Sahitya Vedika, 8th Anniversary-2015 - Telugu Velugu (తెలుగు సాహిత్య వేదిక - ఎనిమిదవ వార్షికోత్సవం)

|1

2|

n<Ûä´≈£åî&ÉT

&܈ˆ }]$T+&ç qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ñ‘·Ôsê<Ûä´≈£åî&ÉT

C§qï\>∑&¶É düTÁãVü≤àD´+ ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT

ñ|üŒ\bÕ{Ï ø£ècÕís¬ &ç¶ ø±s¡´<ä]Ù

Ä~uÛ≥Ñ ¢ eTùV≤wt Ä~‘·´ dü+j·TTø£Ô ø±s¡´<ä]Ù

Ms¡ï|ü⁄ ∫qdü‘´· + ø√XÊ~Ûø±]

o\+ ø£èwüyí D˚ Ï dü+j·TTø£Ô ø√XÊ~Ûø±]

bÕe⁄\÷] y˚DTe÷<Ûyä é ‘·ø£åD |üPsê«<Ûä´≈£åî\T

ø±ø£s¢¡ $»j·TyÓ÷Vü≤Hé n~Ûø±]ø£ ø±s¡´ìsê«Vü≤ø£ ãè+<ä+

>√yê&É n»jYT ø±» #·+Á<äXK‚ sY eq+ CÀ´‹ ø√&É÷s¡T ø£ècÕís¬ &ç¶ bÕ˝Ò{Ï \øÏÎ |ü&>¬ç \ ˙s¡» _˝≤¢ Á|üMDY >∑»\® s¡|Tüò T dæ+–¬s&ç¶ XÊs¡<ä ø£q|ü]Ô X¯•ø±+‘Y eT+&ç>∑ l\øÏÎ <˚$s¬ &ç¶ düTì˝Ÿ <ä+&É yÓ+ø£{Ÿ bÕ\ø£ eT+&É* n»jYTs¬ &ç¶ (n~Û|‹ü ) #ê>∑se¢¡ T÷&ç düT>∑Hé (ñbÕ~Û|‹ü )

>∑TÁs¡+ lìyêdts¬ &ç¶ |ü⁄≥÷¢sT¡ s¡eTD≤¬s&ç¶ s=&ɶ sêeTø£ècÕís¬ &ç¶ s¡TeT\¢ XÊ´eT u≤$¬s&ç¶ lìyêdt |ü⁄düÔø£ s¡÷|üø£\Œq

‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ ã+<ÛTä e⁄\≈£î n_Ûe+<äq+! ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘´· y˚~ø£ nwüeº T yê]¸ø√‘·‡yêìï kÕ«>∑‹dü÷Ô MT n+<ä]ø° Ç<˚ e÷ ÄràjT· ÄVü‰«q+. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü˝Àì rj·T<äHêìï ÄkÕ«~dü÷Ô, neTàuÛ≤wü MT<ä eTeTø±sêìï uÛ≤$‘·sê\≈£î |ü+#˚ ~X¯>± kÕ>∑T‘·Tqï á Á|üj·÷D+˝À eTs√ yÓTÆ\TsêsTT á ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ y˚~ø£ yê]¸ø√‘·‡e Á|ü‘˚´ø£ dü+∫ø£. ª dü+^‘· kÕVæ≤‘·´ qè‘·´ düy˚Tàfi¯q+μμ>± Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ »s¡T|ü⁄≈£îH˚ eTq+<ä] Ç+{Ï |ü+&ÉTπ> á ª‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ y˚~ø£ yê]¸ø√‘·‡e+μ. eTq kÕVæ≤‘·´ y˚~ø£ |ü+&ÉT>∑s√E >∑‘·+˝À ncÕºe<Ûëq+, X¯‘êe<Ûëq+, H˚Á‘êe<Ûëq+, dü+^‘· qyêe<Ûëq+ ø±s¡´Áø£e÷\qT »qs¡+»ø£+>±, $q÷‘·ï+>± n+~+∫q dü+>∑‹ MT≈£î ‘Ó*dæ+<˚. á dü+e‘·‡s¡+ MT n+<ä]˙ qe⁄«\˝À eTT+#Ó‘·Ô&ÜìøÏ Vü‰dü´ÁãVü≤à>± Á|üU≤´‹>±+∫q Vü‰kÕ´e<Ûëì ªl ‘·Ts¡TyÓTfi¯¢ X¯+ø£s¡Hêsêj·TDμ eTq y˚~ø£ô|’ Vü‰kÕ´e<Ûëq+ ìs¡«Væ≤+#·qTHêïs¡T. Á|üeTTK ø£fi≤ø±s¡T&ÉT, bÕÁ‹πøj·TT&Ó’q l ‘·Ts¡TyÓTfi¯fl ‘·q Vü‰kÕ´e<Ûëq+‘√ *e÷ÿãTø˘ Ä|òt ]ø±s¡T¶˝À ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ kÕΔq+ dü+bÕ~+#·T≈£îHêïs¡T. {≤+f…ø˘‡ ª ñ>±~ ñ‘·‡yê\Tμμ <ë<ë|ü⁄ 430 eT+~ kÕúìø£ ∫Hêïs¡T\‘√, 30 eT+~ b˛wüø£ <ë‘·\ düVü≤ø±s¡+‘√ nq÷Vü≤´ düŒ+<äq‘√ |òüTq+>± »]>±sTT. eTTqTô|qï&É÷ ˝Òì $<Ûä+>± 2000 eT+~øÏ ô|’>± bÕ˝§Zq&É+e\¢ ø=ìï kÕ<Ûäø£u≤<Ûäø±\T ≈£L&Ü ‘Ó*dæe#êÃsTT. MT n+<ä]qT+&ç ùdø£]+#·q dü\Vü‰ dü÷#·q\T bÕ{Ïdü÷Ô eTTqTà+<äT »]π> ø±s¡´Áø£e÷\˝À m≥Te+{Ï ˝À≥TbÕ≥T¢ »s¡>∑≈£î+&Ü eTT+<äT C≤Á>∑‘·Ô #·s¡´\T rdüT≈£îì @sêŒ≥T¢ #˚düTÔHêïeTT. n<Ûä´≈£åî&ç |ü<äM u≤<Ûä´‘·\T d”«ø£]dü÷Ô H˚qT Á|üø£{Ï+∫q ªªÁ|ü>∑‹ |ü<Ûä+˝À |ü~ dü÷Á‘ê\Tμμ ˇø=ÿø£ÿ{° ø±s¡´s¡÷|ü+ <ë≥TÑ·Tqï+<äT≈£î #ê˝≤ dü+‘√wü+>± ñqï~. MT n+<ä] düV‰ü j·T düV≤ü ø±sê\‘√ n˙ï |üP]Ô#j ˚ T· >∑\eTqï qeTàø£+ ø£\T>∑T‘√+~. Ç|üŒ{Ïes¡≈£L »]–q |ü⁄s¡Twüß\ yê©u≤˝Ÿ, u≤´&çà+≥Hé, Ád”Ô≈£î Á|ü‘˚´øÏ+∫ ì]«Væ≤+∫q Á‘√u≤˝Ÿ, UÀ`UÀ, f…ìïø±sTT{Ÿ, u≤´&çà+≥Hé b˛{°˝À¢ n+<äs¡÷ ñ‘ê‡Vü≤+>± bÕ˝§Zì »j·TÁ|ü<ä+ #˚kÕs¡T. n˝≤π> eTq kÕúìø£ >±sTT˙ >±j·T≈£î\ ø√dü+ Á|ü‘˚´ø£+>± @sêŒ≥T #˚düTÔqï ªdü«s¡eT+»]μ ø±s¡´Áø£eT+ Ç|üŒ{Ïπø &Óu…’“eT+~øÏ ô|’>± bÕ˝§Zq&ÜìøÏ ñÁs¡÷‘·\÷>∑T‘·÷ n+<ä]˙ Äø£]¸düTÔ+~. eTq ‘Ó\T>∑T yê]ø√dü+ á {Ï.$. yê] ªdü«sê_Ûùwø£+μ Á|ü‘·´ø£å dü+^‘· $uÛ≤e] ø±s¡´Áø£e÷ìï {≤+f…ø˘‡ y˚~ø£ô|’ X¯ìyês¡+, Ä>∑wüߺ 29e ‘˚B n˝…Hé áyÓ+{Ÿ‡ ôd+≥sY˝À ìs¡«Væ≤+#˚+<äT≈£î @sêŒ≥T¢ eTTeTàs¡+>± »s¡T>∑T‘·THêïsTT. >±q>∑+<Ûäs¡« l mdt.|æ. u≤\düTÁãVü‰àD´+ dü«j·T+>± ìs¡«Væ≤+#˚ á Á|ü‹cÕº‘·àø£ &Ü\¢dt m|æk˛&é˝À MTs¡÷ uÛ≤>∑+ø£+&ç. mdt.|æ. u≤\düTÁãVü≤àD´+‘√ bÕ≥T Á|üeTTK H˚|ü<Ûä´ >±j·T˙ >±j·T≈£î\T eTH√, düT˙‘·, #·s¡DY, ^‘êe÷<ÛäT], e÷fi¯$ø£, ÁXÊeDuÛ≤s¡Z$, ùV≤eT#·+Á<ä ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§Z+{≤s¡T. dü+düú #˚|üfÒº ø±s¡´Áø£e÷\ düe÷#êsêìï ‘·ø£åDy˚T n+~+#·&É+ ø√dü+ ªyÓTTu…’˝Ÿ Ä|tμ MT ø√dü+ eTTkÕÔãe⁄‘√+~. kÕúìø£ $X¯«$<ë´\j·÷\˝À Á|üy˚•düTÔqï ‘Ó\T>∑T $<ë´s¡TΔ\≈£î eTq dü+düúô|’ ne>±Vü≤q ô|+∫, uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ø£*Œ+#·&É+ ø=s¡≈£î ø±s¡´es¡Z ãè+<ä+ ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡T. ‘·«s¡˝À j·TTe‘· ø√dü+ e´øÏÔ‘·« $ø±dü •_s¡+ ìs¡«Væ≤+#·uÀ‘·THêïeTT. n˝≤π> kÕΔìø£+>± ìedæ+#˚ ô|<ä›\ Jeq düs¡[, yê] nedüsê\T >∑T]Ô+∫ #˚‘·HÓ’q düVü‰j·T+ #˚j·T&ÜìøÏ ‘·–q ø±s¡´Áø£e÷\T s¡÷bı+~+#·&ÜìøÏ Á|üj·T‹ïdüTÔHêïeTT. ñ‘·Ôs¡ f…ø±‡dt ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ ùde˝À uÛ≤>∑+>± Á|ü‹ HÓ\ ìsê≥+ø£+>± ñ‘·ÔeT kÕVæ≤ry˚‘·Ô\ q&ÉTeT ìs¡«Væ≤+#˚ ª HÓ\ HÓ˝≤ ‘Ó\T>∑T yÓHÓï\μμ ø±s¡´Áø£eT+ á dü+e‘·‡s¡+ qe+ãs¡T˝À z Áø=‘·Ô yÓTÆ\TsêsTTì #˚] 100e dü<ädüT‡ »s¡T|ü⁄ø√uÀ‘·Tqï~. á ø±s¡´Áø£eT+˝À uÛ≤>∑+>± $&ÉT<ä\j˚T´ Á|ü‘˚´ø£ C≤„|æø£≈£î CÖ‘ê‡Væ≤≈£î\qT+&ç d”«j·T s¡#·q\T, düMTø£å\T ø√s¡T‘·THêïeTT. eTq {≤+f…ø˘‡ dü+düú≈£î n+&É>± ñ+≥Tqï b˛wüø£ <ë‘·\≈£î, düuÛÑT´\≈£î, Á|ükÕs¡ e÷<Ûä´e÷\≈£î, ÁX‚jÓ÷_Û\wüß\≈£î, düVü≤bÕ{Ï ø±s¡´es¡Z düuTÑÛ ´\≈£î Hê ø£è‘·»„‘ê_Ûe+<äqeTT\T. {≤+f…ø‡˘ dü+düú ø±s¡´Áøe£ ÷\T »j·TÁ|<ü +ä ø±e&ÜìøÏ düuTÑÛ ´\ ≈£L&Ü ø=+‘·es¡≈î£ uÛ≤>∑kÕ«eTT´˝…’, nedüs¡yÓTÆq Ä]úø£ düVü‰j·T+, dü÷#·q\ nqTdüs¡D, ø±s¡´Áø£e÷\ Vü‰»s¡T ‘·~‘·s¡ n+XÊ\˝À #˚j·T÷‘·ìyê«\ì Äø±+øÏådüTÔHêïqT. uÛ≤wü, dü+düÿ è‹ eT]j·TT kÕ+Á|ü<ëj·÷\ düe÷Vü‰s¡+>± »s¡T|üuÀj˚T eTq {≤+f…ø˘‡ ª ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ y˚~ø£μ nwüºeT yê]¸ø√‘·‡yêìøÏ Ç<˚ e÷ Äràj·T ÄVü‰«q+. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Á|üy˚X¯+ ñ∫‘·+. kÕVæ≤r ~>∑ZC≤ düeTø£å+˝À XÀuÛ≤j·Te÷q+>± »]π> á y˚&ÉTø£≈£î kÕVæ≤r Á|æj·TT\+<äs¡÷ $#˚Ãdæ $»j·Te+‘·+ #˚kÕÔs¡ì Ä•düTÔHêïqT. ª ùde #˚ùd Á|ü‹ neø±X¯+ ùde≈£î\ kÕeTsêú´ìï ô|+#˚ ˇø£ ñ‘·ÔeT neø±X¯+μ nì qeTTà‘·÷...

dü<ë MT ùde˝À, qeTdüT‡\‘√ ..... $÷

bÕs¡úkÕs¡~∏ |3

4|

‘Ó\T>∑T yÓ\T>∑T bÕsƒ¡≈£î\+<ä]øÏ qeTkÕÿs¡eTT\T ! dü+^‘· kÕVæ≤‘´· düeT\+ø£è‘˚ dü«s¡sê>∑ |ü<j ä ÷Ó >∑ düeTuÛ÷Ñ wæ‘˚ ùV≤ uÛ≤s‹¡ eTqkÕ düàsê$T l uÛ≤s‹¡ •s¡kÕ qe÷$T á dü+e‘·‡s¡+˝À X¯‘·e÷dü|ü⁄ |ü+&É>∑ #˚düTø√uÀ‘·Tqï ªHÓ\ HÓ˝≤ ‘Ó\T>∑T yÓHÓï\μ yê]¸ø√‘·‡e Á|ü‘˚´ø£ dü+∫ø£≈£î MT n+<ä]ø° kÕ«>∑‘·+. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ_Ûe÷qeTT, dü+^‘·, kÕVæ≤‘ê´\ |ü≥¢ Á|ü‘˚´ø£ n_Ûs¡T∫>∑\ yês¡+<ä]ø° yês¡~Û>± yÓTT<ä\sTTq á kÕVæ≤ry˚~ø£, πs|ü{Ï ‘·s¡+ u≤\ u≤*ø£\˝À n_Ûs¡T∫ì ô|+bı+~+#˚ ~X¯>± á y˚~ø£ô|’ ø=‘·Ô‘·s¡+ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ Áø£eT+>± ô|s¡T>∑T‘·÷ edü÷Ô+~. ‘Ó\T>∑T yê] kÕ+düèÿ‹ø£ sê»<Ûëì>± $sêõ\T¢‘·Tqï &É˝≤¢dt q>∑s¡|ü⁄ ø°]Ô øÏØ≥+˝À á ø±s¡´Áø£eT+ z ø£*øÏ‘·TsêsTT. Ç˝≤ HÓ˝HÓ˝≤ nÁ|ü‹Vü‰dü+>± ôd+#·Ø ~X¯>± |ü]¬>&ÉT‘·Tqï kÕVæ≤r j·T»„+ ‘Ó\T>∑T H˚\ MT<äH˚ ø±<äT, Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± eT¬sø£ÿ&Ü ˝Òø£b˛e&É+ eTq+<ä]ø° >∑s¡«ø±s¡D+. eTU˝À e∫à |ü⁄ã“˝À ø=≥Tº≈£îb˛‘·Tqï á bòÕdtº ø£\ÃsY ø±\+˝À á X¯‘·e÷dü|ü⁄ Áø£‘·Te⁄ Ç+ø± n$|òüTï+>± kÕ>∑&ÜìøÏ e÷ kÕVæ≤‘·´y˚~ø£ ‘·s¡T|ü⁄ ø£èwæ >√s¡+‘·sTT‘˚, á kÕVæ≤r X¯• bÂs¡í$T yÓ\T>∑T $sêõ\¢&ÜìøÏ ‘·eT e+‘·T ø£èwæ #˚dæq kÕVæ≤r ø£èw”e\Ts¡ uÛ≤>∑kÕ«eT´+, ‘√&ÜŒ≥T ø=+&É+‘·. u≤s¡kÕ\Hê&˚ Ç~ Áã‹øÏ ã≥ºø£&ÉT‘·T+<ë nì H=dü\T $]dæq yês¡T, HêeTø£s¡D+ #˚dæ, ∫{Ϭøq y˚\T |ü≥Tºø=ì q&Éø£\T H˚]Œqyês¡T, e&ç n&ÉT>∑T\‘√, |üs¡T>∑T\‘√ Á|ü>∑‹|ü<Ûä+ #·÷|æqyês¡T

n≥÷¢] dü«s¡í

bÕ˝Ò{Ï \øÏÎ,

&܈ˆ ø£\e>∑T+≥ düT<ÛësêDÏ

»\dü÷Á‘·+ #·+Á<äX‚KsY

∫qdü‘´· + Ms¡ï|ü⁄ dü+bÕ<ä≈£î\T

nìï+{Ï ˙ $T+∫ ‘Ó s ¡ y Ó q Tø£ Á | ü ‹ n&É T >∑ T ˝Àq÷ y˚TeTTHêïeT+≥÷ ø=+&É+‘· n+&É #·÷|æ m+&ÉsTTHê, yêqsTTHê, eDÏøÏ+#˚ #·* nsTTHê yÓs¡eø£, »&Éeø£ á C…+&Ü yÓ÷dæq kÕVæ≤r Áù|$T≈£î\T, ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ ôd ’ ì≈£ î \T, m+<ä s√ eTVü ‰ qTuÛ ≤e⁄\T ` n+<ä ] ø° e+<äHê\T. á Á‘Ó’e÷dæø£ Á|ü‹ø£qT eT]+‘· »qs¡+»ø£+>± r]Ã~<ä › & ÜìøÏ ‘· e Te+‘· T ø£ è wæ > ± s¡ # · q \qT, dü ÷ #· q \qT, dü \ Vü ‰ \qT n+~dü T Ô q ï bÕsƒ ¡ ø £ $TÁ‘·T\+<ä]ø° <Ûäq´yê<äeTT\T. Ç~ eTq |üÁ‹ø£. MT uÛ≤>∑kÕ«eT´+ n+<äT≈£î #ê˝≤ nedüs¡+. ø±ã{Ϻ MT düV‰ü j·T düV≤ü ø±sê\qT Ç˝≤H˚ ø=qkÕ–dü÷,Ô á |üÁ‹ø£qT eT]+‘· eTT+<äT≈£î rdüT¬øfi¯‘ês¡ì, á kÕVæ≤ry˚~ø£ eT¬sH√ï düVü≤Ádü |üPs¡í #·+Á<ä<äs¡ÙHê\qT #˚düTø√yê\ì Á|ü>±&ÛÉ+>± Äø±+øÏådü÷Ô, n+<äT≈£î MT ‘√&ÜŒ≥TqT mfi¯fly˚fi¯˝≤ Ä•dü÷Ô..... dü<ë MT ùde˝À...

- dü+bÕ<äø£es¡Z+

>∑TE® Á|ükÕ<äs¬ &ç¶

e÷&É <äj÷· ø£sY

#êeT≈£Ls¡ u≤*ÿ ~+&ÉT≈£î]Ô qπ>wtu≤ãT |5

6| 6|

eTqdüT‡q eTqôd’ ... ˇø£ n+<äyÓTÆq ø£fi≤XÊ\. ìC≤ìøÏ n~ ø£fi¯\≈£î <˚yê\j·T+. mø£ÿ&É $Hêï dü+^‘· dü«sê\T, eTè<ä+>∑ <Ûä«qT\T... ˇø£ Á|üø£ÿ n|ü‡s¡dü\ Hê≥´ $Hê´kÕ\T, eTs=ø£ Á|üø£ÿ •˝≤Œ\T, ∫Á‘·˝ÒKHê\T, n<äT“¤‘·yÓTÆq yê‘êes¡D+. mø£ÿ&É #·÷dæHê $<ë´s¡TΔ\ qe⁄«\T, πø]+‘·\T. Ç˝≤ e⁄+&É>± ˇø£ dü+<Ûë´düeTj·T+ ø£fi≤XÊ\˝À d”ìj·TsY $<ë´s¡TΔ\T pìj· T sY $<ë´s¡ T Δ \ T ø£ * dæ Á ô | ò w ü s ¡ ‡ øÏ bÕغ Çdü ÷ Ô kÕ«>∑ ‘ · + |ü\T≈£î‘·THêïs¡T. n+<äT˝À ø=‘·Ô>± e∫Ãq $<ë´]Δ ù|s¡T ªdü+B|tμ! u≤>∑T+~ ø£<ä÷! ‹s¡TeT\˝À ly˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT ˇø£yÓ’|ü⁄ nsTT‘˚ á dü+B|t eTs=ø£y|’Ó ⁄ü . n<˚ s¡+>∑T... ø£fifl¯ ˝À¢ ne÷j·Tø£‘«· +. @MT ‘Ó*j·Tì ˇø£ düT<ä› ãT<ëΔe‘ês¡+. |ü˝…¢≥÷s¡T˝À |ü⁄{Ϻ, |ü˝…¢≥÷]˝ÀH˚ ô|]– |ü{≤ïìøÏ e∫Ãq ˇø£ ne÷j·Tø£ #·Áøe£ ]Ô. n˝≤ n˝≤ ø£fi≤XÊ\˝À n&ÉT>∑T ô|fÒºdü]øÏ ‘·q d”ìj·Ts¡T¢ n‘·DÏí sê´–+>¥ #˚j·÷\H˚ ñ<˚›X¯+‘√ düuÛÑ˝À ≈£Ls¡TÃqï Ä&É|\æ ˝¢ À¢ ˇø£ n+<äyTÓ qÆ ne÷àsTTøÏ >∑T˝≤;ì Çe«eTHêïs¡T. Ç+πøeTT+~ á nu≤“sTT düuÛÑ˝À yÓ‘·T≈£îÿ+≥÷ e∫à øÏ˝≤øÏ˝≤ qe⁄«‘·÷ ‘·q ùdïVæ≤‘·T\‘√ e÷{≤¢&ÉT‘·Tqï ˇø£ #·ø£ÿ{Ï #·Tø£ÿøÏ >∑T˝≤_ì Ç#êÃ&ÉT. Ä ne÷àsTT ù|s¡T ªVü‰]ø£μ! m<äTs¡T#·÷&Éì á dü+|òüT≥q‘√ Vü‰]ø£ ÄX¯Ãs¡´+‘√ ñ*øÏÿ|ü&ç n‘·DÏí #·÷dæ+~. Vü‰]ø£ Ä nu≤“sTT ø£Hêï ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ d”ìj·TsY. nsTTq|üŒ{Ïø° ‘·qT n+<ä+>± ñHêïqì eTqdüT‡˝ÀH˚ eTT]dæb˛sTT+~. Vü‰]ø£ >=|æŒ+{À¢ |ü⁄{Ϻq |æ\¢. s¡÷|ü˝≤eD´+, düVü≤» kÂ+<äs¡´+ ø£\ ne÷àsTT. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ÄyÓTqT m+‘√ >±sêã+>± ô|+#ês¡T. ÄyÓT≈£î ñqï‘· $<ä´qT #Ó|æŒ+#ês¡T. ø£fi¯\ |ü≥¢ eT≈£îÿe‘√ ÄyÓT n&ç–+<ä˝≤¢ Ç#êÃs¡T. ø±ì Áù|eT, yê‘·‡\´+ ù|s¡T‘√ ÄyÓTqT $|üØ‘·yÓTÆq ø£≥Tºu≤≥¢‘√ ô|+#ês¡T. Áu≤Vü≤àD ≈£î≥T+u≤˝À¢ ∫qï‘·q+˝ÀH˚ ô|[flfi¯ó¢ #˚ùdyês¡T. ø±ì Vü‰]ø£ n_Ûs¡T∫ y˚Ts¡≈£î eT+∫ qs¡ÔøÏ>± >∑T]Ô+|ü⁄ ‘Ó#êÃs¡T. q\T>∑T]˝À e÷{≤¢&É&É+, ≈£Ls√Ã≥+, dæìe÷\T, wæø±s¡¢≈£î yÓfi¯¢≥+ Ç≥Te+{Ï$ @MT ‘Ó*j·T≈£î+&Ü Hê\T>∑T>√&É\ eT<Ûä´ ‘·q ∫qï‘·q+ >∑&ç∫b˛j˚T˝≤ #˚XÊs¡T. ø±ì ‘·q≈£î Çs¡yÓ’ @fi¯ófl <ë≥>±H˚ Çø£ ne÷àsTT ‘·qqT ‘êqT ø±bÕ&ÉTø√>∑\<äH˚ qeTàø£+ ≈£î~sêø£ ÄyÓT≈£î ùd«#·Ã¤qT Çe«≥+ yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. Ä ùd«#˚ä á dü+B|t! ªeTs¡THê&ÉT Hê≈£î >∑T˝≤_ m+<äTøÏ#êÃe⁄?μ nì ÄyÓT Á|ü•ï+∫+~. n‘·qT qe⁄«‘·÷ ªyêfi¯ófl Çe«eTHêïs¡T, Ç#êÃqTμ düe÷<Ûëq$T#êÃ&ÉT. n˝≤ yê] ùdïVü≤+ yÓTT<ä˝…’+~. s√p ø±˝ÒJøÏ

sê>±H˚ eTT+<äT Vü‰]ø£ •ø£åD bı+<˚ >∑~øÏ yÓ[¢ ø£˙dü+ ÄyÓT #Ó|ü⁄Œ\sTTHê ø£qã&É‘êj˚TyÓ÷qì dü+B|t #·÷ùdyê&ÉT. n˝≤π> Vü‰]ø£ dü+^‘·+ H˚πsŒ ‘·s¡>∑‘·T\≈£î yÓ[¢ dü+B|t ø√dü+ m<ä T s¡ T #· ÷ ù d ~. Ç˝≤ Á b Õs¡ + uÛ Ñ y Ó T Æ q yê] ù d ïVü ≤ + m≥Tb˛‘√+<√ #·÷<ë›+... m+‘√ ne÷j·Tø£+>± u≤$˝À ø£|üŒ˝≤ e⁄qï dü+B|t≈£î Vü‰]ø£ dæ{° n+‘ê #·÷|æ+∫ @~ mø£ÿ&É <=s¡T≈£î‘·T+<√ m˝≤ e⁄+&Ü˝À H˚ ] Œ ‘· q dü + B|t m+‘√ Á | ü j Ó ÷ »≈£ î &É T ne⁄‘·THêï&Éì Äq+<ä|ü&˚~. ∫qï‘·q+˝ÀH˚ ‘·+Á&çì b˛>=≥Tº≈£îì mH√ï ø£cÕº\T |ü&ç q~˝À ø=≥Tº≈£îb˛‘·Tqï yê&çøÏ ˇø£ Ädüsê <=]øÏq≥T¢ dü+B|t≈£î Vü‰]ø£ ùdïVü≤+ <=]øÏ+~. n‹ Áù|eT‘√ ÄyÓT mø£ÿ&É ‘·qqT e~* yÓ[¢b˛‘·T+<˚yÓ÷ nH˚ kÕ«s¡Δ+‘√ ÄyÓTqT ø£≥Tº~≥º+ #˚j·TkÕ>±&ÉT dü+B|t. me]‘√ e÷{≤¢&çHê, qe⁄«‘·÷ |ü\ø£]+∫Hê düVæ≤+#˚yê&ÉT ø±<äT. ÄyÓT Á|ü‹ ø£<ä*ø£˝À ‘·|ü⁄Œ\T yÓ<äT≈£î‘·÷ e⁄Hêï&ÉT. ÄyÓT nìï{Ïø° düs¡T›≈£îb˛j˚T~. XÊØs¡ø£+>± ÄyÓT≈£î <ä>∑Z¬s’‘˚ ÄyÓT ‘·qqT m|ü⁄Œ&É÷ e<ä* yÓfi¯fl<äqT≈£îHêï&ÉT. ÄyÓT ø£fi¯flqT, $XÊ\yÓTÆq qT<äTs¡TqT, ø√fÒs¡T eTT≈£îÿqT Çwüº|ü&ÉT‘·÷ Ç+‘· bÕ\sê‹ u§eTà˝≤ m˝≤ e⁄+{≤eì |ü<˚ |ü<˚ bı>∑&ÉÔ\‘√ eTT+#Ó‘˚Ôyê&ÉT. Vü‰]ø£ yê]<ä›] eT<Ûä´ ej·TdüT‡˝À e⁄qï n+‘·sêìï |ü<˚ |ü<˚ >∑Ts¡TÔ#˚ùd~. ø±ì dü+B|t e÷Á‘·+ >±+BÛJ uÛ≤s¡´ ø£dü÷Ô]u≤sTT >±+BÛ ø£Hêï ô|<ä›<äì, d”‘· sêeTT&ç ø£Hêï ô|<ä<› ìä mH√ï ø£<\ä∏ T #Ó|Œæ ÄyÓTqT ˇ|æŒ+#ê&ÉT. ∫es¡≈£î ÄyÓT dü+B|tqT >±&ÛÉ+>± Áù|$T+#·kÕ–+~. ej·TdüT‡˝À e⁄qï dü+B|t XÊØs¡ø£+>± ˇø£ÿ{Ï ø±yê\ì ÄyÓTqT Áù|πs|æ+#˚yê&ÉT. nqTø£åD+ ÄyÓT #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘·÷ ‘·q kı‘·TÔ nqï uÛ≤eq‘√ me]‘√ e÷{≤¢&Éì#˚Ãyê&ÉT ø±<äT. ‘Ó * j· T ì‘· q +‘√ dü + B|t Á | ü e ]Ô + #˚ rs¡ T ÄyÓ T qT e÷qdæø£+>± u≤<Ûäô|fÒº~. me]‘√ e÷{≤¢&Ü\Hêï ÄyÓT≈£î uÛÑj·Ty˚Tùd~. |ü]dæú‹ Ç˝≤H˚ ø=qkÕ–‘˚ dü+B|t uÛÑ$wü´‘·TÔ bÕ&Ée⁄‘·T+<äì uÛ≤$+∫q ÄyÓT ˇø£ s√E dü+B|tì |æ*∫ |6 |7

8|

‘·qqT ô|[fl #˚düTø√yê\+fÒ ˇø£ wüs¡‘·T $~Û+∫+~. ªeT+∫ e÷s¡Tÿ\‘√ ø√s¡T‡ |üP]Ô #˚dæ @&Ü~˝À eT+∫ dü+^‘· $<ë«+düT&ç>± m<ä>±\ìμ wüs¡‘·T ô|{Ϻ+~. @&Ü~bÕ≥T ‘·q‘√ e÷{≤¢&É≈£L&É<äì, nqedüs¡ $wüj·÷\‘√ ø±\j·÷|üq #˚j·T≈£L&É<äì #Ó|æŒ+~. m<äTs¡T#·÷&Éì á wüs¡‘·T‘√ dü+B|t≈£î ~eTà‹]–+~. wüs¡‘·T ù|s¡T‘√ ÄyÓT ‘·qqT e~*+#·Tø√e&ÜìøÏ #·÷k˛Ô+<äì, dæ{°˝À Ä&É|æ\¢\T Ç˝≤π> e⁄+{≤s¡ì ùdïVæ≤‘·T\T #Ó|üŒ>± $qï dü+B|t ‘·q Áù|eT ≈£L&Ü dæ{° ø£\ÃsY \yé˝≤H˚ eTT–dæ+<äì uÛ≤$+#ê&ÉT. n|ü⁄Œ&˚ ø±düÔ dü+‘√cÕìï #·$#·÷düTÔqï dü+B|t≈£î Áã‘·T≈£î ãs¡Te⁄>± ‘√∫+~. ø±fi¯fløÏ+<ä uÛÑ÷$T ø£]–b˛sTT düT&ç>∑T+&É+˝À ø=≥Tº≈£îb˛‘·Tqï dæú‹˝À eTÚq+ eVæ≤+#ê&ÉT. Ä s√E qT+∫ dü+B|t me]ø° ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. <ë<ë|ü⁄ eT÷&˚fi¯fl bÕ≥T Vü‰]ø£ n‘·ì ø√dü+ y˚∫ #·÷dæ+~. ‘·+Á&ç ‘Ó∫Ãq mH√ï dü+ã+<Ûë\qT q#·Ã˝Ò<ä+≥÷ ‘√dæ|ü⁄∫Ã+~. ˙ eTqdüT‡˝À me¬s’Hê e⁄+fÒ #Ó|üŒe÷à n+≥÷ ‘·+Á&ç |ü<˚ |ü<˚ Á|ü•ï+#˚ dü]øÏ düe÷<Ûëq+ #Ó|üŒ˝Òø£b˛sTT+~. m+‘· yÓ~øÏHê ø£ì|æ#·ì dü+B|t >∑T]+∫ ÄyÓT @MT #Ó|üŒ˝Òø£ eTqdüT‡˝ÀH˚ ≈£î$T*b˛j˚T~. dü+B|t ‘·qqT yÓ÷dü+ #˚XÊ&Éì nqT≈£î+~. dü+B|t ø√dü+ ø±˝ÒJ #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘·÷ ø£ì|æ+∫q yê]q˝≤¢ n&ÉT>∑T‘·÷ e⁄+&˚~. Ç˝≤ eT÷&˚fi¯ófl >∑&ç∫b˛sTT+~. Çø£ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT u≤<Ûäô|≥º&É+ Çwüº+˝Òø£ Vü‰]ø£ ô|[fløÏ dæ<äΔyÓTÆ+~. n+>∑s¡+>∑ yÓ’uÛÑe+>± \ø°åàHêsêj·TDT\ ø£˝≤´D+˝≤ Vü‰]ø£ ô|[fl »]|æ + #ês¡ T . ô | [fl #˚ d ü T ≈£ î qï|ü Œ {Ï ø ° ‘· q uÛ Ñ s ¡ Ô q T <ä ÷ s¡ + >± e⁄+#·kÕ–+~. nqTø£åD+ dü+B|t Ä˝À#·q\‘√H˚ ø±\+ >∑&É|ükÕ–+~. <ë<ë|ü⁄ dü+e‘·‡s¡+ bÕ≥T uÛÑs¡Ô‘√ e÷{≤¢&É≈£î+&Ü <ä÷s¡<ä÷s¡+>± e⁄+&˚~. n‘·qT Ä|ò”düT qT+&ç Ç+{ÏøÏ sê>±H˚ ô|s¡{À¢øÏ yÓ[fl ≈£Ls=ÃH˚~. n‘·qT ô|s¡{À¢øÏ yÓ[‘˚ ‘·qT yêøÏ{À¢øÏ e#˚Ã~. uÛÑs¡ÔqT Çã“+~ ô|&ÉT‘·THêïqH˚ Ä˝À#·q ÄyÓTqT eT]+‘· u≤~Û+#˚~. Ç˝≤ Vü‰]ø£ Áã‘·T≈£î <äTs¡“¤s¡+>± e÷]+~. ø±\Áø£y˚TD uÛÑs¡Ô eT+∫‘·Hêìï #·÷dæ J$‘·+‘√ sêJ|ü&ç+~. eT+∫ eTqdüT‡‘√ Ä<ä]+∫ n≈£îÿq #˚s¡TÃ≈£îqï uÛÑs¡Ô Áù|eT˝À >∑‘êìï eT]∫b˛sTT dü+‘√wü+>± >∑&É|ükÕ–+~. nH√´q´yÓTÆq yê] <ë+|ü‘ê´ìøÏ >∑Ts¡TÔ>± eTT>∑TZs¡T |æ\¢\T |ü⁄{≤ºs¡T. uÛÑs¡Ô, |æ\\¢ T, ‘·q ≈£î≥T+ã+ Ç$ ‘·|Œü Vü‰]ø£≈î£ y˚πs Á||ü +ü #·+ ˝Ò<Tä . Ç˝≤+{Ï düeTj·T+˝À dü+B|t eT∞fl Vü‰]ø£ J$‘·+˝ÀøÏ Á|üy˚•+#ê&ÉT. Vü‰]ø£ dü+B|tqT ñqï‘·kÕúq+˝À #·÷&É>∑*–+~. eT+∫ $<ë«+düT&Éj·÷´&ÉT.

