LIFESTYLE In corpore sano
Wanneer je ergens – in de longen, lever of de hersenen – te veel of te weinig energie hebt, gaat het pijn doen. Acupuncturist Lieven Wauters van de Belgian Acupunctors Federation vergelijkt het met een file op de autosnelweg: “Waar de file begint, is het grootste pijnpunt. Voor de file is er langzaam rijdend verkeer, oftewel te veel energie en na de file is er te weinig, want de energie stagneert waar de opstopping begonnen is. Om dit op te lossen, moet je eerst de energie vrijmaken bij de grootste lastpost en vervolgens de rest balanceren.” Er zijn twee verschillende soorten energie: de yang- en de yin-energie. Yang staat voor warm, actie, vurig en dag, terwijl yin koeling, nacht en passief voorstelt. Het zijn tegenpolen die niet zonder elkaar kunnen en steeds een beetje van elkaar bezitten. Te veel of te weinig van het ene of het andere is niet goed. Dit lost de hulpverlener op door de verstoorde huishouding weer in balans te brengen. Het in evenwicht brengen is gebaseerd op vijf elementen: de geest, de vertering, de lever, de longen/lichaamsweerstand en de motor, ook wel de lichaamskracht. Dit is een geordend systeem waarbij alles zijn functie heeft. De energie vertrekt vanuit deze orgaansystemen door meridianen. Wauters licht toe: “Wanneer iemand depressief is, is zijn geest niet goed verankerd. Die ga ik voeden door de motor te stimuleren en dat doe ik door in de voeten te prikken, want van daaruit loopt er een energiebaan tot in de hersenen.” De bedoeling is om de energie te verdelen. Als je medicatie inneemt om de pijn – ergens te veel energie – te verzachten, gaat deze kracht overslaan op een ander orgaansysteem. De balans blijft onzuiver, terwijl acupunctuur het leed kan wegnemen en bovendien de energieproporties kan normaliseren.
CU U C UU Balanceer je energiehuishouden Of we naalden in ons lijf willen laten steken? Dat we meteen een gat in de lucht sprongen, kunnen we niet bepaald zeggen. Maar toen we hoorden dat het acupunctuur betrof, waren we gerust. Het lijkt misschien doodeng, maar van pijn is er geen sprake. Sterker nog, het is zelfs ontspannend en efficiënt. DOOR SYLVIE VAN NIEUWENBURGH FOTOGRAFIE: TIM VANDERJEUGD
P
ijn in de rug? Grijp naar pijnstillers. Voel je je tijdens deze lange donkere winterdagen neerslachtig? Dan slik je antidepressiva. Klaarstomen voor een belangrijke sportprestatie? Extra vitaminepillen. Juist, sinds we op deze aardbol rondlopen, zijn deze recepten er met de paplepel in gegoten. Er is echter een alternatief: acupunctuur, een eeuwenoude Chinese geneeswijze die je energiehuishouding weer in balans brengt door naalden in je lichaam te prikken. Het woord acupunctuur komt namelijk van het Latijnse woord acus (scherp) en punctureren (doorboren). Toegegeven, wanneer je dit hoort, zakt de moed je behoorlijk in de schoenen. Dat is voor niets nodig, want de pijn, als we daar al van mogen spreken, is nauwelijks voelbaar. Acupunctuur is voornamelijk erg ontspannend.
126
januari 2010 MENZO SPORTS MAGAZINE
Zelfs dermate, dat een dutje doen met die naalden in je lijf geen probleem is. De meeste mensen komen met een spierontsteking, acuut of chronisch, maar acupunctuur is ook efficiënt om een neerslachtige gemoedstoestand op te krikken, om pijn te voorkomen of om de energie in het lichaam in balans te brengen. Voor je hieraan begint, is het van belang de westerse geneesmethode volledig los te laten. Bij acupunctuur gaat het namelijk om veel meer dan slechts anatomische symptomen. Omdat alle lichaamsdelen met elkaar in verbinding staan, bekijkt de acupuncturist het totaalplaatje. Dit is holistische geneeskunde. De gehele gezondheidstoestand wordt bekeken met de nadruk op het energetische, want daar draait het namelijk allemaal om.
