SEPTEMBER 2014
SPTEP 12
EDITOR’s TALK มาช้าเหมือนเดิม :D คงไม่มีอะไรจะพูดมากนอกจากแสดงความยินดีกับคนไทยที่ไป คว้ารางวัล Winner of Street Photography ในงาน The 2014 EyeEm Festival ที่ประเทศเยอรมันนั่นคือคุณ Tavepong Pratoomwong (วีพงษ์) นั่งเอง และอีกข่าวคือตอนนี้ทางกลุ่ม street photo thailand กำ�ลังเปิดรับช่างภาพใหม่ของทางกลุ่ม หมดเขต 31 ธ.ค. นี้ เร่งเตรียม portfolio กันไว้แล้วส่งกันเข้ามานะครับ และ ฉบับนี้เรามีคอลัมภ์ใหม่ชื่อ Behide the shot เริ่มกันด้วยน้องทิพ ก่อนคนแรก รวมทั้งบทสัมภาษณ์ของคุณฮั่น ตามเข้าไปอ่านกันดู ครับ :) ขอบคุณครับ Akkara Naktamna
Tavepong Pratoomwong
Therockermania Kerngburi
CONTRIBUTORS Adam Birkan Anusak Laowilas Ateneo Sta Ines Enrico Markus Essl Jojosung Kung Kopchai Limpanataywin Ming Ch Monopo Paul Nathaniel Estenzo Nattawoot Kurtumm Peanpunyaruk Rammy Narula Sawin Bomb Songkran Weerapong Street Naja Supornchai Ratanamethanon Surat Chokechalerm Suriyathepjuti Tinanop Tavepong Pratoomwong Teeradej Lim Therockermania Kerngburi เก้่าสามห้า ชัตเตอร์ลั่น ชิงแก่ ก่อนห่าม ดนัย สันหะกิจ
SHOOTER INTERVIEW
PONGSATHORN LEELAPRACHAKUL
PONGSATHORN LEELAPRACHAKUL แนะนำ�ตัว พร้อมเล่าความสนใจในการถ่ายภาพสตรีทว่าเริ่มขึ้นได้อย่างไร สวัสดีครับ ผมชื่อ ฮั่น พงศธร ลีลาประชากุล เริ่มจากการสนใจในการถ่ายรูป มาเป็นทุนเดิมก่อนหลังเลิกเล่นดนตรีไปเพราะด้วยเหตุผลบางอย่าง แต่ได้มาสนใจ ถ่ายแนวสตรีทจริงๆเมื่อตอนปลายปีที่แล้วครับ นับจริงๆก็ยังไม่ครบ 1 ปีดี มันเริ่ม จากการเข้าไปรู้จักกับพวกพี่ๆกลุ่มนึงที่ถ่ายรูปสตรีทแนว Portrait แนว Urban life ได้พูดคุยแลกเปลี่ยน รับคำ�ปรึกษา พร้อมกับหาข้อมูลเพิ่มเติม ศึกษางานของคน อื่นๆ จนจับได้ว่าจริงๆแล้วคำ�ว่าสตรีทคืออะไร ช่วงเหตุการณ์มันเกิดขึ้นพร้อมๆกับ การไปเห็นภาพของ Alex Webb รูปที่เค้าถ่ายนักปั่นจักรยานบนสะพาน แล้วมีคน เล่น Surf อยู่ในแม่น้ำ�ข้างใต้ ใน English garden เมือง Munich ประเทศ Germany ชอบถ่ายแนวไหน