Jaarboek 2008 Oost-Vlaams Diversiteitscentrum by Vincent Goussey

JAAR BOEK 2008

O O S T- V L A A M S D I V E R S I T E I T S C E N T R U M V Z W

inhoud voorwoord ............ 4

5.5. ‘Leven

5.6. Filmvoorstelling

ODiCe in 2008 ............ 6

5.7. Infosessies

Woord ( S A M W ), Lokeren en Zele ...... 8 Oost-Vlaanderen:

interculturaliseren van de oefenscholenmethodiek voor opvoedingsondersteuning ...... 8 3.3. JAC

Impulsfonds voor het Migrantenbeleid en managers van de diversiteit ...... 16 5.8. Buur tonderzoek

’t Dak Dendermonde, Forensische

5.9. Moskeebezoeken 5.10. VOEM

van Ox fam

Wereldwinkels Oost-Vlaanderen ...... 9 3.6. K aH O

Sint-Lieven, Depar tement

Sint-Niklaas ...... 9 3.7. VCLB

projecten voor het onderwijs ............ 11 4.1. Doorstroming 4.2. Roma-avond

Hoger Onderwijs ...... 111

met het L O P ...... 12

5.14. Energie

in school Duizendvoet ...... 13 Ot to ...... 13

...... 18

6.1. Basisvorming

...... 14

competenties ...... 19 aan wijkagenten in

de West-Vlaamse politieschool ...... 19 6.3. Vormingen

Stedelijke dienst voor

onthaalouders in Sint-Niklaas ...... 19 6.4. Vorming

aan medewerkers

6.5. Vorming

toekomstige leerk rachten ...... 20

6.6. Bijscholing

feest Aalst ...... 15 en

leerk rachten

in Sint-Niklaas en Temse ...... 21 6.7. Ar tevelde

en kind ...... 15

5.4. Opvoedingsondersteuning

interculturele

familiehulp en thuiszorg ...... 20

projecten voor sociale cohesie en beeldvorming ............ 14

5.3. Multicultureel

...... 18

vormingen voor interculturele competenties ............ 19

...... 13

5.1. Babbelonië

G E L UK t ...... 17

Sparen ...... 18

5.15. Taalsalon

in school

De Bengel en ‘De Kleine Scholier’

5.2. Ouder

5.13. Project week

6.2. Vormingen

4.3. Opvoedingsondersteuning

4.5. Kameleon

Rechtsbijstand

Vreemdelingen ...... 17

in samenwerking

4.4. Taalactiveringskof fer

van de Smaak ...... 17

5.16. en verder

Waas en Dender ...... 10

...... 17

vz w ...... 17

5.12. Infopunt

Unit en andere afdelingen ...... 9 3.5. Vrijwilligersgroepen

Westerb uur t en

Peter Benoî tpark in Sint-Niklaas ...... 17

5.11. Dag

Waasland ...... 8

3.4. C AW

subsidiemogelijkh eden

voor verenigingen en infosessies

Academie voor Muziek en

3.2. Gezinsbond

‘Samnia’

met nabespreking ...... 16

interculturalisering door procesbegeleiding ............ 8 3.1. Stedelijke

tussen t wee culturen’ ...... 16

6.8. Week 6.9. Wat

communiceren met je kind ...... 16

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 2

Hogeschool Sint-Anna ...... 21

van de smaak ...... 21

vonden de deelnemers

van de vormingen? ...... 21

rechtspositie ............ 22

administratie en financiën ............ 40

7.1. Vormingen

12.1. Personeel(sadministratie)

7.2. helpdesk

rechtspositie ...... 22

Rechtspositie ...... 24

7.3. Samenwerking

met het

Forum Asiel en Migraties ...... 26 7.4. Vrijwilligersoverleg

8.2. Vorming

8.4. 2 0 0 9:

13.1. Het

...... 31

van de integratiediensten ...... 32

...... 33

in Lokeren ...... 34

waarin O D i C e

par ticipeer t ...... 36 selectie acties die uit

het overleg voor t vloeiden ...... 37

communicatiekanalen ............ 7 11.1. Nieuwsbrief

nieuwkomers,

vluchtelingen, mensen zonder papieren en woonwagenbewoners ...... 38 11.2. Medische 11.3. Websites

nieuwsbrief ...... 38

...... 38

herstructureer t ...... 45

ODiCe in 2009 ............ 46

overleg en vertegenwoordiging ............ 36 10.2. Een

...... 41

‘nieuwe’ integratiedecreet ...... 42

13.2. O D iC e

lokaal en provinciaal minderhedenbeleid ............ 31

10.1. Overlegvormen

vormgeving en

ODiCe in beweging ............ 42

psychosociale hulpverlening ...... 30

9.4. Of fer feest

...... 4,

12.7. Werkingsmiddelen

werk ...... 29

9.1. Verbijzonderingso vereenkomsten

ondersteuning ...... 40

administratieve ondersteuning ...... 41

en advies ...... 28

9.3. Woonwagenbewoners

...... 40

12.6. Grafische

ex tra aandacht voor

9.2. Overleg

12.3. Preventie

12.5. ICT

Gezondheidszorg ...... 28

8.3. Beleidsbeïnvloedend

...... 40

12.4. Logistieke

...... 27

gezondheidszorg ............ 28 8.1. helpdesk

12.2. Mobiliteit

...... 40

het personeel van ODiCe ............ 48 15.1. organogram 15.2. Tijdsk rediet

2 0 0 8 ...... 48

...... 48

15.3. Ouderschapsverlof/zorgk rediet 15.4. Bevallingsrust 15.5. Werk regime 15.6. Diversiteit 15.7. Vorming,

...... 48

(dec. 2 0 0 8 ) ...... 49

binnen O D i C e ...... 49

training en opleiding ...... 50

het bestuur van ODiCe ............ 52 16.1. Raad

van Bestuur en

Algemene vergadering ...... 52 16.2. Dagelijks

bestuur ...... 52

16.3. Beheersbeslissingen 16.4. Financiële

...... 52

beslissingen ...... 52

16.5. Inhoudelijke 16.6. Andere

beslissingen ...... 52

beslissingen ...... 54

contacteer ons ............ 55 gebruikte afkortingen ............ 56

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 3

...... 48

m u lt i c u lt u r e e l

7 gemeenten tellen meer dan 1000 burgers met een niet-Belgische nationaliteit

11 nationaliteiten zijn met meer dan 1000 vertegenwoordigers aanwezig

alle windstreken van de wereld zijn aanwezig in Oost-Vlaanderen

in de sportclubs

op de straat

in de politiek

zelfs tot in de gezinnen

leven mensen met een verschillende herkomst met elkaar samen

in de wijken

tijdens culturele manifestaties

in verenigingen

en de voorzieningen

in de ondernemingen

in de Oost-Vlaamse scholen

i n t e r c u lt u r e e l

wordt

Oost-Vlaanderen telt 33 moskeeĂŤn

O o s t- V l a a n d e r e n

in Oost-Vlaanderen zonder Gent zijn minstens 50 verenigingen van etnisch-culturele minderheden gekend

in 63 gemeenten zijn minstens 60 burgers met een andere nationaliteit

O o s t- V l a a n d e r e n

voorwoord

duit in het zakje doet

hier lees je hoe ODiCe in 2008 aan de weg timmerde

als iedereen een

en aan de vele lezers die bij deze acties op de ĂŠĂŠn of andere manier een rol speelden

bedankt

Jos Jacobs, directeur

v e e l l e e s p l e z i e r

het tweede een mogelijk gevolg

het eerste is een voorwaarde,

hoe aangenamer het samenleven

hoe gelijker de kansen en de uitkomstmogelijkheden,

nog beter

kan

ook maar iets te maken met de integratiesector

slechts een fractie hadden van ver af of dichtbij

slechts een fractie van deze contacten zijn problematisch

of op zijn minst doodgewoon normaal

deze contacten zijn positief

honderdduizenden contacten per jaar in Oost-Vlaanderen

dat zijn duizenden contacten per dag

E n h e t

ODi Ce in 2008

2008 was het laatste jaar van de meerjarenconvenant 2003-2008. De samenwerkingsovereenkomst die in 2002 met de Vlaamse overheid werd afgesloten en die in 2005 werd geactualiseerd tot een driejarenconvenant, liep af in december. De kerntaken en bijhorende opdrachten die met het kabinet van Vlaams Minister van Binnenlands bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering werden overeengekomen, moesten op het eind van 2008 volledig uitgevoerd zijn. Het evaluatierapport dat op het einde van het jaar bij de Vlaamse administratie werd ingediend (zie inzet), bevatte naast de realisaties van 2008 ook een overzicht van de vastgestelde effecten van drie jaren ODiCewerking. Dat was uiteraard geen eenvoudige opdracht. Immers, hoe meet men de effecten van de inspanningen van één organisatie bij een doelgroep die langs allerlei kanten bejegend wordt. Welke inspanningen hebben welk resultaat tot gevolg en waar spelen andere invloeden mee in het bereiken van een zinvol resultaat? Zijn we met andere woorden zeker dat net de inspanningen van ODiCe tot een bepaald resultaat hebben geleid?

In alle bescheidenheid durven we hierop met “ja!” te antwoorden. We zijn er van overtuigd dat we met onze acties de afgelopen jaren dingen ten goede hebben veranderd in instellingen, besturen en organisaties, of ten minste hebben bijgedragen tot een klimaat waarin er verandering mogelijk was. We zijn er van overtuigd dat onze nauwe contacten met de minderheden ertoe hebben bijgedragen dat hun stem bij lokale besturen en in instellingen beter gehoord werd. We willen onze organisatie de komende jaren verder uitbouwen tot een kwaliteitsvolle en doeltreffende organisatie. Onder meer om die reden, en na een grondige omgevingsanalyse, werd ervoor gekozen om de volgende jaren het werkterrein te beperken. We willen met ons aanbod op minder sectoren ingrijpen maar we proberen een grotere kwaliteit in aanbod en resultaat te bereiken. Uit de omgevingsanalyse bleek dat vooral op het vlak van onderwijs en welzijn nog veel werk nodig was. Andere domeinen zoals tewerkstelling, jeugd, sport en cultuur bleken na analyse zelf al heel wat inspanningen te doen op vlak van interculturalisering. We zouden op die domeinen dan ook niet echt het verschil kunnen maken. Op het gebied van onderwijs denken we wel dat we een bijdrage kunnen leveren. We namen ons voor om de conclusies uit de omgevingsanalyse die eind 2007 werd opgemaakt in het kader van het nieuwe meerjarenplan al als basis te nemen voor de werking van

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 6

2008. Om die reden werd in 2008 de focus al verlegd naar projecten en processen over onderwijs en welzijn. 2008 werd een overgangsjaar. De nieuwe focus bracht nieuwe opdrachten met zich mee, terwijl ook de projecten die kaderen binnen de doelstellingen van het meerjarenplan 2006-2008 nog ondersteund en uitgevoerd werden. In 2009 zullen we de projecten, processen en vormingen hoofdzakelijk op het onderwijs oriënteren. Het jaarplan was in 2008 opgebouwd rond de 4 kerntaken uit het meerjarenplan 2006-2008: -- samenleven in diversiteit bevorderen -- een inclusief diversiteitsbeleid ondersteunen -- emancipatie en participatie bevorderen -- de toegankelijkheid van de voorzieningen bevorderen. Elke kerntaak omvat strategische doelstellingen, operationele doelstellingen, resultaten en indicatoren. Dit jaarboek is echter niet opgebouwd rond de kerntaken uit het oude meerjarenplan, maar rond de gebruikte werkvormen. Binnen ODiCe gaat het dan voornamelijk om procesbegeleiding, vormingswerk, projectwerking (zowel onderwijsprojecten, beeldvormingsprojecten als projecten sociale cohesie) en adviesverlening, dit laatste ondermeer via het team rechtspositie. Deze verschillende werkvormen worden ingezet om resultaten uit meerdere kerntaken te bereiken, maar ze hebben allen een specifieke methodiek. Ze vormen de basisstructuur van het nieuwe meerjarenplan 2009-2014, en dienen ook in dit jaarboek 2008 reeds als leidraad. Zo vindt u in dit jaarboek achtereenvolgens onze acties in het kader van de procesbegeleidingen, onze onderwijs projecten, de projecten beeldvorming en sociale cohesie, de vormingen, de adviesverlening in het kader van de rechtspositie

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 7

en de ondersteuning van het lokaal minder hedenbeleid. Doorheen het jaarboek vindt u ook informatie over overleg en samenwerking, ondersteuning van verenigingen en bijzondere doelgroepen. Tot slot wordt er ook aandacht besteed aan de interne werking van ODiCe, het nieuwe aanpassingsdecreet met betrekking tot het integratiebeleid en de daarmee gepaard gaande herstructurering van ODiCe.

jaarverslag versus jaarboek

Het jaarverslag dat bij de Vlaamse administratie wordt ingediend, bestaat uit een overzicht van alle doelstellingen, resultaten en indicatoren van dat jaar. Het is een vuistdik verslag dat is opgebouwd uit fiches per indicator en hun bijlagen. In totaal beslaat het verslag met bijlagen een 8-tal mappen. Het geeft een overzicht van het volledige werkjaar van ODiCe maar het is geen ‘leesbaar’ verslag. ODiCe kiest er daarom voor om op basis van deze fiches een leesbaar jaarboek op te maken. Wie echter graag de fiches en bijlagen wil inkijken, is welkom op het secretariaat van ODiCe, bij voorkeur op afspraak.

interculturalisering door procesbegeleiding

In 2008 volgden de procesbegeleiders bij Nesma Consulting, onder leiding van K ristien De Boodt en Katrien Van der Heyden een vijfdaagse vorming over het begeleiden van veranderingsprocessen in organisaties. Dit bood het team de kans om haar methodologie van procesbegeleiding verder te verdiepen. In de loop van het jaar werden alle lopende procesbegeleidingen geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. ODiCe sloot eenjarige samenwerkingsovereenkomsten af met de organisaties waarbij telkens een actieplan voor één jaar werd gemaakt. Die actieplannen werden grotendeels door de organisaties zelf opgesteld, onder begeleiding van ODiCe. Dit gebeurde om het draagvlak voor de veranderingsprocessen in de organisaties zelf te vergroten. Hiernavolgende processen werden in 2008 opgestart of verder begeleid: 3.1. Stedelijke Academie voor Muziek en Woord ( SAM W ), Lokeren en Zele Deze procesbegeleiding werd gestart in het late najaar van 2008. De SAMW vond het vooral nodig om eerst beter te weten of de minderhedengroepen SAMW voldoende kenden, wat de mogelijke drempels zijn voor minderheden om cursist te worden, en welke interesses m.b.t. muziek en woord er leven bij de minderheden. Om hierop meer zicht te krijgen stelden ODiCe en medewerkers van

SAMW samen een vragenlijst op, en werd in de laatste maanden van 2008 een bevraging gestart bij (vooral) jongeren uit de minderhedengroepen in Lokeren en Zele. Deze procesbegeleiding gebeurt in zeer nauwe samenwerking met de integratiedienst van de stad Lokeren. Dit zorgt ervoor dat de betrokken integratieambtenaar de methodiek van procesbegeleiding zelf onder de knie krijgt om later zelf andere organisaties, diensten en voorzieningen te kunnen begeleiden in een interculturaliseringsproces. Gezinsbond Oost-Vlaanderen: interculturaliseren van de oefenscholenmethodiek voor opvoedingsondersteuning 3.2.

In 2008 werd voortgewerkt aan het draaiboek ‘Interculturalisering van de oefenschoolmethodiek voor ouders met tieners’. Dit gebeurde op basis van het bundelen van de eerste ervaringen met de geïnterculturaliseerde oefenscholenmethodiek in cursussen die werden begeleid door de opgeleide begeleiders van de Gezinsbond. ODiCe hielp bij het netwerken met zelforganisaties om op die manier cursisten vanuit de minderhedengroepen naar de oefenscholen te brengen. 3.3. JAC

Waasland

De bevraging over de bekendheid van het JAC, en de vragen en noden naar een dienst als het JAC werd bij de start van 2008 afgesloten, en de resultaten werden door ODiCe verwerkt en gepresenteerd aan het team van

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 8

het JAC. Op basis van het gesprek daarover werd een eerste actieplan ontworpen. Daarbij is het de bedoeling om het JAC, en vooral de werkingsprincipes ervan, beter bekend te maken bij ouders en jongeren uit de minderhedengroepen.

’t Dak Dendermonde, Forensische Unit en andere afdelingen 3.4. CAW

Het in 2007 opgemaakte actieplan werd verder uitgevoerd. CAW ’t Dak deed een aanwerving via de subsidies uit een projectaanvraag bij Managers van Diversiteit, en startte haar acties om de toegankelijkheid in haar jusititieel welzijnswerk te verhogen. Er werden taalinstrumenten voor de gevangenis uitgewerkt en in gebruik genomen. Het gevangenispersoneel en de welzijnswerkers volgden een training om de interculturele competenties te verhogen. In het tweede deel van het jaar werden stappen ondernomen om de ondernomen acties te verankeren in de gewone werking. De begeleiding van ODiCe bestond vooral in het aanreiken van materialen en gespreksmethodieken, en de regelmatige feed-backgesprekken tussen de aangeworven Manager van Diversiteit en de procesbegeleidster van ODiCe. In de tweede helft van 2008 besloot het CAW de procesbegeleiding uit te breiden naar de andere afdelingen van het CAW: het onthaal, de residentiële opvang, het JAC en de bezoekruimte. De eerste gesprekken in functie van het opstellen van actieplannen per afdeling werden gestart. ODiCe nam ook deel aan het coördinatorenoverleg om deze processen op te starten.

Vrijwilligersgroepen van Oxfam Wereldwinkels Oost-Vlaanderen 3.5.

