JOB (2) Bedrijfsblad Bonaire 2017

2

Jouw Onderneming op Bonaire

Amigoe

as Watchdog

Qredits

maakt dromen waar

Digicel

Connecting People

STINAPA

Non-verbale

Flamingo TV - NOS TV

Communicatie

Kamer van Koophandel

Recht

Meaningful Communication Bijdragen aan ontwikkeling

Communicatie bepaalt je succes

communicatie en respons

op informatie

Bedrijfsblad Bonaire in samenwerking met de KvK | Tweede kwartaal 2017

Bonaire

JOB Bedrijfsblad 2017

Voorwoord

Communicatie “Bedrijven die vandaag nog doen wat ze gisteren deden, zijn er morgen niet meer”, zo zegt men. Een aardig product leveren voor een redelijke prijs volstaat dan ook niet meer. Je moet niet alleen naar excellentie streven, maar het ook zijn. Dat betekent transparant werken, een scherpe positionering, excellente klantgerichtheid en een effectieve interne en externe communicatie.

Effectieve communicatie binnen een bedrijf brengt de buitenwereld naar binnen en de binnenwereld naar buiten. Het gaat daarbij vooral om het maken van verbinding, het kweken van vertrouwen en het bewerkstelligen van de voorkeur voor jouw product.

In het dagelijks leven communiceer je voortdurend, zowel bewust als onbewust. Je kledingkeuze geeft signalen af, je houding, je gezichtsuitdrukking. Zo heb je als je bloost zeer waarschijnlijk niet de bedoeling om je ongemak te communiceren, maar dat gebeurt wel. Lichaamstaal valt eveneens onder de noemer communicatie.

Het is dus belangrijk om in contact ook rekening te houden met onbedoelde dan wel onbewuste communicatie. Eigenlijk is alles communicatie. Je kunt immers als mens niet, niet communiceren.

Zelfs als iets of iemand afwezig is, is er sprake van communicatie.

Of dacht je dat te laat komen op een afspraak of niet verschijnen, geen boodschap afgeeft?

Inhoud

6

Michael Voges Amigoe Krant

34

Marnix Stoorvogel Colofon Uitgever Conté \ Marnix Stoorvogel Auteurs Patricia Bergwijn Evert Bleijenberg Dick ter Burg Pricilla Lachman Tom Peeters Carola Roeters Rianne van Rijswijk Robert Smaal Gerjanne Voortman

Qredits

maakt je dromen waar

54

Eindredactie Write \ Patricia Bergwijn Realisatie Conté Distributie Conté Fotografie Conté \ creativEnvision Uitgave 4 x per jaar Wilt u adverteren, reageren of heeft u vragen?

Neem dan contact op met de uitgever: +599 717 7723 info@studioconte.nl HVO papier staat voor houtvrij offset papier.

Dit blad is gedrukt op houtvrij papier ook wel boomvrij papier genoemd.

De grondstof hiervoor kan onder meer rijst, stro, bamboe, hennep en katoen zijn.

Communicatie en succes

JOB Bedrijfsblad 2017

Inhoud 32 Apps

6 Amigoe as Watchdog STINAPA Meaningful Communication

14

12 Kamer van Koophandel Statistieken 2017 14 Stinapa

18

with your Business Partner

with your Employees 22 Fiscale woonplaats en belastingplicht Connecting People

24

24 Digicel

Iets gemeenschappelijks 30 Zorgen moet je doen

46

40 Communicatie en respons 42 ARBO Medical BES Communicatie

Communicatie en succes 46 Flamingo TV - NOS TV

28 Column

Bijdragen aan ontwikkeling

informatie

44 Kamer van koophandel

Connecting People

Flamingo TV - NOS TV

non-verbale communicatie 38 Recht op

18 Dancing

20 Comunicate effectively

Digicel

34 Qredits maakt je dromen waar 36 Voorbeelden van

Meaningful Communication Dancing with your Business Partner

WhatsApp & YuBrowser

niet maken

Bijdragen aan ontwikkeling 50 Our next JOB Infrastructuur

4

Ak

ker

ma

ns

Au

to

Su

pp

lies

Ford RANGER 2017

Akkermans Auto Supplies B.V. Hyundai Bonaire N.V. Kaya Amsterdam 2 Bonaire Caribbean Netherlands Tel +599 717 8667 Fax +599 717 5034 info@toyotabonaire.com www.toyotabonaire.com

BV

JOB Bedrijfsblad 2017

Amigoe- Leading the Way as Watchdog of the Dutch Caribbean Islands

Michael Voges, Managing Director

The original mission of the Amigoe, one of the oldest Caribbean newspapers, has never really changed since it started out as a weekly published by the Diocese of Curaçao in January, 1884.

The Catholic Dominican Friars would happily go the extra mile to annoy or cross the Dutch Protestant Colonial Administration in every way they could, but their most important task was to monitor and write about every move the colonial rulers made. According to Michael Voges, Managing Director, that is still the core business of the Amigoe newspaper. “A newspaper needs to be a watchdog, needs to be critical. It is our duty to get the answers to questions everybody has, but no one dares to ask.”

Overview Amigoe Publications 2017 Publication

Starting date

Frequency

Print run

Language

Newspaper Amigoe Curaçao

1884

daily

8000

Dutch

Curaçao and Bonaire

Newspaper Amigoe Aruba

1962

daily

2400

Dutch

Aruba

Amigoe at school

2015

monthly

2500

Dutch

Aruba

Amigoe Express

2013

weekly

7500

Dutch

Curaçao

Ñapa 1979 weekly 10.400 Dutch

Island

Curaçao, Bonaire and Aruba

JOB Bedrijfsblad 2017

A press release only communicates what the people in charge want you to know, that doesn’t necessarily mean it tells you what you should know

Tekst: Patricia Bergwijn Foto: Amigoe

More than a Newspaper Originally a weekly, the Amigoe became a daily newspaper issued by the Catholic Church in 1941, and about 36 years ago, the Catholic journal was bought by a group of seven people. It became an independent, daily, afternoon newspaper taken over by the Voges family in 2005. The Publishing Company Amigoe, Inc. has its own printing office. Besides the newspaper Amigoe that is distributed in Curaçao and Bonaire, it also publishes Ñapa, the weekend supplement, the Amigoe Express, a tabloid in English with weekly reviews, local and international news and an entertainment calendar, the Amigoe Aruba and the Amigoe at School for the students of Colegia Arubano [a high school on Aruba].

With a total of 185 part time and full time employees on Curaçao, Bonaire and Aruba, the Amigoe is a reasonably big employer.

Challenging Times Being a newspaper in the digital and social media era is not easy.

Lots of newspapers all over the world are struggling, and the Amigoe is no exception. Theft in the broadest

sense seems to be one of the biggest challenges; radio stations reading Amigoe articles out loud, companies spreading the PDF-file of the paper and all kinds of collections of cuttings on the internet. If potential subscribers can read the articles for free, they won’t be willing to pay or subscribe. The irony of this kind of piracy is that it clearly demonstrates the widely appreciated quality of the Amigoe throughout the Caribbean.

But quality comes with a price, so to make it harder to access, the publisher changed its website, the format, and adjusted the firewall.

According to Managing Director Voges, another challenge in regard to social media is the double standard that people apply. Everyone can say or write anything on Facebook or on their blogs, and once it is written, it suddenly seems to become the truth. A newspaper simply cannot.

It isn’t allowed to do so and should not, for that matter. While Facebook isn’t held responsible or accountable for the things people write on their pages, the newspaper is.

Therefore, Amigoe checks and double checks and does research before publishing their news. This also means 7

they won’t just publish press releases to fill the newspaper. “A press release only communicates what the people in charge want you to know, that doesn’t necessarily mean it tells you what you should know,” clarifies Michael Voges.

So the reporters of the Amigoe ask, investigate, inquire, explore, and verify first.

By delivering high quality news through research, the newspaper wants to distinguish itself from other newspapers in the region. But this strategy to avoid the mere editing of press releases and just publishing everything is not without sacrifices or consequences. As a result, the Amigoe has had to downsize the paper to twenty or sixteen pages. In the opinion of the publisher, the majority of people, boards, shareholders and stakeholders underestimate the pressure on production and the time it takes to do research. “If one copies and pastes, it is easy to produce six articles in less than an hour,” he explains. “It is really not that difficult to just fill the pages, but if you want to produce a high quality newspaper, you need to give your staff time to investigate, and this will influence production”.

JOB Bedrijfsblad 2017

If every company would take one person on their payroll, we would solve the problem of unemployment

In short, the Amigoe chose quality over mass production and quantity, even if that meant reducing the pages of their journal and even if they might have given their readers the impression things were not going so well.

Bring it on Last, but not least, the Managing Director worries over the latest trend of passivity, if not to say the indifference, of the societies on the Caribbean islands and the lack of accountability.

At times, it makes the tone of the newspaper sarcastic, because what is the use of being a watchdog if hardly anybody seems to really care?

Political developments, nontransparent and obscure decisionmaking, arbitrariness in enforcing the law, the Amigoe denounces it, but the community remains silent and apparently indifferent. He wonders why people do not blame the media for not doing their job and why people do not complain about politicians who are not acting ethically. But when the Amigoe exposes things and asks, for instance, how Curaçao was sold to the Chinese for the coming forty years, or what is going to happen with the 33 million guilders of state support for the airline company, or how that support is even possible considering the damning indictment of 2016 and the absence of annual accounts, the same people tell the paper to shut up because they are being too negative, and the island needs to make progress.

According to the newspaper boss, it is the general lack of responsibility, the culture of naming and shaming others, the almost seemingly apathetic state of mind that needs to change.

In his opinion, politicians are just a reflection of our society. “Sure we can blame them for everything that is going wrong, that’s so easy to do, but if we don’t really care, if we, the people, don’t act upon any wrongdoings or right ones, if we, as a community, don’t take any responsibility, why should they?”

Responsibility The latter is exactly what motivates Michael Voges, an entrepreneur at heart. His suggestion to match the 3,000 unemployed with the 3,000 companies on Curaçao is an example of taking and sharing that responsibility.

8

“If every company would take one person on their payroll, we would solve the problem of unemployment.”

Moreover through the newspaper, he wants to verbalize and stimulate an entirely different sound and movement, by making room for experts with creative solutions. These voices can be economists, for example, or teachers who take their students to a hotel pool and make them do their chemistry tests there, instead of in the classroom, just to inspire them, and make it clear to their pupils why they have to learn to do those tests.

So, besides improving and continuing on the chosen path as an ever alert watchdog, Amigoes’ Managing Director hopes the newspaper can provide, and will become, a platform of change for groups of people who care and act accordingly, solving the basic problems of the communities they live in. By being part of the solution, taking responsibility, offering a platform of change, asking the questions nobody dares to ask and thus setting the example for the whole of the Dutch Caribbean society, the publisher is still acting upon and holding true to its 133 year old mission.

Therefore, it is a more reliable and determined cornerstone of society, present and future, than one can hardly hope for.

in! u n e j f j i r h c S Emailadres: info@fundashonforma.com • telefoonnummer: +599 717 6949

Forma start met verschillende cursussen in 2017 Talen

Qredits (ondernemerschap)

Papiaments basis

HACCP (voedsel veilig werken)

Papiaments gesprekken

Sociale hygiene

Papiaments spelling

Rijbewijs

Engels voor beginners 1

Managementvaardigheden (keuze uit 20 modules)

Engels voor beginners 2

Klantgerichtheid (keuze uit 9 modules)

Engels voor halfgevorderden

Zakelijke communicatie Engels (ZCE)

Nederlands als tweede taal voor beginners 1

Zakelijke correspondentie 1 (ZCN)

Nederlands als tweede taal voor beginners 2

Zakelijke correspondentie 2 (Nederlands)

Digitale vaardigheden

Excel voor beginners

Basis Computer W8 & internet explorer niveau 1

Excel voor gevorderden

Basis computer W8 & internet Explorer niveau 2

Microsoft outlook

(instructietaal Papiaments) (instructietaal Papiaments)

Training uitnodigingen en posters met Microsoft office

(instructietaal Papiaments)

Microsoft Frontpage

Trainingen

Microsoft powerpoint

Communicatie en klantvriendelijkheid

Microsoft project

Zakelijke communicatie

Hobby’s

Basis budgettering (instructietaal Papiaments)

Timmeren voor vrouwen

Secretariaatspraktijk

Aquarellen Taart decoratie

atie. c u d e n e n Volwasse d om te leren! ou Nooit te

Internationale keuken Mozaïek Sieraden maken

Fundashon Forma • Kaya L. D. Gerharts 15 • Tel: +599 717 6949 • info@fundashonforma.com • www.fundashonforma.com

Het bedrijfsleven op Bonaire, Saba en Sint Eustatius heeft nu en in de toekomst goed geschoold personeel nodig.