สถานการณ์หรือสถานที่แบบไหนที่คิดว่าจะได้ภาพ ส่วนตัวผมจะไม่ค่อยถนัดภาพขาวดำ�ซักเท่าไหร่ คิดว่าภาพสีสามารถให้ ลายละเอียด ดึงความสนใจ และอารมณ์ของภาพได้ดีกว่า แนวการถ่ายที่ชอบจะ ติดตลกนิดๆ เน้นสีสันที่ติดตาหน่อยๆ จะพยายามหาจุดสนใจของสิ่งแวดล้อมที่เรา เดินผ่าน ทั้งผู้คน กริยาท่าทางอารมณ์ ฉาก พื้น ท้องฟ้า แล้วรอจังหวะที่เหมาะๆ กดชัตเตอร์ ส่วนสถานการณ์หรือสถานที่ที่ผมมองว่าน่าจะได้ภาพ ต้องเริ่มจากแสง ก่อนเลยเป็นอันดับแรก ที่ไหนมีแสงถ่ายได้หมด ส่วนถ้าแสงไม่มีก็จะพยายามจะใช้ แฟลช ประมาณว่าถ้าวันหยุดแล้ว ตั้งใจไปถ่ายรูปข้างนอกแล้วบังเอิญแสงไม่ดีนี่ อยากนอนต่อเลยทีเดียว แต่ก็พยายามติดกล้องไว้กับตัวตลอดเวลานะครับ เพราะ
ว่าในช่วงวันหยุดจะใช้เวลาไปเดินตามห้างกับภรรยาหรือมีธุระ ที่จำ�เป็นต้องทำ�ซะส่วนใหญ่ ก็ต้องถ่ายตามสถานที่ในร่ม ตอบก็ คือที่ไหนก็ได้ครับสำ�หรับผม เวลาออกไปถ่ายสตรีท ในหัวคิดอะไรบ้าง หรือไม่คิดอะไรเลย จริงๆแล้วตอนถ่ายไม่คิดอะไรเลยนะครับ คนที่ผมเคารพ มากๆคนนึงบอกผมว่า สตรีทคือ Subjectivity ไม่ใช่ Objectivity ตอนแกพูดคำ�นี้มาผมถึงบางอ้อเลย (ตอนนั้นตาโตจริงๆนะครับ) สำ�หรับผมมันเป็นอะไรที่ตรงมากๆ คือถ้าเราออกจากบ้านไปแล้ว คิดว่าวันนี้อยากได้ภาพแบบนี้ อยากได้คนอารมณ์นี้ เราจะเสีย ความสนใจไปกับการหาสิ่งเหล่านั้น จนบางครั้งมีสิ่งที่น่าตื่นเต้น กว่า ยิ่งใหญ่กว่า ผ่านหน้าเรา แต่เรากลับเพิกเฉย เพราะว่าใน หัวเราคิดแต่ว่าอยากถ่ายอะไร แต่ตอนไม่ได้ถ่าย ผมจะพยายาม จำ�ลองถึงสถานการณ์ต่างๆว่า ถ้าเราเจออะไรแบบนี้ เราจะวาง มุมกล้องยังไง ตอนขับรถนี่เห็นคนผ่านไปผ่านมา ก็พยายามคิด ว่าเค้าจะมีอากัปกริยาต่อไปอย่างไรมากกว่า สิ่งใดที่คิดว่าจำ�เป็นที่สุด(ตอบได้1อย่าง)ต่อการออกไป ถ่ายภาพสตีท ห้ามตอบว่ากล้องนะ
ส่วนตัวผมว่าอารมณ์นะครับ ผมเชื่อว่าถ้าอารมณ์เรา เป็นอย่างไร ภาพของเราก็จะสื่อหรือจะออกไปทางโทนนั้น ต้อง รู้สึกสนุกกับการกดชัตเตอร์ ผมเชื่อว่าพอรู้สึกสนุก อารมณ์มัน จะพาเราไปเอง แล้วนอกเหนือจากข้อ 4 มีอะไรอีกมั้ยที่สำ�คัญรองๆลงมา รองเท้าดีดีคู่นึง สำ�คัญมากๆครับ เพราะว่าถ้ารองเท้าไม่ ดี จะเดินแล้วเมื่อยมากกกกกกก