eTìwæ˝À eT+∫ e÷s¡TŒ e∫Ã+~. Á|ü|ü+#êìï n+<ä+>± #·÷&É>∑\T>∑T‘·THêï&ÉT. n+<ä]ø° düVü‰j·T|ü&ÉT‘·THêï&ÉT. ã+>±sêìøÏ ‘ê$ n_“q≥T¢>± ‘·q eT+∫‘·HêìøÏ >±Á‘·+ ‘√&ÉsTT´+~. Vü‰]ø£ Ä•+∫q $<Ûä+>± m˝≤ nsTT‘˚ dü+B|tqT #·÷&Ü\ì nqT≈£î+<√ n<˚ »]–+~. dü+B|t≈£î uÛ≤s¡´, ˇø£ ø=&ÉT≈£î. dü+B|t uÛ≤s¡´ #ê˝≤ eT+∫ ne÷àsTT. yê]<ä›s¡÷ eT+∫ CÀ&ç. Ç+‘· #·ø£ÿ>± e⁄qï J$‘·+˝À nqTø√≈£î+&Ü Vü‰]ø£qT #·÷kÕ&ÉT dü+B|t. Vü‰]ø£qT #·÷&É>±H˚ n‘·ìøÏ neTàyê]˝≤ ø£ì|æ+∫+~. #˚‘·T˝…‹Ô qeTdüÿ]+#ê\qT≈£îHêï&ÉT. Ç|ü&ÉT <˚e‘·˝≤ ø£ì|ædüTÔqï Vü‰]ø£qT ÄHê&ÉT m+<äT≈£î n˝≤ #·÷&É˝Òø£b˛j·÷&ÉT? Vü‰]ø£ dü+B|t\T Ç<ä›s¡÷ ≈£L&Ü ˇø£]ì #·÷dæ eTs=ø£s¡T #ê˝≤ >∑+;Ûs¡+>± Á|üe]Ô+#·kÕ>±s¡T. ø±ì M]<ä›] eTqdüT‡˝À¢ e⁄qï n–ï>∑T+&É+ ˇø£ÿkÕ]>± ã<ä›˝…’+~. ˇø£s¡+fÒ ˇø£]øÏ Çwüº+ @e÷Á‘·+ ‘·>∑Z˝Ò<äT. m+<äTøÏ˝≤ »]–+~? á ‘·|ü me]~? ne÷j·Tø£+>± @+ #˚dTü HÔ êï&√ ns¡+Δ ø±ì dü+B|t<ë ? dü+B|tH˚ düs«¡ dü«+>± nqT≈£îqï Vü‰]ø£<ë? ˝Òø£ |æ\¢\qT n‹ ø£≥Tº~≥º+>± ô|+∫q Ä ‘·*¢<ä+Á&ÉT\<ë? ì»yÓTÆq ªÁù|eTμ≈£î Hê´j·T+ »]–+<ë? ˝Òø£ ô|<ä›\T ≈£î~]Ãq dü+Á|ü<ëj·T dü+ã+<ÛëìøÏ Hê´j·T+ #˚≈£L]+<ë? nH˚ á düeTdü´≈£î |ü]cÕÿs¡+ @$T{Ï? yê]<ä›s¡÷ $&çb˛e\dæ+<˚Hê? @+ #Ój·÷´* ˝Òø£ Ç<ä›s¡÷ ø£*dæ ˝Ò∫b˛e≥e÷? n˝≤ø±ø£ ô|<ä› eTqdüT‡‘√ yê] yê] ≈£ î ≥T+u≤\qT <ä è wæ º ˝ À e⁄+#· T ≈£ î ì π ø e\+ eT+∫ ùdïVæ≤‘·T\T>± ñ+&çb˛e≥e÷? Ä˝À∫+#·+&ç. eT+∫ »s¡>±\H˚ Ä˝À#·q\‘√ wüs¡‘·T\ ù|]≥ $&çb˛sTTq m+‘√ eT+~ Á ù | $T≈£ î \≈£ î MT]#˚ à dü e ÷<Û ë qy˚ T e÷s¡ Z + #·÷|ü⁄‘·T+<äì Ä•dü÷Ô......

MT

` &܈ˆ ø£\e>∑T+≥ düT<ÛësêDÏ |8 |9

10|

y˚fi¯ófl nqTì‘·´ ÁXÊ$T≈£î\T ` J$‘·ø±\ u≤ìdü\T

uÛÑkÕàdüTs¡ Vü≤düÔ+>± e÷s¡Ã≈£î !

<ä+&ç+∫Hê ... <ä+&É+ ô|{ϺHê

eTìwæøÏ e÷Á‘·y˚T es¡MTy˚fi¯ófl

ø£\dæø£≥Tº>± ø£<äT\T‘êsTT `

#˚j·T>∑£*–‘˚ ...

ø£*$T ˝Ò$T˝À ≈£L&Ü ø£\ùd ñ+{≤sTT

ùdïVü‰ìø°, zs¡TŒø°, z<ës¡TŒøÏ, eT+∫øÏ ...

ø£\+ |ü{ϺHê ` Vü≤\+ <äTìïHê

yês¡düT\qT #˚sTT... ˝Àø£ ø£˝≤´D≤ìøÏ n+øÏ‘·+ #˚sTT !

•˝≤Œ\qT eT\∫Hê ` qes¡kÕ\qT |ü*øÏ+∫Hê

H˚\˝À e⁄qï #Ó≥Tº y˚fi¯ófl ...

ÁbÕD≤\qT b˛dæHê ... rdæHê

#Ó≥Tºì Äø±X¯+ ~X¯>± ô|+#·T‘êsTT

ÁX¯eTqT düeT+>± |ü+#·T≈£î+{≤sTT

ÁbÕDyêj·TTe⁄\qT |ü+#·T‘êsTT !

bı{Ϻ bı&ÉT>∑T ` ∫Hêï ô|<ë› ‘˚&Ü\qT eTs¡∫b˛‘êsTT

eT] H˚\ô|’ ã‘·T≈£î‘·Tqï á >=|üŒ eTìwæ eTqdüT

$wüßíeT÷]Ô X¯+KT#·Áø±\¬ø’Hê

Ç+ø± eTôVAqï‘·+>± m<ä>±* ø£<ë ... ne⁄Hê ø±<ë ! ?

>√bÕ\Tì y˚DTe⁄¬ø’Hê

@eTT+~ ? me]¬ø’Hê m+‘·{Ïyê]¬ø’Hê e#˚Ã≥|ü&ÉT yÓfi‚fl≥|ü&ÉT

y˚\y˚\TŒ\ @ ©\¬ø’Hê...

U≤∞ #˚‘·T˝Ò....

yÓfi‚fl ø£<ë Ä<Ûës¡+ !!!

$T–˝Ò~ #˚‘·˝Ò !!!!

ø£+|üP´≥sY‡ ... ôd˝Ÿbò˛Hé‡ ø±˝≤ìøÏ #·Áø±˝…’

- \øÏåàHê>¥ dü÷]uÛ§≥¢

HÓ{Ÿ Á|ü|ü+#·+ H˚&ÉT eTØ ... sê¬ø{Ÿ d”Œ&é˝À eTìwæ y˚fi¯fl ∫eπs |üs¡T¬>&ÉT‘√+~ ! bÕ‘êfi¯+... uÛÑ÷>√fi¯+... K>√fi¯+.... nuÀ“ @<äsTTHê düπs ∫{Ïø£˝À ∫{Ϻy˚fi¯ófl >∑T|æŒ≥|ü&É‘êsTT !!! n~ Ç~ nqH˚˝≤ |ü~y˚fi¯ófl ø£\ã&ç‘˚ ø±y˚$ nkÕ<Ûä´+ ª ‘·\|ü&ç‘˚ ‘·\∫q~ ø£s¡‘·˝≤eT\ø£+ ! ◊ø£eT‘ê´ìï #ê{Ï #Ó|ü⁄‘êsTT. eTìwæ Ä˝À#·q\≈£î ‘êfi¯+ #Óe⁄\T... Ä#·s¡D≈£î X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq bÕe⁄\T Äs¡&ÉT>∑T\ z eTìw” ! eT÷&ÉT n+>∑Tfi≤\ ∫Hêï] y˚fi¯flqT $HêX¯Hê\øÏ ... e÷s¡Dø±+&É\øÏ |ü⁄]ø=\Œ≈£î

|11

12|

<˚e⁄&ÉT düs¡« yê´|üÔ≈£î&ÉT |üPs¡« »qà düTø£è‘·+ e\q ñ‘·ÔeTyÓTÆq e÷qe »qà \_Û+∫q~. <˚e⁄&ÉT eT+∫ J$‘êìï Ç#êÃ&ÉT. á »qà˝Àq÷ eTqeTT <˚e⁄ìøÏ ÇwüºyÓTÆq |üqT\T #˚dæ e#˚à »qà≈£î |ü⁄D´+ dü+bÕ~+#·Tø√e&É+ eT+∫~. <˚e⁄&ÉT mø£ÿ&√ >∑Tfi¯fl˝ÀH√ , >√|ü⁄sê\˝ÀH√ , e÷Å‘·y˚T ñ+&É&ÉT. Äj·Tq düsê«+‘·sê´$T. düs¡« Je⁄˝À¢ ñHêï&Éqï dü‘·´+ n+<äs¡T q$Tàq ì»+. BìøÏ ˇø£ j·T<Ûës¡›>±<∏ä $e]düTÔHêïqT :

Ç<˚ $<Û ä + >± wæ ] &ç kÕsTTu≤u≤ ≈£ L &Ü uÛ Ñ ≈ £ î Ô \ T uÛÀ»qeTTq≈£î |æ*∫q|ü&ÉT, ˇø£kÕ] |ü+~ s¡÷|ü+˝ÀqT ˇø£kÕ] ≈£îø£ÿ s¡÷|ü+˝ÀqT yÓfi¯‘ê&ÉT. yêfi¯ófl >∑eTì+#·s¡T. eTs¡Tdü{Ï s√E Ä uÛÑ≈£îÔ\T e∫à MTs¡T sê˝Ò<äT u≤u≤ n+{≤s¡T. n|ü&ÉT u≤u≤ H˚qT e∫ÃHêqT, Hê≈£î MTs¡T @MT ô|≥º˝Ò<äT n+{≤&ÉT.

‘·T\d”<ëdüT >=|üŒ Ä+»H˚j·T uÛÑ≈£îÔ&Éì eTq≈£î ‘Ó\TdüT. Äj·Tq @ø±+‘·+>± ñ+&ç ÅbÕs¡›q #˚ùdÔ l Vü≤qTe÷Hé ‘·T\d”<ëdüT‘√ e÷{≤¢&˚yê&ÉT. ‘·T\d”<ëdüTøÏ lsêeT #·+Å<äTì #·÷&Ée˝…qì ø√]ø£ ø£*–+~. l Vü≤qTe÷Hé qT ÅbÕ]Δ+∫ , lsêeTTì <äs¡Ùq$T#˚Ã≥≥T¢ #·÷&ÉeTì #ê˝≤ e÷s¡T¢ ÅbÕ]Δ+#·T‘ê&ÉT. düeTj·T+ e∫Ãq|ü&ÉT <äs¡Ùq+ <=s¡T≈£î‘·T+~, ˙e⁄ uÛÑøÏÔ‘√ lsêeTTì ÅbÕ]Δ+#·eTì #ÓãT‘ê&ÉT. ø±˙ ‘·T\d”<ëdüT $ì|æ+#·Tø√˝Ò<äT.Vü≤qTeT+‘·T&ÉT lsêeTTì y˚&ÉTø√ì ‘·T\d”<ëdüT≈£î <äsÙ¡ q$TeTàì ˇ|æŒkÕÔ&TÉ . ‘·T\d”<ëdüT |ü]|üø«£ + ø±˝Ò<Tä . ø±˙ <äs¡Ùq+ ÇkÕÔqì e÷≥ ÇkÕÔ&ÉT.

düs¡« uÛÑ÷‘·eTT\˝ÀqT uÛÑ>∑e+‘·T&ÉTHêï&ÉT. ø±e⁄q ˙e⁄ J$dü÷Ô Ç‘·s¡T\qT J$+#˚≥fÒ¢ #˚sTT. á dü‘ê´ìï Ä#·s¡D˝À ô|≥º&Éy˚T uÛÑ>∑e+‘·TìøÏ <ä>∑Zs¡j˚T´ e÷s¡Z+. uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT G ø√]ø£ : e÷qe⁄&ÉT, e÷qe⁄&ÉT ` ø√]ø£ : uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT. eTq y˚<ë\T ÅãVü≤à‘·‘·«+ >∑T]+∫ uÛÀ~ÛkÕÔsTT. n+<äT˝À ãTTπ>«<ä+˝À á $<Ûä+>± e⁄+~.

á $wüj·T+ ‘·T\d”<ëdüT≈£î Vü≤qTeT+‘·T&ÉT ‘Ó*j·T|üs¡TkÕÔ&ÉT. |ü˝≤q s√Eq <äs¡Ùq$TkÕÔ&Éì ≈£L&É ‘Ó*j·T|üs¡TkÕÔ&ÉT. ‘·T\d”<ëdüT dü+‘√wü|ü&ç ‘√{Ï uÛÑ≈£îÔ\≈£î ≈£L&É #Ó|æŒ yêfi¯fl+<ä]øÏ uÛÀ»Hê\T ≈£L&É @sêŒ≥T #˚kÕÔ&ÉT. Äs√E yêfi¯fl+<äs¡T uÛÀ»HêìøÏ ≈£Ls¡TÃ+{≤s¡T. n|ü&ÉT ˇø£ |ü+~ ãTs¡<˝ä À bı]¢ uÛ≈Ñ î£ \Ô T ≈£Ls¡TÃqï ã+‹˝ÀøÏ <ä÷]+~. n+<äs¡÷ ˝Ò∫ <ëìì ‘·]$Ty˚dæ uÛÀ»Hê\T eTT–+#ês¡T. eT] ø=+‘· ùd|ü{ÏøÏ »MT+<ës¡T e÷~] eÅkÕÔ\˝À, ˇø£ >∑TÅs¡+ MT<ä uÛÑ≈£îÔ\≈£î <ä>∑Zs¡>± e∫à yÓ[flb˛‘ê&ÉT. ø±˙ lsêeT #·+Å<äT&ÉT sê˝Ò<äì ‘·T\d”<ëdüT, $T–*q uÛÑ≈£îÔ\T ìsêX¯|ü&ÉT‘ês¡T. ‘·sê«‘· ‘·T\d”<ëdüT Ä sêÅ‹ Vü≤qTeT+‘·Tì ÅbÕ]Δ+∫ , lsêeT #·+Å<äTì <äs¡Ùq+ ø±˝Ò<äì u≤<Ûä |ü&É‘ê&ÉT. uÛÀ»q+ #˚ùd≥|ü&ÉT e∫Ãq |ü+~, Ä‘·s¡Tyê‘· e∫Ãq »MT+<ës¡T ≈£L&Ü lsêeT#·+Å<äT&˚qì Vü≤qTeT+‘·T&ÉT ‘·T\d”<ëdüT≈£î #ÓãT‘ê&ÉT. <˚e⁄&ÉT düs¡« yê´|üÔ≈£î&ÉT. düs¡« X¯øÏÔeT+‘·T&ÉT nì ˙e⁄ Å>∑Væ≤+#·˝Ò<äT. $\T¢ n+ãT\T |ü≥Tº≈£îì d”‘·eTà‘√ ekÕÔ&Éì m<äTs¡T#·÷dæHêe⁄. n+<äTπø #·÷&É˝Òø£b˛j·÷eì Vü≤qTeT+‘·T&ÉT n+{≤&ÉT.

ªªdü + |ò ü ÷ ìï Å ù | $T+#· T , >ös¡ $ +#· T dü ‘ êÿsê´\T #˚j·T&ÜìøÏ ø±e\dæq X¯øÏÔ kÕeTsê›\T ˙≈£î ø£\>±*. ‘·q≈£îqï <ëìï |ü+∫ Ç#˚à yê] ◊X¯«s¡´+ m|ü&É÷ ‘·s¡>∑<äT. n˝≤ #˚j·Tì yêìøÏ $TÅ‘·T&ÉH˚ yê&ÉT+&É&ÉT. nqï+ ø√] e∫Ãq yê]øÏ Äø£* r]Ã, ‘êqT uÛÑTõ+#˚ e´øÏÔøÏ m|ü&É÷ @ ø=s¡‘ê ñ+&É<äT.μμ Äø£*>± ñqïyê]øÏ nqï+ ô|≥Tº≥ , <ëVü≤+ ñqïyê]øÏ <ä|æŒø£ rs¡TÃ≥ ø£+fÒ >=|üŒ <ëq+ ˝Ò<äT . <ë«<äo Åe‘·+ ø£+fÒ >=|üŒ Åe‘·+ ˝Ò<äT. ‘·*¢ì $T+∫q <Ó’e+ ˝Ò<äT. e T q e T T uÛÀ»q+ ô|{≤º\qT≈£îH˚ yês¡T ≈£L© #˚düT≈£îH˚ yês√, _ø£åyÓT‘˚Ôyêπs ø±≈£î+&Ü , <=]øÏ‘˚ ˇø£ÿ|üP≥ ‘·è|æÔ>± ‹+<ëeTqT≈£îH˚ m+‘√ eT+~ ñHêïs¡T. eTq Ç+{ÏøÏ e∫Ãq n‹~Ûì ≈£L&Ü ‘·è|æÔ>± uÛÀ»q+ ô|{Ϻ |ü+|üe\j·TTqT. n+<äTπø eTq ô|<ä›\T ª n‹~Û <˚y√uÛÑe μ nHêïs¡T.

` øπ ø£\‘·÷] ÁøÏwj íü T· ´ |13

14|

e\dü |ü≈£åî\T ª ˇπsjYT eT˝Ò¢X¯S... nj·T´yê] Ç+{Ϭø[fl Äj·Tìï ‘=$Tà~+{Ïø£˝≤¢ Çø£ÿ&É ñ+&Ü\ì #Ó|æŒ s¡eTàHêï ìqTï. Ç+ø± Çø£ÿ&˚+ #˚düTÔHêïe⁄?μμ #˚‹˝À |üP\ãT≥º‘√ ˝À|ü*øÏ yÓfi¯SÔ J‘·>±&çì πøø£y˚dæ+~ ìs¡à\. ª ∫H√ï&çì |ü+bÕqe÷à... yÓ[fl #Ó|æŒ e#˚ÃkÕ&ÉT ≈£L&Ü. ≥j·÷ìøÏ e#˚ÑêÔ nHêïs¡+≥.μμ

y˚ùdjÓTT#·TÃ. s¡+–ì |æ*∫ eT]ø±düÔ j· ÷ \≈£ î \ bı&ç q÷s¡ e THê* bÕj· T dü + ˝ÀøÏ . Ç˝≤ Ä˝À∫dü ÷ Ô øÏ{Ïø°˝À+∫ ãj·T{ÏøÏ eT∞fl eT∞fl #·÷dü÷Ô+~ »j·T.

ª ã÷E\T nM ìqïH˚ <äT*|æ+#êqT e~Hê... Ç|ü&˚ eTs√kÕ] <äT*|æ ø£&ç–+#êqT.μμ »yêãT #Ó|æŒ+~ »j·T e+{Ï+{À¢ ≈£îø£ÿsY‘√ ≈£îd”Ô |ü&ÉT‘·÷.

»j·TøÏ n\yê≥T˝Òì |üì n+‘· ô|<ä›yÓTT‘·Ô+˝À e+&É≥+. ø±\T #˚sTT Ä&Éø£ u…»yê&É ô|<ä›eTà>±s¡T m|ü&ÉT ekÕÔsê nì øÏ{Ïø° yÓ’|ü⁄ >∑TeTà+yÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô+~. ‘√&çø√&É\T düTeT yêfi¯ófl Ç+ø± sê˝Ò<äT. |æ\¢\øÏ |üØø£å\T nì á|üPfÒ ekÕÔeTT nHêïs¡T. düTeT yêfi¯fl neTà>±s¡T ù|s¡TøÏ ‘√&çø√&É\T neTà nqï e÷fÒ ø±ì, ‘·\˝À Hê\Tø£˝≤ n+<ä]‘√ ø£*dæb˛‘ês¡T m|ü&ÉT e∫ÃHê. Ä$&É eùdÔ Ç\¢+‘ê dü+<ä&˚. e+{Ï+{À¢ ‘·qøÏ #˚<√&ÉTyê<√&ÉT>± ñ+&ç kÕj·T+ #˚düTÔ+~ ô|<ä›eTà. Ä˝À#·q˝À eTTì– »j·T |ü&˚ f…q¸Hé n+‘ê ∫+‘·|ü+&ÉT >∑TE® |æ+&É&ÜìøÏ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ç+~.

ndü˝Ò n‘·Ô>±s¡T ˇø£{ÏøÏ ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ #ÓbÕŒs¡T |üPs¡í+ ã÷¬s˝À¢øÏ |ü|ü yÓT‘·Ô>± ñ+&Ü*, e÷eT>±]øÏ n˝≤ ñ+fÒH˚ Çwüº+ nì. á ≈£îø£ÿsY @yÓ÷ $õ˝Ÿ sêefÒ¢<äT.

ª s¡+^... ô|<ä›#Ó≥Tº~ ø£]y˚bÕ≈£î eT+∫~ ø√dæ X¯óÁuÛÑ+>± ø£&ç– |ü≥Tº≈£îsêμμ nì πøø£y˚dü÷Ô |ü⁄*ôVAs¡øÏ |ü|ü\T y˚sTT+#·&ÜìøÏ –HÓï n+<äT≈£î+~ »j·T.

yÓqTø£ #·÷ùdÔ qTsTT´ eTT+<äT #·÷ùdÔ >=sTT´˝≤ ñ+~ »j·T |ü]dæú‹. nsTTHê #ê<ädüÔ+ ø±ø£b˛‘˚, Ç+{À¢ Çìï |üqT\T ô|≥Tº≈£îì á |üì Hê≈£î ô|≥ºø£b˛‘˚, Ä e+f#˚ùdyêfi¯fløÏ Ç~ ≈£L&Ü #Ó_‘˚ eT<Ûë´Vü≤ï+ uÛÀ»Hê\ f…Æ+øÏ $T>∑‘ê e+≥‘√ bÕ≥T #·ø£ÿ>± #˚dæô|&É‘ês¡T>±. düùd$Tsê M˝Ò¢<äT... |üPs¡í+ ã÷¬s\T, bÕj·Tdü+, |ü⁄*ôVAs¡ e÷eT>±]øÏ #ê˝≤ Çwüº+. n$ Ç+{À¢ #˚j·÷*‡+<˚ nHêïs¡T n‘·Ô>±s¡T, Ä&É|ü&ÉT#·T. n‘·Ô>±]πøyÓ÷ e#˚à b˛j˚Tyêfi¯ófl, eTT+<˚ e#˚Ãdæq ã+<ÛäTe⁄\‘√ dü]b˛‘·T+~. Ä&É|ü&ÉT#·T ô|’|üqT\˙ï #·ø£ÿu…&ÉT‘·T+~.

ª »j·Te÷à .... |ü⁄*ôVAs¡øÏ nqï+ n+≥, e+{≤j·Tq Ç∫à s¡eTàHêï&ÉTμ n+≥÷ ô|<ä› –HÓï yÓ÷düTø=#êÃ&ÉT eT˝Ò¢X¯ó.

ªMfi¯ófl e#˚Ãùdy˚fi¯ ne⁄‘√+~. mø£ÿ&ç |üqT\T nø£ÿ&˚ ñHêïsTT Ç+ø±μ ‘·q˝À ‘·H˚ e÷{≤¢&ÉT≈£î+≥÷ |üP» <ä>∑Zs¡ ø±yê*‡q$ n˙ï e#êÃjÓ÷ ˝Ò<√ #·÷düT≈£î+≥÷ eTs¡<ä*ì z πøø£ y˚dæ+~. ªª»j·÷ Hêqï >∑~ s¡+–‘√ <ä>∑Zs¡T+&ç X¯óÁuÛÑ+ #˚sTT+#·eTHêï nsTT´+<ë? Ä ;s¡Tyê yÓqTø£ ã÷E\T ‘·T&ÉeeTqT. HêqïøÏ eTVü‰ ∫sê≈£î n˝≤ ñ+fÒμ

ª Vü≤eTàj·T´! yÓT‘·Ô>±H˚ ñ&çøÏ+~...ã‹øÏb˛j·÷μ ≈£îø£ÿsY eT÷‘· rdæ |ü|ü yÓT‘·Ô>± ñ+<√ ˝Ò<√ #·÷dæ, eT∞fl bısTT´ MT<ä ô|{Ϻ ø±∫ ñ+∫q u…\¢+bÕø£+ n+<äT˝À b˛dæ, &Éu≤“˝À ñqï j·÷\≈£î\ bı&ç yÓTT‘·Ô+ ù|dæ ‘Ó&ÉT¶‘√ ‹|üŒ&É+ yÓTT<ä\Tô|{Ϻ+~. ø±düÔ ñ&çøÏ <ä>∑Zs¡≈£î eùdÔ Ç~ ñ+&É\T #˚j·T&ÜìøÏ dü]|ü&É Äπs˝À|ü⁄ |ü⁄*ôVAs¡ ‘ê[+|ü⁄

ª Ç~>√ s¡+^, Hê≈£î #ÓsTT´ ‹s¡>∑<äT >±˙, qTeP« eT˝Ò¢X¯ó ø£*|æ ø±düÔ |üdüT|ü⁄ q÷HÓ y˚dæ ˇø£ ‹|ü ‹|üŒ+&ç y˚&çMT<ä. nqï+ bı\T≈£î yÓT‘·Ôã&ç+<ä+fÒ u≤>√<äT |ü⁄*ôVAs¡.μ ª ø±dæì |ü∫à ø£]y˚bÕ≈£î ¬sã“\T nqï+˝À y˚j·Ty˚ s¡+^, ø£eTàì yêdüq edüTÔ+~μμ nì |ü⁄*ôVAs¡øÏ b˛|ü⁄ ô|fÒº |üì˝À |ü&ç+~ »j·T. ª @e÷à! »j·÷... e+{Ï\T¢ |òTü TeT|òTü TeT˝≤&ç+#˚dTü HÔ êïyé.... @+ e+&ÉT‘·THêïy˚+{Ï e÷eT>±]øÏ?μμ |ü\ø£]+∫+~ e+{Ï+{Ï >∑TeTà+˝À ì\ã&ç düTuÛÑÁ<äeTà. ªªVü≤eTàj·T´! e#êÃsê ô|<ä›e÷à... ñ<äj·÷q ˝Ò∫q

|15

16|

<ä>sZ∑ T¡ ï+&ç ø±\T ø±*q |æ*˝¢ ≤>∑ ‹s¡T>∑T‘·÷ øÏ{øÏ ˝° À+∫ MT ãdüT‡ ø√dü+ #·÷dü÷ÔH˚ ñHêï nqTø√+&ç... MTs¡T e#êÃs¡T>±, n˝≤ ≈£Ls√Ã+&ç Hê≈£î »‘·>±... Ç+ø£ #·÷düTø√+&ç Hê bÕø£ÁbÕMD´+ n+‘ê #·÷|ækÕÔμμ VüQcÕs¡T>± »yê_∫Ã+~ »j·T u…»yê&É ô|<ä›eTàøÏ m<äT¬sfi¯SÔ ª mø£ÿ&˚ ne÷à ‘Ó$T*‘˚Hê... m+‘· ô|+<äsêfi‚ e<ë›eTHêï nsTT‘˚>± MT ‘√&çø√&É* düs¡T›&É÷... μ Bs¡È+ rdæ n|ü&˚ ˝Àìø=düTÔqï ≈£L‘·T]øÏ qe⁄«‘·÷ z #·Ts¡ø£ y˚dæ+~ düTuÛÑÁ<äeTà. ª dπüs¢ ne÷à ... ìqï{Ïes¡≈L£ |æ\\¢ |üØø£\å Vü≤&Ü$&˚Hê... r]¬øø£ÿ&É ñ+B... ny=«<ä÷› ˇø£ÿ #˚‹MT<ëμμ ø±düÔ ñÁø√wü+>± »yê_∫Ã+~ düTeT. ª ne⁄qe⁄qT... e÷≈£î eT˝Ò¢ MTπøeTHêï Vü‰sTT>± ø£f…º\bısTT´˝≤, >=&ÉT¶>√<ëHê. ø£wüº|ü&ç dæ«∫à ‹bÕŒ˝≤jÓT bısTT´ yÓ\>±\+fÒ, bı<äT›H˚ï ‘·\T|ü⁄rdæ e+– >∑TeTà+ eTT+<äTqï bÕ\bÕ´¬ø≥Tº ‘Ó#·TÃø√yê˝≤jÓT, bÕ|ü + ø£ ¬ s +{Ÿ ≈£ î ø£ ÿ sY ˝ À nqï+ e+&Ü*, ÇHé ô d º + {Ÿ ø±|ò ” ø£\T|ü⁄ø√yê*... mìï |üqT\˙... Çe˙ï #ê\ø£ |æ\*¢ ï Ä{Àyê&ÉT >∑TeTà+ eTT+<äTøÏ e#˚Ãdü]øÏ s¡&û #˚j·÷˝≤j˚T... μ ø±düÔ yÓ≥ø±s¡+ CÀ&ç+∫ @&ç|æ+#·&É+ yÓTT<ä˝…{≤ºs¡T düTeTì. ª #˚]b˛j·÷yê ˙ »j·TeTà bÕغ˝À n|ü&˚... yÓTT<ä˝…fÒºkÕyéμ ø±düÔ ñ&ÉT≈£îÿ+~ düTeT. ª »j·÷ Hê≈£î @<Ó’q |üì #Ó|ü MT ô|<ä›eTà *dtº ô|+#˚˝Àù|... ˝Ò<ä+fÒ, qqTï e<ä\<äT Çyê«fi¯μ qe⁄«‘·÷ ‘√&çø√&É\T |üøÿ£ q #˚]b˛sTT+~ düTeT. ª ø±düÔ Ä ≈£îø£ÿsY˝À |ü|ü düeT+>± ñ+&É\T #˚sTT düTe÷μμ |üø£ÿ>± ô|{Ϻq ≈£îø£ÿsY #·÷|ædü÷Ô #Ó|æŒ+~ »j·T. ª Ç~>√ H˚‹–HÓï, #˚‹øÏ sêdüTø√ }]ø√ n‘·Tø√ÿ≈£î+&Ü ñ+≥T+~.μμ ª á |ü⁄*ôVAs¡ ø£*ù|dü]øÏ n$ ¬s&û nsTT‘˚, yÓTT<ä˝…fÒº<ë›+, q÷HÓ eT÷≈£î&ÉT ô|fÒºkÕÔ... H˚qT á |ü⁄*ôVAs¡ ø£*ù|dü]øÏ q÷HÓ ø±>∑T‘·T+~.μμ ª ô|<ä›eTàøÏ #êHé‡ Çe«≈£î+&Ü eTì<ä›s¡+ e+&˚<ë›+ |üPsêí\T á s√Eμμ qe⁄«‘·÷ ‘√&çø√&É*ï »‘·ø£*ù|düT≈£î+~ »j·T. e+{Ï+{Ï ãj·T≥ ì\ã&ç eTTdæeTTdæ qe⁄«\T qe⁄«≈£î+≥Tqï s¡+–ì #·÷dæ ª s¡+^, MT e÷eì ‘·\T#·T≈£îì ej·÷´sê\T b˛≈£î+&Ü á J&ç|ü|ü ã<ä›\T $&ÉBj·Ty˚ ‘=+<äs¡>±μμ n+≥÷ z πøø£ y˚dæ+~ qe⁄«‘·÷.