Pijn bestrijden is één functie, preventie is een tweede. Zo kan deze Chinese methode helpen om te ontstressen, geschikt voor drukbezette ondernemers of atleten die zich voorbereiden op een topprestatie. Acupunctuur kan er eveneens voor zorgen dat sporters over voldoende energie blijven beschikken tijdens de trainingsperiode of extra toevoer krijgen vlak voor een belangrijke wedstrijd. Een getraind zwemmer die zich in zijn borstkas heeft laten prikken, kan dan tot vier meter verder onder water zwemmen, omdat hij over een grotere longcapaciteit beschikt. In het verlengde van zo’n stimulans ligt de balansmethode. Hierbij worden twaalf naalden gebruikt, drie in elk hand en been, om de energie over het hele lichaam weer in verhouding te zetten. Iemand die voortdurend onder spanning blijft, kan er baat bij hebben als hij zich hiervoor regelmatig laat behandelen. Daarnaast zou het ook uitkomst bieden voor vrouwen die moeite hebben om zwanger te worden. “In combinatie met ivf-behandelingen is de kans 40 à 60 procent groter om ineens in verwachting te zijn”, vertelt Wauters trots. “Door energie naar de baarmoeder te sturen en de motor te behandelen, kan het plots wel lukken. Ook bij vrouwen die al jaren proberen.”
ENERGETISCH BILAN Voordat de acupuncturist weet waar hij moet prikken, of hij ook de meridianen moet aanpakken en hoeveel behandelingen nodig zijn, stelt hij het energetische bilan (de diagnose, zoals een westers medicus het zou noemen) van de patiënt vast. Dit gebeurt uiteraard door allereerst naar de klacht te vragen, maar ook door aan de pols te voelen en naar de tong te kijken. De pols vertelt hoe de cliënt zich op dat moment voelt. Een zwakke ader wijst op te weinig energie en een fijne op te weinig bloed. De tong geeft de geschiedenis weer. Een rode tongtip betekent dat de geest niet verankerd is. Iemand heeft te veel spanning (yang), omdat hij bijvoorbeeld in een scheiding ligt, angst heeft of gedurende een langere periode onder druk staat. Een bleke en droge tong duidt op een tekort aan bloed. Lange exemplaren geven aan dat er in één orgaansysteem te veel energie zit. Dit kan zijn als gevolg van stress en zichtbaar worden door extravagant gedrag. Mick Jagger van The Rolling Stones is zo’n geval. Barstjes laten zien dat er droogte is in de maag, oftewel te weinig energie. Tot slot let de acupuncturist ook op het beslag. Iemand met wit beslag is te veel yin, iemand met geel beslag is te veel yang en blauw geeft aan dat er ergens in het lichaam energie vastzit. Zodra de acupuncturist weet wat hij moet verhelpen, kan het prikken beginnen. Een doorboring (één millimeter tot vijf centimeter) zendt een signaal naar de hersenen, die op hun beurt het signaal terugsturen naar die regio met de opdracht om daar de bloedtoevoer op te voeren. Acupunctuur is eigenlijk niets meer dan het eigen genezingssysteem aanspreken. Dit een extra zetje geven, kan met elektro-acupunctuur. Hierbij worden de naalden zachtjes gestimuleerd met zwakke elektrische stroom. Het signaal naar de hersenen geeft dan aan om ook endomorfine vrij te maken. Dit stofje is onze eigengemaakte morfine om de pijn te bestrijden. Daarnaast lossen de elektronaalden ook melatonie voor een vrolijk gevoel, een vaak toegepaste methode bij depressieve mensen of wanneer een burnout op de loer ligt. Naast elektro kregen wij ook een warmtelamp boven onze ontblote rug om de energiestroom te stimuleren. Met bepaalde massagetechnieken kan die stroom eveneens geprikkeld worden. Prikken gebeurt met steriele wegwerpnaalden. Het inbrengen is nagenoeg pijnloos. Een enkele keer voel je een klein schokje en soms voel je dat de acupuncturist met de naald rondjes draait in je spier, maar dat is absoluut geen leed om over naar huis te schrijven. Gelukkig maar, want patiënten met chronische pijn moeten tot negen keer terugkomen. Na de eerste behandeling blijven de naalden er een klein halfuurtje in zitten. Onder een warme lamp, liggend op een bed met frisse handdoeken is dit zeer ontspannend. Lekker indommelen. Ook na de sessie blijft die loomheid hangen. Heerlijk!
www.acupunctuur-baf.be MENZO SPORTS MAGAZINE januari 2010
127