Support 26 by Rudolf de Wit

Zevende Jaargang - Editie 26 - derde Kwartaal 2011

Losse nummers Naf 13,95

Praktisch magazine voor gezond leven

22 26

Gezond leven

Kruiden voor mannen Gezond eten

Kruidenmix en marinades Gezond bewegen

Hoe belangrijk zijn rekoefeningen? Gezond denken

Preventie redt!

Bescherm uw baby

Support

Praktisch magazine voor gezond leven

Inhoud

Gezond Leven 5

Het eerste woord: Het zaligmakende vaccin

Bescherm uw baby tegen gevaren in het eerste levensjaar

62 56

Leef vrij met Depend

Atlascorrectie, eenvoudig en duurzaam

i-Health, elektronische geneeskunde

De geit, Kapra Hircus

Ecologische verandering op Curaçao

Kruiden voor mannen

Het belang van een schone kliko

Die enge kakkerlakken

Verse biologische groenten en fruit

Gezond Eten 17

Te vroeg in de puberteit

Een levenlang liefde bij Albert Heijn

De gezonde ‘doggy bag’

Annie Chun’s producten

Ganoderma lucidum, een bijzondere

Kruidenmix en marinades

Bio Oil tegen zwangerschapsstriemen

Superbacteriën in opmars

paddenstoel

Gezond Bewegen

Lachen, een heerlijke sport

Hoe belangrijk zijn rekoefeningen?

Leef bewust en geniet meer

Vet op de buik

Cellulitis aanpakken

Duimzuigen en de speen

Het effect van gedachten

Gezond Denken

Preventie redt!

No-Varix steunkousen

Het geheim van balans

Babyvoeding

Collistar beschermt tegen zonnebrand

Gezond(heid) denken versus ziekte denken

Moeders’ hart: Hier wel, daar niet

support [3]

Eerste woord

Het zaligmakende vaccin… U wordt er figuurlijk (of is het letterlijk?) mee doodgegooid. Tegen alle kwalen schijnt de wetenschapper een vaccin uitgevonden te hebben. Onlangs -in april j.l.- werd bekend gemaakt dat wetenschappers aan de Universiteit van Leicester een vaccin gemaakt hebben dat een hartaanval kan voorkomen. Ook wordt nog driftig gewerkt aan een vaccin dat drugs zoals nicotine, cocaïne en zelfs heroïne kan beletten de hersenen aan te tasten. Wacht…. nog niet lachen, want het leuke komt nu…. De resultaten zullen iets langer uitblijven omdat de ‘trials’ (onderzoek om te bewijzen dat het middel helpt) niet gedaan kunnen worden omdat er geen placebo’s voorhanden zijn. U zou bijna kunnen denken dat het niet nog gekker kan. En gelijk heeft u want het bericht over een hartaanval-vaccin is ontstaan in 2010 toen een of andere farmaceutische grootheid pretendeerde dat een griepprik ‘mogelijk’ een hartaanval kan voorkomen. Ik zou eerder denken dat de fabrikant bedoelt ‘voorkomen’ in de zin van ‘doen ontstaan’; dat zou ik zo aannemen, zelfs zonder enige trial. Vaccins worden steeds meer gepresenteerd als een middel ter preventie van een ziekte. ‘Preventie’ is immers een magisch woord waar veel mensen blindelings in geloven. Het wordt allemaal zo gemakkelijk gemaakt, of tenminste dat wil de wetenschapper de mens doen geloven. “Neem een vaccin ter preventie van een ziekte”, in plaats van de mens duidelijk te maken dat de enige manier om een ziekte te voorkomen is door het immuunsysteem te versterken. Het is wel begrijpelijk waarom de wetenschapper, die in dienst is van een farmaceutisch bedrijf, gebruik blijft maken van deze misinterpretatie; er valt veel te verdienen met vaccins en weinig te verdienen met mensen de waarheid te vertellen. Er bestaan al meer dan 3500 artikelen (bewijzen) die de relatie aantonen tussen urinezuur en hoge bloeddruk, nierklachten en chronische ontstekingen van de bloedvaten die weer kunnen leiden tot een hartaanval. Een van de belangrijkste oorzaken van urinezuur is het gebruik van fructose (vooral High Fructose Corn Syrup oftewel maïssuiker). Een andere oorzaak van hartklachten is Mono Sodium Glutamaat (MSG, E621), maar hoort u daar iets over? Nee, maar het wordt inmiddels wel verwerkt in enkele duizenden producten. Vooral producten in een speciaal dieet, of om af te vallen omdat overgewicht kan leiden tot hartklachten, bevatten MSG…. En dat veroorzaakt juist hartklachten en obesitas omdat MSG het metabolisme verlaagt. MSG is verslavend en geeft zelfs aan karton een goede smaak. Waarom wordt er niet eerlijk verteld wat voor effect cafeïne, energiedrankjes en zelfs Viagra allemaal hebben op het hart en de bloedvaten? De enige manier om ziektes te voorkomen is door de mens eerlijk en duidelijk te vertellen over de oorzaak van elke ziekte; alleen dan kan elk individu de juiste actie ondernemen. Een ziekte kan niet voorkomen worden als de oorzaak van de ziekte niet vermeden wordt. Een vaccin uitvinden tegen een aandoening zal zeker niet helpen want helaas het zaligmakende vaccin…. bestaat niet!

Door Rudolf de Wit

Zorg dat u goed geĂŻnformeerd bent over voordelen, nadelen en risicoâ&#x20AC;&#x2122;s

Bescherm in het eerste Uiteraard stopt uw bescherming niet na het eerste levensjaar; u zult altijd behoedzaam blijven en aangezien u voor de wet de spreekbuis en de beslissingnemer bent behoort u zich goed voor te bereiden op uw taak. U heeft echter wel de juiste gegevens nodig om uw mannetje te staan en de belangen van uw kind als een advocaat te verdedigen. In alle fasen van het leven van een baby zijn er gevaren. Eigenlijk moeten we beginnen te kijken vanaf het moment dat ouders het plan hebben om het gezin uit te breiden. Zowel de moeder als de vader moeten zelf een gezonde basis hebben willen zij een respectievelijk een gezonde eicel en een gezonde zaadcel produceren. Vergeet niet dat de helft van de erfelijke eigenschappen van de moeder samensmelten met de helft van de erfelijke eigenschappen -de chromosomen- van de vader. Er zijn chemische stoffen die zelfs verandering aanbrengen in het D.N.A. (desoxyribonucleinezuur), de belangrijkste chemische drager van de erfelijke eigenschappen van elk levend organisme. Er zijn processen die verandering kunnen brengen in de D.N.A.-structuur, dit zijn onder andere radioactieve straling, rĂśntgenstraling, drugs (inclusief bepaalde medicijnen; Thalidomide oftewel Softenon, dat werd voorgeschreven in het begin van de jaren 60 tegen kwalen als ochtendmisselijkheid en slapeloosheid) chemische bestrijdingsmiddelen en chemische stoffen in de voeding.

Foliumzuur Uiteraard zijn er enkele belangrijke stappen die u kunt nemen indien u van plan bent om zwanger te worden. Het is zeker belangrijk dat u geen drugs neemt, stopt met roken (ook secundair roken vermijden) en de alcoholconsumptie stopt. Deze stoffen kunnen geboorteafwijkingen veroorzaken zoals foetaal syndroom, ademhalingsproblemen, laag geboortegewicht en stoornissen van andere organen en

[6] support

gezond leven

uw baby

levensjaar de hersenen. Het blijft echter moeilijk om duidelijk aan te kunnen tonen dat door het roken uw kind op tienjarige leeftijd leerstoornissen heeft. Het gebruik van Foliumzuur door vrouwen die zwanger willen worden en extra Foliumzuur tijdens de zwangerschap is aan te raden. U kunt al drie maanden voor de conceptie beginnen met Foliumzuur innemen, dit verkleint de kans op geboorteafwijkingen door onvolledige ontwikkeling van de hersenen en/of ruggenmerg. Foliumzuur is een in water oplosbare vitamine uit het vitamine B-complex en vaak nog aangeduid met de oude benaming vitamine B11; In Duitsland, Frankrijk en in de Verenigde Staten wordt Foliumzuur ook wel vitamine B9 genoemd. Foliumzuur komt van nature voor in verse groenten, fruit en volkorenproducten.

Alcohol Alcohol tijdens de zwangerschap kan leiden tot het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Door het gebruik van alcohol kan de baby ernstige blijvende schade aan hersenen, hart en nieren oplopen. Ook afwijkingen in het gezicht en gehoor, vertraagde groei, neurologische afwijkingen, leeren gedragsproblemen kunnen het gevolg zijn van FAS. Onderzoek heeft uitgewezen dat de meest kwetsbare periode was tijdens het moment waarin de hersencellen verbindingen vormen (synaptogenesis). Deze periode vindt bij mensen plaats tussen de zes maanden in de zwangerschap tot verscheidene jaren na de geboorte. Een kortdurende blootstelling aan alcohol gedurende vier uren kan het afsterven van neuronen veroorzaken. Langere blootstelling zal leiden tot nog ernstigere beschadigingen.

Moedermelk Het kan niet vaak genoeg gezegd worden hoe belangrijk moedermelk is voor de groei, de ontwikkeling en voor het verhogen van de weerstand in het lichaam (immuunsysteem). Zorg ervoor dat u goed ingelicht wordt door de stichting ‘Lechi di Mama’ zodat u direct na de geboorte uw baby met uw melk kan voeden. Laat geen enkele deskundige u vertellen dat u niet genoeg melk heeft of dat uw borsten slap worden door de borstvoeding.

Indien u om wat voor reden dan ook kolft en de moedermelk op een later tijdstip wil verwarmen dan moet u goed opletten dat uw moedermelk niet verwarmd wordt in een magnetron. Door het koken in de magnetron veranderden de voedingsstoffen en dat veroorzaakt achteruitgang in het menselijk lichaam. Een magnetron op een baby- of kinderafdeling is in ieder geval uit den boze.

“Laat geen enkele deskundige u vertellen dat u niet genoeg melk heeft of dat uw borsten slap worden door de borstvoeding.” Vaccinatie Misschien is het grootste gevaar waaraan uw baby blootgesteld wordt, nog steeds de (vele) vaccinaties. Vaccinaties zijn vooral in de laatste twee decennia een bron van discussie en ellende. Het laatste -de ellende- wordt vaak met allerlei argumenten en wetenschappelijke publicaties goedgepraat door de wetenschappers. Gelukkig wordt de pressiegroep steeds krachtiger en worden de omstreden vaccinaties kritischer bekeken. Het zijn vooral de hulpstoffen die in het vaccin gedaan worden die veel vraagtekens en schadelijke effecten geven. Hulpstoffen zoals formaldehyde en verschillende adjuvants, zoals Thimerosal, aluminiumzouten en MF59 (dat zijn gevaar ontleent aan het bestanddeel Span85) vormen de basis van alle discussies en twijfels. Twijfels vooral bij ouders…. Wel of niet vaccineren, is altijd de vraag. Als u uw baby niet laat vaccineren en er gebeurt “iets” met uw baby dan zal de hele medische wereld u met de vinger nawijzen en mogelijke juridische gevolgen zijn niet uitgesloten. Als u wel laat vaccineren en er gebeurt “iets” met uw baby dan zal dezelfde medische wereld zich hullen achter diagnoses zoals “autisme, ADHD, auto-immuunziekte, erfelijke aandoening”, maar niemand zal openlijk toegeven dat het een direct

support [7]

Especially for:

Moms-to-be Stretch Mark Cream E stretch Mark Cream di Nuby ta yuda redusí i prevení markanan na kueru (stretch marks), ku un kombinashon spesial di Cocoa Butter, Vitamina-E, Collagen i Elastin.

Fir ming Cream Firming Butter ta un fórmula úniko, trahá spesialmente pa restablesé bo kurpa, asta despues di embaraso òf pèrdida di peso.

Nipple Cream Nipple Cream di Nuby ta un krema magnífiko pa suavisá i kura puntanan di pechunan ku ta hasi doló òf ku tin sker.

Belly Butter E Belly Butter di nuby ta altamente konsentrá ku Cocoa Butter, Vitamina-E, Collagen i Elastin. E ta rekomendá pa ‘stretch marks’ durante i despues di embaraso.

E liña di Nuby no ta kontene Paraben.

www.nuby.com

gezond leven

gevolg is van de vaccinatie of de vele vaccinaties die tegelijkertijd gegeven worden. U zult als ouder nooit kunnen bewijzen dat uw kind ziek is geworden na of tengevolge van een vaccinatie; zelfs als het voor u overduidelijk is dat uw kind/baby van een normaal gezond en vitaal kind na de vaccinatie veranderd is (direct of na enkele dagen). Een baby of jong kind heeft een gevoelig immuunsysteem. Door een verkeerd voedingssysteem van de moeder en van de baby is het immuunsysteem mogelijk ook verzwakt. Ook de hersenen van de baby die zich sterk ontwikkelen en gevoelig zijn voor allerlei invloeden kunnen de toegediende (schadelijke) stoffen niet elimineren.

Contradictie De overheid (instanties voor gezondheidszorg) beweert dat vaccins volkomen veilig zijn en besmettelijke ziekten voorkomen. Maar dit wordt tegengesproken door onderzoeken, statistieken en medische studies. De bijwerkingen van vaccins zijn autisme, dyslexie, hersenletsel, wiegendood, leerproblemen, epilepsie, ADD, ADHD, allergieën, kanker, astma, diabetes, obesitas, etc. Vaccins bevatten giftige stoffen zoals aluminium, kwik, formaldehyde, antivries, methanol, latex, MSG, dierlijk weefsel en bloed, geaborteerd foetus weefsel, dierlijke proteïnes, dierlijke virussen, bacteriën, etc. Thimerosal is een kwik-houdend conserveringsmiddel (bestaat voor 50% uit kwik) dat sinds de jaren 30 in vaccins wordt gebruikt. Kwik is een zwaar gif dat in verband gebracht is met allerlei neurologische en lichamelijke stoornissen. In Nederland is Thimerosal uit het Rijksvaccinatieprogramma verwijderd, maar Thimerosal zit nog wel in alle andere vaccins! In Denemarken is Thimerosal in 1992 uit alle

Werknemers De laatste tijd komt het steeds vaker voor dat de werkgever vaccinatie verplicht stelt. Alle werknemers krijgen te horen dat ze op een bepaalde dag gevaccineerd worden. De werknemer die aanneemt dat dit een verplichting is waartegen hij zich niet kan verzetten accepteert de vaccinatie c.q. griepprik. Volgens Jos Dute, hoogleraar gezondheidsrecht aan het Erasmus MC, is het weigeren van vaccinatie geen reden om iemand niet aan te nemen, te ontslaan of over te plaatsen. In Nederland bestaat er geen wettelijke basis voor een vaccinatieplicht, noch voor het verplicht meewerken aan (periodiek) bloedonderzoek. Zo’n plicht is in strijd met het grondrecht van de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam. De werkgever voert soms het argument van de aansprakelijkheid aan. Hij moet immers het loon doorbetalen als de werknemer ziek wordt. Ook dit is geen argument voor een verplichte vaccinatie, volgens professor Dute. Loondoorbetaling is niet onredelijk in dit geval; de werknemer wordt tenslotte niet met opzet ziek. Iemand verplichten is in strijd met de Europese grondwet, artikel II-62 (Het recht op leven: 1. Een ieder heeft recht op leven.2. Niemand wordt tot de doodstraf veroordeeld of terechtgesteld, en artikel II-63 Het recht op menselijke integriteit.

“In Denemarken is Thimerosal in 1992 uit deze vaccins verwijderd. Gevolg: het aantal autistische kinderen daalde van 1 op de 150 naar 1 op de 500” vaccins verwijderd. Gevolg: het aantal autistische kinderen daalde van 1op de150 naar 1 op de 500. Daarnaast bevatten vaccins aluminium, dat een ander neurologisch gif is. Aluminium krijgt niet veel media-aandacht, en daarom realiseren ouders zich niet dat het een groot gezondheidsrisico is.

Kwik Wereldwijd maakt men zich druk om kwik in vette vis, maar aan de grootste bron van kwik bij jonge kinderen wordt geen aandacht besteed. Amalgaamvullingen in tanden en kiezen bevatten ook kwik. Bij het verwijderen van kwik uit de mond van een klant/patiënt moet de tandarts voorzorgsmaatregelen treffen. De voorzorgsmaatregelen zijn niet alleen t.b.v. de patiënt - dat er geen stukje kwik ingeslikt wordt - maar ook voor de tandarts om de giftige damp van kwik niet in te ademen. Kwik is zo giftig dat het op een zeker niveau mensen gek maakt. Kwik wordt zelfs in de allerkleinste hoeveelheden als onveilig beschouwd. In de laagste doses - niemand weet precies hoe laag die doses zijn - valt het metaal de hersenen aan en het centrale zenuwstelsel, waardoor symptomen ontstaan inclusief zenuwachtigheid en overgevoeligheid, concentratieproblemen, geheugenverlies en verlies van zelfvertrouwen, plotselinge stemmingsveranderingen, angstige gevoelens, depressie, moeheid en slapeloosheid. Kwik is zo giftig dat het niet meer gebruikt mag worden in thermometers, maar nog steeds worden amalgaamvullingen aangebracht bij de onwetende mens (lees: slachtoffer). Amalgaamvullingen zijn in wel acht landen in Europa verboden. Zweden was het eerste land; daarna volgde Denemarken.

support [9]

For your babyâ&#x20AC;&#x2122;s comfort

Contains Peruvian balsam

Ook voor natuurlijke en biologische babyvoeding kunt u NATUURLIJK terecht bij Harmonia.

Prof. Kernkampweg, telefoon: 737-9075 De Savaan, telefoon: 868-5433

gezond leven

Kwik mag niet zomaar in het milieu weggegooid worden zonder milieuwetten te overtreden…. Toch worden onze baby’s met hetzelfde kwik ingespoten en jaarlijks worden duizenden mensen opgeroepen om de magische ‘griepprik’ te halen. De neurologische aandoeningen die daarna optreden worden geëtiketteerd en voorzien van een mooie naam, liefst met een voor de leek onbegrijpelijke Latijnse naam.

Vaccins en immunoglobulinen die Thimersal of Timerfonaat bevatten: Anti-D immunoglobulinen: Rhesuman, Rhogam Polyvalente immunoglobulinen: Globuman Specifieke immunoglobulinen tegen hepatitis A: Globuman Hepatite A Specifieke immunoglobulinen tegen hepatitis B: Hepuman Specifieke immunoglobulinen tegen tetanus: Tetuman Vaccins tegen influenza: a-RIX, Fluvirin, Influvac S, Mutagrip S, Vaxigrip Vaccins tegen hepatitis B: Engerix-B, H-B-Vax II Vaccin tegen hepatitis A en hepatitis B: Twinrix Vaccins tegen meningo-encefalitis door flavivirus: FSME lmmun Inject Vaccins tegen tetanus: Anatoxal TE, Tetamer, Tevax Vaccins tegen difterie-tetanus: Anatoxal Di Te, Ditemer,

ongevaccineerd kind met zich meedraagt. Gevaccineerde kinderen kunnen net zo goed kinderziektes overdragen.

Tedivax, Tedivax pro adulto

Vrije keuze

Vaccins tegen difterie-tetanus-kinkhoest: Combivax, Triamer

Voor ouders blijft het moeilijk om een juiste keuze te maken op het moment dat u een oproep krijgt om uw baby te laten vaccineren. Het allereerste dat u goed kunt beseffen is dat niemand u kan of mag verplichten. U heeft een vrije keuze. U kunt vervolgens kiezen uit diverse mogelijkheden: 1. u kunt uw kind alle ‘aangeraden’ vaccinaties laten geven, 2. u kunt ook slechts gedeeltelijk laten vaccineren, 3. of zelfs helemaal niet laten vaccineren, of 4. u kunt er ook voor kiezen het vaccineren nog even uit te stellen tot uw kind iets ouder is. Als u voor het laatste kiest moet u wel zorgen dat u de beste hygiënische regels hanteert en dat u met gezonde, volwaardige voeding het immuunsysteem van uw baby versterkt. Alleen met een sterk afweersysteem kan uw baby vechten tegen de normale bekende virussen (kinderziektes). ■

Vaccins tegen difterie-tetanus-kinkhoest-Haemophilus influenzae type b: Tetract-HIB

Verplichting Er bestaat nog steeds en altijd een grote misvatting over het wel of niet vaccineren. Ten eerste is vaccineren geen verplichting; het is een vrije keuze. Wel zijn aan het vaccineren enkele dwingende koppelingen gemaakt die u eigenlijk verplichten te vaccineren. Om toegelaten te worden tot een (speel)school, of het maken van een reis wordt geëist dat de persoon gevaccineerd is tegen een reeks van (kinder)ziektes. U hoeft nooit bang te zijn of zich schuldig te voelen bij het argument van andere ouders dat uw ‘niet gevaccineerde’ kind een gevaar zou kunnen zijn voor hun ‘wel gevaccineerde’ kind(eren) om twee redenen: als de vaccinaties zo goed zouden werken dan hoeven de ouders van gevaccineerde kinderen zich helemaal geen zorgen te maken omdat hun kind immers ‘beschermd’ is tegen die ‘vieze’ ziektes die uw

Viera Scheibner Viera Scheibner (geboren in 1935), Slowaakse van origine, is een gepensioneerde doctor in de natuurwetenschappen. Via het werk van haar man, Leif Karlsson, een Zweedse elektrochemisch ingenieur gespecialiseerd in (biomedische) monitoren, kwam zij in aanraking met het fenomeen wiegendood. Viera´s startte in 1986

Het aantal vaccinaties dat een kind krijgt voor zijn 19de jaar

lingspatronen van baby’s. Zoals ook al naar voren was gekomen uit onderzoeken die

zij eerder uitvoerden, resulteerde dit tot de conclusie dat wiegendood vrijwel altijd

- aanvankelijk samen met haar man - een uitgebreid onderzoek naar de ademha-

optrad binnen een zekere tijd na vaccinatie. Het causale verband tussen vaccinatie

60 50

en wiegendood was daarmee gelegd.Viera schreef twee boeken en publiceerde

artikelen in diverse tijdschriften. Over de hele wereld weten ouders Viera te vinden

wanneer zij worden beschuldigd van Shaken Baby Syndrome (SBS). SBS-symp-

tomen worden onder meer veroorzaakt door het logisch verweer van het lichaam

10 1980

2003

2004

2005

2006

2008

tegen de overmacht aan toxinen in de vaccins.

support [11]

Preventie

redt!

‘ An ounce of prevention is worth a pound of cure’1 In de gezondheidszorg gaan inmiddels vele miljarden om, zoveel dat het ook politiek een interessant economisch thema is om bepaalde dimensies van ‘de economie van de gezondheidszorg’ tegen het licht te houden. In Nederland liggen deze kosten van de zorg in de periode 2010-2015 tussen de €3600 en €4500 per inwoner per jaar. In de USA lag dit bedrag in 2010 rond de US$ 8.500, omgerekend tegen de huidige dollarkoers zo’n €5850 per resident en derhalve substantieel meer dan in Nederland. Op Curaçao liggen de bedragen in de range van de Nederlandse kosten. Dit artikel werkt een aantal gedachtenspinsels uit dat een beheersing van deze medische kosten beoogt. De reguliere geneeskunde en de daaraan gelieerde farmaceutische industrie staan op een kruispunt waar een keuze gemaakt moet worden van hoe nu verder. Het doorgaan op de ‘oude weg’ lijkt wel een doodlopende weg. Die weg bestaat uit het maken van een goedgekeurd geneesmiddel dat door artsen en doktoren aan de grote massa van het publiek wordt voorgeschreven bij bepaalde ziekten en/of kwalen, een zogenaamde ‘blockbuster’. Zo’n ‘cash cow’ heeft de farmaceutische industrie nodig want het ontwikkelen van een goedgekeurd medicijn kost al gauw US$ 800mln. Bij een nettowinstmarge van bijvoor1

Deze oude wijsheid zou als credo of mantra moeten worden gebruikt in de gezondheids-

beeld 20% op het medicijn heb je dus al US$ 4 miljard omzet nodig om enkel en alleen uit de kosten te komen. De hoge kosten worden met name veroorzaakt doordat vele onderzoeken naar nieuwe geneesmiddelen moeten worden gedaan om uiteindelijk met een succesvol nieuw medicijn de markt te kunnen betreden. De kans op succes bij dit soort onderzoeken ligt vaak heel laag, bijvoorbeeld 1 geslaagd project uit 100 pogingen is geen uitzondering. De FDA2 stelt zeer hoge eisen en geeft alleen een goedkeuring en dus vergunning af wanneer aan die hoogste eisen wordt voldaan. 2

De FDA is de Food and Drugs Association in de USA die goed-

zorg. Want voorkomen is niet alleen beter dan genezen, maar vooral ook veel goedkoper.

keuring moet hebben verleend alvorens een medicijn in de markt

Preventief onderhoud is in vele industrieën gemeengoed (zoals in de chemische industrie,

mag worden gezet. Het is alom bekend dat de vergelijkbare Euro-

olieraffinaderijen en de auto-industrie). Als het wordt overgeslagen zijn de gevolgen vaak

pese toezichthouder in dit verband veel minder vergaande eisen

niet te overzien, denk aan de recente milieuramp door BP veroorzaakt in de Golf van

stelt. Dit betekent dat het doorloopproces van een nieuw medicijn

Mexico, als gevolg van het niet tijdig vervangen van een afsluitring ter waarde van US$

in Europa aanzienlijk korter is, hetgeen verklaart dat veel medicijnen

30.000. In de gezondheidszorg staat preventie feitelijk nog in de kinderschoenen.

eerst in Europa ‘life’ gaan.

[12] support

Gezond denken

Door Prof. Dr. A.M.M. Blommaert

“Het voorkomen van ziektes is proactief; het genezen of behandelen is reactief”

Preventie Nu zijn er bepaalde maatschappelijke trends in de omgeving van farmaceutische bedrijven die het deze bedrijven bijzonder moeilijk maken op de oude ingeslagen weg door te gaan. Daarvan is wellicht de belangrijkste trend dat er meer aandacht komt voor preventie in de gezondheidszorg en dus is het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’. Voorkomen is proactief, is preventie, is het gezond houden van mensen. Genezen is reactief, is behandelen/opereren en verzorgen (‘cure en care’), is dus het gezond maken van mensen. In China worden in bepaalde delen van het land artsen beloond voor het gezond houden van mensen. Als een van de onder hun geneeskundige supervisie staande bewoners toch onverwacht ziek wordt, wordt dat in eerste instantie gezien als het falen van de arts. Die heeft kennelijk iets over het hoofd gezien. Maar de primaire inzet van een arts is dus niet ‘genezen’ maar het voorkomen van ziekte en dus preventie. Dat is wel anders in de Westelijke wereld.