Gedegen beroepsonderwijs op de eilanden is daarom heel belangrijk, net zoals beroepspraktijkvorming: de stage in de praktijk.

Want op de werkvloer wordt het vak geleerd.

Er is werkgelegenheid in de sector Hospitality.

Studeer en werk in de toeristische sector!

Together, we make it work

Om erkend leerbedrijf te worden en MBO stagiaires te begeleiden kunt u contact opnemen met ROA CN Je vindt ons op

Raad Onderwijs Arbeidsmarkt | Caribisch Nederland Bonaire Kaya Korona #3 | T: +599 717 5450 F: +599 717 5460 Sint Eustatius T: +599 319 4808 | E: info@roacn.com W: www.roacn.com S: roacnbonaire

JOB Bedrijfsblad 2017

Statistieken handelsregister per Nieuw inschrijvingen van bedrijven tussen 01/01/2017 en 01/04/2017

Country

nummer

Aruba

Bonaire Bondsrepubliek Duitsland Canada Colombia Curaçao Dominicaanse Republiek Ecuador

Haiti Nederland Nederlandse Antillen Peru Puerto Rico (U.S.A.) Schotland Sint Maarten

Venezuela Verenigde Staten Volksrepubliek China

4 21 1 1 17 22 5 1 1 37 3 2 1 1 1 7 2 1

Totaal:

128

Nieuw inschrijvingen M/V 01/01/2017 en 01/04/2017

Sector

nummer

Man Vrouw

72 62

Totaal:

134

2017

Nieuw rechtsvorm registraties 01/01/2017 en 01/04/2017

Rechtsvorm

Eenmanszaak

Maatschap Vennootschap onder firma Commanditaire vennootschap met één beheerder Commanditaire vennootschap meerdere beheerders Naamloze vennootschap Besloten vennootschap Coöperatie Stichting Particulier fonds Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid Vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid Vereniging zonder rechtsbevoegdheid Buitenlandse rechtsvorm met hoofdkantoor op Bonaire Nevenvestiging met hoofdkantoor buiten Bonaire Besloten vennootschap naar Nederlands recht Totaal:

reden

nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving

nummer 840 3 16 1 1 850 1443 8 302 31 96 12 2 3 112 11 3731

Nieuw inschrijvingen per officiële leeftijd 01/01/2017 en 01/04/2017

Leeftijds groep

nummer

reden

18- 18-25 26-35 36-45 46-55 56-65 66+ Niet bekend

1 7 26 21 32 10 2 41

nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving nieuwe inschrijving

Totaal:

140 12

JOB Bedrijfsblad 2017

Boekhoudprogramma’s vergelijken

Protecting nature through meaningful communication

Interview with Herman Sieben (Director) and Anouschka van de Ven (Communications Coordinator), STINAPA Bonaire 14

JOB Bedrijfsblad 2017

If everyone just follows his personal interest only, we won’t get there Tekst: | Foto: Gerjanne Voortman

Wearing swimming trunks and flipflops, Herman Sieben entered the STINAPA office for the first time in the beginning of 2015. He did not expect he would be sitting in the Director’s chair one year later. Sieben, who was the Regional Director of the Dutch Forestry Commission (Staatsbosbeheer) at that time, was visiting Bonaire for his vacation when he impulsively decided to go and greet his Caribbean partners.

Island Culture Sieben’s office now overlooks the Caribbean Sea. While the natural surroundings are very different from what he was used to in the Netherlands, Sieben often refers to the similarities between the Caribbean islands and the Dutch islands in the Waddenzee, which he is very familiar with. Sieben recognizes a certain “island culture”, the various impacts of tourism, and is familiar with the differing roles people have in a small scale society.

Passion for Nature STINAPA (Stichting Natuur Parken/ National Parks Foundation) is dedicated to the protection and management of the nature on Bonaire, both within and outside the two national parks of the island (Washington Slagbaai National Park and Bonaire National Marine Park).

The goals of STINAPA lie close to the heart of the 62 year old Director.

Even though some former convictions had to make space for practical necessities (like driving a car and taking a plane), a glimpse of the young vegetarian, nature-activist can be clearly recognized in the enthusiast Director.

Part of the job Sieben greatly enjoys is guiding a monthly birdwatching tour for both residents and tourists and he has become an enthusiastic scuba diver. The passionate bird watcher emphasizes how much diversity Bonaire’s nature has to offer.

Creating Awareness An essential task for STINAPA is to create awareness among the island’s population and its visitors. The nongovernmental organization informs people about the importance of nature, and the consequences of specific human activities.

Since these consequences are not always directly or locally visible, it is crucial to make people understand why certain practices or developments are discouraged or forbidden. Sometimes this understanding is a clear eye-opener for the public, making them change polluting habits, but it can also bring about certain tensions or resistance.

The Economy of Nature When nature protection conflicts with local traditions and habits, it is complex and challenging for the nature 15

organization to follow protocols as intended. Also, the fact that nature provides an important source of income for many residents of the island makes nature protection on Bonaire not always self-evident. As STINAPA’s Communications Coordinator, Anouschka van de Ven, explains.

“How to explain a fisherman, who can’t afford to buy dinner in the supermarket, he is not allowed to take a grouper or conch out of the waters he is so familiar with.” STINAPA will keep spreading their message of nature protection to make sure future generations can also enjoy Bonaire’s flora and fauna.

Sieben continues to explain that nature protection and human welfare are deeply interconnected. As long as people live in poverty, they will exploit nature as revenue. On the other hand, the protection of Bonaire’s nature can lead to jobs and the island’s welfare, now and in the long run, as it offers a unique tourist experience that attracts people from all over the world.

“The people who visit Bonaire mostly enjoy the calmness, the authenticity, and the nature, so protecting nature is protecting the economy of the island.”

JOB Bedrijfsblad 2017

Educating Youth An important way to develop a sense of respect and caring for the natural environment is through education of the youth. Children are introduced to the functioning and importance of nature because the local school system offers a unique nature and environmental education program in every primary school on Bonaire. This program, run by STINAPA’s Nature Educator, includes both classroom activities as well as field experience. STINAPA also offers a variety of after school programs such as the Junior Ranger program, which has been exported to various other countries due to its great success.

Communications Coordinator Van de Ven explains that not only the attitude of the children themselves towards nature changes, but it can influence whole families. “When a child tells her parents not to throw a plastic bag in the water because a turtle might eat it and die, the message is much more influential than if we would tell them.”

Working for Nature Since it’s easier to accept information from an insider, STINAPA is very pleased to have many local employees. In total, 26 people work for the organization, of which 80 percent are from Bonaire.

Sieben emphasizes that to work for STINAPA, it is important to have the right attitude towards nature protection, but also to know the local culture and language. The director understands that Papiamentu is an important language here and doesn’t mind attending meetings where the local language is spoken. Sieben encountered this challenge before when working in the Frisian part of the Netherlands and enjoys the multilingualism and multiculturalism as part of his job.

and connect people even more with Bonaire’s nature and a Ranger on Klein Bonaire to inform and accompany visitors to this unique part of the Marine Park. Besides informing residents and tourists, it is important for the NGO to maintain close ties with the government.

STINAPA works closely together with both the local and national governments in order to cooperate and disseminate their message. There is also an important role for entrepreneurs on the island to pay attention to nature and environment. “If everyone just follows his personal interest only, we won’t get there,” Sieben explains, “we have to work together on this island.”

When a child tells her parents not to throw a plastic bag in the water, because a turtle might eat it and die, the message is much more influential than if we would tell them!

Communication and Cooperation There are plans to expand public communications for the nature protection organization in the future.

These involve a visitor center in downtown Kralendijk to educate 16

6

JOB Bedrijfsblad 2017

Steps

‘Dancing’ Through Conversations With Your Business Partners Tekst: entrepreneur.com

What does it mean to have a successful business partnership?

How can you keep it going? A successful partnership is when two or more people work together in tandem to achieve a common goal.

Ballroom dance partners must be in perfect, harmonious step with each other, which can only be accomplished through ongoing communication and practice, similar to business partnerships. But how do you effectively establish and maintain partnerships?

In partner dancing, there are different stages of conversations necessary to have at the beginning of each ballroom dance relationship. They apply to business as well. Here are six ways to keep our business partnerships in sync:

Successful partnerships require work, no matter what form they take or where they’re made.

As a business owner by day and a competitive ballroom dancer by night, I’ve discovered how much the two seemingly different domains can learn from each other.

Number 1 Establish Definitions When parties come together in dance and in business, it is crucial to establish what success means to each person.

By frankly discussing your meanings of success during a relationship’s infancy, you can avoid potential mismatches and get in step sooner.

Number 2 Build upon Common Strengths Look for commonalities, especially if you and your partner seem very different at first. For example, in ballroom dancing, duos might share a strength of understanding music composition, even though they don’t have the same dance training.

The same is true with business.

While you and your partner may have different levels of technical expertise, 18

you might share a solid understanding of a certain industry.

Number 3 Dream Together What do you really want to accomplish as a result of your partnership?

Think big and then present the possibilities to your partner and have him or her do the same for you.

Finding ways to share possible opportunities will cause the partnership to begin in a flexible, open and honest way.

In a business setting, you can use this process to figure out which proposals or market opportunities you’d like to team up on or what shared passions you may each have.

Number 4 Feel the Goal What common purpose would make you both feel successful? The “feeling” of success is important at this stage.

It is not the idea or thought, but the way you would “feel” when successful.

Do you feel inspired? Do you feel hungry enough to want to achieve that goal? Do you jointly have the same passion towards that goal? If your goal is to merely get in shape, but your partner’s goal is to compete nationally, is this a good match? Or if you want

JOB Bedrijfsblad 2017

to scale quickly but your business partner wants a lifestyle business, you may need to rethink the collaboration.

Many partnerships fail because the “feeling” of interests don’t align.

Sometimes one partner will merely dabble while another has jumped in with both feet. Have a heart to heart conversation and pay attention to how you feel at this stage.

Number 5 Have the Commitment Talk This can be tricky, but is so important.

Are you both truly committed to whatever it is you’re about to undertake?

Will you both commit to the practice schedule to learn your new routine?

Will you both prioritize to meet deadlines? There is nothing more frustrating than realizing halfway through a project that your partner is not truly interested, engaged or willing to do what needs to be done.

Another aspect of the “commitment talk” is to discuss what methods you will employ to achieve your goals.

Number 6 Respect the Partnership Everything might be going smoothly, with both partners having successfully passed through the necessary conversations together, but the communication must continue.

If your partner is unable to make the practice schedule one week, he or she must communicate that in advance so your time and worth is respected.

Or if they can’t commit to an important meeting, they must let the other person know. Once someone in a partnership feels disrespected, it can be very difficult to earn back that trust.

By having honest, respectful, productive conversations with your partner, you will find the rhythm to help you smoothly and purposefully dance your way through business relationships.

ONE STOP SHOP FIELMICH AND SONS

• DHL Xpress Courier Services • Ezone Internet Shipping Delivery • Douane Import and Export Brokerage Bulevar Julio A Abraham 51, Bonaire CN | +599 717 6161 19

JOB Bedrijfsblad 2017

Communicate Effectively With your Employees Tekst: entrepreneur.com

Effective communication with employees takes effort, repetition, thoughtfulness and, most importantly, needs to come from the heart.

Communication needs to be something business leaders seek to do whenever they can rather than considering it a check box before getting back to the “real work” of running the business.

C

urrently, I serve as the CEO of a local marketing solutions company that was created by combining two business units that were previously part of a bigger company. I was tasked to manage this complicated company to carve out these units with the objective of transforming a legacy print business to a thriving digital business. A major challenge was the employee base.

