Support 44 by Rudolf de Wit

support TWAALFDE JAARGANG - EDITIE 44 - EERSTE KWARTAAL 2016

LOSSE NUMMERS NAF 15,85

PRAKTISCH MAGAZINE VOOR GEZOND LEVEN

38 44

GEZOND LEVEN

MEDISCH SCHEIKUNDIGE LAAT ZIJN KINDEREN NIET VACCINEREN GEZOND ETEN

ZEEWIER IS GEZOND VOEDSEL

GEZOND BEWEGEN

WAAROM DRINKWATER MET MINERALEN? GEZOND DENKEN

WAT COCHRANE OVER HET GIF FLUORIDE CONCLUDEERT

Alzheimer

IS DE NIEUWE DIABETES TYPE 3

Oplossingen voor Professionals

Eén bezoek bij RBC brengt u al dichter bij uw droomhuis! Personal Portfolio BijisRBC Royalmoment Bank™ wijbij heel wat u als professional Nu het juiste ombegrijpen uw hypotheek ons goed af te sluiten! van uw bank verwacht. Geniet van de volgende voordelen: Onze Personal Portfolio is toegesneden op uw financiële wensen en behoeften. De Home Advantage Discount Card die u kortingen geeft bij geselecteerde bedrijven op Curacao Zo kunt u bij ons terecht voor een lening voor een nieuwe auto of voor een hypotheek voor uw

>nieuwe Gratis pre-kwalificatie zodat uook metopleidingen, een gerust hart op zoek kunt naar droomhuis woning. Maar wij financieren conferentiebezoeken enuw zakenreizen. >

Aantrekkelijke hypotheekrente

van: maandelijkse aflossingen die zijn afgestemd op uw persoonlijke situatie >U profiteert Betaalbare > speciale leningen zodat u zich professioneel kunt blijven ontwikkelen; >> aankoopfinanciering 100% ‘cash back’voor op uw afsluitingskosten eenhypotheek auto tot 100%; > speciale rentetarieven voor persoonlijke leningen en hypotheken; > Financieel hypotheekadvies van onze experts > flexibele betalingsvoorwaarden (die doorlopen bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd); Bel meer informatie 763 8438 of bezoek > devoor voordelen en de hoge kredietlimieten van onzewww.rbc.com/caribbean Visa Gold-credit card. Voor meer informatie bel 763 8438 (Curaçao) en 717 4500 (Bonaire) of bezoek www.rbc.com/caribbean

®Registered trademark of Royal Bank of Canada. Used under licence.

Support

PRAKTISCH MAGAZINE VOOR GEZOND LEVEN

INHOUD

Gezond Leven

Gezond Leven Medisch scheikundige geeft 3 redenen waarom hij zijn kinderen niet laat vaccineren

5 Het eerste woord: Rechten van het kind... een grote farce! 6 Alzheimer is de nieuwe diabetes type 3 15 Natuurlijk eierschaal membraan (NEM) 18 Medisch scheikundige geeft 3 redenen waarom hij zijn kinderen niet laat vaccineren 22 Slaap je gezond en productief 37 Waarom huilen we? 42 De vrije wil versus universele krachten 49 Hormoonbalans voor vrouwen 60 Recepten gemaakt met de zuurzak 68 De waarheid over zout

Gezond Eten 25 Tagatose, een nieuwe zoetstof 38 Let’s go bananas 56 Ontdek de kruidentheeën van Dinah Veeris 59 Pas op: er is GMO zalm op de markt 67 Lactose-, glutenen sojavrije kaas 71 Gedroogd fruit 74 Zeewier is gezond voedsel 77 De gunstige effecten van haver

Gezond Bewegen

Gezond Bewegen Waarom is drinkwater met mineralen noodzakelijk?

Gezond Denken Wat Cochrane over het gif fluoride concludeert

28 Waarom toch loslaten? 32 Cuba is ontwaakt 44 Waarom is drinkwater met mineralen noodzakelijk? 47 De oerkracht van Himalayazout 65 De kans om uw geheugen aan te scherpen 66 Dreamwave, ’s werelds beste massagestoel 73 Neurexan tegen stress en nervositeit

Gezond Denken 12 De gevolgen van het broeikaseffect 16 Gezondheid in eigen hand in het PIAI Instituut 26 Wat is het middelpunt van je leven? 34 Easy does it 50 Het Aaltje, een nematode

Gezond Eten Zeewier is gezond voedsel

55 Aardig magnetisch 62 Wat Cochrane over het gif fluoride concludeert 78 Moeder's hart: Goedkoop is duurkoop

support [3]

100% SULFATE FREE NO UNRULY FRIZZ NOW BEAUTIFULLY DEFINED CURLS

n 48-HOUR FRIZZ CONTROL AND CURL DEFINITION* n CONTAINS GRAPE SEED AND HIBISCUS OIL AND INFUSES EACH STRAND WITH MOISTURE

“EverCurl’s formula is gentle, moisture-rich and sulfate-free. It respects your unique curls, making them springy, soft, shiny and defined.”

Johnny Lavoy

L’Oréal Paris Consulting Stylist

Eerste woord

Rechten van het kind… een grote farce! De laatste tijd heb ik steeds de liefdevolle en goedbedoelde voordrachten en discussies gevolgd over de rechten van het kind, vastgelegd in het “INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND”. Met de hand op het hart beloven wij allemaal om ‘het kind’ te beschermen tegen zoveel slechte dingen die het kind kan tegenkomen op het levenspad. Prachtig toch? Jazeker! In theorie, zo netjes op papier, dat gaat wel, maar in de praktijk zijn WIJ toch zulke GROTE HUICHELAARS! Dagelijks FALEN wij als ouders, opvoeders en VOORAL DE OVERHEID omdat we op het ‘juiste’ moment de andere kant opkijken. Zoek het Verdrag op en lees het eens door en wees VERVOLGENS EERLIJK tegen jezelf en tegen het kind dat daar naar je glimlacht in het volste vertrouwen dat JIJ hem/haar zal beschermen en bijstaan. In artikel 24 staat: Het kind heeft recht op de best mogelijke gezondheid en op gezondheidszorgvoorzieningen. De overheid waarborgt dat geen enkel kind de toegang tot deze voorzieningen wordt onthouden. Extra aandacht is er voor de vermindering van baby- en kindersterfte, eerstelijnsgezondheidszorg, voldoende voedsel en schoon drinkwater, zorg voor moeders voor en na de bevalling en voor voorlichting over gezondheid, voeding, borstvoeding en hygiëne. De overheid zorgt ervoor dat traditionele gewoontes die schadelijk zijn voor de gezondheid van kinderen, worden afgeschaft. Ha, die laatste zin is toch zo een mooie: “De overheid zorgt ervoor dat traditionele gewoontes die schadelijk zijn voor de gezondheid van kinderen, worden afgeschaft.” Vanaf 1962 wordt het gif fluoride aan het water toegevoegd. In 2006 werd het toevoegen van een substantie dat niets met ‘kwaliteit’ van het drinkwater te maken heeft, ZONDER UW EN MIJN toestemming, aan een Landsverordening gekoppeld en daarmee werden/worden uw rechten (Rechten van de Mens) geschaad, onze Staatsregeling geschonden, en het vonnis van de Hoge Raad 23 juni 1973 vertrapt. Deze handeling is door verschillende experts beoordeeld en veroordeeld: Een rechter heeft in augustus 2013 een halve pagina hierover gepubliceerd in de krant en de regering gewezen op het onterecht handelen; een advocaat heeft in een voordracht op 22 januari 2014 aangegeven dat er sprake is van schending van al het bovenstaande; de grootste expert in het Koninkrijk der Nederlanden dokter Hans Moolenburgh heeft in een tv-programma gezegd “als op Curaçao nog steeds fluoride aan het drinkwater toegevoegd wordt, dan zijn jullie daar FOUT BEZIG!”; werelds' grootste fluoride deskundige Professor Paul Connett heeft in de internationale pers aangegeven hoe fout we bezig zijn op Curaçao; de WHO heeft een leidraad en eisen vastgesteld; Harvard University heeft onderzoek gedaan naar de schadelijkheid van fluoride op de hersenen van KINDEREN; Kent University heeft onderzoek gedaan naar de schadelijkheid van fluoride op de schildklier, hormonen en andere organen in het lichaam; op ELKE TUBE TANDPASTA staat hoe ernstig uw kind geschaad kan worden door fluoride... EN NOG doen we er lekker NIETS aan. Ja, we PRETENDEREN dat we ‘het KIND” beschermen en we staan te grienen als ons kindje ziek is en gaan tevreden huiswaarts met een ‘nepdiagnose’ maar de waarheid: FLUORIDE VERGIFTIGING... daar praten we niet over. Er is immers gelukkig nog nooit, NOOIT, NIMMER NOOIT een kind overleden aan fluoride vergiftiging... wel aan hersenafwijkingen, epilepsie, wiegendood, nierfalen, kanker, hartklachten, leveraandoeningen, auto-immuunziekten, bloedafwijkingen en... ONBEKENDE OORZAAK! Het wordt nu echt hoog tijd om eerlijk en oprecht onze kinderen te beschermen. Vooralsnog zijn de “Rechten van het Kind” maar een grote farce!

DOOR RUDOLF DE WIT

Alzheimer is de nieuwe diabetes type 3 Op Curaçao is waarschijnlijk 10% van de bevolking diabeet; dat betekent dat ongeveer 15.000 mensen een hoog bloedsuikergehalte hebben. Elk jaar wordt op 14 november de Wereld Diabetes dag “gevierd”. De belangrijkste oorzaak die voor dit fenomeen gegeven wordt is de vergrijzing van het eiland. Dat is volgens de deskundigen een logisch gevolg doordat er een toename van diabetes type II wordt geregistreerd. Bovendien wordt er een toename in het aantal amputaties wegens te laat behandelde wonden op het eiland geregistreerd, een typisch kernmerk en gevolg van de ziekte. Daarnaast zorgen overgewicht en een slechte levensstijl voor een massale toename van het aantal diabetici. Slechte voeding, te weinig beweging en overgewicht vormen een vruchtbare bodem voor suikerziekte. Een verzameling van (veronder)stellingen die volgens de natuurgeneeskundige hulpverleners onjuist is.

Alzheimer Naast diabetes zien wij ook dat het aantal patiënten met dementie en Alzheimer gestaag toeneemt. Geschat wordt dat Curaçao ongeveer 9000 personen kent die aan een of andere vorm van dementie lijden. Ongeveer 70% daarvan heeft Alzheimer. Vooralsnog is men er in de Westerse geneeswijze (allopathie) niet in geslaagd met zekerheid de oorzaken van Alzheimer te achterhalen. Wel worden enkele risicofactoren genoemd, waaronder: leeftijd, familiale voorgeschiedenis van mongolisme, schedeltrauma's en erfelijkheid (als één of ander familielid leed aan de

DEMENTIE Dementie is een verzamelnaam voor aandoeningen waarbij het geestelijk functioneren en uiteindelijk ook het lichamelijk functioneren achteruit gaat. Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Alzheimer komt bij 60-70% van de dementerende mensen voor.

[6] support

GEZOND LEVEN

ziekte van Alzheimer). Lange tijd werd gedacht dat aderverkalking in de hersenen de belangrijkste oorzaak was van Alzheimer, maar inmiddels is gebleken dat dit niet direct met de ziekte te maken heeft. Ook Alzheimer heeft een dag, 21 september, waarop op een positieve manier aandacht gevraagd en besteed wordt aan deze aandoening.

Suiker Er zijn verschillende soorten diabetes, suikerziekte. De bekendste zijn diabetes type 1 en diabetes type 2. Nieuwe inzichten op het gebied van Alzheimer en diabetes tonen aan dat deze twee ziekten sterk met elkaar in verband staan. Ze hebben dezelfde oorzaak, namelijk een overdaad aan koolhydraten ofwel suiker. Onderzoeker Suzanne de la Monte kwam er toevallig achter dat een insulinetekort van cruciaal belang is bij het ontstaan van Alzheimer. Ze deed eigenlijk onderzoek naar de hersenen van alcoholisten maar haar onderzoeksmethode zette haar op het spoor van de meest waarschijnlijke oorzaak van Alzheimer tot nu toe: suiker. Suzanne de la Monte is onderzoeker in het “Rhode Island hospital”. Ze onderzocht de werking van alcoholisme op de hersenen. In onze hersenen zitten insulinereceptoren en het was reeds bekend dat alcohol een verstoring van de insulinereceptoren met zich meebrengt. Voor haar onderzoek gebruikte De la Monte ratten. Ze liet de ratten een standaard geheugentest doen. Bij deze test moesten ratten een platform vinden. Dit platform is bekend terrein, zij het dat het in de test onder water ligt en de ratten het zwemmend moeten vinden. Voor gezonde ratten is dat geen probleem. Maar ratten waarvan de insulinereceptoren in de hersenen geblokkeerd waren, lukte het niet meer om het platform te vinden. Ze waren ´hun geheugen kwijt´. Dat zette de la Monte op het spoor van een onderzoek naar Alzheimer.

Insulinereceptoren Alzheimerpatiënten krijgen in de loop van hun ziekte te maken met een afname van het aantal insulinereceptoren. Als Alzheimer het meest ernstige stadium heeft betreden kan het aantal insulinereceptoren zijn gedaald tot 20% van het normale aantal. Hierdoor worden hersencellen insulineresistent en kunnen ze niet meer hun normale cel-metabolisme uitvoeren. Dat heeft tot gevolg dat de hersencellen afsterven. Een ontdekking van Suzanne de la Monte is dat insuline niet alleen in de alvleesklier maar ook in de hersenen wordt aangemaakt. Insuline is belangrijk voor de signaaloverdracht. Vroeger dachten wetenschappers dat het hormoon insuline alleen belangrijk was om suikers om te zetten in vetten maar dat is een te beperkte opvatting gebleken. In dit verband is het goed om op te merken dat mensen die suikerziekte of diabetes mellitus type 2 voor hun 65e hebben opgelopen, een tweemaal hogere kans hebben op diabetes type 3, zoals Alzheimer zou kunnen worden genoemd. Alzheimer is volgens de hypothese van Suzanne de la Monte een ´hersendiabetes´.

“ Voedingsmaatregelen zouden wel eens beter kunnen werken dan welk farmaceutisch wondermiddel dan ook” Familiair Bij de ziekte van Alzheimer functioneren bepaalde delen van de hersenen niet meer. De klachten werden tot enkele jaren geleden meestal gezien bij ouderen na het 70e levensjaar; de laatste jaren wordt de aandoening steeds vaker gezien bij mensen op jongere leeftijd. De ziekte van Alzheimer begint met alleen denken geheugenstoornissen die geleidelijk aan steeds erger worden. Ook bij Alzheimer spreekt de westerse geneeswijze over een familiare vorm die inhoudt dat men er van uitgaat dat de kans vergroot wordt als bij meerdere mensen in dezelfde familie Alzheimer of dementie voorkomt. Gelukkig is dat volgens de inzichten in de natuurgeneeswijze niet juist. Zoals bij elke ziekte het geval is moet gezocht worden naar de oorzaak. “Familiair” zegt overigens niets over de oorzaak: het hoeft niet per se te betekenen dat erfelijke factoren een rol spelen. Het kan ook zo zijn dat verschillende familieleden aan dezelfde omgevingsfactoren (luchtvervuiling, insecticide) zijn blootgesteld. Ook moeten we rekening houden met het feit dat verschillende familieleden zich mogelijk met dezelfde schadelijke voedingsmiddelen hebben gevoed en daarom dezelfde klachten vertonen. U kunt daarom VANDAAG veranderingen aan brengen door bepaalde producten, metalen en chemicaliën te vermijden en tegelijkertijd bepaalde voedingsstoffen in te nemen of de inname te verhogen:

Aluminium Steeds weer worden de resultaten van nieuwe onderzoeken gepubliceerd die weer tegengesproken worden in een ander onderzoek. Een duidelijke rode draad is wel te

ALZHEIMER WERELDWIJD GEZIEN In Nederland leiden zo´n 200.000 mensen aan Alzheimer. Dat is een groeiend aantal. De babyboomers, de mensen die eind jaren 40 en begin jaren 50 van de 20e eeuw zijn geboren, worden steeds ouder. Daardoor krijgt de gehele Nederlandse samenleving te kampen met een grote groep mensen die leiden aan Alzheimer. Wereldwijd gezien zijn de verwachtingen niet rooskleurig. Het aantal patiënten die lijden aan dementie zal in 20 jaar verdubbelen. Volgens de wetenschappers lijden momenteel 24,3 miljoen mensen aan deze ziekte; in 2020 zal dat aantal 42 miljoen zijn, en in 2040 zal oplopen tot 81 miljoen. Het rapport werd opgesteld door Britse wetenschappers van de Internationale Organisatie voor de studie van de ziekte van Alzheimer.

support [7]

Orgain High Protein Shake Proteïne of eiwitten is een voedingsstof, onmisbaar voor een lichaam om goed te kunnen functioneren. Het menselijk lichaam bestaat voor ongeveer 15% uit proteïne. Proteïne is noodzakelijk voor de groei van spieren bij sporters. Ook kinderen in de groei kunnen niet zonder. Bij de heling van een wond, zorgt proteïne via het bloed voor de beschermende korst. Ons lichaam maakt antilichamen aan wanneer het wordt aangevallen door virussen en schadelijke bacteriën. Antilichamen bevatten proteïne. Als je via je voeding niet voldoende proteïne binnenkrijgt, daalt de weerstand en maak je niet voldoende antilichamen aan. Gezondheidswinkel Harmonia kondigt met gepaste trots aan dat zij aan haar uitgebreide aanbod van gezonde en organische producten van uitstekende kwaliteit onlangs de volgende producten heeft toegevoegd van het merk Orgain:

Orgain Organic Protein Een plantaardige proteïne die geen melk bevat, en ook geen soya, gluten, suiker noch lactose. Wat zit er wel in deze proteïne? De proteïne van zilvervliesrijst, chia, hemp en vezels. Allemaal organisch, zonder dat er iets genetisch gemanipuleerd is.

Orgain Organic Meal Replacement Een gezond en verstandig mens eet driemaal daags. Het is zeer belangrijk niet van dit ritme af te wijken. Maar het lukt niet altijd in het drukke hedendaagse bestaan om elke maaltijd goed te bereiden. Gelukkig biedt Harmonia zoals altijd een gemakkelijk en voedzaam alternatief. Het betreft een voedingsvervanger vervaardigd op plantaardige basis, met organische voedingsstoffen. Uitstekend geschikt voor mensen die op een verantwoorde manier willen afvallen, maar ook voor mensen die wegens ziekte niet normaal kunnen of willen eten en voor mensen die in een ziekenhuis zijn opgenomen. Ook uitstekend geschikt voor beroepssporters, moeders die door de drukte altijd maar onderweg zijn en daardoor niet de tijd hebben om van een maaltijd te genieten. Ook voor atleten en studenten die gewoontegetrouw organisch voedsel nuttigen. Orgain is vervaardigd van de beste ingrediënten die noodzakelijk zijn voor ons lichaam. Bovendien is het gemakkelijk in gebruik en het smaakt voortreffelijk.

Orgain organic hydration Voor sporters is dit uitermate geschikt voor het aanmaken van je sportdrankje. Er zitten geen gluten, soja of dierlijke melk in dit organisch product, vervaardigd met kokosmelk. Zoals bekend is kokosmelk een natuurlijk elektrolyt (dit zijn anorganische ionen). Als je bij energieverslindende trainingen veel vocht verliest, is een drankje met elektrolyt veel efficiënter voor het op peil houden van de vochthuishouding van je lichaam dan normaal water. In vergelijking met andere sportdrankjes is er aan Orgain Organic Hydration niets kunstmatigs toegevoegd. Ook voor andere mensen die veel vocht verliezen wordt elektrolyt aanbevolen, bijvoorbeeld als je enkele dagen achter elkaar diarree hebt. Elektrolyt speelt een rol bij de handhaving van de osmotische waarde en de zuurtegraad van het bloed. Orgain is verkrijgbaar in verschillende smaken.

ORGAIN IS ALLEEN VERKRIJGBAAR BIJ GEZONDHEIDSWINKEL HARMONIA

GEZOND LEVEN zien; de oorzaak is mogelijk te vinden in het gebruik van zware metalen zoals aluminium, koper en lood. Er komt steeds meer bewijs dat aluminium zich in de zenuwcellen kan ophopen.

ALUMINIUM KAN VOORKOMEN IN: • Snoepgoed (E173) • Tandpasta • Aftershave • Deodorant • Cosmetica

• Folie (maar ook aluminium ovenbakken) • Pannen, bestek, bekertjes • Blikjes frisdrank

• Mond en gorgelwater

conclusie van Suzanne de la Monte. Dit is angstwekkend omdat we vrijwel allemaal deze voedingsstoffen eten. Nitraten komen in ons voedsel omdat boeren pesticiden gebruiken. Nitraten zitten verder veel in bewerkt vlees. Alle bakolie uit de supermarkt is transvet. Wit meel zit in de meerderheid van supermarktproducten. Datzelfde geldt voor suiker. Gebruik meer biologische groenten en fruit, gefermenteerde sojaproducten zoals tempé, miso, en biologische oliën, biologisch brood, biologische kokosolie, roomboter (vanwege het vitamine D, E en K-gehalte), bosbessen, olijfolie voor salades, groenten zoals kale (boerenkool), lente-ui, spruitjes en asperges omdat hier veel vitamine K in zit, wat goed is tegen Alzheimer.

Koper De belangrijkste bronnen van koper zijn de mineralen azuriet, malachiet en borniet. Deze worden in grote hoeveelheden in ruime mate in de aardkorst aangetroffen. Koper is belangrijk voor mensen, dieren en hogere planten, maar uiteraard niet in grote hoeveelheden. Teveel koper in het lichaam veroorzaakt klachten. Veel enzymen bevatten koper en het metaal is van essentieel belang voor het transport van zuurstof. Mensen die in huizen wonen met koperen (water)leidingen, worden blootgesteld aan hogere concentraties koper dan de meeste mensen, omdat koper door verwering van de leidingen in het water terecht komt. Lange-termijn blootstelling aan koper kan irritatie veroorzaken aan de neus, mond en ogen en tot hoofdpijn, buikpijn, duizeligheid, overgeven en diarree leiden. Verder ontstaat er bij hoge inname schade aan de nieren en lever en kan het zelfs tot de dood leiden.

Lood Lood is een uiterst giftig element. Zelfs in minieme hoeveelheden kan lood ernstige gezondheidsklachten veroorzaken. In grote hoeveelheden is lood zelfs fataal. Vooral in landen met veel luchtvervuiling (grote steden met veel verkeer en uitlaatgassen) is het loodgehalte in de lucht hoog. Het ingeademde lood is het gevaarlijkst, want daarvan wordt 40% geabsorbeerd, tegen 5% van wat via de spijsvertering binnenkomt. Het tast het zenuwstelsel en de hersenen aan met onder andere de ziekte van Alzheimer als gevolg.

DE BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN LOOD: • Industriële uitstoot

• Sigarettenrook

• Geglazuurd aarde-

• Loden waterleidingen

werk

• Bewerkt orgaanvlees

Er zijn ook planten met een grote geneeskracht die direct positief kunnen werken voor mensen met Alzheimer: Geelwortel, ginseng en wolfsklauw. Van deze geneeskrachtige planten is wetenschappelijk aangetoond dat ze helpen bij Alzheimer. Geelwortel of kurkuma is een ontstekingsremmend middel. Het remt de vorming van amyloïdeeiwitten. Amyloïde zet zich als een plaque af in de hersenen. Het is één van de kenmerken van Alzheimer. Daarnaast helpt deze voeding macrofagen bij het opruimen van schadelijke eiwitten. Wanneer schadelijke eiwitten samenklonteren kunnen ze een plak vormen. Uit onderzoek op ratten is aangetoond dat als ratten geelwortel krijgen hun geheugen beter wordt. Een extra voordeel van kurkuma is dat het zware metalen zoals kwik, die de kans op Alzheimer vergroten, kan cheleren en uit het lichaam voeren.

GINSENG Ginseng wordt al eeuwenlang gebruikt om het geheugen te verbeteren. Het is een medicijn uit de Chinese traditionele geneeskunde. Net als geelwortel kan het amyloídeplaques verwijderen en schadelijke eiwitten opruimen.

Voeding

WOLFSKLAUW

Niet alleen het onderzoek van Suzanne de la Monte maar ook allerlei andere onderzoeken wijzen in de richting van voeding als belangrijkste factor in het krijgen van Alzheimer. De drug ‘suiker’, geraffineerde bloem en witmeelproducten kunnen samen met transvetten en nitraten zorgen voor Alzheimer, zo is de angstwekkende

Wolfsklauw heet in het Latijn Huperzia serrata. Dit middel beschermt de mitochondrién van de hersenen tegen de schade die wordt veroorzaakt door plaque van beta-amyloïde. Alzheimerpatiënten die deze plant of het supplement dat eruit verkregen wordt, huperzine A gebruiken, vertonen sterke verbeteringen.

support [9]

extraordinary banking... extra benefits for you.

Eliminate headaches Bank with us.

Banking should be pain free. A healthy dose of personal banking can take away stress.

Orco Bank makes banking hassle-free and pleasant. Short lines of communication and personal attention. Stop by our branch today or call us and experience beneficial personal banking.

Landhuis Cerrito • Schottegatweg Oost z/n • Tel. +5999 7327000 • www.orcobank.com

SVB De SVB is verantwoordelijk voor de uitvoering van een aantal socialeverzekeringen op Curaçao. Tot haar voornaamste taken behoren het beheren van fondsen, het opleggen van aanslagen, het innen van premies en het uitbetalen van uitkeringen. De SVB voert de volgende sociale verzekeringen uit: • de Algemene Ouderdomsverzekering (AOV) ten behoeve van personen vanaf 65 jaar. • de Algemene Weduwen-, Weduwnaars- en Wezenverzekering (AWW). • de Ziekte-en Ongevallenverzekering (ZV/OV) voor werknemers die tijdelijk arbeidsongeschikt zijn. • de Ontslagregeling (Cessantia) voor werknemers die buiten hun schuld werkloos zijn geworden. • BVZ, Basisverzekering Ziektekosten voor alle ingezetenen. • AVBZ. • Ziektekosten ambtenaren en gelijkgestelden.

Dé Bank voor de Sociale Verzekeringen

L-CARNITINE

Het gevaar van nitraat

Dit natuurlijke aminozuur heeft een antioxidatieve werking en zit in zuivelproducten en vlees. Het speelt een essentiële rol bij de energieproductie uit vet in de mitochondriën, de energiecentrales van onze cellen. Bij proefdieren helpen supplementen met L-carnitine de schadelijke bètaamyloïdeiwitten uit de plaques af te breken en snel uit het lichaam te verwijderen.

De stof die De la Monte haar ratten inspoot, waardoor ze een acuut insulinetekort kregen, was een nitrosamine, een stof die via nitriet uit nitraat kan ontstaan. De dieren kregen onmiddellijk cognitieve problemen en het acetylcholinegehalte (tussenstof van de hersenzenuwen) in hun hersenen raakte verstoord. Nitriet en nitraat worden als conserveermiddelen en kleuren smaakstoffen gebruikt in voedingsmiddelen zoals spek, worst, gerookte ham, bewerkte kaasproducten en zelfs bier. Ook kunstmest bevat veel toegevoegde nitraten, die door voedselgewassen als granen, fruit en groente via de bodem worden opgenomen. Als voedsel bij hoge temperaturen wordt bereid, dan wordt nitraat omgezet in nitriet, dat vervolgens in het lichaam wordt omgezet in nitrosamines.

VITAMINE E Bij patiënten met lichte tot matige alzheimer die dagelijks 2000 IU (1340 mg) vitamine E gebruikten, verliep de cognitieve achteruitgang bijna 20 procent langzamer dan bij patiënten die een placebo kregen, aldus een recent onderzoek onder 613 patiënten.

GINSENG De wortel van Panax ginseng wordt in de Chinese geneeskunde gebruikt om de hersenen te stimuleren. Ginseng remt echter ook de vorming van bèta-amyloïdplaques en helpt het lichaam deze eiwitten te verwijderen. Het kruid blijkt zowel bij mensen als dieren goed te werken tegen geheugenproblemen en andere cognitieve stoornissen die vaak bij alzheimer optreden.

DHEA Het bijnierschorshormoon dehydro-epiandrosteron (DHEA) is het natuurlijke antistresshormoon van het lichaam en wordt aangemaakt als reactie op het stresshormoon cortisol. Een hoog cortisolgehalte veroorzaakt op zijn beurt veranderingen in de hippocampus, een belangrijk hersengebied voor het geheugen. Naarmate we ouder worden, daalt het DHEA-gehalte sterk; als er weinig DHEA is ten opzichte van cortisol, dan geeft dat een verhoogd risico op alzheimer.