Rendement Behalve dat met preventie het belang van de patiënt beter is gediend, is er ook een niet onbelangrijk financieel belang mee gemoeid. De kosten van de gezondheidszorg, en dat zijn in hoofdzaak kosten van het behandelen en verzorgen van geconstateerde klachten, rijzen de pan uit zoals al in de inleiding gesignaleerd. Dit bedrag is niet controleerbaar op te

splitsen in een deel voor preventie en een deel voor ‘cure en care’. Maar het is overduidelijk dat het overgrote deel toe te rekenen is aan ‘cure en care’. In preventie wordt weinig, veel te weinig, geïnvesteerd terwijl er feitelijk een hoog rendement op kan bestaan, mits goed toegepast.3 Dit financieel rendement bestaat dan in het besparen op ‘cure en care’ en op allerlei maatschappelijke kosten. Hierna volgt een uitgewerkt voorbeeld. Stel dat voor iemand vanaf zijn geboorte in 2011 gedurende zijn hele leven US$ 300 per jaar aan preventie wordt uitgegeven. De gemiddelde levensverwachting is 80 jaar. De kosten voor preventie nemen jaarlijks toe met het inflatiepercentage dat we inschatten op 1% per jaar. Bij een disconteringspercentage (de contante waarde van een bedrag berekenen op basis van een vastgesteld rentepercentage) van 6% per jaar is de totale economische waarde van deze preventie uitgaven naar 2011 berekend afgerond gelijk aan 300/(0,06-0,01)= US$ 6.000. Dit bedrag ad US$ 6.000 is de totale waarde van de investering die gedaan moet worden in iemands preventie, gerekend per het moment van geboorte (2011). Nemen we nu aan dat de preventie tot effect heeft dat de betreffende persoon gemiddeld 6 dagen per jaar minder ziek is, dus minder of geen verkoudheden en griepjes, hooikoorts, slapeloosheid, ‘burn-outs’ e.d. Stel iedere niet gemiste werkdag levert op US$ 55 waarbij wordt ingebouwd een jaarlijkse salarisstijging van 1%. De waarde van deze besparing gerekend per 2011 is dan afgerond gelijk aan 330/(0,060,01)=US$ 6.600. Anders gezegd, bij de aannames leidt de preventie tot een financieel rendement van US$ 600 gerekend per 2011. In procenten is dit 600/6000*100%= 10%! Een aanzienlijk rendement dus. En dan is niet meegerekend dat de preventie mogelijk ook nog ingrijpende ziektes zoals suikerziekte, reuma, artritis, e.d. kan voorkomen dan wel de effecten daarvan kan uitstellen en of vertragen. Als we veronderstellen dat de preventieve behandeling bovendien voorkomt dat de betreffende persoon op zijn 48-ste een hartoperatie moet ondergaan, stijgt het financieel rendement alleen maar verder. Nemen we aan dat deze operatie in 2059 inclusief transportkosten, verzorging en alle overige maatschappelijke kosten in totaal zeg US$ 30.000 kost. Heeft de preventieve behandeling zich dan geloond? 3

Tot preventie kan men ook rekenen vaccinaties. Echter het is

aantoonbaar dat vele vaccinaties een tegengesteld effect hebben, dat wil zeggen, de ingeënte personen komen kort na hun inenting met klachten terecht in het reguliere geneeskundige circuit. Ook bij de geclaimde werking van vaccinaties kunnen vraagtekens worden gezet.

support [13]

Nûby Standaardfles in polypropyleen De Nûby standaardfles in polypropyleen flessen hebben een verscheidenheid aan kleurrijke ontwerpen. Ze zijn licht, modern en maakt eten geven nog meer leuk. Deze komen met een gepatenteerd variabel antilek speen met antikoliek ventielen. Het vermindert het risico op koliek en de nopjes masseren het tandvlees van de baby. Deze speen is gemakkelijk te gebruiken en voorkomt morsen en lekken. Geen druipt! Geen sensatie! Geen rommel! En al glimlach!

Nûby™ Natural Touch SoftFlex™ in siliconen flessen. Deze soepele flessen uit medische silicone zijn bijzonder aangewezen wanneer u wenst af te wisselen tussen borst en fles of wanneer u geen borstvoeding kan geven. Zij vereenvoudigen de overgang van borst naar fles, omdat u de baby kan helpen drinken door zachtjes in de fles te knijpen.

Antilek Speen

We introduceren de eerste en enige anti lek speen uniek ontworpen om druppels en morsen te voorkomen! De Nûby™ anti lek speen beschikt over een ingebouwde drukgevoelig ventiel die alleen vloeistof doorlaat wanneer de baby borstvoeding krijgt. Zodra de baby stopt met drinken sluit deze speciale klep, hierdoor waarborgen we een lek resistent fles. Bovendien beschikt de anti lek speen anti-koliek openingen langs de voet die helpen voorkomen dat er vacuüm ontstaat in de fles.

Kaya Jacob Posner 1 - Tel.: 461-4300

[14] support

Dit vermindert de hoeveelheid lucht die de baby opneemt. Deze vermindert gas en de kans op koliek. Het beschikt ook over zachte knobbeltjes op het oppervlak van de tepel, die helpen kalmeren baby’s gevoelig tandvlees tijdens kinderziekten. Net als alle Nûby ™ tepels, het Non-Drip ™ Feeding Tepels zijn zacht en natuurlijk in de vorm die helpt bij de overgang vorm borstvoeding naar flesvoeding.

GEZOND denken

Indien we ook de besparing van US$ 30.000 in een geldbedrag per 2011 uitdrukken, dan wordt dit 30.000/1,06^48= US$ 1.830. De totale besparing is dan US$ 600 (minder uitvaldagen) + US$ 1.830 (kosten operatie)= US$ 2.430. In procenten is dit 2430/6000*100%= 40,5%! In dit voorbeeld kan zelfs het aantal ziektedagen dat de preventie terugdringt worden verlaagd van 6 dagen naar 4,3 dagen om nog steeds een rendement op preventie van 10% te realiseren. Of kan de gemiddelde dagvergoeding worden verlaagd van US$ 55 naar US$ 39,50 en dan nog steeds is het rendement op preventie 10%. Wanneer de overheid dus investeert in gezondheidszorg is dat op zich een goede zaak want het rendement erop in de vorm van toekomstige besparingen op ziektekosten kan enorm zijn. Echter de overheid besteedt niet of nauwelijks aan uitbreiding van het scala van preventief zorgheelkundige maatregelen. Nagenoeg het hele budget van de gezondheidszorg gaat op aan ‘cure en care’ en is daarmee ‘fire-fighting’ gericht, niet op het voorkomen ervan.

Geneesmiddelen De andere trend waarvoor de farmaceutische industrie zich ziet gesteld betreft de individualisering van de geneesmiddelen. Generieke geneesmiddelen hebben vaak (te) veel bijwerkingen. Dat brengt grote financiële risico’s voor de farmaceutische bedrijven met zich mee, denk aan claims. Dit risico kan worden ingedamd door bij de voor te schrijven geneesmiddelen meer rekening te houden met de genetische structuur (DNA) van de patiënt. De genetische analyse van het menselijk DNA heeft de afgelopen jaren immers enorme progressie gemaakt. De farmaceutische industrie zou hierop kunnen inspelen door medicijnen te produceren die rekening houden met deze individuele unieke lichaamstructuur van de patiënt. In een heel ander vakgebied zoals marketing spreekt men wel van ‘mass customization’, dat wil

Een overzicht van de kosten van de gezondheidszorg in Nederland: 80 70 60 50 40 30 20 10 0

x miljard euro

74,2

38,3

61,3

(begroot)

2010

2015

46,5

24,2

1995

2000

2005

zeggen, een bedrijf moet zijn propositie afstemmen op individueel-persoonlijke klanten. In plaats van massaproductie moet men derhalve overgaan op stukproductie (‘personal made’). Deze ontwikkeling die al enkele decennia geleden in de marketing is ingezet, gaat kennelijk nu ook voor de farmaceutische industrie een grote rol spelen. De geschetste 2 trends, naar preventie en naar individualisering/personalisering, kunnen met elkaar worden verbonden. Indien beide werkelijkheid worden betekent dit dat de farmaceutische industrie een complete omwenteling zal moeten maken. In bovenstaande figuur is dit geschetst.

Conclusies Indien de trend naar preventie in de geneeskunde realiteit wordt, liggen er grote kansen voor een herpositionering van de homeopathie. Want in het geval er op grote schaal preventieve geneesmiddelen zouden worden toegediend, waarbij deze middelen gebaseerd zijn op de traditionele chemische processen die ten grondslag liggen aan de huidige farmacie, dan zal het bijwerkingen ‘blijven regenen’. De risico’s voor de farmaceutische bedrijven zijn navenant en de overheid ziet haar investering in preventie voor haar ogen wegsmelten. Voor de homeopathische geneeskunde liggen hier grote kansen. Immers de bijwerkingen zijn nihil tot zeer beperkt. En het loont daarom voor de politiek de moeite om homeopathie te beschouwen als een heel serieuze optie voor het terugdringen en op zijn minst voor het beheersen van de kosten van de gezondheidszorg. Dit kan hand in hand gaan met reguliere geneeskunde. Maar de overheid moet deze ontwikkeling regisseren. Financieel zijn reguliere geneeskunde en homeopathie mogelijk vijanden want de farmaceutische bedrijven hebben natuurlijk niets aan producten die niet of nauwelijks te patenteren zijn. Maar als het belang van de patiënt en maatschappij worden vooropgesteld kunnen beide zienswijzen in elkaars verlengde en derhalve eendrachtig en krachtig opereren. ■

Tjeu Blommaert is onder meer hoogleraar bedrijfseconomie aan de Universiteit Maastricht, en auteur van tientallen boeken op het gebied van de bedrijfseconomie en bedrijfskunde.

support [15]

•• ••• •• ••

Healthy | Beneficial | Simple

An apple a day... Just what the doctor ordered

It’s simple. Orco bank makes banking a pleasant experience. Short lines of communication, personal attention, real people (not answering machines). Comparing Orco Bank to other banks would be like comparing apples to oranges. We are good for you. Stop by our branch today or call us and find out what personal banking is all about.

You deserve exclusive attention... You deserve Orco Bank

Curaçao, Netherlands Antilles Landhuis Cerrito, Schottegatweg Oost z/n Tel: 737 2000 Fax: 737 6741 www.orcobank.com e-mail: info@orcobank.com

GEZOND eten

Te vroeg in de puberteit Meisjes geraken vroeger in de puberteit vergeleken met vroeger. Meer dan tien procent van de meisjes van zeven jaar oud heeft al borstvorming. Dat zijn de resultaten van een onderzoek dat gedaan is in de Verenigde Staten. De gemiddelde leeftijd voor de eerste menstruatie is ook gedaald van 14-15 jaar naar tegenwoordig 12-jarige leeftijd. De wetenschappers zijn het er nog niet over eens wat de reden is van deze veranderingen in hormoonhuishouding die tot eerdere puberteit leidt. De wetenschappers denken dat er een ‘mogelijke’ oorzaak te vinden is in obesitas (overgewicht) en factoren in het milieu. Wel zijn de onderzoekers het over eens dat de vroege ontwikkeling bij meisjes kan leiden tot ontwikkelen van borsten baarmoederkanker op latere leeftijd. De vroege ontwikkeling wordt ook gelinkd aan een lage eigenwaarde, eetstoornissen, depressie en het gebruik van alcohol en sigaretten op jonge leeftijd. Niet erg troostend voor ouders en geen mooie vooruitzichten voor de jonge dames bij het lezen van bovenstaand nieuws. Dit zijn resultaten die gepubliceerd werden door CNN, Time en Pediatrics in augustus 2010. Vaak worden zulke onderzoeken met zo’n negatieve ondertoon gepubliceerd zonder duidelijkheid te geven over de werkelijke oorzaken. Vage termen zoals ‘mogelijke kans op’ of de oorzaak wordt toegedicht aan een verkeerde en zelfs foute ‘veronderstelling’. Een jong kind krijgt geen hormoonstoornissen door adipositas (overgewicht) of door ‘factoren in het milieu’. Het zijn de vele chemische producten in de voeding, de (groei) hormonen die bij dieren (koeien, varkens, kippen) ingespoten worden, en de genetische manipulatie van voedingsmiddelen die de grootste boosdoeners zijn. Natuurlijk kan er een link gelegd worden tussen vroege puberteit en het ontwikkelen van borsten baarmoederkanker. Daar is niet alles mee gezegd en voor de leek die zulke resultaten in een onderzoek lezen is het zeker niet erg bemoedigend en uitnodigend. Hoe eerder een meisje in de puberteit komt des te langer zal zij leven met een verhoogd oestrogeengehalte (vrouwelijk geslachtshormoon)…. omdat de jongedame langer en vaker juist weer de schadelijke veroorzakers van de hormoonveranderingen zal blijven gebruiken. Nogmaals: verhoogd oestrogeen ontstaat niet omdat een meisje 12 jaar wordt, maar ontstaat omdat het twaalfjarig meisje te vaak (chemische) producten gebruikt en dierlijke hormonen in het lichaam krijgt die een verhoogd

oestrogeengehalte veroorzaken. De oplossing in de medische wetenschap is: een verhoogd oestrogeengehalte? …. Dan moet dat verlaagd worden met andere hormonen die oestrogeen ‘zouden moeten verlagen of reguleren’, dus een pil of spuitje om de menstruatie te regelen.

Preventie Als we nou eens met z’n allen kritisch naar de veroorzakers van dit ‘probleem’ gaan kijken en vervolgens eerlijke primaire preventie gaan toepassen dan kunnen we veel leed, ziektes voorkomen en bakken met geld besparen. Hoe doen we dat dan? Door ouders te vertellen wat zijzelf bij hun lieve dochter veroorzaken door het geven van chemische drankjes verpakt in schadelijk plastic (bisphenol A), vlees dat stijf staat van de hormonen die ingespoten of verwerkt zijn in het voedsel van de dieren die de mens opeet, ‘fast food’, de luchtvervuiling, (ongecontroleerd) spuiten van insecticiden, pesticiden en fungiciden, chemische additieven in de voeding (MSG!), phthalaten in cosmetica en lichaamsverzorgingsproducten, en niet te vergeten het kind voeden met genetisch gemanipuleerde soja (dat verwerkt wordt in zoveel voedingsmiddelen. Ouders weten niet en beseffen niet dat zij met de instelling “ach het is een kind en ze moet ook kunnen genieten” de grootste schuldigen zijn van de klachten die ontstaan op latere leeftijd. ■

De FDA (Food and Drug Administration in de Verenigde Staten) staat het gebruik van zes verschillende steroïden (hormonen) toe in het voedsel: Estradiol: een natuurlijk vrouwelijk sekshormoon Progesteron: een natuurlijk vrouwelijk sekshormoon Testosteron: een natuurlijk mannelijk sekshormoon Zeranol: synthetisch groeihormoon stimulator Trenbolone acetaat: synthetisch groeihormoon stimulator Melengestrol acetaat: synthetisch groeihormoon stimulator

support [17]

Door Oetie Basilio

Lachen:

een heerlijke sport Zoekt u een leuke manier om uw gezondheid een handje te helpen? Probeer dan eens wat vaker lekker te lachen. Laat u gaan. Het is simpel, goedkoop, gezellig en effectief. Enige mogelijke bijwerkingen: wat pijn in de kaken en de buikspieren als u het al lange tijd niet meer gedaan heeft. Het begint dus al op sporten te lijken. De meesten van ons weten uit eigen ervaring dat lachen lekker is. Lachen lucht op, u vergeet even uw zorgen en geeft uzelf over aan het plezierige gevoel dat u overkomt. Een ieder doet het op zijn eigen manier: rustig lachen, hard lachen, in de handen klappen, op de dijbenen slaan, van de stoel afvallen, op de grond rollen, huilen van het lachen, de handen voor het gezicht slaan, in de broek plassen en ga zo maar door. Lachen heeft veel te maken met onze spieren en met onze hersenen. De fysiologische studie van het lachen heeft trouwens een eigen naam, te weten “Gelotology”. Gelos of Gelus was namelijk de Griekse God van het lachen.

lende delen van onze hersenen betrokken zijn bij het lachen. Zo heeft onderzoeker Derks het patroon van hersengolfactiviteiten gevolgd bij mensen die reageerden op humoristisch materiaal. Uit dit onderzoek bleek dat het lachen geproduceerd wordt via een circuit dat door verschillende delen van onze hersenen heen loopt. Volgens deskundigen betekent dit dat schade aan welke dan ook van deze delen, iemands gevoel voor humor en de reactie op humor kan verzwakken.

Gezond et is al lange tijd bekend dat het vermogen om te lachen een H positieve werking heeft op de omgang met ernstige ziektes en met de stress van velerlei levensproblemen. Onderzoekers zeggen nu echter dat lachen veel meer kan doen, namelijk dat het weer

Spieren Om te kunnen lachen moeten verschillende van onze spieren meewerken, zoals bijvoorbeeld onze gezichtsspieren. De gezichtsspieren maken het mogelijk om verschillende gelaatsuitdrukkingen aan te nemen. De spierbundels in het gezicht trekken zich samen of ontspannen zich wat leidt tot uiteenlopende uitdrukkingen als een glimlach of een verveeld gezicht. Wanneer we lachen gebruiken we zo’n 16 gezichtsspieren en zoals later duidelijk zal worden, nog vele andere lichaamsspieren.

Hersenen Zowel het lachen zelf als ons gevoel voor humor heeft veel te maken met onze hersenen. Uit onderzoek blijkt dat verschil-

[18] support

balans kan brengen in alle componenten van het immuunsysteem dat ons dan weer helpt bij het bestrijden van ziektes. Lachen vermindert de aanwezigheid van bepaalde stresshormonen. Deze stresshormonen onderdrukken het immuunsysteem, doen het aantal bloedplaatjes toenemen (die kunnen leiden tot obstructies in de aderen) en verhogen de bloeddruk. Lachen gaat dit allemaal dus tegen.

GEZOND bewegen

Wanneer we lachen, neemt verder het aantal van onze natuurlijke ‘killer cells’ toe. Deze cellen vernietigen tumoren en virussen. Het gaat om Gamma-interferon (een ziekte bestrijdende proteïne), onze T-cellen die een groot deel uitmaken van de werking van ons immuunsysteem, en onze B-cellen die ziekte bestrijdende antilichamen maken

Genot Verder maakt ons lichaam bij het lachen ook de stoffen endorfine, serotonine en dopamine aan, die een effect hebben op hoe we ons voelen. Endorfine is een natuurlijke pijnstiller die voor een goed gevoel zorgt. Serotonine is een molecuul dat wordt gebruikt voor signaaloverdracht en is onder andere betrokken bij stemming, zelfvertrouwen, slaap en emotie. Dopamine tenslotte is ook een stof welke in de hersenen wordt afgegeven en speelt een grote rol bij het ervaren van genot, blijdschap en welzijn. Alle drie de stoffen die lachen aanmaken laten uw lichaam dus ontspannen en geven u een lekker gevoel wat weer goed is voor uw geestelijke gezondheid. Bij mensen die lijden aan de ziekte van Parkinson maakt het lichaam niet meer voldoende dopamine aan en is er ook een tekort aan serotonine.

Effect Lachen is inderdaad net als sporten, want het is ook goed voor de lijn. Onderzoekers schatten dat 100 maal lachen gelijk is aan 15 minuten inspanning op de gymfiets. Lachen geeft een workout aan de spieren van uw middenrif en buik, ademhaling, gezicht, benen en rug. Dat is dan ook de reden dat mensen zich na een goede en lange lachbui uitgeput voelen: ze hebben een volledige aerobic workout gehad. De bloeddruk wordt bij het lachen verlaagd, ons bloed gaat beter door de aderen

en is goed voor uw zelfvertrouwen. Ook worden de gezichtsspieren door het lachen soepeler, waardoor rimpeltjes voorkomen kunnen worden. Net zoals sporten goed is om depressieve buien weg te werken, worden meer en meer doktoren en professionelen op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg zich bewust van de therapeutische voordelen van lachen zoals aangegeven door de bekende ‘funny-doc’ Patch Adams (gespeeld door Robin Williams in de film “Patch Adams”). Negatieve emoties zoals boosheid, droefheid en angst worden vaak weggestopt in plaats van ze te uiten. Het binnen houden van deze emoties kan biochemische veranderingen in ons lichaam veroorzaken die onze gezondheid kunnen aantasten. Lachen is een manier om deze negatieve emoties, zonder dat ze schade aanrichten, te uiten. Lachen werkt dus zuiverend (purgerend).

Lachyoga Lachen is dus gezellig en leuk, het ontspant uw spieren, houdt u jong, is goed voor uw hart, vermindert stress, is goed voor de lijn, goed voor uw buikspieren, goed voor uw longen, goed voor uw bloeddruk, en heeft zowel een fysieke als een geestelijke genezingskracht. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er diverse lachtherapieën bestaan, zoals bijvoorbeeld lachyoga. Lachyoga is lachen, gewoon omdat het leuk en goed voor u is. U hoeft bij lachyoga geen ingewikkelde bewegingen te maken en ook hoeft u geen moppen te vertellen.

Indien u een sessie lachyoga aan den lijve wilt ondervinden kunt u voor informatie en een afspraak bellen naar psychologe Gisette Wederfoort op het nummer 516-4607. stromen en ons bloed wordt van meer zuurstof voorzien wat van groot belang is bij een genezingsproces. Ook op uw uiterlijk heeft lachen net als sporten een positief effect. Wanneer u lacht traint u onbewust uw gezichtsspieren en wordt de doorbloeding van de huid in uw gezicht gestimuleerd. De bekende ‘blos’ ontstaat en maakt u zoals dat heet “stralend”. Dit wordt als aantrekkelijk ervaren

Bronnen: - www.werkendlichaam.nl/10173/1/spieren - www.health.howstuffworks.com/mental-health/human-nature/ other-emotions/laughter.htm - Auteur Anna Staal in www.mens-en-gezondheid.infoyo.nl/ overige/15686-lachen-is-goed.html - www.laughteryoga.org

support [19]

Een levenlang

liefde

Welke voeding is het beste voor uw kind?

Elke moeder van een pasgeboren kind is er vol van en druk met de zorg van het kleine nieuwe leven. Niet in de laatste plaats met de vraag ‘Welke voeding is goed, of liever gezegd ‘het beste’, voor mijn kind?’ Nu is alom bekend dat kinderen die de allerbeste voeding krijgen, maar waar het aan ouderliefde ontbreekt, zich op veel terreinen minder goed ontwikkelen dan kinderen die misschien niet de ‘allerbeste’ voeding aangereikt krijgen maar overstelpt worden door met name moederliefde. De vaderliefde wordt niet vergeten maar komt pas in een latere fase meer aan de orde. De ‘World Health Organization’ stelt, met haar advies om in de eerste 6 maanden louter borstvoeding te geven, ook de moeder op de voorgrond, maar dan vooral als ‘voedingsbron’, mits de moeder zichzelf goed voedt en verzorgt natuurlijk. Albert Heijn voegt daar het geheel vrijblijvende maar niet minder gemeende advies aan toe om een kind een levenlang liefde te geven. Daar kan geen groente, fruit of ander voedingsingrediënt tegenop. Een kind kan niet groeien en zich ontwikkelen door liefde alleen. De voeding speelt wel degelijk een belangrijke rol. Zeker in de eerste jaren wordt de ontwikkeling van de organen en het groeiproces van het kinderlichaam sterk beïnvloed door de voeding die het kind krijgt. De balans tussen de diverse noodzakelijke voedingsstoffen (vet, koolhydraten, eiwitten, mineralen) voor een klein kind is heel anders dan die van een volwassen persoon. De leveranciers van levensmiddelen voor kinderen hebben zich in de loop der tijd ontwikkeld tot experts op dit gebied en bieden een scala aan producten die voldoen aan de gewenste balans, volgens de hedendaagse inzichten. Hierdoor hebben ze over het algemeen een goed en betrouwbaar imago ontwikkeld. Generaties jonge moeders zijn opgevoed met, en geadviseerd over producten van Gerber, Olvarit, Nutricia, Nestle,

Danone, Similac en Nutrilon. Niet alleen de informatie van de betrokken leveranciers speelden daarbij een belangrijke rol, de moeder-op-dochter-adviezen hebben daar minstens net zoveel aan bijgedragen. Het ‘vertrouwensimago’ is de sleutel waarmee doorgedrongen wordt tot het moederhart. De genoemde merken hebben hard gewerkt om dat vertrouwen waard te zijn. Daarbij is het voor hen vaak moeilijk om snel op veranderende omgevingsfactoren in te spelen zonder het zorgvuldig opgebouwde vertrouwen te verliezen. In de afgelopen jaren zijn 3 belangrijke nieuwe richtingen merkbaar in de vraag naar betrouwbare voeding voor baby’s, peuters en kleuters.

Variatie De eerste is de vraag naar meer variatie. Door enerzijds de toegenomen welvaart en anderzijds de meer uitgebreide kennis over de diverse productvarianten zijn de bekende assortimenten van onder andere de producenten Olvarit, Nestle en Gerber enorm uitgebreid. Er is een steeds groter onderscheid gemaakt tussen de diverse beschikbare producten. Zo heeft inzicht in de recepturen in relatie tot de groeifase geleid tot onderscheid in leeftijdscategorieën. Ingrediënten in een menu voor kinderen van 12 maanden kan een kind van 4 maanden bijvoorbeeld

Een gezond begin. Gewoon bij Albert Heijn. [20] support

GEZOND eten

allergene producten vallen allergische reacties niet volledig uit te sluiten. Albert Heijn heeft hypoallergene producten in het assortiment van de merken Friso, Nestlé Nan, Isomil, Nutrilon en het Albert Heijn huismerk. Deze producten zijn over het algemeen verkrijgbaar voor kinderen in 3 groeifasen, meestal weergegeven als ‘zuigeling’, ‘opvolg’ en ‘groei’. Een lactose allergie, door het gebruik van koemelkproducten, is een specifieke vorm waarbij kinderen heftige reacties in de maag en het darmkanaal krijgen. De meest voor de hand liggende reactie daarop is het advies van de ‘World Health Organization’ en Albert Heijn opvolgen. Een alternatief daarvoor is babyvoeding op sojabasis. Bekende merken die dergelijke productvarianten aanbieden zijn Similac Isomil en Nutrilon van Nutricia. nog niet goed verteren. Daarom zijn tegenwoordig menu’s beschikbaar voor kinderen in de groeifase van 4, 6, 8-9, 12 maanden en ouder. Naast maaltijden zijn, als aanvulling en variatie op, nu ook aanverwante producten zoals fruithapjes, fruitsapjes en diksap verkrijgbaar. Allemaal afgestemd op de behoefte van de (piep)jonge medemens. In de afgelopen paar jaar zijn daar nog 2 productgroepen aan toegevoegd. Allereerst ‘convenience’ producten, ideaal voor ouders met een druk leven. Het betreft veelal een min of meer complete maaltijd met daarin alle noodzakelijke voeding in de juiste verhoudingen. Voorbeeld hiervan is o.a. het Nestlé Pyamapapje, dat in razend tempo de lieveling van zowel moeder als kind is geworden. Daarnaast willen ouders ook graag hun jonge kroost verwennen met verantwoorde snacks. Organix is een nieuw merk op de markt dat een verscheidenheid aan snackproducten biedt die zowel van organische oorsprong als een gezonde verwennerij zijn.

Hypoallergeen Mede door de gevolgen van de toegenomen welvaart reageren jonge kinderen steeds vaker allergisch op allerlei omgevingsfactoren. Op zich een goed teken want het jonge lichaam geeft een duidelijk teken dat de omgeving een negatieve invloed heeft. Voor deze groep zijn speciale producten ontwikkeld waarbij weinig tot geen kans is op allergische reacties. De fabrikant selecteert de ingrediënten zodanig, dat de kans op deze reacties minimaal wordt. Maar ook bij hypo-

Biologisch Net als in veel andere productgroepen is er een groeiende vraag naar biologische of ‘organic’ producten. Producten die louter uit ingrediënten bestaan van biologische oorsprong, zijn in zekere zin de overtreffende trap van verantwoord en betrouwbaar. De keuze voor dergelijke voeding geeft ook de jonge ouder veelal een goed gevoel. Albert Heijn heeft onder het huismerk AH Puur & Eerlijk een uitgebreide keuze aan biologische baby- en kindervoeding. Daar is sinds kort ook het merk Organix aan toegevoegd, dat een aanvulling biedt in de vorm organische snack- en ‘tussendoor-producten’. Waar de jonge ouders ook voor willen kiezen; er is een groot aanbod ‘betrouwbare’ producten voor jonge baby’s, peuters en kleuters in allerlei verschijningsvormen. Hoe natuurlijker hoe beter. Omdat babyvoeding door de overheid van Curaçao gezien wordt als een eerste levensbehoefte is een prijsregulering van toepassing. De overheid bepaalt daarbij de maximumprijs waarvoor een product verkocht mag worden. Deze worden gepubliceerd in de lokale dagbladen en op de website van de overheid. Alle aanbieders van de producten dienen zich aan de gepubliceerde prijs te houden. Informatie:

Echter het voordeligst en het meest natuurlijk blijft natuurlijk de combinatie borstvoeding en moederliefde, die is al zo oud als de mensheid, onbeperkt houdbaar, maar niet in potjes verkrijgbaar. ■

www.ah.nl/babyvoeding www.frisobabyvoeding.nl www.naturnes.com www.nestlebaby.com

Ons assortiment biologische babyvoeding is volledig afgestemd op de ontwikkeling van uw kind. Openingstijden: maandag - zondag 08:00 uur - 20:00 uur

Tel.: 461-2411

www.ah.an

support [21]

Bij hooikoorts en allergische reakties is A.Vogel uw beste keuze

Ethica Farma N.V. Punta Cardonweg 113. Tel.: 869 2976

hydration. only better

great tasting packed with nutrients all natural flavors

: www.facebook.com/CocaColaCuracao sales@cocacola.an or call 461-3311

De Muskietenvanger

Nat u u r l i j k

Veilig

H e t e n i g e a p pa r a at v o o r g e b r u i k b i n n e n s h u i s

Muskieten en andere vliegende insecten kunnen zelfs in het donker heel gemakkelijk hun prooi vinden door kooldioxide en de hitte die wordt afgegeven. De muskieten worden aangetrokken door de warmte en kooldioxide die levende wezens afgeven. Het zijn vooral de vrouwelijke muskieten die op jacht gaan omdat ze bloed nodig hebben om hun eitjes te kunnen produceren. Door gebruik te maken van deze eigenschappen van muskieten, kan de Muskietenvanger muskieten aantrekken en vangen, zowel in verlichte ruimtes binnenshuis als in het donker buitenshuis. Op drie manieren worden de muskieten gelokt: door de afgifte van kooldioxide, hitte en het licht van de UV-lampen. Eenmaal gelokt, worden de muskieten door de ventilator opgezogen en komen ze terecht in de muskietenval waar ze door dehydratie doodgaan. Exclusief verkrijgbaar bij Pharmagoed N.V. - Schout bij Nacht Doormanweg 49 - tel.: 738-3880

GEZOND leven

Leef vrij met Er bestaan verschillende mythes over incontinentie, bijvoorbeeld dat incontinentie zou betekenen dat u uw levensstijl drastisch moet wijzigen of dat het niet te voorkomen is en er niets aan gedaan kan worden. Mythes als deze en vele andere over incontinentie worden elke dag ontrafeld. De waarheid geeft u de vrijheid om van het leven te kunnen genieten. Dit zijn vijf van de meest voorkomende misopvattingen over leven met incontinentie, en de waarheid die kan helpen een positieve instelling te behouden.

