1
2
n<Ûä´≈£åî&ÉT
ñ|üŒ\bÕ{Ï ø£ècÕís¬ &ç¶ ñ‘·Ôsê<Ûä´≈£åîsê\T
o\+ ø£èwüíy˚DÏ ¬s&ç¶ ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT
Ms¡ï|ü⁄ ∫qdü‘´· + ø±s¡´<ä]Ù
ø±» #·+Á<äXK‚ sY dü+j·TTø£Ô ø±s¡´<ä]Ù
ø√&É÷s¡T ø£ècÕís¬ &ç¶ ø√XÊ~Ûø±]
>√yê&É n»jYT dü+j·TTø£Ô ø√XÊ~Ûø±]
eT+&ç>∑ l\øÏÎ ‘·ø£åD |üPsê«<Ûä´≈£åî\T
C§qï\>∑&¶É düTÁãVü≤àD´+ n~Ûø±]ø£ ø±s¡´ìsê«Vü≤ø£ ãè+<ä+
\+ø£ uÛ≤qT bÕ˝Ò{Ï \øÏÎ ø=DÏ<\ä ˝Àπøwt Hêj·TT&ÉT Ä~uÛ≥Ñ ¢ eTùV≤wt Ä~‘·´ ø£d>ü ±ì eTH√Vü≤sY ‘√≥ |ü<àä l ‘√|ü⁄&ÉT]Ô Á|üã+<Ûé s¬ &ç¶ _˝≤¢ Á|üMDY Ç˝…+¢ <äT\ düMTs¡ ÁãVü≤à<˚es¡ X‚KsY sêCŸ dæ+–¬s&ç¶ XÊs¡<ä j·TÁs¡+ dürwt s¬ &ç¶ bÕs¡ï|ü*¢ ñe÷eTùV≤wt bÕ\ø£ eT+&É* s=&ɶ sêeTø£ècÕí¬s&ç¶ (n~Û|‹ü ) bÕe⁄\÷] y˚DTe÷<Ûyä é (ñbÕ~Û|‹ü )
ø£HïÓ >∑+{Ï #·+Á<äXK‚ sY ø=s¡q sêyéT &܈ˆ dæ]|æs¬ &ç¶ sê|òTü e¬s&ç¶ bı≥÷¢] s¡eTD s¡TeTà\ XÊ´eT\ |ü⁄düÔø£ s¡÷|üø£\Œq
bÕs¡kú Õs¡~∏
n+<ä]ø° qeTkÕÿs¡+!! ‘Ó\T>∑T q÷‘·q dü+e‘·‡s¡+ ªªl ùV≤$fi¯+_µµ X¯óuÛ≤ø±+≈£\å T. 60 @fi¯fl≈£î ˇø£kÕ] e#˚à ‘Ó\T>∑T dü+e‘·‡s¡+ Ç~ 31 e~, Ç~ es¡≈î£ á dü+e‘·‡s¡+, eTq≈£î ‘Ó*dæq ø±\e÷q+˝À 1897, 1957, 2017\˝À e∫Ã+~ á dü+e‘·‡s¡+˝À Á|ü‹ ˇø£ÿs¡T Äs√>∑´+, düTKdü+‘√cÕ\‘√ ñ+&Ü\ì Ä <˚e⁄ì ÁbÕ]údüTÔHêïqT. Çø£ eTq dü+düú $~Û $<ÛëHê\T, ø±s¡´#·sD ¡ ≤\T >∑T]+∫ #ÓbÕŒ\+fÒ! ø=‘·Ô ø±s¡´es¡Z ãè+<ä+‘√ Ç~ s¬ +&Ée |ü+&ÉT>∑, yÓTT<ä{Ï~ dü+Áø±+‹ ‘·s¡Tyê‘· Ç|ü⁄ &ÉT ñ>±~ ñ‘·‡yê\T eTq+ Ç˝≤ »s¡T|ü⁄ø√uÀj˚T Ç+ø=ø£ÿ |ü+&ÉT>∑ BbÕe[ y˚&TÉ ø£\T. nsTT‘˚ á eT÷&ÉT |ü+&ÉT>∑\‘√bÕ≥T. eTq dü+düú mH√ï |ü\T ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|&ü TÉ ‘·T+~. n≥T dü+düÿè‹, kÕ+Á|ü<ëj·÷\≈£î dü+ã+~+∫q$, dü+^‘·+‘√ eTT&ç|&ü qç kÕVæ≤‘·´ ø±s¡´Áø£e÷\T, kÕe÷õø£ ùde˝À, dü÷Œ]Ô {°+ <ë«sê eTq |æ\\¢ qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫ yê]#˚ ø=ìï ø±s¡´Áø£e÷\T #˚sTTdü÷Ô eTq ‘Ó\T>∑T |ü<‘úä T· \T n\es¡Ã&É+. eTq Äs√>∑´+ eTq #˚‘T· ˝À¢ nH˚ ìHê<ä+‘√, Äs√>∑´ ne>±Vü≤q dü<dä Tü ‡\‘√ bÕ≥T, |òHü é n+&é |òfæ ï… dt Ä≥\T, k˛ŒsY‡º ø£$T{Ï <ë«sê düs<¡ ë>± k˛ŒsY‡º ø±s¡´Áø£e÷\T #˚dTü qÔ ï dü+>∑‹ ‘Ó*dæ+<˚. M{Ï‘√ eì‘·\≈£î eì‘· y˚~ø£, ô|<ä\› ≈£î yÓTÁÆ ‹˝≤+{Ï ø±s¡´Áø£e÷\‘√ Á|ü‹yês¡+ ‘Ó\T>∑T yê] n+<ä] eTqïq\T bı+<äT‘·Tqï dü+>∑‹ ‘Ó*dæ+<˚. nsTT‘˚ X¯‘êã›+ ô|>’ ± ‘Ó\T>∑T yê] eTqïq\T bı+<äT‘·Tqï sπ &çj÷Ó ø±s¡´Áø£eT+ ªª>±qdüT<Ûµä µ Ç|ü⁄ &ÉT eTs¡˝≤ eTqeTT $H˚ kÂ\ã´+ Á|ü‹ X¯ìyês¡+ eTˆˆ 12`2 es¡≈î£ ñˆˆ 11:10 Á|ükÕs¡ e÷<Û´ä eT+ <ë«sê dü+^‘·, kÕVæ≤‘·´, kÕ+düÿè‘·T\ ø£\sTTø£‘√ yês¡+ yês¡+ 2 >∑+≥\bÕ≥T eTq+<ä] ø√dü+. eTq dü+düú düuTÑÛ ´\ ø=s¡≈î£ ø±s¡´Áø£eT+ |ü⁄qsêeè‘·+ ø±uÀ‘·T+~. Ç~ e#˚à yês¡+ ªªz+ qyÓ÷ yÓ+ø£fXÒ Êj·÷µµ eT÷M‘√ yÓTT<ä\T ô|&ÉT‘·THêï+, n+<äsT¡ eT÷MøÏ ≈£L&Ü e∫à nq+~+#ê*dæq~>± ø√s¡T≈£î+≥THêïeTT. Çø£ á dü+e‘·‡s¡+ ˇø£ Á|ü‘´˚ ø£ ø±s¡´Áø£eT+ ø√dü+ düHêïVü‰\T »s¡T>∑T‘·Tqï$. ‘Ó\T>∑T n+<ä] ø√dü+, ‘Ó\T>∑T dü+düÿè‹ dü+Á|ü<ëj·÷\≈£î ÁbÕ<Ûëq´‘· Çdü÷,Ô dü+^‘·, \*‘·øfi£ \¯ ‘√ ªª‘Ó\T>∑T yÓu’ eÑÛ +µµ n+≥T $$<Ûä ø±s¡´Áø£e÷\‘√, ˇø£ eT+∫ dü+^‘· $uÛ≤e] ô|{Ϻ ‘Ó\T>∑T yês¡+<ä] eTqïq\T bı+<ä\qï<˚ á ø±s¡´Áø£eT eTTK´ ñ<˚X∆ +¯ . eTT–+#˚ eTT+<äT, ∫e]>± ˇø£ÿ $qï|ü+! Ç+‘· >=|üŒ <˚X+¯ ˝À eTq+ ñHêïeTT n+fÒ n~ eTq n<äèwü+º . eTq+ á <˚XÊìøÏ e∫Ã Ç˝≤ dü«#·Ã+<ä+>± eTq |ü+&É>\∑ T, nqTuÛyÑ ê\T ùd«#·Ã>± #¤ d˚ Tü ø√>∑\T>∑T‘·THêï+. n~ á <˚X+¯ >=|üŒ‘·q+. nsTT‘˚ Hê $qï|ü+ @$T{Ï n+fÒ, eTq+ eTq |ü+&É>\∑ T, dü+Á|ü<ëj·÷˝Ò #˚dTü ø√e&É+ ‘·|⁄ü Œ˝Ò<Tä . ø±ø£b˛‘˚ yê{Ï‘√ Çø£ÿ&É Jeq $<Ûëq+ ô|’ ne>±Vü≤q ô|+#·Tø=ì <ëìøÏ nqT≈£L\+>± ñ+&É&+É n\es¡T#·T≈£î+<ë+. eTq ø£eT÷´ì{°‘√ bÕ≥T, Çø£ÿ&É ø£eT÷´ì{°‘√ ≈£L&Ü eTy˚Tø£+ ne⁄<ë+. Ä $<Û+ä >± eTq MT<ä ˇø£ eT+∫ n_ÛÁbÕj·T+ ø£\T>∑T‘·T+~. {≤+f…ø‡˘ #˚dTü qÔ ï nìï ø±s¡´Áø£e÷\≈£î e∫à ÄkÕ«~+∫ eTeTà*ï Áb˛‘ê‡Væ≤+#·+&ç. MT Ä<ëj·T+ ªªn+u≤ìµµ ˝≤>±, Ks¡Tà ªªø±eTHé e÷´Héµµ ˝≤>±, sê»|üP»´+ ªª|ü⁄\T¢>±µµ nee÷Hê\T ªªì\T¢>±µµ ñ+&Ü\ì ø√s¡T≈£î+≥÷ MT≈£î MT ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\≈£î l ùV≤$fi¯+_ HêeT dü+e‘·‡s¡ ñ>±~ X¯óuÛ≤ø±+ø£\å T MT n_Ûe÷q {≤+f…ø‡˘ n<Û´ä ≈£îå &ÉT
ñ|üŒ\bÕ{Ï ø£ècÕís¬ &ç¶ 3
4
ñ‘·sÔ ¡ f…ø‡£ dt ‘Ó\T>∑T dü+|òTü + düuTÑÛ ´\≈£î, ÁX‚j÷Ó _Û˝≤wüß\≈£î
l ùV≤e\+_ HêeT dü+e‘·‡s¡
