OCTOBER 2015
SPTEP 17
STREET PHOTO THAILAND EDITOR’S PICK -Volume 17 October 2015
EDITOR’S TALK SPTEP เราได้ห่างหายกันไปนานพอสมควร ดั่ง ฝนทิ้งช่วงเมื่อกลางปี แต่ในที่สุดฝนก็โปรยปราย เราจึงได้ กลับมาในฉบับที่ 17 การกลับมาครั้งนี้ เราพยายามเพิ่ม เนื้อหาสาระให้มากขึ้น โดยมีบทสัมภาษณ์ช่างภาพพ่อลูก อ่อน (ลูก2 เมีย3 :P) ไอซ์ Jad Jadsada ผู้ที่สามารถ อุ้มลูกไปพร้อมกับถ่ายสตรีทไปด้วยได้ ไอซ์เองได้เข้ามาใน กลุ่ม SPT ตั้งแต่ต้นปี แต่ก็ยังไม่ได้แนะนำ�ตัวอย่างเป็น ทางการสักที ครั้งนี้เราเลยถือโอกาสทำ�ความรู้จักตัวตน และมุมมองต่อการถ่ายภาพสตรีทของเขากัน นอกจากนั้ น เรายั ง ได้ รั บ ความร่ ว มมื อ จากพี่ ซั น อาทิตย์ เลิศรักษ์มงคล บ.ก.แห่งเว็บ สยาม.มนุษย์.สตรีท มาเขียนเรื่องมุมมองภาพสตรีทกับการตบแฟลช และตบ ท้ายปลายฝนต้นหนาวกับภาพเซ็ทหลอนๆต้อนรับเทศกาล ฮาโลวีนจาก น้าต๋อง Visit Kulsiri พร้อมภาพ Editor’s Picks ที่หลายๆท่านรอคอยมาให้ชมกันอย่างเต็มตา เราหวังว่าการกลับมาในครั้งนี้ จะนำ�พามาซึ่งแรง บันดาลใจแด่ชาวสตรีทโฟโต้ไทยแลนด์ ทิพวัลย์ เกตุสมบูรณ์
Kanrapee Chokpaiboon
CONTRIBUTORS Aniruddha Guha Sarkar Artyt Lerdrakmongkol Chan Chun Ming Enrico Markus Essl Fung Chow Gimio Chien Gurunathan Ramakrishnan Jittipon Kongprakaiwuth Kanrapee Chokpaiboon Konosuke Matsushita Noppadol Maitreechit Nuthakorn Chienprapa Nuttun Santhong Panwasin Seemala Pikaro Nice Pin Pinkriangkrai Rammy Narula Sawin Tantanawat Sek Samyan Supornchai Ratanamethanon Teerayut Chaisarn Thanakorn Treratanaboot Victor Tretiak ชิงแก่ ก่อนห่าม
CONTENT News
p. 8
Shooter Interview
p. 16
In my opinion
p. 28
The Series “GHOST” p. 32 Editor’s Pick
p. 42
Aniruddha Guha Sarkar
NEWS
A PHOTOGRAPHIC EXHIBITION
STREET PHOTO THAILAND III
SUBCONSCIOUS by www.siamstreetnerds.com Photos by SPT Member & Streetnerds