Mythe #1: Iedereen kan zien dat ik incontinent ben De waarheid is, dat dankzij vooruitgang in behandeling, bescherming en zelfs kledingstijl, u de enige bent die weet wat er aan de hand is. Wat betreft behandeling hoeven de symptomen geen constante bron van zorg en schaamte te zijn. Praat met uw arts over effectieve voor te schrijven medicijnen die kunnen helpen bij de behandeling van de meeste vormen van incontinentie. Ter bescherming worden de absorberende wegwerpproducten steeds effectiever bij het helpen van mensen om het discreet te kunnen houden. Producten zijn dunner dan ooit en ontworpen om meer vloeistof te kunnen absorberen en geur te neutraliseren. En er zijn meer verschillende maten en vormen om het u makkelijker te maken de perfecte maat te vinden. Zelfs de keuze van uw dagelijkse kledij kan u helpen bij het verbergen van wat u voor ondergoed aanheeft. De hedendaagse stijl van vrijetijdskleding ziet er niet alleen netjes uit maar kan ook discreet zijn.

Mythe #2: Gezond en actief blijven voorkomt incontinentie Terwijl een gebalanceerd dieet en lichaamsbeweging belangrijk zijn voor uw algehele gezondheid en uithoudingsvermogen is het geen garantie tegen een lekkende blaas. Een recente studie onder vrouwelijke universiteitsgymnasten liet zien dat een op de drie wel eens lekkende blaas problemen had tijdens het sporten, hoewel ze jonge atleten in topconditie waren. Er zijn verschillende factoren die bij kunnen dragen tot het ontwikkelen van incontinentie, zelfs als u in goede gezondheid verkeert, zoals: operatie van het bekken, blaasontstekingen, complicaties bij de zwangerschap of bevalling, overgewicht van 20 pond of meer, roken, drinken van cafeïnerijke drankjes, medicijnen tegen bloeddruk, depressie of slapeloosheid.

Mythe #3: Incontinentie is een niet te voorkomen deel van het ouder worden Terwijl incontinentie algemener is naarmate men ouder wordt is het simpelweg ouder worden niet de oorzaak van een zwakke blaas of darmen. Meestal is letsel of ziekte de oorzaak en niet het verouderingsproces. In feite zijn er bijna 36 miljoen Amerikanen die ouder zijn dan 65 jaar en slechts

een op de vijf heeft last van incontinentie, volgens een recent rapport van ‘Medicare’. Vrouwen zijn echter wel de grote meerderheid voor wat incontinentie betreft. Vrouwen hebben vaak last van incontinentie vanwege spier- of zenuwschade als gevolg van een bevalling of complicaties van een operatie. Menopauze en de verlaging van het oestrogeengehalte kunnen ook blaasproblemen veroorzaken. Bovendien kunnen chronische hoest, overgewicht, suikerziekte of bijwerkingen van medicijngebruik ook incontinentie veroorzaken.

Mythe #4: Incontinentie is een ongeneeslijke ziekte Incontinentie is geen ziekte. Integendeel, het is over het algemeen een symptoom van andere gezondheidskwesties en is goed behandelbaar. Zoals met iedere gezondheidskwestie is behandeling het meest effectief wanneer er in een vroeg stadium mee begonnen wordt. Artsen zijn het met elkaar eens dat het in 50% van de gevallen verholpen kan worden, in 30% van de gevallen verbeterd, en dat het nimmer een barrière hoeft te vormen voor een vol en actief leven.

Mythe #5: Opereren is de enige optie om met incontinentie om te gaan Zeker; er zijn verschillende operatieve opties, maar er zijn veel minder ingrijpende behandelstrategieën die ook succesvol zijn. Er zijn verschillende medicijnen op recept verkrijgbaar en enkele zelfhulpmethodes kunnen ook verlichting brengen.Het doen van oefeningen kan de sluitspieren versterken en kan incontinentie verminderen en soms verhelpen. Enige wijzigingen in het dieet aanbrengen zoals het verminderen van cafeïne en ander voedsel dat de blaas irriteert kan ook helpen. Zelf de blaas trainen - door het volgen van een strikt schema van vrijwillig urineren - is vaak een effectieve maatregel. Een gesprek met uw arts kan u geruststellen over hoe te leven met incontinentie. Enige informatie in combinatie met de diverse behandelmogelijkheden die voorhanden zijn, kunnen u op weg helpen naar een goed omgaan met uw probleem. Waarheid en behandeling kunnen incontinentie in belangrijke mate verminderen of zelfs genezen. Dus u kunt er rustig op uit en van het leven genieten zoals u dat wenst. ‘Depend® Underwear Men and Women’ biedt nu een lijn van wegwerpondergoed met een exclusief ontwerp voor mannen en vrouwen dat perfecte aansluit op het lichaam voor complete discretie, bescherming en zekerheid. Immers, ALLES IS MOGELIJK, ook met incontinentie. ■

support [23]

Door Paul de Leeuw

De Atlas correctie Tevreden na eigen ervaring en klachten verdwenen na behandeling “Nek en rugklachten lijken voor veel mensen bij het leven te horen. Ook wij hadden beiden veel klachten maar zijn er uiteindelijk door eigen ervaring achter gekomen dat het niet nodig is om altijd pijn te hebben. We zijn dan ook erg blij dat we een Atlascorrectie hebben ondergaan. Dit is een doeltreffende behandelmethode die vele mensen van hun klachten af kan helpen en daarmee hun levens kan veranderen.Onze levens zijn in positieve zin veranderd. De pijnklachten en bewegingsbeperking zijn na de Atlascorrectie aanzienlijk verminderd. Ook ervaren we meer innerlijke rust. Het bezoek aan de orthomanueel therapeut en de chiropractor behoort tot ons verleden”. Na de positieve ervaring na een ‘Atlascorrectie’ zijn Paul de Leeuw en Paul Buis enthousiast geworden en hebben de opleiding gevolgd om de techniek van de Atlascorrecte zelf te kunnen uitvoeren. De Atlascorrectie wordt inmiddels door beiden, vaak met verbazingwekkende resultaten, in hun praktijk toegepast. Paul de Leeuw heeft al jaren een praktijk in lichaamsgerichte psychotherapie en diverse vormen van natuurgeneeswijzen. Paul Buis is gediplomeerd masseur en volgde vele cursussen in natuurlijke geneeswijzen waaronder de Atlascorrectie. In november 2010 waren zij voor de eerste keer op Curaçao. Tijdens hun eerste bezoek aan het eiland voelden zij zich meteen thuis. Sindsdien hebben ze Curaçao in hun hart gesloten en wordt het spoedig mogelijk dat de Atlascorrectie ook op Curaçao toegepast zal worden.

De Atlas De Atlas is de bovenste halswervel waarop het hoofd rust. De Atlas draagt niet alleen het hoofd maar zorgt ook voor de ophanging, de balans en de controle van de wervelkolom en het skelet. De Atlas hoort op de juiste manier aan te sluiten op het achterhoofdsgat welke zich aan de onderkant van de schedel bevindt. Door het achterhoofdsgat en de Atlas lopen twaalf hersenzenuwen, halsslagaders, lymfevaten en

[24] support

stroomt het hersenvocht. Als de Atlas niet juist op het achterhoofdsgat aansluit zal er een vernauwing ontstaan waardoor deze structuren onder druk komen te staan hetgeen kan leiden tot diverse fysieke en psychische klachten. Bij de meeste mensen is de Atlas verschoven en deze staat daardoor niet in de optimale en daarvoor bestemde positie. Deze dislocatie vindt veelal zijn oorzaak bij de geboorte door forse manipulaties aan het hoofd. Bijvoorbeeld als de navelstreng om de hals zit of er een tang of zuignap gebruikt is. Maar ook door een val, een hersenschudding, een whiplash, een verkeerde houding tijdens een operatie of chronische psychische stress kan een verschuiving van de Atlas ontstaan.

GEZOND leven

Gevolgen Als de Atlas scheef staat ten opzichte van het achterhoofdsgat ontstaat er een vernauwing die een constante druk veroorzaakt op de hersenzenuwen, slagaders, lymfevaten en hersenvocht. Deze dislocatie van de Atlas kan voor acute of geleidelijke klachten zorgen en op den duur veel problemen veroorzaken. Het zelfgenezend vermogen van het lichaam kan hierdoor niet meer volledig functioneren. Het lichaam gaat proberen om de scheefstand van de Atlas te compenseren. Het resultaat is dat er symptomatische kwalen en ziekten kunnen ontstaan. Zoals verhoogde spierspanning, nekpijn, stijve nek, migraine, hoofdpijn, rugpijn, spit, hernia, scoliose, geblokkeerde wervelkolomzenuwen, scheefstaand bekken of schouders, pijn in het heupgewricht, problemen en pijn in de knie, beenlengte verschil, holvoeten en hamertenen enz. Naast deze lichamelijke klachten kunnen er ook klachten van psychische aard ontstaan zoals psychische stress, concentratieproblemen, AD(H)D en emotionele disbalans.

De Atlas correctie In het begin van de vorige eeuw werd er al over de scheefstand van de Atlas gepubliceerd en werden er methodes ontdekt om de Atlas op zijn plaats te krijgen. In de jaren ‘90 ontwikkelde de Zwitser, Renè Claudius Schümperli, een methode om de spierspanning rond de Atlas af te bouwen waardoor de stand van de Atlas ten opzichte van de schedel wordt gecorrigeerd. Deze mechanische, risicoloze, diepgaande massage van de bovenste nekspieren geschiedt zonder manipulatie van de wervels. Door de diepgaande ontspanning van de nekspieren neemt de Atlas weer zijn juiste positie in. Hierdoor verbetert de energiedoorstroming en wordt het zelfgenezend vermogen sterk geactiveerd. Dit beïnvloedt het regeneratieproces, de algemene conditie en de natuurlijke weerstand in positieve zin. Het hormoonsysteem en de emotionele stabiliteit verbeteren en men is beter tegen stress bestand. De behandelde gaat beter rechtop lopen.

Behandelingen Meestal zijn twee behandelingen voldoende om tot een duurzaam resultaat te komen. Doorgaans vindt tijdens de eerste behandeling het grootste gedeelte van de correctie plaats. Tijdens de tweede behandeling, de nabehandeling, zullen de laatste correcties worden uitgevoerd. Tevens worden er adviezen gegeven om het helingsproces te ondersteunen. Het lichaam reageert in overeenstemming met de fysieke en psychische conditie van de behandelde persoon. De mate en snelheid van het herstel zal dan ook van persoon tot persoon verschillen. Zoals bij de natuurgeneeskunde kunnen ziekten die eerder niet volledig zijn uitgeziekt weer kortstondig de kop opsteken om daarna definitief te verdwijnen. In de weken na de behandeling is het mogelijk dat er reacties optreden zoals vermoeidheid en spierpijnen in de rug, nek en ledematen door de aanpassing van de spierspanning, pezen en gewrichtsbanden. Het is daarom aan te bevelen goed naar

het lichaam te luisteren en daarop te reageren. Zo kunnen warme baden en massages veel helpen bij spierpijnen. Na verloop van tijd wordt de algehele conditie beter en verbetert de immuniteit. Veel mensen melden na de behandeling dat hun beenlengteverschil is verdwenen en dat ze moeiteloos een rechte houding aan kunnen nemen. Lichamelijke klachten die met beenlengteverschil en scheefstand te maken hadden, zijn verdwenen. De stressbestendigheid neemt toe en men kan zijn of haar leven beter richting geven. Men ervaart meer openheid en innerlijke balans. Doordat de energie beter doorstroomt kunnen vanaf dat moment ook andere natuurlijke therapievormen en behandelingen beter aanslaan.

Resultaten Hoewel de Atlascorrectie op een snelle en eenvoudige manier tot zichtbare en vooral voelbare resultaten leidt, moet de Atlascorrectie niet worden gezien als een wondermiddel tegen allerlei kwalen. Het is vooral een basis voor het optimaliseren van het zelfgenezend vermogen van het lichaam, zodat het lichaam haar volledige potentieel kan gaan benutten. Hiermee is de Atlascorrectie in eerste instantie een preventieve gezondheidsbehandeling om later onnodige klachten te voorkomen. De behandeling is geschikt voor alle leeftijden. Een Atlascorrectie bij kinderen kan hen helpen om gezonder op te groeien en zich optimaal te ontwikkelen. Het spreekt vanzelf dat men zijn leefstijl dient aan te passen met gezonde voeding, voldoende beweging en veel schoon water voor het behoud van een goede gezondheid. ■ Voor meer informatie www.verdergezondverder.nl

support [25]

GEZOND eten

Een ‘Doggy Bag’ kan ook gezond zijn Lekker gegeten in een restaurant of bij de snack? Nog iets over? Het zou best lekker en gemakkelijk zijn als u de volgende dag de restjes kunt opmaken. U kunt altijd vragen of de restjes mee naar huis genomen kunnen worden. Het eten wordt dan in een klein bakje meegegeven… een ‘doggy bag’. Deze term komt uit Amerika waar de porties in een restaurant vaak ‘oversized’ zijn en de klant niet alles kan opeten. De klant vindt het meestal gênant om te vragen of hij de restjes mee mag nemen, dus heeft men een goede smoes verzonnen. De hond thuis zou dit eten ook lekker vinden en in plaats van het eten weg te gooien vroeg de klant om het restant van het eten mee te mogen nemen voor de hond. Daarvandaan komt nog het bekende grapje: vader: “Ober mag de rest mee voor de hond?” kinderen: “Hoi, hoi, we krijgen een hond”. Vroeger werd het eten in aluminiumfolie gewikkeld, maar sinds de foam- of styrofoambakjes hun intrede hebben gedaan op de markt wordt alles in bakjes ingepakt. Voor de mensen die zich bewust zijn van de schadelijke effecten van styrofoam heeft ‘Bay West Food Service & Janitorial Supplies’ voedselverpakkingsmateriaal -Bio-Pak Terra bak-, gemaakt uit natuurlijke grondstoffen, op voorraad.

wordt aan bedrijven die op een milieuvriendelijke wijze te werk gaan op het gebied van watergebruik, verwerking van afval, energieverbruik, gebruik van bouwmaterialen, voedselproductie en/of wegwerpartikelen.

PLA

Zelf doen

De Bio-Pak TERRA zijn gemaakt van 100% gerecycleerd papier. De binnenkant van de bakjes is gemaakt van Polylactide Acid (PLA, of Polylactic zuur). PLA is een biologisch afbreekbare stof. Het product is thermoplastisch (een materiaal dat bij sterke verhitting zacht wordt, in tegenstelling tot thermoharders die hard blijven als ze verhit worden) en is gemaakt uit maïszetmeel of suikerriet. Hoewel PLA al meer dan een eeuw bestaat is het pas de laatste jaren bekender aan het worden vanwege de biologisch afbreekbare eigenschappen.

Ook u kunt verandering brengen in de wijze waarop wij met het milieu en onze gezondheid omgaan. U kunt eenvoudige stappen ondernemen die op den duur een groot verschil gaan uitmaken • Vraag in alle restaurants en bij alle snackbars of zij de milieuvriendelijke en veilige (voor de gezondheid) verpakkingsmateriaal hebben. • Geef de naam door van ‘Bay West’ zodat zij de Bio-Pak verpakkingen in huis kunnen hebben bij uw volgend bezoek. • Stap ook zelf over op deze gezondere producten wanneer u thuis feestjes of bijeenkomsten heeft en vertel uw gasten over uw bewuste keuze. • Vraag bij uw supermarkt waar deze producten staan en als de supermarkt de producten nog niet heeft, noem dan weer de naam van Bay West. • Bel op naar Bay West en vertel ze dat ook u blij bent dat zij het eiland van goede, gezonde producten voorzien. ■

Eigenschappen In deze Bio-Pak bakken kunnen zowel warm als koud voedsel bewaard worden. U kunt deze bakken ook in de vriezer bewaren. De bakken zijn goed afsluitbaar en kunnen niet lekken, daarom kunnen ze gemakkelijk vloeibaar voedsel zoals sauzen bewaren. Op de bak staat ook de ‘GREEN RESTAURANT CERTIFICATION’; een erkenning die al meer dan twintig jaar uitgereikt

Bay West Food service & Janitorial Supplies Kaya Point-a-Pitre z/n Muizenberg Tel.: 864-6444

support [27]

Door Jacqueline Hol

Hoe belangrijk zijn

rekoefeningen? De discussie over de zin en onzin van het rekken (stretchen) is al een tijdje gaande. Moet u het nu wel doen of is het niet nodig? We kennen allemaal personen die zeer religieus rekken en strekken (heupen draaien, armen draaien, molenwieken en spieren rekken) voordat ze gaan beginnen met hun training. Zij vinden het een zeer belangrijk en onmisbaar onderdeel van hun training. We kennen ook allemaal personen die rustig aan beginnen met hun training zonder enige vorm van rekken of strekken vooraf. In de sport heerst de veronderstelling dat het doen van rekoefeningen tijdens een warming-up de spierstijfheid vermindert en zodoende het risico op blessure verkleint. Is rekken en strekken inderdaad een onmisbaar onderdeel van de warming up? Wat is flexibiliteit, lenigheid en stijfheid en waardoor wordt het bepaald? Flexibiliteit is de beweeglijkheid van een gewricht waarover een spier of spiergroep loopt. Lenigheid geeft de maximaal mogelijke bewegingsuitslag van een gewricht aan. Van stijfheid is sprake wanneer de â&#x20AC;&#x153;normaleâ&#x20AC;? bewegingsmogelijkheid van een gewricht beperkt is. De bewegingsuitslag rondom een gewricht wordt bepaald door verschillende factoren. In mechanisch opzicht bepalen de taaie en elastische structuur (visco-elasticiteit) van de spieren, pezen, bindweefsel, botstructuren en de huid de bewegingsuitslag. Een andere belangrijke factor is de pijnsensatie van een persoon en het optreden van actieve weerstand van de gerekte spieren (beide verdedigingsmechanismen tegen teveel passieve rek).

Spieren Rekken heeft als resultaat dat de bewegingsuitslag in een gewricht toeneemt. Dit heeft echter niet altijd te maken met de spierstijfheid, maar kan ook te maken hebben met een verlaat optreden van de verdedigingsmechanismen van het lichaam. Spieren kun je op vier manieren rekken en wel statisch, dynamisch, ballistisch en PNF (proprioceptieve neuromusculaire facilitatie). Bij statisch rekken brengt u de spier langzaam op lengte en gedurende korte periode in deze positie vastgehouden. Vaak wordt er eerst tot lichtere rek overgegaan (15 seconden), welke wordt gevold door maximale rek van 10 seconden. Bij statische rek wordt de oefening meestal 2 tot 3 maal herhaald. Bij dynamisch rekken voert u de rekoefening licht verend uit. De oefeningen worden altijd langzaam en gecontroleerd uitgevoerd. Men begint met een kleine beweging en maakt deze kleine bewegingsuitslag per herhaling geleidelijk groter. Het wordt meestal uitgevoerd in 2 tot 3 series van 8 tot 12 herhalingen. Binnen de vechtsport vindt dynamisch rekken veelvuldig plaats.

[28] support

GEZOND Bewegen

Bij ballistisch rekken wordt de rekoefening snel verend uitgevoerd. Deze vorm wordt vaak verward met dynamisch rekken omdat deze vorm van rekken ook uitgaat van beweging om de lenigheid te bevorderen. Een populaire naam voor ballistisch rekken is “verend rekken”. Het gaat uit van korte, verende bewegingen om de spieren steeds verder uit te rekken. Deze vorm van rekken blijkt blessuregevoelig te zijn en wordt met name voor de recreatieve sporter afgeraden. Het PNF rekken houdt in dat u de spier rekt, hierna een korte tijd aanspant, die direct weer gevolgd wordt door een periode van ontspanning waarin de spier weer wordt gerekt. Deze manier van rekken wordt steeds populairder en wordt gezien als de snelste en meest effectieve manier om statische lenigheid te verhogen. Dit is een gevorderde methode van rekken en dus niet voor iedereen raadzaam. De vraag of rekken en strekken zinvol is of niet is afhankelijk van de locatie en de manier waarop gerekt wordt. Het vergroten van de bewegingsuitslag is alleen zinvol als deze bewegingsuitslag functioneel wordt gebruikt. Verder heeft rekken zin bij personen die beperkt zijn in hun bewegingsuitslag als gevolg van diverse oorzaken. Rekken vooraf aan sporten heeft aangetoond weinig zin te hebben wat betreft blessurepreventie en blijkt zelfs vaak de prestatie te verminderen in plaats van te verhogen. Echter bij sporten waarbij de prestatie afhankelijk is van extreme gewrichtsuitslagen (zoals turnen of acrobatiek) is dynamisch rekken aan te raden.

educatie hierover te hebben gehad wil men met deze vorm van rekken de lenigheid bevorderen. Deze vorm van rekken wordt veel in de revalidatie setting gebruikt om de bewegingsrange rondom een gewricht te vergroten.

Conclusie Aangetoond is dat statisch rekken prestatieverminderend werkt en weinig tot geen invloed heeft op de blessuregevoeligheid. Een goede warming-up is afgestemd op de training of prestatie die erop volgt. Een goede warming-up levert een betere coördinatie en daarmee een betere techniek op. Uw reflexen verbeteren en daardoor verlaagt u de kans op spieren gewrichtsbandschade. Bovendien zijn de spieren en banden beter belastbaar op het moment dat de wedstrijd of de training begint. Dynamisch rekken heeft wel degelijk zijn plaats binnen de warming-up. Statisch rekken is prima, maar dan wel tijdens de cool-down. ■

Bron: Pope RP et al., A randomized trial of pre-exercise stretching for prevention of lower-limb injury, Medicine and Science in Sports and Exercise, 2000; 32 (2:271-7).

Drs. Jacqueline Hol – RAFANA BV - Bewegen op Recept Bewegingswetenschapster (VU-A’dam)/ registered clinial exercise physiologist (ACSM) ACE certified Advanced Health and Fitness Specialist (gold certified) / Personal trainer / Group instructor. Telefoon: 5235829, email: jhol@rafana.com.

Praktijk adres: NAVU Health and Fitness Center Brievengat. Correspondentie adres: Caracasbaaiweg 407-apt. L4.

Aanbevelingen Statisch rekken wordt afgeraden voor het sporten. De belangrijkste reden hiervoor is dat u het lichaam gereed moet maken tijdens de warming up voor de prestatie die het moet leveren. Statisch rekken brengt het lichaam weer terug in rust toestand, waardoor het prestaties kan verminderen. Statische rekoefeningen doen na het sporten, dus als onderdeel van de cool-down, heeft in ieder geval bewezen ontspannend te werken en wordt verder als erg prettig ervaren. Mocht u geen tijd hebben direct na het sporten, dan kan het rekken ook altijd op een ander rustig moment gebeuren. Dynamisch rekken is de vorm van rekken die wordt aangeraden voor het sporten (dus tijdens de warming-up), dit dient dan wel aan te sluiten bij de sport die wordt uitgeoefend. Kickboxers focussen meer op de benen en zwemmers meer op de armen. Ballistisch rekken, ofwel verend rekken is de vorm van rekken die intussen zo min mogelijk wordt aangeraden. Omdat de spier steeds gedurende een korte periode maximaal wordt uitgerekt (1 a 2 seconden), verdedigt de spier zich door zich aan te spannen. Verder verend rekken geeft dan blessures. PNF rekken is een methode waarbij statisch rekken een belangrijke rol speelt. Mede hierom is het niet de rekvorm die wordt aangeraden voor het trainen. De spier heeft een bepaalde spanning nodig voor krachtige en explosieve bewegingen die nodig zijn voor de training, statisch rekken brengt de spier weer terug in rusttoestand met een verminderde prestatie als gevolg. PNF rekken is een rekwijze voor gevorderden en dient men de nodige coaching en

support [29]

The purest Caribbean water

Need a refreshment? Claro! CLARO_adv_stagegids.indd 4

hydration. only better great tasting packed with nutrients all natural flavors

Pa pedido yama 461 3311 贸f e-mail na sales@cocacola.an. : www.facebook.com/CocaColaCuracao

10/21/08 3:13:40 PM

GEZOND bewegen

Leef bewust

en geniet meer! Voeding is een belangrijke pijler voor een gezond leven. Een mens is een alleseter, maar dat betekent niet dat hij alles kan of moet eten. U kunt leren kiezen wat het beste is voor uw lichaam. De schadelijke stoffen voor uw lichaam hoeven helemaal niet schadelijk te zijn voor uw buurman. Elk lichaam is anders. Ziektes ontstaan niet zomaar; er is geen orgaan of lichaamsdeel dat beslist dat het op een gegeven moment anders moet gaan functioneren, of een ziekte gaat uiten. Meestal is de oorzaak te vinden in inadequate voeding. Als u even stilstaat bij alles dat u in uw lichaam stopt, dan zult u al gauw merken dat veel voedsel overbodig is. We gebruiken te veel “dood voedsel”dat met chemische producten is bereid; voedsel dat stijf staat van de conserveringsmiddelen, kleurstoffen, geurstoffen en smaakstoffen. Weinig mensen nemen tegenwoordig nog de tijd om het etiket te lezen alvorens het product te kopen. De eerste stap naar een gezond leven is dus de verandering in uw voeding. Hier volgen enkele tips die u kunt volgen bij deze eerste stap. Schakel over van witmeel producten naar volkoren producten. Dat houdt in dat u witbrood laat staan en daarvoor in de plaats bruin-, volkoren-, tarwe-, rogge-, spelt- en granenbrood gebruikt. Dit brood is veel gezonder, al hebben we het alleen maar over de zemelen. Uw witte rijst kunt u voortaan laten staan en probeer de zilvervliesrijst.... veel gezonder en eerlijker! De witte macaroni of spaghetti kan vervangen worden door volkoren spaghetti of macaroni. Wees een bewuste consument en let bij de bakker goed op dat met het brood dat bij u op tafel komt, op een correcte wijze is omgegaan. De verkoopster moet plastic handschoenen aanhebben wil zij uw brood snijden en verpakken. U heeft het recht(!) en de plicht(!) hygiëne te eisen. Normaal behoort een controlerende instantie te letten op deze handelingen (of de haren bedekt zijn, geen sieraden, wegwerp plastic handschoenen, een aparte kassajuffrouw, vliegen en andere insecten in de zaak, hoestende en niezende mensen, en onverpakt brood op de toonbank).

Laat producten met suiker en kunstmatige zoetstof staan. Het fabeltje waar we jarenlang in hebben geloofd dat suiker energie aan het lichaam verschaft, is allang achterhaald. Het tegendeel is wel waar: het kost het lichaam juist energie (vitaminen en mineralen) om suiker in de darmen te verteren. Gebruik in plaats van witte suiker honing of ruwe rietsuiker.

