Αρ. Αδείας 166
RE
SS PO
ΚΩΔΙΚΟΣ 01-1144
X+7
RE
P
Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ
SS POS
T
ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ
ST
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020 Έτος 28ο • Αριθ. Φύλλου 113 Μαρίκας Κοτοπούλη 10 • 104 32 Αθήνα
P
Περιοδική Έκδοση του Ομώνυμου Συλλόγου Παργινών της Αθήνας
ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 134/2006
Eργοστάσιο Ρεζή, πίνακας του Δημήτρη Πρωταίου, 1982, διαστάσεων 1,45 x 551
28η Οκτωβρίου 1940 Ο κρίσιμος Ιανουάριος του 1941 τις 10 Ιανουαρίου 1941, ο Ελληνικός Στρατός καταλαμβάνει την Κλεισούρα. Ο πόλεμος στην Αλβανία μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας έχει κριθεί και ήδη υπάρχουν οι πρώτες αναγνωριστικές κρούσεις στην ελληνική κυβέρνηση από Γερμανικής πλευράς για ανακωχή μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας και τοποθέτηση Γερμανικών δυνάμεων μεταξύ Ελληνικών και Ιταλικών στρατευμάτων και με ταυτόχρονη αναγνώριση του κυριαρχικού δικαιώματος της Ελλάδος στην Βόρειο Ήπειρο. Οι Γερμανοί επιθυμούν διακαώς μια τέτοια εξέλιξη, όχι βέβαια από φιλελληνισμό, γιατί τα αισθήματα είναι τα τελευταία που παίζουν ρόλο στις αποφάσεις των ηγετών των κρατών, αλλά γιατί θέλουν απερίσπαστοι να προχωρήσουν στην επιχείρηση «Μπαρμπαρόσα», στην επιχείρηση, δηλαδή, κατά της Ρωσίας, που ήδη έχει σχεδιαστεί από το γερμανικό επιτελείο. Έχει γραφεί ότι, τις ημέρες εκείνες του Ιανουάριου του 1941, είχε επισκεφθεί την Ελλάδα ο ίδιος ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Γερμανίας, ναύαρχος Φον Κανάρης
Σ
1
και ότι την γερμανική πρόταση έβλεπε με πνεύμα κατανοήσεως και ο ίδιος ο Ιωάννης Μεταξάς. Αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν αναμφισβήτητα επ’ αγαθώ των ελληνικών συμφερόντων. Υπάρχει όμως μία άλλη μαρτυρία, που δεν είναι εύκολο να αμφισβητηθεί, η μαρτυρία του θρυλικού «Μαύρου Καβαλάρη» του μετώπου της Μικράς Ασίας, του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα. Λίγους μήνες μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων από την Ελλάδα και συγκεκριμένα στις 5 Απριλίου του 1945, κυκλοφορεί η εφημερίδα “ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΑΙΜΑ” με μία πρωτοφανή αποκάλυψη: είναι η επιστολή του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα με ημερομηνία 15 Ιουλίου 1941, προς τον πρεσβευτή της Ελλάδος στο Βισύ της Γαλλίας. Στην επιστολή του αυτή ο θρυλικός Στρατηγός κατηγορεί την κυβέρνηση του αγγλόφιλου Γεωργίου για την εμπλοκή της Ελλάδος στον πόλεμο κατά της Γερμανίας το 1941. Συνέχεια στη σελίδα 7
Στο έργο του Δημήτρη Πρωταίου απεικονίζεται η όψη του κεντρικού κτιρίου του εργοστασίου Ρεζή, από την εσωτερική αυλή. Αρχείο Λίνας Βέκιου.
2
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Κοινωνικά Πάργας Γεννήσεις: • Ο Τσάκας Σπυρίδων Έδουαρδ & η Πάττερσον Άμυ Λη απέκτησαν κορίτσι στις 08/08/2019 στην Φλώριvtα Η.Π.Α. • Ο Μπεκιράι Ραφαέλ & η Μέτσι Λεονόρα απέκτησαν κορίτσι στις 06/11/2019 στη Δανία. • Ο Σκόρδος Παναγιώτης & η Μονέδα Ροζαλίντα απέκτησαν αγόρι στις 27/06/2020 στα Ιωάννινα. • Ο Βερλίγκας Γρηγόριος & η Ιωάννου Μαρία απέκτησαν αγόρι στις 27/06/2020 στο Αμαρούσιο. • Ο Κορμπάλας Γρηγόριος & η Μουλιάκου Ιωάννα απέκτησαν κορίτσι στις 09/07/2020 στο Αμαρούσιο. • Ο Δράκος Γρηγόριος & η Ελντριτζ Κλαρκ Λουσυ Τζοϋ απέκτησαν αγόρι στις 20/07/2020 στην Άρτα. • Ο Κόκκορης Σπυρίδων Χρήστος & η Τσίπη Δήμητρα απέκτησαν αγόρι στις 27/07/2020 στα Ιωάννινα. • Ο Πάντης Ευάγγελος & η Σαράφη Στέλλα απέκτησαν κορίτσι στις 10/08/2020 στην Αθήνα. • Ο Πέτση Άλμπεντς & η Στέλιου Αντωνία απέκτησαν αγόρι στις 21/08/2020 στην Αθήνα. • Ο Γιοχάλας Νικόλαος & η Χαλκή Παναγιώτα απέκτησαν κορίτσι στις 16/09/2020 στα Ιωάννινα. • Ο Κόρδας Κωνσταντίνος & η Κορμπάλα Μόνικα Μαγδαληνή απέκτησαν αγόρι στις 02/10/2020 στην Αθήνα. Γάμοι: • Ο Λεμονής Ζήσιμος του Ελευθέριου & η Καπινιάρη Αιμιλία του Φώτιου τέλεσαν γάμο στις 14/06/2019 στην Πέγεια Πάφου Κύπρου. • Η Στέλιου Αντωνία του Γρηγόριου & ο Πέτση Άλμπεντς του Δημητράκ τέλεσαν
γάμο στις 27/06/2020, στην Καλλιθέα Ν.Αττικής. • Ο Παλαιολογούδιας Ελευθέριος του Χρήστου & η Γκλονεκόβα Γιάνα του Πέτερ τέλεσαν γάμο στις 16/08/2020, στην Πάργα. Σύμφωνα Συμβίωσης: • Ο Χατζόπουλος Νικόλαος του Σωτήριου & η Ντραγκόσαβατς Μάγια του Ντάντε σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης στις 21/09/2020. Θάνατοι: • Ο Τούσης Ιωάννης του Ανδρέα και της Αθανασίας, σύζυγος Αλεξάνδρας, απεβίωσε στις 28/06/2020, στην Πάργα, ετών 91. • Η Βλάσση Χρυσούλα του Παναγιώτη και της Σοφίας, χήρα Βασίλειου Δράκου, απεβίωσε στις 02/07/2020, στην Αθήνα, ετών 75. • Η Σωτηρίου Λαμπρινή του Πέτρου και της Πανάγιως, σύζυγος Αχιλλέα, απεβίωσε στις 15/07/2020 στην Πάργα, ετών 87. • Ο Πλασκασοβίτης Διονύσιος του Δημήτριου και της Αικατερίνης, απεβίωσε στις 23/07/2020, στην Πάργα, ετών 65. • Ο Βουγιούκας Γεώργιος του Κωνσταντίνου και της Ευδοξίας, σύζυγος Αθηνάς, απεβίωσε στις 13/08/2020, στην Πάργα, ετών 57. • Η Ντόκου Αλεξάνδρα του Κωνσταντίνου και της Θεοδώρας, χήρα Ζώη, απεβίωσε στις 13/08/2020, στην Πάργα, ετών 94. • Ο Χαλκής Νικόλαος του Γρηγόρη και της Δήμητρας, σύζυγος Αφροδίτης, απεβίωσε στις 22/08/2020, στην Αγία Κυριακή Πάργας, ετών 71. • Η Δημάκου Αφροδίτη του Σπυρίδωνα και της Αικατερίνης, χήρα Αντώνιου, απεβίωσε στις 03/09/2020, στην Πρέβεζα, ετών 85.
