INTERVIEW Gedeeld motorvirus

MotoDrive interviewde Ronald Zondervan en schoonzoon Roy

VADER EN SCHOONZOON: GEDEELD MOTORVIRUS

Je ziet vaak dat vader en zoon dezelfde hobby hebben. Maar dat vader en schoonzoon dezelfde passie delen, is zeldzamer. Chantal Zondervan ziet haar vader en haar vriend echter vele zaterdagen in een garagebox verdwijnen, waar ze samen klassieke Kawasaki’s restaureren.

Voor de 56 jarige Ronald komt de passie voor de Japanse klassiekers voort uit nostalgie. “Ik ben op mijn zestiende begonnen met Zündapp brommers”, vertelt Ronald. “Maar het was erg duur om die harder te laten lopen. Daarom ben ik destijds overgestapt op Yamaha. Ondertussen had ik een krantenwijk. Het geld dat ik daarmee verdiende legde ik apart om een Kawasaki Z900 te kopen als ik 18 werd. Die Kawa’s kwamen toen net op de markt, in 1976. Daar heb ik altijd lekker op gereden, totdat ik verkering kreeg, er kinderen kwamen, enzovoort... Ik heb de Kawasaki aan mijn broer verkocht en die heeft hem later weggedaan. Maar elke keer als het mooi weer was kriebelde het weer. Op een gegeven moment heb ik besloten om toch weer een motor te kopen. Voor je het weet ben je 90 en dan denk je, had ik het maar gedaan...”

Restauratiecirkel

Ronald wilde eigenlijk weer een Z900, maar dat waren inmiddels dure collectorsitems. “Ik heb toen een moderne Z750 gekocht. Dat reed fantastisch, maar ik wilde toch weer een Z900. Chantal kwam via een Facebook-kennis iemand uit de restauratiewereld op het spoor. Hij wist er een te staan en ging voor me kijken. Het waren er twee. Ik moest ze beide kopen, anders ging het niet door. Dat heb ik gedaan en toen heb ik ook een garagebox gekocht om er aan te kunnen sleutelen. Bij het restaure-

Van start naar mooie motor...

ren heb ik veel hulp gehad van Piet Latterveer. Hij heeft me geholpen om mijn eigen restauratiecirkel op te bouwen. Mensen die veel weten of die nog zeldzame onderdelen hebben liggen, bijvoorbeeld de beugel en de schakelaar voor de pechlichten. Mensen vonden dat niet mooi, haalden het er af en gooiden het weg. Via Piet vond ik iemand die ze nog had.”

MotoPort Uithoorn

Via de restauratie kwam Ronald ook terecht bij MotoPort Uithoorn. “Ik vertelde daar dat ik onderdelen nodig had voor een restauratieproject. Maurice wist daar dat Kawasaki nog veel in de magazijnen had liggen. Hij vroeg mij een lijst te maken en heeft in de verloren uren alle onderdelen die nog leverbaar waren bij elkaar gezocht. Bijvoorbeeld een koplampring. Helemaal nieuw en toch 40 jaar oud. Dat lag nog ergens bij een dealer in een magazijn. Hij heeft ook de originele kruiskopboutjes voor de carters bij elkaar gezocht, zodat ik de inbusboutjes kon vervangen. Ik heb daar ook mijn motoroutfit gekocht. Ze hebben daar erg veel keuze en als je ergens fijn geholpen wordt, dan kom je er graag terug. Er is gewoon een klik. Mario van MotoPort Uithoorn racet zelf met oldtimers. We hebben een hele discussie gehad over hoe je meer pk’s uit de Kawasaki motorblokken kon halen...”

Verhaal

Door al die speurtochten ontstaat rond elke motor een eigen verhaal: “Dat is leuk. De speurtocht is een deel van het restauratieproces. Je moet wel precies weten waarnaar je op zoek bent. Je moet veel boeken lezen om te weten wat origineel is en wat niet. Zo heb ik ook ontdekt dat het blok van de ene motor in het andere frame lag. Dat kon ik dus weer omwisselen. Ik merkte ook dat de motor een verkeerde remcilinder heeft. Dan moet je weer uitzoeken wat er wel op moet. Ik wilde de motoren wel zo origineel mogelijk hebben. Ik heb ook de originele velgen opgeknapt en opnieuw laten verchromen. De slechte plekken in de uitlaten heb ik laten lassen, daarna heb ik ze ook laten verchromen, zodat ik de originele uitlaten had. Het motorblok is ook uit elkaar geweest. De man die vroeger de dragrace-motorblokken voor Kawasaki importeur Jan Vink klaarmaakte heeft ze