Laat cafeïne houdende drankjes, zoals koffie, thee en frisdranken, staan en gebruik liever de natuurlijke koffiesoorten, kruidenthee of verse vruchten- of groentensap. Cafeïnevrije koffie is de grootste fabel van de laatste 35 jaar. Het is namelijk niet mogelijk om de cafeïne uit een koffieboontje te plukken; wat gedaan wordt is het toevoegen van stoffen -die vaak gevaarlijker zijn voor het lichaam- om cafeïne onschadelijk te maken. Kijk ook uit voor de zogenaamde kruidentheeën. Deze hebben de smaak van bijvoorbeeld bosbessen, mango, kersen enz. en zijn dus niet gemaakt van kruiden maar er zijn gewoon smaak- en geurstoffen aan toegevoegd.

Gebruik minder vlees; probeer meer te doen met vleesvervangende producten zoals bonen, soja, gluten en tempé (tempeh). Verder kunt u uitgebreide maaltijden klaarmaken zonder vlees (vegetarisch). Dierlijke eiwitten zijn absoluut niet noodzakelijk, maar wilt u per se dierlijke eiwitten gebruiken, gebruik dan liever zeedieren, wild of gevogelte. Broodbeleg (varkensvlees!) is gemakkelijk te vervangen door producten van kip of kalkoen. Let vooral op bij de slagerij dat uw kalkoenvlees of kippenvlees op een schone machine gesneden wordt. Door kruiscontaminatie wordt uw vlees binnen enkele minuten besmet met dezelfde bacteriën als het varkensvlees. Vraag (eis!) altijd of uw kalkoen- of kipbeleg op een ander (schoon) apparaat gesneden wordt en niet op dezelfde machine waarop alle varkensproducten worden gesneden. Het is nooit beschamend om een lastige klant te zijn; het gaat tenslotte om uw gezondheid. ■

support [31]

Economic Car Rental

Uw beste autoverhuurbedrijf op Curaçao

Auto’s vanaf fl. 50,- tot fl. 95,- p/d Auto Lease mogelijk!

Gosieweg-Andresbelloweg Tel.: 736-2022 - Fax: 738-2022 economiccarcenter@hotmail.com

Economic Auto Center

Uw beste tweedehands autodealer op Curaçao

Grote variatie en 100% financiering mogelijk via alle banken! Jerry Halaby – directeur 560-1485 Jeannette Halaby 529-7872

Gosieweg-Andresbelloweg Tel.: 736-2022 - Fax: 738-2022 economiccarcenter@hotmail.com

De eerste, de beste, de lekkerste

VERKRIJGBAAR IN ALLE SUPERMARKTEN DISTRIBUTEUR:

Hanapi Foods & Liquor.

Kaminda Andre J.E. Kusters 3, Zeelandia, Tel.: 461-4114

[32] support

Vet

GEZOND bewegen

op de buik

Vet op de buik… Wie worstelt er niet mee? Het lijkt soms of u alles wat u eet net zo goed op uw buik kunt plakken. En wat u ook probeert om af te vallen, het lijkt wel of u overal spiermassa kwijtraakt, terwijl het buikvet gewoon blijft zitten. Hoe vaak ziet u niet mannen met vrijwel geen spieren op de billen en een uitpuilende buik. En hoe ouder men wordt, hoe groter dit probleem. Als u focust op calorieën zal dit iedere keer zo blijven, want dit vet op de buik heeft (u raadt het al) met hormonen te maken. Om het vet op de buik eraf te krijgen is het noodzakelijk om vier hormonen in balans te krijgen. Het stresshormoon Cortisol veroorzaakt dit plaatselijke vet op uw buik. Het wordt daarom ook wel eens een stressbuik genoemd. Er zijn echter drie hormonen die het effect van Cortisol juist tegengaan. Dit zijn Groeihormoon, Testosteron en DHEA. Buikvet opslaan

Buikvet verbranden

Cortisol

Groeihormoon Testosteron DHEA

Het is dus nodig om het katabole (spierafbraak, vetopslag) hormoon Cortisol te remmen, en de anabole (spieropbouw, vetverbranding) hormonen Groeihormoon, Testosteron en DHEA te stimuleren. Als u jong bent zijn de anabole hormonen in overvloed aanwezig en zullen deze stoffenhet dikmakend effect van Cortisol tegengaan. Bij het ouder worden wordt het steeds moeilijk wordt om de strijd tegen het buikje te winnen. Groeihormoon, Testosteron en DHEA worden namelijk lager bij het ouder worden.

Dus hoe krijgen we dit buikje er nu af? 1) Cortisol verlagen: • Stress uit werk en privéleven beperken en goed slapen! • Niet overtrainen (nooit langer dan een uur en maximaal vier keer per week). • Stress uit voeding halen: vermijden van suiker, chemische E-nummers, bestrijdingsmiddelen, en allergenen/intoleranties (vrijwel altijd in ieder geval zuivel en tarwe). • Ontspannen! Zoek voor uzelf uit waar u het beste van ontspant, want dit is voor iedereen verschillend.

2) Groeihormoon boosten • Goed slapen, want het meeste groeihormoon wordt aangemaakt tijdens het slapen. • Niet teveel suikers eten, want als insuline hoog is, kan

Groeihormoon zijn werk niet doen. Eet dus nooit koolhydraten of suikers voor het slapengaan. • Voldoende eiwitten eten (groeihormoon wordt gemaakt van eiwit). • Zware krachttraining van maximaal een uur voor de grote spiergroepen boost het groeihormoon. • Stress beperken, want stress verlaagt Groeihormoon.

3) DHEA en Testosteron boosten • Zeker niet te weinig verzadigd vet en omega-9 vetten eten. Deze twee vetsoorten verhogen DHEA en Testosteron, terwijl meervoudig onverzadigde vetten (vet uit zaden, noten, lijnzaad en vis) de Testosteron juist verlagen. DHEA en Testosteron worden gemaakt van cholesterol. • Zware krachttraining voor de grote spiergroepen van maximaal een uur boost Testosteron, terwijl lange cardiotrainingen het Testosteron juist verlagen. • Stress beperken, want stress verlaagt Testosteron en DHEA • Zorg ervoor dat u succes heeft! Winnen doet het Testosteron stijgen. • Bij het ouder worden kan op doktersrecept ‘Testosteron-gel’ smeren een tekort tegengaan. Draag niet te strakke onderbroeken, want een temperatuurstijging remt de aanmaak van testosteron door de testikels. Testikels hangen niet voor niets (hoe onhandig ook) buiten het lichaam om warmte af te kunnen geven. • Verminder de alcoholinname. De naam bierbuik is niet voor niets. • Eet geen zoethoutbevattende producten, zoals drop. ■ Meer informatie kunt u vinden in het boek van ing. Ralph Moorman ‘De Hormoonfactor’ en op www.dehormoonfactor.nl

support [33]

Annie Chun’s

pasta en sauzen Biologisch, snel en gezond in vijftien minuten bereid

U heeft zich ongetwijfeld afgevraagd hoe u in korte tijd een lekkere gezonde lunch of gezond avondeten kunt maken. Dat is ook de reden waarom u niet zo gemakkelijk kunt overstappen op ‘gezond’ eten; geen tijd om al dat biologische voedsel te bereiden en dus is ‘fast food’ de oplossing die het meest voor de hand ligt. Welnu, de tijden zijn veranderd en in een mum van tijd heeft u een gezonde maaltijd op tafel voor een betaalbare prijs.

[34] support

GEZOND eten

Bij Vreugdenhil supermarkt zijn de producten van Annie Chun verkrijgbaar. Annie Chun produceert sinds 1992 een lijn van biologische Aziatische recepten. Alle kruiden die zij gebruikt zijn van 100% biologische teelt. Een detail dat zeker heel belangrijk is, is dat er geen MSG in haar producten verwerkt wordt. Momenteel zijn er vier producten uit haar uitgebreide lijn verkrijgbaar bij Vreugdenhil: Soy Ginger Organic Noodles & Sauce, Peanut Sesame Chow Mein Noodles & Sauce, Teriyaki Chow Mein Noodles & Sauce, en All Natural Asian Cuisine Meal Starters (Chow Mein). Elk pakje Annie Chun’s Asian Cuisine bestaat uit pasta en apart verpakte saus. U kunt kiezen om een snelle lichte maaltijd te bereiden, of een speciale schotel, of een wokgerecht. U kunt kiezen om het gerecht met kip, vlees, garnalen of vis te bereiden. Indien u voorkeur heeft voor een vegetarisch gerecht dan kunt u binnen enkele minuten bijvoorbeeld met wat broccoli, uien, prei en tofu een mooie, heerlijke en gezonde schotel serveren. Onverwachte gasten? Geen probleem. Elke verpakking bevat voldoende voor drie personen. Het is dus belangrijk dat u altijd een kleine voorraad thuis in de voorraadkast heeft staan. Ook voor alleenstaanden die het vervelend vinden om een gerecht te maken voor maar een persoon. Met de overheerlijke gerechten van Annie Chun heeft u hiermee absoluut geen probleem. Het belangrijkste is dat u overtuigd kunt zijn dat u uw lichaam met eerlijk voedsel voedt. Soy Ginger Organic Noodles & Sauce

Ingrediënten: Pasta: biologisch volkorenmeel, biologisch boekweitmeel, zeezout en water. Saus: biologische sojasaus, biologische rietsuiker, biologische rijstewijn, rijstazijn, maïszetmeel, en biologische kruiden (uien, knoflook, chilipeper). De olie die gebruikt wordt is biologische sesamolie en biologische canolaolie. Peanut Sesame Chow Mein Noodles & Sauce

Ingrediënten: Pasta: biologisch volkorenmeel, zeezout, mineraalzout en water.

Saus: biologische pindakaas, water, biologische sojasaus, biologische rietsuiker, rijstewijn, rode peper (jalapeno), biologisch sesamzaad, limoensap, gember, gistpoeder. Apart verpakt een zakje met biologische sesamolie en canolaolie. Teriyaki Chow Mein Noodles & Sauce

Ingrediënten: Pasta: biologisch volkorenmeel, zeezout, mineraalzout en water. Saus: biologische sojasaus, biologische rietsuiker, water, biologische rijstewijn, biologische sesamzaad, zwarte peper, xanthan gum, biologische gember, gistpoeder. Apart verpakt een zakje met biologische sesamolie en canolaolie. All Natural Asian Cuisine Meal Starters (Chow Mein)

Ingrediënten: Pasta: biologisch volkorenmeel, biologisch boekweitmeel, zeezout en water. Saus: biologische sojasaus, rietsuiker, rijstewijn, rijstazijn, maïszetmeel, en biologische kruiden (uien, knoflook, zwarte peper). Sesam is het zaad van de plant Sesamum indicum, dat van nature in India, Indonesië, Afrika en China groeit. Het wordt in de vorm van sesamzaad en sesamolie reeds duizenden jaren gebruikt over de hele wereld. De plant is eenjarig en wordt ongeveer een meter hoog. De bloemen zijn trompetvormig en worden later zaaddoosjes. Als ze rijp zijn geworden springen de zaaddoosjes open en de zaadjes kunnen vervolgens gemakkelijk opgevangen worden. De zaadjes kunnen rauw of geroosterd gegeten worden. Sesamzaad bevat ook medicinale eigenschappen, zoals gebruik tegen haaruitval, hoofdpijn, duizeligheid. Sesamzaad is ook licht laxerend. In het eten geeft sesam een nootachtige smaak. Sesam is een goede anti-oxidant. In de Griekse keuken en in het Midden-Oosten wordt sesampasta, tahin, gebruikt in diverse gerechten. In Turkije wordt sesam, halva, gebruikt in Turkse zoete gerechten. Op ons eiland kennen we de sesamzaadjes in een sesamkoekje genaamd ‘zjozjolí’, dat een lekkernij is voor kinderen. ■

Verkrijgbaar bij:

Schubappelweg z/n

support [35]

Door Angelique Felisie

Cellulitis Een van de meest ‘gevreesde’ schoonheidsproblemen Cellulitis is een van de meest ‘gevreesde’ schoonheidsproblemen. Bijna 90% van de vrouwen krijgt er vroeg of laat mee te maken. Wat zijn de oorzaken van cellulitis? En - wellicht nog belangrijker! wat kunnen we ertegen doen? Cellulitis begint met een verslechtering van de bloedcirculatie. De voedingsstoffen die bestemd zijn voor de cellen worden niet meer zoals voorheen - regelmatig aan- en afgevoerd, maar zij hopen zich op in de zones tussen de vetcellen. Deze ophopingen zorgen voor een bepaalde ‘spanning’ die ‘oedeem’ wordt genoemd.

Bij cellulitis voelt de huid gespannen en gezwollen aan. De haarvaatjes worden samengedrukt, wat de bloedcirculatie niet ten goede komt. Het gevolg is dat vocht wordt vastgehouden. De cellen worden gecomprimeerd en de aanvoer van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen worden bemoeilijkt. De cellen gaan in groepjes ‘samenklonteren’. Dit resulteert in de ‘balletjes’ of ‘knopen’ die u onder het huidoppervlak voelt in een vergevorderd stadium van cellulitis. De afstand tussen de cellen wordt verkleind en hierdoor vermindert de bloedcirculatie nog meer. Het proces van de natuurlijke vetafvoer stagneert, en u ontdekt tot uw schrik dat u een sinaasappelhuid heeft!

Vetconcentratie Vrouwen hebben in bepaalde zones van hun lichaam met name billen en dijen - een hogere vetconcentratie dan mannen. Niet alleen hebben vrouwen meer vetcellen maar ook het volume van de cellen is groter. De vrouw is hiermee ‘begiftigd’ omdat zij - anders dan de man - in staat moet zijn om een kind op de wereld te zetten. Het is erg belangrijk om in een vroeg stadium in te grijpen. Alleen dan zullen we het proces kunnen omkeren. Als u te lang wacht, komt er een moment waarop het proces onomkeerbaar wordt. De situatie zal alleen nog maar verslechteren, omdat de groepjes opeenhopende vetcellen steeds groter worden en bovendien nog worden ‘versterkt’ door collageen, waardoor de huid uiteindelijk hard wordt.

[36] support

GEZOND bewegen Test uzelf

Anticellulitis-crèmes

U kunt zelf nagaan hoe u er nu voorstaat. Strijk met uw hand over de huid om te voelen of deze gezwollen is. Als u een lichte pijn voelt, is dat een teken dat de huid gespannen is. Druk daarna de huid zachtjes samen om te zien of de ‘gevreesde’ putjes ontstaan. Een ander alarmsignaal is vermoeidheid in de benen of zware benen. Als u deze symptomen constateert, is het eigenlijk al tijd om in te grijpen. Cellulitis moet op verschillende gebieden aangepakt worden. Allereerst zijn een juist voedingspatroon en lichaamsbeweging van groot belang. Andere ondersteunende maatregelen zijn steunkousen, diuretische kruidenthee (thee om te ontwateren), en natuurlijk anticellulitis-crèmes en anticellulitis-behandelingen bij de schoonheidsspecialiste. De schoonheidsspecialiste beperkt zich uitsluitend tot het esthetische aspect.

Iedere crème is in wezen goed. De een zal wat meer de bloedcirculatie stimuleren, de ander zal wat effectiever zijn, maar waar het vooral om gaat is dat u de crème met een massage aanbrengt. Trek er tien minuten per dag voor uit. Het is de moeite waard. Masseer de huid van uw buik met ronddraaiende bewegingen met de klok mee, en masseer uw benen van de enkels naar boven toe.

Voedingspatroon De hoofdoorzaken van cellulitis zijn een slecht eetpatroon en weinig beweging. Houd voor een gezond voedingspatroon de volgende regels aan: Beperk zo veel mogelijk de consumptie van koffie en alcohol, rook niet; vermijd zoveel mogelijk sauzen uit pakjes en potjes; gebruik zoveel mogelijk rauwe olijfolie; beperk de consumptie van dierlijke vetten en gefrituurde voedingsmiddelen; eet zoveel mogelijk fruit en groente (rauw en gekookt); drink ten minste 1½ liter water, niet direct na de maaltijd.

Lichaamsbeweging Dagelijkse lichaamsbeweging is eveneens van groot belang voor de bloedcirculatie. U hoeft echt niet uren in de sportschool of het fitnesscentrum door te brengen. Een stevige wandeling of een fietstochtje is al voldoende. Als u op kantoor werkt, zorg er dan voor dat u tussen de middag even de benen strekt, neem de trap in plaats van de lift en loop in plaats van de bus te nemen.

Behandelingen Behalve dat deze behandelingen erg effectief zijn, is het ook nog eens een weldaad voor het lichaam en de geest. Niets is heerlijker om gemasseerd te worden en te weten dat u er nog mooier van wordt ook. Een complete behandeling bestaat in het algemeen uit tien tot twintig behandelingen. Het beste resultaat wordt bereikt met twee behandelingen per week. Na een totale behandeling moet u er zelf thuis aan werken met cellulitis-crèmes en massages om het bereikte resultaat te behouden,. Het is aan te raden om verder eens in de vier weken nog een ‘onderhouds’behandeling bij de schoonheidsspecialiste te laten doen. Een goede schoonheidsspecialiste bereidt uw lichaam voor op de massage en de producten die zij gebruikt. Zij kan dat doen door de lymfatische ‘stations’ die zich vlak boven de navel, in de bikinizone, in de knieholtes en bij de enkels bevinden te deblokkeren door deze met bepaalde zachte bewegingen te stimuleren. Het lymfatische vocht zorgt voor de afvoer van afvalstoffen. Door de lymfatische stations te activeren wordt de afvoer dus verbeterd. De massage zelf stimuleert de bloedcirculatie.

Sauna/Turks stoombad Ook de sauna en een Turks stoombad kunnen een steentje bijdragen in de strijd tegen de sinaasappelhuid. Via de transpiratie worden afvalstoffen afgevoerd. De sauna of een Turks bad zijn bovendien ideaal om het lichaam klaar te maken voor een anticellulitis-behandeling. De werkzame stoffen zullen beter in de huid kunnen doordringen en de bloedcirculatie is na een stoombad optimaal.

Zwangerschap Het is af te raden om tijdens de zwangerschap anticellulitiscrèmes te gebruiken of een anticellulites-behandeling bij de schoonheidsspecialiste te ondergaan. Kies er, in plaats van een anticellulitis-product, voor om een hydraterende crème te gebruiken, ook om zwangerschapsstriemen (striae) te voorkomen. U kunt een vochtinbrengende crème niet vaak genoeg aanbrengen. Zorg er in ieder geval voor dat u dit doet na iedere douche of bad. Wil u zich laten verwennen door de schoonheidsspecialiste, leg dan het accent op de stimulering van de bloedcirculatie van de benen en zie voorlopig even af van de behandeling van de buik. ■ Bron: Trendstyle

LIPOMASSAGE

Body Contour Studio

BY ENDERMOLOGIE

Wilt u eindelijk verlost worden van cellulite en/of uw lichaam weer in vorm brengen? Vanaf vandaag een stapje dichter bij uw "ideale" figuur. Lipomassage, figuurcorrectie voor mannen en vrouwen.

+ cityspa + shop + body contour + courses + Mahaaiweg 30, Curacao. tel +5999 7367272 info@bodycare-caribbean.com www.bodycare-caribbean.com

support [37]

Uitsluitend verkrijgbaar bij uw L’Oreal salon

Curaçao Pharmacal Company B.V. - Kaya Jacob Posner 1 - Tel.: 461-4300

GEZOND denken

Geef de bloedvaten steun waar nodig

No-Varix

steunkousen Aderen zijn bloedvaten die zorgen voor de terugstroom van het bloed naar het hart. De slagaderen zorgen voor vervoer van het bloed vanuit het hart naar de lichaamsdelen en organen. Het bloed wordt in de aderen teruggepompt naar het hart door middel van een spierpompmechanisme. De spieren spannen aan tijdens beweging (lopen, rennen) en hierdoor wordt het bloed in de diepe aders die in de spieren liggen, omhoog gestuwd in de richting van het hart.

Het aderstelsel van de benen bestaat uit het oppervlakkige en het diepe systeem. Het oppervlakkige systeem bestaat uit een groot aantal kleine aders die het been als een net omhullen. Ongeveer 10% tot 20% van het bloed uit de oppervlakkige aders verzamelt zich in de grote stamaders (de Vena Saphena Magna (VSM) en de Vena Saphena Parva (VSP)). Deze 2 stamaders monden uit in het diepe systeem, respectievelijk ter hoogte van de lies en ter hoogte van de knieholte. Het bloed wordt ook via verbindingsaderen (perforerende aderen) van het oppervlakkige naar het dieper liggende systeem vervoerd. Dit diepe systeem verzorgt het grootste deel (90%) van de afvoer van het bloed vanuit de benen en is onzichtbaar ingebed in de beenspieren. Met behulp van de beenspieren (vooral de kuitspier) wordt het bloed door aan en ontspannen van de spier weer teruggepompt naar het hart. De spierpompen in het been vormen het belangrijkste mechanisme om het bloed vanuit de voet (tegen de zwaartekracht in) via de aderen weer terug naar het hart te vervoeren. De kuitspierpomp is de belangrijkste spierpomp. Daarom is het belangrijk dat wanneer u lang zit (vliegreis of urenlange vergaderingen) u steeds met de voeten

beweegt en daarmee het spierpompmechanisme steeds weer aanzet. In de aderen bevinden zich kleppen die voorkomen dat het bloed weer terugstroomt naar lager gelegen delen van het been. Als de kleppen niet meer goed werken, dus het bloed niet meer tegenhouden terug te stromen in de bloedvaten, ontstaan spataders of varices. Spataderen ontstaan onder andere door vaak en langdurig stilstaan. De aderlijke bloeddruk stijgt hierdoor lokaal in de benen ten opzichte van de druk waarmee het bloed terugvloeit naar het hart. Hierdoor zullen de aderen in de benen maximaal gevuld worden waardoor ze worden gerekt. De beenaderen zijn elastisch, maar kunnen bij overvulling overrekken, waarbij de in de aderen ingebouwde, op regelmatige afstanden optredende terugslagkleppen het begeven, hetgeen tot spataderen kan leiden.

No-Varix Door middel van elastische steunkousen kan uitwendige druk uitgeoefend worden op de bloedvaten om de bloedcirculatie te bevorderen. Dit heet ‘compressietherapie’ of drukbehandeling.Er zijn aanwijzingen dat het dragen van therapeutische elastische kousen bij patiënten met spataderen de doorbloeding op korte termijn verbetert en daarmee de klachten doet afnemen. No-Varix kousen worden gemaakt met speciale vezels die uitstekende steun geven aan de verzwakte bloedvaten. No-Varix kousen zijn verkrijgbaar in verschillende maten, kleuren en motieven zodat u een ruime keuze heeft en de juiste kleurcombinatie kunt maken. ■

Curaçao Pharmacal Company B.V. Kaya Jacob Posner 1 Tel.: 461-4300

support [39]

Door Kenneth van Eer

i-Health Elektronische Geneeskunde in opmars

Prof. Dr. Popp heeft bewezen dat iedere lichaamscel fotonen uitzendt, met andere woorden dat het lichaam een coherent kleurengamma aan licht uitstraalt en dat bij iedere vorm van ziekte de coherentie en lichtintensiteit van de lichaamscellen anders is. Dus dat betekent dat in feite een gebrek aan kleur en licht op cellulair niveau gelijk is aan gebrek van vitale informatie waardoor herstel van het lichaam onder druk komt te staan.

Sinds tijden is bekend dat iedere vorm van kleur een specifieke energie bezit en afgeeft. De kleur heeft een specifiek effect op lichaamsfuncties, lichaamszones en lichaamsuitingen. Kleuren hebben net zoals vitaminen en mineralen een essentiële voedingswaarde; kleur is een essentiële voedingsbron. De emotionele stabiliteit, fysieke vitaliteit en mentale flexibiliteit wordt ook mede door kleuren bepaald. De verwerking en transport van kleuren vindt plaats via de huid, het hormonaal stelsel, de ogen, het maag- darmkanaal, en het vegetatief zenuwstelsel. Deze kleur is wat de Chinese geneeskunde (acupunctuur), de Indiase denkwijze (en geneeskunde) al eeuwen bedoelen met “energie” die te vinden is in de acupunctuurpunten en de chakra’s (energievelden op het lichaam). Alle levensprocessen op aarde zijn afhankelijk van zuurstof net zoals van zonlicht. Licht wordt meestal in de vorm kleuren waargenomen. Licht is de basis van al het leven.

Huidweerstand I-Health ontwikkelde een systeem dat het natuurlijk herstellend vermogen van het lichaam benut. Het systeem is een combinatie van traditionele Chinese geneeskunde, Ayurveda en natuurgeneeskunde. Het i-Health systeem is gebaseerd op het fysiek testen van de patiënt en het testen van middelen

[40] support

met dezelfde substantie als wat voorgeschreven wordt. De zogenoemde medicament-test. Het is een systeem dat een groot voordeel boven de andere testsystemen biedt. De behandelaar kan letterlijk alle middelen uittesten en is niet gebonden aan een fabrikant met een lijn van testampullen en medicatie. Zelfs de resultaten van een reguliere medische behandeling of een acupunctuurbehandeling kunnen nagegaan of gevolgd worden met deze techniek. Bij een i-Health analyse wordt binnen enkele minuten de huidweerstand gemeten op de begin- en eindpunten van de acupunctuurpunten van zowel de handen als de voeten. Deze manier van testen is ontwikkeld door een Duitse arts/ acupuncturist en homeopaat Dr. R. Voll. Deze methode zorgt voor een reproduceerbare meting meestal in tegenstelling tot apparatuur uit de Quantumtheorie. Het is een snelle en pijnloze methodiek. Deze analytische applicatie stelt het regulatie- en aanpassingsvermogen van het menselijk lichaam vast door de elektrische weerstand van de meridianen te meten. De techniek is vergelijkbaar met de EEG en de ECG, maar de i-Health verstrekt uitgebreide informatie over alle vitale basisfuncties. Het uitmeten van geneesmiddelen is een van de belangrijkste wapens van de Electro acupunctuur volgens Dr. Voll. De Nederlandse celbiologen en onderzoekers dr. Roel vanWijk, (moleculaircelbioloogen biofysicus)en dr. Wiegand (Universiteit Utrecht) hebben in de negentiger jaren bewijs geleverd van de werkzaamheid van dit meetsysteem. Er is bij de geneesmiddelentest geen direct contact tussen de patiënt en het te meten middel. Er bestaat geen fysieke werking van het middel op de testpersoon. Via een elektromagnetisch veld wordt het lichaam van een testpersoon met een middel in contact gebracht wat tot biologische veranderingen in het lichaam leidt. Met de i-Health worden de veranderde geleidbaarheids-

GEZOND leven

waarden van de meridianen gemeten, waardoor de werking op het lichaam wordt geanalyseerd. Indien het lichaam het middel accepteert, vindt er een normalisatie plaats van de lichaamsenergie, hetgeen te zien is op het scherm van het meetapparatuur (computerscherm). Indien het middel niet geaccepteerd wordt of schadelijk is voor het lichaam is dit te zien op het scherm van de computer. Alle verdunningen van homeopathische middelen (boven de D24) hebben uitsluitend een elektromagnetische werking op het lichaam.

Raymedys Naast de mogelijkheid om in feite ieder middel te kunnen testen hebben de ontwikkelaars van i-Health een system van “energetische supplementen” ontwikkeld dat ‘Raymedys’ wordt genoemd. De elektronische geneesmiddelen van de toekomst. Een Raymedy is een trilling met specifieke eigenschappen met een voorspelbare uitwerking op lichaam en geest. Iedere Raymedy heeft zijn eigen unieke werking, gebaseerd op de toegepaste kleuren of magneetveld variaties. Raymedys werken bij alle chakra’s en persoonlijkheidsniveaus, ontgiftiging, symptomatische klachten, constitutieproblemen, littekens, stress en conflicten in het denken de gevoelsprocessen. Ook worden de Raymedys gebruikt voor de rugwervels en chronische problemen zoals virale infecties, schimmel, bacteriële- en parasitaire infecties. Verder kunnen de gebitshaarden (ontstekingen in het gebit), geopatische- en toxische belasting en voedingsintoleranties behandeld worden.