ประกาศผลรางวัลผู้ชนะ Street Photo Thailand Contest #2 และบรรยากาศเปิดงานแสดง นิทรรศการภาพถ่าย “Subconscious” เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2558 ที่ผ่านมามีการประกาศผลสำ�หรับผู้ชนะในการประกวดภาพถ่าย Street Photo Thailand Contest ครั้งที่ 2 ในหัวข้อ Travelling : As Far As You Can Go โดย ตัดสินจากผู้เข้ารอบ Finalist ทั้งหมด 10 ภาพ โดยมีพี่มานิต ศรีวานิชภูมิ เป็นผู้มอบรางวัล ณ ชั้น 3, 4 และ 5 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (BACC) ผู้ชนะรางวัลที่ 1 ณัฐวุฒิ เพียรปัญญารักษ์ ได้รับรางวัลตั๋วเครื่องบินจากสายการบิน Bangkok Airways สำ�หรับผู้ชนะ 2 ที่นั่ง กรุงเทพฯ – ภูเก็ต ผู้ชนะรางวัลที่ 2 Neo Chee Wei ได้รับรางวัลตั๋วเครื่องบินจากสายการบิน Bangkok Airways สำ�หรับผู้ชนะ 2 ที่นั่ง กรุงเทพฯ – เชียงใหม่ โดยภาพจากผู้ชนะและผู้เข้ารอบทั้ง 10 ภาพ จะถูกจัดแสดงร่วมกับศิลปินของกลุ่ม Street Photo Thailand ทั้ง 13 คน ในงานนิทรรศการภาพถ่าย Street Photo Thailand ครั้งที่ 3 “Subconscious” ซึ่งเป็นหนึ่งในนิทรรศการหลักของงาน PhotoBangkok 2015 นอกจากมีการประกาศผล แล้ว ยังเป็นการเปิดตัวงานนิทรรศการภาพถ่ายนี้อย่างเป็นทางการด้วย มีทั้งศิลปิน ช่างภาพทั้งรุ่นเก่า รุ่นใหม่ ให้ความสนใจมาร่วมกันงานอย่างล้มหลามเต็มทั้งสามชั้นของบริเวณแสดงภาพเลยทีเดียว ซึ่งพี่ มานิตได้กล่าวในช่วงเปิดงานไว้ว่า “เห็นความสนใจจากช่างภาพและคนทั่วไปในงานภาพถ่ายสตรีทในเมือง ไทย ที่มีมากขึ้นมากๆในปีที่ผ่านมา ด้วยงานภาพสตรีทจากช่างภาพไทยเอง ได้รับรางวัลมากมายในเวที ระดับโลก และเชื่อว่าวงการภาพถ่ายสตรีทในเมืองไทยในปีนี้จะยิ่งเติบโตเร็วขึ้นอีก” และใครที่สนใจการถ่ายภาพสตรีทสามารถติดต่อใน Facebook ของกลุ่ม Street Photo Thailand ได้ที่ Facebook.com/StreetPhotoThailand
ภาพบรรยากาศงานบางส่วน
-10-
Street Photo Thailand Photo Contest #2
Winner - Nattawoot Peanpunyaruk
Runner up Neo Chee Wei -11-
Finalists
Noppadol Maitreechit
Phanpijit Roung-Apinunth
-12-
Noppadol Maitreechit
Issaret Chalermsopone
-13-
Jayarop Piyapramote
Michael May
-14-
Songkan Amornwong
Issaret Chalermsopone -15-
SHOOTER INTERVIEW
-JAD JADSADA-
by Akkara Naktamna Photos by Jad Jadsada
