Supporter I 2018

SUPporter mAgAzine

of

StUdy

ASSociAtion

SUPPort

for

BUilding technology & conStrUction technology

SUPPorter i - decemBer 2017 - 32nd volUme

Building the Future

DAT WIJ

MET DE LEUKSTE TEAMS

AAN DE MOOISTE PROJECTEN WERKEN, DAT WETEN WE WEL.

? j i j n a k t a w r Maa Wil je ook werken aan technisch uitdagende projecten in de meest complexe omgevingen van Nederland? Kan jij leidinggeven, coรถrdineren, organiseren en plannen? Bedenk jij slimme faseringen? Schrijf jij uitstekende plannen?

Maak jij nauwkeurige calculaties? Dan zijn wij op zoek naar jou. Maak je ambities waar en bekijk onze vacatures op maarwatkanjij.nl

SUPporter I - December 2017

Content SUPport

Editor’s word The chairman’s word

05 07

Activities

National Steel Day 09 Studytrip United Kingdom 12 BIM-Tasting 16 Hurks Factory visit 22

In the beginning of the summer holiday SUPport went on excursion to the United Kingdom. After the Canal was crossed by plane, we landed in England where the cities of Manchester and Liverpool were visited.

BIM-Tasting

Certificate

General information Last year’s project

Career

Studytrip United Kingdom

10 11

start

Dennis van der Steen Daan Glas

18 20

Colofon

42

On November 21st Dura Vermeer and Advin organised an In-House Day, which they called the ‘BIM-Proeverij’ (BIM tasting) in order to show world how they implement BIM. SUPport was there with a select group of students to taste the future of building construction and technology!

Career Steen

start of

Dennis

van der

Read about Dennis’ job as façade engineer after his graduation and learn more about the projects he is working on.

Special: Bouwen Toekomst

voor de

Introductie 24 Parijs 2050 26 3D-geprint huis 28 Expo Astana 30 The Sphere 31 Palace of Peace and Reconciliation 32 Nazarbayev Center 33 Modulair bouwen 34 Het Huis van de Toekomst 37 House of Tommorow, Today 38 Slimme Huizen 40

Astana Expo 2017 Het symbool van de expo voor alternatieve groene energie in Astana is toch wel de ‘perfecte ronde bol’, het museum van de toekomst. Het is het grootste gebouw in de wereld voor een gebouw in deze vorm met een diameter van 80 meter.

Naast The Sphere worden er nog andere gebouwen van de expo uitgelicht. Lees verder vanaf pagina 30.

3

CarrièreTools

Met de GRATIS bedrijfstest ontdek je snel jouw perfecte bedrijfsmatch!

Vraag jij je ook af welk bedrijf in de bouw of industrie nou écht bij jou past? Welke bedrijfscultuur jou goed ligt en binnen welk type organisatie jij op je allerbest bent? Een kwestie waar je eindeloos over kunt blijven piekeren. Of binnen 5 minuten een antwoord op hebt. Want met de gratis Carrière Tool van Continu weet je verrassend eenvoudig en snel wat jouw perfecte bedrijfsmatch is. Probeer het maar uit!

Voor meer slimme carrière tools ga naar:

carrieretools.continu.nl 487_CON_Adv_A5_Liggend.indd 1

 

03-11-17 15:32

     

      

SUPporter I - December 2017

The editors’ word...

The first SUPporter of this college year is ready. The editors did their best to publish an exciting magazine. The theme of this edition focuses on Building the Future. Aspects related to construction and building technology are described and elaborated.

Asking several people on the vision about building the future will result in different answers.

For the one it is zero-energy buildings and for the other it will be a vertical city in towers of over a kilometre high. In this edition we will show a variety of projects related to new technologies and energy efficiency. A future view of Paris by Vincent Callebaut will show the possibilities of integrating nature in highrise buildings and the impression of the new city can be seen on the background of this page and on the front page of the ‘Special’.

Besides the certificates and the ‘Special’ about Building the Future, you can also find activities of the study association. For example the studytrip to the United Kingdom and the BIM activity of Dura Vermeer and Advin at the headquarters in ‘s Hertogenbosch. Two former board members of the study association will tell you all about life after university in their ‘Career Start’ articles.

The editors wish you a lot of reading pleasure!

15:32

5

MAAK DE TOEKOMST

Wat is de overeenkomst tussen De Markthal, Rotterdam Centraal, de Tweede Coentunnel en het verbouwde Rijksmuseum? Dat is TBI, een groep van ondernemingen die met elkaar en met hun klanten en partners de leefomgeving van de toekomst maken. Door de unieke combinatie van bouw en techniek zijn wij bij uitstek in staat om deze en nog veel meer prachtige projecten te realiseren. Met innovatiekracht, duurzaamheid en samenwerking geeft TBI ruimte aan talent. Begint jouw toekomst bij TBI? Bij een van de TBI bedrijven of als trainee bij TBI acdmy? Geef je carrière een goede start en kijk op www.tbi.nl.

131914 Collage AMC straat 170x210.indd 1

06/11/2017 13:17

SUPporter I - December 2017

The chairman’s word...

Designing a building which can adapt so it can withstand the test of time is a great challenge. There are different ways to achieve such an accomplishment nowadays. A lot of research is done towards modular buildings, circular buildings and cradle to cradle. Even within these concepts there are many different options. PPVC (Prefabricated Prefinished Volumetric Construction) is an example of a modular building method. The modules are built in a factory, where the finishing layer is also applied, when the module is finished it merely has to be transported to a construction site and be connected to the other modules.

This creates a big advantage on construction time compared to traditional building methods. Not only the building method provides opportunities to develop buildings for the future but also the materials which are used. In 2014 construction created 37% of the total waste in the Netherlands, a lot could be gained if after a building is demolished the materials could be reused, the cradle to cradle concept.

Developing and researching opportunities to create innovative ways to build for the future is a topic which is often examined by teachers and students. Projects regarding the 3D printing of concrete, the reuse of wooden formwork or the construction of a bio-composite bridge all took place or are still being further developed. Research in this field is also done by students who followed one of the certificate programmes. During the Building Design and Technology certificate course of last quartile the students did research in how to develop a ‘Robotic House’. They had to define and develop what they thought a Robotic House should be. The final presentation consisted of animations which showed their ideas. ‘Time, Costs, Methods and equipment’ the first course of the Construction Technology certificate, is successfully completed as well. The main subject of this course was the construction process of a high-rise building. In the third quartile the second courses of both certificates will start, namely for the BD&T Certificate; ‘Building Methodology and Technology’ and ‘Construction Research Skills in the Built Environment’ which is part of the CT Certificate.

Terry Knibbe Chairman SUPport 2017-2018

In the summer break we went with a group of students to Manchester and Liverpool. In England we did multiple visits to interesting landmarks, building sites and of course football stadiums. After the break we went to a ‘BIM Proeverij’ where students were introduced to the newest innovations regarding virtual reality and BIM. More about these and other activities can be read in this edition of the SUPporter.

7

GRATIS vaktijdschrift Bouwen met Staal

abonnement

voor leden Support Geef je op voor een gratis abonnement op het vaktijdschrift Bouwen met Staal. Ga naar Support en geef je op via de deelnemerslijst.

Vul daar je naam, adres en collegekaartnummer in. Je krijgt dan vanaf het eerstvolgende nummer het vaktijdschrift Bouwen met Staal in de brievenbus. Als je bent afgestudeerd, geef je dit door. Dan wordt het gratis abonnement stopgezet.

BMW WELT, MUNCHEN (D) dubbele, gedraaide kegel van 28 m hoog. De Oostenrijkse architect, prof. Wolf D. Prix van Coop Himmelb(l)au – bekend van het Groninger Museum – gebruikte samen met de Duitse ingenieurs Bollinger+Grohmann 5500 ton staal voor de constructie én de glazen gevel die respectievelijk werden uitgevoerd door de Duitse firma’s Josef Gartner en Maurer Söhne. De opdracht voor de bouw werd al in

Duitse draai

2001 gegeven, maar de eerste werkzaamheden begonnen pas in 2004, omdat de bouwgrond tot die tijd parkeerterrein was voor het Olympisch Stadion. Meer dan duizend mensen werkten mee aan de bouw van BMW Welt dat 170 tot 250 auto’s per dag zal uitleveren en zo’n 850.000 bezoekers per jaar wil trekken, voornamelijk via de diabolovormige entree. Een icoon? Zeker, maar wellicht ver-

beeldt de zandloper ook wel een tijd waarin de Bayerische Motoren Werke herrees na het zware bombardement in WO II. Net alsof het propellerblad zich letterlijk uit de grond heeft gedraaid en Duitsland – op autogebied – weer tot een wereldmacht maakt. MP

Foto’s: (groot) Reinhard Goemer/Artur/VIEW, (klein) Roland Halbe/Artur/VIEW.

Munchen is sinds 17 oktober een publiekstrekker rijker.

Op die dag gingen daar namelijk de deuren open van BMW Welt, het nieuwe uitlevercentrum en expositieruimte van de wereldberoemde autofabrikant. BMW-topman Norbert Reithofer sprak bij de opening liever over een ‘home of the brand’, waarin alles draait om het merk.

Misschien is daarom de entree wel uitgevoerd als een

+32430

Meer informatie over het vaktijdschrift vind je op vakbladbouwenmetstaal.nl

HEB 280, rond gewalst

+31430

aluminium pui, rond gewalst gebogen glas (l = 3,9 m)

gewalst paneel 3 mm aluminium hart radius +27710

sikkel 2x18 mm multiplex klimaatelementen zonwering

geleiding zonwering

+23990

+22990

gebogen glas (l = 3,9 m) zonwering aluminium pui, rond gewalst sikkel 2x18 mm multiplex bevestiging sikkel op HEB 280 HEB 280, rond gewalst bevestiging panelen

+19200

40

BOUWEN MET STAAL 199

Architectuur Las Palmas is in 1953 gebouwd als werkplaatsengebouw voor de Holland Amerika Lijn, naar een ontwerp van de architecten Van den Broek en Bakema. Met zijn gevel van uiterst verfijnde schokbetonnen panelen straalt het een strakheid uit die kenmerkend is voor de Nieuwe Zakelijkheid. Met de renovatie is het gebouw teruggebracht naar de staat waarin het was gebouwd. De robuuste betonconstructie met paddestoelkolommen bleef vrijwel in tact en de gevel werd in oude luister hersteld.

Doordat het nieuw toegevoegde Penthouse lijkt te zweven en door de ronde kanten zet het zich sterk af tegen de andere gebouwen op de pier.

De krachtige vorm compenseert het relatief kleine volume en maakt het eerder tot een gebaar dan een gebouw.

In het bestaande gebouw is het constructieve stramien van ongeveer 7,5 m verdeeld naar een driedeling in de gevel. In het Penthouse is diezelfde maat verdeeld in vier delen van 1,875 m, wat beter aansluit op huidige standaardafmetingen van bouwmaterialen en beukmaten van kantoorruimten. Bij de ronde koppen is het oorspronkelijke gevelstramien aangehouden. Dit heeft tot gevolg dat de straal van de ronding, en daarmee ook de hoogte van het Penthouse, afgeleiden zijn van het BOUWEN MET STAAL 199

horizon tale stramien van Las Palmas. De verdiepingsvloer ligt vanzelfsprekend op gelijke hoogte met het middelpunt van de cirkeluitsnede.

Het eenvoudige witte volume is bekleed met aluminium beplating.

De twaalf gebogen ramen in de koppen zijn 3,9 m lang en zijn daarmee de langste gekromde ruiten die tot nu toe in Europa zijn gemaakt.

Ze geven de bezoeker vanuit het Penthouse een gefragmenteerd beeld van zowel de straat als de omringende hoogbouw.

Er is zo helder mogelijk glas toegepast om goed aan te sluiten bij de openheid en lichtheid van het onderliggend gebouw. De vloerrand van de verdieping is afgedekt met hetzelfde glas en daardoor overdag niet zichtbaar in de gevelís. Avonds tekent de vloer zich donker af. Dan gaat de geïntegreerde verlichting op de vloerrand aan en is de noordgevel een tekst in morse-code te lezen: ‘penthouse las palmas’.

Het dak van het werkplaatsengebouw is vormgegeven als daktuin.