ใครคือช่างภาพสตรีทในดวงใจ ถ้าพูดถึงคนที่ครบเครื่องสำ�หรับผมคือ Trent Parke ภาพ ของเค้าส่วนใหญ่จะเป็นภาพฟิล์มขาวดำ� ซึ่งยอมรับว่าเทคนิค การถ่ายนั้นสุดอยู่แล้ว ประกอบกับการจัดองค์ประกอบภาพ แสง มิติ โดยเฉพาะอารมณ์ ทำ�ให้อย่างลงตัว เป็นภาพที่ไม่ สามารถทำ�ซ้ำ�ได้อย่างแน่นอน โดยมองดูปั้ป จะมีทั้งความรู้สึก ประทับใจแรกเมื่อเริ่มมอง และจะยังติดตาฝังใจไปอีกนาน ภาพไหนของเขาที่ทำ�ให้คุณจี๊ดที่สุด บอกเหตุผลด้วย เป็นคำ�ถามที่ตอบยากมากๆ แต่ถ้าจะให้ตอบจริงๆก็จะเป็นภาพ สะท้อนที่ถ่ายรถรางที่วิ่งผ่านถนน แล้วมีฉากหลักเป็นคนยืนรอ
เป็นแถวอยู่ เหตุผลคือ ผมตีความถึงการเข้าสู่อนาคต มีการเดินทางแบบ ทะลุมิติอะไรประมาณนี้ ส่วนทางด้านเทคนิคนั้นยอมรับจริงว่านึกไม่ออกว่า ถ่ายสะท้อนยังไงให้ได้ผลออกมาแบบนี้ ซึ่งภาพหลายๆใบของเค้าก็ซับซ้อน เรื่องเทคนิคพอสมควร แล้วภาพไหนของคุณที่คิดว่าเด็ดที่สุด เพราะอะไร Hahahaha ผมว่าต้องให้คนอื่นมองมากกว่านะครับ แต่ว่าถ้าภาพ ของผมที่ผมชอบมากที่สุด จะเป็นภาพยามที่อยู่ในอู่รถ BMW มันเป็นภาพ เชิง Juxtaposition ประกอบกับใบนี้ ผมมีส่วนร่วมในภาพด้วย เคยไปเดินถ่ายสตรีทแบบทรหดๆบ้างมั้ย หรือว่าเจอวันเฮงซวย สถานการณ์แย่ๆอะไรบ้าง ช่วยเล่าให้ฟังหน่อย เอาเป็นวันเฮงซวยละกันนะครับ มันต้องมีบ้าง ผมเชื่อว่าคนที่ถ่าย ฟิล์มต้องผ่านเรื่องนี้มาหมด คือเปิดห้องฟิล์มออกโดยลืมไปว่ามีฟิล์มที่ถ่าย ไปแล้วยังไม่ได้ม้วนเก็บอยู่ hahahahaha ภาพดีๆที่ได้มา หายไปกับแสง ไม่เกี่ยวกับสตรีทเท่าไหร่ ส่วนสถานการณ์แย่ๆคือ การถ่ายรูปเปลี่ยนมุมจน เพลินแล้วหมุนตัวเองไปเหยียบก้อนสีน้ำ�ตาลๆ ตอนแรกคิดว่าเป็นโคลน แต่ กลิ่นนี่มาเลย ขี้หมาชัดๆ ก้อนใหญ่มากๆ หยุดทุกอย่างเลยครับตอนนั้น hahahaha แค่ไหนถึงจะถือว่าคุกคามหรือละเมิดสิทธิ์ของผู้อื่น อั น นี้ เ ป็ น ข้ อ ควรระวั ง สำ � หรั บ คนที่ ช อบถ่ า ยรู ป สตรี ท นะครั บ ผมว่ามันต้องขึ้นกับจรรยาบรรณและจุดประสงค์ของการถ่ายภาพด้วย ใน ประเทศไทยยังไม่มีข้อห้ามในการถ่ายภาพในที่สาธารณะ ดังนั้นเป็นสิ่ง สำ�คัญมากๆที่จะต้องใช้วิจารณญาณของการถ่ายภาพเอง ถ้าคนในภาพ รู้สึกไม่สบายใจ หรือมีการต่อว่ากัน ก็ต้องพยายามสื่อสารกลับไป ชี้แจง ถึงเหตุผลของการถ่าย แต่ถ้ายังไม่พอใจก็ลบรูปให้เค้าครับ พร้อมกับยิ้ม หวานๆให้ทีนึง