Δωρεές Συλλόγου Παργινών Αθήνας 20 € Ανδρέου Ευάγγελος, Αποστολίδης Μιχάλης, Βουρεκάς Κάλλιστος, Σωτηρίου Μαρία, Κορμπάλας Στέφανος, Γιάκης Θεόδωρος, Τσοβίλης Δημήτρης, Γιάκης Χρήστος, Γιοχάλας Κων/νος, Νάστας Τάσος, Σπανός Ιωάννης, Κόκκορης Βασίλειος, Γκίνης Δημήτριος, Νάστα Αυγή, Μπάκουλη Αγγέλα, Πετρισλής Σέργιος, Μπούργου Όλγα, Τράντου Σοφία, Γιοχάλας Χρήστος, Ντόκος Ηρακλής, Ρίστα Λούλα, Μελίδης Κων/νος, Συνέχεια στη σελίδα 7
Π εριεχόμενα 28η Οκτωβρίου 1940 Ο κρίσιμος Ιανουάριος του 1941 . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 7 Michael Bishop (ζωγράφος) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Μαργαρίτι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Εθελοντισμός, Μάχη Μαλακάτα-Μαραγκάκη . . . . . . . . . . 5 Σπύρος Περεσιάδης (1854-1918) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Η Παναγιοπούλα - Παναγία Οδηγήτρια Η Παναγία των θρύλων 90 χρόνια στον τόπο της. . . . . . 8-9 Το τραγικό ναυάγιο του ατμόπλοιου «Πόπη» που καθιέρωσε την παροιμιώδη έκφραση «έγινε της “Πόπης”» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10-11 Παργινές Συνταγές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Γνωρίζετε ότι... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Ο σκιτσογράφος Αλή Ντίνο Μπέη (1890-1938) . . . . . . 13 1ο Νηπιαγωγείο Πάργας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Κουίζ - Φωτοσκιές του παρελθόντος . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Φωτορεπορτάζ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Σημείωμα του ΕΚΔΟΤΗ Το φετινό καλοκαίρι ήταν για όλους μας αλλιώτικο. Με περιορισμούς και αποστάσεις, ένας ιός «σκίαζε» την ανεμελιά των διακοπών. Η τουριστική περίοδος καθυστέρησε σημαντικά, ωστόσο, η Πάργα υποδέχτηκε για άλλη μια φορά τους επισκέπτες της όμορφη και προετοιμασμένη κατάλληλα. Όλα διαφορετικά φέτος. Οι καθιερωμένες εκδηλώσεις, η βαρκαρόλα και τα βεγγαλικά του Δεκαπενταύγουστου δεν πραγματοποιήθηκαν ελέω κορονοϊού, ενώ το πρώτο κουδούνι χτύπησε με χαμόγελα κάτω από τη μάσκα, αυστηρά πρωτόκολλα και μυρωδιά αντισηπτικού. Το οφείλουμε, όμως, στον εαυτό μας και στους άλλους να πορευόμαστε με υπομονή και μεγάλη προσοχή. Καλή και δημιουργική νέα σχολική χρόνια. Αθ. Σ. Βέργος
Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΡΑΜΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ!!! Iδιοκτήτης: Σύλλογος Παργινών Aθήνας-Πειραιά-Περιχώρων «H ΠAPΓA» Mαρίκας Kοτοπούλη 10, • 104 32 Aθήνα • Tηλέφωνο - Fax Γραφείου: 210 5225788 Eκδότης-Διευθυντής: Bέργος Aθανάσιος, Πετμεζά 16, 11743 Aθήνα, Tηλ.: 210 9240940 Σύνταξη: Δ.Σ. Συλλόγου Eμβάσματα: Στέλιος Δημήτριος, Δημοσθένους 16, 122 44 Αιγάλεω, Τηλ.: 210 5615740 Στην Πάργα εισπράττουν οι: Σωτήρης Δέσκας, Γκούλιουρα-Γκούνα Tασία, Aνδρέου-Ντόβας Γεώργιος Παραγωγή: NONSTOP Printing E.Π.Ε., Αίμωνος 71 & Κρέοντος - Ακαδημία Πλάτωνος - τηλ.: 210 5144160 Τα κείμενα που φέρουν υπογραφή, εκφράζουν τις απόψεις του συγγραφέα τους. Η Συντακτική Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα της μη δημοσίευσης ή της σύντμησης των κειμένων κατά την κρίση της.
3
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Michael Bishop Ο Άγγλος Michael Bishop είναι ο ζωγράφος του πίνακα που δημοσιεύσαμε στην πρωτοχρονιάτικη πρόσκληση του Συλλόγου μας στις 12 Ιανουαρίου 2020. Επισκέφθηκε, ζωγράφισε την Πάργα και δημοσίευσε έντεκα πίνακες με θέματα τοπία της Πάργας, κυρίως θαλασσογραφίες. Με το παιχνίδισμα των χρωμάτων του μας παρουσιάζει μέσα από τα έργα του μια Πάργα φανταστική και μοναδικά χρωματιστή. Αντίγραφα των έργων του διαθέτει ο ίδιος μέσω του διαδικτύου σε επιθυμητές διαστάσεις. Έχει εκθέσει τα έργα του στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη και
οι πίνακές του βρίσκονται σε πολλές ιδιωτικές συλλογές. Το έργο του έχει εμφανιστεί στη μορφή αφίσας π.χ. στο London Tube Poster Art on the Underground. Επίσης έργα του εμφανίζονται και σε διάφορα περιοδικά, όπως στο Science Magazine. Ασχολείται κυρίως, με τοπία, υπαίθρια και αστικά, και θαλασσογραφίες. Σπούδασε Τέχνη στο Farnham και εικονογράφηση στο Πανεπιστήμιο Brighton της Αγγλίας. Εvents: Του ανατέθηκε από την London Transport να σχεδιάσει την αφίσα «Downtown to Soho» για το Art on the underground το έτος 1996. Εκθέσεις 1983-1989: Always Look South, Francis Kyle Gallery, London, Hide and Seek, Mogul Empire, Mozart. Νέα Υόρκη 1989-1995: Gallery at Lincoln Centre, The Lubin Gallery Spring Street, The Ambassador Gallery, Illustration House. 1997-2009: Thompsons Gallery, London 1997. Affordable Art Fair, London 2000. CCA Gallery, London 2000. Coombs Contermporary, London 2001-2002. Society of Landscape Painters, Mall. Galleries, London 2001. St. David’s Hall, Cardiff 2002. Highgate Fine Art, London 2003-2009. Medici Gallery, Cork Street, London. Summer Exhibition 2007. Francis Kyle Gallery London (Contemporary artists from the west winter in Russia 2008). Highgate Contemporary London, Ongoing Less. Επιμέλεια-μετάφραση: Σπυρίδων Ν. Βέργος, φιλόλογος
4
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Μαργαρίτι Το Μαργαρίτι Θεσπρωτίας είναι ένα ορεινό χωριό, χτισμένο κοντά στην περιοχή της αρχαίας Ελεάτιδας. Βρίσκεται ανάμεσα από την Πάργα, την Παραμυθιά και τον Αχέροντα. Εκτός από τη φυσική του ομορφιά, το χωριό των χιλίων περίπου κατοίκων, διακρίνεται και για το έντονο ιστορικό του παρελθόν. Το κάστρο, ο μιναρές, τα παλιά αρχοντικά και τα ξωκλήσια μαρτυρούν την ιστορικότητά του. Το Μαργαρίτι ιδρύθηκε γύρω στο 1430 από τους Ενετούς. Οι πρώτοι του κάτοικοι ήταν χριστιανοί, αλλά με την πτώση της Βυζαντινής και την εγκαθίδρυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι περισσότεροι από αυτούς εξισλαμίστηκαν. Σε αντάλλαγμα για το γκρέμισμα των καμπαναριών και την κατασκευή μιναρέδων, έγιναν κύριοι (τσιφλικάδες) των εύφορων πεδιάδων. Έτσι η εξουσία του χωριού πέρασε σταδιακά σε αγάδες. Το Μαργαρίτι έγινε πάλι χριστιανικό στις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά οι αγάδες, παρά το γεγονός ότι δέχτηκαν αρκετούς περιορισμούς στα τσιφλίκια τους, διατηρούσαν την εξουσία τους μέχρι και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Ανάμεσα στις σημερινές κατοικίες του χωριού, διακρίνει κανείς μερικά ερειπωμένα σπίτια. Αυτά ανήκαν σε Τσάμηδες, δηλαδή Αλβανόφωνους Μουσουλμάνους που είχαν εποικήσει το χωριό την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τα αρχοντικά τους τα έκτιζαν πιο ψηλά, σε σύγκριση με τα σπίτια των ντόπιων κατοίκων, για λόγους εποπτείας και κλίματος. Οι Τσάμηδες την περίοδο της Κατοχής συνεργάστηκαν με τους Ναζί και κατέδωσαν πολλούς αντιστασιακούς. Ευθύνονται για λίστες βάση των οποίων ξεκίνησαν εκκαθαρίσεις και εκτελέσεις αθώων πολιτών. Μετά τον πόλεμο ήρθαν αντιμέτωποι με τον νόμο και έπρεπε να δικαστούν για εγκλήματα κατά των αμάχων και δοσιλογισμό. Έτσι προτίμησαν τη φυγή προς τα Αλβανικά εδάφη. Ο οπλαρχηγός Βασίλης Μπαλούμης ήταν από τους πρώτους αντιστασιακούς στη Θεσπρωτία και οι Μαργαριτιώτες τον θυμούνται με υπερηφάνεια. Από τον Ιούλιο του 1941 μέχρι τον Μάιο του 1944, ο Βασίλης Μπαλούμης βρέθη-
κε στην πρώτη γραμμή της αντίστασης μαζί με άλλους αγωνιστές από τη Θεσπρωτία. Από το 1944 και μετά εντάχτηκε στις μονάδες του Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ). Ο Βασίλης Μπαλούμης υπήρξε στόχος των Τούρκων και των Τσάμηδων την περίοδο της Κατοχής, γιατί έβλεπαν στο πρόσωπό του τον οργανωτή της αντίστασης. Γι’ αυτό δε δίστασαν να απαγάγουν τον γιο του, Χρήστο Μπαλούμη, την ώρα που έπαιζε με άλλα παιδιά, προκειμένου να τον εκβιάσουν. Τελικά, ο γιος του απελευθερώθηκε και συναντήθηκε με τον πατέρα του μετά από είκοσι μέρες. Το κάστρο του Μαργαριτίου κατασκευάστηκε το 1549 από τους Τούρκους και καταστράφηκε το 1571 από τους Ενετούς. Στις 7 Οκτωβρίου 1571, μετά τη ναυμαχία της Ναυπάκτου και τη νίκη των χριστιανικών δυνάμεων, οι ηττημένοι Ενετοί αποφάσισαν την καταστροφή του. Μαζί με Παργινούς και Κερκυραίους πραγματοποίησαν τρεις διαδοχικές επιθέσεις και κατάφεραν την ολοκληρωτική καταστροφή του. Το κάστρο επισκευάστηκε το 1818 από τους Τούρκους, την περίοδο του Αλή Πασά. Πέρα από ορμητήριο, όμως, το κάστρο συναντάται στην ιστορία και ως φυλακή. Μάλιστα, οι φυλακές του Μαργαριτίου, έμειναν γνωστές ως «Φυλακές Κούτσουρο» για τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων. Έως το 1911 το φρούριο του Μαργαριτίου χρησίμευε ως στρατώνας του τούρκικου στρατού, έδρα του στρατιωτικού διοικητή της περιοχής και ως φυλακές για τους βαρυποινίτες και τους επαναστάτες Έλληνες. Στη μνήμη του αλησμόνητου συμπατριώτη μας Βαγγέλη Μπακαγιάννη (1934-2020), που σε τρεις μήνες κλείνει ένας χρόνος απουσίας του από κοντά μας, αφιερώνουμε την ιστορική αναδρομή στον γενέθλιο τόπο του, το Μαργαρίτι, που τόσο αγάπησε και ενδιαφέρθηκε γι’ αυτό.