Laat u testen op zware metalen. Als uw waardes te hoog zijn, ontgift dan met Chlorella en Spirulina, eet dagelijks koriander of onderga chelatietherapie. Zware metalen en een hoge kwikwaarde spelen namelijk een rol bij dementie. ■

SUPPLEMENTEN MET GUNSTIG EFFECT OM ALZHEIMER TE VOORKOMEN: • Visolie: eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) • Vitamine B-complex (met vitamine B12, B6 en foliumzuur)

• Liponzuur • Fosfatidylserine • N-acetylcysteïne (NAC) • Druivenpitextract

• Vitamine D

• Ginkgo biloba

• Co-enzym Q10 (liefst in de vorm

• Epigallocatechinegallaat (EGCG)

van ubiquinol)

• Vinpocetine

• Magnesium (magnesiumcitraat) Groenethee-extract

support [11]

DOOR GISETTE SEFERINA

De gevolgen van het broeikaseffect OP INSECTEN Van medisch en veterinair belang Waarom zouden wij bijvoorbeeld aandacht moeten besteden aan het feit dat de temperatuur van de zee in de nabije toekomst een klein graadje hoger komt te liggen? Of dat de ijskappen aan de polen nu sneller smelten dan verwacht? Waarom maken die rare milieuactivisten zodanig ophef over het omkappen van mangroven? En waarom zouden wij ons moeten bekommeren om het feit dat al het hemelwater gewoon de zee instroomt? Al een tijdje hoort men met groeiende onrust in de wetenschappelijke kringen dat met de verschijning van â&#x20AC;&#x2DC;global warmingâ&#x20AC;&#x2122; of het broeikaseffect, er belangrijke veranderingen zullen komen in de manier waarop de mens met zijn (leef)milieu in de toekomst zal omgaan. Voor de leek zijn de termen die met dit onderwerp gemoeid zijn moeilijk te vatten. Men heeft het vaak over pijlers die of onbekend of onzichtbaar zijn voor de gemiddelde mens.

Ontwikkeling De groep Insecten die verantwoordelijk is voor het verspreiden van sommige van de vreselijkste tropische ziekten betreft vooral de bijtende insecten en spinachtigen waaronder de muggen, bijtende vliegen, mampieren, vlooien, luizen, teken, en Trypanosoma wantsen. De vragen die hierboven zijn gesteld hebben directe gevolgen op de ontwikkeling van deze insecten. Als bewoners van de tropische zones van onze wereld betaamt het ons om aandachtig de verplaatsing van de insecten die relevant zijn voor de gezondheid en welzijn van mens en dier te volgen.

Een graadje warmer De opwarming van de zee heeft als gevolg dat de landstemperatuur ook iets hoger gaat liggen. Ook in de gematigder zones. De biologische ontwikkeling van insecten is heel gevoelig voor temperatuurveranderingen. De distributie van de mug of de Trypanosoma wantsen kan hierdoor

[12] support

groter worden en bevolkingen die normaal gesproken niet in aanraking met deze insecten zouden komen worden dan aan deze insecten blootgesteld met als gevolg dat een grotere groep mensen de ziektes die deze insecten verspreiden zouden kunnen oplopen.

Sneller dan verwacht Het smelten van de ijskappen zal volgens de wetenschappelijke indicaties leiden tot een hoger zeespiegel. Als gevolg eist de zee en de rivieren een grotere oever- of kuststrook op, met als gevolg dat door het natte meer broedplaatsen worden gecreĂŤerd voor muggen, mamapieren en zandvliegen die potentiele dragers zijn van een dertigtal febriele (koorts veroorzakende) ziektes.

GEZOND DENKEN

Ziekte

Primaire Vector

# Mensen aangetroffen (miljoen)

Verschijningsmechanisme

Verschijningsdrijfveer

Geografische spreiding

Gevoeligheid voor ecologische veranderingen

Malaria

Anopheles *) (muggen)

46.5

Niche invasie; vector uitbreiding

Ontbossing; water projecten

De Tropen wereldwijd

Zeer hoog

Dengue

Aedes aegypti

0.6

Vector uitbreiding

Verstedelijking; slechte huisvesting

De Tropen wereldwijd

Hoog

Chikungunya**)

Aedes aegypti

1.3

Vector uitbreiding

Reizen; verscheping

Amerika, Azie en Afrika

Hoog

Zika**)

Aedes aegypti

0.2

Vector uitbreiding

Reizen; verscheping

Zuid Amerika en het Caribisch gebied; Azie en Afrika

Hoog

Chagas disease

Triatoma en Rodnius sp. (wantsen)

0.7

Leefgebied wijziging

Ontbossing; stadsuitbreiding

Amerika

Matig

Lyme disease

Ioxedes scapularis *)

Onbekend

Uitputting van natuurlijke vijanden; reservoir uitbreiding

Leefgebied fragmentatie

Noord Amerika en Europa

Matig

Lymphatic Filariasis

Culicoides spp. (mampieren)

5.7

Onbekend

Tropisch Amerika en Afrika

Laag

Encephalitis, including West Nile

Culex spp. muggen

Onbekend

Amerika; Euro- Azie.

Matig

*) Vectoren zijn momenteel officieel niet op Curaçao te vinden. **) Informatie verkregen van een verschillende bron.

Mangrovebomen

Figure 1. Geographic Distribution Chikungunya Fever 2013

De mangroven die aan de kust groeien, verstevigen en beschermen de kuststrook tegen de erosie die de branding veroorzaakt. Bovendien bieden de wortels van deze bomen bescherming voor jonge visjes die muggen- en mampierenlarven opeten en dus helpen deze insectenpopulaties onder controle te houden

Het hemelwater Sinds de vestiging van de Shell raffinaderij op het eiland, ongeveer honderd jaar geleden, heeft men onverwijld dammen afgebroken om wegen en gebouwen te vestigen zonder overweging voor het feit dat door het methodisch afvloeien van het hemelwater het eiland geleidelijk aan dorder zou worden. Het wegvloeiende water sleurt veel puin met zich mee, direct de zee in, wat nadelig werkt op de koraalriffen en ook de fauna en flora zowel aan land en in de zee aantast. Vanwege de droogte ontstaat de neiging om water te verzamelen in regenbakken, tonnen en andere kunstmatige containers te bewaren waardoor er in potentieel nieuwe broedplaatsen voor muggen en bijtende vliegen ontstaan. Echter worden door het afvloeien van het hemelwater minder natuurlijke tijdelijke plassen gevormd die broedplaatsen vormen voor insecten zoals waterlibellen en waterkevers, die natuurlijke vijanden zijn van zowel volwassen muggen als hun larven.

Samenvattend Het is duidelijk dat er vanwege de opwarming van de aarde meer mensen blootgesteld zullen worden aan door insect vectoren overdraagbare tropische ziektes. Dit komt omdat insecten heel gevoelig zijn in hun biologische ontwikkeling van de temperatuur. Het is maar de vraag hoe de wereld

bevolking gaat reageren op de gelijktijdige besmettingen van de nieuwe en verwaarloosde tropische ziekten. Er is momenteel bevestiging dat een concomitante besmetting van Dengue, Chikungunya en Zika koorts tot ernstige neurologische complicaties kan leiden. In verschillende landen die recentelijk met dit probleem te kampen hebben gehad vermelden verhoogde incidentie van o.a. gerelateerde encephalitis, Guillain- Barre syndroom en microcefalie (kleine schedelomvang) in 2014 en 2015. De tabel is een weergave van wereldwijd relevant insect vectoren en ziekten die door global warming beïnvloed zullen worden. ■

De bron van de informatie is het rapport van de World Health Organization: Ecosystems and Human WellBeing (2005).

support [13]

FP Vitamina D CAribe HR.pdf

12/9/15

9:04 AM

GEZOND LEVEN

NEM: Natural Egg Shell Membrane Natural Egg Shell Membrane (NEM) is een nieuw product van NOW. Zoals de naam al verklapt is het product gemaakt van het membraan van een natuurlijke eierschaal. NEM is een revolutionair voedingsingrediënt van een van ‘s werelds oudste voedselbronnen: eieren. Eierschaal membranen bevatten stoffen met bekende voordelen voor gezonde gewrichten, zoals glucosamine, hyaluronzuur, chondroïtine en collageen. Als je ouder wordt is het lichaam minder goed in staat om glucosamine aan te maken; een stof die gewrichtsontsteking doet afnemen en een soort kussen vormt tussen de gewrichten om schokken op te vangen en bewegingen soepel te laten verlopen. Glucosamine help ook bij het herstel van kraakbeen. Hyaluronzuur helpt ook om schokken te absorberen en bevordert gezamenlijke elasticiteit. Chondroïtine bevordert kraakbeenelasticiteit en bestrijdt enzymen die de gewrichten beschadigen. Collageen is een eiwit dat wordt gevonden in bindweefsel.

Pijn In de Verenigde Staten alleen hebben ongeveer 140 miljoen volwassenen klachten van een of meerdere gewrichten zoals artritis, jicht, nek- en rugpijn. Eierschaalmembranen kunnen effectief zijn voor het verminderen van pijn bij gewrichts- en bindweefsel aandoeningen. Onderzoek heeft uitgewezen dat het innemen van 500 milligram natuurlijk eierschaalmembraan-supplementen een keer per dag de gewrichtspijn aanzienlijk doet dalen. Deelnemers aan het onderzoek hadden ervaren dat na inname van NEM er pijnvermindering optrad binnen zeven dagen; de pijnvermindering duurde meer dan 30 dagen. Het onderzoek wees uit dat de natuurlijke eierschaalmembraan-supplementen effectief zijn voor het verminderen van pijn en stijfheid in de knie bij artrose.

Allergie Alleen bij mensen die allergisch zijn voor eieren is NEMsupplement niet geschikt. Allergie voor eieren komt toch vaker voor dan u denkt. De reacties na het eten van eieren variëren van nasale ontsteking, krampen, misselijkheid, benauwdheid, hoesten tot kortademigheid. In sommige gevallen kan er zelfs een allergische anafylactische shock ontstaan die zelfs fataal kan zijn. Symptomen van anafylaxie kunnen zijn vernauwing van de luchtwegen die het ademen moeilijk maakt, buikpijn, snelle hartslag en shock.

USDA De eierschalen die gebruikt worden komen allemaal van USDA-gekeurde faciliteiten. Elke eierschaal is 100% traceerbaar; helemaal terug tot naar de boerderij waar de kip opgegroeid is. NEM wordt geproduceerd door middel van een volledig natuurlijk proces dat geen afvalproducten produceert, zonder kunstmatige toevoegingen, geen conserveringsmiddelen, geen pesticiden of chemische stoffen van welke aard bevat. ■

NEM is verkrijgbaar bij alle botica’s Distributeur is Terraforce Nutraceuticals Winston Churchillweg 155A, tel.: 888-9199 www.terraforce-inc.com

support

[15]

SPA, HEALTH & WELLNESS PROGRAM

Gezondheid in eigen hand in het PIAI Instituut

Piai (uitspraak: pie-ay; in het Engels: pee-ay) is de naam die gebruikt werd om de medicijnman aan te duiden. De medicijnman was ook de genezer, priester, ziener en wijsheer die adviezen gaf aan en ceremonies leidde. De PIAI-traditie wordt nu voortgezet op het Santa Barbara Beach & Golf Resort. In het PIAI-Instituut wordt niet gewerkt met ziekten, maar met het stimuleren van de gezondheid! Er wordt gezocht naar de factoren die uw klachten hebben veroorzaakt. Vaak is de oorzaak te vinden in de voeding, dus wordt de voeding aangepast. Uw inzichten in ziekte en gezondheid veranderen op het moment dat u kennis krijgt van de oorzaak van elke aandoening. Pas dan gaat u begrijpen dat de ziekte, de naam, de klachten en het ongemak c.q. pijn een normale en gezonde manier is, waarop het lichaam u kenbaar maakt dat u iets verkeerd doet. In het PIAI-Instituut wordt heel secuur gelet op de ingrediënten en de samenstelling van uw voeding. Wij maken geen gebruik van schadelijke ingrediënten zoals MSG (E621), aspartaam, acesulfaam-K (E950 of kalium acesulfaam), chemische toevoegingen, chemische kleurstoffen, GMO producten, toegevoegde hormonen, HFCS (High Fructose Corn Syrup of maisstroop) of geraffineerde suiker. Een andere aanpak houdt ook in dat u bijvoorbeeld geen speciaal drankje krijgt om uw ziekte te genezen maar u krijgt een speciaal drankje om uw gezondheid te herstellen of te versterken. U leert dus om uw gezondheid te bevorderen. Bij PIAI wordt u niet alleen geholpen om de oorzaak te zoeken, herkennen en ook te vinden, maar u leert tegelijkertijd wat u kunt doen, wat u kunt eten en drinken om de klacht niet meer te laten terugkeren. Kortom: bij PIAI leert u hoe u uw gezondheid weer in eigen handen kunt nemen en hoe u anderen (uw partner, gezin en familieleden) kunt helpen.

PROGRAMMA IN MEI 2016 1 tot 7 mei | Health Retreat: Allergies and sensitivities: recognize, prevent and treat naturally 8 tot 14 mei | Health Retreat: Herbs, supplements and formulas to stimulate your health 15 tot 21 mei | Sport Retreat: Hormone Balancing Diet 22 tot 25 mei | Smart Retreat: Strenghten your memory 25 tot 28 mei | Smart Retreat: Prepare for retirement Elke maand kunt u een keuze maken uit specifieke thema’s die aangeboden worden. Uw gezondheidsweek begint op zondagmiddag en eindigt op zaterdagmiddag. Een week vol met trainingen, workshops, lezingen, behandelingen, activiteiten, demonstraties en gezonde voeding. Dit allemaal vindt plaats in een van de meest luxueuze resorts op Curaçao: Santa Barbara Beach & Golf Resort. Wil u meer weten over de geplande weken? Bezoek dan de website: www.piairetreats.com of stuur een mail naar info@piairetreats.com ■

[16] support

Medisch scheikundige Shane Ellison M.S. geeft drie redenen

Waarom hij zijn kinderen niet laat vaccineren In plaats van een onbewezen hypothese te gebruiken om twijfelende ouders over de streep te trekken hun kind te laten vaccineren, zouden eigenlijk de voorstanders van het vaccineren de veiligheid en effectiviteit van die vaccinaties in twijfel moeten trekken. Een gezonde sceptische blik met betrekking tot een groot aantal vaccinaties die worden ‘opgedrongen’ aan het volk zou de gezondheid van hun kind erg ten goede kunnen komen. Mijn achtergrond als medisch scheikundige leert me hoe te vertrouwen op bewezen onderzoek. Ik heb geleerd om minder gevoelig te zijn voor emotionele argumenten en meer gevoelig te zijn voor feiten die ondersteund worden door reproduceerbaarheid. Dit is een van de hoofdregels van de wetenschappelijke methode. Het verwijst naar het vermogen van een test of experiment om nauwkeurig gereproduceerd te worden. Als ouder heb ik de verantwoordelijkheid om mijn opleiding te gebruiken bij het nemen van beslissingen voor mijn gezin, zeker wanneer het gaat om potentieel gevaarlijke vaccinaties. Vanuit mijn eigen onderzoek heb ik kennis van verborgen feiten waarvan iedere ouder op de hoogte zou moeten zijn. Hier zijn de drie voornaamste redenen waarom ik mijn eigen kinderen niet wil laten vaccineren:

[18] support

REDEN 1:

Gevaccineerd zijn betekent niet altijd immuun zijn. De bedoeling van een vaccinatie is dat deze de natuurlijke afweer van het lichaam opwekt. Doordat zwakke of dode geïnfecteerde middelen ingebracht worden, wordt er vanuit gegaan dat het lichaam een adequate immuunreactie zal creëren. En terwijl dit idee meer dan tweehonderd jaar oud is, is het lang niet zo effectief als de farmaceutische bedrijven, artsen en overheidsinstellingen je willen doen geloven. Op z’n best geven vaccinaties ons immuunsysteem alleen een tijdelijke boost. Dat is omdat je immuunsysteem zo is geprogrammeerd dat het de aanvallende indringers, die door je biologische ingangen binnen zijn gekomen (zoals je neus, mond, ogen) herkent. Het werkt niet naar behoren wanneer er een infectie in je lichaam wordt gebracht met een naald! De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukt dit feit in hun verslag genaamd ‘Immunization, Vaccines and Biologicals’. Ze schrijven dat ‘Kinderen onder de twee jaar niet consequent een immuniteit ontwikkelen na een vaccinatie’. Daarom kunnen vaccinaties ‘onder de radar vliegen’ van ons immuunsysteem. Dit verzwakt niet alleen het immuunsysteem, maar het maakt veel vaccinaties inactief en de geschiedenis bewijst dat dit het geval is…

GEZOND LEVEN

DOOR JUGLEN ZWAAN

Het poliovaccin Polio is de meest gevreesde kinderziekte. Het heeft gedurende de menselijke geschiedenis vele verlammingen en doden veroorzaakt. De wereld maakte een dramatische verhoging van het aantal poliogevallen door in 1910. Epidemieën waren geen uitzonderlijke gebeurtenissen. Ze waren de drijvende kracht achter de grote race om een poliovaccin te ontwikkelen. Het vaccin werd ontwikkeld in 1953 en een orale versie volgde kort daarop. Maar de vaccinaties kwamen te laat. Dankzij een betere hygiëne, zuiver water en gezonde voeding was het aantal polio-infecties al enorm gezakt, zoals gedocumenteerd in mijn boek ‘Over-The-Counter Natural Cures’. En dat is maar goed ook, want beide vormen vaccinaties waren een totale mislukking. Sterker nog, in plaats van polio te voorkomen… veroorzaakten ze het juist! Medische tijdschriften overal ter wereld hebben deze uitkomsten laten zien. ‘The Medical Journal of Australia’ ontdekte in 1951 al de relatie tussen profylactische inentingen en het begin van poliomyelitis. En de trend heeft doorgezet… In een artikel uit 2007 genaamd ‘Nigeria Fights Rare Vaccine-Derived Polio Outbreak’, liet Reuters zien hoe het vaccin zelf de uitbraak van polio in Nigeria, Tsjaad en Angola veroorzaakte en volgens ‘The Indian Journal of Medical Ethics’ raakten alleen al in 2011 47.500 kinderen verlamd door het poliovaccinatieprogramma dat door Bill Gates was gelanceerd: van de kinderen die ziek werden door het vaccin gingen er twee keer zoveel dood als van degenen die geïnfecteerd werden door de ‘wilde’ polio!

Dit toonde Neil Miller aan in ‘Vaccines: Are They Safe and Effective?’ Anderen vonden vergelijkbare resultaten. In ‘The Journal of Infectious Diseases’ schreven wetenschappers van de ‘Vanderbilt University School of Medicine’: ‘Ononderbroken mazelenuitbraak in een hoog gevaccineerde populatie’. In zijn boek How to Raise a Healthy Child In Spite of Your Doctor toonde de inmiddels overleden dr Robert Mendelsohn aan dat het 14x waarschijnlijker is dat gevaccineerde personen de bof krijgen dan ongevaccineerde personen. Zelfs The Mayo Clinic, een instituut waar reguliere geneeskunde regeert, stelt dat ‘Vaccinatiemislukkingen een toegenomen waarschijnlijkheid zijn geworden.’

Het griepvaccin Het griepvaccin is bewezen net zo waardeloos te zijn! In 2007 rapporteerde het Amerikaanse CDC dat het ‘geen of lage effectiviteit biedt’ tegen griep of griepachtige ziekten. De gegevens lieten zien dat het griepvaccin niet meer dan 14% beschermde van degenen die het ontvingen. En dit was geen uitzondering, het vaccin is zelden effectiever dan dat. Zelfs The New York Times rapporteerde dat ‘Het griepvaccin, dat al meer dan veertig jaar wordt aanbevolen voor mensen van 65 jaar en ouder, zijn reputatie aan het verliezen is als een effectieve manier om het virus af te weren.’

Kinkhoest Hetzelfde gebeurde in het geval van het kinkhoestvaccin. Tussen 1900 en 1935 waren de sterftecijfers als gevolg van kinkhoest gedaald tot 79% in de Verenigde Staten, terwijl het vaccin pas werd geïntroduceerd in 1940. Vandaag de dag zijn degenen die ‘immuun’ zijn het meest vatbaar voor het krijgen van kinkhoest. Onderzoekers van het Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC), bepaalden in 2002 dat het aantal kinderen dat doodgaat aan kinkhoest aan het stijgen is, ondanks het recordaantal gevaccineerden. In 2009 erkende ‘The Atlanta Journal-Constitution’ deze trend ook.

Ellison Shane

M.S.

Mazelen, de bof en rode hond Met het mazelenvaccin is het niet anders. In 1957 werd de BMR-vaccinatie breed ingezet in een poging de mazelen, de bof en rode hond uit te roeien. Het Amerikaanse CDC beweerde dat het de bof zou doen laten verdwijnen in de Verenigde Staten nog voor het jaar 2010. Maar in plaats van preventie van de bof en mazelen heeft het vaccin in werkelijkheid voor wijdverspreide epidemieën gezorgd. Uitbraken zijn de norm geworden. En degenen die het meest hebben geleden waren gevaccineerd en dus ‘immuun’! Tussen 1983 en 1990 was er een toename van 423% van mazelengevallen onder gevaccineerde personen. In 2006 vond de grootste mazelenuitbraak plaats in twintig jaar. Van de mensen die geïnfecteerd raakten was 63% gevaccineerd.

REDEN 2:

Vaccinaties stellen kinderen bloot aan gifstoffen. Volgens de informatiebladen uitgegeven door het CDC en FDA zitten vaccinaties boordevol met chemicaliën. Ze bevatten grote hoeveelheden chemicaliën, zware metalen en allergenen. Daarnaast bevatten ze ook diverse verwerpelijke ingrediënten zoals niercellen afkomstig van apen en geaborteerd foetusweefsel. Formaldehyde is een van de vele chemicaliën die wordt aangetroffen in vaccinaties. En volgens de FDA is het zo dat ‘buitensporige blootstelling aan formaldehyde kanker kan veroorzaken’. Een ander ingrediënt in de cocktail

support [19]

> A-1 MONITORING SYSTEM PROTECT YOUR PROPERTY 24/7 WITHOUT ANY INVESTMENT! APPLY NOW FOR YOUR ALARM INSTALLATION AND GET THE FIRST MONTH FREE, STARTING AT ANG. 125.- PER MONTH* NO DOWN PAYMENT. * (CONDITIONS APPLICABLE HERE)

OFFER CONSISTS OF: 2 LED KEYPAD, 10 MAGNETIC CONTACT, 2 DIGITAL MOTION DETECTOR, BATTERY/TRAFO ALARMSYSTEM 8 ZONE, 30 WATT HORN SIREN, INSTALLATION AND CONNECTION TO THE A-1 MONITORING SYSTEM (24/7 ALARM MONITORING). CALL FOR MORE INFORMATION OR TO MAKE AN APPOINTMENT.

SPEEDY SECURITY GROUP • SALIÑA 106, CURAÇAO | T. +(599 9) 465 5555 | F. +(599 9) 465 2451

Tera Botica: Brion, osie, Cora, G Mampuritu, nt, Sufﬁsa berg, Jan Muizen uyn, Noord uintje! Zuikert Palabranan di Dr. John Croes tokante OXY+

oxy+ RIBA 60 ANJA

RIBA 30 ANJA

ATLETA

CELEBRO

STRESS

DRUMI

DETOX

STOMA

ADER

CURASON

DIAREA

A BO BO A TUM E? SI W A + Y X O O TA BO WOW TE, N A T R O P IM E TA B M A T + Y OX TE! N A T R O P IM

OXY+ ta un di e mihó produktonan den e merkado pa kualkier problema di salú ku bo por tin. E por ta falta di oksígeno, problemanan di inﬂamashon, bo no por drumi anochi, bo hormonanan ta trahando malu, tur bo enzimanan ta trahando malu, si tin ásides den bo stoma, OXY+ ta bo solushon. E por ta inﬂamashon òf falta di oksígeno den bo selebre, OXY+ ta bo solushon ku ta wòrdu rekomendá dor di bo dòkter John Croes. Oxy + ta un produkto ku tin ingredientenan ku ta stimulá e glycocalyx ku ta den bo wowo. Ta resultá ku bo bista ta mas briante i mas mihó. Tur e kolónan ta resultá mas fuerte, i vishon turbio òf ‘wazig’ di stress ta wòrdu i p o h opi eliminá. Tur esnan ku tin Oxy+ ta h xy+ gloukoma por tuma OXY+ O y e n a r nt di mig sin problema. Kòrda i bon, un pashe ta i m A ey ta hop ! i d e bon m semper tuma OXY+ un e r o n E i i. m p a o , ih r dia tu r ora promé òf despues ku lo o ta yuda m d i tripa cu + pa dos remedi di dòkter. y x O o d n i ta sufri d a

io Testimon

nan:

am tum 2! aba! Mi ta ra 3.5 pa o h e m a por lage k y mi bista anja largo

Recommended by Dr. John Croes

Great selection of Organic and Healthy food products Fresh USDA quality meat Fresh Produce selection Business Hours: Mon-Sat 9:00 am - 8:00 pm non-stop Sun 9:00 am - 1:00 pm Located at Jan Noorduynweg z/n

Weekly Produce specials Always look for our Best Value products

GEZOND LEVEN

“Er is geen wonder middel tegen infecties maar je hebt wel opties” is een chemische stof die bekend staat onder de naam 2-phenoxyethanol. Deze stof komt met de waarschuwing dat het ‘het centrale zenuwstelsel kan onderdrukken en braken en diarree kan veroorzaken, wat kan leiden tot uitdroging bij kinderen’. Als aanvulling op kwik en aluminium bevatten veel vaccinaties ook antibiotica zoals neomycine, polymyxine B, streptomycine en gentamicine. Die medicijnen zijn niet eens toegestaan voor niet-geïnfecteerde kinderen! Als ouders meer bewijs willen van de giftigheid dan kunnen ze de bijsluiter lezen van de vaccins. De bijsluiter van het DPT-vaccin van Sanofi Pasteur waarschuwt dat ‘Een overzicht van het Institute of Medicine (IOM) heeft bewijs gevonden voor een oorzakelijk verband tussen onderdelen van het tetanusvaccin en zowel brachialisneuropathie als het Guillain-Barré syndroom (beide aandoeningen gaan gepaard met pijn en verlies van zenuwfuncties)’. Makers van het Tripedia vaccine for DTP hebben vastgesteld dat dergelijke gevolgen zo frequent voorkomen dat ze hiervan een overzichtslijst hebben moeten maken. Mogelijke reacties: • wiegendood (Sudden Infant Death Syndrome (SIDS)) • anafylactische reactie • cellulitis (een bacteriële huidinfectie) • autisme • stuiptrekkingen/epileptische aanvallen • hersenfunctiestoornissen • lage spierspanning en -kracht • schade aan de zenuwen • hyperventilatie/apneu.

REDEN 3:

Kinderen kunnen zelf op een natuurlijke manier immuniteit opbouwen. We lopen allemaal het risico op verschillende ‘biologische aanvallers’. Onzichtbare bedreigingen zijn overal… Een enkele gram ontlasting kan meer dan 10 miljoen virussen, 1 miljoen bacteriën, 1.000 parasitaire cysten en 1.000 parasitaire eitjes bevatten. Het doel is om deze risico’s te minimaliseren door onze immuniteit op een natuurlijke manier te verhogen. In Over-The-Counter Natural Cures, heb ik aangetoond hoe aangeboren en aangepaste immuniteit zich op een natuurlijke manier gedragen bij biologische aanvallers. Maar je moet deze ‘poortwachters’ ondersteunen met de juiste voeding, hygiëne, goede riolering en natuurlijke medicijnen zoals bijvoorbeeld Andrographis (een natuurlijk Ayurvedisch kruid). Zoals het eenvoudigweg wassen van de handen het dodental onder kinderen met miljoenen omlaag heeft gebracht, zo helpen gezonde gewoonten

blootstelling aan virussen en bacteriën te minimaliseren en ons natuurlijke immuunsysteem een boost te geven.

Daling ziekten Verder onderzoek heeft aangetoond dat de historische daling van infectieziekten, waar ouders nu tegen laten vaccineren, niet het resultaat is van inenting, zoals de artsen blindelings en foutief aannemen. De afname begon al jaren voordat de vaccinaties werden geïntroduceerd, met dank aan verbeterde leefomstandigheden, goede hygiëne, goede riolering en goede voeding die de natuurlijke immuniteit hebben verhoogd. En waarom is het dat terwijl bijna 50 miljoen mensen stierven aan de Spaanse griep in 1918 het sterftecijfer 2 tot 5% was? Dat betekent dat 95 tot 98% van degenen die de griep kregen volledig herstelden. Dat zegt niets over de honderden miljoenen mensen die wel in contact kwamen met het virus maar het helemaal nooit kregen. Het verschil zit hem in het individuele immuunsysteem.