bekeken. De cilinders zijn gehoond en er zijn nieuwe zuigerveren gemonteerd.” Inmiddels staan er trouwens al weer twee nieuwe projecten in de garagebox, een Kawasaki Z1 uit 1973 en een Kawasaki Z1300 zescilinder. “De Z1 gaan we restaureren, de Z1300 niet. Die is nog te netjes. We gaan hem poetsen en ermee rijden. Het leuke is trouwens, dat hij origineel nog komt van Minus de Vries Motoren, wat nu MotoPort Wormerveer is...”

‘ ...rond elke motor omtstaat een eigen verhaal: Dat is ’t leuke. De speurtocht is een deel van het restauratieproces.’

Schoonzoon

Dat je Kawasaki-gek bent, is één ding. Maar dat je dochter een motorliefhebber aan de haak slaat, die een zwak voor het zelfde merk heeft, dat is natuurlijk helemaal mooi: “Mijn vader reed op een Z1000, later op een GTR. Ik ging vroeger vaak achterop en daar heb ik een beetje een Kawasaki-tic aan overgehouden”, vertelt de 28-jarige Roy. Dus toen ik zag dat de vader van Chantal een motor opknapte, wilde ik graag helpen met het sleutelwerk. Het duurde ook niet lang voor ik besloot om zelf motor te gaan rijden. De eerste rijles heb ik van Chantal cadeau gekregen.” Die eerste rijles ging echter niet helemaal van een leien dakje: “het was best wel sneu”, vertelt Chantal. “Hij ging er naar toe, maar het sneeuwde. Hij kreeg een hoop informatie, maar er werd niet gereden. We zijn eerst op vakantie gegaan, daarna kon hij pas echt gaan lessen.” En daarna kocht de Kawa-liefhebber een… Honda CBR1000F. “Ik was bij een plaatselijke motorzaak omdat gereedschap te lenen, toen vroeg ik of hij niet iets voor Roy had staan”, vertelt Ronald. “Het was wel geen Kawasaki, maar hij heeft een toch maar gekocht.” Inmiddels heeft Roy er in anderhalf jaar al 15.000 km mee gereden!”

ZZR1400

Ook Roy heeft inmiddels de weg naar MotoPort Uithoorn gevonden: “Voor het rijexamenmoest ik echte motorlaarzen aan. Daarvoor ben ik naar MotoPort Uithoorn gegaan. Ik wilde eigenlijk pas een motorpak kopen als ik een motor had, zodat ik bijpassende kleuren kon nemen. Maar ja, als je daar dan rondloopt, wordt je enthousiast. Dus heb ik toch maar een meteen een Difi pak gekocht. Een leren pak, want ik wil wel een sportieve motor rijden. Dat is trouwens wel een probleem, want ik ben een grote vent, dus ik kan geen al te kleine Supersport hebben. Ik wil in de toekomst graag een Kawasaki ZZR1400. Maar dat zal nog even duren...”

DE ELFSTEDEN TOCHT Een 200 km lange toer langs de ‘tocht der tochten’ PER MOTOR

We schrijven het jaar 1890. Na de winter van 1838 was het niet meer zo koud geweest. Alle kanalen, vaarten en sloten waren compleet dichtgevroren. De 25-jarige Pim Milier bond zijn schaatsen onder en maakte een indrukwekkende tour langs de 11 steden van Friesland. Een tour, die legendarisch zou worden...

