Pagina 6
Pagina 7
Handig om te weten > Het is op Bali 7 uur later dan bij ons (wintertijd). > Op Bali rijden ze links. > De belangrijkste godsdienst is het hindoeïsme (95 procent). > Gemiddeld is het 30 graden op Bali, met een hoge luchtvochtigheid. > Check vooraf bij de GGD of je huisarts of je inentingen nodig hebt. Zie ook het artikel op pagina 37. > Van het kraanwater kun je ziek worden: drink het dus niet. Pas ook op met ijsklontjes, tanden poetsen, douchen en rauwe groenten die mogelijk met kraanwater zijn afgespoeld. > Het noorden van Bali is groen en rustig, in het zuiden vind je stranden en beachclubs.
paradijs vol rituelen Bali Indonesisch eiland Hoofdstad: Denpasar Aantal inwoners: 3,2 miljoen Oppervlakte: 5561 km2 (vergelijkbaar met de provincie Friesland) Taal: Indonesisch, Balinees Valuta: Indonesische roepia (IDR) Vliegduur: 15 uur
Je weet dat je op een tropische bestemming bent beland zodra je het vliegtuig uitstapt. Als een aangename deken valt de warmte over je heen. Zo gaat het ook op Bali. Reis&Co-redacteur Sybylle Kroon bracht tijdens de koude novembermaand een bezoek aan dit ‘paradijselijk eiland van de 1000 tempels’ en maakte kennis met bijzondere rituelen.
Corendon vliegt 4 keer per week met Turkish Airlines van Amsterdam naar Bali, met overstap in Istanbul.
www.corendon.com www.turkishairlines.com www.indonesia.travel
BALI
Vrolijke rouwstoet Mijn eerste ervaring met een typisch Balinees ritueel doet me verbazen. Ik zie een lange rij mensen lachend door de straten van Ubud lopen. Halverwege de stoet dragen mannen een doodskist waar een wit laken overheen gedrapeerd is. Boven op de kist zit een jongen. Een rouwstoet dus, waar bij ons in Nederland niet echt om gelachen wordt. Maar ik ben op Bali, het Indonesische eiland waar de dood niet gevreesd wordt en de uitvaart een feest is.
Elk huis een tempel Gelukkig is gids Rosa van de partij om te duiden waar ik zojuist getuige van ben geweest. Het ritueel is typerend voor Bali, waar ruim 90 procent van de bewoners hindoe is. ,,In deze religie is de dood geen einde, maar een begin”, vertelt Rosa. ,,Tranen worden er dan ook niet gelaten op een Balinese crematie. Alleen als de familie geen geld heeft voor een crematie, wordt de dode begraven. Om vervolgens weer opgegraven te worden als er wel genoeg geld is.” In onze oren klinkt het gruwelijk, maar voor de hindoestaanse Balinees is het belang-
rijk dat de ziel vrij is. En die komt vrij tijdens de crematie. De ziel van de dode krijgt thuis een ereplaats: een tempeltje in de tuin. Op Bali zie je bij praktisch alle huizen tempels staan. ,,Het is een van de belangrijkste elementen van de Balinese cultuur”, aldus gids Rosa. Tempels zie je dan ook in alle vormen en maten overal op het eiland. Geteld heb ik ze niet, maar Bali doet de bijnaam ‘eiland van de 1000 tempels’ zeker eer aan.
offerbakjes neergezet. Ze zijn gemaakt van bananenblad en gevuld met bloemetjes, een koekje, een sigaret of iets anders. ,,Als ze hoog staan, is het om de goden te vereren. De offers worden op de grond gezet om het kwaad te verdrijven. Ze zijn dus niet voor de poesjes”, vertelt Rosa lachend. Weer wat geleerd.
Niet voor de poes
Het leven van de gemiddelde Balinees is eenvoudig. Een oud vrouwtje veegt in alle vroegte een pleintje aan. Vissers verkopen hun waar bij de vismarkt. Een bejaarde man spuit het terras van een restaurant schoon. Boven de straten knetteren de elektriciteitskabels en overal kom je (straat)honden tegen. Die worden over het algemeen goed behandeld – want net als apen en koeien hebben honden op Bali een speciale status – hoewel op het eiland ook hondenvlees verkocht wordt. Oké, het voldoet wellicht niet altijd aan onze maatstaven van welvaart, maar wie op zoek is naar een stukje authenticiteit op Bali, kijkt verder dan de toeristische locaties.
Bij een tempeltje op het strand van Jimbaran zie ik een oud vrouwtje met een hele stapel bakjes en wierrook rondlopen. Een paar jonge katjes volgen – net als ik – op afstand haar bewegingen. Ze zet een bakje neer en sprenkelt er water over. Ook zet ze hier een daar een bakje op de grond. Wat lief, voor de poesjes, denk ik nog in al mijn onwetendheid. Als ik Rosa even later vertel wat ik gezien heb, kan ze een schaterlach niet onderdrukken. Ook dit is een ritueel dat je overal op Bali tegenkomt en onlosmakelijk verbonden is met het hindoeïsme: de vrouw bracht offers. 3 keer per dag, tussen koken en eten, worden overal in en rond het huis, op straat en bij tempels
Alledaags leven
Op de fiets door rijstvelden Natuurlijk vind je op Bali hippe uitgaansgelegenheden, trendy beachclubs, populaire surfspots en luxe hotels en vakantieoorden. Je kunt op dit paradijselijke eiland, met fraaie stranden en tropische temperaturen, genieten van een heerlijke zonvakantie. Maar er is ook nog zoiets als een authentiek Bali. Als je de georganiseerde chaos van het Balinese verkeer een beetje door hebt, is het de moeite waard om een fiets te huren om het eiland op een andere manier te verkennen. Samen met een gids fietsen we langs tempels, door kleine dorpjes en eindeloze rijstvelden; ook al zo’n belangrijke pijler in de Balinese cultuur. We stappen af bij een eenvoudig Balinees huisje waar oma nog op vuur kookt, de rijst op een grote doek op de grond ligt te drogen en de pisang goreng gemaakt wordt van eigen bananen. Ook dit is Bali. Met een beleefd suksma nemen we afscheid van de familie en fietsen door naar ons hotel aan het strand. In de schaduw en met een fris drankje binnen handbereik laat ik de veelzijdigheid en contrasten van dit Indonesische eiland met zijn vriendelijke bewoners en indrukwekkende natuur nog even de revue passeren.
Het Indonesische eiland Bali is de laatste jaren een steeds populairdere vakantiebestemming geworden. Het tropische klimaat, de fraaie stranden, de kwalitatief hoogstaande en zeer betaalbare hotels en de steeds goedkoper wordende vliegreizen hebben ongetwijfeld een steentje bijgedragen aan de groeiende populariteit. Het eiland heeft meer te bieden dan zon en zee. De natuur (jungle, vulkanen) en cultuur (tempel, rijstvelden) geven Bali een eigen gezicht. Ook het gegeven dat de overgrote meerderheid van de Balinezen het hindoeïsme aanhangt, maakt dat Bali zich onderscheidt van het verder overwegend islamitische Indonesië.