With more than 5,000 people with offices in 34 states, regular and effective communication across the organization was critical to success. From day one I chose to create an environment of open, transparent dialog about the company, our progress and what we needed to do to win.

Here are some strategies I recommend putting in place for creating a culture of communication and alignment: Send weekly correspondence to all employees in the company.

Every Monday, without fail for the last three years, I have sent a personally written email to every employee in the company about things I am thinking about and important topics for the business. This kind of communication serves as an opportunity to truly connect and engage with the entire organization.

Build comfort in talking about what is not working.

Many companies have a culture of looking for the positives and avoiding calling out and discussing the negatives. Great companies focus on what is not going well so they can dig in and get better. This approach allows employees to feel they have a say in their company’s culture and their ideas are valued.

Hold town hall meetings.

Whether you have offices in one city or nationwide, plan for travel to have faceto-face conversations with these groups no matter the size. Make sure you aren’t just lecturing.

20

Protecting the planet is part of our duty.

lf-relaint, e more se e you to b tive and lik ld u o w “I re initia ty show mo resposibili personal .” r te a re g st fir e m accept ith w but check

Foster a two-way candid dialog.

You will be able to learn a great deal about what is really happening in the business from these sessions, which can help you and your leadership team make better decisions.

Put on an annual senior leadership conference for your top leaders.

This type of conference is a working session where every leader can hear the company strategy, plans and messages together and bring the information back to their teams. An equally important value is the informal network building that takes place that enables leaders to have effective communication with each other throughout the year.

Answer every employee email within 24 hours.

We are all busy but always have time for communicating with employees that work hard every day to serve your customers and build your company.

Your team wants to be heard and feel appreciated.

Commit to effective communications and you’ll be glad you did!

fysiotherapie • maatschappelijk werk • logopedie diëtetiek • lifestyle coaching • mental coaching arbocuratieve zorg • gym • spa/beauty-salon Bon Bida Bonaire levert dienstverlening voor de praktijk en kenmerkt zich door snelle patiëntenzorg, hoge kwaliteit en deskundigheid, goede communicatie, professionaliteit en transparantie van handelen te continueren en verder te optimaliseren. Ons centrum moet een plek zijn waar de patiënt en klant-ongeacht de aard van de klacht- zich prettig voelt en weer vertrouwen krijgt in het functioneren van zijn of haar lichaam en/of geest.

Wij zorgen ervoor dat de in de praktijk geleverde zorg de meest geschikte is. De sfeer en de omgangsvormen spelen tevens een rol in de wijze waarop dat vertrouwen tot stand komt.

Bulevar Gob. N. Debrot 74, Bonaire CN - 717 7030 - www.bonbida.com

JOB Bedrijfsblad 2017

Fiscale woonplaats en belastingplicht Tekst: Priscilla Lachman

Volgens de op Bonaire, Sint Eustatius en Saba vigerende Belastingwet BES bepaalt uw fiscale woonplaats uw belastingplicht. Dus als u niet uit Caribisch Nederland afkomstig bent maar hier wel voor langere tijd wenst te verblijven, dient u een verblijfsvergunning aan te vragen of en indien van toepassing een toelating van rechtswege. Met een van beide documenten kunt u zich vervolgens inschrijven bij de basisadministratie waarna u een identiteitskaart ontvangt.

Het is echter niet zo dat u dan ook automatisch voor de belastingheffing als inwoner van Caribisch Nederland moet worden aangemerkt.

Dat staat namelijk nog open.

A

ls fiscaal inwoner van Caribisch Nederand zou u binnenlands belastingplichtig zijn voor de inkomstenbelasting en belasting moeten betalen over uw wereldwijde inkomen.

Dit geldt eveneens voor eventuele opbrengsten uit bijvoorbeeld buitenlandse aandelen en spaar- en beleggingsrekeningen. Blijft of wordt u een fiscaal niet-inwoner zou u daarentegen alleen inkomstenbelasting hoeven te betalen over uw inkomen uit bepaalde binnen Caribisch Nederland gelegen inkomstenbronnen, zoals de binnenlandse onderneming en dienstbetrekking of binnen Caribisch Nederland gelegen onroerende goederen.

Het verkrijgen van een identiteitskaart betekent dus niet automatisch dat Caribisch Nederland ook uw fiscale woonplaats moet zijn. Andersom is hetzelfde principe van kracht: iemand die niet is ingeschreven kan zich onder bepaade omstandigheden toch als fiscaal inwoner kwalificeren en binnenlands belastingplichtig zijn.

De basisadministratie kan wel als 22

startpunt worden gebruikt voor het bepalen van uw fiscale woonplaats, maar is dus niet doorslaggevend.

Volgens de fiscale wetgeving in Caribisch Nederland wordt de fiscale woonplaats van een individu ‘naar omstandigheden’ beoordeeld.

Met andere woorden het gaat bij het bepalen van de fiscale woonplaats om een feitelijke toets.

Welke ‘omstandigheden’ in een specifieke casus precies relevant zijn en hoeveel gewicht aan bepaalde omstandigheden dient te worden toegekend, kan worden bezien in het licht van andere belastingregelingen waaronder bijvoorbeeld de Belastingregeling voor het land Nederland (hierna ‘BRN”). De BRN is een regeling ter voorkoming van dubbele belasting en zorgt kort gezegd voor de fiscale verhoudingen tussen enerzijds Caribisch Nederland en anderzijds Europees Nederland.

Daarnaast zijn er in de jurisprudentie aanknopingspunten te vinden die de fiscale woonplaats betreffen.

Voor individuen die regelmatig verblijven in zowel Caribisch als Europees Nederland en in beide heffingsgebieden belangen hebben, kan het lastig zijn om deze fiscale

woonplaats definitief te bepalen.

Om te voorkomen dat een individu in beide heffingsgebieden als binnenlands belastingplichtige wordt beschouwd, bevat de BRN concrete bepalingen over fiscaal inwonerschap. Specifieke factoren die doorslaggevend zijn voor het bepalen van de fiscale woonplaats van deze personen zijn de plaats van duurzaam tehuis, de plek met de meest nauwe persoonlijke en economische betrekkingen oftewel ‘het middelpunt van levensbelangen’ en de plek waar men gewoonlijk verblijft.

In de jurisprudentie zijn zoals gezegd ook de nodige handvatten te vinden voor het bepalen van de fiscale woonplaats. Zo is onder meer bepaald dat de fiscale woonplaats wordt gekenmerkt als de plaats waar een persoon vast verblijft, zijn gezin heeft en de vitale betrekkingen met zijn medemensen onderhoudt.

Wanneer op basis van de diverse feiten en omstandigheden voor fiscale doeleinden geen eenduidig antwoord kan worden gegeven op de vraag waar iemand woont, moet volgens de jurisprudentie belang worden gehecht aan de plaats waar de persoon verblijft of de plaats waar hij of zij zijn beroep uitoefent.

Ondanks deze aanknopingspunten in de jurisprudentie en andere regelingen blijft het bepalen van een fiscale woonplaats vaak een feitenkwestie.

Er moet op basis van de daadwerkelijke feiten en omstandigheden iedere keer worden bepaald waar de fiscale woonplaats van de betreffende persoon is gelegen. De voorbeelden hierna illustreren de complexiteit van fiscale woonplaatsdiscussies.

Scenario 1:

• • • • •

• • •

De heer X verblijft in Europees Nederland en Caribisch Nederland.

De heer X heeft een eigen woning in Europees Nederland.

De heer X heeft familie in Europees Nederland.

De heer X is in loondienst bij een Bonairiaanse werkgever op Bonaire.

De heer X werkt al drie jaren op Bonaire waarbij hij ieder jaar zes maanden in Europees Nederland verkeerd.

De heer X heeft op Bonaire een vriendin.

De heer X heeft op Bonaire een actief sociaal leven.

De heer X is van rechtswege toegelaten tot en is tevens ingeschreven in de basisadministratie van Bonaire.

Scenario 2:

• •

•

•

•

Mevrouw Y heeft de Amerikaanse nationaliteit.

Mevrouw Y heeft een eigen woning in Europees Nederland waar haar gezin verblijft.

Mevrouw Y is vanaf 1 januari 2016 fulltime in loondienst bij een Bonairiaanse werkgever en haar standplaats is Bonaire, alwaar ze verblijft zonder haar gezin.

Mevrouw Y gaat 2 maanden per jaar naar haar gezin in Europees Nederland.

Mevrouw Y heeft een werkvergunning en is ingeschreven in de basisadministratie van Bonaire.

In de bovenstaande scenario’s kan niet op voorhand worden bepaald waar de fiscale woonplaats van de betreffende personen is gelegen. De fiscale woonplaats dient nader te worden onderzocht en aan de hand van fiscale criteria te worden beoordeeld.

Is er sprake is van fiscale woonplaats in Caribisch Nederland, Europees Nederland, een ander land of is er

mogelijk sprake van een dubbele of zelfs meervoudige woonplaats?

Meijburg & Co Caribbean heeft ruime ervaring in het analyseren van het fiscaal inwonerschap en is gaarne bereid u bij te staan.

De in deze publicatie opgenomen informatie is van algemene aard en heeft geen betrekking op de specifieke omstandigheden van een bepaald individu of een bepaalde entiteit. Hoewel bij de totstandkoming van deze publicatie de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, kunnen wij niet garanderen dat de daarin opgenomen informatie op de datum van ontvangst juist en volledig is of dat in de toekomst zal blijven. Op grond van deze informatie dient geen actie ondernomen te worden zonder adequate professionele advisering na een grondig onderzoek van de specifiek van toepassing zijnde situatie. © 2016 Meijburg & Co Caribbean, Tax & Legal, is een Curaçaos samenwerkingsverband van besloten en naamloze vennootschappen en is lid van het KPMG netwerk van onafhankelijke leden verbonden aan KPMG International Cooperative (“KPMG International”), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.

JOB Bedrijfsblad 2017

Digi

Ivan Abdul 24

JOB Bedrijfsblad 2017

icel; Connecting People Tekst: Patricia Bergwijn Foto: creativEnvision

Fast Growing Telecom Provider

Digicel, owned by the Irish billionaire, Denis O’Brien, became a prominent telecom provider to millions in less than a decade. Entering its first market in Jamaica, the company was founded in April, 2001, and has its headquarters in Jamaica, but is incorporated in Bermuda. Digicel managed to grow from zero to 100,000 customers in approximately a hundred days.

Its success is exemplary. Sixteen years later, Digicel owns a big share of the global telecom market, with US $5 billion invested in its 31 markets in the Caribbean, Central America, Asia and the Pacific region and fourteen million subscribers.

Already present in Aruba and Curacao, Digicel acquired the mobile business from TELBO, the local operator on Bonaire, in December, 2006. In doing so, the telecom company became the first mobile operator connecting Aruba, Bonaire and Curacao under one GSM network. Bonaire was a promising and growing market, especially in regard to its agreed upon direct connection with the Netherlands in 2006, and the scheduled dismantlement of the Netherlands Antilles in 2010.

What started out as a small operation

on an island with a little over 12,000 inhabitants is now an office that includes the retail customer experience store in Kralendijk with about thirteen staff members. And while the population of Bonaire grows, so does Digicel Bonaire. Its branch in Bonaire is registered at the Chamber of Commerce as Antilliano Port, Inc.

Developing Communities

With three telecom service providers, all on a reasonably small island and all competing for the 18,905 inhabitants (2015), the Bonairean market is highly competitive. Digicel Bonaire has distinguished itself within the market through their postpaid and prepaid GSM mobile service, business solutions and ICT services, mobile advertising products, leading edge technologies and through their active involvement in the community’s growth and development Digicel is the main sponsor of the Special Olympics Bonaire, the Bonaire Sailing School Association, Cultural Park Mangazina di Rei with its monthly cultural market and the Kralendijk National Stadium. But that’s not all.

As the telecom provider, Digicel 25

strongly believes in working together, giving back and prosperity for all, especially for people with special needs th organisation has been a fervent supporter of Special Olympics Bonaire for over ten years. Digicel Bonaire also supports various events and annual celebration days such as Dia di Boneiru (Bonaire Day), Dia di Rincon (Rincon Day), Tumba Carnival and the National Carnival.