De Elfstedentocht werd voor het eerst als officieel sportevenement gehouden in 1909, met slechts 23 deelnemers. Sindsdien is de tocht der tochten nog maar 15 keer gereden, omdat het zelden koud genoeg is om de 200 km lange route van een ijslaag te voorzien, die dik genoeg is. Maar als het zo koud is, kunnen de omstandigheden ook bar en boos zijn. In 1940 haalde slechts 4% van de 3404 deelnemers de finish, in 1963 slaagde maar 1% van de 9862 schaatsers erin Leeuwarden weer te bereiken. Als je de tocht wint, ben je een legende. Maar die kans doet zich zelden voor, want het klimaat verandert. Het wordt warmer. De kans dat de tocht ooit nog doorgaat (“it giet oan”) is minimaal. Dat gebeurde het laatst in 1997, toen 16.738 deelnemers op de “Bonkevaart” bij Leeuwarden aan de start kwamen. Het EE

Oldenhoven, kerktoren uit de 16e eeuw. De Blauwe Schuur in Hindeloopen.

grote aantal deelnemers en het nog groter aantal toeschouwers dat zich op het ijs begaf zorgde voor gevaarlijke situaties. En aangezien mensen die ongelukken veroorzaken daar tegenwoordig de organisatie van een evenement voor aanklagen is de juridische aansprakelijkheid ook dat een factor die ervoor zal zorgen dat de Elfstedentocht nooit meer zal worden verreden. Althans, niet op de schaats...

Ljouwert

Friesland is een van de mooiste provincies van Nederland. Het is niet industrieel, er zijn veel oude, prachtig gerestaureerde huizen in de steden en dorpen en er is veel water, wat samen een enorm pittoresk uiterlijk en een leuke sfeer geeft, zeker als het mooi weer is en de terrasjes in de dorpen en de elf steden geopend zijn. Waarbij je het woord “stad” overigens met een korreltje zout moet nemen. Hindeloopen heeft bijvoorbeeld maar 870 inwoners. Als je te laat remt, ben je er voorbij. Maar het heeft in het jaar 1225 stadsrechten gekregen, dus is het officieel een stad. Dat gaat natuurlijk niet op voor Leeuwarden, waar onze motortoertocht begint. Het is een echte, grote stad, met 108.000 inwoners. Het is tevens de hoofdstad van Friesland. Het bestond al in de Romeinse tijd en werd een echte stad in 1435, toen de dorpen Oldehove, Nijhehove en Hoek samen werden gevoegd tot Leeuwarden, of “Ljouwert” als je de Friese spelling hanteert. Het is een gezellige stad, met veel kanalen en oude gebouwen. Een van de mooiste daarvan is de Oldehoven, een kerktoren uit de 16e eeuw. Hij is nooit helemaal afgemaakt, omdat de toren al tijdens de bouw scheef begon te zakken.

Watertoren

We beginnen onze toertocht natuurlijk bij MotoPort Leeuwarden. Niet alleen omdat we na de tocht naar Leeuwarden wel toe zijn aan een kop koffie, maar ook omdat ze daar graag even helpen om het GPX-bestand van de route op mijn navigatiesysteem te zetten.

Die route zet natuurlijk eerst koers naar de Bonkevaart en de Oldehove, voordat hij via de N32 en de N354 doorgaat naar Sneek, dwars door het typische Friese landschap. Het is vlak, met veel kanalen en vaarten en veel boerderijen. Veel huizen en kerken zijn op een heuveltje gebouwd, een zogenaamde “terp”. Zo waren ze beschermd tegen hoog water, wat in het verleden nogal eens een probleem schijnt te zijn geweest. Sneek is bekend van de Sneekweek, een zeilevenement dat op het vlakbij gelegen Sneekermeer wordt gehouden. Sneek zelf heeft een historisch centrum, dat al uit de 10e eeuw dateert. Vroeger stonden er stadsmuren rond de stad. Daarin was een stadspoort gemaakt, waarmee de stad ‘s nachts van de boze buitenwereld werd afgesloten. Deze poort werd over het water gebouwd, over de Hoogendsterpijp. Daarom wordt hij ook wel de Waterpoort genoemd. Het is een van de vele bezienswaardigheden van de stad, waar de schaatsers langskomen op hun rit die doorgaat over IJlst naar Sloten. Dat is een kleine vestingstad, die wordt ingesloten door kleine rivieren en kanalen. En het is een beschermde, monumentale stad, waarin de windmolen “de Kraaij” centraal staat. De molen is in 1755 gebouwd en werd gebruikt om graan te malen. Hij is diverse malen gerestaureerd. Het is een leuk café vlak naast de molen. Voor een tussenstop kun je bijna geen mooier punt vinden!

‘ In 1963 slaagde maar 1% van de 9862 schaatsers erin Leeuwarden weer te bereiken.’

