Okulistyka dla lekarzy rodzinnych [fragment]

Page 1

OKULISTYKA dla lekarzy rodzinnych pod redakcjÄ…

Justyny IZDEBSKIEJ i Jerzego SZAFLIKA

OKULISTYKA DLA LEKARZY RODZINNYCH

OKULISTYKA DLA LEKARZY RODZINNYCH SRG UHGDNFMą -XVW\Q\ ,]GHEVNLHM L -HU]HJR 6]DÀLND

Okulistyka dla lekarzy rodzinnych pod redakcją dr hab. n. med. Justyny Izdebskiej i prof. dr. hab. n. med. Jerzego Szaflika Copyright © by Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2019

Wszystkie prawa zastrzeżone.

Żaden z fragmentów książki nie może być publikowany w jakiejkolwiek formie bez wcześniejszej pisemnej zgody wydawcy. Dotyczy to także fotokopii i mikrofilmów oraz rozpowszechniania za pośrednictwem nośników elektronicznych.

Termedia Wydawnictwa Medyczne ul. Kleeberga 2 61-615 Poznań tel./faks +48 61 822 77 81 e-mail: termedia@termedia.pl http://www.termedia.pl Termedia Wydawnictwa Medyczne Poznań 2019 Wydanie I

ISBN: 978-83-7988-240-3

Wydawca dołożył wszelkich starań, aby cytowane w podręczniku nazwy leków, ich dawki oraz inne informacje były prawidłowe. Wydawca ani autorzy nie ponoszą odpowiedzialności za konsekwencje wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Każdy produkt, o którym mowa w książce, powinien być stosowany zgodnie z odpowiednimi informacjami podanymi przez producenta. Ostateczną odpowiedzialność ponosi lekarz prowadzący.

ZESPÓŁ AUTORÓW

5HGDNFMD QDXNRZD GU KDE Q PHG -867<1$ ,='(%6.$ SURI GU KDE Q PHG -(5=< 6=$)/,. lek. med. OLGA BARTELAK lek. med. ANETA BEMBENEK lek. med. KSAWERY CZUBKOWSKI dr hab. n. med. $11$ .$0,ē6.$ dr n. med. KRYSTYNA KANIGOWSKA dr n. med. :2-&,(&+ .2à2'=,(-&=<. dr n. med. ANNA KUROWSKA dr hab. n. med. PIOTR LOBA dr hab. n. med. JACEK ROBASZKIEWICZ prof. dr hab. n. med. JACEK P. SZAFLIK dr n. med. 021,.$ 8'=,(/$ dr n. med. 0$*'$/(1$ 8/,ē6.$ GU Q PHG $11$ =$/(6.$ ĩ0,-(:6.$ :V]\VF\ DXWRU]\ SUDFXMą Z &HQWUXP 0LNURFKLUXUJLL 2ND Ä/DVHU´ Z :DUV]DZLH

SPIS TREŚCI PRZEDMOWA

9

-(5=< 6=$)/,.

ROZDZIAŁ 1

OKULISTYCZNE BADANIE PODMIOTOWE I PRZEDMIOTOWE

11

.6$:(5< &=8%.2:6.,

ROZDZIAŁ 2

WADY WZROKU

17

-867<1$ ,='(%6.$

ROZDZIAŁ 3

NAGŁE ZABURZENIA WIDZENIA, NAGŁE ZANIEWIDZENIE

25

$11$ .852:6.$

ROZDZIAŁ 4

CHOROBY POWIEK

35

$1(7$ %(0%(1(.

ROZDZIAŁ 5

CHOROBY OCZODOŁU

43

$1(7$ %(0%(1(.

ROZDZIAŁ 6

SUCHE OKO. ŁZAWIENIE

51

021,.$ 8'=,(/$

ROZDZIAŁ 7

CZERWONE OKO $11$ .852:6.$

59

ROZDZIAŁ 8

BOLESNE OKO

73

021,.$ 8'=,(/$

ROZDZIAŁ 9

URAZY OKA. PIERWSZA POMOC W STANACH NAGŁYCH

81

:2-&,(&+ .2à2'=,(-&=<.