Oxfam Wereldwinkels Oost-Vlaanderen contacteerde ODiCe om het interculturaliseringsproces in enkele vrijwilligersgroepen te starten. ODiCe engageerde zich om mee in de stuurgroep van dit project te stappen om

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 9

daar gespreksmethodieken en materialen aan te reiken waarmee men aan de slag kon in de lokale vrijwilligersgroepen die wilden interculturaliseren. Het proces startte in 2 vrijwilligersgroepen. Doelstelling was om vanuit de ervaringen in deze 2 pilootprojecten een handboek te maken voor andere vrijwilligersgroepen. De eerste methodieken om de gesprekken om een actieplan te maken per groep werden aangereikt, en ook reeds gebruikt en begeleid in één groep. 3.6. K a HO

Sint-Lieven, Departement Sint-Niklaas

In K a HO Sint-Lieven Departement SintNiklaas waren er binnen de verschillende opleidingen al diverse interculturaliseringsinitiatieven genomen. De coördinatie tussen deze initiatieven liep echter mank, en cruciale veranderingsprocessen naar een grotere interculturalisering en verhoging van de toegankelijkheid voor jongeren uit de minderheden in deze regio met veel minderheden bleven uit. Dit departement van K a HO Sint-Lieven nodigde ODiCe uit om een proces te starten om de verschillende initiatieven beter in kaart te brengen, een betere coördinatie mogelijk te maken, en mee het proces naar een diepere interculturalisering te begeleiden. Op Hoge Schoolniveau werd met vertegenwoordigende docenten uit elke opleiding een stuurgroep opgericht. Met deze stuurgroep voerde ODiCe, aan de hand van de gespreksmethodiek van de coachingsmatrix, planningsgesprekken. Er werd op departementsniveau een actieplan opgesteld voor meerdere

jaren. Het departement besloot tegen het jaareinde van 2008 een bijkomende aanwerving te doen om de uitvoering van dit actieplan mogelijk te maken. ODiCe zal de nieuwe medewerker van de Hogeschool blijven begeleiden in regelmatige intervisiegesprekken om op die manier mee de voortgang in het proces te garanderen. 3.7. V CLB

Waas en Dender

Toen het VCLB Waas en Dender een zeer lage aanwezigheid van ouders van allochtone afkomst op haar infoavonden over de overgang van zesde leerjaar naar eerste secundair vaststelde, contacteerde zij ODiCe. ODiCe nam aan enkele infoavonden deel en screende de toegankelijkheid ervan voor minderheden. Zowel de bekendmaking(smaterialen) van de avond, de inhoud en hele opzet van de infoavonden werden onder de loupe genomen, en in een vergadering met het VCLB werden de observaties van ODiCe gepresenteerd. Het VCLB Waas en Dender besloot daarna ODiCe uit te nodigen om mee een proces te starten om haar hele begeleiding van het studieloopbaantraject van zesde leerjaar naar eerste secundair mee onder de loupe te nemen, en op termijn te interculturaliseren. w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

Jaarboek 2008 â&#x20AC;ş oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw â&#x20AC;ş 10

projecten voor het onderwijs

ODiCe ondersteunt projecten en voert zelf projecten uit in instellingen en organisaties. We kozen ervoor om in 2008 volop de sector onderwijs te bespelen. Projecten voeren we uit in instellingen en organisaties, met medewerking van de organisaties maar ook steeds met minderheden. ODiCe voert projecten uit om effecten bij instellingen en organisaties te bewerkstelligen. Verhoging van de toegankelijkheid van instellingen en organisaties heeft ook een positief effect op de minderheden die gebruik maken van het aanbod. Hierna presenteren we de meest opvallende onderwijsprojecten. 4.1. Doorstroming Hoger Onderwijs

Het Vlaamse onderwijs scheert de hoogste toppen. Maar de kloof tussen ‘goede’ leerlingen en ‘slechte’ leerlingen is bijna nergens ter wereld zo groot. En die kloof loopt merkwaardig parallel met de socio-economische achtergrond van de leerling. Het zal dan ook niet verwonderen dat etnisch-culturele minderheden nog erg schaars zijn in die hoogste regionen van ons democratisch onderwijssysteem. Dat dus misschien niet zo democratisch is als het wel zou willen. Eén van de vele oorzaken is de doorstroming van informatie. Hoe plan je een onderwijstraject? Welke keuzes hebben welke gevolgen? Bestaat er professionele ondersteuning voor leerlingen en hun ouders, bij het maken van

keuzes, tijdens het studeren, om het financiële plaatje haalbaar te maken? Weerbare, hooggeschoolde ouders en hun kinderen vinden het antwoord op deze vragen zonder al te veel moeite. Laaggeschoolde ouders, die zelf op weinig ervaring met het onderwijssysteem kunnen terugvallen, weten dikwijls zelfs niet om welke vragen het gaat. Hoger onderwijs, dat is niets voor ons, klinkt het dan. Hoger onderwijs dat is voor de rijken. Op onze informatieavonden rond doorstroming naar het Hoger Onderwijs komen mensen uit universiteiten, hogescholen en CLB’s vertellen over de mogelijkheden, de ondersteuning, de struikelblokken, de misverstanden. Niet alleen profs en professionelen komen aan het woord, maar ook studenten en pas afgestudeerden, liefst met een andere etnisch-culturele achtergrond. We hebben intussen ook geleerd dat tussen allochtone ouders en CLB’s een kloof van wantrouwen en misvattingen gaapt. CLB medewerkers twijfelen aan de interesse van de ouders, ouders denken dat de CLB’s hun kinderen liever kwijt dan rijk zijn. Dat is natuurlijk bijzonder triest omdat een constructieve samenwerking tussen CLB en ouders de kansen van de kinderen op een geslaagd onderwijs aanzienlijk kan doen toenemen. Daarom voorzien we nu bij elke informatieavond ook een debatgedeelte, dat erop gericht is dit wantrouwen uit te spreken en er vervolgens oplossingen voor te formuleren. Bovendien is het Hoger Onderwijs natuurlijk de laatste keuze die een leerling kan maken. Twee belangrijke scharniermomenten zijn

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 11

daaraan vooraf gegaan: de overgang van kleuter- naar lager onderwijs en de overgang van lager naar secundair onderwijs. Ook de scharniermomenten zullen in de nabije toekomst in ons informatieaanbod voorkomen.

ODiCe is al langer bezig met deze infosessies, die ook spinoffs krijgen. In 2006 zijn we ermee begonnen in Zele, waar in 2008 een tweede sessie doorging, georganiseerd door de moskee en het VUB en waar in 2009 ook de CLB’s zullen worden betrokken. In 2007 was er een eerste sessie in Dendermonde, waar in 2009 een tweede sessie wordt georganiseerd vanuit het LOP. In 2008 organiseerden we een druk bijgewoonde sessie in Aalst. Begin 2009 ging de Rwandese zelforganisatie GROVG, als opvolging, op bezoek bij de VUB en waren de beide CLB’s de trekkers voor een info/ discussiemoment over het secundair onderwijs. Andere steden en gemeenten zullen in de toekomst ook worden betrokken. Met Denderleeuw zijn alvast de eerste afspraken gemaakt.

4.2. Roma-avond in samen– werking met het L OP

Op het LOP en de verschillende LOP-werkgroepen van Sint-Niklaas komen de Roma vaak er sprake. Vaak aangehaalde topics zijn spijbelgedrag, het gebrek aan kleuterparticipatie, te laat instromen in het kleuteronderwijs, gebrek aan leerattitudes, niet betalen van schoolrekeningen, vroegtijdige uitval van Roma-meisjes, enz. Om hieraan te verhelpen organiseerde ODiCe in samenwerking met de dienst samenleving van Sint-Niklaas en de vzw VLOS een info-avond waarop zowel de Roma als de directies en leerkrachten van

scholen werden uitgenodigd. Doelstellingen van de info-avond op 14 oktober waren de ouderbetrokkenheid van de Roma verhogen, Roma laten kennis maken met het onderwijssysteem, en de leerplicht en sancties die verbonden zijn aan het niet-naleven van de schoolplicht aan hen duidelijk te maken. Het was de eerste keer dat de Roma en de schooldirecties op zo’ n schaal bijeengebracht werden. In totaal waren 31 Roma-gezinshoofden en 45 vertegenwoordigers van LOP ’s,

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 12

CLB’s, scholen en welzijnsorganisaties vertegenwoordigd.

4.4.

Opvoedingsondersteuning in school De Bengel en ‘De Kleine Scholier’ in school Duizendvoet In Lokeren werd zowel in de kleuterafdeling Duizendvoet als in De Bengel een aanvang genomen met het project ‘De Kleine Scholier’ van de Schoolbrug. Het project wil de ouderbetrokkenheid op school verhogen door het belang van het kleuteronderwijs te benadrukken en ouders inzicht te geven in hoe ze zelf de schoolloopbaan van hun kinde-

ODiCe organiseerde samen met alle Ronsische kleuterscholen thematische sessies die ouders informeerden over inhoudelijke topics die in de derde kleuterklas aan bod komen (vb. leren schrijven, grove motoriek, toetertest, schoolrijpheid, …) en die in het teken staan van de voorbereiding en overgang naar het 1ste leerjaar. In juni 2008 werd de eerste reeks van 8 sessies afgerond en vond er nabespreking plaats met de ouders. ODiCe heeft in samenspraak met het plaatselijk onderwijsopbouwwerk en de scholen het project overgedragen aan de betrokken scholen.

De info-avond betekende meteen ook het startschot voor verdere initiatieven waarbij Roma en onderwijs met elkaar in dialoog gaan.

4.3.

4.5.

ren kunnen ondersteunen. Daarnaast werden de ouders geïnformeerd over de schoolrijpheid van hun kinderen. Leerkrachten werden zich meer bewust van het belang van het tijdig en voldoende informeren van de ouders over de evolutie van hun kind. Algemeen heeft het project een positieve invloed op de ouderbetrokkenheid en de relatie tussen ouders en leerkrachten

Taalactiveringskoffer Otto

Kameleon

In het voorjaar 2008 is het eerste werkingsjaar van de taal- en huistaakklas Kameleon in Ronse op een feestelijke wijze afgerond. Het taal- en huistaakproject geeft een positieve schwung aan het schoolgebeuren voor heel wat leerlingen en ouders die ingeschreven zijn bij Kameleon. Door dit positieve elan en de standvastigheid is het project er ook in geslaagd om een stevige relatie op te bouwen met de Ronsische basisscholen en de perceptie van de betrokkenheid en ondersteuning van ouders in positieve zin bij te stellen.

w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

w e t e ns m e e r te er on

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 13

c o n ta c b lz 5 5 !

projecten voor sociale cohesie en beeldvorming

ODiCe ondersteunt en begeleidt projecten die het samenleven in diversiteit bevorderen en die werken aan een correcte en genuanceerde beeldvorming met betrekking tot etnischculturele minderheden. De ondersteunde en begeleidde projecten zijn erg divers. Een aantal opvallende projecten vindt u hieronder. 5.1.

Babbelonië

Je bent nieuw in dit land en alles is vreemd: de taal, de mensen, de gewoonten, de papieren, het eten. Net zoals veel andere nieuwkomers volg je een cursus Nederlands. Maar buiten het leslokaal spreek je de nieuwe taal nauwelijks. Misschien eens om “een groot bruin brood” te bestellen. Misschien zeg je wel eens tegen je buurvrouw dat het “mooi weer vandaag” is. Maar veel meer doe je niet met die moeilijke nieuwe taal. En zo leer je dus ook niemand in je nieuwe thuisland kennen. - of Je bent geboren en getogen Vlaming en je hebt heel wat vrije tijd. Bovendien ben je wel nieuws gierig aangelegd. Al die nieuwe mensen, met donkere huidskleur, kleurige hoofddoekjes en vreemde gewoonten, je zou ze graag wat beter leren kennen. Maar hoe spreek je ze aan? Willen ze dat wel? Zullen ze je verstaan? Het is niet uitzonderlijk. Nieuwsgierigheid en goede wil zijn bij heel veel mensen te vinden. Maar de drempel is hoog, het water is diep. Ze willen wel, maar dikwijls durven ze niet.

Babbelonië wil daarvoor een brug bouwen. Het is een project dat heel verschillende mensen wekelijks bij elkaar brengt en aan het praten zet. In Dendermonde loopt het intussen drie jaar en komen er wekelijks een twintigtal mensen bij elkaar uit alle delen van de wereld: van Iran tot Thailand, van Grembergen tot Grosny. Zo zijn er in de loop van de jaren tientallen deelnemers gepasseerd: sommigen blijven regelmatig deelnemen, sommigen vinden werk, anderen vinden er de inspiratie of de moed om aan een volgende taalcursus te beginnen. Vrijwel iedereen maakt er vrienden en komt er op die manier sterker uit. Het project wordt zo goed geëvalueerd dat we het nu op andere plaatsen ook beginnen uit te werken: Sint-Niklaas is intussen begonnen, in Lokeren, Aalst en Ronse zijn de onderhandelingen bezig.

ODiCe staat niet alleen: Vormingplus en Samenlevingsopbouw zijn de twee andere vaste partners in dit project, het Huis Van het Nederlands sluit in 2009 hierbij aan. Daarnaast kunnen we rekenen op de steun van heel veel andere spelers in het veld: het lokaal beleid, zelforganisaties, Inburgering, Huizen van het Nederlands, integratiediensten, OCMW’s, dienstencentra, buurtwerk… Veel partners voor een veelzijdig project.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 14

5.2.

Ouder en kind

Kinderen met een andere etnisch-culturele achtergrond hebben het dikwijls moeilijk in ons onderwijs. Dat kun je bezwaarlijk een controversiële stelling noemen. We kunnen eindeloos discussiëren over wiens fout dat nu precies is. Helaas komen we daarmee geen stap vooruit. Wederzijdse verwijten maken de afstand tussen de verschillende partijen alleen maar groter. Terwijl het juist essentieel is dat de vier genoemde groepen optimaal gaan samenwerken om de achterstand van allochtone leerlingen voor eens en altijd weg te werken. Het project Ouder en Kind is een project dat zich richt op het kleuteronderwijs en dat drie van die vier partijen probeert te ondersteunen. De ouders – en meer bepaald de moeders – krijgen een cursusreeks voorgeschoteld van 20 sessies, waarin ongeveer de helft van de tijd wordt besteed aan de ontwikkeling van kind tot volwassene: welke fases doorloopt de mens in die ontwikkeling en hoe kun je daar als ouder op inspelen. De andere helft van de tijd gaat naar schoolverwante onderwerpen: wat gebeurt er op school, hoe is inspraak mogelijk, welk taalbeleid wordt er gehanteerd, welke boekjes worden gebruikt. De moeders krijgen dezelfde boekjes trouwens in hun eigen taal aangereikt. De school wordt meteen uitgenodigd bij een aantal mechanismen stil te staan: welk taalbeleid wordt gehanteerd? Werkt de inspraak wel voor deze groep ouders? Hoe ouders motiveren om aan het project deel te nemen?

De CLB’s worden bij dit project niet betrokken, maar zij zijn dan weer zeer actief bij de infomomenten over de onderwijsovergangen (naar lager, secundair en hoger onderwijs) waarover u elders in dit jaarboek iets kunt lezen. Ouder & Kind is een project dat in Turkije werd ontwikkeld door ACEF. ODiCe voerde dit programma uit in Zele. Omdat het programma in Turkije is ontwikkeld is het dan ook enkel bruikbaar voor een Turkse doelgroep. Zele als locatie lag dan ook voor de hand. 5.3.

Multicultureel feest Aalst

Buurtwerk Parol wil in Aalst niet alleen werken met de traditionele autochtone wijkbewoners, maar probeert ook de allochtone inwoners te bereiken. Zij riepen daarom de hulp van ODiCe in bij de organisatie van een multicultureel feest. Wij vonden vooral de Rwandese zelforganisatie GROVG enthousiast voor zulk initiatief. Het resultaat was een drukbezocht feest in wijkcentrum De Brug, waar de lokale in-line dansgroep een gesmaakte demonstratie westerndansen kwam geven, waarna Rwandese muziek de dansspieren van een breed publiek losgooide. Een zeldzaam brede diversiteitsspreidstand zou je dat kunnen noemen.

De kinderen worden niet rechtstreeks betrokken, maar aangezien de moeders in hun 20 sessies leren hoe ze hun kind kunnen begeleiden in de schoolloopbaan, zullen ook zij de gevolgen van het project niet mislopen.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 15

5.4. Opvoedingsondersteuning en communiceren met je kind

Met ondersteuning van de stad Sint-Niklaas werd voor zowel Turkse mannen als vrouwen een vormingsreeks over opvoedingsondersteuning en communiceren met je kind uitgewerkt. Er werd samengewerkt met Meridiaan, De Sleutel en het CGGZ De Drie Stromen. Thema’s als het belang van het onderwijs, de eigen rol van vader en moeder in de opvoeding van het kind, communicatie binnen het gezin en straffen en belonen kwamen ter sprake. Daarnaast werd een sessie besteed aan gebruik en preventie met betrekking tot drugs en alcohol. Ouders geven aan deze sessies als zeer waardevol te ervaren. 5.5.

‘Leven tussen twee culturen’

Eén van de zaken die tijdens de sessies ‘opvoedingsondersteuning’ en ‘communicatie binnen in het gezin’ scherp tot uiting kwamen is het generatieconflict dat Marokkaanse en Turkse moeders ervaren met hun opgroeiende pubers. Dit universeel gegeven wordt nog eens versterkt door het feit dat allochtone pubers het product zijn van twee culturen; enerzijds is er de thuiscultuur anderzijds de cultuur van de wereld daarbuiten. Moeders gaven aan het gevoel te hebben dat jongeren geen voeling meer hebben met de thuiscultuur en dat moeders op hun buurt geen voeling hebben met de leefwereld van hun kinderen. In overleg met het CGGZ De Drie Stromen werden drie sessies georganiseerd waarbij meisjes van Marokkaanse en Turkse origine uit Temse de gelegenheid kregen om met elkaar in dialoog te gaan over hun visie op de eigen cultuur, het leven tussen twee culturen, de positieve en negatieve elementen daarvan, de communicatie met ouders, hun toekomstperspectieven en verwachtingen, enz.