แนะนำ�ตัวนิดนึงนะครับ เป็นใครมาจากไหน ตอนนี้ทำ�อะไรอยู่ครับ? ชื่อ ไอซ์ครับ หรือ JAD JADSADA ตอนนี้ทำ�ธุรกิจส่วนตัวร่วมกับครอบครัวครับ เริ่มถ่ายรูปจากสตรีทเลยป่าวครับ หรือถ่ายรูปแบบอื่นมาก่อน? ตอนแรกเริ่มที่ผมถ่ายรูปใหม่ๆ ก็ถ่ายทุกแนวเลยครับ ถ่ายไปสักพักก็เริ่มรู้สึกว่าชอบถ่ายคนมาก ที่สุดครับ ชอบดูชอบเสพงานสารคดีมากๆ อยากถ่ายได้แบบนั้นบ้าง แต่ก็รู้สึกว่ามันไม่ง่ายเลยจริงๆ ครับ เลยเลิกถ่ายรูปมาประมาณ2ปี ก็มาเจอสตรีทนี่แหละครับ คือมันใช่! เลยทำ�ให้รู้ว่า เฮ้ย! ตอนปี 2008 เราก็เคยถ่ายสตรีทนะแต่ไม่เคยรู้ว่ามันคือสตรีทครับ ฮ่าๆๆ ตอนเจอสตรีทนี้เจอจากอะไรหรือใครเป็นแรงบันดาลใจให้ถ่ายหรือครับ? ครั้งแรกที่เจองานสตรีท ก็คือได้เห็นภาพของพี่มิน รูปกระจกแตก เป็นรู มีคนปั่นจักรยาน เห็น ครั้งแรกพีคมากๆ ส่วนแรงบันดาลใจคนแรกๆ ก็ไม่ใช่ใครที่ไหนเลยครับ พี่วีพง นั้นเอง ความหมายของสตรีทในความคิดของไอซ์หมายถึงอะไรครับในตอนนั้น แล้วผ่านมาถึงตอนนี้เปลี่ยน ไปมากน้อยแค่ไหน? ความหมายของสตรีทในความคิดของผมตอนแรก กับตอนนี้มันก็ไม่ต่างกันมากครับ ตอนแรกๆ คิดว่ามันต้องมีไอเดียที่ดี เน้นเนื้อหาฮาๆเท่านั้นจบ แต่ตอนนี้ต้องมองหลายด้านมากขึ้นครับ ทั้งฉากหลัง องค์ประกอบ ความยาก และเรื่องราวหรือมุข ภาพๆ หนึ่งควรมีครบทั้งหมด มันจะเป็นภาพที่ดีมากๆ ครับ สิ่งที่ยากที่สุดของการถ่ายภาพสตรีทของไอซ์คือเรื่องอะไรครับ? ตอนนี้ที่ยากก็คือ ไอเดียดีๆ นี่แหละครับ แต่บางวันไม่ต้องคิดอะไร เดินไปก็เจอเลย อันนี้ต้องพึ่ง ดวงครับ ฮ่าๆ
แล้วตอนกลับบ้านมาเลือกรูปนี้ยากหรือเปล่ามีวิธีเลือกรูปยังไงครับ ว่ารูปไหนดีหรือไม่ดี? เมื่อก่อนตอนช่วงแรก ผมจะเลือกภาพที่ชอบที่สุดมาสองสามใบ แล้วก็มาเลือกอีกทีนึ่งครับ แต่บางทีภาพที่เราชอบ แต่คนอื่นกับไม่ชอบซะ งั้น (ติ่งภาพตัวเอง) ต่อมาก็ให้ภรรยามาช่วยเลือกด้วย แต่ระยะหลังทน ฟังคอมเม้นภรรยาไม่ไหว (ใจสั่น) เลยใช้วิธีการแช่หรือดองรูปไหวสักพัก ครับ รูปที่เราชอบนักชอบหนา ผ่านมาอีกวันอาจจะรู้สึกเฉยๆก็ได้ครับ ไอซ์นี่ดูภายนอกโหดๆนะครับ มีหนวด ตัวใหญ่ สักด้วยเวลาไปถ่ายรูป คนอื่นมีปัญหาอะไรบ้างหรือเปล่า แล้วเคยมีมั้ย จัดการอย่างไรครับ? ส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีปัญหานะครับ อาจจะเป็นเพราะเราเข้าหาแบบ นุ่มนวล ทำ�เป็นมองนกที่ยอดไม้ 555 แล้วก็มีหลายคนคิดว่าเป็นชาว ต่างชาติ เราเองก็ยิ้มอย่างเดียวเลยครับหนักๆก็เคยเจอครับด่าเลย ด่า เป็นภาษาไทยคิดว่าเราฟังไม่รู้ แต่ก็ยิ้มๆเข้าไว้ครับ
