the ecstatic being

Expo, sound & more

Between knowing & understanding

What the rest of us see only under influence of mescalin, the artist is congenitally equipped to see all the time. His perception is not limited to what is biologically or socially useful. A little of the knowledge belonging to Mind at Large oozes past the reducing valve of brain and ego, into his consciousness. It is a knowledge of the intrinsic significance of every existent.

— Aldous Huxley, Doors of Perception

N Je kan er bijna niet naast kijken: de belangstelling voor geestverruimende middelen en -praktijken zit in de lift. Sommigen spreken zelfs van een nieuwe psychedelische revolutie en kijken reikhalzend uit naar de mogelijkheden ervan.

Doorheen de eeuwen en wereldwijd hebben mensen steeds gezocht naar manieren om hun bewustzijn te vergroten: ‘The urge to transcend self-conscious selfhood is ( … ) a principal appetite of the soul’1 zei Aldous Huxley in Doors of Perception. Maar hoewel geestverruimende praktijken en alternatieve kennissystemen in veel Europese voorchristelijke culturen en natuurgodsdiensten waren ingebakken, werden ze meestal – op een korte onderbreking in de jaren 60 na – met vijandigheid en systematische uitwissing beantwoord. Daniel Pinchbeck vatte dit mooi samen in zijn introductie (2007) van het legendarische boek The Psychedelic Experience (1962): ‘( … ) directe visionaire kennis en sjamanistische technieken van extase werden in het Westen gedurende vele honderden jaren verbannen en onderdrukt. De heksenjachten in de Middeleeuwen betekenden een verwoestende aanval op de laatste overblijfselen van het inheemse sjamanisme, de mondeling overgeleverde kennis en het gebruik van planten die visioenen opwekken. In het koloniale tijdperk probeerden Europeanen de traditionele wijsheid van de veroverden te vernietigen. ( … ) Ze voerden een kruistocht tegen alle vertegenwoordigers van het archaïsche wereldbeeld dat het tweede zicht, visioenen en profetie beschouwden als cruciale aspecten van de werkelijkheid. Met de opkomst van de moderne wetenschappelijke methode was de enige vorm van bewustzijn die als geldig werd gezien empirisch, rationeel en materialistisch.’2

In het Westen wordt ons kennissysteem nog steeds grotendeels gekenmerkt door een cognitieve, lineaire manier van denken en redeneren die voornamelijk in taal wordt uitgedrukt. Een extatische ervaring, of die nu wordt opgewekt door geestverruimende middelen, ademhalings- en meditatietechnieken, muziek of dans kan de deur openen naar een andere manier om onszelf en de wereld om ons heen te begrijpen. Ze kan ons dominante kenniskader terzijde schuiven en ons een glimp doen opvangen van wat er zich zou kunnen bevinden buiten wat we denken te kennen.

Hoewel misschien niet iedereen meteen begrijpend zal knikken als het gaat over extatische ervaringen, is het belangrijk te erkennen dat het binnen ieders vermogen ligt. Er is bovendien een groeiende consensus over het idee dat mensen neurologisch ‘bedraad’ zijn voor mystieke ervaringen. Brian Muraresku, auteur van The Immortality Key, verwijst naar toonaangevend Johns Hopkins-onderzoeker Roland Griffiths die gelooft dat mystiek al bij de geboorte in ons besturingssysteem is opgenomen. ‘Je moet het alleen maar aanzetten. Hoewel de effecten van psychedelica kunnen worden gerepliceerd via de meer inspannende weg van meditatie, kan iedereen in de juiste set en setting mystieke bewustzijnstoestanden aanboren.’3

In een tijd waarin de wetenschappelijke studie van geestverruimende middelen en praktijken toeneemt, het gebruik van natuurlijke entheogenen wettelijk is toegestaan in verschillende religieuze rituelen en persoonlijke experimenten in opmars zijn, is het belangrijk deze praktijken van bewustzijnsverkenning opnieuw te bekijken.

The Ecstatic Being gaat dieper in op een verscheidenheid van zelfgekozen staten van veranderd bewustzijn, rekening houdend met de onderlinge verbanden tussen context, intentie en middel. Als zodanig ontvouwen zich verschillende verhalen over de hedendaagse relevantie van het extatische, die verder reiken dan de klassieke connotaties traditioneel beperkt tot religie, seks of drugs.

‘Extase gaat over het in de wereld staan – een wereld van vormloosheid en verandering – haar metamorfose serieus nemend.’

— Stéphane Symons

Voor de meeste mensen staat de term ‘extase’ gelijk aan een gevoel van extreme euforie. Maar de oorsprong van de term (Ek = buiten / Sta = staan, standvastig zijn) suggereert dat extase in de eerste plaats te maken heeft met transformatie of metamorfose. Soms beschreven als een verlies van zelf of ego, kan het misschien beter begrepen worden als een verhoogd gevoel van subjectiviteit, een superhelder bewustzijn van eigen geest en lichaam ontdaan van dominante cognitieve filters; een belichaamde ervaring. Op een fundamenteel niveau gaat de extatische ervaring over het zich bewegen van het bekende naar het onbekende.

Binnen het kader van veranderde bewustzijnstoestanden kan de extatische ervaring worden begrepen als een uitschieter. Deze tentoonstelling neemt die ervaring als uitgangspunt en lens om dieper in te gaan op een verscheidenheid aan veranderde bewustzijnstoestanden, de intenties erachter en de contexten waarin ze plaatsvinden. De tentoonstelling bekijkt deze fenomenen met een open blik, zonder oordeel maar met aandacht voor de omstandigheden die ons ernaar doen verlangen en de complexe en gelaagde manieren waarop ze aanwezig zijn in onze maatschappij. Het is een uitnodiging om een aantal kunstenaars te volgen doorheen hun ‘doors of perception’.

Curator

Karen Verschooren

the ecstatic being

E It is hard not to notice: the interest in mind-altering substances and -practices is on the rise. Some even speak about a second psychedelic revolution and eagerly look forward to the possibilities it might bring.

Throughout history and across the globe, humans have sought ways to expand their consciousness: ‘The urge to transcend self-conscious selfhood is ( … ) a principal appetite of the soul’4 Aldous Huxley famously noted in Doors of Perception.