ñ>±~ X¯óuÛ≤ø±+ø£å\T! edü+‘·+‘√ bÕ≥T e#˚Ã~ ñ>±~ |ü+&ÉT>∑. á dü+e‘·‡s¡+ ù|s¡T l ùV≤e\+_ HêeT dü+e‘·‡s¡+. wüwæº es¡¸ #·Áø£+ (60 dü+e‘·‡s¡ Áø£eT+)˝À á dü+e‘·‡s¡+ dü+K´ 31. ‘Ó\T>∑T dü+e‘·‡s¡+ yÓTT<ä\j˚T´~ á s√E qT+#˚. ‘Ó\T>∑T dü+Á|ü<ëj·T $•wü‘ º q· T ø£fi≈¢¯ î£ ø£{qºÏ ≥Tº #·÷ù| Á|üjT· ‘·ï+˝À uÛ≤>∑+>± ñ>±~ |ü#÷ &ç‘√ ~q#·s´¡ ÁbÕs¡+uÛeÑ Te⁄‘·T+~. ‘Ó\T>∑T e÷≥ ñ>±~. ªª ñ>∑ µµ n+fÒ qø£Áå ‘· >∑eTq+. qø£Áå ‘· >∑eTHêìøÏ ªªÄ~µµ ñ>±~. n+fÒ düèwæº ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ qÆ ~ ñ>±~ Hê&˚qì #Ó|Œü e#·TÃqT. ‘Ó\T>∑T kÕ+Á|ü<ëj·÷ìøÏ Á|ürø£ ñ>±~. ñ>±~ s√Eq Ç+{Ïì e÷$T&Ü≈£î\ ‘√s¡D≤\‘√ n\+ø£]+#·&+É , Ç+{Ï\b¢ ÕB ‘·\+≥T kÕïHê\T #˚jT· &É+, ø=‘·Ô <äTdüT\Ô T <Ûä]+#·&É+, |æ+&ç e+≥\T #˚j·T&É+ nHê~>± edüTÔqï Ä#ês¡+.ñ>±~ |ü#÷ &ç wüÁ&ÉT#·T\ düyT˚ àfi¯q+, J$‘·+˝À b<äTs¡jT˚ ´ dü+|òTü ≥q\qT Á|ü‹_+_+#˚ $<Û+ä >± ñ>±~ |ü#·Ã&çì eTq ‘Ó\T>∑Tyês¡T #˚kÕÔs¡T. Äs¡T s¡T#·T\T... ø£cÕj·T+ (e>∑s¡T), eT<ÛäTs¡eTT (r|æ), \eD+ (ñ|ü⁄Œ), ø£≥Te⁄ (ø±s¡+), ‹ø£+Ô (#˚<Tä ), ÄeT¢+ (|ü⁄\T|ü⁄)\ y˚Tfi¯$+|ü⁄ ñ>±~ |ü#·Ã&ç. @&Ü~ bı&Ée⁄Hê b<äTs¡j˚T´ eT+∫ #Ó&TÉ \qT, ø£wdºü Tü U≤\qT dü+j·TeTq+‘√ d”«ø£]+#ê\qï dü+<˚XÊìï ñ>±~ |ü#÷ &ç ÇdüT+Ô ~. ñ>±~ s√Eq eTq ‘Ó\T>∑Tyês¡T |ü+#ê+>∑ ÁX¯eD+ #˚kÕÔs¡T. uÛÑ$wü´‘·TÔ b˝≤ e⁄+≥T+<√ ‘Ó\TdüT≈£î+{≤s¡T. ø£\\T ø£+{≤s¡T. ø£\\qT kÕø±s¡+ #˚düTø√&ÜìøÏ Á|üD≤[ø£\qT dæ<ä›+ #˚dü≈£î+{≤s¡T. Ä<ÛäTìø£ j·TT>∑+ j·÷sÁ‹ø£+>± e÷]b˛‘·Tqï~. Á|ü»\ Ä˝À#·Hê düs¡[ e÷s¡T‘√+~. e÷‘·è uÛ≤wü˝À e÷{≤¢&É&ÜìøÏ dü+ø√∫düTÔHêïs¡T. ‘Ó\T>∑T˝À e÷{≤¢&É&É+ HêyÓ÷w”>± e÷]b˛sTT+~. Ç~ ‘Ó\T>∑T C≤‹øÏ, uÛ≤wüøÏ
Á|üe÷<ä+. á b˛ø£&É\qT n]ø£≥ºì|üø£å+˝À ‘Ó\T>∑T ‘Ós¡eTs¡T>∑j˚T´ Á|üe÷<ä+ e⁄+~. ‘Ó\T>∑T>∑&ɶ≈£î #Ó+~q eTq+ ‘Ó\T>∑TuÛ≤wüì |ü]s¡ø+åÏ #·Tø√yê*. Ç~ eTq+<ä] u≤<Û´ä ‘·. $~∏. n+<ä]‘√bÕ≥T eTq+ ≈£L&Ü n_Ûeè~∆ |ü<∏ä+˝À |üj·Tì+#ê*. nsTT‘˚, ø£eTàHÓ’q eTq e÷‘·èuÛ≤wüì eTq+ |üD+>± ô|≥º≈£L&É<äT. b˛{° Á|ü|ü+#·+‘√ b˛{° |ü&TÉ ‘·TH˚ bÕXÊ´‘·´ dü+düÿè‹øÏ <ä÷s¡+>± eTq |æ\*¢ ï r]à ~<˚› u≤<Û´ä ‘· ≈£L&Ü eTq<˚. n+‘·]+∫b˛‘·Tqï n+XÊ\ C≤_‘ê˝ÀøÏ eTq ‘Ó\T>∑T #˚s≈¡ L£ &É<Tä . ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü n+fÒ ‘·*¢ uÛ≤wü. eTq+ ‘·*ì¢ eTs¡∫b˛˝ÒeTT. n<˚$<Ûä+>± ‘·*¢ ˝≤+{Ï ‘Ó\T>∑TuÛ≤wüì eTs¡∫b˛≈£L&É<äT. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü kÂ+<äs¡´+ n+<ä]ø° Ä<äs¡Ù+. uÛ≤wüì eTs¡∫b˛e&É+ n<ÛäÑs¡à+. ‘Ó \ T>∑ T yÓ \ T>∑ T \qT ø£ \ ø±\+ ø±bÕ&É T <ë+. l$»j· T HêeT dü+e‘·‡s¡+˝À kÕ~Û+∫q $»j·÷\qT >∑Ts¡TÔ #˚dTü ≈£î+≥÷ »j·THêeT dü+e‘·‡s¡+˝À kÕ~Û+#ê*‡q \øå±´\qT ìs¡sí TT+#·T≈£î+≥÷ »j·T»j·T <Ûë«Hê\‘√ »j·THêeT dü+e‘·‡sêìøÏ kÕ«>∑‘+· |ü\T≈£î<ë+. n+<äs÷¡ yÓT∫Ãq, n+<äyÓTÆq ‘˚HÓ˝§\T≈£î ‘Ó\T>∑TuÛ≤wüì s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+. ‘Ó\T>∑Tyê] ø°]ìÔ #ê≥T<ës. ‘Ó\T>∑TC≤‹ dü+düÿè‹ |ü]s¡øD å£ ≈£î ø£+ø£D+ ø£≥Tº≈£îqï {≤+f…ø˘‡ >∑‘·+˝À nH˚ø£ ø±s¡´Áø£e÷\qT neT\T #˚dæ+~. Ä ‘Ó\T>∑T |üÁ‹ø£qT düsê«+>∑ düT+<äs¡+>± r]Ã~<ä›&ÜìøÏ, ÁbÕ+rj·T ø£e⁄\qT, ∫Á‘·ø±s¡T\qT, |ü]#·j·T+ #˚j·T&ÜìøÏ y˚TeTT #˚düTÔqï ø£èwæøÏ eTeTà*ï n_Ûq+~+∫ Áb˛‘·‡Væ≤düTÔqï bÕsƒ¡≈£î\≈£î, W‘ê‡Væ≤‘· s¡#·sTT‘·\≈£î, Á|üø£≥q\qT n+~+∫ düVü≤ø£]düTÔqï b˛wüø£<ë‘·\≈£î, Á|ü‹ ˇø£ÿ]ø° e÷ ø£è‘·»„‘·\T. düsπ «»Hê düTœH√ uÛeÑ +‘·T! dü<ë MT ‘Ó\T>∑T ùde˝À ... MT ‘Ó\T>∑T yÓ\T>∑T dü+bÕ<äø£ es¡+Z
C§qï\>∑&ɶ düTãÁVü≤àD´+ (düeTq«j·Tø£s¡Ô) 5
6
$wüjT· dü÷∫ø£ $es¡eTT\T
ù|õ HÓ+ãsY
n<Ûä´≈£åî\ dü+<˚X¯+ ......................................................................... 3 dü+bÕ<ä≈£î\ dü+<˚X¯+ .................................................................... 5 ‘=* Hê{Ï ‘Ó\T>∑T ‘√≥ Hê{Ïq y˚T{Ï .................................................. 9 sêeT‘·‘·«+ .................................................................................. 17 yÓ’~dtø=\e] ................................................................................ 21 Springtime in America ..............................................................25 HÓ\HÓ˝≤ ‘Ó\T>∑T yÓHÓï\ ∫Á‘·e÷*ø£ ................................................... 27 Immigration Seminar ................................................................ 29 TANA-TANTEX CPR Training Workshop ..................................30 Mom's Special Lunch with Teens ..............................................31 dü+Áø±+‹ dü+ãsê\T ...............................................................32-33 Special Lunch with Leaders of ATA, NATA, TATA
.............................................34-35
7
8
‘=* Hê{Ï ‘Ó\T>∑T ‘√≥ Hê{Ïq y˚T{Ï
` y˚eTT\ ˝…ìHé
<ë<ë|ü⁄ yÓjT˚ ´fi¯fl Hê{Ï e÷≥. nq>∑q>± ˇø£ <˚X+¯ , Ä <˚XÊìï bÕ*+#˚ ˇø£ sêE. Ä sêE |ü{≤º_ùÛ wø£+ yÓTT<ä\T eTTô|Œ’ j˚Tfi¯fl bÕ≥T Äj·÷dü |ü&TÉ ‘·÷ es¡Tdü j·TT<ë∆\T #˚XÊ&ÉT. eTs¡˝≤ eTs¡˝≤ ‘·qô|’ <ä+&Ó‹qÔ X¯‘è· e⁄\qT ‘·]$T ø={Ï,º Ä Áø£eT+˝À ‘·q sê»<Ûëìì |ü\Te÷s¡T¢ ˇø£ #√≥ qT+&ç eTs=ø£ #√≥≈£î e÷]Ã, ø√≥\qT ‹]– ì]à+#·Tø=ì, ∫≥º ∫es¡≈î£ X¯‘è· e⁄\‘√ dü+~Û #˚dTü ø=ì düTdæsú ‘¡ q· T kÕ~Û+#ê&ÉT. ‘·sT¡ yê‘· ø=+‘· ø±\+ bÕ≥T bÕ˝Hê $wüj÷· \˙ï #·øÿ£ ãs¡∫, r]ø£>± eTqdüT Á|üXÊ‘·+>± ñqï ˇø±H=ø£ dü+<äs“¡ +¤ ˝À, ‘·q eT+Á‹, |ü⁄s√Væ≤‘·, kÕeT+‘· <ä+&ÉHêj·T≈£î\T, $<ä«qüàDT\T, |ü+&ç‘T· \÷ n+<äs÷¡ nd”dTü ˝…’ ñqï ˇø£ $<ë´ $˝≤dü >√wæ˝º À ˇø£ n<äT“¤‘y· TÓ qÆ Á|ü‹bÕ<äq #˚XÊ&ÉT. |ü+#·eT y˚<+ä >± >∑T]Ô+#·ã&˚ dü+düÿè‘· eTVü‰ uÛ≤s¡‘êìï ‘ÓqT^ø£]+#ê\H˚ (nqTyê<ä+ ø±<äT ìs¡÷|æ‘ês¡+ú ) ‘·q dü+ø£˝≤Œìï ‘Ó*bÕ&ÉT. ‘·q Ä˝À#·q ø±s¡´s¡÷|ü+ bı+<ä&ÜìøÏ ø±e\dæq Á|ü‹uÛqÑ T >∑T]Ô+∫, dü<sä T¡ eTVü‰ |ü+&ç‘T· &çøÏ Ä»„ C≤Ø #˚XÊ&ÉT. Ç<˚<√ e÷eT÷\T ø£<ä∏ ø±<äT. düTesêíøså£ ê\‘√ *œ+#·<–ä q ndü\T dæd˝ü q’… »]–q ø£<,ä∏ ˇø£ eTVü‰ #·]Á‘·. n<˚ ‘Ó\T>∑T˝À yÓTT<ä{Ï ø±e´+ s¡∫+#·&ÜìøÏ Hê+~ |ü*øÏq n~«rj·T |òTü ≥º+. nø£ÿ&˚ ‘·q ø√≥˝ÀH˚ ‘êH˚ dü«j·T+>± Hê{Ïq ‘Ó\T>∑T ‘√≥. >∑&∫É q yÓjT˚ ´fi¯fl ø±\+ bÕ≥T eTqdüT <ä÷ùd |ü]eTfi¯ uÛ]Ñ ‘·yTÓ qÆ ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ düTe÷\T Ä ‘√≥˝À Äj·Tq Hê{Ïq yÓTTø£ÿ\y˚. yÓjT˚ ´fi¯fl Hê{Ï á ø£<qä∏ T eT] ø=ìï y˚\ j˚TfiËfl’ Hê >∑Ts¡T+Ô #·Tø√yê*‡q ˇø£ n|ü⁄s¡÷|ü #·]Á‘·. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü n+‘·]+#·≈î£ +&Ü »q u≤VüQfi¯´+˝À uÛ≤e Á|üø≥ £ q≈£î ñ|üj÷Ó >∑|&ü TÉ ‘·Tqï+‘· es¡≈L£ Á|ü‹kÕØ düà]+#·Tø√<ä–q ˇø£ düìïy˚X+¯ . Ä sêE >±] ù|s¡T sê»sê» qπs+Á<äT&ÉT. Ä <˚X+¯ ù|s¡T y˚+–. sê»<Ûëì >√<ëe] ˇ&ÉTq¶ ñqï sê» eTùV≤+Á<ä|⁄ü s¡+. Äj·Tq >∑T]Ô+∫ ‘Ó\T>∑T C≤‹øÏ |ü]#·jT· + #˚dqæ Á|ü‹uÛ≤ eT÷]Ô qüqïj·T uÛ≥ Ñ Tº nqTeTVü‰ ø£$. ø±e´+ ù|s¡T Ä+Á<Ûä eTVü‰ uÛ≤s¡‘+· . s¡#H· ê ø±\+ Áø°.X¯. 1050`1060. düeTÁ>±+Á<ä kÕVæ≤‘·´ #·]Á‘·ø±s¡T\T Äs¡TÁ<ä >±s¡qï≥T¢ ªªÄ+Á<Ûä kÕVæ≤r |üsT¡ \+‘ê j˚TfÒ{≤ |ü+&ÉT>∑ #˚dTü ø√<ä–q s√E ‘Ó\T>∑T uÛ≤s¡‘+· |ü⁄{Ïqº s√E.µµ ˇø£ÿ kÕVæ≤r Áù|$T≈£î˝Ò ø±<äT, Á|ür ‘Ó\T>∑T yê&É÷ sêE >±]ø° Ä |ü+&ç‘T· &çø° ø£è‘·»‘„ \· T ‘Ó\T|ü⁄ø√yê*‡q ˇø£ eTVü≤‘êÿs¡´+. ø±˙ Ç+‘· eTVü‰ ø±sê´ìï ‘êH˚ dü«j·T+>± b˛wæ+∫ ô|+∫Hê, sê» sê» qπs+Á<äTì ù|s¡T eTq+ ô|<ä>› ± düà]+#É+. ø£èwüí <˚esêj·T\ yês¡T Ä+Á<Ûä uÛÀE\ì _s¡T<äT bı+~ ÄX‚wü ø°]ìÔ bı+<ës¡T >±˙, ndü\T ‘=*Hê{Ï ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü≈î£ ùde 9
10
#˚d,æ Ä~ø£$ì eTq≈£î n+~+∫q sê» sê» qπs+Á<äTìøÏ _s¡T<äT\T ø±˙ Á|ü‘´˚ ø£ düàs¡D ø±˙ ñqï≥T¢ >∑eTq+˝ÀøÏ sê<äT. n+‘˚˝+… &ç eT] C≤wüßyê >±s¡T nqH˚ nHêïs¡T ø£<ë! ªªsêE eTs¡D+Ï #ÓH√ø£ ‘ês¡ sê*bıjÓT, ø£$j·TT eTs¡D+Ï #Ó H=ø£ ‘ês¡ >∑>q∑ yÓTø¬ ÿ sêE J$+#Ó sê‹ $Á>∑V≤ü eTT\+<äT, düTø£$ J$+#Ó Á|ü»\ Hê\Tø£\+<äTµµ C≤wüßyêqT Á|ü•ï+#· <Ós’ ´¡ + eTq≈£î ˝Ò<Tä ø±˙, sêE\T ù|s¡q¢ T ≈£L&Ü eTq+ ‘·|Œü ø£ >∑Ts¡T+Ô #·Tø√yê*. sêEqT >∑Ts¡T+Ô #·Tø√ø£ b˛e&É+ sê#·]ø£ e´edüú |ü≥¢ eTqø£+<ä]ø° ñqï ˇø£ e´‹πsø£‘· ø±s¡D+ ø±e#˚ÃyÓ÷. ø±˙ düeT<äèw摺 √ #·÷ùdÔ sê»sê» qπs+Á<äT&ÉT #˚dqæ ~ #ê˝≤ >=|üŒ ø±s¡´+. m+<äTø£+fÒ Ä Hê{Ï kÕe÷õø£, Ä<Ûë´‹àø£, sê»ø°jT· , uÛ≤wü≈î£ dü+ã+~Û+∫q n+XÊ\T >∑eTìùdÔ ‘Ó\T>∑T˝À ø±e´+ sêj·T&É+ kÕVü≤dü+‘√ ≈£L&ÉT≈£îqï $wüjT· y˚T nì|ædTü +Ô ~. eTTe÷à{Ïø° ˇø£ qe j·TT>±s¡+uÛyÑ T˚ .
nq´eT‘· Ä<äsD ¡ düe÷»+˝À ÄHê&ÉT $düèÔ ‘·+>± C…q’ , uÖ<ä∆ eT‘ê\ Á|üu≤Û e+ ñ+&˚~. sê» |ü⁄s¡Twüß\T yÓ~’ ø£ <Ûsä êàìï düeT]ú+∫Hê »q kÕe÷q´+˝À e÷Á‘·+ yÓ~’ ø£ eT‘·+ |ü≥¢ Ä<äsD ¡ Áø£eT+>± ‘·>T∑ ‘Z ÷· e∫Ã+~. <ëìøÏ ø±s¡D+ yÓ~’ ø£ eT‘·+ düs«¡ »q jÓ÷>∑´+>± ˝Òøb£ ˛e&É+. n|üŒ{ÏøÏ yÓ~’ ø£ $C≤„qeT+‘ê |ü+&ç‘·T\ uÛ≤wü>±, <Ó’e uÛ≤wü>± #·˝≤eTDÏ nsTTq dü+düÿè‘·+˝ÀH˚ ñ+&˚~. ø±˙ kÕ<Ûës¡D bÂs¡T\T n|ü⁄Œ&É|⁄ü Œ&˚ ì\ <=≈£îÿø=+≥Tqï <˚oj·T uÛ≤wü nsTTq ‘Ó\T>∑T˝À e÷{≤¢&˚ yês¡T. ÄHê{Ï yÓ~’ ø£ eT‘· |ü]dæ‘ú T· \T >∑T]+∫, eTVü‰ |ü+&ç‘T· \T Ä#ês¡´ y˚<ë\ ‹s¡TeT+>∑fi≤#ês¡T´\T Ç˝≤ ∫Á‹+#ês¡T. ªªÁu≤Vü≤àDT\ yÓ~’ ø£ eT‘· Á|üu≤Û e+ $X‚w+æ ∫ n‘·T´#·Ãdæ‹ú ˝À ñ+&˚≥|ü⁄Œ&ÉT »qkÕe÷q´+˝À ñqï <˚oj·T uÛ≤wüqT Ç+‹+‘·qsêì ìsê<äsD ¡ #˚ùd yêfi¯ófl. ˙‹, <Ûsä à¡ eTT yÓTT<ä˝q’… ~ Áu≤Vü≤à\T XÊdæ+∫q rs¡Tq ñ+&Ü*‡+<˚ >±ì y˚sπ
‘√e ˝Ò<Tä . uÛ>Ñ e∑ ‘˚‡e, eT‘·eTT, jÓ÷>±qTcÕºqeTT, <Ûsä à¡ ∫+‘·q, ‘·‘«· $C≤„qeTT yÓTT<ä˝q’… $ n˙ï yÓqTø£ã&çq$. ø=~›eT+~ Áu≤Vü≤àDT\ #˚‹˝À dü+|ò÷ü ìøÏ dü+ã+~Û+∫q n~Ûø±sê\˙ï ñ+&çb˛sTT, yêπs dü+|òü÷ìøÏ düsê«~Ûø±s¡T˝…’]. n<Ûë´|üHê~Ûø±s¡eTT Áu≤Vü≤à&çπø ‘·|üŒ Ç‘·sT¡ \≈£î ˝Ò<j ä TÓ ´qT. Ç‘·sT¡ \≈£î yÓ~’ ø£ uÛ≤wü <äTsYCj ®Ò T· yÓTÆ n+<ä* s¡V≤ü dü´eTT\T ‘Ó*j·Tsêì ejÓT´qT. n‘·&øç Ï sê»´ XÊdü≈î£ &É>T∑ ø£Áå ‹j·TT&ÉT ‘√&É j ˚ T ´qT. Çø£ q ‘· & ç n~Û ø ±sêìøÏ n&É T ¶ ‘· – ˝Ò < ˚ e TT+~. ø±˙ C…q’ , uÖ<ä∆ eT‘ê\T e÷Á‘·+ »q kÕe÷q´ uÛ≤wü˝À Á|üuÀ<Ûë\T #˚ùd$. es¡í <Ûsä êà\qT e´‹πsøÏ+#˚$. y˚<ë\˝À ñ≥+øÏ+∫q j·T»„ j·÷>±<äT\q÷, yê{Ï˝À Áb˛‘·‡Væ≤+∫q »+‘·T ã*˙ e´‹πsøÏ+∫ nVæ≤+düqT Á|üuÀÛ ~Û+#êsTT. n+<äs÷¡ ns¡+ú #˚dTü ø√>∑*>π bÕ≥\, >±<Û\ä s¡÷|ü+˝À eT‘· Á|ü#ês¡+ kÕπ>~. e÷eTT\T »q+ n+‘ê yê{Ï yÓ|’ ⁄ü Äø£]¸‘T· \j·÷´s¡T. Çø£ ÄÁX¯eT <Ûsä êà\ $wüj÷· ìøÏ eùd.Ô .. C…q’ , uÖ<ä∆ eT‘ê\ e\dü düe÷»+˝À #ê˝≤ eT+~ >∑èVü≤düÔ <Ûsä à¡ + HÓsy¡ s˚ á ≈£î+&Ü düHê´dü+ |ü⁄#·TÃø=ì, e÷qdæø,£ ‘·‘«· |ü]DÏ‹ ˝Ò≈î£ qïq÷ düHê´kÕìï |üPì ∫qï ej·TdüT˝ÀH˚ eT‘· ô|<ä˝› ’… dü+‘êq düèwæº <Ûsä êàìï $düà]+∫ _øå±≥q\≈£L nuÛ≤<ä´‘ê j·TT‘·yTÓ qÆ Jeq XË*’ øÏ Äø£]¸+|üã&˚ yês¡T. <˚X¯ s¡øDå£ ≈£î ø±e*‡q |ü⁄wæº ø£*–q ôdì’ ø£ j·TTe≈£î\T Áø£eT+>± ‘·>T∑ ‘Z ÷· ø£ì|æ+#ês¡T. á kÕe÷õø£ |ü]dæú‘·T\T sê»sêE≈£î Ä+<√fi¯q ø£*–+#êsTT. esêíÁX¯eT <Ûäsêà\qT düeT]∆+#˚ yÓ’~ø£ eT‘êìï |ü⁄qs¡T<ä]∆ +#ê\H˚ dü+ø£\Œ+ sêE˝À u≤>± ã\|ü&+ç ~.
