Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος
᾽Αμφιτρύων ᾽Ανδροδικία Τραγῳδία
Ἀθήνα 2019
.
.
.
᾽Ανδροδικία
᾽Εξώφυλλο: Τὰ σταθμὰ τῶν δύο φύλων, σχέδιο τοῦ συγγραφέα.
᾽Εκδότης: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος Σειρά: Θέατρο ῾Αγίας Ζώνης 55, 112 56 Ἀθήνα τηλ.: 210 8662668 www.theodosispapadimitropoulos.gr info@theodosispapadimitropoulos.gr ῾Ιστολόγιο Διέλευση: http://dieleusi.map-in-box.gr
Copyright ©: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, 2019
ISBN: 978-618-84203-4-2
Ἀπαγορεύεται ἡ ἀναδημοσίευση, ἡ ἀναπαραγωγή, ὁλική, μερικὴ ἢ περιληπτική, ἡ μετάφραση ἢ ἡ ἀπόδοση κατὰ παράφραση ἢ διασκευὴ τοῦ περιεχομένου τοῦ βιβλίου μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ἠλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ἠχογράφησης ἢ ἄλλο, χωρὶς προηγούμενη γραπτὴ ἄδεια τοῦ ἐκδότη-συγγραφέα καὶ λεπτομερῆ, δηλαδὴ πλήρη, παραπομπὴ στὴν ἔκδοση αὐτὴ καὶ τὸν ἐκδότη-συγγραφέα της, ὅπως σαφῶς περιγράφουν οἱ Νόμοι 2121/1993, 2557/1997 καὶ ὅλοι οἱ κανόνες τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου ποὺ ἰσχύουν στὴν Ἑλλάδα. Τὰ ἀποκλειστικὰ θεατρικὰ καὶ ραδιοφωνικὰ δικαιώματα, καθὼς καὶ ἠχογράφησης καὶ ἀνάγνωσης, τοῦ θεατρικοῦ ἔργου, ἀνήκουν στὸν ἐκδότη-συγγραφέα, στὸν ὁποῖο μπορεῖ ν᾽ ἀπευθυνθῇ ἐνδιαφερόμενος παραγωγός, θίασος, ὀργανισμὸς ἢ καλλιτέχνης γιὰ τὴν παροχὴ γραπτῆς ἄδειας.
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος
᾽Ανδροδικία Τραγῳδία
Ἀθήνα 2019
.
Σιγᾶν ἀρήγει καὶ μαθεῖν θεσμοὺς [] εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον. Αἰσχύλου Εὐμενίδες, στ. 571-2.
.
Ἀνδροδικία, Πρόσωπα τοῦ δράματος
Πρόσωπα τοῦ δράματος
ΠΡΟΕΔΡΟΣ τοῦ δικαστηρίου, γυναῖκα. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ, γυναῖκα. ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ. ΜΑΡΤΥΡΑΣ Α΄, γυναῖκα. ΜΑΡΤΥΡΑΣ Β΄, ἄνδρας. ΜΑΡΤΥΡΑΣ Γ΄, ἄνδρας. ΕΝΟΡΚΟΙ, δώδεκα: ἕξι ἄνδρες, ἕξι γυναῖκες (ΧΟΡΟΣ).
9
10
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος:
Ἡ πλοκὴ ἐκτυλίσσεται σὲ δικαστικὴ αἴθουσα. Ἡ τηρουμένη δικονομικὴ διαδικασία δέ συμπίπτει μὲ κάποια παραδεδομένη. Ἀδιάφορα ἐποχή, χώρα, ὀνόματα θύματος, ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ, ΜΑΡΤΥΡΩΝ. Ὁ λόγος τῶν ΜΑΡΤΥΡΩΝ ἀποτελεῖ προσωπικὴ στάση κι ἀντίληψη τῶν γεγονότων κι ὄχι λύση ἢ τελικὴ ἀξιολόγηση τοῦ προβλήματος· αὐτό, θὰ τὸ ἀναλάβῃ ὁ ΧΟΡΟΣ τῶν ΕΝΟΡΚΩΝ κατὰ τὴν Ἔξοδό του. Ἡ δίκη τοῦ ἀνδρός – ἡ ἀνδροδικία – γίνεται στὸ πίσω μέρος τῆς σκηνῆς. Σὲ πλαϊνὸ σημεῖο μπροστά, στέκεται ἀκίνητος μὲ τὸ πρόσωπό του πρὸς τὸ κοινὸ ὁ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ, ὅταν δέν καλῆται στὸ βῆμα.