However, though engrained in many European pre-Christian cultures and nature religions, and with a brief interval in the 1960s, these mind-altering practices and systems of knowledge have mostly been met with hostility and systematic erasure. Daniel Pinchbeck summarizes this aptly in his introduction (2007) to the legendary 1962 publication The Psychedelic Experience: ‘( … ) direct visionary gnosis and shamanic techniques of ecstasy had been exiled and suppressed in the West for many hundreds of years. The witch hunts that took place during the Middle Ages launched a devastating assault on the last vestiges of indigenous shamanism and the orally transmitted knowledge and use of vision-inducing plants throughout Europe. During the era of Colonialism, Europeans sought to annihilate the traditional wisdom of those they conquered. ( … ) Europeans crusaded against any and all representatives of the archaic worldview that knew second sight, visions, and prophecy to be crucial aspects of reality. With the rise of the modern scientific method, the only form of awareness that was seen as valid was empirical, rational, and materialist.’5

Indeed in the West, our knowledge system is mostly characterized by a cognitive, linear way of thinking and reasoning expressed through language. An ecstatic experience, whether induced through mind-altering substances, breathing and meditation techniques, music or dance, has the potential to open the door to a different way of understanding ourselves and the world around us. It can overrule our dominant framework of knowledge, offering a glimpse of what might exist outside of what we think we know.

Whilst perhaps not everyone might nod in understanding when talking about ecstatic experiences, it is important to acknowledge that it lies within every individual’s capacity. Moreover, there is a growing consensus around the idea that humans are ‘wired’ for mystical experiences. Brian Muraresku, author of The Immortality Key, points towards lead Johns Hopkins researcher, Roland Griffiths, who believes that mysticism is included in our operation systems at birth: ‘You just have to turn it on. While the effects of psychedelics can be replicated through the more arduous path of meditation, in the right set and setting anyone can tap into mystical states of consciousness.’6

At at time where scientific study of mind altering substances and -practices is picking up again, the use of natural entheogens7 is legally permitted in several religious rituals, and personal experimentation is on the rise, it is important to look at these practices of consciousness exploration anew.

The Ecstatic Being digs deeper into a variety of self-chosen states of altered consciousness, taking into account the interconnections between context, intent and substance / inducer. As such, different narratives on the contemporary relevance of the ecstatic unfold, taking it beyond its classical connotations traditionally limited to religion, sex or drugs.

‘Ecstasy is about being in the world – a world of formlessness and change – taking its metamorphosis seriously.’

— Stéphane Symons

For most people, the term ‘ecstasy’ equates to a feeling of extreme euphoria. But the origin of the term (Ek = outside / Sta = stand, be firm) suggests that ecstasy is first and foremost about transformation or metamorphosis. Sometimes described as a loss of self or loss of ego, perhaps it can be better understood as a heightened sense of subjectivity, a super-clear awareness of one’s own mind and body stripped from dominant cognitive filters; a fully embodied experience. On a fundamental level, the ecstatic experience is about moving away from what is known, towards an unknown.

Within the scope of altered states of consciousness, the ecstatic experience can be understood as an outlier. This exhibition takes the ecstatic experience as a starting point and lens to delve deeper into a variety of altered states of consciousness, the intentions behind them and the contexts in which they take place. The exhibition looks at these phenomena without moralizing the state of being ecstatic, without judgment in the end, but with an attentiveness to the conditions that make us crave them and the complex and multi-layered ways in which they are present within our society. It is ultimately an invitation to follow a number of artists through their doors of perception.

Curator

Karen Verschooren

the ecstatic being

Teksten / Readings

Persis Bekkering. Exces (2021)

Simon Reynolds. Technical Ecstasy. The Wire, #105 (1992)

Simon Reynolds on the Hardcore Continuum #1: Hardcore Rave. The Wire, 300 (2013) Laatste Utopie. Podcast reeks van Persis Bekkering: laatste-utopie.captivate.fm/ Rainald Goetz. Rave (2020)

Merlin Sheldrake. Entangled Life (2021)

Aldous Huxley. The Doors of Perception (1954, 2009)

Michael Pollan. This is your mind on plants (2021)

Michael Pollan. How to Change Your Mind: The New Science of Psychedelics (2018, 2019)

Michiel van Elk. Een nuchtere kijk op psychedelica (2021)

Timothy Leary, Ralph Metzner & Richard Alpert. The Psychedelic Experience (1964, 1992, 2008)

Jan Godderis. En mijn verrukking neemt geen end. Cultuurhistorische reflecties over drugs, roes, verbeelding en creativiteit (2004)

Hamilton Morris. Pharmacopeia — documentary series (2016-2021): www.vicetv.com/en_us/show/hamiltons-pharmacopeia

René Daumal. Mount analogue. Introduction by Roger Shattuck. (1952, 2019)

Vandroogenbroeck Mats. Advies van een rups. Een (precair) pleidooi voor psychedelisch plezier. Etcetera nr. 168 — binnenwerelds (mei-september 2022)

Why Shamanic Practices Are Making a Comeback in Contemporary Art. Tess Thackara. 11 / 08 / 2017

Losing religion and finding ecstasy in Houston. Jia Tolentino. May 20, 2019

Met werk van Julius Bockelt, Fia Cielen, Laurie Dall’Ava, Nan Goldin, Tom Hannes, Hanne Lippard, Henri Michaux, Warre Mulder, Matt Mullican, Laure Prouvost, Ben Russell, Selkie, Jeanne Susplugas, Emma Talbot, Myrthe van der Mark en Sophie Whettnall.

Ben Russell

– Trypps #7 (Badlands)

— Ben Russell quoting Véréna Paravel and Lucien Castaing-Taylor, Sonic Acts 2017

N In Trypps #7 (Badlands) zien we een jonge vrouw in het Badlands National Park in South Dakota tijdens een lsd-trip. Haar zachte gelaatsuitdrukking geeft te kennen dat ze de werkelijkheid op een heel eigen manier ervaart. Na een tijdje wordt het duidelijk dat wat we zien niet het camerabeeld van de vrouw is, maar de reflectie in een spiegel die gemanipuleerd wordt. Wat we dachten te begrijpen als een beeld van de werkelijkheid wordt doorbroken. De film evolueert geleidelijk naar een verkenning van het uitgestrekte woestijnlandschap dat haar omringt; binnen- en buitenwereld vloeien vrij in elkaar over. Russells Trypps #7 biedt niet alleen een blik op de subjectieve ervaring van een psychedelische reis, maar reflecteert tegelijkertijd over de kracht van de camera om perceptie in vraag te stellen en ruimtes te openen voor transcendentie.

Trypps #7 (Badlands) maakt deel uit van een reeks films die Russell startte in 2005 rond transcendente ervaringen, etnografische en antropologische codes en het potentieel van cinema.

E In Trypps #7 (Badlands) we witness a young woman’s LSD trip in the Badlands National Park in South Dakota; her gentle face channeling a different understanding of reality. Over time, we understand that what we are witnessing is not the camera image of the woman but the camera catching her image in a mirror that is being rotated. Our understanding of what we perceive through the lens of the camera shifts again; what we thought we understood as an image of reality is only a reflection. The film gradually evolves to include an exploration of the vast desert landscape surrounding her, conflating inner and outer worlds. Russell’s Trypps #7 thus not only offers a glimpse into the subjective experience of a psychedelic journey but simultaneously reflects on the power of the camera to question perception and open spaces for transcendence.

