Τεύχος 118 (Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021)

Page 1

Αρ. Αδείας 166

RE

SS PO X+7

RE

P

Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

SS POS

T

ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ

ST

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021 Έτος 30ο • Αριθ. Φύλλου 118 Μαρίκας Κοτοπούλη 10 • 104 32 Αθήνα

P

Περιοδική Έκδοση του Ομώνυμου Συλλόγου Παργινών της Αθήνας

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 134/2006

Άποψη της Πάργας, λιθογραφία του Captain George de la Poer Beresford, 1855 (Συλλογή Α. Παπασταύρου)

ΣΟΥΛΙ-ΠΑΡΓΑ: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΖΕΥΞΗ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

Μ

ε αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, είδαν το φως της δημοσιότητας ορισμένα εξαιρετικά αφιερώματα, αποκαλύπτοντας σε όλους εμάς, τους απλούς φιλαναγνώστες, νέες πρωτότυπες προσεγγίσεις που οδηγούν σε βαθύτερες και πιο ολοκληρωμένες ερμηνείες για την Επανάσταση του 1821, το αναντίρρητα κορυφαίο και καθοριστικό γεγονός της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα που τίθενται, αποτελώντας και το ερέθισμα για το παρόν άρθρο, αφορά τις αιτίες που προσδιόρισαν την επιτυχία και την ανθεκτικότητα της Επανάστασης στην Πελοπόννησο, τη Στερεά και τα νησιά. Οι απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα αναδεικνύουν, μεταξύ άλλων, και τον αποφασιστικό ρόλο των Σουλιωτών, που ως ετοιμοπόλεμος στρατός τέθηκε στην υπηρεσία της Επανάστασης. Οι απαντήσεις στο πώς και στο γιατί οι Σουλιώτες διαδραματίζουν αυτόν τον σημαντικό ρόλο, αποτελούν το βασικό περιεχόμενο όσων εκθέτουμε παρακάτω, χωρίς Συνέχεια στη σελίδα 8-11

/ Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Παργινών Αθήνας Αθανάσιος Βέργος και το Διοικητικό Συμβούλιο εύχονται στους απανταχού Παργινούς, Καλά Χριστούγεννα, υγεία, οικογενειακή και προσωπική ευτυχία για το 2022. / Ευτυχισμένο και δημιουργικό το 2022 σε όλους τους Δημότες εύχονται ο Δήμαρχος του Καλλικράτειου Δήμου Πάργας Νικόλαος Ζαχαριάς και το Δημοτικό Συμβούλιο. / Ευχές για μία καλή χρονιά σε όλους τους κατοίκους του νομού εύχεται ο Αντιπεριφερειάρχης του Ν. Πρέβεζας Στράτος Ιωάννου.

ΚΩΔΙΚΟΣ 01-1144


2

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Κοινωνικά Πάργας Γεννήσεις: • Ο Παλαιολογούδιας Ελευθέριος του Χρήστου & η Γκλονεκόβα Γιάνα του Πέτερ, απέκτησαν κορίτσι την 01/10/2021. • Ο Στέφος Φώτιος του Παντελή & η Σενή Αικατερίνη του Ιωάννη, απέκτησαν αγόρι στις 16/10/2021. • Ο Ατματσίδης Τριαντάφυλλος του Νικολάου & η Βέργου Ελευθερία του Αθανασίου, απέκτησαν αγόρι στις 03/11/2021. • Ο Καρδάνης Χρήστος του Θεοδώρου & η Χρυσόμαλλου Αναστασία του Νικολάου, απέκτησαν δίδυμα κορίτσια στις 04/11/2021. • Ο Παυλίδης Ευάγγελος του Κωνσταντίνου & η Τσάνου Μαρία του Πέτρου απέκτησαν αγόρι στις 24/11/2021. • Ο Ντούρτας Δεληβοριάς Στέφανος του Βασιλείου & η Ρούσα Αγγελική του Νικολάου, απέκτησαν κορίτσι στις 30/11/2021. Γάμοι: • Ο Βασιλάκης Γεώργιος του Κωνσταντίνου & η Νίκα Βασιλική του Δημητρίου, τέλεσαν γάμο στις 03/10/2021, στην Πάργα. • Ο Νικολάου Ηλίας του Σταύρου Ευάγγελου & η Κυριάκη Χριστίνα του Ηλία τέλεσαν γάμο στις 10/10/2021, στο Καρτέρι Ν.Θεσπρωτίας. • Ο Ελέου Αλεξάντρου του Γκριγκόρι & η Ντούτση Βασιλική του Χρηστάκη, τέλεσαν γάμο στις 23/10/2021, στην Πάργα.

• Ο Μπόλωσης Σπύρος του Λάμπρου & η Ντέλλα Θεοδώρα του Νικολάου, τέλεσαν γάμο στις 30/10/2021, στην Πάργα. Σύμφωνο Συμβίωσης: • O Γκούσης Πέτρος του Κωνσταντίνου & η Κωνσταντινίδου Άννα του Μιλτιάδη, σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης στις 04/10/2021, στην Αθήνα. Θάνατοι: • Ο Τσώνης Φώτιος του Ιωάννη & της Μαρίας, σύζυγος Μιχαήλας Μπάτσιου, απεβίωσε στις 3/10/2021, στη Θεσσαλονίκη, ετών 41. • Ο Ζώτος Ευθύμιος του Παύλου & της Μαριγώς, απεβίωσε στις 26/10/2021, στα Ιωάννινα, ετών 38. • Ο Μπέλλος Ιωάννης του Κωνσταντίνου & της Ευαγγελίας, σύζυγος Ευφροσύνης, απεβίωσε στις 15/11/2021, στα Ιωάννινα, ετών 69. • Ο Χαλκής Διονύσιος του Χρήστου & της Ελευθερίας, σύζυγος Ευγενίας, απεβίωσε στις 22/11/2021, στους Φιλιάτες Ν.Θεσπρωτίας, ετών 80. • Ο Βέκιος Δημήτριος του Μάρκου & της Ευαγγελίας, σύζυγος Ευγενίας, απεβίωσε την 01/12/2021 στην Πάργα, ετών 77. • Η Παπαθανασίου Παναγιώτα του Θεόδωρου & της Παρασκευής, σύζυγος Ευάγγελου, απεβίωσε στις 14/12/2021 στην Πάργα, ετών 87. • Η Γκούλιουρα Περσεφόνη του Χρήστου & της Ευφροσύνης, απεβίωσε στις 16/12/2021 στην Πάργα, ετών 80.

Ηλεκτρονικά διαβάζουμε σε έγχρωμη έκδοση την «ΠΑΡΓΑ» στο site: www.patatoukos.com

Δωρεές Συλλόγου Παργινών Αθήνας 20 € Βέργου Μαριγώ. 30 € Μπάτσιος Σταύρος. 50 € Διαμάντη Σμαράγδα, Χαραλαμπίδη Αικατερίνη στη μνήμη του συζύγου της Νικολάου Ριγάλου. 100 € Νικολάου Αικατερίνη & Κοτρότσιος Σωτήρης, Μπάκουλης Μιχαήλ, Πηγή-Τζοβάρα Όλγα εις μνήμη των γονέων της Θεμιστοκλή και Ευτυχίας.

Π εριεχόμενα Σούλι-Πάργα: Μία ιστορική σύζευξη και η σημασία της για την Επανάσταση του 1821 . . . . . . 1, 8-11 Χριστούγεννα 2021 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 1o και 2o Δημοτικό Σχολείο Πάργας. . . . . . . . . . . . . . . . 4 Επτά χρόνια Geoker Cafe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών Aνθούσας - Πάργας «Βασίλειος Χατζής». . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Αφιέρωμα στον Βασίλη Α. Πηγή . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-7 Διεθνής Έκθεση Τουρισμού Philoxenia. . . . . . . . . . . . . . 7 George de la Poer Beresford . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Παργινές Συνταγές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Γνωρίζετε ότι... Ποια άλλη χώρα έχει σαν εθνικό σύνθημα το «ελευθερία ή θάνατος» . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Σιδερένιες αυλόπορτες στην Πάργα . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος… . . . . . 14 Κουίζ - Φωτοσκιές του παρελθόντος . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Φωτορεπορτάζ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Σημείωμα του ΕΚΔΟΤΗ Το τελευταίο τεύχος για το 2021 είναι επίσης αφιερωμένο στα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21. Το ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο εκείνης της περιόδου βρίσκει την Πάργα στο σταυροδρόμι ανατολής και δύσης, μιας και τα Επτάνησα κι οι δυτικοευρωπαίοι απ’ τη μια κι ο Αλή Πασάς κι οι Οθωμανοί απ’ την άλλη διεκδικούν τον ρόλο τους στην περιοχή. Οι Παργινοί, πνευματικά παιδιά του Ιδρωμένου και του Ηπίτη, είχαν σαφή προσανατολισμό, ωστόσο άλλοι έπαιρναν τις αποφάσεις... «Τ’ άσπρα πουλήσαν το Χριστό, τ’ άσπρα πουλούν και σένα...». Καλή Χρονιά σε όλους. Αθ. Σ. Βέργος

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΡΑΜΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ!!! Iδιοκτήτης: Σύλλογος Παργινών Aθήνας-Πειραιά-Περιχώρων «H ΠAPΓA» Mαρίκας Kοτοπούλη 10, • 104 32 Aθήνα • Tηλέφωνο - Fax Γραφείου: 210 5225788 Eκδότης-Διευθυντής: Bέργος Aθανάσιος, Πετμεζά 16, 11743 Aθήνα, Tηλ.: 210 9240940 Σύνταξη: Δ.Σ. Συλλόγου Eμβάσματα: Στέλιος Δημήτριος, Δημοσθένους 16, 122 44 Αιγάλεω, Τηλ.: 210 5615740 Στην Πάργα εισπράττουν οι: Σωτήρης Δέσκας, Γκούλιουρα-Γκούνα Tασία, Aνδρέου-Ντόβας Γεώργιος Παραγωγή: NONSTOP Printing E.Π.Ε., Αίμωνος 71 & Κρέοντος - Ακαδημία Πλάτωνος - τηλ.: 210 5144160 Τα κείμενα που φέρουν υπογραφή, εκφράζουν τις απόψεις του συγγραφέα τους. Η Συντακτική Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα της μη δημοσίευσης ή της σύντμησης των κειμένων κατά την κρίση της.