“ En aangezien kudde-immuniteit niets meer is dan een antieke theorie, en niet iets dat kinderen beschermt tegen infecties, zouden voorstanders van vaccinaties zich echt helemaal niet moeten bemoeien met mijn niet-gevaccineerde kinderen!” Er is geen wondermiddel tegen infecties maar je hebt wel opties. Besef goed dát er echt geen wondermiddel is en dat ondanks de beste inspanning die je je kunt getroosten als het gaat om voeding, hygiëne en goede riolering het immuunsysteem nog steeds kan falen. Met al de wetenschappelijke snufjes die er voorhanden zijn ben ik in ieder geval niet van plan om de gezondheid van mijn kinderen te riskeren door een antieke vaccinatietheorie te volgen… noch ze de giftige brouwsels die deze bevatten te geven. Dat maakt me zeker geen religieuze idioot of complottheoreticus. Het betekent simpelweg dat ik een geïnformeerde en bezorgde ouder ben, met gezonde kinderen die niet afhankelijk zijn van risicovolle medicijnen of ‘kudde-immuniteit’. En aangezien kudde-immuniteit niets meer is dan een antieke theorie, en niet iets dat kinderen beschermt tegen infecties, zouden voorstanders van vaccinaties zich echt helemaal niet moeten bemoeien met mijn niet-gevaccineerde kinderen! ■

Bron: ThePeoples Chemist.com by Shane Ellison, MS Vertaling: Tim Dollee

Meer informatie op de website van Juglen Zwaan www.ahealthylife.nl (Gratis E-book!) facebook.com/aHealthylifenl / twitter.com/aHealthyLifeNL +31 (0)6 24 86 06 71 / juglen@gmail.com

support [21]

Slaap je gezond en productief Het belang van slapen voor werkgever en werknemer Je wordt wakker van de wekker en je denkt direct “nu al?” Het is alsof je net pas lekker bent gaan slapen. Nog even ‘snoozen’, want je ligt nog zo fijn en voelt je nog zo moe. Gisteravond toch iets te laat naar bed gegaan, de nacht was daardoor kort en ook viel je niet gelijk in slaap. Je hoofd zat nog vol met gedachten. Druk op het werk en ook privé speelt er veel. Soms helpt alcohol om wat sneller in slaap te vallen, maar je staat niet echt uitgerust op na zo’n gezellig avondje. En dan begint er weer een nieuwe werkdag. Op de automatische piloot en koffie schijnt te helpen om de dag door te komen. Maar kan je van de dag genieten en ben je productief? De laatste 25 jaar zijn we pas onderzoek gaan doen naar het onderwerp ‘slapen’. Vroeger volgden wij het ritme van de natuur en was slapen een gegeven feit. Door de steeds hogere eisen van de maatschappij en het vervreemd raken van de natuur en ons biologisch ritme zijn we de afgelopen jaren steeds korter en minder goed gaan slapen, met alle gevolgen van dien. Te weinig slaap kan leiden tot een verminderde concentratie, geheugenproblemen, een hogere vatbaarheid voor verkoudheden en griep, stemmingswisselingen en ga zo maar door. Ook wordt de link steeds vaker gelegd tussen slaaptekort en chronische ziekten, zoals obesitas, diabetes, kanker en harten vaatziekten.

[22] support

Door slaapdeprivatie, het tekort aan goede slaap, bouw je een slaapschuld op. Als deze slaapschuld niet wordt ingehaald door weer een periode goed te slapen, zorgt dit voor gezondheidsproblemen, zowel mentaal als fysiek.

Nachtrust In 1942 sliepen de Amerikanen gemiddeld 7.9 uren per nacht. In 2013 bleek dit ruim een uur te zijn verminderd, naar 6.8 uren per nacht, waarvan 40% van de respondenten minder sliep dan de geadviseerde 7 tot 9 uren per nacht. Uit een recente peiling van de ‘Hersenstichting’ in Nederland blijkt dat bijna een kwart van de respondenten (24%) zelfs minder dan 6 uren per nacht slaapt en hun kwaliteit van de slaap met een 5,5 beoordeelt. Het aantal uren slaap dat per persoon nodig is verschilt wel degelijk, maar verschillende onderzoeken wijzen uit dat de kwaliteit van leven het beste behouden blijft bij gemiddeld 7 tot 9 uren slaap per nacht. Tegenwoordig zouden veel mensen met een extra uur slaap per nacht aantoonbaar gezondheidsvoordeel kunnen behalen en beter presteren op het werk. Niet goed slapen en vermoeid zijn overdag kan verstrekkende gevolgen hebben. Zo zijn er een aantal bekende rampen en ongelukken gebeurd waarbij slaapdeprivatie een rol heeft gespeeld, zoals de olieramp door Exxon Valdez in Alaska in 1989 (40 miljoen liter ruwe olie vervuilde hierdoor de oceaan, de fauna daar heeft zich tot op de dag van

DOOR ANNEMIEKE DEIMAN

GEZOND LEVEN

vandaag nog niet hersteld), het vliegtuigongeluk met een Boeing 737 in 2010 (158 mensen kwamen hierbij om het leven), de ontploffing van de space shuttle Challenger (dood aan zeven bemanningsleden) en de ontploffing van de kernreactor van Tsjernobyl (door fouten van de avondploeg). Dit zijn maar een paar voorbeelden van bekende gevallen.

Slaap Werkgevers zouden het belang van een goede nachtrust van hun werknemers moeten inzien en zich bewust moeten zijn dat slaaptekort of werken op tijden dat mensen eigenlijk zouden moeten slapen, fouten en ongelukken kan veroorzaken. Dat je kan wennen aan minder slaap of het werken op tijdstippen wanneer je eigenlijk zou moeten slapen is namelijk een hardnekkig misverstand. Omstandigheden tijdens het werk (zoals voldoende licht en ventilatie) en voorwaarden bij onregelmatige werktijden (zoals een voorwaarts roterend rooster gunstiger is bij ploegendienst dan achterwaarts) zouden geoptimaliseerd moeten worden om werknemers veilig en scherp te kunnen laten werken en zo ongelukken te voorkomen. 17 uren waakzaam zijn resulteert bijvoorbeeld in hetzelfde gedrag als iemand met een alcoholpercentage van 0.05% in het bloed. Ook het belang van een goede werk-privé balans zou ondersteund moeten worden door de werkgever, zodat ook de batterij weer opgeladen kan worden tussen de werkzaamheden door.

Stress Een goede nachtrust draagt bij tot een goede stressregulatie en vice versa. Hormonen zoals cortisol en adrenaline worden verhoogd bij stressreacties (‘fight or flight’) en ontspanning is nodig om deze hormoonspiegels weer te normaliseren. Heb je bijvoorbeeld een drukke kantoorbaan, veel stress en beweeg en ontspan je weinig gedurende de dag? Dan blijven deze activerende hormonen verhoogd in je bloed en lig je ‘s avonds nog veel te waakzaam in bed, wat slaapproblemen veroorzaakt. Bewegen en sporten is goed voor de ontspanning, stressregulatie en slaapkwaliteit, maar doe dit niet te laat op de avond. Door intensieve beweging worden dezelfde activerende hormonen aangemaakt en het kost tijd om deze spiegels te reguleren, wat nodig is om weer volledig te kunnen ontspannen. Door slaaptekort word je minder geduldig, sneller geïrriteerd en is je concentratievermogen minder. Je werkt minder efficiënt en nauwkeurig en bent dus minder productief, wat weer stress kan veroorzaken. Zo beland je in een vicieuze cirkel. Bij chronische stress is vaak de oplossing meer ontspannen, bewegen en timemanagement. Tijdens het werk vaker een paar keer diep ademhalen, een ommetje maken en de dag afsluiten met een ‘things to do list’ voor de volgende dag. Een powernapje van 20 minuten indien mogelijk kan ook wonderen doen.

heeft namelijk direct gevolg op de inzetbaarheid van de werknemer. In 2012 berekenden Amerikaanse onderzoekers dat slaaptekort jaarlijks zorgt voor 274.000 extra arbeidsongevallen en fouten op de werkvloer en 31 miljard dollar aan extra kosten voor het bedrijfsleven. De oorzaken van slaapproblemen kunnen zowel privé- als werk gerelateerd zijn, maar door in gesprek te gaan en uit te spreken wat je van elkaar verwacht, gunstige werkomstandigheden te creëren en werknemers van voorlichting te voorzien over het belang van uitgerust op het werk verschijnen en tips hieromtrent, kan er uiteindelijk heel wat bespaard worden aan kosten en leed en gewonnen worden op baten en plezier!

Slaaptraining en voorlichting Annemieke Deiman, slaaptherapeut & health coach geeft trainingen aan mensen met slaapproblemen. In de training leert de deelnemer om zelf meer controle te kunnen uitoefenen op de slaapkwaliteit. De slaaptraining combineert kennis over slaap en leefstijl met technieken uit de cognitieve gedragstherapie en mindfulness om zo slaapbelemmerende gedachten en gewoonten te doorbreken. Ook binnen bedrijven geeft zij trainingen en workshops, onder andere de workshop ‘Drumi dushi’. In deze workshop wordt er op een interactieve wijze veel kennis over slapen overgebracht en kunnen mensen in een veilige setting hun ervaringen delen. Het doel van de workshop is mensen bewust te maken van de invloed van hun eigen gedrag op hun slaap en hen praktische handvatten te geven voor een gezonde(re) leefstijl en een betere slaapkwaliteit om zo energieker en met meer plezier door het leven te gaan. Voor werkgevers erg interessant, want werknemers die beter slapen zijn productiever, maken minder fouten en melden zich minder vaak ziek. ■

Slapen privé? Hoewel slapen natuurlijk gebeurt in de privé-setting van een werknemer, is het wel een onderwerp waar de werkgever over in gesprek kan gaan met de werknemer en andersom. Niet goed slapen en vermoeidheid overdag

Zie www.sleepwellnesscuracao.com voor meer informatie over slaaptrainingen en/of de workshop ‘Drumi dushi’ en/ of mail naar Annemieke Deiman via sleepwellnesscuracao@gmail.com.

support [23]

ENNIA HEALTH INSURANCE CALL: 434 3800 | CLICK: www.ennia.com

ENNIA’S BODY, MIND & SOUL COVERAGE You, our customer, are very dear to us. We strive to give you the best service, to continually optimize our products and to fulfill your insurance needs in every stage of life. This is what makes us the largest and leading insurer in Aruba, Bonaire Curaçao and St. Maarten for more than 65 years. That is also why the ENNIA medical insurance covers holistic medicine. Especially for those of you who prefer holistic healthcare. ENNIA reimburses a total of 20 consultations on an annual basis, provided that a qualified homeopathic practitioner conducts the treatments. This is quite unique as most local insurance companies do not cover alternative healthcare. Contact your broker or ENNIA for more information about our healthcare insurance.

1668_ENNIA_AdZEN_183x130mm.indd 1

2/20/14 12:00

REFRESHING NEWS!

ALCOLADO GLACIAL PRESENTS ITS HAND SANITIZER! Refreshing and hygienic

The ‘air conditioner in a bottle’ now available as a non-sticky sanitizer, for clean hands anytime, anywhere! Kills 99.99% of germs and bacteria. The hand sanitizer is the newest addition to the Glacial family of products, all with the same unique refreshing properties you have grown to love.

NEW!

BUY YOURS NOW AT

YOUR FAVORITE STORE! alcoladoglacial.com

alcolado glacial

2121_CurLab_AlcoladoGlacial_ADV_Support_ENG.indd 1

11/6/15 10:03

GEZOND ETEN

TAGATOSE,

een nieuwe zoetstof Tagatose of Tagatesse wordt gepropageerd als een ‘natuurlijke suiker’ en daar moet je al alert zijn. Waarom zou de fabrikant het woord ‘natuurlijk’ willen gebruiken terwijl er weinig tot niets natuurlijks aan Tagatose te zien en te vinden is. De chemische structuur van Tagatose is vergelijkbaar met fructose. Tagatose kan verkregen worden uitgaande van lactose of melksuiker. Deze suiker wordt gehydrolyseerd en één deel (galactose) wordt verder chemisch (isomerisatie) behandeld tot een stof ontstaat met een zoete smaak maar die in vergelijking met ‘gewone’ suiker minder opgenomen wordt ter hoogte van de dunne darm. Het woordje ‘natuurlijk’ is dus geheel misplaatst. Wat er gesuggereerd wordt is dat Tagatose net zo natuurlijk als geraffineerde suiker is, omdat ze uit een natuurlijk product verkregen wordt. Jij en ik weten dat door het raffineren van bieten of suikerriet er weinig ‘natuurlijks’ overblijft. We kunnen alleen praten over de term ‘natuurlijk’ als een product onbewerkt en zo in de natuur gevonden kan worden. Een appel bijvoorbeeld is natuurlijk omdat die zo van de boom geplukt kan worden als een product uit de natuur. Zolang er geen kristalsuikerzakjesbomen en tagatosezakjesbomen bestaan, zijn deze beide ‘natuurlijke’ suikers dus ‘niet natuurlijk’. Ze zijn geraffineerd c.q. hebben een bewerkingsproces ondergaan.

Effecten Met het innemen van een zoetstof, als vervanging van suiker, wordt je lichaam voor de gek gehouden. Bij suikervrij eten probeer je juist af te komen van een ‘drang’ naar zoetigheid. Wanneer je iets met zoetstof eet of drinkt zal je lichaam daar ook op reageren. Tevens zal het gebruik van zoetstoffen ervoor zorgen dat je minder snel gewend raakt aan minder zoet; je blijft namelijk je zoete verlangen houden. Tagatose werd vrij recent ontdekt en er is momenteel weinig bekend over de effecten op lange termijn. De zoetkracht zou ongeveer 92% zijn in vergelijking met sucrose en de calorische aanbreng is goed voor ongeveer 1,5 Kcal per gram. Een gedeelte van deze stof wordt niet opgenomen in de dunne darm en kan mogelijk door de bacteriën in de dikke darm gebruikt worden als voedingsbron.

Hoewel studies omtrent tolerantie geen eenduidigheid geven, heeft Tagatose waarschijnlijk een laxatief effect. Ook andere maagdarmproblemen zoals winderigheid en een opgeblazen gevoel zouden mogelijk zijn. De invloed op de bloedsuikerwaarde zou beperkt zijn. Er is momenteel nog geen maximumhoeveelheid omtrent gebruik bekend.

Bulkstof Tagatose heeft een relatief lage zoetkracht en wordt daarom vooralsnog voornamelijk gebruikt als bulkstof in combinatie met een intensievere zoetstof zoals sucralose. Doordat sucralose een hele hoge zoetkracht heeft hoeft de fabrikant maar heel weinig sucralose in een pakje te doen voor eenmalig gebruik. De hoeveelheid in een pakje is dermate weinig dat de fabrikant een andere stof erbij doet (bulkstof) om het gemakkelijker te kunnen verkopen. Je wilt tenslotte wel zien dat je wat koopt. Zoetstoffen op basis van Tagatose bevatten ook andere stoffen zoals voedingsvezels. De energetische waarde van dit ‘mengsel’ is niet steeds duidelijk. Een calorische aanbreng van meer dan 2 Kcal per gram is zowel in het kader van overgewicht als type 2 diabetes niet verwaarloosbaar. De prijs van zoetstoffen op basis van Tagatose is momenteel nog te hoog omdat je grote absolute hoeveelheden nodig hebt om een zoete smaak te verkrijgen. Hierdoor maakt Tagatose al een moeilijke start en zal de levensverwachting van deze zoetstof niet hoog zijn. ■

support [25]

DOOR REMY DE HAAS

Wat is het middelpunt van je leven?

Vliegt de tijd voorbij? Of benutten we onze tijd niet genoeg? Het is tijd om bewuster te leven, vind ik. Hiermee bedoel ik dat we bewuster met ons leven om zouden kunnen gaan. Dit betekent ook duidelijk aanwezig zijn; aanwezig zijn in het hier en nu. We kunnen niet meer slechts “bestaan”. Je zult je afvragen wat het verschil is tussen bestaan en leven. Leven is bewust en intensief; je bent actief in alle aspecten van je leven en je bent doelgericht bezig. We kunnen elk moment beleven. Als we niet goed opletten permitteren we ons om geleefd te worden door de druk die we ons laten opleggen door de maatschappij, media, werk etc. Waar ligt je focus? Waar richt je jezelf op? Dat is de vraag die je jezelf kunt stellen. Steven Covey bespreekt, in zijn boek de “7 Habits of Highly Effective People”, de centra van het leven. Waar je je aandacht op richt of wat je heel belangrijk vindt, wordt het centrum van je leven. Je leven gaat daarom draaien. Je wordt zonder te weten geleefd door dat centrum. Als persoon geniet je niet meer van je leven want al je beslissingen en plannen zullen om dat centrum draaien. Je zet je eigen wil aan de kant. Je laat je leven; je laat de buitenwereld beslissen.

Centra Welke centra zijn er? Wat kunnen centra zijn? Nou er is een hele lijst, maar de meest voorkomende zijn de volgende: familie, school, geld, materiële bezittingen, carrière, werk, kinderen, partner, vrienden. Op het moment dat een van die centra uitvalt ontstaat lijden. Het lijkt alsof je hele wereld in elkaar stort. Denk bijvoorbeeld aan het verliezen van een baan.

[26] support

GEZOND DENKEN

In plaats van materiële dingen, posities of mensen is het beter om normen en waarden als middelpunt van je leven te beschouwen en te creëren. Normen zijn simpelweg de richtlijnen van je leven. Normen bepalen jouw handelen, keuzes en beslissingen; hoe handel ik en wat beslis ik.

Waarden Waarden zijn de bouwstenen van je leven. Ze geven jouw leven kleur en helpen jou in je voortdurende groei. Normen en waarden zijn standvastig en ze vergaan niet. Ze veranderen wel op het moment dat ze niet meer in je leven passen. Als je bijvoorbeeld een baan verliest en je hebt de norm “hard werken” en de norm “doorzetten“, zal jouw wereld niet in elkaar storten, je komt meteen met een plan en je zet door. Je zoekt naar een nieuwe baan of je zet je eigen zaak op. In ieder geval blijf je nooit vast zitten. Het is aan te raden om je normen en waardenstelsel even te bekijken.

Aandacht Aandacht doet leven. Waar je aandacht naar toe gaat daar is ook je energie. Door je aandacht trek je ook dingen aan. Zorg altijd dat je aandacht gericht is op dingen die jou stimuleren en helpen groeien. Door je aandacht stimuleer je je leven of je houdt het tegen. Door bijvoorbeeld je aandacht te richten op negatieve informatie of gebeurtenissen manifesteer je angst. Dit beperkt jouw handelen. Het houdt je tegen om volledig van je leven te genieten. Wees vrij door je aandacht te richten op het positieve. Een advies: begin ‘s ochtends je dag met positieve informatie. Dit zal je gedachten stimuleren om positief te blijven. Kijk naar de zonnige kant van het leven. Wees positief in je gedachten en handelen. Als je opmerkt dat je afdwaalt naar het negatieve; stop meteen. Re-focus onmiddellijk!

Keuzes In het leven kennen we drie belangrijke aspecten die ieder mens zou moeten weten en beleven. Het zijn: keuzes, kansen en veranderingen. We moeten heel bewust omgaan met onze keuzen. We kiezen continu. We kunnen niet zonder een keuze. Als je zelf niet kiest wordt er voor je gekozen. Keuzen brengen consequenties met zich mee. Dus door bewust te kiezen manifesteren we de resultaten die we bewust willen hebben.

Kansen Kansen komen en gaan. Soms komen ze niet meer terug. Als we niet bewust leven kunnen we niet voor de juiste kansen gaan. Soms merken we ze niet eens op. Nu is je kans, grijp die op elk moment. Door bewust te kiezen voor de kansen die voor je liggen en die bij je passen, kan je hoger op de ladder komen en van je leven genieten. Buddha leerde de mensen dat om lijden te voorkomen men zich bewust moest worden dat alles vergankelijk is. Alles vergaat. Het houdt op met bestaan. Dat is heel normaal. Als je vasthoudt aan iets materieels of aan mensen en posities heb je het risico dat je veel gaat lijden. Alles in ons leven verandert continu. Dat is het enige zekere dat bestaat.

Verandering Verandering is een vereiste. We moeten kiezen voor verandering, het oude achterlaten zodat we verder kunnen gaan met onze groei. Als je het vertikt te veranderen blijf je vastzitten in je oude patronen. Hier ontstaat ook het lijden. Het leven gaat voorbij en je blijft op een plek steken. Door niet te veranderen ontstaat ook disharmonie in alle aspecten van je leven. Je toekomst wordt gecreëerd door wat je vandaag doet. Niet morgen! Grijp elke dag vast alsof het je laatste zou zijn. Wees in het heden met heel je wezen. Richt je energie heel bewust op de richting van wat je wil bereiken. Voor jou is alles mogelijk. Niets kan je tegenhouden. De enige die zichzelf tegen kan houden dat ben jij. Niemand anders.

Groeien Elk moment is een groeimoment. Het is een kans om beter te worden. Dit jaar is een jaar van groei en kansen,maar we moeten het zelf benutten. Wees alert op wat het leven jou biedt. Draai omstandigheden om. Word niet de omstandigheid. Gebruik het zodat je verder kan groeien en ontwikkelen. Er bestaan echter geen problemen, alleen maar kansen en groeimomenten. Als we iets verliezen is dat omdat het niet meer toepasselijk is in ons leven en dat we die fase al hebben afgerond. Nu moeten we verder. Heel veel mensen krijgen de kriebels als ze de woorden: “Laat los” horen. Dit is een standaardzin gebruikt door verschillende adviseurs en hulpverleners. Maar het is niet minder waar. Loslaten is niet gemakkelijk als je iets als je centrum beschouwt. Als je vasthoudt aan iets houd je je groei tegen. Loslaten van wat we niet meer nodig hebben biedt de kans om te groeien. Het is alweer een keuze en een kans. Jij bepaalt of je die kans neemt of niet. Je kunt altijd groeien op het moment dat je jezelf bevrijdt. Als je jezelf identificeert met je centrum kun je gaan denken dat je er niet meer zonder kan. En eigenlijk is het helemaal niet zo. Wat gaat komt terug en in betere vorm. Op het moment dat jij verandert, veranderen alle aspecten van je leven. Verander je gedachtengang en de manier waarop je dingen ervaart. Door los te laten wordt de reis in dit leven alleen maar gemakkelijker. Er zullen zich altijd nieuwe kansen voordoen. Grijp je kans. Leef nu en voluit. ■

Centaurians Personal Training and Development Bureau Tel.: 540-5953 Email: remyde_haas@yahoo.com Blog: remydehaas.blogspot.com

support [27]

DOOR GERRIT SCHEPER

Waarom

TOCH LOSLATEN? De natuurlijke wet: ‘Lei di Bida’ De rechter doet vandaag uitspraak inzake een persoon die enkele maanden geleden bij gebrek aan aandacht voor de medeweggebruikers (door het niet verlenen van voorrang op een voorrangsweg) een mens doodreed. Het blijft een groot gemis en een diepe wond, maar je moet sterk zijn en overeind blijven voor jezelf en de anderen om je heen die je in het leven nodig hebben. De bestuurder die het ongeluk veroorzaakte met dodelijke afloop, krijgt als het aan justitie ligt een lichte werkstraf eventueel vermeerderd met een jaar rijontzegging. Iedere keer weer reageert de samenleving zwaar geschokt, maar mee vergeet vaak dat ook justitie aan wetten is gebonden. De strafoplegging van de rechtsprekende macht is onlosmakelijk verbonden aan de strafmaat als deze door de wetgevende macht in de wet is bepaald. De wetgevende macht vertegenwoordigt op zijn beurt weer dezelfde samenleving die telkens geschokt reageert. Deze tegenstrijdige gedachtengang liet mij dieper stilstaan bij ‘het waarom toch loslaten’, terwijl enerzijds

[28] support

dood door schuld door het Gerecht relatief laag tot “niet” wordt bestraft en er anderzijds sprake is van een geschokte rechtsorde en een plotsklaps beëindigd mensenleven met al het bijkomend verdriet en leed van dien.

Compensatie De media hebben met grievende beeldopnamen veel aandacht besteed aan het moment dat het noodlot toesloeg. Een verkeersongeval, waarbij een mensenleven verloren is

GEZOND BEWEGEN

van de door de rechterlijke macht opgelegde straf, is in principe veeleer een behoorlijke verzwaring van leed door het moeten blijven omkijken in wrokgevoelens.

Werkstraf Voor soortgelijke gevallen, hoe ingrijpend en pijnlijk van aard, maakt het opleggen van een celstraf niet veel verschil. Daarentegen kan juist het opleggen van een toepasselijke werkstraf misschien wel wat meer teweegbrengen bij de veroorzaker van het verkeersongeval. Als de opgelegde werkstraf hem aan het denken zet, hebben de familie, de samenleving en de veroordeelde dader het meeste baat. Het zal voor de dader ook niet meevallen. Een eventueel wezenlijk verschil zal kunnen zijn dat de dader het grote gemis niet van binnen voelt en/of ervaart zoals de familie van de overledene dat zal doen. Het verdriet gaat bij de familie van de overledene waarschijnlijk nooit over.

Omstandigheden Daarnaast kunnen de feitelijke omstandigheden van het verkeersongeval eveneens een groot verschil maken: had hij zwaar gedronken en toch deelgenomen aan het verkeer en/of had hij achter het stuur met zijn mobieltje gespeeld, althans door rood licht rijden kan je woester maken dan wanneer sprake is van het ‘niet goed in het verkeer opletten’, een samenloop van omstandigheden. Het gevolg is weliswaar even afschuwelijk, maar de omstandigheden zijn lichter van aard en kunnen het te dragen leed en het te verwerken verlies beheersbaarder maken. Het kan bijna niet anders dan na het verloop van een, twee of drie jaar na de dood van een dierbare door een verkeersongeval, de pijn, het verdriet en het emotionele litteken nog onmetelijk groot aanwezig zullen zijn. Echter, men dient sterk te zijn en overeind te blijven voor zichzelf en voor de naasten die hem of haar nodig hebben om door te gaan met het leven. Het leven van de achterblijvers stopt immers nergens voor. gegaan. Een achtergebleven familie die voor het leven is getekend. De familie van de veroorzaker van al dit onvergetelijke leed, zal meestal ook levenslang aan het denken worden gezet. Een tragische dood die de harten van veel mensen heeft geraakt of uiteen heeft gescheurd, kan met geen enkele strafoplegging worden gecompenseerd. Vast gegeven is dat met geen enkele straf de verwoeste familie, een dierbaar familielid terugkrijgt. Dat klinkt hartverscheurend, maar: “Daarmee moet men het doen”. De uiteindelijke strafmaat wordt opgelegd met inachtneming van de wettelijke kaders, de familie noch de samenleving heeft op een dergelijk moment nog enige invloed op de mate van bepaling van de strafmaat. Het aanvechten

Justitie Het familielid, dat vrolijk in het leven stond, verongelukte een jaar geleden. Justitie eist een werkstraf van 240 uur en één jaar rijontzegging tegen de verdachte die schuldig zou zijn aan het ongeluk dat het leven kostte aan dit bruisende lid van de familie. Volgens het Openbaar Ministerie heeft de verdachte zich als bestuurder van een motorvoertuig zodanig gedragen dat door zijn schuld een verkeersongeval veroorzaakt is, waarbij een mens is komen te overlijden. De verdachte gaf volgens justitie geen voorrang hoewel op de kruising duidelijk zichtbaar voorrangsborden stonden en daarbij de stoplichten op zijn weghelft oranje verlicht waren. Hij reed te hard en had geen controle meer

support [29]

GEZOND BEWEGEN

over zijn motorvoertuig. Het oncontroleerbare voertuig raakte op de fatale dag, met een hoge snelheid de auto van het slachtoffer, die onderweg naar het ziekenhuis door zijn interne verwondingen in de ambulance is komen te overlijden.

Schuldgevoelens De verdachte nam emotieloos tijdens de strafzitting ten overstaan van het Gerecht stoïcijns alle schuld op zich. Uit respect voor de familieleden heeft de verdachte geen advocaat meegenomen naar het Gerecht. De verdachte zei: “Ik ben gewoon schuldig. Dan kan een advocaat een heel verhaal ophangen, maar ik blijf schuldig. Ik wil nu weleens weten waar ik aan toe ben. Ik denk er dagelijks aan, maar kan niets terugdraaien.” Het Gerecht stelde nog enkele vragen zoals: Waarom de verdachte zo hard reed, waardoor het kwam dat hij de macht over het motorvoertuig verloor, hoe het kwam dat hij niet bekend was met het feit dat het andere kruisende deel van de weg een duidelijke voorrangsweg betrof, of de verdachte wist dat hij door het oranje licht is gereden, terwijl hij behoorde te stoppen nu dat achteraf nog mogelijk bleek te zijn, wat zijn gedachten waren over het grote verlies, het grote leed en de littekens voor het leven aan de kant van de achterblijvende familieleden, etc. etc. Tijdens de rechtszitting leek de verdachte niet te zijn geraakt, maar achteraf bleek dat ook hij enorme schuldgevoelens met zich meedroeg en groot berouw had.