Trypps #7 (Badlands) is part of a series of films Russell started in 2005 around travel, trance and embodiment, ethnographic and anthropological codes and the potential of cinema.

Warre Mulder

– Spiral lift off

Along the trail of the Mandrake

If you die before you die, you won’t die when you die. That’s the actual key. It’s not psychedelics, it’s not drugs; it’s this concept of navigating the liminal space between what you and I are doing right now, and dreaming and death. In that state, the mystics and sages tell us, is the potential to grasp a very different view of reality.

N Een fascinatie voor de relatie tussen planten, spiritualiteit en religie ligt aan de basis van de ruimtelijke installatie van de Nederlands / Belgische kunstenaar Warre Mulder. Centraal staat een zwevende meditatieve sculptuur, Spiral lift off, gebaseerd op de Keltische god Cernunnos. Vaak afgebeeld met een slang en ring in de hand, werd ‘de gehoornde’ vereerd als heer van het woud, het wild, de jacht en de onderwereld in het vroegere Engeland, Frankrijk en België. Verbonden met het ritme van de natuur en de circulaire beleving van de werkelijkheid, wordt Cernunnos ieder jaar opnieuw geboren in de lente en sterft hij in de herfst. Mulder combineert karakteristieken van Cernunnos met eigenschappen van die andere gehoornde God uit de Griekse mythologie, Pan. Het werk Along the trail of the Mandrake is op haar beurt gebaseerd op middeleeuwse prenten van de alruinwortel. Zijn vertakte wortel vertoont een grote gelijkenis met het menselijk lichaam en is berucht om zijn geneeskrachtige en hallucinogene werking. Tot slot neemt het werk If you die before you die, you won’t die when you die ons mee naar de rituelen van de Dionysische Mysteriën. Het werk vindt zijn inspiratie bij Dionysos; de Griekse God van de wijn. Deze wijn werd aangelengd met planten en kruiden zoals Nachtschade, wat zorgde voor trance-inducerende effecten. Het gebruik van hallucinogene planten is al eeuwenlang verweven met de mensheid. De mogelijks hierdoor geïnduceerde mystieke ervaringen liggen aan de basis van veel mythologische, spirituele en religieuze tradities. In zijn installatie refereert en combineert Mulder vrijuit, en zoekt hij naar een nieuwe beeldtaal waarin deze vormen van kennen en begrijpen hun plaats vinden.

E A fascination for the relation between plants, spiritualism and religion forms the basis for a spatial installation by Dutch / Belgian artist Warre Mulder. A floating meditative sculpture, Spiral lift off, based on the Celtic god Cernunnos takes centre-stage. Often depicted holding a snake and ring, ‘the horned one’ was worshiped as lord of the forest, game, hunting and underworld in early England, France and Belgium. Connected to the rhythm of nature and the circular perception of reality, Cernunnos is reborn each year in spring to die again in autumn. Mulder combines characteristics of Cernunnos with traits of another horned god from Greek mythology; Pan.

The work Along the trail of the Mandrake, in turn, is based on medieval prints of the mandrake root. Its branched root bears a close resemblance to the human body and is notorious for its medicinal and hallucinogenic effects. Finally, If you die before you die, you won’t die when you die takes us to the rituals of the Dionysian Mysteries. The work takes its inspiration from Dionysos; the Greek God of wine. In the ritual, the wine was diluted with plants and herbs such as Nightshade, which provided trance-inducing effects.

The use of hallucinogenic plants has long been intertwined with mankind. They possibly induced the mystical experiences that are at the core of many mythological, spiritual and religious traditions. In this installation, Mulder refers and combines freely, in order to find new shapes for these bodies of knowing and understanding.

Courtesy of the artist

2023 — Spiral lift off — acrylic resin, epoxy, paper mache, ceramics, paper, paint, painted MDF, metal, polystyrene, polyurethane, 183 x 90 x 50 cm 2023 — If you die before you die, you won’t die when you die — papier mache, polystyrene, acrylic resin, epoxy, ceramics, 90 x 62 x 76 cm 2023 — Along the trail of the Mandrake — cardboard, paper mache, acrylic resin, charcoal, tree trunks, 126 x 42 x 108 cm

Fia Cielen – SOMA

I am attracted by in-between states, transitory zones and the uncanny, which becomes evident especially in my drawings. They are populated by creatures which exist on the threshold between the human, the animal, and the elemental. Beings on the verge of their next materialisation.

Fia Cielen

N SOMA is een reeks nieuwe werken op papier van hybride wezens geïnspireerd door volkssagen en natuurmythes. Dit motief, dat veelvuldig aan bod komt in de praktijk van Cielen, kan gelinkt worden aan de vroege Europese cultuur en de toen heersende natuurreligies waarin aandacht voor het wilde en magische onderdeel uitmaakte van het dagelijks leven. De prints van fungisporen zijn richtinggevend in de opbouw van de werken, zijn de prints van fungisporen. Gedurende 24 uur werden de hoeden van paddenstoelen op het papier gelegd om zo een afdruk van de sporen te verkrijgen. De werken bevatten hierdoor inherent een potentieel nieuw leven: uit de sporen kunnen immers in de juiste omstandigheden opnieuw paddenstoelen groeien. Deze metamorfose kan eeuwen in sluimering op zich laten wachten. Bepaalde soorten fungi zijn psycho-actief en hun gebruik ervan houdt eveneens de mogelijkheid tot transformatie in. Al sinds de prehistorie worden ze gebruikt om het bewustzijn te verruimen, trance op te wekken of te reizen tussen onstoffelijke werelden.

E SOMA is a series of new works on paper depicting hybrid beings inspired by old lore and nature myths. This motif frequently appears in Cielen’s practice and can be linked to ancient European pre-christian culture, when the wild and magical were still part of daily life. Central to the drawings are the prints of fungus spores. For 24 hours, the caps of mushrooms were placed on the paper to obtain a print of the spores. As a result, the works inherently contain a potential new life: after all, mushrooms can grow again from the spores in the right conditions. This metamorphosis can take place even after being dormant for centuries. Certain species of fungi are psycho-active and their use equally implies the possibility of transformation. Since prehistoric times, they have been used to expand consciousness, induce trance or travel between incorporeal worlds.

Commissioned by STUK, House for Dance, Image & Sound in the context of The Ecstatic Being. Between knowing and understanding (2023).

The training of the body as an instrument of the mind is of the greatest importance for creative man.