Mogelijkheden Men kan kiezen uit de volgende Raymedys: Chacratrons: geschikt bij alle chakra’s en persoonlijkheidsniveaustoornissen. Vertebrae: bij alle klachten van de rugwervels en corresponderende reflexzones. Wellness: voor het vitaliseren en bij littekenbehandelingen. Alarmpunten: lichttoepassingen bij psychosomatische orgaangerelateerde problemen, zoals angst, acceptatie, aanpassing en trauma’s. Qitrons: afwijkingen van de energie van de meridianen. Ametrons: herstellen mentale overlevings- en verdedigingsprogramma’s vanuit het verleden. Dental: gebitsproblemen. Stimutrons: worden gebruikt bij krachtige mentale en fysieke ontgiftiging en harmonisering. Diatrons: gebruikt bij reumatische klachten, lymfatische klachten en allergieën. Emotrons: herkennen en deblokkeren van conflicten in denken gevoelsprocessen. Symptroms: Symptomatische klachten: in de vorm artritis, bronchitis, hartklachten, pijnsyndromen, migraine, menopauzeproblemen, slapeloosheid en spijsverteringsproblemen.

Zes fasen Bij het toepassen van de i-Health methodieken is het belangrijk om de ‘zes fasen leer’ te beheersen. Dit is een leer die beschreven wordt door de twee broers en artsen Reckeweg. Zij beschrijven in de zes fasen de weg die een mens gaat van gezond naar ziek en omgekeerd. Dit is belangrijk voor de

support [41]

CurCou

GEZOND leven

natuurgeneeswijze omdat men via deze fasen kan waarnemen in welke fase van een proces of ziekte de patiënt zich bevindt. De humorale hoofdfase bestaat net zoals de cellulaire hoofdfase uit drie onderdelen. A. De humorale hoofdfase: Hier overheerst het excretie principe, dat wil zeggen dat in deze fase de uitscheiding van ziektestoffen plaatsvindt. Er zijn hier nog geen enzymbeschadigingen. Het zelfgenezende principe heeft hier een gunstige prognose. In de A fase worden drie onderverdelingen gemaakt namelijk: A1 is de excretiefase: via de normale uitscheidingswegen worden buiten de gangbare stofwisselingsproducten, extra afvalstoffen geloosd zoals via de urine, transpiratie, menstruatie, slijm, traanvocht. A2 is de respons- of reactiefase: in deze fase vindt een abnormale afscheiding plaats als reactie op het tekort schieten van de excretie fase. Alles wat eindigt op“itis”(een ontsteking) valt onder deze fase. A3 is de depositiefase: dit is de verslakking- of afzettingsfase. Het lichaam is niet meer in staat de afvalstoffen (slakken) af te scheiden.

levercirrose. Levercirrose begint met woekering van het bindweefsel dat later gaat verschrompelen. B3 is de kanker of neoplasmafase. Neoplasma betekent nieuwvorming; in deze fase vindt er oncontroleerbare celgroei plaats en is het vermogen tot stopzetten van de celdeling verloren gegaan en ontstaat er wildgroei (kanker). Kenneth van Eer,

B. De Cellulaire hoofdfase: hierbij is de celstructuur aangetast. Beschadigingen van de organen treden in deze fase op met een minder gunstige prognose dan de humorale hoofdfase. De cellulaire hoofdfase is ook weer in drie niveaus onderverdeeld namelijk: B1 is de impregnatiefase: we praten hier van een begin van een cellulaire fase. In deze fase wordt het celsysteem in de ziekteprocessen betrokken. B2 is de degeneratiefase, hier hebben we te maken met een onherstelbare situatie. Als voorbeeld kan genoemd worden

Dit zijn allemaal moderne diagnose- en behandelingsmethoden. Tot voor kort was dit allemaal fictie en dachten vele behandelaars dat dit alleen in sciencefiction films mogelijk was; tegenwoordig al mogelijk op Curaçao. ■

fysiotherapeut/ acupuncturist is bereikbaar in zijn nieuwe praktijk ‘Source Med’

Bron: www.gezondheidinbeeld.nl

aan de Winston Churchillweg # 151 naast Botica Sta. Maria, tel.: 889-1788

support [43]

Door Rein Kuindersma

balans Het geheim van

De verantwoordelijkheid voor uw eigen leven

Herinnert u zich nog de film “The Secret”, een film waarin u uitgelegd wordt hoe u zelf uw leven kan creëren. Over hoe u nu eindelijk uw ideale auto, huis, baan, partner etc. in uw leven kunt aantrekken. Indien u deze film nog niet gezien heeft, kunt u zich eens afvragen waarom niet. Iedereen wil toch wel zijn eigen leven kunnen vormgeven zou je denken? De kennis wordt gepresenteerd alsof het om een geheim gaat, maar in feite gaat het alleen om oude kennis die de grote menigte nooit bereikt heeft. The Kybalion, een verzameling van wijsheden van groot grootmeester Hermes begint met de uitspraak: “The lips of wisdom are closed, except to the ears of understanding.” Mogelijk is dit door volgelingen destijds opgevat als een reden om zijn kennis geheim te houden en slechts aan een selecte groep ingewijden te onthullen, waardoor de kennis een mystiek karakter kreeg. Tegenwoordig is deze uitspraak nog steeds waar, maar zie je dat ondanks dat deze kennis die nu openbaar is slechts door die mensen wordt gebruikt die er mee kunnen werken. In de praktijk blijkt dat de meeste mensen liever niet bewust hun leven willen creëren. Dat ze het niettemin toch doen, wordt het liefst zo snel mogelijk vergeten. De prijs die u moet betalen om uw eigen leven te kunnen creëren is voor veel mensen namelijk beangstigend hoog. Maar eigenlijk gaat het niet eens om betalen, u krijgt het er gewoon gratis bij, een groot geschenk. De verantwoordelijkheid voor uw eigen leven.

Hermes Hermes, oprichter van de Grote Piramide in Egypte, werd vereerd als God omdat

[44] support

hij met zijn kennis van de dieper gelegen natuurwetten van het universum dingen kon doen, die niemand anders in zijn tijd kon. Hermes hield van het geven van cadeautjes, althans zo lijkt het. De Grote Piramide is daar een voorbeeld van. Een van veraf zichtbare punt stevig gericht naar de hemel, met een stevig draagvlak daaronder rustend op de aarde. Een tijdloos geschenk, dat tot op de dag van vandaag intrigerend is. Het beschikbaar wetenschappelijk bewijs leidt niet tot een eenduidige theorie over de bouw ervan. Elke theorie bevat tegenstrijdigheden met het tijdsverloop dan wel met onze huidige kennis van mogelijke technieken. Eén ding mogen we aannemen, Hermes wist hoe hij kon creëren.

Verantwoordelijkheid De driehoek die we zien als we van een zijkant naar de piramide kijken, herinnert ons eraan hoe we op aarde alles wat we als mentaal concept ontvangen uit de hemel of uit het niets, op aarde uit een progressieve schaal. Neem ‘temperatuur’, opgebouwd uit de schaal van warm en koud. Als het 30 graden is, nemen we dat waar als warm of koud afhankelijk van onze normale omgeving. Zo is het ook met verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid bestaat uit een schaal van geen verantwoordelijkheid nemen tot verantwoordelijkheid nemen voor alles en iedereen. In het dagelijks leven zien we dat beide uitersten tot problemen leiden als ze als letterlijke

GEZOND denken

richtlijn voor het leven worden gebruikt. In de praktijk zien we dat we daar ergens tussen in gaan zitten. We nemen verantwoordelijkheid voor een klein deel van ons gedrag, voor een klein deel van onze familie, voor een klein deel van onze vrienden, een voor een klein deel van onze gemeenschap. Met dat deel waarmee we ons verbonden voelen, daar zijn we ook bereid toe om verantwoordelijkheid voor te nemen. Als we kijken naar gezondheid, dan is het erg moeilijk om daar verantwoordelijkheid voor te nemen. We stoppen immers maar wat in onze mond, en ons lichaam doet er vervolgens wat mee. We ademen zonder er bij na te denken. Wanneer we slapen, werkt ons lichaam gewoon door. Dat gebeurt toch eigenlijk helemaal los van onze controle, zo lijkt het. Volgens de spirituele wetten is alles echter met alles verbonden. Er beweegt geen zandkorrel op het strand zonder dat daardoor het gehele universum wordt beïnvloedt. Dit wordt tegenwoordig ondersteund door onderzoek naar het gedrag van materie binnen de kwantumfysica; de wetenschap die de allerkleinste deeltjes op aarde bestudeert, die zo klein zijn dat we ze geen deeltjes meer kunnen noemen. Als we dus met alles verbonden zijn, dan vloeit daaruit misschien uit voort dat we ook voor alles verantwoordelijk zijn. Als we echter vanuit een ander perspectief kijken, dan zien we dat we eigenlijk nergens verantwoordelijk voor kunnen zijn.

Gedachten Ons gedrag wordt bepaald door onze gedachten en in hoeverre hebben we controle over onze gedachten? Waar komen onze gedachten vandaan? Opeens zijn ze er, zomaar uit het niets is er plotseling iets. We denken controle te hebben over onze gedachten, maar waar komt die gedachte dan vandaan? En dan is er nog altijd de vraag, wie is zich bewust van die gedachte? Misschien is er wel denken, maar wie is de denker? De religieuze aanhanger, die wist dat allang. We doen niks zonder de wil van God. “Ku Dios ke”, zoals we gewend zijn om te zeggen. Dus zijn we nergens verantwoordelijk voor, maar hangt alles af van God. Afhankelijk hoe goed we deze twee denkbeelden samen kunnen integreren bepaalt hoe goed we verantwoordelijkheid kunnen nemen en dragen en dus in welke mate we ons eigen leven kunnen leiden zoals we dat verlangen. Want verantwoordelijk zijn is uiteindelijk niets anders dan het aanvaarden van uw macht, en uiteindelijk zijn we niet zozeer bang voor ons falen maar eigenlijk nog veel banger voor onze grootsheid. Voor de volledig bewuste persoon is het leven op aarde een toneelspel, hij is een vleesgeworden spirit. Hij voelt zich verbonden met alles en gedraagt zich alsof hij verantwoordelijk is voor alles wat er op aarde gebeurt terwijl hij tegelijkertijd weet dat hij daar absoluut geen verantwoordelijkheid voor kan dragen, aangezien hij slechts toeschouwer is van het toneel dat zijn spirit voor hem geschreven heeft.

Gezondheid En nu de link naar gezondheid. Dit blad gaat tenslotte over uw gezondheid. Het creëren van gezondheid, heeft dus alles te maken met het dragen van verantwoordelijkheid. Het verschuiven van de verantwoordelijkheid voor uw gezondheid naar uw arts, uw baas, uw overheid et cetera kan dus per definitie nooit tot de uiteindelijke oplossing leiden. Zelfs het

afschuiven van de verantwoordelijkheid naar God is niet een oplossing, zolang u zich als afgescheiden van uw omgeving, van God, van de natuur ervaart. Lees wel, ik zeg niet dat u niet naar uw arts moet gaan als u een kwaal heeft, ik zeg ook niet dat u niet met uw baas moet praten als u gezondheidsproblemen door uw werk heeft, ook zeg ik niet dat u niet met gezondheidsvoorstellen moet komen voor uw overheid als u ziet dat u ziek wordt door uw eigen samenleving. Nee, al deze handelingen komen juist voort vanuit het feit dat u weet dat u zelf verantwoordelijk bent en u zelf actie daarop moet ondernemen, al of niet geleid door een hoger aspect van uw wezen. Op het moment dat u zich wel geleid voelt, ontstaat er een staat van overgave waarin u de juiste balans gevonden hebt. Dat wat niet tot uw verantwoordelijkheid hoort, kunt u loslaten. Op de dingen die wel tot uw verantwoordelijkheid behoren, reageert u adequaat als geleid door een onzichtbare hand. Een gebalanceerd verantwoordelijkheidsgevoel is dus de sleutel tot gezondheid, en niet alleen tot gezondheid, maar ook tot het leven van uw droomleven. In plaats van elke ziekte als een kakkerlak te willen bestrijden, is het zinvoller om te zoeken naar meer verbinding met het lichaam. Minder met uw hoofd in uw agenda en televisie en meer tijd en aandacht voor uw lichaam. Minder overdadig verdwalen in alle zoetheden van ons zoete/dushi leven, maar ook oog hebben en waardering opbrengen voor de bittere kanten van het leven. Onze alvleesklier, (die een centrale rol speelt bij Diabetes) wordt gevoed vanuit het energetisch lichaamscentrum dat betrokken is bij ons verantwoordelijkheidsgevoel. Zou het kunnen zijn dat een verantwoordelijke levensstijl de gezondheid van onze populatie ten goede komt? Wanneer u de kunst van het balanceren meester wordt, laat u misschien net als grootmeester Hermes een tijdloos geschenk achter voor de mensen die na u komen. ■

support [45]

Founded in 1868 as a canned meat company, Libby’s expanded to canned fruits and vegetables in the 1880s. Today, Libby’s Fruit and Vegetables is the nation’s third largest brand. With over 60 different products and sizes, it offers one of the industry’s most complete lines of canned vegetables, including organic options. Household staples such as corn, peas and green beans are among our most popular products. Distributeur:

Hanapi Foods & Liquor Kaminda Andre J.E. Kusters 3, Zeelandia, Tel.: 461-4114

Support “Spoedig....Support Papiamentu!.... Pa bida”

• Distributor • Importer • Wholesale agent

• Medical products & equipment • Home Healthcare products Prof. Kernkampweg 2 • P.O. Box 3163 Curaçao, Netherlands Antilles

• Laboratory equipment • Institutional supplies

Tel +5999 737 6688 / + 5999 737 6788 Fax +5999 737 1226

E-mail: kdendulk@mipacs.net Web: www.mipacs.net

GEZOND denken

Babyvoeding Gerber en Nestlé, vertrouwde merken Twee merken Gerber en Nestlé zijn al sinds 1927 bekend en menigeen dankt zijn gezondheid aan de juiste keuze van hun ouders in het eerste levensjaar. Gerber startte in 1927 in de keuken van Daniel en Dorothy Gerber. Zij begonnen met de massaproductie van gedroogd fruit in blik voor kinderen. Het merk, met een babyhoofdje als logo, wordt volgens Nestlé herkend door nagenoeg alle moeders in een overgroot deel van de wereld. Het gezicht van de baby op de flesjes is van Ann Turner Cook. Uw baby kan al vanaf de vierde of vijfde maand beginnen aan het eten van een iets vastere voeding. Fruit en groente zijn dan de beste keuze om de maag en darmpjes te laten wennen aan de noodzakelijke verandering voor de juiste groei van uw kind. U kunt beter wel kiezen voor de juiste merknamen zodat u zeker weet dat u uw baby eerlijke voeding geeft. Al in 1997 introduceerde Gerber een biologische voedingslijn in haar assortiment. Ook Nestlé besteedt er voldoende aandacht aan om de gezondste producten op de markt te brengen. Het programma van Nestlé “Start Healthy, Stay Healthy” (SHSH) is gericht op begeleiding van de moeder met de juiste informatie voor haar baby vanaf de geboorte, tot drie jaar. SHSH is ook gericht op productinnovatie; wetenschappelijk onderzoek en resultaten zijn belangrijk om steeds een beter product aan de consument aan te kunnen bieden. Nestlé geeft informatie aan de moeder over het juiste moment om de baby bij te voeden en geeft ook advies over het dagelijks menu voor de baby. Het beste moment volgens de experts bij Nestlé en Gerber is wanneer het gewicht van de baby dubbel het gewicht is van bij de geboorte, wanneer borstvoeding acht tot tien keer per dag plaatsvindt maar de baby toch nog honger heeft, en wanneer de baby het hoofd en de nek stevig omhoog kan houden.

Het kiezen van de juiste groente is belangrijk omdat voor baby’s jonger dan zes maanden nitraat bevattende groenten zijn af te raden. Nitraat wordt in het lichaam omgezet in nitriet dat schadelijk is voor de zuurstofvoorziening in het lichaam. Suiker moet u altijd vermijden want uw baby heeft absoluut geen suiker nodig. Ook niet als u de babyvoeding proeft en u vindt dat het product niet zoet genoeg is naar uw smaakbelevenis. Suiker is schadelijk voor het menselijk lichaam en zeker voor uw baby. Ook over zout hoeft u zich geen zorgen te maken als u Gerber voeding gebruikt voor uw baby. De baby krijgt voldoende zout in de gezonde natuurlijke voedingsmiddelen (groenten en fruit). Daarom zit u gewoon goed als u kiest voor de Gerber en Nestlé producten met de juiste vitaminen en mineralen. In 2007 heeft de Zwitserse voedingsgigant Nestlé de babyvoeding van het merk Gerber, in handen van Novartis, overgenomen. Nestlé betaalt voor de activiteit 5,5 miljard dollar. Door de overname controleren de Zwitsers bijna vier vijfde van de Amerikaanse markt voor babyvoeding en wordt het bedrijf in één klap marktleider in de VS op het gebied van babyvoeding, met een marktaandeel van 79 procent.. ■

De producten van Gerber en Nestle zijn verkrijgbaar in alle botica’s, diverse supermarkten en minimarkten.

De babyvoeding moet puur en eerlijk zijn. Dat betekent geen zout, geen suiker, geen conserveermiddelen, geen (chemische) kleurstoffen en geen smaakstoffen. U kunt kiezen in een ruim assortiment van zowel groenten als fruit, zoals wortelen, erwten, squash, appel, banaan en peer.

support [47]

Pasobra bo ta importante pa nos. Nos ta speshalisá pa kuida bo asuntunan finansiero. Ta un echo ku si bo situashon finansiero ta na lugá, bo ta sintibo bon. Nos ta konsiente sinembargo, ku e parti finansiero na lugá so no ta tur kos. Un bon salú ta esenshal pa bo por disfrutá di bo tur e otro kosnan dushi ku bida ta ofresé. Ta p’esei nos ta pidibo, laga nos atendé bo stabilidat finansiero miéntras ku abo ta kuida bo mes.

Komprometé ku bo!

Pa mas informashon yama: 433 99 99

Faks: 461 78 61

Adrès elektróniko: info@gironet.com

www.girobank.an

GEZOND bewegen

Door Cristina Vlieg

Duimzuigen en de speen

De zuigbehoefte bij kinderen van 0 tot 3 jaar is nog erg groot, daarom is het heel normaal dat baby’s en peuters op een duim, op de vingers of op een speen gaan zuigen. Het gebeurt weleens dat baby’s zelfs in de baarmoeder duimzuigen. Na de peuterleeftijd neemt bij de meeste kinderen die behoefte geleidelijk af. Bij sommige kinderen kan het duimen/of vingerzuigen zich ontwikkelen tot een gewoonte. In bepaalde omstandigheden gaan ze dan duimzuigen, bijvoorbeeld als ze boos zijn, verdrietig of zich eenzaam voelen, of gewoon als ze moe zijn. Het duimen geeft een gevoel van rust en veiligheid. Er zijn geen bewijzen dat duimzuigen tot een bepaalde leeftijd schadelijk is, maar het kan wel nadelige gevolgen hebben, wanneer het te lang of te intensief wordt gedaan. Bovendien is het afleren een proces dat niet zomaar binnen een week gedaan is. Naarmate het kind ouder wordt verdwijnt de gewoonte om te duimzuigen spontaan, zonder dat een tussenkomst noodzakelijk is. Maar als het kind na de leeftijd van drie jaar nog duimzuigt moet er ingegrepen worden omdat de gewoonte tot tanden mondmisvormingen kan leiden. De gevolgen kunnen zijn dat de bovenste tanden naar voren gaan staan, met een verhoogd risico op het breken van de tanden, kauwproblemen, esthetische consequenties (zoals uit elkaar staande tanden), een hol, diep en lang gehemelte, een openstaande mond, lippen zonder tonus, spraakmoeilijkheden, ademhalen via de mond, verlenging van het ondergelaat, een te weinig ontwikkelde neus, een misvormde en gekwetste duim en psychologische gevolgen (kinderen kunnen gepest worden of gaan zich isoleren). Wanneer ook bij het slikken de tong tegen of tussen de voortanden gedrukt wordt, is er sprake van verkeerd slikgedrag. De tong komt bij de uitspraak van bepaalde klanken tussen de tanden. Dit noemen wij slissen of lispelen.

De speen Bij kindjes die borstvoeding krijgen is zuigbehoefte vaak een hongersignaal. Het meest voor de hand liggend is om eerst de borst te geven en daarna eventueel nog eventjes een speentje als uw kindje veel zuigbehoefte zou hebben. Als u uw baby een speentje geeft in plaats van de borst, wordt die borst minder gestimuleerd, waardoor er geen extra melk aangemaakt wordt. Bij borstvoeding kan een speentje ook zorgen dat er verwarring ontstaat tussen de tepel en de speen. Het beste is om minstens vier tot zes weken te wachten voordat u uw baby een speen geeft en dus te wachten totdat de melkproductie goed op gang is en uw kindje correct heeft leren drinken aan de borst.

Voordat u met het afleren van duimzuigen begint kunt u naar een aantal aspecten kijken. Daarna kunt u de strategie gaan bepalen. U kijkt hoe vaak en hoe lang het kind op de duim zuigt, wanneer is het duimzuigen begonnen, de omstandigheden waaronder het kind gaat duimzuigen en de positie van de duim in de mond (de manier waarop het kind op de duim zuigt). Voordat u met het afleren gaat beginnen geeft u uw kind uitleg over de gevolgen van deze slechte gewoonte en waarom het afgeleerd moet worden. Samen met uw kind komt u tot een akkoord om ermee te stoppen. De aanpak moet een interactie zijn tussen u en uw kind. Uw kind moet zich gesteund en gewaardeerd voelen.

Het afleren Duimzuigen is vaak een vorm van zelftroost. Het beste is om uw kindje niet te gaan knuffelen en aanhalen als het op zijn duim zuigt. Doe dat wel als uw kind niet op de duim zuigt, zodat de troost en een veilig gevoel niet automatisch geassocieerd wordt met duimzuigen. Bied alternatieven: help uw kind te ontspannen, doe iets rustgevends, geef het een knuffel of iets anders waarbij het troost kan vinden. Vervang de gewoonte door spelletjes, rijmpjes, tekeningen of andere activiteiten. Beloon uw kind voor goede daden in plaats van het te straffen. Zo kan het kind leren dat alleen goed gedrag gewaardeerd wordt. Houd een kalender bij waarop u noteert welke dagen goed gingen. Plak dan als beloning een sticker of zet er een mooie stempel op. Daarna kunt u dit wekelijks doen. Hang of plak geheugensteuntjes (stickers, tekeningen) op plaatsen in huis waar het kind vaak komt. Deze herinneren het kind eraan dat het niet mag duimzuigen. Het systeem van positieve bevestiging (belonen in plaats van straffen) en het betrekken van het kind bij het aanleren van nieuw gedrag geeft de beste resultaten. Het is moeilijk om in een keer een gewoonte af te breken, zeker als die een gevoel van veiligheid geeft. Uw kind moet hierbij extra hulp en liefde krijgen en als ouder moet u veel begrip tonen en geduld hebben. Doe het daarom stap voor stap. ■

Bron: GGD, Zappybaby.be, www.babytjes.nl

support [49]

De Geit de Kapra Hircus Er worden al heel lang geiten gehouden op Curaรงao. Er is wat onduidelijkheid over de introductie van de geit op het eiland. Precieze data ontbreken, maar waarschijnlijk zijn ze meegenomen door de Spaanse kolonisten, want daarvan is bekend dat ze levende have meenamen op hun reizen, ook op andere eilanden. Of de voorgangers van deze kolonisten, de Arowakken, al geiten hielden is niet duidelijk, wel is het aantal geiten met de komst van kolonisten explosief gegroeid. Op zich niet verwonderlijk, want geiten kunnen zich in ons droge klimaat met de beschikbare vegetatie prima staande houden, in tegenstelling tot bijvoorbeeld koeien. Ze kunnen zich met relatief weinig water redden en zijn niet kieskeurig in hun voedselkeuze. Daarnaast zijn ze sterk en over het algemeen weinig bevattelijk voor ziekte.

[50] support

GEZOND Leven

Door Pieter de Geus

Voor de hoeders van geiten dus gemakkelijk te houden dieren en een welkome bron van dierlijk eiwit, vooral vlees en wellicht in het verleden ook van melk. Tegenwoordig worden geiten vooral gehouden voor het vlees, van een noemenswaardige melk en kaasproductie is op Curaçao geen sprake en dat is jammer, want geitenmelk en geitenkaas wordt door velen gewaardeerd. Geitenmelk en kaas wordt vooral geïmporteerd door supermarkten. Er zijn tegenwoordig meer dan 300 geitenrassen op de wereld. Dwerggeiten, grote geitenrassen, langharige geiten, onderverdeeld in geitenrassen die vooral geschikt zijn voor melkproductie of voor vleesproductie. Genetisch onderzoek heeft uitgewezen, dat alle geitenrassen afstammen van een kleine groep, die inderdaad terug te traceren is naar het Midden-Oosten, alwaar de domesticatie begon. Op Curaçao hebben we vooral kruisingen, wat Boergoat (een van oorsprong Zuid-Afrikaans vleesras) en een enkele dwerggeit.

Levenscyclus Geiten worden geslachtsrijp tussen de 4 en 14 maanden, afhankelijk van het ras en de omstandigheden. De cyclus van de geit duurt 3 weken (net als bijvoorbeeld koeien en ook paarden). In noordelijke streken is de cyclus seizoensgebonden, als de dagen gaan korten (herfst/winter) komt de cyclus op gang en deze stopt weer in de lente/zomer. In equatoriale gebieden (waaronder Curaçao) is er jaarrond cyclus. De draagtijd is ongeveer 150 dagen, 5 maanden, en tweelingdracht komt veel voor. Soms eenlingen of drielingen, meer is erg zeldzaam. Meestal worden de lammeren na 8 weken van de melk afgehaald, maar dat kan ook iets later zijn. Ideaal gesproken worden de bokken vrij snel gescheiden van de geiten, in ieder geval zouden ze gescheiden moeten zijn, als de puberteit aanbreekt. Dat is namelijk het moment waarop er bewust gekeken kan worden welke bok bij de geiten mag en welke niet. Te jong gedekte geiten kunnen geboorteproblemen krijgen. Geschikte bokken worden aangehouden voor de fokkerij (mooi groot, mooie aftekening etc.). Een overschot aan bokken wordt vetgemest en geslacht. Geiten kunnen in principe vrij oud worden. 15 jaar is geen uitzondering. Meestal worden ze voor die tijd onvruchtbaar en krijgen andere kwalen. Ook voor bokken geldt dit.

Rantsoen Geiten zijn herkauwers. Dat betekent dat ze een zogenaamd 4-magen-systeem hebben, waarin het overgrote deel van de vertering plaatsvindt, in feite de voorbereiding van moeilijk verteerbaar plantaardig voer naar hapklare brokken voor de darmen, waarin de voedingsstoffen worden opgenomen door het lichaam. In de netmaag, pens en boekmaag wordt ritmisch geplet, gekneusd en geschuurd met behulp van bacteriën, totdat het voedsel klein genoeg is om in de lebmaag aangezuurd te worden, voor vertrek naar de darm. Herkauwers zijn gespecialiseerd in planten, die vooral uit moeilijk verteerbare vezels bestaan. Ook de bacteriën in de pens zijn daaraan gewend. Gemakkelijk verteerbare voedingsstoffen zoals suikers, verstoren de balans in dit geheel, en leiden al snel tot verteringsproblemen. Als er voldoende planten (hooi, gras,

takjes etc.) in het rantsoen zitten, kunnen geiten ook fruit, maïs en korrels in flinke hoeveelheid opnemen. Met te weinig ruwvoer gaat het fout, dan krijgen de herkauwers pensverzuring. Dit zien we op Curaçao nogal eens als de dieren in een koraal zitten en er te weinig ruwvoer aangeboden krijgen, maar wel brok en fruitafval. Vrij loslopende geiten, die in de ‘mondi’ zwerven overdag en ‘s avonds een beetje worden bijgevoerd doen het op Curaçao prima. Ze lopen namelijk het liefst een beetje rond en knabbelen van bomen en struiken. Ze eten ook cactus, waaruit ze water kunnen opnemen. Voor vleesaanzet of melkproductie moeten ze wel bijgevoerd worden. In de fokkerij is dit laatste ook van belang. Zeker bij meerlingdracht (wat bij geiten veel voorkomt) hebben de dieren op het eind van de dracht meer energie nodig. We zien vaak problemen ontstaan met een te mager rantsoen bij drachtige geiten.