Lei di Bida De taakstraf van 200 uur is aan de veroordeelde verdachte c.q. de dader door het Gerecht opgelegd, maar niet de eis van één jaar rijontzegging. Immers was tijdens de rechtszitting gebleken dat voor zijn dagelijks levensonderhoud zijn motorvoertuig noodzakelijk was. In beginsel lijkt hier sprake van een strafvermindering voor wat betreft de strafmaat. Echter, toch blijft de vraag staan: “Waarom de wetgevende macht, die de samenleving vertegenwoordigt, nooit de wettelijke strafmaat heeft verhoogd.” Telkens wordt toch gesproken over de geschokte rechtsorde, maar de samenleving begrijpt maar niet waarom de straffen zo laag zijn. Het leven van een mens is toch van onschatbare waarde en dient dan ook zo te worden beoordeeld en zo te worden bezien. De voornaamste grondslag die ik mij kan bedenken van waarom de wetgevende macht niet verkiest om in de wet de strafmaat te verhogen - ondanks de wederkerige geschokte rechtsorde c.q. geschokte samenleving - is dat de veroorzaker van een verkeersongeval met ingrijpende gevolgen vaak zelf ook een straf van levenslang opgelegd krijgt door zijn geweten dat gebaseerd is op de natuurlijke wet (Lei di Bida). Hoe onrechtvaardig het wellicht ook mag klinken, zijn zowel de achterblijvers die hun dierbare aan een verkeersongeval hebben verloren alsmede de veroorzaker van deze diepe wond levenslang getekend met bijna ondragelijke lasten, wanneer zij nalaten om de pijnlijke situatie

een beheersbare plek te geven in hun leven. Zoals eerder beschreven kan nu eenmaal de uit het leven weggerukte dierbare niet terugkeren. Het voorval met veel hartverscheurend verdriet, dient hoe pijnlijk dan ook te worden geaccepteerd. Door het vergeven, het vergeten en het berusten in het immense verlies, opent men vaak de weg naar acceptatie en naar afsluiting. Hiermee niet zeggende dat men zijn dierbare dient te vergeten, maar dat een punt wordt gezet achter het hartverscheurende leed dat geen ondraagbare last voor het leven dient te worden. Men dient met de tijd, zonder pijn te kunnen spreken over de mooie herinneringen aan de mens die hun leven zo dierbaar heeft vervuld. De wetten van de natuur (Lei di Bida) lijken soms onnavolgbaar, maar zijn uiterst leerzaam en doelgericht. Wanneer wij inzien dat motorvoertuigen krachtige projectielen zijn, zal een ieder er verstandig aan doen om te rijden met inachtneming van de wettelijke veiligheidsvoorschriften en volgens de (on)geschreven natuurlijke wetten, teneinde minder leed bij anderen te veroorzaken. Hou allereerst zielsveel van uw eigen leven, zodat u ook het leven van uw medemens naar waarde kunt inschatten en bovenal respecteren, door onder andere verantwoordelijker aan het verkeer deel te nemen. De rode stoplichten dienen een doel en het overmatige gebruik van alcohol niet. Naastenliefde (Lei di Bida)! ■

Scheper advocaten mr. Gerrit J. Scheper

support [31]

CUBA is ontwaakt Wakker worden in een ‘Casa Particular’ Het begrip ‘Bed & Breakfast’ of B&B is nu overal bekend: een kleinschalige overnachtingsaccommodatie gericht op het bieden van de mogelijkheid tot een toeristisch en veelal kortdurend verblijf met het serveren van ontbijt. Een Bed & Breakfast is gevestigd in een woonhuis of bijhuis en wordt gerund door de eigenaren van het betreffende huis. In Cuba doet men het anders: bij het openen van de grenzen wordt gelijk een nieuw begrip in de toeristenwereld gelanceerd: Casas Particulares. Het begrip Casas Particulares is te vergelijken met Bed & Breakfast. Je logeert gewoon lekker in huis bij de Cubaan terwijl je ontbijt elke ochtend geserveerd wordt. Sommige Casas Particulares zorgen zelfs voor een goed avondmaal. De Casas zijn vaak prachtige koloniale panden. Natuurlijk kunt u ook kiezen voor het overnachten in een van de vele staatsgerunde hotels zowel in de hoofdstad Havana of in de buitenwijken aan de prachtige stranden. In 1997 gaf de Cubaanse regering toestemming aan particulieren om een deel van hun huis of kamers te verhuren aan toeristen. Sinds 2011 zijn de regels voor Casas Particulares wat versoepeld en de prive gerunde Casa doet goede zaken. De service in een Casa Particular is vaak vele malen beter dan in een hotel van de Cubaanse overheid. In de hotels ontvangt elke werknemer (maar) $ 15,-- per maand. De werknemer is vaak niet echt gemotiveerd omdat hij/zij toch het salaris krijgt ongeacht of de werknemer zijn/haar best heeft gedaan of niet. In de Casa Particular wordt alles

[32] support

gedaan om je een fijn verblijf te garanderen…. Want dan kom je zeker terug en je zal zeker gul zijn met je dollars. Door het verblijven in een casa particular kom je als toerist in aanraking met een totaal andere werkelijkheid. De Cubaan vindt het prachtig om over zijn cultuur en politiek te vertellen. Ook tips over de omgeving en wat te bezoeken kan je gezellig bespreken met de bewoner van de casa.

GEZOND BEWEGEN

Twee blauwe driehoekjes De prijs van een casa ligt meestal tussen de $20 en $30 per nacht voor een kamer. Als je ook een ontbijt wenst dan kost dat meestal $4 of $5 extra per persoon. Soms is de prijs voor ontbijt bij de kamer inbegrepen, maar soms ook niet. Om misverstanden te voorkomen is het raadzaam om dit altijd vooraf te bespreken. Een casa particular is gemakkelijk te vinden op het internet. De casas zijn ook herkenbaar aan een teken (twee blauwe driehoekjes op een witte achtergrond, die twee daken vertegenwoordigen) op de muur vlak naast de voordeur. Je kunt het ook vragen bij je reisbureau. Het allerbeste is echter wel -als je de tijd en het geduld ervoor hebt- om direct bij aankomst rond te rijden en verschillende casas te bezoeken en te evalueren.

Varadero Cuba is het land van vriendelijke mensen, cultuur, sigaren, land van de zon, rum, mooie antieke autoâ&#x20AC;&#x2122;s en salsa. Varadero is in de laatste jaren uitgegroeid tot de populairste zonbestemming van het Caribisch gebied. In de jaren 30 van de vorige eeuw wilde een Amerikaanse miljonair hier een toeristische hotspot van maken en hij begon met het aanleggen van een infrastructuur en enkele jaren later kwamen de hotels tevoorschijn. Tijdens de Cubaanse revolutie werden hotels, vaak in bezit van rijke Amerikanen, overgenomen door de regering en verdween het toerisme.

Na de val van de Sovjet Unie kwam Cuba echter in economische problemen en moest er geld binnen gehaald worden. Het toerisme was de oplossing en Varadero het middel. Het ging snel opwaarts met Varadero na deze beslissing. Er werden overal resorts gebouwd en inmiddels is het een van de bekendste en populairste badplaatsen in het Caribisch gebied. Voor elke prijsklasse is er wel een kamer te vinden in Varadero. De casas particulares worden hier echter zwaar overschaduwd door de hotels en resorts. Alleen als je wat meer landinwaarts gaat kom je aantal casas particulares tegen. Ook in de verschillende hotels zit nog veel verschil, de enige overeenkomst is dat het allemaal all-inclusive is. In wereldsteden als Havana en Santiago de Cuba treden dagelijks geweldige artiesten op, geĂŻnspireerd door de internationale bekende Buena Vista Social Club. In een stad als Trinidad is het interessante koloniale verleden van Cuba goed terug te zien. â&#x2013;

Iets anders? Een nieuwe vakantiebestemming, maar toch een bestemming met veel nostalgie? InselAir brengt u twee keer per week op maandag en vrijdag (vertrek 10.30 uur vanuit Hato; tijdsduur van de vlucht 90 minuten) naar Havanna, Cuba.

support [33]

Easy does it! Tijdens de zomer van 2013 zat ik in het vliegtuig onderweg naar Siberië. Het afgesproken optreden ging niet door, wat mij iets meer ruimte gaf in het vliegtuig. ‘Iets’ was niet meer dan een millimeter links en een millimeter rechts. Tijdens het boeken van de vlucht had ik gekeken naar de betrouwbaarheid van de Russische vliegmaatschappij. Het comfort had ik gemakshalve overgeslagen. Links van mij zat een Russische beer in de vorm van een shag rokende meneer en rechts van mij zat een grote Russische vrouw in de vorm van een Matruschka.

[34] support

De kleine ruimte die ik nog had tussen deze grote mensen gebruikte ik om mijn boek te lezen. Met mijn been rechts gestrekt, mijn been links ergens onder een stoel gevouwen, wurmde ik net zo lang tot ik een enigszins comfortabele positie had gevonden. Nelson Mandela had een verhaal te vertellen en ik verslond het bladzijde voor bladzijde. Tijdens de tussenstop in Moskou kwamen de woorden van de auteur binnen:“Wat als wij mensen nu iets meer onze emoties onder controle zouden hebben?” ... Dat moet toch te doen zijn?

it’ principe. In eenvoudige stappen van een conflictsituatie (het verstand) naar vrijheid (het gevoel); simpel, doeltreffend en toepasbaar. Zonder ‘easy does it’ geen stap naar het hart. Eenmaal thuis gekomen was het tijd om aan de slag te gaan. Mijn agenda stond volgeboekt met afspraken. Mensen die met vragen en emoties vastliepen in het dagelijks leven. Geen grote dingen, gewoon van die alledaagse dingen die ervoor zorgden dat de irritaties te hoog opliepen zodat het plezier in het leven een beetje begon te verdwijnen.

Het principe

Perfectieplaneet

Tien dagen lang zwierf ik door Siberië, met niets anders dan mijn pen, papier en wifi verbinding zodat ik kon skypen met het thuisfront. “Wat als wij mensen nu iets meer onze emoties onder controle zouden hebben?”. Die ene zin bleef maar door mijn hoofd spoken. Wilde ik mijn werkwijze overbrengen dan was er een andere aanpak nodig. Er was al zoveel geschreven over emoties, intern leiderschap en de weg naar het hart. Dit vroeg om een meer praktische aanpak. Zonder na te denken schreef ik het het op…. het ‘easy does

“Mevrouw, kent u het ‘easy does it’ principe?” Verbaasd keek zij mij aan.“Kent u die zweepjes aan de muur? U weet wel, die bekende zweepjes waar wij onszelf mee slaan als iets niet gaat zoals wij dat willen”. Een blik van herkenning volgde. “Heeft u ooit gedacht: Laat ik de boel eens lekker verzieken”. Nee, dat had zij nog nooit gedacht. “Kunnen wij hieruit de conclusie trekken dat alles wat u doet u met de juiste intenties doet?” Ja, die conclusie konden wij wel trekken. En zo gingen we stap voor stap naar de kern van de zaak.

GEZOND DENKEN

DOOR MARGREET VAN ZANTEN

Wanneer wij emoties als gereedschap gaan gebruiken is het belangrijk dat u iets liever gaat zijn voor uzelf. Wij mensen zijn geneigd om te leven alsof we op de ‘perfectieplaneet’ leven. Iedere dag stellen we hoge eisen aan onszelf. Eisen die vele malen hoger liggen dan wat ons vervulling geeft. Wij hebben het zo druk met ‘moeten’, dat wij vergeten waaróm wij zoveel moeten. De lat ligt hoog en de enige manier om in de buurt te komen van die lat is ons te laten leiden door ons hoofd. Wij dwingen onszelf de hele dag om te voldoen aan eisen die we constant aan onszelf stellen. Er is niemand die ons meer tot waanzin drijft dan wijzelf!

Verstand en emoties Heel lang geleden, eeuwen geleden is ons verstand een huwelijk aangegaan met onze emoties. Wij hebben geleerd dat onze emoties altijd gelijk hebben. Het verstand en de emoties vormen een front en dit front zorgt ervoor dat wij de weg naar ons het hart blokkeren. Laat ik even een zijsprong maken. In het leven zijn er 3 soorten zaken: jouw eigen zaken, andermans zaken en kosmische zaken. Jouw eigen zaken, zou je kunnen stellen, zijn de zaken van het gevoel (ook wel de zaken van het hart genoemd), andermans zaken en de kosmische zaken zijn de zaken van het verstand (ook wel de zaken van het hoofd genoemd). Alhoewel ons verstand ons anders doet geloven zijn jouw eigen zaken de enige zaken waar jij invloed op hebt. Laat ik eens een voorbeeld geven van een kleine situatie uit het leven van alledag. Niet zo lang geleden trok ik de stoute schoenen aan en stapte ik, ondanks mijn angst, toch in de auto. Ik had het autorijden op Curaçao voor mij uitgeschoven. Op een gegeven moment stond ik tijdens de avondspits halverwege een kruispunt plotseling stil. Niet een situatie waarin ik mij erg comfortabel bij voelde. Na vier keer ademhalen kwam er beweging in de rij. Rechts van mij wilde een dame in een auto zich ertussen voegen. Normaal zou ik haar uit beleefdheid ertussen laten gaan, maar de halve weg blokkeren leek mij gezien de situatie geen optie. Ik koos ervoor om op te trekken. Langs haar rijdend hoorde ik haar zeggen “Typisch een makamba!” Deze situatie is voor mij een voorbeeld van de drie zaken. Op het moment achter het stuur kon ik niet anders dan mij bezig houden met mijn eigen zaken, namelijk zorgen dat ik van A naar B kwam zonder deuken en kleerscheuren. Andermans zaken (hoe de dame in kwestie mij zag) en de kosmische zaken (de file) daar had ik geen invloed op. Dit wil niet zeggen dat ik haar opmerking niet vervelend vond, integendeel… ik ergerde mij eraan. Ik ergerde mij alleen niet voldoende om van haar zaken mijn eigen zaken te maken.

Afstraffen Dit brengt mij terug naar het zweepje. Wanneer ik vanuit mijn hoofd had geleefd had ik mijzelf kunnen slaan. Waarom ga ik nou tijdens de spits rijden, waarom laat ik die dame niet even voor gaan, waarom? In dat geval had ik mij bezig gehouden met andermans zaken en de kosmi-

sche zaken. In plaats daarvan accepteerde ik de situatie zoals hij was en hield ik mij bezig met mijn eigen zaken. Natuurlijk vond ik het vervelend voor de dame in de auto, maar ik had er geen invloed op en dus waren het mijn zaken niet. De weg naar mijn hart stond open. Vanuit mijn beroep ontmoet ik veel mensen; leuke, mooie, bijzondere, interessante mensen. Al deze mensen hebben één ding gemeen en dat is de onzichtbare muur met onzichtbare zweepjes. De strengheid waarmee wij onszelf afstraffen viert hoogtij en de bijbehorende emoties stijgen naar ongekende hoogten. ‘Fouten’ staan wij onszelf niet toe met als gevolg dat wanneer er iets ‘fout’ gaat wij de neiging hebben de ‘schuld’ buiten onszelf te leggen. Maar wat als wij ons niet meer gaan bezig houden met andermans zaken en de kosmische zaken? Wat als wij het leven leiden door ons alleen maar bezig te houden met onze eigen zaken? Wanneer wij dat gaan doen zien al die leuke, mooie, interessante, bijzondere mensen wat ík zie; namelijk dat ZIJ de wereld mooier maken omdat ZIJ zijn wie ZIJ zijn. De dag dat ik mijn vak aan de wilgen kan hangen zal een dag zijn waarop het feest is. Niet omdat ik niet van mijn vak houd. Integendeel, ik ben nergens zo gepassioneerd over als over mijn vak, maar de dag waarop ik mijn vak aan de wilgen kan hangen zal de dag zijn dat de wereld gevuld zal zijn met compassie. Voor onszelf en daardoor voor anderen. Easy does it! ■

Margreet van Zanten is adviseur. Zij geeft richting aan het verbinden tussen verstand (hoofd) en gevoel (hart). Na haar muzikale carrière en het leven in een klooster in Noord Ierland kwam het inzicht vanuit het hart dat ze haar kwaliteiten anders moest gaan inzetten. Het pad van mediator, motivational speaker en coach werd geboren. Sinds 2001 is haar werkterrein van particulieren tot het bedrijfsleven en helpt zij mensen en bedrijven in het vinden van zichzelf. Eén van de manieren waarop zij dit doet is door mensen te leren inzien welke kwaliteiten onderbelicht zijn gebleven. Margreet van Zanten is bereikbaar via haar website www.gmvanzanten.nl of info@gmvanzanten.nl.

support [35]

adv CurCou made by Kuko

Waarom huilen we? Traanvocht zorgt ervoor dat het oog constant vochtig en schoon gehouden wordt. Elke keer als we knipperen wordt er uit de traanklieren wat traanvocht afgescheiden, dat ervoor zorgt dat het oog vochtig blijft, dat stofdeeltjes die voorbij de wimpers zijn gekomen worden afgedreven en dat bacteriën onschadelijk worden gemaakt. Traanvocht bestaat uit verschillende eiwitten en slijmhoudende componenten. Een bepaald eiwit dat lysozym genoemd wordt breekt de celwanden van de bacteriën af, zodat de bacteriën kwetsbaar worden. Tevens bevat traanvocht de stoffen natrium, kalium, immunoglobulinen, glucose, calcium en magnesium. Normaal wordt er 1 microliter traanvocht per minuut geproduceerd, wat net genoeg is om de oogbol vochtig te houden. Wordt er teveel vloeistof geproduceerd, dan wordt dit afgevoerd door de traanpunten op het onderste ooglid en komt het via traankanaaltjes terecht in de traanzak. Vanaf daar gaat het verder naar het neusslijmvlies. Vanwege deze verbinding moeten we altijd bij het te veel aan traanvocht (huilen) de neus snuiten.

Huilen Huilen is een typisch menselijke reactie en zien we daarom alleen bij mensen. Iemand huilt door emotionele stress of bij lijden en fysieke pijn. Emotionele stress kan zowel positief als negatieve emoties inhouden. Daarom kan iemand die extreem blij is ook tranen laten. De samenstelling van het traanvocht is wel anders bij emoti nele stress dan bij huilen omdat er pijn ervaren wordt. Tranen die veroorzaakt worden door emoties hebben een andere chemische samenstelling dan tranen die voortkomen uit andere prikkels. Emotionele tranen bevatten meer hormonen met proteïnen zoals prolactine, corticotropine en leucine. Deze hebben een natuurlijke pijnstillende werking.

Vrouwen Wanneer iemand huilt, kan dit gepaard gaan met het krijgen van een rode kleur in het gezicht, snotteren, en een ongecontroleerde ademhaling waarbij het bovenlichaam kan schokken.Vrouwen huilen volgens wetenschappelijk

onderzoek meer dan mannen. Volwassen vrouwen huilen 25 tot 50 keer per jaar, mannen maar 5 tot 20 keer. Dat verschil is er niet bij baby’s, maar het huilgedrag verandert bij meisjes en jongens na het twaalfde levensjaar.

Zwakte Huilen heeft ook te maken met stoer gedrag. Een jongen die opgroeit in een omgeving waar huilen gelijk staat aan zwakte, zal minder vaak huilen dan een jongen die opgroeit in een omgeving waar huilen wordt geaccepteerd. De emoties komen er dan alsnog uit in de vorm van schelden en slaan. Mannen hebben over het algemeen een hekel aan huilen en schamen zich ervoor. Volgens onderzoekers huilen vrouwen sneller door het vrouwelijk geslachtshormoon prolactine. Dit hormoon heeft invloed op de tranenvloed. Prolactine is een hormoon dat aangemaakt wordt in de voorkwab van de hypofyse, de adenohypofyse. Het blijkt bij de mens vooral een stimulerende werking op het borstklierweefsel te hebben (afscheiding). ■

TRAANVOCHT Door bepaalde prikkels kan de traanklier overmatig traanvocht produceren. Deze prikkels kunnen van verschillende aard zijn: • droogheid van bindvlies of hoornvlies • mechanische prikkels, zoals een zandkorrel of een vliegje in het oog • chemische prikkels, zoals uien, traangas of pepperspray • allergische prikkels, zoals hooikoorts • psychische prikkels, zoals huilen

support [37]

DOOR NICOLETTE DE NIJS

Let’s Go BANANAS ‘s Werelds grootste kruid Stel dat iemand je zou vragen of je zin hebt in een ‘Musaceae’, waar denk je dan als eerste aan? Hoogstwaarschijnlijk aan een museumbezoek, of aan mosselen misschien. Maar ‘banaan’ zal niet het eerste zijn dat in je opkomt. Toch is Musaceae de familiebenaming voor bananen en plantains. Het is een grote familie, want er zijn ongeveer 70 verschillende rassen en types. Een bananenboom, of liever gezegd bananenplant, is in werkelijkheid ‘s werelds grootste kruid. Volgens de tuinbouwkundige definitie wordt de banaan echter tot de groenten gerekend. Terwijl het in de culinaire definitie gezien wordt als een vrucht, en dat is eigenlijk hoe wij deze gezonde lekkernij allemaal kennen. De wilde voorouder van de banaan kwam voor in Zuidoost-Azië. Er zijn aanwijzingen dat de banaan daar reeds 7.000 jaar geleden zou zijn gecultiveerd. Waarschijnlijk hebben Indonesische kolonisten, die zich o.a. op de Comoren en Madagaskar vestigden, de banaan omstreeks het begin van onze jaartelling naar Oost-Afrika gebracht. Van daaruit heeft de teelt zich in enkele eeuwen over Afrika verspreid, want in het tropisch regenwoud was de zeer voedzame banaan heel wat productiever dan de meeste andere landbouwgewassen. Aan de westkust

van Afrika is de naam ‘banaan’, zoals we die tegenwoordig kennen, ontstaan. Het is afgeleid van een woord uit het Wolof, een taal die wordt gesproken in o.a. Senegal, Gambia en Mauretanie. De Spanjaarden en Portugezen leerden de banaan aan de westkust van Afrika kennen en brachten de bananenteelt over naar Midden-Amerika.

Ethyleen We kennen allemaal de ‘gewone’ gele banaan, die wereldwijd in de top 10 van bestverkochte producten in supermarkten voorkomt. Er zijn echter meer verschillende typen bananen, vooral in veel tropische landen worden bananen gebruikt die gebakken of gefrituurd worden of o.a. als zoete bananenchips in maaltijden worden verwerkt. Opvallende andere typen zijn de rode banaan, de appelbanaan, de bakbanaan, de babybanaan en de golden banaan. Bananen groeien vooral in tropische landen waar de temperatuur niet onder de 10° Celsius komt. Onder normale omstandigheden duurt het ongeveer zeven maanden voordat er geoogst kan worden. Alle bananen in een tros zijn tegelijk rijp, en daarna niet lang houdbaar. Daarom worden de bananen voor export onrijp geoogst. Binnen 48 uur na het oogsten worden de bananen in gekoelde schepen geladen voor transport. De grootste exportvo-

[38] support

GEZOND ETEN

GROEN EN GEEL “Wat is het beste moment om een banaan te eten?” is een veel gestelde vraag. Er is echter geen eenduidig antwoord op te geven, het is sterk afhankelijk van het gewenste effect voor de consument. Rijpere bananen helpen het lichaam bijvoorbeeld bij het produceren van witte bloedlichamen, dat o.a. helpt bij het bestrijden van kankercellen. Groene (onrijpe) bananen bevatten echter meer probiotica, die kunnen bijdragen aan een gezonde spijsvertering en die het niveau van serotonine en dopamine verhogen. Beide laatste dragen o.a. bij aan een algeheel goed, gezond en gelukkig gevoel. Vergeet ook hier niet de schil van de banaan te betrekken bij het verkrijgen van het gewenste effect.

1 banaan zit ongeveer 467 mg van dit belangrijke mineraal en dat is relatief veel. Als je 1 banaan eet, heb je namelijk al 16% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid binnen.  In een banaan zitten suikers die snel door het lichaam opgenomen worden waardoor het snel energie oplevert. Andere suikers in de banaan, worden juist langzaam door je lichaam opgenomen en zorgen op deze manier voor langdurige energie. Daarom eten met name duursporters bananen zowel voorafgaand aan als tijdens het beoefenen van hun sport.

lumes komen tegenwoordig uit Zuid- en Midden Amerika. Tijdens het rijpingsproces scheidt de banaan natuurlijk ethyleen af. Om het rijpingsproces op gang te brengen of te versnellen, worden bananen in rijperijen enige tijd blootgesteld aan extern ethyleen. Tijdens de rijping wordt zetmeel omgezet in fruitsuikers. In onrijpe bananen zit 20 keer zoveel zetmeel dan suiker en aan het eind van de rijping is dat omgekeerd waardoor de banaan een zoete smaak krijgt.

Gezondheid Helaas hebben sommige mensen hierdoor een slecht beeld over bananen. Het zou ongezond zijn om meer dan 1 banaan per week te eten, en een banaan zou ook erg slecht zijn voor de lijn. Het tegendeel is echter waar, een banaan is gezond, en heel erg geschikt als vast en verantwoord onderdeel van ons dagelijks menu. En het eten van bananen kan zelfs helpen bij het afvallen. Aan de hand van de hieronder genoemde eigenschappen kunnen we rustig stellen dat bananen op veel manieren bij kunnen dragen aan onze gezondheid.  De aanwezigheid van kalium in bananen helpt bij het voorkomen en/of verlagen van een (te) hoge bloeddruk. In

 Een goede manier om een kater kwijt te raken, is om banaan in de vorm van een milkshake te drinken. Dankzij het kalium en vitamine B6 neemt het onaangename gevoel snel af. En de suikers geven snel weer nieuwe energie.  Door het eten van bananen wordt de samenwerking tussen zenuwen en spieren soepeler. Het is de belangrijke vitamine B6 die hiervoor zorgt. In 1 banaan zit ongeveer 0.7 mg vitamine B6. Dit lijkt misschien weinig, maar is 34% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.  Vrouwen die last hebben van een slecht humeur en/ of stemmingswisselingen voorafgaand en tijdens de menstruatie wordt aanbevolen om met name in die periode bananen te eten. Stemmingswisselingen worden vaak veroorzaakt door een bloedsuikerspiegel dat niet gelijkmatig is. In banaan zit vitamine B6 die de bloedsuikerspiegel gelijkmatig houdt en daarmee ook het humeur.  Bananen zijn het uitgelezen natuurlijke middel tegen maag- en darmklachten. Dat komt o.a. door de zachte textuur en banaan werkt als antacidum, dat is een stof dat het maagzuur neutraliseert en irritaties vermindert door een beschermlaag aan te brengen op de maagwand.

support [39]

Serie 1 Juice Line 100% Pure Juice Blends Selected Fruits Newspaper Ad EHallstrรถm 20150425 Page 3 of 5 Option 3

1/6 page (18.6x6.4cm)

GEZOND ETEN

 Bij muggenbeten, en veel andere huidirritaties, helpt wrijven met de binnenkant van een bananenschil, de irritatie, muggenbeet, jeuk en/ of zwelling zullen snel afnemen.

Metabolisme

 (Gebakken) banaan eten helpt ook bij diarree. In banaan zitten oplosbare vezels zoals pectine dat helpt om de stoelgang weer te normaliseren. Om optimaal van het pectine gebruik te maken, moet de banaan eerst worden gebakken. Hierdoor worden de oplosbare vezels beter in het lichaam opgenomen.  Bananen bevatten niet alleen een hoop vitaminen en mineralen, maar ze zorgen er ook voor dat andere voedingsmiddelen beter opgenomen worden. De suikermoleculen (fructo-oligosacchariden) in de banaan, is een goede voedingsbron voor darmbacteriën. Dankzij de groei van goede bacteriën in de darmen worden voedingstoffen beter opgenomen in het lichaam. Een belangrijk mineraal dat hierdoor in het lichaam opgenomen wordt, is calcium. Hiermee zorgt het eten van bananen dus indirect voor sterke botten.  Zwangere vrouwen die ochtendmisselijkheid tegen willen gaan, kunnen dat op een gezonde manier doen door bananen te eten. Bananen houden de bloedsuikerspiegel in het bloed stabiel.

Kortom bananen zijn zowel nuttig als lekker, geven een vol gevoel en zijn gezond voor mensen van alle leeftijden, ook voor baby’s. Zelfs de bananenschil is gezond. Bij een bananenschil denken we al snel aan spelende apen of lachwekkende situaties waarbij mensen uitglijden over een losliggende schil. Verreweg de meeste schillen worden gewoon weggegooid, zonder ons te beseffen hoe waardevol de schillen voor ons zijn. Bananen staan o.a. bekend om het hoge gehalte potassium (kalium) dat ze bevatten, een groot deel daarvan (tot 40%) zit echter in de schil. Kalium staat met name bekend als stimulator van het metabolisme, waarmee het een grote bijdrage levert aan het overbrengen van energie aan de spieren bij zware lichamelijke inspanning en het kwijt raken van overtollig lichaamsgewicht. Naast kalium bevatten de schillen ook antioxidanten en vitamine A en B, die eveneens bijdragen aan het stimuleren van het spijsvertering. Het eten van bananenschillen lijkt niet erg aantrekkelijk, maar na het verwijderen van de ‘top’ en het ‘kontje’ kunnen de gele schillen van een goedrijpe banaan prima in de blender om samen met bijvoorbeeld kokosmelk, kaneel en ijs een supergezonde smoothie te maken. Hierdoor gaan geen waardevolle voedingsstoffen verloren. De bananenschil zit ook vol voedingsvezels die o.a. zorgen voor een snel en langdurig voldaan gevoel. ■

Nicolette de Nijs

 Door het relatief hoge ijzergehalte stimuleren bananen de aanmaak van hemoglobine in het bloed, dat helpt bloedarmoede te voorkomen.  Volgens recent onderzoek bij o.a. mensen die aan een depressie lijden, voelden velen zich beter na het eten van een banaan. Bananen bevatten tryptofaan, een aminozuur dat het lichaam omzet in het serotonine. Deze neurotransmitter heeft een kalmerende werking en een gunstige invloed op stemming, zelfvertrouwen, slaap, seksuele activiteit en eetlust. Tryptofaan wordt het best door het lichaam opgenomen als het in combinatie met ander koolhydraatrijk voedsel wordt gegeten, zoals rijst, pasta en bonen.  Tweehonderd studenten aan een school in het Engelse Twickenham werden onlangs met bananen door hun examenperiode geholpen. Ook hier is het kalium dat de hersenactiviteit stimuleerde en hen hielp om alerter te zijn.

support [41]

DOOR OVILIO CAPRILES

De vrije wil versus universele krachten Heeft de mens wel 100% controle op zijn/haar doen en laten in het leven? Je hoort soms wel eens in je omgeving mensen zeggen dat ze alles kunnen doen en alles kunnen bereiken. “The sky is the limit”, wat suggereert dat als men heel veel doorzettingsvermogen en een positieve houding heeft, dat men alles kan bereiken wat men wil. Is dat wel zo? Wat zijn jouw gedachten hierover? Denk je hier hetzelfde over? Onderzoeken hebben aangetoond dat dit fenomeen te maken heeft met iemands vrije wil. Het geloven in vrije wil, is het geloven dat iemand totale controle heeft over zijn/haar acties. De vrije wil is volgens enkele wetenschappers niet alleen de wilskracht, noch alleen de ‘zelfcontrole’, noch alleen denken, maar voor hen is vrije wil het aangeboren vermogen van de mens om te kiezen en/of lief zijn voor de medemens. Meer in het bijzonder zien de wetenschappers vrije wil als het aangeboren vermogen om te kiezen.