ª @+fÒ s¡+^ Ç+ø± ô|[fleT+&É|ü+˝ÀH˚ ñHêïyêμμ düTeT ≈£L&Ü n+<äT≈£î+~ ø=‘·Ô>± ô|[fl nsTTq s¡+–ì #·÷&É>±H˚. ª b˛+&ç düTeTe÷à... MTs¡T ≈£L&Üq÷... »j·TeTàøÏ qqTï Ä≥|ü{ϺdüÔ+ düs¡<ëμμ n+≥÷ J&ç|ü|ü –HÓï rdüT≈£îì ‘·TÁs¡TeT+~ s¡+–. ª bÕj·Tdü+øÏ J&ç|ü|ü øÏdæàdt y˚sTT+#˚dæ ô|&ç‘˚ _j·T´+ yÓT‘·Ô>± ñ&Éø£>±H˚ ~+#˚kÕÔ...μμ dü«>∑‘·+˝À e÷{≤¢&ÉT‘·÷ #·ø£#·ø± ø±ìdüTÔ+~ »j·T ˇø√ÿ |üì. ª s¡+^ nsTT+<ë ? Ç~>√ á j·÷\≈£î\T ø±düÔ q÷] |üÁ{≤ yÓT‘·Ô>±.μμ ª ô|<ä›e÷à, ø±düÔ á |üPs¡í+ |üP‘·|æ+&ç #·÷&Ésê ˇø£ÿkÕ]. dü]|ü&Ü >∑{Ϻ>± ˝Òø£b˛‘˚ eT∞fl ‘√ø£\T ekÕÔsTTμμ |”¢CŸì ø£fi¯fl‘√ n+≥÷ #·qTe⁄>± z πøø£y˚dæ+~ »j·T. ª nyÓ÷à n|ü&˚ mì$T<äsTT´+~. nqdü÷j·TeTà‘·j Ô T· ´>±s¡T e#˚Ã˝À|ü⁄ á eT÷&ÉT neø£b˛‘˚ e+{Ï+{À¢ ≈£Ls=Ãì ø±\T #˚sTT Ä&Éìe«≈£î+&Ü K+>±s¡T ô|fÒºkÕÔs¡Tμ ª düTe÷ ‘·«s¡>± ø±ìe⁄« ñ+&É\T #˚ùdùdÔ |üPsêí\T yÓTT<ä\T ô|fÒº<ë›+μμ >∑TeTà+˝À+#˚ ‘·TbòÕqT‘√ sêuÀj˚T |æqï‘·Ô>±]ï ‘·\T#·T≈£îì ‘√&çø√&É*ì ø±düÔ ‘=+<äs¡ô|{Ϻ+~. ª ñ+&ÉT »j·÷ Ä$&Óï+<äT≈£î >∑Ts¡TÔ#˚kÕÔyé Ç|ü&ÉT... á |üì≈£L&Ü ne<äT Hê≈£î.μμ |üì#˚j·T≈£î+&Ü ≈£Ls=Ãì Vü≤&Ü$&ç #˚ùd |æqï‘·Ô>±]ï ‘·\T#·T≈£îì ∫qï>± qe⁄«‘·÷ n+~ düTeT. ªªm+<ëø± e∫Ã+~ »j·÷... z düTeT ≈£L&Ü Çø£ÿ&˚ ñ+<ë. düπs düπs >∑ã >∑u≤ ø±ìe«+&ç... nqdü÷j·TeTà |æìï e∫Ã+<ä+fÒ ‘√#·ìe«<äTμ ª düTuÛÑÁ<ä‘·Ôj·÷´, ø±düÔ MTs¡T kÕj·T+ #˚j·T+&ç Mfi¯fløÏ... |üPsêí\T ‘√ø£\T n$ eùdÔ u≤>√<äT... ø±düÔ |æ+&ç n~ #·÷&É+&çμ e+{Ï+{À¢øÏ z n&ÉT>∑T y˚d” y˚jT· ≈£î+&Ü z Äs¡s¶ Y ˝≤+{Ï dü\Vü‰ Ç∫à yÓ[fl+~ ìs¡à\. ª »j·÷.... |üs¡+<Ûëe÷àej·T´ e#êÃs¡T ÁkÕº+>¥>± ˇø£ ø£|ü |òæ\ºsY ø±|ò” ô|{Ϻe«yêμμ Äj·Tqô|’ ‘·q n_Ûe÷qeT+‘ê ø±|ò” |17

18|

n&çπ> $<Ûëq+˝ÀH˚ #·÷|ædü÷Ô #Ó|æŒ ø£åD+˝À e÷j·TyÓTÆ+~ ìs¡à\.

#ÓbÕŒ&ÉT |üs¡+<ÛëeTj·T´ ø£&ç–q $düÔ] X¯óÁuÛÑ+>± ‘·T&ÉTdü÷Ô

ª Ç~>√ düTe÷... ø±düÔ á ø±|ò” ô|<äHêqï>±]øÏ Ç∫à sê... |üì˝À |ü ì qTe⁄« |ü \ ø£ ] +∫q≥T¢ ñ+≥T+~μμ ‘√&ç ø √&É * øÏ |ü ì |ü⁄s¡e÷sTT+∫+~ »j·T.

ÁX¯<äΔ>± n˙ï ø=dü] ø=dü] e&ç¶+∫ ñ_øÏe#˚à ø£+{Ï‘·&ç ø£+&ÉTyê‘√ ‘·T&ÉT#·T≈£î+≥÷... ªªô|<äu≤ã÷...μμ n+≥÷ e÷<Ûäej·T´ ô|<ä›ø=&ÉT≈£îì |æ*#ê&ÉT.

ª Äj·Tq e÷≈£î ãdüT‡ <ä>∑Zπs m<äTs¡j·÷´s¡T »j·÷.μμ ø±|ò” ø£|ü‘√ yÓfi¯SÔ n+~ düTeT. ª ô|<ä›e÷à, q÷HÓ ø±–+~ ø±˙, düTeT e#˚Ã<ëø£ ø±düÔ #˚sTT y˚j·T+&ç |üPsêí\T y˚ùdkÕÔ...μμ

ª u≤ã÷, á $düÔ] |ü≥Tº¬ø[fl Ä eT÷\ >∑≥TºMT<ä ô|{Ϻ, MT Hêqïì ‘·\T#·T≈£îì qeTkÕÿs¡+ #˚dæ ø±≈£î\øÏ e~*sêj·÷´μμ nì $TÁ‘·T&çøÏ ÇwüºyÓTÆq e+≥\˙ï ‘ê+ã÷fi¯+‘√ $düÔ] y˚dæ ì+&ÉT>± e&ç¶+∫ #˚‹˝À ô|{≤º&ÉT.

ªª@ee÷à ø√&Éfi¯Sfl #Ós¡Te⁄øÏ yÓ[flqyêfi¯ófl e#˚à f…Æ+ nsTT+~ m+<ëø± e#êÃsTT MT e+≥\÷... Ç+ø± bısTT´ yÓ\T>∑T‘·÷H˚ ñ +<ë... ô|+<äfi≤&˚ yÓTT<ä˝…{§º<ä÷›μμ m|ü&=∫Ã+<√ Bs¡È+ rdü÷Ô e+{Ï+{À¢øÏ n&ÉT>∑Tô|{Ϻ+~ nqdü÷j·TeTà.

ªªne÷àjYT ìs¡à˝≤.... qTe⁄« n˝≤ >∑TeTà+˝À ì\ã&ç uÛÑT»+MT<ä á ‘·T+&ÉT y˚düT≈£îì ãj·T{ÏøÏ ø=+>∑TC≤|æq≥T¢ |ü ≥ Tº ø √e÷àμμ n+≥÷ Ç+{Ï Ä&É | ü & É T #· T qT |æ * #ês¡ T nj·T´yês¡T.

ª nsTTb˛e∫Ã+~ n‘·Ôj·T´>±s¡÷, Ç~>√ Ç+ø√ Hê\T>∑÷ yêj·T\T ne⁄‘êsTT |üPsêí\Tμμ e∫Ã+~sê u≤ã÷ eTVü‰‘·*¢ Çø£ yÓTT<ä\T nH˚ $düT>∑Tì yÓTTVü≤+˝À ø£ì|æ+#·≈£î+&Ü eT÷≈£î&ÉT˝ÀøÏ #·÷dü÷Ô »yê_∫Ã+~ »j·T.

‘·+Á&ç $düÔ]˝À e&ç¶+#·&ÜìøÏ ‘Ó∫Ãq e+≥bÕÁ‘·\T |üø£ÿøÏ »]ù|dæ Ä<äsêu≤<äsê #˚sTT ø£&ÉT≈£îÿì ‘·T&ÉT#·T≈£î+≥÷ e∫à ì\ã&ç + ~ ìs¡ à \. e÷<Û ä e j· T ´>±] dü + e‘· ‡ Øø£ + ø±s¡´Áø£eT+˝À ÄK]uÛ≤>∑+>±. Ç+{Ï Ä&Éã&ÉT#·TøÏ e&çì+|æ, ª ne÷àsTT Çe˙ï ˝À|ü\ <ë#·Tø√ MTHêqï >∑Ts¡TÔ>±... n<˚ #˚‘√Ô ÁX¯<äΔ>± á |üP» #˚dæq ÁbÕ+‘·+ n+‘ê ‘·T&ç∫ X¯óÁuÛÑ+ #˚dæ MT ‘·+Á&ç>±] bò˛{À ˝À|ü\ ô|fÒºj·Te÷àμμ nì #Ó|æŒ ˝Ò∫ Ä ‘·‘·+>∑+ n+‘ê nsTT+<äì|æ+#ês¡T.

ª nyÓ÷à Á|üX¯ï\‘√ #·+ù|düTÔ+~ Ç|ü&ÉT <=]øÏ‘˚μ nqT≈£î+≥÷ @<√ |üì ñqï<ëì˝≤ yÓqøÏÿ yÓ[flb˛sTT+~ U≤∞ ø±|ò” ø£|ü‘√ e+{Ï+{À¢øÏ ‹]– sêuÀsTTq düTeT. ª ˙ ‘√&çø√&É\÷ Ä&É|ü&ÉT#·÷ @] ø£ì|æ+#·˝Ò<äT? ˇø£ÿ‹Ôy˚ Ç˝≤ m|üŒ{ÏøÏ nj˚T´q÷....μμ ª Ç|üŒ{Ïes¡≈£L Çø£ÿ&˚ ñHêïs¡T... Ç~>√ Ç|ü&˚ mes√ |æ*ùdÔ...μμ ns√ΔøÏÔ˝À Ä–b˛sTT+~ ‘·qyêfi¯flì yÓqπødüT≈£îedü÷Ô. ª Ç+‘· yÓT‘·ø<£ ëì$ ø£qTπø qT$«{≤¢ |ü˝≥¢… ÷fiÀflμ .... ‘√&çø√&Éfifl¯ eT<Û´ä |ü⁄\¢y˚j·TuÀsTT eT<Ûä´˝À $T+π>dæ+~ |üø£ÿH˚ ñqï düTuÛÑÁ<äeTàqT #·÷dæ. ªªu≤>∑THêïsê nqdü÷j·TyÓTTà~Hêμμ e÷≥ ø£*|æ+~ düTuÛÑÁ<äeTà yê‘êes¡D≤ìï ‘˚*ø£ |üs¡Tdü÷Ô... ``` ª ne÷à ìs¡à˝≤, e+≥yêfi¯ófl e+&çq$ n˙ï ‘Ó|æŒ+#êqT, Ç+{À¢ #˚dæq$ ≈£L&Ü rdüT≈£îsêe÷à...μμ <äT:K+‘√ >=+‘·T |üP&ÉT≈£îb˛‘·T+&É>±

‘·qTïø=düTÔqï ø£˙ïs¡T Ä ‘·T+&ÉT˝ÀH˚ <ë#·T≈£î+≥÷ ˝ÀìøÏ q&ç∫+~ ìs¡à\. ∫qïuÀsTTq Ä&É|ü&ÉT#·TqT z<ës¡Tdü÷Ô »‘·>± ˝À|ü*øÏ q&ç∫+~ »j·T. ªª}s¡Tø√e÷à.... n˝≤ u≤<Ûä|ü&É≈£î... j˚T˝Àø±qTHêï $TeTà*ï #·÷düTÔ+{≤&ÉT MT Hêqï. ø±\+ ø£*dæsêø£ eTqøÏ <ä÷s¡eTj·÷´&ÉT eTq#˚‹˝À @eTT+~. eTVü‰qTuÛ≤e⁄&ÉT e÷<Ûäej·T´>±s¡T. kÕj·T+ n&ç–H√&çøÏ ˝Ò<äqï~ ˝Ò<äTμ ˝ÀìøÏ yÓfi¯ó‘·Tqï ìs¡à\qT Ä|æ eTØ z<ë]Ã+~ e∫Ãq ã+<ÛäTe⁄˝À¢ z ô|<ë›$&É.

- dü«s¡í n≥÷¢] (‘·<Tä |ü] e#˚à dü+∫ø£˝À) |19

20|

|ü<ä #·<äs¡eTT (eTVæ≤fi≤ Á|‘ü ´˚ ø£+)

C§qï\>∑&¶É XÊs¡<ä

Ä<Ûës¡+ n&É+¶ 1.

3.

6.

7.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

17.

18.

19.

21.

22.

e+{Ï+{À¢ Ç$ ˝Òø£b˛‘˚ ndü\T |üH˚ »s¡>∑<äT eø£ÿ#Ó≥Tº á eT<Ûä´ø±\+˝À á ÁbÕ+‘·|ü⁄ Ns¡\T #ê˝≤ ÁbÕ#·Ts¡´+ bı+<ësTT Ád”Ô\ n\+ø£s¡D kÕeTÁ–˝À Ç~ ≈£L&Ü ˇø£{Ï ªÄμ ø±s¡+ ˝Òì Äø±s¡+ ≈£î+&É ˝≤+{Ï~ ÇwüºyÓTÆq~ ‹qï|ü⁄Œ&√, Á‘ê–q|ü⁄Œ&√ ø£*π> Äq+<ä+ Ç+Á~j·÷\ìï+{Ï˝À Á|ü<ÛëqyÓTÆq~ |üdüT|ü⁄ ≈£î+≈£îeT\+‘· Á|üX¯düÔyÓTÆq~ ô|fi¯ódüT>± ñ+&˚ #Ó≥Tº n&ɶ+ ‹]–+~ n≥¢‘·~› s√E Ä&É |æ\¢\T Çwüº+>± ‹H˚~ ej·TdüT‘√ bÕ≥T eTVæ≤fi¯˝À ã\V”≤q|ü&˚$ Á|üø£ÿ≈£î |ü&çq |üPØ eÁkÕÔìøÏ Á|ü‘ê´e÷ïj·T+ Wwü<Ûä $\Te\Tqï eT]j·TT Äyê\ø£+fÒ ∫qïyÓ’q –+»\T eT]+‘· ∫qï>±

Ä<Ûës¡+ ì\Te⁄ 1. Ä+Á<ÛäT\ n_Ûe÷q }s¡>±j·T 2. Vü≤qTe÷Hé≈£î eTTK´yÓTÆq HÓ’y˚<ä´+ 4. Ád”Ô\˝À ø£ì|æ+#˚ s¡ø£ÔV”≤q‘· n]ø£≥º&ÜìøÏ s√p á m&Ü] |ü+&ÉT¢ rdüT≈£î+fÒ dü] 5. uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Á‘·´jÓ÷<ÛäT&ÉT ø±oHê<ÛäTì Hêπ>X¯«s¡sêe⁄ >±s¡T ø£qT>=qï ˇø£ n<äT“¤‘·yÓTÆq eT+<äT 8. #Ó≥T¢, #Ó≥¢ uÛ≤>±\T ñ|üjÓ÷–+∫ ‘·j·÷s¡T#˚ùd eT+<äT 9. u§‘êÔ\T ô|≥Tºø√&ÜìøÏ Ç~ ñ+&Ü*, Ç~ ˇø£ $TsƒêsTT ≈£L&Ü 10. ∫qï |æ\¢\qT Ç˝≤ ≈£L&Ü dü+uÀ~ÛdüTÔ+{≤s¡T 11. H√u…˝Ÿ XÊ+‹, uÛ≤s¡‘·s¡‘·ï |ü⁄s¡kÕÿsê\T n+<äTø=qï Á¬ø’düÔedüHê´dæì 12. u≤>± e+≥\T #˚ùd eT>∑yêfi¯flqT Ç˝≤ |æ\TkÕÔs¡T 15. $Tq|ü|ü⁄ŒqT ø=ìï ÁbÕ+‘ê\˝À Ç˝≤ ≈£L&Ü n+{≤s¡T 16. ‘ê+ã÷\+ (øÏ∞¢)˝À Ç~ ‘·|üŒ≈£î+&Ü ñ+&Ü*‡+<˚ 17. ‘Ó\¢{Ï <äTdüTÔ\≈£î ˙*eT+<äT ô|{Ϻq|ü⁄Œ&ÉT Ç{≤¢ #Ó|ü⁄Ô+{≤s¡T 19. eTVæ≤fi¯\≈£î ‘·˝˝À Çy˚ n+<ä+ (düe÷<ÛëHê\T |ü⁄≥ 27˝À)

|21

22|

CÀ´‹wü´+ CÀ´‹wü´+ nH˚ XÊÁdüÔeTT kÕs¡«»˙j·TyÓTÆq ñ|üjÓ÷>∑ |ü]~Û (Universally useful limits) >∑\~. mH√ï $wüj·÷\≈£î Bìì $düÔ]+|ü#˚j·Te#·TÃqT. Ç≥Te+{Ï $XÊ\ $düÔs¡D≤kÂ\uÛÑ´+ >∑\ XÊÁdüÔeTT >∑qTø£H˚ Bìì nH˚ø£ s¡+>±\˝ÀìøÏ yê´|æ+|üCÒXÊs¡T eTq |üPØ«≈£î\T. Ä $<Ûä+>± á XÊÁdüÔeTT á ÁøÏ+~ $<Ûä+>± yê´|æÔ #Ó+~q~. (i) |òü*‘· uÛ≤>∑eTT (Predictive Astrology); (ii) Á|üX¯ï

uÛ≤>∑eTT

(Horary Astrology); (iii)

eTTVüAs¡Ô uÛ≤>∑eTT (Electional Astrology); (iv) dü+Væ≤‘· ˝Òø£ >∑DÏ‘· uÛ≤>∑eTT (Mundane Astrology) eT]j·TT (v) dæ<ëΔ+‘· uÛ≤>∑eTT (Contemporary Astrology)

|òü*‘· uÛ≤>±ìï ‹]– s¡ø£s¡ø±\T>± $uÛÑõ+∫ Äj·÷ uÛ≤>±\ ñ|üjÓ÷>±ìï ã{Ϻ ù|s¡T ô|≥º&É+ »]–+~. n{Ϻ uÛ≤>±\˝À ˇø£{Ï ª yÓ’<ä´ CÀ´‹wü´+μμ (Medical Astrology). Á|üÁ|ü<ÛäeT CÀ´‹cÕ´#ês¡T´\T l esêVü≤$TVæ≤s¡T\ ø±\+˝À yÓ’<ä´CÀ´‹wü+ n+≥÷ ˇø£ Á|ü‘˚´ø£ uÛ≤>∑eTT ˝Òø£b˛sTTHê ø=ìï yê´<ÛäT\≈£î e÷Á‘·+ jÓ÷>±\T ÁyêXÊs¡T. n|üŒ{ÏøÏ yê´|æ Ô ˝ À e⁄qï yÓ ’ < ä ´ $<Û ë Hê\qT, s√>∑ ìsêΔ s ¡ D $<Û ë Hê\≈£ î nqT>∑TD+>± ø=+‘·yT˚ s¡≈î£ Á>V∑ ≤ü dü+jÓ÷>∑ <äèwæº $X‚cÕ\#˚ s√>∑ìs¡j í T· + #˚j·T≥+ »]π>~. nsTT‘˚ Ä s√E\˝À Ç+‘· yÓ’<ä´s¡+>∑ Á|ü>∑‹ ˝Ò<äT, Ç+‘· |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£eT>∑T s√>∑ ìsêΔs¡D |ü<äΔ‘·T\T>±ì, Çìï |üØø£å\T >±ì, Ç+‘· X¯Øs¡ ìsêàDXÊÁdüÔ $X‚¢wüD (Analysis of Human Anatomy) >±ì n|ü&ÉT ˝Òe⁄. yÓ’<ä´s¡+>∑+˝ÀH˚ nq÷Vü≤´eTT˝…’q e÷s¡TŒ\T e#êÃsTT. yÓ’<ä´ |üØø£å\T, ∫øÏ‘ê‡ $<ÛëHê\T, Wwü<ÛäeTT\T e+{Ï yê{Ï#‘˚ · yÓ<’ ´ä s¡+>∑ $düsÔ D¡ Äø±X¯eT+‘· m‘·T≈Ô î£ m~–b˛sTT+~. Ä s¡+>∑+˝À kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+‘√u≤≥T |ü]uÛ≤wü ≈£L&É nq÷Vü≤´+>± ô|]–b˛sTT+~. BìøÏ ‘·>∑Z≥Tº>± CÀ´‹wüs¡+>∑+˝À ø=+‘· e÷s¡TŒ dü+uÛÑ$+∫Hê yÓ’<ä´s¡+>∑+ kÕ~Û+∫q Á|ü>∑‹‘√ b˛*ùdÔ CÀ´‹wü+ #ê\ yÓqø£ã&ç ñqï<äH˚ #ÓbÕŒ*. s√>∑ìsêús¡D (Diagnosis of disease) nH˚~ yÓ’<äT´\≈£î ÄHê&˚ ø±<äT, áHê&ÉT ≈£L&É ˇø£ »{Ï\ düeTdü´j˚T. ø=ìï s√>±\T X¯Øs¡+˝À m|ü&ÉT Á|üy˚•kÕÔjÓ÷ ‘Ó©<äT, ø±q‡sY (cancer) e+{Ï eT]ø=ìï yê´<ÛäT\T ãj·T≥|ü&˚ dü]øÏ Ä\dü´yÓTÆ ÁbÕD≤+‘·ø£+>±

|ü]D$TdüTÔHêïsTT. yÓ’<ä´+ Ç+‘· Á|ü>∑‹ kÕ~Û+∫q á s√E\˝À ≈£L&É ø=ìï yê´<ÛäT\T ndü˝…+<äT≈£î edüTÔHêïjÓ÷ #Ó|Œü ˝Òøb£ ˛‘·THêïs¡T eTq &Üø£sº T¡ .¢ Ç~ Ç≥T¢+fÒ s√>∑+ e#êÃø£ ‘Ó \ Tdü T ø=ì <ëìì ìyê]+#˚ ø £ H êï eTT+<ä T >±H˚ ‘Ó\TdüTø√>∑*–‘˚, ∫øÏ‘‡· #˚jT· ≥y˚T>±ø£, C≤Á>‘∑ Ô· |ü&&É +É ≈£L&É ‘˚*ø£ ne⁄‘·T+~. Ç|ü&ÉTqï j·T+Á‘· |ü]ø£s¡eTT\‘√ #˚j·T˝Òì s√>∑ìsêΔs¡D\T #ê\ eTT+<äT>±H˚ #˚j·T>∑*–‘˚ n+‘·ø£Hêï >=|üŒ $X‚wüyÓTTø£{Ï ñ+&É<äT. yê´~Û e∫Ãq ‘·s¡Tyê‘· ∫øÏ‘·‡ #˚dæ qj·T+ #˚j·T&É+ ø£qï, yê´~Û sê≈£î+&Ü #˚düTø√e&É≥y˚T y˚T\T (Prevention is better than cure) nH˚ ~ yÓ ’ < ä ´ XÊÁ d ü Ô + #Ó ã T‘· T qï dü ÷ Á ‘ · + . Ç˝≤ #˚j·T>∑\>±* n+fÒ yê´~Û sêuÀj˚T ø±\+, @ yê´~Û edüTÔ+~, yê´~ÛøÏ >∑\ ø±s¡D≤\T yÓTT<ä˝…’q dü$kÕÔs¡yÓTÆq düe÷#ês¡+ #ê\ eTT+<äT>±H˚ ‘Ó*j·÷*. n˝≤ ‘Ó*ùdÔ ÄVü‰s¡ ìj·Te÷\T bÕ{Ï+#·&É+ e\¢qT, n\yê≥¢˝À e÷s¡TŒ #˚j·T&É+ e\¢qT, ø=ìï ø=ìï Á|ü‘˚´ø£ C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√e&É+ e\¢qT yê´<ÛäT\T sê≈£î+&Ü C≤Á>‘∑ Ô· |ü&eÉ #·TÃqT. Ç<˚ CÀ´‹cÕìøÏ yÓ<’ ´ä XÊÁkÕÔìøÏ ñqï dü+ã+<Ûä+. ndü\T |üPs¡«ø±\+˝Àø£Hêï H˚{Ï ø±\+˝ÀH˚ yÓ’<ä´ XÊÁkÕÔìøÏ CÀ´‹wü´+ jÓTTø£ÿ nedüs¡+ m≈£îÿe. ndü\T Á>∑Vü‰\≈£î eTq X¯Øs¡+˝Àì s√>±\≈£î dü+ã+<Ûä+ ñ+<ë? n~ @$T{Ï ? nì m+<äs√ |ü]XÀ<Ûäq #˚dæ, eTq X¯Øs¡+˝À nj·TkÕÿ+‘· πøåÁ‘ê\Tqï $wüj·T+ eTq <˚ X ¯ + ˝ÀH˚ ø±≈£ î +&Ü $<˚ X Ê\˝À ≈£ L &É XÊÁ d ü Ô y ˚ ‘ · Ô \ |ü ] XÀ<Û ä q ˝˝À ‘˚ * +~. nfÒ ¢ jÓ ÷ >∑ X ÊÁ d ü Ô + $e]+#˚ ª eT÷˝≤<Ûës¡+μ (centers of magnetic force) e+{Ï #·Áø±\T ≈£L&É eTq X¯Øs¡+˝À Ç$T&çj·TTqï nj·TkÕÿ+‘· X¯øÏÔ πø+Á<ë\T nì ‘Ó*dæ+~. á $<Ûä+>± nj·TkÕÿ+‘· X¯øÏÔ ì\j·TyÓTÆq e÷qe X¯Øs¡+, $$<Ûä Á>∑Vü‰\ qT+&ç edüTÔqï $<äT´‘Y, nj·TkÕÿ+‘· ‘·s+¡ >±\≈£î, yÓÁ’uwÒ Hü \é ≈£î nqT>∑TD+>± e÷s¡TŒ #Ó+<äT‘·T+~. n+‘˚>±ø£ X¯Øs¡+˝Àì dü+|üPs¡í Á<äe eT]j·TT bÕ]Ùø£ Á<äe |ü<ësêú\T (@yÓ’‘˚ ÇqTeTT ø£*– ñ HêïjÓ÷) ne˙ï bÂs¡í$T, ne÷yêdü´\Hê&ÉT #·+Á<äTì#˚

|23

24|

Äø£]¸+|üã&ÉT‘·THêïsTT nì XÊÁdüÔy˚‘·Ô\T mqï&√ ø£qT>=Hêïs¡T. ãèVü≤‘Y C≤‘·ø£+ e+{Ï Á>∑+<∏ë\qT |ü]o*ùdÔ >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄ |æ+&ÉeTT <äX¯qT+&ç Á|üdüe+ es¡≈£î @ Á>∑Vü≤eTT\ e\q @ @ nej·TeeTT\T @s¡Œ&ÉT#·Tqïy√ $es¡D ≈£L&É ø£qã&ÉT‘·T+~. e÷qe X¯Øs¡+˝À s√>∑+ ø£qã&çq s√E qø£åÁ‘·eTTqTã{Ϻ Ä s√>∑+ mìï s√E\≈£î b˛‘·T+<äH˚ ˝…ø£ÿ\T |ü⁄sê‘·q Äj·TTπs«<ä Á>∑+<Ûë\˝À ø£ì|ækÕÔsTT. s¡+&ç, Ç{Ϻ ~e´yÓTÆq, >√|ü´yÓTÆq á XÊÁdüÔeTT˝Àì ø=ìï $wüj·÷\qT eTqeT÷ ‘Ó\TdüT≈£î+<ëeTT. eTT+<äT>± eTqeTT ‘Ó\TdüTø=qe\dæq~ @eT+fÒ e÷qe⁄ì X¯Øs¡eTTqT 12 uÛ≤>±\T>± $uÛÑõùdÔ 12 sêX¯ó\≈£î dü+ã+~Û‘· nej·Tyê\qT >∑T]Ô+#·e#·TÃ. n<˚ $<Ûä+>± 27 uÛ≤>±\T>± $uÛÑõùdÔ 27 qø£åÁ‘ê\≈£î dü+ã+~Û‘· nej·Tyê\qT >∑T]Ô+#·e#·TÃ. Çy˚ø±ø£, ˇø=ÿø£ÿ Á>∑Vü≤eTT e÷qe⁄ì X¯Øs¡+˝Àì ˇø=ÿø£ÿ nej·TeeTTqT dü÷∫düTÔ+~. M≥ìï+{Ïì ã{Ϻ eTqeTT @ yê´~ÛøÏ @ Á>∑Vü≤eTT ø±s¡DeTT, ˝Ò ø £ @ yê´~Û ø Ï @ qø£ å Á ‘ · e TT ø±s¡ D eTT nqï~ dü T \uÛ Ñ e TT>± ‘Ó\TdüTø=qe#·TÃqT. á yÓ’<ä´ CÀ´‹wü´eTT nqT eTVü‰ düeTTÁ<äeTT˝À Ç~ yÓTT<ä{Ï n<Ûë´j·TeTT˝À yÓTT<ä{Ï uÛ≤>∑eTT. ø±ã{Ϻ Ç#·≥ sêX¯ó\T nej·Tyê\T eT]j·TT qø£åÁ‘ê\T yê{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q nej·Tyê\T dü÷∫düTÔHêïeTT. (sêX¯ó\T yê{Ï yê´<ÛäT\T eT]j·TT qø£åÁ‘ê\T yê{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q yê´<ÛäT\T ø±\|ü]$T‹ eT]j·TT düeTj·÷uÛ≤eeTT #˚‘· Ç#·≥ ‘Ó\|ü&É+ ˝Ò<äT)

sêX¯ó\T`nej·TeeTT\T 12 sêX¯ ó \T e÷qe⁄ì nej· T eeTT\qT á $<Û ä + >± |ü+#·T≈£îHêïsTT. y˚ T wü + `‘· \ , eèwü u Û Ñ + `eTTK+ qT+&ç yÓ T &É es¡ ≈ £ î , $T<∏äTq+`yÓT&É qT+&ç #Ûê‹ eT<Ûä´>∑\ uÛ≤>∑eTT, ø£sêÿ≥ø£+`#Ûê‹, dæ+Vü≤+`u§&ÉT¶ô|’ qTqï ≈£&ÉT|ü⁄, >∑T+&Ó, ø£q´`u§&ÉT¶ øÏ+<ä qTqï ø£&ÉT|ü⁄, ‘· T \`eTø£ ÿ \T eT]j· T T eT÷Á ‘ · | æ + &Ü\T, eè•Ãø£ + `u≤Vü ≤ ´ »qH˚+Á~j·÷\T, >∑T<äeTT, ¬sø£º+, <ÛäqTdüT‡`eTø£ÿ\T qT+&ç yÓ÷ø±fi¯fl es¡≈£î, eTø£s¡+`ø±fi¯ófl N\eT+&É\+ es¡≈£î, ≈£î+uÛÑ+`N\eT+&É\T, MTq+`bÕ<äeTT\T.

qø£åÁ‘ê\T`nej·TeeTT\T 27 qø£ å Á ‘ ê\T e÷qe⁄ì nej· T eeTT\qT á $<Û ä + >± |ü+#·T≈£îHêïsTT.

nX¯«ì`‘·\, ‘·\˝Àì ô|<ä› yÓT<ä&ÉT˝Àì yÓqTø£ uÛ≤>∑+, uÛÑs¡DÏ`‘·\, ‘·\˝À ô|<ä› yÓT<ä&ÉT˝Àì eTT+<äT uÛ≤>∑+, ø£è‹Ôø£ 1e bÕ<ä+`yÓT<ä&ÉT, yÓT<ä&ÉT˝Àì s¡ø£ÔHêfi¯eTT\T, ≈£î&ç ø£qTï, <äèwæº, ø£è‹Ôø£ 2,3,4 bÕ<ë\T` eTTKeTT, ≈£î&çø£qTï, ø£qT¬s|üŒ\T, s√Væ≤DÏ`≈£î&ç ø£qTï, H√s¡T, Hê\Tø£, yÓT&É, ∫qï yÓT<ä&ÉT, ˝≤˝≤»\+ ñ‘·Œ‹Ô #˚ùd Á>∑+<∏äT\T, eTè>∑•s¡ 1,2 bÕ<ë\T` >=+‘·Tø£, dü«s¡ù|{Ïø£, y√ø£\ qsê\T, {≤ì‡˝Ÿ‡, eTè>∑•s¡ 3,4 bÕ<ë\T` #Óe⁄\T, uÛÑT»eTT\T, yÓT&É, eTT≈£îÿ qT+&ç b˛j˚T XÊ«X¯ø√X¯eTT\T, eTT≈£îÿ, Äs¡TÁ<ä` #Óe⁄\ ˝À|ü* uÛ≤>∑eTT, yÓ÷#˚sTT ô|’ uÛ≤>∑eTT, |ü⁄qs¡«düT 1,2,3 bÕ<ë\T` yÓT&É ~>∑Teq >∑\ uÛ≤>∑eTT, ø±\sY meTTø£\ e<ä›>∑\ uÛ≤>∑+, >=+‘·T ~>∑Te uÛ≤>∑+, ÄVü‰s¡Hê[ø£ Äs¡+uÛ≤uÛ≤>∑+, |ü⁄qs¡«düT 4e bÕ<ä+` #Ûê‹, }|æ]‹‘·T\Ô T, düqÔ eTT\T, |ü⁄wü´$T` ¬s+&ÉT Á|üø£ÿ˝≤ ñ+&ÉT ]uŸ‡ nqã&˚ meTTø£\T, }|æ]‹‘·TÔ\T, yê{Ï˝ÀìøÏ yÓfi‚fl >±* >=≥ºeTT\T, ÄX‚¢wü` ÄVü‰s¡Hêfi¯eTT, #Ûêr, M{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q qs¡eTT\T, eTTKeTTq≈£î ~>∑Teq >∑\ #Ûêr MT<ä >∑\ #·s¡àeTT, eTK` >∑T+&Ó, M|ü⁄, yÓHÓïeTTø£, u§&ÉT¶ô|’ qTqï ø£&ÉT|ü⁄ ˝À|ü* uÛ≤>∑eTT\T nq>± ø±˝Òj·TeTT, >±˝Ÿu≤¢&ÉsY e+{Ï$, |ü⁄ã“`>∑T+&Ó ˝À|ü\>∑\ >∑<äT\T, yÓHïÓ eTTø£ eT]j·TT yÓqTï≈£î dü+ã+~Û+∫q ø±sY¶ .... yê\T«\T, ñ‘·Ôs¡ 1e bÕ<ä+` >∑T+&Ó jÓTTø£ÿ |üì#˚j·TT uÛ≤>±\T, yê\T«\T, >∑T+&Ó ˝À|ü* s¡øeÔ£ TT, >∑T+&Ó qT+&ç }|æ]‹‘·T\Ô ≈£î b˛e⁄ XÊ«X¯ø√X¯+, ñ‘·Ôs¡ 2,3,4 bÕ<ë\T` *es¡T, ø√¢eTeTT, bÕ+ÁøÏj·÷dt, u§&ÉT¶, ∫qï Áù|>∑T\˝ÀìøÏ b˛e⁄es¡≈£î ø£&ÉT|ü⁄, Vü≤dü`Ô nH˚øs£ ø¡ ±\T>± }s¡T s¡deü TT\T eT]j·TT s¡dÁü>+∑ <ÛTä \T, ∫qï Áù|>∑T\T, s¡k˛‘êŒ<äqÁøÏj·T\T, ∫‘·Ô 1,2 bÕ<ë\T`ô|<ä› Áù|>∑T\T, bı‹Ôø£&ÉT|ü⁄, nô|+&çø˘‡, ∫‘·Ô 3,4 bÕ<ë\T` eT÷Á‘·|æ+&Ü\T, eTø£ÿ\T, eTø£ÿ\˝Àì ø£+&És¡eTT\T, >∑»®\T, yÓqTï yÓqTø£ uÛ≤>∑eTT, q&ÉTeTT, kÕ«‹`eT÷Á‘·Á≈£î#·ÃeTT, eT÷Á‘·|æ+&Ü\ qT+&ç ~>∑Te≈£î yê´|æ+#·T eT÷Á‘·Hêfi¯eTT\T, eT÷Á‘·eTT q+<ä* eT*qeTT\T, $XÊK 1,2,3 bÕ<ë\T` bÕ+ÁøÏj·÷dt ˝À|ü* uÛ≤>∑eTT\T, eT÷Á‘·Á≈£î#·ÃeTT ˝À|ü* |25