ìs¡+‘·s¡ sê»ø°jT· nì•Ã‹ n|üŒ{Ï sê»ø°jT· |ü]dæ‘ú T· \qT >∑eTìùdÔ <ë<ë|ü⁄ eTTô|Œ’ j˚Tfi¯fl bÕ≥T #ê˝≤kÕs¡T¢ y˚+^ <˚X+¯ <ä+&Éj÷· Á‘·\≈£î >∑Ts¡sTT+~. ‘·q düe‹ ‘·eTTà&Óq’ $»j·Te÷~‘·T´&ÉT ø£sêï≥≈£ sêE\ kÕj·T+‘√ y˚+^ <˚XÊìï ÄÁø£$T+#·&ÜìøÏ Äs¡TkÕs¡T¢ Á|üjT· ‹ï+#ê&ÉT. á Áø£eT+˝À |ü\Te÷s¡T¢
11
12
sê»sê» qπs+Á<äT&ÉT bÕ]b˛sTT ‘·$Tfi¯Hê≥ ‘·q y˚Tqe÷eT˝…q’ #√fi¯ #·Áø£es¡T\Ô e<ä› ÄÁX¯jT· + bı+~, yê] düV‰ü j·T+‘√ ‹]– y˚+^ <˚XÊìï <äøÿÏ +#·Tø=H˚ yê&ÉT. á |ü≥Tº $&ÉT|ü⁄\ |üs+¡ |üs¡ eTs¡˝≤ eTs¡˝≤ |ü⁄qsêeè‘·+ nsTT+~. á $<Û+ä >± <ë<ë|ü⁄ eTTô|Œ’ j˚Tfi¯fl bÕ≥T jÓTH√ï ÁX¯eT\T |ü&¶É sê»sê» qπs+Á<äT&ÉT ∫≥º ∫es¡≈î£ sê»˙‹‘√ ø£sêï≥ø£ #·Áø£es¡T\Ô ‘√ dü+~Û #˚dTü ø=ì, y˚+^ <˚X+¯ ˝Àì ø=+‘· uÛ≤>±ìï yê]øÏ∫à Çø£ eT∞fl <ë&ÉT\T »s¡>≈∑ î£ +&Ü sê»<Ûëì u…»yê&É qT+&ç >√<ëe] ne‘·* ˇ&ÉTq¶ ≈£î e÷]à ‘·q ù|s¡T‘√H˚ sê» eTùV≤+Á<ä|⁄ü sêìï ø=‘·>Ô ± ì]à+#·Tø=ì 1050˝À >±˙ düTdæsú ‘¡ · kÕ~Û+#·˝<Ò Tä . sê»sê» qπs+Á<äTì ø£sêï≥ø£ yê]‘√ ≈£î<äTs¡TÃø=qï dü+~Û˝À qq´j·T´uÛ≥Ñ Tº eT]j·TT n‘·ì $TÁ‘·T&Óq’ Hês¡øΰ D uÛ≥Ñ Tº eT<Û´ä e]Ô‘«· + #˚XÊs¡T. n+<äT≈£î sêE Ä sTT<ä]› Áu≤Vü≤àDT\|ü≥¢ ø£è‘·»‘„ ê uÛ≤e+‘√ ñ+&˚ yê&ÉT. sêE yÓTT<ä{Ï qT+&û Áu≤Vü≤àDT\ |ü≥¢ #ê˝≤ uÛøÑ ÔÏ uÛ≤e+‘√ ñ+&˚yê&ÉT. n+<äTøπ esêíÁX¯eT <Ûsä êà\qT #ê˝≤ >∑{>ºÏ ± düeT]ú+#˚ uÛ≤s¡‘· ø£<ä∏ |ü≥¢ sêE≈£î ÄbÕs¡yTÓ qÆ >ös¡e+. yê{Ï >∑T]+∫ $kÕÔs+¡ >± $e]+#˚ eTVü‰uÛ≤s¡‘êH˚ï nqTe~+#ê\ì sêE dü+ø£*Œ+#ê&ÜìøÏ eT÷\ ø±s¡D+ ≈£L&Ü n<˚. eT] n|üŒ{Ïøπ e+<˚fifl¯ ÁøÏ‘+· |ü+|ü ø£$ ø£qï&É˝À uÛ≤s¡‘· nqTyê<ä+ #˚jT· >±, s¬ +&ÉT e+<ä\ j˚Tfi¯fl ÁøÏ‘y· T˚ ô|]+<˚eHêsY ‘·$Tfi¯+˝À nqTyê<ä+ #˚XÊ&ÉT. n$ dü‘Œ· *¤ ‘ê*düTqÔ ï≥T¢ Á>∑V≤æ +#ê&ÉT. ˇø£ $wüj·T+ eTq+ >∑eTì+#ê*. n|üŒ{À¢ bÂsêDÏ≈£î\T nqT sêCÀ<√´>∑T\T ñ+&˚yês¡T. yês¡T }s¡÷sê ‹]– Ä\j·÷\˝À eTVü‰uÛ≤s¡‘· ø£<\ä∏ ˙ï |ü⁄sêD >±<∏\ä T>± Á|ü»\≈£î #Óù|Œ yês¡T. n|üŒ{À¢ Ä\j·÷˝Ò Á|ü<ëÛ q kÕ+düÿè‹ø£ øπ +Á<ë\T. bÂsêDÏ≈î£ \ <ë«sê sêE˝Ò <Ûsä à¡ Á|ü#ês¡+ #˚sTT+#˚ yês¡T. eT] n|üŒ{À¢ bÂsêDÏ≈î£ \T #Óù|Œ ø£<\ä∏ ø£+fÒ eTπs$<Ûyä TÓ qÆ kÕ+düÿè‹ø£ Á|ü<sä Ù¡ q\÷ ñ+&˚$ ø±<äT. Hê≥´+, dü+^‘·+ ‘·sT¡ yê‹ ø±\+˝À n_Ûeè~∆ nsTTq$.
sêE >±] dü+ø£\Œ+ Ä+Á<Ûä $X¯«$<ë´\j·T+ e´ekÕÔ|≈ü î£ ˝…q’ ø£≥eº T+∫ sêeT*+>± s¬ &ç¶ >±s¡T sê»sê» qπs+Á<äT&ÉT y˚s=ø£ ø£<qä∏ T ø±≈£î+&Ü eTVü‰uÛ≤s¡‘êH˚ï jÓT+<äT≈£î ‘Óì^ø£]+#ê\ì dü+ø£*Œ+#ê&√ Ç˝≤ #ÓbÕŒs¡T. ªªnÁ>∑ es¡eí TT\ n~Ûø±s¡eTT |ü~\ |üs#¡ T· ≥≈£îHÓ’ ÁbÕNq eT‘· Á>∑+<∏eä TT\qT <˚X¯ uÛ≤wü\˝ÀìøÏ $dü]Ô +|üCdÒ ]æ . esêíÁX¯eT <Ûsä à¡ bÕsêj·TDeTT\÷, ‘·eT yÓs’ T¡ \T Á|üj÷Ó –+∫q Á|üø≥£ HêÁdüyÔ T˚ ‘êeTTqT Á|üj÷Ó –+#·e\dæq yê¬s]’ . Ç~j·TT ø±uÀ\T ‘=\T<=\Ôq |ü+#·eT y˚<eä TTqT düŒè•+#·T≥≈£î ùV≤‘·Te⁄. ndü\T y˚<yä TÓ qÆ ãTTπ>«<äeTTqT, <ëìqqTdü]+∫ ø£*Œ+ã&çq ‘·øÿÏ q eT÷{Ïì kÕe÷q´ »qT\≈£î ø£qãs¡TÃ≥ bÕ‘·øe£ TT ø£<ë!! ø±e⁄q |ü+#·eT y˚<yä T˚ Á|üj÷Ó »q ø±] nsTTq ø£è‹, <ëìì yÓTT≥º yÓTT<ä≥ ‘Óì–+∫]µµ.
sê»sêE b˛wüø£ bÕÁ‘· ô|q’ ù|s=ÿqï sê»ø°jT· , kÕe÷õø£ ø±s¡D≤\T jÓT≥Te+{Ïyq’Ó |üŒ{Ïø˙Ï , ‘Ó\T>∑T C≤‹øÏ e÷Á‘·+ ˇø£ düeTÁ>∑ø±e´+ <=]øÏ+~ ø£<ë. ÄHê{Ï sê#·]ø£ e´edü˝ú Àì ˙‹ì, u≤Vü≤àDÏø£ <Ûsä à¡ +˝Àì ùV≤‘·Tã<ä‘∆ q· T eTq+ áHê&ÉT 21e X¯‘êã›+˝À Á|ü•ï+#·˝ÒeTT. n~ eè<Ûë Á|üj·÷dü jÓT+<äTø£+fÒ áHê{Ï düe÷»+ Á|üC≤kÕ«eT´ j·TT‘·yTÓ qÆ <ë|ü]ø£+˝Òì ‘Ós∫¡ q |ü⁄düøÔ +£ . eTq≈£î ø±e*dæ+<ä˝≤¢ ÁbÕNq ø±yê´\˝Àì •\Œ+, uÛ≤e dü+|ü<,ä yê´ø£sD¡ kÕ+πø‹ø£‘,· ø±e´ s¡#H· ê XË*’ , ÄHê{Ï |ü]dæ‘ú T· \ #·]Á‘·, Ä ø£e⁄\T eTq≈£î #Ó|Œæ q ˙‹ yÓTT<ä\>∑Tq$. eT] Ä s¡#q· ˝Ò ø£<ë ‘·sT¡ yê‹ ‘·sê\ ø£e⁄\≈£î e÷s¡Z <äsÙ¡ ø£eTT˝…’ kÕVæ≤‘·´+ ø=‘·|Ô ⁄ü +‘·\T ‘=øÏÿ+∫+~. <ëìøÏ dü+ã+~Û+∫ Ä sêE≈£î, Ä ø£$øÏ eTq+ rs¡TÃø√˝Òq+‘· ãTTD|ü&ç ñHêï+. Ä+Á<Ûä eTVü‰ uÛ≤s¡‘· düè»q˝À sê»sê» qπs+Á<äTì $•wüº‘·qT $e]+#·&ÜìøÏ eTs=ø£ |ü]o\q #˚j·÷*.