Het is daadwerkelijk een ‘vijfde gevel’, gezien vanuit de bestaande en toekomstige hoogbouw eromheen. Onder het Penthouse, op het dak van het werkplaatsengebouw, is het mogelijk met autoís te rijden.

Daarvoor is de oude goederenlift omgebouwd tot autolift.

41

Bouwen met Staal Postbus 190 2700 AD Zoetermeer tel 079 353 12 77 info@bouwenmetstaal.nl www.bouwenmetstaal.nl

SUPporter I - December 2017

National Steel Day On October 10th a group of students of the study associations KOers, SUPport and AnArchi visited the National Steel Day.

Morning Program

The day started with a student program at the City Office of Utrecht. The main topic of this program was the construction projects at and around the railway station of Utrecht. Students attended lectures of the structural engineer, and the architect.

The main structural material used in the regarded projects is steel. Innovative ways of applying structural steel in buildings were explained into detail.

Students attending lecture

Afternoon Program

In the afternoon the program continued in the Kromhouthal in Amsterdam, where the actual Steel Day took place. Part of the program was the jury’s decision on the Student Steel Award. In the full afternoon, several lectures were provided by companies, engineers an researchers on the latest developments on steel.

Next to that, over fifty companies were present to show their contribution to the world of steel structures. There was a wide variety in the focal points of companies.

Some companies manufacture structural elements, others develop design- and calculation software.

For students the excursion to the National Steel Day 2017 was very useful and interesting.

Steel structure in the center of Utrecht

Text: Kay Sanders Pictures: Study Association KOers (TU/e)

9

CERTIFICATE

SUPporter I - December 2017

10

Introduction Certificate programs

SUPport provides two Certificate Programs in the Master’s curriculum.

Each certificate is built up of three courses, each yielding 5 ects. In this section of the SUPporter, an overview will be provided on the courses educated in the third and fourth quartile of this academic year, which are part of these certificates.

Building Technology The certificate Building Technology facilitates a program that enable the Built Environment students from all disciplines to obtain knowledge, insights and skills related to the state of the art theories about advanced technological innovations and methods to create future friendly and healthy buildings. Next to the research and design skills, this certificate program emphasizes the importance of an integrated approach for engineering and making of these innovative building products and concepts.

In the third quartile, the course Building Methodology and Technology is educated. In this course, each group of students focused on a different method on adapting a residential building. Each group elaborated their results and conclusions in a report, which altogether result in a complete booklet. In the fourth quartile, the course Building Technology with Extreme complexity is provided. After completion of this certificate students will be able to confine a building problem and translate it into a promising design method or building

Construction Technology The Construction Technology certificate focuses on independently designing and developing production processes for the construction of buildings by using materials, equipment and labour as optimal as possible. Subjects which will be discussed regard, data for the management, relations subcontractor and customer, purchase (function) of the contracting firm, the builder’s specifications and the branch models for electronic communication.

The first course in the certificate of Construction Technology is Time, Costs, Methods & Equipment. The learning objective is managing the supply and transport of materials to and on the building site. Subjects that are dealt with in the course regard modelling the supply and transport of quantities of materials. The assessment is based on the quality of the group project. Each project group of four students has to write a tender document on the material and man-hour supply of a high-rise building. The structure of the building consists of in-situ concrete elements. The tender document is based on an elaborate analysis and calculation of all steps in the construction process, such as assembly of formwork elements, propping, pouring of the concrete, and re-assembly.

In the third quartile, the course Construction Research Skills in the Built Environment is educated. In this course groups of students posed a viewpoint on the statement “PPVC (Prefinished Prefabricated Volumetric Components) is a logical next step in prefabrication”.

This viewpoint needs to be supported with arguments obtained via a case study.

In the fourth quartile, the course Innovation on Site is provided. In this project, groups of students are asked to find innovative solutions for problems that occur on the construction site. To be able to make a good problem analysis, students first spend a full week on the construction site, in which the building process will be explained in detail.

SUPporter I - December 2017

Certificate Projects An overview of last year’s projects Building Technology End Project

The end project of the Building Technology certificate is different each year. Last year a house for refugees needed to be designed.

An aspect of the assignment was that the refugees needed to be able to build it themselfves. This was shown by making an 1:1 scale model and built it on site during the presentations.

On the picture on the right the ‘Hexagon Wall’ can be seen. The hexagon wall is made of hexagon-shaped building blocks of 600 x 600 millimeter which can be filled with either installations and/or insulation at any point of the wall due to its open structure. Because of its small size and light weight, the wall can easily be built by each member of the family. More information about this project and other project can be read in SUPporter I of 2016 - 2017.

Innovation

on

Site

Innovation on Site has been and still is a showpiece of how to implement the workfield of the Built Environment into University education. This year with the supervisor and responsible lecturer, Arno Pronk, who has lots of experience with both the theoretical and the practical aspects of the construction technology. Last year 5 groups participated and their projects can be read in SUPporter III of 2016 - 2017.

Hexagon Wall with the project group

Each group is working on a problem occuring on the construction site or in the factory. This problem will be observed and analysed by visiting the construction site for a week. After this week the problem will be tried to be solved. For example the reduction of the caused delay in the underground bicycle parking in Maastricht.

The project had a delay of 8 weeks and the question was to minimalize this delay.

Construction site of the underground bicycle parking in Maastricht

The solutions of the various groups will be presented with the attendence of all companies. A jury consisting of experts from the working field will choose the winner of Innovation on Site. The price is a lunch meeting with former minister and chairman of the trade association Bouwend Nederland.

Text: Tommy Nuijten

Project group participating a full week on site

Certificate

11

SUPporter I - December 2017

Multiple Day Excursion Manchester and Liverpool In the beginning of the summer holiday SUPport went on excursion to the United Kingdom. After the Canal was crossed by plane, we landed in England where the cities of Manchester and Liverpool were visited.

From an architectural point of view, both are very interesting cities. Manchester is made up of many different architectural styles.

The city is a true production of the industrial past of the city: it was the first modern, industrial city. As a result, there are many warehouses, railway viaducts and canals in the city. Nowadays the warehouses have other functions, but the façades have been preserved, so that it still has an industrial character. Manchester was on a provisional list for UNESCO World Heritage site status emphasizing the city’s role in the Industrial Revolution and its extensive canal network.

The 1996 IRA bombing sparked a large regeneration project with new modern buildings. Over the last few years there has been a renewed interest in building skyscrapers in Manchester that reflect the historic non-conformist attitude and uniqueness of the city.

Group of students in front of the Salford Quays skyline

Liverpool is characterized by the many listed buildings. And is described by English Heritage as the finest Victorian City. Liverpool became rich through the port, transport companies and insurance companies settled in the city. The head offices of these companies are one of the best buildings in the city. The historical significance and value of Liverpool’s architecture and port layout was recognized when UNESCO declared large parts of the city a World Heritage Site. The center of Liverpool was completely renovated with a total area of 170,000 m². The public space, the shopping center, apartments, office and the public transport connection were tackled. The large-scale project was named Liverpool ONE and is the 5th largest open-air shopping center in the UK. Each store was designed by another architect, making the center distinguish from other shopping centers.

Day 1:

At half past six in the morning we left Eindhoven for Schiphol. During the bus trip everyone took an hour of sleep. Around 10 o’clock we arrived in Manchester, where the differences between the airports were enormous. Manchester Airport does not deserve a beauty award. This day was dominated by the architecture of the city.

A number of buildings were visited with a city walk.

Thus the Town Hall was visited. The old Manchester Town Hall

12

town hall of Manchester from 1877 is still in use and is the largest landmark in Manchester. The Victorian / Neo-Gothic building is considered one of England’s greatest architectural highlights. Next we went to the Central Library. This public library is loosely inspired by the pantheon in Rome and houses the second largest lending collections in England. The Trinity Bridge, an extremely slender pedestrian bridge, is slightly reminiscent of the Erasmus Bridge. The bridge was designed

by Calatrava and is the only project that the world famous architect has completed in England.As has been mentioned, many department stores in Manchester have been reallocated. Just like the Great Northern Warehouse. This old building used to be a railway distribution center, but has now been transformed into a bustling shopping center. Furthermore, a visit was made to the famous John Ryland Library. This beautiful neo-Gothic library is known for its Harry Potter-like appearance. In addition, this library has an impressive collection of books and manuscripts. Characteristic of the Manchester skyline is the Beetham Tower. This is Manchester’s largest tower and the only decent skyscraper of England outside of London. With 201 meters, the tower is the 10th highest building in England.

After the long city walk we went to dinner together and in the evening we visited Manchester’s nightlife area.

SUPporter I - December 2017

Salford Quays view from the Imperial War Museum

Dag 2:

The day started with a classic English breakfast. A breakfast that was needed because another city walk was planned this day.

This tour started at the Piccadilly Gardens.

In 2002 the park received an update with a pond and a pavilion of the Japanese architect Tadao Ando. The buildings around the park date from many different periods, making this place with green feel like the timeline of Manchester. Nearby is the Piccadilly Station. Piccadilly Station is the largest station in Manchester with more than 25 million travelers annually.

The platforms are spanned by impressive cast iron frames dating back to the 19th century. At the moment they are working hard on an extra connection between Piccadilly Station and Victoria Station on the other side of the city. The construction site of this connection was visited during the study trip.The University campus of Manchester was also visited.

The elongated campus of the University of Manchester is centered around Oxford Rd. Officially, it is not a campus, because the university buildings are interwoven between normal buildings. In 2004, many smaller universities merged into what is now called the University of Manchester.

Imperial War Museum

Since then, 600 million pounds have been invested in the construction and renovation of university buildings.

From the university we went to Salford Quays. A unique spot within the city on the waterfront with various radio and TV studios. Here is also the impressive war museum where we spent a few hours.

The Imperial War Museum North has an impressive building that was the final destination of the city walk. The building was designed by Daniel Libeskind and completed in 2002. The design, which consists of apparently loose curved surfaces, symbolizes the earth’s crust split open by war. The building is located on the Manchester Ship Canal, which had great strategic value for the English during WWII, because here the heart of their arms industry was located. As a result, the area was plagued by many bombings. The exhibitions in the museum provide insight into the effect of contemporary conflicts on people and society and further exhibits all the wars England has fought with. From the first World War to the wars in the Middle East. There was also a bent window frame of the 9/11 World Trade Center attack and a replica of an atomic bomb. The day was pleasantly closed with a joint dinner and live music.

Beetham Tower with a height of 201 meters

Reallocated Great Northern Warehouse

13

SUPporter I - December 2017

Construction site of the Northern Hub

Ordsall Chord Bridge

Day 3:

After a short night, the alarm got off at 7.45 today. We were in for a busy day, which already started an hour later when we left towards the building site we were going to visit today; the ‘Northern hub rail project’. This project is part of a larger development of multiple train stations, such as the Victoria Station in the north of the city, and improving several rail connections.

This particular project is done to improve the connection between Piccadilly Station in the south and Victoria Station, and is being performed by BAM UK Nuttal.

In front of the Anfield Stadium

View of Goodison Park from Anfield

14

But the beautiful weather we had in the past two days had disappeared, and rainy clouds filled the sky over Manchester. As we walked towards the building site on foot, we were completely soaked by the rain. So, we were welcomed by project manager Graham Gornall in the pouring rain. But that did not stop us. First, mister Gornall explained us the intentions they had with the project, and then showed us all the things that were going on at the moment. A big part of the project was a new bridge over the Irwell river, which he told us all about. After that we went inside to enjoy a presentation that mister Gornall had prepared. With a hot cup of tea in our hands, we were able to warm ourselves after the cold morning and hear about the project.

All warmed up, we went to Picadilly Station to go towards the second destination of our trip; Liverpool! After almost an hour in the train we arrived in Liverpool, where we first went to the hostel we were staying that night to drop our luggage.

Then it was time for our second activity off that day. You can’t go to Liverpool without visiting Anfield Stadium, so that is what we did. Anfield is the ‘home’ of Liverpool FC, a football club with a great amount of history. To experience this history the studytrip committee had planned a tour through the stadium. Only 1 kilometer away is former partner, but nowadays their rival, Everton FC. Standing in Anfield, you could experience this short distance between these two great clubs, which was very impressive.