ROZDZIAŁ 10

ZAĆMA

95

-$&(. 3 6=$)/,.

ROZDZIAŁ 11

JASKRA

105

$11$ .$0,ē6.$

ROZDZIAŁ 12

ZMIANY NA DNIE OKA W CHOROBACH UKŁADOWYCH. ZMIANY W NARZĄDZIE WZROKU ZWIĄZANE Z WIEKIEM

127

0$*'$/(1$ 8/,ē6.$

ROZDZIAŁ 13

ZMIANY NACZYNIOWE W SIATKÓWCE

163

-$&(. 52%$6=.,(:,&=

ROZDZIAŁ 14

CHOROBY NERWU WZROKOWEGO

179

$11$ =$/(6.$ ĩ0,-(:6.$

ROZDZIAŁ 15

OKULISTYKA DZIECIĘCA

191

.5<67<1$ .$1,*2:6.$

ROZDZIAŁ 16

RETINOPATIA WCZEŚNIAKÓW

205

2/*$ %$57(/$.

ROZDZIAŁ 17

CHOROBA ZEZOWA I NIEDOWIDZENIE 3,275 /2%$

213

5R]G]LDá 6XFKH RNR à ]DZLHQLH

RYCINA 6.1. 4VDIF PLP̓o GPUPHSBöB [̓MBNQZ T[D[FMJOPXFK X̓öMUS[F LPCBMUPXZN QP XZCBSXJFOJV øVPSFTDFJOÇŒ QVOLUPXF CBSXJFOJF XZTVszonego nabÅ‚onka rogówki)

UyZQLHĪ X G]LHFL L PáRG]LHĪ\ V]NROQHM FR PD SUDZGRSRGREQLH ]ZLÄ…]HN ] FRUD] SRZV]HFKQLHMV]\P XĪ\ZDQLHP XU]Ä…G]HÄ” HOHNWURQLF]Q\FK VPDUWIRQyZ WDEOHWyZ LWG L SU]HFLÄ…ĪDQLHP RF]X QDGPLHUQÄ… SUDFÄ… Z]URNRZÄ… ] EOLVNLHM RGOHJáRÄžFL ] MHGQRF]HV Q\P ]PQLHMV]HQLHP F]ÄŠVWRÄžFL PUXJDQLD 6WDQHP Z\GDZDáRE\ VLÄŠ FDáNLHP SU]HFLZQ\P MHVW á]DZLHQLH DQJ HSLSKRUD). -HGQDN QDGPLHUQH á]DZLHQLH PRĪH QLH W\ONR ZLÄ…]Dü VLÄŠ ] SDWRORJLÄ… GUyJ á]RZ\FK ± PRĪH E\ü WDNĪH SDUDGRNVDOQLH L QDMF]ÄŠÄžFLHM MHVW REMDZHP ]HVSRáX VXFKHJR RND á]DZLHQLH U]HNRPH DQJ SVHXGR HSLSKRUD &]ÄŠVWR SDFMHQW ]JáDV]DMÄ…F\ VLÄŠ GR RNXOLVW\ ] SRZRGX XFLÄ…ĪOLZHJR á]DZLHQLD GRZLDGXMH VLÄŠ ĪH MHJR SUREOHPHP MHVW ]HVSyá VXFKHJR RND R UyĪQ\P VWRSQLX QDVLOHQLD 6XFKH RNR WR ± MDN ZVSRPQLDQR SRZ\ĪHM ± UyZQLHĪ ]DSDOHQLH L SRGUDĪQLHQLH FR Z\ZRáXMH á]DZLHQLH RGUXFKRZH D WDNĪH ]ZLÄŠNV]D ZUDĪOLZRÄžü RND QD F]\QQLNL ]HZQÄŠWU]QH ZLDWU RVWUH ÄžZLDWáR ]PLDQ\ WHPSHUDWXU\ DOHUJHQ\