Ziekten Geiten zijn, zoals gezegd, redelijk resistent tegen ziekten in het algemeen. Toch zien we een aantal problemen regelmatig terugkomen. Tetanus: Geiten zijn niet erg resistent tegen tetanus. Tetanus is een bacterie die in principe in de grond leeft, maar ook via de bek van een hond (bij bijtwonden) of via materialen (roestige spijker door de voetzool) overgebracht kan worden. Ook paarden zijn gevoelig, andere diersoorten (inclusief de mens) veel minder. Elke onbehandelde wond kan in principe tetanus veroorzaken en het is een dodelijke ziekte. Typisch geeft infectie binnen enkele dagen een hoge koorts en enkele dagen lamlendigheid (bacteriemie/de vermenigvuldiging van bacteriën). Het probleem ontstaat enige tijd later, als de bacterie gifstoffen gaat produceren (toxinemie). De toxinen zijn neurotoxinen, ze produceren zenuwafwijkingen, te weten stijve gang, kaakklem (de bek kan niet meer open) en spiertrekkingen. Het dier kan niet meer eten en drinken en valt door de stijfheid gewoon om en sterft binnen enkele dagen tot weken. Er is geen goede behandeling tegen tetanus als de stijfheidsymptomen al aanwezig zijn. Wel is er een preventie in de vorm van vaccinatie, die wel goede bescherming geeft, maar die weinig wordt gebruikt in de geitenhouderij, omdat het als de te duur wordt bevonden. Bij paarden wordt vaker gevaccineerd, maar ook daar wordt nogal eens slordig omgegaan met preventieve vaccinaties. Omdat er dus geen sprake is van voldoende beschermende vaccinatie bij geiten, is het van groot belang voor de geitenhouder direct in te grijpen bij

support [51]

ATM guide 2011

Your money within reach

LOCATION • Schottegatweg Oost 205 (Main ofﬁce) • Breedestraat Punda 9B (Branch Punda) • Jan Noorduynweg z/n (Branch Sta. Maria) • Jan Noorduynweg z/n (Branch Sta. Maria drive thru) • Roodeweg 41/41A (Branch Otrobanda) • Barber 9 • Breedestraat Otrobanda 193 (SEHOS) • Caracasbaaiweg 202 • Cubaweg 154A • Dr. Hugenholtzweg 36 • F.D. Rooseveltweg 139 • Gosieweg 97 • Herst 31 • Jongbloedweg 21 • Kaya Point a Pitre 20 (Muizenberg) • SBN Doormanweg nst. 30 • Schottegatweg Oost 173D • Siberie kavel 1011 (Tera Kòrá) • Winston Churchillweg 104 • Zuid Abrahamsz 38

Curaçao:

Saliña, Punda, Otrobanda & Santa Maria  Hotline: 432-3323

GEZOND Leven verwondingen: wonden dienen zo spoedig mogelijk uitgespoeld en gedesinfecteerd te worden, met producten als verdunde waterstofperoxide, betadine of Dettol. Desgewenst wordt de wond gesprayd met een antibioticumhoudende spray, maar het is beter om het dier tevens enkele dagen te behandelen met antibiotica. Drie dagen injecties met penicilline is in de regel voldoende om de infectie tegen te houden. CLA (Caseous Lymfadenitis): is een bacterieziekte, die abcessen (pushaarden) geeft in de huid en in de lymfklieren. Soms zitten ze ook in het lichaam. Ze veroorzaken een achteruitgang van de conditie van de geit en uiteindelijk moeten de dieren afgevoerd worden omdat ze niet meer waardevol zijn. Het is een koppelziekte, die wordt overgedragen door verwondingen in een milieu waarin dragers aanwezig zijn. De abcessen openen en het infectieuze materiaal blijft in de stal liggen, waarna andere geiten met kleine wondjes worden besmet. In de mondi zien we minder overdracht, maar als de dieren samenkomen in een stal des te meer. De beste oplossing is: alle dragers afvoeren, anders komt u er slecht van af; uitkijken met nieuwe aankopen/introductie van nieuwe dieren in het koppel. Drachtigheidstoxicose/Acetonaemie: aan het eind van de draagtijd (laatste 6 weken) heeft de geit meer energie nodig, vooral in geval van meerlingdracht. Er is minder ruimte voor de pens (het magensysteem van herkauwers) dus er treedt gauw energietekort op bij een mager rantsoen. Dat zien we regelmatig op Curaçao. Vaak is niet bekend wanneer er gedekt is, m.a.w. hoe ver de dracht gevorderd is en er wordt bijna niet bijgevoerd met brok en goed ruwvoer. De geiten krijgen energietekort, gaan lichaamsreserves aanspreken om de vruchten te laten groeien en krijgen vervolgens leververvetting, gebrek aan eetlust en in een verder stadium hersenverschijnselen. Ze worden slap, gaan liggen en komen niet meer overeind, met de dood als gevolg. Oplossing is om goed te plannen wanneer een koppel gedekt wordt (geiten synchroniseren hun cyclus in aanwezigheid van een ram) en op tijd de drachtige dieren op te hokken, zodat u op tijd met goed voer en extra brok, de dieren kunt begeleiden naar de geboorte.

Geitenmelk Sommige mensen houden helemaal niet van geitenmelk en -kaas. Het heeft een aparte geur en smaak en daar houdt men wel of niet van. Afgezien daarvan is er nogal wat discussie over de gezondheid van deze producten in vergelijking met koeienmelk. Geitenmelk verschilt nogal van koeienmelk in samenstelling. Er zit minder lactose in (10% minder), meer eiwit, meer vet en in vergelijking veel meer calcium. De vetbolletjes zijn homogener verdeeld, zodat geitenmelk in principe niet gehomogeniseerd hoeft te worden, voor verdere verwerking. De gehele samenstelling maakt geitenmelk makkelijker verteerbaar dan koeienmelk en geeft minder aanleiding voor allergieën. Mensen met lactose-intolerantie kunnen geitenmelk in de regel veel beter verteren, vooral die producten met minder lactose erin, zoals harde en zachte geitenkaas, cheddarkaas van geitenmelk, of yoghurt gemaakt van geitenmelk. Dat kan

komen door het type lactose en de verteerbaarheid, maar ook door het feit dat sommige mensen minder lactose-intolerant zijn dan ze denken. In sommige culturen, waarin de geit een hoofdrol speelt in agricultureel opzicht, is het niet ongebruikelijk baby’s en jonge kinderen geitenmelk te geven in plaats van borstvoeding. De wetenschap is het in verband met geitenmelk (hetzelfde als voor koeienmelk) er wel over eens, dat geitenmelk geen goede vervanger is, sterker nog, zelfs erg gevaarlijk kan zijn. Baby’s kunnen er ziek van worden door een allergische reactie. Voor baby’s dus niet aan te raden, voor volwassenen een beter alternatief dan koeienmelk en voor mensen met lactose-intolerantie niet per definitie onverdraagbaar. Met vele plantaardige melkvervangers op de markt, die vrijwel geen aanleiding geven voor intoleranties en qua samenstelling vrijwel equivalent zijn, blijft het dus vooral een kwestie van smaak voor degenen die er tegen kunnen en die vooral genieten van de speciale smaak van geitenmelk en geitenkaas. ■

Pieter de Geus is praktiserend dierenarts en is gevestigd op Mariniersweg 11-a. Naast de behandeling van kleine huisdieren, behandelt hij ook grootvee, waaronder geiten en schapen. Mariniersweg 11-a, Tel: 738-4428 / 522-2091, E-mail: pdegeus@vlimmen.com

support [53]

A FULL SERVICE SECURITY COMPANY PROTECTING CURAÇAO WITH INTEGRITY EXPERIENCE AND TRUST • ARMED AND UNARMED SECURITY OFFICERS • MOBILE SECURITY PATROL SERVICES • ALARM MONITORING AND DISPATCH • OFFICE SECURITY • RETAIL SECURITY • SPECIAL EVENTS SECURITY F.D. Rooseveltweg 351 Tel. 869-0100 / Fax: 868-9799 / E-mail: pinedoessecurity@onenet.an

GEZOND eten

Ganoderma lucidum

een bijzonder potente paddenstoel Het kruid van de spirituele potentie Ganoderma is eigenlijk de wetenschappelijke naam voor paddenstoelen. Wereldwijd bestaan er wel 2500 verschillende soorten Ganoderma. Ganoderma lucidum is een paddenstoel met medicinale eigenschappen. Al meer dan 4000 jaar wordt de Ganoderma in de Chinese geneeskunde gebruikt. Ganoderma lucidum staat bekend in China onder de naam ‘Lingzhi’, in het Japans als ‘Reishi’ en in het Koreaans als ‘Yeongji’. Lingzhi in het Chinees betekent “kruid van de spirituele potentie” en werd ook beschreven als de “padden stoel der onsterfelijkheid”. Lingzhi werd ook ‘het kostbare kruid’ genoemd en ‘het kruid des levens’. In het westen noemde men dit kruid ‘de bovennatuurlijke paddenstoel uit het oosten’. Ganoderma lucidum heeft sterke geneeskrachtige eigenschappen. Vroeger was deze plant alleen beschikbaar voor de keizers; hierdoor kregen zij een gezond en lang leven. Het werd beschouwd als wondermiddel voor de keizers en andere hoogwaardigheidsbekleders. De gewone burger mocht geen Ganoderma lucidum bezitten. Als een burger betrapt werd met dit kruid dan werd hij zwaar bestraft. Enkele effecten van Ganoderma lucidum zijn onder meer: versterking van het immuunsysteem, verhoging van de concentratie van antioxidanten in het bloed en het verhindert de verspreiding en vorming van kanker. Uit oude geschriften is gebleken dat Ganoderma Lucidum in het keizerlijke paleis groeide. Een verhaal dat bij de Chinezen heel bekend is, is het verhaal van een man genaamd Pengzu, uit het Wuyi gebergte. Hij woonde daar honderden jaren en zijn gezicht was als dat van een kind. Pengzu werd niet oud, dankzij Ganoderma Lucidum. Ganoderma Lucidum is beschreven in de Chinese kruidenboeken op de hoogste rang en wel nummer een van alle kruiden. Het vinden van Ganoderma Lucidum was ook niet eenvoudig. Hoog in de bergen en diep in de bossen werd dit zeld-

The King of Herbs Reishi Mushroom or Chines Ling Zhi Simply said Ganoderma.

zame waardevolle kruid gevonden. Het cultiveren van deze Ganoderma lukte niet. Pas in 1971 heeft een Japanse onderzoeker, Yukio Naoi, een manier gevonden om Ganoderma te kweken en toen pas mocht de bevolking deze Ganoderma proeven. Tegenwoordig wordt Ganoderma Lucidum in grote hoeveelheden gecultiveerd in landen als Korea, Taiwan, Japan, Thailand, Maleisië, Vietnam, Indonesië en Sri Lanka. Wetenschappers hebben 252 actieve componenten gevonden die van essentieel belang zijn voor het menselijk lichaam. Onderzoek aan diverse universiteiten heeft aangetoond dat Ganoderma lucidum helpt bij het ontgiften, de nieren helpt om meer afvalstoffen uit te scheiden, de lever beschermt, de werking van de dikke darm reguleert , het hart kalmeert , het hart reguleert, de zenuwen kalmeert, en het remt de groei van bepaalde kankersoorten af. Andere eigenschappen die toegeschreven worden aan dit kruid zijn: verlaging van het cholesterolgehalte, het genezend vermogen van het lichaam wordt gestimuleerd, het immuunsysteem wordt versterkt , het is een sterke antioxidant, het voorkomt celdegeneratie, houdt het lichaam jong, verlaagt de bijwerking van medicatie voor hoge bloeddruk, voorkomt orgaandegeneratie, helpt bij allergieën, en verlicht pijn bij kanker. ■

Ganoderma is op Curaçao verkrijgbaar als Ganoderma koffie en Ganoderma Chocoladedrank. Beide producten zijn van het merk Gano Excel. Voor meer informatie kunt u bellen naar 523-6044 of per e-mail: sylvia373@ gmail.com

Ganoderma is considered one of the most important herbs in Asian healing. Reishi is aimed to work on your body, promoting your natural immune system. Now you Can enjoy the benefits of a Healthy Coffee/ Chocolate, Tea or Capsules enriched with ganoderma.

Your Health Our Priority

Tel: 5236044 / Sylvia

support [55]

Kruidenmix

en marinades Het is een kunst en een uitdaging voor iedereen die kookt om een gerecht de meest gebalanceerde smaak te geven met behulp van de juiste kruiden. Meestal blijft het een zoektocht naar unieke ingrediĂŤnten om het eten de ultieme smaak te geven. Een combinatie van pikant, zout, zoet, kruidig en scherp waar uw smaakpapillen vrolijk van worden. Er is een wereld van mogelijkheden van simpele combinaties tot complexe samenstellingen van verse of droge kruiden, specerijen, zuur, groenten of aromatische planten. Sommige landen of regioâ&#x20AC;&#x2122;s zijn bekend om hun bepaalde karakteristieke smaken.

[56] support

GEZOND eten

Door Orlindo Rondón

De werkelijke bedoeling van kruiden is eigenlijk om de smaak te versterken en niet te overheersen of muffe smaken te maskeren. Vaak wordt bij het kruiden door veel mensen alleen peper en zout gebruikt maar het zijn de combinaties van kruiden en specerijen en aromatische planten die gerechten de unieke verfijnde smaak geven in vooral traditionele keukens. Een bekende kruidenmix is de Indiase curry poeder bestaande uit komijn, koriander, mosterdzaad, chilipoeder, kaneel, kurkuma en gember of de Chinese ‘five spices’ bestaande uit steranijs, venkelzaad, Szechwan peper, knoflook en kaneel.

Aroma Om de smaak van specerijen te versterken is het raadzaam deze in een voorverwarmde pan op laag vuur of in de oven te roosteren. Wel goed in de gaten houden gezien deze heel snel kunnen aanbranden. Blijf regelmatig roeren en zodra er een lekker sterk aroma vanaf komt zijn ze klaar. De geroosterde specerijen direct op een bord verspreiden om te voorkomen dat ze verder roosteren. Droge kruiden worden meestal gebruikt bij het op smaak brengen van vlees of vis door er een gewenste hoeveelheid overheen te strooien maar deze kruiden zijn ook ideaal om groenteschotels te aromatiseren of om de smaak in stoofschotels te versterken. Na het kruiden van vlees is het raadzaam dit even te laten intrekken in de koelkast . Het is de makkelijkste manier om vleesgerechten op smaak te brengen. Over het algemeen worden de droge kruiden alvorens het koken niet van het vlees verwijderd.

Basisingrediënten Een marinade bestaat uit drie basis ingrediënten: olie, zuur en aromatische grondstoffen. Olie geeft smaak en beschermt het voedsel tegen hitte. Het zorgt ook dat de smaakmakers blijven kleven. Zure ingrediënten zoals azijn, citroen of wijn geven smaak maar beïnvloeden ook de textuur. De marineertijd hangt af van het soort voedsel. Vis en gevogelte hebben weinig tijd nodig maar een groot stuk vlees kan gerust een

dag marineren. Het kost meer tijd om vlees te marineren maar de smaak dringt dan dieper door. Bij een ‘seviche’ wordt de rauwe vis door het citroensap binnen 15 minuten gegaard. Te lang marineren kan ook nadelen hebben. Bij vlees wordt de buitenkant wat slap en vis wordt taai dus let goed op de tijd. Sommige marinades worden tijdens de bereiding gekookt. Dit zijn meestal marinades waar groente in verwerkt wordt. Dit soort marinades wordt heel vaak ook als saus gebruikt.

Grillen Alvorens het vlees te grillen moeten overtollige marinade en kruiden die snel verbranden eerst verwijderd worden. Bekende marinades uit traditionele keukens zijn bijvoorbeeld de pesto; een marinade bestaande uit pijnboompitten of walnoten, verse cilantro of basilicum, Italiaanse peterselie, knoflook, zout, peper en olijfolie. De ideale kalkoenmarinade bestaat uit verse tijm, rozemarijn, citroen, knoflook en olijfolie. ■

Uit eigen keuken

Maak uw eigen marinade of kruidenmix. Hierdoor voorkomt u het gebruik van de vele additieven en met name MSG. Vlees kruidenmix

Kip kruidenmix

Vis kruidenmix

Lamsmarinade

Honing-mosterd-

Chinese hoisin marinade

3 tlp grof zeezout

2 tlp grof zeezout

1/2 tlp grof zeezout

3 eetlepels olijfolie

marinade

4 eetlepels hoisin

1 eetlepel chilipoeder

3 tlp uienpoeder

1 tlp uienpoeder

2 teentjes knoflook

4 eetlepels mosterd

(verkrijgbaar bij Vreug-

1 eetlepel uienpoeder

4 tlp knoflookpoeder

1 tlp knoflookpoeder

2 eetlepels verse roze-

2 eetlepels honing

denhil van het merk

2 tlp knoflookpoeder

1 tlp zwarte peper

1/2 tlp zwarte peper

marijn

1 teentje knoflook

‘Premier Japan’ en ook

1 tlp dille

1tlp gedroogde paprika 2 tlp chilipoeder

2 eetlepels verse munt

1 tlp citroen

nog ook biologisch dus

½ tlp komijn

1 tlp zout

1tlp kerriepoeder

geen MSG)

½ tlp zwarte peper

1 tlp balsamico azijn

½ tlp zout

2 eetlepels rijstwijn azijn

¼ tlp kaneel

½ tlp peper

1 eetlepel sesamolie 2 teentjes knoflook 1 tlp vers geraspte gember 1 eetlepel sojasaus

support [57]

Bespaar tot zelfs

65%

op uw waterrekening

Bij elke regenbui rolt het geld letterlijk van uw dak af............ EcoVersum biedt: • stevige dakgoten • robuuste watertanks • advies voor gebruik in huis en tuin • professionele installatie Een volledig pakket met dakgoten en watertank al

vanaf Naf. 1250,-*:

Een pakket bestaat uit: • 1 watertank van 2000 liter • 16 meter dakgoot PLUS PROFESSIONELE INSTALLATIE

Verlaag ook uw waterrekening! Bezoek vandaag nog onze website of bel voor een afspraak.

EcoVersum l Tel: (5999) 525-7000 E-mail: info@EcoVersum.net

www.EcoVersum.net

GEZOND leven

EcoVersum: Ecologische verandering op Curaçao

Versum is het Latijnse woord voor verandering. EcoVersum staat voor de ecologische verandering ofwel een verandering in het ecologisch denken. Het doel van EcoVersum is het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen door betaalbare ecologische oplossingen aan te bieden. Tevens wil EcoVersum de (biologische) landen tuinbouw stimuleren en zodoende een meer zelfvoorzienende en bewustere samenleving helpen creëren. Het productassortiment van EcoVersum is op te delen in 4 segmenten: 1. Energie: Ook op Curaçao zijn de zonnepanelen en windmolens dermate in trek dat deze trend zich steeds meer gaat ontwikkelen. EcoVersum werkt achter de schermen druk aan deze ontwikkeling en zal op korte termijn ook in dit segment kwaliteitsproducten aan gaan bieden. 2. Water: In het segment WATER biedt EcoVersum watertanks, dakgoten, septic tanks, pompen en dripsystemen aan. De nadruk ligt hier op het opvangen en hergebruiken van regenwater alsmede op het zuiveren en hergebruiken van huishoudelijk water. Zeker in een droog klimaat begint groen leven bij het besparen op, het hergebruiken van, en het slim gebruiken van water. 3. Bouwmaterialen: Een gedegen aanpak begint altijd bij de basis. Het gebruik van isolerende materialen bij de bouw van een nieuwe woning of bij de aanpassing van een bestaande woning levert een besparing op die men jarenlang maandelijks terugziet. EcoVersum biedt in dit segment MaxiTherm dakisolatie aan dat naast een flinke energiebesparing een veel plezierige temperatuur in huis opleverd. 4. Land- en tuinbouw: Groen leven betekent ook groen eten. Met moderne technologieën is het mogelijk om zelfs op Curaçao een belangrijk deel van de groenten en kruiden zelf te verbouwen. Volledig biologisch en geldbesparend! De verse boodschapjes plukt u zelf in uw eigen greenhouse van EcoVersum.

EcoVersum is een one-stop-shop waar service en kwaliteit hoog in het vaandel staan. De gehele installatie en kwaliteitscontrole wordt door EcoVersum verzorgd. De klant heeft nergens meer omkijken naar. De grote kracht van EcoVersum is dat de oplossingen integraal aangeboden worden. Doordat EcoVersum in de bovenbeschreven 4 segmenten kennis en producten levert is het mogelijk om ideeën en producten te combineren tot c o m p l e t e e n e rg i e b e s p a re n d e concepten. Een voorbeeld hiervan is de aanleg van dakgoten en watertanks zodat regenwater opgevangen kan worden. Dit regenwater wordt vervolgens met behulp van een pomp gebruikt voor het doorspoelen van een toilet. Een ecologische partner die met u meedenkt en de beste oplossing voor u levert. ■

Wij verkopen het, wij installeren het en wij onderhouden het! Voor meer informatie kunt u kijken op www.EcoVersum.net of mailen naar info@EcoVersum.net of contact opnemen met EcoVersum op tel.: 525-7000 of 561-1268 om een afspraak te maken met een van de adviseurs.

“EcoVersum, working together for a greener future!”

support [59]

Het effect van een gedachte Hoe gezond bent u bezig? De hersenen kunnen heel erg veel, veel meer dan we bewust weten. Eén van de dingen die hersenen goed kunnen, zijn opdrachten en suggesties die u geeft, vervullen. Gedachten zijn als opdrachten voor de hersenen en zij zullen die uitvoeren. Als iemand maar vaak genoeg zegt of denkt ‘ik ben moe’, dan zal deze persoon zich ook moe gaan voelen. Hoe komt dat? Omdat de hersenen het programma ‘moe’ gaat ophalen en gaat uitvoeren met alle gevoelens en innerlijke dialogen van dien. Probeert u, even maar natuurlijk, wat er met u gebeurt als u met overtuiging zegt “ik ben moe”.

Beeldt u zich in dat het echt zo is. Wat voelt u in uw lichaam en denken gebeuren? Sommige van u voelen zich misschien zwaar, of sloom, een beetje gedeprimeerd of u krijgt zin om te gaan liggen of wat dan ook. Als u nu hardop zegt “energie stroomt vrij door mijn lichaam, ik voel me vitaal en energiek” en u stelt zich open voor deze suggestie, wat is dan het effect? Wat voor verschil merkt u? Zelfs al voelt u maar een klein verschil, gefeliciteerd.

[60] support

U heeft in uw lichaam gevoeld hoe een gedachte voor uw hersenen werkt als een suggestie, die ze uitvoeren. Nog een voorbeeld: Als u zegt “ik ben het vergeten”, dan leunen de hersenen, bij wijze van spreken, achterover en denken “Oh, ik hoef niets te doen” en staren ontspannen voor zich uit, maar als u zegt “Ik kom er zo op”, dan denken ze “Oh, ik moet gauw gaan zoeken naar die informatie”. De kans dat u zich de informatie herinnert is dan een stuk groter!

GEZOND bewegen

Door Annet Segaar

Het wordt echt vervelend en serieus, als u zegt ‘ik wordt er ziek van’, dan is dat wat de hersenen voor u gaan creëren en voor u het weet bent u echt ziek. Het zou makkelijk zijn als onze hersenen uit zichzelf zouden zeggen “Zou je dat wel denken, dat is niet verstandig”. Maar dát doen ze nu net niet! En daar draait het om. Dat is uw taak. Dat kunt u zelf inzien en hier actief mee aan de slag gaan. Maak op een slimme manier gebruik van de kracht van de geest. U stuurt aan en de hersenen voeren uit.

Herstelvermogen Gelukkig heeft het lichaam een goed herstelvermogen, het is de vriend die u helpt en die zijn best doet om het lichaam heel te houden. U kunt zelf hieraan meewerken door sturing te geven aan uw gedachten. Zo train ik mezelf om gezonde woorden te gebruiken. Een woord als ‘ziek’ wil ik niet gebruiken. En ik raad u aan om eens op te gaan letten welke woorden u gebruikt. Wat zou het effect ervan kunnen zijn voor uzelf? Zeg bijvoorbeeld niet “ik heb een zere knie”, maar zeg “ik heb te maken met processen van een zere knie” of “mijn knie is bezig te helen” of zoiets, want als u iets “heeft”, zie er dan maar weer eens vanaf te komen…dan is het al een soort bezit. En wilt u dat dan bezitten? Zo sluiten mensen door belemmerende overtuigingen deuren naar mogelijkheden in de toekomst. Het is dus belangrijk dat u zelf het goede denkt! Wel op een realistische manier. Dat is uzelf aansturen.

Suggesties Naast het kritisch monitoren van uw eigen gedachten en woorden, is het belangrijk om te letten op wat anderen tegen u zeggen. Zeggen zij het ook het goede? Lang niet altijd, zo blijkt. Een vriendin met een levenservaring van 70 jaar overkwam het volgende: Zij had last van benauwdheid en had daarvoor verschillende onderzoeken gehad en ging naar de cardioloog voor de uitslag. Natuurlijk was ik benieuwd hoe dat verlopen was en vroeg daarnaar. De dokter had haar verteld dat zij een paar adervernauwingen had en de cardioloog vertelde haar “U bent van nu af aan een hartpatiënt”. Mijn vriendin was in shock. Wat deed die cardioloog, hij zei “U bent” en daar gaat het mis, want opeens was zij iemand die zij niet kende, namelijk een hartpatiënt. En zo had zij zichzelf nog nooit gezien. U begrijpt het al, mijn vriendin is helemaal geen hartpatiënt. Zij is Viola, een hele warme, aardige vrouw met veel levenservaring en altijd geïnteresseerd in hoe het met een ander gaat. Ze is verpleegster geweest, moeder van twee zoons, dol op wandelen met haar hond, heeft veel activiteiten en hobby’s en zij is nog véél en véél meer! En daarnaast heeft zij te maken met processen in haar bloedsomloop. De capaciteiten en mogelijkheden van haar bloedvaten en haar hart zijn op dat moment minder optimaal. Dat vraagt natuurlijk aandacht en medische behandeling. Sterker nog, het is belangrijk om op tijd te reageren op signalen van uw lichaam die aangeven dat er mogelijk iets niet in orde is. Het is zo belangrijk om de dingen niet groter te maken in uw gevoel en gedachten dan deze feitelijk zijn. Anders gaan het overheersen en verdwijnen andere gezonde delen van uzelf naar de achtergrond terwijl die juist dan op de voorgrond zouden

kunnen zijn. Onthoud dat iets niet groot hoeft te zijn om belangrijk gevonden te worden en er goed voor te zorgen!