Leaving Anfield with many impressions, we went back to the city center. The ‘official’ program of today had ended, and there was free time for everyone. But what do English people often do in their spare time?

That’s right; they head to the pub, so that is also what most of us did.

At 7 p.m., it was time for dinner. A nice restaurant was reserved where all of us could eat together. And after dinner, we went back to the pub to drink a pint together, and we stayed there for the rest of the night.

SUPporter I - December 2017

Liverpool, a mix of old and modern buildings

Day 4:

The last day of our trip had already arrived.

To make the most of our day, we got up early again. The next activity would lead us all around the city center of Liverpool.

We were going to meet a guide specialized in architecture, who would take us on the ‘architecTOUR’.

In the 18th century, Liverpool was a great harbor city on the Mersey with roughly 40 percent of the world trade passing through.

The last two centuries, the importance of the harbor for Liverpool has diminished, and tourism has become more and more important. But remains of this rich history is still visible today in the city center, mostly in the buildings. But as Liverpool changed over the last centuries, it now had a need for a new city plan and new buildings.

Liverpool therefore has an interesting mixture of restored old buildings and newly designed buildings, which makes the city very attractive. Walking through the city, the guide told us a lot about the history of the former buildings in the harbor and the new designs that form some of the landmarks of Liverpool.

Meeting with the Beatles

When the tour was finished, everyone was able to have lunch and to discover Liverpool on their own. Some wanted to see some of the historic buildings, but others just wanted to have lunch. But not your average lunch - you cannot leave England without eating fish ‘n’ chips, of course.

But after finishing this traditional English meal, soon came the time to head back to the hotel we were staying, packing up our belongings and leave towards the airport.

Our plane would leave at the end of the afternoon towards Amsterdam.

19.20; our multiple day excursion has come to an end, as we arrived at Schiphol Airport just an hour later. It has been a great trip, with some nice and informative activities and lots of fun! We would like to thank everyone who joined us, and of course the studytrip committee for organizing a great trip. And for all of you who missed it, we will organize a development aid trip to a lesser developed country. More information can be found in the colofon on page 42.

Text: Niek Jaspers and Tommy Nuijten Pictures: Kim de Boer

Albert Dock

Renovated center of Liverpool

15

SUPporter I - December 2017

BIM-Tasting

Experiencing the future of Construction Technology The building industry is not particularly known as an innovative industry. However, more and more contractors are using new technologies in order to secure and improve their position in the building industry. Dura Vermeer is a contractor that is considered a leading player when it comes to using new technology on and around their building sites. Together with daughter company Advin they are always striving to make their work methods more efficient by implementing innovative technology. On November 21st they organised an In-House Day, which they called the ‘BIM-Proeverij’ (BIM tasting class) in order to show world how they try to accomplish this ambitious goal. SUPport was there with a select group of students to taste the future of building construction and technology!

It was already clear that the day would be all about technology and innovation upon arrival at the Dura Vermeer headquarters in Den Bosch. An impressive laser scan car was parked next to the entrance of the office. Later that day it was explained to us what this car is used for, but first it was time for coffee and a Bossche Bol. Students from all over the country and from different academic levels came to Den Bosch to experience how Dura Vermeer looks at the

Starting with a Bossche Bol

16

Demonstration of the laser scan

future. But before jumping into the future, lets first take a moment to discover the rich history of family company Dura Vermeer.

We need to travel 160 years back in time to get to the roots of the company. Back then Job Dura started a small carpeting business in the municipality of Katendrecht (now annexed by Rotterdam). Most project in the late 19th century were the renovation of farms and the construction of stables.

Since then the company remained in the family. Dura played a considerable role in the reconstruction of Rotterdam after World War 2. For example, Dura constructed ‘Het Groots Handelsgebouw’ in 1953 which was the biggest of its kind at the time. After a fusion with Vermeer Groep bv in 1998 it developed into the company it is today, one of the biggest construction companies in the country.

to be a difficult task. The biggest bottleneck for using BIM efficiently is the large amount of (sub)contractors that are involved in the construction of complex projects. Not every contractor uses BIM in the same way and smaller contractors don’t use BIM at all.

This makes it difficult to maintain a clean, understandable and correct model. Because of this reason, Dura Vermeer tries to take a leading role in the development of BIM in their projects. As the main contractor they manage the central model and check the model for clashes (for example: Ventilations services are designed in the model but the shafts are still missing). On top of that, Dura Vermeer expands the possibilities of BIM by making it 4D, or even 5D, instead of 3D. Factors like time management, planning and building regulations are then also incorporated in the model.

Dura Vermeer prepared 5 workshops for us which together formed a great insight in how they use new technologies in their work. The first workshop was all about a concept that everyone in the building industry knows about, Building Information Modelling (BIM). In short, BIM boils down to the idea that all information about a particular project is bundled in a single 3D model which is accessible and customizable by all parties involved in the project. Almost everyone agrees that BIM will play an increasing role of importance in the building industry, but using BIM efficiently has proven

The second workshop of the day introduced something that is still barely used in the building industry today, drones! The use of drones in actual construction might still be a futuristic idea, but using them for inspections and maintenance purposes is something of the here and now. Dura Vermeer used drones to accurately map the surroundings of the location of their projects. Drones could also be used to check the state of, for example, railroads.

One of the biggest reasons that drones are not used that often yet are regulations.

The rules for flying drones imposed by

SUPporter I - December 2017

the government are very strict, especially for large companies like Dura Vermeer.

Reasons for these strict regulations are safety and privacy. Personally I think that the fact that the technology new and ‘scary’ is also a reason. It is safer to overregulate something that you don’t know the exact working of. The regulations of drones will probably soften up once in becomes more clear what drones can and cannot be used for in a professional context.

By the way, the use of drones sounds a lot more flashy then it actually is. One of the Dura Vermeer employees told us that 90% of the work happens behind a desk, where the drone is programmed to fly the route that is needed. 5% is unpacking and packing the drone and the other 5% is waiting for the drone to come back to your position. Nonetheless, seeing a drone fly around is still an impressive sight to behold.

Workshop three was all about Virtual Reality (VR) and Augmented Reality (AR).

These technologies are especially useful in the interactions between contractor and client, because it offers tools to let clients experience a finalized project before it is built. VR offers you the opportunity to walk through a model where AR ‘projects’ a model in your eyesight.

matter of the fourth workshop of the day.

During this workshop it was explained to us that this car is used to accurately scan buildings, surroundings and roads by using point cloud technology. The car is equipped with multiple Leica Laser Scanners and HD cameras that can generate more than a million ‘points’ per second. Al these points combined form an accurate image of the cars surroundings. This technology is used

by Advin and Dura Vermeer on a daily basis. With the point cloud technology they can deliver accurate reports of, for example, road conditions faster than ever before. The technology is also often used in renovation projects, because the point cloud technology is very suited to detect imperfection in the structural work of stripped buildings.

Earlier I told you about the laserscan car standing next to the entrance of the office building. This care proved to be the subject

The fifth and final workshop of the day provided students an opportunity to discuss the future of building with the directors of Dura Vermeer and Advin. An interesting encounter for both sides. A particularly interesting topic that was discussed during this workshop was the role of education in the development of technology in the building industry. Many students had the feeling that the use new technologies are not included in study programs as much as they should be. For example, every student knows about BIM, but almost none knew how to actually work with it. This creates a feeling that you’re already running behind

Presentation about BIM and Dura Vermeer

Using the VR glasses

when it comes to technology before you even started your professional career.

Especially because the development of new technologies is faster than ever before.

The day had come to an end with this fifth workshop. A day which was educative for both student and company. As a student myself, almost at the start of my professional life, it is nice to see that companies like Dura Vermeer invest in the future. They encourage young employees to implement their own ideas about the implementation of new technologies in the building industry.

For example, both the drone project and the VR project started out as a hobby of two employees. Dura Vermeer invested in them to improve the technologies further so that they can be applicable in their daily working life. This proves to me that the building industry is not as conservative as it used to be and that big construction companies like Dura Vermeer are very open to new technological developments.

Text: Lex Hermens Pictures: Martijn Drijvers

17

SUPporter I - December 2017

Career start

Façade engineer at WVH Gevelprojecten 38th board of the study association, with the role as chief editor of this magazine. It was a great time with all the people I had met during this period. I am pleased that I have taken this opportunity. In the academic year of 2015-2016 we organised and built together with KOers the BeerCrateBridge.

Due to all involved parties and students it was a big success, a new record was set.

Those were good memories to think of.

Name: Dennis van der Steen Master: Individual master programme, a combination of Construction Technology and Design Systems Company: WVH Gevelprojecten I graduated in June 2017 at the faculty of the Built Environment at Eindhoven University. It was the final project of my individual master programme in which I could elaborate my interests of BIM on the construction site. The title of the thesis was: ‘Projecting 2D information in 3D model environments; a first step to a paperless construction site’. The graduation took place in collaboration with two companies, namely Palte and Van Wijnen Sittard. Because of this combination of on one hand an engineering firm and on the other hand a contractor, the relation with practical issues was an important part of the process. The result of the research and designing stage was a computer script which could ‘project’ the required construction information into IFC models.

During my study in Eindhoven I was also involved in the study association SUPport and the BeerCrateBridge (in Dutch: BierKrattenBrug). I was a member of the

The world of façade engineering I had never expected to start at a company that is specialized in building façades.

After my graduation I immediately started searching for a first job. My interests were always focusing on the combination of theory (design) and practice (construction).

Besides of my current employer, I also went to a contractor for a job application.

It was hard to make a proper decision, but it feels good right now. The world of façade engineering is more focused on one building part (or phase) than the world of contracting, it takes a smaller part of the building process.

The façade is the shell of the building and it’s design determines the first view of a building. Therefore it is a beautiful part in the built environment. The façade engineer has a lot of contact with the different parties in the construction process, for example the architect, the contractor, installation firms and suppliers. A façade engineering company should be very adaptable and flexible, because it is situated in the end of the timeline in building projects. Therefore we are often dependent on others, also when there are problems or modifications

2. An impression of the new WVH office façade which is under construction at the moment

18

1. Making the Eternit panels of the Avicenna College ready for production

in the construction period that are affecting the façade.

A progressive and modern company Wijtman and Van Haasteren started the company WVH in 2008, in a small office in a backyard in the centre of Oirschot, near Eindhoven. Nowadays the company knows almost 50 employees and because of this impulsive growth, the office is situated in an other building since 2011. A lot of different projects pass the office.

From design to assembling at the construction site, the complete process is covered at WVH. The approach of WVH projects consists of a few steps. The first step is the design, which could include specific solutions and a mock-up. Followed by value engineering, which elaborates the complete system. Next step is project engineering in which the complete design is detailled and modelled. A lot of products and systems which are used in projects can be manufactured in our own production. Also the completion on site happens with WVH employees because of the quality standards.

Projects do not end after the last activities

SUPporter I - December 2017

on site, maintenance is also possible. At the moment, a new façade of our own company office is under construction. This design was made by LIAG architects. The previous façade did not represent the work WVH Gevelprojecten stands for. For the proposed result, see the illustration of the computer model.

Start of my career My first project in which I am participating is Avicenna College in Rotterdam. The design covers three different building parts, namely: the auditorium, the gym and the education section. The architect RoosRos delivered the necessary 2D AutoCAD drawings and WVH is responsible for further detailling of the façade and the supporting system (of course in consultation with the architect, contractor and structural engineer). In this kind of projects the combination of engineering and details is very important. All Equitone Tectiva panels were drawn for production and preparation. A remarkable conclusion that you often encounter in the built environment, is the fact that the supplied drawings do not match with what they had built on site.

Besides of the project work, we have also the implementation of AFAS Software in the company. This software is going to be used to create a comprehensible financial and project administration. The software consists of a Windows and a web-based module.

Combined with some applications on a tablet or phone it is also useful on the construction site for our technicians, especially for the time registration. My task is to collect the needed data in order to arrange the new software to the WVH standard. Together with the senior key-users and the external consultant we are going step by step in the right direction.

This project is an opportunity to get a better understanding of the company structure and colleagues.

BIM in façade projects The construction industry is more and more familiar with 3D building models. These so called Building Information Models

can easily be exchanged by the different involved parties in the building process. In a lot of projects the architect finishes the design with a 3D model.