3

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Χριστούγεννα 2021

Τ

ο νιώθουμε όλοι: Ο χρόνος τρέχει ασταμάτητα, πάντα γυρεύουμε να βρούμε που πήγε, πώς πέρασε τόσο γρήγορα, να τον κατευνάσουμε, να μας κάνει κανένα χατίρι, να μας χαρίσει λίγα λεπτά, λίγες ώρες, μέρες, χρόνια ή, αν είναι χουβαρντάς, και δεκαετίες ακόμα. Πάντα μένουμε με το παράπονο ότι δεν μας έφτασε, δεν προλαβαίνουμε. Οι εποχές εναλλάσσονται τόσο γρήγορα, ειδικά όταν μεγαλώνουμε. Τώρα πια το κοντέρ τρέχει με διπλή ταρίφα: Πότε ήταν άνοιξη, πότε καλοκαίρι, πώς πέρασε σχεδόν απαρατήρητο το φθινόπωρο, πώς φτάσαμε στον χειμώνα; Και να που σε λίγο θα έχουμε Χριστούγεννα. Κιόλας; Ποιος δεν θυμάται την αδημονία και τη χαρά μας σαν ήμασταν παιδιά, όταν προσμέναμε τα Χριστούγεννα; Μετρούσαμε τις μέρες μέχρι να έρθουν, όλα πήγαιναν απελπιστικά αργά. -Μαμά πόσες μέρες θέλουμε ακόμα; Τότε δεν ξέραμε να διαβάζουμε, ούτε καλά-καλά να μετρήσουμε. Το πολύ μέχρι το δέκα-δεκαπέντε. Τι σχέση άραγε έχουν τα σημερινά Χριστούγεννα με εκείνα περασμένων δεκαετιών; Πολύ μικρή. Τώρα αρχίζω να βάζω μπροστά τη χρονομηχανή και να γυρίζω σε κάποιες άλλες δεκαετίες, αυτές που γνώρισα εγώ ούσα παιδί. Τις δεκαετίες 50 και 60 και αρχές 70. Θυμάμαι τη μαμά μου να με παίρνει να κατεβούμε στην Αθήνα, αυτή που σήμερα αποκαλούμε «το κέντρο» και που οι περισσότεροι εγκαταλείψαμε ανεπιστρεπτί τις επόμενες δεκαετίες, να πάμε στα μαγαζιά, Κατράντζο, Μινιόν, Λαμπρόπουλο, θυμάμαι την κοσμοπλημμύρα, τα φώτα, τις κούρσες που γυάλιζαν καμαρωτές στη Σταδίου, τη Βαρβάκειο αγορά με τις κρεμασμένες γαλοπούλες, τα ζαχαροπλαστεία με βουνά τους κουραμπιέδες μέχρι έξω από το μαγαζί, τα κουβούκλια των τροχονόμων πλημμυρισμένα με δώρα, κάποια εποχή υπήρχαν μάλιστα και μεγάλες ηλεκτρικές συσκευές που πλαισίωναν τα κουβούκλια αυτά, θυμάμαι τον πρώτο Αη-Βασίλη-κούκλο που κρατήσαμε με τον αδερφό μου και το Μέγαρο της Ραδιοφωνίας, όπου η Αντιγόνη Μεταξά ως «Θεία Λένα» έκανε τις παιδικές εκπομπές της. Και το πρώτο ψεύτικο χριστουγεννιάτικο δέντρο που στολίσαμε για πρώτη φορά και που πεισματικά στόλιζε και ξεστόλιζε μέχρι τα βαθιά γεράματά της η μητέρα μου, κι ας είχε πια το καημένο ξεφτίσει από το α-

διάκοπο πακετάρισμα και ξεπακετάρισμα τόσων χρόνων, κι ας ήταν τόσο ντεμοντέ, αφού τη θέση του είχε πάρει αργότερα το αληθινό καλλιεργημένο έλατο. Θυμάμαι τα κάλαντα που τρέχαμε να πούμε, τη χαρά μας όταν μετράγαμε τη συγκομιδή των κερμάτων. Το λαχείο Συντακτών που μας έφερνε ο μπαμπάς και εμάς να γυρεύουμε εναγωνίως τους λήγοντες. Τότε δεν υπήρχε ακόμα η τηλεόραση. Και οι γιορτές ήταν αφορμή για μεγάλες οικογενειακές μαζώξεις: Μικροί, μεγάλοι, θείες και θείοι κοντινοί και μακρινοί, ξαδέρφια, φίλοι, πώς χωρούσαμε τόσοι άνθρωποι σε ένα σπίτι 70 τετραγωνικών; Ποτέ κανείς μας δεν διαμαρτυρήθηκε πως δεν μας έφτανε ο χώρος. Η πιτσιρικαρία ήταν έτσι κι αλλιώς αμελητέα ποσότητα. Τραγούδια, καλαμπούρια, κουτσομπολιά, αστεία που δεν πολυκαταλαβαίναμε, βαρετές συζητήσεις και σχόλια των μεγάλων. Τόσα και τόσα Χριστούγεννα οικογενειακής θαλπωρής. Και προσμονής και ελπίδας για κάτι καλύτερο, νομίζω αυτό ήταν το κυρίαρχο στοιχείο. Και όταν σπούδαζα ολομόναχη στα κρύα ξένα, αυτές οι εικόνες μου έρχονταν στο μυαλό και ζεσταίναν την καρδιά μου. Σήμερα, την εποχή του ίντερνετ, της εικονικής πραγματικότητας, των μαζικών μέσων ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης γιορτάζουμε άραγε πιο έντονα, πιο μαγικά τις μεγάλες γιορτές όπως τα Χριστούγεννα; Δεν ξέρω, δεν μπορώ να απαντήσω. Γιατί και το να βλέπεις και να μιλάς στον άλλον που βρίσκεται στα πέρατα της γης σαν να βρίσκεται δίπλα σου, είναι μεγάλο πράγμα. Τώρα όλα είναι εν κινήσει, οι άνθρωποι, οι ειδήσεις, τα ρεύματα. Η εικόνα έχει αντικαταστήσει την πραγματικότητα. Τόσες χριστουγεννιάτικες μαγειρικές εκπομπές, που στο τέλος νομίζουμε ότι όχι μόνο έχουμε ψήσει το γουρουνόπουλο ή τη γαλοπούλα, αλλά ότι τα έχουμε φάει κιόλας. Κάτι είναι κι αυτό. Μας γλυτώνει από τον κόπο. Κι επειδή τελικά η πείνα είναι πραγματική, την παραγγέλνουμε στη συνέχεια στην ψησταριά της γειτονιάς. Κι όμως υπάρχει πάντα κάτι που μας κάνει να προχωράμε, να ελπίζουμε. Καθένας έχει τον τρόπο του, το μαγικό του αστέρι που τον οδηγεί. Κι αν δεν το έχει, ας ψάξει και είμαι βέβαιη ότι θα το βρει. Μάχη Μαλακάτα-Μαραγκάκη


4

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

1o Δημοτικό Σχολείο Πάργας

Το πετρόκτιστο Δημοτικό Σχολείο χτίστηκε το 1950 στην τοποθεσία που είχε η σχολική εφορία και σε άλλο κομμάτι που αγόρασε δι υπ. αρ. 4022/2-3-1940 συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Νικολάου Γάσπαρη. Η περιοχή ονομαζόταν Φυτώριο διότι η έκταση αυτή χρησιμοποιούνταν ως φυτώριο δενδριλίων. Το 1951 με την έναρξη λειτουργίας του διδακτηρίου, έπειτα από την μεταφορά των μαθητών από το κτήριο Βασιλείου Μελά (Παράγκα) και το Νηπιοτροφείο στους Αγίους Αποστόλους. Διευθυντής διετέλεσε ο αείμνηστος Ευάγγελος Δούρος. Διδάσκαλοι με την έναρξη του διδακτηρίου υπήρξαν η Βιργινία Ζέρη, ο Σπυρίδων Φώτου, η ΔούρουΔημουλίτσα Σμαράγδα και η Κική Σιγκούνα. Τα επίσημα εγκαίνια του διδακτηρίου έγιναν το φθινόπωρο του 1951 παρουσία του βασιλικού ζεύγους Παύλου & Φρειδερίκης, υπάρχει μάλιστα σχετικό οπτικοακουστικό υλικό από τα επίκαιρα της εποχής (ΕΟΑ Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο). Η τότε Δημοτική Αρχή δεξιώθηκε τους καλεσμένους στα εγκαίνια στις δύο αίθουσες που ενώνονται για τις σχολικές εκδηλώσεις.