26|

uÛ≤>∑eTT\T, $XÊK 4e bÕ<ä+` Ms√´‘·Œ‹ÔøÏ dü+ã+~Û+∫q >±¢+&ÉT, >∑sꓤXj ¯ T· eTT, »qH˚+Á~j·TeTT\T, nq÷sê<Û`ä >∑T<äeTT, ¬sø£+º , ‘·T+{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q eT]j·TT bı‹Ôø£&ÉT|ü⁄øÏ ÄqTø=ìj·TTqï meTTø£\T, eT÷Á‘·Á≈£î#·ÃeTT eT]j·TT bı‹Ôø£&ÉT|ü⁄øÏ ~>∑Te>∑\ yÓ+Á≥Tø£\T, ô|ò˝À|æj·THé Hêfi¯eTT\T, CÒ´wü˜` >∑sꓤX¯j·TeTT, <ëìøÏ dü+ã+~Û+∫q qsê\T, n+&ÉeTT\T, eT÷\`eTø£ÿ\T, ‘=&É\ nÁ>∑uÛ≤>∑eTT, düj·÷{Ïø£ qsê\T, |üPsê«cÕ&Û`É |æsT¡ <äT\T, ‘=&É\ Áø+Ï ~ uÛ≤>∑eTT, yÓHïÓ eTTø£ ∫e] uÛ≤>∑eTT, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 1e bÕ<ä+` ‘=&É\ ∫e]uÛ≤>∑+, yê{Ï s¡ø£ÔHêfi¯eTT\T, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 2,3,4 bÕ<ë\T` yÓ÷ø±fi¯ófl, #·s¡àeTT, ÁX¯eD+` yÓ÷ø±* ∫|üŒ\T, <Ûäìwü˜ 1,2 bÕ<ë\T` yÓ÷ø±*∫|üŒ, yÓ÷ø±fi¯fl meTTø£\˝Àì ªeT»®μ, <Ûäìwü˜ 3,4 bÕ<ë\T` |æø£ÿ\T, yê{Ï ~>∑TeuÛ≤>∑+, X¯‘·_Ûwü+` N\eT+&É\+ m>∑TeuÛ≤>∑+, |üPsê«uÛ≤Á<ä 1,2,3 bÕ<ë\T` N\eT+&É\+ e<ä› >∑\ bÕ<ë\ nÁ>∑uÛ≤>∑+, yÓT&çeT\T, ñ‘·ÔsêuÛ≤Á<ä ` bÕ<ë\T, yê{Ï meTTø£\T, πse‹` bÕ<ë\˝Àì qs¡eTT\T, bÕ<ë\ Áy˚fi¯ófl. Ç<˚ $<Ûä+>± 12 sêX¯ó\T, yê{ÏøÏ nqTdü+<ÛëqyÓTÆq yê´<ÛäT\T eT]j·TT qø£åÁ‘ê\T yê{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q yê´<ÛäT\T y˚s¡T y˚s¡T>± eTq |ü⁄sê‘·q Á>+∑ <Ûë\˝À ù|s=ÿqã&ç ñHêïsTT. á yê´<ÛTä \T nìï+{ÏøÏ ‘·–q |ü]Vü‰sê\T e⁄HêïsTT. ‘·>∑T Á>∑Vü≤XÊ+‹ ˝Òø£ qø£åÁ‘·XÊ+‹, »|üeTT, ôVAeTeTT, <ëqeTT e+{Ï mH√ï |ü]Vü‰sê\T eTq »qàsê• Á|üø±s¡yÓ÷, ˝Òø£ »qàqø£åÁ‘·+ Á|üø±s¡eTT düT\uÛÑ+>± #˚düTø√e#·TÃqT. ø±ã{Ϻ eTq X¯ØsêìøÏ m|ü&ÉT @ yê´~Û edüTÔ+<√ eTT+<äT>±H˚ yÓ’<ä´ CÀ´‹wü+ (Medical Astrology) <ë«sê ‘Ó\TdüTø=ì yê{ÏøÏ ø±e\dæq eTT+<äT C≤Á>∑‘·Ô #·s¡´\qT bÕ{Ï+∫ “Prevention is better than cure” nqT dü÷Á‘·+ Á|üø±s¡+ eTqeT+<äs¡+ ª Äs√>∑´y˚T eTVü‰uÛ≤>∑´eTTμμ nqT≈£î+≥÷ eTT+<äT≈£î kÕ–b˛<ëe÷ eT]....!

n\¢~>√ e÷ kÕs¡T, |ü&É˝Òø£ uÛ≤s¡´ b˛s¡T ø=Hêï&ÉT ˇø£ ø±s¡T, ñ+<ä‘·ì˝À CÀs¡T ekÕÔ&ÉT ø±˝ÒõøÏ |ü\Te÷s¡T¢, rkÕÔ&ÉT ø±¢düT &√s¡T, ‘Ó]#ê&ÉT H√s¡T, #˚düTÔHêï&ÉT c˛s¡T #·÷düTÔ+fÒ n‘·ì rs¡T, ø=&ÉT‘·T+~ e÷≈£î uÀs¡T –\T¢ ≈£î+{≤eTT >√s¡T¢, yê]øÏ kÕ{Ï mes¡T ˝Òs¡T Ç+‘·˝À |æ*#ê&ÉT n‘·ìì ˇø£ e÷kÕºs¡T ‹]– eùdÔ ø±¢düT˝À mes¡T ˝Òs¡T uÛÑ]+#· ˝Òø£ yÓfi≤fl&ÉT n‘·H=ø£ u≤s¡T <=s¡ø£˝Ò<äT n‘·ìøÏ nø£ÿ&É ;s¡T n+<äTπø ‘ê>±&ÉT n‘·qT Vü≤√f˝Ÿ kÕ+u≤s¡T

- |ü]eTfi¯ eTsYbÕø£

|ü<ä #·<äs¡eTT »yêãT\T

- &܈ˆ #·Áø£bÕDÏ |27

28|

|29

30|

|31

32|

|33

34|

Áù|eT≈£î ne‘·\yÓ’|ü⁄ ˇø£ esê¸ø±\|ü⁄ kÕj·T+Á‘·+. f…Æ+ kÕj·T+Á‘·+ 8 >∑+≥\T ø±y=k˛Ô+~. ª ‘·«s¡>± |ü<äsê qMHé HÓ’{Ÿ wæ|òtºøÏ n+<äTø√˝Òe⁄μμ n+≥THêï&ÉT sêE. n≥T>± edüTÔqï ˝≤Øì Ä|æ sêE, qMHé n+<äT˝À ˇ~– ≈£Ls=ÃHêïs¡T. ª nã“ã“ @$T J$‘·+sê u≤ãT á ¬ø$Tø£˝Ÿ bòÕ´ø£ºØ˝À |üì#˚j·T&É+ ø£+fÒ ñyÓTHé‡ ø±˝ÒJ HÓ’{Ÿyê#YyÓTHé C≤ãT m+‘√ qj·T+sêμμ nì nHêï&ÉT sêE. qMHéøÏ, sêEøÏ n~ es¡Tdü>± 4e yês¡+ HÓ’{Ÿwæ|òtº. á HÓ\˝À nsTT‘˚ es¡dü>± ¬s+&ÉT wæ|òtº\T #˚dæq s√E\T #ê˝≤ ñHêïsTT. Ç<ä›s¡÷ ˇπø ej·TdüTyêfi¯ófl, eT+∫ ùdïVæ≤‘·T\T. ˝≤Ø #ê\ y˚>∑+>± s¡Ddüú\+ yÓ’|ü⁄ <ä÷düT≈£îb˛‘√+~, πs&çjÓ÷ qT+&ç ª qqTï H˚qT eT]∫Hê ˙ ‘√&ÉT... Áù|e÷μμ nH˚ bÕ≥ $ì|æk˛Ô+~. ª ndü\T á Áù|eT <√eT ˝Òø£b˛‘˚ H˚qT ≈£L&É ˇø£ eT+∫ &Üø£ºsY nj˚T´yê&çì, á ¬ø$Tø£˝Ÿ bòÕ´ø£ºØ˝À es¡ÿsY>± Hê J$‘·+ Ç˝≤ ñ+&Ée\dæ+~ ø±<äTsê sêEμμ nì uÛ≤s¡+>± nHêï&ÉT qMHé. ª @$TÁ{ÀjYT ˙≈£î z Áù|eT ø£<∏ä ñ+<ë? #Ó|üŒsê n<˚$T{Àμμ nì ‘·«s¡ô|{≤º&ÉT sêE. Ç+‘·˝À bòÕ´ø£ºØ e#˚Ãdæ+~, Ç<ä›s¡÷ <ëì >∑T]+∫ eT]Ãb˛sTT, ˝≤ø£sY˝À &É÷´{° Á&Ódt y˚düTø=ì, {≤]Ã˝…’{Ÿ |ü≥Tºø=ì ø£+f…ÆqsY yÓ’|ü⁄ ãj·T\T<˚sês¡T. <ë<ë|ü⁄ e+<ä n&ÉT>∑T\ m‘Ó’Ôq ø£+f…ÆqsY møÏÿ Ø&ç+>¥ rdüTø=+≥÷ n\dü≥‘√ ≈£L\ã&ܶ&ÉT qMHé. #˚‘·T\T, ø±fi¯ófl ¬ø$Tø£˝Ÿ‡ e\q u§ã“\T ø£{Ϻ @e÷Á‘·+ düVü≤ø£]+#·&É+ ˝Ò<äT. ª Ç<˚ ÄK] ø£+f…ÆqsY, Bì Ø&ç+>¥‘√ Ä s√E |üì nsTTb˛‘·T+~, Çø£ Hêe\¢ø±<äTsê, Ç+{ÏøÏ yÓ[fl bòÕ¢{Ÿ nsTTb˛‘êqT n+≥THêï&ÉTμ sêE. ªªqMHé MT neTà>±]øÏ d”]j·Tdt>± ñ+~ qTe⁄« sêyê* nì bò˛Hé e∫Ã+~ nìμμ ‘Ó\y¢ ês¡T‘·T+&É>± dü÷|üsyY »’Ó sY lìyêdt yÓTùdCŸ Ç#êÃ&ÉT. ø£fi¯ófl eT÷‘·\T |ü&ÉT‘·T+&É>± $XÊK|ü≥ï+ yÓfi‚fl yÓTT<ä{Ï ãdüT‡ mø£ÿ>±, sêE ≈£L&Ü ôd\e⁄ ô|{Ϻ qMHé‘√ ãj·T\T<˚sê&ÉT. ãdüT‡˝À ø=+‘·eT+~ ≈£îÁsêfi¯ófl ø±˝ÒJ e÷H˚dæ yÓ’C≤>¥ dæ{° wæø±s¡T≈£î ãj·T\T<˚sês¡T. yêfi¯fl Ä≥\T bÕ≥\T VüQcÕs¡T #·÷dæ ‘·q ø±˝ÒJ J$‘·+ ˇø£ÿkÕ]>± ø£fi¯fleTT+<äT yÓT~*+~ qMHéøÏ. ‘·qT J$‘·+˝À #˚dæq n‹ô|<ä› ‘·|ü ≈£L&Ü! ˇπsjYT qTe⁄« #ê\ s√E\T>± u≤<Ûä|ü&É≥+ #·÷düTÔHêïqT. düeTj·T+sêø£ n&É>∑˝Ò<äT, $XÊK|ü≥ï+ e#˚Ã˝À|ü⁄ ˙ ø£<∏ä #Ó|üŒsê nHêï&ÉT sêE. düπsqì ãdüT‡ øÏ{Ïø° ‘Ó]∫, >∑‘·+˝ÀøÏ #·÷dü÷Ô #Ó|üŒkÕ>±&ÉT qMHé. $XÊK|ü≥ï+ ;#Y ˇ&ÉT¶q ñqï ø±˝ÒJ˝À n+‘ê Vü≤&Ü$&ç>± ñ+~. ø=‘·Ô>± Ä dü+e‘·‡s¡+ n&ÉT>∑Tô|{Ϻq dü÷º&Ó+{Ÿ‡ ø√dü+ eTTkÕÔãT nsTTq≥T¢ ø±´+|üdt >√&É\˙ï #·ø£ÿì s¡+>∑T\‘√ yÓT]dæb˛‘·THêïsTT. |ü+»s¡+˝À |ü≈£åî\≈£î ˇø£ÿkÕ]>± ùd«#·Ã¤ <=]øÏq≥T¢, á Á|ü|ü+#·+˝À ‘·eTì ‘êeTT ø=‘·Ô>± Ä$wüÿ]+#·Tø=qï≥T¢, Ä $XÊ\ $˙˝≤ø±X¯+˝À $Vü≤+>∑yÓTÆ

$Vü≤]düTÔqï≥T¢ @<√ ‘Ó*j·Tì yÓTÆø£+˝À ‘·÷>∑T‘·THêïs¡T ø=‘·Ô>± ø±˝ÒJ˝À #˚πs ne÷àsTT\T, nu≤“sTT\T. #˚‹˝À ˇø£ ∫qï dü+∫, <ëì˝À ø=ìï ø±–‘ê\T, ãdüT‡ø√dü+ ø=+‘· ∫\¢s¡, ã≥º‘·\ô|’ <Ûës¡>± ø±s¡T‘·Tqï #ÓeT≥qT CÒãTs¡Te÷\‘√ ‘·T&ÉT#·Tø=+≥÷ j·÷uÛ…’ @fi¯fl ô|’ã&çq ej·TdüTqï düT+<äs¡sêe⁄ >±] <äèwæº e÷Á‘·+ |ü]düsê\ MT<ä ˝Ò<äT. eTTK+˝À m+‘√ ñ<˚«>∑+, n\dü≥, ˇø£ #˚‹˝À dü+∫, eTs√#˚‹‘√ yêfi¯fl nu≤“sTT qMHé #˚‹ì >∑{Ϻ>± |ü≥Tºø=ì yÓT\¢>± π>≥T <ë≥Tø=ì ˝ÀìøÏ edüTÔHêïs¡T. düT+<äs¡sêe⁄ nqï|üPs¡íeTà <ä+|ü‘·T\≈£î ˇø£ÿ>±H=ø£ÿ dü+‘êq+ qMHé. n˝≤¢s¡TeTT<äT›>± ô|]–Hê #·<äTe⁄˝À m|ü&É÷ eTT+<äT+&˚yê&ÉT, Ä≥\˝À, #·<äTe⁄˝À dü÷ÿ˝Ÿ|òüdtº. <ëìøÏ‘√&ÉT uÛ≤e⁄ø£‘· m≈£îÿe, $|üØ‘·+>± |ü⁄düÔø±\T #·~y˚ n\yê≥T, ø£<∏ä\T ø£$‘·\T ñ+fÒ nqïbÕHê<äT\T nedüs¡+˝Ò<äT. #·+<äe÷eT ø£<∏ä˝À }Vü‰düT+<ä] m|ü&√ ˇø£|ü&ÉT ø£ì|ædüTÔ+~ nH˚ Á|ü>±&ÛÉ qeTàø£+. eT+∫ e÷s¡Tÿ\‘√ dü÷ÿ˝Ÿ |üP]Ô#˚dæ, ‘·qì &Üø£ºsY>± #·÷&Ü\H˚ ‘·q ‘·+Á&ç e÷≥ ø±<äq˝Òø£ Ç+≥Øà&çjÓT{Ÿ u…’.|æ.dæ. Á>∑÷|t˝À eT+∫ ø±˝ÒJ˝À n&çàwüHé bı+<ë&ÉT. Ä s√E Hêqï‘√ ø£*dæ n&çàwüHé‡≈£î ãj·T\T<˚sê&ÉT. n\dü≥‘√ |üø£ÿH˚ ñqï ø±+|üdt u…+∫ MT<ä ≈£Ls=ÃHêï&ÉT düT+<äs¡sêe⁄. ªªu≤ãT qMHé ìqTï Ç+‘·es¡≈£î ø£wüº|ü&ç #·~$+#êqT, Çø£qT+&ç ˇø√ÿ yÓT≥Tº ô|’øÏmøÏÿ ìqTï >=|üŒ e´øÏÔ>± #˚düTø√yê*‡q u≤<Ûä´‘· ˙MT<äH˚ ñ+~μμ nHêï&ÉT. ªªqTy˚«MT ~>∑T\T|ü&≈É î£ Hêqï ˙ ÄX¯\T ‘·|Œü ≈£î+&Ü HÓsy¡ s˚ T¡ ÑêqTμμ nHêï&ÉT qMHé. ª dπüs Çø£ ekÕÔqTsê nì qMHé CÒãT˝À j·÷uÛ’… s¡÷bÕj·T\T ô|{Ï,º uÛ$Ñ wü´‘·T˝Ô À &Üø£sº Y neuÀj˚T ‘·q ø=&ÉT≈£îqT ‘·\#·Tø=+≥÷ ì<ëq+>± ø±˝ÒJ &ÍHé ~– yÓ[flb˛j·÷&ÉT. ‘·qø√dü+ ‘·q ‘·+Á&ç |ü&ɶ ø£cÕº\T, »‘· ã≥º\‘√ ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ >∑&ç|æq s√E\T, &Ó’¬sø˘º ãdt ø√dü+ >∑+≥\ ‘·s¡ã&ç ì\ã&çq s√E\T, ª @$T{Ï Hêqï ˇø£ dæìe÷≈£î yÓfi§fl#·TÃ>±?μμ n+fÒ ª H˚qT dæìe÷\T wæø±s¡T¢ #˚ùdÔ πs|ü⁄ qTe⁄« &Üø£ºsY nj˚T´Hê{ÏøÏ Hê <ä>∑Zs¡ &ÉãT“\T ˝Òø£ ˙ #·<äTe⁄ Ä–b˛‘˚ m˝≤sê?μμ n+≥÷ m\¢|ü&É÷ ‘·q ø√düy˚T Ä˝À∫+#˚ ‘·+Á&çì ‘·\#·Tø=ì ø£fi¯fl˝À¢ düqïì ø£˙ï{Ïbıs¡, #·÷|ü⁄ eTdüø£u≤] b˛sTT+~. n+<äT˝À+∫ #·+<äe÷eT ø£<∏ä˝À ne+‹ø£˝≤>∑, ‘Ó\¢ì >±Á>∑ #√[‘√ m<äTs¡T>± edüTÔqï n|ü‡s¡dü. ø£fi¯ófl ‘·T&ÉT#·Tø=ì #·÷ùd+‘·˝À eT∞¢ ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. |35

36|

nqTø£åD+ Hêqï #Ó|æŒq e÷≥˝Ò >∑Ts¡TÔ≈£îedüTÔHêïsTT. #·<äyê*, sêÁ‹ |ü>∑\T ‘˚&Ü ˝Ò≈£î+&Ü #·~$ yÓT&çdæHé˝À d”{Ÿ ‘Ó#·TÃø√yê*, ìs¡+‘·s¡+ Ç<˚ Ä˝À#·q\T qMHéøÏ. bÕ‘· |ü⁄düÔø±\ cÕ|tøÏ yÓ[fl Hêqï Ç∫Ãq &ÉãT“\‘√ ø=ìï |ü⁄düÔø±\T ø=ì, $T–*q ∫\¢s¡‘√ y˚s¡TX¯q>∑ø±j·T\T ø=qTø=ÿì ;#YøÏ ãj·T\T<˚sê&ÉT qMHé. #·\¢>±* eTqdüT≈£î ‘êøÏ Ä kÕj·T+Á‘·+ m+‘√ Vü‰sTT>± ñ+~. <ä÷s¡+>± eTs¡eTsê\T ã+&çyê&ÉT øÏs¡düHêsTT\T B|ü+ yÓ*–+∫ ãJ®\T y˚j·T&ÜìøÏ dæ<äΔ+>± ñHêï&ÉT. >∑e«\T ny˚Tàyêfi¯ófl yê{Ï‘√ s¡ø£s¡ø±˝…’q <ä+&É\T #˚düTÔHêïs¡T. Á|ü‹ nsTT<äT ì$TcÕ\≈£î ˇø£ ô|<ä› n\ e∫à ˇ&ÉT¶q ñqï eT{Ϻ>∑÷&ÉT\qT ≈£L*Ãy˚ùdÔ |æ\¢\T $düT>∑T $sêeT+ ˝Ò≈£î+&Ü eT∞fl yÓTT<ä\Tô|&ÉT‘·THêïs¡T. Mfi¯fl≈£î <ä÷s¡+>± ≈£Ls=Ãì ‘·q |ü⁄düÔø±\T eTT+<˚düTø=ì #·<äTe⁄ yÓTT<ä\Tô|{≤º&ÉT qMHé. dü+<Ûë´düeTj·T+˝À >∑{Ϻ>± M∫q >±*øÏ ˝Ò∫|ü&çq ô|<ä› n\ eTTU≤ìï ‘êøÏ+~. ø£fi¯ófl ‘·T&ÉT#·T≈£î+≥÷ #·÷ùdÔ eT∞fl n<˚ ne÷àsTT. Ç+Á<ä<ÛäqTdüT‡ ˝≤+{Ï qe⁄«, •\Œ+˝≤+{Ï s¡÷|ü+, ˙yÓes¡T nì eTqdü+‘ê eTÚq+>± s√~+∫+~. ‘·\‹|æŒ düeTTÁ<ä+ yÓ’|ü⁄ #·÷ùdÔ dü÷s¡T´&ÉT Äø±XÊìøÏ uÛÑ÷$TøÏ eT<Ûä´ ∫≈£îÿ≈£îqï≥T¢>± ñHêï&ÉT. ù||üs¡T ô|qTï rdæ Ç˝≤ sêkÕ&ÉT qMHé ª yÓ\T>∑Tì rsêìï <ë{Ïb˛˙ Á|æj·T ` n+~ ˙ n+<ä+ #·÷dü÷Ô Ä–b˛‘˚ $T>∑‘ê Á|ü|ü+#êìøÏ yÓ\T¬>ø£ÿ&ç~? Nø£{Ï yêfi¯fl kı+‘·+ nsTT‘˚ eTq≈£î yÓHÓï˝…ø£ÿ&ç~μ . ø=+#Ó+ ùd|ü{ÏøÏ nø£ÿ&ÉqT+&ç ãj·T\T<˚] ;#Y <ä>∑Zs¡ ãdüT‡ møÏÿ øÏ{Ïø° |üø£ÿq ≈£Ls=ÃHêï&ÉT. ãj·T≥≈£î #·÷dü÷Ô eTqdüT˝À yÓjÓ÷´kÕ] nqTø=Hêï&ÉT dü+<Ûë´ø±+‹˝À B|ü+ ˝≤+{Ï Ä ne÷àsTT mes¡T nì ? ãdüT‡ $»j·Tq>∑s¡+˝À Á|üy˚•+∫+~. ¬s+&ÉT Ç&û¢\T ‹ì ˇø£ y˚Ó&ç {° Á‘ê–‘˚ ÁbÕD+ ˝Ò∫e∫Ãq≥T¢ nsTT´+~. sêEøÏ düôdŒHé‡ n+fÒ ndü‡\T –≥º<äT. ª ˇπs ‘·sê«‘· @yÓTÆ+~ #Ó|üŒsêμμ nHêï&ÉT. ãdüT‡ ãj·T\T<˚s¡&ÜìøÏ Ç+ø√ ns¡>∑+≥ |ü&ÉT‘·T+~ nì Á&Ó’esY n+fÒ Ç<ä›s¡÷ ãdüT‡ ùdºwüHé˝À q&Éø£ yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. qMHé ‹]– #Ó|üŒ&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤º&ÉT ` m|ü&ÉT ‘Ó\¢yês¡T‘·T+<ë ø±˝ÒJøÏ yÓfi¯<ëe÷ nH˚ VüQcÕs¡T, eT∞¢ ‘·qT ø£ì|æùdÔ ˇø£ÿkÕ] e÷{≤¢&Ü* nqï ‘·|üq. ø=+#Ó+ ø=+#Ó+ düu…®≈£îº MT<ä ÁX¯<äΔ ‘·–Zq≥T¢ nì|æ+∫Hê n<˚eT+‘· düeTdü´ ø±<äT nqï uÛ≤eq ã\|ü&ç+~. áeT<Ûä´ ˝…ø£Ãs¡s¡T ø±¢düT˝ÀøÏ edüTÔ+fÒ ø=+‘·eT+~ dü÷º&Ó+{Ÿ‡ ˝Ò∫ ãj·T≥≈£î yÓ[flb˛e&É+ m+‘√ ÄX¯Ãs¡´+>± nì|æ+∫+~. ‘·q≈£L ˇø£kÕ] n˝≤ #˚j·÷\ì ñHêï <ÛÓ’s¡´+ #˚j·T˝Òø£b˛j·÷&ÉT. uÀ≥˙ ˝≤´uŸ ø√dü+ |üø£ÿH˚ ñ qï |üP\‘√≥≈£î yÓfi¯<ë+ nì ˝…ø£ºs¡sY dü<ë•e+ >±s¡T nq&É+, n+<äs¡÷ ª Vü≤eTàj·T´ ø£¬s+≥T ˝Òì ø±¢düTs¡÷+ ø£Hêï n<˚ u…dtºμ nì ãj·T\T<˚sês¡T. Ç+‘·˝À ∫qï>± es¡¸+ e#˚à dü÷#·q. #·\¢ì >±*˝À Ä |üP\‘√≥ m+‘√ n+<ä+>± ñ+~. s¡ø£s¡ø±\ |üP\yÓTTø£ÿ\T >±*øÏ }>∑T‘·÷ mH√ï }düT\T #ÓãT‘·THêïj·÷ nì|æk˛Ô+~. yê{ÏeT<Ûä´˝À qT+&ç |üdüT|ü⁄ s¡+>∑T #·T&û<ësY

y˚ d ü T ø=ì eT∞fl n<˚ ne÷àsTT, |ü ⁄ e⁄«\˙ï ‘· q ‘√bÕ≥T yÓ [ flb˛yê\ì ìs¡ í s TT+#· T ø=Hêïj· ÷ nqï≥T¢ ‘· q yÓ ’ | ü ⁄ yê*b˛j·÷sTT. yÓ+≥H˚ ù||üs¡T MT<ä Ç˝≤ sêdüTø=Hêï&ÉT qMHé ª ø£~˝Ò ˙ kÕj·T+ ø√dü+ |ü⁄wüŒ düeT÷Vü≤+ ‘Ó*j·Tø£ yÓTÆeTs¡|æ+#˚ ˙ kı>∑düT s¡Vü≤dü´+.μμ |üø£ÿH˚ ñqï ª πs&çjÓ÷ s¡$μ >±&çì n&ç–‘˚ ‘·q ù|s¡T kÂeT´ nì, n<˚ ø±˝ÒJ˝À y˚πs ôdø£åHé˝À #·<äTe⁄‘√+~ nì #ÓbÕŒ&ÉT. Çø£ @ e÷Á‘·+ Ä\dü´+ #˚j·T≈£î+&Ü ‘·q‘√ e÷{≤¢&&É ÜìøÏ ãj·T\T<˚sê&ÉT. ª V≤ü ˝Àμμ nì |ü\ø£]+∫q qMHéì #·÷dæ kÂeT´ ª Vü‰jYTμ nì ∫s¡Tqe⁄«‘√ »yê_∫Ã+~. e÷≥\T ø£*kÕsTT, ¬s+&ÉT s√E\ ‘·sê«‘· ø±|ò” ‘ê>∑T<ëe÷ nì n&ç–‘˚ düπs ø±˝ÒJ nj·÷´ø£ ø£\T<ë›+ nì #Ó|æŒ+~. Áô|ò+&é‡ n+<äs¡÷ n|ü&˚ ø£+Á>±{Ÿ‡ nì #Ó|æŒ e÷≈£î eT+∫ bÕغ ø±yê* nì n&ÉT>∑T‘·THêïs¡T. Ç+‘·˝À ãdüT‡ ¬s&û nqï Á&Ó’esY yÓ’|ü⁄ ñ]$Tq≥T¢ #·÷dæ ªª|ü<äsê #·ø£ÿ>± ãdüT‡˝À ≈£Ls=Ãì e÷{≤¢&ÉTø=+<ë+μμ nHêï&ÉT sêE. sêE >∑T]+∫ u≤>± ‘Ó\TdüT qMHéøÏ ˇø£kÕ] @<Ó’Hê nqTø=+fÒ n~ nj˚T´es¡≈£î ‘=+<äs¡ô|&É‘ê&ÉT. ªªdüπs Ç|ü&ÉT #Ó|üŒsê eT<Ûä´˝À ÁuÒø˘ yÓj·T´≈£îμ nHêï&ÉT sêE. ª düπssê #ÓãT‘êqTμμ nì yÓTT<ä\Tô|{≤º&ÉT qMHé. ø±|ò”cÕ|t˝À #ê˝≤ùd|ü⁄ qMHé, kÂeT´ e÷{≤¢&ÉTø=Hêïs¡T. ‘·q ÇcÕºÇcÕº\T, ø£$‘·«+, &Üø£ºs¡ ø±yê\H˚ J$‘·\ø£å´+ >∑T]+∫ mH√ï e÷{≤¢&Ü&ÉT qMHé. mH√ï $wüj·÷˝À¢ yêfi¯fl n_ÛÁbÕj·÷\T ø£*kÕsTT. eT+∫ ùdïVæ≤‘·T\T nsTTb˛j·÷s¡T. |òdü ºü Çj·TsY m>±®yTé ‡ nsTTb˛j·÷sTT. ø±¢düT˝À ˇø£ q\T>∑Ts¡T ‘·|üŒ n+<äs¡÷ ô|òsTT˝Ÿ nj·÷´s¡T, yêfi¯fl˝À qMHé ≈£L&Ü ˇø£&ÉT. ìC≤ìøÏ qMHé ô|òsTT˝Ÿ ne&É+ Ç<˚ yÓTT<ä{ÏkÕ]. ‘·q˝≤π> ø±˝ÒJ˝À #ê˝≤eT+~øÏ ≈£L&Ü. |òüdtº Çj·TsY˝À Ç~ e÷eT÷˝Ò nì ôdô|º+ãsY˝À nìï øÏ¢j·TsY nsTTb˛‘êsTT nì n+<äs¡÷ dü]›#Ó|ü⁄Œø=Hêïs¡T. ôdø£+&é Çj·TsY ø±˝ÒJ˝À @y√ >=&Ée\T, ø±¢düT\T dü]>± »s¡>∑&É+ ˝Ò<äT. ø±˝ÒJ yÓTT‘êÔìøÏ Áôd’ºø˘, ø±˝ÒJ ã+<é nsTT+~. qMHéøÏ f…q¸Hé ô|]–+~. ˇø£ | ü ø £ ÿ ]ø±sY ¶ esY ÿ ô | +&ç + >¥ ñ+~, kÂeT´qT #· ÷ dæ #ê˝≤s√E\T nsTT+~. ôdø£+&é Çj·TsY m>±®yéT‡ e#˚ÃdüTÔHêïsTT. >∑{Ϻ>± #·~$‘˚ bÕdt ne&É+ ˇø£˝…ø£ÿ˝Àì~ ø±<äT, ø±ì yÓT&çdæHé˝À d”≥T n+fÒ e÷Á‘·+ #ê˝≤ ø£wüº+. Hêqï ˝ÀHé rdüTø=ì m+ôd{Ÿ ø√∫+>¥ ôd+≥sY˝À C≤sTTHé #˚kÕs¡T. eTqdüT @e÷Á‘·+ ì\ã&É&É+ ˝Ò<äT. #·<äTe⁄MT<ä ø£Hêï kÂeT´ >∑T]+∫ Ä˝À#·q\T m≈£îÿej·÷´sTT. Çø£ ˝≤uÛÑ+ ˝Ò<äT nqTø=ì, kÂeT´ Ç~es¡≈£î #Ó|æŒq >∑Ts¡TÔ\ Á|üø±s¡+ yêfi¯fl Ç\T¢ yÓ‘·ø£&ÜìøÏ ãj·T\T<˚sê&ÉT |37

