∏adkich, metalicznie po∏yskujàcych kwadratowych wzorów, na utrzymanej w kolorze pomaraƒczowym ocieplonej elewacji tworzy si´ tak˝e intensywny kontrast termiczny

Pasy kwadratów o metalicznych odcieniach ∏agodzà intensywnà kolorystyk´ i o˝ywiajà Êciany szczytowe

Obiekt: kompleks mieszkalny „Am Rappenstein”, Laufenburg Projekt: renowacja Inwestor: Wohnbaugesellschaft Laufenburg Projekt architektoniczny: Karl Muter, Laufenburg

Projekt elewacji pokazuje ∏àczàcà funkcj´ siatki kwadratów

Wykonawca: Gipser Keppler, Laufenburg Oeschger GmbH Stuck + Putz, Murg Eichhorn & Vogt GmbH & Co KG, Laufenburg Us∏ugi Sto: StoDesign Produkty Sto: StoTherm Classic Stolit StoLook Metallic Zdj´cia: Rainer Keser

StoJournal 2/2003

13

Prezentacja obiektu

Kompleks mieszkalno-us∏ugowy w Sopocie Trzy Gracje

„Trzy Gracje” oglàdane z ulicy Bohaterów Monte Cassino

Zespó∏ budynków mieszkalnous∏ugowych „Trzy Gracje” w Sopocie usytuowany jest tu˝ przy g∏ównym deptaku per∏y Ba∏tyku.

Na to zobowiàzujàce miano miasto zas∏u˝y∏o nie tylko rozleg∏ymi pla˝ami z bogatà kàpieliskowà infrastrukturà, lecz równie˝, a mo˝e nawet przede wszystkim, niepowtarzalnym klimatem architektury niewielkich domów, cz´sto z wymyÊlnymi drewnianymi werandami i przybudówkami. Ów klimat zach´cajàcej do wypoczynku sopockiej architektury stanowi prawdziwe wyzwanie dla ka˝dego, kto weêmie si´ za budow´ nowego domu, a mówiàc ÊciÊlej, za jego projektowanie.

Gdy firma PKO Inwestycje sp. z o. o., w∏aÊciciel liczàcej niespe∏na trzy tysi´ce metrów kwadratowych dzia∏ki budowlanej przy ulicy Bohaterów Monte Cassino 3840, postanowi∏a zbudowaç na niej

14

StoJournal 2/2003

domy mieszkalno-us∏ugowe, ich zaprojektowanie zleci∏a znanej w TrójmieÊcie pracowni architektonicznej KD Kozikowski Design z Gdaƒska. Zadanie by∏o nie∏atwe. Marcin Kozikowski, w∏aÊciciel pracowni, mówi, ˝e najwi´kszà trudnoÊç w projektowaniu sprawia∏o usytuowanie inwestycji pomi´dzy istniejàcymi budynkami. Projektujàc bowiem podziemny gara˝ na 50 samochodów, trzeba by∏o wziàç pod uwag´ koniecznoÊç obni˝enia poziomu wód gruntowych i zabezpieczenia sàsiednich domów. Skromnie przemilcza t´ cz´Êç wykonywanej pracy, która zaowocowa∏a architektonicznym kszta∏tem domów i otoczenia.

Bo architekci nie zawiedli.

Opracowany projekt nie tylko znakomicie spe∏nia∏ wszystkie zadane funkcje u˝ytkowe, to znaczy zapewnia∏ 50 funkcjonalnych mieszkaƒ, 12 lokali us∏ugowych

Elewacja zamykajàca kwarta∏ zabudowy od strony wschodniej

Te same domy oglàdane z wewn´trznego dziedziƒca

i wspomniane miejsca postojowe w podziemnym gara˝u, lecz tak˝e dawa∏ przysz∏ym u˝ytkownikom komfort zamieszkiwania w otoczeniu architektury wysokiej próby, doskonale zharmonizowanej z otoczeniem i wspó∏tworzàcej ów sopocki klimat kurortu, sprzyjajàcy wypoczynkowi i w∏aÊnie kuracji.

Kompleks trzech budynków po∏àczonych parterowymi ∏àcznikami zabudowany jest wokó∏ wewn´trznego dziedziƒca, który – w zamierzeniu projektantów – ma byç miejscem sàsiedzkich spotkaƒ. Dwa przylegajàce do deptaka domy stanowià zabudow´ plombowà, trzeci – to obiekt wolnostojàcy. Pod tym ostatnim oraz pod wewn´trznym dziedziƒcem usytuowano podziemny gara˝.