Για τον σκοπό αυτό επιστρατεύτηκαν οι καλύτερες μαγείρισσες της Πάργας, για να στρωθεί το τραπέζι που πραγματοποιήθηκε που και μέχρι σήμερα μου αφηγήθηκαν με μια γλυκιά ανάμνηση. Το 1972 με απόφαση του τότε Εκκλησιαστικού Συμβουλίου παραχωρείται ο αύλιος χώρος της Εκκλησίας στο Σχολείο για κοινή χρήση. Την 1-9-2002 το Δημοτικό Σχολείο χωρίσθηκε σε 1ο & 2ο Δημοτικό Σχολείο και την 1-9-2006 το 2ο Δημοτικό μεταφέρθηκε στο νέο διδακτήριο στη θέση Κρυονέρι (Κάμπος Βασιλά). Το διδακτήριο σήμερα είναι σύγχρονα εξοπλισμένο και αποτελείται από έξι αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα ολοήμερου, αίθουσα Αγγλικών, εργαστήριο Η/Υ, τμήμα ένταξης, γραφείο διευθυντή και γραφείο εκπαιδευτικών. Διευθύντρια από το 2009 διετέλεσε η κ. Αλεξίου Αυγή, η οποία συνταξιοδοτήθηκε το 2021 και της ευχόμαστε καλή σύνταξη. Νέα διευθύντρια από την 1-9-2021 ανέλαβε η κ. Νίκα Ελευθερία της οποίας ευχόμαστε καλή διαδρομή στα νέα της καθήκοντα.

2o Δημοτικό Σχολείο Πάργας

Το 2ο εξαθέσιο Δημοτικό Σχολείο Πάργας χτίστηκε το 2004. Βρίσκεται στην περιοχή Κρυονέρι (Κάμπος Βα-

σιλά). Αποτελείται από έξι αίθουσες διδασκαλίας, μία αίθουσα εκδηλώσεων, αίθουσα γυμναστικής τα γραφεία των εκπαιδευτικών και του Διευθυντή. Από το 2006 –πρώτο έτος λειτουργίας του– έως και τις 31-08-2021 διευθυντής διετέλεσε ο κ. Ντάλας Νικόλαος στον οποίο ευχόμαστε Καλή Συνταξιοδότηση. Από την έναρξη λειτουργίας του Διδακτηρίου δίδαξαν και διδάσκουν οι Εκπαιδευτικοί: Αλεξίου Αυγή, Μπόλωσης Ηλίας, Μπόσμου Σαββούλα, Νάνος Αθανάσιος, Μπάζιου Άννα, Καλόγηρος Στέφανος, Μπαλαμπέκου Ελένη. Γυμνάστρια: Βέκιου Έλλη. Αγγλικά: Κατσαούνου Θεοδώρα. Από τον Σεπτέμβριο του 2021 τα ηνία του σχολείου ανέλαβε ο κ. Μπόλωσης Ηλίας στον οποίο ευχόμαστε καλή επιτυχία στα νέα του καθήκοντα. Αθ. Σ. Βέργος


5

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Επτά χρόνια Geoker Cafe Επτά χρόνια κλείνει το καφέ-μπαρ Geoker των Γιώργου & Ερρίκου Παπαγεωργίου στην οδό Ανεξαρτησίας, στην Παραλία της Πάργας. Με πολύ προσεγμένη εμφάνιση, ωραία κοκτέιλ και ζεστές παρουσίες έχει κατακτήσει το κοινό, ντόπιους και επισκέπτες. Η διακόσμηση στο κατάστημα προσαρμόζεται κάθε φορά στην εποχή. Χρωματιστά λουλούδια την άνοιξη, εξωτικά φυτά το καλοκαίρι κάνουν την παραμονή ευχάριστη. Τα Χριστούγεννα με τα πολλά λαμπιόνια, τις φανταχτερές χριστουγεννιάτικες μπάλες και τα φαναράκια προσφέρει στους θαμώνες μια μοναδική αίσθηση χριστουγεννιάτικης ζεστασιάς και θαλπωρής. Στο κατάστημα συναντάς τον Άκη και τη Νούλα, γονείς των παιδιών με το χαμόγελο και τη γλυκιά κουβέντα στο κατά τ’ άλλα νεανικό στέκι.

Ευχόμαστε στην οικογένεια Παπαγεωργίου Kαλή Xρονιά και κάθε επιτυχία στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.

Σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών Aνθούσας - Πάργας «Βασίλειος Χατζής» Αρχές Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη συμμετοχή μελών οι δύο τακτικές και μία έκτακτη αιμοδοσία του Συλλόγου. Συνολικά προσήλθαν 100 άτομα και προσέφεραν αίμα 87 αιμοδότες. Ο Σύλλογος ευχαριστεί το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του τμήματος αιμοδοσίας του Νοσοκομείου Πρέβεζας, καθώς και τον Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Ανθούσας για την παραχώρηση αίθουσας του Σχολείου, όπως και τον Δήμο Πάργας για την παραχώρηση του Πνευματικού Κέντρου. Με την ευκαιρία της έναρξης του νέου έτους, το Δ.Σ. του Συλλόγου εύχεται στα μέλη και τους φίλους του Χρόνια Πολλά, Καλά Χριστούγεννα και Καλή Χρονιά. Το Δ.Σ.


6

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Αφιέρωμα στον Βασίλη Α. Πηγή Γεννήθηκε στην Πάργα στις 31-1-1916. Γονείς του υπήρξαν ο Ανδρέας Πηγής και η Ευφροσύνη Γκούλιουρα. Στις 10-3-1950 παντρεύτηκε στη Βουλγαρία τη ΦωτεινήΦούλα Γωβέτα από την Πρώτη του Δήμου Αμφίπολης Σερρών και από τον γάμο τους απέκτησαν έναν γιο, τον Ανδρέα. Είχε πάρει μέρος στον πόλεμο του ’40 και στην Εθνική Αντίσταση, έζησε άμεσα τον εμφύλιο και την πολιτική προσφυγιά. Το επάγγελμά του ήταν δημοσιογράφος. Παράλληλα, από πολύ νωρίς επιδόθηκε στη λογοτεχνία. Έγραψε πεζά και ποίηση, λογοτεχνική κριτική, θεατρικά. Είχε μεταφράσει στα ελληνικά πεζά και ποίηση από τα Γαλλικά, τα Ρουμάνικα και τα Γερμανικά. Απ’ το έργο του αναφέρουμε: Το «Μικρό απάνθισμα από τη Ρουμάνικη δημοτική ποίηση» (Γκούτενμπεργκ, 1984), με μεταφράσεις, εισαγωγή και σχόλια δικά του. «Το πέρασμα», διηγήματα (Σύγχρονη Εποχή, 1985). «Δυο κόσμοι μεσ’ από τους στίχους», μελέτη για την αγωνιζόμενη ποίηση Το αρχοντικό του Βασίλη Πηγή (φωτό 1990), του Βιετνάμ, με σειρά οδός Γάκη Ζέρη, πρώην Φρουρίου, και Κ. Κανάρη από ποιήματα μεταφρασμένα απ’ τον ίδιο από τα γαλλικά. «Το ταξίδι της Ρηνούλας», παιδική οπερέτα σε 5 εικόνες που ανέβηκε στη σκηνή με μουσική Ηλία Δελάρη, μονόπρακτα και μουσικοδραματικές συνθέσεις σε στίχους, που ανέβηκαν στο εξωτερικό, κριτικά δοκίμια, σάτιρα κ. ά. Υπήρξε μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Απεβίωσε στις 24-1-1995 στην Αθήνα, στα Γλυκά Νερά Παιανίας.

υπερορία: (νομικός όρος) εξαναγκασμός ατόμου σε απομάκρυνση από τα όρια του κράτους που διαμένει. Στο βιβλίο «υπερορία» συναντάμε δύο ποιήματα με αναφορές στην Πάργα. Το πρώτο με τίτλο «Τριμήνου προσωρινής αδείας δι’ επίσκεψιν» και το δεύτερο με τίτλο «Zwinger» το οποίο και δημοσιεύουμε.

Η συλλογή διηγημάτων «Το Πέρασμα» καταγράφει βιώματα του συγγραφέα από τον εμφύλιο πόλεμο και τη μακρόχρονη πολιτική προσφυγιά του.

Zwinger* Αμέτρητες κι η μια πίσω απ’ την άλλη μεγάλες κάμαρες, έρχονται, φεύγουν και λιτανεία ατέλειωτη, μπροστά σου περνούν οι λαμπερές χρυσές κορνίζες, που μέσα τους μορφές γελούν ή κλαίνε κι απ ’ την αιώνια τους ακινησία άλλες σ’ ακολουθούνε με το βλέμμα κι άλλες αδιάφορες, που σ’ αγνοούνε.