Πρόσκληση
Το κάστρο του Μαργαριτίου
Τα μέλη και οι φίλοι του Συλλόγου Παργινών Αθήνας προσκαλούνται στις 5-12-2020 ημέρα Σάββατο και ώρα 7:00 μ.μ. στην αρτοκλασία που θα τελεστεί την παραμονή του εορτασμού του πολιούχου της Πάργας Αγίου Νικολάου, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, στην Πλάκα, οδός Τριπόδων. Το Δ.Σ.
5
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Εθελοντισμός πανδημία του κορονοϊού που σάρωσε την υφήλιο έφερε στο προσκήνιο κάποιες ίσως υποτιμημένες αξίες, όπως αυτές της αλληλεγγύης, του αλτρουϊσμού και του εθελοντισμού. Συμπολίτες μας προστρέξανε με προσωπικό ρίσκο να βοηθήσουνε συνανθρώπους μας. Συνταξιούχοι γιατροί, νοσοκόμοι, σπουδαστές ιατρικής, εθελοντές κοινωνικής πρόνοιας, προσφέρανε καθημερινή βοήθεια ή ψυχολογική στήριξη σε συνδημότες και μη, σε ηλικιωμένα ή άλλα άτομα με δυσκολίες αυτοεξυπηρέτησης. Οι αιμοδότες αυξήθηκαν και έσπευσαν στις εκκλήσεις των δήμων και κέντρων αιμοδοσίας. Η πολιτική προστασία είχε στο πλάι της τους εκατοντάδες εθελοντές της χωρίς τους οποίους δεν θα μπορούσε να φέρνει σε πέρας τις επιχειρήσεις της. Η αλληλεγγύη και η ανιδιοτελής προσφορά μεταξύ των ατόμων μιας κοινωνίας και κοινωνικών ομάδων δεν είναι βέβαια σύγχρονο φαινόμενο. Είναι τόσο παλιά, όσο και οι απαρχές των κοινωνιών. Η ανάγκη αντιμετώπισης λιμών, επιδημιών, πολέμων, κινδύνων και καταστροφών ωθούσε πάντα τους ανθρώπους να συσπειρώνονται και να δρουν προς όφελος της κοινότητας. Ο μύθος λέει ότι ο πρώτος ανιδιοτελής εθελοντής ήταν ο Προμηθέας, που έκλεψε τη φωτιά από τους θεούς και την έφερε στους ανθρώπους. Στην αρχαία Ελλάδα του Περικλή η συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, δηλαδή στα δημόσια πράγματα, ήταν τιμητικό αξίωμα, ενώ η ιδιωτεία, δηλ. η μη συμμετοχή στα πράγματα της πόλης, εθεωρείτο απαξιωτική. Γι’ αυτό και η λέξη ιδιώτης σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες έχει υποτιμητική σημασία, ταυτίστηκε με τον ανόητο, τον βλάκα. Με την πάροδο των αιώνων, από την αρχαιότητα, τον Μεσαίωνα, το Βυζάντιο, την Αναγέννηση, τη Γαλλική Επανάσταση, τη Βιομηχανική Επανάσταση, τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, λόγω απουσίας του κράτους πρόνοιας, όπως αυτό εννοείται σήμερα, ο ρόλος της Εκκλησίας, των εκκλησιαστικών και φιλανθρωπικών οργανώσεων υπήρξε καθοριστικός. Η ίδρυση ορφανοτροφείων, πτωχοκομείων, νοσοκομείων, η διδασκαλία και εκπαίδευση νέων από φωτισμένους κληρικούς, αλλά και οι φιλανθρωπίες ευπόρων πολιτών ήταν ίσως το σημαντικότερο κεφάλαιο για την ανακούφιση των ανθρώπων από τη φτώχεια, τις αρρώστιες, την ορφάνια, τους πολέμους και τους λιμούς. Με την ίδρυση του κράτους πρόνοιας, την εργασιακή νομοθεσία, την ασφάλιση των εργαζομένων και τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου περιορίστηκε ο προνοιακός ρόλος της εκκλησίας, των φι-
H
λανθρωπικών οργανώσεων, των ευεργετών και αλληλοβοηθητικών ταμείων Η οικειοθελής προσφορά που γίνεται χωρίς ατομικό συμφέρον μπορεί να χαρακτηρισθεί ως πράξη εθελοντισμού. Στη σημερινή κοινωνία που διακρίνεται για την έντονη εσωστρέφειά της και τη στυγνή επιδίωξη ατομικών επαγγελματικών συμφερόντων, ο εθελοντισμός προσπαθεί να περάσει το μήνυμα της άμβλυνσης του ατομισμού, της τόνωσης της συλλογικότητας και κοινωνικότητας και να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της «Κοινωνίας των Πολιτών». Ο εθελοντισμός καλείται να αναπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η αδυναμία του κράτους και οι μηχανισμοί της αγοράς. Η διακήρυξη από τον ΟΗΕ του 2001 ως διεθνούς έτους εθελοντισμού ήρθε ως επιστέγασμα της προώθησης σε διεθνές επίπεδο του μηνύματος του εθελοντισμού. Και το 2011 χαρακτηρίστηκε ως Ευρωπαϊκό ΄Ετος Εθελοντισμού από το Ευρωκοινοβούλιο. Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο του εθελοντισμού, εκτός από διάσπαρτα νομοθετήματα, όπως ο νόμος για το σώμα εθελοντών πυροσβεστών, το λιμενικό σώμα και την ελληνική ακτοφυλακή. Αρχικά ο αριθμός των εθελοντών Ελλάδα ήταν περιορισμένος, καθώς στη χώρα μας δεν υπήρχε κουλτούρα εθελοντισμού, ίσως και λόγω του προστατευτικού δικτύου της οικογένειας. Σιγά σιγά όμως άρχισε να αναπτύσσεται. Μετά το 1980 κάνουν την εμφάνισή του πολλές ΜΚΟ με πληθώρα εθελοντικών δράσεων. Σταθμό στην αύξηση των εθελοντών στην Ελλάδα ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες το 2004. Αλλά και η ανάδειξη των περιβαλλοντικών προβλημάτων ευαισθητοποίησε τους πολίτες με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως η γνωστή σε όλους WWF, o Aρκτούρος κ.ά. Η ανθρωπιστική κρίση στις χώρες του τρίτου κόσμου ήταν καθοριστική για τη δημιουργία πολλών σχετικών οργανώσεων, όπως οι Γιατροί χωρίς Σύνορα, οι Γιατροί του Κόσμου κ.ά. Η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τη μεταναστευτική κρίση αύξησε την εθελοντική προσφορά των ΜΚΟ, των διαφόρων συλλογικοτήτων, αλλά και μεμονωμένων ατόμων. Ο εθελοντισμός δεν είναι απλά ένας όρος, είναι στάση ζωής και δρα εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα καθώς αφορά όλους, ανεξάρτητα από κοινωνικές και οικονομικές διακρίσεις, προάγει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή. Μάχη Μαλακάτα-Μαραγκάκη
6
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Σπύρος Περεσιάδης (1854-1918) Γεννήθηκε το 1854 στο Μεσορρούγι Ανατολικής Αιγιαλείας του νομού Αχαΐας, όπου και έζησε τα παιδικά του χρόνια. Ο πατέρας του ήταν δικολάβος του Ειρηνοδικείου Νωνάκριδας, θείος του ο Γεώργιος Κανελλόπουλος, σπουδαίος αγιογράφος, ποιητής και πολιτικός από τον οποίο βοηθήθηκε να προσεγγίσει τη λογοτεχνία και γενικότερα την τέχνη. Παιδί, παίζοντας ξυλίκι, έχασε το ένα του μάτι.Τα σχολικά του χρόνια βρέθηκε στην Ακράτα και συμπλήρωσε τον κύκλο των σπουδών του φοιτώντας στο Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο), ζώντας σε κύκλο καλλιτεχνών και διανοούμενων και αφομοιώνοντας την παράδοση της περιοχής. Υπηρέτησε τα επόμενα χρόνια ως γραμματέας του Δήμου της Νωνάκριδας και, για ένα μικρό διάστημα, ως γραμματοδιδάσκαλος στο δημοτικό σχολείο της Περιστέρας. Το 1879, τον συναντάμε στα ιδρυτικά μέλη του πολιτιστικού σωματείου «Ηώς».