ANATOMIA PRAKTYCZNA 8NáDG á]RZ\ DQDWRPLF]QLH VNáDGD VLÄŠ ] DSDUDWX Z\G]LHOQLF]HJR SURGXNXMÄ…FHJR Sá\Q á]RZ\ RUD] Z\SURZDG]DMÄ…FHJR $SDUDW Z\G]LHOQLF]\ VWDQRZL JáyZQ\ JUXF]Rá á]RZ\ HJ]RNU\QQ\ SRáRĪRQ\ Z GROH Z JyUQRERF]Q\P NZDGUDQFLH RF]R GRáX L VNáDGD VLÄŠ ] GZyFK F]ÄŠÄžFL RF]RGRáRZHM L SRZLHNRZHM ] NWyU\FK RGFKRG]Ä… 52

Monika Udziela

SU]HZRG]LNL รก]RZH 3RQDGWR WZRU]ฤ JR UyZQLHฤช JUXF]Rรก\ GRGDWNRZH .UDXVHJR L :ROIULQJD ]ORNDOL]RZDQH Z VSRMyZFH RGSRZLHG]LDOQH SRGREQLH MDN JUXF]Rรก JรกyZQ\ ]D SURGXNFMฤ ZDUVWZ\ ZRGQHM รกH] 6NรกDGQLNL PXF\QRZH Z\G]LHODQH Vฤ SU]H] NRPyUNL NXENRZH VSRMyZNL D IUDNFMH OLSLGRZH SU]H] JUXF]Rรก\ 0HLERPD ]QDMGXMฤ FH VLฤ Z SRZLHNDFK D PDMฤ FH XMฤ FLD QD LFK EU]HJDFK $NWXDOQLH RERZLฤ ]XMH NRQFHSFMD PRGHOX GZXID]RZHJR ยฟOPX รก]RZHJR -HJR F]ฤ ฤ รผ ]HZQฤ WU]Qฤ WZRU]\ ZDUVWZD OLSLGRZD ]DSRELHJDMฤ FD V]\ENLHPX RGSDURZ\ZDQLX ZRG\ ] SRรกRฤชRQHM SRG QLฤ ZDUVWZ\ ZRGQR PXF\QRZHM NWyUD ] NROHL SU]\OHJD GR QDEรกRQND URJyZNL ] XG]LDรกHP PXF\Q DGKHUHQWQ\FK )LOP รก]RZ\ UyฤชQL VLฤ VNรกDGHP L VWฤ ฤชHQLHP SURWHLQ Z ]DOHฤชQRฤ FL RG SHรกQLRQHM Z GDQHM FKZLOL IXQNFML L QD WHM SRGVWDZLH Z\UyฤชQLD VLฤ MHJR QDVWฤ SXMฤ FH URG]DMH SRGVWDZRZ\ RWZDUW\FK RF]X RGUXFKRZ\ HPRFMRQDOQ\ ]DPNQLฤ W\FK RF]X )LOP รก]RZ\ VWDQRZL SU]HGH ZV]\VWNLP RFKURQฤ SRZLHU]FKQL RND DOH WHฤช SHรกQL IXQNFMฤ UHIUDNF\MQฤ F]\OL ZDUXQNXMฤ Fฤ SUDZLGรกRZฤ RSW\Nฤ RND D G]Lฤ NL WHPX ]DSHZQLDMฤ Fฤ RVWUH ZLG]HQLH 7R X]DVDGQLD ]DEXU]HQLD Z]URNRZH Z\VWฤ SXMฤ FH ]DUyZQR Z VXFK\P RNX MDN L SRGF]DV รก]DZLHQLD $SDUDW Z\SURZDG]DMฤ F\ รก]\ WZRU]ฤ SXQNW\ L NDQDOLNL รก]RZH GROQ\ L JyUQ\ NWyUH รกฤ F]ฤ VLฤ Z NDQDOLN ZVSyOQ\ XFKRG]ฤ F\ GR ZRUHF]ND รก]RZHJR VNฤ G รก]\ SU]H] SU]HZyG QRVRZR รก]RZ\ WUDยฟDMฤ GR MDP\ QRVD SRQLฤชHM PDรกฤชRZLQ\ GROQHM ยฑ รกH] MHVW RGSDURZ\ZDQH D SR]RVWDรกD F]ฤ ฤ รผ MHVW F]\QQLH SRPSRZDQD SRGF]DV PUXJQLฤ รผ L SU]HFKRG]L RSLVDQฤ Z\ฤชHM GURJฤ SU]\ F]\P JรกyZQD GURJD SURZDG]L SU]H] NDQDOLN GROQ\ RGSURZDG]D RQ รกH]