7

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Πάνου τα πλουμιστά ταβάνια, γύρω οι τοίχοι με τα ροκοκό στολίδια... Πνιγμένα βήματα, λόγια πνιγμένα και μάτια λαίμαργα ή ονειροπόλα, ψυχές αλλοπαρμένες και δοσμένες στα μάγια των μορφών και των χρωμάτων... Και ξάφνου, νάτη... Εσύ!...Πέρα στο βάθος προβαίνεις μεσ’ απ’ τη χρυσή κορνίζα!... Εσύ που μου συντρόφευες τον ύπνο τον παιδικό, τόσες και τόσες νύχτες... Και με κυττάζεις ιλαρή, όπως τότε, απ το παλιό μικρό το εικονοστάσι όπου καντήλι σ’ άναβε η μητέρα κι ας ήσουν μια φτηνή χαλκογραφία σε ξύλινη παλιά, φτωχή κορνίζα. Μα εμένα ούτε που μ’ ένοιαζε, θυμάσαι; Γλυκειά χαρά και συντροφιά μου σ’ είχα, σ’ έβαζα μέσα στις συντρόφισσές μου του παιχνιδιού και του γιαλού και πάντα ονόματα σου δάνειζ’ από κείνες... Τώρα είσαι δώ, με τα γυμνά σου πόδια και με κυττάς. Το γνώριμό σου βλέμμα!... Τα μάτια σου γλυκά και φως γεμάτα και μέσα τους εκείνη η απορία για το παιδί που σούβαλαν στα χέρια. ...Μα, τι ζητάς σε τούτο το παλάτι;... Μαντόνα ακούω σε λένε και Σιξτίνα π’ απ’ την Πιατσέντζα τάχατ’ έχεις έρθει κι όλοι σε τριγυρνάν και σε θαυμάζουν!... Μα εγώ σε κράζω Νίνα κι Αντιόπη και Μαριγώ και Ναυσικά και Λένη... και καρτερώ το γνέψιμό σου μόνο για να σε πάρω, τώρα, από το χέρι κι ανάλαφροι, τρελλοί, να ξεχυθούμε στης Πάργας τις ακρογιαλιές, τρεχάτοι, εδώ κοχύλια ψάχνοντας, καβούρια, πιο ’ κει σύκο γλυκό, κλεφτά, τρυγώντας, κι αλλού τις αγουρίδες τ’ Αλωνάρη. Κι όταν, η μάνα, η θάλασσα μας κράξει, γυμνοί κι αθώοι πρωτόπλαστοι, τα δυό μας, να πέσουμε στη γαλανή αγκαλιά της, να παίξουμε, να δροσολογηθούμε. Δρέσδη 1972 * Zwinger: Μεγάλο κτιριακό συγκρότημα και εξαίρετο αρχιτεκτονικό μνημείο όπου στεγάζεται η ονομαστή Πινακοθήκη της Δρέσδης. Εκεί βρίσκεται και η περίφημη «Madonna Sixtina» του Ραφαήλ.

Διεθνής Έκθεση Τουρισμού Philoxenia Ο Δήμαρχος Πάργας, Νίκος Ζαχαριάς, με τον Αντιδήμαρχο, Βασίλειο Γκίζα, και τον Αντιδήμαρχο και Πρόεδρο της Επιτροπής Τουρισμού του Δήμου Πάργας, Σπύρο Πιτσαρό, επισκέφτηκαν την έκθεση Philoxenia - Xenia στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ, στις 16-11-2021. Μαζί με την κ. Γεωργία Κυριάκη, εκπρόσωπο του Δήμου στην έκθεση και Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Τουρισμού, πραγματοποίησαν σειρά σημαντικών επαφών με θεσμικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες του τουρισμού, σε μια προσπάθεια προβολής του Δήμου για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος.

George de la Poer Beresford Ο Ιρλανδός στρατιωτικός George de la Poer Beresford (1826-1865) ήταν απόγονος γνωστής πολιτικής προσωπικότητας της χώρας του. Γνωρίζουμε ελάχιστα για τις σπουδές, την σταδιοδρομία και την ιδιωτική του ζωή. Στα 1855, σε ηλικία μόλις τριάντα χρονών και έναν χρόνο μετά τον θάνατο της γυναίκας του, δημοσίευσε μία σειρά λιθογραφιών με θέματα από τη νότια Αλβανία και την Ήπειρο. Ο Beresford πιθανότατα βρέθηκε στην περιοχή αυτή, η οποία ανήκε παλαιότερα στην επικράτεια του Αλή πασά, στο πλαίσιο στρατιωτικής αποστολής. Αφιέρωσε το έργο του στη λαίδη Emily Cozziris, σύζυγο του διευθυντή των φυλακών της Κέρκυρας. Το λεύκωμα δεν επανεκδόθηκε αλλά ο Beresford δημοσίευσε αργότερα δύο μυθιστορήματα κοινωνικού περιεχομένου.


8

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Συνέχεια από τη σελίδα 1

φυσικά να διεκδικούμε δάφνες ιστορικών. Το κλειδί της ερμηνείας βρίσκεται προφανώς σε αυτό που αναφέρεται και στον τίτλο, δηλαδή στην ιστορική σύζευξη της Πάργας με το Σούλι.

Το ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο Εκτιμούμε πως θα βοηθήσει ιδιαίτερα η πρόταξη μιας κωδικοποιημένης σταχυολόγησης των παραγόντων στους οποίους οφείλεται η επιτυχία της Επανάστασης στη Νότια Ελλάδα. Πρώτο, το σημαντικότερο είναι πως είχαμε Επανάσταση, με όλη τη σημασία της λέξης, δηλαδή καθολική συμμετοχή του πληθυσμού και όχι μόνο κάποιων μικρών ομάδων. Η αιματηρή ρήξη που επήλθε με το κυρίαρχο οθωμανικό σύστημα, αν και από διαφορετικές αφετηρίες και αντιλήψεις, αλλά και με διαφορετική ετοιμότητα, ήταν οριστική. Οι αντιλήψεις των επαναστατημένων εκτείνονται σε μεγάλο εύρος· από τις παραδοσιακές, αρχαϊκές, που μιλούσαν για την «Ανάσταση του Γένους» ως έργο της Θείας Πρόνοιας, εκείνες του «αριστοκρατικού διαφωτισμού», που δεν προϋπέθετε ουσιαστική αλλαγή των κοινωνικών δομών, μέχρι και τις ιδέες που απηχούσε η γαλλική επανάσταση, τις ιδέες του «ριζοσπαστικού διαφωτισμού», για ισονομία, ισοπολιτεία, συνταγματική οργάνωση του νέου κράτους, ζητήματα που προϋπέθεταν βαθείς κοινωνικούς μετασχηματισμούς. Όλες όμως οι σχετικά αποκλίνουσες αντιλήψεις των επαναστατημένων Ελλήνων συνέκλιναν τελικά στον κοινό στόχο της ελεύθερης πατρίδας. Δεύτερο, βρέθηκαν διαθέσιμες ετοιμοπόλεμες ομάδες (Μανιάτες, Σουλιώτες, οπλαρχηγοί με τους άντρες τους κ.ά.) που γνώριζαν τον πόλεμο με τους Οθωμανούς. Τρίτο, οι επαναστάτες αποκτούν από την αρχή υπεροχή στη θάλασσα και ουσιαστικά αχρηστεύουν τον οθωμανικό στόλο, αναγκάζοντας τους Οθωμανούς σε αντιπαράθεση μόνο στη στεριά, χωρίς τη δυνατότητα ανεφοδιασμού ή αντιπερισπασμού από τη θάλασσα. Τέταρτο, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ιδιαίτερα μετά την αποστασία του Αλή Πασά, την εμποδίζουν να αποστείλει εγκαίρως στις επαναστατημένες περιοχές αποτελεσματικότερες στρατιωτικές μονάδες. Άποψη της Πάργας από την Αγία Ελένη, 1907. Καλλιτέχνης Salvator Ludwig

Πέμπτο, οι επαναστατημένοι πληθυσμοί διαθέτουν τις κατάλληλες ηγεσίες, είτε τις προϋπάρχουσες τοπικές είτε τις νέες που ανέδειξε ο πόλεμος, και μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις δυσκολίες. Ζωντανά παραδείγματα οι νίκες των Ελλήνων υπό τις διαταγές του Ανδρούτσου, του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη και πολλών άλλων, ο έλεγχος της θάλασσας από τους Υδραίους του Μιαούλη, η γενναιότητα του Κανάρη –γέννημα της Πάργας και θρέμμα των Ψαρών– και γενικότερα η τόλμη και η ικανότητα των επαναστατημένων ναυτικών, που έσωσαν κυριολεκτικά την Επανάσταση. Έκτο, η άφιξη πολλών ελλήνων διανοουμένων από το εξωτερικό, μαζί με το ρεύμα του φιλελληνισμού, θεμελιώνει σε εξαιρετικά ριζοσπαστικές βάσεις τους πολιτικούς στόχους της Επανάστασης, που συμπυκνώνονται στον κεντρικό στόχο της συγκρότησης ενός ελευθέρου, ανεξάρτητου και συνταγματικού κράτους. Οι στοχεύσεις αυτές κάνουν την ελληνική επανάσταση ευρωπαϊκή –έως και διεθνή– υπόθεση, συνδεδεμένη με τις φιλελεύθερες ιδέες, τον διαφωτισμό και τις ιδέες της γαλλικής επανάστασης, ακόμη και μετά την ήττα του Ναπολέοντα.