IJsselmeer

Wanneer we de twee Yamaha’s weer de sporen geven rijden we langs het Slotermeer over kleine boerenwegen via Rijs naar Stavoren, ook weer zo’n klein stadje, dat aan het IJsselmeer ligt. Vroeger was dat natuurlijk

Dokkum Het vrouwtje van Stavoren. De haven in Harlingen. De stadspoort van Sneek.

de Zuiderzee, totdat de afsluitdijk in 1932 werd gebouwd. Stavoren bestaat al sinds 300 v.Chr. In de middeleeuwen was het een belangrijke havenstad. Daaruit stamt ook het verhaal van de rijke koopmansvrouw die - om het in een notendop te vertellen - veel schepen had, erg rijk was, maar nooit tevreden was en altijd meer wilde. Aan het eind van het verhaal breekt haar hebzucht haar op en verliest ze alles. Een standbeeld van “het vrouwtje van Stavoren”, vlakbij de haven, herinnert aan dit verhaal. De volgende stad uit de reeks van 11 steden is Hindeloopen. Ook deze stad verwierf veel rijkdom en welvaart als havenstad, tussen 1650 en 1790. Je ziet dat aan de grote, deftige huizen en een aantal monumentale gebouwen. De mooiste plek is echter de haven, met de ouwe blauwe schuur waarin de reddingsboot van de stad werd bewaard.

Vis

Van Hindeloopen vertrekken we in noordelijke richting via Workum naar Bolsward, dat een bijzonder stadhuis heeft in rococostijl. Het stadhuis dateert uit 1615. Dan steken we door naar Harlingen ook weer een monumentale stad met een geschiedenis van bijna 900 jaar. Ook dit was een welvarende havenstad, die ook nog militaire functies had. In de laatste eeuw werd de haven minder belangrijk, omdat de havens van Amsterdam en Rotterdam veel groter werden. Toch is de haven van Harlingen nog altijd behoorlijk druk, met schepen die naar Scandinavië gaan en naar de Nederlandse Waddeneilanden Vlieland en Terschelling. Er is ook een grote visafslag en dat is goed nieuws, want het betekent dat de vis die je hier in de restaurantjes koopt verser dan vers is. Dat proberen we natuurlijk uit in het Waddenpaviljoen, dat tegenover het de oude vuurtoren ligt. Vervolgens nemen we een kijkje bij de schilderachtige oude Zuiderhaven, voor we aan het laatste deel van de reis beginnen.

Dokkum

De legendarische schaatstour gaat van Harlingen naar Franeker, dan naar Bartlehiem, waar de schaatsers beginnen aan een retourtje over de Dokkumer Ee naar Dokkum, waar ze rechtsomkeert maken. Ook Dokkum is een prachtig plaatsje, dat in 754 n.Chr. voor het eerst in de geschiedenisboeken wordt genoemd. Het is ook de stad waar de heilige Bonifatius, de missionaris, en kerkhervormer, is vermoord. Er is natuurlijk een standbeeld van hem, dat jaarlijks door 25.000-40.000 pelgrims wordt bezocht. Maar niet alle toeristen kom hier om religieuze redenen, de meesten komen voor een watersportvakantie, een fietstocht of een motortocht. En daar is een goede reden voor: Dokkum heeft een erg gezellig, historisch centrum met veel winkels en cafés, die in de zomer bomvol zitten. Het is leuk om even door de stad of over de versterkte stadsmuren en kazematten te wandelen en om de monumentale windmolen Zeldenrust te bekijken. Die was gebouwd op het bastion, in 1862. Het is vooral een erg prettige plaats om rond te hangen.

Finish

Voor de schaatsers die het tot hier hebben gered is het tijd om de ontberingen te vergeten en om de blaren te trotseren. Van hier gaat het terug naar Bartlehiem en dan door naar de finish op de Bonkevaart. Wij slaan daar linksaf en rijden terug naar MotoPort Leeuwarden, om even op te warmen met een kop koffie en nog even rond te kijken in de showroom. En op de kledingafdeling, want op zo’n 200 km lange tocht merk je soms dat je garderobe wat aanvulling nodig heeft. Maar dat is bij MotoPort nooit een probleem...

DOWNLOAD HET GPX-FILE VAN DEZE ROUTE

Wil je deze toertocht narijden? Download dan de GPX-file van de route voor je navigatiesysteem op MotoDrive.tv