คิดว่าภาพสตรีทที่ดีต้องเป็นยังไงบ้างแล้วที่ไม่ดีล่ะเป็น ภาพยังไง ส่วนตัวมองว่าภาพสตรีทที่ดีต้องประกอบไปด้วย 2 ส่วน หลักๆคือ Content มาก่อนและตามมาด้วย Composition ครับ Content คือ เนื้อหาต้องแข็งแรง อันนี้คนไทยที่ชอบถ่ายแนว สตรีทส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยให้ความสนใจซักเท่าไหร่ ซึ่งจริงๆแล้ว มันเป็นส่วนสำ�คัญที่สุดของภาพว่า เราอยากเล่าอะไรให้คนอื่น อารมณ์ที่อยากสื่อสารออกมาคืออะไร ส่วน Composition จะ ทำ�ให้ภาพแกร่งขึ้นไปอีก ดึงสายตาคนให้อยู่กับภาพนานขึ้น ส่วน ภาพที่ไม่ดีสำ�หรับผม ผมว่าเป็นคำ�ถามที่ยากจริงๆ ขอเปรียบ เทียบละกัน เหมือนกับการฟังเพลง บางอารมณ์เราก็รู้สึกว่าเพลง นี้มันไม่เพราะ ไม่อยากฟังซะเลย แต่บางเมื่อเวลาผ่านไปมันอาจ จะเป็นเพลงที่เราอยากฟังมากๆในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งก็ได้ ดัง นั้นขอตอบรวมๆว่าไม่มี ผมเชื่อว่าที่การที่คนทำ�เพลงเอาเพลงมา ให้เราฟัง ต้องตั้งใจทำ� มีความเป็นมาและเรื่องราวระดับหนึ่ง ดัง นั้นเราอาจจะไม่เข้าใจสิ่งที่เค้าต้องการจะสื่อก็ได้ แต่ภาพที่ไม่ ควรเลยคือ การทำ�ลอกเลียนแบบจนขาดความเป็นตัวของตัวเอง ไป แรงบันดาลใจกับการลอก มันคนละอย่างกัน ถ้ามีคนมาขอให้บอกวิธีถ่ายสตรีทให้ได้ดีโดยใช้เวลาน้อย ที่สุด จะบอกเขายังไง ผมเองก็ ถื อ ว่ า เป็ น มื อ ใหม่ ป ระสบการณ์ ยั ง น้ อ ยและ อ่อนหัด hahahahaha ก็กำ�ลังพัฒนาและศึกษาอยู่ตลอด เอาเป็น
ว่า ถ้าผมจะแนะนำ�ขอแบบสั้นๆ สำ�หรับคนที่เพิ่งเริ่มสนใจ (ซึ่ง ส่วนตัวผมเองก็ยังอยู่ในกระบวนการนี้เช่นกัน) ผมว่าสูตรสำ�เร็จ แบบสั้นจะไม่มีนะครับ แต่ถ้าสรุปแบบสั้นๆเลยจะประมาณนี้ ขอ รวบยอดเลยคือ 1. พื้นฐานการถ่ายรูป กับ ความเข้าใจกล้องตัวเองสำ�คัญ มากๆ ผมเชื่อว่า คุณภาพของภาพสุดท้ายจะทำ�ให้ภาพของเรามี คุณภาพขึ้นในท้ายที่สุดตามไปด้วย 2. สำ�คัญมากๆคือ ต้องพยายามศึกษาและทำ�ความ เข้าใจ คำ�ว่าถ่ายรูปแบบสตรีทจริงๆคืออะไรเสียก่อน