— Johannes Itten

N at this height, but not yet in its fullness (STUK) is een installatie en performance van Myrthe van der Mark rond rituelen en levenscycli. Het werk, waarvan de titel afgeleid is uit Aldous Huxley’s The Doors of Perception, maakt deel uit van haar doorlopend onderzoek naar metamorfose. Van der Mark koppelt het thema van transformatie aan de notie van extase. Ze zoomt in op de frequenties waarop elementen vibreren en de energie die geabsorbeerd, doorgegeven of getransformeerd wordt. In de performance onderzoekt zij, in samenwerking met Joachim Badenhorst, de ademoefeningen van Mazdaznan. De focus ligt op lichaamsgerelateerde rituelen, zang met ritmische bewegingen en diverse lichamelijke zuiveringen.

E at this height, but not yet in its fullness (STUK) is an installation and performance by Myrthe van der Mark in which she explores rituals and life cycles. The work, for which the title is derived from Aldous Huxley’s The Doors of Perception, is part of a growing body of work developed around ideas of metamorphosis and form-changing. Van der Mark links the theme of transformation to the notion of ecstasy. She zooms in on the frequencies at which elements vibrate and the energy that is absorbed, transmitted or transformed. The performance in collaboration with Joachim Badenhorst is derived from the Mazdaznan breathing exercises. The focus lies on body-related rituals, singing with rhythmic movements and various bodily cleansing procedures.

Henri Michaux (1899-1984)

– Cabinet Installation: Le Corps Halluciné

Michaux blinkt uit in het ons laten voelen van … de vreemdheid van natuurlijke dingen en de natuurlijkheid van vreemde dingen.

— André Gide

Ik schilder [ … ] om [ … ] de ongeordende bewegingen weer te geven, de extreme animatie van het ‘ik weet niet wat’ dat zich in mijn verre oorden roert en voet aan wal probeert te krijgen. Niet de wezens weergeven [ … ] niet hun vormen [ … ] maar hun krachtlijnen, hun impulsen [ … ] om de ritmes van het leven en, indien mogelijk, de eigenlijke vibraties van de geest weer te geven.

— Henri Michaux, Le dessin cinématique 1959

N Het levensverhaal van de Belgisch-Franse schrijver en schilder Henri Michaux is even uitzonderlijk en indrukwekkend als het oeuvre dat hij naliet. Geboren in 1899 in Namen, ging hij naar een jezuïetencollege in Brussel maar verkoos de studie geneeskunde boven het priesterschap. Hij gaf zijn studie echter op om zeeman te worden bij de koopvaardij. Enkele jaren later vestigde hij zich in Parijs waar hij begon aan wat een vruchtbare carrière in schrijven en schilderen zou worden. Hij publiceerde meer dan 60 werken in verschillende genres en exposeerde onder andere in Documenta Kassel, de Biennale van Venetië, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, Centre Pompidou, Solomon R. Guggenheim Museum en Seibu Museum Tokyo. Zijn geschriften werden gehonoreerd met een opname in de Bibliothèque de la Pléiade.

Vanaf de jaren 30 combineert Michaux het auteurschap met tekenen en schilderen, gravures, frottages en gouaches in een voortdurende verkenning van de oneindige onkenbare wereld. In zijn werk onderzoekt hij de kloof die de werkelijkheid scheidt van haar weergave; hij poogt de representatie zo dicht mogelijk bij de ervaring of de waarneming zelf te laten komen. ‘Michaux vat esthetische creatie op als een soort rituele ervaring, een handeling die, door de herhaling van bepaalde gebaren en bewegingen, een andere tijdschaal creëert, bevrijd van de functionele logica die het dagelijkse leven beheerst. [Hij werkt] in een gespannen, snelle, nerveuze stijl (…), in korte beweeglijke zinnen

– energieke, ritmische slagen.8 In zijn zoektocht naar een creatie ver weg van de beperkingen opgelegd door de rationele kennis en haar ordenende logica, raakt Michaux gefascineerd door de niet-westerse culturen die hij ontdekt op zijn trips doorheen Zuid-Amerika en Azië tussen 1927 en 1940. Maar hij ondernam ook mentale reizen, in zijn bewustzijn, geholpen door het gebruik van hallucinogene middelen.

Inderdaad, vanaf het einde van de jaren 20, experimenteerde Michaux met verschillende geestverruimende middelen waaronder ether, opium, lsd, hasjiesj, psilocybine en mescaline. Een eerste vermelding ervan is te vinden in een tekst uit 1929, gebaseerd op een reisverslag door Ecuador in 1928: « La nuit passée, j’ai pris de l’éther. Quelle projection! Et quelle grandeur! »9 Michauxs verkenning van deze stoffen, in het bijzonder mescaline, kreeg een meer systematisch karakter enkele jaren na de tragische dood van zijn vrouw in 1948. Als rustige, serieuze en introverte man, was Michaux zeer duidelijk over het doel van zijn mescalinegebruik: « Les drogues nous ennuient avec leur paradis. Qu’elles nous donnent plutôt un peu de savoir. »10 Michauxs attitude was deze van een onderzoeker, zijn doel niets meer of minder dan de deconstructie van het cognitief denkproces en de onthulling van de mysteries van de menselijke geest. Zijn mescaline-experimenten bereikten hun hoogtepunt vanaf het midden van de jaren 50. In de volgende tien jaar publiceert hij een reeks boeken waaronder Misérables Miracles (1956), L’infini turbulent (1957), Paix dans les brisements (1959), Connaissance par des gouffres (1961) en Les grandes épreuves de l’esprit et les innombrables petites (1966).

In deze periode wint Michauxs picturale praktijk aan kracht en betekenis. Hij beschouwt zijn tekeningen als een uitdrukking van een denken in statu nascendi; iets dat voorafgaat aan het denken zoals dat door de taal wordt gestructureerd. Hij neemt niet langer de omweg van het schrijven maar wil ‘het bewustzijn van het bestaan en het verstrijken van de tijd tekenen. Zoals men zijn pols voelt.’11 Of, zoals Octavio Paz het uitdrukte: ‘Als dichter begon hij te schilderen toen hij besefte dat dit nieuwe medium hem in staat zou stellen te zeggen wat hij in zijn poëzie onmogelijk gezegd kreeg.’12

De installatie in STUK brengt een aantal tekeningen en geschriften van Michaux samen als een ‘corps halluciné’, zoals de gelijknamige titel van Anne Bruns publicatie. Het lezen van en kijken naar het werk van Henri Michaux vereist een zekere mentale gymnastiek; een bereidheid om een poëtische ruimte te betreden zonder ze te willen beheersen. In dit opzicht is het goed vergelijkbaar met een hallucinogene reis waarbij men, zoals we hebben geleerd van Timothy Leary in The Psychedelic Experience, niet moet proberen de dingen te vatten als men de rijkheid van de ervaring ten volle wil beleven. Een ontmoeting met de werken van Michaux vereist wellicht een soortgelijke attitude om tegelijkertijd een totaal vacuüm van betekenis en volheid te vinden.

In The Ecstatic Being bieden de werken van Michaux een historisch ankerpunt en een diepe inspiratiebron die weerklinkt in het werk van hedendaagse kunstenaars in deze tentoonstelling en daarbuiten.

Belgian-French writer and painter Henri Michaux’s life story is as exceptional as it is grand. Born in 1899 in Namur, he went to a Jesuit school in Brussels but chose medical school over priesthood only to abandon his studies to become a sailor in the merchant navy. He settled in Paris where he started what would amount into a prolific career in writing and painting, publishing over 60 works across a number of genres and exhibiting at a.o. Documenta Kassel, Venice Biennial, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, Centre Pompidou, Solomon R. Guggenheim Museum and Seibu Museum Tokyo. His complete writings were honored with an inclusion in the Bibliothèque de la Pléiade.

From the 1930s onwards, Henri Michaux combines writing with drawing and painting, engravings, frottages and gouaches in a continuous exploration of the infinite unknowable world. In his work, he addresses the rift separating reality from its representation. His works are an attempt for representation to come as close as possible to experience or observation itself. ‘Michaux understood aesthetic creation as a sort of ritual experience, an action which, through the repetition of certain gestures and movements, created a different time-scale, freed from the functional logic ruling everyday life. All of which he did in a tense, rapid, nervous style (…), in short agile phrases - energetic, rhythmic strokes.13 In his search for a creation far from the limitations imposed by rational knowledge and its ordering logic, Michaux ventured into an exploration of non-western cultures traveling widely in South-America and Asia between 1927 and 1940. He also voyaged into his own consciousness, aided by hallucinogenic substances.

Indeed, from the end of the 1920s onwards, Michaux experimented with a myriad of mind-altering substances including ether, opium, LSD, hasjiesj, psilocybin and mescaline. A first mention of it can be found in a 1929 text based on a travel report of his trip through Ecuador in 1928: « La nuit passée, j’ai pris de l’éther. Quelle projection! Et quelle grandeur! »14. Michaux’s explorations with these substances, in particular mescaline, took on a more systematic and sustained approach several years after the tragic death of his wife in 1948. A quiet, serious and introvert man, Michaux was adamant about the intentions behind his mescaline use: « Les drogues nous ennuient avec leur paradis. Qu’elles nous donnent plutôt un peu de savoir. »15 His intentions were investigative, and his goal was nothing more nor less than the deconstruction of cognitive thought and the unveiling of the mysteries of the human mind. His mescaline experiments reached their peak in a ten year period spanning from the mid 1950s into the mid 1960s, during which he published a number of books including Misérables Miracles (1956), L’infini turbulent (1957), Paix dans les brisements (1959), Connaissance par des gouffres (1961) and Les grandes épreuves de l’esprit et les innombrables petites (1966).

In this period, Michaux’s pictorial practice gains momentum and significance. He considers his drawings an expression of a thinking in statu nascendi; one that precedes thought as it is structured through language. No longer taking the detour of writing, he wanted to ‘draw the consciousness of existence and the flow of time. As one feels the pulse …’16 Or, as Octavio Paz put it ‘A poet, he began to paint when he realized that this new medium might enable him to say what he had found impossible to say in his poetry.’17

This cabinet installation brings together a number of Michaux’s drawings and writings as a ‘corps halluciné’ to reference the title of the beautiful publication by Anne Brun. Reading through and looking at Michaux's work requires a certain kind of mental gymnastics; a willingness to enter a poetic space without trying to control it. In this regard, it is quite similar to a hallucinogenic journey in which, as we have learned from Timothy Leary in The Psychedelic Experience, one must not try to grasp things if one wants to experience its treasures to the fullest. An encounter with the works of Michaux might require a similar ‘attitude’ in order to find a total vacuum of meaning and plenitude all at once.

In The Ecstatic Being, the works of Michaux offer an historic anchorpoint and a deep source of inspiration reverberating in the works of contemporary artists in this exhibition and beyond.

Works

Mouvement, 1950-51 c., Ink on paper, 31,5 x 24 cm. Courtesy of Galerie Lelong & Co. Untitled, 1952 c., India ink on paper, 32 x 24 cm. Courtesy of Galerie Lelong & Co. 3 écriture mescalinienne pour misérable miracle [1955], ca. 1955

3P. in-4 (264 x 209 mm), papier filigrane ‘Vidalon France’. Ecriture a la mine de plomb. 26,6 x 20,9 cm. Courtesy of Galerie Natalie Seroussi

Dessin mescalinien, c. 1958-1959, dessin à l’encre sur papier, 31 x 24 cm.

Courtesy of Galerie Natalie Seroussi

Composition mescalinienne, v. 1958, Encre de Chine monogrammée en bas vers le centre, sur une grande feuille d’un cahier à spirale, 36, 5 x 26,5 cm. Courtesy of Galerie Natalie Seroussi

Untitled, 1967, acrylic on paper, 56 x 75 cm. Courtesy of Galerie Lelong & Co. Untitled, 1968, acrylic on paper, 56 x 75 cm. Courtesy of Galerie Lelong & Co. 183 Untitled, 1967, gouache on paper, 38 x 28 cm. Courtesy of Galerie Lelong & Co. Zonder titel [Pour Jorn], 1967, lithograph: Ed. 23 / 100 (signé), 47 x 65 cm.

Private Collection

Publications

Henri Michaux — Misérables miracles (Mescaline), 1972. City Lights Books. Private Collection

Henri Michaux — Paix dans les brisements, 1959. Conspiration Editions, 2022.

Henri Michaux — Les grandes épreuves de l’esprit et les innombrables petites, 1966. l’Imprimerie Floch (1994). Private Collection

Henri Michaux — Oeuvres complètes. Bibliothèque de la pléiade. Private Collection

Anne Brun — Henri Michaux ou le corps halluciné, 1999. Les empêcheurs de penser en rond. Private Collection

Matt Mullican

– UNDER HYPNOSIS

Hypnose-performances zijn belangrijk voor me. Ik leer er veel uit, ‘that person’ is echt interessant voor mij. In zekere zin komt veel van mijn werk hieruit voort, er is een duidelijke relatie. Het is erg psychedelisch, als een explosie, het is chaos, maar het is daar dat het goud zit. ( … ) Je belandt in een bepaalde mentale toestand die je niet in de hand hebt, het is altijd weer een uitdaging.