Οι Σουλιώτες στην αυγή της ιστορίας τους Οι Σουλιώτες πρωτοαναφέρονται ιστορικά στα τέλη του 17ου αιώνα στο πλαίσιο της εξιστόρησης του πολέμου που κήρυξαν οι Ενετοί το 1684-1699 κατά των Οθωμανών με επικεφαλής τον γνωστό μας Φραγκίσκο Μοροζίνη. Την εποχή αυτή, καθώς και τα προηγούμενα χρόνια, οι σκληροτράχηλοι Σουλιώτες, αρβανίτες χριστιανοί ορθόδοξοι, ζουν σε απρόσιτες ορεινές περιοχές με μόνη παραγωγική δραστηριότητα την αιγοτροφία, χωρίς καλλιεργήσιμη γη. Για την επιβίωσή τους χρησιμοποιούν την ένοπλη δράση για να προμηθεύονται τα αναγκαία από τα χωριά των κάμπων. Μάλιστα, η ανάπτυξη των πολεμικών ικανοτήτων τους δίνει τελικά τη δυνατότητα να αποσπάσουν από την κυριαρχία των αγάδων του Μαργαριτίου, αλλά και ορισμένων αγάδων της Παραμυθιάς και των Ιωαννίνων, ένα μεγάλο πλήθος χωριών τόσο στον κάμπο του Φαναριού όσο και στους κάμπους της Παραμυθιάς και των Ιωαννίνων. Μπορούν έτσι να νέμονται οι ίδιοι, αντί των αγάδων, τη “δεκάτη”, τον φόρο σε είδος από τις σοδειές σε σιτάρι, όσπρια και ζωοτροφές. Αυτή την περίοδο τα χωριά των Σουλιωτών είναι τέσσερα: το Σούλι, η Κιάφα, ο Αβαρίκος και η Σαμωνίβα.

Οι Σουλιώτες, οι Παργινοί και ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων Ο Αλή Πασάς Τεπελενλής σύντομα μετά την εγκατάστασή του ως Βεζύρης στα Γιάννενα ξεκινά διαρκείς προσπάθειες καθυπόταξης των Σουλιωτών, χρησιμοποιώντας όχι μόνο τη στρατιωτική του ισχύ, αλλά και διάφορους ελιγμούς με απατηλές υποσχέσεις ειρήνευσης, καθώς δεν ήταν καθόλου εύκολο να καταβάλει τους εμπειροπόλεμους Σουλιώτες. Σε πρώτη φάση υ-


9

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

ποτάσσει τα χωριά των κάμπων από όπου προσπορίζονταν οι Σουλιώτες τα αναγκαία. Παράλληλα σχεδιάζει την άλωση πρώτα της Πρέβεζας και μετά της Πάργας, που ήταν πλέον για τους Σουλιώτες τα μοναδικά στηρίγματα για τον εφοδιασμό τους σε τροφές και πολεμοφόδια. Έτσι, ο Αλή Πασάς τον Οκτώβρη του 1798 κατάφερε να κυριεύσει την Πρέβεζα. Του έμενε μόνο η άλωση της Πάργας. Είναι πολύ χαρακτηριστική σε αυτή τη συγκυρία η απάντηση των Παργινών όταν τους ζήτησε την παράδοση και την υποταγή τους. Η απάντηση των Παργινών στην επιστολή του Αλή Πασά: Υψηλότατε Α. Πασά σε προσκυνούμεν. Ελάβομεν τα δύο σου γράμματα και εχάρημεν δια την υγείαν σου. Την υποταγήν όπου ζητείς από ημάς είναι αδύνατον να της απολαύσης, επειδή τα ζωντανά σου παραδείγματα μας παρακινούν όλους εις τον ένδοξον και ελεύθερον θάνατον και όχι ποτέ εις τον άτιμον και τυραννικόν ζυγόν. Μας γράφεις να διώξωμεν τους Σουλλιώτας και να σκοτώσωμεν τους Φραντζέζους. Τούτο όχι μόνο δεν δυνάμεθα να το κάμωμεν, αλλά και αν ηδυνάμεθα, πάλι ήθελε το αποφύγωμεν, διότι η Πατρίς μας έχει τέσσαρας αιώνας όπου καυχάται δια την καλήν της πίστιν, την οποίαν πολλάκις και με το αίμα της υπεράσπισε. Πώς λοιπόν ημείς τώρα ν’ αμαυρώσωμεν την δόξαν και την υπόληψίν της; Ποτέ. Το να μας φοβερίζης αδίκως είναι εις την εξουσίαν σου, αλλ’ οι φοβερισμοί δεν είναι ίδιον των μεγάλων ανθρώπων. Και το άλλο, ημείς δεν εγνωρίσαμεν ποτέ το χρώμα του φοβερισμού, όσο εσυνηθίσαμεν τον ένδοξον πόλεμον δια της πατρίδος τα δίκαια. Ο Θεός είναι δίκαιος, ημείς έτοιμοι, η ώρα περιμένεται να δοξαστή ο νικητής. Υγείενε. Πάργα 19 Οκτωβρίου 1798. Όλοι οι Πάργιοι μικροί και μεγάλοι (Χρ. Περραιβού: Ιστορία Σουλλίου και Πάργας, τόμος Β’ σελ. 21,22) Επισημαίνουμε πως τόσο η Πάργα όσο και η Πρέβεζα, λόγω της στρατηγικής τους σημασίας για τις θαλάσσιες επικοινωνίες, βρίσκονται, με διαφορετικούς όρους η καθεμιά, υπό την προστασία των Γάλλων, που είναι οι κυρίαρχοι των Επτανήσων μετά από εκατονταετίες κυριαρχίας των Ενετών.

Η ιστορική συμπόρευση της Πάργας με το Σούλι Η Πάργα αποτελεί ιστορικά μια πολύ ξεχωριστή περίπτωση, καθώς δεν υποστήριζε τους Σουλιώτες συγκυριακά, απλά και μόνο για εμπορικούς, οικονομικούς λόγους. Η ιστορική έρευνα έχει καταδείξει πως η παρουσία των δημοκρατικών Γάλλων στα Επτάνησα και στην Πάργα, η οποία ήταν διαχρονικά συνδεδεμένη μαζί τους, και γενικότερα η εμπλοκή της Γαλλίας στην Ανατολή δεν είχε μόνο μια γενική επίδραση στις ιδέες και

στις αντιλήψεις στον ελλαδικό χώρο μέσα από την δύναμη των επαναστατικών ιδεών που εκπροσωπούσαν. Η παρουσία αυτή είχε διαμορφώσει και δίκτυα συνεργασίας μεταξύ γαλλικών και ελληνικών κύκλων με σαφή επαναστατικό και συνωμοτικό χαρακτήρα. Τα δίκτυα αυτά συγκροτούσαν, κατά κάποιον τρόπο, την οργανωτική έκφραση του «ριζοσπαστικού διαφωτισμού», όπως η Φιλική Εταιρεία αποτελούσε, σε μεγαλύτερη έκταση, την οργανωτική έκφραση του «αριστοκρατικού διαφωτισμού», κατά κύριο λόγο. Επομένως, μπορούμε να κατανοήσουμε τη βασική επιδίωξη των Παργινών για τη διάδοση των δημοκρατικών φιλελεύθερων ιδεών του Διαφωτισμού προς την πλευρά των Σουλιωτών, καθώς με τον τρόπο αυτό έχτιζαν, μεταξύ άλλων, ένα αξιόπιστο αμυντικό τείχος απέναντι στις επιθετικές βλέψεις του Αλή Πασά. Αξίζει στο σημείο αυτό να υπογραμμίσουμε πως δεν είναι τυχαίο ιστορικά το γεγονός ότι σημαντικές μορφές του νεοελληνικού διαφωτισμού, όπως ο Πέτρος Ηπίτης και ο Ανδρέας Ιδρωμένος, είναι Παργινοί. Όλα τα παραπάνω συνοψίζονται στο κεντρικό συμπέρασμα πως η Πάργα αποτέλεσε τον κύριο δίαυλο για την μετατροπή των Σουλιωτών και των πολεμικών τους ηγετών σε συνειδητούς τελικά μαχητές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Είναι πολύ διαφωτιστικές, από την άποψη αυτή, σχετικά με τον πολιτικό προσανατολισμό των Παργινών, οι επιστολές που ανταλλάσσουν τον Ιούλιο του 1801 με τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Ιερόθεο, ο οποίος λειτουργούσε κυριολεκτικά ως όργανο του Αλή Πασά. Έχει ιδιαίτερη σημασία πως στην απάντησή τους οι Παργινοί υπερασπίζονται με ζέση και θάρρος τον Περραιβό και τον Ρήγα και επομένως τις ιδέες του Επαναστατικού Διαφωτισμού που αυτοί αντιπροσωπεύουν. Επίσης εντυπωσιάζει στην επιστολή τους και η διπλωματική τους ευστροφία, με την αξιοποίηση της σύγκρουσης Υψηλής Πύλης και Αλή Πασά, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη πως την περίοδο σύνταξης των επιστολών αυτών η Πάργα, όπως και τα Επτάνησα, βρίσκονται υπό το καθεστώς της ιδιότυπης Ρωσο-Οθωμανικής κυριαρχίαςπροστασίας. Η επιστολή του Μητροπολίτη Ιωαννίνων Ιερόθεου: Ευγενείς προεστώτες και λοιποί απαξάπαντες κάτοικοι της Πάργας σας εύχομαι και σας ευλογώ πατρικώς. Ένας καλός και άγρυπνος ποιμήν, χρεωστεί να προφυλάττη πάντοτε τα πρόβατά του από κρημνούς, βράχους και άγρια θηρία και τότε τα κερδίζει και τα χαίρεται. Κι εγώ λοιπόν ως καλός ποιμήν των λογικών μου προβάτων, χρεωστώ να προφυλάττω αυτά πάντοτε από πάσαν βλάβην και απώλειαν. Και άλλοτε σας έγραψα, και προφορικώς, όταν απέρασα από την πατρίδα σας, ωμίλησα και σας εσυμβούλευσα πνευματικώς και πατρικώς να τραβήξετε χέρι από τους Σουλιώτας, να μη τους δίδετε καμμίαν βοήθειαν, ούτε εις τον τόπον σας να τους δέχηστε, επειδή είναι κακούργοι και φερμανλίδες από το δεβλέτι, και όποιος δέχεται τοιούτους κακούργους πίπτει και αυτός εις την ιδίαν οργήν του υψηλού δεβλετίου και εις το τέλος αφανίζεται