Bogate rozrzeêbienie elewacji wszystkich obiektów umiej´tnie nawiàzuje do oryginalnej architektury sopockiego kurortu, nie

stroniàc wszak˝e od akcentów nowoczesnych, a nawet postmodernistycznych. Ten architektoniczny koktail jest znakomicie skomponowanà próbà zachowania lokalnego klimatu. „Trzy Gracje” zbudowano me-

todà tradycyjnà, przy wykorzystaniu czerwonej ceramiki. Âciany zewn´trzne ocieplono przy u˝yciu systemu ispotherm C, którego zewn´trznà warstw´ pokryto farbà elewacyjnà StoColor Jumbosil QS.

Obiekt: zespó∏ mieszkalnous∏ugowy „Trzy Gracje”, Sopot Projekt: budowa kompleksu mieszkalno-us∏ugowego Inwestor: PKO Inwestycje sp. z o. o., Warszawa Projekt architektoniczny: KD Kozikowski Design, Gdaƒsk Wykowca: firma budowlana „Domax” w Gdaƒsku Produkty Sto-ispo: ispo zaprawa klejàca (WE) ispo zaprawa zbrojàca nr 1 (WE) ispo tkanina szklana Armierungsgewebe ispo lekki tynk mineralny Leichtputz K2 Farba elewacyjna StoColor Jumbosil (QS) Masa klejowa Sto-Dispersionskleber

WejÊcie z dziedziƒca do budynku wolnostojàcego, w formie typowej sopockiej werandy

StoJournal 2/2003

15

Po fuzji Sto-ispo Wszystko w jednym miejscu Rozmowa ze Zdzis∏awem Szczechowiakiem, wspó∏w∏aÊcicielem firmy budowlanej „Domax” z Gdaƒska

– Spó∏ka „Domax” z powodzeniem wykona∏a bardzo trudne, skomplikowane prace ociepleniowo-elewacyjne w zespole nowozbudowanych, ekskluzywnych domów „Trzy Gracje” w Sopocie.

Czy tego rodzaju prace sà waszà specjalnoÊcià?

– „Domax” funkcjonuje od pi´ciu lat. Zajmujemy si´ wy∏àcznie robotami ociepleniowo-elewacyjnymi na terenie Trójmiasta,

trudnych, wymagajàcych stosowania sprawdzonych technologii i materia∏ów o stabilnych w∏aÊciwoÊciach. Nie mo˝emy sobie pozwoliç na wykonywanie elewacji z materia∏ów podatnych na korozj´ biologicznà, o nietrwa∏ych barwach, czy êle znoszàcych zmiany temperatury. Stosujàc materia∏y o sprawdzonych w∏aÊciwoÊciach nie ryzykujemy przysz∏ych reklamacji i kosztów usu-

które wykonujemy przy u˝yciu systemów ociepleniowych i materia∏ów ispo, a obecnie Sto-ispo.

Rocznie ocieplamy 40 tys. m. kw. elewacji.

– Skàd takie przywiàzanie do wyrobów jednej firmy?

– Nie chodzi o firm´, lecz o w∏aÊciwoÊci, a mówiàc ÊciÊlej o jakoÊç dostarczanych przez nià materia∏ów i systemów technologicznych. Podejmujemy si´ zadaƒ

wania usterek. To nam si´ po prostu op∏aca, zapewnia dobrà renom´.

– Wysoka jakoÊç materia∏ów wià˝e si´ z regu∏y z wy˝szymi kosztami. Czy nie ogranicza to mo˝liwoÊci wspó∏pracy firmy z mniej zamo˝nymi inwestorami?

– Nie narzekamy na brak zamówieƒ, choç zdarza si´ to firmom z bran˝y ociepleniowo-elewacyjnej. Polski rynek powoli eliminuje niedopracowane technologie ociepleƒ domów. Nawet niezamo˝ne spó∏dzielnie mieszkaniowe coraz cz´Êciej decydujà si´ na systemy Sto-ispo w myÊl zasady: biednego nie staç na tandet´.

– Kto stanowi klientel´ pana firmy?

– Po∏ow´ zamówieƒ uzyskujemy od spó∏dzielni i wspólnot mieszkaniowych. Reszta to deweloperzy, których w TrójmieÊcie ciàgle przybywa. Do tych ostatnich nale˝y inwestor wspomnianego przez pana kompleksu mieszkalno-us∏ugowego „Trzy Gracje”, gdzie wykonaliÊmy rozleg∏e, bardzo trudne prace ocie-

StoJournal Czasopismo projektantów, architektów i inwestorów Nr 2/2003, nak∏ad: 15 000

Wydawca: Sto-ispo sp. z o.o.