เอาจริงๆผมก็ชอบทั้งสองอย่างนะครับแต่ถ้าออกไปถ่ายคนเดียว มันจะได้รูปดีๆมากกว่า ไปคนเดียวรอนานๆได้ไม่ต้องห่วงว่าเพื่อนจะรอ เรา แต่ถ้าไปเป็นกลุ่มจะเน้นคุยเน้นกิน 555. แต่ได้ความรู้ใหม่ๆ แลก เปลี่ยนเทคนิคดีๆให้กัน คือไปคนเดียวได้รูป ไปหลายคนได้เทคนิคความรู้ และสังคมครับ คิดว่าจำ�นวน like ใน facebook เราสามารถเอามาเป็นมาตรวัดว่า ภาพๆหนึ่งเป็นภาพที่ดีได้หรือไม่ครับ แล้วคิดเห็นกับเรื่องนี้อย่างไร? ส่วนผมว่าวัดได้ในระดับหนึ่งครับ จากที่เคยสังเกตมา แต่จะให้วัด ว่าภาพดีหรือไม่ดีแบบฟันธงก็คงไม่ถึงขนาดนั้นครับ ผมว่ายอด like มัน ยังไม่นิ่งพอ ถ้าเอาคนที่ถ่ายภาพเก่งๆ ดูภาพเก่งๆ มาซักร้อยคน แล้วให้ คนพวกนี้กด like โอเคแบบนี้ผมว่าฟันธงได้ แต่ถ้าเอาคนดูภาพเก่งๆ ห้า สิบคนบวกกับคนทั่วไป หรือญาติสนิท พ่อแม่พี่น้อง อีกห้าสิบคน แล้วมา รอนับ like อันนี้ผมว่าวัดไม่ได้เต็มที่ เพราะคนที่กด like ไม่ได้ดูภาพของ เราแล้วรู้สึกชื่นชอบอย่างเดียว แต่มาจากความเสน่ห์หามากกว่าครับ เคยถ่ายไม่ได้รูปดีๆบ้างมั้ยคัรบ แล้วทำ�ยังไงถึงจะกลับมาถ่ายได้ดีอีก ครั้ง ? เคยอยู่แล้วครับ มีช่วงนึ่งตันมากๆ ท้อ ก็เลยหยุดถ่ายหยุดดูรูป หันไปทำ�อย่างอื่น เช่นดูหนัง ฟังเพลง อยู่กับครอบครับ พอไฟมาก็รู้สึก คิดไอเดียออก ได้ง่ายขึ้นครับ คิดว่าตอนนี้การถ่ายภาพสตรีทในไทยเป็นยังไงบ้างครับ? ผมว่ามันคึกคักดีนะครับ มีช่างภาพหลายท่านเริ่มสนใจการถ่าย
ปกติจะชอบถ่ายแบบไหนครับ แบบให้ตัวแบบรู้ตัว หรือไม่รู้ตัว แล้ว คิดยังไงกับที่มีคนบอกว่า การไปรบกวนตัวแบบเป็นการเสียมารยาท? ผมชอบถ่ายแบบที่ แบบไม่รู้ตัวครับ ผมว่ามันเป็นธรรมชาติดี แต่ บ่อยครั้งที่แบบรู้ตัวแล้ว แต่แบบก็ยังเป็นธรรมชาติอยู่(คือไม่สนใจเราเลย) ผมก็ถ่ายมานะครับ ส่วนเรื่องเสียมารยาทนี่ ผมว่าแล้วแต่มุมมองของ แต่ละคน ส่วนตัวผมเฉยๆครับ ชอบออกไปถ่ายรูปคนเดียวหรือเป็นกลุ่มครับ คิดว่ามีข้อดี ข้อเสีย ต่างกันยังไงบ้าง? -18-
-19-
-20-
-21-
-22-
สตรีทเยอะขึ้น และช่างภาพสตรีทคนไทยเจ๋งๆ เก่งๆ ที่ดังไปไกลถึงระดับ โลกก็มีอยู่หลายท่าน เป็นทั้งแรงบรรดาใจ และแบบอย่างให้กับช่าง ภาพสตรีทรุ่นน้องๆได้ดีทีเดียว และประเทศไทย ยังมีช่างภาพระดับโลก หลั่งไหลเข้ามาอีก ดูน่าจะคึกคักขึ้นไปอีกนะครับ ที่ไหนที่อยากไปถ่ายสตรีทมากที่สุดแล้วยังไม่ได้ไป และทำ�ไมถึงอยาก ไปครับ? ส่วนตัวนะครับ ผมมีความคิดว่าภาพสตรีทมันเกิดขึ้นได้ทุกที่ครับ ภาพดีๆของผมส่วนใหญ่ก็ถ่ายแถวบ้าน เลยไม่มีความคิดอยากจะไปไหน แต่ถ้าให้เลือกจริงๆก็คงอยากไป ญี่ปุ่นครับ เหตุผลก็คง อยากเจอสภาพ แวดล้อมที่มันคลีนๆ ผู้คนแต่งตัวดีๆแปลกๆบ้างครับ คิดว่าในอนาคตการถ่ายภาพของตัวเองจะพัฒนาต่อไปอย่างไร จะทำ� เป็นโปรเจค จัดนิทรรศการ หรือเปลี่ยนไปถ่ายอย่างอื่นครับ? ก็คงต้องฝึกฝนต่อไปครับ ส่วนเรื่องการพัฒนาก็คงจะโฟกัสว่า ทำ�อย่างไงให้งานเป็นตัวเรามากที่สุด เราทำ�แล้วมีความสุขกับมันมากที่สุด เรื่องโปรเจคผมอ่อนมากก็คงต้องพัฒนาหรือ ลองผิดลองถูกต่อไป ถ้า จะถามว่าจุดหมายของการถ่ายรูปผมตอนนี้คืออะไร ผมก็คงตอบว่ายัง ไม่แน่ชัดครับ แต่รู้ว่าทุกวันนี้ผมออกไปถ่ายรูปแล้วรู้สึกดีกับมันมากๆ ส่วนเรื่องจะเปลี่ยนไปถ่ายอย่างอื่นไหม คงไม่ครับ เพราะผมกลับมาถ่าย รูปแบบจริงจัง ก็เพราะสตรีทนี่แหละครับ ฝากบอกอะไรกับคนที่เพิ่งเข้ามาถ่ายสตรีทหน่อยนะครับ และขอสาม คำ�เท่ๆทิ้งท้ายด้วย -23-
การถ่ายสตรีทแรกเริ่มเราอาจจะต้องลอง หลายๆแนวหลายๆแบบ แต่สักพักเราจะเริ่มเป็นตัวเอง รู้ว่าตัวเองชอบแนวไหนที่สุด วิธีทำ�งานแบบ ไหนเป็นตัวเราที่สุด คล้ายๆว่าเรากำ�ลังเดินขึ้นภูเขาที่ชื่อว่าสตรีท มันมีทาง ขึ้นหลายทาง ต้องเดินตามรอยรุ่นพี่ๆในช่วงแรกๆ แต่พอเราเริ่มเดินเก่ง ปีนเก่งเราก็สร้างทางของเราเอง ถ้าท้อก็หยุดพัก แต่อย่าหยุดเดิน เดิน ต่อไปเรื่อยๆครับ เพราะจะมีรุ่นหลังเดินตามเรามีอีก อาจจะเหนื่อยบ้าง พวกเราจะช่วยกันพาไปให้ถึงยอดด้วยกัน
“ถ่าย อย่า หยุด”
-24-
-25-
-26-
-27-
Photo by © Jad Jadsada / Street Photo Thailand
Photo by © Dirty Harry / iN-PUBLIC
IN MY OPINION by Artyt Lerdrakmongkol
ภาพสตรีทกับการยิงแฟลชใส่ผู้คนบนถนน เป็นงานศิลปะ หรือไร้มารยาท? ถือว่าเป็นการเปิดตัวการเขียนคอลัมน์อย่างจริงจังครั้งแรกให้กับทาง SPTEP นับเป็นเกียรติกับเรามาก เพราะจริงๆแล้ว คอลัมนิสต์ใน SPTEP แต่ละคนต่างมีฝีมือสตรีทเทพๆกันทั้งนั้น ส่วนเรานี่ถือว่าห่าง ไกลเสียเหลือเกิน ก็ค่อนข้างเขินอยู่นะเนี่ย แต่เมื่อได้รับหน้าที่แล้ว ก็ต้องขับพลังออกมาอย่างเต็มที่ให้กับ คอลัมน์นี้กันหน่อย นั่งคิดอยู่ไปมาว่า คอลัมน์นี้จะพูดอะไรดี ส่วนตัวแล้วเป็นคนชอบจับประเด็นอะไรก็ตาม มาคิดวิเคราะห์ไป เรื่อยเปื่อย แล้วอยากชวนให้คนอื่นคิดตามไปด้วย ในสังคมชาวสตรีทเอง