10

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

από το πρόσωπον της γης. Σεις όμως, από ανοησίαν σας ή ισχυρογνωμίαν σας, ή ξένας κακάς συμβουλάς παρακινούμενοι, δεν εδώσατε ποτέ ακρόασην και κλίσην εις τας πατρικάς και σωτηριώδεις δια την πατρίδα σας νουθεσίας μου. Ακούετε και ακολουθάτε, ως μανθάνω, τας συμβουλάς του Περραιβού, ο οποίος σας απατά. Δεν ηξεύρετε ότι αυτός με κάποιον Ρήγαν Θεσσαλόν και άλλους μερικούς παρομοίους λογιωτάτους συνεννοημένοι με τους Φραντζέζους εσκόπευον να κάμνουν επανάστασην κατά του κραταιοτάτου Σουλτάνου; Αλλ’ ο μεγαλοδύναμος Θεός τους επαίδευσε κατά τας πράξεις των με τον θάνατον, όπου τους έπρεπε. Μόνος δε ο Περραιβός εσώθη δια τας ιδικάς σας αμαρτίας. Λοιπόν, αν θέλητε την σωτηρίαν και την ευτυχίαν σας τραβάτε χέρι, ως προείπα από την φιλίαν των Σουλλιωτών και συμβουλάς του Περραιβού και ζητήσατε το γρηγορότερον την χάριν και σκέπην του υψηλοτάτου Βεζύρη, την οποίαν ελπίζω να λάβετε, επειδή όταν ιδώ την μετάνοιάν σας, θέλει προσπέσω εις τα γόνατά του να τον παρακαλέσω να συγχωρήση τα απέρασμένα σφάλματά σας, όπου αρνηθήκατε την συμφωνίαν όπου εκάμετε με την υψηλότητά του και είμαι βέβαιος ότι δε θα πέσει κάτω ο ριτζάς μου*. Εάν όμως μείνητε αμετανόητοι, καθώς έως τώρα, τότε ο Θεός μέλλει να σας παιδεύσει δια την παρακοήν σας και το κρίμα των φαμελιών σας ας ήνε εις τον λαιμόν σας και εις τούτον και εις τον άλλον κόσμον. Εγώ το πνευματικόν και πατρικόν χρέος το έκαμα, όθεν δε σας μένει πλέον κανένα παράπονον εναντίον μου και υγιαίνετε. Ιωάννινα 1801 Ιουλίου 5. Ιερόθεος Μητροπολίτης Ιωαννίνων και εν Χριστώ ευχέτης. *η παράκλησή μου (Χρ. Περραιβού: Ιστορία Σουλλίου και Πάργας, τόμος Α’ σελ. 92,93,94) Η απάντηση των Παργινών: Πανιερώτατε Μητροπολίτα υιϊκώς σας προσκυνούμεν. Την σεβαστήν επιστολήν σας ελάβομεν, ηθέλαμεν βέβαια παραδεχτεί τας συμβουλάς σας, εάν αύται ήσαν σύμφωνοι με τας περιστάσεις και τα συμφέροντα της πατρίδος μας. Ορθή τω όντι και κατάλληλος η παραβολή του ποιμένος, την οποίαν μας προτείνετε αλλ’ όταν ο ποιμήν πάσχη κατά δυστυχίαν, από οφθαλμίαν και βραδυποδίαν, πώς δύναται τότε πανιερώτατε να προφυλάξη τα πρόβατά του από κακοτοπίας και άγρια θηρία; Μας συμβουλεύετε να μη δεχώμεθα ούτε να βοηθώμεν τους Σουλλιώτας κακούργους όντας, ως λέγετε, και αποκεκηρυγμένους του Δουβλετίου. Ημείς συμμαχίαν τινά ή εταιρίαν μυστικήν ή φανεράν μ’ αυτούς δεν έχομεν, διό τους δεχόμεθα εις την πατρίδαν μας όχι ως κακούργους και φερμανλίδας, αλλ’ ως υπερμάχους της πατρίδος των, και φορολογουμένους υπηκόους του Σουλτάνου προς τους οποίους πωλούντες τα προϊόντα του τόπου μας ωφελούμεθα. Το αυτό σύστημα διατηρούμε έκπαλαι και ήδη με τους λοιπούς του Οθωμανικού κράτους Τούρκους και χριστιανούς, διότι δεν δυνάμεθα άλλως να ποριζόμεθα τα προς το ζήν αναγκαία.

Και ημάς αδικείτε πανιερώτατε και τον Περραιβόν συκοφαντείτε λέγοντες, ότι ακολουθούμεν αυτού, και ουχί της πανιερότητός σας τας συμβουλάς. Βεβαιωθείτε, ότι και ημείς πάντες γνωρίζομεν της πατρίδος τα συμφέροντα. Και ο Περραιβός τα αυτά αισθήματα τρέφει. Όθεν ουτ’ αυτός ημάς απατά, ούτε ημείς παρ’ αυτού πλανώμεθα. Τον κατακρίνετε προς τούτοις, διότι συνέπραξε μετά του αοιδίμου Ρήγα και άλλων, ως λέγετε, λογιωτάτων ομογενών κατά του Σουλτάνου. Η κατάκρισις αύτη υπάρχει νομίζομεν αντίχριστος, διότι οπόταν ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός μας διδάσκει τρανότατα λέγων «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος». Τίς άρα φιλόχριστος και φιλόπατρις τολμά έπειτα να καταδικάσει του Ρήγα και των συνεταίρων αυτού τας πράξεις; Ούτε της παρούσης εποχής, ούτε της ιδικής μας δυνάμεως έργον είνε, πανιερώτατε, να διακρίνωμεν τα εμβριθή αυτών αισθήματα. Επ’ άλλων ευνοϊκών περιστάσεων του έθνους μας, η αμερόληπτος ιστορία μέλλει βέβαια να εξιχνιάση και ευκρινήση τας πράξεις αυτών και τα αποτελέσματα. Οπαδοί λοιπόν όντες και ημείς πάντοτε και εκτελεσταί του προμνησθέντος θείου ρητού σας απαλάττομεν εις το εξής, πανιερώτατε, από την προς τον υψηλότατον Βεζύρην, ως μας υπόσχεσθε μεσιτείαν και ικεσίαν σας υπέρ ημών, διότι αρκεί εις ημάς η σκέπη και η εύνοια του υψηλού και κραταιού Δουβλετίου, την οποίαν σεβόμενοι και διατηρούντες χρεωστικώς, δεόμενοι προς τούτοις του υψίστου υπέρ της μακροβιώτητος και ευημερίας της Μεγαλειότητός του, δεν αμφιβάλλομεν, ότι θα σκέπει και διατηρεί ημάς πάντοτε ως πιστούς υπηκόους και ευπειθή τέκνα του. Ευγνωμονούντες εν τοσούτω πανιερώτατε δια τας πνευματικάς και πατρικάς προς ημάς συμβουλάς σας υποσημειούμεθα με βαθύτατον σέβας. 1801 Ιουλίου 10 Της υμετέρας πανιερώτητος τέκνα εν Χριστώ ευπειθή Οι προεστώτες και άπας ο λαός της Πάργας (Χρ. Περραιβού: Ιστορία Σουλλίου και Πάργας, τόμος Α’ σελ. 94,95,96) Η πραγματικότητα έχει σχεδόν πάντοτε πολλές αντιφατικές όψεις, γεγονός που αφορά και τις σχέσεις των ιεραρχών της εποχής με την Οθωμανική εξουσία, αλλά και την Επανάσταση. Έτσι, για την ολοκληρωμένη θεώρηση των πραγμάτων, παραθέτουμε και την απειλητική επιστολή του Ιερόθεου Ιωαννίνων προς τον Χρύσανθο, Μητροπολίτη Παραμυθίας, όπου τυπικά υπάγονται εκκλησιαστικώς οι Παργινοί, ο οποίος προφανώς δεν υπακούει στα κελεύσματα του Βεζύρη Αλή Πασά. Ας σημειωθεί πως οι Παργινοί έχουν έτσι κι αλλιώς κατοχυρώσει και την εκκλησιαστική τους αυτονομία στο πλαίσιο του καθεστώτος προστασίας που τους έχει εκχωρηθεί από τις εκάστοτε δυνάμεις κυριαρχίας στα Επτάνησα (Ενετούς, Γάλλους, Ρώσους, Βρετανούς) με την ανάδειξη του Πρωτόπαπα Πάργας, που υποκαθιστά ουσιαστικά τον ρόλο του Μητροπολίτη.