Figuur 1. Vrije wil volgens wetenschappers Vrije wil (figuur 1) heeft twee kanten die ook wel eens ‘affecties’ worden genoemd. Er is een inwendige en een uitwendige affectie. De affectie in het voordeel van de wens van de mens richt zich inwendig en is op zoek naar de liefde voor zichzelf. De andere affectie is de affectie om de wens naar rechtvaardigheid. Deze richt zich uitwendig richting liefde voor anderen. In het leven streeft het individu naar een eenheid tussen de twee affec-

[42] support

ties zodat er een morele goede handeling ontstaat die als goed wordt beschouwd. Wetenschappers maken een verschil tussen vrije wil en wens op de volgende manier: de (vrije) wil kiest een actie gemotiveerd door een wens waar de wens liefde heeft voor zichzelf. De (vrije) wil is altijd rationeel. Hiermee wordt alles bedoeld dat logisch en heel consistent van aard is. De rationaliteit houdt in de capaciteit om te begrijpen [wat goed is] en [de capaciteit voor] de

GEZOND LEVEN

vrije keus. De vraag is nu,… kunnen we onze wens uit laten komen? Wat kan de wens, de vrije wil van iemand tegen houden?

De Kosmische Driehoek Volgens de Chinese metafysica maken we deel uit van een kosmische driehoek (figuur 2). De drie aspecten van de driehoek zijn de Hemel, de Aarde en de Mens zelf. Men spreekt weleens van Hemels geluk, Aardsgeluk en Mensgeluk. Rekenkundig gezien, neemt ieder aspect van de driehoek 1/3-deel van het ‘kosmisch geluk’ voor z’n rekening. Met andere woorden, de mens heeft maar 33,33% grip (vrije wil) op zijn/haar leven. De overige 66,67% is de mens afhankelijk van zijn/haar omgeving. Uit de Kosmische Driehoek (figuur 2) is meteen te herleiden dat onze vrije wil altijd afhankelijk zal zijn van onze omgeving (aarde) en de onzichtbare krachten uit het universum (hemel). Figuur 2. De Kosmische Driehoek • Hemels geluk: Dit zijn je aangeboren talenten, uw potenties en je capaciteiten om de uitersten uit jouw potenties te halen/bereiken. Je familie, gezondheid en je geboorteplaats zijn afhankelijk van het hemels geluk. • Mensgeluk: Dit zijn de acties die je neemt om ten behoeve van je potentie en ook de mogelijkheden die je ziet om vooruit te gaan. Mensgeluk heeft ook te maken met educatie, doorzettingsvermogen, geloof en principes. In de huidige situatie zal men meer kansen in het leven hebben als men één of meerdere diploma’s heeft. • Aards geluk: Dit is de plek waar je woont, je omgeving waar je werkt, ook wel Feng Shui genoemd. Je kunt kiezen of je in Zuid-Amerika wilt blijven wonen of je wilt naar Noord-Amerika emigreren omdat je daar meer kansen ziet om bijvoorbeeld carrière te maken. Met je Vrije Wil vecht je in feite tegen de Universele krachten (Hemel en Aarde) die 2 keer groter zijn dan je wilskracht. Jij bent de David en het Universum is de Goliath! Experimenten hebben aangetoond dat als de mens tegenwerking krijgt, dat dit kan leiden tot bedreigingen, stelen en agressie. Bij een versterking van de Vrije Wil, verandert het karakter van de mens niet.

Planning Je maakt een planning voor vandaag dat je in de ochtend eerst naar de bank gaat, dan naar het postkantoor, en als laatste ga je een boek bij de boekhandel kopen. Met je vrije wil kun je alles plannen, maar soms vergeet je rekening te houden met je omgeving (aarde) en onvoorspelbare feiten (hemel). Jouw favoriete tijdschrift Support dat je nu leest heeft soms ook te kampen gehad met onvoorspelbare tegenwerkingen. De tegenwerkingen zijn soms feiten die wij niet helemaal weten te controleren.

Het Chinese orakel “I-Tjing” of het Boek der Veranderingen, geeft een beschrijving over hoe het heelal in elkaar zit. Door middel van dit orakel kunnen de Chinezen heel secuur het juiste moment kiezen om wat dan ook te doen. De Kosmische Driehoek is de basis van het tot stand komen van de I-Tjing. Het Boek der Veranderingen dateert sinds de 12e eeuw voor Christus. Met de formules in de I-Tjing, kun je antwoorden en richtlijnen vinden voor alledaagse problemen en vragen. De I-Tjing brengt je in contact met het onbewuste en zo ook met het heelal. Dit is misschien een antwoord op de vraag waarom Chinezen bijna alles anders doen dan de rest van de wereld.

Oud- en Nieuwjaarswensen Ieder jaar weer in de maand december, wenst iedereen het allerbeste voor het komend jaar. We blijven positief en willen heel veel bereiken. Als we in het nieuwe jaar uiteindelijk terugkijken, merken we dat we ongeveer 50% of 70% van onze wensen hebben bereikt. Wij vergeten heel vaak rekening te houden met Universele Krachten die wij niet kunnen controleren. Positief denken op zich is niet slecht, maar alleen positief denken lost het een probleem niet (helemaal) op!

Totaal verschillend De man is in vele opzichten anders gebouwd dan de vrouw. Twee verschillende lichamen met totaal verschillende wilskrachten. In feite is het goed dat iemand zijn/haar capaciteiten en limieten kent. De Chinezen hebben een methode om vanaf de geboorte de capaciteiten en limieten van de man en de vrouw te bepalen. Als de methode van berekening van de capaciteiten van de man van boven naar beneden wordt berekend, dan is die van de vrouw exact het omgekeerde! Deze methode verklaart ook waarom een tweeling Jongen-Meisje, totaal verschillend zijn. Universele krachten hebben bepaald dat de biologische klok van de vrouw anders is dan die van de man. Vandaar dat de wilskrachten tussen de man en de vrouw ook verschillend zijn.

Connecties Vormen we een geheel met het Universum? Het antwoord is JA! Een simpel en bekend voorbeeld is ons ademhalingssysteem. Wij halen onze zuurstof uit de lucht die overal aanwezig is in de atmosfeer rondom de aarde. Op deze manier is onze wilskracht ook verbonden met het universum. ■

support [43]

DOOR HENDRIK MARSMAN

Waarom

is drinkwater met mineralen noodzakelijk? Uit onderzoeken blijkt dat 66% van de westerse bevolking elke dag slechts 65% van de benodigde mineralen binnen krijgt. Dit komt door het SAD voedingspatroon (Standard American Diet) met haar “processed food” en het voorschotelen van “convenient food”, zoals voedsel voor de magnetron.Het niet voldoende opnemen van mineralen veroorzaakt gebrek in de elektrolytenfunctie en storingen in de signaalverwerking van het lichaam. Zo is het mineraal Magnesium betrokken bij meer dan 300 enzymreacties in het lichaam en erg nauw betrokken bij de opname van suiker middels insuline.

In 2006 heeft de WHO een artikel gepubliceerd van Dr. Kosiseck over ‘zacht’ en ‘hard’ drinkwater. De hardheid van water wordt gemeten aan de hand van de som van magnesium en calcium in het water. Dit wordt uitgedrukt in ‘parts per million’ (ppm). Zo heeft zacht water een ppm van tussen de 0-65 ppm, terwijl hard water 65-500 ppm bevat. Het is wenselijk dat mineraalwater tussen de 60-80 ppm aan Calcium heeft en 20-30 ppm aan Magnesium. Uiteraard is Kalium ook belangrijk. De pH van het water moet bij voorkeur rond 8.5 zijn. Het populaire SPA blauw heeft een ppm van circa 33, waarvan 4,5 calcium en 1.3 magnesium en een pH van 6. (http://www.eupedia.com/europe/ european_mineral_waters.shtml waar inhoud van diverse Europese mineraalwaters te zien is). Het valt dus onder zacht water en voegt geen wezenlijke bijdrage aan mineralen aan het lichaam toe.

Aruba Het kraanwater op Aruba heeft een PPM van 20 en bevat geen calcium en magnesium. Het valt onder de categorie zacht drinkwater. Dr. Kozisek gaat uitgebreid in op de consequenties van het gebrek aan calcium en magnesium op het cardiovasculaire system, pre-eclampsia (pre-eclampsie is een combinatie van te hoge bloeddruk en eiwitverlies via de urine. In de volksmond is de aandoening bekend onder de naam zwangerschapsvergiftiging, maar die term wordt in medische vaktaal niet meer gebruikt), nierstenen, osteoporose, moe voelen etcetera (meer informatie: www.hls.aw). Ook andere wetenschappers hebben recentelijk artikelen gepubliceerd en er is nu een link gevonden dat onvoldoende calcium en magnesium geen significante bescherming bieden tegen diverse soorten kanker.

[44] support

GEZOND BEWEGEN

Dr. Yang/Chiu 1999-2008 en 2004: Onvoldoende calcium geeft geen significante bescherming tegen kanker van nier, borst, colon en maag. Onvoldoende magnesium geeft geen significante bescherming tegen kanker van borst, maag, prostaat en oesophagus. Professor Peter Peterlik heeft een publicatie over calcium en longkanker. In een mail aan Dr. Marsman bevestigt hij wederom het belang van voldoende calcium en magnesium in het drinkwater.

tussendoor. De mineralen zijn dan al in opgeloste vorm en gelijk voor opname beschikbaar. De belangrijkste bron van mineralen blijft echter het eten. Helaas zijn groenten en fruit op de eilanden vrij duur. Op Aruba is de situatie ivm gebrek aan mineralen erger dan de rest van de Westerse wereld. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Plan National 20092018” waarin aangegeven wordt dat circa 80% van de bevolking op Aruba gebrek heeft aan mineralen.

27-02-2013

Dear Dr. Marsman, I am convinced that long-term consumption of de-mineralized or desalinated water, if it is the only or the main source of drinking water, can have serious adverse health effects. First of all, I see a major problem in the fact that many people dislike de-mineralized drinking water because of its poor taste, as Dr. F. Kozisek aptly points out in his article on “Health risks from drinking de-mineralized water“. People in general therefore consume much less water than required for maintaining an adequate fluid and electrolyte balance. Hence, dehydration, though not explicitly addressed in the Kozisek article, should be a major concern. Because the body’s thirst sensation diminishes continuously from age 50 on, particularly elderly people may become dehydrated within a short period of time. It should be noted that ensuing confusion and dizziness increase the risk of falls and osteoporotic fractures, which in old people are associated with a mortality rate of 20%. For me it is mandatory that public authorities guarantee the highest possible supply of minerals with processed drinking water, not only to make it more palatable but also because of the positive effect of calcium and magnesium on several health outcomes. Apart from the well known cardio-protective effect of magnesium, it is now well established that high calcium intake is significantly associated with lower incidence of osteoporosis, colorectal, breast and possibly prostate cancer, arterial hypertension and ensuing cardiovascular disease (for review, Peterlik et al., Nutrients 2013, 5, 302-327).

Supplementpillen

Nu kan men denken, nou ik slik wel een mineraalsupplement en het komt goed. Helaas werkt dat niet zo eenvoudig. Er zijn mineraalsupplementen die niet organisch zijn, ze zijn verder samengeperst met paraffine en de afbraak gaat niet zo eenvoudig. Het lichaam neemt slechts tussen de 10-30% op uit een supplement. Daar hebben samenstellingsfactoren mee te maken alsmede het feit dat het lichaam opneemt wat het op dat moment nodig heeft. Supplementen op basis van de orthomoleculaire geneeskunde (voedingsleer) hebben een beter samengesteld product dat rekening houdt met het huidige SAD dieet. Suppletie middels drinkwater is het beste. Men moet gedurende dag water drinken, bij ontbijt, lunch, diner en

Eten bereiden met mineraalwater Het is onbekend dat men voeding het best kan bereiden met mineraalwater waar water nodig is. Saladmaster, een ander product van Healthy Lifestyle Solutions en inmiddels ook op Curaçao verkrijgbaar, zorgt dat ruim 93% van de vitamines en mineralen in het eten blijven. Rijst, aardappels, groente etcetera kan men het best bereiden met mineraalwater. Zacht water rooft binnen een paar seconden de mineralen en vitaminen uit het product. Doet u thuis deze kleine test maar eens met geraspte worteltjes: Rasp een schoteltje verse wortel. Doe een beetje van de geraspte wortel in een glas water en roer dit 30 seconden. Giet het water in een ander glas. Het afgietsel is nu oranje. Proef de wortels op de schotel die niet in het water zijn gezet en proef daarna de wortels die 30 seconden in het water waren. De een smaakt naar wortel, de ander heeft geen smaak meer. Het oranje afgietwater bevat de vitamines en indien men de ppm meet is die van bijvoorbeeld 20 ppm van kraanwater nu 600 ppm geworden. De mineralen zijn in die 30 seconden opgelost in het water. Bij gebruik van mineraalwater blijft het te eten product voedzamer omdat er geen mineralen en vitamines verloren gaan zoals in het geval van koken in zacht kraanwater. ■

‘Healthy Lifestyle Solutions’ te Bubali 11-M in Aruba (telf.: 00297-587-3096), waar Dr. Hendrik Marsman, aan verbonden is, heeft een kant en klare oplossing ontwikkeld voor mineraalwater voor thuis. Geen gesjouw met plastic flessen, lekkende chemicaliën van plastic flessen en geen fluor. Het apparaat verwijdert verontreinigingen, chloor, zware metalen, fluor en bacteriën, waaronder legionella. Vanaf februari 2016 is de “MINPRO H20” bij Tienda di Salu Harmonia verkrijgbaar. Het water heeft een hoge pH, bevat mineralen en is anti-oxidant. Het kost na aanschaf, dan slechts 35 cent per liter. Op de website van Healthy Lifestyle Solutions www.hls.aw/main kunt u er alles over lezen.

support [45]

• Distributor • Importer • Wholesale agent

• Medical products & equipment • Laboratory equipment • Home Healthcare products • Institutional supplies Prof. Kernkampweg 2 • P.O. Box 3163 Curaçao, Netherlands Antilles

Tel +5999 737 6688 / + 5999 737 6788 Fax +5999 737 1226

E-mail: kdendulk@mipacs.net Web: www.mipacs.net

GEZOND BEWEGEN

De oerkracht van

Himalayazout Himalayazout wordt gewonnen uit de zee of het Himalayagebergte. Keukenzout is geraffineerd, net als wit meel en witte suiker. Geraffineerde producten zijn ontdaan van alle voedingsstoffen. Een geraffineerd product is ongezond en in te grote hoeveelheden een vergif. Onbewerkt zout tot je nemen is juist een heel gezonde manier om aan je dagelijkse behoefte van mineralen te komen. Volgens de overlevering stamt Himalayazout uit de tijd van de schepping van hemel en aarde, uit het oerwater. Diep in het binnenste van de Himalaya werd oerwater omgevormd tot zoutkristal waarin de scheppingskracht is opgeslagen. Himalaya zout is een echte aloude vorm van zout, afkomstig en gewonnen uit de afzetting van oerzout, toen het Himalayagebergte nog laagland was en gedeeltelijk de zeeën van destijds vormden; een proces waar vele miljoenen jaren overheen gegaan zijn. Oorspronkelijk is Himalaya zout gevormd uit maritieme fossiele afzettingen van ongeveer 250 miljoen jaar oud, ten tijde van het zogenaamde Jura tijdperk. De bevolking uit het Himalaya gebergte gebruikt dit zout al vele eeuwen om hun vis en vlees in te bewaren.

Dagelijkse hoeveelheid Van oudsher is zout een conserveringsmiddel, zeer nuttig in een tijd waar men geen andere bewaarmethodes beschikbaar had. Nu in de huidige tijd weten we dat te veel zout gebruiken nadelig is voor de gezondheid. Volgens sommige bronnen wordt zout zelfs geclassificeerd als de nummer 1 oorzaak van bijvoorbeeld hoge bloeddruk. De maximale dagelijkse aanbevolen hoeveelheid ligt tussen de 6 en 10 gram voor inwendig gebruik. Himalayazout heeft daarnaast vele therapeutische mogelijkheden, denk hierbij aan zoutbaden, spoelen bij neusverkoudheid of het reinigen van de huid.

Gezondheid Himalayazout is de meest natuurlijke en gezonde vorm van zout en qua gezondheid het meest bevorderlijk voor de mens. De hoogwaardige mineraalkristallen verschillen in kleur en lopen meestal uiteen van spierwit tot roze en oranje tot zo mogelijk zelfs dieprood. Dit laatste is met name dankzij verhoogde concentraties ijzer die aanwezig zijn in deze kleurvariatie van Himalaya zout.

Himalayazout geldt in het gebied van herkomst, de zuidwestelijke Himalaya (Pakistan), van oudsher als bijzonder kostbaar en geneeskrachtig. Himalayazout bevat vele tientallen sporenelementen en mineralen, als calcium, kalium, magnesium, ijzer, zwavel en zink. Door deze mineralen is dit zout smaakvoller en geneeskrachtig.

Hoge kwaliteit De hoogste kwaliteit Himalayazout wordt gewonnen in de oude zeebeddingen. De meest commerciële vorm van Himalayazout, die tegenwoordig grootschalig wordt gewonnen, is afkomstig uit rotspartijen, waarvan de kwaliteit stukken minder zuiver is. Vroeger werd het deel afkomstig uit de beddingen ook wel “King's Salt” genoemd, omdat het gebruikelijk was dit zout alleen aan de plaatselijk adel te verhandelen, wegens de hoge kwaliteit. Het gewone volk moest volstaan met het zout uit de rotspartijen. Het Himalayazout wordt over het algemeen met de hand ontgonnen en dus niet machinaal. Ook wordt dit zonder het gebruik van explosieven gedaan. Dit zorgt ervoor dat de kwaliteit hoog en ongeschonden blijft. Industrieel, machinaal en het met explosieven ontginnen van deze prachtige mineraalbron zou onherroepelijk leiden tot het vervuilen van het product, wat nare en vervelende gevolgen zou hebben voor de hoge kwaliteit van Himalayazout. De zoutkristallen worden na het ontginnen met de hand geselecteerd, om vervolgens met de hand verbrijzeld en fijn gemaakt te worden. Daarna wordt het fijn geplette zout met de hand gewassen, om vervolgens in de zon te drogen. Daarna wordt het ingepakt en geëxporteerd.

Badia “Pink Himalayan Salt” is verkrijgbaar in alle supermarkten en toko's op Curaçao.

Rijk aan mineralen

Distributeur is Pietersz

Himalayazout is een bijzonder mineraalrijke en oeroude vorm van zout. Het bijzondere aan deze variant van zout is het feit dat het een gezonde vorm van zout is, in tegenstelling tot het voor ons zo bekende tafelzout of keukenzout, wat bewerkte zoutvormen zijn. Deze hebben hun oorspronkelijke voedingswaarde verloren door de bewerkingsprocessen en zijn daardoor vaak zelfs slecht voor ons lichaam in plaats van gezond. ■

Import.

De Savaan # 214 Willemstad, Curaçao Tel: (5999) 868-2036 Fax: (5999) 868-8519

support [47]

Leasing a car or fleet at Uralco is a dushi experience. Our friendly team takes care of all the car-related hassles that you donâ&#x20AC;&#x2122;t need in your life, including inspections, repairs, license plate tax and more. You can just drive and enjoy the time and money that you save. Leasing is the way to drive, and Uralco is the way to lease. Get in touch with us!

+5999 462 7960 | info@uralco.com | uralco.com

1846_Uralco_Nummerplaten_Coaching_185x130mm.indd 1

8/5/15 10:06

Support

Wil u niets missen? Neem een abonnement op support!

GEZOND LEVEN

DOOR RALPH MOORMAN

HORMOONBALANS

voor vrouwen Hormonen. Wat zijn het eigenlijk, wat doen ze en waarom? Maar vooral: wat als er hormonaal iets scheef gaat? Wat als de hormonen uit balans raken? Dan ontstaan er klachten of zelfs ziekten. Hoe je die kunt voorkomen of oplossen, daar gaat dit super praktische boek over. Elke vrouw kent de soms genadeloze invloed van weerspannige hormonen. Een niet goed functionerende hormoonhuishouding kan klachten en ziekten op allerlei vlakken veroorzaken. Zowel fysiek als mentaal. In Hormoonbalans voor vrouwen nemen we 38 veel voorkomende klachten en ziekten bij vrouwen onder de loep; van acne tot overgangsklachten of moeilijk zwanger kunnen worden, van pijn bij het vrijen tot PMS of depressie en van vaginale schimmelinfecties tot cellulitis of afwijkende uitstrijkjes. We zoeken de diepere oorzaak, en leggen uit hoe je deze klachten zelf aan kunt pakken. Zo kom je er écht van af. Want het fijne is: je kunt er veel meer aan doen dan je denkt. Of dan de meeste artsen denken. Naast medicatie valt er ontzettend veel winst te behalen op het gebied van bijvoorbeeld voeding en beweging. Sterker nog, in veel gevallen maakt een verandering in de levensstijl medicatie overbodig.

Kennis In Hormoonbalans voor vrouwen lees je hoe je dat zo eenvoudig mogelijk kunt bereiken. Wat kun je beter wel of juist niet eten? Welke supplementen kunnen helpen? En welke vormen van beweging en sport? Concrete tips, helder advies en veel voer (letterlijk en figuurlijk) om over na te denken brengen je hormonen terug in balans. Vaak zonder tussenkomst van medicijnen. En dat voelt gezonder, natuurlijker, energieker en gelukkiger. Uniek aan het boek is de dubbele aanpak die veel verder gaat dan alleen de medische: een arts én een coach op het gebied van voeding en levensstijl hebben hun kracht en kennis gebundeld. Dit boek is daar het resultaat van. De auteurs van het boek, ir. Ralph Moorman en drs. Barbara Havenith, hebben beiden jarenlang kennis verzameld en ervaring opgedaan op dit specifieke kennisgebied. Hormoonbalans voor vrouwen is deel III in de bestsellerserie De hormoonfactor/ Het hormoonbalansdieet

In dit boek vindt een unieke samensmelting plaats. Ralph Moorman is de levensmiddelentechnoloog en gezondheidsadviseur op het gebied van levensstijl en Barbara Havenith van Vrouwenpoli Boxmeer is een regulier geschoolde gynaecoloog. Zij benaderen beiden vanuit hun eigen expertise het onderwerp en komen zo tot een synergie. Zo kan je jouw hormoonklachten van twee kanten aanpakken en écht oplossen.

Indeling In het eerste deel van dit boek wordt de werking van de vrouwelijke cyclus en haar hormonen tot in detail uitgelegd. In deel twee de symptomen en oorzaken van onbalans tussen deze hormonen én de basistips op het gebied van voeding, training en stressreductie. Het is belangrijk om deel een en twee goed door te lezen, omdat je deze basiskennis nodig hebt om het derde deel goed te kunnen begrijpen. In het derde deel staan de specifieke vrouwelijke hormoonklachten uitgewerkt: bij iedere klacht de uitleg, de symptomen, de oorzaken, wat de arts doet en wat je zelf kan doen. ■

Ir. Ralph Moorman studeerde levensmiddelentechnologie aan de Wageningen University. Hij is nu werkzaam als levensmiddelenadviseur, bedrijfsadviseur voeding & gezondheid, spreker, docent en gezondheidscoach volgens de principes van zijn eigen hormoonfactorprogramma. Van zijn hand verschenen de bestsellers De hormoonfactor, De boodschappencoach en Hormoonbalans voor vrouwen. Daarnaast schreef hij Het hormoonbalansdieet en Hans halveert. www.dehormoonfactor.nl

support [49]

HET AALTJE:

de Assepoester in de gezondheid van mens, dier en plant

[50] support

GEZOND DENKEN

DOOR GISETTE SEFERINA

De nematologie is de wetenschappelijke discipline in de studie van nematoden of rondwormen. Nematologisch onderzoek, zoals de meeste gebieden van de wetenschap, is gebaseerd op observaties en het opnemen van deze waarnemingen. Hoewel nematologisch onderzoek dateert uit de tijd van Aristoteles, of zelfs eerder, is nematologie als zelfstandige discipline pas in het midden tot eind van de 19e eeuw komen te bestaan. In de modern academische wereld wordt deze discipline vaak samengevoegd met de entomologie oftewel insectenleer. Een nematode is een bepaald type ongesegmenteerde worm, met name rondworm. Ze behoren tot de stam van de Nematoda. Deze wormen zijn anders dan de gelede wormen zoals, regenwormen en platwormen. Nematoden of aaltjes zijn zeer verschillend in hun morfologische kenmerken, elke groep toont morfologische aanpassingen aan de omgeving waarin ze wonen. De aaltjes die in de grond leven zijn zeer klein; veel mariene soorten hebben lange en ingewikkelde stoppels en parasitaire soorten manifesteren verbazingwekkend groot reproductieve potentieel en zijn normaal gesproken groter. Er zijn naar schatting ongeveer 27.000 soorten nematoden bekend bij de wetenschap. Schattingen van het werkelijke aantal soorten die nog moeten worden beschreven, zijn gebaseerd op enkele duizenden insecten en miljoenpoten, duizenden en miljoenen uit gewervelden in de oceaan, en op miljoenen monsters uit het slijk op de zeebodem.

Aaltjes Aaltjes komen van de diepten van de oceaan tot de bergtoppen voor, en in de meest extreme omgevingen. Een schopvol aarde kan meer dan een miljoen nematoden bevatten! Omdat nematoden zo talrijk zijn en letterlijk overal te vinden zijn, is wel eens gespeculeerd dat als we alles van onze planeet zouden verwijderden behalve de aaltjes, dat de topografie van de aarde toch herkenbaar zou zijn. Nematoden zijn niet alleen talrijk in de grond en in het slijk op de zeebodem, maar ook als parasieten van planten, en in het slijk op de bodem van de zee, maar ook als parasieten van alle bekende diergroepen, waaronder van de mens. Ze vormen een van de belangrijkste groep organismen die in feite nauw geassocieerd zijn met de mens.

Ziekteverwekkers Er wordt verondersteld dat zo’n 5000 soorten nematoden parasieten van gewervelde dieren en mensen zijn. Enkele van de meest bekende voorbeelden worden hier genoemd: Dracunculiasis: Het oudst geschreven verslag van een nematode “waarneming” komt in het Oude Testament in de Bijbel, in het vierde boek van Mozes, voor: “En de Heer zond vurige slangen onder het volk, en zij beten het volk, en veel Israëlieten stierven”. Sommige archeologische onderzoekers hebben gezinspeeld op het feit dat de Bijbelse tekst zou kunnen verwijzen naar de Guineaworm (Dracunculus medinensis), die Guinea wormziekte veroorzaakt. De Guinea worm parasiteert watervlooien en deze watervlooien leven in waterreservoirs. Zodra iemand

de watervlo per ongeluk met het water inneemt, komt de worm vrij en ontwikkelt zij zich verder in het menselijk lichaam. Zij komt uiteindelijk onder de huid, vooral bij de benen en voeten terecht en boort zich door de huid heen naar buiten. De wond wekt op die plek een hevig vurige sensatie op, waardoor men het liefst het desbetreffende ledemaat in het frisse water wil dompelen. De worm ontsnapt zo het water in en er vangt een nieuwe besmettingscyclus aan. De volwassen worm kan een lengte van maar liefst 100 centimeter bereiken. Het kan weken duren voordat de worm helemaal uit het wondje kan ontsnappen. De Guinea worm is een organisme dat gewikkeld rond een stokje waar te nemen is in het insigne van de geneeskunde, de Æsculapius genoemd. Gelukkig is deze vreselijke ziekte momenteel vrijwel uitgeroeid. De incidenties zijn wereldwijd drastisch gedaald van bijna 3,5 miljoen gevallen in meer dan 20 verschillende landen in 1986 naar 126 gevallen in vier Afrikaanse landen in 2014 (Wikipedia).

Elephantiasis Elephantiasis: De nematode Wuchereria bancrofti treft meer dan 100 miljoen mensen in tropische delen van de wereld. Zij kan tot een lengte van 10 cm uitgroeien. Dit aaltje wordt verspreid door muggenbeten. Zij beschadigt het lymfestelsel en veroorzaakt grote slopende zwellingen in verschillende delen van het lichaam en wordt elephantiasis of in Suriname ‘bigifoetoe’ genoemd. Aarsmaden: Aarsmaden zijn ongevaarlijke aaltjes van het geslacht Enterobius die het rectale kanaal koloniseren. Ze kunnen zeer vervelende klachten veroorzaken waaronder hevige jeuk rond de anus. De vrouwtjeswormen kruipen ‘s nachts door de anus naar buiten en leggen eitjes op de huid rond de anus. In de ontlasting zijn soms kleine, bewegende witte of witgele aarsmaden zichtbaar. Aarsmaden komen vooral bij kleine kinderen voor en worden in het Papiaments ‘wangui’ genoemd. Dirofilariose: een ander voorbeeld van ziekten veroorzaakt door nematoden is de hartworm infectie bij honden. De hartworm wordt ook overgebracht door muggenbeten. De Dirofilaria nematode parasiteert de hartspier en, indien onbehandeld, zal dit uiteindelijk de dood van de besmette dieren veroorzaken. Hoewel zeldzaam, komt deze nematode soms ook bij de mens voor. Sommige soorten nematoden leven in de maag van dieren en voorkomen dat ze voldoende voedingsstoffen kunnen opnemen om goed te kunnen groeien. Zo’n soort nematode is de gigantische ‘Placentonema gigantissimum’ die in

support [51]

Now, with a new location

Tel. 747-2233 | E-mail. info@cafebaristainternational.com

ARE YOU ALWAYS ONLINE OR HAVE TIRED EYES? Computers, laptops, tablets, mobiele telefoons en videospelletjes vragen veel inspanning van onze ogen. Het gebruik van digitale apparaten vraagt onze ogen om continu verschillende posities aan te nemen, te schakelen tussen grote en kleine afstand en naar elkaar toe en van elkaar af te draaien. Bovendien worden uw ogen door het staren naar een fel scherm blootgesteld aan blauwviolet licht, wat het netvlies kan beschadigen en slaappatronen kan verstoren. Mi Optica verkoopt speciale glazen die passen bij uw digitale lifestyle! Kom langs en laat u informeren? Jan Noorduynweg 10, Sta Maria, Curaรงao T: +5999 888 5858

Optica Antillana NV

GEZOND DENKEN

het vruchtwater van de potvis leeft en de ontwikkeling van de foetus hindert. Deze nematode is de grootste tot nu toe bekend en kan wel een lengte van acht meters bereiken!