ก็มีประเด็นมากมายที่ให้พูดถึง ไม่ว่าจะในเชิงความรู้ เทคนิค ประวัติศาสตร์ หรือตัวศิลปินช่างภาพแต่ละคน ก็มีแนวความคิดที่น่าสนใจให้ ถกเถียงกัน คำ�ว่า In my opinion เลยเป็นการแสดงความคิดเห็นในมุมของเราต่อประเด็นของการถ่ายภาพสตรีท และเปิดโอกาสให้เกิดการถกเถียงหรือคิดกันต่อไปอีก เรื่องแรก เป็นการเปิดประเด็นให้มันน่าสนใจหน่อยดีกว่า ว่าด้วยเรื่อง “การใช้แฟลช” ที่อยากจะพูดถึง ประเด็นนี้ เพราะการใช้แฟลชนั้นเป็นเรื่องล่อแหลมที่ถกเถียงบ่อยครั้งประเด็นหนึ่งในกลุ่มชาวสตรีทไทยว่า เป็นเรื่องที่คนไทยทั่วไปรับได้หรือไม่? ต้องยอมรับว่า การใช้แฟลชในงานสตรีทโลกทุกวันนี้เป็นที่น่าสนใจมาก แม้แต่ช่างภาพสตรีทใน กลุ่ม iN-PUBLIC กลุ่มช่างภาพสตรีทระดับท็อปคลาสคนล่าสุดที่เพิ่งได้ถูกรับเข้าเป็นสมาชิกอย่าง Charalampos Kydonakis หรือชื่อในวงการ ‘Dirty Harry’ ก็เป็นเพราะการใช้แฟลชที่น่าตื่นตาตื่น ใจของเขานั่นเอง
Photo by © Bruce Gilden / Magnum Photos
แต่การใช้แฟลชของงานภาพสตรีทในเมืองไทยนั้น มักจะมีการพูดถึงปัญหาในความไม่เข้าใจของผู้เสพงานบ้าง ผู้ถูกถ่ายบ้าง ส่วนใหญ่ความเห็นคือเชิง ต่อว่าไปถึงเป็นการไม่มีมารยาทอะไรแบบนั้น จะว่าไปแล้วงานสตรีทที่ใช้แฟลชในโลกนี้ มีมาแต่ยุคเริ่มๆของการถ่ายภาพที่พอจะจัดกลุ่มได้ว่า ภาพนั้นเป็นภาพสตรีทแล้วล่ะ เคยมีการพูดถึงเอาไว้ว่า ช่างภาพ Jacob Riis เคยถ่ายภาพแนวสตรีทโดยใช้แฟลชประเภท Flash Powder ตั้งแต่ปี 1887 มาแล้ว แปลว่ามันไม่ใช่ของใหม่... ส่วนช่างภาพสตรีทยุคเฟื่องฟูที่เราจะไม่พูดถึงไม่ได้เลยถ้าพูดถึงเรื่องการใช้แฟลช นั่นคือ Bruce Gilden ช่างภาพสตรีทจากกลุ่ม Magnum ที่เริ่ม มีบทบาทสำ�คัญในเชิงการถ่ายด้วยแฟลชช่วงยุค ‘90s ด้วยสไตล์ที่โฉ่งฉ่าง รุกเร้า สาดแฟลชใส่ Subject ในระยะไม่เกิน 1 ช่วงแขน จนกลายเป็น บรรทัดฐานสำ�คัญของการใช้แฟลชในยุคนี้ งานของ Bruce Gilden เองก็เคยตกเป็นข้อกังขาในวงการสตรีทตั้งแต่ยุคนั้นแล้ว ว่ามันเป็นงานสตรีทหรือไม่ แต่เมื่อผ่านกาลเวลาไปนานๆเข้า วง การสตรีทเองก็ได้บันทึกลงไปแล้วว่า Bruce Gilden คือหลักไมล์สำ�คัญหนึ่งในวงการสตรีท แต่ด้วยความโฉ่งฉ่าง ดูรุนแรงของภาพแฟลช ก็กลาย เป็นการตั้งคำ�ถามถึงความเหมาะสมสำ�หรับคนที่เพิ่งเคยเสพงานสตรีทอยู่ต่อไป อีกคนหนึ่งที่เรียกว่าโดนหนักข้อกว่า Bruce Gilden