At WVH Gevelprojecten the available software for 3D engineering is named HiCAD. This CAD system provides a solution for sheet metal processing, steeland metal engineering. Therefore the software knows a lot of features which could be used in engineering of façades.

We have followed some HiCAD courses previously.

One of the façade projects that is completely designed in 3D is ‘Westluidense Poort’ in Tiel. This design is made by architect De Zwarte Hond and the related contractor is Stam + De Koning. The façade of 1300 m2 consists of aluminium composite panels that were anodized. This complete model includes all individual drawings of the panels and those are ready for the production stage.

3. The 3D model of project Westluidense Poort in HiCAD

4. Project Rabobank Eindhoven

The use of different materials in interesting projects WVH Gevelprojecten has a lot of variety in the used materials, think of polyester composites, aluminium, steel, ceramics or concrete elements. A lot of knowledge and experience is gained the past years.

Rabobank Eindhoven is situated near the central station. Architect UNStudio made the design and the involved contractors were Boele & Van Eesteren and Stam + De Koning. The main materials used in the project are 5.000 m2 aluminium composite, type Alucobond Plus, and about 3.200 m2 ceramic Alphaton elements.

The project Wijnhavenkwartier The Hague is designed by architect Geurst & Schulze. The contractor was Heijmans. The materials used in this 20.000 m² facade are prefabricated timber frame construction elements and ceramic tiles. Besides of this, also aluminium composite panels and window frames were applied.

5. Project Wijnhavenkwartier The Hague

Curious about our projects and latest developments? Visit our website www. wvhgevelprojecten.nl Text and pictures: Dennis van der Steen

19

SUPporter I - December 2017

Career Start Daan Glas

Figure 1Info map of the countries BESIX operates in

It is already half a year ago that I graduated from the Eindhoven University of Technology. At the moment I’m working at BESIX in Barendrecht enjoying myself every day. In this article I’m looking back at the road towards my career start and looking ahead at the future plans.

My first experience with the building industry was during a summer job at the construction site, at the age of 17. My responsibilities were mainly cleaning up the building site. Nevertheless, back then I was already amazed by the organization which was needed in order to get the right materials, equipment and people in the right place at the right time. All working together as efficient as possible and hopefully without a lot of mistakes and accidents.

After this experience I became very enthusiastic about the building process itself, instead of only the design phase.

activities made me realize how much I like to organize and that I become very passionate when competition, innovation or records are involved.

During the summer of 2015, an old classmate invited me to come work for Venture Holdings, a construction company in Canada. Throughout this work experience I became aware of the fact that working abroad is not only very useful to experience another culture but it is also very instructive as working experience.

After this I realized that these experiences abroad are very valuable to my personal development and therefore crucial in the decision-making of picking an employer.

When I received my master diploma in July 2017, I started to search for a company which is internationally orientated and which does exceptional and innovative projects in the building industry. Here I

Some years later, after completing my bachelor in Groningen, I started my master at the Eindhoven University of Technology.

While doing this academic study I felt the need to do some extracurricular activities, especially because this gave me de opportunity to improve my social network in Eindhoven. Here I became involved with study association SUPport.

In 2014 I joined the board and the year after that I was involved in the organization of the construction of the world largest beer-crate-bridge. These extracurricular Figure 2 Burj Khalifa

20

found BESIX, due to the attractive projects in the Netherlands and abroad. In addition, the platform “Unleash” showed me that the BESIX group recognizes the importance of innovation. This, in combination with the high rise projects, gave me confidence that the concrete developed during my study can have a future at BESIX.

BeSix groUP

Since 1909, the BESIX Group has grown over the years into a multidisciplinary company with a leading position in its markets: construction, property development and concessions. BESIX operates in 22 different countries, shown in Figure 1, and reaches a revenue of €2.4 billion with approximately 18.000 employees.

BESIX Contracting specializes in construction, infrastructure and marine works, often in contracts with a high level of complexity. For instance high rise buildings

such as the Burj Khalifa (828m) in Dubai, see Figure 2, or Adnoc HQ (342m) in Abu Dhabi. Examples for the Dutch market are the Maastoren (164m), the New Orleans (158m) or the Montevideo Toren (140m) all in Rotterdam.

The different entities of the BESIX Group represent several disciplines in the construction process. The synergies between these entities enable the Group to create value for the customer that goes beyond just building. Where necessary, BESIX can also play an active role in financing, operation and maintenance of the projects we are involved in, as shown in Figure 3.

Another feature that sets BESIX aside in its industry is its in-house engineering department, with expertise in geotechnical engineering, concrete technology, methods and planning tools like BIM and System Engineering. By optimizing design work and then aligning the execution stage on it, we produce ‘value engineering’, minimizing the risks and costs of failure, and optimizing cost and implementation time for the client.

BESIX Nederland

The Dutch building market is operated by the BESIX Nederland entity. With a relatively small staff (140 employees) we have 12 projects ongoing with a yearly revenue of €150 million. For example, currently we are adding the Terraced Tower (110m),shown in Figure 4, to the skyline of Rotterdam.

While in Amsterdam we are preparing the construction of the impressive residents building called:“Sluishuis” (Figure 5).

Carreer

start

Currently I’m working at the tender department of the BESIX Nederland entity.

The projects can either be “traditional” UAV(GC) contracts or design and built variants. In the tender phase we do all the activities before the project becomes an order. However it depends on the contract variant, mostly we are doing design optimization, organizing the project team including other parties, evaluating of different execution methods and estimation the budget.

To work with these different contract

variants, is of course very instructive, especially for someone who just started his career. Next to these process-based differences, the technical complexity is very useful experience as well.

After coming to an agreement with the client, the work preparation phase starts before the construction phase. For my personal development, after approximately one year of tender experience I’m planning to move on with a project from the tender phase to the work preparation phase and construction phase. In order to orientate as much as possible.

Ideally, after more or less two years, I have experience in the different phases and with several contract variants.

Figure 3 BESIX Group roles in the building process

BESIX Nederland has the advantages of the large BESIX Group name, with the reference projects and expertise and support. On the other hand the advantages of being a relatively small (local) organization. Which provides a certain work-atmosphere where all the management levels are easy to reach and if you want, can receive as many responsibilities as you can handle.

When just starting in the fulltime work-rhythm, several things change in comparison with the student life. One of the things is that the time for social activities becomes very limited, therefore BESIX has an organization called “Young BESIX Nederland” which provides the possibility to combine workrelated and social activities. Here you can meet all the young professionals which work on the different projects. This organization reminds me of study association SUPport and gives the right balance between work, socializing and networking.

Figure 4 Render of the Terraced Tower (from the architect: OZ Architect)

So to conclude: It was an easy choice to start at BESIX and I’m still amazed by the good working atmosphere and the impressive projects. Hopefully you enjoyed reading this article and if you have any questions regarding working at BESIX, feel free to contact me.

Text: Daan Glas Pictures: Besix

Figure 5 Impression of the Sluishuis (from the architect: BIG)

21

SUPporter I - December 2017

Factory Visit

Façade-technique factory Hurks Veldhoven On Wednesday 13 September, SUPort went on their first activity of the new study year. This time, Hurks Groep B.V. had the honor to provide this first activity of the year.

By organizing a unique guided tour of their façade-technique factory in Veldhoven, they are passed with flying colors. At that time Hurks Groep B.V. was storming the markets in the Netherlands, Belgium and England in which they have created engineers and produce façade elements for a wide variety of projects into true art. A presentation and the guided tour of the factory gave us a glimpse into the kitchen of this beautiful company.

A prefab façade element of Hurks

The excursion was extra special because, at that time, Hurks was fully occupied with a re-organization of the company. As a result, the role of Hurks Groep B.V. has changed considerably, just like the organization.

The basis of this re-organization was the fact that the company has chosen to sell their building components & engineering as well as their construction centers. This brings the family company back to their original core: building and developing within a national market.

of the façade elements were discussed to a large extent. At that time, Hurks façadetechnology was the supplier of the fronts for the Hurks prefab system. This consists of a complete prefab concrete structure, including floors and inner walls and sandwich facade elements including bricks, window frames, glazing and ventilation facilities. On the basis of many reference projects it soon became clear how easily to apply these prefab façade elements are for completely different designs.

Although this was not the subject of the excursion, it still was briefly discussed during the presentation. In the same presentation, given by Walter van der Knaap, the applicability and development

After the extensive presentation, it was high time to go into the factory with the students and see how the fronts are actually produced and prepared for transport to the prefab elements factory, a few hundred

22

meters away. Although, during the tour, it became clear that the factory is also increasingly turning to automation of production, the importance of professionals and professional knowledge was clearly apparent. It was interesting for the students to see how the link between their acquired theoretical knowledge and the practice together with the professionals came about in the factory.

Text and pictures: Martijn Drijvers

Stages ▸ Meewerkstage ▸ Afstudeeropdracht

Startersfuncties

Building the present, Creating the future

▸ BIM engineer ▸ Technisch adviseur ▸ Werkvoorbereider ▸ Tenderstrateeg ▸ Projectontwikkelaar

BAM Graduate Programme

Innovatief en duurzaam BAM heeft de ambitie voorop te lopen in duurzaamheid en innovatie. Robotisering,

Wil je weten hoe het is om bij BAM te werken?

▸ Technisch én strategisch

3D-printers en drones bieden nieuwe mogelijkheden in het bouwproces.

Kijk op onze website en social

▸ Zelf richting geven

Met internet of things, data en virtual reality kan slim worden ingespeeld op de

media voor verhalen van jonge

▸ Persoonlijke ontwikkeling

behoeften van eindgebruikers. En wat is het effect van zelfrijdende auto’s op de

BAM-medewerkers en lees wat

infrastructuur van de nabije toekomst? De klant, de eindgebruiker en de omgeving

jouw mogelijkheden zijn:

▸ Vier functies in twee jaar

Young Engineers Programme

staan centraal in ieder project, daarom zoeken wij voor elke vraag een duurzame oplossing. BAM vernieuwt. Jij ook?

Koninklijke BAM Groep nv

▸ BAM International ▸ Expat life ▸ Two-year-programme

bam.com/nl/werken-bij-bam

Leidende posities in Nederland, België, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Duitsland.

Wereldwijd projecten in meer dan 30 landen.

Actief in alle fases van het bouwproces.

Circa 21.500 medewerkers.

@WerkenbijBAM @WerkenbijBAM

Hightech in het kwadraat Gebouwen waar hightech onderzoek wordt verricht, moeten voldoen aan de hoogste eisen. Net als onze energieneutrale projecten. Hurks weet wat erbij

Eerste energieneutrale woontoren @Home Amstelkwartier in Amsterdam (geplande oplevering: medio 2017)

Pulse, Technische Universiteit Delft (geplande oplevering: medio 2017)

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) Utrecht Science Park (geplande oplevering: 2020)

Faculteit Technische Natuurwetenschappen (TNW) TU Delft (2016)

komt kijken om complexe ontwikkel- en bouwtrajecten tot een succes te maken. We zijn trots op deze state-of-the-art gebouwen, waarbij duurzaamheid, hoogwaardige techniek, flexibiliteit en veiligheid een hoofdrol spelen.

Meer weten? Kijk op www.hurks.nl

SUPporter I - December 2017

Bouwen voor de Toekomst De vele verschillende manieren Bouwen voor de toekomst kan op vele verschillende manieren. De meest bekende manier van toekomstbestendig bouwen is duurzaam bouwen, en hierin onderscheiden we ook weer een aantal verschillende methoden.

Maar naast het thema duurzaamheid zijn er nog andere thema’s die niet

24

24

kunnen ontbreken als we denken aan toekomstbestendig bouwen. Ook nieuwe vormen van samenwerking worden momenteel onderzocht, nieuwe materialen of composieten kunnen de huidige manier van bouwen veranderen en dit leidt uiteindelijk ook tot een nieuwe esthetiek die voorheen wellicht niet mogelijk was of niet paste

binnen het denkbeeld.

In deze special zullen we het thema vanuit verschillende hoeken belichten, en ook bekijken we een stad met een ‘futuristisch’ beeld.