KLASYFIKACJA ZESPร ล SUCHEGO OKA 1DMQRZV]D NODV\ยฟNDFMD Z\UyฤชQLD WU]\ SRVWDFL ]HVSRรกX VXFKHJR RND ฦ ] QLHGRERUX ZDUVWZ\ ZRGQHM รกH] DQJ DTXHRXV GHยฟFLHQW GU\ H\H ยฑ $''( ฦ ] QDGPLHUQHJR SDURZDQLD DQJ HYDSRUDWLYH GU\ H\H ยฑ ('( ฦ SRVWDรผ PLHV]DQฤ DQJ PL[HG GU\ H\H ยฑ 0'( =HVSyรก VXFKHJR RND ] QLHGRERUX ZDUVWZ\ ZRGQHM รกH] MHVW ]ZLฤ ]DQ\ ] SDWRORJLDPL GRW\F]ฤ F\PL JUXF]RรกX รก]RZHJR :\RGUฤ EQLD VLฤ $''( Z ]HVSROH 6M|JUHQD DQJ 6M|JUHQยถV V\QGURPH GU\ H\H ยฑ 66'( RUD] $''( EH] ]ZLฤ ]NX ] W\P ]HVSRรกHP DQJ QRQ 6M|JUHQยถV V\QGURPH GU\ H\H ยฑ 16'( NLHG\ G\VIXQNFMD JUXF]RรกX รก]RZHJR Z\QLND ] ZDG ZURG]RQ\FK ]DSDOHฤ GHVWUXNFML Z FKRUREDFK RJyOQ\FK ]DEXU]Hฤ QHXURORJLF]Q\FK F]\ XUD]yZ WDE =HVSyรก VXFKHJR RND ] QDGPLHUQHJR SDURZDQLD PD ]ZLฤ ]HN ] QLHSUDZLGรกRZRฤ FLDPL Z REUฤ ELH SRZLHN G\VIXQNFMD JUXF]RรกyZ 0HLERPD SUREOHP\ ] PUXJDQLHP OXE FKRUREDPL SRZLHU]FKQL RND QLHGREyU PXF\Q\ QRV]HQLH VRF]HZHN NRQWDNWRZ\FK XV]NRG]HQLH MDWURJHQQH SU]H] ฤ URGNL IDUPDNRORJLF]QH PLHMVFRZH L RJyOQH ]DELHJL ODVHURZH L FKLUXUJLF]QH RNXOLVW\F]QH OXE WZDU]\ ZSรก\Z F]\QQLNyZ ฤ URGRZLVNRZ\FK WDE 53