5.7. Infosessies subsidiemogelijk heden voor verenigingen en infosessies Impulsfonds voor het Migrantenbeleid en managers van de diversiteit

Naar aanleiding van de subsidieprojecten van het Impulsfonds en managers van de diversiteit werd in samenwerking met de integratiediensten van het Waasland een infoavond georganiseerd waarbij de doelstellingen en subsidiereglementen van het impulsfonds en managers van de diversiteit aan de zelforganisaties werden uiteengezet. De verenigingen kregen hierdoor een beter inzicht in de opzet en selectievoorwaarden van de verschillende subsidiekanalen, inzichten die ze meenamen bij de aanvraag van toekomstige dossiers.

Filmvoorstelling ‘Samnia’ met nabespreking

5.6.

Een ander thema dat naar voren kwam in de sessies rond opvoedingsondersteuning en communicatie binnen het gezin, was de positie en de rol van de vrouw binnen het huidig maatschappelijk bestel. Hiertoe werd voor allochtone vrouwen in samenwerking met SAMV en het CGGZ De Drie Stromen de film ‘Samnia’ geprogrammeerd. Na de film werd het thema verder uitgediept en was er onder begeleiding van het CGGZ mogelijkheid tot ervaringsuitwisseling rond thema’s die de vrouwen zelf aangaven als relevant o.a. de combinatie werk-gezin, rol van de vader en de moeder, communicatie in het gezin, belang van onderwijs, opvoeding, enz.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 16

Buurtonderzoek Westerb uurt en Peter Benoîtpark in Sint-Niklaas

vzw

5.8.

5.10. VOEM

Op vraag van de stad Sint-Niklaas participeerde ODiCe aan een buurtonderzoek in de Westerbuurt en het Peter Benoîtpark. In beide gevallen werd meegeholpen aan een bevraging in de buurt met het oog op een betere en evenredige participatie van alle buurtbewoners aan de buurtactiviteiten. Een aantal knelpunten en voorstellen werden gebundeld en meegenomen naar toekomstige activiteiten die vanuit de buurthuizen zullen worden ontwikkeld.

Sinds 2008 huist de federatie VOEM vzw 1 dag per week in het Regiohuis Vlaamse Ardennen. Door de aanwezigheid van VOEM is de instap voor Ronsische allochtone zelforganisaties kleiner om zich te federeren en gebruik te maken van de ondersteuning die een federatie als VOEM kan bieden. Door de afstemming van de taakopdrachten tussen ODiCe en VOEM kan de ondersteuning en begeleiding op termijn verder geoptimaliseerd worden.

5.9.

Moskeebezoeken

De islam ligt onder vuur in het Westen. Berichtgeving in de pers tekent een beeld van voortdurende dreiging, waardoor veel autochtonen de moslims in hun buurt gaan wantrouwen en in de moskee een broeihaard van extremisme zien. Dat wantrouwen ontgaat ook de moslims niet en sommige jongere moslims voelen zich hierdoor uitgedaagd om de goegemeente nog wat meer op stang te jagen. In bepaalde wijken van de steden ontstaan potentieel explosieve situaties. Niemand wordt hier beter van. In het kader van een goede sociale cohesie vindt ODiCe het daarom belangrijk de moskee en de omliggende samenleving meer met mekaar in contact te brengen. Begeleide moskeebezoeken, waarbij overwegend autochtone groepen kennis kunnen maken met de islam als religie, de moskee als gebedsruimte en de moslims als groep binnen onze maatschappij, vormen een uitstekende werkmethode om dat contact te organiseren. Verschillende moskeeën in ons werkgebied zijn zelf bereid zulke moskeebezoeken te begeleiden. Eén van de meest enthousiaste moskeeën is al jaren de Turkse moskee in Aalst. Daar vinden jaarlijks meer dan dertig bezoeken plaats, met in totaal meer dan duizend bezoekers. Heel veel scholen, maar ook verenigingen en diensten maken van die gelegenheid gebruik om kennis te maken met de islam in Aalst. Helaas heeft de Turkse moskee nog geen vrijwilliger gevonden die deze begeleidingen kan dragen. Het is ook niet gemakkelijk: het moet iemand zijn die behoorlijk Nederlands praat, die voldoende onderlegd is in de islamitische godsdienst, die ook de actualiteit enigszins volgt, die in staat is voor grote autochtone groepen te praten en die overdag vrij is. Scholen komen nu eenmaal niet ’s avonds op bezoek. Omdat die witte raaf voorlopig niet gevonden is, blijft

ODiCe deze vormingen voor zich nemen. Op die manier

blijven we een kwalitatief hoogstaand en drukbezocht initiatief stevig ondersteunen.

5.11.

Dag van de Smaak

Na de eerste editie in 2007 organiseerde ODiCe samen met VIB vzw en KSO Glorieux een tweede editie, deze keer onder het motto “in de voetsporen van Marco Polo”. De programmering van de Dag van de Smaak werd verfijnd. Naast koken en thematische workshops stonden er ook heel wat doe-activiteiten op het programma. Ondertussen is de Dag van de Smaal uitgegroeid tot een huis concept, of nog: een intercultureel project voor scholen. Naast KSO Glorieux heeft ook KA Ronse in 2008 voor de leerlingen van het 3de middelbaar ingetekend op dit aanbod.

Infopunt Rechtsbijstand Vreemdelingen

5.12.

ODiCe heeft via een samenwerkingsovereenkomst met het OCMW van Oudenaarde een Infopunt Rechtsbijstand Vreemdelingen opgericht. Met dit Infopunt wil het OCMW Oudenaarde een antwoord bieden op de heersende nood voor meer juridischadministratieve ondersteuning van mensen in een precaire verblijfsituatie. ODiCe biedt mede ondersteuning op het terrein zodoende via de praktijk de expertise binnen het OCMW hieromtrent op te bouwen en over te dragen. 5.13.

Projectweek GEL UK t

GELUKt. Opvoeden tot geluk! was een initiatief van ODiCe samen met welzijnsvoorzieningen, levensbeschouwelijke organisaties, socioculturele verenigingen, onderwijspartners en diversiteitcentra. Dit resulteerde medio februari in een projectweek te Ronse waarin een resem verrassende activiteiten plaats hadden, met als rode draad: opvoeding, diversiteit en geluk.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 17

De projectweek GELUKt. Opvoeden tot geluk! was in de eerste plaats een ‘doe-week’ waarbij de deelnemers worden uitgedaagd om met elkaar in dialoog te gaan. De verscheidenheid aan levensbeschouwingen, etniciteiten, culturen én persoonlijke levensverhalen stonden garant voor een boeiende cocktail aan inzichten en opvattingen. 5.14.

Energie Sparen

In samenwerking met de stad Ronse en de energieconsulent van Eandis organiseerde ODiCe een interactieve infoavond rond ‘Energiesparen en wonen’. Via een educatief spel kregen de aanwezigen allerhande tips om energiezuiniger te wonen. Wie wou kon ook gratis een energiescan aanvragen bij Eandis. 5.15.

Taalsalon

In het voorjaar 2008 heeft ODiCe in samenwerking met Samenlevingsopbouw –afdeling Ronse en Vormingplus de eerste reeks van Taalsalon afgerond. Deelnemers met een basiskennis van het Nederlands kregen de kans om hun nieuwe taal op een informele manier te onderhouden en te verrijken. Naast taal kunnen deelnemers nieuwe contacten uitbouwen en samen activiteiten plannen. In het najaar 2008 is een tweede reeks gestart die loopt tot en met het voorjaar 2009. 5.16.

en verder...

ODiCe organiseerde of ondersteunde ook deze projecten: -- Multicultureel voetbaltoernooi in Aalst -- Internationaal kinderfeest in Aalst -- Kultour 09 in Sint-Niklaas -- Filmvoorstelling in Temse -- Suikerfeest in Temse -- Asielwake in Aalst en Wetteren -- Fototentoonstelling in Dendermonde -- Nieuwjaars- en offerfeest in Sint-Niklaas -- Activiteiten op de Internationale Dag tegen Racisme in Sint-Niklaas -- 45 jaar arbeidsmigratie in Temse -- Kom uit uw kot in Ronse -- Kaaifeesten in Geraardsbergen -- Bloedgeefactie in Ronse -- Week van de Smaak -- Oxfam Wereldwinkel in Ronse -- Screening mammografie in Ronse -- Tentoonstelling ‘Achter de spiegelbeelden’ in Ronse w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 18

vormingen voor interculturele competenties

ODiCe ontwikkelt en geeft vormingen over interculturele competentie. In 2008 werden vormingen gegeven aan o.a. wijkagenten, onthaalmoeders, medewerkers thuiszorg, leerkrachten, toekomstige leerkrachten en leerlingen. Basisvorming interculturele competenties 6.1.

De vorming is opgebouwd rond een theoretisch kader. Er wordt vooral ervaringsgericht gewerkt d.m.v. oefeningen, het delen van ervaringen en door het bespreken van casussen. De vorming biedt handvatten om op zelfverzekerde en menselijke manier om te gaan met misverstanden en conflicten. Inhoud van de vorming: -- Kennismaking met en inbreng van casussen uit de groep -- Duiding van een aantal tendensen en visies, aan de hand van de theorie over cultuur, normen en waarden van Geert Hofstede -- Aanbrengen van inzichten over opvoeden in twee culturen. -- Reflecties over de leefwereld en identiteitsvorming van jongeren (voor de leerkrachten) en mensen van een andere etnische origine -- Beeldvorming en vooroordelen. -- Bedenkingen bij taal(gebruik) -- Religieuze aspecten -- Advies in verband met communicatie naar anderstaligen. -- Aspecten van de illegaliteit.

6.2. Vormingen aan wijkagenten in de West-Vlaamse politieschool

Deze vorming werd aangevraagd naar aanleiding van mond-tot-mond-reclame vanuit eerdere vormingen aan de politie van Aalst en Ronse. Wijkagenten die in contact komen met etnisch-culturele minderheden hebben soms vragen over bepaalde gebruiken, bijvoorbeeld, moet ik mij schoenen uitdoen wanneer ik bij een islamitisch gezin binnen kom, mag ik een beleefde uitnodiging om mee thee te drinken afwijzen, hoe kan ik iets overbrengen aan mensen die geen Nederlands spreken, hoe staat het met het statuut van illegalen of mensen zonder papieren etc. Soms stellen we vooroordelen vast ten opzichte van bepaalde groepen minderheden. Omwille van al deze redenen heeft de directeur van de West-Vlaamse politieschool het werken rond diversiteit binnen zijn korps ingevoerd. Het thema diversiteit werd ook in hun opleiding opgenomen.

Vormingen Stedelijke dienst voor onthaalouders in Sint-Niklaas Onthaalouders geven aan dat het vaak moeilijk is om mensen uit de etnische culturele groep te begrijpen. Zij missen achtergrondinformatie over andere culturele gebruiken van mensen met andere etnische achtergrond. Hierbij wordt onder andere gedacht aan verschillen in opvatting over opvoeding en het maken en nakomen van afspraken. Ook de vaak andere manier van het uiten van emoties en omgaan met rolverdeling tussen mannen en vrouwen kan onbegrip in de hand werken. 6.3.

Jaarboek 2008 â&#x20AC;ş oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw â&#x20AC;ş 19

Een van de voorwaarden om kwalitatief goede kinderopvang te leveren, is het kunnen communiceren en omgaan met ouders en kinderen uit andere culturen.

6.5. Vorming toekomstige leerkrachten

In de training worden de normen en waarden van de onthaalmoeders besproken. Deze worden dan vergeleken met de normen en waarden van de anderen. De normen en waarden worden gerangschikt in volgorde van belangrijkheid. Voornaamste conclusie: mensen hebben dezelfde waarden en normen maar we maken niet dezelfde rangschikking in volgorde van belangrijkheid. Bepaalde rituelen die ouders gebruiken voor hun kinderen, worden vergeleken met rituelen die de onthaalmoeders gebruiken.

Studenten van het K a HO Sint-Lieven in SintNiklaas en Aalst moeten in het kader van hun stage huiswerkbegeleiding doen bij kansarme kinderen thuis. Om de studenten daarop voor te bereiden hebben twee medewerkers van ODiCe in de vorm van gelijke kansen gesprekken een vorming opgezet voor de studenten. In Aalst werd er een vorming gegeven rond diversiteit en leren werken in een multicultureel divers samengestelde klas.

Tevens wordt aandacht besteed aan taalverschillen en de invloed daarvan op de onthaalouders enerzijds en de ouders van de kinderen anderzijds. Vaak is het moeilijk te peilen of zij begrepen worden door de ouders en of hun boodschap wel overkomt zoals zij bedoeld hebben.

Vorming aan medewerkers familiehulp en thuiszorg 6.4.

De vorming werd aangevraagd door OCMW Sint-Niklaas en bestond uit twee delen, namelijk Aspecten van de islam en Interculturele competenties in de thuiszorg.

Jaarboek 2008 â&#x20AC;ş oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw â&#x20AC;ş 20

Bijscholing leerkrachten in Sint-Niklaas en Temse

6.6.

De scholen gemeenschap Sint-Niklaas vroeg in het kader van hun pedagogische studiedag twee vormingen aan rond samenwerken met ouders en lesgeven in een multiculturele klas.

Artevelde Hogeschool Sint-Anna

6.7.

Vroeg vormingen aan in het kader van hun stage in het buitenland.

6.8

Week van de smaak

In het kader van de week van de smaak, werden er in het Glorieux-instituut in Ronse het Rafa-rafaspel, het Vooroordelenspel en het Gelijke-kansenspel gespeeld.

Wat vonden de deelnemers van de vormingen? 6.9.

De deelnemers geven in evaluaties aan dat ze veel hebben bijgeleerd en dat ze nieuwe inzichten hebben opgedaan: “Interessante discussie” “Zeer interessant, beter inzicht meer kennis” “Grote interactie met de groep en bruikbare tips voor in de praktijk. “Ja, een heel goede benadering” “Het brengen van een ander inzicht, stof tot nadenken” “Ik hoop dat het doorprikken van de uiterlijke symbolen me bij zal blijven” “Ik heb meer respect voor andere culturen”. “Door haar afkomst en ervaring was de trainer zeer goed geplaatst om de vorming te begeleiden” w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 21

rechts·po·si·tie de; v - s; positie, uit juridisch oogpunt beschouwd Van Dale Groot woordenboek der Nederlandse taal

Het team rechtspositie van ODiCe wil de aandacht voor de rechtspositie van etnisch-culturele minderheden versterken door middel van (juridisch-administratieve) ondersteuning van instellingen en diensten, het stimuleren van vernieuwende initiatieven en bewaking en advisering van het beleid ter zake. Het verblijfsstatuut bepaalt in grote mate welke rechtspositie je inneemt op vlak van gezondheidszorg, tewerkstelling, onderwijs, vrijetijdsgedrag, mobiliteit, … Hoe onzeker der het verblijfrecht van etnisch-culturele minderheden, hoe zwakker hun rechtspositie. Mensen met een definitief verblijfsrecht beschikken in principe ook over de meest stevige rechtspositie. Werken aan toegankelijkheid van voorzieningen is onlosmakelijk verbonden met de rechtspositie van etnischculturele minderheden. Het team rechtspositie bestaat uit 4 mensen die beschikken over een grondige kennis van alle aspecten van de verblijfswetgeving. Eén van de medewerkers concentreert zich volledig op het aspect gezondheidszorg (binnen het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg OostVlaanderen). De medewerkers van het team bemannen een helpdesk die 5 halve dagen per week bereikbaar is voor professionals uit Oost-Vlaamse diensten en voorzieningen, en voor vrijwilligers die vragen hebben over de rechtspositie van hun cliënten, kennissen, vrienden of familieleden. Daarnaast bestaat de opdracht van het team uit het geven van vorming en informatie aan besturen, diensten en organisaties over de wetgeving, en het opvolgen en beïnvloeden van het lokale, Vlaamse en federale beleid.

7.1.

Vormingen rechtspositie

Een van de kernopdrachten van het team rechtspositie van het team rechtspositie is het organiseren van vormingen. De medewerkers van het team specialiseren zich elk in andere domeinen van de verblijfswetgeving. In 2008 werd de basisvorming vreemdelingenrecht verder uitgewerkt en twee maal georganiseerd. Daarnaast werden er ook verdiepende vormingen georganiseerd.

Basisvormingen rechtspositie

7.1.1.

ODiCe organiseert op regelmatige basis

een meerdaagse basisvorming vreemdelingenrecht voor gemeentelijke ambtenaren, OCMW-personeel en personeel van welzijnsinstellingen. Deze vormingenreeks van 4 halve dagen werd in 2008 twee maal georganiseerd. Een eerste vormingenreeks werd in het voorjaar georganiseerd in het Meetjesland. In het najaar werd de vormingenreeks ook georganiseerd in het Waasland. Elke reeks kende een hoog aantal inschrijvingen (waardoor een interactieve vorming mogelijk werd). De thema’s die tijdens deze vormingenreeks onder meer aan bod kwamen: toegang tot het grondgebied en verblijfsstatuten en -procedures, het inburgeringsbeleid, nationaliteitsverwerving en de oriëntering na legaal verblijf.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 22

Vorming verblijf op basis van arbeid: arbeidskaarten en vrijstellingen 7.1.2.

Op vraag van de Commissie Diversiteit van het Regionaal Sociaaleconomisch Overlegcomité (RESOC) bracht het team rechtspositie een toelichting bij de verschillende arbeidskaarten voor buitenlandse werknemers in België. De complexiteit van deze materie creëert zowel voor werknemers, arbeidsbemiddelaars als werkgevers vaak allerlei misverstanden en problemen. Deze vorming vond plaats te Hamme.

rechten. Om die reden nodigt Inburgering medewerkers van het team rechtspositie als gastdocenten regelmatig uit voor gastlessen die gewijd worden aan het thema ‘verblijfsstatuten’. Eén groep bestaat gemiddeld uit een 10-tal deelnemers. Een gastles beslaat telkens drie lesuren. ODiCe heeft sinds begin 2008 reeds 24 gastlessen verzorgd voor een totaal van 72 lesuren.

vormingen geëvalueerd

Studieavond toegang tot de gezondheidszorg voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen 7.1.3.