The most recent examples of their community involvement were the fifteenth (15) annual Walk-A-Thon for Special Olympics Bonaire and efforts to help accomplish an interactive national debate on children’s rights by providing the organizers with phones and connections, free of charge. Supporting the development of communities also means taking care of the environment. By adding solar panels and wind panels to their cell sites, the proper separation and disposal of batteries and return of unrepairable handsets to the manufacturers for recycling, Digicel Bonaire has a keen awareness about the importance of preserving nature and the environment for the children.

JOB Bedrijfsblad 2017

Life is all about communication Development of, and contributing to the community, is also what drives Business Sales Manager Ivan Abdul.

According to Ivan Abdul, connecting people in the best possible ways is the most important job. “Life is all about communication”, he states. “Through communication in the broadest sense, one contributes to development and Digicel makes it possible by offering the best network, the best service, the best value and the best business solutions products to our customers.”

The Business Sales Manager is a living example of giving back and helping the community to develop. Growing up on Bonaire, Ivan decided to be true to his roots by coming back as soon as he finished his study in the Netherlands.

After a diversion into road engineering, he took the highway and obtained his degree in Small Business and Retail Management at the Avans College in Breda. The young, business driven entrepreneur came back to Bonaire and started to work for Digicel Bonaire in 2011, as a Business Sales Executive and later took on the responsibilities as the Business Sales Manager in June, 2016. Together with his team, he ensures the growth and sustainability of the Digicel Business Solutions product line thereby supporting the economic growth of the island.

telecommunication equipment and systems company, ZTE. Moreover, the main goal of the Digicel 2030 strategy is to put customers in control and keep them connected wherever they go.

The plan entails a global, businesswide scale, transformation agenda through re-designing their organization and delivering, as they call it, “an amazing network experience”.

By adopting a digital first approach offering multiple customer contact options with self-care, an enhanced My Digicel app, live chat, email and increased interaction on digital channels, as well as simplified plans and options, the telecom provider will focus on straightforward, simple communications, a refreshed retail experience and powerful new products and services.

The upgrade of its networks and platforms has already led to the roll out of microwave technology at the homes of their customers and mobile broadband connectivity.

The re-designing of the Digicel organization means the undertaking of a complete re-design of their organizational structure, including regional hubs delivering back office centralized functions and shared services in order to facilitate the customer facing staff to focus on meeting and exceeding customers’ needs and expectations. By doing so Digicel, the branch on Bonaire included, is preparing to keep on connecting people and putting the customers’ needs first, in the present and the future.

Great Ambitions

Digicel has great ambitions for the future as the enterprise plans to take communication to the next level with an ongoing global network transformation program in partnership with the Chinese multinational 26

www.animalshelterbonaire.com

+599 717 4989

KAMINDA LAGOEN 26 KRALENDIJK BONAIRE, Netherlands CARIBBEAN

Column

Sport Iets gemeenschappelijks Tekst: Rianne van Rijswijk

De ‘Brandaris’, de ‘Christoffel’, ‘the Quill’ en ‘Mount Scenery’, ik heb ze allemaal met veel plezier beklommen.

Het pad naar de Brandaris vind ik zanderig en met een beetje klimmen niet heel moeilijk, de Christoffel is mooi groen en is naar mijn mening een beetje meer klimmen en klauteren. The ‘Quill’ is mijn favoriet: een geweldige ervaring om in of op een vulkaan te lopen en door de verschillende routes en ongereptheid van de natuur blijft de tocht fascineren. De ‘Mount Scenery’ heeft iets mysterieus.

Deze berg op het eiland met een hoge luchtvochtigheid zorgt ervoor dat je in de wolken en mist loopt en dat je soms een mooi uitzicht als resutaat krijgt te zien!

Niet alleen de wandelingen zijn verschillend maar ook de mensen die je tegen komt. Tijdens het lopen ontmoet je uiteraard toeristen, maar ook rangers, de lokale bevolking en kinderen. Bijna iedereen zegt wel iets. Van “succes” tot “jee, doe jij het op slippers”, van een puffend “hi” tot “you guys will go first”. Sommige mensen nemen de tijd en gaan even op een rotsformatie zitten, anderen proberen een eerder neergezette tijd te verbeteren (ja, zo iemand ben ik!).

Het feit dat je dezelfde activiteit beoefent, schept blijkbaar een band. Je gaat rekening met elkaar houden en groet elkaar. Dat zijn perfecte middelen van communicatie.

Een term die van het Latijnse woord communicare is afgeleid. Het betekent dat mensen iets gemeenschappelijks maken. Er wordt ook gezegd dat communicatie over meerdere mensen gaat, de zender en ontvanger en niet onbelangrijk, dat er informatie gedeeld wordt.

Hoewel we (de psychologen onder ons) vast hebben gesteld dat je als mens lastig niet kan communiceren, denken wij tegenwoordig weleens een communicatief onhandig persoon te ontdekken. Want als je op zo’n berg staat en je groet niemand terug dan wordt de communicatie wel degelijk ontkent. Of je wil mensen voor laten gaan en er komt geen gebaar of geluid. Dan wordt je communicatie afgewezen. In zulke gevallen vraag je je af of dat dan wel informatie delen is en of je dit iets - in dit geval wandelen - dan wel ‘iets gemeenschappelijk maken’ kunt noemen. We wandelen nog steeds, maar tegenwoordig heeft iedereen een GPS, een stappenteller, een hartslagmeter en andere applicaties op zijn horloge.

De manieren van communiceren zijn enorm veranderd.

Tijdens sporten, op de werkvloer en alle dagelijkse handelingen. Ik vind dat geen probleem, het is namelijk best handig, maar ik blijf liever mensen groeten op een berg dan een groet tweeten. Waar zou die term tweeten (het engelse woord voor kwetteren) eigenlijk vandaan komen? Dat kan toch niet zomaar uit de lucht komen vallen, denk ik dan.

28

Stages Vacatures Werving & Selectie www.back2dutchcaribbean.com OCAN Den Haag - Koninginnengracht 19 - info@ocan.nl BanBoneiruBék - Kaya Sábalo 13 - info@banboneirubek.com Caribisch Nederland

JOB Bedrijfsblad 2017

Zorgen moet je doen, niet maken Tekst: Robert Smaal

De corebusiness van multidisciplinair zorgcentrum Bon Bida Bonaire is het duurzaam reactiveren en reintegreren van individuen met een fysieke en/of mentale aandoening.

Dit kan in opdracht van een medisch specialist of huisarts zijn, maar is steeds vaker ook in opdracht van een werkgever.

H

et investeren in de fysieke en mentale gezondheid van de werknemer betaalt zich namelijk terug in een werknemer die effectiever en beter inzetbaar is. In de komende edities van JOB zullen verscheidene onderwerpen en ontwikkelingen binnen deze discipline tegen het licht worden

gehouden zowel vanuit het belang van de werkgever als van de werknemer.

In dit eerste deel gaat het vooral over de belangrijke rol van communicatie binnen de fysiotherapie.

Zorgen moet je doen, niet maken’ is een tegelwijsheid die gemakkelijker is gezegd dan gedaan. Binnen ons gezondheidscentrum hebben we met beide aspecten te maken en daarbij speelt communicatie een belangrijke rol. We behandelen niet alleen een brede doelgroep met lichamelijke en mentale klachten van allerlei aard, maar zijn ook een centrum waar mensen samenkomen om te werken aan het optimaliseren van hun gezondheid. Een van onze pijlers is Bon Bida Cure. Hier vallen vier disciplines onder die nauw met elkaar samen werken. Zoals aangegeven zal 30

in het kader van dit artikel de focus meer liggen op Fysiotherapiepraktijk BonFysio en dan met name de communicatie.

BonFysio is opgericht in 1994 en daarmee de langst bestaande particuliere fysiotherapie(groeps) praktijk op Bonaire. Het centrum kenmerkt zich door snelle patiĂŤntenzorg, hoge kwaliteit en deskundigheid, professionaliteit en transparantie van handelen. Dat is echter alleen mogelijk door goed te communiceren.

Zorgen moet je niet maken Feit is dat als je niet weet waar je last van hebt, je je zorgen gaat maken. Catastroferen, zoals dat wordt genoemd, is een karakteristiek van mensen met onbegrepen pijn.

JOB Bedrijfsblad 2017

Een cruciaal onderdeel bij herstel is de communicatie met de cliënt

Iedereen kent wel een ernstige casus van iemand die ongeveer dezelfde pijn had als die jij nu ervaart, en dan, wat te doen? Alleerst is het van groot belang dat je terecht komt bij een ervaren professional die naar je luistert, je onderzoekt en de bevindingen op een duidelijke manier aan je uitlegt, de vragen die je hebt, beantwoordt en je geruststelt door uit te leggen wat er met je aan de hand is.

Zo begrijp je je pijn, weet je waarom je voelt wat je voelt en wanneer je de pijn kunt verwachten. Maar nog veel belangrijker, je leert ook wat je er zelf aan kunt doen en hoe het herstel eruit zal gaan zien. Deze geruststelling en het weten zal de zorgen, het catastroferen, wegnemen waardoor je weer beter gaat functioneren. Bij de fysiotherapeut kun je terecht op verwijzing van de huisarts of op verwijzing van de specialist.

Maar iemand kan er ook voor kiezen om op eigen initiatief langs te komen voor een intake en onderzoek.

In bepaalde gevallen wordt de behandeling volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Bon Bida kent de

regels en die kunnen we dus ook laten weten. Sommige bedrijven hebben er voor gekozen om een regeling te treffen met Fysiotherapiepraktijk BonFysio en betalen onder bepaalde voorwaarden de kosten voor de fysiotherapeutische behandeling van hun werknemer. Het is dus een goed idee om het personeel van Bon Bida te vragen of deze of gene werkgever hier ook voor heeft gekozen. Omdat het centrum ervoor kan zorgen dat iemand sneller herstelt, heeft de werkgever het voordeel dat zijn werknemer sneller beter en inzetbaar is.

Zorgen moet je doen BonFysio heeft zeven fysiotherapeuten tot zijn beschikking van wie een ieder zijn of haar eigen specialisatie heeft.

Om het herstel en de inzetbaarheid van de cliënt te bespoedigen en te verduurzamen door onder meer precies te bieden wat iemand nodig heeft en optimaal gebruik te maken van een ieders specialisatie kan het voorkomen dat de betrokkene in overleg behandeld wordt door meerdere therapeuten. Ook hierbij is communicatie cruciaal en niet voor niets een belangrijke module binnen de opleiding. De cliënt dient immers op de hoogte te worden gehouden van de status van zijn revalidatie. Er dient hem te worden uitgelegd waarom bepaalde oefeningen of handelingen moeten worden verricht. Door een goede uitleg en toelichting van het belang ervan blijft de betrokkene gemotiveerd en weet hij of zij ook precies wat wanneer gewenst is om 31

zelf te gaan doen. Door de feedback op zijn revalidatiestatus wordt tevens de vooruitgang zichtbaarder, hetgeen de motivatie weer versterkt.

Voor een efficiënt, effectief en zo duurzaam mogelijk herstel en goed verloop van de revalidatie is de communicatie met andere disciplines zowel binnen als buiten het zorgcentrum minstens zo belangrijk. Zo wordt er structureel gecommuniceerd door middel van vergaderingen, patiëntbesprekingen en multidisciplinaire overlegvormen, zoals het overleg met de specialisten van ziekenhuis Fundashon Mariadal. De fysiotherapie maakt bovendien een enorme professionele ontwikkeling door. In plaats van de monodisciplinaire behandeling zoals die vroeger veel plaatsvond, wordt fysiotherapie heden ten dage ingezet als onderdeel van een veel groter geheel. Communicatie is dan ook steeds belangrijker geworden. Er zijn momenteel veel wetenschappelijke onderzoeken bezig om de (kosten) effectiviteit van fysiotherapie bij specifieke aandoeningen te bewijzen.

De communicatie hierover heeft er toe geleid dat het Ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport bepaalde indicaties weer heeft opgenomen in de basisverzekering.

De fysiotherapie en zijn cliënten kunnen dus op geen enkele manier zonder communicatie.