11

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Η επιστολή του Ιερόθεου Ιωαννίνων προς τον Χρύσανθο Παραμυθίας: Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Παραμυθίας, εν αγίω πνεύματι αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ κυρ Χρύσανθε, χάρις είη σοι τη θεοφιλία και ειρήνη παρά θεού. Φαίνεται οι επαρχιώτες σου οι Παργινοί πως έχασαν τον νουν τους και δεν ηξεύρουν τί κάμουν. Όθεν ιδού όπου τους γράφω για να απέχουν από τους Σουλλιώτας και να μη τους βοηθούν και με ανθρώπους και με βαρούτια και με ζαϊρέδες. Να τους συμβουλεύσης και η θεοφιλία σου, καθώς τους γράφω, διατί ύστερον, ό,τι ακουλουθήση, ας όψονται. Μου κακοφαίνεται όμως όπου κοντά εις αυτούς κακοπαθαίνεις ύστερον και η θεοφιλία σου. Η δε του Θεού χάρις είη μετά σου. 1801 Ιουλίου 5 Ιωάννινα Ο Ιωαννίνων Ιερόθεος και εν Χριστώ αδελφός (Χρ. Περραιβού: Ιστορία Σουλλίου και Πάργας, τόμος Α’ σελ. 92) Ο ιστορικός αυτός ρόλος της Πάργας συνεχίζεται και μετά την άλωση και καταστροφή του Σουλίου από τον Αλή Πασά στα 1803-1804. Η Πάργα γίνεται το καταφύγιο και η αφετηρία μετάβασης των κατατρεγμένων Σουλιωτών στα Επτάνησα. Έχουν προηγηθεί τα ηρωικά ιστορικά ορόσημα: το Κούγκι, το Ζάλογγο, η Ρινιάσα και η Μονή Σέλτσου. Προκαλεί ιδιαίτερη συγκίνηση το γεγονός ότι στην Πάργα καταφεύγει, μετά τη διάσωση μόλις πενήντα ανδρών και μιας γυναίκας, ύστερα από την πτώση και τις σφαγές του οχυρού της Μονής Σέλτσου, ο Κίτσο-Μπότσαρης με τον μόλις δεκατετράχρονο τότε γιο του Μάρκο-Μπότσαρη, ο οποίος αποτέλεσε κατόπιν, όπως είναι γνωστό, μια από τις πιο εμβληματικές και αγνές μορφές της Ελληνικής Επανάστασης. Στα Επτάνησα οι Σουλιώτες εντάσσονται διαδοχικά στα στρατεύματα των Ρώσων, των Γάλλων και σε μικρότερο βαθμό των Βρετανών. Με εφόδια τον επαναστατικό τους προσανατολισμό και τη μεγάλη πολεμική τους εμπειρία, που διευρύνουν έτσι ακόμα περισσότερο, οι Σουλιώτες περνούν απ’ τα Επτάνησα στη Νότια Ελλάδα και εμπλουτίζουν πλέον σημαντικά τις δυνάμεις της Ελληνικής Επανάστασης.

Αντί επιλόγου Κλείνοντας, παραθέτουμε ένα αδρό περίγραμμα της ιστορικής ιδιαιτερότητας της Πάργας, που της επιτρέπει να έχει αυτή τη σημαντική έμμεση συνεισφορά στην υπόθεση της Επανάστασης του 1821. Η Πάργα, από τις αρχές του 15ου αιώνα, λόγω της στρατηγικής της θέσης στους θαλάσσιους δρόμους, εντάσσεται στα συστήματα κυριαρχίας της Κέρκυρας και των Επτανήσων, με όρους σχετικής τοπικής αυτονομίας, «προστασίας», όπως την αποκαλούσαν. Είναι γνωστή από τους Ενετούς η έκφραση πως «η Πάργα είναι το αυτί και το μάτι της Κέρκυρας». Η Πάργα εντάσσεται στο σύστημα κυριαρχίας των Ενετών για 400 σχεδόν ολόκληρα χρόνια από το 1401 μέχρι το 1797.

Στα 1797 τα Επτάνησα και η Πάργα υπό το ειδικό καθεστώς σχετικής αυτονομίας-προστασίας, περνούν στην κυριαρχία των δημοκρατικών Γάλλων επαναστατών που οι ιδέες τους, ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης, έχουν εκρηκτική απήχηση στην Ευρώπη και στον κόσμο. Η πρώτη αυτή Γαλλική κυριαρχία κράτησε μόνο 18 μήνες. Από τα τέλη του 1798 μέχρι και το 1806, λόγω πανευρωπαϊκών ανακατατάξεων, η Πάργα, πάντα με ισχυρούς βαθμούς τοπικής αυτονομίας, εντάσσεται μαζί με όλα τα Επτάνησα στο ιδιόμορφο πλαίσιο της Ρωσο-Οθωμανικής κυριαρχίας, που εκφράζει τη συμμαχία της Ρωσίας και της Οθωμανικής Υψηλής Πύλης του Σουλτάνου. Η Υψηλή Πύλη, ως γνωστόν, την περίοδο αυτή βρίσκεται σε οξεία αντιπαράθεση με τις αποσχιστικές επιδιώξεις του Αλή Πασά, ο οποίος αποτελούσε διαρκή απειλή για την Πάργα. Από το 1806 η Πάργα εντάσσεται εκ νέου, μαζί με όλα τα Επτάνησα, στο σύστημα της Γαλλικής κυριαρχίας-προστασίας μέχρι το 1814, με την πτώση του Ναπολέοντα, που την ακολούθησε η ολοκληρωτική του ήττα το 1815 στο Βατερλώ. Τέλος, οι Παργινοί με μια απεγνωσμένη διπλωματική κίνηση, που δείχνει όμως ταυτόχρονα και γνώση των ευρωπαϊκών εξελίξεων, εντάσσονται αυτοβούλως στο σύστημα της Βρετανικής κυριαρχίας από το 1814 μέχρι και το 1819. Είναι ενδεικτικό του ρίσκου που παίρνουν οι Παργινοί, το γεγονός ότι η ένταξη αυτή επιτελείται χωρίς να έχουν αποχωρήσει ακόμη οι Γάλλοι από το φρούριο της Πάργας και χωρίς καμιά προηγούμενη συνεννόηση μαζί τους. Η κατάληξη της Βρετανικής κυριαρχίας είναι τραγική. Σφραγίζεται με την εκχώρηση-πώληση της Πάργας το 1819 από τους Βρετανούς στον ίδιο τον απηνή διώκτη τους τον Αλή Πασά. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη διαχρονικά κυνική-αποικιοκρατική λογική των Βρετανών, όσο και το πόσο ευάλωτοι είναι, παρά τις διπλωματικές ικανότητες και την πολιτική οξυδέρκειά τους, οι μικροί και αδύναμοι. Ακολουθεί η γνωστή φυγή των Παργινών στην Κέρκυρα με όσα δεινά συνοδεύουν την εκεί διαμονή τους, καθώς και η κατά κύματα επαχθής επιστροφή πολλών στην Οθωμανική πλέον Πάργα, λόγω των αξεπέραστων δυσκολιών που συνάντησαν ως πρόσφυγες. Το κείμενο αυτό επεξεργάστηκαν και συνδιαμόρφωσαν ο Θοδωρής Βουρεκάς και η Μαρίνα Τζάκου Βιβλιογραφία:

1. Νίκος Ζιάγκος, Η Αντίσταση των Σουλιωτών και ο Λάμπρος Τζαβέλας Αυτοέκδοση, Αθήνα, 1964 2. Βασίλης Κραψίτης, Οι Σουλιώτες στα Επτάνησα και οι πολέμιοί τους στην Ήπειρο (1804-1822), Αυτοέκδοση, Αθήνα, 1982 3. Αριστείδης Λαυρέντζος, Η Εποποιΐα του Σέλτσου (1804), Έκδοση Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, 2021 4. Χρήστος Λούκος, Η Επανάσταση του 1821. Έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών», Ιανουάριος 2021 5. Γιώργος Μαργαρίτης, Ενάντια σε φρούρια και τείχη, Εκδόσεις Διόπτρα, 2020 6. Χριστόφορος Περραιβός, Ιστορία του Σουλίου και της Πάργας, Έκδοση 1857, σύγχρονη επανέκδοση εκδόσεις Καραβία (1990)


12

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Παργινές Συνταγές

Γνωρίζετε...

Κολιοί ψητοί στον φούρνο Υλικά: 1 κιλό κολιοί 4 σκελίδες σκόρδο λίγο μαϊδανό ψιλοκομμένο 1 φλιτζάνι καφέ λάδι 3 τομάτες ψιλοκομμένες 1 λεμόνι αλάτι-πιπέρι

ότι

Ποια άλλη χώρα έχει σαν εθνικό σύνθημα το «ελευθερία ή θάνατος»

Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τους κολιούς από τα λέπια και τα εντόσθια, τους πλένουμε, τους αλατοπιπερώνουμε και τους βάζουμε σε ένα ταψί φούρνου. Σ’ ένα μπωλ βάζουμε τις τομάτες ψιλοκομμένες, το σκόρδο, τον μαϊδανό, τον χυμό από λεμόνι, το λάδι, το αλατοπίπερο, ½ φλιτζάνι του καφέ νερό και τ’ ανακατεύουμε όλα μαζί. Αφού ανακατέψουμε τα υλικά, τα περιχύνουμε στο ταψί με τους κολιούς. Ψήνουμε σε μέτριο φούρνο και όταν ψηθούν τα τοποθετούμε σε πιατέλα και περιχύνουμε με τη σάλτσα που έχει μείνει στο ταψί.