13
14
qqïj˚T´jÓT+<äTø£ì eTq≈£î Ä~ø£$ |”sêƒ ìï n~Ûw+ºæ #ê&ÉT n+fÒ.. Äj·Tq sêdæ+<˚ eTq≈£î \_ÛdTü qÔ ï n‹ ÁbÕNq ø±e´+. n+‘·≈î£ eTT+<äT #ê˝≤ eT+~ ø£e⁄\T s¡∫+∫Hê, øπ e\+ XÊdüHê\ <ë«sê ˝Òø£ HêD…eTT\ <ë«sê ns¡ø=s¡>± ˇø£ |ü<´ä + nø£ÿ&É ˇø£ bÕ≥ y˚s=ø£ #√≥ \_ÛdTü HÔ êïj˚T ‘·|Œü , qqïj·T´≈£î eTT+<äT ø±\+˝Àì s¡#q· \T |ü~\ |üs#¡ ã· &É˝<Ò Tä . dü]>±Z Çø£ÿ&˚ eTq≈£î sêE >±] |üPìø£, dü+ø£\Œ+, Ä<äsD ¡ nø£ÿs¡≈î£ e#êÃsTT. Äj·Tq Ä»„ e\q ø±e´+ düeTÁ>∑+>± s¡÷|ü⁄ ~<äTø› =ì |ü~\ |üs#¡ ã· &ç+~. n+<äTøπ ‘=*Hê{Ï ‘Ó\T>∑T ‘√≥ Hê{Ïq ‘√≥e÷* eTTe÷à{Ïø° sê»sêCÒ. ˇø£ kÕVæ≤‘·´y˚T ø±<äT, Ç≥T uÛ≤cÕ |üs+¡ >± n˝À∫+∫Hê, ‘Ó\T>∑T sêC…’q sê»sêE ø£sêï≥ø£ sêE\T ‘·q kÕÁe÷C≤´ì ÄÁø£$T+#·≈î£ +&Ü #˚d,æ kı+‘· sêC≤´ìï ì\<=≈£îÿø√>∑\>∑&+É e\¢H,˚ eTq |üPØ«≈£î\T ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü˝À dü+uÛ≤wæ+∫ eè~∆ #˚X‚ <ëìøÏ neø±X¯+ <=]øÏ+~. ˝Òøb£ ˛‘˚ eTqeT+<äs+¡ ás√Eq ø£qï&É uÛ≤wü˝À e÷{≤¢&TÉ ≈£îH˚ yêfi¯fly˚TyÓ÷! ø√˝≤$T, >√+&ÉT, >∑<ãä ˝≤+{Ï jÓTH√ï eT<ä´ Á<ë$&É uÛ≤wü\≈£î eT˝Ò¢ eTq ‘Ó\T>∑T ≈£L&Ü n+‘·]+∫ b˛j˚T<˚y÷Ó !! sêE >±s¡T dü«j·T+>± yÓ\Te]+∫q ÄC≤„|qü eTs=ø£ eTTK´yÓTqÆ $wüjT· +˝À ≈£L&Ü Á|üu≤Û yêìï #·÷|æ+~. n|üŒ{Ï˝À |ü+&ç‘T· \+‘ê ˇø£ |ü]wü‘·TÔ>± j˚Ts¡Œ&ç ñ+&˚yês¡T. @ s¡#·q #˚j·÷\Hêï yê] nqTÁ>∑V≤ü +˝Òì<˚ eTT+<äT≈£î kÕπ>~ ø±<äT. ø±˙ ^sê«D+ (dü+düÿè‘·+) ‘Ó*dæq |ü+&ç‘T· \≈£î ‘Ó\T>∑+fÒ ádü&+ç |ü⁄. eT] n|üŒ{ÏøÏ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ˇø£ >ös¡e Á|ü<yä TÓ qÆ kÕúHêìï Ç+ø± bı+<ä˝<Ò Tä . jÓTÁsêÁ|ü>&∑ É yês¡T ìs¡«∫+∫q≥T¢ qqïj·T´ø±\+˝À ‘Ó\T>∑T yês¡T ªª>±düfÒ ;düfÒ #·~$ >±<Û\ä T ‘·e⁄«‘·THêïs¡Tµµ sê»sêCÒ ˝Òøb£ ˛‘˚ $<ë´ |ü]wü‘T· Ô (|ü+&ç‘· düe÷»+) nyÓ÷<ä eTTÁ<ä |ü&~˚ ø±<äT. n+<äTøπ yê]ì Á|üdqü ï+ #˚dTü ø√e&Üìø£qï≥T¢, Ä~ |üs«¡ +˝Àì ‘=* |ü<´ä + qqïj·T´ dü+düÿè‘·+˝ÀH˚ sêj·Te\dæ e∫Ã+~. sêE>±] Äq‹ Çìï s¡ø±\T>± Á|üu≤Û e+ #·÷|æ+~
eT]. n+<äT≈£î sê»sê» qπs+Á<äTìøÏ eTq+ <Ûqä ´yê<ë\T #ÓbÕŒ*Œ+<˚. n+<äTøπ Äj·Tq ù|s¡T øπ e\+ •˝≤ XÊdüHê\ô|’ ø±<äT, eTq Hê\Tø£\ô|q’ ≈£L&Ü ñ+&˚ <ëìøÏ |üP]Ô ns¡Ω‘· ñqï<˚. Çø£ eTq sêE >±] Äq‹øÏ |üP]Ô kÕúsTT˝À Hê´j·T+ #˚dqæ qqïj·T´ uÛ≥ Ñ T¢ ø£qãs¡∫q n~«rj·T Á|ü‹uÛqÑ T eTs=ø£ dü+∫ø£˝À $|ü⁄\+>± #·]Ã+#·T≈£î+<ë+.
15
16
sêeT‘·‘·«+ sêyÓ÷ $Á>∑V‰ü Hé <Ûsä à¡ : sêeTT&ÉT kÕø屑Y <Ûsä à¡ dü«s¡÷|ü⁄&ÉT. sê+ n+fÒH˚ <Ûsä à¡ + sêeTT&ÉT <Ûsä à¡ dü«s¡÷|ü⁄&ÉT Ä<äsÙ¡ |ü⁄Á‘·T&ÉT, Ä<äsÙ¡ •wüß´&ÉT, Ä<äsÙ¡ uÛsÑ ,Ô¡ Ä<äsÙ¡ k˛<äsT¡ &ÉT, Ä<äsÙ¡ $TÁ‘·T&ÉT, Ä<äsÙ¡ ã+<ÛTä e⁄, Ä<äsÙ¡ n\T¢&TÉ , Ä<äsÙ¡ Á|üuTÑÛ e⁄, Ä<äsÙ¡ X¯Á‘·Te⁄, Ä<äsÙ¡ <˚e⁄&ÉT.
- &Ü.sê|òTü y˚+Á<ä Á|ükÕ<é, j·T+.&ç
ø£èwüß&í TÉ ©˝≤e÷qTwü ne‘ês¡yTÓ ‘Æ ,˚ sêeTT&ÉT e÷j·÷ e÷qTwü ne‘ês¡+ uÛ÷Ñ ˝Àø£ <˚e⁄&ÉT>± ø£èwüß&í ÷É , <˚e⁄&˚ Ä<äsÙ¡ e÷qe⁄&ç>± sêeTT&É÷ ne‘·]+#ês¡T. sêe÷e‘ês¡ \ø£´å + Ä<äsÙ¡ e÷qe+ e÷qe⁄&ÉT˝≤>∑ J$+∫ Ä<äsêÙìï #·÷|æ+∫q <˚e⁄&ÉT sêeTT&ÉT n+<äTøπ n+{≤s¡T ô|<ä\› T, sêeTT&ÉT #˚dqæ fÒ¢ #ÓsTT´, ø£èwüß&í TÉ #Ó|Œæ qfÒ¢ #ÓsTT´, Ä<äsÙ¡ |ü⁄s¡Twüß&ÉT sêeTT&ÉT˝≤>∑ J$+#·T n˙qT. ªªs¡µµ ø±s¡, ªªnµµ ø±s¡, ªªeTµµ ø±s¡ dü$Tà[‘·+ sêeT+ ªªs¡µµ n+fÒ n–ï, ªªnµµ n+fÒ dü÷s¡´, ªªeTµµ n+fÒ #·+Á<ä, nq>±, nH˚ø‘£ ê«ìï <äV≤æ +∫, @ø£‘«· |ü⁄ $uÛ÷Ñ ‹ì Á|ükÕ~+#˚ n–ï, n+<Ûøä ±s¡|⁄ü Nø£{Ï n$<ä´qT bÕs¡Á<√* yÓ\T>∑TqT ì+ù| dü÷s¡T´&ÉT, #·\ì¢ nVü‰<¢ øä s£ y¡ TÓ qÆ yÓHïÓ \qT sTT#˚à #·+Á<äT&ÉT ø£\sTTπø sêeT‘·‘«· +. ø£\TcÕ\qT uÛdÑ àü + #˚ùd s¡ø±s¡+, $C≤„q<ëj·Tø£yÓTÆq dü÷s¡T´&ÉT, eTqdüT≈£î nVü‰¢<ëìï Äq+<ëìï#˚à #·+Á<äT&ÉT ø£\dæqB sêeT+. ªªz+ qyÓ÷ Hꪪsêµµ j·TD≤j·Tµµ nH˚ ncÕºøØå£ eT+Á‘·+˝Àì ªªs¡µµ ø±s¡+, ªªz+ q ªªeTµµ •Ùyêj·Tµµ nH˚ |ü+#êø£Øå eT+Á‘·+˝Àì ªªeTµµ ø±s¡+ ø£*|æ, sT÷ ncÕºøØå£ , |ü+#êø£Øå düeTT´ø£Ô |ò˝ü ≤ìï Á|ükÕ~+#˚ ‘ês¡ø£ eT+Á‘·+ sêeT eT+Á‘·+ ªªsê+µµ nq≥+˝À, ªªsêµµ nì H√s¡T ‘Óse¡ >±H˚ eTq˝Àì ø£\àcÕ\T ãj·T≥≈£îb˛sTT, ªªeTµµ nq>±H˚ eTq˝Àì dü+∫‘· bÕbÕ\ eT÷≥\T, nVü≤+ø±s¡+ <äV≤ü qyÓTÆ yÓ÷øå±ìøÏ #˚sT¡ e⁄>± rdüTø¬ fi¯ó ‘¢ êsTT. s¡$T+|ü#ù˚ dyê&ÉT sêeT+. eTq Vü≤è<äjT· +˝Àì Áù|eT s¡dyü T˚ Ä‘êàsêeT+. \≈£àå DT&ÉT j·TEπs«<ä+, uÛsÑ ‘¡ T· &ÉT kÕeTy˚<+ä , X¯Á‘·T|òTü Tï&ÉT n<äs«¡ D y˚<+ä nsTT‘˚ sêeTT&ÉT ãTT¬>π «<ä+. düeT‘·«+ ãTTπ>«<ä kÕs¡+ düeT‘·‘«· +, düeT‘·«+ sêeT+ Ç<˚ jÓ÷>∑+, dæ‘Ô Á· |ü»‘„ «· +, düeTj·TT~Û, düe÷~Û sêeT+ dü«jÓ÷>∑ kÕs¡+, dü«Jeq kÕs¡+, düs«¡ y˚<ä kÕs¡+ sêeT+ <Ó«’ ‘· s¡÷|ü+, n<Ó«’ ‘· uÛ≤e+, sêeTT&ÉT <Ó«’ ‘· s¡÷|ü+ ` n<Ó«’ ‘· •yêsê<ÛHä ê‘·‘Œ· s¡T&ÉT