Wie bent u? ‘Wie u denkt dat u BENT’ is dus van wezenlijk belang voor uw welzijn en uw beleving van uw gezondheid. Want dat is wat uw hersenen voor u zullen willen realiseren. Dan hebben we het over hoe u uw eigen identiteit ziet. Uw identiteit bepaalt de invulling van uw dagelijks leven. Stel u bent lerares. Dat is een positieve identiteit. Dan leert u kinderen lezen en rekenen. U gaat meestal overdag naar school, u staat voor de klas, u ziet en hoort de kinderen om u heen. U bent blij als u merkt dat de kinderen uw lessen goed hebben opgepakt en u bent trots als ze hun werk goed maken. Dit is goed voor uw welzijn. Maar wat doet iemand die leeft vanuit de identiteit “hartpatiënt”? Hoe ziet zijn leven er dan uit? Wordt hij minder vrolijk omdat hij zich zorgen maakt over zijn gezondheid? Vraagt hij zich af hoelang hij nog naar het strand zal kunnen en of hij nog wel kan gaan zwemmen? Gaat hij denken dat hij misschien niet zo oud zal worden? Wordt hij onzeker omdat hij zijn hart niet meer vertrouwt, dat het zal blijven functioneren, dat hij daar van op aan kan? Durft hij daarom niet meer op reis te gaan, want stel je voor dat er wat gebeurt? Voor hij het weet zijn negatieve gedachten over zijn gezondheid en zijn hart heel gewoon. Wat doet een patiënt? Die bezoekt de dokter. Wat is een dokter zonder patiënten nietwaar? En voor hij het weet, slikt hij steeds meer medicijnen, niet alleen meer voor het functioneren van zijn hart, maar bijvoorbeeld ook voor de angst of hij neemt slaappillen omdat hij bang is om te gaan slapen en niet meer wakker zal worden. En zo komt deze persoon in een leven dat zich kenmerkt door angst, neerslachtigheid en zorgen. Alleen maar bezig te focussen op dingen die niet lukken in plaats van te genieten van wat er wel lukt, genieten van je gezonde deel. Elk probleem draagt de oplossing in zich. Problemen zijn uitdagingen om als mens te groeien. Om zich te focussen op wat ze er voor positieve dingen voor zichzelf uit kunnen halen. Juist op momenten dat u te maken heeft met (onprettige) uitdagende situaties dan is het belangrijk om uw denken de goede kant op te sturen en aan de slag te gaan. U weet niet wat het resultaat zal zijn, maar u kunt zichzelf wel inzetten hiervoor. Stap voor stap. Lopen hebben we ook met vallen en opstaan geleerd. In mijn praktijk help ik mensen om handvatten te vinden om op weg te gaan. ■

Annet Segaar is gezondheidscoach/ therapeut. Zij is van 11 september t/m 5 oktober op Curaçao en is bereikbaar bij S.O.U.R.C.E. Tel.: 889-1788 www.anvita.nl e-mail: info@anvita.nl

support [61]

Door Dinah Veeris

KRUIDEN

VOOR MANNEN Er wordt vaak beweerd dat mannen minder kruiden kopen en gebruiken dan vrouwen. Dat er minder of weinig literatuur is ten aanzien van kruiden voor mannen. Men beweert ook dat het nog steeds de vrouwen zijn die moeten aandringen op gebruik van kruiden en dat zij zelfs kruiden voor hun echtgenoten en zoons kopen en aanbevelen, gerelateerd aan hun ziektes en gezondheidsproblemen. Het lijkt alsof veel mannen, vooral jonge mannen niet geven om hun gezondheid, dat wil zeggen tot het mis gaat. Bier, alcohol, junkfood, hoge stress bij leef- en werkomstandigheden, dragen allemaal bij tot lichamelijke klachten waarvoor men vroeg of laat de rekening gepresenteerd krijgt. Toch is er een verandering te zien in de laatste jaren. Mannen die in natuurgeneeswijzen geïnteresseerd zijn tonen steeds meer interesse en gaan op zoek naar nieuwe mogelijkheden om op een natuurlijke wijze weer gezond te worden of gezond te blijven. De meeste klachten waar mannen mee komen zijn onder andere hoge bloeddruk, diabetes, urinezuur, prostaatklachten, erectieproblemen of haaruitval. Opmerkelijk is wel dat de man vaak op zoek is naar een kruid om snel weer beter te worden; als het ware op zoek naar een soort wondermiddel. Snel kruidengebruik is niet het antwoord.

Contact De sleutel tot een goede gezondheid is onze voeding, het gebruik van de juiste kruiden en de juiste manier van leven. Het is daarom niet alleen maar kruiden gebruiken; de weg naar genezing verlangt verandering in het gedrag, onze leefwijze en verandering van oude verkeerde patronen. Een gezonde levensstijl is het beste medicijn. Kruiden zorgen er voor het lichaam steviger te maken, zodat de ziekte weerstaan kan worden en verbetering helpt brengen om te genezen. Het zou toe te juichen zijn om een persoonlijk contact met de kruiden te kunnen krijgen door ze zelf te planten, te verzorgen, te oogsten en te gebruiken. Deze directe en persoonlijke betrokkenheid met kruiden

[62] support

brengt zijn eigen speciale helende energie mee en verbetert al veel vanuit dit direct contact. Tips voor het gebruik van kruiden bij enkele van de meest voorkomende klachten, die kunnen bijdragen tot een betere gezondheid.

Hoge bloeddruk Hoge bloeddruk kruidenthee kan helpen om de bloeddruk te verlagen. Als de bloeddruk hoog blijft, kan dit leiden tot ernstige problemen, zoals o.a. hartaanval, een beroerte, hartfalen en nierziekte. Hoge bloeddruk, ook bekend als hypertensie, geeft meestal geen waarschuwingen. Daarom is het belangrijk dat regelmatig de bloeddruk gecontroleerd wordt. Enkele kruiden hiervoor zijn onder andere Sòrsaka (Annona muricata L), Papaja (Carica papaya L), Laraha (Citrus aurantium L) of Konofló (Allium savitum L).

Hoge bloedsuiker De bloedsuikerspiegel duidt de hoeveelheid glucose in het bloed. Hoge bloedsuikerspiegel krijgt men wanneer het lichaam ofwel de insuline niet kan aanmaken (diabetes type 1) of het niet goed kunnen reageren op insuline (type 2 diabetes). Kruiden die we kunnen gebruiken zijn o.a. Pata di baka (Bauhinia variegara L) , Flaira kòrá (Jatropha gossypifolia L), Mamotika (Momordica Charantia L), of Kashu kashipete

GEZOND leven

(Anacardium occidentale L). Het is aan te raden altijd kruiden te gebruiken in samenspraak met uw arts of een kruidendeskundige.

Urinezuur Kruiden bij urinezuur werken vochtafdrijvend, voeren urinezuren af, remmen ontstekingen en stimuleren de nieren en de lever, wekken warmte op en reinigen het bloed. Een te hoog gehalte aan urinezuur kan leiden tot reumatische aandoeningen. Warmwaterbaden met kruidenextracten geven verlichting. Kruiden om in te nemen zijn o.a. Cola de caballo (Equisetum arvense L), Uva ursi (Arctos taphylos uva-ursi), of Kolo di konènchi (Lactuca intybacea Jacq).

Urineren Klachten bij het urineren, zoals het moeilijk op gang komen van de urine uitscheiding, verhoogde aandrang, pijn bij het urineren, een zwakke straal, onvolledige blaaslediging, nadruppelen, incontinentie en of veranderingen in het dagelijkse plaspatroon, kunnen symptomen zijn van goedaardige prostaat problemen. Raadpleeg altijd uw arts hierover. Wanneer we te maken hebben met beginnende prostaatproblemen, is het goed om de oorzaken te weten te komen en die te begrijpen. Zit de persoon de hele dag, is er overgewicht, zijn er constipatieklachten? Allemaal vragen die beantwoord moeten worden alvorens kruiden voor te schrijven. Vaak wanneer de ontlasting losser wordt, men genoeg water gaat drinken, men gaat afvallen, lopen en kijken naar de voeding, is er al een grote vooruitgang en worden de klachten minder. Aanbevolen kruiden zijn

o.a. Anamú (Petiveria Alliacea L) en Bembom (Moringa Oleifera L). Er kunnen momenten zijn dat bij de man de hormoonbalans uit evenwicht raakt. Mannen zijn dan humeurig, chagrijnig, depressief en voelen zich niet goed in hun vel. Kruidenbehandelingen, samen met een goed gebalanceerd dieet en oefeningen helpen zeker om de harmonie van lichaam en geest te herstellen. ■

Dinah Veeris Seru Grandi 105 a Bandariba Tel.: 767-5608 E-mail: dinahveeris@ yahoo.com Website: www.dinahveeris.com

support [63]

Traumeel

速

De moderne Homeopathische Therapie

voor Arthritis, Sportblessures en spierpijn

-Heel

GEZOND denken

Collistar

Beschermers tegen zonnebrand We leven in een heerlijk tropisch klimaat en kunnen dagelijks volop genieten van de zonnestralen die voor voldoende vitamine D in het lichaam zorgen. Toch kunt u beter wel zorgen dat u de huid de juiste bescherming biedt en tevens de juiste verzorging geeft. Er zijn veel producten verkrijgbaar die goede gezonde ingrediënten bieden voor uw huid. Toch moet u waakzaam zijn omdat er overal steeds meer dubieuze producten in de handel komen die onwerkzame stoffen bevatten en tevens chemische producten die uw huid aantasten. Collistar heeft een lijn van producten speciaal voor het zonnebaden, die bescherming bieden en de huid tegelijkertijd voeden. Ook producten die de schade minimaliseren of herstellen als u toch te veel heeft genoten van de zon. Voor elk huidtype heeft u een ruime keuze in olie, melk en crèmes.

mend gevoel. Bij blootstelling aan de zon is het wel aan te raden om de spray altijd te gebruiken in combinatie met een product met beschermingsfactor. De combinatie intensiveert dan tevens het bruinend effect.

Kalmerende en verfrissende aftersun spray

Collistar Supertanning Moisturizing Milk Spray

De zon speelt een strategische rol bij verhitting en uitdroging van de huid. Daarom heeft Collistar dit sterk geconcentreerde product ontwikkeld. Vitamine E en extracten van kamille, hamamelis, centella asiatica, malve, aloë vera gel en glycerol kalmeren de rood geworden huid die onder invloed van de zon is uitgedroogd en/of verbrand. De speciale microverstuiving zorgt binnen enkele seconden voor totale verfrissing, biedt herstel bij vochtverlies, werkt herstellend op de productie van talg en houdt de huid soepel. Een ideaal product voor liefhebbers van lichte, niet vette producten die snel worden geabsorbeerd.

Deze vochtinbrengende ‘milk spray’ is dankzij de spray snel, eenvoudig en perfect over het lichaam te verdelen. Werkt verkoelend en zorgt voor een snelle bruine teint, terwijl het een doeltreffende bescherming biedt. Dankzij de lichte textuur wordt het direct door de huid opgenomen. Unipertan zorgt voor een snelle en mooie bruining, terwijl de vitamine E en betaglucan vroegtijdige huidveroudering bestrijden. De alfa bisabolol en tarwekiemproteïnen bieden een optimale vochtregulerende en voedende verzorging. De spray is waterresistent en is geschikt voor lichaam en gezicht. Ideaal ook tijdens het sporten of zeilen.

Supertanning Water Moisturizing Anti-Salt

Collistar Supertanning Concentrated Unguent

De superbruinende anti-zout spray, is een uniek product en een groot succes dankzij de exclusieve formule, rijk aan aloë vera, hamamelis, menthol en sorbitol. Unipertan versnelt en intensiveert het bruiningsproces. Door de praktische 400 ml flacon met spray is het product heel eenvoudig over lichaam, gezicht en haar te verdelen (de ogen vermijden). De spray elimineert het agressieve zeezout, dat de huid uitdroogt, van het lichaam en zorgt voor voelbare verfrissing en brengt het vochtgehalte weer in balans. Geeft direct een verade-

De ultra bruinende formule voor een snelle tropisch bruine teint. Haalt maximaal voordeel uit de zon. Een buitengewoon cosmetisch succes! Dit product, op basis van verzachtende en voedende oliën, wortel, vitamine E, bijenwas en Unipertan, vormt een langdurig waterresistent laagje op de huid dat bescherming biedt tegen de zon en zeezout, tijdens en na het zonnebaden. Deze formule maakt de huid tevens zijdezacht en kan gemakkelijk op de huid worden uitgesmeerd. ■

Collistar producten zijn uitsluitend verkrijgbaar bij de DA Drogisterij en Parfumerie. Vraag naar de vertegenwoordigster van Collistar, mevrouw Shanalies Douglas. Kaya C. Winkel #7, Saliña Galleries, Tel.: 465-2444, Fax: 465-2433. E-mail: da-cur@ super-retail.com

support [65]

GEZOND eten

Bio-Oil Bio-Oil® draagt bij tot het verminderen van alle soorten littekens. Zowel littekens van operaties, ongelukken, brandwonden, insectenbeten en schrammen, als huidaandoeningen zoals Acne of waterpokken. Ook is het effectief voor het behoud van elasticiteit van het littekenweefsel op gewrichten en andere plaatsen waar veel beweging plaatsvindt. Bio-Oil® kan op nieuwe en oude littekens gebruikt worden. Huidstriemen

Pigmentvlekken

Bio-Oil is zeer doeltreffend bij het verminderen van bestaande huidstriemen, veroorzaakt door zwangerschap, groei in de puberteit of snelle gewichtstoename of -afname. Bio-Oil® verhoogt de elasticiteit van de huid waardoor de kans dat nieuwe huidstriemen ontstaan verkleind wordt.

Bio-Oil® vermindert het ontstaan van pigmentvlekken die veroorzaakt worden door hormonale schommelingen, huidblekende middelen of overmatige blootstelling aan zonlicht. Pigmentvlekken worden opvallender tijdens zwangerschap, overgang en na blootstelling aan hoge hoeveelheden UV-straling.

Zwangerschapsstriemen zijn strepen die tijdens de zwangerschap op de buik en andere delen van het lichaam kunnen ontstaan. Ze vormen geen enkel risico voor moeder of baby, maar veel vrouwen maken zich zorgen over hun uiterlijk. Hoewel de huid door uitrekking en inkrimping zich aan de voortdurende beweging van het lichaam aanpast, heeft de huid hier tijdens zwangerschap onvoldoende tijd voor. Als het lichaam sneller groeit dan de huid die het bedekt scheurt de huid. Het litteken als gevolg van deze scheur kennen we als een zwangerschapsstriem.

Aanbrengen

Een tweede en nog ter discussie staande factor waardoor zwangerschapsstriemen ontstaan betreft de verhoogde hoeveelheden hormonen in de huid. Deze hormonen trekken meer water in de huid aan, waardoor het verband tussen de collageenvezels verslapt. Hierdoor scheurt de huid makkelijker wanneer deze uitgerekt wordt en ontstaan er huidstriemen.

Bio-Oil® dient twee keer per dag gedurende een minimumperiode van 3 maanden aangebracht te worden. Het absorbeert snel, laat geen vettig laagje achter en is geschikt voor alle huidtypes.

Ingrediënten

Agent:

Bio-Oil® bevat het unieke ingrediënt PurCellin Oil™, evenals vitaminen A en E, goudsbloem, lavendel-, rozemarijn- en Kamille-olie. ■

Oduber Agencies NV

• Vitamine A en E • Goudsboem-, lavendel-, rozemarijn- en kamille-olie • Voor gezicht en lichaam • Niet-vette formule

Scherpenheuvel 9 Tel.: 767-1011

• Wordt snel geabsorbeerd • Hypoallergeen • Geschikt voor alle huidtypen • Bevat geen conserveringsmiddelen

support [67]

Door: Saira Moeniralam

Gezond(heids)-denken versus Ziekte-denken Moeten we gezondheid bevorderen of ziekte voorkomen? Er is een nieuwe stroming in de medische wetenschappen en onderzoek dat zich meer richt op de bron en herkomst van gezondheid in relatie tot onze geest, ziel en lichaam. Het vormt het nieuwe paradigma (het denkkader) in het gebied van medisch onderzoek. Het paradigma waar wij de afgelopen 300 jaar mee werkten in de geneeskunde was ‘ziekte-denken’ (pathogenese). Dit betekent zoeken naar de oorzaak van ziek zijn en lijden. In deze benadering proberen wij ons vooral te richten op het voorkomen of afbakenen van ziekte. Wat is het fundamentele verschil tussen het oude ziektedenken model en dit nieuwe gezond(heids)-denken model? In het oude model stellen we in geval van een infectie onszelf de vraag: “Wie heeft mij dit gegeven?“ of “Is dit bacterieel of viraal?” en “Welk antibioticum heb ik nodig?” Het Gezond(heids)-denken stelt de volgende vragen: “Hoe komt het dat ik gezond ben gebleven, terwijl anderen in mijn omgeving een ‘infectie’ hebben gekregen?” De vraag waarom de een wel en de ander niet geveld wordt door een virus is in principe de nieuwe vraag in medisch onderzoek. In gezond(heids)-denken richten we ons op de bronnen van het welzijn van het individu en de maatschappij. Er zijn drie pioniers op het gebied van gezond(heids)-denken.

Rudolf Steiner (1861-1925) In een Lezing voor artsen in 1920 stelde Rudolf Steiner dat de arts die een individu wilde helpen oog moest hebben voor de ontwikkeling van de mensheid als geheel. Waarom? Omdat ieder mens een deel is van de gehele mensheid. En daardoor beïnvloedt ieder van ons op de een of andere wijze andere mensen, of dat nu bewust gebeurt of niet.

Aaron Antonovsky (1923–1994) Deze ‘vader’ van het gezond(heids)-denken moest de gezondheidssituatie onderzoeken van de ouderen populatie in Israël. Hij ontwikkelde hiervoor meetinstrumenten voor de fysieke en mentale gezondheid. Tot zijn grote verbazing ontdekte hij dat de meest gezonde individuen diegenen waren die de Holocaust overleefd hadden.

Abraham Maslow (1908–1970) Samen met Carl Rogers en Erich Fromm, enkele van de grondleggers van de humanistische psychologie en psychotherapie, ontdekte hij enkele interessante feiten in zijn onderzoek in de mentale gezondheid. Om criteria te vinden

[68] support

GEZOND denken

met betrekking tot de mentale gezondheid onderzocht hij gezonde mensen. Diegenen, waarvan hij dacht dat zij een excellente gezondheid hadden, hadden allen zonder uitzondering een of andere vorm van omwenteling meegemaakt. Deze was terug te voeren op een spirituele of mystieke ervaring, reikend van een buitenlichamelijke ervaring tot “een ontmoeting met God”. Bovendien ontdekte hij dat in iedere mentale zieke altijd een gezonde geesteskern aanwezig is. Als deze gezonde kern ondersteund wordt is de persoon in kwestie beter in staat zijn of haar problemen op te lossen en zodoende weer ‘gezonder’ deel te nemen aan het algemene menselijke proces.

Grenzen verleggen In het ziekte-denken is homeostasis (een constante conditie) het doel van het fysieke organisme. In Gezond(heids)-denken is heterostasis belangrijk: het vermogen van het organisme om zich aan te passen aan verschillende condities en de mogelijkheid zich te transformeren. In de ontmoeting met het vreemde wordt het organisme sterker. Het wordt dan essentieel om de grenzen van het fysieke en psychologische vermogen te verleggen en uit te breiden. Dit denken is essentieel in onder andere het antroposofisch denkmodel en steeds meer ook in nieuwe gezondheidsmodellen met betrekking tot de gezondheid van bijvoorbeeld kinderen. Hiermee kijken we anders aan tegen bv het ondergaan van kinderziekten. Het kind ontwikkelt in de uiteenzetting met vreemde organismen zijn/haar immuunsysteem en daarmee de capaciteit van zelfgenezing en zelfregulatie. Indien een kind te zwak is om dit zelf tot stand te brengen, is het vanzelfsprekend goed het in te enten of het te behandelen met antibiotica om bv de koorts te overwinnen, etc. Natuurlijk geeft deze denkwijze stof tot denken met betrekking tot de publieke gezondheid en ons denken met betrekking tot vaccinaties. Het meest belangrijke nadeel van massavaccinatie tegen bijna alle kinderziekten is dat hele populaties de mogelijkheid tot het ontwikkelen van een nieuwe en verder reikende immuunkracht te ontwikkelen, ontnomen wordt. Een arts die het ziekte-denken volgt zal bij elk griepvirus een vaccinatie voorstellen om daarmee elke vorm van stress te vermijden of een pil voorschrijven bij de geringste vorm van discomfort. Gezond(heids)-denken gaat uit van een ander standpunt met de centrale vraag: ‘Hoe leer ik om te gaan met verschillende situaties die het leven mij aandraagt en hoe blijf ik van binnen toch flexibel. Hoe ga ik om met stress en frustratie en blijf ik toch geïntegreerd in mijn eigen persoonlijkheid?’

Coherentie Op het psychologisch niveau richt gezondheids-denken zich op coherentie: het verbinden met alles wat bestaat. Alleen wanneer iemand in staat is zowel de details als het overzicht van zijn wereld te overzien, kan hij/zij de zin van het leven ervaren. Hoe kan dit ontwikkeld worden? Antonosvky geeft hierop een bondig antwoord: Het kind moet een voldoening gevende perceptie van de wereld ontwikkelen door middel van de opvoeding. Hij of zij moet leren dat de wereld begrijpbaar en waardevol is, een doel heeft en hanteerbaar is.

Dit vereist een wereldvisie die ertoe bijdraagt om zelfkennis te verwerven en de vaardigheid om je met het leven uiteen te zetten - het gevoel dat het leven zinvol is. In situaties van angst en gevaar is het belangrijk om voor een kind deze situatie begrijpbaar te maken en het zodoende te kunnen verwerken en een plaats te geven. Het mooiste is als er een volwassene is – het liefst vader of moeder – die dit met het kind kan delen en de omstandigheden overziet, maar tevens in staat is alles te overzien en een gevoel van hoop en vertrouwen over te brengen. Dit helpt het kind zijn/ haar coherentie te versterken. Het is een grote hulp wanneer iemand ondanks angst en gevaar toch ‘normaal’, positief en blij kan re-ageren. Het is mogelijk om een kind al vroeg coherentie te leren. Rudolf Steiner gaf spreuken voor kinderen vanaf de vijfde klas (groep 7) die ze op school elke ochtend kunnen opzeggen met hun leerkracht. Het Hearthmath Institute bevestigt met wetenschappelijk onderzoek het belang van coherentie, waarbij de activiteit van het hart en de middenhersenen beter met elkaar verbonden raken en daarmee een optimale staat van fysiologische processen bevorderen.

Drs S. Moeniralam, arts Integrale Geneeskunde Voor meer info over de geciteerde werken kunt u een e-mail sturen naar

Er is een Chinees gezegde: ‘Er zijn slechts 2 wegen naar wijsheid: door middel van inzicht of door middel van pijn en lijden’. ■

drsaira.md@ gmail.com www.drsaira.com

support [69]

GEZOND eten

ESBL en EHEC:

Superbacteriën in opmars We zijn allemaal wel een beetje onder de indruk van de superbacteriën. Sommige mensen maken zich ernstige zorgen en vermoeden dat dit allemaal te maken heeft met het einde der tijden, terwijl anderen zich geruststellen met de hoop dat er heel snel een super antibiotica uitgevonden zal worden dat – liefst gratis door de regeringaan de mensen gegeven kan worden. Er zijn maar weinig mensen die zich daadwerkelijk afvragen hoe het allemaal zo ver is gekomen en wat wij er zelf aan gedaan hebben om deze situatie te creëren. De twee superbacteriën waarover nog veel gesproken zal worden zijn ESBL en EHEC. ESBL staat voor ‘Extended Spectrum Bèta-Lactamase’ en is een verzamelnaam voor een groep enzymen die door bacteriën gemaakt worden (de ESBL-vormende bacteriën). Deze enzymen zijn in staat de antibioticagroepen cefalosporine en penicilline te hydrolyseren waardoor deze antibiotica’s onwerkzaam worden. Dat betekent dat als een patiënt de bacterie in de bloedbaan krijgt, de mogelijkheden om de infecties met de gangbare antibiotica te bestrijden, zeer beperkt zijn. Deze bacterie reageert namelijk niet meer op de antibiotica. Het enige antibioticum dat tot voor kort nog ingezet kon worden tegen ESBL-vormende bacterie is: ‘Carbapenem’, maar ook hierbij zien artsen reeds dat de bacterie resistent is geworden.

Darmbacteriën In de dikke darm leven verschillende bacteriën; goede en slechte bacteriën. De voornaamste bacteriën die in de darm leven en die ESBL kunnen vormen zijn Escherichia coli (e-coli) en Klebsiella pneumoniae. De darmbacteriën die in de darm leven zijn onschadelijk zolang ze maar in de darm blijven. De ESBL-vormende bacteriën, de zogenoemde ‘ziekenhuisbacteriën’, bestaan al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw. ESBL bacteriën zijn ook aanwezig bij dieren en kunnen tijdens het slachten van dieren de buitenkant van het vlees besmetten. ESBL-producerende bacteriën zijn dan ook aangetroffen bij rauw vlees zoals kip, kalkoen, varkensvlees en kalfsvlees. Volgens het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) was in 2010 88 tot 95% van het kippenvlees dat in de winkels lag besmet. Het is daarom aan te raden om het vlees

goed te verhitten. Door verhitting gaan de ESBL-producerende bacteriën dood. Eet dus geen rauw vlees.

EHEC EHEC is de afkorting voor Enterohaemorragische E. coli. Volgens de WHO (World Health Organization) een nieuwe stam die diarree, ernstige buikkrampen en koorts veroorzaakt. Ook bij deze bacterie zien we een resistentie tegen bepaalde gangbare antibiotica. Microbioloog Irina Vlasova gelooft dat de mens wellicht ook zelf het ontstaan van deze ‘superbug’ heeft veroorzaakt. De Duitse autoriteiten waarschuwen al enkele maanden voor het eten van rauwe groenten, maar het is veel waarschijnlijker dat vlees de bron van de vele besmettingen met EHEC is.

Boosdoener Voor de oorzaak van deze superbacteriën wijzen nu al vele vingers naar het overmatig gebruik van antibiotica wereldwijd en er is een verband gevonden tussen het overmatig gebruik van antibiotica in de intensieve veehouderij, de bio-industrie. Via irrigatie op het land kan de besmetting verspreid worden op groente en fruit. U wordt aangeraden om niet te wachten maar zelf al maatregelen te treffen. Uiteraard is het belangrijk om de hygiënische regels in de keuken en toilet goed na te leven. Stoppen met het eten van rauw of niet goed doorgebakken vlees en de groente goed wassen en eventueel schillen voor gebruik. Het allerbelangrijkste is zorgen dat uw lichaamsweerstand versterkt wordt. Het vechten tegen en overwinnen van ziekmakende factoren begint en eindigt bij een goed immuunsysteem. ■

support [71]

De SVB

De Sociale Verzekeringsbank van de Nederlandse Antillen. De SVB is verantwoordelijk voor de uitvoering van een aantal sociale verzekeringen op de Nederlandse Antillen. Tot haar voornaamste taken behoren het beheren van fondsen, het opleggen van aanslagen, het innen van premies en het uitbetalen van uitkeringen. De SVB voert de volgende sociale verzekeringen uit: • de Algemene Ouderdomsverzekering (AOV) ten behoeve van personen vanaf 60 jaar. • de Algemene Weduwen, - Weduwnaars- en Wezenverzekering (AWW) • de Ziekte- en Ongevallen verzekering (ZV/OV) voor werknemers die ziek of tijdelijk arbeidsongeschikt zijn. • de Ontslagregeling (Cessantia) voor werknemers die buiten hun schuld werkloos zijn geworden. • het meeverzekeren van gezinsleden van de SVB-verzekerden. Curaçao: Pater Euwensweg 9,

Bonaire: Kaya Prinses Marie 7,

St. Maarten: W. A. Nisbeth Road

Telefoon: 434-4000

Telefoon: 717-2880

Telefoon: 054-23461

GEZOND leven

Een schone kliko en een schoon milieu, zonder chemicaliën Bovendien besparing van water Wanneer was het voor het laatst dat u uw kliko echt grondig hebt schoongemaakt? Terwijl de afvalbak waarschijnlijk het vuilste item is in een huishouden. Hierin huizen bacteriën en schimmels die ziektes veroorzaken die mogelijk schadelijk zijn voor de gezinsleden. En dan hebben we het niet eens over de stank die eruit komt als je de klep opent. Ook deze stank trekt weer insecten aan, terwijl afval als vlees weer een overlast aan maden veroorzaakt. Het schoonmaken van een kliko is echter een vervelende klus. Terwijl het afvalwater, als iemand de afvalbak schoonmaakt, schadelijk is voor het milieu. De huisvuilcontainer is een bron van ziekteverwekkers als E-coli, Salmonella en Listeria, bacteriën die voedselvergiftiging kunnen veroorzaken en net als schimmels onder andere op het deksel en de randen van de kliko zitten. Een schone container draagt bij aan een schone en gezonde leefomgeving voor u en uw gezin. Daarom is ‘Kliko Limpi’ opgericht. Een keer per maand wordt van abonnementshouders de kliko schoongemaakt. Op milieuvriendelijke wijze, waarmee ook nog eens water wordt bespaard. Het afvalwater zelf wordt bovendien weer hergebruikt. En Kliko Limpi creëert banen voor mensen die bezig zijn met herintreding op de arbeidsmarkt.

Voordelen Een schone kliko heeft meerdere voordelen. Men hoeft niet meer zelf te schrobben, heeft geen last meer van stankoverlast, maden en vliegen en onzichtbare ziekteverwekkers als bacteriën en schimmels krijgen geen kans. Afvalcontainers zijn een grote broedplek voor bacteriën en zelfs gesloten zakken met rottende voedselresten, afval van huisdieren en ander organisch materiaal kunnen gaan lekken in de kliko door scheuren in de zak. Alleen een tuinslang en een bezem om de kliko van binnen te wassen is dan niet voldoende om de aanwezige bacteriën te verwijderen. Die kunnen zich dan blijven vermenigvuldigen en zorgen voor besmettingsgevaar en een nare geur.