38|

qMHé. ‘·qT m+‘√ $\TyÓ’q düeTj·T+ Ç˝≤ Ks¡Tà ô|fÒº $wüj·T+ ‘Ó\Tdü÷ÔH˚ ñ+~, ø±˙ kÂeT´qT #·÷&É≈£î+&Ü ñ+&É˝Òì |ü]dæú‹. ø=‘·Ôs√&ÉT¶˝À ãdüT‡ ~–, ø£qø£eTVü‰\øÏåà f…+|ü⁄˝Ÿ <ë{Ï, ø=ìï M<ÛäT\T ‹]–q ‘·sê«‘· kÂeT´ Ç\T¢ ‘Ó*dæ+~. VüQcÕs¡T>± yÓT≥T¢ møÏÿ‘˚ ‘êfi¯+ yÓøÏÿ]+∫+~. ª yêfi¯ófl y˚πs }s¡T yÓfi≤fls¡ì, m|ü&=kÕÔs√ ‘Ó*j·T<äTμ nì ÁøÏ+~yêfi¯ófl #ÓbÕŒs¡T. ø±˝ÒJ Áôd’ºø˘ ‘·sê«‘· eT∞¢ ‘Ó]#ês¡T. n+<ä] eTTK+˝À m>±®yéT‡, m+Á≥Hé‡ f…dtº f…q¸Hé düŒwüº+>± ø£ì|æk˛Ô+~, |òüdtº Çj·TsY˝À Ç\T¢ |”øÏ |ü+~πsdæq u≤#Y Ç<˚Hê n+fÒ mes¡÷ qeTà˝Òs¡T. n+<äs¡÷ e#êÃs¡T. kÂeT´ C≤&É˝Ò<äT. qMHé Çø£ <˚e<ëdüT ˝…ø£ÿ ˇø£fÒ ~>∑T\T|ü&ÉT‘·THêï&ÉT. Áô|ò+&é‡ nHêïs¡T ˇπs eTT+<äT #·<äTe⁄ dü+>∑‹ #·÷&ÉT ‘·sê«‘· y˚TeTT n+<äs¡+ ‘·qT mø£ÿ&ÉTHêï yÓ‘·T≈£î‘êeTT nì #ÓãT‘·THêï $ì|æ+#·Tø=H˚ dæú‹˝À qMHé ˝Ò&ÉT. mø£ÿ&É≈£î yÓ[fl+~ kÂeT´, ‘·q‘√ ˇø£e÷≥ e÷Á‘·+ #Ó_‘˚ b˛˝≤? nqTø=+≥÷ ñ+&É>± kÂeT´ Áô|ò+&é düTwæà‘· |ü\ø£]+∫+~. m˝≤ #·<äTe⁄‘·THêïe⁄ nH˚ Á|üX¯ï\ ‘·sê«‘· e÷≥˝À¢ kÂeT´ Á|üdüøÏÔ e∫Ã+~. ‘·qT ôV’≤<äsêu≤<é n_&釽À m+ôd{Ÿ ø√∫+>¥˝À C≤sTTHé nsTT+~ nì, Ç+≥sY m>±®yéT‡ ≈£L&Ü nø£ÿ&˚ sêdüTÔ+~ nì #Ó|æŒ+~. $T>∑‘ê $esê\T ‘Ó*j·Te⁄ nì #Ó|æŒ+~. <∏ë+ø˘‡ #Ó|æŒ ˇ+≥]>± ≈£Ls=Ãqï qMHé <ä>∑Zs¡≈£î XÊ´+ e#êÃ&ÉT. H˚qT ôV’≤<äsêu≤<äT yÓfi¯óÔHêïqT nì XÊ´+øÏ #Ó|üŒ>±H˚ yê&ÉT m+‘√ ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷&ÉT. m>±®yéT‡øÏ Ç+ø√ yês¡+ e÷Á‘·+ f…Æ+ ñ+~, ÁbÕøϺø£˝Ÿ ]ø±sY¶‡ dü_à{Ÿ #˚j·T&ÜìøÏ 3 s√E\T f…Æ+ ñ+~, Ç˝≤+{Ï |ü]dæú‹˝À ôV’≤<äsêu≤<é yÓfi§fl<äT› nì ˇø£s¡ø£+>± ÁbÕ<Û˚j·T|ü&ܶ&ÉT. ø±ì $ì|æ+#·Tø=H˚ dæú‹˝À qMHé ˝Ò&ÉT. ‘·q CÒãT˝À yÓ‹øÏ‘˚ Hêqï m+ôd{Ÿ ø√dü+ |ü⁄düÔø±\T ø=qTø√ÿeTì Ç∫Ãq &ÉãT“\T ñHêïsTT, n$ ôV’≤<äsêu≤<äT yÓfi¯fl&ÜìøÏ dü]b˛‘êj·÷? nì XÊ´+qT n&ç>±&ÉT, #ê\e⁄ nHêï&ÉT XÊ´+. düπs H˚qT Hê Ç+≥sY |ü⁄düÔø±\T ny˚TàkÕÔ nHêï&ÉT qMHé. ª ˙πøeTHêï eT‹b˛sTT+<ëμμ nHêï&ÉT XÊ´+. ª eT‹b˛˝Ò<äTμ H˚qT ôV’≤<äsêu≤<äT yÓ[fl 3 s√E˝À¢ e#˚ÃkÕÔqT, yÓ+≥H˚ ÁbÕøϺø£˝Ÿ ]ø±sY¶‡ dü_à{Ÿ #˚kÕÔ, f…dtº ù||üsY\T #·~$ m>±®yéT‡ bÕdt nsTTb˛‘êqT, HÓø˘º‡ Çj·TsY m+ôd{Ÿ Áf…Æ #˚kÕÔqT, Ç<˚ Hê bÕ¢Héμ nì bÕ‘· |ü⁄düøÔ ±\ cÕ|t yÓ|’ ⁄ü ãj·T\T<˚sê&ÉT. ª @+{Ï uÛ≤jYT m|ü&É÷ qTe⁄« |ü⁄düøÔ ±\T ø=H˚yê&ç$ á s√E neTTà‘·THêïe⁄μμ nHêï&ÉT |ü⁄düøÔ ±\ cÕ|t zqsY MTsYC≤Hé. @$T e÷{≤¢&É˝Ò<äT qMHé. ‹qï>± ¬s’˝Ò« ùdºwüHéøÏ yÓ[fl ôV’≤<äsêu≤<é {Ϭø{Ÿ rdüTø=Hêï&ÉT. >√<ëe] Áf…ÆHé $|üØ‘·yÓTÆq s¡wt>± ñ+~. Áy˚˝≤&ÉT‘·÷ Á|üj·÷D+ #˚düTÔHêï&ÉT qMHé. #˚‘·T\T e~*‘˚ düsêdü] ô|’˝Àø±ìπø. nsTTHê düπs ôV’≤<äsêu≤<äT yÓfi≤fl*, n_&釽À ø±˝ÒJ\T yÓ‘·ø±* n<˚ <Ûë´dü. Áf…ÆHé $»j·Tyê&É »+ø£åHé #˚s¡Tø=+~. Áf…ÆHé ~– {≤|t˝À ˙fi¯ófl ‘ê>∑T‘·T+fÒ Vü≤˝À nH˚ ne÷àsTT >=+‘·T $ì ‘·\ ‹|æŒ #·÷kÕ&ÉT. m<äTs¡T>± kÂeT´ Áô|ò+&é

πse‹. ‘·qT ôV’≤<äsêu≤<äT qT+&ç $XÊK|ü≥ï+ yÓfi¯ó‘√+~. ø=+#Ó+ ùd|ü⁄ ø±|ò” ‘ê>∑T‘·÷ e÷{≤¢&ÉTø=Hêïs¡T. ne⁄qT ˙≈£î kÂeT´ ‘Ó\TdüT ø£<ë nì qMHéì n&ç–+~ πse‹. ‘Ó\TdüT nqï≥T¢ ‘· \ ÷bÕ&É T qMHé . >∑ T +&Ó y˚ > ∑ + ô | ]–+~. ‘· q T≈£ L &Ü ôV’≤<äsêu≤<äT qT+&ç á s√CÀ πsb˛ ek˛Ô+~, m>±®yéT‡ $XÊK|ü≥ï+˝ÀH˚ sêj·÷\≥ nì #Ó|æŒ+~ πse‹. qMHéøÏ ˇø£ÿkÕ] >∑T+&Ó Ä–q≥T¢ nì|æ+∫+~. Ç+ø± kÂeT´ n+~ ª qMHé m+‘√ ‘Ó*yÓ’qyê&ÉT, Ç+≥sY eT+∫ e÷s¡Tÿ\‘√ bÕdt ne⁄‘ê&ÉTμ nì u…{Ÿ ≈£L&Ü ø£{Ϻ+~. ø=+#Ó+ m>±®yéT‡˝À ‘·≈£îÿe k˛ÿsY #Ó j · T ´yê ˙≈£ î |ü ⁄ D´+ ñ+≥T+~ nì qe⁄«‘· ÷ $XÊK|ü≥ï+ yÓfi‚fl ¬s’˝Ÿ møÏÿ+~ πse‹. yÓ+≥H˚ qMHé ≈£L&Ü eTVü‰q+<ä+‘√ n<˚ ¬s’\T møÏÿ $XÊK|ü≥ï+ ‹]– Á|üj·÷D+ nj·÷´&ÉT. ¬s’\T˝À πse‹ì n&ç–+~ |üP», ª qMHé‘√ nã<äΔ+ m+<äT≈£î #ÓbÕŒy˚μ nì, <ëìøÏ πse‹ ª #·÷&ÉT |üP», kÂeT´ Hê u…dtºÁô|ò+&é, ‘·qT qMHé ø√dü+ m+‘√ >=|üŒ>± #Ó|æŒ+~, ‘·qT >=|üŒ ø£$ nì, f…HéÔ˝À ùdº{Ÿ sê´+ø£sY nì, mH√ï k˛ŒsYº‡˝À Á|üy˚X¯+ ñ+~ nì Ç˝≤ #ÓãT‘·÷ ñ+&˚~. ˇø£s√E H˚qT n&ç>±qT qTe⁄« qMHéì Çwü|º &ü TÉ ‘·THêïyê, Áù|$TdüTHÔ êïyê? nìμμ, ‘·qT qy˚«dæ+~. ª Hê ø£\ ÄX¯j·T+ H˚qT &Üø£ºsY ø±e&É+, á <˚XÊìøÏ Hêe+‘·T ùde #˚jT· &É+. eTT+<äT Ä ø£\ r]b˛‘˚ ‘·sê«‘· Hê sê≈£îe÷s¡T&ÉT ø£\ kÕºsYº #˚kÕÔqT, n+‘·es¡≈£î Hê≈£î n+<äs¡÷ Áô|ò+&é‡ e÷Á‘·y˚Tμ nì K∫Ñ·+>± #Ó|æŒ+~. Hê≈£î qMHé $wüj·T+ düTwæà‘· bò˛Hé #˚dæ #Ó|æŒ+~, ªªôV’≤<äsêu≤<é yÓfi‚fl˝≤ ñHêï&ÉTμμ nì Væ≤+{Ÿ Ç∫Ã+~, ª qMHé ôV’≤<äsêu≤<é ˝À kÂeT´ì ø£\e&É+ nkÕ<Ûä´+, ndü\T ‘·qT mø£ÿ&ÉT+<√ Hê≈£î ≈£L&Ü |üP]Ô>± ‘Ó*j·T<äT, m>±®yTé ‡ _J˝À ñ+~. n+<äTπø qMHé ¬ø]j·TsY bÕ&ÉT#˚j·T≈£L&É<äT nì ∫qï nã<äΔ+ #ÓbÕŒqT ‘·|üŒ˝Ò<˚μ n+~ πse‹. kÂeT´ ek˛Ô+~ nqï Äq+<ä+‘√ ÁbÕøϺø£˝Ÿ ]ø±sY¶‡ nìï |üP]Ô#˚kÕ&ÉT. m>±®yéT‡ ø√dü+ #·<äe&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤º&ÉT. <ë<ë|ü⁄ ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\T dü]>± #·<äTe⁄MT<ä <äèwæº ô|≥ºø£b˛e&É+ e\¢ #·<äTe⁄ #ê˝≤ ø£wüº+>± nì|æk˛Ô+~. m>±®yéT‡ s√E sêH˚ e∫Ã+~. ‘·q s√˝Ÿ HÓ+ãsY #·÷düTø√e&É+ ø£Hêï, qMHé ø£fi¯fl˙ï kÂeT´ ø√dü+ yÓ‘·ø£&É+˝À _J>± ñHêïsTT. ‘·qT ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. ndü\T ‘·q ø±˝ÒJyêfi¯ófl n+<äs¡÷ ‘·˝À ˇø£ ôd+≥s√¢ m>±®yéT‡ sêdüTÔHêïs¡T. XÊ´+, sêE ≈£L&Ü ‘·q‘√bÕ≥T ˝Òs¡T. m>±®yéT‡ nsTTb˛j·÷sTT. πse‹, XÊ´+, düTwæà‘·, kÂeT´ n+<äs÷¡ |òdü øºt ±¢d˝t À bÕdt nj·÷´s¡T. }Væ≤+∫q≥T¢>±H˚ qMHé ô|òsTT˝Ÿ nj·÷´&ÉT. eT∞fl |38 |39

40|

#·<Tä e⁄ø√eTì düT+<äss¡ êe⁄ >±s¡T n+fÒ qMHé ˇ|üø√˝Ò<Tä . Çø£ H˚qT ø±˝ÒJ eTTK+ #·÷&ÉqT nì >∑{Ϻ>± #ÓbÕŒ&ÉT. πs&çjÓ÷ {°M yÓTø±ìø˘ cÕ|t˝À #˚sê&ÉT. ø=ìï dü+e‘·‡sê\T >∑&ç#êsTT. &Üø£ºsY ne⁄‘ê&ÉT nqTø=qï ø=&ÉT≈£î Ç˝≤ ∫qï yÓTø±ìø˘>± e÷s¡&+É ‘√ ~>∑T\T>± nqï|üPs¡eí Tà eT+#êq|ü&+ç ~. qMHé Ç+ø± nø£ÿ&˚ ñ+fÒ Ä$&É ~>∑T\T eT]+‘·>± ô|s¡T>∑T‘·T+~ nì düT+<äs¡sêe⁄ ‘·q Ä|ò”düTyêfi¯fl‘√ ø=&ÉT≈£î |ü]dæú‹ #Ó|æŒ qMHéøÏ ñ<√´>∑+ e#˚Ã˝≤ #·÷kÕ&ÉT. lø±≈£îfi¯+˝À ¬s&ç¶ ¬ø$Tø£˝Ÿ‡˝À dü÷|üsYyÓ’»sY ñ<√´>∑+ nì qMHéì |ü+|æ+#ês¡T. nø£ÿ&É≈£î yÓ[‘˚ ªªqTe⁄« #·~$q #·<äTe⁄≈£î dü÷|üsYyÓ’»sY Çe«˝ÒeTT es¡ÿsY>± Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\T |üP]Ô#˚ùdÔ ‘·sê«‘· U≤∞\T ã{Ϻ ñ<√´>∑+˝À Á|üyÓ÷wüHé ñ+≥T+~μμ nì es¡ÿsY |üì Ç#êÃs¡T. n~sê sêE Hêqï≈£î H˚qT kÕ<Ûës¡D es¡ÿ]ï, dü÷|üsYyÓ’»sYì ø±<äT nì #Ó|üŒ˝Òø£, Äj·TqqT Ç+ø± Çã“+~ô|≥º˝Òø£ Ç˝≤ ôd{Ï˝Ÿ nj·÷´qT nì ø£<ä∏ |üP]Ô #˚kÕ&ÉT. ª #<· Tä e⁄ø√yê*‡q f…+Æ ˝À #˚dqæ bıs¡bÕ≥T≈£î J$‘ê+‘·+ eT÷\´+ #Ó*¢+#·e\dæ ek˛Ô+~. Hêqï ø£\\˙ï ≈£L*Ãq n|üsê<Ûä uÛ≤sêìï yÓ÷düTÔHêï, n+<äTπø H√s¡T yÓT<ä|ü≈£î+&Ü Hê |üì H˚qT #˚düT≈£îb˛‘·THêïμμ nHêï&ÉT qMHé. eT] kÂeT´ @yÓTÆ+~sê? qTe⁄« Áù|$TdüTÔqï $wüj·T+ ‘·qøÏ #Ó|üŒ˝Ò<ë? sêE >=+‘·T <äTK+‘√ eT÷>∑uÀsTT+~. Ç+¬øø£ÿ&ç kÂeT´sê, ‘·Hy˚ TÓ +Æ <√ nì Ä˝À∫+#˚˝À>± H˚qT á ¬ø$Tø£˝Ÿ bòÕ´ø£Øº ˝À |ü&ܶqT. ˇø£kÕ] ‘·–*q <Óã“ #ê\Tsê, eT∞fl ‘·q>∑T]+∫ Ä˝À∫+#·˝ÒqT nHêï&ÉT qMHé. ãdüT‡ $XÊK|ü≥ï+ #˚]+~. >∑ã>∑u≤ ãdüT‡ ~– ôdyÓHé Væ≤˝Ÿ‡ Vü‰dæŒ≥˝ŸøÏ yÓ[fl Á|ü‹yês¡T¶ <ë≥Tø=+≥÷ ‘·*¢ ñ+&˚ s¡÷+ ø√dü+ yÓ‘·T≈£î‘·THêïs¡T qMHé, sêE. &Üø£ºsY düT∫Á‘·, myéT.&ç, s¡y˚TwtHêj·TT&ÉT myéT._._.mdt Ç˝≤ ˇø√ÿ uÀs¡T¶ #·<äTe⁄‘·÷ yÓfi¯ó‘·T+fÒ ø£ì|æ+∫+~ &Üø£ºsY kÂeT´ myéT.&ç nì ã+>±s¡T s¡+>∑T˝À H˚yéT ù|¢{Ÿ, ø±]&ÜsY˝À mes√ e÷{≤¢&ÉT‘·Tqï X¯ã›+ n~ K∫Ñ·+>± kÂeT´ >=+‘˚. ø=+#Ó+ ø£ì|æ+N ø£ì|æ+#·≈£î+&Ü ñqï ne÷àsTT kÂy˚T´, dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT. <ä>∑Zs¡≈£î sêuÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT qMHé, @eTTK+ ô|≥Tº≈£î yÓfi¯‘ê&ÉT? @$T #˚düTÔHêïqT nì #ÓãT‘ê&ÉT? ‘·q J‘·+ yês¡T¶u≤jYT J‘·+ ø£Hêï ‘·≈£îÿy˚, ø=H˚ïfi¯fl ÁøÏ+<ä≥ eTq+ ˇπø ø±˝ÒJ˝À #·~yêeTT nì ‹]– |ü]#·j·T+ #˚düTø√e&É+, ‘·qT Vü≤˝À nì yÓ[flb˛e&É+, eT∞fl u≤<Ûä|ü&É&É+ <ä+&É>∑ nqTø=ì u≤<ÛäqT ˝À|ü˝Ò ~>∑$T+>∑Tø=ì ‘·*¢ì #·÷&É&ÜìøÏ yês¡T¶≈£î yÓ[flb˛j·÷&ÉT. u…&é MT<ä ‘·*¢ ø=&ÉT≈£îì #·÷düTø=ì ˝Ò∫ ≈£Ls=Ã+~. Hêqï m˝≤ ñHêïe⁄sê nì ≈£îX¯\ Á|üX¯ï\T y˚dæ, &Üø£ºsY kÂeT´ nì #·ø£ÿ{Ï ne÷àsTTsê H˚qT Áã‹πø ñHêïqT n+fÒ ‘·H˚ ø±s¡D+ nì ÄyÓTqT eTqkÕs¡ B$+∫+~. <˚e⁄&Ü Hê≈£î Ç+ø√ neø±X¯+ Çe⁄«. á kÕ] e÷Á‘·+ #·<äTe⁄ $wüj·T+˝À m≥Te+{Ï ‘·|ü #˚j·TqT, Ç+ø√ »qà+≥÷ ñ+fÒ ‘·|üŒ≈£î+&Ü &Üø£ºsY ne⁄‘êqT nì ‘·+Á&çì

øö>∑*+#·Tø=ì @&ÜÃ&ÉT qMHé. z<ës¡TŒ>± uÛÑT»+ MT<ä #˚sTT y˚kÕ&ÉT sêE. Ç~ »]–q ¬s+&ÉT yêsê\≈£î ôdyÓHé Væ≤˝Ÿ‡ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ qT+&ç ˇø£ ˝…≥sY e∫Ã+~, sêE ‘Ó∫à \+#Ys¡÷+˝À ñqï qMHéøÏ Ç#êÃ&ÉT. ª neTà ‘ê\÷≈£î _˝Ÿ nsTTñ+≥T+~ m+‘√ #Ó|üŒsêμμ nì qMHé n&ç>±&ÉT. ‘Ó]∫q sêE ª ˇπsjYT ˙≈£î ôdyÓHéVæ≤˝Ÿ‡˝À ø£+|üP´≥sY Vü‰sY¶y˚sY Ç+»˙sY>± ñ<√´>∑+ e∫Ã+~sêμμ nì n]∫q+‘· |üì#˚kÕ&ÉT. sêE e÷≥\T $ì, ª #ê\Tsê ˙ y˚fi≤ø√fi≤ìøÏ ˇø£ Vü≤<äT› ˝Ò<ë H˚qT ø£+|üP´≥sY Vü‰sY¶y˚sY Ç+»˙sY @$T{Ï, Ä s√E ôdyÓHéVæ≤˝Ÿ‡˝À ◊.dæ.j·TT. ˝À ø=ìï e÷ì≥sY\T Vü≤sƒê‘·TÔ>± |üì#√j·Tø£b˛‘˚, |üø£ÿH˚ ñqï H˚qT, uÒdæø˘ #Óø˘ #˚dæ yêfi¯fl Ç+»˙sY≈£î Ád”ÿqT¢ u≤H˚ ñHêïsTT, y√˝Òºõ dü]#·÷düTø√+&ç, |òüP´E y˚ùdÔ #ê\ì dü\Vü‰ Ç#êÃqT n+‘· e÷Á‘êìπø qqTï ø£+|üP´≥sY Ç+»˙sY #˚kÕÔsê?μμ qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT qMHé. ª ˇπsjYT á ˝…≥sY˝À n<˚ sêkÕs¡T, Ä s√E ø°\ø£yTÓ qÆ Ä|üπswüqT¢ »s¡T>∑T‘·Tqï düeTj·T+˝À qTe⁄« Ç∫Ãq dü\Vü‰ m+‘√eT+~ ÁbÕD≤\T ø±bÕ&ç+~ nì sêkÕs¡ T . ã<ä T \T>± ˙≈£ î Á f … Æ ì +>¥ Ç∫à ø£ + |ü P ´≥sY &çbÕsY¶yÓT+{Ÿ˝À C≤ãT ÇdüTÔqï≥T¢, ˙ |òüP´#·sY düº&ûdtøÏ düb˛sYº #˚kÕÔeTì, ˙≈£î ÇwüºyÓTÆ‘˚ yÓ+≥H˚ C≤sTTHé ny=«#·Tà nì ≈£L&Ü sêkÕs¡T. ˇπsjYT ˙‘√bÕ≥T qq÷ï rdüT¬øfi¯flsê?μμ nì sêE yÓ+≥|ü&É&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤º&ÉT. ¬ø$Tø£˝Ÿ C≤ãTøÏ ]C…’Hé #˚dæ H˚qT ãj·T\T<˚s¡T‘·T+fÒ sêE>±&ÉT ≈£L&Ü ã≥º\T düs¡T›ø=ì e#˚ÃkÕ&ÉT. C≤ãT Ä|òüsY ôd’Hé #˚dæ ôdyÓHéVæ≤˝Ÿ‡ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ˝À n&ÉT>∑Tô|&ÉT‘·T+&É>± ª yÓ˝Ÿø£yéT Ç+»˙sY qMHéμ nì >∑T˝≤_ |üP\ eT<Ûä´q q&ç∫e#˚à |üP\#Ó≥Tº˝≤ kÂeT´ ` ny˚ ÄbÕ´j·T‘· ≈£ î ]|æ + #˚ ø£ \ Te˝≤¢ + {Ï ø£ fi ¯ ó fl. ‘· q ø=&É T ≈£ î &Üø£ º s Y ø±˝Òø£b˛sTTHê Vü‰dæŒ≥˝Ÿ˝À Ç+»˙sY>± #˚s¡&É+ düT+<äs¡sêe⁄ <ä+|ü‘·T\≈£î m+‘√ Äq+<ä+ Ç∫Ã+~. Çø£ qMHé kÂeT´ ô|[fl˝À sêE>±&ÉT #˚dqæ n\¢] >∑T]+∫ Áô|+ò &é‡ ø£<\ä∏ T ø£<\ä∏ T>± Ç|üŒ{ÏøÏ #Ó|üø=+≥÷H˚ ñ+{≤s¡T.

- »\dü÷Á‘·+ #·+Á<äX‚KsY |41

42|

>∑Ts¡Te⁄ ` >∑Ts¡T|üP]íeT $•wü˜‘·

>∑ T s¡ T |ü P ]í e T ÄcÕ&Û É e ÷dü + ˝Àì |ü P ]í e Ts√Eq (sT÷ dü+e‘·‡s¡+ E˝…’ 31, 2015q) <ë«|üs¡ j·TT>∑ >∑Ts¡TyÓ’q y˚<äyê´düTì ù|s¡Tq »s¡T|ü⁄‘ês¡T. ás√Eq n+<äs¡T •wüß´\T yê]yê] >∑Ts¡Te⁄\qT |üPõ+#˚ |ü+&ÉT>∑~q+. BìH˚ yê´dü|üP]íeT nì≈£L&É n+{≤s¡T. ª >∑Tμ nq>± >∑TD≤r‘· nì, ª s¡Tμ nq>± s¡÷bÕr‘· nì ˇø£ ns¡Δ+. ª >∑Tμ nq>± Nø£{Ï n$<ä´qT ª s¡Tμ nq>± s¡÷|ü⁄e÷ù|yê&Éì eTs=ø£ ns¡ú+. >∑Ts¡Te⁄ s¡÷bÕr‘·T&ÉT, >∑TD≤r‘·T&ÉT, •wüß´ì˝Àì nC≤„Hêìï ìs¡÷à*+∫ düTC≤„q Á|ü‹wü˜ #˚ùdyê&ÉT. >∑T]>± n+‘·s¡TZs¡TyÓ’q Ä‘·àqT #·÷|æ+#˚yê&ÉT >∑Ts¡Te⁄. >∑Ts¡Te⁄\T uÀ<Ûä >∑Ts¡Te⁄\T, Áù|s¡D >∑Ts¡Te⁄\T, |ü]D≤eT >∑Ts¡Te⁄\ì eT÷&ÉT s¡ø±\T. Ç+<äT˝À uÀ<Ûä >∑Ts¡Te⁄\T yê]øÏ ‘Ó*dæq XÊÁdüÔ $C≤„Hêìï •wüß´ìøÏ uÀ~ÛkÕÔs¡T. Áù|s¡D >∑Ts¡Te⁄ •wüß´ì ñ‘˚Ô» |üs¡∫‘˚, |ü]D≤eT >∑Ts¡Te⁄ •wüß´ì˝À @ø±‘·à uÛ≤eq |üs¡yÓTÆq e÷s¡TŒì rdüTø=kÕÔ&ÉT. á s¡ø£yÓTÆq |ü]D≤eT >∑Ts¡Te⁄˝Ò ndü˝…’q >∑Ts¡Te⁄\T, Ms¡T ãVüQ ns¡T<äT. mH√ï »qà\ |ü⁄D´|ò\ü +>±H˚ Ms¡T <=s¡T≈£î‘ês¡T. dü<Tä sZ T¡ e⁄ •wüß´ì˝Àì <ëqe‘ê«ìï #·+|æ, |üX¯ó‘ê«ìï ìs¡÷à*+∫, e÷qe‘ê«ìï ñ<äΔ]+∫, ìÁ<ëDyÓTÆe⁄qï ~e´‘ê«ìï y˚T˝§ÿ*|æ, n+‘·s¡TZs¡TyÓ’q n+‘·sê‘·àqT dü÷∫+∫, nqTuÛÑ$+|ü#˚kÕÔ&ÉT. >∑Ts¡Te⁄ $‘·ÔqyÓTÆ‘˚ •wüß´&ÉT H˚\. >∑Ts¡T •wü´ dü+ã+<Ûä+ n‹ |ü$Á‘·+, nHê~. •wüß´ì˝À

>∑Ts¡Te⁄ø√dü+ nH˚«wüD yÓTT<ä\sTTq|ü&ÉT, >∑Ts¡Te⁄ ‘·q+‘·≥ ‘êH˚ kÕø屑·ÿ]kÕÔ&ÉT. πøåÁ‘·+ <äTqïã&ç, |ü<äTqsTT $‘·ÔHêìøÏ ‘·j·÷s¡T>±qTqï|ü&ÉT $‘·Ôq+ <ëq+‘·≥ n<˚ e∫Ã Ä πøåÁ‘·+˝À |ü&ÉT‘·T+~. •wüß´ì˝Àì >∑Ts¡T nH˚«wüD≤X¯øÏÔ, Äø£s¸¡ DX¯ø>ÔÏ ± >∑Ts¡T•wüß´\qT ø£\T|ü⁄‘·T+~. ª jT· <들e+ ‘·‘Y uÛÑe‹μμ @ uÛ≤eeTT‘√ e⁄+fÒ, n<˚ »s¡T>∑T‘·T+~ nì ñ|üìwü‘·TÔ #Ó|ü⁄Ô+~.

•wüß´ì Ä<Ûë´‹àø£ Á|üj·÷D+ ˇø±H=ø£#√{ÏøÏ #˚], sTTø£ eTT+<ä ] øÏ kÕ>∑ ì ‘· s ¡ T D+˝À >∑ T sêH˚ « wü D yÓTT<ä\e⁄‘·T+~. düe÷<ÛëHê\T e#˚à ø=\B, eT¬sH√ï Á|üX¯ï\T ñ<äsTT+∫, eTqdüT >∑+<äs¡>√fi¯+ nsTTq ‘·s¡TD+˝ÀH˚, >∑TsêH˚«wüD‘√ >∑Ts¡Te⁄ <=s¡T≈£î‘ê&ÉT. düss¡ TTq >∑Ts¡Te⁄ ø√dü+ •wüß´&ÉT m˝≤ yÓ<äT≈£î‘ê&√, n<˚$<Ûä+>± >∑Ts¡Te⁄ ≈£L&Ü düs¡sTTq •wüß´ìø√dü+ ìØøÏådü÷Ô e⁄+{≤&ÉT. •wüß´ì ‹rø£å, Áø£eT•ø£åD, uÛÑøÏÔ, ÁX¯<äΔ\‘√ #˚ùd kÕ<Ûäq‘√ >∑Ts¡Te⁄ •wüß´ì >∑eT´+yÓ’|ü⁄ Áø£y˚TD πøåeT+>± rdüTø=ìyÓfi≤Ô&ÉT. Ç˝≤ Á|ü‘·´øå±qTuÛÑe dæ~Δì ø£*–kÕÔ&ÉT. á kÕ<ÛäHê e÷s¡Z+˝À $wüj·T, XÊÁdüÔ C≤„q+ jÓT+‘· eTTK´yÓ÷, n$<ä´, n]wü&É«s¡Z ìs¡÷à\q, Á‹ø£s¡D X¯ó~Δ <ë«sê e#˚à Vü≤è<äj·T |ü]es¡Ôq >∑eT´+ #˚s¡&ÜìøÏ n+‘˚ eTTK´+. e÷‘·è<˚y√uÛÑe, |æ‘·è<˚y√uÛÑe, n‹~Û <˚y√uÛÑe, Ä#ês¡´ <˚y√uÛÑe nì, >∑Ts¡Te⁄qT <Ó’e+>± |üPõ+#·eTì ìπs›•+∫+~ y˚<ä+. >∑Ts¡TsY ÁãVü≤à, >∑Ts¡TsY $wüßí, >∑Ts¡Tπs›y√ eTùV≤X¯«s¡ nì >∑Ts¡Te⁄ ÁãVü≤à, $wüßí, eTùV≤X¯«s¡T\ì, düsê«+‘·sê´$T nì ìs¡«∫+∫+~. á düsê«+‘·sê´$T nsTTq >∑Ts¡Ty˚ $X¯« $C≤„q+. Á‹ø£s¡D X¯ó~Δ ø£*Zq yêìπø Á | ü ø £ è ‹ dü + ‘· ˝ À ì+&ç q á $X¯ « $C≤„ q + $qã&ç >√#·s¡eTÚ‘·T+~. Á|üø£è‹ bÕsƒê\qT H˚s¡TŒ‘·T+~. Á|ü‹ edüTÔe⁄, Á|ü‹ dü+<äs¡“¤eTT ø=+Á>=‘·Ô $C≤„q ø√D≤ìï Ä$wüÿ]düTÔ+~. Ç˝≤ u≤Vü≤´ >∑Ts¡Te⁄ •wüß´ì˝Àì n+‘·s¡TZs¡Te⁄ì #·÷|æ+∫ C≤>∑è‘·|üs¡#·T‘ê&ÉT. Ç˝≤ Á|üø£èr, eTÚq+ ≈£L&É $C≤„q

|43

44|

ø±s¡DeTÚ‘·T+~. Ç<˚ <ä‘êÔÁ‘˚j·T, <äøÏåD≤eT÷]Ô\ ‘·‘·«+. ø£è‘·j·TT>∑ >∑Ts¡Te⁄ <äøÏåD≤eT÷]Ô ‘·q eTÚq+˝ÀH˚ •wüß´\≈£î düe÷<ÛëHê*#˚Ãyê&ÉT. n˝≤π> Á‘˚‘êj·TT>∑ >∑Ts¡TyÓ’q <ä‘êÔÁ‘˚j·TT&çøÏ 24>∑Ts¡T >∑Ts¡Te⁄\T. n+<äT˝À Á|üø£è‹˝Àì >±*, ˙s¡T ≈£L&É e⁄HêïsTT. n+fÒ eTq+ $C≤„q+˝ÀH˚ Ä˝À∫düTÔHêï+, #·]düTÔHêï+, ìÁ~düTÔHêï+, e÷{≤¢&ÉT‘·THêï+. nsTTHê n~ eTq≈£î uÀ<Ûä|ü&Éø£ ne>±Vü≤q, nqTuÛÑe+ ˝Ò≈£î+&Ü e⁄HêïeT+fÒ, n~ düèwæº˝À|ü+ ø±<äT, eTq <ä è wæ ˜ ˝ À|ü y ˚ T . Vü ≤ è<ä j · T + |ü ] X¯ ó <ä › e TsTT‘˚ $X¯ « C≤„q+ eTq Á|ü‘·´øå±qTuÛÑe+˝ÀøÏ edüTÔ+~. sTT<˚ y˚<ä+. n+<äTπø y˚<ëìï X¯è‹ nHêïs¡T. n+‘·sê«DÏ>± $q|ü&˚~ nì. kÕ<Ûäq‘√ Vü≤è<äj·Te÷*Hê´ìï M&ç‘˚ n~ $qã&ÉT‘·T+~. sT÷ X¯è‹C≤„q+ nHê~, nbÂs¡Tùwj·T+. ˇø£|ü&ÉT ˝Òì~, m|ü&É÷ ˝Ò≈£î+&Ü b˛j˚T~ø±<äT. m\¢|ü&É÷ e⁄+&˚<˚. sT÷ Vü≤è<äj·T ìs¡à\‘·«+‘√ \uÛÑ´eTj˚T´ $X¯«$C≤„qy˚T (n+‘·sê‘·àH˚) eTq |ü]|üPs¡í >∑Ts¡Te⁄. n<˚ Á|ü‘·´øå±qTuÛÑe $<ä´. $<ä´≈£î |ü s êø±wü ˜ Á | ü ‘ · ´ øå ± qTuÛ Ñ e + n+≥T+~ dü H ê‘· q <Û ä s ¡ à +. $<ä ´ Á|ü‘·´øå±qTuÛÑe+‘√{Ï |ü]|üPs¡íeTÚ‘·T+~. sTT<˚ ÁbÕø£Œ∫ÃeT <˚XÊ\ $<ë´<äèø£Œ<Ûë˝À¢ì ˇø£Hê{Ï ‘ês¡‘·eT´+. ì»eTsTTq |ü]D≤eT >∑Ts¡Te⁄, •wüß´ì˝À sT÷ Á|‘ü ´· øå±qTuÛyÑ êìï ô|+bı+~+|ü#d˚ æ dü«dü«s¡÷|ü <äsÙ¡ Hêìï ø£*–kÕÔ&ÉT. n˝≤+{Ï >∑Ts¡Ty˚ >∑Ts¡Te⁄. n˝≤+{Ï $<˚´ $<ä´. Ç<˚ ‘·+Á&ç Á|üX¯ï≈£î düe÷<Ûëq+>± Á|üVü‰¢<äT&ÉT nqï e÷≥ ª #·<äTe⁄\˝À eTs¡àyÓT\¢ #·~$‹ ‘·+Á&ûμ nì.