sêeTT&ÉT •e+ n<Ó«’ ‘· s¡÷|ü+ ` Ä+»H˚jT· s¡÷|ü+˝À sêeT ùde, Äsê<ÛHä ê ‘·‘Œ· s¡T&ÉT •e⁄&ÉT sêeT+ •e+, •e+ sêeT+, <Ó«’ ‘· n<Ó«’ ‘·, kÕø±s¡, ìsêø±s¡ n$HêuÛ≤e dü+ã+<Û,ä u≤+<äe´+, düèwæ˝˜ Àì sT÷ <Ó«’ ‘· n<Ó«’ ‘·, kÕø±s¡, ìsêø±s¡ n$HêuÛ≤e dü+ã+<Û,ä u≤+<Ûeä ´+ dü«s¡÷|ü+ sêeT+`•e+ dæ‘ú · Á|ü»‘„ ≈· L£ , düeT‘ê«ìøÏ kÕeTs¡kÕ´ìøÏ, düeT‘·‘ê«ìø°, düe÷q‘ê«ìø° düeTÁ>∑‘≈· L£ lsêeT#·+Á<äTì J$‘·yT˚ eTq≈£î Ä<äsÙ¡ +. |ü{≤º_ùÛ wø±ìï, 17
18
Äø£dàæ ø£ eqyêkÕìï düeT´~Ûø£ ˇø£{>Ï ±H˚ rdüT≈£îqï Ä<äsÙ¡ dü«uÛ≤e+, dü«s¡÷|ü+, lsêeTT&ÉT dü‘·´yêø£Œ]bÕ\q, <Ûäs¡às¡ø£å≈£î&ÉT>±, <Ûäs¡à bÕ\≈£î&ç>± eTq≈£î Ä<äsÙ¡ eT÷]Ô sêeTT&ÉT kÕø屑Y $cÕíe‘ês¡yTÓ qÆ q÷, ‘·qT dü$qj·T+>± <äXs¯ <¡ äÛ |ü⁄Á‘·T&Óq’ sêeTT&çqì #Ó|⁄ü Œø=ìq, sêeTTì $qj·T$<Ûj ˚ T· ‘·\T eTq+<ä]øÏ Ä<äsÙ¡ +. sTT~ lsêeTqe$T |üs«¡ ~q dü+<äs“¡ +¤ . sêeT »qà~q+ •edü«s¡÷|üyTÓ qÆ Ä+»H˚jT· T&ç˝≤ eTq+ ≈£L&Ü eTq<˚V‰ü qTuÛeÑ +‘√, sêeTã+≥T>±, ùde≈£îì>±, eTH√uÛ≤eq‘√ sêeT uÛ≈Ñ î£ ìÔ >±, Ä‘êàqTuÛyÑ êq Ä‘êà sêeTTì nqTuÛ$Ñ +∫ »qà kÕ|ò\ü ´+ #˚dTü ø√yê*. BìøÏ Hê+~>± eTq˝Àì n]wü&É«s¡ZeTT\ Á|üøå±fi¯q >±$+∫, Vü≤è<äj·T+˝À Áù|eT‘·‘ê«ìï ô|+#·Tø=ì, Jeq+˝À <Ûsä êà#·sD ¡ qT eè~∆#d˚ Tü ø=ì, eTqdüTq ø£sT¡ D, <äjT· , ‘ê´>∑o\‘·\qT ì+|ü⁄ø=ì eT+∫ì ô|+#·T≈£î+<ë+. lsêeT#· + Á<ä Jeq+˝≤ eTq ≈£ î ≥T+u≤\˝À nb˛Vü ≤ \qT, nqTe÷Hê\qT, e÷‘·‡sê´\qT ‘=\–+#·Tø=ì, nràj·T‘·\qT ô|+#·Tø=ì, düe÷»+ ˇπø ≈£î≥T+ã+˝≤ ◊ø£´yÓT,Æ <˚X+¯ düT_Ûøyå£ TÓ Æ sêeT sê»´+ ø±yê\ì, dü«X¯Ãy¤ TÓ qÆ eTqdüT‘√ Äø±øÏ+å ∫ <ëìøÏ Hê+~>± Hê‘√fÒ, eTq‘√fÒ sT÷ j·T»„+ yÓTT<ä\yê\ì eTqdü÷Œ¤]>± ø√s¡T≈£îì kÕ<Û ä q #˚ < ë› + . dü s ¡ « yê´|æ nsTTq Ä‘êàsêeTTì eTqVü≤è<äj÷· +‘·s+¡ >±\˝À Ä$wüÿ]+#·Tø=ì, nqTuÛ$Ñ +∫ ‘·]+∫ »qà kÕ|ò\ü ´‘·qT bı+<äT<ë+. eTq ø£èwæøÏ <Óe’ ø£è|ü‘√&Ó’ eTq sT÷ kÕ‹«ø£ sTTX¯Ã¤ |ò*ü +#ê\ì Äø±+øÏdå ÷ü ,Ô ÁbÕ]úd÷ü .Ô .
19
20
yÓ’~dtø=\e] (m+<äTø° y˚<qä ) á ø£<ìäÛ me]˙ ñ<˚•› +∫ sêj·T≥+ ˝Ò<Tä . H˚{Ï ‘·s+¡ yê]øÏ yê{≤‡|tyÓTùdC…Hé\T á`Çì«fÒwüHé‡, u≤>± n˝yê≥T nsTTb˛j·÷sTT. øπ e\+ yê{ÏMT<˚ Ä<Ûës¡ |ü&bç ˛‘·THêïs¡T nq≥+˝À n‹X¯j÷Ó øÏÔ ˝Ò<y˚ ÷Ó . ø±˙ bÕ‘·‘s· +¡ yêfi¯ófl. Ç+ø± J]í+#·Tø√˝Òø£ b˛‘·THêïs¡T. yêfi¯ófl á e÷s¡TŒ\øÏ m˝≤ düŒ+~düTHÔ êïs√ nqï ˇø£ uÛ≤eH˚ á ø£<øä∏ Ï lø±s¡+ #·T{Ï+º ~. Çø£ ø£<˝ä∏ ÀøÏ yÓ[‘˚ bı<äTq› ï Äs¡T >∑+≥\øÏ yÓTfi¯óø£e nsTTq l<Ûsä +¡ >±]øÏ e+≥ Ç+{À¢ qT+∫ ø√&É\T qe´ Á|üMDY á s√E kÕj·T+ø±\+ kÕπø‘Y yêfi¯fl dü÷ÿ˝Ÿ˝À ù|¬s+{Ÿ {°#·sY‡ ø±qŒ¤¬sHé‡ ñ+~, kÕj·T+ø±\+ Äs¡T >∑+≥\ø£˝≤¢ nø£ÿ&çøÏ e#˚ÃùdjYT, H˚qT ≈£L&Ü esYÿ qT+∫ y=#˚ÃkÕÔqT nì #Ó|⁄ü ‘·T+fÒ ªzπøVü≤˙ kÕπø‘Y ˝…{Ÿ‡ >√ n+≥÷ ø=&ÉT≈£î Á|üMDY ãj·T{ÏøÏ yÓfifl¯ &ÉeTT yê&ç‘√ bÕ≥T eTqe&ÉT kÕπø‘Y |ü]>¬ ‘·≥ Ô +. Ä ‘·sT¡ yê‘· qe´ ≈£L&Ü ãj·T{ÏøÏ yÓ[b¢ ˛e&ÉeTT n+‘ê ‘Ó\Tdü÷HÔ ˚ ñ+~. ø±˙ yêfi¯fl eT<Û´ä ˝À yÓ[¢ ‘·qT #˚ùd<˚$T ˝Ò<Tä ø£qTø£. |üøÿ£ MT<ä n˝≤π> <=s¡T‘¢ ÷· |ü&TÉ ≈£îHêïs¡T. øÏ{øÏ ˝° À qT+∫ yÓ\T‘·Ts¡T ø£fifl¯ MT<ä u≤>± |ü&TÉ ‘·÷ ñ+fÒ ã<äø› +£ >± ˝Ò∫ y=+≥ Ç+{À¢øÏ yÓ[¢ ø±|ò” ø£\T|ü⁄ø=ì y=∫à {ÏM ÄHé #˚dæ q÷´dt #·÷dü÷Ô ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. #·÷|æ+∫+<˚
- »j·Tl ø£\÷¢sT¡
#·÷|ædTü +Ô <˚ $düT>=∫à ‘Ó\T>∑T #ÛêHÓ˝Ÿô|{≤ºsT¡ . n|ü⁄Œ&˚ e∫Ãq j·÷+ø£sY düTeT e÷{ÏM yê] kÕ+πø‹ø£ ãè+<ä+ ‘·sT¡ |ü⁄ qT+∫ e÷ Áù|ø£≈å î£ \+<ä]ø° ùV≤$fi¯+_ HêeT dü+e‘·‡s¡ ñ>±~ X¯óuÛ≤ø±+ø£\å T nì #Ó|⁄ü ‘·T+fÒ njÓ÷´ á s√E ñ>±~ ø£<÷ä |æ\*¢ øÏ #Ó|Œü &É+ eT]#˚b˛j·÷qT nqT≈£î+≥÷ yÓ+≥H˚ Á|üMDYøÏ bò˛Hé #˚XÊ&ÉT ø±˙ bò˛Hé rdüTø=˝Ò<Tä . m|ü⁄Œ&É÷ ˇø£ |ü{≤ºq bò˛Hé rdüTø√&ÉT nqT≈£î+≥÷ ñdü÷s¡TeT+≥÷ k˛bò Õ ˝ÀøÏ ˇ]–b˛‘· ÷ >∑ ‘ êìï ‘· \ T#· T ≈£ î Hêïs¡ T . ôV≤’ <äsêu≤<é˝À ñ>±~ n+fÒ jÓT+‘· Vü≤&Ü$&ç>± ñ+&˚<√ ø£<ë. s√&É¢ |üø£ÿq n+‘ê s¡ø£ s¡ø±\ |üP\T, ˝Ò˝Ò‘· y˚|ü|üP‘· e÷$T&Ü≈£î\T, ø=ã“]ø±j·T\T ˇø£fÒ$T{Ï |ü+&ÉøÏÿ ø±yê*dæq kÕe÷q+‘ê nø£ÿ&˚ <=]πø$. s√&É+¢ ‘ê »Hê\‘√ ø£fiø¯ fi£ ˝¯ ≤&ÉT‘·÷ ñ+&˚$. ‘·qT Ç+{ÏøÏ ô|<ä› ø=&ÉT≈£î ø±e≥+‘√ neTàHêqï ‘·q <ä>sπZ∑ ñ+&˚yês¡T. n+<äTøπ Á|ür @&ÉT ‘·q ‘·eTTà&ÉT, #Ó˝\¢… T yê] |æ\\¢ ‘√ n+<äsT¡ ñ>±~ |ü+&É>ø∑ Ï ‘·eT Ç+{Ïøπ e#˚Ãyês¡T. Ç\¢+‘ê jÓT+‘· dü+<ä&>ç ± ñ+&˚<√ ‘Ó\y¢ ês¡Ts¡a≤eTTH˚ ˝Ò∫ ‘·\+≥T¢ b˛düTø=ì, ø=‘·Ô ã≥º\T y˚dTü ø=ì Ç+{ÏøÏ e÷$T&Ü≈£î\ ‘√s¡D≤\T ø£{ºÏ |æ\\¢ ‘√ ø£*dæ e÷¬sÿ{Ÿ ø¬ [fl˝Ò‘· y˚|ü |üP‘· e÷$T&çø±j·T\T |üP\T nìï rdüTø=#˚Ãyês¡T Ç+{À¢ ñqï Ä&Éyêfi¯Sfl n+‘ê ø£*dæ ñ>±~ |ü#÷ &ç, u§ã“≥T¢ ‘·~‘·s¡ e+≥ø±\T #˚ùdyês¡T. e+≥\T |üP]Ôø±>±H˚ düs¡<ë>± ø£ãTs¡T¢ #Ó|ü⁄Œ≈£î+≥÷ uÛÀ»Hê\T #˚ùdyêfi¯ófl. nu≤“ ‘·q leT‹ #˚ùd u§ã“≥T¢jTÓ +‘· s¡T∫ø£s+¡ >± e⁄+&˚y√ nqT≈£î+≥÷ ñ+&É>± yÓTTu…˝’ Ÿ X¯ã›+ ø±e≥+‘√ ñ*øÏÿ|ü&ç˝Ò∫ yÓTTu…’˝Ÿ #·÷kÕs¡T. MT{Ï+>¥˝À ñHêïqT ‘·sT¡ yê‘· bò˛Hé #˚kÕÔqT n+≥÷ Á|üMDY y˚TùdCŸ #˚XÊ&ÉT. n~ #·÷&É>±H˚ ∫sê≈£î e∫Ã+~ l<Ûsä +¡ >±]øÏ. Ç+&çj÷· qT+∫ e∫Ãq <ä>sZ∑ ¡ qT+N #·÷düTHÔ êïs¡T. Ç+{À¢ ˇø£]‘√ ˇø£sT¡ r]>±Z ≈£Ls=Ãì e÷{≤¢&TÉ ø√e&ÉyT˚ #ê˝≤ ns¡T<äT nsTTb˛sTT+~. m|ü⁄Œ&ÉT #·÷dæHê #Ó$˝À Çj·TsYb˛ò Hé‘√, ˇø£ #˚‹˝À yÓTTu…˝’ Ÿ‘√, ˇø£ #˚‹˝À ◊bÕ&é‘√ ‹s¡T>∑T‘·÷ ñ+{≤s¡T. e∫Ãq ø=‘·˝Ô À¢ kÕj·T+ø±\+ ø±>±H˚ ÄX¯>± m<äTs¡T #·÷ùdyês¡T ø=&ÉT≈£î, ø√&É\T eùdøÔ ±ùd|ü⁄ ø£ãTs¡T¢ #Ó|⁄ü Œø√e#·Tà ø£<ë nì, ø±˙ ø√&É\T Ä|òd” t qT+N sêe&ÉyT˚ #Ó$˝À Çj·TsYb˛ò Hé‡ ‘√fÒ n&ÉT>∑Tô|&ÉT‘·÷ ‘·q s¡÷yéT˝ÀøÏ yÓ[flb˛‘·T+~. m|ü⁄Œ&√ f…+Æ 21
22
<=]øÏq|ü⁄Œ&ÉT s¡÷yéT˝À qT+∫ ãj·T{ÏøÏ e∫à kÕØ e÷eTj·T´ >±s¡T Ábı&ÉøHå£ é ÇwüO´dt, u≤>± f…+Æ |üf˝ºÒ ≤ ñ+~. MTs¡T kÕπø‘Y &çqïsY #˚ùdj·T+&ç n+≥÷ Vü≤&Ü$&ç>± eT∞fl ˝À|ü*øÏ |ü]>¬ &ÉT‘·T+~. Çø£ Á|üMDY düsπ dü]. yêsêìøÏ Hê\T>∑T s√E\T }]˝ÀH˚ ñ+&É&TÉ . ˇø£yfi˚ ¯ bıs¡bÕ≥Tq ñHêï 24 >∑+≥\T bò˛Hé MT<˚ ñ+{≤&ÉT. ÄHé bò˛sY ÇwüO´dt, Ä|òt bò˛sY Áf…ìÆ +>¥ n+≥÷. kÕπø‘Y #Ó|Œü H˚ nø£ÿs¡˝<Ò Tä , dü÷ÿ˝Ÿ qT+∫ sê>±H˚ s¡÷yéT˝ÀøÏ yÓ[flb˛sTT ◊bÕ&é˝À >π yéT‡ Ä&ÉT≈£î+≥÷, {ÏM #·÷düT≈£î+≥÷ ‘·q s¡÷yéT˝À qT+∫ ãj·T{ÏøÏ ≈£L&Üsê&ÉT. Äø£˝dÒ qæ |ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·+ uÛÀ»q+ n+≥÷ y˚TôdCŸ #˚kÕÔ&TÉ . Mfi¯fl Jeq $<ÛëHêìï #·÷düT+Ô fÒ #ê˝≤ ~>∑T\T>± ñ+≥T+~. ù|s¡TøÏ ô|<ä› ô|<ä› Çfi¯ófl, Ç+{Ï ì+&Ü KØ<äsTTq |ò]ü ï#·sT¡ ¢ ø±˙ Ç+{À¢ ñ+&É&yÉ T˚ ‘·≈î£ ÿe. ñHêï n+<äsT¡ ø£*dæ &Óì’ +>¥ fÒãT˝Ÿ MT<ä ≈£Ls=Ãì uÛÀ»q+ #˚jT· &É+ Ç+‘· <ëø± ‘êqT #·÷&ÉH˚ ˝Ò<Tä nqT≈£î+≥÷ uÛ≤s¡+>± ì≥÷ºsT¡ Œ $&ÉTdü÷Ô kÕïHêìøÏ ˝ÒeuÀ‘·T+fÒ eT∞fl yÓTTu…˝’ Ÿ X¯ã+› ø±e≥+‘√ rdæ #·÷kÕs¡T. Á|üMDY Áô|+ò &é B|üø˘ Vü‰´|” ñ>±~ ≥T j·TT Ä˝Ÿ, |”C¢ Ÿ C≤sTTHé ndt |òsü Y &çqïsY ~dt kÕ{≤sY &˚ m{Ÿ 6 |æ m+ n+≥÷ ˇø£ kÕeTTVæ≤ø£ Çì«fÒwHü é |ü+|æ+#ê&ÉT. n~ #·÷dü÷HÔ ˚ yÓTTu…˝’ Ÿ rdæ ne‘·\øÏ bÕπsj·÷\qï+‘· ø√|ü+ e∫Ã+~ l<Ûsä +¡ >±]øÏ. Mfi¯fl+<ä]ø° ø£˙dü+ bò˛Hé #˚dæ Ç+{ÏøÏ s¡eTàì H√sêsê #Ó|Œü {≤ìøÏ ≈£L&Ü f…+Æ ˝Ò<ë ÄK]øÏ |æ\¢\ |ü⁄{Ϻq s√E\ <ä>∑Z] qT+∫ ô|[¢fi¯¢<ëø± á`Çì«fÒwüH˚‡ |ü+|ædTü HÔ êïs¡T. eTsê´<ä>± bò˛Hé #˚dæ |æ*#˚ z|æø£ f…+Æ ≈£L&Ü ñ+&Éyê Mfi¯ø¢ Ï Ç~ es¡≈î£ ô|[¢ |æ\T|ü⁄\T n+fÒ n~ ˇø£ ô|<ä› ø±s¡´Áø£eT+˝≤>∑ ñ+&˚~ Ç+{À¢ì Ä&Éyêfi¯+¢ ‘ê #·øÿ£ >± eTTkÕÔãT\T #˚dTü ø=ì n+<ä] Çfi¯fløÏ yÓ[¢ |üdTü |ü⁄, ≈£î+ø±\‘√ m+‘√ eTsê´<ä>± |æ*#˚yês¡T Ä eTsê´<ä\T ndü\T Mfi¯≈¢ î£ ‘Ó©düT ≈£L&Ü ‘Ó©<äT nqT≈£î+{≤qT nì $düT≈£îÿ+≥÷ kÕïìøÏ yÓfi≤fls¡T l<Ûsä +¡ >±s¡T. kÕj·T+ø±\+ Äs¡T >∑+≥\øÏ kÕπø‘Y dü÷ÿ˝À¢ ù|s¬ +{Ÿ {°#s· ‡Y MT{Ï+>¥ nsTTq ‘·sT¡ yê‘· nø£ÿ&˚ uÛÀ»q+ #˚dæ ekÕÔeTT. MTs¡T ≈£L&Ü #˚ôdj·T´+&ç n+≥÷ Á|üMDY <ä>sZ∑ ¡ qT+N yÓTùdCŸ e∫Ã+~. n~ #·<Tä e⁄‘·T+fÒ ø£˙dü+ bò˛Hé#d˚ æ #ÓbıŒ#·Tà ø£<ë. ‘·sT¡ eTTø=düTqÔ ï ø√bÕìï u≤<Ûìä ~>∑$T+>∑T≈£î+≥÷ #·÷düTqÔ ï {ÏM Ä|òt #˚dæ Ç+{ÏøÏ <ä>sZ∑ ˝¡ ÀH˚ ñqï ãdüT‡kÕº+&éøÏ yÓ[¢ n|ü⁄Œ&˚ e∫Ãq ãdüT‡ møÏÿ ‘·qøÏ m+‘√ Çwüyº TÓ qÆ f…+Æ ùdÿ«sY <ä>sZ∑ ¡ ~>±s¡T l<Ûsä +¡ >±s¡T. n|ü⁄Œ&É|⁄ü Œ&ÉT n˝≤ f…+Æ ùdÿ«sY øÏ e∫à >∑&|É ≥ ü + n+fÒ l<Ûsä +¡ >±]øÏ #ê˝≤ Çwü+º . ãdüT‡ ~– ‘·qT m|ü⁄Œ&É÷ ≈£Ls¡TÃH˚ Á|ü<X˚ ÊìøÏ e∫à ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. nø£ÿ&çqT+N n+<ä+>± ø£ì|æ+#˚ m‘·sÔ TTq ø£≥&º Ü\T <Û>ä <∑ >äÛ ± yÓTs¡Tdü÷Ô »\‘ês¡T ‘√s¡D≤˝≤¢ yÓ*–b˛‘·Tqï ˝…≥ ’ T¢ø±+‘·T\T