JOB Bedrijfsblad 2017

Apps

APP: Android/ios Google play/ Appstore Prijs: Gratis

WhatsApp start voor het eerst test met bedrijfschats’

YuBrowser: internetten met extra functies en een adblocker Mijn telefoon is vaak gewoon mijn vervanging voor de computer en dus is een goede browser ook van belang. Als je in de Google Play Store gaat zoeken naar browsers dan ben je wel even bezig om ze allemaal te bekijken. Maar inmiddels heb ik er één gevonden die ik wel aan durf te raden: YuBrowser.

APP: Android Google play Prijs: $3,16

YU Browser Google Chrome is op bijna elke Android telefoon geïnstalleerd. Deze browser is gebaseerd op Chromium, het open source platform van de browser. Dat is ook waar de YuBrowser op gebaseerd is maar dan wel met de nodige aanpassingen door het Code Aurora Forum (CAF) ofwel Qualcomm. Dit om de browser nog sneller te maken en een adblocker in te bouwen.

Adblocker Een browser is natuurlijk gewoon een browser, dus dat is dan ook precies wat YuBrowser biedt.

Met de ingebouwde adblocker, iets wat je haast bij geen enkele andere browser in de Play Store ziet, heb je geen gedoe met pop-up advertenties of advertenties in het algemeen. Je kunt het gewoon installeren en vervolgens internetten zonder reclames. De functie werkt alleen als je een smartphone met een Qualcomm processor hebt. Als je niet weet of je telefoon een dergelijke processor heeft, kan je deze gewoon installeren om te bekijken of het werkt.

YuBrowser biedt verder nog de synchronisatie-functie van Google voor opgeslagen wachtwoorden, bladwijzers en browsergeschiedenis. Let erop dat je hiervoor wel toestemming moet geven zodat de applicatie je contacten kan lezen. Het betekent echter niet dat de app je contacten leest, maar het is voor YuBrowser de enige manier om bij je Googleaccount aan te kloppen.

32

WhatsApp geeft bedrijven voor het eerst toegang tot de chatdienst. In een test kan een kleine groep bedrijven via WhatsApp contact opnemen met klanten.

Dat zou blijken uit documenten die persbureau Reuters heeft ingezien. Vorig jaar maakte WhatsApp bekend bedrijven te willen toelaten, maar nadien bleef het stil rond de uitbreiding.

De bedrijfschats kunnen WhatsApp een flinke geldstroom opleveren. Appen is altijd grotendeels gratis geweest en maakte geen winst. Momenteel mogen alleen individuele consumenten een WhatsApp-account hebben.

Bedrijven die de dienst gebruiken om contact op te nemen met klanten kunnen worden geblokkeerd omdat ze de voorwaarden overtreden.

Uit de documenten die het persbureau onder ogen kreeg, zou blijken dat er strenge maatregelen worden genomen om te voorkomen dat bedrijven spam kunnen versturen op WhatsApp. Zo zou het alleen bedoeld zijn om een luchtvaartbedrijf bijvoorbeeld de mogelijkheid te bieden nieuws over een vertraging door te geven, of voor een bank om te waarschuwen tegen mogelijke fraude.

Vroege fase De nieuwe functie wordt getest met startups die onderdeel uitmaken van de ‘broedplaats’ Y Combinator. Airbnb en Dropbox maakten eerder onder meer onderdeel uit van dat programma.

Cowlar, een van de betrokken startups, stelt dat de test van WhatsApp zich nog in een vroege fase bevindt. Dit bedrijfje maakt halsbanden voor melkkoeien, die in de toekomst via WhatsApp meldingen kunnen sturen als een koe zich ongewoon gedraagt.

Het is niet bekend wanneer de Facebookdochter de functie breder beschikbaar wil stellen aan bedrijven en wat het zou kosten om hier gebruik van te maken. Facebook Messenger, een andere chat-app op het sociale netwerk, biedt bedrijven al langer de mogelijkheid om berichten te verzenden.

Dat gaat vaak via geautomatiseerde ‘chatbots’ die bijvoorbeeld een instapkaart kunnen opsturen voor een vlucht.

Bonaire Firefighting NV

Brandblusapparaten & materialen van de hoogste kwaliteit.

ij aan g j e o d Wat beveiligin brandp de zaak o

• REOB gecertificeerd • CE-keuring • Keuringen NEN-norm • Alles op voorraad • Halen-brengen-installeren handblussers (gratis) • 25 jaar ervaring op Bonaire

Poederblusser

Schuimblusser

Co2 brandblusser

Kaya Nikkiboko noord 33 | P.O. Box 283 Bonaire, CN | T +599 786 7066 | klimabrand@bonairetrade.com

Professional advice when managing absenteeism.

CHS by Medwork.

Years of experience in taking care of businesses and employees.

CHS by Medwork.

Ban kwida pa otro Medwork Corporate Health Solutions B.V. Kaya Suit Nikiboko 12 | T: +599 7171820 www.medwork.aw, infobes@medwork.aw

JOB Bedrijfsblad 2017

Qredits maakt dromen waar Tekst: Gerjanne Voortman

“Ik heb niet voor dit beroep gekozen, het heeft mij gekozen.”

Ytala Seket, of ‘Juffrouw Ytala’ zoals de kinderen haar noemen, spreekt liefdevol over haar beroep. Seket richtte vorig jaar augustus het kinderdagverblijf ‘Hòfi di Eden’ op, waarover ze de dagelijkse leiding heeft.

Seket droomde al jaren van haar eigen kinderdagverblijf.

Ze houdt van nieuwe uitdagingen en bovenal van kinderen.

Kansen op basis van ambitie De ouders van de jonge onderneemster hebben hun dochter altijd aangemoedigd haar dromen te verwezenlijken. Ze vonden het spannend dat hun dochter haar vaste baan in het basisonderwijs opgaf, maar Sekets vader is als visser een ondernemer in hart en nieren en begreep zijn dochters afwegingen om als eigen baas te willen werken.

Naast de steun van haar ouders vond Seket steun bij Qredits.

Ze kwam in contact met de organisatie via de EigenBaas Avondschool voor beginnende ondernemers.

Deze cursus is ontwikkeld door Qredits en wordt op Bonaire in samenwerking met onderwijscentrum Forma aangeboden. De training biedt mensen die het oprichten van een eigen

verzocht om terug te komen voor een lening op het moment dat ze meer financiële zekerheid zou hebben, gaf Qredits haar het vertrouwen om gelijk op eigen benen te kunnen staan.

Uit de plannen van Seket sprak passie, doorzettingsvermogen en ambitie.

onderneming overwegen, de kans om onder professionele begeleiding realistische doelen en plannen op te stellen. Als afsluiting van de cursus gaf Seket een ‘pitch’ waarin ze haar plannen presenteerde. “Er sprak zoveel passie en kracht uit de woorden van Ytala,” geeft Nicole Senchi-Sordjo van Qredits aan, “het was meteen duidelijk dat ze een goed plan had.”

Qredits is een non-profit organisatie en biedt coaching en tot $ 50.000 aan financiering aan ondernemers die een bedrijf willen starten of hun bedrijf verder willen professionaliseren of uitbreiden. Qredits kijkt zowel naar de financiële haalbaarheid van een plan als naar de persoon achter de onderneming. Terwijl de bank Seket 34

Stap voor stap De eerste stap binnen de samenwerking was het indienen van een aanvraag. Door deelname aan de EigenBaas Avondschool had de dertigjarige Seket haar ondernemingsplannen al klaarliggen.

Na het indienen van de aanvraag en inzage in de plannen volgde een bezoek en interview door een bedrijfsadviseur van Qredits.

Sekets aanvraag werd op basis van haar plannen goedgekeurd waardoor de onderneemster in spé de droom van haar eigen kinderdagverblijf kon verwezenlijken. Dankzij het bedrag van $25.000 dat Seket van Qredits kon lenen, kon zij onder andere een auto aanschaffen. Een eigen transportmiddel was essentieel voor het runnen van het kinderdagverblijf.

Augustus vorig jaar opende Hòfi di Eden haar deuren. Momenteel zijn er negen kinderen tussen de vier en twaalf jaar oud, die met regelmaat het kinderdagverblijf bezoeken.

Voor hen is haar opvang aan huis echt een tweede thuis. In tegenstelling tot alle andere kinderdagverblijven op het eiland, verwelkomt Hòfi di Eden ook ‘s avonds haar jonge

JOB Bedrijfsblad 2017

Ik wil het allemaal zelf ontdekken, zelf ervaren, zelf voelen ‘klanten’. Dit biedt een uitkomst voor ouders die in de avonduren werkzaam zijn. Door positieve ervaringen van kinderen en hun ouders en mond-tot-mond reclame, is er steeds meer belangstelling voor het kinderdagverblijf. Binnenkort breidt Seket dan ook uit met een extra ruimte speciaal ingericht voor baby’s en peuters.

Momenteel werkt Ytala Seket alleen.

Indien nodig springt haar moeder even bij. Seket vindt het prettig om zelf de zorg te dragen voor alle aspecten die bij haar werk komen kijken.

“Ik wil het allemaal zelf ontdekken, zelf

ervaren en zelf voelen.” Ook geeft haar zelfstandigheid haar de kans om zich echt te binden met de kinderen die regelmatig bij haar verblijven.

Stapje voor stapje zal de opvang groeien, misschien hoort daar in de toekomst ook het aannemen van personeel bij.

Als een moeder Seket heeft zes jaar de tijd om haar lening bij Qredits af te betalen tegen een rente van 8.75%. Indien er onverwachte slechte periodes zijn, kan de aflossing in overleg worden 35

uitgesteld. “Qredits behandelt me als een dochter”, geeft de onderneemster aan“, ze hebben me bij de hand genomen en begeleid bij alle nieuwe stappen, ze zijn geduldig en staan altijd voor me klaar. Mijn lening betaal ik echt met liefde terug.”

Behalve financiële steun, biedt Qredits ook coaching. Nicole Senchi-Sordjo van Qredits legt uit dat het opstarten van een bedrijf lastig kan zijn, maar dat de grootste uitdaging vaak ligt in het volhouden en het doorzetten bij tegenslagen. Ook daarom blijft de organisatie betrokken bij al zijn cliënten.

De belangrijkste boodschap die Seket aan mensen die een eigen onderneming overwegen wil geven, is om je droom niet zomaar op te geven. Tegenslagen kunnen heel leerzaam zijn en hoeven je niet te stoppen. “Kijk hoe mooi het kan worden”. De kinderleidster steekt glunderend haar armen uit in het knus ingerichte lokaaltje aan de Kaya Mexico in Antriol.

Ondernemen is volgens de kinderleidster veel meer dan geld verdienen. “Het is jouw steentje bijdragen aan de gemeenschap, een ieder op zijn eigen manier.”

Mede dankzij de ondersteuning van Qredits heeft Ytala Seket haar droom kunnen waarmaken.

Indien u meer wilt weten over de microfinancieringsmogelijkheden van Qredits, kunt u bedrijfsadviseur Nicole Senchi-Sordjo en haar collega bezoeken in hun kantoor bij de Kamer van Koophandel aan de Kaya Amsterdam.

Voorbeelden van Non-verbale

communicatie Iedereen communiceert in feite altijd ook als men niets zegt. De interpretatie van nonverbale communicatie luistert nauw en is tevens cultureel bepaald. Waar in sommige culturen het niet aankijken van je gesprekspartner bijvoorbeeld als een teken van respect wordt gezien, kan dat in andere culturen worden opgevat als onverschillig en ongeïnteresseerd, dus juist als respectloos. Hoe dan ook door goed te letten op de nonverbale communicatie en erop in te spelen kun je de uitkomst van een gesprek beïnvloeden.

Onderstaand een aantal voorbeelden van nonverbale communicatie en mogelijke interpretaties.

Uiterlijk Aan het uiterlijk kan je zien wat iemand wil uitstralen of hoe iemand zich voelt. Wanneer iemand bijvoorbeeld zijn haren in een nette knot doet, wil degene zeer waarschijnlijk een nette en verzorgde indruk maken.

Kortgeschoren haren (stekeltjes) straalt al gauw snel, makkelijk en modern uit. Een baard kan duiden op wijsheid, maar ook op onverzorgdheid.

Hetzelfde geldt voor lange haren bij mannen, maar opgeschoren haren bij vrouwen daarentegen kan het vooroordelende vermoeden wekken dat ze lesbisch zijn.