Vü ≤ è<ä j · T |ü ] es¡ Ô q rdü T ≈£ î sêì$<ä ´ e´s¡ Δ + Vü ‰ ìø£ s ¡ + . $qj·Ts¡V≤æ ‘· $<ä´ nVü≤+ø±s¡+‘√, n]wü&«É sêZ\‘√ ì+&çq sêø£då ü $<ä´. sTT~ e÷qes¡÷|ü+˝ÀqTqï <ëqe⁄\qT ‘·j·÷s¡T#˚düTÔ+~. (&Ûç©¢ πs|t πødt &çô|òHé‡ ˝≤j·Ts¡T‡˝≤). n+<äTπø e÷qe $\Te\T $<ë´uÀ<ÛäHê bÕsƒê´+XÊ\T ø±yê*. eTq >∑Ts¡Te⁄\T πøe\+ uÀ<Ûä>∑Ts¡Te⁄˝Ò ø±≈£î+&Ü, Áù|s¡D, |ü]D≤eT >∑Ts¡Te⁄\yê*. dü<äTZs¡Te⁄\T ô|s¡>±*. yê]q+<ä]ì eTq+ ø£è‘·»„‘·‘√ Äsê~Û+∫ |üPõ+#ê*.

á&ÉT ` CÀ&ÉT H˚H=ø£ düT+<ä] ø√dü+ yÓ~πøqT ø±~ø£ n+<ä] e+{Ï~ eT] ‘êqT ø±πs´wüß <ëdæ, ø£s¡DÒwüß eT+Á‹ uÛÀCÒ´wüß e÷‘·, X¯j·TH˚wüß s¡+uÛÑ Hê >∑÷]à eT]ø=+‘· #Óô|Œ<äqT n~ ì»y˚T nì s¡+<äs¡TqT ø±πs´wüß HêdæÔ, ø£s¡DÒwüß ø£+Ár uÛÀCÒ´wüß düTwæ˜, X¯j·TH˚wüß qwæ˜ yÓsTT´ ì»eTT\ <ë∫ y˚H√fi¯¢ bı>∑&ÉTeTT e+<ä ‘·|ü⁄Œ\ >±∫ es¡T&ÉqT ø±ìeTTà ≈£îø£ÿ ‘√ø£ e+ø£s¡ dü]j·T>∑T≥ ø£\¢ Ä #·ø£ÿì #·Tø£ÿ‘√&É H˚ìø£ >∑T&綽À yÓT\¢

` &Ü. eT÷]Ô C§qï\¬>&ɶ

` &܈ˆ sê|òTü y˚+Å<äÅ|ükÕ<é |44 |45

46|

‘Ó\T>∑TC≤‹ #ê]Á‘·ø£ ø°]Ô dæ] ` ª#·+Á<ä–]μ #ê]Á‘·ø£ |òüT≥q\T, düìïy˚XÊ\T, |ü]D≤e÷\≈£î ì\TyÓ‘·TÔ ìX¯ÙãΔ kÕ≈£åî´\T>± $T–*q nø£ÿ&ç eT{Ϻ, sêsTT, s¡bÕŒ eTq |üPØ«≈£î\ yÓ’uÛÑyêìï, sê»]ø£|ü⁄ XÖs¡´ Á|ü‘êbÕ\qT eTqeTT+<äT e⁄+#·T‘êsTT. #·÷&É#·ø£ÿì Á|üø£è‹ |ü]düsê\T, eTH√Vü≤s¡yÓTÆq sê»Á|ükÕ<ë\T, •~∏\ uÛÑeHê\T, ø√≥ ãTTs¡TE\T, n>∑&ÉÔ\T, eT+&ÉbÕ\T, $]–|ü&çq $Á>∑Vü‰\T, ‘·÷eTT\T, nX¯«, >∑»XÊ\\T, ‘·{≤ø±\T, s¡Vü≤<ës¡T\T, ø±\Te\T ˇø£ÿfÒ$T{Ï nDTeDTe⁄ eTq‘√ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ kÕ<äs¡kÕ«>∑‘·+ |ü\T≈£î‘êsTT. yÓj˚T´+&É¢ #ê]Á‘·ø£ dü‘ê´\qT eTq‘√ |ü+#·T≈£î+{≤sTT. kÕ+düÿè‹ø£, kÕe÷õø£ Hê>∑]ø£ $\Te\qT eTqeTT+<äT Ä$wüÿ]kÕÔsTT. nø£ÿ&ç >±* |”*ÃHê, >∑T¬øÿ&ÉT ˙fi¯flqT ‘ê–Hê eTq˝À sê»dü+ bı+>∑T‘·T+~. ÄHê{Ï |òüTq #·]Á‘·≈£î ndü˝…’q yês¡düT\eTì >∑Ts¡TÔ#˚kÕÔsTT. n<˚... n<˚... XÖs¡´Á|ü‘êbÕ\≈£î ^∫q –] ` #·+Á<ä–]. ‘Ó\T>∑T‘·*¢ dæ>∑˝À #ê]Á‘·ø£ ø°]Ô dæ]>± yêdæ¬øøÏÿq ÁbÕ+‘·y˚T #·+Á<ä–]. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì ∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢˝À Á|ü<ÛëqyÓTÆq |ü≥ºD≤˝À¢ #·+Á<ä–] ˇø£ÿ{Ï. Á|ü|ü+#· Á|üdæ<äΔ |ü⁄D´πøåÁ‘·yÓTÆq ‹s¡T|ü‹ q>∑sêìøÏ πøe\ 12 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À e⁄+~.

Vü≤+|æ, ô|qT>=+&É\ ‘·s¡Tyê‘· ns¡ΔX¯‘êãΔ+ô|’>± $»j·Tq>∑s¡ sêE\ $\ø£åD sê»<Ûëì>± yÓ\T>=+~+~. #ÓHï’Ó ôdsTT+{Ÿ C≤]® ø√≥≈£î nqTeT‹ Ç∫Ã+~ Çø£ÿ&˚. kÕVæ ≤ r dü e Tsê+>∑ D kÕs¡ « uÛ Ö eTT&É T , $»j· T q>∑ s ¡ kÕÁ e ÷C≤´BÛ X ¯ ó &É T ø£èwüí<˚esêj·T\ yê] eTVü‰eT+Á‹ ‹eTàs¡TdüT $<ë´uÛ≤´dü+ #˚dæ+~ Çø£ÿ&˚. ø£èwüísêj·T\ ‘·+Á&ç ‘·Tfi¯óe qs¡düsêj·T\T #·+Á<ä–] qT+&˚ ‘·s¡*yÓ[fl Vü≤+|”ô|’ <ä+&Ó‹Ô #·Áø£e]Ô>± |ü]>∑D bı+<ë&ÉT.

#ê]Á‘·ø£ H˚|ü<∏ä´+ Hêsêj·TDeq+ sê»<Ûëì>± |ü]bÕ\q #˚düTÔqï ø±πs«{Ïq>∑s¡ kÕÁe÷≥Tº ÇeTà&ç qs¡dæ+Vü≤j·÷<äe sêj·T\T zs√E ly˚+ø£fÒX¯«s¡Tì <äs¡ÙHês¡ú+ $#˚ÃkÕ&ÉT. düT$XÊ\ sê»Á|ükÕ<ä+ e⁄+~ ø±ì X¯Á‘·T<äTπs“¤<ä´yÓTÆq ø√≥ ˝Òø£b˛sTT+<äH˚~ Äj·Tq ∫+‘·. n+<äT≈£î ‘·s¡TD√bÕj·÷ìï dü÷∫+#·eTì ø√s¡&Üìπø ‘·eT Ç\y˚\TŒ ‹s¡TeT\ lìyêdüTì #Ó+‘·≈£î e#êÃ&ÉT. <äs¡Ùq+ #˚düT≈£îqï ‘·s¡Tyê‘· ãj·T≥≈£î e∫Ãq Äj·Tq mÁs¡{Ï ‘·\bÕ>±qT e÷+dü+ eTT<ä›>± uÛ≤$+∫ z Á>∑<ä› ‘·qTï≈£îb˛sTT+~. }Væ≤+#·ì á Vü≤sƒê‘Y dü+|òüT≥q≈£î ìyÓ«s¡b˛sTTq uÛÑ≥T\T eTVü‰sêE ‘·\bÕ>±qT ‘·qTï≈£îb˛‘·Tqï Á>∑<ä›qT yÓ+ã&ç+#ês¡T. Ä $Vü≤+>∑+ sêE>±] ‘·\bÕ>±qT z ø=+&Éô|’ |ü&Éy˚dæ+~. Ç+‘·˝À nø£ÿ&É≈£î #˚s¡T≈£îqï sêE, |ü]yês¡+ Ç<˚<√ <Ó’e|òüT≥q>± uÛ≤$+∫ #·T≥÷º |ü]o*+#·>± #·‘·T]«<Ûä <äTs¡ZØ‘·T˝À¢ X¯Á‘·T <äTπs“¤<ä´yÓTÆq –]<äTs¡Z+ ìsêàD≤ìøÏ nqTyÓ’q Á|ü<˚X¯+>± ‘√∫+~. yÓ+≥H˚ ìsêàD+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. #·+Á<äT&ÉT •e⁄ì¬ø’ |òüTÀs¡ ‘·|üdüT‡ #˚dæq ø=+&É ø£qTø£H˚ Ä ø=+&É≈£î #·+Á<ä–] nH˚ ù|s¡T e∫Ã+<äì »qÁXó¯ ‹. #·+Á<qä >∑eTT, ùV≤eTq>∑eTT nH˚ ¬s+&ÉT •˝≤•Ksê\ düe÷Vü‰s¡y˚T #·+Á<ä–]. ùV≤eTq>∑s¡+ #·T≥÷º ˇs¡TdüT≈£îì Á|üeVæ≤düTÔqï~ ø±ã{Ϻ Ä q~øÏ düTes¡íeTTœ nì ù|s¡T e∫Ã+~. ø±>± #·+Á<äq>∑eTT bÕ<ä|”sƒêq ì]à‘·yÓTÆq Á>±eT+ #·+Á<ä–]>± U≤´‹>±+∫+~.

C≤q|ü<ä H˚|ü<∏ä´+ #·+Á<ä–] Á|üø£ÿqTqï ªXÊq+ã≥¢μ ùdHê~Ûø±s¡T\≈£î HÓ\e⁄ ø±>± uÛÀ>∑yÓ÷fi¯ó¢, <˚e<ëd”\≈£î ì\j·T+ ªô|’&ç|ü˝…¢μ, eT+>∑˝Àfi¯¢≈£î Äyêdü+ ªn&ÉbÕ¬s&ç¶|ü˝…¢μ. z s√Eq ø√≥˝À $&ç~#˚dæq eTVü‰sêE n‘·´edüs¡ ø±s¡´+ MT<ä z #√≥T≈£î ãj·T˝Ò›sê*‡ e∫Ã+~. |ü˝…¢ qT+&ç ≈£åîs¡≈£î\qT |æ*|æ+#·eTì Ä»„ C≤Ø nsTT´+~. uÛÑ≥T\T Ä }]¬øfi‚¢dü]øÏ sêE>±]øÏ ≈£åîs¡ø£s¡à #˚ùd #·+Á~>±&ÉT, –]>±&ÉT nH˚ eT+>∑˝À[fl<ä›s¡÷ @<√ |üìô|’q mø£ÿ&çø√ yÓ[¢q≥T¢ ‘Ó*dæ+~. ns¡ΔsêÁ‹ Ç\T¢ #˚]q yê]øÏ sêE>±] ø£ãTs¡T #Ó$q|ü&ç+~. yÓ+≥H˚ Ä<äsêu≤<äsê |ü]¬>‘·TÔ≈£îì ø√≥¬ø[fl sêE>±s¡T ìÁ<ä˝À e⁄+&É>±H˚ @e÷Á‘·+ yÓT\≈£îe sê≈£î+&Ü ≈£åîs¡ø£s¡à #˚dæ #·\¢>± C≤s¡T≈£îHêïs¡T. eT+>∑˝Àfi¯ófl ns¡ΔsêÁ‘˚ e∫à ‘·eT |üì ø±$+#·T≈£îì yÓ[flq $wüj·T+ ‘Ó\TdüT≈£îqï sêE>±s¡T yê] HÓ’|ü⁄D≤´ìøÏ yÓT∫à @+ ø±yê˝À ø√s¡Tø√eTHêïs¡T. yê[fl<ä›s¡÷ qÁeT‘·‘√ ‘·eT ù|s¡T¢ ∫s¡kÕΔsTT>± $T–˝Ò≥T¢ Ä }]øÏ #·+Á<ä–] nH˚ ù|s¡T ô|≥ºeTì ø√s¡T≈£îHêïs¡T. n˝≤ Ä }]ù|s¡T #·+Á<ä–]>± Hêe÷+‘·s¡+ ø£*–+<äì C≤q|ü<äT\ >±<∏ä Á|ü#ês¡+˝À e⁄+~. nwüº~>∑Z»ø£e⁄˝À¢ ˇø£&Ó’q sêeTsê»uÛÑ÷wüDT&ÉT á Á|ü<˚XÊìï ª‘ês¡ ø £ X Ë ’ \ μeTì, ‘· ] >=|ü  \ eT\¢ q #· + Á < ä u Û ≤ qT #· ] ‘· + ˝À ª#·+Á<ä>√Á‘·+μ nì n_Ûe]í+#ês¡T. Áø°düTÔX¯ø£+ 1000 dü+e‘·‡s¡+ (X¯ø£ dü+e‘·‡s¡+ 922)˝À ì]à‘·yÓTÆq #·+Á<ä–] <äTs¡Z+ eP´Vü‰‘·àø£+>± #ê˝≤ ø°\ø£yTÓ qÆ ìsêàD+>± #Ó|Œü e#·TÃ. uÛÖ>√[ø£+>± ‘·$Tfi¯, ‘Ó\T>∑T, ø£qï&É sêC≤´\ dü]Vü≤<äT›˝À¢ e⁄+&É&É+‘√ á ÁbÕ+‘êìøÏ #ê]Á‘·ø£, sê»ø°j·T ÁbÕ<Ûëq´‘· ô|]–+~. {≤˝…MT, |æ¢˙ ù|s=ÿqï≥T¢ Áø°düTÔ|üPs¡«+ Hê{Ïπø Ç~ »Hêyêdü ÁbÕ+‘·+. eTÚs¡T´\T, XÊ‘·yêVü≤qT\T, |ü\¢e⁄\T, πsHê{Ï #√fi¯ó\T, sêÁwüº≈£L≥T\T, u≤DsêE\T, >∑+>∑sêE\T, H√\+ã |ü\¢e⁄\T, #êfi¯ó≈£î´\T, #√fi¯ó\T, bÕ+&É´sêE\T, j·÷<äe sêE\T, $»j·Tq>∑sêBÛX¯ó\T, Äsêÿ≥ qyêãT\T, ìC≤+ Á|üuÛÑTe⁄\T, Á_{°wüß yê] @\Tã&ç˝ÀøÏ e∫Ãq #Ó≈£îÿ #Ó<äs¡ì ø£≥º&É+ #·+Á<ä–]. mH√ï Hê>∑]ø£‘·\T, kÕ+düÿè‹ø£ uÛ≤yê\qT ‘·q˝À ì+|ü⁄≈£îì #·]Á‘· |ü⁄≥˝À¢ #Ós¡>∑ì dü‘·ø£+>± ì\ã&ç+~. mH√ï <ë&ÉT\T, <ä+&Éj·÷Á‘·\T, kÕ+|òTæ ø£ |ü]D≤e÷\≈£î ÁbÕe÷DÏø+£ >± uÛ≤dæ*+¢ ~. |üPs¡«+ #·+Á<–ä ] #=+&ÉeT+&É\+˝À n+‘·sꓤ>∑+, ø=~›ø±\+ ø£s¡÷ï\T, ø£&É|ü d”eT\˝À ≈£L&çq bÕ‘·Ô|æHê&ÉT˝À Á|ü<ÛëHê+>∑+. #·+Á<ä–] sê»´+ düTes¡íeTTœ q~øÏ <äøÏåD≤q |æHêøÏ˙ (ô|Hêï) q~øÏ ˝À‘·≥Tº uÛ≤>∑+, ñ‘·Ôs¡ ~≈£îÿq X‚cÕ#·\+, ‘·÷s¡TŒ ø£qTeT\ |üs¡«‘· ÁbÕ+‘·+ ø£\>∑*dæ HÓ\÷¢s¡T õ˝≤¢˝Àì |ü⁄*ø±{Ÿ, ã+>±fi≤U≤‘·+ düeTTÁ<ä rs¡+ es¡≈£î yê´|æ+∫ e⁄+&˚~. H˚{Ï ‘·$Tfi¯Hêg sêÁwüº+˝Àì #Ó+>∑\Œ≥Tº õ˝≤¢, ñ‘·Ôs¡ <äøÏåD Äsêÿ≥Tº õ˝≤¢˝Àì ø=+‘·uÛ≤>∑eTT, Á|üdæ<äΔ |ü⁄D´πøåÁ‘ê˝…’q ‹s¡T|ü‹, ‹s¡TeT\, lø±fi¯Vü≤dæÔ #·+Á<ä–] sê»´+˝Àìy˚. |47

e÷≥\ø£+<ë\T (yÓ’|ü¢e nH˚ e÷≥ ø£¬sø±º ø±<ë nì Ä eT<Ûä´ ù|òdtãTø˘˝À ÄdüøÏÔ ø£s¡yÓTÆq #·s¡Ã »]–+~. ll uÛÑ÷‘êìï j·TCÀ„|üM‘êìï yÓ’|ü¢e^‘êìï H˚qT nì ÁyêXÊs¡T. n~ Ä<äs¡Ù+>± rdüTø=ì ˇø±j·Tq yÓ’|ü¢e´ nH˚ |ü<ä+ ˇø£ |ü<ä´+˝À yê&Üs¡T. n~ ‘·bÕŒ, ¬s’{≤ nì #·s¡Ã. n|ü⁄Œ&ÉT ø£*–q uÛ≤yê\qT |ü<ä´s¡÷|ü+˝À #Óù|Œ Á|üj·T‘·ï+ Ç~.)

X¯u≤›\‘√ >∑&É∫q X¯ ‘êã›+ ø£$‘·\≈£î Áø=‘·Ô<ë]$&ç düVü≤ ÁkÕã›+ ì*#˚ e÷ø£$ X¯ã›$]+∫ mes¡+<äT dü‘·‘·+ ll qqïj·T eTT+<˚ yÓTT<ä˝…’ ∫qïj·T ‘·s¡Tyê‘·es¡≈£î #ÓqTï >∑ø±yê«˝Ÿ mH√ï Áyêdæ]düTø£e⁄\T yÓHÓï\ ≈£î]dæ $<Ûëq $]ôdqT e÷≥˝Ÿ me«s¡T |ü⁄{Ï+‘·Ts¡Te÷ f…e«s¡T düèwæº+#·Tyês¡T @eTì #ÓbÕÔ+ düe«&ç MqT\$qï~

48|

me«s=H˚s¡Œ+>∑e#·Tà áe⁄˝… e÷≥˝Ÿ »q˙ »q≈£î\ ≈£L]$T eTq‘√ #Ó|æŒ+∫q{Ϻ eTDT˝Òe÷≥˝Ÿ ˇqs¡>∑ $<ë´ ãT<äTΔ\T eTHêq˙≥T>∑s¡Væ≤+#·T eTVæ≤eT˝≤à≥˝Ÿ Á|üø£è‹ì »ì+#·T X¯ã›eTT düTø£è‘·eTT e÷qe⁄ì y˚T<Ûä düTø£s¡eTT ùdj·TTHé nø£\+ø£eTT»qyêø£´eTT düø£\eTà>∑Tdüèwæº˝À qdüs¡düT\ eT~˝À e÷≥\ qT+&˚yê´ø£è‹ bÕ≥≈£î |ü<äy˚T Á|üe÷D Á|ü<∏äe÷ø£è‹˝À bÕ{ÏøÏ \ø£åD Á>∑+<Ûë˝Ÿ kÕ{Ï>∑ Äø£è‘·T\T <ë\Tà XÊÁkÕÔ\÷ŒÁ‘ê˝Ÿ

- eT<äT›≈£L] $»j·T#·+Á<äVü‰dt

sê»eTVü≤˝Ÿ, sêD° eTVü≤˝Ÿ nH˚ ¬s+&ÉT Á|ü<ÛëqyÓTÆq ø£≥º&Ü\ düe÷>∑eTy˚T #·+Á<ä–] ø√≥. #·T≥÷º ã\yÓTÆq Á|üVü≤Ø >√&É\T, <äTπs“<Ûä´yÓTÆq n>∑&ÉÔ\‘√ nH˚ø£ Ä\j·÷\T, uÛÑeHê\T, eT+&ÉbÕ\ ìsêàD≤\ q&ÉTeT z ô|<ä› Á>±HÓ’{Ÿ •\ô|’q ˇbÕŒπs n<äT“¤‘· sê»ÁbÕkÕ<äyT˚ ªsê»eTVü≤˝Ÿ.μ BìøÏ m>∑Te ªsêD°eTVü≤˝Ÿ.μ ‘·[flø√≥ j·TT<ëΔq+‘·s¡+ z&çq $»j·Tq>∑s¡ sêE\T nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ô|qT>=+&É≈£î ‘·s¡*yÓfi≤¢s¡T. nq+‘·s¡+ nø£ÿ&É qT+∫ e∫à #·+Á<ä–]ì ‘·eT eT÷&√ sê»<Û ë ì>± #˚ d ü T ≈£ î ì |ü ] bÕ\q kÕ–+#ês¡ T . 1585˝À ns¡ M {Ï y˚+ø£≥|ü‹sêj·T\ Vü≤j·÷+˝À |ü]bÕ\q kÂ\uÛÑ´+ ø√dü+ n|üŒ{Ïπø e⁄qï bÕ‘· ø£≥º&Ü\qT ‘=\–+∫ ø=‘·Ô eTVü≤fi¯ó¢, uÛÑeHê\T ì]à∫ ø√≥>√&É\T |ü{Ïwüº|ü]∫, Ä\j·÷\qT |ü⁄qs¡T<äΔ]+∫q≥T¢ #ê]Á‘·ø£ Ä<Ûësê\THêïsTT. sê»eTVü≤˝Ÿ eT÷&É+‘·düTÔ\ düT+<äs¡Vü‰s¡à´+ ø£\|ü yê&É≈£î+&Ü πøe\ ø±dæsêsTT, eT{Ϻ, Ç≥Tø£, düTqï+‘√ ì]à+∫q ø£≥º&É+. Væ≤+<ä÷ bÕs¡d”ø£ yêdüTÔ H˚|ü<∏ä´+‘√ ≈£L&çq $»j·Tq>∑s¡ ìsêàDXË’*ì Çø£ÿ&É eTq+ #·÷&Ée#·TÃ. ‘·÷s¡TŒ |ü&ÉeTs¡\≈£î kÕ–q eTTKuÛ≤>∑+ ì&ç$ 48.5 MT≥s¡T¢, yÓ&É\TŒ 16 MT≥s¡T¢, m‘·TÔ 28.8 MT≥s¡T¢. eT÷&É+‘·düTÔ\ á eTVü≤˝Ÿ Hê\T>∑T eT÷\˝≤ u≤\ÿ˙\‘√ Äø£s¡¸D°j·T+>± e⁄+≥T+~. >∑<äT\ô|’ Hê\T>∑T ∫qï >√|ü⁄sê\T, eT<Ûä´˝À Ç≥Tø£‘√ ì]à‘·yÓTÆq >∑TeTà≥|ü⁄ •Ks¡+‘√ ≈£L&çq Á|ü<Ûëq >√|ü⁄s¡+ e⁄HêïsTT. BìH˚ ñj·÷´\ eT+&É|ü+>± e´eVü≤]kÕÔs¡T. Çø£ÿ&˚ |ü⁄qï$TsêÁ‹fi¯ófl, |üs¡«~Hê˝À¢ <˚e<ëd”\ qè‘·´>±q $H√<ë\‘√ sêE\T, Á|üeTTKT\T ùd<ärπsyês¡T. ~>∑Te düTe÷s¡T eT÷&ÉT MT≥s¡¢ m‘·TÔ es¡≈£î n~ÛcÕºq+ sê‹‘√ ì]à‘·yÓTÆ+~. ô|’ n+‘·düTÔ es¡≈£î ‘·÷s¡TŒ |ü&ÉeTs¡ ~X¯˝À¢ #·ø£ÿ{Ï yÓT≥¢ es¡Tdü\THêïsTT. ∫e] n+‘·düTÔ u≤\ÿ˙\T yê{ÏøÏ Ä<Ûës¡+>± Hêdæø±•\\ neT]ø£ Çø£ÿ&ç ìsêàD $X‚wü+. <ä÷˝≤\T e÷Á‘·+ eTT+<äT≈£îkÕ– ô|’ø£|ü ø£b˛‘·|ü⁄≥+#·T\≈£î Ä\+ãq>± ì\ã&ܶsTT. Á|ü‹ n+‘·düTÔ˝ÀqT øÏ{Ïø°\T, <ë«sê\‘√ ≈£L&çq Á|ü<Ûëq Vü‰fi¯ó¢ e⁄HêïsTT. ¬s+&√ n+‘·düTÔ eT<Ûä´q <äsê“s¡T Vü‰\T. Á|ü‹ Vü‰\T Çs¡TyÓ’|ü⁄˝≤ ¬s+&ÉT >∑<äT\T,eTs¡˝≤ Á|ü‹ >∑~øÏ ˇø£ ñ|üXÊ\ e⁄HêïsTT. ô|’ø£|ü ô|<ä› |ü\ø£\T>± $uÛÑ»+|üã&ç y˚T*$T düTqï|ü⁄ •˝≤Œ\‘√ >√‹ø˘ ∫Á‘·ø£fi¯\‘√ n\+ø£è‘·yÓTÆ e⁄+≥T+~. >∑e«düTqï+, u…\¢+ >±qT>∑˝À Ä&ç+∫ #˚‘√Ô u≤>± ø£*|æ Ä $TÁX¯e÷ìï ìsêàD+˝À $ìjÓ÷–+#ês¡T. qTqT|ü⁄ sêe&ÜìøÏ ø√&ç>∑T&ÉT¶ kıq yê&˚yês¡T. sê»eTVü≤˝Ÿ≈£î ‘·÷s¡TŒq ¬s+&É‘·düTÔ\ sêDÏeTVü≤\ >=|üŒ ø£fi≤HÓ’|ü⁄D≤´ìøÏ ì\TyÓ‘·TÔ ‘êsêÿD+. Vü≤+|”˝Àì |ü<äàeTVü≤˝Ÿ≈£î BìøÏ <ä>∑Z] b˛*ø£\THêïsTT. Çø£ÿ&ç eTVü≤fi¯ófl $»j·Tq>∑s¡ ìsêàD ø£fi≤Ø‹øÏ n<ä›+|ü{Ϻ ø±\Áø£y˚TD eTTdæ¢+ dü+Á|ü<ëj·T ìsêàD øöX¯˝≤ìï ∫es√¢ Á_{°wüß yê] dü+Á|ü<ëj·T+ y˚Ts¡ e÷s¡TŒ#˚s¡TŒ\‘√ ‘·eT˝À bı<äTe⁄≈£îHêïsTT. ø√H˚s¡T ` sê»eTVü≤˝Ÿ≈£î ñ‘·Ôsêq e⁄qï ô|<ä› ‘êeTs¡ ‘·{≤ø£+ ˙s¡T >∑‘·+˝À ‘·÷eTT\ <ë«sê ø√≥ ø£+<äø±\≈£î bÕπs~. n+‘˚>±ø£ sê»uÛÑeHê\≈£î ≈£L&Ü ø±\Te\ <ë«sê ˙{Ïedü‹ ø£*Œ+∫q≥T¢ Ä<Ûësê\T ø£ì|ædüTÔHêïsTT. ø=+&É\ô|’q |ü&çq es¡¸+ ˙s¡T H˚s¡T>± ø√H˚s¡T˝À |ü&˚ @sêŒ≥T#˚j·Tã&ç+~. >∑Tfi¯ófl >√|ü⁄sê\T ` #·+Á<ä–] ø√≥ |ü]düsê˝À¢ 56 >∑Tfi¯ófl >√|ü⁄sê\T+&˚eì #ê]Á‘·ø£ |ü]XÀ<Ûä≈£î\T uÛ≤$düTÔHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ y˚fi¯fl MT<ä ˝…øÏÿ+#·<ä>∑Z$ e÷Á‘·y˚T $T–˝≤sTT. ø√≥ Á|üy˚X¯<ë«s¡+ e<ä› yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï>± Msê+»H˚j·TkÕ«$T ø√yÓ\qT

eTq+ #·÷&Ée#·TÃ. 10 n&ÉT>∑T\ m‘·TÔ˝À uÛÑTC≤q >∑<ë<ä+&É+‘√ VüQ+ø£]+#˚ Vü≤qTeT+‘·T&ÉT #·+Á<ä–] <äTsêZìøÏ s¡ø£å≈£î&ÉT. n+<äTπø ø√≥˝À|ü\, ø=+&Éô|’Hê ∫Á‘·$∫Á‘·yÓTÆq e÷s¡T‹ $Á>∑Vü‰\T eTq≈£î ‘ês¡dü|ü&É‘êsTT. ø=~›ø±\+ ÁøÏ‘·+ ‘·e«ø±˝À¢ Á|ü<Ûëq <ë«sêìøÏ ≈£î&ç|üø£ÿ $ù|òTïX¯«s¡Tì ÁbÕNq <˚yê\j·T+ ãj·T\Œ&ç+~. $»j·Tq>∑s¡ sê» ∫Vü≤ï+ ø£rÔ esêVü≤+ >∑Ts¡TÔ>∑\ ¬s+&√ Á|ü<Ûëq <ë«s¡+ <ë≥T‘·÷H˚ m&ÉeT yÓ’|ü⁄ düeTTqï‘· •\Œ XÀ_Û‘·yÓTÆq sê»sêCÒX¯«Ø<˚$ Ä\j·T+ eTq≈£î ø£ì|ædTü +Ô ~. Ç{°e* ‘·e«ø±˝À¢ 16e X¯‘êã›+Hê{Ï |ü+#·˝ÀVü≤ $Hêj·T≈£î&ÉT, Á|üuÛ≤[‘√ ≈£L&çq ñe÷düÿ+<ä $Á>∑Vü‰\T, ñj·÷´\, ÇqT|ü>=\TdüT\T, z qTsTT´ yÓ\T>∑T#·÷kÕsTT. ñ|üdü{Ϻ`|ü|üdü{Ϻ`<äTs¡Z+ MT<ä qTqï ¬s+&ÉT ˙{Ï ns¡\ düeTT<ëj·Ty˚T ñ|üdü{Ϻ |ü|üdü{Ϻ. H˚{Ï yê≥s¡ôw&é y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ≈£î ñ<ëVü≤s¡D. sê»ÁbÕkÕ<ëìøÏ n_ÛeTTK+>± 183 MT≥s¡¢ m‘·TÔq (düTe÷s¡T 600 n&ÉT>∑T\T) ø=+&Éô|’øÏ áXÊq´ ~≈£îÿq yÓT≥¢ es¡Tdü MT<äT>± yÓ[‘˚ ñ|üdü{Ϻ, |ü|üdü{Ϻ #˚s¡Tø√e#·TÃ. ˇø£ uÛÑ÷>∑èVü≤+ ˝≤+{Ï ìsêàD+˝À ~– #·÷ùdÔ ¬s+&ÉT ns¡\T+{≤sTT. ˇø£ ns¡˝Àì ˙fi¯ófl ñ|ü>±qT, eTs√ ns¡˝Àì »\+ ‹j·T´>±qT e⁄+&É&É+‘√ M{ÏøÏ Ä ù|s¡T e∫Ã+~. >∑+{≤ eT+&É|ü+ ` ‹s¡TeT\ k˛bÕq e÷sêZq nyê«#ê]ø√q≈£î <äøÏåD ~≈£îÿ ø=+&É nÁ>∑uÛ≤>±q >∑+{≤ eT+&É|ü+ nì |æ*#˚ Hê\T>∑Tø±fi¯fl eT+&É|ü+ ø£ì|ædüTÔ+~. eT+&É|ü+˝Àì z |òüTqyÓTÆq >∑+≥ y˚˝≤&ÉBj·Tã&ç e⁄+&˚~. nfÒ¢ Á|üdüTÔ‘·+ #·+Á<ä–] <äTs¡Z+ ô|’uÛ≤>∑+˝À ñ]ø£+ã+ eT+&É|ü+>± e´eVü≤]+#˚ #√≥ eTs√ >∑+≥ e⁄+&˚~. n|üŒ{Ï #·+Á<ä–] sêE sêeT<˚esêj·T\≈£î ‹s¡TeT\ lyês¡T Çwüº<Ó’e+. kÕ«$TøÏ HÓ’y˚<ä´+ nsTT‘˚>±ì ‘êqT uÛÀ»q+ #˚ùdyê&ÉT ø±&ÉT. Ä\j·T+˝À lyê]øÏ HÓ’y˚<ä´+ ô|&ÉT‘·÷H˚ nø£ÿ&ç ns¡Ã≈£î\T >∑ T &ç > ∑ + ≥\qT yÓ ÷ –+#˚ y ês¡ T . >∑ T &ç > ∑ + ≥\ ‘· s ¡ + >±\T >∑+{≤eT+&É|ü+˝Àì ô|qT>∑+≥qT ‘êπø$. yÓ+≥H˚ ‘·q+‘·q ‘êqT>± Ä >∑+≥ yÓ÷>∑&É+ yÓTT<ä˝…{Ϻ, Ä |òüT+{≤sêe+ yÓ[fl #·+Á<ä–] ø√≥\ >∑\ »j·T>∑+≥qT K+>∑Tq |ü*øÏ+#˚~. dü+πø‘·+ #Ó$qã&É>±H˚ sêj·T\yês¡T kÕ«$Tyê]øÏ HÓ’y˚<ä´+ nsTT´+<äì ‘Ó\TdüT≈£îì uÛÀ»HêìøÏ ñ|üÁø$£ T+#˚yês¡T. á >∑+≥qT yÓ+ø£≥–] sêE s¡|Tüò THê<∏ä j·÷#·eTHêj·T≈£î&ÉT ãVüAø£]+∫q≥T¢ #·]Á‘· <ë«sê ‘Ó\Tk˛Ô+~. lø£èwüí<˚esêj·T\yês¡T ‘·q |ü<äMø±\+˝À @&ÉTkÕs¡T¢ ‹s¡TeT\ j·÷Á‘·≈£î $#˚Ãdæ l y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì <ä]Ù+#·T≈£îHêï&Éì #·]Á‘· #ÓãT‘√+~. sêj·T\T e∫Ãq|ü&É˝≤¢ #·+Á<ä–] ø√≥˝À $&ç~#˚dæ Á|üXÊ+‘·‘·qT bı+~q≥T¢ #ÓãT‘ês¡T. sêE\T, sê»]ø±\T e÷]Hê #·+Á<ä–]˝À eT‘· yÓ’wüe÷´\T @s¡Œ&Éø£b˛e&É+ Çø£ÿ&ç kÕeTs¡dü´<Û√s¡DÏøÏ ì<äs¡Ùq+. ÁbÕNqyÓTÆq~ ø±e&É+‘√ #·+Á<ä–]ì @*q sêE\ $esê\T |üP]Ô>± eTq≈£î ø±qsêe⁄. ô|’>± ‘·$Tfi¯Hê&ÉT ˝Àì y˚\÷s¡T ø√≥ |49