— Kathleen Weyts in conversatie met Matt Mullican, Hart Magazine, 2022

N Sinds het einde van de jaren 70 vormen performances onder hypnose een essentieel onderdeel van de praktijk van de AmerikaansVenezolaanse kunstenaar Matt Mullican. Voor Mullican betekent een performance onder hypnose een reis naar het imaginaire; hij vindt daarin de ideale manier om zich in denkbeeldige situaties, personen of zelfs objecten te verplaatsen en ze als reëel te ervaren.

In 1996 koos Mullican de Zuilenzaal van het Arenberg Instituut (het huidige STUK gebouw) in Leuven om er voor het eerst in Europa een hypnoseperformance te presenteren en op te nemen. Het werk maakte deel uit van een reeks performances ‘Matt Mullican Under Hypnosis’ die plaatsvonden op verschillende locaties in Brussel en Leuven tussen 27 april en 5 mei 1996. Een selectie van deze video-opnamen wordt voor het eerst in STUK getoond. In de recordings zien we Mullicans alter ego ‘That Person’ in de tentoonstellingsruimte van STUK een lijn overschrijden, op [zijn] ogen lopen, het koud krijgen en tekeningen maken als een 4- en een 55-jarige. In Brussel zijn we getuige van ‘That Person’ die dorst krijgt, een beeld uitzoekt en er dieper probeert in te gaan, terugloopt van het centraal station en uiteindelijk gefrustreerd vastzit tussen twee spiegels.

E Since the late 1970s, performances made under hypnosis have been an essential part of American-Venezuelan artist Matt Mullican’s practice. For Mullican, a performance in a state of hypnosis means traveling to the imaginary; he finds in it the ideal way to put himself in imaginary situations, persons or even objects, and experience them as real.

In 1996, Mullican chose the Column Room of the Arenberg Institute (currently STUK) in Leuven to present and record a hypnosis performance for the first time in Europe. The work was part of a series of performances ‘Matt Mullican Under Hypnosis’ which took place at different locations in Brussels and Louvain from April 27 through May 5, 1996. A selection of these videotaped recordings are shown again for the first time at STUK. In them, we see Mullican’s alter ego ‘That Person’ in the STUK Exhibition Space (the former Column Room) crossing the line, walking on [his] eyes, getting cold, and making drawings like a 4 and a 55 year old. In Brussels we witness ‘That Person’ getting thirsty, looking for a picture, entering a picture, walking back from the central station, and finally feeling frustrated stuck between two mirrors.

‘I have built a square as a device to enter, to basically create a boundary and one of the points of this good room, of this space was that I could actually in my own way compose the subject of the work as I am doing it / So I can say in the square which I created exists myself but myself in a different time, a different age, a different emotional and physical stage / So I would say we should see if it works.’

— Matt Mullican Under Hypnosis, Walking back from the central station (1996)

Matt Mullican –

The Meaning Of Things

(Who Feels The Most Pain?)

Everything that I have to catalogue is actually found where I live. When I say ‘where I live’, I am speaking of both the physical and the psychological world.

— Matt Mullican, Grand-Hornu press release, 2020

It is not the world that you see is the world that I see representing the world you see.

— Matt Mullican, ProjecteSD, 2015

N The Meaning of Things (Who feels the most pain) toont aan dat systematisering, structuur en ordening van zijn persoonlijke visie op de wereld centraal staan in de artistieke praktijk van Matt Mullican. Het werk bestaat uit een reeks van 676 papieren collages. Na een aantal inleidende teksten geschreven op standaard drukpapier bevatten de overige 600 collages een kleine afbeelding omlijst door organische, handgetekende, quasi kalligrafische tekens die als sierlijke kaders fungeren. De beelden zijn afkomstig uit het digitale archief van de kunstenaar. Daarin verzamelt hij voortdurend en intuïtief digitale beelden van films, videospelletjes, sport en verschillende situaties van geweld, seks en empathie om zijn encyclopedische, visuele en grafische universum verder te ontwikkelen. De organische tekeningen die elk beeld omlijsten zijn verwant aan de tekeningen van ‘That Person’, Mullicans alter ego wanneer hij onder hypnose is. ‘Doorheen zijn werk introduceert Mullican modellen om de werkelijkheid, het individu, leven en dood, en de gemedieerde perspectieven waarmee we alle dingen vatten, te begrijpen. De wereld wordt een kaart van tekens en betekenissen die ons via het beeld doen nadenken over de verschillende mechanismen van kennis (ProjecteSD, 2015).’

Courtesy of the artist. Collectie Van Abbemuseum, Eindhoven. 1996 — video (PAL, colour, sound):

Crossing the line / Walking on my eyes, 5'11"

Getting cold, 5'51"

Making a drawing as a 4 year old, 10'15"

Making a drawing at 55 years old, 26'06"

Looking for a picture / Entering a picture, 22'33"

Walking back from the central station / Two mirrors, 20'15"

Thirsty, enjoying 3 bottles of water, 11'40"

E Systematization, structure and order of his personal vision of the world are central to the artistic practice of Matt Mullican. This is apparent in the work The Meaning of Things (Who feels the most pain), which consists of a series of 676 paper collages. After a number of introductory texts on sheets of standard printing paper, the remaining 600 collages contain a small image framed by organic, hand-drawn, quasi calligraphic marks functioning as ornate frames. The images are derived from the artist’s digital archive in which he continuously and intuitively gathers digital images of movies, video games, sports and multiple situations of violence, sex and empathy in order to further unfold his encyclopedic, visual and graphic universe. The organic drawings framing each image are akin to the drawings of ‘That Person’, Mullican’s alter ego when under hypnosis. ‘Through this work, Mullican introduces models of understanding reality, the individual, his life and death and the mediated perspectives with which we understand all things. The world then becomes a map of signs and meanings that make us reflect on the different mechanisms of knowledge through the image. (ProjecteSD, 2015).’

Fia Cielen – HYPNOPOMP

It’s a dance of tics and twitches, jerks and spasms, the agitation of a body broken down into individual components, then re-integrated at the level of the entire dancefloor. It’s pagan too, this digital Dionysian derangement whose goal is to find asylum in MADNESS.

The ego dissolves, the I becomes we. Our psychic privatization is suspended. We synchronize.