Parasitaire voedselinfecties Soms ontstaat besmetting met aaltjes via voedsel, water en slechte hygiëne. Een voorbeeld van parasitaire voedselinfectie is Trichinellose. Trichinellose is een menselijke ziekte voornamelijk veroorzaakt door het eten van onvoldoende verhit vlees dat ingekapselde nematoden bevat. De Trichinella spiralis is een nematode die in het vlees van wilde dieren voorkomt, met inbegrip van varkens. In de maag worden de ingekapselde nematodenlarven blootgesteld aan maagzuur waardoor de cysten oplossen en de nematoden vrijgeven. Ze dringen de wanden van de dunne darm en andere organen binnen, waar ze uitgroeien tot volwassen wormen. De symptomen van trichinellose zijn diarree, braken, koorts, spierpijn en spierzwakte, oedeem, en in het ergste geval kan trichinellose tot hartspierziekte, neurologische complicaties en zelfs de dood leiden.

van voedingsstoffen voor de groei van planten. Deze aaltjes zijn gunstig voor menselijke activiteiten.

Planten

Nematodenbestrijding

Wortelknobbelaaltjes: De meeste nematoden die planten aantasten leven in de grond en voeden zich met plantenwortels. Ze verminderen de capaciteit van de plant om water en voedingsstoffen op te nemen. Vooral in een warm klimaat verminderen ze ook de tolerantie van de plant voor andere stress zoals droogte. Wortelschade nematoden: Zo’n parasiet behoort tot het geslacht Pratylenchus. Symptomen van nematodeziekte zijn vaak algemene symptomen van wortelstress. De wonden kunnen pas worden waargenomen door de plant uit de grond te trekken. Lage tot matige populaties van deze nematoden kunnen geen zichtbare symptomen veroorzaken boven de grond. Hoge nematode bevolking en infectie van jonge planten kan leiden tot dwerggroei, en voedingsstoffen en water tekorten. Uiteindelijk sterven de plantjes af. Veel plantensoorten zijn getroffen door deze ziekte, waaronder pinda’s, aardappelen en diverse fruitbomen. Sommige nematoden kunnen andere ziekteverwekkers zoals virussen overdragen wanneer ze zich van de planten voeden. Die besmettingen kunnen dodelijk zijn voor de planten.

Chemische nematiciden: Soms worden chemische formuleringen als ontsmettingsmiddelen tegen nematoden in de aarde aangewend om ze te beheersen. Boeren behandelen vaak hun vee met chemische baden om dergelijke nematode plagen tegen te gaan. Ook eigenaren van huisdieren behandelen hun dieren met ontwormingstabletten. Echter, deze stoffen zijn in het algemeen zeer giftig en gevaarlijk voor de gezondheid van mens en milieu. Sommige nematiciden zijn verboden omdat ze gemakkelijk in de grond doordringen en het bodemwater verpesten. Biologische nematiciden: Bepaalde nematoden zijn kwetsbaar voor biologisch schimmels van het geslacht Purpureocillium. P. lilacinum heeft veelbelovende resultaten voor toepassing als een biologische controle alternatief tegen de groei van de schadelijke wortelknobbelaaltjes.

Jagers Sommige nematoden vallen uitsluitend insecten aan, en helpen om insectenplagen te bedwingen. In feite worden sommige van deze nematoden commercieel gekweekt en aangeboden voor de bestrijding van bepaalde schadelijke insecten als biologisch insecticide. De mol, krekels, vliegen, kevers en soortgelijke insecten die in de aarde leven zijn bezaaid met entomopathogene aaltjes van de geslachten Steinernema en Heterorhabditis.

Zelfstandig- levende nematoden Een grote groep aaltjes leeft ‘zelfstandig’, in de aarde, zee en zoetwater bronnen. Ze voeden zich met bacteriën, schimmels, protozoa en zelfs andere nematoden, en spelen een zeer belangrijke rol in de voedselkringloop en afgifte

Economische invloed De aaltjes zijn een belangrijke maar onderbelichte groep organismen met hun invloed op de menselijke gezondheid en welzijn. Deze productieve en diverse groep wordt sterk onderschat in zijn potentieel om zowel de oorzaak als de oplossing te zijn van problemen die zich voordoen in de welzijn van mensen, planten en dieren. De economische gevolgen van deze groep zijn niet altijd even duidelijk, vooral ook door de onderbelichting. Echter, uit verschillende publicaties kan worden afgeleid dat het niet te verwaarlozen is: • Plantparasitaire nematoden zijn verantwoordelijk voor ongeveer 15% verlies aan gewassen per jaar wereldwijd, wat neerkomt op meer dan 7.800 miljoen dollar. • In 2009 de jaarlijkse kosten van naar schatting USD 276 miljoen te zijn wanneer de huidige aanbevelingen van de WHO voor de massa behandeling toegepast. • In 1997 heeft de Europese Unie $ 572.000.000 aan vleesen de slacht inspecties uitgegeven in verband met Trichinellose. ■

Gisette Seferina Medisch Entomoloog

support [53]

GEZOND DENKEN

DOOR NICOLETTE DE NIJS

AARDIG

magnetisch

We kennen allemaal het effect van een magneet, de ene pool trekt de andere aan of stoot hem juist af, afhankelijk van de elektromagnetische lading van de polen. Waar we niet dagelijks bij stil staan is dat wijzelf ook onder invloed zijn van dergelijke krachten. De aarde heeft namelijk haar eigen aardmagnetisch veld, ook wel ‘magnetosfeer’ genoemd, deze vormt voor de lagere regionen van de atmosfeer een schild tegen de straling van de zon. Met name in periodes van hoge zonneactiviteit komen stromen van geladen deeltjes in de hogere delen van de atmosfeer voor, dit veroorzaakt geomagnetische stormen die we terugzien als poollicht. Geologen en biologen doen al jaren onderzoek naar het aardmagnetisme en de invloed daarvan op het functioneren van levende organismen. Hieruit blijkt dat het aardmagnetisch veld een basisvoorwaarde is voor biologisch leven. Een aantal diersoorten, zoals postduiven, trekvogels, zeeschildpadden en walvissen, zijn in staat het aardmagnetisch veld waar te nemen en te gebruiken als kompas om zich te oriënteren bij lange reizen. In veel oude culturen (o.a. China, Egypte, Rome) was duizenden jaren geleden al bekend dat het aardmagnetisme belangrijk was voor het welbevinden van de mens. Bij het bouwen van huizen, kerken, kloosters en piramiden werd hiermee al rekening gehouden. De magnetische polen wijken af van de geografische, deze afwijking is niet constant. De plaats van de magnetische polen verandert, zo bevindt de magnetische zuidpool zich op dit moment in het noorden van Canada en “wandelt” elke dag zo’n 90 meter naar het westen. Variaties in het magnetisch veld kunnen ook het gevolg zijn van uitbarstingen op de zon. Zelfs de bliksem kan effect hebben, doordat tijdens onweer veel meer elektrische spanning in de atmosfeer is. Dat elektrische veld versterkt het aardmagnetisch veld tijdelijk en plaatselijk.

Levensprocessen Onderzoek toont aan dat elektromagnetische verschijnselen in het menselijk lichaam van essentieel belang zijn voor diverse levensprocessen. Ook is bekend dat ons zenuwstelsel een eigen elektrische gelijkstroom heeft. Blootstelling van het lichaam aan niet-lichaamseigen frequenties kan het biologisch evenwicht enorm verstoren, waardoor de weerstand vermindert.

Elektromagnetische straling is in vele vormen om ons heen aanwezig, zonder dat we het kunnen waarnemen met onze zintuigen. Denk daarbij met name aan wifi netwerken en dergelijke. Deze straling wordt niet door muren of ramen tegengehouden. De meeste mensen kunnen ze niet voelen. Een grote groep mensen heeft echter wel onbestemde klachten, waarbij vaak elektromagnetische velden een belastende rol spelen. Juist langdurige blootstelling kan leiden tot klachten en het verergeren van al bestaande ziektepatronen. Het is lastig om maatregelen te treffen tegen iets dat men niet bewust registreert. Himalayazout heeft echter een aantal eigenschappen, die het effect van elektromagnetische straling tegengaan. De perfecte geometrische verhoudingen en de zuiverheid van de kristallen zorgen dat ze volledig bestand zijn tegen de straling. Himalaya zout zorgt verder voor de productie van hydro-elektriciteit in ons celweefsel en het uitbalanceren van de in ons lichaam aanwezige elektrolyten, die essentieel zijn voor ons zenuwstelsel. ■

HEIMWEE Er zijn aanwijzingen dat, naast emotionele heimwee van het gemis van familie of vrienden, fysieke heimwee (mede) wordt veroorzaakt door het verschil tussen de elektromagnetische invloed van de plaats waar men normaal gesproken leeft en de plaats waar men naartoe is gegaan. Bij een vakantie van een aantal weken is dat meestal niet zo merkbaar, maar bij emigratie naar een verweg gelegen locatie kan men maandenlang een onbestemd gevoel hebben zonder duidelijke reden. Het lichaam moet zich dan nog aanpassen aan de nieuwe magnetische omstandigheden.

support [55]

DOOR DINAH VEERIS

Ontdek de kruidentheeën van Dinah Veeris Het is een uitgelezen assortiment aan kruidentheesoorten en mengingen, geselecteerd uit de kruiden die grotendeels groeien in de kruidentuin “Den Paradera” op Curaçao. Met veel liefde en aandacht is er in 22 jaar vormgegeven aan de tuin en een indrukwekkende verzameling aan geneeskrachtige kruiden en bomen geplant. Dagelijks maak ik net voor het opkomen van de zon een wandeling door de tuin. In de stilte van de vroege morgen verzorg ik de planten en bomen. Ik luister naar ze, spreek en zing ze toe. De kruidentheeën die ik u aanbied worden niet gemaakt van theebladeren maar van kruiden. Ze bevatten geen cafeïne, geen looizuur en worden gedronken vanwege de heilzame eigenschappen die vaak al eeuwen bekend zijn. Daarnaast hebben de kruidenthee-soorten stuk voor stuk verrassende melanges en zijn geurig en weldadig. Een heerlijke kop sorsaka (zuurzak) kruidenthee, verfrissend, verkwikkend na een lange dag werken, of een verwarmende kop aarde thee in de decembermaanden. Voor elk moment van de dag de juiste thee. Beleef de intense smaken, de prikkelende combinaties, onderga het weldadige gevoel van de werking van heerlijke kruidentheeën. Op deze manier heeft u de kennis en wijsheid van eeuwen in huis, de smaken, de authentieke bereidingswijze, de zorgvuldigheid waarmee wordt gewerkt.

[56] support

Graag willen wij u laten kennismaken met deze unieke producten die verkrijgbaar zijn in onze winkels, om mee te nemen of te genieten van één van onze heerlijke smaken onder de mispelpoom.

Uplifting tea De “Uplifting tea” is een combinatie van lamungras en bragasdushi. Het heeft een delicate citroensmaak met een vleugje zoet prikkelende gembersmaak. Een bijzonder verkwikkende thee. Als de thee goed is getrokken is deze zacht, aromatisch en versterkend. Waar lamungras groeit komt weinig onkruid voor en zijn mensen sterker en gezonder. Bragasdushi is een heel oud kruid op Curaçao en bijna niet meer te vinden. Het heeft de vorm van heel fijn gras en met een unieke citroengras geur. Onze “Soothing nature” is een combinatie van orégano en yerbabueno. Het is een heerlijke geurende thee die op Curaçao bekend is om de verwarmende en weldadige werking en het stimuleert de spijsvertering op een milde manier. Deze orégano is niet de Europese oregano met de wetenschappelijke naam “Origanum vulgare”, maar de tropische “Lippia alba”. De yerbabueno behoort tot de muntfamilie en heeft een zachte muntsmaak. Het kalmeert de maag en zenuwen. Het is verbazingwekkend hoe yerbabueno in staat is de kwaliteit en de beleving van een kus te verhogen.

Pep up blend Een zeer oude combinatie die wij u aanbieden is de “Pep up blend”, bestaande uit yerb'e hole blanku, orégano en

GEZOND ETEN

lamungras. Deze aromatische blend maakt het tot een bijzondere opwekkende thee. Op Curaçao gebruikt men deze sinds oudsher bekende drank als tonicum. De yerb'e hole blanku is het eerste kruid die men aan een baby geeft. Het geeft de baby rust na de traumatische ervaring van geboren worden. Het herenigt het hoofd met de kosmos, zoals ouderen dat beweren.

Sweet love “Sweet love” is een unieke selectie van sorrel, tilo, kané (kaneelstokjes), anis estreyado (steranijs) en peper dushi (Pimenta dioica). In de Shell tijd op Curaçao, stuurden velen vanuit Sint Maarten en andere omliggende eilanden sorreldrank naar de familie in de kerstperiode. Ook sorrelzaden werden overgebracht om te planten, zodat in die tijd al mensen sorrel kweekten. De rode bloemen van de sorrel groeien van boven naar beneden aan de plant en geven deze een hartverwarmende aanblik. Ook de smaak is zeer uniek en hartverwarmend. Een heerlijke combinatie die u alleen, samen met uw partner of met de familie drinkt.

High energy “High energy” is een combinatie die we hebben bereid met moringa bladeren en de bloemen van sorrel. Exceptioneel rijk aan vitaminen, mineralen en pure antioxidanten, die het lichaam in de morgen een boost geven en als u in de middag nog wat wilt doorwerken. De mensen die hier op ons eiland als slaven werkten, aten de wortels van de moringa, rauw om kracht te behouden. Men deed de

bloemen in putwater om het water te reinigen en men trok olie uit de zaden voor stevigheid voor het haar. De bomen werden in die tijd geplant als omheiningen en de peulen waren voer voor de geiten, paarden en koeien.

Calming blend Ik wil ook onze “Calming blend”, bestaande uit sorsaka (graviola) bladeren, lourir en lavendula met u delen. Een combinatie die een gezonde ontspanning bevordert en lichaam en geest tot rust brengt. Lavendula groeit niet bij ons in de tuin, maar werd en wordt nog steeds op Curaçao ingevoerd en gebruikt in vooral wierook en baden. Lavendula in het hoofdkussen brengt gevoelens van liefde tot leven. Onder de matras staan de bloemen garant voor een hartstochtelijke nacht. Men beweert ook dat als je lavendela thee voor het slapen gaat drinkt, je over je toekomstige liefde droomt. Sorsakablad behoort tot de plantaardige medicijnen tegen depressie. De bladeren hebben een slaapverwekkende, kalmerende en krampwerende werking. Er wordt een kussen gevuld met sorsakablad tegen slapeloosheid, nervositeit en verwardheid. Behalve de reeds genoemde traditionele werkingen van sorsakabladeren zijn er tal van gebruikstoepasingen in de volksgeneeskunde over sorsaka en ook uitslagen van wetenschappelijke onderzoekingen bekend. Naast combinatieblends serveren wij ook enkelvoudige kruiden als thee zoals de yerb'e hole blanku, yerb'e hole pretu, orégano, lamungras, yerba bueno, tebenk, menta, tulsi en nog veel meer. ■

Dinah Veeris Oprichter van Dinah’s Botanic and Historic garden “DEN PARADERA”. Schrijfster van “Van Amandel tot Zjozjoli” & “Afrikantje” dinahveeris@yahoo.com www.dinahveeris.com

support [57]

SINTIBU MIHÓ KU V I TA M I N A & S U P L E M E N TO S O LG A R

PAKETE BÁSIKO

E nutrientenan mas importante ku nos falta (pa tur hende riba 12 aña)

Vitamina C

Lecithin

Magnesium

Zinc

PAKETE BÁSIKO PLÙS Pa tur hende riba 12 aña ku mester mas energia

Vitamina C

Lecithin

Magnesium

Zinc

B-Complex

O pte n ib e l n a : DA, Ha rmon ia , B ot ik a G osi e, B ot ik a Zu ike r t u int j e, B ot ik a S orsa k a .

Kuminsá awe mes pa sintibu mihó! *Oferta bálido tanten tin na stòk. Pa mas informashon Agente i distribuidor Oduber Agencies Curacao N.V. 767-1011

GEZOND ETEN

PAS OP: er is GMO zalm op de markt De Amerikaanse ‘Food and Drug Administration’ keurde eind november 2015 een genetisch gemodificeerde zalm goed voor consumptie door mensen. De goedkeuring kwam als een verrassing. De producent van de GMO-zalm, AquaBounty Technologies, vroeg al in 1993 toestemming om zijn AquaAdvantage zalm op de markt te mogen brengen. De zalm wordt gekweekt in streng beveiligde installaties in Panama. Het gaat om een Atlantische zalm die een groeihormoon-gen ingebouwd heeft gekregen van de Chinookzalm met een genetische aanpassing die ‘geleend’ is van de Amerikaanse puitaal. De Atlantische of Europese zalm (Salmo salar) is een anadrome vis (een vis die vanuit de zee de rivieren optrekt om te paaien. De paaigebieden kunnen in de benedenloop of de bovenloop van de rivier zijn), die als volwassen dier hoofdzakelijk in noordelijke zeeën en de Noord-Atlantische Oceaan leeft. De Atlantische zalm kan tot 36 kg wegen. De zalm kenmerkt zich culinair door de rode kleur van het vlees. De zalm kwam voor de industriële revolutie in alle grote Europese rivieren voor, maar is daar nu praktisch uitgestorven. Er worden pogingen gedaan de waterkwaliteit en de omgevingsfactoren zo te beïnvloeden dat de zalm terugkeert.

Chinookzalm De chinookzalm (Oncorhynchus tshawytscha) is de grootste van de Pacifische zalmen. De vis staat bij de Amerikanen ook bekend als koningszalm, springzalm en ettelijke andere namen. De vis kan een lengte bereiken van 150 cm en het hengelrecord was een exemplaar van 57 kg. Hij wordt bij de hengelaars beschouwd als een goede vechter en eetbare vis. De hoogst geregistreerde leeftijd is 9 jaar.

De Amerikaanse puitaal (Zoarces americanus) is een straalvinnige vis uit de familie van puitalen (Zoarcidae), orde van baarsachtigen (Perciformes). De vis kan maximaal 110 centimeter lang en ruim 5 kilogram zwaar worden. De Zoarces americanus komt in zeewater en brak water voor. De soort komt voor in gematigde wateren in de Atlantische Oceaan op een diepte tot 180 meter. De GMO-zalm bevat dus twee genen van andere vissoorten en die zorgen ervoor dat de zalm twee keer zo snel groeit – in anderhalf jaar in plaats van in drie jaar – en minder voedsel nodig heeft dan conventionele zalm en dat de zalm in de helft van de tijd die een normale zalm nodig heeft, groot genoeg wordt voor de verkoop. Dat zou de productie ook goedkoper maken.

FDA concept-richtlijnen De FDA stelt verder dat de vis niet ‘GMO’-gelabeld hoeft te worden. Dat is ook voor andere voedingsmiddelen in de VS niet verplicht, zolang er geen ‘materiële veranderingen’ in het product optreden. Bij de zalm is daar geen sprake van volgens de FDA. Wel gaf de FDA concept-richtlijnen uit voor de bewoordingen die bedrijven zouden kunnen gebruiken als ze hun GMO-zalm van een label zouden willen voorzien, of juist zouden willen aangeven dat hun zalm nietGMO is. Tegenstanders vrezen dat transgene zalm vroeg of laat ontsnapt en in rivieren of oceanen terechtkomt, waar hij de natuurlijke ecosystemen kan veranderen. De goedkeuring houdt niet in dat GMO-zalm nu ineens de markt zal gaan overspoelen. Ten eerste duurt het ongeveer 2 jaar voor de zalm om op gewicht te komen. Ten tweede heeft de Panamese kwekerij maar een capaciteit van ongeveer 100 ton vis per jaar. De VS importeert jaarlijks zo’n 300.000 ton Atlantische zalm. Onduidelijk is of Amerikaanse supermarkten de GMO-zalm ook daadwerkelijk zullen gaan voeren. Een aantal grote ketens heeft al aangegeven niet van plan te zijn de zalm te gaan verkopen omdat ze niet weten hoe consumenten zullen reageren. ■

support [59]

DOOR HELMI SMEULDERS

Zuurzak De naam klinkt niet echt aantrekkelijk. En ook zijn uiterlijk heeft hij niet mee. Hij lijkt een beetje op een groene mango met stekeltjes. Zelfs in de supermarkt wordt hij vaak verstopt op de onderste schappen. Maar heb je hem eenmaal geproefd dan ben je om. Dus hoog tijd om dit heerlijke fruit in het zonnetje te zetten! Zuurzak is een tropische vrucht en komt van nature voor in Centraal Amerika en het Caribisch gebied. Hij is familie van de papaja en ook wel bekend als “sorsaka”, “guanabana” of “soursop”. Hij heeft een verrassende zoetzure smaak met tonen van banaan, aardbei en ananas en een

vleugje citrus. Let er op als je een zuurzak koopt dat hij mooi groen van kleur is en een beetje meegeeft als je er in knijpt. Dan is hij goed rijp. Wees niet bang voor vieze handen als je met zuurzak aan de slag gaat. De zwarte pitten zitten door het gehele vruchtvlees en moet je er met je vingers uitknijpen. Snijd daarvoor de vrucht doormidden, schil hem, verwijder de harde kern en vervolgens een voor een de pitjes. Het resterende witte vruchtvlees kan je gebruiken in heerlijke smoothies, ijsjes en taarten. Zuurzak wordt veel geprezen omdat het een bron van vitamines en mineralen is. Ook lees je vaak dat extracten van de vrucht en bladeren zouden helpen bij het bestrijden van kanker. Dus redenen genoeg om regelmatig zuurzak op het menu te zetten!

Zuurzak Smoothie Dit recept komt uit mijn onlangs verschenen kookboek “Modern Caribbean Flavors” en is een echte aanrader!

INGREDIËNTEN VOOR 4 PERSONEN • 400 gram zuurzak (vruchtvlees) • 250 ml melk (bij voorkeur amandel of rijstmelk) • 30 ml honing • 15 ml limoensap • 2 keer een goede handvol ijsklontjes Extra: • blender

BEREIDINGSWIJZE Doe alle ingrediënten in de kom van een blender en pureer tot een gladde en romige smoothie. Serveer direct.

[60] support

GEZOND LEVEN

Zuurzak-Colada INGREDIËNTEN VOOR 4 PERSONEN • 80ml bruine rum • 200 ml kokosroom • 125 ml ananas sap • 250 gram zuurzak (vruchtvlees) • 2 keer een goede handvol ijsklontjes Extra: • blender

BEREIDINGSWIJZE Doe alle ingrediënten in de kom van een blender en mix tot een heerlijke cocktail.

Zuurzak-Yoghurt ijs INGREDIËNTEN VOOR 10 IJSJES • ½ vanillestokje • 125 ml water • 70 ml honing • 300 ml Griekse (of andere dikke yoghurt) • 200 gram zuurzak (vruchtvlees) • 125 ml melk (bij voorkeur amandel of rijstmelk) Extra: • ijsvormpjes met houten stokjes • blender

BEREIDINGSWIJZE Schraap de zaadjes uit het vanillestokje en doe ze samen met het lege stokje, het water en 60ml honing in een pan en breng al roerend aan de kook. Haal van het vuur en laat helemaal afkoelen. Doe de zuurzak, resterende honing en melk in de kom van een blender en pureer tot een gladde massa. Verwijder het vanillestokje uit de pan en roer de yoghurt en het zuurzak mengsel door het afgekoelde vanille-honing water. Giet het geheel voorzichtig in de ijsvormpjes en zet het 1 uur in de vriezer. Haal het even uit de vriezer om de stokjes er in te prikken. Zet het dan nog 4 uur in de vriezer of totdat de ijsjes helemaal bevroren zijn. Houd voor het serveren de vormpjes kort onder stromend water, zodat je de ijsjes er eenvoudig uit kan trekken.

OVER DE AUTEUR Helmi is eigenaresse van Thelma & Louise, een cateringbedrijf dat bekend staat om haar kwaliteit en creativiteit. Daarnaast heeft zij het foodblog “Spice Girl – Caribbean Flavors with a Twist”, waarmee zij mensen wil aansporen om gezond te koken met lokale producten. Onlangs is ze benoemd tot ambassadeur van Jamie Oliver’s Food Revolution, een stichting die zich inzet voor de educatie van kinderen over gezonde voeding. Helmi is daarnaast auteur van het kookboek “Modern Caribbean Flavors”. www.wild-cooking.com

Helmi Smeulders

www.caribbeanspicegirl.com

Cateraar & Caribisch

www.facebook/foodrevolutioncuracao

Foodblogger

support [61]

Wat Cochrane

OVER HET GIF FLUORIDE concludeert

Een Cochrane review is een publicatie door de Cochrane collaboration. De Cochrane collaboration is opgericht in 1993 als een internationaal netwerk van wetenschappers dat in 2013 meer dan 28.000 leden in meer dan 100 landen omvatte. De Cochrane Collaboration heeft zich ten doel gesteld om belangrijke vragen in de geneeskunde trachten te beantwoorden door een werkwijze die gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs, ook wel ‘evidence-based medicine’ genoemd. Voor het wetenschappelijke bewijs maakt Cochrane review gebruik van een meta-analyse van gecontroleerde klinische onderzoeken naar het probleem, zoals dubbelblinde tests en ‘randomised controlled trials’ (RCT). Cochrane reviews worden beschouwd als de gouden standaard en hebben vaak een beslissende stem in debatten over medische onderwerpen. Alle Cochrane reviews worden opgenomen in “The Cochrane Library”. In 2013 waren circa 5.000 reviews in deze Library gepubliceerd.

Werkwijze Bij een Cochrane Review worden via literatuuronderzoek eerst alle wetenschappelijke onderzoeken opgespoord die ooit over het probleem gepubliceerd zijn. Deze onderzoeken worden vervolgens kritisch bekeken, omdat veel, vooral ouder, onderzoek de toets der kritiek niet kan weerstaan: Er is bijvoorbeeld geen gebruik gemaakt van een controlegroep, of de beoordeling van de resultaten gebeurde niet dubbelblind. Dergelijke onderzoeken worden in de review niet meegenomen. De resterende, statistisch en methodologisch correct opgezette onder-

[62] support

zoeken worden nu zo veel mogelijk samen gebundeld om het netto effect van de behandeling op een onderling zo vergelijkbaar mogelijke wijze te presenteren. Het resultaat wordt meestal gepresenteerd als een kolom met de afzonderlijke onderzoeksresultaten, grafisch weergegeven als een gemiddelde met de bijbehorende standaarddeviatie. De nullijn (die het punt aangeeft waarin de behandeling geen effect heeft) loopt als een verticale streep door de grafiek. Komen de meeste onderzoeken aan dezelfde kant van de lijn terecht, dan is er kennelijk een effect van de behandeling ten opzichte van de controlegroep. Liggen ze links van de lijn, dan zijn de behandelingen minder goed dan de controle; liggen ze rechts, dan is de beoordeelde behandeling beter. Deze methode geeft in een enkele oogopslag een indruk van de effectiviteit van een behandeling voor een gegeven aandoening, en heeft veel bijgedragen aan de tendens om te eisen dat een nieuwe behandeling evidence-based (door hard bewijs gesteund) moet zijn alvorens te worden ingevoerd. Bron: Wikipedia

GEZOND DENKEN

DUTCH COCHRANE CENTRE Het Dutch Cochrane Centre (DCC) is hét kenniscentrum in Nederland op het gebied van evidence-based medicine (EBM). Het DCC is gespecialiseerd in het maken van systematische reviews over de effectiviteit en veiligheid van medische behandelingen en de validiteit van diagnostische tests. Daarnaast behoren methodologisch advies, methodiekontwikkeling en scholing op het gebied van EBM tot hun dienstverlening. Het DCC vertegenwoordigt The Cochrane Collaboration in Nederland.

Nu u begrepen heeft wat een Cohrane review is en hoe zwaarwegend de uiteindelijke resultaten van het Cohrane review zijn is het interessant om de op 18 juni 2015 gepubliceerde eindresultaten goed te bekijken. Er zijn in totaal 20 onderzoeken op de effecten van gefluorideerd water op cariës en 135 studies op dentale fluorose geëvalueerd. Het bewijs werd op 19 februari 2015 geleverd. Negentien onderzoeken over de effecten van water fluoridering werden geëvalueerd. Tandbederf werd in twee gemeenten vergeleken toen in dezelfde periode met het toedienen van fluoride werd begonnen. Na enkele jaren werd een tweede onderzoek verricht om te kijken wat het verschil in tandbederf was tussen die twee gemeenten. Ongeveer 70% van deze onderzoeken werden gedaan voor 1975. De meer recente onderzoeken waarin de resultaten tussen de gemeenten vergeleken werden waar wel en geen fluoridering had plaatsgevonden werden niet meegenomen in de review omdat deze onderzoeken geen vergelijkingsmateriaal hadden over de periode voordat de onderzoeken begonnen waren. Verder werd er nog een review van een onderzoek gedaan dat tandbederf had vergeleken in twee gebieden voordat fluoridering in een gebied was gestopt. Nogmaals werd gekeken of er een verschil aantoonbaar was.