Την ίδια χρονιά, ένα ακόμα ατύχημα προστέθηκε στο ήδη υπάρχον πρόβλημά του: Σε σκηνή θεατρικού έργου, που παρουσιάστηκε στην Ακράτα, και στο οποίο έλαβε μέρος, ως ηθοποιός, εκπυρσοκρότησε το πιστόλι που κρατούσε με αποτέλεσμα το καψούλι να τον τραυματίσει σοβαρά και στο άλλο μάτι. Μετατέθηκε στην Αθήνα, κατόπιν αιτήσεώς του, για να υποβληθεί σε θεραπεία επειδή κινδύνευε να χάσει την όρασή του. Παράλληλα, εργάστηκε ως δικαστικός υπάλληλος. Δυστυχώς, δεν κατάφερε να θεραπευτεί και φρόντισε να μετατεθεί στην Ακρατα ώστε να βρίσκεται κοντά στην οικογένειά του και να τύχει της κατάλληλης φροντίδας, εφόσον ελάχιστα πλέον έβλεπε. Το 1892 έγραψε το πρώτο του δράμα Μαργαρίτα σε πεζό λόγο και τον επόμενο χρόνο έγραψε και παρουσίασε με ντόπιους ερασιτέχνες στην Ακράτα, το έμμετρο δραματικό ειδύλλιο Η Γκόλφω (στην Αθήνα παρουσιάστηκε το 1894). Η Γκόλφω είναι ένα από τα πιο πολυπαιγμένα νεοελληνικά έργα. Την περίοδο αυτή παραστάθηκαν επίσης τα έργα η Σκλάβα και η Εσμέ η Τουρκοπούλα. Ο Περεσιάδης βάδισε στα βήματα του Δ. Κορομηλά τόσο θεματικά όσο και μορφικά. Η Γκόλφω (που θεωρήθηκε το καλύτερο έργο του) και η Εσμέ είχαν τεράστια επιτυχία και διάδοση στο ερασι-
τεχνικό και σχολικό θέατρο. Το κοινό ανταποκρίθηκε τόσο στη δραματική και ανθρώπινη πλευρά των ειδυλλίων του όσο και στα πατριωτικά τους στοιχεία. Για μια δεκαετία (1887-1897),έζησε στην Ακράτα και έγραψε τα θεατρικά του έργα. Το 1897 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ακολούθησαν λιγότερο επιτυχημένα έργα. Εξέδωσε επίσης την ποιητική συλλογή Καινούριες δάφνες (1913), εμπνευσμένη από τις ελληνικές νίκες στους Βαλκανικούς Πολέμους. Στην Αθήνα έζησε κοντά στην αδελφή του και πέθανε στις 11 Ιανουαρίου 1918 από Ισπανική γρίπη. Η Βουλή των Ελλήνων του είχε αρνηθεί τη συνταξιοδότηση από το Ελληνικό κράτος. Στην τελετή της κηδείας του εκφώνησε επικήδειο ο Μπάμπης Άννινος, πρόεδρος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων και ελάχιστοι φίλοι του τον συνόδεψαν στην τελευταία του κατοικία. Η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη. • • • • • • • • • • • • • • • • • •
ΕΡΓΑ «Μαργαρίτα» (1892) «Η Γκόλφω »(1893) βουκολικό δράμα, το 1911 στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών έδωσε 500 παραστάσεις «Σκλάβα» (1894) τετράπρακτο πατριωτικό ειδύλλιο «Καλάβρυτα 1821» «Εσμέ η Τουρκοπούλα» (1896) «Ενωμένοι στη ζωή και στο θάνατο» «Μόρφω» (1898) «Μόσχω» (1898) «Οι Νεράιδες» (1899) «Η βασίλισα των ανθέων» (1906) «Ο χορός του Ζαλόγγου» (1906) «Ο μαγεμένος βοσκός» (1909) «Πάργα» (1911) «Πατρίδα» (1914) «Διπλά στέφανα» (1914) «Εθελοντής» (1916) «Ο προεστός του χωριού» (1916) «Καινούργιες δάφνες (1912-1913)» (1914)
Έγραψε 14 δράματα, 8 από αυτά είναι έμμετρα σε δεκαπεντασύλλαβο και με λαϊκή γλώσσα. Από έρευνα στο έργο του Σπύρου Περεσιάδη, που με δυσκολία μπορέσαμε να βρούμε, αναφορές για την Πάργα γίνονται στα έργα του Πάργα (1911) και Πατρίδα (1914).
7
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Συνέχεια από τη σελίδα 1
Το “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΙΜΑ” είναι μια εφημερίδα που δεν υπήρχε πριν τον πόλεμο και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στη διάρκεια της κατοχής παράνομα με την βοήθεια Αγγλων πρακτόρων. Στην επιστολή του αυτή ο Πλαστήρας αναφέρει ότι είχε κατορθώσει να επιτύχει την μεσολάβηση της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας για να λήξει η ρήξη μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας. Μετά τη δημοσίευση της επιστολής αυτής ο τότε πρωθυπουργός (το 1945) Πλαστήρας αναγκάζεται σε παραίτηση. Σχετικά με την επιστολή Πλαστήρα, ο Αλέξανδρος Ζαούσης στο βιβλίο του «Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ» αναφέρει: «Κρινόμενη με το σημερινό πρίσμα η επιστολή Πλαστήρα δεν περιείχε τίποτε το «προδοτικό». Απλώς βρισκόταν, όπως λέχθηκε, σε αντίθεση με το πνεύμα του 19401941». Υπήρξε, λοιπόν, πέραν πάσης αμφισβητήσεως γερμανική πρόταση για ανακωχή μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας. Η ιστορία, βέβαια, δεν γράφεται με υποθέσεις, αλλά είναι προφανές ότι η μη εμπλοκή της χώρας μας το 1941 σε πόλεμο με τη Γερμανία είναι βέβαιον πως θα σήμαινε για την Ελλάδα την αποφυγή της κατοχής της χώρας και ακόμη περισσότερο της αδελφοκτόνου σφαγής των ετών 1944-1949.Ποιοί ήσαν αυτοί όμως, οι οποίοι είχαν κάθε λόγο να μην θέλουν την αποδοχή εκ μέρους της Ελλάδος της γερμανικής προτάσεως ανακωχής; Δεν χρειάζεται ούτε ευφυΐα ούτε φιλοσοφία για να το αντιληφθεί κανείς. Ήταν οι Άγγλοι, οι οποίοι έβλεπαν τα σχέδιά τους στα Βαλκάνια να αποτυγχάνουν. Σε έκθεση του Foreign Office, έκθεση των αρχών του Ιανουαρίου του 1941, αναφέρονται τα παρακάτω χαρακτηριστικά: «Μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο να κάνουμε τους Έλληνες να κηρύξουν τον πόλεμο στη Γερμανία εάν η Γερμανία πρώτα δεν προχωρήσει σε κάποια επιθετική ενέργεια. Φαίνεται, επομένως, ότι στόχος μας πρέπει να είναι να κάνουμε τους Γερμανούς να προβούν σε μια τέτοια ενέργεια. Αυτό θα είναι πιθανότερο εάν εδραιωθούμε γερά στην Ελλάδα. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να προχωρήσουμε το ζήτημα των αεροδρομίων το συντομότερο δυνατόν». Στις 13 Ιανουάριου του 1941 φθάνει στην Ελλάδα ο Άγγλος στρατηγός Ουέηβελ (Archibald Wavell). Αμέσως μετά την άφιξή του προτείνει την αποστολή στο μέτωπο της Βορείου Ηπείρου ενός αγγλικού συντάγματος αντιαεροπορικών και αντιαρματικών όπλων. Ο Ιωάννης Μεταξάς αρνείται την προσφορά χωρίς εξηγήσεις, ενώ ο στρατηγός Παπάγος (που δεν ακολούθησε τον Γεώργιο στην Μέση Ανατολή...) ζητεί την αποστολή τουλάχιστον εννέα μεραρχιών με ισχυρή αεροπορική κάλυψη. Ο Ουέηβελ ανταπαντά ότι μπορεί να διαθέσει... δύο μόνο μεραρχίες! Ο Μεταξάς του λέγει ότι το μόνο που μπορεί να επιτύχει με τις δύο αγγλικές μεραρχίες είναι να επισπεύσει τη γερ-