N HYPNOPOMP is een totaalinstallatie waarin Cielen verschillende audiovisuele en sculpturale elementen samenbrengt in een bezwerende ervaring. De twee videowerken in de installatie nemen je mee naar een gecultiveerd natuurlandschap waarin een gabber danst op het ritme van een hypnotiserende drumsoundtrack. Gabber ontstond als subcultuur in de jaren 90 in de lage landen. De elektronische muziek is gebaseerd op zware beats die aan een snelheid van 200 beats per minute uit de speakers razen terwijl de dansstijl resoneert met oeroude repetitieve rituele dansvormen eveneens gericht op het opwekken van een trance-achtige toestand. De titel HYPNOPOMP verwijst naar hypnopompie: een soort droomstaat tussen slapen en waken waarin het onderbewustzijn de overhand neemt op de ratio en men ‘sluimerhallucinaties’ ervaart. Centraal in de installatie staat een monolithisch sculpturaal element dat door middel van digitale animatie en ‘projection mapping’ tot leven komt. De cyclische transformaties zijn gebaseerd op de visuele vervormingen, hallucinaties en fractale patronen die worden ervaren in trance. Cielens installatie evoceert eeuwenoude tradities en rituelen, moderne subcultuur en sjamanisme. In een focus op ritme en herhaling, bewustzijnsverandering en rituele expressie vinden deze elementen elkaar in een nexus die buiten de tijd staat.

E HYPNOPOMP is an immersive installation in which Cielen brings together various audiovisual and sculptural elements into an enchanting experience. The two video works in the installation take you to a cultivated natural landscape in which a gabber dances to an hypnotic drum soundtrack. Gabber emerged as a subculture in the 1990s in the Low Countries. The electronic music is based on heavy beats that race out of the speakers at a rate of 200 beats per minute while the dance style resonates with ancient repetitive ritual dance forms also aimed at inducing a trance-like state. The title HYPNOPOMP refers to hypnopompia: a kind of dream state between sleep and wakefulness in which the subconscious takes over from reason and one experiences ‘slumber hallucinations’. In the heart of the installation stands a monolithic sculptural element that comes to life through digital animation and projection mapping in cyclical transformations based on the visual distortions, hallucinations and fractal patterns experienced in trance. Cielen’s work evokes ancient traditions and rituals, modern subculture and shamanism. In a focus on rhythm and repetition, consciousness alteration and ritual expression, these elements find each other in a nexus beyond time.

Laure Prouvost – Grand mas Laboratory

The subconscious is not far, just look here.

— Laure Prouvost — Shed A Light, 2018

N Grand mas Laboratory is een adembenemend wandtapijt waarin Laure Prouvost een beeld schetst van oma’s natuurlaboratorium. Het werk vindt aansluiting bij de ecofeministische thema’s die in meerdere van haar werken terugkeren waarin een andere, meer ervaringsgerichte, vorm van kennen en begrijpen van natuur centraal staat en waarin de grenzen tussen het zelf en de wereld poreus worden. De figuratieve weergave van een verlaten laboratorium in de natuur lijkt op verschillende plaatsen ‘gemorphed’, alsof de elementen in het beeld vervormen of wegsmelten, een andere realiteit inglijdend. Prouvosts kenmerkende spel met taal en betekenis is aanwezig in de verschillende stukjes tekst die als leidraad helpen in de lezing van het beeld. Zo verwijst Shed a light tegelijkertijd naar een plaats en een actie; het schuurtje dat toegang geeft tot experimenteren, ontdekken en begrijpen.

Prouvost creëert sinds 2014 geweven werken die vaak gelinkt zijn aan een videowerk of sculptuur. Zo vindt Grand mas Laboratory haar echo in de video Shed A Light (2018); een prachtige film over de transformatie der dingen, constante metamorfose en het vieren van vrouwelijkheid.

E Grand mas Laboratory is a stunning tapestry in which Laure Prouvost sketches an image of grandma’s nature lab. The work connects with ecofeminist themes that recur in several of Prouvost’s works in which a more experiential form of knowing and understanding nature is central and the boundaries between self and the world become porous. The figurative depiction of this abandoned laboratory in nature seems ‘morphed’ in several places, as if the elements in the image distort or melt away, sliding into another reality. Prouvost’s characteristic play with language and meaning is present in the different text bits that further guide your understanding of the image. Shed a light for instance, refers simultaneously to a place and an action; the shed giving access to experiment, discovery and understanding.

Since 2014, Prouvost has been creating woven works that are often linked to a video work or sculpture. For instance, Grand mas Laboratory finds its echo in the video Shed A Light (2018); a beautiful film about the transformation of things, constant metamorphosis and the celebration of femininity.

Emma Talbot

– Fluid

Stepping Into The Unknown Fluidity Aura

Stay fluid

Love and life are the same thing

Always in motion, like time

A flexible movement

Transformative energy

N In haar multidisciplinaire praktijk vertrekt de Britse kunstenares Emma Talbot vanuit haar eigen ervaringen en emoties en vertaalt deze naar universele verhalen die betrekking hebben op hedendaagse kwesties als feminisme, kapitalisme, technologie en onze interactie met de natuur. In Fluid hangen vier grote zijden panelen aan het plafond. Tussen de dromerige landschappen, geschilderd in acrylverf, duiden Talbots tedere woorden hoe dromen ons van binnenuit kunnen bereiken, hoe we altijd verbonden zijn met de natuur en hoe onze energie transformeert; van langzame bewegingen tot heftige explosies. Zoals de Nederlandse kunstcriticus Esther Darley stelt: ‘De eindeloze cyclus van het leven lijkt Talbots belangrijkste drijfveer te zijn. In sierlijke beelden van metamorfose en overgangen verbeeldt ze de ongebreidelde energie en veerkracht die eraan ten grondslag ligt.’

De bovenstaande thema’s worden doorgetrokken in de sculptuur Stepping Into The Unknown waarin een vrouwenfiguur wordt voorgesteld in een dynamische pose die tegelijkertijd angstaanjagend en krachtig is. Het lange, lichtgekleurde haar van het beeld doet denken aan Talbot zelf. Alle figuren in haar werk kunnen inderdaad worden opgevat als avatars van de kunstenares.

Twee tekeningen, Aura en Fluidity, vervolledigen de installatie. De praktijk van het tekenen vormt de basis voor de constructie van Talbots beelden; ze ziet het als een middel om de fantasierijke structuur van beelden uit ‘the mind’s eye’ vast te leggen.

E In her multidisciplinary practice, British artist Emma Talbot turns highly personal feelings and emotions into wider narratives that address prevalent contemporary concerns dealing with feminism, capitalism, technology and our interaction with nature.

In Fluid four large silk panels are suspended from the ceiling. The dreamy landscapes, painted in acrylic, are punctuated by the artist’s tender words indicating how dreams can reach us from within, how we are always connected to nature and how our energy transforms; from slow movements to fierce explosions. As Dutch art critic Esther Darley states: ‘The endless cycle of life appears to be Talbot’s main driving force. In graceful images of metamorphosis and transitions, she depicts the unbridled energy and resilience that underlies them.’

The above themes are extended in the sculpture Stepping Into The Unknown in which a female figure is presented in a dynamic pose both fearsome and forceful at the same time. The sculpture’s thick, light-coloured, straight hair reminds us of the artist herself. Indeed, all figures in Talbot’s work can be understood as avatars of the artist.