nìï düŒwü+º >± ø£ì|ækÕÔsTT n+<äTøπ Ä Á|ü<X˚ +¯ n+fÒ #ê˝≤ Çwü+º edü+‘· ãTT‘·Te⁄ ø±uÀ\T dü+<Ûë´ düeTj·T+ #·\ì¢ >±\T\T MdüT+Ô fÒ eTqdüTøÏ m+‘√ Á|üXÊ+‘·+>± nì|æ+∫+~. n|ü⁄Œ&˚ Ä|òd” Tü \T e~*q≥T¢ ñHêïs¡ T . Vü ≤ &Ü$&ç > ± s√&É T ¢ <ë≥T≈£ î +≥÷ @<√ eTTDÏ–b˛‘·Tqï≥T¢>±, ‘·\\T ≈£L&Ü m‘·≈Ô î£ +&Ü #˚‹˝À ñqï yÓTTu…˝’ Ÿ˝À yÓTùd»dt #·÷düT≈£î+≥÷ |üøÿ£ q mes¡T ñHêïs¡T nqï <Ûë´dü ≈£L&Ü ˝Ò≈î£ +&Ü q&ÉT#·T≈£î+≥÷ yÓfió¯ ‘·Tqï yêfi¯ì¢ #·÷dü÷Ô VüQ Mfi¯fløÏ Ç+‘· n+<äyTÓ qÆ kÕj·T+ø±˝≤ìï eTqdüTì ùd<ä r#˚à á #·\{¢ Ï >±\T\ì ndü\T Ç+‘·{Ï n+<äyTÓ qÆ Á|üøè£ ‹ì ÄkÕ«~+#·≥y˚T ‘Ó©<ë! m|ü⁄Œ&ÉT bò˛q¢ MT<ä ñ+≥÷ m<äT≥ yê]‘√ e÷{≤¢&y¶É T˚ ‘·–bZ ˛‘·Tqï áø±\+ |æ\*¢ ì #·÷düT+Ô fÒ #ê˝≤ u≤<Û>ä ± ñ+{À+~. Mfi¯fløÏ Äù|ø£\å T ã+<Ûë\T nH˚$ ‘Ó©≈£î+&Ü b˛‘êj˚TyÓ÷ Ç+{Ï]>± ñ+&É≥eTT n\yê≥T nsTTb˛sTT q\T>∑T]˝À e÷{≤¢&&É ÜìøÏ ≈£L&Ü uÛj Ñ T· |ü&Ü‘êπsyÓ÷ nsTTHê j˚T$T{À á‘·s+¡ |æ\\¢ T ndü\T ns¡+ú ø±e≥+ ˝Ò<Tä nqT≈£î+≥÷ n|ü⁄Œ&˚ e∫Ãq ãdüT‡ møÏÿ Ç+{ÏøÏ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. Ç+{ÏøÏ e#˚Ã≥|üŒ{ÏøÏ n|ü⁄Œ&˚ n+<äsT¡ ìÁ<äb˛‘·THêïs¡T. Ç\¢+‘ê eT∞fl n<˚ ìX¯Ùã›+. ãs¡Te⁄>± ì≥÷ºsT¡ Œ $&ÉTdü÷Ô uÛÀ»q+ #ÓjT· ´≈£î+&ÜH˚ yÓ[|¢ &ü TÉ ≈£îHêïs¡T. m+<äTø√ m|ü⁄Œ&É÷ nì|æ+#·q+‘· e+≥]‘·q+ nì|æ+∫+~. eTqdü+‘ê #ê˝≤ u≤<Ûä>± ñqï~. Çø£ Çø£ÿ&É ñ+&É≥+ ‘·qe\¢ ø±e≥+ ˝Ò<äT. Ç+&çj÷· ˝À nsTT‘˚ ∫qï ô|<ä› n+‘ê Vü‰sTT>± H√sêsê |ü\ø£]kÕÔs.¡ ne⁄qT ‘·qT n<˚ $Tdt ne⁄‘T· Hêï&ÉT nqT≈£î+≥÷ m|üŒ{Ïø√ ìÁ<äb˛j·÷s¡T l<Ûsä +¡ >±s¡T. eTsêï&ÉT bı<äTH› ˚ ˝Ò∫q l<Ûsä +¡ >±s¡T Á|üMDY‘√ ‘·qT yÓ+≥H˚ Ç+&çj÷· øÏ yÓfi≤¢\ì |ü≥Tº |ü{≤ºsT¡ . jÓT+‘· #Ó|Œæ Hê $qø£b˛‘˚ #˚ùd~ ˝Òø£ {Ïø¬ {Ÿ ãTø˘ #˚kÕ&ÉT Á|üMDY. ôV’≤<äsêu≤<é˝À ~>∑T‘·T+fÒ eTqdü+‘ê Á|üXÊ+‘·+>± nì|æ+∫+~ l<Ûsä +¡ >±]øÏ. ÄVü‰jÓT+‘· Vü‰sTT>± ñ+~. Çø£ÿ&É Ä y˚TùdCŸ\T nM @$T ñ+&Ée⁄ n+<äs¡T #·ø£ÿ>± ˇø£]‘√ ˇø£s¡T e÷{≤¢&TÉ ≈£î+{≤s¡T. nqT≈£î+≥÷ mø£ÿ&É˝ìÒ ñ‘ê‡Vü≤+‘√ >π {Ÿ <ä>sZ∑ ø¡ Ï edüT+Ô fÒ bò˛Hé X¯ã+› nsTT´+~. yÓ+≥H˚ rdæ#÷· ùdÔ y˚Tq\T¢&TÉ ø±]Ôø˘ yÓTôdCŸ #˚kÕ&ÉT. n~ #·÷&É>±H˚ n|üŒ{Ï<ë ñqï ñ‘ê‡Vü≤eT+‘ê ˙s¡T ø±]b˛sTT+~. Çø£ÿ&É ≈£L&Ü á #Ó‘Ô· yÓTùdCŸ˝HÒ ê bò˛Hé #˚dæ #ÓbıŒ#·Tà ø£<ë nì ∫sê≈£î |ü&TÉ ‘·T+fÒ mø£ÿ&çqT+#√ yÓ~’ dt ø=\e], ø=\e] ø=\e] &û nqï bÕ≥ $ì|æ+∫+~. n~ $+≥÷ Bs¡+È >±ì≥÷ºsT¡ Œ $&ç#ês¡T. ø£s¬ ø˘>º ± #ÓbÕŒ&ÉT mes√ eTVü‰qTuÛ≤e⁄&ÉT. ‘·qø¬ +<äT≈£î Ç+‘· n\»&ç? á ø±\+ yêfi¯fl Jeq $<Ûëqy˚T n+‘˚Hy˚ ÷Ó nqT≈£î+≥÷ ˙s¡d+ü >± nø£ÿ&˚ ñqï u…+N MT<ä ≈£L\ ã&ܶsT¡ l<Ûsä +¡ >±s¡T.
23
24
Springtime in America n+#·$Vü≤+>∑C≤\eTT\T Vü≤s¡¸eTT ˙≥qT á<äT#·T+&É>± ø=+#ÓeTT e+|ü⁄>± ø£<\ä T ø=+&É\ eT÷|ü⁄q y˚T|òTü e÷*ø£˝Ÿ bı+∫q eT#·Ã˝Òì |ü⁄* |üPbı<ä e÷≥Tq Äe⁄*+#·>± ø±+#ÓqT >∑T+&ÉT>∑&¶É yÓTTqø£+≥qT uÛ÷Ñ ‘·\ dü+‘·deü TàqHé kÕs¡dü <äsŒ¡ DeTTà #·\#·\ì¢ ø=+&É\ ˙&ÉjTÆÓ q>∑THé ˙s¡e eT+<äe÷s¡T‘·eTT ˙{Ïì Á‘·#T· ÃqT, $#·TÃq+‘·˝À ˙s¡» dü+Væ≤‘·eTà, |üdæ ì+#·TqT ã+>∑sT¡ s¡+>∑T\\T¢, ø£ ˝≤Ωse¡ TT #·+Á~e÷>∑eTq Vü‰sTTì ‘·\TÃ, düT>∑+<Û$ä T#·TÃ#·THé ø=eTTà\ eT÷düT»+‘·Te⁄\T ø√eT\ X¯è+>∑|⁄ü ˙&ÉH+Ó #·T uÛ≤ s¡eTTà>∑ XÊs¡<ë+‘·se¡ TT sêø£≈î£ nÁs¡T\T #ê∫ì*Ã, C≤ \eTTàq q\¢u\ÑÛ T¢øe£ TT sê‹ì s¡|Œü qT ø¬ ø£ÿ]+#·T y˚ >∑eTTà>∑ d”eTõ+ø£ |üsT¡ >∑+<äTqT >±*ì yÓøÿÏ ]+#·T#·THé Ádü÷ŒdüT\T <˚e<ës¡T n‹#=ø£ÿ|ü⁄ ø±q\ mÁs¡#øÓ ÿ£ \THé ø±düs¡ dü+#·jT· eTTà\≈£î ø±j·Tø£ d”eT>∑ ø±|ü⁄ø±j·TT,sê CÒdqæ ì|ü⁄Œø£fifl¯ eèø£JedüeT÷Vü≤eTT y˚≥ø¬ #’ q· THé Ädü\ yêdüsê\T, Á|ü‹ ÄeTì, yÓ÷düT\TkÕ>∑T˙ uÛTÑ $Hé Glossary n+#· R Vü≤+dü eT#·Ã˝Òì |ü⁄* R Puma, cougar >∑T+&ÉT>∑<›ä yÓTTqø£+≥qT R bald eagle (has very sharp eyes)
kÕs¡dü <äsŒ¡ DeTTà R ˙{Ï n<ä+› Á‘·#T· à R ∫\T≈£î, agitate ˙s¡»+ R |ü<àä + |üdæ R |üd$æ T, nyÓT]ø± |ü<ëà\T |üdTü |ü⁄ |ü#÷ >± ñ+{≤sTT ø£˝≤Ωse¡ TT R eT+∫ düT>∑+<Ûeä TT ø£\ ø£\Te #·+Á~eT R yÓHïÓ \ eT÷düT R moose ø√eT\ X¯è+>∑eTT\T R ˝Ò‘· ø=eTTà\T (moose sheds its antlers in the winter and starts re-growing them in spring) XÊs¡<ë+‘·se¡ TT R X¯s‘¡ Y ø±\+, mating season for moose in autumn q\¢u\ÑÛ T¢øe£ TT R black bear d”eTõ+ø£ R American antelope, Pronghorn dü÷ŒdüT\T R spruce <˚e<ës¡T R pines, firs mÁs¡#øÓ ÿ£ \Tyé R redwoods ø±düs¡ dü+#·jT· eTTà R u…d’ Hü é <äTqï\ eT+<ä american buffalo ø±j·Tø£ d”eT R Jeq d”eT, habitat eèø£eTT R wolf Ädü R ÄX¯ yêdüsê\T R s√E\T yêsê\T yÓ÷düT\TkÕ>∑T R yÓTT\ø£˝‘… ≥ Ô· +
` #·+Á<äVü‰dt
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36