μανική επίθεση. Η διπλωματική πίεση από το Λονδίνο είναι αφόρητη. Κάτω από την πίεση αυτή, πίεση που έχει την συμπαράσταση του περιβάλλοντος του Γεωργίου, ο Μεταξάς αναγκάζεται να δηλώσει επίσημα στις 18 Ιανουάριου 1941, ότι θα δεχθεί την αποβίβαση αγγλικών στρατευμάτων, μόνον όταν οι Γερμανοί διαβούν τον Δούναβη και εισέλθουν στη Βουλγαρία. Αυτή ήταν και η τελευταία πολιτική πράξη του πρωθυπουργού της νίκης Ιωάννου Μεταξά. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1941 ο Στρατάρχης των βρετανικών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής σερ Άρτσιμπαλ Ουέηβελ υποβάλει την επίσημη έκθεσή του στον Τσόρτσιλ. Στην έκθεσή του αυτή, που είδε το φως της δημοσιότητας τον Ιούλιο του 1946, ο Αγγλος στρατηγός αναφέρει την αρνητική στάση της κυβερνήσεως Μεταξά και του Στρατηγού Παπάγου. Μάλιστα, λέγει ότι με απόφαση της κυβερνήσεως Μεταξά απαγορεύτηκε να δοθεί δημοσιότητα στην επίσκεψή του στην Αθήνα, καθώς και ότι υπήρξε άρνηση στην διατυπωθείσα επιθυμία του να επισκεφθεί το μέτωπο. Έτσι, φθάσαμε στις 29 Ιανουάριου 1941 και στον πολύ περίεργο θάνατο του πρωθυπουργού της χώρας Ιωάννου Μεταξά, έναν θάνατο για τον οποίον πολλοί λίγοι έχουν μιλήσει και κανείς δεν θέλησε να πει όλη την αλήθεια, ακόμη και από τα πρόσωπα του στενού του περιβάλλοντος. Ο λόγος προφανής: Το δίκαιον των νικητών γνώριζε να ανταμείβει αυτούς που σιωπούσαν και γνώριζε να τιμωρεί αυτούς που μιλούσαν. Περιοδικό «Πόλεμος και Ιστορία», τεύχος 216, σελ. 60
Δωρεές Συλλόγου Παργινών Αθήνας Συνέχεια από τη σελίδα 2 Γιούργα-Γκούνα Τριανταφυλλιά, Παππάς Αλέκος, Παππάς Αλέξης, Βουρεκάς Νεκτάριος, Παπανίκα Βασιλική, Μπάτσιος Σταύρος. 25 € Νάκας Θεόδωρος. 30 € Παπανικολάου Πέτρος, Λαμπρούση Αικατερίνη, Ρίζου-Δόνου Αθηνά, Πηγή Όλγα, Κέντρος Σταύρος, Μητσιώνη Ήβη, Βέργος Σ. Νικόλαος, Βλάσση Βασιλική, Σπανός Ι. Γεώργιος, Κωστήρα Νίνα, Τζούρος Πέτρος. 40 € Φασούλη Ελένη, Κλοτσώνης Λέανδρος. 50 € Τσοβίλης Σάκης, Κόκκορης Πέτρος, Ζώτος Η. Ιωάννης, Αφοί Κυριάκη Α.Ε., Ζούλας Χρήστος, Παππάς Σ. Κων/νος, Ευθυμιάδης Άκης, Δήμου Ευάγγελος, Μπάτσιος Ιωάννης, Δέσκας Γεώργιος, Γκούλιουρας Μιχάλης, Γιοχάλας Π. Ιωάννης, Πλασκασοβίτης Βασίλης, Κολώνης Αθανάσιος, Βέκιου Λίνα, Καραγιάννη Αικατερίνη, Μελετίου Στέφανος, Παπαγεωργίου Νούλα, Βέργος Παύλος, Δαμάσκος Χάρης, Δρίγγος Βασίλειος, Βέργος Γ. Νικόλαος, Λένης Χρήστος και Γιώργος, Μπάμπου Ράνια, Βέργου Αλίκη, Λιάκρης Ηλίας, Ντούκας Αδριανός, Ζούλας Τάσος, Μητσιώνης Δημήτριος. 60 € Δράκος Ανδρέας και Γρηγόρης, Ρίζος Πασχάλης. 100 € Κυριάκης Μπάμπης, Κώτσιος Σάκης. 120 € Δράκος Γεώργιος.
8
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Η Παναγιοπούλα - Παναγία Οδηγήτρια Η Παναγία των θρύλων 90 χρόνια στον τόπο της 1930-2020 Εφέτος συμπληρώνονται 90 χρόνια από την επιστροφή της Εικόνας της Παναγίας Οδηγήτριας από την Κέρκυρα, όπου για 111 χρόνια (1819-1930) φιλοξενείτο σε διάφορους ναούς. Η Παναγία των Παργίων, η εικόνα των θρύλων και της Ιστορίας της Πάργας μας, η Παναγιοπούλα, φθάνει στο λιμάνι της Πάργας με το αντιτορπιλικό «Έλλη» στις 22 Μαΐου 1930 με τιμές και πλήθος κόσμου να την υποδέχεται. Με αφορμή την συμπλήρωση των 90 χρόνων της Παναγίας Οδηγήτριας στον τόπο της, για κάθε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί από τη Μητρόπολη και την εκκλησιαστική επιτροπή του Αγίου Νικολάου Πάργας η εφημερίδα «Η Πάργα» θα είναι στη διάθεσή τους.
Ιερή και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας αποτελεί το πιο σεβαστό και πιο λατρεμένο κειμήλιο των Παργινών. Η εικόνα αυτή συνδέθηκε με την ιστορική διαδρομή της Πάργας μας, άκουσε τους θρήνους και τους αίνους των κατοίκων της, έζησε τις ήττες και τις δόξες τους, δέχθηκε την ταπείνωση και την παράκληση ισχυρών αρχόντων και απλών ανθρώπων του λαού, συνδέθηκε με τα ωραιότερα έθιμα αυ-
Η
τού του τόπου, στάθηκε αρωγός στην ψυχική ανάταση και στήριξη πολλών ανθρώπων και απέβη λιμάνι ψυχών μέσα στου χρόνου τη ροή και της ιστορίας το πέρασμα. Πρόκειται και, εκτός των άλλων, για ένα έργο τέχνης μοναδικό στην πνευματική έκφραση, χάρμα οφθαλμών στην αισθητική απόδοση. Εικόνα με φήμη και ιστορικό βάρος, πηγή θαυμάτων, αλλά και πηγή έμπνευσης καλλιτεχνών. Το ιστορικό και πολύτιμο αυτό κειμήλιo ανακαλύφθηκε μέσα σε σπηλιά από έναν ταπεινό βοσκό σ’ αυτόν εδώ τον τόπο που σήμερα είναι κτισμένη η Πάργα. Ο χρόνος εύρεσής της τοποθετείται ανάμεσα στα 1360 και 1365, χρονολογία μετοίκησης των Παργινών από την Παλιόπαργα στη σημερινή θέση, όπου έκτισαν την πόλη και το ναό της επάνω σε απρόσιτο βράχο. Η εικόνα φυσικά προϋπήρχε του 1365 στην Παλιόπαργα σε εκεί ναό. Ανεξάρτητα από το χρόνο εύρεσης της Παναγιοπούλας η εικόνα είναι παλαιότατη. Η παράδοση θέλει την εικόνα έργο του Ευαγγελιστή Λουκά και συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στις ιστοριθείσες υπό του Αποστόλου. Ωστόσο δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες γι’ αυτό, όμως εδώ μετράει η πίστη των πολλών στην πνευματική συνέχεια, στην αρχαία καταγωγή και στη διατήρηση της γνησιότητας ιδεών και γεγονότων της πίστης, που σπάει τα συμβατικά σύνορα της ιστορίας καταφεύγοντας σε μυστικές ανερμήνευτες λύσεις, που όμως αναπαύουν τις ψυχές των ανθρώπων. Στα χρόνια της Βενετοκρατίας τοποθετήθηκε στην εικόνα η ασημένια επένδυση, φτιαγμένη σε Κερκυραϊκό εργαστήρι. Η επένδυση της εικόνας αποτελεί τεκμήριο ευσέβειας και πίστης των Παργινών προς σ’ αυτήν. Στο ε-
9
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Ερείπια του Ναού της Παναγίας στο Φρούριο, δυτικό τμήμα του Ναού (φωτό 2020)
πάνω μέρος της ασημένιας επένδυσης και εκατέρωθεν των μορφών της Θεοτόκου και του Θείου βρέφους, δυο άγγελοι κρατούν με το ένα τους χέρι το στέμμα της Παναγίας Οδηγήτριας. Τα χρόνια πέρασαν, οι καιροί άλλαξαν. Ένα μόνο δεν άλλαξε, δεν πρέπει ν’ αλλάξει, κι αυτό είναι η ολόθερμη πίστη και ο βαθύτατος σεβασμός του κάθε Παργινού προς την αγία εικόνα της Παναγιοπούλας. Άλλωστε αυτή η εικόνα συνεχίζει αιώνες τώρα να ομορφαίνει το χρόνο μας και να δίνει νόημα στη ζωή μας, συνεχίζει να μας ωθεί να υπερβούμε τον εαυτό μας, συνεχίζει να ακούει τους ψί-
θυρους και τους αναστεναγμούς της καρδιάς μας, συνεχίζει να μας ενώνει και να μας καθοδηγεί, συνεχίζει να είναι φρουρός ακοίμητος και ελπίδα μας παντοτινή. Χρέος όλων μας είναι να διαφυλάξουμε το ιερότατο και πολυτιμότατο αυτό κειμήλιο της εικόνας της Οδηγήτριας από κάθε κίνδυνο και να την παραδώσουμε στις επόμενες γενιές με την ευχή και αυτές να νιώθουν τον ίδιο με μας σεβασμό, την ίδια πίστη, το ίδιο ιερό δέος, να εμπνεύονται να καθοδηγούνται, να αναγεννώνται και να αφυπνίζονται. Αθανάσιος Σ. Βέργος
22-6-1930: Ο Μητροπολίτης Κέρκυρας και Παξών κ.κ. Αθηναγόρας κρατά στα χέρια του την Παναγιοπούλα, εξερχόμενος από τον Ναό του Αγίου Γεωργίου του Παλαιού Φρουρίου στην Κέρκυρα, κατευθυνόμενος προς το λιμάνι
10