5R]G]LDĂĄ 6XFKH RNR Ă ]DZLHQLH

TABELA 6.1. Przyczyny zespoĹ‚u suchego oka NiedobĂłr warstwy wodnej w zespole SjĂśgrena t SFVNBUPJEBMOF [BQBMFOJF TUBXĂ˜X t HV[LPXF [BQBMFOJF UÇ—UOJD t UPD[FÇŠ VLÂ’BEPXZ t [JBSOJOJBL 8FHFOFSB t TLMFSPEFSNJB t QJFSXPUOB NBSTLPÇ´ÇŽ ČˆĂ˜Â’DJPXB t DIPSPCB NJFT[BOB ULBOLJ Â’ÇŒD[OFK bez zespoĹ‚u SjĂśgrena t XSPE[POZ CSBL HSVD[PÂ’V Â’[PXFHP t OJFEPCĂ˜S XBSTUXZ XPEOFK [XJÇŒ[BOZ [̓XJFLJFN t [BQBMFOJF J̓OBDJFLBOJF HSVD[PÂ’V Â’[PXFHP Ĺź sarkoidoza Ĺź biaĹ‚aczka Ĺź JOGFLDKF XJSVTPXF Ĺź popromienne uszkodzenie t OJFESPČˆOPÇ´ÇŽ QS[FXPEĂ˜X Â’[PXZDI t CMJ[OPXBDJFKÇŒDF [BQBMFOJF TQPKĂ˜XFL Ĺź choroba przeszczep przeciw gospodarzowi Ĺź zespół Stevensa-Johnsona Ĺź QFNĂśHPJE CMJ[OPXBDJFKÇŒDZ Ĺź pÄ™cherzyca Ĺź jaglica Ĺź oparzenia chemiczne t IJQPTFLSFDKB Ĺź CMPL PESVDIV BGFSFOUOFHP o [OJFD[VMFOJF NJFKTDPXF o VT[LPE[FOJF OFSXV USĂ˜KE[JFMOFHP DIJSVSHJB SFGSBLDZKOB OFVSPUSPĂśD[OF [BQBMFOJF SPHĂ˜XLJ Ĺź blok wydzielniczo-motoryczny o VT[LPE[FOJF QS[ZXTQĂ˜Â’D[VMOF o CMPLBEB GBSNBLPMPHJD[OB Ĺź CMPL Â’ÇŒD[POZ ESPHJ BGFSFOUOFK J̓FGFSFOUOFK o SPE[JOOB EZTBVUPOPNJB t JOOF [BCVS[FOJB Ĺź zespół Meige’a (dystonia segmentalna) Ĺź cukrzyca Ĺź QTFVEPFLTGPMJBDKB

Nadmierne parowanie choroby gruczoĹ‚Ăłw Meiboma t [BCVS[FOJB QPXJFL Ĺź EZTGVOLDKB HSVD[PÂ’Ă˜X .FJCPNB o QJFSXPUOB - Ĺ‚ojotokowa - obstrukcyjna ͆ OJFCMJ[OPXBDJFKÇŒDB ͆ CMJ[OPXBDJFKÇŒDB o XUĂ˜SOB EP DIPSĂ˜C NJFKTDPXZDI - przednie zapalenie brzegĂłw powiek - zapalenie powierzchni oka - noszenie soczewek kontaktowych o XUĂ˜SOB EP TZTUFNPXZDI EFSNBUP[ USÇŒE[JL SĂ˜ČˆPXBUZ - Ĺ‚ojotokowe zapalenie skĂłry - atopowe zapalenie skĂłry - rybia Ĺ‚uska - Ĺ‚uszczyca o XUĂ˜SOB EP FLTQP[ZDKJ OB Ç´SPELJ DIFNJD[OF - kwas 13-cis-retinowy QPMJDIMPSPXBOF CJGFOPMF - antyandrogeny t HFOFUZD[OF DIPSPCZ HSVD[PÂ’Ă˜X .FJCPNB Ĺź BHFOF[KB HSVD[PÂ’Ă˜X .FJCPNB J̓EXVS[Ç—EPXPÇ´ÇŽ rzÄ™s Ĺź anhydrotyczna ektodermalna dysplazja Ĺź zespół ektrodaktylii Ĺź pÄ™cherzowe zĹ‚uszczanie naskĂłrka Ĺź rogowacenie mieszkowe Ĺź zespół Turnera t OJFQSBXJEÂ’PXPÇ´DJ T[QBSZ QPXJFLPXFK Ĺź [XJÇŒ[BOF [̓NSVHBOJFN o DIPSPCB 1BSLJOTPOB zaburzenia powierzchni oka t BMFSHJD[OF DIPSPCZ PD[V t OJFEPCĂ˜S XJUBNJOZ " t LSĂ˜ULJ D[BT QS[FSXBOJB ĂśMNV Â’[PXFHP t DIPSPCZ KBUSPHFOOF