03-872 Warszawa, ul. Zabraniecka 15

Redakcja: Teodor Wernicki, Aleksandra Zych–Màczka 03-872 Warszawa, ul. Zabraniecka 15 tel. +48 22 511 61 49 fax +48 22 511 61 01 info.pl@stoeu.com www.sto.pl

Zamówienia bezp∏atnej wysy∏ki StoJournal prosimy przesy∏aç faksem: +48 22 511 61 01

pleniowo-elewacyjne przy u˝yciu wy∏àcznie materia∏ów Sto-ispo.

Wspó∏praca ze Sto-ispo by∏a na tej budowie szczególnie owocna.

Nie ogranicza∏a si´ do regularnych dostaw zamówionych materia∏ów. Bardzo cz´sto korzystaliÊmy z pomocy doradców technicznych firmy w rozwiàzywaniu bie˝àcych problemów wykonawczych, których by∏o na tej budowie – zwa˝ywszy na bogate rozrzeêbienie elewacji poszczególnych obiektów – wyjàtkowo du˝o. Z takiej pomocy korzystaliÊmy równie˝ w trakcie realizacji innych zadaƒ, choç nie w tak szerokim zakresie. Jednak teraz, po po∏àczeniu firmy ispo z firmà Sto, dost´p do doradców technicznych jest jeszcze ∏atwiejszy i bardziej owocny. Sà na ka˝de wezwanie, a przecie˝ czas na budowie ma najwy˝szà cen´.

– Jak pan, sta∏y partner firmy ispo, przyjà∏ wiadomoÊç o jej ∏àczeniu si´ ze Sto? – Z du˝ym zadowoleniem.

Dla mojej firmy to by∏o istotne wydarzenie. Jak ju˝ wspomina∏em, wszystkie wykonywane przez nas prace elewacyjne prowadziliÊmy przy zastosowaniu materia∏ów i systemów ociepleniowych firmy ispo. Czasami, gdy obiekt wymaga∏ zastosowania materia∏ów o jeszcze wy˝szej jakoÊci, si´galiÊmy do oferty firmy Sto – o nieco wy˝szej cenie. Kupujàc je doraênie – nie mogliÊmy korzystaç z bonifikaty liczàcego si´, sta∏ego odbiorcy. Teraz wszystko kupujemy w jednym miejscu, korzystamy z jednej sieci handlowej i doradczej. Nie musz´ dodawaç, ˝e korzystnie odbi∏o si´ to na atrakcyjnoÊci oferty naszych us∏ug, a grono naszych zleceniodawców poszerzy∏o si´ o inwestorów o najwy˝szych wymaganiach jakoÊciowych.

Oferta technologiczno-materia∏owa i poziom serwisu po∏àczonych firm Sto-ispo sprawia, ˝e obecnie nie ma takich prac elewacyjnych, których ba∏bym si´ podjàç. Zarówno pod wzgl´dem ich technicznej z∏o˝onoÊci, tempa robót, jak i wymogów jakoÊciowych.

– Dzi´kuj´ za rozmow´.

Rozmawia∏: Teodor Wernicki

Wyró˝nienie dla Sto-ispo za bardzo wysokà jakoÊç materia∏ów elewacyjnych Kapitu∏a Konkursu Otwartego MODERNIZCJA ROKU 2003 wyró˝ni∏a Sto-ispo sp. z o.o. tytu∏em i prawem pos∏ugiwania si´ god∏em promocyjnym: „Remontujesz, modernizujesz – doskona∏y wybór” – za bardzo wysokà jakoÊç materia∏ów elewacyjnych.

UroczystoÊç wr´czenia nagród i wyró˝nieƒ odby∏a si´ w Zamku Królewskim w Warszawie.

Organizatorem konkursu, pod merytorycznym patronatem prezesa Urz´du Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, by∏y Targi Pomorskie w Bydgoszczy oraz Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków – przy wspó∏udziale Stowarzyszenia Architektów Polskich i Polskiej Izby Przemys∏owo-Handlowej Budownictwa.

Sto NowoÊci Czasopismo wykonawców budowlanych.

Ukazuje sie dwa razy w roku.

Prezentuje nowe osiàgni´cia w pracach badawczych i rozwojowych Sto-ispo, porady dotyczàce zastosowania i obróbki materia∏ów, wywiady oraz wiele innych informacji przydatnych wykonawcom budowlanym.

Zamówienia bezp∏atnej wysy∏ki Sto NowoÊci prosimy przesy∏ac faksem: +48 22 511 61 01