Ἀνδροδικία, Πρόλογος
Πρόλογος
Κέντρο ψηλά, ἡ ΠΡΟΕΔΡΟΣ.
Ἀριστερὰ ψηλά, ἡ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Τὸ πρωὶ τῆς δευτέρας Ἰουλίου, σύμφωνα μὲ τὴν ἰατροδικαστικὴ ἐξέταση, βρέθηκε στὸ συζυγικὸ κρεβάτι νεκρή, ἀπ᾽ τὴν προηγουμένη νύχτα, ἡ γυναῖκα τοῦ κατηγορουμένου ὕστερ᾽ ἀπὸ θανατηφόρο δόση μ ο ρ φ ί ν η ς. Ἡ τοξικολογική ἐξέταση ἔδειξε καὶ μεγάλες συγκεντρώσεις ἀλκοόλης. Τὰ πάντα, ἀρχικῶς, κατέτειναν στὴν περίπτωση α ὐ τ ο κ τ ο ν ί α ς. ῞Ενα στοιχεῖο, ὅμως, φανερώνει ὅτι ἡ πράξη, στὴν πραγματικότητα, ἦταν προσχεδιασμένη δ ο λ ο φ ο ν ί α: ᾽Επιστολὴ ἰδιόχειρη τοῦ κατηγορουμένου, τῆς τριακοστῆς Ἰουνίου, ἀπευθυνόμενη στὸ θῦμα, βρέθηκε πάνω στὸν καθρέπτη τῆς κρεβατοκάμαρας· μεταξὺ ἄλλων, ἀναφέρεται στὴν κατακλείδα: Νὰ πέθαινες! Ἡ ζωή σου νἄπαυε! Νὰ μήν εἰχα τὴ μνήμη ἀπ᾽ τὰ παληά.
11
12
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος:
᾽Επισταμένη πραγματογνωμοσύνη ἔδειξε ὅτι εἰσήγαγε τὴ βελόνα μὲ τὴ θανατηφόρο δόση τῆς μορφίνης στοῦ θύματος τὴ φλέβα, κάποιος τ ρ ί τ ο ς! Βάσει καὶ ἄλλων στοιχείων ποὺ θὰ παρουσιαστοῦν σαφῶς καὶ καταλεπτῶς ἐν συνεχείᾳ, ὁ κατηγορούμενος συνελήφθη τοῦ ἐγκλήματος τὴν ἑπομένη ἡμέρα, καὶ πλέον δικάζεται σήμερα, ἐνώπιον τοῦ ἀξιότιμου δικαστηρίου Σας, ὁ ἴδιος ὡς ὁ ἠθικὸς αὐτουργὸς γιὰ τὴ δολοφονία τῆς συζύγου του. Σήμερα θὰ κριθῇ καὶ θὰ δικαστῇ λοιπὸν ἕνας ἄνδρας ἀπὸ τὸ σῶμα τῶν ἐνόρκων ἐξίσου ἀποτελούμενο καὶ ἀπὸ τὰ δύο φῦλα. Σήμερα θὰ ζυγισθῇ ἡ συνείδηση ἑνὸς ἀνδρὸς ἀπ᾽ τοὺς ἐκπροσώπους τῆς κοινωνίας μας, ὅπως ἔμαθε ἐπὶ αἰῶνες νὰ ζῇ καὶ νὰ δέχεται τὶς πράξεις τῶν μελῶν της. Σήμερα, γι᾽ ἄλλη μιὰ φορά, θὰ μετρηθῇ ἡ ἴδια ἡ κοινωνία· θὰ μετρηθῇ καὶ θ᾽ ἀποφασίσῃ ποιά μελλοντικὴ ὁδὸ θὰ ἀκολουθήσῃ.
Ἀνδροδικία, Πάροδος
13
Πάροδος
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Παρακαλῶ νὰ προσέλθουν οἱ ἔνορκοι... Οἱ ΕΝΟΡΚΟΙ εἰσέρχονται σὲ σειρά· καθένας, ἅμα τῇ ἐμφανίσει, μὲ διαφορετική ἀντίδραση βλέποντας τὸν ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ, τὴν ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ καὶ τὴν ΠΡΟΕΔΡΟ· οἱ τρεῖς ματιές, ἐνδεικτικές τῆς ἰδιοσυγκρασίας του.