Kleding Kleding is eveneens een communicatiemiddel. Aan kleding kun je bijvoorbeeld zien wat voor baan iemand heeft: pak (kantoorbaan), schilderspak (schilder). Daarnaast toont kleding van welke muziek iemand houdt (punk, hardcore, R&B) of bij welke groep iemand wil horen.

Zo hebben skaters vaak bepaalde

kleding aan en delen ze meestal een gezamenlijke mening over de maatschappij. Onder jongeren is merkkleding van groot belang.

Het geeft immers een bepaalde status en suggereert een bepaalde kwaliteit.

Bovendien communiceren ze met hun kleding tevens bij welke groep dan wel vriendenclub ze horen.

Kleuren Kleuren kunnen laten zien hoe iemand in het leven staat. Draagt iemand bijvoorbeeld veel felle, vrolijke kleuren is de kans groot dat het een optimistisch persoon is. Iemand met volledig zwarte kleding kan treurnis uitstralen of juist een bepaald statement willen maken.

Lichaamshouding Jouw lichaamshouding zegt iets over hoe je in het leven staat. Ben je wat somber aangelegd dan kijk je vaak naar de grond, helt je hoofd wat naar voren, hangen je schouders wat af en is je borst ingetrokken.

Daarnaast zijn de bewegingen van je handen en voeten aan de trage kant.

Een rasoptimist straalt, houdt zijn hoofd rechtop, zijn schouders naar achteren en zijn borst naar voren. Hij of zij maakt enthousiaste bewegingen en houdt de stap er stevig in. Er kan hem of haar immers niets gebeuren.

Praten met handen en voeten Sommige mensen ondersteunen hun verhaal met veel bewegingen.

Soms heb je gebaren nodig om iets duidelijk te maken. Je wilt dan aangeven hoe groot of klein iets was of welke bewegingen het gespreksonderwerp maakte.

36

Het Belan grijkste in communic atie is te horen wat er niet wordt geze gd

Soms zijn gebaren simpelweg symbolen en vertalingen zoals de vuist met de duim omhoog: ‘Tof hoor’ of omlaag: ‘Echt slecht’.

Gezichten lezen Emoties vinden hun uitdrukking in het hele lichaam, in de houding en in de gebaren, maar vooral in het gezicht.

Denk bijvoorbeeld aan de uitdrukking ‘het is van je gezicht af te lezen’.

De stand van de wenkbrauwen, de mate waarin de ogen open of juist dichtgeknepen zijn en de mond, met name de lippen en de stand van de mondhoeken. Kijk en vergelijk, gezichtsuitdrukkingen kunnen heel veel vertellen.

Spiegels van de ziel; de ogen ‘Ogen zijn de spiegel van de ziel’, zo zegt men. De meest diepe en intense emoties komen tot uitdrukking in de ogen. Daarom is oogcontact ook bijna een synoniem voor persoonlijk contact.

Het contact zoeken met de ogen ligt echter gevoelig. Blijf je iemand te lang aankijken om de aandacht te trekken, kan dat worden opgevat als brutaal of zelfs opdringerig. Dit is met name het geval wanneer de ander geen contact wil. Daarnaast kan oogcontact ook prettig zijn, dus het beste is gewoon even te kijken en af te wachten hoe de ander reageert. Via oogcontact kan je aftasten wat je van elkaar wil.

Het zijn de eerste stappen naar een verdere kennismaking.

48

JOB Bedrijfsblad 2017

Recht op Informatie Tekst: Tom Peeters

Ondernemen op Bonaire Juridische kansen en uitdagingen

Als ondernemer is het belangrijk om te weten wat er op Bonaire gebeurt. Daarmee kan worden geanticipeerd op toekomstige ontwikkelingen en soms levert dat een competitief voordeel op.

In eerdere uitgaven is al belicht welke informatie de Kamer van Koophandel kan verstrekken, maar het is ook goed om te weten op welke andere manieren een ondernemer aan belangrijke informatie kan komen.

Ruimtelijke ontwikkelingen Op Bonaire is een ruimtelijk ontwikkelingsplan van toepassing.

Het gevolg daarvan is dat door het Openbaar Lichaam Bonaire beperkingen zijn gesteld aan het gebruik van gronden en terreinen op Bonaire. Sommige ondernemingen mogen zich alleen vestigen op bepaalde plaatsen, zeker als dergelijke ondernemingen invloed hebben op de omgeving (garages, productiebedrijven, etc.). Het ruimtelijk ontwikkelingsplan is te raadplegen via www.bonaire-ro.nl. Met kleuren wordt daarbij het toegestaan gebruik aangegeven en in de toelichting is precies te lezen wat wel en niet mag.

Omdat het ruimtelijk plan periodiek wordt herzien, is het van belang kennis te nemen van voorgenomen wijzigingen, ook om daar eventueel bezwaar tegen te maken als de ondernemingsactiviteiten daardoor

gehinderd worden. De voorgenomen herzieningen worden op dezelfde website gepubliceerd.

Nieuwe regels Nieuwe wetten worden gepubliceerd via www.wetten.nl. Voordat een wet wordt ingevoerd, vindt er soms een consultatie plaats waarbij iedereen wordt uitgenodigd om aan te geven wat ze van die nieuwe wet vinden.

Dat vindt dan plaats via www. internetconsultatie.nl en men kan daar zelfs een attenderingsprofiel instellen zodat men automatisch op de hoogte wordt gehouden van nieuwe consultaties.

Nieuwe regels en besluiten van de Eilandsraad en het Bestuurscollege worden steeds vaker gepubliceerd op www.bonairegov.com en ook op www. wetten.nl via de knop ‘Regelingen van BES’. Een juiste publicatie is noodzakelijk om een wet of regeling 38

in werking te laten treden en bestuursorganen moeten daarbij secuur te werk gaan. Op Sint Eustatius is om die reden bijvoorbeeld de Havengeldverordening buiten toepassing verklaard omdat die niet goed was gepubliceerd. Dat had enorme financiële consequenties.

Voor de ondernemers in positieve zin, maar voor het openbaar lichaam in negatieve zin omdat het daardoor veel inkomsten is misgelopen.

De Wet Openbaarheid van Bestuur Soms wil je als ondernemer precies weten wat er in een bepaalde ‘bestuurlijke aangelegenheid’ is gebeurd en besloten. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een vergunningverlening aan een concurrent of zelfs de vaststelling van beleid met betrekking tot bijvoorbeeld de natuur.

Iedereen kan een verzoek indienen bij een bestuursorgaan tot kennisneming

JOB Bedrijfsblad 2017

van documenten over een ‘bestuurlijke aangelegenheid’, zoals adviezen, memo’s en andere stukken die bij het bestuursorgaan berusten.

Het bestuursorgaan is slechts in uitzonderingsgevallen bevoegd om een verzoek af te wijzen, of informatie uit stukken onleesbaar te maken, zoals bijvoorbeeld privacygevoelige informatie of bedrijfsgegevens.

De uitzonderingsgrond ‘onevenredige bevoordeling of benadeling van bij de aangelegenheid betrokken natuurlijke personen of rechtspersonen dan wel van derden’ geeft in dergelijke zaken vaak het meeste aanleiding tot discussie waarbij een afweging moet worden gemaakt tussen het belang van openbaarheid en het belang van de betrokken personen of ondernemingen bij geheimhouding van die informatie.

Na het indienen van het verzoek moet het bestuursorgaan binnen drie weken beslissen op het verzoek en deze termijn kan slechts één keer worden verlengd met nog eens drie weken.

Rechtszittingen Wist u dat een rechtszitting in beginsel openbaar is? Hoewel in de wet uitzonderingen zijn opgenomen en de

rechter ook op verzoek van partijen kan besluiten dat een zitting achter gesloten deuren plaatsvindt, is het mogelijk bij een zitting aanwezig te zijn. Soms kan dat nuttig zijn als een geschil wordt behandeld waarvan de uitkomst ook van belang is voor u als ondernemer of waarin de grenzen van de toepassing van een bepaalde regel of bevoegdheid worden behandeld.

Het vonnis wordt eveneens in het openbaar uitgesproken, zodat u ook kennis kunt nemen van het resultaat van de procedure.

Kennisname van stukken en getuigenverhoor Indien het voor u als ondernemer van belang is kennis te nemen van stukken die van invloed zijn op een mogelijke claim op grond bij een onrechtmatige daad bijvoorbeeld of de nakoming van een overeenkomst, dan biedt de wet de mogelijkheid om de rechter te verzoeken een partij op te dragen om inzage te krijgen in die stukken.

Op die manier kan worden voorkomen dat een partij belangrijke informatie achterhoudt die van belang kan zijn voor een eventuele claim.

In dat kader kan ook aan het Gerecht worden verzocht om getuigen te horen 39

en dat nog voordat een procedure aanhangig is gemaakt. Op die manier kunnen getuigen onder ede vragen worden gesteld over feiten en omstandigheden die van belang zijn om te beoordelen of u uw aanspraken te gelde kunt maken door het indienen van een claim.

Conclusie Veel informatie voor ondernemers over wetten en regels is online beschikbaar.

Daarnaast hebben ondernemers met de Wet openbaarheid van bestuur een krachtig middel in handen om informatie van bestuursorganen, zoals het Openbaar Lichaam Bonaire, in handen te krijgen.

Om private partijen te bewegen om informatie te verstrekken kunt u gebruik maken van de wettelijke mogelijkheid tot het verzoeken van openbaarmaking van stukken of het horen van getuigen.

Al met al heeft een ondernemer hiermee een heel scala van mogelijkheden tot zijn beschikking om informatie te verkrijgen waarmee hij zijn voordeel kan doen.

JOB Bedrijfsblad 2017

Tekst: Evert Bleijenberg

Communicatie en respons

C

ommunicatie is een onderwerp dat we regelmatig terug vinden in de top drie van de meest beschreven zakelijke aandachtsgebieden. En met recht, want menig bedrijf onderschat niet alleen de kansen, maar ook de bedreigingen die communiceren met zich mee brengt. Maar wat is goede communicatie? Op LinkedIn en andere zakelijke netwerken zien we vaak pakkende titels als ‘De 3 onmisbare elementen van communicatie’ of ‘De 5 stappen naar een goede advertentie tekst’. Deze artikelen bevatten over het algemeen goede tips en leuke ideeën. Maar ook veel algemene principes die niet het verschil maken waarnaar u op zoek bent. Het meest opvallende is dat deze artikelen vooral gaan over de ‘zendende’ kant van communicatie.

Dus praten, schrijven, audio, beeldmateriaal, etc. En dat is jammer want daarmee negeren we een kant van communiceren die zeker net zo belangrijk is, zo niet belangrijker namelijk: het ontvangen.

Luisteren Luisteren is vaak niet het eerste waar we aan denken als we het over communicatie hebben. Daar doen we onszelf mee tekort, omdat luisteren en vooral ook de manier waarop we luisteren, één van de belangrijkste onderdelen is van een goede communicatie. Want voordat twee partijen zinvol kunnen communiceren

moet er eerst een verstandhouding worden bewerkstelligd, de zogeheten ‘klik’. Aandachtig en geïnteresseerd luisteren creëert die verstandhouding.

De principes van Neuro-linguistic Programming (NLP) leren ons dat mensen die luisteren, vragen stellen en de lichaamstaal van de ander bevestigen door hun gesprekspartner als plezierig, betrokken en interessant worden ervaren. Zelfs al weet die gesprekspartner absoluut niets van die persoon. Luisteren bouwt dus een verstandhouding op en legt daarmee de basis voor effectieve communicatie.

Er zit echter een tweede waardevolle kant aan luisteren. Tevreden en trouwe klanten krijgen wij alleen als onze producten en/of diensten aansluiten op hun wensen en behoeften.

Maar hoe weten wij wat die wensen en behoeften zijn? Met praten (zenden) herhalen we immers vooral hetgeen we al weten. Het antwoord is dan ook luisteren. Luisteren leert ons nieuwe dingen. Door aandachtig te luisteren en relevante vragen te stellen komen we er achter waar onze klanten precies naar op zoek zijn.

Luisteren geeft ons dus waardevolle informatie over de behoeften van onze klanten.

Interpreteren Dan is er nog het element interpretatie en helaas gaat het daar ook nogal eens mis. Ons brein filtert namelijk de informatie die we krijgen. Het pakt op wat het (her)kent en vult de rest aan.