Ĺ ZAWIENIE Ă ]DZLHQLH PRÄŞQD SRG]LHOLĂź QD ZURG]RQH L QDE\WH Ă ]DZLHQLH ZURG]RQH VSRZRGR ZDQH MHVW ]PLDQDPL DQDWRPLF]Q\PL NWyUH REHMPXMÄ… GDFU\RF\VWRFHOH ZURG]RQH ]DPNQLÄŠFLH SU]HZRGX QRVRZR ĂĄ]RZHJR SU]H] ]DVWDZNÄŠ +DVQHUD Âą Z\VWÄŠSXMH X RNRĂĄR QR ZRURGNyZ L QDMF]ÄŠÄžFLHM Z FLÄ…JX Âą W\JRGQL SR XURG]HQLX GRFKRG]L GR VDPRLVWQHJR RWZDUFLD QLHGRUR]ZyM OXE EUDN SXQNWyZ ĂĄ]RZ\FK ZURG]RQH SU]HWRNL ĂĄ]RZR VNyUQH Ă ]DZLHQLH QDE\WH MHVW ]ZLÄ…]DQH ] QDGPLHUQÄ… SURGXNFMÄ… ĂĄH] DQJ ODFULPDWLRQ) RGUXFKRZÄ… EÄŠGÄ…FÄ… REMDZHP FKRUyE RF]X QS ]DSDOHÄ” QD SRZLHU]FKQL RND DOHUJLL 54

Monika Udziela

RVWUHJR ]DPNQLĊFLD NąWD SU]HVąF]DQLD DWDNX MDVNU\ ]DSDOHĔ SU]HGQLHJR RGFLQND EáRQ\ QDF]\QLRZHM MHGHQ ] REMDZyZ W]Z WULDG\ LU\WDF\MQHM ,QQą SU]\F]\Qą á]DZLHQLD QDE\WHJR MHVW QLHZ\GROQRĞü XNáDGX Z\SURZDG]DMąFHJR á]\ DQJ HSLWKRUD NWyUą PRJą SRZRGRZDü SU]HV]NRGD RGSá\ZX DQRPDOLH DQDWRPLF]QH ]PLDQ\ ]DSDOQH L SR]DSDOQH QS SU]HZĊĪHQLD ]DURĞQLĊFLD NDPLFD GUyJ á]RZ\FK ]PLDQ\ UR]URVWRZH QRZRWZRU\ ]PLDQ\ SRXUD]RZH

OBJAWY ZESPOŁU SUCHEGO OKA I ŁZAWIENIA : ]DOHĪQRĞFL RG VWRSQLD ]DDZDQVRZDQLD ]HVSRáX VXFKHJR RND REMDZ\ QDM F]ĊĞFLHM ]JáDV]DQH SU]H] SDFMHQWyZ WR G\VNRPIRUW XF]XFLH VXFKRĞFL SLDVNX SRG SRZLHNDPL D QDZHW REHFQRĞFL FLDáD REFHJR SLHF]HQLH F]\ ± MDN ZVSRPQLDQR ZF]HĞ QLHM ± QDGPLHUQH á]DZLHQLH à]DZLHQLH U]HNRPH ZLąĪH VLĊ ] QDGSURGXNFMą ĞOX]X FR SDFMHQFL ]JáDV]DMą MDNR REHFQRĞü Z\G]LHOLQ\ OXE WUXGQRĞFL Z ÄUR]NOHMHQLX SRZLHN´ SR QRF\ OXE P\Oą VZyM VWDQ ] ]DSDOHQLHP F]HPX GRGDWNRZR WRZDU]\V]\ UyĪQHJR VWRSQLD SU]HNUZLHQLH ]DF]HUZLHQLHQLH VSRMyZHN : SRZDĪQLHMV]\FK SU]\SDGNDFK GRFKRG]L GR ]DEXU]HĔ ZLG]HQLD GROHJOLZRĞFL EyORZ\FK ]ZLą]DQ\FK ] SU]HWUZDá\PL XE\WNDPL Z QDEáRQNX URJyZNL L VSRMyZNL D Z VNUDMQ\FK SU]\SDGNDFK ± FLĊĪNLHJR ]HVSRáX VXFKHJR RND QS Z ]HVSROH 6M|JUHQD F]\ UHXPDWRLGDOQ\P ]DSDOHQLX VWDZyZ 5=6 PRĪH SRMDZLü VLĊ EDUG]R VLOQ\ EyO ] ]DQLHZLG]HQLHP L Z\FLHNLHP FLHF]\ ] RND ] SRZRGX SHUIRUDFML URJyZNL U\F