Two drawings, Aura and Fluidity, complete Talbot’s installation. The practice of drawing forms the basis for the construction of Talbot’s imagery; she understands it as a means of recording the imaginative structure of imagery from ‘the mind’s eye’.

‘Because of the role that Talbot assigns to the subconscious, she also seems ( … ) to be responding to the post-Enlightment era in which we live. In a world where we want to control everything with our intellect and where everyone is connected to their own device, she is open to the transcendent ( … ).’

— Esther Darley

Courtesy of the artist and Petra Rinck Galerie

Fluid (four parts), 2018 — acrylic on silk, each 229 x 72 cm, ET / M 6

Fluidity, 2018 — watercolour on Khadi paper, 30 x 42 cm | 11 3/4 x 16 1/2 in, ET / P 148

Aura, 2019 — watercolour on paper, 30 x 42 cm | 11 3/4 x 16 1/2 in, ET / P 13

Stepping into the Unknown, 2020 — mixed media, 75 x 40 x 48 cm without plinth, ET / S 1

Laurie Dall’ava

– EGP#07

Theta Trance Memories

This green [ … ] is an offering from modern chemistry to its very first source of inspiration: plants, fungi, bacteria, the bricks of life, which evolution resulted in enzymes capable of making incredibly complex molecules through biochemical processes. There’s something like an ecstasy of matter, and of its endless transformations, in this pulsating green. Plants are the greatest chemists, and it’s also one of the many many reasons to protect them.

— Victor Mazière

N Met beelden, geluiden of objecten bouwt Laurie Dall’Ava installaties waarin werelden en tijden die elkaar normaal gesproken niet ontmoeten, naast elkaar kunnen bestaan op basis van hun conceptuele en poëtische banden. Deze minimalistische maar meeslepende modules, die vaak verwijzen naar trance en veranderde bewustzijnstoestanden, lijken te verwijzen naar een ‘Elders’ waar grenzen poreus worden. In de plooien van deze fragiele werelden ontstaan symbiotische affiniteiten die, in de woorden van de legendarische mysticus Hermes Trismegistus ‘wat boven is verbinden met wat beneden is.’

Deze mysterieuze alchemie komt tot uiting in het vibrerende groene monochroom, geschilderd met Emerald Green Pigment (EGP). Het pigment werd in het laboratorium gesynthetiseerd door Victor Mazière, epistemoloog en onderzoeker met wie de kunstenaar regelmatig samenwerkt. EGP is een mengsel van twee moleculen gewonnen uit chlorofyl en uit een bestanddeel van cyanobacteriën, chemisch gemodificeerd om ze water-oplosbaar en uv-bestendig te maken. Het hiermee gecreëerde schilderij omvat de vitale kracht van de natuur.

In antwoord op het groene monochroom hoor je het ritmisch kloppen van een diaprojector dat zich als een oog opent en sluit op archiefdetails. In Theta Trance Memories vormen fragmenten gerelateerd aan de geschiedenis van farmacologie en psychedelica, wetenschappelijke beelden van elektro-encefalogrammen (EEGs), en afbeeldingen van sjamanistische trances, psychoactieve moleculen en planten een hypnotiserende lus waarin het licht dit fundamentele raadsel van het universum dat bewustzijn heet, zowel verbergt als onthult.

E Using images, sounds or objects, Laurie Dall’Ava constructs installations in which worlds and temporalities that do not ordinarily meet can co-exist, based on the conceptual and poetic analogies running through them. Frequently referring to trance and altered states of consciousness, these minimalist yet immersive modules seem to point towards an ‘Elsewhere’ where boundaries become porous. In the layers of these fragile worlds, symbiotic affinities emerge, linking ‘what is above to what is below’, to quote the legendary mystic Hermes Trismegistus. This mysterious alchemy is embodied, for example, in the vibration of a monochrome surface painted with Emerald Green Pigment (EGP). The pigment was synthesized in the laboratory by Victor Mazière, epistemologist and researcher, with whom the artist regularly collaborates. EGP is a mixture of two molecules, extracted from chlorophyll and from a component of cyanobacteria, chemically modified to make them water soluble and UV resistant. The resulting large-scale monochrome embeds the vital force of nature.

To the shifting perception of the green monochrome answers the rhythmic beating of a slide projector, opening and closing, like an eye, on archival details. In Theta Trance Memories, fragments related to the history of pharmacology and psychedelics, scientific images of electro-encephalograms (EEGs), and visuals of shamanic trances, psychoactive molecules and plants, to name just a few, form a hypnotic loop where light conceals as much as it reveals this fundamental enigma of the universe called consciousness.

Courtesy of the artist

2023 — EGP#07. Emerald Green Pigment painting on canvas, 140 x 180 cm 2023 — Theta Trance Memories. Documentation Anesthésie 2009-2023. Slide projection (x 80 slides)

Commissioned by STUK, House for Dance, Image & Sound in the context of The Ecstatic Being. Between knowing and understanding (2023).

Sophie Whettnall – Brainstorming

I hope to give visitors the occasion to be in touch with their inner selves, or to confront deeper grey areas that we rarely challenge in today’s society.

— Sophie Whettnall, interview with Carmen Frigerio for Goes:Art

N Een jonge vrouw staat op de top van een heuvel en kijkt naar een landschap beneden, in contemplatie, zoals de titel van het videowerk suggereert. We staan achter haar en zien hoe de wind speelt met haar lange donkere haar. Wat ziet ze? Wat denkt ze? Zijn haar gedachten net zo wild en vrij als haar haar, wiegend in de wind? Kunnen mijn gedachten als antwoord net zo kronkelen als die van haar? Hoewel het werk een sterk contemplatieve sfeer uitstraalt, visualiseert het op een bepaalde manier ook wat er in de hersenen gebeurt als we dagdromen of brainstormen. Als het beeld van een executief functionerend brein op een spirograaf-tekening lijkt waarin dezelfde banen steeds opnieuw herhaald worden, dan is het beeld van een mijmerend of dromend brein dat van Brainstorming.

E A young woman is standing on top of a hill looking at a landscape below, in contemplation, as the title of the video work suggests. We stand behind her and witness how the wind plays with her long dark hair. What does she see? What is she thinking? Are her thoughts as wild and free-flowing as her hair swaying in the wind? Can my thoughts in response meander just like hers? While having a strong contemplative vibe, the work also visualizes in a way what happens within the brain when we are daydreaming or brainstorming. If the image of an executive functioning brain looks like a spirograph drawing in which the same trajectories are repeated over and over again, then the image of a musing or dreaming brain is that of Brainstorming.