SPECIAL

SUPporter I - December 2017

25 25

SUPporter I - December 2017

Parijs 2050

De visie van Vincent Callebaut Als Vincent Callebaut Architectures het voor het zeggen zou hebben, zou Parijs 2050 een paradijs worden van in groene slimme architectuur.

Deze architectuur maakt deel uit van de plan om het probleem van huisvesting en dichtheid van Parijs aan te pakken door meerdere hoogbouwgebouwen met positieve energieoutput (BEPOS) te ontwikkelen. Deze gebouwen worden in dit artikel toegelicht.

Het plan bestaat uit acht multifunctionele gebouwen op verschillende locaties in Parijs. Dit plan streeft naar het aanpakken van grote duurzaamheidsproblemen die elk district raken en biedt sleutelfuncties voor de stad. Om het Klimaatplan van Parijs te halen om de komende 32 jaar 75% van de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, werkte het architectenbureau samen met ingenieurs in Setec Bâtiment om acht prototypen te ontwerpen voor torens die groen terug in de stad konden brengen en bronnen van hernieuwbare energie konden leveren.

De vormen van de torens zijn geinspireerd op de natuur. Deze complexen zouden zoveel mogelijk zelfvoorzienend moeten zijn met natuurlijke processen als passieve verwarming en koeling, oxygenatie en regenwaterretentie. De groene ruimtes, voornamelijk gemeenschappelijke en hangende tuinen, werken als zuiverende effecten in de stad. Verder betrekken ze de bewoners in het cultiveren van een duurzame levensstijl.

Naast de passieve en natuurlijke energiebesparende elementen, worden er ook innovatieve technieken voorgesteld.

De gevels halen hun energie uit zonlicht, maar de bio-façade creëert ook zijn eigen bruikbare bio-brandstof. Dit is het geval bij de ‘Photosynthesis Towers’.

Door de programma’s te mixen tussen woon-, werk- en commerciële ruimtes worden getracht het transport dat nodig is te reduceren. Parijs 2050 versterkt het idee dat steden kunnen uitbreiden en tegelijkertijd kunnen bijdragen aan een groenere toekomst.

26

Mountain Towers

De gebouwen van rue de Rivoli werden allemaal onderworpen aan dezelfde uitlijnings- en groottelimieten, waardoor de straat zijn massieve uiterlijk kreeg met strikte lijnen en perspectieven. Het model van de rue de Rivoli, waar de gebouwen werken als permanente dranghekken om de verkeersproblemen in de overbevolkte oude wijken op te lossen, werd uitgebreid naar alle nieuwe Parijse wijken. De ‘Mountain Towers’ heeft tot doel smog te door bioklimatische bergen te bouwen met hernieuwbare energiebronnen op de daken en in het hart van de torenflats. Deze torens worden geintregeerd bovenop de bestaande bebouwing en de structurele lasten zouden door de oude, niet meer gebruikte schoorsteenkanalen moeten worden opgevangen.

Drie soorten hernieuwbare energieën zullen in elke toren beschikbaar zijn: gedurende de dag zullen twee enorme fotovoltaïsche en thermische zonneschermen elektriciteit en warm water produceren. ‘s Nachts levert een omkeerbaar pomp-turbine, hydroelektrisch opslagstation een cascade van water vanaf de top van de toren aan twee regenwater retentietanks op verschillende niveaus, zodat er geen batterijen nodig zullen zijn om de elektriciteit geproduceerd door de zonne-libel vleugels. En als laatste zullen de tuinbalkons omringen de bewoonde niveaus van de torens om water te filteren dat wordt gebruikt door de bewoners met behulp van fyto-zuivering en bio-composteringstechnieken.

Photosynthesis Towers

De toren Tour Montparnasse werden gebouwd in 1970, op de plaats van het voormalige treinstation Montparnasse. Het project ‘Photosynthesis Towers’ heeft tot doel de esthetische en energieverslindende impact van de Tour Montparnasse te verbeteren door het om te vormen tot een verticaal park voor het publiek, en door de nieuwe hangende tuinen te bedekken met bioreactoren voor groene energie.

Publieke liften in driehoekige openingen aan beide uiteinden van de toren, zullen werken op hernieuwbare energie en worden gescheiden van die van het kantoorpersoneel dat in de toren werkt.

Het dak van het winkelcentrum wordt omgevormd tot een zuiveringslagune die het gebruikte water van het gebouw recycleert.

De gevel van Tour Montparnasse zal bedekt zijn met een isolerende biogevel die biobrandstof produceert.

Groene microalgen worden gekweekt in gordijngevels door bioreactoren in gelaagd glas. Ze vangen de thermische zonne-energie op die de biomassa genereert die wordt gebruikt voor de productie van methaan. CO2 zal worden gebruikt als voedingsstof voor de algen die zullen prolifereren in zonnestraling.

Deze bioreactoren zullen de thermische inertie verbeteren, met tot 50% zuinigheid in verwarming en airconditioning, en een biobrandstofraffinaderij zal in de basis van het gebouw worden geïntegreerd.

SUPporter I - December 2017

Mangrove Towers

Antismog Towers

Bridge Towers

De ‘Mangrove Towers’ zijn geïnspireerd op mangrovebomen. De torens zijn rechtstreeks gebouwd op de platforms van het Gare du Nord en bieden plaats aan kantoren, hotels en woningen voor internationale en reizende bevolkingsgroepen. Deze stedelijke mangrove zal energetisch positief zijn en meer energie produceren dan hij gebruikt.

Er zijn 61 bruggen, het stedelijk beleid is om deze ruimtes te transformeren in een groene corridor door het spoorwegerfgoed te behouden en het gebruik van de route met fietspaden en voetpaden te stimuleren.

De ‘Antismog-torens’ zullen de spoorlijnen vergroenen door gemeenschappelijke tuinen te integreren die door de bewoners worden bijgehouden. Fietspaden en stedelijke moestuinen die verticaal rondom de torens zijn gebouwd, zullen de grond zuiveren en filteren atmosferische smog door fytozuivering.

De torens worden voorzien van elektrische energie via meerbladige windturbines en hydrokinetische turbines die kinetische energie uit de rivier gebruiken. Een warmtepomp zal de calorieën van de Seine opvangen om de torens te verwarmen, waardoor ze energie-positief zijn. smog.

Het netwerk van de zeven SNCFtreinstations in vertegenwoordigt een totale oppervlakte van enkele tientallen hectare.

Het Gare du Nord is Europa’s eerste station op het gebied van verkeer en het derde in de wereld na die van Tokio en Chicago!

Meer dan 700.000 mensen reizen dagelijks in de 2.000 treinen op de 32 circuits. De Mangrove-torens worden gebouwd op dit grondgebied van ijzer, staal en ineengestrengelde rails. Ze zullen goed aansluiten bij de modernistische neoklassieke architectuur van het Gare du Nord.

Met behulp van geavanceerde hernieuwbare energiebronnen met een koolstofvrije voetafdruk, worden de stationsplatforms genereren energie door de stappen die de reizigers zetten. Ook de façade zal energie opwerkken door het zonlicht om te zetten. De torens zullen niet alleen zelfvoorzienend zijn voor energie, maar hun titaniumdioxidestructuur zal ook bijdragen aan het zuiveren van de omringende lucht.

D e ‘ Pe t i t e C e i n t u r e ’ i s e e n o u d e dubbele spoorlijn van 32 kilometer die rond Parijs liep in de boulevards van Maréchaux. Concurrentie van de metro leidt Parijzenaars ertoe om deze lijn te verlaten, en het grootste deel van de lengte is afgesloten voor het verkeer sinds 23 juli 1934. Momenteel staat 60% van de lijn in de open lucht. De resterende 40% is ondergronds.

De torens zullen elektriciteit produceren met behulp van geïntegreerde windturbines in hun versterkte gevel en een flexibel fotovoltaïsch textiel dat regenwater en dauw op het dak vangt. Het temperatuurverschil met de tunnels van de Petite Ceinture zal worden gebruikt om geothermische koel / verwarmingsputten te creëren voor passieve, bio-airconditioning in de torens.

In de Middeleeuwen werden bruggen bewoond en creëerden ze een functioneel, cultureel en koopmanscontinuüm tussen de rechter en de linkeroever van de Seine.

Het project “Bridge Towers”, dat tot doel heeft de stad dichter te maken met bewoonde verticale ecosystemen, stelt de aanleg voor van twee groene bruggen aan de rivierpoort van Parijs. Twee bruggen, met de silhouetten van kwallen uit het water, verbinden de 15e en de 16e arrondissementen in het westen met de 12e en 13e districten in het oosten.

Tekst: Tommy Nuijten Beeld: paris.expatriatesmagazine.com

27

SUPporter I - December 2017

3D-geprint huis

Printen onder winterse omstandigheden In december 2016 begon het bedrijf Apis Cor in samenwerking met PIK het gebouw te printen met behulp van een mobiele 3D-printer.

Ook bij bouwkunde hebben we een beton printer in het lab staan. De bouw vond plaats in de testfaciliteit van het bedrijf Apis Cor in de stad Stupino. Het printen van zelfdragende wanden, scheidingswanden en de bouwschil gebeurde in minder dan een dag. Na het bouwen wordt de printer wel weggetakeld met een kraan.

Het ontwerp van het een verdieping tellende huis is nogal ongebruikelijk.

Dit is specifiek zo geselecteerd, omdat een van de belangrijkste doelen van deze constructie is om de flexibiliteit van apparatuur en diversiteit aan te tonen. Het huis kan elke vorm hebben, inclusief de bekende vierkante vorm.

Het huis werd gebouwd in de koudste tijd van het jaar. Winter heeft de projectdeelnemers extra complex gemaakt, omdat het gebruik van een betonmengsel alleen mogelijk is bij temperaturen boven 5 ° C. Hoewel de apparatuur zelf in staat is om te werken in temperaturen tot -35 ° C. Het probleem werd opgelost door het opzetten van een tent die de vereiste temperatuur. De printer is klein, gemakkelijk te transporteren en hoeft niet lang te worden voorbereid voordat de constructie begint, omdat deze een ingebouwd automatisch uitlijningsen stabilisatiesysteem voor de horizon heeft. Het printproces is zoveel mogelijk geautomatiseerd om menselijke fouten te voorkomen.

Betonprinter aan het werk in de tent

28

3D-geprint huis in winterse omstandigheden

Dak

Het dak van het huis in Stupino is vlak. Ook deze gekozen vorm is bestand tegen hoge sneeuwbelastingen en duurzaamheidseisen.

De kosten zijn vergelijkbaar met steile daken, die gebruikelijk zijn voor ons land.

Het dakbedekkingsmateriaal is gemaakt van polymeermembranen. De membranen worden aan elkaar gelast met speciale apparatuur met behulp van hete lucht.

Installatie werkt bij snelheden tot 1000 m² in een dienst kan worden gedaan in alle weersomstandigheden.

Isolatie

Als warmte-isolatielaag zijn massieve platen aangebracht van LOGICPIR hard polystyreen. Vanwege de lage thermische geleidbaarheid van het materiaal (0,022 m / m²), zijn de dikte en het totale gewicht van het daksysteem veel kleiner dan bij traditionele isolatiematerialen. Daarnaast werd er vloeibare isolatie toegepast om de holtes op te vullen.

Geselecteerde materialen behoren tot de materialen met de laagste warmtegeleidingscoëfficiënt. Coëfficiënt van warmtegeleidbaarheid van PIR kruimels: 0.022 w/m*k, vul isolatie van polyurethaanschuim: 0.023-0, 025 w/m*k (ongeveer 25-30% efficiënter in vergelijking met standaard thermische isolatiematerialen).

Dankzij deze eigenschappen, om een comfortabel microklimaat in huis te creëren, volstaat een vrij kleine laag. Dat maakt het mogelijk om de structuur sterk te vereenvoudigen. In de toekomst kan met verbeterde apparatuur de isolatie van constructies parallel met het afdrukken worden uitgevoerd. Dat zal de bouwtijd aanzienlijk verkorten.

Afwerking

Voor de geprinte wandenafwerking is een minerale sierpleister gebruikt.

Het materiaal heeft een hoge hecht- en dampdoorlatendheid, uitstekend voor interne en externe afwerkingswerkzaamheden.