รากฐาน ประวัติศาสตร์ บุคคลที่มีชื่อเสียงต่างๆ มันจะทำ�ให้พื้นฐานของ เราแข็งแกร่ง ขอเปรียบเทียบกับอาหารว่าความเข้าใจที่ดีจะทำ�ให้ เราสามารถชิมอาหารได้ดีขึ้น หมายถึงเข้าใจถึงส่วนผสมของมัน ไม่เยอะ ไม่น้อยไป รสชาติกลมกล่อมหรือจัดจ้านของแนวทางนี้ ซึ่งท้ายที่สุดจะทำ�ให้เราปรุงอาหารเป็นได้เองตามลำ�ดับ 3. เข้า workshop ดีๆ หากลุ่มคนพูดคุย แลกเปลี่ยน สอบถามกับผู้รู้ เพื่อทบทวนสิ่งที่เรารู้และเข้าใจ 4. การที่ออกไปถ่ายรูปบ่อยๆจะช่วยได้ แต่จำ�นวนการกด ชัตเตอร์มากๆไม่ได้เป็นตัวทำ�ให้เราได้ภาพที่ดีถ้าหากปราศจาก ข้อ 1,2 และ 3 ที่กล่าวข้างต้น
BEHIDE THE SHOT by Tipawan Gatesomboon
ปกติวิสัยของช่างภาพสตรีท เวลาที่เราเห็นอะไรน่าสนใจเราอยากจะพุ่งตัว เข้าไปถ่ายในทันที เพราะหลายๆเหตุการณ์มักเกิดขึ้นตรงหน้าแล้วด่วนจากไปอย่าง รวดเร็ว เป็นสิ่งที่น่าเสียดายยิ่งถ้าเราถ่ายไว้ไม่ทัน เพราะงั้นช่างภาพสตรีททั้งหลาย จึงมักติดนิสัย ใจต้องกล้า หน้าต้องด้าน มือต้องไว เอาไว้ก่อน ไม่เช่นนั้นก็จะไม่ได้ ภาพ แต่บางครั้งความใจเย็นและรอจังหวะ ก็มีผลดีเหมือนกัน อย่างเช่นภาพนี้...... ภาพ Yoga เบื้องหลังการได้มาของภาพนี้มันก็ไม่ได้วิจิตรพิศดารอะไรมากมาย เพียงแต่ ทำ�ให้ได้เรียนรู้ว่าวิธีการที่จะได้ภาพสตรีทนั้น มันมีหลายวิธี และบางครั้งก็ต้องพลิก แพลงบ้าง วันนั้นเป็นวันที่เราติดสอยห้อยตามเพื่อนๆช่างภาพ 4-5 คน เพื่อไปหา ถ่ายสตรีท ตั้งแต่กลางวันยันเย็น สยามยันสนามหลวง ก็ยังไม่ได้ภาพที่ถูกใจสัก ที สุดท้ายตกลงปลงใจกับเพื่อนๆว่าจะไปหาเบียร์เย็นๆดื่มแก้กระหายแถวสวน สันติชัยปราการกัน แล้วเราก็เดินจากหน้าธรรมศาสตร์ไปสวนสันติ ก่อนจะไปหา อะไรดื่มเราแวะถ่ายภาพในสวนสันติก่อน ไม่ต้องบอกเลยว่ากิจกรรมยามเย็นที่นี่มี มากมายแค่ไหน ทั้งคนนั่งคนนอน แอร์โรบิค ออกกำ�ลังกาย กีฬาแปลกๆใหม่ๆทั้ง ที่คุ้นตาและไม่คุ้นก็รวมอยู่ในสวนพื้นที่ไม่ใหญ่สวนนี้ได้ แต่มีสิ่งหนึ่งน่าสนใจมาก เมื่อพวกเราก้าวเข้ามาในสวนได้ไม่กี่เมตร เราเห็นสาวน้อยร้อยช่างฝรั่งผิวขาวมา ทำ�ท่าโยคะอยู่กลางสนามหญ้าสีเขียว เธอสวมกางเกงขาสั้นออกจะบานเล็กน้อย