Het resultaat De resultaten uit de oude onderzoeken waren niet toepasbaar meer in het huidige tijdperk. Uit de “before en after” onderzoeken werden geen voordelen gevonden bij toepassing van fluoride voor ouderen. Tevens was er onvoldoende informatie over de effecten bij het stoppen van waterfluoridering. Er werd onvoldoende informatie gevonden om te bepalen dat het toedienen van fluoride verschil uitmaakt in tandbederf bij kinderen uit een armer milieu of kinderen uit gezinnen met een welvarende achtergrond. Over de gehele linie werd geconcludeerd dat waar de hoogte van fluoride 0,7 ppm bedraagt er een kans bestaat dat ongeveer 12% van de mensen met dentale fluorosis zich zorgen maakt over hoe hun tanden eruit zien.

De eindconclusie De eindconclusie van de onderzoekers wordt hier in het Engels geplaatst om te voorkomen dat er enig misverstand zou kunnen ontstaan door een onjuiste vertaling:

Authors’ conclusions: There is very little contemporary evidence, meeting the review’s inclusion criteria, that has evaluated the effectiveness of water fluoridation for the prevention of caries. The available data come predominantly from studies conducted prior to 1975, and indicate that water fluoridation is effective at reducing caries levels in both deciduous and permanent dentition in children. Our confidence in the size of the effect estimates is limited by the observational nature of the study designs, the high risk of bias within the studies and, importantly, the applicability of the evidence to current lifestyles. The decision to implement a water fluoridation program relies upon an understanding of the population’s oral health behavior (e.g. use of fluoride toothpaste), the availability and uptake of other caries prevention strategies, their diet and consumption of tap water and the movement/ migration of the population. There is insufficient evidence to determine whether water fluoridation results in a change in

Ongeveer 73% van de onderzoeken over dentale fluorose werden gedaan op plaatsen waar van nature fluoride in het water (dus niet toegevoegd) aanwezig was. Sommige plekken hadden niveaus tot 5 ppm (parts per million).

disparities in caries levels across SES. We did not identify any evidence, meeting the review’s inclusion criteria, to determine the effectiveness of water fluoridation for preventing caries in adults. There is insufficient information to determine the effect on caries levels of stopping water fluoridation programs. There is a significant association between dental fluorosis (of aesthetic concern or all levels of dental fluorosis) and fluoride level. The evidence is limited due to high risk of bias within the studies and substantial between-study variation.

Met andere woorden of vrij vertaald: Er is onvoldoende bewijs dat toediening van fluoride enig verschil zou uitmaken bij het voorkomen van tandbederf en er is een duidelijk associatie gevonden tussen dentale fluorose en de hoeveelheid fluoride. ■

support [63]

GEZOND BEWEGEN

Oasean Vision & Support presenteren

“Op mijn best!” De kans van uw leven om uw geheugen aan te scherpen Een serie weekendworkshops met diverse thema’s over gezondheid en welzijn. Gepresenteerd door Rudolf de Wit. Maakt u zich ook zorgen om dat uw geheugen achteruit gaat? Misschien heeft u iemand in uw directe omgeving met Alzheimer? Merkt u wel eens dat u namen vergeet, niet meer weet waar u uw sleutels heeft gelaten, of merkt u dat u een kamer binnengaat en al niet meer weet wat u in die kamer moest halen of doen? NIET meer piekeren! Niet meer twijfelen en zeker NIET meer wachten: NEEM NU ACTIE! De cursus“Een krachtiger geheugen”zal eenmalig gegeven worden door Rudolf de Wit. In deze cursus leert u verschillende technieken om uw geheugen weer aan te scherpen en hoe u gemakkelijk weer van alles onthoudt. Tijdens de cursus wordt u ook aangeleerd om aandacht te besteden aan de grote veroorzakers van de achteruitgang van de hersenen. Handige en eenvoudige tips worden u aangeboden.

U leert: • Een lijst van 100 dingen te onthouden; van 1 tot 100 en van 100 naar 1. • Getallen onthouden. In deze cursus zult u getallen onthouden van 40 cijfers! Van links naar rechts, van rechts naar links, van ergens in het midden naar het begin en weer naar het eind van de 40 cijfers. • Namen, gezichten, adressen, beroepen van mensen te onthouden. • Een boek (in de cursus wordt een tijdschrift van 80 pagina’s gebruikt) lezen en precies onthouden wat er op elke pagina staat. U zult precies weten wat, waar en op welke pagina u dat gelezen heeft. • Een lijst van 50 items die verstopt zijn precies te lokaliseren en nooit meer te vergeten waar u iets gelaten of verstopt heeft. • Een kalender (in deze cursus de kalender van 2016) uit uw hoofd kennen en precies weten op welke dag elke gevraagde datum valt. Klinkt allemaal onmogelijk? U denkt dat u het niet kunt? Gewoon uitproberen en u zult versteld staan wat u alle-

maal kunt doen met uw geheugen. Dit is geen hypnose, geen meditatie, geen hocus pocus maar zuiver het leren van de allerbeste techniek voor uw geheugen. U zult gegarandeerd versteld staan van de mogelijkheden. Tijdens de cursus hoeft u helemaal niets op te schrijven want u zult alles leren te onthouden… ja alles!

Cursus De cursus is geschikt voor iedereen van 15 tot 70 jaar. Er worden geen jongere kinderen en geen oudere mensen aangenomen omdat de cursus een bepaald tempo heeft. Verder kunnen geen kinderen met ADHD, of mensen met reeds gemanifesteerde Alzheimer of dementie worden toegelaten.Voor deze groep zou de benadering en de lengte van de cursus totaal anders ingedeeld moeten worden. Deze training is voor iedereen die weleens iets vergeet en daar graag verandering in wil brengen. Of het nu gaat om het onthouden van namen, data, cijfers, een routebeschrijving of het onthouden van de inhoud van een belangrijk rapport, klantgegevens of andere vitale informatie die direct beschikbaar moet zijn. VR. 3 JUNI 2016: 6 pm tot 9 pm ZA. EN ZO. 4 EN 5 JUNI 2016: 9 am tot 5 pm KOSTEN: NAF 275,- (betaling uiterlijk 31 mei), NAF 375,- (betaling na 31 mei) LOCATIE: Landhuis Zeelandia DEELNAME IS GELIMITEERD!

Voor inschrijving, kaartjes en/of meer informatie neem contact op met Oasean Vision, events@oasean.com, tel: 563-0333, www.oasean.com of bij Support tel: 737-1032

support [65]

GEZOND BEWEGEN

Dreamwave, ’s werelds beste massagestoel De DreamWave™ massagestoel, van het merk Inada, is ontworpen ter bevordering van de natuurlijke genezing en wellness door middel van de genezende kracht van shiatsu massage met behulp van Japanse kwaliteit en design. Volgens de oosterse geneeswijze, is de sleutel tot een goede gezondheid, een balans te bereiken tussen yin en yang, de elementen van ons lichaam, inclusief de relaties tussen ons onder en bovenlichaam, links en rechts en voor en achter. Het lichaam heeft meer dan 350 drukpunten verbonden met de organen langs de meridianen. Door stimulatie van specifieke drukpunten door kneden, drukken of tikken, kan een orgaan positief worden gestimuleerd en kan in bepaalde gevallen een ziekte worden afgeremd of zelfs gestopt.

Shiatsu therapeuten De Inada massagestoel is de enige stoel die gebaseerd is op de techniek en kennis van professionele massage- en shiatsutherapeuten. In reeds 1998 is de Inada Massagestoel goedgekeurd door de Japanse regering als ‘medisch verantwoorde’ behandeling door massage en acupressuurtherapie. De familie Inada is ervan overtuigd dat de gehele wereld positief kan ervaren wat de aspecten van de Japanse medische tradities teweeg kunnen brengen door het masseren en acupressuur voor de algemene gezondheid, preventieve gezondheid en het algemeen welzijn.

Massages

De Dreamwave Massages kunt u ervaren bij: K. Snel Chiropractic N.V. Corriweg # 30 Tel: 736-2337

[66] support

Massagestoel Inada heeft 16 voorgeprogrammeerde massages en meer dan 1.000 mogelijke massagecombinaties, meer dan enige andere massagestoel ter wereld. Enkele van de massagetechnieken van de DreamWave: - Shiatsu punt Locator, is een gepatenteerde lichaam scan technologie, die elke massagesessie optimaal aanpast aan uw individuele lichaamsprofiel. - Heup en dij Massage, waarbij de innerlijke massagebewegingen spierpijn en vermoeidheid laten wegsmelten. - Kuit-, voeten voetzoolmassage - Shugi ‘hand van de therapeut’ is de functie om de behandeling van nek en schouders te combineren. - De arm-massage verlicht de stijfheid ontstaan door gebrek aan oefening of door te lang éénzelfde houding te hebben aangenomen.

- De nieuwe ‘swing’ functie bootst de acties van een professionele massagetherapeut na. - Jeugd programma: een nieuw programma speciaal voor jongeren vanaf 14 jaar.

Programma Een professionele massagetherapeut gebruikt zijn technieken niet alleen op delen van het lichaam waar bepaalde symptomen aanwezig zijn, maar bereikt het hele lichaam door gebruik te maken van massage op de effectieve punten. Het ‘Inada Dreamwave gezondheidszorgprogramma’ is een volledige lichaams lucht-massage (ca. 15 min.) speciaal voor personen die een massage als minder aangenaam ervaren en niet graag gebruik maken van een mechanische massage, of tijdelijk een gevoeligheid vertonen, waardoor een “reguliere massage” niet ondergaan kan worden. Het volledige lichaam wordt gemasseerd behulp van lucht maar zonder massagerollen. Een zachte massage welke door o.a. ‘fibromyalgie patiënten’ als zeer welkom wordt ervaren.

Rekken Dit programma strekt de wervelkolom en spieren op verantwoorde wijze dankzij de ‘volledige lichaamsrekking’ instelling op de DreamWave. In combinatie met de andere massagetechnieken wordt het lichaam voorbereid om te ontspannen van de door stress veroorzaakte knelpunten in het lichaam.

Kneedfuncties De DreamWave masseert het bekken van beide kanten via de billen waardoor zowel de dijen en de billen verlost worden van vermoeidheid. De lucht creëert een golvende sensatie en een ontspannende massage, terwijl de vibratie comfortabele stimulatie geeft. Met behulp van lucht en de rollers krijgt u een stevige massage. De rollers bereiken de rug zeer laag en zorgen voor een grotere stimulatie van dit gebied. Luchtcellen geven een stevige Shiatsubehandeling tegen de rug en aan beide zijden van de kuiten. Zeer welkom voor mensen die last hebben van vermoeide benen na een dag werken. ■

GEZOND ETEN

Lactose-, glutenen sojavrije kaas Steeds meer mensen komen tot de ontdekking dat ze niet tegen melksuiker (lactose) en sojaproducten kunnen. Lactose is een suiker die in melkproducten voorkomt. Lactose behoort tot de koolhydraten. Mensen met lactose-intolerantie kunnen niet goed tegen lactose. Er wordt ook steeds vaker een soja-allergie geconstanteerd en de voornaamste reden is genetisch gemanipuleerde soja. Het wordt ook steeds moeilijker om de goede van de slechte soja te onderscheiden. Een van de producten die u zeker beter uit uw voeding kunt schrappen is kaas. Gelukkig kunt u nu bij Vreugdenhil kaas kopen die geen lactose en ook geen soja bevat. Dit zijn de verschillende ‘kaas’soorten van het merk ‘GOVEGGIE’. Dit merk is ook perfect voor de mensen die een vegetarisch dieet of veganistisch dieet volgen. In de productenlijn van Go Veggie zitten verschillende producten die zowel door de veganisten als door de vegetariërs gebruikt kunnen worden. Op de verpakking wordt altijd vermeld of het product voor een bepaalde groep geschikt is. In enkele van de Veggie-kazen zit namelijk wel caseïne; een ingrediënt dat wel geschikt is voor de vegetariër maar niet voor de veganist.

Caseïne Caseïne is een belangrijk bestanddeel van koemelk en kan, bij allergie, intolerantie of gevoeligheid bij mensen, allerlei klachten veroorzaken. Het is wel belangrijk voor de voeding van het kalf, want het is gemakkelijk afbreekbaar in essentiële aminozuren voor de synthese van andere eiwitten. Als de melkcolloïde verzuurt (lagere pH-waarde) begint de caseïne uit te vlokken (klontering van melk). De verzuring kan plaatsvinden door de toevoeging van een zuur of de aanwezigheid van zuurproducerende bacteriën.

Verschil Tussen vegetarisch en veganistisch is een groot verschil. Per definitie eet een vegetariër geen producten van gedode dieren, dus geen vlees, geen vis, en ook geen producten zoals gelatine (van huid of beenderen) en kaas (met kalfsstremsel). Veel vegetariërs letten echter minder op vegetarische instinkers zoals gelatine en kaas. Mensen die geen vlees, maar wel vis eten, worden soms pescotariër of semi-vegetariërs genoemd. Mensen die gevogelte eten noemen zich ook soms vegetariër, maar de correcte term hiervoor is pollotariër. Mensen die geen vlees, vis en dierlijke producten (zoals zuivel, eieren en honing) eten en ook geen dierlijke producten (zoals leer en wol) gebruiken zijn “veganisten”. Met “vegetariër” bedoelt men dus doorgaans “lacto-ovo-vegetariër”, wat wil zeggen dat die persoon geen vlees of vis eet, maar wel zuivel en eieren.

Een minderheid is lacto-vegetariër (wel melk, geen eieren) of ovo-vegetariër (geen melk, wel eieren). De laatste tijd is er nog een groep bij gekomen, namelijk de “flexitariër”.

Flexitariër De parttime-vegetariërs, oftewel de flexitariërs, eten minder vlees doordat ze lijnen, om gezondheidsredenen of omdat ze het niet nodig vinden om elke dag vlees te eten. Het kan ook zijn dat ze het moeilijk vinden 100 procent vegetariër te zijn of ze willen minder verantwoordelijk zijn voor stimuleren van de bio-industrie. Go Veggie biedt u de volgende producten: • Classic Plain Cream Cheese, Chive & Garlic, en Strawberry Cream Cheese: Vegan • Cheddar Singles: soja-vrij, glutenvrij, lactosevrij, cholesterol-vrij • Vegan Cheddar Singles: Vegan, GMO-vrij, glutenvrij, lactosevrij, cholesterol-vrij • American Singles: Vegan • Pepper Jack Singles: Vegan • Morzarella Singles: Vegan • White Cheddar: Lactoce-vrij en soja-vrij • Go Veggie biedt u ook parmezaanse kaas, strooikaas voor de pizza, spread en dip-kaas en kaas in blokjes gesneden. Alle Vegan Go Veggie kaas zijn GMO-vrij, glutenvrij, lactosevrij, cholesterol-vrij. ■

Alle Vegan Go Veggie producten vindt u bij Vreugdenhil (in de koeling achter laan 9).

Schubappelweg z/n

support [67]

DOOR ROY MARTINA

zout De waarheid over

In mijn familie komt hoge bloeddruk voor; mijn vader had het, mijn moeder heeft het en twee broers van mij hebben het. Een van mijn broers heeft door hoge bloeddruk zijn beide nieren verloren en kreeg na jaren wachten op een wachtlijst een niertransplantatie en verloor die weer door te hoge bloeddruk. Ik heb het van nabij meegemaakt dat mijn moeder apart eten voor zichzelf maakte omdat er geen zout op mocht. Ik heb heel lang zout proberen te vermijden als de pest omdat ik geen hoge bloeddruk wilde. Ondanks dat was mijn bloeddruk mega hoog; ik zou medicatie moeten nemen en nog meer zout moeten vermijden. Als holistisch arts wist ik dat de bloeddruk vaak te behandelen is door stressreductie en medicatie. Stressreductie deed ik door te stoppen met mijn bedrijf met 30 man in dienst en meer te gaan mediteren. Ik heb een eigen ontspanningsmeditatie gemaakt (“Diepe relaxatie” die te verkrijgen is op www.joyccess.com) en dat heeft mijn bloeddruk binnen 4 maanden tijd terug gebracht naar normaal; ik luisterde er wel 2 keer per dag naar. Ik heb toen ook onderzoek gedaan naar zout en wil je in dit artikel vertellen over wat ik nu weet.

Onderzoek In een redelijke recent artikel in de New York Times ging de ‘best selling’ auteur Gary Taubes in op de wetenschappelijke onderzoeken over zout. In 1972 publiceerde de National Institutes of Health het “National High Blood Pressure Education Program” om hypertensie te helpen voorkomen. Enige uitdaging was dat er niet veel onderzoek voor handen was; in principe waren er maar 2 onderzoeken.

Een onderzoek was gebaseerd op de observatie dat mensen die weinig zout gebruikten neigden naar weinig of geen hoge bloeddruk. Hoe goed dit echter ook klonk, deze mensen aten zeer sober en gebruikten bijvoorbeeld ook geen suiker. Het was dus niet echt een gedegen wetenschappelijke onderzoek. Het andere onderzoek was gebaseerd op een laboratoriumonderzoek op ratten. De ratten kregen een hoog zoutgehalte in hun voeding en kregen hoge bloeddruk. Een mogelijk probleem was dat de wetenschappers de ratten 60 keer de hoeveelheid zout gaven in vergelijking met mensen, dat was het equivalent van 2 koppen zout per dag. Gebaseerd op deze nogal zwakke onderzoeken verklaarde de Food Drug Administration (FDA): “Zout is slecht voor je!” Maar de waarheid is dat de data inconclusief waren, tegenstrijdig en niet onder wetenschappelijk onderzoek geplaatst konden worden. Wat erger was dat toen eenmaal de aanbeveling was gedaan om zoutgebruik drastisch te verminderen, men er alles aan deed om deze positie te verdedigen, omdat men toch dacht dat zout niet goed was. Het tegendeel is echter zeker waar: te weinig zout kan hartziekten veroorzaken en vele mensen die geen of weinig zout gebruiken krijgen op oudere leeftijd last van hun hart!

Zoutdieet In Europa werd er in 2011 een studie gepubliceerd met 3,681 personen uit België, Nederland, Italië en TsjechoSlowakije over een periode van 8 jaar. De conclusie was dat een dieet met een lager zoutgehalte een risicoverhogend effect had op cardiovasculaire doodsoorzaken! Dit verscheen in ‘The Journal of American Medical Association’ (JAMA). De resultaten van het onderzoek werden compleet genegeerd! Maar dit was niet de eerste keer dat de JAMA

[68] support

GEZOND LEVEN

dit rapporteerde. Er was een eerdere studie onder mensen uit Canada, Ierland, Duitsland, Engeland, de Filipijnen en zelfs de VS die van 2001 tot 2008 gevolgd werden en de conclusie was precies eender. Een laag zoutgehalte veroorzaakte een toegenomen kans op congestief hartfalen! Maar nu de echte notenkraker: De ‘National Health and Nutrition Examination Survey’ (een door de Amerikaanse regering gehouden gezondheidsonderzoek) vonden over de laatste 30 jaar genomen, geen correlatie tussen hoger zoutgebruik en verhoogde bloeddruk! De onderzoekers kwamen ook tot de conclusie dat wanneer je te weinig mineralen binnenkrijgt je uiteindelijk eindigt met hoge bloeddruk! In feite is het zo dat te laag zoutgebruik de kans op een hartaanval kan vergroten met 400%.

Kalium Ons lichaam heeft zout nodig, zeker in een tropisch klimaat als dat van Curaçao! Zout is ‘natrium chloride’ in zijn meest basale vorm, ons lichaam kan zelf geen natrium produceren. Natrium houdt de vloeistoffen in onze weefsels in balans, waaronder onze cellen, lymfe en de bloeddruk. Zonder zout kunnen onze hartspieren niet goed samenknijpen, dit beschadigt de hartkleppen. Chloride aan de andere kant, houdt onze zuur-base evenwicht in balans, het helpt ook met maagzuur en helpt met de pH van het bloed en met de absorptie van Kalium. Kort door de bocht zou je kunnen zeggen dat zout vele zaken in ons lichaam reguleert; we hebben zout nodig. Daarom leggen we patiënten die niet voldoende drinken of bloedverlies hebben gehad aan een infuus met een zoutoplossing (ons bloed bestaat uit 0.9% zout). Vandaar dat we genetisch geprogrammeerd zijn om te verlangen naar zout. We hebben duizenden jaren zout geconsumeerd, maar door stommiteiten van de FDA heeft de Amerikaanse regering zout tot een ‘aartsvijand’ gebombardeerd! Dit is geen excuus om nu met zout te gaan strooien op jouw eten; gebruik zout met mate en gebruik kwalitatief goed zout dat goed is voor je lijf. Er is namelijk een andere kant aan dit verhaal, de meeste commerciële zoutsoorten zijn slecht voor je. Met commercieel zout bedoel ik vooral het gejodeerde tafelzout dat meestal niets anders is dan commercieel zout en aangeprezen en verkocht wordt als zeezout en zelfs koosjer zout. Met andere woorden: de meeste zouten die je in de supermarkt kunt kopen zijn geraffineerde producten. Wat dat betekent is: - dat alle mineralen eruit gehaald zijn, inclusief het vocht - men zwavelzuur gebruikt om het zout te bleken - het wordt geraffineerd naar 99.7% zuiverheid, de 0.3% is voor de ‘anti-klonter’ conserveermiddelen die het zout droog en korrelig moeten houden. Echt zout is vochtig en zacht en smaakt zoals de zee.

Zware metalen Het grote probleem hier is dat de anti-klontermiddelen zware metalen zijn die toxisch zijn voor je lichaam: let op de namen: natrium ferrocyanide, ammonium citraat en

aluminium silicaat. Met andere woorden zit er in het zout, het gif cyanide en de chemische stof die gebruikt wordt om toiletten mee schoon te maken, namelijk ammoniak. Met deze toevoegingen blijft het zout langer goed. Nu wordt het nog erger omdat vele van deze commerciële bedrijven hun producten labelen met ‘zeezout‘ terwijl het in het beste geval ‘geraffineerde zeezout plus chemicaliën‘ zou moeten zijn. Wat is er mis met 99.7% zuiverheid? Dat betekent dat alle spoorelementen en mineralen die van nature voorkomen in zeezout verwijderd zijn. Voor het lichaam is dit niet een natuurlijk middel maar een chemisch product en dit stuurt het regulatiemechanisme in de war.

MINERALEN IN ONGERAFFINEERD ZOUT: • Sulfur (zwavel) • Aluminium

• Mangaan

• Magnesium

• Cerium

• Potassium (Kalium)

• Praseodymium

• Fluoride

• Strontium

• Rubidium

• Calcium

• Zink

• Gallium

• Silicium

• Koper

• Borium

• Carbon

• Erbium

• Titanium

• IJzer

• Tin

• Broom

Deze mineralen zijn niet in geraffineerd zout te vinden!

Oplossing De oplossing is simpel: terug naar hoe zout 150 jaar geleden werd gemaakt, voordat de industriële zoutproductie had plaatsgevonden. Zout kwam toen voornamelijk uit de zoutpannen (denk bijvoorbeeld aan Bonaire) of zoutmijnen zoals bijvoorbeeld in de stad Salzburg (Oostenrijk) die door het zout een van de rijkste steden werd van Europa. Mijn vrouw komt namelijk uit Salzburg vandaar dat ik het verhaal over deze stad zo goed ken. Ik raad iedereen dus aan om in de supermarkten of gezondheidswinkels te kijken naar ongeraffineerd zeezout en dit te gebruiken wanneer je kan. De mineralen zullen je helpen om je beter te voelen. ■

Roy Martina holistisch arts & Life Coach

support [69]

10-Day Celebrity Transformation Lose 5-20 lbs in just 10 days while you detox and re-set your metabolism. Real People, Real Results, Real Fast! Nearly 100,000 people have enjoyed dramatic results on this one of a kind 10-Day Program. WHAT’S INCLUDED • • • • • •

Power Shake - Apple Berry (30 servings) Super Amino 23 (MAP) 150 ct Apothe-Cherry 16oz Super Lytes Super CleansR 10-Day Celebrity Transformation BPA-Free Shaker Bottle, Gym Bag and Tape Measure • Easy to follow Instructional guide Aziza Import & Export N.V. Mahaai Mini Mall, Schout Bij Nacht Doormanweg 22 unit I Tel.: 738-9162 / 520-9162

• Lose Weight • Cleanse • Re-Set Metabolism • Detox • Break Addictions to Processed Foods • Boost Energy • Improve Digestion • Sleep Soundly • Think More Clearly

GEZOND ETEN

Gedroogd FRUIT Gedroogd fruit is lekker, gezond en je kunt met gedroogd fruit bepaalde gerechten of drankjes op een natuurlijke wijze zoeten. Voor kinderen kan gedroogd fruit een vervanging zijn voor snoepgoed. Gedroogd fruit bevat veel antioxidanten. Ze helpen mee de schade aan die aan cellen aangericht zijn door vrije radicalen te voorkomen. Gedroogd fruit zit boordevol vezels. Deze helpen het eten beter en geleidelijk te verteren. In vrijwel al het gedroogde fruit zitten de mineralen magnesium, mangaan, koper, ijzer, kalium en calcium. Wanneer er aan gedroogde vruchten suiker is toegevoegd kun je dat beter niet kopen. Suiker wordt vaak toegevoegd voor de zoete smaak, maar ook wordt een vrucht vaak in suiker gedoopt om de kleur te behouden. Zoek altijd gedroogde vruchten die alleen natuurlijke suikers bevatten. Door de vrucht te laten drogen verdampt het smaakloze vocht en blijft er een smaakvolle gedroogde vrucht over.

Dadels Dadels zijn erg bekend en worden vooral veel in islamitische landen gegeten. In landen als Egypte en Tunesië is de dadel erg populair en deze wordt dan ook vaak bij het breken van het vasten tijdens de vastenmaand Ramadan gegeten. Gedroogde dadels worden bovendien al eeuwenlang door woestijnvolkeren gegeten. Gedroogde dadels zijn heerlijk van smaak en erg gezond.

Pruimen

Gedroogde pruimen bevatten vooral veel anti-oxidanten, stoffen die ons lichaam beschermen tegen schadelijke stoffen zoals vrije radicalen. De hoeveelheid antioxidanten in gedroogde pruimen is erg hoog en pruimen staan dan ook bekend als superfruit. De vrucht bevat, net als andere soorten gedroogd fruit, veel vezels. Dit zal je stoelgang zeker ten goede komen. Ook verkleinen vezels de kans op darmkanker. Gedroogde pruimen zijn dan ook zeker aan te raden als je problemen met de spijsvertering hebt, al moet je er vanwege het laxerende effect niet teveel van eten.

Vijgen

Het is een zoete vrucht die vooral veel kalium en vezels bevat. Ook hier geldt dus dat de bloeddruk onder controle wordt gehouden en de spijsvertering wordt gestimuleerd. Daarnaast is kalium belangrijk voor de zenuwen. De Mariani vijgen zijn biologisch (USDA Organic)!

Rozijnen Rozijnen zijn gedroogde druiven en erg zoet. Rozijnen bevatten een stof die de groei van mondbacteriën afremt. Een bijzonder goed snoepje voor kinderen dus. Ook verlagen rozijnen de bloeddruk en stimuleren ze de spijsvertering. Rozijnen bevatten veel ijzer en zijn dan ook goed voor mensen met een ijzertekort. ■

Mariani gedroogde vruchten zijn verkrijgbaar in een voordelige verpakking van 1 kg bij Cost-U-Less.

SULFUR (ZWAVEL) DIOXIDE Tegenwoordig wordt vaak sulfur dioxide gebruikt om fruit mee te drogen. Sulfur is een toxisch gas dat wordt gemaakt uit verbrande olie of steenkool. Sulfur dioxide verlengt de houdbaarheid niet maar het zorgt voor een betere kleur. Rozijnen zonder sulfur zijn donker en rozijntjes met sulfur zijn okergeel. Om fruit een lange bewaartijd te geven hoef je het alleen maar te drogen. De bacteriën en enzymen die fruit doen rotten hebben water nodig. Wanneer je het vocht uit een vrucht laat trekken dan krijgen ze geen kans en rot de vrucht niet. Het grote voordeel aan het drogen van fruit is de langere houdbaarheid. Traditioneel wordt fruit in de zon gedroogd. Gedroogd fruit is met en zonder sulfur enkele jaren houdbaar. Sommige mensen krijgen flinke jeuk en uitslag van terwijl mensen met astma en bronchitis een tijdelijke verergering van klachten kunnen hebben. Onderzoek wijst ook uit dat sulfur dioxide longkanker, lymfeklierkanker en leukemie kan veroorzaken. Het is daarom beter voor iedereen om gedroogde vruchten met sulfur dioxide te laten staan.

support [71]

BO SA KU FLUORIDE TA OKASHONÁ PROBLEMA NAN DI SALÚ MANERA DEFISIENSIA DI NUTRISHON, MALESA DI NIR I DIABÉTIS, I KU E FLUORIDE TA DEN BO AWA DI BEBE? Minpro H2O ta e solushon pa awa di bebe i kushina sin Fluoride. E ta purifiká e awa di kranchi i saka tur sushi, inkluso Fluoride, pa despues fortifiká e awa ku mineralnan esensial manera Kalsio i Magnesium i ta hasi e awa anti-oxidant. Den bo kas, nada di bòter di plèstik mas i susha nos pais. INFO: WWW.MINPROH2O.COM Optenibel na: Tienda di Harmonia Prof. Kernkampweg z/n - tel.:737-9075 Savaan 117 - tel.: 868-5433

GEZOND BEWEGEN

Neurexan

tegen stress en nervositeit De signalen als gevolg van nervositeit zijn te verdelen in lichamelijke en geestelijke klachten. Lichamelijke klachten zijn bijvoorbeeld rugklachten, spierpijn, maagklachten, duizelingen en hoofdpijn. Geestelijke klachten kunnen concentratieverlies en een slechte nachtrust veroorzaken. Deze nervositeitsklachten zijn in feite allemaal waarschuwingssignalen. Nervositeit kan aan veel oorzaken ten grondslag liggen. De belangrijkste oorzaken zijn: het overmatig druk hebben, het opkroppen of negeren van gevoelens, en ook een tekort aan zelfvertrouwen. Maar ook relatieproblemen of narigheid op het werk veroorzaken uiteraard spanningen. Spanningen zijn niet altijd te voorkomen. Ontslag, scheiding of het overlijden van een dierbare kunnen diep ingrijpen op het gevoelsleven. Na enige tijd zal in de meeste situaties de geestelijke balans wel weer terugkeren. Iemands karakter speelt uiteraard een grote rol bij het ontstaan van ernstige klachten. Natuurlijk kunnen ook kinderen hinder hebben van spanningen. Weliswaar lijkt de aanleiding voor een volwassene vaak onbelangrijk (zoals zoek raken van een lievelingsknuffel) maar voor een kind is dat een groot probleem. Spanningen bij kinderen dienen daarom serieus te worden genomen.