Even belangrijk als de organisatie is de evaluatie van de vormingen. Het permanent evalueren van het aanbod zorgt ervoor dat we onze vormingen beter kunnen afstemmen op de noden en verwachtingen van het publiek. In 2008 werden de twee basisvormingen (twee keer 4 voormiddagen) grondig geëvalueerd zowel inhoudelijk als op vlak van pedagogische methodieken. De basisvormingen van het team rechtspositie werden zonder uitzondering positief tot zeer positief geëvalueerd. Dat neemt niet weg dat de gerichte vragen over de vorming ons erg veel leren over aanpak en inhoud.

Op vraag van het platform voor vrijwillige voogden van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen gaven het team rechtspositie van ODiCe en het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen toelichting bij de recente wetswijzigingen met betrekking tot de toegang tot de gezondheidszorg voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen. Sinds 1 januari 2008 wijzigde deze wetgeving, waardoor er nieuwe voorwaarden gelden voor niet-begeleide minderjarigen om een aansluiting te bekomen bij een mutualiteit. Tijdens een kleinschalige bijeenkomst voor Oost- en West-Vlaamse voogden in Kortrijk, gaven we een volledig overzicht van oude en nieuwe wetgeving.

Gastlessen tijdens de cursussen maatschappelijke oriëntatie van Inburgering Oost-Vlaanderen vzw

7.1.4.

Tijdens de cursussen maatschappelijke oriëntatie (MO) merkten docenten en trajectbegeleiders van Inburgering Oost-Vlaanderen dat vele cursisten vaak met vragen worstelen omtrent hun verblijfssituatie, documenten en

Na een korte inleiding over de werking van ODiCe en het team rechtspositie in het bijzonder, trachten we te achterhalen hoeveel verschillende mogelijkheden de deelnemers kennen om als vreemdelingen een tijdelijk of onbeperkt verblijf te bekomen in België. In het verlengde hiervan trachten we hen de complexiteit van de Belgische verblijfs-

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 23

wetgeving bij te brengen. We vragen hun begrip voor de problemen dat dit vaak oplevert voor de lokale besturen, ambtenaren en hulpverleners uit de veelal kleinschalige Oost-Vlaamse gemeenten waar de cursisten woonachtig zijn. Aansluitend worden een aantal aspecten van de verblijfswet op basis van vragen van de deelnemers nader toegelicht. Meest besproken zijn: gezinshereniging, mogelijke verwerving Belgische nationaliteit en asielprocedure. Tijdens de gastlessen blijken bepaalde aangehaalde problemen of vragen van deelnemers dermate complex dat zij doorverwezen worden naar de helpdesk van ODiCe voor individuele bijstand en dossieropvolging.

Vorming regularisatie en mensen zonder wettig verblijf

7.1.5.

In de loop van september organiseerde het Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen in Roeselare een driedaagse basisvorming vreemdelingenrecht voor nieuwe hulpverleners, welzijnswerkers, gemeenteambtenaren, en vrijwilligers.. Het team Rechtspositie van ODiCe werd uitgenodigd als gastspreker tijdens de laatste (voor)middag. De groep bestond uit 55 deelnemers, waarvan het merendeel werkzaam binnen West-Vlaamse gemeentelijke diensten. Twee thema’s werden nader toegelicht: Rechten van men sen zonder wettig verblijf en Regularisatie.

7.2.

helpdesk Rechtspositie

Een andere kerntaak van het team rechtspositie is de helpdeskfunctie. Meer en meer fungeert het team als kennis- en adviescentrum en als doorgeefluik van allerlei info m.b.t. asielzoekers, mensen zonder wettige verblijfsstatus, gezinsherenigers en andere categorieën van vreemdelingen. Ook in 2008 werd een telefonische permanentie verzekerd op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag, telkens in de namiddag (13.00 - 16.00 uur) en op woensdagvoormiddag (09.30 - 12.30 uur). In augustus 2005 werd een elektronisch registratiesysteem ingevoerd. Een elektronische database maakt het mogelijk om in de toekomst evoluties en tendensen aan te geven over de aard, de aantallen en de herkomst van de hulpvragen. De hulpvragen gesteld tijdens vormingsmomenten worden niet geregistreerd in de helpdesk.

Vorming eerste kennismaking verschillende verblijfsstatuten 7.1.6.

In september organiseerde het Vlaams Minderhedencentrum in samenwerking met de Vertaal- en Tolkdienst van de provincie Oost-Vlaanderen een nieuwe opleiding voor kandidaten sociaal tolken in Gent. Als gastdocent verzorgde het team rechtspositie gedurende een halve dag een uitgebreide kennismaking met de verschillende Belgische verblijfsprocedures waarbij speciale aandacht besteed werd aan correcte vaktermen, de verschillende betrokken diensten en veelgestelde vragen.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 24

In 2008 werden 540 hulpvragen geregistreerd. 27% van de vragen ging over personen zonder wettig verblijf. De voornaamste nationaliteiten van de mensen zonder wettig verblijf over wie de vraagstelling handelde waren in 2007 Kosovo, Congo DR , Rusland, Irak en Marokko. In 2008 verdween Marokko uit de top 5 en kwam Turkije erbij. Ongeveer één vijfde van deze vragen kwam in 2008 uit Gent. In 2007 was dit ook al zo. Daarnaast deden diensten en organisaties uit Aalst, Temse, Sint-Niklaas, Ronse en Wetteren voornamelijk beroep op de juridische helpdesk. Vragen uit deze steden en gemeenten (uitgezonderd Wetteren) worden grotendeels door de daar aanwezige integratiediensten gesteld. Daarnaast is de door ODiCe geboden hulp- en dienstverlening in deze gemeenten waarschijnlijk iets beter gekend omwille van de vroegere aanwezigheid van steunpunten. In Wetteren is eveneens een vrijwilligersgroep actief die zich o.m. richt naar mensen zonder wettig verblijf en op die manier met heel wat juridisch-administratieve problemen in aanraking komt.

Het profiel van de hulpvragers: 13,73% van de vragen (16,25% in 2007) een kennis (partner of familie) van betrokkene neemt contact met ons op 15,78% van de vragen (13,9% in 2007) de betrokkene zelf contacteert ons 14,14% van de vragen (10,11% in 2007) afkomstig van OCMW ’s 15,99% van de vragen medewerkers van minderhedencentra en -diensten, en onthaalbureaus Het merendeel van de vragen waren juridischadministratief van aard. 47,59% - verblijf (46,09% in 2007) 15,74% - gezinshereniging 6,30% - regularisatie art. 9bis 5,56% - de asielprocedure Dit waren ook de belangrijkste topics in 2007. Andere categoriëen: 11,85% - tewerkstelling 9,81% - OCMW en opvang De belangrijkste vraag hier is of medische kosten door OCMW ’s worden opgenomen. 5,56% - huwen 3,33% - nationaliteit De meerderheid van de hulp- en informatievragen bereikt de helpdesk via het medium telefoon, gevolgd door e-mail. Een minderheid van de vragen bereikt ons via persoonlijke contactname, via briefwisseling en per fax.

Heeft u een vraag over de rechtpositie van precaire verblijvers of mensen zonder wettig verblijf?

Contacteer onze helpdesk: telefoon: 09 267 66 45 of 03 267 66 45 e-mail: rechtspositie@odice.be

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 25

Samenwerking met het Forum Asiel en Migraties 7.3.

Uit het Regeerakkoord dd. 18 maart 2007: “De regularisatiecriteria m.b.t. de buitengewone omstandighe den zullen worden verduidelijkt in een omzendbrief (langdu rige procedure, ziekte en een prangende humanitaire situatie, met inbegrip van de duurzame lokale verankering). Het criterium m.b.t. de langdurige procedure zoals tot nog toe toe gepast hield enkel rekening met een asielprocedure van 3 jaar (met kinderen) of 4 jaar (zonder kinderen). Dit breiden we uit naar 4 of 5 jaar in procedure waarbij de Raad van State en/of art. 9,3 oude vreemdelingenwet volgend op een asielprocedure wordt meegerekend.” In het kader van ons lidmaatschap van het Forum Asiel en Migraties en de vaststellingen door het team rechtspositie ontwikkelden we een duidelijke visie op het huidig asiel- en regularisatiebeleid. We ondersteunen daarom ook actief een aantal acties van het FAM . Op de juridische helpdesk krijgen we geregeld vragen over regularisatie. Het thema vormt ook een specifiek aspect van de basisvorming vreemdelingenrecht die in 2008 twee maal werd georganiseerd. Door onze ervaring met het onderwerp merken we dat de huidige regelgeving niet transparant is en dus moeilijk werkbaar, zowel voor ons als voor de (professionele) hulpverleners. Het huidige regularisatiebeleid creëert onzekerheid voor personen die een aanvraag willen doen.

ODiCe pleit daarom via het Forum Asiel en Migratie voor het uitbrengen van een omzendbrief die regularisatiecriteria regelt. De regularisatie van mensen zonder wettig verblijf werd in het regeerakkoord van maart 2007 opgenomen. Door het vastleggen van criteria zou er veel discussie en onvrede over het regulariseren van het verblijf vermeden kunnen worden en zou de onzekerheid van mensen zonder wettig verblijf afnemen. Nu, een jaar na het regeerakkoord blijft het thema een permanente bron van discussie tussen de verschillende partijen in de federale regering. Enerzijds de partijen die het akkoord willen kaderen binnen het geheel van maatregelen rond economische migratie, anderzijds zij die vanuit humanitaire overwegingen mensen willen regulariseren. Omwille van de nakende verkiezingen van juni 2009 blijft het dossier geblokkeerd.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 26

Minister van Asiel en Migratie, Annemie Turtelboom, schreef inmiddels wel een instructie voor de Dienst Vreemdelingenzaken betreffende gezinnen met schoolgaande kinderen die regularisatie aanvragen. Deze gezinnen komen sinds het uitschrijven van de instructie in aanmerking voor regularisatie indien zij voldoen aan een aantal voorwaarden. Zowel het FAM als ODiCe vinden dit een eerste en belangrijke stap in de goede richting van juridische duidelijkheid voor iedereen. Wat betreft de beloofde omzendbrief en duidelijke criteria voor iedereen blijft ODiCe via de acties en beleidsinterventies van het FAM pleiten voor een snelle doch grondige oplossing van het probleem. ODiCe pleit mee voor een correcte rapportering van de cijfers omtrent regularisatie, ondersteunt acties zoals de nationale betoging te Brussel op 18 maart 2009 en sensibiliseert invloedrijke politici om haar standpunt te ondersteunen en kracht bij te zetten. Meer info: www.f-a-m.be

7.4.

Vrijwilligersoverleg

ODiCe hecht sterk aan de samenwerking met vrijwilligers, zeker om de werking voor precaire verblijvers en mensen zonder wettig verblijf te ondersteunen. Vrijwilligersgroepen en individuele vrijwilligers zijn als het ware de ogen en oren van ODiCe wanneer het gaat om deze doelgroepen. Zij staan dagelijks in contact met de individuele asielzoeker of met de persoon zonder wettig verblijf. Zij detecteren knelpunten in de hulpverlening, zijn een eerste aanspreekpunt voor vragen vanuit de doelgroepen en hebben een vinger aan de pols voor problemen die zich stellen. Momenteel staan 75 individuele vrijwilligers bij ODiCe geregistreerd die vanuit een individueel engagement asielzoekers, vluchtelingen of precaire verblijvers ondersteunen. 63 personen staan geregistreerd als vrijwilligers vanuit een groepsverband. Dit kan een vzw of feitelijke vereniging zijn. Beide groepen ontvangen de ODiCe nieuwsbrief. De 63 personen die werken vanuit een groep treffen elkaar op het periodiek OostVlaams Vluchtelingenoverleg voor Vrijwilligersgroepen. In 2008 werden 5 bijeenkomsten georganiseerd en begeleid door de medewerkers van het team rechtspositie. Aan elk overleg nemen gemiddeld zo’n 20 vrijwilligers deel. Tijdens de bijeenkomsten is naast de bespreking van een centraal thema ook veel aandacht voor onderlinge uitwisseling van ervaringen en afstemming. Het centraal thema betreft meestal juridische knelpunten of praktijken die door een gastspreker of de eigen ODiCe-medewerkers verder uitgediept worden. Uit een evaluatie van 2007 bleek dat iedereen de periodieke bijeenkomsten erg waardevol vond en de bijdragen van de gastsprekers erg gewaardeerd werden. Bent u zelf vrijwilliger en begeleidt u asielzoe kers of mensen zonder papieren en wenst u deel te nemen aan ons overleg? Laat het ons weten! meer weten contacteer ons blz 55 !

meer weten

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 27

contacteer ons blz 55 !

gezondheidszorg

In ODiCe wordt het aspect gezondheidszorg ter harte genomen door het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen (OPG). Het wordt daarvoor gesubsidieerd door de Provincie Oost-Vlaanderen. Het OPG bemant een helpdesk, geeft vorming en training, doet aan beleidsbeïnvloeding en werkt door middel van projecten aan de verhoging van de toegankelijkheid van de gezondheidszorg voor mensen met een precair verblijfsstatuut en mense zonder wettig verblijfsstatuut. 8.1.

helpdesk Gezondheidszorg

Het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg OostVlaanderen (OPG) organiseert analoog met de helpdesk van het team rechtspositie een helpdesk gezondheidszorg. Het OPG beantwoordt vragen van zorgverstrekkers, apothekers, professionele hulpverleners van verpleeginstellingen, centra geestelijke gezondheidszorg, OCMW ’s, CAW ’s, gemeenten, … inzake het recht op gezondheidszorg voor vreemdelingen zonder wettig verblijfsstatuut en met een precair verblijfsstatuut. In 2008 kreeg het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg 224 hulpvragen via telefoon, e-mail of via een face-to-face gesprek. De grootste categorie van hulpvragen betreft vragen omtrent de toegang tot gezondheidszorg, in het bijzonder omtrent ‘dringende medische hulp’ voor mensen zonder wettig verblijf. Een belangrijke nood hierbij blijft de informatieverstrekking over de bevoegdheid en de reikwijdte van de procedure over de dringende medische hulp. Niettegenstaande de wettelijke omkadering (Koninklijk Besluit

van 12.12.1996) bestaat er nog veel onduidelijkheid omtrent de procedure bij zorgverstrekkers en professionele hulpverleners. Ook worden steeds meer vragen gesteld over de mogelijkheid van en voorwaarden voor ziekenfondsaansluiting (zowel bij wettig als bij onwettig verblijf) en over de rol en de bevoegdheden van een OCMW, lokaal opvanginitiatief en opvangcentrum in het toegankelijk maken van en het financieren van de medische zorgen. Naast inhoudelijke vragen, worden ook steeds meer hulpvragen gesteld die kunnen ondergebracht worden in de categorie ‘structurele werking’. Opvallend hierbij is de grote vraag naar materiaal (brochures, attesten, formulieren, wetgeving, …). Ook de vragen naar ondersteuning en samenwerking vormen een grote groep. In de meeste gevallen gaat het hier om OCMW- en CAW-medewerkers die hulp vragen bij de uitwerking of verdere afhandeling van een bepaald dossier. Ook studenten en familie of kennissen van de betrokkenen vragen om ondersteuning. 8.2.

Vorming en advies

Sen O cursus Intercultureel Netwerk Gent

8.2.1.

Het OPG verzorgde het onderdeel ‘Dringende Medische Hulp: het recht op gezondheidszorg voor mensen zonder wettig verblijf ’ in de SenO-cursus (Samenleven en Oriënteren). In 2008 werden er 4 cursussen verzorgd, met in totaal 68 deelnemers.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 28

Verzekerbaarheid niet-begeleide minderjarige vreemdelingen 8.2.2.

Op 22 mei verzorgde het OPG een vorming voor Oost- en West-Vlaamse voogden van niet-begeleide minderjarigen omtrent het recht op ziekenfondsaansluiting voor nietbegeleide minderjarige vreemdelingen.

Studiedag ‘Ziekteverzekering en toegang tot gezondheidszorg voor EU -burgers’ 8.2.3.

Het OPG organiseerde op 29 oktober, in samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen, een studiedag omtrent het recht op medische zorgen voor EU-burgers. Tijdens deze studiedag werd in eerste instantie, doorheen de verschillende verblijfsstatuten, meer duidelijkheid gecreëerd omtrent de verzekerbaarheid van EU-burgers in België en de voornaamste betalingsregels. Aansluitend werd de rol van het OCMW belicht. Er werd gezocht naar een antwoord op de vragen: wat is de reikwijdte van het sociaal onderzoek en moet het OCMW achterhalen of er spraken is van een private of publieke ziekteverzekering? 115 personen namen deel aan deze studiedag. 8.3.

Beleidsbeïnvloedend werk

Het OPG wordt soms geconfronteerd met inhoudelijke vragen die geen directe oplossing hebben. Vragen die vragen oproepen, ook bij bevoegde ministers en gelijkaardige gespecialiseerde diensten. In samenwerking met zusterorganisaties Medimmigrant (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) en Ondersteuningspunt Medische Zorg (Stad Antwerpen), alsook met het VMC en de VVSG, tracht het OPG het beleid te beïnvloeden en waar nodig in de juiste richting te sturen.

Vanuit de werkgroep ‘gezondheidszorg voor mensen zonder wettig verblijf ’ werkte het Oriëntatiepunt mee aan een pakket van beleidsvoorstellen dat de gezondheidszorg voor mensen zonder wettig verblijf een voudiger en toegankelijker moet maken, zonder dat hiervoor extra budgetten moeten aangesproken worden. Het voorstel is gebaseerd op volgende principes: -- De afbakening van de opvangwet geeft een invulling aan het recht op medische hulp voor mensen zonder wettig verblijf -- Het sociaal onderzoek wordt uitgevoerd door het OCMW terwijl de administratieve en financiële afhandeling van de medische dossiers gebeurt door de hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering -- De vereiste inzake behoeftigheid voor medische zorgen aan mensen zonder wettig verblijf verankeren in de OCMW-wet en het schrijven van een omzendbrief met duidelijke criteria over het sociaal onderzoek en het sociaal verslag én faciliteiten ter beschikking stellen én een flexibele houding hanteren ten aanzien van de info over een derde betaler (in het buitenland).