50|

<äè&ÛÉ‘·s¡+, düTs¡øÏå‘·+ ø±e&É+‘√ sêE\T nø£ÿ&É e⁄+&˚yês¡T. #·Áø£e]Ô ‘·s¡T|ü⁄q sê»Á | ü ‹ ì~Û , Ç‘· s ¡ Á | ü e TTKT\T $&ç ~ π ø +Á < ä + >± #· + Á < ä – ]ì $ìjÓ÷–+#·T≈£îH˚yês¡T. ôd’q´ düMTø£s¡D πø+Á<ä+>± #·+Á<ä–] yêdæ¬øøÏÿ+~. sê»]ø£|ü⁄ ≈£îÁ≥\T, ≈£î‘·+Á‘ê\≈£î, ø±sê>±\ HÓ\e⁄>± ≈£L&Ü #·+Á<ä–] |üìø=∫Ã+~. >∑<Ó› HÓø£ÿ>±H˚ lø£èwüí<˚esêj·T\T ‘·q ‘·eTTà&ÉT n#·T´‘· <˚esêj·T\qT Çø£ÿ&˚ U…’<äT˝À e⁄+#ê&ÉT. Á|üdæ<äΔ |ü⁄D´πøåÁ‘·+ ‹s¡TeT\≈£î e∫Ãb˛j˚T eT‘·>∑Ts¡Te⁄\T, n~Ûø±s¡T\≈£î <äTsêZìøÏ #Ó+~q sê»Á|ü‹ì~Û Ä‹<∏ä´+ Ç#˚Ãyê&Éì ‘Ó\Tk˛Ô+~. $<˚o j·÷Ár≈£î\T Çø£ÿ&É eTõ© #˚ùdyês¡T. #·+Á<ä–]ì sê»<Ûëì>± #˚düT≈£îì bÕ*+∫q Äs¡M{Ï y˚+ø£≥|ü‹sêj·T\T eTVü‰Ms¡T&ÉT, sêC≤´+>∑y˚‘·Ô. eTs√ lø£èwüí<˚esêj·T\T>± ù|s¡T >∑&ç+#ê&ÉT. s¡ø£ådü, ‘·+>∑&ç j·TT<äΔ+˝À |üsê»j·T+ ‘·s¡Tyê‘· ø=+‘·ø±\+ sê»´y˚T*q ‹s¡TeT\ <˚esêj·TT\ ‘·q ‘·<äq+‘·s¡+ ‘·q eTT>∑TZs¡T ≈£îe÷s¡T\≈£î sêC≤´ìï |ü+#ê&ÉT. ls¡+>∑|ü≥ï+ πø+Á<ä+>± ø£qï&É <˚XÊìï sêeTsêj·T\T, ô|qT>=+&É sê»<Ûëì>± #˚dTü ≈£îì ls¡+>∑sêj·T\T, #·+Á<–ä ] eTTK´|ü≥Dº +>± y˚+ø£≥|ü‹sêj·T\T Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\≈£î Á|üuÛÑTe⁄\j·÷´s¡T. y˚+ø£≥|ü‹sêj·T\ Vü≤j·÷+˝ÀH˚ #·+Á<ä–]øÏ eTVü≤s¡›X¯, |ü⁄qs¡TJ®eq+. eTVü≤fi¯ófl ìsêàDeTj·÷´sTT. ø=‘·Ô uÛÑeHê\T, >∑Tfi¯ófl, >√|ü⁄sê\T, eT+&ÉbÕ\T, düÁ‘ê\T yÓ*XÊsTT. ‘·]–b˛sTTq $»j·Tq>∑s¡ yÓ’uÛÑyêìï |ü ⁄ qs¡ T <ä Δ ] +#· & É + ˝À #ê˝≤ es¡ ≈ £ î ø£ è ‘· ø £ è ‘· T ´&É j · ÷ ´&É T . yÓ T T‘· Ô M Tà<ä yÓ+ø£≥|ü‹sêj·T\T eTs¡DÏ+#˚ Hê{ÏøÏ á ÁbÕ+‘·+˝À eT÷&ÉT $<˚o es¡Ôø£ ø£+ô|˙\ kÕúesê\T yÓ*XÊsTT. á |ü]D≤eT+ dü+Á|ü<ëj·Tø£ j·TT>∑+ qT+∫ }Væ≤+#·ì ø=+Á>=‘·Ô Ä˝À#·q\≈£î <ë]rkÕsTT. #·+Á<ä–]˝À <äs¡Ù˙j·T düú˝≤\T #·+Á<ä–] ø√≥‘√ bÕ≥T #·T≥÷º mH√ï <äs¡Ù˙j·T düú˝≤\THêïsTT. n+<äT˝À Á|ü<ÛëqyÓTÆq~ #·+Á<ä–] bÕ‘·ù|≥˝À e⁄qï ø√<ä+&Ésêe÷\j·T+. düTe÷s¡T 500 @fi¯fl ÁøÏ‘·+ á Ä\j·÷ìï ì]à+∫q≥T¢ #ê]Á‘·ø£ s¡TEe⁄\THêïsTT. uÛÑÁ<ë#·\+˝À ‘·|üŒ eT¬sø£ÿ&Ü #·÷&Éì $<Ûä+>± á Ä\j·T+˝À sêeTTì ‘=&Éô|’ Äd”qTsê˝…’q d”‘ê<˚$ eT÷\$Á>∑Vü≤ Äø£s¡¸D°j·÷+X¯+. d”‘êsêeTT\‘√ bÕ≥T \ø£åàD, uÛÑs¡‘·, X¯Á‘T· E„\T, Vü≤qTeT, >∑sT¡ &É $Á>V∑ ≤ü eT÷s¡T\Ô qT eTq >∑sꓤ\j·T+˝À <ä]Ù+#·e#·TÃ. lø£èwüí<˚esêj·T\ ‘·eTTà&ÉT n#·T´‘·<˚esêj·T\ sê»Á|ü‹ì~Û sêeTuÛÑ≥Tº s¡|òüTTHê<∏ä Ä\j·T+ ù|]≥ Áø°.X¯. 1535˝À á Ä\j·÷ìï ø£{Ϻ+#ê&ÉT. ‘Ób˛Œ‘·‡yê\T ìs¡«Væ≤+#˚+<äT≈£î >∑T&ç eTT+<äT ì]à+∫q |ü⁄wüÿ]DÏ |üP]Ô>± |üP&çb˛sTT+~. Á|üdüTÔ‘·+ ÁãVü≤à+>±] >∑T&ç e<ä›qTqï ô|<ä› sêj·T\yê] ø√H˚s¡T˝À ≈£L&Ü ‘Ób˛Œ‘·‡yê\T »]–q≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. #·ø£ÿì yÓT≥¢‘√ ˝À‘·T>± $XÊ\+>± ì]à+∫q á ø√H˚s¡T •~∏˝≤edüΔ≈£î #˚s¡T≈£î+~. #·+Á<ä–] ø√≥≈£î yÓfi‚fl <ë]˝À C≤rj·T s¡Vü≤<ë] |üø£ÿH˚ e⁄qï Á>±eT<˚e‘·, X¯øÏÔdü«s¡÷|æDÏ Ä\j·T+ eT÷\kÕúq m\¢eTà <˚yê\j·T+. ~q~q Á|ües¡Δe÷q+>± uÛ≈Ñ î£ \Ô T ø=\T#·T≈£îH˚ Á|dü <æ Δä πøÁå‘$· T~. n>∑d´Ôü eTVü‰eTTì ‘·|dü Tü ‡ #˚dTü ≈£î+≥÷+&É>± ø=ìï ≈£åîÁ<äX¯≈£îÔ\T $|òüTï+ ø£*–+#·kÕ>±sTT. <ë+‘√ Ä eTVü‰eTTì ‘·b˛Á|ü<˚X¯+˝À z eT÷\ #·Áø±ìï s¡∫+∫ eTVü≤X¯øÏÔì ÄyêVü≤q #˚dæ $|òüTï+ ø±≈£î+&Ü ø±|ü˝≤ ô|{≤º&ÉT. n˝≤ eT÷\ düèwæº+#·ã&çq <˚e‘· ø±ã{Ϻ eT÷\kÕúqeTà>± nsTT+~. eTTì ‘·b˛ dü+s¡ø£åD≤s¡Δ+ Äj·Tq ‘·|üdüT‡ #˚düT≈£îH˚ ø=+&É #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘·÷ ø±|ü˝≤ ø±∫q+<äT≈£î >∑Ts¡TÔ>± dü+Áø±+‹ ñ‘·‡yê˝À¢ ø£qTeT |ü+&ÉT>∑Hê&ÉT

neTàyê] ø=+&É # · T ≥÷º ‹s¡ T Hêfi¯ ó ¢ Ç|ü Œ {Ï ø ° ÄqyêsTTr>± ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T. #·+Á<ä–] <äTs¡Z+ #·T≥÷º e⁄qï 36 Á>±e÷\ >∑T+&Ü á ø=+&É#·T≥÷º ‹s¡THêfi¯ó¢ ìs¡«Væ≤+∫ neTàyê]ì ‹|ü‘ês¡T. ‹s¡ T |ü ‹ qT+∫ #· + Á < ä – ] edü T Ô + fÒ eTTK<ë«s¡ + e<ä › Á>±eT<˚e‘·\T n+ø±fi¯eTà, }s¡T yÓqTø£ yÓ’|ü⁄ Hê>±\eTà, eTs√ yÓ’|ü⁄ ø±eeTà Ä\j·÷\THêïsTT. C≤q|ü<Tä \ Äsê<Û´ä <Óe’ + >∑Ts¡|Œü <˚e⁄&ÉT. ø=+<ä] Ç+{Ï Ç\y˚\TŒ. ÁbÕNqø±\+ qT+∫ #·+Á<ä–] #·T≥TºÁ|üø£ÿ\ >∑Ts¡|üŒ<˚e⁄&çï n‘·´+‘· uÛÑøÏÔÁX¯<äΔ\‘√ ø=\Tdü÷Ô edüTÔHêïs¡T. bı+>∑fi¯ó¢ ô|{Ϻ ã\T\T düeT]ŒkÕÔs¡T. n˝≤π> ‘·eT |æ\¢\≈£î >∑Ts¡|üŒ, >∑TÁs¡eTà ù|s¡T¢ ô|≥Tºø√e&É+ ≈£L&Ü ø£<äT›. eT\¢j·T´|ü˝…¢, <√s¡ïø£+u≤\, lìyêdü eT+>±|ü⁄s¡+, q]Ù+>±|ü⁄s¡+, ‘=+&Éyê&É ÁbÕ+‘ê˝À¢ >∑TÁs¡|üŒ <˚yê\j·÷\THêïsTT. |ü < ëàe‹ neTàyê]ì $yêVü ≤ + #˚ d ü T ≈£ î qï ‘· s ¡ T yê‘· ly˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT ‹s¡TeT\≈£î yÓfi‚¢ <ë]˝À ‘=+&Éyê&É e<ä› n>∑düÔ´ eTVü‰eTTì ÄÁX¯eT+˝À Äs¡THÓ\\ bÕ≥T n‹~∏>± e⁄qï≥T¢ |ü⁄sêD+. kÕ«$T yê] bÕ<ëìï Ç|üŒ{Ïø° eTq+ nø£ÿ&É <ä]Ù+#·e#·TÃ. düTes¡íeTTF q~ rs¡+˝À n>∑düÔ´ eTVü‰eTTì Á|ü‹wæº+∫q n>∑d”ÔX¯«s¡Tì Ä\j·T+ Á|üdæ<äΔ <äs¡Ù˙j·T πøåÁ‘·+. #·+Á<ä–]øÏ n‹ #˚s¡Te˝À ‹s¡TeT\ lyê] Á|ü‹s¡÷|ü+>± lìyêdü eT+>±|ü⁄s¡+˝À yÓ\dæq l ø£fi≤´D y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T Ä\j·T+ ì‘·´+ uÛÑ≈£îÔ\‘√ øÏ≥øÏ≥˝≤&ÉT‘·÷ e⁄+≥T+~. eT\¢j·T´|ü˝…¢ bÕ+&Ée>∑Tfi¯ófl, XÊq+ã≥¢ #·]Á‘· |üPs¡«j·TT>∑+ ∫Á‘ê\qT ˇø£ÿkÕ] |ü]o*ùdÔ e÷qeC≤‹ eT÷˝≤\qT eTq+ ns¡Δ+ #˚düTø√e#·TÃ. eT÷´õj·T+ n˝Hê{Ï sê»]ø£ | ü ⁄ ∫Vü ‰ ï˝… ’ q Äj· T T<Û ë \T, •˝≤Œ\T, ∫Á‘·˝ÒKHê\T, ∫Á‘·|ü{≤\T, sê‹•˝≤Œ\T, |ü+#·˝ÀVü≤ $Á>∑Vü‰\T, sê‹j·TT>∑+ Hê{Ï |üìeTT≥T¢ ‘·~‘·s¡ mH√ï edüTÔ düeTT<ëj·T+ #·+Á<ä–] ø√≥˝Àì eT÷´õj·T+˝À dü+<äs¡ÙHês¡Δ+ @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. Ä]ÿj·÷˝≤õø£˝Ÿ düπs« Ä|òt Ç+&çj·÷ yês¡T 1988`89˝À |ü⁄sêedüTÔ uÛ≤+&Ü>±s¡+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. uÛ≤$‘·sê\ yê]øÏ dü÷Œ¤]Ô<ëj·Tø£+>± ì*∫q #·+Á<ä–] πøe\+ #·]Á‘· ø±<äT. eTq ø£fi¯¢eTT+<äT ø£<ä˝≤&˚ kÕ+düÿè‹ø£ yÓ’uÛÑe ∫Vü≤ï+.

J$‘· dü‘·´+.

- ø£s¡D+ düTÁãVü≤àD´+ |51

52|

≈£L∫|üP&ç Hê≥´ ≈£î\ >∑Ts¡Te⁄ dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷– ª<Ó ’ e + e÷qTwü s¡ ÷ ù | D≤μ nHêïs¡T. <Ó’yê+X¯‘√ »ìà+∫q eTVü‰|ü⁄s¡Twüß\T kÕe÷õ≈£î\≈£î düHêàs¡Z uÀ<Ûäq\qT #˚dü÷Ô yê] #Ó’‘·Hê´ìøÏ ‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+{≤s¡T. Ç˝≤ uÛÑT$ô|’ ne‘·]+∫q m+<äs√ eTVü ‰ qTuÛ ≤ e⁄\T yê] yê] e÷sêZ\˝À nH˚«wüD\T kÕ–+∫ dü+^‘·, qè‘·´, kÕVæ≤‘ê´\ e+{Ï ø£fi¯\qT eTq≈£î n+~+#ês¡T. ‘ê´>∑sêE, πøåÁ‘·j·T´, Hêsêj·TD rs¡Tú\T, dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT e+{Ïyês¡T Ä ø√e≈£î #Ó+~qyês¡T. Ms¡+<äs¡÷ ‘Ó\T>∑Tyês¡T ø±e&É+ eTq+<ä]ø° >∑s«¡ ø±s¡D+. M]˝À Ä+Á<CäÛ ≤‹ dü+düÿè‹øÏ ÄuÛÑs¡DyÓTÆq ≈£L∫|üP&ç Hê≥´ Á|üÁøÏj·TqT eTq≈£î Á|ükÕ~+∫qyês¡T dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷–. uÛ≤e÷ø£˝≤bÕìï qes¡düuÛÑ]‘·yÓTÆq <äèX¯´ø±e´+>± Äj·Tq eTq≈£î n+~+#ês¡T. Jyê‘·à |üs¡e÷‘·à\ dü+<Ûëq ~X¯>± kÕπ> ø£<∏äq+‘√ Áù|ø£å≈£î\≈£î $H√<ëìï, $C≤„Hêìï n+~+#·&É+˝À dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷– ø£è‘·ø£è‘·T´\j·÷´s¡T. ‘·q uÛ≤e÷ø£˝≤bÕìøÏ n~«rj·TyÓTÆq ø£<∏äq+, s¡eTD°j·TyÓTÆq Hê≥´ s¡÷|üø£\Œq‘√ $X‚wü Á|üC≤<äs¡D ø£*Œ+#ês¡T. Äj·Tq ø±s¡D»qTà&ÉT. Hê≥´ø£fi¯ Á|ü#ês¡+ ø√dü+ uÛÑeã+<Ûë\qT ‘·´õ+∫, ø£fi¯ ø√düy˚T J$‘êìï <Ûës¡b˛dæq <Ûäq´J$. dæ<˚Δ+Á<äTìøÏ dü+ã+~Û+∫ nH˚ø£ ø£<∏ä\T Á|ü#ês¡+˝À ñHêïsTT. |üPsê«ÁX¯eT+˝À Ç‘·ì ù|s¡T uÛ≤>∑e‘·T\ ø£èwüíXÊÁdæÔ nì, ‘·+Á&ç uÛ≤>∑e‘·T\ Á|üuÛ≤ø£s¡XÊÁdæÔ, ‘·*¢ Á‹|ü⁄s¡düT+<ä], eTs¡<ä\T ø£˝≤´DÏ, y˚Tqe÷eT y˚\eT÷] d”‘êsêe÷e<Ûëì, >∑Ts¡Te⁄ jÓ÷– eTVü≤sê» nì »+<Ûë´\ yÓ+ø£≥XÊÁdæÔ ªl dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷– ~e´ #·]‘·eTTμ nH˚ Á>∑+<∏ä+˝À ‘·q eTT+<äTe÷≥˝À |ü<äàl &Üø£ºsY y˚<ë+‘·+ dü‘·´Hêsêj·TDX¯s¡à>±s¡T á $<Ûä+>± ù|s=ÿHêïs¡T. |üPs¡«+ ≈£L∫|üP&ç Á>±eT+˝À uÛ≤>∑e‘·T\ yês¡T, |üdüTeT]Ô yês¡T, y˚<ë+‘·+ yês¡T, CÀdüT´\ yês¡T ñ+&˚yês¡T. Ms¡+<äs¡÷ y˚<äXÊÁdüÔ+, dü+^‘· Hê≥´ ø£fi¯\‘√bÕ≥T eT+Á‘·, ‘·+Á‘· XÊÁkÕÔ\˝À <ÛäTØDT\T. n˝≤+{Ï ≈£î≥T+ã+˝À 1301 dü+e‘·‡s¡+ ;Ûwàü @ø±<ä• Hê&ÉT »ìà+∫q á u≤\TìøÏ ø£èwüíXÊÁdæÔ nì HêeTø£s¡D+ #˚XÊs¡T. dü+Á|ü<ëj·÷ìï nqTdü]+∫ Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\≈£î nø£åsêuÛ≤´dü+ »]–+~.

<ä ø Ï å D <˚ X ¯ j· ÷ Á ‘ · dü + <ä s ¡ “ ¤ + >± $#˚ à dæ q jÓ ÷ – eTVü ≤ sêCŸ á u≤\T&çì #·÷dæ, lø£èwüí es¡ Á | ü k Õ~‘· T &Ó ’ q á ∫s¡+J$ì ‘·q yÓ+≥ |ü+|æ‘˚ dü+^‘·, qè‘·´, eT+Á ‘ · XÊÁ k ÕÔ \ qT H˚ ] ŒkÕÔ q ì, Ä#· + Á < ä ‘êsês¡ÿ+>± uÛ≤dæ˝¢Ò Hê≥´ Á | ü Á ø Ï j · T ≈£ î Á d ü w ü º > ± yÓ\T>=+<äT‘ê&Éì nHêïs¡≥. Äj·Tq e÷≥\≈£î n+^ø£]+∫ ‘·eT u≤\T&çì Äj·Tq yÓ+≥ |ü+bÕs¡T ø£èwüíXÊÁdæÔ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T. ø£sêí≥ø£ ÁbÕ+‘·+˝Àì ñ&ç|æ eTsƒ¡+˝À #˚]q ø£èwüíXÊÁdæÔ mì$T~ dü+e‘·‡sê\bÕ≥T $<ä´\qT nuÛÑ´dæ+#ê&ÉT. nq+‘·s¡+ >∑Ts¡Te⁄\ nqT»„‘√ dü«Á>±e÷ìøÏ ãj·T\T<˚sê&ÉT. >∑Ts¡Te⁄ eTVü≤sêCŸ jÓ÷– yÓ+≥ sê>± ø£ècÕíq~ áe* ˇ&ÉT¶≈£î #˚sê&ÉT. q~ ne‘·* ˇ&ÉT¶q n‘·&ç ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T m<äTs¡T#·÷dü÷Ô ì\ã&ܶs¡T. Ä düeTj·T+˝À ø£ècÕíq~ ñ<Ûäè‘·+>± Á|üeVæ≤k˛Ô+~. ø£èwüíXÊÁdæÔ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT #·÷dæq Äq+<ä+˝À q~˝ÀøÏ <ä÷øÏ m<äT Ø<äT ‘·÷ yê]ì #˚s ¡T ø√yê\qT≈£î +{≤&ÉT . ø±ì q~ ñ<Ûäè‘êìøÏ ‘·≥Tºø√˝Òø£, ˇ+{À¢ X¯øÏÔ q•+∫, Á|üyêVü≤+‘√ ø=≥Tº≈£îb˛‘ê&ÉT. Çø£ eTs¡D+ ‘·|üŒ<äì Á>∑Væ≤+∫q ø£èwüíXÊÁdæÔ ªsêC>√bÕ˝≤ bÕVæ≤e÷+, bÕVæ≤e÷+μ n+≥÷ ªn‘·Ts¡ düHê´dü+μ d”«ø£]dü÷Ô ‘·q ˇ+{Ïô|’ »+<Û´ä + rdæ ˙{Ï˝ÀøÏ e~˝ÒkÕÔ&TÉ . yÓ+≥H˚ ˙{Ï Á|üyêVü≤+ ‘·–Z ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ e<ä›≈£î #˚s¡T≈£î+{≤&ÉT. ø£èwüíXÊÁdæÔ düHê´dü Bø£å d”«ø£s¡D $wüj·÷ìï ‘Ó\TdüT≈£îqï ø£˝≤´DÏ ≈£L&Ü yêqÁ|ükÕúÁX¯eT+ d”«ø£]düTÔ+~. j·Te«q+˝ÀH˚ düq´dæ+#·&É+ e\¢ ø£èwüíXÊÁdæÔ <äTs¡“¤s¡ $s¡Vü‰ìï nqTuÛÑ$kÕÔ&ÉT. ‘·q≈£î eTH√ìÁ>∑Vü≤+ Á | ü k Õ~+#· e Tì sê»>√bÕ\ kÕ«$Tì Á ‹ ø£ s ¡ D X¯ ó ~Δ > ± y˚&TÉ ø=+{≤&ÉT. >√bÕ\kÕ«$T eTVæ≤eT e\¢ dæ~Δ bı+~q ø£èwüXí ÊÁdÔæ dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷–>± e÷s¡T‘ê&ÉT. ˇø£Hê{Ï sêÁ‹ lø£èwüßí&ÉT n‘·ìøÏ ø£\˝À kÕø屑·ÿ]+∫ ‘·q Ç‹eè‘·Ô+ Ä<Ûës¡+>± uÛ≤e÷ø£˝≤bÕìï s¡∫+#·eTì #Ó|æŒ n<äèX¯´eTe⁄‘ê&ÉT. qè‘·Ô+, qè‘·´+, n_Ûqj·T+ ` á eT÷&ÉT

|53

54|

Ø‘·T\qT #·ø£ÿ>± Á|üjÓ÷–dü÷Ô eT÷&ÉT bÕÁ‘·\‘√ kÕe÷qT´\≈£î ôd’‘·+ ns¡úeTj˚T´$<Ûä+>± uÛ≤e÷ø£˝≤|ü+ s¡∫+#ê&ÉT dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷–. ø£<∏ëedüTÔe⁄ ∫qï<Ó’Hê Á|üã+<Ûä Ø‹˝À kÕ>∑T‘·T+~. dü‘·´uÛ≤eT ‘·q Vü≤+dü‘·÷*ø± ‘·\Œ+ô|’ X¯j·Tì+∫ ñ+&É>±, lø£èwüßí&ÉT e∫Ã, ì<äTs¡˝Ò|æ, ‘·q |üs¡´+ø£+ô|’ ≈£Ls¡TÃ+&Éu…≥Tº≈£îì, düsê«uÛÑs¡D≤\qT <Ûä]+|üCÒdæ, ‘êqT ≈£L&Ü <Ûä]+∫, ˇø£ ì\Te⁄≥<ä›eTT eTT+<äT ì\ã&ç, ªuÛ≤e÷! ˙y˚ n+<ä>∑‘ÓÔyê? ˝Òø£ H˚qT n+<ä>±&çHê?μ nì n&ÉT>∑>±, kÂ+<äs¡´>∑]«‘·jÓÆTq dü‘·´ ‘êH˚ n+<ä>∑‘ÓÔqì düe÷<Ûëq+ ÇdüTÔ+~. <ëìøÏ ø£èwüßí&ÉT n*– ~>∑TZq ˝Ò∫ yÓ[flb˛‘ê&ÉT. n˝≤ yÓ[flb˛sTTq ø£èwüßíì ø√dü+ m<äTs¡T #·÷dæ #·÷dæ, $s¡Vü≤u≤<ÛäqT nqTuÛÑ$dü÷Ô, e÷<Ûä$ì sêj·Tu≤]>± |ü+|æ eT∞¢ ø£èwüßí&çì ‘·q e<ä›≈£î s¡|æŒ+#·T≈£î+≥T+~. Ç~ ø£<∏ë uÛ≤>∑yÓTÆ‘˚ Bì˝À mH√ï $wüj·÷\qT C§|æŒ+#ê&ÉT dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT. X¯óuÛÑ, nX¯óuÛÑ X¯≈£îHê\T, ~≈£îÿ\ jÓ÷>∑´‘êjÓ÷>∑´‘·\ $wüj·÷\T, eT+Á‘·XÊÁdüÔ+, n\+ø£s¡D XÊÁdüÔ+, ÄuÛsÑ D¡ XÊÁd+Ôü , dü«|üï XÊÁd+Ôü yÓTT<ä˝q’… nH˚ø£ $wüj÷· \qT, CÀ´‹wüXÊÁd+Ôü ˝Àì <ë«<äX¯ uÛ≤eeTT\ ø±s¡ø£‘ê«\≈£î, Á>∑Vü≤ø±s¡ø£‘ê«\≈£î dü+ã+~Û+∫q $wüj·÷˝HÓìï+{ÏH√ <äs¡Te⁄\ s¡÷|ü+˝Àq÷, ø£+<ës¡úeTT\ s¡÷|ü+˝Àq÷, |ü<ä´, ~«|ü<ä\ s¡÷bÕ˝À¢q÷ $e]+#ê&ÉT. Jyê‘·à, |üs¡e÷‘·à nqTdü+<Ûëq+>± s¡÷bı+~+∫q uÛ≤e÷ø£˝≤|ü+ s¡#·q |üP]Ô#˚dæq dæ<˚ú+Á<äT&ÉT Á|ü<äs¡Ùq jÓ÷>∑´‘· ø£*Œ+#˚+<äT≈£î ø±e\dæq q≥T\ m+|æø£¬ø’ nH˚«wüD ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. ˇø£Hê&ÉT n&É$˝À yÓfi¯ó‘·Tqï dæ<˚Δ+Á<äTìøÏ ÁX¯ó‹|üø£«yÓTÆq y˚<äHê<ä+ $ì|ædüTÔ+~. Äj·Tq n≥TyÓ’|ü⁄ yÓ[fl #·÷&É>± ø=+<äs¡T ˝Ò‘· ej·TdüT‡ >∑\ u≤\\T |üP\T, <äs¡“¤\T ùdø£]dü÷Ô y˚<ä+ e˝…¢ y˚dü÷Ô ø£ì|æ+#ês¡T. Ä u≤\\qT #·÷dæq dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT m+‘√ eTT#·Ã≥|ü&É‘ê&ÉT. ‘·q uÛ≤e÷ø£˝≤bÕìøÏ dü¬s’q yês¡T Mπsqì uÛ≤$+∫ yê] düMTbÕìøÏ yÓfi‘¯ ê&ÉT. dæ<+Δ˚ Á<Tä ì #·÷dæq u≤\\T eTsê´<ä|üPs¡«ø£+>± bÕ<ë_Ûe+<äq+ #˚dæ, ‘·eT ÄÁX¯e÷ìøÏ e∫à n‹<∏ä´+ d”«ø£]+#ê\ì ø√s¡>±, yê] yÓ+≥ yÓfi¯‘ê&ÉT. ÄÁX¯e÷ìøÏ $#˚Ãdæq dæ < ˚ Δ + Á < ä T ìøÏ >∑ T s¡ T es¡ T ´\T k˛eTj· ÷ E\T kÕ«>∑ ‘ · + |ü * øÏ ns¡È´bÕ<ë´<äT\ì∫Ãq ‘·s¡Tyê‘· uÛÀ»HêìøÏ ñ|üÁø£$TkÕÔs¡T. $düÔ] eTT+<äT ≈£Ls¡TÃqï dæ<˚Δ+Á<äT&çì Wb˛X¯q |ü≥ºe\dæ+~>± ø√s¡>± n+<äT≈£î ìsêø£]kÕÔ&ÉT. @yÓTÆHê n|ü#ês¡+ »]–‘˚ eTìï+#ê\ì ø√s¡T‘ê&ÉT. ªH˚qT s¡∫+∫q uÛ≤e÷ø£˝≤|ü+ MT •wüß´\≈£î H˚πsŒ+<äT≈£î ˇ|ü≈£îqï≥¢sTT‘˚ Wb˛X¯ q |ü { Ï º uÛ À »q+ #˚ k ÕÔ q T. ˝Ò < ä + fÒ Hê XÊbÕìøÏ >∑T]ø±e*‡edüTÔ+<äμ+{≤&ÉT dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT. Bì‘√ uÛÑj·T|ü&çq >∑Ts¡Te⁄ k˛eTj·÷E\T n+<äT≈£î n+^ø£]kÕÔ&ÉT. nq‹ø±\+˝ÀH˚ yê]øÏ uÛ≤e÷ø£˝≤bÕìï H˚]Œq dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT

Á | ü < ä s ¡ Ù q*e«&É + Á b Õs¡ + _Û k ÕÔ & É T . ªÁ u ≤Vü ≤ àD Ä#êsê\qT eT+≥ø£\T|ü⁄‘·THêïs¡ì, y˚<+ä H˚sT¡ Ãø√e\dæq $<ë´s¡T\ú ≈£î ø±*øÏ >∑C…®ø£{Ϻ Ä&ç+∫, uÛÑ$wü´‘·TÔ HêX¯q+ #˚j·T&Éy˚T ø±ø£, yÓ’~ø£ <Ûäsêàìï ÁuÛÑwüߺ |ü{ϺdüTÔHêïeì, $TeTà*ï, MT ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\qT ≈£î\ãVæ≤wüÿs¡D #˚düTÔHêïeTμì Áu≤Vü≤àD ≈£î\ô|<ä›\T rsêàìkÕÔs¡T. M] ãVæ≤wüÿs¡D≈£î yÓs¡eì dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT ñ&ç|æ˝Àì X¯è+π>] XÊs¡<ë|”sƒê~Û|ü‹jÓÆTq »>∑<äTZs¡T X¯+ø£sê#ês¡´ e<ä›≈£î yÓ[fl ‘êqT H˚]Œq uÛ≤e÷ø£˝≤|ü ÁbÕe÷DÏø£‘·qT |üØøÏå+∫ rs¡TŒ Çyê«\ì ø√s¡T‘ê&ÉT. <ëìøÏ X¯+ø£sê#ês¡´ düeTà‹+#·&É+‘√ yê] eTT+<äT uÛ≤e÷ø£˝≤bÕìï Á|ü<ä]Ù+|üCÒkÕÔ&ÉT dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT. Á | ü < ä s ¡ Ù q ÄkÕ+‘· + ‹\øÏ + ∫q X¯ + ø£ s ê#ês¡ ´ |ü s ¡ e ÷q+<ä u Û Ñ ] ‘· T &Ó ’ ªªdü ‘ ê´ø£ è wü ß í \ Á | ü D j· T ø£ \ Vü ≤ eTT ø£&ÉTs¡eT´+ã>∑T ø£eTàì ø±e´+. nC≤„q ‹$Tsê\q&É–+#·T ø£<∏ä, düTC≤„q B|ü⁄Ô\ yÓ*–+#·T ˙jÓT&É, ≈£L&ç|üP&ç qs¡Ô≈£î\T |ü+øÏÔø£Á>∑E\Tμ n+≥÷ ‘êÁeT XÊdüq+ *œ+∫ dæ<˚Δ+Á<äTìøÏ n+~+∫ B$kÕÔsT¡ X¯+ø£sê#ês¡´. X¯+ø£sê#ês¡´ e+{Ï |”sêƒ ~Û|‹ü qT+&ç yÓT|üqT bı+~q uÛ≤e÷ø£˝≤|ü ø£fi¯ |ü+#·eTy˚<ä+>± $qT‹¬øøÏÿ+~. nìï esêZ\ yês¡T ≈£L&ç|üP&ç Hê{≤´ìï >ös¡yê_Ûe÷Hê\‘√ Ä<ä]+#·&+É ‘√ ‘·q Á|j ü T· ‘·ï+ |ò*ü +∫+<äì uÛ≤$+∫q dæ<˚Δ+Á<äT&ÉT $X¯«Hê<∏äT&çì ùd$+#·&ÜìøÏ ø±oøÏ yÓfi¯‘ê&ÉT. @ eTTVü A s¡ Ô + ˝À dæ < ˚ Δ + Á < ä T &É T á s¡ # · q ≈£ î ñ|üÁø£$T+#ê&√ >±ì, 700 dü+e‘·‡sê\≈£îô|’>± uÛ≤e÷ø£˝≤|ü Á|üÁøÏj·T ‘·q ñìøÏì ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷ H˚{Ïø° düJe+>± ñ+&É&É+ >∑]«+#·<ä>∑Z $wüj·T+. dæ<˚Δ+Á<äjÓ÷– XÊÁdüÔy˚‘·Ô. ãTTwæ|ü⁄+>∑e⁄&ÉT, eT<ÛTä s¡uøÑÛ ìÔÏ Á|‹ü bÕ~+∫ n<Ó«’ ‘êìï n+~+#ê&ÉT. ‘·q $s¡V‰ü ìï ˝ÖøÏø£ <äèwæº qT+&ç n˝ÖøÏø£ <äèwæøº Ï eT[fl+∫, Jyê‘·à |üse¡ ÷‘·àqT #˚s¡T≥¬ø’ bı+<˚ $s¡Vü‰ìï dü‘·´uÛ≤eT ø£èwüßíì #˚s¡≥+˝À bı+<äT|ü]#ê&ÉT. uÛÑs¡‘· $<ë´y˚‘·Ô˝…’q ≈£L&ç|üP&çyêdüT\≈£î H˚]Œ ≈£î\|ü‹jÓÆTHê&ÉT.