Passiflora incarnata De passiebloem (Passiflora incarnata) komt van nature in Azië en Noord-Amerika voor, maar wordt tegenwoordig overal gecultiveerd. De plant heeft grote, opvallende witte bloemen met een paarse, blauwe of roze kroon. De belangrijkste bestanddelen zijn harmine en harmaline. De Maya’s, Indianen en Azteken hebben het goed gezien dat de passiebloem als kalmeringsmiddel kan worden gebruikt. Het werkt licht sedatief op het centrale zenuwgestel. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het een rustgevende werking heeft. In de fytotherapie, de geneeskunde die is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar medicinale effecten van planten, wordt de plant voorgeschreven bij overactiviteit, zenuwachtigheid, gejaagdheid, stress en rusteloosheid. Typische voorschriften zijn er voor de nerveus op zijn stoel heen en weer wiebelende patiënt. Het wordt ook voorgeschreven bij kinderen met ADHD en vrouwen in de menopauze die leiden aan prikkelbaarheid.

als gevolg hebben en diverse andere symptomen zoals nervositeit en concentratiemoeilijkheden opwekken.

Ontwenningsverschijnselen Veel van de werkingen van passiebloem betreffen psychische indicaties. Een bijzondere indicatie is het hebben van ontwenningsverschijnselen na een verslaving. Iemand die gerookt heeft of wil stoppen met blowen, drinken of zelfs harddrugs zoals cocaïne en heroïne gebruiken, zal zijn ontwenningsverschijnselen beter kunnen verdragen en minder groot zien worden door passiebloem te gebruiken. Dit middel harmoniseert het centrale zenuwstelsel. Een persoon die verslaafd is aan alcohol leidt vaak aan slaapstoornissen.

Slaapproblemen Niet alleen alcoholisten kunnen slaapproblemen krijgen, ook vrouwen in de overgang lijden hier dikwijls aan. Soms word je door voortdurende ongerustheid ‘s nachts veelvuldig wakker. De meeste angstdempende medicijnen van de farmaceutische industrie veroorzaken sufheid, maar de passiebloem niet. Het bloemetje neemt angsten en beklemmende gevoelens weg. Overdreven bezorgdheid, paniekaanvallen en insomnia worden op natuurlijke wijze genezen door passiebloem te gebruiken.

Het hart

Neurexan

Hartkloppingen en te hoge bloeddruk (voornamelijk veroorzaakt door stress) worden door fytotherapeuten behandeld met passiebloem. De ontspannende werking brengt het hart tot rust. De kalmeringseffecten van passiebloem komen het best tot uiting in de behandelingen tegen stress. Stress kan migraine triggeren, maag- en darmklachten veroorzaken, verhoogde schildklierwerking

Neurexan is een homeopathisch middel dat Passiflora Incarnata bevat. Het heeft geen bijwerkingen en mag ook gebruikt worden door kinderen. Het kan gebruikt worden als kalmeringsmiddel, maar ook als slaapmiddel. Vijf druppels 1 – 2 maal per dag kan al heel veel klachten wegnemen. Als je Neurexan wilt gebruiken als slaapmiddel kun je 10 tot 15 druppels innemen voor het slapen gaan. ■

Praktijk voor Homeopathie Judith Haan, tel. 562-7764. Importeur Homed Caribbean NV Ilandweg 11 Curaçao Tel.: 562-7764

support [73]

Zeewier IS GEZOND VOEDSEL Zeewier eten? Daar zou menigeen direct afwijzend op antwoorden. Zeewier is overheerlijk! Er zijn zeer veel heerlijke recepten te vinden. In de Aziatische keuken worden veel salades met zeewier gemaakt. Als u van sushi houdt dan bent u zeker bekend met Nori. Nori wordt gemaakt uit zeewier dat gebruikt wordt bij het maken van sushi rollen. Nori is slechts een van de vele smakelijke zeewiersoorten die goed passen in een gezonde levensstijl.

GEZONDHEIDSVOORDELEN VAN ZEEWIER • Vertraagt veroudering • Helpt bij chronische ziekten • Voorkomt de cellulaire mutaties die kanker veroorzaken • Verlicht symptomen van de overgang • Voorkomt geboorteafwijkingen • Maakt het bloed alkalisch • Verlaagt cholesterol • Ondersteunt schildklierfunctie en voorkomt schildklier klachten • Helpt bij chronische diarree • Helpt het lichaam ontgiften van zware metalen, milieu-

Zeegroenten zijn de oudste groenten op onze planeet. Ze zijn het meest ongerept en het minst gewijzigd door de mens. Ze zijn een must als je echt iets wilt doen om je lichaam te alkaliseren, je schildklier en de bijnieren te voeden en zelfs de effecten van veroudering te vertragen. Zeewier is perfect voor dieet en afvallen, omdat het de maag urenlang vult, wat een verzadigd gevoel geeft. Voor mensen met darmklachten en bij symptomen zoals verstopte darmen helpt zeewier in veel gevallen ook. Zeewier bevat speciale suikers genaamd fucose, die de meeste mensen niet genoeg binnen krijgen. Deze suikers worden ook glyconutrients genoemd. Deze suikers zijn belangrijk voor gezonde darmen. Omdat zeewier veel mineralen en nutriënten afgeeft is het een belangrijke voedingsbron voor het lichaam. Zeewier is bovendien ideaal omdat het veel gezonde stoffen, maar weinig calorieën bevat.

[74] support

verontreinigende stoffen en kankerverwekkende stoffen. • Heeft een anti-inflammatoire werking • Remt de groei van pathogene virussen, candida, en pathogene bacteriën • Verhelpt constipatie • Verlaagt bloeddruk en vermindert spanning • Verbeter de gezondheid van het hart • Bevat krachtige antioxidanten

Zeewiersoorten zijn een goede bron van vitaminen, vezels, eiwitten, en bieden het breedste scala aan mineralen van welk soort voedsel dan ook. Er zijn duizenden soorten van zeewier, hoewel ze niet allemaal worden gegeten. Ze komen voor in een verscheidenheid van kleuren; meestal groen, bruin en rood.

GEZOND ETEN Nori zeewier Nori zeewier is bekend dankzij het gebruik ervan bij sushirollen. Meestal is het donkergroen of zwart van kleur, maar Nori is gewoon het Japanse woord voor verschillende soorten eetbare zeewier en rode algen. Nori wordt gemaakt door het zeewier plat te drukken, waardoor het lijkt op een vel papier. Japan, Korea en China zijn ‘s werelds grootste producenten van Nori. Nori groeit zeer snel, en kan geoogst worden binnen 45 dagen na het zaaien. Gebruik: Geroosterde Nori kan als tussendoortje gegeten worden en kan als een wrap gebruikt worden voor heerlijke vullingen, zoals gekweekte groenten, quinoa salade, of verschillende notenpasta’s.

Kombu zeewier Kombu, of kelp, is een grote eetbare zeewier dat behoort tot de familie van bruine algen. Meer dan 90 procent van alle kombu wordt gekweekt en geoogst in Japan. Het komt uitgebreid voor in de Japanse keuken, met name voor dashi, een bouillon die gebruikt wordt om misosoep mee te maken.

Wakame zeewier Wakame is nauw verwant aan Kombu. Naast de vele genoemde voordelen, hebben onderzoekers in Japan een stof gevonden in wakame die schijnt te helpen tegen obesitas. Het is ook een van de beste vegetarische bronnen van een omega-3 vetzuur.

THE FISH PALACE Wakame zeewier kunt u kopen bij The Fish Palace in Centrum Supermarkt. De wakame komt uit de Verenigde Staten en bevat geen MSG! De ingredienten van de Wakame salade zijn: Wakame zeewier, Agar agar, sesamzaad, sesamolie, kikurage paddestoelen, suiker, azijn, zout en rode pepers.

Hijiki zeewier Deze bruine zeewier groeit in het wild rond de kusten van Japan, Korea en China en wordt al eeuwenlang zeer veel gebruik. Hijiki bevat veel vezels en mineralen. Volgens de Japanse traditie is hijiki ook een natuurlijk gezondheidsmiddel met cosmetische toepassingen: het geeft glanzend, dik, donker haar bij regelmatige consumptie!

Hijiki zeewier moet worden geweekt en gehakt voor het koken; het duurt veel langer dan andere zeewiersoorten om voor te bereiden. Hijiki moet ten minste 45 minuten tot een uur langzaam koken totdat het echt gaar is. Hijiki is helemaal zwart en ook een beetje zout en visachtig.

Dulse zeewier Dulse wordt geteeld aan de kusten van de noordelijke Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan, en is een belangrijke bron van vezels in IJsland, Noord-Ierland, en in Canada. In IJsland is het traditie om het te eten met boter, maar het is ook heerlijk in soepen, en ook in salades. U kunt Dulse direct uit de verpakking eten als een snelle snack die boordevol eiwitten en ijzer zit. Dulse kan altijd gegeten worden wanneer je wat energie nodig hebt, of de hersenen wil stimuleren. Je kunt ook pakketten van dulse vlokken kopen om over salades te strooien.

Arame zeewier Arame is ook een van de bruine algen en is erg populair in de Japanse keuken. Het staat bekend om zijn milde, bijna zoete smaak. Het is meestal te vinden in dunne reepjes met een krokante structuur. Als je niet gewend bent aan het eten van zeewier, is arame een goed zeewier om mee te beginnen vanwege de milde, bijna zoete smaak.

Laminaria Japonica zeewier Als u liever op een eenvoudige, handige manier van alle voordelen van zeewier wilt genieten, is Laminaria Japonica geschikt, een veel voorkomende soort zeewier dat zeer koude wateren bewoont op het noordelijk halfrond en gematigde wateren in het zuidelijk halfrond. Laminaria Japonica bevordert uw schildklierfunctie en heeft cardiovasculaire voordelen. In het bijzonder, is het bekend om het vermogen het lichaam te ontgiften van zware metalen en vrije radicalen. ■

support [75]

Elke dinsdag van 21.00 tot 22.00 uur en op zaterdag van 11.00 tot 12.00 uur op CBA-Television.

Economic Car Rental

Economic Auto Center

Uw beste autoverhuurbedrijf op Curaçao

Uw beste tweedehands autodealer op Curaçao

Auto’s vanaf fl. 50,- tot fl. 95,- p/d

Grote variatie en 100% financiering mogelijk via alle banken!

Auto Lease mogelijk!

Gosieweg-Andresbelloweg Tel.: 736-2022 - Fax: 738-2022 economiccarcenter@hotmail.com

Jerry Halaby – directeur 560-1485 Jeannette Halaby 529-7872

Gosieweg-Andresbelloweg Tel.: 736-2022 - Fax: 738-2022 economiccarcenter@hotmail.com

GEZOND ETEN

De gunstige effecten van

haver

Meer dan een eeuw ervaring, dat levert heel wat expertise op. Niemand kent dan ook zo goed de geheimen van haver als Quaker. Voor de oorsprong van Quaker moeten we terug naar de Verenigde Staten van 1850. In die tijd gebruikte men graan en haver vooral als veevoer. Maar drie pientere landbouwers dachten daar anders over. Ze wisten hoe lekker en voedzaam die graanproducten waren. Vandaag de dag wordt het overbekende en overheerlijke Quaker gamma nog steeds met dezelfde onveranderde passie en oog voor kwaliteit geproduceerd. Quaker oogst de haver, wast ze, pelt de korrels en walst ze plat. Meer doet Quaker niet met haver. Hierdoor ontstaat een 100% natuurlijk product dat lekker smaakt en bijdraagt aan een goede gezondheid.

Productie Havermout wordt gemaakt door de korrels van het landbouwgewas haver te wassen, te pellen, te verwarmen en ze te walsen zodat ze plat worden. In feite is havermout al lang geleden ontdekt als gezonde en lekkere voeding. Een van de bekendste gerechten op basis van havermout is havermoutpap. Door de havermout in melk of water te koken kun je zelf eenvoudig havermoutpap bereiden. Met snel kokende havermout is dit, zoals het woord het al aangeeft, sneller klaar dan met gewone (lang kokende) havermout. Het verschil is vooral de dikte van de gewalste korrels. Hoe dunner, hoe sneller de havermout gaar wordt. Snel kokende havermout is dus niet voorgekookt of op een andere manier voorbewerkt dan gewone havermout, het is slechts dunner maar nog steeds 100% natuurlijk. Naast de lang en snel kokende havermout bestaat er ook havermout die vrijwel direct gebruikt kan worden omdat het wel is voorgekookt. Hierdoor kan het direct uit de verpakking worden toegevoegd aan bijvoorbeeld yoghurt en kan je havermout ook lekker koud eten. De havermout van Quaker behoort tot deze soort.

Voeding

Haver heeft een gunstige invloed op onze algehele conditie. Het uithoudingsvermogen wordt vergroot, we zijn in staat om grotere inspanningen te leveren en vermoeidheid treedt minder snel op. Deze versterkende eigenschappen van haver worden o.a. benut in situaties van lichamelijke zwakte, zoals na een langdurige ziekte, operaties e.a. Ook bij algehele lusteloosheid kan aan haver gedacht worden. Het is gebleken dat haver makkelijk te verdragen is, de maag niet belast en dat er geen aversie optreedt, ook niet op langere termijn. Van de slijmvormende eigenschappen van haver wordt ook gebruik gemaakt bij bepaalde aandoeningen van het maagdarmstelsel. Met name in gevallen van ontstekingen in dit

gebied (gastro-enteritis) zorgt het haverslijm ervoor dat het slijmvlies bedekt wordt met een dun slijmlaagje, waardoor irriterende stoffen (bacteriën, gifstoffen, stofwisselingsproducten) het slijmvlies niet verder kunnen beïnvloeden. Door het verzachtend effect van haver op de slijmvliezen is de plant ook te gebruiken bij diarree.

Kalmeringsmiddel Behalve als waardevol voedingsmiddel is haver ook bekend vanwege zijn werking op het zenuwstelsel. Alcoholische extracten uit de verse, bloeiende plant staan al lang bekend als mild kalmeringsmiddel. Als zodanig wordt het voorgeschreven bij slapeloosheid, nerveuze hartkloppingen, verminderd concentratievermogen en neurasthenie (nerveuze uitputting o.a. gepaard gaande met slapeloosheid en prikkelbaarheid).

Cholesterolverlager De meeste recente ontdekking en gebruikt van haver en haverzemelen heeft te maken met de cholesterolverlagende werking. Niet te verwonderen, veel ballaststoffen in granen beïnvloeden het cholesterol, bij haver komen daar nog de slijmstoffen bij, waardoor havermout, havervlokkenpap, muesli met havervlokken of haverbrood een efficiënte en aangename bijdrage kan leveren aan het verlagen van het bloedcholesterol. ■

Bo Frei agencies Kaya Muizenberg 11-13 Willemstad,Curacao Tel.: +5999 8692166 bo.frei.agencies @bofrei.com www.bofreiagencies.com

support [77]

MOEDER'S HART

DOOR MARIE-LOUISE RIGAUD

Goedkoop is duurkoop Als u dit leest bent u vast wel iemand die probeert om gezond te leven. Dan weet u ook dat we heel lang zouden kunnen discussiëren over wat goed en wat slecht is om te eten. En toch! Sommige dingen zijn gewoon duidelijk niet goed voor ons. Ik ben iemand die probeert om gezond te eten. Als leerkracht let ik dan ook op wat de kinderen meenemen naar school om te eten in de pauze. Veel kinderen krijgen troep mee! Dezelfde ouders die zich zorgen maken over huiswerk, of de kinderen de les wel of niet begrijpen… die geven hun kinderen eten mee dat ze ziek zou kunnen maken. Veel kennis in je hoofd en een ongezond lichaam? Wat is dat? Als je ziek bent, hoe belangrijk is het dan om te kunnen tellen en lezen?

Ziek Om tien uur pakken de kinderen hun tassen en dit is wat ik dagelijks zie: chips, koekjes vol suiker, snoep, ‘pastechi’, worstenbroodjes, ontbijtgranen vol kleur en suiker, chocola, frisdranken. De kinderen die wel brood meenemen hebben vaak wit brood met worst, wat hetzelfde is als worstenbrood. Dit is het eten wat ze energie zou moeten geven om op te letten in de klas, zich te gedragen en dingen te kunnen onthouden. Echter wat ze meenemen om te eten, veroorzaakt het tegenovergestelde. Drukke kinderen die zich niet kunnen concentreren en die ook vaak afwezig zijn, omdat ze weer ziek zijn.

Duur Sommige welwillende ouders zeggen dat gezond eten te duur zou zijn. Wat? Ik zie genoeg ouders iedere dag het eten van hun kind bij de snack halen. Ik heb de prijzen gevraagd bij een snack; een pastechi en een frisdrank kost rond de 6,50 gulden. Als je dit een paar keer in de week doet, ben je algauw veel meer kwijt dan wanneer je gewoon bruin brood met kaas mee zou meegeven. Ouders zeggen ook dat fruit zo duur is. Nou, een appel of een mandarijn is goedkoper dan een pastechi! Als je kind weer ziek wordt, kost dat ook weer wat. Geld aan medicatie, ouders die dan niet naar hun werk kunnen… Veel mensen zeggen ook dat gezond eten tegenwoordig een fortuin kost. Dat is niet helemaal waar. Ten eerste, je gezondheid zou de eerste prioriteit moeten zijn. Zonder

[78] support

goede gezondheid zouden we niet eens kunnen werken om geld te verdienen. Als je doodziek bent is het klaar, alles wordt meteen onbelangrijk. Ten tweede wat echt duur is, zijn voorverpakte producten met gezonde claims. Het is niet nodig om dit soort dingen te eten voor je gezondheid. Natuurlijk, als u dat kunt betalen zijn ze prima en handig. Denk echter meer in de richting van simpele, pure ingrediënten. Bonen, bruine rijst, wortel, spinazie, tonijn in blik, enz. Dit zijn allemaal producten die niet bewerkt zijn en dus vol met e-nummers zitten. Met een beetje creativiteit kunt u zoveel lekkere gerechten klaarmaken, met goedkope simpele ingrediënten.

Mishandeling Het heeft meer te maken met gemakzucht dat ouders hun kinderen ongezonde dingen meegeven naar school. Kinderen eten het makkelijker, het is ‘sneller’ even langs de snack te rijden, dan boterhammen te smeren of stukjes fruit te snijden. Zijn onze kinderen het niet waard? Ik heb ook veel ouders horen vertellen over het eten wat kinderen op naschoolse opvangadressen voorgeschoteld krijgen. Niet te geloven dat ze bijna dagelijks witte rijst met stukjes worst krijgen. Echt! Die kankerverwekkende worstjes met witte rijst waaruit alle vitaminen en mineralen verwijderd zijn. Pure mishandeling! Ik ben een werkende moeder van 3 kleine kinderen. Ik smeer dagelijks hun bruine boterhammen en geef er een koekje of een stuk fruit bij. Dit kost me hooguit 3 minuten. Ik vul hun thermos met water en zet die s’ avonds in de ijskast. In de ochtend is het lekker koud. Ik geef ze geen ‘superfoods’ mee, maar wat ik mee geef is niet duur en beter dan pastechi en frisdrank. Het is te doen en onze kinderen zijn het waard! ■

SUPPORT BIJ U THUIS Een abonnement op Support wordt altijd op prijs gesteld! Waarom zou u lang op zoek gaan naar een bruikbaar cadeau voor een bijzonder persoon? Support wordt altijd met veel dankbaarheid ontvangen; vier keer per jaar bezorg je een ander een glimlach op het moment dat de nieuwe Support uit de brievenbus gehaald wordt. Geef een cadeaubon voor Valentijnsdag, carnaval, Pasen, diplomauitreiking, verjaardag, Sinterklaas, Kerst, Nieuwjaar of gewoon omdat je iemand een gezond leven gunt. Maak jezelf of een geliefd persoon blij en vul de gegevens in op de website. Zodra wij de gegevens hebben ontvangen nemen wij vervolgens telefonisch contact met je op en zorgen ervoor dat de cadeaubon snel bij je terecht komt. Behalve de cadeaubon krijg je ook twee voorgaande edities er GRATIS bij. De ontvanger van de cadeaubon kan direct beginnen met lezen en toepassen van gezonde adviezen in Support. Support verschijnt vier keer per jaar. Elk kwartaal (eind februari, eind mei, eind augustus en eind november) een editie boordevol met interessante artikelen over gezond leven, gezond eten, gezond bewegen en gezond denken. De eerstvolgende Support, die eind mei 2016 zalCadeaubon verschijnen is editie 45. Support PRAKTISCH MAGAZINE VOOR GEZOND LEVEN

VOOR : VAN

Een abonnement (4 exemplaren per jaar) kost Jaarabonnement ANG. 58,20 (de prijs is inderdaad al negen Support jaren onveranderd gebleven). Wil je een nog voordeliger pakket? Neem Support dan een groepCadeaubon of VOOR bedrijfsabonnement. Zodra je een groep, : VAN : bestaande uit minimaal tien personen bij Jaarabonnement elkaar kan brengen, kan profiteren van een Support Support Magazine - P.O. Box 3204, Curaçao

(+599-9) 737-1032

info@support.cw

www.support.cw

PRAKTISCH MAGAZINE VOOR GEZOND LEVEN

Support Magazine - P.O. Box 3204, Curaçao

(+599-9) 737-1032

info@support.cw

Cadeaubon

www.support.cw

Support

PRAKTISCH MAGAZINE VOOR GEZOND LEVEN

VOOR : VAN

Jaarabonnement Support Support Magazine - P.O. Box 3204, Curaçao

(+599-9) 737-1032

info@support.cw

www.support.cw

Support

bedrijfs- of groepsabonnement voor maar ANG. 48,- per persoon, per jaar. Zodra Support uitkomt ontvangt de contactpersoon het pakket met het aantal exemplaren van je bedrijfs- of groepsabonnement.

Belangrijke telefoonnummers De administratie en redactie van Support zijn gemakkelijk telefonisch te bereiken, van maandag t/m vrijdag van 9.00 uur tot 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00 uur op tel.: 737-1032. U kunt ons ook bereiken via E-mail: info@support.cw. Vragen over uw gezondheid kunt u met onze hoofdredacteur, Rudolf de Wit, telefonisch, per e-mail, of op de Facebook pagina in een privé-chat je ‘probleem’ bespreken, mits je een abonnement hebt. Je hoeft alleen je naam en abonnementsnummer door te geven en je gezondheidsvragen worden helemaal gratis uitgeplozen en beantwoord. Deze service is alleen voor de abonnees van Support. Als je geen abonnement hebt dan kan je ook je vragen plaatsen maar dan op de openbare pagina waarop iedereen kan en mag reageren.

Abonneren Zelf nog geen abonnement? Het is allemaal zo gemakkelijk: stuur ons je gegevens (naam, adres, telefoonnummer(s) en e-mailadres via mail info@support.cw, of per post P.O. Box 3204. Telefonisch aanmelden kan ook op nummer 737-1032. Via E-mail is het een fluitje van een cent: ga naar www.support. cw en daar kan je gemakkelijk en snel met de redactie in contact treden. Kies het abonnement dat bij je past, vul het inschrijfformulier in en maak het abonnementsgeld over op de rekening van CARUD N.V., RBC-rekeningnummer 8000000101021832. Als laatste mail je ons het ingevulde formulier, zodat wij je juiste gegevens hebben.

Support overal en voor iedereen! Uiteraard is elke dag UW Tijd! Wij vergezellen u nu drie keer in de week in UW tijd. Kies zelf uw rustmoment uit om nieuwe ideeën op te doen, een andere kijk op gezondheid te ervaren en uw kennis te vergroten. Support doet dat in samenwerking met R-Support op de radio en op televisie met Dos Mundu Diferente. R-Support kunt u beluisteren elke dinsdag van 18.00 tot 19.00 uur op Radio Hoyer 1. Het programma ‘Dos Mundu Diferente’, wordt uitgezonden op dinsdag om 21.00 tot 22.00 uur en zaterdag van 11.00 tot 12.00 uur op CBATelevision. In R-Support wordt elke week opnieuw een interessant onderwerp besproken en belangrijke informatie over en voor uw gezondheid gegeven. Elke dinsdag net aan het begin van uw avond, op Radio Hoyer 1 ontvangt presentator Nathely Isenia, van 18.00 uur tot 19.00 uur, gasten in de studio om een artikel uit Support toe te lichten. Het programma wordt gepresenteerd in het Papiaments. Vraag aan uw baas, chef of afdelingshoofd op het werk of de radio op dat uur afgestemd kan worden op 101.9 FM... het gaat ten slotte over uw gezondheid en dat komt uw bedrijf altijd ten goede! Elke vierde dinsdag van de maand is Rudolf de Wit, de hoofdredacteur van Support, te gast bij Nathely in R-Support en zal hij op zijn eigen kritische wijze een onderwerp met u bespreken en vervolgens uw vragen beantwoorden. Zoals u al zeker 36 jaren gewend bent, gebruikt Rudolf de Wit tijdens zijn presentaties geen woorden zoals “maar, als, of, misschien”; geen vage antwoorden, maar recht toe, recht aan antwoord op uw brandende vraag over uw gezondheid! Vragen kunt u stellen door een e-mail te sturen naar info@support.cw of gewoon bellen tijdens het programma.

support [79]

COLOFON Support is hét praktische magazine voor gezond leven Support verschijnt elk kwartaal en is voor Naf. 15,85 te koop bij de betere boekhandels, botica’s en supermarkten op Curaçao. Een jaarabonnement kost Naf. 58,20 (4 nummers per jaar, inclusief O.B, administratie- en portokosten). facebook.com: Support magazine voor gezond leven

Support is een uitgave van:

CARUD N.V. in samenwerking met

Niets uit deze uitgave mag op enige

Rudolf E. de Wit, P.O.Box 3204

wijze verveelvoudigd worden en/of

Tel.: 737-1032 / Fax: 736-1539

openbaar gemaakt worden zonder

E-mail: info@support.cw

voorafgaande, schriftelijke toestemming

Website: www.support.cw

van de uitgever.

Hoofdredactie:

Redactionele

Roy Martina,

Advertentieverkoop:

Rudolf E. de Wit

medewerkers:

(Holistisch arts,

Jeannette van

(Fysiotherapeut -

Gisette Seferina

Business coach)

der Dijs

Acupuncturist)

(Medisch Entomo-

rudolf@support.cw

loog)

Eindredactie en

Dinah Veeris,

Gerrit Scheper,

Drukwerk:

tekstcorrectie:

(Fytotherapeut /

(Advocaat)

Drukkerij Curaçaosche

Nicolette de Nijs

Kruidendeskundige)

Tel.: 520-8877

Courant N.V. Pim Elisabeth Saliña 147

Design/DTP:

Marie-Louise

Judith Haan,

Fotografie:

Walter Verplanke

Rigaud,

(Homeopaat /

Solange Hendrikse

(Leerkracht

apothekersassistent)

basisonderwijs)

Secretariaat:

Remy de Haas,

Kenneth Chocolaad,

Carel Obediente

(Sociaal pedagoog)

(Tandarts,

Gabe Ruggiero

Implantoloog)

Nicole Merkx

Rachna Blom,

Support Media:

(Kinderfysio-

(Communicatie

R-Support:

therapeut)

deskundige /

Nathely Isenia,

Diëtiste)

Radio Hoyer 1 r-support@hotmail.com

Margreet van

Oetie Basilio,

Dos Mundu

Zanten,

(Redactie-

Diferente

(Mediator /

medewerkster)

Studio Support

Adviseur)

CBA Television, www.cba2.tv

Henk Marsman,

Ovilio Capriles,

Redactie website:

(Tandarts)

(Architect)

Rudolf de Wit Tel.: 737-1032 info@support.cw

[80] support

Annemieke Deiman,

Helmi Smeulders,

Coverfoto:

(Slaaptherapeut /

(Cateraar & Cari-

Olga Job

Health Coach)

bisch Foodblogger)

Wees geen meeloper Wees geen jaknikker Leef als een vis En zwem tegen de stroom in.

Support

SUPPORT

FL. 15.85

0000000554 SUPPORT

FL. 15.85

0000000554