OPG en de werkgroep kwamen hiervoor in 2008 reeds 2 maal samen met medewerkers van het Kabinet van Minister van Maatschappelijke Integratie, Pensioenen en Grote Steden, Marie Arena. w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

w e t e ns m e e r te er on

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 29

c o n ta c b lz 5 5 !

8.4. 2009 : extra aandacht voor psychosociale hulpverlening

Het OPG wordt vaak geconfronteerd met moeilijkheden inzake de psychosociale hulpverlening aan asielzoekers en vluchtelingen. Vreemdelingen klagen over psychische klachten, er zijn grote wachtlijsten voor individuele hulpverlening, er is een gebrek aan aangepaste methodieken om met vreemdelingen op een aangepaste wijze te werken aan een groter psychosociaal welzijn en er is een tekort aan voldoende competente en ervaren hulpverleners om met deze doelgroep te werken. Na de stopzetting van het EVF-project ‘Psychosociale hulpverlening aan asielzoekers en vluchtelingen’ in de provincie Oost-Vlaanderen (uitgevoerd door het Intercultureel Netwerk Gent), heeft het OPG beslist om het psychosociaal welbevinden van asielzoekers en vluchte lingen komend werkjaar extra in de verf te zetten. De organisaties willen op zoek gaan naar oplossingen voor de eerder aangehaalde noden en zien daartoe de mogelijkheid door een samenwerking aan te gaan met het Nederlandse psycho-educatieprogramma Mind-Spring. In december bespraken OPG en het Intercultureel Netwerk Gent de te nemen stappen voor de komende jaren. Meer over dit project leest u in jaarverslag 2009 of u kan de voortgang van het project volgen op de website van het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg.

Heeft u een vraag over aspecten van de gezondheidszorg van precaire verblijvers of mensen zonder wettig verblijf?

Contacteer onze helpdesk: telefoon: 09 267 66 46 e-mail: info@orientatiepunt.be www.orientatiepunt.be

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 30

lokaal en provinciaal minderhedenbeleid

Het ondersteunen van het lokaal (en provinciaal) minderhedenbeleid is één van de kernopdrachten van ODiCe. Dit vertaalt zich in de opdrachten maar in de toekomst ook in het organogram van de organisatie. Naast een afdeling intercultureel samenleven wordt er ook een afdeling minderhedenbeleid opgericht. De aanzet daartoe werd al in 2008 gegeven. In 2008 werd het takenpakket van de woonwagenwerker uitgebreid met de ondersteuning van de lokale besturen. Ook het team rechtspositie wordt ondergebracht in de nieuwe afdeling. Ook zij hebben een opdracht die vooral gericht is op de ondersteuning van lokale besturen, door middel van advies verlening, helpdesk en vorming. Niet alleen de nog op te richten afdeling minderhedenbeleid maar ook de nieuwe afdeling intercultureel samenleven heeft opdrachten in de ondersteuning van het lokaal diversiteitsbeleid. Zo zal het team procesbegeleiding ook interculturaliseringsprocessen begelei den in of in samenwerking met lokale besturen. Ook projectwerk en vormingswerk gebeurt samen met of in opdracht van lokale besturen. De regierol over het lokale diversiteitsbeleid komt door het gewijzigde decreet nog duidelijker in handen van de lokale overheid. ODiCe krijgt een ondersteunende rol toe gewezen.

9.1. Verbijzonderings overeenkomsten

In 2008 werden er verbijzonderingsovereenkomsten afgesloten met Sint-Niklaas, Temse, Lokeren, Zele, Aalst en Ronse. Dendermonde koos ervoor om geen verbijzonderingovereenkomst meer af te sluiten. Verbijzonderingsovereenkomsten zijn de jaarlijkse concretisering van de samenwerkingsovereenkomst tussen ODiCe en gemeentebestuur (met een integratiedienst of een vestiging van ODiCe) die over meerdere jaren loopt. In de verbijzonderingsovereenkomst worden de concrete acties van het werkjaar opgenomen die door ODiCe, door het gemeentebestuur of door beide partners worden uitgevoerd in het kader van het inclusief diversiteitsbeleid. We stelden vast dat de verbijzonderings overeenkomsten in de meeste gevallen niet vóór of bij het begin maar pas in het midden of op het einde van een werkjaar worden opgemaakt en goedgekeurd. Het is niet zinvol om in deze laatste gevallen acties die al werden uitgevoerd nog op te nemen in een verbijzonderingsovereenkomst. Om die reden liet de stad Dendermonde weten dat zij geen gebruik meer willen maken van de verbijzonderingsovereenkomst. De verplichte samenwerkingsovereenkomst die bij het begin van de meerjarenovereenkomst met de stad onderhandeld werd volstaat voor hen als basis voor samenwerking.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 31

ODiCe zal in de toekomst gemeenten de keuze laten om al dan niet te werken met een jaarlijkse verbijzondering van de samenwerkingsovereenkomst. Halfjaarlijks overleg met de verantwoordelijke schepen en regelmatig overleg met de integratieambtenaren blijft essentieel in de relatie tussen ODiCe en gemeentebesturen, zeker in geval dat er geen verbijzonderingsovereenkomst wordt opgemaakt. 9.2.

Overleg van de integratiediensten

Op regelmatige tijdstippen doorheen het jaar worden de Oost-Vlaamse integratieambtenaren uitgenodigd voor een overleg. In 2008 werd het ‘dienstenoverleg’ 5 maal georganiseerd. De integratieambtenaren van Sint-Niklaas, Temse, Lokeren, Zele, Aalst, Gent, Ronse en Denderleeuw worden op dit overleg uitgenodigd. Andere genodigden aan het overleg zijn de verantwoordelijke voor het lokaal

minderhedenbeleid van het Vlaams Minderhedencentrum en de verantwoordelijke dossierbehandelaar voor de provincie Oost-Vlaanderen van het Agentschap Binnenlands Bestuur. ODiCe organiseert en faciliteert de samenkomst van de integratieambtenaren en zorgt voor inhoudelijke invulling van het overleg. Wanneer het onderwerp het vereist kunnen er gastsprekers worden uitgenodigd. De hervorming van de integratiesector stond, net zoals in 2007, ook in 2008 hoog op de agenda. Ook de nieuwe minderhedenbeleidsplannen van Ronse, Zele, Sint-Niklaas, Temse en het meerjarenplan van ODiCe werden besproken.

Inhoudelijke thema’s in 2008 waren het secundair inburgeringsbeleid, participatieprocessen en onderwijs. Zowel in het voorjaar als op het einde van het jaar stond uitwisseling van ervaringen met betrekking tot inburgering (en het secundair inburgeringsbeleid) op de agenda. In december werden een aantal knelpunten in de relatie tussen de integratiediensten en Inburgering OostVlaanderen opgelijst. Deze werden besproken met de verantwoordelijken van Inburgering Oost-Vlaanderen. Onderwijs, het thema waarop ODiCe de komende jaren wil op inzetten, is ook voor integratiediensten een belangrijk thema. Daarom werden twee medewerkers van het

VMC uitgenodigd om hun inspanningen rond onderwijsbeleid voor de volgende jaren uit de doeken te doen en de aandacht te vestigen op het aanbod van het VMC. Tijdens een rondje bleek dat ook de integratiediensten heel wat onderwijsgerelateerde acties opzetten. Populair zijn de taalstages in de zomervakantie en de ondersteuning van verenigingen die huiswerkinitiatieven opzetten. Een belangrijk onderdeel van het dienstenoverleg is het ‘rondje’. Hierin wisselen de diensten ervaringen en goede praktijken uit.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 32

9.3.

Woonwagenbewoners

In Oost-Vlaanderen wonen er meer dan 200 gekende woonwagengezinnen. Eén derde van hen leeft in een woonwagen. Aalst, Wetteren en Gent voorzien gemeentelijke residentiële woonwagenterreinen voor de woonwagenbevolking. Dit zijn terreinen bestemd en ingericht voor het sedentair wonen in woonwagens. Andere gemeenten gedogen woonwagenbewoners binnen hun grondgebied zonder daarvoor aangepaste infrastructuur te voorzien. Dit zorgt echter voor een grote woononzekerheid bij de betrokken woonwagenbewoners. Net zoals in 2007 ondersteunde ODiCe in 2008 de lokale besturen en provincie Oost-Vlaanderen rond het beheer en de uitbouw van residentiële woonwagenterreinen en doortrekkersterreinen. Hiernaast onderhield ODiCe ook

-- Ook nog in Aalst werd er door ODiCe samen met de stad een 3de locatie gezocht voor een beperkt woonwagenterrein voor een woonwagenfamilie. Deze zoektocht leidde nog niet tot resultaten. Er wordt verder gezocht. -- In Gent is eind 2008 een aanvang genomen met de werken tot uitbreiding van het bestaande woonwagenterrein Vosmeers. Er worden 15 nieuwe standplaatsen aangelegd, wat het totaal op 27 brengt. Het zijn vooral de woonwagenbewoners die illegaal in Wondelgem wonen die op de nieuwe standplaatsen terecht kunnen. Dit betekent woonzekerheid voor 15 families.

Andere residentiële woonwagenbewoners 9.3.2.

Niet alle families wonen op legaal ingerichte woonwagenterreinen. Verspreid over OostVlaanderen wonen heel wat gezinnen in een illegaal geplaatste woonwagen. De woonwagenwerker van ODiCe heeft regelmatig contact met deze families. We bemiddelen tussen hen en de respectievelijke lokale besturen om een oplossing voor de woonsituatie te zoeken of waar mogelijk de overtreding te regulariseren. Realisaties in 2008:

de nodige vertrouwensband met de Oost-Vlaamse woonwagenbevolking. Er werden in 2008 opnieuw enkele stappen voorwaarts genomen rond de woonzekerheid van deze woonwagenbewoners.

Legale gemeentelijke residentiële woonwagenterreinen

9.3.1.

Er zijn 4 residentiële gemeentelijke woonwagenterreinen in Oost-Vlaanderen: 2 in Aalst, 1 in Gent en 1 in Wetteren. Realisaties in 2008:

-- Op het terrein in de Zijpstraat in Hofstade bij Aalst is er een dossier ter renovatie en uitbreiding van de sanitaire units opgestart. In 2009 zouden de effectieve werken van start moeten gaan.

-- In Sint-Gillis-Waas werd er een voorlopige woonoplossing gevonden voor een woonwagenfamilie die al jaren illegaal van terrein naar terrein trekt. In afwachting van een definitieve oplossing kan de familie 3 jaar met hun woonwagens terecht op een grasperk dat ze huren van de gemeente. -- In Knesselare kwam er goed nieuws voor 8 woonwagenfamilies die reeds decennialang op dezelfde locatie wonen. Via een gemeentelijk RUP zal hun woonsituatie gelegaliseerd worden. De uitvoering ervan wordt opgestart. -- In Maldegem werd dan weer op vraag van het gemeentebestuur de woonwagenbewoners geïnventariseerd, dit ter voorbereiding van een mogelijke aanleg van een woonwagenterrein. -- Hiernaast werd door middel van een provinciaal RUP de woonsituatie van de campingbewoners te Waesmeers (Temse), waaronder een 10-tal woonwagenbewoners, geregulariseerd.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 33

9.3.3.

Doortrekkersterreinen

Oost-Vlaanderen kent slechts 2 niet-officiële doortrekkersterreinen die echter zeer summier zijn ingericht: Gent en Dendermonde. De stad Gent is reeds enkele jaren bezig met de voorbereiding van de inplanting van een volwaardig doortrekkersterrein. Realisaties in 2008

-- Met actieve medewerking van de dienst Ruimtelijke Ordening van de Provincie Oost-Vlaanderen zijn er stappen voorwaarts genomen in de aanleg van doortrekkersterreinen binnen Oost-Vlaanderen. Dit gebeurde via de afbakening kleinstedelijk gebied van de steden Zottegem, Oudenaarde en Eeklo. In deze steden moet er de komende jaren werk gemaakt worden van de inplanting van doortrekkersterreinen. -- In Gent komt de voorbereiding tot inrichting van een volwaardig doortrekkersterrein in z’n laatste fase. In 2009 moeten de werken starten.

9.4.

Offerfeest in Lokeren

Voor het tweede jaar op rij spoed ik me op een koude december morgen via de snelweg naar het Waasland. De temperatuur meter geeft onder nul en het duurt tot Gent voor mijn vingers zonder de wollen handschoenen kunnen. Pas net voor Lokeren zijn ook mijn voeten ontdooid. Ik troost me met de gedachte aan hete muntthee en de hartelijke, warme ontvangst die me verleden jaar te beurt viel. De organisatoren van het offerfeest bij de moskee El Imam Malik spaarden toen kosten noch moeite om ons leken het naar de zin te maken op hun feest. De moskeeverenigingen hadden het feest samen met de stadsdien sten goed voorbereid en de organisatie verliep, kleine schoon heidsfoutjes uitgezonderd, van een leien dakje.Ook dit jaar zou ODiCe een medewerker afvaardigen om mee te werken aan de organisatie van het feest. Met de fijne ervaringen van vorig jaar nog vers in het geheugen, stelde ik me onmiddellijk kandidaat. Mijn voeten intussen oververhit, draai ik mijn auto de Hoed haarstraat in. Het valt me op dat er meer volk op de been is dan vorig jaar. Het offerfeest wordt dit jaar op één dag georganiseerd, vorig jaar slachtten de Marokkaanse en Turkse moslims elk op een andere dag. Dat betekent meer mensen op één dag. Meer schapen ook. Ik parkeer mijn auto in een dood lopende zijstraat, trek mijn handschoenen terug aan en wandel naar de moskee. De kleur van de djellabahs van de mannen die de grindweg naar de moskee oplopen is overwegend wit. ’t Is koud en daardoor hebben veel mannen de kap nog over het hoofd. Hun monden blazen onophoudelijk witte wolkjes.

9.3.4.

Overleg

ODiCe neemt deel aan divers overleg rond wonen en woonwagenbeleid. ODiCe zetelt in de Provinciale Woonraad, de Woonraad van Aalst en de stuurgroep Wonen Waas en Dender. Deze raden zijn samengesteld met deskundigen en beroepskrachten op het terrein van wonen en huisvesting. ODiCe behartigt binnen de raden de belangen van de minderheden in het algemeen en woonwagenbewoners in het bijzonder. De respectievelijke raden adviseren de Provincie en lokale besturen in verband met woonkwaliteit, woonzekerheid en betaalbaarheid van woningen. ODiCe neemt ook deel aan de woonwagen-

commissie, georganiseerd door het Vlaams Minderhedencentrum (VMC). In deze commissie worden standpunten rond woonwagenbeleid uitgewerkt en beleidsvoorstellen voorbereid voor de Vlaamse, provinciale en lokale overheden.

Tegenover de moskee werd er opnieuw een tijde lijke slachtvloer geïnstalleerd. Onder een houten afdak wordt met grijs plastic de keelruimte afgescheiden van het gedeelte waar de schapen gevild en versneden worden. Omdat er meer gelovigen verwacht worden werd er een extra ruimte voorzien. Achteraan zijn de twee les lokalen in gereedheid gebracht voor het bezoek van de gouverneur. Ik zoek en vind Mohammed, de voorzitter van de moskeevereniging. Samen met integratie ambtenaar Ellen overlopen we de dag. Er is een lijst van alle moslims die vandaag een schaap komen slachten. Onze opdracht bestaat er in de mensen te ontvangen, hun naam aan te kruisen op de lijst en hun een plastic zak te geven voor het versneden schaap in te vervoeren. Dat is voor straks. Ik ga naar buiten en neem foto’s. Gelovigen in feestkledij die de moskee verlaten. Schapen met roodgeverfde rug die in containers wachten op hun lot. Twee mannen die mekaar omhelzen na afloop van het gebed. Iedereen is in feeststemming. De buitenstaander met het fototoestel wordt amper opgemerkt. De eerste schapen worden uit de containers naar de keelruimte geleid. De veearts keurt het oor

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 34

9.3.5.