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Το τραγικό ναυάγιο του ατμόπλοιου «Πόπη» που καθιέρωσε την παροιμιώδη έκφραση «έγινε της ¨Πόπης”»
Τ
ο έτος 1920, ένα μετασκευασμένο επιβατικό ατμόπλοιο 408 τ. περιέρχεται στην ιδιοκτησία της «Ηπειρωτικής Ατμοπλοΐας» του Ποταμιάνου και φέρει το όνομα «Πόπη». Το «Πόπη» ήταν ένα παλαιό σε ηλικία σκαρί, που όταν εντάχθηκε στην εταιρεία του Ποταμιάνου μετρούσε ήδη σαράντα χρόνια ζωής. Είχε ξεκινήσει ως ιδιωτική θαλαμηγός αναψυχής και, αφού άλλαξε διαρκώς ιδιοκτήτες, κατέληξε να μετασκευαστεί σε πλοίο ακτοπλοΐας. Το «Πόπη» στις 27 Νοεμβρίου του 1934 εξώκειλε στη νησίδα «Κασίδι» που απέχει τριακόσια περίπου μέτρα από τις βραχονησίδες «Φλέβες» και ένα μίλι μετά το ακρωτήριο «Μικρό Καβούρι» που δεν είναι άλλο από το ακρωτήριο που εκτείνεται μετά το Λαιμό της Βουλιαγμένης. Το πλοίο ήταν φορτωμένο, τουλάχιστον επισήμως, με 122 επιβάτες (τόσα ήταν τα εισιτήρια που είχαν εκδοθεί, ενώ αργότερα θα αποδειχθεί ότι οι επιβάτες έφταναν τους 140, καθώς πολλοί είχαν εκδώσει εισιτήριο μέσα στο πλοίο), αλλά και με εμπορεύματα –μεταξύ των οποίων και τυριά– και πλοίαρχο τον Γεώργιο Πιλάλη. Το πλοίο θα εκτελούσε το δρομολόγιο Πειραιάς, Σύρο, Πάρο, Νάουσα Πάρου, Νάξο, Φολέγανδρο, Σίκινο, Οία, Ίο, Θήρα, Ανάφη, Αμοργό, Αιγιάλη, Σχοινούσα, Ηρακλειά, Κουφονήσια, και επιστροφή μέσω Νάξου, Πά-
ρου, Σύρου, για να καταπλεύσει κάποτε στον Πειραιά από όπου αναχώρησε! Όταν το «Πόπη» προσέκρουσε, τόσο οι αξιωματικοί του πλοίου όσο και το πλήρωμα φρόντισαν να δώσουν προτεραιότητα στην εκφόρτωση των τυριών που το πλοίο μετέφερε πάνω στη βραχονησίδα, παρά στη διάσωση των επιβατών. Οι τρεις αξιωματικοί γέφυρας του «Πόπη», πάνω στο ξερονήσι που έριξαν το καράβι, αναμένουν να τους πάρουν για τον Πειραιά. Πίσω τους στοιβαγμένα κεφάλια από τυριά που φρόντισαν οι άνδρες του πληρώματος να βγάλουν την ίδια στιγμή που οι επιβάτες πνίγονταν! Μετά την προσάραξη άρχισε να λαμβάνει κλίση προς τα δεξιά, ενώ οι επιβάτες του προσπαθούν να σωθούν μόνοι τους. Κανείς δεν βρέθηκε να τους οδηγήσει στο κατάστρωμα για να σωθούν. Αυτή η απουσία του πληρώματος την ώρα του κινδύνου επέτεινε την σύγχυση, ενώ μια φωνή μέσα στο σκοτάδι ακούστηκε: «Πνιγόμαστε, σωθείτε όπως μπορείτε». Παρότι το πλοίο ουδέποτε βυθίστηκε ολόκληρο, έντεκα επιβάτες πνίγηκαν από τον πανικό που επικράτησε. Τρεις χωροφύλακες, που βρέθηκαν να συνοδεύουν κρατουμένους στην Ανάφη, άναψαν κλεφτοφάναρα με τα οποία
11
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
ο κόσμος κατάφερε να δει και να εξέλθει. Αρκούσε μια οδηγία και μόνο για να εξέλθουν οι επιβάτες και να αποβιβαστούν στην κυριολεξία περπατώντας απλά στη διπλανή στεριά της βραχονησίδας του «Κασιδιού». Σημειωτέον ότι το ατμόπλοιο «Πόπη» δεν διέθετε συσκευή ασύρματου τηλέγραφου.
Δημοσιεύματα του 1934 Η προσάραξη του Α/Π «Πόπη» όπως παρουσιάζεται στο φύλλο της εφημερίδας «Σφαίρα» της 28ης Νοεμβρίου 1934. Η προσάραξη του πλοίου, μεταξύ άλλων, προκάλεσε και την έντονη διαμαρτυρία του Συνδέσμου Ραδιοτηλεγραφητών οι οποίοι εξέδωσαν διαμαρτυρία «δια τα όσα συνέβησαν με το Α/Π «Πόπη», κύρια όμως για το γεγονός ότι τα ακτοπλοϊκά σκάφη μέχρι τότε δεν έφεραν ασύρματο τηλέγραφο. Ο πανικός που επικράτησε κατά την εγκατάλειψη του πλοίου –καθώς η πρόσκρουση έγινε νύχτα, βοήθεια από το πλήρωμα δεν υπήρξε, τηλέγραφο το πλοίο δεν διέθετε– έμειναν βαθιά χαραγμένα για πάντα στη μνήμη του ναυτικού κόσμου και των νησιωτών ώστε η έκφραση «έγινε της “Πόπης”» έγινε ταυτόσημη με τον πανικό και την αταξία της νύχτας του ναυαγίου. Ο Τίμος Μωραϊτίνης, μια πολύπλευρη και θρυλική προσωπικότητα των Γραμμάτων, σε επιφυλλίδα του στο «Έθνος» (φ. 29.11.1934), με τίτλο «Τα άγραφα», σημείωνε μεταξύ άλλων: «Το ναυάγιον των Φλεβών είναι ακριβώς αυτό που λένε: «Επνίγηκε σε μια γουλιά νερό». Και δεν υπάρχει μεγαλυτέρα ειρωνεία από ένα τέτοιον πνιγμόν. (…) Να ναυαγή κανείς εις τον ωκεανόν ή εις μιαν φουρτουνιασμένην θάλασσαν, είναι μια συμφορά που ημπορεί και να την φοβήται, αλλά να ναυαγή και να πνίγεται έξω από τον Πειραιά και μέσα εις την γαλήνην, αυτό είναι, όπως λένε, από τα άγραφα, από εκείνα δηλαδή που δεν έχει γράψει η μοίρα». Το ναυάγιο του «Πόπη» το 1934, στάθηκε αιτία να εκδοθεί νόμος περί υποχρεωτικής εγκαταστάσεως ασυρμάτου τηλεφώνου σε όλα τα ατμόπλοια εσωτερικού. Για την υλοποίηση του νόμου, τον Απρίλιο του 1935, ξεκίνησε να λειτουργεί στη θέση «Σταυρός», στην ενορία Αγίου Βασιλείου Πειραιά, η πρώτη στην Ελλάδα κρατική ραδιοφωνία, η οποία εξέπεμψε σε απόσταση 250 μιλίων. Εγκαταστάθηκαν μηχανήματα στο μέχρι τότε Σηματωρείο, που λειτουργούσε με σημαίες από το ύψωμα καθώς και κεραία που δωρήθηκε από την εταιρεία «Μαρκόνι». Οι ε-
γκαταστάσεις αυτές σύντομα χρησιμοποιήθηκαν εκ παραλλήλου και για πειραματικές εκπομπές του πρώτου κρατικού ραδιοφώνου στην Ελλάδα. Και όλα αυτά εξαιτίας του θλιβερού ναυαγίου του «Πόπη»! Οι ναυαγοί του «Πόπη» φτάνοντας στον Πειραιά με σπαραγμό και οδύνη μεταφέρουν τις εικόνες χάους και πανικού που επικράτησαν κατά τη διάρκεια της πρόσκρουσης. Και δεν έφτανε μόνο αυτό, αλλά, αφού το πλοίο ρυμουλκήθηκε στον Πειραιά και επισκευάστηκε με μερικές μόνο επιδιορθώσεις, δρομολογήθηκε στη γραμμή Πάτρα, Ζάκυνθο, Αργοστόλι, Ληξούρι. Σύντομα όμως και σε αυτή την γραμμή το «Πόπη» προσάραξε θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο για δεύτερη φορά τους επιβάτες του. Έλεγαν ότι λόγω υψηλού κέντρου βάρους το πλοίο ήταν ευάλωτο στις απότομες κλίσεις. Δεν ήθελε και πολύ ώστε η έκφραση του ναυαγίου, να επανέλθει και πάλι, αφού ο ναυτικός κόσμος μιλούσε εκ νέου για της «Πόπης» τα κατορθώματα! Καθώς λοιπόν της «Πόπης» τα κατορθώματα.... λάμβαναν διαστάσεις, ο κόσμος απέφευγε να ταξιδεύει με αυτό το πλοίο αφού ένιωθε ανασφαλής. Οι επιβάτες που είχαν γνωρίσει την εμπειρία ενός ταξιδιού με το «Πόπη», εξιστορούσαν τις εμπειρίες τους από το παραλίγο μοιραίο ταξίδι τους. Τότε το πλοίο άλλαξε για να αποσυνδεθεί από το κακό ιστορικό του, μετονομάσθηκε σε «Ήπειρος». Με την ονομασία αυτή αποτέλεσε ένα από τα πλοία της εταιρείας «Ηπειρωτική», στην οποία επίσης την περίοδο του Μεσοπολέμου ανήκαν τα πλοία «Ελβίρα», «Κίμων», «Πέτρος», «Τάσος» και «Φωκίων». Όμως οι επιβάτες για να το ξεχωρίζουν –λόγω του κακού του ιστορικού– συνέχιζαν να το αποκαλούν με το αρχικό του όνομα, «Πόπη», αφού αποτελούσε πλέον φόβητρο σε όποιον ταξίδευε με αυτό.