Ὅταν πιὰ φτάσουν οἱ ἔνορκοι στὰ ἕδρανα, ἐκφωνεῖ ὁ ἐγγύτερος στὴν ΠΡΟΕΔΡΟ (ὁ κορυφαῖος), τὸν παρακάτω ὅρκο:
ΑΝΔΡΑΣ ΕΝΟΡΚΟΣ: ῾Ορκίζομαι στὸ ὄνομα τῆς Εὐνομίας... ΕΝΟΡΚΟΙ (Ὅλοι μαζί): ῾Ορκίζομαι! ΑΝΔΡΑΣ ΕΝΟΡΚΟΣ: ῾Ορκίζομαι στὸ ὄνομα τῆς Κοινωνίας... ΕΝΟΡΚΟΙ (Ὅλοι μαζί): ῾Ορκίζομαι! ΑΝΔΡΑΣ ΕΝΟΡΚΟΣ: ῾Ορκίζομαι στὸ ὄνομα τῆς Πολιτείας...
14
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος:
ΕΝΟΡΚΟΙ (Ὅλοι μαζί): ῾Ορκίζομαι! ΑΝΔΡΑΣ ΕΝΟΡΚΟΣ: ...πὼς θὰ κρίνω ἀπροκατάληπτα τὸν ἄνδρα ποὺ κατηγορεῖται μὲ ὄργανο ἐξεταστικό τὴ Λογικὴ καὶ θεμέλιο τῆς κρίσεως τὸ Βίο. ΕΝΟΡΚΟΙ (Ὅλοι μαζί): ῾Ορκίζομαι! ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ῾Ο ὅρκος σας δεκτός. Καθίστε. Οἱ ΕΝΟΡΚΟΙ κάθονται συντεταγμένα.
Ἀνδροδικία, Ἐπεισόδιο πρῶτο
Ἐπεισόδιο πρῶτο
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Νὰ προσέλθῃ ὁ κατηγορούμενος. Ὁ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ ἔρχεται στὸ βῆμα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Στὸν ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ): ῞Ο,τι κι ἂν πῆτε τώρα, νὰ γνωρίζετε πὼς θὰ ἔχετε τὴν εὐκαιρία ν᾽ ἀπολογηθῆτε καὶ κατὰ τὸ τέλος τῆς διαδικασίας. (Στὴν ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ:) ῾Ο λόγος στὴν Εἰσαγγελέα. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ποῦ βρισκόσασταν τὴ νύχτα ὁπότε καὶ συνέβη ὁ φόνος; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Στὸ γραφεῖο μου -στιγμή δὲν ἄφησα τὴν ἐργασία μου. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Τὸ γνωρίζατε τὸ θῦμα; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Ναί, ἤμασταν παντρεμένοι πέντε χρόνια.
15
16
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος:
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: ῾Ο γάμος σας, πῶς ἦταν; Σιωπή.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Πῆτε μου: Πῶς τὰ πηγαίνατε; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: ᾽Απ᾽ ὅταν γνωριστήκαμε ποτέ δὲν ἔπαψα νὰ τὴν ἀγαπάω! ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Παρακαλῶ. Σᾶς ρώτησα νὰ μάθω γιὰ τὴν κ α τ ά σ τ α σ η τῆς σχέσεώς σας ὄχι γιὰ τὰ ὅποια α ἰ σ θ ή μ α τ ά σας. ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Δέν εἶχα παρατηρήσει κάποιο πρόβλημα. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δηλαδή, ἡ συμβίωσή σας κυλοῦσε δίχως προβλήματα; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Χωρὶς κανένα! Θἄλεγα ὅτι ταυτιζόμασταν στὰ ζητήματα ποὺ προέκυπταν. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Σὲ ὅλα... τὰ ζητήματα; Συγγνώμη ποὺ ἐ π ι μ έ ν ω, ἀλλὰ χρειάζομαι μιὰ πλήρη εἰκόνα τοῦ ἔγγαμου βίου... ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Ναί, σὲ κάθε θέμα.