บวกกับท่วงท่าโยคะยกแข้งยกขาของเธอนั้นมันน่าถ่ายเสียนี่กระไร เราทั้งก๊วนจับๆ จ้องๆเธออยู่สักครู่ พวกเราดูท่าทีกันอยู่ว่าจะมีใครเข้าไปถ่ายเธอมั้ย แต่ก็ไม่มีใคร ยกกล้องขึ้นถ่าย จริงๆในใจตอนนั้นอยากจะพุ่งตัวเข้าไปถ่ายใจจะขาด แต่ในหัว กลับคิดว่า “ไม่ได้ ถ้าเราเข้าไปถ่ายเธอตอนนี้ ทุกคนก็อาจจะเข้าไปรุมถ่ายเธอด้วย ก็ได้ ซึ่งไม่เป็นการดี เพราะเธออาจจะเขินอายและเดินจากตรงนี้ไป เคยเป็นมั้ยเวลา ที่เราไปถ่ายรูปกับเพื่อนๆ ขณะที่เราหรือใครคนใดคนหนึ่งเห็นสิ่งที่น่าสนใจ พอ เข้าไปถ่ายเท่านั้นล่ะ เพื่อนๆช่างภาพในก๊วนทั้งหลายก็จะเฮโลเข้าไปรุมถ่ายด้วย ใน หัวตอนนั้นคิดถึงสถานการณ์แบบนี้เลย และเมื่อคิดได้เช่นนั้นเราจึงเดินเนียนๆไป พร้อมเพื่อนเพื่อถ่ายสิ่งอื่นในสวนก่อน พอเห็นจังหวะเหมาะที่เพื่อนๆต่างแยกย้าย ไปถ่ายสิ่งที่แต่ละคนสนใจ เราจึงรีบจ้ำ�กลับไปที่สาวฝรั่งคนนั้น ลุ้นตัวโก่งว่าเธอจะ เล่นเสร็จแล้วรึยัง จะพลาดช็อตนี้มั้ย ขอให้เธอยังอยู่ตรงนั้นด้วยเถิ๊ดดด.. แล้วพอ มาถึง สิ่งที่เห็นคือเธอกำ�ลังทำ�ท่าในภาพนี้เลย ...สำ�เร็จ!! ได้ 1 ภาพกลับบ้าน นอน ตายตาหลับแล้ววันนั้น ช้าๆบางทีก็ได้พร้าเล่มงาม สุดท้ายหวังว่าจะเป็นประโยชน์เล็กๆน้อยๆกับเพื่อนๆทุกคน รอยยิ้ม และขอให้มีความสุข สนุกกับการถ่ายภาพสตรีทนะคะ
อ่านไปด้วย
EDITOR’s PICKS
Kopchai Limpanataywin
Rammy Narula
Therockermania Kerngburi
Nattawoot Kurtumm Peanpunyaruk
Songkran Weerapong
เก้่าสามห้า ชัตเตอร์ลั่น
Anusak Laowilas
Monopo Paul
ดนัย สันหะกิจ
Tavepong Pratoomwong
Suriyathepjuti Tinanop
Street Naja
Monopo Paul
Nathaniel Estenzo
Adam Birkan
Ming Ch
Surat Chokechalerm
Enrico Markus Essl
Therockermania Kerngburi
Jojosung Kung
Ateneo Sta Ines
Supornchai Ratanamethanon
Teeradej Lim
Surat Chokechalerm
ดนัย สันหะกิจ
Tavepong Pratoomwong
Supornchai Ratanamethanon
ชิงแก่ ก่อนห่าม
Sawin Bomb
Street Naja
SUBMISSION
Post your photo on www.facebook.com/groups/streetphotothailand If your photo is cool, we’ll publish your photo in this e-magazine.
WWW.STREETPHOTOTHAILAND.COM