Knelpunten

Ondanks de vooruitgang in bepaalde dossiers in 2008 blijft de woonproblematiek van woonwagenbewoners een groot knelpunt. Er zijn meer woonwagenbewoners dan we denken. Vaak zitten ze verscholen in hun woonwagen in de tuin van een woonhuis, of ergens te velde. Het feit dat hun woonsituatie elke dag kan afgebroken worden zorgt voor stress en grote onzekerheid. Een onzekere woonsituatie is tevens nefast voor de opvoeding van de kinderen, bemoeilijkt tewerkstelling en zorgt voor een slechts beperkte deelname aan de maatschappij. 9.3.6.

w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

Actiedomeinen voor de toekomst

w e t e ns m e e r te er on

De komende jaren zal ODiCe samen met de lokale en provinciale besturen: -- ijveren voor meer legale standplaatsen -- kwaliteitsvolle inrichting van woonwagenterreinen promoten -- inzetten op de erkenning private woonwagenterreinen -- werken aan emancipatie van de woonwagenbevolking samen met de vzw Ons Leven

merk en slachtbewijs. De schapen, nog onwetend over hun lot, worden op een van de stalen slachtbanken gelegd. Met het mes, net scherp aangezet, wordt de halsslagader snel overgesneden. Ik denk aan het malse vlees in een lekkere tajine en niet aan het exemplaar dat minuten geleden langs mijn been streek. Ellen’s maag is weker dan de mijne, zij zal de keelruimte de rest van de dag vermijden. De rij aan de inschrijvingstafel groeit. Sommige mensen moe ten lang wachten. Er wordt al eens voorgekropen en boos naar mekaar en ons gekeken. De stemming blijft echter feestelijk. Er is koffie en thee met veel verse munt. Koekjes, bereid met honing, begeleiden de mierzoete thee. Ik stop na twee, neen drie, koekjes. De gouverneur stapt binnen, in zijn zog mannen en vrouwen in maat- en mantelpak. Ik herken de burgemeester en enkele hoogwaardigheidsbekleders. Schepen Van Daele groet hartelijk de aanwezige moslims, haar medewerker en mezelf. Ze is opge togen met het bezoek van de gouverneur aan ‘haar’ stad. Ook voor de voorzitters van de Marokkaanse en Turkse moskee verenigingen is het bezoek van de gouverneur een erkenning voor de goede samenwerking en de vlekkeloze organisatie. De gouverneur prijst de organisatoren. De voorzitter geeft uitleg in de moskee en op de slachtvloer. De donkere maatpakken vloeken met het helrode bloed op de vloer. Mensen op de slacht vloer lijken gelaten en kijken wat meewarig naar het vreemde gezelschap. Het bezoek van de eerste burger van de provincie

c o n ta c b lz 5 5 !

w e t e ns m e e r te er on c o n ta c b lz 5 5 !

gaat duidelijk aan hen voorbij. Ik begrijp het: het is hun feest. Na een korte maaltijd verlaat de gouverneur de slachtvloer. Schaap na schaap verdwijnt tussen de donkere doeken van de keelruimte om er, vakkundig versneden en verpakt in plastic zak weer uit te komen. We staan buiten en kijken naar de aan voer van de laatste schapen. Een grote afvalzak die naast ons staat begeeft het, ingewanden van de dode schapen komen voor onze voeten terecht. De maag van Ellen komt in opstand. Het laatste restje kleur in haar gezicht trekt nu helemaal weg. Het is bijna vier uur wanneer de laatste schapen hun opwachting maken op de slachtvloer. Ook voor laatkomers is er geen genade. Meer dan 200 schapen werden intussen geslacht. Binnen wordt de tafel gedekt. De moskeevereniging voorziet voor alle medewerkers een smakelijke couscous. Met schapenvlees, natuurlijk. Walter Leenders

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 35

overleg en vertegenwoordiging

Vergaderen en overleg bijwonen gebeurt veel in onze sector. Het is echter noodzakelijk om de projecten en processen die we begeleiden op een goede manier, en met de juiste partners te kunnen uitvoeren. ODiCe is er zich van bewust dat er soms te veel en onnodig vergaderd wordt. We doen er dan ook alles aan om de ‘vergadercultuur’ tot een minimum te beperken en op die manier meer tijd (en middelen) in projecten en processen te steken. Deelname aan overleg is niet alleen essentieel om projecten en processen op een goede manier voor te bereiden, uit te voeren en te evalueren, maar ook om de vinger aan de pols te houden. Een goed voorbeeld is het LOP of de deelname aan raden van bestuur van partnerorganisaties. De deelname aan deze overlegvormen zorgt ervoor dat ODiCe voeling houdt met wat er leeft op het terrein. We willen geen organisatie worden die vanuit een ivoren toren acties en projecten voorstelt die geen verband houden met echte noden van de minderheden en de instellingen.

overlegvormen waarin OD i C e participeert 10.1.

Deze lijst is niet limitatief en wijzigt regelmatig. Er vindt ook heel wat ad hoc overleg plaats, dat niet is opnomen in deze lijst.

-- LOP-overleg basisonderwijs en secundair onderwijs in diverse steden en gemeenten in Oost-Vlaanderen. Zowel dagelijks bestuur, algemene vergadering -- Raad van bestuur van Inburgering OostVlaanderen, OR.C.A. vzw, Huis van Nederlands Oost-Vlaanderen, JUNA vzw, Parol vzw -- Overleg met Intercultureel Netwerk Gent -- Overleg met de integratiediensten van OostVlaanderen -- Interne werkgroep ondersteuning moskeeën (medewerking van AGORA , UMIVO, etc.) -- Overleg met het Provinciebestuur OostVlaanderen en de gedeputeerde voor Welzijn van de provincie Oost-Vlaanderen -- Overleg met de federaties van verenigingen van etnisch-culturele minderheden -- Diverse werkgroepen (beeldvorming, onderwijs, sociale cohesie, …) van het Vlaams Minderhedencentrum. -- Provinciale woonraad en volgcomité woonwagenbewoners -- Stedelijke woonraad in Aalst -- Stuurgroep wonen Waas en Dender van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen -- Ons Leven Vlaanderen, de zelforganisatie van woonwagenbewoners -- Vluchtelingenwerkgroep Wetteren -- Stuurgroep Regionaal Welzijnsoverleg van de provincie Oost-Vlaanderen -- Welzijnsraad Ronse en Lokeren -- Stuurgroep Buurtsport Ronse -- Platform voor een veilig en verdraagzaam Lokeren -- Provinciaal overleg offerfeest -- EVF-project ‘psychosociale hulpverlening aan asielzoekers en vluchtelingen’ -- etc.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 36

Een selectie acties die uit het overleg voortvloeiden

10.2.

10.2.1.

Infoavond studiekeuze Lokeren

In Lokeren organiseerde het LOP Basisonderwijs i.s.m. de stad Lokeren en ODiCe in januari een infoavond voor alle leerkrachten van het zesde leerjaar, zorgleerkrachten, geïnteresseerde leerkrachten of directies van de Lokerse scholen. Hierbij werd dieper ingegaan op de overgang van het zesde leerjaar naar het eerste jaar van het secundair onderwijs. Voor veel allochtonen én kansarme autochtonen is een goede studiekeuze maken immers geen evidente zaak. Een aantal allochtonen getuigden over hun ervaringen, welk traject zij doorliepen, welke knelpunten zij ervoeren en welke factoren een doorslaggevende rol speelden in hun finale studiekeuze. Daarnaast werd de website ‘De Stapper’ aan de leerkrachten voorgesteld, een handig instrument om in de klas rond studiekeuze mee aan de slag te gaan. De opkomst overtrof alle verwachtingen en scholen gaven aan hier zeker mee aan de slag te gaan. Vanuit het LOP wordt het initiatief verder opgevolgd.

Info-avond ‘Taalactivering’ en ‘De Kleine Scholier’

10.2.2.

Nog in Lokeren organiseerden diezelfde partners een infoavond waarbij de projecten ‘De Kleine Scholier’ en ‘Taalactivering’ aan de scholen werden voorgesteld. ‘De Kleine Scholier’ van vzw De Schoolbrug, specifiek gericht naar de derde kleuterklas, werd voorgesteld door vzw De Schoolbrug met een getuigenis van de kleuterschool Duizendvoet waar het project al in uitvoering is. Ook ‘de Taalactiveringskoffer’ van De Acht kwam aan bod, door ODiCe voorgesteld met een getuigenis van een ouder die de sessies bijwoonde. Beide methodieken willen de ouderbetrokkenheid aanzwengelen en aan ouders tonen hoe ze de ontwikkeling van hun kinderen mee kunnen ondersteunen. Niet alleen was de opkomst massaal, sinds de infoavond tekenden meer dan zes Lokerse scholen op één van beide projecten in.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 37

communicatiekanalen

11.1. Nieuwsbrief nieuwkomers, vluchtelingen, mensen zonder papieren en woonwagenbewoners De elektronische nieuwsbrief is een gemeenschappelijk initiatief van het team rechtspositie van ODiCe en van het Intercultureel Netwerk Gent. Met de nieuwsbrief wil het team in Oost-Vlaanderen de aandacht voor de rechtspositie van etnisch-culturele minderheden op specifieke beleidsdomeinen versterken. De beknopte bundeling van nieuwe wetgeving, beleidsmaatregelen en relevante actualiteit moet een aanvullende ondersteuning bieden om dienstverlening ten aanzien van etnisch-culturele minderheden te optimaliseren. Het archief van de nieuwsbrieven is ook te raadplegen op www.odice.be.

In 2008 werden er 12 nieuwsbrieven verstuurd naar meer dan 800 abonnees. 11.2.

Medische nieuwsbrief

De medische nieuwsbrief is een gemeenschappelijk initiatief van het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen, Medimmigrant (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) en het Ondersteuningspunt Medische Zorg van het Antwerps Minderhedencentrum De Acht. De nieuwsbrief bundelt relevante actualiteit met betrekkking tot nieuwe wetgeving, beleidsmaatregelen, publicaties, vacatures, enz. De eindredactie gebeurt afwisselend door de betrokken organisaties. De medische nieuwsbrief verscheen 2 maal in 2008 (mei en september). De nieuwsbrief wordt verspreid naar een 650-tal abonnees in Oost-Vlaanderen.

11.3.

Websites

ODiCe beschikt over twee up-to-date websites, een algemene website en een website specifiek voor het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg. www.odice.be De algemene website van ODiCe kregen in 2008 twee nieuwe features: een online inschrijvingsformulier voor de nieuwsbrief en een online formulier voor gebruikers om vragen te stellen aan de juridische helpdesk van ODiCe. Beide applicaties werden in augustus op de website geplaatst.

In 2008 maakten 35 mensen gebruik van het online inschrijvingsformulier voor de nieuwsbrief, 9 mensen stelden een juridische vraag via de website. www.orientatiepunt.be De nieuwe website van het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg vierde op 10 september zijn eerste verjaardag. Ter gelegenheid van die verjaardag werd een online evaluatie van de site gepland. Deze wordt uitgevoerd in 2009.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 38

administratie en financiën

12.1.

Personeel(sadministratie)

-- bezoek aan de regiohuizen i.f.v. opvolging personeelsadministratie en preventie. -- wijziging telefonie: mobiele telefonie en vaste gesprekken via Mobistar. -- onderhoud met het Vlaams Instituut Voor Vorming En Opleiding In De Social Profit (VIVO) over personeelsbeleid in ODiCe. -- onderhoud wijziging arbeidsreglement 9 december 2008 omwille van wijziging cao nr. 25 betreffende de gelijke beloning voor mannelijke en vrouwelijke werknemers. 12.2.

Mobiliteit

-- mobiliteitsanalyse in ODiCe op vraag van de raad van bestuur en mobiliteitsplan -- gesprek met het provinciaal mobiliteitspunt i.f.v. indiening projectaanvraag bij het Pendelfonds -- enquête mobiliteit rond duurzaam woonwerkverkeer bij het personeel 12.3.

Preventie

-- ODiCe voerde een gesprek met de eigenaar van onze kantoren in Gent over installatie van nieuwe ramen in hal 25 te Gent. De beslissing hierover wordt uitgesteld tot er duidelijkheid is over het al dan niet verhuizen van ODiCe naar een andere locatie. -- ODiCe vroeg de brandweer een controle brandveiligheid uit te voeren in Dok Noord 4 te Gent. Deze controle vond plaats op 10 december 2008.

12.4.

Logistieke ondersteuning

-- Door aanwerving van een deeltijdse medewerkster logistieke ondersteuning is het dagelijks onderhoud in Gent nu verzekerd. -- Het team administratie nam ook de organisatie van de personeelsuitstap Doel op 29/8/08 voor haar rekening: fietsen naar het Land van Saeftinge en een rondleiding in Doel door Doel 2020. Dit werd een erg geslaagde personeelsuitstap, getuige de foto’s. 12.5. IC T

In 2008 werd een nieuwe halftijdse ICTmedewerker aangeworven. Sindsdien werd niet langer beroep gedaan op externe ICTondersteuning. Ook alle reparaties gebeuren nu intern. Een greep uit de realisaties: -- de bedrading van het netwerk werd in alle locaties geoptimaliseerd. -- in Gent en Sint-Niklaas werd de netwerksnelheid opgewaardeerd tot 1 Gigabit. -- het backup-proces gebeurt voortaan op een externe harde schijf (in plaats van op tape). -- Dendermonde kreeg een nieuwe server; de servers in alle locaties kregen een grondig onderhoud en draaiden stabiel. -- tussen de verschillende locaties werd een verbinding van Virtual Private Network tot stand gebracht. De regiohuizen kregen daartoe een dynamisch dns-adres. -- er werden 7 tft-schermen gekocht die op verschillende locaties een plaatsje kregen. -- in 2008 nam het aantal te beheren gebruikers-accounts toe 75.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 40

Grafische vormgeving en administratieve ondersteuning

12.6.

In 2008 kwam een halftijdse medewerker Grafische vormgeving en administratieve ondersteuning in dienst. Activiteiten: -- realisatie van het eerste ODiCe jaarboek, dat door zijn professionele vormgeving als visitekaartje voor de organisatie diende. -- creatie van een ODiCe-huisstijl op basis van het bestaande logo, wat ondermeer leidde tot nieuwe visitekaartjes, een uniforme e-mailhandtekening, en gebruiksvriendelijke MsOffice-sjablonen voor Brief, Fax, Nota, Verslag, Agenda, Rapport, Factuur, Powerpointpresentatie, etc. Sommige dragers werden locatiespecifiek aangemaakt. Het gebruik werd tijdens een eerste interne vorming toegelicht. Het implementatieproces gaat in 2009 nog door. -- realisatie van informatiefolders voor verschillende activiteiten en vormingen. -- ontwerp van een universeel affiche-stramien, plus implementatie in MsWord. -- creatie van een online-agenda voor reservatie van voorzieningen -- creatie van een html-format voor e-mailcommunicatie -- uitwerken van een organisatie-geörienteerde boomstructuur voor het databeheer op de diverse servers.

12.7.

Werkingsmiddelen

ODiCe heeft een langlopende samen-

werkingsovereenkomst met de Vlaamse Gemeenschap die in ruil voor het behalen van de vooropgestelde resultaten een toelage voorziet, waarmee we ruim 85 % van onze kosten kunnen dragen. Daarnaast sloten we voor eenzelfde periode een samenwerkingsovereenkomst af met de provincie Oost-Vlaanderen waarin enkel bijkomende resultaten werden vooropgesteld. Ook daarvoor ontvangt een subsidie, goed voor 5 % van de totale werkingskost. Andere financieringsbronnen in 2008 waren: -- Vlaamse Gemeenschap, Ministerie van Tewerkstelling -- Het sectorfonds, Sociale Maribel -- De stad Ronse -- De stad Sint-Niklaas -- De stad Dendermonde -- De gemeente Zele -- Welzijnszorg, in het kader van een project voor Roma in het Waasland We danken deze ondersteunende partners voor hun belangstelling en vertrouwen in onze werking.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 41

ODi C e in beweging

Het ‘nieuwe’ integratiedecreet

13.1.

13.1.1.

De conceptnota

Minister Keulen kondigde in het begin van de legislatuur een evaluatie en hervorming van de minderhedensector aan. Eind 2007 werd daartoe een audit uitgevoerd bij de integratiecentra en integratiediensten. De resultaten van de audit leidden in januari 2008 tot een conceptnota met betrekking tot diversiteit. Deze conceptnota was de eerste officiële aanzet tot hervorming van de sector. In de conceptnota van januari gaf de minister aan dat hij geen aparte sector meer wenst voor minderheden. Hij maakte erin duidelijk dat hij een beleid rond diversiteit wil voeren dat op de hele samenleving is gericht. Het regeerakkoord 2004-2009 was de basis voor de conceptnota. Het regeerakkoord noemt de diversiteit in de samenleving een realiteit, het is een verrijking maar ook een test voor de sociale samenhang. Het akkoord wijst op de individuele verantwoordelijkheid van iedereen. De minister wil streven naar een actief en gedeeld burgerschap, naar actieve participatie van elk individu. De conceptnota ging uit van twee inhoudelijke principes: enerzijds het bevorderen van participatie en het tegengaan van uitsluiting en anderzijds de keuze om het diversiteits– beleid op lokaal niveau te organiseren, het lokaal bestuur krijgt de regierol. De provinciale centra en het Vlaams Minderhedencentrum (VMC) kregen een ondersteunende rol.

Op dat moment was er nog sprake van een duidelijke keuze voor een verruimde diversiteitssector: niet alleen etnisch-culturele minderheden werden doelgroep van het decreet, ook holebi’s (geaardheid) en vrouwen (geslacht) zouden worden opgenomen in de doelgroep. Organisatorisch was er sprake van diversiteitsdiensten in de steden en gemeenten. De diversiteitsdienst van centrumsteden (voor Oost-Vlaanderen zijn dit Gent, Sint-Niklaas en Aalst) zou worden erkend als gelijkbehandelingsbureau. Om het onderscheid te maken met andere diversiteitsdiensten werd voorgesteld om de diversiteitsdiensten in de centrumsteden ‘Huis van de Diversiteit’ te noemen. Op provinciaal niveau zou een een Provinciale Diversiteitsdienst worden erkend. Op Vlaams niveau zou het VMC worden omgevormd tot VLED (Vlaams Expertisecentrum Diversiteit). Er zou ook een participatieorganisatie (nu het Forum van Etnischculturele Minderheden) worden erkend die zich moeten richten tot de hoger genoemde vormen van diversiteit. Zoals verwacht kwam er heel wat reactie op de conceptnota. Zowel uit politieke hoek als van de minderhedensector en actoren van aanverwante sectoren. Zo hadden VVSG en VMC een aantal punten van kritiek, voornamelijk op de uitbreiding van de diversiteitssector naar de doelgroepen op basis van geslacht (vrouwen) en geaardheid (holebi’s). Ook ODiCe gaf opmerkingen op de nota: zo geloofden we niet in de verruiming van de

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 42

sector met meerdere vormen van diversiteit. Problemen worden niet makkelijker als je ze op een hoop gooit. Vroeg of laat moet voor elk van de diversiteitsvraagstukken toch een specifiek antwoord gezocht worden. ODiCe ziet wel mogelijkheden tot samenwerking wanneer die nuttig is. Het komend decennium moet voor ODiCe minstens evenveel tijd, energie en middelen geïnvesteerd worden in participatiebevorderende initiatieven met de minderheden. Als een participatieorganisatie (cq. het Forum) deze opdrachten moet opnemen moet zij hiervoor de nodige middelen krijgen. ODiCe stelde in zijn reactie op de nota voor om de participatieorganisatie ook regionaal uit te bouwen (op dit moment zit het Forum enkel in Brussel). De overheid dient een dwingend diversiteitsbeleid te voeren. Een instrument als ‘Managers van Diversiteit’ is voor ODiCe te vrijblijvend. Ook het aspect rechtspositie dient een volwaardige plaats te krijgen. ODiCe aanvaardt dat de lokale besturen de regisseursrol opnemen, indien dit gebeurt door samenspel met actieve burgers. ODiCe waarschuwt echter voor een scenario waar het lokaal bestuur niet alleen de regiorol op zich neemt, maar ook het hele toneelspel. ODiCe is er van overtuigd dat bepaalde opdrachten beter worden uitgevoerd door particuliere voorzieningen, verenigingen en middenveldorganisaties. Tot slot vroeg ODiCe respect voor de ervaring en voor de rechten van de huidige werknemers in de sector. Van garanties voor de huidige werknemers was in de conceptnota geen sprake. 13.1.2.