Ἀνδροδικία, Ἐπεισόδιο πρῶτο
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Μὲ τὸ θῦμα, εἴχατε παιδιά; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Δύο ἀγόρια. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ἡλικίας; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Τριῶν καὶ δύο. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: ῾Οπότε, κατηγορούμενε, ὥς τὰ μέσα τοῦ γάμου σας, διατηρούσατε κανονική σεξουαλικὴ σχέση; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Ναί... ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Συνεπῶς, σὲ κάποιο στάδιο ἐντὸς τοῦ βίου σας τοῦ ἐγγάμου, σταματήσατε νὰ ἔχετε σχέση τέτοιου εἴδους; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Ὄχι, ἀκρι..(Παύση.) Ναί. Σταματήσαμε· μετὰ τὸ δεύτερο παιδί. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Γιατί; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Γιατί;..
17
18
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος:
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Γνωρίζετε τὸ λόγο ποὺ συνέβη τ ό τ ε αὐτό; Παύση.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ᾽Απαντήστε, παρακαλῶ, κατηγορούμενε, στὶς ἐρωτήσεις τῆς κυρίας Εἰσαγγελέως. ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: ῞Οταν..- ἀπομακρυνθήκαμε, ἀφότου ἀνέλαβα τὴν προεδρία τῆς ἑταιρίας. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Πότε συνέβη αὐτό; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Πρὶν δύο χρόνια. ῾Η γυναῖκα μου, ἤδη, ἦταν ἔγκυος στὸ δεύτερό μας τὸ παιδί. Ξέρετε πῶς ἀλλάζει ἡ ζωὴ γιὰ ἕνα ζευγάρι, ὅταν περιμένῃ παιδί... ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ (Χαμογελῶντας ): Γνωρίζω. Μάλιστα. ῎Αρα ἡ ἐ γ κ υ μ ο σ ύ ν η, στάθηκε ἡ αἰτία γιὰ τὴ μεταξύ σας ἀπομάκρυνση... ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Ναί, κυρίως αὐτή. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Κυρίως;..
Ἀνδροδικία, Ἐπεισόδιο πρῶτο
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: ῾Η νέα θέση μου, ὡς πρόεδρος, εἶχε μεγάλες εὐθύνες κι ἀπαιτήσεις. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Καὶ δημιουργήθηκαν ἐντάσεις λόγῳ αὐτοῦ; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Δὲ θἄλεγα: ἐντάσεις... Θἄλεγα καλύτερα: δυσκολίες. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Σὰν τί πρᾶγμα δυσκολίες; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Πέρναγα ὧρες – πρωινὰ καὶ νύχτες – ἐργαζόμενος στὸ γραφεῖο μου ὅπως κ᾽ ἐκεῖνο τὸ βράδυ, πρίν..ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ (Τὸν διακόπτει): Σᾶς εἶχε, μήπως, παραπονεθῆ; Παύση.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Τὸ εἴχατε συζητήσει οἱ δυό σας; Παύση.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εἴχατε μπεῖ στὴ διαδικασία τέλος πάντων ν᾽ ἀνακαλύψετε τὴ ρίζα τοῦ προβλήματος; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Εἶχα...
19
20
Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος:
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Παρακαλῶ. ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Προσπάθησα – μερικὲς φορές – νὰ βροῦμε κάποιαν ἄκρη. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Βρήκατε; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: Ἔχω τὴν ἐντύπωση πὼς θέλησε μιὰ μέρα νὰ μοῦ ἀνοίξῃ τὴν καρδιά της..- ἤμουνα βιαστικός..ἔπρεπε νὰ προλάβω συνεδρίαση... ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Τὴν προλάβατε; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ (Διστακτικά): Τὴν πρόλαβα. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: ᾽Αφοῦ, φαντάζομαι, καταφέρατε, πρῶτα, νὰ συνεννοηθῆτε μὲ τὸ θῦμα; ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ: ῎Οχι, αὐτό,.. αὐτὸ ἀποδείχτηκε δύσκολο... νὰ τὸ προλάβω. Οἱ ΕΝΟΡΚΟΙ σιγομουρμουρίζουν.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Παρακαλῶ! Παρακαλῶ! Οἱ ΕΝΟΡΚΟΙ σωπαίνουν.
.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ (Πρὸς ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ): Στὰ δικαστήρια, βλέπετε – ἐ δ ῶ –, μὲ λ έ ξ ε ι ς κρίνουμε τὶς συνειδήσεις. Α΄ ἐπεισόδιο, σελ. 26.