De samenstelling van minerale pleister bestaat uit wit cement en kogelvormige marmer en granietkruimels, zodat het kan dienen als een extra warmte-isolatie en goed samengaat met de thermische isolatiesystemen. Het heeft goede hydrofobe eigenschappen en is makkelijk in gebruik.

Daarna is de pleister geverfd met hoge kwaliteit verf om als extra bescherming te dienen tegen weersinvloeden.

SUPporter I - December 2017

De woning beslaat 38m² en bevat een hal, woonkamer, keuken en badkamer.

Kosten

De bouwkosten van het geprinte huis bedroegen €8595, wat ongeveer €233 per vierkante meter is. Bij dit bouwproces zijn materialen van de hoogste kwaliteit gebruikt en heeft het gebouw een afwijkende vorm.

Met een gestandaardiseerde vorm en materialen van normale kwaliteit zou de prijs per vierkante meter kunnen zakken naar ongeveer €195 per vierkante meter.

Overzicht van de prijzen: • Fundering - €235 • Muren - €1390 • Vloer en dak - €2060 • Bedrading - €205 • Ramen en deuren - €3000 • Afwerking - €1705 Totaal: €8595.

Holle muren met verankering waar isolatie later wordt ingevoegd.

Door woningen te printen, kunnen de kosten en afval dus worden gereduceerd.

Dit biedt mogelijkheden voor de toekomst.

3D-printen TU Eindhoven

In samenwerking met BAM Infra is de eerste 3D-geprinte brug van beton aangelegd bij Gemert. De brug is 8 meter lang en is opgebouwd uit 800 geprinte laagjes.

De fietsbrug is gemaakt van voorgespannen gewapend beton en is op locatie in elkaar gezet. De brug kan gewichten dragen tot wel veertig vrachtwagens. Naast de brug is er ook een schaalmodel uitgeprint, waar de komende tijd nog proeven op worden gedaan.

Binnenkort start ook de TU/e met het printen van huizen.

Aanleggen van het dak

Ramen en deuren worden geplaats in de passende openingen

Tekst: Tommy Nuijten Beeld: apis-cor.com

Het pleisterwerk wordt geschilderd voor extra bescherming tegen weersinvloeden

29

SUPporter I - December 2017

Expo Astana Stad van de toekomst Astana. De hoofdstad van Kazachstan zal voor veel mensen niet tot de verbeelding spreken. De stad telt ongeveer 850.000 inwoners, en is niet te vergelijken met de grote en bruisende hoofdsteden van andere landen die we allemaal kennen.

Het is dus moeilijk voor te stellen dat de stad momenteel juist een centrum van ontwikkeling is. Afgelopen jaar kreeg de stad de kans om zich te presenteren aan de buitenwereld als moderne stad tijdens de wereldexpo van 2017.

Geschiedenis

In 1824 werd door de Siberische Kozakken een fort gesticht langs de rivier Isjim, in het noorden van huidige Kazachstan. Het fort droeg de naam Akmolinsk, tot dat deze in 1961 werd veranderd in Tselinograd.

Dertig jaar later werd een deel van het Sovjetterritorium tot de onafhankelijke staat Kazachstan uitgeroepen, en ‘Tselinograd’ werd uitgeroepen tot toekomstige hoofdstad. De naam werd voor deze gelegenheid ook veranderd, en zo ontstond Astana.

Stad

met een toekomst

Vanaf het moment dat Astana de hoofdstad van Kazachstan is, wordt er veel geld geïnvesteerd in de ontwikkeling van de stad. Verschillende overheidsinstanties hebben hun intrek genomen in de stad, en ook veel grote bedrijven zijn naar de hoofdstad gekomen. Dit betekend dat er in korte tijd veel gebouwen ontwikkeld zullen moeten worden om hen allemaal te kunnen huisvesten.

Uit deze ‘drang’ naar gebouwen, en het feit dat de stad niet veel gebouwen heeft die historische waarde kennen, worden er veel moderne gebouwen gebouwd die stuk voor stuk een eigen unieke uitstraling hebben. Het zijn deze gebouwen die Astana vandaag de dag kenmerken als de ‘futuristische stad’. In deze special over Astana zullen wij enkele van deze meest bijzondere en/of meest kenmerkende gebouwen bespreken.

Tekst: Niek Jaspers Beeld: expo2017.com

30

SUPporter I - December 2017

Astana The Sphere

Het symbool van de expo voor alternatieve groene energie in Astana is toch wel de ‘perfecte ronde bol’, het museum van de toekomst. Het is het grootste gebouw in de wereld voor een gebouw in deze vorm met een diameter van 80 meter.

Ontwerp Voor het ontwerp is een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. Deze werd uiteindelijk gewonnen door ‘Adrian Smith + Gordon Gill Architects’ (AS+GG), met hun unieke ontwerp voor een perfecte ronde bol.

Het gebouw bestaat uit acht verdiepingen, met op iedere verdieping een tentoonstelling van andere typen alternatieve groene energy. Op de begane grond wordt bijvoorbeeld waterkracht getoond, op de eerste verdieping zonne-energie, op de tweede verdieping windenergie en op de derde verdieping bio-energie. De bovenste verdieping is beschikbaar voor evenementen en als plek met een uitzicht over Astana.

De gevel is bekleed met glazen panelen, ieder apart gevormd met de juiste kromming. Aan de bovenkant is deze perfecte bol echter wel onderbroken, waar windturbines zijn geplaatst om aan de eisen van alternatieve energie te voldoen.

Constructie glazen gevelpanelen De ontwerpers van het bolvormige gebouw

wilden niet nog een geodetische bol bouwen, waarbij gebruik wordt gemaakt van platte panelen. In plaats daarvan wilden zij een echte perfecte bol maken, en dit is alleen mogelijk als de glazen panelen in drie verschillende richtingen gebogen worden. Maar naast deze al uitdagende opdracht moest het gebouw ook zelf een boegbeeld van alternatieve energie worden. Dit hield voor de ontwerpers in dat de glazen panelen niet alleen ingewikkeld van vorm waren, maar ook fotovoltaïsche cellen moesten geïntegreerd worden.

Uiteindelijk bleek de technologie nog niet toereikend te zijn om deze beide innovaties te combineren en is besloten om de fotovoltaïsche cellen achterwege te laten.

Dit neemt echter niet weg dat de glazen panelen op zichzelf al een hele innovatie zijn. 2675 unieke glazen panelen zijn er gemaakt, ieder paneel met andere afmetingen, met een totaaloppervlak van 18225 vierkante meter.

Functie Ook over de functie van het gebouw is goed nagedacht, zowel tijdens de expositie als na de expositie. In het verleden is het namelijk vaak voorgekomen dat een gebouw dat werd gebouwd voor een expositie hierna niet geschikt was om andere functies in te huisvesten, en dat het gebouw ongebruikt bleef. In het kader van alternatieve energie en hergebruik is door de architecten dus ook nagedacht over functies die het gebouw ná de expo zou kunnen hebben, en daar eventueel alvast op in te spelen.

Uiteindelijk is het gebouw zo ontworpen dat het na de expo kan fungeren als kantoor, maar ook als plek voor onderzoek en zelfs deels voor huisvesting.

Tekst : Niek Jaspers Beeld : Adrian Smith + Gordon Gill Architects

31

SUPporter I - December 2017

Astana

Palace of Peace and Reconciliation Eén van de projecten in de ontwikkeling van de stad Astana, is de bouw van The Palace of Peace and Reconciliation. De opdracht voor de bouw werd in 2004 gegeven aan architectenbureau Foster and Partners. De oplevering vond al in 2006 plaats.

Functie

De primaire functie van het piramidevormige gebouw is de huisvesting voor het “Congress of Leaders of World and Traditional Religions”. Hiermee werd het gebouw een internationaal center voor religie en gelijkheid van de mens. Naast deze primaire functie heeft het gebouw diverse andere functies, zoals een operazaal met 1300 plaatsen, het nationaal museum van cultuur, een bibliotheek, en een groot onderzoekscentrum.

Constructie -

geometrie

Een speciaal aspect van dit gebouw is dat de volledige constructie (m.u.v. funderingspalen) boven maaiveld is gelegen. Het onderste deel van het gebouw bestaat uit een betonnen skelet, wat volledig bedekt is met grond. Dit principe is weergegeven in de doorsnede. Door de aanwerking van het landschap op deze betonconstructie, is een situatie ontstaan waarin het lijkt of de onderste verdiepingen kelders zijn, maar dit in feite niet zo is.

Boven dit betonnen blok bestaat het gebouw uit vijf lagen van driehoeken.

Elke driehoek is gelijkzijdig, en de ribben hebben een lengte van 12 meter. Dit maakt het vloeroppervlak van de onderste laag 5x12 bij 5x12 = 60 bij 60 meter.

Palace of Peace and Reconciliation

Dit deel van de hoofddraagconstructie bestaat uit een stalen frame. Dit geeft een totale gebouwhoogte, inclusief betonnen constructie, van 62 meter. Bij de materialisering van de gevel is onderscheid gemaakt tussen de drie onderste lagen en de twee bovenste lagen. Bij de onderste lagen is gebruik gemaakt van granieten gevelbekleding. De gevels van de bovenste twee lagen, de top van de piramide, zijn uitgevoerd in glas-in-lood. Deze bijzondere materiaalkeuze zorgt er voor dat het gebouw belang en status uitstraalt, maar brengt tegelijkertijd hoge kosten met zich mee. Het volledige project heeft ongeveer 58 miljoen dollar (50 miljoen euro) gekost.

Glazen

top

De gevelpanelen die uitgevoerd zijn in glas-in-lood geven de functies van het gebouw weer. In het gebouw is een atrium het centrale punt. Dit atrium wordt uitgelicht met lichtpatronen. Een glazen lens onder aan het atrium werpt licht in het atrium en verlicht het gebouw tot helemaal bovenin. De luxe vergaderzaal is bovenin het gebouw gesitueerd. Deze zaal wordt, constructief gezien, gedragen door vier schuine pilaren. Deze symboliseren de “Hands of Peace”(handen van vrede). De zaal wordt bereikt door eerst een deel met de lift te gaan, om vervolgens via een brede wenteltrap boven te komen.

Uitvoering

Aan de uitvoering was de strikte eis gesteld, dat de oplevering van het gebouw moest plaatsvinden vóór de tweede editie van het Congres, wat plaats vond in 2006. Deze eis bracht een krappe en ingewikkelde bouwplanning met zich mee. De beste oplossing hiervoor was het toepassen van geprefabriceerde elementen, welke in de winter in de fabriek gebouwd konden worden. Vervolgens kon in de zomer het monteren van de geprefabriceerde elementen op de bouwplaats plaats vinden.

Het volledige proces, van het krijgen van de opdracht tot oplevering, duurde slechts eenentwintig maanden.

Gezien het klimaat in Astana, koude winters en warme zomers, moest door constructeurs rekening worden gehouden met grote temperatuurverschillen, met maximale waarden van -40°C tot +40°C. Deze temperatuurverschillen leiden tot uitzettingen van wel 30 centimeter.

Vergaderzaal Doorsnede

32

Tekst: Kay Sanders Beeld: Foster + Partners, Architecism

SUPporter I - December 2017

Astana

Nazarbayev Center De bouw van het Nazarbayev Center is slechts drie jaar geleden afgerond. Net als The Palace of Peace and Reconciliation is ook dit gebouw ontworpen door Foster & Partners. De oplevering vond plaats in 2014, drie jaar na de start van het ontwerp. De primaire functie van het gebouw is een bibliotheek. Hierin staan meer dan 460 duizend boeken en magazines.

Daarnaast is er veel ruimte voor onderzoeksruimten, en is een museum gehuisvest.

Nazarbayev Center

Oog

Ook dit gebouw wordt gekenmerkt door de bijzondere vorm. Het gebouw, in de vorm van een oog, staat symbool voor Kazachstans levenskracht. Het enorme oog, gericht richting de lucht, heeft een oppervlakte van meer dan 30 duizend vierkante meter.

Ontwerp

Net als in The Palace of Peace and Reconciliation, heeft Norman & Partners ook hier een atrium toegepast. Het atrium heeft een ronde vorm en een diameter van maar liefst 26 meter. De gevel is gemaakt van wit marmer. Dit in combinatie met het glazen dak, maken het principe en de vorm van het oog duidelijk. De studeerplekken in de bibliotheek zijn geplaatst rond het atrium, met zicht op het atrium.