40

Wij registreren heel vaak niet wat er letterlijk wordt gezegd.

Daar komt bovendien onze aangeleerde overtuiging bij dat we altijd overal een antwoord op moeten hebben. Dit maakt dat mensen eerder luisteren om te reageren dan om te begrijpen. En juist dat begrijpen is zo belangrijk. Want wat bedoelt je gesprekspartner eigenlijk precies met wat hij zegt? Wat probeert hij te bereiken? Hoe belangrijk is dat voor hem? Het is dus van cruciaal belang om begrijpend te luisteren en resumerende vragen te stellen.

Op die manier weet je daadwerkelijk wat je gesprekspartner bedoelt, verminder je de kans op misinterpretatie en misverstanden en verbeter je de communicatie.

Goede communicatie is essentieel maar niet vanzelfsprekend. We doen het allemaal iedere dag en vinden onszelf daar best goed in. Toch is één uur kijken naar een tweede kamer debat voldoende om ons te laten beseffen dat effectief communiceren behoorlijk lastig kan zijn. Begrijpend luisteren en resumerende en relevante vragen stellen bouwen de voor effectieve communicatie benodigde verstandhouding op. Ze geven je waardevolle informatie en voorkomen misinterpretaties. En als je wilt weten of je gesprekspartner je begrepen heeft, luister dan naar zijn reactie.

Want de betekenis van jouw communicatie is de respons die je ontvangt.

JOB Bedrijfsblad 2017

Korte lijnen, direct contact!

Communicatie bij Arbo Medical BES Tekst: Carola

Roeters

Vanuit onze missie en overtuiging, is goede arbozorg alleen mogelijk indien de communicatie binnen de driehoek Werkgever - Medewerker - Bedrijfsarts snel en zonder ruis kan plaatsvinden. Daaraan dragen de sociale media en andere moderne communicatiemiddelen meer dan een klein steentje bij.

Want juist op het gebied van communicatie gaat het vaak mis.

Wij, als bedrijfsartsen, zijn er dagelijks getuige van. De gevolgen kunnen ver gaan, van conflicten en ruzies tot in het ergste geval advocaten en rechters.

Des te belangrijker wordt het om de arbodienst in een vroeg stadium de ontstane plooien glad te laten strijken. Voorkomen is immers beter dan genezen en dan is een heldere en snelle communicatie onontbeerlijk.

Ook binnen de arbozorg hebben nieuwe ontwikkelingen op dit gebied hun intrede gedaan. Zaken als social media en cliëntvolgsystemen zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk van onze arbodienst.

Deze ontwikkelingen kunnen echter ook een keerzijde hebben. Te weinig medewerkers realiseren zich dat de werkgever eveneens meekijkt op facebook en twitter. Het zijn plaatsen waar soms ongeoorloofd gedrag wordt geconstateerd.

Zo is het bijvoorbeeld niet echt handig als je geacht wordt volledig ziek thuis te zijn en je werkgever ziet een foto van jou dansend op een groot feest of een biertje drinkend in de snek op je facebookpagina.

Dat kan gevolgen hebben.

Gelukkig ervaren we vooral de prettige kanten van deze vooruitgang. De communicatie in de hierbovengenoemde driehoek is vele malen sneller, transparanter en eenduidiger geworden. Hetgeen een goede dienstverlening, snelle, gezonde en stabiele re-integratie tot gevolg heeft en fraude of misbruik van het zorgsysteem bemoeilijkt.

In dit kader noem ik niet alleen de email, maar juist ook zaken als WhatsApp, groepapps, en Skype als positieve toevoegingen.

Directe communicatie met korte lijnen is zo veel toegankelijker geworden en heeft het snel kunnen beslissen en 42

doelgericht handelen gemakkelijker gemaakt. Het kan tevens miscommunicatie en escalatie van de problematiek voorkomen.

Met name Skype vereist een nadere toelichting. Voor ons maakt dit programma het mogelijk om vanuit Bonaire op afstand spreekuren te houden op de eilanden Saba en Statia op momenten dat wij daar niet fysiek aanwezig zijn. Het maakt de afhankelijkheid van de aanwezigheid van de bedrijfsarts minder groot en breidt de behandeling en begeleidingsmogelijkheden uit.

De grootste winst in het kader van transparantie in de communicatie is toch wel het “Cliëntvolgsysteem” dat wij gebruiken. De arbodiensten zijn hun klinische collega’s op het gebied van digitale patiëntendossiers ver vooruit. Gebruikten ze tot voor kort in het ziekenhuis en bij de huisarts nog kaarten en geschreven dossiers - veelal onleesbaar voor de volgende arts, gezien het feit dat artsen over het algemeen onleesbaar schijnen te moeten schrijven- beschikken arbodiensten al heel lang over een digitale toepassing voor het opslaan van medische informatie en andere

patiëntgegevens. Het is nu niet alleen mogelijk om te voldoen aan de strenge Europese wetgeving op het gebied van privacy, opslag van gegevens en bewaareisen, maar ook de communicatie is met de nieuwste generatie verzuimmanagementsystemen enorm verbeterd. Deze systemen zijn namelijk tevens toegankelijk gemaakt voor werkgevers en onder bepaalde voorwaarden voor individuele medewerkers ten behoeve van hun eigen dossier. Het betekent dat onze klanten kunnen inloggen op ons verzuimmanagementsysteem en zij niet alleen geautoriseerd kunnen worden om de overzichten van hun organisatie te bekijken, maar deze ook zelf kunnen bewerken en gebruiken.

Werkgevers krijgen uiteraard geen inzage in de medische gegevens, maar mogen naast het bekijken van de verzuimrapporten van de betreffende organisatie en het eventueel

De grootste winst in het kader van transparantie in de communicatie is toch wel het ClientVolgsysteem toevoegen van eigen aantekeningen op basis van bijvoorbeeld functioneringsgesprekken, wel alle andere informatie als ziekmeldingen en verzuimstatistieken op individueel, afdelings- en organisatieniveau inzien.

Voor degene die wordt geautoriseerd, is dat een enorme vooruitgang in

communicatiemogelijkheden binnen de driehoek ArboDienst Werkgever - Medewerker.

Wij ervaren ons cliëntvolgsysteem als een zeer zinvol en waardevol instrument om managers en leidinggevenden op een verantwoorde wijze hun verantwoordelijkheden op het gebied van verzuimmanagement verder te laten ontwikkelen.

Uiteindelijk leidt dat tot lagere kosten en beter gemotiveerde medewerkers; ergo een klassieke win-win situatie Kortom de tijd van de gele kaarten, onleesbare handschriften en conflicten als gevolg van onduidelijke communicatie is wat ons betreft al enige tijd voorbij. Inmiddels hebben wij als arbodienst op Bonaire, Saba en Statia een professionele en volwassen status en is er sprake van een duidelijke en toegevoegde waarde voor alle werkgevers en medewerkers juist en mede dankzij de moderne communicatietechnieken.

Laat ons u helpen met uw verzuimmanagement met respect voor uw medewerkers en met oog voor uw belangen!

• Meerwaarde voor Werkgever én Medewerker!

• Volledige professionele Arbodienstverlening (RI&E, Verzuimbegeleiding en Arbozorg)

• Alle keuringen (Aanstellingskeuringen en Pensioenkeuringen)

• 3 Bedrijfsartsen, Bedrijfsmaatschappelijk werker, Psycholoog en Veiligheidsdeskundige.

• 4 talen: Papiaments, Nederlands, Spaans en Engels • Voor grote én kleine werkgevers • Aantrekkelijke tarieven

T +599 717 3100 - www.arbomedicalbes.com - info@arbomedicalbes.com

JOB Bedrijfsblad 2017

Communicatie bepaalt je succes Tekst: Dick ter Burg

Communicatie gaat over het algemeen over het zenden en ontvangen van een boodschap.

Dat is tevens het geval in de zakelijke wereld. Ook al betreft het meestal een eenmalige of kortstondige boodschap op afstand tussen twee personen; een zender en een ontvanger.

Bij zakelijk communiceren voert de ratio meestal de boventoon en wordt er niet of nauwelijks aandacht besteed aan het opbouwen van een band.

Het is immers een transactie die is gestart omdat A iets nodig heeft dat B kan maken. Dus A bestelt, betaalt en neemt het product dat B heeft gemaakt mee naar huis.

Opbouwen van een relatie en verborgen boodschappen zijn bij zakelijke transacties niet nodig.

En toch is dat niet helemaal waar.

Service en klantenbinding Ten eerste is er de communicatie vanuit de ondernemer (de zender) richting de klant (de ontvanger).

De ontvangende klant moet weten wat voor producten of diensten (de boodschap) de zender aanbiedt. Hiervoor zijn allerlei marketingmethoden. Daarnaast moet de ondernemer klantgericht te werk gaan. Een ondernemer kan zich heden ten dage geen slecht gedrag, ongeĂŻnteresseerdheid of arrogantie richting de klant meer veroorloven.

De ontvanger heeft immers meerdere mogelijkheden om het gewenste product aan te schaffen. Als de klant in een winkel niet goed wordt geholpen, gaat hij naar een andere of hij koopt het product online via een van de vele (internationale) aanbieders.

Het maakt tevens dat consumenten steeds veeleisender worden.

Het moet snel, gemakkelijk en betaalbaar zijn. Daarnaast moet een product zonder veel moeite of onkosten kunnen worden geretourneerd. Op een eiland gaat dat weliswaar nog net even anders dan op het vasteland. De bezorging duurt iets langer, is duurder en het retourneren van producten is zelden gratis.

Maar ook op Bonaire ontstaan er 44

nieuwe mogelijkheden. Zo maken bedrijven als E-zone en FXDC veel reclame voor het aankopen van producten online. Elke week komen er containers vanuit Europa en/of de Verenigde Staten aan in de haven van Bonaire. Een klant heeft dus veel meer keuze.

Voor de lokale middenstand die het gevecht moet aangaan met deze mondige klant en met de opkomst van (goedkopere) alternatieven via internet zijn dit bedreigingen.

Deze middenstand heeft vaak dure kantoorpanden op centrale locaties want men wil immers klanten aantrekken. Internetbedrijven kunnen daarentegen opereren vanuit een warenhuis of opslagruimte en men werkt volgens het lean and mean principe; alles gebeurt op afstand, geen toeters of bellen en/of investeringen in de aankleding.

De lokale ondernemer moet dat vaak allemaal wel doen. De winkel moet er immers netjes en representatief uitzien, het personeel moet goed opgeleid en klantgericht zijn en de prijzen moeten passen binnen de marges die de klant wil betalen. Service is dan ook het sleutelwoord. Daar waar bij online winkels vaak alleen een

JOB Bedrijfsblad 2017

Winkeliers en ondernemers zijn dus in een sterk veranderend speelveld steeds meer op kwaliteiten aangewezen die maken dat klanten zich binden aan hun producten of diensten summiere omschrijving bij een product wordt gegeven, kan men bij een professionele verkoper terecht voor allerlei inhoudelijke vragen.

Dat is service waar een klant voor wil betalen. Al is dit laatste geen garantie.

De klant kan immers binnenlopen om informatie te verkrijgen en daarna het gewenste product alsnog online aanschaffen. Dat is niet te voorkomen.

Dus zal de ondernemer op andere manieren moeten zorgen dat de klant zich aan hem bindt.

Een van die manieren is gerichte communicatie oftewel communicatie die een band creĂŤert tussen beide partijen. Het gaat daarbij om het tot stand brengen van een verbinding die maakt dat de klant zijn geld wil besteden in de winkel van de lokale aanbieder. Ook al is deze iets duurder dan de internetwinkel. Als de klant zich vertrouwd met en op zijn gemak voelt in de winkel is de kans groter dat hij daar zijn inkopen wil doen.

Winkeliers en ondernemers zijn dus in een sterk veranderend speelveld steeds meer op kwaliteiten aangewezen die maken dat klanten zich binden aan hun producten of diensten. Communicatie is daarbij van essentieel belang. Daarnaast dient het bedrijf technieken te blijven zoeken die

de kosten reduceren en het rendement verhogen.

Sleutel tot succes Op macroniveau is communicatie eveneens alles bepalend en ook daarvoor ligt de sleutel tot succes hier op het eiland. Bonaire moet immers zelf concrete plannen maken, bekijken, bekritiseren en bijschaven.