Naar een wijzigingsdecreet

De conceptnota was een eerste stap naar het wijzigingsdecreet dat op 22 april 2009 werd goedgekeurd door het Vlaams parlement. De nota lokte zoals gezegd veel reacties uit. Op basis van de reacties werd de nota aangepast en werd gewerkt aan het ontwerp van een decreet, dat voor-

zien was voor het najaar van 2008. Vanaf het eerste begin was duidelijk dat de minister af wou van het doelgroepenbeleid. Het nieuwe decreet moet de hele samen leving als doelgroep hebben. Er kunnen wel specifieke maatregelen genomen worden voor bepaalde groepen. Begin november 2008 verscheen een eerste voorstel voor de aanpassing van het minderhedendecreet. Met het ontwerp van decreet wil de Vlaamse overheid volgende doelstellingen realiseren: -- een betere afstemming tussen de actoren in het integratiebeleid; -- een verhoging van de efficiëntie en de effectiviteit; -- afstemming op de beleidsvisie van de Vlaamse overheid; -- een gecoördineerd Vlaams beleid; -- de creatie van een wettelijk kader voor het sociaal tolken en vertalen. De uitgangspunten van het ontwerpdecreet zijn: het streven naar een actief en gedeeld burgerschap, diversiteit is een verrijking maar geeft ook druk op de sociale samenhang en de verantwoordelijkheid van bestuur én bevolking. Het eerste ontwerp van decreet dat door de minister in het najaar werd gepresenteerd bevatte voor de integratiesector een aantal positieve punten. Zo werd de mogelijkheid tot erkenning van diensten sociaal tolken voorzien, de verantwoordelijkheid van de Vlaamse overheid om een gecoördineerd actieplan op te stellen en een monitoring te voorzien,

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 43

de vermindering van de planlast, de duidelijke verwoording van de kerntaken van de sector en de toewijzing van emancipatie en empowerment als kernopdrachten aan de participatieorganisatie. Toch waren er een aantal punten van kritiek op het eerste ontwerp. Voortaan is duidelijk omschreven dat de doelgroep van het decreet de hele samenleving is. De term etnisch-culturele minderheden werd in het eerste ontwerp vervangen door ‘nieuwe Vlamingen’. De integratiesector had bedenkingen bij de term ‘nieuwe Vlamingen’ en het feit dat minderheden van de derde en vierde generatie uit de boot vallen. Het VLED (in het eerste ontwerp de nieuwe naam voor het VMC) en de participatieorganisatie kregen inspraak in het opmaken van het gecoördineerd actieplan. Een centraal planningskader is een goede zaak voor de integratiesector voor zover er ruimte blijft voor lokale en provinciale initiatieven die afwijken. Andere aandachtpunten voor de integratiecentra en het VMC waren: het inburgeringsdecreet en het nieuwe integratiedecreet moeten maximaal op elkaar worden afgestemd. De samenwerking tussen onthaalbureaus en integratiecentra en integratiediensten moet geconcretiseerd worden. Er is afstemming nodig tussen de plannen op Vlaams, provinciaal en lokaal niveau. Vooral de verwachting met betrekking tot lokale besturen moet duidelijk omschreven zijn. Zij zijn immers de regisseurs van het (lokale) beleid. De centra kunnen niet enkel afgerekend worden op ‘successen’. Er moet rekening gehouden worden met externe veranderingen en de omgang met integratie. De indicatoren moeten daarom zorgvuldig gekozen worden. Tot slot moet de decentrale werking van de participatieorganisatie decretaal verankerd worden. Hiervoor moeten de nodige middelen voorzien worden. 13.1.3.

Het wijzigingsdecreet in 2009

Op 22 april 2009 werd het wijzigingsdecreet gestemd. De hierboven vermelde krachtlijnen van het beleid blijven de basis van het decreet vormen. Het afstemmen op het ‘driesporenbeleid’ van de Vlaamse overheid betekent ‘samenleven in diversiteit’, het werken aan toegankelijkheid en de participatie van bijzondere doelgroepen. De term ‘nieuwe Vlamingen’ werd verlaten ten voordele van de term ‘bijzondere doelgroepen’. Dit driesporenbeleid wil men vorm geven door te werken naar de hele bevolking, het werken aan toegankelijkheid voor iedereen en meer specifiek voor de bijzondere doelgroep, verhogen van het draagvlak, gebiedsdekkend te werken, de participatieorganisatie versterken en tot slot het voeren van een beleid dat gericht is op de menswaardige begeleiding en oriëntatie van mensen zonder wettig verblijf.

Met het nieuwe decreet moet zowel een horizontaal als een verticaal beleid mogelijk zijn. Er komt een strategisch plan over de verschillende beleidsgebieden heen en het VLEMI (Vlaams Expertisecentrum Migratie en Integratie, de nieuwe naam voor het VMC) – de term VLED uit het eerste ontwerp werd niet weerhouden – kan de sector aansturen. Het lokaal beleid krijgt de regierol en kan deze uitspelen naar de centra. Onder meer door het aangaan van meerjarenconvenanten, het afstemmen van de verschillende planningscycli, resultaatsverbintenissen op te maken en de zwaarte van de convenant te koppelen aan de zwaarte van de problematiek wil men de efficiëntie en de effectiviteit van het beleid verhogen. Het afstemmen van het integratiebeleid met het inburgeringsbeleid en gelijkekansenbeleid en het opmaken van een gecoördineerd actieplan moet leiden tot een gecoördineerd Vlaams beleid. Tot slot schept het wijzigingsdecreet eindelijk een decretaal kader om te komen tot een kwalitatieve en professionele uitbouw van de diensten sociaal tolken en vertalen. De huidige structuur van de sector blijft in het wijzigingsdecreet grotendeels behouden. In Oost-Vlaanderen betekent dit dat er nu 7 integratiediensten zijn (Gent, Sint-Niklaas, Temse, Lokeren, Zele, Aalst en Ronse). Denderleeuw wacht nog op definitieve erkenning. ODiCe blijft het integratiecentrum voor de provincie. Het VLEMI zorgt voor ondersteuning vanuit Brussel. De participatieorganisatie is voorlopig nog centraal georganiseerd. ODiCe pleit voor een decentralisatie van de werking van de participatieorganisatie zodat emancipatie en empowerment van minderheden lokaal georganiseerd kan worden.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 44

13.2. O D i C e

herstructureert

Als gevolg van de veranderende opdrachten voor de integratiecentra en de aangekondigde decreetswijziging startte ODiCe in 2008 met een verregaande herstructurering. Immers, het was vlug duidelijk welke richting de minister met de integratiecentra uit wilde. Doorheen de procedure om tot een nieuw decreet te komen werd dit aanvoelen meer en meer bewaarheid.

De herstructurering zal verder uitgewerkt en afgerond worden in 2009. Meer over de herstructurering leest u op onze website en in ons volgend jaarverslag.

Van de integratiecentra die zoals ODiCe nog heel wat projecten met minderheden organiseerden en die emancipatie en empowerment als kerntaken hadden opgenomen, werd verwacht dat zij hun werking op dat vlak zouden herdenken. Emancipatie en empowerment zou voortaan tot het exclusieve domein van de participatieorganisatie (het Minderhedenforum) gaan behoren. Het Forum zou hiervoor meer middelen krijgen. ODiCe (of de integratiecentra) zou zijn aanbod en ondersteuning moeten aanbieden aan besturen, instellingen en organisaties. Om meer op te schuiven in de richting van de voorzieningen dient de organisatie zich te herstructureren. De huidige organisatievorm, met centrale teams en regioteams is minder geschikt om de nieuwe doelstellingen uit het meerjarenplan 20009-2014 uit te voeren. In het najaar van 2008 werden de eerste stappen van de herstructurering gezet. Deze wordt verder uitgewerkt in de winter en het voorjaar 2009. De herstructurering moet afgerond zijn in september 2009. Het beleidsoverleg besliste in het najaar om de regiowerking op te geven. Men besloot dat de nieuwe doelstellingen beter zouden uitgevoerd worden door alle medewerkers meer te centraliseren. Het organogram onderging daarom ook grote wijzigingen. Zo werd besloten om twee afdelingen op te richten. Een kleinere afdeling Minderhedenbeleid en een grote afdeling Intercultureel Samenleven. De afdeling Minderhedenbeleid zal worden opgesplitst in rechtspositie en ondersteuning minderhedenbeleid – ook het woonwagenwerk zou deel uitmaken van deze afdeling. De afdeling Intercultureel Samenleven zal vier teams herbergen: een team intercultureel werk, het team vormingswerk, het team projectwerk en het team procesbegeleiding. Het team administratie van ODiCe blijft ongewijzigd. Naast de directeur komt een adjunt-directeur die de opdrachten van de beleidsmedewerker met betrekking tot planning, rapportage, kwaliteitsbeleid en VTO-beleid overneemt.

Werkt ODiCe dan niet meer rechtstreeks met etnisch-culturele minderheden?

Het nieuwe decreet geeft de integratiecentra uitdrukkelijk de opdracht aan de integratiecentra om te werken aan resultaten en effecten bij de voorzieningen en besturen. De acties die ODiCe in de toekomst zal uitvoeren zullen altijd met voorzieningen en besturen worden uitgevoerd en met een duidelijk waarneembaar effect bij de voorziening. Maar het staat ODiCe vrij om te kiezen op welke manier het aan die effecten bij de voorzieningen werkt. Zo zal ODiCe etnisch-culturele minderheden blijven betrekken bij projecten die het in voorzieningen uitvoert. Op die manier zijn we zeker dat er gestreefd wordt naar positieve effecten bij zowel voorzieningen als bij de etnisch-culturele minderheden. Ook acties die een effect moeten hebben op de hele samenleving, zoals beeldvormingsacties en acties sociale cohesie kunnen nog steeds samen met of in samenwerking met minderheden of verenigingen worden opgezet. Ook hier kijken wij als integratiecentrum in eerste plaats naar het effect in de samenleving.

ODiCe wil een organisatie blijven die met beide voeten in de realiteit staat. Wij willen onze band met de minderheden niet verliezen. Dat is altijd de sterkte van onze organisatie geweest. Mogelijk moeten we door het centraliseren van de werking op zoek moeten gaan naar nieuwe manieren om de betrokkenheid van etnisch-culturele minderheden bij onze werking op hetzelfde niveau te houden of zelfs te verhogen. Ook binnen het eigen personeelsbeleid willen we ervoor zorgen dat blijvend een beroep kunnen doen op mensen van diverse etnische origine en vanuit de verschillende regio’s van onze provincie. ODiCe zal dus blijven werken met etnischculturele minderheden!

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 45

ODi Ce in 2009

Kerntaak 1

bevorderen van gelijke kansen voor etnisch-culturele minder heden a . Beleids- en behoefteonderzoek, netwerking met relevante partners . Verruiming van het ODiCe-aanbod i.v.m. onderwijs . Omgevingsanalyse beeldvorming . Visieontwikkeling b . Werken aan toegankelijkheid van besturen, instellingen, voorzieningen en organisaties, door middel van: - Procesbegeleidingen... ... Vrij CLB Waas en Dender ... Muziekacademie Lokeren en Zele ... KAHO Sint-Lieven Sint-Niklaas ... CAW Dendermonde ... Jeugddienst Temse ... Gezinsbond Oost-Vlaanderen - Vormingen... ... in verband met verblijfsrecht ... dringende medische hulp ... interculturele communicatie ... diversiteit op de werkvloer ... van vrijwilligers - Advisering... ... v an provinciale en lokale besturen aangaande de bijzondere doelgroepen ... ad hoc advisering i.v.m. minderhedenbeleid ... tweedelijnshelpdesk rechtspositie ... opleiding op de werkvloer voor lokale besturen bij uitbouw van hun rechtshulpverlening

- Informeren... ... t weewekelijkse nieuwsbrief rechts positie en halfjaarlijkse nieuwsbrief i.v.m. gezondheidszorg ... brochure i.v.m. kinderen zonder wettig verblijf en onderwijs ... brochure verblijfsstatuut en toegang tot de gezondheidszorg voor EU en niet-EU nieuwkomers. ... update brochure toegankelijkheid van het jeugdwerk ... websites van ODiCe en het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg c . Projecten die we uitvoeren op vraag van lokale besturen in het kader van het lokale minderhedenbeleid... ... ondersteuning van de Roma-werking in Sint-Niklaas ... ondersteuning van lokaal bestuur van Aalst bij organisatie van het offerfeest. e . Ondersteuning overheidsdiensten en voorzieningen in het uitvoeren van projecten ter verhoging van de participatie van etnisch-culturele minderheden... ... i nfoavonden doorstroming naar secundair of hoger onderwijs. ... ondersteuning van verenigingen in opzetten van taal- en huistaakbegeleidingsproject Kameleon, onder meer in Ronse. ... ondersteuning van onderwijsinstel lingen in uitvoering van de projecten De Kleine Scholier en Otto, onder meer in Sint-Niklaas, Ronse en Lokeren ... Buddy-project in Dendermonde ... Ouder en Kind project in Zele en SintNiklaas

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 46

d . Overleg en signaleren van knelpunten op lokaal, regionaal, provinciaal en gewestelijk niveau... ... overleg met de Oost-Vlaamse integratiediensten ... overleg met bevoegde schepenen ... deelname aan werkgroepen in kader van lokaal minderhedenbeleid ... deelname aan LOP-overleg ... L okaal welzijnsoverleg ... overleg met Inburgering Oost-Vlaanderen en Huis van het Nederlands ... werkoverleg i.v.m. woonwagenbewoners, bijvoorbeeld de provinciale woonraad, woonraad Aalst. ... werkgroepen sociale cohesie, onderwijs, beeldvorming, mensen zonder papieren bij het Vlaams Minderhedencentrum ... deelname overleg Forum Asiel en Migratie f . Ondersteuning van lokale besturen en voorzieningen in het uitvoeren van projecten met etnisch-culturele minderheden ter verhoging van de beleidsparticipatie... ... ondersteunen van de integratiediensten bij het organiseren van de beleidsparticipatie van minderheden. ... verkennen en analyseren van de lokale situatie in Beveren, Zelzate, Oudenaarde, Geraardsbergen en Ninove, m.b.t. opzetten van een lokaal participatieproces. ... bundelen van good-practices voor lokale besturen ... ondersteunen LOP-overleg en LOP-werkgroepen ... ondersteuning project Grondrechtenboom van Samenlevingsopbouw ... organisatie van Volgcomité Woonwagenbewoners

Kerntaak 2

bevorderen van het samenleven in diversiteit g . Beeldvormingsactiviteiten in samenwerking met overheden en organisaties... ... t entoonstelling “Talen, mijn gedacht” in Gent, Sint-Niklaas en Aalst ... D iversiteitsdag i.s.m. stad Sint-Niklaas en K a HO Sint-Lieven ... K ultour 09 in Sint-Niklaas ... o ntwikkeling van een gids voor moskeeën ... o ndersteuning zelforganisatie Vrouwen in Beweging Ronse i.v.m. project Tunesische migratie h . Samenwerking met Inburgering Oost-Vlaanderen i.v.m. secundair inburgeringstraject i . Samenwerking met besturen en instellingen in het kader van de sociale cohesie... ... B abbelonië (een taalproject) in Dendermonde, Ronse, Sint-Niklaas, Zele, Aalst en Lokeren ... o ndersteuning lokale intiatieven i.v.m. sociale cohesie ... o ndersteuning vzw Hand in Hand bij het project ‘Ik ga vreemd’ ... o ndersteuning van initiatieven van levensbeschouwelijke dialoog zoals de asielwake in Aalst en Wetteren j . Doorverwijzing verenigingen naar federaties in het kader van hun organisatieontwikkeling en ondersteuning van de federaties in hun contactname met de verenigingen van ECM k . Samenwerking met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in buurtgerichte initiatieven

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 47

het personeel van ODiCe

ODiCe is een organisatie met veel diversiteit.

Diversiteit in het aanbod, diversiteit in werkvormen, diversiteit in standplaatsen en een grote diversiteit in medewerkers. ODiCe koos er in het verleden voor om niet alleen voor maar ook met mét etnisch-culturele minderheden te werken. Ook na de reorganisatie in 2009 zal ODiCe deze keuze blijven maken. Werken ten voordele van etnisch-culturele minderheden veronderstelt voor ons werken mét etnisch-culturele minderheden. 15.1.

Organogram 2008

In de verschillende teams van ODiCe werkten op 31 december 2008 in totaal 34 medewerkers. » het overzicht van het huidige personeels bestand en de wijzigingen vindt u hiernaast. 15.2.

Tijdskrediet

Zes medewerkers van ODiCe namen tijdskrediet op: 3 deden dit in de vorm van 1/5 loopbaanonderbreking, 2 halftijds en 1 medewerker nam een voltijdse onderbreking

Ouderschapsverlof/ zorgkrediet

15.3.

Vier medewerkers namen telkens 1/5 ouderschapsverlof op. 15.4.