12
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Παργινές Συνταγές
Γνωρίζετε..
Μοσχάρι λεμονάτο Υλικά: 1½ κιλό μοσχάρι (ποντίκι) 1 λεμόνι αλάτι - πιπέρι 1 κρεμμύδι λάδι λίγες πατάτες 1 σκελίδα σκόρδο
ότι
Η οκά, το καντάρι και τα δράμια
Εκτέλεση: Κόβουμε το κρέας μερίδες. Σωτάρουμε τα κομμάτια του κρέατος με το λάδι στην κατσαρόλα και τα βγάζουμε από τη φωτιά. Στο λάδι ρίχνουμε το κρεμμύδι, το σκόρδο και όταν μαραθούν ξαναρίχνουμε το κρέας και το περνάμε μαζί με τα κρεμμύδια για 2 λεπτά. Ρίχνουμε βραστό νερό μέχρι να σκεπαστεί το κρέας, χαμηλώνουμε τη φωτιά και βράζουμε για 40΄ - 50΄. Τις πατάτες τις έχουμε κομμένες σε λεκάνη με νερό και λεμόνι για να μη μαυρίσουν. Όταν έχει μισοβράσει το κρέας ρίχνουμε τις πατάτες, αλάτι, πιπέρι και σε ένα 20΄ το φαγητό μας είναι έτοιμο. Ελέγχουμε κουνώντας κατά διαστήματα την κατσαρόλα. Σε ένα μπωλ διαλύουμε τον χυμό του λεμονιού με μια κουταλιά αλεύρι και το ρίχνουμε στο φαγητό. Κουνάμε την κατσαρόλα να πάει παντού το υλικό και σβήνουμε τη φωτιά.
Βανίλια - υποβρύχιο Υλικά: 2½ κούπες ζάχαρη 1½ κούπα νερό 1 κουταλιά μέλι 1 κουταλιά βανίλια σκόνη ξύσμα από 1 πορτοκάλι 1 κουταλιά χυμό λεμονιού Εκτέλεση: Βράζουμε το νερό με τη ζάχαρη σε σιγανή φωτιά σε μέτρια κατσαρόλα. Όταν διαλυθεί η ζάχαρη βάζουμε το μέλι και τα ανακατεύουμε να διαλυθεί. Όταν πάρει μια βράση σταματάμε το ανακάτεμα και αφήνουμε να σιγοβράσει. Μόλις δέσει αυτό προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά και ανακατεύουμε καλά. Μόλις τα υλικά γίνουν ένα αφήνουμε το μίγμα να κρυώσει 10΄ και να πέσει η θερμοκρασία. Το βάζουμε στο ψυγείο να παγώσει για περίπου 1 ώρα. Το βγάζουμε από το ψυγείο και το κτυπάμε με το γάτζο του μίξερ στο 2. Το ανακατεύουμε με ξύλινη κουτάλα και μόλις δυσκολεύεται να ανακατευτεί το μίγμα, πάει να πει ότι έφθασε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Βάζουμε το υλικό σε ένα βάζο, το αφήνουμε να κρυώσει και το σερβίρουμε με κρύο νερό. Καλή επιτυχία
Η οκά ήταν Οθωμανική μονάδα μέτρησης μάζας. Ύστερα από την κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, συνέχισε να χρησιμοποιείται στα κράτη που προέκυψαν από τη διάλυσή της, συνήθως παράλληλα με τις μονάδες του μετρικού συστήματος. Η οκά υποδιαιρούνταν σε 400 δράμια. Η μάζα η οποία αντιστοιχούσε σε μία οκά ποικίλε, στους ύστερους χρόνους της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ορίστηκε στα 1,2829 χιλιόγραμμα. Η οκά υποδιαιρούνταν σε 400 dirhem (δράμια), μάζας 3,20725 γραμμαρίων. Τα πολλαπλάσιά της ήταν το kantar (καντάρι) ίσο με 44 οκάδες (=56,4476 χιλιόγραμμα) και το çeki (τσεκί) ίσο με 4 καντάρια (=225,7904 χιλιόγραμμα). Η οκά έπαψε να χρησιμοποιείται στην Τουρκία την 1η Απριλίου του 1931. Στην Τουρκία ονομάζεται eski okka (=παλαιά οκά) ή kara okka (=μαύρη ή μεγάλη οκά) σε αντιδιαστολή με το χιλιόγραμμο το οποίο ονομάζεται yeni okka (=νέα οκά). Στην Ελλάδα η οκά αντιστοιχούσε σε 1.282 γραμμάρια και το δράμι σε 3,205 γραμμάρια και παρέμεινε σε παράλληλη χρήση με τις μονάδες του μετρικού συστήματος οι οποίες είχαν υιοθετηθεί από το 1876. Ειδικά για τη μέτρηση υγρών οι αντιστοιχίες ήταν 1 οκά = 1.280 γρ. και 1 δράμι = 3,2 γρ. Η επίσημη κατάργηση όλων των παλαιών μέτρων και σταθμών έγινε στις 31 Μαρτίου του 1959. Παρ’ όλα αυτά, η χρήση της επέζησε έως τη δεκαετία του 1990 στις συσκευασίες εμφιάλωσης του ούζου, του τσίπουρου και των συναφών ποτών: 80 γρ. (“εικοσιπενταράκι”), 160 γρ. (“πενηνταράκι"), 320 γρ. (“εκατοσταράκι”), 640 γρ. (“μισοκάρικο"). Στην Κύπρο η οκά παρέμεινε σε χρήση έως τη δεκαετία του 1980. Στην Αίγυπτο αντιστοιχούσε σε 1,23536 κιλά, στην Τρίπολη της Λιβύης σε 1,2208 κιλά, ενώ στη Βλαχία σε 1,283 λίτρα για τα υγρά και 1,537 λίτρα για τα στερεά. Πηγή: Βικιπαίδεια
13
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
Ο σκιτσογράφος Αλή Ντίνο Μπέη (1890-1938) Γεννήθηκε το 1890 στη Χίο και καταγόταν από οικογένεια Τσάμηδων αξιωματούχων της τουρκοκρατίας που ήταν εγκατεστημένοι στην Πρέβεζα. Γιος του Ρασίχ Ντίνο και της Σαφέτ Γκαζί Τουρχάν. Ο παππούς του, Αμπεντίν Ντίνο πασάς, διετέλεσε υπουργός εξωτερικών των Οθωμανών και κυβερνήτης (βαλής) του αρχιπελάγους των Δωδεκανήσων επί Αβδούλ Χαμίτ. Ο Αλή Ντίνο σπούδασε στη Σορβόνη πολιτικές επιστήμες και δούλεψε ως σκιτσογράφος σε αρκετά έντυπα όπως στον Σατανά, στο Φλιτ, στον Φανό των Συντακτών, στον Ελεύθερο Τύπο και κυρίως στην Πρωία, όπου εργαζόταν μέχρι τον θάνατό του, το 1938. Διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Σκιτσογράφων (ήταν από τα ιδρυτικά της μέλη), ταμίας της Ένωσης Σωματείων Εικαστικών Τεχνών και γενικός Έφορος στη Στέγη γραμμάτων και Τεχνών. Σε ηλικία 25 ετών πολιτεύτηκε με τον συνασπισμό της Ηνωμένης Αντιπολίτευσης των Δημητρίου Γούναρη, Γεωργίου Θεοτόκη και Δημητρίου Ράλλη, εκλέχτηκε βουλευτής στις 6.12.1915 και άσκησε τα καθήκοντα του βουλευτή μέχρι τις 30.6.1917. Αργότερα πολιτεύτηκε με άλλα κόμματα, χωρίς να κατορθώσει να εκλεγεί. Πέθανε αιφνίδια την 1.11.1938, σε ηλικία 48 ετών, στην Αθήνα, εξ αιτίας εγκεφαλικού αιματώματος. Στα σκίτσα του, που τα χαρακτηρίζουν οι ρεαλιστικές γραμμές των εικονιζόμενων, έντονη είναι η ειρωνεία. Η δουλειά του ήταν περισσότερο γελοιογραφική ηθογραφία και λιγότερο πολιτική γελοιογραφία. Έχουν σωθεί αρκετά σκίτσα του που απεικονίζουν Τσάμηδες και Πρεβεζάνους, καθώς και επώνυμους της καλής αθηναϊκής κοινωνίας του μεσοπολέμου. Ο Αλή Ντίνο υπέγραφε τα σχέδιά του ως Dino. Εξαιτίας της λιτότητας του σχεδίου του, θεωρείται από κάποιους ομότεχνούς του προάγγελος της νεότερης γελοιογραφίας και ανανεωτής του γελοιογραφικού σχεδίου. Ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου σε άρθρο του στις 8 Νοεμβρίου του 1938 στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα των Αθηνών περιέγραφε τον Αλή Ντίνο έναν απλό, εράσμιο άνθρωπο με φέρσιμο και νοοτροπία περισσότερο διεθνή παρά αλβανική σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως δεν είχε άλλο αλβανικό παρά το ελαφρό χρώμα της προφοράς. Για τα ηθογραφικά του σχέδια, με θέμα την Τσαμουριά, ο Παπαντωνίου ανέφερε ότι ήταν γελαστά και δροσερότατα και αποτελούσαν κοινωνικές σάτιρες. Σύμφωνα με μαρτυρία της κόρης τού Αλή Ντίνο, κ. Σαφέτ Ντίνο-Μαυρομμάτη, το εγκεφαλικό αιμάτωμα δημιουργήθη-