เสียอีก นั่นคือ Mark Cohen ช่างภาพสตรีทในยุค ‘80s เป็นอีกคนหนึ่งที่เน้นการใช้แฟลชกับ Subject เหมือนกัน แต่ด้วยบุคลิกที่ดูล่อกแล่กและสไตล์งานที่ดูกึ่ง Fine Art ทำ�ให้ Mark Cohen มักจะโดนใช้คำ�พูดแรงๆจากผู้ที่ได้ชมงานของเขา เสมอๆ (โดนมาก่อนและหนักกว่า Bruce Gilden เสียอีก) คำ�ถามคือ เหมาะสมหรือเปล่าในการถ่ายรูปยิงแฟลชใส่ผู้คนบนท้องถนน? เรามักจะมีการพูดคุยในประเด็นนี้กันอยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะเมื่อมีคนที่เริ่มต้น เสพงานสตรีทได้ชมและเกิดการตั้งคำ�ถามแบบนี้ ถ้าเอากันที่ตัวช่างภาพสตรีทเอง พวกเรามักมีการตั้งกฏเกณฑ์กันในใจแบบหลวมๆไว้บ้าง เช่น เราจะไม่ ยิงแฟลชใส่เด็ก (โดยเฉพาะเด็กเล็ก) หรือเราจะไม่ยิงแฟลชใส่บุคคลที่ดูสุ่มเสี่ยงต่อความปลอดภัย (ซึ่งจุดนี้ Bruce Gilden เองก็เคยพูดเอาไว้ว่า เขาจะ ไม่เลือก Subject หรือพื้นที่ที่ดูสุ่มเสี่ยงต่อความปลอดภัยของเขาเช่นกัน) ฯลฯ
-30-
แต่กฏเกณฑ์ที่ว่านั้นมันก็ไม่ตอบโจทย์ในเชิงผู้เสพงาน โดยเฉพาะในไทย เพราะในความเป็นจริงแล้ว ความข้องใจในตัวงานนั้น มักจะมาจากวัฒนธรรมพื้น ฐานของแต่ละคนมากกว่า หลายๆคนมักรู้สึกว่า การถ่ายภาพด้วยแฟลช มันดูเป็นการรุกราน (หรือภาษาชาวสตรีทเราเรียกว่า “คุกคาม”) สิทธิส่วนบุคคล เกินไป? ถ้าจะพูดถึงสิทธิส่วนบุคคล ก็คงต้องท้าวความไปถึงเรื่องการถ่ายภาพในที่สาธารณะก่อนนะ การถ่ายภาพสตรีทนั้น ในทางทฤษฏีมีการจำ�กัดความสั้นๆ ได้ว่า “เป็นการถ่ายภาพในที่สาธารณะ โดยไม่มีการจัดตั้ง และใช้ความคิดสร้างสรรค์” ดังนั้น ถ้าเรายึดตามอุดมการณ์ของชาวสตรีทแล้ว (ซึ่งแก่นก็ คือการถ่ายภาพในที่สาธารณะ) ในเชิงกฏหมาย เมื่อมีการถ่ายภาพบุคคลในที่สาธารณะ บุคคลที่อยู่ในที่สาธารณะนั้น ‘ย่อมถูกถ่ายภาพได้’ แม้เจ้าตัวไม่ ยินยอมก็ตาม และการเผยแพร่นั้น ถ้าไม่ได้ทำ�ให้บุคคลที่ถูกถ่ายนั้นเสียหาย เสื่อมเสีย ก็ไม่ได้มีความผิดทางกฏหมายแต่อย่างใด แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น การตีความภาพนั้นๆ ถ้า มีน้ำ�หนักให้บุคคลที่ถูกถ่ายรู้สึกถึงความเสื่อมเสียได้ ก็มีโอกาสที่จะถูกฟ้องได้เช่นกัน แต่ในเชิงความรู้สึกส่วนตัวของผู้ถูกถ่าย (มองในเชิงวัฒนธรรมนั่นแหล่ะ) ส่วนตัวแล้ว เรามองว่า การใช้แฟลชในการถ่ายสตรีท ถ้าช่างภาพมี วิจารณญาณ มีสไตล์ มีมุมมองต่อการสร้างงานที่ดีพอ ไม่ได้ทำ�ให้ Subject ดูเสื่อมเสีย และ ถ้าเมื่อ Subject เองไม่พอใจที่จะให้ถ่าย (แม้ว่าจะไม่ได้ ผิดในเชิงกฏหมายอย่างที่พูดถึงไปแล้ว แต่เป็นในเชิงความรู้สึกทางสังคม) เราสามารถจัดการกับสถานการณ์ตรงนั้นได้ กับความรู้สึกของผู้ถูกถ่าย ไม่ ว่าจะลบรูปหรืออะไรก็ตาม ก็ถือได้ว่า เป็นจุดลงเอยที่ดีในการสร้างงาน คือเราแคร์ที่ตัว Subject มากกว่าผู้ที่เสพงานแล้วไม่ชอบ เพราะอันนี้เกี่ยวเนื่อง ไปถึงรสนิยมของแต่ละคนมากกว่า ในวงการสตรีทต่างประเทศทุกวันนี้ งานสตรีทที่ใช้แฟลชยิ่งมีให้เห็นมากขึ้น และมีพัฒนาการมากขึ้นเรื่อยๆ จะเรียกว่าก้าวกระโดดจากยุคของ Bruce Gilden ไปมากแล้วด้วยซ้ำ� (อย่างเช่นการรวมตัวของช่างภาพสตรีทรุ่นใหม่ระดับนานาชาติที่พัฒนาการใช้แฟลชในงานตัวเองอย่าง Full Frontal ที่มี ทวีพงษ์ ประทุมวงษ์ หนึ่งในสมาชิกกลุ่ม Street Photo Thailand เป็นสมาชิกร่วมด้วย) แต่ประเด็นที่ถกเถียงเรื่องความเหมาะสมก็ยังมีให้เห็นอยู่ ตลอดเวลา ดังนั้น ถ้าทุกอย่างตั้งอยู่บนความพอดี และกฏเกณฑ์ของสังคมนั้นๆ การถ่ายงานสตรีทด้วยแฟลชสำ�หรับเราแล้ว ก็ไม่ใช่ปัญหา แต่อาจจะ ต้องฝ่าฟันความเข้าใจของสังคมบางส่วนมากขึ้นกว่าปกติเท่านั้นเอง คุณคิดเห็นกันยังไงล่ะ?
Photo by © TavepongPratoomwong / Street Photo Thailand -31-
THE SERIES
-GHOSTPhotos by Visit Kulsiri
-34-
-35-
-36-
-37-
-38-
-39-
-40-
-41-
EDITOR’S PICK
Noppadol Maitreechit
Victor Tretiak
Sek Samyan
Kanrapee Chokpaiboon
Supornchai Ratanamethanon
Fung Chow
Gimio Chien
Noppadol Maitreechit
Rammy Narula
Enrico Markus Essl
ชิงแก่ ก่อนห่าม
Jittipon Kongprakaiwuth
Panwasin Seemala
Thanakorn Treratana
Thanakorn Treratana
Teerayut Chaisarn
Artyt Lerdrakmongkol
Nuthakorn Chienprapa
Pikaro Nice
Gurunathan Ramakrishnan
Artyt Lerdrakmongkol
Konosuke Matsushita
Sawin Tantanawat
Artyt Lerdrakmongkol
Nuttun Santhong
Pin Pinkriangkrai
Chan Chun Ming
Cover photo by Kanrapee Chokpaiboon
SUBMISSION
Post your photo on www.facebook.com/groups/streetphotothailand If your photo is cool, we’ll publish your photo in this e-magazine.
ติดต่อโฆษณา info@streetphotothailand.com
WWW.STREETPHOTOTHAILAND.COM