Bevallingsrust

Twee medewerkers genoten van bevallingsrust.

medewerkers ODiCe in 2008 directie Jos Jacobs directeur

beleidscel Planning, Kwaliteitsbeleid, VTO en Ondersteuning lokale besturen Walter Leenders coördinator beleidscel, medewerker planning, rapportage, VTO en kwaliteitsbeleid Stijn De Reu medewerker lokaal minderhe-

denbeleid en woonwagenwerk

regioteam Schelde en Dender Ivo Delrue regiocoördinator Veerle Nys regiomedewerkster Züleyha Kolcu regiomedewerkster Muzaffer Bingöl regiomedewerker Ali Salehi Mogadam regiomedewerker Francine Mukamanzi regiomedewerkster

regioteam Vlaamse Ardennen Wouter DeVriendt regiocoördinator Keta Kelo Nkiere regiomedewerkster Safia Marzouki regiomedewerkster Houda Marzouki regiomedewerkster Nadia Srasra regiomedewerkster

regioteam Waasland Benedicte Vanderhaegen regiocoördinator Bekir Telli regiomedewerker Dilek Durmaz regiomedewerkster Imer Kajtazi regiomedewerker Roma Nuray Yuruk regiomedewerkster Rachida El Asjadi regiomedewerkster Frauke Decoodt onderzoeksproject Roma

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 48

team administratie Hilde Vermeir personeelsadminstratie en teamcoördinator Luc De Wilde boekhouding en administratie/preventie Vincent Goussey grafische vormgeving en administratie Ruslan Tokaev ICT Nezlay Ülker logistiek Melahat Güney logistiek

team centraal aanbod Els Van der Sypt coördinator

team interculturalisering Melissa Papeleu medewerkster procesbegeleidingen Karima Harrouch medewerkster procesbegeleidingen Ali Salehi Mogadam medewerker procesbegeleidingen Joan Leeflang medewerkster interculturele vormingen team rechtspositie Geert Matthys medewerker rechtspositie Lieve Vandekerckhove medewerkster rechtspositie Elke Van de Cotte medewerkster rechtspositie Kim Verschueren Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen werkten korte (vervangingscontracten) of lange tijd in ODiCe maar verlieten de organisatie in 2008 Paco Sanogo coördinator team interculturalisering Lieselot Nechelput medewerkster rechtspositie Liesbeth Descheemaeker medewerker woonwagenwerk Nour Din El Makrini medewerker ICT Ursula Jaramillo regiomedewerkster Schelde en Dender Tallal Hamchou regiomedewerker Waasland Younes Ouchan regiomedewerker Waasland Mina Ihdina regiomedewerkster Vlaamse Ardennen Mona Barakat regiomedewerkster Vlaamse Ardennen Lynn Malfrère regiomedewerkster Vlaamse Ardennen Karen De Smedt regiomedewerkster Schelde en Dender Faiza Benamar regiomedewerkster Schelde en Dender Eva Van de Velde onderzoek Roma Florencia Decorion logistiek Odette Iyamumpaye logistiek

15.5.

Werkregime (dec. 2008 )

-- 3 werknemers in minder dan een halftijdse tewerkstelling -- 15 werknemers in halftijdse tewerkstelling -- 5 werknemers in een 4/5 tewerkstelling -- 13 werknemers werkten voltijds 15.6.

Diversiteit binnen OD i C e

15.6.1.

Herkomst

ODiCe draagt diversiteit hoog in het vaan-

del. Dat weerspiegelt zich ook in het personeelsbestand. Een blik op de medewerkers van ODiCe in de lijsten hierboven toont dat er mensen uit alle windstreken bij ODiCe werken. Eind 2008 werkten er bij ODiCe mensen uit volgende herkomstlanden (de medewerkers hebben meestal wel de Belgische nationaliteit): 17 België 1 D.R. Congo 7 Turkije 1 Iran 3 Marokko 1 Kosovo 2 Tunesië 1 Suriname 1 Tsjetsjenië 1 Rwanda Het beleidsoverleg (de vergadering van coördinatoren in ODiCe) telt geen mensen met andere etnisch-culturele achtergrond. Alle 7 leden van het beleidsoverleg hebben België als herkomstland. Het beleidsoverleg kreeg de vraag van de medewerkers om te zorgen voor meer diversiteit op het beslissingsniveau van de orga-

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 49

nisatie. Het beleidsoverleg heeft beslist om in 2009 een intern interculturaliseringstraject te starten. Het resultaat hiervan moet onder meer zijn dat de stem van de minderheden duidelijker klinkt op het strategisch niveau van de organisatie. 15.6.2.

Gender

Eind 2008 werkten er in ODiCe 13 mannen en 23 vrouwen. Mannen zijn ondervertegenwoordigd in de organisatie. Het beleidsoverleg telt 4 mannen en 3 vrouwen. Mannen zijn op het strategisch niveau wel ‘in de meerderheid’. 15.6.3.

Leef tijd

ODiCe is een organisatie met een grote diversiteit aan

leeftijden: -- 20 - 30 jaar › 8 medewerkers -- 30 - 40 jaar › 13 medewerkers -- 40 - 50 jaar › 9 medewerkers -- 50 - 60 jaar › 3 medewerkers -- ouder dan 60 jaar › geen medewerkers De oudste medewerker in ODiCe is 57 jaar, de jongste telt 23 lentes. 15.6.4.

Toegestaan educatief verlof 15.7.3.

Twee medewerkers werd educatief verlof toegestaan.

Andere intensieve opleidingen op vraag van OD i C e

15.7.4.

-- 6 medewerkers volgden een vijfdaagse intensieve opleiding procesbegeleiding (Nesmaconsulting) -- 15 medewerkers volgden een tweedaagse opleiding projectwerking (Samenlevingsopbouw Vlaanderen) -- de directeur volgde de Expertclass Publiek en Social Profit Management bij UAMS (Universiteit Antwerpen) -- de beleidsmedewerker volgde in 2008 3 modules uit het postgraduaat Social Profit en Publiek Management (Hogeschool Gent)

Fysische beperkingen

Er werken geen medewerkers met fysische beperkingen in ODiCe. 15.7.

Vorming, training en opleiding

ODiCe stimuleert medewerkers om zich bij te scholen. Dit kan op eigen initiatief of op vraag van de organisatie. Naast de hieronder opgesomde opleidingen werden er door medewerkers ook vormingen en trainingen van korte duur gevolgd. Het zou te veel zijn om deze allemaal in dit jaarboek op te nemen. Langdurige diplomagerichte opleidingen

15.7.1.

Van medewerkers zonder bachelordiploma (behalve op de functies waar dit geen diplomavereiste is) vragen we om zich in te schrijven in een diplomagerichte opleiding. In 2008 was er één medewerker die deelnam aan een langdurige diplomagerichte opleiding. De medewerker voltooit dit schooljaar de opleiding Maatschappelijk Werk (Deltaopleiding). 15.7.2.

Nederlandse taal

Twee medewerkers volgen Nederlandse taallessen (niet in de werktijd)

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 50

het bestuur van ODiCe

Raad van Bestuur en Algemene vergadering

Beheersbeslissingen

16.1.

16.3.

De Raad van Bestuur van ODiCe moest het in 2008 nog steeds zonder voorzitter stellen. Er waren geen interne kandidaten voor het voorzitterschap en de zoektocht naar externe kandidaten leverde tot op heden niets op.

De Raad van Bestuur nam noodzakelijke beslissingen inzake personeelsbeleid en financieel beleid. Zij namen in 2008 echter vooral inhoudelijke beslissingen, meer bepaald in het kader van het nieuw meerjarenplan 20092014 en de daarmee gepaard gaande herstructurering.

Volgens de statuten van ODiCe kunnen zowel individuen (natuurlijke personen) als organisaties (rechtspersonen) lid zijn van ODiCe. Organisaties worden vanzelfsprekend vertegenwoordigd door een natuurlijke persoon. De statuten leggen vast dat de Raad van Bestuur moet worden samengesteld met ten minste 1/3 personen vanuit de etnisch-culturele minderheden en 1/3 leden uit het maatschappelijk middenveld. De huidige bestuurders –met uitzondering voor wie later toetrad dan 1 februari 2005– waren bereid hun mandaat te verlengen voor een periode van 3 jaar, wat door de Algemene vergadering bekrachtigd werd. 16.2.

Dagelijks bestuur

Het dagelijks bestuur van ODiCe staat de directie bij in het organiseren van de dagelijkse werkzaamheden. In 2008 werden Herman Verhelst en Stefan Verhaeghe bekrachtigd als lid van het dagelijks bestuur. Ali Salhi nam ontslag als lid van het dagelijks bestuur en als bestuurder.

16.4.

Financiële beslissingen

-- Het boekjaar 2008 werd met een positief saldo afgerond. Hierdoor lukte het ons om het steeds terugkerend liquiditeitsprobleem tussen december en maart op te lossen. -- Er werd een herziene begroting voor 2008 en een begroting 2009 met een batig saldo goedgekeurd. -- Het voorschot op de subsidies van de Vlaamse Gemeenschap werd ethisch belegd 16.5.

Inhoudelijke beslissingen

-- De krachtlijnen voor de meerjarenplanning 2009 - 2014 werden in 2007 vastgelegd na kennisname van elementen van omgevingsanalyse en voorstellen vanuit de werking. -- In de eerste helft van 2008 werden het meerjarenplan 2009 - 2014 verder afgewerkt. In het door het Vlaams Minderhedencentrum voorgestelde strategisch doelstellingenkader operationele doelen, actiedomeinen, acties resultaten en indicatoren vooropgesteld en goedgekeurd door de Raad van Bestuur. Het plan werd afgetoetst bij enkele prioritaire partners.

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 52

De samenstelling van de Raad van Bestuur en Algemene vergadering in 2008

wijzigingen in de samenstelling

lid-organisaties

verlieten de Raad van Bestuur

Inburgering Oost-Vlaanderen vzw › Karen Vanbrabant Oost-Vlaamse Centra voor Basiseducatie vzw (OCB)

› Marieke Vervaet

Stadsbestuur Sint-Niklaas › Stefan Verhaeghe Vluchtelingen Ondersteuning Sint-Niklaas vzw(VLOS)

› Jozef Hertsens

vertegenwoordigers van organisaties Memet Karaman namens Intercultureel Netwerk Gent vzw (ING) Herman Verhelst namens ACW, penningmeester Kris Michiels namens ABVV Evert Schutyser, namens Huis van het Nederlands vzw (HvN) Ahmed Oulad El Hadj namens de Unie van Moskeeën en

Islamitische Verenigingen Oost-Vlaanderen vzw (UMIVO) Stan De Neve namens Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen leden ten persoonlijke titel Meki Ahaddour, Lokeren, actief in het allochtoon middenveld

(CD&V)

Nédia Gmati-Trabelsi, Ronse, actief in het allochtoon middenveld, schepen voor Jeugd- en Minderhedenbeleid (sp.a) Isabelle Poppe, beleidsmedewerker Vluchtelingenwerk Vlaanderen vzw Khalid El Boutaibe, Lokeren, actief in het allochtoon middenveld

zetelen enkel in de Algemene Vergadering Jamila Lafkioui, Gent, docent in de vspw-leergangen (Groen!) Yoke Van Riet namens Bond Moyson Mustafa Öz , Temse, actief in het allochtoon middenveld en de

Raad van de Executieve van Moslims in België Ingrid Van Varenbergh, Stad Dendermonde Godelieve Van Geertruyen, waarnemend namens het provinciebestuur

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 53

Jamila Laf kioui (secretaris)

verlieten het Dagelijks Bestuur en de Raad van Bestuur Ali Salhi

verlieten de Algemene Vergadering Boudewijn Venken namens ACLVB Aimé Van Kerkhove namens

Intercultureel Netwerk Gent vzw (ING)

Lieve Van Den Eeckhout namens Huis

van het Nederlands vzw (HvN)

Okay Özel namens Plint vzw

traden toe tot de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur Khalid El Boutaibe Memet Karaman namens Intercultureel

Netwerk Gent vzw (ING) Evert Schutyser namens Huis van het Nederlands vzw (HvN)

vergaderingen 4 x Raad van Bestuur 24 januari, 27 maart, 26 juni, 16 december 3 x Algemene Vergadering 27 maart, 24 april, 21 oktober 7 x Dagelijks Bestuur 24 januari, 25 februari, 10 april, 10 juni, 9 september, 14 oktober, 18 november

-- In juni werd het plan ingestuurd, vergezeld van samenwerkingsovereenkomsten met de prioritaire Oost-Vlaamse gemeenten met een erkende integratiedienst hebben en het provinciebestuur (enkele overeenkomsten werden nagestuurd). Alle 65 Oost-Vlaamse gemeenten werd om advies gevraagd en 9 gemeenten reageerden daarop met een positief advies. -- ODiCe bracht advies uit over de meerjarenplannen van Temse en Sint-Niklaas en gaf ondersteuning bij de opmaak van het plan in Zele en Ronse. -- In het najaar vroeg het Agentschap Binnenlands Bestuur in opdracht van de minister om het meerjarenplan grondig bij te sturen: emancipatie en participatie wordt voortaan de kernopdracht van het FORUM en de socioculturele organisaties van etnisch-culturele minderheden. ODiCe dient voortaan zijn aandacht te richten op de interculturalisering (toegankelijkheidsverhoging ten aanzien van etnisch-culturele minderheden), de ondersteuning van het lokaal en provinciaal integratiebeleid en het samenleven in diversiteit. -- De Algemene Vergadering besloot in oktober deze focuswijziging te aanvaarden en ging akkoord met een voorstel van aanpassing van het meerjarenplan en gaf volgende richtlijnen mee: de band met het allochtoon middenveld en de gemeenschappen van etnisch-culturele minderheden willen we behouden om onder meer van daaruit deskundigheid op te bouwen en bij te stellen. De directeur kreeg de opdracht om werk te maken van een reorganisatie van de werkingstructuur om het aangepaste meerjarenplan uitvoerbaar te maken. -- In december legde de directeur een eerste voorstel van herstructurering, dat eerst doorgesproken werd met het Beleidsoverleg, voor aan de Raad van Bestuur. 16.6.

Andere beslissingen

De Raad van Bestuur keurde een mobiliteitsplan goed waardoor medewerkers gestimuleerd worden tot duurzaam woon-werkverkeer en waarbij dienstverplaatsingen op een billijke manier vergoed worden. Het mobiliteitsplan voorziet bijvoorbeeld in een aanmoediging om met de fiets naar het werk te komen. Om die reden zal er een douche op het werk geĂŻnstalleerd worden. Medewerkers die met de fiets komen kunnen zich daar desgevallend omkleden en verfrissen.

Jaarboek 2008 â&#x20AC;ş oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw â&#x20AC;ş 54

OD iCe vzw

contacteer ons

Dok Noord 4 · 9000 Gent · 09 267 66 40 odice@odice.be · www.odice.be directeur › Jos Jacobs · 09 267 66 49 administratie en personeelsbeleid Hilde Vermeir · 09 267 66 41 met vragen over...

Uw organisatie wil een vorming

algemene planning van de organisatie,

over interculturele communicatie

rapportage, V T O -beleid en communicatie

organiseren? Een klas uit uw school wil graag meer informatie over vooroordelen? Uw instelling wil haar aanbod beter afstemmen op de multiculturele samenleving? U bent op zoek naar informatie over gezinshereniging? U zet zich vrijwillig in voor mensen zonder wettig verblijf in uw gemeente en bent op zoek naar ondersteuning? Of je wil gewoon meer weten over

adjunct-directeur › Walter Leenders 09 267 66 42 · odice@odice.be interculturalisering door procesbegeleiding

team Procesbegeleiding › Melissa Papeleu 09 267 66 49 · interculturalisering@odice.be onderwijsprojecten

team Projectwerking › Melissa Papeleu 09 267 66 49 · interculturalisering@odice.be vormingen interculturele competenties

team Vorming › Ivo Delrue 09 267 66 43 · interculturalisering@odice.be projecten sociale cohesie en beeldvorming

team Intercultureel werk › Ivo Delrue 09 267 66 43 · interculturalisering@odice.be

onze acties en ons aanbod? de rechtspositie van minderheden en vormingen over alle aspecten van de verblijfswetgeving

team Rechtspositie Benedicte Vanderhaegen 09 267 66 48 · rechtspositie@odice.be lokaal en provinciaal minderhedenbeleid

team Ondersteuning minderhedenbeleid Benedicte Vanderhaegen 09 267 66 48 · rechtspositie@odice.be de gezondheidszorg van precaire verblijvers en mensen zonder wettig verblijf

Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen Benedicte Vanderhaegen 09 267 66 48 · info@orientatiepunt.be www.orientatiepunt.be

Jaarboek 2008 › oost-Vlaams Diversiteitscentrum / OdiCe vzw › 55

gebruikte afkortingen A B V V Algemeen Belgisch Vakverbond

(de socialistische vakbond)

A C E F Aile Çocuk Eğitim Vakfi

(Ouder Kind Opvoedingsfonds)

A C LV B Algemene Centrale der Liberale

COLOFON

Dit is een uitgave van ODiCe vzw. Oost-Vlaams Diversiteitscentrum Dok Noord 4 - Hal 25 - 9000 Gent www.odice.be - odice@odice.be T 09 267 66 40 - F 09 267 66 44 redactie Walter Leenders teksten Ivo Delrue, Stijn De Reu, Wouter DeVriendt, Deborah Gasia, Vincent Goussey, Jos Jacobs, Walter Leenders, Geert Matthys, Lieve Vandekerckhove, Benedicte Vanderhaegen, Hilde Vermeir, Kim Verschueren grafische vormgeving Vincent Goussey fotografie

ODiCe vzw verantwoordelijk uitgever Jos Jacobs, p/a ODiCe vzw

20 0 9

Vakbonden van België A C V Algemeen Christelijk Vakverbond C AW Centrum voor Algemeen Welzijnswerk C G G Z Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg C L B Centrum of Centra voor Leerlingenbegeleiding E V F Europees Vluchtelingenfonds G R O V G De Gemeenschap van Rwandese Onderdanen in het Vlaamse Gewest IN G Intercultureel Netwerk Gent J A C Jongeren Advies Centrum K A Koninklijk Atheneum K a H O Katholieke Hogeschool K S O Katholiek Secundair Onderwijs L O P Lokaal Overlegplatform M O Maatschappelijke Oriëntatie O C M W Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn O D i C e vzw Oost-Vlaams Diversiteitscentrum O P G Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen O R.C.A . Organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten RU P Ruimtelijk Uitvoeringsplan S A M V Steunpunt Allochtone Meisjes en Vrouwen U MI V O vzw Unie van Moskeeën en Islamitische Verenigingen van Oost-Vlaanderen V IB vzw Vrouwen in Beweging vzw V L O S Vluchtelingen Ondersteuning Sint-Niklaas V M C Vlaams Minderhedencentrum V O E M vzw Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims vzw V T O Vorming, training en opleiding V UB Vrije Universiteit Brussel V V S G Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten

Oost-Vlaams Diversiteitscentrum vzw Dok Noord 4 - Hal 25 - 9000 Gent w w w. o d i c e . b e - o d i c e @ o d i c e . b e T 09 267 66 40 - F 09 267 66 44

JAAR BOEK 2008