RYCINA 6.2. $JǗȈLB QPTUBǎ [FTQP V TVDIFHP PLB [̓QFSGPSBDKnj SPHØXLJ V̓QBDKFOULJ DIPSFK OB SFVNBUPJEBMOF [BQBMFOJF TUBXØX

55

Prof. Jerzy SZAFLIK jest jednym z największych autorytetów w polskiej okulistyce. Wykonał ponad 20 tys. operacji, z powodzeniem stosując nowatorskie techniki w przeszczepach rogówki, usuwaniu zaćmy czy leczeniu jaskry i innych schorzeń gałki ocznej. Jego pasją jest wprowadzanie innowacji, takich jak wdrożenie w Polsce techniki usuwania zaćmy z użyciem lasera femtosekundowego. Profesor zorganizował też międzynarodowy zespół badawczy zajmujący się problemami genetyki okulistycznej. Pionier zabiegów laserowej korekcji wad wzroku w Polsce, inicjator Banku Tkanek Oka, założyciel Centrum Mikrochirurgii Oka „Laser”. Związany z WUM od 25 lat pozostaje współczesnym twórcą warszawskiej szkoły okulistycznej i wychowawcą kilku pokoleń okulistów. Na jego dorobek składają się publikacje polskie i zagraniczne, wystąpienia i referaty. Autor lub współautor podręczników akademickich, redaktor najważniejszych polskich czasopism okulistycznych, członek krajowych i międzynarodowych towarzystw naukowych. Łączy pracę lekarza z działalnością organizacyjno-menedżerską. Wielokrotnie uhonorowany w kraju i za granicą za wybitne zasługi w pracy naukowej, dydaktycznej i zarządczej, m.in. Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski i Złotym Medalem Światowej Akademii Medycznej im. Alberta Schweitzera. Prof. Szaflik w życiu zawodowym kieruje się dewizą „służba pacjentowi jest nieustającą misją”. Dr hab. Justyna IZDEBSKA jest adiunktem w Katedrze i Klinice Okulistyki II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Prowadzi zajęcia dydaktyczne po polsku i angielsku. Opiekun Studenckiego Koła Naukowego. Bierze udział w egzaminach z okulistyki prowadzonych przez European Board of Ophthalmology. Jest autorką bądź współautorką 5 książek lub rozdziałów, publikacji w czasopismach polskich i zagranicznych oraz prac prezentowanych na krajowych i międzynarodowych kongresach naukowych. Pełni funkcję zastępcy redaktora naczelnego „Kliniki Ocznej”. Z Centrum Mikrochirurgii Oka „Laser” w Warszawie współpracuje od 2002 r. Zajmuje się leczeniem zachowawczym i chirurgicznym schorzeń rogówki, wad wzroku i zaćmy. Przeprowadziła zabiegi wszczepienia sztucznej rogówki i prowadzi badania nad jej nowymi typami.

ISBN: 978-83-7988-240-3

WWW.TERMEDIA.PL

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.