Hergebruik Bij professionele reiniging wordt de afvalcontainer van binnen grondig gereinigd, met milieuvriendelijke producten die alle oppervlakken desinfecteren. Bij het wassen van

de kliko wordt al het vuil in filters opgevangen, waardoor het water steeds kan worden hergebruikt. Daardoor kan met een beperkte hoeveelheid water een grote hoeveelheid kliko’s worden gewassen. Dat levert een jaarlijkse besparing van tienduizenden liters drinkwater op. Voor de klant betekent het telkens een besparing van zo’n 30 liter water als hij zelf zijn kliko had moeten reinigen.

Verantwoord Daarnaast wordt het opgevangen vuil via het vuilverwerkingsbedrijf afgevoerd. Daardoor wordt voorkomen dat grote hoeveelheden afval in het riool of de grond terecht komen. Er worden geen chemicaliën gebruikt, zodat het milieu niet extra wordt belast. De kliko wordt in de speciale truck van Kliko Limpi gespoeld met water met biologisch afbreekbare zeep en stinkt dus niet meer na het schoonmaken. Het spoelwater wat uit de container komt wordt opgevangen en op een verantwoorde manier afgevoerd naar onder andere een landbouwproject. Kliko Limpi gaat zestien mensen in dienst nemen die bezig zijn met herintreding op de arbeidsmarkt. De onderneming werkt samen met instanties als PSI-Skuchami, Effatta, Pro Bista en Klínika Capriles, die zelf voor de begeleiding van hun cliënten zorgen. De uniformen van Kliko Limpi worden gewassen bij de wasserette van stichting Totolika, waar mensen werken met een verstandelijke handicap. Aanmelden kan via

Kosten

telefoon 465-2345,

Kliko Limpi komt een keer per maand langs bij particulieren, die een jaarabonnement willen nemen. Omgerekend komt dit neer op 12,50 per maand. Er wordt ook voor bedrijven gereinigd. Dit gebeurt in overleg met de opdrachtgever. De offertes voor het schoonmaken van bedrijfscontainers zijn op aanvraag. ■

565-2345 of via info@klikolimpi.com. Voor meer infor matie, zie ook www.klikolimpi.com

support [73]

Door Gisette Seferina

Die enge

kakkerlakken! Kakkerlakken behoren tot de orde Blattaria, één van de oudste groepen insecten ter wereld. Dat betekent dat ze als groep al miljoenen jaren met veel succes de gevaren van de wereld trotseren. Dit komt omdat kakkerlakken zich heel goed aan allerlei veranderingen kunnen aanpassen. Eén van de redenen hiervoor is dat kakkerlakken van alles kunnen eten, als het maar van organische afkomst is. Al lusten ze liever zoetigheid, zetmeel en vet, kunnen ze rustig op leer, lijm, haar en boekenbinding leven.

Hygiëne

Kakkerlakken wonen het liefst in een warme en vochtige omgeving. Ze houden zich overdag schuil in het donker, bijvoorbeeld onder de keukenkast of de oven en in holle ruimtes tussen de muren. Als het donker wordt komen ze uit hun schuilplaatsen te voorschijn op zoek naar drinken en eten. Dus als u overdag ergens een kakkerlak ziet, is het waarschijnlijk een teken dat de populatie daar erg hoog is!

Allergie

[74] support

Wanneer we een kakkerlak zien denken we meteen aan onhygiënische toestanden. Het is toch wel zo dat kakkerlakken met vuilnis geassocieerd worden. Vaak vinden we bij een open beerput veel kakkerlakken; eveneens waar er rottend organisch materiaal voorkomt. Vanwege dit gedrag kunnen kakkerlakken als mechanische vectoren van virussen en bacteriën allerlei ziektes overdragen. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat dysenterie, tyfus, poliomyelitis en gastroenteritis allemaal ziektes zijn die de kakkerlak kan overbrengen. Het is dus aan te raden kakkerlakken uit de woonomgeving te weren door onze naaste omgeving voortdurend schoon te houden.

Soorten

Allergieën ontstaan doordat het immuunsysteem van het lichaam onschadelijke stoffen afweren. Allergische reacties variëren van mild tot dodelijk. Een voorbeeld van milde allergie is een huidsuitslag of jeuk na bloostelling aan een allergeen. Een levensbedreigende allergie kan ontketend worden door blootstelling aan een insectensteek bij een hypersensitieve persoon waarbij bijvoorbeeld een acute vernauwing van de luchtwegen ontstaat.

Er zijn meer dan 4500 soorten kakkerlakken in de wereld. Hoewel ze bijna overal te vinden zijn, hebben kakkerlakken in principe een voorkeur voor de tropen. Hier op Curaçao kennen we verschillende soorten, waaronder de Amerikaanse kakkerlak, Periplaneta americana L., de Germaanse kakkerlak, Blattella germanica L., de Oosterse kakkerlak, Blatta orientalis L. en de Surinaamse kakkerlak, Pycnocelus surinamensis L. De kakkerlak leeft ongeveer twee jaar waarvan het laatste als een volwassen insect. De P. Americana kakkerlak kan gedurende haar leven wel meer dan 1200 nakomelingen produceren!

Dode huidcellen, stukjes haar en veren van dieren wekken vaak allergieën op. De allergie kan zich acuut voordoen (dus onmiddellijk beginnen) of op een later tijdstip, met een aanloop van bijvoorbeeld een jaar. Allergieën door insectenbeet en/of insectensteek zijn doorgaans vrij ernstig tot levensbedreigend. Hevige zwellingen, misselijkheid, koorts en algemene vermoeidheid zijn enkele symptomen. Soms vertonen zich ook ademhalingsmoeilijkheden, verhoogde hartslag, duizeligheid of een sterk verlaagde bloeddruk.

GEZOND leven Uitwerpselen Kakkerlakken kunnen ook een allergische reactie opwekken door een eiwit in hun uitwerpselen. Als de uitwerpselen niet verwijderd worden verpulveren ze zich en worden ingeademd. Dit veroorzaakt een allergie en ontwikkelt zich vaak in astma. Vooral jongere kinderen zijn hiervoor gevoelig. Volgens wetenschappelijke bevindingen is allergie voor kakkerlakken ook een rassenkwestie. Afro-Amerikanen zijn veel vaker allergisch voor de kakkerlak dan Amerikanen van Europese afkomst. Dat bleek uit onderzoek waarin het immuunsysteem van Afro-Amerikanen is vergeleken met dat van nakomelingen van een groep blanke Amerikaanse ‘founding fathers’ die sinds de zestiende eeuw op het Amerikaanse platteland hun eigen cultuur, religie en (door veelvuldig met familie te trouwen) genen hebben behouden. De groep blanke Amerikanen bleken geen last te hebben van kakkerlakkenastma.

doordat deze kakkerlak vrijwel resistent is geworden voor de traditionele chemische verdelgingsmiddelen door overgebruik. Het is dus veel gemakkelijker, goedkoper en gezonder een kakkerlakkenplaag te voorkomen dan te bestrijden. Het is dus aan te raden kakkerlakken in onze woonomgeving te weren door onze naaste omgeving voortdurend schoon te houden. Alleen bij een ernstige invasie of plaag is het aanbevolen een erkende verdelger in te schakelen. Dit nog als laatst: er worden tegenwoordig allerlei ultrasonische apparaten aangeboden als alternatieven voor ongedierteverdelging. Helaas heeft onderzoek bewezen dat deze apparaten niet effectief zijn bij het weren of verdelgen van ongedierte. ■

Gisette Seferina, M.S., is medisch entomoloog en is momenteel werkzaam bij het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) op Curaçao.

Bestrijding Hier volgen een viertal stappen die men moet nemen om een kakkerlakkenplaag te voorkomen: Wering: -- Kakkerlakken verplaatsen zich vaak via pijpleidingen tussen schotten en muren. Het is belangrijk om de kanalen waardoor de pijpen en buizen lopen goed af te werken. -- Indien mogelijk, investeer in schermen voor de ramen en deuren. Dit is een doeltreffende manier om die akelige kakkerlakken buiten te houden en het werkt ook tegen andere insecten en ongedierte zoals de vlieg en de mug. -- Vermijd zoveel mogelijk uw boodschappen in lege dozen van de supermarkt uw huis binnen te dragen. Deze dozen zijn een geliefde schuilplaats voor de Germaanse kakkerlak. Als u die over de vloer krijgt, is het eind zoek. -- Voedsel- en waterbronnen opheffen: • Leeg de vuilnisbak in de keuken en badkamers regelmatig. Hierdoor trekken ze geen kakkerlakken aan. • Laat ‘s nachts geen vuile borden in de wasbak staan. • Als u huisdieren heeft moeten de voedsel- en drinkbakken regelmatig schoongemaakt worden. Hou deze liever goed gedekt of schoon en leeg. • Huisplanten niet overvloedig wateren. Dit veroorzaakt de vochtige en geschutte plekken waarvan de kakkerlak zoveel houdt. • Verwijder voedsel- en waterbronnen uit de tuin. • Schuilplaatsen opheffen: -- Vooral de afwerking bij het bouwen is belangrijk. Een goed afgewerkt gebouw biedt veel minder schuilplaatsen voor kakkerlakken en andere ongewenste dieren. -- Houdt uw tuin schoon en rommelvrij. Al die rommel is een goede schuilplaats voor kakkerlakken. -- Beerput en zinkputten bieden voedsel, water en een schuilplaats voor duizenden kakkerlakken! Zorg voor regelmatig onderhoud van deze putten. Een kakkerlakkenplaag is zeer moeilijk te bestrijden. Dit is bij alle soorten kakkerlakken het geval. Vooral bij de Germaanse kakkerlak is het bijna onmogelijk de overhand te krijgen

support [75]

•

Als je elkaar support kan alles Fort Nassauweg z/n

Tel. 433-8500

Fax. 465-8500

Industrieterrein Brievengat z/n

Tel. 737-5126

Fax. 737-5192

www.mijnmaatschappij.com www.betonindustriebrievengat.com

Fort Nassauweg z/n

Tel. 433-8500

Fax. 465-8500

www.curacaosewegenbouw.com

De Mijnmaatschappij Curaçao (MMC), Betonindustrie Brievengat (BIB) en de Curaçaose Wegenbouwmaatschappij (CWM) zijn lokale bedrijven die samen helpen bouwen aan een mooier eiland. MMC levert onder meer grote rotsblokken en de grondstoffen voor beton; BIB maakt er ready-mix beton en betonproducten van; en CWM gebruikt deze voor hoogwaardige infrastructurele projecten zoals wegen. Door nauw samen te werken en elkaar te ondersteunen werken we efficiënt en bereiken we de beste resultaten. Wij geloven dat dit geldt voor het hele eiland: als je elkaar support kan alles!

Great selection of Organic and Healthy food products Fresh USDA quality meat Fresh Produce selection Business Hours: Mon-Sat 9:00 am - 8:00 pm non-stop Sun 9:00 am - 1:00 pm Located at Jan Noorduynweg z/n

Weekly Produce specials Always look for our Best Value products

Door Marie-Louise Rigaud

gezond leven

Verse biologische groenten en fruit

Cost-U-less opende haar eerste groothandel in 1989 in Maui, Hawaï. Momenteel heeft zij 12 bedrijven in onder andere Hawaï, Sint Maarten, Sint Croix, Gran Cayman en Curaçao (maart 1999). Het belangrijkste doel van Cost-U-Less is om Amerikaanse producten verkrijgbaar te maken in andere delen van de wereld.

Sinds kort heeft Cost-U-Less de afdeling voor Fruit & Groente uitgebreid met diverse biologische groenten en fruit. Het wordt u nu gemakkelijker gemaakt om tussen de middag, even voor de lunch, een heerlijke bak sla te halen. De biologische sla is verkrijgbaar in diverse combinaties en elke verpakking is voorzien van overheerlijke biologische slasaus. De transport tijd vanaf de akkers in Californië naar de superstore aan de Jan Noorduynweg op Curaçao bedraagt maximaal 11 dagen. Biologische producten zullen ook niet duurder zijn want ook het management van Cost-U-Less is ervan overtuigd dat biologische producten betaalbaar moeten zijn voor de consument. Elke week worden verse producten ingevlogen.

PLU-Code Biologisch fruit en biologische groenten zijn voor de klant gemakkelijk herkenbaar geworden door de PLU-code die op het stickertje staat. PLU-code is de afkorting voor ‘Price Look Up’ code. Hierdoor kan bij de kassa direct gezien worden om welk product het gaat. Het gaat er dus niet om te weten of het een banaan, appel of kiwi is, maar om te weten of bijvoorbeeld de appel een Ida Red, Honeycrisp, Camco, Corland of een Red delicious appel is of een van de andere 20.000 soorten appels die er op de wereld te vinden zijn. Behalve de PLU-code, wordt bij de kassa het product duidelijk herkenbaar weergeven op het kassascherm. U kunt het biologische product herkennen aan het nummer; er zijn drie moge-

lijkheden namelijk een nummer met vier cijfers, of een nummer met vijf cijfers beginnende met het getal 8 of het getal 9. Als het getal uit vier cijfers bestaat dan betekent dat het product verkregen is de normale reguliere landbouw. Dat betekent dat er mogelijk insecticiden, pesticiden, bemesting et cetera aan te pas is gekomen om het product tot in de winkel te brengen. Een nummer met vijf cijfers, beginnende met het getal ‘8’ betekent dat het product verkregen uit de technologie van de genetische manipulatie. Een product met een cijfer 8 kunt u dus beter niet nemen. Genetisch gemanipuleerde producten worden niet aangeboden in Cost-U-Less. Een nummer bestaande uit 5 cijfers en beginnende met het getal ‘9’ betekent dat het product verkregen is uit de biologische landbouw. Hierbij zijn dus absoluut geen chemische landbouwproducten, fertilizers, pesticiden, insecticiden etcetera gebruikt. Gewoon een schoon en veilig product dus. ■

Nu hoeft u alleen maar drie dingen te onthouden: • PLU-code met 4 cijfers: zoveel mogelijk proberen te vermijden • PLU-code met 5 cijfers beginnend met een acht: nooit kopen • PLU-code met 5 cijfers beginnend met een negen: altijd kopen!

support [77]

Door Marie-Louise Rigaud

Moeder’s hart

Hier wel, daar niet

Bij u thuis mogen de kinderen geen frisdrank drinken. Op kinderfeestjes krijgen ze helaas bijna altijd frisdrank aangeboden. U bent er niet altijd bij. Zullen de kinderen niet gewoon meedoen met de rest en ook frisdrank op een partijtje drinken? Het heeft dus geen zin om hen bepaalde ongezonde dingen thuis te verbieden aangezien ze buitenshuis toch volop ongezonde producten aangeboden zullen krijgen! Dit is iets wat vaak gehoord wordt. Zal ik om deze redenen mijn kinderen frisdrank thuis moeten laten drinken? Waar trekken we de lijn? Behalve frisdrank zijn er nog tal van andere producten die niet goed zijn voor onze kindjes. U laat uw kind toch niet zonder gordel in uw auto zitten, omdat u denkt dat als hij of zij bij iemand anders in de auto zit ze er toch niet opletten of uw kind de gordel om heeft? Als wij denken dat we bepaalde dingen niet kunnen verbieden omdat onze kinderen er toch mee in aanraking zullen komen, dan is dat een hele gevaarlijke mentaliteit. Wij zijn de ouders, wij bepalen de regels. Ik wil het eigenlijk ook geen verbieden noemen, dat klinkt al snel zo negatief. Ik probeer mijn kinderen te leren over wat gezond en ongezond is en ik mag alleen hopen dat ze het geleerde in de praktijk zullen brengen door steeds gezonde keuzes te maken. Mijn kinderen zijn nog klein, maar mijn dochter van vijf heeft het al aardig door. Dat ze al aan kan geven wat goed en wat slecht is, maakt mij al blij. Ze zal lang niet altijd de ongezonde dingen die haar worden aangeboden afslaan, maar het begin is er! Dit is het beste wat ik haar mee kan geven. Hoe voor haar gezondheid te zorgen. Ik lees heel veel over voeding en betrek mijn kinderen er soms ook bij. Dan laat ik ze plaatjes zien en vertel ze erover op hun niveau. Jonge kinderen zijn al gauw onder de indruk van verhalen die leuk worden verteld. Ze onthouden ook meer

[78] support

dan wij denken. Hoe groter ze worden, hoe meer ze hun eigen ideeën gaan vormen en wij als ouders kunnen daar een steentje aan bijdragen. Waarom vinden sommige mensen dat kinderen te klein zijn om ze met dit soort dingen te confronteren? Dit is nog belangrijker dan ze bijvoorbeeld met twee woorden te leren antwoorden. Als onze liefjes ziek worden, vallen alle andere dingen toch weg. Hun gezondheid is nummer 1! Gezond eten is een onderdeel van de opvoeding. Bij baby’s letten we heel veel op wat ze binnen krijgen, zodra ze alles kunnen eten gaan de remmen los. Waarom? Mijn kinderen vragen net als de meeste kinderen ook om snoep. Er zijn tegenwoordig snoepjes met vitamine C te koop. Ook biologische snoepjes, gemaakt van uitsluitend natuurlijke fruitsappen. Dit is wat ze bij mij krijgen. Natuurlijk met mate, want snoep is snoep. Ik ben supertrots op het feit dat mijn kinderen de snoepjes die ze op feestjes in de ‘piñata’ of in zakjes mee naar huis krijgen, thuis apart zetten om die aan andere mensen te geven. Ze zeuren er niet eens om! Ze maken heel goed onderscheid tussen gezonde en ongezonde snoepjes. Dit is toch alleen maar goed? Snoep is toch alleen maar troep. Bij alles kunt u een gezondere variant ervan aan uw kinderen geven. U kunt bijvoorbeeld ook samen een pizza maken. Voor de bodem gebruikt u een volkoren pita brood en dan samen de pizza ‘versieren’. Nu mijn dochter wat groter wordt blijf ik niet altijd samen met haar op een kinderfeestje, maar als ik er wel ben en ik tegen mijn dochter zeg om bijvoorbeeld geen frisdrank te nemen, word ik vaak raar aangekeken. Ouders zeggen tegen mij dat het niet iedere dag feest is, op een feestje moet het kunnen. Als mijn dochter een levensbedreigende allergie zou hebben voor bijvoorbeeld pinda’s, dan wordt dit meteen geaccepteerd en serieus genomen. Als u echter bepaalde dingen niet in het dieet van uw kind wilt, omdat het schade aan de gezondheid kan brengen, botst u tegen een heleboel onbegrip. Ik snap dit niet! Ik zou deze column niet kunnen eindigen zonder een pleidooi aan alle ouders die dit lezen. Laten we a.u.b. proberen om wat gezondere dingen op kinderfeestje uit te delen. Het is inderdaad niet iedere dag feest, maar die ene keer is gewoon nog een keer te veel! ■

support bij u thuis

Wat.... nog geen

abonnement op Support? Support verschijnt vier keer per jaar. Elk kwartaal

Geef een cadeaubon

(eind januari, eind april, eind juli en eind oktober)

De cadeaubonnen zijn er weer! Maak het uzelf

een editie boordevol met interessante artikelen

gemakkelijk en geef een cadeau met veel bete-

over gezond leven, gezond eten, gezond bewegen

kenis… Geef Support een jaar cadeau aan een

en gezond denken.

familielid, vriend, vriendin, collega, geliefde of

Woensdagmiddag van 2 tot 3 uur is het UW TIJD!

kennis. Dat betekent dus vier keer per jaar ‘GezondDe eerstvolgende Support die eind oktober 2011

heid in de bus!’ voor elke gelegenheid is Support

zal verschijnen is editie 27.

een goede keuze: Valentijnsdag, carnaval, Pasen,

Een abonnement (4 exemplaren per jaar) kost

diploma-uitreiking, verjaardag, kerst, Sinterklaas, of

ANG. 54,20. Een abonnement kan ook voordeliger

gewoon omdat iemand een gezond leven verdient.

als u een groep- of bedrijfsabonnement neemt.

Maak uzelf of een geliefd persoon blij en vul de

Iedereen die een groep, bestaande uit minimaal

bon in. Zodra wij de gegevens hebben ontvangen

tien personen bij elkaar kan brengen, kan profi-

nemen wij vervolgens telefonisch contact met u

teren van een bedrijfs- of groepsabonnement

op en zorgen ervoor dat de cadeaubon snel bij u

voor maar ANG. 44,-- per persoon per jaar. Zodra

terecht komt. Behalve de cadeaubon krijgt u ook

Support uitkomt ontvangt de contactpersoon

twee voorgaande nummers GRATIS erbij; dat bete-

het pakket met het aantal exemplaren van uw

kent dat de ontvanger van de cadeaubon direct kan

bedrijfs- of groepsabonnement.

beginnen met lezen en toepassen van gezondheid.

Belangrijke telefoonnummers

Belangrijke informatiebronnen

De administratie en redactie van Support is

Support is per januari 2011 een samenwerking

gemakkelijk telefonisch te bereiken, van maandag

aangegaan met Het Ortho-institute in Gendringen,

t/m vrijdag van 9.00 uur tot 12.00 uur en van

Nederland. Het Ortho Institute volgt de ontwik-

14.00 tot 17.00 uur op tel.: 737-1032. U kunt

kelingen op het gebied van voeding en gezondheid

ook een fax sturen: 736-1539. U kunt ons ook

op de voet. De internationale wetenschappelijke

bereiken via E-mail: info@support.an.

literatuur wordt dagelijks bijgehouden. Onderzoek

U kunt met al uw vragen, opmerkingen en zelfs

wordt geselecteerd op basis van een orthomo-

klachten (indien uw exemplaar te laat of niet is

leculaire, holistische visie. Voeding, vitaminen

afgeleverd) terecht via tel.: 737-1032. Vragen

en mineralen spelen hierin de belangrijkste rol,

over uw gezondheid kunt u met onze hoofdredac-

maar daarnaast wordt ook aandacht besteed aan

teur, Rudolf de Wit, telefonisch bespreken mits u

factoren als leefgewoonten en beweging. Support

een abonnement heeft. U hoeft alleen uw naam

krijgt daarmee toegang tot de laatste wetenschap-

en abonnementsnummer door te geven en uw

pelijke onderzoeken op het gebied van Voeding,

gezondheidsvragen worden beantwoord.

Supplementen, Sport en Leefgewoonten.

Abonneren

Verder heeft Support ook toegang tot alle publica-

Nog geen abonnement? Het is allemaal zo

ties in ‘Fit met Voeding’.

gemakkelijk: stuur ons uw gegevens (naam,

Fit met Voedingis voor u de schakel tussen weten-

adres, telefoonnummer(s) en e-mailadres via fax

schappelijke ontwikkelingen en uw eigen gezond-

737-1539, of per post P.O. Box 3204. Telefonisch

heid. Support heeft ook een vaste samenwerking

aanmelden kan ook op nummer 737-1032. Via

met de heer Ron Fonteine van de allergrootste

E-mail is het een fluitje van een cent; ga naar

website in Nederland over gezondheid, www.

www.support.an en daar kunt u gemakkelijk en

fonteine.com.

R-Support bestaat nu ook al weer zes jaar en de luisterdichtheid groeit gestaag. Elke week opnieuw interessante onderwerpen en belangrijke informatie over en voor uw gezondheid. Elke woensdagmiddag op Radio Hoyer 1 ontvangt presentator Nathely Isenia van 14.00 uur tot 15.00 uur gasten in de studio om een artikel uit Support te belichten. Het programma wordt gepresenteerd in het Papiaments. Vraag aan uw baas, chef of afdelingshoofd op het werk of de radio op dat uur afgestemd kan worden op 101.9 FM... het gaat ten slotte over uw gezondheid! Elke vierde woensdag van de maand is Rudolf de Wit, de hoofdredacteur van Support, te gast bij Nathely in R-Support en zal hij op zijn eigen kritische wijze een onderwerp met u bespreken en vervolgens uw vragen beantwoorden. Vragen kunt u stellen door een e-mail te sturen naar info@support.an. Het is belangrijk dat u begrijpt wat de oorzaak is van uw klacht, aandoening of ziekte. Als u dus een vraag heeft over uw ongemak of ziekte, kunt in uw mail in het kort een uitleg geven over klachten en de genomen stappen. Als uw vraag door een specifiek persoon of een expert beantwoord moet worden dan wordt deze direct gebeld en uw krijgt uw antwoord in het programma R-Support te horen. Geen “als, maar of misschien”, maar onmiddellijke en eerlijke actie, zoals u reeds zes jaar gewend bent van het hele team van Support.

snel met de redactie in contact treden. Kies het abonnement dat bij u past, vul het

In de Verenigde Staten bestaat al enkele jaren een

inschrijfformulier in en maak het abonnements-

samenwerking met ‘s werelds grootste website op

geld over op de rekening van CARUD N.V., RBTT-

het gebied van gezondheid, www.mercola.com.

rekeningnummer 10.10.2183. Als laatste mailt of

Alle informatie op de website van dokter Joseph

faxt u ons het ingevulde formulier, zodat wij uw

Mercola mag met toestemming van dokter Mercola

juiste gegevens hebben.

vertaald worden door de redactie van Support.

Wij horen ook graag van u! Stuur een e-mail naar r-support@hotmail.com om te melden dat uw bedrijf of afdeling ook afgestemd is op R-Support. Nathely zal er zeker werk van maken en uw bedrijf verwelkomen aan het begin van het programma. Dan weet iedereen ook meteen hoeveel bedrijven gericht zijn op ‘echte en eerlijke gezondheid’!

support [79]

Colofon Hoofdredactie:

Redactionele

Rachna Blom,

Wilma Ouwehand

Rudolf E. de Wit

medewerkers:

(Communicatie

(Adviseur medische

deskundige /

hulpmiddelen)

(Fysiotherapeut Acupuncturist)

Rein Kuindersma,

rudolf@support.an

(Arts)

Eindredactie en

Pieter de Geus,

Marie-Louise

Advertentieverkoop:

tekstcorrectie:

(Dierenarts)

Rigaud,

Jeannette van

(Leerkracht

der Dijs

basisonderwijs)

Tel.: 520-8877

Nicolette de Nijs

Diëtiste)

Design/DTP:

Kenneth van Eer,

Clarice Henry,

Drukwerk:

Walter Verplanke

(Fysiotherapeut -

Docent

Drukkerij Curaçao-

Acupuncturist)

(gepensioneerd)

sche Courant N.V. Pim Elisabeth Saliña 147

Secretariaat:

Drs. Jacqueline

Oetie Basilio

Fotografie:

Carel Obediente

M.C. Hol,

(Redactiemedewerk-

Solange Hendrikse

Tel.: 737-1032

(Bewegings

ster

wetenschapster )

Support is hét praktische magazine

Orlindo Rondón,

Marieke Terpstra,

voor gezond leven.

(Culinair publicist)

(Homeopaat /

Support verschijnt elk kwartaal en is

Ton Verkuijlen

Advocaat)

voor Naf. 13,95 te koop bij de betere boekhandels, botica’s en supermarkten op Curaçao. Een jaarabonnement kost Naf. 54,20

Angelique Felisie,

Gisette Seferina

Support Radio:

(4 nummers per jaar, inclusief O.B,

(Ondernemer)

(Medische Entomo-

R-Support:

loog)

Nathely Isenia,

administratie- en portokosten).

Radio Hoyer 1 Support is een uitgave van:

r-support@hotmail.com

CARUD N.V. in samenwerking met Rudolf E. de Wit, P.O.Box 3204

Cristina Vlieg,

Erik Ouwehand

Coverfoto:

Tel.: 737-1032 / Fax: 736-1539

(Sociaal Pedagogisch

(Manager

Maya Niessink

E-mail: info@support.an

Hulpverlener)

Gezondheidszorg)

Niets uit deze uitgave mag op enige

Dinah Veeris,

Saira Moeniralam

Redactie website:

wijze verveelvoudigd worden en/of

(Fytotherapeut /

(Anthroposofisch

Rudolf de Wit

openbaar gemaakt worden zonder

Kruidendeskundige)

Arts)

Tel.: 737-1032

voorafgaande, schriftelijke toestemming

info@support.an

van de uitgever.

Uw gezondheid is uw verantwoordelijkheid, uw recht en uw plicht! [80] support

Wacht niet op een bijzonder moment, maar zie elk moment als uniek.

magazine