Nazarbayev Center in het donker

Constructie

De marmeren façade is uitgevoerd in een dikte van slechts 15 millimeter om het eigen gewicht zo laag mogelijk te houden.

De marmeren panelen zijn bevestigd op een aluminium raster, in de vorm van een honingraat. Dit frame zorgt voor de stabiliteit van het gebouw. Het glazen dak overspant 81 meter en heeft de vorm van een afgevlakte koepel. De constructie van het dak bestaat uit een stalen frame en een stalen randbalk. Deze zorgen voor de sterkte en stabiliteit van het gebouw.

Oriëntatie

skelet zijn zeer goed geïsoleerd en hebben dus een hoge warmteweerstand. Door hoge kwaliteit isolatieglas toe te passen in het dak, wordt zo goed mogelijk omgegaan met de temperatuurverschillen behorende bij het klimaat van Kazachstan.

Tekst: Kay Sanders Beeld: MetalYapi

De oriëntatie van het gebouw is belangrijk, gezien het grote oppervlak van glas in het dak. Door het dak richting het noorden te oriënteren, is de directe zontoetreding zo klein mogelijk. De betonnen muren van het

Interieur beleving

33

SUPporter I - December 2017

Modulair Bouwen Studentenwoningen Amsterdam Het prefabriceren van bouwelementen is een trend die al langer in ontwikkeling is, en wat ook steeds meer wordt toegepast.

Hierbij worden bouwelementen volledig in de fabriek gefabriceerd, en daarna naar de bouwplaats getransporteerd. Prefabricage heeft veel voordelen boven traditioneel bouwen. Het grootste voordeel is dat het productieproceas in de fabriek volledig geregeld en gecontroleerd plaatsvindt. Men is niet afhankelijk van onder andere weersinvloeden.

Een stap verder dan prefabricage van elementen is prefabricage en afwerking van complete 3-dimensionale gebouwdelen (units). De gebouwdelen worden volledig in de fabriek gebouwd en afgewerkt, inclusief afwerklagen en installaties. Deze bouwmethode wordt Modulair Bouwen genoemd. Een eigenschap van deze bouwmethode is dat gemiddeld 80 tot 95 procent van het bouwproces in de fabriek plaatsvindt. Momenteel is deze nieuwe bouwmethode nog in de ontwikkelfase, maar wordt al in toenemende mate toegepast. Recentelijk is deze bouwmethode op groot bouwproject toegepast. Dit betreft de bouw van een gebouw van maar liefst zestien verdiepingen hoog.

Project

Dit project waarbij op grote schaal gebruik is gemaakt van Modulair Bouwen, is in 2017 opgeleverd en betreft de bouw van 361 studentenwoningen. Met dit gebouw van zestien verdiepingen hoog aan de Laan van Spartaan in Amsterdam is het hoogterecord op het gebied van Modulair Bouwen behaald. Het gebouw kon in slechts twaalf maanden gerealiseerd worden door gebruik te maken van modules van complete 3D woningen. Van deze twaalf maanden, werden slechts vier maanden op de bouwplaats gewerkt. In deze vier maanden kon het volledige aantal woningen in elkaar worden gehesen. Aan dit bouwproject kwam geen steiger te pas.

34

Bouw Studentenwoningen d.m.v. Modulair Bouwen

Principe

Elk 3D element wordt een module genoemd. Elke module heeft de grootte van één woonruimte en is voorzien van een zelfdragend betoncasco. Daarnaast is elke module volledig ingericht tot woning.

Hierdoor kunnen de woningen als Lego bouwstenen, direct vanaf de vrachtwagen, op elkaar gestapeld worden. Doordat

Beoogde eindresultaat Studentenwoningen Amsterdam

zelfs de gevelafwerking al in de fabriek is aangebracht, zijn er geen steigers benodigd.

De voordelen van deze bouwmethode is dat er bouwtijd en bouwkosten gespaard zijn. Ook de bouwoverlast op de locatie is aanzienlijk beperkt. Vanwege de industriële duurzame productiewijze is ook de kwaliteit toegenomen.

SUPporter I - December 2017

Principe Modulair Bouwen

Principe Modulair Bouwen

Voorspelbaar

Onderwijs

proces

Deze bouwmethode is voorspelbaar, beheersbaar in tijd, kwaliteit en geld. In desbetreffende fabrieken worden elke dag modules geprefabriceerd ie die een eigen functie hebben. Dit kan variëren van badkamermodules tot keukenmodules of complete woonmodules.

Tekst: Kay Sanders Beeld: Ballast Nedam, architectuur.nl,

Heddes

Eén vak binnen het certificaatprogramma Uitvoeringstechniek aan de Technische Universiteit Eindhoven, heeft als onderwerp modulair bouwen. Bij dit vak, genaamd “Construction Research Skills in the Built Environment”, wordt studenten gevraagd een visie te stellen op de toekomst van modulair bouwen. Deze nieuwe ontwikkeling heeft een grote invloed op de toekomst van het bouwen van gebouwen met repeterende elementen. Naast de grote hoeveelheid voordelen, zijn er ook nadelen aan de methode verbonden, in vergelijking met het traditioneel bouwen.

De conclusie over de verwachte toekomst van de bouwmethode wordt ontwikkeld aan de hand van diverse onderwerpen zoals duurzaamheid, veiligheid en kwaliteit.

Over die onderwerpen wordt informatie uitgezocht en vergeleken met tradtioneel bouwen en prefabricage.

Bereikte eindresultaat Studentenwoningen Amsterdam

35

Op zoek naar ambitieuze collega’s!

Samen grensverleggend De kernactiviteiten van Ballast Nedam spelen zich af op de werkgebieden huisvesting en mobiliteit.

Wij benaderen projecten integraal en we richten ons op een innovatieve, industriële manier van bouwen.

Het vraagt om ondernemerschap, creativiteit en doorzettingsvermogen. Kortom, om mensen met bijzondere kwaliteiten.

Of het nu gaat om een stage, afstuderen, of een startersfunctie, bij Ballast Nedam krijg je de kans om je loopbaan vorm te geven. Zo krijg je de mogelijkheid om te werken aan spraakmakende projecten.

We staan open voor jouw visie en geven je unieke kansen om je ideeën daadwerkelijk te ontwikkelen.

Ben je enthousiast en wil je met ons meebouwen?

Kijk dan op onze website: www.ballast-nedam.nl of neem direct contact op met Rowie van den Bulk, r.vd.bulk@ballast-nedam.nl van Recruitment.

www.ballast-nedam.nl

SUPporter I - December 2017

Het Huis van de Toekomst De visie van Chriet Titulaer in 1989 Het in 1989 in Rosmalen geopende Huis van de Toekomst toonde hoe slim wonen er in de toekomst uit zou zien. De woning kenmerkt zich vooral door de vele technologieën die werden toegepast. Maar hoe goed of slecht was initiatiefnemer Chriet Titulaer met zijn voorspellingen?

Bij binnenkomst in de woning viel gelijk de motor van het revolutionaire centrale stofzuigsysteem op. Met dit systeem kon je de stofzuigerslang in elke kamer in een ‘stofcontact’ in de muur te steken.

Hierdoor werd het stof met grote snelheid opgezogen naar een tank in de kelder. In de woonkamer op de begane grond konden bezoekers verder kennismaken met een beeldtelefoon en een personal computer met een ingebouwde telefax. Centraal in de woonkamer stond een grote televisie.

In de hypermoderne keuken verderop op de begane grond was vrijwel alles te bedienen via een beeldscherm aan de muur. Met een druk op de knop was een heel kookboek tevoorschijn te toveren.

In een aparte hoek van de keuken was verder plaats ingeruimd voor gescheiden afvalinzameling. Opvallende zaken waren verder een spraakgestuurd toilet, een computergestuurd bad, zonnepanelen boven grote glazen deuren en een glazen dak dat geopend kon worden door “Dak open” te roepen. Zelfs buiten waren moderne snufjes te vinden, zoals een grote trechter voor het opvangen van regenwater waarmee binnen de wc werd doorgespoeld.

Maquette van het huis van de toekomst

Chriet Titulaer bij zijn ‘Huis van de Toekomst’

Zeven jaar lang was het Huis van de Toekomst, een initiatief van wetenschapper, tv-maker en technologiefreak Chriet Titulaer, een drukbezochte showroom van futuristische technieken. Maar liefst 250 nieuwe technologieën zouden in het huis worden gedemonstreerd. In 1995 werd het door architect Cees Dam ontworpen huis van 10 miljoen gulden alweer gesloten. Het huis was na die tijd al niet meer innovatief genoeg. Ruim 25 jaar later ogen veel technologische snufjes uit het Huis van de Toekomst tamelijk alledaags. De technologieën waren in 1989 zeer innovatief, waar gezegd moet worden dat het internet pas 2 jaar later werd uitgevonden. Dit toont dus aan dat de technologiën die we nu toepassen over 6 jaar alweer compleet achterhaalt kunnen zijn.

Titulaer voorspelde dat in huiskamers veel meer elektronische apparaten gebruikt zouden gaan worden. Hij voorzag bovendien de komst van televisies met talrijke themakanalen, interactieve encyclopedieën, slimme alarmsystemen en de aansluiting van huizen op het glasvezelnet. Deze aspecten vinden we nu nog steeds terug in de woningen. Wat Titulaer alleen niet voorzag, was het gebruik van mobiele internetapparaten en handige apps. Deze trend doet nu zijn opmars, waar je met je telefoon het huis op afstand kan bedienen. Alles is plat en mobiel

tegenwoordig, terwijl het in 1989 grote, zware en vooral dure apparaten waren.

De gemiddelde eengezinswoning van nu lijkt nog niet bepaald op het door Titulaer voorgespiegelde huis. Het Huis van de Toekomst was ook meer een showcase, bedoeld om industrieën te stimuleren meer na te denken over toekomstige technologieën. Hij voorspelde wel dat de HDTV de woonkamer zou overnemen.

Daarin heeft hij zeker gelijk gekregen.

Meerdere dingen in Titulaers huis waren spraakgestuurd, zoals het toilet en het dak.

Met behulp van Siri en Apple HomeKitapps kun je nu apparaten met elkaar laten samenwerken. Je kunt de Apple TV met je stem besturen of ‘lichten aan, lichten uit’ roepen om de verlichting in huis te regelen.

Dit wordt tegenwoordig ook steeds meer een allerdaagse zaak.

De grootste verschillen tussen de Huizen van de Toekomst van toen en nu is dat in 1989 veel technologieën en gadgets nog onbetaalbaar waren. Veel apparaten kon je bovendien niet zelf installeren. Er werd verder vrijwel geen rekening gehouden met stroomverbruik en het productieproces, dus ook niet met Cradle to Cradle of de carbon footprint als duurzaamheidsaspect Tekst: Tommy Nuijten Beeld ideas.bright.nl

37

SUPporter I - December 2017

House of tomorrow, Today Actief huis levert energie Na jarenlang als hoogleraar productontwikkeling gewerkt te hebben, en talloze innovatieve producten voor anderen te hebben ontwikkeld, heeft Jos Lichtenberg opnieuw een primeur in handen, ditmaal voor zichzelf. Hij zal gaan wonen in het eerste ‘active house’ dat gebouwd wordt in Nederland.

Hij heeft opdracht gegeven voor het ontwerp van een woning die verder gaan op zijn ideeën over ‘slim bouwen’ en ‘toekomstbestendig bouwen’. De opdracht is uitgevoerd door KAW/e in Eindhoven, een onderdeel van KAW dat zich in het bijzonder verdiept in duurzaam ontwerpen en onderzoek.

Het ontwerp Het idee was om een toekomstbestendig huis te bouwen met dezelfde comfort en hetzelfde leefklimaat als conventionele huizen, maar wel gericht op het energiezuiniger wonen.