- &܈ˆ s¡TÁ<äes¡+ düT<Ûëø£sY qè‘·´XÊK, ‘Ó\T>∑T$X¯«$<ë´\j·T+, ôV’≤<äsêu≤<äT. |55

56|

<˚e⁄&ÉT kı+‘·+>± sêdüT≈£îqï ∫s¡THêe÷ (ãyÓTàs¡ b˛‘·q >∑CÒ+Á<äyÓ÷ø£å $X‚¢wüD) eT‘· $XÊ«kÕ\≈£î kÕVæ≤‘ê´ìøÏ #ê˝≤ <ä>∑Z] dü+ã+<Ûä+ e⁄+~. <˚e⁄&çì $&ç∫ ÁbÕNq kÕVæ≤‘·´+ ˝Ò<äT. n+‘˚ø±<äT Á|ü‹ eT‘·+˝ÀqT ø=ìï kÕVæ≤‘·´ Á|üÁøÏj·T\qT |òü˝≤Hê <˚e⁄&ÉT sêkÕ&Éì $X¯«dæ+#·&É+ ñ+~. Væ≤+<ä÷ dü+Á|ü<ëj·T+˝À eTq≈£îqï uÛÑ>∑eBZ‘· kÕø屑·TÔ <˚e⁄&ÉT #Ó|æŒq~ Äj·Tq H√{ÏqT+&ç e∫Ãq~ nì $X¯«dækÕÔs¡T. Ç˝≤ Á|ü‹ eT‘·+˝À |òü˝≤Hê kÕVæ≤‘·´ s¡÷|ü+ kÕø屑·TÔ <˚e⁄&ÉT #Ó|æŒq~ nì $X¯«dækÕÔs¡T. #ê˝≤eT+~ ø£e⁄\T ‘·eT ø£è‘·T\qT yê]øÏ q∫Ãq <˚e⁄fi¯¢ ø√dü+ sêXÊs¡T. yê] ø£<∏ä˝Ò sêXÊs¡T. n+‘˚ø±<äT yê]øÏ uÛÑ>∑e<들eq >∑T]+∫ ñqï dæ<ëΔ+‘êìï ˝Ò<ë yê<ëìï #ÓbÕŒs¡T. ø=ìï eT‘· ñ<ä´e÷\T »]–q|ü&ÉT yê{Ï Á|#ü êsêìøÏ yê] <˚e⁄&çøÏ ñqï X¯øÏÔì >∑T]+∫ eTVü≤‘êà´ìï >∑T]+∫ $e]+∫ #Ó|üŒ&ÜìøÏ ø£e⁄\T ñ <ä´eTø±s¡T\T ˝Ò<ë ñ<ä´eT ø£e⁄\T kÕVæ≤‘·´+ ô|’H˚ Ä<Ûës¡|ü&ܶs¡T. ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´+ dü+<äsꓤìøÏ eùdÔ bÕ\Tÿ]øÏ k˛eTHê<∏äT&ç s¡#·q\T, nqïeTj·T´ dü+ø°s¡Ôq kÕVæ≤‘·´+ n+‘ê ≈£L&Ü yês¡T q$Tàq <˚e⁄&ç dæ<ëΔ+‘·+ Ä eT‘· Jeq yÓ’•wüº´+ #Ó|üŒ&ÜìøÏ #˚dæq s¡#·q˝Ò. @ kÕVæ≤‘·´yÓTÆHê ˇø£ Ä‘·àì ˇø£ s¡÷bÕìï ø£*– ñ+≥T+~. s¡÷|ü+ Á|üÁøÏj·T>± e÷Á‘·y˚T ø±<äT. ndü\T nø£ås¡ s¡÷|üy˚T s¡÷|ü+ n+fÒ n~ uÛ≤wü. @ kÕVæ≤‘·´yÓTÆHê ˇø£ uÛ≤wü s¡÷|ü+˝ÀH˚ yÓ\Te&ÉT‘·T+~. n+fÒ kÕVæ≤‘ê´ìøÏ uÛ≤wü ˇø£ yêVæ≤ø£. Væ≤+<ä÷ qeTàø±\ e´edüú Á|üø±s¡+ uÛ≤wüì uÛÑ>∑e+‘·T&˚ düèwæº+#ê&ÉT. Á|ü‹ nø£ås¡+ uÛÑ>∑e+‘·T&ç düèwæº>± $X¯«dækÕÔs¡T. dü+düÿè‘·+˝ÀqT n≥T ‘Ó\T>∑T˝ÀqT ñqï 56 nø£åsê\T •e⁄ì &ÉeTs¡Tø£ <Ûë«q+ qT+&ç |ü⁄{Ϻq$ nì y˚\ @+&ÉT¢>± qeTTà‘·THêïs¡T. •e⁄&ÉT ‘·q Hê≥´ dü+<äs¡“¤+˝À |ü<Ûëï\T>∑T kÕs¡T¢ &ÉeTs¡Tø±ìï yêsTT+#·>± á nø£åsê\T |ü⁄{ϺHêsTT nì Væ≤+<äT dü+Á|<ü ëj·T $XÊ«dü+. M{Ïì $e]+#·&ÜìøÏ |ü<ëï\T>∑T dü÷Á‘ê\qT bÕDÏì eTVü‰eTTì ‘·q ncÕº<Ûë´sTT˝À s¡∫+#ê&ÉT. M{ÏH˚ eTùV≤X¯«s¡ dü÷Á‘ê\T nì n+{≤s¡T. Ç˝≤ uÛ≤wü uÛÑ>∑e+‘·T&ç düèwæº nì uÛ≤$kÕÔs¡T. n˝≤π> Á|‹ü eT‘· dü+Á|<ü ëj·T+˝À ≈£L&Ü <˚e⁄&ç uÛ≤wü>± ˇø£<ëìï #ÓãT‘ês¡T. dü+düÿè‘·+ <˚e uÛ≤wü nqï~ n˝≤π>. Ç˝≤ kÕVæ≤‘ê´ìøÏ yêVæ≤ø£ nsTTq uÛ≤wü <ëì˝À yÓ\dæq ø=+‘· kÕVæ≤‘·´+ <˚e düèwæº>± Á|ü‹ dü+Á|ü<ëj·T+˝À ≈£L&Ü $XÊ«dü+ ñ+~. Ç~ ‘Ó\T>∑T˝ÀìøÏ ~–q yÓ’Hêìï Çø£ÿ&É #·÷<ë›+. uÛ≤wü <˚e düèwæº>± uÛ≤$+#·ã&çqfÒ¢ Äj·÷ uÛ≤wü˝À¢ #ê˝≤ kÕVæ≤‘ê´ìï Äj·÷ eT‘ê\ yês¡T ø=+‘· kÕVæ≤‘ê´ìï kÕø屑·TÔ uÛÑ>∑e+‘·T&˚ sêXÊ&Éì ˝Ò<ë |ü$Á‘·yÓTÆq eTTqT\T <Ó’yê+X¯ dü+uÛÑ÷‘·T\T düèwæº+#ês¡ì uÛ≤$+#˚ kÕVæ≤‘·´+ ñ+~. BH˚ï bÕXÊÑ·´ dü+Á|ü<ëj·T+˝À Divine literature nì n+≥THêïs¡T. Væ≤+<ä÷ dü+Á|ü<ëj·T+˝À uÛÑ>∑eBZ‘·ì Ç˝≤π> uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT

dü«j·T+>± düèwæº+∫q~ nì qeTTà‘ês¡T. Bìø± ù|s¡T n+<äTπø e∫Ã+~. n+‘˚ø±<äT #ê˝≤eT+~ ø£e⁄\T ‘·eT≈£î uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT ø£\˝À ø£ì|æ+∫ |òü˝≤Hê ø£è‹ì |òü˝≤Hê |ü<äΔ‹˝À sêj·TeTì ôd\$#êÃ&Éì ø£+sƒ√øÏÔ>± #Ó|ü≈£îHêïs¡T. ‘Ó\T>∑T˝À n˝≤+{Ï ø£e⁄\≈£î eTq≈£î ø=<äe˝Ò<äT. ÁbÕNq ø£e⁄\T #ê˝≤ eT+~ <˚e⁄ì Ä»„ô|’H˚ sêXÊeTì #ÓbÕŒs¡T. |ü~ùV≤H√ X¯‘ê_›øÏ #Ó+~q eTVü‰ø£$ ãyÓTàs¡ b˛‘·q ‘êqT leT<ësÁ<Ûä eTVü‰uÛ≤>∑e‘êìï sêdü÷Ô ‘·q≈£î lsêeT#·+Á<äT&ÉT ˇø£ dü T eTTVü A s¡ Ô + ˝À ø£ \ ˝À ø£ ì |æ + ∫ uÛ ≤ >∑ e ‘êìï yÓ\sTT+#·eTì #ÓbÕŒ&Éì, <ëìï |ü*πø~ H˚HÓ’Hê |ü*øÏ+#˚~ e÷Á‘·+ Ä lsêeTT&˚ nì #ÓbÕŒ&ÉT #ê˝≤ dæús¡+>± #ÓbÕŒ&ÉT. n+<äTπø <ëìï qs¡T\≈£î me«]ø° n+øÏ‘·+ #˚j·Tqì #ÓbÕŒ&ÉT. Ç+‘· e÷Á‘·y˚T ø±<äT. Bì˝À ˇø£ Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq |ü<ë´ìï Äj·Tq dü«j·T+>± e∫à >∑+≥+ |ü≥Tºø=ì sêXÊ&Éì #Óù|Œ ◊‹Vü≤´+ #ê˝≤ ã˝+>± Á|ü#ês¡+˝À ñ+~. n~ ‘·qqT >∑T]+∫ ‘êqT sêdüT≈£îqï |ü<ä´+. Á|ü‹ ø£$ ‘·q ø£è‹˝À ‘·q ∫s¡THêe÷qT sêdüT≈£î+{≤&ÉT. Á|ü‹uÛ≤e+‘·T&Ó’q Á|ü‹ ø£M á |üì #˚kÕÔ&ÉT. Çø£ÿ&É ∫s¡THêe÷ sêdüT≈£î+{≤&ÉT. n+fÒ ‘·q <Ó’q Á|ü‹uÛÑqT Á|ü‹wæ˜+#·T≈£î+{≤&ÉT nì. eTVü‰ø£$ b˛‘·q >∑T]+∫ Äj·Tq XË’*ì >∑T]+∫ Á|ü‘˚´ø£+>± Ç|ü&ÉT #Ó|Œü e\dæq ø=‘·Ô n+X¯+ Çø£ÿ&É˝<Ò Tä . Äj·Tqπø kı+‘·+ nsTTq Äj·Tq XË’*ì @Hê&√ |ü]XÀ<Ûä≈£î\T >∑T]Ô+#ês¡T. b˛‘·q ø£è‹ leT<ë+Á<Ûä eTVü‰uÛ≤>∑e‘·+˝À ø£$ ∫s¡THêe÷‘√ bÕ≥T <˚e⁄&ç ∫s¡THêe÷ ≈£L&Ü ñ+~. nB <˚e⁄&ç ∫s¡THêe÷ì ø£$ nsTTq b˛‘·q>±s¡T sêj·T˝Ò<äT. dü«j·T+>± uÛÑ>∑e+‘·T&˚ e∫à ‘·q ∫s¡THêe÷ sêdüTø=ìb˛j·÷&ÉT. eTVü‰ø£e⁄\≈£î dü+ã+~Û+∫q #ê˝≤ C≤q|ü<ä ø£<∏ä\T Á|ü#ês¡+˝À ñHêïsTT. ‘Ó\T>∑T ø£e⁄\≈£î dü+ã+~Û+∫ ≈£L&Ü n˝≤+{Ï #ê˝≤ ø£<∏ä\T Á|ü#ês¡+˝À ñHêïsTT. Çø£ÿ&É ø£<∏ä\T n+fÒ #ê]Á‘ø· +£ >± qeTà<ä–q$ ø±e⁄ nH˚. ãyÓTàs¡ b˛‘·q lHê<∏Tä \≈£î dü+ã+~Û+∫q #ê˝≤ ø£<∏ä\T u≤>± Á|ü#ês¡+˝À ñHêïsTT. M]<ä›s¡÷ u≤e u≤eeTs¡<äT\T nì lHê<∏äT&ÉT dü«j·÷Hê ‘·q #Ó*¢ì b˛‘·q >±]øÏ#êÃs¡ì. M]<ä›] eT<Ûä´ düs¡«»„dæ+>∑ uÛÑ÷bÕ\Tì ø±s¡D+>± »>∑&É+ e∫Ã+<äì, dæ+>∑uÛÑ÷bÕ\TìøÏ |57

58|

uÛ≤>∑e‘êìï n+øÏ‘·+ Çe«eTì u≤>± ã\e+‘·+ #˚XÊ&Éì. Ç+<äT≈£î b˛‘·q>±s¡T n+^ø£]#·≈î£ +fÒ, ã\e+‘êq ‘Ó|Œæ +∫ <ëìï bÕ‹ô|{Ï+º #ê&Éì, n+<äTπø œ\yÓTÆq uÛ≤>±\qT y˚πs ø£e⁄\T sêXÊs¡ì... Ç˝≤ #ê˝≤ ø£<∏ä\T Á|ü#ês¡+˝À ñHêïsTT. lHê<∏äT&ÉT b˛‘·q\≈£î Ç˝≤ #·T≥º]ø£+ ñ+&˚<ë nH˚ #·s¡Ã MπsX¯*+>∑+ >±] ø±\+˝ÀH˚ »]–+~. Bìï ÄHê{Ï |ü]XÀ<Ûä≈£î˝Ò ø={ϺbÕs¡y˚XÊs¡T. Ä s√E˝À¢ Ç+‘· <ä÷sêuÛ≤s¡+ dü+ã+<Ûë\T Ç#˚Ãyês¡T ø±s¡ì @‘êyê‘ê n~ sêE\πø kÕ<Ûä´+ nì uÛ≤$+#ês¡T. b˛‘·q lHê<ÛäT\T Ç<äs› ÷¡ düeTø±*≈£î\T nqï~ ì]«yê<ë+X¯+. Á|»ü \˝À ñqï á ◊‹Vü‰´\≈£î eT÷\dü÷Á‘·+>± ì*#˚ n+XÊ\T ø=ìï ñ+&Ée#·TÃ. ø±\Áø£eT+˝À #ê˝≤ ø£\Œq ù|s¡T≈£îb˛‘·T+~. C≤q|ü<ä ø£<∏ä˝À¢ ñ+&˚ yÓ÷{Ï|òü\T (ø£<∏ë+XÊ\T) M{ÏøÏ #˚] eT+∫ ◊‹Vü‰´\T>± Ç$ ì*∫b˛‘êsTT. nsTT‘˚ á ø£<∏ä\T eTÚœø£ e÷<Ûä´eT+˝À ø=ìï e+<ä\ dü+e‘·‡sê\T Á|üj·÷D+ #˚dæ ≈£L&Ü düJe+>± ñ+{≤sTT. Çø£ b˛‘·qøÏ lHê<∏äT&ÉTøÏ eT<Ûä´ ñqï ø£<∏ä\T Çø£ÿ&É Á|<ü ëÛ q #·sá ˙j·÷+X¯+ ø±<äT. ø±ã{Ϻ Bìï Çø£ÿ&É e~˝ÒùdÔ <˚e⁄&ÉT dü«j·T+>± ‘·q ∫s¡THêe÷ mø£ÿ&É sêdüT≈£îHêï&ÉT, m˝≤ sêdüT≈£îHêï&ÉT nH˚ $wüj·÷ìï Çø£ÿ&É #·s¡Ã #˚<ë›+. <˚e⁄&ÉT ∫s¡THêe÷ sêdüT≈£îHêï&ÉT nH˚~ ≈£L&Ü #·]Á‘· ìs¡÷|æ+∫q dü‘·´+ nì Çø£ÿ&É #Ó|üŒ&É+ ˝Ò<äT. Ç~ ≈£L&Ü ◊‹Vü≤´y˚T. b˛‘·q>±s¡T ‘·q eTVü‰uÛ≤>∑e‘·+ s¡#·Hê Áø£eT+˝À >∑CÒ+Á<ä yÓ÷ø£å+ |òüT{≤ºìï sêdüTÔHêïs¡T. ˇø£#√{ÏøÏ e∫à >∑+≥+ Ä–+~. Ä |òüT≥º+˝À yÓ’≈£î+sƒ¡+˝À ñqï $wüßíeT÷]Ôì >∑T]+∫ sêj·÷*. Äj·Tq ñ+&˚~ yÓ’≈£î+sƒ¡+˝À nì nsTT‘˚ b˛‘·q >±]øÏ ‘Ó\TdüT. ø±ì Ä eTVü‰ |ü≥ºD+˝À mø£ÿ&É m˝≤ @ M~Û˝À mø£ÿ&É HÓ\ø=ì ñ Hêïs¡T. á $esê\T sêj·T&ÜìøÏ }Vü≤ n+<ä˝Ò<äT. n\ yÓ’≈£î+sƒ¡|ü⁄s¡+ yÓTT<ä˝Òdæ sêXÊs¡T. |ü<ä´+ kÕ>∑˝Ò<äT. nø£ÿ&˚ >∑+≥+ Ä–b˛sTT+~. sêj·T˝Òø£b˛j·÷s¡T. ø±ùd|ü⁄ n˝≤ ãj·T{ÏøÏ b˛sTT Ä˝À∫+#·Tø=ì e∫à sê<ë›eTqTø=ì ãj·T{ÏøÏ, ‘·qøÏwüºyÓTÆq >√<ëe] rsêìøÏ yÓfi≤fls¡T b˛‘·q. ‹]– e#êÃs¡T. ≈£L‘·Ts¡T ø±fi¯fløÏ ˙fi¯ófl Ç∫Ã+~. ø£&TÉ ø=ÿì |üPC≤eT+~s¡+˝À ñqï ‘·q ‘ê{≤≈£î\ |ü⁄düÔø£+ <ä>∑Z]øÏ yÓfi≤fls¡T. |ü<ä´+ |üP]Ô#˚XÊs¡T. ‹]– ãj·T{ÏøÏ yÓ[flb˛j·÷s¡T. Ç+‘·˝À Ç+ø√ b˛‘·q >±s¡T e#êÃs¡T. \ø°åà sê |ü<ä´+ |üP]Ô#˚<ë›+ nì ‘·q ≈£L‘·T]ì |æ\Tdü÷Ô ø±fi¯ófl >∑&çπ> C≤˝≤] ã+&É<ä>∑Z]øÏ b˛j·÷s¡T. ≈£L‘·Ts¡T ø±fi¯ófl ø£&ç–+~ ø±ì Ç<˚+{Ï HêHêï Ç˝≤ n+{≤e⁄. Ç|ü&˚ ˙e⁄ e∫à |ü<ä´+ |üP]Ô#˚dæ ãj·T{ÏøÏ yÓfi≤fle⁄ ø£<ë nqï~. ‘êqT sêe&É+ @$T{Ï |ü<ä´+ |üP]Ô#˚j·T&É+ @$T{Ï, H˚qT sê˝Ò<äe÷à. á ∫Á‘·+ @$T{À #·÷<ë›+ sê nì Ç<ä›s¡÷ |üP»>∑~øÏ b˛j·÷s¡T. ‘ê{≤≈£î ø£≥ºì $|æŒ #·÷ùdÔ |ü<ä´+ |üP]Ô#˚dæ ñ+~. b˛‘·q ÄX¯Ãsê´ìøÏ Äq+<ëìøÏ uÛøÑ ‘ÔÏ q· àj·T‘·øÏ Vü≤<˚› ˝Ò≈î£ +&Ü b˛sTT+~. ˇø£ nìs¡«#·˙j·÷q+<ëìï bı+~ ne÷à e∫Ã+~ ˙ ‘·+Á&ç ø±<äe÷à ˙≈£î Hê≈£î Á|ü|ü+#êìøÏ n+‘·{ÏøÏ ‘·+Á&ç nsTTq leTHêïsêj·TDT&ÉT. Ç~ Äj·Tq eTVæ≤y˚Tqe÷à nì nHêï&ÉT. n˝≤ <˚e⁄&ÉT ‘·q ∫s¡THêe÷ dü«j·T+>± sêdüT≈£îHêï Ä |ü<ä´+ Ç<˚.

n\ yÓ’≈£î+sƒ¡|ü⁄s¡+ãT˝À q>∑]˝À Hê eT÷\ kÂ<Ûä+ãT <ë |ü\ eT+<ës¡eHê+‘·sêeTè‘· düs¡ÁbÕ+‘˚+<äT ø±+‘√e˝À ‘·Œ\ |üs¡´+ø£ s¡e÷$H√~ j·T>∑T Hê|üqïÁ|üdüqTï+&ÉT $ Vü≤«\ Hêπ>+Á<äeTT bÕVæ≤bÕVæ≤ j·Tq >∑Tj·÷´*+∫ dü+s¡+_ÛjÓÆT. ô|’q <˚e⁄&ç ∫s¡THêe÷ #·÷&É+&ç. n~ yÓ’≈£î+sƒ¡|ü⁄s¡+, n+fÒ #ê˝≤ ô|<ä› eTVü‰|ü≥ºD+. n+<äT˝À q>∑] n+fÒ n+‘·:|ü⁄s¡+ <ëì˝À eT÷\kÂ<Ûä+ n+fÒ eT÷\≈£î ñ+&˚~ nì ø±<äT. yÓTT‘êÔìøÏ eT÷\+>± ñqï Á|ü<ÛëqyÓTÆq kÂ<Ûä+. <ëìøÏ <ë|ü⁄˝À eT+<ës¡eq+, <ëì |üø£ÿq neTè‘·+‘√ ≈£L&çq düs¡düT‡. n+fÒ neTè‘êH˚ï n+‘· b˛XÊs¡ì ø±ø£ ‹j·T´{Ï ‘êπ> ˙s¡Tqï düs¡düT‡ nì ‘ê‘·Œs¡´+. Bì |üø£ÿH˚ #·+Á<äø±+‘· •˝≤y˚~ø£. <ëìô|’q ø£\Te\T |üs¡∫q bÕqT|ü⁄, dü]>±Z nø£ÿ&É lyês¡T dü«j·÷q ‘·q |ü≥ºeTVæ≤wæ nsTTq \ø°åà<˚$ >±]‘√ bÕ∫ø£\T Ä&ÉT‘·÷ $H√~düTÔHêïs¡T. Ç~ ∫s¡THêe÷. b˛‘·q uÛ≤>∑e‘êìï u≤>± Áù|eT‘√ #·<äTe⁄≈£îqïyê]øÏ u≤>± ˝À‘·T>± n<Ûä´j·Tq+ #˚dæq yê]øÏ ˇø£ dü+<˚Vü≤+ ø£\T>∑T‘·T+~. Ç~ b˛‘·q >±s¡T sêj·T˝Òq+‘· øÏ¢wüºyÓTÆq |ü<ä´e÷. Ç~ Äj·Tq sêj·T˝Òø£b˛‘˚, kÕø屑·TÔ $wüßíy˚ e∫à sêdæ yÓfi≤fl&Ü. á ø£<∏ä ì»y˚THê nì nì|ædüTÔ+~. ø±ì Á|ü»˝À¢øÏ á ø£<∏ä e∫Ã+~ n+fÒ BìøÏ eT÷\dü÷Á‘·yÓTÆq |òüT≥º+ ∫qïbÕ{Ï<Ó’Hê @<Ó’Hê »]– ñ+&Ée#·Ãì nì|ædüTÔ+~. b˛‘·q >±s¡T m|ü&É÷ #ÓãT‘·T+{≤s¡T. Çf πøe\+ $qj·÷ìï Á|üø£{Ï+#·&ÜìøÏ #˚ùd~ ø±<äT Ä Á|üø£≥q @eT+fÒ Ç~ H˚qT sêùd~ ø±<äT. H˚qT sêdæ+~ ø±<äT. Ç~ dü«j·T+>± Ä sêeT#·+Á<äT&˚ |ü*πø~ Äj·Tq |ü*øÏùdÔ H˚qT |ü\T≈£î‘·THêïqT nì #Ó|ü≈£îHêï&ÉT. á ø£<∏ä˝À Ç+ø± qeTà&ÜìøÏ M\T ˝Òì Áø£eT+ @eT+fÒ Ä s√E˝À¢ ø£e⁄\T ≈£Ls¡TÃì >∑+≥+ |ü≥Tºø=ì sêj·T˝Ò<Tä . yêfi¯ófl |ü<ë´ìï ÄX¯óe⁄>± #ÓãT‘·÷ b˛j˚Tyês¡T. n|üŒ{Ïø£|ü&˚ ˝Ò<ë ‘·sê«‘· ø±ì •wüß´\T $düT≈£îÿ+≥÷ >∑+≥+‘√ sêùdyês¡T. |ü<ä´ s¡#·q Ç˝≤ ñ+≥T+~ nH˚ Áø£e÷ìï #Óù|Œ ◊‹Vü‰´\T ≈£L&Ü #ê˝≤ ñHêïsTT eTq≈£î. Ç˝≤ #ÓãT‘·T+fÒ sêùd yêfi¯flH˚ ˝ÒK≈£î\ nì nHêïs¡T. y˚<äyê´düT&çøÏ kÕø屑·TÔ $Hêj·T≈£î&ÉT ˝ÒK≈£î&ÉT ø±>± ‹ø£ÿq >±]øÏ ≈£îeTà] >∑Ts¡THê<∏ä+ ˝ÒK≈£î&ÉT>± ñ+&ç sêXÊ&Éì eT+∫ ◊‹Vü≤´y˚T ñ+~.

- Ábıˆˆ |ü⁄*ø=+&É düTu≤“#ê] Á<ë$&É $X¯«$<ë´\j·T+ |59

60|

‘Ó\T>∑T ø£fi≤eT‘·*¢øÏ dü«sê_Ûùwø£+ : ñ‘·Ôs¡ f…ø±‡dt ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ dü>ös¡e düeTs¡ŒD ª •X¯óπs«‹Ô |üX¯óπs«‹ >±qs¡dü+|òüDÏμ nHêïs¡T ô|<ä›\T. •X¯óe⁄\T |üX¯óe⁄˝Ò ø±<äT ø±\≈£L≥ $wü düsêŒ\T ≈£L&Ü düTdü«s¡yÓTÆq≥Te+{Ï >±HêeTè‘êìøÏ ‘·qàj·T‘·«+ #Ó+<äT‘êsTT. dü+^‘·+ kÕeTy˚<ä+ qT+&ç Ä$s¡“¤$+∫+~. ª düs¡dü«r düúq<ä«j·T+ @ø£+ ÄbÕ‘·eT<ÛäTs¡+ nq´<ë˝À#·HêeTè‘·+μ . ÄbÕ‘· eT<ÛäTs¡yÓTÆq dü+^‘êìï, Ä˝À#·HêeTè‘·yÓTÆq kÕVæ≤‘·´+‘√ y˚Tfi¯$+∫ »qkÕe÷Hê´ìøÏ #˚s¡Te #˚j·T{≤ìøÏ ‘Ó\T>∑T #·\q∫Á‘· |ü]ÁX¯eT m+‘√ ÁX¯$T+∫+~. düs¡fi¯‘·s¡yÓTÆq kÕVæ≤‘ê´ìï ‘·eT ø£˝≤\ <ë«sê nø£ås¡ ìøÏå|üÔ+ #˚dæq ^‘·ø±s¡T\T ˇø£yÓ’|ü⁄, dü|üÔ dü«s¡ kÕ+Á|ü<ëj·T dü+^‘êìï Áù|ø£å≈£î\ eTH√˝≤¢dü+>± eT\∫q dü+^‘·ø±s¡T\T eTs√yÓ’|ü⁄ ∫Á‘· |ü]ÁX¯eT n_Ûeè~ΔøÏ ¬s+&ÉT ø£qTï˝≤¢ |üì#˚düTÔHêïs¡T. n|üs¡ ‘ê´>∑j·T´ ∫‘·÷Ôs¡T Hê>∑j·T´ yÓTT<ä\T, Ä<ÛäTìø£ dü«s¡e÷+Á‹≈£î&ÉT <˚$l Á|ükÕ<é es¡≈£î, ø=düsêE qT+&ç H˚{Ï ø£+~ø=+&É es¡≈£î, yê] ø£èwæì <ë{Ï#Óù|Œ˝≤ >±q>∑+<Ûäs¡T«&ÉT, |ü<äàuÛÑ÷wüDY &܈ˆ mdt.|æ.u≤\düTÁãVü≤àD´+ eT~˝À s¡÷bı+~q eTVü≤j·T»„+ á ªdü«sê_Ûùwø£+μ nì‘·s¡kÕ<Ûä´+. á {Ï.$., ø£fi≤ì\j·T dü+düú\ k»q´+‘√ ñ‘·Ôs¡ f…ø±‡dt ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ $qÁeT‘·‘√ düeT]ŒdüTÔqï $q÷‘·ï ø±s¡´Áø£eT+. á Á|ü‘·´ø£å dü+^‘· $uÛ≤e] ø±s¡´Áø£e÷ìï ª n˝…Hé áyÓ+{Ÿ‡ ôd+≥sYμ y˚~ø£ô|’ 2015 Ä>∑wtº 29e ‘˚Bq X¯ìyês¡+ ìs¡«Væ≤+#˚+<äT≈£î @sêŒ≥T¢ |òüTq+>± »s¡T>∑T‘·THêïsTT. &܈ˆ mdt.|æ. u≤\düTÁãVü≤àD´+ dü«j·T+>± ìs¡«Væ≤+#˚ á Á|ü‹kÕº‘·àø£ &Ü\¢dt n+ø£+˝À MTs¡÷ uÛ≤>∑+ø£+&ç. &܈ˆ mdt.|æ. u≤\düTÁãVü≤àD´+‘√ bÕ≥T Á|üeTTK H˚|ü<∏ä´ >±j·T˙ >±j·T≈£î\T eTH√, düT˙‘·, #·s¡DY, ^‘êe÷<ÛäT], e÷fi¯$ø£, ÁXÊeDuÛ≤s¡Z$, ùV≤eT#·+Á<ä ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§Z+{≤s¡T.

s¡+&ç ... dü≈î£ ≥T+ã düyT˚ ‘·+>± $#˚Ãdæ dü«sê\ »\T¢\˝À z\˝≤&+É &ç. |61

62|

|63

64|