Καρυδόπιτα Υλικά: 1 φλιτζάνι καρύδια χοντροκομμένα 1½ φλιτζάνι φρυγανιά τριμμένη 1 φλιτζάνι ζάχαρη 2 κουταλιές βούτυρο 1 κουταλάκι μπέικιν πάουντερ 6 αυγά ½ κουταλάκι κανέλα λίγο γαρύφαλλο τριμμένο Για το σιρόπι: 2 φλιτζάνια ζάχαρη 2 φλιτζάνια νερό χυμό μισού λεμονιού Εκτέλεση: Σε μια λεκάνη ρίχνουμε τη ζάχαρη, τα αυγά και τα κτυπάμε μέχρι το μείγμα να ασπρίσει. Προσθέτουμε τα καρύδια, τη φρυγανιά, το βούτυρο λιωμένο, την κανέλα, το γαρύφαλλο, το μπέικιν πάουντερ και τα ανακατεύουμε. Ρίχνουμε το μείγμα σε βουτυρωμένο ταψί και το ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για τρία τέταρτα περίπου. Σε μια μικρή κατσαρόλα βράζουμε τη ζάχαρη με το νερό και το λεμόνι και το αφήνουμε να κρυώσει. Όταν το γλυκό βγει από τον φούρνο το σιροπιάζουμε ρίχνοντας με την κουτάλα το σιρόπι παντού. Καλή επιτυχία

Η φράση «ελευθερία ή θάνατος» είναι εθνικό σύνθημα της Ελλάδας, που διαδόθηκε ευρύτερα στον ελλαδικό χώρο κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, οπότε χρησιμοποιήθηκε ως πολεμική ιαχή και αναγραφόταν σε πολεμικές σημαίες του απελευθερωτικού αγώνα. Με τη φράση αυτή οι Έλληνες ορκίζονταν την πίστη τους στον αγώνα μέχρι την ελευθερία ή τον θάνατο. Το σύνθημα συμβολίζει την αποφασιστικότητα των Ελλήνων για τον συνεχή αγώνα ενάντια στην τυραννία και την καταπίεση. Δεν είναι, όμως, μόνο η χώρα μας που έχει υιοθετήσει το σύνθημα αυτό. Μια χώρα μακρινή, στην άλλη πλευρά της υδρογείου έχει ακριβώς το ίδιο εθνικό σύνθημα. Εθνικό μότο της Ουρουγουάης είναι το «Libertad ο Muerte» δηλαδή «ελευθερία ή θάνατος» και μάλιστα προέκυψε την ίδια χρονική περίοδο. Libertad ο Muerte ήταν το σύνθημα του επαναστατικού κινήματος Treinta y Tres Orientales (οι τριάντα τρεις ανατολικοί), που ξεκίνησε το 1825 και οδήγησε στην απελευθέρωση της Ουρουγουάης από την Αυτοκρατορία της Βραζιλίας στις 28 Αυγούστου 1828. Το σύνθημα γραφόταν στη σημαία του κινήματος η οποία αποτελεί ακόμη και σήμερα μια από τις επίσημες σημαίες της Ουρουγουάης. Βίοι παράλληλοι, λοιπόν, για την Ελλάδα και την Ουρουγουάη, καθώς επαναστάτησαν για ελευθερία την ίδια χρονική περίοδο, με το ίδιο σύνθημα και την κέρδισαν την ίδια περίοδο επίσης. Μια ακόμη ομοιότητα είναι στις σημαίες των δύο χωρών (οι ιστορικές αναφορές διαφέρουν σχετικά με τον τρόπο υιοθέτησης της κάθε σημαίας).


Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

13

Σιδερένιες αυλόπορτες στην Πάργα

Tα αρχικά των ιδιοκτητών στις παλιές εξώπορτες της πόλης μας, υπήρξαν οικόσημα πολύτιμα, για τις οικογένειες που μετά τον πόλεμο κατάφεραν για πρώτη φορά να έχουν ένα σπίτι. Ελάχιστες από αυτές τις πόρτες έχουν μείνει πια και ακόμα λιγότεροι άνθρωποι από εκείνη τη γενιά.


14

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος… Με τη λέξη Πρωτοχρονιά ή αρχιχρονιά ή πρώτη του έτους ή αρχιμηνιά χαρακτηρίζεται η πρώτη ημέρα του οποιουδήποτε ακολουθούμενου ημερολογιακού έτους. Στις περισσότερες χώρες η ημέρα της Πρωτοχρονιάς έχει καθιερωθεί ως επίσημη αργία (εργασίας) και γιορτάζεται μαζικά. Κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο που ακολουθεί ο Δυτικός κόσμος στη σύγχρονη εποχή, πρωτοχρονιά είναι η 1η Ιανουαρίου. Δε συμβαίνει όμως το ίδιο με όλες τις χώρες. Υπάρχουν διαφορετικά έθιμα σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα η Πρωτοχρονιά είναι μεγάλη και μία από τις σημαντικές γιορτές για τους Έλληνες. Τα Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα (Αγίου Βασιλείου - Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος…), ψάλλονται από παιδιά (31 Δεκεμβρίου) είτε μόνα τους το καθένα είτε σε ομάδα, σε οικίες, καταστήματα, δημόσιους χώρους κ.λπ. με τη συνοδεία του πατροπαράδοτου σιδερένιου τριγώνου, αλλά και άλλων μουσικών οργάνων (φυσαρμόνικας, ακορντεόν, τύμπανου, φλογέρας κ.λπ.) από νωρίς το πρωί μέχρι τη δύση του ηλίου. Τα παιδιά

ρωτούν συνήθως «Να τα πούμε;» και περιμένουν την απάντηση «Να τα πείτε» τελειώνοντας με την Ευχή «Και του Χρόνου. Χρόνια Πολλά». Μετά ο/η νοικοκύρης/υρά του σπιτιού τα ανταμοίβει με κάποιο χρηματικό ποσό, ενώ παλιότερα τους πρόσφεραν μελομακάρονα, κουραμπιέδες ή δίπλες. Την Παραμονή πρωτοχρονιάς αλλά και ανήμερα μαζεύονται όλοι οι συγγενείς μαζί στο σπίτι σε οικογενειακή συγκέντρωση ανταλλάζουν δώρα και τρώνε γύρω από το οικογενειακό τραπέζι όλοι μαζί. Το βράδυ, μετά την αλλαγή του χρόνου και το κόψιμο της Βασιλόπιτας, την ώρα που έχουν ξαπλώσει τα παιδιά στα κρεβάτια τους, οι γονείς κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο αφήνουν τα δώρα για να τα βρουν την επόμενη μέρα το πρωί με τη σκέψη των παιδιών ότι τα δώρα τα έχει φέρει ο Άγιος Βασίλης. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, γυρίζοντας από την εκκλησία, ο νοικοκύρης σπάει το ρόδι στην είσοδο του σπιτιού για το καλό του χρόνου και την ευτυχία του νοικοκυριού.

Σύλλογος Παργινών Αθήνας Πειραιά-Περιχώρων «Η ΠΑΡΓΑ»

2022

Καλή χρονιά

Tο πρόγραμμα περιλαμβάνει: Κοπή πίτας

Έγκριση προϋπολογισµού έτους 2021

Έκθεση Πεπραγµένων του ∆.Σ.

και 2022

Έκθεση Eλεγκτικής Eπιτροπής

Eκλογή Νέου ∆ιοικητικού Συµβουλίου

Έγκριση ισολογισµού και οικονοµικού

Εκλογή Ελεγκτικής Επιτροπής

απολογισµού 2020 και 2021

Εκλογή αντιπροσώπων στην Π.Σ.Ε.

Όσοι από τα µέλη µας επιθυµούν να συµµετάσχουν στο ψηφοδέλτιο, να δηλώσουν συµµετοχή έως 13-1-2022 Στην εκδήλωση θα τηρηθούν όλα τα υγειονοµικά πρωτόκολλα

Το ∆. Σ. του Συλλόγου Παργινών Αθήνας σας εύχεται το 2022 να φέρει στη ζωή σας νέες ελπίδες, νέες προσδοκίες και υγεία και σας προσκαλεί στην κοπή της πίτας, που θα πραγµατοποιηθεί την Κυριακή 23-1-2022 και ώρα 11:00 π.µ. στην αίθουσα της Πανηπειρωτικής Συνοµοσπονδίας Ελλάδος, Κλεισθένους 15, πίσω από το ∆ηµαρχείο της οδού Αθηνάς Mετά τιµής O Πρόεδρος Αθανάσιος Σ. Βέργος

Η Γεν. Γραµµατέας Δέσποινα Γ. Δεσύλλα


15

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2021

ΚΟΥΙΖ

Απάντηση στο ΚΟΥΙΖ τεύχους 117

Ποιος είναι;

Τα παιδάκια του προηγούμενου κουίζ είναι ο Νίκος Χαμάλογλου και η Κατερίνα Δράκου.

Το 17χρονο αγόρι, φωτογραφημένο στην Πάργα τη δεκαετία του ’60, είναι από τα πιο αγαπητά πρόσωπα στον τόπο μας.

Φωτοσκιές του παρελθόντος

25η Μαρτίου 1970: Μαρία Πιτσαρού, Αθανάσιος Βέργος, Ρούλα Κορμπάλα, Χρήστος Ζούλας, Έλλη Τσοβίλη, Χρήστος Βενέτης, Μαριγώ Βέργου.


Φωτορεπορτάζ

28/10/2021: Πλάτων Θεμελής και Ελισάβετ Υφαντή

10/11/2021: Βαγγέλης Δήμου, Γιώργος Μίζης, Τάσος Παπανικολάου, Κώστας Σ. Ζέρης

31/10/2021: Ο Πρόεδρος του Συλλόγου μας, με τον Δήμαρχο Πάργας, Νικόλαο Ζαχαριά, στην προτομή του πυρπολητή Ιωάννη Δημουλίτσα

4/11/2021: Κώστας Βάσιος και Ευτυχία Σερίφη

28/10/2021: Στιγμιότυπο από την παρέλαση

28/10/2021: Τάκης Σερίφης και Αντωνία Σταμάτη


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.