κε στις 13.8.1938, μετά από πτώση του στα σκαλιά του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία των Αθηνών, του οποίου ο Ντίνο ήταν συχνά θαμώνας. Μεταφέρθηκε αμέσως στο Θεραπευτήριο ο Ευαγγελισμός, όπου νοσηλεύτηκε, πλαισιωμένος από τους οικείους του και τους πολλούς του φίλους, επώνυμους και μη. Διορθώνεται, με τη μαρτυρία αυτή, η αναφορά του Δημήτρη Σαπρανίδη, που θέλει τον Αλή Ντίνο να πεθαίνει πάμπτωχος, στα σανατόρια της Πεντέλης, πρβλ. Δημήτρης Σαπρανίδης, Ιστορία της Ελληνικής Γελοιογραφίας. 3000 χρόνια αμφισβήτησης, Αθήνα 2001, εκδόσεις Ποταμός, ISBN 9607563-73-5, σελ. 381. Η αναφορά του Σαπρανίδη αναπαράγεται, δυστυχώς, σε πρόσφατη έκδοση για τον Αμπεντίν πασά Ντίνο, βλ. Νίκος Στύλος, Ο Πρεβεζάνος Αμπεντίν πασάς Ντίνος, τα ελληνικά του ποιήματα και οι Ντιναίοι, Mülheim 2014, εκδόσεις Χωρίς Σύνορα, σελ. 111. Το 1993 ο δήμος Πρέβεζας και η Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης εξέδωσαν ένα λεύκωμα με σκίτσα του Αλή Ντίνο Μπέη.
Η συνάντηση έλαβε χώρα, Κυριακή 3 Μαΐου 1931, στην Πρέβεζα, στο καφενείο ΧΛΟΗ Όρθιος: Χρήστος Γκαβανόζης. Καθιστοί: Αλέκος Μπάγκας (Υποδεκανέας), Χαρ. Βαλσάμης (Γεωπόνος), Αλί Ντίνο Μπέη (αυτός με γυρισμένη την πλάτη), Ιωάννης Τάλαρος (Δημοσιογράφος), Ηλίας Τσούρος (Ανακριτικός υπάλληλος), Απόστολος Μέξης (Δικηγόρος), Νιόνιος Κωστούλας (Υπάλληλος Εθνικής Τράπεζας) Οπισθόγραφο
14
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
1ο Νηπιαγωγείο Πάργας Το 1ο Νηπιαγωγείο Πάργας εντάχθηκε στο Δίκτυο Σχολείων Πρεσβευτών των Παγκόσμιων Στόχων. Το συλλογικό έργο στο οποίο συμμετείχε το σχολείο μας "We have a dream...a big dream" διακρίθηκε στην οnline Εκδήλωση Βράβευσης Bravo Schools 2020. Το παραπάνω πρόγραμμα υλοποιήθηκε τη σχολική χρονιά 2019-2020 και στόχο είχε οι μαθητές να κατανοήσουν τη σημασία των 17 Παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ο.Η.Ε. αλλά και να ξεκινήσουν μια μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης της τοπικής και της ευρύτερης κοινωνίας. Οι εκπαιδευτικοί του Νηπιαγωγείου θα ήθελαν να ευχαριστήσουν τους γονείς και τον Δήμο Πάργας για την αμέριστη συμπαράστασή τους. Επίσης, ένα μεγάλο ΜΠΡΑΒΟ στα παιδιά που είναι πια Πρεσβευτές των Παγκόσμιων Στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης της Unesco. Πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στην ικανότατη διευθύΟι Νηπιαγωγοί Χριστίνα Βάσση, Ελένη Μυλωνά και Δώρα Μπούνα, οι μητέρες Δέσποινα Μίαρη και Ελένη Νόττα με τα παιδιά τους Σπύρο και Νεφέλη ντρια του 1ου Νηπιαγωγείου Χριστίνα Βάσση.
Ελένη Ρίζου (1926-2019) Η αγαπημένη μας κυρά Λένη γεννήθηκε το 1926 και απεβίωσε στις 8-9-2019 πλήρης ημερών. Πέρασε ένας χρόνος που λείπει από κοντά μας, εμείς όμως θα έχουμε πάντα ζωντανή την εικόνα της καλοσυνάτης μορφής της, με τα πολύχρωμα μπουκετάκια που προσέφερε στους τουρίστες. Αθόρυβη και γελαστή, μια αγνή ύπαρξη που ήρθε και έφυγε ήσυχα από αυτή τη ζωή. Υπήρξε σύζυγος του επίσης αλησμόνητου μπάρμπα Γρηγόρη Ρίζου με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά, την Κατερίνα, την Ευδοκία και τον Κώστα. Θα την θυμόμαστε πάντα με αγάπη. Ν. Σ. Βέργος
Διονύσης-Νιόνιος Πλασκασοβίτης (1955-2020) Έφυγε από κοντά μας για το μεγάλο ταξίδι ο αγαπημένος μας συμπατριώτης Διονύσης Πλασκασοβίτης. Πνεύμα ελεύθερο και λάτρης της περιπέτειας, υπηρέτησε στην Ομάδα Υποβρύχιων Καταστροφών (ΟΥΚ) του Πολεμικού Ναυτικού και άρχισε την καριέρα του με τους «Ηνωμένους Δύτες», την πιο μεγάλη καταδυτική εταιρία της εποχής, που σήμερα ονομάζεται “Assodivers”. Μάλιστα γύρισε και ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ για το κόκκινο κοράλλι, με το οποίο ασχολήθηκε πολλά χρόνια. Επίσης, βούτηξε και στο σεισμικό ρήγμα στον Κορινθιακό κόλπο. Διακρίθηκε για το θάρρος και τις ικανότητές του και υπήρξε μέλος σε πολλές αποστολές και καταδυτικές εργασίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα θερμά μας συλλυπητήρια στους οικείους του. Ας είναι ελαφρύ το χώμα. Αθ. Σ. Βέργος
15
Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020
ΚΟΥΙΖ
Ποιά είναι; Το κοριτσάκι της φωτογραφίας ζει στην Αθήνα και είναι μητέρα ενός παιδιού.
Απάντηση στο ΚΟΥΙΖ τεύχους 112 Το μωρό του προηγούμενου κουίζ είναι ο αγαπημένος μας Θοδωρής Νάκας.
Φωτοσκιές του παρελθόντος
Στην ταβέρνα Αλτάνα το 1997: Φώτης Ζέρης, Λευτέρης, Μαριλένα και Βασίλης Σπανός, Σπύρος Φασούλης
Φωτορεπορτάζ
5-9-2020: Έφη Δράκου, Μάνη Δράκου
25-8-2020: Μιχάλης Αποστολίδης, Δημήτρης Δέσκας
25-8-2020: Γιάννης Κώστας, Φώτης Ρούσης
31-8-2020: Κατερίνα και Θανάσης Μπάτσιος
25-8-2020: Τρισάγιο στον τάφο του ευεργέτη του Συλλόγου Παργινών Αθήνας Ιωάννη Χ. Δημουλίτσα από μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου με τον Ιερέα Γεώργιο Κιζίρογλου
23-8-2020: Πανηγύρι Αγίου Διονυσίου