Het ontwerp van de indeling voor de woning voert terug op de Romeinse architec-

Zo werkt het actieve huis

38

tuur. Het gebruik van een atrium geeft de woning zowel een ruimtelijk gevoel als dat het zorgt voor een hoge mate van lichtinval in de hele woning. Een ander typisch kenmerk uit de Romeinse bouwkunst is het gebruik van één ruimte die alle andere ruimtes met elkaar verbindt. Deze ruimte loopt als een lange hal door alle kamers heen, waardoor alle ruimtes een duidelijke connectie hebben. Deze ruimtes omgeven ook een zelfstandige buitenruimte, wederom een typische ruimte die de romeinen vaak in hun woning hadden. Deze ruimte wordt een ‘peristeel’ genoemd, en draagt in zijn moderne variant handig bij aan het concept van energiezuinig wonen.

Zowel actief…

Een van de kenmerken van een actieve woning, is dat met verschillende technologische innovaties en op verschillende manier wordt geprofiteerd van natuurlijk aanwezige bronnen.

Ten eerste profiteert de woning maximaal van de zon, zowel van het licht als de warmte. Door vele en grote dakramen te plaatsen komt er voldoende daglicht

binnen om het energiegebruik voor verlichting drastisch terug te brengen.

Daarnaast zorgen deze dakramen voor een hoge warmteopbrengst. In de warme zomermaanden zorgen automatische zonneschermen ervoor dat er ook een deel van de warmte buiten blijft, waardoor er altijd een aangename binnentemperatuur kan worden gehaald. Een mechanisch ventilatiesysteem zorgt ervoor dat de ventilatie altijd voldoende is, en in de koude wintermaanden wordt deze in combinatie met een warmteterugwinningssysteem gebruikt om opgeslagen warmte de woning in te brengen.

Daarnaast ligt er 95 vierkante meter aan zonnepanelen op het zuidelijk dakvlak, die samen goed zijn voor een productie van 15.000 kilowattuur aan energie. Dat is voldoende om de woning het hele jaar van energie te voorzien, en eventueel zelfs energie terug te leveren aan het landelijk energienet. Zonnecollectoren vangen de warmte van de zon op om de woning van warm water te voorzien. … maar ook passief

SUPporter I - December 2017

Om te voldoen aan de huidige normen die gelden wat betreft woningisolatie is al een aanzienlijke laag isolatie nodig, of een isolatie met een hoge isolatiewaarde. Om een passief huis te bouwen, worden er nóg hogere prestaties verwacht, onder andere van de woningisolatie. In het ‘active house’ zijn ook kenmerken van het passief bouwen terug te vinden. Zo zijn de buitenmuren voorzien van hoogwaardig isolatiemateriaal, en zelfs de binnenmuren hebben een bepaalde isolatiewaarde.

Daarnaast is er voor de hele woning gebruik gemaakt van 3-laags glas die ervoor moeten zorgen dat ook hier geen warmte verloren gaat.

Het materiaalgebruik, naar een principe van ‘slim bouwen’, is gereduceerd tot een minimum. Door dit principe toe te bouwen wordt een besparing van ongeveer 50 procent aan materialen toegeschreven aan de woning. Ook is er geprobeerd zoveel mogelijk materialen lokaal te verkrijgen, waardoor voor de bouw zelf ook al energie bespaard kon blijven. Dit heeft geleid tot een woning waarvan 90 procent van de materialen uit een straal van 200 kilometer

zijn verkregen, en daarbij moesten deze materialen ook nog voldoen aan de Europese eisen voor materialen die na gebruik nog een tweede leven kunnen krijgen als primair of als secundair materiaal.

enorm goede energieprestaties ook het wooncomfort waar we tegenwoordig aan gewend zijn geraakt.

Al met al is deze woning dus zeker toekomstbestendig, en levert de woning naast

Tekst : Niek Jaspers Beeld : KAW

39

SUPporter I - December 2017

‘Slimme’ huizen

Huisautomatisering wordt steeds normaler In wat vaak de ‘eeuw van de digitale revolutie’ wordt genoemd, wordt bijna alles gedigitaliseerd.

We zijn nu aangekomen op een punt waarop onze woningen hierop geen uitzondering meer zijn. Verschillende onderdelen van het huis als de centrale verwarming en lichtbronnen, maar ook bijvoorbeeld televisies en geluidssystemen worden allemaal met elkaar verbonden. Hierdoor zijn ze in staat om op elkaar te reageren. Maar ze worden niet alleen met elkaar verbonden, maar door middel van smartphones worden ze ook met ons verbonden. En dit betekent dat al deze systemen en apparaten ook op ons reageren. En hier wordt een huis steeds ‘slimmer’ van.

Verbeteren energieprestaties en wooncomfort Door zulke slimme systemen toe te passen in onze woningen, zijn we in staat om energieprestaties van de woningen te verbeteren. Thermostaten kunnen tegenwoordig bijvoorbeeld aangaan als hij in de gaten heeft dat jij binnen een bepaalde afstand van huis bent, waardoor hij weet dat je onderweg naar huis bent. De thermostaat ontvangt hiervoor een signaal van jouw smartphone die je bij hebt, of een chip die in je auto zit. Het werkt ook andersom; als hij geen signaal meer ontvangt van jouw smartphone, weet hij dat jij niet thuis bent en zal dus uit gaan. Hierdoor hoef je nooit meer de thermostaat uit te zetten, en zal de verwarming niet meer onnodig aanstaan.

Maar niet alleen energieprestaties verbeteren, ook het wooncomfort wordt beter.

Zonwering kan tegenwoordig bijvoorbeeld reageren op het weer. Door sensoren te plaatsen bij het raam waar de zonwering hangt, die de zontoetreding op ieder moment van de dag meten, kan de zonwering hier zelf op reageren. Je kan zelf aangeven hoeveel licht je op ieder moment van de dag in je woning wilt hebben, en het zonweringssysteem doet dit voor je. Wil je het toch anders, ben je door middel van je smartphone in staat om het toch aan te passen. En dit is allemaal mogelijk doordat alles met elkaar verbonden is.

Dit zijn slechts twee voorbeelden van toe-

40

passen van ‘slimme’ apparaten en ‘slimme’ systemen. Maar er zijn inmiddels ook vele andere mogelijkheden.

De mogelijkheden Zoals de twee bovengenoemde voorbeelden is het mogelijk om de centrale verwarming te regelen met een slimme thermostaat, en kan zonwering reageren op zowel het weer als jouw persoonlijke wensen dankzij sensoren en een verbinding met jouw smartphone. Maar er zijn ook vele andere toepassingen. Enkele voorbeelden; - Verlichting. Waar vroeger de gloeilamp één bepaalde intensiteit en één kleur had, afhankelijk van de dikte van de gloeidraad en het wattage van de lamp, zijn lichtbronnen tegenwoordig bijna een systeem op zich. De intensiteit van deze ‘slimme’ lampen kan eenvoudig worden aangepast, met een lage intensiteit als sfeerverlichting of een hoge intensiteit als bijvoorbeeld leeslamp. Maar ook kan de kleur van de verlichting eenvoudig worden aangepast.

En dat allemaal via een smartphone of tablet.

- Draadloze audiosystemen. Muziek die wordt afgespeeld via bijvoorbeeld een smartphone, kan draadloos worden geluisterd met een speaker die is verbonden met deze smartphone.

- Beveiliging. In de openbare ruimte zijn

er veel beveiligingscamera’s te vinden, maar tegenwoordig zijn veel woningen ook voorzien van beveiligingssystemen. Vanaf de smartphone kunnen ten alle tijden de beelden worden bekeken, en bijvoorbeeld bij inbraak kan een dergelijk systeem helpen bij het herkennen van de dader.

Het gevoel van veiligheid wordt hierdoor aanzienlijk verhoogd.

Maar ook zijn er tegenwoordig slimme stekkers, slimme keukenapparatuur, slimme televisies en slimme zelfs slimme sloten. Eigenlijk wordt alles wat digitaal is, ‘slimmer’ gemaakt. En dit geeft mogelijkheden voor de toekomst. Talloze toepassingen, allemaal om ons leven aangenamer te maken.

Tekst : Niek Jaspers Beeld : Maakindustrie.nl

START JE CARRIÈRE BIJ HEIJMANS! Wil jij zien op welke wijze Heijmans bouwt aan de ruimtelijke contouren van morgen? Ben jij nieuwsgierig naar welke spraakmakende en innovatieve concepten Heijmans ontwikkelt en realiseert? Volg ons dan op Facebook, Instagram, LinkedIn en Twitter en schrijf je op onze website in voor onze nieuwsbrief ‘het Beste van Heijmans.’

heijmans.nl

Adv Heijmans_A5 liggend NL.indd.indd 1

CarrièreTools

Met de GRATIS CV-Tool creëer je het perfecte CV! Het is even cliché als waar: je maakt maar één keer een eerste indruk bij potentiële werkgevers. Dus kun je er maar beter voor zorgen dat jouw CV er perfect uitziet. En dat is waarschijnlijk een stuk makkelijker dan je denkt. Want met de gratis CarrièreTool van Continu creëer je in no time een professioneel CV waarmee je gegarandeerd goed voor de dag komt.

Probeer het maar uit!

Voor meer slimme carrière tools ga naar:

carrieretools.continu.nl

02-12-16 12:46

SUPporter I - December 2017

Colophon

support

PUBlicAtion SUPporter is a publicbation of SUPport, study association of the department Building Technology and Construction Technology of the faculty Built Environment at the University of Technology Eindhoven © 2017. The magazine appears in an edition of 600 copies per publication. editoriAl office Niek Jaspers Tommy Nuijten Kay Sanders cover Photo Photo from PRnewswire obtained via PRnewswire. com Photo SPeciAl Photo from Vincent Callebaut. Obtained via vincent.callebaut.org Printing office Drukwerkdeal, Deventer. www.drukwerkdeal.nl Nothing in this publication may be reproduced without the consent of the board of study association SUPport The editorial office states that the contents of this publication are composed carefully and to the best of knowledge. The editorial office does not accept liability for damages, of any kind, actions and / or decisions based on the result of the information provided. editor’S AddreSS Study association SUPport Postbus 513, Vertigo floor 7 5600 MB Eindhoven Telephone: 040 - 247 26 58 Telefax: 040 - 247 58 87 http://www.support.tue.nl email: support@bwk.tue.nl AdvertiSing For information on advertising and memberships, please contact with: Study association SUPport Postbus 513, Vertigo floor 7 5600 MB Eindhoven, or mail to: support@bwk.tue.nl attn. Martijn Drijvers, Commissioner Public Relations AdvertiSerS Continu TBI Hurks Heijmans Dura Vermeer TBI Koopmans Ballast Nedam Bouwen met Staal Koninklijke BAM groep NV Bouwkunde Bedrijvendagen

42

SUPport support

SUPport support is focused on providing development assistence of lesser developed countries. Participants work on case-studies and will implement them on the project location in a country abroad.

Join the committee We are looking for enthusiastic committee members to help us organize the SUPport support activity. As a member of the committee you can work on one or more of the following tasks: • Developing case-studies in collaboration with teachers and companies • Organisation of the days where participants will work out the case-studies • Organisation of the studytrip to the project location • Sponsoring Are you interested in this unique opportunity?

Leave your name and e-mail address on the subscription list in the SUPport corner on floor 2 before december 1st or mail to SUPport@bwk.tue.nl and we will invite you for a lunchmeeting where we will provide more information!

Development aid abroad

BOUW JIJ MEE AAN DE TOEKOMST VAN KOOPMANS?

Koopmans bouwt aan de toekomst! Al 75 jaar werken onze medewerkers dagelijks aan het ontwerp, de ontwikkeling en realisatie van gebouwen waar mensen wonen, werken, leren en hun vrije tijd doorbrengen. Koopmans, gevestigd in Enschede en Deventer, werkt landelijk en is onderdeel van TBI, een groep van ondernemingen die onze leefomgeving op een duurzame manier vernieuwt, inricht en onderhoudt.

Onze medewerkers zijn ĂŠĂŠn van onze belangrijkste waarden, voor nu en in de toekomst. Ze zijn vakinhoudelijk goed onderlegd, spreken dezelfde taal en delen dezelfde waarden en ambities. Ze nemen ook zelf initiatieven om te komen tot verrassende, innovatieve oplossingen. Onze medewerkers zijn betrokken bij Koopmans en wij bij hen. Bouw jij samen met ons aan de toekomst van Koopmans?

MAAK DE TOEKOMST www.koopmans.nl