Alle stakeholders dienen mee te doen en zich in te zetten voor het gezamenlijke doel; de economische ontwikkeling van het eiland.

Dat bereik je alleen maar met een goede communicatie onderling en een plan van aanpak voor de communicatie met Nederland. In veel gevallen is er maar ĂŠĂŠn kans om het plan te presenteren en te vragen om hulp. Dat betekent dat communicatie dus hoog op de agenda moet worden gezet bij het uitwerken van het plan.

Toegevoegde waarde Ten slotte is ook de communicatie van de Kamer van Koophandel en Nijverheid Bonaire (KvK) voor verbetering vatbaar. Zo kunnen we meer en vaker communiceren en in meerdere talen. Hoewel geen excuus, is tijdgebrek vaak de oorzaak van slechte communicatie. Sinds een paar 45

jaar zijn we dan ook begonnen met meer en vaker communiceren en via diverse kanalen. Zo verspreiden we informatie via Social Media en dan met name Facebook en via e-mail.

Volgens ons is dat de manier om de ondernemer te bereiken. Maar omdat we dat alleen niet voldoende vinden, stapt de Kamer langzamerhand over naar een meer proactieve houding.

In de praktijk betekent dat niet alleen antwoord geven op vragen, maar ook een wedervraag stellen waardoor de klant meer krijgt dan waarvoor hij is gekomen.

Zo verstrekt de KvK informatie die eveneens van belang is, maar waar de ondernemer niet van wist.

De verandering van een reactieve naar een proactieve benadering heeft even tijd nodig. Langzamerhand zal echter duidelijk worden dat dat de weg is die de Kamer is ingeslagen.

Per slot van rekening moet ook de KvK ervoor zorgen dat de organisatie toegevoegde waarde blijft houden voor de ondernemersgemeenschap.

Achterover leunen en verwachten dat de klanten wel naar je toekomen, past immers niet meer bij deze tijd.

Communiceren is en blijft immers zenden en ontvangen ook voor ons.

JOB Bedrijfsblad 2017

Patrick Dowling

46

JOB Bedrijfsblad 2017

Bijdragen aan ontwikkeling Tekst: Rianne van Rijswijk - Patricia Bergwijn | Foto: creativEnvision

Interview met Patrick Dowling, de general manager van Flamingo TV en NOS TV Flamingo TV, het moederbedrijf van de TV zender Nos TV Bonaire is in maart 1985 door de gebroeders Halley uit Saba opgericht. Twee broers zwaaien nog altijd de scepter en hebben het bedrijf door de tijd heen uitgebreid en er een niet meer weg te denken en volledig in de Bonairiaanse gemeenschap geïntegreerde onderneming van gemaakt. Het bedrijf vierde vorig jaar (2016) samen met de bevolking van Bonaire zijn dertigjarige lustrum. De eerste klant, een bedrijf op de Kaya Corona, gevolgd door Scholengemeenschap Bonaire (SGB) werd namelijk op 1 oktober 1986 aangesloten. De onderneming introduceerde als eerste een kabeltvnetwerk op Bonaire en begon met acht televisiekanalen. Inmiddels biedt de provider 105 kanalen en internet via kabel en glasvezel.

De televisiezender NOS TV kwam er in 2008 bij doordat een ander bedrijf de voormalige zender Bo TV opkocht.

Het was voor Flamingo TV het signaal om een eigen Bonairiaanse zender op te starten. Nos TV Bonaire biedt dagelijks onder andere lokaal nieuws in het Papiaments en ‘Sortea Wega di Number’ (loterij) en wekelijks lokaal

nieuws in het Nederlands. De zender verzorgt eveneens live uitzendingen van carnaval, dia di Rincon, de Regatta, Tumba en andere belangrijke gebeurtenissen op Bonaire.

Alle uitzendingen zijn te volgen op hun facebookpagina en via live streaming op de website nostvbonaire.com.

Eerste kabelnetwerk provider Bonaire had in de jaren tachtig geen enkel kabeltv netwerk. Men kon met de antenne alleen een zender uit Curaçao en Venezuela ontvangen. Het private Flamingo TV wilde de kabeltechnologie toegankelijk maken voor alle bewoners op Bonaire en zo de mogelijkheden voor de bevolking uitbreiden. De provider werd daarmee het eerste private kabelnetwerkbedrijf op de voormalig Nederlandse Antillen.

De technologie is inmiddels behoorlijk zo niet revolutionair veranderd.

Het digitale tijdperk maakt het mogelijk om via de satelieten en zeekabels tv signalen op te vangen en de opkomst van het internet bracht de onderneming eveneens voordelen. Het bedrijf begon met het aanbieden van internet met een snelheid van 64 KB en inmiddels ligt die snelheid op 100 MB en hoger.

47

Het netwerk is tevens ‘verglast’.

Daar waar vroeger gebruikt werd gemaakt van kabeltechnologie, is het nu glasvezel dat de klok slaat.

Flamingo Tv begon al in 2008 met de aanleg van zijn glasvezel netwerk op Bonaire. De onderneming kan daarom niet alleen analoge kabel en digitale tv en internet via kabel en glasvezel aanbieden, maar ook diensten als internationale en lokale point to point verbindingen via glasvezel, dedicated internet, telefoondiensten en colocatie voor het bedrijfsleven.

Binding Dat de onderneming volledig geïntegreerd is in de Bonairiaanse samenleving blijkt tevens uit zijn personeelsbestand.

Kenmerkend daarbij is dat de werknemers lange tijd in dienst zijn.

Volgens general manager Patrick Dowling komt dat vooral door het feit dat de 26 werknemers elkaar en het bedrijf beschouwen als één grote familie.

Iedereen hoort erbij; van administratie en technische dienst tot aan customerservice, van helpdesk tot tv producers, de cameramensen en journalisten. Om ook de jongeren

JOB Bedrijfsblad 2017

Aangezien alles de grond in moet, is het aanleggen van de infrastructuur kostbaar en niet zonder uitdagingen een kans te geven ervaring op te doen, deel uit te maken van de familie en zich te ontwikkelen in het vak heeft de onderneming zich aangesloten bij de Raad Onderwijs Arbeidsmarkt (ROA).

Als leerbedrijf begeleidt Flamingo TV dan ook regelmatig stagiares die er na de afronding van hun studie blijven werken.

De Bonairiaanse markt is heel competitief. Er zijn verschillende providers op een relatief kleine gemeenschap. Vanwege de kleinschaligheid liggen de prijzen vergeleken met bijvoorbeeld Europa veel hoger, maar in vergelijking met de andere eilanden als Sint Eustatius en Sint Maarten is Flamingo TV relatief goedkoop. De kleine schaal en grote concurrentie maken het niet altijd gemakkelijk. Maar om toch het grootste marktaandeel in de Bonairiaanse tvmarkt te behouden, zijn marktaandeel met betrekking tot internet te vergroten en de kosten te drukken besloot de kabelprovider om de aanleg van het glasvezel- en kabelnetwerk in eigen beheer te houden, zelf machines aan te schaffen en monteurs in dienst te nemen. “Aangezien alles de grond in moet, is het aanleggen van de infrastructuur kostbaar en niet zonder uitdagingen. De investering moet zich echter in de loop van de jaren gaan terugverdienen”, licht de general manager toe.

Andere manieren om het bedrijf financieel gezond te houden en klanten aan zich binden bestaan uit het leveren van een uitstekende snelle en uitermate flexibele service en de auto campagne die begin 2017 is gestart. Alle klanten die op tijd betalen kunnen meedingen naar de auto die ieder jaar onder hen wordt verloot. Volgens Dowling staat service aan de klanten dan ook echt

hoog in het vaandel. “Iedereen gebruikt internet en wil dat het altijd werkt.

Internet is een ‘commodity’ geworden.

Zowel voor lokale als internationale ondernemers uit de Verenigde Staten bijvoorbeeld kan ‘connectivity’ middels internet van levensbelang voor de eigen onderneming zijn.” Een van de zaken waar hij in dat verband met recht trots op is, is dat je je bij Flamingo TV ´s ochtends kunt aanmelden en ´s middags van alle voorzieningen gebruik kunt maken dus zowel van internet als televisie.

Toekomst Vanwege de concurrentie wil general manager Dowling niet heel veel kwijt over de plannen. De onderneming is echter volop in beweging en er staat vanalles op het programma, waar Bonaire zeker zijn voordeel mee zal kunnen doen, licht hij met glinsterende ogen toe. Dat heel Bonaire moet kunnen profiteren van hetgeen telecombedrijven te bieden hebben, is voor hem geen discussie. Sterker nog naar zijn mening heeft een bedrijf als Famingo TV een grote maatschappelijke functie en is men ook daarom verplicht om bij te dragen aan de economische groei van het eiland en deze te ondersteunen.

De ontwikkelingen binnen facebook met zijn nieuwe applicaties, Youtube, Netflix en “over de top applicaties” zullen de komende tijden een punt van aandacht blijven en de nodige uitdaging bieden.

Maar los daarvan vaart het bedrijf zijn eigen koers en laat het zich niet teveel afleiden van zijn missie om de modernste technologie toegankelijk te maken voor heel Bonaire en daarmee bij te dragen aan de sociale en economische ontwikkeling van Bonaire en deze volledig te ondersteunen.

48

General Manager Patrick Dowling De oorspronkelijk op Aruba geboren en getogen general manager Patrick Dowling bleef tijdens zijn verblijf in Nederland verlangen naar de Caribische regio. Nadat hij op zestienjarige leeftijd verhuisde naar Sint Maarten om vervolgens in Nederland voor industrieel ingenieur te gaan studeren, pakte hij na daar zeventien jaar gewoond en gewerkt te hebben de draad weer op en kwam terug naar de voormalige Antillen. Op Curaçao kon hij aan de slag bij een telecommunicatiebedrijf.

Deze betrekking gaf hij op om in 2010 als general manager te gaan werken voor Flamingo TV, dat een veel grotere uitdaging bood. Onder zijn leiding en samen met de geweldige teams van Flamingo TV en Nos TV Bonaire zijn veel veranderingen doorgevoerd: de zogenoemde ‘verglazing’ van het netwerk, de uitbreiding van het aantal kanalen en de enorm gestegen snelheid van het internet.

Dowling is geen manager die op kantoor zit. Hij gaat op pad, houdt de vinger aan de pols en ziet zichzelf dan ook als een ´duizendpotige walk around´ manager. Zo blijft hij op de hoogte, kan hij bijtijds ingrijpen en houdt hij contact met zijn medewerkers.

3

• Qredits Interview met een kredietaanvrager

• Kamer van Koophandel Infrastructuur

TOGETHER WE BUILD DREAMS

Jouw Onderneming op Bonaire

is o.a. verkrijgbaar bij: Kamer van Koophandel Belastingdienst TELBO Kooyman RCN OLB

Disclaimer: Dit blad is auteursrechtelijk beschermd.

Dat betekent dat niets uit de uitgaven van JOB mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder vooraf verkregen schriftelijke toestemming van de uitgever. De Informatie, inzichten of meningen zoals verwoord in het bedrijfsblad JOB behoren toe aan de geïnterviewden dan wel aan de desbetreffende auteur van het artikel en vertegenwoordigen niet vanzelfsprekend de visie en of mening van de redactie, uitgever of het blad zelf. Het bedrijfsblad JOB, redactie en uitgever kunnen derhalve niet aansprakelijk worden gesteld voor mogelijke feitelijke onjuistheden, incorrecte berichtgeving, weergegeven meningen en of inzichten zoals verwoord in dit blad.

Pool repair & maintenance. Supplies, tiles, chemicals.

Build all type & exclusief pools, bamboo, swimspa

150m2 shop Mon - Fri 8:30/12:30 - 2:00/5:00 Sat 8:30/12:30

SUNSHINE P OOL C A R E

Sunshine Pool Care & Construction N.V. Kaya Nikiboko Noord 44A Bonaire, DC T +599 701 4149 - info@sunshinepoolbonaire.com www.sunshinepoolbonaire.com

Kaya Opal 8 | Postbus 727 | Bonaire, C.N. | Tel: (00599) 788 4369 | john@cfverzekeringen.com | www.cfverzekeringen.com